Sundriðið á VW Bjöllu yfir fallvötn Sundriðið á VW Bjöllu yfir ... - Fíb.is
Sundriðið á VW Bjöllu yfir fallvötn Sundriðið á VW Bjöllu yfir ... - Fíb.is
Sundriðið á VW Bjöllu yfir fallvötn Sundriðið á VW Bjöllu yfir ... - Fíb.is
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1. tbl. 2004<br />
Reynt að drepa<br />
samkeppni <strong>á</strong><br />
bensínmarkaði<br />
Bls. 4<br />
Ofur<strong>á</strong>lagning <strong>á</strong> bílaeldsneyti? Bls. 4<br />
Sigldi <strong>yfir</strong> jökulvötn <strong>á</strong> <strong>VW</strong> <strong>Bjöllu</strong> Bls. 10<br />
Óvinir bílsins Bls. 14<br />
Sértækir samkeppn<strong>is</strong>afslættir Bls. 15<br />
Reynsluakstur Bls. 18-27<br />
<strong>Sundriðið</strong> <strong>á</strong> <strong>VW</strong> <strong>Bjöllu</strong><br />
<strong>yfir</strong> <strong>fallvötn</strong><br />
Bls. 10<br />
Finnbogi Eyjólfsson rifjar upp atvik fr<strong>á</strong><br />
löngum ferli með bílum og bílamönnum<br />
1
2<br />
Leiðari<br />
Flestir sem komnir eru vel<br />
<strong>yfir</strong> miðjan aldur muna þ<strong>á</strong><br />
tíma þegar flest var bannað,<br />
nema það sem beinlín<strong>is</strong><br />
var leyft. Stjórnm<strong>á</strong>lamenn<br />
og embætt<strong>is</strong>menn sem<br />
stjórnm<strong>á</strong>laflokkarnir höfðu<br />
sérvalið, höfðu tögl og hagldir í<br />
samfélaginu og vildu, vafalauust<br />
í góðum tilgangi, hafa sem mest<br />
hönd í bagga með því hvernig<br />
Íslendingar lifðu, hvað þeir<br />
gerðu sér til lífsviðurvær<strong>is</strong> og<br />
hvernig. Um miðja 20. öldina<br />
þurfti þannig fólk sem vildi<br />
kaupa sér nýjan bíl að sækja um<br />
gjaldeyr<strong>is</strong>leyfi fyrir bílnum og<br />
gera sérstakri nefnd grein fyrir<br />
því til hvers ætti að nota bílinn.<br />
Ég minn<strong>is</strong>t þess að karl faðir<br />
minn sem rak garðyrkjustöð<br />
fyrir austan fjall af miklum<br />
sóma, sótti nokkrum sinnum um<br />
gjaldeyr<strong>is</strong>leyfi fyrir bíl sem hann<br />
þurfti nauðsynlega <strong>á</strong> að halda í<br />
rekstri sínum en fékk ekki. Loks<br />
fékk hann tengdaföður sinn sem<br />
var prestur og prófastur, til að<br />
sækja fyrir sig. Það var eins og<br />
við manninn mælt, presturinn<br />
fékk leyfið eins og skot.<br />
Þegar fólk vildi létta sér<br />
upp og bregða sér til útlanda<br />
þ<strong>á</strong> þurfti að verða sér úti um<br />
erlendan gjaldeyri því að krónan<br />
var alls ekki gjaldgeng utan<br />
landsteinanna. Sækja þurfti um<br />
gjaldeyrinn í banka með góðum<br />
fyrirvara og sérstök nefnd lagði<br />
svo annaðhvort blessun sína<br />
eða bölvun <strong>yfir</strong> umsóknina. Ef<br />
umsóknin var samþykkt þ<strong>á</strong> fékk<br />
fólk tiltekinn gjaldeyr<strong>is</strong>skammt<br />
en þurfti að greiða fyrir hann<br />
mun meira en hið opinbera<br />
gengi sagði til um. „Sovét-Ísland,<br />
óskalandið, hvenær kemur þú?“<br />
orti Jóhannes úr Kötlum um<br />
þetta leyti og maður spyr sig:<br />
Var það ekki hér?<br />
Nú eru sem betur er aðrir<br />
tíma. Fólk þarf ekki lengur að<br />
sækja um gjaldeyri <strong>á</strong> <strong>yfir</strong>verði<br />
ef það vill ferðast til útlanda<br />
og við getum keypt okkur<br />
nýjan bíl ef við eigum fyrir<br />
honum. Eldsneytið <strong>á</strong> bílana<br />
okkar er ekki lengur keypt inn<br />
fr<strong>á</strong> Sovétríkjunum af fulltrúum<br />
rík<strong>is</strong>ins sem síðan afhenda<br />
það stjórnm<strong>á</strong>laflokkatengdum<br />
olíufélögum heldur er komin<br />
samkeppni í þau viðskipti.<br />
En við þurfum öll að venjast<br />
frelsinu, læra að meta það, lifa við<br />
það og varðveita það. Kannski er<br />
hugsun okkar allra enn mótuð af<br />
gamla forræð<strong>is</strong>fyrirkomulaginu<br />
og við eigum þessvegna ekki<br />
alltaf auðvelt með grípa hið<br />
fengna frelsi, nýta það og rækta<br />
það þótt við viðurkennum<br />
fúslega kosti þess fyrir okkur<br />
sj<strong>á</strong>lf. Ættum við ekki öll að taka<br />
okkur tak og leitast við að efla<br />
frelsið með því að versla hj<strong>á</strong><br />
þeim sem bjóða okkur bestu<br />
kjörin eða þjónustuna, tryggja<br />
hj<strong>á</strong> þeim sem bjóða besta verðið<br />
og bestu tryggingaverndina<br />
og kaupa eldsneytið <strong>á</strong> bílana<br />
okkar hj<strong>á</strong> þeim sem bjóða lægsta<br />
verðið og/eða stuðla að lækkun<br />
<strong>á</strong> eldsneyt<strong>is</strong>verði? Athugum<br />
það!<br />
SÁ<br />
FÍB blaðið. Ábyrgðarmaður: Runólfur Ólafsson. Ritstjóri: Stef<strong>á</strong>n Ásgrímsson. Umbrot: Sigurður Sigurðsson.<br />
Höfundar efn<strong>is</strong>: Brian Blades, Gunnar G. Vigfússon, Nj<strong>á</strong>ll Gunnlaugsson, Runólfur Ólafsson, Sigurður<br />
Bogi Sævarsson, Stef<strong>á</strong>n Ásgrímsson, Þorvaldur Örn Kr<strong>is</strong>tmundsson, o.fl. Auglýsingar: Öflun ehf. Prentun:<br />
Ísafoldarprentsmiðja. Afgreiðsla og dreifing: Skrifstofa FÍB, Borgartúni 33, 105 Reykjavík, sími 562 9999.<br />
Pökkun og merking: Bjarkar<strong>á</strong>s. Upplag 17000 eintök.<br />
FÍB blaðið er undir upplagseftirliti Verslunarr<strong>á</strong>ðs Íslands. Heimilt er að nota ritað efni blaðsins sé heimildar getið.<br />
4<br />
8<br />
4<br />
6<br />
9<br />
10 15<br />
16 18<br />
20 22<br />
24 26<br />
28 31<br />
38 39<br />
Í blaðinu<br />
4 Er hér sanngjörn <strong>á</strong>lagning <strong>á</strong><br />
bílaeldsneyti? Nýr Bronco jeppi.<br />
6 Óþarfi að afsala sér 2ja <strong>á</strong>ra<br />
<strong>á</strong>byrgð. Sexfaldur sigurvegari <strong>á</strong><br />
mótorhjóli sigrar í<strong>á</strong> bíl erfiðustu<br />
rallkeppninni.<br />
8 Eftir<strong>á</strong>rsbíllinn var þriggja<br />
<strong>á</strong>ra. Virk <strong>á</strong>rekstursvörn komin<br />
í framleiðslubíl. Dísilfólksbílar<br />
tæpur helmingur nýrra bíla í<br />
Evrópu.<br />
9 Opel örbíll til höfuðs Smart.<br />
10 Sundreið <strong>á</strong> <strong>VW</strong> <strong>Bjöllu</strong> <strong>yfir</strong><br />
jökulvötn. Viðtal við Finnboga<br />
Eyjólfsson í Heklu.<br />
14 Óvinir bílsins.<br />
15 Sértækir samkeppn<strong>is</strong>afslættir<br />
til að drepa niður samkeppni.<br />
16 Fr<strong>á</strong>hvarf fr<strong>á</strong> faglegum<br />
vinnubrögðum við tjónabíla.<br />
17 Tryggingafélög með<br />
sameiginlegan l<strong>is</strong>ta <strong>yfir</strong><br />
réttingaverkstæði sem eru í<br />
n<strong>á</strong>ðinni.<br />
18 Reynsluakstur: Volvo S40.<br />
20 Reynsluakstur: Porsche<br />
Cayenne V6.<br />
22 Reynsluakstur: <strong>VW</strong> Golf 5.<br />
24 Reynsluakstur: Hyundai<br />
Terracan, breyttur.<br />
26 Reynsluakstur: Ford Focus<br />
C-Max.<br />
28 Ferðalög: Heimsókn í<br />
Autostadt í Þýskalandi.<br />
30 Lægri iðgjöld og lægri eigin<br />
<strong>á</strong>hætta hj<strong>á</strong> þeim sem tryggja hj<strong>á</strong><br />
FÍB Tryggingu.<br />
31 Ferðalög: Heimsókn til<br />
úÚgerðarbæjarins Monterey<br />
í Kaliforníu og Salinas,<br />
heimabæjar John Steinbeck.<br />
32 Lögbundin tveggja <strong>á</strong>ra<br />
<strong>á</strong>byrgð <strong>á</strong> nýjum bílum.<br />
33 Ræsir hf. hættir með<br />
Mercedes Benz.<br />
34 Raddir lesenda, minning o.fl.<br />
35 Sýnum félagsskírteinið og<br />
spörum. Umferðarslysin 2003 o.fl.<br />
38 Stiklur úr sögu FÍB.<br />
Lukkupottur FÍB<br />
39 Mikki og Mangi. Mangi finnur<br />
upp ný nagladekk
4<br />
Nýi Bronco hugmyndarbíllinn<br />
minnir um sumt <strong>á</strong> gamla Broncoinn<br />
1966-1977 sem eiginlega var fyrsti<br />
lúxusjeppinn, þótt að í dag yrði hann<br />
seint talinn til lúxusjeppa.<br />
Nýr Ford<br />
Bronco jeppi<br />
- frumkynning <strong>á</strong><br />
bílasýningunni í Detroit<br />
Bílasýning bandaríska<br />
bílaiðnaðarins – hins <strong>á</strong>rlega<br />
bílasýning í Detroit stendur<br />
nú <strong>yfir</strong>. Þar sýnir Ford<br />
nýja gerð Bronco jeppans<br />
góðkunna. Grunnhugmynd<br />
þessa bíls sem ennþ<strong>á</strong> er<br />
ekki kominn í framleiðslu,<br />
er sótt til fyrstu kynslóðar<br />
Bronkójeppanna, þeirrar<br />
sem framleidd var <strong>á</strong> <strong>á</strong>runum<br />
1966-1977.<br />
Jeppar nútímans hafa<br />
stöðugt verið að færast fr<strong>á</strong><br />
því að vera torfæru- og<br />
slarkbílar fyrst og fremst í það<br />
að verða lúxusbílar. Með nýja<br />
Bronkó-hugmyndarbílnum er<br />
leitað til baka til upprunans.<br />
Bíllinn er svipaðrar stærðar<br />
og upprunalegi Bronkóinn<br />
var, útlitið einkenn<strong>is</strong>t af<br />
beinum línum og innréttingin<br />
er einföld.<br />
„Þessi hugmyndabíll er<br />
trúr upprunanum, hann<br />
er sterkur torfærujeppi<br />
sem sker sig úr, - hann er<br />
eins og alvöru klaufhamar<br />
innanum rafhlöðudrifiið<br />
plastverkfæradót“ segir<br />
J Mays <strong>yfir</strong>maður<br />
hönnunardeildar Ford í<br />
Dearborn, Michigan við<br />
fréttavef MSN. Þar segir<br />
ennfremur að fari þessi bíll<br />
í almenna framleiðslu verði<br />
hann boðinn með tveggja<br />
lítra túrbínudísilvél og sex<br />
gíra hand/sj<strong>á</strong>lfskiptingu<br />
sem hæfi þessum sterka og<br />
fótv<strong>is</strong>sa torfærubíl.<br />
Það er helst baksvipurinn sem minnir<br />
<strong>á</strong> gamla Broncoinn; tveir hlerar fyrir<br />
afturendanum, gluggahlera sem<br />
opnast upp og gólfhlera sem er<br />
<strong>á</strong> lömum að neðanverðu og með<br />
FORD nafninu ígreyptu í h<strong>á</strong>stöfum.<br />
Sanngjörn <strong>á</strong>lagning<br />
og sam keppni í sölu<br />
bílaeldsneyt<strong>is</strong><br />
– ríkir raunveruleg samkeppni eða er stunduð<br />
undirverðlagning til að drepa samkeppni í fæðingu?<br />
FÍB hefur í <strong>á</strong>raraðir bar<strong>is</strong>t<br />
fyrir aukinni samkeppni <strong>á</strong><br />
eldsneyt<strong>is</strong>markaði til hagsbóta<br />
fyrir bíleigendur. Jafnframt<br />
hefur verið bent <strong>á</strong> afleiðingar<br />
f<strong>á</strong>keppni og þann mikla<br />
kostnað sem neytendur hafa<br />
búið við í eldsneyt<strong>is</strong>kaupum.<br />
Innkoma Atlantsolíu <strong>á</strong> bensín-<br />
og dísilolíumarkaðinn hefur<br />
haft ótrúlega mikil <strong>á</strong>hrif <strong>á</strong><br />
eldsneyt<strong>is</strong>verð hér <strong>á</strong> landi.<br />
Lægra útsöluverð <strong>á</strong> bensíni og<br />
dísilolíu er v<strong>is</strong>sulega fagnaðarefni<br />
en vekur einnig upp <strong>á</strong>leitnar<br />
spurningar. Hvernig réttlæta<br />
olíufélögin Esso, Olís og Shell<br />
verulega lækkun <strong>á</strong> sama tíma og<br />
heimsmarkaðsverð olíu hefur<br />
hækkað? Það gagnast lítið að<br />
skýla sér <strong>á</strong> bakvið Orkuna,<br />
ÓB eða Esso Express því þessi<br />
fyrirtæki eru aðeins vörumerki<br />
undir stjórn hinna þriggja stóru.<br />
Hafa bíleigendur ofgreitt<br />
eldsneyti<br />
Augljósasta skýringin er að<br />
félögin telji sig geta kom<strong>is</strong>t af<br />
með minni <strong>á</strong>lagningu. Minni<br />
<strong>á</strong>lagning og lægra vöruverð<br />
er fagnaðarefni en neytendur<br />
verða að halda vöku sinni.<br />
Hvers vegna er lag til að lækka<br />
<strong>á</strong>lagningu um 2 til 3 krónur <strong>á</strong><br />
lítra um þessar mundir? Getur<br />
verið að neytendur hafi <strong>á</strong><br />
undanförnum <strong>á</strong>rum verið að<br />
ofgreiða hundruð milljóna í<br />
S.kr./líter<br />
12<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
F<br />
2002<br />
eldsneyt<strong>is</strong>verði? Á hverju <strong>á</strong>ri<br />
eru seldir h<strong>á</strong>tt í 200 milljón lítrar<br />
af bensíni til íslenskra neytenda.<br />
Hver króna í aukna <strong>á</strong>lagningu<br />
<strong>á</strong> bensín þýðir um 250 milljón<br />
krónur úr vasa neytenda<br />
því ofan <strong>á</strong> krónuna kemur<br />
virð<strong>is</strong>aukaskattur 24.5%.<br />
Réttl<strong>á</strong>t <strong>á</strong>lagning<br />
Fyrrnefndar lækkanir í kjölfar<br />
innkomu Atlantsolíu kalla <strong>á</strong><br />
svör stóru olíufélaganna um<br />
verðlagningu fyrri <strong>á</strong>ra. Þannig<br />
eru <strong>á</strong>rlega seldar um 200 milljónir<br />
lítra af bensíni og 150 milljónir<br />
lítra af dísilolíu <strong>á</strong> bíla og tæki.<br />
Miðað við þ<strong>á</strong> lækkun sem orðið<br />
hefur <strong>á</strong> fyrrnefndum tegundum<br />
vekur það spurningu um hvort<br />
bíleigendur og fyrirtæki hafi<br />
Bensínverð í Svíþjóð fr<strong>á</strong> m<strong>á</strong>nuði til m<strong>á</strong>naðar<br />
Álagning Innkaupsv. Rotterdam Skattar Útsöluverð<br />
M A M J J Á S O N D J F M A M J J Á S O N D J<br />
2003<br />
2004<br />
Verð <strong>á</strong> bensíni <strong>á</strong> <strong>á</strong>runum 2002–2004, 95 oktan<br />
Meðalverð hvers m<strong>á</strong>naðar fr<strong>á</strong> þjónustudælu <strong>á</strong> mannaðri stöð, <strong>á</strong>n allra sértækra og almennra afsl<strong>á</strong>tta<br />
verið hlunnfarin <strong>á</strong> undanliðnum<br />
<strong>á</strong>rum.<br />
Álagning í Svíþjóð<br />
Lítum <strong>á</strong> gögn um <strong>á</strong>lagningu<br />
<strong>á</strong> bensín í Svíþjóð: Gögnin<br />
eru fengin fr<strong>á</strong> SPI sem eru<br />
samtök olíufélaga í Svíþjóð.<br />
Á heimasíðu SPI (www.spi.<br />
se) m<strong>á</strong> sj<strong>á</strong> meðfylgjandi súlurit<br />
um uppbyggingu bensínverðs<br />
<strong>á</strong> sænska markaðnum.<br />
Samkvæmt þessum gögnum þ<strong>á</strong><br />
taka sænsku olíufélögin til sín<br />
innan við 10 íslenskar krónur í<br />
<strong>á</strong>lag <strong>á</strong> lítra. Miðað við þær tölur<br />
sem þarna koma fram þurfa<br />
íslensku olíufélögin u.þ.b. 100%<br />
hærri <strong>á</strong>lagningu samanborið við<br />
þau sænsku. V<strong>is</strong>sulega er lengra<br />
að flytja eldsneytið til Íslands en<br />
Svíþjóðar og markaðurinn stærri.<br />
Það réttlætir þó ekki þennan<br />
gífurlega mun <strong>á</strong> <strong>á</strong>lagningu.<br />
Samkeppni <strong>á</strong>n samr<strong>á</strong>ðs<br />
Þær meinsemdir sem fylgja<br />
f<strong>á</strong>keppni <strong>á</strong> eldsneyt<strong>is</strong>markaði<br />
heyra vonandi sögunni til. Það er<br />
hins vegar verðugt viðfangsefni<br />
fyrir samkeppn<strong>is</strong><strong>yfir</strong>völd að þau<br />
haldi vöku sinni með tilkomu<br />
hins nýja samkeppn<strong>is</strong>umhverf<strong>is</strong>.<br />
Reynslan sýnir að fyrirtæki <strong>á</strong><br />
f<strong>á</strong>keppn<strong>is</strong>markaði eru reiðbúin<br />
að beita öllum tiltækum r<strong>á</strong>ðum<br />
til niðurbrots <strong>á</strong> heilbrigðri<br />
samkeppni <strong>á</strong>n samr<strong>á</strong>ðs.
ÓTRÚLEG VERÐ<br />
NÝTT<br />
5
6<br />
Fékk <strong>á</strong>rsafnot<br />
af nýjum<br />
Hyundai Getz<br />
Hörður Sm<strong>á</strong>ri<br />
H<strong>á</strong>konarson, 65 <strong>á</strong>ra<br />
bensínafgreiðslumaður,<br />
hreppti rétt fyrir jólin <strong>á</strong>rs<br />
afnot af nýjum Hyundai<br />
Getz bíl sem verið hafði til<br />
sýn<strong>is</strong> í verslunarmiðstöðinni<br />
Sm<strong>á</strong>ralind. Bíllinn, eða frj<strong>á</strong>ls<br />
afnot af honum í eitt <strong>á</strong>r,<br />
var fyrsti vinningur í leik<br />
sem nefnd<strong>is</strong>t Léttara líf með<br />
Sm<strong>á</strong>ralind. Auk annarra<br />
vinninga voru úttektir<br />
hj<strong>á</strong> ýmsum verslunum<br />
og fyrirtækjum, svo sem<br />
Símanum, Orkunni,<br />
Örygg<strong>is</strong>miðstöð Íslands o.fl.<br />
Hörður Sm<strong>á</strong>ri H<strong>á</strong>konarson tekur<br />
við lyklunum að bílnum af Haraldi<br />
Haraldssyni starfsmanni B&L,<br />
umboðsaðila Hyundai. Hörður<br />
Sm<strong>á</strong>ri sagði við það tækifæri að<br />
þetta væri ein stærsta og óvæntasta<br />
jólagjöf sem hann hefði fengið um<br />
dagana.<br />
Hliðarinnflutningur bifreiða:<br />
Tveggja <strong>á</strong>ra<br />
<strong>á</strong>byrgðin er<br />
lögbundin<br />
Allmargir óh<strong>á</strong>ðir aðilar hafa<br />
talsvert mikið flutt inn af<br />
bílum fr<strong>á</strong> Bandaríkjunum<br />
undanfarið, bæði notuðum<br />
og nýjum. Megin<strong>á</strong>stæða er<br />
að sj<strong>á</strong>lfsögðu mjög l<strong>á</strong>gt gengi<br />
dollars gagnvart krónu. Borið<br />
hefur <strong>á</strong> því að hinir „frj<strong>á</strong>lsu“<br />
innflytjendur hafi flaggað því<br />
við væntanlega kaupendur að<br />
þeir veiti <strong>á</strong>rs <strong>á</strong>byrgð <strong>á</strong> nýju<br />
bílunum.<br />
FÍB ræður hugsanlegum<br />
viðskiptavinum innflytjendanna<br />
eindregið fr<strong>á</strong> því að<br />
sætta sig við aðeins eins <strong>á</strong>rs<br />
<strong>á</strong>byrgð <strong>á</strong> nýjum bíl því að<br />
samkvæmt lögum er tveggja<br />
<strong>á</strong>ra <strong>á</strong>byrgð <strong>á</strong> öllum nýjum<br />
bílum. Lög um þetta efni tóku<br />
gildi þann 1. júní 2001. Það er<br />
því einfaldlega óskynsamlegt<br />
að afsala sér heils <strong>á</strong>rs <strong>á</strong>byrgð<br />
með því að undirrita eitthvert<br />
skjal um aðeins eins <strong>á</strong>rs<br />
<strong>á</strong>byrgð.<br />
Sexfaldur mótorhjólasigurvegari vinnur Dakar rallið <strong>á</strong> bíl:<br />
Peterhansel<br />
hlutskarpastur<br />
Frakkinn og Mitsub<strong>is</strong>hiökumaðurinn<br />
Stephane Peterhansel<br />
sigraði í Dakar rallinu<br />
í <strong>á</strong>rsbyrjun. Þetta er fyrsti<br />
sigur Peterhansels <strong>á</strong> bíl, en sex<br />
sinnum <strong>á</strong>ður hefur hann staðið<br />
<strong>á</strong> verðlaunapalli sem sigurvegari<br />
í Dakar ralli – <strong>á</strong> mótorhjóli.<br />
Það var svo sigurvegarinn fr<strong>á</strong><br />
síðasta <strong>á</strong>ri og félagi Peterhansles í<br />
liði Mitsub<strong>is</strong>hi sem hreppti annað<br />
sætið, Japaninn Hiroshi Masuoka.<br />
Í þriðja sæti varð Frakkinn<br />
Jean-Lou<strong>is</strong> Schlesser. Árangur<br />
Stéphane Peterhansel <strong>á</strong>samt aðstoðarökumanni sínum Jean-Paul Cottret.<br />
hans er sérlega athygl<strong>is</strong>verður<br />
því að hann keppti <strong>á</strong> eigin<br />
vegum, en ekki <strong>á</strong> vegum neins<br />
stórfyrirtæk<strong>is</strong> eða bílaframleiðsl<br />
ufyrirtæk<strong>is</strong>, Bíll hans er eiginlega<br />
heimasmíðaður, aðallega úr Ford<br />
hlutum og einung<strong>is</strong> með drifi <strong>á</strong><br />
afturhjólum en ekki <strong>á</strong> öllum eins<br />
og flestallir bílarnir sem urðu í<br />
efstu sætunun.<br />
Þ<strong>á</strong> er <strong>á</strong>rangur Bretans Colin<br />
McRae einnig mjög góður, en<br />
hann n<strong>á</strong>ði því að sigra í tveimur<br />
<strong>á</strong>föngum keppninnar og hreppti<br />
að lokum 20. sætið. Þetta var<br />
í fyrsta sinn sem McRae tekur<br />
þ<strong>á</strong>tt í Dakar ralli. Hann sýndi af<br />
sér mikinn keppn<strong>is</strong>anda og sagði<br />
við fréttamenn að hann ætlaði<br />
að taka þ<strong>á</strong>tt í Dakar rallinu að<br />
<strong>á</strong>ri og að hann stefndi <strong>á</strong> sigur,<br />
ekkert minna.<br />
Konur sterkar<br />
Sennilega hefur hlutur kvenna<br />
í Dakar rallinu aldrei verið<br />
jafn stór og nú í <strong>á</strong>r. Meðal<br />
ökumanna sem settu sterkan<br />
svip <strong>á</strong> keppnina og voru öflugar<br />
í bar<strong>á</strong>ttunni um efstu sætin voru<br />
Jutta Kleinschmidt sem ók <strong>VW</strong><br />
Touareg og Andrea Mayer sem<br />
ók Mitsub<strong>is</strong>hi. Í ofan<strong>á</strong>lag við það<br />
að Jutta er fr<strong>á</strong>bær ökumaður,<br />
þ<strong>á</strong> var aðstoðarökumaður<br />
hennar hinn gamalreyndi<br />
og trausti Andreas Schulz.<br />
Schulz var aðstoðarmaður<br />
Hiroshi Masouka, sigurvegara<br />
Dakarrallsins <strong>á</strong> síðasta <strong>á</strong>ri.<br />
Í mótorhjólaflokknum varð<br />
Nani Roma sigurvegari <strong>á</strong>rsins.<br />
Hann er fyrsti sigurvegari í<br />
Dakarralli sem Sp<strong>á</strong>nverjar eignast.<br />
Frakkinn Richard Sainct var í<br />
upphafi talin sigurstranglegur,<br />
en hann lenti í miklum töfum<br />
um miðbik keppninnar vegna<br />
þess að GPS leiðsögutæki hans<br />
virkuðu ekki rétt um tíma og<br />
hann einfaldlega villt<strong>is</strong>t.
Bensínbrúsar<br />
Dekkja- Verð fr<strong>á</strong><br />
Kr.<br />
viðgerðarsett<br />
Sjúkrakassi<br />
Verð fr<strong>á</strong><br />
Kr.<br />
Farangursbox Verð fr<strong>á</strong><br />
Kr.<br />
stór<br />
Verð fr<strong>á</strong><br />
Kr. 1<br />
610<br />
29 900<br />
4 987<br />
490<br />
Sæta<strong>á</strong>klæði Verð fr<strong>á</strong><br />
Kr.<br />
í allan bílinn<br />
1<br />
4 747<br />
Borgartún 26 • Sími: 535 9000<br />
Mottur<br />
Gott verð!<br />
Einmitt<br />
það sem<br />
mig vantar!<br />
Gott verð!<br />
Verð fr<strong>á</strong><br />
Kr.<br />
998<br />
Barnabílstólar<br />
Hleðslutæki<br />
Dr<strong>á</strong>ttartóg<br />
Verð fr<strong>á</strong><br />
Kr.<br />
Verð fr<strong>á</strong><br />
Kr.<br />
Verð fr<strong>á</strong><br />
Kr.<br />
7 490<br />
3 490<br />
413<br />
www.bilanaust.<strong>is</strong><br />
7<br />
1556 / TAKTÍK 19.2.´04
8<br />
Bifreiðaumboð seldi<br />
svonefndan eftir<strong>á</strong>rsbíl:<br />
Reynd<strong>is</strong>t<br />
þriggja <strong>á</strong>ra<br />
FÍB hefur um <strong>á</strong>rabil bent <strong>yfir</strong>völdum<br />
<strong>á</strong> það að núverandi<br />
skr<strong>á</strong>ningarkerfi bíla geti kallað<br />
<strong>á</strong> það að neytandi sé svikinn<br />
í viðskiptum.<br />
Í sumar hafði félagið<br />
afskipti af m<strong>á</strong>li sem varðaði<br />
bíl sem keyptur var af<br />
bílaumboði í <strong>á</strong>rsbyrjun og<br />
auglýstur sem eftir<strong>á</strong>rsbíll.<br />
Kaupandi bílsins varð<br />
fljótlega var ým<strong>is</strong>sa <strong>á</strong>galla<br />
og sm<strong>á</strong>bilana sem umboðið<br />
leysti jafn harðan úr. En þegar<br />
ryðblettir tóku að sýna sig<br />
við topp lúgu og víðar til<br />
viðbótar sm<strong>á</strong>vandræðunum<br />
sem hrj<strong>á</strong>ðu bílinn fr<strong>á</strong> upphafi,<br />
þ<strong>á</strong> tóku að renna tvær grímur<br />
<strong>á</strong> kaupandann og sneri hann<br />
sér þ<strong>á</strong> til FÍB.<br />
Félagið kannaði þ<strong>á</strong><br />
uppruna<br />
bílsins og kom<br />
í ljós að bíllinn<br />
var aldeil<strong>is</strong><br />
ekki síðasta <strong>á</strong>rs<br />
módel, heldur<br />
einfaldlega gamall bíll – en<br />
ónotaður. Bíllinn hafði komið<br />
til landsins haustið 1999 og<br />
því búinn að standa í ríf 3 <strong>á</strong>r<br />
þegar umboðinu loks tókst að<br />
selja hann sem eftir<strong>á</strong>rsbíl með<br />
10% afslætti fr<strong>á</strong> verði nýs<br />
samskonar bíls.<br />
Eftir að félagið hafði afskipti<br />
af m<strong>á</strong>linu var gengið<br />
fr<strong>á</strong> samkomulagi um það að<br />
bíleigandinn fengi nýja bifreið<br />
fr<strong>á</strong> sama umboði og að gamli<br />
bíllinn gengi upp í verð hins<br />
nýja og er eigandinn s<strong>á</strong>ttur<br />
við sinn hlut. Eftir situr þó að<br />
umboð sem auglýsir sig sem<br />
<strong>á</strong>byrgan fagaðila skuli standa<br />
í því að selja viðskiptavinum<br />
sínum gamla bíla sem nýja.<br />
En skr<strong>á</strong>ningarreglurnar eru<br />
eins og þær eru og þeim<br />
sölumjönnum þótti því<br />
kannski rétt að reyna!!!!<br />
Honda h<strong>á</strong>tækni<strong>á</strong>rekstrarvörn<br />
- aðvarar ökumann og gípur inn ef hann bregst <strong>á</strong> h<strong>á</strong>skastundu<br />
Hj<strong>á</strong> Honda Motor Co. í<br />
Tokyo hefur verið þróaður<br />
h<strong>á</strong>tæknibúnaður til að forða<br />
bifreiða<strong>á</strong>rekstrum, s<strong>á</strong> fyrsti í<br />
bílasögunni. Búnaðurinn fylg<strong>is</strong>t<br />
með ökulaginu og umhverfinu<br />
og getur séð þegar <strong>á</strong>rekstur<br />
er í aðsigi og varað ökumann<br />
við og gripið inn í aksturinn ef<br />
ökumaður gerir ekkert í m<strong>á</strong>linu.<br />
Búnaðurinn er í stuttu m<strong>á</strong>li<br />
tölvubúnaður og radarskynjarar.<br />
Hann er tengdur við stjórntölvu<br />
og upplýsingakerfi bílsins og<br />
hemlunarkerfi hans einnig.<br />
Búnaðurinn fylg<strong>is</strong>t stöðugt<br />
með ökulaginu og umhverfinu<br />
og metur fjarlægð milli<br />
bílsins og annarra bíla, sem<br />
og hraða hans og reiknar út<br />
hemlunarvegalengd miðað við<br />
hraðann. Ef búnaðurinn metur<br />
<strong>á</strong>standið þannig að aksturinn sé<br />
h<strong>á</strong>skalegur sendir það viðvaranir<br />
til ökumanns sem birtast <strong>á</strong><br />
Aldrei fyrr hafa selst jafn<br />
margir nýir dísilfólksbílar í<br />
Evrópu eins og <strong>á</strong> nýliðnu <strong>á</strong>ri.<br />
Þessi mikli <strong>á</strong>hugi almennings<br />
<strong>á</strong> dísilfólksbílum hefur verið<br />
<strong>á</strong> kostnað hefðbundinna<br />
bensínknúinna bíla, en sala<br />
<strong>á</strong> þeim hefur minnkað. Þetta<br />
kemur fram í nýútkomnu<br />
fréttabréfi samtaka evrópska<br />
bílaiðnaðarins. Samhliða þeim<br />
tölvuskj<strong>á</strong> og í hljóðkerfi bílsins. Ef<br />
ökumaður lætur sér ekki segjast<br />
og kerfið metur stöðuna þannig<br />
að <strong>á</strong>rekstur sé óhj<strong>á</strong>kvæmilegur<br />
grípur það inn í með því að<br />
strekkja sæt<strong>is</strong>beltin og hemla<br />
til að forða fr<strong>á</strong> frekari slysum<br />
framförum sem orðið hafa í<br />
smíði dísilvéla í fólksbíla hefur<br />
hlutdeild þeirra stækkað <strong>á</strong>r<br />
fr<strong>á</strong> <strong>á</strong>ri í Evrópu. Samkvæmt<br />
fyrrnefndu fréttabréfi reyndust<br />
tæp 44% nýskr<strong>á</strong>ðra bíla í fyrra<br />
vera dísilfólksbílar en voru<br />
40,4% <strong>á</strong>rið <strong>á</strong> undan.<br />
Markaðshlutdeild<br />
dísilfólksbíla í Evrópu hefur<br />
tvöfaldast <strong>á</strong> undangengnum 12<br />
<strong>á</strong>rum. Sala <strong>á</strong> dísilfólksbílum jókst<br />
<strong>á</strong> síðasta <strong>á</strong>ri um 7% en þ<strong>á</strong> seldust<br />
alls 6,2 milljón dísilfólksbílar í<br />
<strong>á</strong>lfunni. Sala bensínknúinna bíla<br />
dróst að sama skapi saman um<br />
7%. Í fréttabréfinu sp<strong>á</strong>ir Peter<br />
Schmidt, framkvæmdastjóri<br />
samtaka evrópska bílaiðnaðarins,<br />
að þessi þróun haldi <strong>á</strong>fram<br />
með vaxandi þunga og þess sé<br />
skammt að bíða að dísilbílar<br />
n<strong>á</strong>i helmingshlutdeild <strong>á</strong> við<br />
bensínbíla.<br />
og meiðslum sem ella yrðu ef<br />
ökumaður aðhefst ekkert. Þetta<br />
nýja kerfi er þegar komið sem<br />
aukabúnaður í nýjum fólksbíl,<br />
Honda Inspire. Honda Inspire er<br />
í sama stærðarflokki og Toyota<br />
Camry og Hyundai Sonata.<br />
Dísilfólksbílarnir sl<strong>á</strong><br />
í gegn í Evrópu<br />
Þungaskattskerfið útilokar þ<strong>á</strong> hér<br />
Tækni- og reynsluakstursmenn Honda reyna nýju <strong>á</strong>rekstursvörnina <strong>á</strong> akstursbraut<br />
Honda í Japan.<br />
Haldið dauðahaldi<br />
Á Íslandi halda menn ennþ<strong>á</strong><br />
dauðahaldi í löngu<br />
úrelt þungaskattskerfi og<br />
olíugjaldsfrumvarp fj<strong>á</strong>rm<strong>á</strong>lar<strong>á</strong>ðherra<br />
er fast í þinginu<br />
vegna andstöðu þingmanna<br />
sem trúa því að olíugjald muni<br />
hækka búsetukostnað fólks<br />
utan höfuðborgarsvæð<strong>is</strong>ins,<br />
m.a. vegna þess að dýrara<br />
verði að aka fjallvegi og í<br />
torfærum og ófærð, heldur en<br />
um greiðfærar götur og vegi<br />
höfuðborgarsvæð<strong>is</strong>ins.<br />
Andstæðingar olíugjaldfyrirk<br />
omulagsins kjósa að líta algerlega<br />
framhj<strong>á</strong> því að þungaskattskerfið<br />
er beinlín<strong>is</strong> m<strong>is</strong>mununarvaki<br />
milli samfélagshópa, atvinnugreina<br />
og bílagerða og skýr<br />
mótsögn markmiða um að<br />
draga úr útblæstri gróðurhúsalofttegunda.
Ford Transit Connect – nýr sendibíll - nýr stærðarflokkur.<br />
Nýr sendibíll:<br />
Ford Transit Connect<br />
Nýr sendibíll; Fort Transit<br />
Connect fæst nú hj<strong>á</strong> Brimborg,<br />
umboðsaðila Ford <strong>á</strong> Íslandi.<br />
Transit Connect er viðbót við<br />
hina vinsælu Transit sendibíla.<br />
Hann er minni og ódýrari og af<br />
stærðarflokknum 3,5m3 til 4,5m3<br />
sem ekki hefur verið <strong>á</strong> boðstólum<br />
hér <strong>á</strong> landi undanfarið.<br />
Transit Connect er s<strong>á</strong> minnsti<br />
í Transit línunni. Rúmm<strong>á</strong>l<br />
Svo virð<strong>is</strong>t sem Opel ætli<br />
að keppa <strong>á</strong> markaði örbíla<br />
sem Mercedes hefur til þessa<br />
setið einn að með Smart<br />
borgarskjöktarann. Opel hefur<br />
kynnt hugmyndabíl sem sýndur<br />
verður <strong>á</strong> Genfarbílasýningunni<br />
í marsm<strong>á</strong>nuði nk. svipaðan bíl<br />
og Smart; þriggja metra langan<br />
borgarsnattara – Opel Trixx. Hj<strong>á</strong><br />
Opel segjast menn geta hafið<br />
framleiðslu þessa bíls innan<br />
þriggja <strong>á</strong>ra.<br />
Smart örbíllinn hefur selst<br />
<strong>á</strong>gætlega og vaxandi undanfarin<br />
<strong>á</strong>r eftir heldur brösuglega byrjun.<br />
flutningsrým<strong>is</strong> hans er 3,7m3<br />
og 4,4m3 ef farþegasæti er fellt<br />
niður og burðargetan er allt að<br />
900 kg.<br />
Við hönnun þessa bíls<br />
var leitast við að hafa hann<br />
sem þægilegastan í umgengni.<br />
Í honum er ríkulegur<br />
staðalbúnaður, svo sem<br />
fjölstillanlegt ökumannssæti,<br />
spólvörn, ABS hemlakerfi með<br />
Smart bílnum var svo sem ekki<br />
sp<strong>á</strong>ð langlífi í upphafi. Þær sp<strong>á</strong>r<br />
gengu ekki eftir. Eftirspurnin<br />
reynd<strong>is</strong>t meiri en gert var r<strong>á</strong>ð<br />
fyrir upphaflega og hún fer<br />
vaxandi, ekki síst meðal fólks<br />
sem býr í þéttbýlum evrópskum<br />
borgum þar sem götur eru<br />
þröngar, - fólks sem ferðast að<br />
mestu eitt í bílnum eða með<br />
aðeins einn farþega. Smart<br />
bíllinn selst því <strong>á</strong>gætlega þótt<br />
hann sé í rauninni fokdýr. Það<br />
er einmitt í verðinu sem Opel<br />
hyggst sækja að Smartinum og<br />
bjóða Trixx <strong>á</strong> mun lægra verði.<br />
Hvað stærð varðar eru þessir<br />
tveir örbílar <strong>á</strong>móta. Lengdin <strong>á</strong><br />
þessari frumgerð Trixx bílsins,<br />
sem enn er <strong>á</strong> hugmyndarstigi,<br />
er 3,04 m og breiddin er 1,66<br />
m. Rými er í honum fyrir þrj<strong>á</strong><br />
fullorðna og eitt barn að auki og<br />
farangursrýmið er sagt stærra<br />
en hj<strong>á</strong> Smart. Innréttingin er<br />
þannig að henni m<strong>á</strong> breyta<br />
EBD hemlajöfnun, aðdr<strong>á</strong>ttar-<br />
og velt<strong>is</strong>týri, klæðning í gólfi<br />
hleðslurým<strong>is</strong>, tvískiptar<br />
afturhurðir, 2 örygg<strong>is</strong>púðar, stór<br />
hliðarhurð, o.m.fl.<br />
Þrennskonar vélar verða í boði<br />
í Transit Connect; 1,8 l, 115 ha.<br />
bensínvél með 160 Nm togi, 1,8 l<br />
75 ha. dísilvél með 175 Nm togi<br />
og loks 1,8 l 90 ha. túrbínudísilvél<br />
með 220 Nm togi.<br />
Smart örbíllinn fær<br />
br<strong>á</strong>tt keppinaut<br />
Kubbslegur en ekki ófríður.<br />
Opel Trixx er ótrúlega líkur Smart<br />
talsvert og annan farþegastólinn<br />
m<strong>á</strong> auðveldlega fella niður<br />
í gólfið. Með því móti getur<br />
farangursrýmið orðið mest 890<br />
lítra.<br />
Vélin í Trixx verður að<br />
öllum líkindum 1,3 l dísilvél,<br />
70 hestafla. Þ<strong>á</strong> verður Trixx<br />
trúlega f<strong>á</strong>anlegur í m<strong>is</strong>munandi<br />
lengdum og útfærslum, allt<br />
fr<strong>á</strong> hinum stutta borgarbíl í<br />
anda Smart, sem myndin er af,<br />
sem lítill fjölnotabíll sem leysir<br />
Opel Agila af hólmi og loks sem<br />
sportbíll, svipaður hinum nýja<br />
Smart Roadster.<br />
Olíufélögin<br />
kærð<br />
9<br />
Samkeppn<strong>is</strong>stofnun hefur<br />
nú til meðferðar kæru fr<strong>á</strong><br />
Atlantsolíu vegna þess<br />
framferð<strong>is</strong> hinna þriggja<br />
markaðsr<strong>á</strong>ðandi olíufélaga að<br />
bjóða lægra verð <strong>á</strong> eldsneyti<br />
en Atlantsolía, en einung<strong>is</strong> <strong>á</strong><br />
þeim stöðvum sem næstar<br />
eru útsölustöðum Atlantsolíu.<br />
Í kærunni benda<br />
stjórnendur Atlantsolíu <strong>á</strong> að<br />
samkeppn<strong>is</strong>lögum sé m.a.<br />
ætlað er að auðvelda og<br />
tryggja aðgengi nýrra aðila að<br />
markaði og stemma stigu við<br />
því að markaðsr<strong>á</strong>ðandi aðilar<br />
drepi af sér samkeppnina með<br />
því að verðleggja vöru sína<br />
eða þjónustu <strong>á</strong> lægra verði en<br />
það sem nýr samkeppn<strong>is</strong>aðili<br />
sem er að reyna að hasla sér<br />
völl getur boðið.<br />
Svörum samkeppni<br />
Í fréttaviðtali <strong>á</strong> Stöð 2<br />
m<strong>á</strong>nudag 19. janúar, sér<br />
Hjörleifur Jakobsson for stjóri<br />
Olíufélagsins ekkert athugavert<br />
við svæð<strong>is</strong>bundnar lækkanir<br />
af þeim toga sem kæran snýst<br />
um og neitar því jafnframt að<br />
Olíufélagið sé markaðsr<strong>á</strong>ðandi<br />
aðili. Orðrétt sagði forstjórinn<br />
þetta: „...við erum nú búnir<br />
að vera í þessari samkeppni<br />
í ansi langan tíma og það<br />
er nú bara mjög algengt að<br />
við svörum samkeppni <strong>á</strong><br />
einstaka markaðssvæðum.<br />
Þannig hefur til dæm<strong>is</strong> oft<br />
verið langlægsta verðið<br />
<strong>á</strong> landinu <strong>á</strong> Akureyri eða<br />
<strong>á</strong> Akranesi eða í Keflavík<br />
eða <strong>á</strong> <strong>á</strong>kveðnum stöðum <strong>á</strong><br />
höfuðborgarsvæðinu. Þannig<br />
að það er ekkert óeðlilegt að<br />
menn svari samkeppni þar<br />
sem hún er hverju sinni.“<br />
M<strong>is</strong>skilningur<br />
Spurningu fréttamanns<br />
um markaðsr<strong>á</strong>ðandi stöðu<br />
Olíufélagsins svaraði<br />
Hjörleifur því til að<br />
Olíufélagið væri það hreint<br />
ekki. Það væri <strong>á</strong> m<strong>is</strong>skilningi<br />
byggt. Þessa skoðun sína<br />
styður hann eftirfarandi<br />
rökum: „. Olíufélagið<br />
er sennilega minnsta<br />
félagið í sölu <strong>á</strong> eldsneyti <strong>á</strong><br />
höfuðborgarsvæðinu og alls<br />
ekki með markaðsr<strong>á</strong>ðandi<br />
stöðu. Og ég held að við<br />
hljótum að hafa rétt til þess að<br />
svara þeirri samkeppni sem<br />
kemur upp hverju sinni, hvort<br />
sem það er fr<strong>á</strong> Atlantsolíu eða<br />
einhverjum öðrum.“
10<br />
<strong>Sundriðið</strong> <strong>á</strong> <strong>VW</strong><br />
<strong>Bjöllu</strong> <strong>yfir</strong> <strong>fallvötn</strong><br />
Finnbogi Eyjólfsson rifjar upp atvik fr<strong>á</strong> löngum ferli með bílum og<br />
bílamönnum<br />
Myndir: Gunnar G. Vigfússon,<br />
Sigurður Bogi Sævarsson og<br />
Þorvaldur Örn Kr<strong>is</strong>tmundsson o.fl.<br />
Finnboga Eyjólfsson þekkja mjög margir, ekki síst í tengslum við bíla – Heklubíla ekki síst. Finnbogi<br />
hefur allan sinn starfsaldur tengst bílum <strong>á</strong> margvíslegan h<strong>á</strong>tt. Hann er eiginlega fæddur með bensín í<br />
blóðinu, sonur mikils bílamanns og bílstjóra. Þegar hann óx úr grasi lærði hann bifvélavirkjun og varð<br />
kornungur einn helsti bíltæknilegur samstarfsmaður athafnamannsins Sigfúsar Bjarnasonar í Heklu þegar<br />
hann hóf að flytja inn bíla, fyrst Land Rover og síðar Volkswagen. Hann varð snemma þjónustustjóri,<br />
verkstæð<strong>is</strong>formaður, upplýsinga- og fræðslufulltrúi og tæknir<strong>á</strong>ðgjafi hj<strong>á</strong> Heklu. FÍB blaðið sett<strong>is</strong>t niður með<br />
Finnboga til að stikla <strong>á</strong> nokkrum steinum <strong>á</strong> starfs- og æviferli hans. Og ým<strong>is</strong>legt kemur upp í hugann og<br />
hugrenningartengslin eru margvísleg.
„Enn þann dag í dag þegar ég handfjatla<br />
<strong>á</strong>kveðna bók, gamla viðgerðahandbók fr<strong>á</strong><br />
Rover í skinnk<strong>á</strong>pu, finn ég fyrir vitum mér<br />
lyktina af leðursætunum í Bjúikknum sem<br />
pabbi <strong>á</strong>tti. Þarna kemur í ljós hve ilmur virkar<br />
sterkt <strong>á</strong> minni manns,“ segir Finnbogi..<br />
Við spurðum Finnboga hvort<br />
aldrei hefði komið annað til greina<br />
en að starfa í tengslum við bíla.<br />
„Jú, flugið heillaði mig, en það<br />
var dýrt. Það kostaði 30 þúsund<br />
kall að fara til Kanada að læra<br />
flug, sem voru miklir peningar<br />
og þ<strong>á</strong> <strong>á</strong>tti ég ekki. En svo komst<br />
ég í það að hafa góð uppgrip<br />
með því að spila fyrir dansi <strong>á</strong><br />
harmoniku svo ég <strong>á</strong>kvað að læra<br />
bifvélavirkjun og framfæra mig<br />
með spilamennsku <strong>á</strong> meðan ég<br />
var að læra, enda hafði maður<br />
meir upp úr því að spila <strong>á</strong> einu<br />
balli um helgi, en maður hafði<br />
í kaup <strong>á</strong> verkstæðinu fyrir alla<br />
vikuna. Ég hef aldrei séð eftir<br />
þessari <strong>á</strong>kvörðun. Ég hef verið<br />
l<strong>á</strong>nsamur að eiga samskipti við<br />
mikilhæfa og góða menn og hef<br />
fengið að taka þ<strong>á</strong>tt í mikilli og<br />
merkilegri sögu og það hefur<br />
verið mjög skemmtilegt. Ég var<br />
heppinn að lenda hj<strong>á</strong> góðum<br />
me<strong>is</strong>tara sem kenndi mér fagið,<br />
Árna Jóhannssyni - blessuð sé<br />
minning hans. Þegar ég lærði<br />
var me<strong>is</strong>tarakerfið enn við lýði<br />
og færni manna réðst mest af því<br />
hj<strong>á</strong> hvaða me<strong>is</strong>tara þeir lentu.<br />
Góðir me<strong>is</strong>tarar höfðu faglegan<br />
metnað. Þeir s<strong>á</strong>u til þess að nemar<br />
þeirra fengjust við fjölbreytt<br />
verkefni <strong>á</strong> n<strong>á</strong>mstímanum og að<br />
þeir öðluðust þekkingu og færni<br />
og vandvirkni. Árni var góður<br />
me<strong>is</strong>tari. Verkstæðið hans var<br />
hér þar sem Hekluhúsin eru nú,<br />
í byggingu sem vörubílastöðin<br />
Þróttur re<strong>is</strong>ti. Sigfús Bjarnason<br />
í Heklu eignað<strong>is</strong>t það síðar og<br />
rak þar bílaverkstæði Heklu og<br />
varahlutaverslun.“<br />
Einstakur maður<br />
Finnbogi kynnt<strong>is</strong>t Sigfúsi<br />
Bjarnasyni í Heklu <strong>á</strong>rið 1946,<br />
um það leyti sem hann er að<br />
læra bifvélavirkjun og Sigfús er<br />
að eignast Þróttarhúsið þar sem<br />
verkstæði Árna Jóhannssonar var<br />
til húsa. Finnbogi telur það vera<br />
lífsl<strong>á</strong>n að hafa fengið að kynnast<br />
og eiga samskipti við Sigfús.<br />
Innsæi hans, samskiptahæfni og<br />
hæfni til að draga fram það besta<br />
í starfsfólkinu hafi verið einstakt.<br />
Um það leyti sem þeir Sigfús<br />
kynnast var Sigfús að leggja<br />
drög að innflutningi <strong>á</strong> Land<br />
Rover jeppunum góðkunnu.<br />
Umboðið fær hann svo <strong>á</strong>rið<br />
1951, en þ<strong>á</strong> er Finnbogi kominn<br />
með sveinsprófið upp <strong>á</strong> vasann<br />
og orðinn starfsmaður Sigfúsar<br />
í Heklu.<br />
Það var sagt um Sigurð<br />
Norðdal, sem var afburða<br />
skemmtilegur maður, að hann<br />
hefði einhverju sinni verið<br />
að velta fyrir sér eiginleikum<br />
afburðamanna og talið að það<br />
sem réði mestu þar um væri<br />
í hvaða hlutföllum hinir þrír<br />
mannlegu megineiginleikar<br />
blönduðust í einstaklingnum<br />
– kjarkur, manngæska og<br />
mannvit. Ef kjarkurinn verður<br />
númer eitt er ekki <strong>á</strong> góðu von:<br />
Þ<strong>á</strong> er hætta <strong>á</strong> að maðurinn fari<br />
offari og ani út <strong>á</strong> hvert foraðið<br />
af öðru. Ef manngæskan er<br />
númer eitt þ<strong>á</strong> ger<strong>is</strong>t svo sem<br />
ekki neitt, allavega ekkert sem<br />
kemur öðrum illa. Ef mannvitið<br />
er númer eitt, þ<strong>á</strong> ger<strong>is</strong>t heldur<br />
ekki neitt því að kjarkinn vantar.<br />
Ég hef oft hugsað um þetta<br />
þegar ég minn<strong>is</strong>t Sigfúsar því<br />
að einhvernveginn hefur þetta<br />
blandast í réttum hlutföllum í<br />
honum.<br />
Innflutningshöft – Land<br />
Rover<br />
Á þessum tíma giltu ströng<br />
innflutningshöft og þurfti að<br />
sækja um sérstakt innflutnings-<br />
og gjaldeyr<strong>is</strong>leyfi fyrir nýjum<br />
bílum og var þeim úthlutað til<br />
þeirra umsækjenda sem sérstakri<br />
gjaldeyr<strong>is</strong>nefnd þótti vera þess<br />
verðugir að mega kaupa nýjan<br />
bíl. Þegar leyfum fyrir nýjum<br />
jeppum hafði verið úthlutað <strong>á</strong>rið<br />
1951 reið <strong>á</strong> fyrir umboðsaðila<br />
bíla að n<strong>á</strong> sambandi við<br />
leyf<strong>is</strong>hafa til að kynna þeim<br />
farartæki sín. Hekla sem var með<br />
nýjan og óþekktan jeppa í boði<br />
fór þ<strong>á</strong> í harða samkeppni við<br />
Egil Vilhj<strong>á</strong>lmsson umboðsaðila<br />
Willys og n<strong>á</strong>ði þeim einstaka<br />
<strong>á</strong>rangri að stærri helmingur<br />
leyf<strong>is</strong>hafa festi sér Land Rover en<br />
hinn góðkunna Willys. Meðan <strong>á</strong><br />
þessu sölu<strong>á</strong>taki stóð sendi Sigfús<br />
Finnboga, þ<strong>á</strong> 25 <strong>á</strong>ra gamlan, út til<br />
Solihull í Birmingham í Norður-<br />
Englandi í kynn<strong>is</strong>- og n<strong>á</strong>msferð<br />
til Land Rover verksmiðjunnar.<br />
Þetta var fyrsta utanlandsferð<br />
Finnboga, en hann hefur farið<br />
ótalmargar slíkar ferðir bæði<br />
til Land Rover, Volkswagen í<br />
Þýskalandi og Mitsub<strong>is</strong>hi í Japan<br />
og aflað sér þekkingar sem hann<br />
hefur síðan skilað til eigenda<br />
og þjónustuaðila þessara<br />
bílategunda.<br />
Bjallan fór allt<br />
Sigfús hafði Finnboga með<br />
í r<strong>á</strong>ðum þegar hann var að<br />
r<strong>á</strong>ðgera að taka að sér umboð<br />
fyrir Volkswagen <strong>á</strong>rið 1952.<br />
Innflutningur <strong>á</strong> Volkswagen<br />
Finnbogi <strong>á</strong> „sundreið“ <strong>yfir</strong> Kross<strong>á</strong> <strong>á</strong> leið í Þórsmörk <strong>á</strong> sjöunda <strong>á</strong>ratugi 20. aldar<br />
Finnbogi Eyjólfsson lagði grunn að útbreiðslu og veldi gömlu <strong>VW</strong> <strong>Bjöllu</strong>nnar <strong>á</strong><br />
Íslandi <strong>á</strong>samt frumherjanum Sigfúsi Bjarnasyni í Heklu. Finnbogi starfar enn hj<strong>á</strong><br />
Heklu og hér stendur hann við hlið nýrrar gerðar <strong>Bjöllu</strong>nnar.<br />
11<br />
bjöllunni hófst svo fyrir alvöru<br />
<strong>á</strong>rið 1953 og stóð til 1978 þegar<br />
framleiðslu hennar var hætt í<br />
Þýskalandi. Óhætt er að segja<br />
að Bjallan sé vinsælasti fólksbíll<br />
<strong>á</strong> Íslandi nokkru sinni, enda<br />
hentaði þessi trausti og gangv<strong>is</strong>si<br />
bíll <strong>á</strong>gætlega þeim aðstæðum<br />
sem hér voru. <strong>á</strong> þeim tíma.<br />
Finnbogi <strong>á</strong>tti sinn þ<strong>á</strong>tt í<br />
vinsældum bílsins með því að<br />
aka Volkswagen um torleiðir<br />
sem taldar voru ófærar öðrum<br />
en traustustu fjallabílum. Þannig<br />
ók hann <strong>Bjöllu</strong> fr<strong>á</strong> Reykjavík<br />
til Hornafjarðar um p<strong>á</strong>ska <strong>á</strong>rið<br />
1962, 12 <strong>á</strong>rum <strong>á</strong>ður en vötnin<br />
miklu úr Mýrdals-, Eyjafjalla-,<br />
og Vatnajökli voru brúuð og<br />
vegur lagður um sandana. Hann<br />
ók einnig bjöllu inn í Þórsmörk<br />
og fór <strong>yfir</strong> Kross<strong>á</strong>, hann ók<br />
ennfremur Spreng<strong>is</strong>andsleið sem<br />
ekki var talin fær öðru en jeppum<br />
og fjallabílum, en auk þess lokuð<br />
þeim vegna aurbleytu. Allt þetta<br />
komst Bjallan.<br />
En hvernig komst bíllinn<br />
<strong>yfir</strong> öll þessi miklu <strong>fallvötn</strong>? Jú,<br />
Finnbogi segir okkur að hann<br />
hafi einhversstaðar lesið um<br />
mann einhversstaðar í Evrópu<br />
sem ætlaði að fyrirkoma sér<br />
með því að aka fram af bryggju<br />
og út í vatn. Það m<strong>is</strong>tókst vegna<br />
þess að bíllinn sökk ekki, heldur<br />
flaut lengi vel svo r<strong>á</strong>ðrúm var<br />
til að bjarga manninum í land.<br />
„Ég þétti kveikjuna, gekk fr<strong>á</strong><br />
loftinntakinu þannig að ekki<br />
væri hætta <strong>á</strong> að vélin stöðvað<strong>is</strong>t,<br />
bar silikon <strong>á</strong> hurðal<strong>is</strong>tana og<br />
útbjó nokkurskonar skófluhjól <strong>á</strong><br />
afturhjólin. Ég prófaði mig <strong>á</strong>fram<br />
<strong>á</strong> Rauðavatni og bíllinn flaut,<br />
framhjólin virkuðu eins og stýri<br />
í vatninu og skófluhjólin drifu<br />
hann <strong>á</strong>fram og mér var ekkert<br />
að vanbúnaði. Þegar ég kom að<br />
Kross<strong>á</strong> var <strong>á</strong>in í miklum vexti<br />
og <strong>á</strong> bakkanum voru miklir<br />
fjallabílstjórar með trukka sína og
12<br />
biðu þess að það sjatnaði í <strong>á</strong>nni.<br />
Én ég bara demdi mér útí og<br />
sigldi <strong>yfir</strong> <strong>á</strong>na. Einhverjir str<strong>á</strong>kar<br />
voru þarna líka <strong>á</strong> mikilli drossíu<br />
og héldu nú að þeir kæmust líka<br />
eins og Bjallan, en auðvitað fór<br />
það <strong>á</strong> annan veg. Drossían sökk<br />
auðvitað <strong>á</strong> kaf og það var með<br />
herkjum að st<strong>á</strong>karnir björguðust<br />
upp <strong>á</strong> bakkann aftur. Á eftir kom<br />
lögreglumaður til mín og bað<br />
mig í Guðs bænum að hætta nú<br />
þessu svo fleiri færu ekki að ana<br />
út í <strong>á</strong>na <strong>á</strong> eftir mér.“<br />
Menntun og m<strong>á</strong>lfar<br />
Finnbogi hefur l<strong>á</strong>tið sig<br />
mjög varða menntunarm<strong>á</strong>l<br />
bifvélavirkja og vegsemd bílgreinarinnar<br />
í heild. Hann er<br />
mikill tungum<strong>á</strong>lamaður og<br />
eins og margir slíkir ber hann<br />
íslenska tungu fyrir brjósti og<br />
hefur haft frumkvæði að því<br />
að íslenska fjölda erlendra orða<br />
og hugtaka sem tengjast bílum<br />
og gefa út sérstakt bílorðasafn.<br />
Meðal nýyrða sem sprottið hafa<br />
fullsköpuð úr huga Finnboga er<br />
t.d. samlæsing (Central lock) og<br />
samr<strong>á</strong>sarinnsprautun (Common<br />
rail). Hann var nýlega sæmdur<br />
riddarakrossi hinnar íslensku<br />
F<strong>á</strong>lkaorðu og verðskuldar þann<br />
heiður v<strong>is</strong>sulega eftir farsælan<br />
feril sem er hvergi lokið því<br />
enn er Finnbogi í fullu starfi hj<strong>á</strong><br />
Heklu. Hann lætur lítið <strong>yfir</strong> því<br />
en seg<strong>is</strong>t líta svo <strong>á</strong> að hafa tekið<br />
við þessari viðurkenningu fyrir<br />
hönd bílgreinarinnar í heild.<br />
„Ég var oft með pabba <strong>á</strong><br />
<strong>á</strong>ætlunarferðum hans austur í<br />
sveitir sem ungur drengur, en<br />
eftir að hann hætti akstri þangað<br />
naut ég þess að f<strong>á</strong> að vera í sveit<br />
hj<strong>á</strong> fólkinu <strong>á</strong> landn<strong>á</strong>msjörðinni<br />
Snjallsteinshöfða í Landsveit.<br />
Það var fólk sem vandaði<br />
m<strong>á</strong>lfar sitt mjög og mótaði alla<br />
hugsun sína <strong>á</strong> íslenska tungu.<br />
Þarna ríkti menning, gömul<br />
bændamenning. Þarna var<br />
líka sungið og <strong>á</strong> sunnudögum<br />
kom fólkið saman og söng<br />
ættjarðarlög. Í <strong>á</strong>ætlunarbílnum<br />
hj<strong>á</strong> pabba var líka mikið sungið<br />
og bíllinn var varla fyrr lagður<br />
af stað en farþegar hófu upp<br />
raustir sínar og sungu meðan<br />
<strong>á</strong> ferð stóð ekki síst vermenn<br />
<strong>á</strong> leið til Reykjavíkur sem svo<br />
dreifðust þaðan .<br />
Forseti Íslands, Ólafur Ragnar Grímsson sæmir Finnboga riddarakrossi hinna<br />
íslensku F<strong>á</strong>lkaorðu <strong>á</strong> gaml<strong>á</strong>rsdag sl.<br />
Finnbogi heiðraði nýlega Stef<strong>á</strong>n Þormar veitingamann í Litlu kaff<strong>is</strong>tofunni í<br />
Svínahrauni og færði honum innrammaðar hendingar úr H<strong>á</strong>vam<strong>á</strong>lum. Finnbogi<br />
sagði við FÍB blaðið að þær ættu vel við starfsemi Stef<strong>á</strong>ns í Litlu kaff<strong>is</strong>tofunni.<br />
Mér fannst því fljótt sj<strong>á</strong>lfsagt<br />
að móta orð <strong>yfir</strong> það sem<br />
tengd<strong>is</strong>t bílum í stað þess að taka<br />
beint upp erlend heiti eins og<br />
blöndungur fyrir karbúrator og<br />
kveikja fyrir ign<strong>is</strong>jón og annað í<br />
þeim dúr.<br />
Löggilt iðngrein 1935<br />
Bifvélavirkjun verður ekki<br />
löggilt iðngrein fyrr en <strong>á</strong>rið<br />
1935. Fram til þess voru það<br />
einkum sj<strong>á</strong>lfmenntaðir menn<br />
sem önnuðust bílaviðgerðir<br />
og oft við f<strong>á</strong>tæklegar aðstæður<br />
í skúrum hér og þar, en það<br />
breytt<strong>is</strong>t til hins betra sm<strong>á</strong><br />
saman. Breytingin kemur með<br />
mönnum sem bæði höfðu<br />
faglegan metnað og sem <strong>á</strong>ttu<br />
þess kost að fara utan og afla<br />
sér fræðslu.<br />
Nikul<strong>á</strong>s Steingrímsson hét s<strong>á</strong><br />
sem stofnaði fyrsta bíla verkstæðið<br />
og var oft kallaður Bíla-L<strong>á</strong>si.<br />
Hann var einmitt sj<strong>á</strong>lfmenntaður,<br />
enda hvergi hægt að læra, það<br />
var enginn til að kenna mönnum.<br />
En þetta kom sm<strong>á</strong>m saman og<br />
ég minn<strong>is</strong>t manns sem vann<br />
með mér um tíma; Tryggva<br />
Ásgrímssonar, sem hafði fyrir því<br />
að fara til Kaupmannahafnar <strong>á</strong>rið<br />
1920 að afla sér fræðslu. Þ<strong>á</strong> voru<br />
liðin 16 <strong>á</strong>r fr<strong>á</strong> komu fyrsta bílsins<br />
til Íslands.<br />
En það hefur verið gríðarleg<br />
þróun í smíði bíla og viðgerða<br />
og viðhalds <strong>á</strong> þeim síðan ég<br />
byrjaði í þessu. Það skondna er<br />
að í grunninn er bíllinn svipaður<br />
og í upphafi – enn eru fjögur hjól<br />
undir honum og vélin er enn sem<br />
fyrr brunahreyfillinn. En það<br />
hefur orðið gríðarleg breyting<br />
<strong>á</strong> allri stjórnun vélarinnar<br />
og aflflutningi fr<strong>á</strong> henni til<br />
hjólanna. Þar hefur tölvutæknin<br />
komið til skjalanna og aukið<br />
orkunýtinguna og stuðlað að<br />
<strong>á</strong>ður óþekktum þægindum og<br />
rekstraröryggi bílsins. Sem dæmi<br />
getum við nefnt blöndunginn<br />
sem þjónaði bílnum vel í 100<br />
<strong>á</strong>r og var í stöðugri þróun.<br />
Nú hefur rafeindastýrð eldsneyt<strong>is</strong>innsprautun<br />
leyst hann<br />
af hólmi.<br />
Óx upp <strong>á</strong> bílaöld<br />
„Ég er af þeirri kynslóð sem<br />
eiginlega fæð<strong>is</strong>t inn í bílaöldina.<br />
Ég man ekki eftir mér öðruvísi<br />
en það væri bíll n<strong>á</strong>lægur. Bíllinn<br />
flutti með sér <strong>á</strong>kveðið frelsi og<br />
hann flutti með sér menningu<br />
milli landshluta, milli sveita<br />
og þéttbýl<strong>is</strong> og utan úr heimi.<br />
Og svo flutti hann svo sem<br />
ómenninguna líka ef út í það<br />
er farið.<br />
Pabbi hét Eyjólfur Finnbogason.<br />
Hann var lærður tré smiður<br />
og einn stofnenda Bifreiðastöðvar<br />
Reykjavíkur eða BSR.<br />
Þar sem hann var sj<strong>á</strong>lfbær í<br />
bílaviðgerðum féll það í hans<br />
hlut að hefja akstur austur í<br />
sveitir Suðurlands þegar stöðin<br />
hóf akstur þangað samkvæmt<br />
<strong>á</strong>ætlun. Áætlun er einmitt eitt af<br />
þessum gegnsæju orðum sem<br />
orðið hafa til í sambandi við<br />
bíla. Það kemur í stað danska<br />
orðsins rúta sem <strong>á</strong> við um bæði<br />
bílinn og leiðina sem hann ekur.<br />
Við notum hins vegar orðið<br />
<strong>á</strong>ætlunarbíll <strong>yfir</strong> ökutækið sem<br />
ekur <strong>á</strong> <strong>á</strong>ætlunarleiðinni.“<br />
Finnbogi minn<strong>is</strong>t margra ferða<br />
í bílnum með föður sínum sem<br />
ungur drengur og viðkomustaða<br />
<strong>á</strong>ætlunarbílsins, t.d. þar sem nú<br />
er þorpið Hvolsvöllur. Þar var<br />
sýslumannssetrið Efri-Hvoll<br />
og sýslumaðurinn Björgvin<br />
Vigfússon, og lækn<strong>is</strong>setrið<br />
Stórólfshvoll þar sem sat<br />
læknirinn Helgi Jónasson.<br />
En endastöðin var hinsvegar<br />
annarsvegar í Eystri-Garðsauka<br />
<strong>á</strong> bakka Þver<strong>á</strong>r sem þ<strong>á</strong> var<br />
óbrúuð, eða að Hlíðarenda<br />
eða Múlakoti í Fljótshlíðinni.<br />
Þangað komu menn í veg fyrir<br />
<strong>á</strong>ætlunarbílinn og sundriðu<br />
stundum vatnsföllin.<br />
„Ég er af þeirri kynslóð<br />
sem eiginlega fæð<strong>is</strong>t inn í<br />
bílaöldina. Bíllinn flutti með<br />
sér <strong>á</strong>kveðið frelsi og hann<br />
flutti með sér menningu."<br />
„Mér er minn<strong>is</strong>stætt að<br />
þegar tók að vora streymdu<br />
útlendingar með <strong>á</strong>ætlunarbílnum<br />
þarna austureftir. Þeim þótti<br />
merkilegt að komast inn í<br />
Þórsmörk og að sj<strong>á</strong> garðinn<br />
fræga í Múlakoti. Í Múlakot<br />
streymdu því útlendingar til<br />
að skoða þ<strong>á</strong> vin sem þessi litli<br />
garður var. Með útlendingunum<br />
barst nýr andblær og nýir siðir<br />
utan úr heimi. Útlendingarnir<br />
dvöldu eystra um lengri og<br />
skemmri tíma og ég minn<strong>is</strong>t<br />
þess að <strong>á</strong> Efra-Hvoli voru<br />
allmargir Þjóðverjar um tíma<br />
og fólk talaði um að þeir væru<br />
nú ekki endilega í skemmtiferð<br />
allir, heldur í einhverjum<br />
öðrum erindagjörðum, kannski<br />
hernaðarlegum, enda var þriðja<br />
ríkið orðið til og heimsstyrjöld<br />
í aðsigi. Á Efra-Hvoli s<strong>á</strong> ég<br />
mótorhjól í fyrsta skipti – með<br />
hliðarvagni. Það var Breti sem<br />
kom <strong>á</strong> því úr Reykjavík og<br />
dvaldi sumarlangt eystra og<br />
ferðað<strong>is</strong>t um héraðið.<br />
En það frelsi sem bíllinn<br />
færði féll ekki öllum jafn vel<br />
í geð. Það kom auðvitað los<br />
<strong>á</strong> vinnuaflið í sveitunum og<br />
það voru stórbændur ekkert<br />
of <strong>á</strong>nægðir með. Fólk <strong>á</strong>tti<br />
skyndilega auðveldara með<br />
að komast í burtu og fre<strong>is</strong>ta<br />
gæfunnar annarsstaðar – kanna<br />
hvað væri hinum megin við<br />
Fjallið eins og Austanmenn<br />
nefndu Hell<strong>is</strong>heiðina.“
14<br />
Óvinir bílsins<br />
– hugleiðing út af orðum dómsm<strong>á</strong>lar<strong>á</strong>ðherra 29. des. 2003<br />
Þann 29 des. sl. flutt<strong>is</strong>t <strong>yfir</strong>stjórn<br />
umferðarm<strong>á</strong>la og<br />
þar með Umferðarstofa fr<strong>á</strong><br />
dómsm<strong>á</strong>lar<strong>á</strong>ðuneytinu til samgöngur<strong>á</strong>ðuneyt<strong>is</strong>ins.<br />
Af þessu<br />
tilefni fór fram einskonar<br />
kveðjuathöfn í húsakynnum<br />
Umferðarstofu. Björn Bjarnason<br />
dómsm<strong>á</strong>lar<strong>á</strong>ðherra kvaddi<br />
þar stofnunina og starfsfólk<br />
hennar og sagði m.a. að nú<br />
þegar r<strong>á</strong>ðuneytið afsalaði sér sér<br />
<strong>yfir</strong>stjórn umferðarm<strong>á</strong>la væri<br />
gildi starfa þess fólks sem sinnir<br />
stjórnsýslu, fræðslu og aðgæslu<br />
í umferðinni meira en nokkru<br />
sinni. Síðan sagði r<strong>á</strong>ðherra;<br />
„Jafnframt er ljóst, að þarfasti<br />
þjónn nútímafjölskyldunnar <strong>á</strong><br />
sér óvildarmenn, sem vilja lítið<br />
leggja <strong>á</strong> sig fyrir velgengni hans<br />
og lifa í þeirri trú, að unnt sé<br />
að venja okkur af því að nota<br />
einkabílinn. Kannski verða<br />
einhverjir til að minnast með<br />
söknuði 100 <strong>á</strong>ra afmæl<strong>is</strong> síðasta<br />
bíllausa dagsins <strong>á</strong> Íslandi 19. júní<br />
2004?“<br />
Það er <strong>á</strong>stæða til að staldra<br />
við þessi orð dómsm<strong>á</strong>lar<strong>á</strong>ðherra<br />
og fagna þeim af mörgum<br />
<strong>á</strong>stæðum.<br />
Það er h<strong>á</strong>rrétt hj<strong>á</strong> Birni Bjarnasyni<br />
að bíllinn <strong>á</strong> sér marga<br />
óvini sem finna honum flest til<br />
for<strong>á</strong>ttu, svo sem eins og það<br />
að hann mengi, fólk slas<strong>is</strong>t og<br />
far<strong>is</strong>t af völdum bíla og þar<br />
fram eftir götunum. Fólki sé því<br />
skammar nær að ganga, hjóla<br />
styttri vegalengdir og ferðast<br />
með almenningsfarartækjum<br />
lengri leiðir.<br />
Ofur-bílaskattar<br />
Þessi andúð <strong>á</strong> bílnum hefur<br />
iðulega endurspeglast í gerðum<br />
og stefnu stjórnvalda <strong>á</strong> bæði<br />
lands- og sveitarfélagavísu. Hún<br />
birt<strong>is</strong>t í gríðarlegri og stöðugt<br />
vaxandi skattheimtu <strong>á</strong> bíla og<br />
eldsneyti. Stundum verður vart<br />
þeirrar skoðunar hj<strong>á</strong> þeim sem<br />
hatast út í bíla að FÍB sé samtök<br />
frekjuhunda sem bara vilja<br />
djöflast <strong>á</strong>fram í sínum bílum<br />
hvernig sem allt velt<strong>is</strong>t og sem<br />
tíma ekki einu sinni að greiða<br />
þann kostnað sem af notkun<br />
bíla hlýst. Þessi skoðun virð<strong>is</strong>t<br />
furðu algeng en hún er bæði<br />
kolröng og ósanngjörn<br />
M<strong>á</strong>lið er sannarlega ekki svona<br />
einfalt. FÍB er ekki félagsskapur<br />
einsýns bíladellufólks. FÍB er<br />
ekki andsnúið því að notendur<br />
bíla greiði þann kostnað sem<br />
leiðir af notkun þeirra. Fjarri<br />
því. En er það sanngjarnt að<br />
þeir greiði margfaldan þann<br />
kostnað? Varla.<br />
FÍB eru hagsmunasamtök<br />
íslenskra bílaeigenda. Hlutverk<br />
félagsins er m.a. að gæta<br />
hagsmuna félagsmanna sem<br />
tengjast því að eiga og reka bíl.<br />
Þeir hagsmunir eru margvíslegir<br />
og tengjast til dæm<strong>is</strong> athöfnum<br />
og stefnumörkun stjórnvalda í<br />
samgöngum<strong>á</strong>lum og skattheimtu,<br />
viðskiptum með nýja og notaða<br />
bíla og þjónustu við bíla.<br />
Valkostir í samgöngum<br />
FÍB er ekki <strong>á</strong> móti almannasamgöngum<br />
eins og sumir<br />
virðast halda, heldur þvert <strong>á</strong><br />
móti er það stefna félagsins að<br />
fólk eigi þess kost að ferðast<br />
<strong>á</strong> þann h<strong>á</strong>tt sem það kýs og<br />
hentar hverju sinni. Það hafi<br />
val. Félagsfólk FÍB gerir sér<br />
manna best grein fyrir kostum<br />
einkabílsins og því frelsi og<br />
möguleikum sem hann veitir<br />
venjulegu fjölskyldufólki til þess<br />
að sækja vinnu, afla tekna, reka<br />
heimilið, sinna þörfum barna<br />
sinna og njóta samv<strong>is</strong>ta með<br />
fjölskyldu og vinum. Félagsfólk<br />
FÍB gerir sér líka grein fyrir því<br />
að í strj<strong>á</strong>lbýlu stóru landi og<br />
í víð<strong>á</strong>ttumikilli strj<strong>á</strong>lbýlli borg<br />
er mjög dýrt og erfitt að halda<br />
uppi almannasamgöngum sem<br />
standa undir nafni. Af þessum<br />
<strong>á</strong>stæðum er bíllinn nauðsyn<br />
venjulegu fólki, en ekki einhver<br />
óþarfi, lúxus. Bíllinn er ekkert<br />
ómerkilegra heimil<strong>is</strong>tæki heldur<br />
en ryksugan eða þvottavélin<br />
<strong>á</strong> heimilinu. Kjarni þessa m<strong>á</strong>ls<br />
er einfaldlega s<strong>á</strong> að almannasamgöngur<br />
hér, ekki síst <strong>á</strong><br />
höfuðborgarsvæðinu eru að<br />
mjög litlu leyti samkeppn<strong>is</strong>hæfar<br />
við bílinn og alls ekki<br />
sambærilegar við þau lönd<br />
sem við berum okkur saman<br />
við, t.d. Danmörku. Fólk hér<br />
hefur ekki raunhæft val. Það<br />
er tilneytt til að treysta <strong>á</strong> bílinn.<br />
Það eru Danir ekki. Þessu<br />
mættu stjórnm<strong>á</strong>lamenn sem<br />
gangast fyrir bíllausum dögum<br />
gefa gaum. Ef fólk færi að<br />
tilmælum þeirra og léti bílinn<br />
standa <strong>á</strong> bíllausum degi, myndi<br />
samfélagið einfaldlega stöðvast.<br />
Er það eftirsóknarvert?<br />
Þarfasti þjónn heimil<strong>is</strong>ins<br />
Bíllinn er ekki bara þarfasti þjónn<br />
nútíma fjölskyldunnar eins og<br />
dómsm<strong>á</strong>lar<strong>á</strong>ðherra orðaði það<br />
heldur er hann þarfasti þjónn<br />
alls samfélagsins. Vegna þess<br />
hversu nauðsynlegur hann<br />
er fólki og vegna þess hversu<br />
illa fjölskyldufólk getur <strong>á</strong>n<br />
hans verið, er mjög auðvelt að<br />
skattleggja notkun hans og það<br />
er sannarlega gert svikalaust<br />
og skattheimtan vex sífellt.<br />
Afrakstur þessarar skattheimtu er<br />
gríðarlegur, en hann rennur ekki<br />
nema að litlum hluta til þess að<br />
standa straum af kostnaði vegna<br />
bíla og umferðar. Aðeins um<br />
þriðjungur skattheimtunnar fer<br />
til viðhalds og nýframkvæmda í<br />
vegam<strong>á</strong>lum. Stærri hlutinn fer í<br />
eitthvað allt annað.<br />
Um tíma og eilífð<br />
Fyrir um <strong>á</strong>ratug var lagður <strong>á</strong><br />
bíla sérstakur skattur eftir þyngd<br />
þeirra, svonefnd bifreiðagjöld.<br />
Þessi skattur þótti og þykir<br />
mörgum enn ósanngjarn og<br />
vafasamur þar sem hann tók<br />
mið af þyngd skattandlagsins<br />
en ekki verðmæti þess. Þekktur<br />
lögmaður sagði þetta líkjast því að<br />
leggja skatta <strong>á</strong> fólk eftir því hvaða<br />
skónúmer það notaði, en ekki<br />
eftir því hvaða tekjur það hefði.<br />
En þessi skattur sem <strong>á</strong>tti að vera<br />
tímabundinn er enn innheimtur<br />
þótt að samkvæmt upphaflegum<br />
fyrirætlunum ætti hann löngu að<br />
vera fallinn niður.<br />
Tvírukkað endurvinnslugjald<br />
Þvert <strong>á</strong> móti var fyrir rúmu <strong>á</strong>ri<br />
bætt í þennan skatt svonefndu<br />
endurvinnslugjaldi og búin<br />
var til sérstök rík<strong>is</strong>stofnun til<br />
að innheimta það og borga<br />
bíleigendum út sm<strong>á</strong>upphæð við<br />
ævilok bílsins. Þessi undarlega<br />
skattheimta rann í gegnum<br />
alþingi þr<strong>á</strong>tt fyrir að FÍB gerði<br />
nefndarmönnum í efnahags-<br />
og viðskiptanefnd þingsins<br />
grein fyrir því að samkvæmt<br />
Evrópulögum um bíla sem<br />
hér gilda eins og annarsstaðar<br />
<strong>á</strong> evrópska efnahagssvæðinu<br />
um líftíma og endalok bíla, er<br />
skilagjald innifalið í kaupverði<br />
nýrra bíla. Þetta hlutu alþing<strong>is</strong>menn<br />
að vita, en samt skelltu<br />
þeir <strong>á</strong> þessu furðulega gjaldi – í<br />
nafni umhverf<strong>is</strong> verndar.<br />
Og sífellt er verið að herða<br />
<strong>á</strong> skattheimtunni <strong>á</strong> bíleigendur:<br />
Milli jóla og nýj<strong>á</strong>rs hækkaði<br />
bensíngjald og þungaskattur<br />
umtalsvert og nú hefur<br />
fj<strong>á</strong>rm<strong>á</strong>lar<strong>á</strong>ðuneytið sett nýjar<br />
reglur fyrir skattheimtumenn<br />
sína sem fela í sér gríðarlegar<br />
skattahækkanir vegna svonefndra<br />
bifreiðahlunninda.<br />
Þeir leynast víða – óvildarmenn<br />
bílsins.<br />
Stef<strong>á</strong>n Ásgrímsson
Samkeppni í tryggingum heldur iðgjöldum niðri<br />
– viðbrögð gömlu tryggingafélaganna:<br />
Sértækir<br />
samkeppn<strong>is</strong>afslættir<br />
Starfsfólk og stjórnendur<br />
FÍB f<strong>á</strong> oft að heyra að fólk<br />
er almennt <strong>á</strong>nægt með að<br />
FÍB hefur undanfarin <strong>á</strong>r<br />
l<strong>á</strong>tið rækilega til sín taka í<br />
tryggingam<strong>á</strong>lum ökutækja<br />
og að ökutækjatryggingar<br />
lækkuðu í kjölfarið. En þegar<br />
spurt er <strong>á</strong> móti, hvar tryggir<br />
þú? – þ<strong>á</strong> er svarið oft: -Hj<strong>á</strong><br />
mínu gamla félagi. -Þeir bjóða<br />
mér svo <strong>á</strong>gæt kjör núorðið,<br />
svo ég er ekkert að færa mig.<br />
Kannski er það vandinn hvað<br />
Íslendingar eru þegnlegir og<br />
með mikið langlundargeð.<br />
Methagnaður<br />
Gömlu tryggingafélögin<br />
skiluðu methagnaði <strong>á</strong> síðasta<br />
fj<strong>á</strong>rhags<strong>á</strong>ri. Bílatryggingarnar<br />
sem félögin og talsmenn<br />
þeirra héldu því lengi fram að<br />
væru þeim stöðug og alvarleg<br />
tapsuppspretta hafa verið<br />
<strong>á</strong>batasamar undanfarið, bæði<br />
vegna mjög h<strong>á</strong>rra iðgjalda og<br />
því að að umferðartjónum<br />
hefur fækkað undanfarna<br />
m<strong>á</strong>nuði og <strong>á</strong>r. Það hlýtur<br />
því að vera eðlileg krafa<br />
bifreiðaeigenda að njóta<br />
þessara hagstæðu skilyrða í<br />
lægri tryggingaiðgjöldum.<br />
Tryggingaiðgjöld hafa<br />
reyndar verið að síga niður <strong>á</strong><br />
við undanfarið, en ekki vegna<br />
þess að skilyrðin eru hagstæð,<br />
heldur beinlín<strong>is</strong> vegna þess að<br />
FÍB-Trygging er enn og aftur<br />
að veita gömlu félögunum<br />
aðhald með raunverulegri<br />
verðsamkeppni. Það er mjög<br />
mikilvægt að gera sér grein<br />
fyrir þessari staðreynd því að<br />
reynslan hefur sýnt að um<br />
leið og þessi samkeppni er<br />
ekki til staðar rýkur verð <strong>á</strong><br />
ökutækjatryggingum upp.<br />
IBEX fer - iðgjöld upp<br />
Það gerð<strong>is</strong>t síðla <strong>á</strong>rs 1999<br />
þegar ljóst var orðið að<br />
v<strong>á</strong>tryggjandi FÍB-Tryggingar,<br />
IBEX <strong>á</strong> Lloyd´s markaðinum<br />
ætlaði að draga sig út af<br />
íslenskum tryggingamarkaði<br />
vegna þess að of f<strong>á</strong>ir gengu<br />
til liðs við þ<strong>á</strong> sem buðu<br />
almenningi hagstæðari<br />
tryggingaiðgjöld en lengi<br />
<strong>á</strong>ður höfðu þekkst <strong>á</strong> Íslandi.<br />
Þegar FÍB trygging tók til<br />
starfa varð gríðarlegur hvellur<br />
<strong>á</strong> tryggingamarkaðinum og<br />
íslensku tryggingafélögin öll<br />
með tölu sem boðað höfðu<br />
stórfelldar hækkanir, g<strong>á</strong>tu allt<br />
í einu lækkað iðgjöldin niður<br />
undir það sem FÍB Trygging/<br />
IBEX bauð. Mjög margir<br />
gengu v<strong>is</strong>sulega til liðs við FÍB<br />
þ<strong>á</strong>, en því miður voru þeir of<br />
margir sem <strong>á</strong>kv<strong>á</strong>ðu að vera<br />
um kyrrt hj<strong>á</strong> þeim sem <strong>á</strong>ður<br />
höfðu blóðmjólkað þ<strong>á</strong> – af því<br />
þeir buðu svo vel allt í einu-.<br />
Bjuggust við fleiri<br />
Sannleikurinn er einfaldlega<br />
s<strong>á</strong> að hinir bresku eigendur<br />
15<br />
IBEX höfðu gert r<strong>á</strong>ð fyrir meiri<br />
undirtektum og raunin varð<br />
og <strong>á</strong>kv<strong>á</strong>ðu því að draga sig<br />
út af íslenska markaðinum.<br />
Þegar það spurð<strong>is</strong>t út, var<br />
eins og við manninn mælt<br />
– íslensku tryggingafélögin<br />
hækkuðu iðgjöld sín um tugi<br />
prósenta.<br />
FÍB n<strong>á</strong>ði þ<strong>á</strong> samningum við<br />
annan Lloyd´s v<strong>á</strong>tryggjanda,<br />
Octavian í eitt <strong>á</strong>r, en í kjölfar<br />
eignarhaldsbreytingar<br />
<strong>á</strong> Octavian <strong>á</strong>kv<strong>á</strong>ðu nýir<br />
eigendur að hætta allri<br />
starfsemi utan Bretlands. Við<br />
þau tíðindi hækkuðu íslensku<br />
tryggingafélögin enn iðgjöld<br />
sín. En FÍB samdi næst við<br />
nýtt íslenskt tryggingafélag,<br />
Íslandstryggingu um að taka<br />
að sér FÍB-Tryggingu. FÍB<br />
Trygging er nú v<strong>á</strong>tryggð af<br />
Íslandstryggingu og býður ekki<br />
baraökutækjatryggingar,heldur<br />
allar heimil<strong>is</strong>-, húseigenda-, og<br />
persónutryggingar. Iðgjöld eru
16<br />
þau hagstæðustu sem bjóðast.<br />
FÍB Trygging/Íslandstrygging er<br />
því að veita verulegt aðhald <strong>á</strong><br />
markaðinum og það er <strong>á</strong>stæða<br />
til að hvetja alla landsmenn<br />
til að ganga til liðs við okkur<br />
og standa þannig vörð um<br />
frj<strong>á</strong>lsa verðsamkeppni og um<br />
mikilvæga og mikla fj<strong>á</strong>rhagslega<br />
hagsmuni almennings.<br />
Óheiðarleg samkeppni<br />
Það er v<strong>is</strong>sulega bar<strong>is</strong>t <strong>á</strong><br />
v<strong>á</strong>tryggingamarkaðinum þessa<br />
dagana og bardagaaðferðirnar<br />
eru ekki allar jafn heiðarlegar.<br />
Hj<strong>á</strong> þeim sem setið hafa<br />
lengstum ó<strong>á</strong>reittir að íslenskum<br />
tryggingatökum hafa iðgjöld<br />
v<strong>is</strong>sulega verið að lækka - vegna<br />
samkeppninnar beinlín<strong>is</strong>. En<br />
þeir eru líka að reyna eftir megni<br />
að drepa af sér samkeppnina<br />
með öðrum og óheiðarlegri<br />
brögðum – sértilboðum sem<br />
ekki eru höfð uppi <strong>á</strong> borðum,<br />
Á verkstæð<strong>is</strong>fundi Bílgreinasambandsins<br />
sem haldinn<br />
var nýlega var m.a. fjallað um<br />
samskipti réttingaverkstæða við<br />
tryggingafélögin í tengslum við<br />
viðgerðir <strong>á</strong> bílum sem skemmst<br />
hafa í umferðaróhöppum,<br />
og um m<strong>á</strong>nudagsútsölur<br />
tryggingafélaganna <strong>á</strong> tjónabílum<br />
til almennings.<br />
Á fundinum kom fram sterk<br />
gagnrýni <strong>á</strong> tryggingafélögin<br />
fyrir það hvernig þau fara með<br />
m<strong>á</strong>lefni sem tengjast tjónuðum<br />
bílum og þann samskiptam<strong>á</strong>ta<br />
sem þau hafa tamið sér við<br />
réttingaverkstæðin. Í framgöngu<br />
tryggingafélaganna fel<strong>is</strong>t fr<strong>á</strong>hvarf<br />
fr<strong>á</strong> faglegum vinnubrögðum<br />
og eðlilegu rekstarumhverfi í<br />
heldur ofaní skúffum. Þaðan<br />
eru þau svo f<strong>is</strong>kuð upp þegar<br />
viðskiptavinunum standa<br />
til boða betri kjör hj<strong>á</strong> FÍB<br />
tryggingu. Þessi kjör eru hins<br />
vegar ekki í boði fyrir aðra<br />
góða tryggingartaka. Þau eru<br />
ekki almenn, heldur sértæk-<br />
einskonar samkeppn<strong>is</strong>afsl<strong>á</strong>ttur.<br />
Félagsmaður í FÍB sem tryggt<br />
hefur hj<strong>á</strong> TM undanfarið fékk<br />
<strong>á</strong> dögunum tilboð í tryggingar<br />
sínar hj<strong>á</strong> FÍB tryggingu sem var<br />
verulega hagstæðara en þau kjör<br />
sem hann hafði hj<strong>á</strong> sínu gamla<br />
félagi. Hann <strong>á</strong>kvað því að segja<br />
upp tryggingunni þar og flytja<br />
Réttingaverkstæðin gagnrýna vinnubrögð tryggingafélaga í sambandið við tjónaða bíla:<br />
Fr<strong>á</strong>hvarf fr<strong>á</strong> faglegum<br />
vinnubrögðum<br />
þessari grein og farið sé <strong>á</strong> svig<br />
við samkomulag sem gert<br />
var milli tryggingafélaganna<br />
og Bílgreinasambandsins um<br />
hagnýtingu svonefnds Cabas<br />
tjónamatskerf<strong>is</strong>. Þ<strong>á</strong> semji sum<br />
tryggingafélögin við verkstæði<br />
um tjónaviðgerðir <strong>á</strong>n þess að<br />
þarf starfi aðilar með tilskilin<br />
fagréttindi og þannig brotin<br />
<strong>á</strong>kvæði iðnaðarlaga um að<br />
einung<strong>is</strong> sveinar og me<strong>is</strong>tarar<br />
geti og hafi leyfi til faglegrar<br />
vinnu í bílaviðgerðum.<br />
Brotið gegn lögum<br />
Með slíkum samningum sé<br />
einnig brotið gegn lögum um<br />
þjónustukaup sem kveða <strong>á</strong> um<br />
að útseld þjónusta sem veitt er í<br />
sig. –Bíddu aðeins við- sagði þ<strong>á</strong><br />
tryggingasalinn hj<strong>á</strong> þessu félagi,<br />
-Ég skal jafna þetta.<br />
Við jöfnum þetta<br />
Við fórum inn <strong>á</strong> heimasíðu TM,<br />
slógum inn bílnúmeri þessa<br />
félagsmanns, fæðingar<strong>á</strong>ri hans<br />
og póstnúmeri, 75% bónusi<br />
af <strong>á</strong>byrgðartryggingu og 50%<br />
bónus af kaskótryggingu og<br />
eigin <strong>á</strong>hættu í kaskó og út kom<br />
sú niðurstaða að <strong>á</strong>rsiðgjald<br />
<strong>á</strong>byrgðartryggingarinnar<br />
yrði 60.755 kr. og kaskótryggingarinnar<br />
24.255 kr. eða<br />
samtals 85.010.<br />
atvinnuskyni skuli <strong>á</strong>vallt byggð <strong>á</strong><br />
fagþekkingu og þess gætt að hún<br />
sé í samræmi við almennar reglur,<br />
staðla og viðgerðarhandbækur<br />
bílaframleiðenda og aðrar reglur<br />
sem settar eru til að vernda<br />
öryggi neytenda.<br />
Tryggingafélögin þvingi<br />
réttingarverkstæðin til samninga<br />
um einingarverð sem leiði til<br />
þess að réttingaverkstæðin hafi<br />
ekki eðlilega getu til að greiða<br />
sambærileg laun við það sem<br />
gert er í öðrum greinum. Þetta<br />
gæti hæglega leitt til óvandaðra<br />
vinnubragða og að ekki sé farið<br />
nægjanlega vel eftir fyrirmælum<br />
í viðgerðarhandbókum og<br />
<strong>á</strong>kvæðum laga umþjónustukaup<br />
og öryggi neytenda sem m.a.<br />
hafi komið fram í nýlegri<br />
könnun FÍB <strong>á</strong> <strong>á</strong>standi viðgerðra<br />
tjónabíla.<br />
Það sem þessi félagsmaður<br />
<strong>á</strong>tti hins vegar að greiða fyrir<br />
nýbyrjað <strong>á</strong>r samkvæmt reikningi<br />
var verulega lægra, því hann var<br />
með sérstakan TM-örygg<strong>is</strong>afsl<strong>á</strong>tt<br />
sem félagsmaður í FÍB upp <strong>á</strong><br />
8.258 kr. og viðbótarafsl<strong>á</strong>tt vegna<br />
tjónlauss undangengins <strong>á</strong>rs upp<br />
<strong>á</strong> 5.781 kr. Reikningurinn var<br />
því upp <strong>á</strong> 68.546 kr. Tilboð FÍB<br />
Tryggingar var hins vegar upp <strong>á</strong><br />
61.992 kr.<br />
-Ansi eru þeir l<strong>á</strong>gir,<br />
sagði tryggingasalinn hj<strong>á</strong><br />
tryggingafélaginu við okkar<br />
mann, - en bíddu aðeins ég<br />
ætla að skoða þetta betur. Síðan<br />
hamraði hann d<strong>á</strong>góða stund<br />
<strong>á</strong> reiknivél og sagði svo: -ég<br />
gef þér viðbótarafsl<strong>á</strong>tt upp <strong>á</strong><br />
5.533 kr. þ<strong>á</strong> er þetta komið niður<br />
í 63.012 kr og þ<strong>á</strong> tekur varla<br />
fyrir þig að vera að færa þig.<br />
Allt í fína, sagði félagsmaðurinn<br />
og hélt <strong>á</strong>fram að vera hj<strong>á</strong> sínu<br />
gamla félagi, því miður.<br />
Ennfremur gætu verkstæði,<br />
sem komast ekki hj<strong>á</strong> að gera<br />
óviðunandi verðsamninga við<br />
tryggingafélögin, leiðst út í að<br />
r<strong>á</strong>ða sér ódýrara vinnuafl en<br />
íslenskir iðnaðarmenn eru.<br />
M<strong>á</strong>nudagsútsölur<br />
Á fundinum var einnig rætt<br />
um útsölur tryggingafélaganna<br />
<strong>á</strong> skemmdum bílum til<br />
almennings. Í mörgum tilfellum<br />
er lappað upp <strong>á</strong> þessa bíla af<br />
vanefnum og vankunn<strong>á</strong>ttu og<br />
þeir svo seldir grunlausu fólki<br />
sem situr eftir með s<strong>á</strong>rt ennið.<br />
Hroðvirknin bitnar að endingu<br />
<strong>á</strong> þeim sem kaupa slíka bíla<br />
illa viðgerða. En auk þessa þ<strong>á</strong><br />
hafa þessar m<strong>á</strong>nudagsútsöluir<br />
tryggingafélanna þau <strong>á</strong>hrif að<br />
framboð <strong>á</strong> notuðum varahlutum<br />
<strong>á</strong> eftirmarkaði er ónógt.
Samvinna sem tekur <strong>á</strong> sig skrýtna mynd:<br />
Hverjir mega gera við?<br />
Svo virð<strong>is</strong>t sem gömlu<br />
tryggingafélögin hafi í<br />
sameiningu komið sér upp<br />
l<strong>is</strong>ta <strong>yfir</strong> réttingaverkstæði<br />
sem þau telja verðug þess að<br />
lagfæra bíla sem lent hafa í<br />
umferðaróhöppum. Athygli<br />
vekur að réttingaverkstæði<br />
sem tekin hafa verið út af<br />
Bílgreinasambandinu og<br />
FÍB og fengið vottun um að<br />
verkþekking, vinnubrögð og<br />
aðstaða sé í góðu lagi eru ým<strong>is</strong>t<br />
ekki <strong>á</strong> þessum l<strong>is</strong>ta eða hafa<br />
Hafa tryggingafélögin<br />
samr<strong>á</strong>ð um hverjir skuli<br />
gera við skemmda bíla<br />
og hverjir ekki?<br />
verið strikuð út af honum. Eftir<br />
því sem næst verður kom<strong>is</strong>t var<br />
l<strong>is</strong>tinn upphaflega tekinn saman<br />
hj<strong>á</strong> Sjóv<strong>á</strong>-Almennum en hann<br />
virð<strong>is</strong>t líka vera í notkun hj<strong>á</strong><br />
tjónafulltrúum VÍS og TM.<br />
L<strong>is</strong>ti <strong>yfir</strong> verðug verkstæði<br />
FÍB blaðið hefur spurnir af<br />
manni sem varð fyrir því<br />
að bíll hans skemmd<strong>is</strong>t í<br />
umferðaróhappi. Tryggingafélag<br />
tjónvaldsins tók <strong>á</strong> sig tjónið og<br />
tjónþolinn tók að spyrjast fyrir<br />
um gott réttingaverkstæði til að<br />
koma bílnum í samt lag. Hann<br />
leitaði til kunningja síns sem<br />
er landsþekktur bílamaður með<br />
mikla þekkingu <strong>á</strong> bílum, rekstri<br />
þeirra og viðhaldi. Kunninginn<br />
nefndi þ<strong>á</strong> tvö verkstæði og fór<br />
tjónþolinn þ<strong>á</strong> til tjónafulltrúa<br />
umrædds tryggingafélags og<br />
óskaði eftir því að annað þessara<br />
tilteknu verkstæða annað<strong>is</strong>t<br />
viðgerðina. –Nei, það gengur<br />
ekki, sagði tjónafulltrúinn þ<strong>á</strong>.<br />
-Þetta verkstæði vinnur ekki<br />
fyrir okkur. Rétti hann síðan<br />
fram l<strong>is</strong>ta <strong>yfir</strong> verkstæði og sagði<br />
honum að velja eitt þeirra til<br />
verksins.<br />
Maðurinn fór heim með<br />
l<strong>is</strong>tann og fann <strong>á</strong> honum annað<br />
þeirra verkstæði sem fyrrnefndur<br />
kunningi hans hafði mælt með<br />
og pantaði tíma þar og hringdi<br />
í tjónafulltrúan og lét hann vita.<br />
–Nei, það gengur ekki, við erum<br />
búnir að strika þetta verkstæði út<br />
af l<strong>is</strong>tanum, sagði tjónafulltrúinn<br />
þ<strong>á</strong>, en mælti síðan með þriðja<br />
verkstæðinu. Þangað fór svo<br />
bíllinn loks og er viðgerð <strong>á</strong><br />
honum nú lokið að mestu nema<br />
að enn vantar nýjan stuðara<br />
sem ekki var f<strong>á</strong>anlegur.<br />
Keyptu viðgerðan bílinn<br />
FÍB blaðið hefur haft spurnir<br />
af öðru svipuðu m<strong>á</strong>li þar sem<br />
annað tryggingafélag <strong>á</strong>tti í hlut.<br />
Tjónþolinn sem er lögmaður<br />
í Reykjavík fékk l<strong>is</strong>tann<br />
fyrrnefnda í hendur. Hann<br />
Verkstæð<strong>is</strong>l<strong>is</strong>tinn góði sem sagt er fr<strong>á</strong> í fréttinni.<br />
valdi þ<strong>á</strong> réttingaverkstæði sem<br />
rekið er af bílasmíðame<strong>is</strong>tara<br />
sem er kunnur hagleiksmaður,<br />
Traust<br />
17<br />
þekktur að vandvirkni og hefur<br />
endurbyggt marga gamla bíla<br />
og komið þeim í upprunalegt<br />
horf. Lögmaðurinn kvaðst vilja<br />
að þessi maður hefði umsjón<br />
með viðgerðinni <strong>á</strong> bíl hans.<br />
Tjónafulltrúinn neitaði því og<br />
kvaðst geta vísað <strong>á</strong> tvö önnur<br />
verkstæði jafngóð. Það sætti<br />
lögmaðurinn sig alls ekki við,<br />
kvaðst þekkja umræddan<br />
bílasmíðame<strong>is</strong>tara og treysta<br />
honum fyrir verkinu. Þ<strong>á</strong> benti<br />
hann tjónafulltrúanum <strong>á</strong> að það<br />
væri hreint ekki í verkahring<br />
tryggingafélagsins að <strong>á</strong>kveða<br />
hver gerði við bílinn hans.<br />
Tjónafulltrúinn sat hins vegar<br />
fastur við sinn keip og aftók<br />
með öllu að viðgerðin færi fram<br />
<strong>á</strong> verkstæði hagleiksmannsins<br />
sem fyrr er nefndur. Lyktir<br />
þessarar þrætu urðu loks þær<br />
að tryggingafélagið keypti bílinn<br />
af lögmanninum <strong>á</strong> staðnum<br />
gegn góðri staðgreiðslu frekar<br />
en að þetta tiltekna verkstæði<br />
gerði við bílinn.<br />
dr<strong>á</strong>ttarbe<strong>is</strong>li<br />
Einnig allar gerðir af kerrum<br />
ÖRYGGI, ÞJÓNUSTA<br />
ÁRATUGA REYNSLA<br />
Víkurvagnar ehf • Dvergshöfða 27<br />
Sími 577 1090 • www.vikurvagnar.<strong>is</strong>
18<br />
Í Volvo S40 eru ýmsar v<strong>is</strong>tarverur fyrir<br />
sm<strong>á</strong>hluti. Hér <strong>á</strong> bak við miðjustokkinn er<br />
t.d. hægt að leggja fr<strong>á</strong> sér tvær vatnsflöskur.<br />
Einhvernveginn hafa h<strong>á</strong>lfgamlir<br />
karlar eins og s<strong>á</strong> sem þetta ritar<br />
lengst af van<strong>is</strong>t þeirri hugsun<br />
að hönnun og smíði bíla sé<br />
karlmannsverk, sem og annað<br />
sem viðkemur bílum. Konur<br />
geti kannski lítilsh<strong>á</strong>ttar komið<br />
að m<strong>á</strong>lunum einhversstaðar í<br />
hönnunar- og byggingarferlinu<br />
með því t.d. að leggja til að það<br />
verði lítill spegill í sólskyggninu<br />
farþegamegin fram í svo<br />
kvenfarþegi geti athugað hvort<br />
varaliturinn sitji ekki rétt – og<br />
svona ýmsu sm<strong>á</strong>legu. Fordómar?<br />
Karlremba? Áreiðanlega.<br />
Alvöru konubíll<br />
Eftir að hafa reynsluekið alveg<br />
nýhönnuðum Volvo S40, þeim<br />
minnsta í Volvófjölskyldunni<br />
þ<strong>á</strong> verður það alveg kýrskýrt<br />
að það er ekkert beint samhengi<br />
milli vel heppnaðs bíls og þess<br />
að karlar hafi hannað hann<br />
(kannski með lítilsh<strong>á</strong>ttar aðstoð<br />
kvenna). Þessi nýi Volvo sem er<br />
fyrirtaks akstursbíll – sennilega<br />
s<strong>á</strong> besti í því tilliti innan<br />
Volvofjölskyldunnar er nefnilega<br />
Mælaborðið er smekklegt og mælar læsilegir. Stýrið er með<br />
hæðar- og fjarlægðarstillingu fr<strong>á</strong> ökumanni. Útsýn er allgóð,<br />
þótt gluggapósturinn til vinstri sé í þykkara lagi og dragi úr<br />
sýn til vinstri hliðar.<br />
afsprengi kvenna fyrst og fremst.<br />
Það var kona sem hannaði útlit<br />
hans og alla innréttingu. Það var<br />
kona sem hannaði vélbúnað<br />
hans og samsetningu og alla<br />
samhæfingu véla, gírskiptinga<br />
og drifs. Sú <strong>á</strong>gæta kona hefur<br />
unnið gott verk.<br />
Við reynsluókum þessum<br />
nýja Volvo í ferðamannalandinu<br />
<strong>á</strong> Suður Sp<strong>á</strong>ni nýlega <strong>á</strong><br />
hraðbrautum og <strong>á</strong> hlykkjóttum<br />
fjallvegum þar sem hægt var<br />
að reyna getu bílanna talsvert<br />
rækilega. Einnig gafst tækifæri<br />
til að hitta það teymi sem<br />
skapað hefur þennan nýja<br />
bíl sem er v<strong>is</strong>sulega nýr og <strong>á</strong><br />
eiginlega f<strong>á</strong>tt sameiginlegt með<br />
fyrirennaranum annað en nafnið<br />
Volvo S40. Það er orðið nokkuð<br />
langt síðan FÍB blaðið hitti síðast<br />
að m<strong>á</strong>li tækni- og markaðsfólk<br />
Volvo augliti til auglit<strong>is</strong> og það<br />
kom skemmtilega <strong>á</strong> óvart að í<br />
stað eldri sænskra herramanna er<br />
nú komið ungt og hugmyndaríkt<br />
og skemmtilegt fólk með <strong>á</strong>huga<br />
<strong>á</strong> bílum og mikla þekkingu <strong>á</strong><br />
viðfangsefnum sínum. Eiginlega<br />
Í þessum reynsluakstri fannst einnig hversu<br />
skrikvörnin – stöðugleikakerfið í bílnum vann n<strong>á</strong>nast<br />
óaðfinnanlega og hversu gott jafnvægi er í bílnum<br />
milli vélar, drif-, og fjaðrabúnaðar og <strong>yfir</strong>byggingar.<br />
m<strong>á</strong> segja <strong>á</strong>n þess að taka of stórt<br />
upp í sig að þetta hafi allt skilað<br />
sér í br<strong>á</strong>ðskemmtilegum bíl.<br />
Skemmtilegur<br />
Okkur gafst kostur <strong>á</strong> að<br />
reynsluaka tveimur megingerðum<br />
S40, annars vegar<br />
mjög sportlegri gerð hans<br />
með fimm strokka túrbínuvél,<br />
220 hestafla með fimm hraða<br />
sj<strong>á</strong>lfskiptingu sem hafa m<strong>á</strong> í<br />
svona handskiptiham þar sem<br />
ökumaður velur sj<strong>á</strong>lfur gírana.<br />
Hin gerðin var með samskonar<br />
vél en þó <strong>á</strong>n túrbínunnar. Í þeirri<br />
útfærslu er bíllinn 170 hestafla<br />
sem auvitað er ekkert lítið í ekki<br />
stærri og þyngri bíl.<br />
Aksturseiginleikar beggja<br />
gerðanna eru mjög svipaðir,<br />
Mestu veldur að <strong>yfir</strong>byggingin<br />
er vel stinn og fjöðrunin svipuð<br />
í b<strong>á</strong>ðum og maður hefur þ<strong>á</strong><br />
tilfinningu að maður sé með<br />
traust tæki í höndunum. Þegar<br />
undirvagn í bílum er linur og<br />
miður vel heppnaður þ<strong>á</strong> finnst<br />
það best <strong>á</strong> ósléttum vegi, ekki<br />
síst í beygjum. Í raun var það<br />
Vélin í reynsluakstursbílnum er fimm strokka með<br />
túrbínu – mjög öflug. Sú vél sem hér verður boðin sem<br />
staðalbúnaður er hins vegar fjögurra strokka.<br />
eina sem skildi þ<strong>á</strong> að var að<br />
s<strong>á</strong> kraftmeiri var <strong>á</strong> breiðum<br />
l<strong>á</strong>gkantsdekkjum sem stóðu sig<br />
vel <strong>á</strong> krókóttum fjallveginum<br />
til fjallaborgarinnar Ronda.<br />
Stórir vörubílar siluðust upp<br />
brekkurnar móðir og m<strong>á</strong>sandi og<br />
þegar loks var auður vegarkafli<br />
framundan var um að gera að<br />
grípa tækifærið til framúraksturs<br />
um leið. Þ<strong>á</strong> kom sér að hafa<br />
mikið afl og aflið er ósvikið,<br />
sérstaklega í túrbínubílnum<br />
sem er ekki nema 6,8 skúndur í<br />
hundraðið úr kyrrstöðu.<br />
Gott ESP stöðugleikakerfi<br />
Í þessum reynsluakstri fannst<br />
einnig hversu skrikvörnin –<br />
stöðugleikakerfið í bílnum vann<br />
n<strong>á</strong>nast óaðfinnanlega og hversu<br />
gott jafnvægi er í bílnum milli<br />
vélar, drif-, og fjaðrabúnaðar<br />
og <strong>yfir</strong>byggingar. Þetta er vel<br />
hannaður bíll með tilliti til<br />
aksturseiginleika. En þar sem við<br />
hönnun bíla þarf oft að finna<br />
einhverskonar m<strong>á</strong>lamiðlun milli<br />
notagild<strong>is</strong> og aksturseiginleika<br />
og styrks hinsvegar þ<strong>á</strong> þarf<br />
Volvo S40<br />
Vél: 5 strokka, 2 521 cm3, 220<br />
hö við 5.000 sn./mín.<br />
H<strong>á</strong>marksvinnsla (tog): 320 Nm<br />
1.500-4.800 sn./mín.<br />
Viðbragð: 0-100 km/klst. 6,8<br />
sek.<br />
H<strong>á</strong>markshraði: 240 km/klst.<br />
Eyðsla: 8,7 l/100 km í<br />
blönduðum akstri<br />
Lengd/breidd/hæð í sm:<br />
447/177/145.<br />
Lengd milli hjólamiðja: 264<br />
sm<br />
Þyngd tilbúinn til<br />
aksturs:1.433 kg.
Volvo S40<br />
Einn besti akstursbíll Volvo til þessa<br />
einhversstaðar að velja í milli.<br />
Það hefur sumpart verið gert í<br />
S40 <strong>á</strong> kostnað rým<strong>is</strong> í aftursæti.<br />
Það er fremur þröngt og d<strong>á</strong>lítið<br />
fyrirhafnarsamt að stíga inn í<br />
og út úr því, fótarými er ekki<br />
ríkulegt og stutt er fr<strong>á</strong> höfði upp<br />
í þak. Rými í framsætum er hins<br />
vegar <strong>á</strong>gætt. En í innréttingunni<br />
eru ým<strong>is</strong> hólf og vasar fyrir<br />
sm<strong>á</strong>hluti og greinilegt að hin<br />
<strong>á</strong>gæta hollenskættaða kona sem<br />
hannaði bílinn hefur lagt mikla<br />
hugsun og alúð í verk sitt. Sem<br />
dæmi um það m<strong>á</strong> nefna hólf til<br />
að leggja fr<strong>á</strong> sér vatnsflöskuna<br />
bak við stokkinn sem geymir<br />
stjórntakkana fyrir miðstöðina<br />
og loftræstinguna.<br />
Skruggu-akstursbíll<br />
Líklega eru það aksturseiginleikarnir<br />
sem eru aðal þessa<br />
bíls. Hann virð<strong>is</strong>t vera lítillega<br />
undirstýrður (skrikar fyrst <strong>á</strong><br />
framhjólum) en við erum þó<br />
ekki v<strong>is</strong>s. ESP stöðugleikakerfið<br />
er nefnilega mjög virkt og grípur<br />
inn í þegar bíllinn skrensar,<br />
en gerir það svo mjúklega að<br />
maður er stundum ekki v<strong>is</strong>s<br />
hvort það var að verki eða<br />
Lyfta þarf hlutum <strong>yfir</strong> þröskuld til að koma þeim í skottið.<br />
Opnunin fylgir lögun afturljósanna og þreng<strong>is</strong>t að<br />
neðanverðu.<br />
maður sj<strong>á</strong>lfur. Ekki er hægt að<br />
taka kerfið af í akstri, heldur<br />
einung<strong>is</strong> að draga úr virkni þess<br />
um helming. Bæði er bíllinn<br />
mjög stöðugur og undirvanginn<br />
(sem er s<strong>á</strong> sami og í Focus<br />
C-max) er mjög vel stífur og<br />
leggur sitt af mörkum til að<br />
skapa trausta aksturseiginleika.<br />
En til viðbótar því kemur<br />
afbragðs stöðugleikakerfi sem<br />
vinnur eins og fyrr hefur verið<br />
lýst þannig að öllu samanlögðu<br />
Volvo S-40 afskaplega öruggur<br />
í akstri, sennilega er hann besti<br />
akstursbíll Volvo hingað til<br />
Hin rennilega niðursleikta<br />
þaklína sneiðir af bæði höfuð-<br />
og fótarými í aftursæti.<br />
19<br />
sem auðvitað eru stór orð, en<br />
við vonum að engum svelg<strong>is</strong>t<br />
þó <strong>á</strong> þeim. Fólk getur svo sem<br />
auðveldlega gengið úr skugga<br />
um það hvort undirvagninn<br />
í eigin bíl er stífur eða linur <strong>á</strong><br />
einfaldan og hættulausan h<strong>á</strong>tt.<br />
Þetta finnst strax í beygjum þar<br />
sem malbikið er óslétt undir. Ef<br />
undirvagninn er linur þ<strong>á</strong> finnst<br />
það þannig að afturendinn fer<br />
að skrika og hoppa og kastast<br />
til undan beygjunni. Hinn nýi<br />
S40 virð<strong>is</strong>t ekkert finna fyrir<br />
slíku og afturendinn er eins og<br />
límdur við götuna.<br />
Hér sést hverni fella m<strong>á</strong> niður aftursæt<strong>is</strong>bakið<br />
í tvennu lagi til að skapa rými fyrir langa hluti,<br />
t.d. skíðin.
20<br />
Bílabúð Benna bauð nokkrum blaðamönnum í reynsluakstur til Finnlands fyrir jól, en tilefnið var að Porsche<br />
Cayenne er nú kominn með V6 vél og beinskiptingu sem ekki hefur verið f<strong>á</strong>anleg hingað til. Ferðinni var heitið<br />
til heimabæjar jólasveinsins í Finnlandi, Rovaniemi og er bærinn meðal annars þekktur fyrir að hann er n<strong>á</strong>nast<br />
teiknaður upp af arkitektinum Alvar Alto, en bærinn var n<strong>á</strong>nast lagður í rúst í seinna stríði. Cayenne hefur verið<br />
mjög vel tekið <strong>á</strong> Íslandi og hafa um 20 stykki þegar verið seld hérlend<strong>is</strong> sem verður að teljast mjög gott þegar<br />
miðað er við hina frægu höfðatölu. Ef sama hlutfall hans hefði selst í Þýskalandi væri fjöldinn <strong>á</strong> fjórða tug<br />
þúsunda, sem er fjórföld <strong>á</strong>rsframleiðsla bílsins. Með V6 vélinni og beinskiptingu verður hann einnig ódýrari og<br />
því m<strong>á</strong> ætla að hann selj<strong>is</strong>t enn betur, en hann verður einnig f<strong>á</strong>anlegur með sj<strong>á</strong>lfskiptingu með þessari vél.<br />
Reynsluakstur<br />
Porsche<br />
Cayenne V6<br />
Áfram jafn skemmtilegur með V6 vélinni<br />
Aksturinn í snjónum <strong>á</strong> sérhönnuðu<br />
aksturssvæðinu var upplifun sem ekki<br />
gleym<strong>is</strong>t í br<strong>á</strong>ð. Ekki sakar að benda Porsche<br />
eigendum sem öðrum aksturs<strong>á</strong>hugamönnum<br />
<strong>á</strong> að hægt er að fara í skipulegar ferðir <strong>á</strong><br />
þetta svæði fyrir tilstilli Porsche.
Eini gallinn sem hægt var að finna að innréttingu<br />
bílsins var staðsetning fyrir stillirofa hliðarspegla, sem<br />
<strong>á</strong> myndinni m<strong>á</strong> sj<strong>á</strong> <strong>á</strong> milli stýr<strong>is</strong> og mælaborðs. Þarf að<br />
teygja sig nokkuð í hann og þó er greinarhöfundur vanur<br />
að vilja sitja framar en margur. Annað í mælaborði er vel<br />
staðsett þegar menn hafa van<strong>is</strong>t þeirri sérv<strong>is</strong>ku Porsche<br />
að hafa lykilinn vinstra megin.<br />
Akstur <strong>á</strong> sérhönnuðu<br />
æfingarsvæði<br />
Akstursprógrammið í Finnlandi<br />
gaf líka efni til tilhlökkunar<br />
því að aldrei þessu vant <strong>á</strong>tti<br />
reynsluaksturinn að fara fram<br />
í snjó og hörkuvetri. Rúsínan<br />
í pylsuendanum var svo að<br />
drjúgur hluti hans fór fram <strong>á</strong><br />
sérstöku akstursæfingarsvæði.<br />
Svæðið kallast Arctic Driving<br />
Center og er n<strong>á</strong>kvæmlega <strong>á</strong><br />
heimskautsbaugnum. Þar m<strong>á</strong><br />
finna ýmsar gerðir akstursbrauta<br />
fyrir allar gerðir ökutækja og<br />
nota bílaframleiðendur eins og<br />
Porsche staðinn mikið þegar<br />
verið er að þróa og prófa nýja<br />
bíla þeirra. Það var því ekki<br />
laust við að blaðamanni yrði<br />
hugsað til þeirrar staðreyndar<br />
að ekkert svæði þessu líkt er til <strong>á</strong><br />
öllu Íslandi. Í Finnlandi eru þau<br />
hins vegar <strong>á</strong> hverju str<strong>á</strong>i og það<br />
er því líklega engin tilviljun að<br />
þeir eiga marga góða ökumenn í<br />
bæði ralli og Formúlu 1.<br />
Stöðugur <strong>á</strong> svellinu<br />
Fyrsti hluti reynsluakstursins<br />
fór fram <strong>á</strong> vegum sem væru<br />
fullboðlegir fyrir Þúsund vatna<br />
rallið. Ekið var <strong>á</strong> snjó og ís eftir<br />
þröngum malarvegum og þr<strong>á</strong>tt<br />
fyrir að undir bílunum væru<br />
varla meira en regndekk, var<br />
alveg ótrúlegt hvað bíllinn var<br />
stöðugur í fljúgandi h<strong>á</strong>lkunni,<br />
jafnvel þótt kominn væri <strong>á</strong> annað<br />
hundraðið. Þar sýndi strax PSM<br />
skrikvörnin, sem hönnuð er af<br />
Porsche, hvers hún er megnug.<br />
Margir hinna blaðamannanna<br />
voru fr<strong>á</strong> suðlægari slóðum og<br />
fóru því heldur hægt <strong>yfir</strong> svo<br />
að Íslendingarnir brugðu <strong>á</strong> það<br />
r<strong>á</strong>ð að stoppa nokkrum sinnum<br />
í nokkrar mínútur og n<strong>á</strong> þeim<br />
síðan aftur. Þegar komið var<br />
aftur <strong>á</strong> akstursæfingasvæðið var<br />
búið að setja upp þrautir <strong>á</strong> fimm<br />
Helsti munur <strong>á</strong> V6 og V8 vélinni liggur í upptaki þeirra,<br />
sem er töluvert meira í V8 vélunum. Helsti kostur V6<br />
vélarinnar er þó gott tog <strong>á</strong> víðu snúningssviði sem gerir<br />
hann að dugmiklum jeppa.<br />
m<strong>is</strong>munandi stöðum. Byrjað var<br />
<strong>á</strong> torfærubraut upp og niður<br />
brattar brekkur og fylgdi svo<br />
erfiður slóði í gegnum skóginn<br />
í kjölfarið þar sem klöngrast<br />
þurfti <strong>yfir</strong> trj<strong>á</strong>boli og manngerða<br />
skurði. Leysti bíllinn þetta allt<br />
saman vel og örugglega og<br />
sannaði að hann er ekki síður<br />
torfærubíll en sportjeppi. Hefur<br />
þar talsvert að segja fullkomin<br />
driflína bílsins sem býður upp<br />
<strong>á</strong> PTM gripstjórnarkerfi, TCS<br />
spólvörn og ekki síst sítengt<br />
fjórhjóldrifið sem hægt er að setja<br />
í l<strong>á</strong>gt drif með hlutföllin 2,7:1 og<br />
er einnig 100% læsanlegt. Ein<br />
brautin var hönnuð sérstaklega<br />
til að sýna hallaviðn<strong>á</strong>msbúnað<br />
sem í honum er, en þ<strong>á</strong> halda<br />
bremsurnar við í halla þótt<br />
búið sé að sleppa fótstiginu.<br />
Skemmtilegustu brautirnar<br />
voru þó þær sem reyndu mest<br />
<strong>á</strong> hann en það voru annars<br />
vegar hringbraut og hins vegar<br />
svigbraut til að sýna mun<br />
<strong>á</strong> akstri með og <strong>á</strong>n spól- og<br />
skrikvarnar. Er skemmst að<br />
segja að þótt PSM kerfið héldi<br />
bílnum eins og nelgdum <strong>á</strong><br />
svellinu var ekki síður gaman að<br />
slökkva <strong>á</strong> spólvörninni og leyfa<br />
kraftinum og skemmtilegum<br />
aksturseiginleikunum að njóta<br />
sín.<br />
Vélin togmikil en upptakið<br />
minna<br />
Með V6 vélinni kemur hann<br />
með sex gíra beinskiptingu<br />
eða sex þrepa sj<strong>á</strong>lfskiptingu,<br />
en bíllinn var aðeins reyndur<br />
með beinskiptingunni. Vélin er<br />
250 hestöfl sem er allgott en<br />
það sem munar mest um er 310<br />
Newtonmetra tog vélarinnar <strong>á</strong><br />
milli 2500 og 5500 snúninga.<br />
Þetta víða og mikla tog hentar<br />
honum vel sem jeppa og því<br />
hægt að keyra hann lengi í<br />
hverjum gír þegar því er að<br />
skipta, enda veitir bílnum svo<br />
sem ekki af góðu togi með sín<br />
2160 kíló. Gott tog vélarinnar<br />
sést þó best <strong>á</strong> því að með V6<br />
vélinni er honum gert mögulegt<br />
að draga allt að þrjú tonn sem<br />
er það sama og í Cayenne S<br />
með V8 vélinni. Helsti munur<br />
<strong>á</strong> bílnum með V6 eða V8<br />
vélinni er í upptaki, sem er 9,1<br />
sekúnda í hundraðið með V6<br />
vél og beinskiptingu <strong>á</strong> móti 6,8<br />
sekúndum í Cayenne S með<br />
V8 vél og beinskiptingu. Þetta<br />
er þónokkur munur en skiptir<br />
ekki meginm<strong>á</strong>li fyrir kaupendur<br />
hérlend<strong>is</strong>.<br />
Dýrari en helstu<br />
samkeppn<strong>is</strong>aðilar<br />
Porsche Cayenne V6 er vel<br />
búinn bíll í grunninn þótt<br />
auðvitað muni aðeins <strong>á</strong> búnaði<br />
miðað við V8 bílana. Meðal<br />
staðalbúnaðar er leðurklæðning,<br />
rafstillt framsæti, tölvustýrð<br />
miðstöð með loftkælingu,<br />
sex örygg<strong>is</strong>púðar, hljómkerfi<br />
með 12 h<strong>á</strong>tölurum, regnnemi,<br />
aðfellanlegir og upphitaðir<br />
21<br />
Akstur Porsche Cayenne með V6 vélinni og<br />
beinskiptingu er fullkomnlega sambærileg<br />
upplifun og akstur hans með V8 vélunum,<br />
sérstaklega þegar aðstæður hérlend<strong>is</strong> eru<br />
teknar með í reikninginn en stærri vélarnar eru<br />
meiri hraðbrautarvélar.<br />
hliðarspeglar, aksturstölva, sex<br />
12 volta tengi auk hólfa og<br />
ljósabúnaðar í innréttingu sem<br />
allt of lang m<strong>á</strong>l yrði að telja<br />
upp hérna. PSM skrikvörnin<br />
auk alls drifbúnaðar er einnig<br />
staðalbúnaður en stillanleg<br />
loftpúðafjöðrunin er hins vegar<br />
aukabúnaður. Öll þessi herlegheit<br />
kosta 6.500.000 kr. Þegar bíllinn<br />
er tekinn beinskiptur en 395.000<br />
kr. bætast við grunnverðið<br />
með Tiptronic sj<strong>á</strong>lfskiptingunni.<br />
Svona til að hafa einhvern<br />
samanburð kostar Toyota Land<br />
Cru<strong>is</strong>er 90 með 250 hestafla V6<br />
vél og sj<strong>á</strong>lfskiptingu 5.580.000 kr.<br />
Verðið <strong>á</strong> einum helsta keppinaut<br />
Cayenne, <strong>VW</strong> Touareg er<br />
hins vegar 5.470.000 kr. með<br />
sj<strong>á</strong>lfskiptingunni og V6 vélinni,<br />
sem reyndar er aðeins 220 hestöfl.<br />
Þarna munar rúmri milljón í<br />
verði en Porsche jeppinn bætir<br />
það upp með búnaði, afli og ekki<br />
síst aksturseiginleikum sem gert<br />
hafa hann að skemmtilegasta<br />
sportjeppa sem smíðaður hefur<br />
verið.<br />
Nj<strong>á</strong>ll Gunnlaugsson<br />
Þessi manngerði skurður reynd<strong>is</strong>t honum ekki mikil fyrirstaða eftir að búið var<br />
að setja í l<strong>á</strong>ga drifið og læsa því í bak og fyrir. PTM gripstjórnarkerfið fr<strong>á</strong> Porsche<br />
s<strong>á</strong> um að deila <strong>á</strong>takinu <strong>á</strong> þau hjól sem höfðu grip hverju sinni og því ekki lengur<br />
nauðsynlegt að þau snertu öll jörðina.
22<br />
Nýi <strong>VW</strong> Golfinn:<br />
<strong>VW</strong> Golf V hittir í mark<br />
Það leynir sér ekkert að hér er <strong>VW</strong> Golf kominn. Hönnuðirnir eru fastheldnir <strong>á</strong> útlitshefðina, en umtalsverðar breytingar hafa<br />
verið gerðar <strong>á</strong> innviðunum.<br />
Golf er s<strong>á</strong> Fólksvagn sem tók<br />
við af <strong>Bjöllu</strong>nni fornfrægu<br />
snemma <strong>á</strong> <strong>á</strong>ttunda <strong>á</strong>ratugi<br />
síðustu aldar. Síðan hefur margt<br />
gerst, Golfinn verið í stöðugri<br />
þróun og sérstakur flokkur bíla<br />
varð allt einu til og var nefndur<br />
eftir þessum bíl og kallast Golfflokkurinn.<br />
Það er því mikils um<br />
vert fyrir frumherjana að halda<br />
forystu sinni og óhætt er að segja<br />
að þessi fimmta kynslóð <strong>VW</strong><br />
Golf tryggi Volkswagenliðinu<br />
hana <strong>á</strong>fram.<br />
<strong>VW</strong> Golf fæst í fjölmörgum<br />
útfærslum og með þremur<br />
megingerðum véla, en fleiri<br />
vélargerðir verða f<strong>á</strong>anlegar <strong>á</strong><br />
næstunni.<br />
Sú minnsta er 1,4 lítra, sú<br />
næsta 1,6 lítra og ganga b<strong>á</strong>ðar<br />
fyrir bensíni. Loks eru tvær<br />
túrbínudísilvélar í boði, 1,9<br />
og 2ja lítra. Við kynntumst<br />
aðallega 1,6 l bensínvélinni<br />
sem er nýhönnuð, og svo 2ja<br />
lítra túrbínudísilvélinni. Einnig<br />
gafst kostur <strong>á</strong> að taka aðeins í<br />
fjölnotabílinn <strong>VW</strong> Touran með<br />
1,9 dísilvélinni.<br />
Bensínvélin var þokkaleg<br />
í þétt býlinu en skorti<br />
verulega afl og vinnslu <strong>á</strong> við<br />
dísilvélina <strong>á</strong> vegum úti, ekki<br />
síst <strong>á</strong> hraðbrautum. Þar hafði<br />
dísilvélin afgerandi <strong>yfir</strong>burði.<br />
Viðbragð dísilvélarinnar <strong>á</strong> fyrstu<br />
metrunum er gott miðað við<br />
dísilvélar almennt, en <strong>yfir</strong>burðir<br />
hennar koma í ljós úti <strong>á</strong> vegum,<br />
ekki síst við framúrakstur sem er<br />
allur mjög auðveldur og öruggur.<br />
Með þessari vél vinnur sex gíra<br />
gírkassinn vel og í venjulegum<br />
akstri gengur allt <strong>á</strong>reynslulaust,<br />
þægilega og hljóðlega fyrir sig.<br />
En... það er nú einu sinni<br />
þannig að við <strong>á</strong> Íslandi búum við<br />
f<strong>á</strong>r<strong>á</strong>nlega þungaskattsforneskju<br />
sem n<strong>á</strong>nast útilokar þessa<br />
skemmtilegu bílvél og aðrar<br />
henni líkar, nema þ<strong>á</strong> að meðal<br />
<strong>á</strong>rsakstur sé í vel <strong>yfir</strong> 20 þús. km.<br />
Þessi vél er því ekki valkostur<br />
fyrir venjulegt fjölskyldufólk<br />
sem ekur þetta 10-20 þ. km <strong>á</strong><br />
<strong>á</strong>ri. Því miður.<br />
Þetta er sannarlega ekki<br />
<strong>á</strong>sættanlegt, þótt ekki sé nema<br />
af þeirri <strong>á</strong>stæðu einni að<br />
meðaleyðslan er ekki nema 5,4<br />
l <strong>á</strong> hundraðið og því er það<br />
mjög <strong>á</strong> skjön við markmið<br />
Kyotobókunarinnar um að draga<br />
úr útblæstri gróðurhúsalofts og<br />
Ísland hefur staðfest að halda<br />
dísilfólksbílum fr<strong>á</strong> almenningi.<br />
Þrj<strong>á</strong>r meginlínur<br />
Nýja Golfinn er hægt að f<strong>á</strong><br />
n<strong>á</strong>nast klæðskerasaumaðan,<br />
en þrj<strong>á</strong>r meginútfærslur eru<br />
boðnar. Sú l<strong>á</strong>tlausasta nefn<strong>is</strong>t<br />
Trendline, sú í miðið kallast<br />
Comfortline og loks kemur svo<br />
Sportline. Það sem sameiginlegt<br />
er í öllum línunum eru m.a. sex<br />
Afturhlutinn hefur breyst hvað mest fr<strong>á</strong> fyrri gerð Golfsins og er reyndar d<strong>á</strong>lítið eins<br />
og smækkuð mynd af afturhluta Touareg jeppans.<br />
<strong>VW</strong> Golf V<br />
2,0 TDi-Turbodiesel<br />
Rúmtak vélar: 1968 cm2<br />
Afl: (kW/hö)<br />
103/140 við 4000 sn./mín.<br />
Mesta togafl: 320 Nm við1750<br />
sn/min<br />
Handskipting: 6 gírar<br />
Viðbragð (0–100 km/klst.):<br />
9,3 sek<br />
H<strong>á</strong>markshraði: 203 km/klst<br />
Lengd/Breidd/Hæð:<br />
4204/1759/1485 mm<br />
Hjólahaf: 2578 mm<br />
Farangursrými: 350–1305 l<br />
Þyngd tilbúinn til aksturs:<br />
1281 kg<br />
Meðaleyðsla bl. akstur (EUstaðall):<br />
5,4 l af dísilolíu<br />
<strong>VW</strong> Golf V<br />
1,6 FSI bensínvél<br />
Rúmtak vélar: 598 cm©¯<br />
Afl (kW/hö): 85/115 við 6000<br />
sn./mín.<br />
Mesta togafl: 155 Nm við 4000<br />
sn/min<br />
Handskipting: 6 gírar<br />
Viðbragð (0–100 km/klst.):<br />
9,3 sek<br />
H<strong>á</strong>markshraði: 203 km/klst<br />
Lengd/Breidd/Hæð:<br />
4204/1759/1485 mm<br />
Hjólahaf: 2578 mm<br />
Farangursrými: 350–1305 l<br />
Þyngd tilbúinn til aksturs:<br />
1184 kg<br />
Meðaleyðsla bl. akstur (EUstaðall):<br />
6,8 l af 95 okt. bensíni
Fimmta kynslóð Volkswagen Golf er komin til Íslands. Þessi góðkunningi er orðinn<br />
lítilsh<strong>á</strong>ttar stærri, með meiri örygg<strong>is</strong>búnaði en <strong>á</strong>ður og svo síðast en ekki síst nýjum<br />
undirvagni sem er stinnari en s<strong>á</strong> eldri var. Þetta finnst í akstri þannig að bíllinn er stöðugri<br />
en <strong>á</strong>ður og aksturseiginleikar hans betri.<br />
Golf 1,6 FSI. Útlitsbreytingar hafa verið gerðar fr<strong>á</strong> fyrri gerð Golf. Þær eru þess eðl<strong>is</strong> að maður tekur varla eftir þeim. Bíllinn <strong>á</strong> myndinni er með hinni nýju 1,6 l Fsi vél. Þótt<br />
<strong>á</strong>gæt sé, stenst hún nýju 2ja lítra dísilvélinni ekki snúning.<br />
loftpúðar, fimm hnakkapúðar<br />
sem ganga fram og „grípa“<br />
höfuð farþega ef högg kemur <strong>á</strong><br />
bílinn, læsivarðir hemlar og ESP<br />
stöðugleikabúnaður, rafstýrðir<br />
og –hitaðir speglar, fjarstýrðar<br />
samlæsingar, rafdrifnar<br />
rúðuvindur í framhurðum og<br />
rafknúið hraðatengt aflstýri.<br />
Í Comfortline bætast svo við<br />
þetta hlutir eins og íburðarmeiri<br />
innrétting og sæta<strong>á</strong>klæði, 15<br />
tommu <strong>á</strong>lfelgur, regn- og<br />
birtuskynjarar fyrir þurrkur og<br />
ljós ofl. Í Sportline eru svo enn<br />
viðbótaratriði eins og stinnari<br />
fjöðrun, 16 tommu <strong>á</strong>lfelgur með<br />
viðeigandi dekkjum, sportsæti<br />
og –stýri ofl.<br />
Ytra byrðið af<br />
Í öllum línunum eða gerðunum<br />
er svo sú athygl<strong>is</strong>verða nýjung<br />
að hurðirnar eru byggðar<br />
þannig að auðvelt er að<br />
fjarlægja ytra byrði þeirra. Bæði<br />
auðveldar þetta mjög aðgengi að<br />
innviðum hurðarinnar, eins og<br />
rúðuvindum og h<strong>á</strong>tölurum og<br />
slíku, en einnig alla réttingavinnu<br />
og sprautun, verði hurð fyrir<br />
<strong>á</strong>komu.<br />
Betri akstursbíll<br />
Aksturseiginleikar eldri<br />
gerðarinnar, Golf IV voru ekkert<br />
til að kvarta undan – fremur<br />
hlutlausir en öruggir við flestar<br />
kringumstæður. En bæði<br />
vegna þess að s<strong>á</strong> nýi, Golf V,<br />
hefur mun stinnari undirvagn<br />
og <strong>yfir</strong>byggingu og nýja<br />
fjölliðafjöðrun <strong>á</strong> afturhjólum og<br />
endurbættan stýr<strong>is</strong>búnað – m.a.<br />
rafknúið hraðatengt aflstýri,<br />
þ<strong>á</strong> er hann talsvert traustari,<br />
ekki síst <strong>á</strong> hraða, (<strong>á</strong>n þess að<br />
sérstaklega sé verið að mæla<br />
með hraðakstri), og eilítið<br />
undirstýrður. Hann er traustur<br />
í akstri, stöðugleikakerfið grípur<br />
inn í ef bíllinn skrikar. Segja<br />
m<strong>á</strong> að hann sé bara nokkuð<br />
sportbílslegur og svarar afar vel<br />
því sem <strong>á</strong> hann er lagt í akstri.<br />
Golfinn er hljóðl<strong>á</strong>tur og<br />
vegdynur lítill. Í lausagangi heyr<strong>is</strong>t<br />
og finnst fyrir dísilvélinni, en <strong>á</strong><br />
þjóðveginum er munurinn milli<br />
hennar og 1,6 bensínvélarinnar<br />
ekki merkjanlegur hvað h<strong>á</strong>vaða<br />
varðar. En eins og <strong>á</strong>ður er sagt<br />
er hún miklu vinnslubetri. Það er<br />
varla hægt að líkja þeim saman<br />
að því leyti.<br />
Öruggur<br />
Hvað varðar öryggi fólksins<br />
í bílnum þ<strong>á</strong> er Golf með<br />
öruggustu bílum. Golf IV fékk<br />
fjórar stjörnur í <strong>á</strong>rekstursprófi<br />
EURO NCAP. Niðurstöður<br />
fyrir Golf V hafa ekki verið<br />
birtar ennþ<strong>á</strong>, en í samtali FÍB<br />
blaðsins við framleiðslustjóra<br />
Golf í Wolfsburg, Dr. Sshettler-<br />
Köhler kom fram að vonir væru<br />
bundnar við að nýi bíllinn kæmi<br />
betur út hj<strong>á</strong> EURO NCAP en s<strong>á</strong><br />
eldri.<br />
Þó að Golfinn sé nú<br />
umtalsvert breyttur og endurbættur,<br />
þ<strong>á</strong> sj<strong>á</strong>st þessar<br />
breytingar ekki mikið. FÍB blaðið<br />
spurði Dr. Sshettler-Köhler um<br />
<strong>á</strong>stæður þess. Hann sagði að<br />
v<strong>is</strong>s íhaldssemi í þessum efnum<br />
væri skynsamleg, ekki síst í því<br />
ljósi að upphaflega hönnunin<br />
var vel heppnuð og hitti í mark<br />
hj<strong>á</strong> almenningi. Bíllinn væri<br />
þar að auki vel þekktur og nýir<br />
kaupendur gengju að því vísu<br />
að f<strong>á</strong> bíl sem <strong>á</strong> sinn h<strong>á</strong>tt væri<br />
klassískur með mikið notagildi.<br />
Byltingar og stökkbreytingar í<br />
útliti <strong>á</strong> sömu bílgerðinni væru<br />
fremur til þess fallnar að rugla<br />
fólk í ríminu og væru <strong>á</strong> sinn<br />
h<strong>á</strong>tt merki um óv<strong>is</strong>su hj<strong>á</strong><br />
framleiðendum.<br />
Í heildina er Golf traustlegur<br />
og vandaður fjölskyldubíll<br />
sem enginn er svikinn af.<br />
1,6 l bensínvélin er fyllilega<br />
nægjanlega öflug fyrir alla<br />
venjulega keyrslu, en það er <strong>á</strong><br />
hreinu að nýju dísilvélarnar,<br />
sérstaklega þó 2ja lítra Tdi<br />
vélin er miklu skemmtilegri og<br />
gefur bílnum mjög sérstakan<br />
og sportlegan eiginleika og er<br />
virkilega skemmtilegur í akstri.<br />
En því miður, rík<strong>is</strong>valdið vill<br />
greinilega ekki að venjulegt<br />
fólk aki <strong>á</strong> bílum sem eyða<br />
minna eldsneyti og hafa að<br />
23<br />
auki aðra eftirsóknarverða<br />
eiginleika. Við það situr þar til<br />
þungaskattsf<strong>á</strong>r<strong>á</strong>nleikinn verður<br />
aflagður, hvenær sem það nú<br />
verður.<br />
Bestur í Golf-flokknum<br />
En eldri gerðin af Golf var af<br />
evrópskum bílablaðamönnum<br />
talinn besti bíllinn í sínum<br />
flokki – Golf-flokknum. Þeir<br />
eru enn sama sinn<strong>is</strong> og hafa<br />
nú valið nýja Golfinn í sama<br />
sæti, enda þótt hann sé einn<br />
s<strong>á</strong> dýrasti í þessum flokki. En<br />
samkeppnin er hörð, ekki síst<br />
fr<strong>á</strong> Japönunum og tíminn mun<br />
leiða í ljós hvaða tegund verður<br />
hlutskörpust í kapphlaupinu um<br />
hylli kaupenda.<br />
Á sinn h<strong>á</strong>tt hefur Volkswagen<br />
forskot með dísilvélar sínar<br />
sem njóta stöðugt meiri hylli í<br />
Evrópu og dísilfólksbílar n<strong>á</strong>lgast<br />
óðum að verða helmingur seldra<br />
nýrra bíla. Upp úr 1975 ruddi<br />
Volkswagen léttum, þýðgengum<br />
og hljóðl<strong>á</strong>tum dísilvélum í<br />
smærri og meðalstóra bíla braut<br />
og enn hefur fyrirtækið staðfest<br />
sig í því efni með Tdi vélinni í<br />
nýja Golfinum. En Japanirnir<br />
sækja fast <strong>á</strong>; Mazda kynnti <strong>á</strong><br />
Frankfurtsýningunni nýja<br />
dísilvélalínu og nú er Toyota loks<br />
að taka við sér í þessum efnum<br />
og koma fram með nýja vél sem<br />
hefur verið í tilraunaakstri í N-<br />
Noregi og lofar góðu.
24<br />
Hyundai Terracan 35“ breyttur:<br />
Enn þ<strong>á</strong> öflugur þr<strong>á</strong>tt<br />
fyrir breytinguna<br />
Myndir: Brian Blades<br />
Hyundai Terracan kom <strong>á</strong> markað <strong>á</strong>rið 2001 og hefur verið nokkur bið eftir breyttum bílum, þótt einstaka<br />
35 og 38 tommu bíll hafi sést <strong>á</strong> götunum. Breytingarfyrirtækið Fjallasport býður nú upp <strong>á</strong> breytingarpakka<br />
fyrir Terracan-jeppann enda þykir hann henta vel til breytinga, sérstaklega með 2,9 lítra dísilvélinni. FÍB<br />
blaðið reyndi einn 35 tommu <strong>á</strong> dögunum og skrapp <strong>á</strong> honum Syðra Fjallabak, upp í Landmannalaugar. Þar<br />
gafst gott tækifæri til að reyna hann í <strong>á</strong>m, lausum sandi og erfiðu klöngri í Hekluhrauninu.<br />
Krómuð stuðaragrind er viðbót við<br />
breytinguna sem kostar 77.000 kr.<br />
Markarfljótið var breyttum bílnum lítil fyrirstaða enda<br />
frekar vatnslítið þegar að var komið.<br />
Aðgengi er auðvelt að ökumannssætinu um stórar dyrnar.
Hyundai Terracan 35“<br />
Vélbúnaður:<br />
Vél: 2,9 lítra dísilvél<br />
Rúmtak: 2902 rúmsentímetrar<br />
Ventlar: 16<br />
Þjöppun: 19,3:1<br />
Gírkassi: 4ra þrepa sj<strong>á</strong>lfskiptur<br />
Undirvagn:<br />
Fjöðrun framan: Snúningsöxlar<br />
Fjöðrun aftan: Gormafjöðrun<br />
Bremsur framan/aftan: D<strong>is</strong>kar/<br />
d<strong>is</strong>kar, ABS, EBD<br />
Dekk: 35/12,5 R15<br />
Felgur: 15/10<br />
Ytri tölur:<br />
Lengd/breidd/hæð:<br />
4710/2060/2037 mm<br />
Hjólahaf/veghæð: 2750/211<br />
mm<br />
Beygjuradíus: 11,8 metrar<br />
Innri tölur:<br />
Farþegar með ökumanni: 5<br />
Fjöldi höfuðpúða/<br />
örygg<strong>is</strong>púða: 5/2<br />
Farangursrými: 760 lítrar<br />
Hagkvæmni:<br />
Eyðsla pr. 100 km: 9,8 lítrar<br />
Eldsneyt<strong>is</strong>geymir: 75 lítrar<br />
Ábyrgð/ryðvörn: 3/8 <strong>á</strong>r<br />
Verð: 3.400.000 kr.<br />
Breyting: 740.000 kr.<br />
Umboð: B&L<br />
Breytingaraðili: Fjallasport<br />
Staðalbúnaður:<br />
Rafknúnar rúður og speglar,<br />
fjarstýrðar samlæsingar, þjófavörn,<br />
vökva- og velt<strong>is</strong>týri, þurrka í afturrúðu,<br />
þokuljós, tvö 12 volta tengi,<br />
lesljós, farangursnet, glasabakkar,<br />
fjölstillanleg upphituð framsæti,<br />
rafhitaðir hliðarspeglar, stigbretti,<br />
toppgrindarbogar, <strong>á</strong>lfelgur, vindskeið<br />
og leður klæðning <strong>á</strong> stýri.<br />
Samanburðartölur:<br />
Hestöfl/sn.: 150/3800<br />
Snúningsvægi/sn.: 333<br />
Nm/2000<br />
Hröðun 0–100 km: 14,8 sek.<br />
H<strong>á</strong>markshraði: 168 km<br />
Eigin þyngd: 2220 kg<br />
Gott innanrými<br />
Víkjum þó aðeins fyrst að<br />
innanrýminu. Terracan bygg<strong>is</strong>t<br />
að nokkru leyti <strong>á</strong> Galloper og<br />
hefur marga af kostum hans,<br />
eins og vel staðsett handföng<br />
sem auðvelda inn- og útstig,<br />
sem kemur sér vel þegar búið er<br />
að breyta bílnum. Þegar bíllinn<br />
er kominn <strong>á</strong> 35 tommur er enn<br />
þ<strong>á</strong> tiltölulega auðvelt að stíga<br />
upp í hann. Innréttingin er mun<br />
nýtískulegri en í Galloper og<br />
efn<strong>is</strong>val nútímalegra. Framsæti<br />
eru fjölstillanleg og því auðvelt<br />
að finna sér góða stellingu bak<br />
við stýrið. Mjög auðvelt er að<br />
auka rými bílsins til flutninga<br />
og auðvelt að fella niður sætin.<br />
Til dæm<strong>is</strong> m<strong>á</strong> taka úr honum<br />
miðjusæti aftur í til að koma<br />
fyrir lengri hlutum. Einfalt er að<br />
skipta í fjórhjóladrifið eða l<strong>á</strong>ga<br />
drifið því að bíllinn er búinn<br />
rafstýringu fyrir millikassa.<br />
Hækkaður <strong>á</strong> <strong>yfir</strong>byggingu<br />
Við breytinguna hj<strong>á</strong> Fjallasport<br />
er bíllinn hækkaður um 70<br />
mm <strong>á</strong> <strong>yfir</strong>byggingu, en ekkert<br />
<strong>á</strong> undirvagni. Sérsmíðaðir<br />
brettakantar eru settir <strong>á</strong> bílinn,<br />
svo og nýjar og stærri aurhlífar.<br />
Upphaflegu gangbrettin eru<br />
notuð en þau eru færð utar og<br />
ofar. Nýir tvívirkir demparar eru<br />
settir í bílinn og eins er settur<br />
í stýr<strong>is</strong>dempari, en Terracan<br />
kemur ekki með slíkan. Að<br />
síðustu er hraðamælabreytir<br />
settur í til að hraðamælirinn sýni<br />
réttan hraða eftir að stærri dekk<br />
eru komin undir hann. Loks<br />
er bíllinn sérskoðaður og sett í<br />
hann slökkvitæki og sjúkrapúði.<br />
Það er erfitt að segja að Terracaninn sé<br />
ófríður en svo sannarlega hafa breytingarnar<br />
ekki skaðað útlit hans, þvert <strong>á</strong> móti.<br />
Slær saman að aftan<br />
Terracan er boðinn með tveimur<br />
gerðum véla, 2,9 lítra dísilvél og<br />
3,5 lítra V6 bensínvél. Með 2,9<br />
lítra vélinni þykir hann henta vel<br />
til breytinga enda um togmikla<br />
og gangþýða vél að ræða.<br />
Vélin skilar 150 hestöflum og<br />
það sem meira er um vert, 333<br />
Newtonmetrum af togi. Þannig<br />
dugar hann vel í torfærum<br />
og þarf ekki endilega mikinn<br />
snúning til að renna upp<br />
brekkurnar. Terracan kemur <strong>á</strong><br />
gormafjöðrun að aftan og eru<br />
gormarnir frekar mjúkir. Hins<br />
vegar eru samsl<strong>á</strong>ttarpúðarnir<br />
mjög harðir og þegar ekið er<br />
þannig að fjöðun slær saman<br />
finnst höggið vel. Þetta m<strong>á</strong><br />
leysa með því að f<strong>á</strong> mýkri<br />
samsl<strong>á</strong>ttarpúða sem hægt er að<br />
setja í um leið og breytingin er<br />
gerð. Í óbreyttum bíl finnst<br />
vel hversu stutt fjöðrunin er<br />
að framan en þegar búið er<br />
að breyta bílnum upp í 35<br />
tommur verður það ekki eins<br />
<strong>á</strong>berandi, sérstaklega þegar búið<br />
er að hleypa úr belgmiklum<br />
dekkjunum.<br />
Góður sumarjeppi<br />
Með 35 tommu breytingu<br />
samsvarar Terracan sér mjög<br />
vel og dugar vel þannig í hvers<br />
kyns torfærur að sumarlagi. Ef<br />
fara <strong>á</strong> í ferðir <strong>á</strong> vetrum myndu<br />
38 tommu breyting og læsingar<br />
þurfa að bætast við. Breytingin<br />
kostar 740.000 kr. hj<strong>á</strong> Fjallasporti<br />
og auk þess var krómuð<br />
stuðaragrind <strong>á</strong> prófunarbílnum,<br />
sem bætir 77.000 kr. við<br />
breytinguna. Ýmsir aðrir<br />
25<br />
aukahlutir eru í boði <strong>á</strong> Terracan<br />
eins og húddhlífar, ljósahlífar,<br />
grillgrindur, dr<strong>á</strong>ttarbe<strong>is</strong>li, auka<br />
olíutankur, tölvukubbur, sverara<br />
púst, driflæsingar o.fl.<br />
Nj<strong>á</strong>ll Gunnlaugsson<br />
Hyundai Terracan 35“<br />
Kostir: Togmikil vél, drifbúnaður.<br />
Gallar: Harðir samsl<strong>á</strong>ttarpúðar<br />
að aftan.
26<br />
Brimborg kynnti fyrir jól fjölnotaútg<strong>á</strong>fu hins vinsæla Focus og kallast gripurinn<br />
C-Max. Um er að ræða fimm manna bíl með byggingarlagi fjölnotabíls og flesta þ<strong>á</strong><br />
kosti sem prýða þ<strong>á</strong> bíla. Einnig er kominn <strong>á</strong> markað hér minni fjölnotabíl fr<strong>á</strong> Ford<br />
er kallast Fusion svo að segja m<strong>á</strong> að með þeim og hinum stærri Galaxy sé Ford<br />
kominn með heildstæða línu fjölnotabíla.<br />
Útlit C-Max minnir mikið <strong>á</strong><br />
Fiesta og er bíllinn tilsýndar eins<br />
og stækkuð útg<strong>á</strong>fa af honum.<br />
Einkenni fjölnotabílsins koma<br />
þó strax í ljós við n<strong>á</strong>nari skoðun,<br />
eins og fjórði hliðarglugginn<br />
fyrir framan hliðarspeglana<br />
og löng gluggasyllan undir<br />
framrúðunni.<br />
Það sem vekur strax athygli<br />
er gott aðgengi í bílinn, hurðir<br />
sem opnast vel og n<strong>á</strong> alveg upp<br />
í þakið og þægileg hæð <strong>á</strong> sætum<br />
gerir það að verkum að sest<br />
er beint inn í hann. Eitt af því<br />
sem einkennir þennan nýja bíl<br />
er útfærslan <strong>á</strong> aftursætum. Með<br />
einu handtaki er hægt að fella<br />
aftur miðjusætið og með öðru<br />
Útfærslan <strong>á</strong> aftursætum er sniðug. Gott<br />
pl<strong>á</strong>ss verður enn betra með því að færa<br />
miðjusæti aftur og endasætin renna þ<strong>á</strong><br />
<strong>á</strong> sk<strong>á</strong> aftur.<br />
Stýr<strong>is</strong>grip í C-Max er þægilegt enda er stýri með aðdrætti og gírstöng er vel staðsett.<br />
handtaki færa endasætin <strong>á</strong> sk<strong>á</strong><br />
aftur þannig að rýmra verður<br />
um farþegana. Þetta getur verið<br />
kostur fyrir þ<strong>á</strong> sem eiga erfitt<br />
með gang eða til dæm<strong>is</strong> eldra<br />
fólk sem þarf aðstoð við að<br />
komast <strong>á</strong> milli. Aftur <strong>á</strong> móti mætti<br />
hliðarstuðningur vera meiri með<br />
sætin í þessari stöðu. Höfuðrými<br />
er gott í öllum sætum, svo og<br />
fótarými í aftursæti, einnig með<br />
sætin í eðlilegri stöðu.<br />
Nýtt mælaborð og meiri<br />
búnaður<br />
Pl<strong>á</strong>ss í framsætum er með besta<br />
móti og aðstaðan þar góð og<br />
þægileg. Útsýni úr bílnum er<br />
gott fyrir utan hliðarspegla<br />
Afturljós eru h<strong>á</strong>stæð eins<br />
og í Fiesta og vindskeiðin er<br />
staðalbúnaður.<br />
sem eru litlir og ekki í réttu<br />
hlutfalli miðað við stærð bílsins.<br />
Bíllinn er nokkuð langur fyrir<br />
framan ökumann og hann sér<br />
ekki framenda bílsins. Stýri<br />
er með aðdrætti og sætið<br />
hæðarstillanlegt svo að setan<br />
er góð og maður sér vel <strong>yfir</strong><br />
umferðina, enda situr maður<br />
hærra en í venjulegum fólksbíl.<br />
Gírstöngin er í miðjustokk<br />
mælaborðs og <strong>á</strong> mjög þægilegum<br />
stað, í beinu framhaldi af<br />
armpúða <strong>á</strong> ökumannssæti.<br />
Mælaborðið er nýtt af n<strong>á</strong>linni og<br />
heilsteyptara en <strong>á</strong>ður og efn<strong>is</strong>val<br />
betra. Í gluggasyllunni er svo<br />
búið að koma fyrir stóru hólfi.<br />
Prófunarbíllinn var beinskiptur<br />
Jafnvel þótt búið sé að fella miðjusætið aftur tekur<br />
það ekki mikið pl<strong>á</strong>ss fr<strong>á</strong> farangursrýminu.<br />
Ford Focus C-Max<br />
Vélbúnaður:<br />
Vél: 1,8 lítra bensínvél<br />
Rúmtak: 1798 rúmsentímetrar<br />
Ventlar: 16<br />
Þjöppun: 10,8:1<br />
Gírkassi: Beinskiptur, fimm gíra<br />
Undirvagn:<br />
Fjöðrun framan: MacPherson<br />
Fjöðrun aftan: Fjölarma<br />
Bremsur: Loftkældir d<strong>is</strong>kar/<br />
d<strong>is</strong>kar, ABS, EBD, EBA<br />
Dekkjastærð: 195/65 R15<br />
Ytri tölur<br />
Lengd/breidd/hæð:<br />
4333/1825/1585 mm<br />
Hjólahaf/veghæð: 2640/120<br />
mm<br />
Beygjuradíus: 10,9 metrar<br />
Innri tölur:<br />
Farþegar m. ökumanni: 5<br />
Fjöldi höfuðpúða/<br />
örygg<strong>is</strong>púða: 5/6<br />
Farangursrými: 550-1370 lítrar<br />
Hagkvæmni:<br />
Eyðsla <strong>á</strong> 100 km: 7,1 lítri<br />
Eldsneyt<strong>is</strong>geymir: 55 lítrar<br />
Ábyrgð/ryðvörn: 3/12 <strong>á</strong>r<br />
Grunnverð: 2.145.000 kr.<br />
Umboð: Brimborg<br />
Staðalbúnaður:<br />
6 örygg<strong>is</strong>púðar, loftkæling,<br />
ge<strong>is</strong>laspilari og útvarp með<br />
6 h<strong>á</strong>tölurum, rafstýrðir og<br />
upphitaðir hliðarspeglar,<br />
rafmagnsrúður í framsætum,<br />
hæðarstillanlegt bílstjórasæti<br />
með mjóbaksstuðningi, upphituð<br />
framsæti, statíf fyrir drykkjaríl<strong>á</strong>t,<br />
fjarstýrðar samlæsingar,<br />
aksturstölva, þokuljós,<br />
vindskeið<br />
Samanburðartölur:<br />
Hestöfl/sn.: 120/6000<br />
Snúningsvægi/sn.: 165<br />
Nm/4000<br />
Hröðun 0–100 km: 10,8 sek.<br />
H<strong>á</strong>markshraði: 195 km/klst.<br />
Eigin þyngd: 1250 kg<br />
Heildarþyngd: 1900 kg
Ford Focus C-Max:<br />
Fjölnotabíll með<br />
aksturseiginleika<br />
fólksbíls<br />
Ford Focus C-Max er byggður <strong>á</strong> sömu nýju stinnu botnplötunni og nýji Golfinn. Ansi l<strong>á</strong>tlaus og smekklegur í útliti en ennþ<strong>á</strong> er haldið í hina sérv<strong>is</strong>kulegu opnun <strong>á</strong><br />
vélarhlífinni eins og í Ford Mondeo. Hún er þannig að undir Ford-merkinu í grillinu er skr<strong>á</strong> sem opnuð er með ræsilyklinum.<br />
1,8 lítra bíll í Trend-útg<strong>á</strong>fu og<br />
þannig er hann nokkuð vel búinn.<br />
Nægir þar að nefna innbyggð<br />
hljómtæki með sex h<strong>á</strong>tölurum,<br />
aksturstölvu, upphituð<br />
framsæti og loftkælingu. Hleri <strong>á</strong><br />
farangursrými opnast mjög vel<br />
og pl<strong>á</strong>ssið þar er mjög gott, eða<br />
550 lítrar að l<strong>á</strong>gmarki. Með því<br />
að taka úr aftursæti fæst 1370<br />
lítra flutningsrými með flötu<br />
gólfi.<br />
Undirvagninn svíkur ekki<br />
Í akstri virkar bíllinn strax<br />
vel <strong>á</strong> mann. Togið í vélinni<br />
er gott og 1,8 lítra vélin ætti<br />
að duga flestum, einnig með<br />
sj<strong>á</strong>lfskiptingu, en þannig kemur<br />
hann ekki fyrr en næsta vor. C-<br />
Max er <strong>á</strong> nýjum undirvagni sem<br />
verður einnig notaður <strong>á</strong> næstu<br />
kynslóð Focus, og reyndar<br />
einnig Volvo S40.<br />
Hann liggur vel miðað við<br />
fjölnotabíl og er nokkurn veginn<br />
laus við undirstýringu sem er<br />
nokkuð óvenjulegt miðað við<br />
bíl í þessum flokki. Gefur það<br />
nokkuð góða vísbendingu um<br />
undirvagn næstu kynslóðar.<br />
Focus verður enginn<br />
eftirb<strong>á</strong>tur núverandi kynslóðar,<br />
sem þykir góð. Stýrið veitir góða<br />
tilfinningu fyrir akstrinum og<br />
þess vegna er gaman að keyra<br />
þennan fjölnotabíl.<br />
Gott verð miðað við<br />
samkeppnina<br />
Óhætt er að segja að C-Max<br />
verður samkeppn<strong>is</strong>hæfur í<br />
verði. Grunnverð bílsins með<br />
1,6 lítra vélinni er 2.095.000<br />
kr. og er grunnútg<strong>á</strong>fa Renault<br />
Scenic, helsta keppinautar hans,<br />
örlítið dýrari, <strong>á</strong> 2.140.000 kr.<br />
Aðrir keppinautar eru hinir sjö<br />
manna <strong>VW</strong> Touran og Opel<br />
Zafira. Touran kostar með 1,6<br />
lítra vélinni 2.250.000 kr. og<br />
27<br />
Zafira með 1,8 lítra vél 2.440.000<br />
kr. Með 1,8 lítra vélinni í Trendútg<strong>á</strong>fu<br />
kostar C-Max hins vegar<br />
2.145.000 kr.<br />
Nj<strong>á</strong>ll Gunnlaugsson<br />
Ford Focus C-Max<br />
Kostir: Aksturseiginleikar, aðkoma.<br />
Gallar: Litlir hliðarspeglar.
28<br />
Ísland í Autostadt:<br />
Ísland <strong>á</strong><br />
hringtjaldi og<br />
Snorri Brothers<br />
Á hringlaga kvikmyndatjaldi<br />
í Autostadt s<strong>á</strong>um við<br />
kvikmynd sem fjallar um<br />
öryggi í umferðinni og lífinu<br />
almennt. Myndin fjallar um<br />
litla stúlku sem dvelur í húsi<br />
afa síns og er myrkfælin og<br />
auk þess hrædd um foreldra<br />
sína sem eiga að vera komin<br />
að sækja hana. Myndin ger<strong>is</strong>t<br />
að hluta í sagnaheimi afans<br />
sem segir litlu stúlkunni sögu<br />
um aðra stúlku sem sigrast <strong>á</strong><br />
ótta sínum og tryggir öryggi<br />
sitt <strong>á</strong> ýmsa vegu. Hún tekst <strong>á</strong><br />
við margar þrautir og ýmsar<br />
verur m<strong>is</strong>góðar í dularheimi<br />
og er s<strong>á</strong> hluti myndarinnar<br />
sem að þessu snýr tekinn <strong>á</strong><br />
Íslandi.<br />
Þessi mynd heitir<br />
Leyndardómur örygg<strong>is</strong>ins.<br />
Myndin var gerð að<br />
frumkvæði l<strong>is</strong>træns<br />
stjórnanda Autostadt sem<br />
kallaði til ýmsa snillinga í<br />
l<strong>is</strong>taheimi Þýskalands og<br />
bað þ<strong>á</strong> um að skapa mynd<br />
sem fjallaði <strong>á</strong> t<strong>á</strong>knrænan<br />
h<strong>á</strong>tt um félagslega <strong>á</strong>byrgð,<br />
lífsgæði og tillitssemi við<br />
umhverfið.<br />
Íslendingar koma svo við<br />
sögu i öðrum sýningarsal þar<br />
sem hreyfimyndir sem eiga<br />
að efla umhverf<strong>is</strong>lega vitund<br />
fólks ganga stöðugt <strong>á</strong> 22<br />
r<strong>is</strong>a plasma sjónvarpsskj<strong>á</strong>m.<br />
Ellefu þessara skj<strong>á</strong>a eru festir<br />
uppundir loft en hinir 11 eru<br />
niðurundir gólfi. Skj<strong>á</strong>irnir<br />
snúast hver <strong>á</strong> sínum eigin<br />
hraða og sýna hver sína<br />
mynd í sífellu. Þessar myndir<br />
og uppsetning skj<strong>á</strong>nna<br />
er gerð af fyrirtæki í eigu<br />
Íslendinga og heitir það<br />
Snorri Brothers og er í eigu<br />
kvikmyndagerðarmannanna<br />
Einars Snorra og Eiðs Snorra.<br />
Myndirnar <strong>á</strong> þessum<br />
skj<strong>á</strong>m eru teknar um allan<br />
heim, m.a. bregður fyrir<br />
myndum fr<strong>á</strong> New York,<br />
Höfðaborg og Santiago í Chile<br />
og víðar.<br />
Þeir Snorrabræður eru í<br />
kynningu Autostadt sagðir<br />
vera bræður í andanum<br />
en ekki blóðbræður. Þeir<br />
fluttust til New York fyrir<br />
sjö <strong>á</strong>rum og fengust þar<br />
við gerð myndbanda fyrir<br />
hljóml<strong>is</strong>tarfólk eins og Björk,<br />
No Doubt, Busta Rhymes,<br />
REM o.fl.<br />
Autostadt í Wolfsburg er heimsóknarinnar virði:<br />
Skemmtigarður<br />
bíl<strong>á</strong>hugafólksins<br />
FÍB blaðið <strong>á</strong>tti þess kost nýlega<br />
að heimsækja skemmtigarðinn<br />
Autostadt í Wolfsburg.<br />
Skemmtigarður þessi er mjög<br />
sérstakur, ekki síst vegna þess<br />
að þetta er fyrsti garður sinnar<br />
tegundar í veröldinni, - garður<br />
þar sem bíllinn er í öndvegi.<br />
Það er kannski ekki undarlegt<br />
þar sem bílaframleiðandi<br />
- Volkswagen - <strong>á</strong> garðinn og<br />
rekur hann að öllu leyti. En það<br />
er ljóst að þessi garður hefur<br />
fallið almenningi vel í geð því að<br />
aðsókn hefur farið óralangt fram<br />
úr væntingum. Autostadt er<br />
næst mest sótti skemmtigarður<br />
í Evrópu <strong>á</strong> eftir D<strong>is</strong>neylandi í<br />
Frakklandi. Upplýsingafulltrúi<br />
Autostadt, Nicholas Batten sagði<br />
FÍB blaðinu að fr<strong>á</strong> opnuninni 1.<br />
júní 2000 hefðu viðtökurnar farið<br />
óralangt fram úr væntingum og<br />
<strong>á</strong>ætlunum sem gengið var út<br />
fr<strong>á</strong> í upphafi. Fr<strong>á</strong> því garðurinn<br />
var opnaður <strong>á</strong> 25 hektara svæði<br />
í miðri Wolfsburg og fram til<br />
síðustu m<strong>á</strong>naðamóta hafa 2,3<br />
milljónir gesta komið <strong>á</strong><br />
svæðið og<br />
alls hafa 400<br />
þúsund<br />
nýir bílar<br />
verið sóttir þangað<br />
af nýjum eigendum.<br />
Um það bil sex þúsund<br />
manns heimsækja Autostadt<br />
<strong>á</strong> hverjum virkum degi en um<br />
helgar fer gestafjöldinn upp í 15<br />
þúsund manns <strong>á</strong> dag.<br />
Fyrir alla aldurshópa<br />
Autostadt hæfir öllum<br />
aldurshópum, ekki síst börnum<br />
en fyrir þau er í boði margskonar<br />
afþreying og fræðsla sem er<br />
l<strong>is</strong>tilega samantvinnað. Fyrir<br />
Í Autostadt geta börnin lært að aka. Vel menntaðir ökukennarar sj<strong>á</strong> um kennsluna<br />
og kenna umferðarreglurnar og krakkarnir taka ökupróf og f<strong>á</strong> ökuskírteini í n<strong>á</strong>mslok.<br />
bíla<strong>á</strong>hugafólkið er nóg að skoða,<br />
ekki síst bílasafnið sem er <strong>á</strong>gætt<br />
og vel sett upp. Í bílasafninu<br />
er eðlilega mikil <strong>á</strong>hersla <strong>á</strong> einn<br />
frægasta bíl allra tíma, <strong>Bjöllu</strong>na<br />
gömlu sem og eldri tegundir<br />
sem nú eru runnar saman<br />
við Volkswagen<br />
Félagar<br />
í FÍB og fjölskyldur þeirra f<strong>á</strong> góðan<br />
afsl<strong>á</strong>tt af aðgangseyri í Autostadt.<br />
fyrirtækið. En það eru nú<br />
fleiri gerðir þarna, t.d. BMW,<br />
Mercedes og margar fleiri.<br />
Garðurinn nær <strong>yfir</strong> talsvert<br />
víðfeðmt svæði og þar er að<br />
finna sérstakar byggingar<br />
sem helgaðar eru einstökum<br />
sértegundum innan Volkswagen<br />
fyrirtæk<strong>is</strong>ins. Þannig er ein fyrir<br />
<strong>VW</strong> flutningabíla, <strong>VW</strong> fólksbíla,<br />
Skoda, Bentley, Audi, Seat og<br />
Lamborghini. Þ<strong>á</strong> er einnig sérstök<br />
bygging þar sem kaupendur<br />
nýrra bíla geta sótt þ<strong>á</strong>. Nýju<br />
bílarnir bíða þ<strong>á</strong> eigenda sinna<br />
í tveimur glerturnbyggingum<br />
sem hvor um sig rúmar 400<br />
bíla. Kaupendurnir f<strong>á</strong> þ<strong>á</strong> svo<br />
afhenta með viðhöfn í sérstakri<br />
afgreiðslubyggingu.<br />
Dagur í bílheimi<br />
Aðalbygging garðsins nefn<strong>is</strong>t<br />
KonzernForum. Þar er komið<br />
inn í gríðarstóran glersal<br />
sem hugsaður er sem torg.<br />
Útfr<strong>á</strong> þessu torgi liggja síðan<br />
verslanir og veitingahús,<br />
bílasafnið sem <strong>á</strong>ður er nefnt og<br />
hverskonar margmiðlunartæki,<br />
og skemmtitæki sem eru<br />
hvorttveggja í senn afþreying<br />
og fræðsla um hvaðeina er lýtur<br />
að tækni, umhverf<strong>is</strong>m<strong>á</strong>lum<br />
og umhverf<strong>is</strong>vernd, sj<strong>á</strong>lfbærri<br />
þróun o.fl.<br />
Í Autostadt geta fjölskyldur,<br />
börn og fullorðnir unað sér<br />
daglangt og börnin m.a annars<br />
sótt ökuskóla og tekið „ökupróf“<br />
meðan hinir fullorðnu njóta<br />
afurða l<strong>is</strong>tamanna eða þ<strong>á</strong><br />
matar og drykkjar eða versla<br />
í verslununum. Þar sem mjög<br />
margt er að skoða og prófa,<br />
end<strong>is</strong>t manni vart dagurinn til<br />
að njóta þess sem garðurinn<br />
hefur upp <strong>á</strong> að bjóða. En það<br />
er svo sem í lagi því að hægt<br />
er að framlengja dvölina með<br />
því að g<strong>is</strong>ta fimm stjörnu<br />
lúxushóterlinu <strong>á</strong> Ritz-Carlton<br />
sem er inni í garðinum miðjum.<br />
Volkswagen hefur það<br />
svo þannig að þeir sem vilja
sækja sj<strong>á</strong>lfir nýja bílinn sinn<br />
til Wolfsburg þar sem hann<br />
er smíðaður geta gegn sm<strong>á</strong><br />
aukagreiðslu sem lögð er<br />
við bílverðið, farið og til<br />
Autostadt, g<strong>is</strong>t þar <strong>á</strong> Ritz-<br />
Carlton lúxushótelinu, skemmt<br />
sér í Autostadt og fengið svo<br />
vagninn afhentan daginn eftir<br />
með viðhöfn.<br />
Sérkjör fyrir FÍB<br />
FÍB blaðið fór þangað og gerði<br />
allt þetta, að því undanteknu<br />
að enginn var bíllinn keyptur,<br />
en við fórum um garðinn og<br />
teljum eftir þ<strong>á</strong> skoðunarferð<br />
hann vel heimsóknar virði. Þ<strong>á</strong><br />
spillir ekki fyrir að félagsfólk<br />
FÍB fær sérstakan afsl<strong>á</strong>tt af<br />
aðgangseyri gegn því að sýna<br />
félagsskírteini með Show your<br />
Card! merkinu við innganginn.<br />
Aðgangseyrir er annars 14 evrur<br />
en FÍB félagar greiða 12 evrur<br />
og 5 evrur fyrir börn fr<strong>á</strong> 6-14<br />
<strong>á</strong>ra í stað 6 evra. Auk þess er<br />
sérstakur fjölskylduafsl<strong>á</strong>ttur.<br />
Þetta er ein fyrsta Bjallan sem gerð var að blæjubíl. Hún er <strong>á</strong>rgerð 1952 og er<br />
nýuppgerð og ný í annað sinn.<br />
Tveggja manna sportbíll er af gerðinni DKW <strong>á</strong>rgerð 1931. Ansi fallegur en sennilega<br />
ekki mikið tryllitæki.<br />
Þessi bíll <strong>á</strong> sér mikla frægðarsögu því hann var mjög lengi viðhafnarbíll Haili<br />
Selassie Eþíópíuke<strong>is</strong>ara. Hann er af gerðinni Horch, en Horch fyrirtækið rann<br />
saman við samsteypuna Auto Union <strong>á</strong>samt DKW og fleiri merkjum, en sem varð svo<br />
síðar Audi.<br />
Út <strong>á</strong> félagsaðildina f<strong>á</strong> hjón<br />
með allt að þrjú börn aðgang<br />
fyrir alla <strong>á</strong> 33 evrur í stað 38.<br />
N<strong>á</strong>nari upplýsingar um þetta<br />
er að finna <strong>á</strong> heimasíðu FÍB,<br />
www.fib.<strong>is</strong>. Undir Show your<br />
Card! merkinu, og <strong>á</strong> heimasíðu<br />
garðsins sem er http://www.<br />
autostadt.de.<br />
Barnavænn staður<br />
Í Autostadt eru fjögur svæði sem<br />
sérstaklega eru ætluð börnum.<br />
Hið fyrsta er í KonzernForum og<br />
er sérstaklega hugsað fyrir 6-11<br />
<strong>á</strong>ra börn. Í þjónustubyggingunni<br />
er svæði sérstaklega fyrir<br />
29<br />
sm<strong>á</strong>börn upp að þriggja <strong>á</strong>ra aldri<br />
og loks er í byggingu sem nefn<strong>is</strong>t<br />
ZeitHaus, sérstakt svæði helgað<br />
börnum fr<strong>á</strong> sex <strong>á</strong>ra og upp úr.<br />
Það svæði nefn<strong>is</strong>t WerkStadt,<br />
eða verkstæðið.<br />
Á öllum þessum svæðum er<br />
mikið af þroskandi leiktækjum<br />
og búnaði sem ætluð eru til að<br />
uppfræða og skemmta. Þannig<br />
er t.d. r<strong>is</strong>astórt gagnsætt líkan<br />
af bílvél sem hægt er að skoða í<br />
krók og kring <strong>á</strong> fjórum hæðum.<br />
Á öllum barnasvæðunum eru<br />
menntaðir kennarar og fóstrur<br />
sem annast börnin ef foreldrarnir<br />
bregða sér fr<strong>á</strong>.
30<br />
Umboðsmenn FÍB<br />
230 Keflavík Ástríður H. Sigurðardóttir s: 421 2616<br />
240 Grindavík Dóra Birna Jónsdóttir s: 426 8556<br />
300 Akranes Ingvar Sigmundsson s: 431 2161<br />
310 Borgarnes H<strong>á</strong>lfd<strong>á</strong>n Þór<strong>is</strong>son s: 437 1699<br />
370 Búðardalur Guðbrandur Þórðarson s: 434 1141<br />
380 Króksfj.nes Halldór D. Gunnarsson s: 434 7759<br />
400 Ísafjörður Bergmann Ólafsson s: 456 3197<br />
450 Patreksfj. Ólafur Baldursson s: 456 1161<br />
465 Bíldudalur Gunnar Valdimarsson s: 456 2141<br />
470 Þingeyri Gunnar Friðfinnsson s: 456 8144<br />
510 Hólmavík Jón H. Halldórsson s: 451 3216<br />
530 Hvammstangi Skúli Guðbjörnsson s: 451 2765<br />
541 Blönduós Gísli Jóhannes Grímsson s: 452 4326<br />
550 Sauð<strong>á</strong>rkrókur Steinn Ástvaldsson s: 453 5513<br />
600 Akureyri Reynir Karlsson s: 892 8093<br />
620 Dalvík Júlíus Snorrason s: 466 1261<br />
640 Húsavík Friðrik Sigurðsson s: 464 1224<br />
690 Vopnafjörður Sigurveig Róbertsdóttir s: 473 1238<br />
700 Egilsstaðir Jón Björnsson s: 471 1945<br />
710 Seyð<strong>is</strong>fjörður Jóhann Grétar Einarsson s: 472 1110<br />
740 Neskaupstaður Þorgrímur Þorgrímsson s: 477 1761<br />
750 F<strong>á</strong>skrúðsfj. Þórormur Óskarsson s: 475 1365<br />
800 Selfoss Jón Hlöðver Hrafnsson s: 482 2947<br />
850 Hella Kr<strong>is</strong>tþór Breiðfjörð s: 487 5842<br />
860 Hvolsvöllur Helga Hansen s: 487 8262<br />
880 Kirkjub.kl. Hörður Davíðsson s: 487 4694<br />
900 Vestm.eyjar Guðni Grímsson s: 481 1468<br />
Hver er <strong>á</strong>vinningur þess að tryggja hj<strong>á</strong> FÍB Tryggingu?<br />
Lægri iðgjöld<br />
– lægri eigin <strong>á</strong>hætta<br />
– aukinn bílaleiguréttur og FÍB-bónus í heimlil<strong>is</strong>tryggingum<br />
Meginmarkmið samnings FÍB og<br />
Íslandstryggingar er að Íslandstrygging<br />
býður félagsmönnum FÍB almenn<br />
iðgjöld ökutækjatrygginga fyrir<br />
tjónlausa v<strong>á</strong>tryggingartaka undir<br />
vöruheitinu FÍB Trygging. Þessi<br />
iðgjöld skulu að jafnaði vera<br />
hagstæðari en iðgjöld hj<strong>á</strong><br />
öðrum v<strong>á</strong>tryggingafélögum<br />
<strong>á</strong> íslenskum v<strong>á</strong>tryggingamarkaði.<br />
FÍB félagi sem eingöngu<br />
<strong>á</strong>byrgðar- og kaskótryggir<br />
bifreið hj<strong>á</strong> FÍB Tryggingu nýtur<br />
bílaleiguréttinda vegna kaskótjóna í<br />
allt að fimm daga.<br />
Félagsmenn sem v<strong>á</strong>tryggja<br />
bíla sína hj<strong>á</strong> FÍB Tryggingu bera<br />
í tjónstilfellum hvorki meira né<br />
minna en 50% lægri eigin <strong>á</strong>hættu í<br />
heimil<strong>is</strong>- og húseigenda tryggingum<br />
samanborið við almenna skilm<strong>á</strong>la um<br />
eigin <strong>á</strong>hættu hj<strong>á</strong> Íslandstryggingu.<br />
Sé reynt að verðmeta þessi<br />
sérkjör þ<strong>á</strong> þýða þau fyrir<br />
venjulega fjölskyldu sem<br />
býr í eigin húsnæði og <strong>á</strong><br />
og rekur einn bíl, sparnað<br />
sem nemur minnst fjór- til<br />
fimmföldu <strong>á</strong>rlegu félagsgjaldi<br />
í FÍB.<br />
Í þessu sambandi er rétt að geta<br />
þess að hagstæðustu tryggingar sem<br />
völ er <strong>á</strong> <strong>á</strong> Íslandi í dag eru aðeins<br />
einn af kostum þess að vera félagi<br />
í FÍB.
Útgerðarbærinn Montery við Kyrrahafið:<br />
Minnir um margt<br />
<strong>á</strong> Siglufjörð<br />
BorginMontereyviðsamnefndan<br />
flóa var lengi miðstöð sardínuveiðanna<br />
í Kyrrahafinu.<br />
Bærinn minnir ótrúlega mikið<br />
<strong>á</strong> Siglufjörð sem <strong>á</strong> sambærilegan<br />
h<strong>á</strong>tt var miðstöð síldveiða <strong>á</strong><br />
N-Atlandshafi. Og eins og <strong>á</strong><br />
Siglufirði þ<strong>á</strong> hrundi veiðin í<br />
Monterey og atvinnulífið með.<br />
Í dag gera menn í Monterey<br />
út <strong>á</strong> ferðamenn og í gömlu<br />
niðursuðuverksmiðjunum<br />
og bræðslunum eru nú<br />
veitingastaðir og verslanir og að<br />
auki eitt stærsta sj<strong>á</strong>vardýrasafn<br />
veraldar<br />
Meðan mest gekk <strong>á</strong> í<br />
veiðunum og vinnslunni í landi<br />
þ<strong>á</strong> var auðvitað líf og fjör í<br />
bænum, ekki síst í landlegum,<br />
alveg eins og <strong>á</strong> Siglufirði. Nó<br />
belsverðlaunarithöfundurinn<br />
John Steinbeck dvaldi um tíma<br />
í Monterey og starfaði m.a.<br />
um tíma sem aðstoðarmaður<br />
Þetta var rannsóknastofa og íverustaður<br />
vísindamannsins Ed Ricketts við<br />
Cannery Row í Monterey. Ricketts er<br />
talinn vera fyrirmynd að persónunni<br />
Doc í sk<strong>á</strong>ldsögu Steinbecks, Cannery<br />
Row, eða Æg<strong>is</strong>götu.<br />
líffræðingsins Ed Ricketts en<br />
þeir voru jafnframt miklir vinir.<br />
Talið er að Ricketts sé fyrirmynd<br />
perónunnar Doc í sk<strong>á</strong>ldsögu<br />
Steinbecks, Cannery Row sem út<br />
hefur komið <strong>á</strong> íslensku í þýðingu<br />
Karls Ísfelds og heitir Æg<strong>is</strong>gata.<br />
Ed Ricketts rannsakaði sj<strong>á</strong>varlífið<br />
og gerði m.a. út rannsóknaskip<br />
um tíma og hafði bæk<strong>is</strong>töð<br />
sína og rannsóknastofu í húsi<br />
við Cannery Row sem enn<br />
stendur, að vísu endurbyggt eftir<br />
bruna. Við Cannery Row voru<br />
verksmiðjur þar sem sardínur<br />
voru soðnar niður í dósir og ber<br />
gatan nafn sitt af þeirri starfsemi.<br />
Þarna voru einnig bræðslur sem<br />
unnu lýsi og mjöl úr sardínunni<br />
og <strong>á</strong> uppgangstímunum sem<br />
komu í kjölfar öflugri veið<strong>is</strong>kipa<br />
og veiðitækni þ<strong>á</strong> auðvitað<br />
l<strong>á</strong> <strong>á</strong> að byggja í skyndi <strong>yfir</strong><br />
landvinnsluna og hvað var þ<strong>á</strong><br />
betra byggingarefni en timbur<br />
og b<strong>á</strong>ruj<strong>á</strong>rn. Því eru æði mörg<br />
húsanna við Cannery Row<br />
einmitt b<strong>á</strong>ruj<strong>á</strong>rnshús – eins og<br />
<strong>á</strong> Siglufirði.<br />
Ritari þessara orða minn<strong>is</strong>t<br />
þess að eftir að síldveiðin hrundi<br />
hér <strong>á</strong> landi þ<strong>á</strong> starfaði hann við<br />
F<strong>is</strong>kiþing eitt sinn. Þar voru menn<br />
að velta fyrir sér hvað orðið<br />
hefði um síldina og ein tilg<strong>á</strong>tan<br />
var sú að loksins hefði hún <strong>á</strong>ttað<br />
sig <strong>á</strong> því að verið væri að veiða<br />
hana. Hún hefði því einfaldlega<br />
l<strong>á</strong>tið sig hverfa og væri trúlega í<br />
felum einhversstaðar, sennilega<br />
undir Grænlandsísnum. Vildu<br />
kenningasmiðir gera út leiðangur<br />
þangað til að leita að síldinni.<br />
Svipuðu veltu menn auðvitað<br />
fyrir sér líka í Montery nokkrum<br />
<strong>á</strong>rum <strong>á</strong>ður – hvað hefði eiginlega<br />
orðið af sardínunni. Sagt er<br />
að þeir hafi komið að m<strong>á</strong>li við<br />
fyrrnefndan Ed Ricketts og spurt<br />
hann. Rickett <strong>á</strong> að hafa svarað<br />
að bragði: -In the cans, of course<br />
– hún er í dósunum, auðvitað.<br />
Skammt norðaustan við<br />
Monterey er borgin Salinas,<br />
en þar ólst John Steinbeck upp<br />
og í bænum er myndarlegt<br />
bókasafn með <strong>á</strong>gætu minjasafni<br />
um Steinbeck. Þar er æviferill<br />
sk<strong>á</strong>ldsins rakinn í m<strong>á</strong>li, myndum<br />
Salinas, fæðingar- og<br />
æskuslóðir John Steinbeck<br />
Salinas í Kaliforníu er hjartað í<br />
stóru garðyrkjuhéraði, Salinas<br />
dal, sem stundum er kallað<br />
salatsk<strong>á</strong>l Bandaríkjanna.<br />
Rithöfundurinn John<br />
Steinbeck fædd<strong>is</strong>t og ólst<br />
upp í Salinas. Hann hlaut<br />
bókmenntaverðlaun Nóbels<br />
<strong>á</strong>rið 1962 og Salinasbúar<br />
sýna minningu hans sóma<br />
í menningarmiðstöðinni<br />
Steinbeck Center sem jafnframt<br />
er bókasafn héraðsins. Í<br />
þessari menningarmiðstöð<br />
er <strong>á</strong>gæt sýning tengd lífi og<br />
starfi Steinbeck. Þar gefur að<br />
líta fjölmarga muni úr eigu<br />
sk<strong>á</strong>ldsins og aðra sem tengjast<br />
ferli hans fr<strong>á</strong> vöggu til grafar.<br />
Eftir Steinbeck liggja bækur<br />
eins og East of Eden, Cannery<br />
Row, Mýs og menn og Þrúgur<br />
reiðinnar. Allar þessar bækur,<br />
allar hafa verið kvikmyndaðar<br />
og allar hafa þær verið<br />
þýddar og gefnar út íslenskri<br />
þýðingu og síðastnefndu<br />
tvö verkin hafa verið færð<br />
upp í íslenskum leikhúsum.<br />
Í þessum verkum öllum lýsir<br />
höfundur lífi alþýðufólks,<br />
landbúnaðarverkamanna í<br />
Salinasdalnum og landverkafólks<br />
í Monterey sem aðeins er í um<br />
h<strong>á</strong>lftíma akstursfjarlægð fr<strong>á</strong><br />
bænum.<br />
Séð austur eftir Cannery Row.<br />
31<br />
Þetta var vænd<strong>is</strong>hús <strong>á</strong> blómatíma<br />
sardínuútvegsins í Monterey og kemur<br />
við sögu í sk<strong>á</strong>ldsögu Steinbecks,<br />
Cannery Row. Þaarna er nú veitingahús,<br />
en að innan er húsið svo til óbreytt fr<strong>á</strong><br />
fyrri tíð.<br />
og minjum. Meðal annars er<br />
þar húsbíll sem hann ferðað<strong>is</strong>t<br />
um <strong>á</strong> sjöunda <strong>á</strong>ratugnum um<br />
Bandaríkin, svona til að kynnast<br />
sinni eigin þjóð. Ferðafélagi hans<br />
var hundurinn Charly og ritaði<br />
Steinbeck bókina Travels with<br />
Charly um þetta ferðalag.<br />
Í minjasafni Steinbecks í Salinas.<br />
Rithöfundurinn tekur við<br />
Nóbelsverðlaununum úr hend Gústafs<br />
Adolfs Svíakóngs.
32<br />
Tveggja <strong>á</strong>ra <strong>á</strong>byrgð<br />
<strong>á</strong> nýjum bílum<br />
– gildir fr<strong>á</strong> fyrsta skr<strong>á</strong>ningardegi<br />
Það er tveggja <strong>á</strong>ra <strong>á</strong>byrgð <strong>á</strong><br />
nýjum bílum og gildir hún fr<strong>á</strong><br />
fyrsta skr<strong>á</strong>ningardegi. Ábyrgðin<br />
nær til efn<strong>is</strong>- og smíðagalla í<br />
bílunum. Eftir því sem líður<br />
<strong>á</strong> <strong>á</strong>byrgðartímann og bíllinn<br />
er meira notaður verður eðli<br />
m<strong>á</strong>lsins samkvæmt stöðugt<br />
flóknara að meta hvað eru<br />
gallar eða bara eðlileg afleiðing<br />
notkunar og slits, ef bilanir koma<br />
fram í bílunum.<br />
Það er hagkvæmt fyrir<br />
bifreiðaeigendur að halda<br />
bifreiðum sínum vel við. Þannig<br />
tryggja þeir betur öryggi sitt og<br />
annarra og betra endursöluverð<br />
þegar kemur að því að endurnýja<br />
farkostinn.<br />
Þetta geta bifreiðaeigendur<br />
gert með því móti að hirða<br />
vel um bifreiðina sj<strong>á</strong>lfir og l<strong>á</strong>ta<br />
sérfróða aðila smyrja hann,<br />
<strong>yfir</strong>fara og þjónusta reglulega.<br />
Samkvæmt lögum um<br />
viðskipti með nýja bíla sem hér<br />
gilda og eru efn<strong>is</strong>lega þau sömu<br />
og <strong>á</strong> Evrópska efnahagssvæðinu<br />
bera framleiðendur bifreiða<br />
tveggja <strong>á</strong>ra <strong>á</strong>byrgð gagnvart<br />
hugsanlegum hr<strong>á</strong>efn<strong>is</strong>- og<br />
framleiðslugöllum í nýjum<br />
bílnum og einstökum hlutum<br />
þeirra.<br />
Ábyrgðin er almennt séð h<strong>á</strong>ð<br />
því að öll meðferð og umhirða<br />
bílsins sé innan eðlilegra marka<br />
og farið sé að fyrirmælum<br />
framleiðanda bílsins um þau<br />
efni.<br />
Ábyrgðin er ekki bundin<br />
því skilyrði að umboðs- eða<br />
söluaðili bílsins skoði bílinn<br />
<strong>á</strong> <strong>á</strong>byrgðartímanum <strong>á</strong> eigin<br />
verkstæðum eða verkstæðum<br />
<strong>á</strong> sínum vegum, smyrji hann<br />
og stilli. Það nægir að löggiltur<br />
viðhaldsaðili, t.d. verkstæði eða<br />
smurstöð ann<strong>is</strong>t það og færi það<br />
sem hann gerði í viðhaldsbók<br />
bílsins eða tíundi það <strong>á</strong><br />
vinnureikningnum. Umboðs-<br />
og/eða söluaðili getur ekki lengur<br />
skilyrt þessa framleiðslu<strong>á</strong>byrgð<br />
við sig eða sitt/sín verkstæði.<br />
Framhalds<strong>á</strong>byrgð þriðja<br />
<strong>á</strong>rið<br />
Varðandi framhalds<strong>á</strong>byrgð í<br />
eitt <strong>á</strong>r umfram hina lögbundnu<br />
þ<strong>á</strong> er um annað m<strong>á</strong>l að ræða.<br />
Framhalds<strong>á</strong>byrgðin er í raun<br />
viðskiptasamningur <strong>á</strong> milli<br />
bíleigenda og bifreiðaumboðs.<br />
Skilm<strong>á</strong>lar í þeim samningum geta<br />
verið með ýmsu móti en oftast<br />
er miðað við að bíleigandinn<br />
uppfyllikröfurumþjónustueftirlit<br />
bifreiðaumboðsins.<br />
Eigendur nýrra og nýlegra<br />
bíla þurfa að kanna verð og<br />
umfang þjónustuskoðana og fara<br />
<strong>yfir</strong> <strong>á</strong>bendingar framleiðenda<br />
um hve oft skuli þjónusta og<br />
smyrja bílinn. Smurefni í dag<br />
eru mun endingarbetri og dýrari<br />
en fyrir f<strong>á</strong>um <strong>á</strong>rum og algengt<br />
að umboðsaðilar hér <strong>á</strong> landi<br />
mæli með olíuskiptum <strong>á</strong> 10<br />
þúsund km. til 15 þúsund km.<br />
fresti. Í n<strong>á</strong>grannalöndunum er<br />
algengt að komið sé með bíla til<br />
smurþjónustu <strong>á</strong> 30 þúsund km.<br />
fresti sé bílnum ekið í samræmi<br />
við viðmiðanir um ,,normal”<br />
notkun.<br />
FÍB hvetur því<br />
bifreiðaeigendur til að kynna<br />
sér rétt sinn og skyldur gagnvart<br />
seljendum nýrra bíla og <strong>á</strong>byrgð<br />
framleiðenda. Félagsfólk í FÍB<br />
hefur aðgang að upplýsingum<br />
hj<strong>á</strong> félagi sínu og aðstoð<br />
tæknimanns og lögfræðir<strong>á</strong>ðgjafa<br />
FÍB í <strong>á</strong>litam<strong>á</strong>lum sem upp kunna<br />
að koma.
Tímamót í íslenskum bifreiðainnflutningi:<br />
Ræsir hf ekki lengur<br />
með Mercedes Benz<br />
Ræsir hf. sem haft hefur umboð<br />
fyrir Mercedes Benz um h<strong>á</strong>lfrar<br />
aldar skeið er ekki lengur með<br />
umboðið fyrir þessa þekktu<br />
bifreiðategund. Fyrirtækið hyggst<br />
reka <strong>á</strong>fram varahlutaþjónustu og<br />
verkstæði fyrir Mercedes Benz og<br />
Chrysler. Allar bifreiðapantanir<br />
sem fyrirtækið hefur móttekið<br />
og staðfestar hafa verið verða<br />
afgreiddar. Sömuleið<strong>is</strong> verða<br />
allir bílar sem þegar eru komnir<br />
til landsins <strong>á</strong> vegum Ræs<strong>is</strong> verða<br />
seldir <strong>á</strong> vegum fyrirtæk<strong>is</strong>ins.<br />
Ræsir muni í framtíðinni einbeita<br />
sér að innflutningi og sölu <strong>á</strong><br />
Mazda bifreiðum<br />
Í fréttatilkynningu fr<strong>á</strong><br />
Ræsi segir að viðræður við<br />
DaimlerChrysler AG um<br />
endurnýjun sölusamninga<br />
hafi siglt í strand. Framveg<strong>is</strong><br />
muni því Ræsir ekki selja<br />
Mercedes Benz-bifreiðir beint<br />
fr<strong>á</strong> verksmiðju. Ástæður þessara<br />
slita <strong>á</strong> <strong>á</strong>ratuga löngu samstarfi<br />
eru sagðar tengjast nýjum<br />
reglum Evrópusambandsins,<br />
svonefndum BER reglum, sem<br />
banna bílaframleiðendum að<br />
útnefna einkaumboðsaðila og<br />
„Ég er búinn að greiða<br />
skilvíslega af bílal<strong>á</strong>ninu<br />
í <strong>á</strong> fjórða <strong>á</strong>r en finnst<br />
höfuðstóllinn hafa lækkað<br />
ansi lítið. Ég hef þessvegna<br />
ítrekað en <strong>á</strong>rangurslaust<br />
beðið um upplýsingar og<br />
útskýringar <strong>á</strong> því hvernig<br />
kjörin, m.a. vextirnir af l<strong>á</strong>ninu<br />
eru reiknaðir,“ segir Ómar<br />
Grétarsson félagsmaður í FÍB í<br />
samtali við FÍB blaðið.<br />
Ómar keypti nýjan <strong>VW</strong><br />
bíl fyrir tæpum fjórum <strong>á</strong>rum<br />
og tók bílal<strong>á</strong>n 1100 þús.<br />
kr. l<strong>á</strong>n hj<strong>á</strong> Glitni við kaupin.<br />
Vextirnir <strong>á</strong> l<strong>á</strong>ninu voru sagðir<br />
8% og fékk hann forunnið<br />
útreikningsblað fr<strong>á</strong> Glitni hj<strong>á</strong><br />
sölumanni bílaumboðsins þar<br />
sem tíundaðar voru afborganir<br />
og lækkun höfuðstóls l<strong>á</strong>nsins<br />
miðað við gefnar forsendur.<br />
Sl. sumar þegar Ómar hafði<br />
greitt af l<strong>á</strong>ninu í þrjú <strong>á</strong>r, samtals<br />
750 þús. kr og s<strong>á</strong> að höfuðstóll<br />
verðleggja bíla m<strong>is</strong>munandi<br />
eftir sölusvæðum innan<br />
Evrópska efnahagssvæð<strong>is</strong>ins.<br />
DaimlerChrysler hafi sett fram<br />
viðamikla og kostnaðarsama<br />
staðla við útfærslu þessara<br />
reglna sem taki mið af mun<br />
stærri mörkuðum en þeim<br />
íslenska. Þr<strong>á</strong>tt fyrir að eigendur<br />
Ræs<strong>is</strong> hafi verið tilbúnir að leggja<br />
fram aukið fé til fyrirtæk<strong>is</strong>ins<br />
hafi samningar strandað <strong>á</strong><br />
umfangi og framkvæmdahraða<br />
fj<strong>á</strong>rfestinga sem staðlarnir gera<br />
kröfu um.<br />
Í samtali við Morgunblaðið<br />
sagði Hallgrímur Gunnarsson<br />
framkvæmdastjóri Ræs<strong>is</strong> að þær<br />
kröfur sem DaimlerChrysler<br />
gerir endurspegli viðleitni<br />
framleiðenda til að gera<br />
seljendum erfitt fyrir að opna ný<br />
útibú þegar markaðurinn verður<br />
frj<strong>á</strong>ls í október 2005. „Hugsun<br />
þeirra er tvíþætt, annars vegar<br />
að halda betri stjórn <strong>á</strong> dreifikerfi<br />
sínu og hins vegar að aðstoða<br />
þ<strong>á</strong> sem þegar eru í dreifikerfinu<br />
við að vernda fj<strong>á</strong>rfestingu sína.<br />
Þetta gengur beint gegn ætlun<br />
Evrópusambandsins sem vildi<br />
L<strong>á</strong>ntaki 1100 þús. kr. bílal<strong>á</strong>ns hefur greitt 750 þúsund í afborganir en skuldar enn 800 þúsund þús. kr.<br />
Hann hefur krafið l<strong>á</strong>nafyrirtækið um skýringar en ekki fengið:<br />
Neitað um l<strong>á</strong>gmarksþjónustu<br />
l<strong>á</strong>nsins hafði minnkað um<br />
einung<strong>is</strong> 300 þús. kr. óskaði<br />
hann eftir upplýsingum um<br />
l<strong>á</strong>nið og alla kostnaðar- og<br />
vaxtaútreikninga vegna þess<br />
hj<strong>á</strong> Glitni. Þær upplýsingar<br />
hefur hann ekki getað fengið<br />
ennþ<strong>á</strong>. FÍB kallaði einnig eftir<br />
þessum upplýsingum fyrir<br />
Ómars hönd, en með sama<br />
<strong>á</strong>rangri.<br />
Þau svör sem feng<strong>is</strong>t hafa til<br />
þessa fr<strong>á</strong> Glitni eru <strong>á</strong> þ<strong>á</strong> leið að<br />
það sé fyrirhafnarsamt að taka<br />
saman upplýsingar af þessu tagi<br />
– og dýrt. Með eftirgangsmunum<br />
fékk Ómar þó sent <strong>yfir</strong>lit <strong>yfir</strong><br />
greiðsluseðla sína, en ekkert<br />
um það sem um var spurt.<br />
Greiðsluseðlarnir sýna ekkert<br />
um vexti og vaxtagreiðslur<br />
og vaxtaútreikninga l<strong>á</strong>nsins.<br />
„Ég er ekkert að draga í efa að<br />
heiðarleika starfsmanna Glitn<strong>is</strong><br />
né að þeir séu að gera eitthvað<br />
rangt gagnvart mér. En ég geri<br />
Innflutningur og sala Mercedes og Chrysler bíla er ekki lengur <strong>á</strong> snærum Ræs<strong>is</strong>.<br />
Fyrirtækið hefur afsalað sér umboðinu. Samkvæmt heimildum FÍB blaðsins hafa<br />
forsvarsmenn DaimlerChrysler um alllangt skeið verið <strong>á</strong>hyggjufullir <strong>yfir</strong> veikri ímynd<br />
Mercedes Benz og Chrysler <strong>á</strong> Íslandi og kallað stíft eftir breytingum. Í <strong>á</strong>ranna r<strong>á</strong>s<br />
hefur víðtækur innflutningur <strong>á</strong> Mercedes Benz bílum verið stundaður við hlið<br />
Ræs<strong>is</strong>. Viðhaldsþjónusta Ræs<strong>is</strong> hefur alltaf þótt til fyrirmyndar og fyrirtækið hefur<br />
aldrei vikið sér undan því að þjónusta „hliðarinnflutningsbíla.“ Hvort þessi rennilegi<br />
Mercedes Benz C <strong>á</strong>rgerð 2002 er fluttur inn af Ræsi eða einhverjum öðrum vitum<br />
við ekki. En ekki skortir hann aflið því vélin er 4966 rúmsm og 302 hö.<br />
auka samkeppni með setningu<br />
nýju BER-reglugerðarinnar,“<br />
sagði Hallgrímur við<br />
Morgunblaðið.<br />
Þegar þetta er ritað er ekki<br />
ljóst hverjir muni taka upp<br />
þr<strong>á</strong>ðinn með Mercedes og<br />
Chrysler bíla hér <strong>á</strong> landi, en<br />
allmargir munu hafa <strong>á</strong>huga <strong>á</strong><br />
þessum vörumerkjum. Menn<br />
í viðskiptalífinu sem blaðið<br />
ræddi við sögðu að ein af<br />
athugasemdir við það að f<strong>á</strong> ekki<br />
þær upplýsingar og útskýringar<br />
<strong>á</strong> þessu sem ég hef beðið um. Ég<br />
33<br />
<strong>á</strong>stæðum sambandsslitanna við<br />
Ræsi væri sú að forsvarsmenn<br />
DaimlerChrysler í Þýskalandi<br />
hefðu lengi verið ó<strong>á</strong>nægðir með<br />
að ímynd Mercedes og Chrysler<br />
væri ekki sem skyldi <strong>á</strong> Íslandi og<br />
vildu gera <strong>á</strong> því mikla bragarbót.<br />
Þeir hefðu undanfarið <strong>á</strong>tt<br />
viðræður við Ræsi og fleiri aðila<br />
um breytingar <strong>á</strong> þessu sviði<br />
og þær viðræður svo leitt til<br />
þessara slita.<br />
tel það vera l<strong>á</strong>gmarksþjónustu<br />
að veita þær,“ segir Ómar<br />
Grétarsson.
34<br />
Fr<strong>á</strong> lesendum<br />
Sigur gegn kröfu<br />
bílaverkstæð<strong>is</strong><br />
Félagsmaður nr. 320763<br />
skrifar<br />
Fyrir allnokkru <strong>á</strong>skotnað<strong>is</strong>t mér<br />
bíll sem sonur minn var með úti <strong>á</strong><br />
landi. Hann varð fyrir því óhappi<br />
að önnur framhurðin fauk upp hj<strong>á</strong><br />
honum. Hann fór til viðurkennds<br />
bílaverkstæð<strong>is</strong> <strong>á</strong> staðnum og fékk<br />
uppgefinn <strong>á</strong>ætlaðan kostnað <strong>á</strong><br />
fullnaðarviðgerð.<br />
Eftir að fullnaðarviðgerð lauk<br />
af h<strong>á</strong>lfu verkstæð<strong>is</strong>ins, fékk hann<br />
reikning sem var um 80% hærri<br />
en <strong>á</strong>ætlun sagði til um og neitaði<br />
hann að greiða svo h<strong>á</strong>an reikning.<br />
Á þeim tíma fór bíllinn til<br />
Reykjavíkur og var settur <strong>á</strong> bílasölu.<br />
Þar varð öllum ljóst sem<br />
skoðuðu bílinn hversu viðgerðin<br />
var illa gerð og lækkaði hún<br />
verðgildi bifreiðarinnar verulega.<br />
Ég fór þ<strong>á</strong> með bifreiðina til tæknilegs<br />
r<strong>á</strong>ðgjafa FÍB sem skoðaði<br />
viðgerðina gaum gæfilega og gaf<br />
síðan út skýrslu þar sem fram kom<br />
að verkinu var það <strong>á</strong>bótavant að<br />
vinna þyrfti það allt upp aftur.<br />
Þessi skýrsla FÍB var síðan send<br />
lögfræðingi bílaverkstæð<strong>is</strong>ins, en<br />
í millitíðinni var reikningur inn<br />
kominn þangað til innheimtu.<br />
Niðurstaðan varð síðan<br />
sú að fullur sigur n<strong>á</strong>ð<strong>is</strong>t og<br />
reikningurinn dreginn til baka.<br />
Þetta sýnir okkur hversu gott er<br />
að eiga að góðan bakhjarl sem<br />
FÍB er og er gott að vita til þess<br />
að félagsmaður geti fengið slíka<br />
tæknilega aðstoð eins og að<br />
framan greinir.<br />
Lítt lesvænt letur<br />
Helgi S. Ólafsson skrifar<br />
Takk fyrir FÍB - blaðið, það<br />
eru margar <strong>á</strong>hugaverðar greinar í<br />
þessu tölublaði og blaðið fallega<br />
uppsett og lýst með góðum<br />
myndum og töflum o.s.frv. Ég<br />
m<strong>á</strong> nú samt til með að benda <strong>á</strong><br />
slæman galla: Megin efni blaðsins<br />
er prentað með allt of sm<strong>á</strong>u letri<br />
að undanskildum fyrirsögnum<br />
og inngöngum sumra greina.<br />
Á blaðsíðu 10 er grein um<br />
vetrardekkin 2003 sem er með<br />
mun stærra letri en mest allt<br />
annað efni og alls ekki þreytandi<br />
að lesa (nema textar í römmum<br />
neðst <strong>á</strong> síðum 10–14). Ég bar<br />
saman nokkur önnur tímarit, s.s.<br />
Sumarhúsablaðið, Raflost, Heima<br />
er best o.fl. sem ég lít gjarnan í, og<br />
þau eru öll með mun læsilegra<br />
letri.<br />
Takk fyrir <strong>á</strong>bendingarnar. Vonum að<br />
okkur hafi tek<strong>is</strong>t betur til með þessu<br />
tölublaði. Ritstj.<br />
Stjórn og<br />
starfsfólk FÍB<br />
Framkvæmdastjórn<br />
Árni Sigfússon formaður<br />
Reykjanesi.<br />
Stef<strong>á</strong>n O. Magnússon<br />
varaformaður Reykjavík.<br />
Ólafur Guðmundsson ritari<br />
Reykjanesi.<br />
Ástríður H. Sigurðardóttir<br />
gjaldkeri Reykjanesi.<br />
Aðalstjórn<br />
Árni Sigfússon formaður<br />
Reykjanesi.<br />
Stef<strong>á</strong>n O. Magnússon<br />
varaformaður Reykjavík.<br />
Ólafur Guðmundsson ritari<br />
Reykjanesi.<br />
Ástríður H. Sigurðardóttir<br />
gjaldkeri Reykjanesi.<br />
Magnús Kr<strong>is</strong>tj<strong>á</strong>nsson<br />
meðstjórnandi Vestfjörðum.<br />
Erlingur Reyndal meðstjórnandi<br />
Reykjavík.<br />
H<strong>á</strong>lfd<strong>á</strong>n Þór<strong>is</strong>son meðstjórnandi<br />
Vesturlandi.<br />
Sigursteinn Guðmundsson<br />
meðstjórnandi Norðurlandi v.<br />
Sigurður Sigurðsson<br />
meðstjórnandi Norðurlandi e.<br />
Jóhann Grétar Einarsson<br />
meðstjórnandi Austurlandi.<br />
Einar Brynjólfsson meðstjórnandi<br />
Suðurlandi.<br />
Félagslegir<br />
endurskoðendur<br />
Friðrik Gunnarsson.<br />
Sigfús Brynjólfsson.<br />
Árni Guðjónsson<br />
hæstaréttarlögmaður<br />
fæddur 27.maí 1926<br />
d<strong>á</strong>inn 15.febrúar 2004<br />
jarðsunginn 20. febrúar 2004<br />
Varastjórn<br />
Bjarni S. Jónasson Reykjavík.<br />
Reynir Þorsteinsson<br />
Norðurlandi e.<br />
Björn Björnsson Reykjanesi.<br />
Ingibjörg Hauksdóttir Reykjanesi.<br />
Hörður Karlsson Reykjanesi.<br />
Ingvar Sigmundarson<br />
Vesturlandi.<br />
Magnús Kr<strong>is</strong>tj<strong>á</strong>nsson<br />
Vestfjörðum.<br />
Reynir Þorsteinsson<br />
Norðurlandi e.<br />
Dagmar Björnsdóttir Reykjavík.<br />
Jón Ármann Jónsson<br />
Austurlandi.<br />
Jón Hlöðver Hrafnsson<br />
Suðurlandi.<br />
Guðmundur Sigurðsson<br />
Reykjavík.<br />
Skrifstofa FÍB<br />
Eiríkur Þorl<strong>á</strong>ksson lögfræðilegur<br />
r<strong>á</strong>ðgjafi.<br />
Guðný Waage þjónustufulltrúi.<br />
Jónína G. Gústavsdóttir<br />
skrifstofustjóri.<br />
Ólafía Ásgeirsdóttir<br />
þjónustufulltrúi.<br />
Runólfur Ólafsson<br />
framkvæmdastjóri.<br />
Stef<strong>á</strong>n Ásgrímsson ritstjóri.<br />
Ævar Friðriksson tæknilegur<br />
r<strong>á</strong>ðgjafi og s<strong>á</strong>ttamaður FÍB og<br />
Bílgreinasambandsins.<br />
Greiðum <strong>á</strong>rgjaldið<br />
með greiðslukorti<br />
– kortin þægilegasti og<br />
hagstæðasti greiðslum<strong>á</strong>tinn<br />
Stjórn og starfsfólk FÍB óskar<br />
félagsfólki sínu gleðilegs <strong>á</strong>rs og<br />
þakkar samskiptin <strong>á</strong> nýliðna<br />
<strong>á</strong>rinu. Ósk og von okkar er sú<br />
að félagið efl<strong>is</strong>t enn og dafni <strong>á</strong><br />
nýju <strong>á</strong>ri og að félagsmenn og<br />
landsmenn allir njóti enn frekar<br />
góðs af starfi þess.<br />
Til þess að félagið geti sem<br />
best gegnt hlutverki sínu í því að<br />
efla hag og bæta líf félagsmanna<br />
sinna þarf það <strong>á</strong> tryggð þeirra<br />
að halda. Félagið er algjörlega<br />
frj<strong>á</strong>lst og óh<strong>á</strong>ð öllum nema<br />
félagsfólki sínu og þiggur enga<br />
styrki eða fj<strong>á</strong>rveitingar neins<br />
staðar fr<strong>á</strong>, heldur er margþætt<br />
starfsemi þess og aðstoð við<br />
félagsfólk einvörðungu rekin <strong>á</strong><br />
félagsgjöldum.<br />
Af þeim sökum er það<br />
mikilvægt að allur tilkostnaður<br />
félagsins við innheimtu<br />
félagsgjalda sé í l<strong>á</strong>gmarki. Lang<br />
stærstur hluti félagsmanna hefur<br />
til þessa greitt <strong>á</strong>rgjaldið með<br />
því að greiða útsenda gíróseðla.<br />
Gíróinnheimtan er orðin mjög<br />
dýr og jafnframt óæskilega<br />
óskilvirk. Innheimta félagsgjalds<br />
með greiðslukorti er bæði<br />
miklu ódýrari og skilvirkari og<br />
þægilegri fyrir félagsfólk. FÍB<br />
hvetur því félagsfólk til að greiða<br />
framveg<strong>is</strong> <strong>á</strong>rgjald í félaginu með<br />
greiðslukorti. Með því sparast<br />
miklir fj<strong>á</strong>rmunir sem þ<strong>á</strong> nýtast til<br />
að veita félögum betri þjónustu.<br />
Neð kveðju, stjórn og starfsfólk FÍB<br />
Kvaddur er með söknuði og virðingu Árni Guðjónsson,<br />
hæstaréttarlögmaður sem var einn helsti forgöngumaður og<br />
velunnari Félags íslenskra bifreiðaeigenda. Árni gekk ungur til<br />
liðs við FÍB og var lögmaður félagsins í <strong>á</strong>ratugi. Hin óeigingjörnu<br />
störf sín vann Árni lengst af í sj<strong>á</strong>lfboðavinnu enda lét hann sig<br />
m<strong>á</strong>lefni félagsins miklu varða og bar ætíð hag bifreiðaeigenda fyrir brjósti. Nú fer því miður<br />
ört fækkandi þeim mönnum sem höfðu hugsjónir að leiðarljósi og létu sér annt um hag<br />
heildarinnar.<br />
Störf Árna fyrir FÍB voru af margvíslegum toga. Það féll í hans hlut að semja og endurskoða<br />
lög félagsins. Hann hafði viðveru <strong>á</strong> skrifstofu FÍB v<strong>is</strong>sa daga í viku og leysti þ<strong>á</strong> úr margskonar<br />
<strong>á</strong>greiningsm<strong>á</strong>lum sem félagsmenn <strong>á</strong>ttu aðild að. Þessi vandam<strong>á</strong>l leysti Árni þannig að þeir sem<br />
hlut <strong>á</strong>ttu að m<strong>á</strong>li undu glaðir við sitt og fóru s<strong>á</strong>ttir af hans fundi. Fjöldamargt annað sem of<br />
langt yrði upp að telja tók Árni að sér fyrir FÍB.<br />
Félag íslenskra bifreiðaeigenda stendur í mikilli þakkarskuld við Árna Guðjónsson fyrir öll<br />
hans störf að bættum hag bifreiðaeigenda og ævilanga trúmennsku og tryggð við félagið.<br />
FÍB vottar minningu Árna virðingu og aðstandendum hans og <strong>á</strong>stvinum samúð.<br />
Stjórn og starfsfólk FÍB.
Verum vakandi fyrir því að nýta afslætti og sérkjör FÍB:<br />
Hægt að spara<br />
margfaldlega andvirði<br />
félagsgjaldsins<br />
Það félagsfólk FÍB sem hyggur <strong>á</strong><br />
för til Evrópu og Bandaríkjanna<br />
í sumar er hvatt til að vera<br />
vakandi fyrir Show your Card<br />
& Save í Ameríku og Show<br />
your Card!® merkinu í Evrópu<br />
og hafa félagsskírteini FÍB við<br />
höndina hvar sem þetta merki<br />
er sj<strong>á</strong>anlegt.<br />
Þar sem þessi merki er að<br />
finna, hvort heldur sem félagsfólk<br />
FÍB er statt inni í verslun, <strong>á</strong> hóteli,<br />
skemmtigarði, veitingahúsi,<br />
bílaleigum eða annars staðar<br />
detta krónur í vasa þeirra.<br />
Starfsfólk FÍB vill minna<br />
fólk <strong>á</strong> að vera vakandi fyrir<br />
því að nýta sér þ<strong>á</strong> afslætti og<br />
sérkjör sem bjóðast handhöfum<br />
félagsskírtein<strong>is</strong> FÍB. Það eru<br />
verulegar fj<strong>á</strong>rhæðir sem hægt er<br />
að spara í sumarleyf<strong>is</strong>ferðalaginu<br />
sem getur numið margföldu<br />
<strong>á</strong>rgjaldi FÍB. Við minnum<br />
ennfremur <strong>á</strong> að eins og<br />
undanfarin <strong>á</strong>r verða f<strong>á</strong>anlegar <strong>á</strong><br />
skrifstofu FÍB ódýrar g<strong>is</strong>ti<strong>á</strong>vísanir<br />
<strong>á</strong> Edduhótelunum um allt land.<br />
FÍB er aðili að einum stærsta<br />
afsl<strong>á</strong>ttarklúbbi heims, Show your<br />
Card!®. Show your Card!® er<br />
landamæralaus afsl<strong>á</strong>ttarklúbbur<br />
bílaklúbba. FÍB félagar njóta þeirra<br />
afsl<strong>á</strong>tta og sérkjara sem þar eru<br />
í boði gegn því að framvísa<br />
félagsskírteini FÍB með Show<br />
your Card merkinu, <strong>á</strong> um 70<br />
þúsund stöðum – hótelum,<br />
bílaleigum verslunum,<br />
þjónustuaðilum o.m.fl. - í<br />
Evrópu, Bandaríkjunum og<br />
Kanada.<br />
Félagsmenn geta kynnt sér<br />
n<strong>á</strong>nar hvar afslættina er að<br />
finna með því að fara inn <strong>á</strong><br />
heimasíðu FÍB, www.fib.<strong>is</strong> og<br />
smella <strong>á</strong> Show your Card!®<br />
merkið <strong>á</strong> forsíðunni.<br />
Einnig er hægt að bóka<br />
hótelg<strong>is</strong>tingu <strong>á</strong> bókunartengli<br />
<strong>á</strong> heimasíðu FÍB. Á ferðalaginu<br />
með fjölskyldunni er hægt að<br />
spara félagsgjaldið í FÍB nokkrum<br />
sinnum með því einu að vera<br />
vakandi fyrir Show your Card!®<br />
merkinu. Það er fundið fé að<br />
vera félagi í FÍB.<br />
Þjónustubók FÍB <strong>á</strong>rið 2004<br />
er nú í vinnslu og verður<br />
hún send félagsmönnum í lok<br />
marsm<strong>á</strong>naðar. Í henni er m.a.<br />
<strong>yfir</strong>lit <strong>yfir</strong> afslætti innanlands og<br />
utan og <strong>yfir</strong> helstu afsl<strong>á</strong>ttaraðila<br />
innan Show your Card!®<br />
afsl<strong>á</strong>ttarnetsins.<br />
Show your Card!®<br />
í Evrópu<br />
Show yout Card & Save<br />
í Ameríku<br />
– nýtum okkur afslættina og<br />
sérkjörin<br />
Hlutfall dreyfbýl<strong>is</strong><br />
90%<br />
80%<br />
70%<br />
60%<br />
50%<br />
40%<br />
30%<br />
20%<br />
10%<br />
0%<br />
48%<br />
55%<br />
52%<br />
23 fórust í<br />
umferðinni 2003<br />
23 létust í umferðarslysum hér <strong>á</strong><br />
landi <strong>á</strong> <strong>á</strong>rinu 2003 í 20 slysum, Í<br />
þremur slysanna létust tveir. 11<br />
þeirra sem létust voru ökumenn<br />
bifreiða, 9 farþegar í bílum og<br />
3 voru gangandi vegfarendur.<br />
Þetta kemur fram í frétt fr<strong>á</strong><br />
Umferðarstofu.<br />
Samkvæmt fréttinni létust<br />
níu í bíla<strong>á</strong>rekstrum en 10<br />
létust er bílar sem þeir voru<br />
í fóru útaf vegi. Af þeim sem<br />
fórust létust þrír sem voru<br />
fótgangandi þegar ekið var <strong>á</strong><br />
þ<strong>á</strong> í þremur slíkum tilvikum.<br />
Þ<strong>á</strong> lést einn er bíl var ekið<br />
<strong>á</strong> mannvirki. Af þeim sem<br />
létust voru 13 karlmenn, <strong>á</strong>tta<br />
konur og tvö börn. 17 létust í<br />
dreifbýli, en sex í þéttbýli, þar<br />
Hlutfall l<strong>á</strong>tinna í umferðarslysum<br />
í dreyfbýli<br />
66%<br />
56%<br />
67%<br />
84%<br />
1971–1975 1976–1980 1981–1985 1986–1990 1991–1995 1996–2001 2001–2003<br />
35<br />
af tveir í Reykjavík. Þeir voru<br />
b<strong>á</strong>ðir gangandi vegfarendur.<br />
Aldursskipting l<strong>á</strong>tinna er<br />
sem hér segir:<br />
7 – 13 <strong>á</strong>ra .........................................2<br />
17 – 20 <strong>á</strong>ra ......................................2<br />
21 – 24 <strong>á</strong>ra ......................................3<br />
25 – 64 <strong>á</strong>ra ......................................9<br />
65 <strong>á</strong>ra og eldri ..............................7<br />
Sé fjöldinn skoðaður eftir<br />
<strong>á</strong>rsfjórðungum kemur í ljós að<br />
3 létust <strong>á</strong> fyrsta <strong>á</strong>rsfjórðungi, 3 <strong>á</strong><br />
öðrum, 12 <strong>á</strong> þeim þriðja og fimm<br />
<strong>á</strong> síðustu þremur m<strong>á</strong>nuðum<br />
<strong>á</strong>rsins. Af þeim sem létust voru<br />
þrír erlendir rík<strong>is</strong>borgarar.<br />
Á <strong>á</strong>rinu 2002 létust 29 manns<br />
í 22 umferðarslysum.
36<br />
BÍLAHÚS<br />
Bílahús Reykjavíkurborgar<br />
R<strong>á</strong>ðhúskjallari, R<strong>á</strong>ðhúsi<br />
Reykjavíkur sími 563-2006<br />
Vesturgötu 7 ekið inn fr<strong>á</strong><br />
Mjóstræti<br />
Bergstaðir, Bergstaðastræti<br />
4-6<br />
Traðarkot,Hverf<strong>is</strong>götu 20<br />
gegnt Þjóðleikhúsinu sími<br />
562-9022<br />
Vitatorg, Lindargötu 56-66<br />
ekið inn fr<strong>á</strong> Skúlagötu og<br />
Vitastíg<br />
sími 551-9566<br />
Kolaportið við Kalkofnsveg<br />
BÍLA-BARNASTÓLAR<br />
Bílasmiðurinn hf.<br />
Bíldshöfða 16<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 567-2330<br />
Fax 567-3844<br />
Recaro barnastólar<br />
BÍLALÁN<br />
Glitnir hf.<br />
Kirkjusandi<br />
155 Reykjavík<br />
Sími 440-4400<br />
Fax 440-4410<br />
Netfang: glitnir@glitnir.<strong>is</strong><br />
www.glitnir.<strong>is</strong><br />
BÍLALEIGUR<br />
Ásmegin, bifreiðaverkstæði<br />
Reitarvegi 3<br />
340 Stykk<strong>is</strong>hólmi<br />
Sími 438-1586<br />
Bílaleigan AKA ehf<br />
Vagnhöfða 25<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 567-4455<br />
Fax 567-4453<br />
Bílaleigan Atlas, Greiði ehf.<br />
Dalshrauni 9<br />
220 Hafnarfirði<br />
Sími 565-3800<br />
atlas@atlascar.<strong>is</strong><br />
10% afsl<strong>á</strong>ttur til FÍB félaga.<br />
Bílam<strong>á</strong>lun Egilsstöðum ehf.<br />
Fagradalsbraut 21<br />
700 Egilsstöðum<br />
Sími 471-2005<br />
Fax 471-2035<br />
Flugleiðir - Hertz bílaleiga<br />
Reykjavíkurflugvelli<br />
101 Reykjavík<br />
sími 50-50-600<br />
BÍLALÖKK<br />
Orka – Snorri G.<br />
Guðmundsson hf.<br />
Bíldshöfða 8<br />
112 Reykjavík<br />
sími 535-8800<br />
BÍLAPARTASÖLUR<br />
Bifreiðasmiðjan Runó<br />
Kaplahrauni 11<br />
220 Hafnarfirði<br />
Sími 555-6555<br />
Bílstart ehf<br />
Skeiðar<strong>á</strong>si 10<br />
210 Garðabæ<br />
Sími 565-2688<br />
Vaka hf.<br />
Eldshöfða 6<br />
112 Reykjavík<br />
sími 567-6700<br />
Varahlutaþjónustan sf<br />
Íshellu 4<br />
220 Hafnarfirði<br />
Sími 565-3008<br />
Vélamaðurinn ehf.<br />
Alternatorar og startarar<br />
Kaplahrauni 19<br />
220 Hafnarfirði<br />
sími 555-4900<br />
BÍLARAFMAGN<br />
Skorri ehf<br />
Bíldshöfða 12<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 577-1515<br />
Fax 577-1517<br />
Vélamaðurinn ehf.<br />
Alternatorar og startarar<br />
Kaplahrauni 19<br />
220 Hafnarfirði<br />
sími 555-4900<br />
BÍLARÉTTINGAR<br />
Ásmegin, bifreiðaverkstæði<br />
Reitarvegi 3<br />
340 Stykk<strong>is</strong>hólmi<br />
Sími 438-1586<br />
B.B. bílaréttingar ehf<br />
Viðarhöfða 6<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 567-2350<br />
Netfang: bbbil@simnet.<strong>is</strong><br />
BGH réttingar<br />
Vagnhöfða 12<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 587-2330<br />
Bifreiðabyggingar sf<br />
Ármúla 34<br />
108 Reykjavík<br />
Sími 553-7730<br />
Bíla- b<strong>á</strong>ta- og<br />
flugvélaklæðningar.<br />
Bifreiðaverkstæði Árna<br />
Gíslasonar ehf.<br />
Tangarhöfða 8-12<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 587-5544<br />
Bifreiðaverkstæðið Pardus<br />
ehf.<br />
Suðurbraut<br />
565 Hofsósi<br />
sími 453-7380<br />
Bifreiðaverkstæðið Réttur<br />
hf.<br />
Viðarhöfða 4<br />
108 Reykjavík<br />
Sími 587-6350<br />
Fax 587-6351<br />
Bílam<strong>á</strong>lun Egilsstöðum ehf.<br />
Fagradalsbraut 21<br />
700 Egilsstöðum<br />
Sími 471-2005<br />
Fax 471-2035<br />
Bílam<strong>á</strong>lunin Lakkhúsið<br />
Smiðjuvegi 48<br />
200 Kópavogi<br />
Sími 567-0790<br />
Fax 567-0795<br />
Bílanes<br />
Bygggörðum 8<br />
170 Seltjarnarnesi<br />
Sími 561-1190<br />
Bílasprautun og réttingar<br />
Auðuns<br />
Nýbýlavegi 10<br />
200 Kópavogi<br />
sími 554-2510<br />
Bílaspítalinn ehf<br />
Kaplahrauni 1<br />
220 Hafnafirði<br />
sími 555-4332<br />
Þjónustuaðili Heklu hf.<br />
bsp@centrum.<strong>is</strong><br />
Bílasprautun-Réttingar sf<br />
Vagnhöfða 16<br />
112 Reykjavík<br />
Sími 587-9024<br />
Bílaþjónustan ehf<br />
Efstubraut 2<br />
540 Blönduósi<br />
Sími 452-4575<br />
Bílastjarnan Kar hf<br />
Bæjarflöt 10<br />
112 Reykjavík<br />
sími 567-8686<br />
Bílbót sf.<br />
Bolafæti 3<br />
260 Njarðvík<br />
Sími 421-4117<br />
Bílstart ehf<br />
Skeiðar<strong>á</strong>si 10<br />
210 Garðabæ<br />
Sími 565-2688<br />
G.B. tjónaviðgerðir ehf<br />
Dragh<strong>á</strong>lsi 8<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 567-0690<br />
Netfang tjon@tjon.<strong>is</strong><br />
www.tjon.<strong>is</strong><br />
H. Jónsson ehf, Rétting og<br />
sprautun.<br />
Smiðshöfða 14<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 587-2286<br />
Lakkskemman ehf.<br />
Smiðjuvegi 38d rauð gata<br />
200 Kópavogi<br />
sími 557-4540<br />
Nýsprautun ehf.<br />
Grófinni 7<br />
230 Keflavík<br />
sími 421-2999<br />
Réttingaverkstæði Hjartar<br />
Smiðjuvegi 56, rauð gata<br />
200 Kópavogi<br />
Sími 587-9020<br />
Fax 587-9021<br />
Réttingaverkstæðið Múli<br />
Hamarshöfða 5<br />
110 Reykjavík<br />
sími 587-2525<br />
Réttingaþjónustan sf.<br />
Smiðjuvegi 40<br />
200 Kópavogur<br />
Sími 557-6333<br />
Sm<strong>á</strong>réttingar<br />
Steinsstaðaflöt 6<br />
300 Akranesi<br />
Sími 898-4644 og 895-4544<br />
Víkur-ós ehf.<br />
Bæjarflöt 6<br />
112 Reykjavík<br />
sími 587-7760<br />
fax 587-7761<br />
Tjónaskoðun<br />
BÍLASMÍÐI<br />
OG BREYTINGAR<br />
Bifreiðabyggingar sf<br />
Ármúla 34<br />
108 Reykjavík<br />
Sími 553-7730<br />
Bíla- b<strong>á</strong>ta- og<br />
flugvélaklæðningar.<br />
Bílaklæðningar ehf.<br />
K<strong>á</strong>rsnesbraut 100 (ekið inn<br />
fr<strong>á</strong> Vesturvör)<br />
Sími 554-0040<br />
Bílaklæðningar, <strong>yfir</strong>byggingar<br />
og breytingar.<br />
Jeppasmiðjan ehf.<br />
Ljónsstöðum<br />
Sandvíkurhreppi<br />
801 Selfossi<br />
sími 482-2858<br />
BÍLASPRAUTUN<br />
Ásmegin, bifreiðaverkstæði<br />
Reitarvegi 3<br />
340 Stykk<strong>is</strong>hólmi<br />
Sími 438-1586<br />
B.B. bílaréttingar ehf<br />
Viðarhöfða 6<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 567-2350<br />
Netfang: bbbil@simnet.<strong>is</strong><br />
BGH réttingar<br />
Vagnhöfða 12<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 587-2330<br />
Bifreiðaverkstæði Árna<br />
Gíslasonar ehf.<br />
Tangarhöfða 8-12<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 587-5544<br />
462-3061<br />
Bifreiðaverkstæðið Réttur<br />
hf.<br />
Viðarhöfða 4<br />
108 Reykjavík<br />
Sími 587-6350<br />
Fax 587-6351<br />
Bílam<strong>á</strong>lun Egilsstöðum ehf.<br />
Fagradalsbraut 21<br />
700 Egilsstöðum<br />
Sími 471-2005<br />
Fax 471-2035<br />
Bílam<strong>á</strong>lunin Bliki ehf.<br />
Smiðjuvegi 38e gul gata<br />
200 Kópavogi<br />
sími 567-4477<br />
Aðeins unnið af fagmönnum<br />
Bílam<strong>á</strong>lunin Lakkhúsið<br />
Smiðjuvegi 48<br />
200 Kópavogi<br />
Sími 567-0790<br />
Fax 567-0795<br />
Bílanes<br />
Bygggörðum 8<br />
170 Seltjarnarnesi<br />
Sími 561-1190<br />
Bílasprautun og réttingar<br />
Auðuns<br />
Nýbýlavegi 10<br />
200 Kópavogi<br />
sími 554-2510<br />
Bílasprautun-Réttingar sf<br />
Vagnhöfða 16<br />
112 Reykjavík<br />
Sími 587-9024<br />
Bílastjarnan Kar hf<br />
Bæjarflöt 10<br />
112 Reykjavík<br />
Sími 567-8686<br />
Bílbót sf.<br />
Bolafæti 3<br />
260 Njarðvík<br />
Sími 421-4117<br />
H. Jónsson ehf, Rétting og<br />
sprautun.<br />
Smiðshöfða 14<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 587-2286<br />
G.B. tjónaviðgerðir ehf<br />
Dragh<strong>á</strong>lsi 8<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 567-0690<br />
Netfang tjon@tjon.<strong>is</strong><br />
www.tjon.<strong>is</strong><br />
Lakkskemman ehf.<br />
Smiðjuvegi 38d rauð gata<br />
200 Kópavogi<br />
sími 557-4540<br />
Nýsprautun ehf.<br />
Grófinni 7<br />
230 Keflavík<br />
sími 421-2999<br />
Réttingaverkstæði Hjartar<br />
Smiðjuvegi 56, rauð gata<br />
200 Kópavogi<br />
Sími 587-9020<br />
Fax 587-9021<br />
Réttingaþjónustan sf.<br />
Smiðjuvegi 40<br />
200 Kópavogur<br />
Sími 557-6333<br />
Víkur-ós ehf.<br />
Bæjarflöt 6<br />
112 Reykjavík<br />
sími 587-7760<br />
fax 587-7761<br />
Tjónaskoðun<br />
BÍLASÖLUR<br />
Bílasala Suðurlands<br />
Umboðssala Toyota<br />
Fossnesi 14<br />
800 Selfossi<br />
sími 480-8000<br />
Þjónustuaðili fyrir Toyota<br />
Bílver ehf.<br />
Akursbraut 11<br />
300 Akranesi<br />
Sími 431-1985<br />
Honda – Peugeot<br />
Litla Bílasalan<br />
Funahöfða 1<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 587-7777<br />
Suzuki bílar hf.<br />
Skeifunni 17<br />
108 Reykjavík<br />
sími 568-5100<br />
BÍLAUMBOÐ<br />
Suzuki bílar hf.<br />
Skeifunni 17<br />
108 Reykjavík<br />
sími 568-5100<br />
BÍLAVARAHLUTIR<br />
Bifreiðasmiðja Sigurbjörns<br />
Bjarnasonar ehf.<br />
K<strong>á</strong>rsnesbraut 102<br />
200 Kópavogi<br />
Sími 554-4221<br />
Bílanaust:<br />
Borgartúni 26<br />
105 Reykjavík<br />
sími 535-9000<br />
Bíldshöfða 14<br />
112 Reykjavík<br />
sími 535-9070<br />
Smiðjuvegi 6<br />
200 Kópavogi<br />
Sími 535-9100<br />
Dalshrauni 16<br />
220 Hafnarfjörður<br />
sími 555-4800<br />
Grófin 8<br />
230 Keflavík<br />
sími 421-7510<br />
Dalsbraut 1a<br />
600 Akureyri<br />
sími 461-5522<br />
Lyng<strong>á</strong>si 13<br />
700 Egilsstaðir<br />
sími 471-1244<br />
Álaugarvegi 2<br />
780 Hornafjörður<br />
sími 478-1490<br />
Hrísmýri 7<br />
800 Selfossi<br />
sími 482-4200<br />
GS varahlutir<br />
Bíldshöfða 14<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 567-6744<br />
Jeppasmiðjan ehf.<br />
Ljónsstöðum<br />
Sandvíkurhreppi<br />
801 Selfossi<br />
sími 482-2858<br />
Stilling ehf.<br />
Skeifunni 11<br />
108 Reykjavík<br />
sími 520-8000<br />
Varahlutaþjónustan sf<br />
Íshellu 4<br />
220 Hafnarfirði<br />
Sími 565-3008<br />
Vélamaðurinn ehf.<br />
Kaplahrauni 19<br />
220 Hafnarfirði<br />
Sími 555-4900<br />
Þ. Jónsson - Vélaland ehf.<br />
Vagnhöfða 21<br />
112 Reykjavik<br />
sími 577-4500<br />
Þjónustuauglýsingar FÍB<br />
BÍLAVERKSTÆÐI<br />
Ásmegin, bifreiðaverkstæði<br />
Reitarvegi 3<br />
340 Stykk<strong>is</strong>hólmi<br />
Sími 438-1586<br />
Bifreiðaverkstæði Árna<br />
Gíslasonar ehf.<br />
Tangarhöfða 8-12<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 587-5544<br />
Bifreiðaverkstæði Árna<br />
Heiðars<br />
Iðavöllum 9c<br />
230 Keflavík<br />
Sími 421-3214<br />
Bifreiðaverkstæði Friðriks<br />
Ólafssonar ehf<br />
Smiðjuvegi 22<br />
200 Kópavogi<br />
Sími 567-7360<br />
Honda, N<strong>is</strong>san og<br />
Subaruþjónusta<br />
Bifreiðaverkstæðið Armur<br />
Skeifunni 5<br />
108 Reykjavík<br />
Sími 581-3888<br />
Bifreiðaverkstæðið<br />
Framr<strong>á</strong>s ehf.<br />
Smiðjuvegi 17<br />
870 Vík<br />
Sími 487-1330 og 893-4630<br />
Bifreiðaverkstæðið Réttur<br />
hf.<br />
Viðarhöfða 4<br />
108 Reykjavík<br />
Sími 587-6350<br />
Fax 587-6351<br />
Bifreiðaverkstæðið Toppur<br />
Skemmuvegi 34<br />
200 Kópavogi<br />
sími 557-9711<br />
Þjónustuverkstæði fyrir<br />
N<strong>is</strong>san og Subaru<br />
toppur@<strong>is</strong>landia.<strong>is</strong><br />
Bifreiðaverkstæði<br />
Grafarvogs ehf<br />
Gylfaflöt 24-30<br />
112 Reykjavík<br />
Sími 577-4477<br />
Daewoo og Musso þjónusta<br />
Bifreiðaverkstæði<br />
Kaupfélags Skagfirðinga<br />
Freyjugötu 9<br />
550 Sauðarkróki<br />
Sími 455-4570<br />
Fax 455-4571<br />
Bifreiða - og vélaverkstæði<br />
Sigursteins<br />
Selnesi 28-30<br />
760 Breiðdalsvík<br />
sími 475-6616<br />
Þjónusta fyrir FÍB og flest<br />
umboð<br />
Bifreiðaverkstæðið HD<br />
vélar ehf.<br />
R<strong>á</strong>nargötu 14<br />
580 Siglufirði<br />
Sími 467-1941 og 467-1445<br />
Bifreiðaverkstæðið Pardus<br />
ehf.<br />
Suðurbraut<br />
565 Hofsósi<br />
sími 453-7380<br />
Bifreiðaverkstæðið<br />
Baugsbót<br />
Frostagötu 1b<br />
603 Akureyri<br />
sími 462-7033<br />
Bílanes<br />
Bygggörðum 8<br />
170 Seltjarnarnesi<br />
Sími 561-1190<br />
Bílasala Suðurlands<br />
Fossnesi 14<br />
800 Selfossi<br />
sími 480-8080<br />
Þjónustuaðili fyrir Toyota
FÍB Þjónustuauglýsingar<br />
Bílaspítalinn ehf<br />
Kaplahrauni 1<br />
220 Hafnafirði<br />
sími 555-4332<br />
Þjónustuaðili Heklu hf.<br />
bsp@centrum.<strong>is</strong><br />
Bílaverkstæði Birg<strong>is</strong><br />
Haukamýri 1<br />
640 Húsavík<br />
sími 464-2626<br />
Þjónusta fyrir Heklu,<br />
Brimborg, Suzuki, Honda og<br />
Peugeot<br />
Bílaverkstæði Borgþórs<br />
Mið<strong>á</strong>si 2<br />
700 Egilsstöðum<br />
Sími 471-1436<br />
Bílaverkstæði Hrafnkels hf.<br />
Bíldshöfða 14<br />
112 Reykjavík<br />
Sími 567-7774<br />
Bílaverkstæði Högna<br />
Trönuhrauni 2<br />
220 Hafnarfirði<br />
Sími 555-2622<br />
Bílaþjónusta Péturs ehf.<br />
Vallholti 17<br />
800 Selfossi<br />
sími 482-2050<br />
Bíljöfur bifreiðaverkstæði<br />
ehf<br />
Smiðjuvegi 68-70<br />
200 Kópavogi<br />
Sími 544-5151<br />
Bílver ehf.<br />
Akursbraut 11<br />
300 Akranesi<br />
Sími 431-1985<br />
Honda – Peugeot<br />
Bílaverkstæðið Bílvogur<br />
ehf<br />
Þjónustuaðili fyrir Heklu,<br />
MMC og Audi<br />
Auðbrekku 17<br />
200 Kópavogi<br />
Sími 564-1180<br />
Bílst<strong>á</strong>l ehf.<br />
Askalind 3<br />
201 Kópavogi<br />
Sími 564-4632<br />
Brimborg Akureyri<br />
Tryggvabraut 3<br />
600 Akureyri<br />
Sími 462-2700<br />
Framtak-Blossi ehf.<br />
Drangahrauni 1-1b<br />
220 Hafnarfirði<br />
Sími 555-6030 Fax 555-<br />
6035<br />
J.S.K. bifreiðaverkstæði<br />
Austurmörk 16c<br />
810 Hveragerði<br />
sími 483-4414<br />
Jeppasmiðjan ehf.<br />
Ljónsstöðum<br />
Sandvíkurhreppi<br />
801 Selfossi<br />
sími 482-2858<br />
KB bílprýði ehf<br />
Sólvöllum 5<br />
350 Grundarfirði<br />
Sími 438-6933<br />
Neyðarsími 897-9301<br />
Múlatindur sf<br />
Múlavegi 13<br />
625 Ólafsfirði<br />
Sími 455-2194<br />
Fax 466-2614<br />
Pústþjónusta Bjarkars<br />
Fitjabraut 4<br />
260 Njarðvík<br />
Sími 421-3003<br />
Smur-og dekkjaþónusta<br />
Aðalstræti 3<br />
450 Patreksfirði<br />
Sími 456-1144<br />
Smur-og dekkjaþónusta<br />
Breiðholts ehf<br />
Jafnaseli 6<br />
109 Reykjavík<br />
Sími 587-4700<br />
Stimpill<br />
Akralind 9<br />
201 Kópavogi<br />
sími 564-1268<br />
Þjónusta fyrir Renault,<br />
Hyundai, Land Rover og<br />
BMW<br />
Vélastilling sf.<br />
Auðbrekku 16<br />
200 Kópavogur<br />
Sími 554-3140<br />
Vélastillingar, tímareimar<br />
Vélsmiðja Grindavíkur<br />
Seljabót 3<br />
240 Grindavík<br />
sími 426-8540<br />
BÍLAÞJÓNUSTUR<br />
Bílaþjónusta Péturs ehf.<br />
Vallholti 17<br />
800 Selfossi<br />
sími 482-2050<br />
BÍLRÚÐUR<br />
OG ÍSETNINGAR<br />
Bílam<strong>á</strong>lun Egilsstöðum ehf.<br />
Fagradalsbraut 21<br />
700 Egilsstöðum<br />
Sími 471-2005<br />
Fax 471-2035<br />
Bílbót sf.<br />
Bolafæti 3<br />
260 Njarðvík<br />
Sími 421-4117<br />
Glerið sf.<br />
Bíldshöfða 16<br />
112 Reykjavík<br />
sími 587-6510<br />
Nýsprautun ehf.<br />
Grófinni 7<br />
230 Keflavík<br />
sími 421-2999<br />
Orka – Snorri G.<br />
Guðmundsson hf.<br />
Bíldshöfða 8<br />
112 Reykjavík<br />
sími 535-8800<br />
BÍLSKÚRSHURÐIR<br />
OG OPNARAR<br />
Glófaxi ehf. blikksmiðja<br />
Ármúla 42<br />
108 Reykjavík<br />
sími 553-4236<br />
Gluggasmiðjan hf.<br />
Viðarhöfða 3<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 577-5050<br />
DRÁTTARBÍLAR<br />
Nýsprautun ehf.<br />
Grófinni 7<br />
230 Keflavík<br />
sími 421-2999<br />
Vaka hf.<br />
Eldshöfða 6<br />
112 Reykjavík<br />
sími 567-6700<br />
FJARRÆSIBÚNAÐUR<br />
Stilling ehf.<br />
Skeifunni 11<br />
108 Reykjavík<br />
sími 520-8000<br />
HEMLAR<br />
OG HEMLAVIÐGERÐIR<br />
Orka – Snorri G.<br />
Guðmundsson hf.<br />
Bíldshöfða 8<br />
112 Reykjavík<br />
sími 535-8800<br />
Stilling ehf.<br />
Skeifunni 11<br />
108 Reykjavík<br />
sími 520-8000<br />
HJÓLBARÐAR<br />
OG ÞJÓNUSTA<br />
Ásmegin, bifreiðaverkstæði<br />
Reitarvegi 3<br />
340 Stykk<strong>is</strong>hólmi<br />
Sími 438-1586<br />
Bifreiða - og vélaverkstæði<br />
Sigursteins<br />
Selnesi 28-30<br />
760 Breiðdalsvík<br />
sími 475-6616<br />
Þjónusta fyrir FÍB og flest<br />
umboð<br />
Bifreiðaverkstæðið<br />
Framr<strong>á</strong>s ehf.<br />
Smiðjuvegi 17<br />
870 Vík<br />
Sími 487-1330 og 893-4630<br />
Bifreiðaverkstæðið HD<br />
vélar ehf.<br />
R<strong>á</strong>nargötu 14<br />
580 Siglufirði<br />
Sími 467-1941 og 467-1445<br />
Bifreiðaverkstæðið Pardus<br />
ehf.<br />
Suðurbraut<br />
565 Hofsósi<br />
sími 453-7380<br />
Bílasala Suðurlands<br />
Fossnesi 14<br />
800 Selfossi<br />
sími 480-8080<br />
Þjónustuaðili fyrir Toyota<br />
Dekk og smur ehf.<br />
Nesvegi 5<br />
340 Stykk<strong>is</strong>hólmi<br />
Sími 438-1385<br />
Dekkjatorgið<br />
Gler<strong>á</strong>reyrum 2<br />
600 Akureyri<br />
Sími 462-4007<br />
Gúmmívinnustofan ehf<br />
Réttarh<strong>á</strong>lsi 2<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 553-0360<br />
Fax 587-5585<br />
Hjól-Vest<br />
Æg<strong>is</strong>síðu 102<br />
107 Reykjavík<br />
Sími 552-3470<br />
Hjólbarðaverkstæði<br />
Grafarvogs<br />
Gylfaflöt 3<br />
112 Reykjavík<br />
Sími 567-4468<br />
Hjólbarðaverkstæði<br />
Sigurjóns<br />
H<strong>á</strong>túni 2a<br />
105 Reykjavík<br />
Sími 551-5508<br />
Hjólbraðaverkstæðið<br />
Bæjardekk ehf<br />
Langatanga 1a<br />
270 Mosfellsbæ<br />
Sími 5668188<br />
KB bílprýði ehf<br />
Sólvöllum 5<br />
350 Grundarfirði<br />
Sími 438-6933<br />
Neyðarsími 897-9301<br />
Múlatindur sf<br />
Múlavegi 13<br />
625 Ólafsfirði<br />
Sími 455-2194<br />
Fax 466-2614<br />
Pólar hf<br />
Einholti 6<br />
105 Reykjavík<br />
Sími 561-8401<br />
Fax 561-8403<br />
Smur-og dekkjaþónusta<br />
Aðalstræti 3<br />
450 Patreksfirði<br />
Sími 456-1144<br />
Smur-og dekkjaþónusta<br />
Breiðholts ehf<br />
Jafnaseli 6<br />
109 Reykjavík<br />
Sími 587-4700<br />
Smurstöð og<br />
hjólbarðaþjónusta Björns<br />
og Þórðar<br />
Vatnsnesvegi 16<br />
230 Keflavík<br />
Sími 421-4546<br />
Sólning Selfossi ehf<br />
Austurvegi 58<br />
800 Selfossi<br />
Sími 482-2722<br />
Vaka hf.<br />
Eldshöfða 6<br />
112 Reykjavík<br />
sími 567-6700<br />
Vélastilling sf.<br />
Auðbrekku 16<br />
200 Kópavogur<br />
Sími 554-3140<br />
Vélastillingar, tímareimar<br />
JEPPAÞJÓNUSTA<br />
Ásmegin, bifreiðaverkstæði<br />
Reitarvegi 3<br />
340 Stykk<strong>is</strong>hólmi<br />
Sími 438-1586<br />
Fjallabílar – St<strong>á</strong>l og stansar<br />
Vagnhöfða 7<br />
110 Reykkjavík<br />
Sími 517-5000<br />
Drifskaftaviðgerðir,<br />
jeppaviðgrðir,<br />
Varahlutir í jeppa.<br />
KERRUR<br />
OG DRÁTTARBEISLI<br />
Víkurvagnar ehf.<br />
Dverghöfða 27<br />
110 Reykjavík<br />
Sími 577-1090<br />
www.vikurvagnar.<strong>is</strong><br />
LÁSASMIÐIR<br />
OG ÞJÓNUSTA<br />
Vaka hf.<br />
Eldshöfða 6<br />
112 Reykjavík<br />
sími 567-6700<br />
PÚSTÞJÓNUSTA<br />
Dekkjatorgið<br />
Gler<strong>á</strong>reyrum 2<br />
600 Akureyri<br />
Sími 462-4007<br />
Kvikk þjónustan<br />
Sóltúni 3<br />
105 Reykjavík<br />
Sími 562-1075<br />
Pústþjónusta Bjarkars<br />
Fitjabraut 4<br />
260 Njarðvík<br />
Sími 421-3003<br />
RAFGEYMAR<br />
OG ÞJÓNUSTA<br />
Pólar hf<br />
Einholti 6<br />
105 Reykjavík<br />
Sími 561-8401<br />
Fax 561-8403<br />
Rafgeymasalan ehf<br />
Dalshrauni 17<br />
220 Hafnarfirði<br />
Sími 565-4060<br />
Sólning Selfossi ehf<br />
Austurvegi 58<br />
800 Selfossi<br />
Sími 482-2722<br />
RAFMAGNSVÖRUR<br />
OG VIÐGERÐIR<br />
Vélamaðurinn ehf.<br />
Kaplahrauni 19<br />
220 Hafnarfirði<br />
Sími 555-4900<br />
Þ. Jónsson - Vélaland ehf.<br />
Vagnhöfða 21<br />
112 Reykjavik<br />
sími 577-4500<br />
SJÁLFSKIPTIVIÐGERÐIR<br />
Stimpill<br />
Akralind 9<br />
201 Kópavogi<br />
sími 564-1268<br />
Þjónusta fyrir Renault,<br />
Hyundai, Land Rover og<br />
BMW<br />
SMURSTÖÐVAR<br />
Bifreiða - og vélaverkstæði<br />
Sigursteins<br />
Selnesi 28-30<br />
760 Breiðdalsvík<br />
sími 475-6616<br />
Þjónusta fyrir FÍB og flest<br />
umboð<br />
Bifreiðaverkstæðið<br />
Framr<strong>á</strong>s ehf.<br />
Smiðjuvegi 17<br />
870 Vík<br />
Sími 487-1330 og 893-4630<br />
Bifreiðaverkstæðið HD<br />
vélar ehf.<br />
R<strong>á</strong>nargötu 14<br />
580 Siglufirði<br />
Sími 467-1941 og 467-1445<br />
Bifreiðaverkstæðið Pardus<br />
ehf.<br />
Suðurbraut<br />
565 Hofsósi<br />
sími 453-7380<br />
Bifreiðaverkstæðið Toppur<br />
Skemmuvegi 34<br />
200 Kópavogi<br />
sími 557-9711<br />
Þjónustuverkstæði fyrir<br />
N<strong>is</strong>san og Subaru<br />
toppur@<strong>is</strong>landia.<strong>is</strong><br />
Bílasala Suðurlands<br />
Fossnesi 14<br />
800 Selfossi<br />
sími 480-8080<br />
Þjónustuaðili fyrir Toyota<br />
Bílaverkstæði Birg<strong>is</strong><br />
Haukamýri 1<br />
640 Húsavík<br />
sími 464-2626<br />
Þjónusta fyrir Heklu,<br />
Brimborg, Suzuki, Honda og<br />
Peugeot<br />
Bílst<strong>á</strong>l ehf.<br />
Askalind 3<br />
201 Kópavogi<br />
Sími 564-4632<br />
Dekk og smur ehf.<br />
Nesvegi 5<br />
340 Stykk<strong>is</strong>hólmi<br />
Sími 438-1385<br />
Dekkjatorgið<br />
Gler<strong>á</strong>reyrum 2<br />
600 Akureyri<br />
Sími 462-4007<br />
Hjól-Vest<br />
Æg<strong>is</strong>síðu 102<br />
107 Reykjavík<br />
Sími 552-3470<br />
KB bílprýði ehf<br />
Sólvöllum 5<br />
350 Grundarfirði<br />
Sími 438-6933<br />
Neyðarsími 897-9301<br />
Múlatindur sf<br />
Múlavegi 13<br />
625 Ólafsfirði<br />
Sími 455-2194<br />
Fax 466-2614<br />
37<br />
Smur-og dekkjaþónusta<br />
Aðalstræti 3<br />
450 Patreksfirði<br />
Sími 456-1144<br />
Smur-og dekkjaþónusta<br />
Breiðholts ehf<br />
Jafnaseli 6<br />
109 Reykjavík<br />
Sími 587-4700<br />
Smurstöð ESSO<br />
Reykjavíkurvegi 54<br />
220 Hafnarfirði<br />
Sími 555-0330<br />
Smurstöð Heklu hf<br />
Laugavegi 170-174<br />
105 Reykjavík<br />
Sími 590-5070<br />
Netfang smurstod@hekla.<strong>is</strong><br />
Smurstöð og<br />
hjólbarðaþjónusta Björns<br />
og Þórðar<br />
Vatnsnesvegi 16<br />
230 Keflavík<br />
Sími 421-4546<br />
Smurstöðin ehf.<br />
Fossh<strong>á</strong>lsi 1<br />
110 Reykjavík<br />
sími 567-3545<br />
Smurstöðin Akranesi<br />
Smiðjuvöllum 2<br />
300 Akranesi<br />
Sími 431-2445<br />
Smurstöðin Klöpp ehf.<br />
10% afls<strong>á</strong>ttur fyrir FÍB<br />
meðlimi<br />
Vegmúla 4<br />
108 Reykjavík<br />
Sími 553-0440<br />
Smurstöðin Stórahjalla ehf<br />
Stórahjalla 2<br />
200 Kópavogur<br />
Sími 554-3430<br />
Smurstöðin Vogar<br />
Knarrarvogi 2<br />
104 Reykjavík<br />
sími 553-2205<br />
Stilling ehf.<br />
Skeifunni 11<br />
108 Reykjavík<br />
sími 520-8000<br />
Vélsmiðja Grindavíkur<br />
Seljabót 3<br />
240 Grindavík<br />
sími 426-8540<br />
Þ. Jónsson - Vélaland ehf.<br />
Vagnhöfða 21<br />
112 Reykjavik<br />
sími 577-4500<br />
VÉLSMÍÐI<br />
Vélsmiðja Grindavíkur<br />
Seljabót 3<br />
240 Grindavík<br />
sími 426-8540<br />
ÞVOTTASTÖÐVAR<br />
Bón- og Þvottastöðin ehf<br />
Sóltúni 3<br />
107 Reykjavík<br />
Sími 551-4820<br />
Bón og hreinsivörur
38<br />
Átt þú mynd af breyttum fólksbíl?<br />
Um þessar mundir er unnið að<br />
ritun sögu bílsins <strong>á</strong> Íslandi, en<br />
svo sem kunnugt er kom fyrsti<br />
bíllinn til Íslands fyrir réttum<br />
100 <strong>á</strong>rum, <strong>á</strong>rið 1904.<br />
Heimildasöfnun er nú <strong>á</strong><br />
endasprettinum en lengi m<strong>á</strong><br />
bæta við. Þannig vantar til dæm<strong>is</strong><br />
góðar myndir af pallbílum sem<br />
tíðkað<strong>is</strong>t að gera úr fólksbílum<br />
um og upp úr miðri öldinni. Þ<strong>á</strong><br />
var hreinlega farið með verkfæri<br />
<strong>á</strong> bílinn fyrir aftan framhurðir<br />
og skellt af honum um þvert,<br />
gafl settur í húsið og pallstúfur<br />
þar fyrir aftan.<br />
Bar<strong>á</strong>ttum<strong>á</strong>l FÍB hafa bæði verið<br />
stór og sm<strong>á</strong> <strong>á</strong> þeim sjötíu <strong>á</strong>rum<br />
sem liðin eru fr<strong>á</strong> stofnun félagsins.<br />
Vega- og tryggingam<strong>á</strong>l eru dæmi<br />
um stóru m<strong>á</strong>lin en smærri m<strong>á</strong>lin<br />
voru oft ekki síður stór í sniðum<br />
og mikil hita- og réttlæt<strong>is</strong>m<strong>á</strong>l. Eitt<br />
slíkra m<strong>á</strong>la var bar<strong>á</strong>tta FÍB við<br />
stjórnendur rík<strong>is</strong>útvarpsins vegna<br />
afnotagjalda af útvarpsviðtækjum<br />
í bílum. Félagið taldi þar um<br />
ranglega tvísköttun að ræða.<br />
Rök FÍB fyrir niðurfellingu slíkra<br />
gjalda voru m.a. reifuð í skýrslu<br />
stjórnar <strong>á</strong>rið 1950:<br />
“Útvarpsnotandi m<strong>á</strong> í<br />
heimahúsum hafa eins mörg<br />
viðtæki og honum sýn<strong>is</strong>t, til<br />
afnota fyrir fjölskyldu sína, og<br />
greiðir aðeins af einu þeirra, en ef<br />
hann hlustar <strong>á</strong> útvarp í bílnum<br />
sínum í tæki, sem er skrúfað fast<br />
í bílinn, þ<strong>á</strong> kostar það fullkomið<br />
afnotagjald af tækinu, en ef tækið<br />
er laust í bílnum (ferðatæki) þ<strong>á</strong><br />
kostar það ekki neitt. Yfir þessum<br />
órétti hefir stjórn FÍB kvartað við<br />
útvarpsstjóra og óskað bréflega<br />
eftir niðurfellingu gjalds af<br />
viðtækjum í einkabílum. Þessari<br />
m<strong>á</strong>laleitan tók útvarpsstjóri<br />
þunglega og meðal annarra raka<br />
Góðar myndir af svona bílum<br />
væru vel þegnar.<br />
Hér fylgir með mynd af<br />
Bedford „boddíbíl“ Norðurleiðar,<br />
líklega tekin einhvern tíma <strong>á</strong><br />
<strong>á</strong>runum fyrir 1950. Man<br />
einhver eftir þessu ferðalagi<br />
eða kringumstæðunum, þegar<br />
myndin var tekin?<br />
Þeir sem geta leyst úr<br />
ofanskr<strong>á</strong>ðu eru vinsamlega<br />
beðnir að hafa samband.<br />
Saga bílsins <strong>á</strong> Íslandi<br />
Sigurður Hreiðar, sími.566 6272.<br />
Netfang: auto@simnet.<strong>is</strong><br />
Afnotagjöld af bílútvörpum<br />
bendi hann <strong>á</strong>, að þeir, sem gætu<br />
<strong>á</strong>tt einkabíl, væru svo efnum<br />
búnir, að þeir gætu greitt þetta<br />
gjald.”<br />
Talnaglöggur félagi reiknaði<br />
út skatttekjur rík<strong>is</strong>ins vegna<br />
þessarar tvísköttunar. Hann birti<br />
útreikninga sína í Ökuþór <strong>á</strong>rið<br />
1954 og staðhæfði að 200 króna<br />
útvarpsskattur <strong>á</strong> alla bíla samsvari<br />
h<strong>á</strong>lfrar milljóna króna skatti<br />
<strong>á</strong>rlega eða n<strong>á</strong>kvæmlega sömu<br />
upphæð og ríkið greiði til reksturs<br />
Þjóðleikhússins. “Bíleigendur reka<br />
því líka Þjóðleikhús vort,” sagði<br />
í blaðinu.<br />
Lukkupottur FÍB<br />
Dreginn hefur verið út veglegur<br />
vinningur í Lukkupotti FÍB.<br />
Vinningurinn var dreginn<br />
úr nöfnum þeirra sem greitt<br />
höfðu <strong>á</strong>rlegt félagsgjald fyrir 15.<br />
febrúar sl.<br />
Vinningurinn, sem er flugfar<br />
fyrir tvo til London og til<br />
baka, kom <strong>á</strong> nafn Hilmars Þ.<br />
Eysteinssonar, Skúlagötu 64,<br />
105 Reykjavík.<br />
Við óskum Hilmari til<br />
hamingju með vinninginn og<br />
óskum honum góðrar ferðar<br />
til London. Hinn heppni<br />
vinningshafi getur vitjað<br />
vinningsins <strong>á</strong> skrifstofu FÍB,<br />
Borgartúni 33 í Reykjavík.<br />
Bedford „boddíbíll“ Norðurleiðar. Myndin er líklega tekin einhvern tíma <strong>á</strong> <strong>á</strong>runum<br />
fyrir 1950. Man einhver eftir þessu ferðalagi eða kringumstæðunum, þegar myndin<br />
var tekin?<br />
Þessu bar<strong>á</strong>ttum<strong>á</strong>li lauk í<br />
reynd ekki fyrr en <strong>á</strong>rið 1970<br />
en þ<strong>á</strong> var þetta rangl<strong>á</strong>ta<br />
afnotagjald loks fellt niður.<br />
Tæknin hafði hins vegar löngu<br />
<strong>á</strong>ður gert skattheimtuna<br />
hlægilega, bíleigendur hættu<br />
einfaldlega að skrúfa viðtæki<br />
í bílana og notuðu ný og<br />
betri ferðatæki til að hlutsta <strong>á</strong><br />
útvarpið í bílnum.<br />
Fleiri erindi rakti FÍB<br />
<strong>á</strong> skrifstofu Vilhj<strong>á</strong>lms Þ.<br />
Vilhj<strong>á</strong>lmssonar útvarpsstjóra<br />
<strong>á</strong> sjötta <strong>á</strong>ratugnum. Formaður<br />
FÍB vildi að útvarpað yrði<br />
léttri tónl<strong>is</strong>t og danslögum um<br />
verslunamannahelgina. “Ég<br />
benti Vilhj<strong>á</strong>lmi <strong>á</strong> að bíleigendur<br />
borguðu mikið en fengju lítið í<br />
staðinn. Ég vildi að létt tónl<strong>is</strong>t yrði<br />
leikin, ekki prelúdíur og fúgur<br />
sem hljóma alla sunnudaga, allri<br />
þjóðinni til hrellingar, heldur<br />
það sem almenningur kallar<br />
létt lög,” sagði Sveinn Torfi<br />
Sveinsson fyrrverandi formaður<br />
FÍB síðar í viðtali. “Þetta hafð<strong>is</strong>t<br />
og Vilhj<strong>á</strong>lmur tók upp <strong>á</strong> að<br />
útvarpa léttum lögum og síðar<br />
var farið að koma með fréttir af<br />
þjónustubílum FÍB..”<br />
“Allir sem voru með útvarp<br />
í bílum sínum þurftu að greiða<br />
sérstakt afnotagjald fyrir það<br />
til Rík<strong>is</strong>útvarpsins. Þetta fannst<br />
fólki óréttl<strong>á</strong>tt, því þegar það kom<br />
heim varð það að slökkva <strong>á</strong><br />
útvarpinu í bílnum sínum og<br />
labba inn og hlusta <strong>á</strong> sömu<br />
útvarpsstöð þar.” Sveinn Torfi<br />
Sveinsson, fv. formaður FÍB
Change language