Laboratorium - Audio

30
KINO KINO KINO DOMOWE DOMOWE − Systemy głośnikowe 7500−8000 zł
B&W DM602.5S3/LCR60S3/
DM600S3/ASW600
System B&W skonfigurowany na pułapie 7500zł z elementów serii 600 nie będzie fascynował użytkownika
wielkością kolumn przednich. Jest to tylko układ dwudrożny, z pojedynczym 16−cm nisko−średniotonowym,
ale ponieważ jego obudowa jest wolnostojąca, więc spełnia formalne wymagania testu. Skromność układowa
może jednak sygnalizować, że mamy tutaj do czynienia z techniką zaawansowaną w detalach. Zarazem znamy
tak wiele konstrukcji tego typu, które zdolne są dostarczyć pełnej muzycznej satysfakcji, że system B&W
wcale nie musi obawiać się konkurencji. Tym bardziej że pozostałe elementy prezentują się
obiecująco, a subwoofer bardzo rozsądnie − ani za duży, ani za mały.
10/2003

Historia przednich głośników jest
dość malownicza. Kilka lat temu
ówczesny polski dystrybutor na−
ciskał na zbudowanie modelu,
który byłby większy niż podstawkowe
DM602, ale mniejszy (i przede wszyst−
kim tańszy) od DM603. Krótko mówiąc,
chodziło o jak najtańszego, dwudrożne−
go “podłogowca”, czyli towar również dzi−
siaj w handlu pożądany. Oczywiście no−
wego modelu tylko dla polskich potrzeb
specjalnie nie zbudowano, ale ktoś z
B&W wygadał się, że taka konstrukcja
już istnieje, a jej produkcja jest bardzo
pokaźna, bo całe kontenery wędrują na
Daleki Wschód. Dzięki tej informacji
uparci Polacy doprowadzili do regular−
nych dostaw wymarzonej “połówki” rów−
nież na nasz rynek.
Do koncepcji jej dostarczania, i to już
nie tylko na dalekowschodni i polski ry−
nek, przywiązała się sama firma B&W,
i do modelu pośredniego pomiędzy
DM602 i DM603 wrócono przy kolejnej
edycji serii 600.
DM602.5S3 jest podłogowcem, cho−
ciaż producent zastosował dość znany
manewr umieszczenia dwudrożnego mo−
nitora w wolnostojącej obudowie − to zna−
czy, że pod głośnikiem nisko−średnioto−
nowym znajduje się przegroda, która
sprawia, że dolna część skrzynki jest je−
dynie podstawką. Zdradza to również lo−
kalizacja terminali przyłączeniowych (po−
dwójnych) − znajdujących się dość wys−
oko. Umiejscowienie przetworników jest
tradycyjne. Metalowy tweeter został wy−
konany w technologii Nautilus, czyli za−
opatrzony w plastikową tubkę tłumiącą
falę od tylnej strony membrany. Głośnik
średnio−niskotonowy również jest bardzo
solidny, firma wykorzystuje zbudowaną
przez siebie kevlarową “siedemnastkę”
osadzoną na masywnym aluminiowym
koszu i napędzną magnesem o średnicy
10 cm. Centralna część membrany ma
kształt korektora fazy, który polakiero−
wano na srebrno, co chyba sugerować
ma, że jest to element metalowy − ale nie
miejmy żalu, iż tak nie jest − porusza−
jąc się razem z membraną, nie
może mieć dużej masy. Wylot
otworu bass−reflex znajduje
się z przodu, użyto tutaj fir−
mowej wytłoczki FlowPort.
Przedni panel, choć wykonano go z plas−
tiku, jest bardzo efektownym elementem
wzorniczym DM602.5S3. Pomysł na re−
gularne, drobne załamania okazał się
znakomity, ale zaserwowana smutna
czarna maskownica przykrywająca cały
front skutecznie odbierze konstrukcji ca−
ły jej figlarny urok. W dolny panel wklejo−
no gwintowane tuleje pozwalające na
wkręcenie nóżek lub kolców.
Seria DM600S3 oferowana jest w
dwóch wykończeniach. Czarna oznacza
tę samą barwę obudowy, plastikowego
frontu oraz maskownicy. Wersja sorren−
to (jasny dąb) została skomponowana z
szarym frontem i maskownicą tej samej
barwy. Do testu otrzymaliśmy natomiast
wersję calvados, która z jakichś powo−
dów oferowana już nie jest.
DM600S3, występujące w roli głośni−
ków efektowych, są najmniejszymi w se−
rii 600. Podobnie jak 602.5, jest to rów−
nież model “przyszywany”. W założeniu
chodziło o połączenie “drogich” modeli
z linii 600 z “tanimi” zgromadzonymi
w serii 300. Wyszło niezbyt przekonują−
co, bo DM303 kosztują 1200 zł, DM600S3
1400 zł, a DM601S3 już tylko o 100 zł
więcej. Wobec takiego układu cen wyda−
je się, że 600S3 wielkich szans na pracę
w konfiguracji stereofonicznej nie mają,
ale pojawia się przed nimi szansa
związana właśnie z kinem − tutaj nie tyle
minimalnie niższa cena ma znaczenie,
co najmniejsze wymiary, czyniące z
DM600S3 właśnie wdzięczny głośnik
efektowy. Ale nadal nie jest to typowy
“efekt” według najnowszych wzorców −
taki byłby bardziej płaski, jednoznacznie
naścienny, a proporcje DM600S3 wyraź−
nie chcą ratować ten głośnik również do
zastosowań regałowych i podstawko−
wych. Co więcej, wylot bass−refleksu
znajduje się z tyłu, chociaż są tam też
metalowe zaczepy ułatwiające powiesze−
nie na ścianie. Widać wyraźnie dwois−
tość natury DM600S3.
Wysokotonowy jest taki sam co w ca−
łej serii, czyli aluminiowa kopułka 25−mm
wyposażona w tubkę NT. Niskie i śred−
nie tony przetwarza 13−centymetrowy
głośnik z kevlarową membraną i plasti−
kowym koszem.
Ekranowane wersje przetworników
znanych w DM600S3 znajdujemy w ze−
spole centralnym LCR60S3. LCR (left,
center, right) w założeniu jest nie tylko
konstrukcją przeznaczoną dla pozycji
centralnej, ale elementem mogącym słu−
żyć do zbudowania całego kina na pię−
ciu, sześciu lub siedmiu − jednakowych −
kolumnach. Mogącym, ale nie muszą−
cym, dlatego dobranie jednego, byle od−
powiedniego wielkością i rodzajem głoś−
ników LCR−a do innych konstrukcji w sys−
temie jest usprawiedliwione. LCR60S3
został zaopatrzony w dwa przetworniki
nisko−średniotonowe, a kopułka wysoko−
tonowa znajduje się między nimi, ale
uwaga − to układ dwuipółdrożny. Produ−
cent sugeruje pionowe ustawienie, choć
ze względów na dostępne miejsce, głoś−
nik centralny najczęściej zostanie przez
użytkownika położony. Jedno wypada
wyjaśnić − LCR60S3 leżąc, nie będzie
wytwarzał wcale gorszych charakterys−
tyk niż inne głośniki centralne w takiej
właśnie pozycji. Zalecenie, aby z powo−
dów czysto akustycznych również głoś−
nik centralny był w pozycji pionowej,
można traktować jako radę uniwersal−
ną, a nie wynikającą ze specyfiki LCR
60S3. Bass−reflex głośnika centralnego
znajduje się z tyłu w towarzystwie po−
dwójnych terminali.
Kolumna przednia DM605.2S3
jest dwudrożna, podczas gdy
kanał centralny, LCR60S3...
dwuipółdrożny. Kevlarowe nisko−
średniotonowe pracują zawsze
z aluminiowymi kopułkami
w technologii NT.
10/2003 31

32
Membrana
tego głośnika to mieszanka
celulozowo−kevlarowa.
Po wielu latach twardej polityki wyod−
rębniania subwooferów w oddzielnej
grupie, spece od marketingu w B&W
zgodzili się wreszcie, aby rozparcelować
je po poszczególnych seriach. W ciągu
ostatnich lat zmieniło się też coś jesz−
cze. Przedtem straszyły smutne, wielkie,
czarne skrzynie, które wzorniczo rzeczy−
wiście kompletnie do niczego nie paso−
wały, choć dobrze dawały czadu. Teraz
zarówno podziały, jak i związki są wy−
raźne i w linii 600S3 mamy do wyboru aż
trzy aktywne moduły basowe. ASW600,
który testujemy, jest najmniejszym z
nich. Urządzenie posiada wzmacniacz o
mocy znamionowej 150W i 10−calowy
przetwornik zlokalizowany na przednim
panelu pod maskownicą z materiału.
Membranę zrobiono z kompozytu kevla−
rowo−celulozowego. Połączenie cewki
nie tylko ze stożkową częścią membra−
ny, ale i bezpośrednio z nakładką prze−
ciwpyłową dodatkowo zwiększa sztyw−
ność układu drgającego.
Konstrukcja nie posiada niestety ka−
pitalnej zalety starych subwooferów
B&W − ekranowania magnetycznego.
Były one jednymi z niewielu modeli na
rynku, które można było postawić blisko
telewizora. Skrzynka jest przykładem so−
lidnej roboty, użyto płyty MDF o grubości
aż 3 cm. Wewnątrz znalazło się bardzo
dużo wytłumienia, bowiem głośnik pra−
cuje w systemie zamkniętym. Wzmac−
niacz ulokowano w dodatkowej, plastiko−
wej puszce. Subwoofer można postawić
na wkręcanych nóżkach lub kolcach.
ASW600 pozwala na wiele trybów
pracy. Najpopularniej−
szym jest oczywiście
zasilenie wejścia linio−
wego sygnałem z wy−
jścia amplitunera AV.
Taki przebieg, niezmie−
niony przez układy mo−
dułu, możemy przeka−
zać do kolejnego sub−
woofera lub przefiltro−
wany do satelitarnych
głośników poprzedzo−
nych końcówką mocy.
Również od strony syg−
nału wysokopoziomo−
wego ASW600 przygoto−
wano kompletnie, ser−
wując terminale wej−
ściowe i wyjściowe. Fa−
KINO KINO DOMOWE DOMOWE − Systemy głośnikowe 7500−8000 zł
Choć DM602.5S3 są tylko
dwudrożne, to jednak śmiało
mogą stanąć w szranki z dużo
większymi konkurentami. Ale nawet
w trybie stereofonicznym można za−
lecać użycie subwoofera − zwłaszcza
że jego charakter brzmienia jak ni−
gdzie indziej pasuje do wymagań mu−
zyki. Załóżmy jednak, że nawet mimo
takiej zachęty, audiofile w ten sposób
postępować nie będą. DM602.5S3
same grają w sposób chłodny, spo−
kojny i dystyngowany. Brakuje trochę
wypełnienia, średnica jest szczupła i
nieco oschła. Ale bas pasuje do niej
znakomicie, dźwięki niskich tonów są
bardzo dobrze kontrolowane, selek−
tywne. DM602.5S3 nie forsuje po−
mysłu podbijania dolnego skraju pas−
ma, natomiast wysokie tony, o któ−
rych też nie można powiedzieć
wprost, że jest ich za dużo, pokazują
się jednak dość drapieżnie, są anali−
tyczne i żywiołowe, wprowadzają
garść metalicznych akcentów. Znako−
mita czytelność szczegółów sprawia
jednak, że z przyswajaniem ostrych
dźwięków nie mamy problemu. Trud−
no oprzeć się porywającej dynamice.
Subwoofer sprawia prawdziwą nie−
spodziankę. To niewielkie urządzenie
zawiera głośnik o dużym wychyleniu
membrany i wzmacniacz o dużej mo−
cy. Efekt − przetwornik porusza się
jak oszalały już przy ustawieniu po−
krętła głośności na godzinę dziewią−
tą. Natężenie dźwięku jest wówczas
bardzo duże, a niskie tony wykazują
się nadzwyczajną jakością. Zaskaku−
je elastyczność i szybkość dźwięków,
subwoofer potrafi znakomicie grać
również średnim basem. Dynamice
towarzyszy świetna neutralność po−
zwalająca bezbłędnie śledzić wszyst−
kie akustyczne i prawie wszystkie
elektroniczne instrumenty.
System kinowy brzmi ostro i bez−
pardonowo. Szybko wychodzi na jaw,
że tym razem najważniejszym gra−
czem będzie głośnik centralny. Głów−
nie LCR 60S3 tworzy wrażenie ży−
wiołowości. System jest najbardziej
wyrazisty podczas słuchania koncer−
tów lub oglądania filmowych frag−
mentów, w których wiele dzieje się
właśnie przed słuchaczem. Subwoofer
ASW600 sprawdza się tak samo dob−
rze w 5.1, jak wcześniej w stereo,
okazuje się, że dobra kontrola basu,
o ile wsparta dużą mocą, nie przeszka−
dza w odtwarzaniu uderzeń i wibracji.
za zmieniana jest skokowo. Oprócz re−
gulacji filtru dolnoprzepustowego pojawi−
ła się delikatna equalizacja w zakresie
najniższych tonów.
DM602.5/LCR60/
DM600/ASW600
Cena (za system) [zł] 7550,−
Dystrybutor: AUDIO KLAN
WYKONANIE i KOMPONENTY: B&W już nas przy−
zwyczaiło do kevlarowych membran i twee−
terów w technologii NT. Obudowy wykonano
efektownie i z dbałością o szczegóły.
OCENA: bardzo dobra
LABORATORIUM: Dobrze wzajemnie zharmonizo−
wane charakterystyki, przeważnie dość łatwe
impedancje – ale centralnego 4−omowa.
Optymalny dla systemu subwoofer.
OCENA: dobra+
BRZMIENIE: Szybki, czasami szorstki dźwięk
o dobrej dynamice i świetnych efektach
przestrzennych. Pierwsze skrzypce gra głośnik
centralny. Świetny bas.
OCENA: dobra+
OCENA KOŃCOWA:
DOBRA +
DM602.5S3
Cena (za parę) [zł] 2500,−
Dystrybutor: AUDIO KLAN
WYKONANIE i KOMPONENTY: W wolnostojącej
skrzynce układ dwudrożny na solidnych
i sprawdzonych głośnikach. Zgrabna obudowa,
efektowny front, dostępne dwie wersje
kolorystyczne.
OCENA: bardzo dobra
LABORATORIUM: Dobra liniowość charakterysty−
ki, niska częstotliwość graniczna przy pracy
bass−reflexu, łatwa impedancja.
OCENA: bardzo dobra
BRZMIENIE: Odważne i żywiołowe wysokie tony,
szczupła średnica, poprawny bas. Dużo dynamiki.
OCENA: dobra+
OCENA KOŃCOWA:
BARDZO DOBRA
ASW600
Cena [zł] 2400,−
Dystrybutor: AUDIO KLAN
WYKONANIE i KOMPONENTY: W niewielkiej
zamkniętej obudowie bardzo wydajny
przetwornik o dużym wychyleniu membrany.
OCENA: bardzo dobra
LABORATORIUM: Mimo zastosowania obudowy
zamkniętej możliwość osiągania bardzo niskiej
częstotliwości granicznej, szerokie możliwości
regulacji, dobry poziom maksymalny
OCENA: bardzo dobra
BRZMIENIE: Świetnie kontrolowany, szybki bas,
doskonały do muzyki i do kina.
OCENA: bardzo dobra
OCENA KOŃCOWA:
BARDZO DOBRA
Podłączenia niskopoziomowe są
szczególnie rozbudowane. Oprócz
wejścia są również dwa wyjścia, za
pomocą których można jednocześnie
wysterować końcówkę mocy
(przebieg przefiltrowany) i drugi
moduł basowy.
10/2003

ys. 1. DM602.5, charakterystyka modułu impedancji.
rys. 2b. DM602.5, charakterystyka niskich częstotliwości
dla obudowy zamkniętej.
10/2003
rys. 2a. DM602.5, działanie bass−reflexu.
rys. 3a. DM602.5, zakres średnio−wysokotonowy, na osiach
0 O , 15 O i 30 O w poziomie.
Ciśnienie w dB
95
90
85
80
75
70
65
60
rys. 3b. DM602.5, wpływ maskownicy.
55
10 100 1000
Częstotliwość w Hz
10000
rys. 4. DM602.5, charakterystyka w całym pasmie.
Laboratorium
Wszystkie konstrukcje B&W tworzące
testowany system − poza subwooferem −
mają obudowy bass−reflex, w każdym
jednak przypadku producent dołączył do
wyposażenia gąbkę, która na tyle sku−
tecznie zatyka otwór, iż z promieniowania
bass−reflexu nie zostaje nic, czyli obudo−
wa zamienia się w zamkniętą. Obydwa
tryby pracy są dopuszczalne − ich wybór
ma zależeć tylko od użytkownika i jego
wrażeń odsłuchowych. Jak się jednak
okaże, wyniki pomiarów wskazują cza−
sami na jeden ze sposobów działania ja−
ko na wyraźnie lepszy. Zmiana rodzaju
obudowy wpływa również na charakte−
rystykę impedancji w zakresie niskich to−
nów, dlatego dla każdej konstrukcji rysu−
nek “rozdwaja” się poniżej okolic 100Hz.
DM602.5 charakteryzuje się impe−
dancją znamionową 6Ω, a niewiele bra−
kuje, abyśmy zakwalifikowali nawet 8Ω
(minimum przy 200Hz leży leciutko poni−
żej poziomu 6Ω – rys. 1). Fakt, że impe−
dancja spada do 3Ω w zakresie najwy−
ższych tonów, nie ma praktycznego zna−
czenia, kolumnę tę można uznać za łat−
we obciążenie, ale warto już w tym miej−
scu wspomnieć, że pozostałe elementy
systemu aż tak wysokoomowe nie są,
choć problemów nie powinny stwarzać.
Bass−reflex dostrojono do 40Hz (rys.
2a), kształt ciśnienia z otworu jest mode−
lowy, z wyraźnie zaznaczonym wierz−
chołkiem i gładkimi zboczami. Spadek –
6dB widać dokładnie przy 40Hz, a w
okolicach 100Hz żadnego podbicia. Już
po tych rezultatach można ocenić, że za−
stosowany głośnik bardzo dobrze czuje
się w bass−reflexie, który został prawid−
łowo dostrojony. Zamknięcie otworu po−
woduje, że spadek −6dB przesuwa się do
60Hz (rys. 2b). Ponieważ w tej wersji
szczyt rezonansu (na charakterystyce
impedancji) pojawia się przy 70Hz, gdzie
spadek wynosi −5dB, więc można osza−
cować, że głośnik pracuje z dobrocią
Qtc w okolicach 0,55, co wtajemniczo−
nym dodatkowo potwierdza, że bass−re−
flex zrealizowano w sposób akademicki.
Wychodzimy już z tych zawiłości ba−
sowych do zakresu średnio−wysokotono−
wego. Rys. 3a wskazuje, że na osi głów−
nej i pod kątem 15 O charakterystyka trzy−
ma się pola +/− 2dB, do częstotliwości
8kHz, powyżej której następuje kilkude−
cybelowe wzmocnienie. W gruncie
rzeczy najlepszą liniowość aż do 20kHz
wyłapiemy pod kątem 30 O . Maskownica
daje dość niecodzienny efekt − zamiast
spodziewanych ostrych, ale wąskopas−
mowych zapadłości, dość równomiernie
tłumi − i to w dodatku nie częstotliwości
najwyższe, ale zakres 2−7kHz (rys. 3b).
Może więc służyć do modyfikacji brzmie−
nia.
Rys. 4 dokumentuje dobrą równowa−
gę na tle całego pasma, +/− 3dB dla za−
kresu 45Hz−20kHz. Efektywność to 86−
87dB, przyzwoicie dla kolumny 6−8Ω.
LCR60, występujący w tym teście w
roli centralnego, należy uznać za zna−
mionowo 4Ω, minimum przy 200Hz leży
na poziomie ok. 3,5Ω (rys. 5). Pięć ta−
kich zespołów mogłoby chyba sprawić
problem słabszym amplitunerom, ale je−
den nie powinien.
Rys. 6a pokazuje pracę układu bass−
reflex, która nie wygląda już tak pięknie,
jak w przypadku DM602.5. Usilnie stro−
jono układ bardzo nisko (35Hz − nawet
niżej niż w DM602.5), ale nie uniknięto
garbu, który pojawił się przy 30Hz. Fa−
lujący kształt charakterystyki wypadko−
wej nie wiąże się z dobrymi charakterys−
tykami impulsowymi. Stało się tak dlate−
go, że tym razem wartość dobroci leży
Ciśnienie w dB
95
90
85
80
75
70
65
60
rys. 5. LCR60, charakterystyka modułu impedancji.
rys. 6a. LCR60, działanie bass−reflexu.
rys. 6b. LCR60, charakterystyka niskich częstotliwości
dla obudowy zamkniętej
rys. 7a. LCR60, zakres średnio−wysokotonowy,
na osiach 0 O , 15 O i 30 O w poziomie.
rys. 7b. LCR60, wpływ maskownicy..
55
10 100 1000
Częstotliwość w Hz
10000
rys. 8. LCR60, charakterystyka w całym pasmie.
33

KINO KINO DOMOWE DOMOWE − Systemy głośnikowe 7500−8000 zł
34
Ciśnienie w dB
rys. 9. DM600, charakterystyka modułu impedancji.
rys. 10a. DM600, działanie bass−reflexu.
rys. 10b. DM600, charakterystyka niskich częstotliwości
dla obudowy zamkniętej
95
90
85
80
75
70
65
60
rys. 11a. DM600, zakres średnio−wysokotonowy,
na osiach 0 O , 15 O i 30 O w poziomie.
rys. 11b. DM600, wpływ maskownicy.
55
10 100 1000
Częstotliwość w Hz
10000
rys. 12. DM600, charakterystyka w całym pasmie.
Laboratorium
zdecydowanie zbyt wysoko dla dobrego
strojenia bass−reflexu − charakterystyki
dla obudowy zamkniętej (rys. 6b), skon−
frontowane z pozycją rezonansu na cha−
rakterystyce impedancji, wskazują że
Qtc wynosi około 0,9 (przy 90Hz spadek
wynosi ok. −2dB). Tym razem to obudo−
wa zamknięta jest prawidłowszym spo−
sobem działania, w jej przypadku spa−
dek −6dB pojawia się przy 70Hz − dla
centralnego zupełnie wystarczy. Rysu−
nek 6b dodatkowo ilustruje różne cha−
rakterystyki obydwu głośników, jako że
mamy do czynienia z układem dwuipółd−
rożnym. Trzecia, najwyżej położona cha−
rakterystyka jest oczywiście ich wypad−
kową.
Producent rekomenduje użycie LCR
60 w pionie, ale my dla pomiaru charak−
terystyk kierunkowych w płaszczyźnie
poziomej z premedytacją położyliśmy je
tak, jak niestety zrobi to większość użyt−
kowników ze względu na pozostające do
dyspozycji miejsce pod telewizorem. Ry−
s. (7a) jest tym razem wyjątkowo bogaty,
bowiem musieliśmy sprawę zbadać za−
równo w lewo, jak i w prawo − ze wzglę−
du na niesymetryczny dwuipółdorożny
układ (nierównomierności układają się
inaczej w obydwie strony). Niestety, za−
stosowanie układu dwuipółdrożnego nie
zapobiegło szybkiemu pojawianiu się za−
padłości, i to w obydwie strony. Dlacze−
go? Odpowiedź jest na poprzednim ry−
sunku (6b). Głośnik wcześniej filtrowany
sięga jednak w zakres średnich tonów na
tyle efektywnie, że jest narażony na kon−
flikt fazowy z nominalnie nisko−średnio−
tonowym. Maskownica ponownie tłumi
przełom średnich i wysokich tonów (rys.
7b), ale czyni to mniej elegancko, niż w
DM602.5. Raczej należy jej odmówić
prawa do takich modyfikacji, czyli zdjąć.
Rys. 8 ilustruje dobre ogólne zrów−
noważenie między zakresami, środek
pasma biegnie bardzo równo, dopiero
powyżej 2,5kHz następują lekkie waha−
nia formy.
“Efektowy”, czyli monitor DM600, na−
leży zakwalifikować do kategorii 6−omo−
wych, jego minimum przy 250Hz leży na
poziomie 4,5Ω (rys. 9).
Charakterystyki bass−reflexu wyglą−
dają przyzwoicie (rys. 10a), co prawda
przy 45Hz pojawia się lekki garb, ale nie
jest źle. Spadek −6dB notujemy dla
55Hz, a w wersji zamkniętej − przy 75Hz
(rys. 10b). Jest naturalne, że konstruk−
cja ta jako samodzielna powinna podpie−
rać się w zakresie niskich tonów działa−
niem bass−reflexu, natomiast wieszana
na ścianie, lepiej będzie działać jako za−
mknięta.
Charakterystyka zakresu średnio−wy−
sokotonowego wykazuje wzmocnienie
szerokiego przedziału tonów wysokich,
już powyżej 4kHz, ale głośniki efektowe
rzadko kiedy są zwrócone w stronę słu−
chacza − więc zapas wysokich tonów nie
zaszkodzi, i widać, jak pod kątem 30 O
mieścimy się w polu +/−2,5dB (rys. 11a).
Maskownica potwierdza swoją skłon−
ność do tłumienia przejścia między śred−
nicą a górą, ale nie powinniśmy jej chyba
pozwalać, aby pogłębiała i bez niej wi−
doczne osłabienie przy 3kHz (rys. 11b).
Charakterystyka na rys. 12 trochę
zbytnio faluje w zakresie wysokich to−
rys. 13a. ASW600, działanie filtru.
rys. 13b. ASW600, działanie equalizacji.
nów, czym wymyka się z pola +/− 3dB,
ale jak wiemy, poza osią główną wysokie
tony są skłonne się uspokoić.
Subwoofer ma obudowę zamkniętą,
jednego rysunku więc niby ubywa, ale i
tak przygotowaliśmy dwa, aby zilustro−
wać sposoby działania filtrów i equaliza−
cji. Cóż tam bowiem mamy: po pierwsze
filtr może być całkowicie odłączony, po
drugie − po jego włączeniu − możemy nim
oczywiście regulować, po trzecie mamy
do dyspozycji equalizację w zakresie
najniższych tonów, działającą zarówno
przy filtrach włączonych, jak i nie. Zacz−
nijmy od charakterystyk bez equalizacji –
na rys. 13a widzimy trzy krzywe, dla naj−
niższej i najwyższej pozycji regulatora,
plus dla filtrowania odłączonego. Która
jest która, chyba nie trzeba wyjaśniać,
ale zastanawia, że formalnie brak filtracji
oznacza tylko nieco łagodniejsze zbocze
niż przy działaniu filtru w pozycji najwy−
ższej. W rzeczywistości całkowicie filtro−
wania odłączyć się nie da. Tłumienie −
6dB przesuwamy na górnym zboczu od
ok. 120Hz do ok. 75Hz, równocześnie
obniżając dolną częstotliwość graniczną
z 38Hz do 16Hz (−6dB). Tak, 16Hz. Po−
ziom wysterowania nie będzie wtedy wy−
soki, ale subwoofer ASW600 sięga na−
prawdę 16Hz w skrajnym ustawieniu re−
gulatora, i przecież właśnie to ustawienie
będzie optymalne we współpracy z
DM602.5. Działanie equalizacji w tym
ustawieniu pokazuje rys. 13b, tym spo−
sobem wzmacniamy zakres 25−50Hz,
chociaż spadek poniżej 25Hz staje się
szybszy. Ale taka opcja może być zdro−
wa w kinie domowym, aby nie przecią−
żać głośnika częstotliwościami infraso−
nicznymi, mimo że zdolny jest do bardzo
dużych wychyleń.
W pomiarze sygnałem testowym
50Hz ASW600 był w stanie wytworzyć
ciśnienie 118dB – jak na swoją wielkość,
wynik bardzo dobry.
DM602.5 LCR60 DM600 ASW600
Impedancja znam. [Ω] 6 4 6 −
Efektywność 87 88 86 118*
Rekomendowana moc wzmacniacza [W] 25−100 25−120 25−100 150** **
Wymiary (WxSxG) [cm] 85x20,5x29 17,5x46x30,5 28,5x17,5x20 36,5x36,5x45
* maksymalny poziom SPL,
** ** moc wbudowanego wzmacniacza
10/2003