Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Issn: 2757-945X
Sayı 25 | Mayıs 2023 | 100 TL
&
Ege Bölgesi’nde yat ırımlar sürüyor
Bölgeye 17 bin ek yatak geliyor
Oteller & Acenteler Bölümü
26. EMITT Turizm Fuarı,
95 ülkeden 28 bin ziyaretçiyi ağırladı
Sayfa 20
Röportaj
Murat Başer / Kartur Turizm İşletmeleri
Genel Müdürü
Sayfa 30
Mart ayında 24 milyon TL tutarında
yatırım teşviki verildi
Sayfa 10
Röportaj
İsmail Borak / Zaren Group CEO’su
Uğursal Uğur / Zaren Travel Şirketleri Danışmanı &
Zaren Travel Genel Müdürü
Sayfa 48
Yatırım Haberleri
Sayfa 11
Çin Turizmi Özel Bölümü
Çin, dünya turizmini belirliyor
Sayfa 52
İlk 3 ayda 6 milyon yabancı turist
Türkiye’yi ziyaret etti
Sayfa 62
tutkudur..
HABİTAT OTEL
www.habitatotel.com
info@habitatotel.com
sarikamishabitatotel +90 (474) 413 60 80
Sarıkamış Kayak Merkezi
No: 30 Sarıkamış / Kars
&
6 2O 52
Yatırımlar
Ege Bölgesi’nde yatırımlar sürüyor: Bölgede
17 bin yatak yatırım aşamasında, 15 bin yeni yatak için
ise teşvikten yararlanıldı ….................................................. 6-8
Teşvikler…............................................................................ 10
Yatırımlar Haberler…........................................................... 11-18
Çin Turizmi Özel Bölümü
Çin, dünya turizmini belirliyor............................................. 52-58
Oteller&Acenteler
26. EMITT Turizm Fuarı, 95 ülkeden 28
bin ziyaretçiyi ağırladı ....................................................... 20-28
Röportaj / Murat Başer / Kartur Turizm İşletmeleri
Genel Müdürü..................................................................... 30-31
Oteller Haberler.................................................................. 34-47
Röportaj / İsmail Borak / Zaren Group CEO’su /
Uğursal Uğur / Zaren Travel Şirketleri Danışmanı &
Zaren Travel Genel Müdürü................................................ 48-49
Tedarikçiler Haberler........................................................... 50-52
Haberler.............................................................................. 59-61
İstatistikler........................................................................... 62-63
***Sektöre ilişkin yayımlanmasını istediğiniz haberleri bilgi@tiydergi.com adresine gönderebilirsiniz.
(Yayımlanması Ercan Medya tasarrufundadır.)
Ercan Medya Yayıncılık Tic. Şirketi Adına
Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni
Sebahattin Ercan
sebahattin@tiydergi.com
Yazı İşleri Müdürü
Ecem Ercan Adanır
ecem@tiydergi.com
Yayın Danışmanı
Kerem Köfteoğlu
kkofteoglu@gmail.com
Editör
Demet Yılan
editor@tiydergi.com
Katkıda Bulunanlar
İrem Ercan
Mehmet Tevfik
Görsel Yönetmen
Esra Akgüngör
karaesra@gmail.com
İletişim
Tel: 532 712 07 18
www.turizmisletmeyatirim.com
Reklam
Tel: 532 712 07 18
Baskı:
Özgün Ofset Tel: 0212 280 00 09
Issn: 2757-945X
Adres:
Bahçelievler Mh. Ata 2 Sitesi Zakkum Sk. A
Blok 5/3 Üsküdar / İSTANBUL
Yayın Türü:
Ulusal, süreli, aylık
Baskı yeri ve tarihi:
İstanbul, Mayıs 2023
*Her hakkı saklıdır. İzinsiz alıntı yapılamaz.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
İnovatif (Booster) Fan Teknolojisi ile
konforlu serinliğin tadını çıkarın!
Soğuk havayı, hava akımı
olmadan yayar ve geniş alanları
etkili bir şekilde serinletir.*
Panel dış görünümleri özelleştirilebilir.
*5m’lik bir yarıçapta, 0~1,5m yüksekliğinde
(14,0kW ile) soğuk hava cereyanı yoktur.
Şık tasarımı ile her mimariye uygun
360 Kaset Tipi Klima
SUNUŞ
Turizm sezonu yaklaşırken, sektörün ve
Türkiye’nin gündeminde “seçim” var
Turizm sektörü, 2023 için koyulan 60 milyon turist, 56 milyar dolar gelir hedefi doğrultusunda ilerliyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, ilk çeyrekte turist sayısı geçtiğimiz yılın aynı dönemine
göre yüzde 26 artışla 6 milyon olarak kaydedildi. TÜİK’e göre de bu dönemde turizm geliri bir önceki yılın aynı çeyreğine
göre yüzde 32,3 artış göstererek 8 milyar olarak gerçekleşti.
Turizmin hızlı bir başlangıç yaptığı bu aylarda sektör profesyonelleri de 2023 hedeflerine uzak olunmadığını ifade
ediyor.
Sektörde konuşulan bir diğer önemli konuya bakıldığında, 2023 sezonu için Rusya’dan rekor sayıda uçuş ve rekor
sayıda turist beklentileri hakimken, son günlerde Türkiye’deki otellerin yüksek fiyatları dolayısıyla Rus turistin
farklı destinasyon arayışlarına girdiği gündemde yer buluyor. Yapılan çeşitli açıklamalara bakıldığında Rus turistin
alternatif destinasyonlara yönelebileceği ifade edilirken, diğer yandan turistlerin tercihlerinde fiyatların çok büyük
etken olmadığı belirtiliyor. Son olarak Rusya Turizm Endüstrisi Birliği Başkan Yardımcısı Dmitriy Gorin, bu yıl 2022’de
kaydedilen 5 milyon 200 bin turist sayısının üzerine çıkılmasının beklendiğini ancak otel, konaklama ve uçak biletlerinin
belirleyici faktör olacağını açıkladı. Türkiye’nin kaynak pazarı Rusya’ya ilişkin tüm bu gelişmeler, turizmcinin
kadrajında…
Öte yandan Türkiye gündemi kadar turizm sektörünün gündeminde olan bir diğer konu da 14 Mayıs’ta gerçekleşecek
Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili seçimleri.
Genele oranı düşük olsa da milletvekili adayları arasında turizmciler de yer alıyor.
Dileriz ki Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili seçimleri hem ülkemiz hem sektörümüz adına en iyi şekilde sonuçlanır.
Ege Bölgesi’nde turizm hareketliliği artarken, yatırımlar da hız kazanıyor
Turizmde hareketlilik devam ederken, otel yatırımları ve geçmiş dönemde ertelenen otel modernizasyon çalışmaları
da hız kazanıyor. Farklı turizm türlerine ev sahipliği yapmaya elverişli iklimi ve doğasıyla seyahatlerden aldığı payı
artıran Ege Bölgesi’nde de otel yatırımları hızla devam ediyor. Turizm İşletme & Yatırım Dergisi olarak gerçekleştirdiğimiz
“Ege Bölgesi Yeni Otel Yatırımları” araştırması kapsamında elde etiğimiz bilgilere göre; bölgede toplam 17 bin
710 adet yatak kapasiteli 41 yeni otelin yatırım süreci devam ediyor. Araştırmamıza ilişkin detayları, yeni sayımızda
kapak konusu olarak belirlediğimiz Yatırımlar dosyamızdan takip edebilirsiniz.
Dünyadaki beş büyük turizm fuarı arasında yer alan EMITT - Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı
26’ncı kez sektör bileşenlerini bir araya getirdi. İlk etapta şubat ayında gerçekleşmesi planlanan fakat Kahramanmaraş
merkezli depremler nedeniyle nisan ayına ertelenen fuarda, felaketin etkileri hakimdi. Katılımcı sayısının geçmiş
yıllara nazaran daha az, açık hol sayısının kısıtlanmış olduğu fuarda görüştüğümüz tüm sektör paydaşlarının gündeminde
deprem, seçimler ve elbette yaklaşan turizm sezonu hakimdi… Sektör profesyonellerinin fuar izlenimlerini
dergimizin sayfalarında görebilirsiniz.
Mayıs sayımızda sayfalarımıza taşıdığımız bir diğer konu ise dünya turizm sahnesinde aldığı pay her geçen gün artan
Çin ve Çin Turizmi oldu. Gerek iç turizmde gerek ağırladığı turist sayısında gerekse yurt dışına gönderdiği turistler
bakımından küresel seyahat endüstrisinde kilit role sahip olan Çin, önemli bir pazar olarak dikkatleri üzerine topluyor.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi Yayın Danışmanı ve China Today Türkiye Şef Editörü Kerem Köfteoğlu’nun
derlediği özel dosyayı ilerleyen sayfalarda bulabilirsiniz.
Keyifli okumalar...
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi
Basılı dergimize ek olarak, dergimizin dijital formatlarını Turkcell Dergilik, Dijital Basın, Magzter ve Yumpu
platformlarından takip edebilirsiniz.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
4
DOSYA
YATIRIMLAR
Ege Bölgesi’nde yat ırımlar sürüyor
Bölgeye 17 bin ek yatak geliyor
Türkiye’de turizm ile öne çıkan bölgelerimizden Ege; berrak denizi, mavi bayraklı plajları, jeotermal zenginliği, iklimi,
doğal ve tarihi varlıklarıyla her sene yerli ve yabancı çok sayıda turiste ev sahipliği yapıyor. Bölgedeki turizm hareketliliği
ise otel yatırımlarına da yansıyor… Turizm İşletme & Yatırım Dergisi olarak gerçekleştirdiğimiz “Ege Bölgesi Yeni Otel
Yatırımları” araştırması sonucu ulaşılan bilgilere göre; bölgede toplam 41 yeni otel yatırım aşamasında bulunuyor. Bu
oteller tamamlandığında bölgedeki yatak kapasitesi 17 bin 710 adet artacak.
Tarih sahnesinde pek çok medeniyete
ev sahipliği yapmış olan Ege Bölgesi,
bugün tarihi ve kültürel zenginliğinin yanı
sıra iklimi ve doğal varlıklarıyla turizmin farklı
alanlarında önemli potansiyel taşıyor. Başta
deniz turizmi olmak üzere kruvaziyer turizmi,
iş ve MICE seyahatleri, kültür turları, termal
turizm ve doğa turizmi kapsamında her sene
çok sayıda yerli ve yabancı turisti ağırlayan
bölgede buna paralel otel yatırımları da hız
kesmeden devam ediyor. Turizm İşletme &
Yatırım Dergisi olarak gerçekleştirdiğimiz
“Ege Bölgesi Yeni Otel Yatırımları” araştırması
kapsamında ulaşılan bulgulara göre, 2023
ve 2024 yıllarında açılışı planlanan 41 otelin
yatırımı devam ediyor.
26 adet 5 yıldızlı otel geliyor
Ege Bölgesi’nde yatırımı devam eden 41 otel
tamamlandığında bölgedeki toplam yatak
sayısında 17 bin 710 adetlik artış olacak.
Farklı kategorilerde hizmet verecek otellerin
sınıflandırmasına bakıldığında, 5 yıldızlı
otellerin çoğunluğu aldığı görülüyor. Bölgede
26 adet 5 yıldızlı, sekiz adet 4 yıldızlı, 6 adet 3
yıldızlı ve bir adet butik otelin yatırımı sürüyor.
5 yıldızlı otellerin toplam yatak kapasitesi 15
bin 636, 4 yıldızlıların toplam yatak sayısı
1.574, 3 yıldızlı tesislerin yatak kapasitesi 444,
butik otelin yatak sayısı ise 56 olacak.
Bölgedeki turizm çeşitliliği yeni otellerin
lokasyonlarına da yansıyor
Turizmde deniz-kum-güneşten termale,
doğadan kültüre, MICE’tan gastronomiye,
kruvaziyerden eko turizme geniş bir yelpazede
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
6
Konsepte Göre Yatırımı
Devam Eden Oteller
Kategori Otel Sayısı Yatak Sayısı
5* 26 15.636
4* 8 1.574
3* 6 444
Butik Otel 1 56
imkanlar sunan Ege Bölgesi’nin hemen her
ilinde otel yatırımları hız kesmeden devam
ediyor. İller bazında yeni otel yatırımlarına
bakıldığında; İzmir 14 yeni otel ile ilk sırayı
alıyor. Ardından 12 yeni otel ile ülkemizdeki
önemli turizm şehirlerinden Muğla geliyor.
Aydın’da 5, Denizli’de 4, Kütahya’da 3, Uşak’ta
2 ve Afyonkarahisar’da bir otelin yatırımı
sürüyor.
İl
İllere Göre Yatırımı
Devam Eden Oteller
Otel
Sayısı
Yatak
Sayısı
Afyonkarahisar 1 920
Aydın 5 3.242
Denizli 4 1.480
İzmir 14 3.760
Kütahya 3 1.058
Muğla 12 6.710
Uşak 2 540
TOPLAM 41 17.710
İllere Göre Modernizasyon Teşviki Alan Firmalar (2022)
Şehir Yatırımcı Firma Kategori Yatak Sayısı
Aydın Adakale Turizm 5* 684
Aydın MCN Otelcilik Tatil Köyü 172
Denizli Keskinler Turizm Sanayi Tic. A.Ş. 3* 198
Denizli Demarin Turizm Butik 108
İzmir Özgün Turizm Yatırımları 4* 394
İzmir İzzet Yıldızhan Turizm İnşaat ve San. Tic. A.Ş 4* 220
İzmir Özel Büyük Kolej 5* 1.014
İzmir Emisar Turizm 5* 298
İzmir Viltur Villa Saray Turizm İnşaat ve Tic. A.Ş 5* 370
İzmir Bazmer Turizm Ve Otelcilik İşletmeleri Aş 5* 900
İzmir Viltur Villa Saray Turizm İnşaat Tic. A.Ş. 5* 506
İzmir Neptün Turizm 5* 120
Muğla Alitur Turizm Ve İnşaat Ltd.Şti. 3* 140
Muğla Mavimkar Turizm 3* 163
Muğla Aktaş Akyarlar Tatil Köyü 4* 356
Muğla Ünlü Otelcilik Turizm 4* 861
Muğla Fetar San. İnş. Taah. 4* 202
Muğla Altınay Baş Turizm Mimarlık İnşaat Ticaret Ltd.Şti. 4* 134
Muğla Güvercinlik Turizm 5* 898
Muğla Sönmez Turizm 5* 436
Muğla A.E.B. Turizm Yatırım Ticaret Anonim Şirketi 5* 164
Muğla Bartu Turizm Yatırımları Anonim Şirketi 5* 1.122
Muğla
Güvercinlik Enternasyonal Otelcilik
Turizm İnşaat AŞ
5* 1.052
Muğla Özcan Turizm Ve Seyahat Anonim Şirketi 5* 748
Muğla Zeniya Turizm Otelcilik 5* Tatil Köyü 745
Muğla
Kadıkalesi Turizm İnşaat Yatırım Ve
İşletmecilik Tic. AŞ
Apart 464
Muğla 2-B Tekstil Butik 104
Muğla SY Enerji Özel Kon. Tes. 30
Muğla
Faya Turizm İnşaat Taşımacılık Sanayi Ve
Ticaret Ltd.Şti.
Özel Kon. Tes. 158
Muğla Divan Turizm İşletmeleri Anonim Şirketi Özel Kon. Tes. 120
Uşak
Kempaş Turizxm Ve Otelcilik
Tekstil Sanayi Tic. Ltd. Şti.
4* 248
7
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
DOSYA
YATIRIMLAR
15 bin yeni yatak için teşvikten yararlanıldı
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ocak-
Aralık 2022 döneminde verilen teşvikler
incelendiğinde, 44 firmanın bölgede yeni bir oteli
hayata geçirme amacıyla teşviklerden yararlandığı
görülüyor. 3, 4, 5 yıldızlı otel, butik otel, kırsal
turizm tesisi ve wellness tesisi kategorilerinde
planlanan bu otellerin toplam yatak kapasitesi ise
15 bin 181 olarak tespit edildi.
Bölgedeki otellerde yenileme çalışmaları sürüyor
Tüm sektörü etkisi alan pandemi şartlarının geride kalması, ülkelerindeki savaşa
rağmen Rus turistlerin tatilden ve Türkiye’den vazgeçmemesi, incoming’de
pazarların çeşitlenmesi gibi faktörler turizm hareketliliğini ve turizm gelirlerini
artırırken, mevcut otellerde yenileme çalışmaları da hız kazandı. Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı tarafından 2022 yılında dağıtılan teşviklerin istatistiklerine
göre, Ege Bölgesi’nde yer alan 31 otel modernizasyon amaçlı teşviklerden
yararlandı. Buna göre farklı kategorilerde faaliyet gösteren Muğla’da 18,
İzmir’de 8, Aydın’da 2, Denizli’de 2 ve Uşak’ta bir otel yenilenecek.
İllere Göre Yeni Yatırım Teşviki Alan Firmalar (2022)
Şehir Yatırımcı Firma Kategori Yatak Sayısı
Afyonkarahisar Başkan Termal Sağlık Turizm 4* 152
Aydın Beks Çorap İç Giyim 5* 700
Aydın Band Turizm 4* 800
Aydın Bhm Otelcilik Anonim Şirketi 4* 1.000
İzmir Urla Otelcilik Turizm Ve Ticaret Anonim Şirketi Kırsal Turizm Tesisi 34
İzmir Akka Yatırım Turizm İnş.Ltd.Şti Butik 80
İzmir Dali Turizm 5*TatilKöyü 490
İzmir Türkerler İnşaat Turizm 5* 434
İzmir Replease Turizm Otomotiv Sanayi Ve Ticaret Aş 5* 338
İzmir Alachaty Turizm 4* 500
İzmir Mmmed Turizm Aş 4* 82
İzmir Veysi Alavcı Alav Otel 4* 78
İzmir Tahtalı Ali Grup İnşaat 4* 280
İzmir Beşok Petrol Otomotiv 3* 80
İzmir Pearl Marina Turizm 3* 44
İzmir Lal Yapı Turizm 3* 42
İzmir Baylan Otomasyon Sistemleri Bilişim Sanayi Ticaret Anonim Şirketi 3* 10
İzmir Sold Proje Satış Yönetimi Ve Gayrimenkul İnş.Tic.Ltd.Şti 3* 20
İzmir Diana Otel Yatırımları Ve İşletmeciliği Anonim Şirketi 3* 526
İzmir Özel Mersinli Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu 3* 150
Kütahya Tuncer Can 5* 192
Muğla Dıagencıes Arge Teknoloji Sağlık İth. İhr. Ltd. Şti. Yaşlı Bakım ve Wellness Tesisi 100
Muğla Bdk Endüstriyel Ürünler Pazarlama Butik 56
Muğla Özbekhan İnşaat Ve Turizm Ticaret Anonim Şirketi Butik 80
Muğla Alarko Gayrimenkul 5* 934
Muğla Çağdaş İnşaat Turizm 5* 244
Muğla Uslu Turizm 5* 1.066
Muğla Pol Turizm 5* 552
Muğla Yüdem Sağlık Ve Turizm Ticaret Ltd. Şti. 5* 410
Muğla Dalaman Airport Palace Turizm Ticaret İnşaat Anonim Şirketi 5* 166
Muğla Hez Turizm Yatırımları Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi 5* 1.422
Muğla Tatsan Turizm 5* 198
Muğla MRA Turizm Ve Otel İşletmeciliği 5* 870
Muğla Gülmete Turizm Yatırımları 5* 1.770
Muğla Raymar Turizm Otelcilik Ticaret Anonim Şirketi 4* 115
Muğla Kırdağ İnşaat Turizm Sanayi Ticaret Ltd. Şti. 4* 288
Muğla Türkbükü Otelcilik Anonim Şirketi 4* 94
Muğla Ramtos Turizm 3* 80
Muğla Uno Yapı Malzemeleri 3* 48
Muğla Mehmet Can Oğulları Tur.İnş.San. Ve Tic.Ltd.Şti. 3* 56
Muğla Sumka İnşaat Turizm 2* 68
Muğla Zeydan Emlak İnşaat Turizm Ticaret Anonim Şirketi 1* 44
Uşak Polsak Tekstil Sanayi Ticaret 5* 358
Uşak Atakoğlu İnş. Turizm 4* 130
Toplam 44 15.181
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
8
TEŞVİKLER
YATIRIMLAR
Mart ayında 24 milyon TL tutarında yatırım teşviki verildi
YENİ YATIRIM AMAÇLI TEŞVİK BELGESİ ALAN FİRMALAR (MART 2023)
ŞEHİR FİRMA ADI KATEGORİ YATAK SAYISI TEŞVİK TUTARI (₺)
Antalya Süleyman Yıldız Turizm Taşımacılık 4* 377 261.899.200
Antalya Sarias Yapı İnşaat Butik 25 16.105.000
Antalya Spirite Turizm Otelcilik 3* 98 69.789.000
Antalya Side Nirvana Turizm Otelcilik 4* 290 191.346.000
Antalya Efbi Turizm 5* 445 296.424.000
Çanakkale Beyazlı İnşaat Turizm 4* 68 20.230.000.000
Denizli Paris75 Turizm Otelcilik 3* 38 7.115.000
İstanbul ERK Hotel Turizm 3* 66 15.980.000
İstanbul Probospor Gayrimenkul Yatırım 3* 98 18.000.000
İstanbul Mayesse Turizm 5* 432 495.500.000
İstanbul Sultanhan Otelcilik ve Turizm 3* 85 43.295.000
İstanbul Ali Baransel Ayer Lovely Dream Otelcilik 3* 38 4.825.000
İstanbul İstanbul Port Otelcilik 4* 101 85.377.000
İstanbul Platanus Otelcilik 3* 44 4.081.000
İstanbul Kameroğlu İnşaat 5* 410 400.000.000
Kocaeli Fogsis İklimlendirme Makina 3* 20 4.965.000
Mersin Yücesoy Turizm Ticaret 3* 40 23.650.000
Muğla Telese Telekomünikasyon 4* 111 48.605.000
Muğla Ünsal Hotel 3* 70 23.986.000
Ordu Özyangıncı Yapı Malzemeleri 3* 48 24.250.000
Şanlıurfa Mihr ü Mah Turizm ve Otelcilik 3* 26 3.343.000
Şanlıurfa İlhan Taahhüt İnş 5* 492 714.000.000
Toplam 22.982.535.200
MODERNİZASYON AMAÇLI TEŞVİK BELGESİ ALAN FİRMALAR (MART 2023)
ŞEHİR FİRMA ADI KATEGORİ YATAK SAYISI TEŞVİK TUTARI (₺)
Afyonkarahisar İkbal Akaryakıt Dinlenme Tesisleri 5* 572 5.263.000
Antalya Ayık Tur Turizm 5* 496 75.393.000
Antalya Apollon Turizm 5* 1.612 159.491.000
Antalya Kaptan Otelcilik Turizm 4* 544 10.200.000
Antalya Özyer Turizm 5* 686 205.000.000
Antalya Okan Turizm Yatırımları 5* 1.223 41.033.333
İstanbul Şahsuvaroğlu Marina Turizm 5* 464 32.907.000
Mardin Raymar Turizm Otelcilik 5* 632 111.000.000
Muğla Birmod Turizm 5* 960 99.457.533
Muğla Lykia Turizm Yatırımları 5* + 4* 1354+538 675.000.000
Muğla Aziz Kaya Otel ve Turizm İşl. 5* 354 15.765.000
Muğla Yazıcı Turizm Marmaris 4* 1.180 33.200.000
Muğla Yazıcı Turizm Yatırımları 4* 492 22.000.000
Van Rızgar Turizm İnşaat 3* 86 60.300.000
Toplam 1.546.009.866
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
10
YATIRIMLAR
HABERLER
Bakan Ersoy’dan Çeşme
Turizm Projesi açıklaması
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hayata geçirilmek istenen
ve Ege Turizm Merkezi projesi içinde kalan İzmir’in Urla ilçesine
bağlı Zeytineli köyünden Çeşme’ye bağlı Alaçatı ve Ildır’a uzanan
120 milyon metrekarelik alanı kapsayan, Çeşme Projesine ilişkin
geçtiğimiz aylarda Danıştay 6. İdaresi “yürütmeyi durdurma” kararı
vermişti. Karar, kentte büyük yankı uyandırırken Bakanlığın tepkisi
merak konusu olmuştu. Öte yandan, Tarihi Tekel Fabrikası açılışı
için İzmir’e gelen Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, proje
hakkında verilen karara ilişkin de açıklamalarda bulundu. İlkSes
Gazetesinden Tenzile Aşçı’nın haberine göre Ersoy, siyasi amaç
vurgusu yaparken projenin hayata geçirilmesi durumunda İzmir’in
kazanımlarını işaret etti. Projenin İzmir’e olan direkt uçuş sayısının
artıracağının altını çizen Ersoy, “Geçici bir yürütmeyi durdurma
kararı var. Mahkemenin asli kararını vermesini bekliyoruz. İzmir için
çok hayati ve önemli bir proje. İzmir’in geleceği açısından çok çok
önemli bir proje. Klasik siyasi amaçlar ve siyasi hedeflerle projenin
engellenmeye çalışılmasını doğru bulmuyorum. İzmir, Ankara ve
İstanbul gibi büyük şehirlerimiz söz konusu olduğunda konulara siyasi
yaklaşmamamız gerekiyor. İzmir için çok gerekli bir proje. İzmir’in
hava trafiğiyle ilgili bazı sorunları var. İzmirlilere sorduğunuzda
haklı olarak şikayet ediyorlar. ‘İzmir’in dünyaya direkt bağlanmasını
istiyoruz, İstanbul üzerinden bağlanmasını istemiyoruz’ diyorlar.
Bazı şeyler istemekle olmuyor, gerekenleri yapmanız gerekiyor.
Bu proje, o yönde atılmış en büyük adım olacak. Bu proje
gerçekleştirildiğinde İzmir’e olan direkt sefer sayısından 10-15 kat
artış göreceksiniz İzmir’in kalıcı sorunlarından birisi çözülecek”
dedi. Planların askıya çıkması için yürütmeyi durdurma kararının
kaldırılmasını işaret eden Ersoy, “Sorunlardan biri de 12 ayın çok
kısa süresinde turizm sektörü verimli bir ortam yaşıyordu ve tekrar
düşük sezona geçiyordu. Bu projeyle birlikte 12 aya yayılmış, uzun
süreli bir nokta haline gelecekti İzmir. O yüzden bu projenin hayati
önemi var. Planımız hazır zaten. Yürütmeyi durdurma kararı kalkarsa
plan askıya çıkacak. Plan askıya çıktığı zaman bütün hassasiyetlerin
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ciddi bir şekilde ele alındığı ve
gerekli düzenlemelerin yapıldığını göreceğiz. Üzerinde tartışılacak
itiraz gibi durumlar varsa tartışılır zaten. Bugüne kadar Cumhuriyet
tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlıkları tarafından çalışmış en iyi
turizm merkezi projesidir. Umarım mahkeme sağduyulu bir karar
verir ve biz planı askıya çıkararak bu projeyi İzmir’e kazandırırız”
ifadelerini kullandı.
Bakan Ersoy: “Kahramanmaraş’ı
turizm şehri haline getireceğiz”
Kültür ve Turizm Bakan Mehmet
Nuri Ersoy ile Tarım ve Orman
Bakanı Vahit Kirişçi, 6 Şubat
deprem felaketinin merkez üssü
Kahramanmaraş'ta incelemelerde
bulundu. İncelemenin ardından
Ersoy ve Kirişçi basın mensuplarına
açıklama yaptı. Ersoy, Çevre
Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığının da koordinasyonuyla
içerisinde kültürel ve tescilli
yapıların da bulunduğu bir rota
oluşturacaklarını ve bu çalışmalar
sayesinde Kahramanmaraş’ın bir
turizm şehri haline geleceğini
açıkladı. Ayrıca Merkez Bankası
ve Hazine ve Maliye Bakanlığı ile finansman çalışması yürüttüklerini
ifade eden Ersoy, otellerin yeninden ayağa kalkması için orta vadeli
finansman çalışmaları yaptıklarını söyledi.
Mevlüt Çavuşoğlu, KKTC'deki
otel satışı ile ilgili konuştu
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, KKTC’de 1974 sonrasında 46 yıl
kapalı kalan ve 3 yıl önce sivil ziyarete açılan hayalet kent unvanlı
turistik Maraş kentinde, 3 otelin Rum sahipleri tarafından bir
Türk’e satıldığı iddiası sonrası Rum yönetimi ve Rum medyasında
yükselen tepkileri değerlendirdi. Yaşanan gelişmenin KKTC ve
Türkiye açısından olumlu değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizen
Çavuşoğlu, Hürriyet'ten Salim Uzun imzalı habere göre, mülk talepleri
için 2004 yılında taşınmaz mal komisyonu kurulduğunu hatırlatarak
şöyle devam etti: “2004 yılında adada taşınmaz mal komisyonu
kurdurarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) bunu iç
hukuk yolu olarak tanımasını sağladık. Bu komisyonda kuzeyde,
güneyde malı kalanlar satmak isterse satıyor, değerini alıyor. Türk
kullanıyorsa hesaplanıyor, değeri ödeniyor. Kapalı Maraş’ı açarken
‘Burada Türklerin, Rumların, 3’üncü ülke vatandaşlarının, vakıfların,
Birleşik Krallık Kraliyet Ailesi’nin malı mülkü var’ dedik. Burada
hangi mal kime ait diye envanter çalışması da yapıldı. Ve dedik ki
‘Gelsinler, kendi mülklerini KKTC yönetimi altında kullansınlar’.
Ayrıca taşınmaz mal komisyonu aracılığı ile ‘İsteyen malını satabilir’
dedik. Şu çok net: Rum vatandaşları bu mallarını kullanmak istiyor.
Ama Rum yönetimi bunu engellemeye çalışıyor. Bunu gören Rum
vatandaşları da mülklerini satma kararı aldı. Aslında biz KKTC ve
kendi vatandaşlarımızı teşvik ediyoruz. ‘Satmak isteyen olursa bunu
almanızda fayda var’ diyoruz. Bu malların Türklerin eline geçmesi
son derece önemli bir adım. Bu siyasi olarak da kârımıza bir durum.
Bu, politikamızı Rum yönetimi ve Avrupa Birliği eleştirse de Rum
halkının desteklediğini gösteriyor.”
Arkas Holding, bungalov ve bağ oteli yapacak
Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Lucien Arkas, İzmir Torbalı’da 20 tane bungalov
yatırımı ve bağ oteli işletmesine gireceklerini açıkladı. Ekonomim Gazetesi’nin köşe
yazarlarından Vahap Munyar’a Arkas Holding’in konaklama alanındaki yatırımlarından söz
eden Lucien Arkas, “İzmir Torbalı’da yer alan bağ içerisinde 20 tane bungalov yapıyoruz.
Bağ oteli işletmesine de gireceğiz. İnşaatımız devam ediyor. Bungalov işini gelinim Funda
Arkas yapıyor. Kendisi mimar. Bungalovların, yani otel bölümünün işletmesini de gelinim
yapacak” ifadelerini kullandı.
11
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
HABERLER
YATIRIMLAR
DoubleTree by Hilton Moda
satıldı
Taşyapı’nın patronu Emrullah Turanlı sahibi olduğu DoubleTree by
Hilton Moda, Merkezi Ankara’da bulunan Caba İnşaat Enerji San.
Tic. A.Ş.’ye satıldı. Kadıköy Moda’daki otelini 66 milyon dolara
sattığı ortaya çıkan Emrullah Turanlı, “Sözde siyasetçi ve bürokratlar
nedeniyle 2 milyar dolar zarar ettim. Mallarımı yarı fiyatına sattım,
satıyorum" dedi. Uzun yıllar, açılan davalarla tartışılan Kadıköy
Moda’daki 250 odalı otel, ‘DoubleTree by Hilton’ adı ile faaliyet
gösteriyordu. Halktv.com.tr'den Dinçer Gökçe'nin haberine göre,
otele ilişkin alıcı tarafla yürütülen görüşmeler, geçtiğimiz günlerde
tarafların el sıkışması ile sonlandı.
Çin’de yedi yılda 10 bin 500
yeni otel açılacak
Mersin’de satılık turizm
imarlı arazi
Mülkiyeti Mersin ili, Mezitli
Belediyesine ait turizm imarlı arazi
satışa çıkarıldı. Muhammen bedeli
35 milyon 558 bin 850 lira olan
taşınmazın, İhaleye ilişkin şartname
ve ekleri Mezitli Belediyesi Emlak
ve İstimlak Müdürlüğünde mesai
saatleri içerisinde görülebilecek.
İhale şartnamesi ise 5 bin liraya
satın alınabilecek. Mersin’in Mezitli
ilçesi Tece Mahallesinde bulunan
taşınmaz 2 bin 370 metrekare
büyüklüğünde olup, konut, ticaret ve
turizm imarlı. İhale kapalı teklif usulüyle 25 Mayıs 2023 tarihinde saat
14.10’da Mezitli Belediyesi Encümen Salonunda gerçekleştirilecek.
Martı Grubu GES yatırımı için
düğmeye bastı
Handan Boyce
Çin, dünyada iç turizmi en güçlü ülkeler arsında ilk sırada yer alıyor.
Bununla birlikte küresel turizmin de önemli bir oyuncusu haline
gelen Çin’in yurtdışından gezginlerin radarında olması ülkedeki otel
sayılarının artmasına yol açıyor. Küresel araştırma şirketi Euromonitor
International'ın raporuna göre Çin, 2030 yılına kadar dünyanın bir
numaralı turizm destinasyonu olarak Fransa'yı geçecek. Dünyadaki
herhangi bir ülkeden daha fazla ziyaretçi almanın yanı sıra, 2030 yılına
kadar yurtdışına 260 milyonu aşkın göndereceği turistlerle, ABD ve
Almanya'yı geride bırakarak bu alanda lider olacak. Öte yandan Çin
Turizm Akademisi (CTA) uzmanları, 2023'te iç turizm gelirinin yıllık
yüzde 95'lik bir artışla yaklaşık 4 trilyon yuan'a (580,8 milyar dolar)
ulaşabileceğini söylüyor. CTA’ya göre bu yıl aralarında bayram, festival
gibi dönemlerde gideceği yere varmak için birkaç kez seyahat etmek
zorunda kalacak Çinli turistlerin toplamda yapacağı yurtiçi seyahat
sayısı 4,4 milyarı aşacak. China Today Türkiye Şef Editörü Kerem
Köfteoğlu’nun derlediği habere göre; 2019’da Çin’de toplam 10 bin
100 otel bulunuyorken, başka uluslararası otel zincirlerinin işletme
üzere birbiriyle yarıştığı yeni oteller de devreye girecek. Çin’in
2030’da dünyanın en çok ziyaret edilen ülkesi olacağına ilişkin yapılan
araştırmalardan hareketle, ülkede 2030 yılına kadar 10 bin 500 yeni
otelin daha açılması planlanıyor.
Turizm sektöründe faaliyet gösteren Martı Hotels & Marinas Grubu,
son dönemde artan enerji maliyetleri kapsamında yatırımlarını
hızlandırdı. Grup, turizm sektörünün maliyetli olması sebebiyle,
giderleri düşürmek için sürdürülebilir bir yaşam vizyonuyla enerji
üretmeye hazırlanıyor. Güneş Enerjisi Santrali (GES) yatırım
projesiyle tüm işletmelerine katkı sağlamayı hedefleyen Martı,
tesislerindeki yenilemelerle birlikte sundukları hizmeti de bir üst
seviyeye taşımayı amaçlıyor. Dünya Gazetesi'nden Mehtap Alıcı'ya
değerlendirmelerde bulunan Martı Hotels & Marinas Genel
Müdürü Handan Boyce, “Biz önemli bir grubuz. Sürdürülebilirlik
politikaları da maliyetleri düşürmek için çok değerli ve önemli bir rol
oynuyor. Çünkü turizm sektöründe büyümek ve gelişmek her zaman
önceliğimiz. GES projesi de tüm işletmelerimize faydası olacak bir
projedir” dedi. Dekorasyonda yenilemeler ve birtakım konseptlerle
hizmette değişiklikler yapacaklarını belirten Boyce, “Bu değişiklikler
için heyecanlıyız. Bu çalışmalar hem misafirlerimizin beklentilerini
karşılayacak hem de hizmetimizi bir üst seviyeye taşıyacak” diye
konuştu.
“Turizmde talep beklentimizin üzerine çıkar”
Handan Boyce, mayıs ayı ile turizm sektöründe hareketliliğin
artmasını beklediklerini söyledi. Boyce, “Türkiye, Rusya, İngiltere
ve Almanya pazarlarında turizm rezervasyonlarında artış var. Bu
talepler beklentilerimiz doğrultusunda seyretti ancak üzerine de
çıkacaktır. Özellikle son 15 – 20 gündür rezervasyonlar önemli
ölçüde kıpırdıyor ve sonrası için de gittikçe artacağını düşünüyoruz”
ifadelerin, kullandı.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
12
YATIRIMLAR
HABERLER
Since 1969
13
VAROL TEKSTİL SAN. TİC. LTD. ŞTİ.
Bozburun Mahallesi Menderes Bulvarı No: 278
DENİZLİ / TÜRKİYE
Tel: +90 258 279 22 47 • Fax: +90 258 279 21 29
www.varoltekstil.com.tr
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
HABERLER
YATIRIMLAR
Didim’e 4 ve 5 yıldızlı
iki yeni otel geliyor
Terma Garden Otel aralık ayında
kapılarını açıyor
Yatırımı, Aquasis De Luxe Resort & Spa'nın da yatırımcısı ve
işletmecisi olan Titaş Turizm İnşaat tarafından Didim’de iki yeni otel
yatırımı gerçekleştiriliyor. Kısa süre sonra İnşaatına başlanacak olan
4 yıldızlı otel 134 oda ve 268 yatak kapasiteli olacak. Resort otel
olarak planlan otelin, 2024 sonlarında açılması hedefleniyor. Her
şey dahil, A la carte konseptinde hizmet vermesi planlanan 5 yıldızlı
otel ise üst segment bir otel olacak. Aquasis otelin çapraz karşısında
bulunan arsaya yapılacak olan bu tesis 350 oda 900 yatak kapasiteli
olacak. Lüks bir otel olarak planlanan tesis 2025 sezonunda açılacak.
Bu iki yatırımın devreye alınmasıyla, Titaş Turizm İnşaat’ın otel sayısı
3 olacak ve zincir otel kategorisine girecek.
Ömer Niziplioğlu: “Hatay Akdeniz
turizm kentine dönüştürülmeli”
Hatay Turizmini Geliştirme ve Yeniden Yapılandırma Komisyonu
Başkanı Ömer Niziplioğlu, Samandağ ile Arsuz arasındaki bölgeye
deniz turizmine dönük yüzlerce otel yapılarak Hatay’ın Akdeniz
turizm kentine dönüştürülmesi gerektiğini söyledi. Kültür ve Turizm
Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un Hatay’ın yeniden ayağa kaldırılması
için yapılan çalışmalarla ilgili açıklamalarını değerlendiren Niziplioğlu
kentte yavaş yavaş enkazların kaldırıldığını, alt yapıya dönük çalışmalar
yapıldığını ancak Hatay’ın eskisi gibi olamayacağını söyledi. Planlı bir
çalışmayla Hatay’ın Akdeniz’in turizm merkezi olabileceğini kaydeden
Niziplioğlu “Hatay’ın Akdeniz turizm kentine dönüşmesini ve çekim
merkezi olmasını istiyoruz. Samandağ ile Arsuz arasındaki denizin
turizme açılarak yüzlerce otel yapılması ve alışveriş caddelerinin
açılması ile Hatay’ı yeniden kazanabileceğimize inanıyoruz” diye
konuştu. Hatay’ın bölgesinin önemli bir kültür ve turizm merkezi
olduğunu söyleyen Ömer Niziplioğlu, şöyle devam etti: “Kültür ve
inanç merkezidir Antakya, Kudüs’ten sonra en önemli kilise olan
Saint Pierre Kilisesi Antakya’da bulunuyor. Onun dışında Simon
Manastırı’ndan Anadolu’nun ilk camisi olan Habibi Neccar Camisi de
Antakya’da bulunuyor. Ne yazık ki mevcut otellerin durumu çok iyi
değil, turizm için uygun bir ortam yok. Planlı bir kalkınma bekliyoruz.
Şu anda turizmden bahsetmek iyimserlik olur. Ancak yapılacak
planlı çalışmalarla önümüzdeki dönemde turizm için büyük fırsatlar
yaratılabilir. Ancak şimdi bunlar yapılmazsa Hatay bir daha asla eskisi
gibi olmaz.”
İş yapış felsefesi olarak klasik anlayışı reddeden yatırımcılar “yeni
yaşam kompleksi” kavramıyla Terma Garden projesini hayata geçirdi.
Otelcilik hizmetleri, termal tesisler gibi her projede olan hizmetlerin
yanı sıra misafirlerine bir hayat tarzını da sunan Terma Garden, kapıdan
içeri girer girmez misafirlerini klasik anlayışın dışında tasarlanan
yaşam kompleksi ile karşılıyor. Yatırımcılarına metrekare satmak
yerine bütün çevrenin yer aldığı metreküp sunan Terma Garden
yönetimi termal otelcilik algısını tamamen değiştiriyor. 32 bin 500
metrekare kapalı alana, 12 bin metrekarelik yeşil alana sahip, ormana
komşu mesafede yer alan projede spor ve yürüyüş alanları, bölgenin
en yüksek oksijenine sahip konumu, sessizliği ve 12 ay kalmaya
müsait alt yapısı ile misafirlerini ağırlayacak. İnşaatı hızlı bir şekilde
devam eden Yalova’daki Terma Garden projesi kapılarını aralık ayında
açıyor. Terma Garden yönetimi Türkiye Termal Turizmini tanıtmak için
Amerika’dan Avrupa’ya, Türki Cumhuriyetler’ den Orta Doğu ve Asya
ülkelerine kadar geniş kapsamlı bir pazarlama ve tanıtım faaliyetine
girişti. Küresel çapta etkin olan acentelerle anlaşmalar imzalamaya
başlayan Terma Garden hem termal turizm hem de otelcilik hizmeti
almak isteyen yabancı turistler tarafından büyük ilgi görmeye başladı.
Türkiye’den de yoğun talebin geldiği Terma Garden, yüksek kalite
anlayışı ile her kesime hizmet verecek.
50 milyon dolarlık yatırım
Yalova Terma Garden CEO’su Tevfik Talas, projenin farklı bir anlayışla
ele alındığını söyleyerek; “Terma Garden otelimiz sadece tatil için
değil, termal suyun gücü ile yenilenmek, dinlenmek ve gençleşmek
için de dizayn ediliyor. Biz buna yeni nesil termal diyoruz. Sadece bir
otel konforu değil aynı zamanda otel ve yaşam kompleksi olarak yeni
nesille hitap ederek termal otel konseptinde kabuk değiştiriyoruz.
Termal otellerin de “lüks tatil” ve “ekonomik tatil” seçeneklerini
birleştirerek hizmet sunabileceğini gösteren bir otel inşa ediyoruz”
dedi. Yeni nesil otelcilik anlayışını vurgulayan Talas, sosyal donatıları
güçlü bir otel inşa ederek genç nesille de hitap edeceklerini söyledi. 12
bin metrekare yeşil alan ve 3 bin 500 metrekare kadın, erkek ayrı SPA
Merkezi. 750 kişilik dünya mutfağına sahip restoran, 5 yıldızlı Terma
Garden’da mimariye uygun ticari alanlar. Market, kuaför, hediyelik
eşya dükkânı, kafe gibi dışarıya ihtiyaç duyulmayacak her türlü ürünün
bulunabildiği pek çok mağaza seçeneğinin olduğu AVM yer alıyor.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
14
YATIRIMLAR
HABERLER
Barcelo Group Kapadokya’da
400 yatak kapasiteli otel açacak
Ağva’da bir otel icradan
satışa çıkarıldı
Simon Pedro Barcelo
Barcelo Group Başkanı Simon Pedro Barcelo, yerel bir ortakla
Kapadokya'ya 30 Milyon Euroluk, 200 oda ve 400 yatak kapasiteli
bir otel hizmete açacaklarını söyledi. 25 ülkede 300 otel ile
turizm sektöründe faaliyet gösteren Barcelo Group, Türkiye'deki
faaliyetlerini artırıyor. Bloomberg HT yayına katılan Barcelo Group
Başkanı Simon Pedro Barcelo, sektöre ilişkin değerlendirmelerde
bulunarak, Türkiye yatırımları hakkında bilgi verdi. Barcelo Group
olarak bir aile şirketi olduklarını dile getiren Barcelo, "Büyükbabam
Mallarco'da başlatmıştı ve şu anda en büyük aktivitelerimizden bir
tanesi hotel grubumuz. Bu yılın sonunda dünya çapında 300 otelimiz
olacak. 55 bin oda kapasitemiz var, 25 farklı ülkede faaliyetlerimiz
bulunuyor ve toplamda 30 binden fazla kişiyle çalışıyoruz” dedi.
Türkiye'de 25 yılı doldurduklarını dile getiren Simon Pedro Barcelo,
İstanbul'da iki ve Ankara'da bir otelleri olduğunu söyledi. Barcelo,
“Bu yılki planımızda, Kapadokya'da yeni bir otel açmak var.
Önümüzdeki kısa ve orta vadede Türkiye'de toplam 20 otel yatırımı
planlıyoruz. Şu ana kadar toplamda 50 Milyon Euro'dan fazla
yatırım yaptık. Yatırımlarımıza da devam edeceğiz. Ülkenizde daha
fazla fırsat değerlendirmek istiyoruz. Umuyoruz ki bu yılın sonunda
Kapadokya'da faaliyete geçeceğiz. 30 Milyon Euro'luk bir yatırımdan
bahsediyoruz. 200 odalı ve farklı restoranları olacak. Oradaki yerel
yatırımcımız, yatırımın çoğunu üstleniyor” ifadelerini kullandı.
İstanbul’un Şile ilçesi Ağva Mahallesi 3766 ada 36 parselde yer alan
ve Ağva Piazza Otel ismiyle işletilen tesis, 61 milyon 221 bin TL
muhammen bedelle icradan satışa çıkarıldı. 39 odası bulunan otelin
ilk ihalesi 6 Haziran 2023 tarihinde saat 14.05’te, ikinci ihalesi ise 4
Temmuz 2023 tarihinde aynı saate gerçekleştirilecek.
Wyndham, ilk termal otelini
açmaya hazırlanıyor
Washington Resort'te oda
sayısı 505'e çıkıyor
Yatırımcısı Washington Turizm olan 5 yıldızlı Washington Resort
Hotel’in, 305 olan oda sayı 505’e, 640 olan yatak sayısı ise 1040’a
çıkacak. Antalya Kızılağaç bölgesinde bulunan Washington Resort
Hotel’in ek binasının 2024 yılında tamamlanarak hizmete girmesi
hedefleniyor. Washington Resort Hotel & Spa; Manavgat’a 10, Tarihi
Su Kemerine 18, Antalya Havalimanına 70, Anıtsal Çeşmeye 19.5,
Antalya Merkeze 80, Terzi Şemet Şelalesine 21.5, Manavgat Şelalesine
17.3, kilometre mesafede bulunuyor.
Afyon’daki Sesemar Mermer’in sahibi olduğu Budan Termal Otel,
Wyndham'ın ilk termal oteli olarak hizmete girmeye hazırlanıyor.
İzmir ve Antalya'da da otelleri bulunan Sesemar Mermer’in sahibi
Afyonkarahisarlı iş insanı Engin Gökdemir, otelin “Wyndham
Afyonkarahisar Termal Spa Otel" adıyla önümüzdeki haftalarda
hizmete açılacağını söyledi. Gökdemir, “Dünya çapında uluslararası
bir marka olan Wyndham, Türkiye’de ve Dünya’da sofistike tasarım
konseptlerinden ayrı yeni bir hizmet alanıyla bir ilke imza atarak
markayı konsept çeşitleri Termal Spa konseptiyle Afyonkarahisar’a
kazandırdık” diye konuştu. İzmir ve Antalya’da da otelleri bulunan
Afyonkarahisarlı iş insanı Engin Gökdemir, eski adıyla Budan Termal
Oteli yatırımlarına dahil etmekten mutluluk duyduğunu dile getirdi.
Gökdemir, otelin baştan inşa edilerek, yoğun bir çalışma sürecine
girildiğini ifade etti. Şubat ayından bu yana restorasyon aşamasında
olan otelin yeni ismi “Wyndham Afyonkarahisar Termal Spa Otel”
olacak. Önümüzdeki haftalarda hizmete açılması planlanan otel,
misafirlerine Wyndham standartları ile hizmet verecek. Wyndham
Afyonkarahisar Termal Spa Otel, Wyndham bünyesindeki ilk ve tek
termal otel özelliğine sahip olacak.
15
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
HABERLER
YATIRIMLAR
Mısır’da 56 yeni otel projesi
gün sayıyor
Ayvalık’ta konut turizmi ve butik
otel yatırımları katlanıyor
Ali Uçar
Mısır’da hizmet vermek üzere inşası devam eden veya planlanan,
oda kapasiteleri 15 bin 858’e ulaşan toplam 56 adet yeni otel projesi
bulunuyor. Kerem Köfteoğlu’nun Tophotelprojects veritabanından
derlediği bilgilere göre, yeni oteller Kahire, Ain Sokhna ve Şarm El-
Şeyh’te kentlerinde yoğunlaşıyor. Buna göre, 3.949 oda kapasiteli
15 otel Kahire’de, 1.667 odalı 5 otel Ain Sokhna ve 2.393 odalı dört
otel de Şarm El-Şeyh’te hizmete girecek. Geçen yıl 14 yeni otelin
hizmete girdiği Mısır’da devreye girecek yeni tesislerin ise 14’ü
bu yıl, 15’i 2024 yılında geri kalanların da 2025 yılı ve sonrasında
hizmet vermeye başlayacağı kaydediliyor.
InterContinental İstanbul, geniş
çaplı renovasyona giriyor
Pandeminin ardından deprem korkusu, Ayvalık’ta nüfusun iki katına
çıkmasıyla sonuçlandı. Yatırımcı ilgisinin de arttığı Ayvalık’ta hem
konut turizmi hem de butik otel yatırımları katlanarak büyüyor.
Özellikle Makedonya, Sırbistan, Romanya ve Bulgaristan’dan önemli
ölçü de yabancı turist ağırlamayı başaran, Kuzey Ege’nin en önemli
turizm destinasyonlarından Ayvalık’a yatırımcı akını sürüyor. Farklı
iş kollarında faaliyet gösteren yatırımcıların bölgeyi mercek altına
aldığını vurgulayan Ayvalık Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı
Ali Uçar, “Bir kısmını yatırımcılar gelip alırken bir kısmını da aileler
satın alıyor. Yatırımcılar özellikle şehrin sit alanı içerisinde yer alan ve
kent dokusunun korunduğu eski binalara talip oluyorlar, bu binalar
bilhassa talep görüyor. Binayı satın aldıktan sonra da tadilat ve
restorasyon çalışmaları nı yapıp otele çeviriyorlar” dedi. Dünya.com'da
yer alan habere göre, Cunda bölgesinde de son 3-4 yılda butik otel
işletmelerinde önemli ölçüde artış olduğunu ifade eden Uçar, Ayvalık
Ticaret Odası’na kayıtlı 280 turizm işletmesinin ve 100’ün üzerinde
butik otelin bulunduğunu söyledi.
Kuşadası’ndaki 600 yataklı
otel icradan satılıyor
İstanbul’un tarihi güzelliklerine birkaç adım mesafede bulunan
InterContinental Istanbul renovasyon sürecine girdi. 1960’lı yıllarda
tasarlanmış, Türkiye mimarlık tarihinin en önemli binalarından
birisi olarak kabul edilen ve 1995 yılından beri hizmet veren
InterContinental Istanbul'un bu sene başlayan renovasyon süreci
2025’te tamamlanacak. Ocak ayı itibarıyla lobi katında ve dış cephede
başlayan yenilenme sürecinin ilk etabı ise nisan ayında tamamlanırken;
390 odaya sahip otelin tümü 3 sene içerisinde kademeli olarak
tamamlanmış olacak. Süreç sonrası otelin süit sayısı 52’den 104’e
çıkarken; oda metrekareleri de büyüyecek.
Dinler Hotel Ürgüp, kapsamlı renovasyona giriyor
Kapanmadan kapsamlı renovasyon girecek olan Ürgüp’ün ilk 5
yıldızlı oteli olan Dinler Hotel Ürgüp, 188 odalı otel, 1989 yılında
kapılarını misafirlerine açmıştı. 2026 ilkbaharında tamamlanması
planlanan geniş kapsamlı yenileme çalışmaları sırasında Dinler
Hotel Ürgüp açık kalacak ve konuklarına hizmet vermeye devam
edecek. Otelin VKL Mimarlık tarafından tasarlanan alanları, süreç
içerisinde parça parça yenilenip, misafirlerin hizmetine açılacak.
Aydın ilinin, Kuşadası ilçesi Hacıfeyzullah Mahallesi’nde, Ilıca
Mevkii, 780 ada, 7 parselde 22 bin 417,91 m2 yüzölçümüne sahip
Fantasia De Luxe Otel düzenlenecek ihaleyle satılacak. 300 odalı,
600 yataklı otelin ihalesi için muhammen bedel 199.603.943 TL
olarak açıklandı. Daha önce Haluk Ulusoy’un sahibi olduğu Fantasia
De Luxe Oteli 2018 yılında, 75 milyon lira karşılığında Garanti
Bankası’na satılmıştı. Satış için birinci artırmanın 23 Mayıs 11.11’de
başlayıp 30 Mayıs saat 11.11’de tamamlanacağı duyuruldu. İkinci
artırma ise 15 Haziran-22 Haziran arasında gerçekleşecek.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
16
28. Yıl Spa Equipments
Spa-Edition mevcut ve potansiyel iş sahiplerine
wellness ve spa tesislerinde, tasarım, geliştirme
değiştirme ve işletme konularında; mimarlara ise
bu tesisi projelendirme, yeniden yapılandırma
ve dekore etme konularında danışmanlık hizmeti
sağlamaktadır.
Proje
Tasarım
Uygulama
And many more...
www.spa-edition.com
www.cansukozmetik.com
HABERLER
YATIRIMLAR
İzmir Tire’de bir otel
icradan satılıyor
IHG Hotels’in 1.859 yeni otel
projesi bulunuyor
İzmir’in Tire İlçesine bağlı Yeni Mahalle 75 ada 22 parselde bulunan
kargır otel Tire Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından icradan satışa
çıkarıldı. 917 metrekare alana kurulu otelin alt katında 5 dükkan, bir
pasaj ve bir ahşap dükkan bulunuyor. 12 milyon 72 bin lira bedelle
satışa çıkarılan otelin ilk satış ihalesi 5 Haziran 2023 tarihinde saat
13.45’te, ikinci satış ihalesi ise 6 Temmuz 2023 tarihinde aynı saatte
gerçekleştirilecek.
Radisson Otel Grubu 4 yeni tesisi için imza attı
Radisson Otel Grubu, Brüksel'deki ikinci Radisson Collection tesisi,
Radisson Collection The National Hotel, Brüksel, Orta Asya'daki
ilk Radisson Collection tesisi, Radisson Collection Hotel, Taşkent
ve Nijerya'daki üçüncü tesisi için anlaşma imzaladı. Radisson Otel
Grubu Küresel Geliştirme Başkanı Elie Younes konuya ilişkin olarak
şunları söyledi: “2023 yılına mülk sahiplerimiz için daha fazla fırsat ve
konuklarımız için daha fazla olanak yaratmak adına güçlü anlaşmalar
ve açılışlarla başladık. Birinci çeyrekte, EMEA’nın yanı sıra APAC
bölgesinde olağanüstü büyüme kaydettik ve DACH, KSA, Çin, Tayland,
Vietnam, Avustralya ve Hindistan’a güçlü bir şekilde odaklandık. Şehir
ve tatil oteli markalarından oluşan benzersiz portföyümüz, Radisson
Blu’nun Avrupa’daki en büyük üst segment marka ve Radisson’un
EMEA’da en hızlı büyüyen marka olarak konumunu pekiştiriyor.”
Suudi Arabistan 205 yeni projeyle,
Ortadoğu’nun otel yatırım lideri
IHG Hotels & Resorts, 2022 sonu itibarıyla yüzde yıllık yüzde 4,3
büyüyerek oda kapasiteleri 50 bine yaklaşan 269 yeni otelin yönetim
portföyüne kattı. Böylece grubun dünyada işlettiği otel sayısı 6 bin
164’e ulaştı. Bu otellerin toplam oda kapasiteleri ise 912 bine ulaşıyor.
Kerem Köfteoğlu’nun THPNews’ten derlediği bilgilere göre, İngiltere
merkezli IHG yönetimi mevcut tesislerine ek olarak oda kapasiteleri
80 bine ulaşan 467 yeni otelin işletilmesi konusunda anlaşmalar yaptı.
Bu da grubun yeni projelerinin yüzde 3,9’luk artışla toplamda 1.859
otel ve 281 bin odaya ulaşacağı anlamına geliyor. Yüzde 40’ı yapım
aşamasında olan yeni otel projelerini bölgelere göre incelediğimizde
Amerika; Avrupa, Orta Doğu, Asya ve Afrika (EMEAA) ve Çin’in ön
plana çıktığını görüyoruz. Söz konusu bölgelerde hizmete girecek olan
yeni otellerin yüzde 20’sini lüks kategorideki tesisler oluşturuyor.
Suudi Arabistan hükümetinin ülke ekonomisini çeşitlendirmeye
yönelik Vizyon 2030 girişimi kapsamında, önümüzdeki yıllarda
hizmete girecek 205 yeni otel projesiyle, yatırım alanında
Ortadoğu'nun lideri haline geldi. Kerem Köfteoğlu’nun THP'den
derlediği bilgilere göre, Ortadoğu bölgesinde, kapasiteleri 156 bin
998'e ulaşan 556 yeni otel projesi bulunuyor. Bu projeler arasında
oda kapasiteleri toplamda 81 bini aşan 205 yeni otel projesine sahip
olan Suudi Arabistan bölgede yapılacak olan yatırımlarında ilk sırada
yer alıyor. Ortadoğu bölgesinde 2025 yılına kadar hizmete girecek
olan yeni otel projelerini zincir otel grupları bazında incelediğimizde
Marriott International’ın 66 otelle birinci, Hilton Worldwide’nın
55 otelle ikinci ve 51 tesisle de Accor’un üçüncü sırada olduğunu
görüyoruz. Bireysel markalar için Hilton Garden Inn, 11 projeyle
başı çekerken, Courtyard by Marriott ve Kempinski Hotels & Resorts
10'ar tesisle Hilton’u yakından takip ediyor.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
18
DOSYA
OTELLER&ACENTELER
26. EMITT Turizm Fuarı,
95 ülkeden 28 bin ziyaretçiyi ağırladı
Dünyanın en büyük beş turizm fuarı arasında yer alan 26. EMITT Turizm Fuarı’nda 95 ülkeden 28 bin 815 ziyaretçi ve
600’e yakın katılımcı ağırlandı. Fuar kapsamında her yıl gerçekleşen “Davetli Tur Operatörü” programına bu yıl Fransa,
Tunus, Kanada, Bulgaristan, İspanya, İngiltere, İsviçre, İran, İtalya, Yunanistan, Macaristan, Singapur ve Azerbaycan gibi
önemli ülkeler başta olmak üzere toplam 40 ülkeden gelen 150’yi aşkın davetli tur operatörü katıldı.
ICA Events tarafından organize edilen “26. EMITT – Doğu Akdeniz
Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı” 12-15 Nisan 2023 tarihleri
arasında TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlendi. EMITT
fuarı, T.C. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Kuzey Kıbrıs
Türk Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı Fikri Ataoğlu, T.C. İstanbul
Valisi Ali Yerlikaya, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem
İmamoğlu, Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği Başkanı (TTYD)
Oya Narin, Türkiye Otelciler Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı
(TÜROFED) Sururi Çorabatır ve Türk Hava Yolları Genel Müdürü
CEO Bilal Ekşi’nin katılımları ile açıldı. AçılışaT.C. Kültür ve Turizm
Bakanlığı, T.C. İstanbul Valiliği, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve
Türk Hava Yolları’nın kurumsal sponsorluğunda, Türkiye Otelciler
Federasyonu (TÜROFED) ve Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği’nin
(TTYD) iş ortaklığında gerçekleştirilen 26. EMITT Turizm Fuarı, turizm
profesyonelleri ile uygun fiyata en iyi tatil destinasyonlarında tatil
planlamak isteyenleri ağırladı.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
20
Mehmet Nuri Ersoy: “Cumhuriyetimizin
100. yılında fuarımızın kapılarını sektör
paydaşlarına açması gurur verici”
Fuarın açılış töreninde konuşma yapan Kültür
ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “EMITT
son 25 yıldır turizm sektörünün büyümesine
ciddi katkı sunan, her yıl katılımcı ve ziyaretçi
sayısını artırarak dünyadaki en büyük 5
turizm fuarından biri olmayı başarmış
çok önemli bir organizasyon. Bu anlamda
Cumhuriyetimizin 100. yılında fuarımızın
kapılarını sektör paydaşlarına açması son
derece gurur verici. Salgın öncesi rakamlar
söz konusu olduğunda 2022 yılı sonunda,
rekora imza atarak en çok turist ağırlayan
üçüncü ülke olmayı başardık. Hedeflerimize
emin adımlarla ilerliyoruz. Ülkemize gelen
toplam gelir ve ziyaretçi sayısını artırdık”
şeklinde konuştu.
Ekrem İmamoğlu: “Turizm sektörü
memleketimizin en önde duran vitrini”
Konuşmasında turizm sektörünün Türkiye’nin
uluslararası alandaki en önemli vitrini
olduğuna vurgu yapan İstanbul Büyükşehir
Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, “Turizm
insanları birbirlerine yaklaştırır yakınlaştırır.
EMITT tam da bu ruhu taşıyan ve taşıtan bir
etkinlik. Bu bağlamda emeği geçen bütün
EMITT yöneticilerine ve sektör temsilcilerine
teşekkürü İstanbul’umuz ve memleketimiz
adına bir borç bilirim. Turizm sektörü
memleketimizin en önde duran vitrini.
Bizi gösteren bizi hissettiren bizi anlatan
doğamızı, medeniyetimizi, geçmişimizi ve
hatta geleceğe dair insanımızın vizyonunu
hissettiren bir sektör” ifadelerini kullandı.
Hacer Aydın: “Birçok profesyonelin aynı
masa etrafında buluşmasını sağladık”
26. EMITT fuarının Türkiye ekonomisine,
turizmine ve ülke markasına büyük
katkısı olduğuna dikkat çeken EMITT Fuar
Direktörü Hacer Aydın, “EMITT Fuarı, Turizm
sektörünün kalbinin attığı bir etkinlik olarak
bu sene de ziyaretçilerin akınına uğradı.
Devletimizin üst düzey yetkilileri, sektöre
yön veren markalar, tur operatörleri,
acenteler ve birçok profesyonelin aynı masa
etrafında buluşmasını sağladık. Turizm
sektörüne yönelik 2023 yılı ve sonrası için
öngörülerimizi paylaşarak, çözüm önerileri
üzerinde durduk. 95 ülkeden toplam 28
bin 815 ziyaretçi, 600’e yakın katılımcı
ve 5 uluslararası Influencera ev sahipliği
yaptık. Uluslararası alanda, yeni satın alma,
iş geliştirme, yeni iş ve iş birliği fırsatları
sunan EMITT’te katılımcıların daha fazla
fayda sağlayıp daha verimli görüşmeler
yapılabilmesi için geliştirilen B2B randevu
sistemi ile tüm katılımcılarımız 40 ülkeden
150’yi aşkın davetli tur operatörüyle
önceden randevulaşarak görüşme imkanına
sahip oldu” dedi.
95 ülke ve Türkiye’den 100'e yakın
destinasyon EMITT’te tanıtıldı
Tüm dünyadan katılımcıların, davetli tur
operatörlerinin ve sektörün uzmanlarının
sektörün küresel ve yerel gündem konularını
tartıştığı fuarda; 95 ülke, dünyanın önemli
turist çekim noktaları ve Türkiye’den 100'e
yakın destinasyon yer aldı. 26. EMITT
fuarında il ve ilçe belediyeleri Türkiye’nin
turistik bölgelerini tüm dünyaya tanıtırken
ziyaretçilerin yoğun ilgisini gördü. Balıkesir,
Edirne, Antalya, Mardin, Diyarbakır,
Kapadokya, Siirt ve Şanlıurfa gibi önemli
destinasyonlar ziyaretçilerin ilgi odağı oldu.
EMITT Konferans Sahnesi’nde turizm
sektörünün geleceği konuşuldu
Kapsamlı konferans ve etkinlik programıyla
EMITT, katılımcı ve ziyaretçileri için bir bilgi,
ilham ve network platformuna dönüştü.
Bu yıl 26’ncı kez sektöre kapılarını açan
EMITT 2023 Etkinlik Programı’nda; başta
sürdürülebilirlik olmak üzere, sağlık ve
wellness turizminde Türkiye’nin vizyonu ve
çalışmaları, müşteri deneyimini geliştiren
çığır açacak teknolojik uygulamalar, kültürel
mirasımızın tanıtımı ve marka çalışmaları,
eko, agro ve gastro turizm konusundaki iyi
örnekler gündeme alındı. Dört gün boyunca
EMITT’te gerçekleşen birbirinden farklı
destinasyon sunumları ile de profesyoneller
ziyaretçilerle buluştu.
21
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
DOSYA
OTELLER&ACENTELER
Birol Akman / Anadolu Ankara Turizm
İşletmecileri Derneği (ATİD) Başkanı
& Ankara Ticaret Odası Meclis Üyesi
& 1. Dönem TGA İç Anadolu Bölgesinden
Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi
EMITT Fuarı’na oteller, acenteler,
rehberler ile katıldık
EMITT Fuarı bu sene planlandığı gibi şubat ayında düzenlenebilseydi katılım çok daha iyi olurdu.
Fakat ne yazık ki bir deprem felaketi yaşandı. Hepimiz ülke olarak çok etkilendik, halen üzgünüz.
Nisan ayına ertelenen fuarın bir de Ramazan ayına denk gelmesinden dolayı geçmiş yılara göre
fuar biraz daha durgun geçti ama yine de umulandan da iyi bir fuar oldu. Bu da bize gösterdi ki
aslında fuara yoğun rağbet varmış. Bu açıdan genel anlamda fuardan memnun kaldık. EMITT
Fuarı’na Ankara olarak belediyelerimizle, yanı sıra ağırlıklı olarak oteller, acenteler, rehberler ile
katıldık. Ankara olarak EMITT Fuarı’na her sene katılıyoruz, önümüzdeki yıl da katılacağız. 2024’te
fuarın daha büyük çapta gerçekleşmesini umuyoruz. Turizmin geneline ilişkin değerlendirme
yaparsak; zorlu geçen bir pandemi döneminden sonra turizm yeniden eski haline dönmeye
2022 itibariyle başladı. Rusya-Ukrayna savaşına rağmen ve şubat ayında yaşadığımız depreme
rağmen 60 milyon turist hedefi geçerliliğini koruyor. Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı
bu tip kriz dönemlerinde çok hızlı hareket edebiliyor. Kısa zamanda turizmde dünyanın ilk 3
ülkesi arasında yerimizi aldık.
Odayı soğuk betonlardan kurtarıp sıcak bir
otel odası haline getiriyoruz
Mien Hotel Textile olarak, 3 ana branşta
hizmet veren bir firmayız. Tüm branşlarımız
da otellere yönelik. İlk branşımız otellerin
beyaz tekstili; bunun içerisine yatak ve
banyo tekstili giriyor. Yatak tekstiline
sadece çarşaf, nevresim, yastık kılıfı değil,
alezler, yastıklar, yorganlar da dahil.
Banyo tekstilinde havlular, bornozlar
gibi ürünlerimiz var. İkinci branşımız otel
perdeleri ve bu konuda çok iddialıyız.
Perdelerle ilgili kendi teknolojisini geliştirmiş
bir üretici firmayız. Blackout perdeler, tül
perdeler, otellere özel yaptırdığımız kalıbı
bize ait aluminyum kornişler, motorlu
perde sistemleri, storlar bunların hepsini
çalışıyoruz. Üçüncü grubumuz da otellere
özel ürettiğimiz yatak, baza ve başlıklarımız.
Ürün gruplarımızın tamamında otellerin
endüstriyel kullanımına uygun yüksek kaliteli
malzemeler kullanıyoruz. Yüzde 90 ihracat
yapan bir firma olarak kalite ve termin bizim
en hassas noktalarımız. Aslında Mien’in
anlamı yüz, çehre, duruş, tarz demek ve
biz Mien Hotel Textile olarak bir otelin yüzü
olan odasını tamamlıyoruz. O odayı soğuk
betonlardan kurtarıp sıcak bir otel odası
haline getiriyoruz.
Ertelemeye rağmen beklediğimizden
keyifli ve güzel geçti
EMITT Fuarı bizim için güzel geçti. Bu seneki
erteleme dolayısıyla beklentimiz düşmüştü
ama beklediğimizden keyifli ve güzel bir fuar
geçirdik. Fuarın birincil odağı bizim gibi otel
Melda Damla Togay / Mien Hotel
Textile Türkiye Genel Müdürü
tedarikçileri değil ama biz ters köşe yaparak
geçen sene olduğu gibi bu sene de fuara
katıldık. Bu anlamda beklediğimiz karşılığı
aldık. Bu tip uluslararası fuarlar Türkiye
için kıymetli organizasyonlar… Umuyoruz ki
her sene giderek artan ve büyüyen şekilde
EMITT devam eder.
Fuarlara gelen ziyaretçinin aklında şehir
kalıyor, destinasyon kalıyor
Kendi şehrimizi, ülkemizi tanıtabilme açısından fuarlara mutlaka katılmak gerektiğini
düşünüyorum. Kendim de Dubai, Londra, Berlin gibi fuarlara mutlaka katılırım. EMITT’te
de mutlaka her sene stant açarız. Bu sene de şehrimizin tanıtımı amacıyla Ankara standı
ile fuara katıldık. Fuarlara şu yanlışın yapıldığını gözlemliyorum; elbette otelciler kendi
otellerini de tanıtmak istiyor ayrıca acentelerle görüşmeler gerçekleştiriyorlar ama
fuarlara gelen ziyaretçinin aklında oteller kalmıyor; şehir kalıyor, destinasyon kalıyor. Bu
anlamda örneğim bizim sloganımız şu; “Ankara dolarsa herkes dolar.” Bundan hareketle
Ankara’yı sağlık, iş, kültür yönünden tanıtmayı hedefliyoruz. Örneğin Otel 2000’i ilk
açtığımız dönemde oteli geliştirmek adına otel için stant açıyorduk ama yaklaşık 10 yıldır
hep Ankara olarak stant alıyoruz.
Garip Uysal / ATİD Genel Koordinatörü
& Otel 2000 Genel Müdürü
EMITT yalnız Türkiye’de değil, dünya çapında önemli bir fuar
Bu seneki fuarın geçtiğimiz yıllara kıyasla beklentileri karşılamamasının sebebi,
şubat ayında yaşadığımız deprem felaketidir. Depremden etkilenen illerden gelecek
katılımcıların gelememiş olmasından dolayı katılımın biraz zayıf olduğunu gördük. Bu
anlamda elbette mükemmel bir fuar olduğunu söyleyemeyiz. Biz önümüzdeki yıl da fuara
katılacağız çünkü EMITT yalnız Türkiye’de değil, dünya çapında önemli bir fuar. Dünyanın
en büyük 5 fuarı arasında yer alıyor. Umuyoruz ki EMITT yine eskisi gibi 14 holün açık
olduğu gülerine döner.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
22
Enerji sorununa
kesin Çözüm!
1. Düşük yatırım maliyeti
2. Düşük işletme maliyetleri
(Isı giderlerinde %50 tasarruf)
3. Ömür boyu parça tedarik garantisi
4. Dünyanın en dayanıklı endüstriyel
sistemleri sayesinde minimum arıza
5. Birçok sistem tek bir yerde,
alanda tasarruf
6. CO2 salınımını %50 azaltır
Yeni nesil iklimlendirmede Balkan Soğutma farkı
“Hepsi bir arada, farkımız burada”
Tel: +90 507 241 59 00, 90 216 684 00 01 — +90 535 980 75 95
balkancooling@gmail.com — balkan@balkansogutma.com — www.balkansogutma.net
DOSYA
OTELLER&ACENTELER
EMITT gibi fuarlarımızın desteklenmesi
Türkiye’mizin tanıtımı açısından çok önemli
Özellikle sağlık turizmi alanında lokomotif
bir firma olan Zaren Group, Türkiye'de ve
dünyada örneği olmayan, tek noktadan
online seyahat portalını olan Zaren Travel
sistemini oluşturdu. Zarentravel.com
dünyanın her yerindeki bütün seyahat
bileşenlerini bir araya toplayan, aynı
ekranda 3 dakika içerisinde bütün seyahat
planlarınızı anında yapabileceğiniz
ulaşım, otel, transfer, rent a car, gemi
seyahatlerini ve aktiviteleri, futbol
maçlarına kadar bilet alabileceğiniz opera,
konser ve benzeri biletleri de paket haline
getirebileceğiniz tek noktadan online
sistem sunuyor. Bunu 16 dilde etkin bir
şekilde, bütün para birimlerinden tüm
dünyada gerek yabancı tur operatörlerine
gerekse de yerli tur operatörleri ve
acentelere mikro site şeklinde verebiliyor.
Hem de B2B bağlantılar yapabiliyor. Aynı
zamanda direkt müşteriye de hitap ediyor.
Online’da kredi kartıyla bir uçak biletiyle
beraber oteli de alabilirsiniz. Oteli alırken
ilgili destinasyondaki bir etkinliği veya
günlük turu da anında paket yapabilir
vaziyettesiniz. Zarentravel.com budur.
Bu portal sayesinde artık hiçbir seyahat
acentesinin “Web siteme uçak modülünü
nasıl koyacağım? Web sitemde nasıl otel
satabilirim?” gibi bir derdi kalmıyor.
Başarılı bir fuar geçirdik
EMITT Fuarı’na da bu portalımızı tanıtmak
için katıldık. Fuar bizim açımızdan gayet
güzel geçti. EMITT Fuarı'na en az yirmi beş
yıl katılmışımdır. Yıllarca burada stantlar
açmışımdır. Bu sene de maalesef deprem
sonrası ertelenmiş olmasına rağmen,
tarihi nisan ayına gelmiş olmasına rağmen
başarılı bir fuar geçirdik. Randevularımız
Uğursal Uğur / Zaren Travel
Genel Müdürü
gerçekleşti, görüşmelerimizi yaptık. Onun
dışında da standımıza ziyaretçiler oldukça
ilgi gösterdi. EMITT Fuarı gibi fuarlarımızın
tüm turizm camiası ve üst düzey yöneticileri
tarafından desteklenmesi, Türkiye’mizin
ve ülkemizdeki turizm çeşitliliğinin tanıtımı
açısından çok önemli.
Eskiden erken rezervasyonun
startı EMITT’te verilirdi
EMITT Fuarı’nın düzenlendiği tarihe ilişkin, yıllardır şubat ayının bile geç bir zaman olduğunu
söylüyorduk ancak bu yıl deprem felaketi nedeniyle fuar nisan ayına sarktı. Nisan ayı artık
turizmde profesyonellerin buluşup bir anlaşma yapabileceği bir dönem değil. Tüketiciyle
acentelerin satış için çalıştığı, acentelerin tüketiciyle buluştuğu bir dönem olabilir ancak…
Kaan Karayal / TatilSepeti Yönetim
Kurulu Başkanı
Katılımcılar dışındaki profesyonellerin ilgisinin fazla olmadığını gördük
Bundan 10-15-20 sene önce erken rezervasyon mart ayında başlarken fuarın şubat ayında
düzenlenmesi mantıklıydı. Eskiden erken rezervasyonun startı EMITT’te verilirdi. Fakat şu an
geldiğimiz noktada erken rezervasyon zaten kasımda başlıyor. Bu anlamda şubat, pek doğru
bir zamanlama değil. Dolayısıyla bu yıl EMITT’te katılımcılar dışındaki profesyonellerin ilgisinin
fazla olmadığını gördük. Yine katılımcı sayısı fazla olduğu için bir şekilde katılımcılarla birlikte
fuarda hareketlilik yaşandı ama özellikle Antalya'daki otelcilerden sadece bir gün uğrayıp
ardından şehrine dönen de çok fazla oldu.
PR çalışmasında, pazarlama çalışmasında sınıfta kaldık
Turizme yönelik üniversite eğitimim ve
sektördeki iş tecrübelerimin ardından
2012’de kendi acentemi kurmayı düşündüm.
10 yıldır aktif olarak çalışıyoruz. Bu 10 yıl çok
zor bir süreç oldu. Patlamaların, Gezi Parkı’nın
üstüne pandemide tam kapanmanın olduğu
dönemden geçtik. Ama bu dönemde otel
satışı, vize, tur satışı yapan büyük firmalar
bile ayakta duramıyorken bizim orta ölçekli
KOBİ olarak ayakta olabilmemiz bizim için
büyük başarıydı. Toplamda 6 kişilik bir ekibiz
ve biz pandemide bile hiçbir şekilde bir
küçülmeye gitmedik. Pandemide özellikle
tur satışlarında çok sıkıntı yaşadığımız
için tur ve otel satışından ziyade MICE’a
yönlendik. Pandemi sonrası da tamamen
MICE odaklı devam ediyoruz. Çalıştığımız
firmaların çalışanları, gelen misafirleri kendi
işleri içerisinde projeler üreterek çözüm
odaklı yeni paket programlar sunmaya
başladık. Bu anlamda müşterilerimiz için
“daha fazla ne üretebiliriz” noktasındayız.
Bunun yanında eğitim fuarları düzenliyor,
tam kapsamlı paket programlar hazırlıyoruz.
Sadece uçak bileti satmakla yükümlü
olduğumu düşünmüyorum
Özellikle turizmde çok fazla alternatif
olduğunu düşünüyorum. Sadece uçak bileti
satmakla yükümlü olduğumu ya da sağlık
sektöründe sadece saç ekimi yapmakla
yükümlü olduğumuzu düşünmüyorum.
Farklılık yaratmamız gerekiyor. Elimizdeki
zenginliklerin sadece yüzde 15’ini, 20’sini
kullanıyoruz fakat kesinlikle umutsuz değilim.
Şunu söylemek gerekiyor, Türkiye'de izlenen
politika yurt dışındakinden biraz daha
farklı. Biz çözüm odaklı gitmiyoruz. Örneğin
Kader Güney / Riposo Travel
Kurucusu
İstanbul'da deprem olacak diye fazla
bağırdık. Roma'dan gelecek, Fransa'dan
gelecek gruplarımızın iptal olmasına
neden olduk. Tabii ki deprem gerçeği var,
misafirlerimize bunu sunmak zorundayız
ama bunu güveni sarsmada yapmalı, önlem
almalıyız. Maalesef yine PR çalışmasında,
pazarlama çalışmasında sınıfta kaldığımızı
düşünüyorum.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
24
OTELLER&ACENTELER
DOSYA
Murat Başer / Kartur Grup Turizm
İşletmeleri Müdürü
Acenteler önemli hedef kitlelerimizden
Miray Cruise olarak Yunan adalarına turlar
düzenliyoruz. Çeşme çıkışlı bir kruvaziyer
gemi şirketi olan Miray Cruise bünyesindeki
M/V Gemini ismindeki gemimiz Çeşme
çıkışı olarak Santorini, Mykonos ve Rodos
turları yapıyor. Bu turları sezon boyunca
gerçekleştiriyoruz. M/V Gemini 400 kabin
kapasiteli ve maksimum 960 yolcu ile
hareket ettiğimiz bir gemi. Ayrıca Astorya
Grande adlı otel işletmeciliğini yaptığımız
bir gemimiz daha var. 530 kabin ve 1.260
kişi kapasiteli bu gemimiz de Rusya Soçi
çıkışlı olarak Karadeniz ve İstanbul turları
yapıyor. Karadeniz'de Trabzon, Ordu, Ünye,
Amasra ve İstanbul turlarını gerçekleştiriyor.
Biz bunların personel sağlayıcılığı, otel
işletmeciliği kısmını yürütüyoruz. Bu yıl
Hasan Sezgin / Afyonkarahisar
Belediyesi Kültür ve Sosyal
İşler Müdürlüğü
Afyonkarahisar, üç bin yıllık bir tarihe
sahip bir şehir. Bu tarihi ortaya çıkarmak
için Sayın Valimiz Gökmen Çiçek, üç yıl
boyunca şehrimizde görev yaptığı sırada
Afyonkarahisar’ın tarihini araştırarak
tarihi eserleri gün yüzüne çıkarılmasını
sağladı. Anlatılana göre yüzlerce yıl önce
bu topraklarda yaşayan Kral Midas’ın kızı
Seçimle deprem arasına sıkışmış bir fuar geçirdik
Pazarlama olmadan başarıya ulaşamayız
EMITT’e bu yıl, 6 Şubat’ta gerçekleşen depremin etkisiyle bazı iller katılamadı. Felaketten dolayı
hepimiz üzüntülüyüz ama tanıtımlara, fuarlara da devam etmemiz gerekiyor. Temasları daha
çok artırmamız gerekiyor. İnsanların kenara çekilmemesi gerekiyor. Çünkü tanıtım olmadan
başarılı olamayız. Ben EMITT Fuarı’nın en eski katılımcılarındanım. Yirmi beş yıldır fuara
katılıyorum. Bir kenarda durmamak gerekiyor, tanıtıma ağırlık vermek gerekiyor. Pazarlama
olmadan başarıya ulaşamayız. EMITT dünyada sayılı fuarlar arasında yer alıyor. Ekonomik
kriz, pandemi ve depremden olumsuz etkilendi tabi ama durmak yok. Bu konuda hepimizin
çalışması gerekiyor.
Kartur olarak EMITT Fuarı’na Marisstone Otel ve Gökçetepe Tabiat Parkı’nı tanıtmak için katıldık. Bu
sene sektör olarak beklentilerimiz çok daha farklıydı ama EMITT biraz buruk geçti. Zor bir dönemden
geçiyoruz. Bir de seçim arifesindeyiz. Seçimle deprem arasına sıkışmış bir fuar geçirdik bu sene.
Bunun etkileri de hissediliyor. Bu süreçte işletmeler de heyecanını kaybetmiş görünüyor. Açıkçası
geçtiğimiz yıldan çok daha iyi olmasını beklediğimiz EMITT geçtiğimiz yılın tadını biraz arattı bu sene.
Fuarda dostlarımızı görmek bizler için güzel ve keyifli oldu
Bununla birlikte fuarda dostlarımızı, birlikte çalıştığımız kişileri görmek bizler için güzel ve keyifli
oldu. Bunun dışında, fuarlarda herkesin amacı yeni iş birlikleri geliştirmektir. O noktada biraz eksik
kaldığımızı söyleyebilirim. Seneye katılım için şartlar neyi gösterir bilmiyoruz ama bir protokol
imzaladık. EMITT’i organize edenlerin bu yıl fuarı yalnız bırakmayıp sorumluluk gören işletmeleri
önümüzdeki yıl için savunması gerektiğini düşünüyorum. Özellikle bizim gibi tesislerin, zincirlerin
yanında biraz daha farklı fiyatlar alması gerekiyor diye düşünüyorum. Katılmak istiyoruz ama destek
almamız gerektiğini düşünüyorum.
bünyemize kattığımız teknemizle Miray
İstanbul adıyla, Boğaz’da da yer alacağız.
Bu teknemiz 400 kişi kapasitesine sahip.
Bu tekne ile hem akşamları boğazda Türk
geceleri hem de event’ler, etkinlikler,
konsept geceler, doğum günü partileri gibi
organizasyonlara ev sahipliği yapacağız.
EMITT Fuarı'nda ilk defa yer aldık. 2012 yılından bu
yana turlarımızı ETS Tur ortaklığında yürütüyorduk
ve bu nedenle de kendi markamızla stant
açmamıştık. Miray Cruise markamızla birlikte
standımızı açtık. Fuardan genel olarak memnun
kaldık. Standımıza ciddi anlamda ziyaretçi
geldi. Hem yabancı hem de Türk acentelerden
ziyaretçilerle temas kurduk. Türk ziyaretçilerimiz
daha yoğunluktaydı. Acenteler bizim önemli
hedef kitlelerimizden. Türk pazarında bizim kabin
Amacımız termal turizmde Afyon’un
öneminin bilinmesini sağlamak
cilt rahatsızlığına yakalanıyor. Cildinde
yara şeklinde izler çıkıyor. O sıralarda
Afyonkarahisar'ın Gazlıgöl ilçesinde “kokan
su” olarak bilinen suyu keşfediyorlar. Bu su
30-40 santigrat derece sıcaklığında çıkıyor.
Doğal bir maden suyu. Bu suyu diğer maden
sularından ayıran özelliği ise içindeki demir,
mineral ve kalsiyumun daha fazlası olması.
Midas’ın kızının cilt rahatsızlığı burada, bu
maden suyuyla beraber gideriliyor. 1933
yılında da Ulu Önder Atatürk'ümüz bugünkü
Kızılay fabrikasını kuruyor ve bugün hem
yurt içi hem yurt dışında Kızılay maden
suyunu bulabiliyoruz. Kültür ve Sosyal
İşler Müdürlüğü olarak şehrimizin tanıtımı
için çalışıyoruz; yurt içi, yurt dışı bütün
Burcu Ünver / Miray Cruise
MICE Müdürü
satışlarımızı yapan zaten yegâne partnerlerimiz
onlar. Yabancı pazarda da yine aynı şekilde
Atina çıkışlı turlarımız da olduğu için yabancı
partnerlerimizle iş yapıyoruz. Ancak fuarda
temas ettiğimiz acentelere baktığımızda yüzde
70’inin Türk, yüzde 30’unun yabancı olduğunu
söyleyebilirim. EMITT’e seneye de katılmayı
düşünüyoruz.
fuarlara katılım sağlıyoruz. Afyon termal
turizmde Türkiye'nin en yüksek yatak
kapasitesine sahip ili. Bizim tek bir amacımız
var; termal turizm alanında Afyon’un
öneminin vatandaşlarımız tarafından
daha iyi bilinmesini sağlamak. Termal
zenginliğinin yanı sıra Afyon, Türkiye'de
üçüncü gastronomi şehri seçildi. Bu nedenle
genellikle Afyon'un yöresel yemeklerini
tanıtmak için çabalıyoruz. Afyon'un
lokumu veya unutulmaya yüz tutmuş
yöresel yemeklerini fuarlarda ziyaretçilere
tanıtıyoruz. EMITT de bu anlamda bizim için
önemli bir organizasyon. EMITT Fuarına on
yıldır katılıyoruz. Bu yıl da fuarın herkes için
güzel geçtiğine inanıyorum.
Kadir Kaya / Kadir’in Ağaç Evleri
Kurucusu
25
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
DOSYA
OTELLER&ACENTELER
32 villadan oluşan tesisimizde sakinlik ve
dinginlik felsefesiyle hizmet vereceğiz
Laren Hotel Grubuna bağlı Club Arona, 15
Temmuz’da kapılarını açacak. 32 villadan oluşan
bu tesisimizde sakinlik ve dinginlik felsefesiyle,
mahremiyete önem vererek yapay zekaya sahip
robotlarla hizmet vereceğiz. Tesisimiz Belek’te
bulunuyor ve bütün Antalya destinasyonuna
hizmet verecek şekilde planlandı. Çevredeki
destinasyonun bütün unsurlarını, bütün
aktivitelerini içinde barındıracak bir tesis
olacak. Misafirlerimize onlar henüz tesisimize
gelmeden önce güzel bir tatil geçirmeleri
için kendi planladıkları tatili kendilerine
üstün hizmet kalitesiyle sunmaya çalışacağız.
Bunun için de tatil asistanları görev alacak.
32 villamızdan en büyüğü 500 metrekare ve
kurşun geçirmez. Diğer villalarımız da 280 ila
380 metrekare arasında değişiyor. Toplam
yatak kapasitemiz de 220. Misafirlerimiz,
mahremiyeti çok önemsiyor. Aileleriyle beraber
çok fazla kalabalığın olmadığı, kendi içlerinde
huzuru bulacakları, kişiye özel hizmetlerini
alabilecekleri exclusive ürünler istiyor. Bu
tesis de bu ihtiyaçtan doğdu. Bölgede çok
fazla tesis var ama sadece villa olan tesis yok.
Genelde bu villalar otellerin içinde oluyor ve
otelin imkanlarıyla beraber diğer misafirlerle
kaynaşmaları ve ortamı ortak alan kullanım
alanlarının olması gerekiyor. Bizim ise onlara
sırf kişiye özel, kendilerine ait restoranları,
kendilerine ait hizmetkarları, kendilerine ait
mekanları kullanabilecekleri, özel hizmet
alabilecekleri üst segmentte, özel araçlarla
gelip özel yatlarla turlara gidip Antalya'nın en
iyi mekanlarında yemeklerini yiyebilecekleri,
eğlenebilecekleri bir tatil imkânı sunuyoruz. Bu
tesiste toplam on tane robotumuz görev alacak.
Kişisel verilerin korunması uyarınca arzu eden
misafirlerimize odalarında hizmet verecekler.
Yapay zekayla çalışan robotlarımız aracılığı ile
misafirlerimiz villasında istedikleri tüm akıllı
sistemlere erişebilecek. Bu tesisimiz için bütün
pazarlara açığız ama çoğunlukla Rusya, Orta
Doğu ve Arap coğrafyasında tanıtımlarımız var.
Misafir profili olarak seçkin kesimde özel villa
hizmeti almak isteyen bütün dünyadaki misafir
gruplarına açığız.
EMITT'in desteklemesini, eski günlerine
kavuşmasını istiyoruz
Biz Laren Hotel olarak daha önce EMITT
Fuarı’na katılıyorduk ancak Club Arona olarak
ilk defa katılıyoruz. Fuar normla şartlarda
şubat ayında olacaktı ancak yaşanan deprem
felaketi sonrası ertelendi ve Ramazan’a denk
gelmesi Orta Doğu pazarından gelen acenteler
için sorun oldu. Bu yıl daha önceki EMITT
fuarlarına istinaden daha küçük bir alandayız.
Genel anlamıyla baktığımızda eski havasının
olmadığını düşünüyorum. Bunun biraz tarihle,
bu sene yaşadığımız sıkıntılarla da alakası var.
Hakan Kara / Club Arona
Genel Müdürü
Ramazan ayına denk gelmesini de bir aksilik
olarak değerlendiriyorum ama daha sonraki
yıllarda bunun hızlıca telafi olacağını, EMITT gibi
bir fuarın yaşatılması gerektiğini düşünüyorum.
Sektör olarak EMITT'in desteklemesini, bu
konunun bakanlık düzeyinde tekrar ele alınıp
fuar alanının eski günlerine kavuşmasını
istiyoruz. Biz fuara seneye de katılacağız. Bu
konudaki görüşmelerimiz de sürüyor. Ancak
satış fiyatlarının TL bazında yapılmıyor olması
bizi düşündürüyor. Fiyatların makul seviyelere
inmesini bekliyoruz.
Kaan Baltalı / Sem Asansör
Engelli vatandaşlarımızın kumsaldan denize girip
çıkabilmeleri için proje geliştirdik
Sem Asansör A.Ş. firması olarak otomatik kapı imalatı gerçekleştiriyoruz. Bu yıl engelli
vatandaşlarımızın kumsaldan denize girip çıkabilmeleri için bir proje geliştirdik. Bu projemizi
belediyelere, otellere ve vatandaşlarımıza tanıtmak için turizm fuarlarına katılıyoruz. EMITT
Fuarı’na bu sene ilk defa katıldık. Fuar gayet doluyken, bizim bulunduğumuz hol komple boştu.
Kuytu bir alanda kaldığımız için memnun kalmadık çünkü ziyaretçilerle etkileşime geçmedik.
Kendi tanıdıklarımız dışında kimse zaten bulunduğumuz koridora girmediği için standa kimse
de uğramadı. Bizim için biraz boşa yatırım gibi oldu aslında fuara katılmak. Büyük hayal kırıklığı
oldu. Bu nedenle bizim için çok kötü bir fuar deneyimi oldu. Seneye katılmayı düşünmüyoruz.
Döşemealtı halısını tanıtmak için her yıl katılıyoruz
Döşemealtı, Antalya’ya gelenlerin burayı gördükten sonra yerleşmeyi planladığı bir yer.
Döşemealtı, tatil için tercih edilen bir yer değil. Misafirlerimizin daha çok gelip görüp sevdikleri
ve “Ben burada kalabilirim” dedikleri bir yer. Hatta belediyemizin yeni bir sloganı var “Yeni Yaşam
Merkezi: Döşemealtı” diye. Antalya çok sıcak ve insanlar o sıcaktan kaçmak için Döşemealtı’na
geliyor. Burada esinti var, nem oranı daha az. Biz belediye olarak EMITT Fuarı’na nar, zeytin
ve coğrafi işaret tescil belgesini aldığımız Döşemealtı halısını tanıtmak için her yıl katılıyoruz.
Bu yıl elbette fuara katılımı hem deprem hem de fuarın Ramazan ayına denk gelmesi etkiledi.
Biz de belediye olarak depremi ilk öğrendiğimiz andan itibaren yardım kampanyası başlattık.
Kendi imkanlarımız ve gönüllü vatandaşlarımızla deprem bölgesine 11 TIR yardım malzemesi
gönderdik. Depremin ardından ilçemize 2 bin 800 depremzede vatandaşımız geldi. Onlara da
belediye olarak yardımda bulunuyoruz. Fuara dönecek olursam bence EMITT, güzel bir bir
araya gelme, tanışma ve tanıtma alanı. Fuarın devamlılığını diliyorum.
Tuğba Erdil / Döşemealtı Belediyesi
Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü, Şef
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
26
DOSYA
OTELLER&ACENTELER
Standımıza çoğunlukla yeni açılan otel
temsilcileri uğradı
Bir misafir etkileşim platformu olan
Webee ile otellere aplikasyonlar,
çalışanlar için talep yönetim sistemleri,
marketing işlemlerinin yapıldığı sistemler,
operasyon etkinlik sistemleri ve raporlama
sistemleri kuruyoruz. EMITT’e de hedef
kitlemizdeki otellerle yeni ilişkiler
kurabilmek için katıldık. Standımıza
çoğunlukla yeni açılan otel temsilcilerinin
uğradığını söyleyebilirim. Geçtiğimiz yıl
fuarda yer alan pek çok büyük otel bu
yıl maalesef fuarda yer almadı. Tarih
değişikliği ve fuarın Ramazan’a denk
gelmesi durumlarının katılımı etkilediğini
düşünüyorum. Normalde şubat ayında
yapılması beklenen fuar Akdeniz’deki
otellerin açılma dönemine ve yurt
dışındaki paskalya dönemine denk geldi.
Bu yıl geçtiğimiz yıla göre yurt dışından da
katılım azdı. Önceki yıllarda ülke tanıtımları
oluyordu ancak bu yıl yurtdışındaki
otellerin stantlarını göremedik. Fuar iki
hafta önce yapılabilseydi durum farklı
olabilirdi diye düşünüyorum.
Network’ümüzü kullanarak
temsilcilerle buluşabildik
Firmamız için bu yılki EMITT’in faydası
küçük oteller için yeni geliştirdiğimiz
QR kodlu çözümümüzü tanıtmak
oldu. Bu ürünümüzü fuara katılan
küçük otellerin temsilcilerine tanıtmış
olduk. Bunun dışında büyük otellerin
temsilcileri fuara kısa süreli katılmış olsa
Banu Bedenlier / Webee
Pazarlama Müdürü
da biz network’ümüzü kullanarak bu
temsilcilerle buluşabildik. EMITT güzel
bir fuar ancak seneye stant açacağımızı
düşünmüyorum.
Levent Elitaş / ICI Teknoloji
Satış Müdürü
Bütün fuarlara katılıp iş partnerlerimize daha sık
temas içerisinde olma gayretindeyiz
EMITT Fuarı’na ICI Teknoloji olarak katılım gösterdik. Biz özellikle otellere teknolojik çözümler
sunan bir firmayız. Nisan ayı itibarıyla otellerin açılış sürecinde olması nedeniyle bizim müşteri
grubumuzda bulunan otellerin fuara sınırlı sayıda katılım gösterdiğini gördük. Genel olarak
baktığımızda ise katılım iyiydi. Orta Doğu’dan birçok otelcinin fuarda olduğunu gördük. Katılımcı
grubu ise acente ağırlıklıydı. Yanı sıra Türkiye'de çeşitli yerlerden otelciler ve katılımcılar
mevcuttu. Şirket özelinde yaptığımız değerlendirmede ise partnerlik görüşmelerimiz daha
sınırlı kaldı. Fuar tarihinin ertelenmesi bizim öngöremediğimiz bir durumdu. Dolayısıyla genel
olarak elimizden geldiğince birçok partnerimizle bir araya geldik. Günün sonunda kendi adımıza
yine memnunuz. Keyifli bir fuar geçirdik diyebilirim. Fuara seneye de katılmayı düşünüyoruz.
Belki stant olarak yerimizi biraz daha büyütebiliriz. Bütün fuarlara katılıp iş partnerlerimize
daha sık temas içerisinde olma gayretindeyiz.
Sakin bir fuar beklentisi içindeyken katılımcının
yüksek olduğu bir fuar gördük
Çanakkale Kolin Hotel, 2013 yılında Çanakkale’ye kazandırılan 5 yıldızlı bir tesis olarak faaliyet
gösteriyor. 274 oda ve 600 yatak kapasitesine sahip olan otelimiz, Çanakkale merkeze 3
kilometre mesafede ve İzmir yolu üzerinde bulunuyor. Denize girilmeyen ancak denize sıfır
olan otelimizde açık ve kapalı yüzme havuzları, sauna, Fin hamamı ve Türk hamamı gibi
imkânlar mevcut. Toplantı ve kongre merkezimizde de 20 kişiden 1.000 kişiye kadar birçok
etkinliği gerçekleştirebildiğimiz alternatif salonlarımız var. Aynı zamanda konaklamasız toplantı,
düğün ve davet gibi etkinliklere de ev sahipliği yapıyoruz. Kolin, yılardır EMITT Fuarı’na katılan
bir tesis. Bu yıl da fuar beklentimizin ötesinde güzel gerçekleşti. Aslında yaşadığımız birçok
felaketten sonra biraz daha sakin bir fuar beklentisi içindeyken katılımcının yüksek olduğu, güzel
bir katılımın gerçekleştiği bir fuar gördük. Bu anlamda fuar beklentilerimizi karşıladı. Burada
birçok acentecimizi yüz yüze görerek sohbet etme şansına kavuştuk. Yurt dışı misafirlerimizi
de standımızda ağırladık. Türkiye'de tur operatörü olup yurt dışı seyahat bağlantılarını
gerçekleştiren misafirlerimizle görüştük. Fuara seneye de katılım göstermeyi düşünüyoruz.
Mehtap Kıran / Kolin Hotel Genel
Müdürü
Sedef Altınbilek / Menkulport
EMITT Fuarı bizim için çok güzel bir deneyim oldu
Menkulport, Kıbrıs merkezli bir yatırım danışmanlığı firması olarak faaliyet
gösteriyor. Firmamız şirketlerle anlaşmalı bir şekilde topraktan off plan
şeklinde projeleri satıyor. Denize sıfır olmasına önem gösterdiğimiz otel
konseptli projelerimiz var. EMITT Faurı’ndna bahsedersek, fuar bizim
için çok güzel bir deneyim oldu. Görüşmelerimizi çok profesyonel bir
şekilde gerçekleştirdik. Yerli ve yabancı ziyaretçilerimiz oldu. Yabancı
ziyaretçilerimiz çoğunluğu İran’dan olmak üzere Orta Doğu’dan gelenlerdi.
Kitlenin çok kaliteli olduğunu söyleyebilirim. Ciddi bir kitle vardı. Genel
anlamda çok güzel bir fuar geçirdik. Farklı sektörlerden çok sayıda insanla
tanıştık, iletişim kurduk. Böyle bir etkinlik sundukları için düzenleyenlere
teşekkür ediyoruz. Seneye de katılmayı düşünüyoruz.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
28
RÖPORTAJ
OTELLER
Murat Başer / Kartur Turizm İşletmeleri Genel Müdürü
“Tabiat parkı ve otel olarak, Türkiye'de
Turizm İşletme Belgesi’ne sahip ilk tesisiz”
Marisstone Hotel, Gökçetepe Milli Parkı sınırları içerisinde, Saros Körfezi’nin berrak sularını tabiat parkının yeşili ile
buluşturuyor. Geçtiğimiz yıl hizmete açılan ve doğa tutkunlarına eşsiz bir konaklama deneyimi sunan Marisstone
Hotels’in yeni destinasyonlarda varlığını güçlendirmesi hedefleniyor. Kartur Turizm İşletmeleri Genel Müdürü Murat
Başer ile tesislerini, turizmin genel görünümünü, sektördeki sorunların çözüm yollarını ve yeni yatırımlarını konuştuk.
İlk olarak bize işletmenizden söz eder
misiniz? Hangi alanlarda faaliyet
yürütüyorsunuz?
Kartur Turizm İşletmeleri olarak iki adet
turizm yatırımımız var. Gökçetepe Tabiat Parkı
yatırımımız Edirne, Keşan'da Gökçetepe Köyü
yakınında, 670 dönüm arazi üzerinde kurulu
bir tabiat parkı. Burası Doğa Koruma ve Milli
Parklar Müdürlüğü tarafından denetlenen bir
yer. Bunun dışında tabiat parkının içerisinde
örnek gösterilebilecek bir turizm yatırımımız
daha var. Villa konseptinde bir yatırım
olan Marisstone Otel’de şu an itibariyle 40
villamız mevcut. Burası doğa dostu bir otel.
Bu bağlamda tabiat parkı ve otel olarak,
Türkiye'de Turizm İşletme Belgesi’ne sahip
ilk tesisiz. Bu bağlamda hem tabiat parkı ile
hem otelimiz ile Türkiye'de Turizm İşletme
Belgesi’ne sahip ilk tabiat parkıyız.
Tabiat parkının detaylarını paylaşabilir
misiniz? Misafirlerinize ne tür
hizmetler sunuyorsunuz?
Tabiat parkımız Türkiye'nin diğer
bölgelerindeki tabiat parklarıyla eş değer
ilerliyor. İnsanlar günübirlik kullanım için
kullanabiliyorlar. Piknik yapabiliyorlar. Çadır
ve karavanlar için ayrılmış özel alanlarımız var.
Oralarda da doğaseverlere ve kampseverlere
konaklama imkanı sunuyoruz. Bunun yanında
bizim büyük bir macera parkımız bulunuyor.
İçerisinde ip oyunlarının olduğu, tırmanma
duvarlarının olduğu ağaçlar arasında ip
parkurlarının olduğu, mini futbol sahaları,
okçuluk, atıcılık, çekiç atma, paintball gibi
aktivitelerin olduğu büyük bir parkurumuz ve
bir Survivor parkurumuz var. Ayrıca Türkiye'nin
deniz üzerindeki en uzun zipline'ına sahibiz.
İki yamaç arasında çok eğlenceli anlar
yaşayabiliyor insanlar. Ek olarak su sporları
deneyimlenebiliyor bizim tabiat parkımızda.
Bulunduğumuz konum Saros Körfezi ve
burası Türkiye'nin en iyi dalış mekanlarından
birisi. Dolayısıyla misafirlerimiz temel dalış
eğitimini yine Gökçetepe Tabiat Parkı'nda
alabiliyor. Ardından misafirlerimiz bize çok
yakın bir noktada konumlanan İbrice Limanı
deniz ulaşımıyla gidip dalış yaparak çok güzel
denizaltı manzaralarını yakalayabiliyorlar.
Otelinizin özelliklerinden söz eder misiniz?
Marisstone Otel bünyesinde 40 tane
villamız var. Bunlardan 10 tanesinin
kendisine özel havuzu bulunuyor. Aynı
zamanda ortak kullanım alanımızda da bir
sonsuzluk havuzumuz var. Şu an için bir
kumsalımız olmasa da misafirlerimiz iskele
üzerinden denize de girebiliyor. Villalarımız
da 2 kişilikten başlayıp yeni yatırımlarla
birlikte 8 kişilik ailelere kadar misafirlerimizi
ağırlayabileceğimiz nitelikte. Lüks segmentte
hizmet veriyoruz. Doğanın içerisinde,
peyzaj alanıyla, kendisine özel 70 dönümlük
arazisiyle eşsiz bir deneyim sunuyor. Şu an
için yatak kapasitemiz de 200.
“Planlanan yatırım tamamlandığında
Türkiye'nin en büyük glamping
tesisi olacak”
Yeni yatırımdan söz ettiniz. Bu yatırımın
detaylarını paylaşır mısınız?
Gökçetepe Tabiat Parkı'na Tarım ve Orman
Bakanlığı tarafından bu yıl 100 dönüm daha
ek bir arazi tahsis edildi. Bu arazi üzerinde
diğer yatırımlarımızda olduğu gibi yine
doğayla bütünleşik, yeni nesil bir glamping
ve tiny house köyü kurmayı planlıyoruz.
Gökçetepe Tabiat Parkı'nın içerisinde
glamping için özel tasarlanmış dom çadırlar
bulunacak ve kendi sahilleri olacak. Planlanan
yatırım tamamlandığında Türkiye'nin en
büyük glamping tesisi olacak.
Misafir profilinizden de bahseder misiniz?
Ağırlıkla nerelerden misafir alıyorsunuz?
Misafirlerimizi davet ederken bulunduğumuz
coğrafya gereği bir kere doğanın cazibesini
kullanıyoruz. İstanbul'a 2,5 saat mesafedeyiz.
Dolayısıyla İstanbul bizim için en temel misafir
kaynağı diyebiliriz. Burada şehirden sıkılmış,
artık bu betonarmeden kaçmak isteyen bütün
misafirler hafta sonlarını zaten en temelde
biraz daha Ege kıyılarında geçirmek istiyor.
Biz de 2,5 saatlik mesafemizle İstanbul'a
en yakın Ege sahiliyiz. Dolayısıyla misafir
kitlemizin önemli bölümü İstanbul'dan
geliyor diyebilirim. Son zamanlarda özellikle
Rusya Ukrayna savaşı sonucunda gelen bir
Ukraynalı ve Rus misafir kitlemiz de var. Onlar
da sınır kapılarından çıktıktan sonra Ege'ye ilk
durakları olarak bizi görüyorlar diyebiliriz.
“Bölge, turizm hareketliliği açısından
gelişmeye oldukça açık”
İşletmenizin doluluk oranlarına ilişkin
bilgi verir misiniz?
Geçtiğimiz yıl sezonu otelimizde yüzde
90’larda dolulukla kapattık. Bizim için oldukça
verimli bir sezondu. Otelimiz henüz 1,5
yaşında. İlk yaz sezonumuzu geçirdik. Bu yıl da
yine benzer doluluk oranları bekliyoruz. Güzel
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
30
OTELLER
RÖPORTAJ
bir talep var. Sosyal medyada oldukça güçlüyüz.
İnsanların ilgisini çeken bir destinasyondayız.
Tabii biz bölgede Erikli'nin bilinirliğinden de
faydalanıyoruz. Erikli; temiz ve berrak deniziyle
ve uygun tatil destinasyonu olmasıyla tanına
bir bölge. O bölgede de yine kamp alanları ve
oteller insanları yıllardır ağırlıyor. Biz Erikli'ye
40 dakika mesafedeyiz. Bu 40 dakika da çok
uzun bir mesafe gibi gelebilir ama dağ yolları
kullanıldığı için böyle bir mesafe oluşuyor.
Aslında üç koy yanımızda Erikli konumlanıyor.
Bölgenin en temel destinasyonu Erikli’dir,
bu yadsınamaz bir gerçek. Öte yanda zaten
Yunanistan sınırında olduğumuz için Dedeağaç
gibi bir turistik destinasyon daha var. Aslında
bölge, turizm hareketliliği açısından gelişmeye
oldukça açık. Hemen karşı kıyımız Gelibolu
Yarımadası. Hem tarihi bir öneme sahip hem
de son zamanlarda özellikle butik otelcilik
noktasında oldukça gelişen bir destinasyon.
Biz her tarafa yakınız şu an itibariyle.
“Turizmde iş gücünü kaybediyoruz”
Peki siz Türkiye'de turizm sektörünün
durumunu ve geleceğini nasıl
görüyorsunuz?
Yeni yatırımlarla birlikte turizm gelişiyor
fakat bana göre iki tür gelişim var aslında.
Birincisi, büyüleyerek büyüme, ikincisi de
şişerek büyüme şeklinde nitelendiriyorum.
Biz ne yazık ki şişerek büyüyen bir sektörüz.
Türkiye'de devlet destekleriyle birlikte
geçtiğimiz 10 yılda turizm yatırımları yüksek
oranda ivmelendi. Bu kalkınma açısından
bakıldığı zaman oldukça verimli ama hizmet
ve kalite tarafında değerlendirdiğimizde bu
durum ne yazık ki bilinçsiz büyüyen bir sektör
yaratıyor. Şunu da eklemeliyim ki, çok güzel
destinasyonlarımız var, Antalya, Muğla gibi
turizmde çok başarılı bölgelerimiz var. Ancak
son 10 yılda turizmi Ege ve Akdeniz'den
alıp bütün Türkiye'ye yaydık. Buna karşılık
örneğin Bolu’da, Trabzon’da turizm sektörü ne
durumda, bilemiyoruz. Fuarlarda da görüyoruz
ki yepyeni destinasyonlarda birçok yeni turizm
yatırımı var. Bungalov, glamping, tiny house
gibi çeşitli turizm yatırımları yapılıyor fakat
halen bu turizm altyapısını kaldırabilecek bir iş
gücümüz bulunmuyor. Bununla birlikte elbette
ülkemize ekonomik katkı büyüyerek artmaya
devam edecektir. Akademik açıdan da bunu
destekleyip biraz daha sektöre iş gücü atılımı
da yapabilirsek Türkiye turizmde çok başarılı
yerlere gelecektir diye düşünüyorum. Yine
geçtiğimiz ay ITB Berlin Fuarı vardı. Orada
da görülen şu; Ukrayna'dan Almanya'ya
gerçekleşen göçler sonucu Türkiye’de Almanya
birinci pazar olma yolunda ilerliyor. Ben bu
açıdan iyi gittiğimizi düşünüyorum. Ancak
altyapısal olarak kesinlikle desteğe ihtiyacımız
var.
Sektörün önemli sorunlarından
biri, herkesin dile getirdiği yetişmiş personel
sorunu. Siz personel sorununu nasıl
çözüyorsunuz? Eğitim mi
veriyorsunuz yoksa yetişmiş
personel mi transfer ediyorsunuz?
Marisstone olarak, son zamanlarda ortaya
çıkan bir kavramla; hibrit çözüyoruz. Ülke
genelinden bahsedersek, turizmde iş gücünü
kaybediyoruz. Bugün motorlu kurye olmak
turizm sektöründe, hizmet sektöründe
çalışmaktan çok daha mantıklı bir genç için.
Kendi parasını kazanıyor, özgürce çalışıyor,
ekstra bir çaba sarf etmesine gerek yok. Benzer
mesai saatlerinde çalışıyor ama bugün asgari
ücretin iki katı para kazanıyor. Dolayısıyla biz
aslında hem turizmi büyütüyoruz bir yandan
doğru ama ülkenin ekonomik gelişmeleri,
dünyanın ekonomik gelişmeleri karşısında
ne yazık ki turizm sektörü, çalışan bazında
gerekli aksiyonu alamıyor. O maaşları
vermek şu an için çok mümkün değil. 12 aya
yayılmış bir turizmimiz yok. Sezon içerisinde
bir şekilde yüksek cirolar elde edip kışı
geçirmeye çalışıyoruz. Dolayısıyla iş gücü
problemi ortaya çıkıyor. Marisstone Otel’de
ise şöyle bir çözümümüz var; kalkınmada
da yerelleşmeye inanıyorum yani sürekli
insanları bir yerlerden bir yerlere çalışmak
için göç ettirmeye zorlamanın çok doğru
olduğunu düşünmüyorum. Bu anlamda biz
Keşan'da güzel bir network kurduk. Kış sezonu
boyunca, düşük sezon boyunca çalışmaya
devam ettiğimiz bir yerelden personel
kitlemiz var ve biz bu çalışanlarımızın eğitimini
üstleniyoruz. Bu şekilde daha tecrübeli, daha
eğitimli personellerle çalışma fırsatımız oluyor.
Güzel protokollerimiz var, üniversiteyle de
bir iş birliği protokolü imzaladık. Keşan'da
turizm meslek lisesiyle de iş birliği protokolü
imzaladık. Oralara hem mutfaklar hem
bizim odalarımızı betimleyen odalar yaparak
gençlerin eğitimlerini orada tamamlamalarını
umuyoruz. Hibrit olarak kastettiğim nokta da
şu; deneyimli ve eğitebilir olan personelleri
ana destinasyonlarımızdan, Antalya'dan,
Ege'den, Akdeniz'den transfer edip alt kadroda
mavi yakalılarımızı da onlara ve onların
tecrübelerine emanet ederek ilerlemeye
çalışıyoruz.
Turizmin personel sorununun çözümünde
turizmin on iki aya yayılması yatıyor gibi
görünüyor. Turizmi on iki aya yaymak,
çeşitlendirmek için ne yapmak gerekiyor?
Turizmi bence en başta ülkenin ana
gündemi haline getirmek lazım ki bu sorunu
çözebilelim. Çünkü bu tek ayaklı bir çözüm
değil. Ne yatırımcı bunu tek başına çözebilir ne
tek bir destinasyon bunu çözebilir ne de yalnız
başına Kültür ve Turizm Bakanlığı çözebilir.
Bunun içerisinde sosyolojik araştırmaların
da olması lazım. Ekonomik bir araştırmanın,
bir altyapının da oluşması lazım ki ülke bunu
bir ana gündem haline getirip topyekûn
çözüme kavuşturabilsin. Tabii turizmde farklı
deneyimler mümkün. Doğayı biraz daha
gün yüzüne çıkararak, aktiviteleri biraz daha
çeşitlendirerek turizmi 12 aya yaymaya çalışan
tesislerimiz, destinasyonlarımız var ama benim
gördüğüm kadarıyla bunlar birer çabadan
öteye gitmiyor. Pazarlama faaliyetlerimizi
biraz daha değiştirmeliyiz, dedik. Bu anlamda
TGA bünyesinde yurt dışında bütün fuarlarda
temsil ediliyoruz. Yine de turizmi 12 aya
yayabilmiş değiliz. Bizim destinasyonumuzda,
Edirne'de şu an inanılmaz bir yoğunluk var.
12 aya yayılmış denebilir ama bu da geçici.
Yani Türkiye ekonomik durumdan dolayı
inanılmaz bir bavul ticaretine yönelmiş
durumda. Alışverişe gelenler, ucuz tatil
yapmak isteyenler buraya geliyor yurt
dışından fakat ekonomimiz iyileştikçe bunu da
kaybedeceğiz. Biz tesis olarak da bir politika
geliştirmeye çalışıyoruz. “Nasıl olur da 12 ay
tatil destinasyonu olabiliriz?” sorusu hep var
ama henüz çözümünü bulmuş değiliz.
31
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
RÖPORTAJ
OTELLER
“Yeni Turizm Teşvik Kanunu birçok
sorunumuza çözüm üretebilecek nitelikte”
Fiyat politikası konusunda neler söylemek
istersiniz? Turizmde kişi başına harcama
nasıl artırılabilir?
Öncelikle kişi başına harcama miktarı
olarak açıklanan rakamları doğru tespit
edebilmemiz gerekiyor. Bildiğim kadarıyla
kişi başına harcamayı havalimanlarında
kurmuş olduğumuz anket stantlarında
sorulan sorular aracılığıyla elde ediyoruz.
Yani “Sen bu ülkede ne kadar para harcadın?”
dediğimizde aldığımız cevaba göre bu ülkede
harcanmış olan rakamı tespit ediyoruz. Bence
doğru bir yöntem değil. Şu an için en efektif
yöntem olabilir ama verilerin güvenirliği
noktasında soru işaretleri her zaman var.
Yine turist sayılarımızın da gerçeği yansıttığını
pek düşünmüyorum. Şişirme olduğuna
inanıyorum. Tabii bakanlığımız bu noktada
iyi bir atılım gerçekleştirdi. Yeni Turizm Teşvik
Kanunu bence birçok sorunumuza çözüm
üretebilecek nitelikte. Meclis’ten geçirildi ve
yasalaştı. Türkiye'de bir kere legal ve belgeli
tesislerin yanında belgesiz çok fazla turistik
tesis var. Dolayısıyla ben oda başına 1,2 – 1,3
personelle çalışırken, yani yüksek maliyetlerle
çalışıp burada bir karlılık elde etmeye
çalışırken rakibim ve belgesini almamış,
kuralına göre işlemeyen işletmeler çok daha
düşük maliyetlerle, çok daha az personelle
bu işi yürütebiliyor ve benden çok çok daha
uygun fiyatlara oda satışı gerçekleştirebiliyor.
Bu en temelde turizm gelirini aşağıya çeken
bir durum. İkincisi haksız rekabet. Ben de
ona ayak uydurmaya çalışıyorum. Yani biz de
daha uygun fiyatlar sunmak zorunda kalıyoruz.
Türkiye gerçekten uygun, ucuz destinasyon
olarak anılmamalı.
“Daha çok yeşil alan, daha çok ağaçlık
ve orman alanı ve çok daha minimal
konaklama alanları sunacağız”
Turizm sektörüne dönük başka yatırım
planlarınız bulunuyor mu?
Marisstone Otel markasıyla yatırımcı tarafında
ilk turizm deneyimimizi yaşadık. Bu bizim için
oldukça pozitif bir yatırımdı. Hem konsept çok
tuttu hem güzel gelirler de elde edilebilecek bir
model ortaya çıkardık. İkinci yatırımımız olarak
şu an Akyaka'da bir arazide çalışmalarımız
devam ediyor. Yani ikinci ayağımız Muğla
Akyaka'da olacak. Bunun yanı sıra yakın
zamanda Trabzon'da bir yaylada yine benzer
konseptte bir yatırım planlaması içerisindeyiz.
Bu iki yatırımın da Gökçetepe ile benzer
konseptleri olacak. Arazi kullanım oranımız
da binde 25’i geçmiyor. Yatırımcımız da o
noktada doğaya karşı duyarlı. Dolayısıyla yine
villa konsepti, daha çok yeşil alan, daha çok
ağaçlık ve orman alanı ve çok daha minimal
konaklama alanları sunacağız. İki yatırımda da
40’ar villalık konaklama alanları sunacağız.
Bu yatırımları ne zaman hayata
geçireceksiniz? Projeler hangi aşamada?
Bu seneki en temel odak noktamız yine
Gökçetepe Tabiat Parkı'nın büyüme projesi.
İnsanlar tatilini yaparken biz yeni alanda,
orman içerisinde çalışmalara başlayacağız.
Bir yıl içerisinde bu yatırımı noktalamayı
planlıyoruz. Biraz detay vermek gerekirse; Doğa
Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğüne
bağlı olduğumuz için bizim onların inisiyatifi
dışında herhangi bir şey yapma ihtimalimiz
yok. Orada bizim için ayrılmış özel alanlar var.
Hiçbir şekilde ağacın olmadığı, doğanın tahrip
edilemeyeceği alanlarda ahşap konstrüksiyon
üzerine çadır projelerimiz bulunuyor. Bunun
yanında yine altyapısı uygun olacak şekilde
50 tiny house’tan oluşan bir köy olacak. Bu
tiny house’ların da her birisinin önünde kendi
havuzları olacak. Biz Marisstone markasıyla
farklı tarz işletmeler kurmak istemiyoruz.
Tüm yatırımlarımız aynı tarzda olacak. Villası,
havuzları, kendine özel yeşil alanı, bahçeleri
yine her bir projemizin içerisinde ufak macera
parkları, ip parkurları, doğal parkurlar, trekking
parkurları gibi etkinlikler olacak. Uygun
şartları oluşursa Uludağ'da ya da Erciyes'te
kış/kayak turizmine de dahil olmak istiyoruz,
yine villa konseptinde... Onun için de yatırım
arayışımız var.
Tiny house özellikle bu sene
daha fazla duyulmaya başlandı. Yeni bir
trend mi? Biraz açar mısınız?
Doğru, yeni bir trend. Aslında geçtiğimiz yıl
oldukça yaygınlaşmaya başlamıştı. Yeni ama
örnek projelerle sınırlarının çizilmesi gereken
bir trend. Kendi uygulayacağımız projenin
örnek olacağını düşünüyorum. Yakın zamanda
detayları kamuoyuna duyurmaya başlayacağız.
Tiny house yeni bir trend olmakla birlikte
bildiğim kadarıyla yasallaşması yönünde
de çalışmalar var. Şu an için mevcut imar
planlarına uymak zorunda olmadığınız bir yapı
halini almış durumda.
“Kültür turizminin, doğa turizminin
yanına deneyim turizmini de
eklememiz gerekiyor”
Karavan turizmine nasıl bakıyorsunuz?
Karavan turizmini biz çok seviyoruz. Bir kere
Türkiye'de karavan kitlesi oldukça bilinçli.
Doğaya karşı çok duyarlı bir kitle. Gökçetepe
Tabiat Parkı'nın içerisinde özel karavan
alanlarımız da bulunuyor. Bu alanlarda biz
elektrik ihtiyaçlarını karşılıyoruz. Karavanlar
için su ihtiyaçlarını karşılıyoruz. Atık
ihtiyaçlarını da karşılıyoruz. Ek olarak bizim bir
tamir atölyemiz var. Burada da karavanlarıyla
ilgili sıkıntı yaşayan misafirlerimize yardımcı
oluyoruz. Biz karavan kitlesini turizm için
artı bir değer olarak görüyoruz. Çünkü çok
bilinçliler. Çevreye çok duyarlılar. Yani hiçbir
karavancıyı doğaya gelip çöpünü bırakıp
giderken görmezsiniz. Kesinlikle koşullara
tamamen adapte oluyorlar. Bizde de oldukça
yoğun bir karavan konaklaması var. Dolayısıyla
onları çok değerli buluyoruz ve Türkiye'de bu
tarz alanların yaygınlaşmasını umuyoruz.
Son olarak hem yatırımcı hem işletmeci
olarak yatırımcılara ve işletmecilere neler
tavsiye edersiniz?
Daha çok araştırma yapılarak yatırım
yapılmasını gerektiğini düşünüyorum. Ayrıca
yatırım aşamasında kesinlikle profesyonellerle
çalışmak gerekiyor. Güvenilir kurum ve
kuruluşlardan danışmanlık alınması lazım.
Eğer böyle bir sürece girilecekse söze dayalı
değil belgeye dayalı, uzun vadeli stratejilere
dayalı destinasyon planlaması yapılarak
yatırım yapılması gerektiğini düşünüyorum.
Çünkü biz profesyoneller olarak ne kadar
sektörü ileri taşımak istesek de sonuçta
iş dönüp dolaşıp yatırımcıya, sermayeye
geliyor. Dolayısıyla daha bilinçli yatırımcıya
ihtiyacımız var Türkiye'de, bu bir gerçek.
Benim de en temel tavsiyem araştırmadır.
Yani bir destinasyona yalnızca orada çok fazla
otel var diye yatırım yapmak doğru bir şey
değil. Alternatif konseptler getirebiliyorsak,
bir yenilik katabiliyorsak, o zaman sektörde
fark yaratabiliyoruz. Bu noktada artık kültür
turizminin, doğa turizminin yanına deneyim
turizmini de eklememiz gerekiyor. İnsanların
“Ben burayı mutlaka deneyimlemeliyim”
diyerek tercih ettikleri destinasyonlar var
ülkemizde. Ben yatırımcıların da bu noktada
dünyanın farklı yerlerinde uygulanmış güzel
deneyim tesislerini incelemelerini tavsiye
ediyorum.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
32
HABERLER
OTELLER&ACENTELER
İlk çeyrekte turizm geliri yüzde 32,2 arttı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılı ilk çeyrek Turizm
İstatistiklerini açıkladı. Buna göre, turizm geliri Ocak, şubat ve mart
aylarından oluşan ilk çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde
32,3 artarak 8 milyar 690 milyon 505 bin dolar oldu. Turizm gelirinin
yüzde 20,8'i ülkemizi ziyaret eden yurt dışı ikametle vatandaşlardan
elde edildi. Ziyaretçiler, seyahatlerini kişisel veya paket tur ile organize
etmektedirler. Bu çeyrekte yapılan harcamaların 7 milyar 503 milyon
255 bin dolarını kişisel harcamalar, 1 milyar 187 milyon 249 bin dolarını
ise paket tur harcamaları oluşturdu. İHA’da yer alan habere göre,
Ülkemizden çıkış yapan ziyaretçi sayısı 2023 yılı ilk çeyreğinde bir önceki
yılın aynı çeyreğine göre yüzde 26,8 artarak 8 milyon 181 bin 566 kişi
oldu. Ziyaretçilerin yüzde 20,4'ünü 1 milyon 672 bin 332 kişi ile yurt
dışında ikamet eden vatandaşlar oluşturdu. Bu çeyrekte ülkemizden
çıkış yapan ziyaretçilerin gecelik ortalama harcaması 84 dolar oldu.
Yurt dışında ikamet eden vatandaşların gecelik ortalama harcaması ise
69 dolar oldu. Bu çeyrekte geçen yılın aynı çeyreğine göre spor, eğitim,
kültür harcaması yüzde 116,5, paket tur harcamaları (ülkemize kalan
pay) yüzde 83,4, tur hizmetleri harcaması yüzde 82,1 arttı. İkinci sırada
yüzde 32,4 ile "akraba ve arkadaş ziyareti", üçüncü sırada ise ile yüzde
8,5 ile "alışveriş" yer aldı. Yurt dışı ikametli vatandaşlar ise ülkemize
yüzde 72,1 ile en çok "akraba ve arkadaş ziyareti" amacıyla geldi.
Turizm gideri geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 110,5 arttı
Yurt içinde ikamet edip başka ülkeleri ziyaret eden vatandaşlarımızın
harcamalarından oluşan turizm gideri, geçen yılın aynı çeyreğine
göre yüzde 110,5 artarak 1 milyar 400 milyon 108 bin dolar oldu.
Bunun 1 milyar 149 milyon 53 bin dolarını kişisel, 251 milyon 55
bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu. Bu çeyrekte yurt
dışını ziyaret eden vatandaş sayısı bir önceki yılın aynı çeyreğine
göre yüzde 99 artarak 2 milyon 69 bin 229 kişi oldu. Bunların kişi
başı ortalama harcaması 677 dolar olarak gerçekleşti.
TÜROB açıkladı: Mart ayında otel doluluklarında düşüş gözlendi
TÜROB ve STR iş birliğiyle hazırlanan 2023
Mart ayı otel doluluk raporuna göre,
Türkiye genelinde otel dolulukları yüzde
24,5 oranında düşüş gösterdi. Buna göre
Kemer, mayıs ayını yüzde 70 dolulukla kapatıyor
Kemer Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (KETOB) Başkanı
Dinçer Sarıkaya, 14 Mayıs seçimleri sonrası yurt dışından
hareketlenmenin başlayacağını mayıs ayı sonu itibariyle yüzde
60-70’lere varan doluluklara ulaşılacağını söyledi. Özellikle
alternatif turizm kanallarının Antalya’da ve bölgeleri Kemer’de
geliştirilmesi konusunda çalışmaların olduğuna da dikkat çene
Dinçer Sarıkaya, mevsimin buna izin verdiğini ve mevsimin
uygun gitmesi ile sezonun da uzamasının mümkün olacağını
ifade etti. Sarıkaya şunları söyledi: “2020 yılından bu yana gelen
olumsuzlukların yavaş yavaş biteceğine inanıyoruz. Şu anda
Türkiye’nin önünde önemli günler var. Özellikle 14 Mayıs’taki
seçimler önemli. Bu seçimleri yurt dışındaki ülkeler de yakinen
takip ediyorlar. Dolayısı ile bu durum turizmi de etkiliyor. Şu an
gelen rezervasyonlar hafif hafif ivme kazanmaya başladı. Mayıs ayı
sonunda yüzde 60-70’lere varan doluluklara ulaştık. Turizm, yurt
dışında da olumlu bir hava esip, insanların tatillerini yapmak için
karar verdikleri bir ortama hazırlanmış gibi görünüyor.”
ülke genelinde doluluk yüzde 50,9 olarak
kaydedildi. Bu dönemde Türkiye doluluk
oranları bakımından Avrupa'da yüzde 24,5'lik
düşüşle Avrupa ülkeleri arasında en az artış
oranı kaydedilen ülke oldu.
İstanbul'da yüzde 28,3’lük düşüş
İstanbul otellerinin Mart 2019'da yüzde 72,1,
Mart 2022'de yüzde 78,1 olan ortalama
doluluk oranı Mart 2023'te yüzde 56 olarak
ölçüldü. İstanbul yüzde 28,3'lük düşüşle
doluluklarda en düşük artış kaydedilen
destinasyon, Frankurt ise yüzde 69,3'lük
artışla en yüksek artış oranı kaydedilen
destinasyon oldu. Ortalama Günlük Satılan
Oda Bedeli (ADR) ise 2022’ye göre yüzde
16,9’luk artışla 121,44 Euro olarak gerçekleşti.
Dinçer Sarıkaya
Antalya'da doluluk düşerken fiyatlar arttı
Antalya'da Mart 2023 otel dolulukları bir
önceki yılın aynı ayına göre yüzde 22,8
düşüşle yüzde 41,6 olarak ölçüldü. Antalya'da
Mart'ta ortalama günlük satılan oda bedeli
2022'ye göre yüzde 45,2 artışla 80,17 euro
oldu.
Anadolu’da doluluklar
yüzde 46,6 olarak gerçekleşti
Anadolu’da ise mart ayı otel dolulukları
2022’nin aynı ayına göre yüzde 13,9’luk
düşüşle yüzde 46,6 olarak kaydedildi.
Ortalama Günlük Satılan Oda Bedeli (ADR)
ise 62,82 Euro olarak gerçekleşmekle,
geçtiğimiz yılın mart ayına göre yüzde
74,4’lük artış gösterdi.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
34
OTELLER&ACENTELER
HABERLER
Turizmde küresel rekabet
hız kazanıyor
Geçtiğimiz yıl 44,5 milyon yabancı ziyaretçi
ağırlayan Türkiye, pandemi etkilerinin
ortadan kalkmasıyla birlikte yeniden
yarışa katılan rakiplerine karşı zorlu bir
mücadele vermeye hazırlanıyor. T.C. Kültür
ve Turizm Bakanlığı tarafından açıklanan
verilere göre Türkiye’deki konaklama
tesislerinde yabancıların gerçekleştirdikleri
geceleme sayısı bir önceki yıla göre yüzde
0,7 oranında artarken, İspanya’daki artış
oranı yüzde 39,6, İtalya’daki yüzde 70,4,
Fransa’daki yüzde 79,6 ve Yunanistan’da ise
Firuz Bağlıkaya
yüzde 167,5 oldu. 2023 yılının ilk 2 aylık döneminde turizm tesislerinde
gerçekleşen yabancı geceleme sayısındaki artış oranı dikkate alındığında
Türkiye; İspanya, Fransa, Yunanistan ve İtalya’nın oldukça gerisinde
kaldı. Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan TÜRSAB Başkanı Firuz
Bağlıkaya, pandemi sonrası süreçte alınan önlemler nedeniyle Akdeniz
ülkelerinin geçtiğimiz yıl rekabete geç katıldığını belirtirken asıl yarışın
bu sene yeniden başlayacağını dile getirdi. Türkiye’nin rakiplerinin 2022
yılı başında pandemi önlemlerini gevşetmesine rağmen tam kapasite
ile çalışmadığını hatırlatan Firuz Bağlıkaya, Türkiye’nin geçtiğimiz yıl
ulaştığı rakamların da bu çerçeveden değerlendirilmesi gerektiğini
belirtti. Rakip ülkelerin geceleme sayılarında yakaladıkları artışın
2023 yılında yaşanacak rekabet için önemli bir gösterge olduğuna
işaret eden Bağlıkaya, asıl önemli olanın ise gecelik kişi başı ortalama
turizm gelirin artırılması olduğunu söyledi. Bağlıkaya, sözlerini şöyle
sürdürdü: “Turizmin her alanında yaşanacak rekabete hazır olmalıyız.
Ancak asıl önemli hedefimiz gelen ziyaretçilerden gece başına elde
ettiğimiz turizm gelirlerini artırmak olmalı. Geçtiğimiz yıl itibariyle
o konuda maalesef rakiplerimiz İspanya ve İtalya’nın çok gerisinde
kaldık. İspanya ülkeye giden turistlerden gece başına 162 Euro, İtalya
ise 121 Euro gelir elde ediyor. Bizim gelirimiz ise 89 dolar yani yaklaşık
85 Euro oldu.” Önümüzdeki süreçte yaşanacak keskin rekabete hazır
olmak için ülke olarak tanıtım ve pazarlama stratejilerimizi yeniden
gözden geçirmemiz gerektiğinin altını çizen Bağlıkaya, “Turizmde
dengeler çok hızlı değişebiliyor. Pandemi nedeniyle rekabetin nispeten
düşük olduğu dönemde yakaladığımız ziyaretçi sayısındaki artışa
aldanmamak gerekiyor. Seyahat acentalarının bilgi ve birikimlerinden
daha fazla faydalanacak bir perspektifle ülkemizin tanıtım ve pazarlama
stratejilerini yeniden oluşturmalıyız” dedi.
LOTİ, Antalya’ya
ilk uçuşunu gerçekleştirdi
Üst segment hizmet konsepti ile seyahat
severlere benzersiz tatil deneyimi sunan
LOTİ, Moskova’dan Antalya’ya ilk seferini
gerçekleştirdi. 16 Nisan 2023 tarihinde
Moskova Vnukovo’dan kalkan LOTİ’nin Boeing
767 tipi uçağı Antalya Terminal 2’ye 10:35 de
iniş yaparken LOTİ, 336 seçkin tatilciyi özel
bir organizasyonla karşıladı. Bir tur operatörü
olmanın ötesinde bir lifestyle yaratma hedefi ile yola çıkan ve bu
sebeple tatilcilerin her geçen gün daha çok tercih ettiği LOTİ, Antalya’ya
ikinci seferini 18 Nisan’da gerçekleştirecek olup haftanın her günü
uçuşlarına devam edecek. 22 Nisan’da da Bodrum’a ilk seferini yapacak
olup, sefer sayısını arttırarak sürdürecek. LOTİ; BlackJet ve comfort
uçuşları, nitelikli araç filosu ve yapmakta olduğu teknolojik yatırımlarla
hizmet kalitesini arttırarak, etkili bir şekilde ülkenin turizm sektörüne
katma değer sağlamayı hedefliyor.
Başkanlardan turizm
değerlendirmesi
EMITT Fuarı’nın ilk gününde sektör profesyonelleri, turizme
ilişkin güncel durumu ve beklentileri değerlendirdi. Tüyap Fuar ve
Kongre Merkezi’nde düzenlenen 26. EMITT Fuarı’nın ilk gününde
sektör profesyonelleri turizme ilişkin değerlendirmelerini aktardı.
Moderatörlüğünü Antalya Büyükşehir Belediyesi Danışmanı Osman
Ayık’ın üstlendiği “Başkanlar Oturumu” panelinde TÜRSAB Başkanı
Firuz Bağlıkaya, Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan
Yardımcısı Erkan Yağcı ve Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TTYD)
Oya Narin sektörün durumu ve 2023 yılına ilişkin beklentilerini aktardı.
Firuz Bağlıkaya: “Memurlara, işçilere, emeklilere
seyahat ve tatil yardımı yapılmalı”
Yurt dışından gelen ziyaretçilerin yanı sıra iç turizmin de
geliştirilmesinin önemine vurgu yapan TÜRSAB Başkanı Firuz Bağlıkaya,
“İç pazara otellerin ayırdığı kontenjanlarda KDV ve Damga Vergisi
indirimi getirilmeli. Memurlara, işçilere, emeklilere seyahat ve tatil
yardımı yapılması lazım ve bunların da vergiden düşürülmesi lazım.
İşverenler; işçilerine, çalışanlarına böyle bir bütçe ayırıp vergilerinden
düşebilsinler. Bu önerilerimizi seçimden sonra kim yetki alırsa ona da
ileteceğiz” şeklinde konuştu.
Oya Narin: “Yüksek gelir görünse de yüksek
enflasyonun getirdiği yük kapımızda duruyor”
Yaptığı konuşmada turizmin Antalya’dan ibaret olmadığına dikkat çeken
TTYD Başkanı Oya Narin ise sektörü dışlayarak karar alınamayacağını
vurguladı. Pandemi, ardından gelen Rusya-Ukrayna savaşı ve deprem
faciası ile sarsılan turizm sektörünün 2 milyon yatağı 15 milyar dolar
borçla çevirmeye çalıştığını ifade eden Narin, konaklama sektöründe
faaliyet gösteren yatırımcıların aynı zamanda başka sektörlerde de
faaliyet gösterdiği için kendini devam ettirebildiğini aktardı. Narin,
“2022 yılında beklemediğimiz şekilde iyi ve kârlı bir sezon geçirdik.
Ancak 2023 yılında ne ile karşılaşacağımızı bilmiyoruz. Yüksek gelir
görünse de yüksek enflasyonun getirdiği yük kapımızda duruyor”
şeklinde konuştu.
Erkan Yağcı: “Sektörün her zamankinden fazla
ortak akılla hareket etmeye ihtiyacı var”
TÜROFED Başkan Yardımcısı Dr. Erkan Yağcı da Türk turizminin 2015
yılında bu yana 1.5-2 yıllık periyotlarla önemli kriz süreçlerinden
geçtiğini ifade etti. Turizmin yapısı gereği çok kırılgan bir sektör
olduğunu aktaran Yağcı, sektörün her zamankinden fazla ortak akılla
hareket etmeye ihtiyacı olduğunu belirterek şunları söyledi. “Enflasyon
ve maliyet artışları var. Böyle bir ortamda turizmi başarabilmek kolay
bir iş değil. Böylesi zorlu bir dönemde turizmi canlı tutmak zor. Ortak
akıl, yönetişim çok önemli” diye konuştu.
35
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
HABERLER
OTELLER&ACENTELER
Turizm Konseyi, EMITT’te yol haritasını açıkladı
sürdürebilir hale getirmek için yasal mevzuatları ve yapısal adımları
tamamlatmak, yapılan planlamalar dahilinde alınan kararların
uygulanmasında takipçi olmak üzere çalışmalarını sürdürecek.”
Türkiye turizmine daha fazla katkı sunma hedefiyle turizm sektörünün
farklı alanlarında görev yapan turizmciler tarafından kurulan Turizm
Konseyi Platformu yol haritasını açıkladı. EMITT Fuarı kapsamında
düzenlenen toplantıda konuşan Turizm Konseyi Sözcüleri Yeliz Gül
Ege ve Prof. Dr. Muharrem Tuna amaçlarının turizme yeni bir soluk
getirmek olduğunu aktardı. Turizm Konseyi’nin kurulma nedenleri
ve amaçlarına yönelik açıklamalarda bulunan Turizm Konseyi
Sözcüsü Yeliz Gül Ege şu ifadeleri kullandı: “Türkiye’nin en önemli
sektörlerinden biri olan ve sağladığı döviz ve sunduğu istihdamla
Türkiye ekonomisine büyük destek veren turizm sektörü, farklı sorun
ve krizlere rağmen büyümeye devam ediyor. Türkiye turizmine ve
turizm sektörünün gelişimi için çalışmalar yürüten mevcut turizm
STK’larının özverili mücadelesine destek olmayı amaçlayan turizmciler
olarak Turizm Konseyi Platformu’na hayat vererek sektöre yeni bir
soluk getirmek istiyoruz. Turizm sektör bileşenlerinin önde gelen
temsilcileri olarak sektörün ihtiyaç ve beklentilerine yönelik konularda
lobi yapılması ve sektörün ülkemizde stratejik önceliğe sahip olması
temel amaçlarında mutabakata vararak 31 Ocak tarihinde Turizm
Konseyi Platformu’nu kurduk. 66 kurucu üyeden oluşan platformumuz
konaklama, seyahat, yiyecek-içecek, turist rehberliği ve ulaştırma
başta olmak üzere turizmin tüm bileşenlerinin ortak bir anlayış ve
çabayla Türkiye’nin kısa, orta ve uzun vadeli hedeflerine ulaşabilmesi
için azim ve kararlılıkla faaliyette bulunması konusundaki çabalarına
destek vermeyi amaçlıyor. Dünyada lobi faaliyetlerinin yaygınlaşması
ve etki gücünün artması, platformun kuruluş gerekçeleri arasında yer
alıyor. Türkiye’nin alanında söz sahibi turizmcilerinin bir araya gelerek
kurduğu platformun, sektörün ihtiyaç ve beklentilerinin karşılanması
noktasında güçlü bir sivil inisiyatif olmasını bekliyoruz. Turizm Konseyi;
Ülkenin turizm kazanımlarını artırmak ve gelecekteki turizm olgusunu
Gelecek 100 yılın turizm planı…
Yeliz Gül Ege, gelecek 100 yılın turizm planını oluşturma misyonuyla
yaptıkları toplantılarda aldıkları kararları aktardı. Kararlar arasında
turizm sektörünün ihtiyaç ve beklentileri doğrultusunda merkezi
yönetim ve yerel yönetimler üzerinde lobi faaliyetleri yürütmek,
sektörün siyaset ve bürokraside temsilini arttırmak, ihtiyaç duyulan
mevzuatların çıkarılması için çalışmalarda bulunmak Turizm Meslek
Yasası’nın çıkarılmasını sağlamak, turizmle ilgili kuruluşlara gönüllü
danışmanlık yapmak, sektörde 12 ay istihdam sağlanmasına ve
çalışanların sektörü terk etmemesine yönelik çalışmalar yürütmek,
mevsimsel turizmi tüm yıla yayacak ilave çözümler üretmek ve daha
pek çok maddenin yer aldığı açıklandı.
“Türkiye’nin orta ve uzun vadedeki hedeflerine ulaşılabilmesi söz
konusu planların uygulanmasına bağlı”
Turizm Konseyi Sözcüsü Prof. Dr. Muharrem Tuna ise “Konseyin amacı,
turizm alanında faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarının çabalarına
destek vermek ve turizme yönelik hazırlanan ulusal ve yerel planların
uygulanmasını sağlamaya yönelik çalışmalar yürütmektir. Türkiye’nin
orta ve uzun vadedeki hedeflerine ulaşılabilmesi söz konusu planların
uygulanmasına bağlıdır. Bu açıdan konseyin varlığı büyük önem
taşımaktadır” diye konuştu. Turizm Konseyi’nin kurucu üyelerinin
isimleri ise şöyle: Ahmet Barut, Ahmet Özden, Ali Can Aksu, Ali Aydın,
Ali Beklen, Aşkın Kahraman, Atilla Aytun, Banu Dedeman, Begüm
Doğulu, Begüm Kaya, Bilgin Aygün, Birol Akman, Burak Çalışkan,
Burhan Sili, Cem Kınay, Coşkun Yurt, Çetin Pehlivan, Ece Tonbul, Ergün
Demiray, Gülin Kocakaya, Güner Güney, Hacer Aydın, Hakan Eğinlioğlu,
Halit Ergül, Haluk Özsevim, Hüseyin Baraner, Hüseyin Kurt, Hüseyin
Özgür Özaltun, İbrahim Birkan, İzzet Uğurlu, Kaya Demirer, Mete
Vardar, Muharrem Tuna, Murat Cahid Cıngı, Murat Çeviker, Murtaza
Kalender, Murat Özel, Murat Toktaş, Murat Tomruk, Müberra Eresin,
Numan Olcar, Nuray Demirer, Oğuz Kabadayı, Onur Kurç, Orhon
Atameriç, Osman Ayık, Ozan Somaklar, Ömer Faruk Dengiz, Ömer
Tosun, Sadık Altıparmak, Savaş Çolakoğlu, Semih Zazaoğlu, Süreyya
Üzmez, Şafak Güvenç, Şamil Yaşacan, Şükrü Cimrin, Tarkan Akyüz,
Tolga Kilit, Uğur Şahbaz, Ülkay Atmaca, Volkan Ataman, Vural Karasu,
Yakup Dinler, Yalçın Aydın, Yeliz Gül Ege, Zeki Açıköz.
Turizmde yenilikçi rekabet hızlandı
Dünya Turizm Örgütü’ne (UNWTO) göre
pandeminin ardından turizm sektörü
hızlı bir toparlanma sürecine girdi. Öyle
ki toparlanma 2022’de beklenenden
daha güçlü oldu ve 2023 yılında pandemi
öncesi seviyelerin tekrar görülebileceği
konuşuluyor. Hürriyet Gazetesi Gamze
Şener’in haberine göre, küresel anlamda
yaşam maliyeti her geçen gün büyüyen bir
soruna dönüşerek tatil planlarını zorlasa
da turizm sektöründe rekabet her geçen
gün artıyor. Örneğin Suudi Arabistan uzun
süredir, turizm sektöründe son zamanlarda
görülmeyen yatırımlara imza atarak inanç
turizmi dışında pazarda kendisine yer
bulmaya çalışıyor. Japonya ise çok yakın
zamanda radikal bir adım atarak daha
fazla turist çekebilmek adına ülkenin ilk
kumarhanesini açacağını duyurdu. Afrika
ise belirlediği niş alanlarla turistler için
tercih sebebi haline geliyor. 2022 yılında
tüm dünyada yaklaşık 917 milyon kişi
seyahat etti. Avrupa hala en fazla turist
çeken destinasyonlardan biri olmayı
sürdürüyor. Ancak en canlı sektörlerden
biri olan turizmde tüketicilerin tercihleri de
hızla değişiyor ve farklı destinasyonlara olan
talep her geçen yıl artıyor. TÜRSAB Başkanı
Firuz Bağlıkaya Suudi Arabistan örneğinden
yola çıkarak, “Birkaç bölge turistik bölge
olarak hazırlanıyor. Turist vizesi diye yeni
bir vize türü çıkardılar. Bununla umre de
yapılabiliyor. Kapalılık tamamen değişmiş
vaziyette. Türkiye de onlar için önemli
bir pazar. Pazara yepyeni, şu ana kadar
olmayan bir ürün girdi. Kısa sürede ciddi bir
potansiyele sahip olacaktır” diye konuştu.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
36
OTELLER&ACENTELER
HABERLER
İzmir, Türkiye’nin ilk “Turizmde Etik Çalıştayı”na
ev sahipliği yattı
temsilcileri ve İZBB bürokratları katıldı. Cumhuriyet'te yer alan
habere göre; Acentacılık & Tur Operatörlüğü, Profesyonel Turist
Rehberliği, Konaklama, STK, Gastronomi, Turizm Basını, Turizm
Teknolojileri’nden oluşan 7 farklı sektör bileşeninin mesleki etik
sorunlarının tespiti, BM Dünya Turizm Örgütü Etik Kodlarında
sorunların çözümünün aranması ve BM Dünya Turizm Örgütü Etik
ilkelerinin turizm sektörüne uyarlanması doğrultusunda bilimsel
çıktı yönlü çalışmalar büyük ilgiyle gerçekleşti.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir Kent Konseyi, İzmir İl Kültür ve
Turizm Müdürlüğü ve İzmir Vakfı’nın birlikteliğiyle düzenlenen
Türkiye’nin ilk “Turizmde Etik Çalıştayı” İzmir’de gerçekleşti. Tarihi
Havagazı Fabrikası’nda düzenlenen çalıştaya İzmir Büyükşehir
Belediye Başkanı Tunç Soyer, İzmir Kent Konseyi Başkanı Nilay
Kökkılınç, İZKK Çalışma Grubu Kolaylaştırıcısı Emre Gezgin, İZKK
YK Üyeleri Emine Gümüş, A.Yüksel Gürüz ve Fikret Ekici, İZKK
Genel Sekreteri Anıl Kaçar, İzmir İl Kültür Turizm Müdürü Murat
Karaçanta, BM Dünya Turizm Örgütü Etik Kurulu Üyesi Günnur
Diker, STK’ların temsilcileri ve üyeleri, akademisyenler, sektör
“İzmir turizminin ana hedefi; turizmi
30 ilçeye ve 12 aya yaygınlaştırmak”
Tunç Soyer, turizmde etiğin turizmin tüm paydaşlarının refahını
büyüten temel bir ilke olduğunu belirterek, “Çalışanlarımızı,
esnaflarımızı, çiftçilerimizi, küçük üreticilerimizi, işletmelerimizi
ve doğamızı geliştiren bir turizm için etik değerlerin korunması
yaşamsal öneme sahip. İzmir turizminin bir ana hedefi var;
turizmi 30 ilçeye ve 12 aya yaygınlaştırmak. Etik bir işleyiş, işte
bunu mümkün kılmak için de elzem” ifadelerini kullandı. İzmir
Büyükşehir Belediyesi’nin İzmir Turizm Stratejisi ve Eylem Planı,
Visit İzmir, Direkt İzmir, kruvaziyer turizmi gibi alanlarda yaptığı
çalışmalar hakkında bilgi veren Tunç Soyer, 2024 yılına kadar
İzmir’de 4 milyon turisti ağırlamayı planladıklarını ifade etti.
Kaan Karayal: “Erken rezervasyon satışlarında
çok ciddi bir talep oluştu”
EMITT Fuarı’nda turizm sektörüne ilişkin değerlendirmelerde bulunan
TatilSepeti Yönetim Kurulu Başkanı Kaan Karayal, 2022’nin pandemi
döneminden sonra iyi bir toparlanma yılı olarak gerçekleştiğini
aktardı. Geçtiğimiz yıl hem yurt içi hem yurt dışı lokasyonların önemli
talepler olduğuna dikkat çeken Karayal, “Fakat bunların bazıları
ertelenmiş taleplerdi. Örneğin insanların 2,5 yıl hiç yurt dışı seyahati
yapmadığı bir dönem yaşadık. Pandeminin etkileri azaldı ama vize
almakta hala zorluklar yaşanıyordu. Bu seneye geldiğimizde 2022’nin
sonlarından itibaren artık vize alma sıkıntıları ortadan kalktı. İnsanlar
bir yılda kurlara da alıştı. Bütün bunların etkisiyle 2023 yılını yurt
dışının çok popüler olduğu bir sene olarak adlandırabiliriz. Geçtiğimiz
yılın sonundan beri ciddi bir yurt dışı satışı söz konusu” şeklinde
konuştu. Bu sene erken rezervasyona döneminin kasım, aralık ve
ocak aylarında hızlı bir başlangıç yaptığını belirten Karayal, “Bunda
2022 yaz sezonunun iyi geçmesi, yurt dışı talebinin fazla olmasıyla
birlikte tüketicilerin yer bulma sıkıntısı yaşaması ve fiyatlardaki artışlar
etkili oldu. Malum, deprem döneminde kimsenin tatil düşünecek ne
modu ne de öyle bir morali vardı. Herkes tatil konusunu ilgi alanından
çıkardı. Sakin bir dönem geçirdik iş anlamında. Zaten odağımızı da
depremzedelere destek olma konusuna çevirmiştik” dedi.
“Otelciler her türlü konaklama talebine olumlu yanıt verdiler”
Kahramanmaraş merkezli depremlerde zarar gören yurttaşlar için
otellerin tüm konaklama taleplerine olumlu yanıt verdiğini vurgulayan
Karayal, “Tatilsepeti olarak maddi ve ayni yardımların dışında gelen
talepler doğrultusunda ciddi malzeme desteğinde bulunduk. Kendi
iş alanımıza dayanarak güçlü kaslarımızı kullanmak adına özellikle
ulaşım ve konaklama anlamında olabildiğimiz kadar depremzedelere
yardımcı olmaya çalıştık. Bölgeden otobüslerle depremzedelerin
güvenli bölgelere ya da konaklayacakları, barınacakları bölgelere
taşınma işine efor sarf ettik. İhtiyacı olanlara otellerle aradaki köprü
iletişimini sağlayarak otellerde kendilerine barınma yardımlarda
bulunduk. Bu şekilde elimizden geleni herkes gibi biz de yaptık. Tabii
bu noktada otelcilere de özellikle teşekkür etmek gerekiyor. Hiçbir
talebi geri çevirmediler. Her türlü konaklama talebine olumlu yanıt
verdiler” ifadelerini kullandı.
“Bahar dönemi daha çok kültür turlarıyla geçerken yaz dönemi
deniz, kum, güneş tatilidir”
Mart sonu itibariyle seyahat hareketlerinde tekrar yoğunluğun
başladığını anlatan Karayal şunları aktardı: “Satışlarda ciddi bir artış
oldu. Hem bayram satışları hem sonrası için erken rezervasyon
satışlarında çok ciddi bir talep oluştu. O dönem için hem yurt dışı
hem yurt içi oteller için, ayrıca kültür turları için ciddi bir talep söz
konusu oldu. Bahar dönemi daha çok kültür turlarıyla geçerken yaz
dönemi bizde deniz, kum, güneş tatilidir. Antalya'dan başlayıp kuzey
Ege'ye kadar bütün sahaya, tüm otellere ciddi bir talep söz konusu
oluyor. Ege Akdeniz bölgesi yaz döneminin en hareketli yerleri oluyor.
Orada da erken rezervasyon kampanyaları devam ediyor. Normalde
nisan ayına geldiğimizde kampanyalar biraz azalır, fiyatlar biraz artardı
ama deprem nedeniyle satışın gerçekleşmediği 1,5 aylık dönem göz
önünde bulundurunca oteller kampanyaları devam ettirdi. Fiyatlarda
artış yapılmadı. Şu anda hala şubat ayının fiyatlarıyla satışlar devam
ediyor ve tüketici de tabii bu dönemlere ciddi bir talep gösteriyor.”
37
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
HABERLER
OTELLER&ACENTELER
Mete Vardar: “2023’te yeni bir rekor kırılabilir”
EMITT Fuarı’nda sektörel değerlendirmelerini
aktaran Jolly Yönetim Kurulu Başkanı Mete
Vardar, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve
CEO Mert Vardar, Satış ve Pazarlama Genel
Müdür Yardımcısı Burçin Baysak ayrıca yeni
dönem hedeflerini paylaştı. 2022 yılının
Türk turizmi için oldukça başarılı geçtiğini
anlatan Mete Vardar, “Son 50 yılın en parlak
yıllarından biri 2019 diğeri de 2022 oldu. Hem
seyahat acenteleri hem de oteller açısından
son derece verimli geçen 2022 yılını Jolly
olarak tüm hedeflerimizin üstünde hatta
sektör ortalamasının da üzerinde bitirdik”
dedi.
“Yabancı talebi yüksek”
Bu yıl yabancı turist talebinin çok güçlü
olduğunu aktaran Mete Vardar, “Berlin’deki
ITB Fuarı’nda bunu çok net gördük. Özellikle
Avrupa’dan Türkiye’ye olan talep çok yoğun
bir şekilde devam ediyor. İngiliz pazarı da aynı
şekilde yoğun. Rus pazarının satışları bugün
itibariyle geçen seneyi geçmiş durumda ve
talep yoğunluğu hala çok güçlü bir şekilde
ilerliyor" şeklinde konuştu.Bu yıl erken
rezervasyonun sadece fiyat avantajı değil yer
bulmak açısından da büyük önem taşıdığının
altını çizen Vardar, “Eğer rezervasyonlar son
dakikaya kalırsa misafirlerimizin istedikleri
yerlerde tatil yapabilmesi çok zor bir hal
alabilir. Hem fiyat avantajını kullanmak hem
de istenilen yerde tatil yapabilmek için erken
rezervasyon her zamankinden çok daha
büyük önem taşıyor” şeklinde konuştu.
“Talep yeniden canlandı”
Deprem felaketinin ardından bölgeyi canlı
tutabilmek için özel bir çalışma yaptıklarını
anlatan Mete Vardar, şöyle devam etti:
“Bölgeye yönelik kültür turlarının yeniden
hareketlenmesi belirli bir zaman alacak gibi
gözüküyor. Bu noktada biz destinasyonlarımızı
ve programlarımızı farklılaştırdık. Ama o
bölgeleri canlı tutabilmek için Adıyaman,
Maraş ve Antakya’dan mutlaka turlarımızı
geçireceğiz. Örneğin Urfa-Mardin-Diyarbakır
turunda Adıyaman’da Nemrut’a uğrayacağız.
Hem insanların bu bölgeleri görmesi hem
de ekonomiye katkı sağlaması için turizmin
canlanması gerekiyor. Turizm sektörünün
bölgeye katkısını çok önemsiyoruz.
Türkiye’nin zengin mirasını gelecek nesillere
bırakmak için geçtiğimiz yıllarda başlattığımız
‘Mirasım Türkiye’ projemiz ile bu topraklara
olan duyarlılığımızı sürdüreceğiz.” 4 Kasım
2022’de Erken Rezervasyon kampanyasını
başlattıklarını hatırlatan Mete Vardar, “Bu
kampanyamız çok özel fırsatlar içeriyordu
ve bunun neticesinde Kasım-Aralık-Ocak
satışlarımız hedeflerimizin çok daha üzerinde
ilerledi” diye konuştu. Deprem felaketinin
ardından yurtiçi turların azaldığını anlatan
Vardar, son 10 gündür talebin yeniden
hareketlendiğini ifade etti.
TUI son dakika bilet ve seyahat satışlarına son verdi
Sebastian Ebel
Almanya’nın dev turizm şirketlerinden TUI, daha önceki yıllarda
uygulanan düşük fiyata ‘Last-Minute’ (son dakika) bilet ve seyahat
“Teknoloji yatırımlarımız devam ediyor”
Teknoloji alanında uzun süredir yaptıkları
yatırımların meyvesini 2023 yılında almayı
planladıklarını belirten Jolly Yönetim Kurulu
Başkan Yardımcısı ve CEO Mert Vardar, “B2B,
B2C ve B2B2C çözümlerimizi misafirlerimiz ve
iş paydaşlarımız ile ay sonunda buluşturmaya
başlıyoruz. Jolly olarak kurumsal şirketlerin
tüm seyahat ihtiyaçlarını dijital ortamda
halledebilecekleri yeni bir platformunu
kısa süre önce hayata geçirmiştik. Turizm
sektörüne önemli değişiklikler getirecek, yeni
bir dönem açacak teknolojiler ile sektör içi ve
dışında birçok önde gelen önemli marka ile
iş birliklerimizi de çok yakında duyuracağız.
Sadece yurtiçi değil yurtdışından Türkiye’ye
geleceklerin de tercihi olacak ve yabancı
turist sayısını artıracak bu çözümlerle
sektördeki geleneksel yaklaşımı değiştirecek
öncü rolümüzü sürdüreceğiz” dedi.
satışlarına son verdiğini açıkladı. TUI Yönetim Kurulu Başkanı
Sebastian Ebel, pandeminin sona ermesiyle bu yıl yurt dışına
seyahat talebinin büyük ölçüde arttığını, ucuz bilet ve seyahat
satışını durdurduklarını söyledi. 50 Euro’nun altında uçak bileti
satmayacaklarını aktaran Ebel, akaryakıt fiyatlarındaki artış
nedeniyle özellikle yaz tatili ve izin dönemlerinde daha önceki
yıllara nazaran ücretlerde belirli ölçüde artış yapmak zorunda
kalacaklarını sözlerine ekledi. Hürriyet’te yer alan habere göre
‘All inclusive’ (Her şey dahil) paket tatillerine bu yıl da yoğun ilgi
olduğunu ifade eden Ebel, Alman turistlerin bu yıl kişi başına
tatil için 1.200 Euro bütçe ayırdıklarını aktardı. 1.200 seyahat
acentesi, 130 uçağı olan ve büyük bir bölümü Almanya’da olmak
üzere dünyanın çeşitli kesimlerinde 60 bine yakın personeli
bulunan TUI’nin 108 destinasyona turist gönderdiği açıklandı.
Pandemi döneminde çekilen sıkıntılar nedeniyle hükümetten
4.3 Milyar Euro yardım alan TUI’nin devlete olan tüm borçlarını
ödediğini de belirten Sebastian Ebel, 2022 yılında 16.5 Milyar
Euro ciro yaparak 409 Milyon Euro kâr ettiklerini söyledi.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
38
OTELLER&ACENTELER
HABERLER
Smart by Dedeman Eskişehir açıldı
Smart by Dedeman Eskişehir, 9 farklı oda tipinde toplam 74 odası
ile yüksek standartlarda rahatlık ve temizlik sunarken, milenyum
gezginlerine kendilerini ait hissedecekleri bir alan sağlıyor.
Smart by Dedeman Eskişehir’in yatırımcısı İstanbul Pera Turizm
Yönetim Kurulu Başkanı Ender Haberdar, “Smart by Dedeman”
markasının ilk otelinin Eskişehir’de açılmasının heyecanını
yaşadıklarını belirterek, “Dedeman gibi köklü bir markanın
adıyla özdeşleşmiş kalitesini ve insan odaklı hizmet yaklaşımını
yeni bir konseptle Eskişehir’e taşıyoruz. Şehrimiz, kültürel, doğal
ve sosyal dokusuyla Türkiye’nin en özel lokasyonlarından biri.
İstanbul ve Ankara gibi metropollere yakınlığı ve kolay ulaşım
olanakları sayesinde de hem yerli hem de yabancı gezginlerin
uğrak noktası. Smart by Dedeman Eskişehir, üniversite şehri
olarak anılan Eskişehir’in taşıdığı gençlik enerjisinin de bir
yansıması olacak” dedi.
Dedeman Hotels & Resorts International; “yeni nesil bir konaklama
deneyimi” olarak konumlandırdığı “Smart by Dedeman”
markasının ilk otelini Eskişehir’de hizmete açtı. Teknolojik
ve modern altyapısıyla özellikle gençlere, onlar gibi düşünen
“akıllı bir yaşam” sunan, akıllı sistemlerin estetik bir mimariyle
buluştuğu Smart by Dedeman Eskişehir, şehrin temposuna yeni
bir soluk katacak. Modern yapısı, kültürel ve sanatsal dokusuyla
her noktasında gençliğin ruhunu taşıyan il merkezinde bulunan
Smart by Dedeman Eskişehir; şehrin adeta simgesi olarak anılan
Porsuk Çayı’nın yanında, üniversiteye, eğlence ve en popüler
kültür noktalarına kolaylıkla ulaşılabilecek bir lokasyonda, tren
istasyonuna yürüme mesafesinde konumlanıyor. Türkiye’nin ilk
uluslararası otel zinciri Dedeman Hotels & Resorts International
ile İstanbul Pera Turizm arasında yapılan franchise anlaşmasıyla
17 Nisan 2023 tarihinde kapılarını açan otel, yerli ve yabancı
konuklarına hayatın dinamizmine uygun bir yaşam tarzı sunuyor.
Misafirperverliğin yeni nesil bir vizyonla yeniden tanımlandığı
“Smart by Dedeman Eskişehir ile bir ilke daha
imza atmanın mutluluğunu yaşıyoruz”
Smart by Dedeman Eskişehir hakkında bilgi veren Dedeman
Hotels & Resorts International Yönetim Kurulu Başkanı Banu
Dedeman, “Yarım asırlık Dedeman tecrübesi, güvencesi ve
kalitesiyle büyüme yolculuğumuzu sürdürürken Smart by
Dedeman markamızla bir ilke daha imza atmanın mutluluğunu
yaşıyoruz. Yeni yüzyılla birlikte sürekli bir evrim içerisinde olan
teknolojik gelişmeler, değişen misafir beklentileri, farklı ürün
ve hizmetler üretmemiz için bizlere ilham oluyor. Smart by
Dedeman da günümüz ‘milenyum gezginleri’nin eğilimlerine
göre şekillenen bir konsept. İş ve eğlence amaçlı seyahat eden
bu grup, her şeyi internet üzerinden yapıyor. DNA’larında
her konuyu dijital ortamda çözümleme eğilimi olan ve diğer
segmentlere göre daha fazla seyahat eden bir misafir profili...
Bu sebeple, yeni nesil yüksek standartlarla üst düzey kalite ve
konfor sunan, aynı zamanda da ekonomik bir konsept geliştirdik”
şeklinde konuştu.
THY yılın ilk çeyreğinde 233 milyon dolar kar etti
Türk Hava Yolları, güçlü uluslararası taleple yılın ilk çeyreğinde
233 milyon dolar net kâr açıkladı. THY’den konuyla ilgili yapılan
açıklama şöyle: “Ülkemiz tarihinin en büyük felaketlerinden olan
Kahramanmaraş merkezli depremlerin getirdiği yıkıcı etkileriyle
yüzleştiğimiz ilk çeyrekte Türk Hava Yolları, başarılı kriz yönetimi
ve 90 seneye dayanan tecrübesi sayesinde 2023 yılının ilk
çeyreğini 233 milyon USD Net Kâr ile tamamladı. Ortaklığımız,
2020 yılından itibaren pandemi ile birlikte yaşanan zorlu faaliyet
ortamına rağmen bu çeyrekle birlikte üst üste yedinci çeyrekte de
net kâr kaydetmiş oldu. Ortaklığımızın 2023 yılının ilk çeyreğindeki
toplam gelirleri 2022 yılının aynı dönemine göre yüzde 43
yükselerek 4,4 milyar USD oldu ve Türk Hava Yolları tarihinin en
yüksek ilk çeyrek geliri olarak kaydedildi. Toplam gelirin yüzde
84’ünü oluşturan yolcu gelirleri, söz konusu çeyrekte 2022 yılının
aynı dönemine göre yüzde 83 artış göstererek, 3,6 milyar USD’nin
üzerinde gerçekleşti. Türk Hava Yolları, 2023 yılının ilk çeyreğinde
dünyanın en genç ve modernleri arasında yer alan filosunu
geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 10 büyüterek, 411
uçağa ulaştırdı. Yüzde 10 artışla 41 bini aşan işgücü ile iç hatlarda
yüzde 80,1, dış hatlarda ise yüzde 81,4 doluluk oranıyla toplamda
17 milyonun üzerinde yolcu taşıdı. Küresel enflasyon baskılarının
maliyetler üzerindeki olumsuz etkilerine rağmen, güçlü gelir artışı
sonucunda Ortaklığın nakit yaratma potansiyeline işaret eden
FAVKÖK (Faiz, vergi, amortisman ve kira öncesi kar – EBITDAR)
yaklaşık 770 milyon USD oldu. Global hava yolu veri sağlayıcısı
OAG’nin yayımladığı verilere göre, 2023 yılının ilk çeyreğinde
küresel dış hat hava yolcu kapasitesi 2019 yılının %19 gerisinde
kalırken; Türk Hava Yolları 2019 yılı dış hat kapasitesinin yüzde
26 üzerine çıkarak sektörün önde gelen hava yollarından oldu.
Avrupa Hava Seyrüsefer Güvenliği Örgütü (Eurocontrol)’nün
verilerine göre son üç yıldır Avrupa’nın en fazla uçan network
taşıyıcısı olan Ortaklığımız, 2023 yılının ilk çeyreğinde de dünyanın
en çok uluslararası uçuş sayısı sunan network hava yolu olarak
küresel çapta dikkat çekici bir yükselişe imza attı. Ülkemizin
havacılık altyapısına olan yatırımlarının bir neticesi olarak da
İstanbul Havalimanı ilk çeyrekte Avrupa’nın en çok uçuş yapılan
havalimanı oldu."
39
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
HABERLER
OTELLER&ACENTELER
İstanbul havalimanlarının ilk 3 aydaki karnesi açıklandı
İstanbul’daki havalimanlarında iç ve dış
hatlarda bu yılın ocak-mart döneminde
toplam 24 milyon 451 bin 843 yolcu
seyahat etti. 2023’ün ilk 3 ayında İstanbul
Havalimanı’nı 16 milyon yolcu, Sabiha
Gökçen Havalimanı’nı ise 7 milyon yolcu
kullandı. İstanbul Havalimanı’nda bu yılın
ocak-mart döneminde 3 milyon 618 bin 921
yolcu iç, 12 milyon 911 bin 550 yolcu ise dış
hatlardan seyahat etti. 2023’ün ilk 3 ayında
toplamda 16 milyon 530 bin 471 yolcu
İstanbul Havalimanı’nı kullandı. Sabiha
Gökçen Havalimanı’nda bu yılın ocak-mart
döneminde iç hatlarda 3 milyon 712 bin
598, dış hatlarda ise 4 milyon 208 bin 774
yolcu seyahat etti. Havalimanından, bu yılın
ilk çeyreğinde toplam 7 milyon 921 bin 372
yolcu uçtu.
Yolcu sayısı 6,6 milyon arttı
İstanbul iki havalimanından, bu yılın ilk
çeyreğinde iç hatlarda 7 milyon 331 bin 519,
dış hatlarda ise 17 milyon 120 bin 324 olmak
üzere toplam 24 milyon 451 bin 843 yolcu
seyahat etti. Geçen yılın aynı döneminde
ise toplam yolcu sayısı 17 milyon 776 bin
793 olarak belirlendi. İstanbul havalimanları
bu yıl ocak-mart döneminde geçen yılın
dönemine göre yolcu sayısını 6 milyon
675 bin 50 artırdı. Buna göre İstanbul
havalimanları yılın ilk çeyreğinde yolcu
miktarındaki artış yaklaşık yüzde 38 oldu.
Yılın ilk çeyreğinde gelen kruvaziyer yolcu sayısı 34 bini geçti
sektörü çok kısa sürede toparlandı. 2022 yılında sektörün önde
gelen markalarına bağlı 23 gemi firmasının toplam 150 gemisini ve
mürettebat dahil 350 bin yolcusunu limanımızda ağırladık. 2023 yılı
sonuna kadar yaklaşık 200 sefer ve 400 bin yolcu ile mürettebata
ev sahipliği yapmayı ve bu doğrultuda hizmet sunulan gemi firması
sayısını yüzde 35 artırarak 31 gemi firmasına hizmet vermeyi
hedefliyoruz. 2023 yılından sonra ise yılda 1,5 milyon kruvaziyer
yolcusunu ve mürettebatı ağırlayacağımızı öngörüyoruz. Geçtiğimiz
sene gemilerin ortalama doluluk oranı yüzde 50 iken, bu yıl Nisan
ayında doluluk oranlarının yüzde 90 ile yüzde 100 mertebesinde
olduğunu görüyoruz. Bu veriler çok umut verici ve pandemi dönemini
geride bıraktığımızın bir başka göstergesi.”
Pandemide duran kruvaziyer turizminde hızlı bir toparlanma dikkat
çekiyor. Yılın ilk çeyreğinde Türkiye'de transit yolcularla birlikte toplam
kruvaziyer yolcu sayısı geçen yılın Ocak-Mart dönemine göre 14 kat
arttı. Sektör temsilcileri 2023 ve 2024 yaz döneminin Türkiye için
kruvaziyer yılı olacağını ve 2024 yılında da 2,3 milyon yolcu sayısına
ulaşılacağını kaydetti. Bu verilerin ardından sektör temsilcileri hem
yolcu artışını hem de sektörün gelecek hedeflerini Bloomberg HT
için değerlendirdi. Galataport İstanbul Liman İşletme Genel Müdür
Yardımcısı Figen Ayan kruvaziyer pazarının her geçen gün arttığını
söyleyerek sektörel durumu şöyle değerlendirdi: “Pandeminin etkileri
ile birlikte 2021 yılına kadar durma noktasında olan kruvaziyer
“Nisan ayından sonra esas yoğunluk başlayacak”
Türkiye Liman İşletmecileri Derneği Başkanı Aydın Erdemir,
“Türkiye’ye karşı izlenen bir siyasi bir gerilim oldu. Türkiye’ye gelen
gemiler Yunanistan ve Türkiye arasında sefer yaparak geliyordu.
Dolayısıyla uygulanan ambargolar kruvaziyer sektörünü olumsuz
etkiledi. Ardından pandemiyle birlikte en çok etkilenen sektörlerin
başında geldik. İlk gemi de 2020 sonunda geldi. 2021’den sonra
ise Galataport çok etkili oldu. Önümüzdeki dönemde 1,5 milyona
yakın yolcu beklentisi var. Bu yıl fena gitmiyor ama. Beklentiler
yüksek umarım öyle gider. Türkiye batıya göre daha ucuz görünse de
henüz beklenen sayıya ulaşılamadı. Kruvaziyer gemileri 2022 2023
kıyaslamalarına bakıldığında yüzde 60’ı Kuşadası limanı yüzde 30’u ise
Galataport’a geliyor. Nisan ayından sonra esas yoğunluk başlayacaktır”
açıklamalarında bulundu.
Turizmde yeni trend: Fırsat tatilleri
Son yıllarda fırsat tatilleri, uygun fiyatla tatil yapmanın en önemli seçeneği
oldu. Fırsat sitelerinde satışa sunulan otel, tatil köyü ve turlar, seyahat
acentalarının anlaşmalı otellerde boş kalan odalar için konaklamadan sadece
birkaç gün önce yaptığı satışlar, erken rezervasyonu kaçıranların alternatifi
oldu. Avantajix.com Dijital Pazarlama Direktörü Sevda Köseibiş, 2022 yılında
internet üzerinden fırsat tatilleri satışlarının yüzde 67,2 büyümeyle 10 milyar
58 milyon TL’ye ulaştığını bildirdi. Online fırsat tatili pazarının her yıl dikkati
çeken oranda arttığını kaydeden Köseibiş, “2020 yılında 172 milyon ABD Doları
olan pazar hacmi 2022 yılında 519 milyon ABD Doları’na ulaştı. Sadece 2 yılda
üç katın üzerinde artış söz konusu. Fırsat tatilleri, tatil seyahat harcamalarında
bazen yüzde 50’ye yakın oranda tasarrufa imkan sağlıyor. Bazı otel ya da
tatil köylerinde, turlarda erken rezervasyondan dahi cazip olabiliyor. Birkaç
gün sonra başlayacak Ramazan Bayramı tatili için bugüne kadar rezervasyon
yaptırmayanlara da fırsat sitelerini ya da acentaların son dakika tekliflerini
takip etmelerini öneririm” diye konuştu.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
40
OTELLER&ACENTELER
HABERLER
Radisson Otel Grubu, dijital dönüşümün
bir sonraki aşamasına giriyor
Radisson Otel Grubu, kapsamlı dijital dönüşümünde bir sonraki aşamaya
geçerek etkileşimli ve yerelleştirilmiş deneyimlere dayanan başarılı bir
müşteri odaklı ve yenilikçi dijital stratejiyi hayata geçiriyor. Otellere ait
gelişmiş dijital replikalar sayesinde, misafirler artık Grup otellerini dizüstü
bilgisayarları, cep telefonları ve sanal gerçeklik (VR) gözlükleri üzerinden
görüntüleyebilecekler. Grubun geleceği düşünen yerelleştirme stratejisi
konaklama sektöründe yeni bir rekora imza atarak 60’tan fazla bölge için
kişiselleştirilmiş 29 dilde sunulan çevrimiçi yolculuklar içeriyor. Radisson
Otel Grubu, müşteri bağlılığında ve rezervasyon dönüşümünde artış
sağlayarak çığır açan bu teknolojileri ilk uygulayanlardan biri oldu.
Radisson Otel Grubu son üç yılda yeni teknoloji inovasyonlarını ve
etkileşimli deneyimleri kullanarak misafirlerine yerelleştirilmiş ve
kişiye özel dijital deneyim sunmak için hayata geçirdiği dijital dönüşüm
stratejisiyle dijital bir lider ve öncü olarak sektördeki konumu pekiştirdi.
Radisson Otel Grubu, otellerini yeni bir şekilde sergileyerek misafirlerin
mekânları sanal olarak hissetmesini ve yaşamasını sağlayan etkileşimli
dijital deneyimler oluşturan ilk otel şirketlerinden biri oldu. Grup,
etkileşimli deneyimleri hayata geçirerek dijital ve fiziksel dünyaları bir
araya getirdi. Misafirler artık akıllı telefonlarını, bilgisayarlarını veya VR
cihazlarını kullanarak yaptıkları 3 boyutlu sanal mekân turları sayesinde
otel mekânlarını dolaşarak keşfedebiliyor, odalarının manzarasını
görebiliyor ve hatta etraftaki objelerle etkileşime geçebiliyorlar. Misafirler
ayrıca basit ve sorunsuz bir rezervasyon süreci ile ekranlarında gördükleri
“Cruise gemisi uğramayan şehirlerin limanlarını
uğrak limanlarımız haline getirdik”
Emrah Yılmaz Çavuşoğlu
yer için rezervasyon yaptırabiliyorlar. Radisson Otel Grubu kısa bir süre
önce dijital inovasyon ve teknolojik gelişim çalışmaları kapsamında
Müşteri bağlılığını ve rezervasyon dönüşüm oranlarını artırmaya yönelik
Etkileşimli deneyim ve Dijital deneyimimizin merkezinde yerelleştirme
projeleriyle CXA 23 Ödülleri’nde “Teknolojinin En İyi Kullanımı” ve “Her
Şeyin Merkezinde Müşteri – Strateji” kategorilerinde ödül aldı. Grup,
hâlihazırda web sitesi ve mobil uygulama için geliştirme aşamasında
olan yeni yenilikçi özellikleri ve devam eden dijital yatırım ve çevrimiçi
dönüşüm stratejisi kapsamındaki daha geniş çaplı teknoloji planlarını
duyurmaya hazırlanıyor.
Türkiye’de yabancı bayraklı bir gemiyi işleten ilk firma olan Camelot Maritime, ülke
ekonomisine katkı sunmaya devam ediyor. Hem ülke tanıtımına hem de liman şehirlerinin
gelişmesine katkıda bulunan Camelot Maritime’da hedef, Türkiye’nin Cruise turizmindeki
cazibesini dünyaya duyurabilmek. Ticaret ve alışveriş merkezi İstanbul başta olmak üzere İzmir,
Trabzon, Amasra, Sinop, Ordu gibi lokasyonlara turist getirdiklerini ve buralara çok önemli
ekonomik katkılarda bulunduklarını ifade eden Camelot Maritime Kurucusu ve Yönetim
Kurulu Başkanı Kaptan Emrah Yılmaz Çavuşoğlu, “Uğradığımız limanlarda yerel esnaflar
adeta yolumuzu gözlüyor. Yine ülkemizde hizmet eden teknik servisler de dahil olmak üzere
Türkiye ekonomisine milyon dolarlar kazandırdık diyebiliriz” söyledi. “Camelot Maritime
olarak Türkiye’de daha önce limanlarına cruise gemisi uğramayan şehirlerin limanlarını
uğrak limanlarımız haline getirdik. Bu şehirlerin mikro ekonomilerine katkıda bulunduk. Yerel
yönetimleri bu konuda cesaretlendirdik” diyen Çavuşoğlu, “Camelot Maritime Türkiye’de bir
ilki yapıyor. Yabancı sermayeli bir Cruise gemisini Türkiye’de işleten bir firmayız. Ülkemizde
cruise turizmi yeni yeni canlanması nedeni ile bu gemilerde istihdamı sağlayarak dünya
denizlerine personel yetiştirmeye de devam ediyoruz. Denizde her personel aslında ülkemizin
bir temsilcisi oluyor. Bu bilinçte insanlar yetiştiriyoruz. Eğitimlerini verip gemimizde ve
ofisimizde istihdamlar sağlıyoruz” dedi.
Kuşadası, 4 kruvaziyer gemisi ile gelen 8 bin 200 turist ağırladı
Kuşadası ilçesi Ege Port Limanı'nda
demirleyen Panama bayraklı MSC Splendia,
Norveç bayraklı Viking Star, Bahama bayraklı
S.S. Voyager ve Palau bayraklı Aida Blu
toplamda 8 bin 200 turist getirdi. Bu ay
içerisinde 80'e yakın kruvaziyerin Ege Port
Limanı'na sefer gerçekleştireceğini belirten
Global Ports Holding Doğu Akdeniz Bölge
Direktörü ve Kuşadası Ege Port Limanı Genel
Müdürü Aziz Güngör, "Bugün MSC Splendia,
Viking Star, S.S Voyager ve Aida Blu isimli 4
kruvaziyeri aynı anda limanımızda ağırladık.
Toplamda 8 bin 200 turist ve 5 bine
yakın personel ilçemize giriş yaptı" dedi.
Kruvaziyer turizm sezonun önemli kısmının
bundan sonra gerçekleşeceğini belirten
Güngör, "Akdeniz ve Ege'nin en fazla
kruvaziyer ağırlayan limanları arasında yer
alan Kuşadası Ege Port Limanı Türkiye'nin
dünyaya açılan bir kapısıdır. Efes Antik Kenti
ve Meryem Ana Evi'nin de kruvaziyerlerin
bu limanı tercihinde büyük etkisi vardır"
diye konuştu.
41
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
HABERLER
OTELLER&ACENTELER
Wyndham’dan Türkiye’de üst düzey atamalar
95'in üzerinde ülkede bulunan yaklaşık 9 bin 100 oteliyle dünyanın
franchise veren en büyük otel şirketi Wyndham Hotels & Resorts,
Türkiye Ülke Direktörlüğü görevine konaklama sektörünün deneyimli
ismi Murat Özel'in atandığını açıkladı. Uluslararası markaların
ve yönetim danışmanlıklarının operasyonlar, gelir yönetimi
ve iş geliştirme pozisyonları da dahil olmak üzere konaklama
sektöründe 30 yılı aşan bir deneyime sahip olan Özel, Wyndham
Hotels & Resorts’a 2016 yılında Türkiye ve Balkanlar İş Geliştirme
Direktörü olarak katıldı ve şirketin bu pazardaki büyümesinde
rol aldı. Özel, yetki alanını genişleten yeni görevi çerçevesinde,
Wyndham'ın Türkiye'deki 100'e yakın otelinin performans ve
operasyonel mükemmelliğinin yanı sıra, franchise sahipleri ile
mevcut ve potansiyel iş ortaklarıyla ilişkilerden de sorumlu olacak.
Özel, Wyndham’ın İstanbul’daki ofisinde görev yapmaya devam
edecek. Wyndham Hotels & Resorts aynı zamanda Türkiye, Orta
Doğu ve Afrika bölgesinin Pazar Yönetici Direktörlüğü görevine
Panos Loupasis'in atandığını açıkladı. Wyndham'ın Dubai ofisinde
görev yapacak olan Loupasis, şirketin bölgedeki otel sahipleriyle
ilişkilerinin yanı sıra franchise modeliyle ve doğrudan yönetilen
otellerin operasyonel, iş geliştirme ve ticari iş süreçlerine liderlik
yapacak. Wyndham ekibine 2011 yılında katılan Loupasis, daha önce
Panos Loupasis
Murat Özel
şirket bünyesinde Orta Doğu, Avrasya ve Afrika İş Geliştirme Başkan
Yardımcılığı görevini yürütüyordu. Wyndham Hotels & Resorts
EMEA Başkanı Dimitris Manikis, “Türkiye Wyndham için çok önemli
bir pazar ve biz de yetenekli profesyonellerden oluşan, giderek
büyüyen bir ekibe sahip olmaktan büyük bir gurur duyuyoruz.
Liderlik ekibimizdeki bu yeni pozisyonlar, bölgedeki markalarımızın
ve proje stokumuzun büyüme ivmesine daha da yüksek bir katkı
sağlayacak olmalarının yanı sıra, EMEA genelinde güçlü bir şekilde
büyümeye devam etme kararlılığımızı da yansıtıyor” dedi.
Türkiye ve Mısır’daki
fiyat artışı Rus turisti
alternatiflere yönlendirdi
Rusya’da en popüler tatil destinasyonları Türkiye ve Mısır’a
tur fiyatlarındaki ciddi artış turistleri alternatiflere yöneltti.
Turkrus’un Business FM’den aktardığı habere göre, geçen sene
Rusya’dan Türkiye’ye iki kişilik bir haftalık ortalama tur paketi
fiyatı 170 bin rubleyken, bu yıl ise henüz mayıs ayında bu rakam
220-250 bin rubleye kadar çıktı. Üst kategorilerdeki otellerde ise
bu fiyat 350-450 bin rubleyi buluyor. Rusya’da son çeyrekte yüzde
30 artan döviz kuru nedeniyle de tur fiyatlarında artış yaşandı.
Rusya Turizm Endüstrisi Birliği Başkan Yardımcısı Dmitriy Gorin,
Türkiye’yi geçen sene 5 milyon 200 bin Rus turistin ziyaret ettiğini,
bu yıl bu rakamın üzerine çıkılmasının beklendiğini ancak otel
konaklama ve uçak biletlerinin belirleyici faktör olacağını söyledi.
Ayrıca Gorin, Rusya’dan Türkiye’ye yapılan uçuşlarda ortalama
bilet fiyatlarının yaklaşık yüzde 20 düştüğünü söyledi. Gorin, bu
düşüşün Rus havayolu şirketlerinin sefer sayılarının artmasından
kaynaklandığını belirtti.
DRV Başkanı Fiebig:
Türkiye rezervasyonları
zirvede devam ediyor
Turizm için genel olarak çok iyimser olduklarına dikkati çeken Almanya
Seyahat Acentaları Birliği (DRV) Başkanı Norbert Fiebig, sezon öncesi
Türkiye rezervasyonları ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. Türkiye
rezervasyonlarının zirvede devam ettiğini açıklayan Fiebeg “Sektörde
toparlanma devam ederken ve rezervasyon durumu şu anda oldukça
olumlu. Geçen yıl zaten çok yeterli bir yaz sezonu geçirdik, neredeyse
Kovid-19 salgını öncesi seviyeye ulaştık. Bu yükseliş devam edecek.
Aralık, ocak, şubat aylarında güçlü rezervasyonlar aldık. Şu ana kadar
Türkiye rezervasyonları zirvede devam ediyor” dedi. Yüksek enflasyon
ve enerji maliyetlerinin Almanların tatil kararlarını etkilediğini
vurgulayan DRV Başkanı Fiebig, “Fiyata daha duyarlılar. Mükemmel bir
fiyat ve kaliteye sahip destinasyonların rezervasyonda çok iyi durumda
olduğunu görüyoruz. Ayrıca her şey dahil teklifler gibi belirli bir bütçe
güvencesi sağladığı için Alman müşteriler, bu tercihe odaklanıyor”
şeklinde konuştu. Kovid-19 sonrası turizm sektöründe toparlanmanın
Akdeniz’in doğusunda batısına göre daha iyi durumda olduğunu
belirten Fiebeg, “Özellikle Türkiye, Alman tatilcilerin en gözde
destinasyonlarından biri olarak çok fazla talep görüyor. Türkiye, tatilde
her şey dahil ürünlerde çok iyi. Türkiye açık ara en başarılı destinasyon.
Turist sayısını artırmak için çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
42
HABERLER
OTELLER&ACENTELER
Arbatt Marmaris kapılarını açtı
Seven Seas Gravel Select Otel işletmecisi Turan Toprak ile Otelbox
Seyahat Acentası sahibi Uğur Özdoğan ortaklığında kurulan Arbatt
Hotels Grubunun ilk yatırımı olan Arbatt Marmaris 1 Mayıs’ta
misafirlerine kapılarını açtı. 4 yıldızlı ve 100 oda kapasitesindeki,
tamamen yenilenen ve her şey dahil konseptte hizmet verecek
olan otelin tur operatörleri ve seyahat acentalarına tanıtımı ise
6 Mayıs'ta düzenlenecek olan açılış yemeği ile yapıldı. Otelbox
Seyahat Acentası Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Özdoğan yaptığı
açıklamada; otel yatırımlarının devam edeceğini ve gruba 2024
yılının ilk aylarında Belek bölgesinde 5 yıldızlı bir otel ile yine aynı yıl
içerisinde Kemer bölgesinde 1 otel daha katarak toplamda 3 otel ile
hizmet vereceklerini belirtti.
Türkiye ile Rusya arasındaki
uçuşlar rekor seviyede artacak
Rusya Ulaştırma Bakanlığı,
Türkiye ile karşılıklı hava
yolu sefer sayılarının
artırılması konusunda
anlaşmaya varıldığını
bildirdi. Buna göre, Türkiye
ile Rusya arasında karşılıklı
hava yolu seferleri yaz
aylarında tatil sezonun başlamasına müteakip rekor sayıda artırılacak.
Anlaşmaya göre Rus havayolu şirketleri haftada 62 rota üzerinden
720’nin üzerinde, Türk havayolu şirketleri ise haftada 37 güzergah
üzerinden 629 sefer gerçekleştirecek. Rusya’ya uygulanan yaptırımlar
ve ambargolar kapsamında Avrupa ve Batılı devletlerle uçuşların
durdurulması sonrası Türkiye önemli bir boşluğu dolduruyor.
İrlanda Seyahat Acenteleri
Birliği Antalya’da toplanacak
İrlanda Seyahat Acenteleri Derneği
yıllık toplantısını 17-22 Ekim’de
Antalya'da yapacak. İrlanda Seyahat
Acenteleri Birliği (ITAA) Başkanı Pat
Dawson, “Geçen yıl Türkiye'ye 136
bin 608 İrlandalı gönderdik. Türkiye
çok popüler olduğunu biliyoruz.
Yıllık toplantımızı bu heyecan
verici destinasyonda yapmaktan
mutluyuz” dedi.
Pat Dawson
ANEX hedef büyüttü:
1 milyon turist planlanıyor
ANEX Tour İletişim, Dış İlişkiler ve Bilgi Politikası Departmanı Direktörü
Konstantin Gulevich yaz sezonuyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Konstantin Gulevich, 2023 yaz sezonunda Türkiye'nin geleneksel
olarak Ruslardan gelen talep açısından en geniş dış destinasyon
olacağını söyledi. Türkiye'ye geçen yılın yazında yaklaşık 800 bin
turist gönderdiklerini belirten Gulevich, bu yıl bu rakamı yüzde 10-
15 oranında artırmayı ve yazın Türkiye'ye 1 milyon turist getirmeyi
planladıklarını ifade etti. Türkiye turları için artan fiyatların talep
dinamiklerini yavaşlatıp yavaşlatmadığına dair soruyu cevaplandıran
Gulevich, "Mevcut fiyatlar talebi etkiliyor, ancak büyük çapta değil"
dedi. Gulevich'e göre mevcut, nispeten mütevazı talep göstergeleri,
nisan sonu - mayıs başı dönemi için geleneksel talep tablosundan farklı
değil. Yaz sezonunda ise, bu büyümenin daha belirgin olduğu birkaç
otel dışında, pahalı oteller segmentinde fiyatlar ortalama yüzde 5-10
oranında arttı. Bütçe konaklama segmentinde resim daha iyi. Gulevich
“Evet, oteller fiyatları yükseltiyor. Ama sebepleri var. Birçok otel yeni
hizmetler ekledi, yenilendi, bazıları tamamen yenilendi. Hizmet
düzeyinin artırılmasına yönelik ciddi çalışmalar, ekonomik nedenlerle
birleşince konaklama maliyetlerinde bir miktar artışa yol açtı. Buna
ulaşım için yüksek tarifeleri eklersek, her zaman turun bütçesel nihai
maliyetini alamıyoruz” dedi.
Sunrise Queen Luxury’de
iki üst düzey atama
Sunrise Queen Luxury Resort &
Spa Otel’in yönetim kuruluna
Gökhan Benli, genel müdürlüğüne
ise Süleyman Gürpınar getirildi.
Sunrise Queen Luxury Resort
& Spa Otel, yeni dönem için
yönetim kadrosunu oluşturdu.
Uzun yıllardır turizm sektöründe
faaliyet gösteren ve birçok başarılı
proje gerçekleştiren Gökhan
Benli, yönetim kuruluna atandı.
Benli, yaptığı açıklamada, "Sunrise
Queen Luxury Resort & Spa
Otel'e yıllar sonra geri dönmek ve bu eşsiz otelin işletmeciliğine
yön vermek benim için büyük bir onur” dedi. Yaprak Ailesi ve
Gökhan Benli’nin ortak kararı ile otel sektöründe başarılı bir
ismi olan Süleyman Gürpınar ise otelin yeni genel müdürü oldu.
Ayrıca, 2024 yaz sezonunda farklı bir ultra lüks konsepte geçiş için
yenileme projesi hazırlıklarına başlayan otel, proje kapsamında
yapılacak yenilikler ve detayları bu yaz sezonunda tüm partnerleri
ile paylaşacağını duyurdu.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
44
OTELLER&ACENTELER
HABERLER
ATOR: Türk otellerin büyük fiyat
artışları Rus turistleri caydırabilir
Rusya Tur Operatörleri Birliği (ATOR) Türk otellerindeki büyük fiyat
artışlarının Rus turistleri caydırabileceğini açıkladı. ATOR “Türkiye’de
otel fiyatlarındaki büyük artış nedeniyle Rusya’dan bu ülkeye turist
akışı yarı yarıya azalabilir.” uyarısında bulundu. ATOR’dan yapılan
açıklamada Türk otellerin fiyatları indirmesinin düşük ihtimal olduğu
belirtilerek, Türkiye’de otellerin çoğunun kiralık olduğuna ve kira
sözleşmelerinin bir yıllık yapıldığına işaret edildi. ATOR, Türk otellerinin
Rus turistlerden boşalan yerleri Avrupalı turistlerle doldurmaya
çalışacağını öngördü.
TUI İngiltere'nin Türkiye'ye
ayırdığı ek koltuk sayısı
belli oldu
Cost’lar düşürülmeli, maliyet
altında satış yapılmamalı
BenTour Yönetim Kurulu Başkanı
Kadir Uğur
Kadir Uğur yaz rezervasyonlarıyla
ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Uğur, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Early booking indirimleri son
buldu, bizim turizm de duruldu.
Bizdeki atasözleri hep doğruları
gösterir. Size iki ata sözü
hatırlatmak isterim: “Görünen
köy kılavuz istemez” ve “Doğru
söyleyenin dokuz köyden kovarlar”.
Hele bu ikinci atasözün başka bir
ülkede söylenen benzeri yoktur.
Aralık ayında bu olanları görüp yazdığım zaman dokuz köyden
kovuldum, halbuki köy görünmüş yalnız kılavuz yoktu. Şimdi ne
oldu da biz bu hale geldik? Olan şu: Euro bazında verilen fiyatların
üzerine konulan zam oranları euro ülkelerinin enflasyon oranını kat
be kat aştığı için oradaki turistin bütçesine bizim fiyat yüksek geldi.
Early booking indirimleri de bitince tünelin karanlık ucu göründü.
Yani diyeceğim; tekrar “Last Minute” ülkesi olma durumuna geldik.
Esasında otelciler de haklı enflasyon almış başını gidiyor işçiye zam,
memura zam, ekmeğe zam, ete zam her şey zam oldu. Zamlanan
fiyatlar euro bölgesinde satılan aynı malın Türkiye de daha pahalı
olduğunu ortaya çıkarıyor. Bu döngüyü kırmak için ne yapmamız
gerektiğini herkes birbirine sormaya başladı. Benim önerim zamda
çareyi aramayıp cost’ları düşürmekten geçer. Nasıl Avrupa’daki
tüketici zamlandı diye o malı almıyorsa, bizim de toplum olarak
çareyi aynı şekilde bulmamız gerek. Yoksa kürekle verilen kepçe
ile gider. Bir noktaya camiamızın dikkatini çekmek istiyorum. Bazı
meslektaşlarım paket fiyatlarını indirip maliyet fiyatın altına satarak
para akışını kontrol altında tutmak istiyorlar. Maliyet altında satış
yapmak kendini kör kuyuya atmak gibi bir şeydir. Bunu yapan hem
kendi zarar görür hem de bütün camia.”
TUI İngiltere 2024 yazı için şimdiye kadar ki en büyük koltuk
programını açıkladı. TUI UK & Ireland 2024 yaz sezonu için
1,1 milyon koltuk ekledi. Böylelikle TUI İngiltere 2024 yazı için
toplam koltuk kapasitesini 10 milyonun üzerine çıkardı. İspanya
ve Türkiye dahil olmak üzere Akdeniz'e kıyısı olan destinasyonlar,
ek kapasite dağılımında ilk sırada yer alıyor. Artışlar; Glasgow,
Bournemouth, Newcastle, Bristol ve East Midlands dahil olmak
üzere 13 bölgesel havalimanından yapılan uçuşlara odaklanacak.
Yeni koltuk kapasite dağılımı şöyle: Türkiye'ye 250 bin, İspanya'ya
250 bin, Yunanistan ve Kıbrıs'a 250 bin, Kuzey Afrika'ya 300 bin,
İtalya ve Hırvatistan'a 50 bin.
Palm Beach Otel'in kira
sözleşmesi feshedildi
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Magosa'daki Palm Beach
Oteli’nin kira sözleşmesi feshedildi. Bilfer grubunun 1996’dan
beri kiracısı olduğu otelin sahibi olan Devlet Emlak ve Malzeme
Dairesi Fesih bildirisinde 1996, 1997 ve 2019 tarihli sözleşmelerde
"ciddi hukuki sakatlıklar" tespit edildiği belirtildi. Otelin kira bedeli
26/06/1996 tarihinde 267 bin Amerikan doları olarak belirlendiği
halde 40 bin dolara geriletilmiştir" denilen fesih sözleşmesinde,
bunun hukuka aykırı olduğu ifade edildi. Bilfer grubuna senelik 40
bin dolar kira bedeli ile kiralanan otel 2008 yılında Arkın Group'a
kiralamıştı. İki işletme arasında bir süredir uzlaşmazlık ve yargı süreci
devam ederken, Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi "sözleşmeyi fesih"
kararı aldı, Palm Beach Otel için yeni bir ihaleye çıkılması bekleniyor.
45
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
HABERLER
OTELLER&ACENTELER
Wyndham, Türkiye'de
rezervasyonlardaki artışın
sürmesini bekliyor
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın
açıkladığı verilere göre şubat
ayında Türkiye'ye gelen
ziyaretçilerin sayısı, 2022 yılının
aynı dönemine göre yüzde 21,5
oranında artarak 1 milyon 870
bin oldu. Ocak-Şubat döneminde
ise Türkiye'yi ziyaret edenlerin
sayısı, geçen yıla göre yüzde 37,3
artışla 3 milyon 876 bine ulaştı.
Türkiye'de 40'tan fazla noktada
95’in üzerinde oteli bulunan
Wyndham Hotels & Resorts,
EMEA Birimindeki 20 ülkeden
150'ye yakın ekip üyesinin
katıldığı EMEA kurumsal zirvesini geçtiğimiz haftalarda İstanbul'da
gerçekleştirdi. Wyndham Hotels & Resorts EMEA Başkanı Dimitris
Manikis, depremlerin ardından rezervasyonlarda yaşanan
düşüşün kısa süre içinde tersine döndüğünü belirtti. Manikis,
doluluklarda yakalanan olumlu ivmenin yılın geri kalanında da
sürmesini beklediklerini söyledi ve “Nisan, Mayıs ve sonrası için
rezervasyonların 2022 seviyelerinin üzerine çıktığını görüyoruz.
Türkiye, bu yıl için belirlediği 60 milyon ziyaretçi hedefine
ulaşabilir. Dünya geneline baktığımızda da konaklama sektörünün
yaşanan tüm zorluklara rağmen 2023 yılında yeni rekorlara imza
atabileceğine inanıyorum" dedi.
Transavia, İzmir
uçuşlarına başladı
Antalya Havalimanı’na
140 milyon avroluk kredi
Asya Altyapı Yatırım Bankası (AIIB), Antalya Havalimanı’nın
modernizasyonu için 140 milyon avroluk kredi sağladı. Asya Altyapı
Yatırım Bankası (AIIB), Antalya Havalimanı'nın genişletilmesi ve
modernizasyonu için Fraport TAV Antalya Yatırım, Yapım ve İşletmesine
(FTA) 140 Milyon Euroluk Kredi sağladığını açıkladı. Kredinin, Antalya
Havalimanı'nın yeni altyapısının tamamlanması, enerji verimliliğinin
artırılması ve güneş santrali gibi yeşil yatırımların gerçekleştirilmesini
sağlayacağı ifade edildi. İHA’nın haberine göre, konuya ilişkin
açıklamalarda bulunan AIIB'nin Yatırım Operasyonlarından Sorumlu
Başkan Yardımcısı Konstantin Limitovskiy, "Antalya Havalimanı,
Türkiye'de turizme açılan bir kapıdır" dedi.
Kamil Koç, Rusçuk şehrine
sefer başlattı
Transavia İzmir ve Paris-Orly arasında direkt uçuşlara başladı. Paris’ten
İzmir Adnan Menderes Havalimanı’na ilk uçuş gerçekleşti. Boeing
B737-800 tipi uçakla gerçekleştirilen TO3268 sefer sayılı uçuşla
142 yolcu İzmir'e geldi. Yolcular terminalde çiçeklerle karşılandı.
Transavia, 28 Ekim 2023 tarihine kadar her cumartesi ve pazar Paris
Orly-İzmir Adnan Menderes havalimanları arasında karşılıklı uçuş
gerçekleştirecek. Açıklamada görüşlerine yer verilen TAV Ege Genel
Müdürü Erkan Balcı, “Paris-Orly Havalimanı’ndan İzmir’e beş yıl
aradan sonra gerçekleşen ilk direkt uçuşu karşılamaktan büyük bir
mutluluk duyuyoruz. İzmir’i direkt uçuşlarla tüm dünyaya bağlamak
için, paydaşlarımızla birlikte tüm gücümüzle çalışıyoruz” ifadelerini
kullandı. Verilen bilgiye göre, İzmir Adnan Menderes Havalimanı, yılın
ilk 3 ayında 1 milyon 942 bin 518 yolcuya hizmet verdi. Havalimanından
dış hatlarda 19 havayolu ile 22 ülkede 39 destinasyona, iç hatlarda ise
4 hava yolu ile 20 destinasyona uçuş düzenleniyor.
2019 yılında Almanya merkezli uluslararası otobüs firması FlixBus’a
satılan Kamil Koç, İstanbul’dan Bulgaristan’ın Rusçuk şehrine
sefer başlattı. Alman FlixBus bünyesinde faaliyet gösteren Kamil
Koç, haftanın yedi günü İstanbul kalkışlı-varışlı karşılıklı sefer
düzenlemeye başladı. Rusçuk; Bükreş ve Sofya’nın ardından, Kamil
Koç’un İstanbul’dan sefer başlattığı üçüncü yurt dışı şehri oldu. Kâmil
Koç Genel Müdürü Çağatay Kepek, Türkiye ve Avrupa’daki şehirleri
birbirine bağlamaya devam etiklerini belirterek, “İş ortağımız
FlixBus ile markamızın hizmet kalitesini Avrupa’da daha fazla insana
ulaştırabilmek için bu kez Bulgaristan’ın Rusçuk şehrini seyahat
ağımıza ekledik. Rusçuk gerek Bulgaristan vatandaşlarının ülkemize
yönelik yoğun seyahatleri gerekse de bölgedeki soydaşlarımızın
ziyaretleri nedeniyle talep gören bir güzergahtı. Konforlu ve kaliteli
yolculuk sunma geleneğimizi Avrupa’nın başka şehirlerine de
genişletme için çalışmalarımız sürüyor” dedi.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
46
OTELLER&ACENTELER
HABERLER
THY, Avustralya seferlerini
başlatmaya hazırlanıyor
Air Malta kapatılıyor
THY Yönetim ve İcra Kurulu Başkanı Ahmet Bolat, Avustralya'nın
Melbourne veya Sydney kentlerine uçacaklarını açıkladı. Bolat, yeni
gelecek uçakların zamanında gelmesine bağlı olarak 2023 yılı bitmeden
Avustralya'nın Melbourne veya Sydney kentlerine uçacaklarını
duyurdu. Seferlere haftada üç frekans ile başlamayı hedeflediklerini
belirten Bolat, “Avustralya söz konusu olunca önümüzdeki soru
şu: uçuşlarımızda önce Sidney’e mi yoksa Melburn’a mı başlasak?
Doğrudan uçuşlarımızın henüz olmadığı Avustralya’dan kod paylaşım
anlaşmalarımızın olduğu havayolları ile 2019 yılında 120 bin, 2022
yılında ise 118 bin yolcu taşıdık. Fakat Türk Hava Yolları logosunu artık
Avustralya’da da göstermenin zamanı geldi diye düşünüyoruz. Yeni
nesil geniş gövde uçaklarımızın teslimi üreticiler tarafından taahhüt
edildiği gibi yapılırsa, 2023 yılı bitmeden İstanbul’dan Sidney’e ya da
Melbourne’a haftada 3 sefer ile başlamayı hedefliyoruz” İfadelerini
kullandı. Uçuşların, Uzakdoğu'daki bir noktada yakıt ikmali yapılarak
icra edileceğini belirten Bolat, 5 yıl içerisinde yeni nesil uzun menzilli
uçaklar ile doğrudan uçuşlara başlayacaklarını kaydetti. Avustralya’da
kişi başına düşen milli gelirin 65 bin dolar olduğu ve Türkiye’de
ortalama 3 bin dolardan fazla harcama yaptıklarının tahmin edildiği
bilgisini veren Bolat, asıl amaçlarının Avustralya’dan daha fazla
ziyaretçiyi Türkiye’ye getirmek olduğunu ifade etti.
Pegasus, Moskova
uçuşlarını Vnukovo
Havalimanına yapacak
Malta hükümeti, bayrak taşıyıcı havayolu Air Malta’yı kapatma
ve yeni bir havayolu kurma kararı aldı. Avrupa Komisyonu’nun,
Malta’nın havayoluna daha fazla fon sağlama planını reddetmesinin
ardından hükümet, Air Malta’yı yıl sonundan önce kapatma kararı
aldı. Air Malta CEO’su David Curmi, yeni havayolunun başka bir isim,
başka bir sermaye, başka bir yapı ve sıfır çalışanla yola çıkacağını
söyledi. Yeni şirkette devam etmek isteyen Air Malta çalışanları
ise yeniden işe alınma süreçlerinden geçecek. İtalya’nın Alitalia
örneğinde uyguladığı modele benzeyen bu model, Avrupa Birliği
tarafından uzun süredir zarar eden havayolunu ayakta tutmak
için sürekli olarak kamu yardımına ihtiyaç duyulması nedeniyle
seçildi. CEO David Curmi, yerel basına, yeni girişim için beş yıllık
bir iş planının tamamlanmak üzere olduğunu söyledi. Curmi yeni
havayolunun halka açık olacağını ve fiyat üzerinden değil kalite
üzerinden rekabet edeceğini belirtti. 1973’te kurulan Air Malta
İstanbul’a da uçuyor. Adada Air Malta’nın dışında Ryanair’in sahibi
olduğu Malta Air ve yeni açılan Wizz Air Malta da aktif durumda.
LMX Touristik Alman acentecileri
buluşturdu
Pegasus Hava Yollarından yapılan açıklamada, Pegasus-Moskova
uçuşlarının Domodedovo Havalimanı yerine Vnukovo Havalimanına
yapılacağı bildirildi. Buna göre 15 Mayıs itibariyle Domodedovo
Havaliman’na gerçekleştirilen varışlı kalkışlı tüm Moskova uçuşları
Vnukovo Havalimanına gerçekleştirilecek.
LMX Touristik; Diana Travel, SunExpress ve Türkiye Tanıtım ve
Geliştirme Ajansı (TGA) sponsorluğundaki “Marvellous Moments”
etkinliği ile 160 Alman seyahat acentesini 20-23 Nisan tarihlerinde
Club Marvy ev sahipliğinde ağırladı. Etkinlik kapsamında Almanya’nın
çeşitli şehirlerinden gelen acentecilerin yanı sıra Türkiye’den de 30’a
yakın otelcinin katıldığı bir workshop düzenlendi. Workshop ve bire
bir görüşmelerin ardından katılımcılar Efes, İzmir ile Tonbul Ailesine
ait Değirmen Çiftliğini ve bölgedeki otelleri gezdi. Etkinliğin son günü
ise misafirlerin katıldığı gala gecesi düzenlendi. Organizasyonun
planlayıcıları, bölgenin tanıtımı için son derece faydalı bir etkinlik
olduğunu ifade etti.
47
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
RÖPORTAJ
OTELLER
İsmail Borak / Zaren Group CEO’su
Uğursal Uğur / Zaren Travel Şirketleri Danışmanı & Zaren Travel Genel Müdürü
Zaren Travel, tek noktadan online seyahat portalı ile tüm seyahat
bileşenlerini aynı platformda bir araya getiriyor
Sağlık turizmi alanındaki öncü faaliyetleriyle öne çıkan Zaren Group, tek noktadan online seyahat portalı Zarentravel.
com ile tüm dünyadaki acente ve tur operatörlerine hizmet veriyor. Zaren Group CEO’su İsmail Borak ve Zaren
Travel Şirketleri Danışmanı & Zaren Travel Genel Müdürü Uğursal Uğur, Zarentravel.com ve sağlık turizmine ilişkin
sorularımızı yanıtladı.
Şirketiniz ve faaliyetleriniz hakkında
bilgi alabilir miyiz?
Zaren Group, turizm, sağlık, sigorta, yatırım,
emlak ve teknoloji alanlarında faaliyet
gösteriyor. 2021’de kurulan Zaren Group,
190 iş ortağı ve 2 bin müşterisiyle bulunduğu
her sektörde güçlü alt yapısıyla global
başarılar elde etmeye devam ediyor. Özellikle
sağlık turizmi alanında lokomotif bir firma
olan Zaren Group, Türkiye'de ve dünyada
örneği olmayan, tek noktadan online
seyahat portalını Zaren Travel sistemini
oluşturdu. Zarentravel.com dünyanın her
yerindeki bütün seyahat bileşenlerini bir
araya toplayan, aynı ekranda 3 dakika
içerisinde bütün seyahat planlarınızı anında
yapabileceğiniz; ulaşım, otel, transfer, rent a
car, gemi seyahatlerini ve aktiviteleri, futbol
maçlarına kadar bilet alabileceğiniz; opera,
konser ve benzeri biletleri de paket haline
getirebileceğiniz tek noktadan online sistem
sunuyor. Bunu 16 dilde etkin bir şekilde,
bütün para birimlerinden tüm dünyada gerek
yabancı tur operatörlerine gerekse de yerli
tur operatörleri ve acentelere mikro site
şeklinde verebiliyor. Hem de B2B bağlantılar
yapabiliyor. Aynı zamanda direkt müşteriye
de hitap ediyor. Online’da kredi kartıyla bir
uçak biletiyle beraber oteli de alabilirsiniz.
Oteli alırken ilgili destinasyondaki bir etkinliği
veya günlük turu da anında paket yapabilir
vaziyettesiniz. Zarentravel.com budur. Test
yayınlarımızı tamamladık ve portalı yayına
aldık. Bu portal sayesinde artık hiçbir seyahat
acentesinin “Web siteme uçak modülünü
nasıl koyacağım? Web sitemde nasıl otel
satabilirim?” gibi bir derdi kalmıyor. Bunların
ötesinde transferi de araç kiralamayı da
acentenin kendi logosu, kendi renkleri,
kendi adresi ile, kendi uçak biletini dünyanın
her yerine satabileceği şekilde kısa süre
içerisinde platformu yaratıyoruz. EMITT Fuarı
ile tur operatörlerine ve seyahat acentelerine
portalımızı tanıtmaya başladık.
Sağlık turizmi alanındaki
faaliyetlerinizden de bahseder misinizi?
Lokomotif vaziyette giden sağlık turizmi
faaliyetlerimizi Zaren Health olarak
Uğursal Uğur - İsmail Borak
“Sağlık turizmine yatırım yapacak
şirketlere de destekler verilmeli.”
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
48
OTELLER
RÖPORTAJ
"Zarentravel.com dünyanın her
yerindeki bütün seyahat bileşenlerini
bir araya toplayan, aynı ekranda
3 dakika içerisinde bütün seyahat
planlarınızı anında yapabileceğiniz;
ulaşım, otel, transfer, rent a car,
cruise gemi seyahatlerini ve
aktiviteleri, futbol maçlarına kadar
bilet alabileceğiniz; opera, konser
ve benzeri biletleri de paket haline
getirebileceğiniz bir tek noktadan
online sistem sunuyor. Bunu 16
dilde etkin bir şekilde, bütün para
birimlerinden tüm dünyada gerek
yabancı tur operatörlerine gerekse
de yerli tur operatörleri ve acentelere
mikro site şeklinde verebiliyor."
sürdürüyoruz. Zaren Health, Zarentravel.
com portalını oluşturmamıza önayak oldu.
Çünkü özellikle Orta Avrupa'dan sağlık turizmi
amacıyla gelmek isteyen müşterilere çok
hitap eden bir firmayız. Özellikle obezite,
medikal estetik, diş, saç ekimi, göz ve
benzeri konularda üstün hastaneler ve çok
profesyonel doktorlarla çalışıyoruz. Tüm Orta
Avrupa'da etkin vaziyette reklam yaptığımız
için, reklamlarımızın karşılığını son derece iyi
alıyoruz. Orta Avrupa’nın yanı sıra Rusya'dan da
Brezilya'dan da misafirlerimiz geliyor. Buradan
memnun ayrılan her misafirimiz bize yeni
bir müşteri kazandırıyor. Bu anlamda refere
müşteri sayımız oldukça artmaya başladı.
Ülkesine memnun dönen her misafirimiz bize
yeni müşteri kazandırıyor. 16 dilde konuşan
rehberlerimiz var. Sağlık turizminde rehber
arkadaşlarımızla birlikte İstanbul'a sağlık için
geldiği andan itibaren döndüğü ana kadar
sürekli rehber arkadaşlarımız kendilerinin
yanlarında oluyor. Hiçbir zaman yalnız
bırakmıyoruz. Hastanede, kontrollerinde
her an yanlarında olup misafirimizi sağlığına
kavuşturup, istediği estetiğe kavuşturup
ülkesine gönderiyoruz.
Türkiye, sağlık turizminde hak ettiği noktada
bulunuyor mu?
Sağlık turizmi ülkemiz de hak ettiği yeri
bulmaya başlıyor. Türkiye'de biz sağlık turizmi
için 20 yıldır uğraşıyoruz. Tabii dünya genelinde
baktığımız zaman Türkiye çok çok önemli
yerlerde. Türkiye'yi bu konuda cazibe merkezi
haline getiren nokta; gezilecek, görülecek çok
yerimizin olması. Aynı zamanda hastanelerimiz
çok kaliteli, doktorlarımız çok profesyonel.
Avrupa'ya göre de fiyatlarımız oldukça uygun.
Avrupa’da sigorta kapsamında olmayan
pek çok uygulama burada uygun fiyatlarla
yapılabildiğinden Avrupalı misafirlerimiz
hem tatil yapma hem gezme görme hem de
diş, protez, implant, obezite cerrahisi gibi
uygulamaları kısa bir süre içerisinde yaptırıp
sağlıklı bir şekilde ülkelerine dönebiliyorlar.
Türkiye bu alanda hızla yol alıyor diyebiliriz.
İleride de kontrollü birçok seyahat acentesinin
ve birçok firmanın yapabileceklerini daha iyi
yapması için teşvikler de doğru orantılı olarak
giderse çok daha başarılı olunacaktır.
Turizm sektörünün diğer alanları ile
karşılaştırırsanız sağlık turizminde
teşviklerin yeterli olduğunu
düşünüyor musunuz?
Sağlık turizmine verilen teşviği aslında
operasyonel bir teşvik gibi düşünebiliriz. Şu
anda verilen teşvikler kapsamında müşterinin
geldiği andan itibaren belli masraflarının
karşılanması anlamında destek olunuyor.
Şirketler sağlık ile ilgili bir fuara katılacağı
zaman sağlanan teşvikler de mevcut. Bunların
yanı sıra sağlık turizmine yatırım yapacak
şirketlere de destekler verilmesi gerektiğini
düşünüyoruz. Hastanelere, kliniklere yatırım
teşvikleri veriliyor, bunların hızlandırılmasının
da faydalı olacağına inanıyoruz. Zira teşvikler
yatırım yapıldıktan sonra veriliyor, geri dönüşü
biraz geç oluyor. Bu da yatırımcıları yoruyor. Bu
anlamda biraz daha etkin çalışılırsa çok daha
iyi olacağını düşünüyoruz.
Sağlık turizmi amacıyla ülkemize
gelen bir turist ortalama ne kadarlık
harcama yapıyor?
Sağlık turizminin ülkemize de ciddi ekonomik
getirisi var. Sağlık turizmi için gelen turist
3 bin euro’nun üzerinde harcama yapıyor.
Elbette turistin hangi tedavi için geldiği de
burada önemli. Sağlık harcamasının yanında
otel, uçak, transfer ücretleri de var. Yani sağlık
turizmi için gelen müşteri birçok seyahat
bileşenini kullanarak önemli oranda döviz
bırakıyor. Dolayısıyla sağlık turizminin önemi
bir kez daha ortaya çıkmış oluyor. Turizmde
çeşitlendirmenin faydalarını da sağlık
turizminde bir kez daha görüyoruz. Aynı şekilde
bu çeşitlendirmenin toplantı-kongre, golf ve
futbol başta olmak üzere spor turizminde de
yapılması ve turizmin ihtisaslaştırılmasının ne
kadar önemli olduğunu bir kez daha görmüş
oluyoruz.
49
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
HABERLER
TEDARİKÇİLER
Daikin’den “Neredeyse Sıfır Enerjili Binalar”
(NSEB) Yönetmeliği için yeni hibrit sistem
Daikin; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığınca hazırlanan ‘Binalarda Enerji
Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmelik’in Resmi
Gazete’de yayımlanması ile birlikte kazan ve
ısı pompasının birlikte çalıştığı son derece
verimli ve yönetmeliğin ihtiyaçlarını karşılayan
bir sistem geliştirdi. İlgili yönetmelik, normal
binalara göre enerji verimliliği daha fazla
olan ve kullandığı enerjinin belirli bir kısmını
yenilenebilir enerji kaynaklarından temin eden
"Neredeyse Sıfır Enerjili Binalar" konseptine
geçişi aşamalı olarak zorunlu hale getiriyor. 1
Ocak 2023 tarihinden itibaren yürürlüğe giren
yönetmelikle birlikte artık 5 bin metrekareden
büyük olan tüm binaların enerji performans
sınıfının en az "B" olacak şekilde inşa
edilmesi ve tükettikleri enerjinin en az yüzde
5'ini yenilenebilir enerji kaynaklarından
karşılamaları gerekiyor. Yeni uygulama ile
yenilenebilir enerji ve yeşil binalar, inşaat
sektörünün tercihlerindeki etkisini artıran
bir unsur olarak öne çıkıyor. Daikin, mucidi
olduğu R-32 soğutucu akışkanlı ısı pompaları
ve Daikin Türkiye’nin Hendek’te yer alan
üretim merkezinde üretilen Sensei Duvar Tipi
Kazanları ile çevreci ve avantajlı bir sistem
geliştirdi. Kazan ve ısı pompasının bir arada
kullanıldığı bu hibrit sistem ile daha verimli ve
sürdürülebilir bir dünyanın kapısını aralayarak
kullanıcıların beğenisine sundu. Daikin’in
gerçekleştirdiği çalışmaya göre; ‘Daikin Sensei
Duvar Tipi Kazan’lar ile ‘Altherma’ modellerini
hibrit olarak çalıştırarak, ‘Neredeyse Sıfır
Enerjili Binalar’ (NSEB) hesaplamalarında
bina enerji performans sınıfının yükselmesi
sağlanabiliyor. Hazırlanan sistem çalışmasında
ana ısıtma ünitesi olarak yoğuşmalı kazanlar
kullanılıyor. Isı pompası havadaki yenilenebilir
enerjiyi belli oranda sisteme enjekte ediyor. Isı
pompası tesisattan dönen düşük sıcaklıktaki
dönüş suyunun sıcaklığını 5°- 8° C’ye kadar
yükselterek kazan dönüş su sıcaklığını
yükseltiyor ve kazan da su sıcaklığını ayarlanan
seviyeye çıkartıyor. Bireysel kullanımın yanı
sıra ticari amaçlı kullanım için de ısı pompası
teknolojisine sahip ürünler sunan Daikin, bu
alanda sektörüne öncülük ediyor. Isı pompası
teknolojisine sahip VRV dış ünitelerden,
geniş kapasite aralığı sunan soğutma
gruplarına kadar geniş bir ürün yelpazesiyle;
ticari binaların ve endüstriyel tesislerin konfor
ve yüksek enerji verimliliği gereksinimlerini
karşılayan bir çözüm ortağı olarak tüketici ile
buluşuyor. 5 bin metrekareden büyük olan
tüm binaların enerji performans sınıfının
en az ‘B’ olacak şekilde düzenleyen yeni
yönetmelik tüketilen enerjinin en az yüzde
5’ini yenilenebilir enerjiden karşılamasını
şart koşuyor. Projeleri, bu uygulamaya uygun
olmayan binalara ruhsat düzenlenmeyeceği
de yeni yönetmelikte açık olarak belirtiliyor.
Bu uygulama ile ülkemizin enerji ithalat
faturasının yıllık 5 milyar TL azaltılması
öngörülüyor. 1 Ocak 2025 tarihinde ise
uygulamanın 2 bin metrekare üzeri binaları
kapsaması ve kullanılacak enerjinin en
az yüzde 10’unun yenilenebilir enerji
kaynaklarından sağlanması zorunlu hale
gelecek. Bu da Türkiye’nin enerji ithalatının
yıllık 7.5 milyar TL azalması anlamına geliyor.
Söz konusu uygulama ile 2030 itibarıyla bin
metrekare ve üzerindeki; 2053 itibarıyla
da tüm binaların “Neredeyse Sıfır Enerjili
Binalar” (NSEB) olması hedefleniyor.
Türkiye Kalite Derneği’nden Daikin ziyareti
Türkiye’de sürdürülebilir iş ve yaşam kalitesine yön göstererek
dönüşüme liderlik etmeyi misyon edinen bir sivil toplum örgütü olan
KalDer, Daikin Türkiye’nin Sakarya-Hendek’te yer alan fabrikasına
üye ve yetkili olmak üzere 28 kişilik bir ekip ile 20 Mart günü bir
ziyaret gerçekleştirdi. Daikin Türkiye’nin 2014 yılında başlattığı
Sakura Kadın Girişimci Projesi’nde de iş birliği yaptığı KalDer’den
gelen ziyaretçilere, Daikin Türkiye yetkilileri tarafından teknik bilgiler
ile deneyimler aktarıldı. Daikin Türkiye Üretim Departman Müdürü
Volkan Serdar ise yaptığı sunumda fabrika hakkında genel bilgilerin
yanı sıra üretim süreçleri hakkında da bilgi verdi. Misafirlere
Daikin’in kalite ve üretime verdiği önem aktarılırken, temel çalışma
prensipleri de paylaşıldı. Gerçekleştirilen fabrika turu ile üretim
hatlarını inceleyen misafirler daha sonra uygulama/pratik eğitimlerin
içeriklerine göre özelleştirildiği Daikin Türkiye Dojo(Daikin Türkiye
Eğitim Merkezi)’yu ziyaret ederek yapısı ve işleyişi hakkında bilgi
aldı. Daikin Türkiye Dojo ile hem Daikin çalışanlarına hem de tüm
paydaş çalışanlarına yönelik olarak verilen eğitimlerin bütünleşik bir
hale getirilip tek bir alan içerisinde yapılması sağlandı ve merkez bu
özelliği ile Avrupa’nın
tek eğitim merkezi
olma unvanına sahip
oldu. Üretimde kaliteye
verilen önemin yanı sıra;
insana değer katma ve
sürekli gelişim felsefesi
doğrultusunda yürütülen
çalışmalar da Daikin
Türkiye Dojo ziyareti
ile misafirlere aktarıldı.
Fabrika üretim sürecinin önemli bir noktası olan kaynak prosesleri
hakkında da bilgilendirilen misafirlere, temelinde israfların ortadan
kaldırılması ile süreçlerin iyileştirilmesini hedefleyen PDS Daikin
Üretim Sistemi ile ilgili bilgiler de verildi. Son olarak konuklara
6S (sınıflama, düzenleme, temizlik, standartlaştırma, disiplin ve
sev&sahiplen) sistematiği anlatılarak uygulama çalışması yapıldı ve
fabrika teknik gezisi sona erdi.
Mercedes-Benz Türk, 2023’ün ilk çeyreğinde ihracatta hız kesmedi
Daimler Truck’ın en önemli üretim merkezleri
arasında yer alan Aksaray Kamyon Fabrikası
ve Hoşdere Otobüs Fabrikası ile Mercedes-
Benz Türk, Türkiye ağır ticari araç pazarındaki
başarılı performansını ihracatta da sergilemeye
devam ediyor. Şirket, 3 bin 30 adet kamyon ve
çekicinin yanı sıra 883 adet otobüs ihraç ettiği
2023 yılının ilk 3 aylık döneminde sektördeki
öncü konumunu sürdürdü. 2023 yılının ilk
çeyreğinde Aksaray Kamyon Fabrikası’nda 6 bin
515 adet kamyon ve çekici üreten Mercedes-
Benz Türk, üretiminin 3 bin 30 adedini başta
Almanya, Polonya ve Fransa olmak üzere Avrupa
ülkelerine ihraç etti. Türkiye’den ihraç edilen her
10 kamyondan 6’sına imza atan şirket, yılın ilk
üç aylık döneminde ürettiği her 2 kamyondan
1’ini yurt dışına gönderdi. Hoşdere Otobüs
Fabrikası’nda ürettiği otobüslerin ihracatına da
hız kesmeden devam eden şirket, 2023 yılının
ilk üç ayında üretim bantlarından çıkardığı 1.033
adet otobüsün 883 adedini ihraç etti. Ürettiği
otobüsleri ağırlıklı olarak aralarında Fransa,
İtalya, İspanya, Polonya ve Almanya’nın olduğu
Avrupa ülkelerine gönderen Mercedes-Benz
Türk, Türkiye’den ihraç edilen her 2 otobüsten
1’ine imza atarak ihracattaki öncü konumunu
sürdürdü.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
50
TEDARİKÇİLER
HABERLER
Form; Dunham-Bush Türkiye temsilciğinde
50. yılını geride bırakıyor
1894 yılında ABD'de kurulan Dunham-
Bush, dünyanın en eski ticari iklimlendirme
üreticilerinden biri olarak konumlanıyor.
Uluslararası düzeyde kabul görmüş
soğutma sistemlerine sahip olan Dunham-
Bush, yüksek kalitede güvenilir ürün gamını
dünyanın her noktasında bulunan dağıtım
ağı ile müşterilerine ulaştırıyor. Türkiye’de
güçlü uluslararası firmaların temsilciliklerini
uzun yıllardır istikrarlı bir başarıyla yürüten
Form, 1972 yılından bu yana Dunham-
Bush firmasının da temsilcisi. Yarım asrı
geride bırakan iş birliği kapsamında Form,
Türkiye ve Ortadoğu bölgesinde Dunham-
Bush vidalı kompresör revizyonu ve tamir
etme yetkisini elinde bulunduran tek firma
olma özelliği taşıyor. Form Şirketler Grubu
Yürütme Kurulu Başkanı Tunç Korun,
yarım asırlık Dunham-Bush temsilciliğini
şu sözlerle değerlendirdi: “Dunham-
Bush ile yollarımız 1972 yılında ilk olarak
yerli soğutma grupları imalatımız için,
kendilerinden satın aldığımız pistonlu
kompresörler sayesinde başladı. Sonraki
yıllarda başarılı satışlarla devam eden
iş birliğimiz kapsamında oldukça güzel
gelişmelere imza attık. Dunham-Bush
tarafından geliştirilen konfor kliması
sektörünün ilk vidalı soğutma grubunun
satışını Türkiye’de 1976 yılında Form
olarak ilk biz gerçekleştirdik. O dönemden
bugüne başarılı birçok projede yer almayı
sürdürüyor, ürünlerimizin tercih edildiği
alanlara değer katıyoruz.” Dunham-
Bush’un Orta Doğu ve Kuzey Afrika
bölgelerinden sorumlu Genel Müdürü Qais
Saad Khreisat, Türkiye ziyareti esnasında
FORM ile uzun yıllara dayanan başarılı iş
birliğini şu sözlerle değerlendirdi: “Form
Şirketler Grubu, yarım asırdır Türkiye’de
Dunham-Bush markamızın üstün kaliteli
ürünlerini kullanıcılarına sunarak,
vizyonumuzu Türk pazarına başarıyla
yansıtıyor. Bu süre zarfında referans
olabilecek pek çok başarılı projede yer
almamızı Form’un bize kattığı uzmanlık
ve deneyim temelli marka değerine ve
satış-servis başarısına borçlu olduğumuzu
söyleyebiliriz. Güvene dayalı iş birliğimizin
gelecek yıllarda da aynı şekilde devam
etmesini diliyor, daha nice başarılara imza
atacağımıza inanıyoruz.” Form, Dunham-
Bush markasıyla ilk soğutma grubu satışını
1976 yılında Adana Tekel fabrikasına
gerçekleştirdi. Bu kapsamda, fabrikaya
her biri 1,800 kW soğutma kapasitesine
sahip 2 adet vidalı soğutma grubu satışı
gerçekleştirildi. Dunham-Bush soğutma
grupları; performans, güvenilirlik ve enerji
verimliliği konularını ön planda tutarak
vidalı kompresörlü su ve hava soğutmalı
ürün serileriyle küresel pazar taleplerini
karşılıyor. Su Soğutmalı serisinde bulunan
her biri 2.650 kW frekans kontrollü iki
vidalı kompresörüyle; Hava Soğutmalı
serisinde ise 1.860 kW’a kadar tek cihazdan
istenilen kapasiteyi sağlamasıyla dikkat
çekiyor. Kapasite ve verimliliği Amerikan
AHRI laboratuvarları tarafından onaylanan
ürünlere sahip Dunham-Bush; oteller, iş
merkezleri, fabrikalar gibi birçok mekânın
iklimlendirilmesinde tercih ediliyor.
Clivet Santrifüj Chiller ile yüksek
enerji verimliliği
Form Endüstri Ürünleri A.Ş.’nin ürün
gamında bulunan Clivet Santrifüj Soğutma
Grupları ticari binalar, havalimanları,
endüstriyel uygulamalar, hastaneler
gibi büyük kapasitelere ihtiyaç duyulan
projelerde yıl boyu sağladığı yüksek enerji
verimliliği ile tercih ediliyor. Mükemmel
kısmi yük sistemi sayesinde yüzde 10 ila
yüzde 100 kapasite aralığında maksimum
verimlilikle çalışan VFD frekans inverterli
kompresör ile soğutma grubu düşük
yüklerde kalkış yapabiliyor ve kısmi
yüklerde yüksek verimle çalışabiliyor. Clivet,
optimize edilmiş iki kademeli sıkıştırma
çevrimi sayesinde yüksek enerji verimliliği
sağlıyor. İki kademeli kompresör ve Back
to Back Impeller dizayn özelliklerine patent
alan Clivet Santrifüj Soğutma Grupları,
ergonomik tasarımı ve daha az hareketli
parçaya sahip olması sayesinde, benzersiz
doğrudan tahrikli kompresör güvenilirliği
ve daha uzun bir kullanım ömrü sunuyor.
Ayrıca Back to Back Impeller tasarımında
yer alan eksenel kuvvet ile kendi kendini
dengeleme teknolojisine sahip olan bu
ürün, iki kademeli sıkıştırma çevrimi ile
enerji verimliliğini yüzde 6 arttırıyor ve tek
kademeli kompresörlü modellerin aksine,
işletme masrafları azalıyor. Motor yapısı
sayesinde sahip olduğu çift kat ses geçirmez
izolasyon, optimize edilmiş pervane ve
tünel tasarımı ile öne çıkıyor.
Ev ve mutfak dünyası Zuchex 2023’ü bekliyor
Tarsus Fuarcılık tarafından T.C. Ticaret
Bakanlığı, İMMİB (İstanbul Maden ve Metaller
İhracatçı Birlikleri), ZÜCDER (Züccaciyeciler
Derneği) ve KOSGEB destekleriyle bu yıl
33’üncüsü yapılacak Zuchex’e, yurt içi ve
yurt dışından 1.200’ün üzerinde marka
katılacak. Dünyanın dört bir tarafından,
çoğunluğu satın almacı 45 bin profesyonelin
ziyaret etmesi beklenen fuar, toplam 100 bin
metrekare alanda gerçekleşecek. “Alanında
dünyanın en büyük ikinci uluslararası
ticaret fuarı olan Zuchex’in Eylül ayındaki
33’üncü buluşmasına, aralarında perakende
devlerinin de olduğu 10 bin kadar yurt dışı
satın almacının gelmesini öngörüyoruz”
diyen Tarsus Fuarcılık Genel Müdürü Zekeriya
Aytemur, Türkiye Ev ve Mutfak Eşyaları
Sektörü’nün bu yılki 7 milyar dolarlık ihracat
hedefine, Zuchex ile doğrudan ticaret katkısı
sağlayacaklarını açıkladı. Dünya ev ve mutfak
eşyaları endüstrisinin tüm paydaşlarının yine
Zuchex’te bir araya geleceğini vurgulayan
Aytemur, “Fuarımıza katılacak 1.200’den fazla
markayı, profesyonel satın alma heyetleri,
zincir mağazalar, e-ticaret firmaları, bağımsız
perakendeciler, toptancı ve perakendeci
kuruluşlar, bayi ve distribütörler, HORECA,
catering ve organizasyon şirketleri, kurumsal
hediyelik eşya firmaları, tasarımcılar
ve uluslararası ticaret firmaları ile
buluşturacağız” dedi. Zuchex 2023, “Sofra
ve Mutfak Eşyaları, Pişirme Ekipmanları,
Plastik Ev Eşyaları / Bahçe Aksesuarları, Ev
Gereçleri, Dekoratif Ev ve Mutfak Eşyaları
ile Elektrikli Ev Aletleri” kategorilerinde
ilham verici tasarımları ve sezonun en yeni
koleksiyonlarını bir arada sergileyecek.
51
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
DOSYA
ÇİN TURİZMİ ÖZEL BÖLÜMÜ
Çin, dünya turizmini belirliyor
Kerem Köfteoğlu / China Today Türkiye Şef Editörü
Çin dünya turizminde hem turist gönderen hem de turist çeken ülke olarak giderek önemli bir hale geliyor. Türk
turizmcilerinin de Çinli turisti doğru anlayıp, “Çin Dostu” hizmetlerini artırmaları halinde önümüzdeki yıllarda milyonlarla
ifade edilen Çinli turisti ülkemizde ağırlayabiliriz.
Dünyanın ikinci büyük ekonomisi haline gelen Çin, küresel turizmin
de önemli bir oyuncusu haline geldi. Çin "sıfır COVID" politikasından
"COVID ile yaşamaya" geçerken, seyahat kısıtlamalarını da kaldırdı.
Bu durum, dünya turizminin oyuncularının dikkatini çekti. Gerçi
Çin’in Dünya turizminde oynadığı role, pandemi öncesi, Birleşmiş
Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) uzmanları dikkat çekmişti.
UNWTO uzmanlarına göre, pandemiden önce Dünyayı dolaşan beş
turistten biri Çinli idi. Çinli turistlere yaptıkları yüksek harcamalardan
dolayı da ‘makbul turist’ gözüyle bakılıyordu. Dünyayı kasıp kavuran,
ekonomilerde ciddi bir tahribat yapan pandemi durumunun iyileşip
seyahat kısıtlamalarının kaldırılmasıyla birlikte gözler yeniden Çinli
turiste çevrildi. Nitekim UNWTO Genel Sekreteri Zurab Pololikashvili,
küresel turizmdeki toparlanmanın hızlanmasında Çin'in yeniden
açılmasıyla başlayan dönemde alacağı kararların etkili olacağına
dikkat çekti. Beraberindeki heyetle Çin’e giden UNWTO Genel
Sekreteri Zurab Pololikashvili, Hangzhou'da düzenlenen toplantıda
yaptığı konuşmada Çin’in yurtdışı seyahatler için sınırlarını açmasının
turizmin sektör tarihindeki en büyük krizden kurtulması açısından
önemli olduğunu söyledi. Pololikashvili, Çin’in pandemiden önce
turizmde dünyanın en büyük turizm kaynak pazarı olduğunu, Covid
2019 öncesi Çinli turistlerin uluslararası seyahat için 255 milyar dolar
harcaması ile dünya turizminde önemli bir yeri olduğunu söyledi. Çin
Turizm Bakanı Hu Heping ile görüşen Pololikashvili, Çin’in yeniden
açılmasının hem Asya'da hem Pasifik'te hem de küresel olarak
ekonomik büyüme ve sosyal fırsat için büyük bir destek olacağını
söyledi.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
52
Dünya Çinli turistleri bekliyor
Ekonomilerinde turizm gelirleri önemli
yer tutan ülkelerin hepsi, bu aralar daha
fazla Çinli turisti çekmek için atağa kalktı.
Bunlardan Çinli turistlerin en çok görmek
istediği 40 ülke arasında bulunan İtalya, Çinli
turistlere Çince dilinde sunacağı hizmetlerin
sayısını arttırıyor. Örneğin İtalya’nın ikonik
Colosseum, Roma Termini tren istasyonu,
Fiumicino Havalimanı gibi mekanların yanı
sıra, bankacılık ve alışveriş merkezlerinde
Çinli turistlerin işini kolaylaştırmak adına
Çince tabelalar asıldı. Suudi Arabistan,
Çinli turistlerin ülkedeki deneyimlerini
kolaylaştırmak için Çinlilerin yoğun olarak
kullandığı kredi kartı UnionPay International
ile iş birliği yaparak bu kartlarla yapılacak
ödemeleri kabul edeceğini açıkladı.
Küresel ödeme hizmetleri sağlayıcısı
UnionPay International ile bir mutabakat
zaptı imzalayan Suudi Turizm İdaresi (STA)
yönetimi, hedeflerinin Çin’den ve dünya
genelinden UnionPay kart sahipleri için
Suudi Arabistan’ın bir turizm destinasyonu
olarak nispi avantajını artırmak olduğunu
açıkladı. UnionPay, son yıllarda bölgesel
ticarette hız kazandı. Şu anda Ortadoğu’daki
11 ülke ve bölge UnionPay kartlarını kabul
ediyor.
Kırmızı halı ile karşılıyorlar
Endonezya Turizm ve Yaratıcı Ekonomi
Bakanı Sandiaga Uno, Güneydoğu Asya
ülkesi Endonezya’nın Çin’in optimize
edilmiş Kovid-19 stratejisini takiben Çinli
turistleri karşılamaya hazır olduğunu
söyledi. Uno, ülkenin başkenti Cakarta’da
düzenlediği haftalık basın toplantısında,
“Çinli turistleri kırmızı halıyla karşılamaya
hazırız” dedi. Uno, “Sadece bunca zamandır
yaptığımız gibi temizlik, sağlık, güvenlik ve
çevre sürdürülebilirliği standartlarımıza
uymamız gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Uno, pandemiden önce ülkesinin turistik
destinasyonlarını ziyaret eden turist sayısı
bakımından Çin’in her zaman listenin başında
yer aldığını söyledi. Endonezya Merkezi
İstatistik Ajansı’na (BPS) göre, 2019’da 2,07
milyon Çinli turist ülkeyi ziyaret etti. Ancak,
pandeminin patlak vermesinden bu yana,
sayı büyük ölçüde düştü ve Ocak-Ekim
2022 döneminde Endonezya’ya yalnızca
94.924 Çinli turist geldi. Uno, Endonezya’nın
bu yıl en az 253.000 Çinli turistin ülkeyi
ziyaret etmesini beklediğini söyledi. Rusya,
Kovid-19 pandemisi nedeniyle verilen üç
yıl aranın ardından ilk Çinli turist grubunu
Moskova’da büyük bir törenle karşıladı.
Moskova’nın Sheremetyevo Uluslararası
Havalimanı’nda geleneksel kostümler
giyen Rus sanatçılar, Rus geleneğinde
dostça karşılamanın temsili olarak ekmek
ve tuz ikram ettikleri Çinli turistlerin
etrafında şarkılar söyleyip dans etti. Çin’in
güneyindeki Guangdong eyaletinde yer
alan Shenzhen’den Moskova’ya uçan 33
turist ve bir tur rehberinden oluşan Çinli
grup, Rusya’nın başkenti Moskova ve St.
Petersburg kentini kapsayan 9 günlük bir tur
yaptı. Çinli turistlerin dönüşü Rus medyasının
ve Rus turizminin büyük ilgisini çekti. Rus
tur acentelerinin yöneticileri ve turizmden
sorumlu yerel makamların temsilcileri de
Çinli grubu havalimanında karşıladı.
Fransa’nın gözü Çinli turistte
Paris Ile-de-France Bölgesel Turizm Komitesi,
Fransa’nın 2019 yılında yaklaşık 90 milyon
uluslararası turisti ağırladığını ve bunun da
ülkeyi, ziyaret eden turist sayısı açısından
dünyada bir numaralı turizm destinasyonu
haline getirdiğini belirtti. Aynı yıl Paris
bölgesini 50 milyondan fazla turist ziyaret
ederken, Çinli turistler ikinci en büyük grubu
oluşturdu. Bu çerçevede bir milyar eurodan
(1,08 milyar ABD doları) fazla turizm geliri
elde edildi. Fransa’daki seyahat acentesi
pazarının yüzde 85’ini temsil eden 1.674
şirketi bünyesinde barındıran Les Entreprises
du Voyage derneğinin başkanı Jean-Pierre
Mas, “Çinli turistler çoğunlukla Çinli veya
Asyalı müşteriler konusunda uzmanlaşmış
operatörler tarafından karşılanıyor. Tabii
ki Çinlilerin yokluğu nedeniyle üç yıl
boyunca boşta kaldılar, bu çok uzun ve son
derece zordu” dedi. Çinli sanatseverler
de Paris müzeleri tarafından heyecanla
bekleniyor. Louvre Müzesi pandemiden
önce Paris’teki Çinli turistler için gözde bir
yerdi. Çinli turistler 2019’da müzenin toplam
ziyaretçilerinin yüzde 8,2’sini oluşturdu.
Fransa’yı pandemiden önce her yıl iki
milyondan fazla Çinli turist ziyaret ediyordu.
Mas, “Bu yıl ülkeye bir milyon Çinli turist
gelirse, bu çok iyi bir sonuç olur” diyor.
Yunanistan da hazır
Çin’in Kovid-19 ile mücadelesini iyileştirmesi,
Atina Uluslararası Havaalanı’ndan (AIA)
Yunanistan’ın otel ve restoranlarına varıncaya
kadar birçok alanda, ülke ekonomisinin temel
direklerinden olan turizmin güçleneceği
53
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
DOSYA
ÇİN TURİZMİ
umutlarını artırdı. Atina ile Beijing arasında
doğrudan uçuşlar 2017 yılında başladı. AIA
verilerine göre doğrudan uçuşlar, sadece iki
yılda Çin’den gelenlerin sayısını iki katı artırarak
108.613’ten 217.600’e çıkarmaya yardımcı
oldu. Atina Uluslararası Havaalanı İletişim ve
Pazarlama Müdürü İoanna Papadopoulou:
“Çin pazarı; havaalanımız, kentimiz ve ülkemiz
için en önemli pazarlardan birisi. Çin pazarının
pandemi öncesinde Atina için en büyük 15
pazar arasında olduğunu söylememiz gerekir”
diye konuşuyor. Papadopoulou şöyle devam
ediyor: “Halen Çinli turistleri ağırlamak için
gerekli her şeye sahibiz. Sanal asistanlarımız
var. Bunlar Çinli turistlere kendi dillerinde bilgi
vererek yardımcı olabiliyor. İnternet sitemiz,
internet sitemizin bazı bölümleri de Çinceye
tercüme edildi.” Otel ve ikram sektörleri
de daha fazla Çinli turisti ağırlamaya hazır.
Atina, Attika ve Saron Adaları Oteller Birliği
Genel Sekreteri Evgenios Vassilikos: “Yunan
otelciler her zaman hazırlıklıydı, Çin pazarı ve
Çinli turistlerin ihtiyaçları hakkında yeni şeyler
öğrendiler. Bu yüzden Çinli turistleri ağırlamak,
ihtiyaçlarını ve ihtiyaç duyabilecekleri her şeyi
karşılamak için hala hazırız” diye açıkladı.
Han El-Halili’deki esnaf memnun
Mısır’ın başkenti Kahire’nin en ünlü turistik
çarşılarından biri olan Han El-Halili’deki
dükkân sahipleri, Çin’in 8 Ocak’tan itibaren
seyahat kısıtlamalarını hafifleteceğini
açıklamasının ardından Çinli misafirlerin geri
dönüşünü bekliyor. Kahire’nin eski Müslüman
mahallesinin ortasında bulunan asırlık çarşı,
eskiden dünyanın dört bir yanından gelen
turistlerle dolup taşıyordu. Ancak üç yıl önce
patlak veren Kovid-19 pandemisi çarşının
canlılığını yok etti. Çarşıda değerli taşlar
ve bakır eserler satan Amr Dahi, Xinhua’ya
dükkanının pandemi öncesinde iyi iş yaptığını
söyledi. Dahi, “Kovid-19’un yayılmasından
önce, çok sayıda turist, özellikle Çinliler
buraya akın ediyordu ve işler iyiydi” dedi.
Mısırlı dükkân sahibi Çinli turistlerin geri
dönüşünü sabırsızlıkla beklediğini, bunun
zayıflayan işlerini artırmaya yardımcı
olabileceğini söyledi. Çin, Mısır’a en çok
turist gönderen dördüncü ülkeydi. Her yıl
yüzbinlerce Çinli turist tarihi yerleri görmek
ve güneşli kumsalların tadını çıkarmak için
Mısır’a geliyordu. Orta yaşlı Dahi, “Çinli
turistler, alıcıların büyük bir bölümünü
oluşturuyor… Antika ve hediyelik eşya almak
için çok para harcıyorlardı” dedi.
Brezilya Çin’de turizm ofisi açıyor
Çin’de turizm ofisi açmayı planlayan Brezilya,
Çinli turistler için vize muafiyetini resmiyete
dökmeye hazırlanıyor. Brezilya Turizm Bakanı
Gilson Machado, Brezilya hükümetinin ülkenin
uluslararası turizmini canlandırmak için Çinli
ziyaretçilere güvendiğini söyledi. Machado,
Brezilya hükümetinin pandemi durumu
istikrara kavuştuğunda yabancı turistlerin
ziyaretlerinin artması için çalıştığını ve bu
hedefin gerçekleşmesi için Çinli turistlerin çok
önemli olduğunu belirtti. Bakan, Brezilya’nın
Çin’de bir turizm ofisi açmayı planladığını
ve Çinli turistler için vize muafiyetini de
resmiyete dökeceğini belirtti. Bakana göre,
daha fazla Çinli turistin Brezilya’yı ziyaret
etmesini engelleyen nedenlerin başında, iki
ülkenin birbirine uzaklığı ile yeterli havayolu
bağlantısının olmaması geliyor.
Türkiye ne durumda?
Turizmde dünyanın önemli destinasyonları
arasındaki bazı ülkelerin Çinli turistlere
yönelik hazırlıklarını yukarıda özetledik.
Öncelikle Çin hükümetinin yurttaşlarının
bu yıl gidebileceği 40 destinasyon
arasında Türkiye'nin olmadığını belirtelim.
Dolayısıyla uzmanlar, Çinli turistlerin
ülkemize önümüzdeki yıldan itibaren
geleceğini ve hazırlıkların da bu yıl
tamamlanması gerektiğini belirtiyor.Peki
Türkiye bu konuda neler yapıyor? Bunu da
aşağıda birkaç örnekle açıklamakta yarar
görüyoruz. İş Bankası, 2017 yılından bu
yana e-ticaret işlemlerinde işyerlerinin
Alipay ile ödeme imkanlarını bu kez Çinli
turistleri de kapsayacak şekilde genişletti.
İş Bankası ve Alipay arasındaki yeni iş
birliği sayesinde, fiziki POS kullanan üye
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
54
ÇİN TURİZMİ
DOSYA
işyerlerinde, ülkemize gelen Çinli turistler
Alipay cüzdanlarıyla ödeme yapabilecek
Alipay ile yapılan iş birliği sayesinde Çinli
turistlerin Türkiye’de güvenli ve hızlı ödeme
yapabileceğini vurgulayan İş Bankası Genel
Müdür Yardımcısı Yalçın Sezen, yeni iş
birliği hakkında şu bilgileri verdi: “Ticarette
küreselleşme ve sınırların ortadan
kalkmasıyla birlikte tüm işletmelerin daha
geniş müşteri kitlelerine hitap etmeleri
artık bir zorunluluk halini alıyor. Biz de üye
işyeri altyapımızda desteklediğimiz farklı
ödeme yöntemleriyle işletmelerimizin
uluslararası pazarlara açılmalarına destek
sağlıyoruz. Bu iş birliği sayesinde, fiziki
POS kullanan üye işyerlerinde, ülkemizi
ziyaret eden Çinli turistlerin Alipay
cüzdanlarıyla hızlı ve güvenli bir şekilde
ödeme yaparak kendilerini evlerinde
hissetmelerini sağlamayı amaçlıyoruz.”
Öte yandan İstanbul Havalimanı (İGA), “Çin
Dostu Havalimanı” belgesine layık görüldü.
Çinli misafirlerine özel ürün ve hizmetler
geliştiren İstanbul Havalimanı, dünyada tam
kapsamlı şekilde “Çin Dostu Havalimanı”
projesini uygulayan ilk terminal binası oldu.
Uluslararası alanda Türkiye’yi başarılı bir
şekilde temsil eden İstanbul Havalimanı’na,
Çinli misafirlerinin yolculuk deneyimlerini
artırmak için hayata geçirdiği uygulamalar
neticesinde “Çin Dostu Havalimanı”
belgesi verildi. İGA, bu konuda dünyanın
ilk terminal binası olma başarısı gösterdi.
Proje, Çinli misafirlerin havalimanında
geçirdikleri zamanı eşsiz bir deneyime
dönüştürmek ve İstanbul Havalimanı’nda
keyif dolu vakitler geçirmelerini sağlamak
olarak tasarlandı.Çinli misafirler için
havalimanında geçirilecek her anın daha
rahat ve keyifli hale getirilmesi amacıyla
‘yolcu dostu’ birçok uygulama da hayata
geçirildi. Çin’den gelen yolculara özel
check-in alanları tahsis edilirken, Çin’e
yönelik seferlerin aynı uçuş bölgesinden
yapılması, uçuş bilgi ekranlarının Çince
olması, bilet işlem ekranlarının Çince’ye
çevrilmesi gibi yeniliklere imza atıldı. Çinli
yolcuların kullandığı Weibo & Wechat gibi
sosyal medya mecralarının ekosisteminde
İstanbul Havalimanı’nın hesaplarının yer
alması, İGA İstanbul Havalimanı mobil
uygulamasında Çince dil seçeneğine yer
verilmesi, gelen ve giden yolcu katlarında
sıcak su dispanserlerinin bulunması, yolcu
köprülerinde “Hoş Geldiniz” yazısının
yer alması ve Çince bilen personellerin
özel üniformaları ile Çinli misafirlerin
havalimanında daha rahat etmeleri için
uygulamalar gerçekleştirildi.
Çinli turistte 2019 seviyesi yakalanabilir
CICG-Turkuvaz Medya iş birliğiyle hazırlanan
3. Çin-Türkiye Değişim Forumu’nda konuşan
T.C. Kültür ve Turizm Bakanı Yardımcısı
Özgül Özkan Yavuz, “Pandemi sonrası turizm
hareketliliğinin göz önüne aldığımızda kısa
zamanda rakamların 2019 seviyelerine
ulaşması ve aşması için önümüzde bir
engel gözükmüyor” dedi. 2018 yılı, Türkiye
ve Çin arasındaki kültür ve turizm ilişkileri
bakımından ‘Çin’de Türkiye Turizm Yılı’
kutlamasının ilişkilerimizin kat ettiği mesafe
açısından önemli bir yıl olduğuna işaret eden
Yavuz şunları söyledi: “2018 yılı boyunca
Türkiye’ye doğrudan uçuşların olduğu Pekin,
Şanghay ve Guanzhou gibi kentlerde Türkiye
olarak sahip olduğumuz tarihi, kültürel ve
turistik zenginliklerimiz Çin halkına anlatıldı.
Yıl boyunca Çin’de, Türk mutfağının tanıtımı,
uluslararası turizm fuarlarına katılım,
arkeoloji seminerleri, film ve sinematografik
yapımların tanıtımı, sahne sanatları,
konserler ve sergiler gibi onlarca etkinliğe
imza attık. Etkinliklerimizin gördüğü ilgi ile
2018 yılı ilişkilerimiz açısından kıymetli bir yıl
olarak hafızalarımızda ve tarihte yerini aldı.
2018 yılında ülkemiz 394 bin olan Çinli turist
tarafından ziyaret edilirken bu rakam yüzde
8,1’lik artışla 2019 yılında 426 bin ziyaretçiye
ulaştığını hatırlatan Yavuz konuşmasını şöyle
noktaladı: “Geçen yılın ilk 7 ayında Çin’den
gelen turist sayısı 43,858 olarak gerçekleşti.
Aynı şekilde pandemi öncesi dönemde
ülkemizden Çin Halk Cumhuriyeti’ni
ziyaret eden vatandaşlarımızın sayısı 80
bin rakamına yaklaşmıştı. Pandemi sonrası
turizm hareketliliğini göz önüne aldığımızda
55
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
DOSYA
ÇİN TURİZMİ
kısa zamanda rakamların 2019 seviyelerine
ulaşması ve aşması için önümüzde bir
engel gözükmüyor. Bu konudaki yoğun
çalışmalarımız devam ediyor. Gastronomi,
el sanatları, mimari. Birçok alanda ortak
yaklaşımları içeren bir mirasımız var.
Özellikle kültürel öğeler iki halkın birbirine
yakınlaşması için vesile oluyor.”
Çin’in iç turizmi çok güçlü
Dünya iç turizmi en güçlü ülkeler hangileri
diye araştırıldığında Çin’in, bu alanda ilk
sırada olduğunu görüyoruz. Bunun doğru
anlaşılabilmesi için şu birkaç örneğe
bakmak yeterli olacaktır. 2022 yılının üçüncü
çeyreğinde Çin'de 639 milyon turist yurt
içinde seyahat yaptı. Bu oran, koronavirüs
pandemisi öncesindeki seviyenin altında
kalmasına rağmen, Çin'in 2020'deki iç turizm
geliri 652,26 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Bu yıl Çin Yeni Yılı’nda ülke içinde 53 milyon,
Mezar Süpürme Günü olarak da bilinen
Qingming Festivali'nde ise yaklaşık 24 milyon
yerli turist ülke içinde seyahat etti. Çin Kültür
ve Turizm Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya
göre, Qingming Festivali sırasında ülkede
geçen yıldan yüzde 22’lik artışla yaklaşık
24 milyon yerli turist seyahat etti. Bakanlık
açıklamasına göre seyahatlerin yıllık yüzde 29
artışla 6,52 milyar yuan (yaklaşık 945 milyon
ABD doları) turizm geliri getireceği tahmin
ediliyor. 1 Mayıs tatilinde de 9 milyon kişinin
uçakla seyahat ettiği tahmin ediliyor. Çin
Turizm Akademisi (CTA) uzmanları, 2023'te
iç turizm gelirinin yıllık yüzde 95'lik bir artışla
yaklaşık 4 trilyon yuan'a (580,8 milyar dolar)
ulaşabileceğini söylüyor. CTA’ya göre bu yıl
aralarında bayram, festival gibi dönemlerde
gideceği yere varmak için birkaç kez seyahat
etmek zorunda kalacak Çinli turistlerin
toplamda yapacağı yurtiçi seyahat sayısı 4,4
milyarı aşacak. Çin’in gerek iç turizminin
güçlü olması gerekse de yurtdışından
gezginlerin radarında olması ülkedeki otel
sayılarının artmasına yol açıyor. 2019’ta
Çin’de toplam 10 bin 100 otel bulunuyorken,
başka uluslararası otel zincirlerinin işletme
üzere birbiriyle yarıştığı yeni oteller de
devreye girecek. Çin’in 2030’da dünyanın
en çok ziyaret edilen ülkesi olacağına ilişkin
yapılan araştırmalardan hareketle, ülkede
2030 yılına kadar 10 bin 500 yeni otelin daha
açılması planlanıyor. Küresel araştırma şirketi
Euromonitor International'ın raporuna göre
Çin, 2030 yılına kadar dünyanın bir numaralı
turizm destinasyonu olarak Fransa'yı
geçecek. Dünyadaki herhangi bir ülkeden
daha fazla ziyaretçi almanın yanı sıra, 2030
yılına kadar yurtdışına 260 milyonu aşkın
göndereceği turistlerle, ABD ve Almanya'yı
geride bırakarak bu alanda lider olacak.
ÇİNLİ TURİSTİ KAZANMANIN 10 PÜF NOKTASI
1
Çin gezginlerin ihtiyaç piramidini doğru anlayın. Onlar için
varış noktasının (destinasyon) benzersiz özelliklerini, Çin dostu
hizmetler haline getirin.
kollarınızı açın. Onları güler yüzle karşılayın. Kültürlerini
öğrenin. Bunun için Çin kültürü ve alışkanlıkları hakkında bol
bol kitap okuyun.
2
Çinliler sizin hakkınızda neler biliyor? Hakkınızda bilgi sahibi
olmalarını sağlamak için hizmetlerinize öykü katın, öykülü
anlatımları tercih edin.
7
Günlük konuşmalarda işinize yarayacak birkaç Çince sözcük
öğrenin. Buna hemen başlayın. Elemanlarınızın hepsinin birkaç
kelime de olsa Çince öğrenmesini sağlayın.
3
4
Kablosuz erişim imkânı sağlayın. Bunu yaparsanız, Çinliler cep
telefonlarından, yoğun olarak kullanılan Çince sosyal ağlara
girerek, hizmet ve ürünlerinizi tanıtacaklardır.
Bırakınız alışveriş yapsınlar! Çinliler ödemelerini kredi kartıyla
değil China Union Pay ile yapıyor. Alipay, China Union ödeme
noktaları oluşturun. Mağazaları geç saatlere kadar alışveriş için
açık tutmayı önerin.
8
9
Çin yemekleri sunduğunuzdan emin olun. Hazırlayacağınız
broşürlerde yazıdan çok görsellere yer verin.
Çinli tüketiciler videoları, ülkelerinde geliştirilen Douyin,
Kuaishou, WeChat ve Weibo gibi Çin malı sosyal medya
mecralarında izleyip, birbiriyle paylaşıyor. Elinizdeki Çince
olmayan mevcut videoları, sadeleştirip yeniden amaca yönelik
olarak video platformlarında yayınlamaya hazır hale getirin
5
6
Hizmetlerinizin değerini vurgulayın. Çinlilere cazip gelecek,
onları etkileyecek ibare ve sözcükleri bulup kullanın.
Bilgileri Çince yazamıyorsanız sembol kullanın. Çinli gezginlere
10
Yurtdışında en çok harcayan gezginler Çin’in Guangdong,
Şanghay, Pekin, Jiangsu, Zhejiang, Sichuan, Hubei, Shandong,
Fujian ve Liaoning kentlerinde yaşıyor. Bunlara hitap eden
tanıtım videoları hazırlayın.
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
56
ÇİN TURİZMİ
DOSYA
DÜNYA DOĞAL MİRAS ALANLARINDA DÜNYA BİRİNCİSİ
Çin’in 1985’ten bu yana UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde 56 mekânın girmesini sağladı. Bunların 38’i kültür mirası, 14’ü doğal miras 4’ü de
kültürel ve doğal dünya mirası alanı olarak UNESCO listesinde yer alıyor. Biz bunlardan sadece birkaç tanesini sizler için derledik:
Güzellik ve Gizem Diyarı: Kanas
Çin'in kuzeybatısında yer alan Xinjiang'ın uçsuz bucaksız kuzey kesiminde göller, koylar,
kanyonlar, ormanlar, çayırlar ve Tuva halkının ahşap evleri, büyüleyici bir doğal güzellik ve
huzur manzarası sunuyor. Burası, 10 bin 30 kilometrekarelik alanıyla Çin'in en büyük 5A
ulusal manzara alanı. Kanas Gölü Ulusal Jeo Parkı ve Baihaba Ulusal Orman Parkı'nı içeren
bölge, aynı zamanda ulusal bir doğal miras alanı-ve ulusal bir düşük karbonlu turizm deney
alanı. Kanas, Moğolca'da "güzellik ve gizem diyarı" anlamına geliyor. Genellikle tek bir turizm
bölgesi gibi düşünülen Kanas aslında üç büyük manzara alanına sahip: Kanas Manzara Alanı,
Hemu Manzara Alanı ve Baihaba Manzara Alanı. Bazı insanlar 1980 yılında Kanas Gölü'nde
“dev bir göl canavarı” keşfettiklerini ve fotoğrafladıklarını iddia ettiler; Kanas Gölü canavarı o
günden bu yana iyi bilinen, çözülmemiş bir “gizem” olarak kaldı.
Kanas gölü
Zirvelerin Görkemli İlham Veren Gezegeni Zhangjiajie
Burası, güzelliğiyle ziyaretçileri cezbetmenin yanı sıra bilim
kurgu filmi Avatar’da görüldüğü gibi uzaylı dünyası Pandora’nın
yüzen manzarasına da ilham veren eşsiz ve muhteşem bir zirve
ormanıdır. Ziyaretçiler, bir yandan buradaki doğanın büyülü
çalışmasına hayran kalırken, öbür yandan gerçekte uzaylı
bir dünyayı keşfediyor hissine kapılıyorlar. Zhangjiajie Ulusal
Orman Parkı, Çin’de belirlenen ilk ulusal orman parkıydı. 130
kilometrekarelik bir alanı kaplayan bu bölge, Çin’in merkezindeki
Hunan Eyaletindeki Zhangjiajie şehrinin temel manzara alanı olan
Wulingyuan’da yer alıyor. Yaklaşık yüzde 95’i ormanlıktır. Aralık
1992’de UNESCO Dünya Mirası Alanı olarak kabul edildi. Şubat
2004’te bu orman parkı da UNESCO Küresel Jeoparklar listesine
dahil edildi. Cennetin Güney Sütunu, 1.074 metre yükseklikte ve
yaklaşık 150 metre dikey yükseklikte gökyüzüne doğru yükselen
ilginç bir zirvedir. Tepesinde yemyeşil bitki örtüsü bulunan dev
dikey tepe, zeminde o kadar düz duruyor ki bir bıçakla keskin bir
şekilde kesilmiş gibi görünüyor. Etrafta bulutlar ve sis olduğunda,
Avatar’da görüldüğü gibi Pandora gezegenindeki yüzen dağların
gerçekçi bir versiyonu gibi görünüyor.
Zhangjiajie
Beijing Saray Müzesi
Yasak Şehir olarak da bilinen Beijing’deki Saray Müzesi’nde bir galeride bir tür dekoratif asa
olan “ruyi” o kadar çok var ki olağanüstü talihli bir yer olmalı. Shenwumen (Kutsal Hüner
Kapısı) Galerisi’ndeki -Uğurlu Dilekler: Saray Müzesi Koleksiyonu’ndaki Ruyi Asaları- sergisi
üç aylığına olmak üzere açıldı. Ağaç, bambu, altın, yeşim taşı ve diğer malzemelerden yapılan
150 kadar ruyi, Yasak Şehir’in envanterindeki bu tür yaklaşık 2 bin parçadan sergi için seçildi.
Burası, 1420’den 1911 yılına kadar Çin imparatorluk sarayıydı. Dekoratif kavisli nesneler, her
ikisi de Çin kültüründe uğurlu totemler olan, başları genellikle bulutlara ve reishi mantarına
benzeyen, uzun S biçiminde saplara sahiptir. Saray Müzesi Müdür Yardımcısı Ren Wanping,
serginin medyaya açık ön izlemesinde yaptığı açıklamada, “(Ay) Yeni Yıl kutsamalarının fiziksel
yansıması olarak, ruyi, insanların geleneksel kutlama kültürümüzü daha iyi anlamasına yol
gösterecektir. İnsanlar şimdi daha fazla maskota sahipler ve ruyinin kültürel önemi, modern
zamanlarda halk tarafından giderek unutuluyor. Bununla birlikte, temsil ettikleri iyi dilekler
ve son model teknolojik ustalık nesiller boyu miras alınmayı hak ediyor” diyor.
Beijing
Saray
Müzesi
57
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
DOSYA
ÇİN TURİZMİ
Jinan, Ebediyen Parıldayacak Şehir
Jinan, “Pınarlar Şehri” olarak biliniyor ayrıca çok sayıda köprüye
de ev sahipliği yapıyor. Ebediyen göz alıcı şehir olarak öne çıkacak
olan Jinan, sahip olduğu özelliklerinden dolayı, Çin’in diğer
şehirlerinin hiçbirinden aşağı kalmıyor. Pınarlar Şehri Minghu
Gösterisi kapsamında düzenlenen Gece Şöleni, şehrin pınarlarının
ve doğal güzelliklerinin sergilendiği ticari bir gösteri. Jinan şehrinin
zengin kültürü ve tarihi temel alınarak hazırlanıyor. Tarihi eserler
ve meşhur insanların kökenleri açısından bakacak olsak, Jinan
muhtemelen Beijing, Nanjing, Xi’an gibi büyükşehirleri kapsayacak
listeye giremez. Jinan, yüce ve muhteşem dağ manzaraları gibi
doğal güzellikler itibarıyla da Chongqing gibi şehirlerle aşık
atamaz; suya dayalı doğal güzelliklerde de Harbin, Hangzhou ve
Suzhou’nun yanına yaklaşamaz. Bununla birlikte, çok eskilere
uzanan bir tarih ve kültüre, tarihi şahsiyetlere sahip, dağlardan
meşhur suyollarına ve sayısız su kaynağına sahip bir şehir arıyor
olsaydık, Jinan şehri muhtemelen ilk tercihimiz olurdu. Jinan’ın
dağları, çok azametli ve tanınmış olmasa da şehrin dört bir yanına
dev bonsai ağaçları gibi yayılmış durumda. Ayrıca her dağın
anlatılmayı bekleyen bir hikayesi var. Jinan’ın güney banliyösünde
yer alan Qianfo Dağı, Bin Buda Dağı olarak da biliniyor. 258 metre
ile bölgenin en yüksek dağı olan Qianfo’nun tepesinde yer alan
Tanghuai Pavyonu’nun yakınlarında bir anma kapısı bulunuyor
ve kapının üzerinde bir plaka yer alıyor. Plakada “qiyan jiu dian”
Jinan
yazıyor; yani “Jinan’ın dokuz dağ zirvesine bu yerden bakarken”. Bu
ifade, Tang Hanedanlığı döneminde yaşamış Li He’nin (790-817)
kaleme aldığı bir şiirde geçiyor. Li he, şiirde Qizhou’nun (Jinan’ın
eski adı) kuzeyinde, batıdan doğuya tek sıra halinde dizilmiş, her
biri kendine özgü güzelliğe sahip dokuz küçük dağ zirvesini nasıl
seyrettiğini anlatıyor.
Hailuogou: Düşük Rakımlı Buzullar, İlkel Ormanlar
Çin’in tek Buzul Orman Parkı Hailuogou, Sichuan eyaletinin
batısında yer alıyor. Düşük rakımlı buzulları, çok eski zamanlardan
kalma gür ormanları ve eyaletin en yüksek dağının eteklerinden
doğan sıcak kaplıcalarıyla tanınıyor. Hailuogou Buzulu Orman
Parkı, Sichuan eyaletine bağlı Garze Tibet Özerk İli’nin
güneydoğusundaki Qinghai-Tibet Platosu’nun güneydoğu ucunda
yer alan ve “Sichuan Dağları’nın Kralı” olarak bilinen ünlü Gongga
Dağı’nın doğu yamacında yer alıyor. Eyaletin başkenti Chengdu’ya
yaklaşık 280 kilometre uzaklıkta olan Hailuogou, toplam genişliği
906.13 kilometrekareyi bulan altı doğal alandan oluşuyor. Doğal
buzullar, yüksek dağ zirveleri, sıcak kaplıcalar, ilkel ormanlar, yabani
bitki örtüsü ve fauna gibi büyüleyici doğal güzellikleriyle Ulusal 5A
Turist Cazibe Merkezi, Ulusal Doğa Koruma Alanı, Ulusal Jeoloji
Parkı ve Ulusal Orman Parkı ünvanlarına sahip olan Hailuogou,
bütün bunların ötesinde Çin’in tek Buzul Orman Parkı. Gongga
Dağı’nı çevreleyen alan, toplam genişliği 300 kilometrekareyi
aşan yüzlerce buzulu barındırıyor ve Çin’in en büyük deniz buzulu
yoğunluğuna sahip bölgesi. Bunlardan Hailuogou No.1 buzulu,
14.7 kilometrelik uzunluğu ve 16 kilometrekarelik toplam alanıyla
dünyanın en düşük rakımdaki en büyük modern buzulu olarak
kabul ediliyor. Doğal alanda teleferik hizmetleri mevcut, ancak
fiziksel açıdan yeterince zinde ziyaretçilere Hailuogou’nun çeşitli
ekolojik ortamlarını keşfetmek ve doğada sürükleyici bir gezinin
keyfini çıkarmak için yürümelerini tavsiye ediyoruz. Üç Numaralı
Kamp’tan Çim Denizi’ne orman patikasını kullanarak yürümeyi
tercih eden turistler, patika boyunca ilerlerken sık ormandaki taze
esintiyi hissederek ve uzaktaki karla kaplı yüksek dağları izleyerek
bedenlerini ve zihinlerini dinlendirebiliyor.
Hailuogou
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
58
HABERLER
Bakanlık, Sürdürülebilir
Turizm Programı Kriterleri
Genelgesi yayınladı
Kültür ve Turizm Bakanlığı, konaklama tesislerinin
uyması zorunlu hale getirilen Türkiye Sürdürülebilir
Turizm Programı Kriterleri ile ilgili genelge yayınladı.
Genelge ile her statü ve yıldız kategorisindeki
bütün konaklama tesislerinin yapması gereken düzenlemeler ve istenen
belgelerin 31.12.2023 tarihine kadar tamamlamaları gerektiği belirtiliyor.
Çetin Osman Budak:
“Çavuşoğlu’nun konaklama
vergisiyle uzaktan yakından
alakası yok”
CHP Antalya Milletvekili Çetin
Osman Budak, Dışişleri Bakanı
Mevlüt Çavuşoğlu’nun konaklama
vergisine dair sorulan bir soruya
verdiği ‘Konaklama vergisi
turizmin tanıtımına harcanacak’
yönündeki yanıtı eleştirdi. Budak,
Bakan Çavuşoğlu’nun “Hiç kusura
bakmasınlar ama turizmciler
bu konuda haksız. Evet, yüzde
2 vergi alınıyor. Ama bu yüzde 2 ne için harcanacak? Tanıtım için
harcanacak. Tanıtım kime yarayacak? Turizmcilere, ülkemize. Herkes
elini taşın altına koymalı” açıklamalarının uygulama ile uzaktan
yakından alakası olmadığını söyledi. Budak, “2023 yılının bütçesi,
turizm sektöründen 2,3 milyar lira konaklama vergisi toplamayı
öngörüyor. Bu rakam merkezi bütçeye dâhil edilecek ve turizmle
hiç de alakası olmayan alanlara harcanacak. Antalyalı ve Antalya
Milletvekili adayı olan Mevlüt Çavuşoğlu’nun konaklama vergisinin
nasıl toplandığından ve nereye harcanacağından bihaber olması
hayret verici” diye konuştu. Tüm dünyada konaklama vergilerinin
yerel yönetimlere aktarıldığını hatırlatan Budak, “Avrupa ülkelerinde
ve ABD’de konaklama vergilerinin çoğunluğu, yerel yönetimlere
turizmin yoğun olduğu dönemlerde altyapı ve çevre temizliği
gibi alanlara harcanması için aktarılır. Ama Türkiye’deki uygulama
tüm itirazlarımıza rağmen sakat doğmuş bir uygulamadır. Tanıtım
için turizmcilerden toplanan pay, konaklama vergisi değil, turizm
payıdır. Toplanan bu paralar son derece keyfi ve denetimsiz biçimde
Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (TGA) tarafından
harcanmaktadır” ifadelerini kullandı.
“Millet İttifakı iktidarında konaklama vergisi,
yerel yönetimlere aktarılacak”
Budak şöyle devam etti: “Millet İttifakı olarak hazırladığımız Ortak
Politikalar Metninde çok açıkça beyan ettik; ‘Otellerden alınan
konaklama vergisinin büyük bir kısmını, kentin tanıtımında ve
turizminin geliştirilmesinde kullanılmak üzere yerel yönetimlere
bırakacağız.’ Konaklama vergisi ruhuna uygun olarak ciro üzerinden
değil, sabit bir vergi olarak toplanacak ve turizm kentlerinin
gelişimi ve rehabilitasyonuna harcanmak için yerel yönetimlere
aktarılacak. Turizm sektörünün rekabetçiliğini düşüren bir vergi
kalemi olmaktan çıkarılacak.”
Merkez Bankası’ndan turizm
geliri açıklaması
Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, enflasyonun ekim ayındaki
zirve noktası olan yüzde 85,5’ten yaklaşık 42 puan gerileyerek nisan ayı
itibariyle yüzde 43,7’ye ulaştığını açıkladı. Kavcıoğlu ayrıca, “2022 yılında
hizmet sektörü büyümesi ve istihdamını destekleyen turizm sektörü
güçlü seyrini 2023 yılında da sürdürmektedir. Mart ayında 12 ay birikimli
turizm gelirleri 48,6 milyar dolara ulaşarak şimdiye kadarki en yükse
değerine çıkmıştır. Benzer şekilde toplam ziyaretçi sayısı 53 milyonu
aşarak tarihi zirvesine yükselmiştir” açıklamasında bulundu.
İlk çeyrekte hava yolculuğu talebi
güçlü seyretti
Uluslararası Hava
Taşımacılığı Birliği (IATA),
Mart 2023 için hava
yolculuğunda güçlü talep
artışı olduğunu duyurdu.
Yapılan açıklamaya göre,
Mart 2023'teki toplam
trafik (ücretli yolcu
kilometre veya RPK olarak
ölçülür) Mart 2022'ye
Willie Walsh
kıyasla yüzde 52,4 arttı.
Küresel olarak, yolcu
trafiği yüzde 88,0 ile Mart 2019 seviyelerinde seyretti. 2023 Mart
ayı iç hat trafiği ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 34,1
arttı. Toplam Mart 2023 iç hat trafiği, Mart 2019 seviyesinin yüzde
98,9'una ulaşmış durumda. Uluslararası trafik, Mart 2022'ye kıyasla
yüzde 68,9 arttı. Tüm pazarlarda yolcu trafiği, bir kez daha Asya-
Pasifik bölgesindeki havayolları liderliğinde güçlü bir büyüme kaydetti.
Uluslararası arz edilen koltuk sayısı Mart 2019 seviyelerinin yüzde
81,6'sına ulaşırken doluluk oranı yüzde 81,3 ile Mart 2019 seviyesini
10,1 puan aştı. IATA Genel Müdürü Willie Walsh, konu ile ilgili
değerlendirmesinde, “Takvim yılının ilk çeyreği, hava yolculuğu talebi
için güçlü bir notla sona erdi. Yurtiçi piyasalar aylardır pandemi öncesi
seviyelerine yakın seyrediyor. Uluslararası seyahatler için iki önemli
geçiş noktası aşıldı. Birincisi, talep bir önceki aya göre yüzde 3,5
artarak COVID öncesi seviyelerin yüzde 81,6'sına ulaştı. Buna, Çin'in
yeniden açılmasıyla birlikte Asya-Pasifik taşıyıcılarına olan talebin
neredeyse üç katına çıkması öncülük etti. Uluslararası yük faktörleri
de yüzde 81,3'e ulaştığı için verimlilik artıyor. Daha da önemlisi hem
yurt içi hem de yurt dışı seyahat için bilet satışları, güçlü büyümenin
en yoğun yaz seyahat sezonunda da devam edeceğine dair her türlü
göstergeyi veriyor” dedi.
59
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
HABERLER
Sururi Çorabatır: “Antalya’nın
hep yanında olacağım”
Cumhuriyet Halk Partisi- CHP
Antalya Milletvekili Adayı
Sururi Çorabatır; Antalya’da
faaliyet gösteren kurum,
dernek ve esnaf ziyaretleriyle
birlikte hemşerileri ile bir
araya gelmeye devam ediyor.
Turizmci kimliğinin yanında
tarım ve tekstil sektörlerinde
de aktif çalışmalar
gerçekleştiren, siyasi kimliği
ile ön plana çıkan ve Antalya
halkının sevgi ve desteğini
kazanan Çorabatır, “Antalya
hak ettiğini alacak! 34 yıldır bu
cennet şehirde bir üretici ve işletme sahibi olarak yaşıyorum. Bu
şehrin her bir güzelliği ve sorununu ben de bir hemşeriniz olarak
yaşıyor, görüyor ve duyuyorum. Turizmci kimliğimle bugüne
kadar ülkemizin ve Antalya’mızın maruz kaldığı sektörel zorlukları
aşmak ve kalıcı çözümler üretmek için çalıştım, çalışmaya da
devam edeceğim. Antalya halkının yaşadığı bu sorunları en az
onlar kadar ben de yaşayan biri olarak, Antalya’ya söz! Ülkemize
ve Antalya’mıza faydalı olacak çalışmalar için dün nasıl yanınızda
olduysam bugün de hep yanınızda olacağım” diyerek tüm Antalya
halkını seçim sürecinde birlik olmaya davet etti. Sururi Çorabatır,
34 yıldır Antalya’da turizm sektöründe faaliyet gösterdiği süre
zarfında; Türkiye Otelciler Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı,
Polonya Cumhuriyeti Antalya Fahri Konsolosluğu ve Türkiye Odalar
ve Borsalar Birliği Turizm Sektör Meclis Başkanlığı görevlerini
üstlendi.
TÜROFED’in yeni başkanı
Erkan Yağcı oldu
Türkiye Otelciler Federasyonunun (TÜROFED) yeni başkanı Erkan Yağcı
oldu. TÜROFED Yönetim Kurulu, Sururi Çorabatır’ın Antalya Milletvekili
Adayı olmasının ardından yeni başkanını belirledi. TÜROFED Başkan
Yardımcısı Erkan Yağcı, alınan karar ile TÜROFED’in yeni başkanı Erkan
Yağcı oldu. Antalya’da bir araya gelen TÜROFED Yönetim Kurulu, Sururi
Çorabatır’a verdiği hizmetler nedeniyle teşekkür ederken milletvekilliği
adaylığı için de başarılar diledi.
3. Anadolu Yemekleri Fotoğraf
Yarışması’na başvurular başlıyor
Anadolu'nun kültürü ve lezzetleriyle
dolu yemekleri, her yıl olduğu gibi bu yıl
da fotoğraf yarışması ile taçlandırmayı
amaçlayan 3. Anadolu Yemekleri
Fotoğraf Yarışması’na başvurular
başladı. Anadolu Yemekleri Fotoğraf
Yarışması, yemek kültürümüzün
zenginliğini tanıtmak ve gelecek
nesillere aktarmak amacıyla düzenleniyor. Dünya genelinden her
ülkeden ve milletten insanların katılımına açık olan yarışmanın
önkoşulu, yemeklerin Anadolu coğrafyasına özgü olması. Yarışmaya
katılmak isteyenler, Anadolu yemeklerini en iyi şekilde yansıtan
fotoğraflarını göndererek yarışma heyecanına katılabiliyor.
Yarışmanın jüri üyeleri arasında mutfak şefleri, fotoğraf sanatçıları,
gastronomi uzmanları yer alıyor. Ödüller arasında malzeme setleri,
yemek kitapları ve dünya mutfağından lezzet dolu tatil paketleri var.
Yarışmanın katılım koşulları ve detayları anatoliajournal.com web
adresinde yer alıyor. Yarışmaya son başvuru tarihi ise 10 Temmuz
2023 olarak açıklandı.
Dr. Servet Terziler: “Sağlık
turizminden elde edilen gelir
20 milyar dolara çıkabilir”
Türkiye’nin sağlık
turizminde 2022 yılında
saç ekimi, estetik, diş ve
genel sağlıkta gelirini 4
milyar dolar seviyesine
çıkardığını ifade eden Türk
Sağlık Turizmi Derneği
(TÜSATDER) Başkanı Dr.
Servet Terziler, sağlık
turizminden elde edilen
gelirin kısa süre içerisinde
20 milyar dolar seviyesine
çıkabileceğini söyledi. Türkiye’nin sağlık turizminde dünya çapında
bilinirliğine sahip olduğunu dile getiren Terziler, Hürriyet'te yer alan
haberde, “2019 sonunda sağlık turizminde 3 milyar dolarlık gelirle rekor
kırmıştık. 2020’de pandemi sürecinde az da olsa bir düşüş yaşandı.
2021’i de yükselişle kapattık. 2022 yılını rekorla kapattık. 2023’e de
hızlı bir giriş yaptık. Ancak 6 Şubat’ta yaşanan ve milyonlarca kişinin
etkilendiği deprem felaketi sonrasında 1 aylık bir duraklama sürecine
girdik. Mart sonunda itibaren ise ivme yine yukarı yönlü oldu. 2023’ü
de sağlık turizminde rekor bir seviyeyle kapatmayı hedefliyoruz” dedi.
Türk sağlık turizminin çok daha iyi noktalara ulaşabileceğini söyleyen
Servet Terziler, atılacak 5 adımla, elde edilecek gelirin 20 milyar dolara
çıkabileceğine dikkat çekti. Dr. Terziler atılması gereken adımları şu
şekilde özetledi: “Denetimler artırılmalı, haksız rekabetin önüne
geçilmeli. Doktor olmayan kişilerin hastanelerde oda kiralayarak saç
ekim yapması ivedilikle sonlandırılmalı. Hizmet İhracatçıları Birliği’nin
geliştirdiği, akredite kurumların listelendiği sistem desteklenmeli. Saç
ekimi alanında çalışabilecek hemşire ve anestezi teknisyenleri için
müfredata saç ekimi dersi eklenmeli. Turizm Geliştirme Ajansı’nın
(TGA) sağlık turizmine daha fazla destek vermesi sağlanmalı.”
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
60
HABERLER
Yasa dışı konumlandırılan
Tiny House’lara ceza geliyor
Edirne Valiliği, tarlaları yasa
dışı şekilde konaklama,
barınma maksatlı
yapıları konumlandıracak
şekilde çalışmalar
yapanlar hakkında suç
duyurusunda bulundu.
NTV’de yer alan habere
göre; Valilikten yapılan
açıklamada, son dönemde
özellikle sahil şeridine
yakın tarımsal arazilerde “tiny house” adı ile bilinen konaklama
ve barınma maksatlı yapıları konumlandıracak şekilde çalışmalar
yapıldığı, sosyal medya üzerinden kooperatif hisse satışı gibi yasa
dışı usullerinin denendiğinin tespit edildiği kaydedildi. Açıklamada
ayrıca Keşan ilçesine bağlı Danişment ve Gökçetepe köylerinde
bazı tarla vasıflı taşınmazlarda toprak koruma, arazi kullanımı ve
imar kanunları ile Edirne kapsamına alan üst ölçekli mekansal plana
aykırılık oluşturulduğunun belirlendiği bildirildi. Üstünde yapı olan
parsellerde mühürleme yapıldığı belirtilen açıklamada, yasaya aykırı
davrananlar hakkında kanunun “Tarım arazilerini, tescili mümkün
olmayan fiili hisseler oluşturarak arazinin hisselere tekabül ettiği
kabul edilen kısımlarının zilyetliğini, bir özel hukuk tüzel kişisinin
faaliyeti kapsamında bu tüzel kişiyle üyelik veya ortaklık ilişkisi
kurarak devretmek veya bu işlere aracılık etmek suretiyle arazinin
bütünlüğünün bozulmasına ve amacı dışında kullanılmasına
sebebiyet verenlere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve yüz günden bin güne
kadar adli para cezası verilir” hükmüne istinaden Keşan Cumhuriyet
Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğu ifade edildi.
Antandros, ören yeri ilan
edilmeye yaklaştı
İstanbul Lütfi Kırdar Kongre ve
Sergi Sarayı’nda düzenlenen,
kültür mirasının uluslararası
buluşma noktası 7. Heritage
İstanbul Fuar’ının Balıkesir
standında konuşan Antandros
Derneği Başkanı Gülçin Cömert,
Antandros’un ören yeri ilan
edilebilmesi için çalışmaların
hızlandığını söyledi. Antandros’un, İda Dağı’nın; bugünkü adıyla
Kaz Dağı’nın güney eteklerinde, Edremit Körfezi’nin kuzey kıyısında,
Balıkesir iline bağlı Edremit ilçesinin Altınoluk mahallesinde yer alan
antik bir Troas kenti olduğunu hatırlatan Cömert şöyle devam etti:
“Derneğimiz; 1999’da bölgede tespit edilen ve edilecek yerlerin SİT
alanına alınması Antandros Antik Kenti'nin gün ışığına çıkarılması
ve korunmasına destek vermek amacıyla Balıkesir’de kuruldu.
Bir yandan katıldığımız fuarlarda Antandros’u tanıtırken, diğer
yandan ilgili kurumlar nezdinde buranın ören yeri ilan edilmesi
için çalışmalar yapıyoruz. Antandros artık ören yeri ilan edilmeye
çok yaklaştı. Burası Troya'dan Bergama kadar devam eden ana yol
üzerinde bulunuyor ve ciddi sayıda ziyaretçinin ilgisini çekiyor. Şimdi
de ziyaretçilerin kısa sürede antik alana girmelerini kolaylaştırmak
adına bir ziyaretçi merkezi oluşturuyoruz”
Nevşehir’deki Tarihi Meryem
Ana Kilisesi ziyarete açıldı
Nevşehir’de tarihi Meryem Ana Kilisesi, restorasyon ve konservasyon
çalışmalarının ardından ziyarete açıldı. Meryem Ana Kilisesi, 1849
yılından 1924’e kadar Ortodoks Rumların ibadethanesi, 1950-
1983 arasında cezaevi olarak kullanılmıştı. Tarihi Kilise, restorasyon
ve konservasyon çalışmalarının ardından ziyarete açıldı. Diken
Gazetesi’nin aktardığına göre, tarihi binada düzenlenen törende
konuşan Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan, Meryem
Ana Kilisesi’nde yapılan çalışmalarla tarihi yapıda yıllar boyunca
oluşan hasarın ortadan kaldırıldığını söyledi.
Yunanistan, sınırdaki çelik
çitten duvarı turizme
açmaya hazırlanıyor
Yunanistan ile Türkiye arasındaki Meriç sınırına örülen metal çitin
turistik bir cazibe merkezi haline gelmesi için çalışmalara başlandı. Batı
Trakya'deki yerel yayın organlarının haberine göre Yunanistan'daki
turizm ve seyahat acentelerinin, Yunanistan ile Türkiye arasındaki
Meriç sınırına örülen metal çiti turistik bir cazibe merkezi haline
gelmesi için Yunanistan genelinde hızla çalışmalara başlandı. Sözcü’de
yer alan habere göre Atinalı turizm acenteleri ve Dedeağaç (Evros)
sınırına gezi düzenleyen turizm acentelerinin yerli ve yabancı turist
gruplarının yoğun ilgisine konu olan Ferecik bölgesinin bu tür
ziyaretler için açılması yönünde taleplerinin olduğu ifade ediliyor.
Meriç (Evros) Deltası'na güvenli erişim için Dedeağaç Belediyesinde
geçtiğimiz hafta Belediye Başkanı Yiannis Zambukis'in girişimiyle
gerçekleştirilen son toplantıda da bu konunun ele alındığı belirtilirken,
Başkan Zambukis'in, toplantıya katılan XII Dedeağaç Tümeni
temsilcisine, sürekli artan ilgi nedeniyle belirli bölgelere ziyaret izni
vermenin ordunun sorumluluğunda olduğunu hatırlatıp konuyu askeri
makamlara aktarmasını talep ettiği ifade ediliyor. Belediye Başkanı’nın
bir çözüm bulmak için meseleyi sadece orduya değil, merkezi düzeyde
siyasi liderliğe de taşımasını istediği ve çitin bir noktasında, Poros
bölgesinde veya başka bir yerinde ziyaret imkanı olması yönünde
görüş belirttiği kaydedildi. Yunanistan, 43 kilometre uzunluğundaki
çelik çiti 115 kilometreye uzatmak için AB’den destek istemişti.
61
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
İSTATİSTİKLER
İlk 3 ayda 6 milyon yabancı turist Türkiye’yi ziyaret etti
BÖLGELERE GÖRE TÜRKİYE'YE GELEN YABANCI ZİYARETÇİ SAYISI (OCAK-MART 2023)
BÖLGE 2022 2023 DEĞİŞİM (%)
ASYA 1.359.465 1.483.944 9,16%
AVRUPA 1.985.130 2.413.588 21,58%
AFRİKA 284.658 283.124 -0,54%
GÜNEY AMERİKA 35.822 43.800 22,27%
KUZEY AMERİKA 6.576 7.401 12,55%
ORTA AMERİKA 3.346 5.047 50,84%
BAĞIMSIZ DEV. TOPL. 1.070.130 1.698.898 58,76%
OKYANUSYA 129 141 9,30%
MİLLİYETSİZLER 13.557 11.496 -15,20%
TOPLAM DİĞER OECD 143.811 264.670 84,04%
TOPLAM 4.902.624 6.212.109 26,71%
TÜRKİYE'YE GELEN YABANCI ZİYARETÇİ SAYISI
(OCAK-MART 2023)
MİLLİYET 2022 2023 DEĞİŞİM (%)
RUSYA FED. 360.764 772.681 114,18%
BULGARİSTAN 408.409 523.150 28,09%
ALMANYA 418.420 504.847 20,66%
İRAN 502.247 471.790 -6,06%
GÜRCİSTAN 164.320 348.409 112,03%
İNGİLTERE 181.194 249.809 37,87%
IRAK 208.087 207.161 -0,45%
AZERBAYCAN 143.333 143.594 0,18%
FRANSA 123.287 130.034 5,47%
A.B.D. 89.352 148.715 66,44%
UKRAYNA 145.431 126.039 -13,33%
HOLLANDA 119.120 103.813 -12,85%
ROMANYA 82.844 102.953 24,27%
KUVEYT 89.033 69.491 -21,95%
S.ARABİSTAN 3.192 80.876 2433,71%
CEZAYİR 30.450 55.402 81,94%
AVUSTURYA 46.195 50.288 8,86%
LİBYA 45.519 40.513 -11,00%
İSPANYA 34.453 46.182 34,04%
G. KORE 7.737 34.708 348,60%
MISIR 44.372 36.413 -17,94%
K.K.T.C. 27.282 35.382 29,69%
İSVİÇRE 33.813 36.616 8,29%
ÇİN HALK CUM. 9.853 31.211 216,77%
DANİMARKA 24.384 26.668 9,37%
AVUSTRALYA 9.757 16.377 67,85%
JAPONYA 2.797 12.038 330,39%
DİĞERLERİ 1.546.979 1.806.949 16,81%
TOPLAM 4.902.624 6.212.109 26,71%
İSTANBUL'A GELEN YABANCI ZİYARETÇİ SAYISI
(OCAK-MART 2023)
MİLLİYET 2022 2023 DEĞİŞİM (%)
RUSYA 90.394 164.205 81,65%
İRAN 116.626 97.756 -16,18%
ALMANYA 92.194 90.107 -2,26%
ABD 36.801 52.625 43,00%
İNGİLTERE 42.355 43.700 3,18%
FRANSA 40.119 37.766 -5,87%
İSRAİL 40.120 35.138 -12,42%
IRAK 29.049 33.089 13,91%
SUUDİ ARABİSTAN 1.300 27.364 2004,92%
ÖZBEKİSTAN 25.685 27.208 5,93%
AZERBAYCAN 20.837 20.914 0,37%
HOLLANDA 28.028 20.276 -27,66%
UKRAYNA 23.780 16.646 -30,00%
ROMANYA 12.039 14.188 17,85%
LÜBNAN 19.225 12.472 -35,13%
ÇİN 3.432 12.260 257,23%
ÜRDÜN 20.553 11.826 -42,46%
AVUSTURYA 11.723 11.017 -6,02%
LİBYA 16.346 10.911 -33,25%
KANADA 8.402 10.662 26,90%
KUVEYT 27.023 9.646 -64,30%
MISIR 16.618 9.009 -45,79%
SURİYE 11.290 8.123 -28,05%
GÜNEY KORE 2.608 7.058 170,63%
AVUSTRALYA 3.485 5.080 45,77%
DİĞERLERİ 416.368 417.724 0,33%
TOPLAM 1.156.400 1.206.770 4,36%
İSTANBUL'A GELEN YABANCI ZİYARETÇİ SAYISI (xxx)
TOPLAM 2.904.460 3.480.630 19,84%
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023
62
İSTATİSTİKLER
MUĞLA'YA GELEN YABANCI ZİYARETÇİ
SAYISI (OCAK-MART 2023)
MİLLİYET 2022 2023 DEĞİŞİM (%)
İNGİLTERE 6.540 23.115 253,44%
İRAN 1.262 4.857 284,87%
İRLANDA 330 2.735 728,79%
ALMANYA 96 783 715,63%
ÇİN 23 519 2156,52%
FRANSA 64 409 539,06%
BULGARİSTAN 41 375 814,63%
ABD 273 298 9,16%
HOLLANDA 47 218 363,83%
AVUSTURYA 26 200 669,23%
ÇEK CUM. 28 184 557,14%
İTALYA 34 179 426,47%
HİNDİSTAN 48 148 208,33%
KANADA 158 121 -23,42%
İSPANYA 31 97 212,90%
AVUSTRALYA 31 91 193,55%
İSVİÇRE 19 75 294,74%
BELÇİKA 14 65 364,29%
AZERBAYCAN 36 59 63,89%
İSVEÇ 9 56 522,22%
G. AFRİKA CUM. 45 53 17,78%
İSRAİL 197 49 -75,13%
DANİMARKA 9 27 200,00%
BELARUS 13 25 92,31%
KAZAKİSTAN 16 23 43,75%
JAPONYA 2 20 900,00%
FİNLANDİYA 4 19 375,00%
DİĞERLERİ 1.605 5.836 263,61%
TOPLAM 11.001 40.636 269,38%
İZMİR'E GELEN YABANCI ZİYARETÇİ
SAYISI (OCAK-MART 2023)
MİLLİYET 2022 2023 DEĞİŞİM (%)
ALMANYA 36.399 38.533 5,86%
İRAN 9.280 8.297 -10,59%
İNGİLTERE 6.457 8.143 26,11%
HOLLANDA 6.495 6.772 4,26%
AZERBAYCAN 6.897 4.408 -36,09%
RUSYA FED. 403 4.218 946,65%
FRANSA 2.792 3.200 14,61%
MEKSİKA 257 2.780 981,71%
YUNANİSTAN 753 2.732 262,82%
BULGARİSTAN 1.658 2.662 60,55%
AVUSTURYA 2.407 2.644 9,85%
A.B.D. 1.207 2.367 96,11%
BELÇİKA 2.294 2.292 -0,09%
İSVİÇRE 1.694 1.993 17,65%
K.K.T.C. 1.427 1.949 36,58%
UKRAYNA 846 1.373 62,29%
İRLANDA 906 1.123 23,95%
FİLİPİNLER 642 1.022 59,19%
İTALYA 532 1.022 92,11%
ROMANYA 562 846 50,53%
POLONYA 503 797 58,45%
BREZİLYA 64 737 1051,56%
DİĞER 417 727 74,34%
PORTEKİZ 224 515 129,91%
KOLOMBİYA 137 500 264,96%
HİNDİSTAN 254 487 91,73%
KANADA 190 390 105,26%
DANİMARKA 259 372 43,63%
DİĞERLERİ 4.156 5.600 34,74%
TOPLAM 90.112 108.501 20,41%
ANTALYA'YA GELEN YABANCI ZİYARETÇİ
SAYISI (OCAK-MART 2023)
MİLLİYET 2022 2023 DEĞİŞİM (%)
RUSYA 81.239 209.404 157,76%
ALMANYA 111.300 169.185 52,01%
İNGİLTERE 57.546 88.498 53,79%
POLONYA 13.817 24.387 76,50%
İSRAİL 11.504 16.989 47,68%
İRAN 25.968 15.006 -42,21%
KAZAKİSTAN 15.049 13.685 -9,06%
HOLLANDA 11.410 11.408 -0,02%
UKRAYNA 9.013 11.105 23,21%
DANİMARKA 7.399 9.249 25,00%
BELÇİKA 7.772 8.617 10,87%
AVUSTURYA 4.989 7.219 44,70%
İSVİÇRE 4.589 6.757 47,24%
ÜRDÜN 8.228 6.306 -23,36%
FRANSA 4.824 5.704 18,24%
İSVEÇ 6.913 5.464 -20,96%
NORVEÇ 5.062 5.210 2,92%
ROMANYA 2.632 3.322 26,22%
K.K.T.C. 1.454 3.265 124,55%
ÇEKYA 1.529 2.824 84,70%
BELARUS 1.727 2.535 46,79%
MACARİSTAN 1.542 2.151 39,49%
ÖZBEKİSTAN 2.512 2.150 -14,41%
IRAK 2.363 2.068 -12,48%
LİTVANYA 911 1.851 103,18%
İTALYA 1.022 1.682 64,58%
SLOVAKYA 1.121 1.539 37,29%
DİĞER 34.915 39.066 11,89%
TOPLAM 438.350 676.646 54,36%
63
Turizm İşletme & Yatırım Dergisi ǀ 05’2023