türkiye kozmetik ve temizlik sanayii ürünleri sektör raporu - TOBB
türkiye kozmetik ve temizlik sanayii ürünleri sektör raporu - TOBB
türkiye kozmetik ve temizlik sanayii ürünleri sektör raporu - TOBB
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2<br />
TÜRKİYE KOZMETİK VE TEMİZLİK ÜRÜNLERİ SANAYİİ SEKTÖR RAPORU<br />
Türkiye’de Osmanlı döneminde önemli bir sanayi dalı olan sabun üretimi ile ilgili<br />
ilk düzenlemelerin Fatih Sultan Mehmet tarafından yapıldığı, daha sonra İkinci Beyazıt,<br />
Yavuz Sultan Selim <strong>ve</strong> Kanuni Süleyman dönemlerinde de sabunun kalitesi,<br />
fiyatı, ticareti, kontrolü <strong>ve</strong> sabuncu esnafı ilgilendiren diğer konularda düzenlemeler<br />
yapıldığı bilinmektedir. Bu sabunlarda hammadde olarak içyağı <strong>ve</strong> zeytinyağı<br />
kullanılmakla birlikte zeytinyağlı sabunlar tercih edilmekte idi. Bu nedenle zeytin <strong>ve</strong><br />
zeytinyağı üretilen bölgelerde sabun üretimi de gelişmişti. O dönem sabunları üretim<br />
bölgesi <strong>ve</strong>ya kullanılan esanslar ile adlandırılmakta olup çiçek sabunu, misk<br />
sabunu, hünkari sabun, beyaz <strong>ve</strong> siyah paşa sabunu, alaca sabun, kara sabun,<br />
leke sabunu <strong>ve</strong> fes sabunu, Trablus, Girit <strong>ve</strong> Kandiye sabunları çok ünlüydüler.<br />
1900’lü yılların başlarında Osmanlı İmparatorluğu küçülürken Anadolu’ya göç<br />
başlamış <strong>ve</strong> bu arada Anadolu dışındaki Osmanlı topraklarında sabunculuk yapan<br />
girişimci muhacirler bu günkü Türkiye topraklarına göç ettikten sonra da eski<br />
mesleklerini icra etmeye devam etmişlerdir. Önceleri Osmanlı Devletinin yabancı<br />
tüccarlara tanımış olduğu kapitülasyonların yarattığı haksız rekabet nedeniyle yerel<br />
seviyenin üzerine yükselemeyen bu üreticiler, Cumhuriyet sonrasında kapitülasyonların<br />
kaldırılmasıyla kendi benliklerine kavuşmuşlardır.<br />
1950’li yılların sonlarına kadar sabun tüketimi basit usulde sergi sabunculuğu<br />
olarak devam etmiş olup bugün de hala özellikle küçük yerleşim birimlerinde bu<br />
tür üretim yaygındır. Yüzyılın ortalarından itibaren makine sabunculuğu başlamış<br />
<strong>ve</strong> yapılan yatırımlarla bugün <strong>sektör</strong>ün önemli bir kısmı bu tür imalata dönmüştür.<br />
Gerek kapasite gerekse kalite olarak önemi tartışılmaz olan makine sabunculuğunun,<br />
sergi sabunculuğunun yerini tümüyle alması beklenmese de şimdiki üretimin<br />
kitle tüketimine yönelik bölümü zaman içinde kaçınılmaz olarak mekanik üretime<br />
geçecek, sergi sabunculuğu ise niş ürünlerde <strong>ve</strong> nostalji olarak çok düşük seviyelerde<br />
de olsa devam edecektir.<br />
Diğer taraftan, 19. yüzyılın sonlarında gelişmiş toplumlarda ortaya çıkan <strong>ve</strong><br />
eşya ile mekân temizliğinde makinelerin kullanılmasına dayanan eğilim <strong>ve</strong> alışkanlığı<br />
önceleri daha iyi bir temizleyici olmadığı için sabun çeşitleri (Arap sabunu<br />
v.b.) <strong>ve</strong> şekilleri (toz, granül, v.b.) kullanılarak yaygınlaştırılmıştır. Daha sonraki yıllarda<br />
kullanıma giren yıkama makinesi tasarımları <strong>ve</strong> onların etkinliğini katlayarak<br />
arttıran, kimya teknoloji ürünü yeni sentetik temizleyiciler yaygınlaşarak bugünkü<br />
önemli deterjan <strong>ve</strong> <strong>temizlik</strong> maddeleri <strong>sektör</strong>ünün yaratılmasında önemli rol oynamıştır.<br />
Bütün bu teknolojik gelişmeye karşılık yer yer <strong>ve</strong> özellikle daha az gelişmiş<br />
toplumlarda sabunların eşya <strong>ve</strong> çevre temizliğinde kullanımına günümüzde bile<br />
devam edilmektedir. 20. yüzyılda devamlı gelişen <strong>ve</strong> teknolojik bakımdan kendini<br />
Türkiye Odalar <strong>ve</strong> Borsalar Birli¤i
Change language