You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2.ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Aslıhan GÜNEYLİ<br />
2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR<br />
Uğurlu (1996), agrega üretiminde ortaya çıkan taşununun beton özellikleri<br />
üzerine etkisini belirlenmiştir. Su-çimento oranı yüksek olan betonların taşunu<br />
eklenmesi ile özelliklerinin iyileştiği belirlenmiştir. Ayrıca taşunu fazla olan beton<br />
karışımlarında beton geçirgenliğinin, su emme oranının ve porozitesinin azaldığı,<br />
basınç dayanımının arttığı saptanmıştır. İnce agrega içerisindeki ince malzemenin<br />
(kil hariç) yıkatılmadan beton tasarımda kullanılması gerektiği belirtilmiştir.<br />
Halili (2003), kırma-eleme tesis tasarımlarını incelemiş ve kaliteli agrega<br />
üretimi için uygun tesis donanımları belirlemiştir. Agrega kalitesini etkileyen<br />
faktörlerin başında taşın kırılma (sıkıştırarak kırma, çarptırılarak kırma) ile ocak<br />
malzemesinin litolojik, yapısal ve fiziksel özellikleri geldiğini belirlemiştir. Kaliteli<br />
ve kübik malzeme üretimi için çarptırma özellikli düşey milli kırıcıların<br />
kullanılmasının verimi artırdığı sonucuna varmıştır. Kırma tesislerindeki kırıcı<br />
bıçaklarının dökümünde kullanılan kimyasal karışımın, taşın litolojisine ve çalışma<br />
ortamının hidrojeolojik ve hidrolojik durumuna göre ayarlanması gerektiğini<br />
belirtmiştir. Böylece bıçak ve astardaki aşınma en aza indirilmektedir. Kireçtaşı,<br />
kumtaşı, bazalt gibi farklı kayalarda ayrı özellikte kırıcı geliştirilmesi, kırma-eleme<br />
kalite ve verimini artırarak üretim maliyetini düşürdüğü sonucu bulunmuştur.<br />
Uluöz ve diğ. (2004) kırma-eleme tesislerinde inceleme yaparak kırma kum<br />
içerisindeki taş unu miktarı artışıyla, kilin kırma kum içerisine giriş nedenleri<br />
incelemiştir. Kırma-eleme tesislerinden alınan örnekler üzerinde laboratuar deneyleri<br />
yapılarak taş ocağının, kırma tesisinde üretilen agregaların karakteristik özellikleri<br />
belirlenmiştir. Kırma kum içerisindeki taşunu ve kil miktarlarındaki değişmeler<br />
dikkate alınarak beton tasarımları yapılmış bu sırada alınan örnekler üzerinde yapılan<br />
deneyler, beton kalitesi karşılaştırılmalı olarak değerlendirilmiştir. Bileşiminde<br />
taşunu ve kil bulunduran kırma kumun beton üretiminde kullanılması durumunda<br />
karşılaşılacak kalite sorunları belirlenmesi amacı ile deneme üretimleri yapılmıştır.<br />
Araştırmacılar, kırma kumda bulunan ince madde miktarının ve özelliklerinin bu<br />
agregayla üretilecek betonun kalitesini doğrudan etkilediğini belirlemişlerdir. Kırma<br />
kum içerisindeki taşunun, beton kalitesine belli bir ölçüde katkıda bulunduğu fakat<br />
5