Występowanie dirhamów oraz próba rekonstrukcji ... - PRUTHENIA
Występowanie dirhamów oraz próba rekonstrukcji ... - PRUTHENIA
Występowanie dirhamów oraz próba rekonstrukcji ... - PRUTHENIA
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
216<br />
Robert Klimek<br />
tyka <strong>dirhamów</strong> na ziemiach pruskich pojawiała się w fachowej literaturze<br />
jedynie w formie wzmianek, natomiast nie doczekaliśmy się żadnej nowej<br />
pracy poświeconej w całości tej tematyce. Początek XXI w. wniósł dużo<br />
ożywienia w tej dziedzinie. Rozwój metod odkrywczych stosowanych<br />
przy prowadzeniu badań archeologicznych doprowadził do ujawnienia<br />
kolejnych znalezisk. Daje to możliwość świeżego spojrzenia na tę kwestię<br />
i postawienia nowych hipotez. Bardzo ważne okazało się zlokalizowanie<br />
emporium handlowego w Truso na terenie obecnego Janowa Pomorskiego<br />
koło Elbląga4 . W wyniku prowadzenia na terenie dawnego Truso<br />
przez wiele sezonów prac archeologicznych odkryto wiele egzemplarzy<br />
monet arabskich5 . Dzięki temu można w nowym świetle spojrzeć na problematykę<br />
<strong>dirhamów</strong>, czego dowodem może być praca Sebastiana Brathera<br />
poświęcona ich występowaniu w południowo-wschodniej części<br />
wybrzeża Morza Bałtyckiego6 . Godne odnotowania są także publikacje,<br />
jakie ukazały się w ostatnim czasie, dotyczące odkryć <strong>dirhamów</strong> na pograniczu<br />
mazowiecko-pruskim: na grodzisku w Truszkach-Zalesiu7 <strong>oraz</strong><br />
w sprawie datowania znalezisk monety arabskiej na Wysoczyźnie Kolneńskiej8<br />
.<br />
Niniejszy artykuł stanowi próbę ustalenia dróg rozprzestrzeniania się<br />
<strong>dirhamów</strong> na ziemiach pruskich w kontekście wczesnośredniowiecznych<br />
szlaków komunikacyjnych. Podczas badań nad przebiegiem sieci drogowej<br />
należy również, poza materiałem źródłowym i toponomastyką, kierować<br />
się rozmieszczeniem stanowisk archeologicznych, w tym także znaleziskami<br />
monet9 . Tego typu odkrycia pozwalają na wyciągnięcie wniosków<br />
odnośnie rangi poszczególnych szlaków <strong>oraz</strong> znaczenia miejsc targowych<br />
w VIII–X w., czyli w chwili przypływu monety arabskiej na tery-<br />
4 M. Jagodziński, Truso w świetle nowych odkryć. Uwagi na marginesie badań średniowiecznej<br />
osady rzemieślniczo-handlowej w Janowie Pomorskim (gmina Elbląg),<br />
[w:] Archeologia Bałtyjska, Olsztyn 1991, s. 136–155.<br />
5 A. Bartczak, M. F. Jagodziński, S. Suchodolski, Monety z VIII i IX w. odkryte w Janowie<br />
Pomorskim, gm. Elbląg – dawnym Truso, Wiadomości Numizmatyczne, r. 48, z. 1(177),<br />
2004, s. 21–48.<br />
6 S. Brather, Early Dirham Finds in the South-east Baltic. Chronological Problem in the<br />
Light of Finds from Janów Pomorski (Truso), [w:] Transformatio mundi. The Transition<br />
from the Late Migration Period to the Early Viking Age in the East Baltic,<br />
red. M. Bertašius, Kaunas 2006, s. 133–142.<br />
7<br />
M. Bogucki, D. Malarczyk, E. Marczak, Skarb <strong>dirhamów</strong> z X wieku z grodziska w Truszkach-Zalesiu,<br />
pow. Kolno, woj. Podlaskie, Wiadomości Numizmatyczne, r. 49, z. 2 (180),<br />
2005, s. 173–190. W niniejszej publikacji została również poruszona tematyka napływu <strong>dirhamów</strong><br />
na ziemie pruskie.<br />
8<br />
E. Kowalczyk-Heyman, W sprawie datowania znalezisk <strong>dirhamów</strong> na Wysoczyźnie<br />
Kolneńskiej, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej nr 1, 2008, s. 57–64.<br />
9<br />
Teresa Wąsowiczówna, W sprawie metody badań przebiegu wczesno-średniowiecznych<br />
dróg lądowych Polski, Przegląd Zachodni, nr 9/10, 1953, s. 317.
Change language