Killian-Jamieson divertikülü: Olgu sunumu - Türk Pediatri Arşivi

OOllgguu SSuunnuummuu CCaassee RReeppoorrtt
DOI: 10.4274/tpa.45.377
Killian-Jamieson divertikülü: Olgu sunumu
KKiilllliiaann--JJaammiieessoonn ddiivveerrttiiccuulluumm:: CCaassee rreeppoorrtt
Mahya Sultan Tosun, Vildan Ertekin, Abdulmecit Kantarc›*
Atatürk Üniversitesi T›p Fakültesi, Çocuk Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Anabilim Dal›, Pediatrik Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Bilim Dal›, Erzurum, Türkiye
*Atatürk Üniversitesi T›p Fakültesi, Radyodiagnostik Anabilim Dal›, Erzurum, Türkiye
ÖÖzzeett
Özofagus divertikülleri nadir görülür. Disfaji ve sindirilmemifl g›dalar›n regürjitasyonu yak›nmalar› ile baflvuran ve proksimal özofagusta
pulsiyon divertikülü saptanan bir olgu sunulmufltur. (Türk Ped Arfl 2010; 45: 377-9)
Anahtar sözcükler: Disfaji, özofageal divertikül
SSuummmmaarryy
Esophageal diverticules are very rare. A 15-year-old patient with dysphagia and regurgitation of undigested food diagnosed as proximal
esophageal pulsion diverticula is presented. (Turk Arch Ped 2010; 45: 377-9)
Key words: Dysphagia, esophageal diverticula
Girifl
Özofagus divertikülleri nadir olup özofagusun herhangi
bir seviyesinde ortaya ç›kabilirler. Etiolojileri, belirtileri
ve tedavi gereksinimlerine göre faringoözofageal,
parabronfliyal ve epinefrik divertikül olarak üç’e ayr›l›rlar.
Klasik Rokitansky s›n›flamas› ise özofageal divertiküllerin
etiopatojenezi hakk›nda bilgi verir: Çekme divertikülü
özofageal duvar› tutan mediyastinal lenf dü¤ümlerinden
(genellikle granülomatöz hastal›klar) bafllayan kronik
enflamatuar süreç sonucunda geliflirler. Bu divertiküller
s›kl›kla karina komflulu¤unda görülürler (parabronfliyal
divertikül). ‹tilme (pulsiyon) divertikülleri özofageal lümen
içindeki de¤iflken bas›nç farkl›l›¤›ndan kaynaklan›r. Killian
üçgeninden faringoözofageal divertikül, bozulmufl motilite
nedeniyle özofageal duvar›n y›rt›lmas› sonucunda da
epinefrik divertikül geliflebilir (1).
Killian-Jamieson divertikülü (proksimal yan servikal
özofageal divertikül) proksimal servikal özofagusun yan
Yaz›flma Adresi/Address for Correspondence: Dr. Mahya Sultan Tosun, Atatürk Üniversitesi T›p Fakültesi, Çocuk Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Anabilim Dal›,
Pediatrik Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Bilimdal›, Erzurum, Türkiye E-posta: mahyaci@yahoo.com
Gelifl Tarihi/Received: 16.07.2009 Kabul Tarihi/Accepted: 30.07.2009
Türk Pediatri Arflivi Dergisi, Galenos Yay›nevi taraf›ndan bas›lm›flt›r. / Turkish Archives of Pediatrics, published by Galenos Publishing
337777
duvar›ndan d›flar›ya do¤ru keseleflen ve faringoözofagografide
çeflitli boyutlarda görülebilen bir itilme divertikülüdür (2).
Olgu Sunumu
Onbefl yafl›nda k›z hasta son alt› ayd›r yutma s›ras›nda
bo¤azda tak›lma hissi, yemek yedikten uzun süre sonra bile
sindirilmemifl g›da art›klar›n›n a¤›za gelmesi ve a¤›z kokusu
yak›nmalar›yla baflvurdu. Öyküde bu yak›nmalar›n›n daha
önce olmad›¤›, reflü belirtilerinin efllik etmedi¤i, geçirilmifl
hastal›k veya travma öyküsünün olmad›¤› ö¤renildi. Fizik
bak›da vücut a¤›rl›¤› ve boy 50. persantilde, tüm sistemlerin
muayeneleri do¤ald›. Laboratuvar incelemesinde tam kan
say›m›, biyokimyasal de¤iflkenleri, eritrosit çökme h›z› ve
C-reaktif protein de¤erleri normaldi. ‹ki yönlü akci¤er
grafisinde lenfadenopati, kitle veya bas› bulgusu mevcut
de¤ildi. Baryumlu faringoözofagografide özofagus proksimalinde
itilme divertikülü izlendi. Hiyatal herni veya
akalazya bulgusuna rastlanmad› (fiekil 1). Hastaya üst

Tosun ve ark.
337788 Killian-Jamieson divertikülü/Killian-Jamieson diverticulum
sindirim sistemi endoskopisi yap›ld› ve normal olarak
saptand›. Özofagustan al›nan biyopsi örnekleri normal
özofagus mukozas› olarak de¤erlendirildi.
Tart›flma
Yetiflkin döneminde do¤ufltan divertiküller çok nadir
olup trakeoözofageal ortak bofllu¤un yetersiz kapanmas›ndan
veya heterotopik mukozaya sahip özofageal
duplikasyondan kaynaklan›r. Ço¤u özofageal divertiküller
kazan›lm›fl olup genellikle yetiflkin dönemden sonra bulgu
verirler. Divertikül için daha tipik bölgeler midözofageal ve
epinefrik bölgelerdir. Midözofageal veya parabronfliyal
segment karina seviyesinin 5 cm yukar› ve afla¤›s›
aras›ndaki alan olarak tan›mlan›r. Epinefrik bölge ise
özofagusun son 10 cm’lik k›sm› olarak kabul edilir (3).
Proksimal özofageal itilme divertikülleri (Killian-Jamieson
tip) oldukça nadirdir. Hastam›z flu andaki bilgilerimize
göre çocuklarda bildirilen ilk olgudur. Enflamatuar mediyastinal
lenf dü¤ümlerinden kaynaklanan periözofageal
yap›fl›kl›klar küçük, sark›k duran, konikal flekilli ve genifl
tabanl› gerçek çekme divertikülüne neden olur (3-5).
Bilinen neden akci¤er tuberkülozudur; antraks, histoplazmozis
ve non-Hodgkin lenfoma da nedenler aras›nda
bildirilmifltir (3,4). Do¤al yap›s›ndan dolay› divertikül
kolayca boflalmaktad›r; böylece daha az bulgu verir.
‹tilme divertikülü çok s›kl›kla özofagusun 1/3 üst veya alt
k›sm›nda özofagus duvar›n›n kas tabakas›ndaki zay›fl›k
nedeni ile mukoza ve submukozan›n ç›k›nt›s› ile geliflir (5).
‹tilme divertikülüne neden olan patofizyolojik mekanizmalar
oldukça karmafl›kt›r ve özofageal motilite bozukluklar›,
ifllevsel veya mekanik özofageal t›kan›kl›¤› ve özofagus
Resim 1. Faringoözofagografi, yan görüntü
Özofagus proksimalinde divertikül
TTüürrkk PPeedd AArrflfl 22001100;; 4455:: 337777--99
TTuurrkk AArrcchh PPeedd 22001100;; 4455:: 337777--99
duvar›n›n bölgesel zay›fl›¤› bunlar aras›nda düflünülebilir (3).
Divertikül lümeni içine biriken art›klar kolayca burada
hapsedilir ve ço¤u olguda epigastrik yanma, disfajinin
hissedildi¤i bölgede doluluk hissi, kusma ve sindirilmemifl
g›dalar›n regürjitasyonu fleklinde belirtiler geliflir (5). Hastam›z›n
kronik enflamatuar bir hastal›¤a ait yak›nmalar›n›n, fizik
muayenesinin, laboratuvar bulgular›n›n olmamas›; buna
karfl›l›k disfaji ve sindirilmemifl g›dalar›n regürjitasyonu
fleklinde yak›nmalar›n›n olmas› hastam›zda itilme divertikülü
olas›l›¤›n› düflündürmüfltür.
Zenker divertikülü ve Killian-Jamieson divertikülü
krikofaringeal kas komflulu¤unda servikal özofagus veya
hipofarinksteki anatomik zay›f bölgeden meydana gelir
(2). Zenker divertikülü krikofaringeus kas›n›n hemen
yukar›s›nda ve orta hattaki zay›f alandan (Killian üçgeni)
faringoözofageal segmentin arka duvar›ndan köken al›r.
Oysa ki Killian-Jamieson divertikülü özofagusun uzunlamas›na
tendonunun yan ve krikofaringeusun hemen
afla¤›s›ndaki boflluktan (Killian-Jamieson bofllu¤u)
proksimal servikal ön yan özofagusun ön yan duvar›ndan
köken al›r (2,6). Radyografik olarak, Zenker divertikülü
frontal görüntülerde servikal özofagus orta hatt›nda ve
yan görüntülerde arka k›sm›nda bulunan divertikül kesesi
fleklinde bulgu verirken; Killian-Jamieson divertikülü
frontal görüntülerde servikal özofagusun yan ve yan
görüntülerde ön duvar›na bitiflik bir divertikül kesesi fleklinde
görülür (2). Hastam›za çekilen faringoözofagografide
divertikül kesesi yan görüntüde özofagus ön duvar›na
bitiflik, içi baryum ile dolmufl kese fleklinde görülmektedir
(fiekil 1). Bizim hastam›za da yerleflim bölgesi, klinik bulgular
ve boyutlar› nedeni ile Killian-Jamieson divertikülü tan›s›
konulmufltur.
Zenker ve Killian-Jamieson divertikülleri anatomik
olarak farkl› olmas›na ra¤men belirtileri birbirine benzer
(6). Fakat Zenker divertikülü aspirasyon pnömonisi riski
tafl›maktad›r; ek olarak faringoözofagografide gastroözofageal
reflü yüksek s›kl›kta saptan›r (2). Hastam›zda pnömoni
öyküsü olmad›¤› gibi faringoözofagografi ve üst sindirim
sistemi endoskopisi de normal olarak saptand›. Rubesin ve
ark.’lar› (2) eriflkin diverküllü 42 hastay› sunduklar› bir
çal›flmada, olgular›n 16’ s›nda Killian-Jamieson divertikülü
bildirmifllerdir. Killian-Jamieson divertiküllü olgular›n
yaln›zca üç’ünde divertikül ile ilgili belirtiler (%19) (ikisinde
suprasternal disfaji, birinde öksürük) bildirilmifltir. Bu olgular›n
hiçbirinde aspirasyon pnömonisine rastlanmam›flt›r.
Bulgu veren Killlian-Jamieson divertikülü olan hastalara
cerrahi tedavi önerilmektedir. Son y›llarda fleksibl
endoskopik tedavi yöntemi de kullan›lmaya bafllanm›flt›r (6).
Özofagus divertikülleri çocuklarda son derece nadir
görülmektedir. fiu andaki bilgilerimize göre Killian-Jamieson
divertikülü çocuklarda daha önce bildirilmemifltir. Özofagus
divertikülü saptanan olgular özellikle Zenker divertikülü ile

TTüürrkk PPeedd AArrflfl 22001100;; 4455:: 337777--99
TTuurrkk AArrcchh PPeedd 22001100;; 4455:: 337777--99
ay›r›c› tan›s› aç›s›ndan de¤erlendirilmelidir. Bu olgu
sunumunda Killian-Jamieson divertikülünün çocuklarda
da görülebilece¤i, daha az klinik bulgu verdi¤i, tesadüfen
saptanabilece¤i, gastroözofageal reflü veya aspirasyon
bulgular›na daha az neden olabilece¤i vurgulanm›flt›r.
Kaynaklar
1. Costantini M, Zaninotto G, Rizzetto C, Narne S, Ancona E.
Oesophageal diverticula. Best Pract Res Clin Gastroenterol
2004; 18: 3-17.
Tosun ve ark.
Killian-Jamieson divertikülü/Killian-Jamieson diverticulum 337799
2. Rubesin SE, Levine MS. Killian-Jamieson diverticula: radiographic
findings in 16 Patients. Am J Roentgenol 2001; 177:
85-9.
3. Thomas ML, Anthony AA, Fosh BG, Finch JG, Maddern GJ.
Oesophageal diverticula. Br J Surg 2001; 88: 629-42.
4. Hadi U, Rameh C. Giant midesophageal diverticulum presenting
as food impaction: case report and review of the literature.
Am J Otolaryngol 2007; 28: 122-5.
5. Gerard FP, Sabety AM. Pulsion diverticulum of the mid-throracic
esophagus. Dis Chest 1966; 49: 655-7.
6. Lee CK, Chung IK, Park JY, et al. Endoscopic diverticulotomy
with an isolated-tip needle-knife papillotome (Iso-Tome) and a
fitted overtube fort he treatment of a Killian-Jamieson diverticulum.
World J Gastroenterol 2008; 14: 6589-92.