a06bbdb6-b820-4fb2-aade-ef1a8854ee9f

10.SINIF BiYOLOJi
SOY AĞACI KONU ANLATIMI

Otozomal Soy Ağacı
•
kullanılacak araştırmada Herhangi bir •
bireylerin belirli karakterler bakımından
homozigot veya heterozigot olup
olmadığını anlamak için soy ağaçları
kullanılır. Ayrıca soya bağlı bir karakterin
görünme ihtimalini hesaplamak gibi pratik
.amaçlar içinde soy ağaçları kullanılır
•

Otozomal soy ağaçlarında ilgili
genler, otozomlar üzerinde
dominant veya resesif olarak
bulunur. Soyağacı incelenerek
.bireylerin genotipleri belirlenebilir
Yandaki soyağacında çekinik genle
yavru canlılara geçen bir özelliğin
dilsiz) seyri gösterilmiştir. –(sağır
Yeşil renkle gösterilen bireylerde bu
özellik ortaya çıkmıştır. Bu özelliğin
yeşil renkli bireylerde ortaya çıkması
bunların anne ve babasının
heterozigot genotipli olduğunu
.gösterir
Baskın fenotipli bireylerden birinin
homozigot olması durumunda
çekinik fenotipli bir çocuğun
oluşması ihtimali yoktur. Çünkü
çocuk anne veya babasından baskın
.gen alır

Çözüm:
numaralı çocukların 4 ve 1 Kan grupları fenotipleri verilen
genotiplerini, soy ağacında yerine koyarak diğer kardeşlerin ve
.ebeveynlerin genotiplerini bulabiliriz

Bu iki çocuk belirtilen
kan gruplarında
herhangi birine sahip
0 olabilir. Genotipleri A
olan anne ve 0 ve B
babadan BB veya AA
genotipli bir çocuğun
oluşma ihtimali yoktur.
Çünkü çocukların
homozigotAA veya BB
genotipli olması için
anne ve babasından A
ve B genlerini birlikte
.alması gerekir
D Cevap

Gonozomal Soy Ağacı
Gonozomal kromozomlarda bulunan karakterlerin •
aktarılmasını gösteren soy ağacıdır. Karakterin
oluşmasından etkili olan genler X ve Y
kromozomlarının üzerinde bulunur. Bu genler çekinik
veya baskın olabilir. Sadece Y kromozomunda bulunan
genler erkek bireylerde görülür (yapışık parmaklılık
gibi). X kromozomundaki genler hem erkek hem de
dişilerde (renk körlüğü, hemofili) bulunur. Aşağıdaki
.soy ağacında yeşil renkli olan bireyler renk körüdür

Kız çocuklar X
kromozomlarından
birini annesinden
diğerini ise babasından
aldığı için renk körü olan
bir kız çocuğun babası
her durumda renk körü
olur. Annesi ise taşıyıcı
veya renk körü olur.
Annenin renk körü
olması durumunda ise
bütün erkek çocuklar
.renk körü olacaktır

ednirezü umozomork X :Çözüm
atkucoç zık niğillezö kinikeç nalıtılak
adnısabab niçi isemlibakıç ayatro
.rikereg isemlürög akaltum niğillezö
X kucoç zık nalo ilpitoneg rXrX üknüÇ
adabaB .rıla nadnısabab inirib nedrel
nızık rib elyöb erög anuğudlo X ket
inaY .rikereg ısamlo ılarat ad nısabab
ilreçeg murud neliretsög adnıkkış E
X esi ralkucoç kekrE .zamalo
.rıla nednirelenna ınıralmozomork
asrulo etpitoneg (rXRX) ıcıyışat ennA
ıralkucoç kekre malğas ayev atsah
.(murud ikadnıralkış C ev A) rilibaşulo
ıralkucoç kekre asrulo atsah ennA
D ev B) rulo ürök kner elkilnisek
.(ıralkış
Cevap E
(özelliği gösteren dişi ve erkek birey)

Soy Ağacının Tanımı
Soyağacını genetik aile tarihi olarak ifade etmek •
mümkündür. İnsanlar arasında bilimsel amaçlı
eşleştirmelerin uygulanması mümkün olmadığı için,
genetik bilimciler daha önce yapılmış olan evliliklerin
sonuçlarını analiz ederler. Soyağacı oluşturularak
kalıtsal bir hastalığın ya da özelliğin aile içinde seyri
kuşaklar boyunca incelenebilir. Soyağacı analizleri,
bireylerin ya da doğacak çocukların olası genotiplerini
tahmin etmede kullanılabilir. Ayrıca Mendel ilkeleri ve
basit mantığın kullanılmasıyla bir soyağacındaki
.bilgilerden genotiplerin birçoğu ortaya çıkarılabilir

Hazırlayan:MarwaTABBA
B
Sınıfı:10/D
No:1055