You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Pashko Vasa<br />
(Vaso Pashë<br />
Shkodrani) lindi<br />
në Shkodër, më 17<br />
shtator 1825. Pas<br />
mësimeve <strong>të</strong> para në<br />
vendlindje, shërbeu<br />
sekretar i Konsulla<strong>të</strong>s<br />
britanike, ku mësoi<br />
italisht, frëngjisht,<br />
turqisht dhe greqisht.<br />
Më 1847 shkoi në Itali<br />
dhe vullnetarisht mori<br />
pjesë në radhët e forcave<br />
kryengri<strong>të</strong>se italiane.<br />
Në Bolonjë u<br />
caktua Oficer i Kalorësisë<br />
Qytetare. Në shpalljen<br />
e Republikës<br />
Venedikase<br />
je<strong>të</strong>shkur<strong>të</strong>r mori pjesë<br />
përkrah popullsisë<br />
kryengri<strong>të</strong>se <strong>të</strong> atij<br />
qyteti që u rrethua nga<br />
austriakët. Atje austriakët<br />
e zunë dhe e detyruan<br />
<strong>të</strong> ikte në<br />
Stamboll. Pas disa<br />
peripecish, ai u sistemua në<br />
shoqërinë e tramvajeve <strong>të</strong><br />
qytetit, ndërsa më vonë<br />
ngjitet shkallëve <strong>të</strong> administra<strong>të</strong>s<br />
së saj. Pastaj zuri punë<br />
në Ministrisë e Punëve <strong>të</strong><br />
Jashtme <strong>të</strong> Perandorisë Osmane.<br />
Tevona Pashko Vasa, së<br />
paku që nga viti 1861, ishte<br />
me punë në Halep <strong>të</strong> Sirisë.<br />
Gjithashtu,disa vjet ka shërbyer<br />
në Ambasadën turke në<br />
Londër, ku më 1887 e botoi<br />
edhe veprën frëngjisht "Gramatikë<br />
e shqipes". Më 1862 e<br />
gjejmë në Shkodër, vit ky kur<br />
një grup intelektualësh, duke<br />
përfshirë Zef Jubanin, u përpoq<br />
për një kryengritje antiosmane<br />
në Mirdi<strong>të</strong>. Ai u<br />
28<br />
Shkrimtarë<br />
<strong>të</strong><br />
tradi<strong>të</strong>s<br />
PASHKO VASA<br />
angazhua për një alfabet <strong>të</strong><br />
ve<strong>të</strong>m shqip. Më 1869 merr<br />
pjesë në grupin nismëtar për<br />
krijimin e një shoqate<br />
shqiptare me karakter kulturor,<br />
arsimor e gjuhësor. Më<br />
1871, gjithnjë në Stamboll,<br />
bashkë me Jani Vreton dhe<br />
Sami Frashërin,<br />
nisi orvatjen për<br />
krijimin e një organizate<br />
atdhetare<br />
shqiptare. Në vitet<br />
1878-1882, krahas<br />
Abdyl-<br />
Frashërit, u shqua<br />
si një nga figurat<br />
kryesore <strong>të</strong><br />
Komitetit <strong>të</strong> Stambollit<br />
për mbrojtjen<br />
e Shqipërisë.<br />
Më 1879 ishte<br />
ndër veprimtarët<br />
më aktivë <strong>të</strong><br />
“Shoqërisë së <strong>të</strong><br />
Shtypurit Shkronja<br />
Shqip”.<br />
Pashko Vasa botoi<br />
në frëngjisht:<br />
”Skicë historike<br />
për Malin e Zi<br />
sipas traditave <strong>të</strong><br />
Shqipërisë”<br />
(1872), ku përshkroi<br />
pashallëkun<br />
e Shkodrës nën Bushatlinj<strong>të</strong>,<br />
“E vërteta mbi Shqipërinë<br />
dhe shqiptarët”,Paris (1879),<br />
në <strong>të</strong> cilën, krahas <strong>të</strong> dhënave<br />
historike për popullin shqiptar<br />
dhe qëllimet e luf<strong>të</strong>s së<br />
tij, e kritikoi administra<strong>të</strong>n<br />
burokratike osmane dhe<br />
paraqiti kërkesat e Lëvizjes<br />
Kombëtare Shqiptare. Penës<br />
së Pashko Vasës i përket edhe<br />
vepra “Bosnja dhe Hercegovina<br />
gja<strong>të</strong> misionit <strong>të</strong> Xhevdet<br />
Efendiut”, Stamboll, (1865).<br />
Pashko Vasa shkroi një varg<br />
veprash, <strong>të</strong> cilat i shërbenin<br />
zgjidhjes së çështjes së<br />
shkrimit dhe mësimit <strong>të</strong><br />
shqipes: “Alfabeti latin i<br />
zbatuar në gjuhën shqipe”,<br />
Stamboll, (1878),