MỘT SỐ LƯU Ý KHI ĐƯA CƠ GIỚI HÓA - Sở Nông nghiệp & PTNT ...

MỘT SỐ THÔNG TIN VỀ BỆNH “CHỐI RỖNG”
TRÊN NHÃN - ĐỐI TƯỢNG DỊCH HẠI CẦN QUAN TÂM.
Thanh Hiền - Trạm Bảo Vệ Thực Vật huyện Long Hồ
Bệnh chổi rồng (witches’broom) được xem là đối tượng gây hại quan trọng nhất trên cây nhãn trên thế
giới. Chúng còn được gọi là bệnh đọt chổi, tổ rồng, cùi nhãn, hoa tre, chổi xể, chổi ma…
Trong những năm gần đây, bệnh chổi rồng trên nhãn đã xuất hiện rãi rác từ Miền Đông Nam Bộ đến
Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và giờ đây đã thật sự nghiêm trọng, có nguy cơ phát thành dịch bệnh
trên cây nhãn, gây thiệt hại không nhỏ đến sản xuất người dân, trong khi cơ hội vàng về nhãn và chôm
chôm vừa lóe lên ở thị trường Mỹ. Bệnh được được tìm thấy nhiều nơi như ở huyện Định Quán, Tân Phú
thuộc tỉnh Đồng Nai có đến 78-93% vườn bị nhiễm, trong vườn tỷ lệ nhiễm từ 70 – 100%, năng suất giảm
85-99%; ở huyện Tân Thành thuộc Bà Rịa -Vũng Tàu tỷ lệ vườn nhiễm chiếm 30%, có đến 75-95% số cây
trên vườn bị nhiễm, năng suất bị thiệt hại từ 80-98%; huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long vào năm 2007 chỉ
thấy xuất hiện bệnh chổi rồng rãi rác trên vài cây nhãn Tiêu Da Bò ở 4 xã cù lao nhưng đến nay đã có trên
189 ha vườn nhãn Tiêu Da Bò nhiễm bệnh chổi rồng, có nhiều cây tỷ lệ bệnh lên đến 100% và bệnh ngày
càng có chiều hướng phát mạnh, lây lan rộng.
Triệu chứng: bệnh xuất hiện trên các chồi lá non và ngay cả trên hoa, làm cho chồi lá, hoa không
phát triển được và mọc thành chùm, các lá này không lớn lên được và cụm lại như bó chổi, chính vì vậy mà
nó có tên là chổi rồng. Trên hoa thì làm cho hoa kém phát triển và khả năng đậu trái rất kém, trái kém
phát triển.
- Quan sát những cây bị nhiễm bệnh cho thấy triệu chứng xảy ra cả trên chồi hoa và chồi lá. Chồi lá và
hoa bị bệnh sẽ không tiếp tục dài ra mà biến dạng, co cụm. Các phân đoạn trên chồi lá, chùm hoa đều
ngắn và nhỏ lại. Nhìn từ xa như dạng một tổ chim, hoặc dạng hoa tre hay dạng cây chổi. Trên nhãn Tiêu
Da Bò, màu của đọt chổi có màu nâu vàng sáng. Cành bị bệnh không tiếp tục phát triển và sẽ dần thoái
hoá, khô và chết đi. Các chồi non mới xuất hiện sau đó ở chồi bị bệnh có hình dạng bình thường hoặc đôi
khi hơi xoăn và biến dạng như bị ảnh hưởng của thuốc trừ cỏ.
Tác nhân: tác nhân gây bệnh vẫn chưa rõ. Theo báo cáo kết quả các nghiên cứu khác nhau của nhiều
tác gỉa được thực hiện để xác định tác nhân gây hiện tượng chổi rồng cũng còn nhiều ý kiến khác nhau
như: có tác gỉa cho là do virus, có tác gỉa cho là do phytoplasma và bệnh được lan truyền bởi côn trùng
chích hút, một tác gỉa khác chứng minh bệnh do nhện Eriophyes dimocarpi gây ra. Theo kết quả nghiên
cứu gần đây của Viện Cây Ăn Quả miền Nam thì bệnh có liên quan mật thiết với nhện lông nhung. Do đó
việc quản lý tổng hợp nhện lông nhung là giải pháp chủ yếu để quản lý bệnh chổi rồng.
Câu hỏi đặt ra nguyên nhân của hiện tượng chổi rồng là gì? Điều kiện phát triển của bệnh như thế
nào? Biện pháp để quản lý bệnh chổi rồng đang có chiều hướng phát triển mạnh, lây lan rộng và làm thiệt
hại năng suất các vườn trồng nhãn Tiêu Da Bò nhằm giúp các nhà vườn trồng nhãn quản lý dịch bệnh là
một yêu cầu bức thiết.
Biện pháp quản lý bệnh chổi rồng: như trên đã phân tích, do ở Việt Nam chưa có nghiên cứu chính
thức xác định tác nhân gây hại, và dựa vào kết quả nghiên cứu ở nước ngoài kết hợp với một số nghiên
cứu gần đây của Viện Cây Ăn Quả miền Nam, chúng tôi đề nghị những biện pháp quản lý bệnh chổi rồng
trước mắt như sau: Cắt tỉa sâu (50 cm) cành, lá, hoa có triệu chứng bệnh đem tiêu hủy; Cắt tỉa bỏ cành
bệnh và phun nước thường xuyên cũng làm giảm hiện tượng chổi rồng;
Khi cây chuẩn bị ra đọt và trong giai đoạn ra đọt non cần phun ngừa và luân phiên để phòng trừ nhện
bằng các loại thuốc như: Kumulus 80 DF, Ortus 5 SC, dầu SK-Enspray 99 EC...;Không nhân giống từ những
cây đã bị bệnh, tránh vận chuyển cây từ vườn bệnh sang vườn khác; Ghép thay giống nhãn Xuồng trên
giống nhãn Tiêu Da Bò.
TRIỂN VỌNG PHÁT TRIỂN CÂY LÚA NĂM 2009
P.KHTH
Theo ước tính của ngành nông nghiệp Vĩnh Long, tổng sản lượng lúa trong năm 2009 vào khoảng
918.000 tấn; sản lượng lúa hàng hóa (sau khi cân đối tiêu dùng) trên 555.000 tấn, trong đó lúa chất lượng
thấp (IR 50404, OM 576, Móng chim) chiếm khoảng 30%. Trong vụ Đông Xuân vừa qua, nhờ sự quản lý,
chỉ đạo chặt chẽ của các ngành, các cấp về lịch thời vụ, xuống giống tập trung để né rầy, khuyến cáo nông
dân áp dụng phương pháp canh tác theo 3 giảm-3 tăng, bón phân theo bảng so màu lá lúa, sử dụng thuốc
bảo vệ thực vật theo nguyên tắc 4 đúng, sử dụng các giống lúa có khả năng kháng rầy, cho năng suất chất
lượng cao và các nhóm lúa triển vọng nên năng suất lúa bình quân trên toàn tỉnh đạt 6,33 tấn/ha, tăng
0,02% so vụ Đông Xuân trước. Các huyện đạt năng suất cao như: Bình Tân 6,58 tấn/ha, Tam Bình 6,39
tấn/ha, Trà Ôn 6,38 tấn/ha.
1

Điều đáng phấn khởi là giá lúa Đông Xuân đến thời điểm cuối tháng 4/2009 vẫn giữ ở mức cao (4.200 -
4.500 đ/kg) nhờ nhiều doanh nghiệp kinh doanh lương thực đã ký được hợp đồng xuất khẩu gạo. Trong 4
tháng đầu năm 2009 toàn tỉnh đã xuất khẩu được khoảng 158.000 tấn gạo (với giá 400 USD/tấn), đạt kim
ngạch xuất khẩu 63,2 triệu USD, so cùng kỳ tăng 190% về số lượng và tăng 180% về kim ngạch. Dự kiến
từ đây đến cuối năm toàn tỉnh còn phải xuất khẩu khoảng 150.000-200.000 tấn gạo nhằm góp phần tiêu
thụ lượng lúa hàng hoá.
Với giá thành sản xuất lúa khoảng 2.000 đ/kg (do giá phân bón, thuốc trừ sâu đang ở mức thấp) thì
người nông dân có thể đạt lợi nhuận bình quân 13-15 triệu đồng/ha. Do đó sau khi thu hoạch xong lúa Đông
Xuân, một số nông dân ở Bình Tân, Tam Bình và Vũng Liêm đã tranh thủ rải rơm đốt đồng sạ chay lúa Hè
Thu ngay để thu hoạch lúa sớm nhằm bán được giá cao. Phương pháp canh tác này tuy rút ngắn được thời
gian canh tác giữa hai vụ lúa nhưng dễ làm cho cây lúa bị ngộ độc hữu cơ, giảm độ màu mỡ, từ đó giảm
năng suất và chất lượng, đặc biệt là không cắt đứt được mầm bệnh lưu tồn trong các vụ lúa trước.
Theo Trung tâm Bảo vệ thực vật (BVTV) phía Nam, vụ lúa Hè Thu năm nay ở ĐBSCL phải đối mặt với 4
đợt rầy nâu di trú vào các tháng 4, 5, 6 và 7, trong đó đợt rầy di trú tháng 6 và 7 có thể mật số rất cao,
rầy nâu sẽ hình thành dạng cánh dài và nguồn bệnh luôn tiềm ẩn có thể lây sang những vụ sau. Ông
Nguyễn Hữu Huân, Cục phó Cục BVTV yêu cầu các địa phương nắm chắc diễn biến của rầy nâu trên đồng
để kịp thời tổ chức phun trừ đồng loạt, không để cho rầy có điều kiện tích lũy mật số gây hại và lây lan
bệnh vàng lùn và lùn xoắn lá.
Để đạt năng suất và chất lượng cao trong vụ lúa Hè Thu năm nay, ngành nông nghiệp Vĩnh Long tiếp
tục khuyến cáo nông dân không nên đốt đồng sạ chay, thay vào đó là tăng cường áp dụng biện pháp cày
ải, phơi đất trong khoảng thời gian nhất định, ít nhất 3 tuần đến 1 tháng mới gieo sạ lúa Hè Thu để bảo
đảm cắt đứt cầu nối lây lan của dịch hại; bà con nông dân nên xuống giống tập trung theo lịch thời vụ
nhằm né các đợt rầy di trú, sử dụng các giống lúa xác nhận có khả năng kháng sâu rầy và tiếp tục áp dụng
các phương pháp canh tác thích hợp.
Về cơ cấu giống lúa, toàn tỉnh phấn đấu có 80% diện tích sử dụng giống lúa chất lượng cao, trong đó
có 75% diện tích sử dụng giống xác nhận theo hướng nâng cao chất lượng gạo và có khả năng kháng rầy,
chống chịu sâu bệnh, chịu được hạn mặn, hạn chế đổ ngã,... Mỗi địa phương sử dụng 3-5 giống chủ lực
(VND 95-20, OMCS 2000, TNĐB 100, OM 4900, OM 5930, OM 3536, OM 2517,...) và 4-6 giống triển vọng
mới (OM 6073, OM 6162, OM 2395, MTL 392,...) để chuẩn bị thay thế dần; mỗi giống chiếm diện tích không
quá 20% và giống nhiễm rầy nâu không quá 10% diện tích. Trung Tâm Khuyến Nông tổ chức hội thảo tuyên
truyền nông dân hạn chế sử dụng giống lúa IR 50404, đảm bảo tỷ lệ IR 50404 không quá 20% trong cơ
cấu giống nhằm giảm áp lực giải quyết đầu ra của lúa bởi theo dự báo là giống lúa IR 50404 rất khó tiêu
thụ trong các vụ tới.
Đến cuối tháng 4/2009, toàn tỉnh đã xuống giống được 63.273 ha lúa Hè Thu, đạt 98,9 % kế hoạch,
nhanh hơn tiến độ gieo sạ của vụ Hè Thu năm trước. Với tiến độ gieo sạ như trên thì chỉ trong khoảng đầu
tháng 5/2009 bà con nông dân sẽ xuống giống dứt điểm vụ Hè Thu năm 2009.
Hiện Chi Cục Bảo vệ thực vật vẫn đang tích cực triển khai ứng dụng mô hình “cộng đồng sản xuất lúa
theo hướng bền vững”, mô hình “cánh đồng liên kết 4 nhà” ra diện rộng; khuyến cáo nông dân tích cực áp
dụng các phương pháp canh tác: 3 giảm – 3 tăng, 1 phải-5 giảm, bón phân vừa đủ và cân đối giữa đạm,
lân và kali; theo dõi kịp thời xử lý các trường hợp lúa bị ngộ độc phèn hoặc ngộ độc hữu cơ, sử dụng thuốc
bảo vệ thực vật theo nguyên tắc 4 đúng (đúng loại thuốc, đúng liều lượng, đúng cách và đúng lúc).
Để nâng cao chất lượng lúa theo hướng đảm bảo các tiêu chuẩn xuất khẩu thì việc áp dụng phương
pháp canh tác tiên tiến là hết sức cần thiết. Trong đó cần phải tính đến giải pháp giãn vụ nhằm từng bước
điều chỉnh sản xuất theo hướng ổn định lâu dài, đảm bảo năng suất và sản lượng. Ngành nông nghiệp Vĩnh
Long hiện đã và đang tích cực chuẩn bị các bước hỗ trợ nông dân sản xuất vụ lúa Hè Thu 2009 đạt hiệu
quả. Tuy nhiên cần phải làm gì để giảm chi phí sản xuất góp phần nâng cao thu nhập cho bà con nông dân
là vấn đề thách thức lớn cần được “4 nhà” cùng tập trung tháo gỡ để cả 3 vụ lúa trong năm luôn là những
mùa vụ bội thu.
GHI NHẬN
HỘI CHỢ NÔNG NGHIỆP ĐBSCL VÀ THƯƠNG MẠI
NĂM 2009
Hội chợ Nông nghiệp ĐBSCL và Thương mại năm 2009 diễn ra từ ngày 18.04.2009 đến ngày 23.4.2009
với chủ đề vì "Một nền nông nghiệp bền vững trong Hội nhập và Phát triển" tại khu du lịch Trường
An tỉnh Vĩnh Long do Trung tâm Khuyến Nông Khuyến ngư Quốc gia phối hợp với UBND tỉnh Vĩnh Long tổ
2

chức. Đây là hội chợ được tổ chức định kỳ hàng năm theo kế hoạch chỉ đạo của Bộ NN&PTNT và kế hoạch
của UBND tỉnh Vĩnh Long. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Vĩnh Long là đơn vị thường trực Ban tổ chức ( BTC
) hội chợ.
Lễ khai mạc hội chợ được tổ chức vào lúc 20h ngày 18/04/2009 và được Đài PTTH Vĩnh Long truyền
hình trực tiếp trên Đài THVL2, phủ sóng khắp 13 tỉnh ĐBSCL. Ban Tổ chức đã trao 160 phần quà cho nông
dân đến dự lễ khai mạc.
Hội chợ được tổ chức khá qui mô. Có 79 đơn vị, Doanh nghiệp và tổ chức trong và ngoài tỉnh tham gia
triển lãm với 200 gian hàng.
Trong thời gian diễn ra hội chợ, Khu triễn lãm đã đón tiếp trên 50.000 lượt khách đến tham quan, mua
sắm và tham dự các hoạt động diễn ra tại hội chợ. So với năm 2008 thì hội chợ lần này tăng hơn lượng
khách khoảng 15-20%.
Điểm qua hội chợ, các ngành hàng tham gia chủ yếu là: Nông sản thực phẩm chế biến; giống cây
trồng, vật nuôi; thành tựu ứng dụng công nghệ trong sản xuất; vật tư nông nghiệp; hàng công nghiệp
phục vụ sản xuất nông nghiệp, sản phẩm thủ công mỹ nghệ có nguồn gốc từ nông nghiệp v.v…
Ngoài triễn lãm, hội chợ còn có các hoạt động thiết thực như:
Chương trình “Tư vấn kỹ thuật Nông nghiệp”, “BS cây trồng do Trung tâm Khuyến nông – khuyến
ngư, BS Viện Nghiên cứu CAQ Miền Nam, cán bộ kỹ thuật ngành nông nghiệp.
- Các hoạt động xúc tiến thương mại: trưng bày, mua bán sản phẩm giống cây trồng, vật tư thiết bị
(30 loại giống cây ăn quả, 20 giống luá, nhiều giống rau, hoa kiểng và cá, rắn, máy xới, phân bón sinh
học, thuốc thuỷ sản và thuốc BVTV..). Hàng ngày, số lượng cây giống bán ra rất nhiều (hàng trăm ngàn
cây các loại), đặc biệt có nhiều giống được tiêu thụ rất mạnh như xoài xanh Đài Loan, xoài cát Hòa Lộc,
xoài cát chu, mít nghệ và dừa giống.
- Các hội thi diễn ra tại hội chợ:
+ Hội thi “ Trái ngon – An toàn” với sự tham gia của 286 mẫu trái với 8 chủng loại (cam, bưởi, xoài,
sầu riêng, măng cụt, chôm chôm, mít và những trái ngon, đẹp lạ từ 8 tỉnh ĐBSCL
+ Hội thi “Thanh niên giỏi nghề nông”. Tham dự hội thi có 7 đội từ lực lượng thanh niên và nông dân
với thành phần nòng cốt tỉnh Vĩnh long. Kết quả đạt : 3 giải đồng đội (nhất, nhì, ba) và 3 giải tiểu phẩm
(nhất, nhì, ba).
* Các Hội thảo gồm có 4 cuộc (3 hội thảo và 1 hội nghị) do Cục HTX, Cục Trồng trọt, Trung tâm
Khuyến nông – khuyến ngư Quốc gia phối hợp với sự tham gia của (555 đại biểu là nông dân, cán bộ kỹ
thuật , Viện, Trường)
+ Lễ hội: "Tuyên dương mô hình sản xuất nông nghiệp tiên tiến ĐBSCL năm 2009"; Lễ Trao chứng
nhận địa chỉ xanh và Địa chỉ vàng năm 2009"; Lễ trao Thúng lúa nghĩa tình và Giống cây trồng mới cho
nông dân sản xuất giỏi ĐBSCL"
- Hội nghị đã tuyên dương 27 Mô hình sản xuất nông nghiệp tiên tiến ĐBSCL năm 2009 của 9 tỉnh
(Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Vĩnh Long, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang, Bạc Liêu và Hậu Giang) gồm
09 tập thể và 18 cá nhân.
- Lễ trao chứng nhận địa chỉ xanh năm 2009 cho 61 đơn vị, cá nhân vùng ĐBSCL sản xuất kinh doanh
giống lúa và giống CAT đạt tiêu chuẩn chất lượng, nhằm giới thiệu đến nông dân những địa chỉ tin cậy
trong mua bán giống phục vụ sản xuất
Đặc biệt trong hội chợ lần nầy, BTC đã trao tặng 19 địa chỉ vàng trên giống lúa và giống cây ăn qủa
cho 5 tỉnh Bến Tre, Long An, Cần Thơ, Kiên Giang và Vĩnh Long. Tổng số đơn vị, cá nhân được đề cử: 19,
trong đó có 8 tập thể và 11 hộ sản xuất cá thể.
Ban Tổ chức còn tiếp nhận 4.600 kg lúa giống chất lượng cao và hơn 2.000 giống CAQ từ Viện Nghiên
cứu Phát triển ĐBSCL, DNTN Quốc Trinh ở xã Tân Hạnh, huyện Long Hồ, TPVL và nhiều cơ sở đạt địa chỉ
xanh năm 2008 trao tặng. Qua đề nghị của 13 tỉnh ĐBSCL. Ban Tổ chức đã trao tặng 69 suất (6 tỉnh: Hậu
Giang, Bạc Liêu, Cần Thơ, Vĩnh Long, Sóc Trăng, Bến Tre nhận thúng lúa giống nghĩa tình; 5 tỉnh: Hậu
giang, Cần Thơ, Bạc Liêu, Long An, Vĩnh Long nhận giống cây trồng mới.
Ngoài ra, còn có hội thảo Phát triển chăn nuôi trong hội nhập, Hội thảo mô hình tổ chức chợ nông
thôn, Hội thảo chiến lược ngành hàng nông – lâm- thủy sản hướng đến xuất khẩu.
Ngoài các hoạt động về chuyên môn nói trên, tại hội chợ còn diễn ra nhiều hoạt động: đốt pháo hoa
nghệ thuật, các trò chơi dân gian, các hoạt động văn nghệ diễn ra hàng đêm để tăng sôi động và hấp hấp
dẫn cho hội chợ.
Thanh Ngọc
HỘI THI TRÁI CÂY NGON AN TOÀN
3

ĐBSCL LẦN THỨ VI
Hội thi trái ngon-an toàn ĐBSCL lần thứ 7 diễn ra từ ngày 18/4/2009-23/4/2009. Hội thi thu hút hàng
trăm nhà vườn tham gia dự giải. Ban tổ chức đã tiếp nhận 286 mẫu trái cây của các chủng loại: xoài,
chôm chôm, sầu riêng, cam, nhãn, bưởi, mít, mận) từ các tỉnh ĐBSCL. Sau khi phân tích, chấm điểm và
kiểm tra vườn gốc, ban giám khảo đã chọn được 21 mẫu đạt giải gồm: 2 giải nhất, 13 giải nhì và hai giải
trưng bày. Trong đó Vĩnh Long đạt 01 giải nhất về chủng loại Mít nghệ của nhà vườn Nguyễn Minh Thương
ở Hoà Ninh, Long Hồ và 3 giải nhì. Đồng Tháp 01 giải nhất, và 5 giải nhì .Bến Tre 01 giải nhì. Tiền Giang
03 giải nhì. Bên cạnh đó Ban giám khảo còn chọn ra 2 giải trưng bày sản phẩm ngon đẹp lạ, đó là giống
mận Tam Hoa ở Tiền Giang và giống dứa Cayen ở Vĩnh Long. Tất cả các mẫu trái cây đạt giải đều đảm
bảo an toàn thuốc bảo vệ thực vật và đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.
Ngọc Yến
HỘI THẢO CHIẾN LƯỢC NGÀNH HÀNG
NÔNG - LÂM - THỦY SẢN HƯỚNG ĐẾN XUẤT KHẨU
VM
Sáng ngày 22/4, Sở NN&PTNT tỉnh Vĩnh Long phối hợp với Viện Chính sách và Chiến lược
Phát triển Nông ngiệp Nông thôn và Dự án Thông tin Thị trường Nông nghiệp Việt Nam, tổ
chức cuộc Hội thảo Chiến lược Ngành hàng Nông - Lâm - Thủy sản hướng đến xuất khẩu.
Đến dự Hội thảo có Ông Trương Văn Sáu Phó Chủ Tịch UBND tỉnh Vĩnh Long, Ông Mai Thành Phụng,
Ông Vũ Viết Sơn (TT Khuyến Nông Khuyến Ngư Quốc Gia Phía Nam), các chuyên gia nghiên cứu thị trường
của Viện Chính Sách Chiến Lượt phát triển Nông nghiệp - Nông thôn cơ sở Phía nam, đại diện ban ngành,
công ty doanh nghiệp, HTX sản xuất và nông dân trong và ngoài tỉnh. Tại Hội thảo, giới chuyên gia trình
bày các tham luận xoay quanh các chủ đề nóng bỏng mà bà con nông dân cũng như các doanh nghiệp ở
vùng ĐBSCL đang quan tâm. Cụ thể như thị trường rau quả Việt Nam; xu hướng phát triển thị trường lúa
gạo; thủy sản Việt Nam - thách thức và triển vọng; Thương mại Nông - Lâm - Thủy sản Việt Nam năm
2008 và triển vọng năm 2009.
Theo Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn, lúa gạo hiện được xem là
ngành hàng chiến lược của vùng ĐBSCL, chiếm đến 52% sản lượng lúa cả nước, sản lượng gạo xuất khẩu
đạt trên 90%. Bên cạnh, diện tích gieo trồng giảm nhưng nhờ áp dụng những tiến bộ khoa học vào sản
xuất nên thời gian qua sản lượng lúa, gạo hàng năm vẫn tăng nhờ tăng năng suất và hệ số quay vòng.
Bình quân mỗi năm năng suất lúa tăng đến 2,8%. Năm 2008, ngoài gạo ra, thủy sản Việt Nam cũng có
triển vọng khá lớn về xuất khẩu ở các thị trường EU, Nhật, Mỹ và Châu Á. Năm 2008, kim ngạch xuất khẩu
thủy sản ở ĐBSCL đạt gần 2,5 tỷ USD, chiếm hơn 60% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của cả nước.
Riêng về rau quả Việt Nam, giới chuyên gia cùng các nhà khoa học xác định đây là mặt hàng thiết yếu, tuy
giá cả tăng nhưng mọi người vẫn phải mua dùng. Theo một số thông tin cho biết, hiện nay phần lớn người
tiêu dùng ở các thành phố, thường chọn những sản phẩm tươi và an toàn vệ sinh thực phẩm. Do vậy,
người sản xuất muốn tiêu thụ dễ sản phẩm, trước hết cần phải quan tâm đến yếu tố chất lượng và an
toàn.
Tại hội thảo, Ông Phan Nhựt Ái giám đốc Sở NN& PTNT Vĩnh Long giới thiệu về vùng sản xuất rau, an
toàn theo tiêu chuẩn GAP của tỉnh và có đề xuất với chuyên gia nghiên cứu thị trường Việt Nam hỗ trợ
thông tin ngành hàng rau quả để phát triển bền vững vùng sản xuất tập trung có tiềm năng tiêu thụ. Các
nhà khoa học, cán bộ quản lý, Sở NN&PTNT với các doanh nghiệp và bà con nông dân còn đưa ra nhiều
vấn đề tranh luận xoay quanh các chủ đề về dự báo thị trường, xuất khẩu gạo, sản xuất, tiêu thụ hàng
nông - lâm - thủy sản, tìm đầu ra xuất khẩu cho sản phẩm hàng rau quả ở khu vực ĐBSCL trong thời gian
tới.
Mục Lục
4

DỰ BÁO TÌNH HÌNH SÂU BỆNH HẠI LÚA THÁNG 05 NĂM 2009
Nguyễn Đức Thịnh – Chi Cục BVTV Vĩnh Long
Tính đến đầu tháng 5/2009, trong tỉnh Vĩnh Long phần lớn diện tích lúa Hè Thu 2009 tập trung giai
đoạn mạ, đẻ nhánh và một số ít diện tích đang giai đoạn đòng trổ.
Về Sâu hại: gồm các loại đáng chú ý như sau: rầy nâu, sâu cuốn lá nhỏ, nhện gié…đối tượng gây hại
nguy hiểm nhất là rầy nâu.
1. Rầy nâu: diện tích nhiễm rầy nâu trong kỳ là 2.168 ha (tăng 583 ha so với kỳ trước). Rầy nâu ngoài
đồng phổ biến từ tuổi 3- 4-5, gây hại với mật số thấp, trung bình 200-420 con/m 2 , nơi cao 700 con/m 2 chủ
yếu trên trà lúa đẻ nhánh đến đòng trổ tại hầu hết các huyện.
Những ngày đầu của tháng 5 dl, lượng rầy nâu vào đèn với số lượng rất nhiều, cao điểm nhất vào đêm
3/5/2009. Dự đoán khoảng trung tuần tháng 5 dl sẽ có lứa rầy cám xuất hiện trên đồng gây hại trên các
trà lúa Hè Thu.
- Biện pháp quản lý: cần theo dõi tình hình rầy nâu di trú trên các thông tin đại chúng để có những
biện pháp xử lý kịp thời. Nhất là những vùng chuẩn bị xuống giống ở một số xã thuộc huyện Vũng Liêm...;
Đối với các khu vực đã xuống giống nên có biện pháp che chắn thích hợp khi cây lúa còn non dưới 20 ngày
sau khi sạ nhằm hạn chế rầy nâu truyền bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá; Biện pháp sử dụng giống lúa kháng
rầy: khi trồng các giống lúa kháng rầy, cần phải xác định đặc tính giống, chất lượng lúa gạo có phù hợp với
địa phương hay không ? nên ứng dụng tốt kỹ thuật canh tác lúa theo chương trình “3 giảm, 3 tăng”; Thăm
đồng thường xuyên phát hiện sớm sự xuất hiện của rầy nâu;
Các cán bộ KT, các cơ quan chuyên môn theo dõi chặt chẽ mật số rầy nâu tại
chổ trên các trà lúa, diễn biến rầy nâu di trú, lượng rầy vào đèn (bẫy đèn) cũng như mức độ rầy mang
mầm bệnh nhằm có những khuyến cáo kịp thời giúp nông dân phòng trị đạt hiệu quả.
- Đối với rầy nâu di trú: ngoài biện pháp dùng nước che chắn thân lúa, có thể phối hợp phun thuốc trừ
rầy nâu khi thấy xuất hiện rầy di trú trên thửa ruộng của mình bằng các loại thuốc tiêu diệt nhanh như
nhóm Fenobucarb (Bassa, Bascide…), nhóm Etofenprox (Trebon...)
- Đối với rầy nâu tại chỗ: khi phát hiện rầy nâu nở rộ trên 3 con/tép có thể xử lý thuốc trừ rầy, rầy tuổi
nhỏ nên sử dụng nhóm thuốc chống lột xác để phòng trị như: Butyl, Applaud,...có thể phối hợp vớc các loại
thuốc tiêu diệt nhanh nêu trên.
- Khi cần xử lý thuốc BVTV nên tham khảo ý kiến cán bộ kỹ thuật, không nên xử lý thuốc tùy tiện, nhất
là không phun ngừa, phun định kỳ.
Phải đảm bảo đủ lượng nước pha thuốc, phun tập trung vào nơi rầy trú ẩn (tuân thủ nghiêm ngặt
nguyên tắc 4 đúng).
2. Sâu cuốn lá nhỏ (SCLN): trong kỳ diện tích nhiễm sâu cuốn lá nhỏ là 5.213 ha, tăng 2.700 ha so
với kỳ trước. Sâu CLN gây hại với mật số trung bình 3-13 con/m 2 , nơi có mật số sâu CLN cao đến 25
con/m 2 , gây hại phổ biến trên trà lúa đẻ nhánh-đòng trỗ.
Dự đoán khoảng trung tuần đến cuối tháng 5dl sẽ có một lứa sâu non xuất hiện gây hại trên các trà lúa
vụ Hè Thu (đáng chú ý là trà lúa đòng trỗ).
Biện pháp quản lý: bón phân cân đối NPK (tránh bón thừa đạm). Có thể cung cấp các chất đa, trung
vi lượng cần thiết giúp cho cây lúa tăng tính chống chịu với đối tượng này, như chất Silic...; Sử dụng thuốc
BVTV khi thật cần thiết, quan trọng nhất đối với cây lúa ở giai đoạn làm đòng đến trỗ; Có thể sử dụng các
loại thuốc trừ sâu sinh học như nhóm Abamectin (khi sử dụng nhóm này cần phối hợp thêm thuốc trừ sâu
có tác dụng ức chế sinh trưởng), nhóm Emamectin...
Về bệnh hại: điều kiện thời tiết trong thời gian qua khá thuận lợi cho nhiều loại bệnh hại xuất hiện và
lây lan trên diện rộng. Phổ biến gồm các loại bệnh hại như bệnh đạo ôn, bệnh vàng lá chín sớm, bệnh đốm
vằn, ...
3. Bệnh cháy lá (đạo ôn): trong kỳ diện tích nhiễm bệnh đạo ôn là 2.260 ha (chủ yếu là đạo ôn lá),
tăng 1.857 ha so với kỳ trước. Bệnh gây hại với tỷ lệ nhẹ 5-9% trên các trà lúa đẻ nhánh đến đòng trỗ.
Bệnh đạo ôn có khả năng gây hại trong suốt các giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây lúa, đáng chú
ý nhất là giai đoạn đòng trỗ (gây bệnh thối cổ bông) và bệnh có thể gây thất thu. Dự đoán trong tháng 5
dl, bệnh đạo ôn sẽ tiếp tục gây hại gia tăng về diện tích cũng như tỷ lệ bệnh trên các trà lúa Hè Thu.
Biện pháp quản lý: cần thăm đồng thường xuyên, phát hiện bệnh sớm để có hướng xử lý kịp thời.
Khi phát hiện bệnh nên giữ nước tránh để ruộng bị khô hạn, ngưng bón các loại phân chứa đạm cao
(nhất là phân Urea), bón thêm phân kali… Có thể sử dụng các loại thuốc đặc trị bệnh đạo ôn như: Beam,
Flash, Lúa Vàng, Filia, Tilred super… cần phun thuốc 2 lần khi áp lực bệnh cao.
4. Bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá (VL, LXL): ở thời điểm cuối tháng 4, không còn diện tích lúa bị nhiễm
bệnh vàng lùn và lùn xoắn lá trên đồng. Tuy nhiên, nguồn bệnh vẫn còn lưu tồn (chủ yếu trong cơ thể rầy
5

nâu, nhất là rầy di trú). Do đó không được chủ quan, cần tập trung quản lý tốt nguồn rầy tại chổ, cảnh
giác nguồn rầy di trú vì nguy cơ lan truyền vi rút vàng lùn-lùn xoắn lá vẫn có thể xảy ra cao.
MỘT SỐ LƯU Ý KHI ĐƯA CƠ GIỚI HÓA
THU HOẠCH LÚA TRONG VỤ HÈ THU.
Văn Trạng TTKN
Thời gian gần đây, tỉnh Vĩnh Long đã có chính sách hỗ trợ đầu tư vốn cho nông dân vay, để mua sắm
máy phục vụ sản xuất nông nghiệp, trong đó có hỗ trợ vốn mua sắm máy gặt xếp dãy, máy gặt đập liên
hợp…Nó đã góp phần giải quyết công lao động trong khâu thu hoạch lúa (cắt, bó, gom, suốt, sấy…)nhất là
trong thời vụ thu hoạch tập trung hiện nay. Hơn nữa, công lao động trẻ hiện nay tập trung nhiều ở các khu
công nghiệp nên lúc thu hoạch lúa gặp rất khó khăn, hoặc gặp thời tiết mưa bão kéo dài…Vì vậy trong
khâu thu hoạch lúa vụ hè thu phải cần thực hiện đến cơ giới là điều tất yếu.
Trong vụ Hè thu, khâu thu hoạch thường gặp mưa gió làm lúa bị đổ ngã, đất đai bị ngập nước, lầy lội,
máy hoạt động trên đồng ruộng bị hạn chế. Khâu phơi lúa gặp nhiều khó khăn. Từ đó làm ảnh hưởng đến
phẩm chất hạt gạo sau này. Để khắc phục một số vấn đề nêu trên, tạo điều kiện cho thu hoạch bằng máy
dễ hơn, người nông dân cần phải thực hiện các vấn đề sau đây:
1. Cày ải phơi đất: sau khi thu hoạch lúa đông xuân, phải cày ải phơi đất cho rễ lúa phát triển sâu hơn,
hạn chế một phần cây lúa đổ ngã. Có cày ải sẽ tạo lớp đế cày cứng từ đó máy móc có điều kiện hoạt
động tốt nên hạn chế lầy lội.
2. Chọn giống: nên chọn những giống cứng cây, hạn chế độ ngã tạo điều kiện thu hoạch bằng máy tốt
hơn. Khi chọn giống nên biết được đặc tính giống mà mình định sản xuất là giống gì trong vụ hè thu: có
thể hỏi nơi sản xuất; trạm, trại sản xuất; cơ quan chuyên môn để biết giống có đặt tính thích hợp trong vụ
hè thu chọn để sản xuất đạt hiệu quả và có thể thu hoạch bằng cơ giới tốt.
3. Về thủy lợi: phải tu chỉnh lại bờ vùng, bờ thửa, làm thủy lợi nội đồng…để chủ động được nguồn
nước tưới cũng như thoát nước. Muốn thu hoạch bằng cơ giới trước tiên phải rút nước trước khi thu hoạch
ít nhất là 10 ngày, để cho mặt được khô ráo và cứng, tạo điều kiện cho máy hoạt động dễ dàng mà khộng
bị lầy lún ; có kênh mương thoát nước kịp thời khi có mưa lớn nếu không việc thu hoạch cơ giới gặp khó
khăn do bị lầy lún máy hoạt động hạn chế .
4. Bón phân cân đối: phải bón phân theo yêu cầu của cây lúa theo đúng quy trình kỹ thuật, sản xuất
theo hướng 3 giảm, 3 tăng, bón phân theo bảng so màu lá, tránh bón quá thừa đạm làm cây lúa vươn dài,
yếu, đổ ngã nhiều hơn.
5. Thu hoạch và phơi sấy: phải thu hoạch lúa đúng độ chín, nếu quá chín thì khi thu hoạch hạt lúa sẽ
bị rơi rụng nhiều làm tăng tỉ lệ hao hụt. Quan sát khi số hạt trên bông chín vàng khoảng 80% là thu hoạch
được, hay theo thời gian sinh trưởng của giống lúa theo từng thời vụ mà có thể thu hoạch sớm hơn.
Khuyến cáo: đối với hộ có đất từ 1 ha trở lên nên đem lúa đi sấy là tốt nhất, nếu không sau thu hoạch
lượng lúa quá nhiều không phơi kịp thời, sẽ làm giảm chất lượng của hạt thóc khi gặp trời mưa bão kéo
dài. Trên đây là một số vấn đề chính mà người nông dân cần chú ý để thu hoạch bằng máy đạt hiệu quả
và giảm bớt đầu vào cho sản xuất.
BIỆN PHÁP KỸ THUẬT NÂNG CAO TỈ LỆ SỐNG
KHI NUÔI CÁ TRA
Th.s Phạm Thị Thu Hồng – CCTS
Cá tra là một trong những loài cá có giá trị kinh tế đã được phát triển nuôi với tốc độ nhanh tại các
tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), góp phần chuyển dịch cơ cấu trong nông nghiệp, nông thôn và
ngày càng trở thành đối tượng chủ lực cho xuất khẩu. Tiềm năng phát triển loài cá này ở khu vục còn rất
lớn, nhưng trong thời gian gần đây nghề nuôi đối tượng này đã bộc lộ nhiều yếu tố phát triển kém bền
vững. Hầu hết người dân nuôi cá tự phát, nuôi với mật độ quá cao trong khi chưa có hệ thống cơ sở hạ
tầng hỗ trợ (xử lý nước thải, chất thải,….) dẫn đến môi trường trong và ngoài ao nuôi rất dễ bị ô nhiễm,
dịch bệnh phát sinh, dẫn đến hiệu quả sản xuất ngày càng giảm. Nguy cơ rủi ro thua lỗ ngày càng cao đã
khiến cho nghề nuôi đang có dấu hiệu phát triển “chựng” lại sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả kinh tế- xã
hội mà đối tượng này đã từng mang lại trong nhiều năm qua.
Qua các đợt khảo sát trong vài năm gần đây về tình hình nuôi và dịch bệnh trên cá tra ở các tỉnh thuộc
khu vực ĐBSCL của Trung tâm Quan trắc Môi trường và phòng ngừa dịch bệnh thủy sản – Viện Nghiên cứu
NTTS II - cho thấy các bệnh thường xảy ra và gây thiệt hại cho nghề nuôi là bệnh gan, thận có mủ (đây là
một trong các tác nhân chủ yếu dẫn đến tỷ lệ hao hụt cao, đặc biệt giai đoạn cá giống và cá nuôi thương
6

phẩm dưới 3 tháng tuổi) với tần suất xuất hiện cao (52,8%), kế đến là bệnh xuất huyết (42,5%), phù đầu,
phù mắt (20,7%), vàng da và thân (21,6%). Riêng bệnh gan, thận có mủ (đốm trắng trên gan, thận) thì
An Giang chiếm tỉ lệ cao nhất đạt 66,7%, kế đến là Cần Thơ: 54,89%,Vĩnh Long 53,8%, Đồng Tháp 36%.
Bệnh thường xảy ra từ tháng 5 đến tháng 9 vào mùa nước xoay ở ĐBSCL, đỉnh điểm rơi vào tháng 9-10;
đặc biệt bệnh xuất hiện không phụ thuộc vào mùa vụ thả giống hay lứa tuổi cá.
Thực tế, qua theo dõi của cơ quan chuyên môn trong thời gian gần đây thì chất lượng con giống thả
nuôi không ổn định làm tỉ lệ hao hụt cao, mức độ xảy ra bệnh gia tăng dẫn đến năng suất nuôi thấp và làm
giảm hiệu quả nuôi nhiều hơn so với các năm trước đây, đã đẩy nguy cơ rủi ro thua lỗ lên cao, nhất là
trong thời điểm giá cá không ổn định như hiện nay. Một số biện pháp kỹ thuật cần được áp dụng sau đây
sẽ giúp người nuôi giảm chi phí sản xuất thông qua việc nâng cao tỉ lệ sống cá nuôi, hạn chế dịch bệnh
(giảm chi phí thuốc và hóa chất) và cải thiện chất lượng sản phẩm.
1. Chọn giống tốt: Chất lượng con giống nói chung và của cá tra nói riêng là một thành tố rất quan
trong, có ý nghĩa rất lớn quyết định đến hiệu quả của nghề nuôi. Những lúc nhu cầu cá giống tăng đột biến
như hiện nay làm cho giá con giống lên cao, đã khiến cho người sản xuất giống chạy theo lợi nhuận, cho
cá đẻ nhiều lần trong năm, sử dụng số lượng cá bố mẹ hạn chế, không bảo đảm yêu cầu chất luợng, thậm
chí cùng một lứa trong cùng một trại để sản xuất giống dẫn đến hiện tượng cận huyết, chất lượng giống
kém, sức đề kháng yếu. Hậu quả là tỉ lệ chết trong ương, nuôi khá cao so với trước đây: từ cá bột lên cá
hương, tỷ lệ hao hụt tới trên 80%, từ cá hương lên cá giống, tỷ lệ hao hụt tới 40-50%. Do đó, người nuôi
nên chọn nơi cung cấp giống có uy tín, yêu cầu lô giống xuất bán phải có chứng nhận chất lượng và kiểm
dịch của cơ quan chức năng.
2. Nuôi mật độ vừa phải: Đây là biện pháp kỹ thuật rất cơ bản có ý nghĩa quyết định rất lớn đến
hiệu quả nuôi nhưng không phải người nuôi nào cũng áp dụng. Trước nay người nuôi luôn cho rằng gia
tăng lợi nhuận bằng cách gia tăng sản lượng nuôi thông qua số lượng cá thả nên thường nuôi rất dày (50-
70con/m 2 ) mà chưa hiểu hết được cơ chế dẫn đến hao hụt nhiều khi áp dụng kỹ thuật này.
+ Trong không gian sống chật hẹp, cá nuôi luôn ở trong tình trạng stress liên tục mà đó là nhân tố tác
động đến sự bộc phát bệnh và gây chết cá.
+ Cạnh tranh không gian sống dẫn đến hiện tượng thiếu oxy làm cho cá phải trồi lên mặt nước đớp
khí liên tục để lấy oxy và sự vận động liên tục làm tiêu hao năng lượng, sức khỏe giảm sút, đây là cơ hội
thuận lợi cho ngoại ký sinh xâm nhập ở mang cá.
+ Mật độ cá trong ao dày sẽ làm tăng lượng mùn bã hữu cơ do thức ăn dư thừa và chất thải của cá từ
đó làm nước luôn trong tình trạng giàu dinh dưỡng. Khí NH3, tiêu hao oxy hóa học (COD), tiêu hao oxy sinh
học (BOD) cao và oxy luôn thấp nên người nuôi phải thay nước liên tục để loại bớt độc chất, tăng oxy và
qua đó góp phần đưa mầm bệnh và nguồn nước xấu từ ngoài vào ao nuôi. Trong khi đó, đa số cơ sở nuôi
hiện nay đều lấy nước trực tiếp ngoài sông không qua xử lý nên nguy cơ ô nhiễm môi trường nuôi và nguy
cơ lây lan dịch bệnh xảy ra rất cao là điều tất yếu! Lúc ấy hiệu quả điều trị bệnh cho cá trong ao nuôi mật
độ cao thường rất thấp và ảnh hưởng nhiều đến chất lượng sản phẩm (màu sắc thịt cá và tồn lưu dư lượng
hóa chất và kháng sinh) dẫn đến chi phí sản xuất cao mà giá bán lại thấp.
Do đó việc quyết định nuôi mật độ vừa phải ( 25 – 35 con/m 2 ) sẽ là lựa chọn hợp lý mang tính khoa
học nhằm giảm thiểu tối đa nguy cơ phát sinh dịch bệnh và ô nhiễm môi trường nuôi mà người nuôi nên
mạnh dạn áp dụng để nâng cao hiệu quả sản xuất.
3. Quản lý chất lượng nước môi trường nuôi tốt: Nguồn nước nuôi cá tra có dấu hiệu ô nhiễm
cao có thể là do nước thải các khu công nghiệp chưa qua xử lý (chứa nhiều hóa chất độc và kim loại nặng)
đã thải trực tiếp ra sông rạch; Dư lượng thuốc bảo vệ thực vật từ ruộng, vườn chảy ra sông rạch sau
những trận mưa; nước thải, bùn đáy ao thải trực tiếp từ các ao nuôi thủy sản và nước sinh hoạt từ các khu
dân cư không được xử lý ra môi trường chung cũng góp phần làm nước sông ô nhiễm hữu cơ tăng cao,
dẫn đến hàm lượng oxy trong nước giảm, các khí CO2, H2S… tăng lên. Mọi biến động các yếu tố thủy, lý
hóa đều có tác động trực tiếp đến quá trình sinh trưởng của cá, chất lượng nước môi trường nuôi ảnh
hưởng rất lớn đến sức khỏe và tốc độ tăng trưởng của vật nuôi nên việc tăng cường tạo môi trường phù
hợp với cá là hết sức cần thiết thông qua việc:
+ Duy trì các yếu tố nhiệt độ từ 26 – 30 0 C ; pH 7,0 – 8,0; Oxy hoà tan ≥ 3 mg/lít.Vào mùa mưa cần
rải vôi xung quanh bờ ao, đặc biệt là những vùng đất nhiều phèn để hạn chế sự biến động của pH. Trong
trường hợp các chỉ tiêu môi trường nước vượt quá giới hạn cho phép thì sử dụng các hoá chất, chế phẩm
sinh học phù hợp để điều chỉnh kịp thời các chỉ tiêu đó về ngưỡng phù hợp với cá
+ Thường xuyên vớt thức ăn dư thừa ra khỏi ao và xử lý phù hợp tránh ô nhiễm nước + Từ tháng thứ
3, hút bùn đáy định kỳ (1-2 tháng/lần). Kiểm soát mật độ tảo (thay nước, dùng hoá chất diệt bớt tảo, …);
dùng chế phẩm sinh học xử lý để ổn định chất lượng nước và ức chế tác nhân gây bệnh trong ao.
7

+ Kiểm soát nước thải, chất thải tốt sẽ hạn chế sự lây lan mầm bệnh và ô nhiễm môi trường (đất,
nước, không khí) xung quanh nên người nuôi nên giảm thiểu thay nước thông qua việc duy trì tốt chất
lượng nước nuôi (lắng, lọc và xử lý nước cấp; kiểm soát tảo; kiểm soát thức ăn dư; kiểm soát bùn đáy) và
hạn chế việc thải các chất thải và bùn thải ra nguồn nước chung thông qua việc tập hợp bùn thải từ ao
nuôi vào khu chứa (ao lắng, vườn cây, …) tập hợp chất thải sinh hoạt, chất thải của động vật gây hại để xử
lý theo quy định của luật môi trường. Các hộ nuôi nên có kế hoạch xây dựng ao lắng và ao xử lý nước
thải, từng bước áp dụng các quy trình kỹ thuật mới (SQF, GAP…).
Trong quá trình nuôi cá tra, ngoài việc giảm giá thành sản xuất thông qua việc quản lý thức ăn tốt thì
việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật lựa chọn con giống đảm bảo chất lượng, mật độ thả nuôi vừa phải và
quản lý môi trường nuôi tốt sẽ làm giảm chi phí hơn nữa thông qua việc tỉ lệ hao hụt cá nuôi được cải thiện
đồng thời mang lại hiệu quả sản xuất cao (gia tăng lợi nhuận) cho người nuôi sẽ là điều tất yếu./.
19 tháng năm, nhớ Bác Hồ
Mừng sinh nhật Bác nguyện thi đua
Gìn lòng yêu nước noi gương Bác
Giữ dạ thương dân vững cõi bờ.
Hổ báo sài lang, khôn bén mảng
Thực dân phong kiến, khó thời cơ.
Bang giao thế giới tình giao hảo
Bốn biển năm châu rạng sáng cờ!
119 NĂM NGÀY SINH BÁC HỒ
Vũ Hải Bằng
TRỒNG CÀ CHUA GHÉP KHÁNG BỆNH,
HƯỚNG PHÁT TRIỂN CHO NỀN NÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG
Ks. Nguyễn Hữu Dùng–
Trung tâm ứng dụng TBKH&CN Vĩ nh
Long
Cà chua Lycopesium Esculentum có nguồn gốc xuất xứ từ Nam Mỹ, là lọai rau ăn quả thuộc họ cà
Solanaceae, sinh trưởng hữu hạn và vô hạn, có khả năng tự thụ phấn, khi chín màu vàng hoặc đỏ, trái
nhiều dạng: tròn, dẹt, có cạnh, có múi … Cà chua thường dùng để ăn tươi hoặc chế biến, có giá trị dinh
dưỡng cao, chứa nhiều vitamin C.
Việc canh tác cà chua lâu nay của bà con nông dân gặp nhiều khó khăn bởi các dịch bệnh gây hại như:
Nấm, vi khuẩn, virus, tuyến trùng … Đặc biệt là bệnh héo rũ vi khuẩn Ralstonia solanacearum và bệnh
khãm do rầy phấn trắng Bemisia tabaci truyền virus gây ra, đây là hai bệnh hại nguy hiểm gây thiệt hại rất
lớn mà bà con trồng cà chua rất sợ.
Phương pháp ghép cây để có sức sinh trưởng mạnh, khả năng kháng bệnh cao trên rau màu đã được
ứng dụng ở một số nước tiên tiến trên thế giới như: Nhật bản, Đài Loan, Hàn Quốc … Tại Việt Nam cũng
đã ứng dụng kỹ thuật ghép để tăng khả năng kháng bệnh trên rau màu như: cà chua, dưa hấu, dưa leo ...
Đặc biệt là cà chua ghép kháng bệnh héo rũ, bệnh khãm rất thành công và hiệu quả cao tại một số nơi
như: Viện rau quả Hà Nội, Viện khoa học kỹ thuật nông nghiệp Miền Nam, Viện nghiên cứu cây ăn quả
Miền Nam và Trung tâm ứng dụng tiến bộ Khoa học và Công nghệ Vĩnh Long.
* Ưu điểm: cây cà chua ghép có nhiều lợi thế do gốc và ngọn ghép là những giống kháng được chọn
lọc, tiếp hợp tốt, khả năng sinh trưởng phát triển mạnh, cho năng suất cao hơn so với cây không ghép. Đặc
biệt là khả năng kháng bệnh héo rũ, bệnh khảm khá cao đây là ưu điểm quyết định cho năng suất và sự
tồn tại phát triển của cây cà chua ghép trong thời gian qua. Mặt khác, sử dụng cây cà chua ghép kháng
bệnh đã hạn chế lượng thuốc bảo vệ thực vật đáng kể đồng thời góp phần tích cực vào việc bảo vệ môi
trường và cũng là hướng phát triển cho một nền nông nghiệp bền vững.
8

* Một số lưu ý và kỹ thuật trồng: có thể trồng cà chua ghép trên nhiều lọai đất khác nhau như:
đất sét, đất thịt, đất cát pha … độ PH từ 6 - 6.5, đất không bị ngập nước thường xuyên đều có thể trồng
được.
Thời vụ: có thể trồng được quanh năm, thuận lợi nhất trong năm có 2 vụ chính: vụ đông xuân trồng
vào tháng 11-12; Vụ mùa mưa trồng tốt nhất là tháng 6-7 (vào đầu mùa mưa).
Giống: giống sử dụng làm gốc ghép (giống cà kháng Đài Loan) có sức sống mạnh, khả năng kháng
bệnh héo rũ vi khuẩn cao (>95%); Giống sử dụng làm ngọn ghép là giống lai F1 có khả năng kháng bệnh
khãm do virus gây ra khá tốt (80 - 90%), cho năng suất cao hơn so với cà chua không ghép.
Chuẩn bị đất: có điều kiện cấp, thoát nước tốt, chuẩn bị đất trước khi trồng từ 15-20 ngày, cuốc lên
liếp phơi khô cho đất tơi xốp thoáng khí. Mùa mưa trồng liếp đơn, mùa nắng trồng liếp đôi, có sử dụng
màng phủ nông nghiệp giúp giữ ẩm độ đất, phân bón, sạch cỏ dại và hạn chế côn trùng gây hại …
Mật độ và khoảng cách trồng: cây x cây: 45-50cm, hàng x hàng: 0,7-1,1m, mật độ cây từ 15.000 -
18.000cây/ha (1.500 - 1.800 cây/1.000m 2 ).
Sử dụng phân bón: (diện tích 1.000m 2 )
- Bón lót: phân chuồng (1.000-1.500kg), super lân 50kg, vôi bột 100kg, rãi Basudin hoặc Furadan 3-
5kg, bón lót và xử lý thuốc trước khi trồng 3-5 ngày.
- Bón thúc: chia theo 4 lần bón
Lần 1: sau khi trồng (SKT) 7-10ngày bón urê 4kg, Kcl 5kg, nitrat calcium 2kg, NPK (20.20.15) 15kg.
Lần 2: SKT 20-25 ngày bón urea 6kg, Kcl 5kg, nitrat calcium 4kg, NPK (20.20.15) 15kg. Lần 3: SKT 40
ngày bón urea 6kg, Kcl 5kg, nitrat calcium 4kg, NPK (20.20.15) 15kg. Lần 4: sau lần thu hoạch trái đầu tiên
(khoảng 60-65 NSKT) bón urea 4kg, Kcl 5kg, nitrat calcium 2kg, NPK (20.20.15) 15kg.
Chăm sóc cà chua ghép: tỉa bỏ các chồi dại, các chồi dưới bông đầu tiên, tỉa bớt trái chỉ để 4-5
trái/chùm. Đảm bảo ẩm độ trong đất và thoát nước tốt, tránh bị ngập kéo dài. Giai đoạn cây ra bông (3
tuần SKT) bắt đầu làm giàn, chiều cao 1,5-2m để cây phát triển và cho năng suất đạt tối đa.
Phòng trừ sâu bệnh: xử lý vệ sinh đất thật tốt trước khi trồng bằng cách phơi đất, xử lý thuốc diệt
các trứng, côn trùng gây hại và mầm bệnh trong đất.
Một số sâu hại thường gặp: sâu xanh, sâu khoang, sâu đục trái…phun thuốc phòng trị như: Centari,
Delfin, Vertimec, Sokubi … Nhóm chích hút có: bọ trĩ, nhện đỏ, rầy xanh, rầy phấn trắng … sử dụng thuốc
Admine, Trebon, Actara, Confidor, Regent …
Bệnh hại thường gặp như: chết cây con, mốc sương, thán thư, thối đít trái…phun xịt các loại thuốc
như: Validacin, Tilt, Folpan, Champion, Bavistin, Antracol, Scor, Topsin M ….
CÁCH CẢI THIỆN TẦNG ĐẾ CÀY
Thanh Hà
Trong canh tác nông nghiệp, đất bị nén dẽ thành một lớp được dân gian gọi là tầng đế cày. Đây là hiện
tượng suy thoái chất lượng môi trường, làm cho đất bị chai cứng, thể tích và chiều dày tầng đất canh tác
(tầng đất mặt) bị giảm.
Hiện tượng này xuất hiện trên vùng đất phù sa mới (ở khu vực ven sông và trong nội đồng) ở đồng
bằng sông Cửu Long với độ sâu khác nhau ở mỗi nơi. Tầng đất này chứa nhiều sét, nén dẽ chặt hơn tầng
canh tác và tầng đất dưới nó, đất có màu xám sáng đến xám nâu, thường xuất hiện ở những ruộng canh
tác liên tục 3 vụ lúa với chế độ chỉ bón phân hóa học, cày xới cạn. Ảnh hưởng dễ thấy nhất ở vùng đất có
xuất hiện tầng đế cày là đất thường được bón phân nhiều hơn nhưng năng suất thấp hơn vùng không có
tầng này. Điều này do tính chất chứa nhiều sét của tầng đế cày, nôm na là do sét dễ “giữ” và khó “nhả”
các dưỡng chất cho cây trồng.
Theo Sở Tài nguyên &Môi trường, hiện trên địa bàn tỉnh có trên 22.000 ha đất canh tác có xuất hiện
tầng đế cày (chiếm khoảng 19% diện tích đất nông nghiệp), phân bố ở vùng đất có địa hình cao ven sông
Hậu thuộc địa phân huyện Tam Bình, Bình Minh và Trà Ôn và vùng phụ cận ven đất giồng cát của huyện
Vũng Liêm. Độ sâu xuất hiện tầng đế cày từ 40-55cm, chiều dày từ 15-40cm.
Biện pháp để hạn chế xuất hiện tầng đế cày giúp cải thiện điều kiện dưỡng chất của đất canh tác được
khuyến cáo là kết hợp tổng hợp các biện pháp canh tác. Tức là, khi làm đất phải cày sâu, xới khô, xới xáo
kỷ đến tầng đế cày để hạn chế tầng đất này phát triển (biện pháp này dễ thực hiện trong khâu chuẩn bị
đất cho vụ lúa Hè Thu vì khi đó đồng ruộng khô ráo), bón lót phân hữu cơ, bón phân hóa học cân đối và
thực hiện luân canh lúa màu để cải thiện điều kiện canh tác của đất, không đốt đồng sạ chay, không để lúa
chét. Ngoài ra, trong mùa lũ, sau khi thu hoạch xong vụ lúa Thu Đông cần xả lũ lấy phù sa, ngâm đồng để
bồi bổ cho đất ở vụ sau.
9

Thư giản
*Bí quyết
Trận đấu sắp bắt đầu, một trọng tài hốt hoảng nói với đồng nghiệp:
- Trời ơi, tôi để quên tất cả thẻ ở nhà rồi.
- Không sao, khi cần giơ thẻ vàng ra, cậu chỉ việc nhe răng ra, còn khi cần thẻ đỏ, thè lưỡi ra là xong.
*Thói quen nghề nghiệp
Bác sĩ A vừa chuyển công tác đến bệnh viện mới. Chỉ một thời gian sau, bệnh nhân đã xôn xao về phương
pháp chữa bệnh của bác sĩ mới. Ông không bao giờ hỏi han bệnh nhân về triệu chứng, tiền sử bệnh án mà
bắt tay vào chữa trị ngay. Một đồng nghiệp thắc mắc với vợ bác sĩ A:
- Chồng chị có phong cách chữa bệnh tự tin hiếm thấy!
- Ồ! Phong cách này hình thành từ mấy chục năm ông ấy làm bác sĩ thú y đấy!
Từ
Huy (st)
KỸ THUẬT TRỒNG CHUỐI GIÀ ĐÀI LOAN CẤY MÔ
Trương Th ị Thu Hương. TTGNN
Theo tổng kết của các nhà khoa học và thực tế sản xuất ở một số địa phương có diện tích trồng chuối
tập trung lớn như Đồng Nai, Lâm Đồng và thành phố Hồ Chí Minh thì trồng chuối nuôi cấy mô sạch bệnh có
khả năng làm tăng năng suất từ 15% - 20%. Ưu thế lớn nhất mang giá trị kinh tế cao là chuối ra hoa đồng
nhất, buồng chuối đồng đều, chất lượng đồng hạng, thu hoạch đồng loạt, năng suất rất cao (khoảng 40
tấn/ha). Chi phí cho 01ha chuối trồng bằng chồi tương đương với chi phí trồng bằng cây giống cấy mô
(khoảng 32 triệu đồng/ha) nhưng lãi thu được thấp hơn rất nhiều (khoảng 18 triệu đồng/ha) so với trồng
bằng cây giống cấy mô (khoảng 28 triệu đồng/ha) và cây giống ít bị chết.
I. Chuẩn bị đất:
- Đất trồng được lên liếp có độ dày tầng canh tác từ 50cm trở lên, thoát nước tốt, không quá chua hoặc mặn,
dọn sạch cỏ, cày xới tạo cho đất tơi xốp.
- Đào hố: hố có kích thước 40 x 40 x 40cm, được bón lót với hỗn hợp: 2kg tro trấu + 1kg phân hữu cơ
vi sinh Tiền Giang 3-2-1 + 0,5 kg phân lân Ninh Bình + 10g Vifuran 3G trước khi trồng 7 – 10 ngày.
2. Khoảng cách và mật độ trồng: khoảng cách trồng 3m x 2m. Mật độ 1700 cây/ha.
3. Cách trồng:
- Cây chuối già Đài Loan cấy mô được ươm trong bầu PE, có chiều cao 30 – 40cm, đường kính thân
2cm đạt từ 6 -8 lá. Khi đem trồng chọn lúc sáng sớm hoặc chiều mát, tránh trồng lúc trời nắng gắt.
- Khi đặt cây con xuống hố trồng thao tác phải nhẹ nhàng tránh làm ảnh hưởng đến bộ rễ của cây,
mặt bầu được đặt thấp hơn mặt đất 5 – 10cm và đắp mô hơi cao lên để tránh hiện tượng trồi gốc sau nầy.
Cây mới đặt xuống phải có cọc cố định để không bị ảnh hưởng bởi gió.
4. Chăm sóc:
4. 1. Tưới nước: 3 tháng đầu khi cây còn nhỏ tưới 1lần/ngày, thời gian về sau thì tưới 2 lần/ 1 tuần.
Nếu trồng vào mùa mưa ít tốn công tưới nhưng phải đậy gốc bằng rơm hay cỏ khô. Khi bón phân cần tưới
nước để phân dễ tan.
4. 2. Quản lý cỏ dại: khoảng 1 – 1,5 tháng/lần, làm sạch bằng tay xung quanh gốc bán kính từ 0,5 -
1m, làm cỏ trước khi bón phân, phần cỏ ngoài mặt liếp có thể dùng máy cắt sát 2 tuần 1 lần, không sử
dụng thuốc hoá học để diệt cỏ.
4. 3. Bón phân: công thức bón phân vô cơ 140g N + 80 g P2O5 + 175g K2O/cây/vụ (305g Urea +
500g lân + 292g KCL).
4. 3.1. Bón lót: bón toàn bộ lân và 50% phân hữu cơ trước khi trồng.
4. 3.2. Bón thúc: chia làm 5 lần bón.
- Lần 1: 1 tháng sau khi trồng bón 10%N + 10%K20.
- Lần 2: 2 tháng sau khi trồng bón 15%N + 15%K20.
- Lần 3: 3 tháng sau khi trồng bón 20%N + 20%K20 + 25% phân hữu cơ.
- Lần 4: 4,5 tháng sau khi trồng bón 25%N + 25%K20.
- Lần 5: 6 tháng sau khi trồng bón 30%N + 30%K20 + 25% phân hữu cơ.
4.3.3 Cách bón: Ở giai đoạn cây còn nhỏ (lần 1 và 2) có thể hoà tan phân vào nước tưới vào gốc cây. Các
lần bón sau, phân hữu cơ (nếu có) và phân vô cơ trộn chung rồi bón theo rãnh xung quanh tán cây và lấp đất
lại.
5. Tỉa và để chồi con:
10

Định kỳ 01 tháng tỉa chồi 01 lần lúc nắng ráo, chỉ chừa 01 chồi lúc 6 tháng sau khi trồng. Chọn chồi
mọc khoẻ, cách gốc 10 – 20cm, không trồi gốc. Sáu tháng sau để thêm 01 chồi nữa, nên chọn chồi xa gốc
cây mẹ và tránh vị trí dưới buồng chuối, trên mỗi cây mẹ chỉ nên để 2 – 3 chồi con.
6. Chăm sóc buồng khi trổ:
Sau khi trồng 5,5 tháng chuối bắt đầu trổ buồng, sau khi trổ xong hàng hoa cái thì tiến hành cắt bỏ
bắp chỉ chừa 8 – 10 nải tuỳ theo sinh trưởng của cây, nên tiến hành cắt bắp vào buổi trưa để hạn chế sự
mất nhựa, sau đó phun thuốc trừ bọ trĩ và bệnh thối trái, tiến hành bao quày bằng túi PE màu xanh hoặc
dùng bao giấy xi măng nhằm tăng màu sắc vỏ trái và hạn chế nám trái và côn trùng phá hại, 01 tháng sau
khi cắt bắp tiến hành chống quày để tránh đổ ngã.
KHÁI NIỆM VỀ THỊT SẠCH VÀ MỐI QUAN TÂM CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG VỀ AN TOÀN VỆ SINH
THỰC PHẨM
Nguyễn Thị Hồng Gấm - TTGNN
Số vụ ngộ độc thực phẩm và số người bị ngộ độc thực phẩm ở nước có xu hướng gia tăng. Quan tâm
và giữ gìn vệ sinh, an toàn thực phẩm là trách nhiệm của toàn xã hội và toàn dân, từ người sản xuất đến
người tiêu dùng. Một trong những loại thực phẩm dễ làm cho người tiêu dùng bị ngộ độc là các loại thịt gia
súc gia cầm. Bạn là người quan tâm đến vấn đề này, thì bạn cần biết miếng thịt thế nào là sạch và làm thế
nào để có thịt sạch.
Khái niệm về thịt sạch: Thịt sạch là thịt phải đảm bảo được ba tiêu chuẩn là sạch về mặt lý học,
hoá học và sinh học.
1.Về mặt lý học , trong thịt không được có lẫn những vật nào ngoài thành phần của thịt, ví dụ như có
thể là mẩu kim gãy còn giắt vào trong thịt do con vật bị tiêm chích khi còn sống.
2. Về mặt hoá học, thịt không được có các chất tồn dư của thuốc, hoặc những hoá chất mà con vật ăn
vào.
+ Chất tồn dư của thuốc phổ biến ở trong thịt là kháng sinh. Tác hại của tồn dư kháng sinh là tạo ra
những vi khuẩn kháng kháng sinh, làm mất hiệu lực điều trị của kháng sinh, Kháng sinh tồn dư còn gây
độc, ví dụ tetracyclin gây bệnh về xương và răng ở thai và trẻ nhỏ. Kháng sinh tồn dư trong thịt gia súc
hiện nay hầu như phổ biến bởi do sử dụng thức ăn bổ sung chứa kháng sinh không được kiểm soát. Và
thời gian ngưng dùng kháng sinh để giết mỗ không được đảm bảo an toàn. Nhiều tồn dư kháng sinh như
ampicilin…cao hơn tiêu chuẩn cho phép của châu Âu hàng nghìn lần, hoặc có loại kháng sinh như
chloramphenicol nhiều nước đã cấm dùng nhưng vẫn có trong nhiều mẫu thịt.
+ Các loại hoá chất tồn dư khác có thể là các kim loại nặng như chì, asen, thuỷ ngân, cadimi... do
nguồn nước uống bị ô nhiễm... Ví dụ, nước ô nhiễm thuỷ ngân do nước thải từ các ngành công nghiệp sản
xuất Clo và sút bằng điện phân, do sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt nấm mốc rong rêu, do các chất phế
thải từ bóng đèn huỳnh quang, bình điện; ô nhiễm chì do ô nhiễm khí thải của xe ôtô, xe máy...Hoặc có
thể là do sử dụng các premix khoáng trong thức ăn bổ sung mà các kim loại có mặt vượt quá mức cho
phép (như đồng, selen...);
3. Về mặt sinh học, thịt sạch là thịt không có ký sinh trùng và vi trùn: hai loại ký sinh trùng nguy hiểm
thường có trong thịt động vật là giun bao (Trichinella) và sán dây (Taenia solium). Nếu chúng ta ăn thịt bị
nhiễm giun bao do không nấu kỹ, trứng giun bao không chết vào ruột nở thành giun rồi qua vách ruột
theo máu đi đến cơ, nằm lại ở cơ gây đau nhức cơ, có thể dẩn đến chết. Trứng sán dây cũng nằm trong cơ
thịt động vật (thịt gạo), khi chúng ta ăn phải thịt này, trứng vào ruột sẽ nở thành sán trưởng thành bám
chắc vào thành ruột, tranh giành các chất dinh dưỡng và làm cho chúng ta gầy yếu, bệnh hoạn. Các loại vi
khuẩn nguy hiểm có trong thịt thường là: Salmonella, Campylobacter, E.coli, Staphylococcus aureus,
Listeria monocytogenes, Clostridiuum spp., virus đường ruột... .Chúng có khả năng gây ngộ độc cho con
người.
Với Salmonella : người ăn phải thịt nhiễm Salmonella sau 6-72 giờ có thể bị nhiễm bệnh với các biểu
hiện như nôn, đau bụng, sốt, ỉa chảy và đau đầu. Có tới gần 70% các vụ ngộ độc thực phẩm là do nhiễm
salmonella. Với Staphylococcus aureus: thấy có trong thịt, trứng, sữa, gây nôn và có thể gây ỉa chảy,
đau bụng; Riêng với E.coli gây viêm dạ dày-ruột, nặng có thể gây tử vong, nhất là đối với trẻ em và người
già.
Vậy để đảm bảo được cả ba tiêu chuẩn trên cho thịt sạch ta phải quan tâm từ con giống, chuồng nuôi
đến nhà bếp, trong đó có các khâu:
Con giống, thức ăn: phải có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo sạch và an toàn.
11

Thuốc thú y và các hoá chất sử dụng trong quá trình nuôi: phải được kiểm soát để chắc rằng
việc sử dụng đúng qui định. (không được sử dụng những kháng sinh, hoá chất cấm; không được dùng quá
liều…, phải có thời gian ngưng sử dụng trước khi giết mỗ như khuyến cáo…)
Quá trình giết mỗ: phải có sự kiểm tra của cơ quan thú y để kiểm soát và loại trừ ngay những quày
thịt mang mầm bệnh (gia súc bị bệnh), và kiểm tra vệ sinh để loại trừ mầm bệnh có trên sàn mỗ.
Quá trình vận chuyển, bày bán: phải được kiểm tra vệ sinh từ những cơ quan chức năng: bởi trong
vận chuyển cũng vẫn có nguy cơ lây nhiễm nguồn vi sinh vật từ sàn xe, sạp bày bán; trong quá trình bày
bán có thể sử dụng những hoá chất bảo quản để cho thịt tươi về mặt cảm quan, đánh lừa người tiêu dùng.
Các loại hoá chất thường sử dụng: Hàn the (borax), ure..Đây là những hoá chất có hại cho sức khoẻ nếu
sử dụng quá liều lượng.
Trong nhà bếp: khi chế biến, tay chân, dụng cụ nhà bếp bẩn làm thịt dể bị nhiễm vi sinh vật (như đã
kể trên). Chúng sản sinh độc tố, độc tố này rất khó bị phân hủy khi nấu chín (đun sôi 30 phút không phân
hủy được độc tố). Như vậy người làm bếp phải sạch sẽ, đeo khẩu trang, tay chân không có vết thương
hoặc vết thương phải được băng bó cẩn thận.
Như vậy, để đảm bảo thịt sạch, ngoài những quy định có tính pháp luật thì hiểu biết của mọi người
trong tất cả các khâu sản xuất, chế biến đều phải được nâng cao. Riêng chúng ta muốn sử dụng được
nguồn thịt sạch, an toàn thì hãy là một người tiêu dùng thông thái.
KINH NGHIỆM NUÔI ẾCH CỦA ANH SAO
Anh Lê Văn Sao, ở tổ 6, khu phố 7, thị trấn Củ Chi, TPHCM, đã lai tạo thành công giống ếch
mới khoẻ mạnh, mau lớn, thịt ngon không kém ếch đồng.
Anh cho biết: vào khoảng năm 2005 – thời hoàng kim của nghề nuôi ếch Thái, thấy người dân đổ xô rủ
nhau đi mua con giống khiến anh cũng thấy ham liền vay mượn mua 200 con, tận dụng diện tích đất bỏ
không dưới vườn bưởi da xanh gần 2.000 m 2 để nuôi. Lúc đầu do thiếu kinh nghiệm, chưa có kỹ thuật, ếch
chết gần hết, chỉ còn 30 con. Anh chưa biết làm gì, thì Hội Nông dân huyện động viên, cử đi tập huấn kỹ
thuật chăn nuôi ếch thương phẩm.
Vậy là anh quyết tâm khôi phục đàn ếch của mình. Kiểm tra mới biết đàn ếch của nhà toàn con cái,
anh lặn lội đi tìm các cơ sở bán giống thì họ bắt mua cả cặp bố mẹ, không bán lẻ, giá cả lại rất cao. Anh
quyết định tự đi tìm những chú ếch từ thiên nhiên về cho cặp với các con ếch cái có sẳn ở nhà. Cùng lúc
đó mùa mưa, nên anh ra đồng soi đèn bắt được rất nhiều ếch mang về rồi chọn một số con đực khoẻ
mạnh, theo tỷ lệ 12 con đực, 10 con cái cho giao phối. Kết quả thật bất ngờ, một thời gian sau bể nào bể
nấy đầy trứng. Khi ếch đẻ xong, anh bắt ếch bố mẹ ra và tiếp tục ương trứng. Năm 2007 lứa ếch lai đầu
tiên được xuất xưởng.
Cái hay của anh Sao là đã biết tận dụng diện tích đất trống dưới vườn bưởi để nhân giống ếch, tăng
thêm thu nhập cho gia đình. Phía trên là vườn bưởi bưởi da xanh xum xuê trái, bên dưới vô vàn những
chú ếch to bè, vàng rộm. Anh Sao cho biết: do đất có hạn nên vừa trồng bưởi vừa nuôi ếch, vừa tạo bóng
mát vừa tăng thu nhập, tự mày mò nghiên cứu tìm ra cách làm chuồng hoàn toàn khác so với mẫu chuồng
được tập huấn. Đặc biệt, cách làm của anh đã giảm thiểu chi phí, không cần làm bè bằng gỗ hay tre, ếch
tự leo xung quanh bờ để sinh sống, tiện lợi hơn rất nhiều. Anh Sao chia sẻ một số kinh nghiệm:
Cách xây chuồng: chọn thế đất cao, dễ thoát nước, làm hồ nổi trên mặt đất. Chiều rộng 2m, chiều
dài tuỳ theo khổ đất. Nền đất làm trũng ở giữa (lòng chảo) để tiện cho việc tháo nước, hai bên cao dần
lên. Xung quanh xây hai hàng gạch, bốn góc chôn 4 cọc, căng dây thép, sau đó thả bạt vào, giàn đều 4
góc, quây cao 80 – 90cm. Đặt ống nước xả đáy, xả tràn.
Kỹ thuật đặt ống xả: dùng ống nhựa Bình Minh cỡ 27m, dài khoảng 20cm nối với 1 cái cút (chữ L),
đầu kia nối một đoạn dài 20cm (các đầu nối không dùng keo). Đặt một đầu cố định nằm sát nền trũng,
đầu kia quay lên trên mặt nước, có thể chỉnh độ cao thấp. Khi nào mưa to nước tràn qua miệng ống chảy
ra ngoài. Còn khi nào muốn xả hết thì rút ống đứng ra, nước sẽ chảy hết.
Chuẩn bị hồ cho ếch đẻ: sau khi căng bạt xong, bơm nước vào ngâm 2-3 giờ, cho vào ít muối hạt rồi
tháo hết ra. Bơm nước sạch vào ngâm 3 giờ nữa, lại tháo ra. Lần thứ ba bắt đầu thả con giống.
Thả giống bố mẹ: chọn ếch giống to khoẻ, đồng đều, không bị bệnh tật, tỷ lệ 12 con đực cho 10 con
cái, mực nước trong hồ thường từ 10 – 15cm. Sau đó dùng vòi phun nước làm giả mưa, thời gian khoảng
30 phút. Khoảng 3-4 giờ sáng ếch cái đẻ trứng, ếch đực đi theo phóng tinh trùng vào để thụ tinh cho
trứng. Khi ếch đẻ xong ta bắt ếch bố mẹ cho vào hồ khác, 1 ngày sau trứng nở ra nòng nọc. Tiếp tục
ương.
12

Thức ăn: sau khi ếch con nở ta cho thức ăn chủ yếu là con bo bo, lăng quăng. 10 ngày sau cho ăn
cám (thức ăn cho cá), thức ăn không đáng kể. Lớn lên cho ăn thức ăn như ếch thịt. Cần cân đối hợp lý
thức ăn không thừa không thiếu, tránh gây ô nhiễm nguồn nước.
Phòng trị bệnh: ếch lai rất khoẻ, ít bệnh tuy nhiên cần vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, nếu thấy ếch bỏ
ăn cần bắt ếch sang hồ khác, tháo cạn hồ, dùng vòi nước phun sạch rồi cho ếch trở về.
Thu hoạch: ếch từ khi nở tới lúc trưởng thành khoảng 6 tháng, nếu tiếp tục nhân giống chọn giống bố
mẹ để nuôi riêng. Nếu không thì chuyển qua ếch thịt. Ếch cho ăn tốt trọng lượng đạt từ 350 - 400g/con.
Giá bán ếch thịt thời điểm này khoảng 35.000đ/kg, giá ếch giống 1.000đ/con.
(Nguồn:
QUY ĐỊNH MỚI VỀ XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH
TRONG LĨNH VỰC THÚ Y
Kể từ ngày 15/6/2009, Chính phủ sẽ áp dụng quy định mới xử phạt hành vi vi phạm hành chính trong
lĩnh vực thú y theo hướng tăng hình thức và mức xử phạt, đồng thời yêu cầu áp dụng các biện pháp khắc
phục hậu quả. Các hành vi bị xử phạt bao gồm: vi phạm quy định về phòng bệnh, chữa bệnh, chống dịch
bệnh cho động vật. Vi phạm quy định kiểm dịch động vật; vệ sinh thú y; vi phạm quy định quản lý thuốc
thú y và hành nghề thú y.
Theo đó, vi phạm quy định về phòng bệnh, chữa bệnh cho động vật trên cạn sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc
phạt tiền tối thiểu 100.000 đồng đối với việc không thực hiện việc tiêm phòng vacine và không chấp nhận
lấy mẫu bệnh phẩm để kiểm tra và cao nhất 8 triệu đồng đối với hành vi vứt động vật bị mắc bệnh, bị chết
vì bệnh truyền nhiễm nguy hiểm được xác định qua chẩn đoán lâm sàng ra môi trường. Nếu là hành vi của
cá nhân, tổ chức chăn nuôi động vật tập trung thì các mức phạt này có thể được tăng lên gấp 2 lần.
Nếu vi phạm quy định về chống dịch bệnh cho động vật trên cạn, như giết mổ, lưu thông, mua bán
động vật, sản phẩm động vật dễ nhiễm bệnh dịch đã công bố trong vùng có dịch không theo hướng dẫn
của cơ quan thú y có thẩm quyền sẽ bị phạt tiền tối đa 4 triệu đồng. Mức phạt tăng lên tối đa 8 triệu đồng
nếu như lưu thông động vật, sản phẩm của động vật bị nhiễm bệnh dịch trong vùng bị dịch uy hiếp, vùng
đệm.
Đối với những vi phạm về kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật, kiểm soát giết mổ và kiểm tra vệ
sinh thú y có mức phạt tối thiểu 500.000 đồng và cao nhất là 40 triệu đồng (áp dụng cho hành vi kinh
doanh động vật trên cạn bị mắc bệnh, chết vì bệnh hoặc sản phẩm của động vật đó khi chưa được cơ quan
thú y có thẩm quyền kiểm tra và xác nhận được phép tiêu thụ).
Nghị định cũng quy định rõ thời hiệu XPVPHC trong lĩnh vực thú y là 1 năm, kể từ ngày vi phạm hành
chính được thực hiện. Cá nhân, tổ chức bị XPVPHC sau 1 năm mà không tái phạm thì coi như chưa bị
XPVPHC trong lĩnh vực thú y.
http://vinanet.com.vn/
THỦ TƯỚNG BAN HÀNH
"BỘ TIÊU CHÍ VỀ NÔNG THÔN" MỚI
(Agroviet-20/4/2009): Thủ tướng Chính phủ vừa ký Quyết định số 491/QĐ-TTg, ban hành "Bộ tiêu chí
quốc gia về nông thôn" mới bao gồm 19 tiêu chí và được chia thành 5 nhóm cụ thể: nhóm tiêu chí về quy
hoạch, về hạ tầng kinh tế - xã hội, về kinh tế và tổ chức sản xuất, về văn hóa - xã hội - môi trường và về
hệ thống chính trị.
Theo đó, Bộ tiêu chí đưa ra chỉ tiêu chung cả nước và các chỉ tiêu cụ thể theo từng vùng: Trung du
miền núi phía Bắc, Đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung Bộ, Duyên hải Nam Trung Bộ, Tây Nguyên, Đông
Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long phù hợp với đặc điểm, điều kiện kinh tế - xã hội cụ thể của mỗi
vùng.
19 tiêu chí để xây dựng mô hình nông thôn mới bao gồm: quy hoạch và thực hiện quy hoạch, giao
thông, thủy lợi, điện, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, chợ nông thôn, bưu điện, nhà ở dân cư, thu nhập
bình quân đầu người/năm, tỷ lệ hộ nghèo, cơ cấu lao động, hình thức tổ chức sản xuất, giáo dục, y tế, văn
hóa, môi trường, hệ thống tổ chức chính trị xã hội vững mạnh và an ninh, trật tự xã hội.
Mỗi tiêu chí đều được quy định mức chỉ tiêu cụ thể đối với từng xã để được công nhận đạt xã nông
thôn mới. Cụ thể, về tiêu chí giao thông, 1 xã thuộc Đồng bằng sông Hồng và Đông Nam Bộ phải đạt
100% đường trục thôn, xóm được cứng hóa đạt chuẩn theo cấp kỹ thuật của Bộ Giao thông vận tải.
Tiêu chí này đối với xã vùng Bắc Trung Bộ, Duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên là 70% còn đối
với xã vùng Trung du miền núi phía Bắc và Đồng bằng sông Cửu Long chỉ là 50%.
Về hộ nghèo, xã vùng Đồng bằng sông Hồng và Đông Nam Bộ phải đạt tiêu chuẩn tỷ lệ hộ nghèo

Bộ tiêu chí cũng quy định, tất cả các xã nông thôn mới đều phải có hệ thống thủy lợi cơ bản đáp ứng
yêu cầu sản xuất và dân sinh; có nhà văn hóa và khu thể thao xã đạt chuẩn của Bộ Văn hoá - Thể thao và
Du lịch; có điểm phục vụ bưu chính viễn thông, có Internet đến thôn; có tổ hợp tác hoặc hợp tác xã hoạt
động có hiệu quả và không có nhà tạm, dột nát...
Để được công nhận là huyện nông thôn mới, phải có 75% số xã trong huyện đạt nông thôn mới. Nếu
tỉnh có 80% số huyện nông thôn mới thì sẽ đạt tỉnh nông thôn mới./.
HỖ TRỢ LÃI SUẤT 3 NHÓM HÀNG CHO NÔNG THÔN
Bộ Công Thương vừa ban hành danh mục chi tiết 3 nhóm hàng với gần 20 sản phẩm phục vụ thị trường
nông nghiệp và nông thôn được hưởng hỗ trợ lãi suất vốn vay
3 nhóm hàng này là: máy móc, thiết bị cơ khí phục vụ sản xuất, chế biến nông nghiệp; vật tư nông
nghiệp và một số loại vật liệu xây dựng cơ bản làm nhà ở nông thôn. Yêu cầu để được vào danh mục là
hàng hóa phải được sản xuất tại Việt Nam, tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật theo quy định của pháp luật
Việt Nam và được phép lưu thông và sử dụng trong nước.
Đây là bước triển khai cụ thể của Quyết định số 497/QĐ-TTg ngày 17/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ
về việc hỗ trợ lãi suất vốn vay mua máy móc, thiết bị, vật tư phục vụ sản xuất, chế biến nông nghiệp và
vật liệu xây dựng nhà ở của khu vực nông thôn.Theo chương trình này, các khoản vay được hỗ trợ lãi suất
4% với mức vay tối đa 100% giá trị hàng hóa không vượt quá 7 triệu đồng/ha và không quá 50 triệu đồng
đối với vật liệu làm nhà ở nông thôn.
Nhóm máy móc, thiết bị cơ khí, phương tiện phục vụ sản xuất và chế biến công nghiệp được vay 100%
giá trị hàng hóa. Riêng máy vi tính (giá trị không quá 5 triệu đồng/chiếc) sẽ được hỗ trợ 100% lãi suất vay.
vietnamnet.vn
CHÍNH SÁCH CHO VAY ƯU ĐÃI LÃI SUẤT
THEO CHƯƠNG TRÌNH HỖ TRỢ CÁC HUYỆN NGHÈO
Cập nhật : 14/04/2009
Thông tư số 06/2009/TT-NHNN ngày 09/04/2009 của Ngân hàng Nhà nước quy định chi tiết về chính
sách cho vay ưu đãi lãi suất theo Chương trình hỗ trợ các huyện nghèo tại Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP
ngày 27/12/2008 của Chính phủ.
Theo Thông tư này, các hộ nghèo; các hộ sản xuất kinh doanh; các doanh nghiệp, hợp tác xã, các chủ
trang trại đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh tại 61 huyện nghèo trên cả nước sẽ được Nhà nước hỗ trợ
50% lãi suất tiền vay (của các ngân hàng thương mại nhà nước) để trồng rừng sản xuất, phát triển sản
xuất nông nghiệp, chế biến nông - lâm - thủy sản tại địa bàn.
Chính sách cho vay ưu đãi ở các Ngân hàng Chính sách xã hội được thực hiện như sau: Vay ưu đãi một
lần, tối đa 5 triệu đồng/hộ, lãi suất 0%, trong thời gian 2 năm để mua giống gia súc, gia cầm chăn nuôi tập
trung hoặc giống thủy sản. Các hộ nghèo không có điều kiện chăn nuôi mà có nhu cầu phát triển ngành
nghề tiểu thủ công nghiệp tạo thu nhập cũng được hỗ trợ tương tự.
Điều kiện được áp dụng chính sách hỗ trợ gồm: Hộ gia đình đang sinh sống và có hộ khẩu thường trú
tại địa bàn các xã, thị trấn thuộc 61 huyện nghèo và có trong danh sách hộ nghèo được Chủ tịch UBND cấp
xã quyết định; được tổ tiết kiệm và vay vốn bình xét, chấp thuận phương án sử dụng vốn; Hộ sản xuất,
kinh doanh; doanh nghiệp; hợp tác xã; chủ trang trại đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh trên địa bàn
61 huyện nghèo và đáp ứng đủ điều kiện vay vốn theo quy định của ngành ngân hàng.
Thông tư cũng quy định các ngân hàng cho vay hỗ trợ có trách nhiệm kiểm tra việc sử dụng vốn vay,
việc thực hiện các quy định về quy trình, thủ tục và định kỳ báo cáo việc thực hiện cho vay hỗ trợ với
NHNN. Đặc biệt, các ngân hàng không được từ chối áp dụng chính sách hỗ trợ đối với hộ nghèo, khách
hàng đủ điều kiện hỗ trợ lãi suất theo quy định của Thông tư này.
Thông tư có hiệu lực kể từ ngày ký.
CÂY DƯA GANG TRÊN ĐẤT RUỘNG Ở THANH ĐỨC
Bài, ảnh : Thanh Hà
Ngoài đậu nành, rau cải các loại, dưa gang là cây màu được trồng nhiều trên đất ruộng ở xã Thanh
Đức (huyện Long Hồ) trong những năm gần đây. Năm nay là năm thứ bảy, loại cây này “bén rể” ở đây.
14

+ Ổn định vùng sản xuất: vào cuối 4/2009, những ruộng dưa gang xanh rờn dọc hai bờ rạch ngọn
Cái Sơn Lớn và rạch Bùng Binh đã được trên 2 tháng tuổi. Anh Phạm Văn Thuận ở ấp Thanh Hưng cho
biết: “Năm nay là năm thứ 7 anh trồng 5 công dưa gang trên đất ruộng vụ Xuân Hè thay cho vụ lúa Hè
Thu. Đây là loại dưa dùng làm dưa mắm chớ không để trái to, chín dùng ăn trái chín như dưa gang ở miệt
Trà Vinh. Người đầu tiên chỉ cho anh trồng cây này là ông Hai Thu ở ấp Long Hưng (xã Thanh Đức) gần ấp
của anh, rồi năm sau anh chỉ lại cho hai hộ kế bên trồng thêm 8 công nữa. Từ năm 2004, ở ấp Thanh
Hưng có tổng cộng 10 hộ trồng khoảng 40 công dưa và ổn định luôn đến năm nay. Các ấp Long Hưng,
Thanh Sơn và Cái Sơn Lớn cũng trồng nhiều dưa gang, khoảng 50 công. Dưa gang ở đây mỗi năm chỉ
trồng một vụ, mỗi vụ cho năng suất từ 3-4,5 tấn/công, giá bán từ 900-950 đ/kg, đem lại cho người trồng
từ 3-4 triệu đồng/công, trừ chi phí còn lợi nhuận từ 1,5-2 triệu đồng/công”.
+ Dưa gang dễ trồng: Anh Thuận còn cho biết, Dưa gang dễ trồng, cách trồng, chăm sóc giống như
dưa leo, ít bị sâu bệnh gây hại, lúc cây nhỏ thường bị dế ăn cây non, khi cây lớn thường bị sâu ăn lá, dùng
thuốc hóa học thông thường có thể trị được. Dưa chịu phân chứa nhiều đạm, lân hơn là phân Kali. Ngược
lại, dưa không chịu úng, líp dưa phải thoát nước tốt. Vụ dưa trúng thất phụ thuộc nhiều vào thời tiết. Năm
nào có mưa trái mùa nhiều thì coi như thất (năng suất cao lắm chỉ đạt 3 tấn/công). Nông dân thường chọn
trái dưa giống ở vụ trước để làm giống. Sau khi cắt lúa Đông Xuân, nông dân xới đất (hoặc trồng chay
không xới), phơi khô phủ rơm, 2 ngày sau khoét lỗ vô hạt giống lấp tro trấu lên mặt lỗ, tưới nước và 2
ngày sau đó là lên cây con. Mỗi lỗ vô từ 2-3 hạt giống. Khoảng cách trồng: lỗ cách lỗ từ 0,7-1m, hàng cách
hàng từ 2,6-3m. Mỗi lỗ lên 1 bụi gồm 2-3 dây dưa, cứ 4 hàng xẻ một rãnh thoát nước. 35 ngày sau khi
gieo hạt là thu hoạch trái lần lần (1 ngày hái, 1 ngày nghỉ) đến 40 ngày sau đó dưa mới tàn. Khi thu hoạch,
người ta lựa trái dưa to cỡ cổ tay hoặc bắp tay, không quá già cũng không quá non.
+…cũng dễ bán: Những hộ trồng dưa ở đây đều được chủ vựa dưa ở Phường 5, thị xã Vĩnh Long
(nay là TP Vĩnh Long) ký hợp đồng mua trước, dưa hái bao nhiêu chở tới vựa là tiêu thụ bấy nhiêu, không
kể kích cỡ (trừ trái dưa già, dưa chín không làm dưa mắm được), không phải bán lẻ ở các chợ như dưa
hấu, dưa leo. Năm ngoái, chủ vựa ký hợp đồng mua 900 đ/kg, 5 công của anh bán được 15 triệu đồng, trừ
chi phí còn lãi 10 triệu. Năm nay, giá hợp đồng tăng thêm 50 đ/kg. Mặc dù thu nhập không cao lắm nhưng
trồng dưa gang trên đất ruộng đã giúp nông dân quê anh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, sản xuất được 2 vụ
lúa-1 vụ màu trong năm (có hộ trồng 2 vụ màu), giảm nhiều chi phí, nhân công thay vì canh tác lúa Hè
Thu vì ruộng nơi đây là ruộng gò cao, khó sản xuất.
BÌNH TÂN VÙNG SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP ĐẶC SẢN
KHOAI LANG
VM
Bình Tân là vùng đất đã có truyền thống lâu đời sản xuất cây màu trồng trên đất ruộng lúa. Với nhiều
phương thức chuyên canh hay luân canh cây trồng “2 vụ lúa + 1 vụ màu” hoặc “ 2-3 vụ màu + 1 vụ lúa),
cùng nhiều chủng loại màu đặc sản như: khoai lang, bắp, đậu nành, mè, bí…và nhiều loại rau, củ, quả
khác. Toàn huyện có diện tích xuống giống màu trên 8600 ha (DT màu xuống giống năm 2008), riêng màu
khoai lang chiếm diện tích khoảng 3400 ha. Đa số các diện tích xuống màu khoai lang đều đạt hiệu quả
kinh tế cao.
Từ việc phát triển vùng trồng màu ở địa phương đã tạo được nguồn sản phẩm có giá trị kinh tế cao.
Đáp ứng nhu cầu sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Các hợp tác xã cũng được hình thành và phát triển mạnh.
cụ thể như hợp tác Tân Thành huyện Bình Tân, HTX được thành lập vào tháng 11/2007 với cơ cấu tổ chức
Ban quản trị gồm 1 chủ nhiệm, 2 kiểm soát, 1 trưởng, 1 phó và 2 kỹ thuật.Phương thức hoạt động chính
của HTX Tân Thành là: đầu tư sản xuất và bao tiêu sản phẩm khoai lang tại địa phương. Hiện tại HTX có
diện tích đất sản xuất khoai lang khoảng 935 ha. Với 7 loại khoai chủ lực ở địa phương như: khoai lang tím
nhật, khoai lang sữa, khoai trắng, khoai Bí đường, Bí nghệ, Như Ngọc và khoai nghệ ruột vàng. Các chủng
loại khoai đang đang được thị trường nội địa tiêu thụ mạnh và xuất khẩu. Hiện nay HTX tiêu thụ sản lượng
khoai lang trong dân sản xuất bình quân vào vụ khoảng 200 tấn/ngày, ngoài vụ 15-20 tấn/ngày. Giá cả
HTX thu mua bao tiêu tùy thời điểm, thời vụ, tùy từng loại khoai thị trường ưng dùng. Bình quân giá khoai
lang tím nhật chính vụ mức giá 5 đến 9 ngàn đồng/kg, các loại khoai khác thường ở mức giá 3 ngàn
đồng/kg, cũng có lúc giá 4 - 5 ngàn đồng/kg. Anh Sơn Văn Luận chủ nhiệm HTX Tân Thành cho biết, thời
điểm nông dân chuyển vụ trồng khoai hiệu quả rất cao, bình quân trồng, 1 vụ khoai sau thời gian 5 tháng
gặp thời điểm khoai lang hút hàng khoai có giá nông hộ trồng thu lợi nhuận từ 50 - 100 triệu đồng/ha,
thấy được hiệu quả trồng khoai lang luân canh trên đất ruộng cho thu nhập rất cao, nông hộ sản xuất ở
huyện Bình Tân không ngừng phát triển ứng dụng tiến bộ KHKT chọn tạo lại các giống khoai đặc sản của
địa phương và tập trung chuyển vụ sản xuất lúa Đông Xuân thay vụ khoai lang là vụ chính của địa phương.
Anh Ngô Văn Hải phó chủ nhiệm chịu trách nhiệm về kinh doanh của HTX Tân Thành cho biết, Với đồng
15

vốn tự có của HTX chỉ khoảng 200 triệu đồng, nguồn vốn huy động từ Ban quản trị và xã viên góp vào. Với
đồng vốn trên so với diện tích sản xuất khoai của nông hộ tại địa phương đang cung ứng sản phẩm cho
HTX vẫn chưa đáp ứng đủ vốn lưu động cho HTX phát triển mở rộng hoạt động. Được biết, hiện nay HTX
có rất nhiều đơn đặt hàng tiêu thụ khoai rất ổn định, giá cả phù hợp cho người sản xuất. HTX luôn tạo sự
liên kết với nông hộ sản xuất để nâng cao chất lượng sản phẩm từ hộ sản xuất. Nhằm xây dựng vùng
nguyên liệu cung ứng thị trường nội địa và xuất khẩu có giá trị kinh tế cao. Phát triển Bình Tân trở thành
vùng làng nghề sản xuất Nông Nghiệp trọng điểm của tỉnh nhà.
THÂM CANH CỦ CẢI TRẮNG,
MÔ HÌNH CHO THU NHẬP CAO
Kim Huệ
Là loại rau ăn củ được cung cấp cho người tiêu dùng dưới dạng tươi, hoặc qua sơ chế trở thành thức
ăn có thể tồn trữ để dành sử dụng lâu dài, củ cải trắng không xa lạ gì với người dân nông thôn cũng như
thành thị. Tại tỉnh ta, củ cải trắng được trồng ở nhiều địa phương, nhất là các vùng chuyên rẫy. Ở xã Long
Mỹ, huyện Mang Thít, nhiều năm nay, củ cải trắng là cây trồng chính của nhiều gia đình và mô hình thâm
canh cây màu này đã mang lại nguồn thu khá lớn cho nông dân.
Anh Ngô Viết Sơn, Chủ tịch hội Nông dân kiêm cán bộ khuyến nông xã cho biết, loại cây màu này ở địa
phương anh được trồng tại 3 ấp: Long Phước, Long Hoà 1, Long Hoà 2, trong đó Long Phước được trồng
tập trung nhiều nhất. Bà con trồng với hình thức gần như là chuyên canh, một năm làm 3 – 4 vụ (một vụ
chỉ mất 40 ngày), chỉ xen vào làm một vụ màu phụ khác như: dưa leo, bí đao, dưa hoàng kim bán tết,…Do
trồng nhiều năm nên nông dân đã có kinh nghiệm. Vì thế năng suất củ cải đạt khá cao, bình quân khoảng
2 - 2,5 tấn/công 1.000 m 2 . Có người có nhiều kinh nghiệm, ở vụ thuận, đạt tới 3,5 tấn. Vụ thuận cho năng
suất cao là từ tháng chạp đến tháng 3 âm lịch năm sau. Tuy nhiên, vụ trồng này giá bán thường không
cao, nhất là vào thời điểm trước và sau Tết nguyên đán. Trong năm, vụ Thu Đông thường có giá cao nhất,
như năm 2008 vừa qua, có lúc bà con bán với giá 4.600 đồng/kg. Các tháng khác cũng có giá từ 2.200 –
3.500 đồng/kg. Củ cải trắng dễ trồng lại ít vốn. Với giá vật tư, công lao động như năm qua, tính tổng cộng
một đợt trồng chỉ đầu tư khoảng 1.300.000 đồng. Do đó, tuỳ năng suất đạt được và giá bán lúc thu hoạch
mà thu nhập và lợi nhuận chênh lệch nhau. Bình quân thu trên dưới 4 triệu đồng, lời trên dưới 3 triệu
đồng. Lời thấp nhất cũng khoảng 2 triệu đồng. Nhiều nhà trồng 2 – 3 công, một công quay vòng trồng 3 –
4 vụ thì khoảng thu được gấp 3 - lần. Như ông Ngô Văn A ở ấp Long Hoà 2, năm vừa rồi trồng 3 công, mỗi
công trồng 3 vụ, sản lượng đạt tổng cộng gần 16 tấn, với giá bán đợt 1 là 2.200 đồng/kg, đợt 2: 2.500
đồng, đợt 3: 3.500 đồng, ông thu về 43 triệu đồng, trừ chi phí còn lời gần 32 triệu. Nếu tính thêm vụ dưa
gang hoàng kim bán vào dịp tết nguyên đán 2009 được lời khá cao: gần 14 triệu, thì mô hình màu 3 công
củ cải trắng – dưa gang của ông thu lời gần 46 triệu đồng.
Sản xuất củ cải nhiều năm, bà con ở Long Mỹ hiện tại có thể nói là đã điều tiết được sản lượng cung
cấp cho người mua. Không trồng tập trung vào một thời điểm, mà các hộ trồng rãi vụ luân phiên nhau.
Cách làm này vừa có củ cải thường xuyên để bán vừa hạn chế tình trạng giá bị giảm do dội hàng. Mặt khác
bà con cũng hạn chế trồng vào thời điểm giá thường bị giảm xuống thấp (khoảng giữa tháng chạp đến
tháng 1 âm lịch năm sau), chỉ 600 – 700 đồng/kg. Hiện ở địa phương đã có thương lái cũng là người địa
phương đi thu gom sản phẩm khi bà con thu hoạch đem bán cho các lái lớn ở chợ Vĩnh Long, Long Hồ,…
Hiện tại, mô hình củ cải trắng ở Long Hoà, Long Phước của Long Mỹ có khoảng 10 ha, tăng gần 2 ha
so năm 2008. Mặc dù bị biến động theo vụ nhưng giá bán thấp nhất vẫn chấp nhận được, và đầu ra tương
đối ổn định (có người mua) nên nhiều năm qua mô hình củ cải trắng ở nơi đây được nông dân thực hiện
bền vững.
MÔ HÌNH SẢN XUẤT
1 VỤ LÚA – 1 VỤ TÔM CÀNG XANH
Hiện nay có nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp đem lại cho người nông dân hiệu quả kinh tế cao,
điển hình là mô hình sản xuất 1 vụ lúa – 1 vụ tôm cành xanh của anh Nguyễn Hiền Sĩ tại ấp Phú Thọ A, xã
Phú Thọ, huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp. Xuất thân gia đình nhà nông, chỉ học hết 9/12 với diện tích
đất là 14 ha theo tập quán sản xuất từ lâu đời gia đình anh là chuyên về trồng lúa và nuôi thuỷ sản, đối
tượng chính là nuôi cá lóc. Tuy nhiên, với tập tính ăn của cá lóc là thức ăn tươi sống, khi mùa nước rút phải
lệ thuộc vào lượng thức ăn là cá biển nên gặp nhiều khó khăn, giá cả không ổn định.
Năm 2005 được sự vận động của các cấp chính quyền thực hiện chú trương chuyển đổi cơ cấu cây
trồng vật nuôi gia đình, anh mạnh dạn tham gia với diện tích 3,8 ha với mô hình 1 vụ lúa - 1 vụ tôm càng
xanh, sau vụ nuôi đạt kết quả thắng lợi. Với mô hình này, gia đình anh làm nhiều năm và nhân rộng ra cho
nhiều người cùng thực hiện. Theo anh thì mô hình này rất phù hợp cho bà con nông dân, tạo công ăn việc
16

làm, tăng thu nhập trên một đơn vị diện tích như sau vụ nuôi tôm lượng phân tôm thải ra cùng với luống
phù sa nên vụ lúa đông xuân anh sứ dụng phân theo phương pháp so màu lá lúa để điều chỉnh nhằm giúp
lúa phát triển.
Mô hình này có thuận lợi là vụ lúa đông xuân chi phí sản xuất thấp năng suất tăng và có lợi nhuận cao.
Còn vụ hè thu, rủi ro về dịch bệnh rầy nâu vàng lùn lùn xoắn lá, ngoài yếu tố dịch bệnh trên, chi phí phân
bón và thuốc bào vệ thực vật cao nên lợi nhuận vụ lúa hè thu thấp có khi bị lỗ. Riêng vụ tôm nuôi vào mùa
hè thích hợp nhất do nhiệt độ ổn định, trùng vào mùa nước nổi, môi trường không bị ô nhiễm, thích hợp
cho tôm phát triển và lớn nhanh, thời gian nuôi kéo dài 6 - 7 tháng nên cắt đi mầm bệnh do sản xuất nhiều
vụ lúa liên tục, đây là mô hình làm ăn hiệu quả, bền vững trong sản xuất nông nghiệp, nên ở huyện ít xảy
ra dịch rầy nâu vàng lùn, lùn xoắn lá. Để áp dụng các biện pháp kỹ thuật tiên tiến vào việc sản xuất vụ lúa
đông xuân do cán bộ kỹ thuật - hướng dẫn đạt kết quả cao, sau khi thu hoạch tôm thì anh tiến hành cải
tạo ruộng, chọn giống lúa chất lượng cao có khá năng kháng rầy theo khuyến cáo, sử dụng phương pháp
sạ hàng, bón phân cân đối, sử dụng bảng so màu lá lúa. Sau khi thu hoạch lúa đông xuân xong, anh thuê
máy cày xới lớp đất mặt chừng 3 - 4 phân rồi dùng máy ủi lên cho bờ bao được chắc chắn hơn, để báo vệ
vuông tôm không bị thất thoát, sau đó bơm nước vào rồi xả ra, rồi dùng vôi cải tạo ruộng nuôi, lấy nước
vào qua lưới lọc, thả giống đúng mật độ, chọn con giống đảm bảo chất lượng, Khi mua con giống, anh
chọn những cơ sở sản xuất giống có uy tín trong tỉnh, được các cơ quan có chức năng kiểm dịch để tránh
rủi ro xảy ra, thường xuyên kiểm tra bờ bao, lượng thức ăn được điều chỉnh cho phù hợp với từng giai
đoạn phát triển. Hàng ngày, theo dõi tình trạng hoạt động của tôm nuôi, định kỳ kiểm tra môi trường nước
để có hướng xử lý phù hợp.
Đối với vụ lúa, chi phí được anh tiết kiệm từ việc bơm nước ra để sạ, phân urea giảm từ 100 - 150
kg/ha, chỉ bón phân kali bón từ 150 - 200 kg/ha để cho lúa cứng cây không bị đỗ ngã, sử dụng phương
pháp"sạ hàng giảm được 70 kg lúa giống/ha....Năng suất như làm bình thường nhưng lợi nhuận cao hơn
do tiết kiệm được chi phí từ 500.000 - 1.000.000 đ/ha..
Đối với nuôi tôm, anh nhờ áp dụng đúng khoa học kỹ thuật như thả con giống đứng mật độ theo
khuyến cáo, tiết kiệm được tiền,con giống, cho ăn đầy đủ nên môi trường không bị ô nhiễm, tiết kiệm được
tiền mua thuốc, hóa chất xử lý môi trường, thuốc phòng trị bệnh từ 3.000.000 - 5.000.000 đ/ha. Với mô
hình này, gia đình anh thu lợi nhuận từ vụ nuôi tôm càng xanh cao gấp 5 - 7 lần vụ lúa hè thu. Tổng lợi
nhuận của mô hình từ 50 - 70 triệu đồng/ha/năm.
Mô hình lúa tôm càng xanh hiện nay được coi là mô hình sản xuất bền vững bảo đảm an toàn vệ sinh
thực phẩm cho người tiêu dùng do mô hình này được áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật theo hướng dẫn
của cán bộ kỹ thuật nhằm giúp người nuôi giảm giá thành tăng thu nhập, tạo ra sản phẩm chất lượng cao
theo tiêu chuẩn xuất khẩu.
Chinh Nhân (tổng hợp theo báo cáo mô hình sản xuất nông nghiệp tiên tiến ĐBSCL năm 2009)
CÁC NGUY CƠ TIỀM ẨN TRONG THỨC ĂN CHĂN NUÔI
ĐẾN AN TOÀN THỰC PHẨM
PGS.TS. Lã Văn Kính
Viện Nghiên cứu Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp Miền Nam
1. Tầm quan trọng của các sản phẩm chăn nuôi trong cơ cấu bữa ăn của người Việt nam
Trong những năm gần đây, tốc độ phát triển kinh tế của nước ta khá mạnh mẽ và luôn duy trì ổn định ở
mức cao 7-8%/ năm. Đi đôi với sự phát triển kinh tế của đất nước, thu nhập của người dân cũng tăng lên
rõ rệt và chất lượng cuộc sống được cải thiện. Đã có rất nhiều cuộc điều tra nghiên cứu trên thế giới chỉ ra
rằng khi chất lượng cuộc sống của con người ngày càng cao thì nhu cầu đối với các loại thực phẩm có giá
trị dinh dưỡng cao ngày càng lớn. Điều đó thể hiện rõ rệt ở cơ cấu bữa ăn thay đổi. Cũng giống các nước
đang phát triển khác, sản lượng tiêu thụ thịt, trứng, sữa ở Việt nam tăng rất nhanh. Tốc độ tăng trong
vòng có 4 năm từ 2001 -2005 tiêu thụ thịt tăng 37% và tôm cá tăng 172%. Mặc dù tăng nhanh như vậy
nhưng ở Việt nam sản lượng sản phẩm chăn nuôi tiêu thụ bình quân đầu người vẫn còn thấp so với bình
quân của các nước đang phát triển và nếu so với trung bình của thế giới và của các nước đã phát triển thì
thấp hơn nhiều.
2. Các nguy cơ không an toàn thực phẩm của ngành chăn nuôi: ngành chăn nuôi gia súc, gia
cầm đang phải đối mặt với nhiều thử thách mà trong đó thử thách về an toàn thực phẩm là gay go, khó
khăn nhất. Các vi trùng, vi rút, ký sinh trùng gây bệnh cho gia súc, gia cầm cũng dễ dàng gây bệnh cấp
tính cho người như bệnh bò điên, bệnh lở mồm long móng hoặc có thể gây thành đại dịch chết người như
bệnh cúm gia cầm hiện nay. Các chất tồn dư độc hại trong thịt, trứng sữa như hóc môn, thuốc kháng sinh,
thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, độc tố vi sinh, nấm mốc, kim loại nặng và hoá chất khác lại gây bệnh
mãn tính một cách âm thầm hơn, nhẹ nhàng hơn mà không dễ dàng bị phát hiện. Các bệnh mãn tính do
17

tồn dư trong sản phẩm chăn nuôi gây ra như ung thư, lờn thuốc kháng sinh sẽ gây hậu quả là khi con
người bị bệnh phải dùng thuốc thì thuốc đó bị vô hiệu hoá, hoặc tồn dư hóc môn làm rối loạn trao đổi
chất… Vụ xì căng đan về an toàn thực phẩm gần đây (vụ xì căng đan bột cam chứa dioxin ở Brazil 1998,
vụ xì căng đan thức ăn chứa dioxin ở Bỉ năm 1999, thịt chứa hóc môn ở trung quốc năm 2001) đã là sự
cảnh báo nghiêm túc đối với dư luận xã hội. Ở Việt nam, mỗi năm có hàng ngàn người bị ngộ độc thực
phẩm và rất nhiều trong số đó là ngộ độc do thịt. Vì vậy, cần thiết phải có sự quan tâm của toàn xã hội với
vấn đề này.
Trên thế giới và ở Việt nam, hóc môn họ β-Agonist bị cấm sử dụng làm chất thích tăng trưởng nhưng ở
nước ta hiện nay, tình trạng lén lút sử dụng hócmôn kích thích tăng trưởng họ β-Agonist trong chăn nuôi
heo là khá phổ biến và thật sự đáng lo ngại. Việc sử dụng này sẽ gây tồn dư hóc môn trong thịt và ảnh
hưởng xấu tới sức khoẻ cộng đồng. Việc ngăn ngừa, phòng chống buôn bán, sử dụng hócmôn kích thích
tăng trưởng họ β-Agonist trong chăn nuôi là một việc làm khó khăn giống như phòng chống ma tuý, và để
thành công thì cần sự quyết tâm của các cấp chính quyền, sự hỗ trợ của toàn xã hội. Trong thời gian qua,
việc thanh tra, kiểm tra hócmôn kích thích tăng trưởng họ β-Agonist trong thức ăn chăn nuôi của Bộ
NNPTNT đã bước đầu đã có kết quả, song chương trình này cần được sự hưởng ứng của tất cả các tỉnh
thành và cần được thực hiện một cách thường xuyên và quyết liệt.
Vấn đề sử dụng kháng sinh trong thức ăn gia súc, gia cầm trong chăn nuôi hiện nay là rất phổ biến và
đôi khi không được kiểm soát trở thành tuỳ tiện sử dụng, chính vì vậy, khả năng tồn dư kháng sinh trong
sản phẩm sẽ cao. Kết quả điều tra của nhiều tác giả cho thấy tồn dư kháng sinh trong thịt heo, gà của
nước ta cao hơn hàng chục tới hàng trăm lần so với tiêu chuẩn quốc tế (tiêu chuẩn của Úc, khối EU là
0,01ppm, còn của Mỹ là 0,1ppm). Một trong những nguyên nhân gây ra sự đề kháng ngày càng mạnh của
các vi khuẩn gây bệnh trên người chính là việc sử dụng kháng sinh một cách không khoa học trong việc
phòng và trị bệnh cho gia súc. Kháng sinh sử dụng trong thức ăn gia súc và những tồn dư của nó trong
sản phẩm chăn nuôi sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh của con người khi sử dụng các sản phẩm này. Xa
hơn nữa là sẽ tạo ra sự kháng thuốc của các dòng vi khuẩn gây bệnh ở động vật và chúng cũng có khả
năng lan truyền sang con người và kết quả là khi con người bị nhiễm bệnh sẽ làm cho khả năng chữa trị
khó, lâu dài và phức tap hơn.
3. Các biện pháp ngăn ngừa – Khẩu hiệu an toàn từ trang trại đến bàn ăn
3.1. Quy hoạch lại ngành chăn nuôi: mặc dù có nhiều nguy cơ không an toàn như vậy nhưng con
người ta không thể không ăn thịt, không thể không uống sữa. Đặc biệt trong điều kiện của nước ta, thách
thức này càng gay go hơn vì chăn nuôi nhỏ lẻ, cá thể mang tính đại trà, chăn nuôi đủ các con vật, khu vực
chăn nuôi liền kề với khu dân cư. Việc lây nhiễm dịch bệnh trong cùng loài vật, giữa các loài vật với nhau,
và giữa gia súc gia cầm với con người là vô cùng dễ dàng xảy ra. Tính an toàn sinh học cho chăn nuôi ở
nước ta vô cùng thấp và nếu không giải quyết vấn đề này thì rủi ro luôn đe doạ chúng ta hàng ngày. Để
giải quyết vấn đề này, việc trước tiên cần làm là quy hoạch lại ngành chăn nuôi trên phạm vi lãnh thổ cả
nước rồi đến phạm vi từng tỉnh thành, huyện xã. Trên cơ sở điều tra khảo sát, phân tích lợi thế so sánh của
từng vùng, từng con vật mà chỉ ra được vùng nào nuôi con gì, điều kiện như thế nào thì được chăn nuôi,
quy mô bao nhiêu là phù hợp, chuồng trại cần xây dựng cách khu dân cư bao xa, kiểu cách như thế nào để
hạn chế tối đa sự lây lan dịch bệnh….Giải pháp tối ưu tất nhiên sẽ phải tính đến cả yếu tố kinh tế lẫn xã hội
và cần được sự ủng hộ của chính quyền các cấp, của người dân và toàn xã hội và có các bước đi phù hợp.
3.2. Bảo đảm an toàn sinh học trại chăn nuôi: trong khi chờ đợi quy hoạch tổng thể của nhà nước,
các trại chăn nuôi và người chăn nuôi cần tăng cường áp dụng các biện pháp an toàn sinh học cho đàn gia
súc của mình như tách đàn gia súc càng xa khu dân cư bao nhiêu càng tốt bấy nhiêu, hạn chế tối đa
người không chăn nuôi tiếp xúc với đàn gia súc, không để đàn gia súc gia cầm tiếp xúc với chim chóc
hoang dại, chuột, chó mèo. Tăng cường vệ sinh tiêu độc toàn bộ khu vực chuồng trại, kho tàng, dụng cụ
chăn nuôi, phương tiện chuyên chở thức ăn, con vật. Các chất thải phải được chôn hoặc đốt. Cách ly con
vật bị bệnh, thường xuyên xét nghiệm huyết thanh, chẩn đoán, tiêm chích vaccin…Cần phải tôn trọng
nguyên tắc dùng thuốc thú y và đảm bảo thời gian ngưng thuốc trước khi xuất bán con vật.
3.3. An toàn thức ăn gia súc: nói đến an toàn thức ăn chăn nuôi, không phải nói đến giá trị dinh
dưỡng của sản phẩm, không phải nói đến đặc tính kỹ thuật như kích thước và độ cứng của thức ăn viên,
độ mịn của thức ăn bột, hương thơm, mà nói đến sự an toàn của nó cho động vật, cho môi trường và cho
người tiêu dùng. Điều này nhấn mạnh rằng thức ăn gia súc là một phần trong chuỗi thực phẩm cho người,
được thể hiện trong khẩu hiệu ‘từ thức ăn gia súc đến thức ăn cho người’ – nghĩa là muốn đảm bảo an
toàn thực phẩm cho người thì phải đảm bảo an toàn thức ăn gia súc. Thức ăn gia súc không được dùng các
chất cấm mà chỉ được sử dụng các loại nguyên liệu, các dược phẩm, các chất bổ sung được nhà nước cho
phép để đảm bảo rằng không được tồn dư ở thịt, trứng, sữa.
18

màu
Sản xuất thức ăn gia súc ở Việt nam đã có từ lâu nhưng thực sự được coi là một ngành công nghiệp chỉ
trong khoảng 10 năm trở lại đây. Các công ty sản xuất thức ăn gia súc đã và đang đóng góp tích cực vào
sự phát triển của ngành chăn nuôi, giúp ngành chăn nuôi chuyển mình từ sản xuất cá thể nhỏ lẻ mang tính
tiết kiệm lên sản xuất hàng hoá, hiệu quả kinh tế cao. Tuy nhiên, hiện nay đa số các công ty chỉ chú ý tới
việc đổi mới trang thiết bị, mở rộng quy mô để giảm giá thành và nâng cao chất lượng dinh dưỡng của sản
phẩm mà chưa chú ý nhiều tới tính an toàn của sản phẩm. Nhiều nhà máy đã đạt tiêu chuẩn ISO trong
công tác quản lý và quản lý chất lượng sản phẩm nhưng chưa có nơi nào xây dựng hệ thống quản lý an
toàn sản phẩm GMP+ hoặc HACCP. Trước nhu cầu của xã hội hiện nay về an toàn thực phẩm cho con
người, các nhà máy thức ăn gia súc rất cần phải đảm bảo an toàn về thức ăn chăn nuôi - và để đạt được
điều đó, GMP+ hoặc HACCP là sự lựa chọn đúng đắn nhất.
3.4. An toàn khâu giết mổ, phân phố i:
giết mổ gia súc gia cầm và phân phối sản phẩm chăn nuôi là
các khâu cuối nhưng vô cùng quan trọng do khả năng lây nhiễm vi sinh của thịt, trứng, sữa lúc này cực kỳ
cao. Cần áp dụng nghiêm ngặt tiêu chuẩn HACCP khi giết mổ, không được cho thịt tiếp xúc với nguồn vi
sinh gây bệnh như phân, nước dơ, dụng cụ mất vệ sinh…
3.5. Luật lệ và kiểm soát của nhà nước: Nhà nước cần rà soát lại các quy định đã cũ, lạc hậu và ban
hành các luật lệ mới phù hợp với thông lệ quốc tế. Đồng thời cần củng cố, tăng cường và phân cấp sự kiểm
soát của nhà nước đối với từng khâu, từ trại chăn nuôi, nhà máy thức ăn gia súc, nơi giết mổ, vận chuyển
và buôn bán…
Như vậy, để đảm bảo cho ngành chăn nuôi phát triển bền vững phải đảm bảo an toàn thực phẩm cho
con người và muốn đảm bảo an toàn thực phẩm cho người phải đảm bảo an toàn từ trang trại đến bàn ăn.
MỘT SỐ KẾT QUẢ ĐIỂN HÌNH
TRONG 15 NĂM THỰC HIỆN CÔNG TÁC KHUYẾN NÔNG
(Giai đoạn 1993-2008)
A Đam-Trung Tâm Khuyến Nông
Khuyến nông Vĩnh Long được thành lập ngày 25 tháng 4 năm 1990 theo quyết định số 178/QĐ/UB của
UBND tỉnh. Qua 15 năm công tác (1993-2008), Trung Tâm Khuyến Nông (TTKN) Vĩnh Long đã thực hiện
được 8.576 cuộc tập huấn, hội thảo và nông dân huấn luyện nông dân, với trên 269.000 lượt nông dân
tham dự. Qua các lớp tập huấn, hội thảo, nông dân được nâng cao kiến thức về khoa học kỹ thuật, được
tham quan, trao đổi, học tập kinh nghiệm từ các mô hình và áp dụng đạt kết quả tốt. Bên cạnh đó, TTKN
còn kết hợp với các ban ngành đoàn thể địa phương tổ chức tập huấn, dạy nghề nông thôn được 226 lớp,
có gần 6.800 lượt người tham dự, với các chuyên đề về VAC.
Bên cạnh đó, Trung tâm tập trung đi sâu vào hỗ trợ cho bà con nông dân thực hiện các mô hình trình
diễn:
* Chương trình trồng trọt
Khảo nghiệm và sản xuất giống của trại giống: khảo nghiệm 152 bộ giống với 1.841 giống/dòng
lúa cao sản. Chọn ra được 44 loại giống đưa vào sản xuất 310,52 tấn lúa giống mới nguyên chủng chất
lượng cao, có khả năng thích nghi rộng và cho năng suất cao trên nhiều vùng sinh thái khác nhau của tỉnh
Áp dụng các giải pháp tiến bộ kỹ thuật: thực hiện được 2.962,5 ha theo qui trình thâm canh tổng
hợp, sản xuất lúa chất lượng cao theo phương pháp “3 giảm, 3 tăng”, năng suất cao hơn sản xuất lúa theo
tập quán cũ ít nhất 0,5 tấn/ha, lợi nhuận thu được thêm khoảng 3.600.000 đồng.
Dự án sản xuất lúa chất lượng cao: từ năm 2002-2008, dự án đã thực hiện được gần 430 ha lúa
nguyên chủng và 9.619,7 ha lúa xác nhận, gồm các chủng loại giống: Jasmine 85, TN 100, OM 1490, OM
2717, OM 3242, MTL 250, VND 95-20, OM 2514, OM 3378, OM 5637, OM 4875, OMCS 2000. với sản lượng
47.100 tấn, trong đó, lúa nguyên chủng là 1.844,7 tấn, lúa xác nhận 45.255,5 tấn. Đồng thời, dự án còn
đầu tư 1.193 máy sạ hàng, 741 máy sấy các loại, 91 máy gặt xếp dãy và 11 máy gặt đập liên hợp.
Qua việc thực hiện dự án, mạng lưới sản xuất giống ở cơ sở được hình thành. Hiện toàn tỉnh có 02
HTX, 18 CLBKN và 44 tổ sản xuất giống với hơn 16.500 lượt hộ tham gia sản xuất lúa giống ở các xã. Tỉ lệ
nông hộ sử dụng lúa giống chất lượng cao để sản xuất lúa hàng hóa đến vụ Đông Xuân 2008-2009 đã đạt
gần 80%.
Mô hình chuyển đổi cơ cấu mùa vụ 2 lúa-1 màu (đậu nành, khoai lang, bắp)
Đã trình diễn với diện tích 502,5 ha ở tất cả các huyện thị trong tỉnh, các giống trình diễn gồm MTĐ 176,
PC19, A17 các giống này rất hợp với điều kiện sinh thái và canh tác ở địa phương. Năng suất đạt khá 1,5 -
3 tấn/ha. lợi nhuận thu được dao động từ 3.000.000 – 5.000.000 đồng/ha. Nhìn chung, mô hình dễ thực
hiện, bền vững, có lợi nhiều mặt, nhất là hiệu quả kinh tế cao so lúa cùng vụ trên chân đất cao thiếu nước
19

trong vụ hè thu sớm, nên đây là một trong những mô hình chuyển đổi cơ cấu mùa vụ được nông dân ứng
dụng và nhân rộng.
Khoai lang: giống được chọn trồng là giống khoai lang Tím Nhật, thời gian sinh trưởng 120-180 ngày, ít
bị sâu ăn lá, ít sử dụng phân đạm. Lợi nhuận sau khi trừ chi phí đạt 120.000.000 đồng/ha.
Bắp nếp: năng suất đạt khá bình quân 16 tấn/ha, lợi nhuận đạt được sau khi trừ chi phí khoảng 37.000.000
đ/ha, cao hơn tập quán sản xuất của nông dân 9.000.000 đ/ha.
*Dự án Sản xuất nấm rơm: diện tích hỗ trợ 6.600 ha, năng suất đạt được từ 1,4 – 1,8 kg nấm tươi/
mét mô. Với việc thực hiện mô hình này, nông dân đã thu về 11,41 tỷ đồng.
Xã hội hoá, 143.667 ha rơm, năng suất đạt được bình quân 1 – 1,4 kg nấm tươi/mét mô, sản lượng nấm
rơm ước đạt trên 34.470 tấn, tổng thu trên 251,55 tỉ đồng. Đồng thời, mang lại hiệu quả trong việc giải
quyết việc làm cho người dân, nhất là đối với lực lượng thanh niên nông thôn, giải quyết cho hơn 284.000
lượt lao động trong 01 tháng theo chu kỳ sản xuất nấm rơm.
*Cây ăn trái: trên cơ sở qui hoạch vùng thích nghi phát triển cây ăn trái của tỉnh, TTKN Vĩnh Long đã
khuyến khích phát triển xã hội hóa công tác giống và chuyển giao giống cây ăn trái đặc sản xuất khẩu đến
người dân sản xuất như bưởi Năm Roi, Cam Sành, sâu riêng Ri 6, xoài cát Hòa Lộc, măng cụt, chôm
chôm,... gồm 126 ha vườn cây ăn trái kiểm mẫu, điều chỉnh ra hoa trái vụ.
Cam Sành sạch bệnh ở huyện Tam Bình có thị trường tiêu thụ ổn định, thu nhập cao. Năm 1995 giá trị
sản xuất bình quân 19,59 triệu đồng/ha/năm tăng lên (năm 2000) là 23,98 triệu đồng/năm/ha và 78 triệu
đồng/ha đất canh tác, trong đó riêng nông nghiệp đạt giá trị sản xuất bình quân 50 triệu đồng/ha đất canh
tác. Trong nông nghiệp, lãi của cây ăn trái chủ lực bình quân đạt từ 50-70 triệu đồng/ha/năm, đặc biệt
bưởi Năm Roi, cam Sành, sầu Riêng có giá trị kinh tế cao có nhiều hộ nhà vườn hàng năm thu nhập đạt từ
100-130 triệu đồng/ha. Trong 3 năm gần đây, bệnh vàng lá xuất hiện gây hại khá nghiêm trọng trên cây có
múi (nhất là cây cam Sành), theo điều tra có khoản 40% diện tích bị bệnh, được xác định 2 đối tượng gây
bệnh chính vàng lá thối rễ do nấm và vàng lá Greening. Từ đó đã hạn chế lớn đến phát triển cây có múi
trong tỉnh, giảm chất lượng và thu nhập cho các hộ nhà vườn.
*Chương trình chăn nuôi: với mục tiêu nâng cao chất lượng đàn heo thịt của tỉnh, trong 15 năm
qua, TTKN đã thực hiện 2.502 con, trong đó chuyển giao heo nái ngoại 4.304 con, đực giống 171 con, gieo
tinh nhân tạo 1.124 con. Mô hình cai sữa sớm heo con được 90 bầy, đem lại hiệu quả kinh tế cao, ít tốn
công, rút ngắn thời gian nuôi, tăng vòng lứa đẻ của nái từ 1,8 lứa/năm lên 2,2 lứa/năm, heo con phát triển
đồng đều, nuôi nhanh lớn.. Hiện nay biện pháp cai sữa sớm cho heo con được các hộ chăn nuôi áp dụng
rộng rãi.
Chương trình nuôi heo hướng nạc kết hợp xử lý chất thải: đã xây dựng được 56 điểm biogas gồm 36
túi ủ biogas và 20 hầm kiên cố đầu tư 173 con heo. Mô hình đã được nông dân nhiều nơi ủng hộ, đem lại
hiệu quả thiết thực về góp phần giữ vệ sinh môi trường.
Đồng thời, đầu tư được 122.375 con gà, 11.180 con vịt. Nhìn chung, mô hình nuôi gặp không ít khó
khăn, đặc biệt trong những năm gần đây dịch cúm H5N1 bùng phát nên đó là vấn đề lo ngại lớn đối với
người chăn nuôi. Tuy nhiên, nếu nuôi đúng qui trình kỹ thuật thì sau 2 tháng nuôi gà đạt trọng lượng bình
quân 1,5 kg, người nuôi thu được lợi nhuận trên 1 triệu đồng/100 con gà (số liệu tổng kết năm 2007).
Mô hình vỗ béo bò 2.630 con bò ở 8 huyện, thị trong tỉnh, thời gian vỗ béo từ 2 – 3 tháng thì bò tăng
trọng bình quân là 60,5 kg/con.,…Với mức tăng trọng như vừa nêu, so với bò đối chứng thì tăng gấp 3 lần.
*Chương trình thủy sản: thực hiện 1.391 điểm trình diễn về thủy sản, gồm các mô hình nuôi như:
nuôi tôm, cá trong mương vườn, trên ruộng lúa, cá bống Tượng, cá Tra, Baba, nuôi cá trê Vàng, nuôi cá
sặc rằn, nuôi cá rô đồng và nuôi lươn ở hộ gia đình,…,các mô hình đã đầu tư đúng theo qui hoạch và phát
huy khả năng phát triển thủy sản của từng vùng trong tỉnh, góp phần chuyển đổi cơ cấu trong sản xuất
nông nghiệp; đồng thời tận dụng diện tích ao, mương và thức ăn tự nhiên sẳn có để phát triển thủy sản,
tăng thu nhập trên một đơn vị diện tích.
* Thông tin-quảng bá: hoạt động thông tin-quảng bá được triển khai thường xuyên, kịp thời, đúng
lúc với tình hình chuyển đổi cơ cấu sản xuất trong nông nghiệp. Tài liệu từng bước được cải tiến nội dung,
hình thức; trợ huấn cụ phục vụ tập huấn ngày càng phong phú, đa dạng hơn; trong 15 năm đã thực hiện
được 614 chuyên mục trên truyền hình, cộng tác gần 1.900 tin, bài trên báo đài; thực hiện 24 bản tin
khuyến nông, tiếp dân trên 2.200 lượt, bandroll và pano các loại trên 4.520 cái, cấp phát cho nông dân
trên 86.000 cuốn sách tài liệu kỹ thuật và 1.180.000 tờ bướm với các chuyên đề về nông nghiệp phục vụ
nhu cầu của bà con nông dân.
XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI CƠ HỘI THAY ĐỔI BỘ MẶT NÔNG THÔN CỦA TỈNH NHÀ
20

Long
Lê Văn Dũng-CC Phát triển nông thôn
Trong những năm qua được sự hổ trợ của TW và sự quan tâm đầu tư của tỉnh đến cuối năm 2008, các
chỉ tiêu cơ bản về phát triển nông thôn của tỉnh đã có nhiều tiến bộ vượt bậc, cụ thể như sau :
- Cơ sở hạ tầng nông thôn: Đầu tư phát triển giao thông nông thôn kết hợp thủy lợi, cơ bản nhựa hóa
các tuyến đường từ tỉnh xuống huyện, từ huyện xuống xã và đường liên xã, có 88,3% số xã có đường ôtô
đến trung tâm.
- Về giáo dục có trên 95% trường lớp được kiên cố hóa, mạng lưới y tế được mở rộng đến tận xã, có
100% số xã có trạm y tế được ngói hóa.
- Có 82,1% số hộ sử dụng nước sạch phổ thông và 97,2% số hộ sử dụng điện.
- Thực hiện cuộc vận động xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư, nhà văn hóa, khu vui chơi thể thao,
… từng bước được đầu tư. Chương trình xóa nhà tạm, dột nát cũng đem lại nhiều lợi ích thiết thực cho dân
cư nông thôn.
Tuy nhiên Vĩnh Long vẫn là một tỉnh nghèo, nguồn lực đầu tư cho nông thôn còn nhiều hạn chế, vì vậy
rất cần sự hổ trợ đầu tư của Trung Ương. Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 28 tháng 10 năm 2008 của BCH
TW và Nghị quyết số 24/2008/NQ-CP của Chính phủ về nông nghiệp, nông dân, nông thôn là cơ hội để tỉnh
nhà quy hoạch, xây dựng nông thôn theo hướng hiện đại, nâng cao đời sống của người dân, từng bước
làm thay đổi bộ mặt nông thôn theo hướng tích cực.
Bộ Nông nghiệp & PTNT xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia “ Xây dựng nông thôn mới giai đoạn
2010 – 2020” trình Chính phủ. Theo đó chương trình xác định các nhiệm vụ chủ yếu như sau:
Hoàn chỉnh quy hoạch phát triển nông thôn đến năm 2020.
Phát triển cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất, cải thiện điều kiện sống của người dân nông thôn.
Phát triển sản xuất nâng cao thu nhập của người dân nông thôn.
Phát triển kinh tế hợp tác trong nông nghiệp, nông thôn.
Bảo tồn và phát triển làng nghề ở nông thôn.
Bảo tồn và phát triển văn hóa thôn, bản.
Bồi dưỡng, đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nông thôn.
Để có căn cứ xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, Thủ tướng Chính
phủ đã ban hành Quyết định số 491/QĐ-TTg ngày 19/4/2009 về việc ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về
nông thôn mới, bộ tiêu chí bao gồm 19 tiêu chí mà cấp xã, huyện, tỉnh phải đạt được đến năm 2020.
Đây là cơ hội tốt để tỉnh ta tranh thủ nguồn vốn hỗ trợ của TW, huy động các nguồn khác nhằm tăng
cường đầu tư cho khu vực nông thôn, xây dựng nông thôn mới có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại;
cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý; gắn nông nghiệp với phát triển công nghiệp, dịch
vụ; nâng cao đời sống của người dân ở khu vực nông thôn. Để thực hiện nhiệm vụ quan trọng này trong 6
tháng cuối năm 2009, Chi cục Phát triển nông thôn với vai trò là thường trực, thư ký của Ban chỉ đạo sẽ
tham mưu, đề xuất với Ban chỉ đạo cấp tỉnh, Sở lập Chương trình tổng thể xây dựng nông thôn mới trên
địa bàn tỉnh đến năm 2020. Các huyện, xã căn cứ vào điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương mình lập
quy hoạch xây dựng nông thôn mới trên cơ sở rà soát, đối chiếu với tiêu chí nông thôn mới theo quyết định
491/QĐ-TTg xem tiêu chí nào đạt, tiêu chí nào chưa đạt cần phải đầu tư, đồng thời phải tạo được sự đồng
thuận trong nhân dân về việc xác định thứ tự ưu tiên đầu tư cho các hạng mục công trình…chúng tôi nhận
thức đây là nhiệm vụ rất khó khăn, thời gian thực hiện ngắn và phải chờ quyết định, hướng của TW, tuy
nhiên bằng sự quyết tâm của tập thể Chi cục và sự phối kết hợp giữa các đơn vị, các phòng nông nghiệp &
PTNT các huyện rất hy vọng nhiệm vụ sẽ được hoàn thành.
VĨNH LONG CHUYỂN ĐỔI CƠ CẤU SẢN XUẤT
NÔNG NGHIỆP THEO HƯỚNG BỀN VỮNG
Oanh Lê
Định hướng chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp theo hướng bền vững xuất phát từ quan điểm phát triển nông
nghiệp phải đảm bảo vững chắc an ninh lương thực quốc gia đồng thời đáp ứng nguyên liệu cho công nghiệp chế
biến trong nước và hướng ra xuất khẩu một số sản phẩm có lợi thế cạnh tranh, nâng cao thu nhập trên đơn vị
diện tích và tạo thêm được nhiều công ăn việc làm ở nông thôn.
Theo định hướng đó, trong giai đoạn 2009-2010 tỉnh Vĩnh Long phấn đấu đạt được tốc độ tăng trưởng kinh
tế (GDP) bình quân 14%/năm; nông nghiệp - thủy sản chiếm 44% trong cơ cấu GDP theo giá thực tế vào năm
2010; GDP bình quân đầu người đến năm 2010 đạt 920-930 USD; giá trị sản xuất nông nghiệp tăng 6,3%/ năm,
trong đó nông nghiệp tăng 4,4% góp phần đảm bảo các mục tiêu quốc gia về lương thực, thực phẩm (với mức
trung bình cho 1 người dân/năm: 400 kg lương thực, 30-40 kg thịt, 120 kg rau quả và dinh dưỡng đạt 2.500 đến
2.800 calo/người/ngày...); thu nhập bình quân trên một ha đất canh tác đạt 80 triệu đồng/năm; giải quyết việc
làm cho 27.000 lao động/ năm; lao động nông nghiệp chiếm ít hơn 58% tổng số lao động trong tỉnh; giảm tỷ lệ
21

hộ nghèo đến năm 2010 còn 6%; tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch phổ thông đến năm 2010 đạt 98%, trong đó
75% từ nguồn cấp nước tập trung; đến năm 2010 có 93% diện tích đất nông nghiệp được khép kín thủy lợi,
trong đó có hơn 42% diện tích đất chủ động tưới tiêu;…
Để đạt được mục tiêu trên, trước mắt Vĩnh Long cần tiếp tục thực hiện chuyển dịch cơ cấu sản xuất chuyển
một phần diện tích đất canh tác lúa năng suất thấp, kém hiệu quả sang các mục đích khác có hiệu quả kinh tế
cao hơn như nuôi trồng thủy sản, hoa màu, cây công nghiệp ngắn ngày để tăng giá trị và hiệu quả canh tác trên
nột đơn vị diện tích; phấn đấu đến năm 2010 diện tích canh tác cây lâu năm ngang bằng với diện tích canh tác
lúa. Về phát triển nuôi trồng thủy sản, tỉnh xây dựng những vùng hàng hoá tập trung theo quy hoạch được duyệt
và những vùng nuôi thủy sản xen lúa ở những nơi có điều kiện. Phấn đấu đến 2010 diện tích nuôi công nghiệp
760 ha, nuôi lồng, bè 400 chiếc, tổng sản lượng thủy sản đạt 215.000 tấn, trong đó sản lượng nuôi trồng đạt
209.000 tấn.
Hướng điều chỉnh cơ cấu sản xuất nông nghiệp chủ yếu tập trung vào mục tiêu cơ bản là giảm giá thành,
nâng cao chất lượng và giá trị các loại nông sản hiện có, kết hợp điều chỉnh quy mô sản xuất một số ngành hàng
trên cơ sở thị trường và lợi thế cạnh tranh, nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên đất và nước. Vì vậy, cần giảm
diện tích nhóm cây trồng kém lợi thế cạnh tranh, thị trường hạn chế và tập trung đầu tư chiều sâu nâng cao
năng xuất, chất lượng hạ giá thành nhiều sản phẩm có lợi thế cạnh tranh.
Giải pháp quan trọng nhằm thúc đẩy nhanh chuyển đổi là nhanh chóng tiến hành rà soát lại quy hoạch trên
cơ sở bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, nhu cầu thị trường và lợi thế của tỉnh. Hình thành các vùng sản xuất
hàng hóa tập trung, vùng chuyên canh lúa chất lượng cao, vùng chuyên canh cây ăn trái, nuôi trồng thủy sản,
các trang trại chăn nuôi tập trung qui mô lớn.
Trồng trọt tiếp tục phát triển theo hướng thâm canh, qui mô phù hợp, áp dụng các qui trình sản xuất mới,
đẩy mạnh cơ giới hoá các khâu sản xuất, thu hoạch, bảo quản và chế biến. Phát triển chăn nuôi theo hướng tập
trung, an toàn dịch bệnh; chú trọng phát triển chăn nuôi heo thịt, bò thịt, gà thịt và vịt đẻ trứng. Phát huy lợi thế
mặt nước, sông rạch để nuôi thủy sản (nhất là cá tra xuất khẩu) theo hướng đa dạng, phù hợp quy hoạch được
duyệt, đảm bảo môi trường và vệ sinh an toàn thực phẩm.
Chương trình giống được tiếp tục triển khai nhằm đáp ứng nhanh nhu cầu giống có năng suất, chất lượng
cao, phù hợp với điều kiện canh tác của tỉnh để hạn chế thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh và được thị trường chấp
nhận; trình diễn các mô hình ứng dụng công nghệ cao, cũng như quy họach các khu vực sản xuất ứng dụng công
nghệ cao cho một số loại sản phẩm. Chuyển giao nhanh các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất nhằm giảm giá thành,
tăng sức cạnh tranh của nông sản, nâng cao thu nhập cho nông dân. Đẩy mạnh xã hội hoá, thương mại hoá
trong sản xuất giống đi đôi với tăng cường các biện pháp kiểm tra, kiểm soát, kiểm nghiệm chất lượng giống
trong nông nghiệp.
Tăng cường chuyển giao ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật, công nghệ phục vụ sản xuất nông nghiệp,
trong đó chú trọng đến công tác khuyến nông nhằm tăng cường kỹ thuật sản xuất cho nông dân để gia tăng
năng suất , nâng cao chất lượng nông sản hàng hoá, đáp ứng được các yêu cầu tiêu chuẩn của nông sản hàng
hoá trong nước và thế giới như GAP, Viet GAP, Global GAP,... Nghiên cứu, áp dụng các kỹ thuật công nghệ mới
trong sơ chế, chế biến, bảo quản nông sản.
Tiếp tục đầu tư xây dựng, hoàn thiện, kiên cố hoá hệ thống thủy lợi theo hướng phục vụ đa mục tiêu và
nâng cao hiệu quả sử dụng, bảo đảm sản xuất an toàn, hiệu quả và chủ động trong điều kiện mùa vụ, thời tiết
khác nhau. Đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng giao thông, điện, thông tin, nước sạch cũng như các cụm công nghiệp
nông thôn, bố trí dân cư, và đảm bảo môi trường sinh thái.
Để thúc đẩy nhanh chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp về xúc
tiến thương mại, dự báo thị trường cho các sản phẩm chủ lực, áp dụng khoa học công nghệ, phát triển cơ sở hạ
tầng, thực hiện tốt chính sách để tạo điều kiện chuyển đổi và điều chỉnh lại quy hoạch.... Trước mắt, Nhà nước,
Trung ương và địa phương cần có chương trình điều tra nghiên cứu về tiềm năng thị trường tiêu thụ trong nước
đồng thời nghiên cứu dự báo thị trường thế giới cho các nông sản xuất khẩu chủ lực; phát triển hệ thống thông
tin thị trường, cơ sở hạ tầng thương mại như trung tâm triển lãm, giới thiệu sản phẩm, khai thác và xây dựng
thương hiệu nông sản; phát triển nhanh các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nông thôn. Nhất là giải quyết các vướng
mắc để phát triển kinh tế trang trại, cũng như đẩy nhanh kinh tế hợp tác, nhất là hợp tác theo ngành hàng.
HƯỚNG ĐI BỀN VỮNG CHO NGHỀ NUÔI CÁ TRA, BA SA
Đất nông
Cách thức nuôi hiện nay hầu hết không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật khiến chất lượng cá
không cao. Nếu không khắc phục thì không thể cạnh tranh, dẫn đến nguy cơ đánh mất thị
trường truyền thống.
22

Giải pháp tình thế: việc tồn đọng hàng trăm ngàn tấn cá trong năm 2008 đã bộc lộ toàn bộ yếu kém
trong quy hoạch, tổ chức quản lý nghề nuôi cá. Cụ thể là số liệu thống kê số hộ nuôi của các địa phương
thiếu chính xác; thống kê sản lượng cá từng tỉnh cũng thấp hơn nhiều lần thực tế; các tỉnh chưa quản lý
được hộ nuôi, phần lớn là nuôi tự phát, từ đó không nắm chính xác nguồn cung và khó khăn trong việc xử
lý khi có biến động cung cầu…
Trước tình hình hàng ngàn hộ nuôi cá tra, cá ba sa ở ĐBSCL có nguy cơ phá sản, Chính phủ đã chỉ
đạo Bộ NN & PTNT, Bộ Công thương, Ngân hàng Nhà nước cùng 8 tỉnh, thành trong vùng tập trung tháo
gỡ khó khăn cho nghề nuôi cá. Ngân hàng Nhà nước cung ứng thêm 1.000 tỷ đồng ngoài hạn mức cho
vay, giúp các doanh nghiệp đẩy nhanh tiến độ thu mua hết lượng cá nguyên liệu; khoanh nợ, giãn nợ cho
người nuôi cá, cho vay thêm vốn để mua thức ăn duy trì đàn cá và đầu tư tái sản xuất. Các bộ, ngành liên
quan và địa phương kiểm tra, xử lý nghiêm những doanh nghiệp có biểu hiện gian lận thương mại, cố ý
dìm giá, ép người nuôi cá. Sự chỉ đạo kịp thời của Chính phủ đã phát huy hiệu quả, lượng cá tồn đọng đã
được giải quyết, khắc phục được tình trạng khủng hoảng thừa cá nguyên liệu, người nuôi cá qua khỏi “cơn”
nguy cơ bị phá sản. Các nhà quản lý ở các tỉnh có chung quan điểm và cho rằng, cung cầu quá bấp bênh
là do ảnh hưởng từ việc quy hoạch. Vấn đề này, từng tỉnh không làm được mà phải ở tầm của Bộ, Ngành
Trung ương. Có quy hoạch bền vững thì việc cung cầu mới ổn thỏa.”
Hướng đi bền vững: tình trạng sản xuất theo “phong trào” ở nước ta từ trước tới nay đã dẫn đến
những hậu quả khôn lường, mọi rủi ro nông dân đều gánh chịu. Chuyện con cá tra, ba sa cũng vậy. Năm
vừa qua, khi vào vụ thu hoạch, bị tồn đọng hàng trăm ngàn tấn cá thì hàng loạt người nuôi bỏ nghề. Tại
thời điểm ấy, Cục Thuỷ sản đã thống kê ở 8 tỉnh nuôi cá vùng ĐBSCL thì có 20% diện tích không thả giống
cho vụ sau và có nguy cơ bỏ không. Vấn đề bức thiết mà ai cũng thấy, muốn cho sản xuất ổn định thì phải
có hướng phát triển bền vững cho nghề nuôi cá tra, ba sa. Muốn vậy, điều quan trọng hàng đầu là phải xác
định rõ cá tra, cá ba sa là sản phẩm chiến lược của vùng ĐBSCL. Các bộ, ngành phối hợp chặt chẽ với các
tỉnh trong khu vực rà soát, đánh giá lại việc nuôi, công suất chế biến của các nhà máy trong vùng và tổ
chức sắp xếp lại sản xuất. Trên cơ sở đó, xây dựng hoàn thiện quy hoạch, phát triển đồng bộ nghề nuôi và
chế biến cá xuất khẩu. Cần làm rõ vai trò, trách nhiệm của từng thành viên trong mối liên kết: nhà quản lý,
hiệp hội, doanh nghiệp, người nuôi cá. Mở rộng diện tích nuôi như thế nào, diện tích bao nhiêu? Phải tính
đến yếu tố cân bằng sinh thái của sông Tiền và sông Hậu để phân vùng nguyên liệu, tránh gây suy kiệt
nguồn lợi và ô nhiễm môi trường. Cân đối và kiểm soát được các khâu từ sản xuất thức ăn, dịch vụ kỹ
thuật, con giống đến việc nuôi cá, chế biến, tiêu thụ và thị trường xuất khẩu. Thiết lập mối quan hệ chặt
chẽ giữa người nuôi cá, cung cấp giống và thức ăn cùng với các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu, nhằm
ổn định “đầu vào, đầu ra”, giảm đến mức thấp nhất rủi ro về giá cả, thị trường. Phải có một đầu mối liên
kết dựa trên sự hợp tác tự nguyện giữa chính quyền, ngành nông nghiệp các tỉnh trong vùng cung cấp và
tiếp nhận thông tin để mỗi khi gặp khó khăn phát sinh, cùng hợp lực giải quyết.
Tiềm năng phát triển cá tra, cá ba sa ở ĐBSCL là rất lớn. Trước đây mỗi năm chỉ có khoảng vài trăm
ngàn tấn cá. Còn hiện nay, khả năng có thể phát triển đến hàng triệu tấn mỗi năm. Khi đã xác định rõ
hướng đi bền vững, chắc chắn nghề nuôi cá tra, cá ba sa sẽ đem lại hiệu quả kinh tế nhiều mặt, góp phần
cải thiện đời sống người dân, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội cho cả vùng ĐBSCL.
CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGÀNH CHĂN NUÔI HEO HÀNG HÓA THEO HƯỚNG BỀN
VỮNG
Ngọc Mai:. TTKN
Chăn nuôi có vai trò kinh tế quan trọng trong nông nghiệp, tốc độ phát triển bình quân chiếm 10-12%
/năm và chiếm khoảng 20- 25% tổng giá trị nông nghiệp ở tỉnh Vĩnh Long, góp phần đưa thu nhập GDP
của tỉnh lên bình quân 930USD- 950 USD/người/năm từ nay đến năm 2010. Sản lượng thịt bình quân đầu
người khoảng 35-40kg / năm. Hiện nay, chăn nuôi đang trên đà phát triển theo hướng trang trại, thâm
canh có quy mô vừa và lớn, sản xuất theo hướng hàng hóa và xuất khẩu. Tính đến tháng 3/2008 Vĩnh
Long có trên 22 trang trại chăn nuôi lớn và trên 500 mô hình chăn nuôi kết hợp đạt 50 triệu / năm. Theo
số liệu Chi cục Thú y tính đến tháng 2 năm 2008 thì đàn gia súc, gia cầm của tỉnh đạt tổng số như sau:
Trâu: 192 con; Bò: 65.351 con; Heo: 390.000 con; Gia cầm: trên 28 triệu con.
2. Định hướng phát triển chăn nuôi: do tình hình ngành chăn nuôi heo đang chiếm lợi thế cao, giá
heo thịt từ 3.800.000 – 4.200.000 đồng /tạ, giá heo con từ 70.000đ - 90.000đ/kg. Với giá heo trên, người
nuôi heo thịt có lãi từ 300.000- 500.000đ/tạ, heo nái lãi từ 3 triệu – 5 triệu đồng /lứa. Do người chăn nuôi
có lời nên các hộ chăn nuôi đang dần mở rộng và phát triển trong thời gian tới với định hướng: Chuyển
đổi mạnh cơ cấu kinh tế phát triển chăn nuôi trong nông nghiệp; Đầu tư phát triển chăn nuôi theo hướng
trang trại, tập trung qui mô lớn sản xuất hàng hóa; Quy hoạch lại đất đai sử dụng cho phát triển chăn nuôi
23

phù hợp với các vùng sinh thái; Phát triển chăn nuôi bền vững, tránh ô nhiểm môi trường và kiểm soát dịch
bệnh; Chăn nuôi gắn liền với chế biến, giết mổ đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, đáp ứng nhu cầu tiêu
dùng ngày càng cao; Sản xuất chăn nuôi phải gắn liền với thị trường tiêu thụ sản phẩm, đáp ứng thị
trường trong nước, xuất khẩu.
3. Mục tiêu: phấn đấu tăng tỉ trọng giá trị của chăn nuôi trong nông nghiệp từ 20- 25% lên 30- 40%
vào năm 2010. Tạo cơ hội tăng thêm việc làm, giảm thời gian nông nhàn, tăng thu nhập và cải thiện đời
sống cho nông dân.
4. Chính sách phát triển chăn nuôi: khuyến kích các tổ chức và cá nhân mọi thành phần kinh tế
phát triển trong và ngoài nước đầu tư phát triển chăn nuôi tại Việt Nam; Ưu tiên đầu tư sản xuất giống vật
nuôi, khuyến khích phát triển hệ thống trang trại qui mô lớn có trang thiết bị và công nghệ hiện đại;
Khuyết khích đầu tư xây dựng hệ thống nhà máy giết mổ tập trung và chế biến sản phẩm chăn nuôi.
5. Một số giải pháp cần quan tâm:
a. Về vật nuôi: nhập các giống cao sản nhiệt đới để đa dạng hóa nguồn gien vật nuôi.
b. Về kỹ thuật và công nghệ: phát triển chăn nuôi thâm canh, áp dụng các tiến bộ KHKT mới trong
chăn nuôi: chăm sóc - nuôi dưỡng để nâng cao chất lượng sản phẩm vật nuôi; Sử dụng các công nghệ sinh
học, công nghệ sinh sản trong chọn lọc và tạo giống mới.
c. Về thức ăn - dinh dưỡng: tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, kiểm soát tốt chất lượng thức ăn
trong chăn nuôi công nghiệp; Sử dụng đúng thức ăn theo từng giai đoạn phát triển của từng loại heo,
tránh lãng phí thức ăn trong chăn nuôi.
d. Về thú y - vệ sinh phòng bệnh: cải thiện hệ thống quản lý dịch vụ thú y; Kiểm soát dịch bệnh để
phát triển chăn nuôi có hiệu quả kinh tế; Thường xuyên vệ sinh, tiêu độc chuồng trại và dụng cụ chăn
nuôi; Đảm bảo việc ô nhiểm môi trường và xử lý tốt chất thải trong chăn nuôi. Tiêm phòng đầy đủ các
bệnh truyền nhiễm.
g. Về thị trường: khuyến khích các sản phẩm chăn nuôi có thế mạnh, đặc sản, chất lượng cao có khả
năng tiếp cận và cạnh tranh trên thị trường trong khu vực và Quốc tế
*Tóm lại: phát triển chăn nuôi đa dạng, bền vững tiến tới kiểm soát và khống chế được dịch bệnh,
nên phát triển chăn nuôi thân thiện với môi trường.
- Đẩy mạnh đầu tư chế biến, giết mổ để tăng giá trị chăn nuôi, tăng cường xúc tiến thương mại sản
phẩm chăn nuôi theo xu hướng hội nhập.
- Định hướng phát triển chăn nuôi trong những năm tới phải theo hướng trang trại, tập trung, thâm
canh, quy mô lớn và sản xuất hàng hoá đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường trong và ngoài
nước.
THÀNH PHỐ TRẺ
Xin chào mừng thành phố mới Vĩnh Long
Xứ sở linh thiêng - huyền thoại chín con rồng
Kiêu hãnh vươn mình trên lộ trình hội nhập
Thêm rạng ngời nét đẹp chín dòng sông…
Chào những cô em với đôi má ửng hồng
Đôi mắt sáng ngời bao tin yêu hy vọng
Giang đôi tay và tấm lòng mở rộng
Đón tiếp bạn bè thân hữu ghé về thăm.
Trong niềm vui ngày lễ lớn tháng năm
Cả nước hân hoan giở thêm trang sử mới
Với những thành công trên chặng đường đi tới
Mừng Vĩnh Long – thành phố mới khai sinh.
Dân Vĩnh Long từng bước khẳng định mình
Sống, làm việc theo gương Hồ Chủ tịch
Mỗi nhà nông trở thành nhà vô địch
Xoá đói giảm nghèo càng tiến bộ văn minh.
Thành phố Vĩnh Long đầy ắp nghĩa tình
24

Của những con người chân thành, hiếu khách
Mà rất kiên cường trong gian nan, thử thách
Vượt lên chính mình giành hạnh phúc, ấm no.
Mời bạn một lần về xứ sở nên thơ
Để lắng nghe tâm tình thành phố trẻ
Nghe trái tim nồng nàn nhịp sống khỏe
Hoà nhịp cùng cả nước trọn niềm vui…
Oanh Lê
(Sở Nông Nghiệp & PTNT Vĩnh Long, số 107/2 Phạm Hùng , phường 9, TXVL)
THỊ TRƯỜNG PHÂN BÓN VỤ HÈ THU
SẼ ỔN ĐỊNH
(Agroviet-05/05/2009) Theo Bộ Công thương thị trường phân bón vụ Hè Thu sẽ không có nhiều biến
động do cung đáp ứng đủ cầu và giá thế giới không có dấu hiệu biến động tăng.
Theo bộ Công thương, trong quý 1/2009, giá phân bón trong nước có xu hướng tăng do vào thời điểm
nhu cầu vụ Đông Xuân tăng cao.
Tuy nhiên nhờ nguồn cung trong nước dồi dào, nên tốc độ tăng giá chỉ ở mức độ nhẹ và ổn định, đặc
biệt là trong tháng 3/2009.
Một nguyên nhân khác khiến giá phân bón trong nước quý 1/2009 tăng nhẹ là do ảnh hưởng từ xu
hướng tăng giá trên thế giới cùng giai đoạn. Từ tuần cuối tháng 4.2009 đến nay, giá phân bón có xu
hướng giảm nhẹ. Thị trường phân bón vụ Hè Thu 2009 có nhiều yếu tố tác động đáng chú ý.
Về nguồn cung cung phân bón đang khá dồi dào, đặc biệt đối với phân urea.
Theo tính toán sơ bộ, tổng cung urê trên thị trường (bao gồm tồn kho và lượng hàng đang trên đường
nhập khẩu về) trong quý 2/2009 sẽ vào khoảng 580.000 tấn.
Còn về nhu cầu, theo bộ Công Thương, nhu cầu phân bón đầu vụ Hè Thu năm nay đạt khoảng 1,84
triệu tấn các loại, trong đó urea 400.000 tấn, SA 170.000 tấn, kali 200.000 tấn, DAP 160.000 tấn, NPK
910.000 tấn. Nguồn cung phân bón trong nước đủ đáp ứng nhu cầu trên.
Nhà máy Đạm Phú Mỹ dự báo nhu cầu phân urea vụ Hè Thu ở mức cao hơn, khoảng 650 – 700.000
tấn, tuy nhiên trường hợp nào, nguồn cung urea cũng sẽ đủ đáp ứng nhu cầu. Một điểm đáng chú ý là
trong tháng 4/2009, giá phân bón tại hầu hết các khu vực thị trường lớn trên thế giới như Trung Đông, Mỹ,
Ai Cập, v.v... đều có xu hướng giảm nhẹ so với những tháng đầu năm. Đến cuối tháng 4, tuy nhu cầu đã
bắt đầu ổn định tại một số thị trường, song nhìn chung vẫn khá trầm lắng.
Ngoài ra, giá dầu thô thế giới hiện nay ít biến động hơn rất nhiều so với năm 2008, nên nhiều khả
năng giá phân bón thế giới những tháng tới, trước mắt là đến hết quý 2/2008 sẽ ổn định, không có yếu tố
tác động làm tăng giá phân bón trong nước. Do đó, theo dự báo của một số chuyên gia phân tích thị
trường của bộ Công thương và bộ Tài chính, thị trường phân bón trong nước tháng 5/2009 sẽ ổn định,
thậm chí có thể giảm nhẹ do nguồn cung đảm bảo được nhu cầu.
Tuy nhiên, bước sang quý 3/2009, thị trường có thể thay đổi, tùy thuộc vào tình hình kinh tế chung và
biến động của giá dầu thô.
CÁ TRA, BASA CỦA VIỆT NAM CÓ CƠ HỘI TIÊU THỤ NHIỀU HƠN
Ở NHỮNG THỊ TRƯỜNG LỚN
(Agroviet-06/05/2009) - Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP): trong bối
cảnh kinh tế thế giới suy thoái, người tiêu dùng có xu hướng chuyển sang các loại thực phẩm giá rẻ hơn. Vì
vậy, trong số các mặt hàng thủy sản chính, con cá tra, basa của Việt Nam có cơ hội tiêu thụ nhiều hơn ở
những thị trường lớn.
25

Theo VASEP, xuất khẩu cá tra, basa sang Mỹ trong tháng 3 tăng 31% và tính từ đầu năm đến tháng 3
tăng 131%, mức tăng cao nhất trong tốp thị trường nhập khẩu cá tra, basa. Xuất khẩu sang Ai Cập cũng
tăng mạnh với 54,5% trong tháng 3 và 48% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tuy nhiên, loại cá được coi là sự thay thế tốt nhất cho cá thịt trắng giá cao trên thị trường thế giới
đang phải đối mặt với không ít rào cản và sự cạnh tranh ở chính những thị trường tiềm năng này. Ngày
càng nhiều các thị trường tiêu thụ cá tra, basa Việt Nam như Pháp, Tây Ban Nha, Nauy, Italia, Ai Cập, Mỹ...
đã và đang sử dụng các chương trình truyền thông “bôi xấu” sản phẩm cá tra để bảo vệ sản phẩm cá trong
nước đã ảnh hưởng không nhỏ đến thương mại xuất nhập khẩu sản phẩm cá tra.
Các chuyên gia ngành Thủy sản nhận định: đây cũng là một tiếng chuông cảnh báo cho doanh nghiệp.
Do vậy, các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra, basa Việt Nam cần tuân thủ chặt chẽ các qui định hiện hành và
tăng cường kiểm soát chất lượng sản phẩm để giữ ổn định thị trường xuất khẩu. Bên cạnh đó, Cục Quản lý
Chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản cũng đang kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần có
ngay một chỉ thị tăng cường kiểm tra, giám sát mặt hàng cá tra xuất khẩu, nhấn mạnh vào trách nhiệm
của các doanh nghiệp để nhằm loại bỏ các doanh nghiệp có hành vi gian dối về chất lượng.
ĐÃ GIẢI MÃ ĐƯỢC CÚM A/H1N1
Lai lịch phát triển của dòng virus cúm A/H1N1 đang hoành hành được các nhà khoa học Nhật Bản
và Mỹ giải mã. Các nhà khoa học hy vọng, phát hiện mới sẽ hỗ trợ cho các nỗ lực tìm kiếm biện pháp
hiệu quả phòng ngừa sự lây lan của virus cúm A/H1N1 từ người sang người và chữa trị bệnh nhân
nhiễm cúm.
Theo tờ Asahi (Nhật Bản) ngày 4/5, nhóm các nhà khoa học nước này đã phát hiện trong số 6
phân tử RNA (ribonucleic acid) kế thừa từ các virus cúm heo Bắc Mỹ, có một RNA được tạo ra từ virus
cúm ở người, hai từ virus cúm gia cầm và ba từ các virus cúm heo dòng khác tại Bắc Mỹ. Các kết quả
trên được thực hiện từ các mẫu bệnh phẩm và bản đồ gene dòng virus mới của Trung tâm phòng
chống và kiểm soát dịch bệnh Mỹ (CDC) và WHO.
Trước đó, các chuyên gia Đại học Columbia (Mỹ) đã so sánh bản đồ gene của dòng virus mới này
với những gene cúm heo thông thường. Kết quả so sánh cho thấy trong số 8 phân tử RNA của virus
cúm mới, có 6 RNA được kế thừa từ các virus cúm heo Bắc Mỹ và hai RNA khác được thừa kế từ chủng
virus cúm heo lục địa Âu - Á. Cũng theo nghiên cứu trên, nhiều khả năng protein trên bề mặt virus mới
đã có đột biến cho phép virus này lây lan dễ dàng từ người sang người.
LỢI ÍCH CỦA VIỆC SỬ DỤNG THỨC ĂN BỔ SUNG
TRONG CHĂN NUÔI
(Agroviet-7/5/2009): Thức ăn bổ sung giúp thịt gà nuôi chắc hơn. Gà nói riêng và gia cầm nói chung
thường bị ký sinh trùng Eimeria maxima tấn công, gây nên bệnh cầu trùng, một bệnh được đánh giá là gây
thiệt hại cho ngành chăn nuôi toàn cầu trên 1,3 tỷ đôla mỗi năm. Nhà nghiên cứu miễn dịch Hyun Lillehoj
đã đi nhiều nước trên thế giới để nghiên cứu và phát hiện thấy: Chế độ nuôi dưỡng có sử dụng thức ăn bổ
sung là biện pháp tốt nhất để tăng cường khả năng miễn dịch ở gà.
Lillehoj đã làm việc với các nhà khoa học tại trường Cao đằng Thuốc thú y, thuộc trường Đại học Quốc
gia Gyeongsang (Hàn Quốc). Họ nhận thấy, gà được cho ăn bổ sung trà xanh trong 2 tuần liền sẽ có ít hợp
tử E. maxima trong phân. Điều này có thể giúp làm giảm sự lây lan dịch bệnh trong các hộ chăn nuôi gia
cầm. Cùng với Lillehoj, các nhà khoa học khác như Sung-Hyen Lee ở Frederick cũng thừa nhận việc sử
dụng thức ăn bổ sung trong chăn nuôi là biện pháp phòng bệnh hữu hiệu nhất.
CÁC NHÀ KHOA HọC ANH PHÁT MINH RA CÁ RÔ - BỐT
NHẰM TÌM RA VÙNG NƯỚC BỊ Ô NHIỄM
(Agroviet-29/4/2009): Loài cá rô-bốt được phát minh bởi các nhà khoa học người Anh sẽ
được sử dụng ở biển vào năm tới nhằm phát hiện ra vùng biển bị ô nhiễm.
Nếu loại cá rô-bốt được thử nghiệm đầu tiên trong 5 loại cá tại miền đông Cảng Gijon, Tây Ban Nha
đem lại thành công, nhóm nghiên cứu hi vọng loại cá rô-bốt này sẽ được sử dụng tại các sông, hồ và biển
trên thế giới. Cá rô-bốt này có hình dáng giống cá chép, dài 1.5 m và được trang bị các thiết bị cảm ứng
hoá học để phát hiện ra các chất gây ô nhiễm nguy hiểm ví dụ như các chất rò rỉ từ các con tàu lớn.
Thông tin này sẽ được chuyển lên bờ bằng công nghệ Wi-Fi. Các con cá rô-bốt này có thể tự di chuyển
mà không cần sự tương tác của con người.
NGHIÊN CỨU GIÚP CÂY ĂN QUẢ KHÁNG BỆNH
26

(Agroviet-4/5/2009): Các nghiên cứu của Viện Nông nghiệp Mỹ đã chỉ ra rằng, giữa táo và anh đào có
một sự tương đồng về gien kháng bệnh. Điều này giúp các nhà trồng trọt nhân rộng nhiều hơn những
giống cây ăn quả giá trị cao, có thể chống trọi lại bệnh tật.
Nhà sinh vật điện toán Angela Baldo (New York)đã công bố bộ gien của táo và anh đào, chỉ rõ những
gien giúp cây kháng bệnh và chống lại tình trạng bất lợi của điều kiện sống.
Táo và anh đào cùng thuộc họ Rosaceae, chúng có những gien kháng bệnh giống với một số giống cây
khác. Số gien kháng bệnh ở táo và anh đào được Baldo nghiên cứu và khẳng định là dao động trên dưới 75
mã gien, và sự giống nhau giữa các giống cây cùng họ Rosaceae vào khoảng 50 đến 87%.
Một trong những gien kháng bệnh phải kể đến gien chống lại bệnh thối rễ Phytophthora. Baldo cũng
giới thiệu 90 gien kháng bệnh khác (có ở giống anh đào ngọt và chua) với những khả năng kháng bệnh
khác nhau đối với bệnh đốm lá và bệnh mốc trắng.
Kết quả nghiên cứu sơ bộ về đào và mận cho thấy giữa hai giống cây này cũng có sự tương đồng về
gien kháng bệnh mụn rộp. Nếu như kết luận trên là đúng thì các nhà khoa học càng có cơ sở để xây dựng
nên sơ đồ gien kháng bệnh của các giống cây thương mại.
Hiện tại, Baldo đã tìm ra 3 nhóm gien kháng bệnh mới ở 300 giống táo dại, trong đó có gien chống lại
bệnh thui đen, bệnh nấm vảy và bệnh mốc trắng.
SỬ DỤNG KHÍ ÔZONE TRONG NUÔI THỦY SẢN TĂNG NĂNG SUẤT, SẠCH MÔI TRƯỜNG
Để giảm thiểu thiệt hại trong quá trình nuôi thuỷ sản, mới đây Chi cục Thuỷ sản Vĩnh Phúc đã nghiên
cứu ứng dụng thành công biện pháp sử dụng khí ôzone trong nuôi thủy sản, giúp cá nhanh lớn, làm trong
sạch môi trường.
Mô hình được áp dụng trên diện tích 1.600m2 ao nuôi tại trạm thực nghiệm của Chi cục, đối tượng
nuôi trong ao là cá rô phi đơn tính đực, thức ăn cho cá là thức ăn công nghiệp viên nổi V123.3. Chi cục đã
lắp thiết bị tạo Ôzone ở 2 đầu bờ ao, các đầu ống xả khí Ôzone để sâu cách mặt nước 15-20cm, mỗi ngày
vận hành 6-8 lần, mỗi lần 2 giờ, tuỳ thuộc vào mức độ ô nhiễm nước trong ao để vận hành máy. Cho cá ăn
ngày 2 lần sáng và chiều mát, lượng thức ăn cho ăn bằng 5-7% trọng lượng cá trong ao. Kết quả sau 5
tháng thực nghiệm, cá nuôi ở ao sử dụng máy Ôzone có tốc độ sinh trưởng nhanh, năng suất cá đạt 10
tấn/ha, tăng 3 tấn so với ao đối chứng không sử dụng máy Ôzone, giá trị sản xuất đạt 120 triệu đồng/ha,
tăng 30-40%
VietLinh
THANH LỌC CƠ THỂ BẰNG RAU QUẢ
Tận dụng các loại rau quả tươi giàu các vitamin và khoáng chất, giúp kích thích tiêu hoá, tăng cường
khả năng hấp thụ và đào thải độc tố ra khỏi cơ thể là cách tốt nhất để “thanh lọc” và chăm sóc sức khoẻ
cơ thể.
1. Cà rốt: cà rốt xếp “đầu bảng” với thành phần chứa nhiều vitamin A, C, E, bêta-caroten và các
nguyên tố vi lượng khác, có tác dụng tăng cường thể lực, kích thích hoạt động của hệ tiêu hoá, “làm sạch”
gan và thận, từ đó nâng cao sức đề kháng của cơ thể, chống lại các bệnh nhiễm khuẩn
2. Táo: Táo có hàm lượng calo thấp nhưng lại rất giàu chất sắt, là loại quả “lý tưởng” ngăn ngừa sỏi
thận. Thành phần pectin có trong táo đóng vai trò như một chất kích thích quá trình hấp thụ, loại bỏ độc tố
ra khỏi cơ thể và ngăn ngừa sự sinh sôi nảy nở của các vi khuẩn có hại trong đường ruột. Ngoài ra loại quả
này còn chứa nhiều các axit béo thực vật, rất tốt cho hệ tim mạch cũng như ổn định huyết áp.
3. Cần tây: Rau cần tây sẽ phát huy công dụng ở mức tối đa khi được sử dụng làm nước ép uống
hàng ngày vì nhiệt độ cao khi chế biến có thể làm mất đi một lượng lớn các chất dinh dưỡng có trong loại
rau này. Cần tây chứa nhiều natri, magiê và sắt. Đây là những khoáng chất thiết yếu cho quá trình tạo
máu. Thành phần các vitamin A, C giúp nhuận tràng, lợi tiểu, ngừa rối loạn tiêu hoá và và “vũ khí” chống
lại mệt mỏi.
4. Bí ngô: Bí ngô được xem là thực phẩm vàng cho sức khoẻ vì loại quả này chứa nhiều loại vitamin,
khoáng chất, các axit amin, chất xơ, xenluloza, rất tốt cho dạ dày và hệ tiêu hoá. Chất pectin còn giúp làm
giảm hàm lượng colesterin trong máu, ngăn ngừa bệnh tiểu đường.
6. Bắp cải: Là thực phẩm “số 1” cho những ai đang lo lắng về cân nặng của mình. Bắp cải chứa nhiều
nước, vitamin C, muối khoáng, không chứa các axit béo, có tác dụng chữa lành các vết loét tá tràng, nhuận
tràng, đẩy lùi táo bón.
7. Củ cải đường: Củ cải đường giúp kích thích và đẩy nhanh sự sản sinh của các tế bào hồng cầu và
bạch huyết, lam giảm áp lực máu lên thành động mạch. Do vậy, loại thực phẩm này đặc biệt cần thiết cho
chị em trong những ngày “đèn đỏ” cũng như phụ nữ ở độ tuổi mãn kinh.
27

HỎI ĐÁP LUẬT TIÊU CHUẨN VÀ QUY CHUẨN KỸ THUẬT
(Tiếp theo)
Ngô Long Bồi
1. Hỏi: tổ chức, cá nhân đề nghị chứng nhận hợp chuẩn có những nghĩa vụ gì?
Trả lời: các tổ chức, cá nhân đề nghị chứng nhận hợp chuẩn có các nghĩa vụ sau:
- Bảo đảm sự phù hợp của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, quá trình, môi trường với tiêu chuẩn để
chứng nhận hợp chuẩn;
- Thể hiện đúng các thông tin đã ghi trong giấy chứng nhận hợp chuẩn trên sản phẩm;
- Thông báo cho tổ chức chứng nhận sự phù hợp khi có sửa đổi; bổ sung tiêu chuẩn dùng để chứng
nhận hợp chuẩn.
- Trả chi phí cho việc chứng nhận hợp chuẩn.
2. Hỏi: chứng nhận hợp quy được thực hiện bắt buộc đối với những sản phẩm nào?
Trả lời: chứng nhận hợp quy được thực hiện bắt buộc đối với sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, quá trình,
môi trường thuộc đối tượng quy định trong các quy chuẩn kỹ thuật tương đương.
3. Hỏi: những quy chuẩn kỹ thuật nào được thực hiện chứng nhận hợp quy?
Trả lời: quy chuẩn kỹ thuật dùng để chứng nhận hợp quy là những quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, quy
chuẩn kỹ thuật địa phương đáp ứng yêu cầu quy định tại Điều 42 của luật tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ
thuật
4. Hỏi: đề nghị cho biết các căn cứ để công bố hợp quy?
Trả lời: tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thuộc đối tượng phải áp dụng quy chuẩn kỹ thuật có
trách nhiệm công bố sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, quá trình, môi trường, phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật
có trách nhiệm công bố sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, quá trình, môi trường, phù hợp với quy chuẩn kỹ
thuật tương ứng phải dựa trên kết quả chứng nhận hợp quy do tổ chức chứng nhận sự phù hợp được chỉ
định theo quy định tại khoản 3 Điều 47 của luật này thực hiện hoặc kết quả tự đánh giá của tổ chức, cá
nhân trên cơ sở kết quả thử nghiệm của phòng thử nghiệm được công nhận
5. Hỏi: đề nghị cho biết trách nhiệm của tổ chức, cá nhân công bố hợp quy?
Trả lời: tổ chức, cá nhân công bố hợp quy có trách nhiệm: phải đăng ký bản công bố hợp quy tại cơ
quan nhà nước có thẩm quyền.
6. Hỏi: quyền của tổ chức cá nhân đề nghị chứng nhận hợp quy?
Trả lời: tổ chức, cá nhân đề nghị chứng nhận hợp quy có các quyền sau:
- Lựa chọn tổ chức chứng nhận sự phù hợp đã được chỉ định;
- Được cấp giấy chứng nhận phù hợp quy cho sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, quá trình, môi trường đã
chứng nhận hợp quy;
- Sử dụng dấu hợp quy trên sản phẩm, hàng hoá, bao gói của sản phẩm, hàng hoá, trong tài liệu sản
phẩm, hàng hoá đã được chứng nhận hợp quy, công bố hợp quy
- Khiếu nại về kết quả chứng nhận hợp quy, vi phạm của tổ chức chứng nhận sự phù hợp đối với hợp
đồng chứng nhận hợp quy.
7. Hỏi: nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân đề nghị chứng nhận hợp quy?
Trả lời: tổ chức, cá nhân đề nghị chứng nhận hợp quy có các nghĩa vụ sau đây:
- Đảm bảo sự phù hợp của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, quá trình, môi trường với quy chuẩn kỹ thuật
tương ứng;
- Thể hiện đúng các thông tin đã ghi trong giấy chứng nhận hợp quy, bản công bố hợp quy trên sản
phẩm, hàng hoá, bao gói của sản phẩm, hàng hoá;
- Cung cấp các tài liệu chứng minh việc bảo đảm sự phù hợp của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, quá
trình, môi trường theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Trả chi phí cho việc chứng nhận hợp quy
8. Hỏi: những tổ chức nào chứng nhận sự phù hợp?
Trả lời: các đơn vị sự nghiệp hoạt động dịch vụ kỹ thuật; các doanh nghiệp, các chi nhánh của tổ chức
chứng nhận nước ngoài tại Việt Nam được chứng nhận sự phù hợp
28