türkiye kozmetik ve temizlik sanayii ürünleri sektör raporu - TOBB

TÜRKİYE KOZMETİK VE TEMİZLİK 

SANAYİİ ÜRÜNLERİ 

SEKTÖR RAPORU 

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ 

TÜRKİYE KOZMETİK VE TEMİZLİK ÜRÜNLERİ 

SANAYİİ MECLİSİ 

Ankara 2008 

i

TÜRKİYE KOZMETİK VE TEMİZLİK ÜRÜNLERİ SANAYİİ SEKTÖR RAPORU 

TOBB Yayın Sıra No: 2008/70 

Sayfa Dünezi ve Baskı : Afşaroğlu Matbaası 

425 22 44 - Ankara 

ii 

Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i


Önsöz 

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türk özel sektörünün en üst düzeyde yasal 

temsilcisi sıfatı ile özel sektörümüzün ihtiyaçları doğrultusunda çalışmalar yürütmüş, 

sorunlarına çözüm aramış ve özel sektörün istikrarlı bir biçimde gelişimine katkıda 

bulunmuştur. 

Sektörlerimize daha kapsamlı hizmet sunulması ihtiyacı doğrultusunda ve bu 

hizmetlerin geliştirilmesi perspektifinde 18 Mayıs 2004 tarih ve 5174 sayılı Türkiye 

Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu’nun 57’nci maddesine 

dayanılarak “Türkiye Sektör Meclislerinin Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği” 

hazırlanmıştır. 12 Şubat 2005 tarih ve 25725 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 

yürürlüğe giren Yönetmeliğimize istinaden Birliğimiz şemsiyesi altında 52 adet Türkiye 

Sektör Meclisi oluşturulmuştur. 

Türkiye Sektör Meclisleri Temmuz 2006 tarihinden bu yana faaliyetlerine devam 

etmektedir. Bu süreçte varolan ihtiyaç ve sektörden gelen talep üzerine meclis 

sayısı 56 olmuştur. 

Türkiye Sektör Meclisleri, sektörün tüm ilgilileri taraflarını bünyesine alan entegre 

yapısıyla, yerel olduğu kadar uluslararası nitelik taşıyan sektörel bir bakış açısıyla 

ve bugünün yanında geleceği kuşatan strateji ve vizyonuyla, Dünyadaki benzer 

örneklerinden daha kapsamlı hizmetler sunmaya yönelmiş bir yapıdır; sektörümüze 

ve ekonomimize büyük faydalar sağlama potansiyeli taşıyan önemli bir oluşumdur. 

Meclisler, firmaların, sektörel kuruluşların ve ilgili kamu kurumlarının üst düzey 

yöneticileri ile temsilcilerini bünyesine katan önemli bir buluşma noktasıdır. Türkiye 

Sektör Meclisleri, yelpazesi içine aldığı tüm ekonomik sektörler için radikal bir adımı 

temsil etmektedir. Sektörel kurum ve kuruluşların tek bir çatı altında toplanabilmesi, 

sorunların çözümü ve sektörlerimizin ülke ekonomisine katkılarının artırılması 

Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i 

iii

iv 


yolunda önemli bir taahhüdün göstergesidir. Meclis içerisinde sağlanan birlik ve 

beraberlik ortamı, ortak görüşlerin oluşturulmasına ve ortak kararların alınmasına 

imkan sağlamıştır. Ortak kararlar doğrultusunda başlatılan girişimlerden ilgili merciler 

nezdinde daha olumlu sonuçlar alınmaktadır. Bu sektörel yapılanma ile kamuözel 

sektör ortaklığının etkin biçimde hayata geçirilebileceği sağlam bir zemin 

oluşturulmuştur. 

Meclis faaliyetleri çerçevesinde, Meclis çalışmalarından daha fazla verimin alınabilmesi, 

farklı görüş ve düşüncelerin uyumlaştırılması, tutarlılık sağlanması, sektörün 

mevcut durumu ve geleceğe yönelik beklentileri konusunda kamuoyunun 

bilgilendirilmesi amacıyla Meclislerimiz tarafından sektör raporları hazırlanmıştır. 

Hazırlanan sektör raporunun sektörel politika ve stratejilerin oluşturulması, geleceğe 

yönelik projeksiyonlara ve piyasa araştırmalarına ışık tutması açısından 

faydalı olacağı düşüncesiyle sektörümüze, camiamıza ve ilgililere hayırlı olmasını 

dilerim. 

M. Rifat HİSARCIKLIOĞLU 

Başkan 



Önsöz 

TOBB sektör meclislerinin kurulması kararı ve eyleme geçirilmesi, sektörlerin güçlü 

sesi ve bilgi paylaşımı açısından çok önemli bir atılım olmuştur. Sektör Meclisleri 

kuruluş amaçları doğrultusunda TOBB, kamu ve özel sektör arasında köprü görevi 

yerine getirmektedir. 

Sektörümüzün Türkiye ekonomisine önemli katkıları olmaktadır. Ülkemiz ekonomisi 

açısından sektörümüz 120’nin üzerinde ülkeye ihracat yapmakta, on binlerce 

kişiye iş ve aş sağlamaktadır. Bu sektör aynı zamanda, reklam harcamalarının %22 

sini gerçekleştirmekte ve bu bağlamda liderlik bayrağını taşımakta, hergün her 

eve, her işyerine ve 200.000 satış noktasına kadar ulaşan ürün çeşidi ile herkese 

doğru hizmet vermek suretiyle ülkemize karşı sorumluluklarını yerine getirmektedir. 

Bugün gelinen noktada bu rapor bunca yıllık geçmişimizin, kapsamlı tek sektör 

raporudur. TOBB yönetiminin yönlendirmesi, desteği ve raporun topluma kazandırılması 

yönündeki kararlılığı için şükranlarımızı sunuyoruz. Ayrıca, bu rapor sanayi 

ve ticaret alanında istatistiki altyapı eksikliklerinin de giderilmesinde katkıda 

bulunarak, bundan sonra yapılacak çalışmalara çok önemli bir kaynak özelliği 

taşıyacaktır. 

Raporun hazırlanması sırasında yoğun katkıları olan Danışmanımız Doç Dr. Murat 

Atan ve Meclis Başkan Yardımcımız Sn Vuranel Okay’a gönülden teşekkür 

ediyorum… 

Ayrıca, bu konudaki hassasiyeti ve vizyonuyla bizlere vermiş olduğu destek için 

TOBB Başkanımız Sayın Rıfat Hisarcıklıoğlu’na sektör adına teşekkür ediyor, Sektör 

Raporumuzun tüm kullanıcılar için objektif bir yararlanma kaynağı olmasını diliyorum….. 

Ahmet Pura 

TOBB Kozmetik ve 

Temizlik Ürünleri Sanayii 

Meclis Başkanı 


v

vi 




İçindekiler 

■ TABLOLAR LİSTESİ............... .......................................................................................ix 

■ GRAFİKLER LİSTESİ................. ....................................................................................xvi 

■ GİRİŞ........................... ................................................................................................1 

■ 1. SEKTÖRÜN TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ YERİ .......................................................6 

1.1. KURULUŞ SAYISI, MEVCUT KAPASİTE VE KULLANIMI..................................9 

1.2. ÜRETİM YÖNTEMİ, TEKNOLOJİ ..................................................................13 

1.3. ÜRETİM MİKTARI VE DEĞERİ ......................................................................16 

1.4. MALİYETLER................................................................................................19 

1.5. İŞGÜCÜ VE İSTİHDAM ...............................................................................19 

1.6. DIŞ TİCARET (İthalat – İhracat) ................................................................24 

1.6.1. İhracat ............................................................................................26 

1.6.2. İthalat .............................................................................................40 

1.7. YURTİÇİ TÜKETİM ........................................................................................54 

1.8. FİYATLAR......... ...........................................................................................60 

■ 2. SEKTÖRÜN SWOT ANALİZİ ..................................................................................63 

■ 3. YATIRIM ORTAMININ İYİLEŞTİRİLMESİ İLE BÖLGESEL TEŞVİK VE YARDIMLAR ...65 

■ 4. SEKTÖRÜN DIŞ PİYASALARDAKİ DURUMU ........................................................67 

4.1. MAL BAZINDA ÜLKELERE GÖRE İHRACAT ...............................................67 

4.2. MAL BAZINDA ÜLKELERE GÖRE İTHALAT .................................................78 

■ 5. SEKTÖRÜN YAPISAL SORUNLARI VE ÇÖZÜM YOLLARI ....................................90 

■ 6. SEKTÖRÜN AB UYUM SÜRECİNDE GELDİĞİ NOKTA, KARŞILAŞTIKLARI 

UYUM SORUNLARI ..............................................................................................94 

6.1. PAZAR BÜYÜKLÜĞÜ ..................................................................................94 

6.2. TÜKETİM........ ..............................................................................................94 

■ 7. SEKTÖREL YAPILANMA ......................................................................................99 

■ 8. SEKTÖRÜN REKABET GÜCÜNÜN ARTIRILMASI VE VERİMLİLİK ........................102 

■ GENEL DEĞERLENDİRME .....................................................................................107 

■ YARARLANILAN KAYNAKLAR ..............................................................................109 


vii

viii 




Tablolar Listesi 

Tablo 1. Kozmetik ve Tuvalet Müstahzarları ile Deterjan ve Temizlik Ürünleri ................. 4 

Tablo 2. Kozmetik, Sabun ile Deterjan ve Temizlik Maddeleri Ürün 

Sektöründe Önemli Kuruluşlar ............................................................................ 11 

Tablo 3. Kozmetik, Sabun ile Deterjan ve Temizlik Maddeleri Üretim Miktarları .......... 17 

Tablo 4. Üretim Değeri (Cari Fiyatlarla), Üretim Değeri (USD) ve Üretim 

Değerindeki Değişme (USD %) ........................................................................... 18 

Tablo 5. Üretimde Çalışanlar Endeksi (1997=100) ve Üretimde Çalışılan 

Saat Endeksi (1997=100) ..................................................................................... 20 

Tablo 6. Üretimde Çalışanlar Verimlilik (Kişi Başına Üretim) Endeksi (1997=100) ve 

Üretimde Çalışılan Saat Başına Kısmi Verimlilik Endeksi (1997=100) ............... 21 

Tablo 7. Dış Ticaret, İhracat ve İthalat (1995 – 2007) (Milyar TL) .................................... 24 

Tablo 8. Yıllar İtibariyle İhracat / İthalat Oranı (%) .......................................................... 25 

Tablo 9. 33.03.00.100.000 – Parfümler, 3303.00.900.011– Kolonyalar ve 

3303.00.900.019 – Diğer Tuvalet Suları İhracat (2000 – 2007) .......................... 27 

Tablo 10. 33.04.100.01.00 – Dudak Rujları, 33.04.100.09.00 Dudak Makyaj Müstahzarları; 

Diğer – 33.04.200.000.00 Göz Makyaj Müstahzarları – 33.04.300.000.00 

Manikür ve Pedikür Müstahzarları – 33.04.910.000.00 – Pudralar – 

33.04.990.010.00 Allıklar – 33.04.990.090.11 Vücut Losyonları – 33.04.990.090.12 

– Kremler, Emülsiyonlar ve Yağlar ve 33.04.990.090.19 Güzellik/Makyaj 

Müstahzarları ve Cilt Bakımı için Müstahzarlar; İhracat (2000 – 2007) ........... 28 

Tablo 11. 33.05.100.000.00 Şampuanlar – 33.05.200.000.00 Perma ve Defrize 

Müstahzarları – 33.05.300.000.00 Saç Spreyleri – 33.05.901.000.00 Saç 

Losyonları – 33.05.909.000.11 Saç Boyaları ve 33.05.909.000.19 Saç 

Müstahzarları; Diğer İhracat (2000 – 2007)........................................................ 30 

Tablo 12. 33.06.100.000.00 Diş Macunları ve Tozları – 33.06.200.000.00 Diş Aralarını 

Temizlemekte Kullanılan İplikler ve 33.06.900.000.00 Ağız/Diş Sağlığını 

Korumaya Mahsus Diğer Müstahzarlar İhracat (2000 – 2007) ........................ 31 

Tablo 13. 33.07.100.010.00 Losyonlar (Traş için) – 33.07.100.090.11 Tıraş Kremleri 

–33.07.100.090.19 Tıraş Öncesi, Tıraş Sırasında/Tıraştan Sonra Kullanılan 

Müstahzarlar – 33.07.200.000.00 Vücut Deodorantları ve Ter Kokusunu 

Önleyici Deodorantlar – 33.07.300.000.00 Parfümlü Banyo Tuzları ve 

Diğer Banyo Müstahzarları – 33.07.490.000.00 Kapalı Yerlerin Güzel 

Kokmasında Kullanılan Diğer Müstahzarlar – 33.07.900.010.00 Sabun/ 

Diğer Yüzey Aktif Organik Maddeler İçeren Banyo Müstahzarları İhracat 

– 33.07.900.020.00 Parfüm/Kozmetik Emdirilmiş, Sıvanmış/Kaplanmış 

Vatka ve Keçe – 33.07.900.030.00 Parfüm/Kozmetik Emdirilmiş, Sıvanmış/ 

Kaplanmış Dokunmamış Mensucat – 33.07.900.090.11 Kontakt; Lens/Suni 

Göz Solüsyonları ve 33.07.900.090.19 Diğer Parfümeri, Kozmetik/Tuvalet 

Müstahzarları, Tüy Dökücüler İhracat (2000 – 2007) ....................................... 32 


ix


Tablo 14. 34.01.110.010.00 Deterjan Emdirilmiş Kağıt ve Vatka; Tuvalet için – 

34.01.110.020.00 Deterjan/Sabun Emdirilmiş Keçe – 34.01.110.030.00 Sabun 

Emdirilmiş Vatka; Deterjan, Sabun Emdirilmiş Dokunmamış Mensucat Tuvalet 

için – 34.01.110.090.00 Tuvalet için Diğer Mensucat – 34.01.190.011.00 Sabun 

Emdirilmiş Kağıt ve Vatka; Diğer – 34.01.190.012.00 Deterjan/Sabun Emdirilmiş 

Keçe; Diğer – 34.01.190.013.00 Deterjan/Sabun Emdirilmiş Dokunmamış 

Mensucat; Diğer – 34.01.190.090.00 Sıvanmış/Kaplanmış Kağıt Vatka, Keçe, 

Dokunmamış Mensucat; Diğer – 34.01.201.000.00 İnce Parça, Pul, Granül/ 

Toz Halinde Olan Sabunlar – 34.01.209.010.00 Arap Sabunu vb. Yumuşak 

Sabunlar – 34.01.209.090.11 Sıvı Sabunlar – 34.01.209.090.19 Diğer Sabunlar 

ve 34.01.300.000.00 Cilt Yıkamak için Sıvı/Krem; Yüzey Aktif Organik Ürünler 

(Perakende) İhracat (2000 – 2007) .................................................................... 35 

Tablo 15. 34.02.111.000.00 Ağırlık; %30; 50 Olan disodyum Alkil içeren Sulu Çözeltiler – 

34.02.119.010.00 Sülforezinatlar ve Sülfoleatlar; Anyonlu – 34.02.119.090.11 

Lineer Alkil Benzen Sülfonik Asitler; Anyonlu – 34.02.119.090.12 Dodesil Benzen 

Sülfonik Asit; Anyonlu – 34.02.119.090.19 Yüzey Aktif Organik Maddeler; 

Anyonlu – 34.02.120.000.00 Yüzey Aktif Organik Maddeler; Katyonlu Olanlar 

– 34.02.130.000.00 Yüzey Aktif Organik Maddeler; İyonlu Olmayanlar – 

34.02.190.010.00 Türk Kırmızısı Yağı – 34.02.190.090.00 Yüzey Aktif Organik 

Diğer Maddeler – 34.02.202.000.11 Sabun içeren Yüzey Aktif Müstahzarlar 

(Perakende) – 34.02.202.000.12 Sabun içermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar 

(Perakende) – 34.02.209.000.15 Sabun içeren Temizleme Müstahzarları 

(Perakende) – 34.02.209.000.16 Sabun içermeyen Temizleme Müstahzarları 

(Perakende) – 34.02.901.000.11 Sabun içeren Yüzey Aktif Müstahzarlar 

(Toptan) – 34.02.901.000.12 Sabun içermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar 

(Toptan) – 34.02.909.000.15 Sabun içeren Yıkama Müstahzarları (Toptan) ve 

34.02.909.000.16 Sabun içermeyen Yıkama Müstahzarları (Toptan) İhracat 

(2004 – 2007) ........................................................................................................ 38 

Tablo 16. 33.03.00.100.000 – Parfümler, 3303.00.900.011– Kolonyalar ve 

3303.00.900.019 – Diğer Tuvalet Suları İthalatı (2000 – 2007) ........................... 42 

Tablo 17. 33.04.100.01.00 – Dudak Rujları, 33.04.100.09.00 Dudak Makyaj Müstahzarları; 

Diğer – 33.04.200.000.00 Göz Makyaj Müstahzarları – 33.04.300.000.00 

Manikür ve Pedikür Müstahzarları – 33.04.910.000.00 – Pudralar – 

33.04.990.010.00 Allıklar – 33.04.990.090.11 Vücut Losyonları – 33.04.990.090.12 

– Kremler, Emülsiyonlar ve Yağlar ve 33.04.990.090.19 Güzellik/Makyaj 

Müstahzarları ve Cilt Bakımı için Müstahzarlar; Diğer İthalatı (2000 – 2007) .. 43 

Tablo 18. 33.05.100.000.00 Şampuanlar – 33.05.200.000.00 Perma ve Defrize 

Müstahzarları – 33.05.300.000.00 Saç Spreyleri – 33.05.901.000.00 

Saç Losyonları – 33.05.909.000.11 Saç Boyaları ve 33.05.909.000.19 Saç 

Müstahzarları; Diğer İthalatı (2000 – 2007) ........................................................ 45 

Tablo 19. 33.06.100.000.00 Diş Macunları ve Tozları – 33.06.200.000.00 Diş Aralarını 

Temizlemekte Kullanılan İplikler ve 33.06.900.000.00 Ağız/Diş Sağlığını 

Korumaya Mahsus Diğer Müstahzarlar İthalat (2000 – 2007) .......................... 46 

Tablo 20. 33.07.100.010.00 Losyonlar (Traş için) – 33.07.100.090.11 Tıraş Kremleri 

–33.07.100.090.19 Tıraş Öncesi, Tıraş Sırasında/Tıraştan Sonra Kullanılan 

Müstahzarlar – 33.07.200.000.00 Vücut Deodorantları ve Ter Kokusunu 

Önleyici Deodorantlar – 33.07.300.000.00 Parfümlü Banyo Tuzları ve 

Diğer Banyo Müstahzarları – 33.07.490.000.00 Kapalı Yerlerin Güzel 

x 



Kokmasında Kullanılan Diğer Müstahzarlar – 33.07.900.010.00 Sabun/ 

Diğer Yüzey Aktif Organik Maddeler İçeren Banyo Müstahzarları İhracat 

– 33.07.900.020.00 Parfüm/Kozmetik Emdirilmiş, Sıvanmış/Kaplanmış 

Vatka ve Keçe – 33.07.900.030.00 Parfüm/Kozmetik Emdirilmiş, Sıvanmış/ 

Kaplanmış Dokunmamış Mensucat – 33.07.900.090.11 Kontakt; Lens/Suni 

Göz Solüsyonları ve 33.07.900.090.19 Diğer Parfümeri, Kozmetik/Tuvalet 

Müstahzarları, Tüy Dökücüler İthalat – 2007...................................................... 47 

Tablo 21. 34.01.110.010.00 Deterjan Emdirilmiş Kağıt ve Vatka; Tuvalet için – 

34.01.110.020.00 Deterjan/Sabun Emdirilmiş Keçe – 34.01.110.030.00 Sabun 

Emdirilmiş Vatka; Deterjan, Sabun Emdirilmiş Dokunmamış Mensucat Tuvalet 

için – 34.01.110.090.00 Tuvalet için Diğer Mensucat – 34.01.190.011.00 Sabun 

Emdirilmiş Kağıt ve Vatka; Diğer – 34.01.190.012.00 Deterjan/Sabun Emdirilmiş 

Keçe; Diğer – 34.01.190.013.00 Deterjan/Sabun Emdirilmiş Dokunmamış 

Mensucat; Diğer – 34.01.190.090.00 Sıvanmış/Kaplanmış Kağıt Vatka, Keçe, 

Dokunmamış Mensucat; Diğer – 34.01.201.000.00 İnce Parça, Pul, Granül/ 

Toz Halinde Olan Sabunlar – 34.01.209.010.00 Arap Sabunu vb Yumuşak 

Sabunlar – 34.01.209.090.11 Sıvı Sabunlar – 34.01.209.090.19 Diğer Sabunlar 

ve 34.01.300.000.00 Cilt Yıkamak için Sıvı/Krem; Yüzey Aktif Organik Ürünler 

(Perakende) İthalatı (2000 – 2007). ................................................................... 48 

Tablo 22. 34.02.111.000.00 Ağırlık; %30; 50 Olan disodyum Alkil içeren Sulu Çözeltiler – 

34.02.119.010.00 Sülforezinatlar ve Sülfoleatlar; Anyonlu – 34.02.119.090.11 

Lineer Alkil Benzen Sülfonik Asitler; Anyonlu – 34.02.119.090.12 Dodesil Benzen 

Sülfonik Asit; Anyonlu – 34.02.119.090.19 Yüzey Aktif Organik Maddeler; 

Anyonlu – 34.02.120.000.00 Yüzey Aktif Organik Maddeler; Katyonlu Olanlar 

– 34.02.130.000.00 Yüzey Aktif Organik Maddeler; İyonlu Olmayanlar – 

34.02.190.010.00 Türk Kırmızısı Yağı – 34.02.190.090.00 Yüzey Aktif Organik 

Diğer Maddeler – 34.02.202.000.11 Sabun içeren Yüzey Aktif Müstahzarlar 

(Perakende) – 34.02.202.000.12 Sabun içermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar 

(Perakende) – 34.02.209.000.15 Sabun içeren Temizleme Müstahzarları 

(Perakende) – 34.02.209.000.16 Sabun içermeyen Temizleme Müstahzarları 

(Perakende) – 34.02.901.000.11 Sabun içeren Yüzey Aktif Müstahzarlar 

(Toptan) – 34.02.901.000.12 Sabun içermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar 

(Toptan) – 34.02.909.000.15 Sabun içeren Yıkama Müstahzarları (Toptan) ve 

34.02.909.000.16 Sabun içermeyen Yıkama Müstahzarları (Toptan) İthalat 

(2000 – 2007) ........................................................................................................ 51 

Tablo 23. Kozmetik, Sabun ile Deterjan ve Temizlik Maddeleri İç Tüketim 

Miktar Verileri ........................................................................................................ 55 

Tablo 24. Kozmetik, Sabun ile Deterjan ve Temizlik Maddeleri İç Tüketim 

Değer (Milyon € cinsinden) Verileri ................................................................... 57 

Tablo 25. Kozmetik Sektörü Ortalama Fabrika Çıkış Fiyatları 

[Avro (€) / (Adet, Litre veya Kg.)] ..................................................................... 60 

Tablo 26. Kozmetik Sektörü Ortalama Tüketici Fiyatları [Avro (€) / Kg] ......................... 61 

Tablo 27. RCA (Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler) ...................................................... 67 

Tablo 28. Muhtelif Kozmetik Kategorilerinde Kişi Başı Tüketim Karşılaştırması ................ 95 

Tablo 29. Bazı Avrupa Ülkelerindeki Kozmetik Kişi Başı Tüketiminin Türkiye ile 

Mukayesesi €/kişi (2006) .................................................................................... 96 

Tablo 30. Avrupa Ülkeleri Deterjan ve Temizlik Malzemeleri Ortalama Kişi Başı 

Tüketiminin Türkiye ile Mukayesesi €/kişi (2003) ............................................... 97 


xi


Tablo 31. Kozmetik ve Temizlik Maddeleri Sektörünün Sorunları ve Tedbir Önerileri ... 104 

Tablo 32. 330300100000 Parfümler (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) .......... 113 

Tablo 33. 330300900011 Kolonyalar (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) ........ 116 

Tablo 34. 330300900019 Diğer Tuvalet Suları (KG) Ülkeler Bazında İhracat 

(2004 – 2007) ...................................................................................................... 119 

Tablo 35. 330410001000 Dudak Rujları (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) .... 121 

Tablo 36. 330410009000 Dudak Makyaj Müstahzarları; Diğer (KG) Ülkeler Bazında 

İhracat (2004 – 2007) ......................................................................................... 124 

Tablo 37. 330420000000 Göz Makyaj Müstahzarları (KG) Ülkeler Bazında İhracat 

(2004 – 2007) ...................................................................................................... 126 

Tablo 38. 330430000000 Manikür ve Pedikür Müstahzarları (KG) Ülkeler Bazında 

İhracat (2004 – 2007) ......................................................................................... 129 

Tablo 39. 330491000000 Pudralar (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) ............ 132 

Tablo 40. 330499001000 Allıklar (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) ............... 135 

Tablo 41. 330499009011 Vücut Losyonları (KG) Ülkeler Bazında İhracat 

(2004 – 2007) ...................................................................................................... 137 

Tablo 42. 330499009012 Kremler, Emülsiyonlar ve Yağlar (KG) Ülkeler Bazında 

İhracat (2004 – 2007) ......................................................................................... 140 

Tablo 43. 330499009019 Güzellik/Makyaj Müstahzarları ve Cilt Bakımı İçin 

Müstahzarlar; Diğer (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) .................. 143 

Tablo 44. 330510000000 Şampuanlar (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) ..... 146 

Tablo 45. 330520000000 Perma ve Defrize Müstahzarları (KG) Ülkeler Bazında 

İhracat (2004 – 2007) ......................................................................................... 149 

Tablo 46. 330530000000 Saç Spreyleri (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) .... 150 

Tablo 47. 330590100000 Saç Losyonları (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) .. 152 

Tablo 48. 330590900011 Saç Boyaları (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) ..... 154 

Tablo 49. 330590900019 Saç Müstahzarları; Diğer (KG) Ülkeler Bazında 

İhracat (2004 – 2007) ......................................................................................... 155 

Tablo 50. 330610000000 Diş Macunları/Tozları (KG) Ülkeler Bazında İhracat 

(2004 – 2007) ...................................................................................................... 158 

Tablo 51. 330620000000 Diş Aralarını Temizlemekte Kullanılan İplikler (KG) Ülkeler 

Bazında İhracat (2004 – 2007) .......................................................................... 161 

Tablo 52. 330690000000 Ağız/Diş Sağlığını Korumaya Mahsus Diğer Müstahzarlar (KG) 

Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) ............................................................. 162 

Tablo 53. 330710001000 Losyonlar (Tıraş için) (KG) Ülkeler Bazında İhracat 

(2004 – 2007) ...................................................................................................... 163 

Tablo 54. 330710009011 Tıraş Kremleri (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) .... 165 

Tablo 55. 330710009019 Tıraş Öncesi, Tıraş Sırasında/Tıraştan Sonra Kullanılan 

Müstahzarlar (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) ............................. 167 

Tablo 56. 330720000000 Vücut Deodorantları ve Ter Kokusunu Önleyici Deodorantlar 

(KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) .................................................... 170 

Tablo 57. 330730000000 Parfümlü Banyo Tuzları ve Diğer Banyo Müstahzarları (KG) 


Tablo 58. 330741000000 Agarbatti ve Yakılarak Kullanılan Kokulu Diğer Müstahzarlar 

(KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) .................................................... 175 

Tablo 59. 330749000000 Kapalı Yerlerin Güzel Kokmasında Kullanılan Diğer 

Müstahzarlar (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) ............................. 176 

Tablo 60. 330790001000 Sabun/Diğer Yüzey Aktif Organik Maddeler İçeren 

Banyo Müstahzarları (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) ................ 179 

xii 



Tablo 61. 330790002000 Parfüm/Kozmetik Emdirilmiş, Sıvanmış/Kaplanmış 

Vatka ve Keçe (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) ......................... 181 


Dokunmamış Mensucat (KG)Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) ........... 182 

Tablo 63. 330790009011 Kontakt; Lens/Suni Göz Solüsyonları (KG) Ülkeler Bazında 

İhracat (2004 – 2007) ......................................................................................... 184 

Tablo 64. 330790009019 Diğer Parfümeri, Kozmetik/Tuvalet Müstahzarları, Tüy 

Dökücüler (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) .................................. 184 

Tablo 65. 340111001000 Deterjan Emdirilmiş Kağıt ve Vatka; Tuvalet için (KG) 


Tablo 66. 340111003000 Sabun Emdirilmiş Vatka; Deterjan, Sabun Emdirilmiş 

Dokunmamış Mensucat Tuvalet için (KG) Ülkeler Bazında İhracat 

(2004 – 2007) ...................................................................................................... 188 

Tablo 67. 340111009000 Tuvalet için Diğer Mensucat (KG) Ülkeler Bazında 

İhracat (2004 – 2007) ......................................................................................... 191 

Tablo 68. 340119001200 Deterjan/Sabun Emdirilmiş Keçe; Diğer (KG) Ülkeler 

Bazında İhracat (2004 – 2006) .......................................................................... 193 

Tablo 69. 340119001300 Deterjan/Sabun Emdirilmiş Dokunmamış Mensucat; 

Diğer (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) .......................................... 193 

Tablo 70. 340119009000 Sıvanmış/Kaplanmış Kağıt Vatka, Keçe, Dokunmamış 

Mensucat; Diğer (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) ....................... 196 

Tablo 71. 340120100000 İnce Parça, Pul, Granül/Toz Halinde Olan Sabunlar (KG) 


Tablo 72. 340120901000 Arap Sabunu vb. Yumuşak Sabunlar (KG) Ülkeler Bazında 

İhracat (2004 – 2007) ......................................................................................... 202 

Tablo 73. 340120909011 Sıvı Sabunlar (KG) Ülkeler Bazında İhracat 

(2004 – 2007) ...................................................................................................... 203 

Tablo 74. 340120909019 Diğer Sabunlar (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007) . 206 

Tablo 75. 340130000000 Cilt Yıkamak için Sıvı/Krem; Yüzey Aktif Organik 

Ürünler (Perakende) (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2004 – 2007)................. 209 

Tablo 76. 340211100000 Ağırlık; %30; 50 Olandisodyum Alkil İçeren Sulu 

Çözeltiler (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2007) ............................................... 212 

Tablo 77. 340211901000 Sülforezinatlar ve Sülfooleatlar; Anyonlu (KG) Ülkeler 

Bazında İhracat (2007) ...................................................................................... 212 

Tablo 78. 340211909011 Lineer Alkil Benzen Sülfonik Asitler; Anyonlu (KG) Ülkeler 


Tablo 79. 340211909012 Dodesil Benzen Sülfonik Asit; Anyonlu (KG) Ülkeler Bazında 

İhracat (2007)..................................................................................................... 213 

Tablo 80. 340211909019 Yüzey Aktif Organik Maddeler; Anyonlu (KG) Ülkeler 


Tablo 81. 340212000000 Yüzey Aktif Organik Maddeler; Katyonlu Olanlar(KG) 

Ülkeler Bazında İhracat (2007) ......................................................................... 214 

Tablo 82. 340213000000 Yüzey Aktif Organik Maddeler; İyonlu Olmayanlar (KG) 


Tablo 83. 340219001000 Türk Kırmızısı Yağı (KG) Ülkeler Bazında İhracat 

(2007) .................................................................................................................. 216 

Tablo 84. 340219009000 Yüzey Aktif Organik Diğer Maddeler (KG) Ülkeler Bazında 

İhracat (2007)..................................................................................................... 216 


xiii


Tablo 85. 340220200011 Sabun İçeren Yüzey Aktif Müstahzarlar (Perakende) (KG) 


Tablo 86. 340220200012 Sabun İçermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar 

(Perakende) (KG) Ülkeler Bazında İhracat (2007) ......................................... 218 

Tablo 87. 340220900015 Sabun İçeren Temizleme Müstahzarları 


Tablo 88. 340220900016 Sabun İçermeyen Temizleme Müstahzarları 


Tablo 89. 340290100011 Sabun İçeren Yüzey Aktif Müstahzarlar (Toptan) (KG) 


Tablo 90. 340290100012 Sabun İçermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar (Toptan) (KG) 


Tablo 91. 340290900015 Sabun İçeren Yıkama Müstahzarları (Toptan) (KG) Ülkeler 


Tablo 92. 340290900016 Sabun İçermeyen Yıkama Müstahzarları (Toptan) 

(KG) Ülkeler Bazında İhracat (2007) ................................................................ 227 

Tablo 93. 330300100000 Parfümler (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ........... 228 

Tablo 94. 330300900011 Kolonyalar (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ......... 229 

Tablo 95. 330300900019 Diğer Tuvalet Suları (KG) Ülkeler Bazında İthalat 

(2004 – 2007) ...................................................................................................... 230 

Tablo 96. 330410001000 Dudak Rujları (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ..... 231 

Tablo 97. 330410009000 Dudak Makyaj Müstahzarları; Diğer (KG) Ülkeler 

Bazında İthalat (2004 – 2007) ........................................................................... 232 

Tablo 98. 330420000000 Göz Makyaj Müstahzarları (KG) Ülkeler Bazında İthalat 

(2004 – 2007) ...................................................................................................... 233 

Tablo 99. 330430000000 Manikür ve Pedikür Müstahzarları (KG) Ülkeler Bazında 

İthalat (2004 – 2007) ......................................................................................... 234 

Tablo 100. 330491000000 Pudralar (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ............. 235 

Tablo 101. 330499001000 Allıklar (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ................. 236 

Tablo 102. 330499009011 Vücut Losyonları (KG) Ülkeler Bazında İthalat 

(2004 – 2007) ...................................................................................................... 237 

Tablo 103. 330499009012 Kremler, Emülsiyonlar ve Yağlar (KG) Ülkeler Bazında 

İthalat (2004 – 2007) .......................................................................................... 238 

Tablo 104. 330499009019 Güzellik/Makyaj Müstahzarları ve Cilt Bakımı için 

Müstahzarlar; Diğer (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ................... 240 

Tablo 105. 330510000000 Şampuanlar (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ....... 242 

Tablo 106. 330520000000 Perma ve Defrize Müstahzarları (KG) Ülkeler Bazında 

İthalat (2004 – 2007) .......................................................................................... 243 

Tablo 107. 330530000000 Saç Spreyleri (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ...... 244 

Tablo 108. 330590100000 Saç Losyonları (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ... 245 

Tablo 109. 330590900011 Saç Boyaları (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ...... 246 

Tablo 110. 330590900019 Saç Müstahzarları; Diğer (KG) Ülkeler Bazında İthalat 

(2004 – 2007) ...................................................................................................... 247 

Tablo 111. 330610000000 Diş Macunları/Tozları (KG) Ülkeler Bazında İthalat 

(2004 – 2007) ...................................................................................................... 248 

Tablo 112. 330620000000 Diş Aralarını Temizlemekte Kullanılan İplikler (KG) Ülkeler 


Tablo 113. 330690000000 Ağız/Diş Sağlığını Korumaya Mahsus Diğer Müstahzarlar (KG) 

Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ............................................................... 250 

xiv 



Tablo 114. 330710001000 Losyonlar (Tıraş için) (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2007) ...... 251 

Tablo 115. 330710009011 Tıraş Kremleri (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2007) .................. 251 

Tablo 116. 330710009019 Tıraş Öncesi, Tıraş Sırasında/Tıraştan Sonra Kullanılan 

Müstahzarlar (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2007)........................................... 252 

Tablo 117. 330720000000 Vücut Deodorantları ve Ter Kokusunu Önleyici 

Deodorantlar (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2007) ......................................... 252 

Tablo 118. 330730000000 Parfümlü Banyo Tuzları ve Diğer Banyo Müstahzarları (KG) 

Ülkeler Bazında İthalat (2007) ........................................................................... 253 

Tablo 119. 330741000000 Agarbatti ve Yakılarak Kullanılan Kokulu Diğer Müstahzarlar 

(KG) Ülkeler Bazında İthalat (2007) .................................................................. 253 

Tablo 120. 330749000000 Kapalı Yerlerin Güzel Kokmasında Kullanılan Diğer 

Müstahzarlar (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2007)........................................... 254 

Tablo 121. 330790001000 Sabun/Diğer Yüzey Aktif Organik Maddeler İçeren Banyo 

Müstahzarları (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2007) .......................................... 254 

Tablo 122. 330790002000 Parfüm/Kozmetik Emdirilmiş, Sıvanmış/Kaplanmış Vatka ve 

Keçe (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2007)........................................................ 255 


Dokunmamış Mensucat (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2007) ....................... 255 

Tablo 124. 330790009011 Kontakt; Lens/Suni Göz Solüsyonları (KG) Ülkeler Bazında 

İthalat (2007) ...................................................................................................... 255 

Tablo 125. 330790009019 Diğer Parfümeri, Kozmetik/Tuvalet Müstahzarları, Tüy 

Dökücüler (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2007) ............................................... 256 

Tablo 126. 340111001000 Deterjan Emdirilmiş Kağıt ve Vatka; Tuvalet için (KG) 


Tablo 127. 340111002000 Deterjan/Sabun Emdirilmiş Keçe (KG) Ülkeler Bazında 

İthalat (2004 – 2007) .......................................................................................... 257 

Tablo 128. 340111003000 Sabun Emdirilmiş Vatka; Deterjan, Sabun Emdirilmiş 

Dokunmamış Mensucat Tuvalet için (KG) Ülkeler Bazında İthalat 

(2004 – 2007) ...................................................................................................... 258 

Tablo 129. 340111009000 Tuvalet için Diğer Mensucat (KG) Ülkeler Bazında 

İthalat (2004 – 2007) .......................................................................................... 259 

Tablo 130. 340119001100 Sabun Emdirilmiş Kağıt ve Vatka; Diğer (KG) Ülkeler 


Tablo 131. 340119001200 Deterjan/Sabun Emdirilmiş Keçe; Diğer (KG) Ülkeler 


Tablo 132. 340119001300 Deterjan/Sabun Emdirilmiş Dokunmamış Mensucat; 

Diğer (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ............................................ 260 

Tablo 133. 340119009000 Sıvanmış/Kaplanmış Kağıt Vatka, Keçe, Dokunmamış 

Mensucat; Diğer (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ....................... 261 

Tablo 134. 340120100000 İnce Parça, Pul, Granül/Toz Halinde Olan Sabunlar 

(KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ...................................................... 262 

Tablo 135. 340120901000 Arap Sabunu vb. Yumuşak Sabunlar (KG) Ülkeler Bazında 

İthalat (2004 – 2007) .......................................................................................... 262 

Tablo 136. 340120909011 Sıvı Sabunlar (KG) Ülkeler Bazında İthalat 

(2004 – 2007) ...................................................................................................... 263 

Tablo 137. 340120909019 Diğer Sabunlar (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) .. 264 

Tablo 138. 340130000000 Cilt Yıkamak için Sıvı/Krem; Yüzey Aktif Organik 

Ürünler (Perakende) (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) .................. 265 


xv


Tablo 139. 340211100000 Ağırlık; %30-50 olan Disodyum Alkil İçeren Sulu Çözeltiler (KG) 


Tablo 140. 340211901000 Sülforezinatlar ve Sülfooleatlar; Anyonlu (KG) Ülkeler 




Tablo 142. 340211909012 Dodesil Benzen Sülfonik Asit; Anyonlu (KG) Ülkeler 


Tablo 143. 340211909019 Yüzey Aktif Organik Maddeler; Anyonlu (KG) Ülkeler 


Tablo 144. 340212000000 Yüzey Aktif Organik Maddeler; Katyonlu Olanlar (KG) 


Tablo 145. 340213000000 Yüzey Aktif Organik Maddeler; İyonlu Olmayanlar (KG) 


Tablo 146. 340219001000 Türk Kırmızısı Yağı (KG) Ülkeler Bazında 

İthalat (2004 – 2007) .......................................................................................... 271 

Tablo 147. 340219009000 Yüzey Aktif Organik Diğer Maddeler (KG) Ülkeler Bazında 

İthalat (2004 – 2007) .......................................................................................... 272 

Tablo 148. 340220200011 Sabun İçeren Yüzey Aktif Müstahzarlar (Perakende) (KG) 


Tablo 149. 340220200012 Sabun İçermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar 

(Perakende) (KG) Ülkeler Bazında İthalat (2004 – 2007) ............................... 274 

Tablo 150. 340220900015 Sabun İçeren Temizleme Müstahzarları 


Tablo 151. 340220900016 Sabun İçermeyen Temizleme Müstahzarları 


Tablo 152. 340290100011 Sabun İçeren Yüzey Aktif Müstahzarlar (Toptan) (KG) 


Tablo 153. 340290100012 Sabun İçermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar (Toptan) (KG) 


Tablo 154. 340290900015 Sabun İçeren Yıkama Müstahzarları (Toptan) (KG) Ülkeler 


Tablo 155. 340290900016 Sabun İçermeyen Yıkama Müstahzarları (Toptan) (KG) 


GRAFİKLER LİSTESİ 

Grafik 1. Kapasite Kullanım Oranı (Üretim Değeri Ağırlıklı, 

Yıllık Ortalama)(%) ............................................................................................... 12 

Grafik 2. Yıllar İtibariyle Üretim Endeksinde Meydana Gelen Değişimler 

(Yıllık Ortalama) (1997=100) ............................................................................... 18 

Grafik 3. İhracatının Toplam İhracat İçindeki Payı (%) .................................................... 26 

Grafik 4. İhracatının İmalat Sanayi İhracatı İçindeki Payı (%) ........................................ 26 

Grafik 5. İthalatın Toplam İthalat İçindeki Payı (%) ......................................................... 40 

Grafik 6. İthalatın İmalat Sanayi İthalatı İçindeki Payı (%) .............................................. 41 

xvi 



Giriş 

Kozmetiğin tanımı ve kapsamı, 5324 sayılı Kozmetik Kanunu içerisinde “…. insan 

vücudunun epiderma, tırnaklar, kıllar, saçlar, dudaklar ve genital organlar gibi 

değişik dış kısımlarına, ağız ve dişlere veya mukozaya uygulanmak üzere hazırlanmış, 

amacı veya yan amacı bu kısımları temizlemek, koku vermek ve korumak 

suretiyle iyi bir durumda muhafaza etmek, görünümünü değiştirmek ve vücut kokularını 

düzeltmek olan, saç boyaları ve saç açıcıları da dahil ....” olan maddeler 

veya preparatlar şeklinde yapılmıştır. En eski kozmetik ürünler, sabunlardır. 

Sabun, ana maddesi bitkisel ve/veya hayvansal yağların veya yağ asitlerinin 

alkalilerle (NaOH, KOH vb.) reaksiyonu sonucu üretilen ve genel anlamda insan 

vücudunun, canlılarla eşyaların temizlenmesinde kullanılan, ancak tekstil sanayi 

gibi diğer sanayi kollarında da kullanım yeri bulan ilk ve en eski temizlik ve kişisel 

bakım maddesidir. En eski yazılı tarih olarak Sümer kayıtlarında potasyumun kille 

karıştırılması sonucunda elde edilen sabundan bahsedilmesi, bu değerli ürünün 

çok eskilere dayandığının bir göstergesidir. Daha sonraki yıllarda ise Finikeliler tarafından 

üretilen sabunun o günün bilinen dünyası içinde yer alan başka ülke 

ve uluslarla ticari ilişkilerde rol aldığı da yine kayıtlardan anlaşılmaktadır. Modern 

anlamda, insan vücudunun temizlenmesi için kullanılan sabunlar “kozmetik ürün” 

kapsamına giriyor olmakla beraber çok eskiden beri mekân ve eşya temizliği için 

sabun kullanma alışkanlıkları da paralel olarak gelişmiştir. 

Bu kadar eski bir geçmişe dayanan sabun, son 150 yıl içerisinde ortaya çıkan 

tüketim alışkanlıkları ve pazarlama yaklaşımları çerçevesinde gösterdiği gelişmelerle 

günümüzdeki konumuna erişmiştir. A.B.D.’de 1866’da W. Colgate tarafından 

“Cashmere Bouquet” ve 1879’da Procter & Gamble firması tarafından “Ivory”, 

İngiltere’de 1884 yılında W.H. Lever tarafından “Sunlight” sabunlarının ilk katkılı ve 

ambalajlı sabunlar olarak piyasaya sunulmalarıyla batılı anlamda modern sabun 

sanayinin temeli atılmıştır. 


1

2 


Türkiye’de Osmanlı döneminde önemli bir sanayi dalı olan sabun üretimi ile ilgili 

ilk düzenlemelerin Fatih Sultan Mehmet tarafından yapıldığı, daha sonra İkinci Beyazıt, 

Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Süleyman dönemlerinde de sabunun kalitesi, 

fiyatı, ticareti, kontrolü ve sabuncu esnafı ilgilendiren diğer konularda düzenlemeler 

yapıldığı bilinmektedir. Bu sabunlarda hammadde olarak içyağı ve zeytinyağı 

kullanılmakla birlikte zeytinyağlı sabunlar tercih edilmekte idi. Bu nedenle zeytin ve 

zeytinyağı üretilen bölgelerde sabun üretimi de gelişmişti. O dönem sabunları üretim 

bölgesi veya kullanılan esanslar ile adlandırılmakta olup çiçek sabunu, misk 

sabunu, hünkari sabun, beyaz ve siyah paşa sabunu, alaca sabun, kara sabun, 

leke sabunu ve fes sabunu, Trablus, Girit ve Kandiye sabunları çok ünlüydüler. 

1900’lü yılların başlarında Osmanlı İmparatorluğu küçülürken Anadolu’ya göç 

başlamış ve bu arada Anadolu dışındaki Osmanlı topraklarında sabunculuk yapan 

girişimci muhacirler bu günkü Türkiye topraklarına göç ettikten sonra da eski 

mesleklerini icra etmeye devam etmişlerdir. Önceleri Osmanlı Devletinin yabancı 

tüccarlara tanımış olduğu kapitülasyonların yarattığı haksız rekabet nedeniyle yerel 

seviyenin üzerine yükselemeyen bu üreticiler, Cumhuriyet sonrasında kapitülasyonların 

kaldırılmasıyla kendi benliklerine kavuşmuşlardır. 

1950’li yılların sonlarına kadar sabun tüketimi basit usulde sergi sabunculuğu 

olarak devam etmiş olup bugün de hala özellikle küçük yerleşim birimlerinde bu 

tür üretim yaygındır. Yüzyılın ortalarından itibaren makine sabunculuğu başlamış 

ve yapılan yatırımlarla bugün sektörün önemli bir kısmı bu tür imalata dönmüştür. 

Gerek kapasite gerekse kalite olarak önemi tartışılmaz olan makine sabunculuğunun, 

sergi sabunculuğunun yerini tümüyle alması beklenmese de şimdiki üretimin 

kitle tüketimine yönelik bölümü zaman içinde kaçınılmaz olarak mekanik üretime 

geçecek, sergi sabunculuğu ise niş ürünlerde ve nostalji olarak çok düşük seviyelerde 

de olsa devam edecektir. 

Diğer taraftan, 19. yüzyılın sonlarında gelişmiş toplumlarda ortaya çıkan ve 

eşya ile mekân temizliğinde makinelerin kullanılmasına dayanan eğilim ve alışkanlığı 

önceleri daha iyi bir temizleyici olmadığı için sabun çeşitleri (Arap sabunu 

v.b.) ve şekilleri (toz, granül, v.b.) kullanılarak yaygınlaştırılmıştır. Daha sonraki yıllarda 

kullanıma giren yıkama makinesi tasarımları ve onların etkinliğini katlayarak 

arttıran, kimya teknoloji ürünü yeni sentetik temizleyiciler yaygınlaşarak bugünkü 

önemli deterjan ve temizlik maddeleri sektörünün yaratılmasında önemli rol oynamıştır. 

Bütün bu teknolojik gelişmeye karşılık yer yer ve özellikle daha az gelişmiş 

toplumlarda sabunların eşya ve çevre temizliğinde kullanımına günümüzde bile 

devam edilmektedir. 20. yüzyılda devamlı gelişen ve teknolojik bakımdan kendini 



yenileyen sektör bugün el, vücut, çevre ve eşya temizliğindeki önemli konumunu 

sürdürmekte ve yüz binlerce tonu aşan üretimiyle temizlik maddeleri sektöründeki 

önemini korumaktadır. 

Deterjan ise, “yüzey aktif özelliği olup, bu özellik nedeniyle temizleme işlemi yapabilen, 

içinde ayrıca yıkamaya yardımcı kimyasal maddeler de içeren” sentetik 

bir üründür. İlk deterjan üretimi 1917 yılında gerçekleştirilmiştir. BASF’da görev yapan 

bir Alman kimyacısı F. Gunther naftalini alkilleştirerek elde ettiği maddeyi sülfonlamış 

ve ilk deterjan aktif maddesini elde etmiştir. Bunu sonraki yıllarda özellikle 

Alman kimyacıların araştırmaları takip etmiş olup 1932 yılında Henkel’in “Fewa” ve 

Procter & Gamble’ın “Dreft” markaları piyasaya çıkan yağ alkolü sülfatı bazlı ilk 

deterjanlardır. Yukarıdaki kozmetik tarifinden de anlaşılacağı gibi genel anlamda 

deterjan tanımlaması, insan vücudunun bakım ve temizliğinde kullanılmayan, sadece 

mekân, eşya ve özellikle çamaşır yıkama amacıyla kullanılan bütün temizlik 

maddeleri için kullanılmaktadır. 

Deterjanlar ev tipi ve sanayi tipi olarak ikiye ayrılmaktadır. Deterjan ve temizlik 

maddeleri sektör kapsamındaki ürünler genel olarak şu şekilde sınıflandırılabilir: 

1. 

2. 

3. 

4. 

5. 

El ve otomatik yıkama için çamaşır deterjanları ve çamaşır katkı maddeleri 

El ve otomatik yıkama için bulaşık deterjanları 

Ovma maddeleri 

Genel temizleme maddeleri (Banyo/Mutfak, cam temizleyicileri, Kireç Çözücü, 

Tuvalet temizleyicileri) 

Çamaşır suları 

Sanayi tipi deterjanlar daha ziyade sınaî tesisler, hastaneler, oteller, fabrikalar, 

gibi büyük tüketim yerlerinde kullanılmaktadır ve yapı itibari ile ev tipi deterjanlardan 

çok farklı değildir. 

Kozmetik ve tuvalet müstahzarları ile deterjan ve temizlik maddeleri sektörleri, 

ISIC Rev. 3 tanımına göre 2424 kodlu sınıflama (sabun, deterjan, temizlik ve parlatma 

müstahzarları, parfümler, kozmetik ve tuvalet müstahzarları) içinde yer almaktadır. 

Sabun sektörü ürünleri de aynı kod ve sınıflama içinde yer alırlar. 

Gümrük tarife tanımlamasına göre 33.xx GTIP içerisinde yer alan ve yukarıda 

verilen kozmetik tarifine uyan ürünlerin G.T.İ.P. kodları ve ürün tarifleri aşağıda Tablo 

1’de verilmiştir. Sabunlar ise gümrük tarife tanımlamasına göre 3401 GTIP içerisinde 

yer alan ürünlerdir. Bu ürünlerin de içerisinde yer aldıkları G.T.İ.P. kodları ve 


3

3 


Gümrük tarife tan�mlamas�na göre 33.xx GTIP içerisinde yer alan ve yukar�da verilen 

kozmetik tarifine uyan ürünlerin G.T.�.P. kodlar� ve ürün tarifleri a�a��da Tablo 1’de 

verilmi�tir. ürün tariflerinin Sabunlar bir listesi ise gümrük aşağıdaki tarife Tablo tan�mlamas�na 1’de yer göre almaktadır. 3401 GTIP Deterjan içerisinde ve temizlik yer alan 

ürünlerdir. Bu ürünlerin de içerisinde yer ald�klar� G.T.�.P. kodlar� ve ürün tariflerinin bir 

maddeleri ürünleri ise gümrük tarife tanımlamasına göre 3402 GTIP içerisinde yer 

listesi a�a��daki Tablo 1’de yer almaktad�r. Deterjan ve temizlik maddeleri ürünleri ise 

gümrük almaktadır. tarife Bu tan�mlamas�na grupta yer göre alan 3402 G.T.İ.P. GTIP kodları içerisinde ve ürün yer almaktad�r. tarifleri de Bu aşağıdaki grupta yer Tablo alan 

G.T.�.P. 1’de verilmiştir. kodlar� ve ürün tarifleri de a�a��daki Tablo 1’de verilmi�tir. 

Tablo 1. Kozmetik ve Tuvalet Müstahzarlar� ile Deterjan ve Temizlik Ürünleri 

33.03.xx.xx.xx.xx – Parfüm ve Kolonyalar GTM�P 

Parfümler 33-03-00-10-00-00 

Kolonyalar 33-03-00-90-00-11 

Di�er Tuvalet Sular� 

33.04.xx.xx.xx.xx – Renkli Kozmetikler ve Cilt Bak�m Ürünleri 

33-03-00-90-00-19 

Dudak Rujlar� 33-04-10-00-10-00 

Dudak Makyaj Müstahzarlar�; Di�er 33-04-10-00-90-00 

Göz Makyaj Müstahzarlar� 33-04-20-00-00-00 

Manikür ve Pedikür Müstahzarlar� 33-04-30-00-00-00 

Pudralar (S�k��t�r�lm�� Olsun veya Olmas�n) 33-04-91-00-00-00 

All�klar 33-04-99-00-10-00 

Vücut Losyonlar� 33-04-99-00-90-11 

Kremler, Emülsiyon ve Ya�lar (Güne� Ya�lar� Dâhil) 33-04-99-00-90-12 

Di�erleri 

33.05.xx.xx.xx.xx – Saç Bak�m Ürünleri 

33-04-99-00-90-19 

�ampuanlar 33-05-10-00-00-00 

Perma ve Defrize Müstahzarlar� 33-05-20-00-00-00 

Saç Spreyleri 33-05-30-00-00-00 

Saç Losyonlar� 33-05-90-10-00-00 

Saç Boyalar� 33-05-90-90-00-11 

Di�er Saç Müstahzarlar� 

33.06.xx.xx.xx.xx – A��z Bak�m Ürünleri 

33-05-90-90-00-19 

Di� Macunlar� ve Tozlar� 33-06-10-00-00-00 

Di� Temizleme �plikleri 33-06-20-00-00-00 

Di�er A��z ve Di� Ürünleri 

33.07.xx.xx.xx.xx – Banyo Müstahzarlar� ve Kokulu Kozmetikler 

33-06-90-00-00-00 

Losyonlar (T�ra� için) 33-07-10-00-10-00 

T�ra� Kremleri 33-07-10-00-90-11 

T�ra� Öncesi, T�ra� S�ras�nda/T�ra�tan Sonra Kullan�lan 

33-07-10-00-90-19 

Müstahzarlar 

Vücut Deodorantlar� ve Ter Kokusunu Önleyici Deodorantlar 33-07-20-00-00-00 

Parfümlü Banyo Tuzlar� ve Di�er Banyo Müstahzarlar� 33-07-30-00-00-00 

Sabun veya Di�er Yüzey aktif Organik Maddeler içeren Banyo 

Müstahzarlar� 

33-07-90-00-10-00 

Parfüm veya Kozmetik Emdirilmi�, S�vanm�� veya Kaplanm�� Vatka veya 

Keçe 

33-07-90-00-20-00 

Parfüm veya Kozmetik 

Dokunmam�� Mensucat 

Emdirilmi�, S�vanm�� veya Kaplanm�� 

33-07-90-00-30-00 

Di�erleri 33-07-90-00-90-19 

4 



34.01. xx.xx.xx.xx – Sabun 

Deterjan Emdirilmi� Kâ��t ve Vatka - Tuvalet için 34-01-11-00-10-00 

Deterjan veya Sabun Emdirilmi� Keçe 34-01-11-00-20-00 

Sabun Emdirilmi� Kâ��t ve Vatka, Deterjan ve Sabun Emdirilmi� 

34-01-11-00-30-00 


Di�erleri (Tuvalet Sabunlar�) 34-01-11-00-90-00 

Sabun Emdirilmi� Kâ��t ve Vatka 34-01-19-00-11-00 

Deterjan veya Sabun Emdirilmi� Keçe 34-01-19-00-12-00 

Deterjan veya Sabun Emdirilmi� Dokunmam�� Mensucat 34-01-19-00-13-00 

Di�erleri (El / Yüz / Banyo / Çama��r Sabunlar�) 34-01-19-00-90-00 

Di�er �ekillerdeki Sabunlar: �nce Parça, Pul, Granül veya Toz 

34-01-20-10-00-00 

Halinde Olanlar 

Arap Sabunu ve Benzeri Yumu�ak Sabunlar 34-01-20-90-10-00 

S�v� Sabunlar 34-01-20-90-90-11 

Di�erleri 34-01-20-90-90-19 

Cilt Y�kamak için S�v�/Krem; Yüzey Aktif Organik Ürünler 

34.02. xx.xx.xx.xx –Parakende Deterjanlar 

34-01-30-00-00-00 

Sabun �çeren Yüzey Aktif Müstahzarlar (Perakende) 34-02-20-10-00-11 

Sabun �çermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar (Perakende) 34-02-20-10-00-12 

Sabun �çeren Y�kama Müstahzarlar� (Perakende) 34-02-20-90-00-11 

Sabun �çermeyen Y�kama Müstahzarlar� (Perakende) 34-02-20-90-00-12 

Sabun �çeren Temizleme Müstahzarlar� (Perakende) 34-02-20-90-00-13 

Sabun �çermeyen Temizleme Müstahzarlar� (Perakende) 34-02-20-90-00-14 



Di�er Y�kama ve Temizleme Müstahzarlar� (Perakende) 

34-02-20-90-00-19 

(Deterjanlar) 

34.02. xx.xx.xx.xx –Parakende Sat�lmayan Deterjanlar 

Sabun �çeren Yüzey Aktif Müstahzarlar – Di�er (Perakende De�il) 34-02-90-10-00-11 

Sabun �çermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar -Di�er 34-02-90-10-00-12 

Sabun �çeren Y�kama Müstahzarlar� – Di�er 34-02-90-90-00-11 

Sabun �çermeyen Y�kama Müstahzarlar� - (Perakende De�il) 34-02-90-90-00-12 

Sabun �çeren Temizleme Müstahzarlar� - Di�er 34-02-90-90-00-13 

Sabun �çermeyen Temizleme Müstahzarlar� - Di�er 34-02-90-90-00-14 



Di�er Y�kama ve Temizleme Müstahzarlar� (Perakende De�il) 34-02-90-90-00-19 

34.02. xx.xx.xx.xx –Deterjan Hammaddeleri 

A��rl�k %30 - %50 olan Disodyum Alkil �çeren Sulu Çözeltiler 34-02-11-10-00-00 

Sülforezinatlar ve Sülfooleatlar – Anyonlu 34-02-11-90-10-00 

Lineer Alkil Benzen Sülfonik Asitler – Anyonlu 34-02-11-90-90-11 

Dodesil Benzen Sülfonik Asit – Anyonlu 34-02-11-90-90-12 

Yüzey aktif Organik Maddeler – Anyonlu 34-02-11-90-90-19 

Yüzey aktif Organik Maddeler - Katyonlu Olanlar 34-02-12-00-00-00 

Yüzey aktif Organik Maddeler - �yonlu Olmayanlar 34-02-13-00-00-00 

Di�er Yüzey aktif Organik Maddeler 34-02-19-00-90-00 


5 

4

6 


1. SEKTÖRÜN TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ YERİ 

1900’lü yılların başlarına kadar kişisel bakım ürünleri ve temizlik ürünleri sektörü 

sadece sabun ve farklı hammaddelerden elde edilen sabun türevlerine dayanmakta 

idi. Temizlik ürünleri alanındaki gelişmeler 20. yüzyılın ilk çeyreğinden sonra 

kimya bilgisindeki genişlemenin bu ürünlerin imalatına uygulanmasıyla çok büyük 

bir hızla ve ürün gamında artan çeşitlilikle kendini gösterdi; öyle ki çevre, mekân 

ve eşya temizliğinde 1910’lu yıllarda sadece sabun kullanılmakta iken aradan geçen 

yüz yıldan az bir zaman içerisinde bugünkü ileri teknolojiye dayanan seviyeye 

ulaştı. Bu nedenle Temizlik maddeleri sektöründeki gelişmenin Kozmetik sektöründeki 

gelişmeden daha farklı nedenlere dayandığı söylenebilir. 

Kozmetik alanında binlerce yıldır sadece sabuna dayanan kişisel temizlik ürünleri 

ve doğal maddelerden yapılan kişisel bakım ürünleri, 20.’ci yüzyılın başlarında 

patlama şeklinde ortaya çıkan teknolojik ve bilimsel buluşlardan etkilendiler. Bu 

alanda modern bilimsel anlamda faaliyet 1900’lü yıllarda Osmanlı Devletinin son 

döneminde özellikle yurtdışında eczacılık ve kimya eğitimi gören girişimci kişilerin 

Türkiye’de eczacılık faaliyetlerinin yanı sıra kendi ürettikleri el ve cilt bakım kremlerini 

piyasaya sürmeleriyle başlamış olup bunun bazı örnekleri İstanbul ve İzmir gibi 

Osmanlı’nın modern yaklaşımlara açık ve kültür seviyesi yüksek şehirlerinde son 

senelere kadar faaliyetlerini sürdürmekte idiler. 

1950 – 1960 yıllarında Türkiye’nin endüstrileşme sürecinin başladığı dönemde 

sektör faaliyetleri öncelikle yurtdışı sermaye veya çokuluslu şirketlerin ürünlerine 

Türkiye pazarında yer edinme gayretleriyle başlamış, önceleri ithalatla yürütülen 

satışlar zaman içerisinde ve altyapının elverdiği oranlarda yerli sanayiye dönüşmüş 

ve fakat aktif madde veya hammadde açısından dışa bağımlılık günümüze 

kadar devam etmiş ve halen de devam etmektedir. 

1980 – 1995 arasında sektördeki kazanç potansiyeli yerli sanayici tarafından da 

görülerek özellikle başka kaynaklardan sağlanan getiriyle bilimsel ürün ve modern 

teknolojiye ciddi yatırımlar bu dönemde hız kazanmıştır. Yerli sanayicinin elinde 

satışa hazır ürün formatları bulunmaması nedeniyle bu şekilde ortaya çıkan modern 

üretim tesisleri uzun bir süre özellikle Avrupa pazarında satılmakta olan bilinen 

ürünlerin fason üretimi için hizmet vermiş, bu arada küçük çaplı markalaşma 

ve kendi ürününü yaratma denemeleri de sanayiciye gidilecek yol açısından ışık 

tutmuştur. 



1995’ten günümüze uzayan dönemde gelinen noktada ise sektörün kazandığı 

deneyimler artık yeni ürün yaratmakta ve yurtdışına açılmakta kullanılmakta olup 

son yıllarda görüldüğü kadarıyla başarı da sağlanmıştır. Bugün sektörde üretim 

faaliyeti içerisindeki firma sayısı 1,300’ün üzerindedir. Genel olarak yerli üretim yapan 

firmalar küçük ölçekli aile firması yapısında olup bu firmaların dışında oldukça 

büyük ölçekte ve modern tesislerde üretim yapan yabancı sermayeli, yerli ve yabancı 

ortaklıklar da bulunmaktadır. 

2005 yılı ilk yarısında 5324 sayılı Kozmetik Kanunu ve Kozmetik Yönetmeliği yürürlüğe 

girene kadar yerli üretimin karşısındaki izin alma ve belgelendirme zorlukları 

nedeniyle birçok yabancı firma Türkiye’deki üretimlerini durdurarak bitmiş ürün ithal 

etmek ya da Türkiye’de sadece ambalajlama yapmak yolunu tercih etmişlerdir. 

Bu firmalar arasında dünyaca tanınmış çok uluslu firmalar da bulunmakta ve 

yukarıda sıralanan kozmetik ürün gruplarından birçoğunda faaliyet göstermektedirler. 

AB ile uyum amaçlı yeni mevzuatın uzun vadede Türkiye’yi bir üretim üssü 

haline getirerek yerli üretimi olumlu etkilemesi beklenmektedir. 

Tüketici alışkanlıklarına göre bakıldığında 20. yüzyıl başlarında temizlik maddeleri 

sektörünün toplum kültür ve alışkanlıklarına bağlı olarak günde ortalama 

üç kere el-yüz yıkamak, haftada bir kere de banyo yapmak için kullanılan, kişisel 

temizlik dışında eşya (çamaşır sabunu, toz sabun, granül sabun, v.b.) ve mekân 

(arap sabunu v.b.) temizliğinde de kullanılan sabun çeşitlerine dayanmakta olduğu 

görülür. Sabun kullanım ve tüketimini yaygınlaştırmak amacıyla farklı şekil 

ve ambalajlarda ürünler çıkartılmış (toz, granül, krem gibi) fakat yine de belli bir 

tüketim potansiyelinin üzerine çıkılamamıştır. Tabi ki bunda teknolojik gelişmelerle 

birlikte kültür ve altyapı da önemli rol oynamaktadır. Toplumun önemli bir kesiminin 

evlerine şebeke suyu götürülemediği için hane içi su ihtiyacı bedensel enerji 

harcayarak kovalarla taşınmakta, su arzının bu şekilde kısıtlanması ise tüketimi sınırlayarak 

kişisel temizlik alışkanlığının yaygınlaşmasına engel olup ülkede genel 

refah seviyesi yükselmesine bağlı olarak çeşitlenmesi ve yaygınlaşması kaçınılmazdır. 

Refah seviyesi yükselen bir toplumda bireylere daha farklı banyo ürünleri 

(duş jeli, vücut şampuanı, v.b.) sunulma olasılığı da yükselecek ve bu ürünler klasik 

sabunların pazarından pay alacaklardır. Böyle bakıldığında klasik sabun piyasası 

olgunlaşmış bir pazar görünümünde olup yıllık tüketim artışı nüfus artışına ve fertlerin 

ekonomik durumuna bağlı ürünler olarak görülmekte, satışlarda artış beklentisi 

de daha muhafazakâr dış pazarlarda büyümeye bağlı kalmaktadır. 

Dış ticaret açısından ele alındığında, yerli sanayinin ambalajlı sabun üretimindeki 

rekabet gücü nedeniyle Türkiye’nin ihracat portföyünde önem arz etmekte- 


7

8 


dir. Özellikle gelişmiş ülkeler dışında kalan dünya ülkelerine kabul edilebilecek bir 

fiyatla ve beğenilen kalitede kişisel temizlik ürünleri sunan sektörümüzün pek çok 

ülkeye ürün ihraç etmesi hiçte şaşırtıcı değildir. 1994 krizinden sonra hızlı biçimde 

büyüyen kişisel temizlik ürünleri sektörü 2000 yılında yavaşlama eğilimine girmiş, 

daha sonra sektör 2001 krizinin de etkisiyle iç pazarda oldukça önemli bir daralma 

yaşamıştır. Türkiye’de toplam sabun pazarı 2000 – 2002 yılları arasında yaklaşık 

olarak %20 oranında daralmıştır. Bu daralma özellikle klasik katı sabun piyasasında 

görülmüş, buna karşılık sıvı sabun pazarı krize rağmen büyümesini sürdürmüştür. 

İhracatın da etkisiyle 2002 yılından sonra sabun sektöründe üretim artışı tekrar başlamış 

olup 2007 yılında yaklaşık 400 bin ton üretim yapılacağı tahmin edilmektedir. 

İç pazardaki sınırlı büyümeye karşılık, 2001 yılında yaşanan krizin etkisiyle YTL’nin 

yabancı paralar karşısında değer kaybetmesi sabun sektörünün dış piyasalarda 

rekabet gücünü daha da arttırmış, bu şekilde artan sabun ihracatı iç piyasalardaki 

sıradan performansı fazlasıyla telafi ederek sektörü daha da ileriye taşımıştır. 

Kişisel temizlik ürünleri bağlamında, el/yüz/banyo sabunu üretiminin yaklaşık 

olarak %40 kadarı ülke içinde tüketilmekte, %60’ı ise ihraç edilmektedir. Sektörün 

ülke ekonomisi içindeki yeri miktar ve değer olarak çok önemli olmamakla birlikte 

üretiminin yarıdan fazlasını ihraç eden ender sanayi kollarımızdan biridir. 

20. Yüzyıl başlarında sadece sabun ile yapılmakta olan çevre ve eşya temizliği 

(özellikle çamaşır yıkaması) yüzyılın ilk çeyreğinde ortaya çıkan buluşlar ve özellikle 

elektrik motoru ile “elektrikli ev aletleri” sektörünün ortaya çıkmasına neden 

olmuş, o tarihe kadar insan gücüne dayanan pek çok domestik faaliyet için elektrikli 

makinelerin kullanılması dönemi başlamıştır. Bu şekilde mekanize olan domestik 

temizlik faaliyetinin kolay ve etkili şekilde sürdürülebilmesi için önce “toz” sabun 

kullanımı söz konusu olmuş, çok kısa bir süre sonra da bu domestik makinelerin 

etkisini katlayarak arttıracak bir madde olan “deterjan” icat edilmiştir. 

Deterjan, “yüzey aktif özelliği olup, bu özellik nedeniyle temizleme işlemi yapabilen, 

içinde ayrıca yıkamaya yardımcı kimyasal maddeler de içeren” sentetik bir 

üründür. İlk deterjan üretimi 1917 yılında gerçekleştirilmiştir. BASF’da görev yapan 

bir Alman kimyacısı F. GUNTER naftalini alkilleştirerek elde ettiği maddeyi 

sülfonlamış ve ilk deterjan aktif maddesini elde etmiştir. Bunu sonraki yıllarda 

özellikle Alman kimyacıların araştırmaları takip etmiş olup 1932 yılında Henkel’in 

“Fewa” ve Procter & Gamble’ın “Dreft” markaları piyasaya çıkan yağ alkolü sülfatı 

bazlı ilk deterjanlardır. Zamanla deterjan maddeler hem daha etkili hem de 

daha güçlü yeni yıkama maddelerine yerlerini bırakmışlardır. Geçen 90 yıllık süre 

içerisinde daha fazla çamaşırı daha az temizlik maddesiyle ve daha düşük sıcak- 



lıklarda daha az enerji harcayarak temizleyebilmek için pek çok yenilik ve buluş 

temizlik ürünleri sektörü tarafından tüketicinin hizmetine sunulmuş olup bu yönde 

daha da ilerilere gitmek üzere çalışmalar devam etmektedir. 

Deterjan ve temizlik maddeleri sektör kapsamındaki ürünler genel olarak şu 

şekilde sınıflandırılabilir: 

1. El ve otomatik yıkama için çamaşır deterjanları ve çamaşır katkı maddeleri 

2. El ve otomatik yıkama için bulaşık deterjanları 

3. Ovma maddeleri 

4. Genel temizleme maddeleri (Banyo/Mutfak, cam temizleyicileri, Kireç Çözücü, 

Tuvalet temizleyicileri) 

5. Çamaşır suları 

Deterjanlar kullanım yeri açısından ev tipi ve sanayi tipi olarak ikiye ayrılmaktadır. 

Sanayi tipi deterjanlar daha ziyade sınaî tesisler, hastaneler, oteller, lokantalar, 

fabrikalar gibi büyük tüketim yerlerinde kullanılmaktadır ve yapı itibari ile ev tipi 

deterjanlardan çok farklı değildir. Türkiye’de temizlik maddeleri sanayinin gelişmesi 

1960’lı yıllardan sonra olmuştur. 1970 yılında 5.000 ton olan toplam deterjan 

üretiminin 2007 yılında 1.75 milyon tonu aşacağı tahmin edilmektedir. 

1.1. KURULUŞ SAYISI, MEVCUT KAPASİTE VE KULLANIMI 

KOSGEB tarafından, Haziran 2005 ile Ekim 2005 arasında yapılan ve 48.000’den 

fazla orta ve küçük ölçekli üretim tesisinin katıldığı saha çalışması sonuçlarının 

taranması işlemine göre kimya sektöründe faaliyet gösteren 1,400’ü aşkın firma 

olmasına karşılık sabun üretiminde faaliyeti olan 61, genel kozmetik üretiminde 

faaliyeti olan 18 ve kolonya üretimi yapan 31 adet olmak üzere toplam 110 KOBI 

niteliğinde firma olduğu görülmüştür. Ayni çalışmada deterjan ve temizlik maddeleri 

sektöründe faaliyet gösteren 116 adet KOBI niteliğinde firma da kayda alınmıştır. 

Anket sorularına verilen cevaplar ve KOSGEB ile ilişkileri göz önüne alındığında 

saha çalışmasına katılan firmaların belli bir gelişme seviyesini tamamlamış oldukları 

ve bu nedenle de sektördeki firmaların tümünü yansıtmadıkları anlaşılmaktadır. 

IX. Kalkınma Planı çalışmaları nedeniyle Sağlık Bakanlığından alınan bilgilere 

göre ise Bakanlıkta kozmetik ve tuvalet müstahzarları üreticisi olarak 1,372 firma 

kayıtlı görülmektedir. Bu sayının içerisinde en az 430 firmanın sadece kolonya imalatıyla 

meşgul olduğu da kayıtlarından anlaşılmaktadır. 


9

10 


Diğer taraftan 2004 ve 2005 yılları arasında deterjan ve temizlik maddeleri üre- 

tim izni almak için başvuruda bulunan firma sayısı 99’dur. Sağlık Bakanlığı tarafından 

2004 yılında çevre konularını incelemek üzere yapılan bir ankette ise deterjan 

ve temizlik maddesi üreten firma sayısı 225 olarak tespit edildiği öğrenilmiştir. 

DİE (2006 yılında TÜİK oldu) tarafından gerçekleştirilen 2002 “Genel Sanayi ve 

İşyerleri Sayımı” raporuna göre deterjan ve temizlik maddeleri sektöründe 710 firma 

üretim yapmaktadır. Yine DİE tarafından belli aralarla sanayi üretim, istihdam 

ve satış ölçümleri yapılmakta olup deterjan ve temizlik maddeleri sektörü üretim 

verileri anketinde sayılan, üretim faaliyeti gösteren firma sayısının 1999 – 2005 yılları 

arasında 11 ile 14 arasında değiştiği görülmektedir. Bu son rakamın gerçeği yansıtmadığı 

aşikârdır. Diğer taraftan sektördeki toplam üretici sayısının 2002 yılında 

yapılan Genel Sanayi ve İşyerleri Sayımının altında kalmamış olması gerekir. Bu 

durumda yaklaşık 10 tane kadar büyük üretici, 240 kadar KOBİ, yaklaşık olarak 500 

kadar da çok küçük ölçekli üretici bulunduğunu varsayabiliriz. 

Kooperatifler dışında kozmetik Sektöründe faaliyet gösteren kamu kuruluşları 

yoktur. Bu kooperatifler arasında kozmetik açısından en büyük paya sahip olan 

Gülbirlik ve Tariş’tir. Bu kooperatiflerin istihdam, kapasite gibi verilerine ulaşılamamıştır. 

Kozmetik ve sabun üretimi yapan önde gelen özel sektör firmalarının listesi 

Tablo 2’de verilmiştir. 



Tablo 2. Kozmetik, Sabun ile Deterjan ve Temizlik Maddeleri Ürün Sektöründe Önemli 

Kurulu�lar 

Kurulu� Ad� Yeri Üretim Konusu 

Kamu Kurulu�lar� 

Gülbirlik Isparta Gül Esans� ve Kozmetik 

Tari� �zmir Sabun ve Kozmetik 

Çukobirlik Adana Muhtelif Sabun 

Özel Sektör Kurulu�lar� 

Hac� �akir �stanbul Sabun ve Kozmetik 

Evyap �stanbul Sabun, Kozmetik, Deterjan 

Lever �stanbul Sabun, Kozmetik, Deterjan 

Hayat Kimya Gölcük ve Kocaeli Sabun, Kozmetik, Deterjan 

Dalan �zmir Sabun, Kozmetik, Deterjan 

Henkel �zmir Kozmetik, Deterjan 

Procter & Gamble �stanbul ve Gebze, Kocaeli Sabun, Kozmetik, Deterjan 

Benckiser �stanbul Kozmetik, Deterjan 

Reckitt-Benckiser Gebze ve Kocaeli Kozmetik, Deterjan 

Canan Kozmetik �stanbul Muhtelif Kozmetik 

Hunca Kozmetik �stanbul Muhtelif Kozmetik 

Kopa� Kozmetik �stanbul Muhtelif Kozmetik 

Erkul Kozmetik �stanbul Muhtelif Kozmetik 

Komili �zmir Sabun ve Kozmetik 

Çelikbilek �zmir Sabun ve Kozmetik 

Bilal Sabuncu Ayd�n Sabun 

Paksoy Adana Sabun 

Tat Kimya Gaziantep Sabun ve Kozmetik 

Alâeddin Sunucu �zmir Sabun ve Kozmetik 

Saber Kimya Gaziantep Sabun ve Kozmetik 

Unilever Gebze ve Kocaeli Sabun, Deterjan ve Kozmetik 

Colgate Palmolive �stanbul ve Gebze Sabun ve Kozmetik 

Diversey Kimya Gebze ve Kocaeli Profesyonel Temizlik Ürünleri 

Saruhanlar Çorlu ve Tekirda� Deterjan 

Büyükm�hç� Kayseri Deterjan 

Hes Deterjan Kayseri Deterjan 

Uzay Büyükçekmece ve �stanbul Deterjan 

Evtem Ankara Deterjan 

Ba�er Kimya Ceyhan ve Adana Deterjan 

Not: Yukar�daki tablo’da tan�mlanan firmalara ait bilgiler d��nda özel bir bilgi yoktur. Bu tablodaki 

amaç sektör içinde faaliyet gösteren önemli firmalar� ve üretim konular�n� ve yerlerini belirtmektir. 

Kozmetik ürünleri insan vücudunun farklı bölümleriyle ve farklı amaçlarla te- 

Kozmetik mas ettiği ürünleri için ürün insan kategorileri vücudunun bazında farkl� bölümleriyle farklı üretim ve farkl� ve paketleme amaçlarla temas teknolojilerini etti�i için 

ürün içermektedir. kategorileri Bu baz�nda nedenle farkl� kozmetik üretim ve sektörü paketleme olarak teknolojilerini değil ama içermektedir. belki de alt Bu sektörler nedenle 

kozmetik 

olarak (şampuan, 

sektörü olarak 

saç 

de�il 

jölesi, 

ama 

kolonya 

belki de 

gibi) 

alt sektörler 

belli bir 

olarak 

üretim 

(�ampuan, 

veya ambalajlama 

saç jölesi, kolonya 

ka- 

gibi) belli bir üretim veya ambalajlama kapasitesinden bahsetmek söz konusu olabilir. 

pasitesinden bahsetmek söz konusu olabilir. Elimizde kozmetiğin alt kategorilerin- 

Elimizde kozmeti�in alt kategorilerinde belirlenmi� kapasite kullan�m oran� verileri a�a��da 

de belirlenmiş kapasite kullanım oranı verileri aşağıda Grafik 1’de verilmiştir. 

Grafik 1’de verilmi�tir. 


11 

9

12 


Grafik Grafik 1. Kapasite 1. Kapasite Kullanım Kullan�m Oranı Oran� (Üretim De�eri Değeri A��rl�kl�, Ağırlıklı, Y�ll�k Yıllık Ortalama) (%) (%) 

Kaynak: Türkiye �statistik Kurumu 

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu 

2004 y�l�nda çevre konular�n� incelemek üzere yap�lan bir ankette ise sabun üreten 80 firma 

ismi tespit edilmi�tir. Kooperatifler d��nda sabun üretiminde faaliyet gösteren kamu 

kurulu�lar� yoktur, bunlar aras�nda önemli paya sahip olanlar ise Çukobirlik ve Tari�’tir. Bu 

kooperatiflerin 2004 yılında istihdam, çevre konularını kapasite gibi incelemek verilerine ula��lamam��t�r. 

üzere yapılan bir ankette ise sabun 

üreten 80 firma ismi tespit edilmiştir. Kooperatifler dışında sabun üretiminde faaliyet 

Ülkemizde gösteren sabun kamu üretimi kuruluşları makine yoktur, tipi ve bunlar sergi tipi arasında olarak iki önemli ayr� teknolojik paya sahip gurupta olanlar ele 

al�nabilir. Sektördeki büyük ve önemli firmalar genellikle makine tipi üretim yapmalar�na 

ise Çukobirlik ve Tariş’tir. Bu kooperatiflerin istihdam, kapasite gibi verilerine ulaşı- 

kar��l�k küçük ölçekteki pek çok firma geleneksel yöntem olan sergi sabunculu�una devam 

lamamıştır. etmektedir. Di�er taraftan, çevresel kirlenme ve kimyasal içeren üretim süreçlerine bir tepki 

veya tüketici nostaljisi olarak da de�erlendirilebilecek �ekilde son zamanlarda geleneksel 

üretim Ülkemizde tekniklerine sabun ilgi üretimi artmakta makine ve buna tipi ve ba�l� sergi olarak tipi olarak önemli iki say�labilecek ayrı teknolojik boyutta gurup- ni� 

pazarlar olu�maktad�r. Defne sabunlar� ve pirina sabunlar�na kar�� son y�llarda artan ilgi buna 

ta ele alınabilir. Sektördeki büyük ve önemli firmalar genellikle makine tipi üretim 

örnek gösterilebilir. Sabun üretim süreci, yukar�da bahsi geçen iki farkl� üretim ve paketleme 

yapmalarına teknolojisini içermektedir. karşılık küçük ölçekteki pek çok firma geleneksel yöntem olan sergi 

sabunculuğuna devam etmektedir. Diğer taraftan, çevresel kirlenme ve kimyasal 

içeren Yukar�da üretim giri� süreçlerine bölümünde verilen bir tepki temizlik veya maddelerine tüketici nostaljisi ili�kin s�n�fland�rma olarak da do�rultusunda 

değerlendirilebilecek 

çama��r deterjanlar� şekilde son üretimi zamanlarda bu amaçla kurulmu� geleneksel özel üretim tesisler gerektirmekte tekniklerine olup ilgi artmakta bu ba�lamda ve 

kurulu kapasiteden bahsetmek söz konusu olabilir. Bu durumda dahi çal��ma düzeni ve ürün 

buna 

gam�, 

bağlı 

kapasite 

olarak 

ile 

önemli 

üretim 

sayılabilecek 

aras�ndaki ili�kinin 

boyutta 

(kapasite 

niş pazarlar 

kullan�m 

oluşmaktadır. 

oran� veya verim) 

Defne 

sabunları belirlenmesinde ve pirina önemli sabunlarına rol oynarlar. karşı son yıllarda artan ilgi buna örnek gösterilebilir. 

Sabun üretim süreci, yukarıda bahsi geçen iki farklı üretim ve paketleme teknolojisini 

Di�er içermektedir. temizlik maddeleri üretimi ise genelde hammaddelerin depolanmas�, kar��m� ve 

ambalajlanmas� �eklinde oldu�u için verim konusuna çok hassas modern tesisler olabilece�i 

gibi, bedensel faaliyete büyük çapta dayanan üretim tarz� ve tesisleri de oldukça yayg�n 

Yukarıda giriş bölümünde verilen temizlik maddelerine ilişkin sınıflandırma doğ- 

kullan�mdad�r. 

rultusunda çamaşır deterjanları üretimi bu amaçla kurulmuş özel tesisler gerektirmekte 

olup bu bağlamda kurulu kapasiteden bahsetmek söz konusu olabilir. Bu 


10


durumda dahi çalışma düzeni ve ürün gamı, kapasite ile üretim arasındaki ilişkinin 

(kapasite kullanım oranı veya verim) belirlenmesinde önemli rol oynarlar. 

Diğer temizlik maddeleri üretimi ise genelde hammaddelerin depolanması, karışımı 

ve ambalajlanması şeklinde olduğu için verim konusuna çok hassas modern 

tesisler olabileceği gibi, bedensel faaliyete büyük çapta dayanan üretim tarzı ve 

tesisleri de oldukça yaygın kullanımdadır. 

1.2. ÜRETİM YÖNTEMİ, TEKNOLOJİ 

Kozmetik ve temizlik maddeleri sanayi sektörlerinin farklı geleneksel üretim yöntemleri 

ve teknolojileri bulunmakta olup bunları ayrı ayrı ele almakta yarar vardır. 

Sabun, kozmetik ve temizlik maddeleri sanayi sektörleri 1990’lı yıllarda başlayan 

büyümesini 1994 krizi dışında kesintisiz olarak sürdürmüş, 1999’da Düzce depremi, 

2000 yılında Rusya ekonomik krizi ve Asya-Pasifik kuşağındaki ekonomik durgunluk 

sonucu sıkıntılar yaşamış, 2001 krizinin etkisiyle de 1998 öncesi seviyelere gerilemiştir. 

Bu yıldan sonra alınan tedbirler sonucu ekonomik kırılganlığın azalması sektörü 

canlandırmış, kriz nedeniyle maliyetleri kısan sanayi ihracat pazarlarını genişleterek 

yurtdışında durumunu sağlamlaştırmaya çalışmıştır. Bankalar krizinin atlatılması 

ve ekonomideki kırılganlığın nispeten azalmasıyla rahatlayan firmalar yine de 

tedbiri elden bırakmamışlar ve tasarruf tedbirlerine devam etmişlerdir. Bunun en 

gerçek göstergesi krizden bunca yıl sonra istihdamın hala daha beklenen seviyelere 

yükselmemiş olmasıdır. İşletmeler geleceğe güvenle bakmadıkları için yeni 

eleman alımında ürkek davranmaktadırlar. Diğer taraftan çalışan kişiler işlerinin 

garanti olmadığını düşünerek gelirlerinden tasarruf etmeye devam etmektedirler 

ki, bu da ekonominin büyümesini dizginlemektedir. 

Ekonominin daraldığı dönemlerde Türkiye’deki tüketiciler kozmetik ürünlere 

kıyasla temizlik maddeleri sanayi ürünlerinde tasarruf sağlamayı tercih etmektedir. 

Bu durumun açıklanabilmesi için kozmetik ürünlerin bir kısmının kişisel özellik 

gösterdiği (parfüm, deodorant, kişisel bakım ürünleri gibi), kalan kısmının ise hane 

halkı veya ailenin ortak kullanımına yönelik pazarlandığına dikkat çekmek gerekmektedir. 

Temizlik ürünleri ise kişisel özelliği olmayıp hane halkının ortak ihtiyacına 

yönelik olarak tüketilmektedir. Ekonomik daralma dönemlerinde ortak kullanım 

için tasarlanmış ürünlerin tüketimi hane ekonomisinde gerekli tasarruf (belki miktar 

olarak kısıntıya gitmeden, daha ucuz ürünlere veya ayni ürünlerin ekonomik 

boy ambalajına kayan tonajlar) nedeniyle düşmekte, buna karşılık kişisel ürünlerin 

tüketiminde daralma, kullanan kişinin kendi tercihleri doğrultusunda ya hiç yapılmamakta 

(başka harcamalardan tasarruf sağlamak) ya da orantılı olarak daha 

az veya daha geç olabilmektedir. 


13

14 


Türkiye’deki ekonomik gelişmeye bağlı olarak, kozmetik ve kişisel bakım ürünleri 

üretimi ve tüketimi de hızla artmaktadır. Saç bakım ürünleri, sektör ürünleri içinde 

en büyük paya sahiptir. Şampuanlar saç bakım ürünlerinin yaklaşık %59’unu oluşturmaktadır. 

Tıraş ürünleri, tüy dökücüler, banyo ve duş ürünleri, sabunlar, dudak 

ve göz makyaj malzemeleri, deodorantlar ve ter önleyici ürünler, parfümler, kolonyalar, 

cilt bakım ve bebek bakım ürünleri başlıca üretilen diğer ürünlerdir. Son 

bir kaç yıldır sektörde doğal sabunlar, doğal şampuanlar ve diğer doğal ürünler 

ilgi görmeye başlamıştır. Özellikle doğal sabun üretimi ülke çapında birçok küçük 

ölçekli firma tarafından gerçekleştirilmekte ve üretilen mallar dış pazarlarda alıcı 

bulmaktadır. Dünyaca ünlü defne ve zeytinyağı sabunlarına talep gitgide artmakta 

olup ihracata yönelik bir sektör oluşmuştur. Türk sabun üreticileri yurtiçinde 

kendi markalarını yaratmış ve bu markalarla dış piyasalara yönelerek başarı kazanmışlardır. 

Kozmetik ve kişisel bakım ürünleri sektöründe faaliyet gösteren çok 

uluslu firmaların bir kısmı Türkiye’de üretim ve pazarlama faaliyetleri yürütmektedir. 

Sektördeki bazı diğer yabancı firmalar ise lisans anlaşmaları ve ortak girişimler 

veya fason üretici firmalar aracılığı ile üretim yapmaktadır. 

Kozmetik ürünleri insan vücudunun farklı bölümleriyle ve farklı amaçlarla temas 

ettiği için çok heterojen bir hammadde ihtiyacı içindedir, bu yönüyle üretimin homojen 

olduğu diğer sektörlerden farklılaşır. Pek çok niş üründe insan vücuduna 

olumlu etkileri asırlardır bilinen ve bu özellikleri nedeniyle kozmetik amaçlı kullanılmakta 

olan doğal ve bitkisel maddeler bulunmaktadır (kına, badem yağı, defne 

yağı, jojoba yağı gibi). Bu nedenle kozmetik sektörü olarak değil ama belki de alt 

sektörler veya belirli ürün kategorileri olarak (şampuan, saç jölesi, kolonya gibi) 

belli bir hammadde ihtiyacından bahsetmek söz konusu olabilir. Sektördeki bu 

çok çeşitli ve dağınık yapı nedeniyle standart üretim girdileri veya birim maliyetlerden 

bahsetmek yanıltıcı olacaktır. 

Kozmetik sektörünün önemli bir alt bölümü olan kişisel temizlik ürünleri kapsamında 

düşündüğümüz sabun sektörde modern anlamda makine tipi üretim, geleneksel 

anlamda ise sergi sabunculuğu şeklinde yapılmaktadır. Türkiye’nin makine 

tipi sabun üretim kapasitesi kalite ve verim açısından rakip ülkelerle rahatlıkla 

rekabet edebilecek düzeydedir. Zaten makine tipi sabun üretiminin önemli bir kısmı 

ihraç edilmektedir. Sergi sabunları ise niş pazarlara ihraç edilmek üzere üretim 

yapan firmaların ürünleri dışında genelde ülke içerisinde tüketilmektedir. 

Sektörün önemli hammaddelerinden olan don yağı Türkiye’de geleneksel olarak 

üretilen defne ve pirina sabunlarında kullanılmamakta, genelde makine tipi 

sabunlarda kullanılmakta olup neredeyse tamamı ithal edilmektedir. 



Türk kozmetik ve kişisel bakım ürünleri endüstrisi kalite bakımından dünya stan- 

dartlarında üretim yapma kapasite ve teknik becerisine sahiptir. Birçok firma ISO 

9000 Kalite Sistem Sertifikaları ve ISO 14001 sertifikası almışlardır. Kozmetik ve kişisel 

bakım ürünleri üreticileri çevre konusunda en son uluslararası ve ulusal gelişmeleri 

de yakından takip etmektedir. 

30 Mart 2005 de Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan 5324 sayılı 

Kozmetik Kanunu ve bu Kanuna dayanarak 23 Mayıs 2005 tarihinde yürürlüğe 

giren Kozmetik Yönetmeliği ile yerli mevzuat AB Kozmetik Direktifine (76/768/EEC) 

uyumlaştırılmış ve değişikliklerin uygulanmasına Kanun ve Yönetmelik yürürlüğe girdiği 

tarihten itibaren başlamıştır. Kozmetik Yönetmeliği açısından yetkili mercii TC. 

Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü’dür. Eskiden olduğu gibi yeni 

mevzuat da insan cildine uygulanmak üzere üretilen sektör ürünlerinde kullanılmasına 

müsaade edilen/edilmeyen/ kısıtlanan maddeler ile etiketler üzerinde yer 

alması gereken bilgi ve uyarılar konusunda belirleyici rol oynamaktadır. Kozmetik 

ürünler konusunda yasal teknik düzenlemelerin yapılmasıyla birlikte, daha önceleri 

mecburi uygulamada olan “TS54 – Sabun Standardı”, “TS3922 – Diş Macunu 

Standardı” ve “TS5342 – Kına (öğütülmüş)” standartları 2 Kasım 2005 tarihinde Resmi 

Gazete’de yayımlanan bir tebliğ ile zorunlu uygulamadan kaldırılmıştır. 

Üretim teknolojisi hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmak isteyenler IX. Kalkınma 

Planı Kimya Sanayi Özel İhtisas Komisyonu Raporundan yararlanabilirler. 

Türkiye temizlik ürünleri sanayii incelendiğinde, bilhassa büyük yatırım isteyen 

toz deterjan kule ve sülfonasyon üniteleri kurulu kapasitesi ihtiyacın oldukça üzerindedir. 

2005 yılı sonu olarak toplam toz deterjan kule kapasitesinin mamul madde 

karşılığı olarak 1.5 milyon tonu bulduğu, kurulu kapasitenin %50 – %60 oranında 

kullanıldığı tahmin edilmektedir. Lakin ihracat açısından bakıldığında, hazır durumdaki 

kurulu kapasite bulunması yurtdışından gelecek ürün taleplerine hemen 

cevap verebilmek açısından sektöre esneklik ve avantaj sağlamaktadır. Çamaşır 

tozları dışındaki temizlik maddeleri üretimi çok düşük yatırımlar ile gerçekleştirilebildiğinden 

bu sahada üretim yapan KOBİ niteliğinde birçok firma vardır. Kapasite 

doluluk oranı sıvı ve jel deterjanlarda daha yüksektir, lakin bu tür üretim için 

kapasite belirlemesi veya kapasite kullanım oranı tespiti anlamsızdır, çünkü pek 

çok firma başka amaçlarla kurulmuş olan tesislerini ufak tefek değişikliklerle bu tür 

ürünlerin hazırlanması ve dolumu için kullanabilmektedir. Bazı tesislerde ise kurulu 

tesis ayni zamanda farklı ürünlerin dolumu amacıyla kullanılarak kapasiteden tasarruf 

edilmektedir. 


15

16 


Ülkemizde LAB, lineer alkil benzen sülfonata çevrilerek kullanılmaktadır. Sülfo- 

nasyon tesisleri açısından bakıldığında yaklaşık 2,5 milyon ton LABSA üretecek kurulu 

kapasite bulunduğu görülmektedir. Bu tesislerin başka amaçla kullanılması 

mümkün olmadığı için kapasite atıl kalmakta veya düşük verimle çalıştırılmaktadır. 

Sektördeki diğer girdilerden STPP, enzim, optik ağartıcı ve parfüm ithalata dayalı 

olup sadece tuz, kostik, SCMC, sülfat ve silikat gibi hammaddeler yerli üretimden 

sağlanabilmektedir. LAB ve diğer hammaddelerin üretimi talebi karşılamadığından 

ithal edilmektedir, bu nedenle sektör hammadde ithalatı açısından önemli 

oranda dışa bağımlıdır. 

İnsan vücudu temizliği dışında kullanılmak üzere üretilen sabunlar ile deterjan 

ve temizlik maddeleri 13 Kasım 2004 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe 

giren “Gıda Maddeleri ile Eşya ve Levazımın Hususi Vasıflarını Belirleyen 

Tüzük”’te yapılan değişikliklere bağlı olarak ve değiştirilmiş Tüzüğün ilgili maddeleri 

gereği Sağlık Bakanlığı tarafından 2005 yılı Eylül ayında Resmi Gazete’de yayınlanan 

Tebliğlere uygun olmak zorundadır. 

Kozmetik amaçlı sabunlar kadar temizlik amaçlı sabunları (arap sabunu, çamaşır 

sabunu, toz sabun gibi) kapsamakta olup uzun süredir mecburi uygulamada 

olan TS54 Sabun Standardı 2 Kasım 2005 tarihi itibariyle mecburi uygulamadan 

kaldırılmış olmasına rağmen halen pek çok firma tarafından kullanılmaktadır. 

Temizlik ürünleri sektöründe uygulanan diğer standartlar olarak: TS518 - Sentetik 

Deterjanlar; TS4495 - Mekanik Temizleme Tozu ve TS5682 - Sodyum Hipoklorit – Sanayide 

ve Çamaşır Suyu Olarak Kullanılan halen yürürlükte olan standartlardır. 

Daha önce zorunlu olarak uyulması gereken bu standartlar 02.11.2005 tarihli Resmi 

Gazete’de yayınlana bir tebliğ ile mecburi uygulamadan kaldırılmıştır. Bu ürünlerin 

de tabi olduğu uluslar arası bir standart yoktur. 

Yukarıda bahsi geçen mevzuata uyumun sağlanması için piyasa gözetim ve 

denetiminin uygulamaya konulması gerekmektedir. Bu amaçla AB fonlarından 

azami şekilde yararlanmak suretiyle, AB üyesi ülkelerin mevcut birikimlerinden de 

yararlanılarak gerekli organizasyon ve eğitimin sağlanması yoluna gidilmelidir. 

1.3. ÜRETİM MİKTARI VE DEĞERİ 

TÜİK’den temin edilebilen 2000 – 2005 yılları arasında yurtiçi üretim miktarları, 

Tablo 3’de verilmiştir. 


1.3. ÜRET�M M�KTARI VE DE�ER� 

TÜ�K’den temin edilebilen TÜRKİYE 2000 KOZMETİK – 2005 y�llar� VE TEMİZLİK aras�nda ÜRÜNLERİ yurtiçi üretim SANAYİİ miktarlar�, SEKTÖR RAPORU Tablo 3’de 

verilmi�tir. 

Tablo 3. Kozmetik, Sabun ile Deterjan ve Temizlik Maddeleri Üretim Miktarlar� 

Mallar 2000 2001 2002 2003 2004 2005 

Saç Kremi (milyon adet) 15,2 14,0 11,7 20,2 24,4 19,1 

Saç Kremi, (000 ton) 15,5 12,9 18,1 24,3 25,9 21,3 

Kolonya, (milyon adet) - - 4,6 3,8 3,6 4,0 

Kolonya (milyon LT) 3,7 3,8 2,9 3,3 4,0 3,5 

Deodorant, oda sprey 1,3 0,6 3,1 1,1 1,5 1,6 

Losyon, parfüm, esans 12,4 12,2 18,3 19,6 21,4 23,0 

Makyaj Malzemesi 87,9 105,6 126,2 126,6 152,0 175,0 

Kal�p Sabun (ton) 178,0 184,2 197,6 179,1 238,7 242,0 

Toz Sabun (ton) 5,0 3,3 4,8 5,4 6,7 8,0 

Krem Sabun (ton) 1,9 2,2 5,1 7,9 7,6 8,0 

Di�er Sabun (ton) 5,2 9,3 15,7 7,4 6,9 7,1 

Toz Deterjan (000 ton) 459,8 446,3 496,2 618,1 651,1 685,0 

S�v� Deterjan (000 ton) 83,7 60,2 87,5 98,4 116,4 135,0 

Krem Deterjan (000 ton) 37,9 43,1 35,2 25,9 30,7 50,0 

Özel Maksatl� (000 ton) - - 7,2 5,3 6,3 6,9 

Temizleme Tozu (000 ton) 17,1 - - 20,9 - 21,2 

Di�er Tem. Mad.(000 ton) 2,0 2,2 3,7 5,0 4,8 5,0 


Baz� tesislerin farkl� (litre, kg, adet, v.b.) raporlamalar� sonucunda da��lan verileri tekrar bir 

araya getirebilmek için hesaplama yoluyla birim miktar/birim fiyat ili�kisinden hareketle 

verileri tek kalemde toplama yoluna gidilmi�tir. Buna örnek olarak, saç kremi için veriler 

Bazı tesislerin farklı (litre, kg, adet, v.b.) raporlamaları sonucunda dağılan ve- 

‘adet’ ve ‘ton’ olarak al�nm��, gerekli i�lemler yap�ld�ktan sonra ton olarak birle�tirilmi�tir. 

Benzer rileri tekrar �ekilde bir kolonya araya üretimi getirebilmek için veriler için adet hesaplama ve Litre olarak yoluyla raporlanm��, birim miktar/birim burada da gerekli fiyat 

hesaplamalar ilişkisinden hareketle yap�lmak verileri suretiyle tek tüm kalemde veriler toplama litre cinsine yoluna çevrilmi� gidilmiştir. ve Buna tek kalemde örnek 

toplanm��t�r. olarak, saç Lakin kremi di�er için veriler üretim ‘adet’ verilerinin ve ‘ton’ hepsi olarak (deodorant, alınmış, losyon, gerekli makyaj işlemler malzemesi yapıldık- vb.) 

adet baz�nda raporland�� için kozmetik sektörü hakk�nda bilgi vermekten uzakt�r. 

tan sonra ton olarak birleştirilmiştir. Benzer şekilde kolonya üretimi için veriler adet 

ve Litre olarak raporlanmış, burada da gerekli hesaplamalar yapılmak suretiyle 

Y�llar itibariyle üretim endeksinde meydana gelen de�i�imler a�a��da Grafik 2’de 

gösterilmi�tir. 

tüm veriler litre cinsine çevrilmiş ve tek kalemde toplanmıştır. Lakin diğer üretim 

verilerinin hepsi (deodorant, losyon, makyaj malzemesi vb.) adet bazında raporlandığı 

için kozmetik sektörü hakkında bilgi vermekten uzaktır. 

Yıllar itibariyle üretim endeksinde meydana gelen değişimler aşağıda Grafik 

2’de gösterilmiştir. 


14 

17


Grafik 2. Yıllar İtibariyle Üretim Endeksinde Meydana Gelen Değişimler (Yıllık 

Grafik 2. Y�llar �tibariyle Üretim Endeksinde Meydana Gelen De�i�imler (Y�ll�k Ortalama) 

Ortalama) (1997=100) 

(1997=100) 

15 

Grafik 2. Y�llar �tibariyle Üretim Endeksinde Meydana Gelen De�i�imler (Y�ll�k Ortalama) 

(1997=100) 



Grafik 2’de verilen endeks bilgileri incelendi�inde; ülkemizde finansal krizlerin ya�and�� 

1999 Grafik ve 2001 2’de y�llar�nda verilen sabun endeks ve deterjan, bilgileri temizlik incelendiğinde; ve cilalama ülkemizde maddeleri; finansal parfüm; krizlerin kozmetik 


ve yaşandığı tuvalet 1999 malzemeleri ve 2001 imalat� yıllarında azalma sabun göstermi�tir. ve deterjan, 2002 temizlik y�l�ndan ve cilalama itibaren madde- h�zla art�� 

olmu�tur. 2006 y�l�nda ise çok küçük bir dü�me olmu�tur. 

Grafik 

leri; parfüm; 

2’de verilen 


endeks 

ve 

bilgileri 

tuvalet 

incelendi�inde; 

malzemeleri imalatı 

ülkemizde 

azalma 

finansal 

göstermiştir. 

krizlerin ya�and�� 

2002 yı- 

1999 Di�er lından ve kimyasal itibaren 2001 y�llar�nda ürünlerin hızla artış sabun imalat� olmuştur. ve deterjan, ile 2006 Sabun temizlik yılında ve deterjan, ve ise cilalama çok temizlik küçük maddeleri; bir ve düşme cilalama parfüm; olmuştur. maddeleri; kozmetik 

ve parfüm; tuvalet kozmetik malzemeleri ve tuvalet imalat� malzemeleri azalma göstermi�tir. imalat� için cari 2002 fiyatlarla y�l�ndan üretim itibaren de�eri h�zla ve art�� USD 

olmu�tur. baz�nda Diğer üretim 2006 kimyasal y�l�nda de�erleri ürünlerin ise USD çok küçük imalatı baz�nda bir ile dü�me üretim Sabun olmu�tur. de�erindeki ve deterjan, de�i�im temizlik yüzdeleri ve cilalama a�a��da mad- Tablo 

4’de deleri; verilmi�tir. 

Di�er kimyasal parfüm; ürünlerin kozmetik imalat� ve tuvalet ile Sabun malzemeleri ve deterjan, imalatı temizlik için ve cari cilalama fiyatlarla maddeleri; üretim 

parfüm; değeri Tablo ve kozmetik 4. USD Üretim bazında ve De�eri tuvalet üretim (Cari malzemeleri Fiyatlarla), değerleri imalat� Üretim USD için bazında De�eri cari fiyatlarla (USD) üretim ve değerindeki üretim Üretim de�eri De�erindeki değişim ve USD 

baz�nda yüzdeleri üretim aşağıda de�erleri Tablo USD 4’de baz�nda verilmiştir. De�i�me üretim (USD de�erindeki %) de�i�im yüzdeleri a�a��da Tablo 

4’de verilmi�tir. 

Di�er 

kimyasal 

Sabun ve deterjan, temizlik 

ve cilalama maddeleri; 

Di�er 

kimyasal 

Sabun ve deterjan, 

temizlik ve cilalama 

Di�er kimyasal 


ve cilalama maddeleri; 

Tablo 4. Üretim ürünlerin De�eri parfüm; (Cari kozmetik Fiyatlarla), ve ürünlerin Üretim maddeleri; De�eri parfüm; (USD) ürünlerin ve Üretim parfüm; De�erindeki 

kozmetik ve tuvalet 

kozmetik ve tuvalet imalat� 

imalat� tuvalet malzemeleri imalat� imalat� 

malzemeleri imalat� 

Y�llar 

De�i�me (USD malzemeleri %) imalat� 

Üretim De�eri 

Üretim De�eri Üretim De�erindeki 

Di�er Sabun ve deterjan, temizlik Di�er Sabun ve deterjan, 


(Cari Fiyatlarla) 

(USD) temizlik ve cilalama Di�er kimyasal 

kimyasal ve cilalama maddeleri; kimyasal 

De�i�me ve cilalama (USD maddeleri; %) 

maddeleri; parfüm; ürünlerin 

ürünlerin parfüm; kozmetik ve ürünlerin 

parfüm; kozmetik ve tuvalet 

1997 kozmetik ve tuvalet imalat� 

imalat� 641 tuvalet malzemeleri 181 imalat� imalat� 4.234 1.197 - malzemeleri - imalat� 

Y�llar 


1998 1.108 297 4.262 1.143 0,7 -4,5 

Üretim De�eri 

Üretim De�eri Üretim De�erindeki 

1999 1.863 (Cari Fiyatlarla) 603 4.462 (USD) 1.445 4,7 De�i�me (USD 26,4 %) 

1997 2000 2.944 641 181 824 4.234 4.720 1.197 1.320 - 5,8 -8,6 - 

1998 2001 1.108 4.419 1.214 297 4.262 3.613 1.143 993 -23,5 0,7 -4,5 -24,8 

1999 2002 1.863 6.523 1.590 603 4.462 4.335 1.445 1.056 4,7 20,0 26,4 6,4 

2000 2003 2.944 8.053 2.129 824 4.720 5.385 1.320 1.424 5,8 24,2 -8,6 34,8 

2001 2004 4.419 9.753 1.214 2.439 3.613 6.856 1.714 993 -23,5 27,3 -24,8 20,4 

2002 2005 10.921 6.523 1.590 2.492 4.335 8.150 1.056 1.860 20,0 18,9 6,4 8,5 

2003 2006 8.053 6.146 2.129 1.587 5.385 4.435 1.424 1.145 24,2 - 34,8 - 

2004 Kaynak: 9.753 Türkiye �statistik 2.439 Kurumu 6.856 1.714 27,3 20,4 

2005 10.921 2.492 8.150 1.860 18,9 8,5 

Tablo 2006 4 incelendi�inde; 6.146 sabun 1.587 ve deterjan, 4.435 temizlik ve 1.145 cilalama maddeleri; - parfüm; - 


ve tuvalet Kaynak: malzemeleri Türkiye �statistik imalat� Kurumu sektörü için cari fiyatlarla üretim de�eri 1997 y�l�ndan 2005 

y�l�na kadar artm��t�r. 2006 da ise önemli bir azalma gözlemlenmi�tir. Üretim de�erindeki 

Tablo USD yüzde de�i�imlerine bak�ld��nda 1998 ve 2001 y�llar�nda azalma olurken di�er 

18 

4 incelendi�inde; sabun ve deterjan, temizlik ve cilalama maddeleri; parfüm; kozmetik 

ve dönemlerde tuvalet ise art�� olmu�tur. 

Türkiye malzemeleri Odalar ve Borsalar imalat� Birli¤i sektörü için cari fiyatlarla üretim de�eri 1997 y�l�ndan 2005 

y�l�na kadar artm��t�r. 2006 da ise önemli bir azalma gözlemlenmi�tir. Üretim de�erindeki 

USD yüzde de�i�imlerine bak�ld��nda 1998 ve 2001 y�llar�nda azalma olurken di�er 

dönemlerde ise art�� olmu�tur. 

15


Tablo 4 incelendiğinde; sabun ve deterjan, temizlik ve cilalama maddeleri; 

parfüm; kozmetik ve tuvalet malzemeleri imalatı sektörü için cari fiyatlarla üretim 

değeri 1997 yılından 2005 yılına kadar artmıştır. 2006 da ise önemli bir azalma gözlemlenmiştir. 

Üretim değerindeki USD yüzde değişimlerine bakıldığında 1998 ve 

2001 yıllarında azalma olurken diğer dönemlerde ise artış olmuştur. 

1.4. MALİYETLER 

Kozmetik sektörü çok ve farklı ürün kategorilerinden oluşmakta olup bunların 

her biri için ayrı bir maliyet yapısından bahsetmek mümkündür. Öyle ki bunların 

arasında yapısında işçilik ve üretim girdileri son derece önemsiz seviyelerde kalan 

yüksek teknoloji ürünleri olduğu gibi işçilik ve enerji kullanımının ağırlık kazandığı 

başka ürünler de sayılabilir. Yine benzer bir şekilde farklı ürünlerin satışı ve pazarlanması 

için çok farklı pazarlama teknikleri ve satış kanalları kullanılabilmektedir. 

Bu farklılıklar nedeniyle ortak bir maliyet yapısından bahsetmek yanıltıcı olur kaygısıyla 

burada herhangi bir maliyet rakamı verilmemiştir. Sadece kalıp sabun üretimi 

diğer kategorilere göre oldukça homojen bir yapıya sahip olup maliyetlerin 

yaklaşık olarak %75 oranında sınaî ve %25 oranında ticari maliyetlerden oluştuğu 

tahmin edilmektedir. 

Deterjan ve temizlik ürünleri maliyetleri hakkında bir inceleme yapabilmek için 

ise benzer sistemlerin mercek altına alınması gerekmektedir. Hâlbuki yukarıda kapasite 

kullanımı konusunda yaptığımız saptamalar maliyetler için de geçerli olup 

sektör içerisindeki belirli üretim tesisleri arasında mukayese mümkün olmakla birlikte, 

sektörün bütünü için (alt sektörler arasındaki farklılıklar nedeniyle) böyle bir 

yaklaşım söz konusu değildir. Bu farklılıklar sınaî maliyetler için olduğu gibi, ticari 

maliyetler için de geçerli olabilmektedir. Bu nedenle ve okuyucuların yanlış izlenim 

edilmesine meydan vermemek için maliyet dağılımı verilmemiştir. 

1.5. İŞGÜCÜ VE İSTİHDAM 

Bu bölümde sektör çalışanlarına ait istatistikler değerlendirilecektir. Tablo 

5’de Üretimde Çalışanlar Endeksi (1997=100), Üretimde Çalışılan Saat Endeksi 

(1997=100) verilmiştir. Tablo 6’da ise Üretimde Çalışanlar Verimlilik (Kişi başına Üretim) 

Endeksi (1997=100) ve Üretimde Çalışılan Saat Başına Kısmi Verimlilik Endeksi 

(1997=100) verilmiştir. 


19

Bu bölümde sektör çal��anlar�na ait istatistikler de�erlendirilecektir. Tablo 5’de Üretimde 

Çal��anlar Endeksi (1997=100), Üretimde Çal��lan Saat Endeksi (1997=100) verilmi�tir. 


Tablo 6’da ise Üretimde Çal��anlar Verimlilik (Ki�i ba��na Üretim) Endeksi (1997=100) ve 

Üretimde Çal��lan Saat Ba��na K�smi Verimlilik Endeksi (1997=100) verilmi�tir. 

20 


1.5. ��GÜCÜ VE �ST�HDAM 

Tablo 5. Üretimde Çal��anlar Endeksi (1997=100) ve 

Üretimde Çal��lan Saat Endeksi (1997=100) 

Y�llar 

�malat 

Sanayi 


ürünlerin imalat� 

Sabun ve deterjan, temizlik ve cilalama 

maddeleri; parfüm; kozmetik ve tuvalet 


Üretimde Çal��anlar Endeksi (1997=100) 

1997 100,0 100,0 100,0 

1998 100,2 105,8 106,1 

1999 91,2 108,5 133,5 

2000 89,1 105,7 135,4 

2001 81,7 95,9 117,7 

2002 82,2 95,4 119,8 

2003 83,7 95,5 114,3 

2004 85,4 100,3 129,8 

2005 84,8 101,2 134,5 

2006 84,3 103,3 129,1 

2007 88,3 101,2 122,0 

Y�llar 

�malat 

Sanayi 






Üretimde Çal��lan Saat Endeksi (1997=100) 

1997 100,0 100,0 100,0 

1998 99,5 106,9 104,3 

1999 89,2 108,0 134,1 

2000 88,1 104,2 141,3 

2001 79,0 94,1 118,6 

2002 80,7 95,9 119,3 

2003 82,3 95,9 114,2 

2004 84,6 101,3 129,4 

2005 83,7 101,6 131,5 

2006 82,7 104,1 125,2 

2007 87,0 101,2 121,8 


Sabun Sabun ve deterjan, ve deterjan, temizlik temizlik ve cilalama ve maddeleri; cilalama maddeleri; parfüm; kozmetik parfüm; ve tuvalet kozmetik malzemeleri ve tu- 

imalat� valet malzemeleri sektörü için 1997 imalatı = 100 sektörü baz y�ll� için üretimde 1997 çal��anlar = 100 baz endeksine yıllı üretimde göre 2000 çalışanlar y�l�na kadar en- 

art�� deksine olmu�tur. göre 2001 2000 – 2003 yılına y�llar� kadar aras�nda artış olmuştur. dü�ük de�erde 2001 olan – 2003 sektör yılları 2004 arasında – 2005 y�llar�nda düşük 

tekrar artm��t�r. 2006 y�l�nda ise endeks yine 2004 y�l� seviyesine gerilemi�tir. 2007 y�l�nda da 

değerde olan sektör 2004 – 2005 yıllarında tekrar artmıştır. 2006 yılında ise endeks 

azalma gözlemlenmi�tir. Sektör için 1997 = 100 baz y�ll� olarak üretimde çal��an saat 

endeksinde yine 2004 yılı benzer seviyesine geli�meler gerilemiştir. gözlemlenmi�tir. 2007 yılında da azalma gözlemlenmiştir. Sektör 

için 1997 = 100 baz yıllı olarak üretimde çalışan saat endeksinde benzer gelişmeler 

gözlemlenmiştir.


Tablo 6. Üretimde Çal��anlar Verimlilik (Ki�i Ba��na Üretim) Endeksi (1997 = 100) ve 

Üretimde Çal��lan Saat Ba��na K�smi Verimlilik Endeksi (1997 = 100) 

Y�llar 

�malat 

Sanayi 



Sabun ve deterjan, temizlik ve 

cilalama maddeleri; parfüm; 

kozmetik ve tuvalet malzemeleri 

imalat� 

Üretimde Çal��anlar Verimlilik (Ki�i ba��na Üretim) Endeksi (1997=100) 

1997 100,0 100,0 100,0 

1998 100,0 94,4 85,5 

1999 105,2 94,4 73,4 

2000 114,5 110,2 87,4 

2001 113,1 105,0 86,4 

2002 124,6 120,9 104,1 

2003 133,8 136,4 142,9 

2004 144,8 154,1 140,9 

2005 152,9 168,4 151,8 

2006 161,6 189,9 150,9 

2007 172,1 212,0 153,7 

Y�llar 

�malat 

Sanayi 




cilalama maddeleri; parfüm; 

kozmetik ve tuvalet malzemeleri 

imalat� 

Üretimde Çal��lan Saat Ba��na K�smi Verimlilik Endeksi (1997=100) 

1997 100,0 100,0 100,0 

1998 100,7 93,5 86,6 

1999 107,5 94,8 72,9 

2000 115,7 111,7 83,7 

2001 116,9 107,1 85,7 

2002 126,9 120,2 104,6 

2003 136,1 135,9 143,1 

2004 146,1 152,7 141,2 

2005 154,8 167,7 154,6 

2006 164,5 188,3 155,5 

2007 175,8 210,4 178,8 


Sabun Sabun ve deterjan, ve deterjan, temizlik temizlik ve cilalama ve cilalama maddeleri; maddeleri; parfüm; kozmetik parfüm; ve kozmetik tuvalet malzemeleri ve tuva- 

imalat� 

let malzemeleri 

sektörü için 

imalatı 

1997 = 

sektörü 

100 baz 

için 

y�ll� 

1997 

Üretimde 

= 100 

Çal��anlar 

baz yıllı 

Verimlilik 

Üretimde 

(Ki�i 

Çalışanlar 

Ba��na Üretim) 

Verim- 

Endeksi incelendi�inde; 1997 y�l�ndan 2001 y�l�na kadar ki�i ba��na verimlilikte azalma 

olmu�tur. lilik (Kişi Başına 2002 y�l�ndan Üretim) itibaren Endeksi h�zl� incelendiğinde; bir art�� olmu�tur. 1997 2004 yılından ve 2006 2001 y�llar�nda yılına küçük kadar oranl� kişi 

verimlilik başına verimlilikte dü�ü�ü gözlemlenmi�tir. azalma olmuştur. Benzer 2002 yap� üretimde yılından çal��lan itibaren saat hızlı ba��na bir artış k�smi olmuştur. verimlilik 

endeksinde 2004 ve 2006 de izlenmi�tir. yıllarında küçük oranlı verimlilik düşüşü gözlemlenmiştir. Benzer yapı 

üretimde çalışılan saat başına kısmi verimlilik endeksinde de izlenmiştir. 

�GEME taraf�ndan kozmetik sektörü ile ilgili bilgilerin derlendi�i raporda sektörde 350 

firman�n İGEME faaliyet tarafından göstermekte kozmetik oldu�u sektörü ve 3.980 ile ki�inin ilgili bilgilerin istihdam derlendiği edildi�i bildirilmektedir. raporda sektör- Buna 

kar��l�k Sa�l�k Bakanl��na üretici olarak kay�tl� 1,336 firma ad� bulunmakta olup her ne 

de 350 firmanın faaliyet göstermekte olduğu ve 3.980 kişinin istihdam edildiği bilkadar 

bu say� içerisinde bir miktar firman�n geçen y�llar içerisinde faaliyet alan�ndan ç�kt�� 

dü�ünülse bile geride kalan firma say�s�n�n yine de 350’nin çok üzerinde olaca�� 

21 


18

22 


dirilmektedir. Buna karşılık Sağlık Bakanlığına üretici olarak kayıtlı 1,336 firma adı 

bulunmakta olup her ne kadar bu sayı içerisinde bir miktar firmanın geçen yıllar 

içerisinde faaliyet alanından çıktığı düşünülse bile geride kalan firma sayısının yine 

de 350’nin çok üzerinde olacağı görülmektedir. İGEME raporunda yaklaşık olarak 

460 kadar firmanın da sabun üretiminde faaliyet gösterdiği ima edilmektedir. 

KOSGEB tarafından yapılan ve 48.000 KOBİ’yi kapsayan saha çalışması içerisinde 

yapılan tarama sonucunda kozmetik sektöründe faaliyet gösteren 110 firma 

(61 sabun, 31 kolonya ve 18 genel kozmetik üreticisi KOBİ) tespit edilerek bunlar 

üzerinden yapılan değerlendirmede 110 firmada çalışan kişi sayısının 1.666 olduğu, 

söz konusu 110 firmadan 84 tanesinin (%76) çalışan sayısı 10 kişiden az olduğu 

da elde edilen bilgiler arasındadır. Bu firmalarda çalışanların %12’sinin üniversite 

veya yüksek okul, %36’sının lise veya endüstri yüksek okulu, yaklaşık %48 kadarının 

da ilköğretim seviyesinde eğitim görmüş olduğu anlaşılmaktadır. Ayni KOSGEB 

çalışmasına göre sabun üretim sanayi sektörü için ankete katılan 61 firmada çalışan 

881 kişiden 146’sı (%16,6) üniversite veya yüksek okul, 245’i (%27,8) lise veya 

endüstri meslek lisesi, 487 kişi ise (%55,3) çırak okulu veya ilköğretim mezunu olup 

3 kişi okur-yazar değildir. 

Sağlık Bakanlığı kayıtlarında gözüken 1.336 firmadan %80 kadarının halen kozmetik 

üretimine devam ettiği, KOSGEB saha çalışmasının Türkiye genelini temsil 

ettiği, 10 kişiden az çalışanı olan firmalardaki ortalama işçi sayısının 6 olduğu, 10 – 

24 kişi çalışan işyerlerindeki ortalama işçi sayısının da 15 kişi olduğu varsayılırsa, bu 

sektörde çalışan işçi sayısının 8.500 kişinin üzerinde olduğu gibi bir sonuca ulaşılır ki, 

bu sadece KOBİ’ler üzerindeki varsayımların bizi getirdiği noktadır. Bu yaklaşıma 

büyük ölçekli firmalarda çalışanların sayısını ekleyebilirsek toplam doğrudan çalışan 

sayısının 10.000 civarında olması gerektiği söylenebilir. 

Bu sayı genel olarak üretim faaliyeti içerisinde yer alan personel (direkt işçilik) 

şeklinde olup sektörün diğer kademelerinde (pazarlama, satış, muhasebe, depolama, 

dağıtım gibi) çalışan dolaylı işçilik ile beraber toplam 13.000 – 14.000 kişinin 

yer aldığı bir sanayi kesimidir. Sadece kozmetik ürün ticaretiyle uğraşan işyeri ve 

insan sayısı da az olmayıp bu bağlamda yukarıdakilere ilave edilmesi gerekmektedir. 

Birim işçilik girdisi veya randıman açısından baktığımızda bu çalışmanın yapıldığı 

2004 yılı içerisinde yaklaşık 195.000 ton üretim gerçekleştirildiği düşünülürse, 

işçilik veriminin yaklaşık olarak 18 – 20 ton/kişi/yıl civarında olduğu görülür. Diğer 

taraftan iç tüketim ve ihracat artışının bugünkü seviyelerde devam etmesi durumunda 

sektördeki istihdam sayısının artarak devam edeceği düşünülmektedir. 



Raporun başında bahsi geçen KOSGEB çalışmasında deterjan ve temizlik 

maddeleri sektöründe faaliyet gösterdiği tespit edilen 116 adet KOBI niteliğinde 

firma tarafından cevaplanan anket soruları incelendiğinde bu firmalarda ortalama 

olarak 16 kişi çalıştığı, çalışanların %17’sinin üniversite veya yüksek okul, %37’si 

lise veya endüstri yüksek okulu, yaklaşık %45 kadarının da ilköğretim seviyesinde 

olduğu görülmektedir. 

Sektörde faaliyet gösteren 10 büyük firmada çalışan sayısı yaklaşık olarak 1.800, 

KOBİ niteliğindeki yaklaşık 240 firmada çalışan sayısı 3.800 ve çok küçük ölçekli 500 

üretim tesisinde çalışan yaklaşık 2.400 kişi ile birlikte toplam çalışan sayısı 8.000 kişi 

olarak tahmin edilmektedir. Bu sayı üretim faaliyeti içerisinde yer alan personel 

(direkt işçilik) olarak faaliyet göstermekte olup sektörün diğer kademelerinde çalışan 

dolaylı işçilik ile beraber yaklaşık 12.000 kişinin yer aldığı bir sanayi kesimidir. 

Lakin sektörden geçimini temin eden insan sayısı bunlarla sınırlı olmayıp perakendecilik 

sektörü içerisinde yer alan herkes deterjan ve temizlik maddeleri sektörüne 

katkıda bulunmakta ve değerden pay almaktadır. 

Türkiye’de 2001 krizini takip eden yıllarda sanayici kar edebilmek için masrafları 

kısmış ve verim arttırma çalışmalarına başlamıştır. Bu tedbirlerin etkileri hala sürmekte 

olup kapasite artışları verim artışıyla sağlanmaktadır. Bu nedenle sektörde 

istihdam sayı olarak artmamıştır, lakin iç tüketim ve ihracat artışı bu seviyelerde 

devam eder ise önümüzdeki yıllarda sektörde istihdam edilen personel sayısının 

olumlu etkileneceği düşünülmektedir. 

Yukarıdaki bilgilerden de anlaşılabileceği gibi sektörün istihdam ihtiyacı açısından 

bir sıkıntısı olmayıp gerek duyduğu yetişmiş eleman sayısını temin etmekte bir 

güçlük yaşanmamaktadır. 

Sabit fiyatlarla deterjan ve temizlik ürünleri sektöründe birim fiyatların 2002 yılı 

100 olarak alındığında 2006 yılında 71’e gerilediği görülmektedir. Türkiye’de 2001 

krizini takip eden yıllarda sanayici kar edebilmek için masrafları kısmış ve verim 

arttırma çalışmalarına başlamıştır. Bu çabalar sonucunda sektörde üretim miktarı 

ciddi artış göstermesine karşılık karlılık oranının nispeten düşük kaldığı görülmektedir. 

Bu tedbirlerin etkileri hala sürmekte olup karlılığın düşük kaldığı ortamda yatırım 

yapılmayıp kapasite artışları verim artışıyla sağlanmaktadır. Bu nedenle sektörde 

istihdam sayı olarak hissedilir şekilde artmamıştır. Ayrıca kurumlar vergisi oranının 

düşürülmesinin de istihdamı arttırıcı bir katkı sağlamadığı, bu nedenle istihdam 

üzerindeki yüklerin azaltılarak istihdamın ayrıca teşvik edilmesi gerekmektedir. 


23

24 


1.6. DIŞ TİCARET (İthalat 1.6. DI� – İhracat) T�CARET (�thalat – �hracat) 

Avrupa ve ABD’den muhtelif tipte kozmetikler ithal edilmektedir. Özellikle 

Avrupa ve ABD’den muhtelif tipte kozmetikler ithal edilmektedir. Özellikle Türkiye’de 

faaliyet Türkiye’de gösteren faaliyet baz� gösteren yabanc� bazı firmalar yabancı yerli firmalar üretimlerini yerli durdurup üretimlerini tamamen durdurup ithalata ta- 

yönelmi�lerdir. 

mamen ithalata yönelmişlerdir. 

Sektöre Sektöre ait D�� ait ticaret, Dış ticaret, ihracat ihracat ve ithalat ve rakamlar� ithalat rakamları a�a��da Tablo aşağıda 7’de verilmi�tir. Tablo 7’de Tablo verilmiş- 8’de 

ise tir. y�llar Tablo itibariyle 8’de ise �hracat yıllar itibariyle / �thalat Oran� İhracat (%) verilmi�tir. / İthalat Oranı (%) verilmiştir. 

Tablo 7. D�� Ticaret, �hracat ve �thalat (1995 – 2007) (Milyar TL) 

Y�llar �malat Sanayi 




D�� Ticaret Hacmi 




1995 47.816.182 2.078.741 365.647 

1996 55.732.947 2.613.588 507.071 

1997 63.115.096 3.076.779 659.533 

1998 63.089.516 3.226.172 616.945 

1999 57.893.639 3.179.998 564.073 

2000 69.717.782 3.465.908 598.329 

2001 61.512.116 3.338.340 557.780 

2002 75.084.676 4.043.063 637.880 

2003 100.068.195 5.255.864 825.799 

2004 140.026.418 6.822.112 1.039.933 

2005 163.020.058 7.553.752 1.201.914 

2006 104.979.669 4.713.979 761.008 

2007 97.780.611 4.114.025 694.659 




�hracat 




1995 19.261.253 455.362 218.015 

1996 20.525.761 631.327 314.929 

1997 23.312.800 728.546 385.476 

1998 24.064.586 676.973 348.219 

1999 23.957.813 560.620 284.910 

2000 25.517.540 603.007 300.149 

2001 28.826.014 620.989 305.117 

2002 33.701.646 698.095 338.284 

2003 44.378.429 912.064 442.906 

2004 59.579.116 1.137.984 551.485 

2005 68.812.893 1.337.887 633.086 

2006 44.065.402 850.654 406.695 

2007 37.550.900 767.792 377.439 

21











Y�llar 

1995 

�malat Sanayi 

28.554.929 

Di�er kimyasal �thalat 

ürünlerin 1.623.378 imalat� 

147.633 

1996 35.207.187 1.982.261 �thalat 

1997 1995 39.802.296 28.554.929 2.348.232 1.623.378 

1998 1996 39.024.930 35.207.187 2.549.199 1.982.261 

1999 1997 33.935.827 39.802.296 2.619.378 2.348.232 

2000 1998 44.200.242 39.024.930 2.862.901 2.549.199 

2001 1999 32.686.102 33.935.827 2.717.351 2.619.378 

2002 2000 41.383.030 44.200.242 3.344.968 2.862.901 

2003 2001 55.689.766 32.686.102 4.343.799 2.717.351 

2004 2002 80.447.302 41.383.030 5.684.128 3.344.968 

2005 2003 94.207.165 55.689.766 6.215.865 4.343.799 

2006 2004 60.914.267 80.447.302 3.863.325 5.684.128 

2007 2005 60.229.711 94.207.165 3.346.232 6.215.865 


2006 60.914.267 3.863.325 

192.142 

274.056 147.633 

268.726 192.142 

279.164 274.056 

298.180 268.726 

252.663 279.164 

299.597 298.180 

382.893 252.663 

488.448 299.597 

568.828 382.893 

354.313 488.448 

317.220 568.828 

354.313 

2007 60.229.711 3.346.232 317.220 

Sabun ve deterjan, Kaynak: Türkiye temizlik �statistik ve cilalama Kurumu maddeleri; parfüm; kozmetik ve tuvalet malzemeleri 

Sabun ve deterjan, temizlik ve cilalama maddeleri; parfüm; kozmetik ve tuva- 

imalat� sektörü için d�� ticaret hacmi incelendi�inde; 1997 – 1999 dönemleri aras�nda art�� 

gözlemlenmi�tir. let malzemeleri 2001 imalatı y�l�na sektörü kadar için düzensiz dış ticaret bir hareket hacmi vard�r. incelendiğinde; 2001 den 2005 1997 y�l�na – kadar 1999 

Sabun ve deterjan, temizlik ve cilalama maddeleri; parfüm; kozmetik ve tuvalet malzemeleri 

önemli dönemleri art�� olmu� arasında fakat artış 2006 gözlemlenmiştir. y�l�ndan sonra tekrar 2001 önemli yılına bir kadar azal�� düzensiz söz konusudur. bir hareket �hracat 

imalat� sektörü için d�� ticaret hacmi incelendi�inde; 1997 – 1999 dönemleri aras�nda art�� 

ve vardır. ithalat 2001 rakamlar� den ayn� 2005 �ekilde yılına yorumlanabilir. 

gözlemlenmi�tir. 2001 y�l�na kadar kadar düzensiz önemli bir hareket artış olmuş vard�r. fakat 2001 2006 den 2005 yılından y�l�na sonra kadar 

önemli tekrar art�� önemli olmu� bir fakat azalış 2006 söz y�l�ndan konusudur. sonra İhracat tekrar önemli ve ithalat bir azal�� rakamları söz konusudur. aynı şekilde �hracat 

ve yorumlanabilir. 

ithalat rakamlar� ayn� Tablo �ekilde 8. Y�llar yorumlanabilir. �tibariyle �hracat / �thalat Oran� (%) 

Y�llar 


�malat 

Tablo 8. Y�llar 

Di�er 

�tibariyle 

kimyasal 

�hracat maddeleri; / �thalat parfüm; Oran� (%) kozmetik ve tuvalet 

Sanayi ürünlerin imalat� 


1995 �malat 67,45 Di�er 28,05 kimyasal 

Y�llar 

1996 Sanayi 58,30 ürünlerin 31,85 imalat� 

1997 1995 58,57 67,45 31,03 28,05 

1998 1996 61,66 58,30 26,56 31,85 

1999 1997 70,60 58,57 21,40 31,03 

2000 1998 57,73 61,66 21,06 26,56 

2001 1999 88,19 70,60 22,85 21,40 

2002 2000 81,44 57,73 20,87 21,06 

2003 2001 79,69 88,19 21,00 22,85 

2004 2002 74,06 81,44 20,02 20,87 

2005 2003 73,04 79,69 21,52 21,00 

2006 2004 72,34 74,06 22,02 20,02 

2007 2005 70,26 73,04 24,02 21,52 


2006 72,34 22,02 

Sabun ve deterjan, 147,67 temizlik ve cilalama 


163,90 


140,66 147,67 

129,58 163,90 

102,06 140,66 

100,66 129,58 

120,76 102,06 

112,91 100,66 

115,67 120,76 

112,91 

111,30 115,67 

114,78 112,91 

122,74 111,30 

114,78 

2007 70,26 24,02 122,74 

Sabun ve deterjan, Kaynak: Türkiye temizlik �statistik ve cilalama Kurumu maddeleri; parfüm; kozmetik ve tuvalet malzemeleri 

imalat� sektörü için 1995 – 2006 dönemleri aras�nda ihracat�n ithalata oran� (% de�i�im) 

incelendi�inde; tüm dönemlerde sektörün ihracat� ithalat�n� kar��lamaktad�r. Oransal olarak 

Sabun ve deterjan, temizlik ve cilalama maddeleri; parfüm; kozmetik ve tuvalet malzemeleri 

25 

imalat� sektörü için 1995 – 2006 dönemleri aras�nda ihracat�n ithalata oran� (% de�i�im) 


incelendi�inde; tüm dönemlerde sektörün ihracat� ithalat�n� kar��lamaktad�r. Oransal olarak 

22 

22


Sabun ve deterjan, temizlik ve cilalama maddeleri; parfüm; kozmetik ve tuva- 

let malzemeleri imalatı sektörü için 1995 – 2006 dönemleri arasında ihracatın ithalata 

oranı (% değişim) incelendiğinde; tüm dönemlerde sektörün ihracatı ithalatını 23 

karşılamaktadır. Oransal olarak incelendiğinde ise; 1996 – 2000 dönemleri arasın- 

incelendi�inde ise; 1996 – 2000 dönemleri aras�nda dü�ü� gözlemlenmi�tir. 2001 y�l�nda art�� 23 

da olmu�tur. düşüş gözlemlenmiştir. 2002, 2004 ve 2005 2001 y�llar�nda yılında dü�me artış olmu�tur. olmuştur. 2003, 2002, 2006 ve 2004 2007 ve y�llar�nda 2005 yıllarında yine 

düşme yükselme incelendi�inde olmuştur. olmu�tur. ise; 2003, 1996 2006 – 2000 ve dönemleri 2007 yıllarında aras�nda dü�ü� yine gözlemlenmi�tir. yükselme olmuştur. 2001 y�l�nda art�� 

olmu�tur. 2002, 2004 ve 2005 y�llar�nda dü�me olmu�tur. 2003, 2006 ve 2007 y�llar�nda yine 

1.6.1. yükselme �hracat İhracat olmu�tur. 

�lk İlk 1.6.1. olarak �hracat sektörün sektörün ihracat�n�n ihracatının toplam toplam ihracat içindeki ihracat pay� içindeki a�a��da Grafik payı aşağıda 3’de verilmi�tir. Grafik 3’de 

verilmiştir. 

�lk olarak sektörün 

Grafik 

ihracat�n�n 

3. �hracat�n�n 

toplam ihracat 

Toplam 

içindeki 

�hracat 

pay� 

�çindeki 

a�a��da 

Pay� 

Grafik 

(%) 

3’de verilmi�tir. 

Grafik 3. İhracatının Toplam İhracat İçindeki Payı (%) 



�hracat�n Kaynak: toplam Türkiye ihracat �statistik içindeki Kurumu 

İhracatın toplam ihracat içindeki pay� (%) payı incelendi�inde; (%) incelendiğinde; sabun ve deterjan, sabun temizlik ve deterjan, ve 

cilalama maddeleri; parfüm; kozmetik ve tuvalet malzemeleri imalat� sektörü 1997 y�l�na 

temizlik kadar artm�� ve cilalama daha sonra maddeleri; izleyen y�llarda parfüm; azalma olmu�tur. kozmetik ve tuvalet malzemeleri imalatı 

�hracat�n toplam ihracat içindeki pay� (%) incelendi�inde; sabun ve deterjan, temizlik ve 


Grafik 

cilalama 1997 yılına kadar artmış daha sonra izleyen yıllarda azalma olmuştur. 

4’de 

maddeleri; 

�hracat�n�n 

parfüm; 

�malat Sanayi 


�hracat� 

ve tuvalet 

�çindeki 

malzemeleri 

Pay� (%) verilmi�tir. 

imalat� sektörü 1997 y�l�na 

kadar artm�� daha sonra izleyen y�llarda azalma olmu�tur. 

Grafik 4’de İhracatının İmalat Sanayi İhracatı İçindeki Payı (%) verilmiştir. 

Grafik 4’de �hracat�n�n Grafik 4. �malat �hracat�n�n Sanayi �malat �hracat� Sanayi �çindeki �hracat� Pay� �çindeki (%) verilmi�tir. Pay� (%) 

Grafik 4. İhracatının İmalat Sanayi İhracatı İçindeki Payı (%) 

Grafik 4. �hracat�n�n �malat Sanayi �hracat� �çindeki Pay� (%) 


Grafik 3. �hracat�n�n Toplam �hracat �çindeki Pay� (%) 

�hracat�n Kaynak: imalat Türkiye sanayi �statistik ihracat� Kurumu içindeki pay� (%) incelendi�inde; sabun ve deterjan, temizlik 

ve Kaynak: cilalama Türkiye maddeleri; İstatistik parfüm; Kurumu 

kozmetik ve tuvalet malzemeleri imalat� sektörü 1997 y�l�na 

kadar �hracat�n artm�� imalat daha sanayi sonra izleyen ihracat� y�llarda içindeki 2000 pay� y�l� (%) hariç incelendi�inde; azalma olmu�tur. sabun ve deterjan, temizlik 

26 ve cilalama maddeleri; parfüm; kozmetik ve tuvalet malzemeleri imalat� sektörü 1997 y�l�na 

kadar Türkiye artm�� Odalar daha ve sonra Borsalar izleyen Birli¤i y�llarda 2000 y�l� hariç azalma olmu�tur.


İhracatın imalat sanayi ihracatı içindeki payı (%) incelendiğinde; sabun ve de- 

terjan, temizlik ve cilalama maddeleri; parfüm; kozmetik ve tuvalet malzemeleri 

imalatı sektörü 1997 yılına kadar artmış daha sonra izleyen yıllarda 2000 yılı hariç 24 

azalma olmuştur. 

Türkiye’nin Türkiye’nin 2000 2000 – 2007 – 2007 y�llar� yılları aras�nda arasında mal gruplar�na mal gruplarına göre kozmetik göre kozmetik ve temizlik ve temizlik ürünleri 

ihracat� ürünleri Tablo ihracatı 9 – 15’de Tablo verilmi�tir. 9 – 15’de verilmiştir. 

Tablo 9. 33.03.00.100.000 – Parfümler, 3303.00.900.011– Kolonyalar ve 3303.00.900.019 – 

Di�er Tuvalet Sular� �hracat (2000 – 2007) 

330300100000 

Parfümler (KG) 

330300900011 

Kolonyalar (KG) 

330300900019 

Di�er Tuvalet Sular� 

(KG) 

YILLAR 

M�KTAR 

(KG) 

�HRACAT DE��M 

USA($) B.F. M�KTAR 

(KG) 

USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 

BEYANNAME 

Say. 

2000 77.184 483.308 6,26 - - - 48 165 

2001 141.387 1.599.071 11,31 83,2% 230,9% 80,6% 73 190 

2002 280.070 2.064.410 7,37 98,1% 29,1% -34,8% 73 249 

2003 626.096 3.165.630 5,06 123,5% 53,3% -31,4% 102 410 

2004 1.098.531 6.375.194 5,80 75,5% 101,4% 14,8% 131 767 

2005 1.885.273 6.801.062 3,61 71,6% 6,7% -37,8% 136 880 

2006 1.872.879 8.788.595 4,69 -0,7% 29,2% 30,1% 170 1.202 

2007 1.340.043 11.711.624 8,74 - - - 

2000 125.513 357.741 2,85 - - - 85 243 

2001 193.567 497.563 2,57 54,2% 39,1% -9,8% 94 317 

2002 233.909 630.075 2,69 20,8% 26,6% 4,8% 78 310 

2003 314.478 1.171.222 3,72 34,4% 85,9% 38,3% 118 409 

2004 295.963 1.239.318 4,19 -5,9% 5,8% 12,4% 123 430 

2005 379.990 1.623.615 4,27 28,4% 31,0% 2,0% 115 494 

2006 420.243 1.649.033 3,92 10,6% 1,6% -8,2% 138 568 

2007 430.113 1.751.294 4,07 - - - 

2000 522.713 3.066.851 5,87 - - - 19 144 

2001 1.903.410 5.302.532 2,79 264,1% 72,9% -52,5% 31 161 

2002 226.176 5.969.196 26,39 -88,1% 12,6% 847,4% 41 219 

2003 719.140 10.358.143 14,40 218,0% 73,5% -45,4% 42 322 

2004 833.187 14.406.835 17,29 15,9% 39,1% 20,0% 58 530 

2005 720.489 12.204.370 16,94 -13,5% -15,3% -2,0% 57 670 

2006 909.539 10.776.911 11,85 26,2% -11,7% -30,1% 68 816 

2007 1.465.054 9.109.853 6,22 - - - 


Tablo Tablo 9’a göre; 9’a göre; parfümlerin parfümlerin ihracat� ihracatı 2000 y�l�ndan 2000 2005 yılından y�l�na 2005 kadar yılına artm��t�r. kadar 2006 artmıştır. y�l�nda 

azalma olmu�tur. 2007 y�l�nda tekrar art�� e�ilimi gözlemlenmi�tir. 

2006 yılında azalma olmuştur. 2007 yılında tekrar artış eğilimi gözlemlenmiştir. 

Kolonya ihracatı 2000 yılından 2003 yılına kadar artmış, 2004 yılında azalmış 

Kolonya ihracat� 2000 y�l�ndan 2003 y�l�na kadar artm��, 2004 y�l�nda azalm�� 2005 ve 2006 

da 

2005 

yine 


art�� 

2006 

olmu�tur. 

da yine 

2007 

artış 

y�l�nda 

olmuştur. 

da art�� 

2007 

e�ilimi 

yılında 

vard�r. 

da artış eğilimi vardır. 

27 

Di�er tuvalet sular� ihracat� incelendi�inde; 2001 y�l�nda 

Türkiye 

çok önemli 

Odalar ve 

bir 

Borsalar 

art�� buna 

Birli¤i 

kar��n 

2002 y�l�nda ise azal�� olmu�tur. 2003 y�l�ndan itibaren 2005 dönemi hariç art�� e�ilimi 

sürerek devam etmektedir.

28 


Diğer tuvalet suları ihracatı incelendiğinde; 2001 yılında çok önemli bir artış 

buna karşın 2002 yılında ise azalış olmuştur. 2003 yılından itibaren 2005 dönemi 

25 

hariç artış eğilimi sürerek devam etmektedir. 

Tablo 10. 33.04.100.01.00 – Dudak Rujlar�, 33.04.100.09.00 Dudak Makyaj Müstahzarlar�; 

Di�er – 33.04.200.000.00 Göz Makyaj Müstahzarlar� – 33.04.300.000.00 Manikür ve Pedikür 

Müstahzarlar� – 33.04.910.000.00 – Pudralar – 33.04.990.010.00 All�klar – 33.04.990.090.11 

Vücut Losyonlar� – 33.04.990.090.12 – Kremler, Emülsiyonlar ve Ya�lar ve 

33.04.990.090.19 Güzellik/Makyaj Müstahzarlar� ve Cilt Bak�m� için Müstahzarlar; Di�er 

�hracat (2000 – 2007) 

33041000100 

Dudak Rujlar� (KG) 

33041000900 

Dudak Makyaj 

Müstahzarlar�; Di�er 

(KG) 

33042000000 

Göz Makyaj 

Müstahzarlar� (KG) 

33043000000 

Manikür ve Pedikür 


33049100000 

Pudralar (KG) 

YILLAR M�KTAR 

(KG) 




(KG) 

USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 

BEYANNAME 

Say. 

2000 105.870 1.360.132 12,85 - - - 36 251 

2001 137.289 1.711.000 12,46 29,7% 25,8% -3,0% 39 317 

2002 162.492 2.024.598 12,46 18,4% 18,3% 0,0% 46 362 

2003 246.061 3.127.130 12,71 51,4% 54,5% 2,0% 61 561 

2004 264.155 3.978.611 15,06 7,4% 27,2% 18,5% 52 854 

2005 309.888 4.252.862 13,72 17,3% 6,9% -8,9% 63 994 

2006 393.584 5.154.798 13,10 27,0% 21,2% -4,6% 73 1.258 

2007 489.274 7.441.201 15,21 - - - 

2000 30.247 155.222 5,13 - - - 21 62 

2001 19.659 139.411 7,09 -35,0% -10,2% 38,2% 23 72 

2002 19.292 248.704 12,89 -1,9% 78,4% 81,8% 28 148 

2003 42.562 424.644 9,98 120,6% 70,7% -22,6% 36 290 

2004 33.752 467.597 13,85 -20,7% 10,1% 38,9% 34 367 

2005 67.027 881.770 13,16 98,6% 88,6% -5,0% 37 488 

2006 255.351 2.213.118 8,67 281,0% 151,0% -34,1% 42 725 

2007 209.897 2.376.503 11,32 - - - 

2000 257.059 2.768.830 10,77 - - - 48 404 

2001 276.518 2.739.535 9,91 7,6% -1,1% -8,0% 52 481 

2002 274.686 2.948.949 10,74 -0,7% 7,6% 8,4% 56 605 

2003 394.532 3.712.893 9,41 43,6% 25,9% -12,3% 69 912 

2004 498.773 5.197.917 10,42 26,4% 40,0% 10,7% 68 1.347 

2005 647.599 7.387.964 11,41 29,8% 42,1% 9,5% 83 1.636 

2006 830.009 9.857.467 11,88 28,2% 33,4% 4,1% 99 2.511 

2007 1.000.844 14.924.004 14,91 - - - 

2000 1.550.082 7.049.898 4,55 - - - 40 359 

2001 1.991.962 8.312.229 4,17 28,5% 17,9% -8,2% 55 451 

2002 2.207.320 8.430.575 3,82 10,8% 1,4% -8,5% 45 463 

2003 2.507.105 10.315.544 4,11 13,6% 22,4% 7,7% 62 710 

2004 2.323.542 10.614.113 4,57 -7,3% 2,9% 11,0% 56 907 

2005 2.616.754 13.441.210 5,14 12,6% 26,6% 12,4% 73 1.161 

2006 2.949.003 16.598.231 5,63 12,7% 23,5% 9,6% 83 1.397 

2007 3.416.703 22.384.775 6,55 - - - 

2000 31.616 255.173 8,07 - - - 38 170 

2001 33.225 214.831 6,47 5,1% -15,8% -19,9% 55 213 

2002 40.440 257.294 6,36 21,7% 19,8% -1,6% 41 203 

2003 61.741 455.916 7,38 52,7% 77,2% 16,1% 49 361 

2004 94.943 1.032.169 10,87 53,8% 126,4% 47,2% 61 598 

2005 162.610 1.866.354 11,48 71,3% 80,8% 5,6% 69 796 

2006 293.109 3.482.992 11,88 80,3% 86,6% 3,5% 79 1.181 

2007 401.174 5.508.959 13,73 - - -

33049900100 

All�klar (KG) 

330499009011 

Vücut Losyonlar� (KG) 

330499009012 

Kremler, Emülsiyonlar 

ve Ya�lar (KG) 

330499009019 

Güzellik/Makyaj 

Müstahzarlar� ve Cilt 

Bak�m� için Müstahzarlar; 

Di�er (KG) 



(KG) 

� HRACAT DE��M 


(KG) 

USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 


26 

BEYANNAME 

Say. 

2000 8.240 80.499 9,77 - - - 16 89 

2001 7.778 71.105 9,14 -5,6% -11,7% -6,4% 19 71 

2002 4.500 64.527 14,34 -42,1% -9,3% 56,9% 13 54 

2003 17.543 220.223 12,55 289,8% 241,3% -12,5% 21 115 

2004 27.903 535.359 19,19 59,1% 143,1% 52,8% 26 384 

2005 48.321 856.326 17,72 73,2% 60,0% -7,6% 39 573 

2006 88.292 1.240.048 14,04 82,7% 44,8% -20,7% 51 614 

2007 118.819 1.828.460 15,39 - - - 

2000 25.808 119.840 4,64 - - - 22 65 

2001 12.074 61.824 5,12 -53,2% -48,4% 10,3% 16 53 

2002 36.034 219.651 6,10 198,4% 255,3% 19,0% 20 49 

2003 226.878 540.085 2,38 529,6% 145,9% -60,9% 33 102 

2004 260.733 541.313 2,08 14,9% 0,2% -12,8% 31 114 

2005 553.186 1.482.075 2,68 112,2% 173,8% 29,0% 49 295 

2006 907.929 2.065.542 2,28 64,1% 39,4% -15,1% 56 434 

2007 1.045.186 3.008.421 2,88 - - - 

2000 229.858 1.197.113 5,21 - - - 57 338 

2001 258.474 1.626.331 6,29 12,4% 35,9% 20,8% 64 311 

2002 378.197 1.406.363 3,72 46,3% -13,5% -40,9% 57 308 

2003 259.349 1.903.756 7,34 -31,4% 35,4% 97,4% 82 340 

2004 850.545 4.494.785 5,28 228,0% 136,1% -28,0% 81 519 

2005 888.690 6.248.939 7,03 4,5% 39,0% 33,1% 137 722 

2006 789.105 5.802.657 7,35 -11,2% -7,1% 4,6% 133 695 

2007 1.144.092 10.144.133 8,87 - - - 

2000 264.780 865.832 3,27 - - - 66 227 

2001 238.989 924.022 3,87 -9,7% 6,7% 18,2% 69 242 

2002 328.129 1.318.074 4,02 37,3% 42,6% 3,9% 72 333 

2003 516.662 2.014.113 3,90 57,5% 52,8% -3,0% 100 488 

2004 346.816 2.041.241 5,89 -32,9% 1,3% 51,0% 109 585 

2005 519.795 3.381.012 6,50 49,9% 65,6% 10,5% 114 840 

2006 410.050 4.040.133 9,85 -21,1% 19,5% 51,5% 174 1.083 

2007 422.324 5.540.029 13,12 - - - 


Tablo 10 incelendi�inde; dudak rujlar� ihracat� 2000 y�l�ndan günümüze kadar sürekli 

artm��t�r. Dudak makyaj müstahzarlar�; di�er ihracat� 2001, 2002 ve 2004 y�llar�nda azalma 

göstermi� Tablo di�er 10 incelendiğinde; y�llarda ve günümüzde dudak ise rujları art�� e�ilimi ihracatı devam 2000 etmektedir. yılından günümüze kadar 

sürekli artmıştır. Dudak makyaj müstahzarları; diğer ihracatı 2001, 2002 ve 2004 

yıllarında azalma göstermiş diğer yıllarda ve günümüzde ise artış eğilimi devam 

Göz makyaj müstahzarlar� ihracat� da 2000 y�l�ndan günümüze kadar artarak ilerlemektedir. 

Manikür etmektedir. ve pedikür müstahzarlar� ihracat� incelendi�inde; 2000 – 2003 dönemleri aras�nda 

art�� olmu�tur. 2004 y�l�nda azalm��t�r. 2005 y�l�ndan sonra tekrar art�� gözlemlenmi�tir. 

Pudralar�n Göz makyaj ihracat� müstahzarları ise 2000 y�l�ndan ihracatı günümüze da kadar 2000 artarak yılından ilerlemektedir. günümüze kadar artarak 

ilerlemektedir. Manikür ve pedikür müstahzarları ihracatı incelendiğinde; 2000 – 

2003 dönemleri arasında artış olmuştur. 2004 yılında azalmıştır. 2005 yılından sonra 

tekrar artış gözlemlenmiştir. Pudraların ihracatı ise 2000 yılından günümüze kadar 

artarak ilerlemektedir. 

29

30 


27 

Allık ihracatı sadece 2002 yılında azalmış diğer tüm dönemlerden 2007 (5.ay) 

dönemine kadar önemli artış göstermiştir. Vücut losyonları ihracatı da sadece 

All�k ihracat� sadece 2002 y�l�nda azalm�� di�er tüm dönemlerden 2007 (5.ay) dönemine 

2001 yılında azalmış diğer tüm dönemlerden 2007 dönemine kadar önemli artış 

kadar önemli art�� göstermi�tir. Vücut losyonlar� ihracat� da sadece 2001 y�l�nda azalm�� di�er 

tüm göstermiştir. dönemlerden 2007 dönemine kadar önemli art�� göstermi�tir. 

Kremler, emülsiyonlar ve yağların ihracatı 2003 ve 2006 yıllarında azalmış diğer 

Kremler, emülsiyonlar ve ya�lar�n ihracat� 2003 ve 2006 y�llar�nda azalm�� di�er tüm 

tüm dönemlerde ve 2007 döneminde önemli bir artış olmuştur. Son olarak güzellik, 

dönemlerde ve 2007 döneminde önemli bir art�� olmu�tur. Son olarak güzellik, makyaj 

müstahzarlar� makyaj müstahzarları ve cilt bak�m� ve için cilt müstahzarlar bakımı için ile müstahzarlar di�er ihracat ile incelendi�inde; diğer ihracat 2001, incelendi- 2004 ve 

2006 ğinde; y�llar�nda 2001, 2004 azalma ve varken 2006 di�er yıllarında y�llarda azalma art�� olmu�tur. varken 2007 diğer döneminde yıllarda ise artış geçmi�e olmuştur. göre 

art�� 2007 e�ilimi döneminde mevcuttur. ise geçmişe göre artış eğilimi mevcuttur. 

Tablo 11. 33.05.100.000.00 �ampuanlar – 33.05.200.000.00 Perma ve Defrize Müstahzarlar� 

– 33.05.300.000.00 Saç Spreyleri – 33.05.901.000.00 Saç Losyonlar� – 33.05.909.000.11 Saç 

Boyalar� ve 33.05.909.000.19 Saç Müstahzarlar�; Di�er �hracat (2000 – 2007) 

330510000000 

�ampuanlar (KG) 

330520000000 

Perma ve Defrize 


330530000000 

Saç Spreyleri (KG) 

330590100000 

Saç Losyonlar� (KG) 

YILLAR 

M�KTAR 

(KG) 




(KG) 

USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 

BEYANNAME 

Say. 

2000 9.658.856 17.361.292 1,80 - - - 113 1.290 

2001 9.633.105 14.816.809 1,54 -0,3% -14,7% -14,4% 108 1.574 

2002 12.300.534 19.133.917 1,56 27,7% 29,1% 1,1% 120 1.722 

2003 17.351.232 23.873.519 1,38 41,1% 24,8% -11,5% 169 2.247 

2004 20.239.523 27.248.982 1,35 16,6% 14,1% -2,1% 177 2.623 

2005 24.413.700 33.899.743 1,39 20,6% 24,4% 3,1% 194 3.063 

2006 32.090.193 47.336.632 1,48 31,4% 39,6% 6,2% 211 3.318 

2007 31.585.850 43.526.623 1,38 - - - 

2000 54.907 79.676 1,45 - - - 6 19 

2001 51.932 71.326 1,37 -5,4% -10,5% -5,4% 7 19 

2002 110.477 105.473 0,95 112,7% 47,9% -30,5% 6 23 

2003 80.063 94.549 1,18 -27,5% -10,4% 23,7% 11 25 

2004 25.822 58.048 2,25 -67,7% -38,6% 90,4% 10 24 

2005 88.215 239.959 2,72 241,6% 313,4% 21,0% 14 52 

2006 11.962 18.074 1,51 -86,4% -92,5% -44,5% 10 28 

2007 43.395 139.700 3,22 - - - 

2000 100.866 323.005 3,20 - - - 38 114 

2001 140.456 423.875 3,02 39,3% 31,2% -5,8% 48 125 

2002 235.829 643.332 2,73 67,9% 51,8% -9,6% 40 165 

2003 828.409 1.610.005 1,94 251,3% 150,3% -28,8% 66 270 

2004 845.407 2.056.167 2,43 2,1% 27,7% 25,1% 80 380 

2005 1.034.962 2.774.839 2,68 22,4% 35,0% 10,2% 75 446 

2006 1.246.204 3.517.307 2,82 20,4% 26,8% 5,3% 87 633 

2007 1.820.703 4.780.662 2,63 - - - 

2000 19.724 78.728 3,99 - - - 12 27 

2001 44.120 135.367 3,07 123,7% 71,9% -23,1% 12 27 

2002 46.811 123.577 2,64 6,1% -8,7% -14,0% 9 32 

2003 184.193 386.112 2,10 293,5% 212,4% -20,6% 17 62 

2004 313.665 673.130 2,15 70,3% 74,3% 2,4% 23 84 

2005 294.884 794.448 2,69 -6,0% 18,0% 25,5% 23 91 

2006 361.092 929.988 2,58 22,5% 17,1% -4,4% 29 109 

2007 286.727 859.352 3,00 - - -



YILLAR 

M�KTAR 

USA($) B.F. 

(KG) 

M�KTAR 


YILLAR 

F�RMA BEYANNAME 

USA($) B.F. Say. Say. 

(KG) 

2000 182.726 764.708 4,18 - - - 25 129 

2001 61.875 496.697 8,03 -66,1% -35,0% 91,8% 28 88 

2002 97.780 750.245 7,67 58,0% 51,0% -4,4% 28 87 

2003 132.169 912.591 6,90 35,2% 21,6% -10,0% 42 164 

2004 305.557 2.001.040 6,55 131,2% 119,3% -5,2% 53 241 

2005 301.059 2.513.035 8,35 -1,5% 25,6% 27,5% 58 271 

2006 322.654 2.599.545 8,06 7,2% 3,4% -3,5% 60 302 

2007 310.764 2.881.647 9,27 - - - 

2000 534.140 1.018.260 1,91 - - - 55 308 

2001 736.774 1.266.157 1,72 37,9% 24,3% -9,9% 71 327 

2002 1.474.667 2.275.433 1,54 100,2% 79,7% -10,2% 88 504 

2003 3.119.031 4.535.083 1,45 111,5% 99,3% -5,8% 121 1.109 

2004 6.749.620 10.988.039 1,63 116,4% 142,3% 12,0% 156 1.626 

2005 7.984.499 13.287.290 1,66 18,3% 20,9% 2,2% 164 1.828 

2006 9.048.160 15.223.223 1,68 13,3% 14,6% 1,1% 178 1.743 

2007 10.076.816 17.435.097 1,73 - - - 


M�KTAR 

USA($) B.F. 

(KG) 

M�KTAR 



(KG) 


2000 182.726 764.708 4,18 - - - 25 129 

YILLAR 2001 61.875 496.697 8,03 -66,1% -35,0% 91,8% 28 88 

2002 97.780 750.245 7,67 58,0% 51,0% -4,4% 28 87 

2003 132.169 912.591 6,90 35,2% 21,6% -10,0% 42 164 

2004 305.557 2.001.040 6,55 131,2% 119,3% -5,2% 53 241 

2005 301.059 2.513.035 8,35 -1,5% 25,6% 27,5% 58 271 

2006 322.654 2.599.545 8,06 7,2% 3,4% -3,5% 60 302 

2007 310.764 2.881.647 9,27 - - - 

2000 534.140 1.018.260 1,91 - - - 55 308 

2001 736.774 1.266.157 1,72 37,9% 24,3% -9,9% 71 327 

2002 1.474.667 2.275.433 1,54 100,2% 79,7% -10,2% 88 504 

2003 3.119.031 4.535.083 1,45 111,5% 99,3% -5,8% 121 1.109 

2004 6.749.620 10.988.039 1,63 116,4% 142,3% 12,0% 156 1.626 

2005 7.984.499 13.287.290 1,66 18,3% 20,9% 2,2% 164 1.828 

2006 9.048.160 15.223.223 1,68 13,3% 14,6% 1,1% 178 1.743 

2007 10.076.816 17.435.097 1,73 - - - 


M�KTAR 

USA($) B.F. 

(KG) 

M�KTAR 



(KG) 

2000 182.726 764.708 4,18 - - - 25 129 

2001 61.875 496.697 8,03 -66,1% -35,0% 91,8% 28 88 

2002 97.780 750.245 7,67 58,0% 51,0% -4,4% 28 87 

2003 132.169 912.591 6,90 35,2% 21,6% -10,0% 42 164 

2004 305.557 2.001.040 6,55 131,2% 119,3% -5,2% 53 241 

2005 301.059 2.513.035 8,35 -1,5% 25,6% 27,5% 58 271 

2006 322.654 2.599.545 8,06 7,2% 3,4% -3,5% 60 302 

2007 310.764 2.881.647 9,27 - - - 

2000 534.140 1.018.260 1,91 - - - 55 308 

2001 736.774 1.266.157 1,72 37,9% 24,3% -9,9% 71 327 

2002 1.474.667 2.275.433 1,54 100,2% 79,7% -10,2% 88 504 

2003 3.119.031 4.535.083 1,45 111,5% 99,3% -5,8% 121 1.109 

2004 6.749.620 10.988.039 1,63 116,4% 142,3% 12,0% 156 1.626 

2005 7.984.499 13.287.290 1,66 18,3% 20,9% 2,2% 164 1.828 

2006 9.048.160 15.223.223 1,68 13,3% 14,6% 1,1% 178 1.743 

2007 10.076.816 17.435.097 1,73 - - - 


330590900019 330590900019 

330590900011 330590900011 

Saç Müstahzarlar�; 

Müstahzarlar�; 

Saç Müstahzarlar�; 

Saç Boyalar� Boyalar� Saç Boyalar� (KG) (KG) 

Di�er Di�er (KG) Di�er (KG) 

Tablo 11 incelendi�inde; �ampuanlar�n ihracat� 2000 y�l�ndan günümüze kadar artarak 

ilerlemi�tir. Perma ve defrize müstahzarlar� ihracat� 2002 y�l�nda önemli bir art�� olmu� fakat 

Tablo 

Tablo izleyen Tablo 

11 

11 2003 11 

incelendi�inde; 

incelendi�inde; incelendiğinde; ve 2004 y�llar�nda 

�ampuanlar�n 

�ampuanlar�n şampuanların azalma 2005 

ihracat� 

ihracat� y�l�nda ihracatı 

2000 

2000 artma 

y�l�ndan 

y�l�ndan 2000 ve yılından 2006 

günümüze 

günümüze da günümüze azalma 

kadar 

kadar olmu�tur. kadar 

artarak 

artarak 

ilerlemi�tir. 

ilerlemi�tir. Günümüzde artarak ilerlemiştir. Perma 

Perma yeniden 


ve art�� Perma defrize 

defrize e�ilimi 

müstahzarlar� 

müstahzarlar� ve vard�r. defrize müstahzarları ihracat� 

ihracat� 

2002 

2002 

y�l�nda 

y�l�nda ihracatı önemli 

önemli 2002 bir 

bir yılında art�� 

art�� 

olmu� 

olmu� önemli fakat 

fakat bir 

izleyen 

izleyen 

2003 

2003 



2004 

2004 

y�llar�nda 


azalma 

azalma 

2005 

2005 

y�l�nda 

y�l�nda 

artma 

artma 



2006 

2006 

da 

da 

azalma 

azalma 

olmu�tur. 

olmu�tur. 

artış olmuş fakat izleyen 2003 ve 2004 yıllarında azalma 2005 yılında artma ve 2006 

Günümüzde 

Günümüzde 

yeniden 

yeniden 

art�� 

art�� 

e�ilimi 

e�ilimi 

vard�r. 

vard�r. 

Saç da spreyleri azalma olmuştur. ihracat� 2000 Günümüzde y�l�ndan günümüze yeniden kadar artış sürekli eğilimi art�� vardır. göstermi�tir. Saç losyonlar� 

ihracat� 2000 – 2004 y�llar� aras�nda art�� göstermi� 2005 y�l�nda azalm��, 2006 y�l�ndan sonra 

Saç 

Saç tekrar Saç spreyleri 

spreyleri art�� spreyleri e�ilimi 

ihracat� 

ihracat� göstermektedir. ihracatı 2000 

2000 

y�l�ndan 

y�l�ndan 2000 Saç yılından günümüze 

günümüze boyalar� günümüze kadar 

kadar ihracat� 

sürekli 

sürekli 2001 kadar art�� 

art�� y�l�nda 

göstermi�tir. 

göstermi�tir. sürekli azalm�� artış daha 

Saç 

Saç göstermiştir. sonras�nda 

losyonlar� 

losyonlar� 

ihracat� 

ihracat� 2006 y�l�na 

Saç losyonları 2000 

2000 kadar 

– 

2004 

2004 art�� 

ihracatı y�llar� 

y�llar� olmu�tur. 

2000 aras�nda 

aras�nda Günümüzde 

– 2004 art�� 

art�� 

yılları göstermi� 

göstermi� de 

arasında 2005 

2005 bu art�� 

artış y�l�nda 

y�l�nda e�ilimi 

göstermiş azalm��, 

azalm��, devam 

2005 2006 

2006 etmektedir. 

y�l�ndan 

y�l�ndan 

yılında azal- sonra 

sonra Saç 

tekrar 

tekrar müstahzarlar� 

mış, 2006 art�� 

art�� 

e�ilimi 

e�ilimi ile 

yılından göstermektedir. 

göstermektedir. di�er mallar�n 

sonra tekrar Saç 

Saç ihracat� 

artış boyalar� 

boyalar� 2000 

eğilimi ihracat� 

ihracat� y�l�ndan 

göstermektedir. 2001 

2001 günümüze 

y�l�nda 

y�l�nda 

Saç azalm�� 

azalm�� kadar 

boyaları daha 

daha sürekli 

sonras�nda 

sonras�nda art�� 


ihracatı 

2006 

2006 

y�l�na 

y�l�na 

kadar 

kadar 

art�� 

art�� 

olmu�tur. 

olmu�tur. 

Günümüzde 

Günümüzde 

de 

de 

bu 

bu 

art�� 

art�� 

e�ilimi 

e�ilimi 

devam 

devam 

etmektedir. 

etmektedir. 

Saç 

Saç 

2001 yılında azalmış daha sonrasında 2006 yılına kadar artış olmuştur. Günümüzde 



ile 

ile 

di�er 

di�er 

mallar�n 

mallar�n 

ihracat� 

ihracat� 

2000 

2000 

y�l�ndan 

y�l�ndan 

günümüze 

günümüze 

kadar 

kadar 

sürekli 

sürekli 

art�� 

art�� 



de bu artış eğilimi devam etmektedir. Saç müstahzarları ile diğer malların ihracatı 

2000 yılından günümüze kadar sürekli artış göstermiştir. 

Tablo 12. 33.06.100.000.00 Di� Macunlar� ve Tozlar� – 33.06.200.000.00 Di� Aralar�n� 

Temizlemekte Kullan�lan �plikler ve 33.06.900.000.00 A��z / Di� Sa�l��n� 

Korumaya Mahsus Di�er Müstahzarlar �hracat (2000 – 2007) 

Tablo 

Tablo 

12. 

12. 

33.06.100.000.00 

33.06.100.000.00 

Di� 

Di� 

Macunlar� 

Macunlar� 



Tozlar� 

Tozlar� 

– 

33.06.200.000.00 

33.06.200.000.00 

Di� 

Di� 

Aralar�n� 

Aralar�n� 

Temizlemekte 

Temizlemekte 

Kullan�lan 

Kullan�lan 

�plikler 

�plikler 



33.06.900.000.00 

33.06.900.000.00 

A��z 

A��z 

/ 

Di� 

Di� 

Sa�l��n� 

Sa�l��n� 

Korumaya 

Korumaya 

Mahsus 

Mahsus 

Di�er 

Di�er 

Müstahzarlar 

Müstahzarlar 

�hracat 

�hracat 

(2000 

(2000 

– 

2007) 

2007) 

330610000000 330610000000 

Di� Di� Macunlar�/ Macunlar�/ Di� Macunlar�/ 

Tozlar� Tozlar� (KG) Tozlar� (KG) 

YILLAR 


M�KTAR 

USA($) 

(KG) 

B.F. M�KTAR 


YILLAR 

2000 

2001 

2002 

2003 

2004 

2005 

2006 

2007 

2.592.448 10.666.647 

3.434.657 13.630.641 

3.584.054 12.056.317 

5.941.907 17.759.872 

7.072.966 21.663.885 

7.551.565 23.536.196 

8.883.646 30.048.082 

8.218.356 28.400.632 

4,11 

3,97 

3,36 

2,99 

3,06 

3,12 

3,38 

3,46 

USA($) B.F. 

(KG) 

- - - 

32,5% 27,8% -3,5% 

4,3% -11,5% -15,2% 

65,8% 47,3% -11,1% 

19,0% 22,0% 2,5% 

6,8% 8,6% 1,8% 

17,6% 27,7% 8,5% 

- - - 

F�RMA 

Say. 

35 

41 

39 

44 

57 

44 

60 

BEYANNAME 

Say. 

665 

1.006 

993 

1.158 

1.363 

1.556 

1.863 

M�KTAR 

USA($) 

(KG) 

B.F. M�KTAR 


2000 

YILLAR 2001 

2002 

2003 

2004 

2005 

2006 

2007 

�HRACAT 

2.592.448 10.666.647 

3.434.657 13.630.641 

3.584.054 12.056.317 

5.941.907 17.759.872 

7.072.966 21.663.885 

7.551.565 23.536.196 

8.883.646 30.048.082 

8.218.356 28.400.632 

4,11 

3,97 

3,36 

2,99 

3,06 

3,12 

3,38 

3,46 

USA($) B.F. 

(KG) 

DE��M 

- - - 

32,5% 27,8% -3,5% 

4,3% -11,5% -15,2% 

65,8% 47,3% -11,1% 

19,0% 22,0% 2,5% 

6,8% 8,6% 1,8% 

17,6% 27,7% 8,5% 

- - - 

Say. 

35 

41 

39 

44 

57 

44 

60 

Say. 

665 

1.006 

993 

1.158 

1.363 

1.556 

1.863 

M�KTAR 

USA($) 

(KG) 

B.F. M�KTAR 

2000 

2001 

2002 

2003 

2004 

2005 

2006 

2007 

2.592.448 10.666.647 

3.434.657 13.630.641 

3.584.054 12.056.317 

5.941.907 17.759.872 

7.072.966 21.663.885 

7.551.565 23.536.196 

8.883.646 30.048.082 

8.218.356 28.400.632 

4,11 

3,97 

3,36 

2,99 

3,06 

3,12 

3,38 

3,46 

USA($) B.F. 

(KG) 

- - - 

32,5% 27,8% -3,5% 

4,3% -11,5% -15,2% 

65,8% 47,3% -11,1% 

19,0% 22,0% 2,5% 

6,8% 8,6% 1,8% 

17,6% 27,7% 8,5% 

- - - 

F�RMA 

Say. 

35 

41 

39 

44 

57 

44 

60 

BEYANNAME 

Say. 

665 

1.006 

993 

1.158 

1.363 

1.556 

1.863 


28 

28 

28 

31

32 


330690000000 

330620000000 

A��z/Di� A��z/Di� 330690000000 

Sa�l��n� Sa�l��n� 

Di� Di� Aralar�n� Aralar�n� 330620000000 

Korumaya A��z/Di� Mahsus Mahsus Sa�l��n� Di�er Di�er Temizlemekte Di� Kullan�lan Kullan�lan Aralar�n� 

Müstahzarlar Korumaya (KG) Mahsus Di�er �plikler �plikler Temizlemekte (KG) Kullan�lan 

Müstahzarlar (KG) 

�plikler (KG) 

Tablo 12 incelendi�inde; di� macunlar� ve tozlar� ihracat� 2000 y�l�ndan günümüze kadar 

sürekli Tablo art�� 12 incelendiğinde; göstermi�tir. Di� aralar�n� diş macunları temizlemekte ve tozları kullan�lan ihracatı ipliklerin 2000 ihracat� yılından 2001 günü- de 

Tablo Tablo 12 incelendi�inde; incelendi�inde; di� di� macunlar� macunlar� ve tozlar� tozlar� ihracat� ihracat� 2000 y�l�ndan y�l�ndan günümüze kadar 

sürekli müze artm��, kadar 2002 ve 

art�� göstermi�tir. sürekli 2003 artış y�llar�nda 

Di� göstermiştir. azalm��t�r. 

aralar�n� temizlemekte Diş 2004 aralarını y�l�ndan günümüze 

kullan�lan temizlemekte kadar yine 

ipliklerin kullanılan art�� olmu�tur. 

sürekli art�� göstermi�tir. Di� aralar�n� temizlemekte kullan�lan ipliklerin ihracat� ihracat� ipliklerin 2001 de de 

artm��, artm��, ihracatı 

A��z, 2002 di� 

2001 

sa�l��n� ve ve de 2003 artmış, 

korumaya y�llar�nda y�llar�nda 2002 

mahsus azalm��t�r. azalm��t�r. ve 2003 

di�er 2004 2004 yıllarında 

müstahzarlar�n y�l�ndan y�l�ndan azalmıştır. günümüze ihracat� 

2004 

2001 kadar yılından 

ve yine 2002 art�� art�� günümüze 

y�llar�nda olmu�tur. olmu�tur. 

kadar önemli yine ölçüde artış azalm��t�r. olmuştur. 2003 ve 2005 y�llar�nda art�� olmu�tur. 2004 ve 2006 y�llar�nda ise 

A��z, A��z, di� di� sa�l��n� sa�l��n� korumaya mahsus di�er di�er müstahzarlar�n müstahzarlar�n ihracat� ihracat� 2001 2001 ve ve 2002 2002 y�llar�nda y�llar�nda 

azalma 

önemli Ağız, 

olmu�tur. 

ölçüde diş sağlığını 

Günümüzde 

azalm��t�r. korumaya 

yine art�� 

2003 ve 2005 mahsus 

e�ilimi 

y�llar�nda diğer 

mevcuttur. 

önemli ölçüde azalm��t�r. 2003 ve 2005 y�llar�nda art�� art�� müstahzarların olmu�tur. olmu�tur. 2004 ihracatı ve 2006 2001 y�llar�nda y�llar�nda ve 2002 ise ise 

azalma yıllarında olmu�tur. olmu�tur. önemli Günümüzde ölçüde azalmıştır. yine art�� art�� e�ilimi e�ilimi 2003 ve mevcuttur. mevcuttur. 2005 yıllarında artış olmuştur. 2004 ve 

2006 yıllarında ise azalma olmuştur. Günümüzde yine artış eğilimi mevcuttur. 

Tablo 13. 33.07.100.010.00 Losyonlar (Tra� için) – 33.07.100.090.11 T�ra� Kremleri – 

33.07.100.090.19 T�ra� Öncesi, T�ra� S�ras�nda/T�ra�tan Sonra Kullan�lan Müstahzarlar – 

Tablo 13. 33.07.100.010.00 Losyonlar (Tra� (Tra� için) – 33.07.100.090.11 T�ra� T�ra� Kremleri Kremleri – – 

33.07.200.000.00 Vücut Deodorantlar� ve Ter Kokusunu Önleyici Deodorantlar – 

33.07.100.090.19 T�ra� T�ra� Öncesi, Öncesi, T�ra� T�ra� S�ras�nda/T�ra�tan S�ras�nda/T�ra�tan Sonra Sonra Kullan�lan Kullan�lan Müstahzarlar – 

33.07.300.000.00 Parfümlü Banyo Tuzlar� ve Di�er Banyo Müstahzarlar� – 33.07.490.000.00 

33.07.200.000.00 Vücut Deodorantlar� Deodorantlar� ve Ter Kokusunu Önleyici Deodorantlar – 

Kapal� Yerlerin Güzel Kokmas�nda Kullan�lan Di�er Müstahzarlar – 33.07.900.010.00 

33.07.300.000.00 Parfümlü Banyo Tuzlar� Tuzlar� ve Di�er Di�er Banyo Müstahzarlar� Müstahzarlar� – 33.07.490.000.00 

Sabun/Di�er Yüzey Aktif Organik Maddeler �çeren Banyo Müstahzarlar� �hracat – 

Kapal� Kapal� Yerlerin Güzel Kokmas�nda Kokmas�nda Kullan�lan Kullan�lan Di�er Di�er Müstahzarlar – 33.07.900.010.00 

33.07.900.020.00 Parfüm/Kozmetik Emdirilmi�, S�vanm��/Kaplanm�� Vatka ve Keçe – 

Sabun/Di�er Sabun/Di�er Yüzey Aktif Organik Maddeler �çeren �çeren Banyo Müstahzarlar� Müstahzarlar� �hracat �hracat – 

33.07.900.030.00 Parfüm/Kozmetik Emdirilmi�, S�vanm��/Kaplanm�� Dokunmam�� Mensucat 

33.07.900.020.00 33.07.900.020.00 Parfüm/Kozmetik Emdirilmi�, Emdirilmi�, S�vanm��/Kaplanm�� S�vanm��/Kaplanm�� Vatka ve Keçe – 

– 33.07.900.090.11 Kontakt; Lens/Suni Göz Solüsyonlar� ve 33.07.900.090.19 Di�er 

33.07.900.030.00 Parfüm/Kozmetik Emdirilmi�, Emdirilmi�, S�vanm��/Kaplanm�� S�vanm��/Kaplanm�� Dokunmam�� Dokunmam�� Mensucat 

Parfümeri, Kozmetik/Tuvalet Müstahzarlar�, Tüy Dökücüler �hracat (2000 – 2007) 

– 33.07.900.090.11 Kontakt; Lens/Suni Göz Solüsyonlar� Solüsyonlar� ve 33.07.900.090.19 Di�er Di�er 

Parfümeri, Kozmetik/Tuvalet Müstahzarlar�, Müstahzarlar�, Tüy Dökücüler �hracat �hracat (2000 – 2007) 

330710001000 

Losyonlar 

330710001000 

(T�ra� (T�ra� için) 

Losyonlar (KG) (T�ra� için) 

(KG) 



USA($) B.F. 

(KG) 

M�KTAR 



YILLAR USA($) B.F. Say. Say. 

(KG) 

2000 2.214 17.839 8,06 - - - 4 20 

2001 4.656 22.735 4,88 110,3% 27,4% -39,4% 5 16 

2002 465 7.265 15,62 -90,0% -68,0% 220,0% 3 12 

2003 170 3.994 23,49 -63,4% -45,0% 50,4% 2 6 

2004 403 9.165 22,74 137,1% 129,5% -3,2% 3 9 

2005 646 17.602 27,25 60,3% 92,1% 19,8% 2 15 

2006 1.051 27.793 26,44 62,7% 57,9% -2,9% 6 25 

2007 2.326 62.386 26,82 - - - 

2000 43.947 168.800 3,84 - - - 18 66 

2001 7.236 16.639 2,30 -83,5% -90,1% -40,1% 11 22 

2002 6.504 32.346 4,97 -10,1% 94,4% 116,3% 7 20 

2003 37.268 119.778 3,21 473,0% 270,3% -35,4% 13 51 

2004 18.893 82.927 4,39 -49,3% -30,8% 36,6% 20 62 

2005 90.537 332.393 3,67 379,2% 300,8% -16,4% 23 72 

2006 57.670 164.524 2,85 -36,3% -50,5% -22,3% 29 83 

2007 65.254 309.438 4,74 - - - 


M�KTAR 

USA($) B.F. 

(KG) 

M�KTAR 


YILLAR 



(KG) 

2000 2.214 17.839 8,06 - - - 4 20 

2001 4.656 22.735 4,88 110,3% 27,4% -39,4% 5 16 

2002 465 7.265 15,62 -90,0% -68,0% 220,0% 3 12 

2003 170 3.994 23,49 -63,4% -45,0% 50,4% 2 6 

2004 403 9.165 22,74 137,1% 129,5% -3,2% 3 9 

2005 646 17.602 27,25 60,3% 92,1% 19,8% 2 15 

2006 1.051 27.793 26,44 62,7% 57,9% -2,9% 6 25 

2007 2.326 62.386 26,82 - - - 

2000 43.947 168.800 3,84 - - - 18 66 

2001 7.236 16.639 2,30 -83,5% -90,1% -40,1% 11 22 

2002 6.504 32.346 4,97 -10,1% 94,4% 116,3% 7 20 

2003 37.268 119.778 3,21 473,0% 270,3% -35,4% 13 51 

2004 18.893 82.927 4,39 -49,3% -30,8% 36,6% 20 62 

2005 90.537 332.393 3,67 379,2% 300,8% -16,4% 23 72 

2006 57.670 164.524 2,85 -36,3% -50,5% -22,3% 29 83 

2007 65.254 309.438 4,74 - - - 


M�KTAR 

USA($) B.F. 

(KG) 

M�KTAR 



(KG) 

2000 2.214 17.839 8,06 - - - 4 20 

2001 4.656 22.735 4,88 110,3% 27,4% -39,4% 5 16 

2002 465 7.265 15,62 -90,0% -68,0% 220,0% 3 12 

2003 170 3.994 23,49 -63,4% -45,0% 50,4% 2 6 

2004 403 9.165 22,74 137,1% 129,5% -3,2% 3 9 

2005 646 17.602 27,25 60,3% 92,1% 19,8% 2 15 

2006 1.051 27.793 26,44 62,7% 57,9% -2,9% 6 25 

2007 2.326 62.386 26,82 - - - 

2000 43.947 168.800 3,84 - - - 18 66 

2001 7.236 16.639 2,30 -83,5% -90,1% -40,1% 11 22 

2002 6.504 32.346 4,97 -10,1% 94,4% 116,3% 7 20 

2003 37.268 119.778 3,21 473,0% 270,3% -35,4% 13 51 

2004 18.893 82.927 4,39 -49,3% -30,8% 36,6% 20 62 

2005 90.537 332.393 3,67 379,2% 300,8% -16,4% 23 72 

2006 57.670 164.524 2,85 -36,3% -50,5% -22,3% 29 83 

2007 65.254 309.438 4,74 - - - 



YILLAR 

M�KTAR 

USA($) 

(KG) 

B.F. M�KTAR 



YILLAR 

2000 

2001 

2002 

2003 

2004 

2005 

2006 

M�KTAR 

USA($) 

(KG) 

255.488 919.262 

176.531 825.658 

425.296 2.151.727 

643.382 3.388.495 

689.231 3.746.792 

540.039 2.865.977 

307.950 2.338.079 

B.F. 

3,60 

4,68 

5,06 

5,27 

5,44 

5,31 

7,59 

(KG) 

- 

-30,9% 

140,9% 

51,3% 

7,1% 

-21,6% 

-43,0% 

USA($) 

- 

-10,2% 

160,6% 

57,5% 

10,6% 

-23,5% 

-18,4% 

B.F. 

- 

30,0% 

8,2% 

4,1% 

3,2% 

-2,4% 

43,1% 

Say. 

27 

20 

27 

38 

34 

48 

49 

Say. 

228 

271 

305 

360 

381 

325 

298 

2007 257.017 2.154.130 8,38 - - - 

M�KTAR 


YILLAR 

M�KTAR 

(KG) 

USA($) B.F. 


2000 

2001 

2002 

2003 

2004 

2005 

2006 

255.488 919.262 

176.531 825.658 

425.296 2.151.727 

643.382 3.388.495 

689.231 3.746.792 

540.039 2.865.977 

307.950 2.338.079 

3,60 

4,68 

5,06 

5,27 

5,44 

5,31 

7,59 

(KG) 

- 

-30,9% 

140,9% 

51,3% 

7,1% 

-21,6% 

-43,0% 

USA($) 

- 

-10,2% 

160,6% 

57,5% 

10,6% 

-23,5% 

-18,4% 

B.F. 

- 

30,0% 

8,2% 

4,1% 

3,2% 

-2,4% 

43,1% 

Say. 

27 

20 

27 

38 

34 

48 

49 

Say. 

228 

271 

305 

360 

381 

325 

298 

2007 257.017 2.154.130 8,38 - - - 

M�KTAR 


(KG) 

USA($) B.F. 

Say. Say. 

2000 

2001 

2002 

2003 

2004 

2005 

2006 

2007 

255.488 919.262 

176.531 825.658 

425.296 2.151.727 

643.382 3.388.495 

689.231 3.746.792 

540.039 2.865.977 

307.950 2.338.079 

257.017 2.154.130 

3,60 

4,68 

5,06 

5,27 

5,44 

5,31 

7,59 

8,38 

- 

-30,9% 

140,9% 

51,3% 

7,1% 

-21,6% 

-43,0% 

- 

- 

-10,2% 

160,6% 

57,5% 

10,6% 

-23,5% 

-18,4% 

- 

- 

30,0% 

8,2% 

4,1% 

3,2% 

-2,4% 

43,1% 

- 

27 

20 

27 

38 

34 

48 

49 

228 

271 

305 

360 

381 

325 

298 


29 

29

330710009011 

T�ra� Kremleri (KG) 

330710009019 

T�ra� Öncesi, T�ra� 

S�ras�nda/T�ra�tan Sonra 

Kullan�lan Müstahzarlar (KG) 

330720000000 

Vücut Deodorantlar� ve 

Ter Kokusunu Önleyici 

Deodorantlar (KG) 

330730000000 

Parfümlü Banyo Tuzlar� ve 

Di�er Banyo Müstahzarlar� 

(KG) 

330749000000 

Kapal� Yerlerin Güzel 

Kokmas�nda Kullan�lan 

Di�er Müstahzarlar (KG) 

330790001000 

Sabun/Di�er Yüzey Aktif 

Organik Maddeler �çeren 

Banyo Müstahzarlar� (KG) 

330790002000 

Parfüm/Kozmetik Emdirilmi�, 

S�vanm��/Kaplanm�� Vatka ve 

Keçe (KG) 



YILLAR M�KTAR (KG) USA($) B.F. M�KTAR (KG) USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 


30 

BEYANNAME 

Say. 

2000 1.430.654 5.353.653 3,74 - - - 30 397 

2001 1.664.531 6.282.032 3,77 16,3% 17,3% 0,9% 37 546 

2002 1.637.091 6.289.183 3,84 -1,6% 0,1% 1,8% 37 532 

2003 2.214.644 8.637.355 3,90 35,3% 37,3% 1,5% 51 579 

2004 2.053.061 8.173.536 3,98 -7,3% -5,4% 2,1% 44 578 

2005 2.353.633 9.046.034 3,84 14,6% 10,7% -3,5% 43 604 

2006 2.077.366 8.892.695 4,28 -11,7% -1,7% 11,4% 55 676 

2007 2.006.307 8.627.966 4,30 - - - 

2000 422.757 1.401.397 3,31 - - - 41 287 

2001 683.812 2.330.756 3,41 61,8% 66,3% 2,8% 53 413 

2002 752.258 2.701.474 3,59 10,0% 15,9% 5,4% 44 430 

2003 1.970.393 7.116.082 3,61 161,9% 163,4% 0,6% 71 584 

2004 3.040.660 11.927.482 3,92 54,3% 67,6% 8,6% 79 763 

2005 4.037.719 16.995.815 4,21 32,8% 42,5% 7,3% 101 1.042 

2006 4.349.689 17.049.159 3,92 7,7% 0,3% -6,9% 118 1.266 

2007 4.643.240 17.033.556 3,67 - - - 

2000 414.988 1.991.987 4,80 - - - 58 429 

2001 784.150 3.433.691 4,38 89,0% 72,4% -8,8% 86 478 

2002 1.387.949 5.406.492 3,90 77,0% 57,5% -11,0% 105 653 

2003 3.347.534 11.365.189 3,40 141,2% 110,2% -12,8% 144 1.026 

2004 5.155.033 19.636.850 3,81 54,0% 72,8% 12,2% 163 1.468 

2005 6.439.376 26.500.681 4,12 24,9% 35,0% 8,0% 159 1.823 

2006 7.429.658 29.524.219 3,97 15,4% 11,4% -3,4% 174 2.226 

2007 9.589.544 38.152.871 3,98 - - - 

2000 52.846 147.797 2,80 - - - 24 62 

2001 60.304 176.039 2,92 14,1% 19,1% 4,4% 42 83 

2002 100.306 317.854 3,17 66,3% 80,6% 8,6% 36 117 

2003 492.520 1.179.875 2,40 391,0% 271,2% -24,4% 48 315 

2004 964.463 1.580.776 1,64 95,8% 34,0% -31,6% 50 280 

2005 898.469 1.536.798 1,71 -6,8% -2,8% 4,4% 49 246 

2006 1.154.268 1.904.993 1,65 28,5% 24,0% -3,5% 59 242 

2007 880.416 1.452.555 1,65 - - - 

2000 450.953 857.151 1,90 - - - 74 200 

2001 704.731 1.271.983 1,80 56,3% 48,4% -5,0% 87 301 

2002 1.592.960 2.327.111 1,46 126,0% 83,0% -19,1% 83 384 

2003 7.660.663 10.319.499 1,35 380,9% 343,4% -7,8% 155 902 

2004 12.894.383 18.523.223 1,44 68,3% 79,5% 6,6% 197 1.489 

2005 18.814.036 29.077.338 1,55 45,9% 57,0% 7,6% 204 2.071 

2006 24.116.106 35.133.210 1,46 28,2% 20,8% -5,7% 245 3.191 

2007 31.471.444 48.188.325 1,53 - - - 

2000 2.551.486 2.124.263 0,83 - - - 22 102 

2001 73.991 102.599 1,39 -97,1% -95,2% 66,6% 19 54 

2002 89.619 163.268 1,82 21,1% 59,1% 31,4% 25 60 

2003 65.897 133.671 2,03 -26,5% -18,1% 11,3% 21 48 

2004 22.084 65.165 2,95 -66,5% -51,2% 45,5% 21 39 

2005 1.251.300 3.311.507 2,65 5566,1% 4981,7% -10,3% 29 208 

2006 1.159.428 3.001.548 2,59 -7,3% -9,4% -2,2% 32 383 

2007 1.472.811 4.065.378 2,76 - - - 

2000 16.649 63.123 3,79 - - - 10 14 

2001 5.094 25.272 4,96 -69,4% -60,0% 30,9% 14 21 

2002 10.452 48.707 4,66 105,2% 92,7% -6,1% 15 29 

2003 62.255 239.681 3,85 495,6% 392,1% -17,4% 24 75 

2004 79.718 245.304 3,08 28,1% 2,3% -20,1% 19 57 

2005 147.997 513.789 3,47 85,7% 109,4% 12,8% 23 53 

2006 300.375 976.690 3,25 103,0% 90,1% -6,3% 14 49 

2007 30.728 142.125 4,63 - - - 

33

34 


330790003000 

Parfüm/Kozmetik Emdirilmi�, 

S�vanm��/Kaplanm�� Dokunmam�� 

Mensucat (KG) 

330790009011 

Kontakt; Lens/Suni Göz 

Solüsyonlar� (KG) 

330790009019 

Di�er Parfümeri, 

Kozmetik/Tuvalet 

Müstahzarlar�, Tüy 

Dökücüler (KG) 

YILLAR 



M�KTAR 

(KG) 


(KG) 

USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 

31 

BEYANNAME 

Say. 

2000 6.315 19.776 3,13 - - - 10 19 

2001 14.784 22.473 1,52 134,1% 13,6% -51,5% 14 26 

2002 115.648 310.260 2,68 682,3% 1280,6% 76,5% 20 44 

2003 121.647 364.452 3,00 5,2% 17,5% 11,7% 27 66 

2004 241.799 485.148 2,01 98,8% 33,1% -33,0% 31 96 

2005 706.048 1.233.418 1,75 192,0% 154,2% -12,9% 40 163 

2006 2.500.367 4.898.302 1,96 254,1% 297,1% 12,1% 57 473 

2007 3.930.663 8.086.042 2,06 - - - 

2000 289 3.509 12,14 - - - 1 1 

2002 15 726 48,40 -94,8% -79,3% 298,6% 1 6 

2003 392 8.413 21,46 2513,3% 1058,8% -55,7% 4 10 

2004 2.750 66.298 24,11 601,5% 688,0% 12,3% 4 49 

2005 2.411 57.104 23,68 -12,3% -13,9% -1,8% 5 43 

2006 4.048 148.459 36,67 67,9% 160,0% 54,8% 7 46 

2007 3.131 90.291 28,84 - - - 

2000 88.505 204.273 2,31 - - - 67 201 

2001 103.608 282.813 2,73 17,1% 38,4% 18,3% 76 166 

2002 267.507 362.458 1,35 158,2% 28,2% -50,4% 83 194 

2003 267.111 732.703 2,74 -0,1% 102,1% 102,4% 116 278 

2004 358.107 1.137.706 3,18 34,1% 55,3% 15,8% 150 353 

2005 436.207 1.811.051 4,15 21,8% 59,2% 30,7% 152 412 

2006 572.846 2.470.551 4,31 31,3% 36,4% 3,9% 198 609 

2007 879.064 3.585.495 4,08 - - - 


Tablo 13 incelendi�inde; T�ra� için kullan�lan losyonlar�n ihracat� 2001 y�l�nda azalm��t�r. 

2002 Tablo – 2004 13 incelendiğinde; y�llar� aras�nda art�� Tıraş olmu�tur. için kullanılan 2005 ve losyonların 2006 y�llar�nda ihracatı azalma 2001 olmu�tur. yılında 

azalmıştır. Günümüzde 2002 yine – 2006 2004 y�l�ndaki yılları arasında de�ere yak�n artış bir olmuştur. ihracat beklenmektedir. 

2005 ve 2006 yıllarında azalma 

olmuştur. Günümüzde yine 2006 yılındaki değere yakın bir ihracat beklenmektedir. 

T�ra� kremleri ihracat� 2002, 2004 ve 2006 y�llar�nda küçük azalmalar gösterse bile 

ço�unlukla art�� e�ilimi içindedir. T�ra� öncesi, t�ra� s�ras�nda ve t�ra�tan sonra kullan�lan 

müstahzarlar�n Tıraş kremleri ihracat� ihracatı 2000 2002, y�l�ndan 2004 günümüze ve 2006 kadar yıllarında sürekli art�� küçük içinde azalmalar olmu�tur. gösterse 

bile çoğunlukla artış eğilimi içindedir. Tıraş öncesi, tıraş sırasında ve tıraştan sonra 

Vücut deodorantlar� ve ter kokusunu önleyici deodorantlar�n ihracat� ve Parfümlü banyo 

kullanılan müstahzarların ihracatı 2000 yılından günümüze kadar sürekli artış içinde 

tuzlar� ve di�er banyo müstahzarlar� ihracat� 2000 y�l�ndan günümüze kadar sürekli art�� 

olmuştur. içinde olmu�tur. 

Vücut deodorantları ve ter kokusunu önleyici deodorantların ihracatı ve Par- 

Sabun, di�er yüzey aktif organik maddeler içeren banyo müstahzarlar� ihracat� 2001 y�l�nda 

fümlü banyo tuzları ve diğer banyo müstahzarları ihracatı 2000 yılından günümüze 

önemli ölçüde azalm��t�r. 2002 y�l�nda bir miktar artm��t�r. 2003 ve 2004 y�llar�nda azalm��t�r. 

kadar 2005 sürekli y�l�nda artış önemli içinde ölçüde olmuştur. bir art�� olmu�tur. 2006 y�l�nda bir miktar azalma olmu� ama 

günümüzde 

Sabun, diğer 

yine art�� 

yüzey 

içindedir. 

aktif organik maddeler içeren banyo müstahzarları ihracatı 

2001 

Parfüm, 

yılında 


önemli 

emdirilmi�, 

ölçüde azalmıştır. 

s�vanm��, 

2002 

kaplanm�� 

yılında 

vatka 

bir miktar 

ve keçe 

artmıştır. 

ihracat� 2001 

2003 

y�l�nda 

ve 2004 

yıllarında azalm��, 2002 azalmıştır. y�l�ndan 2005 2006 yılında y�l�na önemli kadar art�� ölçüde olmu�tur. bir artış Günümüzde olmuştur. ise 2006 azalma yılında e�ilimi bir 

miktar vard�r. azalma olmuş ama günümüzde yine artış içindedir. 

Parfüm/kozmetik Parfüm, kozmetik emdirilmi�, emdirilmiş, s�vanm��/kaplanm�� sıvanmış, kaplanmış dokunmam�� vatka mensucat ve keçe ihracat� ihracatı 2000 2001 

yılında y�l�ndan azalmış, günümüze 2002 kadar yılından sürekli 2006 art�� içinde yılına olmu�tur. kadar artış olmuştur. Günümüzde ise azalma 

eğilimi vardır. 

Kontakt lens ve suni göz solüsyonlar� ihracat� 2002, 2005 ve 2007 y�llar�nda azalm�� di�er 

tüm Parfüm/kozmetik dönemlerde art�� emdirilmiş, olmu�tur. Di�er sıvanmış/kaplanmış parfümeri, kozmetik, dokunmamış tuvalet müstahzarlar� mensucat ve tüy ihracatı 

dökücülerin 2000 yılından ihracat� günümüze 2000 y�l�ndan kadar günümüze sürekli kadar artış sürekli içinde art�� olmuştur. 

içinde olmu�tur.


32 

32 

Tablo 14. 34.01.110.010.00 Deterjan Emdirilmi� Ka��t ve Vatka; Tuvalet için – 

34.01.110.020.00 Tablo 14. 34.01.110.010.00 Deterjan/Sabun Deterjan Emdirilmi� Emdirilmi� Keçe – 34.01.110.030.00 Ka��t ve Vatka; Tuvalet Sabun Emdirilmi� için – 

Vatka; 34.01.110.020.00 Deterjan, Sabun Deterjan/Sabun Emdirilmi� Emdirilmi� Dokunmam�� Keçe Mensucat – 34.01.110.030.00 Tuvalet için – Sabun 34.01.110.090.00 Emdirilmi� 

Vatka; Tuvalet Deterjan, için Di�er Sabun Mensucat Emdirilmi� – 34.01.190.011.00 Dokunmam�� Sabun Mensucat Emdirilmi� Tuvalet Ka��t için – ve 34.01.110.090.00 

Vatka; Di�er – 

Tuvalet 34.01.190.012.00 için Di�er Mensucat Deterjan/Sabun – 34.01.190.011.00 Emdirilmi� Sabun Keçe; Emdirilmi� Di�er – 34.01.190.013.00 

Ka��t ve Vatka; Di�er – 

Deterjan/Sabun 34.01.190.012.00 Emdirilmi� Deterjan/Sabun Dokunmam�� Emdirilmi� Mensucat; Keçe; Di�er Di�er – 34.01.190.013.00 

34.01.190.090.00 

S�vanm��/Kaplanm�� 

Deterjan/Sabun 

Ka��t 

Emdirilmi� 

Vatka, 

Dokunmam�� 

Keçe, Dokunmam�� 

Mensucat; 

Mensucat; 

Di�er – 

Di�er 

34.01.190.090.00 

– 34.01.201.000.00 

S�vanm��/Kaplanm�� 

�nce Parça, Pul, Granül/Toz 

Ka��t Vatka, 

Halinde 

Keçe, 

Olan 

Dokunmam�� 

Sabunlar – 

Mensucat; 

34.01.209.010.00 

Di�er – 

Arap 

34.01.201.000.00 

Sabunu vb. 

�nce Parça, Pul, Granül/Toz Halinde Olan Sabunlar – 34.01.209.010.00 Arap Sabunu vb. 

Yumu�ak Sabunlar – 34.01.209.090.11 S�v� Sabunlar – 34.01.209.090.19 Di�er Sabunlar ve 


34.01.300.000.00 Cilt Y�kamak için S�v�/Krem; Yüzey Aktif Organik Ürünler (Perakende) 


�hracat (2000 – 2007) 

�hracat (2000 – 2007) 

340111001000 

Deterjan Emdirilmi� Emdirilmi� 

Ka��t Ka��t ve Vatka; 

Tuvalet için (KG) 

340111002000 

Deterjan/ 

Sabun 

Emdirilmi� Emdirilmi� 

Keçe (KG) 

340111003000 

Sabun Emdirilmi� Emdirilmi� Vatka; 

Deterjan, Sabun Emdirilmi� Emdirilmi� 

Dokunmam�� Dokunmam�� Mensucat 

Tuvalet için için (KG) 

340111009000 

Tuvalet için için Di�er Di�er 

Mensucat (KG) 

340119001200 340119001200 340119001100 

Deterjan Deterjan / Sabun / Sabun 

Emdirilmi� Emdirilmi� Keçe; Keçe; Sabun Sabun Emdirilmi� Emdirilmi� Ka��t Ka��t 

Di�er Di�er (KG) (KG) ve Vatka; ve Vatka; Di�er Di�er (KG) (KG) 

YILLAR 

�HRACAT 

M�KTAR 

USA($) 

(KG) 

B.F. 

DE��M 

M�KTAR 

YILLAR 

2000 

2001 

2002 

�HRACAT 

M�KTAR 

USA($) 

(KG) 

20.991 22.603 

22.593 44.316 

2.051 505 

B.F. 

1,08 

1,96 

0,25 

DE��M 

USA($) 

(KG) 

- - 

7,6% 96,1% 

-90,9% -98,9% 

B.F. 

- 

82,2% 

-87,4% 

F�RMA 

Say. 

4 

4 

1 

BEYANNAME 

Say. 

5 

12 

2 

2003 21.285 32.572 1,53 937,8% 6349,9% 521,5% 7 11 

2004 764 552 0,72 -96,4% -98,3% -52,9% 2 3 

2005 31.576 57.652 1,83 4033,0% 10344,2% 152,7% 4 11 

2006 50.009 99.931 2,00 58,4% 73,3% 9,4% 6 23 

2007 154.179 285.621 1,85 - - - 

M�KTAR 

2000 

2001 

2002 

20.991 22.603 

22.593 44.316 

2.051 505 

1,08 

1,96 

0,25 

USA($) 

(KG) 

- - 

7,6% 96,1% 

-90,9% -98,9% 

B.F. 

- 

82,2% 

-87,4% 

F�RMA 

Say. 

4 

4 

1 

BEYANNAME 

Say. 

5 

12 

2 

2003 21.285 32.572 1,53 937,8% 6349,9% 521,5% 7 11 

2004 764 552 0,72 -96,4% -98,3% -52,9% 2 3 

2005 31.576 57.652 1,83 4033,0% 10344,2% 152,7% 4 11 

2006 50.009 99.931 2,00 58,4% 73,3% 9,4% 6 23 

2007 154.179 285.621 1,85 - - - 

2001 1.045 2.011 1,92 - - - 2 2 

2000 9.501 14.326 1,51 7 9 

2001 2002 2003 

2003 

2004 

2004 

2005 

2005 

2006 

2006 

2007 

2007 

2000 

2000 

2001 

2001 

2002 

2003 

2002 

2004 

2003 

2005 2004 

2006 2005 

27.566 22.257 101.013 

101.013 

2.608.079 

2.608.079 

5.166.239 

5.166.239 

5.722.870 

5.722.870 

7.198.303 

7.198.303 

3.160.991 

3.160.991 

16.383.977 

16.383.977 

517.791 

1.552.720 

517.791 

1.552.720 

3.569.480 

2.227.023 3.569.480 

1.098.386 2.227.023 

47.644 51.375 265.265 

265.265 

5.913.561 

5.913.561 

11.845.416 

11.845.416 

12.430.552 

12.430.552 

16.557.408 

16.557.408 

3.008.880 

3.008.880 

12.596.054 

12.596.054 

551.874 

3.049.737 

551.874 

3.049.737 

3.738.704 

3.092.216 3.738.704 

2.140.653 3.092.216 

1,73 2,31 2,63 

2,63 

2,27 

2,27 

2,29 

2,29 

2,17 

2,17 

2,30 

2,30 

0,95 

0,95 

0,77 

0,77 

1,07 

1,96 

1,07 

1,96 

1,05 

1,39 1,05 

1,95 1,39 

190,1% -19,3% 353,8% 

353,8% 

2481,9% 

2481,9% 

98,1% 

98,1% 

10,8% 

10,8% 

- - 

418,3% 

418,3% 

-96,8% 

199,9% 

-96,8% 

199,9% 

129,9% 

129,9% -37,6% 

-50,7% -37,6% 

232,6% 7,8% 416,3% 

416,3% 

2281,9% 

2281,9% 

100,3% 

100,3% 

4,9% 

4,9% 

- - 

318,6% 

318,6% 

-95,6% 

452,6% 

-95,6% 

452,6% 

22,6% 

-17,3% 22,6% 

-30,8% -17,3% 

14,6% 33,6% 13,8% 

13,8% 

-13,7% 

-13,7% 

1,1% 

1,1% 

-5,3% 

-5,3% 

- 

- 

-19,2% 

-19,2% 

38,6% 

38,6% 

84,3% 

-46,4% 

84,3% 

-46,4% 32,6% 

40,4% 32,6% 

2 4 7 16 

16 

35 

35 

69 

69 

40 

40 

33 

33 

32 

32 

48 

48 

42 

37 42 

68 37 

25 

36 

43 

43 

278 

278 

694 

694 

1.479 

1.479 

248 

248 

636 

636 

60 

217 

60 

217 

270 

263 270 

333 263 

2007 2006 

2000 2007 

1.098.386 894.243 

128.908 894.243 

2.140.653 1.565.430 

1.565.430 93.781 

1,95 1,75 

1,75 0,73 

-50,7% - 

- 

-30,8% - 

- 

40,4% - 

- 

68 

4 

333 

13 

2000 2001 128.908 52.097 93.781 47.641 0,73 0,91 -59,6% - -49,2% - 25,7% - 5 4 10 13 

2001 2002 52.097 85.628 254.520 47.641 0,91 2,97 -59,6% 64,4% 434,2% -49,2% 225,0% 25,7% 5 8 10 26 

2002 2003 85.628 53.757 254.520 148.271 2,97 2,76 -37,2% 64,4% 434,2% -41,7% 225,0% -7,2% 5 8 24 26 

2003 2004 53.757 26.262 148.271 81.325 2,76 3,10 -37,2% -51,1% -41,7% -45,1% 12,3% -7,2% 5 6 24 19 

2004 2005 26.262 68.341 170.238 81.325 3,10 2,49 160,2% -51,1% 109,3% -45,1% -19,6% 12,3% 11 6 19 31 

2005 2006 1.282.163 68.341 2.773.373 170.238 2,49 2,16 1776,1% 160,2% 1529,1% 109,3% -19,6% -13,2% 11 23 168 31 

2007 2006 1.634.067 1.282.163 3.755.499 2.773.373 2,30 2,16 1776,1% - 1529,1% - -13,2% - 23 168 

2000 2007 1.634.067 98 3.755.499 226 2,31 2,30 - - - 2 2 

2000 2003 

2003 2004 

2004 2005 

2006 

2005 

2.900 98 

2.900 6.379 

6.379 1.641 

1.641 

145 

1.724 226 

15.641 1.724 

15.641 4.880 

4.880 

720 

0,59 2,31 

0,59 2,45 

2,45 2,97 

2,97 

4,97 

2859,2% - 

2859,2% 120,0% 

120,0% -74,3% 

-74,3% 

-91,2% 

662,8% - 

662,8% 807,3% 

807,3% -68,8% 

-68,8% 

-85,2% 

-74,2% - 

315,3% -74,2% 

315,3% 21,3% 

21,3% 

67,0% 

1 2 

1 2 

2 

2 

1 

1 2 

1 2 

2 

2 

1 

2006 145 720 4,97 -91,2% -85,2% 67,0% 1 1 


35

36 


340119001300 

Deterjan/Sabun Emdirilmi� 

Dokunmam�� Mensucat; Di�er 

(KG) 

340119009000 

S�vanm��/Kaplanm�� Ka��t 

Vatka, Keçe, Dokunmam�� 

Mensucat; Di�er (KG) 

340120100000 

�nce Parça, Pul, 

Granül/Toz Halinde 

Olan Sabunlar (KG) 

340120901000 

Arap Sabunu vb. 

Yumu�ak Sabunlar 

(KG) 

340120909011 

S�v� Sabunlar 

(KG) 

340120909019 

Di�er Sabunlar (KG) 

340130000000 

Cilt Y�kamak için 

S�v�/Krem; Yüzey 

Aktif Organik Ürünler 

(Perakende) (KG) 

YILLAR 



M�KTAR 

(KG) 


(KG) 

USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 

33 

BEYANNAME 

Say. 

2000 496.833 1.046.648 2,11 - - - 10 86 

2001 592.162 1.208.458 2,04 19,2% 15,5% -3,1% 9 75 

2002 3.050.412 4.586.658 1,50 415,1% 279,5% -26,3% 14 241 

2003 5.293.382 9.456.209 1,79 73,5% 106,2% 18,8% 9 405 

2004 4.698.393 9.395.189 2,00 -11,2% -0,65% 11,7% 15 439 

2005 6.742.362 12.529.798 1,86 43,5% 33,4% -7,1% 24 781 

2006 7.754.452 13.375.805 1,72 15,0% 6,8% -7,2% 23 931 

2007 10.246.086 19.724.338 1,93 - - - 

2000 119.037.078 106.587.230 0,90 - - - 77 3.374 

2001 113.115.380 102.418.445 0,91 -5,0% -3,9% 1,1% 78 3.464 

2002 136.800.706 117.699.297 0,86 20,9% 14,9% -5,0% 70 4.085 

2003 151.419.771 127.559.302 0,84 10,7% 8,4% -2,1% 78 4.408 

2004 141.197.775 128.785.047 0,91 -6,8% %1,0 8,3% 86 4.409 

2005 155.900.444 146.795.159 0,94 10,4% 14,0% 3,2% 100 5.431 

2006 176.458.628 169.961.548 0,96 13,2% 15,8% 2,3% 104 6.045 

2007 141.131.645 167.910.552 1,19 - - - 

2000 3.543.391 2.029.176 0,57 - - - 39 184 

2001 2.796.902 1.479.162 0,53 -21,1% -27,1% -7,6% 44 162 

2002 3.406.174 1.719.533 0,50 21,8% 16,3% -4,5% 31 119 

2003 3.178.987 1.753.875 0,55 -6,7% 2,0% 9,3% 43 142 

2004 6.908.786 3.978.378 0,58 117,3% 126,8% 5,5% 23 239 

2005 6.778.218 3.988.041 0,59 -1,9% 0,2% 2,2% 31 289 

2006 9.668.154 5.984.512 0,62 42,6% 50,1% 5,2% 35 409 

2007 22.633.870 11.967.913 0,53 - - - 

2000 3.221.034 2.565.142 0,80 - - - 49 153 

2001 6.670.171 5.358.440 0,80 107,1% 108,9% 0,9% 51 146 

2002 635.749 569.997 0,90 -90,5% -89,4% 11,6% 26 70 

2003 1.150.602 972.654 0,85 81,0% 70,6% -5,7% 37 88 

2004 427.873 336.500 0,79 -62,8% -65,4% -7,1% 27 79 

2005 130.159 93.754 0,72 -69,6% -72,1% -8,4% 28 51 

2006 146.205 95.210 0,65 12,3% 1,6% -9,6% 32 74 

2007 238.745 181.814 0,76 - - - 

2000 432.055 478.371 1,11 - - - 62 283 

2001 679.801 917.757 1,35 57,3% 91,9% 21,9% 84 443 

2002 3.360.298 4.046.251 1,20 394,3% 340,9% -10,8% 85 873 

2003 7.193.614 8.204.689 1,14 114,1% 102,8% -5,3% 135 1.553 

2004 9.666.693 10.658.755 1,10 34,4% 29,9% -3,5 153 1.894 

2005 10.838.233 12.232.613 1,13 12,1% 14,8% 2,4% 160 2.155 

2006 13.612.835 14.612.161 1,07 25,6% 19,5% -4,9% 191 2.187 

2007 17.452.339 17.801.711 1,02 - - - 

2000 16.990.132 13.947.813 0,82 - - - 149 861 

2001 17.392.440 12.962.905 0,75 2,4% -7,1% -9,2% 204 1.029 

2002 21.768.715 17.807.651 0,82 25,2% 37,4% 9,8% 188 1.163 

2003 28.646.424 23.543.301 0,82 31,6% 32,2% 0,5% 223 1.620 

2004 37.011.155 31.990.618 0,86 29,2% 35,9% 4,9% 208 1.824 

2005 23.912.480 20.813.243 0,87 -35,4% -34,9% 0,7% 235 1.599 

2006 31.121.391 26.845.539 0,86 30,1% 29,0% -0,9% 262 1.930 

2007 23.857.743 24.121.287 1,01 - - - 

2002 147.044 215.468 1,47 - - - 16 40 

2003 1.045.492 844.001 0,81 611,0% 291,7% -44,9% 44 118 

2004 1.149.557 1.828.132 1,59 10,0% 116,6% 96,3% 54 215 

2005 1.273.537 1.779.466 1,40 10,8% -2,7% -12,1% 68 350 

2006 2.117.746 2.111.580 1,00 66,3% 18,7% -28,6% 80 474 

2007 1.950.768 2.225.693 1,14 - - - 

Kaynak: Türkiye �statistik Kurumu


Kontakt lens ve suni göz solüsyonları ihracatı 2002, 2005 ve 2007 yıllarında azalmış 

diğer tüm dönemlerde artış olmuştur. Diğer parfümeri, kozmetik, tuvalet müstahzarları 

ve tüy dökücülerin ihracatı 2000 yılından günümüze kadar sürekli artış 

içinde olmuştur. 

Tablo 14 incelendiğinde; Tuvalet için deterjan emdirilmiş kâğıt ve vatka ihracatında 

2002 ve 2004 yıllarında önemli azalmalar olmuştur. Diğer dönemlerde ise 

artış gözlemlenmiştir. Tuvalet için sabun emdirilmiş vatka; deterjan, sabun emdirilmiş 

dokunmamış mensucat ihracatı 2000 yılından günümüze kadar sürekli artış 

içinde olmuştur. 

Tuvalet için diğer mensucat ihracatı 2001 yılında önemli bir artış olmuştur. 2002 

yılında ise tam tersine azalma olmuştur. 2003 ve 2004 yıllarında artış gözlenmiş fakat 

sonrasında azalma olmuştur. 

Sabun emdirilmiş kâğıt ve vatka; diğer malların ihracatı 2002 ve 2004 yıllarında 

azalma göstermiş diğer dönemlerde ise artış içinde olmuştur. Deterjan, sabun 

emdirilmiş keçe ile diğer malların ihracatı 2004 yılına kadar artmış sonrasında günümüze 

kadar önemli ölçüde azalma görülmüştür. Deterjan, sabun emdirilmiş dokunmamış 

mensucat; diğer malların ihracatı 2000 yılından günümüze kadar sürekli 

artış içinde olmuştur. 

Sıvanmış, kaplanmış kâğıt vatka, keçe, dokunmamış mensucat ihracatı 2001 

yılında azalmış sonrasında günümüze kadar artış içinde olmuştur. İnce parça, pul, 

granül ve toz halinde olan sabunların ihracatı 2001, 2003 ve 2005 yıllarında azalırken 

diğer yıllarda artmıştır. 

Arap sabunu vb. yumuşak sabunların ihracatı 2002 ve 2005 yıllarında azalma 

göstermiş diğer dönemlerde ise artış olmuştur. 

Sıvı sabunların ihracatı 2000 yılından günümüze kadar sürekli artış içinde olmuştur. 

Diğer sabunların ihracatı 2005 yılında azalmıştır. Diğer dönemlerde ise artış 

olmuştur. Günümüzde ise geçen yılı yakalama düzeyindedir. 

Cilt yıkamak için sıvı krem; yüzey aktif organik ürünler (perakende) ihracatı 

2002 yılından 2006 yılına kadar artış göstermiştir. Günümüzde ise ancak geçen yılı 

yakalayabilecek düzeyde bir eğilim içindedir. 


37

38 


Tablo 15. 34.02.111.000.00 A��rl�k; %30; 50 Olan disodyum Alkil içeren Sulu Çözeltiler – 

Tablo 34.02.119.010.00 15. 34.02.111.000.00 Sülforezinatlar A��rl�k; ve Sülfoleatlar; %30; 50 Olan Anyonlu disodyum – 34.02.119.090.11 Alkil içeren Sulu Lineer Çözeltiler Alkil – 

34.02.119.010.00 Benzen Sülfonik Sülforezinatlar Asitler; Anyonlu ve Sülfoleatlar; – 34.02.119.090.12 Anyonlu Dodesil – 34.02.119.090.11 Benzen Sülfonik Lineer Asit; Alkil 

Anyonlu Benzen – Sülfonik 34.02.119.090.19 Asitler; Anyonlu Yüzey Aktif – 34.02.119.090.12 Organik Maddeler; Dodesil Anyonlu Benzen – 34.02.120.000.00 

Sülfonik Asit; 

Yüzey Anyonlu Aktif – 34.02.119.090.19 Organik Maddeler; Yüzey Katyonlu Aktif Olanlar Organik – Maddeler; 34.02.130.000.00 Anyonlu Yüzey – 34.02.120.000.00 

Aktif Organik 

Yüzey Maddeler; Aktif �yonlu Organik Olmayanlar Maddeler; – Katyonlu 34.02.190.010.00 Olanlar – Türk 34.02.130.000.00 K�rm�z�s� Ya�� Yüzey – 34.02.190.090.00 

Aktif Organik 

Maddeler; Yüzey Aktif �yonlu Organik Olmayanlar Di�er – Maddeler 34.02.190.010.00 – 34.02.202.000.11 Türk K�rm�z�s� Sabun Ya�� içeren – 34.02.190.090.00 

Yüzey Aktif 

Müstahzarlar Yüzey Aktif (Perakende) Organik Di�er – 34.02.202.000.12 Maddeler – 34.02.202.000.11 Sabun içermeyen Sabun Yüzey içeren Aktif Yüzey Müstahzarlar Aktif 

Müstahzarlar (Perakende) (Perakende) – 34.02.209.000.15 – 34.02.202.000.12 Sabun içeren Sabun Temizleme içermeyen Müstahzarlar� Yüzey Aktif Müstahzarlar 

(Perakende) – 

(Perakende) – 34.02.209.000.15 Sabun içeren Temizleme Müstahzarlar� (Perakende) 34.02.209.000.16 Sabun içermeyen Temizleme Müstahzarlar� (Perakende) – – 

34.02.901.000.11 

34.02.209.000.16 

Sabun 

Sabun 

içeren 

içermeyen 

Yüzey Aktif 

Temizleme 

Müstahzarlar 


(Toptan) 

(Perakende) 

– 34.02.901.000.12 

– 

34.02.901.000.11 

Sabun içermeyen 

Sabun 

Yüzey 

içeren 

Aktif Müstahzarlar 

Yüzey Aktif Müstahzarlar 

(Toptan) – 34.02.909.000.15 

(Toptan) – 34.02.901.000.12 

Sabun içeren 

Sabun içermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar (Toptan) – 34.02.909.000.15 Sabun içeren 

Y�kama Müstahzarlar� (Toptan) ve 34.02.909.000.16 Sabun içermeyen Y�kama Müstahzarlar� 


(Toptan) �hracat (2004 – 2007) 

(Toptan) �hracat (2004 – 2007) 

340211100000 

A��rl�k; A��rl�k; %30; 50 50 

Olan disodyum 

Alkil içeren Sulu Sulu 

Çözeltiler 

(KG) 

340211901000 

340211909011 

340211909011 

Sülforezinatlar 

Lineer Lineer Alkil Benzen 

ve Sülfoleatlar; 

Sülfonik Sülfonik Asitler; 

Anyonlu 

Anyonlu Anyonlu (KG) 

(KG) 

340211909012 

Dodesil Benzen 

Sülfonik Asit; 

Anyonlu (KG) 

340213000000 

340212000000 

340220200011 340220200011 340219009000 

340219001000 

340211909019 

Yüzey Yüzey Aktif Aktif Yüzey Yüzey Aktif Aktif 

Sabun Sabun içeren içeren Yüzey Yüzey Yüzey Yüzey Aktif Aktif Organik Organik Türk Türk 

Yüzey Aktif 

Organik Organik Maddeler; 

Organik Maddeler; 


Aktif Müstahzarlar Di�er Di�er Maddeler Maddeler K�rm�z�s� K�rm�z�s� 

Organik Maddeler; 

�yonlu �yonlu Katyonlu Olanlar 

(Perakende) (Perakende) (KG) (KG) (KG) (KG) Ya�� Ya�� (KG) (KG) 

Anyonlu (KG) 

Olmayanlar (KG) (KG) (KG) (KG) 

YILLAR 

�HRACAT 

M�KTAR (KG) USA($) B.F. 

DE��M 

M�KTAR 

YILLAR 

2004 

2005 

2006 

2007 

2004 

2005 

�HRACAT 

M�KTAR (KG) 

119.296 

67.266 

4.344 

6.843 

1.750 

5.630 

USA($) 

209.799 

141.255 

8.598 

11.367 

6.757 

2.021 

B.F. 

1,76 

2,10 

1,98 

1,66 

3,86 

0,36 

(KG) 

- 

-43,6% 

-93,5% 

- 

- 

221,7% 

DE��M 

USA($) 

- 

-32,7% 

-93,9% 

- 

- 

-70,1% 

B.F. 

- 

19,4% 

-5,7% 

- 

- 

-90,7% 

F�RMA 

Say. 

8 

7 

5 

3 

1 

BEYANNAME 

Say. 

27 

17 

8 

4 

1 

2007 7.600 20.459 2,69 - - - 

2004 19.480.231 15.367.808 0,79 - - - 20 540 

2005 4.336.160 4.674.296 1,08 -77,7% -69,6% 36,6% 17 154 

2006 4.290.239 4.885.613 1,14 -1,1% 4,5% 5,6% 19 167 

2007 3.734.595 4.634.003 1,24 - - - 

2004 1.800 2.942 1,63 - - - 1 1 

2005 40 209 5,23 -97,8% -92,9% 219,7% 1 1 

2006 

2007 

2004 

2005 

2006 

2007 

2004 

2005 

2006 

2007 

2004 

2005 

2006 

2007 

2005 

2007 

2004 

2005 

15.050 

21.500 

10.049.321 

10.656.319 

11.312.846 

10.916.701 

777.352 

1.645.815 

1.462.531 

792.099 

2.690.662 

2.703.823 

3.718.265 

5.091.557 

420 

1.235 

1.013.959 

1.265.589 

27.150 

69.958 

9.662.047 

11.472.687 

12.115.637 

12.265.474 

879.593 

1.369.397 

1.458.381 

1.295.972 

3.619.277 

3.690.445 

5.575.573 

8.444.739 

672 

6.365 

1.128.739 

1.357.027 

1,80 

3,25 

0,96 

1,08 

1,07 

1,12 

1,13 

0,83 

1,00 

1,64 

1,35 

1,36 

1,50 

1,66 

1,60 

5,15 

1,11 

1,07 

37525,0% 12890,4% 

- - 

- - 

6,0% 18,7% 

6,2% 5,6% 

- - 

- - 

111,7% 55,7% 

-11,1% 6,5% 

- - 

- - 

0,5% 2,0% 

37,5% 51,1% 

- - 

- - 

- - 

- - 

24,8% 20,2% 

-65,5% 

- 

- 

12,0% 

-0,5% 

- 

- 

-26,5% 

19,8% 

- 

- 

1,5% 

9,9% 

- 

- 

- 

- 

-3,7% 

2 

64 

66 

87 

28 

39 

42 

68 

86 

101 

1 

65 

71 

4 

722 

680 

829 

197 

262 

315 

622 

766 

932 

1 

330 

316 

2006 2.109.643 2.155.584 1,02 66,7% 58,8% -4,7% 83 410 

2007 2.990.277 3.434.727 1,15 - - - 

2004 743.239 406.753 0,55 - - - 23 78 

2005 1.228.838 .670.507 0,55 65,3% 64,8% -0,3% 41 125 

2006 1.652.937 1.208.622 0,73 34,5% 80,3% 34,0% 50 135 

2007 397.743 405.139 1,02 - - - 

M�KTAR 

2004 

2005 

2006 

2007 

2004 

2005 

119.296 

67.266 

4.344 

6.843 

1.750 

5.630 

209.799 

141.255 

8.598 

11.367 

6.757 

2.021 

1,76 

2,10 

1,98 

1,66 

3,86 

0,36 

(KG) 

- 

-43,6% 

-93,5% 

- 

- 

221,7% 

USA($) 

- 

-32,7% 

-93,9% 

- 

- 

-70,1% 

B.F. 

- 

19,4% 

-5,7% 

- 

- 

-90,7% 

F�RMA 

Say. 

8 

7 

5 

3 

1 

BEYANNAME 

Say. 

27 

17 

8 

4 

1 

2007 7.600 20.459 2,69 - - - 

2004 19.480.231 15.367.808 0,79 - - - 20 540 

2005 4.336.160 4.674.296 1,08 -77,7% -69,6% 36,6% 17 154 

2006 4.290.239 4.885.613 1,14 -1,1% 4,5% 5,6% 19 167 

2007 3.734.595 4.634.003 1,24 - - - 

2004 1.800 2.942 1,63 - - - 1 1 

2005 40 209 5,23 -97,8% -92,9% 219,7% 1 1 

2006 

2007 

2004 

2005 

2006 

2007 

2004 

2005 

2006 

2007 

2004 

2005 

2006 

2007 

2005 

2007 

2004 

15.050 

21.500 

10.049.321 

10.656.319 

11.312.846 

10.916.701 

777.352 

1.645.815 

1.462.531 

792.099 

2.690.662 

2.703.823 

3.718.265 

5.091.557 

420 

1.235 

1.013.959 

27.150 

69.958 

9.662.047 

11.472.687 

12.115.637 

12.265.474 

879.593 

1.369.397 

1.458.381 

1.295.972 

3.619.277 

3.690.445 

5.575.573 

8.444.739 

672 

6.365 

1.128.739 

1,80 

3,25 

0,96 

1,08 

1,07 

1,12 

1,13 

0,83 

1,00 

1,64 

1,35 

1,36 

1,50 

1,66 

1,60 

5,15 

1,11 

37525,0% 12890,4% 

- - 

- - 

6,0% 18,7% 

6,2% 5,6% 

- - 

- - 

111,7% 55,7% 

-11,1% 6,5% 

- - 

- - 

0,5% 2,0% 

37,5% 51,1% 

- - 

- - 

- - 

- - 

-65,5% 

- 

- 

12,0% 

-0,5% 

- 

- 

-26,5% 

19,8% 

- 

- 

1,5% 

9,9% 

- 

- 

- 

- 

2 

64 

66 

87 

28 

39 

42 

68 

86 

101 

1 

65 

4 

722 

680 

829 

197 

262 

315 

622 

766 

932 

1 

330 

2005 1.265.589 1.357.027 1,07 24,8% 20,2% -3,7% 71 316 

2006 2.109.643 2.155.584 1,02 66,7% 58,8% -4,7% 83 410 

2007 2.990.277 3.434.727 1,15 - - - 

2004 743.239 406.753 0,55 - - - 23 78 

2005 1.228.838 .670.507 0,55 65,3% 64,8% -0,3% 41 125 

2006 1.652.937 1.208.622 0,73 34,5% 80,3% 34,0% 50 135 

2007 397.743 405.139 1,02 - - - 


35 

35

340220200012 


Yüzey Aktif 

Müstahzarlar 


340220900015 

Sabun içeren 

Temizleme 



340220900016 


Temizleme 



340290100011 

Sabun içeren Yüzey 


(Toptan) (KG) 

340290100012 


Yüzey Aktif 

Müstahzarlar 

(Toptan) (KG) 

340290900015 

Sabun içeren Y�kama 


(Toptan) (KG) 

340290900016 


Y�kama 


(Toptan) (KG) 



YILLAR M�KTAR (KG) USA($) B.F. M�KTAR 

(KG) 

USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 


36 

BEYANNAME 

Say. 

2004 701.615 1.263.605 1,80 - - - 44 196 

2005 1.121.085 1.505.932 1,34 59,8% 19,2% -25,4% 60 552 

2006 1.477.841 1.219.518 0,83 31,8% -19,0% -38,6% 59 268 

2007 1.198.476 928.781 0,77 - - - 

2004 15.720.890 9.219.827 0,59 - - - 140 922 

2005 23.320.288 17.170.780 0,74 48,3% 86,2% 25,5% 141 1.004 

2006 38.756.367 32.173.556 0,83 66,2% 87,4% 12,7% 144 1.120 

2007 15.722.223 12.195.008 0,78 - - - 

2004 126.151.895 77.461.591 0,61 - - - 190 5.906 

2005 116.411.983 84.831.054 0,73 -7,7% 9,5% 18,7% 197 6.406 

2006 115.852.022 88.580.567 0,76 -0,5% 4,4% 4,9% 243 6.692 

2007 136.936.210 100.441.912 0,73 - - - 

2004 1.267.609 1.255.663 0,99 - - - 30 368 

2005 1.279.215 1.314.911 1,03 0,9% 4,7% 3,8% 41 320 

2006 1.121.497 1.476.723 1,32 -12,3% 12,3% 28,1% 46 331 

2007 1.566.411 2.367.452 1,51 - - - 

2004 2.279.866 2.118.358 0,93 - - - 89 374 

2005 1.315.398 1.586.714 1,21 -42,3% -25,1% 29,8% 92 343 

2006 1.048.451 1.667.041 1,59 -20,3% 5,1% 31,8% 94 411 

2007 1.089.859 1.870.128 1,72 - - - 

2004 16.685.555 11.155.451 0,67 - - - 111 521 

2005 4.143.331 4.001.044 0,97 -75,2% -64,1% 44,4% 117 552 

2006 6.106.951 5.947.348 0,97 47,4% 48,6% 0,8% 137 722 

2007 9.770.619 7.400.509 0,76 - - - 

2004 20.294.603 12.108.294 0,60 - - - 198 1.296 

2005 27.454.674 16.871.428 0,61 35,3% 39,3% 3,0% 196 1.197 

2006 29.228.722 19.169.340 0,66 6,5% 13,6% 6,7% 266 1.353 

2007 19.950.419 15.056.381 0,75 - - - 


Tablo 15 incelendi�inde; A��rl�k; %30; 50 Olan disodyum Alkil içeren Sulu Çözeltiler 

ihracat�nda 

Tablo 15 

2005 

incelendiğinde; 

– 2006 dönemlerinde 

Ağırlık; 

azalma 

%30; 

olmu�tur. 

50 Olan 

Günümüzde 

disodyum 

ise 

Alkil 

art�� 

içeren 

e�ilimi 

Sulu 

içinde 

Çözeltiler 

oldu�u ihracatında gözlemlenmi�tir. 2005 Sülforezinatlar – 2006 dönemlerinde ve Sülfoleatlar; azalma Anyonlu olmuştur. ürünler Günümüzde ihracat�nda ise 

artış 2004’den eğilimi günümüze içinde olduğu kadar sürekli gözlemlenmiştir. art�� olmu�tur. Sülforezinatlar ve Sülfoleatlar; Anyonlu 

ürünler ihracatında 2004’den günümüze kadar sürekli artış olmuştur. 

Lineer Alkil Benzen Sülfonik Asitler; Anyonlu ürünler ihracat� 2005’den bu yana sürekli 

azalm��t�r. Dodesil Benzen Sülfonik Asit; Anyonlu ürünler ihracat� 2005’de azalm�� buna 

kar��n Lineer 2006’da Alkil Benzen çok yüksek Sülfonik oranl� Asitler; art�� göstermi�tir. Anyonlu Günümüzde ürünler ihracatı de bu 2005’den art�� e�ilimi bu devam yana 

sürekli etmektedir. azalmıştır. Dodesil Benzen Sülfonik Asit; Anyonlu ürünler ihracatı 2005’de 

azalmış buna karşın 2006’da çok yüksek oranlı artış göstermiştir. Günümüzde de 

Yüzey Aktif Organik Maddeler; Anyonlu ürünler ihracat� 2005 ve 2006 y�llar�nda artm��t�r. 

bu 2007 artış y�l�n�n eğilimi küçük devam bir azalma etmektedir. olmu�tur. 

Yüzey Aktif Organik Maddeler; Katyonlu Anyonlu Olanlar ürünler ihracat� ihracatı 2005 y�l�nda 2005 önemli ve 2006 ölçüde yıllarında artm�� 

artmıştır. iken izleyen 2007 y�llardan yılının küçük sonra azalma bir azalma içinde olmuştur. olmu�tur. Yüzey Aktif Organik Maddeler; �yonlu 

Olmayanlar ihracat� 2005 y�l�ndan günümüze kadar sürekli art�� içinde olmu�tur. 

Sabun 

Yüzey 

içeren 

Aktif 

Yüzey 

Organik 

Aktif 

Maddeler; 

Müstahzarlar 

Katyonlu 

(Perakende) 

Olanlar 

ihracat� 

ihracatı 

ile Sabun 

2005 

içermeyen 

yılında 

Yüzey 

önemli 

ölçüde Aktif artmış Müstahzarlar iken izleyen (Perakende) yıllardan ihracat� sonra ve azalma Sabun içinde içeren Temizleme olmuştur. Yüzey Müstahzarlar� Aktif Organik 

(Perakende) Maddeler; ihracat� İyonlu 2005 ve Olmayanlar 2006 y�llar�nda ihracatı artm��t�r. 2005 2007 yılından y�l�nda ise günümüze azalma gözlenmi�tir. kadar sürekli 

artış içinde olmuştur. 

39

40 


Sabun içeren Yüzey Aktif Müstahzarlar (Perakende) ihracatı ile Sabun içerme- 

yen Yüzey Aktif Müstahzarlar (Perakende) ihracatı ve Sabun içeren Temizleme 

Müstahzarları (Perakende) ihracatı 2005 ve 2006 yıllarında artmıştır. 2007 yılında 

ise azalma gözlenmiştir. 

Sabun içermeyen Temizleme Müstahzarları (Perakende) ihracatı 2005 2006 ve 

Sabun 2007 içermeyen yıllarında azalmıştır. Temizleme Sabun Müstahzarlar� içeren Yüzey (Perakende) Aktif Müstahzarlar ihracat� (Toptan) 2005 2006 ihracatı ve 2007 

y�llar�nda 2005 yılında azalm��t�r. artmış Sabun ve 2006 içeren yılında Yüzey azalmıştır. Aktif Müstahzarlar 2007 yılında (Toptan) ise artma ihracat� eğilimi içinde- 2005 y�l�nda 

artm�� dir. ve 2006 y�l�nda azalm��t�r. 2007 y�l�nda ise artma e�ilimi içindedir. 

Sabun içermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar (Toptan) ihracat� 2005 ve 2006 y�llar�nda 

Sabun içermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar (Toptan) ihracatı 2005 ve 2006 yıl- 

azalm��t�r. 2007 y�l�nda ise artma e�ilimi içindedir. Sabun içeren Y�kama Müstahzarlar� 

(Toptan) 

larında 

ihracat� 

azalmıştır. 

2005 

2007 

y�l�nda 

yılında 

azalm��t�r. 

ise artma 

2006 

eğilimi 

y�l�ndan 

içindedir. 

günümüze 

Sabun 

kadar 

içeren 

sürekli 

Yıkama 

art�� içinde 

olmu�tur. Müstahzarları Sabun içermeyen (Toptan) ihracatı Y�kama 2005 Müstahzarlar� yılında azalmıştır. (Toptan) 2006 ihracat� yılından 2005 günümüze y�l�ndan günümüze ka- 

art�� dar içindedir. sürekli artış içinde olmuştur. Sabun içermeyen Yıkama Müstahzarları (Toptan) 

ihracatı 2005 yılından günümüze artış içindedir. 

1.6.2. �thalat 

1.6.2. İthalat 

�thalat�n İthalatın toplam toplam ihracat içindeki ihracat içindeki pay� a�a��da payı Grafik aşağıda 5’de Grafik verilmi�tir. 5’de verilmiştir. 

Grafik 5. İthalatın Grafik Toplam 5. �thalat�n İthalat Toplam İçindeki �thalat Payı (%) �çindeki Pay� (%) 



�thalat�n toplam ithalat içindeki pay� (%) incelendi�inde; sabun ve deterjan, temizlik ve 

cilalama İthalatın maddeleri; toplam parfüm; ithalat kozmetik içindeki ve payı tuvalet (%) incelendiğinde; malzemeleri imalat� sabun sektörü ve deterjan, 1999 y�l�na 

kadar temizlik artm�� ve daha cilalama 2001 ve maddeleri; 2002 y�llar�nda parfüm; ufak kozmetik oranl� bir ve art�� tuvalet gözlemlenmi� malzemeleri olsa imalatı bile izleyen 

y�llarda 


azalma 

1999 

olmu�tur. 

yılına kadar artmış daha 2001 ve 2002 yıllarında ufak oranlı bir artış 

Grafik gözlemlenmiş 6’da �thalat�n olsa �malat bile izleyen Sanayi yıllarda �hracat� azalma �çindeki olmuştur. Pay� (%) verilmi�tir. 

Grafik 6’da Grafik İthalatın 6. �thalat�n İmalat Sanayi �malat İhracatı Sanayi �thalat� İçindeki �çindeki Payı (%) Pay� verilmiştir. 

(%) 


37

�thalat�n toplam ithalat içindeki pay� (%) incelendi�inde; sabun ve deterjan, temizlik ve 


kadar artm�� daha 2001 ve 2002 y�llar�nda ufak oranl� bir art�� gözlemlenmi� olsa bile izleyen 

y�llarda azalma olmu�tur. 


Grafik 6’da �thalat�n �malat Sanayi �hracat� �çindeki Pay� (%) verilmi�tir. 

Grafik 6. İthalatın Grafik İmalat 6. �thalat�n Sanayi �malat İthalatı Sanayi İçindeki �thalat� Payı �çindeki (%) Pay� (%) 



İthalatın imalat sanayi ithalatı içindeki payı (%) incelendiğinde; sabun ve deterjan, 

temizlik ve cilalama maddeleri; parfüm; kozmetik ve tuvalet malzemeleri 

imalatı sektörü 1999 yılına kadar artmış daha sonra izleyen yıllarda 2001 yılı hariç 

azalma olmuştur. 

Türkiye’nin 2000 – 2007 yılları arasında mal grupları için kozmetik ve temizlik 

ürünleri ithalatı Tablo 16 – 22’de verilmiştir. 

Tablo 16’ya göre; parfümlerin ithalatı 2001 – 2002 dönemleri arasında artmıştır. 

2003 – 2004 yılları arasında azalmıştır. 2005 yılından itibaren tekrar artış eğilimi gözlemlenmiştir. 

Kolonya ithalatı 2001 yılında azalmış, 2002 yılında artmıştır. 2003 yılından 

2006 yılına kadar azalmıştır. 2007 yılında da artış eğilimi vardır. Diğer tuvalet 

suları ithalatı incelendiğinde; 2001 yılında azalmış, 2002 yılından 2006 yılına kadar 

artmıştır. 2006 yılında azalış olmuştur. 2007 yılında tekrar artış eğilimine girmiştir. 


41

42 

�thalat�n imalat sanayi ithalat� içindeki pay� (%) incelendi�inde; sabun ve deterjan, temizlik ve 


kadar artm�� daha sonra izleyen y�llarda 2001 y�l� hariç azalma olmu�tur. 

Türkiye’nin TÜRKİYE KOZMETİK 2000 – 2007 VE TEMİZLİK y�llar� aras�nda ÜRÜNLERİ mal SANAYİİ gruplar� SEKTÖR için kozmetik RAPORU ve temizlik ürünleri 

ithalat� Tablo 16 – 22’de verilmi�tir. 

Tablo 16. 33.03.00.100.000 – Parfümler, 3303.00.900.011– Kolonyalar ve 3303.00.900.019 – 

Di�er Tuvalet Sular� �thalat� (2000 – 2007) 

330300100000 

Parfümler (KG) 

330300900011 

Kolonyalar (KG) 

330300900019 

Di�er Tuvalet Sular� (KG) 

YILLAR 


�THALAT DE��M 

M�KTAR 

(KG) 


(KG) 

USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 

BEYANNAME 

Say. 

2000 55.885 867.474 15,52 - - - 22 160 

2001 66.198 1.054.917 15,94 18,5% 21,6% 2,7% 17 213 

2002 120.331 2.674.865 22,23 81,8% 153,6% 39,5% 23 285 

2003 114.747 3.097.625 27,00 -4,6% 15,8% 21,4% 29 278 

2004 80.595 2.311.791 28,68 -29,8% -25,4% 6,3% 29 313 

2005 471.339 9.345.179 19,83 484,8% 304,2% -30,9% 49 756 

2006 517.655 11.526.476 22,27 9,8% 23,3% 12,3% 59 1.092 

2007 835.078 18.113.847 21,69 - - - 84 1.270 

2000 16.736.557 9.739.812 0,58 - - - 23 609 

2001 15.226.016 9.729.745 0,64 -9,0% -0,1% 9,8% 27 532 

2002 27.547.853 12.427.921 0,45 80,9% 27,7% -29,4% 19 424 

2003 15.498.135 8.136.394 0,52 -43,7% -34,5% 16,4% 20 260 

2004 143.077 468.350 3,27 -99,1% -94,2% 523,5% 8 65 

2005 85.506 259.647 3,04 -40,2% -44,6% -7,2% 6 49 

2006 44.767 391.177 8,74 -47,6% 50,7% 187,8% 14 41 

2007 147.421 648.988 4,40 - - - 3 30 

2000 901.468 16.411.081 18,20 - - - 50 1.137 

2001 654.277 14.277.155 21,82 -27,4% -13,0% 19,9% 45 1.074 

2002 723.337 16.402.332 22,68 10,6% 14,9% 3,9% 43 989 

2003 1.085.882 24.612.997 22,67 50,1% 50,1% 0,0% 38 1.118 

2004 1.316.672 31.384.373 23,84 21,3% 27,5% 5,2% 38 1.547 

2005 1.815.290 34.206.977 18,84 37,9% 9,0% -20,9% 49 1.696 

2006 1.615.598 29.949.954 18,54 -11,0% -12,4% -1,6% 49 1.842 

2007 1.697.986 32.205.821 18,97 - - - 16 2.009 


Tablo 16’ya göre; parfümlerin ithalat� 2001 – 2002 dönemleri aras�nda artm��t�r. 2003 – 2004 

y�llar� aras�nda azalm��t�r. 2005 y�l�ndan itibaren tekrar art�� e�ilimi gözlemlenmi�tir. 

Kolonya ithalat� 2001 y�l�nda azalm��, 2002 y�l�nda artm��t�r. 2003 y�l�ndan 2006 y�l�na kadar 

azalm��t�r. 2007 y�l�nda da art�� e�ilimi vard�r. Di�er tuvalet sular� ithalat� incelendi�inde; 

2001 y�l�nda azalm��, 2002 y�l�ndan 2006 y�l�na kadar artm��t�r. 2006 y�l�nda azal�� olmu�tur. 

2007 y�l�nda tekrar art�� e�ilimine girmi�tir.


Tablo 17. 33.04.100.01.00 – Dudak Rujlar�, 33.04.100.09.00 Dudak Makyaj Müstahzarlar�; 

Di�er – 33.04.200.000.00 Göz Makyaj Müstahzarlar� – 33.04.300.000.00 Manikür ve Pedikür 

Müstahzarlar� – 33.04.910.000.00 – Pudralar – 33.04.990.010.00 All�klar – 33.04.990.090.11 

Vücut Losyonlar� – 33.04.990.090.12 – Kremler, Emülsiyonlar ve Ya�lar ve 

33.04.990.090.19 Güzellik/Makyaj Müstahzarlar� ve Cilt Bak�m� için Müstahzarlar; Di�er 

�thalat� (2000 – 2007) 

330410001000 

Dudak Rujlar� 

(KG) 

330410009000 

Dudak Makyaj 

Müstahzarlar�; 

Di�er (KG) 

330420000000 

Göz Makyaj 


330430000000 

Manikür ve Pedikür 


330491000000 

Pudralar 

(KG) 

330499001000 

All�klar (KG) 

YILLAR 


M�KTAR 

(KG) 


(KG) 

USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 


39 

BEYANNAME 

Say. 

2000 170.741 3.410.436 19,97 - - - 44 767 

2001 106.623 2.693.065 25,26 -37,6% -21,0% 26,5% 39 882 

2002 106.953 3.084.964 28,84 0,3% 14,6% 14,2% 41 937 

2003 146.884 4.597.966 31,30 37,3% 49,0% 8,5% 34 932 

2004 198.818 6.464.247 32,51 35,4% 40,6% 3,9% 42 1.302 

2005 242.060 7.518.581 31,06 21,7% 16,3% -4,5% 58 1.720 

2006 322.739 8.858.440 27,45 33,3% 17,8% -11,6% 81 1.780 

2007 333.630 12.829.150 38,45 - - - 43 1.840 

2000 99.644 1.255.515 12,60 - - - 21 363 

2001 99.569 2.026.804 20,36 -0,1% 61,4% 61,6% 32 392 

2002 218.451 2.009.305 9,20 119,4% -0,9% -54,8% 37 452 

2003 104.780 2.678.654 25,56 -52,0% 33,3% 177,9% 35 422 

2004 118.406 2.561.825 21,64 13,0% -4,4% -15,3% 20 457 

2005 87.186 2.654.402 30,45 -26,4% 3,6% 40,7% 56 603 

2006 93.004 3.462.779 37,23 6,7% 30,5% 22,3% 75 729 

2007 97.938 4.129.398 42,16 - - - 24 822 

2000 406.699 7.537.602 18,53 - - - 40 1.011 

2001 371.319 6.481.563 17,46 -8,7% -14,0% -5,8% 57 1.051 

2002 579.155 7.557.048 13,05 56,0% 16,6% -25,2% 62 1.269 

2003 339.556 8.716.464 25,67 -41,4% 15,3% 96,7% 62 1.316 

2004 415.340 11.256.143 27,10 22,3% 29,1% 13,8% 37 1.770 

2005 520.646 16.051.131 30,83 25,4% 42,6% 13,8% 93 2.311 

2006 613.969 19.322.997 31,47 17,9% 20,4% 2,1% 117 2.731 

2007 592.233 25.712.782 43,42 - - - 31 3.086 

2000 88.767 930.587 10,48 - - - 16 516 

2001 41.517 451.489 10,87 -53,2% -51,5% 3,7% 31 435 

2002 72.213 670.623 9,29 73,9% 48,5% -14,6% 30 508 

2003 70.444 899.239 12,77 -2,4% 34,1% 37,5% 37 506 

2004 82.192 1.074.364 13,07 16,7% 19,5% 2,4% 17 582 

2005 127.433 1.510.601 11,85 55,0% 40,6% -9,3% 72 731 

2006 150.738 1.815.073 12,04 18,3% 20,2% 1,6% 94 904 

2007 173.459 2.430.086 14,01 - - - 34 1.004 

2000 142.903 1.404.051 9,83 - - - 34 582 

2001 73.995 1.089.484 14,72 -48,2% -22,4% 49,9% 48 540 

2002 70.595 1.157.400 16,39 -4,6% 6,2% 11,4% 48 561 

2003 85.348 1.978.820 23,19 20,9% 71,0% 41,4% 57 619 

2004 123.862 2.768.812 22,35 45,1% 39,9% -3,6 43 843 

2005 137.968 3.742.638 27,13 11,4% 35,2% 21,4% 80 1.113 

2006 124.558 3.738.102 30,01 -9,7% -0,1% 10,6% 105 1.218 

2007 144.150 5.117.708 35,50 - - - 21 1.381 

2001 35.439 759.345 21,43 -3,4% 3,1% 6,7% 38 397 

2002 34.750 910.765 26,21 -1,9% 19,9% 22,3% 38 416 

2003 55.879 1.366.476 24,45 60,8% 50,0% -6,7% 35 416 

2004 54.303 1.998.770 36,81 -2,8% 46,3% 50,6% 11 543 

2005 63.640 2.303.252 36,19 17,2% 15,2% -1,7% 49 605 

2006 58.250 2.150.606 36,92 -8,5% -6,6% 2,0% 58 633 

2007 77.567 3.071.972 39,60 - - - 3 653 

43

44 


330499009011 

Vücut Losyonlar� 

(KG) 

330499009012 

Kremler, Emülsiyonlar 

ve Ya�lar (KG) 

330499009019 

Güzellik/Makyaj Müstahzarlar� 

ve Cilt Bak�m� için 

Müstahzarlar; Di�er (KG) 

YILLAR 



M�KTAR 

(KG) 


(KG) 

USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 

40 

BEYANNAME 

Say. 

2000 317.420 1.551.721 4,89 - - - 33 498 

2001 365.871 1.718.083 4,70 15,3% 10,7% -3,9% 41 473 

2002 500.659 2.621.540 5,24 36,8% 52,6% 11,5% 50 606 

2003 556.136 3.402.652 6,12 11,1% 29,8% 16,8% 58 652 

2004 809.938 4.750.165 5,86 45,6% 39,6% -4,3% 57 978 

2005 715.184 4.698.106 6,57 -11,7% -1,1% 12,0% 93 1.023 

2006 668.765 4.437.755 6,64 -6,5% -5,5% 1,0% 117 1.073 

2007 712.259 4.839.531 6,79 - - - 53 950 

2000 2.212.213 21.377.647 9,66 - - - 60 2.006 

2001 2.031.147 19.001.816 9,36 -8,2% -11,1% -3,2% 89 2.332 

2002 2.717.022 25.772.822 9,49 33,8% 35,6% 1,4% 103 2.552 

2003 3.954.001 41.099.644 10,39 45,5% 59,5% 9,6% 101 2.865 

2004 5.395.860 59.634.739 11,05 36,5% 45,1% 6,4% 102 3.797 

2005 4.939.114 63.116.705 12,78 -8,5% 5,8% 15,6% 205 4.317 

2006 5.999.296 68.593.250 11,43 21,5% 8,7% -10,5% 273 4.828 

2007 6.502.751 80.619.128 12,40 - - - 151 4.941 

2000 375.598 4.979.083 13,26 - - - 41 795 

2001 330.997 3.225.342 9,74 -11,9% -35,2% -26,5% 63 734 

2002 246.140 3.563.695 14,48 -25,6% 10,5% 48,6% 67 826 

2003 374.379 5.505.529 14,71 52,1% 54,5% 1,6% 82 991 

2004 708.088 9.954.269 14,06 89,3% 80,8% -4,4% 46 1.452 

2005 904.978 13.246.337 14,64 27,8% 33,1% 4,1% 169 1.818 

2006 1.184.858 18.213.023 15,37 30,9% 37,5% 5,0% 210 2.370 

2007 1.363.821 23.257.877 17,05 - - - 39 2.512 


Tablo 17 incelendiğinde; dudak rujları ithalatı 2001 yılında azalmış daha sona günümüze 

Tablo 17 kadar incelendi�inde; sürekli artmıştır. dudak rujlar� Dudak ithalat� makyaj 2001 y�l�nda müstahzarları; azalm�� daha diğer sona ithalatı günümüze 2001, 

2003 kadar ve sürekli 2005 artm��t�r. yıllarında Dudak azalma makyaj göstermiş müstahzarlar�; diğer di�er yıllarda ithalat� ve günümüzde 2001, 2003 ve ise 2005 artış 

y�llar�nda azalma göstermi� di�er y�llarda ve günümüzde ise art�� e�ilimi devam etmektedir. 

eğilimi devam etmektedir. 

Göz makyaj müstahzarlar� ithalat� ve Manikür ve pedikür müstahzarlar� ithalat� da 2001 ve 

2003 

Göz 


makyaj müstahzarları 

azalm��t�r. Di�er 

ithalatı 

dönemlerden 

ve Manikür 

günümüze 

ve pedikür 

kadar artarak 

müstahzarları 

ilerlemektedir. 

ithalatı 

da Pudralar�n 2001 ve ithalat� 2003 ise yıllarında 2001, 2002 azalmıştır. ve 2006 y�llar�nda Diğer dönemlerden azalm�� di�er dönemlerde günümüze ve günümüzde kadar artarak 

artm��t�r. ilerlemektedir. Pudraların ithalatı ise 2001, 2002 ve 2006 yıllarında azalmış diğer 

dönemlerde ve günümüzde artmıştır. 

All�k ihracat� sadece 2003 ve 2005 y�llar�nda artm�� di�er tüm dönemlerde azalm��t�r. 2007 

döneminde Allık ihracatı tekrar sadece art�� göstermi�tir. 2003 ve 2005 Vücut yıllarında losyonlar� artmış ithalat� diğer da sadece tüm dönemlerde 2004 y�l�na kadar azalmıştır. 

artm�� 2007 bundan döneminde sonra di�er tekrar tüm dönemlerde artış göstermiştir. azal�� göstermi�tir. Vücut losyonları ithalatı da sadece 

2004 yılına kadar artmış bundan sonra diğer tüm dönemlerde azalış göstermiştir. 

Kremler, emülsiyonlar ve ya�lar�n ithalat� 2001 ve 2005 y�llar�nda azalm�� di�er tüm 

dönemlerde Kremler, emülsiyonlar ve 2007 döneminde ve yağların önemli ithalatı bir art�� 2001 olmu�tur. ve 2005 Son yıllarında olarak güzellik, azalmış makyaj diğer 

müstahzarlar� ve cilt bak�m� için müstahzarlar ile di�er ithalat� incelendi�inde; 2001 ve 2002 

tüm dönemlerde ve 2007 döneminde önemli bir artış olmuştur. Son olarak güzellik, 

y�llar�nda azalma varken di�er y�llarda art�� olmu�tur. 2007 döneminde ise geçmi�e göre daha 

makyaj yüksek müstahzarları bir art�� e�ilimi mevcuttur. ve cilt bakımı için müstahzarlar ile diğer ithalatı incelendiğinde; 

2001 ve 2002 yıllarında azalma varken diğer yıllarda artış olmuştur. 2007 

döneminde ise geçmişe göre daha yüksek bir artış eğilimi mevcuttur.


Tablo 18. 33.05.100.000.00 �ampuanlar – 33.05.200.000.00 Perma ve Defrize Müstahzarlar� 

– 33.05.300.000.00 Saç Spreyleri – 33.05.901.000.00 Saç Losyonlar� – 33.05.909.000.11 Saç 

Boyalar� ve 33.05.909.000.19 Saç Müstahzarlar�; Di�er �thalat� (2000 – 2007) 

330510000000 

�ampuanlar (KG) 

330520000000 

Perma ve Defrize 


330530000000 

Saç Spreyleri (KG) 

330590100000 

Saç Losyonlar� 

(KG) 

330590900011 

Saç Boyalar� 

(KG) 

330590900019 

Saç Müstahzarlar�; Di�er 

(KG) 

YILLAR 


M�KTAR 

(KG) 


(KG) 

USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 

BEYANNAME 

Say. 

2000 16.867.309 31.085.768 1,84 - - - 64 1.696 

2001 12.198.889 23.250.367 1,91 -27,7% -25,2% 3,4% 59 1.474 

2002 12.884.083 26.258.807 2,04 5,6% 12,9% 6,9% 64 1.678 

2003 12.733.740 29.477.254 2,31 -1,2% 12,3% 13,6% 79 1.782 

2004 17.011.666 37.740.947 2,22 33,6% 28,0% -4,2% 85 2.186 

2005 19.611.062 40.680.654 2,07 15,3% 7,8% -6,5% 119 2.405 

2006 26.591.717 70.050.756 2,63 35,6% 72,2% 27,0% 149 3.009 

2007 24.465.100 77.603.936 3,17 - - - 30 2.920 

2000 20.180 47.452 2,35 - - - 3 26 

2001 40.621 105.031 2,59 101,3% 121,3% 10,0% 5 34 

2002 18.391 98.130 5,34 -54,7% -6,6% 106,4% 11 39 

2003 26.373 128.132 4,86 43,4% 30,6% -8,9% 9 62 

2004 37.407 221.711 5,93 41,8% 73,0% 22,0% 10 80 

2005 28.002 153.937 5,50 -25,1% -30,6% -7,2% 13 70 

2006 29.125 173.014 5,94 4,0% 12,4% 8,1% 19 86 

2007 23.662 179.724 7,60 - - - 5 98 

2000 297.189 1.154.302 3,88 - - - 23 233 

2001 282.647 986.766 3,49 -4,9% -14,5% -10,1% 27 231 

2002 332.796 1.065.536 3,20 17,7% 8,0% -8,3% 30 258 

2003 384.660 1.437.338 3,74 15,6% 34,9% 16,7% 36 280 

2004 332.757 1.880.954 5,65 -13,5% 30,9% 51,3% 32 293 

2005 228.399 1.490.356 6,53 -31,4% -20,8% 15,4% 42 276 

2006 272.773 1.752.775 6,43 19,4% 17,6% -1,5% 44 338 

2007 284.799 1.962.013 6,89 - - - 4 388 

2000 426.144 1.417.444 3,33 - - - 10 224 

2001 250.936 775.606 3,09 -41,1% -45,3% -7,1% 14 166 

2002 109.298 743.239 6,80 -56,4% -4,2% 120,0% 19 157 

2003 73.674 890.503 12,09 -32,6% 19,8% 77,7% 16 173 

2004 104.720 1.373.142 13,11 42,1% 54,2% 8,5% 25 225 

2005 164.670 2.060.372 12,51 57,2% 50,0% -4,6% 42 321 

2006 222.421 3.148.666 14,16 35,1% 52,8% 13,1% 64 396 

2007 186.928 2.422.306 12,96 - - - 4 469 

2000 2.029.708 10.644.984 5,24 - - - 14 449 

2001 1.769.594 9.752.239 5,51 -12,8% -8,4% 5,1% 15 526 

2002 1.972.327 12.114.890 6,14 11,5% 24,2% 11,5% 23 765 

2003 2.427.117 17.601.622 7,25 23,1% 45,3% 18,1% 23 840 

2004 3.323.711 26.901.147 8,09 36,9% 52,8% 11,6% 35 762 

2005 3.317.781 29.465.394 8,88 -0,2% 9,5% 9,7% 58 748 

2006 3.409.799 27.923.700 8,19 2,8% -5,2% -7,8% 61 890 

2007 3.819.844 37.292.645 9,76 - - - 22 894 

2000 2.006.261 6.028.456 3,00 - - - 42 728 

2001 2.164.912 6.147.779 2,84 7,9% 2,0% -5,5% 47 838 

2002 2.253.062 7.967.267 3,54 4,1% 29,6% 24,5% 60 1.102 

2003 2.535.826 9.642.388 3,80 12,6% 21,0% 7,5% 63 1.234 

2004 3.180.988 13.197.662 4,15 25,4% 36,9% 9,1% 74 1.424 

2005 4.014.768 17.064.605 4,25 26,2% 29,3% 2,4% 120 1.745 

2006 4.372.880 22.439.126 5,13 8,9% 31,5% 20,7% 126 2.082 

2007 3.609.341 19.285.498 5,34 - - - 14 1.958 



41 

45

46 


42 

Tablo 18 incelendiğinde; şampuanların ithalatı 2001 ve 2003 yıllarında azalmış, 

diğer dönemlerde ise artmıştır. Günümüzde azalma eğilimi vardır. Perma ve defrize 

Tablo 

müstahzarları 

18 incelendi�inde; 

ithalatı 

�ampuanlar�n 

2001 yılında 

ithalat� 

önemli 

2001 

bir artış 

ve 2003 

olmuş 


fakat izleyen 

azalm��, 

2002 

di�er 


dönemlerde ise artm��t�r. Günümüzde azalma e�ilimi vard�r. Perma ve defrize müstahzarlar� 

2005 yıllarında azalma 2003, 2004 ve 2006 yılında da artma olmuştur. Günümüzde 

ithalat� 2001 y�l�nda önemli bir art�� olmu� fakat izleyen 2002 ve 2005 y�llar�nda azalma 

yeniden 2003, 2004 azalış ve 2006 eğilimi y�l�nda vardır. da artma olmu�tur. Günümüzde yeniden azal�� e�ilimi vard�r. 

Saç spreyleri ithalatı 2001, 2004 ve 2005 yıllarında azalmış diğer dönemlerde ve 

günümüzde Saç spreyleri ise ithalat� artış 2001, göstermiştir. 2004 ve 2005 Saç y�llar�nda losyonları azalm�� ithalatı di�er 2001 dönemlerde – 2003 yılları ve günümüzde arasında 

azalış ise art�� göstermiş göstermi�tir. 2004 Saç yılından losyonlar� günümüze ithalat� 2001 kadar – 2003 artmış, y�llar� günümüzde aras�nda azal�� göstermi� ise tekrar 2004 azalış 

y�l�ndan günümüze kadar artm��, günümüzde ise tekrar azal�� e�ilimi göstermektedir. Saç 

eğilimi göstermektedir. Saç boyaları ithalatı 2001 ve 2005 yıllarında azalmış daha 

boyalar� ithalat� 2001 ve 2005 y�llar�nda azalm�� daha sonras�nda tüm dönemlerde art�� 

sonrasında 

olmu�tur. Günümüzde 

tüm dönemlerde 

de bu art�� 

artış 

e�ilimi 

olmuştur. 

devam 

Günümüzde 

etmektedir. Saç 

de bu 


artış eğilimi 

ile 

devam 

di�er 

etmektedir. mallar�n ithalat� Saç 2000 müstahzarları y�l�ndan günümüze ile diğer kadar malların sürekli art�� ithalatı göstermi�tir. 2000 yılından Günümüzde günümüze de bu 

kadar art�� e�ilimi sürekli devam artış göstermiştir. etmemektedir. Günümüzde de bu artış eğilimi devam etmemektedir. 

Tablo 19. 33.06.100.000.00 Di� Macunlar� ve Tozlar� – 33.06.200.000.00 Di� Aralar�n� 

Temizlemekte Kullan�lan �plikler ve 33.06.900.000.00 A��z / Di� Sa�l��n� Korumaya 

Mahsus Di�er Müstahzarlar �thalat (2000 – 2007) 

330610000000 

Di� Macunlar� / 

Tozlar� (KG) 

330620000000 

Di� Aralar�n� Temizlemekte 

Kullan�lan �plikler (KG) 

330690000000 

A��z/Di� Sa�l��n� 

Korumaya Mahsus Di�er 


YILLAR 



M�KTAR 

(KG) 


(KG) 

USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 

BEYANNAME 

Say. 

2000 2.822.512 10.883.711 3,86 - - - 17 285 

2001 3.593.673 11.751.722 3,27 27,3% 8,0% -15,2% 9 336 

2002 3.817.383 11.659.856 3,05 6,2% -0,8% -6,6% 12 360 

2003 4.470.869 14.934.949 3,34 17,1% 28,1% 9,4% 16 424 

2004 4.704.151 18.025.377 3,83 5,2% 20,7% 14,7% 20 482 

2005 6.024.859 22.125.192 3,67 28,1% 22,7% -4,2% 25 547 

2006 5.895.034 29.268.503 4,96 -2,2% 32,3% 35,2% 38 623 

2007 7.613.854 42.024.152 5,52 - - - 18 672 

2000 6.930 137.498 19,84 - - - 4 24 

2001 3.510 104.459 29,76 -49,4% -24,0% 50,0% 3 19 

2002 8.713 235.891 27,07 148,2% 125,8% -9,0% 4 60 

2003 6.362 261.725 41,14 -27,0% 11,0% 52,0% 2 63 

2004 11.627 383.296 32,97 82,8% 46,4% -19,9% 5 67 

2005 10.356 586.767 56,66 -10,9% 53,1% 71,9% 4 71 

2006 11.308 610.718 54,01 9,2% 4,1% -4,7% 11 68 

2007 31.797 714.541 22,47 - - - 6 94 

2000 168.661 874.283 5,18 - - - 24 120 

2001 79.719 422.729 5,30 -52,7% -51,6% 2,3% 26 88 

2002 116.091 624.738 5,38 45,6% 47,8% 1,5% 26 131 

2003 118.282 915.228 7,74 1,9% 46,5% 43,8% 28 157 

2004 167.507 1.512.807 9,03 41,6% 65,3% 16,7% 37 172 

2005 203.658 1.717.411 8,43 21,6% 13,5% -6,6% 40 166 

2006 202.065 2.511.770 12,43 -0,8% 46,3% 47,4% 52 225 

2007 272.767 3.294.075 12,08 - - - 37 286 


Tablo 19 19 incelendi�inde; incelendiğinde; di� macunlar� diş macunları ve tozlar� ve tozları ithalat� ithalatı 2006 y�l� 2006 hariç yılı hariç 2000 2000 y�l�ndan yılından 

günümüze günümüze kadar kadar sürekli sürekli art�� göstermi�tir. artış göstermiştir. Di� aralar�n� Diş aralarını temizlemekte temizlemekte kullan�lan ipliklerin kullanılan 

ithalat� 2001, 2003 ve 2005 y�llar�nda azalm��t�r. 2002, 2004 ve 2006 y�llar�nda artm��t�r. 

ipliklerin ithalatı 2001, 2003 ve 2005 yıllarında azalmıştır. 2002, 2004 ve 2006 yılların- 

Günümüzde önemli bir art�� e�ilimi vard�r. A��z, di� sa�l��n� korumaya mahsus di�er


da artmıştır. Günümüzde önemli bir artış eğilimi vardır. Ağız, diş sağlığını korumaya 

müstahzarlar�n ithalat� 2001 ve 2006 y�llar�nda azalm��t�r. 2002 – 2005 y�llar�nda art�� 

mahsus diğer müstahzarların ithalatı 2001 ve 2006 yıllarında azalmıştır. 2002 – 2005 

olmu�tur. Günümüzde yine art�� e�ilimi mevcuttur. 

yıllarında artış olmuştur. Günümüzde yine artış eğilimi mevcuttur. 

Tablo 20. 33.07.100.010.00 Losyonlar (Tra� için) – 33.07.100.090.11 T�ra� Kremleri – 

33.07.100.090.19 T�ra� Öncesi, T�ra� S�ras�nda/T�ra�tan Sonra Kullan�lan Müstahzarlar – 

33.07.200.000.00 Vücut Deodorantlar� ve Ter Kokusunu Önleyici Deodorantlar – 

33.07.300.000.00 Parfümlü Banyo Tuzlar� ve Di�er Banyo Müstahzarlar� – 33.07.490.000.00 

Kapal� Yerlerin Güzel Kokmas�nda Kullan�lan Di�er Müstahzarlar – 33.07.900.010.00 

Sabun/Di�er Yüzey Aktif Organik Maddeler �çeren Banyo Müstahzarlar� �hracat – 

33.07.900.020.00 Parfüm/Kozmetik Emdirilmi�, S�vanm��/Kaplanm�� Vatka ve Keçe – 

33.07.900.030.00 Parfüm/Kozmetik Emdirilmi�, S�vanm��/Kaplanm�� Dokunmam�� Mensucat 

– 33.07.900.090.11 Kontakt; Lens/Suni Göz Solüsyonlar� ve 33.07.900.090.19 Di�er 

Parfümeri, Kozmetik/Tuvalet Müstahzarlar�, Tüy Dökücüler �thalat – 2007 

330710001000 Losyonlar (T�ra� için) 

(KG) 


(KG) 

�THALAT 

USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 

BEYANNAME 

Say. 

2007 148.043 1.535.115 10,37 1 487 

330710009011 T�ra� Kremleri (KG) 2007 933.171 3.117.576 3,34 1 160 

330710009019 T�ra� Öncesi, T�ra� 

S�ras�nda/T�ra�tan Sonra Kullan�lan 


330720000000 Vücut Deodorantlar� ve 

Ter Kokusunu Önleyici Deodorantlar 

(KG) 

330730000000 Parfümlü Banyo Tuzlar� 

ve Di�er Banyo Müstahzarlar� (KG) 

330749000000 Kapal� Yerlerin Güzel 

Kokmas�nda Kullan�lan Di�er 


330790001000 Sabun/Di�er Yüzey Aktif 

Organik Maddeler �çeren Banyo 


330790002000 Parfüm/Kozmetik 

Emdirilmi�, S�vanm��/Kaplanm�� Vatka 

ve Keçe (KG) 

330790003000 Parfüm/Kozmetik 

Emdirilmi�, S�vanm��/Kaplanm�� 

Dokunmam�� Mensucat (KG) 

330790009011 Kontakt; Lens/Suni Göz 

Solüsyonlar� (KG) 

330790009019 Di�er Parfümeri, 

Kozmetik/Tuvalet Müstahzarlar�, Tüy 

Dökücüler (KG) 


2007 248.556 2.237.165 9,00 4 432 

2007 2.856.336 21.580.372 7,56 2 2.265 

2007 2.539.928 6.103.651 2,40 9 1.256 

2007 2.819.007 19.325.371 6,86 46 625 

2007 484.508 1980.463 4,09 5 353 

2007 18.148 209.830 11,56 3 18 

2007 111.653 409.305 3,67 9 128 

2007 434.406 3.161.259 7,28 15 109 

2007 682.837 4.999.039 7,32 59 423 

33.07.xx.xx.xx.xx – Banyo Müstahzarlar� ve Kokulu Kozmetikleri için geçmi� dönem verileri 

33.07.xx.xx.xx.xx – Banyo Müstahzarları ve Kokulu Kozmetikleri için geçmiş dö- 

temin edilemedi�i için süreç geli�imi yorumlanmam��t�r. 

nem verileri temin edilemediği için süreç gelişimi yorumlanmamıştır. 


43 

47

48 


Tablo 21. 34.01.110.010.00 Deterjan Emdirilmi� Ka��t ve Vatka; Tuvalet için – 

34.01.110.020.00 Deterjan/Sabun Emdirilmi� Keçe – 34.01.110.030.00 Sabun Emdirilmi� 

Vatka; Deterjan, Sabun Emdirilmi� Dokunmam�� Mensucat Tuvalet için – 34.01.110.090.00 

Tuvalet için Di�er Mensucat – 34.01.190.011.00 Sabun Emdirilmi� Ka��t ve Vatka; Di�er – 

34.01.190.012.00 Deterjan/Sabun Emdirilmi� Keçe; Di�er – 34.01.190.013.00 

Deterjan/Sabun Emdirilmi� Dokunmam�� Mensucat; Di�er – 34.01.190.090.00 

S�vanm��/Kaplanm�� Ka��t Vatka, Keçe, Dokunmam�� Mensucat; Di�er – 34.01.201.000.00 

�nce Parça, Pul, Granül/Toz Halinde Olan Sabunlar – 34.01.209.010.00 Arap Sabunu vb. 



�thalat� (2000 – 2007) 

340111001000 

Deterjan Emdirilmi� 

Ka��t ve Vatka; 


340111002000 

Deterjan/ 

Sabun 

Emdirilmi� 

Keçe (KG) 

340111003000 

Sabun Emdirilmi� Vatka; 

Deterjan, Sabun Emdirilmi� 



340111009000 

Tuvalet için Di�er 

Mensucat (KG) 

340119001100 

Sabun Emdirilmi� 

Ka��t ve Vatka; 

Di�er (KG) 

340119001200 

Deterjan/Sabun 

Emdirilmi� 

Keçe; Di�er 

(KG) 



(KG) 



(KG) 

USA($) B.F. 

Say. Say. 

2000 1.209 5.875 4,86 - - - 1 1 

2001 310 5.583 18,01 -74,4% -5,0% 270,6% 1 1 

2003 265 12.484 47,11 -14,5% 123,6% 161,6% 2 3 

2004 1.125 5.547 4,93 324,5% -55,6% -89,5% 1 3 

2005 174 1.317 7,57 -84,5% -76,3% 53,5% 2 2 

2006 275 6.967 25,33 58,0% 429,0% 234,7% 2 2 

2007 4.915 84.130 17,12 - - - 3 17 

2000 1.531 12.393 8,09 - - - 2 2 

2005 7 219 31,29 -99,5% -98,2% 286,5% 1 1 

2000 981.768 1.619.493 1,65 - - - 10 94 

2001 626.167 1.098.351 1,75 -36,2% -32,2% 6,3% 4 62 

2002 68.967 220.909 3,20 -89,0% -79,9% 82,6% 5 19 

2003 107.226 225.189 2,10 55,5% 1,9% -34,4% 4 17 

2004 88.882 176.076 1,98 -17,1% -21,8% -5,7% 5 19 

2005 589.610 1.323.524 2,24 563,4% 651,7% 13,3% 10 74 

2006 1.988.138 4.319.070 2,17 237,2% 226,3% -3,2% 22 202 

2007 2.605.439 5.714.663 2,19 - - - 8 221 

2000 1.422.335 1.810.195 1,27 - - - 9 83 

2001 812.500 975.758 1,20 -42,9% -46,1% -5,6% 12 59 

2002 46.997 125.480 2,67 -94,2% -87,1% 122,3% 7 14 

2003 58.307 235.581 4,04 24,1% 87,7% 51,3% 10 27 

2004 38.662 126.950 3,28 -33,7% -46,1% -18,7% 13 30 

2005 168.765 318.976 1,89 336,5% 151,3% -42,4% 26 58 

2006 1.538.812 2.863.584 1,86 811,8% 797,7% -1,5% 57 268 

2007 1.797.154 4.882.723 2,72 - - - 11 346 

2000 1.654 10.780 6,52 - - - 6 11 

2002 60 4.204 70,07 -96,4% -61,0% 975,0% 1 2 

2003 15 797 53,13 -75,0% -81,0% -24,2% 2 2 

2004 175 1.948 11,13 1066,7% 144,4% -79,1% 1 1 

2005 1.385 10.894 7,87 691,4% 459,2% -29,3% 3 3 

2006 761 7.681 10,09 -45,1% -29,5% 28,3% 4 4 

2007 2.085 20.907 10,03 - - - 5 6 

2001 11 303 27,55 - - - 1 1 

2006 70 461 6,59 536,4% 52,1% -76,1% 1 1 

2007 73 713 9,77 4,3% 54,7% 48,3% 1 1 


44

340119001300 

Deterjan/Sabun Emdirilmi� 

Dokunmam�� Mensucat; 

Di�er (KG) 

340119009000 

S�vanm��/Kaplanm�� Ka��t 

Vatka, Keçe, Dokunmam�� 

Mensucat; Di�er (KG) 

340120100000 

�nce Parça, Pul, Granül/ 

Toz Halinde 

Olan Sabunlar(KG) 

340120901000 

Arap Sabunu 

vb. Yumu�ak 

Sabunlar (KG) 

340120909011 

S�v� Sabunlar (KG) 

340120909019 

Di�er Sabunlar (KG) 

340130000000 

Cilt Y�kamak için 

S�v�/Krem; Yüzey 

Aktif Organik Ürünler 


TÜRKİYE KOZMETİK VE TEMİZLİK ÜRÜNLERİ SANAYİİ SEKTÖR RAPORU45 

YILLAR 


M�KTAR 

USA($) 

(KG) 

B.F. M�KTAR 

USA($) 

(KG) 

B.F. 


Say. Say. 

2000 1.126.512 2.477.428 2,20 - - - 12 169 

2001 1.391.168 3.108.841 2,23 23,5% 25,5% 1,6% 7 211 

2002 909.230 1.637.288 1,80 -34,6% -47,3% -19,4% 9 107 

2003 608.528 1.537.586 2,53 -33,1% -6,1% 40,3% 10 99 

2004 763.424 1.919.930 2,51 25,5% 24,9% -0,5% 10 83 

2005 320.422 823.379 2,57 -58,0% -57,1% 2,2% 9 46 

2006 64.751 237.163 3,66 -79,8% -71,2% 42,5% 15 25 

2007 52.143 318.583 6,11 - - - 4 30 

2000 829.645 1.949.791 2,35 - - - 24 220 

2001 988.961 2.066.021 2,09 19,2% 6,0% -11,1% 22 218 

2002 1.035.249 2.175.465 2,10 4,7% 5,3% 0,6% 24 212 

2003 1.640.606 3.792.368 2,31 58,5% 74,3% 10,0% 20 247 

2004 2.109.749 5.372.214 2,55 28,6% 41,7% 10,2% 27 299 

2005 1.130.880 3.620.261 3,20 -46,4% -32,6% 25,7% 35 256 

2006 2.486.987 6.242.493 2,51 119,9% 72,4% -21,6% 39 332 

2007 1.050.306 3.097.700 2,95 - - - 23 287 

2000 469.502 422.937 0,90 - - - 7 18 

2001 371.265 382.093 1,03 -20,9% -9,7% 14,2% 9 12 

2002 352.599 367.439 1,04 -5,0% -3,8% 1,3% 7 12 

2003 352.920 347.335 0,98 0,1% -5,5% -5,6% 10 16 

2004 86.532 118.893 1,37 -75,5% -65,8% 39,6% 7 17 

2005 415.169 543.810 1,31 379,8% 357,4% -4,7% 12 29 

2006 483.250 674.964 1,40 16,4% 24,1% 6,6% 3 23 

2007 351.452 447.924 1,27 - - - 5 24 

2001 4.140 5.656 1,37 - - - 5 7 

2002 12.846 20.707 1,61 210,3% 266,1% 18,0% 4 9 

2003 5.621 5.084 0,90 -56,2% -75,4% -43,9% 2 2 

2004 21.000 18.417 0,88 273,6% 262,3% -3,0% 1 1 

2006 16 228 14,25 -99,9% -98,8% 1524,9% 1 1 

2007 105 2.012 19,16 - - - 1 1 

2000 89.606 206.072 2,30 - - - 10 49 

2001 21.784 71.647 3,29 -75,7% -65,2% 43,0% 10 29 

2002 18.874 62.858 3,33 -13,4% -12,3% 1,3% 8 19 

2003 33.272 116.686 3,51 76,3% 85,6% 5,3% 14 34 

2004 39.349 152.086 3,87 18,3% 30,3% 10,2% 16 45 

2005 28.216 127.774 4,53 -28,3% -16,0% 17,2% 16 49 

2006 66.234 240.910 3,64 134,7% 88,5% -19,7% 28 92 

2007 101.011 446.634 4,42 - - - 8 168 

2000 487.351 687.993 1,41 - - - 32 119 

2001 619.021 1.075.436 1,74 27,0% 56,3% 23,1% 31 74 

2002 164.716 341.076 2,07 -73,4% -68,3% 19,2% 17 57 

2003 190.339 564.564 2,97 15,6% 65,5% 43,2% 19 59 

2004 144.290 481.489 3,34 -24,2% -14,7% 12,5% 33 105 

2005 144.474 499.847 3,46 0,1% 3,8% 3,7% 35 137 

2006 205.297 703.886 3,43 42,1% 40,8% -0,9% 58 234 

2007 249.935 995.801 3,98 - - - 24 308 

2002 9.480 29.750 3,14 - - - 10 11 

2003 23.486 56.990 2,43 147,7% 91,6% -22,7% 16 31 

2004 68.418 271.885 3,97 191,3% 377,1% 63,8% 24 104 

2005 147.562 682.308 4,62 115,7% 151,0% 16,4% 50 152 

2006 152.083 800.123 5,26 3,1% 17,3% 13,8% 72 289 

2007 1.804.260 5.390.634 2,99 - - - 20 814 



49

50 


Tablo 21 incelendiğinde; Tuvalet için deterjan emdirilmiş kâğıt ve vatka itha- 

latında 2000 – 2003 yıllarında ve 2005 yılında önemli azalmalar olmuştur. Diğer 

dönemlerde ise önemli artış gözlemlenmiştir. Tuvalet için sabun emdirilmiş vatka; 

deterjan, sabun emdirilmiş dokunmamış mensucat ithalatı 2001 – 2002 ve 2004 

yıllarında azalmış diğer dönemlerde önemli artış göstermiştir. Günümüzde de artış 

eğilimi devam etmektedir. Tuvalet için diğer mensucat ithalatı 2001, 2002 ve 2004 

yıllarında ve günümüzde azalma olmuştur. 2003, 2005 ve 2006 yıllarında ise tam 

tersine artma olmuştur. 

Sabun emdirilmiş kâğıt ve vatka; diğer malların ithalatı 2002, 2003 ve 2006 yıllarında 

azalma göstermiş diğer dönemlerde ise önemli oranlarda artış içinde olmuştur. 

Deterjan, sabun emdirilmiş keçe ile diğer malların ithalatı 2005 yılından günümüze 

kadar önemli ölçüde artma içinde olduğu görülmüştür. Deterjan, sabun 

emdirilmiş dokunmamış mensucat; diğer malların ithalatı sadece 2001 ve 2004 

yıllarında artmış diğer tüm dönemler ve günümüzde ise sürekli azalış içinde olmuştur. 

Sıvanmış, kaplanmış kâğıt vatka, keçe, dokunmamış mensucat ithalatı 2005 

ve günümüzde azalmış sonrasında tüm dönemler artış içinde olmuştur. İnce parça, 

pul, granül ve toz halinde olan sabunların ithalatı 2001, 2002 ve 2004 yıllarında 

azalırken diğer yıllarda artmıştır. 

Arap sabunu vb. yumuşak sabunların ithalatı 2003 ve 2006 yıllarında azalma 

göstermiş diğer dönemlerde ise önemli ölçüde artış olmuştur. Sıvı sabunların ithalatı 

2001, 2002 ve 2005 yıllarında azalış içinde olmuştur. Diğer dönemlerde ve 

günümüzde ise artış gözlemlenmiştir. Diğer sabunların ithalatı 2002, 2004 ve günümüzde 

azalmıştır. Diğer dönemlerde ise artış olmuştur. Günümüzde ise geçen yılı 

yakalama düzeyinden uzaktadır. Cilt yıkamak için sıvı krem; yüzey aktif organik 

ürünler (perakende) ithalatı 2002 yılından 2006 yılına kadar artış göstermiştir. Günümüzde 

ise daha yüksek oranda bir artış eğilimi içindedir. 



Tablo 22. 34.02.111.000.00 A��rl�k; %30; 50 Olan disodyum Alkil içeren Sulu Çözeltiler – 

34.02.119.010.00 Sülforezinatlar ve Sülfoleatlar; Anyonlu – 34.02.119.090.11 Lineer Alkil 

Benzen Sülfonik Asitler; Anyonlu – 34.02.119.090.12 Dodesil Benzen Sülfonik Asit; 

Anyonlu – 34.02.119.090.19 Yüzey Aktif Organik Maddeler; Anyonlu – 34.02.120.000.00 

Yüzey Aktif Organik Maddeler; Katyonlu Olanlar – 34.02.130.000.00 Yüzey Aktif Organik 

Maddeler; �yonlu Olmayanlar – 34.02.190.010.00 Türk K�rm�z�s� Ya�� – 34.02.190.090.00 

Yüzey Aktif Organik Di�er Maddeler – 34.02.202.000.11 Sabun içeren Yüzey Aktif 

Müstahzarlar (Perakende) – 34.02.202.000.12 Sabun içermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar 

(Perakende) – 34.02.209.000.15 Sabun içeren Temizleme Müstahzarlar� (Perakende) – 

34.02.209.000.16 Sabun içermeyen Temizleme Müstahzarlar� (Perakende) – 

34.02.901.000.11 Sabun içeren Yüzey Aktif Müstahzarlar (Toptan) – 34.02.901.000.12 

Sabun içermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar (Toptan) – 34.02.909.000.15 Sabun içeren 


(Toptan) �thalat (2000 – 2007) 

340211100000 

A��rl�k; %30; 50 Olan 

disodyum Alkil içeren 

Sulu Çözeltiler (KG) 

340211901000 

Sülforezinatlar ve 

Sülfooleatlar; 

Anyonlu (KG) 

340211909011 

Lineer Alkil Benzen 

Sülfonik Asitler; 

Anyonlu (KG) 

340211909012 

Dodesil Benzen Sülfonik 

Asit; Anyonlu (KG) 

YILLAR 


M�KTAR 

(KG) 


(KG) 

USA($) B.F. 

F�RMA 

Say. 

BEYANNAME 

Say. 

2000 178.188 81.340 0,46 - - - 15 30 

2001 16.851 42.720 2,54 -90,5% -47,5% 455,4% 14 23 

2002 9.317 28.234 3,03 -44,7% -33,9% 19,5% 11 14 

2003 13.959 51.280 3,67 49,8% 81,6% 21,2% 9 16 

2004 27.602 56.159 2,03 97,7% 9,5% -44,7% 9 18 

2005 9.713 24.916 2,57 -64,8% -55,6% 26,1% 7 12 

2006 10.136 30.823 3,04 4,4% 23,7% 18,5% 7 12 

2007 11.072 29.238 2,64 - - - 8 13 

2000 54.652 112.576 2,06 - - - 17 21 

2001 38.630 57.571 1,49 -29,3% -48,9% -27,6% 11 20 

2002 94.054 123.101 1,31 143,5% 113,8% -12,2% 11 27 

2003 461.249 498.015 1,08 390,4% 304,6% -17,5% 9 31 

2004 109.678 286.772 2,61 -76,2% -42,4% 141,6% 14 36 

2005 81.030 162.476 2,01 -26,1% -43,3% -23,3% 11 24 

2006 53.446 135.849 2,54 -34,0% -16,4% 26,8% 7 20 

2007 85.647 185.726 2,17 - - - 12 25 

2000 1.826.851 1.399.018 0,77 - - - 16 64 

2001 1.041.249 781.675 0,75 -43,0% -44,1% -2,0% 14 61 

2002 1.098.992 849.600 0,77 5,5% 8,7% 3,0% 15 68 

2003 407.200 389.219 0,96 -62,9% -54,2% 23,6% 9 37 

2004 1.380.610 1.153.794 0,84 239,1% 196,4% -12,5% 12 55 

2005 2.021.799 1.872.770 0,93 46,4% 62,3% 10,8% 14 83 

2006 2.666.473 2.293.550 0,86 31,9% 22,5% -7,1% 17 89 

2007 3.813.994 3.437.129 0,90 - - - 15 120 

2000 772 2.953 3,83 - - - 1 1 

2001 4.290 3.451 0,80 455,7% 16,9% -79,0% 3 3 

2002 9.193 27.444 2,99 114,3% 695,2% 271,1% 5 7 

2003 7.400 27.052 3,66 -19,5% -1,4% 22,5% 3 6 

2004 77.530 116.599 1,50 947,7% 331,0% -59,0 3 11 

2005 170.500 280.995 1,65 119,9% 141,0% 9,6% 4 19 

2006 389.847 532.541 1,37 128,6% 89,5% -17,1% 5 34 

2007 245.898 342.871 1,39 - - - 4 23 


47 

51

52 


340211909019 

Yüzey Aktif Organik 

Maddeler; Anyonlu (KG) 

340212000000 


Maddeler; Katyonlu 

Olanlar (KG) 

340213000000 


Maddeler; �yonlu 

Olmayanlar (KG) 

340219001000 

Türk K�rm�z�s� Ya�� 

(KG) 

340219009000 


Di�er Maddeler (KG) 

340220200011 




340220200012 

Sabun içermeyen Yüzey 



YILLAR 


M�KTAR 

USA($) 

(KG) 

B.F. M�KTAR 

USA($) 

(KG) 

B.F. 

F�RMA 

Say. 

BEYANNAME 

Say. 

2000 8.160.404 9.108.507 1,12 - - - 195 1.216 

2001 7.106.199 7.267.728 1,02 -12,9% -20,2% -8,4% 172 980 

2002 10.394.614 10.791.030 1,04 46,3% 48,5% 1,5% 167 1.238 

2003 10.910.838 12.885.041 1,18 5,0% 19,4% 13,8% 187 1.325 

2004 12.437.048 16.804.302 1,35 14,0% 30,4% 14,4% 198 1.415 

2005 12.900.804 18.519.907 1,44 3,7% 10,2% 6,2% 190 1.411 

2006 15.502.438 22.382.647 1,44 20,2% 20,9% 0,6% 202 1.670 

2007 17.596.518 27.032.328 1,54 - - - 183 1.732 

2000 6.176.898 7.207.068 1,17 - - - 69 727 

2001 4.554.564 5.418.222 1,19 -26,3% -24,8% 2,0% 96 595 

2002 6.066.056 7.446.909 1,23 33,2% 37,4% 3,2% 102 704 

2003 7.597.053 10.725.785 1,41 25,2% 44,0% 15,0% 105 744 

2004 9.248.748 14.860.620 1,61 21,7% 38,6% 14,2% 73 752 

2005 9.454.883 15.280.353 1,62 2,2% 2,8% 0,6% 114 744 

2006 10.287.724 15.928.015 1,55 8,8% 4,2% -4,2% 99 798 

2007 12.095.149 21.205.904 1,75 - - - 56 929 

2000 23.543.388 48.844.785 2,07 - - - 370 3.943 

2001 21.537.788 43.896.162 2,04 -8,5% -10,1% -1,8% 380 3.654 

2002 49.401.865 56.719.600 1,15 129,4% 29,2% -43,7% 387 4.526 

2003 49.481.269 67.367.028 1,36 0,2% 18,8% 18,6% 414 4.709 

2004 50.442.520 80.098.436 1,59 1,9% 18,9% 16,9% 370 5.029 

2005 54.882.194 96.674.920 1,76 8,8% 20,7% 10,9% 451 5.210 

2006 57.451.733 107.342.541 1,87 4,7% 11,0% 6,1% 448 5.360 

2007 60.915.753 127.377.218 2,09 - - - 268 5.674 

2000 3.300 8.420 2,55 - - - 2 5 

2001 4.240 6.759 1,59 28,5% -19,7% -37,5% 2 2 

2002 200 190 0,95 -95,3% -97,2% -40,4% 1 1 

2003 16.095 25.030 1,56 7947,5% 13073,7% 63,7% 2 2 

2004 1.020 5.660 5,55 -93,7% -77,4% 255,8% 1 2 

2005 538 2.740 5,09 -47,3% -51,6% -8,2% 3 4 

2006 1.443 2.381 1,65 168,2% -13,1% -67,6% 2 3 

2007 1.325 4.399 3,32 - - - 3 6 

2000 3.509.699 5.700.888 1,62 - - - 121 582 

2001 2.313.393 2.979.368 1,29 -34,1% -47,7% -20,7% 115 470 

2002 2.709.736 3.957.994 1,46 17,1% 32,8% 13,4% 98 508 

2003 4.087.808 6.614.956 1,62 50,9% 67,1% 10,8% 118 677 

2004 3.854.597 7.023.823 1,82 -5,7% 6,2% 12,4% 130 764 

2005 4.695.794 8.139.744 1,73 21,8% 15,9% -4,9% 151 805 

2006 4.608.785 8.551.557 1,86 -1,9% 5,1% 7,0% 139 779 

2007 3.626.696 8.101.018 2,23 - - - 78 810 

2000 51.895 69.101 1,33 - - - 11 26 

2001 9.975 11.945 1,20 -80,8% -82,7% -10,1% 5 5 

2002 4.202 8.263 1,97 -57,9% -30,8% 64,2% 5 9 

2003 75.993 384.220 5,06 1708,5% 4549,9% 157,1% 9 34 

2004 184.455 940.870 5,10 142,7% 144,9% 0,8% 11 72 

2005 145.714 860.442 5,91 -21,0% -8,5% 15,8% 13 68 

2006 39.560 171.675 4,34 -72,9% -80,0% -26,5% 17 31 

2007 25.780 163.704 6,35 - - - 8 40 

2000 275.121 381.450 1,39 - - - 49 98 

2001 241.309 365.843 1,52 -12,3% -4,1% 9,3% 41 84 

2002 103.891 235.542 2,27 -56,9% -35,6% 49,5% 28 64 

2003 328.106 441.425 1,35 215,8% 87,4% -40,7% 44 115 

2004 1.495.956 1.319.638 0,88 355,9% 199,0% -34,8% 44 226 

2005 2.334.143 2.627.786 1,13 56,0% 99,1% 27,6% 41 280 

2006 321.874 846.969 2,63 -86,2% -67,8% 133,7% 45 177 

2007 607.971 1.584.728 2,61 - - - 26 287 


48

340220900015 

Sabun içeren Temizleme 



340220900016 


Temizleme Müstahzarlar� 


340290100011 



(Toptan) (KG) 

340290100012 

Sabun içermeyen Yüzey 


(Toptan) (KG) 

340290900015 

Sabun içeren Y�kama 


(Toptan) (KG) 

340290900016 


Y�kama Müstahzarlar� 

(Toptan) (KG) 

TÜRKİYE KOZMETİK VE TEMİZLİK ÜRÜNLERİ SANAYİİ SEKTÖR RAPORU49 

YILLAR 


M�KTAR 

USA($) 

(KG) 

B.F. M�KTAR 

USA($) 

(KG) 

B.F. 

F�RMA 

Say. 

BEYANNAME 

Say. 

2000 221.377 410.781 1,86 - - - 22 82 

2001 543.827 463.633 0,85 145,7% 12,9% -54,1% 16 88 

2002 1.611.963 1.199.107 0,74 196,4% 158,6% -12,7% 20 189 

2003 567.115 808.422 1,43 -64,8% -32,6% 91,6% 33 176 

2004 424.316 848.651 2,00 -25,2% 5,0% 39,9% 32 158 

2005 374.312 1.006.557 2,69 -11,8% 18,6% 34,5% 48 218 

2006 300.070 930.608 3,10 -19,8% -7,5% 15,3% 51 258 

2007 582.665 1.855.558 3,18 - - - 27 290 

2000 7.341.465 7.890.214 1,07 - - - 165 974 

2001 4.508.839 4.927.280 1,09 -38,6% -37,6% 1,7% 157 794 

2002 4.153.395 4.641.716 1,12 -7,9% -5,8% 2,3% 153 754 

2003 7.398.340 9.742.479 1,32 78,1% 109,9% 17,8% 150 1.071 

2004 11.375.818 15.922.032 1,40 53,8% 63,4% 6,1% 162 1.380 

2005 11.603.449 22.806.386 1,97 2,0% 43,2% 40,4% 168 1.403 

2006 12.911.428 25.577.401 1,98 11,3% 12,2% 0,8% 209 1.661 

2007 19.678.045 42.378.879 2,15 - - - 161 2.456 

2000 503.199 1.088.097 2,16 - - - 111 237 

2001 662.369 1.250.673 1,89 31,6% 14,9% -12,7% 94 251 

2002 539.107 1.114.680 2,07 -18,6% -10,9% 9,5% 67 195 

2003 704.606 1.652.073 2,34 30,7% 48,2% 13,4% 79 206 

2004 867.226 2.512.458 2,90 23,1% 52,1% 23,9% 74 248 

2005 659.776 1.673.225 2,54 -23,9% -33,4% -12,5% 71 215 

2006 549.853 1.470.345 2,67 -16,7% -12,1% 5,4% 63 189 

2007 500.506 1.363.639 2,72 - - - 28 172 

2000 7.664.399 15.379.271 2,01 - - - 307 2.611 

2001 7.080.838 12.704.558 1,79 -7,6% -17,4% -10,6% 351 2.509 

2002 8.912.412 16.599.674 1,86 25,9% 30,7% 3,8% 381 3.024 

2003 9.711.681 21.682.760 2,23 9,0% 30,6% 19,9% 425 3.247 

2004 10.027.315 24.365.748 2,43 3,3% 12,4% 9,0% 430 3.516 

2005 10.640.715 25.635.864 2,41 6,1% 5,2% -0,9% 487 3.459 

2006 11.875.693 29.183.851 2,46 11,6% 13,8% 2,0% 449 3.529 

2007 11.793.568 32.313.124 2,74 - - - 202 3.673 

2000 421.509 526.637 1,25 - - - 24 72 

2001 189.746 275.904 1,45 -55,0% -47,6% 16,4% 26 63 

2002 182.395 266.722 1,46 -3,9% -3,3% 0,6% 37 78 

2003 241.810 638.165 2,64 32,6% 139,3% 80,5% 57 206 

2004 427.281 1.112.014 2,60 76,7% 74,3% -1,5% 49 225 

2005 370.668 998.078 2,69 -13,2% -10,2% 3,5% 55 259 

2006 392.532 985.780 2,51 5,9% -1,2% -6,7% 92 279 

2007 804.092 2.056.685 2,56 - - - 62 400 

2000 3.111.899 5.673.702 1,82 - - - 341 1.309 

2001 2.912.057 4.757.326 1,63 -6,4% -16,2% -10,4% 316 1.059 

2002 2.881.194 5.217.033 1,81 -1,1% 9,7% 10,8% 315 1.123 

2003 2.386.325 4.949.049 2,07 -17,2% -5,1% 14,5% 276 926 

2004 2.753.375 5.977.772 2,17 15,4% 20,8% 4,8% 269 990 

2005 3.928.588 7.610.893 1,94 42,7% 27,3% -10,8% 312 1.204 

2006 4.081.356 7.860.384 1,93 3,9% 3,3% -0,6% 321 1.290 

2007 2.944.779 7.382.245 2,51 - - - 154 1.342 


Tablo 22 incelendi�inde; A��rl�k; %30; 50 Olan disodyum Alkil içeren Sulu Çözeltiler 

Tablo 22 incelendiğinde; Ağırlık; %30; 50 Olan disodyum Alkil içeren Sulu Çözel- 

ithalat�nda 2001, 2002, 2005 ve 2007 (5.ay) y�llar�nda azalma olmu�tur. Di�er dönemlerde ise 

tiler ithalatında 2001, 2002, 2005 ve 2007 (5.ay) yıllarında azalma olmuştur. Diğer 

dönemlerde ise artış olduğu gözlemlenmiştir. Sülforezinatlar ve Sülfooleatlar; An- 


53

54 


yonlu ürünler ithalatında 2002, 2003 ve günümüze kadar artış diğer dönemlerde 

ise azalış olmuştur. 

Lineer Alkil Benzen Sülfonik Asitler; Anyonlu ürünler ithalatı sadece 2001 ve 

2003’de azalmıştır. Dodesil Benzen Sülfonik Asit; Anyonlu ürünler ithalatı sadece 

2003’de azalmış diğer tüm dönemlerde artmıştı. Özellikle 2001 ve 2004’de çok 

yüksek oranlı artış göstermiştir. Günümüzde de bu artış eğilimi devam etmektedir. 

Yüzey Aktif Organik Maddeler; Anyonlu ürünler ithalatı ile Yüzey Aktif Organik 

Maddeler; Katyonlu Olanlar ithalatı ve Yüzey Aktif Organik Maddeler; İyonlu 

Olmayanlar ithalatı 2005 sadece 2001 yılında azalmıştır. Diğer tüm dönemlerde 

artmış ve 2007 yılında ise artma eğilimi devam etmiştir. 

Türk Kırmızısı Yağı ithalatı 2002, 2004 ve 2005’de azalmıştır. 2001, 2003, 2006 yılında 

ve günümüzde artma eğilimi içindedir. Yüzey Aktif Organik Diğer Maddeler 

ithalatı 2002, 2003 ve 2005 yıllarında artmış diğer dönemlerde ve günümüze sürekli 

azalış içinde olmuştur. 

Sabun içeren Yüzey Aktif Müstahzarlar (Perakende) ithalatı ile Sabun içermeyen 

Yüzey Aktif Müstahzarlar (Perakende) ithalatı 2003, 2004 ve günümüzde artış 

içinde olmuştur. Sabun içeren Temizleme Müstahzarları (Perakende) ithalatı 2003 

– 2006 yıllarında azalmıştır. 2007 yılında ise artma eğilimi devam etmiştir. 

Sabun içermeyen Temizleme Müstahzarları (Perakende) ithalatı 2001 ve 2002 

yıllarında azalmıştır. 2003 ve sonrası artmıştır. Sabun içeren Yüzey Aktif Müstahzarlar 

(Toptan) ithalatı 2001, 2003 ve 2004 yıllarında artmış ve 2002, 2005 ve 2006 

yıllarında azalmıştır. 2007 yılında azalmıştır. 

Sabun içermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar (Toptan) ithalatı sadece 2001 yılında 

azalmıştır. 2002 yılı ve sonrası ile 2007 yılında artmıştır. Sabun içeren Yıkama 

Müstahzarları (Toptan) ithalatı 2001, 2002 ve 2005 yıllarında azalmıştır. Diğer yıllarda 

artmıştır. Günümüzde ise yüksek oranlı bir artış içinde olmuştur. 

Sabun içermeyen Yıkama Müstahzarları (Toptan) ithalatı 2001 – 2003 yılları arasında 

azalmıştır. 2004 – 2007 yılları arasında ise atmıştır. 

1.7. YURT İÇİ TÜKETİM 

Yurt içi tüketim verilerine, ülke içinde faaliyet gösteren A.C. Nielsen ve HTP gibi 

pazar araştırma şirketlerinden temin edilen verilerden yararlanmak suretiyle hesap 

ve kıyaslama yoluyla varılmıştır. Temel olarak A.C. Nielsen perakende satışları 



51 

ölçmekte, HTP ise veri tabanı için hane halkının tüketimini ölçmektedir. Her iki firmanın 

ölçümleri de kendi özgün 

1.7. YURT 

sosyal 

�Ç� 

modellerine 

TÜKET�M 

göre gerçekleştirilmektedir. 

Bu iki firma tarafından verilen perakende satış ve tüketim verileri üzerinden yapılan 

değerlendirmeye, Yurt içi tüketim verilerine, Türkiye’de ülke ölçümü içinde faaliyet yapılmayan gösteren “profesyonel A.C. Nielsen ve piyasalar” HTP gibi pazar (Otel, 

hastane, 

ara�t�rma 

okul, 

�irketlerinden 

restoran 

temin 

gibi) tarafından 

edilen verilerden 

tüketilen 

yararlanmak 

ürünler 

suretiyle 

hakkında 

hesap 

uzmanların 

ve k�yaslama 

tah- 

yoluyla var�lm��t�r. Temel olarak A.C. Nielsen perakende sat��lar� ölçmekte, HTP ise veri 

minleri taban� de için eklenmek hane halk�n�n suretiyle tüketimini ülke ölçmektedir. çapında Her iç tüketim iki firman�n tahmin ölçümleri edilmektedir. de kendi özgün Dış ticaret 

sosyal verilerinin modellerine oldukça göre gerçekle�tirilmektedir. güvenilir olmasına Bu rağmen, iki firma taraf�ndan iç pazar verilen üretim perakende ve satışlarının sat�� 

önemli ve tüketim bir kısmının verileri kayıt üzerinden dışı olduğu yap�lan de�erlendirmeye, resmi ağızlar tarafından Türkiye’de da ölçümü telaffuz yap�lmayan edildiği 

“profesyonel piyasalar” (Otel, hastane, okul, restoran gibi) taraf�ndan tüketilen ürünler 

üzere 

hakk�nda 

ölçümlerin 

uzmanlar�n 

dışında 

tahminleri 

kaldığı 

de 

için 

eklenmek 

resmi veriler 

suretiyle 

gerçek 

ülke çap�nda 

durumu 

iç 

yansıtmakta 

tüketim tahmin 

yetersiz 

edilmektedir. kalmaktadır. D�� ticaret Aşağıdaki verilerinin tablolarda oldukça güvenilir kullanılan olmas�na verilerde ra�men, yukarıda iç pazar ismi üretim geçen ve 

pazar sat��lar�n�n araştırma önemli firmalarının bir k�sm�n�n mevcut kay�t d�� verilerine oldu�u resmi dayanarak a��zlar taraf�ndan yapılan da tahminler telaffuz edildi�i kulla- 

üzere ölçümlerin d��nda kald�� için resmi veriler gerçek durumu yans�tmakta yetersiz 

nılmış, bu firmaların ölçümlerinin olmadığı kategorilerde ise TÜİK yurt içi satış verile- 

kalmaktad�r. A�a��daki tablolarda kullan�lan verilerde yukar�da ismi geçen pazar ara�t�rma 

rine firmalar�n�n dayanan mevcut tahminler verilerine kullanılmıştır. dayanarak yap�lan tahminler kullan�lm��, bu firmalar�n 

ölçümlerinin olmad�� kategorilerde ise TÜ�K yurt içi sat�� verilerine dayanan tahminler 

kullan�lm��t�r. 

İç tüketimi tahmin edebilmek amacıyla, eldeki perakende satış (A.C. Nielsen) 

ve hane içi tüketim (HTP) verilerini kullanılan model doğrultusunda Türkiye genelini 

yansıtacak �ç tüketimi şekilde tahmin edebilmek genişletip, amac�yla, bunlara eldeki profesyonel perakende pazarların sat�� (A.C. tüketimi Nielsen) ve konusunda hane içi 

uzmanların tüketim (HTP) tahminlerindeki verilerini kullan�lan tüketimlerin model do�rultusunda de ilave edilmesine Türkiye genelini dayanarak yans�tacak hesaplan- �ekilde 

geni�letip, bunlara profesyonel pazarlar�n tüketimi konusunda uzmanlar�n tahminlerindeki 

mış 

tüketimlerin 

olan yurt içi 

de 

tüketim 

ilave edilmesine 

değerleri 

dayanarak 

aşağıdaki 

hesaplanm�� 

Tablo 23 

olan 

A ve 

yurt 

B’de 

içi 

miktar 

tüketim 

olarak 

de�erleri 

(Ton) 

ve a�a��daki Tablo 24 Tablo A ve 23 B’de A ve değer B’de miktar (Milyon olarak €) (Ton) olarak ve Tablo verilmiştir. 24 A ve Her B’de türlü de�er resmi (Milyon ve gayri €) 

resmi olarak tahminlerde verilmi�tir. Her önemli türlü yer resmi tutan ve gayri kayıt resmi dışı üretim tahminlerde ve ticaret önemli verileri, yer tutan herhangi kay�t d�� bir 

üretim ve ticaret verileri, herhangi bir tahminde bulunman�n zorlu�u nedeniyle hesaplamaya 

tahminde bulunmanın zorluğu nedeniyle hesaplamaya dâhil edilmemiştir. 

dâhil edilmemi�tir. 

Tablo 23. Kozmetik, Sabun ile Deterjan ve Temizlik Maddeleri �ç Tüketim Miktar Verileri 

Tablo 23 - A 

�Ç TÜKET�M M�KTARI (Ton) (Kokulu Kozmetikler, '000 LT.) 

Kozmetik Ürünler 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 

Kokulu Kozmetikler 13.500 14.200 13.800 13.400 13.800 13.849 13.967 14.714 15.146 

Renkli Kozmetikler 1.834 2.090 1.333 1.685 1.958 2.307 2.509 2.677 3.283 

Cilt Bak�m Ürünleri 6.775 7.592 5.962 7.201 8.291 9.163 9.612 9.613 10.184 

Saç Bak�m Ürünleri 43.526 44.998 43.867 61.186 73.812 63.253 68.428 72.400 72.526 

A��z ve Di� Bak�m Ürünleri 5.674 5.782 5.611 5.053 5.546 6.445 6.999 7.010 7.361 

T�ra� Ürünleri 2.282 2.435 1.760 2.526 2.731 3.121 3.339 3.540 3.823 

Deodorant ve Banyo Ürün. 4.840 5.370 3.002 3.604 4.019 4.329 4.961 5.249 5.044 

Ki�isel Temizlik Ürünleri 82.166 83.843 81.328 83.004 88.208 88.648 94.565 95.579 96.373 

Di�er Kozmetik Ürünler 2.239 2.339 2.054 2.539 2.682 3.030 3.272 3.403 3.642 

TOPLAM KOZMET�KLER 162.836 168.649 158.717 180.198 201.047 194.146 207.653 214.185 217.381 

Kaynak: A.C. Nielsen perakende sat�� ve tüketim verilerine dayanarak hesaplanan Türkiye iç pazar ve tüketim 

tahminlerinden hesaplanm��t�r. 


55

56 


Tablo 23 – B �Ç TÜKET�M M�KTARI (Ton) 

Deterjan & Temizlik Ürünleri 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 

Çama��r Deterjan� 334.411 384.368 321.741 470.260 565.529 642.203 741.828 786.323 825.639 

* Güçlü Y�kama 333.613 383.516 320.530 468.941 564.181 640.506 739.811 784.281 823.495 

- Çok Köpüren 73.686 69.009 48.189 57.584 49.239 46.362 52.189 59.609 62.589 

- Az Köpüren (Matik) 259.928 314.507 272.341 411.357 514.942 594.144 687.622 724.672 760.906 

* Narin Y�kama 798 852 1.211 1.318 1.347 1.697 2.017 2.041 2.143 

* Y�kama Katk�lar� 63.309 82.721 65.946 93.904 115.647 173.163 213.400 202.558 212.686 

- Çama��r �artland�r�c�lar� 41.186 58.902 48.760 68.536 90.757 143.499 178.750 166.579 174.908 

- Makine Koruyucular� 16.031 16.427 11.457 13.188 14.096 16.801 19.861 20.472 21.496 

- Di�er �artland�r�c�lar 6.092 7.392 5.729 12.181 10.794 12.863 14.789 15.506 16.282 

TOPLAM ÇAMA�IR DETERJANI 397.720 467.089 387.687 564.164 681.176 815.366 955.228 988.881 1.038.325 

Ev Temizli�i 94.306 103.570 104.269 126.463 130.682 157.046 185.051 190.687 200.222 

- Genel Temizlik Malzemeleri 28.054 29.066 29.549 45.736 47.791 56.435 66.000 68.658 72.091 

- Banyo ve Mutfak 41.527 49.654 51.495 51.156 51.790 62.765 72.380 75.397 79.167 

- Pencere ve Parlak Yüzey 9.616 10.620 9.740 12.673 13.332 15.701 19.226 19.464 20.437 

- Kireç Çözücüler 14.151 12.994 12.013 15.480 16.422 20.402 25.300 25.057 26.309 

- Tuvalet Temizlik Ürünleri 959 1.236 1.473 1.419 1.347 1.744 2.145 2.112 2.217 

Çama��r Suyu 129.025 133.148 131.699 180.103 196.779 215.417 250.250 267.187 280.546 

Toplam Bula��k Deterjanlar� 123.208 136.892 108.193 160.793 183.546 223.009 266.331 271.397 284.967 

Bula��k El Deterjan� 100.651 109.722 93.358 129.968 150.927 184.503 222.444 225.009 236.260 

Bula��k Makine Deterjan� 22.524 27.133 14.804 30.777 32.571 38.439 43.804 46.308 48.624 

Di�er Bula��k Y�kama ürünleri 33 37 31 49 48 68 82 80 84 

TOPLAM EV TEM�ZL�� 346.539 373.611 344.161 467.359 511.007 595.472 701.632 729.271 765.735 

TOPLAM DETERJANLAR 744.259 840.700 731.848 1.031.523 1.192.183 1.410.839 1.656.859 1.718.152 1.804.060 

Kaynak: A.C. Nielsen perakende sat�� ve tüketim verilerine dayanarak hesaplanan Türkiye iç pazar ve tüketim tahminlerinden 

hesaplanm��t�r. 

Tablo 23 23 - A - incelendi�inde; A incelendiğinde; toplam toplam kozmetik kozmetik tüketiminde tüketiminde 2006’da %3,1 2006’da ve 2007’de %3,1 %1,5 ve 

2007’de art�� gözlemlenmi�tir. 

%1,5 artış gözlemlenmiştir. 

Kokulu kozmetik ürünleri ürünleri tüketiminde tüketiminde 2006’da 2006’da %5,3 ve 2007’de %5,3 ve %2,9 2007’de art�� görülmektedir. 

%2,9 artış görülmektedir. 

Renkli kozmetik ürünleri tüketiminde 2006 y�l�nda %6,7 art�� olmas�na kar��l�k 2007’de 

%22,6’lik 

Renkli kozmetik 

bir patlama 

ürünleri 

olmu�tur. 

tüketiminde 

Sebebinin incelenmesi 

2006 yılında 

gerekir. 

%6,7 artış olmasına karşılık 

2007’de Cilt bak�m %22,6’lik ürünleri bir tüketiminde patlama olmuştur. 2006’da miktar Sebebinin olarak art�� incelenmesi olmam��, gerekir. 2007’de ise %5,9 

artm��t�r. 

Cilt bakım ürünleri tüketiminde 2006’da miktar olarak artış olmamış, 2007’de 

ise Saç %5,9 bak�m artmıştır. ürünleri tüketiminde 2006 y�l�nda %5,8’lik art��a kar��l�k 2007 y�l�nda sadece 

%0,2’lik art�� olmu�tur. 

Saç bakım ürünleri tüketiminde 2006 yılında %5,8’lik artışa karşılık 2007 yılında 

sadece A��z bak�m %0,2’lik ürünleri artış tüketiminde olmuştur. 2006 y�l�nda sadece %0,2’lik art�� olmas�na kar��l�k 2007 

y�l�nda %5,0 büyüme görülmü�tür. 

Ağız bakım ürünleri tüketiminde 2006 yılında sadece %0,2’lik artış olmasına karşılık 

T�ra� 2007 kozmetikleri yılında %5,0 tüketiminde büyüme 2006 görülmüştür. y�l�nda görülen %6,0 büyüme, 2007 y�l�nda %8,0 

seviyesine yükselmi�tir. 

Tıraş kozmetikleri tüketiminde 2006 yılında görülen %6,0 büyüme, 2007 yılında 

%8,0 seviyesine yükselmiştir. 

Kalıp sabunlar ve sıvı sabunları da içeren kişisel temizlik ürünleri tüketiminde 

2006 yılında %1,1 artış olurken 2007 yılında %0,8’e gerilemiştir. 


52


Diğer kozmetik ürünler tüketiminde 2006 yılında %4,0 büyümeye karşılık 2007 

yılında Kal�p %7,1 sabunlar büyüme ve s�v� sabunlar� görülmektedir. da içeren ki�isel temizlik ürünleri tüketiminde 2006 y�l�nda 

%1,1 art�� olurken 2007 y�l�nda %0,8’e gerilemi�tir. 

Tablo 23 - B incelendiğinde, deterjan ve temizlik ürünleri tüketiminin 2006 yılında 

Di�er 

%3,7 


ve 2007’de 

ürünler 

%5,0 

tüketiminde 

arttığı görülmektedir. 

2006 y�l�nda %4,0 büyümeye kar��l�k 2007 y�l�nda %7,1 

büyüme görülmektedir. 

Çamaşırlar için kullanılan sıvı ve toz deterjan tüketiminin sürekli artma gösterdi- 

Tablo 23 - B incelendi�inde, deterjan ve temizlik ürünleri tüketiminin 2006 y�l�nda %3,7 ve 

ği görülmektedir. Makine yıkaması için az köpüren toz deterjanlar 2006’da %5,4; 

2007’de %5,0 artt�� görülmektedir. 

2007’de %5,0 artmış ve narin giysiler (bluz, kazak, vs.) için sıvı deterjan 2006’da 

%1,2 Çama��rlar ve 2007’de için kullan�lan de %5,0 artmışken s�v� ve toz el yıkaması deterjan tüketiminin için kullanılan sürekli çok artma köpüren gösterdi�i deter- 

görülmektedir. Makine y�kamas� için az köpüren toz deterjanlar 2006’da %5,4; 2007’de %5,0 

janlar 2006’da %14,2 ve 2007’de %5,0 artmıştır. Çok köpüren deterjanlar bu artışa 

artm�� ve narin giysiler (bluz, kazak, vs.) için s�v� deterjan 2006’da %1,2 ve 2007’de de %5,0 

rağmen artm��ken toplam el y�kamas� çamaşır için deterjanı kullan�lan çok tüketimi köpüren içerisinde deterjanlar sadece 2006’da %7,6 %14,2 paya ve 2007’de sahiptir. 

%5,0 

Çamaşır 

artm��t�r. 

yıkama 

Çok köpüren 

katkıları 

deterjanlar 

tüketimi 

bu 

2006’da 

art��a ra�men 

%5,1 oranında 

toplam çama��r 

azalmış 

deterjan� 

olup 

tüketimi 

2007’de 

içerisinde sadece %7,6 paya sahiptir. 

%5,0 artışla ancak 2006 seviyesini yakalamıştır. 

Çama��r y�kama katk�lar� tüketimi 2006’da %5,1 oran�nda azalm�� olup 2007’de %5,0 art��la 

ancak 

Ev temizliği 

2006 seviyesini 

için kullanılan 

yakalam��t�r. 

ürünlerin tüketimi 2006’da %3,0 ve 2007’de %5,0 artmıştır. 

Banyo ve mutfak temizleyicileri tüketimi 2006’da %4,2 ve 2007 yılında %5,0 

artmıştır. Ev temizli�i Pencere için kullan�lan ve parlak ürünlerin yüzey temizleyicileri tüketimi 2006’da tüketimi %3,0 ve ise 2007’de 2006 yılında %5,0 artm��t�r. %1,2 ar- 

Banyo ve mutfak temizleyicileri tüketimi 2006’da %4,2 ve 2007 y�l�nda %5,0 artm��t�r. 

tarken 2007 yılı %5,0 olmuştur. Genel Temizlik Malzemeleri tüketimi ise 2006 yılında 

Pencere ve parlak yüzey temizleyicileri tüketimi ise 2006 y�l�nda %1,2 artarken 2007 y�l� 

% %5,0 4,0 artarken olmu�tur. 2007 Genel yılında Temizlik artış Malzemeleri %5,0 olmuştur. tüketimi ise 2006 y�l�nda % 4,0 artarken 2007 

y�l�nda art�� %5,0 olmu�tur. 

Çamaşır suyu tüketimindeki artış 2006 yılında %6,8 ve 2007 yılında %4,9 olmuştur. 

Çama��r suyu tüketimindeki art�� 2006 y�l�nda %6,8 ve 2007 y�l�nda %4,9 olmu�tur. 

Bulaşık deterjanları tüketimi 2006’da %1,9 ve 2007’de %5,0 artmıştır. 2006 ve 

2007 Bula��k yıllarında deterjanlar� bulaşığın tüketimi elde 2006’da yıkanması %1,9 için ve 2007’de sıvı deterjanlar %5,0 artm��t�r. %1,2 ve 2006 %5,0; ve bulaşı- 2007 

ğın y�llar�nda makinede bula��n yıkanması elde y�kanmas� için toz için deterjanlar s�v� deterjanlar ise %5,7 %1,2 ve ve %5,0 %5,0; artış bula��n göstermişlerdir. makinede 

Diğer 

y�kanmas� 

taraftan 

için toz 

toplam 

deterjanlar 

bulaşık 

ise %5,7 

deterjanı 

ve %5,0 

tüketimi 

art�� göstermi�lerdir. 

içerisinde el 

Di�er 

deterjanı 

taraftan 

hala 

toplam 

çok 

bula��k deterjan� tüketimi içerisinde el deterjan� hala çok yüksek olup 2007 y�l�nda yakla��k 

yüksek olarak olup %80 civar�nda 2007 yılında oldu�u yaklaşık görülmektedir. olarak %80 civarında olduğu görülmektedir. 

Tablo 24. Kozmetik, Sabun ile Deterjan ve Temizlik Maddeleri �ç Tüketim De�er 

(Milyon € cinsinden) Verileri 

Tablo 24 - A 

�Ç TÜKET�M DE�ER� (Milyon €) 

Kozmetik Ürünler 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 

Kokulu Kozmetikler 61,5 66,7 54,5 75,3 86,8 106,1 128,1 131,3 135,9 

Renkli Kozmetikler 119,3 125,4 100,6 121,1 123,4 129,6 143,5 139,7 153,3 

Cilt Bak�m Ürünleri 133,4 167,1 142,7 104,6 126,7 136,9 148,2 149,7 153,2 

Saç Bak�m Ürünleri 343,7 434,6 352,0 397,3 429,5 434,9 473,0 480,7 499,9 

A��z ve Di� Bak�m Ürünleri 128,1 133,6 124,8 136,0 115,5 122,5 129,9 124,7 130,9 

T�ra� Ürünleri 38,9 37,4 25,7 35,9 52,9 59,4 64,2 65,5 68,7 

Deodorant ve Banyo Ürün. 133,3 134,1 103,6 111,1 116,6 119,5 127,9 131,7 134,4 

Ki�isel Temizlik Ürünleri 97,5 103,2 88,3 102,7 112,4 125,5 145,9 129,0 139,4 

Di�er Kozmetik Ürünler 98,2 114,8 101,4 110,2 134,4 145,2 155,3 160,0 167,9 

TOPLAM KOZMET�KLER 1153,9 1316,9 1093,6 1194,2 1298,2 1379,6 1515,9 1512,4 1583,7 

Kaynak: A.C. Nielsen perakende sat�� ve tüketim verilerine dayanarak hesaplanan Türkiye iç pazar ve tüketim 

tahminlerinden hesaplanm��t�r. 


53 

57

58 


Tablo 24 - B �Ç TÜKET�M DE�ER� (Milyon €) 

Deterjan & Temizlik Ürünleri 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 

Kaynak: A.C. Nielsen perakende sat�� ve tüketim verilerine dayanarak hesaplanan Türkiye iç pazar ve tüketim tahminlerinden 

hesaplanm��t�r. 

Tablo 24 24 - - A incelendiğinde; incelendi�inde; toplam toplam kozmetik kozmetik tüketiminin tüketiminin de�er değer olarak olarak 2006’da 2006’da %0,2 

%0,2 oran�nda oranında darald��, daraldığı, buna kar��l�k buna 2007’de karşılık %4,7 2007’de artt�� görülmektedir. 

%4,7 arttığı görülmektedir. 

Kokulu kozmetik ürün tüketimi de�er olarak 2006’de %2,5 ve 2007’de %3,5 artm��t�r. 

Kokulu kozmetik ürün tüketimi değer olarak 2006’de %2,5 ve 2007’de %3,5 artmıştır. 

Renkli kozmetik ürün tüketim de�erlerinde 2006 y�l�nda %2,6 oran�nda darald��, buna 

kar��l�k 2007’de %9,7 oran�nda büyüdü�ü görülmü�tür. 

Renkli kozmetik ürün tüketim değerlerinde 2006 yılında %2,6 oranında daraldı- 

Cilt bak�m ürünleri tüketim de�erinde 2006’da %1,0 ve 2007’de de %2,3 oran�nda bir art�� 

ğı, olmu�tur. buna karşılık 2007’de %9,7 oranında büyüdüğü görülmüştür. 

Saç Cilt bak�m bakım ürünleri ürünleri tüketim tüketim de�erinde değerinde 2006 y�l�nda 2006’da %1,6 %1,0 ve 2007’de ve 2007’de %4,0 oran�nda de %2,3 art��lar oranında 

olmu�tur. bir artış olmuştur. 

A��z bak�m ürünleri tüketim de�erinde 2006 y�l�nda %3,9 oran�nda daralma olmu�, 2007 

y�l�nda Saç bakım ise %4,9 ürünleri kadar bir tüketim art�� görülmü�tür. değerinde 2006 yılında %1,6 ve 2007’de %4,0 oranında 

artışlar olmuştur. 

T�ra� için kozmetik ürünleri tüketimi 2006 y�l�nda %2,0, 2007 y�l�nda ise %4,9 oranlar�nda 

büyümü�tür. 

Ağız bakım ürünleri tüketim değerinde 2006 yılında %3,9 oranında daralma olmuş, 

Deodorant 2007 yılında ve banyo ise ürünleri %4,9 kadar tüketim bir de�erinde artış görülmüştür. 2006 y�l�nda %2,9 ve 2007 y�l�nda %2,1 

oranlar�nda büyüme görülmektedir. 

Tıraş için kozmetik ürünleri tüketimi 2006 yılında %2,0, 2007 yılında ise %4,9 oran- 


Çama��r Deterjan� 723,6 709,8 543,7 657,7 640,4 672,9 730,1 791,2 822,5 

* Güçlü Y�kama 721,4 707,0 539,6 654,0 636,5 667,8 724,5 785,5 816,6 

- Çok Köpüren 129,2 106,2 78,9 77,6 56,5 49,6 52,9 61,6 64,0 

- Az Köpüren (Matik) 592,2 600,8 460,7 576,4 579,9 618,2 671,6 724,0 752,6 

* Narin Y�kama 2,2 2,8 4,1 3,7 3,9 5,1 5,6 5,7 5,9 

* Y�kama Katk�lar� 160,4 166,0 105,4 160,8 180,7 239,1 262,6 264,2 274,7 

- Çama��r �artland�r�c�lar� 68,4 72,9 52,9 74,3 79,0 108,5 119,4 118,8 123,5 

- Makine Koruyucular� 65,7 62,0 32,7 34,6 49,8 65,2 71,7 72,3 75,1 

- Di�er �artland�r�c�lar 26,3 31,0 19,8 51,9 51,9 65,4 71,5 73,1 76,0 

TOPLAM ÇAMA�IR DETERJANI 884,0 875,8 649,1 818,6 821,1 912,0 992,7 1055,4 1097,1 

larında büyümüştür. 

Ev Temizli�i 172,3 172,2 180,0 207,7 206,2 222,0 242,8 259,8 270,0 

- Genel Temizlik Malzemeleri 50,1 44,1 44,1 74,1 71,7 73,2 80,5 87,3 90,7 

- Banyo ve Mutfak 81,7 89,3 96,8 90,9 88,2 91,5 99,4 108,1 112,3 

- Pencere ve Parlak Yüzey 15,3 15,4 13,9 15,0 15,1 17,0 18,5 19,6 20,4 

- Kireç Çözücüler 17,7 14,3 13,8 16,3 18,0 24,8 27,3 27,1 28,2 

- Tuvalet Temizlik Ürünleri 7,6 9,2 11,4 11,4 13,1 15,6 17,0 17,7 18,4 

Çama��r Suyu 82,6 82,8 92,4 110,0 109,9 118,7 130,6 139,1 144,6 

Toplam Bula��k Deterjanlar� 165,8 161,4 124,8 211,2 210,1 230,6 253,1 268,7 279,3 

Bula��k El Deterjan� 136,3 128,4 97,8 147,4 141,3 147,4 162,1 174,5 181,4 

Bula��k Makine Deterjan� 27,9 31,3 25,7 61,4 66,6 79,9 87,3 90,5 94,1 

Di�er Bula��k Y�kama ürünleri 1,5 1,8 1,4 2,4 2,3 3,4 3,7 3,6 3,8 

TOPLAM EV TEM�ZL�� 420,7 416,4 397,2 528,9 526,2 571,3 626,5 667,5 693,9 

TOPLAM DETERJANLAR 1304,7 1292,2 1046,3 1347,4 1347,2 1483,4 1619,2 1723,0 1791,0 

54


Deodorant ve banyo ürünleri tüketim değerinde 2006 yılında %2,9 ve 2007 yılında 

%2,1 oranlarında büyüme görülmektedir. 

Kişisel temizlik ürünleri tüketim değerinde 2006 yılında %11,6 oranında daralma 

görülmüş olup 2007’de %8,1 oranında büyüme olmuştur. 

Diğer kozmetik ürünlerin tüketim değerlerinde 2006 yılında %3,1 ve 2007 yılında 

%4,9 oranında büyüme olduğu görülmüştür. 

Toplam deterjan ve temizlik ürünleri tüketimi değer bazında 2006’da %6,4 ve 

2007’de %3,9 artmıştır. 

Çamaşırlar için kullanılan sıvı ve toz deterjan tüketim değeri 2003 yılından bu 

yana sürekli artma göstermiştir. Makine yıkaması için az köpüren toz deterjanlar 

2006’da %7,8; 2007’de %4,0 artmış ve narin giysiler (bluz, kazak, vs.) için sıvı deterjan 

2006’da %1,8 2007’de de %3,5 artmışken el yıkaması için kullanılan köpüklü 

deterjanlar 2005’de %16,4 ve 2006’da %3,9 oranında artmıştır. Elle yıkama deterjanlarının 

değer olarak payı toplam çamaşır yıkama deterjanları içerisinde 2007 

yılında %7,8 olmuştur. 

Çamaşır katkıları tüketimi değer olarak 2006’da %0,6 ve 2007’de %3,9 artmıştır. 

Ev temizliği için kullanılan ürünlerin tüketimi 2006’da %7,0 ve 2007’de %3,9 artmıştır. 

Cam silmek için kullanılan ürünlerin tüketimi 2006’da %5,9 ve 2007’de %4,1 artmıştır. 

Mutfak ve banyo yüzey temizliği için kullanılan ürünlerin tüketimi 2006’da %8,8 

ve 2007’de %3,9 artmıştır. 

Kireç çözücü ürünlerin tüketimi 2006’da %0,7 oranında azalmış, 2007’de 

%4.1oranında artmıştır. 

Tuvalet temizliği için kullanılan ürünlerin tüketimi ise 2006’da %4,1 ve 2007 yılında 

%3,9 oranlarında artmıştır. 

Çamaşır suları tüketim değerinde 2006 yılında %6,5 ve 2007 yılında %3,9 artış 

olmuştur. 

Bulaşık deterjanları tüketimi 2006’da %6,2 ve 2007’de %3,9 artmıştır. 2007 yılında 

bulaşık makinesi deterjanı tüketimi, değer olarak toplam bulaşık deterjanı tüketimi 

içerisinde %33,7 seviyesine yükselmiştir. 


59


1.8. FİYATLAR 

TÜİK yurtiçi üretim verilerinden hareketle hazırlanan “birim fabrika çıkış fiyatları” 

1.8. F�YATLAR 

Tablo 25’de, Kozmetik ve Tuvalet Müstahzarları Üreticileri Derneği’nin hesap ve 

tahminlerine TÜ�K yurtiçi dayanan üretim verilerinden verilerden hareketle hesaplanan haz�rlanan “Tüketici “birim fabrika Birim ç�k�� Fiyatları” fiyatlar�” ise Tablo Tablo 

26’da 25’de, verilmiştir. Kozmetik ve Tuvalet Müstahzarlar� Üreticileri Derne�i’nin hesap ve tahminlerine 

dayanan verilerden hesaplanan “Tüketici Birim Fiyatlar�” ise Tablo 26’da verilmi�tir. 

Özellikle geçmiş yıllara dayanan veriler yüksek enflasyon oranları nedeniyle anlam 

Özellikle ifade etmediği geçmi� y�llara için dayanan piyasa veriler büyüklüğü yüksek ve enflasyon toplam oranlar� satış değerlerini nedeniyle anlam döviz ifade bazın- 

etmedi�i için piyasa büyüklü�ü ve toplam sat�� de�erlerini döviz baz�nda takip etme 

da takip etme alışkanlığı oluşmuştu, diğer taraftan Türkiye’nin Avrupa vizyonu ve 

al��kanl�� olu�mu�tu, di�er taraftan Türkiye’nin Avrupa vizyonu ve AB ile önemli d�� ticaret 

AB ili�kisi ile önemli içerisinde dış olmam�z ticaret nedeniyle ilişkisi içerisinde de�erlerin olmamız söz konusu nedeniyle y�llar için de değerlerin € baz�nda toplanmas� söz konusu 

yıllar kaç�n�lmaz için de olmu�tur. € bazında toplanması kaçınılmaz olmuştur. 

Deterjan ve ve temizlik maddeleri ortalama ortalama sat�� fiyatlar�, satış fiyatları, A.C. Nielsen A.C. Nielsen perakende perakende sat�� ve 

satış tüketim ve tüketim verilerine verilerine dayanarak dayanarak hesaplanan Türkiye hesaplanan iç Pazar Türkiye ve tüketim iç Pazar tahminlerinden ve tüketim tüketici tah- 

fiyatlar� baz�nda hesaplanm��t�r. 

minlerinden tüketici fiyatları bazında hesaplanmıştır. 

Tablo 25. Kozmetik Sektörü Ortalama Fabrika Ç�k�� Fiyatlar� 

[Avro (€) / (Adet, Litre veya Kg.)] 

Mallar 

Fiyat 

Birimi 

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 

Saç Kremi (Adet) €/adet 1,22 1,52 1,47 1,79 1,42 1,43 1,40 

Saç Kremi (Ton) €/kg 5,34 3,04 2,86 2,35 1,86 1,69 1,80 

Kolonya (Adet) €/adet - - - 0,78 0,83 0,86 0,90 

Kolonya (m/lt) €/lt 2,45 2,50 1,73 1,39 1,66 1,12 1,50 

T�ra� sabunu/köpük/krem €/adet - - - 1,01 0,59 - - 

Deodorant, oda spreyi €/adet 1,07 1,17 1,09 0,58 0,56 - - 

Losyon, parfüm, esans €/adet 2,19 2,06 1,97 1,52 1,72 1,72 1,80 

Makyaj Malzemesi €/adet 0,71 0,49 0,41 0,36 0,36 0,40 0,80 

Çama��r Deterjan� €/kg 2,16 1,85 1,69 1,40 1,13 1,05 0,98 

Çama��r Katk� €/kg 2,53 2,01 1,60 1,71 1,56 1,38 1,23 

Çama��r Suyu €/kg 0,64 0,62 0,70 0,61 0,56 0,55 0,52 

Ev Temizli�i €/kg 1,83 1,66 1,73 1,64 1,58 1,41 1,31 

Bula��k – Elle €/kg 1,35 1,17 1,05 1,13 0,94 0,80 0,73 

Bula��k – Makine €/kg 1,84 1,75 1,73 1,99 2,04 2,08 1,99 

Kal�p Sabun €/kg 1,24 1,22 1,07 1,31 1,18 1,17 1,17 

S�v� Sabun €/kg 4,37 2,27 1,65 1,50 1,17 0,99 0,94 

Yumu�ak Sabun €/kg 2,70 2,71 2,47 1,49 1,06 1,00 0,97 

Toz Sabun €/kg 1,06 1,29 1,37 1,24 0,80 0,98 0,89 

Di�er Sabun €/kg 0,27 0,48 1,15 1,22 1,37 1,38 1,38 

Kaynak: A.C. Nielsen perakende sat�� ve tüketim verilerine dayanarak hesaplanan Türkiye iç pazar ve 

tüketim tahminlerinden hesaplanm��t�r. 

Zaman Zaman zaman zaman tüketici tüketici fiyatlar� fiyatları k�sa bir kısa süre bir için süre art�� için gösterse artış dahi, gösterse toplamda dahi, tüketici toplamda birim 

tüketici fiyatlar� birim 1999 fiyatları – 2005 aras�nda 1999 – devaml� 2005 arasında bir dü�ü� içerisindedir. devamlı bir 1999 düşüş felaketi, içerisindedir. 2000 ve 2001 1999 

krizleri nedeniyle piyasa mücadelesine giren üreticiler verim artt�rmak ve maliyetleri 

dü�ürmek suretiyle fiyat art�� yapmam��, hatta söz konusu dönemde ve enflasyona ra�men 

60 

€/kg baz�nda iç piyasa fiyatlar� yakla��k olarak %25 oran�nda gerilemi�tir. 


56


felaketi, 2000 ve 2001 krizleri nedeniyle piyasa mücadelesine giren üreticiler verim 

arttırmak ve maliyetleri düşürmek suretiyle fiyat artışı yapmamış, hatta söz konusu 

dönemde ve enflasyona rağmen €/kg bazında iç piyasa fiyatları yaklaşık olarak 

%25 oranında gerilemiştir. 

57 

Genelde ortalama fiyatlarda bir düşüş olduğu görülmekte olup bunun hem 

€/$ paritesindeki değişikliklerden ve hem de gerçekte bu kategorilerde fiyatlardaki 

Genelde düşme ortalama eğiliminden fiyatlarda bir kaynaklandığı dü�ü� oldu�u görülmekte düşünülmektedir. olup bunun Özellikle hem €/$ paritesindeki kalıp sabun 

kategorisinde 

de�i�ikliklerden 

bir 


komodite 

hem de 

piyasası 

gerçekte bu 

mevcut 

kategorilerde 

olup farklılık 

fiyatlardaki 

yaratamayan 

dü�me e�iliminden 

markalar 

kaynakland�� dü�ünülmektedir. Özellikle kal�p sabun kategorisinde bir komodite piyasas� 

pazar mevcut paylarını olup farkl�l�k fiyat yaratamayan düşürerek koruyabilmekte, markalar pazar paylar�n� bu da fiyat pazarın dü�ürerek birim koruyabilmekte, değerini düşürmektedir. 

bu da pazar�n birim de�erini dü�ürmektedir. 

Tablo 26. Kozmetik Sektörü Ortalama Tüketici Fiyatlar� [Avro (€) / Kg] 

Mallar 

Fiyat 

Birimi 

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 

Kokulu Kozmetik €/kg 4,56 4,70 3,95 5,62 6,29 6,85 6,91 6,77 

Renkli Kozmetik €/kg 42,48 45,41 47,04 38,28 35,14 32,68 31,20 30,76 

Kremler & Ya�lar €/kg 19,69 22,01 23,93 14,52 15,28 16,26 16,32 16,13 

Saç Bak�m Ürünler €/kg 7,90 9,66 8,02 6,49 5,82 4,67 4,77 4,72 

A��z ve Di� Bak�m €/kg 22,58 23,11 22,24 26,91 20,82 18,75 17,43 15,81 

T�ra� krem, losyon €/ad. 17,05 15,36 14,60 14,21 19,37 19,22 19,43 19,05 

Deodorant & Banyo Tuzu €/ad. 27,54 24,97 34,51 30,83 29,01 29,82 27,20 26,81 

Ki�isel Temizlik €/ad. 7,75 4,58 3,20 2,80 2,23 1,93 1,93 1,90 

Di�er Kozmetikler €/ad. 43,86 49,08 49,37 43,40 50,11 54,95 55,00 54,48 

Kaynak: Kozmetik ve Tuvalet Müstahzarlar� Üreticileri Derne�i Tahminleri (A.C. Nielsen ve HTP verilerinden 

hesaplanm��t�r) 

Tablo Tablo 25 ve 25 26 ve incelendiğinde; 26 incelendi�inde; bir bir tak�m takım e�ilimler eğilimler ortaya ortaya ç�kmaktad�r: çıkmaktadır: 

1. Ki�isel temizlik ürünleri, A��z-di� bak�m ürünleri, makyaj malzemesi gibi baz� ürün 

1. Kişisel kategorilerinde temizlik her ürünleri, y�l birim Ağız-diş fiyatlar bakım biraz daha ürünleri, dü�mektedir. makyaj Bunun malzemesi temelinde gibi yatan bazı 

ürün 

neden 

kategorilerinde 

yüksek e�ik maliyetleri 

her yıl 

(Ar-Ge, 

birim 

reklam 

fiyatlar 

giderleri 

biraz 

v.b.) 

daha 

ile piyasaya 

düşmektedir. 

giren yeni 

Bunun 

bir 

ürün bir süre sonra pazar pay�n� geni�letmek ve daha geni� bir al�c� kitlesine hitap etmek 

temelinde için fiyat dü�ürmektedir. yatan neden Bu bir yüksek sat�� ve eşik pazarlama maliyetleri stratejisi (Ar-Ge, olarak ortaya reklam ç�kabilece�i giderleri gibi v.b.) 

ile rakiplerin piyasaya de ayni giren piyasaya yeni bir girmesi ürün sonucu bir süre rekabetin sonra pazar gere�i olarak payını fiyat genişletmek -dolay�s�yla ve 

daha beklenen geniş net bir getiri- alıcı dü�ürülmesi kitlesine hitap sonucunda etmek ortaya için ç�kan fiyat bir düşürmektedir. yap� da olabilir. Bu bir satış ve 

2. pazarlama Kozmetik ürünlerin stratejisi toplam�nda olarak ortaya birim de�erin çıkabileceği dü�mekte gibi oldu�u rakiplerin görülmektedir. de ayni Ayni piyasaya olgu 

bir önceki bölümde de�er art��n�n miktar art��na göre oldukça k�sa kalmas�ndan da 

girmesi sonucu rekabetin gereği olarak fiyat -dolayısıyla beklenen net getirianla��lmaktad�r. 

düşürülmesi sonucunda ortaya çıkan bir yapı da olabilir. 

3. Kokulu kozmetikler ve t�ra� ürünleri 2002 – 2003 y�llar� aras�nda önemli bir birim fiyat 

art�� göstermektedir ki, losyon ve kolonyalar olarak alkole dayal� üretim tarz�nda olan bu 

2. Kozmetik ürünlerin toplamında birim değerin düşmekte olduğu görülmektedir. 

ürünlerdeki birim fiyat art��n�n yine alkolle ilgili düzenlemelerde yap�lan de�i�iklikten 

Ayni kaynakland��n� olgu bir önceki dü�ünüyoruz. bölümde değer artışının miktar artışına göre oldukça kısa 

4. kalmasından Cilt bak�m ürünleri da anlaşılmaktadır. 

2001 y�l�ndan sonra önemli bir fiyat dü�ü�ü ya�ad�ktan sonra yava� 

yava� 2001 öncesi fiyat yap�s�na dönme e�ilimi göstermektedir. Bütün bu de�i�ikliklere 

sektör toplam�nda bak�ld��nda ise son be� y�ld�r birim fiyatlar�n dü�me e�iliminde oldu�u 

net olarak görülmektedir. 

61 


62 


3. Kokulu kozmetikler ve tıraş ürünleri 2002 – 2003 yılları arasında önemli bir birim 

fiyat artışı göstermektedir ki, losyon ve kolonyalar olarak alkole dayalı üretim 

tarzında olan bu ürünlerdeki birim fiyat artışının yine alkolle ilgili düzenlemelerde 

yapılan değişiklikten kaynaklandığını düşünüyoruz. 

4. Cilt bakım ürünleri 2001 yılından sonra önemli bir fiyat düşüşü yaşadıktan sonra 

yavaş yavaş 2001 öncesi fiyat yapısına dönme eğilimi göstermektedir. Bütün 

bu değişikliklere sektör toplamında bakıldığında ise son beş yıldır birim fiyatların 

düşme eğiliminde olduğu net olarak görülmektedir. 


2. SEKTÖRÜN SWOT ANALİZİ 

GÜÇLÜ YANLARI 


• Tesisler modernleştirme yatırımlarını büyük çapta tamamlamışlardır. Son on yılda 

sektör firmaları üretim tesislerini modern teknolojiyle yenilemişlerdir. 

• Sektördeki firmalar dünyadaki gelişmeleri yakından izlemekte, modern ve kaliteli 

ürün üretebilmektedir. 

• Esnek üretim yapabilen küçük ve modern tesisler vardır. 

• Kapasite fazlası vardır. Üretim dar boğazı yoktur. 

• Yeterli mevcut, yetişmiş eleman vardır. 

• Sektördeki firmalar en son teknolojik gelişmeleri takip etmektedirler. 

• Türkiye’nin yaşadığı krizler sanayiciyi verimli çalışmaya zorlamıştır. Sektörümüzde 

de verimlilik kalıcı alışkanlık haline gelmiştir. 

• Sektördeki firmalar dünya standartlarında kaliteli ürün üretebilmektedirler. 

• İhracat yapabilme sayesinde ölçek ekonomisi yakalanabilmiştir. 

• Rekabet edebilir üretim maliyetleri yakalanmıştır. 

• AB Mevzuatı ile uyum açısından oldukça mesafe alınmıştır. 

• Standartlar zorunlu uygulamadan kaldırılmıştır. 

ZAYIF YANLARI 

• Hammadde önemli oranda ithalata dayalıdır. 

• İşgücü, Enerji ve su maliyeti başka ülkelere kıyasla yüksektir. 

• AR-GE’ ye ayrılan bütçe çok düşüktür. 

• Kişi başına gelir çok düşüktür, bunun sonucu olarak da iç tüketim çok düşüktür. 

• Ekonomik yapı hala kırılganlığını bir nebze de olsa korumaktadır. 

• İstihdam maliyeti rakiplere göre yüksektir. 

• Hammadde ithalatında yaşanan gecikmeler ve değer olarak hammaddenin 

%50 -%70’nin ithalata dayalı olması sıkıntı yaratmaktadır. 

• Bazı tip ürünlerde kayıt dışı üretim olasılığının yarattığı haksız rekabet vardır. 

Piyasa gözetim ve denetim eksikliği, kayıt dışı ekonomiyi yüreklendirmekte ve 

sektörü zorlamaktadır. 

• Bürokrasi ve ön müsaade gecikmeleri devam etmektedir. 

• Akredite laboratuarlar olmaması bir problemdir. 


63

64 


FIRSATLAR 

• 2001 krizi sonrasında döviz paritesi cazip hale gelince yapılan ihracat bağlantılarını 

verimlilik artışlarıyla sürdürmek ve geliştirmek imkânı vardır. 

• 2001 krizinden bu yana, toplumun gelir düzeyi yükseldikçe alım gücü ve kişi 

başı tüketim artmaktadır. 

• 2001 krizinden sonra alınan ekonomik tedbirlerle ekonominin kırılganlığı azalmıştır. 

• Ekonomideki iyileşme ve enflasyonun düşüşü tüketicinin güvenini nispeten arttırmıştır. 

• Niş ürünlerde KOBİ’lerin ön plana çıkma eğilimi bu firmalara verilen destek ve 

teşviklerle güçlenmiştir. KOBİ’lere sağlanan teşvikler önemli ve etkili seviyelere 

ulaşmıştır. 

• AB ile müzakerelerin başlamış olması AB pazarına girişte daha fazla imkânlar 

yaratması beklenmektedir. 

• AB ülkelerinde sabun tüketiminin devam etmesine karşılık AB’li sabun üreticileri 

geleneksel üretimi terk ederek daha karmaşık ürünlere geçmek eğilimindedirler. 

• Yüksek katma değerli ihracat imkânları yaratılmıştır. 

TEHDİTLER 

• 2005 yılından bu yana yükselen petrol fiyatları dünya ekonomisinde yavaşlamaya 

sebep olabilir, bu da ihracatımızın düşmesine sebep olabilir. 

• Yatırım önünde engeller mevcuttur, yerli sanayici yatırımlarını yurt dışına kaydırma 

eğilimine girmiştir. Yurt içi maliyetlerin yüksekliği nedeniyle sanayicinin 

yurtdışı yatırımlara yönelişi başlamıştır. 

• Ar-Ge ve marka yatırımlarının azalması, fason üretime doğru kayış eğilimini 

hızlandırmaktadır. 

• İstihdam maliyeti yükü işveren üzerinde çekingenlik yaratmaktadır. 

• Son üç yılda yüksek faiz / düşük kur politikası zorluklar getirmiştir. 

• Doların ($) Avro (€) karşısında değer kaybı ihracatımızı sıkıntıya sokmaktadır. 

• İç ve dış pazarlarda katı sabundan duş jeli ve sıvı sabuna pazar kaybı yaşanmaktadır. 

• Taklit ve sahte ürünlerle mücadelenin eksikliği nedeniyle bu yönde eğilim artışı 

vardır. 

• Kayıt dışı ekonomi ile etkin bir mücadele henüz yoktur. Bazı resmi ağızlarda bile 

ekonominin %60’ının kayıt dışı olduğu söylenmektedir. 

• Kayıt dışı ekonomi kaçak ve taklit ürünlerin piyasada serbestçe dolaşımına 

imkân tanımakta, haksız rekabeti azdırmaktadır. 

• Kayıt dışı üretim ve ticarete bağlı haksız rekabetle etkili bir mücadele başlatılamamıştır. 



3. YATIRIM ORTAMININ İYİLEŞTİRİLMESİ İLE BÖLGESEL TEŞVİK VE 

YARDIMLAR 

Sektöre yönelik özel teşvik tedbirleri bulunmamaktadır. Yine de sektörün son 

yıllarda yakalamış olduğu başarının temelinde doğru politikalar yatmaktadır ki, 

bunlar arasında sektöre yönelik olmamakla birlikte muhtelif teşvik tedbirleri de 

bulunmaktadır. Özellikle ihracat, AR-GE ve KOBİ destek ve teşviklerinin başarıda 

önemli payı bulunmaktadır. 

Bölgesel teşviklerin devamı hem istihdamı teşvik, hem de bölgesel etkinlik açısından 

özellikle Doğu ve Güney Doğu Anadolu bölgelerinde yararlı olacağı düşünülmektedir. 

Irak ile önemli ihracat bağlantıları kurulmuş olup özellikle bölgede 

siyasal durum normalleştiğinde bölge dış ticaretinde önemli artışlar beklemek hiç 

de yanlış olmayacaktır. 

Yatırım teşvikleri sadece mevcut tesislerin modernizasyonu için düşünülmeli, 

yeni kapasite yaratılması ise projenin ekonomik değeri göz önüne alınarak değerlendirilmeli, 

halen Türkiye’de kapasite fazlası olduğu gözden uzak tutulmamalıdır. 

Yatırım teşvikleri stratejik konuşlandırılması (teknoparklar, özel sanayi bölgeleri 

veya üniversite çevreleri) için de düşünülmelidir. Yatırım teşvikleri sadece mevcut 

tesislerin modernizasyonu veya sergi sabunculuğundan makine sabunculuğuna 

geçiş için düşünülmelidir. Bu bağlamda niş pazarlar için kaliteli ve katma değeri 

yüksek üretim yapabilecek sergi sabuncularını da dışlamamak gerekir ki, özellikle 

bölgesel teşvikler bu kapsamda değerlendirilebilir. 

Kapasite kullanımının %55’lerde kaldığı bir sektörde ihracata özel teşviklerin getirilmesi 

kapasitenin daha randımanlı kullanılmasına imkân verecek, bu da sektörün 

dünya piyasalarında rekabet gücünü arttıracaktır. Bu arada 105 ülkeye ihracat 

yapılıyor olması önemli bir potansiyeldir. 

Yüzey aktif maddeler ve deterjan hammaddeleri üretimi teşvik edilmelidir; bu 

tür yatırımların hammadde kalite iyileştirmesi, verim ve maliyet açısından olumlu 

yansımaları olacağı ve ayrıca ihracatı arttırıcı etkileri de beraberinde getireceği 

şüphesizdir. Teknoloji ve bilim gerektiren kozmetik hammaddelerinin yerli üretimi 

teşvik edilmelidir, bu tür yatırımların hammadde kalite iyileştirmesi, verim ve maliyet 

açısından olumlu yansımaları olacağı ve ayrıca ihracatı arttırıcı etkileri de 

beraberinde getireceği şüphesizdir. 


65

66 


Özet olarak: 

1. İhracat, Ar-Ge, KOBİ, bölgesel destek ve teşviklere devam edilmeli; 

2. Yatırım teşviki sadece mevcut tesislerin modernizasyonu ve/veya teknolojinin 

yenilenmesi için düşünülmeli; 

3. İthalata bağımlılığı azaltmak ve yeni ürünler için teknoloji ve bilimsel katkı gerektiren 

önemli kozmetik hammaddelerinin yerli üretimi teşvik edilmeli ve bunu 

mümkün kılacak altyapı organizasyonu sağlanmalıdır. 



4. SEKTÖRÜN DIŞ PİYASALARDAKİ DURUMU 

4. SEKTÖRÜN DI� P�YASALARDAK� DURUMU 

Bu bölümde, ilk olarak sektörün açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler endeksi 

Bu bölümde, ilk olarak sektörün aç�klanm�� kar��la�t�rmal� üstünlükler endeksi aç�s�ndan 

açısından durumu incelenecektir. durumu incelenecektir. A�a��da Tablo 27’de Aşağıda RCA Tablo endeksi 27’de verilmi�tir. RCA endeksi verilmiştir. 

Tablo 27. RCA (Aç�klanm�� Kar��la�t�rmal� Üstünlükler) 

Y�l 




cilalama maddeleri; parfüm; kozmetik 

ve tuvalet malzemeleri imalat� 

1995 -77,0 89,1 

1996 -51,4 112,5 

1997 -55,6 95,6 

1998 -79,4 79,1 

1999 -111,7 44,5 

2000 -88,4 68,1 

2001 -119,8 46,7 

2002 -120,9 47,9 

2003 -117,7 52,9 

2004 -117,4 55,6 

2005 -107,3 57,0 

2006 -101,5 63,7 

2007 -108,7 58,8 


Rekabet gücünü ölçmek için kullan�lan aç�klanm�� kar��la�t�rmal� üstünlükler endeksi, RCA > 

0 

Rekabet 

olmas� durumunda 

gücünü 

ilgili 

ölçmek 

malda 

için 

oransal 

kullanılan 

olarak ithal 

açıklanmış 

edilenden 

karşılaştırmalı 

daha fazla ihracat 

üstünlükler 

yap�lmakta 

endeksi, 

oldu�u RCA anlam�na > 0 olması gelmekte durumunda ve bu durum ilgili ülkenin malda söz oransal konusu malda olarak kar��la�t�rmal� ithal edilenden üstünlü�e daha 

fazla sahip ihracat oldu�unu yapılmakta göstermektedir. olduğu RCA anlamına endeksine göre gelmekte sabun ve ve deterjan, bu durum temizlik ülkenin ve cilalama söz ko- 

maddeleri; parfüm; kozmetik ve tuvalet malzemeleri imalat� aç�s�ndan Türkiye tüm 

nusu malda karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğunu göstermektedir. RCA endek- 

dönemlerde kar��la�t�rmal� üstünlü�e sahip iken di�er kimyasal ürünlerin imalat� aç�ndan ise 

sine kar��la�t�rmal� göre sabun üstünlü�e ve deterjan, sahip de�ildir. temizlik Sektörde ve cilalama üretilen mal maddeleri; gruplar� için parfüm; hangi ülkelerle kozmetik 

ve ticari tuvalet ili�kiler malzemeleri kuruldu�u a�a��daki imalatı Tablolarda açısından gösterilmi�tir. Türkiye tüm dönemlerde karşılaştırmalı 

üstünlüğe sahip iken diğer kimyasal ürünlerin imalatı açından ise karşılaştırmalı 

üstünlüğe sahip değildir. Sektörde üretilen mal grupları için hangi ülkelerle ticari 

ilişkiler kurulduğu aşağıdaki Tablolarda gösterilmiştir. 

4.1. MAL BAZINDA ÜLKELERE GÖRE İHRACAT 

Çalışmanın bu bölümünde tüm mallar için ülkeler bazında yapılan ihracatlar 

tablolar halinde verilecektir. Tablo 32 – 92 arasında her bir mal grubu için ülkelere 

göre 2004 – 2007 dönemleri ihracat değerleri yer almaktadır. 


61 

67

68 


Tablo 32. Parfümler (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Cezayir, Bulgaristan, Avrupa Serbest 

Bölgesi, Libya, Romanya ve Tacakistan’dır. 2005 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs, Irak, Cezayir, Libya ve Ukrayna’dır. 2006 

yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs, Libya, Irak, Cezayir, 

Romanya ve Bulgaristan iken 2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Romanya, Irak, Azerbaycan, Cezayir, İran ve Arnavutluk’tur. 

Tablo 33. Kolonyalar (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, 

Kuzey Kıbrıs, İsrail, Sırbistan ve Avustralya’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs, Irak, Cezayir, Libya ve Ukrayna’dır. 2006 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs, Libya, Irak, Cezayir, Romanya 

ve Bulgaristan iken 2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Almanya, Kuzey Kıbrıs, Suriye, Kosova, Makedonya ve Arnavutluk’tur. 

Tablo 34. Diğer tuvalet suları (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 

yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Hollanda, Birleşik Arap Emirlikleri, 

Singapur, Macaristan, A.B.D, İspanya ve İngiltere’dir. 2005 yılında en önemli 

ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Avrupa Serbest Bölgesi, Singapur, Birleşik 

Arap Emirlikleri, İsviçre ve Hollanda’dır. 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Irak, Bulgaristan, Sırbistan, Hollanda, Cezayir, Avrupa Serbest Bölgesi 

ve İsviçre iken 2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Bulgaristan, 

Sırbistan, Moldova, İspanya, İran, Tacikistan, Cezayir ve Suudi Arabistan’dır. 

Tablo 35. Dudak rujları (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Ukrayna, Rusya Federasyonu, 

Bulgaristan, Polonya, Romanya, İtalya ve Sırbistan’dır. 2005 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Bulgaristan, Ukrayna, İran, Polonya, 

Romanya ve Sırbistan’dır. 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Ukrayna, İran, Bulgaristan, Polonya, Rusya Federasyonu, Sırbistan, Suudi 

Arabistan ve Romanya’dır. 2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

İran, Ukrayna, Bulgaristan, Polonya, Rusya Federasyonu, Romanya, Almanya ve 

Sırbistan’dır. 

Tablo 36. Dudak makyaj müstahzarları; diğer (KG) ülkeler bazında ihracatı 

incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya 

Federasyonu, Ukrayna, Libya, Arnavutluk, Sırbistan, Bulgaristan, Cezayir ve 

Romanya’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Ukrayna, 

Bulgaristan, Rusya Federasyonu, İran, Ürdün, Moldova, Özbekistan ve Sırbistan’dır. 



2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Romanya, Bulgaristan, 

Rusya Federasyonu, Sırbistan, Ukrayna, Arnavutluk, İran ve Polonya’dır. 2007 için 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Romanya, Sırbistan, Rusya Federasyonu, 

Polonya, Ukrayna, İran, Bulgaristan, Irak ve İtalya’dır. 

Tablo 37. Göz makyaj müstahzarları; diğer (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, 

Bulgaristan, Ukrayna, Irak, Romanya, Kazakistan ve Özbekistan’dır. 2005 

yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Bulgaristan, 

Kazakistan, İran, Ukrayna, Romanya, Ürdün ve Sırbistan’dır. 2006 yılında en 

önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Bulgaristan, Ukrayna, 

İran, Polonya, Kazakistan, Romanya ve Ürdün iken 2007 için en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Bulgaristan, İran, Ukrayna, Polonya, 

Romanya, Ürdün ve Kazakistan’dır. 

Tablo 38. Manikür ve pedikür müstahzarları (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya 

Federasyonu, Bulgaristan, Ukrayna, Irak, Romanya, Kazakistan ve Özbekistan’dır. 

2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Bulgaristan, 

Kazakistan, İran, Ukrayna, Romanya, Ürdün ve Sırbistan’dır. 2006 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Bulgaristan, 

Ukrayna, İran, Polonya, Kazakistan, Romanya ve Ürdün iken 2007 için en önemli 

ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Bulgaristan, İran, Ukrayna, 

Polonya, Romanya, Ürdün ve Kazakistan’dır. 

Tablo 39. Pudralar (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında en 

önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Bulgaristan, Ukrayna, 

Irak, Romanya, Kazakistan ve Özbekistan’dır. 2005 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Bulgaristan, Kazakistan, İran, Ukrayna, 

Romanya, Ürdün ve Sırbistan’dır. 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Bulgaristan, Ukrayna, İran, Polonya, Kazakistan, 

Romanya ve Ürdün iken 2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Rusya Federasyonu, Bulgaristan, İran, Ukrayna, Polonya, Romanya, Ürdün ve 

Kazakistan’dır. 

Tablo 40. Allıklar (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında en 

önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Ukrayna, Slovenya, Romanya, İtalya, 

Rusya Federasyonu, İran, Makedonya ve Yunanistan’dır. 2005 yılında en önemli 

ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İran, Ukrayna, Rusya Federasyonu, Sırbistan, 

Bulgaristan, Ürdün ve Makedonya’dır. 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız 


69

70 


ülkeler sırasıyla; İran, Bulgaristan, Polonya, Rusya Federasyonu, Romanya, Suriye, 

Makedonya, Kazakistan ve Ukrayna iken 2007 için en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, İran, Birleşik Arap Emirlikleri, Romanya, Bulgaristan, 

Polonya, Bosna Hersek, Suriye, Kazakistan ve Suudi Arabistan’dır. 

Tablo 41. Vücut Losyonları (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 

yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., İngiltere, Almanya, 

Hollanda, Ürdün, Panama, Romanya ve Litvanya’dır. 2005 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Suudi Arabistan, İngiltere, Almanya, Romanya, 

Ürdün, Litvanya, Panama ve Birleşik Arap Emirlikleri’dir. 2006 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., İngiltere, Azerbaycan, Almanya, Panama, 

Romanya, Fas, Litvanya ve Ürdün iken 2007 için en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; A.B.D., Suudi Arabistan, Azerbaycan, Almanya, İngiltere, Libya, 

Cezayir, Romanya ve Belçika’dır. 

Tablo 42. Kremler, Emülsiyonlar ve Yağlar (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., Irak, Kuzey 

Kıbrıs, Birleşik Arap Emirlikleri, Romanya ve Almanya’dır. 2005 yılında en önemli 

ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, İran, Suudi 

Arabistan, Kuzey Kıbrıs, Almanya, Romanya ve Makedonya’dır. 2006 yılında en 

önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, A.B.D., Kuzey Kıbrıs, İran, Suudi Arabistan, 

Birleşik Arap Emirlikleri, Azerbaycan ve Almanya iken 2007 için en önemli 

ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., Irak, Kuzey Kıbrıs, Romanya, İran, Birleşik 

Arap Emirlikleri ve Azerbaycan’dır. 

Tablo 43. Güzellik/makyaj müstahzarları ve cilt bakımı için müstahzarlar; diğer 

(KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Irak, Romanya, Kuzey Kıbrıs, İran, Almanya ve Lübnan’dır. 

2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, İran, Suudi Arabistan, 

Birleşik Arap Emirlikleri, Romanya, Estonya, Katar ve Kuzey Kıbrıs’dır. 2006 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Kuzey Kıbrıs, Romanya, 

İran, Suudi Arabistan, Kosova, Bulgaristan, Gürcistan ve Almanya iken 2007 için 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Romanya, Irak, Rusya Federasyonu, 

Makedonya, Kuzey Kıbrıs, Kosova, İngiltere, Almanya ve Kuveyt’dir. 

Tablo 44. Şampuanlar (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Sırbistan, Birleşik Arap Emirlikleri, 

Cezayir, Hırvatistan, İsrail, Bosna Hersek ve A.B.D’dir. 2005 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Sırbistan, Hırvatistan, Azerbaycan, İsrail, Bosna 

Hersek, Kuzey Kıbrıs ve Ürdün’dür. 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler 



sırasıyla; Irak, İtalya, Azerbaycan, Yunanistan, İsrail, Afganistan, Libya, Kuzey Kıbrıs 

ve Cezayir iken 2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, İtalya, 

İsrail, Yunanistan, Libya, Afganistan, Azerbaycan ve Cezayir’dir. 

Tablo 45. Perma ve defrize müstahzarları (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Azerbaycan, 

Romanya, Litvanya, Kuzey Kıbrıs ve Birleşik Arap Emirlikleri’dir. 2005 yılında en 

önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Kuzey Kıbrıs, Romanya, Azerbaycan, 

Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün ve Moldova’dır. 2006 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs, Azerbaycan, Irak, Letonya ve İngiltere iken 

2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Azerbaycan, Ukrayna, Irak, 

Kuzey Kıbrıs, Tacikistan ve Kazakistan’dır. 

Tablo 46. Saç spreyleri (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., Irak, Romanya, Ukrayna, 

Kazakistan, Rusya Federasyonu ve İran’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Romanya, Çek Cumhuriyeti, İran, Irak, A.B.D., Rusya Federasyonu, 

Kazakistan ve Macaristan’dır. 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Ukrayna, Irak, İran, A.B.D., Kazakistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Macaristan, 

Rusya Federasyonu ve Romanya iken 2007 için en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Ukrayna, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Bulgaristan, İran A.B.D, 

Hindistan ve Slovak Cumhuriyeti’dir. 

Tablo 47. Saç losyonları (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Kuzey Kıbrıs ve Azerbaycan’dır. 

2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Azerbaycan, Kuzey 

Kıbrıs, Ürdün, İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri ve İran’dır. 2006 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Kuzey Kıbrıs ve Azerbaycan’dır. 2007 için en önemli 

ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Kuzey Kıbrıs, Almanya, İran ve İspanya’dır. 

Tablo 48. Saç boyaları (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Romanya, Kuzey Kıbrıs Azerbaycan, 

İran, Arnavutluk ve Libya’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs, Irak, Romanya, Azerbaycan, Cezayir ve Polonya’dır. 

2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs Irak, Azerbaycan, 

Romanya, Kazakistan, Libya ve Türkmenistan’dır. 2007 için en önemli 

ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs, Türkmenistan, Romanya, Azerbaycan, 

Irak, Cezayir ve Birleşik Arap Emirlikleri’dir. 

Tablo 49. Saç müstahzarları; diğer (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Birleşik Arap 


71

72 


Emirlikleri, Fas, Hollanda, Cezayir, İngiltere, A.B.D. ve Tunus’dur. 2005 yılında en 

önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, 

Kuzey Kıbrıs, İngiltere, Almanya, Suriye ve Hollanda’dır. 2006 yılında en önemli 

ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Suudi Arabistan, A.B.D., İngiltere, Azerbaycan, 

Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail ve Kuzey Kıbrıs’dır. 2007 için en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Suudi Arabistan, Libya, Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail, 

A.B.D., İngiltere, Azerbaycan, Almanya ve Makedonya’dır. 

Tablo 50. Diş macunları/tozları (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Ukrayna, Rusya Federasyonu, 

Irak, Özbekistan, Polonya Kazakistan, Cezayir ve İngiltere’dir. 2005 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Ukrayna, Rusya Federasyonu, Irak, 

Polonya, İngiltere, Kazakistan, Özbekistan ve Romanya’dır. 2006 yılında en önemli 

ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Ukrayna, Rusya Federasyonu, Irak, Polonya, İsrail, 

Kazakistan, Romanya, Cezayir ve Beyaz Rusya’dır. 2007 için en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Ukrayna, İsrail, Polonya, Irak, Cezayir, 

Romanya, Kazakistan ve Slovakya Cumhuriyeti’dir. 

Tablo 51. Diş aralarını temizlemekte kullanılan iplikler (KG) ülkeler bazında ihracatı 

incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, 

Kuzey Kıbrıs, Sudan, Bulgaristan ve Gürcistan’dır. 2005 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Birleşik Arap Emirlikleri, Kuzey Kıbrıs ve Suudi Arabistan’dır. 

2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs, Suudi Arabistan, 

Kazakistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Moğolistan, Romanya, Sudan, Kuveyt 

ve Kırgızistan’dır. 2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs, 

Suudi Arabistan, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Kazakistan ve Fas’dır 

Tablo 52. Ağız/diş sağlığını korumaya mahsus diğer müstahzarlar (KG) ülkeler 

bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Irak, Kuzey Kıbrıs, Bahreyn, Almanya ve Arnavutluk’dur. 2005 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs, Irak, A.B.D. ve Bosna 

Hersek’dir. 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs, 

Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Bosna Hersek, Suudi Arabistan ve Hırvatistan’dır. 2007 

için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Birleşik Arap Emirlikleri, Irak, Bosna 

Hersek, Kuzey Kıbrıs, Almanya, Kazakistan, Arnavutluk ve Yunanistan’dır. 

Tablo 53. Losyonlar (tıraş için) (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Ukrayna, 

Irak, Suudi Arabistan, Tacikistan, Kazakistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’dir. 

2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Uk- 



rayna, Suudi Arabistan, İran, Kazakistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Tacikistan’dır. 

2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Suudi Arabistan, 

Rusya Federasyonu, Ukrayna, İran, Libya, Kuveyt, Katar ve Bahreyn’dir. 2007 için 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Irak, Makedonya, 

Suudi Arabistan, Ukrayna, Romanya, Moldova, Kuzey Kıbrıs, Kosova ve Birleşik 

Arap Emirlikleri’dir. 

Tablo 54. Tıraş kremleri (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Ukrayna, 

Irak, İran, Romanya, Libya Tacikistan, Cezayir ve Azerbaycan’dır. 2005 yılında en 

önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Ukrayna, Irak, İran, 

Suudi Arabistan, Romanya, Gürcistan, Cezayir, Tacikistan ve Kazakistan’dır. 2006 

yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Ukrayna, 

Irak, Tacikistan, Azerbaycan, Suudi Arabistan, Ürdün, Cezayir, Gürcistan, İran ve 

Romanya’dır. 2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Ukrayna, Irak, 

Rusya Federasyonu, Cezayir, Tacikistan, Romanya, Suudi Arabistan, Gürcistan, 

Fas ve Azerbaycan’dır. 

Tablo 55. Tıraş öncesi, tıraş sırasında ve tıraştan sonra kullanılan müstahzarlar 


ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Ukrayna, Irak, Bulgaristan, Kazakistan, 

Cezayir, Romanya ve Macaristan’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Ukrayna, Bulgaristan, Irak, İran, Romanya, Kazakistan, 

Tacikistan ve Macaristan’dır. 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Ukrayna, Bulgaristan, Irak, İran, Kazakistan, 

Sırbistan, Belçika, Macaristan ve Romanya’dır. 2007 için en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Ukrayna, Bulgaristan, Irak, Belçika, Hollanda, 

Tacikistan, Sırbistan, Macaristan ve Cezayir’dir. 

Tablo 56. Vücut deodorantları ve ter kokusunu önleyici deodorantlar (KG) ülkeler 

bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Irak, Romanya, Cezayir, Libya, Mısır, Bulgaristan, Fas Rusya Federasyonu, 

Malta ve İran’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Irak, Libya, Cezayir, İran, Romanya, Bulgaristan, Fas, Rusya Federasyonu, Mısır, 

Birleşik Arap Emirlikleri ve Macaristan’dır. 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Irak, Libya, İran, Cezayir, Romanya, Bulgaristan, Fas, Birleşik Arap 

Emirlikleri ve İngiltere’dir. 2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Irak, İran, Cezayir, Libya, Romanya, Birleşik Arap Emirlikleri, Bulgaristan, Fas, Hindistan, 

Azerbaycan ve Ürdün’dür. 


73

74 


Tablo 57. Parfümlü banyo tuzları ve diğer banyo müstahzarları (KG) ülkeler ba- 

zında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; İsrail, A.B.D., Irak, Kuzey Kıbrıs, Libya, Ürdün ve Lübnan’dır. 2005 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İsrail, A.B.D., Suudi Arabistan, Kuzey 

Kıbrıs, Irak, İngiltere ve Ürdün’dür. 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; İsrail, A.B.D., Suudi Arabistan, İspanya, Almanya, Irak ve Ürdün’dür. 2007 

için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İsrail, A.B.D., Suudi Arabistan, 

Rusya Federasyonu, Malta, Lübnan, Kuzey Kıbrıs, Libya ve Ürdün’dür. 

Tablo 58. Agarbatti ve yakılarak kullanılan kokulu diğer müstahzarlar (KG) ülkeler 


sırasıyla; Irak, Ürdün, Kuzey Kıbrıs, A.B.D., Avusturya, Kazakistan ve Bulgaristan’dır. 

2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, İsviçre, Belçika ve 

Rusya Federasyonu’dur. 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Kuzey Kıbrıs, Ukrayna, Avusturya, İsrail, Rusya Federasyonu, Hırvatistan, Azerbaycan 

ve Birleşik Arap Emirlikleri’dir. 2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Rusya Federasyonu, Romanya, Irak, Ürdün, Avusturya ve Azerbaycan’dır. 

Tablo 59. Kapalı yerlerin güzel kokmasında kullanılan diğer müstahzarlar (KG) 

ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, A.B.D., Ukrayna, Cezayir, Irak, Macaristan, 

Romanya ve Cezayir’dir. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Rusya Federasyonu, A.B.D., Irak, Cezayir, Macaristan, Hollanda, İsrail ve Fas. 2006 

yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, A.B.D., 

Ukrayna, Cezayir, Irak, Bulgaristan, Kanada, Libya, Macaristan, Pakistan ve İsrail 

iken 2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Ukrayna, 

A.B.D., Irak, İngiltere, Cezayir, Birleşik Arap Emirlikleri, Fas ve Bulgaristan’dır. 

Tablo 60. Sabun/diğer yüzey aktif organik maddeler içeren banyo müstahzarları 

(KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Suudi Arabistan, Norveç, Bahreyn, Mısır, İsrail, Libya, 

A.B.D., Bulgaristan ve Hollanda’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Rusya Federasyonu, Ukrayna, Kazakistan, Irak ve Romanya’dır. 2006 

yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Kazakistan, 

Ukrayna, Libya, Polonya ve Suudi Arabistan iken 2007 için en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Ukrayna, Polonya, Cezayir, İran, 

Sırbistan, Libya ve Irak’dır. 

Tablo 61. Parfüm/kozmetik emdirilmiş, sıvanmış/kaplanmış vatka ve keçe (KG) 

ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ihracat yaptığı- 



mız ülkeler sırasıyla; Irak, Ürdün, Nijerya, Cezayir, İsrail, Fas, Romanya ve İran’dır. 

2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Ukrayna, Ürdün, Almanya, 

Belçika, Nijerya, İtalya ve Azerbaycan’dır. 2006 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Ukrayna, Irak, İngiltere, Belçika ve İtalya iken 2007 için 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Cezayir, İngiltere, Makedonya ve 

İtalya’dır. 

Tablo 62. Parfüm/kozmetik emdirilmiş, sıvanmış/kaplanmış dokunmamış mensucat 


yaptığımız ülkeler sırasıyla; Romanya, Rusya Federasyonu, Cezayir, Irak, İran, Ukrayna, 

Libya, Bulgaristan ve Kuzey Kıbrıs’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Bulgaristan, Romanya, Rusya Federasyonu, İran, Libya, Ukrayna, 

Birleşik Arap Emirlikleri ve Kuzey Kıbrıs’dır. 2006 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Rusya Federasyonu, Bulgaristan, Romanya, 

A.B.D., Libya, Sırbistan ve İran’dır. 2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Almanya, Rusya Federasyonu, Ukrayna, Romanya, Bulgaristan, Irak, Cezayir, 

İran ve Hırvatistan’dır. 

Tablo 63. Kontakt; lens/suni göz solüsyonları (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs, 

Irak ve Azerbaycan’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Kuzey Kıbrıs, Gürcistan, İngiltere, Irak, Azerbaycan ve 2006 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Hollanda, Kuzey Kıbrıs ve Azerbaycan’dır. 2007 

için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs, Kırgızistan, Fransa ve 

Gürcistan’dır. 

Tablo 64. Diğer parfümeri, kozmetik/tuvalet müstahzarları, tüy dökücüler (KG) 

ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Kuzey Kıbrıs, Almanya, Irak, Bulgaristan, Libya, Makedonya, Cezayir 

ve Romanya’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Romanya, Ukrayna, Kuzey Kıbrıs, Almanya, Irak, Suudi Arabistan, Cezayir, Bulgaristan, 

Birleşik Arap Emirlikleri ve 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Romanya, Irak, Rusya Federasyonu, Libya, Almanya, Ürdün, Makedonya 

ve Cezayir’dir. 2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Bulgaristan, 

Romanya, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün, Almanya, Kuzey Kıbrıs ve Libya’dır. 

Tablo 65. Deterjan emdirilmiş kağıt ve vatka; tuvalet için (KG) ülkeler bazında 

ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Sırbistan ve Azerbaycan’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Irak, A.B.D., Türkmenistan, Ürdün ve Afganistan’dır. 2006 yılında en 


75

76 


önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Afganistan, Ürdün, Türkmenistan ve 

Kazakistan’dır. 2007 (5.ay) için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Ürdün, 

Bulgaristan, Irak, Sırbistan, Hırvatistan, Kosova ve Moldova’dır. 

Tablo 66. Sabun emdirilmiş vatka; deterjan, sabun emdirilmiş dokunmamış 

mensucat tuvalet için (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Lübnan, Ukrayna, 

Bulgaristan, Romanya, Venezüella, Makedonya ve Sırbistan’dır. 2005 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Bulgaristan, Rusya Federasyonu, 

Ukrayna, Lübnan, Venezüella ve Makedonya’dır. 2006 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Ukrayna, Bulgaristan, Rusya Federasyonu, Lübnan, Venezüella, 

Romanya, Suudi Arabistan, Kosova ve Gürcistan’dır. 2007 için en önemli 

ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Ukrayna, Rusya Federasyonu, Bulgaristan, Lübnan, 

Venezüella, Romanya, Irak, Suriye, Cezayir, Ürdün ve Kosova’dır. 

Tablo 67. Tuvalet için diğer mensucat (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Mısır, Almanya, 

Bulgaristan, Azerbaycan, Hollanda, Cezayir, Fransa, Romanya, Afganistan ve 

Arnavutluk’dur. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, 

Rusya Federasyonu, Afganistan, Bulgaristan, Hollanda, Arnavutluk, Romanya, 

Cezayir ve Tacikistan’dır. 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Türkmenistan, Gürcistan, Azerbaycan, Makedonya, 

Suriye, Irak, Romanya, Kuzey Kıbrıs ve İtalya’dır. 2007 için en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Bulgaristan, İtalya, Romanya, Makedonya, 

Kazakistan, Irak, Kuzey Kıbrıs, Cezayir ve Kosova’dır. 

Tablo 68. Deterjan / sabun emdirilmiş keçe; diğer (KG) ülkeler bazında ihracatı 

incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Makedonya ve Sırbistan’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Romanya ve Ukrayna’dır. 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülke 

Ürdün’dür. 

Tablo 69. Deterjan/sabun emdirilmiş dokunmamış mensucat; diğer (KG) ülkeler 


sırasıyla; Almanya, Hollanda, Rusya Federasyonu, Makedonya, Avusturya, Romanya, 

Lübnan ve Moldova’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Almanya, Rusya Federasyonu, Hollanda, Makedonya, Romanya, Hırvatistan, 

Avusturya, Cezayir ve Suudi Arabistan’dır. 2006 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Hırvatistan, Rusya Federasyonu, Hollanda, 

Romanya, Makedonya, Bulgaristan, Avusturya, Suudi Arabistan ve Libya’dır. 2007 



için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Hırvatistan, Ukrayna, 

Makedonya, Rusya Federasyonu, Birleşik Arap Emirlikleri, Bulgaristan, Suudi Arabistan, 

Romanya, Hollanda, Sırbistan Avusturya ve Moldova’dır. 

Tablo 70. Sıvanmış/kaplanmış kâğıt vatka, keçe, dokunmamış mensucat; diğer 


yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Mısır, Ukrayna, Romanya, Polonya, 

Cezayir, Irak, Bulgaristan ve Kazakistan’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Mısır, Ukrayna, Irak, Polonya, Romanya, 

Cezayir, Kazakistan, Azerbaycan, Bulgaristan ve Tacikistan’dır. 2006 yılında en 

önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Mısır, Irak, Ukrayna, 

Polonya, Romanya, Cezayir, Kazakistan, Tacikistan ve Azerbaycan’dır. 2007 için 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, Mısır, Ukrayna, 

Cezayir, Polonya, Romanya, Kazakistan, Irak, Tacikistan İngiltere, Azerbaycan, 

Bulgaristan ve Slovak Cumhuriyeti’dir. 

Tablo 71. İnce parça, pul, granül/toz halinde olan sabunlar (KG) ülkeler bazında 

ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Mısır, Cezayir, Bulgaristan, Romanya, Makedonya, Sırbistan, Ukrayna, 

Türkmenistan ve İspanya’dır. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Cezayir, Bulgaristan, Fildişi Sahilleri, Sırbistan, Romanya, İtalya, Makedonya, 

Avustralya, Polonya, İspanya ve Mısır’dır. 2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Bulgaristan, Ukrayna, Fildişi Sahilleri, Cezayir, Sırbistan, İtalya, 

Libya, Suudi Arabistan, Romanya, Makedonya ve Çek Cumhuriyeti’dir. 2007 için 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Mısır, Bulgaristan, Cezayir, Ukrayna, 

Sırbistan, Fildişi Sahilleri, Senegal, Suudi Arabistan, Kamerun ve Güney Afrika’dır. 

Tablo 72. Arap sabunu vb. yumuşak sabunlar (KG) ülkeler bazında ihracatı 

incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, 

Sırbistan, Arnavutluk, Gürcistan, Ukrayna, Bulgaristan ve Kuzey Kıbrıs’dır. 2005 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Arnavutluk, Kuzey Kıbrıs, Gürcistan, 

Sırbistan, Makedonya, Cibuti, Cezayir ve Irak’dır. 2006 yılında en önemli 

ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Yemen, Cezayir, Sırbistan, Arnavutluk, Kuzey 

Kıbrıs, Makedonya, Bulgaristan, Azerbaycan ve Kazakistan’dır. 2007 için en önemli 

ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Makedonya, Tacikistan, Irak, Kuzey Kıbrıs ve 

Azerbaycan’dır. 

Tablo 73. Sıvı sabunlar (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., Rusya Federasyonu, Polonya, 

Kanada, Kazakistan, Macaristan, Özbekistan, Irak, Romanya ve Sırbistan’dır. 2005 


77

78 


yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., Rusya Federasyonu, 

Polonya, Ukrayna, İsrail, Kanada, Macaristan, Hırvatistan ve Kazakistan’dır. 2006 

yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., Rusya Federasyonu, İsrail, 

Ukrayna, Polonya, Kanada, İspanya, Kazakistan, Hırvatistan ve Macaristan’dır. 

2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., Rusya Federasyonu, 

İsrail, Ukrayna, İspanya, Polonya, İngiltere ve Kazakistan’dır. 

Tablo 74. Diğer sabunlar (KG) ülkeler bazında ihracatı incelendiğinde; 2004 

yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Azerbaycan, Polonya, 

Romanya, Sırbistan, Bulgaristan, Türkmenistan, İsrail, Mısır ve Gürcistan’dır. 2005 yılında 

en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Azerbaycan, Polonya, Romanya, 

Türkmenistan, Sırbistan, Gürcistan, Mısır, Pakistan, Bulgaristan ve Haiti’dir. 

2006 yılında en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Azerbaycan, Romanya, 

Polonya, Türkmenistan, Libya, Mısır, Sırbistan, Bulgaristan, Afganistan ve 

Gürcistan’dır. 2007 için en önemli ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Irak, Mısır, 

Afganistan, Libya, Romanya, Polonya, Sırbistan ve Azerbaycan’dır. 

Tablo 75. Cilt yıkamak için sıvı/krem; yüzey aktif organik ürünler (perakende) 


ülkeler sırasıyla; Rusya Federasyonu, A.B.D., Moldova, Irak, Ukrayna, Bosna 

Hersek, Mısır, Azerbaycan, Libya ve Ürdün’dür. 2005 yılında en önemli ihracat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; A.B.D., Rusya Federasyonu, Hollanda, Kazakistan, İngiltere, 

Ukrayna, Fas, Moldova, Kuzey Kıbrıs ve Cezayir’dir. 2006 yılında en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; İngiltere, İsrail, Suudi Arabistan, Hollanda, Cezayir, 

Fas, Almanya, Sırbistan, A.B.D., Romanya ve Irak’dır. 2007 için en önemli ihracat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; İsrail, İngiltere, Sırbistan, Romanya, Kazakistan, Cezayir, 

Almanya, Hindistan, Fas, Hırvatistan, Bulgaristan ve Bosna Hersek’dir. 

Tablo 76 – 92 arasında 34.02. xx.xx.xx.xx – Perakende ve Perakende Satılamayan 

Deterjanlar ile Deterjan Hammaddeleri İhracat (2007) değerleri verilecektir. 

Bu tablolarda sadece 2007 yılı olduğu için tablolar tek tek yorumlanmamıştır. 

4.2. MAL BAZINDA ÜLKELERE GÖRE İTHALAT 

Çalışmanın bu bölümünde tüm mallar için ülkeler bazında yapılan ithalatlar 

tablolar halinde verilecektir. Tablo 93 – 155 arasında her bir mal grubu için ülkelere 

göre 2004 – 2007 dönemleri ithalat değerleri yer almaktadır. 

Tablo 93. Parfümler (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Fransa, İngiltere, Almanya, İspanya, 



A.B.D., İtalya, İsviçre ve Belçika’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Polonya, Fransa, İngiltere, A.B.D., İspanya, Almanya ve İtalya’dır. 

2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Polonya, Fransa, İngiltere, 

Cezayir, İtalya, A.B.D., İspanya, Almanya ve Ukrayna’dır. 2007 için en önemli 

ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Polonya, Fransa, Çin Halk Cumhuriyeti, İngiltere, 

Ukrayna, İtalya, A.B.D., Romanya, Belçika, Birleşik Arap Emirlikleri ve İspanya’dır. 

Tablo 94. Kolonyalar (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İsviçre, Fransa, İngiltere, İspanya ve 

A.B.D’dir. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Fransa, Ukrayna, 

Belçika, İspanya ve İtalya’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Fransa, Polonya, A.B.D., İtalya, İngiltere ve İspanya’dır. 2007 için en önemli 

ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İspanya, Fransa, A.B.D. İngiltere ve İtalya’dır. 

Tablo 95. Diğer tuvalet suları (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 

yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Polonya, Fransa, İspanya, İtalya, 

İngiltere, A.B.D ve Yunanistan’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Polonya, Fransa, İspanya, Yunanistan, Almanya, İtalya, İngiltere, A.B.D. 

ve Belçika’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Polonya, 

Fransa, İspanya, Yunanistan, İngiltere, İtalya, Almanya, A.B.D. ve Belçika’dır. 2007 

için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Polonya, Fransa, İspanya, Yunanistan, 

Belçika, İngiltere, İsveç, A.B.D. ve İtalya’dır. 

Tablo 96. Dudak rujları (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Fransa, Polonya, İtalya, 

İngiltere, İrlanda, A.B.D., Belçika ve İsveç’dir. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Almanya, Fransa, İtalya, Belçika, Polonya, A.B.D., İngiltere, 

Brezilya ve İrlanda’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Almanya, Polonya, Fransa, İtalya, Belçika, İrlanda, A.B.D. ve İngiltere’dir. 2007 için 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Fransa, Polonya, İtalya, İrlanda 

ve A.B.D.’dir. 

Tablo 97. Dudak makyaj müstahzarları; diğer (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Almanya, 

Çin Halk Cumhuriyeti, Çek Cumhuriyeti, A.B.D., İngiltere, Polonya, İsviçre 

ve Fransa’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, 

İtalya, Çek Cumhuriyeti, İngiltere, İsviçre, Fransa, A.B.D. ve Belçika’dır. 2006 

yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Çek Cumhuriyeti, 

İtalya, A.B.D., İngiltere, Çin Halk Cumhuriyeti, Lüksemburg ve Fransa’dır. 2007 için 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Çek Cumhuriyeti, İtalya, 

A.B.D., İngiltere, Çin Halk Cumhuriyeti, ve Fransa’dır. 


79

80 


Tablo 98. Göz makyaj müstahzarları (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğin- 

de; 2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Polonya, Almanya, 

Fransa, Çek Cumhuriyeti, İngiltere, A.B.D., İrlanda, Çin Halk Cumhuriyeti 

ve İsviçre’dir. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Polonya, 

Fransa, Almanya, Çek Cumhuriyeti, Çin Halk Cumhuriyeti, İngiltere, İrlanda, 

A.B.D. ve İsviçre’dir. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, 

Polonya, Çin Halk Cumhuriyeti, Almanya, Çek Cumhuriyeti, Fransa, İngiltere, 

A.B.D. ve İrlanda’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, 

Polonya, Fransa, Çek Cumhuriyeti, Çin Halk Cumhuriyeti, A.B.D., İngiltere, İrlanda 

ve Lüksemburg’dur. 

Tablo 99. Manikür ve pedikür müstahzarları (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Fransa, Brezilya, 

Almanya, İtalya, Polonya, Lüksemburg, Macaristan ve A.B.D.’dir. 2005 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Fransa, Almanya, Romanya, Hollanda, 

Brezilya, İngiltere, A.B.D., Lüksemburg, Polonya, İspanya ve İtalya’dır. 2006 

yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Fransa, İngiltere, 

A.B.D., Lüksemburg, Polonya, Brezilya, Hindistan, Hollanda, Çin Halk Cumhuriyeti 

ve İtalya’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Fransa, 

Hindistan, A.B.D., Brezilya, İngiltere, Lüksemburg, Çin Halk Cumhuriyeti, İtalya, 

Polonya ve Çek Cumhuriyeti’dir. 

Tablo 100. Pudralar (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında en 

önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Fransa, Hindistan, Avusturya, İngiltere, 

Polonya, A.B.D., Çin Halk Cumhuriyeti, İrlanda, Almanya ve İspanya’dır. 2005 

yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Çin Halk Cumhuriyeti, 

Fransa, İngiltere, Avusturya, Hindistan, Polonya, A.B.D., Almanya ve İrlanda’dır. 

2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Çin Halk Cumhuriyeti, 

Fransa, Polonya, A.B.D., İngiltere, Hindistan, Avusturya, İrlanda, İspanya ve 

Malezya’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Polonya, 

A.B.D., Fransa, Avusturya, Çin Halk Cumhuriyeti, İngiltere, İrlanda, İsviçre, Hindistan, 

İspanya, ve Almanya’dır. 

Tablo 101. Allıklar (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında en 

önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Polonya, İngiltere, Fransa, A.B.D., 

İspanya, İrlanda ve Almanya’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; İtalya, Almanya, Polonya, A.B.D., Fransa, İspanya, İngiltere ve İrlanda’dır. 

2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Polonya, Fransa, 

Almanya, A.B.D., İspanya, İrlanda, ve İngiltere’dir. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; İtalya, Polonya, Almanya, Fransa, A.B.D. ve İspanya’dır. 



Tablo 102. Vücut losyonları (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 

yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Polonya, İtalya, Almanya, 

A.B.D., İngiltere, İsrail, Fransa ve İspanya’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Polonya, Almanya, İtalya, A.B.D., İngiltere, Fransa, İspanya ve 

İsrail’dir. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Polonya, İtalya, 

Almanya, A.B.D., İsviçre, İspanya, Fransa ve İngiltere’dir. 2007 için en önemli ithalat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Polonya, Almanya, A.B.D., Fransa, İspanya, 

İngiltere, ve Hollanda’dır. 

Tablo 103. Kremler, emülsiyonlar ve yağlar (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, 

Hindistan, İspanya, Polonya, Fransa, İtalya, A.B.D., İsrail ve İngiltere’dir. 2005 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Polonya, Fransa, İspanya, 

İtalya, A.B.D., İsrail, Hindistan ve İngiltere’dir. 2006 yılında en önemli ithalat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Polonya, Almanya, Fransa, İspanya, Hindistan, İtalya, 

A.B.D., İsrail ve İngiltere’dir. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Polonya, Almanya, Fransa, İspanya, İtalya, A.B.D., Hindistan, Yunanistan, İsrail ve 

İngiltere’dir. 

Tablo 104. Güzellik/makyaj müstahzarları ve cilt bakımı için müstahzarlar; diğer 

(KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; A.B.D., Fransa, İtalya, Almanya, Polonya, İsrail, İngiltere, İsviçre 

ve Belçika’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Fransa, 

Polonya, İtalya, Almanya, A.B.D., İsrail, İngiltere, Belçika ve İsviçre’dir. 2006 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Fransa, Almanya, Polonya, İtalya, İsrail, 

A.B.D., İngiltere, Yunanistan ve İsviçre’dir. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Almanya, Fransa, Polonya, İtalya, A.B.D., İngiltere, İsrail, İsviçre, 

Güney Afrika ve Çin Halk Cumhuriyeti’dir. 

Tablo 105. Şampuanlar (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Fransa, Almanya, Polonya, İtalya, 

Yunanistan ve İspanya’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Fransa, Polonya, Almanya, İtalya, Malezya ve Yunanistan’dır. 2006 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Fransa, İtalya, Almanya, Polonya ve 

Malezya’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Fransa, Almanya, 

İtalya, Malezya, Polonya ve İspanya’dır. 

Tablo 106. Perma ve defrize müstahzarları (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, 

İspanya, İngiltere, A.B.D., Belçika, Fransa ve İtalya’dır. 2005 yılında en önemli itha- 


81

82 


lat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, İspanya, İtalya, Bulgaristan, A.B.D., Fransa 

ve Belçika’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, 

İspanya, Bulgaristan, A.B.D., Avusturya, Belçika ve İtalya’dır. 2007 için en önemli 

ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Fransa, Almanya, Bulgaristan, İspanya, A.B.D., 

İtalya, İrlanda, Belçika ve İngiltere’dir. 

Tablo 107. Saç spreyleri (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, İspanya, A.B.D., İtalya, 

Fransa, Belçika ve İngiltere’dir. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Almanya, İngiltere, İtalya, İspanya, A.B.D. ve Belçika’dır. 2006 yılında en 

önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, İspanya, İtalya, Belçika, İngiltere, 

A.B.D. ve Polonya’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Almanya, İspanya, Belçika, Polonya, İtalya, A.B.D., Avusturya ve Fransa’dır. 

Tablo 108. Saç losyonları (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Fransa, İspanya, Almanya, 

İngiltere, İsveç, Belçika, Polonya ve A.B.D.’dir. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; İtalya, Fransa, İspanya, A.B.D., Almanya, Polonya, İsveç, 

İngiltere, ve Belçika’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

İtalya, Fransa, İspanya, A.B.D., İngiltere, Almanya, İsveç, Kanada, ve Polonya’dır. 

2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, İspanya, Polonya, 

Fransa, A.B.D., Almanya, Kanada ve İngiltere’dir. 

Tablo 109. Saç boyaları (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, İtalya, Belçika, İspanya, 

Polonya, Bulgaristan, Slovenya, Kolombiya ve İngiltere’dir. 2005 yılında en önemli 

ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Belçika, İspanya, İtalya, Bulgaristan, 

Slovenya, Polonya ve Fransa’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Almanya, Belçika, İspanya, İtalya, Slovenya, Fransa, Bulgaristan ve 

Hindistan’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Belçika, 

İspanya, İtalya, Slovenya, Bulgaristan, Hindistan ve Fransa’dır. 

Tablo 110. Saç müstahzarları; diğer (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Fransa, İtalya, Almanya, 

Polonya, İspanya, A.B.D. ve İngiltere’dir. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Fransa, Polonya, İtalya, Almanya, İspanya, İngiltere, A.B.D., İsrail 

ve Kanada’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, 

Fransa, İtalya, Polonya, İspanya, İngiltere, A.B.D. ve İsrail’dir. 2007 için en önemli 

ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Fransa, Almanya, İtalya, Polonya, İspanya, İngiltere, 

A.B.D., İsrail ve Tayland’dır. 



Tablo 111. Diş macunları/tozları (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Brezilya, İngiltere, 

A.B.D. ve Polonya’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Almanya, Brezilya, İngiltere, Polonya, Mısır ve A.B.D.’dir. 2006 yılında en önemli ithalat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Brezilya, İngiltere, Polonya, Mısır, Rusya 

Federasyonu, A.B.D. ve Fransa’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Almanya, Brezilya, İngiltere, Mısır, Polonya ve A.B.D.’dir. 

Tablo 112. Diş aralarını temizlemekte kullanılan iplikler (KG) ülkeler bazında ithalatı 

incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Almanya, Brezilya, İngiltere, A.B.D. ve Polonya’dır. 2005 yılında en önemli ithalat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Brezilya, İngiltere, Polonya, Mısır ve A.B.D.’dir. 

2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Brezilya, İngiltere, 

Polonya, Mısır, Rusya Federasyonu, A.B.D. ve Fransa’dır. 2007 için en önemli 

ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Brezilya, İngiltere, Mısır, Polonya ve 

A.B.D.’dir. 

Tablo 113. Ağız/diş sağlığını korumaya mahsus diğer müstahzarlar (KG) ülkeler 

bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; İngiltere, İrlanda, A.B.D., Almanya, Avusturya ve Fransa’dır. 2005 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İngiltere, A.B.D., İrlanda, Almanya, 

İtalya ve Hollanda’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

İngiltere, İrlanda, Macaristan, A.B.D., Almanya, İtalya ve İspanya’dır. 2007 için 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İngiltere, İrlanda, A.B.D., Malezya ve 

Almanya’dır. 

Tablo 114 – 125 arasında 33.07. xx.xx.xx.xx Banyo Müstahzarları ve Kokulu Kozmetikler 

İthalat (2007) değerleri verilecektir. Bu tablolarda sadece 2007 yılı olduğu 

için tablolar tek tek yorumlanmamıştır. 

Tablo 126. Deterjan emdirilmiş kağıt ve vatka; tuvalet için (KG) ülkeler bazında 

ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

İtalya ve Yunanistan’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

İngiltere ve Almanya’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Fransa ve A.B.D.’dir. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., 

İngiltere ve Hollanda’dır. 

Tablo 127. Deterjan/sabun emdirilmiş keçe (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 

2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülke Fransa’dır. 


83

84 


Tablo 128. Sabun emdirilmiş vatka; deterjan, sabun emdirilmiş dokunmamış 

mensucat tuvalet için (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İspanya, İsrail ve Almanya’dır. 2005 

yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Hollanda, İspanya, İtalya ve 

Almanya’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Hollanda, 

İtalya, İspanya, İsrail, Almanya ve Fransa’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; İsrail, Hollanda, İtalya, Almanya, İspanya ve Malezya’dır. 

Tablo 129. Sabun emdirilmiş kâğıt ve vatka; diğer (KG) ülkeler bazında ithalatı 

incelendiğinde; 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Çin Halk 

Cumhuriyeti, Belçika ve Almanya’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız 

ülke Çin Halk Cumhuriyetidir. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülke Almanya 

ve Çin Halk Cumhuriyeti’dir. 

Tablo 130. Tuvalet için diğer mensucat (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Fransa, 

İngiltere, Yunanistan ve Almanya’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Mısır, Yunanistan, Fransa, Güney Afrika, Almanya ve İtalya’dır. 2006 

yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Mısır, Meksika, Yunanistan, İsrail, 

Almanya ve Fransa’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Mısır, Almanya, Yunanistan, Fransa ve Güney Afrika’dır. 

Tablo 131. Deterjan/sabun emdirilmiş keçe; diğer (KG) ülkeler bazında ithalatı 

incelendiğinde; 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülke İsveç’dir. 2007 için 

en önemli ithalat yaptığımız ülke Almanya’dır. 

Tablo 132. Deterjan/sabun emdirilmiş dokunmamış mensucat; diğer (KG) ülkeler 


sırasıyla; Hollanda, İngiltere, Almanya ve İspanya’dır. 2005 yılında en önemli 

ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Hollanda, İspanya, İngiltere, İtalya ve Fransa’dır. 

2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İsrail ve İngiltere’dir. 2007 

için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Avusturya, Polonya, Portekiz, Almanya, 

İngiltere ve A.B.D.’dir. 

Tablo 133. Sıvanmış/kaplanmış kağıt vatka, keçe, dokunmamış mensucat; diğer 

(KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ithalat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, A.B.D., Fransa ve Polonya’dır. 2005 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, A.B.D., Fransa Polonya ve 

İsrail’dir. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Fransa, 

A.B.D ve Cezayir’dir. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, 

A.B.D., Fransa ve İspanya’dır. 



Tablo 134. İnce parça, pul, granül/toz halinde olan sabunlar (KG) ülkeler bazın- 

da ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

İngiltere, A.B.D., Malezya ve Almanya’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Belçika, İngiltere, A.B.D., İtalya ve Bulgaristan’dır. 2006 yılında en 

önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Belçika, İngiltere ve İtalya’dır. 2007 için 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Belçika, İtalya ve Malezya’dır. 

Tablo 135. Arap sabunu vb. yumuşak sabunlar (KG) ülkeler bazında ithalatı 

incelendiğinde; 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülke Fransa iken 2007 

yılında ise Çin Halk Cumhuriyeti’dir. 

Tablo 136. Sıvı sabunlar (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., Polonya, Fransa, İngiltere ve 

İsveç’dir. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., Fransa, 

İsveç, Belçika ve İtalya’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Malezya, A.B.D., Fransa, Avusturya, İtalya, Almanya İngiltere ve Romanya’dır. 

2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Polonya, A.B.D., Almanya, 

İspanya, Fransa, Belçika, Avusturya ve Suriye’dir. 

Tablo 137. Diğer sabunlar (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 

yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Polonya, Bulgaristan, Fransa, 

Almanya, İngiltere, Hollanda, İtalya ve Güney Kore’dir. 2005 yılında en önemli 

ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Fransa, Polonya, İspanya, Hollanda, İngiltere, 

Almanya ve Belçika’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Fransa, Irak, Almanya, İspanya, Portekiz, Belçika, İtalya, İngiltere, Hollanda Polonya 

ve Avusturya’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Fransa, 

Almanya, Belçika, Irak, İspanya, Avusturya, İngiltere, Hollanda, İtalya, Bulgaristan, 

Güney Afrika ve Polonya’dır. 

Tablo 138. Cilt yıkamak için sıvı/krem; yüzey aktif organik ürünler (perakende) 

(KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Polonya, A.B.D., Fransa, Danimarka, Almanya, Hollanda, 

İsveç ve Hindistan’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Almanya, Polonya, Hollanda, A.B.D., Fransa, İsveç, Çin Halk Cumhuriyeti, İngiltere, 

Malezya ve Lübnan’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Fransa, Irak, Polonya, Almanya, İngiltere, Hollanda, Fransa, A.B.D., Malezya, İspanya 

ve Bulgaristan’dır. 2007 (5.ay) için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Polonya, Almanya, Macaristan, İngiltere, Malezya, Fransa, Hollanda, Yunanistan 

ve İtalya’dır. 


85

86 


Tablo 139. Ağırlık; %30-50 olan disodyum alkil içeren sulu çözeltiler (KG) ülkeler 


sırasıyla; Güney Kore, Almanya, Hollanda, İngiltere, A.B.D. ve İtalya’dır. 2005 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., Hollanda, İsviçre, İtalya, 

Avusturya, Almanya ve İngiltere’dir. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; A.B.D. ve Almanya’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; A.B.D., Belçika ve İtalya’dır. 

Tablo 140. Sülforezinatlar ve sülfooleatlar; anyonlu (KG) ülkeler bazında ithalatı 

incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İngiltere, 

İtalya, Almanya, Fransa, Hollanda ve A.B.D.’dir. 2005 yılında en önemli ithalat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya ve Almanya’dır. 2006 yılında en önemli ithalat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, İtalya, İngiltere ve A.B.D.’dir. 2007 için en 

önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İngiltere, Yunanistan, Hindistan, Almanya, 

İtalya ve A.B.D.’dir. 

Tablo 141. Lineer alkil benzen sülfonik asitler; anyonlu (KG) ülkeler bazında ithalatı 

incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Almanya, Lübnan, Hollanda, Suriye, Bulgaristan ve Romanya’dır. 2005 yılında en 

önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Suriye, Almanya, Hindistan, Lübnan, Yunanistan 

ve Bulgaristan’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Suriye, Hindistan, Almanya ve Fransa’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Suriye, Hindistan, Yunanistan, Fransa, Almanya, Umman ve 

İspanya’dır. 

Tablo 142. Dodesil benzen sülfonik asit; anyonlu (KG) ülkeler bazında ithalatı 

incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, 

Almanya, İspanya ve İngiltere’dir. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; İtalya, Almanya ve İngiltere’dir. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Almanya ve İtalya’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; Almanya ve İtalya’dır. 

Tablo 143. Yüzey aktif organik maddeler; anyonlu (KG) ülkeler bazında ithalatı 

incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, 

Almanya, Fransa, Çin Halk Cumhuriyeti, Tayvan, İngiltere, İspanya ve Güney 

Kore’dir. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Almanya, 

Tayvan, Hindistan, Fransa ve İngiltere’dir. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; İtalya, Almanya, Hindistan, Tayvan, A.B.D., İspanya, Fransa, Belçika 

ve İngiltere’dir. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, 

Almanya, Tayvan, Hindistan, İspanya, A.B.D., Güney Kore ve Malezya’dır. 



Tablo 144. Yüzey aktif organik maddeler; katyonlu olanlar (KG) ülkeler bazında 


İspanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Almanya, Çin Halk Cumhuriyeti, Singapur, İsveç 

ve Hollanda’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İspanya, 

Fransa, Çin Halk Cumhuriyeti, İngiltere, Almanya, İtalya, Hindistan, Hollanda 

ve İsveç’dir. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İspanya, Almanya, 

Çin Halk Cumhuriyeti, Fransa, Singapur, İsveç, Hindistan, Güney Kore ve 

İtalya’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, İspanya, 

Çin Halk Cumhuriyeti, Singapur, Fransa, Güney Kore, Malezya ve İtalya’dır. 

Tablo 145. Yüzey aktif organik maddeler; iyonlu olmayanlar maddeler (KG) 

ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Almanya, İngiltere, Belçika, Rusya Federasyonu, İtalya, Hollanda, 

İspanya, İsveç ve İsviçre’dir. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

İngiltere, İtalya, Almanya, Belçika, Rusya Federasyonu, Hollanda, İspanya, 

A.B.D., Fransa, ve İsviçre’dir. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

İngiltere, Almanya, İtalya, Belçika, Rusya Federasyonu, Hollanda, İspanya, 

Fransa, İsviçre ve A.B.D.’dir. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

İngiltere, İtalya, Almanya, Belçika, Rusya Federasyonu, Hollanda, A.B.D., Fransa, 

İspanya, Finlandiya, İsviçre ve İsveç’dir. 

Tablo 146. Türk kırmızısı yağı (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 

yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya ve İtalya’dır. 2005 

yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Hindistan, A.B.D., Almanya ve 

Hollanda’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülke; İtalya’dır. 2007 için en 

önemli ithalat yaptığımız ülke; İtaya, Almanya ve İsviçre’dir. 

Tablo 147. Yüzey aktif organik diğer maddeler (KG) ülkeler bazında ithalatı incelendiğinde; 

2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İspanya, 

Belçika, Almanya, İtalya, İngiltere, Fransa, Malezya, Hollanda, A.B.D., Yunanistan 

ve Hindistan’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İspanya, 

İtalya, Hindistan, Belçika, İngiltere, Almanya, Fransa, Yunanistan, Malezya, Çin 

halk Cumhuriyeti ve Hollanda’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; İtalya, İspanya, Belçika, Hindistan, İngiltere, Almanya, Fransa, Yunanistan, 

Malezya, A.B.D. ve Hollanda’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler 

sırasıyla; İtalya, Belçika, İspanya, Hindistan, Almanya, Malezya, A.B.D., Yunanistan, 

İngiltere, Hollanda ve İsviçre’dir. 

Tablo 148. Sabun içeren yüzey aktif müstahzarlar (perakende) (KG) ülkeler 



87

88 


sırasıyla; İngiltere, İtalya, Almanya ve Fransa’dır. 2005 yılında en önemli ithalat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, İngiltere, Avusturya, Almanya ve İsviçre’dir. 2006 

yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İngiltere, İtalya, Hollanda, Almanya, 

Fransa, Danimarka ve A.B.D.’dir. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; İngiltere, Kuzey Kıbrıs, Almanya, A.B.D. ve Fransa’dır. 

Tablo 149. Sabun içermeyen yüzey aktif müstahzarlar (perakende) (KG) ülkeler 


sırasıyla; Rusya Federasyonu, İtalya, Hollanda ve Almanya’dır. 2005 yılında en 

önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Rusya Federasyonu, Hollanda ve 

Almanya’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; İtalya, Almanya, 

Fransa, Hollanda, Belçika, A.B.D., İsviçre ve Çin Halk Cumhuriyeti’dir. 2007 

için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., İtalya, Yunanistan, Belçika, 

Hollanda, Çin Halk Cumhuriyeti, Almanya ve İsviçre’dir. 

Tablo 150. Sabun içeren temizleme müstahzarları (perakende) (KG) ülkeler 


sırasıyla; A.B.D., İspanya ve Almanya’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; A.B.D., Almanya, İngiltere, İspanya, Lübnan, İtalya ve Fransa’dır. 

2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; A.B.D., Almanya, İngiltere, 

İspanya, İtalya, Hollanda ve Belçika’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; A.B.D., Almanya, İngiltere, Bulgaristan, Hollanda, İspanya ve 

Belçika’dır. 

Tablo 151. Sabun içermeyen temizleme müstahzarları (perakende) (KG) ülkeler 

bazında ithalatı incelendiğinde; 2004 yılında en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Yunanistan, Polonya, Almanya, A.B.D., İtalya, Çek Cumhuriyeti, İspanya, 

İrlanda, Fransa ve Macaristan’dır. 2005 yılında en önemli ithalat yaptığımız 

ülkeler sırasıyla; Almanya, Polonya, A.B.D., Yunanistan, Lüksemburg, Macaristan, 

İtalya ve Fransa’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Polonya, 

Almanya, İtalya, A.B.D., Macaristan, Lüksemburg, Fransa, İngiltere, İrlanda 

ve Hollanda’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Polonya, 

Almanya, A.B.D., Macaristan, İtalya, Lüksemburg, İrlanda, Fransa ve İngiltere’dir. 

Tablo 152. Sabun içeren yüzey aktif müstahzarlar (toptan) (KG) ülkeler bazında 


Almanya, A.B.D., Fransa, İtalya, İspanya, İngiltere ve Avusturya’dır. 2005 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, A.B.D., İtalya, Avusturya, 

Fransa ve İngiltere’dir. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; 

Almanya, A.B.D., İtalya, Fransa, Avusturya, İsviçre ve Hollanda’dır. 2007 için en 



önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, İtalya, A.B.D., Fransa, Hollanda 

ve Avusturya’dır. 

Tablo 153. Sabun içermeyen yüzey aktif müstahzarlar (toptan) (KG) ülkeler 


sırasıyla; Almanya, İspanya, İtalya, Hollanda, İsviçre, Fransa, İngiltere, İsrail, A.B.D. 


Fransa, İspanya, İtalya, İsviçre, Hollanda, İngiltere, İsrail, A.B.D., İran, Güney Kore, 


Fransa, İsviçre, İtalya, İspanya, Çin Halk Cumhuriyeti, Hollanda, İsrail, İngiltere, 

A.B.D., Belçika ve İran’dır. 2007 için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, 

Fransa, İsviçre, İtalya, Hollanda, Çin Halk Cumhuriyeti, İspanya, İngiltere, 

İsrail, A.B.D., Belçika ve İsveç’dir. 

Tablo 154. Sabun içeren yıkama müstahzarları (toptan) (KG) ülkeler bazında 


Almanya, Hollanda, Fransa, Belçika, İngiltere, Avusturya ve İtalya’dır. 2005 yılında 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Hollanda, Fransa, İspanya, 

İsviçre ve Belçika’dır. 2006 yılında en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, 

Hollanda, İspanya, Belçika, Fransa, A.B.D., İngiltere, İtalya ve Şili’dir. 2007 

için en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Bulgaristan, Belçika, 

Hollanda, Fransa, Hindistan, İngiltere, İtalya, İsveç, A.B.D. ve İspanya’dır. 

Tablo 155. Sabun içermeyen yıkama müstahzarları (toptan) (KG) ülkeler bazında 


İngiltere, Almanya, Fransa, İsviçre, İsrail, Hollanda, Belçika, İsveç, İtalya, 

A.B.D., Rusya Federasyonu, İspanya ve Avusturya’dır. 2005 yılında en önemli ithalat 

yaptığımız ülkeler sırasıyla; İngiltere, Almanya, Fransa, Belçika, İtalya, İsrail, 

İsviçre, A.B.D., Hollanda, Avusturya, İrlanda ve İsveç’dir. 2006 yılında en önemli 

ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Belçika, İngiltere, Fransa, Romanya, 

İtalya, İsrail, A.B.D., Hollanda, İsviçre, Avusturya, Slovenya ve İsveç’dir. 2007 için 

en önemli ithalat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya, Belçika, İtalya, İngiltere, 

Hollanda, Fransa, İsrail, Avusturya, İsviçre, A.B.D., Rusya Federasyonu, İsveç, Slovenya 

ve İspanya’dır. 


89

90 


5. SEKTÖRÜN YAPISAL SORUNLARI VE ÇÖZÜM YOLLARI 

3977 sayılı Kozmetik Kanunu ve ona dayanarak çıkartılan Kozmetik Yönetmeliği 

1994 yılında yürürlüğe girmiş, Kozmetik Yönetmeliği daha sonra 1998 yılında değişikliğe 

uğramıştı. AB Kozmetik Direktifi ile teknik uyum bu yasa ve Yönetmelikle sağlanmış 

olmasına rağmen malların serbest dolaşımı ilkesine aykırı olarak izin mecburiyeti 

devam ediyordu. Türkiye’nin AB yolunda 2000’li yılların başında başlattığı 

hamle gereği olarak 2002 yılı başına Kozmetik Kanun ve Yönetmeliğinin de AB ile 

uyumlu hale getirilmesi için yapılan çalışmalar sonucunda 24 Mart 2005 tarihinde 

yeni Kozmetik Kanunu 5324 sayı ile TBMM’de kabul edilerek 30 Mart 2005 tarihli 

Resmi Gazete’de yayımlanıp yürürlüğe girmiş, bu kanuna dayanarak çıkartılan 

yeni Kozmetik Yönetmeliği de 23 Mayıs 2005 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak 

yürürlüğe girmiştir. 

Yeni Kozmetik Kanun ve Yönetmeliğinin yayınlanmasıyla birlikte kozmetik ürünlerde 

ön izin mecburiyeti kaldırılmış, yerine piyasaya süren (üretici / dağıtıcı / ithalatçı) 

tarafından Sağlık Bakanlığına bildirimde bulunulması esası getirilmiştir. Bu 

şekilde daha önce izne dayalı kontrol mekanizmasının omurgasını teşkil eden “önceden 

izin alma mecburiyeti” yerine, gerekli kontrol ve denetimin piyasada ve 

satışa sunulmuş olan ürünlerin gözetim ve incelenmesi suretiyle sağlanması esası 

kabul edilmiştir. 

Her ne kadar bu değişikliğin amacı AB mevzuatı ile uyumun sağlanması ise de 

mevzuat değişikliğinin bunu tam olarak gerçekleştirdiğini söylemek henüz mümkün 

değildir, çünkü bazı noktalarda (hayvan deneyleri gibi) AB içindeki uygulamanın 

netleşmesi ve en son değişim direktifinde atıfta bulunulan kılavuzun yayınlanmasını 

beklemek gerekmektedir. 

Diğer yandan eksik kalan bir başka nokta ise mevzuatta gereken değişiklik 

yapılmış olmasına rağmen piyasa gözetim ve denetimini yapacak ve bu iş için 

gerekli eğiminden geçmiş bir kadro henüz ortada yoktur, kısa bir süre içinde de 

olması imkânsız görünmektedir. Bu nedenle söz konusu olan organizasyon ve eğitim 

eksikliğinin süratle giderilmesi ve açığın kapatılması için ihtiyaç duyulan hamle, 

hazırlık ve eğitimlerin Sağlık Bakanlığınca süratle yapılması gerekmektedir. AB ile 

uyumun tam olarak sağlanması ancak bu eksiklikler tamamlandıktan sonra mümkün 

olacaktır. 

AB içerisinde son zamanlarda gelişmekte olan bir başka akım tehlikeli madde 

ve müstahzarların kontrol altına alınmasını hedeflemektedir. Bu akımın öncüleri 

tarafından yürürlüğe konulması önerilen ve AB içerisinde muhtelif kademe ve fo- 



rumlarda yoğun şekilde tartışmalara konu olan REACH (Registration, Evaluation, 

Authorisation and Restriction of CHemicals – Kimyasalların kaydedilmesi, değer- 

lendirilmesi, izin verilmesi ve sınırlanması) mevzuatı AB parlamentosu tarafından 

kabul edilmiş olup Haziran 2008’de uygulanmaya başlayacaktır. Söz konusu AB 

mevzuatı bu gibi tehlikeli kimyasallar ile birlikte bunları içeren müstahzarların da 

belli bir eşik oran aşıldığı takdirde kayıt altına alınması ve takibini önermektedir. 

Bu mevzuatın önerilen şekliyle kabul edilmesinin AB kimya sanayine oldukça ağır 

bir külfet getireceği önümüzdeki yıllarda tam olarak ortaya çıkacaktır ki, bu da 

kimyasalların güvenli kullanımı için gereken bedel olarak görülmektedir. Diğer taraftan, 

külfetin nimeti aşması halinde sadece kimya sanayi değil, tüm toplumun 

bundan zarar görmesi olasılığı da gözden uzak tutulmamalıdır. Kozmetik ve temizlik 

maddeleri sektörü de bu yeni girişim kapsamında olmakla beraber kozmetik 

sektörünün mevzuat sonuçlarından çok fazla etkilenmesi beklenmemektedir. 

Buna rağmen hem AB ile ortaklık görüşmelerine başlanmış olması, hem de REACH 

kapsamına giren özellikle temizlik ürünlerinin AB ile ticaretinin yapılıyor olması nedeniyle 

bu gelişmelerin yakından takip edilmesi ve gerekli tedbir ve uygulamaların 

gecikmesizin yürürlüğe koyulması önem taşımaktadır. 

AB ile uyum çalışmalarında gelinen noktada mevzuat açısından uyum önemli 

ölçüde sağlanmış olmakla birlikte uyumun hayati bir parçası olan piyasa gözetim 

ve denetimi henüz kurulamamıştır. Bu konuda hükümetin gerekli kaynakları ayırması 

ve denetim faaliyetini yürütecek kurum ve kuruluşların hızla faaliyete geçirilmesi 

gerekmektedir. 

Kozmetik ürün sektörü AB’ye katılım sürecinden etkilenmemek için AB mevzuat 

ve değerlerini benimseme yolunda süratle ilerlemelidir. Bunun için gerekli olan 

eğitimler muhtelif organizasyonlar tarafından düzenlenmekte olup ilgili firmaların 

vakit ayırıp katılım sağlaması önem taşımaktadır. Eğer sektör kendi üzerine düşenleri 

(mevzuat uyumu, yeniden yapılanma) hızlı ve doğru şekilde tamamlayabilirse 

AB’ye katılım sürecinin yaratacağı fırsatları değerlendirme imkânımız da o kadar 

erken doğacaktır. Gerekli organizasyonel altyapı sağlandığında AB’ye katılım sürecinin 

sektördeki büyümeyi olumlu etkileyeceğini düşünüyoruz. 

Sabun tüketiminin en önemli kaynağının insan cildinin temizliği olduğu eldeki 

tüketim verilerinden anlaşılmaktadır. İnsan vücudunun temizlenmesinde kullanılan 

madde ve müstahzarlar ise kozmetik ürün olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle 

el/yüz/banyo/tuvalet /deodorant sabunlar da kozmetik ürün olarak değerlendirilmektedir. 


91

92 


Diğer taraftan, Kozmetik Kanunu ve kozmetik Yönetmeliği kapsamı dışında ka- 

lan, insan cildinin temizliği dışında kullanım alanı olan sabunlar (krem sabunlar, 

granül sabunlar, bulaşık sabunları, çamaşır sabunları, arap sabunu, v.b.) ise “Gıda 

Maddeleri ile Eşya ve Levazımın Hususi Vasıflarını Belirleyen Tüzük” hükümlerine 

tabi olup, 13 Kasım 2004’te yapılan tüzük değişikliği ve buna bağlı olarak 12 Eylül 

2005’te Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 5 adet Tebliğ kapsamında 

olup, bu ürünlerde de izin mecburiyeti kaldırılıp yerine bildirim zorunluluğu getirilmiştir. 

Bu tebliğlerin isimleri aşağıda verilmiştir: 

1. Biyolojik Parçalanabilirlik Oranı ve Test Metotları Tebliği 

2. Çamaşır Suyu ve Mekanik Temizleme Tozu Etiketlenmesine Dair Tebliğ 

3. Deterjanların Bildirim Esaslarının belirlenmesine Dair Tebliğ 

4. Deterjanların nitelikleri ile Ambalaj ve Etiketlerine Dair Tebliğ 

5. Numune alma işlemlerine Ait Hususların Belirlenmesine Dair Tebliğ 

Yayınlanan bu tebliğlerin isimlerinden de anlaşılacağı gibi ön izin mecburiyeti 

kaldırılıyor, yerine piyasaya süren (üretici / dağıtıcı / ithalatçı) tarafından Sağlık Bakanlığına 

bildirimde bulunulması esası getiriliyor. Bu şekilde daha önceden kontrol 

mekanizmasının omurgasını teşkil eden “önceden izin alma mecburiyeti” yerine, 

gerekli kontrol ve denetimin piyasada ve satışa sunulmuş olan ürünlerin gözetim ve 

incelenmesi suretiyle sağlanması esası getirilmiş oluyor. Her ne kadar bu değişikliğin 

amacı AB mevzuatı ile uyumun sağlanması ise de mevzuat değişikliğinin bunu 

gerçekleştirdiğini söylemek henüz mümkün değil, çünkü bazı noktalarda kavram 

karışıklığı yaşanıyor. Diğer yandan eksik kalan bir başka nokta ise mevzuatta gereken 

değişiklik yapılmış olmasına rağmen piyasa gözetim ve denetimini yapacak 

ve bu iş için gerekli eğiminden geçmiş bir kadro henüz ortada yok, kısa bir süre 

içinde de olması imkânsız görünüyor. Bu nedenle söz konusu olan organizasyon 

ve eğitim eksikliğinin süratle giderilmesi ve açığın kapatılması için ihtiyaç duyulan 

hamle, hazırlık ve eğitimlerin Sağlık Bakanlığınca süratle yapılması gerekmektedir. 

AB ile uyumun tam olarak sağlanması ancak bu eksiklikler tamamlandıktan sonra 

mümkün olacaktır. 

Avrupa Birliği yıllardan beri deterjan ve temizlik maddeleri sektörünün insan, 

çevre ve doğal hayat açısından güvenilebilir olmasını sağlamak açısından muhtelif 

zamanlarda uygulamaya konulmuş olan farklı direktifleri tek metinde toplamayı 

amaçlayan 2004/648 sayılı Deterjan Tüzüğünü Mart 2004’te kabul etmiş ve 

2005 yılı Ekim ayında da uygulamaya koymuş olup bu yeni tüzüğün getirdiği yenilikler 

konusunda bürokrasi ve sanayicinin bilgilendirilmesi gerekmektedir. Yapılan 

değişikliklerin temel amacı AB mevzuatı ile uyum sağlamak olmasına rağmen, 



2004/648 sayılı AB Deterjan tüzüğü ile ilgili uygulamalar yapılan değişikliklere yansıtılmadığı, 

anılan AB mevzuatı da 8 Ekim 2005 tarihinde yürürlüğe girdiği için amaç 

hasıl olmayıp tekrar bir mevzuat değişikliği yapılması gereği doğmuştur. Yeni değişikliklere 

gidilmeden önce AB mevzuat takviminin incelenerek hangi zaman 

dilimleri içerisinde mevzuat değişikliklerinin gündeme geleceğinin öğrenilmesi ve 

gelişmeler takip edilerek yurt içinde de uyumlu mevzuatın yürürlüğe konulmasının 

sağlanması gerekmektedir. 


93

94 


6. SEKTÖRÜN AB UYUM SÜRECİNDE GELDİĞİ NOKTA, 

KARŞILAŞTIKLARI UYUM SORUNLARI 

6.1. PAZAR BÜYÜKLÜĞÜ 

COLIPA (“The European Cosmetic, Toiletry and Perfumery Association” – Avrupa 

Kozmetik, Tuvalet Müstahzarları ve Parfüm Üreticileri Birliği) 2006 yılı tüketim 

verilerine göre Dünya kozmetik pazarı, tüketici fiyatlarıyla yaklaşık 150 milyar Avro 

(€) büyüklüğe sahip olup bu pazarın ABD pazarı 45,1 milyar, AB pazarı 62,5 milyar, 

Japonya pazarı 20 milyar Avro (€) büyüklüğe sahip olup geri kalan 22,4 milyar 

Avro (€) da diğer ülkeleri kapsamaktadır. 2006 yılı itibariyle yaklaşık olarak 1,5 

milyar € büyüklüğüne ulaşan Türkiye kozmetik sektörünün dünya pazarındaki payı 

%1,0; Türkiye kozmetik firmalarının toplam dünya cirosundan aldığı pay ise %1,3 

civarındadır. 

Dünya temizlik maddeleri pazarında AB ülkeleri ihracatın % 65’ini, ithalatın ise 

%54’ünü gerçekleştirerek bu ticarette belirleyici rol oynamaktadır. AISE (Avrupa 

Birliği Sabun, Deterjan, Koruyucular ve Temizlik Maddeleri Üreticileri Birliği) verilerine 

göre AB’de temizlik maddeleri sektörü (AB 25 + Norveç + İsviçre) 2006 yıl sonu 

itibariyle tüketici fiyatlarıyla 30.4 milyar Avro büyüklüğe ulaşmış olup, bu pazarın 

6.4 milyar Avro (€) bölümü profesyonel temizlik ürünlerine aittir. 2006 yılında bir yıl 

öncesine göre %4,2 artış görülmektedir. Sabun pazarı geleneksel olarak bu veriler 

içerisinde ele alınmakta olup AB sabun Pazar büyüklüğü 2006 yılı itibariyle 586 

milyon Avro (€) seviyesine ulaşmıştır. Bu rakam bir yıl öncesine göre %1,3 büyüme 

içermektedir. 

6.2. TÜKETİM 

Kişi başına milli gelirin düşük olması nedeniyle ülkemizdeki kozmetik tüketimi 

oldukça düşüktür. ABD ve AB gibi dünya kozmetik sektörünü üretim ve tüketim 

açısından yönlendiren ülke nüfuslarının yaklaşık olarak % 80 kadarı kozmetik tüketicisidir. 

Türkiye’de bu oran yaklaşık olarak %20 civarındadır. 

COLIPA tarafından yayınlanan yıllık istatistiklere göre birim tüketim Türkiye iç 

pazarı ile karşılaştırıldığında aşağıdaki tablo ortaya çıkmaktadır. Bu durum, ülkemizde 

tüketicinin gelirinden kozmetik için ayırabildiği payın ne derece az olduğuna 

dikkat çekmektedir. 


Tüketici 

fiyatlar�yla 


Tablo 28. Muhtelif Kozmetik Kategorilerinde Ki�i Ba�� Tüketim Kar��la�t�rmas� 

€ / ki�i / y�l 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 

Kokulu 

AB ki�i ba�� 

harcama 

- 20,39 20,71 22,29 21,84 22,41 22,89 23,22 

Kozmetikler TR ki�i ba�� 

harcama 

1,12 1,17 0,92 1,25 1,48 1,50 1,77 1,93 

Renkli 


harcama 

- 16,77 17,47 17,52 17,18 17,89 18,31 19,15 

Kozmetikler TR ki�i ba�� 

harcama 

1,18 1,41 0,91 0,93 0,97 1,02 1,36 1,98 

Cilt Bak�m� 


harcama 

TR ki�i ba�� 

harcama 

- 

2,50 

28,84 

3,00 

31,40 

2,50 

33,37 

1,99 

34,35 

2,42 

35,90 

2,82 

36,87 

2,96 

40,04 

3,22 

Saç Bak�m� 


harcama 

TR ki�i ba�� 

harcama 

- 

5,48 

33,15 

6,79 

34,65 

5,43 

36,54 

6,02 

36,81 

6,45 

37,01 

6,30 

37,00 

6,54 

36,98 

6,71 

Tuvalet 


harcama 

- 33,77 35,38 36,14 36,22 36,04 36,31 36,57 

Malzemeleri TR ki�i ba�� 

harcama 

5,50 5,66 4,85 5,31 5,44 6,01 6,27 6,39 

TOPLAM 


harcama 

- 132,93 139,61 145,86 146,41 149,25 151,38 155,96 

KOZMET�K TR ki�i ba�� 

harcama 

15,79 18,03 14,63 15,50 16,77 17,64 18,90 20,23 

Kaynak: COLIPA (The European Cosmetic, Toiletry and Perfumery Association - Avrupa Birli�i Kozmetik 

Tuvalet Müstahzarlar� ve Parfüm Üreticileri Birli�i) 

COLIPA verilerine göre göre 2006 2006 y�l� sonunda yılı sonunda Avrupa Avrupa kozmetik kozmetik pazar� tüketici pazarı fiyatlar�yla tüketici 62,7 fiyatlarıyla 

milyar 62,7 € büyüklü�üne milyar € büyüklüğüne ula�m�� olup bir ulaşmış önceki y�la olup oranla bir önceki %4,2 oran�nda yıla oranla büyümü�tür. %4,2 oranın- 2006 

y�l�nda AB’de ki�i ba��na kozmetik ve kozmetik malzemeleri ortalama tüketimi en yüksek 

da büyümüştür. 2006 yılında AB’de kişi başına kozmetik ve kozmetik malzemeleri 

Norveç (ki�i ba�� 219 €) olurken, onu s�ras�yla �sviçre (211 €) ile �sveç ve Danimarka (171 €) 

ortalama takip etmektedir. tüketimi AB en ortalama yüksek kozmetik Norveç harcamas� (kişi başı 158 219 € €) olup olurken, ki�i ba�� onu en dü�ük sırasıyla harcama İsviçre 

(211 miktar� €) ile Yunanistan İsveç ve (121 Danimarka €) ve �rlanda’da (171 (133 €) €) takip görülmektedir. etmektedir. AB ortalama kozmetik 

harcaması 158 € olup kişi başı en düşük harcama miktarı Yunanistan (121 €) ve 

İrlanda’da 2002 y�l�nda (133 AB € ki�isel ) görülmektedir. 

bak�m pazar�n�n dörtte birinden fazlas� saç bak�m ürünleri (%25,1) 

iken 2006 y�l�nda %23,7 seviyesine gerilemi�, kokulu kozmetikler çok az da olsa pazar 

kaybetmi� 2002 yılında (2002 AB %15,4 kişisel iken bakım 2006 pazarının %14,9), kozmetik dörtte birinden malzemeleri fazlası (toiletries) saç bakım pazar� ürünleri hafif 

(%25,1) daralma iken ya�ayarak 2006 %24,8’den yılında %23,7 %23,4’e seviyesine gerilemi�tir. gerilemiş, Bunlara kokulu kar��l�k renkli kozmetikler kozmetikler çok pazar az da 

pay�n� 2002’de %11,9’dan 2006’da %12,3’e ç�karm��t�r. �ncelenen dönemde cilt bak�m 

olsa pazar kaybetmiş (2002 %15,4 iken 2006 %14,9), kozmetik malzemeleri (toilet- 

ürünleri ise %22,8’den %25,7’ye yükselirken di�er kategorilere göre pazar pay�n� önemli 

ries) ölçüde pazarı artt�rm��t�r. hafif daralma Son y�llarda yaşayarak cilt bak�m %24,8’den ürünlerinin %23,4’e di�er kategorilere gerilemiştir. göre Bunlara daha h�zl� karşılık 

büyümeye renkli kozmetikler devam etti�i pazar de bu verilerden payını 2002’de anla��lmaktad�r. %11,9’dan 2006’da %12,3’e çıkarmıştır. 

İncelenen dönemde cilt bakım ürünleri ise %22,8’den %25,7’ye yükselirken diğer 

kategorilere AB kozmetik göre pazar� pazar içinde payını 2002 y�l�nda önemli en ölçüde büyük paya arttırmıştır. sahip 5 Son ülke yıllarda s�ras�yla Almanya, cilt bakım 

ürünlerinin Fransa, �ngiltere, diğer kategorilere �talya ve �spanya göre 2006 daha y�l�nda hızlı da büyümeye ayni s�ralamay� devam muhafaza ettiği etmi�lerdir. de bu veri- 

2002 y�l�nda en h�zl� büyüme gösteren pazarlar Norveç (%13,2), �rlanda (%9,8), Danimarka 

lerden anlaşılmaktadır. 


83 

95

96 


AB kozmetik pazarı içinde 2002 yılında en büyük paya sahip 5 ülke sırasıyla 

Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya ve İspanya 2006 yılında da ayni sıralamayı muhafaza 

etmişlerdir. 2002 yılında en hızlı büyüme gösteren pazarlar Norveç (%13,2), 

84 

İrlanda (%9,8), Danimarka (%8,6), İsveç (%6,9) ve İsviçre (%6,9) iken 2006 yılında en 

hızlı büyüyen pazarlar Norveç (%8,8), Danimarka (%8,0), İngiltere (%8,0) ve İspan- 

(%8,6), �sveç (%6,9) ve �sviçre (%6,9) iken 2006 y�l�nda en h�zl� büyüyen pazarlar Norveç 

ya 

(%8,8), 

(%4,6) 

Danimarka 

olmuştur. 

(%8,0), 

Bunlara 

�ngiltere 

karşılık 

(%8,0) 

Almanya, 

ve �spanya 

İsviçre, 

(%4,6) 

İtalya 

olmu�tur. 

ve Fransa 

Bunlara 

gibi 

kar��l�k 

gelişmiş 

pazarlar Almanya, ortalamanın �sviçre, �talya altında ve Fransa büyüme gibi göstermiştir. 

geli�mi� pazarlar ortalaman�n alt�nda büyüme 


COLIPA tarafından yayınlanan AB içi kozmetik ticaret ve tüketim istatistikleri 

fabrika COLIPA çıkış taraf�ndan fiyatı veya yay�nlanan perakende AB içi kozmetik fiyatı olarak ticaret verilmektedir. ve tüketim istatistikleri Türkiye birim fabrika tüketim ç�k�� 

değerleri 

fiyat� veya 

ise 

perakende 

daha önce 

fiyat� 

açıklandığı 

olarak verilmektedir. 

şekilde 

Türkiye 

ve tüketici 

birim tüketim 

fiyatları 

de�erleri 

bazında 

ise 

oluşan 

daha 

önce aç�kland�� ekilde ve tüketici fiyatlar� baz�nda olu�an verilere dayanmaktad�r. Fikir 

verilere verebilmek dayanmaktadır. amac�yla tüketici Fikir fiyatlar� verebilmek baz�nda amacıyla AB ve Türkiye tüketici istatistikleri fiyatları bazında kar��la�t�rmal� AB ve 

Türkiye olarak istatistikleri a�a��daki tabloda karşılaştırmalı verilmi�tir. olarak aşağıdaki tabloda verilmiştir. 

Tablo 29. Baz� Avrupa Ülkelerindeki Kozmetik Ki�i Ba�� Tüketiminin Türkiye ile 

Mukayesesi €/ki�i (2006) 


Türkiye Yunanistan Almanya �spanya Hollanda Fransa 

Norveç & 

�sviçre 

AB Ort. 

Nüfus / 1000 71.896 11.116 82.365 44.068 16.341 63.047 12.091 401.824 

Kokulu 

Kozmetikler 

Renkli 

Kozmetikler 

1,93 13,13 18,69 38,46 23,56 28,22 28,04 23,22 

1,98 13,58 13,77 13,98 17,56 17,69 27,38 19,15 

Cilt Bak�m� 3,22 34,90 35,20 44,66 33,78 51,64 58,14 40,04 

Saç Bak�m� 6,71 39,49 33,91 38,21 34,45 38,75 49,71 36,98 

Tuvalet 

Malzemeleri 

6,39 19,79 40,65 33,56 39,78 29,28 51,61 36,57 

TOPLAM 

KOZMET�K 20,23 120,90 142,20 168,87 149,13 165,59 214,20 155,97 

Kaynak: COLIPA (The European Cosmetic, Toiletry and Perfumery Association - Avrupa Birli�i Kozmetik 

Tuvalet Müstahzarlar� ve Parfüm Üreticileri Birli�i) 

Veriler, üzerinde yorum yorum yap�lamayacak yapılamayacak kadar çarp�c�d�r. kadar çarpıcıdır. Türkiye’de Türkiye’de kozmetik ürünlere kozmetik 

ürünlere 

yap�lan 

yapılan 

ki�isel harcama 

kişisel harcama 

AB ortalamas�n�n 

AB ortalamasının 

yakla��k onda 

yaklaşık 

biri civar�ndad�r. 

onda biri 

Kom�u 

civarındadır. 

ülke 

Yunanistan’�n ki�i ba�� kozmetik harcamas� Türkiye’nin yakla��k olarak yedi kat�d�r. Bu 

Komşu görüntünün ülke temel Yunanistan’ın gerekçesi Türkiye’de kişi başı kozmetik ki�isel gelirin harcaması AB ortalamas�yla Türkiye’nin k�yasland��nda yaklaşık olarak çok 

yedi gerilerde katıdır. kalmas�d�r. Bu görüntünün Türkiye’de temel ortalama gerekçesi ki�isel gelir Türkiye’de seviyesi yükseldikçe kişisel gelirin ki�i AB ba�� ortalama- tüketim 

sıyla istatistikleri kıyaslandığında de AB ortalamas�na çok gerilerde do�ru yükselecektir. kalmasıdır. Türkiye’de ortalama kişisel gelir seviyesi 

yükseldikçe kişi başı tüketim istatistikleri de AB ortalamasına doğru yüksele- 

AB içerisinde deterjan ve temizlik maddeleri tüketimine yönelik veriler, kozmetik tüketimi ile 

cektir. 

ilgili verilerde oldu�u kadar kolay bulunamamaktad�r. Bu nedenle AB deterjan ve temizlik 

maddeleri üreticileri birli�i AISE bir süre önce istatistik çal��malar yapmak amac�yla veri 

toplamaya AB içerisinde ba�lam�� deterjan olup elimizde ve temizlik �imdilik maddeleri 2003 y�l� tüketimine verileri bulunmaktad�r. yönelik veriler, Bu verilerin kozmetik 

tüketimi incelemesi ile a�a��da ilgili verilerde Tablo 30’da olduğu verilmi�tir. kadar kolay bulunamamaktadır. Bu nedenle AB 

deterjan ve temizlik maddeleri üreticileri birliği AISE bir süre önce istatistik çalış-


malar yapmak amacıyla veri toplamaya başlamış olup elimizde şimdilik 2003 yılı 

verileri bulunmaktadır. Bu verilerin incelemesi aşağıda Tablo 30’da verilmiştir. 85 

Tablo 30. Avrupa Ülkeleri Deterjan ve Temizlik Malzemeleri Ortalama Ki�i Ba�� 

Tüketiminin Türkiye ile Mukayesesi €/ki�i (2003) 

Türkiye AB Ortalamas� 

Nüfus / 1000 70.235 395.853 

Sabun 1,92 1,82 

Çama��r Tozu 10,19 31,13 

Bula��k 2,03 8,23 

Ev Temizli�i 2,45 8,72 

Çama��r Suyu 1,48 2,15 

TOPLAM 18,07 52,05 

Kaynak: COLIPA (The European Cosmetic, Toiletry and Perfumery 

Association - Avrupa Birli�i Kozmetik Tuvalet Müstahzarlar� ve 

Parfüm Üreticileri Birli�i) 

AB AB içindeki ki�i kişi ba�� başı tüketim tüketim de�erleri değerleri Türkiye Türkiye ortalamas�n�n ortalamasının oldukça oldukça üzerinde olup üzerinde AB 

olup içerisinde AB içerisinde ki�i ba�� deterjan kişi başı ve deterjan temizlik ve maddeleri temizlik tüketimi, maddeleri Türkiye’deki tüketimi, ki�i Türkiye’deki ba�� tüketimin kişi 

başı 

yakla��k 

tüketimin 

olarak 

yaklaşık 

2,5 kat� kadard�r. 

olarak 2,5 katı kadardır. 

Kat� sabun üretimi ço�u zaman ayr� bir sektör olarak ele al�nmaktad�r. Bu sektör geleneksel 

olup 

Katı 

di�er 

sabun 

ürün 

üretimi 

gamlar�ndaki 

çoğu zaman 

yenilikler 

ayrı 

nedeniyle 

bir sektör 

zaman 

olarak 

içinde 

ele 

pay 

alınmaktadır. 

kaybetmi� olmas�na 

Bu sektör 

geleneksel ra�men el/yüz olup temizli�i diğer ve ürün banyo gamlarındaki kullan�m�nda önemli yenilikler yer tutmaya nedeniyle devam zaman etmektedir. içinde Di�er pay 

kaybetmiş taraftan, özellikle olmasına ki�isel rağmen bak�m el/yüz ürünlerindeki temizliği geli�tirme ve banyo çal��malar� kullanımında nedeniyle kat� önemli sabun yer 

piyasas� bu kategoride Pazar kaybetmeye devam etmektedir. 

tutmaya devam etmektedir. Diğer taraftan, özellikle kişisel bakım ürünlerindeki 

geliştirme AB içinde çalışmaları ki�i ba�� sabun nedeniyle tüketimi Türkiye katı sabun ortalamas�na piyasası göre bu dü�üktür. kategoride Bunun Pazar temel nedeni, kaybetmeye 

AB içinde devam s�v� etmektedir. 

sabun, vücut jeli veya du� jeli olarak an�lan kategorinin Türkiye’de henüz 

geli�memi� olmas�d�r. AB’de ayr� bir kategoride ele al�nan bu ürün Türkiye’de sabun 

kategorisinin AB içinde içinde kişi başı görünmektedir. sabun tüketimi �ç piyasada Türkiye alt ortalamasına sektörler geli�tikçe göre bugün düşüktür. sabun olarak Bunun 

tüketilen baz� ki�isel temizlik ve bak�m kategorileri büyük olas�l�kla kendi ba��ms�z ürün 

temel 

kategorisini 

nedeni, 

olu�turacak 

AB içinde 

ve sabun 

sıvı sabun, 

tüketimi 

vücut 

göreceli 

jeli 

olarak 

veya 

azalacakt�r. 

duş jeli olarak anılan kategorinin 

Türkiye’de henüz gelişmemiş olmasıdır. AB’de ayrı bir kategoride ele alınan bu 

ürün Türkiye Türkiye’de ortalama sabun fabrika kategorisinin ç�k�� fiyatlar� AB içinde ülkelerine görünmektedir. göre oldukça dü�üktür, İç piyasada bu nedenle alt sektör- Türk 

ler 

ürünlerinin 

geliştikçe 

söz 

bugün 

konusu 

sabun 

pazarlarda 

olarak 

rekabet 

tüketilen 

gücü oldukça 

bazı kişisel 

yüksektir. 

temizlik 

Ancak 


burada, 

bakım 

Türkiye’de 

kategori- 

a��rl�kl� olarak banyo ve çama��r sabunu gibi nispeten ucuz sabunlar�n kullan�ld�� da 

leri unutulmamal�d�r. 

büyük olasılıkla kendi bağımsız ürün kategorisini oluşturacak ve sabun tüketimi 

göreceli olarak azalacaktır. 

4703 say�l� Kanuna göre ürün güvenli�i piyasaya verenin yükümlülü�ü olup art�k izin almak 

gere�i Türkiye ortadan ortalama kalkm��, fabrika yerine piyasaya çıkış fiyatları sürenin AB bildirim ülkelerine sorumlulu�u göre oldukça getirilmi�tir. düşüktür, Buna göre bu 

nedenle piyasa ve Türk teknik ürünlerinin düzenlemeler söz yetkili konusu mercii pazarlarda taraf�ndan rekabet yap�lacak, gücü sadece oldukça bu düzenlemelere yüksektir. 

uyan ürünler piyasaya verilecektir. Ürün sorumlulu�u piyasaya verene aittir. Piyasan�n 

Ancak burada, Türkiye’de ağırlıklı olarak banyo ve çamaşır sabunu gibi nispeten 

denetlenmesi ise yine yetkili merciinin sorumlulu�unda olup piyasalar�n kontrolü �eklinde 

ucuz yap�l�r. sabunların Etkin bir kullanıldığı piyasa gözetim da unutulmamalıdır. 

ve denetim mekanizmas� kurulmas� ve i�letilmesi için 

organizasyonel altyap�n�n kurulmas� �artt�r. 


97

98 


4703 sayılı Kanuna göre ürün güvenliği piyasaya verenin yükümlülüğü olup ar- 

tık izin almak gereği ortadan kalkmış, yerine piyasaya sürenin bildirim sorumluluğu 

getirilmiştir. Buna göre piyasa ve teknik düzenlemeler yetkili mercii tarafından yapılacak, 

sadece bu düzenlemelere uyan ürünler piyasaya verilecektir. Ürün sorumluluğu 

piyasaya verene aittir. Piyasanın denetlenmesi ise yine yetkili merciinin 

sorumluluğunda olup piyasaların kontrolü şeklinde yapılır. Etkin bir piyasa gözetim 

ve denetim mekanizması kurulması ve işletilmesi için organizasyonel altyapının kurulması 

şarttır. 


7. SEKTÖREL YAPILANMA 


Kozmetik sanayinin en önemli iş ortakları ambalaj sanayi ile reklam sektörüdür. 

Öyle ki ürün ne kadar iyi olursa olsun onu gösteren ambalajıdır, iyi bir reklam kampanyası 

ve doğru konumlandırma da kozmetik ürünler için hayati önem taşımaktadır. 

Reklam ve ürün tanıtımı son zamanlarda satış noktalarına kadar inmiş olup 

direkt üretimde çalışan işçi sayısından daha fazlasına dağıtım ve tanıtım hizmetleri 

(market içi aktivite elemanları), reklamlar, promosyonlar, sponsorluklar, halkla ilişkiler 

gibi destek hizmetlerde istihdam sağlanmaktadır. 

Türkiye’de ambalaj sanayi son yıllarda çok hızlı bir gelişme göstermiş olup kaliteye 

uygun ambalajı yurt içinden temin etmek kolaylıkla mümkün hale gelmiştir. 

Yerli sanayi tarafından yaratılmış çok sayıda başarılı kozmetik ambalaj örneği 

vardır. Ambalaj sanayinin hammadde olarak kullandığı pek çok plastik madde 

ise yurt dışından getirilmekte, sadece bu nedenle dahi olsa ambalaj sanayi yurtdışına 

bağımlı kalmaktadır. Bunun çözümü ise özellikle ambalaj sanayinde kullanılan 

ve ithalatı önemli boyutlara ulaşan bazı önemli hammaddelerde bir program 

çerçevesinde yurt içinden ikame imkânları araştırılmalı, gerekli durumlarda yatırım 

teşvik edilmelidir. Bazı kozmetik hammaddeleri ve ambalaj maddeleri için gereksinimler 

belli ve bir o kadar da basit olup yurt içi üretiminin bu gereksinimlere cevap 

verecek esnekliği göstermesi ve gerekli yatırımların yapılması halinde ithalata bağımlılığın 

hissedilir oranda ortadan kalkacağı söylenebilir. 

Sabun sektörünün önemli girdileri donyağı ve tropik bitkisel yağlar, ambalaj 

sanayi ürünleri, kostik soda ve tuz olarak tanımlanabilir. Bunlardan en önemli ithal 

kalemini teşkil eden donyağı genellikle ABD’den, tropik yağlar ise Malezya veya 

Endonezya’dan ithal edilmektedir. Sabunluk yağ ithalatı belli bir standarda oturtulmuş 

olup herhangi bir kalite sorunu yaşanmamaktadır. Diğer taraftan ithalat 

yapılan ülkelerin uzaklığı, her zaman uygun gemi bulunamaması gibi nedenlerle 

ülke içinde yaklaşık 3 – 4 aylık sabunluk yağ stoku bulundurulmaktadır. Özellikle 

büyük firmalara ait modern depolama tesisleri mevcut olup ayrıca bu hizmet 

birtakım liman tesisleri tarafından da verilebilmekte ve hammadde depolama 

açısından sorunlarla karşılaşılmamaktadır. Deterjan ve temizlik maddeleri sektörünün 

önemli girdileri LABSA, SCMC, STTP, sodyum karbonat, sodyum sülfat, optik 

ağartıcılar, enzimler, ambalaj sanayi ürünleri ve parfümler olarak tanımlanabilir. 

Bunlardan bazıları yerli sanayi tarafından sağlanmakla birlikte miktar olarak ihtiyacı 

karşılamaya yetersizdir. 


99

100 


Türkiye’de ambalaj sanayi son yıllarda çok hızlı bir gelişme göstermiş olup ka- 

liteye uygun ambalajı yurt içinden temin etmek mümkün hale gelmiştir. Ambalaj 

sanayinin hammadde olarak kullandığı pek çok plastik madde ise yurt dışından 

getirilmekte, sadece bu nedenle dahi olsa ambalaj sanayi yurtdışına bağımlı 

kalmaktadır. Bunun çözümü ise özellikle ambalaj sanayinde kullanılan ve ithalatı 

önemli boyutlara ulaşan plastik maddelerde bir program çerçevesinde yurt 

içinden ikame imkânları araştırılmalı, gerekli durumlarda yatırım teşvik edilmelidir. 

Kostik soda ve tuz üretimi yurt içinde yapılmakla beraber kullanım yerlerine ve 

ihtiyaca göre esneklik henüz yeterince oluşmamıştır. Sodyum karbonat, sodyum 

sülfat ve SCMC üretimi yurt içinde yapılmakla beraber kullanım yerlerine ve ihtiyaca 

göre esnekli henüz yeterince oluşmamıştır. Bunun sonucu olarak kısmen de 

olsa bu maddeler ithal olarak üretim tesislerine girmektedir. Hâlbuki gereksinimler 

belli ve bir o kadar da basit olup yurt içi hammadde üretiminin bu gereksinimlere 

cevap verecek esnekliği göstermesi ve gerekli yatırımların yapılması halinde bu 

kalemlerde ithalata bağımlılığın tümüyle ortadan kalkacağı söylenebilir. 

18.05.2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve 

Borsalar Kanununun 57.ci maddesine dayanılarak 12.02.2005 tarih 25725 sayılı 

Resmi Gazete yayınlanan Türkiye Sektör Meclislerinin Kuruluş, Görev ve Çalışma 

Yönetmeliği ile “Türkiye Kozmetik ve Temizlik Ürünleri Sanayi Meclisi” çalışmalarına 

başlamıştır. 21.07.2006 tarihinde yapılan ilk sektör meclisi toplantısı ile Türkiye Kozmetik 

ve Temizlik Ürünleri Sanayi Meclisi başkanı olarak Sayın Ahmet Pura seçilmiştir. 

Ayrıca Sayın Gökhan Saraç ve Sayın Vuranel Okay’da başkan yardımcı olarak 

seçilmişlerdir. İlk toplantıda sektör meclisinin çalışma takvimi ve çalışma yönteminin 

belirlenmesi yapılmıştır. 

12.10.2006 tarihinde sektör meclisi ikinci toplantısını gerçekleştirmiştir. Bu toplantı 

sonrasında yeni kozmetik yasasının uygulamasındaki önemli noktalar belirlenmiştir. 

Marka koruma grubunun çalışmaları, sahte ve taklit ürünlerin engellenmesi 

konusunda yapılan çalışmalar değerlendirilmiştir. Sabun satışlarından alınan borsa 

tescil harcı konusu tartışılmıştır. Sektöre yeni üyelik için önerilen adaylar ve firmalar, 

perakende mağazacılık yasa tasarısı, COLIPA üyeliği ve COLIPA ile ilişkiler, Ambalaj 

ve ambalaj atıklarının kontrolü yönetmeliği ile ilgili çalışmalar ile TC. Çevre ve 

Orman Bakanlığı’nın “Kimyasallar alanında kurumsal kapasitenin güçlendirilmesi 

projesi” hakkında bilgi ve görüş alış verişi yapılmıştır. 

11.01.2007 tarihinde sektör meclisi üçüncü toplantısını gerçekleştirmiştir. Bu toplantıda 

reklam kurulunun çalışmaları hakkında bilgilendirme yapılmıştır. Sektörün 

acil sorunları tartışılmıştır. Ambalaj ve ambalaj atıklarının kontrolü yönetmeliği hakkında 

görüşme açılmıştır. Meclise başvuran yeni üyelerin durumları görüşülmüştür. 



09.05.2007 tarihinde sektör meclisi dördüncü toplantısını gerçekleştirmiştir. Bu 

toplantıda sektörün 9. Aylık çalışma raporu sunulmuştur. TC. Sağlık Bakanlığı’nın 

sektöre yönelik faaliyet planları ve TC. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın sektörümüzle 

ilgili görüş ve beklentileri bakanlık temsilcileri tarafından aktarılmıştır. Atıf bertaraf 

tesislerinin yetersiz kalması ve bu konuda yeni projeler hakkında görüşme ile iş 

yasası ile ilgili özürlü, eski yükümlü ve terör mağduru çalıştırma zorunluluğu konuları 

tartışılmıştır. 

12.07.2007 tarihinde sektör meclisi beşinci toplantısını gerçekleştirmiştir. Bu toplantıda 

TC. Sağlık Bakanlığı’nın sektöre yönelik faaliyet planları hakkında bakanlık 

temsilci açıklamalar yapmıştır. Piyasa gözetim ve denetim uygulamalarının yetersiz 

kalması, reklam kurulunun uygulamaları konusunda görüşme, sektörde üretilen 

ürünlerden alınan ÖTV’nin indirilmesi konusunda girişimde bulunulması, iş yasası ile 

ilgili görüşmeler gibi sektörün acil sorunları tartışılmıştır. İlgili yönetmelik çerçevesinde 

sektöre akademik danışman olarak Yrd. Doç. Dr. Murat Atan atanmıştır. 

25.10.2007 tarihinde sektör meclisi altıncı toplantısını gerçekleştirmiştir. Bu toplantıda 

AB Kozmetik ve Temizlik Ürünleri piyasası hakkında bilgilendirme yapılmıştır. 

TC. Sağlık Bakanlığı’nın yetkilisi piyasa gözetim ve denetim faaliyetleri hakkında 

bilgilendirme yapmıştır. ÖTV indirimi talebi konusunda hazırlanan rapor sunulmuştur. 

Marka koruma grubu çalışmaları ve yasa hazırlığı konusunda bilgilendirme yapılmıştır. 

Atıf bertaraf tesislerinin yetersiz kalması ve bu konuda yeni projeler hakkında 

görüşler anlatılmıştır. Nizip sanayi ve Ticaret Odasına yapılan ziyaret ile ilgili 

bilgi verilmiştir. 

17.01.2008 tarihinde sektör meclisi yedinci toplantısını gerçekleştirmiştir. Bu toplantıda 

Tüketicinin korunması hakkında kanun’da değişiklik çalışmaları ile ilgili bilgi 

verilmiştir. REACH direktifi ve ülkemize etkileri tartışılmıştır. Ambalaj atıklarının kontrolü 

yönetmeliği ve “Sürdürülebilir Çamaşır Yıkama Deterjanı” proje çalışması hakkında 

bilgiler verilmiştir. Sektör raporu üyelere sunulmuştur. 


101

102 


8. SEKTÖRÜN REKABET GÜCÜNÜN ARTIRILMASI VE VERİMLİLİK 

Sektörün rekabet gücünü belirlemek ve irdeleyebilmek için yeterli veri elimizde 

yoktur, lakin dış ülkelerden toplanan sektör verileri ile TÜİK’den alınan dış ticaret 

verilerinin incelenmesi ile sektörümüzün rekabet gücü olduğu görülmektedir. 

COLIPA (Avrupa Birliği Kozmetik Tuvalet Müstahzarları ve Parfüm Üreticileri Birliği) 

tarafından her yıl düzenlenen AB kozmetik sektörünün yapısı ve ticaretin ülkeler 

arasındaki dağılımına baktığımız zaman yıllık artış oranı %4 – 5 civarında iken bu 

ülkelere ihracatımızda son yıllarda gördüğümüz artış oranları ürünlerimizin kalite 

ve fiyat açısından rekabet gücünün yükselmekte olduğuna işaret etmektedir. 

AISE (Avrupa Birliği Sabun, Deterjan, Koruyucular ve Temizlik Maddeleri Üreticileri 

Birliği) tarafından her yıl düzenlenen AB sabun ve temizlik maddeleri sektörünün 

yapısı ve ticaretin ülkeler arasındaki dağılımına baktığımız zaman 2006 yılında 

sektörün 30,4 milyar Avro (€) seviyesini muhafaza etmesine karşılık, bu rakam içerisinde 

sabun sektörü payının sadece 568 milyon € olduğu görülmektedir. Buna 

paralel olarak Türkiye ürettiği sabunun yaklaşık olarak % 60’ını ihraç etmektedir ve 

pek çok AB ülkesinde sabunlarımız beğeniyle kullanılmaktadır. 

İhracat olarak dış pazarlara henüz açılmakta olan sektörün esneklik, hazır kapasite, 

hızlı tepki ve rekabetçi fiyatlar gibi avantajlarına karşılık hammadde açısından 

dışa bağımlılık ve pahalı yakıt, elektrik, su ve istihdam gibi dezavantajları da 

bulunmaktadır. Türkiye’de yakıt ve elektriğin sanayiciye maliyeti rakip durumdaki 

ülkeler göre %25 – %35 daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu maliyetlerin rekabetçi 

seviyelere çekilmesi gerekmektedir. Kozmetik üretiminde özellikle yüksek 

teknoloji ürünleri için üniversite-sanayi işbirliği ve yerli hammadde üretimi teşvik 

edilerek yurt dışına bağımlılık azaltılmalı ve maliyetlerin düşürülmesine imkân sağlanmalıdır. 

Türkiye’de sabun üretiminde teknoloji üreten ve komple üretim tesisi kuran mühendislik 

firmaları yurt dışında da kalite ve maliyet avantajlarıyla ön plana çıkmış 

olup ülkemiz ve sektör için ek bir avantaj oluşturmaktadırlar. Bu bağlamda, yerli 

know-how üretimi teşvik edilerek yurt dışına bağımlılık azaltılmalı ve maliyetlerin 

düşürülmesine imkân sağlanmalıdır. Sabunların en önemli kullanım alanı olan insan 

vücudunun temizlenmesi ve bakımı açısından ön plana çıkan veya tercih 

edilmesi gereken belli bir teknoloji veya üretim felsefesi yoktur, firmalar kendilerine 

uygun metot ve tekniklerle üretim yapmakta ve yaratıcılık içeren ürünleri piyasaya 

verebildikleri veya vermeye devam ettikleri sürece de tüketici tarafından ürünleri 

satın alınarak ödüllendirilmektedirler. Bu bağlamda kendi ürünlerini diğerlerinden 



farklılaştıracak formülasyon, süreç veya kullanım şekli yaratabilen firmalar bu ödüle 

ulaşabileceklerdir. Duş jeli bunun güzel bir örneğidir. Sabun üretimi süreçlerinde 

yakın gelecekte önemli gelişmeler beklenmemekte, REACH girişimi ve muhtemel 

mevzuatın etkisini en az hissedecek sektörlerden biri olduğu düşünülmektedir. AB 

içerisindeki gelişmelerin yakından takibi ile yerli sanayicinin bu konuda eğitilmesi 

ve duyarlı olmasının sağlanması gerekmektedir. Bu konudaki gelişmelerin hazırlıklı 

olmayan işletmeleri zorlayacağı kadar, hazırlıklarını vaktinde tamamlamış olan işletmelerin 

önüne bir dizi yeni fırsatlar yaratacağı da gözden uzak tutulmamalıdır. 

Piyasa gözetim ve denetimi, AB ile uyumun temel taşı olan “malların serbest 

dolaşımı” ilkesinin gereğidir, bu sistem içinde bir malı piyasaya süren o malın devlet 

ve tüketiciye karşı tüm sorumluluğunu otomatik olarak üstlenmiş sayılır. Böyle bir 

sistemde piyasada satılmakta olan tüm tüketim ürünlerinin (gıda, kozmetik, temizlik 

ürünleri, tekstil ve benzeri diğer sınai ürünler) piyasa gözetim ve denetimlerinin 

ahenk içerisinde yürütülebilmesi için ve özel uzmanlık gerektirmediği sürece (ilaç, 

hassas aletler, özel elektronik vs.) tek elden yürütülmesinde etkin denetim ve maliyet 

kontrol imkanları açısından yarar görülmektedir. Bu nedenle şimdi olduğu gibi 

her bakanlık içerisinde ayrı bir piyasa gözetim ve denetim daire veya şubesi kurulmasından 

vazgeçilerek bağımsız bir kuruluş çatısı altında ayrı ve tek bir mekanizma 

oluşturulmalı, tüm piyasa gözetim ve denetim faaliyetleri ilgili bakanlıklardan 

alınacak yetkiyle bu kuruluş tarafından yürütülmelidir. Piyasa ve teknik düzenleme 

yetkileri tek bir kurul veya bakanlıkta (şimdi olduğu gibi Sağlık Bakanlığı veya Çevre 

Bakanlığı) toplanmalıdır. 

Mevzuat değişikliği ve yeni düzenlemeler konusunda sanayicinin ve tüketicinin 

eğitilmesi için gerekli kaynak ayrılmalı, bu konudaki AB fonlarından da yararlanmak 

suretiyle bu kesimlerin yasal ve teknik düzenlemeler hakkında bilinçlendirilmeleri 

sağlanmalıdır. Sektörel kuruluşların eğitim konusunda öncü rol oynayabileceği 

de gözden uzak tutulmamak suretiyle, sektörel kuruluşlar desteklenmeli ve 

bu kuruluşlara üyelik teşvik edilmelidir. Sektöre yönelik özel teşvik tedbir ve uygulamaları 

yoktur, lakin ihracat teşvikleri, Ar-Ge teşvikleri ve KOBİ’lere tanınan destek 

ve teşvikler yatay uygulamalar olup kozmetik sektöründe faaliyet gösteren firmalar 

da bu teşvikten faydalanmaktadır. Bugüne kadar halen yürürlükte olan teşvik 

sistemiyle ilgili olarak herhangi bir olumsuz görüş gelmemiş olup buna dayanarak 

mevcut sistemin çeşitlendirilerek ve yaygınlaştırılarak devamında yarar görülmektedir. 


103

104 


Tablo 31. Kozmetik ve Temizlik Maddeleri Sektörünün Sorunlar� ve Tedbir Önerileri 

Sorun / Tedbir / Faaliyet 

Sorun 1: 

Piyasa Gözetim ve Denetiminin Kurulmas� 

Tedbir 1: 

Piyasa gözetim ve denetiminin organizasyonu 

Faaliyet 1.1: 

Gerekli personel tayini veya istihdam� 

Faaliyet 1.2: 

Tayin veya istihdam edilen personele gerekli 

e�itimin verilmesi 


Sorumlu 

Kurulu� 

Sa�l�k 

Bakanl�� 

Sa�l�k 

Bakanl�� 

Sa�l�k 

Bakanl�� 

Sa�l�k 

Bakanl�� 

Sorun 2: 

Sa�l�k 

Laboratuarlar�n akreditasyonu 

Bakanl�� 

Tedbir 2: 

Sa�l�k 

Sa�l�k Bakanl�� Laboratuarlar�n�n akreditasyonu 

Faaliyet 2.1: 

Bakanl�� 

Sa�l�k Bakanl�� bünyesindeki laboratuarlar�n Sa�l�k 

akreditasyonu için program haz�rlanmas� ve 

TÜRKAK’a ba�vurulmas� 

Faaliyet 2.2: 

Bakanl�� 

Sa�l�k Bakanl�� bünyesindeki laboratuarlar�n Sa�l�k 

akreditasyonu için program çerçevesinde çal��ma 

yap�lmas� 

Bakanl�� 

Faaliyet 2.3: 

Sa�l�k Bakanl�� bir Tebli� yay�nlayarak analiz 

sonuçlar�nda akreditasyon arand��n� bildirmesi 

Faaliyet 2.4: 

Sa�l�k 

Bakanl�� 

Sa�l�k Bakanl�� - bir Tebli� ile analiz Sa�l�k 

bedelleriyle ilgili �effafl�k sa�lay�c� düzenleme 

yap�lmas� 

Bakanl�� 

Sorun 3: 

Kay�t d�� ekonomide tüketicinin, rekabetin ve 

devlet gelirlerinin zarar görmesi 

Tedbir 3: 

Kay�t d�� kozmetik üretim ve ticaretinin 

önlenmesi 

Faaliyet 3.1: 

Sa�l�k Bakanl�� taraf�ndan, bildirimsiz sat�lan 

kozmetik ürünlerin tespiti ile firmalar�n 

cezaland�r�lmas� 

Faaliyet 3.2: 

Sa�l�k Bakanl��na bildirimde bulunan firmalar�n 

risk baz�nda denetlenmesi 

Maliye 

Bakanl�� 

Sa�l�k 

Bakanl�� 

Sa�l�k 

Bakanl�� 

Sa�l�k 

Bakanl�� 

Sorun 4: 

Hammadde için d��a ba��ml�l�k 

Maliye Bak. 

Tedbir 4: 

Maliye Bak., 

D��a ba��ml�l��n azalt�lmas� 

DTM, DPT 

Faaliyet 4.1: 

Maliye Bak. 

Kozmetik ürün hammaddelerinin yerli üretiminin 

DTM, DPT 

te�vik edilmesi 

Faaliyet 4.2: 

Yüksek teknoloji gerektiren Kozmetik ürünler 

için Ar-Ge çal��malar�n�n te�vik edilmesi 

Maliye Bak. 

DTM, DPT 

Sorun 5: 

Üretimdeki girdilerin yüksek maliyeti 

Tedbir 5: 

Üretim maliyetlerinin azalt�lmas� 

Faaliyet 5.1: 

Yak�t, Elektrik, su gibi üretim girdilerinin 

maliyetinin dü�ürülmesi 

Faaliyet 5.2: 

�stihdam üzerindeki vergi ve harçlar�n azalt�larak 

üretim maliyetinin dü�ürülmesi 

Maliye Bak. 

Enerji & Tab. 

Kay. Bak. 

Maliye Bak. 

Enerji & Tab. 

Kay. Bak. 

Maliye Bak. 

Enerji & Tab. 

Kay. Bak. 

Maliye Bak. 

Çal��ma Bak. 

��birli�i Yap�lacak 

Kurulu�lar 

Ba�lama- 

Biti� Y�l� 

2007 – 2013 

Maliye Bakanl��, DTM 2006 – 2008 

Aç�klama 

Maliye Bakanl��, DTM 2006 – 2008 Yeni kanun haz�rlanmal� 

Tar�m, Çevre ve Sanayi 

Bakanl�klar� 

2006 

AB Komisyonu, DTM 2006 – 2008 

TÜRKAK, 

Maliye Bakanl��, 

2006 – 2013 

Mevcut kadrolarda bu i�e 

uygun personel atanmal� 

Muhtelif AB fonlar�ndan 

yararlan�lmal� 

TÜRKAK 2006 – 2008 Yeni kanun haz�rlanmal� 

TÜRKAK 2006 

TÜRKAK 2006 – 2013 

2008 

Maliye Bakanl��, DTM 2006 

Sa�l�k Bakanl��, 

San. ve Tic. Bakanl�� 

Maliye Bakanl��, San. ve 

Tic. Bakanl�� 







San. ve Tic. Bakanl��, 

Sa�l�k Bakanl�� 













2006 – 2013 

89 

Öncelik önemli merkezlerdeki 

laboratuarlara verilerek 

çal��malar yap�lmal� 

Yeterli say�da laboratuar için 

akreditasyon al�nd�ktan sonra 

yap�lmal� 

Ödenen analiz ücreti 

içerisinde, hangi i�lem için ne 

kadar para al�nd�� 

gösterilmeli 

Tüketicinin ve devletin 

korunmas� sa�lanmal�, Haks�z 

rekabet önlenmeli, 

2006 – 2013 Yeni kanun haz�rlanmal� 

2006 – 2013 

2006 – 2013 

Bildirimsiz üretim ve sat��n 

önlenmeli 

Bildirimli fakat kay�t d�� 

üretim ve sat��n önlenmeli 


2006 – 2013 D��a ba��ml�l�k azalt�lmal� 

2006 – 2013 D��a ba��ml�l�k azalt�lmal� 


2006 

2006 – 2013 

2006 – 2013 

2006 – 2013 

D�� pazarlarda rekabet gücü 

artt�r�lmal� 


artt�r�lmal� 


artt�r�lmal�

Sorun 6: 

AB mevzuat ve uygulamalar� hakk�nda genel 

bilgi eksikli�i 

Tedbir 6: 

Bürokrasiye, sanayiciye, tüketiciye bilgi 

aktar�lmas� 

Faaliyet 6.1: 

Bürokrasiye, sanayiciye, tüketiciye yönelik 

e�itimler düzenlenmesi 

Faaliyet 6.2: 

Bu konularda bilgi kayna�� olarak Sektörel 

Derneklere üyeli�in te�vik edilmesi 


ABGS, DTM, 

D��i�leri Bak. 

ABGS, DTM, 


ABGS, DTM, 


�çi�leri Bak. 


ABGS, DTM, 









2006 – 2009 Toplum bilgilendirilmeli 




Piyasa gözetim ve denetimi, AB ile uyumun temel ta�� olan “mallar�n serbest dola��m�” 

ilkesinin İhracatın gere�idir, teşvik bu edilmesine sistem içinde devam bir mal� piyasaya edilmelidir. süren o Özellikle mal�n devlet KOSGEB ve tüketiciye tarafından kar�� 

KOBİ’lere tüm sorumlulu�unu sağlanan otomatik destek olarak ve teşviklere üstlenmi� devam say�l�r. Böyle edilmeli, bir sistemde bu destek piyasada ve teşviklerden 

sat�lmakta 

daha olan tüm fazla tüketim firmanın ürünlerinin yararlandırılmasına (g�da, kozmetik, yönelik temizlik tanıtım ürünleri, ve tekstil eğitim ve benzeri faaliyetlerine di�er s�nai hız 

ürünler) piyasa gözetim ve denetimlerinin ahenk içerisinde yürütülebilmesi için ve özel 

verilmelidir. 

uzmanl�k gerektirmedi�i 

Ar-Ge faaliyetlerinin 

sürece (ilaç, 

teşvikine 

hassas 

devam 

aletler, 

edilmelidir. 

özel elektronik 

İstihdamın 

vs.) tek 

maliyetini 

elden 

azaltmaya yürütülmesinde yönelik etkin girişimlerde denetim ve maliyet bulunularak kontrol imkanlar� istihdam aç�s�ndan teşvik edilmelidir. yarar görülmektedir. Bugün Bu çok 

sayıda nedenle firmanın �imdi oldu�u kayıt gibi dışı kalma her bakanl�k gayretlerinin içerisinde temel ayr� bir nedeni piyasa gözetim olarak ve istihdamın denetim daire mali- 

veya �ubesi kurulmas�ndan vazgeçilerek ba��ms�z bir kurulu� çat�s� alt�nda ayr� ve tek bir 

yeti gösterilmektedir, buna engel olunması gerekir. 

mekanizma olu�turulmal�, tüm piyasa gözetim ve denetim faaliyetleri ilgili bakanl�klardan 

al�nacak yetkiyle bu kurulu� taraf�ndan yürütülmelidir. Piyasa ve teknik düzenleme yetkileri 

tek Analitik bir kurul altyapının veya bakanl�kta piyasa (�imdi gözetim oldu�u ve gibi denetim Sa�l�k sistemini Bakanl�� destekleyecek veya Çevre Bakanl��) şekilde 

güçlendirilmesinde toplanmal�d�r. yarar vardır. Türkiye’de pek çok laboratuar (özellikle resmi nitelik 

taşıyan, bir bakanlık bünyesinde faaliyet gösteren laboratuarlar) akredite olmamıştır 

Mevzuat ve de�i�ikli�i bu yönde ve yeni bir çaba düzenlemeler içerisine konusunda girmek sanayicinin gereğini de ve tüketicinin duymamışlardır. e�itilmesi AB 

için gerekli kaynak ayr�lmal�, bu konudaki AB fonlar�ndan da yararlanmak suretiyle bu 

ile 

kesimlerin 

uyum açısından 

yasal ve teknik 

analitik 

düzenlemeler 

altyapının 

hakk�nda 

oluşturulmasında 

bilinçlendirilmeleri 

akreditasyon 

sa�lanmal�d�r. 

kurumu 

Sektörel 

(bu 

görevi kurulu�lar�n yürütmek e�itim üzere konusunda TÜRKAK öncü kurulmuştur) rol oynayabilece�i ve akredite de gözden laboratuarların uzak tutulmamak varlığı suretiyle, büyük 

sektörel önem kurulu�lar taşımaktadır. desteklenmeli Pek çok ve bu AB kurulu�lara üyesi ülkede üyelik mahkemeler te�vik edilmelidir. akredite Sektöre olmayan yönelik 

özel te�vik tedbir ve uygulamalar� yoktur, lakin ihracat te�vikleri, Ar-Ge te�vikleri ve 

bir laboratuardan alınan raporu kanıt olarak kabul etmemektedir. Sektör açısın- 

KOB�’lere tan�nan destek ve te�vikler yatay uygulamalar olup kozmetik sektöründe faaliyet 

dan gösteren Sağlık firmalar Bakanlığı da bu bünyesindeki te�vikten faydalanmaktad�r. laboratuarların Bugüne belli bir kadar program halen yürürlükte çerçevesinde olan 

akreditasyon te�vik sistemiyle sürecine ilgili olarak girmelerinde herhangi bir yarar olumsuz vardır. görü� gelmemi� olup buna dayanarak 

mevcut sistemin çe�itlendirilerek ve yayg�nla�t�r�larak devam�nda yarar görülmektedir. 

Bu bağlamda özel sektör tarafından çalıştırılan laboratuarlardan da yararlanma 

�hracat�n yoluna te�vik gidilmeli, edilmesine resmi devam işlem edilmelidir. ve başvurularda Özellikle kullanılmak KOSGEB taraf�ndan amacıyla KOB�’lere yapıla- 

sa�lanan destek ve te�viklere devam edilmeli, bu destek ve te�viklerden daha fazla firman�n 

cak 

yararland�r�lmas�na 

analizlerin güvenilirliğinin 

yönelik tan�t�m 

sağlanması 

ve e�itim 

için 

faaliyetlerine 

mutlaka akreditasyon 

h�z verilmelidir. 

sürecinden 

Ar-Ge 

geçmiş faaliyetlerinin ve belgesi te�vikine olan devam laboratuarların edilmelidir. kullanılması �stihdam�n sağlanmalıdır. maliyetini azaltmaya Bu amaçla yönelik AB 

mevzuatında giri�imlerde bulunularak yer alan, istihdam laboratuar te�vik faaliyetlerinin edilmelidir. Bugün denetimine çok say�da yönelik firman�n düzenleme- kay�t d�� 

kalma gayretlerinin temel nedeni olarak istihdam�n maliyeti gösterilmektedir, buna engel 

lerin ülkemizde de yapılması gerekmektedir. Resmi işlemler açısından belli analiz 

olunmas� gerekir. 

sonuçlarına gerek duyulduğu durumlarda, getirilen raporun özel veya resmi laboratuarlardan 

Analitik altyap�n�n alınmış piyasa olmasına gözetim bakılmaksızın ve denetim akredite sistemini bir laboratuar destekleyecek tarafından �ekilde 

verilmiş güçlendirilmesinde olması yeterli yarar sayılmalıdır. vard�r. Türkiye’de Yapılan pek analiz çok sonuçlarının laboratuar (özellikle raporlanması resmi nitelik ve alınan 

ta��yan, analiz bir ücretinin bakanl�k bünyesinde belgelenmesi faaliyet konusunda gösteren laboratuarlar) yapılacak akredite düzenleme olmam��t�r ile şeffaflık ve bu 

yönde bir çaba içerisine girmek gere�ini de duymam��lard�r. AB ile uyum aç�s�ndan analitik 

sağlanmalıdır. 

altyap�n�n olu�turulmas�nda akreditasyon kurumu (bu görevi yürütmek üzere TÜRKAK 

kurulmu�tur) ve akredite laboratuarlar�n varl�� büyük önem ta��maktad�r. Pek çok AB üyesi 


90 

105

106 


Bu tedbir ve politikalar koordineli ve etkin bir şekilde uygulanabildiği takdirde 

muhtemel getirileri aşağıda sıralanmıştır: 

1. Devletin kayıt dışı ekonomi nedeniyle kaybettiği vergi gelirinin önemli bir kısmı, 

bu sektörün tekrar kayıt altına alınması ile Devlet hazinesine kazandırılacaktır. 

Bu miktarın büyüklüğü konusunda muhtelif tahminler mevcut olup burada ayrı 

bir tahlil yapmaya gerek görülmemiştir. 

2. Kozmetik ürün aktif madde ve hammadde üretiminin teşvik edilmesi sonucu 

ithalat ihtiyacının önemli ölçüde gerileyeceği ve bu nedenle de küçümsenemeyecek 

döviz tasarrufu ortaya çıkacağı düşünülmektedir. 

3. Bu raporda ihracatımızın mevcut koşulların devamı halinde muhafazakâr bir 

tahminle yıllık %4,5 civarında bir büyümeyle 2013 yılında 298,5 milyon USA ($) 

seviyesine ulaşacağı varsayılmıştır. Politika, tedbir ve düzenlemelerin etkin ve 

eşgüdümlü uygulanması ile büyümenin %7,5 seviyesine çekilebileceği düşünülürse 

2013 yılı ihracat geliri 363,5 milyon USA ($) seviyesine yükselir ki, bu da 

65 milyon USA ($) ek döviz geliri demektir. 

4. Bütün bu uygulamaların getireceği olumlu katkı ve diğer yansımalar da (sosyal 

yaşantı, kişisel gelir ve halkın refahı) mutlaka olacaktır, lakin bunları parasal 

ölçüm halinde sunmak mümkün değildir. 


GENEL DEĞERLENDİRME 


Kozmetik sektörünün ihtiyaçları açısından yapılması gerekenler ise şöyle sıra- 

lanmıştır: 

1. Piyasa gözetim ve denetim organizasyonunun kurulması, personelin tayini 

veya istihdamının sağlanması, konu hakkında eğitimlerinin tamamlanması, 

2. Denetim mekanizması içerisinde yer alması beklenen resmi ve özel laboratuarların 

akreditasyonunun organizasyonu ve dönem içerisinde belli bir program 

çerçevesinde tamamlanması, 

3. Yapılacak analizlerde akreditasyon şartının aranması, bunun dışında hangi bakanlığa 

bağlı laboratuarlarda analiz yaptırma mecburiyetine son verilmesi, 

4. Analiz taleplerinin ve resmi laboratuarlarda yapılacak analizlerde maliyet unsurlarının 

şeffaflaştırılması; özel laboratuarlar ile resmi laboratuarlar arasındaki 

analiz maliyet farklarının ortadan kaldırılması, 

5. AB’ye uyum açısından ilgili mevzuat ve yapılan değişiklikler konusunda bürokrasi, 

sanayici ve tüketicinin ayrı ayrı ve farklı düzeylerde eğitilerek hak ve 

yükümlülükleri hakkında bilinçlenmelerinin sağlanması, 

6. Bu konularda geniş bilgi birikimi olan sektörel derneklere üyeliğin teşvik edilmesi, 

bu kuruluşlardaki bilgi birikiminden yararlanmak için seminerler ve programlar 

düzenlenmesine kolaylık sağlanması, 

7. Kayıt dışı ve denetim dışı çalışan işyerlerinin kayıt içine ve denetim altına alınması, 

8. Kozmetik üretimi için aktif madde ve hammaddelerinin yerli üretiminin teşvik 

edilmesi, 

9. KOSGEB tarafından KOBI’lere sağlanan destek ve teşviklerin çeşitlendirilerek 

devamının sağlanması, 

10. İhracata verilen destek ve teşviklerin devamının sağlanması, 

11. Ar-Ge faaliyetlerine, özellikle cilt bakımı ve yaşlanmanın cilde etkilerini azaltıcı 

veya maskeleyici ürünler gibi yüksek teknoloji gerektiren kozmetiklerin geliştirilmesine 

yönelik Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi ve teşvik edilmesi, 


107

108 


12. Yakıt / elektrik / su gibi sanayi girdileri üzerindeki harç ve vergi yüklerinin hafifletilerek 

bu maliyet unsurlarında yurt dışı ile rekabet seviyelerine ulaşılması, 

13. İstihdam üzerindeki yüklerin azaltılarak istihdamın desteklenmesi ve teşvik edilmesi, 

bölgesel olarak istihdamın teşviki, 

14. Türkiye’nin yatırım haritasının çıkartılması, yatırımın avantajlı görüldüğü bölgelerde 

sanayi bölgelerinin kurulması (OSB, Teknopark gibi), sanayi yatırımlarının 

bu bölgeler içinde yapılmasının teşvik edilmesi, gerektiğinde bu bölgelerde 

devlet eliyle atık arıtma merkezleri kurularak işletilmesi ve bölge içinde yer 

alan kuruluşların katılımının sağlanması gerekmektedir. 

Bütün bunlar gerçekleştirilebildiği takdirde Türkiye’de kozmetik ve tuvalet müstahzarları 

sektörünün ekonomiye katkısının önemli ölçüde arttırılabileceği sonucuna 

varılmıştır. 



YARARLANILAN KAYNAKLAR 

Devlet Planlama Teşkilatı – “IX. Kalkınma Planı – Tarım Sanayi Alt Sektörleri Özel 

İhtisas Komisyonları Kozmetik ÖİK Raporu”, Sayfa 179 – 198, Ocak 2006. 

Devlet Planlama Teşkilatı – “IX. Kalkınma Planı – Tarım Sanayi Alt Sektörleri Özel İhti- 

sas Komisyonları Sabun Sanayi ÖİK Raporu”, Sayfa 179 – 198, Ocak 2006. 

Devlet Planlama Teşkilatı – “IX. Kalkınma Planı – Tarım Sanayi Alt Sektörleri Özel 

İhtisas Komisyonları Deterjan ve Temizlik Maddeleri ÖİK Raporu”, Sayfa 179 

– 198, Ocak 2006. 

Türkiye İstatistik Kurumu, 1999 – 2007 yılları için dış ticaret ve yurtiçi üretim verileri. 

A. C. Nielsen pazar araştırma firması tarafından sağlanan perakende satış ölçümleri 

Hane Tüketim Paneli pazar araştırma firması tarafından sağlanan hane tüketim 

verileri, 2006. 

KOSGEB Ekonomik ve Stratejik Araştırmalar Merkez Müdürlüğü tarafından hazırlanan 

“KOSGEB Saha Araştırma Çalışması Özet Tabloları” Raporu, Aralık 

2005. 

Sağlık Bakanlığı, İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü – Kozmetik Şubesi kayıtlarında 

gözüken “İzin Alan Firmalar” listesi, Aralık 2005. 

İGEME, “Kozmetik ve Kişisel Bakım Ürünleri Sanayi” isimli rapor, hazırlayan Songül 

Bektaş, Ekim 2005. 

İstanbul Sanayi Odası tarafından yayınlanan “Avrupa Birliği’ne Tam Üyelik Sürecinde 

İSO Meslek Komiteleri Sektör Stratejileri Geliştirilmesi Projesi – Kimya 

Sektörü”, sayfa 37 – 47, Mayıs 2004. 

Birleşmiş Milletler internet sitesi, www.un.org. 

COLIPA istatistikleri (Avrupa Birliği Kozmetik, Tuvalet Müstahzarları ve Parfüm Üreticileri 

Birliği), 2006. 

AISE istatistikleri (Avrupa Birliği Sabun, Deterjan ve Koruyucu Maddeler Üreticileri 

Birliği), 2006. 

OECD, İşgücü İstatistikleri, 2006. 

Devlet Planlama Teşkilatı Ekonomik Göstergeleri 1999 – 2005 (Temmuz) 

“Sabunun Hikâyesi”, Hacı Şakir / Colgate-Palmolive Türkiye, 2003 


109


110 



Ekler 


111


112 


94 

EKLER 

Tablo 32. 330300100000 Parfümler (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

2004 2005 2006 2007 


M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 1098531 6375194 100,0% 1885273 6801062 100,0% 1872879 8788595 100,0% 1340043 11711624 100,0% 

ROMANYA 54044 240021 4,9% 38990 453500 2,1% 107775 894291 5,8% 116793 1329974 8,7% 

IRAK 269971 1222453 24,6% 207489 1409052 11,0% 123724 894908 6,6% 143983 1006097 10,7% 

AZERBAYCAN 30128 312905 2,7% 60422 675016 3,2% 70644 795684 3,8% 133023 1803808 9,9% 

CEZAY�R 189827 836045 17,3% 135292 584301 7,2% 111667 550156 6,0% 79224 597368 5,9% 

�RAN 11851 49693 1,1% 25715 122482 1,4% 41044 289719 2,2% 57807 409961 4,3% 

ARNAVUTLUK 14340 114768 1,3% 14270 90027 0,8% 36409 165400 1,9% 69313 173621 5,2% 

L�BYA 72268 330843 6,6% 71732 379350 3,8% 165142 815929 8,8% 97555 610275 7,3% 

B�RLE��K ARAP EM, 10777 97456 1,0% 19017 300656 1,0% 29715 307530 1,6% 34240 734938 2,6% 

UKRAYNA 2908 28353 0,3% 63970 211375 3,4% 57276 340034 3,1% 42804 292749 3,2% 

TAC�K�STAN 34181 164554 3,1% 30385 107085 1,6% 35858 164889 1,9% 25691 134462 1,9% 

FAS 29120 116272 2,7% 37998 182535 2,0% 22846 126784 1,2% 29794 274088 2,2% 

BULGAR�STAN 77591 456293 7,1% 46051 264958 2,4% 94513 460715 5,0% 48769 290064 3,6% 

SIRB�STAN 10825 100689 1,0% 12030 67387 0,6% 9571 54289 0,5% 26784 205367 2,0% 

KUZEY KIBRIS 21653 140710 2,0% 927392 406294 49,2% 636675 536225 34,0% 36747 518166 2,7% 

MOLDOVYA 2406 30901 0,2% 8722 43482 0,5% 18296 82158 1,0% 27097 118555 2,0% 

RUSYA FEDERASYONU 5970 55287 0,5% 10033 36295 0,5% 28072 134922 1,5% 16156 82739 1,2% 

GÜRC�STAN 907 1551 0,1% 11433 35247 0,6% 19653 80252 1,0% 15115 90781 1,1% 

SUR�YE 6419 15065 0,6% 23 411 0,0% 7036 39456 0,4% 18095 137928 1,4% 

�SRA�L 10747 110785 1,0% 9363 100532 0,5% 6646 54366 0,4% 10498 70860 0,8% 

TÜRKMEN�STAN 24031 198905 2,2% 27922 300166 1,5% 31123 280129 1,7% 21325 352088 1,6% 

�SV�ÇRE --- --- --- 4719 58420 0,3% 15989 202855 0,9% 17296 268357 1,3% 

MAKEDONYA 8825 62390 0,8% 4758 23739 0,3% 11937 64804 0,6% 12789 52520 1,0% 

POLONYA 2009 10220 0,2% 378 3576 0,0% 5226 45172 0,3% 26647 229106 2,0% 

BOSNA HERSEK 3472 20306 0,3% 2610 16599 0,1% 9586 39184 0,5% 19096 141892 1,4% 

TUNUS --- --- --- 27 403 0,0% 622 4492 0,0% 9646 46998 0,7% 

ÜRDÜN 17845 107552 1,6% 11451 88554 0,6% 9052 77037 0,5% 11394 124953 0,9% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 4894 30256 0,3% 6226 45596 0,5% 

YUNAN�STAN 1649 12106 0,2% 3005 21094 0,2% 10826 92591 0,6% 10315 130891 0,8% 

L�TVANYA 1977 16107 0,2% 3348 25682 0,2% 6056 57034 0,3% 7673 70634 0,6% 

KUVEYT 5225 5728 0,5% 450 2958 0,0% 1199 5355 0,1% 3539 32013 0,3% 


113

95 

114 


SLOVAK CUM, 175 1962 0,0% 242 6425 0,0% 4357 36429 0,2% 3602 27758 0,3% 

KAZAK�STAN 630 1798 0,1% 366 28651 0,0% 11858 65717 0,6% 7733 34087 0,6% 

MACAR�STAN 552 1198 0,1% 2021 4893 0,1% 333 1859 0,0% 3664 20237 0,3% 

KIRGIZ�STAN 2 118 0,0% 222 1164 0,0% 952 5197 0,1% 1884 4097 0,1% 

L�BERYA --- --- --- --- --- --- 1691 5371 0,1% 9263 31004 0,7% 

ÖZBEK�STAN 122 674 0,0% 2474 41692 0,1% 1171 5100 0,1% 2275 21804 0,2% 

A,B,D, 513 12101 0,0% 480 3212 0,0% 9733 38575 0,5% 1937 6198 0,1% 

LÜBNAN 6033 26216 0,5% 8595 67871 0,5% 1661 8078 0,1% 1092 4944 0,1% 

AVUSTURYA 30 140 0,0% 185 1162 0,0% 478 6974 0,0% 1660 12975 0,1% 

ALMANYA 3182 43817 0,3% 3491 33337 0,2% 4761 55813 0,3% 2875 35704 0,2% 

HIRVAT�STAN 237 10103 0,0% 2069 25449 0,1% 3370 25052 0,2% 4164 34050 0,3% 

MALTA 21761 179310 2,0% 108 615 0,0% 1866 10233 0,1% 699 1121 0,1% 

H�ND�STAN 432 1096 0,0% 173 952 0,0% 381 4699 0,0% 1336 4922 0,1% 

BELÇ�KA 1711 24821 0,2% 468 3796 0,0% 1050 10755 0,1% 3871 32426 0,3% 

ANGOLA 2901 21074 0,3% 1622 7782 0,1% 3609 23715 0,2% 20710 139266 1,5% 

�NG�LTERE 1639 8351 0,1% 2248 23960 0,1% 574 3437 0,0% 1325 15140 0,1% 

SUUD� ARAB�STAN 7499 121395 0,7% 17900 160451 0,9% 45334 279303 2,4% 18221 165646 1,4% 

KONGO --- --- --- 907 1981 0,0% 1048 8747 0,1% 6776 38515 0,5% 

HOLLANDA 2178 10916 0,2% 968 7853 0,1% 1186 14870 0,1% 1505 35254 0,1% 

BAHREYN 57 1797 0,0% 637 9903 0,0% --- --- --- 1202 10856 0,1% 

PAK�STAN 32 720 0,0% 1036 3646 0,1% 548 2328 0,0% 6122 36890 0,5% 

GANA --- --- --- 2106 14020 0,1% 1207 42814 0,1% 5771 19196 0,4% 

ESTONYA --- --- --- 119 364 0,0% 112 1005 0,0% 357 3669 0,0% 

LETONYA 33 256 0,0% --- --- --- --- --- --- 2239 15952 0,2% 

�SVEÇ --- --- --- --- --- --- 206 5401 0,0% 238 5013 0,0% 

DAN�MARKA 8515 79285 0,8% 4750 46388 0,3% 3212 26075 0,2% 360 38282 0,0% 

MO�OL�STAN --- --- --- 2200 3710 0,1% 871 9038 0,0% 155 146 0,0% 

YEMEN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1105 13007 0,1% 

KENYA --- --- --- --- --- --- 186 598 0,0% 540 2368 0,0% 

TANZANYA --- --- --- --- --- --- 2858 10008 0,2% 30 255 0,0% 

Ç�N HALK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 25 480 0,0% 

�SPANYA --- --- --- 2655 4317 0,1% 13 267 0,0% 18 117 0,0% 

HONG-KONG --- --- --- 3 239 0,0% 954 16371 0,1% 300 21513 0,0% 

ÇEK CUMHUR�YET� 1761 12033 0,2% 109 3166 0,0% 288 1689 0,0% 1169 15934 0,1% 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- 11 165 0,0% --- --- --- --- --- --- 

AVUSTRALYA 215 14383 0,0% 450 5943 0,0% --- --- --- --- --- --- 

�TALYA --- --- --- 536 6037 0,0% 120 452 0,0% 2316 16647 0,2% 

KATAR 10 252 0,0% 659 6758 0,0% --- --- --- 604 4332 0,0% 


96 


FRANSA 4393 25775 0,4% 357 3489 0,0% 307 1546 0,0% 1087 19333 0,1% 

MAUR�T�US --- --- --- 245 2176 0,0% --- --- --- --- --- --- 

F�NLAND�YA --- --- --- 618 5084 0,0% 225 5880 0,0% --- --- --- 

BEN�N --- --- --- 26 190 0,0% 284 1999 0,0% --- --- --- 

SLOVENYA 1027 6171 0,1% 2270 15921 0,1% 1865 9986 0,1% 35 507 0,0% 

N�JERYA --- --- --- 132 875 0,0% 51 574 0,0% --- --- --- 

MISIR 23862 139432 2,2% 9166 52787 0,5% 283 2237 0,0% 26171 208556 2,0% 

PANAMA 16 1109 0,0% 1440 7532 0,1% --- --- --- --- --- --- 

SENEGAL 1430 9626 0,1% 4685 24158 0,2% 764 2926 0,0% --- --- --- 

SUDAN --- --- --- 105 509 0,0% 112 1761 0,0% 1357 5551 0,1% 

GABON --- --- --- 2512 11829 0,1% --- --- --- 919 3256 0,1% 

GAMB�YA 1025 7966 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

ET�YOPYA --- --- --- --- --- --- 432 1930 0,0% --- --- --- 

N�JER 900 2254 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 216 888 0,0% --- --- --- 

�RLANDA --- --- --- --- --- --- 95 200 0,0% --- --- --- 

NEPAL --- --- --- --- --- --- 1538 7667 0,1% --- --- --- 

SUR�NAM --- --- --- --- --- --- 1209 6666 0,1% --- --- --- 

TOGO --- --- --- --- --- --- 359 9412 0,0% --- --- --- 



115

97 

Tablo 33. 330300900011 Kolonyalar (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

116 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 295963 1239318 100,0% 379990 1623615 100,0% 420243 1649033 100,0% 430113 1751294 100,0% 

ALMANYA 111911 432312 37,8% 101737 418177 26,8% 138290 529355 32,9% 119779 562257 27,8% 

SUR�YE --- --- --- --- --- --- 6186 32125 1,5% 27845 168686 6,5% 

KUZEY KIBRIS 20752 67725 7,0% 31456 109702 8,3% 41188 135577 9,8% 45090 173244 10,5% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 17575 29631 4,2% 25407 50972 5,9% 

MAKEDONYA 4413 10009 1,5% 8805 22098 2,3% 7232 16060 1,7% 17376 38329 4,0% 

ARNAVUTLUK 1899 6134 0,6% 1495 9484 0,4% 13755 20964 3,3% 17015 25198 4,0% 

ROMANYA 1363 2808 0,5% 520 2666 0,1% 1585 7227 0,4% 7540 18935 1,8% 

L�BYA 268 1042 0,1% 4389 12108 1,2% 2855 19221 0,7% 10259 39069 2,4% 

AZERBAYCAN 1411 6518 0,5% 3052 15551 0,8% 7903 37296 1,9% 13230 46238 3,1% 

A,B,D, 6292 22762 2,1% 7109 27592 1,9% 2849 11391 0,7% 11689 34362 2,7% 

IRAK 26962 39732 9,1% 91445 341026 24,1% 43992 165151 10,5% 17915 73350 4,2% 

�RAN 421 2291 0,1% 14606 194449 3,8% 1850 17809 0,4% 8512 35881 2,0% 

KATAR --- --- --- 5440 48290 1,4% 21194 119223 5,0% 3059 15534 0,7% 

HOLLANDA 8917 35475 3,0% 8493 18001 2,2% 5146 20841 1,2% 4413 12621 1,0% 

�NG�LTERE 5332 32157 1,8% 3408 14836 0,9% 3771 16276 0,9% 3920 22498 0,9% 

AVUSTRALYA 9541 36149 3,2% 7220 29233 1,9% 10829 31744 2,6% 7982 31834 1,9% 

ÜRDÜN 309 1163 0,1% 3700 15243 1,0% 1510 5891 0,4% 2276 10971 0,5% 

UKRAYNA 2488 8014 0,8% 5700 39644 1,5% 6887 42405 1,6% 2145 13795 0,5% 

SUUD� ARAB�STAN --- --- --- 18809 80049 4,9% 2215 23254 0,5% 5377 23756 1,3% 

TÜRKMEN�STAN 1881 6651 0,6% 4516 15446 1,2% 1815 5677 0,4% 2705 15016 0,6% 

CEZAY�R 2604 10144 0,9% 4710 14746 1,2% 800 920 0,2% 5040 22451 1,2% 

BULGAR�STA 149 499 0,1% 159 334 0,0% 3573 7874 0,9% 4388 13320 1,0% 

AVUSTURYA --- --- --- 1140 4484 0,3% 6105 29515 1,5% 5575 22775 1,3% 

FRANSA 2780 6347 0,9% 6454 27668 1,7% 4617 14853 1,1% 5147 20710 1,2% 

ARJANT�N --- --- --- --- --- --- 2243 9978 0,5% 2122 12584 0,5% 

YUNAN�STAN 688 2655 0,2% 716 4059 0,2% 1257 5667 0,3% 2987 16549 0,7% 

MOLDOVYA --- --- --- --- --- --- 199 349 0,0% 1400 15144 0,3% 

TAC�K�STAN 873 1542 0,3% --- --- --- 78 584 0,0% 420 1314 0,1% 

BELÇ�KA 5418 20739 1,8% 4650 20750 1,2% 10686 31724 2,5% 5315 18418 1,2% 

BOSNA HERSEK --- --- --- 342 983 0,1% 135 638 0,0% 2505 8084 0,6% 

KANADA 121 775 0,0% 345 1750 0,1% 649 4707 0,2% 941 5051 0,2% 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- --- --- --- 1841 3567 0,4% 305 1266 0,1% 


98 


MAUR�T�US --- --- --- 19 121 0,0% --- --- --- 273 1098 0,1% 

HA�T� --- --- --- --- --- --- 258 1353 0,1% 258 1354 0,1% 

KAZAK�STAN 753 2838 0,3% 2587 13136 0,7% 2000 11319 0,5% 239 1565 0,1% 

�SV�ÇRE 2739 10546 0,9% 1518 5327 0,4% 4771 12549 1,1% 1816 4233 0,4% 

SIRB�STAN 9562 20439 3,2% 3070 9542 0,8% 1924 3396 0,5% 289 1633 0,1% 

YEMEN --- --- --- 32 110 0,0% 1486 4830 0,4% 542 1876 0,1% 

GÜRC�STAN 72 227 0,0% 400 2191 0,1% 403 2466 0,1% 4606 21434 1,1% 

B�RLE��K ARAP EM, 22136 316710 7,5% 2200 40064 0,6% 7093 88244 1,7% 3539 33546 0,8% 

NORVEÇ 3137 23102 1,1% 825 4548 0,2% 600 2560 0,1% 354 1790 0,1% 

AFGAN�STAN 335 797 0,1% 546 3364 0,1% 603 3524 0,1% 335 1050 0,1% 

�SRA�L 18115 32656 6,1% 11623 20210 3,1% 9173 18572 2,2% 19858 30297 4,6% 

V�ETNAM --- --- --- --- --- --- --- --- --- 23 136 0,0% 

MOR�TANYA --- --- --- 22 144 0,0% --- --- --- --- --- --- 

Ç�N HALK CUMHUR�YET� --- --- --- 516 2987 0,1% --- --- --- --- --- --- 

KIRGIZ�STAN 298 1197 0,1% 258 1327 0,1% 957 4963 0,2% 707 3599 0,2% 

BAHREYN 174 858 0,1% 288 1467 0,1% 1857 10893 0,4% --- --- --- 

KUVEYT 7005 23726 2,4% 361 1617 0,1% 4829 25141 1,1% 325 1320 0,1% 

DAN�MARKA 285 727 0,1% 445 1854 0,1% 2250 11145 0,5% 19 128 0,0% 

ESTONYA --- --- --- 65 249 0,0% --- --- --- --- --- --- 

BEN�N --- --- --- 309 1149 0,1% --- --- --- --- --- --- 

S�NGAPUR 44 1738 0,0% 2400 6468 0,6% --- --- --- --- --- --- 

GABON --- --- --- 142 324 0,0% --- --- --- --- --- --- 

�RLANDA --- --- --- 1500 3006 0,4% --- --- --- --- --- --- 

ÖZBEK�STAN 150 1163 0,1% 156 286 0,0% 299 843 0,1% 347 1317 0,1% 

MISIR --- --- --- 6000 7920 1,6% 1872 7802 0,4% 1935 6176 0,4% 

N�JERYA --- --- --- 1500 960 0,4% --- --- --- 300 1313 0,1% 

FAS 567 1465 0,2% --- --- --- 100 129 0,0% 830 12850 0,2% 

KAMERUN --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

SENEGAL --- --- --- --- --- --- 96 420 0,0% --- --- --- 

GAMB�YA 32 110 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

POLONYA 1997 5460 0,7% --- --- --- 288 908 0,1% --- --- --- 

JAPONYA 1372 8989 0,5% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

RUSYA FEDERASYONU 1172 2522 0,4% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

�SVEÇ --- --- --- --- --- --- 480 1057 0,1% --- --- --- 

LÜBNAN 216 670 0,1% --- --- --- 2399 6094 0,6% 567 1688 0,1% 

MACAR�STAN 656 1500 0,2% --- --- --- 46 345 0,0% --- --- --- 

ET�YOPYA --- --- --- --- --- --- 2872 13617 0,7% --- --- --- 

SUDAN 92 613 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 


117

99 

PANAMA 360 1484 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

GANA --- --- --- --- --- --- 24 1032 0,0% 2726 49603 0,6% 

118 


H�ND�STAN --- --- --- --- --- --- 1536 8441 0,4% --- --- --- 

HIRVAT�STAN --- --- --- --- --- --- 36 167 0,0% --- --- --- 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 78 423 0,0% --- --- --- 

L�BERYA --- --- --- --- --- --- 77 483 0,0% --- --- --- 

MADAGASKAR --- --- --- --- --- --- 93 604 0,0% --- --- --- 

NEPAL --- --- --- --- --- --- 26 138 0,0% 77 413 0,0% 

ST, LUC�A --- --- --- --- --- --- 31 169 0,0% --- --- --- 

TOGO --- --- --- --- --- --- 392 5274 0,1% 39 403 0,0% 

YEN� ZELANDA --- --- --- --- --- --- 40 277 0,0% --- --- --- 



100 

Tablo 34. 330300900019 Di�er Tuvalet Sular� (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 833187 14406835 100,0% 720489 12204370 100,0% 909539 10776911 100,0% 1465054 9109853 100,0% 

IRAK 24946 77994 3,0% 215336 580185 29,9% 187186 681183 20,6% 281087 702559 19,2% 

SIRB�STAN 1392 18979 0,2% 10288 145475 1,4% 70013 432403 7,7% 101316 664475 6,9% 

MOLDOVYA 2700 6831 0,3% 11329 42187 1,6% 29510 87495 3,2% 98840 359024 6,7% 

BULGAR�STAN 3723 33411 0,4% 38221 316565 5,3% 103126 621568 11,3% 131238 911908 9,0% 

TAC�K�STAN 215 2228 0,0% 1081 11258 0,2% 5195 48829 0,6% 45611 189719 3,1% 

CEZAY�R 6878 45892 0,8% 9008 94757 1,3% 36517 188982 4,0% 36425 280795 2,5% 

�RAN 3117 17177 0,4% 10515 140525 1,5% 16761 167781 1,8% 52560 432856 3,6% 

SUUD� ARAB�STAN 640 1200 0,1% 21776 680119 3,0% 8655 51367 1,0% 35501 240661 2,4% 

�SPANYA 46080 47647 5,5% --- --- --- 20200 132770 2,2% 74523 414098 5,1% 

ÜRDÜN 1274 7446 0,2% 6914 29534 1,0% 9001 58017 1,0% 23218 162988 1,6% 

POLONYA 1058 47116 0,1% 7827 106445 1,1% 13443 134582 1,5% 36648 448961 2,5% 

TÜRKMEN�STAN 1846 18132 0,2% 12748 131832 1,8% 18653 144793 2,1% 31078 191394 2,1% 

ARNAVUTLUK 1453 25869 0,2% 10302 86119 1,4% 6576 19180 0,7% 23479 45842 1,6% 

MAKEDONYA 1464 7204 0,2% 1251 11160 0,2% 6233 30457 0,7% 31077 183284 2,1% 

UKRAYNA 10992 76139 1,3% 8172 59144 1,1% 6950 52081 0,8% 21883 187148 1,5% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 11539 47027 1,3% 15516 80723 1,1% 

AZERBAYCAN 2919 11232 0,4% 5145 77944 0,7% 29032 320777 3,2% 23462 211957 1,6% 

BOSNA HERSEK --- --- --- 231 1717 0,0% 8737 56841 1,0% 15517 115647 1,1% 

YUNAN�STAN 688 10261 0,1% 2405 30699 0,3% 4080 39736 0,4% 15885 141900 1,1% 

ROMANYA 15779 40419 1,9% 7093 39979 1,0% 23599 141453 2,6% 23076 143409 1,6% 

�SRA�L 2415 11687 0,3% 2221 24971 0,3% 1784 19226 0,2% 4480 37155 0,3% 

L�BYA 358 3322 0,0% 4645 19517 0,6% 14447 114152 1,6% 35811 186976 2,4% 

L�TVANYA 34 624 0,0% 1517 27278 0,2% 2684 24033 0,3% 7368 70711 0,5% 

ÖZBEK�STAN 516 3000 0,1% 1588 9590 0,2% 6897 38437 0,8% 14764 103472 1,0% 

ALMANYA 11792 58256 1,4% 11619 55129 1,6% 19851 63633 2,2% 8244 59269 0,6% 

GÜRC�STAN 1550 7846 0,2% 8206 17725 1,1% 9571 41732 1,1% 27322 122539 1,9% 

MACAR�STAN 60792 73834 7,3% 381 3208 0,1% 807 7964 0,1% 3552 42663 0,2% 

SUR�YE 111 307 0,0% 115 1099 0,0% 6462 29312 0,7% 12980 97268 0,9% 

�SV�ÇRE 600 26835 0,1% 47078 1970010 6,5% 30577 1248783 3,4% 5312 114377 0,4% 


KUZEY KIBRIS 5711 90967 0,7% 8144 86450 1,1% 5656 78678 0,6% 4487 56933 0,3% 

B�RLE��K ARAP EM, 107251 3608442 12,9% 48632 2000552 6,7% 28672 1062867 3,2% 17429 196209 1,2% 


119

101 

120 


BEYAZ RUSYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 6825 42930 0,5% 

FAS --- --- --- 3391 14151 0,5% --- --- --- 1411 5004 0,1% 

BELÇ�KA 480 468 0,1% 546 17088 0,1% 13355 475046 1,5% 2858 16528 0,2% 

F�NLAND�YA --- --- --- --- --- --- 1188 14352 0,1% 2299 28683 0,2% 

KAZAK�STAN 1470 8500 0,2% 1395 7720 0,2% 443 2938 0,0% 1651 11974 0,1% 

KATAR 2064 11239 0,2% 2203 12072 0,3% 25 113 0,0% 908 5822 0,1% 

KUVEYT 3096 16240 0,4% 383 3716 0,1% 63 825 0,0% 2056 14504 0,1% 

A,B,D, 51208 75602 6,1% 11 133 0,0% --- --- --- 376 5336 0,0% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 331 4155 0,0% 809 8774 0,1% 

AVUSTRALYA 110 2300 0,0% 181 2952 0,0% 1438 10009 0,2% 463 8564 0,0% 

SLOVAK CUM, --- --- --- 171 4116 0,0% 1041 9593 0,1% 933 14829 0,1% 

�NG�LTERE 25354 28072 3,0% 679 5729 0,1% 3136 14158 0,3% 210 2829 0,0% 

MISIR 3702 26622 0,4% 1904 12816 0,3% 154 690 0,0% 194 2470 0,0% 

MALTA --- --- --- --- --- --- 311 2456 0,0% 159 1390 0,0% 

ÇEK CUMHUR�YET� 22119 23865 2,7% --- --- --- --- --- --- 178 2404 0,0% 

�TALYA --- --- --- 493 5020 0,1% 3064 21784 0,3% 108 2517 0,0% 

HOLLANDA 253021 4539974 30,4% 39449 1697347 5,5% 64726 2908150 7,1% 1622 87730 0,1% 

S�NGAPUR 101840 4745758 12,2% 60092 2605259 8,3% 7770 332946 0,9% 94 7032 0,0% 

AFGAN�STAN --- --- --- 217 4538 0,0% 119 600 0,0% --- --- --- 

DAN�MARKA --- --- --- 82 1355 0,0% 548 12207 0,1% --- --- --- 

LÜBNAN 1920 3845 0,2% 864 8395 0,1% 1252 11691 0,1% 3092 18601 0,2% 

BANGLADE� --- --- --- 14 112 0,0% 1122 9527 0,1% --- --- --- 

GÜNEY AFR�KA 3194 49276 0,4% 22 173 0,0% --- --- --- --- --- --- 

SUDAN --- --- --- 1072 8275 0,1% 4879 28537 0,5% 2505 3822 0,2% 

PAK�STAN --- --- --- 388 2766 0,1% --- --- --- 5409 22307 0,4% 

H�ND�STAN --- --- --- 3041 19424 0,4% --- --- --- --- --- --- 

GÜNEY KORE 258 1325 0,0% 1032 5305 0,1% --- --- --- --- --- --- 

FRANSA 5378 234984 0,6% 495 2384 0,1% 2466 66967 0,3% 10255 38276 0,7% 

KIRGIZ�STAN 2091 11552 0,3% 25 111 0,0% 209 966 0,0% 14 163 0,0% 

HIRVAT�STAN 21 934 0,0% --- --- --- 279 1520 0,0% 125 1592 0,0% 

LETONYA 1793 28814 0,2% --- --- --- --- --- --- 1730 13934 0,1% 

PANAMA 12130 28166 1,5% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

BAHREYN --- --- --- --- --- --- 28 200 0,0% 1682 14590 0,1% 

Ç�N HALK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- 104 1200 0,0% 131 1200 0,0% 

HONG-KONG --- --- --- --- --- --- 2169 16591 0,2% --- --- --- 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- 629 5331 0,1% --- --- --- 

SENEGAL --- --- --- --- --- --- 679 1196 0,1% --- --- --- 



102 

Tablo 35. 330410001000 Dudak Rujlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 264155 3978611 100,0% 309888 4252862 100,0% 393584 5154798 100,0% 489274 7441201 100,0% 

UKRAYNA 53630 963343 20,3% 30608 590897 9,9% 55354 669874 14,1% 51656 770317 10,6% 


�RAN 3974 73079 1,5% 26527 519157 8,6% 44547 721924 11,3% 58351 1079964 11,9% 

BULGAR�STAN 29206 357040 11,1% 35884 313766 11,6% 36429 456316 9,3% 41796 536990 8,5% 

POLONYA 13878 227552 5,3% 19260 243940 6,2% 28910 304228 7,3% 35415 433367 7,2% 

KUZEY KIBRIS 2493 29615 0,9% 2425 28767 0,8% 6294 94648 1,6% 13647 126399 2,8% 

IRAK 3843 46870 1,5% 3355 78093 1,1% 5577 67096 1,4% 15212 329012 3,1% 

SIRB�STAN 9451 132935 3,6% 15740 165329 5,1% 16374 164331 4,2% 16291 239981 3,3% 

ROMANYA 13241 128840 5,0% 16902 140061 5,5% 13026 101257 3,3% 20819 234519 4,3% 

SUR�YE 515 7730 0,2% 867 10621 0,3% 5708 72063 1,5% 10646 160047 2,2% 

�TALYA 9503 140294 3,6% 9846 142850 3,2% 8442 113332 2,1% 7305 117307 1,5% 

MOLDOVYA 5093 48934 1,9% 6082 37064 2,0% 7621 53232 1,9% 11230 108824 2,3% 

YUNAN�STAN 9079 130232 3,4% 7490 105090 2,4% 9788 106000 2,5% 10552 126346 2,2% 

SUUD� ARAB�STAN 1621 42580 0,6% 2602 48712 0,8% 13047 291946 3,3% 14174 246159 2,9% 

ÜRDÜN 3044 46727 1,2% 11863 111341 3,8% 8384 92352 2,1% 6778 72902 1,4% 

ARNAVUTLUK 3950 46547 1,5% 7344 57811 2,4% 7019 116683 1,8% 8228 135447 1,7% 

BOSNA HERSEK 1788 22183 0,7% 2933 40403 0,9% 7383 73619 1,9% 9305 96799 1,9% 

L�BYA 2166 34531 0,8% 3184 46027 1,0% 9687 92447 2,5% 8506 100369 1,7% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 3739 37876 0,9% 5645 60269 1,2% 

MAKEDONYA 1565 31055 0,6% 2442 64549 0,8% 2560 34129 0,7% 6036 55592 1,2% 

AZERBAYCAN 631 5121 0,2% 689 14968 0,2% 6150 151409 1,6% 8183 209473 1,7% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 4944 90553 1,9% 5029 102220 1,6% 4720 67072 1,2% 5515 75498 1,1% 

L�TVANYA 4402 75280 1,7% 4636 69075 1,5% 5628 54962 1,4% 7178 68983 1,5% 

TÜRKMEN�STAN 5559 30087 2,1% 5798 41868 1,9% 5325 40664 1,4% 5709 66269 1,2% 

ALMANYA 1100 16542 0,4% 4159 73311 1,3% 4089 75163 1,0% 16847 406158 3,4% 

KAZAK�STAN 2369 26361 0,9% 5094 35136 1,6% 7362 41309 1,9% 4807 43614 1,0% 

ÖZBEK�STAN 573 6235 0,2% 806 5695 0,3% 2388 13324 0,6% 2076 16612 0,4% 

A,B,D, 106 2406 0,0% --- --- --- 61 582 0,0% 1534 31121 0,3% 

�NG�LTERE 2547 40201 1,0% 1674 22174 0,5% 3883 52237 1,0% 2798 47295 0,6% 

GÜRC�STAN --- --- --- 165 2211 0,1% 870 5790 0,2% 6639 47896 1,4% 

PAK�STAN 1495 14162 0,6% 5603 71666 1,8% 2460 32940 0,6% 2159 41508 0,4% 

MACAR�STAN 2347 27696 0,9% 2269 37757 0,7% 2128 28090 0,5% 2388 40961 0,5% 


121

103 

122 


CEZAY�R 3853 65041 1,5% 5591 78543 1,8% 4746 53813 1,2% 6912 99749 1,4% 

SLOVAK CUMHUR�YET� 306 4412 0,1% 617 8439 0,2% 2377 24483 0,6% 1752 29643 0,4% 

ÇEK CUMHUR�YET� 3674 76171 1,4% 2291 52851 0,7% 2475 56515 0,6% 2230 54397 0,5% 

UMMAN --- --- --- 16 294 0,0% 190 3935 0,0% 617 7442 0,1% 

ESTONYA --- --- --- 36 877 0,0% 438 7209 0,1% 936 12553 0,2% 

KUVEYT 2322 49570 0,9% 4471 97358 1,4% 1222 42834 0,3% 2618 96691 0,5% 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- 673 9575 0,2% 519 13475 0,1% 

VENEZÜELLA 334 7886 0,1% 362 11061 0,1% 1345 17163 0,3% 913 15359 0,2% 

�SV�ÇRE 505 22245 0,2% 1150 30935 0,4% 573 16378 0,1% 594 18188 0,1% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 440 9168 0,1% 1938 38830 0,4% 

KATAR 164 4938 0,1% 125 2321 0,0% 582 9471 0,1% 978 26723 0,2% 

HOLLANDA 445 20526 0,2% 486 4160 0,2% 227 2751 0,1% 1039 17893 0,2% 

HIRVAT�STAN 1120 29652 0,4% 1488 32238 0,5% 986 14150 0,3% 551 13717 0,1% 

ANGOLA 476 4383 0,2% 2635 13464 0,9% 1278 8353 0,3% 847 4591 0,2% 

LETONYA 1519 37965 0,6% 1313 25828 0,4% 1346 18754 0,3% 693 11606 0,1% 

�SRA�L 677 16582 0,3% 646 10429 0,2% 358 5281 0,1% 1213 13443 0,2% 

KIRGIZ�STAN 395 5243 0,1% 668 5151 0,2% 1186 8537 0,3% 592 5992 0,1% 

SLOVENYA --- --- --- --- --- --- 168 4233 0,0% 366 11595 0,1% 

BELÇ�KA --- --- --- 614 27472 0,2% 38 1523 0,0% 237 17233 0,0% 

MISIR --- --- --- --- --- --- 1667 15198 0,4% 1056 31907 0,2% 

TAC�K�STAN 999 8820 0,4% 1060 8416 0,3% 1586 10971 0,4% 785 16393 0,2% 

FRANSA 191 13166 0,1% 3128 56187 1,0% 2287 38895 0,6% 1741 37190 0,4% 

MALTA 47 1294 0,0% 30 524 0,0% 311 6214 0,1% 327 8302 0,1% 

YEMEN --- --- --- --- --- --- 22 370 0,0% 1269 52668 0,3% 

F�NLAND�YA --- --- --- --- --- --- 639 12890 0,2% 398 5931 0,1% 

MAUR�T�US --- --- --- 11 106 0,0% 163 1765 0,0% 110 1076 0,0% 

GANA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1291 11345 0,3% 

�ZLANDA --- --- --- 187 3860 0,1% 97 2386 0,0% 176 5841 0,0% 

HONG-KONG --- --- --- 108 1159 0,0% 973 16253 0,2% 193 3900 0,0% 

SUDAN 371 4305 0,1% 72 1348 0,0% 466 4195 0,1% 348 7366 0,1% 

KONGO --- --- --- 444 1030 0,1% --- --- --- 61 768 0,0% 

BAHREYN 1114 21536 0,4% 598 14728 0,2% 310 7009 0,1% 605 13460 0,1% 

SUR�NAM 260 3046 0,1% 177 3246 0,1% 100 894 0,0% 159 1713 0,0% 

FAS --- --- --- 31 538 0,0% 169 4895 0,0% 58 1673 0,0% 

TANZANYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 35 372 0,0% 

�SPANYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 27 129 0,0% 

�SVEÇ --- --- --- 515 9607 0,2% 422 8640 0,1% 112 2926 0,0% 

GÜNEY AFR�KA 62 1149 0,0% 78 1312 0,0% 130 3013 0,0% 43 1389 0,0% 


104 



S�NGAPUR 13 288 0,0% 47 1386 0,0% 99 2052 0,0% 74 1991 0,0% 

TUNUS 27 2233 0,0% 703 15047 0,2% 54 1116 0,0% 131 585 0,0% 

AVUSTURYA --- --- --- 52 1001 0,0% --- --- --- 5 184 0,0% 

PANAMA --- --- --- 660 10495 0,2% 590 13926 0,1% --- --- --- 

BANGLADE� 82 905 0,0% 21 167 0,0% 684 5939 0,2% 554 5756 0,1% 

GABON --- --- --- 375 2446 0,1% --- --- --- --- --- --- 

LÜBNAN 583 9885 0,2% 867 5401 0,3% 720 6810 0,2% 476 6830 0,1% 

DAN�MARKA --- --- --- --- --- --- 7 355 0,0% --- --- --- 

KENYA --- --- --- --- --- --- 45 574 0,0% 169 3309 0,0% 

N�JER 22 442 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

N�JERYA 31 146 0,0% --- --- --- 28 316 0,0% --- --- --- 

PORTEK�Z 136 3576 0,1% --- --- --- --- --- --- 480 12600 0,1% 

GÜNEY KORE --- --- --- --- --- --- 12 1236 0,0% --- --- --- 

MAL� --- --- --- --- --- --- 172 599 0,0% --- --- --- 

SENEGAL --- --- --- --- --- --- 24 523 0,0% --- --- --- 

��L� --- --- --- --- --- --- 40 1951 0,0% --- --- --- 

TAYVAN --- --- --- --- --- --- 73 1513 0,0% --- --- --- 

TOGO --- --- --- --- --- --- 40 2220 0,0% --- --- --- 

V�ETNAM --- --- --- --- --- --- 25 643 0,0% --- --- --- 



123

105 

Tablo 36. 330410009000 Dudak Makyaj Müstahzarlar�; Di�er (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

124 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 33752 467597 100,0% 67027 881770 100,0% 255351 2213118 100,0% 209897 2376503 100,0% 

ROMANYA 1544 25371 4,6% 1444 9600 2,2% 78848 589814 30,9% 82986 490302 39,5% 

POLONYA 1069 20869 3,2% 1614 19053 2,4% 1886 22910 0,7% 17958 57089 8,6% 

SIRB�STAN 2484 18029 7,4% 2405 21955 3,6% 22432 75291 8,8% 30858 178239 14,7% 

IRAK 26 7728 0,1% 645 14076 1,0% 499 45689 0,2% 3098 98760 1,5% 

�RAN 126 1827 0,4% 4361 137346 6,5% 6439 211770 2,5% 6723 364960 3,2% 

UKRAYNA 5006 83149 14,8% 13378 191624 20,0% 9579 209891 3,8% 8732 179494 4,2% 

BULGAR�STAN 2311 26017 6,8% 7993 73974 11,9% 70004 265208 27,4% 5391 77394 2,6% 


�TALYA 310 19889 0,9% 190 8666 0,3% 234 19527 0,1% 2757 71392 1,3% 

KAZAK�STAN 289 3990 0,9% 600 7690 0,9% 1093 23685 0,4% 2020 5150 1,0% 

ARNAVUTLUK 2662 30046 7,9% 1829 14915 2,7% 7226 60927 2,8% 2572 47427 1,2% 

ÖZBEK�STAN 35 533 0,1% 2630 7701 3,9% 525 2921 0,2% 2000 9792 1,0% 

MAKEDONYA --- --- --- 14 312 0,0% 1406 20630 0,6% 1400 28304 0,7% 

MOLDOVYA 994 9213 2,9% 3057 15877 4,6% 1194 7869 0,5% 2121 27794 1,0% 

ÜRDÜN 284 2445 0,8% 3228 33232 4,8% 434 16477 0,2% 786 25984 0,4% 

SUR�YE 73 1785 0,2% 605 5109 0,9% 1300 15842 0,5% 2054 59798 1,0% 

AZERBAYCAN 151 1463 0,4% 257 8640 0,4% 667 39517 0,3% 1590 91676 0,8% 

YUNAN�STAN 1137 12945 3,4% 1978 20972 3,0% 1215 13588 0,5% 783 12933 0,4% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 1349 12520 0,5% 788 9570 0,4% 

SUUD� ARAB�STAN 40 1269 0,1% 545 7433 0,8% 599 9678 0,2% 1304 45417 0,6% 

L�BYA 2889 17853 8,6% 1208 15806 1,8% 1028 28920 0,4% 1021 27440 0,5% 

L�TVANYA 1023 12580 3,0% 1044 12038 1,6% 1642 14857 0,6% 790 7398 0,4% 

KUVEYT 115 5190 0,3% 2305 31646 3,4% 210 23005 0,1% 298 27585 0,1% 

�NG�LTERE 375 4539 1,1% 401 7854 0,6% 783 11981 0,3% 188 2539 0,1% 

TÜRKMEN�STAN 154 752 0,5% 563 2418 0,8% 68 2167 0,0% 285 6699 0,1% 

PAK�STAN --- --- --- 1119 19841 1,7% 253 4523 0,1% 728 22774 0,3% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 989 34724 2,9% 831 25196 1,2% 372 9711 0,1% 549 23361 0,3% 

ALMANYA 146 2181 0,4% 199 3287 0,3% 192 2738 0,1% 526 14798 0,3% 

TAC�K�STAN 43 609 0,1% 49 330 0,1% 127 1523 0,0% 118 809 0,1% 

YEMEN --- --- --- --- --- --- 25 431 0,0% 224 12446 0,1% 

A,B,D, 10 139 0,0% --- --- --- --- --- --- 110 1251 0,1% 

CEZAY�R 1765 7973 5,2% 733 13786 1,1% 1185 47888 0,5% 382 15245 0,2% 

MACAR�STAN 228 6991 0,7% 1260 19083 1,9% 496 6446 0,2% 188 2325 0,1% 


106 


KIRGIZ�STAN 23 323 0,1% 15 160 0,0% 4 190 0,0% 697 9692 0,3% 

KUZEY KIBRIS 326 7812 1,0% 680 10649 1,0% 1653 23813 0,6% 1827 19374 0,9% 

LETONYA --- --- --- 314 4881 0,5% 110 6666 0,0% 116 3989 0,1% 

UMMAN --- --- --- 81 2668 0,1% 30 2232 0,0% 90 927 0,0% 

ESTONYA --- --- --- --- --- --- 20 377 0,0% 77 1575 0,0% 

KATAR --- --- --- 78 1435 0,1% 58 877 0,0% 166 4514 0,1% 

HOLLANDA --- --- --- --- --- --- 31 223 0,0% 109 2623 0,1% 

BOSNA HERSEK 203 3442 0,6% 550 5183 0,8% 6812 22177 2,7% 393 30217 0,2% 

MALTA 188 852 0,6% --- --- --- 78 1560 0,0% 99 4580 0,0% 

ÇEK CUMHUR�YET� 29 1680 0,1% 105 7737 0,2% 28 2417 0,0% 109 5469 0,1% 

BELÇ�KA 381 14074 1,1% 325 9904 0,5% 371 9791 0,1% 43 712 0,0% 

S�NGAPUR --- --- --- --- --- --- 37 226 0,0% 560 5965 0,3% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 80 1153 0,0% 166 5674 0,1% 

BAHREYN 186 2571 0,6% --- --- --- 36 865 0,0% 141 8997 0,1% 

�SVEÇ --- --- --- --- --- --- --- --- --- 25 744 0,0% 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- 3 106 0,0% 40 1262 0,0% 


HIRVAT�STAN 685 23281 2,0% 51 5706 0,1% 2 187 0,0% --- --- --- 

SUR�NAM 27 724 0,1% 4 307 0,0% --- --- --- --- --- --- 

GÜNEY AFR�KA 17 539 0,1% 25 850 0,0% 4 141 0,0% 8 261 0,0% 

VENEZÜELLA --- --- --- 302 7265 0,5% 195 1794 0,1% --- --- --- 

SUDAN --- --- --- 91 1782 0,1% 352 3539 0,1% 30 1421 0,0% 

�ZLANDA --- --- --- 12 219 0,0% 27 1966 0,0% 4 571 0,0% 

TUNUS --- --- --- 260 4189 0,4% --- --- --- 14 384 0,0% 

FRANSA 23 701 0,1% 74 955 0,1% 221 3791 0,1% 6 128 0,0% 

LÜBNAN --- --- --- 354 3646 0,5% 125 2101 0,0% 35 584 0,0% 

AVUSTRALYA --- --- --- 742 7038 1,1% --- --- --- --- --- --- 

�SRA�L 108 1614 0,3% 25 216 0,0% --- --- --- 70 4141 0,0% 

�SV�ÇRE --- --- --- 22 176 0,0% 86 5358 0,0% --- --- --- 

ANGOLA --- --- --- 738 2915 1,1% 614 4119 0,2% --- --- --- 

N�JER 118 933 0,3% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 16 145 0,0% 14 1152 0,0% 

FAS --- --- --- --- --- --- 25 2249 0,0% 32 375 0,0% 

F�NLAND�YA --- --- --- --- --- --- 13 131 0,0% 32 1108 0,0% 

GÜRC�STAN --- --- --- --- --- --- 1997 10900 0,8% 854 15311 0,4% 

HONG-KONG --- --- --- --- --- --- 18 435 0,0% 201 6426 0,1% 

MISIR --- --- --- --- --- --- 5 136 0,0% 275 16399 0,1% 



125

107 

Tablo 37. 330420000000 Göz Makyaj Müstahzarlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

126 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 498773 5197917 100,0% 647599 7387964 100,0% 830009 9857467 100,0% 1000844 14924004 100,0% 


BULGAR�STAN 61661 432009 12,4% 105858 714403 16,3% 117446 924760 14,1% 103241 1127824 10,3% 

�RAN 6145 58451 1,2% 43838 749635 6,8% 66367 1314098 8,0% 73610 1924720 7,4% 

UKRAYNA 47633 666379 9,6% 31800 691593 4,9% 72407 961684 8,7% 67407 1154889 6,7% 

POLONYA 9286 194797 1,9% 18864 255715 2,9% 46571 604102 5,6% 78847 995555 7,9% 

ROMANYA 24067 211659 4,8% 21628 191760 3,3% 29160 203392 3,5% 39025 376017 3,9% 

ÜRDÜN 4743 89708 1,0% 20768 240971 3,2% 19279 223872 2,3% 22495 288182 2,2% 

KAZAK�STAN 22989 161422 4,6% 48411 342964 7,5% 43296 298783 5,2% 34139 241502 3,4% 

SUR�YE 1718 27722 0,3% 3634 38694 0,6% 14952 210099 1,8% 24280 430727 2,4% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 11939 93665 1,4% 16312 152080 1,6% 

YUNAN�STAN 7084 116698 1,4% 7510 121679 1,2% 13955 174348 1,7% 19396 255212 1,9% 

BOSNA HERSEK 2869 42896 0,6% 3667 55056 0,6% 11613 118504 1,4% 21830 222240 2,2% 

IRAK 29261 523567 5,9% 14483 312668 2,2% 15243 367141 1,8% 16832 485449 1,7% 

SIRB�STAN 10952 120873 2,2% 18971 202704 2,9% 13250 161542 1,6% 17481 283407 1,7% 

ARNAVUTLUK 4994 69350 1,0% 5778 59589 0,9% 13044 90427 1,6% 12889 76497 1,3% 

�TALYA 8049 179036 1,6% 6955 95872 1,1% 10463 128759 1,3% 10626 201088 1,1% 

L�BYA 1514 45847 0,3% 5718 103929 0,9% 14351 185876 1,7% 19859 255837 2,0% 

MAKEDONYA 1097 26159 0,2% 2571 42865 0,4% 4792 81162 0,6% 10459 110432 1,0% 

MOLDOVYA 4262 27566 0,9% 7754 45232 1,2% 9547 67599 1,2% 13804 132850 1,4% 

AZERBAYCAN 2861 12757 0,6% --- --- --- 12431 390711 1,5% 20527 670020 2,1% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 2989 53097 0,6% 3825 101483 0,6% 8972 131868 1,1% 19905 261399 2,0% 

L�TVANYA 11192 161846 2,2% 17790 192479 2,7% 16777 158386 2,0% 16819 169310 1,7% 

CEZAY�R 6039 48490 1,2% 8021 183020 1,2% 6474 130030 0,8% 13699 290000 1,4% 

TÜRKMEN�STAN 10994 47222 2,2% 13822 83986 2,1% 11193 90133 1,3% 16876 184466 1,7% 

ÖZBEK�STAN 16744 83573 3,4% 7476 65363 1,2% 10082 56230 1,2% 20909 148358 2,1% 

MACAR�STAN 1249 32195 0,3% 4594 66323 0,7% 5525 63851 0,7% 8021 108716 0,8% 

SUUD� ARAB�STAN 1627 53212 0,3% 2450 70135 0,4% 7968 176544 1,0% 10334 285466 1,0% 

ALMANYA 2441 98027 0,5% 2164 41311 0,3% 7246 113341 0,9% 12032 231359 1,2% 

KIRGIZ�STAN 6036 46317 1,2% 6933 56185 1,1% 5189 34971 0,6% 10726 87937 1,1% 

KUZEY KIBRIS 1674 33568 0,3% 3917 60069 0,6% 7612 124787 0,9% 5555 103169 0,6% 


�NG�LTERE 2391 28079 0,5% 1938 31729 0,3% 4757 69421 0,6% 5105 118348 0,5% 

LETONYA 1595 44332 0,3% 2062 46110 0,3% 2842 39136 0,3% 3532 48390 0,4% 


108 


GÜRC�STAN 105 325 0,0% 159 2128 0,0% 2086 11971 0,3% 11246 106136 1,1% 

KUVEYT 2155 66753 0,4% 8266 286298 1,3% 3440 122133 0,4% 4259 197408 0,4% 

UMMAN --- --- --- 213 4662 0,0% 417 8594 0,1% 1209 15267 0,1% 

A,B,D, 283 10098 0,1% 40 341 0,0% 56 536 0,0% 3393 90254 0,3% 

ÇEK CUMHUR�YET� 5227 84178 1,0% 3787 79010 0,6% 1716 33356 0,2% 3179 78309 0,3% 

PAK�STAN 115 1987 0,0% 2535 49970 0,4% 3076 45285 0,4% 1996 43033 0,2% 

HOLLANDA --- --- --- 922 13693 0,1% 513 5496 0,1% 3071 42925 0,3% 

�SRA�L 618 17670 0,1% 1301 10039 0,2% 1108 15142 0,1% 2451 34110 0,2% 

ESTONYA --- --- --- 54 1658 0,0% 622 12842 0,1% 1403 18664 0,1% 

TAC�K�STAN 5218 30472 1,0% 10465 73183 1,6% 8604 72702 1,0% 4533 103464 0,5% 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- 1661 23878 0,2% 1299 37330 0,1% 

YEMEN --- --- --- --- --- --- 42 722 0,0% 1560 63724 0,2% 

VENEZÜELLA 418 11921 0,1% 428 12207 0,1% 2273 27328 0,3% 608 10048 0,1% 

HONG-KONG --- --- --- --- --- --- 2788 58520 0,3% 1565 33772 0,2% 

�SV�ÇRE 114 7587 0,0% 621 21544 0,1% 450 12792 0,1% 1252 41285 0,1% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 464 8495 0,1% 2329 44782 0,2% 

HIRVAT�STAN 1074 24111 0,2% 1634 31604 0,3% 713 10163 0,1% 1382 20714 0,1% 

MISIR --- --- --- --- --- --- 4823 43972 0,6% 3340 89079 0,3% 

BELÇ�KA 599 20433 0,1% 1170 40369 0,2% 653 37528 0,1% 272 17928 0,0% 

�ZLANDA --- --- --- 53 994 0,0% 146 4708 0,0% 352 11326 0,0% 

SLOVENYA --- --- --- --- --- --- 167 4876 0,0% 322 8848 0,0% 

FRANSA 83 5739 0,0% 432 7661 0,1% 1319 20630 0,2% 1259 34029 0,1% 

BAHREYN 816 19905 0,2% 768 27867 0,1% 643 18750 0,1% 1431 43050 0,1% 

KATAR 145 2744 0,0% 278 4863 0,0% 431 5641 0,1% 644 17770 0,1% 

MALTA 48 1425 0,0% 28 559 0,0% 458 10135 0,1% 532 10326 0,1% 

S�NGAPUR 20 1500 0,0% 107 4764 0,0% 535 7615 0,1% 2401 123797 0,2% 

MAUR�T�US --- --- --- --- --- --- 55 571 0,0% 148 1748 0,0% 

N�JERYA 50 155 0,0% --- --- --- 53 1122 0,0% 110 459 0,0% 

ANGOLA 100 433 0,0% 1149 5927 0,2% 941 6212 0,1% 678 4180 0,1% 

SUDAN 309 2169 0,1% 162 2865 0,0% 1199 12585 0,1% 452 14190 0,0% 

FAS --- --- --- 2251 15644 0,3% 441 9618 0,1% 233 5019 0,0% 

�SVEÇ --- --- --- 373 9365 0,1% 1074 19407 0,1% 219 6006 0,0% 

GANA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 68 1421 0,0% 

GÜNEY AFR�KA 47 965 0,0% 111 3175 0,0% 328 7485 0,0% 618 20993 0,1% 

SUR�NAM 163 1837 0,0% 139 2552 0,0% 285 2437 0,0% 777 5667 0,1% 

�SPANYA --- --- --- --- --- --- 12 302 0,0% --- --- --- 

TUNUS 30 1889 0,0% 673 23183 0,1% 130 2663 0,0% 640 3916 0,1% 

AVUSTRALYA --- --- --- 42 1033 0,0% --- --- --- --- --- --- 


127

109 

128 


PANAMA --- --- --- 602 9056 0,1% 399 10818 0,0% --- --- --- 

LÜBNAN 807 12455 0,2% 440 3398 0,1% 1073 11035 0,1% 794 10153 0,1% 

GABON --- --- --- 184 1300 0,0% --- --- --- --- --- --- 


KONGO --- --- --- 1284 2978 0,2% --- --- --- --- --- --- 

DAN�MARKA --- --- --- --- --- --- 16 857 0,0% --- --- --- 

BELÇ�KA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 272 17928 0,0% 

KENYA --- --- --- --- --- --- 127 1776 0,0% 210 4130 0,0% 

BANGLADE� 216 1801 0,0% --- --- --- 1189 10652 0,1% 539 6519 0,1% 

KANADA 62 5985 0,0% --- --- --- 54 4855 0,0% --- --- --- 

N�JER 27 461 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

PORTEK�Z 110 3203 0,0% --- --- --- --- --- --- 499 15638 0,0% 

F�NLAND�YA --- --- --- --- --- --- 897 16347 0,1% 51 1715 0,0% 

SENEGAL --- --- --- --- --- --- 82 1601 0,0% --- --- --- 

TAYVAN --- --- --- --- --- --- 108 2218 0,0% --- --- --- 

V�ETNAM --- --- --- --- --- --- 40 1022 0,0% 322 6481 0,0% 



110 

Tablo 38. 330430000000 Manikür ve Pedikür Müstahzarlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 2323542 10614113 100,0% 2616754 13441210 100,0% 2949003 16598231 100,0% 3416703 22384775 100,0% 


BULGAR�STAN 226184 984377 9,7% 377273 1787931 14,4% 501604 2585080 17,0% 477889 3064502 14,0% 

ROMANYA 262077 971895 11,3% 348868 1306407 13,3% 309501 1212238 10,5% 366005 1848831 10,7% 

UKRAYNA 158327 815057 6,8% 92745 652015 3,5% 173598 1411388 5,9% 360066 2610224 10,5% 

KAZAK�STAN 142094 587259 6,1% 277146 1108279 10,6% 281450 1384699 9,5% 176893 924389 5,2% 

IRAK 38331 190852 1,6% 36985 212122 1,4% 38082 238317 1,3% 78682 626644 2,3% 

POLONYA 94389 558822 4,1% 108762 773534 4,2% 103652 925638 3,5% 120092 1146283 3,5% 

SIRB�STAN 52044 213711 2,2% 56232 283021 2,1% 55548 240362 1,9% 102667 486712 3,0% 

�RAN 27274 120405 1,2% 65266 407918 2,5% 47201 311891 1,6% 91831 579759 2,7% 

ALMANYA 13668 99510 0,6% 50019 377442 1,9% 51153 350234 1,7% 56273 473948 1,6% 

ÖZBEK�STAN 91084 334863 3,9% 30242 219763 1,2% 54378 251113 1,8% 69791 449257 2,0% 

L�TVANYA 67618 328774 2,9% 78513 496491 3,0% 62969 474236 2,1% 56699 483624 1,7% 

BOSNA HERSEK 2356 12143 0,1% 5067 29482 0,2% 30493 113310 1,0% 47459 226628 1,4% 

�TALYA 26541 143077 1,1% 50221 268100 1,9% 48489 269630 1,6% 41100 228107 1,2% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 1811 11668 0,1% 3111 19327 0,1% 16754 95825 0,6% 48805 307463 1,4% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 6616 39627 0,2% 16238 86965 0,5% 

GÜRC�STAN 2767 4830 0,1% 2695 6624 0,1% 22113 88668 0,7% 80535 380344 2,4% 

MOLDOVYA 20664 75464 0,9% 22771 92041 0,9% 32527 179045 1,1% 33792 240076 1,0% 

ARNAVUTLUK 25124 117493 1,1% 36850 120738 1,4% 30809 95148 1,0% 36626 95857 1,1% 

YUNAN�STAN 27550 144429 1,2% 27211 180201 1,0% 24233 200401 0,8% 26507 234085 0,8% 

TÜRKMEN�STAN 33992 81187 1,5% 18392 72857 0,7% 22630 118395 0,8% 25031 151890 0,7% 

SUR�YE 849 5445 0,0% 1404 10467 0,1% 5251 41723 0,2% 17454 136996 0,5% 

AZERBAYCAN 23361 96043 1,0% 8922 59459 0,3% 13589 101401 0,5% 37349 317733 1,1% 

MAKEDONYA 1381 7251 0,1% 3424 22910 0,1% 9874 40820 0,3% 16203 73273 0,5% 

KIRGIZ�STAN 39064 145417 1,7% 27630 131176 1,1% 26078 131692 0,9% 29629 188484 0,9% 

MACAR�STAN 5286 37871 0,2% 15277 135227 0,6% 13140 132588 0,4% 20479 211075 0,6% 

ÜRDÜN 7358 30683 0,3% 8713 63856 0,3% 7103 62209 0,2% 16427 128694 0,5% 

A,B,D, 143 4865 0,0% --- --- --- --- --- --- 4682 11420 0,1% 

KUVEYT 4053 33007 0,2% 4291 37432 0,2% 1940 13313 0,1% 12776 102790 0,4% 

KUZEY KIBRIS 7046 31097 0,3% 6832 32671 0,3% 7676 72276 0,3% 9334 71253 0,3% 

ÇEK CUMHUR�YET� 10184 67766 0,4% 10458 83048 0,4% 8237 71179 0,3% 8660 66949 0,3% 

LETONYA 6870 36904 0,3% 6885 42456 0,3% 4158 40742 0,1% 8764 70706 0,3% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 714 7907 0,0% 7308 63811 0,2% 


129

111 

130 


ESTONYA --- --- --- 3118 25573 0,1% 3191 30295 0,1% 4897 51852 0,1% 

SUUD� ARAB�STAN 1337 8744 0,1% 993 7174 0,0% 2325 21982 0,1% 4562 53285 0,1% 

TAC�K�STAN 15557 51212 0,7% 26533 113714 1,0% 35420 168044 1,2% 21287 116765 0,6% 

PAK�STAN 4168 16216 0,2% 3789 22394 0,1% 1150 12422 0,0% 3381 16066 0,1% 

�NG�LTERE 3246 26898 0,1% 1649 13151 0,1% 2761 28508 0,1% 1994 13907 0,1% 

L�BYA 4031 17934 0,2% 13622 60049 0,5% 9139 56087 0,3% 5044 53311 0,1% 

SLOVENYA --- --- --- --- --- --- 493 4323 0,0% 2053 13486 0,1% 

YEMEN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1710 17500 0,1% 

HIRVAT�STAN 2827 24306 0,1% 3580 31205 0,1% 2226 15143 0,1% 2439 27662 0,1% 


S�NGAPUR 653 3825 0,0% --- --- --- 367 2243 0,0% 612 3414 0,0% 

HOLLANDA --- --- --- 2863 17017 0,1% 218 7079 0,0% 1251 10189 0,0% 

CEZAY�R 8083 43147 0,3% 2368 10027 0,1% 1559 20799 0,1% 7664 57171 0,2% 

�SV�ÇRE 187 1829 0,0% 1874 16443 0,1% 1501 15227 0,1% 1100 10979 0,0% 

SUDAN 148 489 0,0% 1586 3406 0,1% 303 1568 0,0% 511 2727 0,0% 

UMMAN --- --- --- 26 270 0,0% 241 2274 0,0% 392 4728 0,0% 

ET�YOPYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 270 918 0,0% 

MISIR --- --- --- --- --- --- 827 7541 0,0% 840 12966 0,0% 

F�NLAND�YA --- --- --- --- --- --- 156 2440 0,0% 1579 12994 0,0% 

MALTA --- --- --- --- --- --- 433 2956 0,0% 548 5393 0,0% 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- 2344 10399 0,1% 943 7873 0,0% 

GANA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 56 877 0,0% 

SENEGAL --- --- --- --- --- --- 69 585 0,0% 58 1423 0,0% 

�ZLANDA --- --- --- --- --- --- 43 200 0,0% 88 1292 0,0% 

ANGOLA 216 994 0,0% 1153 3162 0,0% --- --- --- 68 407 0,0% 

FRANSA 2455 19321 0,1% 3923 29979 0,1% 1754 16761 0,1% 205 4915 0,0% 

BELÇ�KA 259 3190 0,0% 90 1895 0,0% 238 5842 0,0% 5 375 0,0% 

AVUSTURYA --- --- --- 23 438 0,0% --- --- --- --- --- --- 

SUR�NAM 353 2562 0,0% 109 1032 0,0% 51 282 0,0% 44 309 0,0% 

�SVEÇ --- --- --- 205 1809 0,0% 90 1704 0,0% 31 708 0,0% 

PANAMA --- --- --- 2800 24311 0,1% 1135 8510 0,0% --- --- --- 

BAHREYN 452 2526 0,0% 301 2392 0,0% 1105 7764 0,0% 762 6230 0,0% 

TUNUS 222 979 0,0% 1183 9331 0,0% --- --- --- 153 657 0,0% 

FAS 502 721 0,0% 933 6410 0,0% 580 5955 0,0% 85 614 0,0% 

KATAR 347 2646 0,0% 795 5322 0,0% 48 211 0,0% --- --- --- 

GÜNEY AFR�KA 119 921 0,0% 131 858 0,0% 160 518 0,0% --- --- --- 

VENEZÜELLA --- --- --- 5299 33147 0,2% 7891 56908 0,3% 5526 35092 0,2% 

HONG-KONG --- --- --- 717 4023 0,0% 3686 34639 0,1% 6802 45779 0,2% 


112 


�SRA�L --- --- --- 581 1989 0,0% 314 3306 0,0% 847 5553 0,0% 

TR�N�DAD TABAGO --- --- --- 682 2287 0,0% --- --- --- --- --- --- 

LÜBNAN 853 3627 0,0% 1958 6393 0,1% 339 3277 0,0% 245 1832 0,0% 

GABON --- --- --- 647 1700 0,0% --- --- --- --- --- --- 

KONGO --- --- --- 334 775 0,0% --- --- --- --- --- --- 

DAN�MARKA --- --- --- --- --- --- 23 1186 0,0% --- --- --- 

PORTEK�Z 324 3135 0,0% --- --- --- --- --- --- 1781 12967 0,1% 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 240 1954 0,0% 1 103 0,0% 

TOGO --- --- --- --- --- --- 144 640 0,0% --- --- --- 




131

113 

Tablo 39. 330491000000 Pudralar (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

132 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 94943 1032169 100,0% 162610 1866354 100,0% 293109 3482992 100,0% 401174 5508959 100,0% 

�RAN 2272 27843 2,4% 33056 436504 20,3% 64981 949345 22,2% 97624 1461631 24,3% 

IRAK 11886 66792 12,5% 22543 179583 13,9% 20320 158905 6,9% 37009 361170 9,2% 

UKRAYNA 8324 137529 8,8% 8216 163012 5,1% 24002 287001 8,2% 22711 366249 5,7% 

AZERBAYCAN 548 888 0,6% 592 14768 0,4% 33381 491749 11,4% 51171 825306 12,8% 

BULGAR�STAN 4833 79609 5,1% 10443 108060 6,4% 15369 150567 5,2% 19586 218132 4,9% 

ROMANYA 13196 44918 13,9% 16639 51671 10,2% 16528 73648 5,6% 18210 136234 4,5% 

POLONYA 1401 58739 1,5% 4790 74059 2,9% 8480 89914 2,9% 10734 152552 2,7% 

ÜRDÜN 2045 20473 2,2% 7594 80049 4,7% 4970 59418 1,7% 8997 100554 2,2% 


SUUD� ARAB�STAN 1769 23521 1,9% 2447 24219 1,5% 4579 74026 1,6% 9196 113758 2,3% 

�TALYA 1536 25266 1,6% 1537 17322 0,9% 9432 107472 3,2% 5727 110051 1,4% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 1299 29574 1,4% 1951 37227 1,2% 4951 57386 1,7% 5075 99211 1,3% 

MAKEDONYA 1059 7430 1,1% 49 957 0,0% 2233 17541 0,8% 4065 34614 1,0% 

YUNAN�STAN 1177 19307 1,2% 2237 36162 1,4% 5161 66183 1,8% 6781 90279 1,7% 

BOSNA HERSEK 465 6327 0,5% 681 8288 0,4% 2612 21281 0,9% 4961 57948 1,2% 

SIRB�STAN 1884 26332 2,0% 2075 28539 1,3% 4590 49837 1,6% 5157 76837 1,3% 

ARNAVUTLUK 1252 10398 1,3% 2349 8178 1,4% 7189 33429 2,5% 8612 26092 2,1% 

SUR�YE 1052 9573 1,1% 511 5867 0,3% 3212 56005 1,1% 6797 92313 1,7% 

L�BYA 1007 12531 1,1% 1073 20470 0,7% 4806 63124 1,6% 5010 76580 1,2% 

L�TVANYA 791 18945 0,8% 1475 21813 0,9% 3054 30243 1,0% 4093 37770 1,0% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 2423 16037 0,8% 2471 17836 0,6% 

KUVEYT 1539 24370 1,6% 2688 51570 1,7% 2760 60627 0,9% 3000 88096 0,7% 

KAZAK�STAN 447 4270 0,5% 4001 27229 2,5% 3280 23826 1,1% 3911 35930 1,0% 

MOLDOVYA 378 4890 0,4% 440 3379 0,3% 1349 15536 0,5% 2914 48429 0,7% 

VENEZÜELLA 643 7176 0,7% 1578 18312 1,0% 2769 38789 0,9% 1937 27035 0,5% 

CEZAY�R 1844 17729 1,9% 2283 47321 1,4% 2752 40866 0,9% 4012 77522 1,0% 

TÜRKMEN�STAN 4576 26669 4,8% 4347 30403 2,7% 4514 38329 1,5% 7127 72412 1,8% 

KUZEY KIBRIS 1680 11825 1,8% 2116 18042 1,3% 3136 28291 1,1% 3097 53060 0,8% 

ÇEK CUMHUR�YET� 827 9504 0,9% 259 4779 0,2% 265 5354 0,1% 1592 24945 0,4% 

�NG�LTERE 2035 23013 2,1% 383 6012 0,2% 1242 19658 0,4% 1448 7226 0,4% 

ALMANYA 143 3367 0,2% 1715 39863 1,1% 408 5069 0,1% 2316 27455 0,6% 

UMMAN --- --- --- 58 3238 0,0% 264 4376 0,1% 652 7868 0,2% 

YEMEN --- --- --- 76 281 0,0% 623 2229 0,2% 1470 35976 0,4% 


114 


MACAR�STAN 401 6367 0,4% 1159 12402 0,7% 1406 17890 0,5% 1528 18868 0,4% 

GÜNEY AFR�KA 7 295 0,0% 15 452 0,0% 107 2349 0,0% 519 5118 0,1% 

FRANSA --- --- --- 275 5970 0,2% 486 7522 0,2% 445 23194 0,1% 

PAK�STAN 98 1138 0,1% 1315 22918 0,8% 2217 32241 0,8% 902 15666 0,2% 

LETONYA 469 7745 0,5% 434 7977 0,3% 1043 12688 0,4% 953 17026 0,2% 

A,B,D, --- --- --- --- --- --- 74 841 0,0% 473 8067 0,1% 

ÖZBEK�STAN 45 885 0,0% 734 5882 0,5% 510 2691 0,2% 2063 14417 0,5% 


HOLLANDA --- --- --- 338 5291 0,2% 193 2417 0,1% 678 12103 0,2% 

GÜRC�STAN 153 1404 0,2% 78 1073 0,0% 262 1756 0,1% 3355 30207 0,8% 

ESTONYA --- --- --- 88 1122 0,1% 356 5539 0,1% 540 7918 0,1% 

MAUR�T�US --- --- --- --- --- --- 64 602 0,0% 231 1579 0,1% 

AFGAN�STAN 483 2396 0,5% 436 3193 0,3% 350 3613 0,1% 560 4000 0,1% 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- 349 7891 0,1% 713 15811 0,2% 

�SRA�L 307 4972 0,3% 1353 3770 0,8% 165 1247 0,1% 537 4876 0,1% 

TAC�K�STAN 408 3912 0,4% 587 5036 0,4% 826 2238 0,3% 1114 11068 0,3% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 87 1865 0,0% 601 12269 0,1% 

MISIR --- --- --- --- --- --- 2176 19692 0,7% 753 14684 0,2% 

BAHREYN 789 9137 0,8% 1346 11021 0,8% 666 12248 0,2% 756 20352 0,2% 

FAS --- --- --- 43 294 0,0% 257 3078 0,1% 292 8189 0,1% 

ANGOLA 64 472 0,1% 135 3264 0,1% 354 2246 0,1% 106 1166 0,0% 

HIRVAT�STAN 146 2079 0,2% 406 7301 0,2% 455 7450 0,2% 286 5987 0,1% 

S�NGAPUR 45 432 0,0% 85 1024 0,1% 125 1441 0,0% 147 3390 0,0% 

�SVEÇ --- --- --- 103 2491 0,1% 629 11912 0,2% 424 11383 0,1% 

KATAR 59 1396 0,1% 119 2079 0,1% 228 2981 0,1% 150 4052 0,0% 

HONG-KONG --- --- --- --- --- --- 461 9609 0,2% 474 6804 0,1% 

MALTA 4 180 0,0% --- --- --- 96 2167 0,0% 133 2603 0,0% 

KIRGIZ�STAN --- --- --- 40 646 0,0% 82 1044 0,0% 203 3642 0,1% 

�ZLANDA --- --- --- 13 497 0,0% 40 875 0,0% 67 2661 0,0% 

BELÇ�KA 132 7253 0,1% 1334 32963 0,8% 509 14305 0,2% 248 19837 0,1% 

F�NLAND�YA --- --- --- --- --- --- 188 2353 0,1% 38 671 0,0% 

SENEGAL --- --- --- --- --- --- 24 811 0,0% 23 148 0,0% 

SUR�NAM 44 1277 0,0% 24 672 0,0% 25 283 0,0% 62 708 0,0% 

�SV�ÇRE 53 3062 0,1% 471 6824 0,3% 138 3254 0,0% 38 1112 0,0% 

SUDAN 138 700 0,1% 79 1284 0,0% 150 1611 0,1% 233 4203 0,1% 

SLOVENYA --- --- --- --- --- --- 24 1861 0,0% 13 864 0,0% 

TUNUS 230 2186 0,2% 633 13863 0,4% 63 1287 0,0% 256 2088 0,1% 

AVUSTRALYA --- --- --- 29 579 0,0% --- --- --- --- --- --- 


133

115 

134 



PANAMA --- --- --- 225 1679 0,1% 74 3317 0,0% --- --- --- 

GABON --- --- --- 32 205 0,0% --- --- --- --- --- --- 

LÜBNAN 465 4706 0,5% 186 1039 0,1% 263 4063 0,1% 216 1814 0,1% 

KENYA --- --- --- --- --- --- 66 883 0,0% 54 1053 0,0% 

BANGLADE� 13 217 0,0% --- --- --- 348 3161 0,1% 6 531 0,0% 

V�ETNAM --- --- --- --- --- --- 71 1852 0,0% --- --- --- 



116 

Tablo 40. 330499001000 All�klar (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 27903 535359 100,0% 48321 856326 100,0% 88292 1240048 100,0% 118819 1828460 100,0% 


�RAN 1586 25702 5,7% 10199 204473 21,1% 16888 320411 19,1% 24459 500897 20,6% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 147 2589 0,5% 549 16660 1,1% 1831 27434 2,1% 6613 73624 5,6% 

ROMANYA 2742 28639 9,8% 2044 21338 4,2% 4830 22432 5,5% 4721 47465 4,0% 

BULGAR�STAN 1053 21792 3,8% 2842 27617 5,9% 6821 68009 7,7% 7255 91318 6,1% 

POLONYA 425 20435 1,5% 1294 22535 2,7% 6560 75281 7,4% 5939 79216 5,0% 

BOSNA HERSEK 187 3660 0,7% 791 10036 1,6% 2072 17232 2,3% 4702 41591 4,0% 

SUR�YE 97 1048 0,3% 434 7224 0,9% 3795 50851 4,3% 4130 80557 3,5% 

KAZAK�STAN --- --- --- 783 9348 1,6% 3668 18101 4,2% 3237 24087 2,7% 

SUUD� ARAB�STAN 513 15313 1,8% 425 11372 0,9% 2637 60201 3,0% 4165 73478 3,5% 

YUNAN�STAN 1131 25919 4,1% 1352 27986 2,8% 2273 25413 2,6% 3869 52248 3,3% 

IRAK 976 9926 3,5% 1571 28497 3,3% 1770 20364 2,0% 2159 56566 1,8% 

ÜRDÜN 731 16414 2,6% 2567 32450 5,3% 3507 34204 4,0% 3482 28209 2,9% 

SIRB�STAN 576 17066 2,1% 2900 36598 6,0% 1859 23162 2,1% 3094 44522 2,6% 

L�BYA 257 6140 0,9% 617 12576 1,3% 2305 27263 2,6% 2863 39398 2,4% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 264 3139 0,3% 1156 11495 1,0% 

AZERBAYCAN 144 3582 0,5% 320 7505 0,7% 1468 58384 1,7% 2004 60319 1,7% 

CEZAY�R 335 9135 1,2% 772 18884 1,6% 827 12075 0,9% 1761 28001 1,5% 

MAKEDONYA 1162 16481 4,2% 2181 44655 4,5% 3693 37055 4,2% 1701 14718 1,4% 

MACAR�STAN 310 8923 1,1% 536 8469 1,1% 1283 12813 1,5% 1148 10345 1,0% 

ARNAVUTLUK 124 778 0,4% 108 1772 0,2% 769 4480 0,9% 668 2502 0,6% 

GÜRC�STAN --- --- --- 11 274 0,0% 399 2102 0,5% 826 12697 0,7% 

ÖZBEK�STAN 19 341 0,1% 105 580 0,2% 516 2933 0,6% 1441 10905 1,2% 

UKRAYNA 3787 107420 13,6% 4052 87145 8,4% 3588 50710 4,1% 823 8956 0,7% 

MOLDOVYA 18 497 0,1% 112 624 0,2% 281 1582 0,3% 493 6817 0,4% 

L�TVANYA 168 7495 0,6% 1965 18452 4,1% 1353 21344 1,5% 1139 9641 1,0% 

PAK�STAN 70 1072 0,3% 285 7710 0,6% 97 1126 0,1% 549 9931 0,5% 

KUZEY KIBR 253 4379 0,9% 656 9907 1,4% 915 14820 1,0% 567 11807 0,5% 

�SRA�L --- --- --- 29 561 0,1% 281 2043 0,3% 604 6095 0,5% 

TÜRKMEN�STAN 207 628 0,7% 133 1778 0,3% 275 1894 0,3% 456 4142 0,4% 

KUVEYT 635 25040 2,3% 1979 52343 4,1% 570 16935 0,6% 598 21221 0,5% 



135

117 

136 


�NG�LTERE 193 6398 0,7% 179 9319 0,4% 302 4549 0,3% 258 3475 0,2% 

BELÇ�KA 18 309 0,1% 50 1102 0,1% 20 1137 0,0% 158 12744 0,1% 

ESTONYA --- --- --- --- --- --- 33 300 0,0% 258 2624 0,2% 

A,B,D, --- --- --- --- --- --- 11 103 0,0% 255 5423 0,2% 

ALMANYA 6 150 0,0% 146 2055 0,3% 167 2309 0,2% 1688 30781 1,4% 

MISIR --- --- --- --- --- --- 975 8885 1,1% 333 3726 0,3% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 43 750 0,0% 390 8706 0,3% 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 110 2863 0,1% 

MALTA 10 310 0,0% 6 138 0,0% 87 2401 0,1% 82 1606 0,1% 

YEMEN --- --- --- --- --- --- 10 173 0,0% 51 2485 0,0% 

TAC�K�STAN 19 420 0,1% 19 178 0,0% 38 450 0,0% 209 3497 0,2% 

HIRVAT�STAN 173 3271 0,6% 160 3664 0,3% 185 3394 0,2% 99 1968 0,1% 

SUDAN 39 414 0,1% 4 346 0,0% 96 1286 0,1% 129 2581 0,1% 

KATAR 14 420 0,1% 21 481 0,0% 46 514 0,1% 83 2256 0,1% 

LETONYA 230 4614 0,8% 274 6500 0,6% 106 1892 0,1% 86 633 0,1% 

SUR�NAM 20 463 0,1% 3 129 0,0% 44 508 0,0% 63 597 0,1% 

�SV�ÇRE 17 148 0,1% 181 3491 0,4% --- --- --- 56 4790 0,0% 

HOLLANDA --- --- --- 256 4334 0,5% 234 11546 0,3% 129 2558 0,1% 

GÜNEY AFR�KA 3 170 0,0% 5 382 0,0% 12 231 0,0% 117 3616 0,1% 

BAHREYN 290 7398 1,0% 80 3205 0,2% 76 1438 0,1% 201 3896 0,2% 

HONG-KONG --- --- --- --- --- --- 121 4949 0,1% 96 1157 0,1% 

TUNUS 15 525 0,1% 180 5773 0,4% --- --- --- 90 343 0,1% 

VENEZÜELLA 190 3995 0,7% 93 2483 0,2% 146 1331 0,2% --- --- --- 

�SVEÇ --- --- --- 78 1854 0,2% --- --- --- 21 366 0,0% 

AVUSTURYA --- --- --- 23 450 0,0% --- --- --- --- --- --- 

ÇEK CUMHUR�YET� 215 3387 0,8% 112 2020 0,2% --- --- --- 37 326 0,0% 

FRANSA --- --- --- 72 1180 0,1% 147 2102 0,2% --- --- --- 

�TALYA 2639 39611 9,5% 1239 18828 2,6% 24 182 0,0% 182 11161 0,2% 

LÜBNAN 83 1096 0,3% 59 329 0,1% 192 2344 0,2% 132 2232 0,1% 

SLOVENYA 3503 36470 12,6% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

KENYA --- --- --- --- --- --- 75 1080 0,1% 9 177 0,0% 

KIRGIZ�STAN 78 409 0,3% --- --- --- 61 727 0,1% 54 1888 0,0% 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 138 1252 0,2% 6 325 0,0% 

FAS --- --- --- --- --- --- 132 2673 0,1% --- --- --- 

MAUR�T�US --- --- --- --- --- --- 73 1102 0,1% 5 175 0,0% 



118 

Tablo 41. 330499009011 Vücut Losyonlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 260733 541313 100,0% 553186 1482075 100,0% 907929 2065542 100,0% 1045186 3008421 100,0% 

A,B,D, 54475 68890 20,9% 11517 16375 2,1% 207176 188179 22,8% 250546 264220 24,0% 

SUUD� ARAB�STAN 3000 750 1,2% 134581 271035 24,3% 19586 60410 2,2% 146255 482151 14,0% 

AZERBAYCAN 579 1707 0,2% 2855 6019 0,5% 78644 228489 8,7% 128606 362724 12,3% 

ALMANYA 35298 120190 13,5% 57468 231541 10,4% 72300 271668 8,0% 83143 265616 8,0% 

�NG�LTERE 38516 64421 14,8% 105833 140625 19,1% 182304 276484 20,1% 107583 304951 10,3% 

L�BYA 592 491 0,2% 929 1990 0,2% 4397 13325 0,5% 16852 38511 1,6% 

CEZAY�R --- --- --- 66 1132 0,0% --- --- --- 18801 54320 1,8% 

BULGAR�STAN --- --- --- 3651 15273 0,7% 9083 36104 1,0% 24641 137364 2,4% 

DAN�MARKA --- --- --- --- --- --- 7325 30009 0,8% 12690 54797 1,2% 

FRANSA 52 2715 0,0% --- --- --- --- --- --- 8946 37154 0,9% 

ROMANYA 11139 35338 4,3% 35737 100558 6,5% 32827 123967 3,6% 19551 82944 1,9% 

BELÇ�KA 8220 16684 3,2% 4999 10907 0,9% --- --- --- 7789 26411 0,7% 

L�TVANYA 9395 24638 3,6% 18332 60083 3,3% 25825 67383 2,8% 20309 55218 1,9% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 5722 18833 2,2% 14510 32793 2,6% 1641 8401 0,2% 12763 119658 1,2% 

ET�YOPYA 72 144 0,0% 4449 9804 0,8% 3791 10331 0,4% 7242 17154 0,7% 

SIRB�STAN 7 142 0,0% 3048 10781 0,6% 1240 6588 0,1% 9743 27257 0,9% 

IRAK 1911 7138 0,7% 9582 51677 1,7% 21938 69240 2,4% 7601 45512 0,7% 

KENYA --- --- --- --- --- --- 2101 6837 0,2% 9188 31163 0,9% 

KUZEY KIBRIS 6501 15009 2,5% 5940 26406 1,1% 13649 51512 1,5% 8480 42679 0,8% 

HA�T� --- --- --- --- --- --- 19500 27882 2,1% 3924 16575 0,4% 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- 6126 19448 0,7% 6792 19201 0,6% 

�RAN 1990 4833 0,8% 4142 12094 0,7% 7342 28729 0,8% 9586 41520 0,9% 

MOLDOVYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 5289 15885 0,5% 

H�ND�STAN 2160 1572 0,8% 2398 16199 0,4% 7464 19022 0,8% 8120 24399 0,8% 

FAS --- --- --- --- --- --- 28469 45079 3,1% 2694 22447 0,3% 

SUR�YE --- --- --- --- --- --- 40 151 0,0% 8081 29758 0,8% 

GÜRC�STAN --- --- --- 96 581 0,0% 2229 7885 0,2% 6133 21148 0,6% 

AVUSTRALYA --- --- --- --- --- --- 2957 12847 0,3% 11139 16599 1,1% 

HIRVAT�STAN 818 2453 0,3% 10498 41802 1,9% 6071 27974 0,7% 4911 30649 0,5% 

PANAMA 19599 37473 7,5% 15172 27359 2,7% 33659 60919 3,7% 1800 7459 0,2% 

YEMEN --- --- --- 113 835 0,0% 1066 2430 0,1% 4557 22791 0,4% 

MAKEDONYA --- --- --- 5210 12731 0,9% 635 3639 0,1% 2600 8206 0,2% 

JAPONYA --- --- --- --- --- --- 612 1955 0,1% 1265 3869 0,1% 


137

119 

138 


F�NLAND�YA 990 10337 0,4% 7836 8405 1,4% 7645 18344 0,8% 5195 17425 0,5% 

MISIR --- --- --- --- --- --- 167 1356 0,0% 2531 7506 0,2% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 185 1024 0,0% 857 1539 0,1% 

HOLLANDA 31110 46697 11,9% 1195 2467 0,2% 93 4152 0,0% 723 3371 0,1% 

KAZAK�STAN --- --- --- 1024 9087 0,2% 2921 16214 0,3% 5471 27767 0,5% 

YUNAN�STAN --- --- --- 1264 16509 0,2% 4213 14452 0,5% 3602 14979 0,3% 

UMMAN --- --- --- --- --- --- 4066 14496 0,4% 1496 3761 0,1% 

ANGOLA --- --- --- 27 266 0,0% 77 476 0,0% 3237 19749 0,3% 

SLOVAK CUMHUR�YET� --- --- --- 3510 7037 0,6% 399 853 0,0% 1097 3551 0,1% 

HONG-KONG --- --- --- 7200 23220 1,3% 17844 61186 2,0% 4063 14049 0,4% 

SUR�NAM --- --- --- --- --- --- --- --- --- 324 1362 0,0% 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 4173 11563 0,5% 2791 10983 0,3% 

SLOVENYA --- --- --- 1371 4528 0,2% 2232 5900 0,2% 414 1768 0,0% 

LÜBNAN 2351 8353 0,9% 11045 18814 2,0% 419 1098 0,0% 205 180 0,0% 

ESTONYA --- --- --- 2472 6564 0,4% 698 2235 0,1% 511 2255 0,0% 

ÖZBEK�STAN 500 2876 0,2% 191 714 0,0% --- --- --- 415 1745 0,0% 

KANADA --- --- --- --- --- --- 790 3614 0,1% 219 3032 0,0% 

MAUR�T�US --- --- --- --- --- --- --- --- --- 154 619 0,0% 

ÇEK CUMHUR�YET� 1222 3308 0,5% 54 208 0,0% 840 3828 0,1% 65 1309 0,0% 

TAYVAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 227 1069 0,0% 

TÜRKMEN�STAN --- --- --- 1434 3525 0,3% 388 2957 0,0% 50 363 0,0% 

�SVEÇ --- --- --- 6 207 0,0% 428 4577 0,0% 25 288 0,0% 

�SPANYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 18 138 0,0% 

BAHREYN 2272 8985 0,9% 43 878 0,0% --- --- --- --- --- --- 

UKRAYNA 193 1452 0,1% 5370 79801 1,0% 385 2947 0,0% --- --- --- 

�TALYA --- --- --- 170 2329 0,0% 505 1545 0,1% --- --- --- 

RUSYA FEDERASYONU 817 3677 0,3% 3638 47547 0,7% 2277 1754 0,3% --- --- --- 

�SV�ÇRE --- --- --- 17 158 0,0% --- --- --- --- --- --- 

GANA --- --- --- 3756 31078 0,7% 7969 19662 0,9% 5722 6274 0,5% 

AVUSTURYA --- --- --- 744 5078 0,1% 589 4102 0,1% --- --- --- 


�SRA�L 78 942 0,0% 2283 13547 0,4% 3963 17022 0,4% --- --- --- 

AFGAN�STAN --- --- --- 144 648 0,0% 56 1080 0,0% 1818 10800 0,2% 

KUVEYT --- --- --- 3876 16341 0,7% 4367 12787 0,5% --- --- --- 

PAK�STAN --- --- --- 2611 8528 0,5% 3345 14287 0,4% --- --- --- 

KATAR --- --- --- 2583 7699 0,5% 422 1466 0,0% --- --- --- 

BOSNA HERSEK --- --- --- 84 230 0,0% 15 120 0,0% 5629 28315 0,5% 

KOSTAR�KA --- --- --- 5904 15338 1,1% 4257 7281 0,5% 8670 24748 0,8% 


120 

GÜNEY AFR�KA 302 1013 0,1% 687 1762 0,1% 653 1550 0,1% --- --- --- 

MALTA --- --- --- 1631 3533 0,3% 406 956 0,0% 337 831 0,0% 

POLONYA --- --- --- 5603 11482 1,0% 1171 5356 0,1% 3441 30638 0,3% 

SUDAN --- --- --- 150 230 0,0% 3727 13234 0,4% --- --- --- 

ARNAVUTLUK --- --- --- 1875 2791 0,3% 294 504 0,0% 1524 5366 0,1% 

ÜRDÜN 19811 24587 7,6% 22230 32713 4,0% 23863 77394 2,6% 5031 26763 0,5% 

BRUNE� --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

KIRGIZ�STAN --- --- --- --- --- --- 26 188 0,0% --- --- --- 

JAMA�KA 300 800 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

C�BUT� --- --- --- --- --- --- 892 1864 0,1% --- --- --- 

TUNUS --- --- --- --- --- --- 846 3878 0,1% --- --- --- 

N�JERYA 16 185 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

SENEGAL 725 4680 0,3% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

LETONYA --- --- --- --- --- --- 326 1353 0,0% --- --- --- 




139

121 

Tablo 42. 330499009012 Kremler, Emülsiyonlar ve Ya�lar (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

140 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 850545 4494785 100,0% 888690 6248939 100,0% 789105 5802657 100,0% 1144092 10144133 100,0% 

A,B,D, 362170 670909 42,6% 332366 593639 37,4% 208849 358517 26,5% 347557 471058 30,4% 

IRAK 194599 1015093 22,9% 98561 717490 11,1% 251844 1418482 31,9% 311053 1945527 27,2% 

KUZEY KIBRIS 40608 411157 4,8% 52215 622873 5,9% 61421 792801 7,8% 74299 1225968 6,5% 

ROMANYA 35805 135736 4,2% 19568 78271 2,2% 15095 54111 1,9% 23886 136554 2,1% 

�RAN 12234 67517 1,4% 64391 385873 7,2% 46657 404588 5,9% 33237 361173 2,9% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 37552 1361901 4,4% 65242 2554080 7,3% 24041 1303754 3,0% 19927 1297941 1,7% 

AZERBAYCAN 15299 78630 1,8% 14177 132815 1,6% 19233 155988 2,4% 15899 122001 1,4% 

ET�YOPYA 1556 4179 0,2% 673 2163 0,1% 667 2930 0,1% 6432 8424 0,6% 

ALMANYA 20578 105338 2,4% 36462 148516 4,1% 15402 87928 2,0% 39924 337785 3,5% 

MAKEDONYA 11895 60797 1,4% 17957 108372 2,0% 14906 98743 1,9% 13861 124151 1,2% 

YEMEN --- --- --- 72 317 0,0% 5243 17440 0,7% 9098 44966 0,8% 

SUUD� ARAB�STAN 3180 9704 0,4% 61228 117082 6,9% 27686 114083 3,5% 23860 149170 2,1% 

ÇEK CUMHUR�YET� 505 9331 0,1% 2698 10505 0,3% 322 2146 0,0% 5961 38741 0,5% 

AVUSTRALYA 246 2844 0,0% 633 6871 0,1% 378 2859 0,0% 20249 110197 1,8% 

L�BYA 34 676 0,0% 3983 15726 0,4% 2913 12482 0,4% 9615 30412 0,8% 

GÜNEY AFR�KA 8 418 0,0% --- --- --- 75 120 0,0% 3005 37244 0,3% 

KANADA --- --- --- --- --- --- 2869 11257 0,4% 6394 40778 0,6% 

�NG�LTERE 14578 76208 1,7% 16303 44329 1,8% 20 108 0,0% 7398 96727 0,6% 

KAZAK�STAN 1092 5028 0,1% 1592 8451 0,2% 1795 19400 0,2% 4889 156217 0,4% 

ÜRDÜN 4001 20865 0,5% 7978 23834 0,9% 2961 21306 0,4% 5036 50025 0,4% 

BULGAR�STAN 8876 34047 1,0% 6877 34811 0,8% 9959 28874 1,3% 7019 51333 0,6% 

�SRA�L 2066 10457 0,2% 2203 11503 0,2% 4431 16642 0,6% 1919 9738 0,2% 

TÜRKMEN�STAN 1104 6403 0,1% 1560 7195 0,2% 1987 10374 0,3% 4175 24132 0,4% 

BOSNA HERSEK 601 15298 0,1% 309 7359 0,0% 3858 19729 0,5% 2925 18036 0,3% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 6172 39086 0,8% 3647 22497 0,3% 

HIRVAT�STAN 4605 14708 0,5% 1540 9223 0,2% 2246 18677 0,3% 1215 12002 0,1% 

ARNAVUTLUK 2247 14873 0,3% 6691 43017 0,8% 2805 26965 0,4% 3239 27509 0,3% 

FRANSA 1460 21781 0,2% 1018 24287 0,1% 538 15036 0,1% 3692 58316 0,3% 

LÜBNAN 1373 3867 0,2% 2796 10501 0,3% 871 5173 0,1% 953 5620 0,1% 

BELÇ�KA 334 1989 0,0% 7964 134250 0,9% 2724 43689 0,3% 1694 135377 0,1% 

POLONYA 119 4215 0,0% 2 112 0,0% 6404 69630 0,8% 43168 272679 3,8% 

SUR�YE 2603 5760 0,3% 7926 34391 0,9% 42 1487 0,0% 13591 79388 1,2% 



122 


AFGAN�STAN 197 1257 0,0% 1619 8292 0,2% 845 9900 0,1% 614 4362 0,1% 

MO�OL�STAN --- --- --- 6015 15638 0,7% 950 3170 0,1% 617 2433 0,1% 

MACAR�STAN 70 1282 0,0% 2864 12331 0,3% --- --- --- 1039 21389 0,1% 

KENYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 516 3773 0,0% 

MISIR --- --- --- --- --- --- 977 6465 0,1% 1340 3995 0,1% 

HOLLANDA 5748 30905 0,7% 661 4745 0,1% 241 5779 0,0% 10892 453797 1,0% 

KATAR 165 928 0,0% 801 7305 0,1% 1655 11308 0,2% 317 2909 0,0% 

GÜRC�STAN 2346 15556 0,3% 3759 24355 0,4% 822 7643 0,1% 4647 39121 0,4% 

MOLDOVYA 19 372 0,0% --- --- --- 126 3916 0,0% 1664 22300 0,1% 

ANGOLA 180 729 0,0% 646 4657 0,1% 862 5413 0,1% 1620 12564 0,1% 

UKRAYNA 2139 24242 0,3% 553 13896 0,1% 760 6991 0,1% 2857 215927 0,2% 

L�TVANYA 2562 6571 0,3% 2365 17510 0,3% 1244 4062 0,2% 204 634 0,0% 

MAUR�T�US --- --- --- --- --- --- 30 400 0,0% 187 1489 0,0% 

TAYVAN --- --- --- --- --- --- 302 1760 0,0% 185 1107 0,0% 

YUNAN�STAN 572 8899 0,1% 516 5416 0,1% 375 2406 0,0% 877 5633 0,1% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 580 4179 0,1% 1263 10191 0,1% 

JAPONYA 190 4182 0,0% --- --- --- --- --- --- 130 6226 0,0% 

SLOVENYA --- --- --- --- --- --- 270 2221 0,0% 153 5205 0,0% 

DAN�MARKA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 12373 25677 1,1% 

SIRB�STAN 3585 15510 0,4% 3464 18760 0,4% 4702 29617 0,6% 1132 15288 0,1% 

SUDAN 781 4347 0,1% 303 1636 0,0% 50 878 0,0% 117 5945 0,0% 

FAS 228 1268 0,0% 190 864 0,0% 124 3032 0,0% 206 5895 0,0% 

UGANDA --- --- --- --- --- --- 38 366 0,0% 38 367 0,0% 

MALTA --- --- --- 50 236 0,0% 3 149 0,0% 55 994 0,0% 

S�NGAPUR --- --- --- 20 504 0,0% 4521 411952 0,6% 8420 1196118 0,7% 

SUR�NAM --- --- --- --- --- --- --- --- --- 73 2423 0,0% 

�SV�ÇRE 968 19996 0,1% 1200 21105 0,1% 85 3778 0,0% 22 612 0,0% 

KIRGIZ�STAN 239 1444 0,0% --- --- --- 158 1106 0,0% 117 922 0,0% 

�TALYA 69 1274 0,0% 82 445 0,0% --- --- --- 8 141 0,0% 

GANA 72 282 0,0% 254 1096 0,0% --- --- --- 8 128 0,0% 

�SVEÇ --- --- --- 199 1657 0,0% 140 2355 0,0% 89 1611 0,0% 

AVUSTURYA --- --- --- 668 3538 0,1% 816 7774 0,1% 48 609 0,0% 

PAK�STAN --- --- --- 157 4032 0,0% 86 1817 0,0% 25 258 0,0% 

UMMAN --- --- --- 110 2498 0,0% --- --- --- --- --- --- 


PORTEK�Z --- --- --- 690 10080 0,1% --- --- --- --- --- --- 

LETONYA --- --- --- 662 9567 0,1% --- --- --- --- --- --- 



141

123 

142 


�RLANDA --- --- --- 1409 16468 0,2% --- --- --- --- --- --- 

HONG-KONG --- --- --- 4777 50508 0,5% --- --- --- --- --- --- 

BAHREYN 719 3414 0,1% 1054 8516 0,1% --- --- --- 148 1100 0,0% 

ÖZBEK�STAN 1253 4252 0,1% 255 1905 0,0% --- --- --- 60 271 0,0% 

KUVEYT 11457 45966 1,3% 3250 23838 0,4% 6857 19865 0,9% --- --- --- 

CEZAY�R 17171 85583 2,0% 1581 10986 0,2% 429 25748 0,1% --- --- --- 

NORVEÇ 11 118 0,0% 692 3856 0,1% --- --- --- 41 100 0,0% 

HA�T� 113 541 0,0% 431 2171 0,0% --- --- --- --- --- --- 

ESTONYA --- --- --- 612 2921 0,1% 13 272 0,0% 43 173 0,0% 

TAC�K�STAN 480 2849 0,1% 360 1584 0,0% 719 3647 0,1% 644 4215 0,1% 

PAPUA YEN� G�NE 36 149 0,0% 144 614 0,0% 72 294 0,0% --- --- --- 

TUNUS --- --- --- 720 3044 0,1% --- --- --- 972 10300 0,1% 

KONGO --- --- --- 1121 4690 0,1% --- --- --- --- --- --- 

PANAMA 9489 25551 1,1% 2262 7936 0,3% 433 2109 0,1% --- --- --- 

�SPANYA --- --- --- 1143 3845 0,1% 881 6767 0,1% --- --- --- 

N�JERYA --- --- --- 47 154 0,0% 5 184 0,0% --- --- --- 

F�LD�� SAH�LLER� --- --- --- 360 1167 0,0% --- --- --- --- --- --- 

MALD�V ADALARI --- --- --- 540 1694 0,1% --- --- --- --- --- --- 

H�ND�STAN --- --- --- 504 1563 0,1% 7387 7448 0,9% 1092 1791 0,1% 

F�L�ST�N --- --- --- 536 1574 0,1% --- --- --- --- --- --- 

SENEGAL 22 173 0,0% --- --- --- 72 306 0,0% --- --- --- 

GÜNEY KORE --- --- --- --- --- --- 528 2953 0,1% --- --- --- 

MALEZYA 44 846 0,0% --- --- --- --- --- --- 2651 360490 0,2% 

CAPE VERDE --- --- --- --- --- --- 243 1491 0,0% --- --- --- 

TOGO --- --- --- --- --- --- 50 165 0,0% --- --- --- 

F�NLAND�YA 5041 7186 0,6% --- --- --- 17 143 0,0% 480 14688 0,0% 

L�BERYA --- --- --- --- --- --- 176 1084 0,0% --- --- --- 

TANZANYA --- --- --- --- --- --- 432 1588 0,1% --- --- --- 



124 

124 

Tablo 43. 330499009019 

Tablo 43. 330499009019 







Cilt 

Cilt 

Bak�m� 

Bak�m� �çin 

�çin 

Müstahzarlar; 

Müstahzarlar; 

Di�er 

Di�er 

(KG) Ülkeler 

(KG) Ülkeler 

Baz�nda �hracat 

Baz�nda 

(2004 

�hracat 

– 2007) 

(2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

USA($) % (KG) 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 346816 2041241 100,0% 519795 3381012 100,0% 410050 4040133 100,0% 422324 5540029 100,0% 

ROMANYA 54738 174552 15,8% 19515 89118 3,8% 25094 98825 6,1% 48291 251319 11,4% 

IRAK 176607 1000254 50,9% 168287 1227682 32,4% 115014 1710635 28,0% 54444 1673687 12,9% 

RUSYA FEDERASYOU 1307 16754 0,4% 1585 23694 0,3% 5234 101109 1,3% 16214 106459 3,8% 

MAKEDONYA 618 2913 0,2% 9483 25526 1,8% 9720 36652 2,4% 20702 68412 4,9% 

KUZEY KIBRIS 17680 83769 5,1% 11440 132603 2,2% 37186 370401 9,1% 32133 398380 7,6% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 14236 45540 3,5% 25575 66131 6,1% 

�NG�LTERE 213 2183 0,1% 839 11525 0,2% 3097 19312 0,8% 17402 295423 4,1% 

ALMANYA 8922 42122 2,6% 8722 50030 1,7% 9873 45274 2,4% 21289 224940 5,0% 

KUVEYT 6219 24625 1,8% 10010 53230 1,9% 1879 22927 0,5% 8328 54475 2,0% 

BULGAR�STAN 3920 48811 1,1% 8650 78768 1,7% 12486 95704 3,0% 16427 227314 3,9% 

L�BYA 899 23830 0,3% 1207 14514 0,2% 8766 58810 2,1% 9583 92460 2,3% 

�RAN 15375 90091 4,4% 71590 406433 13,8% 24454 273903 6,0% 12329 223596 2,9% 

POLONYA 1833 37068 0,5% 3269 47684 0,6% 6847 75542 1,7% 8417 115771 2,0% 

�SV�ÇRE --- --- --- 804 2682 0,2% --- --- --- 4589 48488 1,1% 

L�TVANYA 636 12317 0,2% 696 11875 0,1% 1593 15442 0,4% 4163 34557 1,0% 

SIRB�STAN 3646 17573 1,1% 6849 42999 1,3% 6846 48703 1,7% 6848 70036 1,6% 

KAZAK�STAN 78 1598 0,0% 2569 14492 0,5% 9647 46271 2,4% 4348 36360 1,0% 

SUR�YE 383 3459 0,1% 404 4505 0,1% 1224 12338 0,3% 12488 148740 3,0% 

B�RLE��K ARAP EM�RL�KLER� 7071 151017 2,0% 5643 362754 1,1% 4831 106953 1,2% 4938 47734 1,2% 

ÜRDÜN 3244 15856 0,9% 4972 52388 1,0% 4066 28743 1,0% 6176 42092 1,5% 

BELÇ�KA 848 11871 0,2% 833 27673 0,2% 950 42581 0,2% 2709 68872 0,6% 

MALTA 37 849 0,0% 23 263 0,0% 172 3527 0,0% 3816 132266 0,9% 

AZERBAYCAN 4424 25658 1,3% 2669 23272 0,5% 6751 120845 1,6% 4714 88131 1,1% 

BOSNA HERSEK 374 4790 0,1% 1676 6866 0,3% 3341 39075 0,8% 4012 46151 0,9% 

SUUD� ARAB�STAN 3435 21480 1,0% 56789 147826 10,9% 20580 130679 5,0% 23096 193151 5,5% 

YUNAN�STAN 704 12760 0,2% 1803 23957 0,3% 2206 26568 0,5% 3502 53426 0,8% 

HIRVAT�STAN 19 483 0,0% 435 1096 0,1% 474 4056 0,1% 1809 19214 0,4% 

MOLDOVYA 272 3628 0,1% 1926 6878 0,4% 6883 47452 1,7% 2730 15781 0,6% 

ARNAVUTLUK 4457 30453 1,3% 4231 30435 0,8% 6293 23015 1,5% 1283 6940 0,3% 

FRANSA 232 4979 0,1% 98 1165 0,0% 490 7117 0,1% 1676 55772 0,4% 

LÜBNAN 8526 21957 2,5% 2997 9793 0,6% 1789 5850 0,4% 2209 6928 0,5% 

CEZAY�R 585 4618 0,2% 4481 42667 0,9% 1526 13290 0,4% 5107 31851 1,2% 

TÜRKMEN�STAN 2761 11184 0,8% 6347 21402 1,2% 5467 48311 1,3% 1788 16578 0,4% 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 346816 2041241 100,0% 519795 3381012 100,0% 410050 4040133 100,0% 422324 5540029 100,0% 

ROMANYA 54738 174552 15,8% 19515 89118 3,8% 25094 98825 6,1% 48291 251319 11,4% 

IRAK 176607 1000254 50,9% 168287 1227682 32,4% 115014 1710635 28,0% 54444 1673687 12,9% 

RUSYA FEDERASYOU 1307 16754 0,4% 1585 23694 0,3% 5234 101109 1,3% 16214 106459 3,8% 

MAKEDONYA 618 2913 0,2% 9483 25526 1,8% 9720 36652 2,4% 20702 68412 4,9% 

KUZEY KIBRIS 17680 83769 5,1% 11440 132603 2,2% 37186 370401 9,1% 32133 398380 7,6% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 14236 45540 3,5% 25575 66131 6,1% 

�NG�LTERE 213 2183 0,1% 839 11525 0,2% 3097 19312 0,8% 17402 295423 4,1% 

ALMANYA 8922 42122 2,6% 8722 50030 1,7% 9873 45274 2,4% 21289 224940 5,0% 

KUVEYT 6219 24625 1,8% 10010 53230 1,9% 1879 22927 0,5% 8328 54475 2,0% 

BULGAR�STAN 3920 48811 1,1% 8650 78768 1,7% 12486 95704 3,0% 16427 227314 3,9% 

L�BYA 899 23830 0,3% 1207 14514 0,2% 8766 58810 2,1% 9583 92460 2,3% 

�RAN 15375 90091 4,4% 71590 406433 13,8% 24454 273903 6,0% 12329 223596 2,9% 

POLONYA 1833 37068 0,5% 3269 47684 0,6% 6847 75542 1,7% 8417 115771 2,0% 

�SV�ÇRE --- --- --- 804 2682 0,2% --- --- --- 4589 48488 1,1% 

L�TVANYA 636 12317 0,2% 696 11875 0,1% 1593 15442 0,4% 4163 34557 1,0% 

SIRB�STAN 3646 17573 1,1% 6849 42999 1,3% 6846 48703 1,7% 6848 70036 1,6% 

KAZAK�STAN 78 1598 0,0% 2569 14492 0,5% 9647 46271 2,4% 4348 36360 1,0% 

SUR�YE 383 3459 0,1% 404 4505 0,1% 1224 12338 0,3% 12488 148740 3,0% 


ÜRDÜN 3244 15856 0,9% 4972 52388 1,0% 4066 28743 1,0% 6176 42092 1,5% 

BELÇ�KA 848 11871 0,2% 833 27673 0,2% 950 42581 0,2% 2709 68872 0,6% 

MALTA 37 849 0,0% 23 263 0,0% 172 3527 0,0% 3816 132266 0,9% 

AZERBAYCAN 4424 25658 1,3% 2669 23272 0,5% 6751 120845 1,6% 4714 88131 1,1% 

BOSNA HERSEK 374 4790 0,1% 1676 6866 0,3% 3341 39075 0,8% 4012 46151 0,9% 

SUUD� ARAB�STAN 3435 21480 1,0% 56789 147826 10,9% 20580 130679 5,0% 23096 193151 5,5% 

YUNAN�STAN 704 12760 0,2% 1803 23957 0,3% 2206 26568 0,5% 3502 53426 0,8% 

HIRVAT�STAN 19 483 0,0% 435 1096 0,1% 474 4056 0,1% 1809 19214 0,4% 

MOLDOVYA 272 3628 0,1% 1926 6878 0,4% 6883 47452 1,7% 2730 15781 0,6% 

ARNAVUTLUK 4457 30453 1,3% 4231 30435 0,8% 6293 23015 1,5% 1283 6940 0,3% 

FRANSA 232 4979 0,1% 98 1165 0,0% 490 7117 0,1% 1676 55772 0,4% 

LÜBNAN 8526 21957 2,5% 2997 9793 0,6% 1789 5850 0,4% 2209 6928 0,5% 

CEZAY�R 585 4618 0,2% 4481 42667 0,9% 1526 13290 0,4% 5107 31851 1,2% 

TÜRKMEN�STAN 2761 11184 0,8% 6347 21402 1,2% 5467 48311 1,3% 1788 16578 0,4% 


143

125 

144 


GÜRC�STAN 301 1363 0,1% 10281 17645 2,0% 10520 56044 2,6% 3083 20784 0,7% 

HOLLANDA 977 11164 0,3% 1343 5444 0,3% 1810 9456 0,4% 1389 12573 0,3% 

ÖZBEK�STAN 1066 8934 0,3% 398 4939 0,1% 492 2706 0,1% 589 4345 0,1% 

�SRA�L 1408 13909 0,4% 87 2404 0,0% 236 4511 0,1% 614 4317 0,1% 

A,B,D, --- --- --- 600 2448 0,1% 1651 8044 0,4% 3290 26212 0,8% 

KENYA --- --- --- --- --- --- 443 4070 0,1% 394 3402 0,1% 


ANGOLA 95 103 0,0% 611 3074 0,1% 435 2837 0,1% 440 2268 0,1% 

MISIR --- --- --- 141 1067 0,0% 101 1275 0,0% 672 35747 0,2% 

TAC�K�STAN 5 268 0,0% 101 902 0,0% 9437 33898 2,3% 239 919 0,1% 

MACAR�STAN 339 9839 0,1% 855 15378 0,2% 717 8333 0,2% 609 7330 0,1% 

UKRAYNA 1369 13865 0,4% 4116 41484 0,8% 2926 32129 0,7% 490 7361 0,1% 

PAK�STAN 16 180 0,0% 9151 19114 1,8% 222 4083 0,1% 485 8289 0,1% 

SUR�NAM 139 1382 0,0% 199 1405 0,0% --- --- --- 503 2030 0,1% 

YEMEN --- --- --- 53 227 0,0% 15 264 0,0% 252 4065 0,1% 

MAUR�T�US --- --- --- 38 366 0,0% 191 2980 0,0% 154 1484 0,0% 

AFGAN�STAN --- --- --- 1496 11356 0,3% --- --- --- 212 5422 0,1% 

S�NGAPUR --- --- --- 32 384 0,0% 156 1828 0,0% 117 646 0,0% 

TUNUS --- --- --- 323 1472 0,1% --- --- --- 1550 13838 0,4% 

TANZANYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 78 463 0,0% 

TAYVAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 77 463 0,0% 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 76 1026 0,0% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 14 172 0,0% 609 9081 0,1% 

ESTONYA --- --- --- 18362 15061 3,5% 35 318 0,0% 73 582 0,0% 

KATAR --- --- --- 12090 14801 2,3% 111 1445 0,0% 136 3631 0,0% 

FAS --- --- --- 59 407 0,0% --- --- --- 616 6051 0,1% 

KANADA --- --- --- 24 686 0,0% --- --- --- 3255 227565 0,8% 

SUDAN 59 366 0,0% 237 3908 0,0% 362 3172 0,1% 308 5247 0,1% 

�SPANYA --- --- --- --- --- --- 34 333 0,0% 20 110 0,0% 

HONG-KONG --- --- --- --- --- --- 199 3967 0,0% 399 31206 0,1% 

�ZLANDA --- --- --- 49 1705 0,0% 93 1926 0,0% 34 1026 0,0% 

SENEGAL --- --- --- 283 1408 0,1% 320 257 0,1% 11 171 0,0% 

GANA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 10 157 0,0% 

ÇEK CUMHUR�YET� 65 1310 0,0% 106 2883 0,0% 191 760 0,0% 30 424 0,0% 

UMMAN --- --- --- 12 780 0,0% --- --- --- --- --- --- 

PORTEK�Z 104 2771 0,0% 192 6300 0,0% --- --- --- 180 2334 0,0% 

MALEZYA --- --- --- 5 131 0,0% 264 7288 0,1% --- --- --- 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- 18 462 0,0% 34 714 0,0% 13 339 0,0% 


126 

VENEZÜELLA --- --- --- 73 1639 0,0% --- --- --- --- --- --- 

�TALYA 56 312 0,0% 191 3536 0,0% 2352 34556 0,6% 530 33016 0,1% 


LETONYA 89 819 0,0% 2036 17152 0,4% 295 1336 0,1% 23 321 0,0% 

KIRGIZ�STAN 5 144 0,0% 974 7154 0,2% 1848 7239 0,5% 120 1704 0,0% 

�SVEÇ --- --- --- 61 381 0,0% 103 1226 0,0% 2083 6492 0,5% 

GABON --- --- --- 48 227 0,0% --- --- --- --- --- --- 

DAN�MARKA --- --- --- 648 1848 0,1% 3446 12188 0,8% 2494 7809 0,6% 

AVUSTRALYA 424 901 0,1% 550 1411 0,1% 1496 4118 0,4% --- --- --- 

BAHREYN 22 645 0,0% 2925 3271 0,6% 182 4795 0,0% 85 3509 0,0% 

AVUSTURYA 12 158 0,0% --- --- --- 28 420 0,0% 298 1174 0,1% 

BANGLADE� 13 448 0,0% --- --- --- 636 5464 0,2% --- --- --- 

SLOVENYA 1179 20491 0,3% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

F�L�P�NLER --- --- --- --- --- --- 30 383 0,0% --- --- --- 

F�NLAND�YA --- --- --- --- --- --- 274 2750 0,1% --- --- --- 

MAL� --- --- --- --- --- --- 1138 3961 0,3% --- --- --- 

PANAMA --- --- --- --- --- --- 180 881 0,0% --- --- --- 




145

127 

Tablo 44. 330510000000 �ampuanlar (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

146 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 20239523 27248982 100,0% 24413700 33899743 100,0% 32090193 47336632 100,0% 31585850 43526623 100,0% 

IRAK 7875174 9024493 38,9% 10268332 12418913 42,1% 12610873 15038865 39,3% 12347199 14576947 39,1% 

�TALYA --- --- --- 103500 379807 0,4% 2579714 4045267 8,0% 2934705 4524138 9,3% 

�SRA�L 613789 814695 3,0% 780548 1082472 3,2% 1070698 1587660 3,3% 822303 1318839 2,6% 

YUNAN�STAN 4263 9065 0,0% 8309 15101 0,0% 1261713 1846668 3,9% 1300291 2178336 4,1% 

L�BYA 249570 225632 1,2% 355007 279363 1,5% 845160 733438 2,6% 1395863 1262739 4,4% 

AFGAN�STAN 112006 93909 0,6% 292429 257781 1,2% 909670 879958 2,8% 1448508 1453727 4,6% 

AZERBAYCAN 223282 243957 1,1% 798451 1206936 3,3% 1587410 3177852 4,9% 1173033 1926663 3,7% 

CEZAY�R 719260 670882 3,6% 424717 388528 1,7% 755923 699880 2,4% 714354 815768 2,3% 

TAC�K�STAN 211285 224827 1,0% 307640 308859 1,3% 641972 746951 2,0% 727671 795521 2,3% 

ÖZBEK�STAN 413070 1053324 2,0% 168869 359466 0,7% 444262 1062244 1,4% 875466 1718496 2,8% 

KUZEY KIBRIS 483024 1198043 2,4% 513830 1516649 2,1% 761514 2063903 2,4% 587450 2057917 1,9% 

KAZAK�STAN 391060 873507 1,9% 459133 1103112 1,9% 622067 1876059 1,9% 572242 925584 1,8% 

TÜRKMEN�STAN 173157 192509 0,9% 228938 257997 0,9% 489669 709257 1,5% 461956 636426 1,5% 

A,B,D, 558071 463944 2,8% 292513 251450 1,2% 176816 145682 0,6% 321082 262799 1,0% 

ALMANYA 160805 231663 0,8% 121776 161876 0,5% 288402 453795 0,9% 395326 570375 1,3% 

�RAN 152242 155263 0,8% 479719 552138 2,0% 536795 624617 1,7% 371181 537232 1,2% 

SUUD� ARAB�STAN 457010 872133 2,3% 271468 370640 1,1% 378672 457672 1,2% 429635 514786 1,4% 

ROMANYA 191077 379512 0,9% 200985 382443 0,8% 253306 485584 0,8% 301280 582748 1,0% 

ÜRDÜN 430094 359639 2,1% 490403 521131 2,0% 268158 250667 0,8% 280332 252647 0,9% 

BEYAZ RUSYA 153598 325655 0,8% 156833 349607 0,6% 295461 791354 0,9% 241345 686777 0,8% 

SUR�YE 3360 2928 0,0% 24482 25517 0,1% 26557 32985 0,1% 298935 292105 0,9% 

KIRGIZ�STAN 83261 109163 0,4% 33771 67675 0,1% 117456 259755 0,4% 247512 403798 0,8% 

GÜRC�STAN 73972 115586 0,4% 87650 190705 0,4% 408102 1362035 1,3% 209248 620605 0,7% 

BULGAR�STAN 119374 131538 0,6% 295191 317805 1,2% 147875 197303 0,5% 127218 184616 0,4% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 793055 1119818 3,9% 176062 204428 0,7% 142982 144542 0,4% 339362 599594 1,1% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 73020 88597 0,2% 125253 154007 0,4% 

ET�YOPYA 75167 82158 0,4% 107526 111797 0,4% 69032 64597 0,2% 83243 92432 0,3% 

LÜBNAN 251449 336274 1,2% 339268 492390 1,4% 56415 55284 0,2% 91560 111558 0,3% 

MO�OL�STAN 17577 28355 0,1% 23892 41757 0,1% 74952 145444 0,2% 101804 153361 0,3% 

ÇEK CUMHUR�YET� 528 1186 0,0% 2507 3767 0,0% 424923 1168314 1,3% 39912 86769 0,1% 

ANGOLA 42301 36027 0,2% 82681 64819 0,3% 71166 79594 0,2% 76034 67550 0,2% 

MISIR 15291 19766 0,1% 15073 18068 0,1% 10141 11442 0,0% 81166 101837 0,3% 

HIRVAT�STAN 684285 711929 3,4% 878730 950525 3,6% 111539 137090 0,3% 33092 41034 0,1% 


128 


MAKEDONYA 270743 280360 1,3% 297723 333719 1,2% 137293 165622 0,4% 70527 79759 0,2% 

BOSNA HERSEK 580759 603051 2,9% 648824 696931 2,7% 206872 234233 0,6% 51150 59398 0,2% 

HOLLANDA 46266 49701 0,2% 46203 29042 0,2% 21520 32024 0,1% 146255 182502 0,5% 

MALTA --- --- --- 1524 1407 0,0% 12698 6430 0,0% 25061 21675 0,1% 

�SVEÇ 1098 2221 0,0% 150 537 0,0% 450 1157 0,0% 20310 20580 0,1% 

MOLDOVYA 1532 4175 0,0% --- --- --- 2187 1683 0,0% 21376 32673 0,1% 

HA�T� --- --- --- 2510 2422 0,0% 6976 6088 0,0% 19307 17159 0,1% 

AVUSTRALYA 2823 12371 0,0% 11615 27497 0,0% 17909 23545 0,1% 12542 19531 0,0% 

YEMEN 26759 22269 0,1% 9435 8260 0,0% 12977 27477 0,0% 71391 75264 0,2% 

BELÇ�KA 16793 27655 0,1% 25512 39812 0,1% 39226 52175 0,1% 19365 31143 0,1% 

GÜNEY AFR�KA 420 1262 0,0% 12736 17465 0,1% 995 4922 0,0% 8397 23456 0,0% 

MOZAMB�K --- --- --- --- --- --- 1374 989 0,0% 6775 4972 0,0% 

FRANSA --- --- --- 7167 10051 0,0% 16887 21798 0,1% 27503 45107 0,1% 

ARNAVUTLUK 282161 299000 1,4% 480279 522419 2,0% 126255 154604 0,4% 33091 39001 0,1% 

PAK�STAN 14380 18934 0,1% 34452 34990 0,1% --- --- --- 5100 4680 0,0% 

POLONYA --- --- --- 4807 10637 0,0% 8612 11774 0,0% 27010 51467 0,1% 

HONG-KONG 5648 12670 0,0% 3903 12103 0,0% 42150 42121 0,1% 4847 4465 0,0% 

L�TVANYA 18946 16547 0,1% --- --- --- 4641 7810 0,0% 5683 9875 0,0% 

SENEGAL --- --- --- 600 410 0,0% --- --- --- 5117 2525 0,0% 

L�BERYA --- --- --- 960 1344 0,0% 1542 1967 0,0% 4366 5375 0,0% 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 7680 10610 0,0% 14314 17743 0,0% 

SIRB�STAN 1036417 1061197 5,1% 1212236 1325445 5,0% 99296 129755 0,3% 30080 72426 0,1% 

AVUSTURYA 250 181 0,0% 1633 3000 0,0% 22153 49704 0,1% 9470 17387 0,0% 

F�NLAND�YA 2772 2319 0,0% 4620 4630 0,0% 2520 2053 0,0% 18000 22389 0,1% 

FAS 3200 6150 0,0% 1129 1699 0,0% 17163 15181 0,1% 3017 6825 0,0% 

H�ND�STAN 1135 1251 0,0% 1680 1462 0,0% 21519 22675 0,1% 7206 7369 0,0% 

UKRAYNA 34537 49865 0,2% 5227 6795 0,0% 15725 34901 0,0% 6970 7627 0,0% 

KENYA --- --- --- --- --- --- 1885 4165 0,0% 10560 18244 0,0% 

KATAR 562 1346 0,0% 668 945 0,0% 1702 12331 0,0% 1673 4289 0,0% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 5126 5125 0,0% 2789 2777 0,0% 

UMMAN --- --- --- 144 1275 0,0% 716 1139 0,0% 4912 6185 0,0% 

DAN�MARKA 810 1304 0,0% 252 947 0,0% 4084 5465 0,0% 6273 11239 0,0% 

SLOVENYA 35576 36699 0,2% 36257 38567 0,1% 50018 56118 0,2% 1100 2315 0,0% 

KANADA --- --- --- --- --- --- 2446 2382 0,0% --- --- --- 

�NG�LTERE 172143 247238 0,9% 37703 63665 0,2% 17174 34874 0,1% 16786 19916 0,1% 

PAPUA YEN� G�NE 180 245 0,0% 990 1341 0,0% 324 426 0,0% --- --- --- 

UGANDA 2605 3162 0,0% 2081 1557 0,0% 4454 7602 0,0% --- --- --- 

SLOVAK CUMHUR�YET� --- --- --- 1668 2204 0,0% 2829 3782 0,0% --- --- --- 


147

129 

148 


ESTONYA 1121 852 0,0% 3264 4044 0,0% 199 204 0,0% --- --- --- 

MACAR�STAN 1576 1448 0,0% 1237 2586 0,0% 2526 5709 0,0% --- --- --- 

�SPANYA --- --- --- 284 1521 0,0% 71082 30780 0,2% 18020 12721 0,1% 

LETONYA 144 508 0,0% 448 5713 0,0% 148 484 0,0% --- --- --- 


BAHREYN 17790 31669 0,1% 12463 21777 0,1% 25000 28534 0,1% 12792 16529 0,0% 

KOSTAR�KA --- --- --- 11905 17250 0,0% 3024 3021 0,0% 10387 13596 0,0% 

Ç�N HALK CUMHUR�YET� --- --- --- 4143 5847 0,0% 8028 7615 0,0% --- --- --- 

SUDAN 15998 22175 0,1% 18383 24248 0,1% 5119 5842 0,0% 17481 30652 0,1% 

PANAMA 60998 48845 0,3% 8647 11275 0,0% 35758 37945 0,1% --- --- --- 

BURK�NA FASO 1706 1933 0,0% 602 740 0,0% 1480 1534 0,0% --- --- --- 

�SV�ÇRE 21 847 0,0% 3680 4435 0,0% 834 901 0,0% --- --- --- 

GANA 600 784 0,0% 1295 1448 0,0% 1461 1527 0,0% 1204 1544 0,0% 

MALD�V ADALARI --- --- --- 14976 15941 0,1% --- --- --- 2755 3607 0,0% 

N�JERYA 8888 10504 0,0% 3909 3897 0,0% 18158 12636 0,1% 2828 2443 0,0% 

JAMA�KA 10697 9562 0,1% 17509 17005 0,1% 7728 7181 0,0% --- --- --- 

C�BUT� --- --- --- 5640 5324 0,0% 6172 2929 0,0% --- --- --- 

KOLOMB�A 7619 6870 0,0% 2112 1904 0,0% --- --- --- --- --- --- 

NORVEÇ 1509 5915 0,0% 13299 11548 0,1% 72715 94470 0,2% 13770 15552 0,0% 

TR�N�DAD VE TABAGO --- --- --- 1913 1607 0,0% 3965 6984 0,0% --- --- --- 

KUVEYT 74874 67830 0,4% 46358 34665 0,2% 9520 25513 0,0% 14361 15906 0,0% 

GÜNEY KORE 6383 4526 0,0% 18010 12703 0,1% --- --- --- --- --- --- 

KONGO 600 474 0,0% 6125 4292 0,0% 1140 601 0,0% --- --- --- 

GAMB�YA 192 115 0,0% --- --- --- 1459 1816 0,0% --- --- --- 

TUNUS --- --- --- --- --- --- 24360 30533 0,1% --- --- --- 

VENEZÜELLA 37920 43392 0,2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

SUR�NAM 1400 1097 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

�RLANDA --- --- --- --- --- --- 5924 5220 0,0% --- --- --- 

YEN� ZELANDA 6460 9635 0,0% --- --- --- 57 195 0,0% --- --- --- 

TANZANYA --- --- --- --- --- --- 1230 1472 0,0% --- --- --- 



130 

Tablo 45. 330520000000 Perma ve Defrize Müstahzarlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 25822 58048 100.0% 88215 239959 100.0% 11962 18074 100.0% 43395 139700 100.0% 

AZERBAYCAN 15857 31714 61.4% 5955 7462 6.8% 3895 6015 32.6% 33705 108117 77.7% 

UKRAYNA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1000 4010 2.3% 

KUZEY KIBRIS 916 4749 3.5% 20160 33471 22.9% 7067 7756 59.1% 377 6221 0.9% 

TAC�K�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 28 120 0.1% 

KAZAK�STAN --- --- --- 199 1032 0.2% --- --- --- 441 1799 1.0% 

�RAN --- --- --- 75 1190 0.1% --- --- --- --- --- --- 

B�RLE��K ARAP EM�R. 666 3336 2.6% 5400 27262 6.1% --- --- --- --- --- --- 

KUVEYT --- --- --- 56 190 0.1% --- --- --- --- --- --- 

ÜRDÜN --- --- --- 875 2746 1.0% --- --- --- --- --- --- 

IRAK 150 465 0.6% 42345 131074 48.0% 679 3378 5.7% 980 2432 2.3% 

ROMANYA 4636 9551 18.0% 11813 33236 13.4% --- --- --- 756 1949 1.7% 

L�TVANYA 3208 5599 12.4% 495 925 0.6% --- --- --- --- --- --- 

MOLDOVYA 198 366 0.8% 842 1371 1.0% --- --- --- 60 274 0.1% 

LÜBNAN 42 1968 0.2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

ÖZBEK�STAN 149 300 0.6% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

�NG�LTERE --- --- --- --- --- --- 62 135 0.5% --- --- --- 

LETONYA --- --- --- --- --- --- 240 624 2.0% --- --- --- 



149

131 

Tablo 46. 330530000000 Saç Spreyleri (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

150 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 845407 2056167 100,0% 1034962 2774839 100,0% 1246204 3517307 100,0% 1820703 4780662 100,0% 

IRAK 129457 387412 15,3% 96664 318290 9,3% 154173 448350 12,4% 194747 505536 10,7% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 3454 10533 0,4% 17056 37179 1,6% 78719 192306 6,3% 115933 275947 6,4% 

BULGAR�STAN 5841 23326 0,7% 9241 26286 0,9% 20740 53072 1,7% 116268 228541 6,4% 

�RAN 28216 69694 3,3% 123825 330515 12,0% 98840 227812 7,9% 126973 349687 7,0% 

A,B,D, 146713 232995 17,4% 94865 151616 9,2% 89034 134268 7,1% 127562 236536 7,0% 

H�ND�STAN --- --- --- 742 1080 0,1% 20119 43343 1,6% 37291 90532 2,0% 

UKRAYNA 81763 154290 9,7% 25659 43238 2,5% 183507 489011 14,7% 275565 818603 15,1% 

SLOVAK CUMHUR�YET� 40 156 0,0% --- --- --- 10746 15261 0,9% 52547 86432 2,9% 

YEMEN 10825 26952 1,3% 4516 14123 0,4% 59461 159622 4,8% 75816 214604 4,2% 

ROMANYA 98880 204934 11,7% 146983 331777 14,2% 71132 204395 5,7% 89157 208477 4,9% 


MACAR�STAN 25739 62782 3,0% 48133 99617 4,7% 71824 124117 5,8% 23907 40911 1,3% 

SENEGAL --- --- --- --- --- --- --- --- --- 10717 18737 0,6% 

KAZAK�STAN 68960 268302 8,2% 68950 316646 6,7% 80650 432097 6,5% 42080 192150 2,3% 

SUR�YE 2762 23093 0,3% 29399 89546 2,8% 1987 9382 0,2% 40809 94700 2,2% 

PANAMA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 8105 21922 0,4% 

ÜRDÜN 23356 51317 2,8% 18656 49800 1,8% 26528 66044 2,1% 18139 48085 1,0% 

L�BYA --- --- --- 1189 5106 0,1% 2487 6673 0,2% 10037 31556 0,6% 

L�TVANYA 700 2600 0,1% 8946 27506 0,9% 10736 20479 0,9% 17111 32844 0,9% 

ARNAVUTLUK 16394 40672 1,9% 4077 16194 0,4% 11328 25883 0,9% 12934 34627 0,7% 

KUZEY KIBRIS 2576 15240 0,3% 5431 36346 0,5% 12719 48380 1,0% 13533 53951 0,7% 

SIRB�STAN 21473 61822 2,5% 14652 42241 1,4% 5566 22640 0,4% 23163 60809 1,3% 

ÇEK CUMHUR�YET� 13095 21522 1,5% 133919 235006 12,9% 29534 52199 2,4% 15210 36621 0,8% 

YUNAN�STAN --- --- --- 63 137 0,0% 2766 6216 0,2% 7348 21942 0,4% 

MOLDOVYA 2652 6548 0,3% 2513 7132 0,2% 7151 19569 0,6% 12418 30143 0,7% 

MAKEDONYA 12957 21822 1,5% 12037 25924 1,2% 6459 18837 0,5% 16367 43035 0,9% 

LÜBNAN 1227 3621 0,1% 7477 16275 0,7% 7101 18587 0,6% 19508 44106 1,1% 

TÜRKMEN�STAN 3444 11025 0,4% 3744 11670 0,4% 10982 38187 0,9% 10281 41694 0,6% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 15150 36574 1,2% 15740 40162 0,9% 

TAC�K�STAN 17224 65668 2,0% 29711 150174 2,9% 30100 149345 2,4% 23151 129251 1,3% 

BOSNA HERSEK 987 1820 0,1% 5394 12958 0,5% 6524 14577 0,5% 5813 20381 0,3% 

F�LD�� SAH�LLER� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 4206 8457 0,2% 

AFGAN�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1575 3800 0,1% 


132 


KUVEYT --- --- --- 1580 7429 0,2% --- --- --- 3064 7137 0,2% 

SUUD� ARAB�STAN 2049 11040 0,2% 629 1200 0,1% 2487 5521 0,2% 18361 54342 1,0% 

AZERBAYCAN 733 2112 0,1% 872 4345 0,1% 6203 22671 0,5% 3681 13871 0,2% 

KIRGIZ�STAN 3617 14495 0,4% 1773 9321 0,2% 1298 5352 0,1% 1377 7124 0,1% 

�SRA�L 4670 10139 0,6% --- --- --- 1732 5159 0,1% 1220 2638 0,1% 

ALMANYA 806 1448 0,1% --- --- --- 12418 29251 1,0% 8083 39437 0,4% 

ÖZBEK�STAN 16136 68103 1,9% 3697 18523 0,4% 2456 10464 0,2% 96 101 0,0% 

PAK�STAN 12578 23380 1,5% 3328 4945 0,3% 2000 5184 0,2% 1661 5358 0,1% 

GÜRC�STAN 483 1691 0,1% 1058 2610 0,1% 1079 3296 0,1% 582 3137 0,0% 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- 355 1989 0,0% --- --- --- --- --- --- 

LETONYA 7858 11650 0,9% 19649 94715 1,9% 256 538 0,0% 5690 11610 0,3% 

�NG�LTERE 1882 3670 0,2% 23 108 0,0% 50 546 0,0% 23395 45147 1,3% 

F�L�ST�N --- --- --- 116 476 0,0% --- --- --- --- --- --- 

POLONYA --- --- --- 231 807 0,0% 4338 7961 0,3% --- --- --- 

HIRVAT�STAN --- --- --- 138 479 0,0% 2250 3715 0,2% 1800 3812 0,1% 

FAS 480 1425 0,1% 1345 3600 0,1% 2061 2952 0,2% --- --- --- 

CEZAY�R 6919 15880 0,8% 5708 14922 0,6% 300 2538 0,0% 24764 31702 1,4% 

KONGO --- --- --- 96 223 0,0% 192 252 0,0% --- --- --- 

TR�N�DAD VE TABAGO --- --- --- 1200 2233 0,1% --- --- --- --- --- --- 

KATAR --- --- --- 480 648 0,0% --- --- --- 368 1114 0,0% 

FRANSA 145 1139 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

GABON --- --- --- --- --- --- 115 336 0,0% --- --- --- 

GUYANA 390 781 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

ANGOLA --- --- --- --- --- --- 960 1296 0,1% 150 344 0,0% 

AVUSTRALYA --- --- --- --- --- --- 592 1166 0,0% --- --- --- 

Ç�N HALK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- 392 914 0,0% --- --- --- 

ESTONYA --- --- --- --- --- --- 1214 2606 0,1% 173 720 0,0% 

GAMB�YA --- --- --- --- --- --- 3765 4678 0,3% --- --- --- 

�TALYA --- --- --- --- --- --- 350 1513 0,0% --- --- --- 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- 1581 3898 0,1% 1800 6256 0,1% 



151

133 

Tablo 47. 330590100000 Saç Losyonlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

152 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 313665 673130 100,0% 294884 794448 100,0% 361092 929988 100,0% 286727 859352 100,0% 

IRAK 289164 564268 92,2% 217564 471161 73,8% 299375 679915 82,9% 203463 444976 71,0% 

KUZEY KIBRIS 19681 90667 6,3% 21279 181176 7,2% 54883 236070 15,2% 49104 260802 17,1% 

�RAN --- --- --- 738 492 0,3% --- --- --- 2437 6122 0,8% 

�SPANYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1080 2639 0,4% 

BOSNA HERSEK --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1256 8070 0,4% 

ARNAVUTLUK --- --- --- --- --- --- 463 754 0,1% 165 630 0,1% 

AVUSTURYA 684 1295 0,2% --- --- --- 111 152 0,0% 426 2421 0,1% 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- 1375 39060 0,5% --- --- --- --- --- --- 

RUSYA FEDERASYONU --- --- --- 700 16911 0,2% --- --- --- --- --- --- 

BELÇ�KA --- --- --- 336 2951 0,1% --- --- --- --- --- --- 

ROMANYA 171 993 0,1% 364 2648 0,1% --- --- --- --- --- --- 

L�BYA --- --- --- 40 200 0,0% --- --- --- --- --- --- 

�SRA�L --- --- --- 3113 6974 1,1% --- --- --- --- --- --- 

ÜRDÜN --- --- --- 4158 7403 1,4% --- --- --- --- --- --- 

KAZAK�STAN --- --- --- 270 456 0,1% 552 1653 0,2% --- --- --- 

AZERBAYCAN 1806 10327 0,6% 44695 64800 15,2% 582 1392 0,2% 570 1173 0,2% 

HIRVAT�STAN --- --- --- 252 216 0,1% 504 537 0,1% --- --- --- 

ALMANYA 785 1396 0,3% --- --- --- 350 1796 0,1% 20017 86506 7,0% 

A,B,D, 246 2086 0,1% --- --- --- 570 1469 0,2% --- --- --- 

ET�YOPYA 600 380 0,2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

LÜBNAN 33 283 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

MAKEDONYA 495 1435 0,2% --- --- --- 258 2260 0,1% 59 162 0,0% 

CEZAY�R --- --- --- --- --- --- 3444 3990 1,0% 3843 6193 1,3% 



134 

Tablo 48. 330590900011 Saç Boyalar� (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 305557 2001040 100,0% 301059 2513035 100,0% 322654 2599545 100,0% 310764 2881647 100,0% 

KUZEY KIBRIS 36328 630278 11,9% 65294 1058205 21,7% 71567 1075021 22,2% 78722 1287494 25,3% 

TÜRKMEN�STAN 4953 22534 1,6% 1759 10751 0,6% 15281 88471 4,7% 32709 195616 10,5% 

ROMANYA 75677 272288 24,8% 63354 220559 21,0% 45472 143846 14,1% 35338 148134 11,4% 

AZERBAYCAN 28728 81403 9,4% 47867 238614 15,9% 55507 303982 17,2% 64532 406699 20,8% 

IRAK 109414 691210 35,8% 63424 540337 21,1% 57101 474309 17,7% 27493 210901 8,8% 

CEZAY�R 1920 11433 0,6% 10739 62519 3,6% 9160 83254 2,8% 16157 176632 5,2% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 45 148 0,0% --- --- --- 753 4300 0,2% 2498 13172 0,8% 

�RAN 10818 46140 3,5% 7140 77870 2,4% 1940 50136 0,6% 1185 48407 0,4% 

ALMANYA 1922 13915 0,6% 291 4768 0,1% 1247 15656 0,4% 7157 40180 2,3% 

LÜBNAN 4277 43597 1,4% 2851 8291 0,9% 4759 16651 1,5% 2107 12775 0,7% 

KAZAK�STAN 880 4213 0,3% 1320 10148 0,4% 18842 78149 5,8% 926 31363 0,3% 

HOLLANDA --- --- --- 135 1071 0,0% 1235 12417 0,4% 3926 59185 1,3% 

AVUSTURYA 148 4787 0,0% --- --- --- --- --- --- 344 3287 0,1% 

FAS --- --- --- --- --- --- --- --- --- 267 3932 0,1% 

�SV�ÇRE --- --- --- --- --- --- 28 502 0,0% 249 151 0,1% 

MAKEDONYA 4022 24339 1,3% 617 3896 0,2% 843 4528 0,3% 1155 5558 0,4% 

BULGAR�STAN 4394 20701 1,4% --- --- --- 2262 13401 0,7% 1398 14023 0,4% 

�NG�LTERE 143 2965 0,0% --- --- --- 204 3007 0,1% 763 19809 0,2% 

UKRAYNA 202 4946 0,1% 7 426 0,0% 3979 23854 1,2% --- --- --- 

�SVEÇ --- --- --- 85 1747 0,0% --- --- --- --- --- --- 

ARNAVUTLUK 5565 56840 1,8% 3216 38582 1,1% --- --- --- 1798 17818 0,6% 

KUVEYT 269 2435 0,1% 252 2700 0,1% --- --- --- --- --- --- 

ÖZBEK�STAN 27 193 0,0% 30 300 0,0% --- --- --- --- --- --- 

MOLDOVYA --- --- --- 78 574 0,0% 22 140 0,0% --- --- --- 

L�BYA 5524 30360 1,8% 4205 30870 1,4% 15589 86289 4,8% 843 1846 0,3% 

SUUD� ARAB�STAN --- --- --- 812 5875 0,3% 10032 46380 3,1% 4818 13608 1,6% 

BOSNA HERSEK 778 4158 0,3% 396 2760 0,1% --- --- --- --- --- --- 

GÜRC�STAN --- --- --- 298 1856 0,1% --- --- --- 1366 7817 0,4% 

KOSTAR�KA --- --- --- 5090 30077 1,7% 1755 14517 0,5% --- --- --- 

POLONYA --- --- --- 10291 60749 3,4% --- --- --- --- --- --- 

SUR�YE --- --- --- 1701 9596 0,6% 500 3014 0,2% 3801 29902 1,2% 

�SRA�L 3123 8324 1,0% 2733 14060 0,9% 142 1098 0,0% --- --- --- 

ÜRDÜN --- --- --- 3426 14189 1,1% 156 2606 0,0% 77 1074 0,0% 


153

135 

154 


FRANSA 171 916 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

TAC�K�STAN 3540 4635 1,2% --- --- --- --- --- --- 77 361 0,0% 

RUSYA FEDERASYONU 723 4200 0,2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

SUDAN 1263 8602 0,4% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

ET�YOPYA 70 560 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

�SPANYA 493 4023 0,2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

TUNUS 140 897 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

A,B,D, --- --- --- --- --- --- 2373 30376 0,7% --- --- --- 

ANGOLA --- --- --- --- --- --- 72 494 0,0% --- --- --- 

KATAR --- --- --- --- --- --- 29 1248 0,0% --- --- --- 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 662 3933 0,2% 103 336 0,0% 

SIRB�STAN --- --- --- --- --- --- 529 1860 0,2% 159 568 0,1% 



136 

Tablo 49. 330590900019 Saç Müstahzarlar�; Di�er (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 6749620 10988039 100,0% 7984499 13287290 100,0% 9048160 15223223 100,0% 10076816 17435097 100,0% 

IRAK 2499972 3747905 37,0% 3580491 5597581 44,8% 4508629 7390372 49,8% 4987064 7828201 49,5% 

SUUD� ARAB�STAN 150158 225377 2,2% 427030 635537 5,3% 434586 605278 4,8% 580012 931764 5,8% 

L�BYA 27575 41419 0,4% 119210 136391 1,5% 244631 325120 2,7% 456521 1091649 4,5% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 543940 771822 8,1% 459899 539300 5,8% 272634 388988 3,0% 380275 521458 3,8% 

�SRA�L 179021 195912 2,7% 175890 209789 2,2% 268765 412530 3,0% 235084 387902 2,3% 

A,B,D, 277134 253459 4,1% 176185 174972 2,2% 411658 351005 4,5% 420376 372593 4,2% 

�NG�LTERE 277546 324618 4,1% 275733 278776 3,5% 313932 345883 3,5% 265722 367760 2,6% 

AZERBAYCAN 46490 84468 0,7% 136084 298585 1,7% 303084 592456 3,3% 270887 517206 2,7% 

ALMANYA 187713 276210 2,8% 230373 308711 2,9% 207837 323802 2,3% 361548 709704 3,6% 

MAKEDONYA 37082 56941 0,5% 121264 201099 1,5% 119558 196060 1,3% 148447 286413 1,5% 

KUZEY KIBRIS 184598 538577 2,7% 345772 1254300 4,3% 262108 1010013 2,9% 246226 881687 2,4% 

�RAN 32999 91282 0,5% 42051 86590 0,5% 100103 220873 1,1% 89740 147526 0,9% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 80049 123689 0,9% 130340 249279 1,3% 

ET�YOPYA 53089 57783 0,8% 71717 66915 0,9% 88349 111223 1,0% 73627 99877 0,7% 

ÜRDÜN 75018 103973 1,1% 35825 55367 0,4% 91634 102081 1,0% 111625 146442 1,1% 

ROMANYA 21580 60128 0,3% 88036 189673 1,1% 62887 132522 0,7% 91998 186141 0,9% 

FAS 365807 982091 5,4% 116683 354872 1,5% 176726 646426 2,0% 29913 61971 0,3% 

ARNAVUTLUK 43874 105084 0,7% 51974 119669 0,7% 67116 110617 0,7% 93671 191391 0,9% 

FRANSA 70246 99862 1,0% 20032 27914 0,3% 1537 4643 0,0% 44195 70245 0,4% 

CEZAY�R 306422 706320 4,5% 146172 490399 1,8% 177935 422827 2,0% 103672 206049 1,0% 

SUR�YE 5460 8439 0,1% 225337 449883 2,8% 77002 157823 0,9% 75019 112184 0,7% 

PANAMA 62862 64434 0,9% 32842 36467 0,4% 48307 45522 0,5% 20329 22285 0,2% 

�SV�ÇRE 546 1605 0,0% 1691 4714 0,0% 6920 13532 0,1% 14512 23347 0,1% 

BULGAR�STAN 30187 53668 0,4% 23728 39073 0,3% 29458 62583 0,3% 72986 175986 0,7% 

BOSNA HERSEK 36766 42576 0,5% 54816 71079 0,7% 30486 46840 0,3% 33016 67809 0,3% 

BELÇ�KA 5170 20214 0,1% 3936 6240 0,0% 26604 27871 0,3% 37032 48561 0,4% 

HIRVAT�STAN 100259 117771 1,5% 156540 184766 2,0% 67702 94816 0,7% 27798 39593 0,3% 

MISIR --- --- --- 9723 17146 0,1% 19204 35574 0,2% 53413 101329 0,5% 

TÜRKMEN�STAN 9973 20933 0,1% 9171 20524 0,1% 14833 27018 0,2% 22951 59995 0,2% 

MO�OL�STAN 1165 3490 0,0% 2135 2529 0,0% 15633 20902 0,2% 20122 30715 0,2% 

ANGOLA 348 756 0,0% 88 244 0,0% 2100 2397 0,0% 8830 10770 0,1% 


TUNUS 252545 546997 3,7% 15691 44722 0,2% 26134 53220 0,3% 20892 48438 0,2% 


155

137 

156 


HOLLANDA 320208 326366 4,7% 197067 118968 2,5% 4388 5803 0,0% 33444 86363 0,3% 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 4514 4802 0,0% 17374 34444 0,2% 

YEMEN 1530 3981 0,0% 157 371 0,0% 4656 9833 0,1% 11765 22762 0,1% 

KENYA --- --- --- 4408 17973 0,1% 1920 2142 0,0% 10217 13224 0,1% 

GÜRC�STAN 7858 18182 0,1% 17192 41395 0,2% 28440 31470 0,3% 12582 25448 0,1% 

DAN�MARKA --- --- --- 73 507 0,0% --- --- --- 5995 15927 0,1% 

HONG-KONG 411 1090 0,0% --- --- --- 27258 32307 0,3% 3475 3637 0,0% 

MOLDOVYA 991 1996 0,0% 6678 10650 0,1% 2548 12908 0,0% 5386 10120 0,1% 

KAZAK�STAN 13342 37300 0,2% 12771 35299 0,2% 426 2291 0,0% 6113 37632 0,1% 

UKRAYNA --- --- --- 1050 2013 0,0% 26299 61149 0,3% 39608 73394 0,4% 

MAUR�T�US --- --- --- 4373 6538 0,1% 2302 3237 0,0% 5964 12143 0,1% 

AVUSTRALYA 11742 10270 0,2% 4074 5555 0,1% 3816 4622 0,0% 2280 2964 0,0% 

SIRB�STAN 69995 105335 1,0% 103327 160705 1,3% 15422 32521 0,2% 4917 9490 0,0% 

TAC�K�STAN 3636 6405 0,1% 2448 4106 0,0% 2978 5773 0,0% 2397 4276 0,0% 

LÜBNAN 109715 199462 1,6% 75541 168997 0,9% 11545 29577 0,1% 9634 19817 0,1% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 3392 5234 0,0% 2121 3490 0,0% 

MOZAMB�K --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1725 1438 0,0% 

F�NLAND�YA 3428 4072 0,1% 3612 3200 0,0% 2436 3172 0,0% 10560 18219 0,1% 

HA�T� --- --- --- --- --- --- 905 965 0,0% 3918 4127 0,0% 

KIRGIZ�STAN 1339 4414 0,0% 818 2511 0,0% 268 1050 0,0% 5665 11366 0,1% 

UMMAN 335 1386 0,0% --- --- --- 864 1037 0,0% 5724 6743 0,1% 

AFGAN�STAN --- --- --- --- --- --- 660 869 0,0% 1500 2676 0,0% 

MACAR�STAN --- --- --- 2420 5483 0,0% 13175 29682 0,1% 2432 5515 0,0% 


ÇEK CUMHUR�YET� 5978 9788 0,1% --- --- --- 2215 2507 0,0% 2170 2458 0,0% 

MALTA --- --- --- 2441 2535 0,0% 2943 5665 0,0% 1684 2882 0,0% 

H�ND�STAN 8220 3936 0,1% 17638 16536 0,2% 21894 22805 0,2% 13706 15095 0,1% 

AVUSTURYA 1048 1628 0,0% 5073 6565 0,1% 11921 41018 0,1% 1666 4275 0,0% 

L�BERYA --- --- --- --- --- --- 257 333 0,0% 347 641 0,0% 

SLOVENYA 3025 3497 0,0% 5293 6446 0,1% 1342 1987 0,0% 510 747 0,0% 

NORVEÇ --- --- --- 166 249 0,0% 1798 4088 0,0% 204 2128 0,0% 

�SPANYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 171 2020 0,0% 

PAK�STAN 7265 9097 0,1% 28853 35067 0,4% 25996 21036 0,3% 23253 23961 0,2% 

BEN�N --- --- --- --- --- --- 147 333 0,0% --- --- --- 

�RLANDA --- --- --- --- --- --- 15 1110 0,0% --- --- --- 

YUNAN�STAN 240 847 0,0% 397 4814 0,0% 1436 3285 0,0% 3365 18859 0,0% 

�SVEÇ --- --- --- 130 468 0,0% 990 1155 0,0% --- --- --- 

BRUNE� --- --- --- 2097 6025 0,0% --- --- --- --- --- --- 


138 


BEYAZ RUSYA 5274 13650 0,1% 2678 7558 0,0% --- --- --- 130 311 0,0% 

KONGO --- --- --- 162 447 0,0% --- --- --- --- --- --- 


BURK�NA FASO 266 534 0,0% 107 288 0,0% --- --- --- --- --- --- 

ÖZBEK�STAN 21382 68156 0,3% 7072 18964 0,1% 500 510 0,0% --- --- --- 

KOSTAR�KA --- --- --- 2513 4808 0,0% 10692 7608 0,1% 9321 7393 0,1% 

KUVEYT 23856 36815 0,4% 37650 70888 0,5% 2382 4377 0,0% 15272 19660 0,2% 

POLONYA --- --- --- 3091 5723 0,0% 2231 4142 0,0% 10098 52243 0,1% 

C�BUT� --- --- --- 151 270 0,0% 6172 2779 0,1% --- --- --- 

L�TVANYA 2987 4114 0,0% 3194 5101 0,0% 1492 3135 0,0% 1458 9546 0,0% 

GANA --- --- --- 2916 4057 0,0% 1078 1071 0,0% 877 1494 0,0% 

F�L�ST�N --- --- --- 3384 4395 0,0% --- --- --- --- --- --- 

GÜNEY AFR�KA 162 478 0,0% 290 371 0,0% 1677 2687 0,0% --- --- --- 

ESTONYA --- --- --- 2210 2747 0,0% 432 186 0,0% 472 2695 0,0% 

SUDAN --- --- --- 8541 10176 0,1% 4055 4527 0,0% --- --- --- 

SENEGAL --- --- --- 195 228 0,0% --- --- --- --- --- --- 

JAMA�KA 7896 7509 0,1% 7728 8311 0,1% 7728 7079 0,1% --- --- --- 

KATAR 508 2107 0,0% 1800 1872 0,0% 18413 27779 0,2% --- --- --- 

MADAGASKAR --- --- --- 210 213 0,0% --- --- --- --- --- --- 

GABON --- --- --- 560 123 0,0% --- --- --- --- --- --- 

BAHREYN 3951 14323 0,1% --- --- --- 13944 21500 0,2% --- --- --- 

GAMB�YA 234 408 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

�TALYA --- --- --- --- --- --- 931 1256 0,0% --- --- --- 

KANADA --- --- --- --- --- --- 406 534 0,0% 596 1955 0,0% 

MALEZYA 24 493 0,0% --- --- --- 44 931 0,0% --- --- --- 

EKVATOR --- --- --- --- --- --- 2772 3503 0,0% --- --- --- 

LETONYA --- --- --- --- --- --- 178 581 0,0% 1212 4553 0,0% 

N�JERYA --- --- --- --- --- --- 8773 6113 0,1% --- --- --- 

TR�N�DAD VE TABAGO --- --- --- --- --- --- 898 1746 0,0% --- --- --- 



157

139 

Tablo 50. 330610000000 Di� Macunlar�/Tozlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

158 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 7072966 21663885 100,0% 7551565 23536196 100,0% 8883646 30048082 100,0% 8218356 28400632 100,0% 


UKRAYNA 2071339 5576439 29,3% 2381579 6316661 31,5% 2525934 6998941 28,4% 2003026 5565501 24,4% 

�SRA�L 139027 403784 2,0% 125736 349883 1,7% 356548 1031557 4,0% 613723 1922865 7,5% 

POLONYA 386765 1062070 5,5% 426790 1099756 5,7% 466682 1114219 5,3% 609742 1669920 7,4% 

IRAK 559461 1877502 7,9% 891899 2973761 11,8% 1421487 5368253 16,0% 731120 2462915 8,9% 

CEZAY�R 276502 874445 3,9% 212474 761743 2,8% 233769 831415 2,6% 192856 667135 2,3% 

ROMANYA 193437 660050 2,7% 216113 681294 2,9% 276915 822172 3,1% 247428 794330 3,0% 

KAZAK�STAN 386133 1550034 5,5% 294791 1416339 3,9% 339376 2110687 3,8% 224315 862041 2,7% 


BEYAZ RUSYA 174643 735063 2,5% 199659 912112 2,6% 181911 1026605 2,0% 147617 829256 1,8% 

AZERBAYCAN 9788 39250 0,1% 64897 341737 0,9% 152990 728877 1,7% 74409 596833 0,9% 

GÜRC�STAN 18344 75152 0,3% 42536 235440 0,6% 134296 657548 1,5% 63270 439787 0,8% 

ÖZBEK�STAN 480801 1450624 6,8% 280650 805319 3,7% 74527 359239 0,8% 55928 318365 0,7% 

KUZEY KIBRIS 50274 311821 0,7% 47801 404951 0,6% 74816 434009 0,8% 65673 531544 0,8% 

SIRB�STAN 22989 71289 0,3% 29314 83424 0,4% 50954 168759 0,6% 36812 134761 0,4% 

PANAMA 901 2744 0,0% 450 1325 0,0% 21521 59506 0,2% 11862 28906 0,1% 

BULGAR�STAN 9436 30672 0,1% 9850 30323 0,1% 20873 73176 0,2% 18667 66956 0,2% 

SLOVENYA 29123 88745 0,4% 33185 91029 0,4% 22168 73525 0,2% 28632 135128 0,3% 

HIRVAT�STAN 34723 107926 0,5% 29321 88377 0,4% 48130 158616 0,5% 26536 91667 0,3% 

AFGAN�STAN 10461 27403 0,1% 20013 61474 0,3% 10057 39999 0,1% 17836 52921 0,2% 

KIRGIZ�STAN 23533 85297 0,3% 28039 115130 0,4% 30999 170131 0,3% 16471 105699 0,2% 

MO�OL�STAN 5028 22864 0,1% 11375 67983 0,2% 13520 82644 0,2% 18566 111761 0,2% 

TAYVAN 7047 40454 0,1% 11520 57874 0,2% 1260 5640 0,0% 9240 50445 0,1% 

BOSNA HERSEK 10388 30516 0,1% 14698 40626 0,2% 23894 84581 0,3% 6523 24175 0,1% 

TAC�K�STAN 4879 24382 0,1% 15436 70305 0,2% 13418 81743 0,2% 22083 121300 0,3% 

ÜRDÜN 7106 27666 0,1% 2276 6432 0,0% 11276 30946 0,1% 15258 41354 0,2% 

TÜRKMEN�STAN 23098 86214 0,3% 21970 70493 0,3% 40692 165896 0,5% 10859 60347 0,1% 

MAKEDONYA 7897 23320 0,1% 16245 39156 0,2% 10054 32470 0,1% 6941 25044 0,1% 

L�BYA 9581 8115 0,1% 3629 11212 0,0% 837 3078 0,0% 14365 47818 0,2% 

ARNAVUTLUK 1907 5465 0,0% 8544 23842 0,1% 12087 40229 0,1% 3747 13859 0,0% 

YUNAN�STAN 422 1562 0,0% 410 1278 0,0% 265 1267 0,0% 3325 18220 0,0% 

HA�T� 550 1433 0,0% 2073 6968 0,0% 3101 9135 0,0% 2268 7030 0,0% 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- 695 2621 0,0% 1631 4099 0,0% 8276 19988 0,1% 


140 


KOSOVA --- --- --- --- --- --- 3265 9951 0,0% 3917 15345 0,0% 

MISIR --- --- --- --- --- --- --- --- --- 3404 10229 0,0% 

ALMANYA 442 4225 0,0% 7602 23045 0,1% 690 8898 0,0% 1600 8152 0,0% 

A,B,D, 1759 5300 0,0% --- --- --- --- --- --- 2295 8401 0,0% 

UGANDA 1274 3442 0,0% --- --- --- 1441 5240 0,0% 2417 7183 0,0% 

TUNUS 17617 55230 0,2% 11156 38025 0,1% 18412 53905 0,2% 701 2385 0,0% 

�RAN 44997 131928 0,6% 26096 54146 0,3% 22069 66635 0,2% 45632 136451 0,6% 

FAS 9550 26842 0,1% 111 753 0,0% 6798 18363 0,1% 540 2995 0,0% 

ÇEK CUMHUR�YET� 130753 407430 1,8% 163663 510616 2,2% 111899 307423 1,3% 769 2973 0,0% 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 250 735 0,0% 1224 4335 0,0% 

SUUD� ARAB�STAN --- --- --- 3020 9384 0,0% 1800 4320 0,0% 4075 13675 0,0% 

HOLLANDA 18323 36912 0,3% 12857 22879 0,2% 79 1979 0,0% 288 1085 0,0% 

YEMEN --- --- --- 30 461 0,0% --- --- --- 402 975 0,0% 

V�ETNAM --- --- --- --- --- --- 916 2940 0,0% --- --- --- 

MAUR�T�US 240 2380 0,0% --- --- --- --- --- --- 190 857 0,0% 

MOLDOVYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 266 1090 0,0% 

MALTA --- --- --- 556 1953 0,0% 342 1204 0,0% 226 1266 0,0% 

�RLANDA 10 183 0,0% --- --- --- 360 1604 0,0% 125 1116 0,0% 

AVUSTURYA --- --- --- 252 950 0,0% 509 4128 0,0% 72 377 0,0% 

DAN�MARKA --- --- --- 54 2672 0,0% --- --- --- --- --- --- 

MOR�TANYA 32 122 0,0% 76 500 0,0% --- --- --- --- --- --- 

F�NLAND�YA 2260 8985 0,0% 2370 15414 0,0% 2383 9447 0,0% 864 3288 0,0% 

HONG-KONG 545 2369 0,0% 3044 18986 0,0% --- --- --- --- --- --- 

ESTONYA 95 328 0,0% 2039 8509 0,0% 1142 4119 0,0% --- --- --- 

MACAR�STAN 45676 171203 0,6% 68641 244477 0,9% 48427 144950 0,5% 3966 12762 0,0% 

BURK�NA FASO 532 1678 0,0% 144 510 0,0% 468 1508 0,0% --- --- --- 

LÜBNAN 3368 5104 0,0% 216 749 0,0% --- --- --- 520 1786 0,0% 

KUVEYT 364 1421 0,0% 119 397 0,0% 913 3491 0,0% --- --- --- 

GANA --- --- --- 134 430 0,0% --- --- --- 8910 20610 0,1% 

ANGOLA 110197 240539 1,6% 3546 11213 0,0% --- --- --- 1660 5298 0,0% 

CAPE VERDE 1310 3837 0,0% 492 1554 0,0% 1632 5339 0,0% --- --- --- 

SUDAN --- --- --- 130 406 0,0% 6155 1690 0,1% 268 3369 0,0% 


SUR�YE 1341 4446 0,0% 1440 4320 0,0% 74 1041 0,0% 30379 104932 0,4% 

�NG�LTERE 215608 631314 3,0% 314642 923217 4,2% 42350 128001 0,5% 24 161 0,0% 

JAMA�KA 390 1055 0,0% 390 1126 0,0% --- --- --- --- --- --- 

NORVEÇ 84 408 0,0% 463 1309 0,0% --- --- --- --- --- --- 

FRANSA 7851 22580 0,1% 25847 66665 0,3% 24486 61258 0,3% 341 1168 0,0% 


159

141 

160 


BELÇ�KA 37626 75371 0,5% 9166 18517 0,1% 12 126 0,0% 16 158 0,0% 

BAHREYN 21919 19321 0,3% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

PAK�STAN 1788 5600 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

KONGO 22611 49714 0,3% --- --- --- --- --- --- 2659 5968 0,0% 

ET�YOPYA 120 1168 0,0% --- --- --- 2830 10529 0,0% --- --- --- 

L�TVANYA 211 690 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

DOM�N�KA 605 1696 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

�SPANYA --- --- --- --- --- --- 300 9551 0,0% --- --- --- 

L�BERYA --- --- --- --- --- --- 893 2836 0,0% --- --- --- 

MADAGASKAR --- --- --- --- --- --- 1105 3750 0,0% --- --- --- 


UMMAN --- --- --- --- --- --- 105 308 0,0% --- --- --- 



142 

Tablo 51. 330620000000 Di� Aralar�n� Temizlemekte Kullan�lan �plikler (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 403 9165 100,0% 646 17602 100,0% 1051 27793 100,0% 2326 6386 100,0% 

KUZEY KIBRIS 68 2982 16,9% 236 12025 36,5% 371 13444 35,3% 554 17127 23,8% 

IRAK 250 4675 62,0% --- --- --- --- --- --- 250 7175 10,7% 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- 366 4811 56,7% 58 960 5,5% 533 11043 22,9% 

FAS --- --- --- --- --- --- --- --- --- 60 2042 2,6% 

KAZAK�STAN --- --- --- --- --- --- 195 5650 18,6% 149 4760 6,4% 

SUUD� ARAB�STAN --- --- --- 44 766 6,8% 253 3898 24,1% 540 9078 23,2% 

BULGAR�STAN 35 655 8,7% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

AZERBAYCAN --- --- --- --- --- --- 9 310 0,9% --- --- --- 

KUVEYT --- --- --- --- --- --- 20 420 1,9% --- --- --- 

KIRGIZ�STAN --- --- --- --- --- --- 20 116 1,9% --- --- --- 

GÜRC�STAN 10 173 2,5% --- --- --- --- --- --- 15 4743 0,6% 

SUDAN 40 680 9,9% --- --- --- 25 713 2,4% --- --- --- 

CEZAY�R --- --- --- --- --- --- 12 176 1,1% --- --- --- 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- 50 1426 4,8% 55 1695 2,4% 

ROMANYA --- --- --- --- --- --- 38 680 3,6% 20 353 0,9% 



161

143 

Tablo 52. 330690000000 A��z/Di� Sa�l��n� Korumaya Mahsus Di�er Müstahzarlar (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

162 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 18893 82927 100,0% 90537 332393 100,0% 57670 164524 100,0% 65254 309438 100,0% 

IRAK 7958 28636 42,1% 27867 117476 30,8% 17483 63227 30,3% 14584 61324 22,3% 

BOSNA HERSEK --- --- --- 1425 8375 1,6% 1832 9499 3,2% 5886 23994 9,0% 

KUZEY KIBRIS 4399 24362 23,3% 56114 160233 62,0% 31096 35527 53,9% 2503 36188 3,8% 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- 664 1802 0,7% 2107 9993 3,7% 23087 71688 35,4% 

ALMANYA 243 3352 1,3% 46 948 0,1% 575 4545 1,0% 1990 11151 3,0% 

KAZAK�STAN 5 153 0,0% --- --- --- 571 4933 1,0% 1454 30629 2,2% 

ARNAVUTLUK 60 1128 0,3% --- --- --- 52 814 0,1% 206 976 0,3% 

YUNAN�STAN --- --- --- --- --- --- 148 1024 0,3% 182 611 0,3% 

BELÇ�KA 24 745 0,1% --- --- --- 24 177 0,0% 109 1115 0,2% 

AZERBAYCAN --- --- --- 951 3192 1,1% 277 7651 0,5% 724 8432 1,1% 

MAKEDONYA --- --- --- 22 290 0,0% --- --- --- 111 885 0,2% 

ROMANYA 18 506 0,1% 56 1588 0,1% 81 518 0,1% 754 1823 1,2% 

AVUSTURYA --- --- --- 15 415 0,0% 21 130 0,0% --- --- --- 

SUUD� ARAB�STAN 52 413 0,3% 208 4548 0,2% 911 6104 1,6% 811 9701 1,2% 

AFGAN�STAN --- --- --- 56 721 0,1% --- --- --- --- --- --- 

A,B,D, --- --- --- 1900 23009 2,1% --- --- --- --- --- --- 

FRANSA --- --- --- 237 2690 0,3% --- --- --- 10 1964 0,0% 

FAS --- --- --- 111 753 0,1% --- --- --- 3690 14357 5,7% 

ÜRDÜN --- --- --- 640 4250 0,7% --- --- --- --- --- --- 

MISIR --- --- --- 137 831 0,2% --- --- --- --- --- --- 

�NG�LTERE --- --- --- 40 120 0,0% 31 590 0,1% --- --- --- 

KUVEYT --- --- --- --- --- --- 284 2649 0,5% --- --- --- 

HIRVAT�STAN --- --- --- --- --- --- 856 4172 1,5% 80 3565 0,1% 

RUSYA FEDERASYONU --- --- --- --- --- --- 386 7634 0,7% --- --- --- 

SUDAN 63 412 0,3% --- --- --- 15 216 0,0% --- --- --- 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 315 1717 0,5% --- --- --- 



144 

Tablo 53. 330710001000 Losyonlar (T�ra� için) (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 689231 3746792 100,0% 540039 2865977 100,0% 307950 2338079 100,0% 257017 2154130 100,0% 


IRAK 73527 409332 10,7% 50764 315980 9,4% 67608 408726 22,0% 24715 199074 9,6% 

MAKEDONYA 5344 18185 0,8% 5306 11076 1,0% 7260 18806 2,4% 24159 64486 9,4% 

SUUD� ARAB�STAN 22860 115443 3,3% 36001 167849 6,7% 47577 240441 15,4% 16949 124194 6,6% 

UKRAYNA 136091 747410 19,7% 101566 617690 18,8% 27964 306031 9,1% 17958 230070 7,0% 

ROMANYA 2083 12909 0,3% 7785 34629 1,4% 8534 39671 2,8% 7165 22543 2,8% 

MOLDOVYA --- --- --- --- --- --- 7338 17262 2,4% 4675 9670 1,8% 

KUZEY KIBRIS 1143 7549 0,2% 3741 26090 0,7% 8368 50064 2,7% 7833 43118 3,0% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 6219 18528 2,0% 8637 29427 3,4% 

ARNAVUTLUK 334 2195 0,0% 108 562 0,0% 5497 13550 1,8% 3283 9091 1,3% 

SIRB�STAN 4654 10202 0,7% 1244 6613 0,2% 1351 6067 0,4% 3469 12729 1,3% 

SUR�YE --- --- --- --- --- --- 6983 30841 2,3% 2000 23198 0,8% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 12487 52766 1,8% 15470 33959 2,9% 3230 9408 1,0% 2654 9645 1,0% 

KAZAK�STAN 16840 78375 2,4% 16237 78495 3,0% 2855 17330 0,9% 2107 22844 0,8% 

TÜRKMEN�STAN 3996 19613 0,6% 3307 16879 0,6% 2310 11792 0,8% 2213 15477 0,9% 

HIRVAT�STAN --- --- --- 522 1254 0,1% 180 535 0,1% 1273 2845 0,5% 

LÜBNAN --- --- --- 82 1750 0,0% 452 1400 0,1% 2173 8403 0,8% 

KIRGIZ�STAN 7164 33745 1,0% 1984 9605 0,4% 2346 12047 0,8% 788 5131 0,3% 

PANAMA 450 1584 0,1% --- --- --- 241 2930 0,1% 512 6603 0,2% 

BOSNA HERSEK --- --- --- --- --- --- 1383 6980 0,4% 1085 5807 0,4% 

ÜRDÜN 576 2853 0,1% 1037 6221 0,2% 1260 6557 0,4% 1443 8472 0,6% 

AZERBAYCAN 11088 52640 1,6% 3969 22115 0,7% 618 2701 0,2% 904 15796 0,4% 

�RAN 12132 54564 1,8% 18993 60648 3,5% 17192 106227 5,6% 3147 22844 1,2% 

MAUR�T�US --- --- --- --- --- --- --- --- --- 352 1415 0,1% 

CEZAY�R --- --- --- 1200 2448 0,2% 1264 2459 0,4% 243 1048 0,1% 

BULGAR�STAN 649 3245 0,1% 960 2552 0,2% 1348 6672 0,4% 818 3350 0,3% 

UGANDA 900 4115 0,1% 1793 9044 0,3% 216 4389 0,1% 2364 19222 0,9% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 558 2740 0,2% 312 2442 0,1% 

�SRA�L 454 2159 0,1% 1346 8032 0,2% 560 5574 0,2% 720 10891 0,3% 

�NG�LTERE 1243 8891 0,2% 218 2356 0,0% 180 1629 0,1% 321 10329 0,1% 

TAC�K�STAN 17244 86906 2,5% 10800 55668 2,0% 108 2053 0,0% 912 5784 0,4% 

AVUSTRALYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 104 689 0,0% 

RUANDA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 72 530 0,0% 


163

145 

164 


YUNAN�STAN 36 205 0,0% 748 3304 0,1% --- --- --- 156 1204 0,1% 

ALMANYA 259 803 0,0% 3985 14554 0,7% 3062 17169 1,0% 1273 3822 0,5% 

AVUSTURYA --- --- --- --- --- --- 451 6495 0,1% 379 997 0,1% 

GÜRC�STAN 4896 23775 0,7% 1676 9031 0,3% 404 2746 0,1% 11 218 0,0% 

A,B,D, --- --- --- 11 424 0,0% --- --- --- 44 308 0,0% 

HOLLANDA 8048 50966 1,2% 685 9469 0,1% 230 9120 0,1% --- --- --- 

�TALYA --- --- --- 68 926 0,0% --- --- --- 20 343 0,0% 

ÖZBEK�STAN 8640 43282 1,3% 2621 18037 0,5% --- --- --- --- --- --- 

LETONYA --- --- --- 136 919 0,0% --- --- --- --- --- --- 

�SV�ÇRE --- --- --- 9888 62760 1,8% --- --- --- --- --- --- 

NORVEÇ --- --- --- 108 562 0,0% 411 960 0,1% --- --- --- 

AFGAN�STAN --- --- --- 540 2775 0,1% 97 396 0,0% 54 1092 0,0% 

KATAR 1800 8730 0,3% 5648 28618 1,0% 9485 48022 3,1% --- --- --- 


GÜNEY KORE 180 809 0,0% 360 1621 0,1% --- --- --- --- --- --- 

KUVEYT 11519 50105 1,7% 2090 6991 0,4% 11056 57895 3,6% 11969 42345 4,7% 

�RLANDA --- --- --- 190 616 0,0% --- --- --- --- --- --- 

ET�YOPYA --- --- --- 216 490 0,0% 288 3393 0,1% --- --- --- 

H�ND�STAN --- --- --- 237 346 0,0% --- --- --- --- --- --- 

PAK�STAN --- --- --- 285 346 0,1% --- --- --- --- --- --- 

BAHREYN --- --- --- --- --- --- 8924 52982 2,9% --- --- --- 

L�BYA 550 2182 0,1% --- --- --- 11953 517779 3,9% 2064 3119 0,8% 

KENYA --- --- --- --- --- --- 439 2194 0,1% --- --- --- 

MACAR�STAN 180 816 0,0% --- --- --- 799 6429 0,3% --- --- --- 

FRANSA 1289 9028 0,2% --- --- --- --- --- --- 65 1227 0,0% 

POLONYA 650 7449 0,1% --- --- --- 113 367 0,0% 4157 44064 1,6% 

HA�T� --- --- --- --- --- --- 108 2023 0,0% --- --- --- 

MADAGASKAR --- --- --- --- --- --- 108 2088 0,0% --- --- --- 

NEPAL --- --- --- --- --- --- 347 1019 0,1% 54 727 0,0% 



146 

Tablo 54. 330710009011 T�ra� Kremleri (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 2053061 8173536 100,0% 2353633 9046034 100,0% 2077366 8892695 100,0% 2006307 8627966 100,0% 

UKRAYNA 427831 1791371 20,8% 613410 2733153 26,1% 561983 2478216 27,1% 408421 1783137 20,4% 

IRAK 382856 1500227 18,6% 338454 1307655 14,4% 276513 1173831 13,3% 362865 1663000 18,1% 


CEZAY�R 29406 101995 1,4% 41220 143511 1,8% 37978 138033 1,8% 40757 151325 2,0% 

TAC�K�STAN 29718 115191 1,4% 40716 160955 1,7% 46800 185000 2,3% 44264 176819 2,2% 

ROMANYA 47433 167898 2,3% 72465 260232 3,1% 27925 96093 1,3% 45502 179867 2,3% 

SUUD� ARAB�STAN 24126 80707 1,2% 83359 258176 3,5% 38763 142368 1,9% 31043 109248 1,5% 

GÜRC�STAN 13858 52375 0,7% 43985 169650 1,9% 36124 143410 1,7% 34813 136438 1,7% 

FAS 14233 49378 0,7% 25880 91551 1,1% 12402 44166 0,6% 27125 93625 1,4% 

AZERBAYCAN 27469 101965 1,3% 37287 152197 1,6% 44679 175266 2,2% 41592 177111 2,1% 

KUVEYT 7355 23028 0,4% 180 633 0,0% 3803 14235 0,2% 11736 40290 0,6% 

ÜRDÜN 25100 88525 1,2% 25541 95312 1,1% 38371 141331 1,8% 34571 131219 1,7% 

PANAMA --- --- --- 8220 30851 0,3% 1312 5663 0,1% 8143 35874 0,4% 

L�BYA 44339 138990 2,2% 15138 60111 0,6% 22875 88683 1,1% 29106 116978 1,5% 

KIRGIZ�STAN 7761 28125 0,4% 4064 15610 0,2% 8560 33739 0,4% 8910 35946 0,4% 

KUZEY KIBRIS 17309 98988 0,8% 17612 98311 0,7% 13113 110964 0,6% 14185 109437 0,7% 

ARNAVUTLUK 3744 14512 0,2% 6031 23781 0,3% 5909 21637 0,3% 8317 32073 0,4% 

KAZAK�STAN 23667 85004 1,2% 37526 142593 1,6% 27468 110800 1,3% 18646 81455 0,9% 

�SRA�L 11422 28118 0,6% 7886 24079 0,3% 6077 20309 0,3% 16092 52854 0,8% 

MAKEDONYA 9931 33055 0,5% 19943 65621 0,8% 12013 37997 0,6% 9573 33970 0,5% 

SLOVAK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 4075 11207 0,2% 

TÜRKMEN�STAN 4252 15992 0,2% 5149 19693 0,2% 5083 19833 0,2% 8139 32486 0,4% 

AFGAN�STAN --- --- --- 8478 32251 0,4% 1872 7272 0,1% 13896 52693 0,7% 

L�TVANYA 281 1163 0,0% --- --- --- 2016 6534 0,1% 3686 13422 0,2% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 21909 58361 1,1% 6438 18150 0,3% 8903 18188 0,4% 3906 18173 0,2% 

BOSNA HERSEK 3240 12017 0,2% 4825 17370 0,2% 4301 16527 0,2% 5591 21569 0,3% 

SIRB�STAN 5698 20900 0,3% 5104 19355 0,2% 414 2507 0,0% 5983 21124 0,3% 

�NG�LTERE 1978 8799 0,1% 9309 34785 0,4% 257 1869 0,0% 7712 22096 0,4% 

ALMANYA 4635 18944 0,2% 7883 27393 0,3% 5265 20832 0,3% 2463 11176 0,1% 

BEYAZ RUSYA --- --- --- 491 2191 0,0% 3707 16135 0,2% 7707 34838 0,4% 

LÜBNAN 702 2600 0,0% 1411 3932 0,1% 7027 22904 0,3% 3681 11193 0,2% 

A,B,D, 256 1748 0,0% 1210 5164 0,1% 773 7910 0,0% 894 2988 0,0% 

SENEGAL --- --- --- 59 223 0,0% 713 1591 0,0% 1153 4830 0,1% 


165

147 

166 


ARJANT�N --- --- --- --- --- --- --- --- --- 720 3000 0,0% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 1000 3403 0,0% 785 2764 0,0% 

YUNAN�STAN 1008 3873 0,0% 1332 5020 0,1% 16386 88915 0,8% 2076 8023 0,1% 

ÖZBEK�STAN 15232 58747 0,7% 5536 22248 0,2% 390 1540 0,0% 585 2346 0,0% 

BULGAR�STAN 3732 14091 0,2% 7400 23671 0,3% 16124 30781 0,8% 2632 9847 0,1% 

MISIR 1764 5344 0,1% --- --- --- 3000 2440 0,1% 18131 72547 0,9% 

�RAN 121599 400362 5,9% 88670 234922 3,8% 35031 178770 1,7% 65699 246080 3,3% 

AVUSTRALYA 68 511 0,0% 39 408 0,0% 1310 4551 0,1% 1067 4646 0,1% 

YEMEN --- --- --- 195 700 0,0% 234 829 0,0% 810 2377 0,0% 

ET�YOPYA --- --- --- 1017 2622 0,0% 5112 19787 0,2% 647 1500 0,0% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 8486 29604 0,4% 4620 16246 0,2% 

SUR�YE 164 580 0,0% --- --- --- 7114 36176 0,3% 5055 20377 0,3% 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 2302 7464 0,1% 3264 14137 0,2% 

BELÇ�KA --- --- --- --- --- --- 667 2461 0,0% 247 916 0,0% 

HIRVAT�STAN 761 2997 0,0% 2163 7219 0,1% 1410 5050 0,1% 1190 5057 0,1% 

DAN�MARKA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 108 419 0,0% 

ESTONYA 35 126 0,0% 206 771 0,0% --- --- --- 104 423 0,0% 

AVUSTURYA --- --- --- --- --- --- 454 4810 0,0% 283 1543 0,0% 

HOLLANDA 753 3207 0,0% 4870 20180 0,2% --- --- --- 30 127 0,0% 

F�NLAND�YA --- --- --- 1752 8271 0,1% --- --- --- --- --- --- 

C�BUT� --- --- --- 47 202 0,0% 468 1855 0,0% --- --- --- 

GANA --- --- --- 72 308 0,0% --- --- --- 83 314 0,0% 

LETONYA 3796 15838 0,2% 1310 5321 0,1% 1147 4784 0,1% --- --- --- 

MALTA --- --- --- 576 2192 0,0% --- --- --- 52 177 0,0% 

Ç�N HALK CUMHUR�YET� --- --- --- 3564 13242 0,2% --- --- --- 187 720 0,0% 

NORVEÇ --- --- --- 432 1507 0,0% --- --- --- --- --- --- 

KATAR 4320 13767 0,2% 7749 26156 0,3% 234 864 0,0% --- --- --- 

SUDAN 40 221 0,0% 200 663 0,0% 140 518 0,0% 88 1963 0,0% 

PAK�STAN 4061 14582 0,2% 1133 2636 0,0% --- --- --- --- --- --- 

MACAR�STAN 11560 39841 0,6% 29488 57589 1,3% 22148 74042 1,1% 9360 37000 0,5% 

GABON --- --- --- 401 667 0,0% --- --- --- --- --- --- 

BAHREYN --- --- --- --- --- --- 10706 36695 0,5% --- --- --- 

ÇEK CUMHUR�YET� 130 468 0,0% --- --- --- 140 552 0,0% --- --- --- 

H�ND�STAN 378 494 0,0% --- --- --- 405 562 0,0% --- --- --- 

TUNUS --- --- --- --- --- --- 1332 4680 0,1% 713 2274 0,0% 

GAMB�YA --- --- --- --- --- --- 1426 1770 0,1% --- --- --- 

NEPAL --- --- --- --- --- --- 103 369 0,0% 1084 3736 0,1% 



148 

148 

Tablo 55. 330710009019 Tablo 55. 330710009019 T�ra� Öncesi, T�ra� Öncesi, T�ra� T�ra� S�ras�nda/T�ra�tan S�ras�nda/T�ra�tan Sonra Sonra Kullan�lan Kullan�lan Müstahzarlar (KG) (KG) Ülkeler Ülkeler Baz�nda Baz�nda �hracat (2004 �hracat – 2007) (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % USA($) % 

(KG) 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 3040660 11927482 100,0% 4037719 16995815 100,0% 4349689 17049159 100,0% 4643240 17033556 100,0% 


UKRAYNA 373118 1493809 12,3% 739747 3479376 18,3% 980610 4312567 22,5% 682412 2942123 14,7% 

BULGAR�STAN 145005 318077 4,8% 188283 395879 4,7% 364309 639095 8,4% 388412 737225 8,4% 

IRAK 215751 1458381 7,1% 163506 1658206 4,0% 179972 677911 4,1% 237286 819580 5,1% 

BELÇ�KA --- --- --- 20079 42942 0,5% 59476 128811 1,4% 97298 229316 2,1% 

HOLLANDA --- --- --- 1684 4896 0,0% 3585 5823 0,1% 91490 148604 2,0% 

TAC�K�STAN 18066 72183 0,6% 34925 167648 0,9% 39786 197544 0,9% 48226 234204 1,0% 

SIRB�STAN 20338 83968 0,7% 38314 90770 0,9% 60363 134312 1,4% 66494 144639 1,4% 

MACAR�STAN 39322 57404 1,3% 34350 56857 0,9% 58373 106572 1,3% 30647 49349 0,7% 

CEZAY�R 55538 166026 1,8% 13166 43098 0,3% 25558 82911 0,6% 62692 214835 1,4% 

KUZEY KIBRIS 19010 119292 0,6% 37208 229800 0,9% 49516 278681 1,1% 46293 300597 1,0% 

�NG�LTERE 7118 20448 0,2% 3562 25907 0,1% 259 1075 0,0% 76498 229666 1,6% 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 5958 11528 0,1% 26961 36937 0,6% 

SUUD� ARAB�STAN 2187 13371 0,1% 1454 5805 0,0% 24913 68045 0,6% 30472 117915 0,7% 

AZERBAYCAN 2176 7483 0,1% 17305 74629 0,4% 20755 95785 0,5% 31777 139324 0,7% 

�RAN 11514 41448 0,4% 104698 308752 2,6% 98369 289208 2,3% 58869 264182 1,3% 

YUNAN�STAN 466 1933 0,0% 1513 5828 0,0% 10217 22183 0,2% 19290 46294 0,4% 

KAZAK�STAN 69767 284736 2,3% 69812 331687 1,7% 75584 336352 1,7% 25734 125189 0,6% 

TÜRKMEN�STAN 6547 29415 0,2% 13891 60496 0,3% 17412 79532 0,4% 25459 95132 0,5% 

MAKEDONYA 12770 32502 0,4% 18072 39893 0,4% 13598 38286 0,3% 22126 50876 0,5% 

SUR�YE --- --- --- --- --- --- 2263 10000 0,1% 25654 123446 0,6% 

KIRGIZ�STAN 10941 44842 0,4% 8325 43982 0,2% 12938 59961 0,3% 10531 49971 0,2% 

PANAMA 2183 4144 0,1% 2438 4500 0,1% 11757 48579 0,3% 8113 36153 0,2% 

ALMANYA 16704 58732 0,5% 27907 118856 0,7% 20618 98824 0,5% 13313 54408 0,3% 

ÜRDÜN 7560 27005 0,2% 17019 64397 0,4% 761 3828 0,0% 8433 31732 0,2% 

GÜRC�STAN 13602 37730 0,4% 8810 36483 0,2% 10622 42409 0,2% 18640 75746 0,4% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 58 376 0,0% 46 1280 0,0% 7636 30586 0,2% 11569 24107 0,2% 

BEYAZ RUSYA --- --- --- 810 3792 0,0% 7970 34801 0,2% 16674 74152 0,4% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 11440 32591 0,3% 15567 41313 0,3% 

ROMANYA 50210 128288 1,7% 77428 165757 1,9% 46985 119132 1,1% 28871 59896 0,6% 

ARNAVUTLUK 4556 7404 0,1% 6274 16481 0,2% 11760 23232 0,3% 8941 17974 0,2% 

MOLDOVYA 30 515 0,0% 2592 5277 0,1% 1022 3082 0,0% 6129 12630 0,1% 

BOSNA HERSEK 4133 11600 0,1% 6327 19704 0,2% 15820 47170 0,4% 9538 27696 0,2% 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 3040660 11927482 100,0% 4037719 16995815 100,0% 4349689 17049159 100,0% 4643240 17033556 100,0% 


UKRAYNA 373118 1493809 12,3% 739747 3479376 18,3% 980610 4312567 22,5% 682412 2942123 14,7% 

BULGAR�STAN 145005 318077 4,8% 188283 395879 4,7% 364309 639095 8,4% 388412 737225 8,4% 

IRAK 215751 1458381 7,1% 163506 1658206 4,0% 179972 677911 4,1% 237286 819580 5,1% 

BELÇ�KA --- --- --- 20079 42942 0,5% 59476 128811 1,4% 97298 229316 2,1% 

HOLLANDA --- --- --- 1684 4896 0,0% 3585 5823 0,1% 91490 148604 2,0% 

TAC�K�STAN 18066 72183 0,6% 34925 167648 0,9% 39786 197544 0,9% 48226 234204 1,0% 

SIRB�STAN 20338 83968 0,7% 38314 90770 0,9% 60363 134312 1,4% 66494 144639 1,4% 

MACAR�STAN 39322 57404 1,3% 34350 56857 0,9% 58373 106572 1,3% 30647 49349 0,7% 

CEZAY�R 55538 166026 1,8% 13166 43098 0,3% 25558 82911 0,6% 62692 214835 1,4% 

KUZEY KIBRIS 19010 119292 0,6% 37208 229800 0,9% 49516 278681 1,1% 46293 300597 1,0% 

�NG�LTERE 7118 20448 0,2% 3562 25907 0,1% 259 1075 0,0% 76498 229666 1,6% 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 5958 11528 0,1% 26961 36937 0,6% 

SUUD� ARAB�STAN 2187 13371 0,1% 1454 5805 0,0% 24913 68045 0,6% 30472 117915 0,7% 

AZERBAYCAN 2176 7483 0,1% 17305 74629 0,4% 20755 95785 0,5% 31777 139324 0,7% 

�RAN 11514 41448 0,4% 104698 308752 2,6% 98369 289208 2,3% 58869 264182 1,3% 

YUNAN�STAN 466 1933 0,0% 1513 5828 0,0% 10217 22183 0,2% 19290 46294 0,4% 

KAZAK�STAN 69767 284736 2,3% 69812 331687 1,7% 75584 336352 1,7% 25734 125189 0,6% 

TÜRKMEN�STAN 6547 29415 0,2% 13891 60496 0,3% 17412 79532 0,4% 25459 95132 0,5% 

MAKEDONYA 12770 32502 0,4% 18072 39893 0,4% 13598 38286 0,3% 22126 50876 0,5% 

SUR�YE --- --- --- --- --- --- 2263 10000 0,1% 25654 123446 0,6% 

KIRGIZ�STAN 10941 44842 0,4% 8325 43982 0,2% 12938 59961 0,3% 10531 49971 0,2% 

PANAMA 2183 4144 0,1% 2438 4500 0,1% 11757 48579 0,3% 8113 36153 0,2% 

ALMANYA 16704 58732 0,5% 27907 118856 0,7% 20618 98824 0,5% 13313 54408 0,3% 

ÜRDÜN 7560 27005 0,2% 17019 64397 0,4% 761 3828 0,0% 8433 31732 0,2% 

GÜRC�STAN 13602 37730 0,4% 8810 36483 0,2% 10622 42409 0,2% 18640 75746 0,4% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 58 376 0,0% 46 1280 0,0% 7636 30586 0,2% 11569 24107 0,2% 

BEYAZ RUSYA --- --- --- 810 3792 0,0% 7970 34801 0,2% 16674 74152 0,4% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 11440 32591 0,3% 15567 41313 0,3% 

ROMANYA 50210 128288 1,7% 77428 165757 1,9% 46985 119132 1,1% 28871 59896 0,6% 

ARNAVUTLUK 4556 7404 0,1% 6274 16481 0,2% 11760 23232 0,3% 8941 17974 0,2% 

MOLDOVYA 30 515 0,0% 2592 5277 0,1% 1022 3082 0,0% 6129 12630 0,1% 

BOSNA HERSEK 4133 11600 0,1% 6327 19704 0,2% 15820 47170 0,4% 9538 27696 0,2% 


167

149 

168 


ÖZBEK�STAN 11464 52996 0,4% 5359 30417 0,1% 4619 7768 0,1% 6566 10869 0,1% 

A,B,D, 10453 20700 0,3% 9919 21998 0,2% --- --- --- 2674 7788 0,1% 

ÇEK CUMHUR�YET� 1677 6356 0,1% 512 1938 0,0% 647 2403 0,0% 11982 21579 0,3% 

PAK�STAN 3552 8507 0,1% 2758 6518 0,1% 1002 1467 0,0% 4445 8768 0,1% 

�SV�ÇRE 605 1371 0,0% 1044 3766 0,0% 1427 4896 0,0% 1603 6211 0,0% 

AFGAN�STAN --- --- --- 6424 24206 0,2% 466 1740 0,0% 3734 14839 0,1% 

L�BYA --- --- --- 4662 35052 0,1% 9795 98179 0,2% 2376 10185 0,1% 

ET�YOPYA 96 200 0,0% 814 3718 0,0% 785 2464 0,0% 784 5082 0,0% 

AVUSTRALYA 360 1242 0,0% 130 435 0,0% 5401 10483 0,1% 8103 24347 0,2% 

SENEGAL 2256 4416 0,1% --- --- --- --- --- --- 761 2619 0,0% 

FRANSA 277 1637 0,0% 119 2920 0,0% --- --- --- 683 1875 0,0% 

TUNUS 3026 10497 0,1% 1536 4463 0,0% 580 2694 0,0% 1064 2984 0,0% 

GANA --- --- --- 189 439 0,0% --- --- --- 919 1825 0,0% 

LÜBNAN --- --- --- 1208 3736 0,0% 527 1590 0,0% 938 2144 0,0% 

HIRVAT�STAN --- --- --- 864 2580 0,0% 5272 19875 0,1% 1538 6218 0,0% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 2506 8115 0,1% 1446 5710 0,0% 

AVUSTURYA --- --- --- 278 1158 0,0% 1545 9503 0,0% 503 2023 0,0% 

BRUNE� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 247 846 0,0% 

SUDAN --- --- --- 400 2493 0,0% 157 283 0,0% 233 488 0,0% 

V�ETNAM --- --- --- --- --- --- 47 155 0,0% --- --- --- 

DAN�MARKA 1353 3682 0,0% 630 2473 0,0% --- --- --- 1581 7912 0,0% 

KANADA --- --- --- 419 1712 0,0% 158 703 0,0% 199 794 0,0% 

F�LD�� SAH�LLER� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 492 1232 0,0% 

MAUR�T�US --- --- --- 2892 4787 0,1% --- --- --- 67 269 0,0% 

HA�T� --- --- --- --- --- --- 47 147 0,0% 47 147 0,0% 

FAS 2699 4801 0,1% --- --- --- 4781 9344 0,1% 8436 12319 0,2% 

BAHREYN 1543 7709 0,1% 119 911 0,0% 2778 13649 0,1% --- --- --- 

�RLANDA --- --- --- 34 226 0,0% --- --- --- --- --- --- 

KATAR --- --- --- 1471 6288 0,0% 702 2592 0,0% 131 361 0,0% 

ESTONYA 116 480 0,0% 444 1779 0,0% 1157 1944 0,0% --- --- --- 

LETONYA 1721 6667 0,1% 932 3714 0,0% --- --- --- 708 1219 0,0% 

NORVEÇ --- --- --- 372 1410 0,0% --- --- --- --- --- --- 

�SPANYA 1008 3894 0,0% 426 1566 0,0% --- --- --- --- --- --- 


KUVEYT 1383 3457 0,0% 604 1716 0,0% 2693 12585 0,1% 352 831 0,0% 

�SVEÇ --- --- --- 1200 3201 0,0% 21265 26678 0,5% 1200 2971 0,0% 

H�ND�STAN --- --- --- 13502 34860 0,3% 16747 42833 0,4% 36074 77144 0,8% 

KONGO --- --- --- 183 427 0,0% --- --- --- --- --- --- 


150 


GABON --- --- --- 252 585 0,0% --- --- --- --- --- --- 

ANGOLA --- --- --- 126 289 0,0% 1929 1656 0,0% 126 243 0,0% 

�TALYA --- --- --- 6269 11959 0,2% 4979 7049 0,1% --- --- --- 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- 4208 7056 0,1% 1019 2592 0,0% --- --- --- 

MADAGASKAR --- --- --- 972 1555 0,0% 798 3877 0,0% 1164 4377 0,0% 

ST,LUC�A --- --- --- --- --- --- 93 331 0,0% --- --- --- 

�SRA�L 1746 6059 0,1% --- --- --- 11658 26263 0,3% 22945 98877 0,5% 

SLOVAK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- 279 1057 0,0% 244 1061 0,0% 

MISIR --- --- --- --- --- --- 14445 48536 0,3% 44130 117691 1,0% 

YEMEN 168 400 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

L�TVANYA --- --- --- --- --- --- 600 2560 0,0% 808 3711 0,0% 

UGANDA --- --- --- --- --- --- 1356 6241 0,0% 559 3474 0,0% 

G�NE 282 600 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

JAMA�KA 56 183 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

VENEZÜELLA 32275 97349 1,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

CAPE VERDE --- --- --- --- --- --- 225 1286 0,0% --- --- --- 

GAMB�YA --- --- --- --- --- --- 181 225 0,0% --- --- --- 

HONG-KONG --- --- --- --- --- --- 792 2650 0,0% --- --- --- 

L�BERYA --- --- --- --- --- --- 635 3309 0,0% --- --- --- 

MALTA --- --- --- --- --- --- 57 187 0,0% 130 294 0,0% 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- 1682 4113 0,0% --- --- --- 

NEPAL --- --- --- --- --- --- 100 467 0,0% 1225 5958 0,0% 

POLONYA --- --- --- --- --- --- 81 192 0,0% 2782 10152 0,1% 



169

151 

Tablo 56. 330720000000 Vücut Deodorantlar� ve Ter Kokusunu Önleyici Deodorantlar (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

170 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 5155033 19636850 100,0% 6439376 26500681 100,0% 7429658 29524219 100,0% 9589544 38152871 100,0% 

IRAK 1856436 7581456 36,0% 1496371 6442222 23,2% 1709816 6896374 23,0% 1730538 7464974 18,0% 

�RAN 101446 429263 2,0% 628124 2621208 9,8% 727041 2537451 9,8% 1470131 5263717 15,3% 

CEZAY�R 396252 1420379 7,7% 662633 3128915 10,3% 641342 2867006 8,6% 788269 3713577 8,2% 

L�BYA 333270 1071530 6,5% 775607 3583514 12,0% 1264328 5527631 17,0% 996221 4457503 10,4% 

ROMANYA 552334 1549331 10,7% 528939 1478460 8,2% 540938 1896698 7,3% 537425 1739923 5,6% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 66628 248860 1,3% 162477 465527 2,5% 242318 823524 3,3% 522219 1552153 5,4% 

BULGAR�STAN 278326 884982 5,4% 323960 1180154 5,0% 378114 1252480 5,1% 539980 1840116 5,6% 

FAS 183704 732116 3,6% 250363 976180 3,9% 269841 1114005 3,6% 283274 1044706 3,0% 

H�ND�STAN 10200 25611 0,2% 8974 18491 0,1% 32081 86933 0,4% 206406 632070 2,2% 

SUUD� ARAB�STAN 10884 60414 0,2% 29678 86788 0,5% 56219 272154 0,8% 91053 419257 0,9% 

AZERBAYCAN 17713 109174 0,3% 59981 339866 0,9% 117408 630701 1,6% 141487 871528 1,5% 

ÜRDÜN 62760 265729 1,2% 55294 207401 0,9% 98591 412280 1,3% 120162 516170 1,3% 


�NG�LTERE 20732 112256 0,4% 113271 282164 1,8% 140104 398017 1,9% 180055 471525 1,9% 

SIRB�STAN 40359 192314 0,8% 50475 196520 0,8% 46315 187986 0,6% 94980 370627 1,0% 

MACAR�STAN 87351 269404 1,7% 137496 327891 2,1% 134870 323233 1,8% 69883 172267 0,7% 

TÜRKMEN�STAN 34600 185373 0,7% 64986 328495 1,0% 62181 298728 0,8% 62124 347210 0,6% 

KAZAK�STAN 21657 134551 0,4% 26455 214450 0,4% 3280 20258 0,0% 31234 47686 0,3% 


HA�T� 2960 6528 0,1% 4424 9881 0,1% 22457 71658 0,3% 124797 396503 1,3% 

TAC�K�STAN 34713 86247 0,7% 39862 125412 0,6% 39947 157424 0,5% 36660 140479 0,4% 

BELÇ�KA 2886 23109 0,1% 537 3267 0,0% 2377 11569 0,0% 31263 50838 0,3% 

LÜBNAN 54896 222279 1,1% 71137 291884 1,1% 48073 187344 0,6% 42053 164493 0,4% 

MISIR 294500 1252755 5,7% 175204 668612 2,7% 25380 86294 0,3% 44417 168409 0,5% 

MOLDOVYA 5052 11696 0,1% 5372 26768 0,1% 25795 67129 0,3% 59833 224072 0,6% 

�SPANYA --- --- --- 371 1761 0,0% 10068 24528 0,1% 16387 39617 0,2% 

KUZEY KIBRIS 36411 315394 0,7% 51918 551019 0,8% 50544 507691 0,7% 52681 586819 0,5% 

SUR�YE 51970 204428 1,0% 71599 266493 1,1% 89452 328865 1,2% 140523 527635 1,5% 

UKRAYNA 12937 48228 0,3% 18889 113523 0,3% 35022 147265 0,5% 71598 290124 0,7% 

MAKEDONYA 19395 62849 0,4% 25738 95771 0,4% 33015 100914 0,4% 36307 125887 0,4% 

TUNUS --- --- --- 4795 18485 0,1% 14781 75188 0,2% 49070 251920 0,5% 

DAN�MARKA 22479 151220 0,4% 23736 153274 0,4% 21507 132665 0,3% 17915 139073 0,2% 

ARNAVUTLUK 18437 67488 0,4% 16221 44908 0,3% 27034 53559 0,4% 14648 38866 0,2% 


152 


�SRA�L 13006 20898 0,3% 9433 53088 0,1% 10027 40672 0,1% 26898 166160 0,3% 

F�LD�� SAH�LLER� --- --- --- 3525 10756 0,1% 20182 52237 0,3% 29192 101254 0,3% 

ANGOLA 31713 151251 0,6% 39422 141702 0,6% 36054 141797 0,5% 41922 171293 0,4% 

GÜNEY AFR�KA 459 1003 0,0% 20199 88748 0,3% 35663 161974 0,5% 14609 79574 0,2% 

L�BERYA --- --- --- 11479 30123 0,2% 28697 72865 0,4% 28785 118130 0,3% 

PAK�STAN 33386 63751 0,6% 29189 59084 0,5% 11444 26417 0,2% 28145 113350 0,3% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 12831 36348 0,2% 12364 37613 0,1% 

FRANSA 1140 15260 0,0% 21 219 0,0% 20938 65264 0,3% 6048 34145 0,1% 

KONGO 12432 35495 0,2% 27053 82515 0,4% 23677 68435 0,3% 22274 79486 0,2% 

EKVATOR G�NE 1670 3490 0,0% --- --- --- --- --- --- 5250 12374 0,1% 

YUNAN�STAN 419 2393 0,0% 1432 6052 0,0% 4124 19101 0,1% 6628 28365 0,1% 

BARBADOS --- --- --- --- --- --- --- --- --- 4240 10181 0,0% 

UGANDA --- --- --- --- --- --- 200 2069 0,0% 4221 18424 0,0% 

BOSNA HERSEK 12662 36483 0,2% 21054 65628 0,3% 24635 83376 0,3% 39730 214828 0,4% 

KAMERUN 6500 16287 0,1% 2937 8540 0,0% 2293 5981 0,0% 3725 8266 0,0% 

BEN�N --- --- --- 3405 9694 0,1% 5610 16126 0,1% 6265 16131 0,1% 

POLONYA 7278 46301 0,1% 17302 38779 0,3% 73874 180995 1,0% 9853 51674 0,1% 

HONG-KONG --- --- --- --- --- --- 1619 10751 0,0% 2951 25402 0,0% 

AVUSTRALYA --- --- --- 354 1417 0,0% 23545 74236 0,3% 19741 65736 0,2% 

MAUR�T�US 155 431 0,0% 6419 30577 0,1% 294 1056 0,0% 2822 10138 0,0% 

NEPAL --- --- --- --- --- --- 6188 18407 0,1% 16267 50825 0,2% 

SUDAN 15100 83904 0,3% 25941 111499 0,4% 28726 114692 0,4% 2294 6762 0,0% 

GÜRC�STAN 390 2019 0,0% 2738 14049 0,0% 3462 14767 0,0% 8586 42654 0,1% 

L�TVANYA 1358 9812 0,0% 7661 35053 0,1% 3956 32537 0,1% 2903 28083 0,0% 

MALTA 106335 314790 2,1% 264 1288 0,0% 1100 3976 0,0% 1664 3938 0,0% 

PANAMA 1510 3998 0,0% 1610 4072 0,0% 480 4269 0,0% --- --- --- 

HIRVAT�STAN 488 1283 0,0% 1689 8072 0,0% 4837 26149 0,1% 1691 9505 0,0% 

LETONYA 119 739 0,0% --- --- --- 50 279 0,0% 2110 7245 0,0% 

ESTONYA --- --- --- 567 2328 0,0% 3057 10489 0,0% 1997 6615 0,0% 

�SVEÇ --- --- --- --- --- --- 326 3344 0,0% --- --- --- 

GABON --- --- --- 9510 26585 0,1% 7736 22442 0,1% 3720 19656 0,0% 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 1673 10073 0,0% 5263 30212 0,1% 

BEYAZ RUSYA 1362 28241 0,0% 3376 47958 0,1% 346 8454 0,0% 2042 9294 0,0% 

A,B,D, 24404 42219 0,5% 22258 30458 0,3% 5404 13549 0,1% --- --- --- 

KIRGIZ�STAN 3391 10398 0,1% 1340 7778 0,0% 969 3817 0,0% --- --- --- 

MO�OL�STAN --- --- --- 719 5340 0,0% 3579 12198 0,0% 5254 16527 0,1% 

GANA 1796 3953 0,0% 2060 5530 0,0% 12698 65030 0,2% 34570 124805 0,4% 

BAHREYN --- --- --- 45 156 0,0% 15 231 0,0% --- --- --- 


171

153 

172 


ALMANYA 484 7155 0,0% 1054 9992 0,0% 1312 8970 0,0% 15652 54008 0,2% 

YEMEN 386 1727 0,0% 528 2736 0,0% 9092 52051 0,1% --- --- --- 

ET�YOPYA 7701 22562 0,1% 5547 24076 0,1% 2125 6896 0,0% 3980 10755 0,0% 

ÖZBEK�STAN 6490 107658 0,1% 2369 17328 0,0% 3214 8081 0,0% 3068 9656 0,0% 

HOLLANDA 4056 76046 0,1% 1974 12236 0,0% 1563 70564 0,0% 120313 341774 1,3% 

F�NLAND�YA --- --- --- 2494 3645 0,0% 504 3341 0,0% 17590 60437 0,2% 

SENEGAL 2962 12005 0,1% 8474 29754 0,1% 15859 63742 0,2% 15970 55281 0,2% 

Ç�N HALK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

�SV�ÇRE 430 4309 0,0% 3098 38589 0,0% 1092 7321 0,0% --- --- --- 

SLOVENYA --- --- --- 171 1648 0,0% 264 1653 0,0% --- --- --- 

�TALYA --- --- --- 274 2444 0,0% 1079 4921 0,0% --- --- --- 

N�JERYA 594 725 0,0% 3626 26475 0,1% 2067 5465 0,0% 16000 63057 0,2% 

KUVEYT --- --- --- 152 840 0,0% 336 2856 0,0% --- --- --- 

ÇEK CUMHUR�YET� 488 2526 0,0% 2385 12957 0,0% 642 5407 0,0% --- --- --- 

MADAGASKAR 838 2020 0,0% 3615 14349 0,1% 1725 4208 0,0% 1768 6751 0,0% 

TANZANYA --- --- --- 1465 5027 0,0% 9608 28598 0,1% --- --- --- 

MOR�TANYA 720 537 0,0% 4631 14818 0,1% --- --- --- --- --- --- 

EKVATOR --- --- --- 4625 11400 0,1% 1608 4320 0,0% --- --- --- 


BURK�NA FASO --- --- --- 1093 2492 0,0% --- --- --- --- --- --- 

N�JER 466 587 0,0% 1093 2492 0,0% 715 2126 0,0% 8898 26232 0,1% 

KATAR --- --- --- 2878 3067 0,0% 49 1104 0,0% 1492 5737 0,0% 

G�NE 3786 7512 0,1% --- --- --- 4012 10800 0,1% --- --- --- 

GAMB�YA 4794 19232 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

AVUSTURYA --- --- --- --- --- --- 1284 7802 0,0% --- --- --- 

JAMA�KA 185 1902 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

MOZAMB�K 18672 36975 0,4% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

MALD�V ADALARI --- --- --- --- --- --- 363 826 0,0% 2908 13408 0,0% 



154 

Tablo 57. 330730000000 Parfümlü Banyo Tuzlar� ve Di�er Banyo Müstahzarlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 964463 1580776 100,0% 898469 1536798 100,0% 1154268 1904993 100,0% 880416 1452555 100,0% 

�SRA�L 572767 900907 59,4% 672801 1074921 74,9% 849600 1406912 73,6% 399259 661716 45,3% 

A,B,D, 171083 205733 17,7% 57345 78576 6,4% 79077 86901 6,9% 162812 145267 18,5% 

SUUD� ARAB�STAN 8805 14282 0,9% 43565 57983 4,8% 56506 72781 4,9% 39372 63720 4,5% 

MALTA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 7500 4030 0,9% 

LÜBNAN 9314 11590 1,0% 10350 15395 1,2% 4796 12234 0,4% 7883 11786 0,9% 

KUZEY KIBRIS 17253 50533 1,8% 17336 69574 1,9% 5263 13754 0,5% 14446 25943 1,6% 

L�BYA 13783 34639 1,4% 390 618 0,0% 11854 16958 1,0% 11788 23685 1,3% 

SUR�YE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 6485 6336 0,7% 

ÜRDÜN 12761 13773 1,3% 12000 12234 1,3% 17616 20715 1,5% 16545 17434 1,9% 

TÜRKMEN�STAN 1118 3952 0,1% 720 1080 0,1% 963 3624 0,1% 2053 9467 0,2% 

ROMANYA 6750 15210 0,7% 1133 3621 0,1% 5650 21672 0,5% 4865 12565 0,6% 

AZERBAYCAN 1147 2705 0,1% 1841 4563 0,2% 4844 12445 0,4% 5560 20935 0,6% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 151 263 0,0% 280 17472 0,0% 1059 5635 0,1% 1360 2760 0,2% 

IRAK 73668 124490 7,6% 14215 35765 1,6% 17948 52036 1,6% 4179 9005 0,5% 

KAZAK�STAN 12194 37219 1,3% 4554 16651 0,5% 5660 26667 0,5% 10120 25380 1,1% 

MAKEDONYA 2783 6520 0,3% 840 1303 0,1% 75 158 0,0% 1717 5488 0,2% 

MOLDOVYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 375 732 0,0% 

BELÇ�KA --- --- --- 1400 2792 0,2% --- --- --- 722 2655 0,1% 

ALMANYA 629 2390 0,1% 4173 12463 0,5% 19126 46031 1,7% 476 2828 0,1% 

ÖZBEK�STAN 12357 31825 1,3% 3589 8486 0,4% 424 1600 0,0% 2499 8778 0,3% 

HOLLANDA 10291 18672 1,1% 739 2101 0,1% 215 5273 0,0% 125 431 0,0% 

SUR�NAM --- --- --- --- --- --- --- --- --- 10 100 0,0% 

LETONYA --- --- --- 1359 8414 0,2% 361 1628 0,0% --- --- --- 

GÜRC�STAN 188 655 0,0% 1276 6737 0,1% 1645 5485 0,1% 5619 18808 0,6% 

ÇEK CUMHUR�YET� --- --- --- 294 1403 0,0% --- --- --- --- --- --- 

BAHREYN 150 513 0,0% 750 3468 0,1% 2100 1960 0,2% --- --- --- 

SUDAN --- --- --- 86 391 0,0% 240 3331 0,0% --- --- --- 

YUNAN�STAN --- --- --- 862 3158 0,1% --- --- --- 1104 1102 0,1% 

KIRGIZ�STAN 455 1566 0,0% 241 870 0,0% 77 276 0,0% 1011 5078 0,1% 

BEYAZ RUSYA 3575 10552 0,4% 2635 9047 0,3% 2520 9727 0,2% 1861 6711 0,2% 

MO�OL�STAN 1013 2666 0,1% 402 1266 0,0% --- --- --- --- --- --- 

�SV�ÇRE 576 1874 0,1% 338 1048 0,0% 171 646 0,0% 104 1820 0,0% 

�RAN 1317 4846 0,1% 453 1367 0,1% 2722 8782 0,2% --- --- --- 


173

155 

174 


SIRB�STAN 4196 19235 0,4% 442 1251 0,0% 948 1685 0,1% --- --- --- 

RUSYA FEDERASYONU --- --- --- 342 928 0,0% 830 3160 0,1% 144760 302557 16,4% 

�NG�LTERE 8104 20836 0,8% 13469 35470 1,5% 718 2839 0,1% 14029 22579 1,6% 

AVUSTURYA --- --- --- 2447 5609 0,3% 330 1210 0,0% --- --- --- 

GÜNEY AFR�KA 416 1253 0,0% 718 1603 0,1% 1887 4309 0,2% --- --- --- 

BOSNA HERSEK --- --- --- 801 1670 0,1% 198 428 0,0% 1918 3178 0,2% 

UKRAYNA 10367 16799 1,1% 340 677 0,0% --- --- --- --- --- --- 

CEZAY�R --- --- --- 7957 15176 0,9% --- --- --- --- --- --- 

ESTONYA --- --- --- 11292 10454 1,3% --- --- --- --- --- --- 

AVUSTRALYA --- --- --- 2486 2238 0,3% --- --- --- --- --- --- 

TAC�K�STAN --- --- --- --- --- --- 3012 6345 0,3% 101 346 0,0% 

YEMEN 1026 3753 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

BULGAR�STAN 1200 2544 0,1% --- --- --- 375 289 0,0% 580 2383 0,1% 

ARNAVUTLUK 144 404 0,0% --- --- --- 132 138 0,0% --- --- --- 

�TALYA 250 284 0,0% --- --- --- 1338 3592 0,1% --- --- --- 

L�TVANYA 16 100 0,0% --- --- --- 315 1802 0,0% --- --- --- 

ET�YOPYA 780 2891 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

HONG-KONG 1584 4926 0,2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

NORVEÇ 3 184 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

AFGAN�STAN --- --- --- --- --- --- 120 264 0,0% --- --- --- 

ANGOLA --- --- --- --- --- --- 152 936 0,0% --- --- --- 

HIRVAT�STAN --- --- --- --- --- --- 4068 5788 0,4% 119 1336 0,0% 

�SPANYA --- --- --- --- --- --- 45918 19574 4,0% --- --- --- 

KATAR --- --- --- --- --- --- 227 751 0,0% --- --- --- 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 618 1196 0,1% --- --- --- 

KUVEYT --- --- --- --- --- --- 474 1110 0,0% --- --- --- 

POLONYA --- --- --- --- --- --- 453 3481 0,0% 1707 10221 0,2% 



156 

Tablo 58. 330741000000 Agarbatti ve Yak�larak Kullan�lan Kokulu Di�er Müstahzarlar (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 2867 26171 100,0% 12473 42178 100,0% 762 6429 100,0% 1854 11054 100,0% 

ROMANYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 575 399 31,0% 

ÜRDÜN 257 4896 9,0% --- --- --- --- --- --- 114 4000 6,1% 

AVUSTURYA 104 625 3,6% 12 198 0,1% 88 300 11,5% 30 303 1,6% 

AZERBAYCAN --- --- --- --- --- --- 45 595 5,9% 15 117 0,8% 

KAZAK�STAN 93 420 3,2% 35 723 0,3% 8 357 1,0% --- --- --- 

AVUSTRALYA --- --- --- 29 451 0,2% --- --- --- --- --- --- 


ALMANYA --- --- --- 58 196 0,5% --- --- --- --- --- --- 

IRAK 1956 16534 68,2% 11755 38849 94,2% --- --- --- 524 4173 28,3% 

�SV�ÇRE 16 419 0,6% 272 750 2,2% 4 152 0,5% --- --- --- 

BELÇ�KA --- --- --- 220 126 1,8% --- --- --- --- --- --- 

YUNAN�STAN 8 252 0,3% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

KUZEY KIBRIS 147 474 5,1% --- --- --- 360 3148 47,2% --- --- --- 

�NG�LTERE 3 101 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

A,B,D, 124 421 4,3% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

BULGAR�STAN 72 163 2,5% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

DAN�MARKA 13 140 0,5% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

HOLLANDA 13 182 0,5% --- --- --- 10 249 1,3% --- --- --- 

LÜBNAN 26 696 0,9% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- --- --- --- 18 134 2,4% --- --- --- 

HIRVAT�STAN --- --- --- --- --- --- 48 545 6,3% --- --- --- 

UKRAYNA --- --- --- --- --- --- 131 785 17,2% --- --- --- 



175

157 

Tablo 59. 330749000000 Kapal� Yerlerin Güzel Kokmas�nda Kullan�lan Di�er Müstahzarlar (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

176 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 12894383 18523223 100,0% 18814036 29077338 100,0% 24116106 35133210 100,0% 31471444 48188325 100,0% 


UKRAYNA 1152768 1439900 8,9% 1739526 2495196 9,2% 2604175 3667996 10,8% 3073624 4251487 9,8% 

A,B,D, 2109228 2443470 16,4% 3060740 3901951 16,3% 3471452 4347083 14,4% 2847805 3581680 9,0% 

IRAK 570534 1051650 4,4% 724412 1419681 3,9% 1041455 1940163 4,3% 1521417 2968747 4,8% 

�NG�LTERE 239897 381885 1,9% 237184 439426 1,3% 404191 449568 1,7% 1133427 1347429 3,6% 

CEZAY�R 759517 967970 5,9% 680357 868418 3,6% 1175821 1512315 4,9% 781334 1200127 2,5% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 49965 89216 0,4% 182716 495108 1,0% 427586 509069 1,8% 631394 787099 2,0% 

FAS 232839 327066 1,8% 468785 580228 2,5% 256998 343211 1,1% 566492 802273 1,8% 

BULGAR�STAN 98994 147527 0,8% 216070 286474 1,1% 830572 1045813 3,4% 781412 981104 2,5% 

MACAR�STAN 507948 641789 3,9% 605189 778998 3,2% 583380 732756 2,4% 687278 854451 2,2% 

�SRA�L 360038 543328 2,8% 494058 724040 2,6% 511932 769602 2,1% 705533 1049105 2,2% 

ROMANYA 435047 643546 3,4% 452380 604309 2,4% 460066 688860 1,9% 643982 961496 2,0% 

L�BYA 330973 485861 2,6% 376167 597496 2,0% 647463 1010057 2,7% 681672 1064692 2,2% 

KAZAK�STAN 79065 113116 0,6% 218902 341860 1,2% 323473 509107 1,3% 328447 545187 1,0% 

�RAN 70923 169878 0,6% 134349 254783 0,7% 211965 394734 0,9% 483068 937274 1,5% 

PAK�STAN 277172 401206 2,1% 372265 592429 2,0% 557319 829132 2,3% 544836 943238 1,7% 

KANADA 52574 63529 0,4% 318610 376577 1,7% 689630 818705 2,9% 544112 700423 1,7% 

ÇEK CUMHUR�YET� 99578 165009 0,8% 412762 597388 2,2% 462041 641018 1,9% 359158 519789 1,1% 

ANGOLA 25470 43964 0,2% 108622 128575 0,6% 297149 372370 1,2% 384667 484859 1,2% 

L�TVANYA 134363 163330 1,0% 229343 325170 1,2% 312786 399006 1,3% 321862 432530 1,0% 

MOLDOVYA 129157 240912 1,0% 78329 137061 0,4% 131288 185173 0,5% 259372 353562 0,8% 

TÜRKMEN�STAN 56433 89552 0,4% 108276 210872 0,6% 143141 206248 0,6% 218611 342612 0,7% 

POLONYA 43293 135448 0,3% 186119 328689 1,0% 171036 244378 0,7% 268023 400978 0,9% 

HOLLANDA 359119 425614 2,8% 516632 644236 2,7% 257679 309165 1,1% 341307 442650 1,1% 

AZERBAYCAN 41463 77053 0,3% 85003 151328 0,5% 290255 469460 1,2% 315496 510641 1,0% 

TAC�K�STAN 42999 63133 0,3% 91753 134293 0,5% 127191 180174 0,5% 179266 250601 0,6% 

ÖZBEK�STAN 6216 15580 0,0% 8717 19303 0,0% 199651 231718 0,8% 145344 166677 0,5% 

LETONYA 13731 18784 0,1% 43780 52291 0,2% 125658 162488 0,5% 278725 361888 0,9% 

SUR�YE --- --- --- 48247 61996 0,3% 12609 27038 0,1% 185467 271138 0,6% 

SUUD� ARAB�STAN 18092 19983 0,1% 32235 55035 0,2% 82113 141228 0,3% 132282 213430 0,4% 

ÜRDÜN 29237 53172 0,2% 93798 118409 0,5% 96393 134968 0,4% 123108 192327 0,4% 

AVUSTRALYA 23956 22907 0,2% --- --- --- 6722 12485 0,0% 124570 161838 0,4% 

SIRB�STAN 48002 80385 0,4% 89917 164332 0,5% 119224 196735 0,5% 170167 260746 0,5% 


158 


SUDAN 243 1838 0,0% 8399 14482 0,0% 26008 30387 0,1% 56667 75687 0,2% 

MAKEDONYA 58245 77657 0,5% 91598 150267 0,5% 139846 186099 0,6% 155093 225355 0,5% 

LÜBNAN 14980 17575 0,1% 24592 58228 0,1% 51244 67380 0,2% 72855 129818 0,2% 

�SPANYA 52017 175922 0,4% 27960 107708 0,1% 126267 211363 0,5% 192413 248245 0,6% 

ALMANYA 78317 316440 0,6% 53927 217417 0,3% 26985 51732 0,1% 113312 196208 0,4% 

GÜRC�STAN 19453 32980 0,2% 39031 56735 0,2% 110165 170369 0,5% 124141 198953 0,4% 

ARNAVUTLUK 52375 92058 0,4% 55047 89029 0,3% 73348 155304 0,3% 80159 131089 0,3% 

KONGO 1632 3400 0,0% 64983 81041 0,3% 49447 52471 0,2% 94889 109550 0,3% 

GÜNEY AFR�KA 99207 118735 0,8% 115967 164943 0,6% 188086 313538 0,8% 116547 215894 0,4% 


F�LD�� SAH�LLER� 10207 15652 0,1% 1689 3206 0,0% 28149 35084 0,1% 71630 84295 0,2% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 65874 118799 0,3% 92133 140516 0,3% 

YEMEN 22087 34156 0,2% 14249 25266 0,1% 10061 17540 0,0% 43097 86572 0,1% 

KUZEY KIBRIS 23238 62616 0,2% 27858 77622 0,1% 68771 254815 0,3% 56827 379252 0,2% 

KAMERUN 6682 8826 0,1% 10284 12943 0,1% 4375 4603 0,0% 21840 21905 0,1% 

BEN�N 12054 12535 0,1% 5385 5973 0,0% 24435 34160 0,1% 31184 43338 0,1% 

H�ND�STAN 49938 50984 0,4% 57028 81350 0,3% 86428 94855 0,4% 41859 65940 0,1% 

ESTONYA --- --- --- 62849 80269 0,3% 106524 130336 0,4% 92330 126643 0,3% 

L�BERYA --- --- --- 29100 32359 0,2% 49604 52804 0,2% 55904 62862 0,2% 

YUNAN�STAN 3110 7190 0,0% 8619 31662 0,0% 12022 21339 0,0% 23022 46992 0,1% 

MO�OL�STAN 219 922 0,0% 1088 2746 0,0% 30673 44058 0,1% 47695 76599 0,2% 

BOSNA HERSEK 24563 31023 0,2% 71304 103106 0,4% 90390 125783 0,4% 70190 111825 0,2% 

S�NGAPUR 8490 12384 0,1% 24256 29502 0,1% 35649 42078 0,1% 23302 28422 0,1% 

S�ERRA LEONE --- --- --- --- --- --- 12128 14058 0,1% 12128 14454 0,0% 

ET�YOPYA 17770 25878 0,1% 14400 23094 0,1% 52025 72044 0,2% 66318 75849 0,2% 

MARSHAL ADALARI --- --- --- --- --- --- --- --- --- 10944 15200 0,0% 

PANAMA 34785 37076 0,3% 10844 13047 0,1% --- --- --- --- --- --- 

MISIR 5736 6609 0,0% 20003 30643 0,1% 55047 76233 0,2% 115094 138278 0,4% 

MOR�TANYA 8268 11764 0,1% --- --- --- --- --- --- 12609 19578 0,0% 

UGANDA --- --- --- --- --- --- 2948 5110 0,0% 25039 38334 0,1% 

GANA 4939 6517 0,0% 13842 20404 0,1% 32353 39861 0,1% 65683 89700 0,2% 

�SVEÇ 127 513 0,0% 642 4664 0,0% 1564 4066 0,0% 37026 45881 0,1% 

HA�T� 5230 7530 0,0% 19266 23882 0,1% 16012 19574 0,1% 15745 19983 0,1% 

TR�N�DAD VE TABAGO --- --- --- 7192 12000 0,0% 2722 4698 0,0% --- --- --- 

N�JERYA 22897 24383 0,2% 14443 23790 0,1% 21980 29080 0,1% 139929 257859 0,4% 

BRUNE� --- --- --- 10790 14405 0,1% --- --- --- --- --- --- 

MALTA --- --- --- 25075 28741 0,1% 25856 27876 0,1% --- --- --- 

KIRGIZ�STAN 4437 6546 0,0% 22818 45646 0,1% 79101 97169 0,3% 40005 74184 0,1% 


177

159 

178 


BARBADOS --- --- --- --- --- --- 1270 2021 0,0% --- --- --- 

F�J� --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

SENEGAL 32785 53760 0,3% 59169 113539 0,3% 32657 65641 0,1% 58779 82721 0,2% 

AVUSTURYA 363 6123 0,0% --- --- --- 3087 6772 0,0% --- --- --- 

AFGAN�STAN 18179 20362 0,1% --- --- --- 9066 14669 0,0% 27558 43543 0,1% 

HIRVAT�STAN 4029 13875 0,0% 9730 24692 0,1% 10874 14500 0,0% 27035 39593 0,1% 

NEPAL --- --- --- --- --- --- 11884 15178 0,0% 29025 39588 0,1% 

BEYAZ RUSYA --- --- --- 21581 39335 0,1% 3357 21515 0,0% 123858 213932 0,4% 

SUR�NAM 29 2220 0,0% --- --- --- 3420 4440 0,0% --- --- --- 

MAUR�T�US 740 1291 0,0% 8769 16507 0,0% 19804 29262 0,1% --- --- --- 

V�ETNAM --- --- --- --- --- --- 245 392 0,0% --- --- --- 

TUNUS 11825 17956 0,1% 10945 13312 0,1% 15121 16030 0,1% 23286 39046 0,1% 

FRANSA 1221 2649 0,0% 919 2132 0,0% 210 2396 0,0% --- --- --- 

KUVEYT 20559 28564 0,2% 14281 21043 0,1% 20440 40664 0,1% --- --- --- 

SLOVENYA --- --- --- --- --- --- 1653 11466 0,0% --- --- --- 

�TALYA 1129 2034 0,0% --- --- --- 1504 9652 0,0% --- --- --- 

PORTEK�Z --- --- --- 537 2338 0,0% --- --- --- --- --- --- 

C�BUT� --- --- --- 10890 17992 0,1% --- --- --- --- --- --- 

MADAGASKAR 189 422 0,0% 7489 11467 0,0% 1795 1687 0,0% --- --- --- 

BELÇ�KA 5369 8356 0,0% 6839 10273 0,0% 449 702 0,0% 165484 174711 0,5% 

GAMB�YA 3996 6570 0,0% 11808 15246 0,1% 12128 14058 0,1% --- --- --- 

GUYANA 6912 8928 0,1% 8640 10598 0,0% --- --- --- --- --- --- 

NORVEÇ --- --- --- 21021 25397 0,1% --- --- --- --- --- --- 

TANZANYA 7502 7980 0,1% 5550 6600 0,0% 10924 12203 0,0% --- --- --- 

GABON --- --- --- 11866 13290 0,1% 9370 13717 0,0% --- --- --- 

KATAR --- --- --- 7034 7603 0,0% 18104 21360 0,1% --- --- --- 

N�JER --- --- --- 5223 5254 0,0% 1750 2216 0,0% 72240 81865 0,2% 

BURK�NA FASO --- --- --- 5170 5200 0,0% --- --- --- --- --- --- 

�SV�ÇRE 299 6878 0,0% --- --- --- 5 211 0,0% --- --- --- 

G�NE --- --- --- --- --- --- 2160 2736 0,0% --- --- --- 

EKVATOR G�NE 1440 1880 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

MOZAMB�K 53084 57025 0,4% --- --- --- 33514 48449 0,1% --- --- --- 

TAYVAN 17891 29726 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

CAPE VERDE --- --- --- --- --- --- 2404 4055 0,0% --- --- --- 


MALD�V ADALARI --- --- --- --- --- --- 11170 12498 0,0% --- --- --- 

TOGO --- --- --- --- --- --- 11647 24910 0,0% --- --- --- 



160 

160 

Tablo 60. Tablo 330790001000 60. 330790001000 Sabun/Di�er Sabun/Di�er Yüzey Yüzey Aktif Aktif Organik Maddeler �çeren �çeren Banyo Müstahzarlar� Müstahzarlar� (KG) (KG) Ülkeler Ülkeler Baz�nda Baz�nda �hracat �hracat (2004 (2004 – 2007) – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % USA($) % 

(KG) 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 22084 65165 100,0% 1251300 3311507 100,0% 1159428 3001548 100,0% 1472811 4065378 100,0% 


UKRAYNA --- --- --- 335601 892973 26,8% 68473 178167 5,9% 117955 300518 8,0% 

POLONYA --- --- --- 1288 14834 0,1% 22093 58680 1,9% 36986 89178 2,5% 

CEZAY�R --- --- --- --- --- --- 2700 2566 0,2% 45567 122605 3,1% 

�RAN --- --- --- 686 2156 0,1% 13253 92726 1,1% 17853 69806 1,2% 

SIRB�STAN --- --- --- 246 644 0,0% 530 2091 0,0% 35725 90982 2,4% 

L�BYA 949 5390 4,3% 27 219 0,0% 30040 73205 2,6% 48685 85158 3,3% 

IRAK 81 605 0,4% 4820 11997 0,4% 13919 32210 1,2% 14519 29505 1,0% 

KAZAK�STAN --- --- --- 79397 210102 6,3% 93797 232178 8,1% 44740 151396 3,0% 

BARBADOS --- --- --- --- --- --- 1335 2760 0,1% 7606 15701 0,5% 

TAC�K�STAN --- --- --- 368 859 0,0% 10970 25944 0,9% 5514 12888 0,4% 

BOSNA HERSEK --- --- --- 1118 2900 0,1% 8711 16558 0,8% 6960 19044 0,5% 

KUZEY KIBRIS 594 3450 2,7% 1600 6036 0,1% 4198 14805 0,4% 14352 38314 1,0% 

ÜRDÜN --- --- --- 2410 4529 0,2% 12134 15311 1,0% 2280 3350 0,2% 

BEYAZ RUSYA --- --- --- --- --- --- 1251 3184 0,1% 4816 15232 0,3% 

TÜRKMEN�STAN 160 322 0,7% 1383 3671 0,1% 6633 13910 0,6% 4270 20797 0,3% 

MAKEDONYA --- --- --- --- --- --- 267 760 0,0% 3212 6805 0,2% 

�SRA�L 1382 11391 6,3% 1106 2407 0,1% 7945 11607 0,7% 1334 2856 0,1% 

AZERBAYCAN 301 879 1,4% 2433 6794 0,2% 982 3035 0,1% 2881 3957 0,2% 

BULGAR�STAN 780 771 3,5% 1359 2923 0,1% 4805 13880 0,4% 2223 17835 0,2% 

ALMANYA 380 4201 1,7% 1019 3572 0,1% 1855 5843 0,2% 1252 5921 0,1% 

SUR�YE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 9786 18841 0,7% 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- 145 491 0,0% 195 5073 0,0% 864 2809 0,1% 

ÇEK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- 10522 29867 0,9% 1653 4565 0,1% 

L�BERYA --- --- --- --- --- --- 124 380 0,0% 567 1463 0,0% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 1190 3073 0,1% 411 1026 0,0% 

A,B,D, 882 1344 4,0% 412 700 0,0% 9772 17874 0,8% 2638 14818 0,2% 

ST,LUC�A --- --- --- --- --- --- 292 753 0,0% 934 2362 0,1% 

TR�N�DAD VE TABAGO --- --- --- --- --- --- 667 1828 0,1% 1268 3470 0,1% 

HA�T� --- --- --- --- --- --- 195 549 0,0% 256 718 0,0% 

�TALYA --- --- --- --- --- --- 840 3049 0,1% 807 2644 0,1% 

ROMANYA 487 2275 2,2% 4027 12567 0,3% 6782 9245 0,6% 3690 4061 0,3% 

NORVEÇ 3098 5002 14,0% 246 584 0,0% 1041 1668 0,1% 80 337 0,0% 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 22084 65165 100,0% 1251300 3311507 100,0% 1159428 3001548 100,0% 1472811 4065378 100,0% 


UKRAYNA --- --- --- 335601 892973 26,8% 68473 178167 5,9% 117955 300518 8,0% 

POLONYA --- --- --- 1288 14834 0,1% 22093 58680 1,9% 36986 89178 2,5% 

CEZAY�R --- --- --- --- --- --- 2700 2566 0,2% 45567 122605 3,1% 

�RAN --- --- --- 686 2156 0,1% 13253 92726 1,1% 17853 69806 1,2% 

SIRB�STAN --- --- --- 246 644 0,0% 530 2091 0,0% 35725 90982 2,4% 

L�BYA 949 5390 4,3% 27 219 0,0% 30040 73205 2,6% 48685 85158 3,3% 

IRAK 81 605 0,4% 4820 11997 0,4% 13919 32210 1,2% 14519 29505 1,0% 

KAZAK�STAN --- --- --- 79397 210102 6,3% 93797 232178 8,1% 44740 151396 3,0% 

BARBADOS --- --- --- --- --- --- 1335 2760 0,1% 7606 15701 0,5% 

TAC�K�STAN --- --- --- 368 859 0,0% 10970 25944 0,9% 5514 12888 0,4% 

BOSNA HERSEK --- --- --- 1118 2900 0,1% 8711 16558 0,8% 6960 19044 0,5% 

KUZEY KIBRIS 594 3450 2,7% 1600 6036 0,1% 4198 14805 0,4% 14352 38314 1,0% 

ÜRDÜN --- --- --- 2410 4529 0,2% 12134 15311 1,0% 2280 3350 0,2% 

BEYAZ RUSYA --- --- --- --- --- --- 1251 3184 0,1% 4816 15232 0,3% 

TÜRKMEN�STAN 160 322 0,7% 1383 3671 0,1% 6633 13910 0,6% 4270 20797 0,3% 

MAKEDONYA --- --- --- --- --- --- 267 760 0,0% 3212 6805 0,2% 

�SRA�L 1382 11391 6,3% 1106 2407 0,1% 7945 11607 0,7% 1334 2856 0,1% 

AZERBAYCAN 301 879 1,4% 2433 6794 0,2% 982 3035 0,1% 2881 3957 0,2% 

BULGAR�STAN 780 771 3,5% 1359 2923 0,1% 4805 13880 0,4% 2223 17835 0,2% 

ALMANYA 380 4201 1,7% 1019 3572 0,1% 1855 5843 0,2% 1252 5921 0,1% 

SUR�YE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 9786 18841 0,7% 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- 145 491 0,0% 195 5073 0,0% 864 2809 0,1% 

ÇEK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- 10522 29867 0,9% 1653 4565 0,1% 

L�BERYA --- --- --- --- --- --- 124 380 0,0% 567 1463 0,0% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 1190 3073 0,1% 411 1026 0,0% 

A,B,D, 882 1344 4,0% 412 700 0,0% 9772 17874 0,8% 2638 14818 0,2% 

ST,LUC�A --- --- --- --- --- --- 292 753 0,0% 934 2362 0,1% 


HA�T� --- --- --- --- --- --- 195 549 0,0% 256 718 0,0% 

�TALYA --- --- --- --- --- --- 840 3049 0,1% 807 2644 0,1% 

ROMANYA 487 2275 2,2% 4027 12567 0,3% 6782 9245 0,6% 3690 4061 0,3% 

NORVEÇ 3098 5002 14,0% 246 584 0,0% 1041 1668 0,1% 80 337 0,0% 


179

161 

180 


CAPE VERDE --- --- --- 184 512 0,0% 366 1007 0,0% 67 183 0,0% 

�NG�LTERE --- --- --- --- --- --- 2783 3297 0,2% 99 406 0,0% 

MACAR�STAN --- --- --- --- --- --- 1559 6175 0,1% 37 355 0,0% 

YUNAN�STAN --- --- --- 745 1780 0,1% 2672 5934 0,2% 27 237 0,0% 


L�TVANYA --- --- --- 112 1330 0,0% 605 2647 0,1% --- --- --- 

FRANSA 47 1521 0,2% 22 225 0,0% --- --- --- --- --- --- 

LETONYA --- --- --- 1297 7679 0,1% --- --- --- --- --- --- 

SUUD� ARAB�STAN 4475 4675 20,3% 1951 9066 0,2% 21341 44882 1,8% 11658 12255 0,8% 

MOLDOVYA --- --- --- 274 1130 0,0% 1080 828 0,1% --- --- --- 

BAHREYN 2583 10213 11,7% 450 1770 0,0% --- --- --- --- --- --- 

ARNAVUTLUK --- --- --- 267 1041 0,0% 487 1393 0,0% --- --- --- 

ÖZBEK�STAN --- --- --- 655 2011 0,1% 571 4956 0,0% 1815 4092 0,1% 

KUVEYT --- --- --- 77 216 0,0% 466 1125 0,0% --- --- --- 

MO�OL�STAN --- --- --- 1379 3672 0,1% 29 125 0,0% 307 1004 0,0% 

AVUSTRALYA --- --- --- 1133 2995 0,1% --- --- --- 1108 3125 0,1% 

KIRGIZ�STAN 30 156 0,1% 1560 3832 0,1% 1047 2327 0,1% 195 525 0,0% 

�SVEÇ --- --- --- 300 430 0,0% --- --- --- 52 141 0,0% 

KATAR --- --- --- 480 670 0,0% 103 294 0,0% --- --- --- 

N�JERYA 69 197 0,3% 12300 12000 1,0% --- --- --- 1050 945 0,1% 

MISIR 1836 1144 8,3% --- --- --- 1200 920 0,1% 21104 34648 1,4% 

HOLLANDA 625 2247 2,8% --- --- --- --- --- --- 19 226 0,0% 

AFGAN�STAN --- --- --- --- --- --- 18000 12352 1,6% --- --- --- 

ANGOLA --- --- --- --- --- --- 1334 3970 0,1% 1168 3303 0,1% 

AVUSTURYA --- --- --- --- --- --- 985 3090 0,1% --- --- --- 

GAMB�YA --- --- --- --- --- --- 1120 1392 0,1% --- --- --- 

JAMA�KA --- --- --- --- --- --- 1747 4347 0,2% --- --- --- 



162 162 

Tablo Tablo 61. 330790002000 61. 330790002000 Parfüm/Kozmetik Emdirilmi�, Emdirilmi�, S�vanm��/Kaplanm�� S�vanm��/Kaplanm�� Vatka ve Keçe (KG) Ülkeler Baz�nda Baz�nda �hracat �hracat (2004 (2004 – 2007) – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % USA($) % 

(KG) 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 79718 245304 100,0% 147997 513789 100,0% 300375 976690 100,0% 30728 142125 100,0% 

CEZAY�R 9921 34212 12,4% --- --- --- --- --- --- 7000 9961 22,8% 

�NG�LTERE 42 1400 0,1% 1916 17582 1,3% 11533 105306 3,8% 6769 71620 22,0% 

MAKEDONYA --- --- --- --- --- --- 386 624 0,1% 4265 12206 13,9% 

�TALYA --- --- --- 3932 14709 2,7% 3974 13722 1,3% 416 5694 1,4% 

KANADA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 88 174 0,3% 

KUZEY KIBRIS --- --- --- --- --- --- 103 167 0,0% 382 2451 1,2% 

RUSYA FEDERASYONU --- --- --- 1435 31745 1,0% --- --- --- 11 138 0,0% 

MACAR�STAN --- --- --- --- --- --- 84 686 0,0% 65 443 0,2% 

�SV�ÇRE 15 319 0,0% 133 2875 0,1% --- --- --- --- --- --- 

ROMANYA 1067 9750 1,3% 1551 18165 1,0% 96 504 0,0% --- --- --- 

AZERBAYCAN 95 236 0,1% 3912 45223 2,6% --- --- --- --- --- --- 

KIRGIZ�STAN 740 4930 0,9% 933 9260 0,6% --- --- --- --- --- --- 

ALMANYA 261 5859 0,3% 6169 52778 4,2% 65 1144 0,0% 6810 22765 22,2% 

�RAN 896 5070 1,1% 26 200 0,0% --- --- --- --- --- --- 

ARNAVUTLUK --- --- --- 273 1651 0,2% --- --- --- --- --- --- 

YUNAN�STAN 12 711 0,0% 680 3419 0,5% --- --- --- --- --- --- 

F�NLAND�YA --- --- --- 104 490 0,1% --- --- --- 148 829 0,5% 

N�JERYA 14708 17696 18,5% 4621 17270 3,1% --- --- --- 3544 7929 11,5% 

UKRAYNA --- --- --- 25065 89033 16,9% 224254 705367 74,7% --- --- --- 

BELÇ�KA 16 480 0,0% 4649 16137 3,1% 6838 25119 2,3% --- --- --- 

AFGAN�STAN --- --- --- 555 1585 0,4% --- --- --- --- --- --- 

IRAK 30989 89746 38,9% 79445 171436 53,7% 48269 112253 16,1% 413 623 1,3% 

HOLLANDA 70 328 0,1% 180 299 0,1% --- --- --- --- --- --- 

ÜRDÜN 16178 28715 20,3% 12158 19015 8,2% --- --- --- --- --- --- 

L�TVANYA 138 1735 0,2% --- --- --- 1138 957 0,4% --- --- --- 

�SRA�L 1861 27317 2,3% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

GÜRC�STAN --- --- --- --- --- --- 675 1500 0,2% --- --- --- 

FAS 1353 5326 1,7% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

L�BYA 161 698 0,2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

ÖZBEK�STAN 63 171 0,1% --- --- --- 2208 8832 0,7% 132 798 0,4% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 302 4312 0,4% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

YEMEN --- --- --- --- --- --- 732 190 0,2% --- --- --- 


M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 79718 245304 100,0% 147997 513789 100,0% 300375 976690 100,0% 30728 142125 100,0% 

CEZAY�R 9921 34212 12,4% --- --- --- --- --- --- 7000 9961 22,8% 

�NG�LTERE 42 1400 0,1% 1916 17582 1,3% 11533 105306 3,8% 6769 71620 22,0% 

MAKEDONYA --- --- --- --- --- --- 386 624 0,1% 4265 12206 13,9% 

�TALYA --- --- --- 3932 14709 2,7% 3974 13722 1,3% 416 5694 1,4% 

KANADA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 88 174 0,3% 

KUZEY KIBRIS --- --- --- --- --- --- 103 167 0,0% 382 2451 1,2% 

RUSYA FEDERASYONU --- --- --- 1435 31745 1,0% --- --- --- 11 138 0,0% 

MACAR�STAN --- --- --- --- --- --- 84 686 0,0% 65 443 0,2% 

�SV�ÇRE 15 319 0,0% 133 2875 0,1% --- --- --- --- --- --- 

ROMANYA 1067 9750 1,3% 1551 18165 1,0% 96 504 0,0% --- --- --- 

AZERBAYCAN 95 236 0,1% 3912 45223 2,6% --- --- --- --- --- --- 

KIRGIZ�STAN 740 4930 0,9% 933 9260 0,6% --- --- --- --- --- --- 

ALMANYA 261 5859 0,3% 6169 52778 4,2% 65 1144 0,0% 6810 22765 22,2% 

�RAN 896 5070 1,1% 26 200 0,0% --- --- --- --- --- --- 

ARNAVUTLUK --- --- --- 273 1651 0,2% --- --- --- --- --- --- 

YUNAN�STAN 12 711 0,0% 680 3419 0,5% --- --- --- --- --- --- 

F�NLAND�YA --- --- --- 104 490 0,1% --- --- --- 148 829 0,5% 

N�JERYA 14708 17696 18,5% 4621 17270 3,1% --- --- --- 3544 7929 11,5% 

UKRAYNA --- --- --- 25065 89033 16,9% 224254 705367 74,7% --- --- --- 

BELÇ�KA 16 480 0,0% 4649 16137 3,1% 6838 25119 2,3% --- --- --- 

AFGAN�STAN --- --- --- 555 1585 0,4% --- --- --- --- --- --- 

IRAK 30989 89746 38,9% 79445 171436 53,7% 48269 112253 16,1% 413 623 1,3% 

HOLLANDA 70 328 0,1% 180 299 0,1% --- --- --- --- --- --- 

ÜRDÜN 16178 28715 20,3% 12158 19015 8,2% --- --- --- --- --- --- 

L�TVANYA 138 1735 0,2% --- --- --- 1138 957 0,4% --- --- --- 

�SRA�L 1861 27317 2,3% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

GÜRC�STAN --- --- --- --- --- --- 675 1500 0,2% --- --- --- 

FAS 1353 5326 1,7% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

L�BYA 161 698 0,2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

ÖZBEK�STAN 63 171 0,1% --- --- --- 2208 8832 0,7% 132 798 0,4% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 302 4312 0,4% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

YEMEN --- --- --- --- --- --- 732 190 0,2% --- --- --- 



181

163 

Tablo 62. 330790003000 Parfüm/Kozmetik Emdirilmi�, S�vanm��/Kaplanm�� Dokunmam�� Mensucat (KG) 

Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

182 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 241799 485148 100,0% 706048 1233418 100,0% 2500367 4898302 100,0% 3930663 8086042 100,0% 

ALMANYA 2149 6972 0,9% 4251 16758 0,6% 753444 1809592 30,1% 787714 1979098 20,0% 


UKRAYNA 19722 45000 8,2% 35683 140977 5,1% 39324 75629 1,6% 276821 467737 7,0% 

ROMANYA 45845 109192 19,0% 88092 184400 12,5% 171044 295828 6,8% 505196 999972 12,9% 

BULGAR�STAN 7804 11811 3,2% 169483 209331 24,0% 257890 237677 10,3% 292126 358217 7,4% 

IRAK 25966 54735 10,7% 5217 9696 0,7% 29589 67089 1,2% 69725 112389 1,8% 

CEZAY�R 34925 50432 14,4% 23649 35397 3,3% 31083 36911 1,2% 93636 156386 2,4% 

�RAN 21983 35672 9,1% 43311 76299 6,1% 67442 127712 2,7% 63027 117851 1,6% 

HIRVAT�STAN --- --- --- 4155 7971 0,6% 31218 80403 1,2% 42010 125777 1,1% 

ÇEK CUMHUR�YET� 204 559 0,1% 17287 40358 2,4% 36549 89262 1,5% 61458 134432 1,6% 

BANGLADE� --- --- --- 7152 9965 1,0% 12828 18823 0,5% 48153 75713 1,2% 

KUZEY KIBRIS 7400 13447 3,1% 24716 67828 3,5% 37341 70544 1,5% 56940 115171 1,4% 

FAS 2309 7846 1,0% 1666 3012 0,2% --- --- --- 23663 28678 0,6% 

MEKS�KA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 17232 20213 0,4% 

L�BYA 9204 17571 3,8% 39896 54129 5,7% 100428 144116 4,0% 58598 93207 1,5% 

ÜRDÜN 6428 4890 2,7% 5936 9078 0,8% 27232 50417 1,1% 26082 39341 0,7% 

AZERBAYCAN 3727 11673 1,5% 6888 15415 1,0% 23162 51389 0,9% 67866 198062 1,7% 

UMMAN --- --- --- --- --- --- 552 1547 0,0% 17707 35596 0,5% 

BOSNA HERSEK 3555 4893 1,5% 3245 6313 0,5% 33532 58314 1,3% 32377 54109 0,8% 

MOLDOVYA --- --- --- --- --- --- 11183 25464 0,4% 12602 26342 0,3% 

KAZAK�STAN 170 600 0,1% 443 1248 0,1% 4349 10300 0,2% 19323 43822 0,5% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 12214 26362 0,3% 

KUVEYT --- --- --- 530 1267 0,1% 12644 25323 0,5% 14560 33627 0,4% 

�NG�LTERE 2088 8831 0,9% 75 165 0,0% 300 790 0,0% 63987 149235 1,6% 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- 29391 16552 4,2% 6975 12162 0,3% 28603 52452 0,7% 

AVUSTURYA --- --- --- 1645 6120 0,2% 313 1671 0,0% 46163 128294 1,2% 

�SV�ÇRE --- --- --- 22351 33078 3,2% 17823 44160 0,7% 15061 44770 0,4% 

HOLLANDA 440 1357 0,2% 653 3832 0,1% 15915 38368 0,6% 26808 69792 0,7% 

GÜRC�STAN 517 746 0,2% 5091 9593 0,7% 7324 17011 0,3% 36139 99917 0,9% 

BEYAZ RUSYA --- --- --- --- --- --- 18187 35628 0,7% 11139 22588 0,3% 

TAC�K�STAN 37 100 0,0% --- --- --- 2080 4226 0,1% 11921 25985 0,3% 


164 


LÜBNAN 850 2660 0,4% 9452 8449 1,3% 14895 28378 0,6% 17513 31129 0,4% 

L�TVANYA 53 180 0,0% 1682 6906 0,2% 918 3384 0,0% 2280 6480 0,1% 

ET�YOPYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 4170 8548 0,1% 

POLONYA --- --- --- 17035 24715 2,4% 246 2040 0,0% 1263 4211 0,0% 

ÖZBEK�STAN 280 1331 0,1% 720 1668 0,1% 467 909 0,0% 496 898 0,0% 

TÜRKMEN�STAN 545 1200 0,2% 3253 5770 0,5% 14996 28397 0,6% 8158 20758 0,2% 

KIRGIZ�STAN --- --- --- 24 126 0,0% --- --- --- 486 1414 0,0% 

MAKEDONYA --- --- --- 14040 25727 2,0% 25759 54652 1,0% 29012 58216 0,7% 

SIRB�STAN --- --- --- --- --- --- 73366 170357 2,9% 4824 11255 0,1% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 4632 8513 0,2% 18270 34457 0,5% 

YUNAN�STAN --- --- --- 10023 19738 1,4% 9701 20617 0,4% 541 2826 0,0% 

�SRA�L --- --- --- --- --- --- 3080 5443 0,1% 60 564 0,0% 

PANAMA 288 670 0,1% 326 1592 0,0% --- --- --- --- --- --- 

PAK�STAN --- --- --- 85 300 0,0% 136 576 0,0% 385 1172 0,0% 

S�NGAPUR 36 132 0,0% 53 180 0,0% 32 598 0,0% --- --- --- 

SLOVAK CUMHUR�YET� 34 120 0,0% 34 108 0,0% 13 108 0,0% --- --- --- 

FRANSA 80 101 0,0% 100 308 0,0% 80 256 0,0% --- --- --- 

ARNAVUTLUK 2784 9108 1,2% 3744 9204 0,5% 3055 5469 0,1% 11736 13659 0,3% 

SIRB�STAN 1420 5176 0,6% 5070 10153 0,7% 8840 21622 0,4% 4824 11255 0,1% 


A,B,D, --- --- --- 8352 13138 1,2% 156451 230234 6,3% 46310 70300 1,2% 

F�NLAND�YA --- --- --- 562 798 0,1% --- --- --- --- --- --- 

SUUD� ARAB�STAN 32 325 0,0% 6996 7340 1,0% 29351 38960 1,2% 25141 46461 0,6% 

BELÇ�KA 2156 4592 0,9% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

AFGAN�STAN 300 276 0,1% --- --- --- 86 180 0,0% --- --- --- 

H�ND�STAN 526 1433 0,2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 


KATAR --- --- --- --- --- --- 5439 18684 0,2% --- --- --- 

MISIR --- --- --- --- --- --- 37314 59138 1,5% 1782 4273 0,0% 

MOZAMB�K --- --- --- --- --- --- 690 446 0,0% --- --- --- 



183

165 

Tablo 63. 330790009011 Kontakt; Lens/Suni Göz Solüsyonlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

184 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 2750 66298 100,0% 2411 57104 100,0% 4048 148459 100,0% 3131 90291 100,0% 

KUZEY KIBRIS 2562 46699 93,2% 1164 44112 48,3% 1976 71132 48,8% 2304 80979 73,6% 

KIRGIZ�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 550 1500 17,6% 

GÜRC�STAN --- --- --- 555 6517 23,0% --- --- --- 133 2187 4,2% 

�NG�LTERE --- --- --- 499 2300 20,7% --- --- --- --- --- --- 

IRAK 181 19049 6,6% 190 3935 7,9% --- --- --- --- --- --- 

AZERBAYCAN 7 550 0,3% 3 240 0,1% 47 540 1,2% --- --- --- 

HOLLANDA --- --- --- --- --- --- 2025 76787 50,0% --- --- --- 

FRANSA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 143 5520 4,6% 



Tablo 64. 330790009019 Di�er Parfümeri, Kozmetik/Tuvalet Müstahzarlar�, Tüy Dökücüler (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 358107 1137706 100,0% 436207 1811051 100,0% 572846 2470551 100,0% 879064 3585495 100,0% 

IRAK 45780 134275 12,8% 25912 275669 5,9% 59013 630363 10,3% 140815 356631 16,0% 

BULGAR�STAN 38705 103126 10,8% 17409 31806 4,0% 21335 102633 3,7% 128667 652356 14,6% 

ROMANYA 13336 35567 3,7% 85001 239131 19,5% 64255 232602 11,2% 87233 377459 9,9% 


ÜRDÜN 79 349 0,0% 2964 12299 0,7% 30460 45254 5,3% 20549 34960 2,3% 

ALMANYA 46743 156875 13,1% 34325 125475 7,9% 37859 146922 6,6% 102965 377546 11,7% 

KUZEY KIBRIS 49489 232680 13,8% 40593 351681 9,3% 17896 122199 3,1% 34717 290917 3,9% 

L�BYA 31386 72700 8,8% 9449 16680 2,2% 41788 114495 7,3% 19119 67340 2,2% 

POLONYA --- --- --- --- --- --- 20869 62284 3,6% 73982 108205 8,4% 

MAKEDONYA 19034 48619 5,3% 2563 31027 0,6% 29961 100572 5,2% 14426 32927 1,6% 

�NG�LTERE 5619 28357 1,6% 11417 51561 2,6% 21917 67946 3,8% 25722 142242 2,9% 


SUR�YE --- --- --- 27 253 0,0% --- --- --- 27034 67016 3,1% 

BOSNA HERSEK 2930 3680 0,8% 5076 9930 1,2% 12801 31168 2,2% 12813 21208 1,5% 

CEZAY�R 14921 21438 4,2% 19200 17994 4,4% 25846 48450 4,5% 10356 187889 1,2% 

�SRA�L 727 1108 0,2% 3006 21711 0,7% 3281 21514 0,6% 9238 40026 1,1%

166 


SLOVENYA --- --- --- 605 2218 0,1% 840 4320 0,1% 4796 33600 0,5% 

ARNAVUTLUK 5552 12572 1,6% 2082 7593 0,5% 1075 4823 0,2% 10216 53930 1,2% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 12605 24989 2,2% 4700 11465 0,5% 

AVUSTURYA 2402 12979 0,7% 1872 7586 0,4% 3597 13210 0,6% 4091 13737 0,5% 

AZERBAYCAN 1275 5009 0,4% 13661 31997 3,1% 1590 12852 0,3% 3983 18559 0,5% 

GÜRC�STAN 1870 3582 0,5% 663 1514 0,2% 1313 4810 0,2% 8249 25189 0,9% 

TÜRKMEN�STAN 639 4507 0,2% 1902 16500 0,4% 4055 18193 0,7% 2390 10659 0,3% 

FAS 4871 6517 1,4% 955 2533 0,2% --- --- --- 1669 9223 0,2% 

A,B,D, 2171 9885 0,6% 5570 17929 1,3% 2124 9409 0,4% 5965 8263 0,7% 

KAZAK�STAN 1472 8876 0,4% 5974 21474 1,4% 5775 29052 1,0% 1654 9709 0,2% 

HOLLANDA 10134 37560 2,8% 9296 40158 2,1% 9626 38547 1,7% 5911 39205 0,7% 

�SVEÇ 1170 3193 0,3% 1027 4690 0,2% 1512 7197 0,3% 1685 4853 0,2% 

ÖZBEK�STAN 1044 4365 0,3% 1011 8306 0,2% 7604 16848 1,3% 1500 7293 0,2% 

SIRB�STAN 370 1639 0,1% 13673 24631 3,1% 814 2855 0,1% 6310 18258 0,7% 

MISIR --- --- --- 60 195 0,0% 60 546 0,0% 515 1920 0,1% 

FRANSA 4332 11068 1,2% 3649 13425 0,8% 341 1734 0,1% 585 5844 0,1% 

BELÇ�KA 9572 25992 2,7% 3519 13938 0,8% 1604 6761 0,3% 1932 9815 0,2% 

SUUD� ARAB�STAN 9456 49962 2,6% 22301 89217 5,1% 3567 16125 0,6% 1329 11062 0,2% 

UKRAYNA --- --- --- 56918 161027 13,0% 14742 61128 2,6% 20497 34293 2,3% 

NORVEÇ 350 1358 0,1% 288 1180 0,1% --- --- --- 173 346 0,0% 

�RAN 138 1746 0,0% 2600 19377 0,6% 7666 40384 1,3% 7899 45173 0,9% 

MOLDOVYA 1048 1958 0,3% 170 1589 0,0% 615 1664 0,1% 2417 6999 0,3% 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- 6 112 0,0% 2944 3744 0,5% 129 1672 0,0% 

KUVEYT 7042 22284 2,0% 463 3104 0,1% 587 5774 0,1% 64 200 0,0% 

TAC�K�STAN --- --- --- 1036 3136 0,2% 408 1039 0,1% 199 671 0,0% 

AFGAN�STAN 360 331 0,1% 900 3150 0,2% --- --- --- 56 500 0,0% 

YUNAN�STAN 649 2655 0,2% 195 459 0,0% 8412 68934 1,5% 1003 5664 0,1% 

MACAR�STAN 312 1575 0,1% 28 187 0,0% --- --- --- 414 2699 0,0% 

YEMEN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 15 649 0,0% 

GUATEMALA --- --- --- 50 1440 0,0% --- --- --- --- --- --- 

TUNUS 144 1300 0,0% 154 2885 0,0% 2000 9513 0,3% --- --- --- 

�RLANDA --- --- --- 366 6500 0,1% --- --- --- --- --- --- 

LETONYA 943 4503 0,3% 48 807 0,0% 1076 4216 0,2% --- --- --- 

HIRVAT�STAN 140 486 0,0% 72 680 0,0% 105 482 0,0% 361 1213 0,0% 

BAHREYN --- --- --- 63 442 0,0% --- --- --- --- --- --- 

L�TVANYA --- --- --- 1117 5686 0,3% 1388 5806 0,2% --- --- --- 

G�NE --- --- --- 27 135 0,0% --- --- --- --- --- --- 

KIRGIZ�STAN 12 146 0,0% 444 2136 0,1% 276 1275 0,0% --- --- --- 


185

167 

186 


�TALYA 123 814 0,0% 3427 12375 0,8% 2153 15331 0,4% 60 929 0,0% 

�SV�ÇRE 260 800 0,1% 1646 5756 0,4% 3857 9987 0,7% 537 5677 0,1% 

ESTONYA 540 415 0,2% 390 1241 0,1% 648 3068 0,1% 110 672 0,0% 

AVUSTRALYA 270 1576 0,1% 567 1695 0,1% 593 33540 0,1% 389 921 0,0% 

N�JERYA 1564 1111 0,4% 749 2110 0,2% 48 216 0,0% --- --- --- 

SUDAN 713 13418 0,2% 990 2448 0,2% 1307 5880 0,2% 166 1144 0,0% 

LÜBNAN 12725 19728 3,6% 106 236 0,0% 2315 27355 0,4% 56 365 0,0% 

H�ND�STAN --- --- --- 383 558 0,1% 10098 15606 1,8% --- --- --- 

SLOVAK CUMHUR�YET� 20 288 0,0% --- --- --- 27 188 0,0% --- --- --- 

KENYA --- --- --- --- --- --- 600 1213 0,1% --- --- --- 

�SPANYA --- --- --- --- --- --- 2200 16080 0,4% 26 531 0,0% 

JAPONYA --- --- --- --- --- --- 105 401 0,0% --- --- --- 

ANGOLA 4 140 0,0% --- --- --- 160 1009 0,0% --- --- --- 

ENDONEZYA 185 1069 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

MALEZYA 240 624 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

SENEGAL 40 133 0,0% --- --- --- 179 315 0,0% 331 3141 0,0% 

TAYVAN 544 2330 0,2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 109 951 0,0% --- --- --- 

ÇEK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- 6666 19214 1,2% 365 1139 0,0% 

GABON --- --- --- --- --- --- 46 295 0,0% --- --- --- 

GAMB�YA --- --- --- --- --- --- 1739 2160 0,3% --- --- --- 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- 320 862 0,1% 167 1429 0,0% 

PAK�STAN --- --- --- --- --- --- 156 540 0,0% --- --- --- 

YEN� ZELANDA --- --- --- --- --- --- 36 554 0,0% --- --- --- 



168 

Tablo 65. 340111001000 Deterjan Emdirilmi� Ka��t ve Vatka; Tuvalet için (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 764 552 100,0% 31576 57652 100,0% 50009 99931 100,0% 154179 285621 100,0% 

ÜRDÜN --- --- --- 520 575 1,6% 4500 7200 9,0% 58237 94585 37,8% 

BULGAR�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 34548 42383 22,4% 

IRAK --- --- --- 25106 44988 79,5% 32153 61232 64,3% 20235 51474 13,1% 

SIRB�STAN 740 435 96,9% --- --- --- --- --- --- 7007 14604 4,5% 

HIRVAT�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1887 4386 1,2% 

SUUD� ARAB�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

MOLDOVYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 3249 6055 2,1% 

ARNAVUTLUK --- --- --- --- --- --- --- --- --- 648 1523 0,4% 

G�NE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 586 1358 0,4% 

�RAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 384 1146 0,2% 

AVUSTRALYA --- --- --- --- --- --- 138 532 0,3% 369 1740 0,2% 

ALMANYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 107 286 0,1% 

BELÇ�KA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 100 1153 0,1% 

YUNAN�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 40 245 0,0% 


KAZAK�STAN --- --- --- --- --- --- 3270 10574 6,5% 1248 4126 0,8% 

AZERBAYCAN 24 117 3,1% --- --- --- 275 577 0,5% --- --- --- 

AFGAN�STAN --- --- --- 350 720 1,1% 4719 9050 9,4% --- --- --- 

TÜRKMEN�STAN --- --- --- 1030 2110 3,3% 4032 6542 8,1% --- --- --- 

A,B,D, --- --- --- 4570 9259 14,5% --- --- --- --- --- --- 



187

169 

Tablo 66. 340111003000 Sabun Emdirilmi� Vatka; Deterjan, Sabun Emdirilmi� Dokunmam�� Mensucat Tuvalet için (KG) 

Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

188 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 2608079 5913561 100,0% 5166239 11845416 100,0% 5722870 12430552 100,0% 7198303 16557408 100,0% 

UKRAYNA 276248 683125 10,6% 606986 1487398 11,7% 859101 2189884 15,0% 1061387 2822097 14,7% 


BULGAR�STAN 241141 552512 9,2% 1549643 3559369 30,0% 799513 1312326 14,0% 803453 1713437 11,2% 

LÜBNAN 433552 704285 16,6% 580207 945600 11,2% 680240 1052623 11,9% 744444 1242672 10,3% 

VENEZÜELLA 128222 215676 4,9% 253553 391482 4,9% 344596 549764 6,0% 488726 771200 6,8% 

ROMANYA 133631 312930 5,1% 123844 271813 2,4% 275074 606590 4,8% 510002 996463 7,1% 

IRAK 3600 8184 0,1% 8122 16835 0,2% 120673 259278 2,1% 203730 370167 2,8% 

SUR�YE 7785 4194 0,3% --- --- --- 79 631 0,0% 132359 279618 1,8% 

CEZAY�R --- --- --- 18900 28766 0,4% 43367 35465 0,8% 104416 119887 1,5% 

ÜRDÜN 22200 56707 0,9% 27345 42622 0,5% 82457 135409 1,4% 147943 220965 2,1% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 135304 263419 2,4% 154750 308990 2,1% 

SIRB�STAN 59711 153347 2,3% 103982 262661 2,0% 96109 256289 1,7% 301631 603550 4,2% 

ARNAVUTLUK 48533 99131 1,9% 40510 87871 0,8% 47252 111029 0,8% 96729 209209 1,3% 

GÜNEY AFR�KA 33362 62337 1,3% 45877 101598 0,9% 75091 159575 1,3% 84097 186806 1,2% 

ÇEK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- 73670 142133 1,3% 115345 340168 1,6% 

L�BYA 1025 2717 0,0% 22539 37579 0,4% 12688 22706 0,2% 51515 73951 0,7% 

KUZEY KIBRIS 21441 53266 0,8% 30759 81018 0,6% 63327 164518 1,1% 81585 180568 1,1% 

KUVEYT 20223 45035 0,8% 14404 35777 0,3% 8227 21422 0,1% 84800 374923 1,2% 

BELÇ�KA 34224 58932 1,3% 73292 188162 1,4% 65751 153451 1,1% 68324 200716 0,9% 

AZERBAYCAN 3600 9816 0,1% 13450 36938 0,3% 52562 181691 0,9% 113810 287959 1,6% 

YUNAN�STAN 29829 97193 1,1% 70959 175927 1,4% 40640 118148 0,7% 69357 247007 1,0% 

GÜRC�STAN 23171 57762 0,9% 42232 94101 0,8% 135237 304773 2,4% 96292 226017 1,3% 

MOLDOVYA 4838 14813 0,2% 38046 91713 0,7% 31858 86389 0,6% 62079 163142 0,9% 

POLONYA --- --- --- 19693 116393 0,4% 26176 108543 0,5% 44549 171128 0,6% 

MISIR --- --- --- 5550 12950 0,1% 21300 50371 0,4% 36953 82616 0,5% 

KAZAK�STAN 210 600 0,0% 2803 9588 0,1% 44481 146518 0,8% 80535 252293 1,1% 

BOSNA HERSEK 52121 123547 2,0% 30330 66160 0,6% 64608 139591 1,1% 49311 120068 0,7% 

�NG�LTERE 26891 167884 1,0% 31888 111395 0,6% 104346 395178 1,8% 84279 345765 1,2% 

�RAN 3665 8759 0,1% 608 8541 0,0% 3712 10104 0,1% 21067 56680 0,3% 

MALTA --- --- --- 14122 38096 0,3% 8246 28599 0,1% 27994 92888 0,4% 

�TALYA --- --- --- 1150 7824 0,0% 10307 36775 0,2% 15540 62698 0,2% 


170 


MAKEDONYA 122882 232789 4,7% 151341 273700 2,9% 25604 30991 0,4% 30271 64919 0,4% 

HIRVAT�STAN 13183 40296 0,5% 28850 90855 0,6% 27391 67771 0,5% 35298 90861 0,5% 

FAS 25358 57678 1,0% 16139 33789 0,3% 35002 62864 0,6% 16790 38943 0,2% 


L�TVANYA --- --- --- 422 3873 0,0% 5164 24558 0,1% 19460 78766 0,3% 

F�LD�� SAH�LLER� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 9227 25085 0,1% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 24865 61374 1,0% 22618 41382 0,4% 17986 49298 0,3% 53585 129102 0,7% 

TAC�K�STAN --- --- --- 616 1850 0,0% 9517 24654 0,2% 12846 31264 0,2% 

SUUD� ARAB�STAN 55893 167046 2,1% 93564 409157 1,8% 151474 495633 2,6% 68032 260261 0,9% 

N�JERYA --- --- --- --- --- --- 1057 10080 0,0% 4600 11580 0,1% 

S�NGAPUR --- --- --- --- --- --- --- --- --- 4413 17778 0,1% 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 5877 12853 0,1% 11551 23554 0,2% 

A,B,D, 32557 75705 1,2% 4182 17711 0,1% 5543 29519 0,1% 24464 68678 0,3% 

KIRGIZ�STAN --- --- --- --- --- --- 1675 5077 0,0% 23845 58298 0,3% 

SUR�NAM 2503 8663 0,1% 3891 12239 0,1% --- --- --- 9002 26608 0,1% 

BEYAZ RUSYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 25452 54494 0,4% 

ET�YOPYA --- --- --- --- --- --- 563 1356 0,0% 3318 5909 0,0% 

TUNUS --- --- --- 572 1304 0,0% 1421 3697 0,0% 936 1676 0,0% 

BAHREYN 1345 3144 0,1% --- --- --- 3400 6840 0,1% 692 2018 0,0% 

ALMANYA 360 302 0,0% 3171 19247 0,1% 49375 113417 0,9% 5962 19626 0,1% 

PANAMA --- --- --- --- --- --- 1620 3717 0,0% 630 1526 0,0% 

AFGAN�STAN 1023 3570 0,0% --- --- --- 582 1614 0,0% 578 1344 0,0% 

V�ETNAM --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

PORTEK�Z --- --- --- 7995 45652 0,2% 2940 16738 0,1% 550 2100 0,0% 

YEMEN --- --- --- --- --- --- 4895 13179 0,1% 1678 3223 0,0% 

TÜRKMEN�STAN --- --- --- 2210 10155 0,0% 10782 33846 0,2% 5534 25679 0,1% 

RUANDA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 2024 4621 0,0% 

ÖZBEK�STAN 1881 4596 0,1% 1165 4654 0,0% 2001 5561 0,0% 478 3910 0,0% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 470 1825 0,0% 

�SPANYA --- --- --- 5605 26933 0,1% 500 3446 0,0% 133 675 0,0% 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- 143 375 0,0% 376 910 0,0% 

PAK�STAN --- --- --- --- --- --- 113 480 0,0% 5079 16206 0,1% 

HOLLANDA 148 394 0,0% 1176 8647 0,0% 32662 81557 0,6% 280 2518 0,0% 

HONG-KONG --- --- --- 25 127 0,0% 21 371 0,0% --- --- --- 

FRANSA --- --- --- 1861 12668 0,0% 2003 13066 0,0% 1120 6649 0,0% 

�ZLANDA --- --- --- --- --- --- 100 466 0,0% --- --- --- 

NORVEÇ --- --- --- --- --- --- 911 3434 0,0% --- --- --- 

�RLANDA --- --- --- 3753 11227 0,1% 5409 19867 0,1% 546 3839 0,0% 


189

171 

190 


AVUSTURYA --- --- --- --- --- --- 2091 6797 0,0% --- --- --- 

KATAR --- --- --- 4118 11619 0,1% 13546 41709 0,2% 650 3041 0,0% 

MACAR�STAN --- --- --- 7223 25903 0,1% 2096 6014 0,0% 149 1555 0,0% 


ANGOLA --- --- --- 103 166 0,0% 1735 4032 0,0% 4469 9968 0,1% 

UGANDA --- --- --- --- --- --- 1865 4313 0,0% 3257 7662 0,0% 

CAPE VERDE --- --- --- --- --- --- 348 792 0,0% --- --- --- 

JAMA�KA --- --- --- --- --- --- 231 502 0,0% --- --- --- 

�SRA�L --- --- --- 6911 11007 0,1% 22505 48855 0,4% --- --- --- 

PERU --- --- --- 5724 11088 0,1% 16123 34137 0,3% 11892 25718 0,2% 

SUDAN --- --- --- 48 200 0,0% 612 1268 0,0% 764 3809 0,0% 

MADAGASKAR --- --- --- 484 1670 0,0% 427 837 0,0% --- --- --- 

BARBADOS --- --- --- 9580 19284 0,2% 18360 34226 0,3% --- --- --- 

KONGO --- --- --- 1745 2820 0,0% 513 845 0,0% --- --- --- 

BEN�N --- --- --- 308 500 0,0% 308 491 0,0% --- --- --- 

�SV�ÇRE 158 308 0,0% 275 2321 0,0% --- --- --- --- --- --- 

SENEGAL --- --- --- 75 284 0,0% --- --- --- 361 1124 0,0% 

ESTONYA --- --- --- 2105 6376 0,0% --- --- --- --- --- --- 

GABON --- --- --- 653 1698 0,0% --- --- --- --- --- --- 

H�ND�STAN 4868 9108 0,2% 4598 7942 0,1% --- --- --- --- --- --- 

KAMERUN 1375 4505 0,1% 103 164 0,0% --- --- --- --- --- --- 

BRUNE� --- --- --- 4607 6299 0,1% --- --- --- --- --- --- 

DAN�MARKA 1920 6144 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

TANZANYA 894 2341 0,0% --- --- --- --- --- --- 2416 6219 0,0% 

URUGUAY 7800 16936 0,3% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



172 

Tablo 67. 340111009000 Tuvalet için Di�er Mensucat (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 3569480 3738704 100,0% 2227023 3092216 100,0% 1098386 2140653 100,0% 894243 1565430 100,0% 

RUSYA FEDERASYONU 18144 23387 0,5% 383945 199376 17,2% --- --- --- 157398 301215 17,6% 

BULGAR�STAN 241277 257753 6,8% 131190 131619 5,9% 161868 246034 14,7% 174169 260715 19,5% 

�TALYA 38 604 0,0% 72 259 0,0% 27217 40195 2,5% 65457 88636 7,3% 

ROMANYA 72883 94910 2,0% 111449 113080 5,0% 39221 73722 3,6% 127731 277346 14,3% 

MAKEDONYA 20804 20399 0,6% 24437 28235 1,1% 53287 88325 4,9% 56052 102302 6,3% 

KAZAK�STAN --- --- --- --- --- --- 1024 2960 0,1% 18674 45490 2,1% 

IRAK 46058 54980 1,3% 8630 12120 0,4% 49258 62854 4,5% 38821 47854 4,3% 

KUZEY KIBRIS 7772 10804 0,2% 456 2090 0,0% 28144 76502 2,6% 37657 59503 4,2% 

CEZAY�R 90863 57217 2,5% 80124 91724 3,6% 24986 27013 2,3% 32716 40871 3,7% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 1077 2087 0,1% 19594 21592 2,2% 

MOLDOVYA 28758 15027 0,8% 18290 8956 0,8% 3329 7016 0,3% 12276 20527 1,4% 

ARNAVUTLUK 50010 27504 1,4% 115566 63154 5,2% 15453 23360 1,4% 20832 36964 2,3% 

ALMANYA 718189 1505354 20,1% 678241 1588163 30,5% 15447 25330 1,4% 6234 12478 0,7% 

AZERBAYCAN 122102 127376 3,4% 43667 47871 2,0% 97939 281569 8,9% 4260 11482 0,5% 


SUUD� ARAB�STAN 1325 1800 0,0% 600 650 0,0% 17274 39065 1,6% 3353 12173 0,4% 

YEMEN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 2400 3120 0,3% 

MACAR�STAN 43613 31902 1,2% 1425 3251 0,1% 3802 5861 0,3% 1642 3342 0,2% 

HA�T� --- --- --- --- --- --- 1080 1348 0,1% 1633 2063 0,2% 

LÜBNAN 6854 8479 0,2% 4120 5523 0,2% --- --- --- 1296 3456 0,1% 

A,B,D, 5879 15772 0,2% 1397 5014 0,1% 6040 12184 0,5% 2006 4513 0,2% 

BELÇ�KA 6801 9430 0,2% 360 444 0,0% 218 518 0,0% 2788 8331 0,3% 

KIRGIZ�STAN 5986 7534 0,2% 21258 20770 1,0% 117 340 0,0% 1101 2706 0,1% 

KANADA --- --- --- 1120 2310 0,1% 240 258 0,0% 1824 2045 0,2% 

FRANSA 83424 193400 2,3% 14771 37143 0,7% --- --- --- 1171 5031 0,1% 

PAK�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 515 662 0,1% 

GÜRC�STAN 39543 41690 1,1% 34155 32010 1,5% 98037 345307 8,9% 3907 7501 0,4% 

MOZAMB�K --- --- --- --- --- --- --- --- --- 4698 8442 0,5% 

MISIR 1488961 636013 41,7% --- --- --- 1275 2330 0,1% 352 594 0,0% 

TAC�K�STAN 34247 36528 1,0% 48120 51407 2,2% --- --- --- 130 334 0,0% 

HONG-KONG --- --- --- --- --- --- --- --- --- 127 1896 0,0% 

UKRAYNA --- --- --- 1876 3261 0,1% 35 172 0,0% 31950 69560 3,6% 

HOLLANDA 106600 240565 3,0% 127313 279781 5,7% 78 1264 0,0% 41 174 0,0% 


191

173 

192 


TÜRKMEN�STAN 25949 32539 0,7% 990 1488 0,0% 106175 168270 9,7% 669 3601 0,1% 

�SVEÇ --- --- --- --- --- --- 10 1100 0,0% --- --- --- 

KENYA --- --- --- --- --- --- 300 1545 0,0% --- --- --- 

BEYAZ RUSYA --- --- --- --- --- --- 2005 4887 0,2% --- --- --- 

YUNAN�STAN 331 784 0,0% 4013 12869 0,2% 10086 23591 0,9% 777 2024 0,1% 

SUR�YE --- --- --- --- --- --- 52900 123183 4,8% --- --- --- 

MALTA --- --- --- --- --- --- 828 1907 0,1% 3101 6195 0,3% 

�SV�ÇRE --- --- --- 257 499 0,0% 626 1438 0,1% 265 1058 0,0% 

BOSNA HERSEK 3941 4291 0,1% 1620 1150 0,1% 294 670 0,0% 11017 19503 1,2% 

GANA --- --- --- 8081 9054 0,4% 11539 22773 1,1% --- --- --- 

ÜRDÜN 11232 11618 0,3% --- --- --- 11707 21624 1,1% 465 2400 0,1% 

ÇEK CUMHUR�YET� 6414 6499 0,2% 2388 2654 0,1% 159003 284598 14,5% --- --- --- 

L�BYA --- --- --- 580 810 0,0% 9547 16047 0,9% --- --- --- 

SIRB�STAN 784 1300 0,0% 2160 3600 0,1% 450 717 0,0% 4179 7263 0,5% 

FAS --- --- --- --- --- --- 24410 38172 2,2% 177 1150 0,0% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 50760 55659 1,4% --- --- --- 2427 3480 0,2% 59 117 0,0% 

KAMERUN --- --- --- --- --- --- 16128 19123 1,5% --- --- --- 

�RAN --- --- --- 15962 16256 0,7% 10000 11169 0,9% 200 928 0,0% 

�NG�LTERE 21579 24659 0,6% --- --- --- 800 819 0,1% 507 2535 0,1% 

ÖZBEK�STAN 23504 12132 0,7% --- --- --- 655 587 0,1% 4290 2349 0,5% 

SENEGAL 45000 38786 1,3% 9 149 0,0% 18436 16445 1,7% 95 284 0,0% 

HIRVAT�STAN --- --- --- 1760 3365 0,1% 9744 5520 0,9% 7850 9974 0,9% 

�SRA�L 2100 2775 0,1% 11 135 0,0% 264 137 0,0% --- --- --- 

KUVEYT --- --- --- 4000 8600 0,2% --- --- --- --- --- --- 

V�RJ�N ADALARI --- --- --- 599 958 0,0% --- --- --- --- --- --- 

AVUSTURYA 1500 1976 0,0% 3528 4640 0,2% --- --- --- --- --- --- 

BAHAMA 815 1041 0,0% 600 767 0,0% --- --- --- --- --- --- 

GABON 1103 1230 0,0% 1682 1926 0,1% --- --- --- 73 219 0,0% 

POLONYA --- --- --- 13862 13961 0,6% --- --- --- 4200 9450 0,5% 

GAMB�YA --- --- --- 599 587 0,0% --- --- --- 84 149 0,0% 

AFGAN�STAN 71280 60295 2,0% 238320 217834 10,7% --- --- --- --- --- --- 


N�JERYA --- --- --- 46350 30130 2,1% --- --- --- --- --- --- 

BARBADOS 9337 11553 0,3% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

JAPONYA 3500 3249 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

PANAMA 17170 15656 0,5% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

S�NGAPUR 24700 22540 0,7% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



174 

Tablo 68. 340119001200 Deterjan/Sabun Emdirilmi� Keçe; Di�er (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2006) 

2004 2005 2006 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 6379 15641 100,0% 1641 4880 100,0% 145 720 100,0% 

ÜRDÜN --- --- --- --- --- --- 145 720 100,0% 

ROMANYA --- --- --- 991 1160 60,4% --- --- --- 

UKRAYNA --- --- --- 650 3720 39,6% --- --- --- 

MAKEDONYA 3437 4905 53,9% --- --- --- --- --- --- 

SIRB�STAN 2942 10736 46,1% --- --- --- --- --- --- 



Tablo 69. 340119001300 Deterjan/Sabun Emdirilmi� Dokunmam�� Mensucat; Di�er (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 4698393 9395189 100,0% 6742362 12529798 100,0% 7754452 13375805 100,0% 10246086 19724338 100,0% 

ALMANYA 3427158 6670933 72,9% 4536958 7711240 67,3% 5301416 8423903 68,4% 5595858 9829513 54,6% 

HIRVAT�STAN 15374 41253 0,3% 179154 287212 2,7% 338549 484595 4,4% 437760 670394 4,3% 

UKRAYNA 1376 3967 0,0% 31534 45238 0,5% 19994 38237 0,3% 560212 1489188 5,5% 

MAKEDONYA 162364 319087 3,5% 227638 409252 3,4% 205156 375761 2,6% 328366 640277 3,2% 


B�RLE��K ARAP EM�R, 69 311 0,0% 1136 3541 0,0% 715 4972 0,0% 276920 514314 2,7% 

BULGAR�STAN 13092 17986 0,3% 55297 150965 0,8% 171885 360294 2,2% 284772 624242 2,8% 

SUUD� ARAB�STAN 12912 27168 0,3% 100947 244622 1,5% 133079 131951 1,7% 153023 267161 1,5% 

ROMANYA 79244 223696 1,7% 192977 412519 2,9% 209673 474762 2,7% 302538 775815 3,0% 

HOLLANDA 321765 625093 6,8% 350091 982230 5,2% 269984 562827 3,5% 382634 904456 3,7% 

SIRB�STAN 37985 93245 0,8% 46256 86991 0,7% 53326 105602 0,7% 157809 308605 1,5% 

AVUSTURYA 91222 183670 1,9% 143141 316679 2,1% 149159 271793 1,9% 265071 533230 2,6% 

MOLDOVYA 49656 94787 1,1% 64406 117955 1,0% 102216 194485 1,3% 123829 247048 1,2% 

L�BYA --- --- --- 25346 32744 0,4% 117396 171517 1,5% 88827 138405 0,9% 

CEZAY�R --- --- --- 103138 93068 1,5% 38270 71861 0,5% 47898 95469 0,5% 

A,B,D, 40354 137239 0,9% 78457 147802 1,2% 37873 115527 0,5% 28356 55425 0,3% 

HONG-KONG --- --- --- 11032 32469 0,2% 15496 47913 0,2% 24046 55936 0,2% 

�NG�LTERE 9399 31041 0,2% --- --- --- 15336 80243 0,2% 30530 131446 0,3% 

POLONYA --- --- --- 7006 15528 0,1% 6184 36839 0,1% 54041 153473 0,5% 

IRAK --- --- --- 85 504 0,0% 22501 36939 0,3% 22994 34570 0,2% 


193

175 

194 


LÜBNAN 78797 127956 1,7% 2491 7736 0,0% 2040 3387 0,0% 8530 17731 0,1% 

KUZEY KIBRIS 8805 20421 0,2% 9416 32682 0,1% 7127 22962 0,1% 13570 56552 0,1% 


ÜRDÜN 65 332 0,0% 1800 1080 0,0% 15882 25949 0,2% 11260 18204 0,1% 

FRANSA --- --- --- --- --- --- 11426 60170 0,1% 14992 86607 0,1% 

BOSNA HERSEK 34464 78912 0,7% 11191 19611 0,2% 10400 17702 0,1% 23880 64415 0,2% 

KENYA --- --- --- --- --- --- 596 1571 0,0% 10618 22665 0,1% 

AZERBAYCAN 376 2109 0,0% 493 2432 0,0% 6780 21275 0,1% 11618 34801 0,1% 

�SPANYA --- --- --- 125 182 0,0% 9775 49046 0,1% 8935 47626 0,1% 

�SRA�L --- --- --- --- --- --- 811 5435 0,0% 3084 5827 0,0% 

GÜRC�STAN 85 714 0,0% --- --- --- 941 2650 0,0% 5530 15270 0,1% 

�TALYA --- --- --- 1375 7279 0,0% 8146 42311 0,1% 5301 27416 0,1% 

PORTEK�Z --- --- --- 553 2942 0,0% 3100 9355 0,0% 7469 40070 0,1% 

F�NLAND�YA 2016 3358 0,0% 14148 25128 0,2% 4662 8249 0,1% 5664 20149 0,1% 

YEMEN --- --- --- 50 186 0,0% --- --- --- 3163 9440 0,0% 

SLOVENYA --- --- --- 384 810 0,0% 1862 8175 0,0% 6621 19625 0,1% 

H�ND�STAN 1200 1000 0,0% 2637 4246 0,0% 466 1463 0,0% 2204 6938 0,0% 

ET�YOPYA --- --- --- 1068 2206 0,0% 850 1970 0,0% 4591 9350 0,0% 

SUR�YE 960 3132 0,0% 874 1313 0,0% --- --- --- 10001 32306 0,1% 

YUNAN�STAN 4871 11957 0,1% 7025 17059 0,1% 15691 40495 0,2% 9186 37117 0,1% 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 9754 27650 0,1% 

L�TVANYA 830 1693 0,0% 3466 8634 0,1% 5703 20499 0,1% 2607 14511 0,0% 

ÇEK CUMHUR�YET� 200 963 0,0% 12516 22304 0,2% 5000 16554 0,1% 19895 41274 0,2% 

�SV�ÇRE --- --- --- 208 2194 0,0% 19875 38486 0,3% 1857 14266 0,0% 

ESTONYA --- --- --- 3129 7853 0,0% 1099 3458 0,0% 1745 9736 0,0% 

�RAN 1085 2710 0,0% 1809 6292 0,0% 3826 11312 0,0% 5932 18275 0,1% 

AVUSTRALYA --- --- --- --- --- --- 3430 25570 0,0% 3982 33514 0,0% 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- 7508 20789 0,1% 1050 5038 0,0% 

LETONYA 3036 10293 0,1% --- --- --- 2338 5315 0,0% 2922 7305 0,0% 

GÜNEY KORE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 750 4546 0,0% 

BELÇ�KA --- --- --- 1153 5212 0,0% 1045 5395 0,0% 2897 7987 0,0% 

ARNAVUTLUK --- --- --- --- --- --- 2445 8464 0,0% 11159 25783 0,1% 

KANADA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 595 6362 0,0% 

UMMAN --- --- --- --- --- --- 454 1416 0,0% 1884 3247 0,0% 

�RLANDA --- --- --- --- --- --- 3883 29015 0,1% 8952 71452 0,1% 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 693 2018 0,0% 1558 3908 0,0% 

HA�T� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 2255 3043 0,0% 

MACAR�STAN --- --- --- --- --- --- 1060 7070 0,0% 30926 78667 0,3% 


176 


�ZLANDA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 275 3462 0,0% 

TANZANYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 873 1419 0,0% 

�SVEÇ --- --- --- --- --- --- 3528 13104 0,0% 193 4568 0,0% 

NORVEÇ --- --- --- --- --- --- 165 1915 0,0% 275 2368 0,0% 

MISIR --- --- --- --- --- --- 1164 6925 0,0% 1691 4032 0,0% 

JAPONYA --- --- --- --- --- --- 703 4099 0,0% --- --- --- 

KUVEYT 3181 12632 0,1% --- --- --- 150 720 0,0% --- --- --- 

TÜRKMEN�STAN 531 1846 0,0% --- --- --- 413 1858 0,0% 647 4247 0,0% 

PANAMA 2736 11552 0,1% 3059 22269 0,0% 4380 16598 0,1% --- --- --- 

KOSTAR�KA --- --- --- 1793 6076 0,0% 3518 9670 0,0% 30486 61196 0,3% 

MALTA --- --- --- 17842 48013 0,3% 5092 12126 0,1% 96 886 0,0% 

KATAR --- --- --- 2400 3600 0,0% 1440 3138 0,0% --- --- --- 

KAZAK�STAN --- --- --- 88 215 0,0% 218 475 0,0% 12060 31474 0,1% 

FAS --- --- --- 2710 4069 0,0% 7466 16237 0,1% 5745 11916 0,1% 

SUDAN --- --- --- --- --- --- 764 1584 0,0% --- --- --- 

TUNUS --- --- --- --- --- --- 11137 20550 0,1% 1080 930 0,0% 

GANA --- --- --- --- --- --- 295 486 0,0% 648 883 0,0% 

BAHREYN 563 1303 0,0% 863 2801 0,0% --- --- --- --- --- --- 

BARBADOS 7802 15496 0,2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

ÖZBEK�STAN 220 661 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



195

177 

177 

Tablo Tablo 70. 70. 340119009000 S�vanm��/Kaplanm�� S�vanm��/Kaplanm�� Ka��t Ka��t Vatka, Keçe, Dokunmam�� Dokunmam�� Mensucat; Di�er Di�er (KG) (KG) Ülkeler Baz�nda Baz�nda �hracat �hracat (2004 (2004 – 2007) – 2007) 

196 


2004 2005 2006 2006 2007 2007 

M�KTAR M�KTAR 

M�KTAR 

M�KTAR 

USA($) % 

M�KTAR 

M�KTAR 

USA($) % 

M�KTAR 

USA($) % 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

USA($) % 

(KG) 

USA($) % 

(KG) 

USA($) % 

(KG) 

USA($) % 

(KG) 

(KG) 

(KG) 

(KG) 

TÜM TÜM ÜLKELER 141197775 128785047 100,0% 155900444 146795159 100,0% 176458628 169961548 169961548100,0% 100,0% 141131645 141131645 167910552 167910552 100,0% 100,0% 

RUSYA RUSYA FEDERASYONU 35605418 35561335 25,2% 34408954 31975250 22,1% 35051985 39178803 19,9% 19,9% 35144459 35144459 45228704 45228704 24,9% 24,9% 

MISIR MISIR 18124740 6518409 12,8% 21801930 9388941 14,0% 25256457 10300872 14,3% 14,3% 11796418 11796418 6125888 6125888 8,4% 8,4% 

UKRAYNA 9007799 7172543 6,4% 11685645 11355631 7,5% 13164130 13032829 7,5% 7,5% 12758324 12758324 14161000 14161000 9,0% 9,0% 

CEZAY�R CEZAY�R 7111781 4689449 5,0% 5876158 4245172 3,8% 7143372 5539031 5539031 4,0% 4,0% 6722412 6722412 6440929 6440929 4,8% 4,8% 

POLONYA 7578063 9421710 5,4% 10806912 12939480 6,9% 10447845 11728213 5,9% 5,9% 9232422 9232422 12390149 12390149 6,5% 6,5% 

ROMANYA 8361248 8089463 5,9% 8303622 8484146 5,3% 7934947 8141717 8141717 4,5% 4,5% 6915815 6915815 8224367 8224367 4,9% 4,9% 

KAZAK�STAN KAZAK�STAN 4848404 5717117 3,4% 4638601 6346774 3,0% 5282598 6922991 6922991 3,0% 3,0% 5652861 5652861 7128064 7128064 4,0% 4,0% 

IRAK IRAK 6070085 7400246 4,3% 11299028 12747142 7,2% 19892268 20392047 11,3% 11,3% 7116845 7116845 9651022 9651022 5,0% 5,0% 

TAC�K�STAN TAC�K�STAN 2608403 2806375 1,8% 3572930 3878252 2,3% 4492747 5073709 5073709 2,5% 2,5% 4001270 4001270 4986934 4986934 2,8% 2,8% 

�NG�LTERE �NG�LTERE 104797 165834 0,1% 2016185 1904347 1,3% 2796084 2752417 2752417 1,6% 1,6% 3039135 3039135 3711790 3711790 2,2% 2,2% 

AZERBAYCAN 2319620 2307971 1,6% 3968498 4776853 2,5% 3947252 5249541 5249541 2,2% 2,2% 3417631 3417631 5677309 5677309 2,4% 2,4% 

BULGAR�STAN BULGAR�STAN 5172898 4256077 3,7% 3802957 3863485 2,4% 2914319 3024910 3024910 1,7% 1,7% 2642276 2642276 3195141 3195141 1,9% 1,9% 

SLOVAK SLOVAK CUMHUR�YET� CUMHUR�YET� 17042 20219 0,0% 101041 106693 0,1% 1418361 1441755 1441755 0,8% 0,8% 1847855 1847855 2371023 2371023 1,3% 1,3% 

AFGAN�STAN AFGAN�STAN 1377356 1213367 1,0% 1454088 1478373 0,9% 1424850 1481670 1481670 0,8% 0,8% 2074264 2074264 2445264 2445264 1,5% 1,5% 

SIRB�STAN SIRB�STAN 1594308 1768251 1,1% 1965256 2180459 1,3% 1849232 2126824 2126824 1,0% 1,0% 1621216 1621216 2111399 2111399 1,1% 1,1% 

KIRGIZ�STAN KIRGIZ�STAN 1208620 1164608 0,9% 988753 1106995 0,6% 1110812 1288582 1288582 0,6% 0,6% 1213616 1213616 1762968 1762968 0,9% 0,9% 

ÖZBEK�STAN ÖZBEK�STAN 1724834 2423916 1,2% 1564199 1986004 1,0% 1989458 2717204 2717204 1,1% 1,1% 1482138 1482138 2882777 2882777 1,1% 1,1% 

GÜRC�STAN GÜRC�STAN 623505 742167 0,4% 1447083 1893974 0,9% 1336902 1755132 1755132 0,8% 0,8% 1421436 1421436 2400334 2400334 1,0% 1,0% 

L�BYA L�BYA 1301649 1105279 0,9% 637573 546018 0,4% 2044384 1882351 1882351 1,2% 1,2% 830130 830130 913324 913324 0,6% 0,6% 

FRANSA FRANSA 511674 505352 0,4% 454424 506460 0,3% 1924524 1831698 1831698 1,1% 1,1% 1422835 1422835 1675918 1675918 1,0% 1,0% 

ARNAVUTLUK 2120044 2052179 1,5% 2014744 1708770 1,3% 3000610 2184956 2184956 1,7% 1,7% 1332528 1332528 1474519 1474519 0,9% 0,9% 

A,B,D, A,B,D, 543992 542580 0,4% 647216 723510 0,4% 860694 952830 952830 0,5% 0,5% 953510 953510 1193754 1193754 0,7% 0,7% 

TÜRKMEN�STAN TÜRKMEN�STAN 1181074 1095533 0,8% 1130552 1086087 0,7% 897081 972534 972534 0,5% 0,5% 885508 885508 1115200 1115200 0,6% 0,6% 

VENEZÜELLA 1328735 1131847 0,9% 1805797 1592025 1,2% 1419093 1288641 1288641 0,8% 0,8% 996521 996521 995101 995101 0,7% 0,7% 

JAMA�KA JAMA�KA 1296879 1203392 0,9% 1282764 1255344 0,8% 1358385 1327812 1327812 0,8% 0,8% 1215126 1215126 1414268 1414268 0,9% 0,9% 

BOSNA BOSNA HERSEK 732202 914329 0,5% 876020 1071478 0,6% 848927 929995 929995 0,5% 0,5% 894206 894206 1144804 1144804 0,6% 0,6% 

ÇEK ÇEK CUMHUR�YET� CUMHUR�YET� 2038553 2590515 1,4% 2398336 2276949 1,5% 1415113 1038372 1038372 0,8% 0,8% 561969 561969 514176 514176 0,4% 0,4% 

CAPE CAPE VERDE VERDE 377426 312980 0,3% 518746 422966 0,3% 475093 390602 390602 0,3% 0,3% 750593 750593 720490 720490 0,5% 0,5% 

BEYAZ BEYAZ RUSYA RUSYA 221499 373200 0,2% 526690 871809 0,3% 724046 1183816 1183816 0,4% 0,4% 871173 871173 1450818 1450818 0,6% 0,6% 

BELÇ�KA BELÇ�KA 163704 153899 0,1% 184228 201410 0,1% 429110 449970 449970 0,2% 0,2% 636804 636804 831585 831585 0,5% 0,5% 

GANA GANA 64290 52994 0,0% 111330 108496 0,1% 448521 416621 416621 0,3% 0,3% 572017 572017 653068 653068 0,4% 0,4% 

KÜBA KÜBA --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- 214193 194502 194502 0,1% 0,1% 237050 237050 229150 229150 0,2% 0,2% 

�SRA�L �SRA�L 570414 620170 0,4% 559629 633421 0,4% 617313 659037 659037 0,3% 0,3% 535909 535909 723397 723397 0,4% 0,4% 


178 


HIRVAT�STAN 660918 936924 0,5% 790611 1022159 0,5% 540645 615734 0,3% 433620 577357 0,3% 

�RAN 1052722 1073456 0,7% 1234204 1405082 0,8% 495798 519222 0,3% 963759 1073193 0,7% 

TOGO 674324 442268 0,5% 566460 401795 0,4% 425391 309020 0,2% 422298 378433 0,3% 

ALMANYA 312832 399130 0,2% 400448 475772 0,3% 611928 799012 0,3% 549391 733215 0,4% 

HA�T� 1062969 1016257 0,8% 157619 137993 0,1% 509882 489538 0,3% 476309 493467 0,3% 

KAMERUN 263443 209827 0,2% 301250 263326 0,2% 279166 269994 0,2% 375590 411815 0,3% 

MAKEDONYA 478614 613879 0,3% 541991 651065 0,3% 474491 522046 0,3% 369306 487673 0,3% 

PANAMA 278551 256078 0,2% 247152 225496 0,2% 219668 198569 0,1% 135668 132819 0,1% 

BURK�NA FASO 36900 26479 0,0% 104940 87966 0,1% 108450 87160 0,1% 127260 108455 0,1% 

TANZANYA 27720 22675 0,0% 136986 133324 0,1% 321570 299679 0,2% 325118 337140 0,2% 

YUNAN�STAN 606949 543770 0,4% 192904 199893 0,1% 109610 131642 0,1% 199628 231062 0,1% 

�TALYA 105280 83833 0,1% 232082 215804 0,1% 357123 294288 0,2% 118821 105872 0,1% 

LÜBNAN 168574 178215 0,1% 217540 204003 0,1% 217089 161367 0,1% 219992 241544 0,2% 

ANGOLA 611532 545383 0,4% 488909 426914 0,3% 195257 183995 0,1% 319361 377217 0,2% 

HOLLANDA 139434 183087 0,1% 119311 105329 0,1% 197680 196109 0,1% 158269 182868 0,1% 

MACAR�STAN 676831 751316 0,5% 679693 725685 0,4% 535507 516178 0,3% 236477 238272 0,2% 

PAK�STAN 280172 230981 0,2% 422589 361177 0,3% 274312 253987 0,2% 176553 179512 0,1% 

TR�N�DAD VE TABAGO 109011 85308 0,1% 128610 112829 0,1% 234009 225739 0,1% 251403 278478 0,2% 

MADAGASKAR 98928 63275 0,1% 227870 142238 0,1% 232800 144795 0,1% 248760 169612 0,2% 

F�LD�� SAH�LLER� 156060 101228 0,1% 62730 57771 0,0% 105978 73685 0,1% 130176 108925 0,1% 

KANADA 135255 136129 0,1% 102122 76928 0,1% 191162 143515 0,1% 99526 98985 0,1% 

TUNUS 110594 118210 0,1% 189890 197221 0,1% 125202 116608 0,1% 131472 130780 0,1% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 317065 344505 0,2% 346656 460446 0,2% 

�SPANYA 258842 225609 0,2% 211025 212107 0,1% 178852 157221 0,1% 208875 249463 0,1% 

MO�OL�STAN 108178 138608 0,1% 88219 126616 0,1% 120670 162561 0,1% 147690 227905 0,1% 

SLOVENYA 157386 193725 0,1% 239207 281006 0,2% 133036 140913 0,1% 117361 164821 0,1% 

FAS 568304 494406 0,4% 339391 298652 0,2% 110910 113878 0,1% 194675 225170 0,1% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 362955 363999 0,3% 214217 217044 0,1% 124704 118444 0,1% 90730 93074 0,1% 

YEMEN 156468 128655 0,1% 140799 128741 0,1% 109602 103111 0,1% 87509 92178 0,1% 

KUZEY KIBRIS 197887 233523 0,1% 131233 190544 0,1% 212628 374440 0,1% 143308 243204 0,1% 

BARBADOS 131136 134803 0,1% 118500 125034 0,1% 110832 117986 0,1% 88453 108199 0,1% 

�SV�ÇRE 20957 24450 0,0% 80864 72694 0,1% 118400 105177 0,1% 98000 93765 0,1% 

PAPUA YEN� G�NE 89847 74740 0,1% 60531 52509 0,0% 48228 43851 0,0% --- --- --- 

L�BERYA 503960 357144 0,4% 75185 62067 0,0% 112861 91423 0,1% 75560 83340 0,1% 

LETONYA 292047 267560 0,2% 242535 235197 0,2% 206544 206031 0,1% 153770 191494 0,1% 

L�TVANYA 141701 121836 0,1% 122912 109390 0,1% 122470 104022 0,1% 52175 48656 0,0% 

ÜRDÜN 90818 106249 0,1% 57933 65797 0,0% 54359 56165 0,0% 70230 87981 0,0% 

�SVEÇ 77505 67487 0,1% 50652 46366 0,0% 138718 125588 0,1% --- --- --- 


197

179 

198 


EKVATOR G�NE --- --- --- 16770 14803 0,0% 65663 58816 0,0% 84002 87026 0,1% 

ESTONYA 56777 52987 0,0% 71357 76264 0,0% 38682 35793 0,0% --- --- --- 

ÇAD --- --- --- 30000 23357 0,0% 77298 64773 0,0% --- --- --- 

KONGO 131523 98807 0,1% 157355 134147 0,1% 30420 25325 0,0% 72414 67632 0,1% 


UGANDA 81896 89737 0,1% 40340 49121 0,0% 42069 58339 0,0% 65190 85960 0,0% 

BAHREYN 12260 16955 0,0% 80009 79282 0,1% 31948 30606 0,0% --- --- --- 

GAMB�YA 90720 68242 0,1% 45914 39807 0,0% 45360 36939 0,0% --- --- --- 

AVUSTRALYA 67846 59072 0,0% 67273 63476 0,0% 120603 117025 0,1% 202152 342336 0,1% 

KUVEYT 117302 101196 0,1% 155942 146479 0,1% 215753 212419 0,1% 80532 94695 0,1% 

MOLDOVYA 16058 7851 0,0% 55163 51539 0,0% 67384 31698 0,0% 116773 102619 0,1% 

C�BUT� 17820 13935 0,0% 50220 44909 0,0% 38880 35520 0,0% 53460 60314 0,0% 

SUUD� ARAB�STAN 243209 234399 0,2% 236954 266477 0,2% 102186 105301 0,1% 69030 79398 0,0% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 48726 55048 0,0% --- --- --- 

GÜNEY KORE 24898 29872 0,0% 27840 33814 0,0% --- --- --- --- --- --- 

SUR�NAM 57193 56084 0,0% 36048 39354 0,0% 45614 49650 0,0% --- --- --- 

AVUSTURYA 1050 979 0,0% 2990 2896 0,0% 30604 34036 0,0% --- --- --- 

ET�YOPYA 169206 158436 0,1% 165056 183692 0,1% 236501 289194 0,1% --- --- --- 

SENEGAL 37440 20468 0,0% 20297 19050 0,0% 13421 13776 0,0% --- --- --- 

DAN�MARKA 7361 12567 0,0% 12099 23344 0,0% 4404 6174 0,0% --- --- --- 

ST,LUC�A 14424 17317 0,0% 2532 2864 0,0% 3426 4302 0,0% --- --- --- 

ARJANT�N --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

KATAR 29426 26288 0,0% 26005 23617 0,0% 10955 9798 0,0% --- --- --- 

V�ETNAM --- --- --- --- --- --- 682 835 0,0% --- --- --- 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- 6497 18324 0,0% --- --- --- --- --- --- 

BAHAMA --- --- --- 150 160 0,0% 600 515 0,0% --- --- --- 

F�NLAND�YA 437 3958 0,0% 725 2864 0,0% 2033 5707 0,0% --- --- --- 

SUDAN --- --- --- 184 1756 0,0% 102 1281 0,0% --- --- --- 

H�ND�STAN 13020 15937 0,0% 300 160 0,0% 75 400 0,0% --- --- --- 

S�NGAPUR --- --- --- 16240 15292 0,0% 675 2363 0,0% --- --- --- 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 2294 7002 0,0% --- --- --- 

YEN� ZELANDA --- --- --- --- --- --- 286 592 0,0% --- --- --- 

JAPONYA 38085 34246 0,0% 2038 6244 0,0% 144 275 0,0% --- --- --- 

DOM�N�KA 5266 5967 0,0% --- --- --- 240 331 0,0% --- --- --- 

PORTEK�Z 28078 32476 0,0% 15912 18234 0,0% 33408 35188 0,0% --- --- --- 

NORVEÇ 35305 31891 0,0% 25508 26174 0,0% 23358 24263 0,0% --- --- --- 

TAYVAN 69186 63497 0,0% 105480 98146 0,1% 42408 42570 0,0% --- --- --- 

KOLOMB�A 195975 178508 0,1% 35484 32012 0,0% 55251 53707 0,0% --- --- --- 


180 


KOSTAR�KA 16920 14299 0,0% --- --- --- 24750 23844 0,0% --- --- --- 

��L� --- --- --- --- --- --- 18306 16447 0,0% --- --- --- 

GABON 14437 11752 0,0% 69186 56662 0,0% 90193 71583 0,1% --- --- --- 

N�JER 43470 29698 0,0% 50760 40245 0,0% 70290 51349 0,0% 54000 57291 0,0% 

SUR�YE 126 384 0,0% --- --- --- 1000008 713006 0,6% 84067 123843 0,1% 

MOR�TANYA 22680 17736 0,0% 1244 1562 0,0% --- --- --- --- --- --- 

HONG-KONG 9115 17921 0,0% 75883 94366 0,0% --- --- --- --- --- --- 

DOM�N�K CUMHUR�YET� --- --- --- 1652 1901 0,0% --- --- --- --- --- --- 

BRUNE� --- --- --- 1638 1662 0,0% --- --- --- --- --- --- 

PERU 51480 42550 0,0% 25029 22087 0,0% --- --- --- --- --- --- 

BEN�N 411720 330190 0,3% 114552 94381 0,1% --- --- --- --- --- --- 

�RLANDA --- --- --- 810 648 0,0% --- --- --- --- --- --- 

N�JERYA 849622 536033 0,6% 787057 418217 0,5% --- --- --- --- --- --- 

BREZ�LYA 8100 6868 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

ENDONEZYA 20358 17166 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

G�NE 24480 19858 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

G�NE-B�SSA 25020 16463 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

GUYANA 15135 16686 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

�ZLANDA 20700 17759 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

MALD�V ADALARI 3132 2591 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

MAL� 9450 7774 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

S�ERRA LEONE 90720 72021 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



199

181 

Tablo 71. 340120100000 �nce Parça, Pul, Granül/Toz Halinde Olan Sabunlar (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

200 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 6908786 3978378 100,0% 6778218 3988041 100,0% 9668154 5984512 100,0% 22633870 11967913 100,0% 

MISIR 1901000 1008840 27,5% 150000 77350 2,2% --- --- --- 15227410 6276610 67,3% 

BULGAR�STAN 641590 337534 9,3% 1419250 784444 20,9% 2491770 1349186 25,8% 2709266 2016875 12,0% 

CEZAY�R 1828645 1000594 26,5% 1528840 738846 22,6% 871130 446276 9,0% 1500660 707803 6,6% 

UKRAYNA 293265 226859 4,2% 129500 130248 1,9% 1004800 650426 10,4% 1089940 993129 4,8% 

SIRB�STAN 315030 200217 4,6% 590800 388334 8,7% 590250 407264 6,1% 664745 611469 2,9% 

F�LD�� SAH�LLER� 112320 63007 1,6% 617760 343514 9,1% 992161 573570 10,3% 168480 118959 0,7% 

SENEGAL 18720 10432 0,3% 112800 66608 1,7% 133920 74927 1,4% 187200 128898 0,8% 

SUUD� ARAB�STAN 42700 42504 0,6% 6000 7552 0,1% 323000 362358 3,3% 166000 202042 0,7% 

KAMERUN 18720 10528 0,3% 41160 23771 0,6% 168480 97944 1,7% 131040 95215 0,6% 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- --- --- --- 7000 8898 0,1% 91000 121892 0,4% 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- 63300 67501 0,9% 108900 119180 1,1% 108900 134157 0,5% 

L�BYA --- --- --- 78000 48161 1,2% 368000 242071 3,8% 71868 55976 0,3% 

�TALYA 41500 21672 0,6% 346100 190929 5,1% 581550 335788 6,0% 22800 12793 0,1% 

A,B,D, --- --- --- 6300 6930 0,1% 1500 1815 0,0% 20750 18698 0,1% 

FAS 23720 15304 0,3% 18720 11020 0,3% 37440 22633 0,4% 56160 54316 0,2% 

AVUSTRALYA 86850 70607 1,3% 205308 215777 3,0% 127422 113654 1,3% 117837 139680 0,5% 

FRANSA 62000 43595 0,9% 36200 25232 0,5% 19811 22288 0,2% 34200 25089 0,2% 

�SPANYA 114000 59566 1,7% 155000 86576 2,3% 21000 11399 0,2% 20500 19250 0,1% 

IRAK 2473 7338 0,0% 1100 1650 0,0% 10577 8719 0,1% 13207 29819 0,1% 

ÇEK CUMHUR�YET� 63625 44475 0,9% 84900 52229 1,3% 198000 211302 2,0% 10000 7751 0,0% 

KUZEY KIBRIS 22456 15096 0,3% 8888 8253 0,1% 16743 12501 0,2% 11692 13384 0,1% 

ANGOLA --- --- --- 27908 16984 0,4% 4080 1745 0,0% 3600 1860 0,0% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 1100 770 0,0% 3000 4042 0,0% 

ÖZBEK�STAN --- --- --- 200 460 0,0% 30296 18248 0,3% 496 1138 0,0% 

JAPONYA --- --- --- --- --- --- 658 5246 0,0% 12119 13635 0,1% 

LETONYA --- --- --- --- --- --- 192 205 0,0% 384 411 0,0% 

S�NGAPUR --- --- --- --- --- --- --- --- --- 3739 5916 0,0% 

�RLANDA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 46 542 0,0% 

ALMANYA 2500 2173 0,0% 988 891 0,0% 1676 6563 0,0% 35 353 0,0% 

LÜBNAN --- --- --- --- --- --- 250 3666 0,0% --- --- --- 

MALEZYA --- --- --- --- --- --- 1708 6823 0,0% 9533 6978 0,0% 

TÜRKMEN�STAN 121480 74238 1,8% 1400 630 0,0% 336 650 0,0% --- --- --- 

POLONYA 85000 45306 1,2% 157350 100287 2,3% 1500 2307 0,0% --- --- --- 


182 

BREZ�LYA --- --- --- --- --- --- 8000 9440 0,1% --- --- --- 

C�BUT� --- --- --- --- --- --- 17820 16394 0,2% --- --- --- 

�NG�LTERE --- --- --- 1000 1130 0,0% 2600 2376 0,0% --- --- --- 

MAKEDONYA 340064 208200 4,9% 243084 156107 3,6% 202005 140707 2,1% 40000 36200 0,2% 

ROMANYA 453736 250033 6,6% 496665 272782 7,3% 242000 148978 2,5% --- --- --- 



AZERBAYCAN 22668 18510 0,3% 22002 12781 0,3% 20675 12259 0,2% 21020 16568 0,1% 

GÜRC�STAN 51780 50437 0,7% 32236 33652 0,5% 3000 1740 0,0% --- --- --- 

BOSNA HERSEK --- --- --- --- --- --- 20000 11400 0,2% --- --- --- 

ÜRDÜN --- --- --- --- --- --- 983625 490314 10,2% --- --- --- 

�RAN --- --- --- 300 210 0,0% 4150 1780 0,0% 700 496 0,0% 

KONGO --- --- --- 12214 4374 0,2% 6541 2694 0,1% 18720 16017 0,1% 

�SRA�L --- --- --- 2027 11746 0,0% --- --- --- 18720 16074 0,1% 

TAC�K�STAN --- --- --- 510 314 0,0% --- --- --- --- --- --- 

TUNUS --- --- --- 1664 939 0,0% --- --- --- --- --- --- 

KANADA --- --- --- 290 162 0,0% --- --- --- --- --- --- 

BEYAZ RUSYA 112320 58385 1,6% 131040 72011 1,9% --- --- --- --- --- --- 

ARNAVUTLUK --- --- --- 810 435 0,0% --- --- --- --- --- --- 

KIRGIZ�STAN --- --- --- 3266 769 0,0% --- --- --- 500 625 0,0% 

BELÇ�KA 2200 2031 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

HOLLANDA 64800 33696 0,9% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

�SVEÇ 864 751 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

MALTA 790 634 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

MO�OL�STAN 192 175 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



201

183 

Tablo 72. 340120901000 Arap Sabunu vb. Yumu�ak Sabunlar (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

202 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 427873 336500 100,0% 130159 93754 100,0% 146205 95210 100,0% 238745 181814 100,0% 

MAKEDONYA 2000 1440 0,5% 8000 4470 6,1% 7008 4651 4,8% 125680 98116 52,6% 

TAC�K�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 8000 4654 3,4% 

IRAK 192679 176759 45,0% 2618 1709 2,0% 827 1770 0,6% 9353 6503 3,9% 

KUZEY KIBRIS 8318 7031 1,9% 24130 16155 18,5% 7037 7869 4,8% 13615 13235 5,7% 


SUR�YE 350 510 0,1% --- --- --- --- --- --- 4608 1872 1,9% 

AZERBAYCAN 240 124 0,1% 2125 942 1,6% 5309 3434 3,6% 4907 2906 2,1% 

AVUSTRALYA 300 366 0,1% --- --- --- --- --- --- 1500 1642 0,6% 

MOLDOVYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 965 508 0,4% 

KAZAK�STAN --- --- --- --- --- --- 5231 7637 3,6% 1036 1207 0,4% 

ROMANYA 282 334 0,1% 108 142 0,1% --- --- --- 725 1107 0,3% 

�NG�LTERE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 962 1795 0,4% 

S�NGAPUR --- --- --- --- --- --- --- --- --- 2360 2170 1,0% 

ÜRDÜN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 240 151 0,1% 

FRANSA --- --- --- 1200 1585 0,9% 1200 1711 0,8% --- --- --- 

ALMANYA 592 654 0,1% 2364 1906 1,8% 2600 3012 1,8% --- --- --- 

BOSNA HERSEK --- --- --- --- --- --- 462 535 0,3% --- --- --- 

KIRGIZ�STAN --- --- --- --- --- --- 208 220 0,1% --- --- --- 

ARNAVUTLUK 23000 11500 5,4% 29000 18100 22,3% 11130 10416 7,6% 29 216 0,0% 

UKRAYNA 16300 14691 3,8% --- --- --- 1000 850 0,7% --- --- --- 

SIRB�STAN 119725 81612 28,0% 10000 7105 7,7% 21000 15125 14,4% 21000 20044 8,8% 

TÜRKMEN�STAN --- --- --- --- --- --- 1954 1178 1,3% 2591 1473 1,1% 

YEMEN --- --- --- --- --- --- 23328 12817 16,0% --- --- --- 

L�BYA --- --- --- --- --- --- 361 195 0,2% 1600 835 0,7% 

BULGAR�STAN 9630 6015 2,3% 2030 1261 1,6% 6040 3106 4,1% --- --- --- 

SUUD� ARAB�STAN 4650 1800 1,1% 1600 1120 1,2% 3200 1200 2,2% 6400 2600 2,7% 

CEZAY�R --- --- --- 4500 1858 3,5% 23000 6126 15,7% --- --- --- 

C�BUT� --- --- --- 5640 7468 4,3% --- --- --- --- --- --- 

AVUSTURYA 40 117 0,0% 2400 2936 1,8% --- --- --- --- --- --- 

GÜRC�STAN 22621 18522 5,3% 21120 19001 16,2% --- --- --- --- --- --- 

ÖZBEK�STAN --- --- --- 784 461 0,6% --- --- --- --- --- --- 

SENEGAL 1520 1103 0,4% --- --- --- --- --- --- 462 586 0,2% 



184 

Tablo 73. 340120909011 S�v� Sabunlar (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 9666693 10658755 100,0% 10838233 12232613 100,0% 13612835 14612161 100,0% 17452339 17801711 100,0% 

A,B,D, 4487979 4222323 46,4% 4113844 3677320 38,0% 5725788 5116999 42,1% 8870011 7272351 50,8% 


�SRA�L 86205 90190 0,9% 371203 320390 3,4% 975529 550774 7,2% 734649 416724 4,2% 

UKRAYNA 147149 205523 1,5% 417975 652835 3,9% 540801 820195 4,0% 732207 1205370 4,2% 

�SPANYA 1943 6850 0,0% 71678 48668 0,7% 428858 284753 3,2% 474772 332219 2,7% 

POLONYA 351082 530948 3,6% 591750 756177 5,5% 529670 754897 3,9% 542374 717991 3,1% 

�NG�LTERE 121625 191441 1,3% 75177 121862 0,7% 125243 152881 0,9% 239070 172818 1,4% 

KAZAK�STAN 246767 531653 2,6% 201848 567063 1,9% 231144 516861 1,7% 270568 415453 1,6% 

VENEZÜELLA 108000 106302 1,1% 153481 153721 1,4% 139560 127232 1,0% 174996 160917 1,0% 

ROMANYA 161912 221569 1,7% 190421 255649 1,8% 189272 228784 1,4% 243530 308694 1,4% 

IRAK 197262 161917 2,0% 134587 109329 1,2% 123316 126245 0,9% 268663 242322 1,5% 

SIRB�STAN 149109 152722 1,5% 170592 172954 1,6% 113419 124072 0,8% 156739 173695 0,9% 

HIRVAT�STAN 148605 167937 1,5% 241945 275427 2,2% 231129 261015 1,7% 139346 149336 0,8% 

KUZEY KIBRIS 98682 87130 1,0% 119620 110568 1,1% 131901 155466 1,0% 180471 221136 1,0% 

HOLLANDA 121805 87522 1,3% 130369 95866 1,2% 31674 31281 0,2% 140625 122369 0,8% 

KANADA 295250 314557 3,1% 329766 394006 3,0% 450883 559124 3,3% 273832 344906 1,6% 

BOSNA HERSEK 43742 49993 0,5% 99461 92014 0,9% 130007 119986 1,0% 144691 136037 0,8% 

SLOVAK CUMHUR�YET� 1613 1703 0,0% --- --- --- 45011 54383 0,3% 134704 131235 0,8% 

MISIR 44851 32905 0,5% 93255 68878 0,9% 78825 61719 0,6% 195400 132357 1,1% 

BULGAR�STAN 107806 82021 1,1% 192181 143723 1,8% 96862 92574 0,7% 124231 110460 0,7% 

SUUD� ARAB�STAN 22274 25739 0,2% 62826 62549 0,6% 108643 112200 0,8% 140250 146999 0,8% 

AZERBAYCAN 82359 70566 0,9% 126856 183334 1,2% 101325 181376 0,7% 131885 286085 0,8% 

DAN�MARKA 52692 43651 0,5% 80156 65584 0,7% 85279 75356 0,6% 57041 50472 0,3% 

SLOVENYA 85461 97385 0,9% 118672 148454 1,1% 73493 80379 0,5% 56579 65419 0,3% 

ÜRDÜN 54947 40711 0,6% 65441 85465 0,6% 49146 40962 0,4% 39789 40199 0,2% 

MAKEDONYA 82352 68513 0,9% 72892 60667 0,7% 76682 59823 0,6% 59704 56192 0,3% 

GANA 690 660 0,0% 600 471 0,0% --- --- --- 27722 29711 0,2% 

GÜRC�STAN 26773 29128 0,3% 48130 102138 0,4% 55524 110890 0,4% 97050 210300 0,6% 

CEZAY�R 99863 120223 1,0% 34070 35808 0,3% 86290 82042 0,6% 56640 87397 0,3% 

L�BYA 10093 7108 0,1% 2585 8331 0,0% 14545 11995 0,1% 41161 58055 0,2% 

ALMANYA 92834 100800 1,0% 38873 47727 0,4% 61605 85389 0,5% 65999 88787 0,4% 

KONGO 1710 2124 0,0% 13524 23652 0,1% 12250 11407 0,1% 33550 38090 0,2% 

�RLANDA 688 1520 0,0% --- --- --- 16800 11784 0,1% 19330 16659 0,1% 


203

185 

204 


ÖZBEK�STAN 203486 344770 2,1% 86800 156016 0,8% 20101 49100 0,1% 37553 84203 0,2% 

YUNAN�STAN 638 796 0,0% 4020 3853 0,0% 3870 12546 0,0% 32399 28134 0,2% 

LÜBNAN 57205 44746 0,6% 104609 88725 1,0% 35614 32512 0,3% 58651 61160 0,3% 

YEMEN 8854 8101 0,1% 6764 6942 0,1% 14660 13989 0,1% 25717 20399 0,1% 

MALTA --- --- --- --- --- --- 7320 5224 0,1% 15057 10959 0,1% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 59187 67921 0,6% 28097 33239 0,3% 39629 46915 0,3% 21325 23331 0,1% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 20678 21801 0,2% 36219 28458 0,2% 

MOLDOVYA 9690 8183 0,1% 15203 12438 0,1% 5160 3721 0,0% 28374 23206 0,2% 

AVUSTRALYA 9163 13590 0,1% 22648 21999 0,2% 24212 26535 0,2% 23929 30094 0,1% 

TÜRKMEN�STAN 54172 55897 0,6% 30937 46079 0,3% 53513 48000 0,4% 17456 28470 0,1% 

BARBADOS 15063 19078 0,2% 15811 21080 0,1% 11005 13038 0,1% 15405 17111 0,1% 

TR�N�DAD VE TABOGO 14694 11639 0,2% 14144 17487 0,1% 18985 21332 0,1% --- --- --- 

BEYAZ RUSYA 3579 11238 0,0% 9440 34331 0,1% 15867 59718 0,1% 17746 67790 0,1% 

TAC�K�STAN 9671 13097 0,1% 4132 4118 0,0% 1876 6513 0,0% 16195 25193 0,1% 

KUVEYT 35002 29825 0,4% 14465 10635 0,1% 10620 11816 0,1% 36170 20078 0,2% 

BRUNE� 8740 9083 0,1% 9730 10539 0,1% 14800 15078 0,1% 6360 5881 0,0% 

L�TVANYA 2240 2243 0,0% 8312 7726 0,1% 11776 9689 0,1% 6423 6117 0,0% 

BAHREYN 14650 21606 0,2% 6276 8946 0,1% 19173 20877 0,1% 6280 9218 0,0% 

MO�OL�STAN 15671 30588 0,2% 9315 17860 0,1% 27811 42267 0,2% 13491 35618 0,1% 

AVUSTURYA 2052 1217 0,0% 7363 6874 0,1% 14668 21908 0,1% 11724 14784 0,1% 

ÇEK CUMHUR�YET� 62915 80891 0,7% 122521 151442 1,1% 11675 13852 0,1% 14222 16833 0,1% 

SUR�YE 1600 526 0,0% 8543 27783 0,1% --- --- --- 31486 29759 0,2% 

�SVEÇ 3960 3889 0,0% 1800 1796 0,0% 3720 3544 0,0% 4800 4128 0,0% 

ARNAVUTLUK 32950 31255 0,3% 5090 5916 0,0% 8570 10160 0,1% 45039 46409 0,3% 

UGANDA 5558 7661 0,1% 4862 6596 0,0% 11206 14939 0,1% 9812 14968 0,1% 

PAK�STAN 1125 1376 0,0% 240 192 0,0% 11194 3517 0,1% 10200 9444 0,1% 

F�LD�� SAH�LLER� --- --- --- --- --- --- 3920 2323 0,0% 4600 2737 0,0% 

KATAR 7500 8085 0,1% 12675 14139 0,1% 14550 15561 0,1% 11324 12543 0,1% 

KIRGIZ�STAN 7750 11559 0,1% 16514 27042 0,2% 6976 20802 0,1% 11631 33223 0,1% 

ANGOLA 50825 51662 0,5% 15517 13050 0,1% 8578 8885 0,1% 14622 13782 0,1% 

SUR�NAM 2321 2864 0,0% 3110 4183 0,0% 6889 9701 0,1% --- --- --- 

EKVATOR G�NE --- --- --- --- --- --- 1890 1912 0,0% --- --- --- 

MOZAMB�K --- --- --- --- --- --- 2900 2262 0,0% --- --- --- 

MALD�V ADALARI 5600 5751 0,1% 6020 4917 0,1% 4200 3941 0,0% 8260 8874 0,0% 

ET�YOPYA 2213 3421 0,0% 6660 5891 0,1% 500 526 0,0% 8214 8442 0,0% 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 7752 9451 0,0% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 8377 9306 0,1% --- --- --- 

FAS 50363 35547 0,5% 37327 27940 0,3% 27498 21410 0,2% 59546 43124 0,3% 


186 


TUNUS --- --- --- 2460 2637 0,0% 5200 5225 0,0% 4500 4559 0,0% 

L�BERYA --- --- --- 150 157 0,0% 1679 1871 0,0% 4953 4617 0,0% 

FRANSA 4570 5646 0,0% 23319 40347 0,2% --- --- --- --- --- --- 

V�ETNAM --- --- --- --- --- --- 729 604 0,0% --- --- --- 

PAPUA YEN� G�NE 600 638 0,0% 810 920 0,0% 525 617 0,0% --- --- --- 

SUDAN 1026 663 0,0% 3949 7280 0,0% 876 1320 0,0% --- --- --- 

MACAR�STAN 239228 297087 2,5% 292217 363402 2,7% 225720 241453 1,7% 10959 12121 0,1% 

TANZANYA 95 132 0,0% --- --- --- 1680 1468 0,0% 39943 30045 0,2% 

PANAMA 2032 3431 0,0% 138 167 0,0% 4797 3872 0,0% --- --- --- 

CAPE VERDE 498 776 0,0% 768 1159 0,0% 2620 2486 0,0% --- --- --- 

KAMERUN 1295 2108 0,0% 3318 3250 0,0% 1800 1889 0,0% --- --- --- 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- 69293 105674 0,6% --- --- --- --- --- --- 

ST,LUC�A 1905 2905 0,0% --- --- --- 984 1594 0,0% --- --- --- 

�RAN 8982 12104 0,1% 2070 1199 0,0% 4200 2362 0,0% 7062 8176 0,0% 

�SV�ÇRE 3000 3699 0,0% 5520 5338 0,1% --- --- --- --- --- --- 

AFGAN�STAN 8024 6514 0,1% 15000 6410 0,1% 1281 2549 0,0% --- --- --- 

ESTONYA --- --- --- 489 611 0,0% --- --- --- --- --- --- 

NORVEÇ 994 1412 0,0% 16194 15108 0,1% 75920 67591 0,6% 28610 24780 0,2% 

TAYVAN --- --- --- --- --- --- 5355 6908 0,0% --- --- --- 

JAMA�KA 3870 6736 0,0% --- --- --- 1494 2373 0,0% --- --- --- 

BELÇ�KA 49976 40450 0,5% 4074 4871 0,0% 2013 3108 0,0% --- --- --- 

H�ND�STAN 37798 53834 0,4% 47038 71379 0,4% 92122 136246 0,7% 17781 24125 0,1% 

G�NE 4790 2694 0,0% 4090 4279 0,0% 1105 1521 0,0% --- --- --- 

GAMB�YA --- --- --- --- --- --- 757 941 0,0% --- --- --- 

BREZ�LYA 12936 13867 0,1% 10500 12249 0,1% 10500 11273 0,1% --- --- --- 

GABON --- --- --- 2461 2055 0,0% 288 293 0,0% --- --- --- 

TOGO --- --- --- --- --- --- 600 530 0,0% --- --- --- 

N�JERYA --- --- --- 7357 8467 0,1% 44919 38923 0,3% 12792 7872 0,1% 

SENEGAL 667 746 0,0% 4025 4280 0,0% 18117 13674 0,1% --- --- --- 

EKVATOR --- --- --- --- --- --- 6708 4830 0,0% --- --- --- 

HONG-KONG 2202 7560 0,0% 1699 6914 0,0% --- --- --- --- --- --- 

S�NGAPUR --- --- --- 1722 1627 0,0% --- --- --- --- --- --- 

F�L�ST�N --- --- --- 1255 1132 0,0% --- --- --- --- --- --- 

V�RJ�N ADALARI --- --- --- 3096 2770 0,0% --- --- --- --- --- --- 

LETONYA 12380 11479 0,1% 12961 9951 0,1% --- --- --- --- --- --- 

DOM�N�KA 1376 1638 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

PORTEK�Z 1118 1410 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



205

187 

Tablo 74. 340120909019 Di�er Sabunlar (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

206 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 37011155 31990618 100,0% 23912480 20813243 100,0% 31121391 26845539 100,0% 23857743 24121287 100,0% 

IRAK 11798164 9948046 31,9% 6894797 5505203 28,8% 15190958 12327537 48,8% 7312347 6925570 30,6% 

MISIR 761067 611395 2,1% 572968 432948 2,4% 744453 676392 2,4% 2762767 2751517 11,6% 

AFGAN�STAN 629095 516180 1,7% 340068 331908 1,4% 541884 471957 1,7% 872740 798365 3,7% 

L�BYA 611103 527939 1,7% 283474 259717 1,2% 778467 687963 2,5% 1232625 1283912 5,2% 

ROMANYA 1248313 1080184 3,4% 1093087 946759 4,6% 950339 829602 3,1% 879296 843231 3,7% 

POLONYA 1259863 1091741 3,4% 1183194 970809 4,9% 937874 744929 3,0% 941443 882143 3,9% 

SIRB�STAN 1056506 954476 2,9% 832283 722820 3,5% 680408 605023 2,2% 613220 610911 2,6% 

AZERBAYCAN 2004321 1770627 5,4% 1551909 1457069 6,5% 1323403 1255516 4,3% 877299 920713 3,7% 

TÜRKMEN�STAN 903732 738834 2,4% 861324 755628 3,6% 883746 730137 2,8% 771108 746538 3,2% 

BULGAR�STAN 996632 724559 2,7% 500002 364154 2,1% 548772 411392 1,8% 739461 628389 3,1% 

GÜRC�STAN 691877 593185 1,9% 727813 671691 3,0% 514303 491788 1,7% 716177 846862 3,0% 

HA�T� 407001 280176 1,1% 474134 355742 2,0% 212649 185103 0,7% 417819 457204 1,8% 

GANA 315872 257073 0,9% 261391 196173 1,1% 308909 236569 1,0% 505899 563847 2,1% 

SENEGAL 392025 313479 1,1% 389293 318984 1,6% 327459 272235 1,1% 223190 195826 0,9% 

�SPANYA 81586 92696 0,2% 175814 200218 0,7% 294015 270630 0,9% 200160 208092 0,8% 

ARNAVUTLUK 503281 390698 1,4% 379679 318985 1,6% 399824 354056 1,3% 349388 334736 1,5% 

�SRA�L 846491 844074 2,3% 259924 243949 1,1% 158248 147901 0,5% 166091 157123 0,7% 

KAZAK�STAN 574844 548769 1,6% 428521 404095 1,8% 360348 309300 1,2% 199936 198479 0,8% 

DAN�MARKA 2709 3275 0,0% 1772 2584 0,0% 22464 49245 0,1% 378070 286613 1,6% 

FRANSA 147861 144844 0,4% 49007 65990 0,2% 138411 142912 0,4% 106538 118023 0,4% 

UKRAYNA 45091 44256 0,1% 15563 15841 0,1% 10325 13314 0,0% 402200 388775 1,7% 



MACAR�STAN 149676 124240 0,4% 104492 82472 0,4% 114052 87032 0,4% 212952 224561 0,9% 

ÇEK CUMHUR�YET� 230453 206965 0,6% 187252 159751 0,8% 261287 216780 0,8% 111980 116453 0,5% 

A,B,D, 104527 130307 0,3% 26863 48948 0,1% 85936 97660 0,3% 90741 130228 0,4% 

�RAN 122627 111213 0,3% 91126 84941 0,4% 218307 197003 0,7% 103465 107074 0,4% 

S�ERRA LEONE 111011 92744 0,3% 24840 19824 0,1% 24300 20093 0,1% 70008 70459 0,3% 

TAC�K�STAN 432231 364729 1,2% 266655 233098 1,1% 194663 178743 0,6% 47062 44351 0,2% 

KAMERUN 247301 183067 0,7% 284745 239551 1,2% 399018 336311 1,3% 132450 127010 0,6% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 141562 125026 0,5% 121842 122334 0,5% 

LETONYA 60118 51753 0,2% 26533 24269 0,1% 41508 34249 0,1% 54186 42837 0,2% 

ESTONYA --- --- --- --- --- --- 29070 25559 0,1% 38022 31395 0,2% 


188 


BOSNA HERSEK 404339 364835 1,1% 328764 287030 1,4% 192730 191493 0,6% 98922 111978 0,4% 

CEZAY�R 595490 520634 1,6% 121196 113764 0,5% 280392 236476 0,9% 37053 40616 0,2% 

LÜBNAN 81899 76947 0,2% 61890 50927 0,3% 23869 18113 0,1% 39325 34715 0,2% 

MAKEDONYA 244754 212191 0,7% 227945 184132 1,0% 208752 189846 0,7% 147152 156849 0,6% 

AVUSTURYA 11747 17306 0,0% 1856 4115 0,0% 6524 17112 0,0% 26936 52559 0,1% 

KIRGIZ�STAN 482386 405384 1,3% 101521 90997 0,4% 159814 136922 0,5% 20850 17530 0,1% 

ALMANYA 46967 79333 0,1% 82384 111059 0,3% 80558 155153 0,3% 40182 114527 0,2% 

PAK�STAN 679987 548270 1,8% 510328 406023 2,1% 291507 257922 0,9% 97774 83313 0,4% 

SUR�YE --- --- --- 4468 2173 0,0% --- --- --- 22276 25134 0,1% 

AVUSTRALYA 18496 27905 0,0% 22859 28835 0,1% 35788 33491 0,1% 19311 26405 0,1% 

L�TVANYA 108524 76531 0,3% 111248 86689 0,5% 55697 50489 0,2% 22847 25114 0,1% 

TANZANYA --- --- --- --- --- --- 42140 37605 0,1% 56005 54160 0,2% 

KUZEY KIBRIS 113429 259917 0,3% 25100 41110 0,1% 88739 60712 0,3% 54151 79271 0,2% 

YEMEN --- --- --- 23124 17665 0,1% 25253 20350 0,1% 13194 11278 0,1% 

EKVATOR G�NE --- --- --- 47280 29314 0,2% --- --- --- 12572 15773 0,1% 

ÜRDÜN 84963 81515 0,2% 54515 53652 0,2% 37710 30767 0,1% 39861 45217 0,2% 

�SVEÇ 11656 16015 0,0% 5319 12961 0,0% 23610 32904 0,1% 31135 48388 0,1% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- 18034 18067 0,1% 11824 13345 0,0% 

�NG�LTERE 27944 32607 0,1% 7971 13321 0,0% 6595 14020 0,0% 9599 26023 0,0% 

YUNAN�STAN 13659 57134 0,0% 42188 69183 0,2% 9511 35063 0,0% 10655 46444 0,0% 

HOLLANDA 44560 35070 0,1% 621 4720 0,0% 7303 17986 0,0% 8182 16810 0,0% 

KATAR --- --- --- --- --- --- 1931 8108 0,0% 3585 9903 0,0% 

HIRVAT�STAN 35534 32395 0,1% 14142 11200 0,1% 18022 16187 0,1% 9495 10627 0,0% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 263160 216512 0,7% 20348 24812 0,1% 11917 41440 0,0% 7085 37206 0,0% 

MOLDOVYA 127602 86110 0,3% 66218 48862 0,3% 18250 4895 0,1% 67591 67886 0,3% 

TUNUS --- --- --- --- --- --- 1800 2254 0,0% 2700 3324 0,0% 

JAPONYA 50166 79533 0,1% 2772 17438 0,0% 6816 43722 0,0% 5998 44109 0,0% 

TR�N�DAD VE TABOGO 5573 4765 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

KANADA 15480 12120 0,0% 1472 5184 0,0% 9092 47232 0,0% 4166 13588 0,0% 

ÖZBEK�STAN 421700 479442 1,1% 180898 180054 0,8% 176812 136367 0,6% 43913 55308 0,2% 

SUUD� ARAB 47134 75958 0,1% 105307 148054 0,4% 38790 72364 0,1% --- --- --- 

�SV�ÇRE 1142 3058 0,0% 9929 14878 0,0% 2168 11197 0,0% --- --- --- 

MO�OL�STAN --- --- --- --- --- --- 144 202 0,0% --- --- --- 

BELÇ�KA 15895 19059 0,0% 14154 16911 0,1% 4646 6877 0,0% 2289 3792 0,0% 

KENYA --- --- --- --- --- --- 144 200 0,0% --- --- --- 

GÜNEY AFR�KA 38757 37328 0,1% 25008 27444 0,1% 24588 26756 0,1% 17630 18871 0,1% 

NORVEÇ 4980 7988 0,0% --- --- --- 1068 1687 0,0% --- --- --- 

SLOVENYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- 


207

189 

208 


�TALYA 14087 41477 0,0% 140 143 0,0% 42124 41964 0,1% --- --- --- 

C�BUT� 19200 9600 0,1% 3240 2970 0,0% 28 293 0,0% --- --- --- 

MALEZYA --- --- --- --- --- --- 763 6178 0,0% --- --- --- 

TAYVAN 700 3870 0,0% --- --- --- 1014 6473 0,0% --- --- --- 

BAHREYN 5599 20515 0,0% 1380 1760 0,0% 96 336 0,0% --- --- --- 

KUVEYT 57841 45943 0,2% 23166 20404 0,1% 1703 5564 0,0% 17861 21241 0,1% 

�RLANDA --- --- --- --- --- --- 4536 11858 0,0% --- --- --- 

Ç�N HALK CUMHUR�YET� 23550 25396 0,1% 49822 52502 0,2% 28479 44329 0,1% 1976 8765 0,0% 

F�J� --- --- --- 19038 17851 0,1% 55488 74851 0,2% --- --- --- 

EKVATOR --- --- --- --- --- --- 1620 2087 0,0% --- --- --- 

KONGO 62605 53169 0,2% 13549 13148 0,1% 2095 2374 0,0% --- --- --- 

PORTEK�Z --- --- --- --- --- --- 19440 21606 0,1% --- --- --- 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 1080 1100 0,0% --- --- --- 

SUDAN 14393 14064 0,0% 27051 21152 0,1% 19443 18554 0,1% 1634 11651 0,0% 

ANGOLA 334209 270486 0,9% 153116 121235 0,6% 100516 85126 0,3% --- --- --- 

PANAMA 13092 10761 0,0% 24793 19842 0,1% 48685 40959 0,2% --- --- --- 

TOGO 644201 403891 1,7% 212450 133366 0,9% 95298 79069 0,3% 16755 19238 0,1% 

FAS 463320 382171 1,3% 164025 147328 0,7% 180781 147951 0,6% 63519 58333 0,3% 

NEPAL 14709 14766 0,0% --- --- --- 39960 31928 0,1% --- --- --- 

BEN�N 319937 254594 0,9% 136392 113722 0,6% 134880 107487 0,4% --- --- --- 

N�JER 434557 355576 1,2% 98280 84080 0,4% 74107 58941 0,2% --- --- --- 

H�ND�STAN --- --- --- 13818 13541 0,1% 20340 16154 0,1% --- --- --- 

L�BERYA 184988 141772 0,5% --- --- --- 48384 38136 0,2% --- --- --- 

VENEZÜELLA 124038 126352 0,3% --- --- --- 131736 101839 0,4% 183726 212613 0,8% 

GAMB�YA 125408 96417 0,3% 62934 45852 0,3% 48384 37338 0,2% --- --- --- 

MOR�TANYA --- --- --- --- --- --- 1008 766 0,0% 21908 15096 0,1% 

G�NE 404818 276114 1,1% 98004 65472 0,4% 67513 48797 0,2% --- --- --- 

CAPE VERDE --- --- --- 11016 10342 0,0% 18519 13295 0,1% --- --- --- 

GABON 36903 26293 0,1% 9984 11591 0,0% 16350 11584 0,1% 15900 17469 0,1% 

GÜNEY KORE 453 2895 0,0% 762 9950 0,0% --- --- --- 1728 8912 0,0% 

HONG-KONG 30 300 0,0% 100 733 0,0% --- --- --- --- --- --- 

YEN� ZELANDA --- --- --- 74 485 0,0% --- --- --- --- --- --- 

BURUND� --- --- --- 92 480 0,0% --- --- --- --- --- --- 

S�NGAPUR --- --- --- 12131 13751 0,1% --- --- --- --- --- --- 

HONDURAS --- --- --- 14736 15626 0,1% --- --- --- --- --- --- 

N�JERYA 277646 203754 0,8% 222928 206308 0,9% --- --- --- --- --- --- 

MALAV� --- --- --- 1000 900 0,0% --- --- --- --- --- --- 

F�LD�� SAH�LLER� 92810 83320 0,3% 130927 105047 0,5% --- --- --- --- --- --- 


190 

190 

190 

BURK�NA FASO --- --- --- 23940 18706 0,1% --- --- --- --- --- --- 

BURK�NA FASO --- --- --- 23940 18706 0,1% --- --- --- --- --- --- 

ÇAD 11892 9016 0,0% 24792 18334 0,1% --- --- --- --- --- --- 

ÇAD 11892 9016 0,0% 24792 18334 0,1% --- --- --- --- --- --- 

BURK�NA 

ORTA 

FASO 

AFR�KA 

--- 

27508 

--- 

21400 

--- 

0,1% 

23940 

15315 

18706 

10932 0,1% 

0,1% 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

ORTA AFR�KA 27508 21400 0,1% 15315 10932 0,1% --- --- --- --- --- --- 

ÇAD 

BARBADOS 

11892 

16848 

9016 

15847 

0,0% 

0,0% 

24792 

--- 

18334 

--- 

0,1% 

--- --- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

BARBADOS 16848 15847 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

ORTA AFR�KA 

ET�YOPYA 

27508 

328782 

21400 

209987 

0,1% 

0,9% 

15315 

--- 

10932 

--- 

0,1% 

--- --- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

ET�YOPYA 328782 209987 0,9% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

BARBADOS 

F�L�ST�N 

16848 

51840 

15847 

44656 

0,0% 

0,1% 

--- 

--- 

--- 

--- --- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

F�L�ST�N 51840 44656 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

ET�YOPYA 

F�NLAND�YA 

328782 

639 

209987 

863 

0,9% 

0,0% 

--- 

--- 

--- 

--- --- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

F�NLAND�YA 639 863 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

F�L�ST�N 

MADAGASKAR 

51840 

23640 

44656 

13002 

0,1% 

0,1% 

--- 

--- 

--- 

--- --- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

MADAGASKAR 23640 13002 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

F�NLAND�YA 

SUR�NAM 

639 

23766 

863 

18751 

0,0% 

0,1% 

--- 

--- 

--- 

--- --- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

--- 

SUR�NAM 23766 18751 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

MADAGASKAR 23640 13002 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 


SUR�NAM Kaynak: Türkiye �statistik 23766 Kurumu 18751 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



Tablo 75. Tablo 340130000000 75. 340130000000 Cilt Y�kamak Cilt Y�kamak için için S�v�/Krem; S�v�/Krem; Yüzey Yüzey Aktif Aktif Organik Ürünler (Perakende) (Perakende) (KG) (KG) Ülkeler Ülkeler Baz�nda Baz�nda �hracat �hracat (2004 (2004 – 2007) – 2007) 

Tablo 75. 340130000000 Cilt Y�kamak için S�v�/Krem; 2004 Yüzey Aktif Organik 2005 Ürünler (Perakende) 2006 (KG) Ülkeler 2007 Baz�nda �hracat (2004 – 2007) 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 1149557 1828132 100,0% 1273537 1779466 100,0% 2117746 2111580 100,0% 1950768 2225693 100,0% 

�SRA�L 798 2087 0,1% 3696 5127 0,3% 247991 164925 11,7% 147229 121321 7,5% 

�NG�LTERE 12903 12359 1,1% 63478 61255 5,0% 512937 374765 24,2% 240933 201134 12,4% 

SIRB�STAN 2558 6391 0,2% 24302 24239 1,9% 72336 51847 3,4% 122621 100395 6,3% 

ROMANYA 29401 35712 2,6% 20350 16443 1,6% 63099 54808 3,0% 124188 150572 6,4% 

KAZAK�STAN 11969 19288 1,0% 63957 157828 5,0% 14980 20357 0,7% 44295 51811 2,3% 

CEZAY�R 9800 8525 0,9% 38610 32694 3,0% 115250 82586 5,4% 139802 169458 7,2% 

ALMANYA 2345 9847 0,2% 20878 22318 1,6% 74603 236571 3,5% 50096 175931 2,6% 

H�ND�STAN 1260 1229 0,1% 2907 3517 0,2% 17982 20452 0,8% 51761 51973 2,7% 

FAS --- --- --- 53929 44012 4,2% 108089 77613 5,1% 69294 38725 3,6% 

HIRVAT�STAN 22568 21976 2,0% 14284 11305 1,1% 32571 47452 1,5% 36220 43076 1,9% 

BULGAR�STAN 3811 3844 0,3% 8857 10677 0,7% 10526 18148 0,5% 30847 37271 1,6% 

BOSNA HERSEK 41140 31053 3,6% 32560 27118 2,6% 31794 31633 1,5% 33566 29092 1,7% 

SUUD� ARAB�STAN 10386 8456 0,9% 11385 19866 0,9% 127552 272872 6,0% 70710 133712 3,6% 

V�ETNAM --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

LETONYA 575 1646 0,1% 2487 4562 0,2% 11860 6848 0,6% 13200 8922 0,7% 

MOLDOVYA 69880 52578 6,1% 40350 33110 3,2% 777 1011 0,0% 59048 50576 3,0% 

MO�OL�STAN 600 309 0,1% 6660 5105 0,5% 20079 16360 0,9% 35725 32814 1,8% 

ARNAVUTLUK 6860 5080 0,6% 7560 5414 0,6% 22630 20654 1,1% 21122 15523 1,1% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 4400 3184 0,2% 13206 11011 0,7% 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

USA($) % (KG) 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 1149557 1828132 100,0% 1273537 1779466 100,0% 2117746 2111580 100,0% 1950768 2225693 100,0% 

�SRA�L 798 2087 0,1% 3696 5127 0,3% 247991 164925 11,7% 147229 121321 7,5% 

�NG�LTERE 12903 12359 1,1% 63478 61255 5,0% 512937 374765 24,2% 240933 201134 12,4% 

SIRB�STAN 2558 6391 0,2% 24302 24239 1,9% 72336 51847 3,4% 122621 100395 6,3% 

ROMANYA 29401 35712 2,6% 20350 16443 1,6% 63099 54808 3,0% 124188 150572 6,4% 

KAZAK�STAN 11969 19288 1,0% 63957 157828 5,0% 14980 20357 0,7% 44295 51811 2,3% 

CEZAY�R 9800 8525 0,9% 38610 32694 3,0% 115250 82586 5,4% 139802 169458 7,2% 

ALMANYA 2345 9847 0,2% 20878 22318 1,6% 74603 236571 3,5% 50096 175931 2,6% 

H�ND�STAN 1260 1229 0,1% 2907 3517 0,2% 17982 20452 0,8% 51761 51973 2,7% 

FAS --- --- --- 53929 44012 4,2% 108089 77613 5,1% 69294 38725 3,6% 

HIRVAT�STAN 22568 21976 2,0% 14284 11305 1,1% 32571 47452 1,5% 36220 43076 1,9% 

BULGAR�STAN 3811 3844 0,3% 8857 10677 0,7% 10526 18148 0,5% 30847 37271 1,6% 

BOSNA HERSEK 41140 31053 3,6% 32560 27118 2,6% 31794 31633 1,5% 33566 29092 1,7% 

SUUD� ARAB�STAN 10386 8456 0,9% 11385 19866 0,9% 127552 272872 6,0% 70710 133712 3,6% 

V�ETNAM --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

LETONYA 575 1646 0,1% 2487 4562 0,2% 11860 6848 0,6% 13200 8922 0,7% 

MOLDOVYA 69880 52578 6,1% 40350 33110 3,2% 777 1011 0,0% 59048 50576 3,0% 

MO�OL�STAN 600 309 0,1% 6660 5105 0,5% 20079 16360 0,9% 35725 32814 1,8% 

ARNAVUTLUK 6860 5080 0,6% 7560 5414 0,6% 22630 20654 1,1% 21122 15523 1,1% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 4400 3184 0,2% 13206 11011 0,7% 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 1149557 1828132 100,0% 1273537 1779466 100,0% 2117746 2111580 100,0% 1950768 2225693 100,0% 

�SRA�L 798 2087 0,1% 3696 5127 0,3% 247991 164925 11,7% 147229 121321 7,5% 

�NG�LTERE 12903 12359 1,1% 63478 61255 5,0% 512937 374765 24,2% 240933 201134 12,4% 

SIRB�STAN 2558 6391 0,2% 24302 24239 1,9% 72336 51847 3,4% 122621 100395 6,3% 

ROMANYA 29401 35712 2,6% 20350 16443 1,6% 63099 54808 3,0% 124188 150572 6,4% 

KAZAK�STAN 11969 19288 1,0% 63957 157828 5,0% 14980 20357 0,7% 44295 51811 2,3% 

CEZAY�R 9800 8525 0,9% 38610 32694 3,0% 115250 82586 5,4% 139802 169458 7,2% 

ALMANYA 2345 9847 0,2% 20878 22318 1,6% 74603 236571 3,5% 50096 175931 2,6% 

H�ND�STAN 1260 1229 0,1% 2907 3517 0,2% 17982 20452 0,8% 51761 51973 2,7% 

FAS --- --- --- 53929 44012 4,2% 108089 77613 5,1% 69294 38725 3,6% 

HIRVAT�STAN 22568 21976 2,0% 14284 11305 1,1% 32571 47452 1,5% 36220 43076 1,9% 

BULGAR�STAN 3811 3844 0,3% 8857 10677 0,7% 10526 18148 0,5% 30847 37271 1,6% 

BOSNA HERSEK 41140 31053 3,6% 32560 27118 2,6% 31794 31633 1,5% 33566 29092 1,7% 

SUUD� ARAB�STAN 10386 8456 0,9% 11385 19866 0,9% 127552 272872 6,0% 70710 133712 3,6% 

V�ETNAM --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

LETONYA 575 1646 0,1% 2487 4562 0,2% 11860 6848 0,6% 13200 8922 0,7% 

MOLDOVYA 69880 52578 6,1% 40350 33110 3,2% 777 1011 0,0% 59048 50576 3,0% 

MO�OL�STAN 600 309 0,1% 6660 5105 0,5% 20079 16360 0,9% 35725 32814 1,8% 

ARNAVUTLUK 6860 5080 0,6% 7560 5414 0,6% 22630 20654 1,1% 21122 15523 1,1% 

KOSOVA --- --- --- --- --- --- 4400 3184 0,2% 13206 11011 0,7% 


209

191 

210 


MISIR 39336 26950 3,4% 14970 7997 1,2% 26856 11998 1,3% 29676 19302 1,5% 

MACAR�STAN --- --- --- 15273 11250 1,2% 548 1542 0,0% 7752 5505 0,4% 

KUZEY KIBRIS 98 353 0,0% 39739 34536 3,1% 28409 25679 1,3% 29289 34521 1,5% 

L�BYA 32320 33343 2,8% 1080 893 0,1% 7417 5978 0,4% 15940 17500 0,8% 

KARADA� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 6648 4750 0,3% 

UMMAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 19974 17186 1,0% 


B�RLE��K ARAP EM�R, 9192 10443 0,8% 15366 12018 1,2% 32012 28163 1,5% 10507 11933 0,5% 

FRANSA --- --- --- 3720 3916 0,3% 2543 13352 0,1% 5598 10886 0,3% 

GÜRC�STAN --- --- --- 6480 4704 0,5% 28959 27500 1,4% 35318 36379 1,8% 

BELÇ�KA 6000 4500 0,5% 17380 13710 1,4% 1500 2115 0,1% 4371 4376 0,2% 

YUNAN�STAN --- --- --- 270 351 0,0% 11555 15389 0,5% 9115 15918 0,5% 

LÜBNAN 2270 2757 0,2% 390 270 0,0% 2820 3102 0,1% 20894 21666 1,1% 

ET�YOPYA --- --- --- --- --- --- 4426 4450 0,2% 7128 11066 0,4% 

AZERBAYCAN 32360 25654 2,8% 3017 6913 0,2% 7377 13357 0,3% 15471 35519 0,8% 

KANADA 2400 1501 0,2% 7110 28865 0,6% 2465 10437 0,1% 13359 44843 0,7% 

GANA --- --- --- 10080 11429 0,8% 11826 15077 0,6% 49980 49207 2,6% 

POLONYA --- --- --- 5901 8714 0,5% 216 294 0,0% 5441 25358 0,3% 

ÜRDÜN 31230 19815 2,7% 13261 10451 1,0% 21756 26584 1,0% 12432 17668 0,6% 

TÜRKMEN�STAN 2010 1276 0,2% 5780 10078 0,5% 11222 10775 0,5% 7955 8750 0,4% 

N�JERYA 8589 15046 0,7% 14897 16380 1,2% 21042 19071 1,0% 25332 34781 1,3% 

KENYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 15720 19777 0,8% 

SUR�YE 2245 585 0,2% --- --- --- --- --- --- 2760 2374 0,1% 

F�NLAND�YA --- --- --- --- --- --- 3240 3279 0,2% 11088 12151 0,6% 

HOLLANDA 300 145 0,0% 117838 89325 9,3% 117591 99339 5,6% 68413 71330 3,5% 

�RAN 612 2465 0,1% 4222 8153 0,3% 2098 5949 0,1% 9038 22153 0,5% 

KUVEYT --- --- --- 7200 6768 0,6% 6540 6553 0,3% 3150 3060 0,2% 

PANAMA 11050 7956 1,0% 9000 7020 0,7% 15629 20245 0,7% 780 764 0,0% 

MALTA --- --- --- --- --- --- 1680 2524 0,1% 7887 7237 0,4% 

ESTONYA --- --- --- 62 206 0,0% 306 382 0,0% 1345 1682 0,1% 

SLOVENYA 218 262 0,0% 121 226 0,0% 1440 2593 0,1% 1254 2566 0,1% 

IRAK 64831 108459 5,6% 19471 48671 1,5% 40271 21737 1,9% 11516 11124 0,6% 

�SVEÇ --- --- --- --- --- --- 18228 15090 0,9% 24449 25850 1,3% 

MAL� --- --- --- --- --- --- 245 290 0,0% 306 367 0,0% 

BANGLADE� --- --- --- --- --- --- 2592 2455 0,1% 14750 14986 0,8% 

AVUSTRALYA 20784 19370 1,8% 14530 12532 1,1% 12800 11660 0,6% 240 858 0,0% 

YEMEN 139 250 0,0% --- --- --- 8760 7246 0,4% 1577 1685 0,1% 



192 


TAYVAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 39 233 0,0% 

KIRGIZ�STAN 1337 3433 0,1% 23591 28605 1,9% 302 1346 0,0% 8599 8983 0,4% 

ANGOLA --- --- --- --- --- --- 73 451 0,0% --- --- --- 

HONG-KONG --- --- --- --- --- --- 353 1713 0,0% --- --- --- 

UKRAYNA 62729 133014 5,5% 62047 251463 4,9% 3977 17371 0,2% --- --- --- 

SENEGAL 980 545 0,1% 210 120 0,0% 38 132 0,0% --- --- --- 

SUDAN --- --- --- --- --- --- 48 163 0,0% --- --- --- 

ÇEK CUMHUR�YET� 1014 2779 0,1% 774 3712 0,1% 108 323 0,0% --- --- --- 

TUNUS --- --- --- --- --- --- 5426 10383 0,3% 3134 4001 0,2% 

KATAR 2415 1890 0,2% --- --- --- 4992 6989 0,2% --- --- --- 

GABON --- --- --- 821 953 0,1% 168 218 0,0% --- --- --- 

L�TVANYA --- --- --- --- --- --- 7697 9848 0,4% --- --- --- 

PAK�STAN 1035 694 0,1% 850 905 0,1% 4584 5826 0,2% 1280 1038 0,1% 

KOSTAR�KA --- --- --- --- --- --- 3240 3775 0,2% 17508 20850 0,9% 

BAHAMA --- --- --- 390 613 0,0% 390 452 0,0% 734 880 0,0% 

AVUSTURYA --- --- --- 5760 5143 0,5% 9183 9412 0,4% --- --- --- 

�SV�ÇRE --- --- --- --- --- --- 4062 3684 0,2% --- --- --- 

TOGO --- --- --- --- --- --- 1260 1113 0,1% 576 510 0,0% 

DAN�MARKA --- --- --- 26730 17980 2,1% 31200 26104 1,5% 17200 35554 0,9% 

C�BUT� --- --- --- 240 216 0,0% 1200 994 0,1% --- --- --- 

A,B,D, 192845 134585 16,8% 186140 139854 14,6% 66000 53940 3,1% --- --- --- 

MAKEDONYA 127 300 0,0% 11993 10270 0,9% 6619 3941 0,3% 2745 2467 0,1% 

MOZAMB�K 10800 8389 0,9% --- --- --- 1034 600 0,0% --- --- --- 

ÖZBEK�STAN --- --- --- 2456 2950 0,2% 3229 1635 0,2% 2520 2730 0,1% 

TAC�K�STAN --- --- --- 170 802 0,0% --- --- --- 1327 2049 0,1% 

GÜNEY KORE --- --- --- 120 552 0,0% --- --- --- 28 155 0,0% 

ST,LUC�A --- --- --- 61 160 0,0% --- --- --- --- --- --- 

�SPANYA --- --- --- 284 456 0,0% --- --- --- --- --- --- 

EKVATOR --- --- --- 6000 4800 0,5% --- --- --- --- --- --- 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- 11760 9173 0,9% --- --- --- --- --- --- 

�TALYA --- --- --- 23570 16686 1,9% --- --- --- --- --- --- 

ORTA AFR�KA --- --- --- 204 132 0,0% --- --- --- --- --- --- 

GAMB�YA 4200 1935 0,4% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

KAMERUN 3480 2714 0,3% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

NORVEÇ 1709 3810 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

UGANDA 307 772 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



211


Tablo 76. 340211100000 A��rl�k; %30; 50 Olandisodyum Alkil �çeren Sulu Çözeltiler (KG) 

Ülkeler Baz�nda �hracat (2007) 

212 


2007 

MIKTAR (KG) USA($) % 

TÜM ÜLKELER 6843 11367 100,0% 

ROMANYA 1000 481 14,6% 

�RAN 180 1830 2,6% 

ALMANYA 91 355 1,3% 


Tablo 77. 340211901000 Sülforezinatlar ve Sülfooleatlar; Anyonlu (KG) Ülkeler Baz�nda 

�hracat (2007) 

2007 


TÜM ÜLKELER 7600 20459 100,0% 

�RAN 6200 17005 81,6% 

BANGLADE� 1000 2641 13,2% 



Baz�nda �hracat (2007) 

2007 


TÜM ÜLKELER 3734595 4634003 100,0% 

UKRAYNA 1989780 2715267 53,3% 

BULGAR�STAN 783680 850391 21,0% 

ARNAVUTLUK 324000 178139 8,7% 

MISIR 215450 304869 5,8% 

AZERBAYCAN 69500 98259 1,9% 

ÖZBEK�STAN 56960 82977 1,5% 

KOSOVA 41300 46514 1,1% 

KUZEY KIBRIS 40590 59889 1,1% 

LÜBNAN 36760 45455 1,0% 

KAZAK�STAN 34990 57152 0,9% 

YUNAN�STAN 23278 22471 0,6% 

KUVEYT 23200 27210 0,6% 

�SRA�L 17730 19222 0,5% 

RUSYA FEDERASYONU 17600 24927 0,5% 

TÜRKMEN�STAN 16598 26696 0,4% 

SIRB�STAN 7780 10526 0,2% 

B�RLE��K ARAP EM�R. 5500 12346 0,1% 

ROMANYA 5000 6048 0,1% 

�RAN 4950 15170 0,1% 

MAKEDONYA 4180 5652 0,1% 

GÜRC�STAN 1490 2373 0,0% 

HOLLANDA 660 974 0,0% 

AFGAN�STAN 210 351 0,0% 


193


Tablo 79. 340211909012 Dodesil Benzen Sülfonik Asit; Anyonlu (KG) Ülkeler Baz�nda 


2007 


TÜM ÜLKELER 21500 69958 100,0% 

SUR�YE 9030 30231 42,0% 

MISIR 8650 26651 40,2% 

CEZAY�R 3775 12591 17,6% 

AZERBAYCAN 25 348 0,1% 


Tablo 80. 340211909019 Yüzey Aktif Organik Maddeler; Anyonlu (KG) Ülkeler Baz�nda 


2007 


TÜM ÜLKELER 10916701 12265474 100,0% 

SUUD� ARAB�STAN 3128831 2966876 28,7% 

B�RLE��K ARAP EM�R. 1412125 1567096 12,9% 

MISIR 1305385 1609164 12,0% 

UKRAYNA 1018540 1280358 9,3% 

TUNUS 980310 1088288 9,0% 

�SRA�L 532790 638520 4,9% 

SUR�YE 418815 349409 3,8% 

ÜRDÜN 215530 244795 2,0% 

KUVEYT 190120 206029 1,7% 

IRAK 168459 151454 1,5% 

ÖZBEK�STAN 154330 264400 1,4% 

LÜBNAN 150260 169533 1,4% 

GÜRC�STAN 137385 196257 1,3% 

UMMAN 113280 114592 1,0% 

CEZAY�R 109740 140024 1,0% 

KOSOVA 108750 131666 1,0% 

BANGLADE� 101280 87463 0,9% 

POLONYA 55275 61832 0,5% 

TÜRKMEN�STAN 54166 171733 0,5% 


KUZEY KIBRIS 47443 68237 0,4% 

YUNAN�STAN 43395 50913 0,4% 

BULGAR�STAN 42064 54148 0,4% 

ARNAVUTLUK 41040 57769 0,4% 

KAZAK�STAN 34785 59312 0,3% 

SIRB�STAN 25185 37819 0,2% 

AZERBAYCAN 24815 40456 0,2% 

ET�YOPYA 22470 21001 0,2% 

�RAN 22350 65708 0,2% 

ROMANYA 20212 15718 0,2% 

KONGO 17440 21364 0,2% 

PAK�STAN 12200 20765 0,1% 

HOLLANDA 11000 6700 0,1% 

GANA 9163 17993 0,1% 

MACAR�STAN 6400 9169 0,1% 

KOLOMB�A 3660 6270 0,0% 

AFGAN�STAN 2400 3720 0,0% 

�TALYA 2280 4733 0,0% 

MOLDOVYA 1005 863 0,0% 


194 

213

214 



MAKEDONYA 750 2263 0,0% 

SUDAN 700 1325 0,0% 

�NG�LTERE 600 461 0,0% 

KIRGIZ�STAN 370 1151 0,0% 

GÜNEY KORE 255 461 0,0% 

H�ND�STAN 105 356 0,0% 

F�NLAND�YA 100 256 0,0% 

A.B.D. 50 140 0,0% 


Tablo 81. 340212000000 Yüzey Aktif Organik Maddeler; Katyonlu Olanlar (KG) Ülkeler 


2007 


TÜM ÜLKELER 792099 1295972 100,0% 

�RAN 172858 453114 21,8% 

BULGAR�STAN 142161 181832 17,9% 

MISIR 135620 159876 17,1% 

BANGLADE� 63000 40899 8,0% 


�SRA�L 33340 24315 4,2% 

URUGUAY 26000 38060 3,3% 

SUR�YE 20400 20626 2,6% 

ROMANYA 19530 28241 2,5% 

ET�YOPYA 17000 28800 2,1% 

KAZAK�STAN 16376 24857 2,1% 

H�ND�STAN 12240 19973 1,5% 

ÖZBEK�STAN 10425 14532 1,3% 

PAK�STAN 8620 7753 1,1% 

KUVEYT 8580 16981 1,1% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 7590 12699 1,0% 

PORTEK�Z 5500 9796 0,7% 

POLONYA 5100 13885 0,6% 

ÜRDÜN 5095 36530 0,6% 

FAS 4000 5878 0,5% 

SIRB�STAN 3880 6710 0,5% 

IRAK 3864 2001 0,5% 

ARNAVUTLUK 3610 5129 0,5% 

L�BYA 3400 5618 0,4% 

ALMANYA 3000 8985 0,4% 


UKRAYNA 1920 1326 0,2% 

KUZEY KIBRIS 1780 3045 0,2% 

KOSOVA 1330 1638 0,2% 

GÜRC�STAN 860 846 0,1% 

LÜBNAN 840 2356 0,1% 

MAKEDONYA 680 1316 0,1% 

CEZAY�R 400 772 0,1% 


195


Tablo 82. 340213000000 Yüzey Aktif Organik Maddeler; �yonlu Olmayanlar (KG) Ülkeler 


2007 


TÜM ÜLKELER 5091557 8444739 100,0% 

UKRAYNA 1003610 962544 19,7% 

�SRA�L 649385 1300173 12,8% 

�SPANYA 468525 965989 9,2% 

SUR�YE 446149 519309 8,8% 

AZERBAYCAN 237335 356724 4,7% 

�RAN 214311 584068 4,2% 

MISIR 206437 461157 4,1% 

BANGLADE� 200693 354813 3,9% 

SUUD� ARAB�STAN 176565 318638 3,5% 

BULGAR�STAN 143525 220284 2,8% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 125355 170178 2,5% 

PAK�STAN 91370 115119 1,8% 

ÖZBEK�STAN 75542 153352 1,5% 

HOLLANDA 64000 60475 1,3% 

CEZAY�R 58300 38767 1,1% 

ALMANYA 54150 202683 1,1% 

ÜRDÜN 46180 114462 0,9% 

KAZAK�STAN 43838 81371 0,9% 

TÜRKMEN�STAN 39075 82477 0,8% 

LÜBNAN 30650 60011 0,6% 

ROMANYA 29739 45513 0,6% 

SIRB�STAN 25865 21699 0,5% 

KUVEYT 21020 48777 0,4% 

KOSOVA 17060 27401 0,3% 

L�BYA 14000 31573 0,3% 

KUZEY KIBRIS 13182 35438 0,3% 

ET�YOPYA 12900 36599 0,3% 


POLONYA 7170 16820 0,1% 

AVUSTURYA 6600 14721 0,1% 

H�ND�STAN 6080 4569 0,1% 

Ç�N HALK CUMHUR�YET� 6000 11293 0,1% 

�TALYA 4880 19679 0,1% 

GÜRC�STAN 4575 17386 0,1% 

YUNAN�STAN 3900 9261 0,1% 

ARNAVUTLUK 3770 8144 0,1% 

KIRGIZ�STAN 2175 4658 0,0% 

MAKEDONYA 1750 2545 0,0% 

MOLDOVYA 1380 1486 0,0% 

TUNUS 1280 2285 0,0% 

ENDONEZYA 1250 2749 0,0% 

KONGO 1200 4140 0,0% 

SR� LANKA 1000 4876 0,0% 

V�ETNAM 960 1728 0,0% 

IRAK 530 748 0,0% 

BAHREYN 300 262 0,0% 

KOLOMB�A 240 204 0,0% 

MALTA 120 157 0,0% 



196 

215

216 


Tablo 83. 340219001000 Türk K�rm�z�s� Ya�� (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat (2007) 

2007 


TÜM ÜLKELER 1235 6365 100,0% 


KAZAK�STAN 200 1618 16,2% 


Tablo 84. 340219009000 Yüzey Aktif Organik Di�er Maddeler (KG) Ülkeler Baz�nda �hracat 

(2007) 

2007 


TÜM ÜLKELER 2990277 3434727 100,0% 


B�RLE��K ARAP EM�R, 370810 324468 12,4% 

MISIR 327606 400369 11,0% 

�SRA�L 243598 393846 8,1% 

KAZAK�STAN 240808 246099 8,1% 

�SPANYA 150000 80731 5,0% 

SUUD� ARAB�STAN 115180 133030 3,9% 

SUR�YE 109750 148562 3,7% 

AZERBAYCAN 102563 119128 3,4% 

IRAK 93187 68501 3,1% 

BANGLADE� 84441 150477 2,8% 

�RAN 82983 114099 2,8% 

UKRAYNA 77000 87577 2,6% 

BULGAR�STAN 54788 49474 1,8% 

KUZEY KIBRIS 54719 130028 1,8% 

ROMANYA 52019 33144 1,7% 

ÜRDÜN 44167 49917 1,5% 

PAK�STAN 42860 57083 1,4% 

LÜBNAN 40964 35500 1,4% 

HOLLANDA 28768 17943 1,0% 

GÜRC�STAN 21412 30838 0,7% 

L�BYA 21124 13479 0,7% 

SUDAN 21075 42552 0,7% 

ÖZBEK�STAN 19281 28616 0,6% 

POLONYA 15890 25663 0,5% 

CEZAY�R 14000 10207 0,5% 

L�TVANYA 11340 15331 0,4% 

TÜRKMEN�STAN 10882 14007 0,4% 

KIRGIZ�STAN 9244 11173 0,3% 

BOSNA HERSEK 8602 5955 0,3% 

BEYAZ RUSYA 8460 10433 0,3% 

KOSOVA 8130 10062 0,3% 

KUVEYT 7200 9293 0,2% 

SIRB�STAN 6496 9098 0,2% 

MOLDOVYA 4685 6735 0,2% 

ARNAVUTLUK 4390 3281 0,1% 

ET�YOPYA 3950 5469 0,1% 

AVUSTRALYA 3922 3162 0,1% 

HA�T� 3840 1936 0,1% 

SR� LANKA 1000 4462 0,0% 

�NG�LTERE 950 1097 0,0% 

FAS 655 2983 0,0% 

AFGAN�STAN 343 813 0,0% 



197


Tablo 85. 340220200011 Sabun �çeren Yüzey Aktif Müstahzarlar (Perakende) (KG) Ülkeler 


2007 


TÜM ÜLKELER 397743 405139 100,0% 

A,B,D, 88027 44066 22,1% 

KUZEY KIBRIS 66618 47836 16,7% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 60628 96697 15,2% 

ROMANYA 45119 87194 11,3% 

BULGAR�STAN 28465 12050 7,2% 

IRAK 22003 17997 5,5% 

�RAN 19457 21673 4,9% 

ARNAVUTLUK 11991 9090 3,0% 

GÜRC�STAN 8960 5513 2,3% 

KOSOVA 8401 6983 2,1% 

KAZAK�STAN 7244 10323 1,8% 

MOLDOVYA 6211 4986 1,6% 

MAKEDONYA 5770 2947 1,5% 

KONGO 3820 2943 1,0% 

ÖZBEK�STAN 3240 2304 0,8% 

N�JERYA 3229 2925 0,8% 

TÜRKMEN�STAN 1750 12685 0,4% 

AZERBAYCAN 1540 6653 0,4% 

AVUSTRALYA 1430 1276 0,4% 

ÜRDÜN 998 454 0,3% 

CEZAY�R 297 2328 0,1% 

SUUD� ARAB�STAN 222 381 0,1% 

FAS 100 179 0,0% 

POLONYA 50 127 0,0% 

DAN�MARKA 48 128 0,0% 

YUNAN�STAN 18 130 0,0% 



198 

217

218 


Tablo 86. 340220200012 Sabun �çermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar (Perakende) (KG) 



2007 


TÜM ÜLKELER 1198476 928781 100,0% 

IRAK 298135 202856 24,9% 

�NG�LTERE 138248 96430 11,5% 

KUZEY KIBRIS 95205 98000 7,9% 

A,B,D, 83847 60665 7,0% 

GÜNEY AFR�KA 57600 53106 4,8% 

L�BYA 45429 42522 3,8% 

ROMANYA 42994 34236 3,6% 

�SRA�L 42189 29337 3,5% 

BULGAR�STAN 36335 29744 3,0% 

ET�YOPYA 36313 27589 3,0% 

SLOVAK CUMHUR�YET� 34464 27394 2,9% 

SIRB�STAN 32244 23573 2,7% 

TÜRKMEN�STAN 25865 21151 2,2% 

AZERBAYCAN 25019 27878 2,1% 

BOSNA HERSEK 20985 10624 1,8% 

YUNAN�STAN 20440 9652 1,7% 

MAKEDONYA 15367 10385 1,3% 

AVUSTRALYA 14705 10514 1,2% 

MOLDOVYA 12931 7143 1,1% 

FAS 12900 8652 1,1% 

GÜRC�STAN 11352 10631 0,9% 

KAZAK�STAN 10796 6012 0,9% 

MOR�TANYA 10656 5328 0,9% 

LETONYA 8680 4988 0,7% 


B�RLE��K ARAP EM�R, 6672 5494 0,6% 

�SVEÇ 6069 4900 0,5% 

YEMEN 5669 3458 0,5% 

N�JERYA 5455 10001 0,5% 

KIRGIZ�STAN 5320 9121 0,4% 

ANGOLA 4800 3464 0,4% 

ÜRDÜN 4548 4323 0,4% 

KONGO 3300 2448 0,3% 

ÖZBEK�STAN 3279 7755 0,3% 

HA�T� 2940 1875 0,2% 

�RAN 1021 1431 0,1% 

L�TVANYA 962 1384 0,1% 

LÜBNAN 925 1077 0,1% 

KAMERUN 900 668 0,1% 

ARNAVUTLUK 900 485 0,1% 

ÇEK CUMHUR�YET� 720 676 0,1% 

BELÇ�KA 675 706 0,1% 

KANADA 630 468 0,1% 

SR� LANKA 612 722 0,1% 

MACAR�STAN 583 420 0,0% 

MO�OL�STAN 400 1140 0,0% 

MALTA 300 246 0,0% 

SENEGAL 22 183 0,0% 


199


Tablo 87. 340220900015 Sabun �çeren Temizleme Müstahzarlar� (Perakende) (KG) Ülkeler 


2007 


TÜM ÜLKELER 15722223 12195008 100,0% 

IRAK 5532096 5243127 35,2% 

ROMANYA 2443020 1325039 15,5% 

BULGAR�STAN 1294109 591995 8,2% 

KUZEY KIBRIS 981145 896659 6,2% 

TR�N�DAD VE TABAGO 746640 478690 4,7% 

�SRA�L 672579 336472 4,3% 

GÜRC�STAN 406132 321571 2,6% 

A,B,D, 368105 262035 2,3% 

ÖZBEK�STAN 341927 299348 2,2% 

AZERBAYCAN 273642 215802 1,7% 

ANGOLA 183228 142789 1,2% 

JAMA�KA 153216 91602 1,0% 

MAKEDONYA 152797 125564 1,0% 

YUNAN�STAN 136538 97583 0,9% 

�RAN 112171 188154 0,7% 

MOLDOVYA 107810 65361 0,7% 

L�TVANYA 100026 61189 0,6% 

BEYAZ RUSYA 91066 72164 0,6% 

�SPANYA 89055 56703 0,6% 

KIRGIZ�STAN 75852 63900 0,5% 


ARNAVUTLUK 74866 49658 0,5% 

ALMANYA 67145 86898 0,4% 

L�BYA 52641 32939 0,3% 

SENEGAL 45394 23821 0,3% 

KAZAK�STAN 43964 68117 0,3% 

KUVEYT 35473 11101 0,2% 

HIRVAT�STAN 30168 16746 0,2% 

TAC�K�STAN 28330 22653 0,2% 

BOSNA HERSEK 26827 17119 0,2% 

KOSOVA 20385 22465 0,1% 

AVUSTRALYA 19947 20529 0,1% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 14927 23296 0,1% 

AVUSTURYA 14910 17173 0,1% 

BARBADOS 14711 9171 0,1% 

GANA 13991 5802 0,1% 

LÜBNAN 13922 10155 0,1% 

�NG�LTERE 13660 8615 0,1% 

FAS 11720 5336 0,1% 

AFGAN�STAN 11479 15758 0,1% 

S�ERRA LEONE 10633 6753 0,1% 

MISIR 9522 8572 0,1% 

TÜRKMEN�STAN 9242 10227 0,1% 

SUDAN 8150 6601 0,1% 

KONGO 7760 4421 0,0% 

BELÇ�KA 7101 6076 0,0% 

HOLLANDA 6621 4959 0,0% 

MALTA 6606 3456 0,0% 

KONGO DEM, 5676 6210 0,0% 

MACAR�STAN 5031 3432 0,0% 

TANZANYA 4161 2523 0,0% 

�RLANDA 3360 2419 0,0% 

ET�YOPYA 1971 1807 0,0% 


200 

219

220 



NORVEÇ 1350 1838 0,0% 

SIRB�STAN 1350 1027 0,0% 

ÇEK CUMHUR�YET� 1242 4861 0,0% 

CEZAY�R 1000 460 0,0% 

H�ND�STAN 899 1487 0,0% 

UKRAYNA 755 728 0,0% 

SUR�YE 600 336 0,0% 

MOR�TANYA 539 1658 0,0% 

�SVEÇ 505 1324 0,0% 

KAMERUN 450 241 0,0% 

ÜRDÜN 80 173 0,0% 


201


Tablo 88. 340220900016 Sabun �çermeyen Temizleme Müstahzarlar� (Perakende) (KG) 


2007 


TÜM ÜLKELER 136936210 100441912 100,0% 

�SRA�L 30332643 25349652 22,2% 

IRAK 14292068 8096916 10,4% 


BULGAR�STAN 12359111 7474035 9,0% 

ROMANYA 10406172 7425710 7,6% 

KUZEY KIBRIS 4171273 4874165 3,0% 

MOLDOVYA 2962915 766714 2,2% 

ARNAVUTLUK 2397346 1332913 1,8% 

AZERBAYCAN 2119291 1894836 1,5% 

GÜRC�STAN 1127427 944767 0,8% 

BEYAZ RUSYA 971069 493697 0,7% 

YUNAN�STAN 890335 584631 0,7% 

L�TVANYA 858030 624502 0,6% 

ÇEK CUMHUR�YET� 804870 679505 0,6% 

A,B,D, 781625 475035 0,6% 

FAS 752301 625970 0,5% 

L�BYA 736209 503681 0,5% 

UKRAYNA 683753 744057 0,5% 

TÜRKMEN�STAN 554692 476431 0,4% 

AVUSTRALYA 546010 409861 0,4% 

GÜNEY AFR�KA 502298 295704 0,4% 

ALMANYA 485227 409051 0,4% 

KAZAK�STAN 465189 393665 0,3% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 412380 483105 0,3% 

HOLLANDA 378201 289510 0,3% 

GAMB�YA 349566 312371 0,3% 

ÜRDÜN 341307 269933 0,2% 

�RAN 338888 304654 0,2% 

�NG�LTERE 312300 282395 0,2% 

BARBADOS 308931 221811 0,2% 

KANADA 308729 177603 0,2% 

�SVEÇ 295990 212641 0,2% 

GANA 287997 208397 0,2% 

MACAR�STAN 285603 206283 0,2% 

BOSNA HERSEK 272222 187176 0,2% 

MAKEDONYA 266179 139513 0,2% 

CEZAY�R 241782 163301 0,2% 

KIRGIZ�STAN 238670 192877 0,2% 

ÖZBEK�STAN 237047 124181 0,2% 

AFGAN�STAN 208562 155464 0,2% 

KOSOVA 190446 169140 0,1% 

SENEGAL 158319 68958 0,1% 

YEMEN 141620 91219 0,1% 

ANGOLA 128043 88408 0,1% 

SUR�YE 121010 109686 0,1% 

LÜBNAN 90232 69847 0,1% 

TANZANYA 89173 36069 0,1% 

GABON 78581 65451 0,1% 

PANAMA 72672 41903 0,1% 

BAHAMA 69345 50819 0,1% 


BELÇ�KA 67857 58276 0,0% 

ESTONYA 64393 50866 0,0% 


202 

221

222 



MO�OL�STAN 64111 49016 0,0% 

AVUSTURYA 62921 27150 0,0% 

SUUD� ARAB�STAN 57215 38940 0,0% 

MALTA 56316 42480 0,0% 

MISIR 54102 41634 0,0% 

VENEZÜELLA 53520 38737 0,0% 

ET�YOPYA 51723 50459 0,0% 

JAMA�KA 47808 31406 0,0% 

N�JERYA 40907 29816 0,0% 

KONGO DEM, 40905 40083 0,0% 

KUVEYT 39675 27665 0,0% 

TAC�K�STAN 39589 40675 0,0% 

F�NLAND�YA 39019 32186 0,0% 

SLOVENYA 36720 33466 0,0% 

KAMERUN 35707 22314 0,0% 

KATAR 32400 16184 0,0% 

ST,LUC�A 27814 20596 0,0% 

G�NE 26000 19162 0,0% 

MAL� 22180 14704 0,0% 

UGANDA 21340 17657 0,0% 

KARADA� 21005 16902 0,0% 

�TALYA 20830 23546 0,0% 

SIRB�STAN 17802 13631 0,0% 


DAN�MARKA 17184 24295 0,0% 

MALD�V ADALARI 14337 8367 0,0% 

SEY�ELLER 14170 8132 0,0% 

HA�T� 14066 7549 0,0% 

POLONYA 13885 28445 0,0% 

BAHREYN 13767 8589 0,0% 

HIRVAT�STAN 12974 8797 0,0% 

BANGLADE� 12500 8460 0,0% 

CAPE VERDE 12280 9694 0,0% 

MADAGASKAR 10962 8188 0,0% 

DOM�N�K CUMHUR�YET� 9995 7292 0,0% 

DOM�N�KA 9239 6817 0,0% 

LETONYA 6950 3285 0,0% 

TOGO 6037 5112 0,0% 

NORVEÇ 6000 13318 0,0% 

BEN�N 4486 6887 0,0% 

L�BERYA 4362 3387 0,0% 

BRUNE� 4080 3030 0,0% 

FRANSA 2936 2416 0,0% 

PAK�STAN 2802 1570 0,0% 

ORTA AFR�KA 2620 1571 0,0% 

SUDAN 2425 2691 0,0% 

F�J� 2238 2114 0,0% 

NEPAL 788 588 0,0% 

KONGO 642 1025 0,0% 

F�LD�� SAH�LLER� 510 372 0,0% 

TUNUS 200 2369 0,0% 


203


Tablo 89. 340290100011 Sabun �çeren Yüzey Aktif Müstahzarlar (Toptan) (KG) Ülkeler 


2007 


TÜM ÜLKELER 1566411 2367452 100,0% 

ARNAVUTLUK 243294 229678 15,5% 

TÜRKMEN�STAN 186017 277437 11,9% 

SUR�YE 179920 293053 11,5% 

KAZAK�STAN 169775 191460 10,8% 

�SPANYA 162450 297993 10,4% 

ALMANYA 69700 123622 4,4% 

L�BYA 35910 41465 2,3% 


�TALYA 33380 70167 2,1% 

BULGAR�STAN 32829 180955 2,1% 

ROMANYA 30781 30561 2,0% 

MO�OL�STAN 30666 30936 2,0% 

GÜRC�STAN 25821 28613 1,6% 

�SRA�L 17243 18634 1,1% 

KUZEY KIBRIS 16765 29957 1,1% 

IRAK 14934 15570 1,0% 

UKRAYNA 14833 14201 0,9% 

BOSNA HERSEK 14079 14177 0,9% 

MISIR 11400 23684 0,7% 

KOSOVA 10260 10332 0,7% 

ANGOLA 9360 12549 0,6% 

GÜNEY AFR�KA 8600 24256 0,5% 

YEMEN 8481 6482 0,5% 

�RAN 8280 19041 0,5% 


�NG�LTERE 5600 15645 0,4% 

AZERBAYCAN 5202 8010 0,3% 

KIRGIZ�STAN 4856 4696 0,3% 

LÜBNAN 4500 3538 0,3% 

UGANDA 4190 4435 0,3% 

KOLOMB�A 4080 6289 0,3% 

ÖZBEK�STAN 4000 8300 0,3% 

KENYA 3600 5874 0,2% 

A,B,D, 3000 4848 0,2% 

KANADA 2877 4780 0,2% 

ÇEK CUMHUR�YET� 2691 2770 0,2% 

TAYLAND 2370 3192 0,2% 

BAHREYN 2240 4317 0,1% 

C�BUT� 1950 1457 0,1% 


��L� 1800 4783 0,1% 

ST,LUC�A 1710 1645 0,1% 

H�ND�STAN 1200 2599 0,1% 

MAKEDONYA 1140 1148 0,1% 

MADAGASKAR 1026 1065 0,1% 

AVUSTURYA 1003 1319 0,1% 

KARADA� 855 978 0,1% 

NEPAL 855 842 0,1% 

TUNUS 720 1700 0,0% 

FRANSA 513 596 0,0% 

ÜRDÜN 353 615 0,0% 

RUANDA 285 328 0,0% 



204 

223


Tablo 90. 340290100012 Sabun �çermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar (Toptan) (KG) Ülkeler 


224 


2007 


TÜM ÜLKELER 1089859 1870128 100,0% 

SUR�YE 134724 189364 12,4% 

AZERBAYCAN 82539 126458 7,6% 

KAZAK�STAN 64684 135021 5,9% 

�RAN 64450 195897 5,9% 

MISIR 63351 109960 5,8% 

MOLDOVYA 37824 23861 3,5% 

ÖZBEK�STAN 31003 45321 2,8% 

BOSNA HERSEK 28780 18684 2,6% 

IRAK 27961 22471 2,6% 

ALMANYA 27700 83749 2,5% 

SUUD� ARAB�STAN 26750 53906 2,5% 

ARNAVUTLUK 25685 26946 2,4% 

A,B,D, 22050 11172 2,0% 

GÜRC�STAN 20286 58618 1,9% 

�SRA�L 19698 31151 1,8% 

L�BYA 19613 13160 1,8% 

KUZEY KIBRIS 17539 22466 1,6% 

ROMANYA 15341 6657 1,4% 

MACAR�STAN 14157 17368 1,3% 

ÜRDÜN 13625 36148 1,3% 

KUVEYT 11700 27634 1,1% 

�SPANYA 9000 21724 0,8% 

�SV�ÇRE 7700 9556 0,7% 

AFGAN�STAN 7356 4359 0,7% 

BAHREYN 7000 7627 0,6% 

BULGAR�STAN 6755 9590 0,6% 


UKRAYNA 6365 12628 0,6% 

LETONYA 5400 3541 0,5% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 5105 12183 0,5% 

LÜBNAN 4385 9022 0,4% 

ET�YOPYA 4000 8135 0,4% 

MAKEDONYA 3390 12224 0,3% 


TÜRKMEN�STAN 1540 5712 0,1% 

�TALYA 1500 410 0,1% 

KOSOVA 910 1743 0,1% 

YEMEN 800 1586 0,1% 

FRANSA 788 6574 0,1% 

PAK�STAN 630 2176 0,1% 

SIRB�STAN 600 1049 0,1% 

AVUSTRALYA 564 2200 0,1% 

�NG�LTERE 500 2357 0,0% 

CEZAY�R 410 1415 0,0% 

KIRGIZ�STAN 342 448 0,0% 


205


Tablo 91. 340290900015 Sabun �çeren Y�kama Müstahzarlar� (Toptan) (KG) Ülkeler 


2007 


TÜM ÜLKELER 9770619 7400509 100,0% 

IRAK 6633771 3684178 67,9% 

KAZAK�STAN 349931 678460 3,6% 

BULGAR�STAN 309604 201407 3,2% 

KUZEY KIBRIS 266762 191367 2,7% 

�SPANYA 194739 121491 2,0% 

�TALYA 178730 71836 1,8% 

KIRGIZ�STAN 158953 244991 1,6% 

ANGOLA 154709 165297 1,6% 

AZERBAYCAN 153575 280748 1,6% 

A,B,D, 122950 62294 1,3% 

SUR�YE 120451 160966 1,2% 

BANGLADE� 115222 149492 1,2% 

ROMANYA 69455 96414 0,7% 

AFGAN�STAN 68670 77429 0,7% 

MISIR 67864 89342 0,7% 

L�BYA 61683 28625 0,6% 

�SRA�L 56454 67946 0,6% 

YUNAN�STAN 47025 90443 0,5% 

PAK�STAN 35200 47542 0,4% 

ÖZBEK�STAN 34116 60156 0,3% 

TÜRKMEN�STAN 30403 62016 0,3% 

MALTA 29717 15815 0,3% 

SENEGAL 27000 10040 0,3% 

�RAN 26164 66599 0,3% 

GANA 24713 13168 0,3% 

MOLDOVYA 24174 4286 0,2% 


H�ND�STAN 17100 10197 0,2% 

GÜRC�STAN 16350 18679 0,2% 

ALMANYA 15644 56796 0,2% 

KOSOVA 15608 14106 0,2% 

MAKEDONYA 15348 8970 0,2% 

MACAR�STAN 13726 11317 0,1% 

F�LD�� SAH�LLER� 12945 9140 0,1% 

HIRVAT�STAN 12000 6936 0,1% 

MO�OL�STAN 10654 8766 0,1% 

LÜBNAN 9525 9575 0,1% 

FAS 8798 7461 0,1% 

N�JERYA 8477 11781 0,1% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 8320 8466 0,1% 

NORVEÇ 5750 12718 0,1% 

�RLANDA 5706 3816 0,1% 

TAC�K�STAN 5476 5157 0,1% 

SUDAN 5318 7526 0,1% 

UKRAYNA 4704 2631 0,0% 

KUVEYT 4320 18123 0,0% 

KONGO 4080 3254 0,0% 

KANADA 3080 8112 0,0% 

FRANSA 2710 5482 0,0% 

�NG�LTERE 2032 3193 0,0% 

YEMEN 1800 1257 0,0% 

ÜRDÜN 1600 3962 0,0% 

DAN�MARKA 1500 2483 0,0% 


206 

225

226 



AVUSTURYA 1320 2416 0,0% 

PORTEK�Z 1270 2025 0,0% 

�SVEÇ 891 1813 0,0% 

CEZAY�R 885 1287 0,0% 

HOLLANDA 1500 7576 0,0% 

BOSNA HERSEK 650 377 0,0% 

ARNAVUTLUK 638 541 0,0% 

SIRB�STAN 152 426 0,0% 

BURMA 132 109 0,0% 

BELÇ�KA 91 182 0,0% 


207


Tablo 92. 340290900016 Sabun �çermeyen Y�kama Müstahzarlar� (Toptan) (KG) Ülkeler 


2007 


TÜM ÜLKELER 19950419 15056381 100,0% 

UKRAYNA 5578561 3273653 28,0% 

ARNAVUTLUK 3818112 1314891 19,1% 

�SRA�L 1575292 1327521 7,9% 


IRAK 947008 986826 4,7% 

ROMANYA 909818 533043 4,6% 

KAZAK�STAN 779672 1176953 3,9% 

AZERBAYCAN 660253 741118 3,3% 

FAS 587816 478934 2,9% 

KUZEY KIBRIS 486738 1009223 2,4% 

MISIR 392451 370905 2,0% 

FRANSA 378750 382156 1,9% 

ALMANYA 352750 242125 1,8% 

SUR�YE 257785 244329 1,3% 

YUNAN�STAN 163423 162630 0,8% 

BULGAR�STAN 148590 117618 0,7% 

GÜRC�STAN 145197 199301 0,7% 

SUDAN 135257 241620 0,7% 

LÜBNAN 123128 124377 0,6% 

ÖZBEK�STAN 107406 282236 0,5% 

ÜRDÜN 94918 168258 0,5% 

B�RLE��K ARAP EM�R, 83480 93319 0,4% 

�NG�LTERE 75043 124069 0,4% 

L�BYA 66160 69140 0,3% 

TÜRKMEN�STAN 61120 132765 0,3% 

A,B,D, 60814 33500 0,3% 

MOLDOVYA 60624 30240 0,3% 

�RAN 58830 75330 0,3% 

AVUSTRALYA 44358 52578 0,2% 

AFGAN�STAN 44136 38809 0,2% 

CEZAY�R 24080 20230 0,1% 

�TALYA 22939 12421 0,1% 

YEMEN 19425 9485 0,1% 

GABON 19188 14189 0,1% 

TAC�K�STAN 19045 9017 0,1% 

F�NLAND�YA 14040 6739 0,1% 

GANA 14000 7872 0,1% 

MACAR�STAN 12629 9645 0,1% 

ANGOLA 11896 15397 0,1% 

BEYAZ RUSYA 10699 3116 0,1% 

PAK�STAN 9640 19986 0,0% 

LETONYA 9560 4349 0,0% 

�SVEÇ 6830 6849 0,0% 

KIRGIZ�STAN 6268 17186 0,0% 

SUUD� ARAB�STAN 5563 6845 0,0% 

KUVEYT 5399 3788 0,0% 

MAKEDONYA 3543 5503 0,0% 

BOSNA HERSEK 3130 1564 0,0% 

BELÇ�KA 1500 2189 0,0% 

KOSOVA 1420 3514 0,0% 

GÜNEY AFR�KA 1291 6865 0,0% 

H�ND�STAN 1000 1608 0,0% 



208 

227

209 

Tablo 93. 330300100000 Parfümler (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

228 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 80595 2311791 100,0% 471339 9345179 100,0% 517655 11526476 100,0% 835078 18113847 100,0% 

POLONYA 125 5645 0,2% 324729 4911612 68,9% 334066 6174081 64,5% 606545 11381690 72,6% 

FRANSA 39479 1287609 49,0% 74651 2679357 15,8% 89749 3149744 17,3% 107812 3889916 12,9% 

Ç�N HALK CUMHUR�YET� --- --- --- 32 1515 0,0% 797 8434 0,2% 23224 217147 2,8% 

�NG�LTERE 14306 276864 17,8% 29225 777747 6,2% 33019 984540 6,4% 29063 996988 3,5% 

UKRAYNA --- --- --- --- --- --- 4276 5943 0,8% 10230 17358 1,2% 

�TALYA 2383 27458 3,0% 5548 124663 1,2% 9883 283681 1,9% 13904 326575 1,7% 

A,B,D, 5521 217194 6,9% 11555 262636 2,5% 8433 281771 1,6% 9219 423576 1,1% 

ROMANYA --- --- --- --- --- --- 1734 5634 0,3% 2669 54692 0,3% 

BELÇ�KA 2001 3058 2,5% 1864 5253 0,4% 2230 46607 0,4% 4483 163856 0,5% 

B�RLE��K ARAP EM�R 20 245 0,0% --- --- --- 832 46617 0,2% 5548 40510 0,7% 

�SPANYA 6855 145875 8,5% 10724 196527 2,3% 7335 222298 1,4% 11430 365110 1,4% 

ALMANYA 7403 247250 9,2% 6576 242544 1,4% 5806 189829 1,1% 4267 150093 0,5% 

YUNAN�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 76 1328 0,0% 

�SV�ÇRE 2323 97151 2,9% 2906 112316 0,6% 1082 53337 0,2% 432 20976 0,1% 

AVUSTURYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 3 494 0,0% 

KANADA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 21 991 0,0% 

RUSYA FEDERASYONU --- --- --- 6 1620 0,0% 9 670 0,0% --- --- --- 

SUUD� ARAB�STAN --- --- --- 166 1446 0,0% --- --- --- --- --- --- 

HOLLANDA --- --- --- 3006 24381 0,6% 1516 9168 0,3% 3242 19464 0,4% 

�SRA�L 150 3150 0,2% 126 755 0,0% --- --- --- --- --- --- 

PORTEK�Z 29 292 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

CEZAY�R --- --- --- --- --- --- 16055 57501 3,1% --- --- --- 

MAKEDONYA --- --- --- --- --- --- 683 2068 0,1% --- --- --- 



210 

Tablo 94. 330300900011 Kolonyalar (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 143077 468350 100,0% 85506 259647 100,0% 44767 391177 100,0% 147421 648988 100,0% 

�SPANYA 1006 14988 0,7% 361 7960 0,4% 95 2910 0,2% 99706 386760 67,6% 

FRANSA 2964 13751 2,1% 29165 179792 34,1% 37487 211410 83,7% 46484 213778 31,5% 

A,B,D, 760 23440 0,5% 259 14065 0,3% 819 23384 1,8% 1034 37074 0,7% 

�NG�LTERE 2425 55608 1,7% 183 9173 0,2% 125 4919 0,3% 140 10028 0,1% 

�TALYA 374 15289 0,3% 321 13102 0,4% 795 28670 1,8% 57 1348 0,0% 

BELÇ�KA 280 1093 0,2% 373 428 0,4% --- --- --- --- --- --- 

UKRAYNA --- --- --- 21800 11375 25,5% --- --- --- --- --- --- 

POLONYA --- --- --- --- --- --- 4246 113884 9,5% --- --- --- 

�SV�ÇRE 101245 149534 70,8% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 




229

211 

Tablo 95. 330300900019 Di�er Tuvalet Sular� (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

230 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 1316672 31384373 100,0% 1815290 34206977 100,0% 1615598 29949954 100,0% 1697986 32205821 100,0% 

POLONYA 569226 7779928 43,2% 611734 7216426 33,7% 826288 10051561 51,1% 1020417 12445061 60,1% 

FRANSA 397041 12828526 30,2% 439124 13552422 24,2% 339709 10668269 21,0% 290881 11170295 17,1% 

�SPANYA 118947 3019709 9,0% 239255 3886836 13,2% 139503 2293111 8,6% 155641 2168765 9,2% 

YUNAN�STAN 21759 196388 1,7% 145227 1183765 8,0% 90503 788989 5,6% 49464 457937 2,9% 

BELÇ�KA 8879 162678 0,7% 24868 389506 1,4% 26749 267945 1,7% 31234 421081 1,8% 

�NG�LTERE 44521 1818574 3,4% 80121 2369898 4,4% 66140 2161913 4,1% 56720 2427146 3,3% 

�SVEÇ 3611 113967 0,3% 8978 230488 0,5% 10746 275467 0,7% 20781 547407 1,2% 

A,B,D, 22875 780756 1,7% 33904 796702 1,9% 28236 984071 1,7% 25303 970347 1,5% 

�TALYA 111787 4011737 8,5% 94543 3469943 5,2% 52721 1741920 3,3% 27987 1114794 1,6% 

ALMANYA 10171 311086 0,8% 124712 765194 6,9% 29208 537070 1,8% 8745 252622 0,5% 

�SV�ÇRE 6776 328070 0,5% 5645 239395 0,3% 3254 140549 0,2% 2396 150495 0,1% 


LÜBNAN --- --- --- --- --- --- 286 5666 0,0% 2122 26546 0,1% 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- --- --- --- 141 2218 0,0% 193 5072 0,0% 

PORTEK�Z --- --- --- 102 987 0,0% 446 4515 0,0% 1644 13435 0,1% 

DAN�MARKA 361 20091 0,0% 209 15402 0,0% 625 9156 0,0% 73 2370 0,0% 

MACAR�STAN --- --- --- 181 978 0,0% 156 4496 0,0% 55 677 0,0% 

KANADA 68 3220 0,0% 8 526 0,0% 93 4560 0,0% 49 2440 0,0% 

JAPONYA 89 4285 0,0% 65 2387 0,0% --- --- --- --- --- --- 

LÜKSEMBURG --- --- --- 6530 85138 0,4% --- --- --- --- --- --- 

ÜRDÜN --- --- --- 39 458 0,0% 103 742 0,0% --- --- --- 

UKRAYNA --- --- --- --- --- --- 113 2456 0,0% --- --- --- 

RUSYA FEDERASYONU --- --- --- --- --- --- 220 2217 0,0% --- --- --- 



212 

Tablo 96. 330410001000 Dudak Rujlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 198818 6464247 100,0% 242060 7518581 100,0% 322739 8858440 100,0% 333630 12829150 100,0% 

ALMANYA 56872 1744933 28,6% 132914 2904821 54,9% 177940 3312349 55,1% 218623 6353688 65,5% 

FRANSA 48448 1749350 24,4% 26595 1548966 11,0% 34164 1692953 10,6% 35017 2069761 10,5% 

POLONYA 30288 935745 15,2% 9548 469951 3,9% 41210 1080326 12,8% 23042 1261859 6,9% 

�TALYA 16400 689762 8,2% 19176 809474 7,9% 27126 823298 8,4% 15019 822152 4,5% 

�RLANDA 8127 369697 4,1% 5349 236992 2,2% 8483 435018 2,6% 7838 630297 2,3% 

A,B,D, 7668 259322 3,9% 9451 455929 3,9% 6904 545357 2,1% 9082 575239 2,7% 

�SV�ÇRE 2082 20905 1,0% 1922 23433 0,8% 2544 33539 0,8% 2429 109317 0,7% 

KANADA 1985 14285 1,0% 647 60323 0,3% 969 85364 0,3% 2140 180420 0,6% 

TAYLAND --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1417 17091 0,4% 

�SPANYA 1912 19676 1,0% 1681 44146 0,7% 1355 155569 0,4% 1586 216183 0,5% 


�NG�LTERE 12764 276713 6,4% 8030 334989 3,3% 5172 304198 1,6% 2432 167082 0,7% 

BELÇ�KA 6522 233699 3,3% 14016 303460 5,8% 11515 170368 3,6% 3007 216669 0,9% 

JAPONYA 715 39548 0,4% 293 27800 0,1% 269 50135 0,1% 646 93410 0,2% 

LÜKSEMBURG --- --- --- 1630 55807 0,7% 508 10499 0,2% 170 3748 0,1% 

ÇEK CUMHUR�YET� 162 10747 0,1% 95 5149 0,0% 116 5444 0,0% 98 5856 0,0% 

BREZ�LYA --- --- --- 6415 38324 2,7% 476 58925 0,1% 24 3839 0,0% 

DAN�MARKA 1459 42078 0,7% 626 21963 0,3% 567 27787 0,2% 71 3048 0,0% 

�SVEÇ 2262 42968 1,1% 325 15916 0,1% 630 34392 0,2% 37 3513 0,0% 

HOLLANDA --- --- --- 286 43767 0,1% 18 749 0,0% --- --- --- 

MACAR�STAN --- --- --- --- --- --- 390 6247 0,1% 28 1380 0,0% 

HIRVAT�STAN --- --- --- 1289 87316 0,5% --- --- --- --- --- --- 

LÜBNAN --- --- --- 329 7024 0,1% --- --- --- --- --- --- 

ROMANYA 1079 12538 0,5% 80 1010 0,0% --- --- --- --- --- --- 



231

213 

Tablo 97. 330410009000 Dudak Makyaj Müstahzarlar�; Di�er (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

232 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 118406 2561825 100,0% 87186 2654402 100,0% 93004 3462779 100,0% 97938 4129398 100,0% 

ALMANYA 24353 810298 20,6% 30069 840691 34,5% 30236 1167194 32,5% 38440 2084556 39,2% 

ÇEK CUMHUR�YET� 6631 359660 5,6% 15172 848617 17,4% 23453 1404339 25,2% 14411 816895 14,7% 

�NG�LTERE 3450 64413 2,9% 4825 108174 5,5% 9389 268102 10,1% 9921 316475 10,1% 

A,B,D, 5385 303509 4,5% 1731 81265 2,0% 11613 276092 12,5% 14072 323030 14,4% 

�TALYA 54032 748208 45,6% 26892 471070 30,8% 12057 217840 13,0% 6228 217495 6,4% 

Ç�N HALK CUMHUR�YET� 18799 79461 15,9% --- --- --- 2157 25342 2,3% 7930 113709 8,1% 

FRANSA 1211 65901 1,0% 2339 110150 2,7% 1367 56174 1,5% 3840 166620 3,9% 

LÜKSEMBURG --- --- --- 553 5563 0,6% 1931 29769 2,1% 1378 27843 1,4% 

POLONYA 2186 62213 1,8% 326 3107 0,4% 181 998 0,2% 517 20148 0,5% 

DAN�MARKA --- --- --- 6 173 0,0% --- --- --- 220 7878 0,2% 

BELÇ�KA 336 1334 0,3% 917 61127 1,1% 212 2125 0,2% 135 2049 0,1% 

HOLLANDA --- --- --- 100 694 0,1% 87 608 0,1% 97 2968 0,1% 

�SPANYA --- --- --- 7 156 0,0% 107 6795 0,1% 128 4958 0,1% 

�SV�ÇRE 1257 14693 1,1% 3307 57444 3,8% 29 1744 0,0% 277 5611 0,3% 

HONG-KONG --- --- --- --- --- --- 1 140 0,0% 54 2210 0,1% 

KANADA 1 182 0,0% 4 658 0,0% 2 211 0,0% 40 6718 0,0% 

TAYVAN --- --- --- 2 109 0,0% 2 294 0,0% --- --- --- 

TAYLAND --- --- --- --- --- --- 7 755 0,0% --- --- --- 

�RLANDA 428 27609 0,4% 477 18061 0,5% 1 101 0,0% --- --- --- 

JAPONYA --- --- --- 459 47343 0,5% 21 920 0,0% 55 3533 0,1% 

YUNAN�STAN --- --- --- --- --- --- 14 336 0,0% --- --- --- 

H�ND�STAN 110 123 0,1% --- --- --- 29 678 0,0% --- --- --- 

�SVEÇ --- --- --- --- --- --- 98 1515 0,1% 3 789 0,0% 



214 

Tablo 98. 330420000000 Göz Makyaj Müstahzarlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 415340 11256143 100,0% 520646 16051131 100,0% 613969 19322997 100,0% 592233 25712782 100,0% 

�TALYA 175460 2820967 42,2% 245838 4464228 47,2% 214271 4882810 34,9% 174298 5137345 29,4% 

POLONYA 58447 1716406 14,1% 63802 2176837 12,3% 117829 2726409 19,2% 108434 5146103 18,3% 

ALMANYA 49404 1846968 11,9% 45896 2433949 8,8% 52649 2828464 8,6% 66396 3910078 11,2% 

FRANSA 41548 2025088 10,0% 56578 2450575 10,9% 44970 2024841 7,3% 52322 2612360 8,8% 

ÇEK CUMHUR�YET� 18658 1029595 4,5% 27995 1489441 5,4% 45502 2636203 7,4% 34843 2785646 5,9% 


A,B,D, 14362 517288 3,5% 9669 744236 1,9% 12726 919319 2,1% 24765 1446884 4,2% 

�NG�LTERE 16309 292401 3,9% 17884 454901 3,4% 18551 621664 3,0% 11507 539742 1,9% 

�RLANDA 10277 296382 2,5% 11459 391430 2,2% 7594 398032 1,2% 14019 1267503 2,4% 

LÜKSEMBURG --- --- --- 443 8706 0,1% 3467 44941 0,6% 4902 59970 0,8% 

�SV�ÇRE 6103 118916 1,5% 7770 163131 1,5% 4597 116025 0,7% 3107 148778 0,5% 

KANADA 2310 92904 0,6% 4117 273731 0,8% 2663 221172 0,4% 3681 318826 0,6% 

�SPANYA 3227 132389 0,8% 3732 318185 0,7% 1777 154816 0,3% 1886 229865 0,3% 

DAN�MARKA 892 20507 0,2% 984 27490 0,2% 829 43046 0,1% 537 22821 0,1% 

JAPONYA 2135 133211 0,5% 1332 110927 0,3% 987 137034 0,2% 1247 159654 0,2% 

ARJANT�N 620 15305 0,1% --- --- --- 2963 37009 0,5% 310 31728 0,1% 

BELÇ�KA 882 50240 0,2% 701 33134 0,1% 1107 31756 0,2% 480 40944 0,1% 

�SRA�L 605 14030 0,1% 598 15647 0,1% 543 12951 0,1% 147 3528 0,0% 

�SVEÇ 3183 50753 0,8% 474 32702 0,1% 1105 67409 0,2% 67 5496 0,0% 

YUNAN�STAN 120 7288 0,0% 90 4510 0,0% 15 416 0,0% --- --- --- 

TAYVAN 2360 21333 0,6% --- --- --- 664 4992 0,1% 100 646 0,0% 

PAK�STAN --- --- --- 1584 8210 0,3% 5078 12054 0,8% 700 1212 0,1% 

AVUSTURYA 166 5682 0,0% 443 13375 0,1% --- --- --- 142 6713 0,0% 

LÜBNAN --- --- --- 523 11178 0,1% --- --- --- --- --- --- 

ROMANYA --- --- --- 455 4591 0,1% --- --- --- --- --- --- 



233

215 

Tablo 99. 330430000000 Manikür ve Pedikür Müstahzarlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

234 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 82192 1074364 100,0% 127433 1510601 100,0% 150738 1815073 100,0% 173459 2430086 100,0% 

ALMANYA 13400 293520 16,3% 24145 386015 18,9% 43926 553902 29,1% 49178 777596 28,4% 

FRANSA 26294 334945 32,0% 36213 493762 28,4% 36043 429698 23,9% 51353 569582 29,6% 

H�ND�STAN --- --- --- 1208 9903 0,9% 6453 42492 4,3% 12973 70015 7,5% 

A,B,D, 1723 24140 2,1% 6907 79194 5,4% 9892 146632 6,6% 14470 270747 8,3% 

BREZ�LYA 15400 110663 18,7% 9693 67661 7,6% 6686 64796 4,4% 10149 155648 5,9% 

�NG�LTERE 918 6934 1,1% 9421 117883 7,4% 14490 135894 9,6% 8169 169165 4,7% 

LÜKSEMBURG 4360 34621 5,3% 6131 41089 4,8% 9387 79680 6,2% 4603 37702 2,7% 


�TALYA 8064 102221 9,8% 1787 26646 1,4% 2567 57253 1,7% 2092 67279 1,2% 

POLONYA 7439 94322 9,1% 2715 13358 2,1% 7304 63299 4,8% 5582 65531 3,2% 

ÇEK CUMHUR�YET� 168 11467 0,2% 811 34516 0,6% 843 45463 0,6% 1168 41031 0,7% 

�SV�ÇRE 881 25384 1,1% 685 19471 0,5% 1054 26723 0,7% 1156 35086 0,7% 

HOLLANDA --- --- --- 10580 87758 8,3% 2979 78513 2,0% 505 14345 0,3% 

GÜNEY KORE --- --- --- 1027 8271 0,8% 238 3364 0,2% 387 11811 0,2% 

KANADA 10 293 0,0% 77 3692 0,1% 201 9382 0,1% 5429 28570 3,1% 

MACAR�STAN 2199 5929 2,7% --- --- --- 1467 11487 1,0% 39 409 0,0% 

�SVEÇ 65 1906 0,1% --- --- --- 312 3281 0,2% 33 567 0,0% 

�SPANYA 370 17864 0,5% 1964 59003 1,5% 10 891 0,0% 393 14163 0,2% 

AVUSTURYA --- --- --- --- --- --- 698 15729 0,5% 1134 49635 0,7% 

DAN�MARKA --- --- --- 453 6914 0,4% 77 1136 0,1% --- --- --- 

BELÇ�KA 815 8038 1,0% 759 7323 0,6% 596 4041 0,4% --- --- --- 

MALEZYA --- --- --- 100 472 0,1% 920 4306 0,6% 322 1882 0,2% 

MISIR --- --- --- --- --- --- 1652 6362 1,1% --- --- --- 

ROMANYA --- --- --- 11524 34344 9,0% --- --- --- --- --- --- 



216 

Tablo 100. 330491000000 Pudralar (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 123862 2768812 100,0% 137968 3742638 100,0% 124558 3738102 100,0% 144150 5117708 100,0% 

�TALYA 42930 819508 34,7% 45880 1439911 33,3% 40043 1437297 32,1% 44774 1707659 31,1% 

POLONYA 7068 207722 5,7% 6443 196401 4,7% 12890 296921 10,3% 18790 653018 13,0% 

A,B,D, 6788 270618 5,5% 5123 297365 3,7% 7414 460190 6,0% 13305 787056 9,2% 

FRANSA 18210 796088 14,7% 11865 820852 8,6% 14475 785363 11,6% 13027 967530 9,0% 

AVUSTURYA 8840 55978 7,1% 9732 71112 7,1% 6895 54553 5,5% 9311 85100 6,5% 


�NG�LTERE 8102 100792 6,5% 10714 123692 7,8% 7089 111399 5,7% 3781 59431 2,6% 

�RLANDA 3795 123560 3,1% 4125 149595 3,0% 5520 261453 4,4% 1792 120126 1,2% 

�SV�ÇRE 484 15488 0,4% 85 2894 0,1% 21 528 0,0% 6418 92439 4,5% 

H�ND�STAN 13871 126263 11,2% 9405 68543 6,8% 6986 44828 5,6% 9250 44550 6,4% 

�SPANYA 1701 76363 1,4% 2302 118062 1,7% 2222 99732 1,8% 1622 114151 1,1% 

ALMANYA 3563 63693 2,9% 4625 98142 3,4% 2945 55358 2,4% 2236 134098 1,6% 

KANADA 315 23138 0,3% 517 38202 0,4% 740 47703 0,6% 1258 91684 0,9% 

JAPONYA 110 7546 0,1% 113 12545 0,1% 259 25617 0,2% 436 38974 0,3% 

MALEZYA --- --- --- --- --- --- 1904 4468 1,5% 93 817 0,1% 

DAN�MARKA 349 8986 0,3% 250 7985 0,2% 140 8532 0,1% 81 3909 0,1% 

YUNAN�STAN 75 4324 0,1% 512 34285 0,4% 27 1865 0,0% 253 3489 0,2% 

HOLLANDA --- --- --- --- --- --- 8 361 0,0% 38 1311 0,0% 

�SVEÇ 1507 43922 1,2% 144 11014 0,1% 223 8924 0,2% 24 2061 0,0% 

MACAR�STAN 165 1510 0,1% --- --- --- 14 301 0,0% --- --- --- 

ROMANYA --- --- --- --- --- --- 62 1104 0,0% --- --- --- 

BELÇ�KA 150 2485 0,1% 55 747 0,0% 48 355 0,0% --- --- --- 

LÜBNAN --- --- --- 135 2892 0,1% --- --- --- --- --- --- 

AVUSTRALYA --- --- --- 312 5057 0,2% --- --- --- --- --- --- 



235

217 

Tablo 101. 330499001000 All�klar (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

236 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 54303 1998770 100,0% 63640 2303252 100,0% 58250 2150606 100,0% 77567 3071972 100,0% 

�TALYA 36178 1291802 66,6% 37770 1269956 59,3% 35819 1305114 61,5% 44753 1990675 57,7% 

POLONYA 5141 165242 9,5% 3742 117582 5,9% 10806 302948 18,6% 5522 185280 7,1% 

ALMANYA 1173 35591 2,2% 13170 410762 20,7% 2715 64988 4,7% 5096 125560 6,6% 

FRANSA 2151 138845 4,0% 2108 158355 3,3% 3726 216346 6,4% 6967 317628 9,0% 

A,B,D, 2146 93017 4,0% 2472 144068 3,9% 2552 152661 4,4% 2095 125232 2,7% 

�SPANYA 1358 81579 2,5% 1411 82388 2,2% 649 30820 1,1% 720 66489 0,9% 


SUR�YE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 5160 10780 6,7% 

KANADA 50 4586 0,1% 94 8392 0,1% 280 16475 0,5% 163 14541 0,2% 

�NG�LTERE 4461 112565 8,2% 1289 29042 2,0% 200 8799 0,3% 793 10415 1,0% 

JAPONYA 6 190 0,0% 43 2604 0,1% 29 3307 0,0% 29 1893 0,0% 

�RLANDA 1244 65189 2,3% 1270 66491 2,0% 535 19949 0,9% 1210 119139 1,6% 

TAYVAN --- --- --- --- --- --- 18 2284 0,0% --- --- --- 

�SVEÇ 162 5770 0,3% 103 6832 0,2% 351 17670 0,6% 21 2035 0,0% 

MACAR�STAN --- --- --- --- --- --- 56 2256 0,1% 20 172 0,0% 

DAN�MARKA 233 4394 0,4% 77 2810 0,1% 35 1112 0,1% 8 403 0,0% 

HIRVAT�STAN --- --- --- --- --- --- 87 753 0,1% --- --- --- 

ÇEK CUMHUR�YET� --- --- --- 61 3324 0,1% --- --- --- --- --- --- 

LÜBNAN --- --- --- 15 316 0,0% --- --- --- --- --- --- 



218 

Tablo 102. 330499009011 Vücut Losyonlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 809938 4750165 100,0% 715184 4698106 100,0% 668765 4437755 100,0% 712259 4839531 100,0% 

�TALYA 154846 601485 19,1% 89950 549669 12,6% 141030 817873 21,1% 312274 1379847 43,8% 

POLONYA 331187 1043492 40,9% 293223 838766 41,0% 291171 915979 43,5% 185747 977795 26,1% 

ALMANYA 136413 1118028 16,8% 148163 1330839 20,7% 88633 813764 13,3% 89926 901236 12,6% 

A,B,D, 42715 449966 5,3% 67518 542073 9,4% 44776 465886 6,7% 31411 390877 4,4% 

FRANSA 24988 702006 3,1% 25493 579425 3,6% 17811 310876 2,7% 19774 489843 2,8% 

�SPANYA 22476 110378 2,8% 22560 154483 3,2% 18094 119556 2,7% 28452 202957 4,0% 

�NG�LTERE 41586 308310 5,1% 25739 339825 3,6% 16595 302096 2,5% 10457 189300 1,5% 

HOLLANDA 3745 17656 0,5% 23 790 0,0% 814 18982 0,1% 3273 12992 0,5% 

H�ND�STAN 752 1573 0,1% 1295 6382 0,2% 372 4928 0,1% 2643 14759 0,4% 

�SRA�L 35362 263442 4,4% 20082 119366 2,8% 1880 18431 0,3% 3446 42224 0,5% 

YUNAN�STAN --- --- --- 69 2654 0,0% 386 9431 0,1% 2891 49788 0,4% 

TAYLAND --- --- --- 1370 4860 0,2% 4623 33013 0,7% 4676 25765 0,7% 


�RLANDA 32 1270 0,0% 4 232 0,0% 212 9575 0,0% 748 12637 0,1% 

MALEZYA --- --- --- 86 865 0,0% 1996 4398 0,3% 2057 4305 0,3% 


JAPONYA 981 26459 0,1% 229 17511 0,0% 15 533 0,0% 274 25841 0,0% 

�SVEÇ --- --- --- 297 4478 0,0% 715 26889 0,1% 592 9464 0,1% 

HONG-KONG 1454 11216 0,2% 7 879 0,0% 90 536 0,0% 210 2451 0,0% 

DAN�MARKA 300 7619 0,0% --- --- --- 31 457 0,0% 70 2237 0,0% 

BELÇ�KA 1837 5846 0,2% 1407 5740 0,2% 909 13453 0,1% 70 2267 0,0% 

ROMANYA --- --- --- 83 2329 0,0% 249 4559 0,0% 78 1110 0,0% 

�SV�ÇRE 4974 29435 0,6% 13563 123889 1,9% 33492 475422 5,0% 444 6278 0,1% 

AVUSTRALYA --- --- --- 598 34539 0,1% 106 6302 0,0% 2 300 0,0% 

ÜRDÜN 107 2150 0,0% 134 986 0,0% 28 130 0,0% --- --- --- 

AVUSTURYA 4774 25185 0,6% 1069 5955 0,1% --- --- --- --- --- --- 



237

219 

Tablo 103. 330499009012 Kremler, Emülsiyonlar ve Ya�lar (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

238 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 5395860 59634739 100,0% 4939114 63116705 100,0% 5999296 68593250 100,0% 6502751 80619128 100,0% 

POLONYA 770995 5301294 14,3% 1011220 7219299 20,5% 1243004 9411377 20,7% 1249198 10268185 19,2% 

ALMANYA 947522 8516663 17,6% 1120566 9895219 22,7% 1124018 9171286 18,7% 1439424 13500582 22,1% 

FRANSA 748244 17603235 13,9% 805265 19555278 16,3% 820243 17830715 13,7% 833709 19497325 12,8% 

�SPANYA 778875 3673998 14,4% 753637 3549810 15,3% 694355 3866703 11,6% 857358 5076570 13,2% 

�TALYA 382269 3126964 7,1% 335295 3076526 6,8% 550116 4466478 9,2% 438827 5004947 6,7% 

A,B,D, 314800 8046605 5,8% 313101 7544652 6,3% 432105 10879913 7,2% 384528 10745877 5,9% 

H�ND�STAN 782388 2514257 14,5% 83027 297134 1,7% 627798 2253924 10,5% 761084 3154200 11,7% 

YUNAN�STAN 37415 1269400 0,7% 45170 1734641 0,9% 44544 1433593 0,7% 111522 2004148 1,7% 

�SRA�L 298583 2359575 5,5% 225690 1970650 4,6% 179956 1228281 3,0% 91867 766278 1,4% 

�NG�LTERE 145947 2457320 2,7% 68848 1775244 1,4% 95236 2601645 1,6% 78998 2419509 1,2% 

�SV�ÇRE 38424 1890662 0,7% 36416 2600407 0,7% 50339 2101926 0,8% 60662 3537348 0,9% 

�RLANDA 49124 566695 0,9% 28273 472702 0,6% 11361 369814 0,2% 55205 891463 0,8% 

GÜNEY AFR�KA 12575 35153 0,2% 8352 28568 0,2% 12757 46581 0,2% 14160 60259 0,2% 

BELÇ�KA 12236 386255 0,2% 10904 450368 0,2% 25164 653567 0,4% 21835 652144 0,3% 

JAPONYA 24373 987723 0,5% 21275 1011163 0,4% 19118 951097 0,3% 19069 894307 0,3% 


MISIR 9478 48966 0,2% 8660 59767 0,2% 12588 67735 0,2% 11768 66574 0,2% 

�SVEÇ 16803 185076 0,3% 20552 233743 0,4% 15443 190042 0,3% 3356 49406 0,1% 

KANADA 2536 251274 0,0% 3909 295324 0,1% 5477 311138 0,1% 6929 447761 0,1% 

TAYLAND --- --- --- 7334 21236 0,1% 3692 52362 0,1% 4204 160382 0,1% 

AZERBAYCAN --- --- --- --- --- --- 1992 67680 0,0% 4313 95386 0,1% 

S�NGAPUR --- --- --- 270 20015 0,0% 817 74663 0,0% 2193 177371 0,0% 

ÇEK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1307 8510 0,0% 

ROMANYA 6 173 0,0% 713 20122 0,0% 2824 42715 0,0% 1383 16546 0,0% 

AVUSTURYA 786 4023 0,0% 2259 22918 0,0% 1985 44349 0,0% 3929 173225 0,1% 

MALEZYA --- --- --- 524 3694 0,0% 5586 37021 0,1% 9497 45764 0,1% 

��L� --- --- --- --- --- --- 242 10085 0,0% 3165 212268 0,0% 

DAN�MARKA 331 8402 0,0% 3343 454757 0,1% 330 35188 0,0% 1922 50320 0,0% 

HOLLANDA 7644 34526 0,1% 372 23476 0,0% 1751 62692 0,0% 1508 51137 0,0% 

BULGAR�STAN 120 729 0,0% 1321 9099 0,0% 360 2774 0,0% 1089 18278 0,0% 

AVUSTRALYA 4869 45964 0,1% 1302 91557 0,0% 2946 122542 0,0% 6027 256188 0,1% 

EKVATOR --- --- --- --- --- --- 831 55910 0,0% 806 48688 0,0% 



220 

MACAR�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 236 6142 0,0% 

TAYVAN 40 872 0,0% 163 1106 0,0% 892 16587 0,0% 107 8272 0,0% 

SUR�YE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 495 694 0,0% 

ENDONEZYA --- --- --- --- --- --- 4 268 0,0% --- --- --- 

ÜRDÜN 1688 45056 0,0% 3017 47446 0,1% 825 12787 0,0% 136 3533 0,0% 

F�L�ST�N --- --- --- --- --- --- 35 146 0,0% --- --- --- 

LÜBNAN --- --- --- 1081 5305 0,0% 2581 6720 0,0% 4402 31248 0,1% 

HONG-KONG --- --- --- 262 30192 0,0% --- --- --- --- --- --- 

NORVEÇ 3915 177675 0,1% 3596 188281 0,1% --- --- --- --- --- --- 

SAN MARIO --- --- --- 348 17619 0,0% --- --- --- --- --- --- 

GÜRC�STAN --- --- --- 1139 7391 0,0% --- --- --- --- --- --- 

B�RLE��K ARAP EM�R, 4 117 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

LÜKSEMBURG 25 966 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

PORTEK�Z 401 2955 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 




239

221 

221 

Tablo 104. 330499009019 Güzellik/Makyaj Müstahzarlar� Müstahzarlar� ve ve Cilt Cilt Bak�m� Bak�m� için için Müstahzarlar; Di�er Di�er (KG) (KG) Ülkeler Ülkeler Baz�nda Baz�nda �thalat �thalat (2004 (2004 – 2007) – 2007) 

240 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 708088 9954269 100,0% 904978 13246337 100,0% 1184858 18213023 100,0% 1363821 23257877 100,0% 

ALMANYA 82782 1667732 11,7% 117064 2234583 12,9% 257674 3975851 21,7% 392824 5847637 28,8% 

FRANSA 145163 2408490 20,5% 236629 3345766 26,1% 267685 4731522 22,6% 241269 4814600 17,7% 

POLONYA 82061 1097119 11,6% 143608 989755 15,9% 178150 1021471 15,0% 203177 1261185 14,9% 

�TALYA 100500 1219257 14,2% 117495 1254023 13,0% 93970 1048568 7,9% 97193 1484275 7,1% 

A,B,D, 169374 2045494 23,9% 87895 3018551 9,7% 67627 2810391 5,7% 85597 3164161 6,3% 

�NG�LTERE 23720 343337 3,3% 39033 529588 4,3% 66809 1088147 5,6% 73667 1820556 5,4% 

�SRA�L 27198 256783 3,8% 60912 416534 6,7% 87349 543224 7,4% 34749 221464 2,5% 

�SV�ÇRE 22510 181929 3,2% 13593 216080 1,5% 42248 1173288 3,6% 52246 947360 3,8% 

GÜNEY AFR�KA 14923 34687 2,1% 8149 32140 0,9% 12255 46315 1,0% 12453 47181 0,9% 


MACAR�STAN --- --- --- --- --- --- 249 7477 0,0% 7048 240468 0,5% 

�RLANDA 3924 163902 0,6% 2377 101511 0,3% 1724 73798 0,1% 42147 943265 3,1% 

YUNAN�STAN 249 31243 0,0% 219 20525 0,0% 45452 441495 3,8% 7545 364445 0,6% 

H�ND�STAN 2560 48226 0,4% 7201 66124 0,8% 1855 35092 0,2% 5782 60071 0,4% 

BELÇ�KA 20196 215982 2,9% 31118 260944 3,4% 11263 74376 1,0% 8613 121089 0,6% 

�SVEÇ 1007 29327 0,1% 7442 76336 0,8% 3613 94527 0,3% 6716 431758 0,5% 

�SPANYA 3953 100848 0,6% 7120 140361 0,8% 6675 232724 0,6% 6323 202080 0,5% 

AVUSTURYA --- --- --- 1022 18533 0,1% 3428 119109 0,3% 6522 101180 0,5% 

JAPONYA --- --- --- 5526 203763 0,6% 1992 99167 0,2% 3232 168101 0,2% 

KANADA 291 30749 0,0% 3131 109683 0,3% 6030 199304 0,5% 8259 306857 0,6% 

HOLLANDA --- --- --- 953 20646 0,1% 3184 73669 0,3% 424 55215 0,0% 

MALEZYA --- --- --- --- --- --- 602 3119 0,1% 878 13186 0,1% 

TAYLAND --- --- --- 1202 13955 0,1% 1349 23622 0,1% 679 9698 0,0% 

HONG-KONG --- --- --- 87 11379 0,0% --- --- --- 128 1819 0,0% 

DAN�MARKA --- --- --- --- --- --- 1735 57049 0,1% 974 47707 0,1% 

AVUSTRALYA --- --- --- 368 17840 0,0% 3409 75187 0,3% 210 3908 0,0% 

GÜNEY KORE --- --- --- 1557 9030 0,2% 1724 24839 0,1% 1175 16902 0,1% 

TAYVAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 5065 61828 0,4% 

KUZEY KORE --- --- --- --- --- --- 20 174 0,0% 2 743 0,0% 

ÇEK CUMHUR�YET� 110 5472 0,0% 450 23007 0,0% 41 12279 0,0% 290 2286 0,0% 

S�NGAPUR --- --- --- 42 3650 0,0% 105 3871 0,0% 14 666 0,0% 


HIRVAT�STAN 98 897 0,0% 168 685 0,0% 275 3084 0,0% --- --- --- 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 708088 9954269 100,0% 904978 13246337 100,0% 1184858 18213023 100,0% 1363821 23257877 100,0% 

ALMANYA 82782 1667732 11,7% 117064 2234583 12,9% 257674 3975851 21,7% 392824 5847637 28,8% 

FRANSA 145163 2408490 20,5% 236629 3345766 26,1% 267685 4731522 22,6% 241269 4814600 17,7% 

POLONYA 82061 1097119 11,6% 143608 989755 15,9% 178150 1021471 15,0% 203177 1261185 14,9% 

�TALYA 100500 1219257 14,2% 117495 1254023 13,0% 93970 1048568 7,9% 97193 1484275 7,1% 

A,B,D, 169374 2045494 23,9% 87895 3018551 9,7% 67627 2810391 5,7% 85597 3164161 6,3% 

�NG�LTERE 23720 343337 3,3% 39033 529588 4,3% 66809 1088147 5,6% 73667 1820556 5,4% 

�SRA�L 27198 256783 3,8% 60912 416534 6,7% 87349 543224 7,4% 34749 221464 2,5% 

�SV�ÇRE 22510 181929 3,2% 13593 216080 1,5% 42248 1173288 3,6% 52246 947360 3,8% 

GÜNEY AFR�KA 14923 34687 2,1% 8149 32140 0,9% 12255 46315 1,0% 12453 47181 0,9% 


MACAR�STAN --- --- --- --- --- --- 249 7477 0,0% 7048 240468 0,5% 

�RLANDA 3924 163902 0,6% 2377 101511 0,3% 1724 73798 0,1% 42147 943265 3,1% 

YUNAN�STAN 249 31243 0,0% 219 20525 0,0% 45452 441495 3,8% 7545 364445 0,6% 

H�ND�STAN 2560 48226 0,4% 7201 66124 0,8% 1855 35092 0,2% 5782 60071 0,4% 

BELÇ�KA 20196 215982 2,9% 31118 260944 3,4% 11263 74376 1,0% 8613 121089 0,6% 

�SVEÇ 1007 29327 0,1% 7442 76336 0,8% 3613 94527 0,3% 6716 431758 0,5% 

�SPANYA 3953 100848 0,6% 7120 140361 0,8% 6675 232724 0,6% 6323 202080 0,5% 

AVUSTURYA --- --- --- 1022 18533 0,1% 3428 119109 0,3% 6522 101180 0,5% 

JAPONYA --- --- --- 5526 203763 0,6% 1992 99167 0,2% 3232 168101 0,2% 

KANADA 291 30749 0,0% 3131 109683 0,3% 6030 199304 0,5% 8259 306857 0,6% 

HOLLANDA --- --- --- 953 20646 0,1% 3184 73669 0,3% 424 55215 0,0% 

MALEZYA --- --- --- --- --- --- 602 3119 0,1% 878 13186 0,1% 

TAYLAND --- --- --- 1202 13955 0,1% 1349 23622 0,1% 679 9698 0,0% 

HONG-KONG --- --- --- 87 11379 0,0% --- --- --- 128 1819 0,0% 

DAN�MARKA --- --- --- --- --- --- 1735 57049 0,1% 974 47707 0,1% 

AVUSTRALYA --- --- --- 368 17840 0,0% 3409 75187 0,3% 210 3908 0,0% 

GÜNEY KORE --- --- --- 1557 9030 0,2% 1724 24839 0,1% 1175 16902 0,1% 

TAYVAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 5065 61828 0,4% 

KUZEY KORE --- --- --- --- --- --- 20 174 0,0% 2 743 0,0% 

ÇEK CUMHUR�YET� 110 5472 0,0% 450 23007 0,0% 41 12279 0,0% 290 2286 0,0% 

S�NGAPUR --- --- --- 42 3650 0,0% 105 3871 0,0% 14 666 0,0% 


HIRVAT�STAN 98 897 0,0% 168 685 0,0% 275 3084 0,0% --- --- --- 


222 

BULGAR�STAN 520 3758 0,1% 139 2074 0,0% 2045 18073 0,2% 1312 14632 0,1% 

ÜRDÜN 471 3982 0,1% 3126 19854 0,3% 6016 11242 0,5% 85 2214 0,0% 

LÜBNAN --- --- --- 68 1457 0,0% --- --- --- --- --- --- 

GÜRC�STAN --- --- --- 1111 17964 0,1% --- --- --- --- --- --- 

KUZEY KIBRIS --- --- --- 259 1841 0,0% --- --- --- --- --- --- 

AZERBAYCAN 1611 13044 0,2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

ROMANYA 346 14064 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 




241

223 

Tablo 105. 330510000000 �ampuanlar (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

242 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 17011666 37740947 100,0% 19611062 40680654 100,0% 26591717 70050756 100,0% 24465100 77603936 100,0% 

FRANSA 13998909 27737888 82,3% 15842861 28525830 80,8% 22064221 56304575 83,0% 20809012 63490351 85,1% 

ALMANYA 842766 3410604 5,0% 793315 3394386 4,0% 783750 3300491 2,9% 926205 4225782 3,8% 

�TALYA 523735 1617609 3,1% 633696 2005165 3,2% 1702915 4443308 6,4% 1146607 3627284 4,7% 

MALEZYA 202709 302377 1,2% 292554 428431 1,5% 565664 850567 2,1% 244123 356285 1,0% 

POLONYA 586791 1314588 3,4% 1246280 3202712 6,4% 628565 1726319 2,4% 350417 1057733 1,4% 

�SPANYA 218458 970684 1,3% 184391 773608 0,9% 211496 882661 0,8% 238692 1091130 1,0% 

A,B,D, 149614 814112 0,9% 144772 805607 0,7% 146968 764998 0,6% 133843 972034 0,5% 

YUNAN�STAN 251479 584710 1,5% 200707 453036 1,0% 125103 314378 0,5% 61178 300007 0,3% 

KANADA 24765 47146 0,1% 46229 91409 0,2% 61169 114624 0,2% 55458 169073 0,2% 

BELÇ�KA 46148 285038 0,3% 39865 231316 0,2% 47986 312952 0,2% 41794 251123 0,2% 

MISIR 7567 32198 0,0% 6608 26904 0,0% 15608 65660 0,1% 24393 71877 0,1% 

HOLLANDA 13739 29251 0,1% 19481 50396 0,1% 19562 111610 0,1% 29429 276866 0,1% 

�SVEÇ 11565 57102 0,1% 19951 156941 0,1% 16268 137830 0,1% 26290 201103 0,1% 

�NG�LTERE 33773 189154 0,2% 46528 206725 0,2% 77401 326019 0,3% 201210 836956 0,8% 

SUUD� ARAB�STAN 29095 64351 0,2% 44800 106546 0,2% 36950 92439 0,1% 10289 52227 0,0% 

TAYLAND --- --- --- 3168 11418 0,0% 14301 40548 0,1% 115732 316764 0,5% 


SLOVENYA --- --- --- --- --- --- 17004 34681 0,1% 2459 22895 0,0% 

�SV�ÇRE 327 4327 0,0% 17592 33063 0,1% 143 2469 0,0% 2472 42588 0,0% 

DAN�MARKA --- --- --- --- --- --- 1224 27725 0,0% 521 10045 0,0% 

JAPONYA 2338 20949 0,0% 518 18171 0,0% 457 11512 0,0% 383 9280 0,0% 

�SRA�L 49563 141884 0,3% 530 4984 0,0% 20739 27694 0,1% 5255 7173 0,0% 

AVUSTURYA 804 2125 0,0% --- --- --- 151 872 0,0% 46 466 0,0% 

RUSYA FEDERASYONU --- --- --- --- --- --- 869 4281 0,0% 27 673 0,0% 

MACAR�STAN 4670 13350 0,0% 1443 16134 0,0% 857 2903 0,0% 240 2074 0,0% 

�RAN --- --- --- 13171 39020 0,1% 24992 79902 0,1% 2714 12632 0,0% 



224 

Tablo 106. 330520000000 Perma ve Defrize Müstahzarlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 37407 221711 100,0% 28002 153937 100,0% 29125 173014 100,0% 23662 179724 100,0% 

FRANSA 1188 8583 3,2% 820 3665 2,9% 5 302 0,0% 7265 42742 30,7% 

ALMANYA 22009 136148 58,8% 19495 111320 69,6% 16735 94241 57,5% 6207 65229 26,2% 

BULGAR�STAN --- --- --- 1000 4375 3,6% 3500 16264 12,0% 2272 19386 9,6% 

�SPANYA 6604 31388 17,7% 3240 13002 11,6% 4460 22155 15,3% 4049 23284 17,1% 

A,B,D, 1389 12550 3,7% 950 8160 3,4% 2044 25023 7,0% 1610 6746 6,8% 

�TALYA 1164 3339 3,1% 1928 9268 6,9% 610 5307 2,1% 1129 16831 4,8% 

BELÇ�KA 1320 3849 3,5% 480 1379 1,7% 720 2225 2,5% 533 2207 2,3% 

�RLANDA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 230 390 1,0% 

�NG�LTERE 3689 24912 9,9% 35 240 0,1% 100 718 0,3% 258 2114 1,1% 

JAPONYA 44 942 0,1% 54 2528 0,2% --- --- --- --- --- --- 

AVUSTURYA --- --- --- --- --- --- 881 5484 3,0% 109 795 0,5% 




243

225 

Tablo 107. 330530000000 Saç Spreyleri (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

244 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 332757 1880954 100,0% 228399 1490356 100,0% 272773 1752775 100,0% 284799 1962013 100,0% 

ALMANYA 257924 1362624 77,5% 127284 790198 55,7% 212441 1331526 77,9% 201604 1418322 70,8% 

�SPANYA 19511 193697 5,9% 17737 145039 7,8% 13568 96676 5,0% 14640 136447 5,1% 

BELÇ�KA 7275 40166 2,2% 6040 39301 2,6% 10144 64077 3,7% 16438 108271 5,8% 

POLONYA --- --- --- --- --- --- 5009 35550 1,8% 11059 82335 3,9% 

�TALYA 14193 60373 4,3% 17842 117166 7,8% 13390 80622 4,9% 9447 55799 3,3% 

A,B,D, 15647 147731 4,7% 11742 92822 5,1% 6520 60173 2,4% 3454 35175 1,2% 

AVUSTURYA --- --- --- 1279 7375 0,6% 1841 13007 0,7% 3751 34246 1,3% 

FRANSA 13444 43410 4,0% 666 7283 0,3% 1623 7623 0,6% 2260 16784 0,8% 

�NG�LTERE 4579 30726 1,4% 43478 283452 19,0% 7791 61168 2,9% 1077 17609 0,4% 

�SVEÇ --- --- --- --- --- --- --- --- --- 158 3520 0,1% 

GÜNEY KORE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 80 306 0,0% 

�SV�ÇRE 40 871 0,0% 26 550 0,0% 17 506 0,0% 285 6518 0,1% 

DAN�MARKA --- --- --- --- --- --- 19 443 0,0% 167 4635 0,1% 


AVUSTRALYA --- --- --- 38 541 0,0% --- --- --- --- --- --- 

UKRAYNA --- --- --- 502 2157 0,2% --- --- --- --- --- --- 

TAYLAND --- --- --- 78 245 0,0% --- --- --- --- --- --- 

BULGAR�STAN --- --- --- 945 2382 0,4% 403 1230 0,1% --- --- --- 

KANADA --- --- --- 732 1538 0,3% --- --- --- 85 957 0,0% 

HOLLANDA 144 1356 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

YUNAN�STAN --- --- --- --- --- --- 7 174 0,0% --- --- --- 



226 

Tablo 108. 330590100000 Saç Losyonlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 104720 1373142 100,0% 164670 2060372 100,0% 222421 3148666 100,0% 186928 2422306 100,0% 

�TALYA 30733 205163 29,3% 69106 467795 42,0% 104231 1207416 46,9% 56975 490334 30,5% 

�SPANYA 16133 234403 15,4% 21011 271149 12,8% 33235 374694 14,9% 32431 439707 17,3% 

POLONYA 4956 27776 4,7% 7872 46235 4,8% 3382 22372 1,5% 18156 66208 9,7% 

FRANSA 21256 472136 20,3% 28989 848213 17,6% 37976 984095 17,1% 16976 541033 9,1% 

A,B,D, 4053 121467 3,9% 10374 134081 6,3% 9347 190651 4,2% 28477 417428 15,2% 

ALMANYA 8166 27095 7,8% 10190 40926 6,2% 7230 56050 3,3% 8666 69664 4,6% 

KANADA --- --- --- 750 11031 0,5% 4537 61364 2,0% 2956 41817 1,6% 

�NG�LTERE 6174 182706 5,9% 4330 106260 2,6% 9267 67353 4,2% 3642 107620 1,9% 

�SVEÇ 5576 17971 5,3% 4532 26173 2,8% 4538 23168 2,0% 2808 30784 1,5% 

YUNAN�STAN --- --- --- --- --- --- 371 5555 0,2% 396 7309 0,2% 

�SV�ÇRE 867 6847 0,8% 137 2721 0,1% 206 5579 0,1% 1338 40442 0,7% 

SLOVENYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 288 2344 0,2% 

BELÇ�KA 5371 68996 5,1% 3393 33110 2,1% 831 5231 0,4% 1028 11097 0,5% 


DAN�MARKA --- --- --- --- --- --- 1162 25809 0,5% 140 4938 0,1% 

ÇEK CUMHUR�YET� --- --- --- 690 35830 0,4% 779 55285 0,4% 170 15759 0,1% 

H�ND�STAN 615 5413 0,6% 564 8455 0,3% 270 724 0,1% 797 13069 0,4% 

AZERBAYCAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 55 1491 0,0% 

HOLLANDA --- --- --- 305 12298 0,2% --- --- --- --- --- --- 

ROMANYA 25 482 0,0% 40 1123 0,0% 384 5725 0,2% --- --- --- 

�SRA�L 3 148 0,0% 30 421 0,0% 35 362 0,0% 19 271 0,0% 

MACAR�STAN 792 2539 0,8% 2351 14370 1,4% 1265 3676 0,6% --- --- --- 

ARJANT�N --- --- --- --- --- --- 1391 8341 0,6% --- --- --- 

AVUSTRALYA --- --- --- --- --- --- 1817 41102 0,8% 3690 80136 2,0% 



245

227 

Tablo 109. 330590900011 Saç Boyalar� (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

246 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 3323711 26901147 100,0% 3317781 29465394 100,0% 3409799 27923700 100,0% 3819844 37292645 100,0% 

ALMANYA 1204325 12907282 36,2% 1164275 15086644 35,1% 1373310 14801495 40,3% 1866581 23220705 48,9% 

BELÇ�KA 410269 2374098 12,3% 440987 2523557 13,3% 532298 3112324 15,6% 704707 4487509 18,4% 

�SPANYA 362996 2701083 10,9% 419040 3112032 12,6% 368829 2711304 10,8% 326042 2350169 8,5% 

�TALYA 454404 2944665 13,7% 371372 2908594 11,2% 300599 2376205 8,8% 262793 2098952 6,9% 

SLOVENYA 166417 1588484 5,0% 191493 1587183 5,8% 246972 1876401 7,2% 289016 2126724 7,6% 

BULGAR�STAN 210160 600740 6,3% 284944 1008917 8,6% 208855 652729 6,1% 157097 507712 4,1% 

H�ND�STAN 66540 1055664 2,0% 55713 835240 1,7% 61760 788268 1,8% 67051 929931 1,8% 

FRANSA 330 7558 0,0% 66418 230466 2,0% 215175 742352 6,3% 46229 394730 1,2% 

HOLLANDA 20419 199175 0,6% 55413 561471 1,7% 16616 231757 0,5% 32603 505685 0,9% 

ARJANT�N --- --- --- --- --- --- 64 2179 0,0% 13062 87194 0,3% 

MISIR --- --- --- --- --- --- --- --- --- 5521 10641 0,1% 

�NG�LTERE 95976 1005505 2,9% 42653 586654 1,3% 43008 421706 1,3% 13589 182680 0,4% 

UKRAYNA --- --- --- 9664 51131 0,3% 14139 69047 0,4% 10634 52668 0,3% 

AVUSTURYA --- --- --- 66 799 0,0% 562 6688 0,0% 1268 16317 0,0% 


�SVEÇ --- --- --- --- --- --- --- --- --- 254 5664 0,0% 

A,B,D, 180 2337 0,0% 10456 55118 0,3% 550 9530 0,0% 772 14206 0,0% 

RUSYA FEDERASYONU --- --- --- 256 2588 0,0% --- --- --- --- --- --- 

KOLOMB�A 100747 469501 3,0% 28608 159749 0,9% 23 162 0,0% --- --- --- 

POLONYA 219649 941208 6,6% 166593 712546 5,0% 13432 63355 0,4% --- --- --- 

KANADA --- --- --- 9723 41019 0,3% 248 4319 0,0% 335 3456 0,0% 

LÜBNAN 10829 88332 0,3% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

ROMANYA --- --- --- --- --- --- 5775 15598 0,2% --- --- --- 



228 

Tablo 110. 330590900019 Saç Müstahzarlar�; Di�er (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 3180988 13197662 100,0% 4014768 17064605 100,0% 4372880 22439126 100,0% 3609341 19285498 100,0% 

FRANSA 911935 2299010 28,7% 1086415 2761042 27,1% 980273 3763963 22,4% 839008 3042486 23,2% 

ALMANYA 626295 3545210 19,7% 661676 4401499 16,5% 1182421 8645233 27,0% 753662 4810337 20,9% 

�TALYA 650533 2313091 20,5% 673480 2577436 16,8% 700442 2371927 16,0% 620265 2837158 17,2% 

POLONYA 380306 1136201 12,0% 772072 2146299 19,2% 697091 2381992 15,9% 408829 1770185 11,3% 

�SPANYA 257198 1507858 8,1% 322365 1828062 8,0% 265646 1676411 6,1% 219301 1613830 6,1% 

�NG�LTERE 99283 704076 3,1% 118375 927308 2,9% 217282 1493245 5,0% 156586 1359852 4,3% 

A,B,D, 122220 939393 3,8% 110225 998060 2,7% 125261 876014 2,9% 157291 1441251 4,4% 

�SRA�L 58287 333360 1,8% 94337 557190 2,3% 58940 345276 1,3% 71369 386450 2,0% 

TAYLAND --- --- --- 1701 6881 0,0% 10056 27538 0,2% 225669 1049801 6,3% 

KANADA 26930 42966 0,8% 55020 117345 1,4% 34217 95312 0,8% 30922 106835 0,9% 

BELÇ�KA 13845 86582 0,4% 17867 111771 0,4% 36493 241613 0,8% 26402 179053 0,7% 

AVUSTURYA 48 897 0,0% 7822 59376 0,2% 5414 52173 0,1% 15593 162788 0,4% 

BULGAR�STAN 9836 28688 0,3% 16036 79538 0,4% 12443 55205 0,3% 9527 52888 0,3% 

H�ND�STAN 12214 136118 0,4% 5400 54300 0,1% 16725 132810 0,4% 10632 88440 0,3% 

HOLLANDA 224 980 0,0% 32571 192238 0,8% 313 13115 0,0% 9752 51262 0,3% 

ARJANT�N --- --- --- --- --- --- --- --- --- 5595 26427 0,2% 

YUNAN�STAN --- --- --- 269 1649 0,0% 472 6154 0,0% 5326 41201 0,1% 


�SVEÇ --- --- --- --- --- --- 525 13467 0,0% 889 19294 0,0% 

�SV�ÇRE 9 198 0,0% 359 9433 0,0% 8357 67699 0,2% 4220 51024 0,1% 


AZERBAYCAN --- --- --- --- --- --- 630 17192 0,0% 552 7492 0,0% 

HONG-KONG --- --- --- --- --- --- 70 425 0,0% 215 2451 0,0% 

JAPONYA 60 2217 0,0% 93 3367 0,0% 548 21522 0,0% 264 9516 0,0% 

DAN�MARKA --- --- --- --- --- --- 15 347 0,0% 157 4270 0,0% 

PORTEK�Z --- --- --- 2163 35974 0,1% 5237 65983 0,1% --- --- --- 

AVUSTRALYA 7633 95820 0,2% 8769 90053 0,2% --- --- --- 510 10276 0,0% 


MALEZYA --- --- --- 72 523 0,0% --- --- --- 2654 8226 0,1% 

KOLOMB�A --- --- --- 515 3575 0,0% --- --- --- --- --- --- 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- 8160 48164 0,2% --- --- --- --- --- --- 

BREZ�LYA 125 1133 0,0% 15118 32838 0,4% --- --- --- --- --- --- 



247

229 

Tablo 111. 330610000000 Di� Macunlar�/Tozlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

248 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 4704151 18025377 100,0% 6024859 22125192 100,0% 5895034 29268503 100,0% 7613854 42024152 100,0% 

ALMANYA 2727893 9137281 58,0% 3338026 10626156 55,4% 3354022 17725092 56,9% 3476562 23460522 45,7% 

BREZ�LYA 1138596 1980271 24,2% 1461328 2759102 24,3% 1165589 2273256 19,8% 1558207 2953775 20,5% 

�NG�LTERE 457618 4349104 9,7% 560069 5349682 9,3% 435889 5411490 7,4% 590291 8133148 7,8% 

MISIR --- --- --- 182310 454066 3,0% 287280 845789 4,9% 1367022 3015275 18,0% 

POLONYA 106789 403305 2,3% 239072 801511 4,0% 187282 632681 3,2% 130136 518685 1,7% 

A,B,D, 147626 1365241 3,1% 135345 1459584 2,2% 93297 901791 1,6% 146269 1438953 1,9% 

HOLLANDA 26419 244548 0,6% 27772 362626 0,5% 28201 314927 0,5% 28473 289199 0,4% 

�SVEÇ --- --- --- --- --- --- --- --- --- 102013 1025178 1,3% 

MALEZYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 14757 42208 0,2% 

BULGAR�STAN 15308 44959 0,3% 43246 135934 0,7% 56473 192134 1,0% 58895 240391 0,8% 

�TALYA --- --- --- 1023 5337 0,0% 4751 49593 0,1% 4255 66379 0,1% 

�SV�ÇRE 13520 7155 0,3% --- --- --- --- --- --- 1826 49495 0,0% 

KANADA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1820 6904 0,0% 

�SPANYA 209 3473 0,0% 1001 12560 0,0% 9153 84923 0,2% 4030 36749 0,1% 

JAPONYA --- --- --- 14 2374 0,0% 699 11590 0,0% 5541 38337 0,1% 

�SRA�L --- --- --- 86 1576 0,0% 37 467 0,0% 36 391 0,0% 


�RLANDA 17744 331570 0,4% 454 3767 0,0% 1769 35433 0,0% --- --- --- 

FRANSA 26421 80962 0,6% 35093 149808 0,6% 89999 372384 1,5% 48621 462845 0,6% 

AZERBAYCAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

ENDONEZYA 10170 28533 0,2% --- --- --- 10044 28388 0,2% --- --- --- 

ROMANYA 15768 48082 0,3% --- --- --- 2503 10886 0,0% --- --- --- 


H�ND�STAN --- --- --- --- --- --- 149 143 0,0% 77 294 0,0% 



230 

Tablo 112. 330620000000 Di� Aralar�n� Temizlemekte Kullan�lan �plikler (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 11627 383296 100,0% 10356 586767 100,0% 11308 610718 100,0% 31797 714541 100,0% 

�RLANDA 7462 327652 64,2% 8136 487331 78,6% 7628 492159 67,5% 23858 465897 75,0% 


BREZ�LYA --- --- --- --- --- --- 50 5433 0,4% 1027 72387 3,2% 

�NG�LTERE 640 20965 5,5% 255 9218 2,5% 118 9553 1,0% 565 45445 1,8% 

A,B,D, 654 13331 5,6% 386 11706 3,7% 1036 49855 9,2% 453 16395 1,4% 

�TALYA --- --- --- 472 21416 4,6% 628 29030 5,6% 498 21865 1,6% 

�SPANYA --- --- --- 207 13636 2,0% --- --- --- --- --- --- 

MEKS�KA 560 6892 4,8% 723 35791 7,0% 146 5580 1,3% 1067 34050 3,4% 

KOLOMB�A --- --- --- 70 1141 0,7% --- --- --- --- --- --- 

ALMANYA 93 2523 0,8% --- --- --- 10 170 0,1% --- --- --- 

�SV�ÇRE --- --- --- --- --- --- 76 4791 0,7% --- --- --- 



249

231 

Tablo 113. 330690000000 A��z/Di� Sa�l��n� Korumaya Mahsus Di�er Müstahzarlar (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

250 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 167507 1512807 100,0% 203658 1717411 100,0% 202065 2511770 100,0% 272767 3294075 100,0% 

�NG�LTERE 93660 265614 55,9% 165858 529665 81,4% 133480 386609 66,1% 215828 815898 79,1% 

�RLANDA 42029 537446 25,1% 9366 392280 4,6% 17358 1071364 8,6% 13755 1096268 5,0% 

A,B,D, 11716 248192 7,0% 11983 338147 5,9% 10911 265785 5,4% 14671 562608 5,4% 

MALEZYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 3873 9458 1,4% 

ALMANYA 7298 147404 4,4% 5294 175231 2,6% 9713 304973 4,8% 8950 369057 3,3% 

HOLLANDA 1184 67856 0,7% 2673 41949 1,3% 1218 82650 0,6% 1050 39244 0,4% 

�SPANYA 615 21531 0,4% 217 7395 0,1% 4348 103324 2,2% 2285 77687 0,8% 

AVUSTURYA 6218 97313 3,7% 1924 79118 0,9% 1760 58832 0,9% 1231 34979 0,5% 


BELÇ�KA --- --- --- --- --- --- 911 68357 0,5% 271 20333 0,1% 

�TALYA 652 28765 0,4% 3146 55121 1,5% 7554 62052 3,7% 2027 96230 0,7% 

GÜNEY KORE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 2073 38761 0,8% 

BREZ�LYA 95 1151 0,1% --- --- --- 21 2952 0,0% 383 32944 0,1% 

�SV�ÇRE 70 8480 0,0% 1568 69589 0,8% 176 17213 0,1% 67 6911 0,0% 

FRANSA 3797 66620 2,3% 20 1711 0,0% 1709 18336 0,8% 2006 29667 0,7% 

KANADA --- --- --- 188 2623 0,1% 127 2812 0,1% 935 19404 0,3% 

LIECHTENSTAN 164 20466 0,1% 11 908 0,0% 467 15836 0,2% --- --- --- 

H�ND�STAN --- --- --- 1410 23674 0,7% 940 16228 0,5% --- --- --- 

JAPONYA 9 1969 0,0% --- --- --- 27 4659 0,0% --- --- --- 

MACAR�STAN --- --- --- --- --- --- 11314 26230 5,6% 7 1386 0,0% 




Tablo 114. 330710001000 Losyonlar (T�ra� için) (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2007) 

2007 

M�KTAR (KG) USA($) % 

TÜM ÜLKELER 148043 1535115 100,0% 

POLONYA 62639 609261 42,3% 

�NG�LTERE 62544 524437 42,2% 

FRANSA 9112 206236 6,2% 

ALMANYA 8363 101961 5,6% 

A,B,D, 4187 55746 2,8% 

�SPANYA 244 10283 0,2% 

MALEZYA 241 896 0,2% 

�SRA�L 176 2619 0,1% 

�TALYA 134 7371 0,1% 

BELÇ�KA 127 4515 0,1% 

JAPONYA 76 3324 0,1% 

�SVEÇ 75 4313 0,1% 


YUNAN�STAN 48 1498 0,0% 

�SV�ÇRE 7 576 0,0% 

KANADA 2 124 0,0% 

�RLANDA 2 117 0,0% 


Tablo 115. 330710009011 T�ra� Kremleri (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2007) 

2007 


TÜM ÜLKELER 933171 3117576 100,0% 

�NG�LTERE 910193 2956568 97,5% 

FRANSA 9245 69558 1,0% 

ALMANYA 7146 37547 0,8% 

H�ND�STAN 4332 12427 0,5% 

KANADA 782 8378 0,1% 

A,B,D, 583 5526 0,1% 

�SPANYA 357 10521 0,0% 

POLONYA 274 2688 0,0% 

�TALYA 143 11140 0,0% 

�RLANDA 50 1553 0,0% 


�SRA�L 29 249 0,0% 

BELÇ�KA 4 197 0,0% 



232 

251

252 


Tablo 116. 330710009019 T�ra� Öncesi, T�ra� S�ras�nda/T�ra�tan Sonra Kullan�lan 

Müstahzarlar (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2007) 

2007 


TÜM ÜLKELER 248556 2237165 100,0% 

ALMANYA 138236 966922 55,6% 

�NG�LTERE 33708 368432 13,6% 

FRANSA 23160 517666 9,3% 

POLONYA 13456 118885 5,4% 

BULGAR�STAN 11180 18101 4,5% 

YUNAN�STAN 10975 81869 4,4% 

�SPANYA 8997 85041 3,6% 

�TALYA 3528 26822 1,4% 

MACAR�STAN 2502 13998 1,0% 


HOLLANDA 606 8369 0,2% 

PORTEK�Z 556 6785 0,2% 

A,B,D, 283 8583 0,1% 


TAYLAND 71 1478 0,0% 

BELÇ�KA 63 1444 0,0% 

�SV�ÇRE 24 238 0,0% 


Tablo 117. 330720000000 Vücut Deodorantlar� ve Ter Kokusunu Önleyici Deodorantlar 

(KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2007) 

2007 


TÜM ÜLKELER 2856336 21580372 100,0% 

ALMANYA 995784 7497453 34,9% 

POLONYA 752529 5757982 26,3% 

ARJANT�N 498138 1990213 17,4% 

�NG�LTERE 114182 1150317 4,0% 

MEKS�KA 113617 1094945 4,0% 


A,B,D, 74030 556627 2,6% 

PORTEK�Z 52519 410976 1,8% 

MACAR�STAN 42227 465777 1,5% 

�SPANYA 40189 414143 1,4% 

FRANSA 38219 958499 1,3% 

LÜBNAN 13465 91673 0,5% 

YUNAN�STAN 11513 102664 0,4% 

�TALYA 4663 128133 0,2% 

TAYLAND 4243 23325 0,1% 

ROMANYA 4233 26965 0,1% 

�SRA�L 2055 11083 0,1% 


KANADA 1527 30613 0,1% 

�SV�ÇRE 1185 42606 0,0% 

SUR�YE 856 1807 0,0% 

DAN�MARKA 563 8943 0,0% 

HOLLANDA 510 9381 0,0% 


�RLANDA 304 13806 0,0% 


H�ND�STAN 102 1095 0,0% 



233


Tablo 118. 330730000000 Parfümlü Banyo Tuzlar� ve Di�er Banyo Müstahzarlar� (KG) 

Ülkeler Baz�nda �thalat (2007) 

2007 


TÜM ÜLKELER 2539928 6103651 100,0% 

POLONYA 1143901 2009681 45,0% 

�TALYA 516099 984498 20,3% 

MACAR�STAN 390139 705208 15,4% 

ALMANYA 160579 598449 6,3% 

�NG�LTERE 76722 537096 3,0% 

FRANSA 62812 474454 2,5% 

SLOVENYA 54323 102220 2,1% 

TAYLAND 54216 93060 2,1% 

�SVEÇ 26607 165324 1,0% 

�SPANYA 19136 149435 0,8% 


�SRA�L 8138 27182 0,3% 

AVUSTURYA 3714 19721 0,1% 

A,B,D, 3449 76712 0,1% 

YUNAN�STAN 2793 38149 0,1% 

KANADA 1747 18655 0,1% 

BULGAR�STAN 464 3696 0,0% 

HOLLANDA 377 4214 0,0% 

�SV�ÇRE 361 8505 0,0% 

JAPONYA 292 7991 0,0% 

HONG-KONG 265 3146 0,0% 

GÜNEY AFR�KA 187 2505 0,0% 

UKRAYNA 60 152 0,0% 

BELÇ�KA 57 2157 0,0% 


GÜNEY KORE 7 340 0,0% 


Tablo 119. 330741000000 Agarbatti ve Yak�larak Kullan�lan Kokulu Di�er Müstahzarlar 


2007 


TÜM ÜLKELER 70424 107775 100,0% 


H�ND�STAN 32103 22257 45,6% 

FRANSA 733 12574 1,0% 

�NG�LTERE 732 13615 1,0% 

�SPANYA 497 8144 0,7% 

ALMANYA 355 2605 0,5% 

TAYLAND 161 3352 0,2% 

HOLLANDA 159 535 0,2% 

�SV�ÇRE 58 2184 0,1% 

TAYVAN 11 356 0,0% 

A,B,D, 3 193 0,0% 



234 

253


Tablo 120. 330749000000 Kapal� Yerlerin Güzel Kokmas�nda Kullan�lan Di�er Müstahzarlar 


254 

2007 


TÜM ÜLKELER 2819007 19325371 100,0% 

MACAR�STAN 1631834 10642587 57,9% 

�NG�LTERE 306606 3450977 10,9% 

HOLLANDA 254311 980182 9,0% 

�SPANYA 200347 1673877 7,1% 

ÇEK CUMHUR�YET� 152918 373704 5,4% 

A,B,D, 69763 383901 2,5% 

TAYLAND 69021 903589 2,4% 

FRANSA 61489 462202 2,2% 

CEZAY�R 25056 37438 0,9% 


KANADA 10259 125832 0,4% 

ALMANYA 4132 188505 0,1% 

ROMANYA 3500 2705 0,1% 

TAYVAN 3400 26139 0,1% 


PAK�STAN 1700 488 0,1% 

�TALYA 946 11254 0,0% 

AVUSTURYA 688 25431 0,0% 

BELÇ�KA 413 2536 0,0% 

POLONYA 285 4021 0,0% 


GÜNEY KORE 42 2336 0,0% 

�SV�ÇRE 36 194 0,0% 

GÜNEY AFR�KA 23 1150 0,0% 

EKVATOR 2 1013 0,0% 


Tablo 121. 330790001000 Sabun/Di�er Yüzey Aktif Organik Maddeler �çeren Banyo 

Müstahzarlar� (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2007) 

2007 


TÜM ÜLKELER 484508 1980463 100,0% 

POLONYA 300731 856798 62,1% 

ALMANYA 90561 673303 18,7% 

�TALYA 29161 68133 6,0% 

A,B,D, 16215 139556 3,3% 


�SPANYA 9935 17161 2,1% 

FRANSA 7508 109579 1,5% 

�NG�LTERE 4678 53170 1,0% 

TAYLAND 4238 13028 0,9% 

MALEZYA 2714 4359 0,6% 

MACAR�STAN 1727 3873 0,4% 

�SRA�L 1651 9488 0,3% 


HONG-KONG 235 2108 0,0% 

BULGAR�STAN 65 650 0,0% 

RUSYA FEDE 63 1377 0,0% 

H�ND�STAN 29 682 0,0% 

JAPONYA 7 157 0,0% 

BELÇ�KA 5 115 0,0% 



235


Tablo 122. 330790002000 Parfüm/Kozmetik Emdirilmi�, S�vanm��/Kaplanm�� Vatka ve 

Keçe (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2007) 

2007 


TÜM ÜLKELER 18148 209830 100,0% 

KANADA 7436 71006 41,0% 

A,B,D, 6595 58450 36,3% 

�TALYA 2630 69174 14,5% 

�NG�LTERE 1340 9281 7,4% 


FRANSA 24 406 0,1% 

GÜNEY KORE 5 378 0,0% 

BELÇ�KA 4 126 0,0% 


Tablo 123. 330790003000 Parfüm/Kozmetik Emdirilmi�, S�vanm��/Kaplanm�� Dokunmam�� 

Mensucat (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2007) 

2007 


TÜM ÜLKELER 111653 409305 100,0% 

HOLLANDA 67738 187748 60,7% 

�NG�LTERE 18273 67989 16,4% 


FRANSA 4681 32708 4,2% 

�SRA�L 3203 14232 2,9% 

�TALYA 884 14092 0,8% 

YUNAN�STAN 807 15821 0,7% 

AVUSTURYA 727 1874 0,7% 

A,B,D, 646 20125 0,6% 

�SPANYA 405 2842 0,4% 

BELÇ�KA 90 2626 0,1% 

TAYVAN 78 1373 0,1% 

POLONYA 76 2177 0,1% 

JAPONYA 33 713 0,0% 

GÜNEY KORE 18 758 0,0% 

ALMANYA 6 347 0,0% 


Tablo 124. 330790009011 Kontakt; Lens/Suni Göz Solüsyonlar� (KG) Ülkeler Baz�nda 

�thalat (2007) 

2007 


TÜM ÜLKELER 434406 3161259 100,0% 

�TALYA 139658 1379509 32,1% 

A,B,D, 95468 450939 22,0% 

KANADA 80516 605263 18,5% 

�NG�LTERE 58244 385873 13,4% 

HOLLANDA 23417 155961 5,4% 

�SPANYA 23316 106060 5,4% 


ALMANYA 5915 54216 1,4% 

BELÇ�KA 42 2138 0,0% 

TAYLAND 16 398 0,0% 



236 

255


Tablo 125. 330790009019 Di�er Parfümeri, Kozmetik/Tuvalet Müstahzarlar�, Tüy Dökücüler 


256 

2007 


TÜM ÜLKELER 682837 4999039 100,0% 

�TALYA 290669 1650219 42,6% 

FRANSA 156330 1449098 22,9% 

�SPANYA 89994 645000 13,2% 


A,B,D, 20346 352740 3,0% 

�NG�LTERE 19540 343103 2,9% 

ALMANYA 8670 154998 1,3% 

MACAR�STAN 8384 33069 1,2% 

MALEZYA 7424 20983 1,1% 

HOLLANDA 7267 68897 1,1% 

TAYLAND 3725 51439 0,5% 

POLONYA 2141 16615 0,3% 

YEN� ZELANDA 1590 12096 0,2% 

AVUSTRALYA 1180 14153 0,2% 

IRAK 1130 6065 0,2% 

AVUSTURYA 820 15663 0,1% 

H�ND�STAN 704 1360 0,1% 

BULGAR�STAN 422 18423 0,1% 

SUR�YE 100 196 0,0% 

YUNAN�STAN 60 1269 0,0% 

TAYVAN 52 460 0,0% 


DAN�MARKA 9 184 0,0% 

BELÇ�KA 6 269 0,0% 



237

238 

Tablo 126. 340111001000 Deterjan Emdirilmi� Ka��t ve Vatka; Tuvalet için (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 1125 5547 100,0% 174 1317 100,0% 275 6967 100,0% 4915 84130 100,0% 

A,B,D, --- --- --- --- --- --- 94 4252 34,2% 1696 28035 34,5% 

�NG�LTERE --- --- --- 90 218 51,7% --- --- --- 2979 54843 60,6% 

ALMANYA --- --- --- 84 1099 48,3% --- --- --- --- --- --- 

�TALYA 824 2717 73,2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

YUNAN�STAN 301 2830 26,8% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

FRANSA --- --- --- --- --- --- 181 2715 65,8% --- --- --- 

HOLLANDA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 240 1252 4,9% 



Tablo 127. 340111002000 Deterjan/Sabun Emdirilmi� Keçe (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

2005 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 7 219 100,0% 

FRANSA 7 219 100,0% 



257

239 

Tablo 128. 340111003000 Sabun Emdirilmi� Vatka; Deterjan, Sabun Emdirilmi� Dokunmam�� Mensucat Tuvalet için (KG) 

Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

258 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 88882 176076 100,0% 589610 1323524 100,0% 1988138 4319070 100,0% 2605439 5714663 100,0% 

�SRA�L 26612 59500 29,9% --- --- --- 242723 385856 12,2% 1043759 1783120 40,1% 

HOLLANDA --- --- --- 319082 768937 54,1% 590556 1398262 29,7% 732476 1880057 28,1% 

�TALYA 9 294 0,0% 98262 204363 16,7% 495064 1166849 24,9% 411922 997173 15,8% 

ALMANYA 6749 28736 7,6% 49045 140584 8,3% 134115 331786 6,7% 36314 140624 1,4% 

�SPANYA 55512 87546 62,5% 120570 197786 20,4% 472971 881735 23,8% 325512 698529 12,5% 

MALEZYA --- --- --- --- --- --- 11789 44771 0,6% 21017 80335 0,8% 

�NG�LTERE --- --- --- 21 310 0,0% 1291 14672 0,1% 9994 50622 0,4% 

A,B,D, --- --- --- --- --- --- 647 6754 0,0% 6158 49458 0,2% 

FRANSA --- --- --- 171 1852 0,0% 32638 64818 1,6% 520 6689 0,0% 

JAPONYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 185 1013 0,0% 

BELÇ�KA --- --- --- 2275 7755 0,4% 1200 7503 0,1% --- --- --- 

YUNAN�STAN --- --- --- --- --- --- 4578 11933 0,2% --- --- --- 



240 

Tablo 129. 340111009000 Tuvalet için Di�er Mensucat (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 38662 126950 100,0% 168765 318976 100,0% 1538812 2863584 100,0% 1797154 4882723 100,0% 

MISIR --- --- --- 111194 139666 65,9% 831418 1041428 54,0% 887829 1349332 49,4% 

ALMANYA 2370 10333 6,1% 2898 11057 1,7% 34094 390080 2,2% 833953 3127118 46,4% 

YUNAN�STAN 5281 11974 13,7% 24378 43967 14,4% 55802 90982 3,6% 21312 78411 1,2% 

FRANSA 10816 33619 28,0% 19464 43821 11,5% 27478 156186 1,8% 20426 59086 1,1% 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- 3245 16224 1,9% 12899 60016 0,8% 2850 11473 0,2% 

A,B,D, 152 1194 0,4% 538 1223 0,3% 517 9476 0,0% 2761 13162 0,2% 

�NG�LTERE 8855 18188 22,9% 1980 30480 1,2% 13068 65322 0,8% 4350 65284 0,2% 

BELÇ�KA --- --- --- --- --- --- 945 2171 0,1% 1830 3099 0,1% 

GUATEMALA --- --- --- 676 6190 0,4% 981 6598 0,1% 2009 14509 0,1% 


�TALYA 10960 50055 28,3% 2710 11573 1,6% 2690 10011 0,2% 3075 22844 0,2% 

TAYLAND --- --- --- 11 1145 0,0% 358 3181 0,0% 1055 6527 0,1% 

JAPONYA 18 652 0,0% 8 192 0,0% 75 2034 0,0% 119 3204 0,0% 

HOLLANDA 210 935 0,5% 229 1832 0,1% 727 3087 0,0% 154 606 0,0% 

BULGAR�STAN --- --- --- 138 839 0,1% --- --- --- 95 1257 0,0% 

POLONYA --- --- --- 222 938 0,1% 432 791 0,0% --- --- --- 

SUR�YE --- --- --- 545 942 0,3% --- --- --- --- --- --- 

AVUSTURYA --- --- --- --- --- --- 77 325 0,0% --- --- --- 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- --- --- --- 3050 15987 0,2% --- --- --- 

ENDONEZYA --- --- --- --- --- --- 85 744 0,0% --- --- --- 

F�L�ST�N --- --- --- --- --- --- 98 407 0,0% --- --- --- 

�SRA�L --- --- --- --- --- --- 37860 56634 2,5% 52 441 0,0% 

MAKEDONYA --- --- --- --- --- --- 5738 7160 0,4% --- --- --- 

MEKS�KA --- --- --- --- --- --- 495618 839320 32,2% --- --- --- 



259

241 

Tablo 130. 340119001100 Sabun Emdirilmi� Ka��t ve Vatka; Di�er (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

260 


2005 2006 2007 

M�KTAR (KG) USA($) % M�KTAR (KG) USA($) % M�KTAR (KG) USA($) % 

TÜM ÜLKELER 1385 10894 100,0% 761 7681 100,0% 2085 20907 100,0% 

Ç�N HALK CUMHUR�YET� 865 7730 62,5% 759 7403 99,7% 730 15117 35,0% 

ALMANYA 35 304 2,5% 2 278 0,3% 1205 3517 57,8% 

BELÇ�KA 485 2860 35,0% --- --- --- --- --- --- 

�NG�LTERE --- --- --- --- --- --- 150 2273 7,2% 


Tablo 131. 340119001200 Deterjan/Sabun Emdirilmi� Keçe; Di�er (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2006 2007 

M�KTAR (KG) USA($) % M�KTAR (KG) USA($) % 

TÜM ÜLKELER 70 461 100,0% 73 713 100,0% 

ALMANYA --- --- --- 73 713 100,0% 

�SVEÇ 70 461 100,0% --- --- --- 


Tablo 132. 340119001300 Deterjan/Sabun Emdirilmi� Dokunmam�� Mensucat; Di�er (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 763424 1919930 100,0% 320422 823379 100,0% 64751 237163 100,0% 52143 318583 100,0% 

ALMANYA 59469 118583 7,8% 313 3781 0,1% 246 4007 0,4% 2326 15373 4,5% 

�NG�LTERE 236442 754918 31,0% 19189 93017 6,0% 14491 75119 22,4% 1068 6325 2,0% 

AVUSTURYA --- --- --- 25 634 0,0% 74 1378 0,1% 29330 61846 56,2% 

A,B,D, 916 8197 0,1% 72 573 0,0% 70 1519 0,1% 113 2279 0,2% 

POLONYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 10000 123963 19,2% 

PORTEK�Z --- --- --- --- --- --- --- --- --- 9276 108563 17,8% 

�TALYA 1885 11410 0,2% 11364 50967 3,5% 4 691 0,0% 30 234 0,1% 

HOLLANDA 415429 927368 54,4% 180571 467262 56,4% --- --- --- --- --- --- 

FRANSA 61 143 0,0% 9288 20087 2,9% --- --- --- --- --- --- 

�SPANYA 49222 99311 6,4% 99600 187058 31,1% 81 1757 0,1% --- --- --- 

�SRA�L --- --- --- --- --- --- 49747 148923 76,8% --- --- --- 

GÜNEY KORE --- --- --- --- --- --- 34 3664 0,1% --- --- --- 


242 

242 

Tablo Tablo 133. 340119009000 133. 340119009000 S�vanm��/Kaplanm�� S�vanm��/Kaplanm�� Ka��t Ka��t Vatka, Keçe, Dokunmam�� Dokunmam�� Mensucat; Di�er Di�er (KG) (KG) Ülkeler Ülkeler Baz�nda Baz�nda �thalat �thalat (2004 – (2004 2007) – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 2109749 5372214 100,0% 1130880 3620261 100,0% 2486987 6242493 100,0% 1050306 3097700 100,0% 

ALMANYA 1941822 4621204 92,0% 916841 2703015 81,1% 2087574 5238243 83,9% 849073 2056485 80,8% 

A,B,D, 69577 360456 3,3% 92386 503015 8,2% 84268 464951 3,4% 112811 661167 10,7% 

FRANSA 55560 126814 2,6% 45738 83755 4,0% 230976 288752 9,3% 18289 113699 1,7% 

�SPANYA --- --- --- 9 384 0,0% --- --- --- 16639 34845 1,6% 

SUR�YE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 4220 15213 0,4% 

HOLLANDA --- --- --- 74 770 0,0% 400 6565 0,0% 3158 13155 0,3% 

�TALYA 559 1293 0,0% 9179 57235 0,8% 172 2859 0,0% 3150 12273 0,3% 

�NG�LTERE 4674 21160 0,2% 2475 11155 0,2% 11109 45751 0,4% 4947 35391 0,5% 

YUNAN�STAN --- --- --- 5335 17200 0,5% 2980 68136 0,1% 1029 29178 0,1% 

LÜKSEMBURG --- --- --- --- --- --- --- --- --- 214 3623 0,0% 


POLONYA 34931 219788 1,7% 43086 177653 3,8% 16286 64188 0,7% 1081 22184 0,1% 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 129 1907 0,0% 

MISIR --- --- --- --- --- --- --- --- --- 19 237 0,0% 

�SV�ÇRE 210 1556 0,0% 100 164 0,0% --- --- --- 25 2542 0,0% 

�SRA�L 1278 10153 0,1% 15427 62008 1,4% --- --- --- --- --- --- 

�SVEÇ 138 4058 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

F�NLAND�YA 540 5156 0,0% --- --- --- 622 2278 0,0% --- --- --- 

H�ND�STAN 460 576 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

CEZAY�R --- --- --- --- --- --- 51912 58530 2,1% --- --- --- 


M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 2109749 5372214 100,0% 1130880 3620261 100,0% 2486987 6242493 100,0% 1050306 3097700 100,0% 

ALMANYA 1941822 4621204 92,0% 916841 2703015 81,1% 2087574 5238243 83,9% 849073 2056485 80,8% 

A,B,D, 69577 360456 3,3% 92386 503015 8,2% 84268 464951 3,4% 112811 661167 10,7% 

FRANSA 55560 126814 2,6% 45738 83755 4,0% 230976 288752 9,3% 18289 113699 1,7% 

�SPANYA --- --- --- 9 384 0,0% --- --- --- 16639 34845 1,6% 

SUR�YE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 4220 15213 0,4% 

HOLLANDA --- --- --- 74 770 0,0% 400 6565 0,0% 3158 13155 0,3% 

�TALYA 559 1293 0,0% 9179 57235 0,8% 172 2859 0,0% 3150 12273 0,3% 

�NG�LTERE 4674 21160 0,2% 2475 11155 0,2% 11109 45751 0,4% 4947 35391 0,5% 

YUNAN�STAN --- --- --- 5335 17200 0,5% 2980 68136 0,1% 1029 29178 0,1% 

LÜKSEMBURG --- --- --- --- --- --- --- --- --- 214 3623 0,0% 


POLONYA 34931 219788 1,7% 43086 177653 3,8% 16286 64188 0,7% 1081 22184 0,1% 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 129 1907 0,0% 

MISIR --- --- --- --- --- --- --- --- --- 19 237 0,0% 

�SV�ÇRE 210 1556 0,0% 100 164 0,0% --- --- --- 25 2542 0,0% 

�SRA�L 1278 10153 0,1% 15427 62008 1,4% --- --- --- --- --- --- 

�SVEÇ 138 4058 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

F�NLAND�YA 540 5156 0,0% --- --- --- 622 2278 0,0% --- --- --- 

H�ND�STAN 460 576 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

CEZAY�R --- --- --- --- --- --- 51912 58530 2,1% --- --- --- 



261

243 

262 


Tablo 134. 340120100000 �nce Parça, Pul, Granül/Toz Halinde Olan Sabunlar (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 86532 118893 100,0% 415169 543810 100,0% 483250 674964 100,0% 351452 447924 100,0% 

BELÇ�KA --- --- --- 360000 450558 86,7% 388000 522216 80,3% 168000 226464 47,8% 

�TALYA --- --- --- 5640 14111 1,4% 46900 97049 9,7% 32754 90335 9,3% 

MALEZYA 5000 5242 5,8% --- --- --- --- --- --- 16000 13166 4,6% 

HOLLANDA --- --- --- 492 3475 0,1% --- --- --- 11 1055 0,0% 

FRANSA 454 1167 0,5% 237 2695 0,1% --- --- --- 100 1037 0,0% 

ALMANYA 1520 5992 1,8% 286 3031 0,1% --- --- --- --- --- --- 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- 50 332 0,0% --- --- --- 140 953 0,0% 

A,B,D, 8704 17237 10,1% 8160 17237 2,0% --- --- --- --- --- --- 

�NG�LTERE 70804 89072 81,8% 35364 47528 8,5% 48350 55699 10,0% 12600 18810 3,6% 

BULGAR�STAN --- --- --- 4940 4843 1,2% --- --- --- --- --- --- 

UKRAYNA 50 183 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



Tablo 135. 340120901000 Arap Sabunu vb. Yumu�ak Sabunlar (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 16 228 100,0% 105 2012 100,0% 

FRANSA 16 228 100,0% --- --- --- 

Ç�N HALK CUMHUR�YET� --- --- --- 105 2012 100,0% 


244 

Tablo 136. 340120909011 S�v� Sabunlar (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 39349 152086 100,0% 28216 127774 100,0% 66234 240910 100,0% 101011 446634 100,0% 

POLONYA 13555 32419 34,4% --- --- --- --- --- --- 31870 96280 31,6% 

A,B,D, 18686 92340 47,5% 14474 76978 51,3% 13179 69444 19,9% 19266 108590 19,1% 

ALMANYA 30 253 0,1% 114 1245 0,4% 3797 31948 5,7% 13491 38961 13,4% 

�SPANYA --- --- --- --- --- --- 374 4043 0,6% 19458 104158 19,3% 

FRANSA 3591 15356 9,1% 6436 17990 22,8% 10508 46287 15,9% 10582 61749 10,5% 

BELÇ�KA --- --- --- 983 4412 3,5% 380 2880 0,6% 2294 16477 2,3% 

AVUSTURYA 13 210 0,0% --- --- --- 8623 21758 13,0% 1000 1345 1,0% 

SUR�YE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 392 1413 0,4% 

MACAR�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 208 914 0,2% 

YUNAN�STAN --- --- --- --- --- --- 474 3352 0,7% 186 2129 0,2% 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 95 875 0,1% 

�SVEÇ 1496 6589 3,8% 5294 23610 18,8% 26 291 0,0% 572 3957 0,6% 

�TALYA 300 1864 0,8% 450 2263 1,6% 4380 18286 6,6% 60 534 0,1% 

DAN�MARKA 60 231 0,2% 215 852 0,8% 206 1296 0,3% --- --- --- 

SUUD� ARAB�STAN --- --- --- 250 424 0,9% --- --- --- --- --- --- 

�NG�LTERE 1618 2824 4,1% --- --- --- 962 8694 1,5% 19 435 0,0% 

ROMANYA --- --- --- --- --- --- 965 1866 1,5% --- --- --- 

F�L�ST�N --- --- --- --- --- --- 436 1802 0,7% --- --- --- 

HOLLANDA --- --- --- --- --- --- 2200 4302 3,3% --- --- --- 

�RAN --- --- --- --- --- --- 120 198 0,2% --- --- --- 

MALEZYA --- --- --- --- --- --- 19604 24463 29,6% --- --- --- 



263

245 

Tablo 137. 340120909019 Di�er Sabunlar (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

264 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 144290 481489 100,0% 144474 499847 100,0% 205297 703886 100,0% 249935 995801 100,0% 

FRANSA 29049 143678 20,1% 47425 140519 32,8% 41721 127607 20,3% 37490 169519 15,0% 

�SPANYA --- --- --- 18579 66114 12,9% 22845 83354 11,1% 26085 136953 10,4% 

AVUSTURYA --- --- --- --- --- --- 4266 15989 2,1% 14206 43998 5,7% 

BELÇ�KA 3024 19080 2,1% 2413 19488 1,7% 19380 81401 9,4% 31261 106024 12,5% 

ALMANYA 22270 66982 15,4% 8116 27037 5,6% 22763 89929 11,1% 34509 123146 13,8% 

�NG�LTERE 4829 28710 3,3% 8405 34280 5,8% 11695 49365 5,7% 6516 51079 2,6% 

HOLLANDA 4214 7790 2,9% 16251 37170 11,2% 9368 21257 4,6% 6037 20665 2,4% 

�TALYA 2497 6430 1,7% 258 2702 0,2% 17565 94211 8,6% 5962 34271 2,4% 

BULGAR�STAN 29413 54977 20,4% --- --- --- 638 3920 0,3% 1753 11704 0,7% 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- --- --- --- 421 5573 0,2% 2180 31051 0,9% 

POLONYA 46343 121944 32,1% 42461 148602 29,4% 5491 35978 2,7% 4824 40566 1,9% 

YUNAN�STAN --- --- --- --- --- --- 1256 11067 0,6% 2657 80997 1,1% 

A,B,D, 410 955 0,3% 136 3773 0,1% 57 3383 0,0% 819 8495 0,3% 

�SV�ÇRE 45 570 0,0% 37 554 0,0% --- --- --- 10 108 0,0% 

GÜNEY KORE 2070 26686 1,4% 300 16684 0,2% 280 15969 0,1% --- --- --- 

JAPONYA 37 678 0,0% 3 151 0,0% --- --- --- 9 604 0,0% 

ÜRDÜN 89 3009 0,1% 90 2773 0,1% 33 591 0,0% 211 4062 0,1% 

MISIR --- --- --- --- --- --- 1720 6622 0,8% --- --- --- 


LÜKSEMBURG --- --- --- --- --- --- 186 614 0,1% --- --- --- 

AVUSTRALYA --- --- --- --- --- --- 2439 6708 1,2% --- --- --- 

IRAK --- --- --- --- --- --- 23220 19754 11,3% 29558 56927 11,8% 

PORTEK�Z --- --- --- --- --- --- 19440 24893 9,5% --- --- --- 



246 

246 

Tablo 138. Tablo 340130000000 138. 340130000000 Cilt Y�kamak Cilt Y�kamak için için S�v�/Krem; S�v�/Krem; Yüzey Aktif Organik Ürünler (Perakende) (KG) (KG) Ülkeler Ülkeler Baz�nda Baz�nda �thalat (2004 �thalat – (2004 2007) – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 68418 271885 100,0% 147562 682308 100,0% 152083 800123 100,0% 1804260 5390634 100,0% 

POLONYA 47640 134194 69,6% 28353 70966 19,2% 44934 130299 29,5% 1211241 3074548 67,1% 

ALMANYA 3030 14802 4,4% 40525 186167 27,5% 36603 171665 24,1% 199614 691286 11,1% 

�NG�LTERE 341 5315 0,5% 2724 21068 1,8% 26426 158183 17,4% 33868 452674 1,9% 

MALEZYA --- --- --- 2511 4662 1,7% 3360 8687 2,2% 45383 64277 2,5% 

FRANSA 3736 56035 5,5% 14248 82146 9,7% 11409 105220 7,5% 38301 211165 2,1% 

HOLLANDA 1730 4803 2,5% 16958 68374 11,5% 15657 47656 10,3% 9680 49724 0,5% 

YUNAN�STAN --- --- --- 1500 814 1,0% 97 437 0,1% 3463 25889 0,2% 

�TALYA 451 4166 0,7% 316 6060 0,2% 1051 11629 0,7% 144336 338936 8,0% 


A,B,D, 5463 24515 8,0% 16263 138360 11,0% 5398 106871 3,5% 9903 133808 0,5% 

�SPANYA --- --- --- 232 1035 0,2% 2781 26850 1,8% 8805 30124 0,5% 

ÇEK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1366 5313 0,1% 

MACAR�STAN --- --- --- 3 235 0,0% 1 173 0,0% 66641 137523 3,7% 

�RLANDA --- --- --- --- --- --- 159 7346 0,1% 389 14839 0,0% 

TAYLAND --- --- --- --- --- --- 807 3647 0,5% 990 3413 0,1% 

�SRA�L 354 6047 0,5% 424 2029 0,3% 310 2547 0,2% 111 1477 0,0% 

DAN�MARKA 3400 11068 5,0% 30 139 0,0% --- --- --- 42 363 0,0% 

�SV�ÇRE --- --- --- 658 3140 0,4% 773 2832 0,5% 2032 9085 0,1% 

�SVEÇ 1505 5978 2,2% 10506 58711 7,1% 1 132 0,0% 629 3420 0,0% 

ROMANYA --- --- --- --- --- --- 88 1052 0,1% 23 319 0,0% 

BELÇ�KA --- --- --- 418 2974 0,3% --- --- --- 1099 14545 0,1% 

BULGAR�STAN --- --- --- 1127 5976 0,8% 1822 11184 1,2% 397 2431 0,0% 

LÜBNAN --- --- --- 1587 3162 1,1% 75 720 0,0% 3173 6012 0,2% 

H�ND�STAN 714 3565 1,0% --- --- --- --- --- --- 5784 25921 0,3% 


M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 68418 271885 100,0% 147562 682308 100,0% 152083 800123 100,0% 1804260 5390634 100,0% 

POLONYA 47640 134194 69,6% 28353 70966 19,2% 44934 130299 29,5% 1211241 3074548 67,1% 

ALMANYA 3030 14802 4,4% 40525 186167 27,5% 36603 171665 24,1% 199614 691286 11,1% 

�NG�LTERE 341 5315 0,5% 2724 21068 1,8% 26426 158183 17,4% 33868 452674 1,9% 

MALEZYA --- --- --- 2511 4662 1,7% 3360 8687 2,2% 45383 64277 2,5% 

FRANSA 3736 56035 5,5% 14248 82146 9,7% 11409 105220 7,5% 38301 211165 2,1% 

HOLLANDA 1730 4803 2,5% 16958 68374 11,5% 15657 47656 10,3% 9680 49724 0,5% 

YUNAN�STAN --- --- --- 1500 814 1,0% 97 437 0,1% 3463 25889 0,2% 

�TALYA 451 4166 0,7% 316 6060 0,2% 1051 11629 0,7% 144336 338936 8,0% 


A,B,D, 5463 24515 8,0% 16263 138360 11,0% 5398 106871 3,5% 9903 133808 0,5% 

�SPANYA --- --- --- 232 1035 0,2% 2781 26850 1,8% 8805 30124 0,5% 

ÇEK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1366 5313 0,1% 

MACAR�STAN --- --- --- 3 235 0,0% 1 173 0,0% 66641 137523 3,7% 

�RLANDA --- --- --- --- --- --- 159 7346 0,1% 389 14839 0,0% 

TAYLAND --- --- --- --- --- --- 807 3647 0,5% 990 3413 0,1% 

�SRA�L 354 6047 0,5% 424 2029 0,3% 310 2547 0,2% 111 1477 0,0% 

DAN�MARKA 3400 11068 5,0% 30 139 0,0% --- --- --- 42 363 0,0% 

�SV�ÇRE --- --- --- 658 3140 0,4% 773 2832 0,5% 2032 9085 0,1% 

�SVEÇ 1505 5978 2,2% 10506 58711 7,1% 1 132 0,0% 629 3420 0,0% 

ROMANYA --- --- --- --- --- --- 88 1052 0,1% 23 319 0,0% 

BELÇ�KA --- --- --- 418 2974 0,3% --- --- --- 1099 14545 0,1% 

BULGAR�STAN --- --- --- 1127 5976 0,8% 1822 11184 1,2% 397 2431 0,0% 

LÜBNAN --- --- --- 1587 3162 1,1% 75 720 0,0% 3173 6012 0,2% 

H�ND�STAN 714 3565 1,0% --- --- --- --- --- --- 5784 25921 0,3% 



265

247 

Tablo 139. 340211100000 A��rl�k; %30-50 olan Disodyum Alkil �çeren Sulu Çözeltiler (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

266 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 27602 56159 100,0% 9713 24916 100,0% 10136 30823 100,0% 11072 29238 100,0% 

A,B,D, 2748 11372 10,0% 2736 7977 28,2% 8212 23519 81,0% 8185 24424 73,9% 

BELÇ�KA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1302 1718 11,8% 

�TALYA 1320 2034 4,8% 1000 2250 10,3% --- --- --- 720 1074 6,5% 

H�ND�STAN --- --- --- --- --- --- 24 340 0,2% --- --- --- 

ALMANYA 4000 11010 14,5% 435 1725 4,5% 1900 6964 18,7% 625 1616 5,6% 

�NG�LTERE 3100 3410 11,2% 268 823 2,8% --- --- --- 240 406 2,2% 

HOLLANDA 3631 16973 13,2% 2724 6920 28,0% --- --- --- --- --- --- 

�SV�ÇRE --- --- --- 2000 4903 20,6% --- --- --- --- --- --- 

AVUSTURYA --- --- --- 550 318 5,7% --- --- --- --- --- --- 

GÜNEY KORE 12800 11211 46,4% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



Tablo 140. 340211901000 Sülforezinatlar ve Sülfooleatlar; Anyonlu (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

2004 2005 2006 2007(1- 5) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 109678 286772 100,0% 81030 162476 100,0% 53446 135849 100,0% 85647 185726 100,0% 

YUNAN�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 21120 25260 24,7% 

�NG�LTERE 48212 172605 44,0% --- --- --- 6000 13614 11,2% 31201 74745 36,4% 

H�ND�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 13000 20800 15,2% 

ALMANYA 15725 31984 14,3% 31370 83704 38,7% 37570 105976 70,3% 11340 42517 13,2% 

�TALYA 34000 53114 31,0% 48800 76837 60,2% 7200 8859 13,5% 3810 14719 4,4% 

A,B,D, 2694 9723 2,5% --- --- --- 2176 6380 4,1% 5176 7685 6,0% 

HOLLANDA 3567 13392 3,3% 210 556 0,3% 500 1020 0,9% --- --- --- 

�SPANYA 200 884 0,2% 650 1379 0,8% --- --- --- --- --- --- 

FRANSA 5280 5070 4,8% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 


248 

Tablo 141. 340211909011 Lineer Alkil Benzen Sülfonik Asitler; Anyonlu (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 1380610 1153794 100,0% 2021799 1872770 100,0% 2666473 2293550 100,0% 3813994 3437129 100,0% 

SUR�YE 43580 28776 3,2% 613680 463311 30,4% 1774610 1291468 66,6% 2985180 2311645 78,3% 

H�ND�STAN --- --- --- 342250 359248 16,9% 469500 471214 17,6% 356400 394183 9,3% 

ALMANYA 456380 421986 33,1% 439000 455288 21,7% 344200 382245 12,9% 70812 118902 1,9% 

�SPANYA 540 974 0,0% 1 114 0,0% 240 2488 0,0% 23600 31586 0,6% 

FRANSA --- --- --- 18000 33441 0,9% 42000 77571 1,6% 98200 179952 2,6% 

UMMAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 52800 65804 1,4% 

�SV�ÇRE 2220 5279 0,2% 540 1273 0,0% 420 1054 0,0% 4560 8529 0,1% 

�NG�LTERE --- --- --- 1600 11214 0,1% 263 1913 0,0% 1048 3760 0,0% 

YUNAN�STAN --- --- --- 37180 40415 1,8% 20240 23597 0,8% 167805 237801 4,4% 

�TALYA --- --- --- 5000 8814 0,2% --- --- --- 33600 56390 0,9% 


BULGAR�STAN 43200 33951 3,1% 22040 22306 1,1% --- --- --- --- --- --- 

MISIR --- --- --- 16960 15688 0,8% --- --- --- --- --- --- 

LÜBNAN 298420 247090 21,6% 290260 248399 14,4% --- --- --- --- --- --- 

HOLLANDA 56020 51572 4,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

ROMANYA 41950 37698 3,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 


Tablo 142. 340211909012 Dodesil Benzen Sülfonik Asit; Anyonlu (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

2004 2005 2006 2007(1- 5) 

M�KTAR (KG) USA($) % M�KTAR (KG) USA($) % M�KTAR (KG) USA($) % M�KTAR (KG) USA($) % 

TÜM ÜLKELER 77530 116599 100,0% 170500 280995 100,0% 389847 532541 100,0% 245898 342871 100,0% 

ALMANYA 5405 10799 7,0% 8250 16879 4,8% 206250 249773 52,9% 142750 174949 58,1% 

�TALYA 64680 84773 83,4% 155520 231190 91,2% 179760 269787 46,1% 100800 159352 41,0% 

Ç�N HALK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1842 5494 0,7% 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 25 302 0,0% 

A,B,D, --- --- --- --- --- --- 37 4180 0,0% 204 1041 0,1% 

�NG�LTERE 2445 13606 3,2% 6180 31862 3,6% 800 4474 0,2% --- --- --- 

BELÇ�KA 200 496 0,3% --- --- --- 3000 4327 0,8% --- --- --- 

BREZ�LYA --- --- --- 550 1064 0,3% --- --- --- --- --- --- 

�SPANYA 4800 6925 6,2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



267

249 

Tablo 143. 340211909019 Yüzey Aktif Organik Maddeler; Anyonlu (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

268 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 12437048 16804302 100,0% 12900804 18519907 100,0% 15502438 22382647 100,0% 17596518 27032328 100,0% 

�TALYA 5789753 6123281 46,6% 5455198 6347241 42,3% 6375026 7699606 41,1% 6031819 8082699 34,3% 

ALMANYA 3546006 5566724 28,5% 3718067 5900009 28,8% 4122769 6934489 26,6% 3882028 6902223 22,1% 

TAYVAN 377600 355228 3,0% 1170560 1386831 9,1% 925120 1035113 6,0% 2378880 2680748 13,5% 

H�ND�STAN 73165 67772 0,6% 612497 640251 4,7% 2049430 2239086 13,2% 2432100 2913823 13,8% 

�SPANYA 307774 425579 2,5% 270015 446910 2,1% 369033 587050 2,4% 213197 460343 1,2% 

A,B,D, 173572 581116 1,4% 195489 692073 1,5% 371582 1234563 2,4% 352131 1366097 2,0% 

GÜNEY KORE 266352 217026 2,1% 14218 16247 0,1% 46160 46455 0,3% 83550 88942 0,5% 

MALEZYA --- --- --- --- --- --- 16000 19360 0,1% 230400 297445 1,3% 

�SV�ÇRE 151236 406468 1,2% 145323 406296 1,1% 176538 459458 1,1% 241471 628162 1,4% 

HOLLANDA 197297 648451 1,6% 167841 489351 1,3% 87703 246313 0,6% 267194 508907 1,5% 


FRANSA 534860 737168 4,3% 365955 718839 2,8% 215402 531100 1,4% 299676 854224 1,7% 

YUNAN�STAN 126040 127106 1,0% 264550 286785 2,1% 82500 99017 0,5% 187531 242965 1,1% 

�NG�LTERE 309769 890784 2,5% 295889 820972 2,3% 178619 455054 1,2% 103559 368381 0,6% 

BELÇ�KA 59707 66716 0,5% 88890 147293 0,7% 204887 255016 1,3% 39924 100292 0,2% 

ENDONEZYA 3050 5536 0,0% 9440 16275 0,1% 61700 167695 0,4% 36600 100650 0,2% 

�SRA�L --- --- --- --- --- --- 31045 49301 0,2% 50800 80374 0,3% 

JAPONYA 30383 117092 0,2% 17169 73682 0,1% 14370 71431 0,1% 10379 45402 0,1% 

GÜNEY AFR�KA 100 2390 0,0% --- --- --- 471 8677 0,0% 646 12207 0,0% 

HONG-KONG --- --- --- --- --- --- 1188 4990 0,0% --- --- --- 

�SVEÇ --- --- --- 3400 9381 0,0% 1400 4213 0,0% --- --- --- 

LÜBNAN --- --- --- --- --- --- 5100 15261 0,0% --- --- --- 

AVUSTRALYA --- --- --- --- --- --- 1606 4722 0,0% 2021 2624 0,0% 

BREZ�LYA --- --- --- --- --- --- 47200 79829 0,3% 6400 16415 0,0% 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- 30360 39495 0,2% --- --- --- --- --- --- 



250 

Tablo 144. 340212000000 Yüzey Aktif Organik Maddeler; Katyonlu Olanlar (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 9248748 14860620 100,0% 9454883 15280353 100,0% 10287724 15928015 100,0% 12095149 21205904 100,0% 

ALMANYA 464409 1703775 5,0% 859004 2047320 9,1% 2071888 3500873 20,1% 4393141 7128998 36,3% 

�SPANYA 4695992 5907491 50,8% 2908762 3819097 30,8% 3146876 3870264 30,6% 2088706 3466449 17,3% 


S�NGAPUR 165672 288105 1,8% --- --- --- 807170 1263706 7,8% 1606620 2929738 13,3% 

FRANSA 1386316 2256494 15,0% 1731497 3051390 18,3% 1251105 2009873 12,2% 614605 1257345 5,1% 

MALEZYA --- --- --- 19200 23338 0,2% 96000 112885 0,9% 211200 276752 1,7% 

GÜNEY KORE --- --- --- 108 1003 0,0% 198880 270031 1,9% 397061 582771 3,3% 

�TALYA 615641 867205 6,7% 323115 543090 3,4% 197981 416070 1,9% 196421 372862 1,6% 

�NG�LTERE 1133091 1981693 12,3% 1274940 1746531 13,5% 37320 177083 0,4% 76833 374705 0,6% 

A,B,D, 13548 69609 0,1% 35119 90845 0,4% 33338 119625 0,3% 60449 317664 0,5% 

JAPONYA 90710 479146 1,0% 71520 306184 0,8% 51800 333638 0,5% 43825 228081 0,4% 

KUZEY KORE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 17400 23490 0,1% 

�SVEÇ 156180 330211 1,7% 103315 279755 1,1% 350885 772195 3,4% 303845 749576 2,5% 

�SV�ÇRE 63365 152848 0,7% 39640 96548 0,4% 45319 118375 0,4% 37406 104971 0,3% 

H�ND�STAN 24270 61184 0,3% 314610 340591 3,3% 248485 267334 2,4% 20350 21848 0,2% 

ROMANYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 3353 2715 0,0% 

KANADA 13900 57590 0,2% 16700 70322 0,2% 7400 34087 0,1% 4000 18000 0,0% 

HOLLANDA 130037 276064 1,4% 106616 278083 1,1% 45323 98939 0,4% 6624 23756 0,1% 

BELÇ�KA 108 163 0,0% 1285 2079 0,0% 2669 3673 0,0% 2658 4805 0,0% 

DAN�MARKA 6266 14861 0,1% 52 3716 0,0% 200 4002 0,0% 202 8292 0,0% 

BREZ�LYA --- --- --- 400 636 0,0% --- --- --- --- --- --- 

MISIR --- --- --- 12000 9000 0,1% --- --- --- 1000 2417 0,0% 

�SRA�L 3200 5280 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



269

251 

Tablo 145. 340213000000 Yüzey Aktif Organik Maddeler; �yonlu Olmayanlar (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

270 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 50442520 80098436 100,0% 54882194 96674920 100,0% 57451733 107342541 100,0% 60915753 127377218 100,0% 

�NG�LTERE 9091319 11811853 18,0% 10962962 15853903 20,0% 11405349 16951047 19,9% 12113350 20466517 19,9% 

�TALYA 7251511 13154207 14,4% 10789140 20014702 19,7% 11038878 21291604 19,2% 12107282 26558806 19,9% 

ALMANYA 9397247 19328250 18,6% 10446593 22926276 19,0% 11126477 26996528 19,4% 10680278 29240014 17,5% 

BELÇ�KA 8911357 12993497 17,7% 9808504 15572713 17,9% 9956809 17727021 17,3% 10732726 21275164 17,6% 


HOLLANDA 3348044 5664749 6,6% 2698290 5050667 4,9% 2197507 4436761 3,8% 2607616 5719140 4,3% 

A,B,D, 395934 1122984 0,8% 626765 2505409 1,1% 721982 2470925 1,3% 1822609 4159451 3,0% 

FRANSA 416318 936760 0,8% 601669 1332357 1,1% 1294617 2857564 2,3% 1394582 3209189 2,3% 

�SPANYA 1846187 3712238 3,7% 1453660 3131187 2,6% 1347269 2829891 2,3% 1344048 3207013 2,2% 

F�NLAND�YA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 473980 652688 0,8% 

�SV�ÇRE 569375 1598481 1,1% 592064 1618371 1,1% 776543 2043132 1,4% 605501 1830188 1,0% 

�SVEÇ 706025 1044685 1,4% 151390 337377 0,3% 106867 215618 0,2% 596432 1139216 1,0% 

TAYLAND --- --- --- --- --- --- --- --- --- 458814 755572 0,8% 

MALEZYA 73532 77911 0,1% 63200 80639 0,1% 109600 133591 0,2% 111910 159890 0,2% 

H�ND�STAN 104920 85239 0,2% 224610 171837 0,4% 66125 132220 0,1% 295095 501576 0,5% 

JAPONYA 175410 493541 0,3% 48752 143571 0,1% 164554 431830 0,3% 142395 399081 0,2% 


YUNAN�STAN --- --- --- 11369 20134 0,0% 98580 145195 0,2% 68260 117696 0,1% 

�SRA�L 26400 44880 0,1% 2500 11250 0,0% 179000 183521 0,3% 23960 20893 0,0% 

ENDONEZYA 50 987 0,0% --- --- --- --- --- --- 19200 24000 0,0% 

S�NGAPUR --- --- --- 1600 3968 0,0% 175090 290579 0,3% 64200 153951 0,1% 

AVUSTRALYA --- --- --- --- --- --- 22920 70576 0,0% 10620 34470 0,0% 

GÜNEY KORE 16432 21457 0,0% 180 707 0,0% 126 528 0,0% 22025 39239 0,0% 

TAYVAN 15000 24000 0,0% --- --- --- 150 855 0,0% 4710 14982 0,0% 

�RAN 16900 11706 0,0% 40572 77425 0,1% 19040 5685 0,0% 10600 4901 0,0% 

LÜKSEMBURG --- --- --- --- --- --- 11382 21848 0,0% 10016 30161 0,0% 

ROMANYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 339 551 0,0% 

MACAR�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 200 1899 0,0% 

POLONYA --- --- --- 360 2067 0,0% 50 405 0,0% 7 167 0,0% 

SAN MARIO --- --- --- --- --- --- 1428 10640 0,0% --- --- --- 

MOLDOVYA --- --- --- --- --- --- 400 1930 0,0% --- --- --- 

AVUSTURYA 21360 59429 0,0% 49650 139779 0,1% 10078 38960 0,0% 15349 45471 0,0% 

NORVEÇ 48000 58170 0,1% 16000 23179 0,0% 16200 24636 0,0% --- --- --- 


252 

�NG,V�RJ�N ADALARI --- --- --- --- --- --- 23180 31518 0,0% --- --- --- 

DAN�MARKA 720 3095 0,0% 70 324 0,0% --- --- --- 190 1219 0,0% 

BREZ�LYA --- --- --- 33540 57688 0,1% --- --- --- --- --- --- 

F�L�P�NLER --- --- --- 9000 13094 0,0% --- --- --- --- --- --- 

L�TVANYA 15200 32111 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



Tablo 146. 340219001000 Türk K�rm�z�s� Ya�� (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

2004 2005 2006 2007(1- 5) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 1020 5660 100,0% 538 2740 100,0% 1443 2381 100,0% 1325 4399 100,0% 

ALMANYA 520 4776 51,0% 34 305 6,3% --- --- --- 400 2241 30,2% 

�TALYA 500 884 49,0% --- --- --- 1443 2381 100,0% 800 1863 60,4% 

�SV�ÇRE --- --- --- --- --- --- --- --- --- 125 295 9,4% 

HOLLANDA --- --- --- 8 897 1,5% --- --- --- --- --- --- 

A,B,D, --- --- --- 46 969 8,6% --- --- --- --- --- --- 

H�ND�STAN --- --- --- 450 569 83,6% --- --- --- --- --- --- 



271

253 

Tablo 147. 340219009000 Yüzey Aktif Organik Di�er Maddeler (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

272 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 3854597 7023823 100,0% 4695794 8139744 100,0% 4608785 8551557 100,0% 3626699 8101018 100,0% 

�TALYA 469058 807425 12,2% 742665 1036055 15,8% 1043607 1734191 22,6% 985790 1829972 27,2% 

�SPANYA 1238502 986979 32,1% 1079350 909530 23,0% 1041902 1124560 22,6% 647791 817835 17,9% 

BELÇ�KA 631171 2041205 16,4% 658592 1937890 14,0% 784598 2152170 17,0% 685750 2185219 18,9% 

H�ND�STAN 67800 61391 1,8% 679010 619296 14,5% 465864 475281 10,1% 353005 376910 9,7% 

ALMANYA 615330 1139172 16,0% 418662 887502 8,9% 222851 554861 4,8% 217086 626070 6,0% 

MALEZYA 98000 111060 2,5% 112000 149712 2,4% 159200 200900 3,5% 197600 286319 5,4% 

A,B,D, 75597 612909 2,0% 63682 760946 1,4% 95710 806942 2,1% 79693 623073 2,2% 

YUNAN�STAN 69075 78842 1,8% 136071 173261 2,9% 183951 260182 4,0% 108340 119401 3,0% 

�NG�LTERE 251897 506333 6,5% 457310 903488 9,7% 236472 378359 5,1% 63836 134015 1,8% 

HOLLANDA 82928 259257 2,2% 68852 292553 1,5% 80397 321223 1,7% 91442 566133 2,5% 

�SV�ÇRE 3745 16172 0,1% 3229 18261 0,1% 40877 147146 0,9% 24694 71867 0,7% 


FRANSA 170492 289241 4,4% 168836 262048 3,6% 189503 274950 4,1% 86481 154815 2,4% 

JAPONYA 8420 28916 0,2% 10236 38333 0,2% 8400 32295 0,2% 10200 37872 0,3% 

AVUSTURYA 289 517 0,0% 3 127 0,0% 9079 17085 0,2% 6362 85478 0,2% 

ROMANYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 1324 1406 0,0% 

TAYVAN --- --- --- --- --- --- 122 1658 0,0% --- --- --- 

DAN�MARKA --- --- --- --- --- --- 665 2979 0,0% 183 1032 0,0% 

�SVEÇ --- --- --- 1512 5765 0,0% 1192 2859 0,0% 15600 51836 0,4% 

NORVEÇ 50 158 0,0% 5000 6091 0,1% 10000 11516 0,2% --- --- --- 

GÜNEY KORE --- --- --- 9400 8084 0,2% 6400 4992 0,1% --- --- --- 

POLONYA --- --- --- 540 2641 0,0% --- --- --- 5 102 0,0% 

LÜKSEMBURG --- --- --- 4643 10016 0,1% --- --- --- --- --- --- 

SLOVENYA 33600 50876 0,9% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



254 

Tablo 148. 340220200011 Sabun �çeren Yüzey Aktif Müstahzarlar (Perakende) (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 184455 940870 100,0% 145714 860442 100,0% 39560 171675 100,0% 25780 163704 100% 

�NG�LTERE 91917 445417 49,8% 63724 331685 43,7% 27308 115619 69,0% 20037 131135 77,7% 

ALMANYA 7113 12079 3,9% 3742 11465 2,6% 2191 7229 5,5% 1687 15041 6,5% 

A,B,D, 1020 1577 0,6% 241 3286 0,2% 698 3561 1,8% 970 8934 3,8% 

KUZEY KIBRIS --- --- --- --- --- --- --- --- --- 2194 1947 8,5% 


F�NLAND�YA --- --- --- --- --- --- 28 519 0,1% --- --- --- 

DAN�MARKA 250 1336 0,1% 60 784 0,0% 750 6479 1,9% --- --- --- 

�TALYA 80291 454651 43,5% 71515 494906 49,1% 3465 28957 8,8% 20 542 0,1% 

FRANSA 2247 21727 1,2% 42 1354 0,0% 1825 4064 4,6% 664 3890 2,6% 

HOLLANDA 1616 3961 0,9% --- --- --- 3289 5040 8,3% --- --- --- 

�SV�ÇRE --- --- --- 1650 4689 1,1% --- --- --- 21 213 0,1% 

AVUSTURYA --- --- --- 4740 12273 3,3% --- --- --- --- --- --- 



273

255 

Tablo 149. 340220200012 Sabun �çermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar (Perakende) (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

274 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 1495956 1319638 100,0% 2334143 2627786 100,0% 321874 846969 100,0% 607971 1584728 100,0% 

A,B,D, 10038 46902 0,7% 1113 11226 0,0% 10970 76114 3,4% 149192 547436 24,5% 

�TALYA 28002 23279 1,9% 1994374 2123328 85,4% 128852 124239 40,0% 177615 112286 29,2% 

YUNAN�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 126440 256816 20,8% 

BELÇ�KA 8295 21352 0,6% 15391 40271 0,7% 19310 48895 6,0% 23938 69535 3,9% 

HOLLANDA 26630 89267 1,8% 32626 73385 1,4% 19374 36334 6,0% 29288 44919 4,8% 


ALMANYA 15626 42296 1,0% 23429 53506 1,0% 67031 291861 20,8% 71160 258801 11,7% 

�SV�ÇRE 7915 54253 0,5% 5726 46243 0,2% 6877 54236 2,1% 4232 58111 0,7% 

AVUSTURYA --- --- --- 31 2472 0,0% 10 171 0,0% 2070 8521 0,3% 

�NG�LTERE 307 1927 0,0% 6606 18429 0,3% 663 2679 0,2% 990 14816 0,2% 

�SPANYA 1096 1524 0,1% 325 1396 0,0% 100 487 0,0% 300 1882 0,0% 

FRANSA 1569 2074 0,1% 15471 35739 0,7% 57448 107315 17,8% 9200 47631 1,5% 

JAPONYA 458 5806 0,0% 70 2990 0,0% 510 12238 0,2% 13 264 0,0% 

POLONYA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 3 115 0,0% 

GÜNEY AFR�KA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 22 1165 0,0% 

TAYVAN --- --- --- --- --- --- 174 3881 0,1% 30 173 0,0% 

DAN�MARKA 10764 36417 0,7% 5426 18483 0,2% 2714 9651 0,8% --- --- --- 


FAS --- --- --- 250 3966 0,0% --- --- --- --- --- --- 

�SVEÇ --- --- --- 200 760 0,0% --- --- --- --- --- --- 



256 

Tablo 150. 340220900015 Sabun �çeren Temizleme Müstahzarlar� (Perakende) (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

M�KTAR 

USA($) % 

USA($) % 

(KG) 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 424316 848651 100,0% 374312 1006557 100,0% 300070 930608 100,0% 582665 1855558 100,0% 

A,B,D, 198435 518546 46,8% 250322 659801 66,9% 186874 506108 62,3% 326318 993093 56,0% 

ALMANYA 80515 173790 19,0% 49991 162564 13,4% 43362 151063 14,5% 121688 395211 20,9% 

�NG�LTERE 1850 12556 0,4% 31766 88169 8,5% 32406 114798 10,8% 48229 134777 8,3% 

BULGAR�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 22000 11897 3,8% 

HOLLANDA 406 1978 0,1% 947 7053 0,3% 3758 22597 1,3% 9809 6717 1,7% 

�SPANYA 134230 108390 31,6% 17196 44330 4,6% 17057 42267 5,7% 17132 57312 2,9% 

BELÇ�KA 92 878 0,0% 25 275 0,0% 3323 29935 1,1% 16930 149375 2,9% 

�TALYA 2378 6334 0,6% 4277 6932 1,1% 7041 25535 2,3% 9574 30268 1,6% 

FRANSA 660 2993 0,2% 3929 8065 1,0% 2200 10344 0,7% 5826 25836 1,0% 

�RLANDA --- --- --- --- --- --- 2251 13559 0,8% 478 2755 0,1% 

UKRAYNA --- --- --- --- --- --- --- --- --- 322 1547 0,1% 

�SVEÇ --- --- --- 62 653 0,0% 78 785 0,0% 1873 12569 0,3% 

JAPONYA --- --- --- --- --- --- 55 980 0,0% 28 1375 0,0% 

�SRA�L --- --- --- 56 568 0,0% 10 304 0,0% --- --- --- 

�SV�ÇRE 2487 19960 0,6% 789 7807 0,2% 52 679 0,0% 1470 19700 0,3% 

HONG-KONG 13 252 0,0% --- --- --- 1242 10914 0,4% --- --- --- 

AVUSTURYA 1250 2138 0,3% 1350 2441 0,4% 300 498 0,1% 155 546 0,0% 

GÜNEY KORE --- --- --- 30 6041 0,0% --- --- --- --- --- --- 

ÇEK CUMHUR�YET� --- --- --- 80 371 0,0% --- --- --- --- --- --- 


YUNAN�STAN --- --- --- 2373 3820 0,6% --- --- --- --- --- --- 

LÜBNAN --- --- --- 10800 6257 2,9% --- --- --- --- --- --- 

IRAK 2000 836 0,5% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



275

257 

Tablo 151. 340220900016 Sabun �çermeyen Temizleme Müstahzarlar� (Perakende) (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

276 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 11375818 15922032 100,0% 11603449 22806386 100,0% 12911428 25577401 100,0% 19678045 42378879 100,0% 

ALMANYA 1710249 4841725 15,0% 3116440 8765867 26,9% 3174936 9375458 24,6% 5413982 16333117 27,5% 

POLONYA 2591489 3113444 22,8% 3096225 4000260 26,7% 3754250 4603273 29,1% 5829559 7323590 29,6% 

A,B,D, 1173342 2439579 10,3% 1638261 3538057 14,1% 1578477 3023961 12,2% 2206225 5069312 11,2% 

MACAR�STAN 122636 349889 1,1% 563305 1103111 4,9% 1240384 2051737 9,6% 1472733 2501229 7,5% 

�TALYA 570097 441391 5,0% 427399 765402 3,7% 1583564 1965727 12,3% 1938423 2786262 9,9% 

LÜKSEMBURG 100823 391196 0,9% 672836 2281660 5,8% 668637 2186603 5,2% 1235206 4363680 6,3% 

�RLANDA 177122 301135 1,6% 98267 199467 0,8% 175964 350545 1,4% 228513 356381 1,2% 

FRANSA 145091 384932 1,3% 230116 515125 2,0% 205202 512397 1,6% 289245 756890 1,5% 

�NG�LTERE 63569 591807 0,6% 62616 395303 0,5% 177850 728200 1,4% 314751 1396334 1,6% 

�SRA�L --- --- --- --- --- --- --- --- --- 49839 55419 0,3% 

HOLLANDA 86472 330598 0,8% 102944 243411 0,9% 149821 366668 1,2% 246901 484061 1,3% 

BELÇ�KA 50476 64133 0,4% 32227 112646 0,3% 35746 131595 0,3% 42372 158826 0,2% 

�SV�ÇRE 6124 33903 0,1% 9488 54340 0,1% 11909 67161 0,1% 13792 103580 0,1% 


AVUSTURYA 11190 21632 0,1% 562 11892 0,0% 5302 15053 0,0% 9026 24334 0,0% 

KANADA 1120 1729 0,0% 155 549 0,0% 3256 2667 0,0% 2761 8195 0,0% 

DAN�MARKA 21152 34531 0,2% 5698 26211 0,0% 4266 12173 0,0% 2745 10439 0,0% 

YUNAN�STAN 3802616 1679002 33,4% 1452214 652705 12,5% 62740 47154 0,5% 6765 8755 0,0% 

JAPONYA 4513 21476 0,0% 400 6555 0,0% 40 4020 0,0% 348 11637 0,0% 

�SVEÇ 8060 32129 0,1% --- --- --- 10 341 0,0% 1502 12086 0,0% 

F�NLAND�YA --- --- --- 20 344 0,0% 321 8638 0,0% 261 8432 0,0% 

TAYLAND 91 871 0,0% 343 3930 0,0% 454 4045 0,0% 1126 1400 0,0% 

�SPANYA 320005 479225 2,8% 87830 105580 0,8% 27812 31531 0,2% 480 3787 0,0% 

NORVEÇ 40 470 0,0% 2556 2291 0,0% --- --- --- 68 7247 0,0% 

MAKEDONYA --- --- --- --- --- --- 29830 17393 0,2% --- --- --- 


ÇEK CUMHUR�YET� 384014 338562 3,4% --- --- --- --- --- --- 382 1550 0,0% 

ROMANYA 18432 11768 0,2% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



258 

Tablo 152. 340290100011 Sabun �çeren Yüzey Aktif Müstahzarlar (Toptan) (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 867226 2512458 100,0% 659776 1673225 100,0% 549853 1470345 100,0% 500506 1363639 100,0% 

ALMANYA 613804 1558976 70,8% 361589 849599 54,8% 185927 490013 33,8% 205332 587079 41,0% 

�TALYA 28651 69990 3,3% 56226 138448 8,5% 92660 203213 16,9% 129945 347880 26,0% 

A,B,D, 133224 603218 15,4% 153720 550027 23,3% 159529 584880 29,0% 78981 247327 15,8% 

FRANSA 33215 112663 3,8% 18172 41352 2,8% 54900 88447 10,0% 30449 69478 6,1% 

HOLLANDA 7660 14968 0,9% 4160 15427 0,6% 5455 18820 1,0% 12618 34712 2,5% 

AVUSTURYA 8622 16110 1,0% 47975 46902 7,3% 14821 15991 2,7% 9920 12099 2,0% 

�NG�LTERE 17825 85585 2,1% 10330 12648 1,6% 4801 8333 0,9% 499 6039 0,1% 

�SPANYA 18305 32948 2,1% 2294 7436 0,3% 500 1364 0,1% 480 1328 0,1% 

�SV�ÇRE 2320 5693 0,3% 55 649 0,0% 14752 33329 2,7% 676 7050 0,1% 

JAPONYA --- --- --- 90 3010 0,0% 630 13596 0,1% --- --- --- 

MALEZYA --- --- --- --- --- --- 328 1161 0,1% --- --- --- 

BELÇ�KA --- --- --- 19 150 0,0% 626 1410 0,1% --- --- --- 

TAYVAN --- --- --- 1000 979 0,2% 3900 3747 0,7% --- --- --- 

H�ND�STAN --- --- --- 4020 6380 0,6% --- --- --- --- --- --- 

�SRA�L 200 2514 0,0% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

�SVEÇ 3040 8246 0,4% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



277

259 

Tablo 153. 340290100012 Sabun �çermeyen Yüzey Aktif Müstahzarlar (Toptan) (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

278 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 10027315 24365748 100,0% 10640715 25635864 100,0% 11875693 29183851 100,0% 11793568 32313124 100,0% 

ALMANYA 3948056 11039878 39,4% 3487629 10096941 32,8% 4634719 13253778 39,0% 5251632 16204652 44,5% 

FRANSA 657081 1270481 6,6% 1521328 2534719 14,3% 2096603 3123740 17,7% 1966809 3305379 16,7% 

�SV�ÇRE 668073 1745662 6,7% 785055 2210067 7,4% 918821 2477354 7,7% 975225 2625616 8,3% 

�TALYA 799999 2291244 8,0% 816649 2152705 7,7% 738027 2241386 6,2% 1081370 3201361 9,2% 

HOLLANDA 739137 1403278 7,4% 704818 1361403 6,6% 565238 1118625 4,8% 501800 1172617 4,3% 


�SPANYA 1850682 3302460 18,5% 1302132 2568273 12,2% 703409 1468226 5,9% 225339 616672 1,9% 

�NG�LTERE 361687 930764 3,6% 367400 962986 3,5% 292908 764502 2,5% 215665 809716 1,8% 

�SRA�L 317415 537967 3,2% 326062 576091 3,1% 301538 452385 2,5% 351946 528986 3,0% 

A,B,D, 181879 783824 1,8% 301450 1421503 2,8% 223446 1595314 1,9% 216520 1626968 1,8% 

BELÇ�KA 134253 521056 1,3% 163943 505815 1,5% 158806 432999 1,3% 109134 340134 0,9% 

�SVEÇ 10275 31165 0,1% 75204 238431 0,7% 106554 377840 0,9% 153019 415319 1,3% 

ENDONEZYA --- --- --- 19800 52470 0,2% 15100 27180 0,1% 37900 68220 0,3% 

AVUSTURYA 20494 40353 0,2% 49023 55202 0,5% 59438 141572 0,5% 53561 166532 0,5% 

B�RLE��K ARAP EM�R, --- --- --- --- --- --- 2 140 0,0% 6300 6183 0,1% 

GÜNEY KORE 81623 105588 0,8% 196460 281997 1,8% 61418 88233 0,5% 6800 15257 0,1% 

YUNAN�STAN 57918 18937 0,6% 4000 11916 0,0% --- --- --- 1600 2290 0,0% 

JAPONYA 3225 39843 0,0% 3705 26217 0,0% 4765 23919 0,0% 3400 20135 0,0% 

H�ND�STAN 11445 52711 0,1% 40520 47589 0,4% 39450 50083 0,3% 21365 39415 0,2% 

DAN�MARKA 16575 60857 0,2% 23958 84831 0,2% 1000 14980 0,0% --- --- --- 

KANADA 15664 21304 0,2% 1820 10817 0,0% 47847 151541 0,4% --- --- --- 

TAYVAN 200 1691 0,0% 38750 61032 0,4% 15200 40036 0,1% 23040 37905 0,2% 

BREZ�LYA 150 428 0,0% 32000 48434 0,3% 16761 29491 0,1% --- --- --- 

F�L�P�NLER 3000 4484 0,0% 18000 26425 0,2% 38000 57552 0,3% 16000 29497 0,1% 

�RAN 91299 28293 0,9% 206105 64138 1,9% 131990 39298 1,1% --- --- --- 

ARJANT�N 8000 14720 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 

KUZEY KORE 7490 39995 0,1% --- --- --- --- --- --- --- --- --- 



260 

Tablo 154. 340290900015 Sabun �çeren Y�kama Müstahzarlar� (Toptan) (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 


2004 2005 2006 2007(1- 5) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 427281 1112014 100,0% 370668 998078 100,0% 392532 985780 100,0% 804092 2056685 100,0% 

BULGAR�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 171063 95670 21,3% 

ALMANYA 221796 581441 51,9% 233250 655379 62,9% 173044 439702 44,1% 262055 727387 32,6% 

BELÇ�KA 22792 68536 5,3% 4255 10248 1,1% 26075 32771 6,6% 88328 164923 11,0% 

HOLLANDA 90623 260804 21,2% 82530 217500 22,3% 95410 258890 24,3% 130959 511394 16,3% 

FRANSA 56878 99235 13,3% 19070 31274 5,1% 24300 39568 6,2% 29691 113422 3,7% 

H�ND�STAN --- --- --- --- --- --- --- --- --- 16000 27525 2,0% 

�NG�LTERE 11692 36483 2,7% 3441 11765 0,9% 5847 18250 1,5% 19598 98926 2,4% 

�TALYA 8608 29190 2,0% 3324 9734 0,9% 4650 14396 1,2% 23559 51802 2,9% 

�SVEÇ --- --- --- --- --- --- --- --- --- 6544 66053 0,8% 

A,B,D, 29 1249 0,0% 666 8223 0,2% 9063 59858 2,3% 8946 67627 1,1% 

�SPANYA 30 943 0,0% 16187 26166 4,4% 41355 68025 10,5% 35050 75899 4,4% 


AVUSTURYA 8775 18691 2,1% 1200 1155 0,3% 486 1874 0,1% 6698 19537 0,8% 

�SV�ÇRE 3702 9664 0,9% 5385 22397 1,5% 2573 16300 0,7% 675 11010 0,1% 

�SRA�L --- --- --- --- --- --- 1600 3816 0,4% 2 139 0,0% 

NORVEÇ 400 1095 0,1% 1000 2793 0,3% 441 8697 0,1% --- --- --- 

KANADA --- --- --- --- --- --- 124 842 0,0% 1882 10024 0,2% 

��L� --- --- --- --- --- --- 4351 11080 1,1% --- --- --- 

PORTEK�Z --- --- --- --- --- --- 450 925 0,1% 171063 95670 21,3% 

�RAN 1950 4400 0,5% --- --- --- --- --- --- 262055 727387 32,6% 



279

261 

Tablo 155. 340290900016 Sabun �çermeyen Y�kama Müstahzarlar� (Toptan) (KG) Ülkeler Baz�nda �thalat (2004 – 2007) 

280 


2004 2005 2006 2007 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

M�KTAR 

USA($) % 

(KG) 

TÜM ÜLKELER 2753375 5977772 100,0% 3928588 7610893 100,0% 4081356 7860384 100,0% 2944779 7382245 100,0% 

ALMANYA 479472 1247890 17,4% 766537 1941177 19,5% 810784 1896943 19,9% 696565 1979525 23,7% 

BELÇ�KA 128785 219531 4,7% 345424 582399 8,8% 495892 913161 12,2% 561624 1276289 19,1% 

�TALYA 99478 287442 3,6% 278642 579376 7,1% 222979 524716 5,5% 341393 789842 11,6% 

HOLLANDA 146483 345273 5,3% 123699 311698 3,1% 152973 356437 3,7% 171266 449620 5,8% 

FRANSA 265749 345037 9,7% 388273 503840 9,9% 333557 496406 8,2% 245416 447674 8,3% 

�NG�LTERE 703203 1578348 25,5% 803477 1534773 20,5% 487853 1149308 12,0% 302438 845800 10,3% 

�SRA�L 225660 499298 8,2% 266530 408739 6,8% 197406 312547 4,8% 91261 163353 3,1% 

AVUSTURYA 40607 62178 1,5% 103110 164451 2,6% 104160 219436 2,6% 160879 293869 5,5% 

�SV�ÇRE 246420 675517 8,9% 214737 645720 5,5% 131571 493384 3,2% 64357 260403 2,2% 

A,B,D, 73215 220661 2,7% 135908 431111 3,5% 184051 437930 4,5% 79151 256118 2,7% 

RUSYA FEDERASYONU 72674 78922 2,6% --- --- --- --- --- --- 24080 33953 0,8% 

�SVEÇ 125157 196715 4,5% 55614 91685 1,4% 65777 122259 1,6% 69927 114744 2,4% 

SLOVENYA --- --- --- 2400 5950 0,1% 88220 116291 2,2% 33680 43272 1,1% 

�SPANYA 43978 96108 1,6% 30759 121219 0,8% 30018 113991 0,7% 27055 102072 0,9% 

H�ND�STAN 600 1486 0,0% 12 1066 0,0% 34160 43226 0,8% 12288 26136 0,4% 

YUNAN�STAN 2659 791 0,1% 2448 665 0,1% 10567 29733 0,3% 23294 36212 0,8% 

DAN�MARKA 7650 18387 0,3% 6755 17480 0,2% 22225 62625 0,5% 13934 123894 0,5% 

NORVEÇ 3402 3352 0,1% 50 186 0,0% 2556 3117 0,1% 4856 6293 0,2% 

ÇEK CUMHUR�YET� --- --- --- --- --- --- 4629 45572 0,1% 5427 37900 0,2% 


JAPONYA 5276 39510 0,2% 4435 47115 0,1% 5233 40054 0,1% 4487 32606 0,2% 

GÜNEY AFR�KA 56 844 0,0% --- --- --- --- --- --- 2214 22716 0,1% 

LÜKSEMBURG 218 1333 0,0% 969 4115 0,0% 80 486 0,0% 289 1805 0,0% 

MACAR�STAN --- --- --- 60 988 0,0% 96 665 0,0% 90 504 0,0% 

KANADA 6 104 0,0% 70 1240 0,0% 51 1998 0,0% 5 141 0,0% 

AVUSTRALYA --- --- --- 23 182 0,0% 890 3804 0,0% 80 164 0,0% 

KUZEY KIBRIS --- --- --- --- --- --- 5748 18009 0,1% --- --- --- 

TAYVAN 14550 29642 0,5% 10955 26839 0,3% 3055 8983 0,1% 1200 11799 0,0% 

B�RLE��K ARAP EM�R --- --- --- --- --- --- 20800 23987 0,5% --- --- --- 

ROMANYA --- --- --- --- --- --- 275490 295682 6,7% --- --- --- 

�RAN --- --- --- 7200 3825 0,2% 400 247 0,0% --- --- --- 

�RLANDA --- --- --- 63356 78808 1,6% --- --- --- --- --- ---

türkiye kozmetik ve temizlik sanayii ürünleri sektör raporu - TOBB

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?