agjensia e zhvillimit te zonave malore – mada dhe programi i ...

AGJENSIA E ZHVILLIMIT TE ZONAVE
MALORE – MADA DHE PROGRAMI
I ZHVILLIMIT TE QENDRUESHEM TE ZONAVE
RURALE MALORE
MADA është krijuar që në vitin 2000 me vendim të Këshillit të Ministrave
Nr. 427 si institucion i specializuar që merret me zhvillimin
rural të zonave malore dhe të pafavorizuara. Gjatë periudhës
2001-2007 ka zbatuar programin e përbashkët QSH-IFAD me titull:
“Zhvillimi i Qëndrueshëm i Zonave Malore”. Kjo ishte pjesë e Programit
të Zhvillimit të Zonave Malore, të cilin MADA e përfundoi
me sukses të plotë.
Që nga muaji Qershor i vitit 2007, MADA po zbaton Programin e
Zhvillimit të Qëndrueshëm të Zonave Malore, një investim i Qeverisë
Shqiptare dhe donatorëve: IFAD, OPEC, BE-CARDS, përfituesit.
Ky është një program që do të zbatohet për 6 vjet dhe vepron
në 21 rrethet malore
të vendit. Në të njëjtën
kohë, MADA po punon
që të kthehet në një
agje nsi të modelit evropian
e cila do të jetë
në gjendje të hartojë
strategji dhe programe
si dhe të gjejë fonde
dhe t’i zbatojë ato në
të mirë të zhvillimit të
zonave të defavorizuara
rurale të vendit.

Qëllimi i MADA-s
Qëllimi i Agjensisë është për të përmirësuar cilësinë e jetës së
njerëzve në zonën malore brenda kuadrit të vizionit të zhvillimit të
zonave malore dhe ka për qëllim të inkurajojë zhvillim të balancuar
dhe të qëndrueshëm, të mbështesë aktivitete zhvillimi me
baza pjesëmarrje, të targetojë me prioritet dhe të mbështesë
zhvillimin e sektorit privat.
E gjithë veprimtaria e
MADA-s zhvillohet në
përputhje me legjislacionin
në fuqi dhe në
harmoni me parimet
e ruajtjes së palëkundur
të kushteve natyrore
të mjedisit dhe të
boidiversitetit.

Rolet dhe Funksionet e MADA-s
MADA është ngritur për të qenë një agjensi e cila do të ketë rol
të veçantë në zonat malore të vendit, duke u përqëndruar në:
Nxitjen dhe mbështetjen zhvillimin
ekonomik të zonave
rurale malore, nëpërmjet
ndër hyrjeve të saj në nivele
të ndryshme lokale, rajonale
dhe kombëtare për
forcimin e komuniteteve,
mbështetjen e popullsisë për
të përmirësuar kushtet për
rritje ekonomike dhe rritje të të ardhurave në zonat malore
dhe të defavorizuara, për nxitje të hapjes apo shtimit të bizneseve,
zhvillimit të aftësive në nivele të ndryshme dhe krijimit
të lidhjeve, promovimit dhe mbështetjes së llojeve të
ndryshme të partneriteve etj.
Një rol lehtësues, sipas
vizionit v të saj, i cili konsiston
në n sigurimin e mbështetjes
dhe d influencimin në politikat
ti zhvilluese të Qeverisë
dhe d koordinimin e aktiviteteve
it në nivel lokal dhe
kombëtar, k
duke përfshirë
marrëdhëniet m
ndërmjet
sektorit se publik dhe privat,
bizneseve b dhe institucioneve
n financiare të përfshira
sh
në zonat malore.
Krijimin e një rrjeti partneriteti me donatorët, organizatat, sektorët
publikë dhe privatë për përgatitjen e projekteve dhe
financimin e tyre në zonat malore.

Partnerët dhe mbështetësit e MADA-s
Financuesit kryesorë të Programit:
Partnerët kryesorë të MADA-s
Ministri e Bujqësisë Ushqimit
dhe Mbrojtjes së Konsumatorit
Qeveria
Shqiptare
Delegacioni
i Komisionit
Evropian
OFID (OPEC
Fund for
International
Development)
Kooperacioni
Italian
në Shqipëri
• Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës në
punën e përbashkët mbi përgatitjen e Strategjisë
Kombëtare Ndërsektoriale të Zhvillimit Rajonal si dhe
formulimit të ligjit përkatës.
• Ministria e Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorëve
dhe drejtoritë Rajonale të Bujqësisë në
aktivitete dhe aspekte të zhvillimit rural.
• SNV, Programi i Zhvillimit Ndërkombëtar i Qeverisë
Holandeze
• GTZ, Programi i Mbështetjes Teknike i Qeverisë
Gjermane
• FERT (Shoqata e fermerëve francezë për kooperim
ndërkombëtar nëpërmjet memorandumit të mirë-
in Albania

kutimit të firmosur nga të dy palët për mbështetjen
e shoqatave bujqësore në rrethet Dibër, Kukës dhe
Korçë.
• INTERREG - CARDS/PHARE i titulluar ADRI-LINKS në Ancona,
Itali për zhvillimin e vreshtarisë dhe verëtarisë
në zonat malore dhe krijimin e partneriteteve;
ANCI, Shoqata Kombëtare e Komunave të Italisë
UNCEM, Bashkimi kombëtar i Bashkive,
Komuniteteve dhe Autoriteteve Lokale;
ASSAM, Agjensia e Shërbimeve të Prodhimeve
Bujqësore të Marche-s
GAL, Grupe të Veprimit Lokal
DRN, Zhvillimi i Rrjetit të Studiuesve;
SVIM, Agjensia Rajonale e Zhvillimit e Marche, Itali
• Forumet e Zonave Malore;
• Programe, projekte dhe organizata që veprojnë
dhe janë të interesuara në zhvillimin e zonave malore;
• Organet e ndryshme të pushtetit vendor dhe rajonal
• Komunitetet e rajoneve ku MADA zbaton aktivitetet
e saj mbështetëse, ku ata janë përfitues direkt ose
indirekt nga këto investime/ndërhyrje.

PROGRAMI I ZHVILLIMIT TE QENDRUESHEM
TE ZONAVE RURALE MALORE
Qëllimi i Programit është të rrisë të ardhurat e familjeve në komunitetet
e zonës malore të Shqipërisë, veçanërisht midis shtresave
më të varfera të popullsisë rurale të këtyre zonave.
Objektivi kryesor i
Programit ësh të të
realizojë pë r gatitjen
dhe zbatimin me pjesë
marrje të një programi
për zhvi llimin
e qëndrueshëm në
zonat rurale malore
në Shqipëri, që përshpejton
reduktimin
e varfërisë dhe rritjen
ekonomike.

Metoda e zbatimit
• Përqëndrimi i vëmendjes në ndikimin e uljes së varfërisë në
kontekstin e realizimit të një ekonomie tregu private;
• Pjesëmarrje e përfituesve
në planifikimin dhe zbatimin
e investimeve për të siguruar
lidhje, kuptueshmëri, prakticitet
dhe përballueshmëri;
• Një orientim i trajtuar si
rajonal, për të mundësuar
identifikimin e mundësive
të investimit dhe në këtë
mënyrë të sigurojë përdorim
efektiv të burimeve të kufizuara;
• “Lidhjen” e një seti të plotë
masash teknike dhe financiare
për të realizuar investimet strategjike
të identifikuara;
• Promovimi i kapacitetit dhe
konkurencës ndërmjet ofruesve
të mallrave dhe shërbimeve në
zonat malore për të përmirësuar
performancën dhe për të ulur
kostot; dhe
• Forcimi i institucioneve kyç për
të ndërmjetësuar metodën.

Zona gjeografike e programit
Programi i Zhvillimit të Qëndrueshëm të Zonave Rurale Malore
(SRDMA) zbatohet në 21 rrethe malore te vendit: Bulqizë, Devoll,
Dibër, Gjirokastër, Gramsh, Has, Kolonjë, Korçë, Kukës, Librazhd,
Përmet, Pogradec, Pukë, Malësi e Madhe, Mat, Mirditë, Shkodër,
Skrapar, Tepelenë, Tropojë dhe Vlorë.
Kriteri i përcaktimit si zonë malore konsiston në atë që rrethi duhet
të ketë mbi 50 % të sipërfaqes zonë malore.

Përshkrimi i Programit
Zbatimi i SDRMA mbështet në katër komponentë kryesorë, tre
nga të cilët do të realizohen nëpërmjet MADA-s dhe i katërti
nëpërmjet MAFF-it. Komponentët që zbaton MADA janë:
1. Zhvillimi i Politikave dhe Programit Rajonal
2. Sektori i Shërbimeve teknike
a. Zhvillimi i Sektorit Privat
b. Implementimi në Terren dhe Testimi i Metodave të Investimit
Brenda këtyre dy sektorëve gjenden të ndërfutur edhe tre komponentët
e zbatimit të programit, të cilët do të kenë si komponentë
mbështetës; Menaxhimin dhe Organizimin e Programit.
Realizimi i objektivave do të bëhet nëpërmjet punës që do të kryhet
në të tre komponentët nga stafi i MADA-s, në bashkëpunim
me partnerët, por edhe me përfituesit. Përveç kontributit financiar,
do të ketë edhe një bashkëpunim dhe koordinim ndërmjet
tyre në mënyrë që rezultatet të jenë sa më të larta. Në vijim
jepet një detajim i specifikave të secilit komponent.

Financimi i Programit
Programi është i financuar kryesisht nga Qeveria Shqiptare, nga
IFAD, OPEC si dhe nga përfituesit. Totali i buxhetit të parashikuar
për një periudhë 6-vjeçare është 24.25 milionë USD. Kosto totale e
programit që zbatohet nga MADA është rreth 18.95 milionë USD,
ndërsa pjesa tjetër menaxhohet nga Fondi i Financimit të Zonave
Malore. Kjo është e ndarë sipas vlerave të paraqitura në vijim.

1. KOMPONENTI I ZHVILLIMIT RAJONAL
Komponenti synon të zhvillojë proceset pjesëmarrëse dhe
të kryejë programimin dhe planifikimin e zhvillimit rajonal për
zonat malore në Shqipëri. Brenda këtij komponenti do të ketë 4
nënkomponentë:
1.1 Krijimin e Rjetit dhe Promocioni
Investimi në këtë nën-komponent t
synon ta vendosë MADA-n ndërmjet t
anëtarëve të komunitetit ndërkom-
bëtar, të organizatave të speciali-
zuara që merren me zhvillimin ra-
jonal të zonave malore, veçanërisht t
të atyre Evropiane nëpërmjet krijimit t
të rrjetit me organizata ndërkom-
bëtare të specializuara që merren me zhvillimin ekonomik të
zonave malore apo atyre më pak të favorizuara. MADA synon
të rrisë njohjen në arenën kombëtare dhe atë ndërkombëtare,
përfitimin e financimeve që shkojnë për rritjen e mundësive të
zhvillimit të qëndrueshëm në zonat rurale malore në Shqipëri.
Nëpërmjet p j një j strategjie gj komunikimi që do të lejojë përgatitjen e
dokumentarëve d
televizivë dhe
fushata fu promovuese dhe do
të t sponsorizojë panaire dhe
ekspozita, e në të cilat individë,
kompani k dhe organizata zhvillimi
li nga zona e programit do të
ekspozojnë e
produktet, pajisjet
dhe d shërbimet dhe do të reklamojnë
k mundësitë e biznesit
të t tyre.

1.2 Studime, Analiza dhe Hartim Politikash
Nëpërmjet krijimit të bazës së
të dhënave dhe njohurive të
nevojshme për t’i menaxhuar
ato, MADA synon të shndërrohet
në autoritetin kombëtar
të zhvillimit rajonal të zonave
malore dhe për të plotësuar
si duhet rolin e saj në lidhje
me programimin e zhvillimit
rajonal. Kjo synohet të realizohet
jo vetëm nëpërmjet punës
së ekspertëve të MADA-s,
por edhe nëpërmjet bashkë punimit me partnerët, në mënyrë të
veçantë du ke kontaktuar ekspertë dhe organi zata vendo re që
do të lehtësojnë procesin dhe do të ndih mojnë në ngri tjen e kapaciteteve
lokale, grumbullimin dhe përpunimin e të dhënave,
publikimin
p
dhe d shpërndarjen
d e këtyre
t materialeve
le etj. Në
funksion f të
vizionit v për
zhvillimin z
e
zonave z malore,
lo MADA
kontribuon
k
në n aspekte
të t përgatitjes
së s planeve
të t veprimit
për p
strategji-
nëndërsektoriale të zhvillimit rural si dhe në planin e veprimit në strategjinë
ndërsektoriale të zhvillimit rajonal, veçanërisht lidhur me zonat e
de-favorizuara.

1.3 Zhvillimi i Forumeve të Zonave Malore
MADA konsideron si mjaft
të rëndësishëm në procesin
konsultativ për Vizionin
e Zhvillimit të Zonave
Malore, mbështetjen
për krijimin dhe forcimin
e forumeve të zonave
malore, të cilat sigurojnë
një bazë për pjesëmarrje
popullore në planifikimin
e zhvillimit lokal. MADA
ka iniciuar shtatë forume
në shtatë rrethe malore,
në përfundimin e plotë të
procesit dhe mbështetjen për 5 Forumet ekzistuese, si dhe krijimi i
Forumit të Zonave Malore në nivel kombëtar, gjatë vitit 2007. Ndërkohë
që gjatë vitit 2008 synohet që të krijohen forumet e reja edhe
në 9 rrethe të tjera, duke bërë të mundur që Forumet të funksionojnë
në 21 rrethet e programit. Nëpërmjet forumeve synohet:
(i) të lehtësohet dhe të forcohet dinamika e zhvillimeve lokale
duke inkurajuar aktorët e ndryshëm të kontribuojnë në zhvillimet
rajonale
(ii) ( të artikulohet zëri
i
njerëzve të zona ve
mmalore
për përpu ni-
mmin
dhe realizimin e
vvizionit
të zhvillimit të
zzonave
malore;
(iii) ( të ndërmjetë-
sso
het midis aktorëve
nnë
zonat malore
ddhe
partnerëve
ttë
tyre të zhvillimit,
vvendimmarrësve
në
nnivel
kombëtar dhe
aagjensive
zhvilluese.

1.4 Zhvillimi i Partneriteteve lokale
Sunon S të ndihmojë në progresin
g ekonomiko-social lokal,
k forcimin e rolit dhe kapacitetit
p të qeverisjes lokale
për p prioritizimin, mobilizimin e
burimeve b dhe menaxhimin
financiar fi
të investimeve
në n nivel lokal në kontekstin
t e procesit të zhvillimit të
programit p rajonal. Si pjesë
e metodës së MADA-s për
planifikimin p
me pjesëmarrje,
mbështetja për ndërtimin e kapaciteteve të qeverisjes lokale përfshin
mbështetjen për disa Këshilla Komunale në aspektet e Planifikimit
në Nivel Lokal (PZHL). Mbështetja konsiston në përgatitjen
e udhëzuesve dhe materialeve trajnuese, dhënien e ekspertizës
teknike dhe profesionale, ndërtimin dhe forcimin e kapaciteteve
të punonjësve të administratës së pushtetit lokal për të identifikur,
planifikuar dhe zbatuar investimet për një zhvillim të qëndrueshëm,
etj. Bazuar në arritjet e deritanishme, MADA synon zhvillimin e këtij
procesi edhe në rajone të tjera si dhe identifikimin e disa mikro-projekteve
prioritare Komunale për t’u mbështetur me investime në
të ardhmen. MADA
po punon të ofrojë
një skemë gran tesh
të përbashkëta me
Komunat për koston
e disa prej këtyre
mikro-projekteve.
Skema synon promovimin
e aftësive të
Këshillave Komunalë
në prio ritizimin e investimit,
menaxhimin
financiar dhe mobilizimin
e burimeve.

2. KOMPONENTI I ZHVILLIMIT TE SEKTORIT PRIVAT
Ky komponent synon të mundësojë sektorin privat për të përfituar
në shkallën sa më të madhe nga mundësitë për investime
te paraidentifikuara nëpërmjet Komponentit të Zhvillimit të Programit
Rajonal. Ai do të përbëhet nga tre nënkomponentë:
2.1 Promovimi i Biznesit dhe i Lidhjeve Financiare
Puna kryesore drejtohet për promovimin e lidhjeve midis bizneseve
në zhvillim dhe të gjitha llojeve të ofruesve të shërbimeve
që operojnë në zonat malore nëpërmjet:
(i) Prezantimit të klientëve potencialë nga grupet e interesit, të
angazhuar në aktivitetet e sponsorizuara nga Programi, tek
Bankat dhe agjencitë e zhvillimit të biznesit;
(ii) Organizimin e takimeve të përbashkëta me bankat për të prezantuar
produktet e tyre rurale tek klientët potencialë, dhe;
(iii) Sponsorizimin e fushatave informative nëpërmjet formave
të ndryshme të medias me qëllim shpërndarjen e informacionit
tek bizneset bujqësore dhe ndërmarrjet e tjera rurale
me financime të disponueshme dhe shërbimet e zhvillimit të
biznesit në lokalitet.
Në këtë kuadër do o
të asistohen bizne-
set e reja në zonë në ë
mënyrë që të ngrenë ë
kapacitetet menaxhe-
riale dhe funksionale,
do të lehtësohen kon-
taktet me partne rët t
si dhe të asistohet në ë
përgatitjen e planeve e
të biznesit.

2.2 Programet e Investimeve Strategjike
Shërben për të informuar
bizneset
ak tu ale ose të tjera
të mundshme në
lidhje me mundësitë
e in vestimit optimal,
bazuar në analizat
e zin xhirëve të
produktit/vlerës.
Ky komponent sy non
zhvillimin e Pro grame
ve të Investimeve
Strategjike (SIP-eve),
bazuar mbi analizën
e zinxhirëve të filiera ve kryesore (mallrave/vlerës) së zonave malore,
bazuar në rajonet e identifikuara nga komponenti i zhvillimit të
programit rajonal, duke mbështetur vizita dhe aktivitete në ferma,
demostrimi i teknologjive të reja të prodhimit dhe përpunimit, asistencë
teknike dhe trajnime, krijimin e kapaciteteve të grupeve të
interesit dhe
shoqa s tave;
ma m rrë dhënie
n me orga
g ni zatat
financiare,
f
Zhvillimi Z i
Ma M r ketimit,
fabrikimi fa i
ma m rkës së
pro p duktit
dhe d ce rti -
fikimi fi tij si
dhe d fina ncime
m të përbashkëta,
b
etj. e

2.3 Ndërtimi i Kapacitetit të Fuqisë Punëtore
Mbështet formimin profesional të grave dhe të rinjve në rastet kur
aftësitë janë identifikuar si një kufizim kryesor në Programet e Investimit
Strategjik nëpërmjet mbështetjes së institucioneve arsimore
konkrete apo pjesëmarrjes në ndarjen e kostos me përfituesit për
kurse të ndryshme që synojnë ngritjen e aftësive teknike, menaxheriale
etj.
MADA do
të financojë
personat e
zgjedhur për
të ndje kur kurse
arsi mimi
kombë tare
dhe ndërkombëtare
dhe për të
mbështetur
stazhe pune
me aftësitë
teknike të
ngjashme në qendra/institute trajnimi profesionale, brenda apo
jashtë vendit.
Për t’ia arritur kësaj, do të merren fillimisht kërkesat e përfituesve,
nëpërmjet takimeve dhe diskutimeve që do të realizohen në rajone,
e më pas, mbi bazën e kërkesave, nevojave të shprehura,
do të punohet për të gjetur mundësitë për plotësimin e këtyre
kërkesave si brenda edhe jashtë vendit, pranë institucioneve të
specializuar për këtolloj shërbimesh.

3. KOMPONENTI I ZBATIMIT NË TERREN DHE
METODAT E TESTIMIT E INVESTIMIT
Komponenti siguron mbështetjen për përcaktimin dhe demonstrimin
e mekanizmave institucionale dhe teknike që nevojiten
për kryerjen e investimeve zhvilluese. Qëllimi është të jepen shembuj
ilustrativë që lindin dhe i nënshtrohen rolit kryesor programues
të MADA-s si një agjensi e zhvillimit rajonal. Komponenti do
të përmbledhë mbështëtjen për n/komponentët si më poshtë:
3.1 Infrastrukturën e vogël
ekonomike
Nëpërmjet këtij nënkomponenti
synohet të kontribuohet
në kapërcimin e pengesave
kritike të zhvillimit të biznesit
të zonave malore që lindin
nga mungesa ose dëmtimi i
infrastrukturës së vogël ekonomike publike (të përbashkët) ku
përfshihen: rrugët rurale, sistemet për menaxhimin e mbeturinave,
skema të vogla ujitëse jashtë ferme (kanale të para dhe
të dyta); lera për bagëtinë dhe ujësjellësa lokale, etj. Një skemë
për dhënien e granteve me konkurrim e hapur për publikun dhe
organizatat private si dhe individë propozohet si modaliteti për
të realizuar këtë qëllim. Tashmë
ka një udhëzues të hartuar
nga stafi i MADA-s, mbi bazën
e të cilit institucionet e ndryshme
të interesuara, strukturat
e pu shtetit vendor, biznese të
ndryshme, OJF, individë, etj,
mund të aplikojnë për të gjetur
mbë shtetje financiare në realizimin
e projekteve.

3.2 Rinovimi i Teknologjisë
Synon në promovimin e investitorëve për të financuar modernizimin
e teknologjisë së prodhimit me iniciativën duke e
konsideruar si një stimul afat-shkurtër dhe me afat-mesëm, për
përfshirjen e rinovimit të teknologjisë në aspekte strategjikisht
të rëndësishme të
ekonomisë rurale.
Për këtë qëllim,
MADA, vë në dispozicion
fonde si
grante kontribues
me konkurrim për
t’ju shtuar fondit
egzi stues, qëllim
që ata tashmë e
kanë. Në rastin spe -
cifik të rinovimit të
teknologjisë në sektorin
bujqësor, kujdes
i veçantë do t’i
jepet investimeve
të shoqëruara me të gjitha aspektet e rëndësishme të cilësisë së
produktit dhe kontrollit të cilësisë, higjienës dhe sigurisë ush qimore,
stra tegjive për
am a ba la zhimin
m dhe marketimin
k në këta
t nën-sektorë
të t industrisë/
mallit m me mundësi
n për rritjen
tj e kon kurrencës
rr dhe
me m efekte të
shumta s dhe të
qëndrueshme
q
në n të ardhurat
ra
rurale.

3.3 Kontrolli i Brucelozës
Si një aktivitet kombëtar i rëndësishëm fokusohet në evoluimin
e mëtejshëm të industrisë blegtorale në zonat malore, i jep
mundësinë MADA-s të kontribuojë në përfundimin e fushatës së
vaksinimit të planifikuara që janë duke u zbatuar dhe transferuar
koordinimin e mëtejshëm dhe përgjegjësinë financuese tek Ministria
e Bujqësisë Ushqimit dhe Mbrojtjes së konsumatorit. MADA
po mbështet MBUMK për hartimin e planit të saj të veprimit dhe
një plani tjetër veprimi ndër-institucional për përgatitjen e një
ndërhyrje komplekse për të luftuar këtë sëmundje në Qarkun e
Korçës. Ndërhyrja do të realizohet duke u mbështetur në strukturat
aktuale publike që janë të ngarkuara dhe kanë njohuritë e
nevojshme në kryerjen e kësaj pune.
Rajoni
Korçë

4. PERSPEKTIVA E AGJENSISË
Po bëhen përpjekje për transformimin e MADA-s në një Agjensi
Nacionale për Zhvillimin Rajonal (NARD) e cila, krahas plotësimit
të objektivave dhe detyrimeve të përmendura më lart, do të
jetë përgjegjëse për zbatimin e Strategjisë Ndërsektoriale të Zhvillimit
Rajonal (RDCS) të hartuar nga Qeveria dhe shndërrimit
në të ardhmen e një Autoriteti Manaxhues si një instrument i KE
për para-aderimin – Komponenti i Zhvillimit Rajonal. Për këtë arsye
po punohet me Qeverinë Shqiptare, (METE-n) dhe me donatorët
në mënyrë që të bëhen të gjitha përgatitjet e nevojshme
në kuadrin ligjor dhe institucional. Nga ana tjetër, do të kryhet
trajnimi i stafit dhe krijimi i lidhjeve me partnerët evropianë, përfshi
edhe organizata simotra, duke përmirësuar kështu nivelin dhe
imazhin e institucionit.
Mendohet që NARD në të ardhmen të manaxhoje burimet e financimit
të Qeverisë Shqiptare dhe të Bashkimit Evropian, që do
të bëhen të mundur nga kalimi me sukses i fazave të paraaderimit
nga vendi ynë. Kjo do të jetë e lidhur me dy anë kryesore:
rritjen e kapaciteteve të stafeve në aspektin teorik dhe praktik,
realizimin e investimeve me karakter demonstrativ, pilot dhe testues,
në mënyrë që të shërbejnë si shembull/model të kapërcimit
të vështirësive dhe Zhvillimit të qëndrueshëm.

Metodika/udhëzues:
Në MADA (ZQ ose ZR) mund të gjeni disa manuale apo udhëzues,
të cilët ndihmojnë komunitetet (subjektet që kërkojnë të
bashkëpunojnë me MADA) për bashkëfinancime, pasi të bëjnë
propozimet e tyre:
Manuali i
Granteve me
konkurrim për
teknologjitë e
reja
Përgatitur nga Stafi i MADA-s
Udhëzuesi i
përgatitjes
së planit të
biznesit
Përgatitur nga Stafi i MADA-s
Udhëzuesi i
veprave të
infrastrukturës
Përgatitur nga Stafi i MADA-s
Udhëzues për
ndërhyrjet
në sektorin
privat
Përgatitur nga Stafi i MADA-s

Skema e MADA-s

Disa aktiv-
itete të re-
alizuara me
pjesëmarrjen
e MADA-s