Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Shkolla<br />
SHQIPE NË SUEDI<br />
* Këtu mësimi i gjuhës amtare organizohet<br />
në kuadër <strong>të</strong> shkollës suedeze dhe shqipja<br />
ësh<strong>të</strong> e barabar<strong>të</strong> me suedishten<br />
XHEVAT ISUFI<br />
Në Suedi aktualisht<br />
janë rreth 50 mijë<br />
shqiptarë nga Kosova<br />
dhe nga viset e tjera<br />
shqiptare. Këtu, me pëlqimin<br />
e organeve vendëse, u organizua<br />
mësimi plo<strong>të</strong>sues në<br />
gjuhën amtare.Të udhëhequr<br />
nga LASH “Naim Frashëri”,<br />
mësimi i gjuhës shqipe u organizua<br />
nëpër <strong>të</strong> gjitha strehimoret.<br />
Gja<strong>të</strong> gjithë këtyre<br />
viteve, shumë mësues, përveç<br />
mësimit <strong>të</strong> rregullt, ishin edhe<br />
organizues <strong>të</strong> shumë aktiviteteve<br />
kulturore e kombëtare.<br />
Pas marrjes së<br />
lejeqëndrimit, bashkatdhetarët<br />
tanë u sistemuan nëpër komunat<br />
suedeze dhe e organizuan<br />
mësimin e gjuhës amtare, por<br />
tani nëpër shkollat dhe institucionet<br />
suedeze.<br />
Mësimi i gjuhës amtare në<br />
Suedi ësh<strong>të</strong> i përligjur dhe organizohet<br />
në kuadër <strong>të</strong> shkollës<br />
suedeze. Ky lloj mësimi<br />
ësh<strong>të</strong> i rregulluar me ligj në<br />
kuadër <strong>të</strong> entit shkollor <strong>të</strong><br />
Suedisë.<br />
Mësimi i gjuhës amtare mund<br />
<strong>të</strong> organizohet nëse në një komunë<br />
ka pesë e më shumë<br />
nxënës që kërkojnë ta mësojnë<br />
26<br />
a<strong>të</strong>. Mësimi zhvillohet në<br />
kuadër <strong>të</strong> shkollës suedeze nga<br />
mosha ka<strong>të</strong>rvjeçare- në<br />
çerdhe, parashkollë, shkollë<br />
fillore dhe gjimnaz. Ky lloj<br />
mësimi zhvillohet në kuadër <strong>të</strong><br />
shkollës suedeze. Gjuha shqipe<br />
ësh<strong>të</strong> lëndë mësimore e<br />
barabar<strong>të</strong> me lëndët e tjera<br />
mësimore në kuadër <strong>të</strong> shkollës<br />
suedeze. Notat e gjuhës<br />
shqipe (poenët) janë <strong>të</strong><br />
barasvlershme me no<strong>të</strong>nvlerën<br />
e poenëve <strong>të</strong> gjuhës<br />
suedeze, angleze dhe matematikës.<br />
Pjesa dërrmuese e<br />
mësimit zhvillohet në orarin e<br />
rregullt mësimor. Nxënësit e<br />
vijojnë mësimin sipas moshës<br />
së tyre dhe klasave, p.sh.<br />
nxënësit e klasës së parë, <strong>të</strong><br />
dy<strong>të</strong>, <strong>të</strong> tre<strong>të</strong>s e kështu me<br />
radhë. Mësimi i gjuhës amtare<br />
mbahet edhe në gjimnaz. Aty<br />
nxënësit janë <strong>të</strong> ndarë në tri<br />
grupe- shkallë: nxënësit e vitit<br />
<strong>të</strong> parë, <strong>të</strong> vitit <strong>të</strong> dy<strong>të</strong> dhe ata<br />
<strong>të</strong> vitit <strong>të</strong> tre<strong>të</strong>. Edhe këtu<br />
gjuha shqipe ka tretman <strong>të</strong><br />
barabar<strong>të</strong> me lëndët e tjera<br />
mësimore.<br />
Po ashtu, edhe mësuesi i<br />
gjuhës amtare krijon marrëdhënie<br />
pune në shkollën suedeze<br />
dhe ësh<strong>të</strong> i barabar<strong>të</strong> me <strong>të</strong><br />
gjithë mësuesit e tjerë suedezë.<br />
Për punësimin e tij vendosin<br />
autoritetet e shkollës suedeze,<br />
duke pasur për bazë përgatitjen<br />
shkollore në atdhe dhe njohjen<br />
e gjuhës suedeze. Enti<br />
arsimor i Suedisë shumë herë<br />
ka organizuar kurse, trajnime<br />
në kuadër <strong>të</strong> shkollës së lar<strong>të</strong><br />
<strong>të</strong> mësuesisë për mësuesit e<br />
gjuhëve amtare në Suedi.<br />
Shqipe HASANI<br />
VËLLAIT NË MËRGIM<br />
Nga je nisur, o vëlla?<br />
Në vend <strong>të</strong> huaj, në mërgim.<br />
Mërzitem pa praninë <strong>të</strong>nde,<br />
Mbushem vaj e pikëllim.<br />
Rrugë e mbarë <strong>të</strong> qof<strong>të</strong>,<br />
Me valixhe në dorë,<br />
Mos e harro atdheun,<br />
Kujtoje nënën Kosovë.<br />
Sa më mungon, o vëlla,<br />
Një portret po ta punoj,<br />
Kur <strong>të</strong> më marrë malli,<br />
Si me ty do <strong>të</strong> bisedoj.<br />
Për ty malli më përvëlon,<br />
Të mallkoj, o mërgim,<br />
Mendja ime te ti fluturon,<br />
Në derë <strong>të</strong> pres, o vëllai im.