Plani Lokal i Veprimit në Mjedis - Versioni Shqip - REC archive
Plani Lokal i Veprimit në Mjedis - Versioni Shqip - REC archive
Plani Lokal i Veprimit në Mjedis - Versioni Shqip - REC archive
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Komuna Velipojë<br />
<strong>Plani</strong> <strong>Lokal</strong> i <strong>Veprimit</strong> <strong>në</strong> <strong>Mjedis</strong><br />
brigjeve të Bu<strong>në</strong>s sidomos <strong>në</strong> zo<strong>në</strong>n e Shirqit dhe të Obotit është i dukshëm një<br />
erozion i theksuar i tokave buzë brigjeve. Kjo ka çuar edhe <strong>në</strong> dëmtimin e brezave të<br />
tërë pyjorë përgjatë tyre.<br />
Tokësor: Erozioni sipërfaqësor i tokës <strong>në</strong> zo<strong>në</strong> shkon deri 25 ton për ha <strong>në</strong> vit.<br />
Degradimi i tokës së punueshme për shkak të erozionit dhe përmbytjeve vazhdon<br />
të jetë një nga problemet më të mëdha <strong>në</strong> zo<strong>në</strong>n e Dajçit dhe të Shirqit. Rënia e<br />
vegjetacionit, moskultivimi i tokës, metodat e papërshtatshme të ujitjes ja<strong>në</strong> disa<br />
nga faktorët përshpejtues të këtij fenomeni <strong>në</strong> zo<strong>në</strong>. Zona të veçanta përdoren për<br />
kullotje, <strong>në</strong> kundërshtim me çdo lloj kriteri, duke stimuluar mbipërdorimin e bimësisë<br />
dhe për pasojë rritjen e erozionit dhe dëmtimin e pejsazhit.<br />
Lumor: Shumë problematike paraqitet gjendja përgjatë lumenjve Drin, Buna dhe Kir.<br />
Vetë lumenjtë dhe aktiviteti njerëzor (nxjerrja e zhavorreve, dëmtimi i pritave malore<br />
etj) ka<strong>në</strong> shkaktuar probleme shumë të rënda përgjatë brigjeve të lumenjve. Kjo<br />
gjendje ndikon <strong>në</strong> shtimin erozionit bregetar dhe të brigjeve të lumenjve.<br />
1. Zhvillimi i Turizmit, edukimi dhe ndërgjegjësimi i komunitetit<br />
1.4.1 Përshkrimi i përgjithshëm<br />
Territori i Velipojës, është një ndër perlat e natyrës shqiptare ku gërshetohen<br />
harmonishëm deti me ujin e pastër, rëra e pashfrytëzuar dhe kurative, pylli, laguna,<br />
mali, fushat pjellore dhe kodrat e buta <strong>në</strong> të cilat gjenden shenja të vendbanimeve<br />
të hershme. Ajo është dalja e vetme <strong>në</strong> det për Qarkun dhe ka shërbyer si urë lidhje<br />
e qytetit të Shkodrës me vende të tjera, përmes lumit të Bu<strong>në</strong>s. Rreth vitit 1890 nga<br />
austriakët <strong>në</strong> Pulaj, <strong>në</strong> grykderdhjen e Bu<strong>në</strong>s, u ndërtua një port për anije të vogla, i<br />
cili ka funksionuar deri <strong>në</strong> fillim të luftës së parë botërore. Përmes këtij porti Shkodra<br />
ka bërë tregëti me Austri<strong>në</strong> për disa vite. Nëpër lumë shpesh ka<strong>në</strong> lëvizur banorët e<br />
zo<strong>në</strong>s me mjete lundruese të thjeshta për tu lidhur me qytetin e Shkodrës për tregëti<br />
ose nevoja të tjera. Dikur lumi Buna, ka qe<strong>në</strong> një rrugë komunikimi me qytetin e<br />
Shkodrës, madje ka pasur një liman ku ja<strong>në</strong> ankoruar anije që lidhnin qytetin me<br />
përtej detin. Rreth viteve 1800-1900 komunikimi i Shkodrës përmes lumit Buna ka<br />
qe<strong>në</strong> shumë i rëndësishëm, ekzistenca e një pazari shumë të zhvilluar te Ura e Bu<strong>në</strong>s<br />
<strong>në</strong> hyrje të Shkodrës flet më së miri dhe për rëndësi<strong>në</strong> e komunikimit përmes këtij<br />
lumi i cili rreth 14 km i përshkon <strong>në</strong> territorin e komu<strong>në</strong>s Velipojë. Buna është pasuri<br />
e jashtëzakonshme me vlera ekonomike, sociale dhe turistike.<br />
Ndër fushat prioritare të zhvillimit ekonomik për Velipojën, zhvillimi i turizmit, është<br />
objektivi nr 1. “Turizmi detar, lumor dhe malor, ndërtimi i limaneve <strong>në</strong> Lumin Buna<br />
dhe Lagu<strong>në</strong>n e Vilunit, ndërtimi i fshatrave turistike <strong>në</strong> Baks Rrjoll dhe Majën e zezë,<br />
ja<strong>në</strong> synime ambicioze të Komu<strong>në</strong>s Velipojë” 2) .<br />
Rëra e Velipojës ka qe<strong>në</strong> e njohur për vlerat e saj kuruese. Në vitet 1969-1970, krahas<br />
shtëpive private, filloi nga shteti ndërtimi i dy hoteleve dhe disa kabinave. Deri <strong>në</strong> vitet<br />
90, <strong>në</strong> Velipojë, zhvillohej një turizëm masiv, me një numër të kufizuar pushuesish<br />
. Katër hotele dhe disa gabina të thjeshta, të gjitha pro<strong>në</strong> e shtetit ishin ndërtimet e<br />
vetme <strong>në</strong> plazhin e Velipojës. Banorët e fshatit nuk pengoheshin të lëshonin dhoma<br />
<strong>në</strong> shtëpitë e tyre për pushuesit kundrejt një pagese të arsyeshme. Pas viteve 1993,<br />
me privatizimin e ndërmarrjeve bujqësore, banorët morën tokën bujqësore dhe<br />
2 Strategjia e Zhvillimit të Komu<strong>në</strong>s Velipojë e vitit 2006, përgatitur nga komuna Velipojë.<br />
23