Blaðið 003.qxp

www.nordlysid.fo 

BOX 58, 700 KLAKSVÍK, TEL. 456285, FAX 456498, info@nordlysid.fo 

NR. 3 HÓSDAGIN 19. JANUAR 2012 / 61. ÁRGANGUR / KR. 30,00 / PRENT: PRENTMIÐSTØÐIN / ÁBYRGD:OLIVER JOENSEN 

Vilja hava 

Djordjevic 

Ársins leikari og toppskjúttin í 

kvinnudeildini í fjør, Rannvá B. 

Andreasen, veit einki um, hvør verður 

nýggi venjarin hjá KÍ kvinnunum. 

– Vit vilja hava Aleksandar Djordjevic, 

tí hann er hann besti venjarin í 

Føroyum, sigur hon. 

síða 10 - 11 

síða 16 - 17 

Marknagil átti ikki at verði 

ein íløga á fíggjarlógini 

Eldraøkið á 

Heygnum 

skal støðugt 

mennast 

síða 8 

Klaksvík verður 

endavend 

komandi árini 

Tað sigur Eyðun Konráðsson, formaður í 

Umhvørvisnevnd býráðsins, nú útivið 

80 milliónir eru settar av komandi árini, 

at lúka treytirnar hjá Landsstýrinum 

um útlát av spillivatni. síða 12 - 14

2 NR. 3 HÓSDAGIN 19. JANUAR 2012 

L E I Ð A R I N 

Rokna teir við einum 

marglætisstati 

Føroyar? 

Tað sær út til at nógvir føroyingar í løtuni hava 

tey so vælkendu dollarateknini í eygunum nú 

makrelurin er farin at fjølgast í føroyskum 

sjógvi. 

Ein sera nógv umrødd sending var í Útvarpinum, 

tríggir journalistar frá høvuðsstaðarpressuni 

nærmast sótu og guffaðu makrelgull í seg. 

Prátið í sendingini var fullkomuliga einsíðugt, 

og kjakbólkurin var als ikki førur fyri at koma 

við nøkrum seriøsum kjaki, tí til tað var bólkurin 

stutt sagt ov samdur. 

Tað er ótrúligt, at Útvarpið ferð eftir ferð ikki 

megnar at finna nóg ymisklig fólk til kjaksendingar, 

ið veruliga kunnu seta kjakviðirskifti 

í veruligt relief. 

Men orsøkin er uttan ivað at finna í, at okkara 

vælsignaða fjórða statsmakt er so infiltrerað í 

politiskt virksemi, at tað ber illa til hjá okkum 

øðrum at taka tað í álvara, sum sent verður av 

kritiskum tilfari. 

Eitt av frískastu dømunum var søgan um 

fiskimálaráðharran Jákup Mikkelsen, ið sambært 

kringvarpinum so avgjørt var innhabilur í 

nærum øllum, íð hevði við fiskivinnuna at gera, 

orsakað av at kona hansara var í familju við 

Hanus Hansen, stjóra á JFK. 

Tað grovasta var helst, tá Bjørn á Heygum, sum 

helst øll innan fiskivinnuna vitstu, hevði stór 

persónlig áhugamál í vinnuni, slapp at skýra 

fiskimálaráðharran ógegnigan av órøttum. Bjørn 

dróg spakuliga íland í næstu framførðsluni við at 

siga at trupulleikin var meira politiskur, men 

eftir at Norðlýsið hevði víst á sambandið hjá 

Bjørn til vinnuna, hvarv hann sum døgg fyri sól 

av skýggjanum. 

Í sini áltráð fyri at fáa rætt, hóast kringvarpið 

hevði órætt, sum kringvarpið ikki hevur rættað 

til dagin í dag, so royndu teir at draga oraklið av 

øllum, Kára á Rógvi á skermin, í vónini um at 

sleppa gjøgnum bakdyrnar við skinninum a 

nøsini. Her hjálpti tó onki. Skuldsetingarnar hjá 

Kringvarpinum vóru fullkomuliga uttan halda í 

veruleikanum. 

Tá nú arrostokratarnir í Havn halda at tað besta 

er, at selja alt føroyska tilfeingið yvir eina 

almenna tilfeingisbúð, so er orsøkin heilt einføld. 

“Vit skulu hava pening fyrst í landskassan 

til okkara lønir og lív”, so kunnu hini hava 

molarnar. 

Hetta kjakið líkist alt meira og meira einum 

ynski um ein arabiskan marglætisoljustat. Um 

allir okkara fiskidagar og øll okkara fiskiloyvir 

vera seld til tey, sum eiga mest av peningi, so 

verða tað valla føroyingar sum fara at hava ráð 

at keypa so leingið vinningur fæst burturúr. 

Tá fara vit óivað í ólukkumát at síggja strámenn 

keypa fiskiloyvir til fólk at fiska og tilvirka, sum 

lítla og onga løn fáa fyri arbeiði. Men tað kunna 

vit leggja vertin á bara vit liva væl, ella hvussu? 

JCöÜt y“"|ÇztÜwtzâÜ 

Ársins fyrsta 

bókaútgáva frá 

Bókadeild Føroya 

Lærararfelags er 

ein fitt søga ið 

fagnar ymisleikan 

og kærleikans 

megi. 

Tað lítla lambið kennir 

seg so einsamalt og rópar 

maam-maa! 

Men so kemur ein kengura, 

sum so gjarna vil hava 

ein unga. Hon leggur tað 

lítla lambið í pungin og 

hoppar heim. Men hvat 

hendir, tá ið tað lítla lambið 

varnast, at tað er so nógv 

øðrvísi enn mamman? 

Donsku útgávuna av 

Kengulambinum fekk 

Bókadeildina frá eini 

føroyskari mammu, sum 

helt, at tað manglaði ein 

bók sum hendan á føroyskum. 

Ein bók, sum lýsir, 

hvussu tað er at vera øðrvísi 

enn øll hini í familjuni. 

Eitt nú at hava øðrvísi hár- 

Sunnudagin 26. feb fyllir 

Óli Steinberg 

70 ár. 

Dagurin verður hildin leygardagin 25. feb, 

kl 18 í bygdarhúsinum í Lervík. 

Tey, ið ynskja at gleða Óla við at koma, 

verða biðin um at tekna seg á tlf 225542 

í seinasta lagi mánadagin 13. feb. 

Kengulambið 

- ein bók um ættleiðing 

og húðalit ella krúllur. 

Fekk íblástur frá 

brúnoygdu dóttur síni 

- Íblásturin til søguna fekk 

eg frá míni brúnoygdu, 

dóttur, sum so gjarna vildi 

hava blá eygu eins og restin 

av familjuni. Soleiðis 

sigur Diana Kimpton, rithøvundur, 

sum eigur eina 

ættleidda dóttur. 

Ársins fyrsta útgáva 

Bókin er vorðin ein klassikari 

hjá foreldrum at 

ættleiddum børnum, men 

hon er heilt víst eisini ein 

søga um at kenna seg øðrvísi 

sum barn. Øðrvísi enn 

hini børnini. Og soleiðis 

kunnu øll børn kenna seg 

av og á. Og tí hevur tað 

týdning at hava vaksin 

rundan um seg, sum fagna 

ymisleikan og kærleikans 

megi, siga tey á Bókadeildini 

um hesa fyrstu 

útgávuna í ár. 

Ein fitt og nemandi søga 

við stuttligum, mjúkum 

og elskuligum myndum. 

Bókin egnar seg sera væl 

sum upplestrar bók fyri 

teimum 3-7 ára gomlu. 

Diana Kimpton skrivaði, 

Rosalind Beardshaw 

myndprýddi og Anja Pálsdóttir 

týddi. 

28 bls./heft 

Prísur: 69 krónur 

www.bfl.fo

NR. 3 HÓSDAGIN 19. JANUAR 2012 3


Gudstænastur 

3. sunnudag eftir trettanda 

hin 22. Januar: 

Christianskirkjan kl.11.00 

Hanus á Gørðum 

Haraldssund kl.12.00 

Hanus á Gørðum 

Viðareiði kl. 12.00 

Altargangur. Magnus Brahé Jørgensen 

KFUM & K í Klaksvík 

Mikudagin kl.20.00 

Bíbliutími við Petur Martin Glerfoss 

Sunnudagin 

kl.14.00 sunnudagsskúli, 

kl.17.30 bønarløta 

kl.18.00 møti við Leivur i Buð 

Øll hjartaliga vælkomin 

www.kuff.fo 


UNDIR NEYSTUNUM 


LÝSINGARTREYTIR 

Bert ein lutur í hvørjari lýsing. Hægsta søluvirði kr. 20.000,-. Fyritøkur og virki gjalda vanligan lýsingarprís. 

Teigurin er ókeypis fyri privatar lýsingar undir 20.000 kr. Lýsingin skal verða skrivað á henda seðil og 

verða klipt úr einum Norðlýsið og sent okkum. Fyri smálýsingar, sum verða sendar okkum ígjøgnum mail, fax ella 

eru skrivaðar á kopi, er vanligur lýsingarprísur galdandi. 

LÝSINGARTEKSTUR SENT HEVUR 

Navn: 

Bústaður: 

Bygd/býur: 

Tlf.: 

Merkið brævbjálvan 

»Undir neystunum« 

Tvey gásapør til sølu 

Telefon 455417 

Sendið hann til: 

Norðlýsið – Box 58 – Klaksvík 

VINARLIGA SETIÐ MÆR HESA LÝSING Í BLAÐIÐ TVÆR FERÐIR 

Lýsingarnar koma eisini á heimasíðuna www.nordlysid.fo ókeypis í 2 vikur

NR. 3 HÓSDAGIN 19. JANUAR 2012 5 

Triðji bólkurin á G!: 

Retro Stefson (IS) 

”Ovurhonds 

orkumikil 

alternativur 

rokkur, við 

íafrikanskum 

rytmum og 

hvørjum av 

sínum 

blandaðum. 

Retro Stefson hevur leingi 

verið besti livebólkur í 

Íslandi... tey eru før fyri at 

vinda mannamúgvur við 

túsundtals fólkum um 

fingurin.” So ramliga 

tekur ein av fremstu tónleikaummælarum 

í íslandi, 

Arnar Eggert, til um 

Retro Stefson, ið er triðja 

navnið, ið verður kunn- 

Vilt tú verða 

dómari? 

Nú kunnu øll 

fáa góða frálæru 

í dómaragerninginum, 

tí 

FSF 

skipar fyri skeiði 

sum kallast 

Dómarin 

Tað er Lassin Isaksen, 

sum skipar fyri skeiðnum 

og øll eru vælkomin. 

Klaksvíkar Ítróttarfelag 

rindar luttøkugjaldið. 

Tað er fyri tað mesta 

Power point sum brúkt 

verður. 

Endamáli er at geva 

luttakarunum innlit i fótbóltslógina 

og eisini 

áhuga fyri døming. Tey 

sum luttaka eru so betri 

skúla til at virka sum 

heimadómarar, tvs. 

døma teir dystir sum KÍ 

sjálvt setur, t.d. ein leygardag. 

Møguliga onkur 

av hesum fær áhuga fyri 

at taka dómaraprógv. 

Luttakararnir skulu 

ikki vera undir 15 ár. 

KÍ bjóðar sandwich og 

annað gott. 

Skeiðið verður hósdagin 

tann 26. januar, og 

seinasta freist at melda 

til er tann 23. januar hjá 

Hans Jacob Heinesen á 

tlf 281904 

gjørt hesa vikuna sum 

partur av G!2012 skránni. 

Retro Stefson funnu 

saman longu í framhaldsdeildini. 

Bólkurin spældi 

sína fyrstu konsert í 2006, 

tá limirnir vóru 14, 15 og 

16 ára gamlir. Síðani menti 

bólkurin seg til ein hin best 

umtókta bólkin í Íslandi. 

Og fyri einum árið síðani 

tók bólkurin stigið at flyta 

til Berlin at royna tónlistarligu 

veingirnar. Og skjótt 

hevur gingið. Retro Stefson 

fekk kontrakt við plátufelagið 

Universal í Týsklandi 

og bookingfelagið Coda 

Agency í Onglandi. 

Universal hevur givið út 

teirra næstu fløgu, 

Kimbabwe, umframt 4 

sangir av fyrstu fløguni, 

Montana, frá 2008. Og 

ímeðan bólkurin hevur hildið 

til í Berlin, hava tey 

spælt yvir 100 konsertir í 

Týsklandi, Hollandi, 

Belgia, Danmørk, Noregi, 

Eysturríki, Sveits, Kroatia 

og Onglandi. Retro Stefson 

hava eitt skjótt vaksandi 

fjepparatal kring heimin, 

og teirra live framførslur 

eru tiltiknar fyri at vera 

sannar veitslur. 

Retro Stefson hava stórar 

ætlanir fyri 2012 og í løtuni 

eru limirnir heima í Íslandi 

og taka upp komandi fløguna. 

Í summar fáa vit hövið 

at hoyra bólkin á G! 

Festival. 

www.gfestival.fo


Landskassin brúkar 

pengarnar í Tórshav 

Sambært 

roknskapartølum 

hjá 

landskassanum 

seinastu 

10 árini eru 

nógv tær flestu 

almennu 

íløgurnar 

gjørdar 

í Tórshavn og 

Suðuroynni. 

Norðlýsið hevur hugt at 

roknskapum hjá landskassanum 

seinastu 10 árini 

og útgreina hvar í landinum 

landskassin hevur 

gjørt almennar íløgur. 

Ofta verður tosað um 

játtanir til hetta og hatta 

men veruleikin er tað 

kemur rættiliga ofta fyri at 

játtanir standa til ávísar íløgur 

– uttan at peningurin 

nakrantíð verður brúktur. 

Tí hava vit gjøgnumgingið 

roknskapirnar hjá landskassanum 

og út frá teimum 

staðfest hvar í landinum 

landskassin hevur gjørt 

størstu íløgurnar seinastu 

10 árini. 

Nógv tær flestu almennu 

krónurnar enda í Tórshavn 

- heilar 844 milliónir krónur 

í almennum íløgum seinastu 

10 árini. 

Suðuroyggin hevur fingið 

heilar 741 milliónir krónir. 

Her er Smyril íroknaður 

(297 mió), Røktarheim 

í Vági, lán til Vágs 

Kommunu, Miðnámsskúlin 

í Hovi, Tunnil o.a. 

Samlaðu íløgurnar hjá 

landskassanum í Norðoyggjum 

seinastu 10 árini 

er einans 378 mió. kr. írokna 

Norðoyatunnilin (235 

mió. kr.) 

Um roknskaparføring 

og játtan 

Sum sagt hevur løgtingið 

játta pengar til mangt og 

hvat, men í fleiri førum 

eru pengarnir ongantíð 

brúktir. Leirvíkar vegurin 

er eitt gott dømi um hetta. 

Hann hevur fingið játtan í 

fleiri ár á rað, men á hvørjum 

árið fullu pengarnir 

aftur til landskassan og 

sama søgan er við farleiðini 

Norður um fjall. 

Í dag er skipanin broytt 

soleiðis at løgtingið kann 

”støðla pening”. Tað merkir 

at løgtingið kann seta pening 

sum er játtaður til eina 

verkætlan á eina serliga 

konto, soleiðis at peningurin 

er tøkur hóast verkætlanin 

ikki er farin í gongd 

til tíðina. Soleiðis ber tað til 

at “spara” upp yvir tvey 

roknskaparár. 

Tølini vit viðgera eru frá 

1999 til og við 2010. 

Roknskapurin fyri 2011 er 

ikki tøkur enn. 

844 mió. kr. 

til Suðurstreymoy 

Seinastu 10 árini hevur 

løgtingið brúkt 844 mió. 

kr. í Suðurstreymoy. Íløgur 

eru gjørdar í eina røð 

av stovnum, vegum o.ø. 

Vit kunnu nevna Tinganes, 

Løgtingið, Heilsufrøðiligu 

Starvsstovuna, 

Gamlarætt, Innkoyring til 

Tórshavn, Mentamálaráði, 

Læraraskúlan, Sjónvarp 

Føroya, Studentaskúlin 

í Hoydølum, 

Fornminnasavn, Náttúrugripasavn,Granskingarpark, 

Skúlin á Trøum, 

Vinnuháskúlin, Nólsoyarskip 

o.a. 

Serliga hevur Játtanin til 

íløgur á Landssjúkrahúsinum 

verið stór – heilar 

631 mió. kr. 

741 mió. kr. til Suðuroy 

Seinastu tíggju árini hevur 

landskassin m.a. gjørt íløgur 

í nýggjan Smyril sum 

kostaði 297 mió. kr. Men 

landskassin hevur eisini 

gjørt nógvar aðrar íløgur í 

Suðuroynni har ein tann 

størsta er Ellis- og 

Røktarheimið í Vági sum 

kostaði landinum 42 mió. 

kr. + 17 mió. kr. í láni til 

Vágs Kommunu. Hesar 

17 milliónirnar skulu sjálvandi 

gjaldast aftur. Aðrar 

íløgur er nýggj samferðsluhavn 

á Krambatanga, 

Miðnámsskúlin, Eftirskúlin 

við Famará, 

Eftirskúlin í Hvalba, 

Hvalbiartunnilin, Økisdepil 

fyri sinnisveik, 

Bakkaverjan í Sumba, 

vegurin Øravík-Hov, 

vegurin Nes-Hvalba, 

vegurin Famjen-Øravík. 

Nevnast kann eisini at 

Vágs Kommuna fekk 5 

milliónir krónur sum stuðul 

til at gera eitt projekt 

um eina nýggja Djúphavn. 

Enn er spakin ikki 

settur í. 

378 mió. kr. 

til Norðoyggjar 

Ikki kann sigast at nógvar 

almennar íløgur eru gjør- 

dar í Norðoyggjum seinastu 

tíggju árini. Tó eru 

235 milliónir brúktar til 

Norðoyatunnilin men 

annars hevur landskassin 

einans gjørt íløgur fyri 

143 milliónir krónur í 

Norðoyggjum. 

Tekniski Skúlin 19 mió, 

Trygdarmiðstøðin 25,2, 

Vegagerð í Kalsoynni 19,3 

og Havnabyggin á Syðradali 

25,2. Autistaheimið 

12,1 mió. Klaksvíkar 

Sjúkrahús 5,8 mió. 

233 mió. kr. til Vágar 

Av teimum 233 mió. kr. 

sum brúktar eru í 

Vágunum eru 100 mió. kr. 

brúktar til nýggja flogvøllin 

og 80 mió. kr. til 

Vágatunnilin. Annars er 

bert talan um smærri íløgur 

í m.a. tyrlu pallar í 

Mykinesi og Gásadali. 

165 mió. kr. til Eysturoy 

Millum íløgurnar sum 

landskassin hevur gjørt í 

Eysturoy kunnu vit nevna: 

Vegurin niðan á Gøtueið 

11,9 mió., Skálabotnur- 

Strendur 64,4 mió., 

Norðskálatunnilin 38,1 

millión. Vegurin millum 

Oyri og Norðskála 20 

mió., Rituvíkvegurin 8,8 

mió., Lorvíksvegurin 7,7. 

Rundkoyringin í Gøtu 

kostaði 5,7 mió. kr. 

86,8 mió. kr. 

til Norðstreymoy 

Sambært roknskapunum 

hjá landskassanum seinastu 

tíggju árini eru 

brúktar 86,6 mió. kr. í 

Norðurstreymoy. Talan er 

bert um smærri íløgur í 

Fiskivinnuskúlan í Vestmanna, 

vegir millum bygdir 

og brúnna um 

Streymin. 

76,1 mió. kr. til Sandoy 

Sandoyggin er tað økið í 

landinum sum hevur fingið 

minst tey seinastu tíggju 

árini.


flestu íløguvn 

og í Suðuroynni 

Talan er um íløgur í m.a. 

Ítróttarhøll á Sandi, Lívfiskastøðin 

í Skopum, havn 

í Skúvoy, Eldrarøkt á 

Sandi, brimverju í Skálavík, 

Bókasavn á Sandi, 

Sandoyarskipið Teistin, 

o.so.fr. 

Aðrar almennar íløgur 

Tað er ikki altíð lætt at 

síggja út frá roknskapinum 

hvar í landinum ávísar 

íløgur hoyra heima og 

tað er heldur ikki altíð 

altíð at íløgur eru staðbundnar. 

Nýggja Havrannsóknarskipið 

er eitt 

dømi um hetta. Eisini eru 

játtanir til Tilbúgvingarætlan, 

Trygdartiltøk, 

Kringvarps sendistøðir, 

nýtt Vaktarskip, Orkunýtsla 

o.a. Tær eru tí ikki 

tiknar við í roknistykki 

men talan er ikki um stórar 

upphæddir. 

Ellis- og røktarheimið í Vági 

Íløgur sum landskassin hevur gjørt 

í sjúkrahusverkið seinstu 10 árini 

Landssjúkrahúsið 631,2 mió. kr. 

Klaksvíkar Sjúkrahús 5,8 mió. kr. 

Suðuroyar Sjúkrahús 1,2 mió. kr. 

Landssjúkrahúsið 

Suðurstreymoy 

844 mió. kr. 

Suðuroy 

741 mió. kr. 

Norðoyggjar 

378 mió. kr. 

Vágar 

233 mió. kr. 

Eysturoy 

165 mió. kr. 

Norðstreymoy 

86,8 mió. kr. 

Sandoy 

76,1 mió. kr.


Eldraøkið á Heygnum 

skal støðugt mennast 

Tað sigur 

Elsebeth 

Mercedis 

Gunnleygsdóttur,formaður 

í Sosialu 

Nevnd hjá 

Klaksvíkar 

Býráð. 

Býráðið ger, og hevur 

gjørt stórar íløgur, eldrapolitikkinum 

at frama. Í 

løtuni hava vit eitt stórt 

projekt gangandi við 

Røktarheiminum úti í 

Klaksvík. 

Tað hevur tó ligið mær 

sera nær, at gjørt nakað 

meira við trivnaðin hjá 

eldri borgarunum í 

Klaksvík og nú býráðið 

hevur samtykt at seta hálva 

aðru millión av til at seta 

sunnara partin av stovuhæddini 

á Sambýlinum á 

Heygum ístand, er ætlanin 

at hetta skulu vera aktivitetshøli 

til tey eldru, ið 

búgva har í nærumhvørvinum 

og aðrastaðni í 

býnum. 

Økið á Heygnum er millum 

annað eitt sentur fyri 

eldri fólk, men tørvur er á 

hølum til ymisk frítíðartiltøk 

hjá teimum og eldru, 

skal eg siga til onkrar 

felags aktivitetir uttanfyri 

bústaðirnar. 

Fyri stuttum lat kommu- 

nan upp venjingarhølini 

Smæran í Sambýlinum á 

Heygnum, og nú vit fara at 

gera sunnara part av somu 

hæddini ístand til tey eldru, 

rokni eg við, at hetta verður 

eitt veruliga vinarligt og 

viðkomandi umhvørvi at 

búgva í fyri okkara eldru 

borgarar. 

Tað er fastlagt, at farið 

verður undir at gera hølini 

ístand, men enn liggur ikki 

heilt fast, hvussu rakstur og 

annað skal skipast. Til hetta 

verður sett ein skjótt 

arbeiðandi bólkur, ið skal 

koma við uppskoti til býráðið 

um, hvussu hølini skulu 

kunna brúkast til ymiskar 

aktivitetir fyri tey eldru. 

Ætlanin er ikki, at her 

skal setast nakað starvsfólk. 

Endamálið er, at hetta 

skulu vera hølir sum allir 

pensionistar, skulu kunna 

brúka til ymisk sosial tiltøk. 

Tað verður bert hugflogið 

ið setir mørk. Eg ivist 

onga løtu í, at tey eldru í 

Klaksvík fara at finna hóskandi 

aktivitetir til hølini 

og eg síggið eisini fyri 

mær, at hølini kunnu umbiðast 

til ymisk tíðarbundin 

átøk fyri eldri, bæði almenn 

og privat. Eg rokni við, at 

arbeiðið við at gera hølini í 

stand, kann byrja móti 

sumri í ár, sigur Elsebeth 

Mercedis Gunnleygsdóttur, 

forkvinna í Sosialu Nevnd 

hjá Klaksvíkar Býráð at 

enda.


Bókaútsøla 

Stóra skipaða 

várútsølan av 

føroyskum 

bókum verður 

í døgunum 

1.– 31. mars. 

Í 1988 varð fyrstu ferð 

skipað fyri útsølu av 

føroyskum bókum. 

Bókhandlarafelagið og 


Lærarafelags skipaðu 

fyri – og hetta var stórhending 

tá. Nú vóru so 

nógvar føroyskar 

bøkur, at til bar at skipa 

fyri rimmar útsølu við 

fleiri hundrað bókum. 

Útsøla annað hvørt ár 

Men tað er kortini 

greitt, at føroyski bókamarknaðurin 

er so 

mikið avmarkaður, at 

tað ber ikki til at halda 

útsølu hvørt ár. Tí var 

føroysk bókaútsøla 

bara 3. hvørt fram til 

2006. Men tíðir broytast, 

og eftir at fleiri 

forløg høvdu gjørt vart 

við, at hetta var í so 

leingi at bíða, við tað at 

bøkur, sum eru akkurát 

ikki 3 ár, tá ið útsøla er, 

koma at bíða í næstan 

fýra ár eftir útsølu, varð 

gjørt av at skipa fyri 

útsølu annað hvørt ár 

framyvir. Tað er eitt 

krav, at bøkurnar, ið 

verða seldar á útsølu, 

skulu í minsta lagi vera 

2 ára gamlar. Tá ið 

bøkurnar hava verið í 

tveimum útsølum, sleppa 

tær ikki við aftur. 

1.-31. mars 2012 

Bókaútsølan var sostatt 

í 2010, og nú verður 

hon aftur í døgunum 1. 

mars til 31. mars. 


Lærarafelags sendir í 

nordlysid.fo 

hesum døgum bræv til 

øll forløg, har boðað 

verður frá hesum og 

greitt verður frá treytunum 

at sleppa upp í 

part. Lýsing verður 

eisini sett í bløðini, so 

fólk, ið kanska eiga 

bøkur, sum stigtakararnir 

ikki vita um, kunnu 

gera vart við seg. 

Útsøluavís í hvørt hús 

Stór útsøluavís verður 

prentað og send í øll 

hús í landinum nakrar 

dagar, áðrenn útsølan 

byrjar. So kunnu fólk í 

frið og náðum kunna 

seg við útsølubøkurnar.


Vilja hava D 

Ársins leikari 

og toppskjúttin 

í kvinnudeildini 

í fjør, Rannvá 

B. Andreasen, 

veit einki um, 

hvør verður 

nýggi venjarin 

hjá KÍ kvinnunum. 

– Vit 

vilja hava 

Aleksandar 

Djordjevic, 

tí hann er hann 

besti venjarin í 

Føroyum, 

sigur hon. 

Rannvá B. Andreasen var 

- sum so ofta fyrr - besti 

leikarin í kvinnudeildini í 

fjør. Hon var toppskjútti í 

deildini og vann eisini 

heiðurin sum ársins leikari. 

M.a. skoraði hon eitt 

sera flott og avgerandi 

mál á Argjum móti nærmastukappingarneytunum 

úr AB í landskappingardysti 

í seinnu hálvu. 

Vit hava fregnast eitt 

sindur um fyrireikingarnar 

hjá KÍ kvinnunum, 

sum skulu royna at vinna 

sítt 13. føroyameistaraheitið 

á rað. 

Hópurin 

nærum tann sami 

KÍ hópurin verður mest 

sum tann sami í ár, sambært 

Rannvá B. Andreasen. 

- Paula Mikkelsen verður 

ikki við í øllum førum í 

fyrru hálvu, men hinvegin 

verður Ragna B. Patawary 

við aftur, so har kemur ein 

royndur verjuleikari inn 

fyri ein annan verjuleikara. 

Rannvá sigur, at tær eru 

ikki farnar í gongd við venjingarnar 

enn, men hon veit 

um onnur lið, sum eru byrjað 

at venja. KÍ kvinnurnar


jordjevic 

Rannvá B. Andreasen hevur í 9 ár fingið gullskógvin sum 

mest skorandi leikari í kvinnufótbólti. 

Myndin er tikin í samb. við at hon var vald 

sum ársins leikari í 2010. 

hava altíð havt langan 

steðg, leggur hon afturat og 

heldur ikki, at tað verður 

nøkur forðing fyri at fáa 

úrslit. 

Vilja hava 

Aleksandar Djordjevic 

Í 2009 bleiv Aleksandar 

Djordjevic venjari hjá 

besta mansliðinum hjá KÍ. 

Tá hevði hann 2 ára sáttmála 

við KÍ kvinnurnar. 

Tískil steðgaði hann sum 

kvinnuvenjari, men hevur 

havt onkrar uppgávur og 

hjálpt til síðani tá. Erik 

Nielsen var venjari í fjør, 

men verður ikki í ár. 

- Erik boðaði í fjør frá, at 

hann av privatum orsøkum 

ikki verður venjari í ár. Vit 

vóru væl nøgdar við hann 

sum venjara. Enn vita vit 

ikki, hvør verður venjari í 

ár. Vit hava einki hoyrt, 

men tað plagar ikki at verða 

øðrvísi og onkuntíð er kappingin 

farin í gongd, 

áðrenn venjari er settur. 


hevði sáttmála við okkum, 

tá hann bleiv venjari hjá 

monnunum, men vit skiltu 

sjálvandi, at hann fór til 

mennirnar, tí tað var ein 

stór og spennandi uppgáva. 

Men vit vóna allar, at 


verður venjari hjá okkum í 

ár. Hann er tann besti venjarin 

í Føroyum og tann 


besti venjarin, ið vit 

nakrantíð hava havt. Hann 

kennir okkum og hevur 

altíð verið í felagnum, so 

eg dugi ikki at síggja nakra 

orsøk til, at bæði hann og 

vit fáa ein møguleika aftur 

at arbeiða saman. Eg vænti 

eisini, at hann sjálvur hevur 

áhuga, sigur Rannvá B. 

Andreasen við Norðlýsið. 

Málsetningurin 

er tann sami 

Rannvá B. Andreasen er 

annars bjartskygd uppá 

kappingina í ár, men 

vónar at samstarvið millum 

KÍ kvinnurnar og KÍ 

leiðsluna verður betri 

framyvir, enn tað hevur 

verið. 

- Í ár verður opin tilmelding 

til bestu kvinnudeildina, 

so enn vita vit ikki, 

hvussu nógv lið og hvørji 

lið verða í bestu deildini. 

Men mest sannlíkt kemur 

størsta kappingin frá AB og 

B36, men so veit eg ikki, 

hvussu eitt nýtt lið sum 

B68 verður. Okkara lið 

eigur at vera líka gott sum í 

fjør og tí er eingin orsøk til 

ikki at fara fyrst og fremst 

eftir FM heitinum, men 

eisini steypakappingina 

ætla vit at vinna, sigur 

Rannvá B. Andreasen, sum 

væntar at venjingin fer í 

gongd í mars.


Klaksvík verður enda 

Tað sigur 

Eyðun 

Konráðsson, 

formaður í 

Umhvørvisnevn 

d býráðsins, 

nú útivið 

80 milliónir 

eru settar av 

komandi árini, 

at lúka 

treytirnar hjá 

Landsstýrinum 

um útlát av 

spillivatni. 

Ein av stórstu trupulleikum 

vit hava havt í 

Klaksvík, tá talan er um 

spillivatnsskipanina er, at 

nærum allastaðni rennur 

yvirflatuvatn saman við 

spillivatninum ígjøgnum 

spillivatnsskipanina. 

Hetta hevur havt við sær, 

at tey stóru reinsuverkini 

hava ikki megna at svølgt, 

serstakliga tá áarføri hevur 

verið. Tí hevur tað komið 

fyri, at spillivatnið frá 

húsarhaldum og øðrum er 

farið beinleiðis á sjógv. 

Og tá eg sigið á sjógv, so 

er tað sjálvandi Vágin, eg 

tosi um, sigur Eyðun 

Konráðsson, býráðslimur 

og formaður í Umhvørvisnevndini. 

Hetta er sjálvandi ikki 

nøktandi, og er nakað, ið 

vit sjálvi fyri árum síðani 

áttu at havt gjørt nakað 

munagott við. Men sjálvandi, 

kloakkir og spillivatn 

hevur helst ikki ligið fremst 

í huganum hjá politikarunum 

í farnum tíðum. Eg 

haldi, at fólkið ídag setir 

meira fokus á umhvørvið 

og tí er tað kanska lættari at 

koma ígjøgnum í býráðnum 

ídag við umhvørvistrupulleikum. 

Afturat tí, hevur Landsstýrið 

sett kommununum 

stólin fyri hurðina. Landsstýrið 

hevur nevniliga við 

kunngerð álagt kommununum 

í Føroyum at fáa skil á 

spillivatnsskipanina í seinasta 

lagið í januar í 2015. 

Í kunngerðini verður í 

Eyðun Konráðsson, formaður í Umhvørvisnevnd býráðsins 

“Vit komu til tað sannroynd, at byrjast skuldi har mesta dálkingin var. Tí liggur Ósáin fremst fyri.“ 

stórum ásett, at spillivatnið 

frá býnum skal reinsast 

áðrenn tað verður latið út á 

streymasjógv. 

Hetta er ein stórur biti hjá 

Klaksvíkar Kommunu at 

svølgja. Framrokningar 

siga, at tað fer at kosta 

kommununi um 80 milliónir 

at fáa hetta í rættlag. 

Tað er minni enn so pláss 

fyri 80 milliónum á fíggjarlógini 

hjá kommununi í 

einum ári, tí hava vit gjørt 

eina spillivatnsætlan fyri 

kommununa. 

Kristoffer Olsen er settur 

sum samskipari av spillivatnsætlanini 

hjá kommununi, 

og tað er hann, ið 

hevur samskipa eina ætlan 

og sum stendur fyri teknisku 

ábyrgdini. Kristoffur 

Olsen hevur arbeitt hjá 

Klaksvíkar Kommunu í eitt 

langt áramál, og hevur 

verið niðri í Danmark og 

fingið sær teoretiska útbúgvin. 

Útbjóðingar í ár 

Í ætlanini, sum er gjørd og 

innsend til góðkenningar 

liggur, at 8,5 milliónir 

verða settar av árliga til at 

loysa spillivatnsspurningin. 

Byrjað verður við 

økjunum kring Ósánna, 

og gongur sum ætlað, so 

verða seks økir útboðin í 

ár (sí kort). Eyðun Konráðsson 

sigur, at kommunan 

er somikið væl fyri 

við kønum arbeiðisfólki, 

at nógv ar arbeiðinum 

megna vit sjálvi. Hinvegin 

er neyðugt at bjóða 

størri arbeiðini út, og tað 

verður gjørt. 

Økini 2, 3 og 6 verða 

útboðin áðrenn Norðoyastevnu, 

og økini 1. 4 og 5 

aftaná. Tað er málsetningurin 

fyri í ár. 

Sum sæst á ætlanini, so 

fara vit í fyrsta umfari miðvíst 

eftir Ósánni fyrst niðan 

ímóti Uppsølum , Eiðinum 

og Vágsheygnum, og seinni 

fara vit yvir undir Kjølin. 

Síðani verður farið í holt 

við økini kring Vágsá. 

Tað snýr seg um allar 

bygdirnar í Kommununi 

Tá vit í býráðnum fóru 

undir at leggja spillivatnsætlanina, 

so var tosað um 

hvussu skuldi farast 

ígongd. Tá var frammi, at 

kanska var rættast at byrja 

í teim smáu økjunum, 

sum Norðoyri, Ánunum 

og á bygdunum annars, 

men tað vann ikki frama. 

Vit komu til tað sannroynd, 

at byrjast skuldi har 

mesta dálkingin var. Tí liggur 

Ósáin fremst fyri. 

Hinvegin, so hava vit tikið 

bygdirnar í kommununi við 

frá byrjan. Í Svínoy, 

Mikladali og á Trøllanesi 

verða tað staðbundna 

arbeiðisfólki, sum saman 

við arbeiðsmegi á staðnum, 

ið fer undir arbeiða við 

spillivatnsætlanini. 

Eftir ætlanini, so verður 

komið á mál í Mikladali og 

á Trøllanesi í 2014, ímeðan 

arbeiðini í Árnafirði og í 

Svínoy strekkja seg fram til 

2017. 

Spillivatnið 

verður reinsað 

Tá vit eru komin á mál við 

at leggja dupulta skipan 

allastaðni, soleiðis at yvirflatuvatn 

rennur fyri seg 

og spillivatn fyri seg, fer 

at bera til at reinsa spillivatnið. 

Hetta skal gerast á fleiri 

reinsiverkum kring um í 

býnum. Tá spillivatnið er 

reinsað, verður tað antin 

latið út á Vágna, ella eisini 

er ein annar møguleiki at 

leggja eina leiðing út eftir 

botninum, út á streymasjógv. 

Vit hava sum sagt lagt 

eina spillivatnsætlan sum 

strekkir seg heilt fram til 

2020, ímeðan landsstýrið 

sigur at vit skulu vera liðnir 

í 2015, so tíðarætlanin hjá 

okkum er ikki góðkend, 

men eg rokni við at hon 

verður fylgd, kortini á ein 

ella annan hátt, tí peningur 

er simpulthen ikki tøkur til 

at fara skjótari fram. 

Orsakað av longu tíðarætlanini 

er ikki fyri neyðini hjá 

okkum at læsa okkum fastar 

í hvussu endaliga verður 

farið fram við útleiðingini á 

Vágna ella á streymasjógv, 

tí tað veldst vælsagtans um, 

hvussu væl vatnið er reinsað, 

tá tað kemur úr reinsiverkunum. 

Borgarar mugu hava tol 

Tað eg kanska fyrst og 

fremst vil við hesum, er at 

siga borgarum okkara, at 

teir fara at noyðast at hava 

tol við okkum, nú vit fara 

at endavenda at kalla 

øllum býnum, í strembanini 

eftir at minka um dálkingina 

so væl sum til ber. 

Hetta fer at hava við sær, 

at vit nú í eitt langt áramál 

fara at grava upp nógvastaðni 

kring um í býnum. 

Sum flestu helst hava 

sæð, so eru vit longu farin 

ígongd á Bøgøtu og Undir 

Hæddini. Spillivatnsskipanin 

hevur verið niðurprioriterað 

í nógv ár, so hetta er 

eitt stórt upptak, sum býráðið 

er farið undir nú. 

Treyðugt so, hetta fer 

sjálvandi at vera til ampa 

fyri ymiskum hjá einstøkum 

borgarum. Eisini verður 

hetta til ampa fyri ferðs- 

Framhald á síðu 14


vend komandi árini 

Nógv er uppgrivið við Bøgøtu, og hetta tarnar ferðsluni í ávísan mun 

Undir Hæddini verður eisini grivið


Framhald av síðu 12 

luna í býnum í ávísan mun 

árini frameftir. Men vit 

vóna sjálvandi at borgarar 

okkara eru tolnir og taka 

undir við, at vit taka upp 

eftir okkum sjálvi, soleiðis 

at vit kunna lata komandi 

ættarliðum eitt reinari 

umhvørvi at búleikast í. 

Reinar natúrligar áir 

Tað liggur eitt stórt protentialið 

í framtíðar trivnaðarmøguleikum 

í 

Klaksvík eftir at hetta 

stóra átakið hjá býráðnum 

er liðugr. 

Eg síggið fyri mær, at tá 

fer at bera til, aftur at leggja 

okkara vøkru áir opnar. 

Ósáin, Karlsá og Vágsá 

høvdu prýtt munandi um 

býin, um tær fingu sína 

nátúrligu legu aftur. 

Aðrastaðni eru eftirgjørd 

vøtn og áir at síggja í býum 

og bygdin. Vit hinvegin, 

hava møguleikan at leggja 

okkara natúrligu áir opnar 

aftur, við tí er møguleiki 

fyri øktum fugla – og fiskalívi 

í býnum. 

Eg havi bert nevnt tríggjar 

áir, men tær eru nógv 

fleiri, ið fara at kunna verða 

lagdar opnar. Ongin ivi er 

um, at trivnaðurin verður 

ein sera stórur síðugevin- 

stur vit fáa við at reinsa 

spillivatnið, og harvið taka 

upp eftir okkum sjálvi, í 

staðin fyri sum higartil, 

nærum bara at koyra skarnið 

út í náttúruna. Vit eru 

vorðin so mong og brúka so 

nógv ymisk evni, ið eru 

vandamikil í náttúruni, at 

tað ber ikki til longur bara 

at lata standa til, sigur 

Eyðun Konráðsson, forma- 

ður í Umhvørvisnevnd 

býráðsins at enda. 

Soleiðis sær dagførda spillivatnsskipanin út 

Hesu 6 økini verða útboðin í ár til byggifeløg at dagføra 

spillivatnsskipanina


Kendur skipari 70 ár 

Mánadagin 

23. januar verður 

Kári Horn 70 ár, 

og fer tí frá sum 

tænastumaður á 

MRCC Tórshavn, 

har hann hevur 

tænt síðan MRCC 

Tórshavn varð 

sett á stovn. 

Kári er føddur og uppvaksin 

sum tvíburði í Vági. 

Hann var yngstur í einum 

systkinaflokki av 5, Páll, 

Egil, Jógvan, tvíburðasystirin 

Turið og Kári. Hann 

plagar sjálvur at taka til, at 

hann er føddur “gentlemaður”, 

tí hon kom fyrst. 

Foreldrini vóru Óli Horn 

úr Haldórsvík og Jóhanna 

Horn úr Vági. Pápin doyði 

longu, tá Kári var 11 ára 

gamal. Hugin til sjólívið 

Jógvan við Keldu 

Ferð eftir ferð at 

kalla okkara vinnulívsfólk, 

reiðarar og 

politiska systemið 

fyri korrupt,uttan at 

Vinnuhúsið ger 

bart, er at undrast á 

Í einum vinnulívstíðarriti 

sá eg nú ein dagin Peter 

Amstrup, formann fyri 

donsku vinnuskúlarnar, 

verða endurgivin fyri at 

siga um sínar næmingar: 

“Nógvir kenna á sær, at 

tað ikki er neyðugt hjá teimum 

at strevast og stríðast. 

Teir hava treytaleyst 

álit á, at hvat so hendir, 

hvat teir enn velja, so fer 

samfelagið (ríkis- og 

kommunukassin, red.) 

undir øllum umstøðum at 

syrgja fyri, at teir hava tað 

gott...” 

Ongin ivi er um, nú veruligu 

vinnulívsfólk okkara 

verða “gingin omaná” av 

toretiskum frøðingum, sum 

ikki hava annað í sjáttuni 

fekk hann inn við móðurmjólkini, 

tí hann varð føddur 

inn í eitt reiðaravirkið, 

har hann frá barnsbeini 

hoyrdi og lærdi um sjólívið. 

Og longu sum smádrongur 

helt hann heldur 

til á bryggjuni, millum sildatunnur 

og gággurúsur, 

enn í skúlanum. 15 ára 

gamal fór hann fyrstu ferð 

enn eina teoretiska próvtøku 

– hon er sjálvandi ikki at 

seta niður á – men uttan at 

kenna til veruliga vinnuliga 

gerandisdagin, samstundis 

sum okkara fjølmiðlafólk 

skorða undir hesar, koma 

vit styttri. 

Sá í greinini “Makrelkorruptión” 

hjá Hermanni 

til skips við Saint Jack, 

sum bróðurin Páll førdi. 

Páll man hava verið góður 

lærumeistari, tí Kári fekk 

hug at føra skip sjálvur. 

Hann tók prógv sum 

skipsførari í Havn í 1965 

og fór út at sigla við 

Mærsk. Har sigldi hann í 

nøkur ár sum stýrimaður, 

seinni gjørdist hann skipa- 

Fastløntir frøðingar 

og verulig vinnulívsfólk 

Oskarssyni, har hann tók 

soleiðis til: “Gevist við 

hesum korrupta og korrumperandi 

spælinum, at geva 

einum lítlum, og frammanundan 

ríkum úrvalsliði av 

føroyingum hesar milliardirnar” 

– Hann brúkar ofta 

“úrvalslið” og “korruptu”. 

Tá teoriin stýrir heldur 

ri hjá reiðarínum Otto 

Danielsen, har hann starvaðist 

í fleiri ár. Eisini 

sigldi hann eitt stutt tíðarskeið 

við Smyrli í uttanlandssigling. 

Í 1983 fór 

Kári í Vaktar- og 

Bjargingartænastuna, sum 

stýrimaður á Tjaldrinum. 

Seinni gjørdist hann skipari 

á Tjaldrinum og á 

enn veruleikin 

Veit ikki hví, men skrivingin 

hjá Hermanni minnir 

meg vanliga á bókina 

hjá Samuel Rachlin, har 

hann m.a. greiðir frá, tá 

foreldur hansara, sum 

jødar, vórðu tvangsflutt til 

Sibirien. 

Har greiðir hann frá, at 

Ólavi Halga. 

Tá MRCC Tórshavn 

skuldi setast á stovn í 2002, 

var tað heilt natúrligt at 

Kári, sum hevði drúgt og 

gott innlit í sjóbjarging, 

varð ein av teimum, sum 

kom at seta sín dám á 

henda nýggja stovn. Og 

ikki kann sigast annað enn, 

at hansara partur liggur ikki 

eftir, nú hann fer úr hesum 

ábyrgdarfulla starvi fyri 

aldur. Betri arbeiðsfelagi 

finst neyvan, tí sum menniskja 

er hann heilt framúr. 

Langar og drúgvar vaktir 

gerast stuttar saman við 

Kára, tí hann hevur altíð 

eitt ella annað at undirhalda 

við. Tað kann verða onkur 

góð søga frá siglingstíðini á 

nær- og fjarleiðum, ella 

bara okkurt sum rennur 

honum til hugs. Og glaðari 

og fróðari persón hittir tú 

ikki á hvørjum horni. Tí 

verður saknurin eisini stórur, 

nú hann leggur frá sær. 

Familjukærur er hann 

sum fáur, men tað hevur 

“fólkið har fiskaði laks við 

gørnum niður ígjøgnum ísholini, 

við eftirliti úr 

Moskva. Ein dagin koma 

boð frá Kreml, at fiskaríið 

var ov lítið, tí skuldu tey 

seta gørnini tvær ferðir heldur 

enn einaferð um samdøgrið. 

Fiskararnir royndu 

at greiða frá, at gjørdu teir 

eftir boðunum, fóru teir 

ikki at fáa so nógv, tí tað 

gjørdist meiri ófriðarligt 

við at seta tvær ferðir. – 

Onki batti, og tá teir gjørdu 

eftir boðunum at seta tvær 

ferðir, fekst helmingin 

minni”. 

Vinnuhúsið eigur at 

traðka í karakter 

Ferð eftir ferð at kalla 

okkara vinnulívsfólk, reiðarar 

og politiska systemið 

fyri korrupt, uttan at 

Vinnuhúsið ger bart, 

undrar meg stórliga. 

Havi nevnt tað fyrr, her 

haldi eg, at Vinnuhúsið 

eigur at traðka í karakter. 

Ella er Vinnhúsið bara 

annar “alemnnur” stovnur, 

sum verður privat fíggjaður! 

– Minnist til, at 

Hermann Oskarsson og 

kanska eisini sínar góðu 

orsøkir, tí hann var at kalla 

eldri áðrenn hann fann sær 

konu. Kári giftist í 1977 við 

Annu á Reynatúgvu av 

Sandi, og tey búsettust har. 

Børnini eru Ada, Elin, 

Hanna og Ólavur, og abbabørnini 

eru 6 í tali, og sjálvandi 

er Kári eisini uppkallaður. 

Vit fara at nýta høvið 

at takka fyri sera gott samstarv 

hesi árini, og ynskja 

eitt gott og langt lívskvøld. 

Móttøka 

Í samband við at Kári fer 

úr starvi, verður móttøka 

á MRCC Tórshavn, Tinghúsvegur 

64, fríggadagin 

20. januar kl. 13, har fyrrverandi 

og núverandi 

starvsfelagar, familja og 

kenningar eru hjartaliga 

vælkomin til ein kaffimunn. 

Manningin á 

MRCC/Tórshavnradio 

aðrir við honum eru ráðgevarar 

hjá Kringvarpinum 

og mangan verður talað til 

lægsta felagsnevnara, ein 

sum við øvund etur seg upp 

ígjøgnum samfelagið. 

Vinnulívsfólkið ikki 

nakað “úrvalslið” 

Latið okkum til eina og 

hvørja tíð hava í huga, at 

føroyska vinnulívsfólkið 

er ikki nakað “úrvalslið” á 

tann hátt Hermann hugsar 

– hálv- ella fullkorruptir – 

men persónar, sum í longri 

og styttri tíð, fleiri í fleiri 

ár tíggjur, hava gjørt 

millóna- og milliardaíløgur 

fyri at fáa okkara tilfeingið 

til høldar. 

Tað er sanniliga stórur 

munur á fastløntum teoretiskum 

frøðingum á tryggum 

sessum sum fleiri sita 

og droyma um nakað sum 

ikki er, og so veruligar vinnulívsmenn, 

sum dagliga 

virkað og gera tað, at samfelagið 

Føroyar livir so væl 

á allan hátt sosialt, heilsuliga 

og ikki minst mentanarliga.


Markna 

ein íløg 

Anfinn 

Kallsberg, 

sum hevur 

verið fíggjarmálaráðharri 

og sum hevur 

drúgvar royndir 

í føroyskum 

fíggjarpolitikki, 

sigur at tað er 

eingin ivi um at 

íløgurnar sum 

landið ger hava 

stóran týdning 

fyri lokaløkini 

Um hugt verður eftir 

roknskapunum seinastu 

tíggju árini hjá landskassanum 

sæst at landið 

serliga hevur raðfest íløgur 

í miðøkinum og 

Suðuroynni. 

Í tíðarskeiðinum 1999 til 

og við 2010 eru almennu 

íløgurnar deildar soleiðis: 

mió.kr 

Suðurstreymur 844,0 

Suðuroy 741,0 

Norðoyggjar 378,3 

Vágar 233,3 

Eysturoy 185,7 

Norðstreymoy 86,8 

Sandoy 76,1 

Raðfestingar 

- Tá vit tosað um almennar 

íløgur skulu vit minnast 

til at ein stórur partur 

av hesum íløgum koma 

øllum borgarum til góða – 

líkamikið hvar í landinum 

tær eru gjørdar. Hóast 

skúlar og sjúkrahús eru 

lagd í ávísum økjum, so 

verða tey brúkt av borgarum 

úr øllum landinum. Tí 

skal ein verða sera varðin 

tá ein setur almennar íløgur 

upp móti hvørjari aðrari. 

Men tá tað er sagt er 

tað ein sannroynd at tað 

hevur avgerandi týdning 

fyri ymisku økini at tað 

almenna ger íløgur í økið. 

- Taka vit økið eystan 

Múla sum dømi, so ivist eg 

onga løtu í at um politikarar 

í 50 unum og 60 unum ikki 

gjørdu stórar íløgur í tunnlarnar 

norður um fjall, so 

hevði økið alt sum tað er 

verið avtofta í dag. Og líka 

so týdningarmiki sum tann 

íløgan var tá, er tað í dag 

neyðugt at uppgradera hesa 

farleið til tað sum nútíðin 

krevur. 

Havnin fingið 

bróður partin 

Fyrrverandi løgmaður og 

formaður í fíggjarnevndini, 

heldur lítið um útsøgnina 

hjá Heðin Mortensen, 

borgarstjóra í Tórshavnar 

Kommunu, har hann í 

sambandi við kjak um 

raðfesting av almennum 

íløgum sigur at Havnin er 

við at bløða út. 

- Tølini siga greitt at 

Tórshavn og miðøkið sum 

heild hevur fingið bróðurpartin 

av almennu íløgunum 

og tað hevur sjálvandi 

týdning at stóru íløgurnar 

sum samgongan ætlar at 

gera í m.a. Skúladepilin við 

Marknagil verður framd. 

Men tað er samstundis eisini 

umráðandi at stóru íløgurnar 

í miðøkinum ikki 

verða gjørdar einsamallar 

ella at hesar verða gjørdar 

uppá bekostning av øðrum 

íløgum kring um í landinum. 

- Íløgurnar sum tað 

almenna hevur gjørt í 

Norðoyggjum seinastu 

tíggju árini eru serliga farnar 

til Norðoyatunnilin og 

eina uppgradering av 

vegum og tunnlum í 

Kalsoynni – og til havnabygging 

á Syðradali. Á 

skiftandi fíggjarætlanum er 

eisini peningur játtaður til 

farleiðina norður um fjall 

men enn er einki brúkt. Tað 

eina árið játtaðu vit 22 milliónir 

krónur – men ikki ein 

króna er brúkt enn. Tað er 

sera týdningarmikið at løgtingið 

tryggjar sær at tær 

verkætlanir sum peningur 

verður játtaður til veruliga 

fara í gongd tí samfelagið


gil átti ikki at verði 

a á fíggjarlógini 

hevur brúk fyri virkseminum. 

Stóru íløgurnar forstýra 

Anfinn Kallsberg sigur at 

ein so stór íløga sum 

Markangilsdepilin er alt 

ov stór til at standa sum 

íløga á fíggjarlógini. 

- Mínar royndir av politiska 

kjakinum um almennar 

íløgur er at stórar íløgur, 

sum eitt nú Marknagilsdepilin 

forstýra orðaskiftið. 

- Tú byrjar við einum 

játtanar karmi og so fara 

allar trummur í gongd at 

larma. Ein rúgva av verkætlanum 

verða tveittar aftur 

og fram og endin er at løgtingið 

játtar pengar til verkætlanir 

sum í fleiri førum 

als ikki eru klárar. Soleiðis 

koma íløgur at standa á 

fíggjarlógini har peningurin 

als ikki verður brúktur. 

- Taka vit íløguna sum 

ætlanin er at gera í Skúladepilin 

við Marknagil so 

skulu játtast eini 90 til 100 

milliónir fyri at verkætlanin 

skal fara í gongd og hetta er 

næstan helvtin av íløgu 

orkuni hjá landskassanum. 

Tí havi eg fleiri ferðir sagt 

at ein slík íløga átti at verið 

fíggja við lántøku og síðani 

afturgoldin yvir raksturin 

hjá skúlanum. 

- Soleiðis vóru Tekniski 

Skúlin í Klaksvík og 

Handilsskúlin í Havn bygdir. 

At hava so stórar íløgur 

fíggjaðar sum íløga á fíggjarlógini 

órógvar alt ov 

nógv orðaskiftið og skerjir 

møguleikar fyri at fremja 

aðrar íløgur. 

Íløgurnar ganga 

í bylgjum 

Seinastu tíggju árini hevur 

landskassin gjørt einans 

76,1 millión krónur í íløgum 

í Sandoynni. 

- Sandoyggin er illa fyri 

men fert tú aftur í 80ini 

hevur tað almenna gjørt 

stórar íløgur í havnaviður 

skiftini. Og samanumtikið 

má ein siga at íløgurnar 

ganga líka sum í bylgjum tí 

hóast Suðuroyar Sjúkrahús 

seinastu tíggju árini bert 

hevur fingið 1,2 mió. kr. so 

er Sjúkrahúsið nýtt og tí 

vóru játtaðar nógvar mió. í 

90unum til sjúkrahúsið. 

- Soleiðis er eisini við 

skúlabygging. Seinastu tíggju 

árini hevur landskassin 

ikki bygt nakran nýggjan 

skúla men í 90 unum vóru 

fleiri skúlar bygdir. 

Ikki rætt at petta 

íløgurnar sundur 

Anfinn Kallsberg sigur at 

royndirnar vísa at tað er 

rætt at raðfesta íløgur og 

so byggja skjótt. 

- At játtað eitt lítið krónu- 

tal til nógvar verkætlanir er 

óheppin og bítur seg sjálvan 

í halan. 

- Tað vísir seg nevniliga 

at tá man fyrst játtar eitt 

lítið krónutal fyri at fáa 

gongd á fleiri verkætlanir 

kemur alt upp í røkur árið 

eftir. Tí tá skulu so allar 

hesar verkætlanirnar hava 

meiri pengar, tí nú er projektera 

og klárt at byggja. 

Og so steðgar alt upp. Tí er 

tað rættast at man raðfestur 

færri íløgur og so byggir 

tær yvir styttri tíðarskeið. 

Stóra íløgan 

sum landskassin 

ger 

við Marknagil - 

kann gerast ein 

forðan fyri aðrar 

íløgur kring 

landið.


At spara hevur ikki somu 

merking í dag sum tá eg s 

89 ára gamli 

Kristian Høgnesen 

er ættaður úr 

Niðristovu á 

Norðoyri, og hóast 

høga aldurin er 

hann framvegis 

javnan á Stongunum 

har hann egnir í 

skúrinum hjá 

Søkanum. Hann er 

hittinorðaður sum 

fáur og hevur eftir 

eitt langt lív - sínar 

egnu meinginar um 

samfelgið. 

Kristian Høgnesen, sigur 

at í hansara tíð er samfelagið 

so nógv broytt at 

tá fólk í dag tosar um at 

spara hevur tað ikki somu 

merking sum fyrr í tíðini. 

- Endamálið við at spara 

má væl verða at ein skal 

hava avlop. Men í dag er 

samfelagið soleiðis samanskrúvað 

at hevur tú avlop – 

ja, so kemur landið eftir 

tær. Tað sigur seg sjálvt at 

tá umstøðurnar eru soleiðis 

– missir menniskjan hugin 

til at spara. 

- Sjálvur havi eg klárað at 

liva eitt langt lív uttan at 

lána pengar. Í dag eri eg 

einkjumaður, men tá konan 

livdi løgdu vit nógv fyri at 

svara hvørjum sítt. Tað var 

ikki ein einasta nota skriva 

- men hetta halda fólk í dag 

lítið um. 

- Tá vit høvdu fyri neyðini 

at brúka pengar settu vit 

okkum niður við stovuborið 

og prátaðu um hetta 

yvir ein kaffimunn. Soleiðis 

tosaðu vit okkum 

fram til eina loysn. Nú 

brúka fólk pengar hvør í 

sínum lagið uttan at siga 

hvør øðrum frá – og sum 

frá líður ferð sjálvt hjúnarbandið 

í upploysn og hvør 

ferð til sín veg. 

- Tað er so nógv sum eg 

ikki skiljið og í dag er yvirforbrúk 

púra vanligt. Á 

hvørjum árið senda vit 

hópin av góðum klæðum av 

landinum. Mær er sagt at tá 

bilurin hjá Absalon er væl 

pakkaður tekur hann 8 tons. 

8 tons av góðum klæðum 

sum ikki verða brúkt - men 

bert givin burtur. Tað sigur 

seg sjálvt at forbrúkið má 

verða stórt tá ein kann 

senda góð klæðir av landi- 

num. 

Peningur er ikki alt 

- Eg hevði eina konu sum 

var heimagangandi húsmóður. 

Ein orsøk til at 

hon ongantíð fór út at 

arbeiða var, at eg mælti 

henni frá. Vit fingu tvær 

døtur, sum hon aldi upp. 

Tær lærdu hennara arbeiði 

og tær hava klára seg væl 

89 ára gamli 

Kristian Høgnesen í 

skúrinum hjá Søkanum 

saman við monnum sínum 

og hava uttan ivað havt 

stóra nyttuna av tí, sum 

tær lærdu frá mammu 

síni. Hesi virði kann ein 

ikki keypa fyri pengar. 

Hetta er so nógv broytt í 

dag og sjálvur dugi eg so 

illa at skilja nógv av tí 

sum ein sær og hoyrir í 

dag. 

- Nú eri eg einsamallur í


etti búgv 

húsi og royni at liva “sparsommligt”. 

Sum dømi kann 

eg nevna at eg geri mær ein 

drekkamunn einar seks 

ferðir um dagin. Eg koyri 

eitt krúss í kannuna hvørja 

ferð og tað er ikki so lítið 

eg sparið við hesum. Tí um 

eg hvørja ferð koyrdi tvey 

krúss í kannuna, so bleiv 

orka nýtt til tólv krúss um 

dagin ístaðin fyri seks. Um 

vikuna er hetta 84 krúss 

ístaðin fyri 42 og tekur tú 

og leggur saman upp til eitt 

ár – so er munur stórur. Tað 

er púra vist at alt ger mun í 

dagliga húsarhaldinum. 

Tað almenna 

kundi spart 

Kristian fylgir sera væl 

við í almenna kjakinum 

men hann heldur lítið um 

hvussu tað almenna 

húsast. 

- Eitt dømi er her mitt í 

býnum. Tað verður bygt eitt 

hús til pensjónistar – røktarheim 

- úti í Víkunum. 

Hetta heimið skal húsa 24 

pensjónistum og prísurin er 

47 milliónir krónur. Hetta 

er knappar tvær milliónir 

krónur fyri hvønn pensjónistin. 

Samstundis hevur 

Norðhús bygt hús á 

Norðoyri til heilar familjur 

fyri 1,1 millión kr. pr. 

familju??? 

- Her haldi eg at myndugleikarnir 

hava ein álvarsaman 

trupulleika og skylda 

okkum borgarum at koma 

við eini frágreiðing - hví so 

er. Men eisini her er samfelagið 

so nógv broytt. 

- Óli hjá Húsa Pól og 

papi gjørdu ymiskt timburarbeiði. 

Teir høvdu ein 

mann afturat sær, Sámal 

Júst í Gerðum. Hann var 

ikki fult arbeiðsførur og 

hann hevði tí eittans arbeiði 

– nevnilga at beina seym – 

so seymurin kundi endurnýtast. 

Eg trúgvi at seymir 

vóru brúktir einar tríggjar 

ferðir. Nú verður einki 

endurbrúkt og álíkavæl er 

vanligt at nýggj hús fara í 

vindi. 

Eitt virkið lív 

Hóast Kristian í september 

kann halda sín 90 ára 

føðingardag, so livir hann 

eitt virkið lív. 

- Eg má siga at eg kenni 

meg at vera sera væl fyri. 

Eri púra klárur og havi tí 

ikki tol til at sita stillur og 

einki havast at. Tá eingin 

útróður er leingist mær illa 

eftir egningarboðum. 

- Mær hevur dámt sera 

væl at fylgt við í samfelagsviðurskiftum 

og havi eisini 

arbeitt eitt sindur við at 

givið út bók. Bókin er ikki 

skrivað enn, men eg havi 

tosað munnliga inn á eina 

teldu og ein sum hevur mett 

um tilfarið sigur at hetta er 

nokk til tvær bøkur. Um vit 

halda fram so er ikki óvist 

at tann triðja kemur eisini. 

- Í dag er so nógvur lærdómur 

frammi í mun til tá 

eg var ungur. Men tá høvdu 

vit eitt annað slag av lærdómi. 

Sum børn vóru vit 

altíð við teimum vaksnu til 

arbeiðis og til tað sum tey 

høvdust við. 

- Fyrstu ferð eg var við 

báti, var ein dyrgingartúrur 

eftir seiði. Eg so ungur at 

eg kláraði ikki upp um 

bekkin. Eg minnist at eg 

grulvaði undir bekkinum 

og spældi við seiðirnar sum 

lógu í eystrinum. Hetta 

hevur óivað gjørt at eg 

bleiv útróðrarmaður. 

- Vit fingu tann veruliga 

lærdómin gjøgnum upplivingar 

og royndir. Í dag 

verða tey ungu sett við eitt 

borð og læra gjøgnum 

bøkur við at skriva á papír. 

Tey uppliva ikki lærdómin 

og veruleikan. 

- Síðani verður lýst eftir 

fólki til størv og papírið – 

sum tey kalla prógv – sigur 

so at tey kunnu brúkast til 

starvið. Men so skjótt sum 

tey eru komin í hetta góða 

starv – so mugu tey granska 

hvussu tey skulu gera og 

bera seg at. Teimum vanta 

jú royndir frá tí veruliga 

lívinum. 

Frískir biddarar 

- Skal eg siga sum er so 

eri eg sera keddur av samfelagskjakinum 

í dag. Tað 

er so meiningsleyst at eg 

tími ikki longur at fylgja 

við. Nú er tað blivið 

soleiðis at frísk fólk í 

bestu árum kunnu biðja 

um pengar. Fyrr vóru tað 

fólk sum vóru illa trongd 

sum bóðu. Sjálvur hevði 

eg eina uppliving sum 

tólv ára gamal. 

- Pápi og eg stóðu í túninum 

í Niðristovu á Norðoyri. 

Tá kemur ein maður 

við leypi á rygginum gangandi 

móti húsunum. Pápi 

kendi mannin og skundaði 

sær inn til mammu og heitti 

á hana um at hava ein 

kaffimunn kláran til mannin. 

Síðani gekk hann móti 

manninum og bað um at fáa 

leypin frá honum – og 

bjóðaði so manninum at 

fara inn og fáa sær ein 

drekkamunn. Síðani fór 

pápi í kjallin og koyrdi í 

leypin tað sum hann helt 

verða rætt. Síðani setti 

hann leypin til mannin og 

tá drukki var fór maðurin 

avstað aftur. Tá eg var 

vorðin maður spurgdi eg 

einaferð pápa um hesa 

hending – hví pápi fór 

ímóti manninum og tók 

leypin frá honum. Pápi 

greiddi frá at hann visti at 

maðurin var komin at biðja 

um hjálp. Men hann visti 

eisini hvussu tungt tað var 

hjá manninum at biðja um 

hetta og tí fór hann ímóti 

honum so maðurin skuldi 

sleppa frá at biðja. 

- Men nú ferð fremsti 

maðurin í landinum – 

Føroya Løgmaður – til 

Danmarkar at biðja um 

hjálp? Hetta man fara at 

verða ein sera vánaligur 

vinnuvegur fyri føroyingar 

– at menn við fullum førleika 

skulu biðja um hjálp. 

- Jú – tíðir broytast – men 

tað er eisini nógv sum er 

broytt til tað betra, sigur 

Kristian Høgnesen, sum vit 

hittu á veg til Havnar har 

hann skuldi fáa sær nýggjar 

tenn. Hann ætlaði sær á flot 

so skjótt sum dagarnir fóru 

at leingjast fyri at fáa fisk 

uppá træið. 

jwj

Strongd 

- og strongd hormonir 

Niclas Heri Jákupsson 

Tær hormonir, 

sum ávirka 

okkum tá vit 

eru undir trýsti, 

eru millum 

annað adrenalin 

og kortisol. 

Strongd-hormonirnar verða 

framleiddar í hjánýrunum. 

Framleiðslan í hjánýrunum 

ávirkast av okkara 

upplivingum, og hvørjari 

sinnisstøðu vit eru í. 

Um vit uppliva hóttan, 

ónøgdsemi ella ótta, so 

økja hjánýruni framleiðsluna 

av strongd-hormonum. 

Tá vit uppliva gleði og 

nøgdsemi, so minkar framleiðslan 

av somu hormo- 

num. 

Um hjánýruni í longru tíð 

framleiða strongd-hormonir, 

so kemur ólag í - bæði 

likamliga og sálarliga, og 

vit blíva sjúk. Um vit skulu 

koma fyri okkum aftur, so 

noyðast vit at hvíla. 

Adrenalin 

- verjuhormon 

Adrenalin er okkara 

verju-hormon. Adrenalin 

verður leyslati í hjánýrunum, 

og verður sent í blóðbanarnir, 

har tað hjálpir 

tí sympatiska nervalagnum, 

at gera kroppin tilreiðar 

móti einum vanda 

ella avbjóðing sum vit 

hava sett okkum í. Tað 

kann vera alt frá at skula 

møta upp til eina spennandi 

fótbóltsfinalu,eina 

krevjandi uppgávu, ella til 

ein fund við stjóran. 

Av tí at kroppurin hevur 

brúk fyri eyka orku, so 

senda hjánýruni adrenalin 

út í blóðið, soleiðis at vit 

betur megna hesa krevjandi 

avbjóðing. 

Øll kenna hvussu hetta 

følist: Pulsurin hækkar, vit 

anda skjótari, blóðtrýstið 

hækkar, og pumpar blóðið 

skjótari út til vøddar og 

heila. Livurin frígevur 

sukur og feitt til vøddarnar, 

soleiðis at vit betur megna 

og orka at taka ímóti tí 

kropsligu avbjóðingini. 

Hetta er ein góð støða at 

vera í, um tað er ein støða 

sum vit eru í, sum krevur 

meira av okkum í eitt styttri 

tíðarskeið. Tá er tað gott 

við einum adrenalinrúsi, 

sum skal hjálpa og styrkja 

okkum ígjøgnum hesa 

avbjóðing. Men um hendan 

støða eru neiligir tankar, 

stúran, ella annað sum vit 

stríðast við í longri tíðarskeiði, 

so kann hetta blíva 

byrjanin til strongd. 

Um adrenalinið, sukurið 

og feittið ikki verður brent, 

so verður tey verandi í 

kroppinum, og vit hava torført 

við at hvíla. Feittið 

kann eisini leggja seg í 

æðrarnar, og kann tað bæði 

føra til æðrakálking og blóðtøpp. 

Um vit oftani, ella altíð 

útseta okkum fyri einum 

adrenalinrúsi, so kunnu vit 

fáa hjarta trupulleikar, 

nýraskaða, ov høgt blóðtrýst, 

diabetes 2, økt evnisskifti, 

trupulleikar við sodningarlagnum, 

trupulleikar 

við vektini – bæði upp og 

niður, verri evni at upptaka 

ilt í blóðinum, og verri 

immunverju. Kroppurin 

tolir væl at fáa ein adrenalinrús 

av og á, men ikki 

oftani og ikki yvir langt 

tíðarskeið. 

Kortisol 

- strongd hormon 

Kortisol er búrkroppurin 

tá talan er um langtíðarstrongd. 

Tá Adrenalini 

hevur verið í kroppinum í 

eitt tíðarskeið, og kroppurin 

er troyttur at vera í 

overgear, so leysletur hjánýrubørkinstrongd-hormoni 

Kortisol. 

Tá kroppurin framleiðir 

ov nógv kortisol, so blíva 

vit troytt, men vit “orkar” 

ikki at hvíla. Av tí at kortisol-framleiðslan 

er hægst 

kl. 3 og 4 á morgni, so 

vakna vit oftani í hesum 

tíðarskeiðinum, og hava 

torført við at sovna aftur. 

Tá framleiðslan av kortisol 

hevur staði á í eina tíð, 

so minkar sum sagt framleiðslan 

av adrenalini, og 

ístaðin fyri at fáa orku til at 

flýggja ella fara í dyst, so 

hendir tað øvugta. Vit blíva 

troytt og líkaglað. Vit orkar 

ikki at loysa trupulleikarnar 

og uppgávurnar, og vit 

missa spakuliga orkuna. 

Kortisol í longri tíð er 

rættiliga skaðiligt, og fer 

illa við kroppinum. 

NORÐLÝSIÐ • RYGSVEGUR 3 • BOX 58 • 700 KLAKSVÍK • TEL. 456285 • FAX 456498 • info@nordlysid.fo • www.nordlysid.fo 

Kortisol niðurbrýtur okkara 

immunverju, soleiðis at vit 

gerast lættari sjúk. 

Kortisol oyðileggur eisini 

okkara heilakyknur, og 

kann heilin taka skaða. Vit 

fáa verri við at læra, verri 

minni, torført at konsentrera 

okkum - samstundis tað 

skapar ólag í okkara kenslur. 

Kortisol ávirkar eisini 

okkara sukur-, feitt, og proteinframleiðslu, 

sum ávirkar 

okkara søvn, blóðsukur 

og okkara evni at upptaka 

kálk. 

Ov stór kortisol-framleiðsla 

í longri tíð, skaðar 

eisini náttarsvøvnin, vit fáa 

verri grøðingarevni, og 

immunverju. Vit blíva oftari 

sjúk, og kunnu fáa álvarsamar 

sjúkur, s.s. liðagikt, 

sukursjúku og krabbamein.

Blaðið 003.qxp

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?