PRVA DETSKA AMBASADA VO SVETOT – ME\A[I REPUBLIKA ...

PRVA DETSKA AMBASADA VO SVETOT – ME\A[I
REPUBLIKA MAKEDONIJA
Informator br. 21
Maj – Juni 2005
Vo ovoj broj:
Adresa: ul. "Kosta Novakovi}" br. 22 a, Skopje
Tel: (02) 2465-316; Tel/Faks: (02) 2463-900
info@childrensembassy.org.mk; www.childrensembassy.org.mk
1. 0800 1 2222 - BESPLATEN SOS TELEFONSKI BROJ ZA
DECA I MLADI
2. DETSKITE RABOTILNICI GO ODBELE@AA 12-TI
JUNI ME\UNARODEN DEN PROTIV ZLOUPOTREBA NA DETSKI
TRUD
3. DELEGACIJA OD NA[ATA AMBASADA NA PRIEM
KAJ PRETSEDATELOT NA REPUBLIKA MAKEDONIJA
4. OSTVARENI SREDBI SO AMBASADORITE VO
REPUBLIKA MAKEDONIJA
5. MRE@A NA NASTAVNICI ZA NENASILNA
RAZRABOTKA NA KONFLIKTI
6. 20-TI JUNI ME\UNARODEN DEN NA BEGALCITE
7. KONSOLIDACIJA I RAZVOJ NA PRVATA DETSKA
AMBASADA VO SVETOT – ME\A[I
8. SLU^AI NA KR[EWA NA DETSKITE PRAVA
9. U^ESTVA
10. DONACII
1. 0800 1 2222 - BESPLATEN SOS TELEFONSKI BROJ ZA
DECA I MLADI
SOS telefonot za deca i mladi, koj
uspe{no funkcinira ve}e 12 godini (nad
15.000 povici) od 1 Juni 2005 godina,
blagodarenie na poddr{kata na AD
Makedonski Telekomunikacii e besplaten.
Noviot telefonski broj e 0800 1 2222. Na ovoj

oj mo`e da se javuvaat decata, mladite kako i vozrasnite (roditeli,
starateli, babi, dedovci i dr) vo slu~ai koga se raboti za kr{ewe na
detskite prava ili za drugi problemi na decata. Ovoj telefon
funkcionira sekoj raboten den od 8.30 do 20.30 ~asot, a od 16.30 – 20.30
~asot raboti besplatno SOS sovetuvali{te koe ovo`mo`uva direkten
kontakt so stru~no lice – dipl. psiholog Florijan Naumov.
Za afirmacija na noviot besplaten
telefonski broj na 02 Juni, organiziravme
pres, a na novinarite im be{e prezentiran i
promotiven materijal, spot i bro{ura.
Vo ramkite na kampawata za promocija
na noviot besplaten broj, ~lenovite na SOS
timot dadoa pogolem broj na intervjua za
elektronskite i pi{anite mediumi: Aktuel, Pogled, Nova Makedonija,
Ve~er, Vest, Utrinski Vesnik, Dnevnik, Makedonija Denes, A1
Televizija.
Po dodeleniot besplaten telefonski broj, povicite se zgolemija 4
pati i apelirame do mediumite za po~esto emituvawe na spotot so cel da
dopre do decata i mladite za koi istiot e namenet.
Isto taka, upatuvame blagodarnost do CHI (Child Helpline
International) za poddr{kata {to ni ja davaat.
Vo periodot od 22 do 24 April, SOS timot so supervizorot
Stanislav Petkovski – specijalist po medicinska psihologija, odr`aa
vikend trening vo Ohrid, a vo grupata se priklu~ija 5 novi volonteri.
Koordinator na SOS telefonot za deca i mladi e Maja Korubin, a
vo narednite nekolku meseci Agencijata za mladi i sport finansiski }e
poddr`i del od tro{ocite na SOS slu`bata.
2. DETSKITE RABOTILNICI GO ODBELE@AA 12-TI JUNI
ME\UNARODEN DEN PROTIV ZLOUPOTREBA NA DETSKI TRUD
Na 12-ti Juni organiziravme pretstava po povod Me|unarodniot
den protiv zloupotreba na detskiot trud. Po ovoj povod isprativme
soop{tenie do sredstvata za informirawe deka spored nas, nad 1.500 deca
vo Skopje se `rtvi na detski trud.
Spored me|unarodnata organizacija na
trudot 250 milioni deca od pet do
~etirinaeset godini se `rtvi na detski
trud, od koi okolu 1 milion deca rabotat vo
rudnici, kamenolomi i sl.
Na pretstavata u~estvuvaa na{ite

deca – ~lenovi so teatarska izvedba “I nie imame pravo na sre}no
detstvo” pod vodstvo na volonterkta Nermina Numanovi}. ^lenovite od
rabotilnicite po angliski jazik, pod vodstvo na trite volonterki:
Daniela Arsi}, Biljana Kocevska, Slavica Josifova ja podgotvija
edno~inkata “Glavnata princeza” izvedena na angliski jazik.
Vo pretstavata, pokraj decata ~lenovi na detskite rabotilnici,
u~estvuvaa i mladincite od Domot za deca „25 Maj“, so dve tancovi
numeri, organizirani pod vodstvo na Mila Carovska, kako i u~enici od
srednoto medicinsko u~ili{te “D-r Pan~e Kara|ozov” so svoja dens
izvedba.
Golem broj roditeli i deca ja sledea pretstavata, a za nastanot
izvestuvaa elektronski i pi{ani mediumi: MTV, A1 Televizija, Telma,
Sitel, Kanal 5, Dnevnik, Ve~er i Vest.
Na site u~esnici na Detskite rabotilnici im dodelivme Diplomi,
a na rakovoditelite na detskite rabotilnici – Blagodarnici za nivnata
dobrovolna anga`iranost.
Po zavr{uvaweto na priredbata na site prisutni deca im bea
dodeleni maici od sponzorot AmVon Komunikacii – Skopje.
Proektot Detski rabotilnici e koordiniran od Tamara Radulovi}
– Jovanovska, a finansiski e poddr`an od Avstraliskata ambasada vo
Belgrad.
3. DELEGACIJA OD NA[ATA AMBASADA NA PRIEM KAJ
PRETSEDATELOT NA REPUBLIKA MAKEDONIJA
Vo ramkite na svetskata kampawa “Globalna akcija za
obrazovanie”, za vklu~uvawe na site deca vo u~ili{tata, na 13 April
2005 godina delegacija od na{ata Ambasada vo sorabotka so partnerskite
organizacii: ZG Son~ogledi, Zdru`enie za za{tita na pravata na decata,
COP Dendo Vas, Sumnal, Mir, Irhom i Filozofskiot fakultet -
institut po defektologija, site od Skopje i RO@M Daja, CRZ Drom, ZG
Doverba od Kumanovo, Svetla idnina od Ko~ani, Specijalniot zavod od
Demir Kapija, imavme sredba so Pretsedatelot na Republika Makedonija,
Branko Crvenkovski.
Vo Republika Makedonija 20.000 deca od razli~ni pri~ini se
isklu~eni od nivnoto osnovno pravo – pravoto na obrazovanie.
Pretsedatelot potpi{a garancija so
koja se obvrza deka za vreme na negoviot
mandat kontinuirano i bez isklu~ok }e se
zalaga za vklu~uvawe na decata vo
obrazovniot sistem, istaknuvaj}i deka
obrazovanieto pretstavuva edno od

elementarnite ~ovekovi prava.
Proektot e finansiran od OXFAM (Velika Britanija), a
koordinatori na ovaa kampawa bea @arko Radi~eski, Elena Damjanova i
Ubavka Zimbakova.
4. OSTVARENI SREDBI SO AMBASADORITE VO
REPUBLIKA MAKEDONIJA
Za podobro zapoznavawe, informirawe na aktivnostite, rabotata
i misijata na Prvata detska ambasada vo svetot – Me|a{i, Stefan
Pleskoni} – Dete Ambasador i m-r Dragi Zmijanac – Izvr{en direktor
na Ambasadata Me|a{i ostvarija sredbi so Ambasadorite vo Republika
Makedonija.
Na 04.05.2005
god. sredba so Robert
^aterton Dikson,
Ambasador na Britanija vo
Republika Makedonija;
So d-r Ferenc
Poka, Ambasador na
Republika Ungarija vo
Republika Makedonija
ostvarena e sredba na
05.05.2005 god.;
Na 08.05.2005
god. so Ana Kornarou, lice
za raboti od kulturen i obrazoven interes od Grcija vo Republika
Makedonija;
So Frederikue M. de Man, Ambasadorka na Holandija vo Republika
Makedonija na 30.05.2005 god.
5. MRE@A NA NASTAVNICI ZA NENASILNA RAZRABOTKA
NA KONFLIKTI
Vo ramkite na proektot „Drugaruvawe preku me|uetni~ka sorabotka
vo 5 multietni~ki kluba vo sredni u~ili{ta vo Skopje, Tetovo i
Kumanovo” na 28.05.2005 god. be{e organiziran prviot sostanok za
vospostavuvawe mre`a na nastavnici za nenasilna razrabotka na
konflikti.
Ova e obid da se formira mre`a ili grupa na individualci za
nenasilna razrabotka na konflikti bidejki spored na{i soznanija takva

ne postoi, a smetame deka ima potreba od istata. Vmre`uvaweto na
nastavnicite od ovie klubovi }e promovira podobra vzaemna
komunikacija i inicijativa, }e go zajakne procesot na promocija na
zaedni~kiot so`ivot i }e bide podloga za razmena na iskustva.
Pokraj nastavnicite vo mre`ata }e bidat vklu~eni pedagozi i
drugi lica koi u~estvuvale na treninzi za nenasilna razrabotka na
konflikti ili se zainteresirani za ovaa problematika. U~estvoto vo
mre`ata }e bide na volonterska osnova i bez formalnosti, a ulogata na
Detskata ambasada Me|a{i e da ja inicira idejata i da gi organizira
prvite sostanoci.
Na sredbata se razgovara{e za korista
od vmre`uvaweto na nastavnicite,
problemite so koi se soo~uvaat vo
sekojdnevniot `ivot vo nivnoto u~ili{te
kako i za na~inot kako bi se razre{ile tie
problemi.
Be{e postignat zaedni~ki dogovor vo
septemvri da se organizira sredba so
direktorite na u~ili{tata vo koi rabotat profesorite kako i da se
organizira vtora sredba za vmre`uvawe.
Ostanati aktivnosti koi se sprovedoa vo ramkite na istiot proekt
se: vo DSMU D-r „Pan~e Kara|ozov" rabote{e grupata po dens –teatar.
Aktivnosta ja posetuvaat okolu 15 mladi sredno{kolci koi podgotvija 5
minutna piesa i istata ja prika`aa po povod 12 Juni – Me|unarodniot den
protiv zloupotreba na detski trud i na 17 Juni na aukcijata na mozaici
organizirana od strana na nevladinata organizacija "Rubikon". Na
istata, na site posetiteli im bea podeleni origami – cve}iwa
izraboteni od Cvetanka Vasileva, volonterka na rabotilnicata po
origami pri Ambasadata Me|a{i. Prvata detska ambasada vo svetot -
Me|a{i kupi 3 mozaika so {to go potpomogna finansiraweto za odeweto
na decata na odmor od s. Dragomanci.
Vo DSU Nikola Karev rabote{e 1 grupa na sredno{kolci na
slednive temi: timska rabota, nasilstvo, identitet, razbirawe na
konflikti, percepcija, nenasilna komunikacija itn. So u~enicite
rabotea profesorkite Nada Jankovi} i Pavlina Bo`inova. Vo maj ovaa
grupa ostvarija poseta na teatarska pretstava vo Dramski teatar Skopje i
ja posetija evrejskata zaednica vo Makedonija.
Vo DSU Nace Bu|oni od Kumanovo profesorite organiziraa izlet
do mestoto spomen kosturnica. Na izletot prisustvuvaa 30-tina deca od
razli~ni nacionalnosti koi u~estvuvaa vo razni zaedni~ki sportski
aktivnosti.
Vo DSMU “D-r Pan~e Kara|ozov"
zavr{i so rabota grupata po albanski jazik

organizirana od profesorkata Makfirete Ibraimi. Na jazi~nata
rabotilnica po albanski jazik u~estvuvaa okolu 40-tina u~enici me|u koi
ima{e i profesori od u~ili{teto.
Proektot e finansiran od Evropskata komisija, a koordiniran e
od Mitko \orgiev.
6. 20-TI JUNI ME\UNARODEN DEN NA BEGALCITE
Po povod Me|unarodniot den na begalcite, Prvata detska ambasada
vo svetot - Me|a{i isprati soop{enie do site mediumi potsetuvaj}i
deka: na 15-ti Juni pred 4 godini vo na{eto Prifatili{te za deca vo
krizna sostojba zgri`ivme 13 lica od Ara~inovo, proterani od svoite
domovi. Vo me|uvreme se rodija tri bebiwa i sega nivnata brojka e 16
lica. Nivniot status seu{te ne e re{en, a Vladata, me|unarodnite
organizacii i nevladinite organizacii treba da pomognat vo iznao|awe
trajno re{enie.
Od vkupno 1130 vnatre{no raseleni lica vo Republika Makedonija,
nad 60% se majki i deca. Tie se smesteni vo kolektivni centri, vo
nesoodvetni uslovi za zadovoluvawe na osnovnite egzistencialni
potrebi.
Isto taka od 1999 godina vo Republika Makedonija se u{te se
zgri`eni 2136 lica od Kosovo barateli na azil, porane{no humanitarno
zgri`eni lica i idni lica so status na begalci.
Vo svetot ima nad 17,000,000 begalci od koi nad 60% se deca i majki.
Ova soop{tenie go objavija slednive mediumi: Telma Televizija,
Ve~er i Urinski vesnik, informiraj}i poop{irno za sostojbata na
begalcite vo Makedonija i po{iroko.
7. KONSOLIDACIJA I RAZVOJ NA PRVATA DETSKA
AMBASADA VO SVETOT – ME\A[I
Prvata detska ambasada vo svetot - Me|a{i, vo ramkite na
programata na MCMS za jaknewe na strate{kite gra|anski organizacii
(2004-2007), i ovaa godina pobara revizija na raboteweto na Ambasadata
Me|a{i. Revizijata ja izvr{i revizorskata ku}a KPMG, vo soglasnost so
me|unarodnite standardi na revizija i spored nivno mnenie
finansiskite izve{tai na PDAS Me|a{i realno i objektivno ja
prika`uvaat finansiskata sostojba na organizacijata za 2004 god. i
finansiskoto rabotewe e vo soglasnost so makedonskite zakoni.
Ambasadata Me|a{i zaedno so 11 nevladini organizacii, ~lenki
na GPM, }e u~estvuva na Konferencija naslovena kako „Zaedno za

transparentnost”, organizirna od MCMS. Istata ima za cel da pridonese
kon podobruvawe na transparentnosta na gra|anskiot sektor i imixot vo
javnosta, a gi vklu~uva slednive aktivnosti: zaedni~ko objavuvawe na
revizorskite izve{tai, zaedni~ka pres-konferencija i zaedni~ka javna
prezentacija („otvoren den” kade sekoja organizacija vo period od 15
minuti }e gi prezentira svoite aktivnosti pred zainteresiranite
gra|ani i mediumite).
8. SLU^AI NA KR[EWA NA DETSKITE PRAVA
Kako {to Ve informiravme vo eden od minatite broevi, vrz
Viktor Dimovski, u~enik vo OU “Dimo Haxi Dimov” – Skopje, be{e
primeneto fizi~ko nasilstvo od strana na vozrasno lice – Slave
Dam~evski vo prostoriite na u~ili{teto.
Po podnesenata pretstavka do Narodniot pravobranitel, istiot
pismeno ne izvesti deka go informirale i Ministerstvoto za vnatre{ni
raboti za ovoj slu~aj. Slave Dam~evski, soglasno pravilnikot za vr{ewe
na rabotite na Ministerstvoto za vnatre{ni raboti, bil predupreden vo
idnina da ne navleguva vo nikakvi raspravii so roditeli i u~enici vo
OU “Dimo Haxi Dimov” – Skopje, kade u~i negoviot sin Igor. Od strana
na Sektorot za vnatre{ni raboti, protiv Slave Dam~evski e podnesena
prekr{o~na prijava, za storen prekr{ok od Zakonot za prekr{oci.
Po povod objavuvaweto na tekstot vo dnevniot vesnik
„Dnevnik“ za porno stranica preku koja se vrbuvaat maloletnici od
Makedonija za pornografski celi, Ambasadata Me|a{i reagira{e
istaknuvaj}i deka stanuva zbor za klasi~na zloupotreba na decata za
seksualni celi. Smetame deka dr`avata kako potpisnik na Konvencijata
za pravata na deteto treba da prezeme soodvetni merki. Spored ~len 34 od
Konvencijata se veli “Dr`avite potpisni~ki se obvrzuvaat da gi {titat
decata od site oblici na seksualno iskoristuvawe i seksualno
maltretirawe. Za taa cel dr`avite ~lenki osobeno e da gi prezemaat site
soodvetni nacionalni bilateralni i multilateralni merki za
spre~uvawe na:
a) naveduvawe ili prinuda na deteto za u~estvo vo koja i da e
nezakonska aktivnost;
b) iskoristuvawe na decata za prostitucija ili drugi
nezakonski seksualni dejstva;
c) iskoristuvawe na decata vo pornografski pretstavi i
materijali”.

Vo eden od minatite broevi Ve informiravme deka vo mesec
januari dobivme prijava deka u~enikot Ile Vasilev be{e fizi~ko
maltretiran od strana na direktorot na OU “Goce Del~ev“ – s. Vasilevo,
Strumica.
Odgovor na na{ata pretstavka od Narodniot Pravobranitel e deka
protiv direktorot na u~ili{teto koj primenil fizi~ka sila vrz
u~enikot e podnesena prekr{o~na prijava vo smisla na ~lenovite od
Zakonot za osnovno obrazovanie so koi e predvidena pari~na kazna za
prekr{ok vo slu~aj na telesno i psihi~ko maltretirawe na u~enik, i
postapkata okolu ovoj slu~aj e zavr{ena.
Vo vrska so slu~ajot na grupa roditeli na u~enicite od II b
oddelenie od OU “Vlado Tasevski” – Skopje koi do Prvata detska
ambasada na svetot – Me|a{i podnesoa barawe izrazuvaj}i nezadovolstvo
od rabotata na nastavni~kata Lidija Miti}, koja spored niv nepravilno i
nepedago{ki go vodela nastavno – obrazovniot proces, Ambasadata go
izvesti Narodniot pravobranitel.
Vo pismenoto izvestuvawe od Narodniot pravobranitel se veli
deka na odr`anata sredba so roditelite bilo razgovarano so
nastavni~kata, Dr`avniot prosveten inspektorat i roditelite ne dale
zabele{ki za rabotata na nastavni~kata za u~ebnata 2003/2004 godina,
koga u~enicite bile vo I oddelenie, se do po~etokot na vtoroto
oddelenie, odnosno do 24.09.2004 godina.
Poradi neplateno otsustvo na spomenatata nastavni~ka, za
realizacija na nastavnata programa na oddelenieto bila obezbedena
zamena i nastavata se odvivala bez pote{kotii i ja vodela druga
nastavni~ka koja e primena na mestoto na navedenata nastavni~ka.
Slednive meseci o~ekuvame izvestuvawe od Narodniot pravobranitel za
prezemenite merki.
Vo eden od prethodnite broevi na informatorot, Ve
izvestivme deka nie i Zdru`enieto za za{tita na pravata na deteto, vo
dekemvri 2004 g. podnesovme krivi~na prijava do Javnoto Obvinitelstvo
protiv storiteli koi distribuiraat i prodavaat privatni amaterski
porno snimki do javnosta, na koi e snimena maloletni~ka od edno skopsko
u~ili{te.
Od Osnovnoto Javno Obvinitelstvo po odnos na istata na den
27.04.2005 god. dobivme izvestuvawe deka e podneseno barawe za sobirawe
na potrebnite izvestuvawa i prezemawe merki za otkrivawe na
storitelot.
Po povod anonimana prijava za slu~ajot “ostranuvawe na
nediscipliniran” prvo oddelenecot N.J. od u~ili{teto “11 Oktomvri”,

na{ata SOS slu`ba ja kontaktira{e direktorkata na u~ili{teto vo koe
u~i u~enikot i }e se prezemat pove}e merki za prifa}awe od
drugar~iwata vo oddelenieto i negova socijalizacija.
9. U^ESTVA
Od 28.03 – 01.04.2005 god. @arko Radi~eski, Elena Damjanova,
volonteri od na{ata Ambasada, u~estvuvaa na seminar “Teatarski
ve{tini” vo Detski teatarski centar;
Od 04 – 08.04.2005 god. na{ite volonterki Mirjana Mil~eska,
Natalija Martinovska, Azrina Dupqak, Violeta Dimovska, Biljana
Miteva, u~estvuvaa na seminarot “Trening za treneri” vo Detski
teatarski centar;
Na 11.05.2005 god. na pettata sednica na Generalnoto
sobranie na Koalicijata “Site za pravi~no sudewe” u~estvuvaa m-r Dragi
Zmijanac – izvr{en direktor na Ambasada Me|a{i i Katerina Konevska
– volonterka;
Na 30.05.2005 god. na Konferencija za Nacrt na verzijata na
dokumentot Nacionalen plan za akcija za za{tita na detskite prava od
januari 2005 god. (Obrazovanie) u~estvuvaa m-r Dragi Zmijanac – izvr{en
direktor na Ambasada Me|a{i i Katerina Konevska – volonterka.
10. DONACII
Ambasadata Me|a{i od po~etocite na svoeto rabotewe sproveduva
i razviva aktivnosti od socijalno humanitaren karakter. Socijalna
slu`ba postoi i odgovara na potrebite na golem broj lica koi baraat
razli~ni vidovi na pomo{: hrana, obleka, obuvki, higienski sredstva,
lekovi.
I ovie meseci, anga`manite na Prvata detska ambasada vo svetot –
Me|a{i se naso~eni kon obezbeduvawe i nabavka na humanitarna pomo{
vo hrana, obleka, obuvki za 15 socijalno zagrozeni semejstva i na 4
semejstva vo na{eto prifatili{te. Volonterkata Meri Nikolovska e
odgovorna za socijalnata slu`ba.
Blagodarnost do donatorite: Xsp Aktuel – Skopje; Olmi –
Kumanovo; Jogo Merkur – Skopje; Nana Komerc – Skopje; Kim – Skopje;
IFB – Skopje; Soko [tark – Skopje; Mak Progres – Strumica; Veze
[ari – Skopje; Bogdanci – Bogdanci; Sunilens – Skopje; Pamisko –
Skopje; Fuga – Skopje; 20 Maj Komerc – Skopje; Magnolija Komerc ;
Kvatro – Skopje; Kri Kri – Kumanovo; Furna Dime – Skopje; ARS
Komerc – Skopje; Aleksandar \oki} – Skopje; Makako – Skopje; Bonvita

– Skopje; Aviso – Skopje; Pik vrbovac – Skopje; Misko – Skopje; Delta 6
– Skopje; Dubai M & M – Skopje; Monevere – Tetovo; AVT Internecional
– Skopje; Lankoni – Skopje; Mirana – Negotino; Univerzal promet –
[tip; Mega – Skopje; Via Prom – Ohrid; Mleko proizvod – s. Zelenikovo,
Skopsko; Maks – Strumica; Kegi {us – Skopje; Grafiti – Skopje;
Dramski teatar – Skopje; Maja Kompani – Skopje; Lion – Sveti Nikole.
Do sledniot broj
Srde~en pozdrav,
od timot na
Prvata Detska Ambasada vo Svetot – Me|a{i
Republika Makedonija
Informatorov se pra}a dvojazi~no (makedonski i angliski).
Dokolku ne sakate da go dobivate istiot, vratete ni povraten
mail so Subject: Remove