<strong>Perinatoloji</strong> <strong>Dergisi</strong> • Cilt:7, Say›: 3/Eylül 1999 237 sar›l›k, kafl›nt›, yetersiz emme, kab›zl›k, ishal ve idrar yapma zorlu¤udur (13). 3. TELEFONLA LO⁄ USANIN TAK‹B‹: Telefonla dan›flmanl›k, aileler hastaneden ç›kt›ktan sonra evde takip için idealdir. Görüflmeler hastaneden ç›kt›ktan 1-3 gün sonra yap›l›r ve sistematik olarak anne ve bebek de¤erlendirilir. Dan›flmanl›k annenin ve bebe¤in bak›m›, emzirme, riskli durumlar›n belirtileri gibi önemli konular› içerir. Telefon ile takip ev ziyaretinden ucuzdur. Çünkü hemflirenin araba kullanmas› ve uzak mesafelere ziyaret yapmas› daha pahal›ya mal olmaktad›r. Ortalama olarak tavsiye edilen görüflme süresi 20- 30 dk’d›r. DDeezzaavvaannttaajjllaarr››:: Telefonla takip programlar›nda hemflirenin aileyi de¤erlendirmesi daha zordur ve yan›lg› pay› daha fazlad›r. Çünkü hemflireler aileyi yaln›zca telefondaki ifadelerine göre de¤erlendirmek zorundad›rlar. Ailelerin s›k s›k yer de¤ifltirdi¤i durumlarda telefonla takip mümkün olmayabilir. AAvvaannttaajjllaarr››: Maliyetin ucuz olmas›, çabuk ulaflabilirlik telefonla takibin avantajlar›d›r (13). 4. DANIfiMA HATLARI (YEN‹ EBEVEYNLER ‹Ç‹N DANIfiMA HATTI): Uzman hemflireler taraf›ndan yürütülen bu programda ailelere çocuk büyütmekle ilgili e¤itim veren hatlar mevcuttur. Bu hatlar her gün 24 saat aç›k olabildi¤i gibi bazen sadece ifl saatlerinde aç›k olanlar› da bulunabilir. E¤itim haricinde bu hatlarda perinatal kurslar hakk›nda bilgi verilir ve kay›tlar yap›l›r. Program›n maliyeti genel olarak hatt› kimin iflletti¤ine, hat ücretlerine ve çal›flma süresine ba¤l›d›r. DDeezzaavvaannttaajjllaarr››:: Tek bafl›na bu hat ailelere yeterli de¤ildir. Ancak ailelerle görüflmeyi bafllatmakta ve acil sorunlarda kullan›l›rsa faydal›d›r. AAvvaannttaajjllaarr››:: Çal›fl›lan saatlere ve ulafl›labilirli¤ine ba¤l› olarak birçok ailenin kulland›¤› ekonomik bir modeldir (13). 5. EMZ‹RMEN‹N ‹ZLEM PROGRAMI:Emzirme tercihine ba¤l› olmas›na ra¤men baflar›l› bir modeldir. Ancak di¤er evde bak›m programlar›yla desteklenmelidir. Emzirme sorunu yaflayan, dan›flmanl›¤a ihtiyaç duyan ailelere hemflireler telefon, klinik ve ev ziyaretleri ile ulaflabilmektedir. Bu program›n maliyeti; program›n ne kadar detayl› oldu¤una ba¤l›d›r. 45 dak. - 1 saatlik program veri toplama ve dan›flmanl›¤› kapsar. Amerika’da sa¤l›k sigortalar› bu program›n ücretinin bir k›sm›n› karfl›lamaktad›r. DDeezzaavvaannttaajjllaarr››:: E¤er bu model ek programlarla desteklenmezse bebeklerini emzirmeyen annelere ulafl›lamaz. AAvvaannttaajjllaarr››:: Emzirme lo¤usan›n evde bak›m›ndaki en önemli konudur. Her evde bak›m program› laktasyon konusuna önem vermeli ve aileler bu konuda e¤itilmelidir (13). 6. DESTEK GRUPLARI: Bu gruplar ailelerin duygu ve deneyimlerini paylaflma isteklerini karfl›lamak üzere kurulmufltur. Aileler hastaneye haftada 1 kez giderek bu gruplara kat›l›rlar. Bu program çal›flan hemflirelerin maafllar› d›fl›nda küçük harcamalar gerektirir. DDeezzaavvaannttaajjllaarr››:: Destek gruplar› di¤er evde bak›m programlar›yla birlikte uygulanmak zorundad›r. AAvvaannttaajjllaarr››:: Di¤er programlara göre çok ekonomiktir (13). KAYNAKLAR 1. Ar›san K: Propedötik Kad›n-Do¤um. ‹stanbul: Nobel T›p Kitabevleri, 1997; 485-499. 2. Bobak IM, Jensen MD: Essentials of Maternity Nursing. St. Louis: Mosby Company, 1991; 549-611. 3. Coflkun A, Ekizler H, ‹nanç N, Karaniso¤lu K, Kömürcü N ve ark.: Do¤um ve Kad›n Hastal›klar› Hemflireli¤i El Kitab›. Editör: Coflkun A, ‹stanbul: Vehmi Koç Vakf› Yay›nlar›, No: 11, 104- 125, 1996. 4. Coflkun A, Karaniso¤lu H: Do¤um ve Kad›n Hastal›klar› Hemflireli¤i. Eskiflehir: Anadolu Üniversitesi YAy›nlar› No: 566, 360- 386, 1992. 5. Kiflniflçi HA- Gökflin E, Durukan T, Üstay K, Ayhan A ve ark.: Temel Kad›n Do¤um Hastal›klar› ve Do¤um Bilgisi. Ankara: Günefl Kitabevi, 290-301, 1996. 6. Royston E, Armstrong S: Preventing Maternal Deaths. Geneva: World Organization, 177-183, 1989. 7. Ersoy M: Lo¤usal›k Döneminde Annenin Yaflad›¤› Duygusal Dalgalan›mlar ve Bunu Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. ‹.Ü. Sa¤l›k Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, ‹stanbul, 11-17, 1993. 8. Taflk›n L: Do¤um ve Kad›n Hastal›klar› Hemflireli¤i. Ankara: Sistem Ofset Matbaac›l›k, 351-361, 1997. 9. Balkan GE: Population Issues In The World and In Turkey. Editör: Ak›n A, Ankara: United Nations Population Fund, 1-9, 1995. 10. Müller ME: Prenatal and Postnatal Attachment: A Modest Correlation. JOGNN, 1995; 25: 2, 161-165. 11. Evans JC: Postpartum Care is Crucial. Safe Materhood, 13: 4-7, Nov. 1990- Febr. 1994. 12. Tahak G, Aker N: Annelerin Do¤um Sonu Dönemde Kendi Bak›mlar› ‹çin ve Bebek Bak›mlar›yla ‹lgili Karfl›laflt›klar› Sorunlar ve Bu Sorunlara Yönelik Uygulamalar. Hacettepe Üniversitesi Hemflirelik Yüksekokulu <strong>Dergisi</strong>, 1995; 2: 1, 37-49. 13. Evans JC: Postpartum Home Care in The United States. JOGNN, 1995; 24: 2, 180-186. 14. Gupton A, Mac Kay M: The Canadian Perspektive on Postpartum Home Care. JOGNN, 1995; 24: 2, 173-179, Febr. 15. Keppler BN: Postpartum Care Center, Follow-up Care in a Hospitalbased Clinic. JOGNN, 1995; 24: 1, 9-12, Jan. 16. Williams LR, Cooper KM: A New Paradigm For Postpartum Care. JOGNN, 1996; 25: 9, 25-31, Now-Dec. 17. Williams, L., R., Cooper, K., M.: Nurse Managed Postpartum Care, JOGNN, 1993; 22: 1, February. 18. Gencalp NS: Erken Taburculuk ve Evde Bak›m. II. Ulusal <strong>Perinatoloji</strong> Hemflireli¤i Mezuniyet Sonras› E¤itim Kursu, Antalya, 1-4, 1998. 19. Y›ld›r›m G, Göky›ld›z fi: Evde Lo¤usa Bak›m›. ‹.Ü. Sa¤l›k Bilimleri Enstitüsü, Do¤um ve Kad›n Hastal›klar› Hemflireli¤i Yüksek Lisans Program›, <strong>Perinatoloji</strong> Hemflireli¤i - A Dersi, Yay›nlanmam›fl Ders Notlar›, 1-13, ‹stanbul, 1999. 20. Reedr SJ, Mastoiami L, Martin LL:Maternity Nursing. Philadelphia. J.B. Lippincott Company, 407-439, 1983.
238 <strong>Perinatoloji</strong> <strong>Dergisi</strong> • Cilt:7, Say›: 3/Eylül 1999 Spontan Do¤um, Kristaller ve Sezaryen Yap›lan Olgularda Anne ve Bebek Kreatin Kinaz ve ‹zoenzimlerinin Karfl›laflt›r›lmas› Abdülaziz GÜL, Mustafa KOÇAR, Muzaffer fiENGÜL, Abdullah CEYLAN, Hayrettin OKUT Yüzüncü Y›l Üniversitesi T›p Fakültesi, Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um AD, Van ÖZET SSPPOONNTTAANN DDOO⁄⁄UUMM,, KKRR‹‹SSTTAALLLLEERR YYAAPPIILLAANN VVEE SSEEZZAARRYYEENN YYAAPPIILLAANN OOLLGGUULLAARRDDAA AANNNNEE VVEE BBEEBBEEKK KKRREE-- AATT‹‹NN KK‹‹NNAAZZ VVEE ‹‹ZZOOEENNZZ‹‹MMLLEERR‹‹NN‹‹NN KKAARRfifiIILLAAfifiTTIIRRIILLMMAASSII Amaç: Prospektif olarak; spontan do¤um, kristaller manevras› yap›lan ve sezaryen yap›lan olgularda; yenido¤an ve annedeki serum kreatin kinaz ve izoenzimlerinin do¤um flekli, anne yafl›, do¤um kilosu, fetus cinsiyeti ve AP- GAR’›, umblikal kan gaz› ve fetal prognozla iliflkisini de¤erlendirmek. Materyal ve Metod: 1 Ocak 99 - 28 fiubat 99 tarihleri aras›nda 36 adet sa¤l›kl› ve termde travaya girmifl gebe çal›flmaya dahil edildi. Gebeler rastgele sezaryen yap›lan, spontan do¤um ve kristaller manevras› yap›larak do¤urtulanlar olmak üzere 3 grup fleklinde planland›. 10 adet elektif sezaryen, 10 adet kristaller manevras› yap›lan, 16 adet spontan do¤um yapan olgu gruplar› oluflturdu. Do¤um öncesi anneden, do¤um an›nda umblikal venden, postpartum 12. ve 24. saatlerde anne ve bebekten venöz kan al›nd›. Kreatin kinaz ve izoenzimleri çal›fl›ld›.Postpartum 12. ve 24. saatlerde annenin EKG‘si çekildi. ‹statiksel analiz multiple regresyon analizi ile yap›ld›. Bulgular : Annede; kreatin kinaz (CK) ve izoenzimlerinin do¤um öncesi de¤erlerinde gruplar aras›nda farkl›l›k olmad›¤› tespit edildi. Kristaller manevras› ve spontan do¤um yapan hastalarda postpartum 12. ve 24. saatlerde CK- MM ve CK-MB de¤erlerinde anlaml› yükselme oldu¤u saptand› (p
- Page 4 and 5: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 6 and 7: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 8 and 9: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 10 and 11: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 12 and 13: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 14 and 15: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 16 and 17: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 18 and 19: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 20 and 21: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 22 and 23: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 26 and 27: Abdülaziz Gül ve ark., Spontan Do
- Page 28 and 29: Abdülaziz Gül ve ark., Spontan Do
- Page 30 and 31: Abdülaziz Gül ve ark., Spontan Do
- Page 32 and 33: Baha Oral ve ark., Rektal Misoprost
- Page 34 and 35: Baha Oral ve ark., Rektal Misoprost
- Page 36 and 37: Aysun Alt›nok Karabulut - Tekin D
- Page 38 and 39: Aysun Alt›nok Karabulut - Tekin D
- Page 40 and 41: Aysun Alt›nok Karabulut - Tekin D
- Page 42 and 43: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 44 and 45: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 46 and 47: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 48 and 49: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 50 and 51: Levent Tütünce ve ark., ‹kiz Ge
- Page 52 and 53: Levent Tütünce ve ark., ‹kiz Ge
- Page 54 and 55: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 56 and 57: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 58 and 59: Perinatoloji Dergisi • Cilt:7, Sa
- Page 60 and 61: Abdülaziz Gül ve ark., Symphyseal