“Re tla o Bontsha Hore o Mosadi” - Human Rights Watch

ya motho (mohlomong e se ka maikemisetso) e ka ba ka mantswe kapa ka diketso, kapa
ha motho a senotswe hore ke motho ya nang le dikamano tsa bong le batho ba bong bo
tshwanang le ba hae ntle le tumelo ya motho eo.
Moikgakanyi (Passing): Diketshalo tseo motho ya sekametseng ho, le/kapa ya
hlophilweng ke setjhaba jwalo ka motho ya leng mokgahlelong o le mong wa morabe,
tshekamelo ya bong, tshekamelo ya dikamano ho tsa bong, kapa bokgoni, a tsejwang ka
teng ka nako e nngwe kapa ka nako yohle. Tlalehong ena, diketsahalo tsa ho ikgakanya di
kenyeletsa batho ba tswetsweng ba le batshehadi ba tsejwang jwalo ka batho ba
tswetsweng ba le batona ka lebaka la boitlhaloso ba bona ba bong, le diketsahalo tseo ho
tsona batho ba tsejwang jwalo ka dilesbiene ba balwang jwalo ka batho ba bong bo
otlolohileng, hape ka tlwaelo ka lebaka la boitlhaloso ba bona ba tshekamelo bong .
Tshekamelo ya tsa Thobalano: Tsela eo ditakatso tsa motho tsa thobalano le marato di
tobileng ka yona. Lentswe lena le hlalosa hore na motheo wa kgohelo wa motho o bathong
ba bong bo jwalo ka ba hae kapa ba bong bo fapaneng, kapa bobedi.
Bong bo fetotsweng: Lentswe le sebediswang ho hlalosa boitsebiso ba bong ba
tshekamelo ya bona ya bong ya tswalo (tshekamelo ya bong eo ba tsebahaditsweng ba le
yona ha ba hlaha) e sa tshwaneng le tshekamelo ya bong eo ba phelang le/kapa e
bonwang e le yona (tshekamelo ya bong eo ba phutholohang ka ho fetisisa ha ba itlhalosa
ka yona kapa ba ka itlhalosa, haeba ba ne ba ka fuwa kgetho). Motho ya iphetotseng bong
ka tlwaelo o ipha kapa a ka batla ho ipha boitlhaloso ba tshekamelo ya bong ba kgetho ya
hae, empa a ka nna kapa a ka nna a se ke a lakatsa ho fetola ka hohlehohle dibopeho tsa
hae tsa mmele e le hore a ikamahanye le tshekamelo eo a kgethang ya bong.
Mosadi ya iphetotseng monna: Motho ya hlahileng a le motshehadi ya itsebatsahang a
le motona mme hangata a itshwara ka tsela e hlalosang bong ba hae ka moaparo le
mekgwa ya boitshwaro.
Lehloyo la batho ba iphetotseng bong: Tshabo le nyefolo ya boiphetolo ba bong le batho
ba iphetotseng ditho tsa bong, ka tlwaelo e thehilwe hodima ditumelo tsa bohata tse
mabapi le boiphetolo ba tshekamelo ya bong le phetolo ya ditho tsa bong.
III HUMAN RIGHTS WATCH | TSHITWE 2011