KOLOVOZNE KONSTRUKCIJE

Ispitivanje se obavlja tako da se opteredenje postepeno povedava i mjere pripadajude
deformacije. Rezultati se nanose u dijagram i izražavaju kao:
-sekantni, prosječni odnosi naprezanja i deformacije između početne i neke konačno
određenje granice naprezanja,
-tangentni, koji predstavljaju odnose naprezanja i deformacije u nekoj posmatranoj tački.
Modul stišljivosti (M S) prema JUS.U.B1.046 odražava na određeni način nosivost tla,
međutim ne primjenjuje se neposredno u metodama za dimenzioniranje kolovoznih
konstrukcija, ved više za definisanje nosivosti i kontrolu izrade posteljice.
Nosivost posteljice za dimenzioniranje krutih kolovoznih konstrukcija izražava se tzv.
Modulom reakcije tla K koji se određuje opitom pomodu tzv.velike kružne ploče prečnika
76 cm i izračunava se iz opteredenja pri deformaciji od 1‚25 mm.
Kalifornijski indeks nosivosti CBR razvijen je u SAD tokom II svjetskog rata radi
dimenzionisanja uzletno-sletnih staza na aerodromima.
Načelo ispitivanja je penetracija klipa određenog presjeka određenom brzinom u uzorak,
uz mjerenje sile pri određenom prodiranu. Proizvedeno naprezanje se zatim upoređuje sa
naprezanjem potrebnim da se klip za istu veličinu utisne u etalon materijal (tucanik).
CBR je empirijska vrijednost jer nije poznato kakva su naprezanja i deformacije u posteljici
pri određenoj vrijednosti CBR.
10