Plani Lokal i Veprimit në Mjedis - Versioni Shqip - REC archive
Plani Lokal i Veprimit në Mjedis - Versioni Shqip - REC archive
Plani Lokal i Veprimit në Mjedis - Versioni Shqip - REC archive
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Komuna Velipojë<br />
gjatësi 20.89 km, si më poshtë.<br />
Argjinatura e Vilunit 6.9 km<br />
Argjinatura Pentarit dhe Luarzit 6.8 km<br />
Argjinatura Reç-Pulaj 7 km<br />
Argjinatura e Çasit 1 km<br />
<strong>Plani</strong> <strong>Lokal</strong> i <strong>Veprimit</strong> <strong>në</strong> <strong>Mjedis</strong><br />
b. Sistemi i ujitës: Sistemi i kanaleve ujitës përbëhet nga 4 kanale kryesore: kanali ujitës<br />
Murtemes-Pentar me gjatësi 9.5 km me fuqi 1.6 m3 ujë sekondë dhe me kapacitet<br />
ujitës për 650 ha tokë; kanali ujitës Ças me gjatësi 2.3 km, me fuqi 0.3 m3 ujë për<br />
sekondë dhe ujit 200 ha tokë; kanali ujitës Murtemes-Pulaj me gjatësi 14.5 km, me<br />
fuqi 2.2 m3 ujë për sekondë dhe ujit 1.000 ha tokë; kanali ujitës 10, parabolik, me fuqi<br />
0.5 m3 ujë për sekondë, ujit 400 ha tokë.<br />
Këto kanale ja<strong>në</strong> ndërtuar vite më parë dhe ka<strong>në</strong> funksionuar shumë mirë, por<br />
aktualisht ja<strong>në</strong> dëmtuar dhe funksionoj<strong>në</strong> pjesërisht.<br />
1.3 Larmia biologjike dhe zonat e mbrojtura<br />
1.31 Përshkrim i përgjithshëm<br />
Biodiversiteti i zo<strong>në</strong>s së Velipojës shquhet për larmi<strong>në</strong> e llojeve dhe habitateve. Laguna<br />
e Vilunit si dhe Rezervati i Velipojës së bashku me kënetën e Domnit ja<strong>në</strong> habitate të<br />
specifike për botën e gjallë. Laguna e Vilunit <strong>në</strong> Velipojë karakterizohet nga bimësi<br />
barishtore e ujërave të kripura. Këtu takohen një larmi jo vetëm bimësh barishtore,<br />
por edhe drunore. Gjatë viteve të fundit shfrytëzimi i skajshëm i pyjeve, i bimëve<br />
mjekësore, etj., ka sjellë pasoja negative për fau<strong>në</strong>n e egër. Peshkimi i skajshëm dhe<br />
me mjete jo të përshtatshme ka çuar <strong>në</strong> pakësimin e burimeve peshkore. E gjitha kjo<br />
ka ndikimin e saj edhe <strong>në</strong> jetën e komunitetit dhe plotësimin e nevojave të tij duke<br />
shfrytëzuar burime të natyrës. Gjendja e biodiversitetit, sidomos <strong>në</strong> pesë vitet e fundit,<br />
paraqitet <strong>në</strong> përkeqësim. Kjo situatë ka ardhur për shkak të shfrytëzimit pa kriter të<br />
burimeve të natyrës, por edhe një numër i madh faktorësh të tjerë kërcënues ndër të<br />
cilët veçohen dëmtimi i habitateve si tharje e kënetave, prerja e pjesshme e pemëve,<br />
dëmtimi i kallamishteve, peshkimi me dinamit dhe lëndë helmuese. Përndjekja e<br />
kafshëve dhe gjuetia pa leje apo me mjete të jashtëligjshme, gjuetia jashtë sezonit si<br />
dhe dëmtimi i të vegjëlve apo vezëve të shpendëve ja<strong>në</strong> faktorë kërcënues <strong>në</strong> këtë<br />
drejtim.<br />
Një faktor me rëndësi që ka çuar dhe çon <strong>në</strong> humbjen e vlerave të biodiversitetit<br />
<strong>në</strong> zo<strong>në</strong>n e Velipojës është edhe niveli i ulët i edukatës mjedisore të njerëzve si dhe<br />
ndërgjegjësimi i pakët i tyre.<br />
Strukturat administrative për ruajtjen e vlerave natyrore <strong>në</strong> zo<strong>në</strong> ja<strong>në</strong> gjithashtu të<br />
pakta dhe të pafuqishme për detyrën që ato ka<strong>në</strong>.<br />
a. Bimët mjekësore<br />
Bimët mjekësore që përdoren <strong>në</strong> komu<strong>në</strong>n Velipojë ja<strong>në</strong>; Sherbela, e cila gjendet<br />
me shumë <strong>në</strong> Mal Kolaj dhe Baks-Rrjoll, është bimë që nuk kultivohet, por ruhet<br />
dhe menaxhohet nga ish pronarët për të siguruar të ardhura. Nga një përllogaritje e<br />
përafërt, rezulton se <strong>në</strong> vit grumbullohen rreth 1.200 kv. Çmimi mesatar i shitjes është<br />
rreth 90 lek/ kg; Mullaga e bardhë, është bimë që gjendet me pakicë <strong>në</strong> këtë zo<strong>në</strong>,<br />
ruhet dhe menaxhohet më mirë nga përdoruesit.<br />
Bimë të tjera mjekësore që njihen dhe përdoren, ja<strong>në</strong>: Lule Blini; Kokra e Mri<strong>në</strong>s;<br />
Murrizi; Balsami; Kin fusha; Rënjë Rodhe; Barpresje; lule 100 fletësh; Gjuhë nuse, etj.<br />
1.3.2 Zonat e mbrojtura<br />
Zonat e mbrojtura të përfshira <strong>në</strong> rajonin e Velipojës, duke filluar që nga grykëdredhja<br />
e Bu<strong>në</strong>s dhe deri <strong>në</strong> lagu<strong>në</strong>n e Vilunit ja<strong>në</strong>:<br />
19
Change language