You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ondalık göster mler
anlamanın kolay
yolu
HAYDİ İÇERİ
BAKALIM
Önsöz
Selam, çocuklar bu k tapta ondalık göster mlerle
lg l anlamaya yardımcı, eğlencel çer kler ve
ayrıca buna ek olarak konu anlatımı ve b r
m ktarda pek şt rmek ç n sorular bulacaksınız.
Sevgilerle...
İyi okumalar...
SELMAN YILDIZ
Ünlü b r matemat kç n n hayatı
P sagor~M.Ö. 495-M.Ö.570~
P sagor namı d ğer
~Pythagóras~İyonyalı b r
f lozoftur. Dünya tar h ne
adını altın harflerle yazdıran
P sagor, ünlü b r
matemat kç d r. Aynı
zamanda P sagorculuk
olarak b l nen akımın da
kurucusudur. P sagor
genell kle 'Sayıların babası'
olarak da b l n r.
1.Ondalık göster mler
tanıyalım.
Sayıların tam veya 1 tamdan
daha küçük rakamları ç n,
v rgül koymak suret yle
yapılan göster me ondalık
göster m denmekted r.
Örnek: 20,8 veya 0,12
2. Kes rler Ondalık
Göster me Çev rme
9
2
Yukarıdak kesr ondalık göster me çev rel m.
1.Kesr m z b leş kse tam
sayılı kes re çev r r z.
9
4 1 2 2
2.Kesr n paydasını 10,100 veya
1000'e eş tlemek ç n
sadeleşt rme veya gen şletme
4 1 2
yaparız.
4 5
10
3.Kesr n tam kısmı varsa,
ondalık göster m n tam
kısmına bu sayıyı yazıp,
sağına v rgül [,] koyarız.
4.Kesr n tam kısmı yoksa,
ondalık göster m n tam
kısmına "0", sağına v rgül
[,] koyarız.
5.Kesr n paydası 10'sa, ondalık kısma b r rakam yazarız.
6.Kesr n paydası 100'se, ondalık kısma k rakam yazarız.
Paydak sayı k basamaklıysa,
bu sayıyı ondalık kısma d rek
olarak yazarız.
Paydak sayı b r basamaklıysa,
bu sayının başına b r tane "0"
koyup ondalık kısma yazarız.
Akıl
Oyunları
F İ L M S E V E R L E R İ Ç İ N F İ L M
Ö N E R İ S İ
“Matemat ksel olarak
göster lemeyen h çb r
araştırma gerçek b l m
sayılamaz.”
Leonardo da V nc
7.Kesr n paydası 1000'se, ondalık kısma üç rakam yazarız.
Paydak sayı üç basamaklıysa,
bu sayıyı ondalık kısma d rek
olarak yazarız.
Paydak sayı k basamaklıysa,
bu sayının başına b r tane "0"
koyup ondalık kısma yazarız.
Paydak sayı tek basamaklıysa,
bu sayının başına k tane "0"
koyup ondalık kısma yazarız.
3.Ondalık Göster mler
Kes re Çev rme
1.Ondalık göster m n tam kısmı 0'dan farklıysa bu sayıyı kesr n tam
kısmına yazarız.
2.Ondalık göster m n tam kısmı 0'a eş tse kesr n tam kısmına b r şey
yazmayız.
“B r matemat k
problem ne dalıp
g tmekten daha büyük
mutluluk yoktur.”
C. Morley
3.Ondalık göster m n ondalık kısmının başında sıfırlar yoksa bu sayı
d rek olarak paya yazılır.
4.Ondalık göster m n ondalık kısmının başında sıfırlar varsa bu
sıfırları atıp ger ye kalan sayıyı kesr n payına yazarız.
Ondalık kısımda;
1 rakam varsa, kesr n paydasına 10
2 rakam varsa, kesr n paydasına 100
13rakam varsa, kesr n paydasına 1000
yazarız.
“Ne kadar çok
b l rsen, o kadar az
em n olab l rs n.”
Volta re
“Matemat kle fade
edeb l yorsanız,
b lg n z
doyurucudur.”
Lord KELVIN
Kesr ondalık göster me - ondalık göster m kesre
dönüştürme
SORU ÇÖZÜMÜ
1.Soru
2.Soru
4.Ondalık Göster mlerde
Çözümleme
Ondalık göster m, Tam Kısım ve Ondalık Kısım adı
ver len k bölümden oluşur.
Ondalık gösterimin çözümlemesi
=
Tam Kısmın Çözümlemesi + Kesir Kısmının Çözümlemesi
“Doğanın muazzam
k tabının d l
matemat kt r.”
Gal leo
Bunu bir örnek üzerinden ele alalım.
YA DA
(1 X 10) + (7 X 1) + (8 X 0,1) + (1 X 0,01) = 17,81
Tabloda da görüldüğü g b ondalık kesr tam kısım ve kes r kısmı
(ya da ondalık kısım) olmak üzere k ye ayırab l r z.
Örneğ n 26,38 ondalık kesr aşağıdak şek lde ayrılır.
26(Tam Kısım), 38(Ondalık Kısım)
Ondalık kes rler n v rgülle ayırdığımız ondalık kısım 0 le 1 arasında
b r kes r bel rt r.
Soru 1
çözümlenm ş b ç m ver len ondalık sayı
aşağıdak lerden hang s d r?
A) 0,034
B) 1,43
C) 1,043
D) 1,0043
Soru 2
Cevap:C
çözümlenm ş b ç m ver len ondalık sayı
aşağıdak lerden hang s d r?
A )305,72
B )305,072
C ) 35,72
D ) 35,072
Soru 3
Cevap:A
çözümlenm ş b ç m ver len ondalık
sayıya göre aşağıdak lerden hang s yanlıştır?
A) 0,034
B) 1,43
C) 1,043
D) 1,0043
Cevap:D
5.Ondalık Göster mlerde
Yuvarlama
B r ondalık göster m
sten len b r basamağa
yuvarlamak ç n bu
basamağın sağındak
rakama bakılır. Bu rakam:
5’ten küçük b r rakam se
(0, 1, 2, 3, 4) yuvarlanmak
sten len basamak aynen
kalır, sağında bulunan
basamaklar s l n r.
5’e eş t veya 5’ten büyük b r
rakam se (5, 6, 7, 8, 9)
yuvarlanmak sten len
basamaktak rakam 1
arttırılır ve sağındak
basamaklar s l n r.
5.Ondalık Göster mlerde
Dört İşlem
Ondalık Sayılarda Toplama
Ondalık sayılar toplanırken tam sayılı
kısımlar alt alta gelecek şek lde yazılır
ve toplanır. Sonra v rgülle aynı h zadan
ayrılır.
Örnek:
3,045 + 12,14 = 15,185
Ondalık Sayılarda Çıkarma
Ondalık sayılarda çıkarma
yapılırken gene tamsayılı kısımlar alt
alta gelecek şek lde yazılır ve
çıkarma şlem yapılır. Sonra v rgülle
aynı h zadan ayrılır.
Örnek:
315,08 – 9,215 = 305,865
Ondalık Sayılarda Çarpma
Ondalık sayıların çarpımı yapılırken v rgül yokmuş g b çarpılır.
İşlem sonunda çarpılan sayıların v rgülden sonrak basamak sayıları
toplamı kadar, sağdan sola doğru v rgülle ayrılır.
Örnek:
3,42 . 2,7 = 9,234
10, 100, 1000 le Çarpmak:
Ondalık sayıları 10 le çarparken v rgül b r basamak sağa, 100 le
çarparken v rgül k basamak sağa kaydırılır. Yan sıfır sayısı kadar
basamak soldan sağa doğru v rgülle ayrılır.
Örnek:
(3,42) . (10) = 34,2
Ondalık Sayılarda Bölme
Ondalık sayılarda bölme şlem yaparken bölen v rgülden
kurtarırız. Bölen v rgülden kurtarırken kaçla çarpmışsak, bölünen
de aynı sayı le çarpar, normal bölme şlem yaparız.
Örnek:
63 : 4,2 = 15
10, 100, 1000 le Bölmek:
Ondalık sayıların 10’a bölerken v rgül b r basamak sola, 100’e
bölerken v rgül k basamak sola kaydırılır. Yan sıfır sayısı kadar
basamak sağdan sola doğru v rgülle ayrılır.
Örnek:
(312,4) : 10 = 31,24
5.Ondalık Göster mlerde
Tahm n
Ondalık göster mlerde yapılan şlemler tahm n
ederken yuvarlama yöntem n kullanırız.
- Yuvarlama yöntem n yapab lmek ve tahm n
yürüteb lmek ç n, v rgülden sonrak ondalık kısmı
bakılır.
- Ondalık kısım eğer 5'ten küçük se b r alt rakam
tam sayı olarak alınır.
- Eğer ondalık kısım 5'ten büyük se o zaman b r üst
rakam tam sayı olarak alınır.
- Eğer ondalık kısım 5 rakamına yakın se o zaman
yarım sayı elde ed l r.
- Yuvarlama yöntem le tahm n üzer nden
v rgülden sonra tam sayı ya da yarım elde ed l r.
Örnek: 2,45 ondalık göster m üzer nden tahm n yürütel m.
Yukarıdak kuralları hatırladığımız zaman v rgülden sonrak ondalık kısım
5'ten küçük se o zaman b r alt sayıya yuvarlıyorduk.
2,45
V rgülden sonrak ondalık kısım olan 4 sayısı 5’e yakındır.
2, 45 = 2,5
Gördüğümüz g b yuvarlama şlem yaptığımız zaman sonuç 2,5 olarak çıkıyor.
KAYNAKÇA
Görsel 1="canva.com"
Görsel 2="https://www.ka natsess zl km s.com/p sagor-un-teller /"
Görsel 3="https://matemat kdel s .com/Orta/S n f5/Konu/ondal k-
goster m-donusum/ondal k-goster m-kes r-donusumler -kes rl -
say y -ondal k-goster me-donusturme.html"
Görsel 4="https://matemat kdel s .com/Orta/S n f5/Konu/ondal k-
goster m-donusum/ondal k-goster m-kes r-donusumler -kes rl -
say y -ondal k-goster me-donusturme.html"
Görsel 5="https://matemat kdel s .com/Orta/S n f5/Konu/ondal k-
goster m-donusum/ondal k-goster m-kes r-donusumler -kes rl -
say y -ondal k-goster me-donusturme.html"
Görsel 6="https://matemat kdel s .com/Orta/S n f5/Konu/ondal k-
goster m-donusum/ondal k-goster m-kes r-donusumler -kes rl -
say y -ondal k-goster me-donusturme.html"
Görsel 7="https://matemat kdel s .com/Orta/S n f5/Konu/ondal k-
goster m-donusum/ondal k-goster m-kes r-donusumler -kes rl -
say y -ondal k-goster me-donusturme.html"
Görsel 8="https://matemat kdel s .com/Orta/S n f5/Konu/ondal k-
goster m-donusum/ondal k-goster m-kes r-donusumler -kes rl -
say y -ondal k-goster me-donusturme.html"
Görsel 9="https://matemat kdel s .com/Orta/S n f5/Konu/ondal k-
goster m-donusum/ondal k-goster m-kes r-donusumler -kes rl -
say y -ondal k-goster me-donusturme.html"
Görsel 10="https://matemat kdel s .com/Orta/S n f5/Konu/ondal k-
goster m-donusum/ondal k-goster m-kes r-donusumler -kes rl -
say y -ondal k-goster me-donusturme.html"
Görsel 11= "http://alkanhoca.com/MAT_KARIKATUR.html"
Görsel 12= "https://matemat kdel s .com/Orta/S n f5/Konu/ondal k-
goster m-donusum/ondal k-goster m-kes r-donusumler -ondal k-
goster m -kes rl -say ya-donusturme.html
Görsel 13=" https://matemat kdel s .com/Orta/S n f5/Konu/ondal k-
goster m-donusum/ondal k-goster m-kes r-donusumler -ondal k-
goster m -kes rl -say ya-donusturme.html
Görsel 14="https://matemat kdel s .com/Orta/S n f5/Konu/ondal k-goster m-
donusum/ondal k-goster m-kes r-donusumler -ondal k-goster m -kes rl -say yadonusturme.html"
Görsel 15="https://matemat kdel s .com/Orta/S n f5/Konu/ondal k-goster m-
donusum/ondal k-goster m-kes r-donusumler -ondal k-goster m -kes rl -say yadonusturme.html"
Görsel 16 = "https://www.matemat kbankas .com/6-s n f-ondal k-goster m-bolmekes
r- l sk s -test -coz.html"
Görsel 17="https://matemat kdel s .com/Orta/S n f8/Konu/Cozumleme/ondal k-
goster m n-cozumlemes .html"