obliczenia hydrauliczne przewodów z tworzyw sztucznych - PipeLife
obliczenia hydrauliczne przewodów z tworzyw sztucznych - PipeLife
obliczenia hydrauliczne przewodów z tworzyw sztucznych - PipeLife
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
08<br />
CHARAKTERYSTYKA MATERIA£OWO-TECHNICZNA<br />
1.1.<br />
CHARAKTERYSTYKA MATERIA£OWO - TECHNICZNA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH<br />
9.<br />
PARAMETRY PROJEKTOWANIA<br />
Niektóre w³aœciwoœci materia³ów<br />
i rur z <strong>tworzyw</strong> <strong>sztucznych</strong><br />
maj¹ wp³yw na pracê instalacji i nale¿y<br />
je uwzglêdniaæ w projektowaniu<br />
i budowie systemów.<br />
Niski modu³ sprê¿ystoœci<br />
Ta cecha <strong>tworzyw</strong> <strong>sztucznych</strong><br />
sprawia, ¿e rury s¹ w swoim przekroju<br />
poprzecznym elastyczne i pod<br />
wp³ywem obci¹¿eñ od gruntu, ulegaj¹<br />
odkszta³ceniu. Wielkoœæ powsta³ych<br />
odkszta³ceñ zale¿y od sztywnoœci rury<br />
a nie od samego materia³u. Dopusz-<br />
PrzewodnoϾ elektryczna<br />
Tworzywa sztuczne maj¹ bardzo<br />
dobre w³aœciwoœci dielektryczne. Rury<br />
nie przewodz¹ pr¹du, dlatego te¿ nie<br />
zachodzi koniecznoϾ projektowania<br />
biernej i czynnej ochrony zabezpie-<br />
Rozszerzalnoœæ termiczna <strong>przewodów</strong><br />
Przewody z <strong>tworzyw</strong> <strong>sztucznych</strong>,<br />
tak jak z innych materia³ów, ulegaj¹<br />
wyd³u¿eniu lub skróceniu wskutek ró¿nicy<br />
temperatur przesy³anych mediów i<br />
jej wahañ podczas pracy ruroci¹gu.<br />
Po³¹czenia kielichowe<br />
Wszystkie rury ³¹czone na kielichy<br />
i uszczelki (kanalizacyjne z PVC i PP,<br />
wodoci¹gowe z PVC) maj¹ mo¿liwoœæ<br />
kompensacji wyd³u¿eñ o okreœlonej<br />
wartoœci.<br />
Uszczelnienie kielichów pierœcieniami<br />
elastycznymi pozwala na wzajemne<br />
przesuwanie siê czêœci ruroci¹gu<br />
na z³¹czu. Wszystkie rury posiadaj¹<br />
na bosym koñcu fabrycznie wykonane<br />
oznaczenia g³êbokoœci wsuniêcia<br />
rury w kielich (rys. obok).<br />
To sprawia, ¿e dla ruroci¹gów<br />
uk³adanych w gruncie, przy przyjêtym<br />
standardowo odchyleniu temperatury<br />
do 20 o C, zbêdne jest projektowanie<br />
kompensatorów.<br />
Natomiast przy projektowaniu systemów<br />
do przesy³ania œcieków przemys³owych,<br />
których temperatura jest<br />
na ogó³ wy¿sza i wynosi 40 o C–60 o C,<br />
celowe jest przeanalizowanie wartoœci<br />
wyd³u¿enia liniowego oraz okreœlenie<br />
w³aœciwej g³êbokoœci monta¿owej<br />
w³o¿enia bosego koñca rury w kielich.<br />
czalne odkszta³cenia s¹ natomiast<br />
œciœle zwi¹zane z rodzajem <strong>tworzyw</strong>a.<br />
Krótkoterminowe dopuszczalne<br />
odkszta³cenia dla rur PVC wynosz¹<br />
8%, a dla rur PE I PP - 9%. Aby rura<br />
mog³a siê temu przeciwstawiæ, konieczne<br />
jest zaprojektowanie dla niej<br />
czaj¹cej przed skutkami wystêpowania<br />
pr¹dów b³¹dz¹cych. Przewody nie mog¹<br />
te¿ byæ wykorzystywane do uziemienia<br />
sieci elektrycznej. Gdy istniej¹ca sieæ<br />
z rur stalowych posiada za³o¿on¹ ochro-<br />
Wartoœæ wspó³czynnika rozszerzalnoœci<br />
liniowej (α) dla rur z <strong>tworzyw</strong><br />
<strong>sztucznych</strong> jest oko³o 7 razy wiêksza<br />
od wspó³czynnika dla rur stalowych.<br />
Wp³yw termicznej rozszerzalnoœci<br />
liniowej materia³u na pracê ruro-<br />
oznaczenie g³êbokoœci wcisku<br />
Schemat po³¹czenia kielichowego<br />
Przyk³ad:<br />
Dla œcieków przemys³owych o temperaturze<br />
+40 o C, temperaturze monta-<br />
¿u +10 o C, wyd³u¿enie dla jednej rury<br />
PVC o d³ugoœci L=6 m, zgodnie ze<br />
ΔL= ΔtLα<br />
wsparcia ze strony gruntu w postaci<br />
odpowiednio dobranego rodzaju<br />
pod³o¿a i posadowienia oraz zaprojektowania<br />
warstwy ochronnej wokó³ rury<br />
o okreœlonych parametrach (szczegó³y<br />
podano w dalszej czêœci opracowania).<br />
nê przed pr¹dami b³¹dz¹cymi, a jej czêœæ<br />
jest wymieniana na przewody z <strong>tworzyw</strong>a<br />
sztucznego, dla utrzymania ci¹g³oœci<br />
za³o¿onej ochrony, nale¿y uk³ad<br />
zmostkowaæ.<br />
ci¹gu zale¿y od rodzaju wartoœci odcinków<br />
rur. Wartoœci wspó³czynników<br />
rozszerzalnoœci liniowej dla PVC, PP i<br />
PE podano w p.7 "w³aœciwoœci fizyczno-mechaniczne.<br />
wzorem okreœlaj¹cym wielkoœæ<br />
wyd³u¿enia liniowego wyniesie:<br />
ΔL = 6m·30 0 C·0,08mm/m 0 C = 14,4 mm<br />
gdzie:<br />
ΔL - wyd³u¿enie (skurczenie) [m]<br />
Δt=T1–T2 T1 - stabilna temperatura gruntu [ o<br />
C]<br />
T2 - temperatura rury przy uk³adaniu<br />
[ o<br />
C]<br />
L - d³ugoœæ przewodu [m]<br />
α - wspó³czynnik rozszerzalnoœci<br />
liniowej [mm/m· o<br />
C]<br />
Pipelife Polska Sp. z o.o.<br />
Kartoszyno; 84-111 Karlikowo<br />
tel.:(+ 48 58) 77 48 888; fax: ( + 48 58) 77 48 807; e-mail: dok@pipelife.com.pl; www.pipelife.pl<br />
1<br />
M<br />
m<br />
M - g³êbokoœæ kielicha<br />
m - g³êbokoœæ monta¿u bosego koñca rury<br />
1 - oznaczenie g³êbokoœci wcisku<br />
2 - pierœcieñ uszczelniaj¹cy<br />
2
Change language