04.01.2014 Views

Sri Sukhmani Sahib J.. - Gurmat Veechar

Sri Sukhmani Sahib J.. - Gurmat Veechar

Sri Sukhmani Sahib J.. - Gurmat Veechar

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

siqgur pRswid]<br />

vwihgurU jI kw ^wlsw! vwihgurU jI kI &qyh]<br />

prmpUjnIk vwihgurU siqgurU<br />

sRI suKmnI swihb jI stIk<br />

sRI dmdmI tkswl[<br />

Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir]<br />

Bin mQurw. kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]<br />

(q`qkry leI Poto ’qy kilk kro jI)<br />

DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI DMn hn!<br />

hux au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy hn[hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT rhy hn, hux m`cdw 2<br />

ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI<br />

sIs’qy hux puAw rhy hn, hux m`cdI 2 loh’qy KV@ rhy hn[<br />

lyKk pRkwSk:-<br />

bRhmiv`idAw dy dwqy,pMQrqn,<br />

bRhmigAwnIkY;grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw]<br />

pUrn praupkwrI pUrn bRhmigAwnI s`cKMf vwsI prmpUjnIk<br />

sRI mwn sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw,<br />

sMq krqwr isMG swihb ^wlsw jI dy s`cy pr aupkwrI crn-kmlW dy,<br />

hir hir myil myil jn swDU;hm swD jnw kw kIVw]<br />

Anuswr in`ky kIVy ikRm,sB dI crn-DUV, dwsndws crn isMG aur& jsvMq isMG ipMf dwauDr, (mogw)<br />

jvwhrisMG ipMf cimMfy (luiDAwxw)pMjwb ieMfIAw[<br />

q`qkrw


ieh prmpiv`qR A`T poQIAW pRwpq krky<br />

inhwl inhwl inhwl hovo jI[<br />

1. poQI jnm sMskwr, AMimRq sMskwr, bRhm iv`idAw, AnMd kwrj, AMqm sMskwr[<br />

2. poQI vwihgurU siqgurU sRI suKmnI swihb jI stIk.sRI dmdmI tkswl[<br />

3. siqgurU swihb jI Aqy sMqW mhWpurSW dy Amolk boly Aqy gurmiq Anuswr Anyk pRsnW<br />

dy au~qR siqgurU gRMQ swihb jI b^S rhy hn[ pV@n vwly Dwrimk gRMQW dy nwm[ dyh<br />

Arogqw, g`fI dI dyK ryK frweIivMg bwry SuB is`iKAw[<br />

4. ds siqgurU swihbwn jI dI prm pUjnIk SuB s`cI bMswvlI[<br />

5. siqgurU gRMQ swihb jI dw mhW ivsmwd ieqhws, AKMf pwT, shj pwT mrXwdw,<br />

gurbwxI jI siqkwr pUjn mhW ivsmwd SuB is`iKAw, 101 Ardws, gurpurbW dIAW<br />

ArdwsW[<br />

6. SRI gurU gRMQ swihb jI Su~D aucwrx, ArQ pwT Aqy ivSrwm poQI SRI dmdmI tkswl<br />

7. Awid bwxI,sRI dsm bwxI, BweI gurdws jI dIAW vwrW ’coN gRIbI vwly,sbd pdW dy<br />

mhW ivsmwd ArQ[dUjw pRkrx pUjw dw Dwn zihr hY]<br />

8. slok Bgq kbIr swihb jI, Bgq PrId swihb jI dy mhW ivsmwd ArQ[<br />

gurU ipAwrI swD sMgq jI nMU ieh jwxky byAMq KuSI hovygI ik gurbwxI aucwrx<br />

SuDI leI iehnHW poQI swihbwnW dIAW irkwrifMg vI dwsn dws qoN gurU swihb<br />

jI ny krvweI hY[ sMgq jI irkwrifMg lwky poQI swihb pRkwS krky mgr 2<br />

bolx jI[<br />

q`qkrw


poQI swihbwn, Su`D aucwrn iempIQRI pRwpqI leI:<br />

BweI rijMdr isMG jI kYnyfw:-Pon: 905-458-7776.<br />

BweI gurcrn isMG jI kYnyfw:- Pon: 905-216-7437<br />

BweI qlivMdr isMG jI kYnyfw:- Pon: 519-621-4773<br />

BweI AmirMdr isMG jI kYnyfw:- Pon: 519-830-2627<br />

BweI srbjIq isMG jI ig`l, ipMf suDwr (luiDAwxw) Bwrq &Un 01624- 275-740<br />

BweI surjIq isMG jI ipMf dwauDr (mogw) Bwrq, Pon:- + 91-9888774012<br />

prmpUjnIk poQI swihb jI dI syvw Aqy dwsndws jsvMq isMG nwl sMprk leI hyT ilKy<br />

eImyl pqy sMprk kro jI:<br />

www.tvaprasaad.com<br />

admin@tvaprasaad.com<br />

q`qkrw


DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI DMn hn! hux<br />

au~bldI dyZ ’c cONkVw lw rhy hn[ hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT rhy hn, m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR<br />

prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI sIs ’qy hux puAw rhy hn, hux m`cdI 2 loh ’qy KV@<br />

rhy hn[<br />

Drm hyq; swkw ijin kIAw] sIsu dIAw; pru. isrru n dIAw]<br />

DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU qyZ bhwdr swihb jI DMn hn[ lohy dy qMg<br />

ipMjry ’c iq`Ky ik`lW ivckwr bYTy hux vwihgurU vwihgurU jp rhy hn[ hux sIs kurbwn kr rhy hn[<br />

Awp jI dw ShId hoieAw sIs hux dwsn dwsI dy isr ‘qy sj irhw hY[<br />

q`qkrw


DMn DMn vwihgurU siqgurU swihbwn jI<br />

DMn bwbw sqIrwm swihb jI! cWdnI cONk id`lI ivKy, sMq doKI zwlm, Awp jI nUM hux, rUM ’c<br />

lpyt ky swV rhy hn[<br />

q`qkrw


prm ShId DMn bwbw jIvn isMG swihb jI! prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb<br />

jI dy prmpiv`qR inrMkwrI sIs nUM, Awpxy sIs ’qy sjw ky, id`lIEN sRI AnMdpur swihb jI nUM, hux iljw<br />

rhy hn, sRI AnMdpur swhib jI iqAwgx mgroN, srsw ndI nyVy, zwlmW dw purjw 2 k`t ky, Awpxw<br />

AMg 2 ktvw ky, nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr hux ShIdI pw rhy hn[<br />

lwhOr ivKy b`icAW nUM nyizAW ’qy tMgvw ky, glW c hwr puAw, pUrn pRIq pRqIq nwl Bu`KIAW, sbr<br />

Sukr nwl svw 2 mx pIs ky isdk inBw rhIAW mwvW[<br />

q`qkrw


prmpUjnIk gurmuiK snmuK DMn bwbw dIp isMG swihb jI! hux Awpxw sIs qlI ’qy r`K ky,<br />

m`cdy Drm X`uD c, sRI hirmMdr swihb jI ’qy cV@ ky Awey zwlmW dy f`kry 2 kr rhy hn[<br />

DMn bwbw mnI isMG swihb jI! prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI dy ipAwr siqkwr ismrn c<br />

lIx hux bYT rhy hn, zwlm hux Awp jI dw bMd 2 k`t rhy hn[<br />

q`qkrw


DMn ShId bwbw s`uKw isMG bwbw mihqwb isMG swihb jI! Aiq pwpI ivkwrI hMkwrI m`syrMGV dw<br />

hMkwrI isr, hux v`F rhy hn[ isr v`F ky, brCy ’qy tMg ky, GoiVAW ’qy Asvwr, b`uFy jOhV nUM jYkwry<br />

g`jwauNdy iljw rhy hn[<br />

DMn bwbw jorwvr isMG swihb jI, DMn bwbw &qyh isMG swihb jI! ijauNidAW 2 nUM hI, srihMd<br />

ivKy, zwlm zulmI kMD dI nINh c, hux KVy@ krky, au~pr kMD icx rhy hn[ vyprvwhI nwl jYkwry<br />

g`jwauNidAW dy, sIs auqwry jw rhy hn[<br />

q`qkrw


DMn bwbw mqIdws swihb jI! cWdnI cONk id`lI ivKy, sMq doKI zwlm, AwpjI nUM hux iq`Ky Awry nwl<br />

cIr rhy hn[ ipAwrI is`KI qy s`cy siqgurW leI, Awpxw qn hux icrvw rhy hn[<br />

DMn bwbw idAwlw swihb jI! cWdnI cONk id`lI ivKy, sMq doKI zwlm, Awp jI nUM hux, dyZ ’c aubwl<br />

rhy hn[<br />

q`qkrw


DMn bwbw bic`qR isMG swihb jI! siqgurU swihb jI dI b^SIS nUM pRwpq ho ky, GoVy ’qy Asvwr<br />

jsvwrIAW dy SrwbI hwQI dIAW qvIAW, siqgurW dI b^SI nwgxI nwl, hux ivMn@ rhy hn[<br />

DMn bwbw grjw isMG boqw isMG jI! hux cV@ ky Awey zwlmW dy f`kry kr rhy hn, jYkwry gjwauNidAW<br />

ShIdI pw rhy hn[ sUrw. so pihcwnIAY; ju lrY. dIn ky hyq] purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY Kyqu]<br />

q`qkrw


q^q sRI dmdmw swihb jI ivKy swihb sRI gurU goibMd isMG swihb jI BweI mnI isMG swihb jI qoN<br />

vwihgurU siqgurU gRMQ swihb jI ilKvw rhy hn[<br />

prmpUjnIk sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw jI, sMq krqwr isMG swihb ^wlsw jI qoN gurbwxI<br />

sux rhy hn[<br />

q`qkrw


wlwn bwl] prmpUjnIk vwihgurU mIrI pIrI dy mwlk<br />

siqgurU hrgoibMd swihb mhwrwj jI[<br />

prmpUjnIk vwihgurU mh`lw pMjvW jI, sRI rwmsr swihb jI ivKy, BweI gurdws swihb jI qoN<br />

siqgurU gRMQ swihb jI ilKvw rhy hn[<br />

q`qkrw


prmpUjnIk bwbw GneIAw swihb jI, sMq doKI mhW hiqAwirAW nUM<br />

pwxI iplw rhy hn Aqy mlm p`tI kr rhy hn[<br />

prmpUjnIk vwihgurU mh`lw qIjw jI, ivAws dirAw coN jl Br rhy hn,<br />

vwihgurU mh`ly dUjy jI dy ieSnwn leI[<br />

q`qkrw


poh dI TMFI Twr rwq c, prmpUjnIk mwqw gUjrI kOr jI, Coty swihbzwidAW smyq phwVI rsqy,<br />

gMgU dy Gry jw rhy hn[<br />

DMn vwihgurU! pMj ipAwry jI, siqgurU swihb jI nUM, hux Awpxy inrml prmpiv`qr SuB s`cy su`cy au~cy<br />

mhwn blvwn sIs, Bytw kr rhy hn, au~cy ru`qby pw rhy hn, s`cy pwiqSwh jI qoN AMimRq Ck ky, s`cy<br />

pwiqSwh jI nUM AMimRq Ckw rhy hn[<br />

q`qkrw


BweI subyg isMG BweI Swhbwz isMG jI siqgurW dy ipAwr siqkwr c hux crKVIAW ’qy cV@ rhy hn[<br />

Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir]<br />

Bin mQurw. kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]<br />

q`qkrw


sRI hirikRsn iDAweIAY ijsu if`Ty sB duK jwie]<br />

pihlw mrxu kbUil jIvx kI Cif Aws] hohu sBnw kI ryxukw qau Awau hmwrY pwis] vwihgurU mh`lw<br />

dsvW jI, q^q sRI kysgVu swihb jI ivKy sIs mMg rhy hn


prmpUjnIk siqgurU hirrwie swihb jI- Arjn hirgoivMd nUM ismrO sRI hirrwie]<br />

Drm hyq; swkw ijin kIAw] sIsu dIAw; pru. isrru n dIAw]


ijih ibiKAw sglI qjI lIE ByK bYrwg] khu nwnk sunu ry mnw iqh nr mwQY Bwgu] prmpUjnIk<br />

bRhmigAwnI sgl kI rInw] pUrn vYrwgI sRI dmdmI tkswl dy igAwrvyN muKI pUrn sMq suMdr isMG<br />

swihb jI iBMfrWvwly<br />

prmpUjnIk pUrn sMq bwbw Aqr isMG swihb jI


DMn ShId bwbw qwrU isMG swihb jI! s`cy siqgurW dy siqkwr ipAwr ihq ismrx c, rom 2 krky<br />

lIx bYTy hn, zwlm hux Awp jI dw Koprw auqwr rhy hn[ Kopry auqrn qoN BI, 22 idn smwDI c bYTy,<br />

gurU gurU ismrdy rhy<br />

DMn bwbw Swm isMG jI AfxSwhI jI ny 70 swl sRI hirmMdrswihb jI ivKy qVky svw do vjy AMimRq<br />

kIrqn kIqw, iek idn vI nwgw nhIN pwieAw


sRI nwnk; AMgid kir mwnw] Amrdws; AMgd pihcwnw]<br />

Amrdws; rwmdws khwXo] swDin lKw; mUV nih pwXo]<br />

prmpUjnIk gurU jI dy AnMin syvk bwbw bu`Fw swihb jI, mwqw gMgw jI nUM vr b^S rhy hn


siqgur pRswid]<br />

vwihgurU jI kw ^wlsw! vwihgurU jI kI &qyh]<br />

sB isKn ko hukm hY; gurU mwnIE grMQ]1]) pIaU dwdy kw; Koil ifTw Kjwnw] qw<br />

myrY min; BieAw inDwnw]1] prm pUjnIk gurU pMQ jI kI jIq[ () swihb jI dw Su`D<br />

aucwrn, ie`kEAMkwr, Su`D pkwau pV@ ky bwr bwr) ihMdU qurk koaU, rwPjI iemwmswPI;<br />

mwns kI jwq sBY, eykY phcwnbo]) Avil Alh nUru aupwieAw; kudriq ky sB bMdy] eyk<br />

nUr qy.sBu jgu aupijAw; kaun Bly.ko mMdy]) ^wlsw myro; 1 ipMf 2 prwn] ^wlsw myrI; jwn<br />

kI jwn] ( 1 sRIr, 2 ijMd) ikRpwvMq ^wls sgl; qh pRswid BXo 1 gOr] moih sy rMk AnwQ<br />

jg; Btkq iPrq kror] ( 1 v`fy) mo gRih mY.qn qy mn qy; isr lau Dn hY; sBhI ienhI<br />

ko]) ienhI kI ikRpw ky, sjy hm hY; nhI mo sy grIb kror pry]) jau qau; pyRm Kylx kw<br />

cwau] isru Dir qlI; glI myrI Awau] iequ mwrig; pYru DrIjY] isru dIjY; kwix n kIjY])<br />

ggn dmwmw bwijE; pirE nIswnY Gwau] Kyqu ju mWifE sUrmw; Ab jUJn ko dwau]1] sUrw<br />

so pihcwnIAY; ju lrY dIn ky hyq] purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY Kyqu]<br />

lyKk pRkwSkdmdmI<br />

tkswl dy bwr@vyN, qyrvyNmuKI, bRhmiv`idAw dy dwqy, pMQrqn, bRhmigAwnI kY;<br />

grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw] pUrn praupkwrI pUrn bRhm-igAwnI<br />

s`cKMfvwsI prmpUjnIk sRI mwn sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw, sMq krqwr isMG<br />

swihb ^wlsw jI dy s`cy praupkwrI crn-kmlW dy, hir hir myil myil jn swDU; hm swD<br />

jnw kw kIVw] Anuswr in`ky kIVy ikRm, sB dI crn-DUV,<br />

dwsndws crn isMG aur& jsvMq isMG ipMf dwauDr, (mogw)<br />

jvwhrisMG ipMf cimMfy (luiDAwxw) pMjwb Bwrq[<br />

3 q`qkrw


pihlw mrxu kbUil;jIvx kI Cif Aws]hohu sBnw kI ryxukw;qau Awau<br />

hmwrY pwis])qU cau sjx mYifAw;fyeI issu auqwir]nYx mihMjy qrsdy;kid psI<br />

dIdwru] )kbIr.jau quih swD iprMm kI;sIsu kwit kir goie]Kylq Kylq hwl<br />

kir;jo ikCu hoie q hoie])mrxu muxsw sUirAw.hku hY;jo hoie mrin prvwxo])sBu<br />

idnsu rYix.dyKau guru Apunw;ivic AKI.gur pYr DrweI])swgr myr auidAwn<br />

bn;nv KMf bsuDw Brm]mUsn pRym iprMm kY;gnau eyk kir krm])jau qnu<br />

cIrih;AMig n morau]ipMfu prY;qau.pRIiq n qorau])jo gur dIsY isKVw;iqsu iniv<br />

iniv lwgau pwie jIau]) gurisKW kI hir.DUiV dyih;hm pwpI BI giq<br />

pWih])jnu nwnku. DUiV mMgY iqsu gurisK kI;jo Awip jpY.Avrh nwmu<br />

jpwvY])schu ErY sBu ko;aupir scu Awcwru])scu suhwvw kwFIAY;kUVY kUVI soie]<br />

nwnk.ivrly jwxIAih;ijn scu plY hoie])hIxau nIcu krau bynµqI;swcu n Cofau<br />

BweI]nwnk.ijin kir dyiKAw;dyvY miq sweI])kUV inKuty. nwnkw;EVik sic<br />

rhI]{dyh isvw br moih iehY;suB krmn qy.kbhUM n tro])kir mn myry;siq<br />

ibauhwr]Anuswr ieh prmpiv`qR poQIAW pUrn siqkwr sihq bhu igxqI ’c<br />

sMBwlo.pUrn pyRm sihq pV@o,ds^q krw ky.Ardwis krky,pRymIAW nUM pV@n nUM idMdy<br />

lYNdy rho[ieh SuB ie`Cw r`KxI ik gurU jI dw srb`q dy Bly dw miq.KMf bRhmMf<br />

’c &Yly[A`gy pV@n nMU kho.pRymI s`jx.bhu igxqI ’c mu`l lY ky.A`gy vMfx<br />

jI.AnMq puMn.gurU jI dI ^uSI dIAW l`KW pwiqSwhIAW pRwpq krn[XQw:-lK<br />

KusIAw pwiqswhIAw;jy siqguru ndir kryie]inmK eyk.hir nwmu dyie;myrw mnu<br />

qnu sIqlu hoie])ivic dunIAw;syv kmweIAY]qw drgh bYsxu pweIAY]khu nwnk<br />

bwh lufweIAY]} Awip nrwiexu.klw Dwir;jg mih prvirXau]inrMkwir Awkwru<br />

joiq;jg mMfil kirXau]<br />

pRym bynqI:-pRkrx jW AstpdI ’qy jwx leI, q`qkry coN<br />

ausy nUM kilk kro[ q`qkry ’qy vwips jwx leI pyj dy Q`ly q`qkrw<br />

l&z ’qy kilk kro[<br />

4 q`qkrw


q`qkrw sRI suKmnI swihb jI<br />

aUVw.prmpUjnIk poQI ’c vrqy icMn@ inSwn[<br />

AYVw. ieh sRb ivAwpI mhW mhW ivsmwd prmwrQ pUrn pRym sihq<br />

bwr 2 pV@o suxo jI[<br />

nM. ivSw pMnw<br />

1. prmpUjnIk sRb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpwjwp Anqklwvwn 18<br />

smrpx[<br />

2. gur nwnk dyv goivMd rUp]) pRgtu sgl hir Bvn mih;jnu nwnku gur 22<br />

pwrbRhm]) pwrbRhm pUrn gurdyv]jI qoN s`cy ivsmwd vwihgurU nwm<br />

jI dI dwsn dws kUkr dI jwcnw[<br />

3. gur AMimRq iBMnI dyhurI;prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb 23<br />

jI dy prmpiv`qR sRI stIk swihb jI dI mhwn au~cI s`cI sRb`q dy Bly<br />

dI SuB syvw krn bwry AiqAMq gRIbI inmRqw pRym sihq pRym bynqI<br />

mwieAw sPlI krn bwry[<br />

4. pUrn gurU jI dI SuB s`cI s&l syvw krn vwly gurU ihq kurbwn hox 24<br />

vwly 24 Amr ShIdW,pRymIAW dy Amolk idRStWq[<br />

5. prmpUjnIk s`cy ipqw vwihgurU jI dy ArQ ShIdI jwp mh`lw nOvW 27<br />

jI[nwnk dws;sdw kurbwnI] Anuswr DMn hn DMn hn DMn hn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI dI AduqI Amr<br />

At`l ShIdI dw jwp[<br />

6. prmpUjnIk pUrn bRhmigAwnI bwbw gu`dV isMG swihb jI<br />

27<br />

prmpUjnIk ShId BweI jyTw jI,BweI iprwxw swihb jI BweI bihlo<br />

swihb jI ny pUrn pRym cwA nwl inSkwm syvw krnI[<br />

7. prmpUjnIk s`cy siqgurW ArQ SuB s`cI syvw mwieAw sPlI krn 29<br />

leI pRym bynqI[<br />

8. prmpUjnIk sMq bwbw gurbcn isMG swihb jI ^wlsw jI ny,pUrn 31<br />

siqgurU gMRQ swihb jI dy mMglW dI SuDweI krwauxI[<br />

9. nwmu Amolku rqnu hY;pUry siqgur pwis]siqgur syvY ligAw; 32<br />

5 q`qkrw


kiF rqnu dyvY prgwis]s`cy pwiqSwh jI dI SuB s`cI syvw k<br />

rky,DnvMq kulvMq,pUrn sMq piqvMq imlKvMq sIlvMq s`cy mhMq<br />

BgvMq bnxgy jI[<br />

10. vwihgurU gurpRswid]pRsMsw p`qR ’c,vifAweI dy iqAwg dI srb<br />

ivAwpI mhW mhW ivsmwd is`iKAw pV@o[<br />

11. vwihgurU gurpRswid]BUimkw]mokau Dwir ik®pw.jgjIvn dwqy;hir sMq<br />

pgI ly pwvY]hau kwtau.kwit bwiF isru rwKau;ijqu nwnk sMqu ciV<br />

AwvY]dy mhW mhW ivsmwd ArQ[<br />

12. prmpUjnIk sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw jI ny mhwn ikRpw<br />

krky,dwsn dws nUM ilKweI bwr Aqy hor prmpiv`qR SuB Amolk vr<br />

b^Sxy[<br />

13. prmpUjnIk mhWpurSW ny Awp,pMjW isMGW nUM,prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

vwihgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy swhmxy iljw ky,rom 2 krky<br />

ivsmwd srb ivAwpI pRym inmRqw gRIbI siq sMqoK pUrn iekwgRqw<br />

Ajpw jwp’c lIxqw sihq Ardws krnI[<br />

14. prmpUjnIk sMq bwbw krqwr isMGjI ^wlsw jI dw vwihgurU gurU gRMQ<br />

swihb jI stIk ilKx dw idRV sMklp[<br />

15. prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI dw pUrn vYrwgmeI AduqI Amr<br />

s`cI ju`go ju`g At`l ShIdI jwp,vwihgurU mhW 2 ivsmwd ArQ[<br />

16. vwihgurU ArQ:-kljuig.jhwju Arjunu gurU;sgl isRis† lig.ibqrhu])<br />

jp´au ijn@ Arjun dyv gurU;iPir sMkt join grB n AwXau])Drin<br />

ggn nv KMf mih;joiq sÍrUpI rihE Bir]Bin mQurw.kCu Bydu<br />

nhI;guru Arjunu prqK´ hir]prm pUjnIk mh`ly pMjvyN swihb jI dw<br />

pUrn vYrwgmeI ShIdI pRsMg[<br />

17. mUriq pMc pRmwx purKu; guru Arjunu. ipKhu nXx]1]) pwrbRhm pUrn<br />

gurdyv] prm pUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv<br />

swihb jI dI prm vYrwgmeI ShIdI dy, pUrn<br />

32<br />

34<br />

35<br />

39<br />

40<br />

40<br />

41<br />

64<br />

6 q`qkrw


Agm AgwD vYrwgmeI js jwp AsqoqR duAwrw, vwihgurU gurmMqR<br />

hY;jip haumY KoeI[ vwihgurU mMqR jI dy ArQ pV@o jI[<br />

18. vwihgurU]prmpUjnIk s`cy siqgurU pMjvyN pwiqSwh jI ny Asih Akih<br />

kSt shwridAW sIs vwridAW ienW@ bcnw nMU kmwieAw hY[qY swihb<br />

kI bwq ij AwKY;khu nwnk.ikAw dIjY]sIsu vFy kir.bYsxu dIjY;ivxu<br />

isr.syv krIjY]ikau n mrIjY,jIAVw n dIjY;jw shu BieAw<br />

ivfwxw]dy ivsmwd ArQ hn[<br />

19. vwihgurU]gur nwil quil.n lgeI;Koij ifTw bRhmMfu]nwmu inDwnu.<br />

siqguir dIAw;suKu nwnk.mn mih mMfu])gurdyv siqguru pwrbRhmu<br />

prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw])vwhu vwhu bwxI inrMkwr<br />

hY;iqsu jyvfu, Avru n koie])bysumwr AQwh,Agnq<br />

AqolY]prmpUjnIk DMn vwihgurU ju`go j`ug At`l gurqw ibrwjmwn s`cy<br />

siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dw rsmeI ipAwrw AsqoqR[<br />

20. prmpUjnIk XoDy ShId bwbw gurbKS isMG (bMdw isMG bhwdr jI)dI<br />

mhwn dlyr kurbwnI ShIdI dy prmpiv`qR idRStWq duAwrw kbIr.jau<br />

quih swD.iprMm kI;sIsu kwit kir goie]Kylq Kylq hwl kir;jo ikCu<br />

hoie q hoie]dy Amolk mhW ivsmwd ArQ[<br />

78<br />

79<br />

92<br />

sRI suKmnI swihb jI ArMB<br />

21. vwihgurU]auQwnkw sRI suKmnI swihb jI[ 96<br />

pihly AstpdI jI<br />

22. siqgurU gRMQ swihb jI sdw gurqw ibrwjmwn ho ky,ikRpw krky sRI<br />

suKmnI swihb jI dy,sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anqklwvwn<br />

ArQ,ieauN &urmw rhy hn:- ie`QoN ArQ ArMB hMudy hn:-ibnY:-nMbr<br />

63 qoN Ajpw jwp r`Ko jI[<br />

101<br />

7 q`qkrw


23. vwihgurU mh`ly qIjy jI dy siqpRq`gI hox dy srb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

kOqk[<br />

24. byd purwn;isMimRiq suDwK´r]kIny rwm nwm;iek AwKŕ] iknkw<br />

eyk;ijsu jIA bswvY]qw kI mihmw;gnI n AwvY]cONh qukW dy ArQ<br />

sRb ivAwpI mhW mhW ivsmwd hn[<br />

25. pRB kY ismrin;dusmnu trY]’qy swKI prm pUjnIk pUrn guris`K,v`fy<br />

ibbykI iqAwgI vYrwgI mhwn praupkwrI DIrjDwrI,gurU pRmysr jI dy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy im`Ty crn-kmlW dy AinMn Bgq,bRhmigAwnI<br />

sgl kI rInw]DMn bwbw krm isMG jI hoqI mrdwn vwilAW dI[<br />

26. pRB kY ismrin;iriD isiD nau iniD]’qy swKI BweI rUpcMd jI[ 1 iriD<br />

2 isiD 3 nau 4 iniD dy ArQ[<br />

27. pRB kau ismrih;sy praupkwrI]’qy swKI,bRhmigAwnI kY grIbI<br />

smwhw] bRhmigAwnI praupkwr aumwhw] 1 AinMn gurU Bgq mhwn<br />

praupkwrI bRhmigAwnI;sgl kI rInw]BweI l`Dw jI[ 68 aUVw.hir<br />

ismrin;Bey isD jqI dwqy]) 1 ivSw nON pRkwr pV@o gurpRswid iqAwgo.<br />

28. aUVw. hir ismrin: Bey isD jqI dwqy]) 1ivSw nON pRkwr pV@o<br />

gurpRswid iqAwgo<br />

dUjy AstpdI jI<br />

29. prmpUjnIk vwihgurU mh`lw pMjvW jI ShIdI jwp mhwn mhwn<br />

praupkwr hI praupkwr[<br />

qIjy AstpdI jI<br />

30. bhuqu isAwxp;jm kw Bau ibAwpY]swKI A&lwqU jI[ 185<br />

cOQy AstpdI jI<br />

31. ijin kIAw.iqsu cIiq rKu;nwnk.inbhI nwil]1]’qy swKI gurmuiK<br />

snmuK Bgq jYdyv swihb jI[<br />

32. jw kY AMqir;bsY pRBu Awip]nwnk qy jn;shij smwiq]5]’qy<br />

vwihgurU jI dy srgun Avqwr mh`ly nOvyN jI dI,sRb ivAwpI ivsmwd<br />

pUrn vYrwgmeI mhwn DIrjDwrI mhwn praupkwrI ShIdI pRsMg<br />

duAwrw shij AvsQw dw Amolk idRStWq[<br />

106<br />

110<br />

115<br />

118<br />

129<br />

144<br />

148<br />

200<br />

215<br />

8 q`qkrw


33. iqlk jM\U;rwKw pRB qw kw]kIno bfo;klU mih swkw] mhW 2<br />

vYrwgmeI ArQ pV@o[<br />

34. prmpUjnIk Awid scu;jugwid scu]hY iB scu;nwnk hosI iB scu]1]<br />

Ajpw jwp Akwl purK jI v`loN m`hly nOvyN jI dI sRb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd mihmw[<br />

pMjvyN AstpdI jI<br />

35. ijs kI bsqu;iqsu AwgY rwKY]pRB kI AwigAw; mwnY mwQY]aus qy<br />

caugun;krY inhwlu]nwnk swihbu;sdw. dieAwlu]2] swKI:-siqgur<br />

AwgY sIsu Byt dyau;jy siqgur swcy BwvY])nwnk.syvku soeI AwKIAY; jo<br />

isru Dry auqwir])qnu mnu Dnu sBu.sauip gur kau;hukim mMinAY<br />

pweIAY]Anuswr DMn bwbw ngwhIAw isMG jI[<br />

36. dUjI swKI:-AMimRqDwrI pRymx v`fBwgx isMGxI jI[ 238<br />

37. imiQAw qn;nhI praupkwrw]pUrn praukwrI mhwqmw jI dy praukwr 247<br />

dw idRstWq[<br />

38. KMf bRhmMf byAMq;auDwrxhwirAw]qyrI soBw quDu;scy myry ipAwirAw] 248<br />

vwihgurU mh`ly dsvyN jI ny mhW mhwn praupkwr krny[<br />

39. vwihgurU]prmpUjnIk mhwn praupkwrI pUrn sMq bwbw Aqr isMG 248<br />

swihb jI msqUAwxy vwilAW ny,imiQAw qn;nhI praupkwrw]qoN SuB<br />

is`iKAw lYxI[<br />

40. so syvku;ijsu ikrpw krI]inmK inmK;jip nwnk hrI]8]5]do qukW 258<br />

dy ArQ sRb ivAwpI mhW mhW ivsmwd hn[<br />

CyvyN AstpdI jI<br />

41. ijh pRswid;qyry sgl iCdR Fwky]mn srnI pru;Twkur pRB qw<br />

kY]swKI:-pVdw Fkx vwly dw,gurU jI pVdw Fkdy hn[<br />

s`qvyN AstpdI jI<br />

A`TvyN AstpdI jI<br />

42. bRhmigAwnI kY;DIrju eyk]ijau bsuDw.koaU KodY;koaU cMdn lyp] do<br />

qukW dy ArQ sRb ivAwpI mhW mhW ivsmwd hn[<br />

218<br />

221<br />

237<br />

269<br />

317<br />

9 q`qkrw


43. bRhmigAwnI kI;sB aUpir mieAw]bRhmigAwnI qy; kCu burw n<br />

BieAw]’qy swKI prmpUjnIk pUrn bRhmigAwnI gurmuiK<br />

ipAwry,bRhmigAwnI;sgl kI rInw]BweI mihMgw swihb jI[<br />

44. bRhmigAwnI.praupkwr aumwhw]bRhmigAwnI kY;grIbI smwhw] swKI<br />

lUM 2 krky gRIbI ’c lIx mhwn praupkwrI DIrjDwrI pUrn<br />

bRhmigAwnI sMq bwbw krm isMG swihb jI,sMq lwl isMG swihb jI<br />

dI[<br />

nOvyN AstpdI jI<br />

45. pr iqRA rUpu;n pyKY nyqR]swKI prmpUjnIk bRhmigAwnI kY;grIbI<br />

smwhw]bRhmigAwnI;praupkwr aumwhw])pUrn bRhmigAwnI r`b rUp<br />

Bgq sUrdws swihb jI[prwieAw rUp dyKxo bcx leI,b`icAW nUM SuB<br />

aupdyS dyx leI br zrUr hI pV@o.<br />

46. {gur pRswid ibiKAw prhrY]swKI ie`k swaU jI dI[ 358<br />

47. ry mn;AYso kir sMinAwsw]dy ArQ[ 88. 1 ds ieMdRy:-pMj igAwn 359<br />

ieMdRy[<br />

48. ds ieMdRy:-pMj igAwn ieMdRy 362<br />

49. kwhU Pl kI;ieCw nhI bwCY]kyvl Bgiq;kIrqn sMig rwcY]swKI:- 364<br />

prmpUjnIk pUrn sMq bRhmigAwnI;sgl kI rInw]bwbw Swm isMG<br />

swihb jI[<br />

50. mn qn AMqir;ismrn gopwl]sB aUpir;hovq ikrpwl] ie`k v`F 364<br />

Kwxy dI tUk)<br />

51. pRB kI AwigAw;Awqm ihqwvY]swrI pauVI dy ArQ sRb ivAwpI mhW 376<br />

mhW ivsmwd hn[<br />

dsvyN AstpdI jI<br />

igAwrvyN AstpdI jI<br />

52. krx dw inrnw pV@o 407<br />

bwrvyN AstpdI jI<br />

53. {ibnw sMqoK;nhI koaU rwjY]swKI:-rwjn ky rwjw mhwrwjn ky<br />

mhwrwjw; gurU goivMd isMMG jI[)<br />

328<br />

333<br />

353<br />

439<br />

10 q`qkrw


qyrvyN AstpdI jI<br />

54. sMq jI dy ds ArQ pV@o[ 454<br />

55. sMq doKI.Akwl purK jI dw doKI hY[sMq ikRpwl;ikRpw jy krY]dy ArQ 459<br />

ivSyS hn[<br />

56. nwnk sMq sMig;inMdku BI qrY]1]’qy swKI:-ikRpwl sMqW ny pwpx 463<br />

ginkw auDwrnI)<br />

57. sMq doKI kw;Qwau ko nwih]nwnk sMq BwvY;qw Eie BI giq 468<br />

pwih]2]’qy swKI:-gurmuiK nyk swaU Bgq AMbrIk jI[<br />

58. pyRmw-BgqI dy SuB gux) 469<br />

59. sMq kw inMdku;prmysuir mwrw]’qy swKI:-DMn prmpUjnIk vwihgurU<br />

s`cy siqgurU sRI gurU dsvyN pwiqSwh jI[<br />

471<br />

cODvyN AstpdI jI<br />

60. mwnuK kI tyk;ibRQI sB jwnu]’qy swKI:-nyk swaU gurmuiK ipAwry<br />

bwlk jI)<br />

61. (cilqu imlvW polw)nh ikCu jnmY;nh ikCu mrY]Awpn cilqu;Awp<br />

hI krY] AibnwsI dy ArQ ivSyS hn[<br />

pMdRvyN AstpdI jI<br />

62. tUtI;gwFnhwr goupwl]’qy swKI[qU siqguru.chu jugI;Awip Awpy<br />

prmysru])cojI myry goivMdw.cojI myry ipAwirAw;hir pRBu myrw cojI<br />

jIau]siqgurU mh`lw dsvW jI)<br />

63. ijau AMDkwr;dIpk prgwsu]gur drsnu dyiK;min hoie ibgwsu]’qy<br />

swKI:-prmpUjnIk pUrn sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw jI[<br />

64. Aink ibGn qy;swDU rwKY]hir gun gwie;AMimRq rsu cwKY]’qy<br />

swKI,gurmuiK ipAwry BweI jogw isMG swihb jI[[<br />

65. imrqk kau;jIvwlnhwr]swKI:-sRI gurU goivMd isMG jI Kwlsw jI[ 553<br />

soLvyN AstpdI jI<br />

66. rUpu n ryK,n rMgu ikCu;iqRhu gux qy,pRB iBMn]pyRm pRcwr:- 559<br />

67. ie`k pwsy rUp rMg nhIN ikhw hY,dUjy pwsy srbI rMgI rUpI qUM hY;ikhw 560<br />

hY?<br />

487<br />

514<br />

527<br />

538<br />

549<br />

11 q`qkrw


68. iqsih buJwey nwnkw;’qy swKI:-prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU<br />

goibMd isMG swihb mhwrwj jI)<br />

69. hrn Brn;jw kw nyqR Poru]iqs kw mMqRü;n jwnY horu]’qy swKI siqgurU<br />

goivMd isMG jI[<br />

sqwrvyN AstpdI jI<br />

70. sRIcMd jI ny aucwry n kho[ 600<br />

71. Twkur kw syvku;AwigAwkwrI]Twkur kw syvku;sdw pUjwrI]qy swKI:- 613<br />

vwihgurU gurU pRmysr jI dy AwigAwkwrI AnuswrI,gurmuiK snmuK isMG<br />

swihbwn BweI vIr isMG BweI DIr isMG jI[<br />

72. Twkur ky syvk kY;min prqIiq]swKI gurmuiK scI AwskI;ijqu pRIqmu 617<br />

scw pweIAY]Anuswr srdwr muhMmdb^S jI ny AQwh SrDw syvw<br />

kurbwnI krky,prm pUjnIk mh`ly nOvyN jI dI mhW ivsmwd pRsMnqw<br />

lYxI)<br />

73. Awvnu jwnu;n hovI qyrw]nwnk.iqsu jn ky;pUjhu sd pYrw] 8]17]<br />

’qy gurU ihq kurbwn hox vwly s`icAwry ipAwry gursyvkW<br />

pRymIAW’coN,bIbI Srn kOr jI dI mhwn kurbwnI[<br />

635<br />

ATwrvyN AstpdI jI<br />

74. siqguru;isK ky bMDn kwtY]gur kw isKu;ibkwr qy hwtY]’qy swKI:-<br />

prmpUjnIk prm ShId BweI sMq rwm swihb jI[<br />

75. nwnk.siqguru isK kau;jIA nwil smwrY]1]Amolk idRStWq mh`lw<br />

dsvW jI:-<br />

76. syvw krq;hoie inhkwmI]iqs kau;hoq prwpiq suAwmI]’qy swKI<br />

prm pUjnIk prmvIr prm ShId BweI mohn qy gopwlw swihb jI[<br />

77. qpiq mwih;TwiF vrqweI]Andu BieAw;duK nwTy BweI]swKI vwihgurU<br />

s`cy siqgurU sRI gurU goibMd isMG swihb mhwrwj jI[<br />

au~nIvyN AstpdI jI<br />

78. swiQ n cwlY,ibnu Bjn;{Bjn ArQ smJx leI pyRm vIcwr) 675<br />

79. Aink aupwvI;rogu n jwie]rogu imtY;hir AvKDu lwie]swKI.gurmuiK 680<br />

BweI pyRmw jI[<br />

562<br />

572<br />

643<br />

647<br />

652<br />

664<br />

12 q`qkrw


80. hux dy smyN gurqw ibrwjmwn,hy gurU pRmysr jI!Awp jI dy prmpiv`qR<br />

SuB s`cy im`Ty mhwn praupkwrI DIrjDwrI inrMkwrI inRibkwrI<br />

crnkmlW’qy m`Qw r`K ky,gRIb kUkr dws dI pyRm bynqI hY,dwsn dws<br />

dw jMmx mrn ikvyN imty jI?<br />

vIhvyN AstpdI jI<br />

81. vwihgurU gurmiq Anuswr nON pRkwr dI pRymw-BgqI bhuq hI vDIAw[ 701<br />

82. hor nON pRkwr BgqI) 704<br />

83. pRymw-BgqI krn bwry m`KIAW dy idRstWq duAwrw SuB is`iKAw[ 719<br />

84. hm inrgunIAwr;nIc Ajwn]nwnk.qumrI srin;purK 727<br />

Bgvwn]7]Amolk bcnW nUM kmwaux bwry,gurU pRmysr jI mh`ly pMjvyN<br />

jI dI ivsmwd Amolk swKI[<br />

ie`kIvyN AstpdI jI<br />

85. prmpUjnIk ipAwry pRIqm vwihgurU inrgunu srgunu jI dI eykqw dy<br />

ArQ smJx leI pyRm vIcwr nmskwr)<br />

bweIvyN AstpdI jI<br />

86. jIA jMq ky Twkurw;Awpy vrqxhwr] prmpUjnIk gurqw ibrwjmwn<br />

s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI AnMq nmskwr sihq hux,jIA jMq<br />

ky Twkurw;vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dI Agm Apwr mihmw &urmw rhy<br />

hn[<br />

87. so mUAw;ijsu mnhu ibswrY]vwihgurU jI Apxy ipAwry bwlk jI nMU nhIN<br />

ivswrdy,jo,sdw sdw iehu BUlnhwru]hY[ 128.AMqrjwmI;rihE<br />

ibAwip]’qy Aink nmskwr sihq srb ivAwpI ivsmwd pyRmmeI SuB<br />

vIcwr[<br />

88. AMqrjwmI; rihE ibAwip] ’qy Aink nmskwr sihq srb ivAwpI<br />

ivsmwd pRymmeI SuB vIcwr[<br />

89. {pRiqpwlY;jIAn bhu Bwiq]bwry srb ivAwpI ivsmwd pRymmeI SuB<br />

ivcwr[<br />

90. isr aUpir;TwFw guru sUrw]nwnk;qw ky kwrj pUrw]7]’qy sRb ivAwpI<br />

mhW ivsmwd pRym vIcwr ie``k pRymI msqwny gurU pRymI jI dw idRstWq[<br />

686<br />

735<br />

778<br />

786<br />

789<br />

790<br />

803<br />

13 q`qkrw


91. Amr Bey;Amrwpdu pwieAw]’qy swKI:- gurmuiK honhwr bwlk DR¨<br />

Bgq jI [<br />

qyeIvyN AstpdI jI<br />

92. sloku]igAwn AMjnu.guir dIAw;AigAwn AMDyr ibnwsu])guru<br />

Arjunu.Gir gur rwmdws;Bgq auqir AwXau]prmpUjnIk mh`ly pMjvyN<br />

jI ny,vwihgurU mh`ly cOQy jI dI pyRmw-BgqI, pUrn pRp`kqw sihq idRV@<br />

krnI, pyRmw-BgqI krn dw ipAwrw sìcAwrw prmpiv`qR SuB s`cw<br />

aupdyS hY[<br />

93. nau iniD;AMimRqu pRB kw nwmu]dyhI mih;ies kw ibsRwmu]Anuswr hr<br />

dyhI’c srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp bwry pyRm vIcwr SuB<br />

s`cI nmskwr[Ajpw jwpu n vIsrY;Awid jugwid smwie]cwr Amolk<br />

mhW mhW ivsmwd idRStWq[<br />

94. dUjw idRstWq:-Aink rUp iKn mwih;kudriq Dwrdw]Anuswr ie`k vwr<br />

ivsmwd vwihgurU jI ny srgun Avqwr Dwr ky,Awpxy ipAwry sMqW<br />

BgqW mhWpurSW nUM prm ipAwry drSn b^Sy[<br />

95. byd purwn;isMimRiq mih dyKu]ssIAr sUr;nK´qR mih eyku]ivSyS mhW 2<br />

ivsmwd ArQ[<br />

96. bwxI pRB kI;sBu ko bolY]Awip Afolu n kbhU folY] SuB Amolk<br />

idRStWq:-prm pUjnIk bRhmigAwnI sMq bwbw Aqr isMG swihb jI[<br />

97. siq bcn;swDU siB khq]swKI:-prmpUjnIk gurbwxI rsIey mhwn<br />

kIrqnIey pUrn mhWpurK BweI rxDIr isMG swihb jI[<br />

98. hY nwnk nyr nyrI])hY inkty Aru Bydu n pwieAw])nyVy &urmw rhy<br />

hn[ie`Qy kvn inkit;kvn khIAY dUir]&urmw rhy hn? au~qR[<br />

99. AwigAw AwvY;AwigAw jwie]nwnk jw BwvY;qw ley smwie]6] ’qy<br />

swKIAW Amr ShId gurmuiK ipAwry BweI swihb BweI bic`q RisMG<br />

swihb ^wlsw jI,aun@W dy Brw sUrbIr blvwn jqI sqI inrmly,gurU<br />

jI dy AnMin Bgq ipAwry BweI audy isMG swihb jI dy bhwdrI<br />

kwrnwmy ShIdIAW[<br />

808<br />

811<br />

820<br />

821<br />

828<br />

829<br />

836<br />

842<br />

847<br />

14 q`qkrw


cOvIvyN AstpdI jI<br />

100. pUry gur kw;suin aupdysu]srb ivAwpI ivsmwd pRymmeI SuB ivcwr<br />

nmskwr swKI:-bwlwn bwl])dl BMjn guru sUrmw,vf joDw bhu<br />

praupkwrI[prmpUjnIk vwihgurU mIrI pIrI dy mwlk,siqgurU<br />

870<br />

hirgoibMd swihb mhwrwj jI[<br />

101. dUjI swKI inrivkwr vwihgurU mh`ly pihly jI kI[ 871<br />

102. swvDwn eykwgr cIq]quk ’qy mUV ibRqI,pwmr ibRqI,ivKiCpq 891<br />

ibRqI,AnuruD ibRqI,pMjvIN ibRqI:-swvDwn eykwgr cIq]<br />

103. Kym sWiq;iriD nv iniD]srb ivAwpI ivsmwd pRymmeI SuB ivcwr[ 896<br />

104. dUK rog;ibnsy BY Brm] 1 AwDI, 2 ibAwDI, 3 aupwDI rog bwry pV@o jI[pMj 904<br />

pRkwr dw Brm[<br />

105. pUrn gurU jI dy crnkml c`t ky,mUMh ’c Gwh lY ky,gL’c p`lw pw 907<br />

ky,isr Jukw ky muAw&I[<br />

106. prmpUjnIk gurU pRymI gursyvkW dy SuB s`cy nwm[ 908<br />

909<br />

107. vwihgurU jI kw ^wlsw vwihgurU jI kI &qyh] sRI suKmnI swihb jI<br />

kw ^wlsw,sRI suKmnI swihb jI dI &qyh dw ArQ ie`k hY[<br />

q`qkrw sRI suKmnI swihb jI gurpRswid sMpUrnM[<br />

15 q`qkrw


aUVw.vrqy icMn@ inSwn:- ijs inSwnI dw pqw n l`gy, aus inSwnI nMU kilk<br />

krky, sRI poQI swihb ’coN k`F ky pV@n nwl inSw ho jwvygI[ keI koit; mwieAw<br />

sRm mwih] sRm pUrw bol ky mwih kho, CyqI bolx nwl, ie`k mMmw rih jWdw hY,<br />

pihly pd dI sMpUrnqw, Agly pd dy ArMB dy A`Kr, ie`ko hox ie`k A`Kr C`fxw<br />

nhIN[ (prm+giq) +jm@W inSwnI.ArQ d`sx leI hY.(A-Dr) gurbwxI ’c lkIr,<br />

aucwrn d`sx leI hY[ ADr pwT iek`Tw hY[ quk smwpqI qoN bMd brYkt) AglI<br />

quk hor hY[ { }bRYkt’c pRym pRcwr hY[ ArQ igxqI leI 1.2.hY[ quk SurU’c()<br />

bRYkt’c pwT d`sy hn[ ibMdI jW ADk lw ky bolo d`isAw hY, ieh bolx leI hY,<br />

gurbwxI’qy ibMdI A`Dk nhIN ilKxy[ quk swhmxy() bRYkt AMk nhIN pV@ny[ quk<br />

sMpUrnqw’qy] do h`dW hn[ quk ivcwly ieh; ArD ivSrwm hY[ ArD ivSrwm’qy<br />

Tihrnw hY[ kyvl ArQ smJwaux leI, kOmy dI vrqoN kIqI hY, kOmy nMU jmkI kihMdy<br />

hn[ kOmy’qy Tihrnw nhIN, ArQ smJx leI hY[ kOmy qoN pihly qy mgrly pd A`f<br />

A`f pV@ny[ ibMdI.inSwnI TmkI hY, au~Qy Tihrnw nhIN, ArQ jnwaux leI hY[ ()<br />

brYkt’c, gurbwxI jI hn, swhmxy ArQ hn, ie`k qoN v`D ArQW ’c kOmy pwey<br />

hn[ ArQW ’c mihMgy pd hyTW lkIr.A`gy ArQ hn[ gurbwnI pd ’qy 1, 2 pw ky,<br />

hyTW 1, 2 ArQ hn[ ienw@N- -inSwnIAW ’c, AMdrly vIcwr socxI hY[ ijvyN(-<br />

A&sos lwhxq hY, au~cw AOhudw iqAwg ky, dws ny prwieAw Gr q`ikAw hY, ijs<br />

dIAW s^q szwvW hn[ -) ArQ mgroN, pUrn gurU gurbwxI gurU jI dy prmwx hn,<br />

mwno ieh prmpUjnIk DMn vwihgurU swihb, dsW pwiqswhW dI b^SI, gurU jI dI<br />

mohr Bwv gurbwxI dy ArQ, gurbwxI jI hI hn, gurqw ibrwjmwn gurU jI.ArQ BI<br />

Awp hI &urmwauNdy hn[ ij`Qy ie`k ArQ ip`CoN dUjw ArQ hovy , au~Qy AQvw jW vw hY[<br />

ipCly smyN ’c bcn kridAW, ‘hY’ ‘hn’ hn, “”pu`Ty is`Dy kOmy hn[ ^uSI ZmI<br />

sMboDn smyN !ivsmk hY[ pRSn inSwnI ?[ quk sMpUrnqw[ h`d, kOmy dI vrqoN BI<br />

hY[ A`Dy rwry hyTW AONkV pUry i^Awl nwl pV@o[ vwriqk ’c A`Kr swhmxy 2, 3<br />

Awaux, do jW iqMn vwr pV@nw[ vwihgurU 2, vwihgurU vwihgurU pV@nw[ }<br />

AYVw. ieh sRb ivAwpI mhW mhW ivsmwd prmwrQ pUrn pRym sihq bwr<br />

2 pV@o suxo jI:- {Aiq pRIqm.mn mohnw Gt sohnw; pRwn ADwrw rwm] suMdr soBw<br />

lwl gopwl dieAwl kI; Apr Apwrw rwm] Anuswr AiqAMq ipAwry Akwl purK<br />

jI nUM imlx dw, bhuq hI sOKw rwh, FMg poQI pV@ ky pRwpq kro[ pihlW iml ky<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

16<br />

q`qkrw


wr 2 poQI ’coN ArQ pV@o, rwq idn ie`k kr dyvo[ ArQ zbwnI kMT krky, ibnw<br />

ArQ dyKx qoN vIcwro[ rwq idn ArQ vIcwr 2 ky, rMg mwx lvo[ XQw:- rMgu<br />

mwix lY ipAwirAw; jw jobnu nau hulw] idn QoVVy Qky; BieAw purwxw colw]<br />

}{prmpUjnIk gurqw ibrwjmwn s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI mhwrwj,<br />

gurbwxI dy ArQ Awp hI b^Sdy hn, Awpxy pRymI jI dy lUM 2 ’c, gurbwxI jI Byj<br />

ky, irdy ’coN muK ’c hr smyN AMimRq b^Sdy rihMdy hn[ gurmuiK; roim roim hir<br />

iDAwvY]) pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]<br />

Anuswr Anhd Junkwr Ajpw jwp gurmuiK shj AvsQw b^S ky, rUp rMg qoN<br />

inrlyp inrgun inrMkwr vwihgurU jI ’qy inscw Brosw b^S ky, inrgun srgun jI<br />

dI eykqw Awpxy ipAwry syvk jI nUM b^Sdy hn[ hr pRkwr dI shwieqw r`iKAw<br />

krdy hn[ prmpUjnIk siqgurU swihbwn, vwihgurU jI, sMqW mhW purKW nMU pUrn<br />

Adb pUrn siqkwr sihq, bhu vcn, siqgurU swihb jI ny, sRb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd ikRpw krky Awp hI ilKvwieAw hY jI}<br />

{sRI poQI swihb jI ’c ilKy, ^ws pRym ’c singD, pUrn pRym nmskwr sihq<br />

pV@ny Xog pRkrx, gursbd ArQ:- prmpUjnIk siqgurU swihbwn dw, pUrn<br />

vYrwgmeI sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anq klwvwn pUrn vYrwgmeI AsqoqR js Aqy<br />

zrUr br zrUr hI pV@ny sunxy Xog sbd ArQ, au~pr q`qkrw dyK ky pV@o}<br />

{prmpUjnIk siqgurU swihbwn mh`ly pMjvyN, mh`ly nOvyN jI dw, pUrn vYrwgmeI<br />

ju`go ju`g At`l AduqI Amr s`cI ShIdI pRsMg, ShIdI jwp pV@o, rom 2 krky<br />

nmskwr kro jI[ }{pUrn gurU gurqw ibrwjmwn siqgurU grMQ swihb jI dw sRb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd Anq klwvwn pUrn vYrwgmeI AsqoqR zrUr br zrUr hI pVo@<br />

suxo jI[ }{(id`lIis) iqlk jM\U; rwKw pRB qw kw] kIno bfo; klU mih swkw]<br />

swDin hyiq; ieqI ijin krI] sIsu dIXw; pru sI n aucrI] 13] Drm hyq; swkw<br />

ijin kIAw] sIsu dIAw; pru.isrru n dIAw] nwtk cytk; kIey kukwjw] pRB logn<br />

kh; Awvq lwjw] 14] dohrw] TIkir Poir idlIis isir; pRB pur kIXw pXwn]<br />

qygbhwdr sI ikRAw; krI n iknhUM Awn] 15] qygbhwdr ky clq; BXo jgq ko<br />

sok] hY hY hY sB jg BXo ; jY jY jY surlok] 16] prmpUjnIk siqgurU mh`ly nOvyN jI<br />

dI kurbwnI.mh`ly dsvyN jI dI aucwrI bwxI dy ArQ, jw kY AMqir; bsY pRBu Awip]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

17<br />

q`qkrw


nwnk qy jn; shij smwiq] 5] dy ArQW qoN mgroN pV@o jI[ ienW@ nMU ArQW sihq<br />

zbwnI kMT krky hr smyN pV@dy rho jI}<br />

{bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw])<br />

bRhmigAwnI; sgl kI rInw] pUrn bRhmigAwnI, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU<br />

gRMQ swihb jI dy ilKwrI mhwn praupkwrI DMn BweI gurdws swihb jI, Awpxy<br />

AqI ipAwry Bwxjy vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dI, vYrwgmeI AduqI ShIdI bwry<br />

&urmwauNdy hn:- rihdy guru drIAwau ivic; mIn kulIn hyqu inrbwxI[ sMpUrn<br />

pauVI dy mhW vYrwgmeI ArQ, mh`ly pMjvyN jI dy vYrwgmeI AduqI ShIdI pRsMg qoN<br />

mgroN ArQW sihq cyqy krky, iml ky vwr 2 vIcwr ky, ArQW’c mn lw ky, hr<br />

smyN gw sux suxw nmskwr krky inrgux bRhm jI ’c sdw leI lIx ho jwau<br />

jI}{pRB kI AwigAw; Awqm ihqwvY] swrI pauVI dy mhW ivsmwd ArQ<br />

pV@ojI}{iknkw eyk; ijsu jIA bswvY] qw kI mihmw; gnI n AwvY] }{nhI quil;<br />

rwm nwm bIcwr] nwnk gurmuiK nwmu; jpIAY iek bwr] }{swD kY sMig; nhI kCu<br />

Gwl] drsnu Bytq; hoq inhwl] }{srb inDwn; jw kI idRstI mwih] purb ilKy<br />

kw; lhxw pwih] }{nIkI kIrI mih; kl rwKY] Bsm krY; lskr koit lwKY]<br />

}{ie`kIvIN AstpdI dy ArQ ivSyS mhwn, mhwn hI mhwn hn[ prmpUjnIk<br />

ipAwry pRIqm vwihgurU inrgunu srgunu jI dI eykqw dy ArQ smJx leI, pyRm<br />

pRcwr nmskwr ie`kIvIN AstpdI dy AwrMB ’c pV@o jI[ {prmpUjnIk vwihgurU jI,<br />

inrMkwr nwm dy ArQ pV@o}<br />

1.prmpUjnIk sRb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp Anqklwvwn smrpx:-<br />

prmpUjnIk Anqklwvwn pUrn myhrvwn bRhm srUp siqgurU swihbwn jI ny,<br />

Akwl purK jI dw Bwxw hukm im`Tw mMnidAW, zwlmW dy zulm krn qoN, au~bldI<br />

dyZ ’c bYTx, m`cdI loh ’qy KV@n, sIs kurbwn krn, srbMs vwrn, Akwl purK<br />

jI dI pUrn pRymw-BgqI sihq nwm jpx jpwaux, klju`gI jIAW nUM gurmiq<br />

mrXwdw SuB s`cw su`cw inrivkwr inrml gurmuiK Drm b^Sx vwlI, prm s`cI<br />

su`cI au~cI gurmuiK krnI kmweI kurbwnI Awp kIqI, Awpxy ipAwry gursyvkW qoN<br />

krvweI[ sMswr nUM ju`go ju`g At`l sdw gurqw ibrwjmwn vwihgurU nwm siqgurU gRMQ<br />

swihb jI b^Sy hn[ prmpUjnIk Anqklwvwn pUrn myhrvwn bRhm srUp, vwhu<br />

vwhu siqgurU swihbwn jI, Akwl purK jI nUM rom 2 krky nmskwridAW<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

18<br />

q`qkrw


iDAwauNidAW jpidAW ArwDidAW, is`K is`KxIAW &OzW ^zwny, Awpxw Awp sB ku`J<br />

kurbwn krn rUp, sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anqklwvwn smrpx kr rhy hn[<br />

XQw:- srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI<br />

iPir jwip] 1]) jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu]) srb<br />

klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]) sBnI QweI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw<br />

kw vf prqwpu]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry] Anuswr ^udw<br />

A`lh rwm goivMd vwihgurU gOf inrgun bRhm jI, Awpxy sMqW BgqW ShIdW gurSbdW<br />

ArQW siqsMgqW srgun srUp KMf bRhmMf dy pswry smyq, Awpxw jwp hr smyN Awp<br />

kridAW, Awps kau; Awpih Awdysu] vwlI AiqAMq au~cI s`cI su`cI Av`sQw’c,<br />

siqgurU swihbwn jI nUM nmskwridAW, Awpxw koit bRhmMf dw pswrw hI, sRb<br />

ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn smrpx kr rhy hn[ Awps kau; Awpih Awdysu])<br />

duhw isirAw kw; Awip suAwmI] KylY ibgsY AMqrjwmI] Anuswr dohW qr&W qoN<br />

ivsmwd ivgws Awpy dy iqAwg sihq, sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn smrpx<br />

ho irhw hY[<br />

qyro kIAw.quJih ikAw Arpau; Anuswr Awp jI dw pYdw kIqw ikRm dwsn<br />

dws, Awp jI dy, Aiq aUcw; qw kw drbwrw] AMqu nwhI ikCu; pwrwvwrw] Anuswr<br />

s`cy su`cy au~cy dr dw sdw mMgqw hY, ies leI ies ny smrpx kI krnw hY?pr<br />

ieh smrpx ieauN hY, ijvyN bwZ dy mwlk rwjy dI pRsMnqw lYx leI, mwlI inmwxw<br />

bx ky, &u`l Arpy fMfauq kry, Awp ku`J BI n bxy[ kbIr.myrw muJ mih ikCu nhI;<br />

jo ikCu hY so qyrw] qyrw quJ kau saupqy; ikAw lwgY myrw]) qnu mnu ArpY; hY iehu<br />

ijs kw] Anuswr qn mn BwvyN vwihgurU jI dw hI hY, Pyr BI Arpxy krky, prm<br />

pRsMn ho ky, caugxW inhwl kr idMdy hn[ XQw:- ijs kI bsqu; iqsu AwgY rwKY]<br />

pRB kI AwigAw; mwnY mwQY] aus qy caugun; krY inhwlu] nwnk swihbu; sdw<br />

dieAwlu] 2]<br />

siqnwmu qyrw; prw pUrblw]) KUbu KUbu KUbu KUbu; KUbu qyro nwmu]) sweI nwmu<br />

Amolu; jI nUM, dwsn dwsW v`loN pUrn pyRm srDw sihq, rwm nwm kau; nmskwr]<br />

Anuswr hr smyN rom 2 krky, AnMq nmskwrW. fMfauqW kridAW, sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Anqklwvwn smrpx. hY jI[ XQw:- jh; iJilimilkwru idsMqw] qh;<br />

Anhd sbd bjMqw]) iek dU jIBO.lK hoih; lK hovih.lK vIs] lKu lKu gyVw.<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

19<br />

q`qkrw


AwKIAih; eyku.nwmu jgdIs]) Ajpw jwpu n vIsrY; Awid jugwid smwie])<br />

gurmuiK; roim roim hir iDAwvY]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj<br />

guxqwsw]) gwvih quhno.pauxu pwxI bYsMqru ; gwvY rwjw Drmu duAwry]) jo bolq<br />

hY.imRg mIn pMKyrU; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY]<br />

rwm ibnw; ko bolY ry] aupRokq Ajpw jwp ismrn dI AvsQw ’c Awp lIx, Awpxy<br />

pRymIAW nUM s`c ismrn b^Sx vwly, pRIqm; pyRm-Bgiq ky dwqy]) hIey ko pRIqmu;)<br />

KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] vwihgurU s`cy bRhm jI dy s`cy pUrn Anq<br />

klwvwn gurU Avqwr, DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU<br />

sRI gurU Arjn dyv swihb jI DMn hn!zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm<br />

krn qoN, hux au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy hn[ hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT rhy hn,<br />

m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI<br />

sIs’qy hux puAw rhy hn, hux m`cdI 2 loh’qy KV@ rhy hn[ Awp jI dy AqI<br />

ipAwry pVoqy siqgurU goibMd isMG swihb ^wlsw jI hux sRvMs kurbwn kr rhy hn[<br />

aupRokq kurbwnI krn vwly DMn vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb jI dy prmpiv`qR<br />

prmpUjnIk pUrn s`cy dsy Avqwr, kotwin koit bRhmMfW dy mwlk, s`cy siqgurU sRI<br />

gurU gRMQ swihb jI nUM, hr smyN rom 2 krky, pUrn pyRm sihq, AnMq nmskwrW<br />

fMfauqW kridAW, dwsn dwsW v`loN srb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn smrpx hY<br />

jI[<br />

jau qau; pRym Kylx kw cwau] isru Dir qlI; glI myrI Awau] iequ mwrig;<br />

pYru DrIjY] isru dIjY; kwix n kIjY]) pihlw mrxu kbUil; jIvx kI Cif Aws]<br />

hohu sBnw kI ryxukw; qau Awau hmwrY pwis]) ggn dmwmw bwijE; pirE nIswnY<br />

Gwau] Kyqu ju mWifE sUrmw; Ab jUJn ko dwau] 1] sUrw so pihcwnIAY; ju lrY dIn<br />

ky hyq] purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY Kyqu]) kbIr.muih mrny kw cwau hY;<br />

mrau q hir kY duAwr] mq. hir pUCY kaunu hY; prw hmwrY bwr]) gur kau; kurbwnu<br />

jwau hW]) gur Apuny aUpir; bil jweIAY]) qU cau sjx mYifAw; fyeI issu<br />

auqwir] nYx mihMjy qrsdy; kid psI dIdwru] prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn<br />

jI dy aupRokq bcnW nUM kmwauNidAW, ijn@W ipAwirAW ny nwm jipAw, vMf CikAw<br />

dyZ clweI qyg vwhI, zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN,<br />

cr^VIAW’qy cV@y, bMd 2 ktvwey, pu`TIAW K`lW luhweIAW, dygW’c aubwLy KwDy,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

20<br />

q`qkrw


Awpxy Awp nUM AwirAW nwl icrvwieAw, Awpxy b`icAW nUM nyizAW’qy tMgvwieAw,<br />

toty 2 krvw ky JoLIAW ’c puAwieAw[ jMgW Xu`DW’c ShId hoey, ijauNidAW hI<br />

Awpxy Awp nUM nINh’c icxvwieAw, goLIAW goLy KwDy, du`K Bu`K mwrW shwr ky ‘hwey<br />

sI’ nhIN aucwrI, Bwxy nUM im`Tw mMnidAW ShId hoey, gurU b^SI gurbwxI ipAwrI<br />

is`KI dw bIj r`iKAw, iqn@W gurU ipAwirAW s`icAwirAW nUM, hr smyN rom 2 krky,<br />

pUrn pyRm sihq, AnMq nmskwrW fMfauqW kridAW, dwsn dwsIAW in`kIAW<br />

kIVIAW v`loN, sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anqklwvwn smrpx hY jI[<br />

jYdyv, iqAwigE AhMmyv] Anuswr pUrn s`cy Bgq sRI jYdyv swihb jI, Bgq<br />

sRI kbIr swihb jI, Bgq sRI rivdws swihb jI Awid hMgqw dy iqAwgI, rom 2<br />

krky nwm jpx jpwaux, kurbwnI krn krwaux vwilAW, AnMq bRhmMfW, j`ugW 2<br />

dy, prmpUjnIk smMUh bRhm srUp BgqW mhW purKW nUM , hr smyN rom 2 krky, pUrn<br />

pyRm sihq, AnMq nmskwrW fMfauqW kridAW, dwsn dwsW v`loN, sRb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd Anqklwvwn smrpx hY jI[<br />

eyku nwmu; sMqn AwDwru] hoie rhy; sB kI pg Cwru]) ijs no dieAwlu hovY<br />

myrw suAwmI; iqsu gurisK.gurU aupdysu suxwvY] jnu nwnku.DUiV mMgY iqsu gurisK kI;<br />

jo Awip jpY.Avrh nwmu jpwvY]) gurisKW kI hir.DUiV dyih; hm pwpI BI giq<br />

pWih]) jo gurmuiK nwmu iDAwiedy; iqn drsnu dIjY] hm iqn ky crx pKwldy;<br />

DUiV Goil Goil pIjY]) jnu nwnku mMgY DUiV iqn; jo gur ky isK myry BweI])<br />

vfBwgI nwmu iDAwieAw; Aihinis lwgw Bwau] jn nwnku mMgY DUiV iqn@; hau sd<br />

kurbwxY jwau]) jnu nwnku mwgY DUiV iqn; jo gurisK imq ipAwry]) myrI KlhuN<br />

mOjVy; gurisK hMFWdy[) siqgur kI ryxu; vfBwgI pwvY]) gur kI ryxu; inq mjnu<br />

krau] jnm jnm kI; haumY mlu hrau] Anuswr sB dI crn-DUV bxky, v`fBwgy<br />

bx ky, siqgurU swihbwn jI dI s`cI crn-DUV nUM pRwpq krky, aus ’c ieSnwn<br />

krky, jnmW 2 dI haumY mYL nUM nws krn vwly, ijn@W ny s`cy siqgurW nUM pwieAw<br />

hY, aun@W dI crn-DUV mMgx vwly, siqgurU swihbwn jI dy prmpiv`qR s`cy crnkmlW<br />

nUM Awpxy kysW nwl JwVn vwly[ XQw:- gur ky crn; kys sMig Jwry] Awpxy<br />

kysW dw cOr s`cy siqgurU swihbwn jI’qy Fulwaux vwly, gurU swihbwn jI dI<br />

prmpiv`qR crn-DUV muK nUM lwaux vwly, XQw:- kysw kw kir cvru Fulwvw; crx<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

21<br />

q`qkrw


DUiV muiK lweI]) idvs rYin.qyry pwau plosau; kys cvr kir PyrI]) nYnhu<br />

sMig.sMqn kI syvw; crn JwrI kyswieE]) thl krau qyry dws kI; pg Jwrau<br />

bwl] msqku Apnw Byt dyau; gun sunau rswl]) kysw kw kir bIjnw; sMq cMauru<br />

Fulwvau] sIsu inhwrau; crx qil DUir muiK lwvau] 1]) AYsI ikrpw; moih<br />

krhu] sMqh crx hmwro mwQw; nYn drsu.qin DUir prhu] 1] s`cy gurU swihbwn jI<br />

dy prmpiv`qR s`cy crn-kmlW nUM AwpxIAW A`KW ’c Drn Drwaux vwly, XQw:-<br />

sBu idnsu rYix.dyKau guru Apunw; ivic AKI.gur pYr DrweI] s`cy siqgurU jI dy s`cy<br />

crn-kmlW nUM Awpxy nyqRW dIAW DIrIAW nwl plosx vwly, XQw:- pwv mlovau;<br />

sMig nYn BqIrI] gurU swihbwn jI dy im`Ty ipAwry crn Do ky pIx vwly, XQw:-<br />

crx kml qyry.Doie Doie pIvw; myry siqgur.dIn dieAwlw] gurU swihbwn jI dy<br />

im`Ty ipAwry crn-kmlW nUM c`tx, ctwaux vwly, XQw:- siqgur; cwtau pg<br />

cwt]) jn nwnk pRIiq; swD pg cwty] su`iqAW, au~TidAW BI gurU 2 jpx jpwaux<br />

vwly, XQw:- suiqAw.guru swlwhIAY; auTidAw BI.guru Awlwau] koeI AYsw gurmuiK jy<br />

imlY; hau qw ky Dovw pwau] s`cy siqgurU swihbwn jI nUM suAws 2 jpx, Awpxy<br />

pRwn(rwis) pUMjI smJx vwly, XQw:- iqsu gur kau; ismrau swis swis] guru myry<br />

pRwx; siqguru myrI rwis] aupRokq AvsQw vwly inmRqw hlImI gRIbI pyRm iekwgRqw<br />

SWqI DIrj ismrn iKmw sihnSIlqw Awid SuB guxW sihq, sB dI crn DUiV<br />

bnx bnwaux vwlyy, prmpiv`qR AMimRq Awid gurbwxI jI dy A`Kr 2 ’qy gurU Bwvnw<br />

Dwrn Drwaux vwly, sMQw kQw kIrqn is`Kx isKwaux vwly srb`q pyRmI, gurU<br />

ipAwrI gurU rUp swDsMgq jI, srb`q prmpUjnIk gurU pMQ gurmuiK sMq srb`q<br />

tkswlI, smUh bRhmigAwnI mhWpurSW gRMQIAW guris`KW rwgIAW FwfIAW inhMg<br />

isMG j`QybMdIAW isrl`Q sUrbIr bhwdr XoiDAW kvISrW, ies poQI dI SuB s`cI<br />

syvw krn krwaux vwly, ilKx ilKwaux Cwpx Cpwaux pV@n pV@waux vwly, s`cy<br />

siqgurU swihbwn jI dw pUrn siqkwr pUjn krn krwaux vwly smUh v`fBwigAW<br />

nUM, rom 2 krky pHUrn gRIbI pyRm inmRqw SrDw sihq, hr smyN bwr 2 nmskwrW<br />

fMfauq bMdnW kridAW, Ainkbwr bilhwr jWidAW, crn c`tidAW sRb ivAwpI<br />

mhW ivsmwd Anqklwvwn smrpx hY jI[ smrpx gurpRswid sMpUrnM]<br />

2.gur nwnk dyv goivMd rUp]) pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur<br />

pwrbRhm]) pwrbRhm pUrn gurdyv] jI qoN s`cy ivsmwd vwihgurU nwm jI dI dwsn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

22<br />

q`qkrw


dws kUkr dI jwcnw:- hy s`cy siqgurU pwrbRhm ky gur Avqwr siqgurU pihly<br />

pwiqSwh jI!Aimq myhr dieAw krky Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy nwm vwihgurU<br />

Ajpw jwp jI dw dwn b^So jI!jwicku jwcY, nwmu qyrw suAwmI; Gt Gt AMqir<br />

soeI ry] nwnku dwsu qw kI srxweI; jw qy ibRQw n koeI ry] AnMq bRhmMf dy<br />

rcnhwr pwrbRhm gur krqwr siqgurU nwnku inrMkwr s`cy siqgurU pMjvyN pwiqSwh<br />

jI, swnUM ikRm jMqW nUM, SuB sicAwrI inmRqw BrpUr ipAwrI srb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd is`iKAw dyx leI, Awp Akwl srUp dwqy huMidAW, mMgqy bx ky nwm dwn<br />

mMgdy hn:- (ry) hy vwihgurU suAwmI jI!dwsn dws(qyrw) Awp jI dw(jwicku)<br />

mMgqw, Awp jI qoN(soeI) auh prmpiv`qR SuB s`cy ivsmwd nwmu jI nUM (jwcY) mMgdw<br />

hY, jo(Gt) GtW(Gt) GtW(AMqir) AMdr ivAwpk BrpUr hn[ ry BweI!dwsn<br />

dwsu(qw) iqn@W vwihgurU jI (kI) dI(srxweI) Srn ’c hY, (jw) ijn@W(qy) qoN<br />

koeI(ibRQw) KwlI(n) nhIN, Bwv ijn@W dw mMgqw KwlI nhIN rihMdw, nwm dwn sB<br />

dwqW dy ky iqRpq kr idMdy hn[ XQw:- jwck jnu jwcY; pRB dwnu] kir ikrpw;<br />

dyvhu hir nwmu]) jwicku.nwmu jwcY jwcY] srb Dwr.srb ky nwiek; suK smUh ky<br />

dwqy] 1]) mwgau dwnu.Twkur nwm] Avru kCU, myrY sMig n cwlY; imlY ik®pw gux<br />

gwm] 1]) jwicku mMgY inq nwmu; swihbu kry kbUlu] nwnk prmysru jjmwnu;<br />

iqsih.BuK n mUil]) ieh bynMqI; suix pRB myry] dyih nwmu; kir Apxy cyry]) ivxu<br />

quDu.horu ij mMgxw; isir duKw kY duK] dyih nwmu sMqoKIAw; auqrY mn kI BuK])<br />

krqw.qU myrw jjmwnu] iek diKxw.hau qY pih mwgau; dyih Awpxw nwmu]<br />

3.gur AMimRq iBMnI dyhurI; prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy<br />

prmpiv`qR sRI stIk swihb jI dI mhwn au~cI s`cI sRb`q dy Bly dI SuB syvw krn<br />

bwry AiqAMq gRIbI inmRqw pRym sihq pRym bynqI mwieAw sPlI krn bwry, syvw<br />

krn vwly pRymIAW dy Amolk idRStWq:- prmpUjnIk s`cy ipqw vwihgurU jI dy<br />

ArQ:- DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU qygbhwdr<br />

swihb jI DMn hn!zwlmW dy zulm krn qoN, hux lohy dy qMg ipMjry’c iq`Ky ik`lW<br />

ivckwr bYTy, vwihgurU 3 jp rhy hn[ hy s`cy pwiqSwh jIE!Awp jI AwpxI sRb<br />

ivAwpI Anq klwvwn Agm Apwr Aimq mhW ivsmwid ikRpw krky, gur AMimRq<br />

iBMnI dyhurI; siqgurU gRMQ swihb jI dw prmpiv`qR sRI stIk swihb jI, gurbwxI<br />

ivSrwm, Su`D rIkwrifMg, vIfIE, kMipaUtR ’c ieMtRin`t krn, AwpjI dI pwk<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

23<br />

q`qkrw


DrqI pMjwb dy ipMf 2 PrI poQIAW ByjIey jI, hor Anyk pRkwr dI prm piv`qR ju`go<br />

ju`g At`l s`cI syvw, prmpUjnIk sMq bwbw gurbcnisMG swihb ^wlsw jI dy hukm<br />

Anuswr AwpxI pUrn ikRpw krky, dwsndwsW dy isr’qy imhr BirAw h`Q r`K ky<br />

krwau jI[ kroiV hsq.qyrI thl kmwvih; crx clih.pRB mwrig rwm] Anuswr<br />

ju`go ju`g syvw krIey jI[ XQw:- mY juig juig; dXY syvVI] guir; ktI imhfI jyvVI]<br />

4.gur AMimRq iBMnI dyhurI; prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy<br />

prmpiv`qR sRI stIk swihb jI dI mhwn au~cI s`cI sRb`q dy Bly dI SuB syvw krn<br />

bwry AiqAMq gRIbI inmRqw pRym sihq pRym bynqI mwieAw sPlI krn bwry, syvw krn<br />

vwly gurU ihq kurbwn hox vwly 24 Amr ShIdW, pRymIAW dy Amolk idRStWq:-<br />

prmpUjnIk s`cy ipqw vwihgurU jI dy ArQ ShIdI jwp mh`lw nOvW vwihgurU]<br />

prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurW dy idl jwn prm ipAwry siqkwry ShId, hmySw hI<br />

prmpiv`qR SuB s`cI gur syvw krn dw auqSwh b^Sdy hn[ prmpUjnIk ShIdW dI<br />

ShIdI dy idRS nUM vrqmwn smyN’c vrqdw jwx ky, idmwZ ’c q`kxw, ies qr@W<br />

AiBAws krky, hr smyN idmwZ ’c q`kxw nmskwrnw, kurbwnI bhuq hI v`fI hY,<br />

nmskwr[ prmpUjnIk s`cy ipqw vwihgurU jI dy ArQ:-<br />

1 prmpUjnIk gurmuiK DMn bwbw dIp isMG swihb jI!hux Awpxw sIs qlI’qy r`K<br />

ky, m`cdy Drm ju`D’c, sRI hirmMdr swihb jI’qy cV@ ky Awey zwlmW dy f`kry 2 kr<br />

rhy hn[<br />

2 DMn bwbw mnI isMG swihb jI!prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI dy ipAwr<br />

siqkwr ismrx’c lIx hux bYT rhy hn, zwlm hux Awp jI dw bMd 2 k`t rhy hn[<br />

3 DMn bwbw moqI mYhrw jI!s`cy siqgurW dy prmpUjnIk mwqw gujrI kOr jI, Coty<br />

swihbzwidAW nUM, zwlmW qoN corI du`D ipAw rhy hn, moqI mYhry jI nUM pRvwr smyq,<br />

zwlm hux kohlU’c pIV rhy hn[<br />

4 DMn bwbw jorwvr isMG swihb jI.DMn bwbw &qyh isMG swihb jI! ijauNidAW 2<br />

nMU hI, srihMd ivKy, zwlm zulmI kMD dI nINh’c, hux KV@y krky, au`pr kMD icx rhy<br />

hn[ vyprvwhI nwl jYkwry gjwauNidAW dy, sIs auqwry jw rhy hn[<br />

5 DMn bwbw tofrm`l swihb jI!prmpUjnIk ibRD mwqw gujrI kOr jI, Coty<br />

swihbzwidAW jI dy siqkwr sskwr leI, KV@IAW mohrW ivCw ky, aun@W dw hux<br />

sskwr kr rhy hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

24<br />

q`qkrw


6 DMn ShId bwbw su`Kw isMG, bwbw mihqwb isMG swihb jI!Aiq pwpI ivkwrI<br />

hMkwrI m`sy rMGV dw hMkwrI isr, hux v`F rhy hn[ isr v`F ky, brCy’qy tMg ky,<br />

GoiVAW’qy Asvwr, bu`Fy jOhV nUM jYkwry gjwauNdy iljw rhy hn[<br />

7 DMn ShId bwbw qwrU isMG swihb jI!s`cy siqgurW dy siqkwr ipAwr ihq<br />

ismrx’c, rom 2 krky lIx bYTy hn, zwlm hux Awp jI dw Koprw auqwr rhy hn[<br />

Koprw auqrn qoN BI, bweI idn smwDI’c bYTy, gurU gurU ismrdy rhy[<br />

8 DMn bwbw mqIdws swihb jI!cWdnI cONk id`lI ivKy, sMq doKI zwlm, Awp<br />

jI nUM hux iq`Ky Awry nwl cIr rhy hn[ ipAwrI is`KI qy s`cy siqgurW leI, Awpxw<br />

qn hux icrvw rhy hn[<br />

9 DMn bwbw idAwlw swihb jI!cWdnI cONk id`lI ivKy, sMq doKI zwlm, Awp<br />

jI nUM hux, dyZ’c aubwl rhy hn[<br />

10 DMn bwbw sqI rwm swihb jI!cWdnI cONk id`lI ivKy, sMq doKI zwlm, Awp<br />

jI nUM hux, rUM’c lpyt ky swV rhy hn[ prmpUjnIk s`cy ipqw vwihgurU jI dy<br />

ArQ:-<br />

11 DMn bwbw audy isMG swihb jI hux, hMkwrI kysrI cMd dI &Oz’c jw ky, aus<br />

dw isr v`F rhy hn[ isr nUM brCy’qy tMg ky, siqgurU dsvyN pwiqSwh jI dy<br />

crnkmlW pws su`t rhy hn[<br />

12 DMn bwbw bic`qR isMG swihb jI!siqgurU swihb jI dI b^SIS nUM pRwpq ho<br />

ky, GoVy’qy Asvwr, jsvwrIAW dy SrwbI hwQI dIAW qvIAW, siqgurW dI b^SI<br />

nwgxI nwl, hux ivMn@ rhy hn[<br />

13 DMn bwbw ipAwry mohkm isMG swihb jI! siqgurU swihb jI dI b^SIS nUM<br />

pRwpq ho ky, GoVy’qy Asvwr, jsvwrIAW dy SrwbI hwQI dw sMuf hux v`F rhy hn[<br />

14 DMn bwbw mhW isMG swihb jI!gurU ihq DrmXu`D ij`q ky, Awpxy sRIr’qy<br />

byAMq P`t shwr ky, s`cy siqgurU dsvyN pwiqSwh jI qoN hux ibdwvw pVvw rhy hn[<br />

ibdwvw dyx vwilAW dI tu`tI pRIq gMFvw rhy hn, XQw:- swcI pRIiq hm; qum isau<br />

jorI] qum isau joir; Avr sMig qorI] b^iSSW pw rhy hn[<br />

15 DMn bwbw dwn isMG swihb jI! mwieAw dw lwlc iqAwg ky, gupqsr<br />

swihb jI ivKy hux, ivdwvw dyx vwilAW dI tu`tI pRIq gMFvw rhy hn[ jy DrqI sB<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

25<br />

q`qkrw


kMcnu kir dIjY; ibnu nwvY, Avru n BwieAw rwm] gurbwxI kmw rhy hn, b^iSSW<br />

pw rhy hn[<br />

16 prmpUjnIk vwihgurU dsvyN pwiqSwh jI dy AiqAMq ipAwry hzrq mubwrk,<br />

DMn bwbw nbI KW qy gnI KW swihb jI, s`cy siqgurU swihb jI dy plMGy nUM Awpxy<br />

moiFAW’qy cu`k ky, sRI mwCIvwVy swihb jI qoN ipMf hyrW (luiDAwxw) nUM ilAw rhy<br />

hn[ vwh 3 s`cy siqgurW dIAW prmpiv`qR ^uSIAW pw rhy hn[<br />

17 DMn prmpUjnIk pIr bu`DU Swh swihb jI!hux BMgwxI dy Drm Xu`D ivKy,<br />

bwlwn bwl] vwihgurU siqgurU dsvyN pwiqSwh jI dy p`K ’c, Awpxy murIdW smyq<br />

bhwdrI nwl lV rhy hn, Awpxy pRvwr smyq siqgurU swihb jI leI ShIdI pw<br />

rhy hn[<br />

18 DMn bwbw grjw isMG boqw isMG swihb jI!hux cV@ ky Awey zwlmW dy f`kry<br />

kr rhy hn, jYkwry gjwauNidAW ShIdI pw rhy hn[ XQw:- sUrw.so pihcwnIAY; ju<br />

lrY.dIn ky hyq] purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY Kyqu]<br />

19 prm ShId DMn bwbw jIvn isMG swihb jI!prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI<br />

gurU qygbhwdr swihb jI dy prmpiv`qR inrMkwrI sIs nUM, Awpxy sIs’qy sjw ky,<br />

id`lIEN sRI AnMdpur swihb jI nUM, hux iljw rhy hn, sRI AnMdpur swihb jI<br />

iqAwgx mgroN, srsw ndI nyVy, zwlmW dw purjw 2 k`t ky, Awpxw AMg 2 ktvw<br />

ky, nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr hux ShIdI pw rhy<br />

hn[<br />

20 DMn bwbw ngwhIAw isMG swihb jI!hux s`cy siqgurW nUM Awpxy GoVy’qy ibTw<br />

rhy hn, siqgurU jI nUM GoVw Arpx qoN, zwlm mugl bwby jI dy pRvwr nUM, hux ShId<br />

kr rhy hn[<br />

21 DMn vwihgurU!pMj ipAwry jI, siqgurU swihb jI nUM, hux Awpxy inrml<br />

prmpiv`qR SuB s`cy su`cy au~cy mhwn blvwn sIs, Bytw kr rhy hn, au~cy ru`qby pw<br />

rhy hn, s`cy pwiqSwh jI qoN AMimRq Ck ky, s`cy pwiqSwh jI nUM AMimRq Ckw rhy<br />

hn[<br />

22 sRI BMgwxI, sRI AnMdpur swihb, sRI cmkOr swihb, sRI mukqsr swihb jI<br />

dy DrmXu`DW’c, s`cy pwiqSwh jI dy ipAwry byAMq P`t shwr ky, hux ShIdIAW pw<br />

rhy hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

26<br />

q`qkrw


23 vwihgurU!DMn bwbw bMdw isMG bhwdr swihb jI!siqgurU swihb jI dy ipAwry<br />

dulwry du`D dMdIAW vwly lwlW dy kwql, mhW pwpI duSt hMkwrI vzIdy nUM hux<br />

mwr rhy hn, hux mhW nIc mhW cMfwl JUTy nMd dy n`k’c nkyl pw ky, G`grI<br />

pw ky ncw rhy hn, hux srihMd dI ie`t nwl ie`t KVkw rhy hn, hux bzwrW’c hl<br />

clvw rhy hn, pUry gurW dy SuB Amolk bcn kmw rhy hn, srihMd dy ikly’qy, hux sRI<br />

kysrI inSwn swihb jI Julw rhy hn, sMFOry dy zwlm hwkm Asmwn KW nUM, hux Pwhy<br />

tMg rhy hn[ gurU pMQ jI qoN vwh!vwh!pw rhy hn, id`lI jw ky AwpxI ShIdI pw rhy<br />

hn[<br />

24 BweI subyg isMG BweI Swhbwz isMG jI siqgurW dy ipAwr siqkwr’c hux<br />

crKVIAW’qy cV@ rhy hn[<br />

5.vwihgurU ArQ:- nwnk dws; sdw kurbwnI] Anuswr DMn hn DMn hn DMn hn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI DMn hn!zwlmW dy zulm krn qoN,<br />

hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn!hux m`cdy 2 ryqy’qy bYT ky, m`cdw 2 ryqw Awpxy<br />

sIs’qy puAw rhy hn!hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn!aupRokq kSt aunINdRw<br />

qRyh kubol shwridAW s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy A`Kr 2’qy gurU Bwvnw Dwr<br />

ky, A`Kr 2 dw iDAwn Dwr ky, A`Kr 2 nUM vwihgurU gurU inrMkwr mMn ky, vwihgurU 3<br />

jp rhy hn[<br />

DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU siqgurU qygbhwdr swihb jI DMn hn, zwlmW<br />

dy zulm krn qoN, hux lohy dy qMg ipMjry’c, iq`Ky ik`lW ivckwr A&ur Ac`l Afol bYTy<br />

vwihgurU 2 jp rhy hn!hux Drm ihq Awpxw sIs kurbwn kr rhy hn!<br />

DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU siqgurU goibMd isMG swihb jI DMn hn, hux<br />

sRvMs kurbwn kr rhy hn!vwihgurU siqgurU swihb jI dy pMjy ipAwry cwr swihbzwdy<br />

cwLI mukqy gurmuiK sMq Bgq ShId, nwm jp, vMf Ck, dyg clw, DrmXu`D’c qyg<br />

clw, Drm ihq sIs ktvw, cr^VIAW’qy cV@ bMd 2 ktvw, KoprIAW luhw, dygW’c<br />

aubwLy Kw, pu`TIAW K`lW luhw, Awpxy Awp nUM B`TW’c Jukvw, Awpxy b`icAW dy tukVy 2<br />

krvw Awpxy gLW’c hwr qy JoLIAW’c puAw, Awpxy b`icAW qy Awpxy isrW nUM<br />

nyizAW’qy tMgvw, fWgW dI mwr Kw, Awpxy Awp nUM jMfW nwl bMn@vw sVvw ky gurU jI<br />

leI ShId ho rhy hn[<br />

6.prmpUjnIk pUrn bRhmigAwnI bwbw gu`dV isMG swihb jI prmpUjnIk ShId<br />

BweI jyTw jI, BweI iprwxw swihb jI BweI bihlo swihb jI ny pUrn pRym nwl<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

27<br />

q`qkrw


inSkwm syvw pUrn pRym cwA nwl krnI:- BweI rUpcMd jI dy ipAwry lwiek poqRy,<br />

BweI idAwl isMG swihb jI dy spu`qR, sRI AMimRqsr swihb jI ivKy qVky KUhI ’qy<br />

n@waux l`gdy, guAWFx SwhUkwrnI fol dw KVkw sux ky, AwpxIAW nUMhW nUM qwV ky<br />

jgw idMdI[ ie`k idn nUMhW ny, pocw dy ky gwLW k`FIAW, bwby jI dy pocw mwirAw[<br />

prmpUjnIk bwby jI ny gu`sw nhIN kIqw, praupkwru inq icqvqy; nwhI kCu poc]<br />

Anuswr mlml dy pocy nUM cMgI qr@W swbx nwl Do ky, Dwgy k`F ky, b`qIAW v`t ky,<br />

sRI hirmMdr swihb jI ivKy SwhUkwr dy nwm’qy b`qIAW Bytw kr idqIAW[ gurU pRymI<br />

ArdwsIey ny Ardws’c SwhUkwr dw nwm ilAw, SwhUkwr dw mn kwhlw pY igAw,<br />

kdy Bu`l ky BI dwn nhIN sI kIqw, Gry Aw ky sB nUM GUirAw, nUMhW ny ikhw, “AsIN<br />

bwby gu`dV isMG jI dy pocw mwirAw sI[ ”pu`Cx qoN spSt ho igAw[ mhWpurS jI dy<br />

ru`KW dI jIrWd vWg, gwLW jr ky, rIJ ky praupkwr krn’qy, SwhUkwr dw mn mom<br />

bx igAw[ Bjn ismrn siqsMg dwn syvw krky pirvwr smyq inhwl hoieAw[<br />

prmpUjnIk ShId BweI jyTw jI, BweI iprwxw swihb jI pUrn bRhmigAwnI<br />

mhWpurS, prmpUjnIk vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nwl AwpxI ShIdI dyx lhOr gey<br />

sn, pr s`cy pwiqSwhjI ny siqgurU sRI gurU hirgoivMd swihb jI dI AiqAMq<br />

ipAwrI s`icAwrI syvw krn dw &urmwn kIqw[ ijs smyN siqgurU sRI gurU hirgoivMd<br />

swihb jI gvwlIAr ikly’c sn, ieh dovyN mhWpurS bzwr ’c jw ky lohw ku`t ky ,<br />

s`cy pwiqSwhjI leI rsd ^rId ky ilAwauNdy, ieh mhWpurS mh`ly CyvyN pwiqSwh<br />

jI dy dlW dy AwgU muKI j`Qydwr bxy, gurU ihq DrmXu`D’c ShId hoey[ BweI bihlo<br />

swihb jI:- mwlvy’c ipMf PPVy 1640 ibkRmI’c pRgty, 1700 ibkRmI’c s`cKMf<br />

gey[ ien@W mhWpurSW nUM iksy pRymI ny d`isAw , “jykr gurU jI dy ie`tW dy AwivAW’c,<br />

su`kw ivstw pwieAw jwvy qW ie`tW lwl sur^ p`kdIAW hn[ ”ien@W ny Awpxy<br />

sIs’qy tokrI’c su`kw ivstw cu`k ky ieh bcn kmwey[ ien@W gurmuKW dI sB qoN<br />

A`vl syvw dyK ky, Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] mh`ly pMjvyN jI ny prm pRsMn ho ky<br />

&urmwieAw, “BweI bihlo, sB qoN pihloN[ ”<br />

vwihgurU] rsqy’coN k`c lohw c`pl Awid smgRI cu`k ky sRI gurduAwry swihb<br />

jI ivKy jm@W krky gurU syvw’c lwieAw jwvy[ tu`itAw k`c pYr’c v`jdw hY, ien@W’qy<br />

koeI myr nhIN krdw, b`cy ibRD gRIb BI ies s`cI syvw’c ih`sw pw skdy hn[ gurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

28<br />

q`qkrw


pRmysr jI dI SuB s`cI syvw jwx ky, ies’qy qrk nhIN krnI, hryk izMdgI dy lMmy<br />

smyN’c ieh syvw huMdI rhygI[ BweI bihlo jI Bgq pUrn isMG jI ipMglvwVw vwly<br />

rsqy’coN f`kw BI cu`k ky, bwlx’c su`t idMdy[ hor AnykW pRymI is`KW ny AYsI gRIbI<br />

vwlI syvw kIqI hY[ jykr sMswr’qy in`q nvyN sUrj ieh syvw huMdI rhy qW bhuq v`fI<br />

syvw ho jwvy[<br />

SuB s`cI syvw bwry s`cy pwiqswh jI dy byyAMq pd SuB s`cy&urmwn:- siqgur<br />

kI syvw. 1 sPl hY; jy ko kry. 2 icqu lwie] nwmu pdwrQu pweIAY; 3 AicMqu vsY min<br />

Awie] (sPl) (s+Pl) 1 SuB guxW rUpI Pl(s) sihq sPlI hY, 2 gurU crn-kmlW<br />

nwl ic`q lw ky svwr sMBwl ky cMgI qr@W rom 2 krky ismrn kridAW, SuB Su`D<br />

prmpiv`qR s`cI syvw krnI, ijvyN DMn vwihgurU siqgurU rwmdws swihb jI ny, sRI<br />

QV@w swihb jI Awp bxwey, 3 icMqw rihq vwihgurU[<br />

7.prmpUjnIk s`cy siqgurW ArQ SuB s`cI syvw mwieAw sPlI krn leI<br />

gurbwxI prmwx, S`uD CpweI bwry pRym bynqI:- guru syvy; so Twkur jwnY] dUKu imtY;<br />

scu sbid pCwnY]) gur syvy jyvfu; horu lwhw nwhI] nwmu mMin vsY; nwmo swlwhI])<br />

siqguru syvIAY Awpxw; pweIAY nwmu Apwru] Baujil fubidAw.kiF ley; hir dwiq<br />

kry dwqwru]) gur syvw krau; iPir kwlu n Kwie] mnmuK KwDy, dUjY Bwie]) guru<br />

syvau, kir nmskwr] Awju hmwrY mMglcwr]) lK KusIAw pwiqswhIAw; dI pRwpqI<br />

rUp mMglcwr[) 1 inguixAw no.Awpy bKis ley BweI; siqgur kI syvw lwie]<br />

siqgur kI syvw.aUqm hY BweI; rwm nwim icqu lwie] 1 SuB guxW qoN rihq[) syvk<br />

kau; syvw bin AweI] hukmu bUiJ; 1 prmpdu pweI] 1 s`cy pwiqSwh jI dy im`Ty<br />

ipAwry crnkmlW ’c ABydqw rUp v`fI pdvI[ ivxu syvw. 1 iDRg hQ pYr; hor<br />

inhPl krxI[ 2 pIr 3 murIdW 4 iprhVI; suK siqgur srxI] 1 sO vwr iP`ty mUMh<br />

khIey qW ie`k lwhnq, sO lwhnq dw ie`k iDRg hY[ 2 gurU pIrW 3 syvkW 4 pRIqI[ vfY<br />

Bwig; Byty gurdyvw] koit prwD imty; hir syvw]) pUjhu rwmu; eyku hI 1 dyvw] swcw<br />

nwvxu; gur kI syvw] 1 ipqw rUp, prmpUjnIk, pRkwS srUp vwihgurU jI[) gur syvw<br />

qy.hir pweIAY; jw kau ndir kryie] mwxs qy.dyvqy Bey; iDAwieAw nwmu hry])<br />

siqgur kI syvw 1 gwKVI; isru dIjY.Awpu gvwie] sbid mrih, iPir nw mrih; qw<br />

syvw pvY sB Qwie] 1 kiTn[) gur syvw, qpW isir qpu swru] hir jIau min vsY;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

29<br />

q`qkrw


sB dUK 1 ivswrxhwru] 1 sB du`KW nUM(ivswrxhwru) Bulwaux vwly vwihgurU jI hn[)<br />

gur pIrW kI cwkrI; mhW krVI suK swru] ndir kry ijsu AwpxI; iqsu lwey hyq<br />

ipAwru]) sw syvw kIqI sPl hY; ijqu siqgur kw mnu mMny] jw siqgur kw mnu<br />

mMinAw; qw pwp ksMml BMny]<br />

prmpiv`qR AMimRq gurbwxI guris`KI smUh bRhmMfW ’c &YlxI hY, hy v`fBwgy<br />

pyRmIEN!ies prmpiv`qR poQI ’coN gurbwxI ArQ swKIAW pV@ ky auqSwhq hovo ,<br />

siqgurU gMRQ swihb jI dy stIk swihb, gur AMimRq iBMnI dyhurI; jI dI SuB s`cI<br />

au~qm syvw zrUr br zrUr Awp kro qy A`gy pRymIAW qoN krvwau[ XQw:- KqRI so; ju<br />

krmw kw sUru] puMn dwn kw; krY srIru] Kyqu pCwxY bIjY dwnu] so KqRI drgh<br />

prvwxu]) puMn dwn kw; kry srIru] so igrhI; gMgw kw nIru]) ijs kI bsqu; iqsu<br />

AwgY rwKY] pRB kI AwigAw; mwnY mwQY] aus qy caugun; krY inhwlu] nwnk swihbu;<br />

sdw dieAwlu] 2] srdwr jvwhr isMG jI dy c`k pMj ij`f, sRI gMgw n`gr ivKy,<br />

prmpUjnIk sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsy jI ny ivsmwd rMg ’c iekwgR ho<br />

ky, sRI stIk swihb jI dI Ardws kIqI, ijs krky vwihgurU jI ikRpw krky dwsn<br />

dwsW qoN SuB s`cI syvw krvw rhy hn[ swc nwm kI AMimRq vrKw] krky sMpUrn<br />

krwaux jI[<br />

myry mn.Bju rwm nwm; Aiq iprGw] mY mnu qnu Arip DirE.gur<br />

AwgY; isru vyic lIE.muil mhGw]) hmrI jwiq pwiq guru siqguru; hm vyicE isru<br />

gur ky]) jn nwnk kI lj pwiq gurU hY; isru byicE siqgur Awgy] Anuswr<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dI SuB s`cI inrml dyh dI syvw krky, s`cy<br />

pwiqSwh jI qoN, lK KusIAw pwiqswhIAw; pRwpq kro jI[<br />

vwihgurU] h`Q ilKqW, pRYs dI CpweI ’c ZlqIAW bhuq AwauNdIAW<br />

sn, s&weI krn ’c bhuq imhnq dI loV sI[ ilKx’c bhuq imhnq krnI pYNdI<br />

sI, AnpVqw bhuq izAwdw sI, siqsMgq jI nUM hux vWg gurbwxI poQIAW pRwpq<br />

nhIN huMdIAW sn[ hux gurpRswid kMipaUtR duAwrw v`D qoN v`D imhnq krky SuDweI<br />

CpweI hovy, Aw&ist CpweI duAwrw ZlqI nhIN pYNdI, Poto hI lY lYNdy hn[ pRYs dy<br />

A`Kr tu`t B`j jWdy sn[ so prmpUjnIk purwqn SuD AYfISnW dI bhu sMmqI nwl,<br />

pwTW dy AMqry dI SuDweI kIqI jwvy[ gurbwxI jI ivAwkrn Anuswr nhIN, suqMqR<br />

pUrn gurU jI hn[ Awpxy idmwZ dI socxI Anuswr ivAwkrn bxw ky, gurbwxI jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

30<br />

q`qkrw


qy lwgU krnI v`fI Bu`l bysmJI hY[ jy ko AwKY; bolu ivgwVu] qw ilKIAY; isir gwvwrw<br />

gwvwru]<br />

3:- prmpUjnIk siqgurU gRMQ swihb jI mhwrwj, gurbwxI swihb jI dy sRI<br />

gutky poQIAW ’qy bhuq pwT v`Kry hn[ v`K 2 sMmqW dIAW Su`D AYfISnW’qy, ijhVw<br />

pwT bhuqy siqgurU gRMQ swihb jI mhwrwj dy srUpW ’qy ijvyN Awvy, srUpW dI bhu<br />

sMmqI Anuswr auh pwT Su`D mMn ky iliKAw jwvy, qW Cwpy dI glqI sp`St ho jWdI<br />

hY[ so srUpW dI bhu sMmqI leI jwvy jI[ gurU pMQ sMqW mhWpurKW v`loN, ivSyS myhnq<br />

krky, prmpUjnIk siqgurU gRMQ swihb jI mhwrwj, gurbwxI swihb jI dy sRI gutky<br />

poQIAW dI ivSyS SuDweI ho jwvy jI[ Potostyt CpweI nwl ZlqI nhIN pYNdI[<br />

prmpUjnIk gursyvk gurmuiK sMqW mhWpurKW nUM, prmpUjnIk pUrn gurU jI, BweI<br />

gurdws swihb jI dw &urmwn mMn ky, pUry gurU jI dy lwly goly Zulwm s`cy murId bx<br />

ky, SuDweI CpweI dI SuB s`cI syvw krky, inhwl inhwl inhwl hox jI[ XQw:-<br />

nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]<br />

8.sRI dmdmI tkswl ny, siqgurU gMRQ swihb jI dy mMglW dI SuDweI krw ky,<br />

v`fy sy v`fw AiqAMq au~qm au~cw s`ucw siqkwr praupkwr krnw:- keIAW nUM pu`TI<br />

Kurk hoeI, prmpUjnIk srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] siqgurU gMRQ swihb<br />

jI dy mMgl siqgur pRswid] ijhVy siqgurW dy nwm dy hyTW sn, swry bdl ky<br />

AwrMB ’c kr idqy[ jykr AwrMB ’c gauVI suKmnI mhlw 5] AwauNdw hY, ieh vI qW<br />

prmpiv`qR SuB s`cw mMgl hI hY, AnMq bRhmMfw dy rcnhwr prmpUjnIk s`cy siqgurW<br />

dw nwm Aw igAw[ siqgur pRswid] Aqy gauVI suKmnI mhlw 5] dohW dw<br />

ArQ ie`k hY[ pUry kw kIAw.sB ikCu pUrw; Git viD ikCu nwhI] Anuswr<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurW ny ijvyN mMgl ilKy hn, iqvyN hI TIk smJ ky, rom 2 krky<br />

pUrn pRym sihq dovyN h`Q joV isr Jukw ky inmK 2 nmskwr krnI cwhIdI hY jI[<br />

pwrbRhm prmysr s`c srUp s`cy siqgurW ny, Akwl purK jI dy DuroN Byjy hukm<br />

Anuswr, SuB mMgl ilKy hn[ jykr swry mMgl ArMB ’c huMdy qW pwTI isMG ny pwT<br />

kridAW hryk q^qI dy ArMB ’c, ibnw dyKy mMgl bol idAw krnw sI[ hux dyK ky<br />

pUrn i^Awl iDAwn nwl bolxw pYNdw hY[ jy s`cy siqgurU mhwrwj swihb jI Awp<br />

pUrn ikrpw krn qW hI dohW dw ie`ko ArQ Bwsdw hY[ so ijhVw A`Kr s`cy siqgurW<br />

ny ilK idqw auh hI Su`B s`cw mMgl hY jI[ blwk bxw ky, srUp Cwpxy SurU kr id`qy,<br />

14 swl Cpdy rhy, An@yr m`c igAw[ gurU pMQ jI nUM ieh bVw BwrI du`K hoieAw, smUMh<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

31<br />

q`qkrw


sMqW mhWpurSW ny, prmpUjnIk pUrn sMq bwbw gurbcn isMG swihb jI Kwlsw jI nUM<br />

sMq smwj dy pRDwn Qwp ky, ies prmpiv`qR au~qm au~cI s`ucI syvw dI ifautI lweI[<br />

pUrn sMqW mhWpurSW ny, gurmuiK mhWpurS sMq krqwr isMG jI Kwlsw jI nwl pMj<br />

gurmuiK nyk swaU sIl pRymI isMG, sRI AMimRqsr swihb jI Byjy[ pihlW vWg S`uD<br />

mMglW vwly blwk bxwey gey[ ies syvw’qy prm-pRsMn ho ky A`gy sRI dmdmI tkswl<br />

clwaux dI b^iSs kIqI jI[ prmpUjnIk mhWpurS, DMn sRI dmdmI tkswl jI, DMn<br />

syvw siqkwr[ so hy ipAwry jIE! prmpUjnIk sMqW mhWpurKW ’qy sRI dmdmI tkswl<br />

jI dI gurU Kwlsw pMQ jI nUM bhuq v`fI BwrI dyx hY[ hux AsIN sMqW mhWpurKW dI<br />

inMdw ’qy l`k bMin@AW hY, inMdw nhIN krnI cwhIdI jI[ ieh prmpUjnIk tkswl,<br />

sdw vwsqy cmkx inSkwm syvw kurbwnI krn vwly hIry pYdw krdI rihMdI hY jI,<br />

nmskwr l`K bwr[<br />

iv`dvqw ivAwkrx gurbwxI jI’qy lwgU krnI v`fI BwrI ZlqI hY, prmpUjnIk<br />

srUpW dI bhu sMmqI nwl, pwTW dI soD hovy jI[ gurU pMQ jI dI AwigAw qoN ibnw,<br />

koeI BI Zlq CpweI n kr sky, jy koeI hukm AdUlI kry qW aus nUM qn^wh lweI<br />

jwvy, qW ik koeI BI AwpxI mrzI nwl, ASu`D bwxI n Cwpy qy byAdbI n hovy,<br />

gurbwxI gurU jI dw ivSyS siqkwr mMnx pUjx krky, ieh lok suKIey; prlok suhyly]<br />

vwlI b^iSS hovy jI[ vwihgurU] mwstr qwrw isMG jI dI pRDwngI smyN, s`cy siqgurU<br />

sRI gurU gRMQ swihb jI dy swry mMgl ArMB ’c krky, hy koit bRhmMf ko Twkuru<br />

suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] s`cy pwiqSwh jIE!Awpxy Axjwx b`icAW ’qy ikRpw<br />

krky prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy Su`D ivSrwmW prmpiv`qR<br />

stIk swihb jI dI SuB s`cI syvw krwau jI[ ijhVy pRymI prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI<br />

gurU gRMQ swihb jI dI Su`D CpweI dI syvw krngy, auh siqgurU swihb jI qoN nwm<br />

rqn pRwpq krky inhwl hovxgy, A&ur smwDI ’c sovxgy, bwr 2 jUnW ’c nhIN<br />

rovxgy, hIrw jnm Amolk nhIN Kovxgy, srb`q dy Bly dw Amr bIj bovxgy, sdw<br />

leI gurU crn-kmlW’c lIx hovxgy[<br />

9.nwmu Amolku rqnu hY; pUry siqgur pwis] siqgur syvY ligAw; kiF rqnu dyvY<br />

prgwis] s`cy pwiqSwh jI dI SuB s`cI syvw krky, DnvMq kulvMq, pUrn sMq piqvMq<br />

imlKvMq sIlvMq s`cy mhMq BgvMq bnxgy jI[<br />

10.vwihgurU gurpRswid] pRsMsw p`qR ’c, vifAweI dy iqAwg dI srb ivAwpI<br />

mhW mhW ivsmwd is`iKAw pV@o:- jdoN sRI dmdmI tkswl v`loN, prmpUjnIk s`cy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

32<br />

q`qkrw


siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy stIk swihb jI dI pihlI poQI ’c pRsMsw<br />

ilKwaux l`gy, qW ieh bVw hI Ascrj ivsmwd kOqk vriqAw[ pRsMsw p`qR<br />

ilKwaux leI dwsn dws, sMq bwbw qwrw isMG swihb jI srhwlI vwilAW<br />

mhWpurKW pws phuMicAw[ gRIb invwj mhWpurKW ny bIr-rsI au~qR idqw, “jy qusIN<br />

dws dw nwm poQI ’c iliKAw qW Awpxw bolxw bMd ho jwvygw[ ” Pyr dwsn dws<br />

BUrI vwly mhWpurSW dy crn-kmlW ’c phuMicAw, aun@W nUM pRsMsw p`qR bwry pyRm bynqI<br />

kIqI, aun@W ikhw, “nwnk.dunIAw kIAW vifAweIAW; AgI syqI jwil] eynI<br />

jlIeIN.nwmu ivswirAw; iek.n clIAw nwil]) dunIAw kIAw vifAweIAw; kvnY<br />

Awvih kwim] mwieAw kw rMgu sBu iPkw; jwqo ibnis indwin]) lokn kIAw<br />

vifAweIAw; bYsMqir pwgau] ijau imlY ipAwrw Awpnw; qy bol krwgau] Bwv<br />

pRsMsw p`qR dI loV hI nhIN [ ”Pyr bRhmigAwnI sMq bwbw jIvn isMG swihb jI kwr<br />

syvw vwilAW jI dy durl`B drSn kIqy, aun@W ny auqWh h`Q krky &urmwieAw,<br />

“gurmuKo!jdoN cMgw kMm ho igAw qW pRsMsw kudrqI ho geI[ ”Pyr pUrn bRhmigAwnI<br />

sMq bwbw KVk isMG swihb jI dy pws jwx qoN, pUrn sMq bwbw drSn isMG swihb<br />

jI ny ikhw, “bwby AnpV@ hn, qusIN Awpy pRsMsw ilK lvo, bwibAW qoN ds^q krvw<br />

lvWgy[ ”bwbw jI bRhm byiqAW vwlI AvsQw’c bYTy ismrn kr rhy sn[ XQw:-<br />

nw kCu Awiebo.nw kCu jwiebo; rwm kI duhweI]) nh ikCu jnmY; nh ikCu mrY]<br />

Awpn cilqu; Awp hI krY] bwbw jI AYny izAwdw itkwA ’c inrlyp bYTy sn,<br />

cwhy pRsMsw ilKo cwhy n ilKo, sMswr idl ’coN ABwv ho cu`kw sI[ so aupRokq cOhW<br />

bRhmigAwnI mhWpurSW dw idRStWq hY, ijn@W ny dunIAW dI JUTI vifAweI nUM A`g ’c<br />

swiVAw, dwsn dws ny bwbw krqwr isMG ^wlsw jI pws Aw ky sMqW mhWpurSW dy<br />

mhW 2 ivsmwd iqAwg dI swrI vwrqw d`sI, qW sMqW ny &urmwieAw, ies tkswlI<br />

pihlI poQI ’c, dwsn dws ny iksy qoN BI AwpxI pRsMsw nhIN ilKwauxI[ so ieh<br />

swrI poQI hI prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dI pRsMsw rUp hY[ prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU swihbwn jI dw kotwn koit DMnvwd hY, ijn@W ny mhwn ikRpw krky AYsy<br />

mhWpurK swjy invwjy, ijn@W ny duinAwvI kUVI vifAweI dI BYVI ie`Cw iqAwgI hY[<br />

hy gRIb invwj prmpUjnIk siqgurU pRmysr jIE!rwju n cwhau, mukiq n<br />

cwhau; min pRIiq crn kmlwry] Anuswr AwpxI pRsMsw krwaux dI ie`Cw hI myt<br />

dyvo jI[ prmpUjnIk cwr pUrn mhWpurKW dw idRStWq bhuq hI kImqI hY, ijn@W ny<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

33<br />

q`qkrw


swrI izMdgI hI prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dI prmpiv`qR SuB s`cI su`cI<br />

syvw bMdgI ’c lweI, Pyr BI Awpxw nwm ilKwaux dI ie`Cw nhIN r`KI[ vwihgurU<br />

s`cy siqgurU swihb jI imhr krn, jo Awpxy prmpiv`qR s`cy drSn swiKAwqqw<br />

b^Sx, ijs krky KMfW bRhmMfW’c ivAwpk bRhm jI ’c lInqw ho jwvy jI[<br />

11.vwihgurU gurpRswid] BUimkw] {mokau Dwir ik®pw.jgjIvn dwqy; hir sMq<br />

pgI ly pwvY]) qum ho; sB rwjn ky rwjw] Awpy Awpu; grIb invwjw] prmpUjnIk<br />

DMn ju`go ju`g At`l gurqw ibrwjmwn hwzrw hzUr prmpiv`qR pRgt s`cy siqgurU koit<br />

bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] sRI gurU gRMQ swihb s`cy siqgurU<br />

rwmdws swihb jI hux &urmw rhy hn:- ly dw Bwv:- AMD guMg ipMgul miq hInw;<br />

pRB rwKhu rwKnhwrw] Anuswr dwsn dws vYrwg ivvyk nyqRW qoN rihq AMDw, swDnW<br />

rUpI crnW qoN rihq ipMglw, pRIq rUpI rsnw qoN rihq guMgw, gurmiq miq qoN hIxw<br />

hY[ ies leI hy j`g nUM Awqm dwn b^S ky gurmuiK jIvn b^Sx vwly jgjIvn<br />

dwqy(hir) hrI dy sMq DMn s`cy siqgurU Amrdws swihb jIE!ikRpw Dwir<br />

krky(mokau) dwsn dws nUM(ly) lY ky Bwv bwhoN PV ky AQvw dwsn dws dw qn mn<br />

Dn isr(ly) lY ky, Awpxy prmpUjnIk prmpiv`qR s`cy(pgI) crn-kmlW ’qy<br />

(pwvY) pwauxw kro jI[ hau kwtau.kwit bwiF isru rwKau; ijqu nwnk sMqu ciV<br />

AwvY] hy prmpUjnIk s`cy siqgurU Amrdws swihb jIE!dwsn dws ’qy ikRpw Dwr<br />

ky Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk s`cy crnIN pw ky , dwsn dws dI bwxI dI(hau)<br />

hMgqw(kwtau) k`t idau jI, sRIr dI hMgqw kwit idau, mn dI hMgqw BI(bwiF) v`F<br />

idau jI[ ies prmpiv`qR SRySt sy SRySt mhwn praupkwr dI pRym Bytw, dwsn dws<br />

inmwxy inqwxy dw hMkwrI isru(rwKau) r`K lvo jI, (ijqu) ijs krky Bwv isr dyxy<br />

krky, (sMqu) SWq Awqmw bRhm srUp(nwnk) s`cy siqgurU Amrdws swihb jI pRsMn<br />

ho ky(AwvY) Awaux, Aw ky dwsn dws’qy ciV jwx Bwv dws s`cy siqgurW dI hr<br />

smyN AsvwrI bxy, ijvyN mwCIvwVy swihb jI ivKy BweI mwn isMG jI s`cy siqgurU<br />

dsvyN pwiqSwh jI dI AsvwrI bxy[ vw s`cy siqgurW ’qy AQwh srDw kridAW<br />

&urmwauNdy hn ijs krky, s`cy siqgurU swihb jI Aw ky myry isr ’qy cV@n Bwv<br />

bYTx AYnI fUMGI pRym Bwvnw hY[ vw(ijqu) ijs rsqy(sMqu) siqgurU swihb jI<br />

AsvwrI ’qy ciV(AwvY) Awaux (hau) dwsn dws Awpxw isru(kwtau) k`txw kry,<br />

(kwit) k`t(bwiF) v`F ky, aus rwh ’qy r`K dyvy Bwv siqgurW nUM sIs dy ky pRsMn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

34<br />

q`qkrw


kry[ XQw:- hir mylhu sjxu purKu; myrw isru.iqn ivthu ql rolIAw] jo isK.gur<br />

kwr kmwvih; hau gulmu iqnw kw golIAw] hir rMig clUlY jo rqy; iqn iBnI hir<br />

rMig colIAw] kir ikrpw nwnk myil; gur pih, isru vyicAw molIAw] vw ijs<br />

krky (sMqu) SWq Awqmw rwm srUp(nwnk) s`cy siqgurU Amrdws swihb jI srUp<br />

guSbdW ArQW dw pRkwS hI pRkwS cV@ Awvy Bwv AMimRq rUp prmpiv`qR gurbwxI jI<br />

AMdr bwhr inrgun bRhm jI dy pRkwS sihq idsx, Bwv srgun srUp jI dy sMudr<br />

drSnW sihq inrgun bRhm jI ’c sdw lIxqw ho jwvy[ XQw:- nwmu jpq.koit sUr<br />

aujwrw; ibnsY Brmu AMDyrw]) jh; iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd<br />

bjMqw] prmpUjnIk s`cy siqgurU rwmdws swihb jI ny isr dyx bwry aupRokq<br />

Amolk AMimRq rUp prmpiv`q bcn &urmwey hn, Awpxw qn mn Dn isr srvMs<br />

prm pUjnIk s`cy siqgurW qoN kurbwn kIqw hY[ Awp jI dy prm ipAwry swihbzwdy<br />

DMn vwihgurU s`cy siqgurU pMjvyN pwiqSwh jI ny, Awpxy prm ipAwry prmpUjnIk<br />

vwihgurU ipqw jI qoN ieho hI SuB s`cI su`cI au~cI AiqAMq ipAwrI is`iKAw lY ky<br />

pUrn idRVqw pRp`kqw nwl kmweI hY[ Awpxw AMg 2 rom 2 prmpUjnIk ipAwry<br />

DrmI s`cy gMBIr ipqw jI qoN kurbwn kIqw hY[ ShIdW dy prmpUjnIk s`cy su`cy au~cy<br />

gMBIr DIr isrqwj bxy, auprokq SuB s`cy Amolk bcnW nUM kmwauNidAW ShIdI<br />

idqI[ }<br />

12.prmpUjnIk sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw jI ny mhwn ikRpw<br />

krky, dwsn dws nUM ilKweI bwry prmpiv`qR SuB Amolk vr b^Sxy:- jo hir<br />

dwsn kI ausqiq hY; sw hir kI vifAweI] hir AwpxI vifAweI BwvdI; jn kw<br />

jYkwru krweI] Anuswr hyT ilKy pRmwx pUrn bRhmigAwnI mhwn praupkwrI pUrn<br />

sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw jI, mhWpurSW dI Agm AgwiD mihmw bwry<br />

hn:- nwim rqy prm hMs bYrwgI; inj Gir qwVI lweI hy]) AwT phr; pRB bsih<br />

hjUry] khu nwnk; syeI jn pUry]) swD kI soBw; Aiq mskInI] sMq vfweI; hir<br />

jsu cInI]) ^wlsw myro; rUp hY ^ws] ^wlsy mih; hO krO invws]) ijn@w swis<br />

igrwis.n ivsrY; hir nwmW.min mMqu] DMnu is syeI nwnkw; pUrnu soeI sMqu]) ijnw<br />

swis igrwis.n ivsrY; sy hir jn pUry.shI jwix]) nwnk. kciVAw isau qoiV;<br />

FUiF sjx sMq pikAw] Eie jIvMdy ivCuVih; Eie muieAw.n jwhI CoiV]) nwnk<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

35<br />

q`qkrw


RhmigAwnI;Awip prmysur]) sMq qumwry.qumry pRIqm; iqn kau.kwl n Kwqy] rMig<br />

qumwrY. lwl Bey hY; rwm nwm ris mwqy]) rsnw eyk.Anyk gux pUrn; jn kI kyqk<br />

aupmw khIAY] Agm Agocr sd AibnwsI; srix sMqn kI lhIAY]) koit<br />

ApRwDI.sMq sMig auDrY; jmu qw kY nyiV n AwvY] jnm jnm kw ibCuiVAw hovY; iqn@<br />

hir isau Awix imlwvY]) sMqn pih; Awip auDwrn AwieE] 1] rhwau] drsn<br />

Bytq hoq punIqw; hir hir mMqRü idRVwieE]) hir ky sMq.sMq Bl nIky; imil sMq<br />

jnw.mlu lhIAw] haumY durqu.gieAw sBu nIkir; ijau swbuin kwpru kirAw])<br />

AwT phr; inkit kir jwnY] pRB kw kIAw; mITw mwnY] eyku nwmu; sMqn AwDwru]<br />

hoie rhy; sB kI pg Cwru]) sy sMqn hir ky; myry mIq] kyvl nwmu gweIAY; jw kY<br />

nIq]) rYix idnsu; rhY iek rMgw] pRB kau jwxY; sd hI sMgw] Twkur nwmu; kIE<br />

auin vrqin] iqRpiq AGwvnu; hir kY drsin]) jh; iJilimilkwru idsMqw] qh;<br />

Anhd sbd bjMqw]) iek dU jIBO.lK hoih; lK hovih.lK vIs] lKu lKu<br />

gyVw.AwKIAih; eyku nwmu jgdIs]) ijhvw eyk.hoie lK kotI; lK kotI koit<br />

iDAwvYgo]) sMq shweI rwm ky; kir ikrpw dIAw imlwie]) sMq shweI jIA ky;<br />

Bvjl qwrxhwr]) sMq shweI pRym ky; hau iqn kY lwgw pwie]) cwir pdwrQ;<br />

kml pRgws] sB kY miD; sgl qy audws] suMdru cquru; qq kw byqw] smdrsI;<br />

eyk idRstyqw] sMq mhWpurK pUrn bRhmigAwnI q`qbyqy, smidRSt id`bidRSt srb<br />

SuB guxW AlMikRq, mwnnIk AwdrnIX bMdnIX ArcnIX srb sRySt srboqm<br />

vYrwgI, iqAwg dy iqAwgI, A`Ty pihr ilv lwgI, inrlyp au~cy su`cy jIvn dy DnI,<br />

bRhmiv`idAw dy dwqy, sUrjW dy sUrj, pdm BUSn pMQ rqn, bRhmbyqy, bRhmigAwnI<br />

kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw]) bRhmigAwnI; sgl kI<br />

rInw] audwr ic`q, nrm ic`q, iKmw SWqI dy swgr bRhm rqnwgr mhwn DIrjDwrI<br />

pUrn DrmI, s`c jpx jpwaux vwly, s`c idRV krn krwaux vwly, gurmuiK roim<br />

roim hir iDAwvY] gurmuiK, sRI dmdmI tkswl clwaux vwly, mMflIsr jgdIsr<br />

rKIsr munIsr qpIsr prm eISr Bgq igAwnI, prvwxu prDwn, cauQy sMunY.jo<br />

nru jwxY; qw kau.pwpu n puMnM ] AvsQw nUM pRwpq, suMn mMfl; ieku jogI bYsy] nwir n<br />

purKu; khhu koaU kYsy]) Anhq suMin rqy; sy kYsy] ijs qy aupjy; iqs hI jYsy])<br />

hir ky syvk.jo hir Bwey; iqn@ kI kQw inrwrI ry] Awvih n jwih.n kbhU mrqy;<br />

pwrbRhm sMgwrI ry]) jnm mrx duhhU mih nwhI; jn praupkwrI Awey] jIA dwnu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

36<br />

q`qkrw


dy BgqI lwiein; hir isau lYin imlwey]) qUM inrvYru; sMq qyry inrml] ijn dyKy;<br />

sB auqrih klml]) hir hirjn dueI.eyk hY; ibb ibcwr kCu nwih] jl qy aupj<br />

qrMg ijau; jl hI ibKY smwih]) rwm sMq mih, Bydu ikCu nwhI; eyku jnu, keI mih<br />

lwK krorI]) kotn mY nwnk koaU; nwrwien ijh cIiq]) ijin jwqw; so iqs hI<br />

jyhw] Aiq inrmwielu; sIJis dyhw]) koit mDy ko ivrlw syvku; hoir sgly<br />

ibauhwrI]) swD kI soBw; swD bin AweI] nwnk swD pRB; Bydu n BweI]) bRhm<br />

mih jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu Brmu]) ijn@w n ivsrY nwmu; sy<br />

iknyihAw] Bydu n jwxhu mUil; sWeI jyihAw] sUrw AvsQw nUM pRwpq:- jw kau.hir<br />

rMgu lwgo iesu jug mih; so khIAq hY sUrw] Awqm ijxY.sgl vis qw kY; jw kw<br />

siqguru pUrw]) cOQy pd’c lIx:- kih kbIr; hmrw goibMdu] cauQy pd mih; jn<br />

kI ijMdu] vwihgurU jI nwl eykqw:- Ab qau jwie cFy isMGwsin; imly hY swirMg<br />

pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI] ihrdy rom 2 krky A`Ty phr<br />

nwm jpidAW, suupny’c bwxI brVwaux vwly:- kbIr.supnY hU brVwie kY; ijh muK<br />

inksY rwmu] qw ky pg kI pwnhI; myry qn ko cwmu]) Ehu DnvMqu; kulvMqu piqvMqu]<br />

jIvn mukiq; ijsu irdY BgvMqu] Anuswr jIvn mukiq nwm bwxI dy rsIey pUrn<br />

in`qnymI pRymI, pwrbRhmu ijin; scu kir jwqw] nwnk so jnu; sic smwqw] Anuswr<br />

s`c nUM pCwx ky s`c ’c sdw idRV s`c’c sdw lIx s`c srUp gurU pMQ dy<br />

AwigAwkwrI AnuswrI, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dy AinMn Bgq,<br />

inRivkwr inrhMkwr, AYsy dwqy mhWpurKW nUM Aink bwr nmo 2 nmskwr hY jI, ijn@W<br />

ny prm pRsMn ho ky dwsndws nUM ieh Amolk vr b^Sy, jo poQI, guru prmysuru<br />

pUjIAY; min qin lwie ipAwru] Aqy siqgurU gRMQ swihb jI dy stIk swihb jI<br />

ilKx dw kwrn bxy[<br />

hy gurqw ibrwjmwn vwihgurU siqgurU gRMQ swihb jI!gurU rUp ^wlsw pMQ<br />

swihb jIE!imst bcn bynqI krau; dIn kI inAweI] Anuswr Awp jI dy<br />

prmpiv`qR s`cy crn-kmlW ’qy m`Qw r`K ky, mUMh ’c Gwh lY ky Aiq hI inmRqw<br />

dInqw AwzzI gRIbI nwl, dwsndws AikRqGx muAw&I mMgdw hY[ ijqny sRIr dy rom<br />

hn, jy AwpW ieqny sRIr DwrIey, ijqny aun@W sRIrW dy rom hox, iqqny hor sRIr<br />

DwrIey, ieauN bwr 2 sRIr Dwr ky prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI nUM Awpxy isr<br />

idMdy jweIey, qW BI AwpW s`cy pwiqSwh jI dw krzw nhIN moV skdy[ XQw:- hmrY<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

37<br />

q`qkrw


msqik dwgu dgwnw; hm krj gurU bhu swFy] dwsndws, sdw sdw; iehu<br />

BUlnhwru] nIc kIt ikRm hY[ XQw:- jau pY hm n pwp krMqw; Ahy Anµqw] piqq<br />

pwvn; nwmu kYsy huMqw] gunwhgwr dwsndws gRIb’qy Agm Apwr ikRpw krky b^S<br />

lYxw isr ’qy imhr BirAw h`Q r`Kxw, SuB AsIsW b^SxIAW[ SuB s`cI syvw krn<br />

dw cwA auqSwh b^Sxw[ gurU syvw sMpUrn krwauxI jI[<br />

srdwr jvwhr isMG jI dy c`k pMj ij`f, sRI gMgw ngr ivKy, prmpUjnIk sMq<br />

bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsy jI ny ivsmwd rMg’c iekwgR ho ky, dwsn dws nUM<br />

prm ipAwr nwl bulw ky pu`iCAw, “qyry koly v`fI ikRpwn hY ik nhIN?”dws ny<br />

ikhw, “jI nhIN[ ”qW ikhw, “cMgw, jdoN hux ikRpwnW AweIAW qW qyrw nMbr irhw,<br />

pr qYnUM ikRpwn dI loV nhIN, qyrI klm hI ikRpwn dw kMm krygI[ ”<br />

ie`Qy hI BwrI pRsMn ho ky dwsn dws nMU Amolk vr idMidAW ieh bwxI pV@I,<br />

“gil cmVI; jau CofY nwhI] lwig Cuto; siqgur kI pweI] 1] jg mohnI; hm<br />

iqAwig gvweI] inrgunu imilE; vjI vDweI] 1] ”Bwv mwieAw iqAwg ky<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb mhwrwj jIE!dy stIk swihb jI dI<br />

ilKweI CpweI dI SuB s`cI syvw krny krky inrgun bRhm jI ’c lIxqw ho jwvygI[<br />

bIqy smyN prmpUjnIk srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] siqgurU gMRQ<br />

swihb jI dy mMgl siqgur pRswid] ijhVy siqgurW dy nwm dy hyTW sn, swry<br />

bdl ky AwrMB’c kr idqy, aun@W nUM pihlW vWg Su`D krn leI, sMqW mhWpurSW ny<br />

sMq bwbw krqwr isMG jI ^wlsw, sMq krqwr isMG jI pRymI, bwbw lhOrw isMG jI<br />

in`qnymI, bwbw bUV isMG jI, dwsndws nUM sRI AMimRqsr swihb jI ByijAw[ dws<br />

ies s`cI su`cI au~cI syvw’c mhInw irhw, v`K 2 srUpW qoN Su`D pwTW dI ilst<br />

bnwaux dI lgwqwr syvw dws nUM pRwpq hoeI, ij`QoN prU& pV@n smyN Su`D aucwrn dI<br />

lgn pRwpq hoeI, aupRMq mhWpurSW ny dwsndws nUM siqgurU gRMQ swihb jI mhwrwj<br />

jI dI Amr kQw dI rIkwrifMg leI, Awpxy pws bulw ilAw, do vyly Awid kQw<br />

rIkwrifMg hox l`gI[ ie`k sMpUrn kQw sRdwr lwB isMG jI KtVw, ie`k kQw sRdwr<br />

m`Kx isMG jI Tykydwr gMgwngr qy ie`k hzwr AMg q`k BweI Bgvwn isMG jI, sMqW<br />

mhWpurSW dy BuJMgI nUM Awid kQw prmpUjnIk s`cy siqgurW ny b^SI, ieh syvw<br />

dwsndws qoN krvweI[ sRI jpu jI swihb jI, sRI rhrwis swihb jI qy sRI kIrqn<br />

soihlw swihb jI dy ArQW dw typW qoN auqwrw dwsndws qoN gurU jI ny ikRpw krky<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

38<br />

q`qkrw


krvwieAw[ prmpUjnIk sMq krqwr isMG ^wlsw jI, hor nmskwr Xog isMGW nyy<br />

myhnq krky, pihlI poQI tkswlI stIk swihb jI Cpvwey[<br />

vwihgurU ipMf munwvW(zIrw) ivKy, prmpUjnIk sMq bwbw gurbcn isMG swihb<br />

^wlsy jI ny, BwrI pRsMn ho ky ikhw, “qUM dwsndws nUM pRym nwl pRXwie suxwauNdw hYN,<br />

qYnUM ArQW dw sMskwr pY igAw hY, hux siqsMgq jI ’c kQw kr ilAw kryNgw[<br />

”vwihgurU prmpUjnIk siqgurU gRMQ swihb jI ny sRb ivAwpI ivsmwd ikRpw krky,<br />

prmpUjnIk sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsy jI qoN sMpUrn Awid kQw irkwrf<br />

krvweI, ieh SuB s`cI syvw dwsn dws qoN leI[ srdwr jvwhr isMG jI dy c`k<br />

pMj iz`f, sRI gMgw n`gr ivKy, kQw sMpUrn hoeI[ dwsn dws nUM ieh SuB sMklp<br />

lwieAw ik stIk swihb jI ilKy jwx[ rwgI bic`qR isMG jI Awid isMGW nUM pRym<br />

bynqI kIqI, aus smyN j`Qy dI bVI hI ivsmwd cV@q sI[ plo plI in`ky BuJMgIAW<br />

smyq j`Qy sMgq jI ny sMqW mhWpurSW pws sRI stIk swihb jI ilKx bwry pRym<br />

bynqI kIqI[ sMq mhWpurS jI smUh j`Qy siqsMgq jI dy drSn Akwl drSn<br />

smJdy sn[ ies leI drSn krky inhwl 3 prm pRsMn gd 2 hoey[ prmpUjnIk<br />

j`Qy siqsMgq jI v`loN pR ym bynqI mMnidAW, mhwn DIrjDwrI praupkwrI<br />

prmpUjnIk sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsy jI ny prm pRsMn ho ky ikhw,<br />

“dws dw i^Awl sI ieh ArQ Alop ho jwxgy, pr hux dws nUM XkIn ho igAw hY<br />

ik qusIN ieh ArQ sMBwl lvoNgy[ ”<br />

13.prmpUjnIk mhWpurSW ny Awp, prm sMq krqwr isMG jI ^wlsw, prm<br />

sMq prmjIq isMG jI mwhlpur, sRI mhMq vYd inrMjn isMG jI bopwrwey qy<br />

dwsndws crn isMG aur& jsvMq isMG nUM, prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI<br />

gurU gRMQ swihb jI dy swhmxy iljw ky, rom 2 krky ivsmwd srb ivAwpI pRym<br />

inmRqw gRIbI siq sMqoK pUrn iekwgRqw Ajpw jwp ’c lIxqw sihq Ardws kIqI,<br />

“hy prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb mhwrwj jIE!ien@W gurmuKW qoN<br />

Awpxy stIk swihb jI dI ilKweI CpweI dI SuB s`cI syvw lvo jI[ ”r`b rUp sMqW<br />

mhWpurSW ny sB qy vfw siqguru nwnku; siqgurU gRMQ swihb jI dy swhmxy bYT ky,<br />

ieh Amolk AMimRq SuB bcn &urmwey, “swry sRIr kwiem nhIN rihxgy, ijhVy sRIr<br />

kwiem rihx, auh ieh SuB s`cI syvw pRym nwl krn[ gurU syvw krn vwly gurmuiK<br />

inhwl hoxgy!”<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

39<br />

q`qkrw


vwihgurU mhWpurSW ny pUrn ikRpw krky, AMimRq rUp prmpiv`qR Awid dI kQw,<br />

sRI dsm gRMQ swihb jI, BweI gurdws swihb jI dIAW vwrW qy kib`q sv`eIAW dy<br />

ArQ typ rIkwrf qoN dwsndws qoN ilKvwey, jo hux dwsW pws hn[ vwihgurU<br />

prmpUjnIk q^q sRI ptnw swihb jI ’qy prmpUjnIk sMq bwbw gurbcn isMG<br />

swihb ^wlsy jI ny dwsn dws nUM ikhw, “Bgqw!qUM ilKweI dw sMsw n kr, qYnUM<br />

koeI gurmuiK imlygw, iPr ilKweI hovygI[ ”<br />

vwihgurU prmpUjnIk q^q s`cKMf sRI hzUr swihb jI’qy prmpUjnIk sMq<br />

bwbw gurbcnisMG swihb ^wlsy mhWpurKW ny, bRhmigAwnI kI idRsit; AMimRqu<br />

brsI] Anuswr bVI BwrI imhr nwl q`k ky &urmwieAw, “pRymIAw!qUM bVy hI pRym<br />

nwl AMimRq rUp kQw rIkwrf kIqI hY, qyry ibnw iksy ny rIkwrf nhIN sI krnI,<br />

mMg jo ku`J BI mMgdw hYN?”prmpUjnIk sMqW mhWpurSW dw qyz pRqwp dwsndws qoN<br />

J`ilAw n igAw, ivsmwd, byAMq hI aumwh auqSwh ^uSI KyVy’c sn, dwsndws ny<br />

h`Q joV isr Jukw ky ikhw, “sdw leI Awp jI dy prmpiv`qR suMdr drSn huMdy<br />

rihx jI[ ”qW ikhw, “cMgw iesy qr@W hI hovygw[ ”<br />

14.prmpUjnIk sMq bwbw krqwr isMG jI ^wlsw jI dw vwihgurU gurU gRMQ<br />

swihb jI stIk ilKx dw idRV sMklp:- Awp jI ny Awpxy gur BweI igAwnI<br />

pRIqm isMG jI nUM pRym bYrwg p`qRkw’c iliKAw, “jy siqgurU jI nUM BwieAw qW dwsn<br />

dws dw stIk swihb jI ilKx dw SuB sMklp hY[ Awp jI ny BI Ardws krnI<br />

jI”[ pRymI sMswr qoN jwx dw cyqw krky ies SuB kwrj dI pUrqI leI i^Awl krn<br />

jI[<br />

15.prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI dw pUrn vYrwgmeI Adu`qI Amr s`cI<br />

ju`go ju`g At`l ShIdI jwp, vwihgurU ArQ:- DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI DMn hn!zwlmW dy Gor iBAwnk<br />

zulm krn qoN, au~bldI dyZ’c hux cONkVw lw rhy hn, m`cdy 2 ryqy’qy hux bYT ky ,<br />

m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI<br />

sIs’qy puAw rhy hn, m`cdI 2 loh’qy hux KV@ ky prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU<br />

gRMQ swihb jI dy A`Kr 2 nUM vwihgurU gurU mMn ky , A`Kr 2 dw iDAwn Dwr ky,<br />

srb`q dy Bly ihq, vwihgurU 3 jp rhy hn jI[ DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI DMn hn! zwlmW dy Gor<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

40<br />

q`qkrw


iBAwnk zulm krn qoN, lohy dy qMg ipMjry’c iq`Ky ik`lW ivckwr, swvDwn eykwgr<br />

cIq] bYTy, prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy A`Kr 2 nUM<br />

vwihgurU mMn ky, srb`q dy Bly ihq hux vwihgurU 3 jp rhy hn, hux sIs kurbwn<br />

kr rhy hn[ DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU<br />

goibMdisMG swihb ^wlsw jI DMn hn!hux sRvMs kurbwn kr rhy hn[ DMn hn DMn<br />

hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU gRMQ swihbwn jI DMn<br />

hn!prmpUjnIk prmpiv`qR gurqw ibrwjmwn ho ky , Awpxy pRymIAW dy idl<br />

idmwZ’c hr smyN AMimRq gurbwxI Byj ky, pRymIAW nUM rom 2 krky ismrn b^S ky<br />

hr smyN inhwl krdy rihMdy hn jI[<br />

16.vwihgurU ArQ:- kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl isRis† lig.ibqrhu])<br />

jp´au ijn@ Arjun dyv gurU ; iPir sMkt join grB n AwXau]) Drin ggn nv<br />

KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´<br />

hir] prm pUjnIk mh`ly pMjvyN swihb jI dw pUrn vYrwgmeI ShIdI pRsMg:-<br />

Awp jI ny sRI goieMdvwl gurduAwrw sRI hvylI swihb jI nwnky Gr ivKy , gurU<br />

nwnkSwhI sMmq 94, 1620ib:BwgW Bry v`fBwgy mMglvwr 14 ApRYl 1563<br />

eI:nUM prmpiv`qR SuB s`cw su`cw au~cw Avqwr DwirAw[ gur rwmdws Gir; kIAau<br />

pRgwsw]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU Amrdws swihb jI dy mihl jgq mwqw rwmo jI<br />

dy ipAwry dohqRy, siqgurU rwmdws swihb jI, dy mihl pRymw-BgqI dy SuB s`cy<br />

Avqwr jgq mwqw BwnI jI dy lwfly swihbzwdy mh`lw pMjvW jI, Akwl kutIAw<br />

ivKy rwq nUM sRI gurU gRMQ swihb jI dy plMGy hyTW ibrwjdy[ ie`Qy mhwrwj jI sjy<br />

hoey hn, bwbw bu`Fw swihb jI, BweI gurdws swihb jI, muKI is`K gurU swihb jI<br />

dy SuB s`cy drSn krky inhwl ho rhy hn[ XQw:- AMdir scw nyhu; lwieAw<br />

pRIqm AwpxY] qnu mnu hoie inhwlu; jw guru dyKw swm@xy]) lwl rMgu iqs kau<br />

lgw; ijs ky vfBwgw] mYlw.kdy n hoveI; nh lwgY dwgw] 1] Anuswr siqgurU<br />

jI ny ivsmwd ielwhI rMg’c, bVy hI ipAwr siqkwr nwl bwby bu`Fy swihb jI nUM<br />

pu`iCAw, “kI siqgurU hirgoibMd swihb jI hux gurqw sMBwlx dy Xog hn?”<br />

imst bcn bynqI krau; dIn kI inAweI] Anuswr im`Ty bcnW’c bwbw jI ny<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

41<br />

q`qkrw


ikhw, “hy koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] jI!Awp jI dw<br />

hI nUr hn[ ”<br />

sjy dIvwn ’c gurU swihb jI ny Awpxy ipAwry swihbzwdy jI nUM pUrn ipAwr<br />

nwl fOiLEN PV ky, gurqw isMGwsx ’qy bYTw ky, s`jy K`by do cOrdwr, cOr krn lwey,<br />

gurU swihb jI ny Awp iqMn pRkrmW krky pMj pYsy, nwrIAl swhmxy r`K ky m`Qw tyk<br />

ky 1663 ib: jyT vdI AstmI nUM gurqw b^SI[ XQw:- vDI vyil; bhu pIVI<br />

cwlI] Drm klw; hir bMiD bhwlI]) Arjn kwieAw plit kY; mUriq hrgoibMd<br />

svwrI[) “mm srUp gurU hirgoivMd[ jo jwnih so lhY AnMd[) ; so gihr gBIrw<br />

gauhru jIau] Anuswr DMn siqgurU hirgoivMd swihb jI v`fy XoDy mhwn praupkwrI<br />

DIrjDwrI BwrI gurU hoxgy[ ”XQw:- dl BMjn guru sUrmw, vf joDw bhu<br />

praupkwrI[ mhwrwj mh`lw pMjvW jI Awp hux kurbwnI dyx dy i^Awl’c<br />

hn[ 1663ib:c ie`k idn AYsw kOqk vriqAw, sjy dIvwn’c ie`k ispwhI ny Aw<br />

ky jhWgIr v`loN DmkI BrI ic`TI idqI, ijs ’c jhWgIr ny siqgurU swihb jI nUM<br />

lhOr bulwieAw[<br />

ispwhI ny h`Q joV ky AwiKAw, “hy s`cy pwiqSwh jIE!dwsn dws nUM sMq doKI<br />

cMdU ny bhuq hI pu`TIAW g`lW isKweIAW, ik qUM jw ky s^q bolIN[ siqgur drsin;<br />

Agin invwrI] Anuswr Awp jI dy suMdr drSn krky, dws inhwl sIql TwrgVw<br />

ho igAw hY[ Awp jI KMf bRhMmf dy auDwrxhwr hoN, mhW pwpI jhWgIr dy mn’c<br />

bhuq v`fI BYV hY, Awp jI dI ibAdbI krygw[ ”siqgurU swihb jI ny bhuq hI<br />

pRsMn ho ky ikhw, “hy BweI!dwsn dws CyqI hI lhOr Aw jwvygw[ ”mwieAw<br />

isropwau SuB vr b^S ky, ies nUM ividAw kr idqw[ ies ny lhOr jw ky mhW pwpI<br />

cMdU nUM d`isAw, “dws ic`TI dy AwieAw hY[ Awpxy ipAwry swihbzwdy nUM gurqw dy<br />

cu`ky hn, sRI hirmMdr swihb jI rcx aupRMq, siqgurU gRMQ swihb mhwrwj jI dw<br />

1661 ib:BwdRv SudI eykm nUM SuB s`cw pRkwS kr c`uky hn[ ”<br />

nwnk; dunIAw kYsI hoeI] swlku imqu; n rihE koeI] Anuswr gurU jI ny idl<br />

’c soicAw, zwlm zwbr bwhroN Awey hmlwvr dyS dw Dn mwl lu`t rhy hn[ qurk<br />

rwj ny QW 2 ’qy pulIs cONkIAW ibTweIAW hn[ zor zulm krky bhU bytIAW dI<br />

iezq lu`tdy hn[ gRIbW dw ^Un incoVdy hn[ mzlUmW dw ^Un mr cu`kw hY[ muZlIAw<br />

hkUmq bhuq hI zulm kr rhI hY[ XQw:- rwjy sIh; mukdm kuqy] jwie jgwiein;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

42<br />

q`qkrw


YTy suqy] cwkr nhdw; pwiein@ Gwau] rqu ipqu; kuiqho cit jwhu] kurbwnI dy ky<br />

bIr-rsI C`qRI Drm pRgt kIqy ibnw, zulm ny nhIN QMm@xw[ kurbwnI idqy ibnw,<br />

mzlUmW ny bIr-rs nhIN Dwrnw, iesy qr@W zor zulm dy dbwey DUV ’c ruLdy<br />

rihxgy, zwlm ien@W nUM kql hI krdy rihxgy[ siqgurU nwnk dyv swihb jI dI<br />

g`dI ju`go ju`g At`l r`Kx leI, swry bRhmMfW nMUM s`cKMf bnwaux leI, srb`q dy Bly<br />

leI s`cy pwiqSwh jI ny AwpxI ShIdI dyx dI pUrn idRVqw kr leI[<br />

gurU pRmysr jI Swm nUM Awpxy mihlW’c Awey, Awp jI dy mihl jgq mwqw<br />

gMgw jI ny m`Qw tyikAw, mweI crn gur mITy] Anuswr im`Ty crn-kml Do ky,<br />

gurbwxI sunwaux l`g gey[ XQw:- khu nwnk; ijin ipRau prmysru kir jwinAw]<br />

DMnu sqI; drgh prvwinAw] Awp jI ny gurbwxI suxidAW ivsmwd iekwgRqw’c<br />

pRCwdw CikAw[ mhwn praupkwrI hsq kml Do ky, vYrwgmeI SuB s`cy bcn khy,<br />

“dwsn dws ny zulm dy nws Drm dy pRkwS leI, lhOr jw ky ShIdI dyxI hY[<br />

”ieh sux ky mwqw jI dy idl’c ieqnw du`K hoieAw, ijvyN m`cdw 2 lwl qIr, idl<br />

nUM ivMn@ dyvy[ mwqw jI bhuq hI vYrwg krn l`gy, DIrj n irhw[ XQw:- mweI DIir<br />

rhI; ipRA bhuqu ibrwigE]<br />

siqgurU swihb jI ny DIrj b^SidAW ikhw, “Awp jI dI ieh hwlq hY, qW<br />

sMswr dI kI hwlq hovygI?Awsw Gru 7 mhlw 5] hir kw nwmu; irdY inq<br />

iDAweI] sMgI swQI; sgl qrWeI] 1] guru myrY sMig; sdw hY nwly] ismir<br />

ismir; iqsu sdw sm@wly] 1] rhwau] qyrw kIAw; mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu;<br />

nwnku mWgY] Anuswr krqwr jI dw Bwxw mMnx vwlw gurmuiK hY[ Bwxw mMnx qoN<br />

ibnw jIv, m`CI vWgU qVPdw hY[ ”mwqw jI ny pRym bynqI kIqI, “hy myrw AMqrjwmI<br />

hir rwieAw] jIE!Awp jwxI jwx hoN, ipRQIcMd ny pihlW dweI dy AsQnW nUM<br />

zihr lw ky ByjI, Pyr spyry qoN s`p CufwieAw, qIjI vwr bRwhmx nUM mwieAw dy ky<br />

swihbzwdy jI nUM zihr ipAwaux dI zulmI swijS kIqI , vwihgurU mh`ly pihly jI ny<br />

Awp h`Q dy ky r`iKAw kIqI[ isr’qy zor zulm dy b`dl Cwey hoey hn[ ijvyN kml<br />

pwxI Awsry huMdy hn, iqvyN hI siqsMgq jI nUM srb suK b^Sx vwlw Awp jI dw hI<br />

Awsrw hY[ XQw:- BeI inmwxI.srix iek qwkI; gur siqgur purK suKdweI]<br />

swihbzwdy jI dI AvsQw CotI hY[ Awp jI dy SuB guxW praupkwrW nUM cyqy krky,<br />

Awp jI dy s`cy crnkmlW dy ipAwr’c dwsn dwsI dw lUM 2 ro irhw hY[” XQw:-<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

43<br />

q`qkrw


mY rovMdI.sBu jgu runw; ruMnVy vxhu pMKyrU]) nwnk, ruMnw bwbw jwxIAY; jy rovY lwie<br />

ipAwro]<br />

siqgurU swihb jI ny &urmwieAw, “swihbzwdy bwry qusIN iblkul hI icMqw n<br />

kro[ XQw:- nwnk.icMqw miq krhu; icMqw iqs hI hyie] ien@W dy sIs’qy, koit<br />

bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] siqgurU nwnk dyv swihb jI dw<br />

myhr BirAw h`Q hY[ ieh BwrI bIr-rs prwkRm Dwrngy, Awpxy pYrW ’qy Awp KV@y<br />

hoxgy[ ien@W nUM iksy dI BI shwieqw dI loV nhIN[ ieh inrblW gRIbW dI r`iKAw<br />

krngy, q^q &Oj rc ky, DrmXu`D lV ky sdw ij`q pRwpq krngy[ C`qRI Drm pRgt<br />

krky zulm dw nws Drm dw pRkwS krngy[ ieh g`l Xwd r`KxI, dwsn dws dI<br />

ShIdI ip`CoN, qusIN AwqmGwq nhIN krnw[ XQw:- AwqmGwqI; hY jgq ksweI]<br />

gurU Gr ’c qusIN isAwxy hoN, AweI siqsMgq jI dI pUrn Adb siqkwr pRym sihq<br />

syvw sMBwl krnI, Awp jI dI bhuq hI v`fI juMmyvwrI hY, ikauN jo siqgurU CyvyN<br />

pwiqSwh jI DrmXu`D ij`qxgy, ijqnI v`D qoN v`D bMdgI syvw ho jwey, ieh hI mnu`Kw<br />

jnm dw lwhw hY[ ”siqgurU swihb jI ny ing@w pw ky mwqw jI dw moh AigAwn<br />

Brm myt idqw[ hir jnu.aUqmu Bgqu sdwvY; AwigAw min suKu pweI] Anuswr<br />

mwqw jI ny hukm A`gy Awpxw sIs Jukw idqw[ aupRMq, siqguru jwgqw hY dyau]<br />

Anuswr siqgurU jI swrI rwq ismrn krdy rhy[<br />

gurU pRmysr jI ny AMimRq vyly ieSnwn krky , nvIn bsqR pihny, ismrn<br />

AiBAws in`qnym kIqw[ gurU mrXwdw Anuswr ijvyN is`K, Awpxy gurdyv jI dI pUjw<br />

krdw hY, iqvyN hrI srUp sRI hirmMdr swihb jI Aw ky, pRkrmW krky fMfauqW<br />

kIqIAW[ sRI muKvwk ilAw, Ardws kIqI[ {hux qoN mgroN sRI hirmMdr swihb jI<br />

dy drSn nhIN krny[ }vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI nweI] Anuswr ivsmwd gurU<br />

jI ny, BwvyN sRI hirmMdr swihb jI Awp rcy hn, pr aun@W dw nwm Awpxy nwm ’qy<br />

nhIN r`iKAw, gurmuiK scI AwskI; ijqu pRIqmu scw pweIAY] Anuswr ieh gurmuK<br />

s`cI AwSkI, Awpy dw iqAwg hY[ qn mn Dn sB ku`J gurU rwmdws swihb jI dw<br />

mMndy hn[ ShIdI dyx dI ^br suxidAW swry hI pRymIAW nUM bhuq 3 hI vYrwg<br />

hoieAw, roNdy DwhW mwrdy drSnW nUM B`jy 2 Awey[ gur kw drsnu; dyiK dyiK jIvw]<br />

Anuswr bhuq pRymI AMimRq vyly , Awpxy pRIqm gurU jI dy drSnW qoN mgroN hI Ckdy<br />

sn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

44<br />

q`qkrw


BweI iprwxw BweI pYVw BweI lM|whw bwbw ibDI cMd BweI jyTw jI, ieh pMjy<br />

ipAwry ShIdI dyx leI nwl qury, smUh siqsMgq jI BI nwl qur pey[ sRI<br />

hirmMdr swihb jI qoN ku`J mIl jwx qoN, mhwrwj jI ny SuB aupdyS &urmwieAw,<br />

“dwsndws gRIb kUkr dy drSn hux siqgurU hirgoibMd swihb jI dy pRq`K drSn<br />

hn[ dwsn dws dI syvw siqgurU hirgoibMd swihb jI dI SuB s`cI syvw hY[ hux<br />

siqgurU nwnk dyv swihb jI dy q^q ’qy ibrwjmwn hn, sB nUM iqRpq krngy[<br />

Awp jI ny AwigAw ’c rih ky bcn mMnxw, pUrn ipAwr siqkwr nwl syvw<br />

krnI[ ”<br />

BwvyN gurqw b^S idqI hY, mhwrwj jI ’c ie`k joiq hn, pr prQwie swKI<br />

mhwpurK boldy; swJI sgl jhwnY] Anuswr gurU swihb jI ny ikhw, “hy AiqAMq<br />

ipAwry lwl jI!ie`k g`l Xwd r`KxI[ gurU Gr’c bwby bu`Fy swihb jI, BweI<br />

gurdws swihb jI Awid bzurgW dw pUrn Adb siqkwr krnw, bcn mMnxw bhuq<br />

hI zrUrI hY[ bwby bu`Fy swihb jI ny sRI gurU nwnk dyv swihb jI dI SuB s`cI syvw<br />

krky pRsMnqw leI hY[ siqgurU dUjy siqgurU qIjy siqgurU cOQy, dwsndws Aqy Awp<br />

jI nUM gurqw dw iqlk lwieAw hY[ Awp jI dw Avqwr BI, krm KMf kI; bwxI<br />

joru] Anuswr ien@W dy Amolk SuB s`cy bcn krky hI hoieAw hY[ ien@W ny Awp jI<br />

nUM bRhmiv`idAw dI dwq BI b^SI hY[ pUrn praupkwr Bwau-BgqI sihq, pUrn<br />

bRhmigAwn’c sdw lIn hn[ prmpUujnIk bwbw jI ijqny BI Amolk bcn kihx,<br />

aun@W’c srb`q dw Blw hovygw, igir bsuDw jl pvn jwiego; ieik swD bcn<br />

AtlwDw] smJ ky isr m`Qy’qy mMnxy jI[ jdoN Awp jI dy mwqw jI pihlI vwr<br />

SwhI TwT nwl, bwby jI qoN vr lYx gey , qW bwby jI ny ikhw ik gurU ikAW nUM ik`DroN<br />

BwjV pY geI[ jdoN dwsn dws nUM pqw l`gw, qW bwby jI dw hukm mMn ky, sRI<br />

AMimRqsr iqAwg ky, dws gurU sMgq jI smyq gurU kI vfwlI cilAw igAw[ ipRQIey<br />

ny sulhI nUM cV@w ky ilAWdw, jdoN dyiKAw gurU ky mihl KwlI hn, qW bhuq hI ^uS<br />

hoieAw[ ipRQIey ny sulhI nUM vwips Byj idqw[ bwby jI dy bcn mMnxy krky, bhuq<br />

v`fw ibGn tl igAw[ q^q &OjW rcxIAW, C`qRI Drm pRgt krnw jI Awid[ ”<br />

gurU ipAwr snyh dI BI AkQ khwxI hY[ siqsMgq jI vwips muVnw nhIN<br />

cwhuMdy sn[ gurU swihb jI ny ivcwirAw, ik ien@W ny vwips nhIN muVnw[ “hy gurU<br />

ipAwrI swDsMgq jIE!ies qoN A`gy koeI BI pRymI n Awvy[” sg nwnk.dIbwn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

45<br />

q`qkrw


msqwnw; inq cVY svwieAw]) hm mYly.qum aUjl krqy; hm inrgun. qU dwqw] hm<br />

mUrK.qum cqur isAwxy; qU srb klw kw igAwqw] Anuswr pUrn gRIbI nwl boly, “hy<br />

r`b srUp siqsMgq jI! dwsndws gRIb kUkr dIAW swrIAW Bu`lW dI muAw&I b^SxI,<br />

dws nUM ikRpw krky iKmw kr dyxw jI!Awp sB nUM fMfauq bMdn rom 2 krky nmskwr<br />

pRvwn hovy jI[ ”<br />

jwnI ivCMunVy.myrw mrxu BieAw; iDRgu jIvxu sMswry]) ijsu ipAwry isau nyhu;<br />

iqsu AwgY mir clIAY] iDRgu jIvxu sMswir; qw kY pwCY jIvxw]) ivCoVw suxy fuKu; ivxu<br />

ifTy mirEid] bwJu ipAwry Awpxy; ibrhI nw DIroid]) hau.rih n skw, ibnu dyKy<br />

pRIqmw; mY nIru vhy vih clY jIau] Ansuwr sqsMgq jI dy nyqRW ’coN iqRp 2 jl vg<br />

irhw sI[ sB pRymIAW ny mhwrwj jI dy s`cy crn-kmlW’qy fMfauq kIqI, gurU mhwrwj<br />

jI ny sB nUM ipAwr idqw, A`j AwKrI drSn hn[ siqgurU swihbwn jI dy kOqk<br />

praupkwrW nUM icqv ky, pyRmI lUM 2 krky bhuq vYrwg kr rhy sn[ swihb kw hukmu;<br />

n krxw jweI] Anuswr hukm dy b`Jy KV@y drSn kr rhy sn[ sB nUM DIrj dy ky;<br />

AMimRqsru isPqI dw Gru] jI nUM pUrn pRym sihq nmskwr krky, gurU swihb jI A`gy<br />

qury[<br />

ie`Dr lhOr ’c BweI s`dU jI kIrqn krky, Ardws krdy sn, “hy pwrbRhm<br />

ZRIb invwj!sgl Bvn ky nwiekw; ieku iCnu drsu idKwie jI] Awpxy prmpiv`qR<br />

suMdr s`cy drSn b^So jI[ ”gurU swihb jI ny lhOr phuMc ky, siqgurU rwmdws swihb<br />

jI dy Avqwr AsQwn dw drSn krky mMnx pUjx kIqw, aupRMq BweI s`dU jI pRymI dy<br />

nvyN Gr ’c, s`cy crn-kml pwey[<br />

jMgL dI A`g vWg swry ielwky’c J`t p`t ^br PYl geI, jh siqguru; qh<br />

sqsMgiq bxweI] Anuswr siqgurU swihb jI dI hzUrI ’c, suMdr dIvwn sjx l`gy[<br />

pyRmIN bVy hI cwA auqSwh nwl, gur jI ky; drsn kau bil jwau] jip jip jIvw;<br />

siqgur nwau] 1] pwrbRhm pUrn gurdyv] kir ikrpw; lwgau qyrI syv] Anuswr<br />

suMdr drSnW nUM B`j 2 ky Aweyy[ “ijn@W siqgurW dy drSnW leI, AsIN kIrqn krdy<br />

qur ky sRI hirmMdr swihb jI jWdy sW, auh Awp hI ikRpw krky ie`Qy Awey hn[ ”koeI<br />

pRymI gurU jI dIAW pRkrmW kr irhw hY, koeI m`Qw tyk irhw hY, koeI Ardws kr irhw<br />

hY[ pRymI jn drSn krky Awpxy ihridAW ’coN AMimRq bRhmwnMd rs muK ’c AwauNx qoN<br />

pI rhy hn[ keI jpu jI swihb keI suKmnI swihb jI Awid v`K 2 gurbwxI dw<br />

AnMd mwx rhy sn[ BweI s`dU jI dw nvW Gr s`cKMf bx igAw[ XQw:- ijQY jwie<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

46<br />

q`qkrw


hY myrw siqgurU; so Qwnu suhwvw.rwm rwjy]) ijQY bYsin swD jn; so Qwnu suhMdw]<br />

Eie syvin sMimRQu Awpxw; ibnsY sBu mMdw] pyRm dI AkQ khwxI hY[ jyT dI grmI<br />

bhuq hI qIbr qIKx sI[ BweI s`dU jI Awp mu`TI cwpI krdy, AwpxI Gr vwlI nUM<br />

p`Kw krn lwauNdy[ XQw:- iqsu gur kau; JUlwvau pwKw] mhw Agin qy; hwQu dy<br />

rwKw] 3] iqsu gur kY igRih; Fovau pwxI] ijsu gur qy; Akl giq jwxI] 4] iqsu<br />

gur kY igRih; pIsau nIq] ijsu pRswid; vYrI sB mIq] 5]<br />

ie`k idn mhwrwj swihb jI, sRI pwlkI ’qy Asvwr thl rhy sn[ is`K pRym<br />

nwl vwrI 2 moFw lwauNdy[ byAMq hI is`K sMgq jI dI ie`kqRqw sI[ pRymI mhwrwj<br />

jI dw pUjx krky, inhwl ho rhy sn[ sRI pwlkI swihb jI dy A`gy 2 Adb<br />

siqkwr nwl kIrqn krdy jw rhy sn, mhW pwpI cMdU ny dUroN dyiKAw ik auh kOx<br />

swihb jw rhy hn?ijn@W nUM dunIAW m`Qw tyk rhI hY[ Awpxy ispwhI nUM ikhw, “jw<br />

ky dyK ieh kOx swihb hn!”ispwhI ny nyVy jw ky pu`iCAw ik ieh kOx swihb<br />

hn?qW Kws pyRmI is`K ny gL’c p`lw pw ky dovyN h`Q joVisr Jukw ky ivsmwd rMg<br />

’c ikhw, “BweI!Awp jI nUM pqw nhIN ik ieh kuil soFI gur rwmdws qnu; Drm<br />

Dujw.Arjunu hir Bgqw] jI hn[ gurU swihb jI sRI hirmMdr swihb jI, sRI gurU<br />

gRMQ swihb jI rc ky Awey hn[ ie`Qy BweI s`dU jI dy Gr mhwrwj jI ny pMjW is`KW<br />

smyq, prmpiv`qR SuB s`cy praupkwrI crnkml pwey hn[ gursMgqW Awpxy,<br />

gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] jI dw pUjx kr rhIAW hn[<br />

s`cy piqswh jI dI pwlkI swihb jI nUM vwrI 2 moFw lw ky, pRymI inhwl ho rhy<br />

hn[ ”ispwhI ny sux ky mhW pwpI cMdU nUM d`isAw, gurU js sux ky, nwmu sunq; jnu<br />

ibCUA fswnw] Anuswr ib`CU dy fMg v`jx vWg sV bl igAw, ies ny gur dRohI sMq<br />

doKI jhWgIr dy koL jw ky ikhw, “pwiqswh!mYN Awp jI dw lUx KWdw hW[ Awp jI<br />

dy rwj ’c Amn Amwn cwhuMdw hW[ pihlW BI g`l ho cu`kI hY[ gurU jI Awpxy koL<br />

cor r`Kdy hn[ mwJy dyS ’c corI bhuq huMdI hY[ auh hux ie`Qy Awey hn[ BoLy lok<br />

aun@W nUM bhuq Dn m`Qw tyk rhy hn[ mwieAw iek`TI krky lY jwxgy, ies leI qusIN<br />

aun@W nUM CyqI bulwau[ ”sMq doKI jhWgIr ny Awpxy mMqRI vzIr KW jI nUM ikhw, “gurU<br />

swihb jI nUM kcihrI’c bulw ky ilAw[ ”vzIr KW jI gurU swihb jI’qy bhuq hI<br />

BwrI SrDw r`Kdy sn[ gurmuiK vzIr KW jI ny Aw ky gurU swihb jI nUM swrw Byd<br />

d`isAw, “hy gurU swihb jI!Awp jI dI mOj hY, mYN qW srkwrI krmcwrI hW, pr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

47<br />

q`qkrw


ien@W dI bhuq hI kuitl nIqI hY[ ” byprvwh sdw rMig hir kY; jw ko pwKu<br />

suAwmI] Anuswr mhwrwj jI kcihrI ’c phuMc gey[ vzIr KW jI ny gurU swihb jI<br />

leI au~cy AsQwn’qy suMdr bsqR ivCw idqw[ DoKybwz mkwr dust mhW pwpI<br />

jhWgIr ny ikhw, “muslmwn kihMdy hn ik ihMdU dozk’c pYxgy[ ihMdU kihMdy hn<br />

ik muslmwn nrk’c pYxgy[ ieh do p`K hn, Awp jI d`so ien@W ’coN kOx shI<br />

hn?gurSbd srUp Ajpw jwp dy dwqy siqgurU swihb jI ny ieh au~qR idqw:-<br />

(885 AMg) rwmklI mhlw 5] DMn vwihgurU siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb<br />

jI dy(p) pMjvyN(mhlw) srUp rwjwn rwj] siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI<br />

rwmklI rwg ’c &urmwauNdy hn:- “hy bwdSwh!DMn siqgurU sRI gurU nwnk dyv<br />

swihb jI dw AdYÍq miq hY[ swrI ^lkq ^wlk jI dI hY, ijhVw zwqI n&rq<br />

AhMkwr iqAwg ky s`cy vwihgurU jI dy s`cy hukm nUM pCwxdw hY, auh hI A`lw qwlw<br />

jI nUM pRwpq krky inhwl huMdw hY[ koeI bolY rwm rwm; koeI Kudwie] koeI ihMdU<br />

BweI(rwm) rmy ivAwpk pRkwSk jI nUM rwm rwm(bolY) boldw hY, pr Kudw 2 nhIN<br />

boldw[ koeI muslmwn BweI(Kudwie) (Kud+Awie) (Kud) Awpy Awie ivAwpk<br />

^udwie 2 boldw hY, pr rwm 2 nhIN boldw[ ArQ dohW dw ie`ko hI hY[ ivSyS<br />

aupdyS ieh hY, dohW’coN ijn@W ny ^udw jI dy hukm nUM pCwixAW Bwv mMinAW<br />

kmwieAw hY, auh prvwx prDwn A`lh pwk srUp hn[ koeI syvY guseIAw; koeI<br />

Alwih] 1] koeI ihMdU BweI(guseIAw) (gu+seIAw) (gu) ipRQvI dy(seIAw)<br />

mwlk, guseIAw 2 kih ky(syvY) syNvdw hY[ koeI muslmwn BweI(Alwih)<br />

(A+lwih) AwpxI pdvI qoN(A) n(lwih) lihx vwly, (Alwih) pwk piv`qR,<br />

Alwih 2 kih ky(syvY) syNvdw Xwd krdw hY] 1]<br />

kwrx krx.krIm] (krIm) ikRpwl vwihgurU jI, ihMdU muslmwn AsMK<br />

bRhmMf dI rcnw (krx) rcn dw kwrx hn, Bwv sB nUM Awp hI rcn vwly hn[<br />

ikrpw Dwir.rhIm] 1] rhwau] ihMdU BweI vwihgurU jI nUM ikrpw(Dwir)<br />

Dwrn vwly qy muslmwn BweI vwihgurU jI nUM (rhIm) rihm idl kihMdy hn, ArQ<br />

dohW dw ie`ko hI hY[ vwihgurU rwm ^udw jI, ihMdU muslmwn dohW ’qy ie`ko ijhw<br />

rihm, ikRpw Dwrn vwly hn[ dohW nUM ie`ko ipAwr nwl hI dyKdy hn[ dohW dy<br />

mwqw ipqw srUp hn] 1] (rhwau]) ivsrwm dy ky &urmwauNdy hn[ gursbd ’c<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

48<br />

q`qkrw


ihMdU muslmwn ’c r`b dI joiq dyKx nUM ikhw hY, gursbd ’c &urmweI AvsQw<br />

’c(rhwau) rihxw kro[<br />

koeI nwvY qIriQ; koeI hj jwie] koeI ihMdU BweI(qIriQ) ATwht qIrQW<br />

’qy(nwvY) ieSnwn krdw hY, koeI muslmwn BweI m`ky srI& dw hj krn(jwie) jWdw<br />

hY[ koeI krY pUjw; koeI isru invwie] 2] koeI ihMdU BweI p`Qr dIAW mUrqW dI<br />

pUjw(krY) krdw hY[ XQw:- (bu`qwn bu` AiDk bolo) koaU buqwn kO pUjq hY psu; koaU<br />

imRqwn kO pUjn DwieE]) koeI muslmwn BweI p`CoN ’c m`kw srI& jwx ky, p`CoN nUM<br />

isru(invwie) invwauNdw hY] 2] XQw:- kwhU pCwh ko sIs invwieE]<br />

koeI pVY byd; koeI kqyb] koeI ihMdU BweI cwr byd(pVY) pV@dw hY, koeI<br />

muslmwn BweI(kqyb) AMjIl qOryq jMbUr kurwx Awid cwr kqybW pVHdw hY[ koeI EFY<br />

nIl; koeI supyd] 3] koeI muslmwn BweI(nIl) nIly bsqR(EFY) pihndw hY, koeI<br />

ihMdU BweI(supyd) ic`ty bsqR pihndw hY] 3] koeI khY qurku; koeI khY ihMdU] Brm<br />

krky vwihgurU jI nUM Bu`l ky koeI muslmwn BweI(khY) kihMdw hY ik mYN qurksqwn dw<br />

qurku hW[ rwm jI nUM Bu`l ky, Brm krky koeI ihMdU BweI(khY) kihMdw hY ik mYN<br />

ihMdusqwn dw ihMdU hW, dyS jwqI vMf ivqkry n&rq krky zor zulm krnw rwm ^udw<br />

jI dy hukm dy ault hY[ koeI bwCY iBsqu; koeI surigMdU] 4] ^udw dw rsqw C`f ky,<br />

suAwdW kwmnwvW ’c K`cq koeI muslmwn BweI(iBsqu) surg nUM(bwCY) cwhuMdw hY[ ieh<br />

Zlq pRcwr kIqw jWdw hY ik iBSq ’c hUrW qy AMgUrW dI Srwb imldI hY[ so ien@W<br />

BogW nwl rog sog pRwpq huMdw hY[ XQw:- Boghu rog; su AMiq ivgovY] hrKhu sogu n<br />

imteI kbhU; ivxu Bwxy Brmwiedw]) jy lK iesqrIAw.Bog krih; nv KMf rwju<br />

kmwih] ibnu sqgur.suKu n pwveI; iPir iPir jonI pwih] koeI ihMdU BweI 101 j`g<br />

krky(surigMdU) surg dy rwjy ieMdR dI pdvI cwhuMdw hY, BwvyN puMnW dy nws hox qoN, surg<br />

’coN k`iFAw jWdw hY[ XQw:- ieMdRpurI mih; srpr mrxw] bRhmpurI; inhclu nhI<br />

rhxw] isvpurI kw; hoiegw kwlw] qRY gux mwieAw; ibnis ibqwlw] 2])<br />

khu nwnk; ijin hukmu pCwqw] pRB swihb kw; iqin Bydu jwqw] 5] 9] DMn<br />

vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI hux au~bldI dyZ ’c<br />

bYT rhy hn, hux AsMK sUrjW cMdRimAW AgnIAW qwirAW ibjlIAW ititAwixAW<br />

AsMK bRhmMfW, swirAW dy nyqRW kMnw ieMidRAW, Awpxy AsMK BgqW nUM nwm pyRm Bwau-<br />

BgqI bRhmigAwn dy ky pRkwS rhy hn[ AYsy pRBU dwqy dwqwr isrjnhwr inrMkwr<br />

Agm Apwr DMn vwihgurU nwnk siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI(khu) &urmwauNdy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

49<br />

q`qkrw


hn:- “ihMdU muslmwn dy Byd nUM iqAwZ ky, zwqI n&rq dyS vMf haumY iqAwZ ky,<br />

(ijin) ijn@W gurmuKW ny, vwihgurU jI dy s`cy ielwhI nUrI ivsmwd hukmu nUM(pCwqw)<br />

pCwixAW hY, (iqin) iqn@W ny(pRB) vwihgurU(swihb) mwlk jI(kw) dw Bydu(jwqw)<br />

jwx ilAw hY ik swirAW dy mwqw ipqw srUp ^udw vwihgurU jI hI hn[ ies leI<br />

auh gurmuiK ipAwry iksy qoN BI n&rq nhIN krdy] 5] 9] XQw:- Avil Alh<br />

nUru aupwieAw; kudriq ky sB bMdy] eyk nUr qy.sBu jgu aupijAw; kaun Bly.ko<br />

mMdy]) nw ko myrw dusmnu rihAw; nw hm iks ky bYrweI] bRhmu pswru pswirE<br />

Biqir; siqgur qy soJI pweI]) ihMdU qurk koaU, rwPjI iemwmswPI; mwns kI jwq<br />

sBY, eykY phcwnbo]) Alh AByK soeI, purwn AO kurwn EeI; eyk hI srUp sBY,<br />

eyk hI bnwau hY]) ”A`lw vwihgurU jI dw nwm ie`k hY, BrmW iv`c pY geI dunIAW[<br />

s`cy siqgurU swihb jI ny ikhw, “gurmiq miq Aclu hY; clwie n skY koie]<br />

Anuswr gurU jI dI Ac`l miq ’c, ihMdU muslmwn d`uK suK mwn Apmwn vYrI im`qR<br />

sB ’c smidRStI hY[ pRmwqmw jI v`loN jo bx Awvy h`s ky pRvwn krnw, r`b nUM doS<br />

nhIN dyxw, siqnwmu dw ismrn krnw, sRIr dw AhMkwr C`fxw, nwm ’c ilv lwauxI<br />

Bwxw mMnxw Awid[ XQw:- haumY qjn nwm ilv lwvx; Bwxw mMnx pMQ iehu<br />

pwvn[<br />

ijn@W ny vwihgurU jI dy hukm nUM pCwx ilAw hY, aun@W ny vwihgurU jI dy Byd nUM<br />

jwx ilAw[ &rId swihb jI muslmwn, kbIr swihb jI julwhy, Bgq rivdws<br />

swihb jI cimAwr, Bgq DMnw jI j`t, Bgq nwmdyv jI CINbw, sRI sYx jI rwjw<br />

ibrwdrI ’coN hn, ijn@W gurmuiK ipAwirAW ny hukm nUM pCwixAW hY, aun@W dI bwxI<br />

siqgurU gRMQ swihb jI’c ilKI geI hY, BwvyN auh nIvIN qoN nIvIN zwqI ’c sn[<br />

ihMdU muslmwn SuB Aml, hukm pCwxy ibnw dovyN hI roNdy hn[ XQw:- puCin Poil<br />

ikqwb no; ihMdU vfw ik muslmwnoeI?bwbw AwKy hwjIAw; suiB Amlw bwJhu dono<br />

roeI] ”<br />

mhW pwpI jhWgIr qy mhW pwpI murqjw KW dw cMdU nUM ieSwrw sI[ dohW ny cMdU<br />

nUM inSwnw bxwieAw, ijvyN iSkwrIAW dw isKwieAw hrn, dUijAW hrnW nUM mgr lw<br />

ky, Awpxy nwl jwL ’c Psw lYNdw hY[ XQw:- PWDI lgI jwiq Phwiein; AgY nwhI<br />

Qwau] zwlm rwjy ny ijs zwqI’qy zulm krnw huMdw, Awpxy Awp nUM lukox leI, ausy<br />

jwqI dy bMdy qoN zulm krwauNdw[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

50<br />

q`qkrw


mhW pwpI jhWgIr dy ieSwry nwl cMdU ku`J ispwhIAW nwl, siqgurU swihb<br />

jI nUM kcihrI qoN Awpxy Gry lY AwieAw[ jo pMj mhWpurS mhwrwj jI dy nwl sn,<br />

aun@W nUM ifauVI ’c r`isAW nwl bMn@ idqw[ siqgurU swihb jI AMdr v`Kry sj gey[<br />

vwihgurU mh`lw pMjvW jI ShIdI dyx qoN pihlW, mhW pwpI cMdU dy Gry Bu`K aunINdRw<br />

qRyh kSt shwr rhy sn[ cMdU ny ikhw, “qusIN jhWgIr dy swry hukm pRvwn kr<br />

lvo[ jhWgIr dw ieqrwz hY, ik qusIN siqgurU gMRQ swihb jI’c, muhMmd swihb jI<br />

dI is&q ikauN nhIN ilKI?myrI is&q BI ilKxI sI[ ihMdUAW is`KW nUM muslmwn<br />

bnx nUM kho, bwdSwh dy AnuswrI hovo[ ”gurU swihb jI ny &urmwieAw, “Dur kI<br />

bwxI AweI] iqin sglI icMq imtweI]) hau Awphu, boil n jwxdw; mY kihAw sBu<br />

hukmwau jIau] Anuswr pRmwqmw jI ny Awpxy hukm Anuswr suMqqR Dur ky gurbwxI<br />

jI, siqgurU swihbwn jI, prmpUjnIk BgqW Aqy dwsn dws qoN aucrvwey hn[<br />

ies leI dwsndws jW koeI BI vwihgurU jI dI gurbwxI dI ie`k lg mwqR BI G`t<br />

v`D nhIN kr skdw[ qusIN muslmwn bnx nUM kihMdy hoN, gurbwxI ’c prmpUjnIk<br />

siqgurU swihbwn jI ny shI muslmwn bnx dy byAMq gux d`sy hn[ XQw:-<br />

muslmwxu; mom idil hovY] invwjW bwry BI d`isAw hY, pMij invwjw.vKq pMij; pMjw<br />

pMjy nwau] pihlw scu.hlwl duie; qIjw.KYr Kudwie] cauQI.nIAiq rwis mnu;<br />

pMjvI.isPiq snwie] s`cy Akwl purKu ^udw jI ny bMdy nUM ijvyN pYdw kIqw hY, iqvyN<br />

siqgurU swihbwn jI dw ieh kudrqI s`cw At`l gurmiq nwm Drm hY[ XQw:-<br />

srb Drm mih; sRyst Drmu] hir ko nwmu jip; inrml krmu] ies nUM ausqry<br />

kYNcI nwl nhIN bxwieAw[ dwsndws ies inrml Drm ’c gurpRswid pUrn pRp`k<br />

idRV hY[ ”cMdU ikhw, “jy nhIN mMndy, qW bwdSwh dw hukm hY ik do l`K rupY<br />

zurmwnw idau[ ”siqgurU jI ny ikhw, “siqsMgq jI dI gwV@y psIny dI kmweI hY[<br />

so ieh zurmwnw BI dws nhIN dy skdw, sMgq jI dI kmweI hY nUM siqsMgq jI dy<br />

lyKy hI lwieAw jWdw hY[ siqsMgq jI dI mwieAw nUM dws nhIN vrq skdw[ ”<br />

iPr mhW pwpI ny ikhw, “qW myrI lVkI dw nwqw pRvwn kr lvo[ ”siqgurU<br />

swihb jI ny ikhw, “BweI! qUM DMn siqgurU nwnk dyv swihb jI dy Gr nUM nIvIN<br />

morI qy Awpxy Awp nUM au~cw cubwrw ikhw sI[ pRmwqmw jI dI rjw Anuswr nIvIN<br />

morI vWg inmRqw vwly inmRqw vwilAW nwl iml jWdy hn[ ” kRoD nwl lwl nyqR k`F<br />

ky, bolY kauVw; ijhbw kI PUiV] Anuswr AiqAMq kOVw boilAw, “hy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

51<br />

q`qkrw


ispwhIE!^brdwr rihxw!mhwrwj jy pwxI mMgx qW l`K rupey jurmwnw, jy sOxw<br />

cwhux qW l`K, jy Kwxw cwhux qW BI l`K fMn lYxw[ ”<br />

nwnk inrBau inrMkwru; siqgurU swihb jI ny inrBYqw nwl &urmwieAw, “qyry<br />

GroN n pwxI pINvWgw n KwvWgw, n hI sONvWgw[ ”Awpxy gu`sy’c Awpxy Awp m`cdw<br />

2 cilAw igAw[ {srb`q dy Bly leI sRI gurU Arjn dyv swihb jI ny sRI hirmMdr<br />

swihb jI rcy, swrI rcnw nUM s`cKMf bnwaux leI, sRI gurU gRMQ swihb jI b^S ky<br />

Anyk jIAW dI kilAwx kIqI, hux kr rhy hn, gurU swihb jI ny sMswr ’c<br />

dieAw Drm sihnSIlqw iKmw DIrj SWqI praupkwr krn qoN ielwvw hor ku`J BI<br />

nhIN kIqw, pr aun@W nUM ikny BwrI kSt idqy[ }<br />

siqgurU gurdyv jI, pMjy mhWpurS swrI rwq bwxI pV@dy rhy[ pwrbRhm gurdyv<br />

jI kcihrI qoN vwips BweI s`dU jI dy Gry nhIN gey, pRymI is`K Bwlx l`gy[ ie`k<br />

srkwrI krmcwrI ny swrw Byd idqw, jdoN mhW pwpI dy Gr dy nyVy gey, qW AMdroN<br />

gurbwxI suxI, inscw ho igAw ik mhwrwj jI ie`Qy hI hn[ ie`k is`K dy bwxI pV@n<br />

qoN ispwhI soty mwr irhw sI[ ispwhIAW ny KojI is`KW nUM soty mwr ky Bjw idqw[<br />

{hr ie`k jIv’qy du`K dIAW GVIAW AwauNdIAW hn[ ies leI gurU swihb jI ny<br />

gurbwxI b^SI hY, ijhVw pRymI siqgurU gRMQ swihb jI dI pRymw-BgqI krdw hY,<br />

siqgurU swihb jI aus dy idl idmwZ’c gurbwxI Byj ky, lUM 2’c vs ky swry kSt<br />

Awp shwr lYNdy hn[ siqgurU swihb jI dI inrwlI b^iSS nUM koeI BI myt nhIN<br />

skdw[ XQw:- qyrI bKs n mytY koeI; siqgur kw idlwsw] }gurU pRmysr jI, pRymI<br />

is`K Bu`Ky ipAwsy, mY gurbwxI AwDwru hY; gurbwxI lwig rhwau]) bRhmigAwnI kY;<br />

nwmu AwDwru]) pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] Anuswr ivsmwd ismrn’c lIx<br />

rhy[ XQw:- ieik inrMkwrI; nwm AwDwir] 1663ib:jyT SudI eykm nUM mhW cMfwl<br />

ny Aw ky ikhw, “mYN bwdSwh dw idvwn hW, ihMdosqwn dy 22 sUby hn[ swry hI pwsy<br />

myrw hukm c`ldw hY, ijvyN mYN cwhvW iqvyN hI kr, krvw skdw hW[ ijvyN pwiqswh<br />

ny ikhw hY, mMn lvo[ jy nhIN mMnoNgy, qW mYN mn BwauNdy kSt dyvWgw[ ”gurU swihb<br />

jI ny ikhw, “Dur kI bwxI AweI] ’c ie`k lg BI v`D G`t nhIN ho skdI, BwvyN<br />

sUrj p`Cm qoN cV@n l`g jwvy[ ^udw jI dI pRymw-BgqI qy is&q nwl hI srb`q dw<br />

Blw hY[” kRoD dy vsIkwr ho ky, mhW cMfwl ny jlwdW nUM ikhw, “pwxI dw v`fw dyZw<br />

au~bwLo[ ”dyZw au~blx l`gw qW ikhw, “ien@W nUM iv`c bhwLo [ ”shj suBwey, Awpn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

52<br />

q`qkrw


Awey] Anuswr gurU swihb jI Awpy hI Aw ky dyZy’c bYT gey, hyTW l`kVW bL<br />

rhIAW hn[ au~proN sUrj qp irhw hY[ jyT dI bhuq hI s^q grmI hY, zmIn<br />

Asmwn qp rhy hn, q`qI 2 loA vg rhI hY[ C`pVW dw pwxI su`k cu`kw hY[ jIv<br />

pwxI n imlx qoN mr rhy hn[ siqgurU mhwrwj jI Awpxy rMg’c, gurmuiK; roim<br />

roim hir iDAwvY]) romy roim roim romy; mY gurmuiK rwmu iDAwey rwm]) sWiq pweI;<br />

guir siqguir pUry] suK aupjy; bwjy Anhd qUry] Anuswr ivsmwd ismrn’c lIx<br />

hn[ jhWgIr dy ieSwry nwl cMdU, mhwrwj jI’qy qS`dd kr irhw hY[ is`KW smyq<br />

gurU jI ny kcihrI qoN Aw ky, cMdU dy Gry n ieSnwn kIqw n ku`J CikAw, is`KW qoN<br />

dyK ky jirAw n igAw, rox l`g gey[ XQw:- nwnk, ruMnw bwbw jwxIAY; jy rovY<br />

lwie ipAwro]) mY rovMdI sBu jgu runw; ruMnVy vxhu pMKyrU] jlwd BI kMb rhy sn,<br />

aun@W qoN D`ky nwl zulm krwieAw igAw, ku`J smyN qoN mgroN, gurU swihb jI nUM dyZ’coN<br />

bwhr k`iFAw igAw, gur AMimRq iBMnI dyhurI; ’qy &lUhy hI &lUhy ho gey[ {siqgurU<br />

swihb jI dy sRIr dI kI hwlq hovygI?hy pRymI jno iDAwn Dwro!}jo nru duK mY; duKu<br />

nhI mwnY] suK snyhu Aru BY nhI jw kY; kMcn mwtI mwnY]) BY.kwhU kau dyq nih;<br />

nih.BY mwnq Awin] khu nwnk suin ry mnw; igAwnI qwih bKwin] 16]) sUK dUK;<br />

jn sm idRstyqw] nwnk; pwp puMn nhI lypw] Anuswr gurbwxI dy dwqy,<br />

kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl isRis† lig.ibqrhu] siqgurU swihb jI jh eykih<br />

eyk; eyk BgvMqw] ivsmwd rMg Ajpw jwp’c lIx, swrw idn bwxI pV@dy rhy[<br />

ies nIc cMfwl ku`qy ny qIjy idn Aw ky ikhw, “bwdSwh dw &urmwn mMn<br />

lvo!” siqgurU swihb jI ny ikhw, “jo qUM mwieAw vifAweI dy lwlc ’c kSt dy<br />

irhw hYN, kbIr.dInu gvwieAw dunI isau; dunI n cwlI swiQ] pwie kuhwVw<br />

mwirAw; gwPil ApunY hwQ] 13] Anuswr Awpxy pYrW’qy Awp kuhwVw mwr irhw<br />

hYN[ ieh qyry swhmxy Awvygw, jo BI qUM dws nUM kSt dyvyNgw, dws aus nUM jrygw, pr<br />

Awpxy ierwdy nUM nhIN bdlygw[ pUry siqgurU swihbwn jI dw kIqw BI pUrw hI hY[<br />

XQw:- pUry kw kIAw.sB ikCu pUrw; Git viD ikCu nwhI] siqgurW dy srUp nUM koeI<br />

BI G`t v`D nhIN kr skdw[ ”<br />

mhW pwpI ny ryqw grm krwieAw qy DrqI’qy ivCwA idqw[ gurU swihb jI nUM<br />

m`cdy 2 ryqy ’qy bYTx nUM ikhw[ siqgurU mhwrwj jI m`cdy 2 ryqy ’qy KV@ gey[ ieh<br />

dyK ky BweI iprwxy jI ny, siqgurU swihb jI v`l jwxw cwihAw[ “hy mhwrwj jI!<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

53<br />

q`qkrw


dwsndws m`cdy ryqy ’qy pvygw, Awp jI ny dws dy sRIr’qy KV@ jwxw[ ” ispwhIAW<br />

ny BweI swihb jI dy soty mwr ky, ip`Cy htw idqy[ siqgurU swihb jI ny m`cdy 2 ryqy<br />

’qy bYT ky ikhw, “krqwr jI dw Bwxw mMno[ ku`t n Kwau?”BweI iprwxy jI ny<br />

ikhw, “hy praupkwrI DIrjDwrI mhwrwj swihb jI!Awp jI dy kSt dyK ky irhw<br />

nhIN jWdw[ ”mhW pwpI ny jlwdW nUM kih ky, m`cdy 2 ryqy dy kVCy mhwrwj jI dy<br />

sIs’qy puAwey[ BwrI kSt dyx ip`CoN mhW pwpI cilAw igAw[ {pihlW au~bldI<br />

dyZ’c bYTx nwl sRIr dI kI hwlq hovygI?iPr m`cdy 2 ryqy ’qy bYT rhy hn,<br />

m`cdw 2 ryqw Awpxy sIs’qy puAw rhy hn[ hir hir; sMq jnw kI jIvin]) gur<br />

aupdys n ivsrY; bwbIhy ijau.AwK vKwxI] Anuswr hr hwlq ’c TMF pwaux vwly<br />

SuB s`cy nwm jI nUM rom 2 krky jp rhy hn[ XQw:- Awqs dunIAw; Kunk nwmu<br />

KudwieAw] }<br />

prmpUjnIk siqgurU swihb jI nUM kSt dyx dI ^br ies qoN hI ies dI<br />

gurmuiK nUMh nUM iml geI, jo pRymI is`K dI ipAwrI b`cI sI[ in`kI aumr qoN hI ies<br />

dy AMdr AQwh gurU pRIqI sI[ mMdBwgI ^br sux ky ies ny bhuq hI vYrwg kIqw[<br />

XQw:- mY rovMdI.sBu jgu runw; ruMnVy vxhu pMKyrU] ieku n runw.myry qn kw ibrhw;<br />

ijin hau iprhu ivCoVI] ies ivcwrI nUM Kwxw sOxw hrwm ho igAw[ bhuq hI bycYn<br />

ho geI[ iesqRI hox kwrn bhuq lwcwr hoeI[ iek`lI mMjy’qy peI roNdI hI rihMdI[<br />

drSnW dI ipAws vD geI[ XQw:- hau.rih n skw, ibnu dyKy pRIqmw; mY nIru vhy<br />

vih clY jIau] ies ny Srbq cUrI Awpxy ku`J gihxy lY ley, nyVy jw ky ispwhI nUM<br />

sYnq nwl bulwieAw, Awpxy gihxy aus nUM idqy qy ikhw, “dwsn dwsI ny, Drin<br />

ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu<br />

prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI dy drSn krny hn[ dwsn<br />

dwsI nMU gurU swihb jI dy s`cy crn-kmlW’c jwx dyvo[ ”lwlcI ispwhI ny gihxy<br />

lY ley qy ikhw, “bIbI!CyqI 2 muV ky Aw jweIN, jy qyry sOhury nUM pqw l`g igAw, qW<br />

swnUM mrvw dyvygw[ ”siqgurU swihb jI dy drSn krky bhuq hI roeI, DIrj hI n<br />

kry[ XQw:- mweI DIir rhI; ipRA bhuqu ibrwigE]) myrw; AMqrjwmI hir<br />

rwieAw]) srb nYn; Awip pyKnhwrw] siqgurU swihb jI jwxI jwx hn[ s`cy<br />

pwiqSwh jI ny &urmwieAw, “hy gurU ipAwrI gurU qwrI b`cI!qyrI is`KI pRIq pUrI 2<br />

hY[ inhwl!inhwl!inhwl!”ies ny ikhw, “koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

54<br />

q`qkrw


jIAw kw dwqw ry] hy siqgurU swihb jI!dwsndwsI Awp jI dy pRymI is`K dI b`cI<br />

hY[ swfy Gr’c hmySw hI Awp jI dI bVI BwrI mihmw huMdI rihMdI hY[ ieh Srbq<br />

qy cUrI Cko jI[ ”siqgurU swihb jI ny ikhw, vwhu vwhu DMn is`KI DMn pRIqI!ieh<br />

pRym Bytw drgwhy pRvwn hY, pr dwsn dws ny ies dy Gr dw ku`J BI nhIN Ckxw[ ”<br />

siqgurU swihb jI nUM m`Qw tyk ky , pUrn ^uSI lY ky roNdI 2 AiqAMq duKI Gry Aw<br />

geI[<br />

mhW pwpI ny jyT SudI qIj nUM cOQy idn Aw ky ikhw, “k`l ijhVw is`K mYnUM<br />

A`KW k`F ky frwauNdw sI, aus nUM myry swhmxy szw dyvo[ ”gurmuiK BweI iprwxy jI<br />

nUM bhuq hI ku`itAw, kyiqAw; dUK BUK sd mwr] eyih iB dwiq qyrI; dwqwr]<br />

Anuswr du`K Bu`K mwr shwr ky vwihgurU jI dy Bwxy ’c nwm jpdy rhy[ gurU swihb<br />

jI Awp kSt shwr ky, kurbwnI dyx dw sbk isKwA rhy hn[ mhwrwj jI nUM<br />

ikhw, “bwdSwhI hukm pRvwn kr lvo[ ”mhwrwj jI ku`J BI nhIN boly, qW ies ny<br />

jlwdW nUM ikhw, “mYN ien@W nUM qpwauxw hY, ieh ikvyN n mMnxgy?”loh qpw ky<br />

siqgurU swihb jI nUM ikhw, “ies’qy KV@o[ ”siqgurU swihb jI m`cdI 2 loh’qy<br />

inrBYqw sihq KV@ gey[ ies mhW pwpI ny bVw hI BwrI kSt idqw[<br />

sweIN mIAW mIr jI ny, m`cdI loh’qy KV@y q`k ky , pUrn pRym SrDw nmskwr<br />

sihq prmpiv`qR pUrn ivsmwd vYrwgmeI suMdr s`cy drSn kIqy[ siqgurU swihb<br />

jI dw lwlo lwl suMdr cyhrw, vYrwgmeI dSw dyKI, gur AMimRq iBMnI dyhurI; dI<br />

hwlq bVI hI qrsXog dyK ky DwhW mwr ky ro pey, DMn gurU Arjn dyv swihb jI!<br />

DMn gurU Arjn dyv swihb jI!jpidAW nmskwr kIqI qy ikhw, “hy srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] jI!bRhmigAwnI kY; DIrju eyk] ijau bsuDw koaU<br />

KodY; koaU cMdn lyp]) srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw<br />

nwnkw; Awpy hI iPir jwip] 1] dwsn dws jdoN AYsI ivsmwd A&ur bhuq hI<br />

au~cI AvsQw vwlI gurbwxI pV@dw sI, qW idl’c socdw sI ik bVI hI ivsmwd<br />

au~cI su`cI AvsQw hY, A`j A`KW nwl dyK leI hY[ Awp jI ies AvsQw nUM kmw ky<br />

idKw rhy hoN jI[ bVw hI Gor iBAwnk zulm ho irhw hY, AYsy zwlmW nUM ^udw jI<br />

nhIN b^Sxgy[ DMn Awp jI dw DIrj, DMn Awp jI dI gurbwxI, DMn hoN s`cy<br />

pwiqSwh jI DMn hoN[ (nweI ibMdI n lwau) vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI nweI]<br />

” “hy ipAwry sweIN jI! AibnwsI suK; Awpn Awsn] qh jnm mrn; khu khw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

55<br />

q`qkrw


ibnwsn] (cilqu imlvW polw) nh ikCu jnmY; nh ikCu mrY] Awpn cilqu; Awp<br />

hI krY] vwihgurU jI AibnwsI hn[ gurmuiK qyrw Bwxw BwvY] Anuswr Bwxw mMnx<br />

vwlw gurmuiK hY, EhI vwihgurU jI nUM imldw hY[ qyrw Bwxw mMny; su imlY quDu Awey]<br />

”siqgurU swihb jI dy hukm A`gy nmskwrW hI nmskwrW krdy sweIN jI cly gey[<br />

ies vYrwgmeI smyN, Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI<br />

dy, nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr isr Arpx vwly, keI<br />

koit; Bey bYrwgI] rwm nwm sMig; iqin ilv lwgI]) keI koit; qq ky byqy] sdw<br />

inhwrih; eyko nyqRy]) Awpy siqguru.Awip sbdu jIau; jugu jugu Bgq ipAwry] jugu<br />

jugu Bgq ipAwry.hir Awip svwry; Awpy BgqI lwey]) Anuswr AsMK AnMq ipAwry<br />

syvkW BgqW mhWpurSW ny Aw ky, nmskwr krky gurU jI dw prmpiv`qR AsqoqR<br />

kIqw qy ikhw, “hy mhwrwj swihb jI!dwsndwsW nUM hukm kro[ ”gurU swihb jI ny<br />

&urmwieAw, “jo ikCu AhY; sB qyrI rjwie] Anuswr sB krqwr jI dI rzw<br />

Anuswr ho irhw hY, mIqu krY; soeI hm mwnw] mIq ky krqb; kusl smwnw]<br />

Anuswr dwsndws ies nUM im`Tw krky mMn irhw hY[ XQw:- qyrw kIAw, mITw lwgY]<br />

hir nwmu pdwrQu nwnku mWgY] iqlk jM\U, swDU sMq s`c Drm dI r`iKAw leI,<br />

gurbwxI guris`KI nUM j`ugo j`ug At`l r`Kx leI, zulm dy nws s`c dy pRkwS leI, gurU<br />

nwnk dyv swihb jI dy pRymIAW dy idl ’coN mOq dw fr cu`kx leI, srb`q dy Bly<br />

leI, kurbwnIAW hI kurbwnIAW dw bIj bIjx leI, Awpxy ipAwirAW nUM nwm dI<br />

idRVqw pRp`kqw Ajpw jwp b^Sx leI, gurU pRymw-BgqI duAwrw inrgunu srgunu jI<br />

dI eykqw krwaux leI, sdw leI gurqw ibrwjmwn ho ky, siqgurU gRMQ swihb jI<br />

duAwrw gurU ipAwirAW dy idl idmwZ rom 2 ’c gurbwxI Byjx leI, KMf bRhmMf nUM<br />

s`c KMf bxw ky auDwrn leI, swrI dunIAW’qy is`KI &Ylwaux leI kurbwnI dw SuB<br />

bIj bIijAw jw irhw hY, ies leI rzw ’c rwzI rihxw hI is`KI hY[ pRB jI; moih<br />

kvnu AnwQu ibcwrw]) moih grIb kau; lyhu rlwie] nwnk Awie pey srxwie]<br />

Anuswr dwsn dws gRIb nUM ieh SuB s`cw vr b^So, jo hMgqw krky folW nw[ ”sB<br />

pRymIAW ny vYrwg kridAW rom 2 krky nmskwrW hI nmskwrW kIqIAW, DMn<br />

3!ikhw[ {koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] vwhu ivsmwd<br />

gRIbI sihnSIlqw hY jo hMgqw dy iqAwg dw vr mMg rhy hn[ mhwrwj jI qW sdw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

56<br />

q`qkrw


hI hMgqw rihq, Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu<br />

Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI, sdw<br />

myhrvwn prq`K vwihgurU srUp hn, hMgqw Awp jI’c hY hI nhIN[ ij`Qy cwnx hY<br />

EQy hMgqw dw hn@yrw nhIN hY[ pr gRIbI AYfI v`fI idKweI hY[ bolx ’c gRIbI,<br />

kmwaux ’c BI gRIbI, sunx ’c BI gRIbI hI gRIbI hY[ XQw:- grIbI; gdw hmwrI]<br />

KMnw; sgl rynu CwrI]<br />

mhW pwpI dI, gurmuiK nyk swaU nUMh, ispwhIAW nUM Awpxy gihixAW dI v`FI dy<br />

ky dubwrw AweI, gurU swihb jI dy prmpiv`qR SuB s`cy drSn krky bVw hI du`K<br />

mMinAw, lUM 2 krky roeI[ gurU swihb jI ny ies dy AMdr s`cw pRym dyK ky ikhw,<br />

“b`cI qyry mn AMdr AQwh pRym hY , SwbwS!” nwnk ndrI; ndir inhwl] vwlI<br />

ivsmwd ikRpw krky AMdr Ajpw jwp clw idqw[ “dwsn dws Awp jI ’qy bhuq<br />

hI ^uS hY[ ”aus ny ikhw, “dwsn dwsI dy pyky Gr ’c, hmySw hI gurbwxI pV@I<br />

jWdI hY[ swrw pRvwr Awp jI dy gux gwauNdw rihMdw hY[ dwsn dwsI qoN Awp jI dy<br />

kSt dyKy nhIN jWdy[ Awp jYsy siqgurU pRmysr jI nUM ieqny v`fy kSt ho rhy hn[ hy<br />

mhwrwj jI!dwsn dwsI dy lwiek jo syvw hovy ikRpw krky &urmwau jI[ ” “hy<br />

b`cI!Awp jI dI iekwgRqw bxI rhygI, mrn dw kSt nhIN dyKyNgI, sdw leI<br />

vwihgurU jI ’c lIx ho jwvyNgI[ ”siqgurU swihb jI dI pRsMnqw lY ky audws<br />

idlgIr roNdI 2 vwips Gry Aw geI[ idl ’c vIcwrn l`gI, DMn gurU pRmysr jI<br />

jyT dI s^q grmI ’c A`g nwloN qyz kSt shwr rhy hn, ieh ShIdI TMF ’c BI<br />

dy skdy sn, siqgurW dI mihmw nUM siqgurU swihb jI hI jwxdy hn[ jYsy gurU<br />

pRmysr jI dy drSn kIqy sn, AMdr bwhr EhI drSn swiKAwq hn[ crn-kmlW<br />

dw pRym vYrwg ho igAw[ AMn jl iqAwg idqw[ XQw:- hir risk bYrwgI.nwim<br />

ilv lwgI; kqhu.n jwie inKyiDAw]) mY nIry.Aink Bojn bhu ibMjn; iqn<br />

isau.idRsit n krY rucWgY]<br />

sMq doKI ny vIcwirAw ik mhwrwj swihb jI pUrn pRp`k idRV Afol DrmI<br />

hn[ jykr mYN ien@W nUM Drm nSt krn dw fr dyvW, qW bwidswh dy ADIn ho<br />

jwxgy[ siqgurU pRmysr jI is`KW smyq pMj idn qoN Bu`Ky aunINdRy hn[ siqgurU<br />

mhwrwj jI ny Awpxy swry jIvn ’c ieSnwn ’c nwgw nhIN sI pwieAw, pr pMj<br />

idn qoN ieSnwn BI nhIN kIqw[ sMqn kY dUKin; kwg ijau lvY] Anuswr kurbwnI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

57<br />

q`qkrw


vwly pMjvyN idn Aw ky bikAw, “mYN hux AwpxIAW mn mrzIAW krWgw, mYN qyrw<br />

sRIr gW dI K`l ’c mV@ ky Du`py su`tWgw, grmI nwl qV& 2 ky qyrI jwn inklygI[<br />

mYnUM pqw hY ik qUM Drm ’c pRp`k hYN, Drm nhIN C`fyNgw, sRIr iqAwgyNgw[ ”kuil<br />

soFI gur rwmdws qnu; Drm Dujw.Arjunu hir Bgqw] 6] siqgurU swihb jI ny<br />

ikhw, “A`g qoN v`D q`qI szw dy cu`kw hYN[ dwsn dws rwvI ’qy jw ky ieSnwn krnw<br />

cwhuMdw hY[ ”ies ny vIcwirAw ik ien@W dy sRIr ’qy &lUhy hn, n@waux nwl hor<br />

qklI& hovygI[ rwvI ’c ieSnwn krn nMU mMn igAw, k`uJ ispwhI nwl Byjy[<br />

siqgurU swihb jI dw swrw sRIr sV cu`kw hY, prmpUjnIk mhwn praukwrI s`cy<br />

crn-kmlW dIAW qLIAW BI sV geIAW hn[ p`b lwauNdy hn, nhIN l`gdw, A`fI<br />

lwauNdy hn, nhIN l`gdI[ crn-kml tyFy krky s`jw pwsw lwauNdy hn, nhIN l`gdw,<br />

K`bw BI nhIN l`gdw[ jw kau hir rMgu lwgo iesu jug mih; so khIAq hY sUrw]<br />

Awqm ijxY sgl vis qw kY; jw kw siqguru pUrw]) sUrbIr; bcn ky blI] gurU<br />

pRmysr jI BweI iprwxy jI dy moFy ’qy h`Q r`K ky, DIrj isrV nwl hOLI 2 qury[<br />

mhwrwj jI nUM sUK dUK; jn sm idRstyqw] Anuswr sUK dUK brwbr hn[ ichrw<br />

mhwrwj jI dw gwV@w lwl hI lwl hY[ roNidAW 2 pMjW is`KW dy sRIr dw pwxI BI m`uk<br />

cu`kw hY[ lok dyKdy hn, ik ku`J idn pihlW mhwrwj jI pwlkI ’qy cV@ ky jw rhy<br />

sn[ hux mhwrwj jI qoN quirAw BI nhIN jw irhw, pRymI dy moFy ’qy h`Q r`K ky qur<br />

rhy hn[ “hYN ieh kI kwrn hY?”ieh vYrwgmeI dSw dyK ky, sB dI hoS PrmoS ho<br />

rhI hY[ swry m`Qw tykI jw rhy hn[ {prmpUjnIk siqgurW dI kurbwnI qoN pihlW,<br />

fr sihm gRIbI dy dbwey hoey sn[ kurbwnI dw Asr hox krky, hux dw smW huMdw<br />

qW swry dyS ’c bZwvq ho jWdI}<br />

ieh ^br bhuq CyqI 2 swry PYl geI[ pRymI CyqI 2 Awaux l`gy[ mhwrwj jI<br />

hOLI 2 rwvI dy kMFy’qy pu`jy , qW BweI lM|why jI ny hOLI 2 mhwrwj jI dy,<br />

prmpUjnIk s`cy prauupkwrI mweI; crn gur mITy] crn-kml Doqy[ gurU swihb<br />

jI ny cuLy kIqy, prmpiv`qR ieSnwn krky, rwvI dy iknwry bYT gey[ ij`Qy hux<br />

gurduAwrw dyhurw swihb jI hn[ pMjW is`KW ny BI CyqI 2 ieSnwn kIqw, ieqny nUM<br />

bwbk rbwbI jI Aw gey[ siqgurU swihb jI ny ikhw.“BweI bVy cMgy smyN Awey hoN,<br />

jI AwieAW nUM[” pwrbRhm grIb invwj] siqgurU swihb jI dI, gur AMimRq iBMnI<br />

dyhurI; ’qy &lUhy hI &lUhy hn, cwdry dI bu`kl mwrI hoeI hY[ pMjy is`K, sMgq jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

58<br />

q`qkrw


Awly duAwly bYTy hn[ mhwrwj jI ny sB nUM is`iKAw idqI[ “hy BweI! ipAwry<br />

swihbzwdy jI ny dwsndws dy ivjog ’c, bhuq vYrwg krnw hY, siqsMgq jI BI<br />

bhuq vYrwg krygI[ dwsndws v`loN pUrw 2 DIrj dyxw, swihbzwdy jI nUM kihxw ik<br />

roxw nhIN[ &OjW rcx q^q rcx[ zulm nUM nws krn dy do qrIky hn, ie`k qW<br />

SWq rs ’c rih ky ShIdI dyxI, ShIdI dyx qoN sbr dw ipAwlw bIr-rs Dwr<br />

lYNdw hY, ieh dUjw qrIkw bIr-rs hY, ijs nwl zwlm fMf dyx qoN smJdw hY[<br />

zwlm bwbr, vwihgurU mh`ly pihly jI dI Avwz nUM bMd krnw cwhuMdw sI, ies leI<br />

jyhl Byjy[ nwnk inrBau inrMkwru; jI fry nhIN, sYnq nwl sB kYdIAW dIAW<br />

c`kIAW clw idqIAW, sB nUM jyhl qoN Cufw ky bMdI Coir v`fy dwqy khwey[ ipAwry<br />

swihbzwdy jI nUM pRym bynqI krnI, C`qRI Drm Alop ho cu`kw hY , ies nUM pRgt krn[<br />

BweI bu`Fy swihb jI, BweI gurdws swihb jI Awid bzurgW dy bcn mMnx, siqkwr<br />

krn, ijs krky cV@dI klw rhygI[ qusIN BI gurU swihb jI dI &Oj’c bhwdrI<br />

nwl jMg ij`qxy, dunIAW nUM hYrwn krn vwly kwrnwmy mhwn praupkwr krny hn[<br />

Awpxy mwqw gMgw jI nUM kihxw ik sRIr n iqAwgx, gurU Gr ’c siqsMgq jI dI<br />

SuB s`cI syvw pRymw-BgqI Bjn krky inhwl hox[ s`cI guru syvw dw ieh PL<br />

imlygw, AMqm smyN AibnwsI suK; Awpn Awsn] siqgurU nwnk dyv swihb jI dy<br />

crnkmlW’c lIx ho jwxgy[” swry pRymI bhuq hI vYrwg kr rhy sn[ sB nUM pUrn<br />

DIrj aupdyS b^S ky, prmpiv`qR sRI jpu jI swihb jI pUrn pRym vYrwg sihq bol<br />

ky pV@y[ aupRMq Ajpw jwpu n vIsrY; Awid jugwid smwie]) jl Ql mwhy; Awpih<br />

Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu]) Ajpw jp hYN] Ajpw jwp vwihgurU mMqR jI jpx<br />

l`gy[ swry pRymI roNidAW 2 vwihgurU 2 jpx l`gy[ sB nUM gurU pRmysr jI dy s`cy<br />

crnkmlW dw bhuq hI ivsmwd vYrwg hoieAw[ sB dy mn iekwgR ho gey[<br />

1663ib:jyT SudI cOQ nUM, qkrIbn 43 swl.42idn, KMfW bRhmMfW dw auDwr krky,<br />

lhOr gurduAwrw dyhurw swihb jI rwvI iknwry, jwp kridAW 2 gurU swihb jI<br />

cwdrw lY ky joqI joiq smw gey[ XQw:- ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau<br />

joqI sMig; joiq smwnw] imit gey gvn; pweyibsRwm] nwnk pRB kY; sd kurbwn])<br />

hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin<br />

Jok]) sUrj ikrix imly; jl kw jlu hUAw rwm] joqI joiq rlI; sMpUrnu QIAw<br />

rwm]) jl qrMgu ijau jlih smwieAw] iqau joqI sMig; joiq imlwieAw] gurU pRym<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

59<br />

q`qkrw


Adb siqkwr’c lIx, BweI jyTy jI ny bwbk rbwbIjI nUM pRym bynqI kIqI, “gurU<br />

pRmysr jI s`cKMf nUM cly gey hn, ies leI pUrn vYrwgmeI gursbd gwvo[ ”gurU<br />

swihb jI dI ShIdI dI pUrn vYrwgmeI ^br sux ky, bhuq sMgqW roNdIAW 2<br />

B`jIAW 2 Aw rhIAW hn[ pRymIAW ny gurU swihb jI dy au~qy dyx leI, kImqI suMdr<br />

duSwly ilAWdy[ gurU ShIdI dI hoeI hwhwkwr[ dyvqy Avqwr pYgMbr krn jY<br />

jYkwr[ sMq Bgq bRhmbyqy krn nmskwr[ gurU js CwieAw, KMf bRhmMf mJwr[<br />

DMn gurU Arjn DMn praupkwr[) gurU Arjn ky clq BieAw jg mY sog] hY hY hY<br />

sB jg BieAw jY jY jY sur log] mhW pwpI cMdU ny jw ky ikhw, “hux qUM cwdrw lY<br />

ky gUV@I nINd su`qw ipAw hYN[ ”ieh sux ky BweI ibDI cMd jI ny Syr vWg g`j ky<br />

ikhw, “Eey duStw!mhwrwj swihb jI s`cKMf nUM cly gey hn[ Xwd r`K, BwvyN<br />

AkwS pqwl ij`Qy mrzI jw lukIN, iPr BI qyry n`k ’c nkyl pwvWgy, isr ’c<br />

ju`qIAW mwrWgy[ ”ieh dlyrI dy bcn sux ky, gurU swihb jI dy s`cKMf jwx qoN,<br />

ies dy hoS PrmoS ho gey, ijvyN ikhw hY:- sMq kw inMdku; mhw hiqAwrw] sMq kw<br />

inMdku; prmysuir mwrw] sMq kw inMdku; rwj qy hInu] sMq kw inMdku; duKIAw Aru<br />

dInu] ies ny soicAw ik hux jhWgIr nUM ^br phuMc jwvygI[ qurk bVI hI CyqI<br />

bdl jWdy hn[ CyqI 2 Awpxy Gr AwieAw[ pwp bhuq v`fw kIqw hY, dyiKAw roxw<br />

ip`txw pY irhw hY[ mhwn pwpI cMdU dI nUMh guris`K b`cI ny , gurU jI dy pRym vYrwg<br />

’c ivsmwd iekwgRqw sihq, gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw]<br />

jI dw ShId hoxw jwx ilAw[ XQw:- idlw kw mwlku; kry hwku] mMjy’qy pY ky joqI<br />

srUp gurU pRmysr jI dy s`cy crn-kmlW’c lIx ho geI[ siqgurW dy ivCoVy ’c j`g<br />

’qy ijauxw cMgw n l`gw[ XQw:- jwnI ivCMunVy.myrw mrxu BieAw; iDRgu jIvxu<br />

sMswry]) ijsu ipAwry isau nyhu; iqsu AwgY mir clIAY] iDRgu jIvxu sMswir; qw kY<br />

pwCY jIvxw] mwno pwpI cMdU dI ku~l dy nws dI sweI PVw geI[ sMq ky doKI kI;<br />

jV ikCu nwih] siqgurU swihb jI rwvI dy iknwry s`cKMf nUM cly gey qW s`cy<br />

pwiqswh jI dy kol ijhVI siqsMgq iek`TI hoeI sI, aun@W ny rl iml ky cMdn dI<br />

icKw rcI, suMdr ibbwx bxwieAw, gurU swihb jI dy koL bwbk rbwbI ny pUrn<br />

vYrwgmeI kIrqn kIqw, siqgurU swihb jI dy prmpUjnIk prmpiv`qR srUp dw<br />

ieSnwn krwieAw, aus qoN ip`CoN siqsMgq jI ny ie`kTy ho ky , mhwrwj jI dy srUp nUM<br />

cMdn dI ic^w ’qy sjw ky, sRI jpu jI swihb jI dw prmpiv`qR pwT krky, Ardws<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

60<br />

q`qkrw


krky cMfw lw idqw[ XQw:- iml siqsMgq; bybwn bnwieAw[ AKMf Bjn; siqgur<br />

gun gwieAw[ iesnwnu krwie; inrml qn idAwl[ pihrwey bsqR pwvn; iqh<br />

kwl[ kryN vYrwg; crnn mn lwie[ cMdn icqw pr; Awn rKwie[ pwvn dyih;<br />

krw sskwr[ s`cKMf; BieAw jY jYkwr[ (mihmw pRkwS)<br />

bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw])<br />

bRhmigAwnI; sgl kI rInw] pUrn bRhmigAwnI prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU<br />

gRMQ swihb jI dy ilKwrI mhwn praupkwrI DMn BweI gurdws swihb jI, Awpxy<br />

AqI ipAwry Bwxjy vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dI, vYrwgmeI AduqI ShIdI bwry<br />

&urmwauNdy hn:- rihdy guru drIAwau ivic; mIn kulIn hyqu inrbwxI[ drsnu dyiK<br />

pqMg ijau; joqI AMdir joiq smwxI[ sbdu suriq ilv imrg ijau; BIV peI.iciq<br />

Avru n AwxI[ crx kvl imil Bvr ijau; suK sMpt ivic rYix ivhwxI[ gur<br />

aupdys n ivsrY; bwbIhy ijau AwK vKwxI[ gurmuiK suK Plu iprm rsu; shj<br />

smwiD swDsMig jwxI[ gur Arjn ivthu; kurbwxI] {ArQW sihq cyqy krky, iml<br />

ky vwr 2 vIcwr ky, ArQW ’c mn lw ky hr smyN gw sux suxw nmskwr krky<br />

inrgux bRhm jI ’c sdw leI lIx ho jwau jI[ }1.rihdy guru drIAwau ivic;<br />

mIn kulIn hyqu inrbwxI[ ijvyN(kulIn) au~cI ku`l dy(mIn) m`C(guru) v`fy(drIAwau)<br />

smuMdR ivic hyqu krky, aus’c rihMdy hoey(inrbwxI) du`KW qoN rihq rihdy hn, iqvyN<br />

mIn vWg Dnu DMnu ipqw.Dnu DMnu kulu ; Dnu Dnu su jnnI, ijin gurU jixAw mwie]<br />

Dnu DMnu gurU.ijin nwmu ArwiDAw; Awip qirAw.ijnI ifTw; iqnw ley Cfwie]<br />

inrgun bRhm’c lIn gurqw pRwpqI rUpI (kulIn) au~cI kul, soF bMs dy sUrj,<br />

prmpUjnIk vwihgurU DMn s`cy siqgurU siqgur sUrmy pMjvyN pwiqSwh jI, mhwn<br />

Bgvwn blvwn sUrvIr mhwn DIr, (guru) v`fy ivAwpk (drIAwau) sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU jI smuMdR ivic, (hyqu) pRym krky, jyT dI Asih<br />

grmI, Bu`K aunINdRw kubol, q`qI qvI’qy KV@n, au~bldI dyZ’c bYTx, q`qy ryqy ’qy<br />

bYTx, q`qw ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy mhwn praupkwrI sIs’qy puAwaux smyN,<br />

(inrbwxI) du`KW qoN rihq inrlyp, sumyr prbq vWg Ac`l Afol inrBY, Akwl<br />

puurK jI’c AByd rihdy rhy[ XQw:- qUM myro.myru prbqu suAwmI; Et ghI mY qyrI]<br />

nw qum folhu.nw hm igrqy; riK lInI hir myrI] 1]) sgly dUK.AMimRqu kir pIvY;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

61<br />

q`qkrw


whuiV.dUKu n pwiedw]) suK duK hI qy.Amru AqIqw; gurmuiK inj Gru pwiedw])<br />

duK suK hI qy Bey inrwly; gurmuiK sIlu snwhw hy]<br />

2.drsnu dyiK pqMg ijau; joqI AMdir joiq smwxI[ ijvyN dIvy dI joiq q`k<br />

ky, pqMgy dI joiq dIvy dI joiq ’c smw jWdI hY, inrBY ho ky vyprvwhI nwl sV<br />

jWdw hY, iqvyN s`cy siqgurU pRmysr srUp DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws<br />

swihb jI dI prmpiv`qR AKMf s`cI ivAwpk joiq dy AMdr bwhr drsnu dyiK ky<br />

au~bldI dyZ’c bYTy, m`cdI 2 loh’qy KV@ ky sVidAW vyprvwh inrBY rihMidAW,<br />

pqMg dy sVn(ijau) vWg srb`q dy Bly ihq ShId ho gey[ pqMgy dI joiq ijvyN bL<br />

rhI SmHW’c smw jWdI hY, iqvyN Awp jI dI joiq, (joqI) sB mih joiq; joiq hY<br />

soie] iqs dY cwnix; sB mih cwnxu hoie] Anqklwvwn pRkwS srUp sRb pRkwSk<br />

sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp, sog rihq AibnwsI jh Aivgq nwQu Agm<br />

DnI] vwihgurU jI AMdir(smwxI) smw geI[ XQw:- AibnwsI suK; Awpn Awsn]<br />

qh jnm mrn; khu khw ibnwsn]) hrK AnMq; sog nhI bIAw] so Gru; guir<br />

nwnk kau dIAw]) nh isv skqI, jlu nhI pvnw; qh.Akwru nhI mydnI]<br />

siqgur jog kw qhw invwsw; jh Aivgq nwQu Agm DnI]<br />

3.sbdu suriq ilv imrg ijau; BIV peI.iciq Avru n AwxI[ (ijau) ijvyN<br />

imrg GMfyhyVy dw sbdu suxidAW swhmxy m`Qy qIr shwridAW vyprvwhI nwl pRwx<br />

iqAwg idMdw hY[ XQw:- snmuK sih bwn.snmuK sih bwn hy; imRg Arpy mn qn<br />

pRwn hy, Ehu byiDE shj sroq]) nwd kurMkih byiDAw; snmuK auiT DwvY] iqvyN<br />

kSt du`KW qsIihAW dI(BIV) AOkV ibpqw peI qoN Awp jI ny AwpxI suriq ilv,<br />

gur sbdu nwl gwV@I AByd joVI r`KI, vwihgurU jI dy snmuK rhy, inriJjk inrBY<br />

ShIdI dyx qoN ibnw(Avru) hor dUjI g`l iciq’c n(AwxI) ilAWdI[ XQw:- mU<br />

lwln isau; pRIiq bnI] rhwau] qorI n qUtY, CorI n CUtY; AYsI mwDo iKMc qnI])<br />

sUK dUK; jn sm idRstyqw] nwnk; pwp puMn nhI lypw] 6]) jo nru duK mY; duKu<br />

nhI mwnY] suK snyhu Aru BY nhI jw kY; kMcn mwtI mwnY]) duK suK auAw kY; smq<br />

bIcwrw]) mnu n ifgY; qnu kwhy kau frwie] crn kml; icqu rihE smwie]) jau<br />

qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau]<br />

4.crx kvl imil Bvr ijau; suK sMpt ivic rYix ivhwxI[ (ijau) ijvyN<br />

sUrj dy iCpx qoN kvl imc jWdw hY[ kvl’qy bYTw(Bvr) BOrw iv`cy guMidAw jWdw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

62<br />

q`qkrw


hY[ XQw:- Bvru loBI.kusm bwsu kw; imil Awpu bMDwvY] aus dIAW nwsW sugMDI nwl<br />

l`gIAW rihMdIAW hn[ ^uSbo dy mhW AnMd’c lIx rihMdw hY, iqvyN gurU pRmysr jI dy<br />

ShId hox qoN, pihlI rwq BwvyN bVI BwrI du`KW qy kStW vwlI sI, pr iPr BI gurU<br />

pRmysr jI DMn gurU rwmdws swihb jI dy prmpiv`qR crx(kvl) kmlW nwl imil<br />

ky, Bwv crnkmlW qoN, AwpxIAW pRIq rUpI nwsW nwl pRymw-BgqI rUpI sugMDI<br />

lYNidAW, swrI(rYix) rwq Bvr (ijau) vWg, suK dy(sMpt) f`by ivic Bwv shj<br />

AnMd’c(ivhwxI) bqIq hoeI[ DMn gurU pRmysr jI!AiqAMq duKwly Asih kStW dI<br />

BI pRvwh n kridAW srb`q dy Bly ihq ShId hoey[ AMimRq rUp gurbwxI, guris`KI<br />

nUM ju`go ju`g At`l r`Kx leI s`cy siqgurW dw ShId hoxw s`cw hY[ XQw:- mrxu<br />

muxsw sUirAw.hku hY; jo hoie.mrin prvwxo] sUry syeI.AwgY AwKIAih; drgh<br />

pwvih.swcI mwxo]<br />

5.gur aupdys n ivsrY; bwbIhy ijau AwK vKwxI[) qum gMBIr DIr aupkwrI;<br />

s`cy siqgurU swihb jI au~bldI dyZ’c bYTx, q`qy ryqy ’qy bYT ky, q`qw ryqw Awpxy<br />

v`fBwgy prmpiv`qR au~qm au~cy su`cy s`cy sIs’qy puAwaux, sVdI bldI m`cdI loh’qy<br />

KV@n, jyT dI Aiq grmI Bu`K aunINdRy qRyh Aiq du`KW smyN, prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

swihb jI nUM gur aupdys mUl mMqR vwihgurU AMimRq prmpiv`qR gurbwxI jI n(ivsrY)<br />

Bu`ly[ bwbIhw ipRau ipRau kry; jliniD pRym ipAwir] Anuswr bwbIhy dy ipRau 2 Sbd<br />

aucwrn(ijau) vWg, doihqw.bwxI kw boihQw[) kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl<br />

isRis† lig. ibqrhu]) sd jIvxu.Arjunu Amolu; AwjonI sMBau] vwihgurU mh`lw<br />

pMjvW jI rwq idn ie`k rs prmpiv`qR AMimRq gurbwxI(AwK) AwKdy(vKwxI)<br />

aucwrdy hI rhy[ XQw:- mInu pkir PWikE Aru kwitE; rWiD kIE bhu bwnI] KMf<br />

KMf kir Bojnu kIno; qaU.n ibsirE pwnI]<br />

6.gurmuiK suK Plu iprm rsu; shj smwiD swDsMig jwxI[) gurmuiK.kil<br />

ivic; prgtu hoAw] Anuswr gurmuiK DMn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU Arjn<br />

dyv swihb jI ny, (iprm) pRym rsu suK rUpI Plu cOvI GMty ivAwpk bRhm jI ’c<br />

lIxqw rUp (shj) inrXqn(smwiD) smwDI, swDsMig nwnk jsu gwieE; jo pRB kI<br />

Aiq ipAwrI] Anuswr gurU jI dI AiqAMq ipAwrI swDsMig jI duAwrw jwxI sI[<br />

7.gur Arjn ivthu; kurbwxI] 23]) bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw]<br />

bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw]) bRhmigAwnI; sgl kI rInw] pUrn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

63<br />

q`qkrw


RhmigAwnI prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy ilKwrI mhwn<br />

praupkwrI, DMn BweI gurdws swihb jI, Awpxy AqI ipAwry Bwxjy vwihgurU mh`ly<br />

pMjvyN jI dI vYrwgmeI AduqI ShIdI bwry &urmwauNdy hn:- AYsy KMf bRhmMf dy<br />

mwlk bRhm srUp prmpUjnIk siqgurU gur Arjn dyv swihb jI(ivthu) au~proN,<br />

dwsndws roim roim krky hr smyN(kurbwxI) bilhwr 2 kurbwn jWdw hY[ XQw:-<br />

gur kau; kurbwnu jwau hW] DMn prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI, Awp jI gur<br />

pRswid; nwnk smidRstw] Anuswr jMmx mrn du`K suK inMdw ausqq mwn Apmwn<br />

hr hwlq’c smidRSt hn] 23] XQw:- mrxY kI icMqw nhI; jIvx kI nhI<br />

Aws]) mrxu jIvxu jo sm kir jwxY; so myry pRB Bwiedw]) duKu suKu gurmuiK sm<br />

kir jwxw; hrK sog qy ibrkqu BieAw] Awpu mwir gurmuiK hir pwey; nwnk shij<br />

smwie lieAw] mh`lw pMjvW jI dI Amr At`l AduqI ShIdI pRsMg sMpUrnM[<br />

17.mUriq pMc pRmwx purKu; guru Arjunu.ipKhu nXx] 1]) pwrbRhm pUrn<br />

gurdyv] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI dI<br />

prm vYrwgmeI ShIdI dy, pUrn Agm AgwD vYrwgmeI js jwp AsqoqR duAwrw,<br />

vwihgurU gurmMqR hY; jip haumY KoeI[ vwihgurU mMqR jI dy ArQ pV@o jI:- {pUrn hir<br />

gurU jI dw AsqoqR pV@n sunwaux.A`gy smJwaux, Cwp ky A`gy pRymIAW nUM mu&q dyx<br />

nwl.koit mhW pwp nws hoxgy[ koit AGw siB nws hoih; ismrq hir nwau] mn<br />

icMdy Pl pweIAih; hir ky gux gwau]) thl krau qyry dws kI; pg Jwrau bwl]<br />

msqku Apnw Byt dyau; gun sunau rswl] Anuswr vwihgurU gurU bRhm jI, siqsMgq<br />

jI sB pRymIAW dy ipAwry crn-kml, AsMK isrW dy kysW nwl JwV@ ky, jn nwnk<br />

pRIiq; swD pg cwty] Anuswr AsMK zbwnW nwl sohxy im`Ty crn-kml c`t ky, pRym<br />

bynqI hY jI, ik vwihgurU mh`ly pMjvyN jI, s`cy siqgurU gRMQ swihb jI dy ies<br />

prmpUjnIk prmpiv`qR AMimRq AsqoqR nUM sohxy moty pyprW’qy Cwp ky.lYmInysn krky<br />

SIiSAW’c jVw ky, hr Gr hr sRI gurduAwry swihb jI ivKy lwau jI[ pRymI lwhw<br />

lYx, ies SuB kwrj dw Awp jI nUM pV@n vwilAW nUM gurU pRmysr jI bhuqw 3 PL<br />

b^Sxgy[<br />

ies gurU js nUM bwr 2 pV@n sunx nwl iemIgRySn dI pRwpqI hovygI[ bImwr<br />

bwr 2 suxy jW Awp pV@y, qwp cV@n qoN suxwau, dvweI BI vrqo qwp auqrygw, AnMq<br />

AsMK puMn qy lwhy hovx jI[ muk`dmw ij`qx, grB dI r`iKAw leI mwqw jI bwr 2<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

64<br />

q`qkrw


pV@n jW sunx, pRwxI dy jnm smyN pV@o, mMgxy ivAwh smyN Awp pV@y jW suxy s`cKMf<br />

nUM jwx smyN Awp pV@o jW suxo, s`cKMf vwsw hovygw, b`cy skUloN pws hox, rog sog<br />

kSt klys BUq pRyq qoN SrqIAw Cutkwrw, pKMfIAW qoN bcwA, nO inDIAW dI<br />

pRwpqI, nyk swaU vr jW dwsI dI pRwpqI Awid koeI BI SuB kwmnw hovy, byAMq lw<br />

ielwj rog, jIAW nUM l`g rhy hn, aun@W qoN bcx leI prmpiv`qR gurU js nUM , bwr 2<br />

in`q 2 hI pV@o jW suxo inSkwmI pRymI, ieh js bwr 2 pV@ ky, vwihgurU bRhm AMimRq<br />

gurbwxI gurU jI dI qy AMimRq gurbwxI dy ArQW dI, AMdr qy swry pswry’c<br />

swiKAwqqw krky inhwl hox, ies gurU js nUM bwr 2 pV@n sunx nwl, prm piv`qR<br />

s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb s`cy pwiqSwh jI, Awpxy pRymI dI surq’c AMimRq<br />

gurbwxI Byj ky lUM 2’c vs ky, gurmuiK ismrn Anhd Junkwr suK b^S ky, gurU<br />

pyRmw-BgqI inrgun bRhm jI ’c lIxqw sihq, inrgun srgun jI dI eykqw b^S<br />

ky inhwl krdy hn[ ies prm piv`qR gurU js duAwrw Awpxy Gr qy sMswr nUM<br />

s`cKMf bxwau[ sRI gurduAwry swihb jI ivKy spIkR’c pUrn pyRm sihq suxwau jI}<br />

(vwihgurU) mUriq pMc pRmwx purKu; guru Arjunu.ipKhu nXx]) pwrbRhm pUrn<br />

gurdyv] DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU<br />

Arjndyv swihb jI DMn hn!zwlmW dy Gor iBAwnk zulm krn qoN, hux au~bldI<br />

dyZ’c cONkVw lw rhy hn, hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT ky , m`cdw 2 ryqw Awpxy<br />

prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI sIs’qy hux puAw rhy<br />

hn, hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ ky, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI dy A`Kr 2 nUM vwihgurU gurU mMn ky, A`Kr 2 dw pUrn ipAwrw sicAwrw<br />

inrml Apwrw inrwrw inrMkwrw iDAwn Dwr ky, srb`q dy Bly ihq, swvDwn<br />

eykwgr cIq] vwihgurU vwihgurU vwihgurU jp rhy hn[<br />

prmpUjnIk, pivqR pivqR pivqR punIq] inrgun bRhm’c, lIxqw b^Sx<br />

vwlw vYrwgmeI ShIdI jwp:- qqu ibcwru XhY mQurw; jg qwrn kau.Avqwru<br />

bnwXau] jp´au ijn@ Arjun dyv gurU ; iPir sMkt join grB n AwXau] Anuswr DMn<br />

hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI<br />

DMn hn!zwlmW dy Gor iBAwnk zulm krn qoN, hux au~bldI dyZ AMdr cONkVw lw<br />

rhy hn, hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT ky, m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk<br />

SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI sIs’qy puAw rhy hn, hux sVdI bldI m`cdI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

65<br />

q`qkrw


loh’qy KV@ ky, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy A`Kr 2 nUM<br />

vwihgurU gurU mMn ky, A`Kr 2 dw pUrn ipAwrw sicAwrw Apwrw inrwrw inrMkwrw<br />

iDAwn Dwr ky, srb`q dy Bly ihq, swvDwn eykwgr cIq] vwihgurU vwihgurU<br />

vwihgurU jp rhy hn[<br />

gur goivMdu.gouivMdu gurU hY ; nwnk.Bydu n BweI] DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI DMn hn Awp jI au~bldI<br />

dyZ’c cONkVw lw ky BI AMimRq prmpiv`qR gurbwxI lgwqwr ie`k rs pV@dy rhy[<br />

XQw:- mInu pkir.PWikE Aru kwitE; rWiD kIE bhu bwnI] KMf KMf kir Bojnu<br />

kIno; qaU.n ibsirE pwnI]) gur aupdys.n ivsrY; bwbIhy ijau.AwK vKwxI] dyg<br />

hyTW l`kVW lw ky, A`g qyz kIqI jw rhI sI, au~pr jyT dI qpS pY rhI sI[<br />

Awpxw sMq suBwA nhIN C`ifAw[ XQw:- kbIr.sMqu n CwfY sMqeI; jau<br />

koitk.imlih AsMq] milAwgru BuXMgm byiFE; q sIqlqw.n qjMq] sRI kbIr<br />

swihb jI &urmwauNdy hn:- cMdn duAwly s`p ilpty huMdy hn, ikauNik zihr dI qpS<br />

imtdI hY, ijvyN(milAwgru) cMdn BwvyN(BuXMgm) s`pW nwl(byiFE) viLAw huMdw hY,<br />

(q) qW BI AwpxI(sIqlqw) TMFk(n) nhIN(qjMq) C`fdw, ausy qr@W hI TMFw rihMdw<br />

hY[ iqvyN (sMqu) vwihgurU srUp SWq Awqmw suAws 2, rom 2 krky AMimRq nwm jpx<br />

jpwaux vwly, hmro Brqw.bfo ibbykI; Awpy sMqu khwvY] Anuswr pUrn sMqu, gurU gur<br />

siqgurU pUrn bRhm sRI gurU Arjn dyv swihb jI ny, Awpxw(sMqeI) sMq suBwA(n)<br />

nhIN(CwfY) C`fdy, BwvyN(koitk) kRoVW(AsMq) sMq doKI Awp jI nwl(imlih) imldy<br />

hn, iml ky vYr qy is`KI dw ivroD kIqw[ jw kY AMqir; bsY pRBu Awip] nwnk qy<br />

jn; shij smwiq] 5] Anuswr bRhm srUp prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI<br />

dw, ies sihj Av`sQw vwlw mhwn praupkwrI prm au~cw su`cw s`cw suBwA hY[<br />

mhW Gor pwpI jIAW nUM AMimRq gurbwxI qy AwpxI kurbwnI duAwrw, qpiq mwih;<br />

TwiF vrqweI]) TwiF pweI; krqwry] Anuswr pUrn TMF SWqI iekwgRqw sihj<br />

AvsQw b^S ky, pUrn s`cy vwihgurU jI’c lInqw b^SI hY[<br />

hmro krqw; rwmu snyhI] DMn hn DMn hn DMn hn, vwihgurU prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI DMn hn, hux au~bldI dyZ’c cOkVw lw rhy<br />

hn[ ShIdW dy isrqwj, hmrw rwjnu sdw slwmiq; qw ko sgl Gtw jsu gwieE])<br />

qum ho; sB rwjn ky rwjw] Awpy Awpu; grIb invwjw] sB pIrW dy pIr, gurUAW dy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

66<br />

q`qkrw


gurU, gRIb invwj, pwrbRhm prmysur siqgur; sBnw krq auDwrw] Anuswr sBnw<br />

jIAW dw auDwr krn vwly, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI<br />

mhwrwj s`cy pwiqSwh jI ivAwpk s`cy bRhm jI dy AnMq klwvwn pUrn gurU s`cy<br />

Avqwr jI hn[ XQw:- siqguru myrw; sBs kw dwqw] siqguru myrw; purKu<br />

ibDwqw] Awp jI ny Awpxy inrgun srUp duAwrw, kIqw pswau; eyko kvwau]<br />

Anuswr eyko(kvwau) vwk nwl kotwn koit bRhmMfW dw (pswau) pswrw(kIqw) ricAw<br />

hY[ ies nUM rcidAW dyrI nhIN lweI[ XQw:- iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] AMqu<br />

nhI ikCu; pwrwvwrw] ies Awpxy rcy pswry’c Awp jI Awp hI vs rhy hn[<br />

XQw:- kudriq kir kY; visAw soie]<br />

nwnk; soDy isMimRiq byd] pwrbRhm gur; nwhI Byd] Awpxy inrgun srUp<br />

duAwrw Awp jI dy Awpxy rcy, kotwn koit bRhmMfW’c kotwn koit sUrj, hukmu qyrw<br />

Krw Bwrw; gurmuiK iksY buJwey] Anuswr Awp jI dy ivsmwd inrgun srUp jI dy,<br />

Kry Bwry ielwhI hukm nwl hux kRoVW sUrj, koRVW kohW c`ldy Awp jI dy pwk inrgun<br />

srUp qoN pRkwS pw rhy hn[ ien@W nUM swjx, ien@W dw Awsrw, nmo rwj rwjy;<br />

Anuswr ien@W dy pRkwSk BI Awp jI dy ^ry inrml inrgun srUp hI hn[ hy sB qy<br />

vf smrQ gurdyv]) krn krwvn.sgl ibiD; so siqgurU hmwrw] Anuswr krn<br />

krwvn smR`Q gurdyv jI!Awp jI jdoN cwhoN ien@W sUrjW KMf bRhmMf dy pswry nUM<br />

Awpxy siqnwmu inrgun srUp’c lIx kr lYNdy hoN jI[ XQw:- jb AwkrK; krq ho<br />

kbhUM] qum mYN imlq; dyh Dr sBhUM]<br />

aupRokq sUrjW qy ien@W dIAW byAMq ikrnW Du`pW smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry<br />

Awpxy srgun srUp jI ’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun<br />

srUp jI smyq, ; pUrn pUir rihE srb TweI] inrgun bRhm jI, iqsu gur kau;<br />

sd krI nmskwr] iqsu gur kau; sd jwau bilhwr] Anuswr hr smyN<br />

nmskwridAW pUrn pRym sihq jpdy hn, DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU swhwn<br />

swhu] DMn s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI DMn hn[ hux au~bldI dyZ’c<br />

hrK sog qoN inrwlI AvsQw’c cONkVw lw rhy hn[ XQw:- hrK sog duhu mwih<br />

inrwlw; krxYhwru pCwqw]) hrK sog jw kY nhI; bYrI mIq smwn] khu nwnk.suin<br />

ry mnw; mukiq qwih qY jwn]) hrK AnMq; sog nhI bIAw] so Gru; guir nwnk kau<br />

dIAw]) qum gMBIr DIr aupkwrI; prmpUjnIk vwihgurU bRhm pRB smR`Q s`cy siqgurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

67<br />

q`qkrw


swihb jI ny q`qI qvI ’qy KV@ ky BI, mhwn DIrj DirAw Ajr jirAw, qyrw<br />

kIAw; mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu nwnku mWgY] Anuswr s`cy krqwr vwihgurU jI<br />

dy Bwxy nUM iKVy m`Qy mMnidAW kmwauNidAW ilv’c Ac`l Afol inrBau rhy[ XQw:-<br />

inrBau hoie rhy ilv eykY; nwnk.hir mnu mwnI] hwey sI nhIN aucwrI[ kuil soFI<br />

gur rwmdws qnu; Drm Dujw.Arjunu hir Bgqw] jI ny Drm-ihq Awpxw<br />

prmpiv`qR sIs id`qw, pr Drm dw(isrru) isrV, hT nhIN iqAwigAw Bwv<br />

Drm’c pUrn idRV pRp`k rhy[ XQw:- Drm hyq, swkw ijin kIAw] sIsu dIAw,<br />

pru.isrru n dIAw] prmpiv`qR prmpUjnIk vwihgurU srUp AMimRq iBMnI ivsmwd<br />

ivAwpk bRhm jI ’c lIx, AwpxI dyh qy, ieqny BwrI kSt shwry, ijn@W nUM klm<br />

ilK ky zbwn bol ky d`s hI nhIN skdI jI[<br />

DMn siqgurU nwnk dyv siqgurU gRMQ swihb jI &urmw rhy hn:- kuil soFI gur<br />

rwmdws qnu; Drm Dujw.Arjunu hir Bgqw] jI ny ieh bcn kmwey:- (pVY VwVw<br />

Bwrw n bol) DDY.Drmu Dry Drmwpuir; guxkwrI mnu DIrw] DDY.DUil pVY muiK<br />

msqik; kMcn Bey mnUrw]) Anuswr rom 2 krky vwihgurU jI dw nwm jpx jpwaux<br />

dw, Axigxq bRhmMfW nUM qwrn dw mhwn praupkwr krn vwly mhwn(guxkwrI)<br />

praupkwrI pUrn DrmI, q`qI qvI dy kStW nUM shwrn vwly(DIrw) DIrjDwrI hn[<br />

DDY.A`Kr duAwrw mh`lw pihlw jI aupdyS b^Sdy hn[ AYsy prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU swihb dI, prmpiv`qR crn(DUil) DUV muiK msqik’qy(pVY) pvy, crn-DUV<br />

pYxy krky, (mnUrw) Lohy dI mYl vrgy nIc kIt AikRqGx jIv, bwrW vMn@I dy Su`D<br />

sony vWg, pUrn bRhmigAwnI bx jWdy hn[ AYsy prmpUjnIk dwqy siqgurU swihb<br />

jI nUM, isr Bytw krky inhwl hoxw cwhIdw hY jI[ XQw:- AYsw siqguru jy imlY.iqs<br />

no isru saupIAY; ivchu Awpu jwie] ijs dw jIau.iqsu imil rhY; hir vsY min<br />

Awie]<br />

vwihgurU] AnMq bRhmMfW ’c kotwn koit mhW pwpI AikRqGx jIAW nUM , siqguru<br />

dwqw nwm kw; pUrw ijsu BMfwru] Anuswr vwihgurU nwmu dy dwqy, prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU Arjn dyv swihb jI DMn hn[ prmpUjnIk Kry sicAwry<br />

DrmI sMqW BgqW, sqsMgqW jIvW jMqW qy ien@W dy ikxky 2 smyq, kRoVW bRhmMfW dy<br />

pswry Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun<br />

srUp jI smyq, sdw sdw sdw dieAwl] inrgun bRhm jI, Driq pwqwlu Awkwsu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

68<br />

q`qkrw


hY.myrI ijMduVIey; sB hir hir nwmu iDAwvY rwm] Anuswr hr smyN jpdy hn, vfy<br />

myry swihbw; gihr gMBIrw guxI ghIrw] DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI DMn hn[<br />

vwihgurU] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI mhwn<br />

ikRpw krky &urmwauNdy hn:- vwihgurU jI dy snmuK ShId hox vwly, pUrn DrmI<br />

mhwn praupkwrI inrMkwrI DIrj DwrI inRibkwrI inrhMkwrI, pUrn inrgun’c lIx<br />

s`cy suDrmI SuB krmI, bRhmigAwnI sgl kI rInw] ShIdW dy isrqwj, nwmu bwxI<br />

dy dwqy, prmpUjnIk s`cy siqgurU DMn sRI gurU Arjn dyv swihb jI mhwrwj,<br />

pwqwlw pwqwl lK; Awgwsw Awgws] kotwn koit bRhmMfW dy mwlk kotwn koit<br />

bRhmMfW’c hux pRgt hI mMny pUjy jw rhy hn[ XQw:- pRgtu sgl hir Bvn mih;<br />

jnu nwnku gur pwrbRhm]) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry])<br />

dIn dieAwl ik®pwl suK swgr; srb Gtw BrpUrI ry] vwihgurU hr pRwxI dy AMdr<br />

bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk inrgun bRhm jI, Awpxy AnMq bRhmMf dy pswry<br />

smyq, guru swlwhI Awpxw; bhu ibiD rMig suBwie] Anuswr hr vyly jpdy hn DMn<br />

hn DMn hn DMn hn, inrwhwr inrvYr suKdweI] vwihgurU bRhm srUp s`cy siqgurU<br />

sRI gurU Arjn dyv swihb jI DMn hn, Awp jI ny prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU<br />

gRMQ swihb jI rcy[<br />

vwihgurU] hn@yry’c, AkwS’c, Eie ju dIsih; AMbir qwry] sMGxy Axigxq<br />

qwry idsdy hn, prm pUjnIk s`cy inrml inrvYr inrgun bRhm jI ny, Awpxy’coN<br />

AnMq suMdr sohxy AMbr, qwry mMfl pRgt kIqy hn, ien@W qwry mMflW dy Aks,<br />

(Reflection) AnMq smuMdRW dirAwvW cSimAW s`qrMgIAW pINGW hIry jvwhrwqW,<br />

SISy qRyl vrKw dIAW bUMdW’qy pY rhy hn, Awpxy pwk inrgun srUp jI’coN ien@W nUM<br />

hr smyN pRkwSx vwly BI Awp jI Awp hI hn[ smUh suMdr sohxy qwry mMflW AMbrW<br />

Aqy ijn@W’qy qwry mMflW dy Aks pY rhy hn, aun@W Aqy pY rhy Aks smyq, kRoVW<br />

bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky,<br />

ies srgun srUp jI smyq, ijmI jmwn ky ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n<br />

bwF hY; n Gwt bwF hoq hY] inrgun bRhm jI, Apuny jn kau; swis swis smwry]<br />

nwnk Eie; prmysur ky ipAwry] Anuswr siqguru gihr gBIru hY; suK swgru.AG<br />

KMfu] mh`ly pMjvyN jI nUM hr smyN jpdy hn, DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

69<br />

q`qkrw


s`cy vwihgurU, siqgurU Arjn dyv swihb jI DMn hn, hux q`qy ryqy ’qy bYT ky q`qw 2<br />

ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy mhwn praupkwrI DIrj DwrI inrMkwrI AMimRq iBMny<br />

mhwn praupkwrI SuB s`cy sIs’qy puAw rhy hn[ aupRokq smUh qwry mMfl<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI dy BY’c hn[ XQw:- BY ivic.sBu Awkwru hY;<br />

inrBau hir jIau soie] BwrI kSt shwridAW sRwp nhIN idqw, pUrn inrvYrqw<br />

kmw ky idKweI[ XQw:- ibsir geI; sB qwiq prweI] jb qy; swDsMgiq moih<br />

pweI]) nw ko myrw dusmnu rihAw; nw hm iks ky bYrweI] bRhmu pswru pswirE<br />

Biqir; siqgur qy soJI pweI]) guru dwqw.guru ihvY Gru; guru dIpku iqh loie]<br />

prmpiv`qR AMimRq nwmu dy dwqy prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb<br />

jI &urmwauNdy hn:- dwsn dws gRIb ny, prmpUjnIk s`cy siqgurU pRBU DMn vwihgurU<br />

sRI gurU siqgur rwmdws swihb s`cy pwiqSwh jI(qy) qoN AYsI soJI pweI hY ik dwsn<br />

dws(Biqir) AMdr bwhr, s`cy ivAwpk bRhmu jI ny Awpxw(pswru)<br />

PYlwA(pswirE) PYlwauxw kIqw hY[<br />

vwihgurU] ijnI quDno DMnu kihAw; iqn jmu.nyiV n AwieAw]) jy ko jIau khY<br />

En@w kau; jm kI qlb n hoeI] Anuswr DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU,<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU, kuil soFI gur rwmdws qnu; Drm Dujw.Arjunu hir<br />

Bgqw] swihb jI DMn hn!Awp jI ny Awpxy inrgun srUp duAwrw, byAMq smuMdR rcy<br />

hn[ Awp jI dIAW rcIAW AnMq DrqIAW, AnMq KwxIAW AnMq AkwsW, AnMq<br />

hvwvW, koit bRhmMf dI rcnw’c Awp jI dw ricAw koRVW qr@W dw pwxI hY, pRB qU<br />

Twkuru srb pRiqpwlku; prmpUjnIk s`cy siqgurU Arjn dyv swihb jI dy Bau<br />

krky, pwxI.rcnw nUM Awpxy’c fubo nhIN skdw[ QoV@y ijhy pwxI’c ikqny qupky huMdy<br />

hn, kotwn koit bRhmMfW dy kotwin koit smuMdRW ndIAW dirAwvW n`dW’c kRoVW qr@W<br />

dw pwxI hY[ XQw:- keI koit; pvx pwxI bYsMqr]) Aink pvn pwvk Aru nIr]<br />

kotwin koit qr@W dy pwxI dy qupikAW smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun<br />

srUp jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkw ky, ies Awpxy srgun jI smyq,<br />

siq sMqoK SuB guxW dy Anq klwvwn qyz pRkwS sihq, vwihgurU hr pRwxI dy AMdr<br />

bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk inrgun bRhm jI, gwvih quhno.pauxu pwxI bYsMqru ;<br />

gwvY rwjw Drmu duAwry] Anuswr hr smyN gw jp iDAw rhy hn[ qKiq bYTw Arjn<br />

gurU; siqgur kw iKvY cMdoAw] augvxhu qY AwQvxhu; chu ckI kIAnu loAw] DMn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

70<br />

q`qkrw


hn DMn hn DMn hn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI DMn hn,<br />

hux sVdI bldI loh’qy KV@ rhy hn[ ieqny BwrI kStW smyN BI krqwr jI dy gux<br />

hI gwauNdy rhy[ XQw:- mIqu hmwrw.vyprvwhw] gur ikrpw qy; moih Asnwhw]) mIqu<br />

krY; soeI hm mwnw] mIq ky krqb; kusl smwnw]) qY jnmq; gurmiq bRhmu<br />

pCwixE] ShIdW dy isrqwj prmpUjnIk s`cy siqgurU pRBU pMjvyN pwiqSwh jI<br />

&urmwauNdy hn:- dwsn dws dy(mIqu) im`qR vwihgurU jI, jo ku`J BI(krY) krdy hn,<br />

(hm) dwsn dws gRIb, aun@W dy Bwxy’c pRsMn rih ky , (soeI) aus nUM siq<br />

im`Tw(mwnw) mMndw hY, dwsn dws nUM(mIq) Akwl purK vwihgurU jI(ky) dy(krqb)<br />

kOqk(kusl) suK AnMd dy(smwnw) brwbr hn[ vwihgurU mh`lw pMjvW jI Awpxy<br />

inrgun srUp’coN, AnMq smuMdRW nUM swjx vwly, inrgun srUp Awp ien@W’c vs ky,<br />

ien@W dw Awsrw rUp BI Awp jI Awp hI hn[ jdoN cwhux ien@W nUM Awpxy’c lIn<br />

kr lYNdy hn[<br />

Aink rUp rMg bRhmMf] Anuswr AnMq bRhmMfW’c, AnMq qr@W dI hvw sihq,<br />

kRoVW bRhmMfW dy pswry, Awpxy srgun srUp’c vs ky , ies nUM Awpxy Awsry itkw ky,<br />

ies srgun smyq, siq sMqoK inmRqw gRIbI iKmw shnSIlqw DIrj AnMq guxW dy<br />

Anq klwvwn qyz pRkwS sihq, hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN Ajpw jwp kr<br />

rhy, BrpUr pRkwSk inrgun bRhm jI, jIA pRwn mwn suKdwqw; AMqrjwmI mn ko<br />

Bwvn] vwihgurU s`cy siqgurU Arjndyv swihb jI dw A`Ty pihr jwp krdy hn[<br />

XQw:- AwT phr; quDu jwpy pvnw] DrqI syvk; pwiek crnw] KwxI bwxI srb<br />

invwsI; sBnw kY min BwvixAw]) gupq pRgt.jw kau ArwDih; paux pwxI idnsu<br />

rwiq]) gwvih quhno.pauxu pwxI bYsMqru ; gwvY rwjw Drmu duAwry]<br />

vwihgurU] ijin qyrI mn; bnq bnweI] aUTq bYTq; sd iqsih iDAweI])<br />

Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru<br />

Arjunu prqK´ hir] vwihgurU mh`lw pMjvW jI BwvyN Awp Akwl purK jI srUp hn,<br />

Pyr BI Awpxy ipAwry is`KW nUM pRymw-BgqI b^Sx leI, pRymw-BgqI SuB s`cI<br />

kurbwnI kmweI krky, pRymw-BgqI krn dw SuB s`cw aupdyS, Awpxy mn nUM kih<br />

rhy hn[ mn ipAwirAw jIau imqRw Anuswr hy ipAwry mn!(ijin) ijn@W Akwl<br />

purK jI ny, AwpxI Anq klwvwn pRkwS srUp ikRpw nwl, (qyrI) Awp jI<br />

dI(bnq) bnOt Awpxy inrgun srUp’coN bnweI hY[ Awp jI AMdr Awp vs rhy hn,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

71<br />

q`qkrw


Awp jI aunW AMdr vs rhy hoN jI[ XQw:- mn mih Awip; mn Apuny mwih]<br />

inrgun srUp jI dI s`qw krky Awp jI nUM sMklp ivklp Purdy hn, (aUTq)<br />

au~TidAW (bYTq) bYTidAW, (aUTq) smwDI qoN au~TidAW, sMswr qoN auprwm huMidAW,<br />

(bYTq) smwDI’c bYTidAW, gurU ipAwrI sMgq jI’c bYTidAW, inrgun bRhm jI<br />

’c(bYTq) lIx huMidAW, sd 3 hI(iqsih) iqn@W vwihgurU jI nUM(iDAweI) iDAwauxw<br />

kr[ aUTq bYTq; sovq iDAweIAY] mwrig clq; hry hir gweIAY]) aUTq bYTq;<br />

sovq nwm] khu nwnk; jn kY sd kwm] vwihgurU mh`lw pMjvW jI siqgurU gRMQ<br />

swihb jI srUp’c, gurqw ibrwjmwn ho ky hr smyN KMfW bRhmMfW AMdr inrMkwr<br />

gurbwxI jI dw ivsmwd inribkwr cwnx kr rhy hn[<br />

prmpiv`qR SuB is`iKAw:- aupRokq hukm Amolk bcnW qoN is`iKAw lY ky , hy myry<br />

mhW pwpI mn!vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dy prmpiv`qR Su`B s`cy ivsmwd inrgun<br />

Amolk nwmu jI nUM Aqy iqn@W nUM iKn 2 nmskwr krky rom 2 krky sdw jp, DMn<br />

hn DMn hn DMn hn vwihgurU, siqgurU Arjndyv swihb jI DMn hn, hux q`qw ryqw<br />

Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy mhwn praupkwrI DIrjDwrI sIs’qy puAw rhy hn[ cOhW<br />

c`kW’c gurbwxI AwpxI kurbwnI dw sdw cwnx kr rhy hn[ vwihgurU jI dy snmuK<br />

ShId hox vwly pUrn DrmI mhwn praupkwrI inrMkwrI DIrjDwrI inRibkwrI<br />

inrhMkwrI, bRhmigAwnI sgl kI rInw] ShIdW dy isrqwj, swcw swihbu.Aimiq<br />

vfweI; Bgiq vCl dieAwlw] prmpUjnIk s`cy siqgurU hy vwihgurU Arjndyv<br />

swihb jIE!Awp jI nUM sd sdw rom 2 krky nmskwr hY jI[ XQw:- sdw sdw;<br />

siqgur nmskwr] gur ikrpw qy; gun gwie Apwr]) guru pUrw; nmskwry] pRiB;<br />

sBy kwj svwry]<br />

Anyk rMgW dy mwlk, kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl isRis† lig.ibqrhu]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI ^uSI gmI qoN inAwry hn[<br />

XQw:- Aink rMg jw ky; gny n jwih] sog hrK duhhU mih nwih] ijn@W dy<br />

prmpUjnIk s`cy duAwry qy AnykW bRhmy , vydW dI Dun aucwrdy hn[ XQw:- Aink<br />

bRhmy; jw ky byd Duin krih]) koit ibsn; kIny Avqwr] koit bRhmMf; jw ky<br />

DRmswl] koit mhys; aupwie smwey] koit bRhmy; jgu swjx lwey] 1] AYso DxI;<br />

goivMdu hmwrw] brin n swkau; gux ibsQwrw]) prqiC irdY.gur Arjun kY; hir<br />

pUrn bRhim. invwsu lIAau] Anuswr Awp jI ny AnykW hI bRhmy isRstI nUM swjx<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

72<br />

q`qkrw


lwey hn[ kotwin koit bRhimAW sihq kRoVW bRhmMfW dy pswry , Awpxy srgun srUp<br />

jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkw ky, Awpxy ies srgun srUp smyq, sBnI<br />

QweI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf prqwpu] siq sMqoK SuB guxW dy<br />

Anq klwvwn qyz pRkwS sihq, prmpUjnIk vwihgurU hr pRwxI dy AMdr bwhr hr<br />

smyN BrpUr pRkwSk inrgun bRhm jI, gwvih eIsru brmw dyvI; sohin sdw svwry]<br />

Anuswr hr smyN gw iDAw jp rhy hn[ DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU Arjndyv swihb jI DMn hn, hux au~bLdI dyZ AMdr, AibnwsI suK;<br />

Awpn Awsn] cONkVw lw rhy hn[ rom 2 krky hir jI nUM iDAw rhy hn[ XQw:-<br />

gurmuiK; roim roim hir iDAwvY]<br />

Aink mhys; bYis iDAwnu Drih] Anuswr AnykW iSvjI, keI koit; Bey<br />

bYrwgI] rwm nwm sMig; iqin ilv lwgI] Anuswr.hir risk bYrwgI, nwim ilv<br />

lwgI; kqhu.n jwie inKyiDAw] AnykW vYrwgI bhuq lMmw smW smwDI’c bYT ky,<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI dy ivAwpk inrgun srUp dw s`cw iDAwn Dwrdy<br />

hn[ kotwin koit iSvW sMqW vYrwgIAW sihq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun<br />

srUp jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, Awpxy ies srgun srUp smyq,<br />

siq sMqoK SuB guxW dy Anq klwvwn qyz pRkwS sihq prmpUjnIk vwihgurU rUpu n<br />

ryK.n rMgu ikCu; iqRhu gux qy.pRB iBMn] inrgun bRhm jI, gwvih eIsru brmw dyvI;<br />

sohin sdw svwry] Anuswr Awps kau, Awpih Awdysu]) siqgur Apny kau;<br />

bilhwrY] Anuswr nmskwr krky kurbwn jWidAW hr vyly jpdy hn, DMn hn DMn<br />

hn DMn hn prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU Arjndyv swihb jI DMn hn, hux<br />

au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy hn, hux q`qw ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy sIs’qy<br />

puAw rhy hn, hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[ Awp jI ny prmpUjnIk<br />

sRI hirmMdr swihb jI, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI rcy[ rom<br />

2 krky fMfauq bMdn Aink bwr nmskwr bilhwr[ XQw:- fMfauiq bMdn<br />

Ainkbwr; srb klw smrQ]<br />

vwihgurU] koit ieMdR ieMdRwix; swih swhwix gix`jY] Anuswr prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI ny kotwn koit ieMdR pdvIAW bKSIAW hn,<br />

kotwn koit ieMdR prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb dy, koit ieMdR; TwFy hY duAwr]<br />

Anuswr siqsMgiq drbwr swihb jI dy swhmxy, AwigAw’c h`Q joV ky KV@y rom 2<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

73<br />

q`qkrw


krky Aink bwr nmskwr kr rhy hn, ien@W smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy<br />

srgun srUp jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI<br />

smyq, rUpu n ryK.n pMc qq; Twkur Aibnws] vwihgurU hr pRwxI dy AMdr bwhr hr<br />

smyN BrpUr pRkwSk inrgun bRhm jI bilhwr jWidAW hr smyN jpdy hn, Drin<br />

ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu<br />

prqK´ hir] DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU Arjndyv<br />

swihb jI DMn hn hux au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy hn[<br />

vwihgurU] krqw purK prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU pMjvyN pwiqSwh jI ny,<br />

Awpny prm pwk inrgun srUp jI’coN, hukmI; shjy isRsit aupweI] Anuswr sihjy<br />

hI, Aink pvn pwvk Aru nIr]) keI koit; pvx pwxI bYsMqr] Anuswr kotwn<br />

koit qr@W dI AgnI rcI hY, inrgun srUp jI ies dy pRkwSk Awsrw, ies ’c vs<br />

rhy hn[ jdoN cwhux ies nUM smwpq kr lYNdy hn[ XQw:- Bxiq nwnku.jb Kyl<br />

auJwrY; qb eykY eykMkwrw]<br />

kotwin koit AgnIAW sihq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI’c<br />

vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, Awpxy ies srgun srUp smyq, siq sMqoK<br />

SuB guxW dy Anq klwvwn qyz pRkwS sihq prmpUjnIk vwihgurU, rUpu n ryK.n rMgu<br />

ikCu; iqRhu gux qy.pRB iBMn] inrgun bRhm jI, pauxu pwxI bYsMqro; hukim krih<br />

BgqI] Anuswr.Awps kau; Awpih Awdysu]) jh Aibgqu; Bgqu qh Awip])<br />

siqgur Apny kau; bilhwrY] Anuswr nmskwr krky kurbwn jWidAW hr vyly<br />

jpdy hn, nwnku khY.shylIho; shu Krw ipAwrw] hm sh kyrIAw dwsIAw; swcw<br />

Ksmu hmwrw]) pRB myry Eie; bYrwgI iqAwgI] DMn hn DMn hn DMn hn prm<br />

pUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU Arjn dyv swihb jI DMn hn, hux au~bldI dyZ’c<br />

cONkVw lw rhy hn, hux q`qw ryqw Awpxy sIs’qy puAw rhy hn, hux sVdI bldI<br />

m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[ Awp jI ny prmpUjnIk sRI hirmMdr swihb jI,<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI rcy[ rom 2 krky fMfauq bMdn<br />

Aink bwr nmskwr bilhwr[ XQw:- fMfauiq bMdn Ainkbwr; srb klw<br />

smrQ]<br />

vwihgurU] prmpUjnIk ivAwpk bRhm jI dy prmpiv`qR prmpUjnIk pUrn<br />

gurU Avqwr, vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI ny, Awpxy inrgun<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

74<br />

q`qkrw


srUp duAwrw, dwsn dwsW dy nyqRW’c vyKx dI joiq bKSI hY[ b`dlW’c jo ibjlI<br />

AqI qyzI nwl cmkdI ilSkdI hY, ieh prmpUjnIk s`cy gurU sRI gurU Arjndyv<br />

swihb jI dI prmpiv`qR, au~jl inrgun sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anq klwvwn<br />

AKMf joiq krky grj ilSk rhI hY[ ies’c AqI qyzI vwlI cmk BI<br />

prmpUjnIk vwihgurU siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI ny Awpxy inrgun srUp<br />

duAwrw pweI hY[ kotwin koit ibjlIAW dy iq`Ky qyz sihq, kRoVW bRhmMfW dy pswry<br />

Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp<br />

jI smyq, siq sMqoK SuB guxW dy Anq klwvwn qyz pRkwS sihq prmpUjnIk<br />

vwihgurU, Git Git pUir rihE; sB TweI] pUrn myhrvwn inrgun bRhm jI,<br />

siqgur Apny kau; bilhwrY] Anuswr kurbwn jWidAW, guru pUrw.nmskwry]<br />

Anuswr nmskwridAW Awpxy srgun srUp prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjn<br />

dyv swihb jI dw prm piv`qR AMimRq jwp hr smyN krdy hn[ XQw:- Awps kau;<br />

Awpih Awdysu]) jh Aibgqu; Bgqu qh Awip]<br />

AwnMd guxI ghIrw] prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv swihb s`cy<br />

pwiqSwh jI, Awpxy inrgun srUp duAwrw, AnMq j`g’qy jg rhIAW itaUbW b`lvW<br />

dy hux pRkwSk ho rhy hn[ kotwin koit itaUbW blbW sihq kRoVW bRhmMfW dy pswry ,<br />

Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp<br />

jI smyq, siq sMqoK SuB guxW dy Anq klwvwn qyz pRkwS sihq, sB dy AMdr<br />

bwhr pRkwSk prmpUjnIk vwihgurU inrgun bRhm jI, siqgur Apny kau;<br />

bilhwrY] Anuswr nmskwr krky kurbwn jWidAW, Awpxy Anq klwvwn sd<br />

myhrvwn srgun srUp prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI dw<br />

prmpiv`qR AMimRq jwp hr smyN krdy hn[ XQw:- Awpy vyKY suxy Awip; gur sbid<br />

iDAweI] 1] vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI nweI] 1] rhwau]<br />

vwihgurU] gihr gMBIru AQwhu; Apwru Agxqu qUM] vwihgurU srUp prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU Arjn dyv swihb jI Awpxy inrgun srUp duAwrw, swfy mn bu`D ic`q<br />

ieMidRAW dy pRkwSk hn[ Awp jI dI prmpiv`qR s`qw krky hI swfw mn AYnw qyz<br />

dOVdw, sMklp ivklp auTwauNdw hY[ prmpUjnIk s`cy siqgurU Arjn dyv swihb<br />

jI dI ShIdI jpx jpwaux dy AnykW hI lwB hn[ ijhVy pyRmI prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU swihb jI dw prmpiv`qR AMimRq s`cw su`cw au~cw Amolk vwihgurU nwm jpdy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

75<br />

q`qkrw


hn, auh v`ifAW BwgW vwly hn[ XQw:- siqguru syvin; sy vfBwgI] scY sbid;<br />

ijn@w eyk ilv lwgI]) gur syvy jyvfu; horu lwhw nwhI] prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI<br />

gurU Arjndyv swihb jI pRq`K hir srUp hn[ Drin ggn nv KMf mih; joiq<br />

sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk<br />

mh`lw pMjvW swihb jI Awpxy prmpiv`qR pUrn myhrvwn inrml inrvYr AnMq<br />

klwvwn inrgun srUp duAwrw, Aks mwqR AnMq bRhmMfW dI auqpqI prloN hr smyN<br />

kridAW, inrml inrlyp AibnwsI hn[ XQw:- Epiq prlau; iKn mih krqw]<br />

Awip Alypw; inrgunu rhqw]) iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu;<br />

pwrwvwrw]) iKn mih Qwip auQwpnhwry; kudriq.kIm n phI]) ijhbw eyk;<br />

ausqiq Anyk] siq purK; pUrn ibbyk] Anuswr dwsn dws gRIb dI ijhbw eyk<br />

hY, pr vwihgurU jI dy snmuK rom 2 krky ismrn kridAW, Drm ihq AMg 2<br />

ktwaux vwilAW bRhmigAwnI; sgl kI rInw] prmpUjnIk prm ShIdW dy<br />

isrqwj Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu<br />

nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv swihb<br />

s`cy pwiqSwh jI dI ausqiq (Anyk) bhuqI qoN bhuqI hY[ XQw:- ausqiq khnu n<br />

jwie; muKhu quhwrIAw]) (ibbyk) bRhmigAwn sihq(siq) s`cy AibnwsI pUrn purK<br />

hn[ XQw:- pUrn purK.Acuq AibnwsI; jsu vyd purwxI gwieAw] DMn hn DMn hn<br />

DMn hn prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv swihb s`cy pwiqSwh<br />

jI DMn hn, hux q`qw ryqw Awpxy sIs’qy puAw rhy hn[ Awp jI dy aucwry<br />

prmpiv`qR AMimRq inrMkwr SuB s`cy gurbwxI jI hI Awp jI dI ivsmwd mihmw<br />

hn[ jh Aibgqu; Bgqu qh Awip] A(jh) ij`Qy (Aibgqu) ivAkqI rihq<br />

inrgun srUp hn (qh) iq`Qy AwpxI pRymw-BgqI krn vwly pUrn Bgqu jI BI,<br />

Awip jI Awp hI hn[<br />

vwihgurU] AsMK AMbrW’c AsMK sUrj, prmpUjnIk s`cy siqgurU pMjvyN<br />

pwiqSwh jI dy ielwhI hukm nwl cV@y hoey hn[ XQw:- kyqy ieMd cMd.sUr kyqy; kyqy<br />

mMfl dys] ien@W sUrjW dy Aks, AnykW smuMdRW, cmkdIAW cIzW, hIry jvwhrwqW<br />

lwlW, vrKw dIAW kxIAW snoA gVy, sqrMgIAW pIGW Awid’qy pY rhy hn[ siq<br />

sMqoK SuB guxW dy Anq klwvwn qyz pRkwS sihq, prmpUjnIk vwihgurU, Awid<br />

AnIlu Anwid Anwhiq; jugu jugu eyko vysu]) jh; iJilimilkwru idsMqw] qh;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

76<br />

q`qkrw


Anhd sbd bjMqw] inrgun bRhm jI, AnykW smuMdRW, cmkdIAW cIzW, hIry<br />

jvwhrwqW lwlW, vrKw dIAW kxIAW, br& snoA, gVy, sqrMgIAW pIGW Awid Aqy<br />

ien@W’qy Aks pwaux vwly kotwn koit sUrjW, aun@W dy Aks ikrnW Du`pW sihq, kRoVW<br />

bRhmMfW dy pswry, Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies<br />

srgun srUp jI smyq, Awpxy srgun srUp prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU<br />

Arjndyv swihb jI dw prmpiv`qR AMimRq jwp hr smyN krdy hn[ XQw:- vwhu vwhu<br />

scy pwiqswh; qU scI nweI] 1] rhwau]<br />

swihbu myrw nIq nvw; sdw sdw dwqwru] prmpUjnIk DMn mh`ly pMjvyN jI dy<br />

ielwhI s`cy hukm nwl, keI koit; ssIAr sUr nK´qR] Anuswr AsMK suMdr AMbrW’c,<br />

AsMK hI suMdr sohxy cMdRmyN hux cV@y hoey hn[ jo Awp jI dy inrgun pRkwS duAwrw,<br />

pRkwS kr rhy hn[ koit cMdRmy; krih crwk] aun@W dw Aks hIry jvwhrwqW,<br />

lwlW’qy pY irhw hY[ aun@W suMdr AMbrW cMdRimAW Aqy cMdRimAW dy pY rhy hIry<br />

jvwhrwqW’qy Aks Aqy aun@W jvwhrwqW smyq kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun<br />

srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq,<br />

iJlimil iJlkY; cMdu n qwrw] sUrj ikrix n ibjuil gYxwrw] AkQI kQau.ichnu<br />

nhI koeI; pUir rihAw min Bwiedw] vwihgurU ivsmwd inrgun bRhm jI Awpxy<br />

inrml srgun srUp.guru Arjxu; scu isrjxhwrw] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU pMjvyN pwiqSwh jI dw AiqAMq ipAwrw SuB s`cw su`cw au~cw prmpiv`qR nwm,<br />

Anhq jwp jp rhy hn[ XQw:- mwJ mhlw 5] Anhdu vwjY; shij suhylw] sbid<br />

Anµd kry sd kylw] shj guPw mih qwVI lweI; Awsxu aUc svwirAw jIau]<br />

prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU Arjn dyv swihb jI ny, Awpxy Anqklwvwn<br />

inrgun srUp jI duAwrw, AsMK AMbr.AsMK DrqIAW ibnw QMm@W qoN, itkwey hoey hn[<br />

isMD prbq mydnI; ibnu QMm@w ggin rhwieAw] ien@W AMbrW, DrqIAW dy iknky 2<br />

smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry<br />

itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, AMqrjwmI; so pRBu pUrw]) qum pUrn.pUir rhy<br />

sMpUrn; hm BI sMig AGwey] vwihgurU ivsmwd hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN<br />

BrpUr pRkwSk inrgun bRhm jI, Awpxy srgun srUp vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dw<br />

prmpiv`qR suMdr au~jl jwp hr smyN kr rhy hn[ XQw:- niKAqR ssIAr sUr<br />

iDAwvih; bsuD ggnw gwvey]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj<br />

guxqwsw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

77<br />

q`qkrw


vwihgurU] mh`ly pMjvyN jI ny Awpxy inrgun srUp’coN, kotwn koit bRhmMf<br />

DrqIAW swj ky, Awpxy inrgun srUp’c itkwA ky r`Ky hn[ kotwn koit<br />

DrqIAW’qy hrI BrI bnwspqI pYdw kIqI hY[ sUrbIr.bcn ky blI] prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU s`cy siqgurU Arjn dyv swihb jI Awpxy inrgun srUp jI duAwrw,<br />

Pu`lW’c sugMDI, PlW’c rs, hux Br rhy hn[ smUh bnwspqIAW dy hry Bry ibR`CW<br />

Pu`lW sugMDIAW p`iqAW tihxIAW mu`FW smyq, koit bRhmMf dy pswry, Awpxy srgun<br />

srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, Awid<br />

jugwdI; Apr Apwry] Awid inrMjn; Ksm hmwry] hr pRwxI dy AMdr bwhr hr<br />

smyN BrpUr pRkwSk inrgun bRhm jI hr smyN jp rhy hn, Awpxy s`c srgun srUp<br />

DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv<br />

swihb jI DMn hn, au~bldI dyZ’c cONkVw lw ky BI AMimRq gurbwxI pV@dy rhy[<br />

au~bldI dyZ dy hyTW l`kVW bwlx qoN, vwihgurU hzUr s`cy pwiqSwh jI ny, du`KW nUM<br />

AMimRq krky pIqw[ XQw:- sgly dUK.AMimRqu kir pIvY; bwhuiV.dUKu n pwiedw]<br />

vwihgurU] ijqnI vwihgurU jI ny jxweI hY, iqqnI khI hY, jo AxjwxI rcnw DMn<br />

DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI nUM jp rhI hY, auh igxI<br />

nhIN jWdI[ XQw:- jyqI pRBU jnweI; rsnw qyq BnI] Anjwnq jo syvY; qyqI.nh<br />

jwie gnI]<br />

18.vwihgurU] prmpUjnIk s`cy siqgurU pMjvyN pwiqSwh jI ny Awpxy<br />

prmpUjnIk pihly pwiqSwh jI srUp’c, Awpxy aucwry hyT ilKy, prmpiv`qR AMimRq<br />

mnohr Amolk bcnW nUM, Asih Akih kSt shwridAW sIs vwridAW kmwieAw<br />

hY:- qY swihb kI bwq ij AwKY; khu nwnk.ikAw dIjY] sIsu vFy kir.bYsxu dIjY;<br />

ivxu isr.syv krIjY] ikau n mrIjY, jIAVw n dIjY; jw shu BieAw ivfwxw]) koit<br />

bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU gRMQ swihb jI vwihgurU(nwnk) prmpUjnIk s`cy siqgurU pihly pwiqSwh<br />

jI hux(khu) &urmwauNdy hn:- hy mnw!myry hir pRIqm kI, koeI bwq sunwvY; so BweI<br />

so myrw bIr] Anuswr(ij) ijhVy vwihgurU siqgurU swihb jI AQvw vwihgurU jI dy<br />

ipAwry(qY) Awp jI nUM, (swihb) mwlk vwihgurU jI kI pRwpqI dI(bwq) g`l(AwKY)<br />

AwKx, aun@W nUM(ikAw) kI(dIjY) dyvyNgw? sIsu vFy kir.bYsxu dIjY; ivxu isr.syv<br />

krIjY] hy mnw!iqsu gur kMau.siB nmskwru krhu; ijin hir kI hir gwl<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

78<br />

q`qkrw


gloeIAY]) qY swihb kI bwq ij AwKY; Anuswr ijhVy siqgurU mhwrwj jI qYnUM<br />

vwihgurU jI dI pRwpqI dI g`l AwKdy hn[ AYsy prmpUjnIk s`cy siqgurU pRmysr jI<br />

nUM nmskwr krky Awpxw sIsu(vFy) v`F (kir) krky, aun@W dy bYTx leI, (bYsxu)<br />

mUV@w bxw ky(dIjY) dyxw kr, ivxu isr dy(syv) syvw(krIjY) krnI kr[ ijvyN pMjW<br />

ipAwirAW qy hor byAMq pRymIAW ny, Awpxy isr Arp ky kIqI[ ibnw isr dy syvw<br />

krn dw Bwv pUrn hMgqw iqAwg ky syvw krnI[ ikau n mrIjY, jIAVw n dIjY; jw<br />

shu BieAw ivfwxw] hy mnw!(jw) ijn@W s`cy siqgurU swihb jI qoN vwihgurU jI dI<br />

pRwpqI dI Su`B is`iKAw sux ky(ivfwxw) Ascrj ivsmwd(shu) pqI vwihgurU jI<br />

vwlw(BieAw) hoieAw hYN[ vw. (jw) ijn@W dI Su`B is`iKAw sux ky, ivsmwd vwihgurU<br />

jI pRwpq(BieAw) hoey hn[ pihlW inKsmw jmW jUnW dy v`s pY irhw sI[ vw<br />

(ivfwxw) Ascrj ivsmwd(shu) pqI vwihgurU jI srUp(BieAw) hoieAw hYN[<br />

XQw:- dyiKAw; iqhUM lok kw pIau] Acrju BieAw; jIv qy sIau] AYsy prmpUjnIk<br />

s`cy gurU pRmysr jI au~proN ikau(n) nhIN(mrIjY) mrdw Bwv kurbwn huMdw qy aun@W nUM<br />

Awpxw jIAVw ikauN(n) nhIN(dIjY) idMdw?Bwv inScy krky gurU ihq ShId hoxw kr<br />

qy Awpxw jIA dyxw kr[ XQw:- hau mnu ArpI.sBu qnu ArpI; ArpI siB dysw]<br />

hau isru ArpI.iqsu mIq ipAwry; jo pRB dyie sdysw]) nwnk, syvku soeI AwKIAY;<br />

jo isru Dry auqwir] mh`ly pMjvyN jI dI prm vYrwgmeI ShIdI dw, pUrn Agm<br />

AgwD vYrwgmeI js jwp AsqoqR sMpUrnM[<br />

19.vwihgurU] gur nwil quil.n lgeI; Koij ifTw bRhmMfu] nwmu<br />

inDwnu.siqguir dIAw; suKu nwnk.mn mih mMfu]) gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru ;<br />

gurdyv nwnk hir nmskrw]) vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n<br />

koie]) bysumwr AQwh, Agnq AqolY] prmpUjnIk DMn vwihgurU ju`go j`ug At`l<br />

gurqw ibrwjmwn s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dw, sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

rsmeI ipAwrw AsqoqR:- hy pwrbRhm AnMq klwvwn vwihgurU jI dy pUrn gur<br />

Avqwr!jwhr pIr jgqu guru bwbw] 3] prmpUjnIk s`cy siqgurU!Dnu Dnu<br />

sqpurKu, siqgurU hmwrw; ijqu imilAY, hm hir Bgiq pweI] Anuswr Bwau-BgqI<br />

dy dwqy.sRI gurU gRMQ swihb jIE!Awp jI Awp hI AwpxI ndr AMimRq ikRpw krky,<br />

prmpiv`qR AMimRq ^Ub im`TI AwpxI pRymw-BgqI ipAwrw js, Ajpw jwp syvw s`cy<br />

crn-kmlW’c lIxqw b^So jI!<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

79<br />

q`qkrw


vwihgurU] hux gurqw ibrwjmwn sdw sdw imhrvwn AnMq klwvwn vwihgurU<br />

siqgurU Bgvwn, Dnu Dnu sqpurKu.siqgurU hmwrw; ijqu imilAY.hm kau sWiq<br />

AweI] Anuswr DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihb jI<br />

DMn hn!prmpUjnIk vwihgurU mh`ly pMjvyN jI ny sRI rwmsr swihb jI ivKy, BweI<br />

gurdws swihb jI qoN ilKvwey, sRI hirmMdr swihb jI ivKy BwdRoN sudI eykm 1661<br />

ib:sMmq nUM hrI hirmMdr swihb jI ivKy pihlI vwr pRkwSy[ Awp gurqw dy mwlk<br />

huMidAW, siqgurU gRMQ swihb jI mhwrwj dy crn-kmlW ’c pUrn gRIbI syvk-Bwv<br />

nwl ivsmwd pRym siqkwr ismrn’c lIx sjdy[ Awpxy’qy cOr n krwauNdy, Awpxy<br />

Awp nUM n hI m`Qw itkwauNdy[ Awp pUjx krdy, krwauNdy[ DMn ipAwr siqkwr dI<br />

hr vyly vrKw ho rhI hY ik gurU jI ny Awp iqAwg ky, sB dI crn-DUV bx ky,<br />

siqgurU gRMQ swihb jI dw pRkwS pUjx AiqAMq aucy drjy dw kIqw, ikauN jo sRI<br />

hirmMdr swihb jI ivKy pRkwSy[ bhuq BwrI KuSI-BrI rs-BrI suB s`cI is`iKAw<br />

hY[ vwihgurU] sRI dmdmy swihb jI ivKy, prmpUjnIk s`cy siqgurU dsvyN pwiqSwh<br />

jI ny vwihgurU pUrn s`cy gihr gMBIr Bwry nwm dy dwqy, siqgurU gRMQ swihb jI<br />

mhwrwj jI, Awpxy kMToN aucwry[ gurU ihq bMd 2 ktwaux vwly, bRhmigAwnI;<br />

praupkwr aumwhw] BweI mnI isMG swihb jI qoN ilKvwey[<br />

vwihgurU q^q s`cKMf sRI hzUr swihb jI ivKy sRI swihb pMj pYsy qy nwrIAl<br />

pRym Bytw swhmxy r`K ky, iqMn pRkrmW krky m`Qw tyk ky Awp jI nUM, ju`go ju`g At`l<br />

gurqw b^SI, gurU ^wlsw pMQ jI qoN pyRm BytwvW sihq m`Qw itkwieAw[ gurU rUp<br />

^wlsw pMQ jI sdw leI Awp jI dy prmpiv`qR s`cy crn-kmlW’qy pwey[ DMn<br />

vwihgurU siqgurU gRMQ swihb jI klju`g ’c pUrn gurU pRgtwey[ k`cy gurU dMB pKMf<br />

sB dy Aaugx mytx leI, sdw gurqw ’qy sjwey[ XQw:- hir jugh jugo.jug jugh<br />

jugo; sd pIVI gurU clµdI] juigjuigpIVIclY, siqgurkI; hrykIey; iKnmwhy]<br />

AMimRqidRsit sMic; jIvwey] 1] kwty kst; pUry gurdyv] syvk kau dInI; ApunI<br />

syv] jIAW nUM inrvYr pd bKSx vwly, vYr dy Ahwr qoN rihq suKdwqy hn[ XQw:-<br />

inrwhwr inrvYr suKdweI] qw kI kImiq; iknY n pweI]) inrwhwrI inrvYru<br />

smwieAw]) inrhwrI.kysv inrvYrw] koit jnw; jw ky pUjih pYrw] s`cy siqgurU<br />

gRMQ swihb jI dy inmK drSnW dw mhW suK ieauN hY:- koit lwK rwj suK pwey;<br />

iek inmK pyiK idRstwnw] Awp jI swry j`g ’qy byAMq QwvW ’qy byAMq jIAW nUM,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

80<br />

q`qkrw


AMimRq gurbwxI kQw kIrqn b^S ky, sdw leI inhwl kr rhy hn, Awp jI dy<br />

smUh prmpiv`qR srUpW, smUh gurU AsQwnW sRovrW siq sMgqW rwgIAW kQwkwrW<br />

DrmI XoiDAW, sMqW BgqW guris`KW pyRmIAW nUM , dwsn dws iKn 2 kwl rom 2<br />

krky, fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr krky crn pUjdw hY[ XQw:- iqsu jn ky<br />

pg.inq pUjIAih, myrI ijMduVIey; jo mwrig Drm clysih rwm]<br />

Awp jI sVdy bLdy j`g ’qy hux, swc nwm kI AMimRq vrKw] krky, siqguru<br />

dwqw nwm kw; pUrw ijsu BMfwru]) siqguru dwqw.rwm nwm kw; horu dwqw.koeI nwhI]<br />

jIA dwnu dyie iqRpqwsy; scY nwim smwhI] Anuswr sMswr nUM prmpiv`qR AMimRq nwmu<br />

dI dwq dy ky, SWqI b^S ky hrw Brw kr rhy hoN jI[ fMfauiq bMdn Ainkbwr;<br />

srb klw smrQ] Anuswr Awp jI dy prmpiv`qR prmpUjnIk suMdr koml ipAwry<br />

s`cy crn-kmlW ’qy fMfy vWg lMmy pY ky, rom 2 krky fMfauq bMdnw Aink bwr sdw<br />

2 nmskwr pRvwn hovy jI[<br />

hm kIry ikrm.siqgur srxweI; kir dieAw nwmu prgwis]) hm<br />

inrgunIAwr; nIc Ajwn] nwnk qumrI srin; purK Bgvwn]) inrguxu nIcu AnwQu<br />

mY; nhI doK bIcwry] nhI doK bIcwry, pUrn suKswry, pwvn ibrd bKwinAw]) moih<br />

inrguxu nIcu AnwQu; pRB Agm ApwrIAw jIau] dieAwl sdw ik®pwl suAwmI; nIc<br />

QwpxhwirAw]) inrgunu mugDu Ajwxu AigAwnI; krm Drm nhI jwxw]) hm<br />

pwpI.hm pwpI; inrgux dIn.qum@wry rwm] aupRokq mhW AauguixAwirAW mhW pwpW<br />

krky BwirAW, Agn swgr sMswr ’c fu`bidAW nUM Awp jI qwr rhy hoN jI, XQw:-<br />

Agin swgr; bUfq sMswrw] nwnk.bwh pkir; siqguir insqwrw]) bwh pkiV<br />

guir kwiFAw; soeI auqirAw pwir]) moh cIkiV PwQy.inGrq hm jwqy; hir bWh<br />

pRBU pkrwie jIau]) qRwih qRwih.srin jn Awey; guru.hwQI dy inklwvYgo]) hm<br />

pwQr.loh bf pwQr; gur sMgiq nwv.qrwvYgo] Awp jI ny srb`q dy Bly, KMf<br />

bRhmMf dy auDwr ihq AnMq klw sihq, prmpiv`qR prmpUjnIk suMdr SuB s`cy pUrn<br />

praupkwrI siqgurU swihb jI dy Su`B s`cy ds pUrn gurU Avqwr Dwry hn[<br />

Awp jI ny prmpiv`qR pMjvyN jwmy AMdr, jyT dI AqI hI s^q grmI’c,<br />

au~bldI dyZ ’c cONkVw lw ky, q`qw ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy<br />

su`cy mhwn praupkwrI DIrjDwrI inrMkwrI inRivkwrI sIs ’qy puAw ky, sVdI<br />

bldI m`cdI loh ’qy KV@ ky, Akih qy Asih kSt shwr ky, Bwxw mMnx, gurU ihq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

81<br />

q`qkrw


kurbwnI krn dw prm au~cw sucw ^Ub s`cw sbk isKwA ky, gurU pRymw-BgqI sihq<br />

inrgun srgun dI eykqw b^SI hY[ Awp jI ny sMq doKI mhwn pwpI nIc sy nIc<br />

Aiq nIc cMdU dy Gry, pMj idn Bu`K auxINdRw qyRh shwrI, AMimRq gurbwxI inrol S`uD<br />

r`Kx ihq, Drm dy pRkwS, zulm nwS leI, bVI BwrI s`cI su`cI au~cI kurbwnI dy<br />

ky, sdw leI pUrn DrmI s`cIAW kurbwnIAW dw prmpiv`qR SuB s`cw su`cw au~cw<br />

ipAwrw DrmI bIj bIijAw hY[ siqgur Apny kau bil jweI; ijin pYj rKI swrY<br />

sMswir] Anuswr sMswr Br’c Drm ihq kurbwnI dI lihr clw idqI, jo sdw leI<br />

c`ldI hI rhygI[<br />

Dnu Dnu hir Bgqu.siqgurU hmwrw; ijs kI syvw qy, hm hir nwim ilv lweI]<br />

Anuswr DMn hn DMn hn, vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU suMdr suAwmI sRI gurU<br />

gRMQ swihb jI DMn hn[ quDu jyvfu.qU hY pwrbRhm; nwnk srxweI] Anuswr AsIN<br />

nIc kIt Awp jI dI srb ivAwpI s`cI ivsmwd srx hW jI[ XQw:- hm kIry<br />

ikrm.siqgur srxweI; kir dieAw nwmu prgwis] Awp jI ny prmpiv`qR<br />

prmpUjnIk nOvyN jwmyN AMdr iqlk jM\U, gaU gRIb dI r`iKAw, zulm dy nwS, Drm<br />

dy pRkwS, srb`q dy Bly ihq, id`lI jw ky, cWdnI cONk’c, 1732ib: nUM Awpxy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy sIs, siqgurW qoN, siqgur Apuny kau; kurbwnI] Anuswr<br />

kurbwn kIqy[<br />

DMn hn DMn hn DMn vwihgurU, s`cI gurqwg`dI ibrwjmwn sdw sdw imhrvwn,<br />

siqgurU Bgvwn, dIn dieAwl ivAwpk vwihgurU bRhm jI dy AnMq klwvwn pUrn<br />

gurU Avqwr, sdw rMgIlw lwlu ipAwrw; eyhu mihMjw Awsrw] s`cy siqgurU gurU gRMQ<br />

swihb jI DMn hn, Awp jI nUM rom rom krky fMfauq bMdnw Aink bwr nmskwr<br />

bilhwr, Awp jI dy prmpiv`qR Su`B s`cy mhwn praupkwrI srb ivAwpI crnkmlW<br />

nUM AQvw gur sbd crn-kmlW nUM ivcwrn rUpI Do 2 ky pIxw krIey qy<br />

suAws 2 jp 2 ky jIvIey[ XQw:- siqgur ky crn; Doie Doie pIvw] gur nwnk;<br />

jip jip sd jIvw]) crx kml qyry.Doie Doie pIvw; myry siqgur.dIn dieAwlw]<br />

vwihgurU] BY ivic sUrju; BY ivic cMdu] koh kroVI clq; n AMqu] Anuswr<br />

kotwn koit sUrj cMdRmyN, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy inrgun<br />

srUp dI SkqI nwl kRoVW kohW, s`cy siqgurU gRMQ swihb jI dy BY ’c c`lidAW,<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb dIAW pRkrmW krdy hn[ prmpiv`qR s`cy siqgurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

82<br />

q`qkrw


gRMQ swihb jI Awpxy inrgun srUp jI duAwrw kotwn koit sUrjW dy pRkwSk, Awsrw<br />

BI hn[ XQw:- nmo sUrj sUrjy; nmo cMdR cMdRy] Awp jI jdoN cwhux ien@W kotwn koit<br />

sUrjW nUM Awpxy inrgun srUp ’c imlw lYNdy hn[ XQw:- jb AwkrK; krq ho<br />

kbhUM] qum mYN imlq; dyh Dr sBhUM] hy prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihb<br />

jIE!Awp jI(jb) jdoN(kbhUM) kdy Awpxy inrgun srUpjI dI, AwpxI AwkrKx<br />

SkqI nwl (AwkrK) (Aw+krK) (Aw) ivSyS krky swrI rcnw nUM Awpxy<br />

’c(krK) iK`cxw(krq) krdy ho, ijqny dyh(Dr) Drn vwly Bwv ijqny Akwr hn,<br />

(sBhUM) swry(qum) Awp jI(mYN) ’c(imlq) iml jWdy hn[ {vwihgurU jI ijs SkqI<br />

nwl iK`c ky swrI rcnW nUM Awpxy ’c imlwauNdy hn, auh AwkrKx SkqI hY[ }<br />

kotwn koit bRhmMfW’c kotwn koit sUrj, s`cy siqgurU pRBU sRI gurU gRMQ swihb<br />

jI dy prmpiv`qR SuB s`cy su`cy hukm nwl cV@y hoey hn[ kotwn koit sUrjW dy suMdr<br />

Aks kotwn koit SIiSAW smuMdRW dirAwvW ndIAW nwiLAW qRyl dIAW bUMdw vrKw<br />

dIAW kxIAW, sqrMgIAW pIGW, kotwn koit ryqy dy cmkdy ikxikAW, cmkdIAW<br />

cIzW ’qy pY rhy hn[ hIry jvwhrwqW lwlW, vrKw dIAW kxIAW, br& snoA, gVy<br />

sqrMgIAW pIGW Awid Aqy ien@W ’qy Aks pwaux vwly kotwn koit sUrjW, aun@W dy<br />

Aks ikrnW Du`pW sihq kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI ’c vs ky,<br />

ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, jh Awpn aUc; Awpn<br />

Awip nyrw]) jb inrgun pRB; shj suBwie] prmpUjnIk vwihgurU hr pRwxI dy<br />

AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk inrgun bRhm jI, iqsu gur kau; sd krI<br />

nmskwr] iqsu gur kau; sd jwau bilhwr] Anuswr hr smyN nmskwridAW pUrn<br />

pRym sihq jpdy hn, DMn hn DMn hn DMn hn suMdr suAwmI vwihgurU prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU gRMQ swihb jI DMn hn[ ies leI jp rhy hn, ik siqgurU swihb jI<br />

klju`gI jIAW nUM, Dnu Dnu hir igAwnI siqgurU hmwrw; ijin vYrI imqüR, hm kau<br />

sB sm idRsit idKweI] Anuswr vYrI im`qR ’c smidRstI idKw ky, qwrn vwly<br />

jhwz hn[ XQw:- siqgurU hY boihQw; ivrlY iknY vIcwirAw] AYsy dwqy siqgurW nUM<br />

dwsn dwsW dI sd sdw rom rom krky, fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr pRvwn<br />

hovy jI[<br />

prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU gRMQ swihb jI ny, AsMK AMbr AsMK<br />

DrqIAW ibnw QMm@W qoN, Awpxy Anq klwvwn inrgun srUp’c itkwey hoey hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

83<br />

q`qkrw


XQw:- isMD prbq mydnI; ibnu QMm@w ggin rhwieAw] ien@W AMbrW, DrqIAW dy<br />

iknky 2 smyq kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy<br />

Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, AMqrjwmI so pRBu pUrw]) qum<br />

pUrn.pUir rhy sMpUrn; vwihgurU ivsmwd inrgun bRhm jI, hr smyN nmskwridAW<br />

pUrn pRym sihq jpdy hn, DMn hn DMn hn DMn hn suMdr suAwmI vwihgurU<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihb jI DMn hn[ XQw:- nwrwien nrpiq;<br />

nmskwrY] AYsy gur kau.bil bil jweIAY; Awip mukqu.moih qwrY] niKAqR ssIAr<br />

sUr iDAwvih; bsuD ggnw gwvey]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd<br />

sUrj guxqwsw]<br />

vwihgurU gurU gRMQ swihb jI ny Awpxy inrgun srUp’c, kotwn koit sUrj qwry<br />

mMfl ibjlIAW AgnIAW hvwvW bRhmpurIAW iSvpurIAW ivSn purIAW bYkuMT<br />

purIAW, smuMdR DrqIAW phwV jMgl ibnw QMm@W dy AwpxI ivAwpk s`qw nwl QMm@ ky<br />

r`Ky hoey hn[ XQw:- Awpy jlu.Awpy Qlu QMm@nu; Awpy kIAw Git Git bwsw] aupRokq<br />

swirAW gupq pRgt AkwrW smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI ’c<br />

vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, AibnwsI;<br />

nwhI ikCu KMf] vwihgurU hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk inrgun<br />

bRhm jI hr smyN jp rhy hn[ Awid AMiq; eykY Avqwrw] soeI gurU; smiJXhu<br />

hmwrw] DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk siqgurU gRMQ swihb jI DMn hn, rom<br />

2 krky fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr bilhwr[ XQw:- bMdnw hir bMdnw; gux<br />

gwvhu gopwl rwie]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU pRBU gRMQ swihb jI dy hukm nwl kotwn koit<br />

bRhmMfW’c, kotwn koit qwry mMfl cmk rhy hn[ ien@W swirAW nUM Awp jI ny Awpxy<br />

inrgun srUp ’coN swijAw hY, ien@W ’c Awp jI dI prm piv`qR ivAwpk joiq,<br />

ien@W nUM suMdr pRkwS dy rhI hY[ AsMK Arb ^rb AMbrW ’c qwry mMfl, ien@W dIAW<br />

sohxIAW ikrnW, ien@W dI suMdrqweI smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun<br />

srUp jI ’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq<br />

jugu jugu swcw; hY BI hosI] vwihgurU hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr<br />

pRkwSk inrgun bRhm jI, hr smyN jp rhy hn[ DMn hn DMn hn vwihgurU siqgurU<br />

gRMQ swihb jI DMn hn[ Awp jI Awpxy prmpiv`qR pMjvyN jwmyN AMdr au~bldI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

84<br />

q`qkrw


dyZ’c hux cONkVw lw rhy hn[ rom 2 krky fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr<br />

bilhwr[ XQw:- nmskwr; qw kau lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir]<br />

vwihgurU] AsMK icVIAW G`ugIAW koielW morW qoiqAW smUh pMCIAW smyq, kRoVW<br />

bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI ’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA<br />

ky, ies srgun srUp jI smyq, AibnwsI suK Awpn Awsn] inrgun bRhm jI, jo<br />

bolq hY.imRg mIn pMKyrU; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor] Anuswr hr smyN jpdy<br />

hn[ myrw suMdru suAwmI jI; hau crn kml pg Cwrw] DMn hn DMn hn DMn hn<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU gRMQ swihb jI DMn hn, Awp jI ny<br />

prmpiv`qR prmpUjnIk nOvyN jwmyN ’c Awpxw Drm ihq sIs kurbwn kIqw, rom rom<br />

krky fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr bilhwr[ XQw:- hau vwrI jIau vwrI;<br />

siqgur kY bilhwrixAw]) im`T bolVy jwx ky jpdy nmskwrdy bilhwr jWdy hn[<br />

XQw:- imT bolVw jI; hir sjxu suAwmI morw] hau sMmil QkI jI; Ehu.kdy n bolY<br />

kaurw] kauVw.boil n jwnY, pUrn BgvwnY; Aaugxu.ko n icqwry] piqq pwvnu hir<br />

ibrdu sdwey; ieku iqlu.nhI BMnY Gwly] Gt Gt vwsI, srb invwsI; nyrY hI qy<br />

nyrw] nwnk dwsu.sdw srxwgiq; hir AMimRq sjxu myrw]<br />

swihbu myrw nIq nvw; sdw sdw dwqwru] prmpUjnIk DMn vwihgurU siqgurU<br />

gRMQ swihb jI dy ielwhI s`cy hukm nwl, keI koit; ssIAr sUr nK´qR] Anuswr<br />

AsMK suMdr AMbrW’c AsMK hI suMdr sohxy cMdRmyN cV@y hoey hn[ jo Awp jI dy<br />

inrgun pRkwS duAwrw pRkwS kr rhy hn[ XQw:- koit cMdRmy; krih crwk] aun@W<br />

dw Aks hIry jvwhrwqW, lwlW’qy pY irhw hY[ aun@W suMdr AMbrW cMdRimAW<br />

cwnxIAW, cMdRimAW dy pY rhy hIry jvwhrwqW’qy Aks Aqy aun@W jvwhrwqW smyq<br />

kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI ’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry<br />

itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, iJlimil iJlkY; cMdu n qwrw] sUrj<br />

ikrix; n ibjuil gYxwrw] AkQI kQau.ichnu nhI koeI; pUir rihAw min<br />

Bwiedw] vwihgurU ivsmwd inrgun bRhm jI, siqguru dwqw rwm nwm kw; horu dwqw<br />

koeI nwhI] Anuswr siqgurU gRMQ swihb jI nUM vwihgurU nwmu dy dwqy jwx ky, hr<br />

smyN jpdy hn, DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU gRMQ<br />

swihb jI DMn hn, Awp jI ny prmpiv`qR dsvyN jwmyN AMdr srbMs kurbwn kIqw,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

85<br />

q`qkrw


om 2 krky fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr bilhwr[ XQw:- bwrnY bilhwrnY;<br />

lK brIAw] nwmo ho.nwmu swihb ko; pRwn ADrIAw]<br />

vwihgurU] kotwn koit bRhmMfW dy AMdr kotwn koit qr@W dI AgnI hY[ XQw:-<br />

keI koit; pvx pwxI bYsMqr] ieh AgnI, guru pwrbRhmu; prmysru Awip]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihb jI dy BY ’c Anyk pRkwr dy kwrj svwrdI hY[<br />

XQw:- BY ivic; Agin kFY vygwir] vwihgurU s`cy siqgurU pRBU , guru nwrwiexu dXu<br />

guru; guru scw isrjxhwru] prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihb jI dy BY ’c,<br />

AgnI sB dy pytW ’c Kwxw hzm kr rhI hY[ bnwspqI ies dy Awsry vD Pu`l<br />

rhI hY[ C`qIh pRkwr dy Bojn nUM pkw rhI , hYkwrKwinAW nUM clwauNdI hY[ jTrwgn<br />

nwl mwqw jI dy audr ’c b`cy dI qucw, h`fIAW p`kdIAW hn[ Awp jI Awpxy<br />

inrgun srUp duAwrw, ien@W dy Awsrw pRkwSk hn[ Awp jI jdoN cwhux ien@W nUM<br />

Awpxy ’c lIx kr lYNdy hn[ aupRokq AgnIAW dirAwvW smuMdRW SIiSAW Awid<br />

cmkdIAW cIjW, vrKw qRyl dIAW bUMdW ’qy pY rhy AgnIAW dy pRkwS smyq, kRoVW<br />

bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky,<br />

ieh srgun srUp jI, ies pswry smyq, AibnwsI suK; Awpn Awsn]) jh joiq<br />

srUpI; joiq sMig smwvY]) Epiq prlau.iKn mih krqw] Awip Alypw.inrgunu<br />

rhqw] vwihgurU hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk inrgun bRhm jI,<br />

AwT phr; nwnk gur jwip] Anuswr hr smyN jp rhy hn[ DMn hn DMn hn DMn<br />

hn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI DMn hn, ikauN jo Awp<br />

jI swrIAW vsqUAW dy dwqy hn[ XQw:- siqguru dwqw.sBnw vQU kw; pUrY Bwig<br />

imlwvixAw]<br />

vwihgurU] AnMq bRhmMfW AnMq DrqIAW AnMq jvwlw muKI phwVW dI pUrn qyz<br />

sihq AgnI smyq kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM<br />

Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, Awpn Awp; Awp hI<br />

Acrjw] inrgun bRhm jI, jip jip jIvw; siqgur nwau] Anuswr hr smyN jpdy<br />

hn, imT bolVw jI; hir sjxu suAwmI morw] DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI DMn hn, rom 2 krky fMfauq bMdnw Aink bwr<br />

nmskwr bilhwr, Apny sMqW dI prm piv`qR crn-DUiV b^So jI[ XQw:- vwir<br />

vwir jweI lK vrIAw; dyhu sMqn kI DUrw jIau]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

86<br />

q`qkrw


vwihgurU] kotwn koit bRhmMfW’c, kotwn koit cMdn dy phwVW nUM, jdoN A`g l`gdI<br />

hY qW sugMDI dIAW lptW AwauNdIAW hn[ kotwn koit bRhmMfW, cMdn dy phwVW, aun@W nUM<br />

l`gIAW AgnIAW, sugMDIAW vwlIAW hvwvW qy hvwvW vwly AsMK AkwS, AkwSW ’c<br />

au~fx vwly jIvW AkwrW smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp ’c vs ky,<br />

ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, jil Qil pyiK pyiK.mnu<br />

ibgisE; pUir rihE srb mhI] inrgun bRhm jI, gurU gRMQ jI mwinE pRgt gurW kI<br />

dyh] jwx ky, hr smyN jpdy hn[ DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI DMn hn, bil bil jwau isAwm suMdr kau; AkQ kQw<br />

jw kI bwq sunI] rom 2 krky fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr bilhwr[ Awp jI ny<br />

dUjy jwmy AMdr, murdw Kwx q`k hukm mMn ky, Awpxy isr qy jwn nwloN ipAwrI is`KI<br />

dw Amr AMimRq bIj j`g’qy r`K ilAw, Bwxw jI Blw jI Bu`l gey jI SuB Amolk<br />

prmpiv`qR AMimRq bcn kmwey, Awp jI nUM koit nmskwr[<br />

vwihgurU] kotwn koit bRhmMfW’c kotwn koit DrqIAW’qy bsMq ru`q dy Pu`l, Pu`lW<br />

dy cmkdy suh`px Aqy aun@W dIAW sugMDIAW, sugMDIAW vwlIAW pOxW smyq, kRoVW bRhmMfW<br />

dy pswry Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun<br />

srUp jI smyq, nwnk Awpn rUp; Awp hI auprjw] hr pRwxI dy AMdr bwhr BrpUr<br />

hr smyN pRkwSk inrgun bRhm jI, hr smyN jpdy hn[ vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI<br />

nweI] DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihb jI DMn hn, rom<br />

2 krky fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr bilhwr[ XQw:- bilhwir jwey sdw<br />

nwnku; dyhu Apxw nwau]<br />

vwihgurU] pihlgwm jYsIAW suMdr vwdIAW, aun@W’c vihMdy suMdr cSmyN, suMdr<br />

phwV, phwVW’qy peI suMdr brP, TMFy dySW ’c vrs rhI suMdr snoA dy FyrW dy FyrW<br />

smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI ’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry<br />

itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, eykY eykY qU rwieAw] inrgun bRhm jI, hr<br />

smyN jpdy hn, DMn hn DMn hn DMn hn, gurqwg`dI ibrwjmwn siqgurU Bgvwn AnMq<br />

klwvwn sdw 2 myhrvwn prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI DMn hn,<br />

rom 2 krky fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr bilhwr[ XQw:- bil bil bil<br />

gurdyv; ijin nwmu idRVwieAw]<br />

vwihgurU] AnMq bRhmMfW’c br& dy phwVW ’qy vr@dI vrKw, Awpxy b`dlW sihq<br />

AkwSW ’c cldIAW sw& Su`D hvwvW qy hvwvW c`lx qoN JUmdy suMdr srU AMb, Awid<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

87<br />

q`qkrw


smUh ibRC qy ibRCW vwlIAW DrqIAW smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun<br />

srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, paux<br />

pwxI; bYsMqr mwih] cwir kuMt; dh idsy smwih] Anuswr hr pRwxIN dy AMdr bwhr<br />

hr smyN BrpUr pRkwSk inrgun bRhm jI, hr smyN pUrn pRym sihq jpdy hn, myrw<br />

suMdru suAwmI jI; hau crn kml pg Cwrw] DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI DMn hn, rom 2 krky fMfauq bMdnw<br />

Ainkbwr nmskwr bilhwr[ bil iqsu bwpY; ijin hau jwieAw] Anuswr pRymI is`K,<br />

gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] Anuswr prmpUjnIk ipqw jI<br />

jwx ky jp 2 ky kurbwn huMdy hn[ XQw:- gur jI ky; drsn kau bil jwau] jip<br />

jip jIvw; siqgur nwau] 1] pwrbRhm pUrn gurdyv] kir ikrpw; lwgau qyrI syv])<br />

gur kau; kurbwnu jwau hW]<br />

vwihgurU] kotwn koit bRhmMfW ’c kotwn koit DrqIAW, DrqIAW qy AgwD smuMdR,<br />

smuMdRW ’c TwTW mwrdIAW byAMq suMdr lihrW, lihrW ’qy pYNdIAW sUrjW cMdRmW dIAW<br />

ikrnW Aqy aun@W dy sohxy suh`px smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp ’c<br />

vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, hr pRwxI dy<br />

AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk, jil Qil mhIAil pUir rihE; srb nwQ<br />

Apwr]) myry suMdr; gihr gBIr lwl] inrgun bRhm jI, hr smyN jp rhy hn[ DMn<br />

hn DMn hn DMn hn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI DMn hn<br />

rom 2 krky fMfauq bMdn Aink bwr nmskwr bilhwr[ XQw:- bil bil; iqsu<br />

siqgur kau jwau]) hW ik bil bil; bil bil sd bilhwr] pRymI guris`K, hIey ko<br />

pRIqmu; pwrbRhm pUrn gurdyv jI nUM, irdy ’c ArwDdy, zbwn krky jpdy, nyqRW krky<br />

drSn krdy, kMnW ’c suxdy hn[ XQw:- AMqir guru AwrwDxw; ijhvw jip gur nwau]<br />

nyqRI siqguru pyKxw; sRvxI sunxw gur nwau] siqgur syqI riqAw; drgh pweIAY<br />

Twau] khu nwnk ikrpw kry; ijs no eyh vQu dyie] jg mih auqm kwFIAih; ivrly<br />

kyeI kyie]<br />

vwihgurU] kotwn koit smuMdRW’c Axigxq hIry jvwhrwq, lwl mUMgy, rqn ien@W<br />

dy jOhr jlvy pRkwS smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp ’c vs ky, ies<br />

nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, hr pRwxIN dy AMdr bwhr hr<br />

smyN BrpUr pRkwSk, pUir rihE srbqR mih; pRB guxI ghIr] vwihgurU inrgun bRhm<br />

jI, hr smyN jp rhy hn, DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU, prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

88<br />

q`qkrw


sRI gurU gRMQ swihb jI DMn hn, rom 2 krky fMfauq bMdn Ainkbwr nmskwr<br />

bilhwr[ XQw:- bilhwrI gur Awpxy; ijin Aaugx myit.gux prgtIAwey]<br />

vwihgurU] kotwn koit bRhmMfW’c AnMq suMdr mwnsRovr Aqy aun@W’qy rihx vwly<br />

suMdr hMs hMsxIAW, aun@W dw suMdr sohxw au~jl jl, suMdr suhwvxI hvw dy Julwry,<br />

suMdr AMbr qy sUrj cMd qwry , au~QoN dy kudrqI nzwry smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry<br />

Awpxy srgun srUp ’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp<br />

jI smyq, jil Qil pyiK pyiK.mnu ibgisE; pUir rihE srb mhI] Anuswr hr<br />

pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk vwihgurU inrgun bRhm jI, hr smyN<br />

jpdy hn[ sjxu scw pwiqswhu; isir sWhW dY swhu] ijsu pwis bihiTAw sohIAY;<br />

sBnw dw vyswhu] DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU, prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ<br />

swihb jI DMn hn[ Awp jI srb`q dy Bly dw prmpiv`qR AMimRq au~qm au~cw su`cw<br />

aupdyS dy ky swry sMswr nUM qwr rhy hoN jI!XQw:- qyrw eyku nwmu qwry sMswru]<br />

Awpxy ivAwpk srUp ’c iesiQ`q AkwS DrqI ibR`C, ibR`CW qoN bxy swj Aqy<br />

swj vjwaux vwly vjMqRI, rwg gwaux vwly rwgI, rwgIAW dy gwey AMimRq kIrqn,<br />

kQwkwrW dI kQI gurbwxI kQw smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry, Awpxy srgun srUp<br />

jI ’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, AMg<br />

AMg suKdweI.pUrn bRhmweI; Qwn Qwnµqr dysw] hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN<br />

BrpUr pRkwSk vwihgurU inrgun bRhm jI, hr smyN jp rhy hn[ DMn hn DMn hn<br />

DMn hn prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI DMn hn, Awp<br />

jI ny prmpiv`qR pihly jwmy ’c prbq nUM pMjw lw ky, prmpUjnIk sRI pMjw swihb<br />

jI pRgt kIqy, hMkwrI vlI kMDwrI dw mwx qoiVAw, suMdr suGr byAMq ipqw pRB; jI<br />

ny klXu`g’c, siqnwmu dw is`kw clw ky, ; gurmuiK gwfI rwhu clwieAw[ srb`q dw<br />

Blw kIqw[ XQw:- mwirAw iskw jgiqR ivic; inrml pMQ clwieAw[) siqnwmu<br />

pRB kw; suKdweI] ibsÍwsu siq; nwnk gur qy pweI]) nmskwr gurdyv ko; siqnwm<br />

ijs mMqR suxwieAw[ Anuswr suKdweI siqnwmu nwmu AiBAws krw ky, Awp jI dy<br />

pRymI is`K ihMdU muslmwn, Awp jI dy prmpUjnIk s`cy crn-kmlW nUM Awpxy nyqRW’c<br />

itkwauNdy, AwpxI ijMd jwn sRvMs Awp jI qoN kurbwn krdy, Awp jI nUM suAws 2<br />

jpdy jpwauNdy iDAwauNdy hn[ Awp jI sBnw dy mn’c Bw ky rom 2’c vs gey[<br />

XQw:- KwxI bwxI srb invwsI; sBnw kY min BwvixAw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

89<br />

q`qkrw


vwihgurU] Awps kau; Awpih Awdysu] Anuswr suMdru suGVu cquru ; jIA dwqw]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy smUh guris`KW dy ihrdy rom 2<br />

hr vyly, qU dieAwlu ikrpwlu pRBu soeI]) qUM dieAwlu ik®pwlu ik®pw iniD; mnsw<br />

pUrxhwrw]) qum@ dieAwl ikrpwl ikRpw iniD; piqq pwvn gosweI]) dIn<br />

dieAwl ik®pwl suK swgr; srb Gtw BrpUrI ry] Anuswr dieAwl ikRpwl<br />

ikRpwiniD jwx ky, hr vyly jpdy hn, DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI DMn hn, ikauN jo Awp jI bRhm nUM pRgt<br />

krky idKwauNdy hn[ XQw:- bilhwrI gur Awpxy; ijin ihrdY idqw idKwie]<br />

vwihgurU] vfw dwqw; iqlu n qmwie] Anuswr v`fy dwqy, prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI Awpxy ihrdy dy ipAwry is`KW nUM, cwr pdwrQ DrqI<br />

Dn dUD pUq rwj Bwg bKS ky , aun@W dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk vwihgurU<br />

inrgun bRhm jI dI swiKAwqqw sihq, iKmw DIrj sMqoK sihxSIlqw pRym s`c<br />

Drm, bRhmigAwnI sgl kI rInw]) bRhmigAwnI kY grIbI smwhw] bRhmigAwnI<br />

praupkwr aumwhw] Awid SuB guxW dy AnMq sUrj cMd qwry mMfl cV@w idMdy hn,<br />

ien@W SuB guxW dy sUrjW cMdRimAW qwry mMflW, ien@W dy suK SWqI dy ivsmwd pRkwS<br />

sihq, hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk vwihgurU inrgun bRhm jI,<br />

Awpxy srgun dy pswry sihq, ivsmwd rMg’c, gurU gurU jip; mIq hmwry] Anuswr<br />

hr smyN jpdy hn, DMn hn DMn hn DMn hn, grb pRhwrI prmpUjnIk DMn vwihgurU<br />

s`cy siqgurU gRMQ swihb jI DMn hn, rom 2 krky fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr<br />

bilhwr[ XQw:- bilhwrY nwnk lK byrw; myry Twkur Agm AgwiDE]) bwir<br />

jwau.lK byrIAw; hir sjxu Agm Agwhu]) bwir jwau.lK byrIAw; drsu pyiK<br />

jIvwvau]) hau bil jweI.lK lK lK brIAw; ijin BRmu prdw Kol@w rwm]<br />

vwihgurU] prmpUjnIk snmuK gurmuiK pUrn pRymI rihqvwn in`qnymI s`cy<br />

siqgurU swihb jI dy AqI ipAwry hIry mIry gurmuiK ShId BweI mnI isMG swihb<br />

jI dy bMd 2 k`ty jw rhy hn[ prmpiv`qR sRIr dw Su`D sw& ^Un FyrI ho irhw hY,<br />

DrqI ^Un nwl rMgI jw rhI hY[ prmpiv`qR sRIr nUM t`k mwr ky bMd 2 k`tx vwly<br />

SSqR ^Un nwl g`c ho rhy hn[ ^Un nwl rMgI DrqI qy SSqRW nUM l`gw ^Un, tokry’c<br />

pey bMd, ^Un dy smUh kqirAW smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp<br />

jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, hr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

90<br />

q`qkrw


pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk vwihgurU inrgun bRhm jI, sB qy aUc<br />

Twkuru nwnk kw; bwr bwr nmskwrY] Anuswr sB qoN au~cy Twkur mMn ky, hr smyN<br />

jp rhy hn DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU, siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI DMn<br />

hn[<br />

koit bRhmMf dy pUrn DrmI mhWpurSW dI ShIdI q`kx vwly AMbr, hvwvW,<br />

AkwSI rUhW, AnMq sUrjW dIAW ikrnW Du`pW, AnMq AMbrW dy qwirAW smyq, kRoVW<br />

bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky,<br />

ies srgun srUpjI smyq, pUrn pUir rihE srb QweI; Awn n kqhUM jwqw] Gt<br />

Gt AMqir.srb inrMqir; rMig rivE rMig rwqw] hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN<br />

BrpUr pRkwSk vwihgurU inrgun bRhm jI, hr smyN jp rhy hn, DMn hn DMn hn DMn<br />

hn vwihgurU, siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI DMn hn, ijn@W ny AYsy prmpUjnIk<br />

pUrn bRhm igAwnI sUrvIr bhwdr q`q byqy kQwkwr, mhwn kIrqnIey, mhwn<br />

syvwdwr, Drm pRcwrk, v`fy DIrjDwrI mhwn praupkwrI, Agm Apwr, audwr<br />

mhWpurS pYdw kIqy[ so siqguru. ij scu iDAwiedw; scu scw siqguru ieky] DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI mhwrwj Awpxy AiqAMq ipAwry ShId<br />

pRymI guris`KW’qy Awey Akih Asih kStW smyN, AQvw hr smyN aun@W dy idl idmwZ<br />

’c AMimRq gurbwxI Byjdy rihMdy hn[<br />

AMgIkwru.Ehu kry qyrw; kwrj siB svwrxw] Anuswr Awpxy pRymIAW dw p`K<br />

krdy hn, ijs krky is`K Awpxy sIs kurbwn krky, mhwn s^q iemiqhwnW’coN<br />

pws ho jWdy hn[ prmpUjnIk mhwn s`cy su`cy jlwlI au~c krnI vwly ShIdW ny<br />

ies prm mnohr Amolk slok nUM kmwieAw[ kbIr.jau quih swD.iprMm kI; sIsu<br />

kwit kir goie] Kylq Kylq hwl kir; jo ikCu hoie q hoie]<br />

prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU AMimRq gurbwxI gurU jI ny byAMq praupkwrI<br />

pUrn vYrwgI ismrn AiBAwsI mhWpurK ShId pYdw kIqy, ijn@W dIAW kurbwnIAW<br />

Aqy prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dIAW kurbwnIAW duAwrw prmpiv`qR<br />

AMimRq gurbwxI jI j`g’qy sdw leI Amr At``l gurqw ibrwjmwn ho ky Awpxy<br />

ipAwry is`KW dy idl idmwZ’c, hr smyN gurbwxI Byj rhy hn[ kurbwnIAW qoN ibnw<br />

prmpUjnIk gurbwxI jI Alop ho jwxy sn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

91<br />

q`qkrw


kurbwnI ShIdI dy idRStWq duAwrw, AMimRq gurbwxI jI dy ArQ AMdr bwhr<br />

swiKAwq huMdy hn, ikauNik kurbwnIAW dy ky, gurU jI, gurU ipAwirAW ny gurbwxI jI<br />

kmwey hn[ pUrn ivAwpk bRhm jI dy s`cy pUrn Avqwr prmpUjnIk Bgq sRI<br />

kbIr swihb jI, siqgurU gRMQ swihb jI shI s`cI inriJjk AwpxI kurbwnI dyx<br />

bwry ieauN kihMdy hn:- kbIr.jau quih swD.iprMm kI; sIsu kwit kir goie] Kylq<br />

Kylq hwl kir; jo ikCu hoie q hoie] hy kbIr!(jau) jykr(quih) qYnUM(iprMm)<br />

ipAwry pqI(swD) inrgun bRhm vwihgurU jI(kI) dI pRwpqI dI SuB(swD) sDr Bwv<br />

SuB ie`Cw hY AQvw ipAwry vwihgurU jI dw(swD) sRySt purK bxn dI SuB ie`Cw hY,<br />

qW Awpxw pRq`K sIsu(kwit) v`F(kir) krky, s`cy siqgurU swihb nUM Arpx<br />

rUp(gooie) bwzI Kyfxw kr AQvw gurU pRIqmjI dI pRymw-BgqI rUpI qlvwr dI<br />

inmRqw rUpI Dwr nwl, hMkwr rUpI isr v`Fx rUpI(goie) bwzI Kyfxw kr[ Kylq<br />

Kylq hwl kir; jo ikCu hoie q hoie] isr dyx rUp bwzI nUM(Kylq) KylidAW(Kylq)<br />

KylidAW, isr kurbwn krn rUp(hwl) msqI cV@wauxw kir, jo (ikCu) ku`J (hoie)<br />

hovy q(hoie) hovy, Bwv BwvyN Awpxw AMg 2 v`iFAw jwvy, Gr au~jV jwvy, b`cw 2<br />

sB pRvwr kurbwn ho jwvy, swrw j`g ruV@ jwvy[<br />

20. is`K rwj dy bwnI mhwn sUrbIr XoDy zulm dy nwsk, su`cynMd dy n`k’c<br />

nkyl pwaux vwly, zwlm vjIdy nUM mwrky, srihMd iklw Fwhux vwly, srihMd dI<br />

ie`t nwl ie`t KVkwaux vwly, bzwrW’c hl vgwaux vwly, prmpUjnIk XoDy ShId<br />

bwbw gurbKS isMG jI(bMdw isMG bhwdr jI) dI mhwn dlyr kurbwnI ShIdI dy<br />

prmpiv`qR idRStWq duAwrw aupRokq qukW dy ArQ:- prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb<br />

dy lwfly s`q sO isMGW smyq, sUrbIr bhwdr bwby jI dw, id`lI dy bzwrW’c jlUs<br />

k`iFAw igAw, ijs’c hor BI ShIdW isMGW dy isr briCAW qy tMgy hoey sn[ 5<br />

mwrc 1716 eI:nUM id`lI dy iqRpolIAw drvwjy v`l koqvwlI dy swhmxy isMGW dw<br />

kqlyAwm SurU hoieAw[ prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb dy pUrn pRymI sUrvIr XoDy<br />

jpI qpI inrml swaU BoLy, in`qnymI ismrn AiBAwsI is`KW ny, hwey sI q`k n<br />

aucwrI[ sbr Sukr’c sumyr pRbq vWg Ac`l Afol Abol rih ky h`s 2 ky kurbwnI<br />

id`qI[ sUrbIr bwby bMdw isMG jI nUM ikhw, dIn kbUl kr muAw&I mMg, nhIN qW qyry<br />

cwr swlw qV&dy 2 b`cy dw kwljw, qyry swhmxy k`F ky, qyry muK’c dyvWgy, Pyr<br />

qyrIAW A`KW k`FWgy, h`Q pYr v`FWgy, lohy dIAW dZdIAW lwl icmtIAW nwl, qyry<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

92<br />

q`qkrw


sRIr dIAW botIAW k`FWgy, hwQI dy ip`Cy bMn@ ky DUhWgy[” kbIr.jau quih swD.iprMm<br />

kI; sIsu kwit kir goie] Kylq Kylq hwl kir; jo ikCu hoie q hoie] vwihgurU jI<br />

dy prmpUjnIk Avqwr Bgq sRI kbIr swihb jI dy &urmwey.ienW@ Amolk s`cy<br />

At`l bcnW nUM bwby bMdw isMG bhwdr jI ny dlyrI nwl kmwieAw, bwby jI nUM pUrn<br />

(iprMm) ipAwry s`cy siqgurU dsvyN pwiqSwh jI dI prm pRsMnqw lYx(kI) dI<br />

s`cI(swD) sDr ie`Cw sI, ies leI Awpxw sIsu kwit(kir) krky, sIs Arpx<br />

rUp s`cI(goie) bwzI KyfI, isr v`F ky Arpx rUpI bwzI(Kylq) KyfidAW(Kylq)<br />

KyfidAW, siqgurU swihb qoN Awpxw sRvMs kurbwn krn rUp hwl kIqw[ ; jo ikCu<br />

hoie q hoie] Anuswr BwvyN nyqRW dy swhmxy b`cy dw kwljw k`F ky mUMh’c dy id`qw,<br />

aupRokq swrIAW szwvW idqIAW, pr Pyr BI aupRokq slok nUM kmwieAw, ieauN haumY<br />

iqAwg ky, A`Ty pihr prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI nwl juV ky,<br />

Awpxw sRvMs kurbwn krky, inhwl 3 hoxw cwhIdw hY jI[<br />

vwihgurU] KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] vwihgurU pUrn bRhm jI dy pUrn<br />

gurU Avqwr, AnMq klwvwn sdw sdw imhrvwn pUrn Bgvwn prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI Awpxy pRymI is`K dy rom 2 idl idmwZ surqI<br />

ismrqI icqvnI bu`DI jwgRq supn, suKopiq’c, qum bf dwqy; dy rhy] Anuswr<br />

prmpiv`qR AMimRq gurbwxI hr smyN Byjdy rihMdy hn[ gurbwxI Byj ky, pUrn<br />

myhrvwn SuB guxW dy AsMK pRkwS srUp inrgun bRhm’c sdw leI lIxqw b^Sdy<br />

hn[ ijvyN 2 pRymI nUM AMimRq gurbwxI pRwpq huMdI hY , iqvyN 2 hI pRymI pUrn pRym<br />

DMnvwd Adb siqkwr nmskwr sihq, vwihgurU 2 rom 2 krky aucwrdw hY, s`cy<br />

siqgurU swihb nUM nmskwrdw hY[ sdw sdw; qUM hY suKdweI] iniv iniv lwgw; qyrI<br />

pweI]) srb suKw kw dwqw siqguru; qw kI srnI pweIAY] pRymI dy ihrdy’coN<br />

AMimRq &uAwry vWg au~T ky, muK’c sdw hI AwauNdw rihMdw hY, pRymI nwmu mhW rs<br />

AMimRq pI ky, iqRpq rihMdw hY swrIAW AwvwzW’coN, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU<br />

gRMQ swihb jI dw js sux ky, swirAW rUpW rMgW AMdr Awpxy pRIqm s`cy siqgurU<br />

swihb jI dy ivsmwd suMdr drSn krky, pyRmI ivsmwd inhwl 3 ho jWdw hY[<br />

AMdir scw nyhu; lwieAw pRIqm AwpxY] qnu mnu hoie inhwlu; jw guru dyKw swm@xy]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurW dy pyRmIjI dw mn A`Ty pihr, s`cy siqgurU gRMQ swihb jI<br />

dy prmpiv`qR gurSbdW rUpI suMdr sohxy s`cy pwk crn-kmlW’c lIx rihMdw hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

93<br />

q`qkrw


smrQ gurU.isir hQu DirAau] Anuswr prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI pRymI jI dy isr’qy sdw Awpxw gurSbd rUpI h`Q Dr ky AYsI ivsmwd<br />

b^iSS ikRpw krdy hn[ pyRmI jI hr vyly hr g`l nwl prmpiv`qR AMimRq gurbwxI,<br />

gurU js ieiqhws vwihgurU vwihgurU hI g`jdy, jYkwry hI jYkwry g`jwauNdy rihMdy hn[<br />

pyRmI dy hr suAws nUM prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI svwrdy hn[<br />

s`cy siqgurU gRMQ swihb jI qoN ibnw, hor koeI BI ipAwrw ieSt nhIN, jo Awpxy<br />

ipAwry jI nUM, gurU pRymw-BgqI sihq inrgux srgux jI dI pUrn eykqw Aqy iqQY<br />

nwd ibnod; kof Anµdu] au~cI sy au~cI AvsQw dw ivsmwd AnMd b^Sy[ XQw:-<br />

Anµdu BieAw myrI mwey; siqgurU mY pwieAw]) ijsu imilAY.min hoie AnMdu; so<br />

siqguru khIAY] mn kI duibDw.ibnis jwie; hir prmpdu lhIAY] prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU gRMQ swihb jI, Agn swgr sMswr ’c, jIvn XwqRw kr rhy, pyRmI dy<br />

isr’qy hr smyN Awpxw prmpiv`qR h`Q r`K ky, hr pRkwr dI gurmiq Anuswr SuB<br />

loV pUrI krdy hn[ XQw:- ieCw pUrku srb suKdwqw hir; jw kY vis hY kwmDynw]<br />

so AYsw hir iDAweIAY myry jIAVy; qw srb suK pwvih myry mnw]) qum gMBIr DIr<br />

aupkwrI; siqgurW dy s`cy crnIN l`gxy krky, Anhd jwp dy vwjy v`jdy hn[<br />

XQw:- ibnvMiq nwnku.gur crx lwgy; vwjy Anhd qUry]<br />

pwrbRhm prmysr siqgur; Awpy krxYhwrw] prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb<br />

jI dI mihmw siqgurU swihb jI qoN hI ho skdI hY, dwsn dws kIt mihmw krnI<br />

nhIN jwxdy[ XQw:- qum@rI ausqiq; qum qy hoie] nwnk; Avru n jwnis koie])<br />

inrguxu srguxu; Awpy soeI]) inrgunu Awip; srgunu BI EhI] klw Dwir ijin<br />

sglI mohI] Anuswr inrgun bRhm jI dy srgun Avqwr jI dy pUrn gurU Avqwr<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI!gurisK pRIiq; guru<br />

imlY glwty] jn nwnk pRIiq; swD pg cwty]) siqgur; cwtau pg cwt] Anuswr<br />

AnMq zbwnW nwl Awp jI dy s`cy crn-kml c`t ky, nYnhu sMig.sMqn kI syvw;<br />

crn JwrI kyswieE]) thl krau.qyry dws kI; pg Jwrau bwl] msqku Apnw Byt<br />

dyau; gun sunau rswl] Anuswr AsMK isrW dy kysW nwl, Awp jI dy crn JwV@ ky,<br />

AsMK fMfauq bMdn krky, mUMh’c Gwh lY ky, Awp jI dw dwsn dws ZRIb nIc kIt<br />

Bu`lW dI muAw&I mMgdw hY[ ikauN jo Awp jI dw js, sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY]<br />

rwm ibnw; ko bolY ry] Anuswr bhuq 2 hY, dws dI ie`k zbwn qoN nhIN ho skdw[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

94<br />

q`qkrw


XQw:- ijhbw eyk; ausqiq Anyk] siq purK; pUrn ibbyk]) hmrI ijhbw eyk<br />

pRB; hir ky gux Agm AQwh] hm ikau kir jph ieAwixAw; hir qum vf Agm<br />

Agwh] gurpRswid, gurU gRMQ swihb jI AsqoqR js sMpUrnM]<br />

{vwihgurU] bIqy smyN dw i^Awl C`f ky, siqgurU swihb jI dw rom 2 dy<br />

ipAwr nmskwr sihq, idRV pRp`k iDAwn Dwro ik vwihgurU mh`lw pMjvW jI, sRb`q<br />

dy Bly ihq hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, AsMK SuB guxW sihq pRymw-BgqI<br />

Ajpw jwp dy dwqy jI dy, sRI suKmnI swihb jI’c, hyTW ilKy AiqAMq hI gRIbI<br />

mskInI dy pd, swD kI soBw; Aiq mskInI] Anuswr Awp jI dI gRIbI<br />

sihnSIlqw dI ivsmwd AvsQw nUM jxw rhy hn, gurU pRymw-BgqI sihq inrgun<br />

srgun dI eykqw b^S rhy hn[ pUry gur kI; dyKu vfweI] qw kI kImiq; khxu n<br />

jweI] Anuswr AnMq ju`gW qy swrI dunIAW dy gRMQW’c, ieh pRymw-BgqI dy SuB gux<br />

nhIN iml skdy[ ijvyN iGau nUM hzm krn leI, s^q ksrq dI loV hY, iqvyN hI<br />

bRhmigAwn nUM jrn leI, gurU jI dI ^ws Bwau-BgqI dI loV hY[ gurU pRmysr jI ny<br />

Bwau-BgqI praupkwr’c lIxqw nUM hI bRhmigAwn &urmwieAw hY[ Poky pKMfI<br />

bRhmigAwnI bxn dI T`gI ^qm kr id`qI[ XQw:- bRhmigAwnI; sgl kI rInw])<br />

bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw] gurU BgqI gurU<br />

syvw qoN ibnw, bRhmigAwn pRwpq ho hI nhIN skdw[ sMq bwbw gurbcn isMG swihb<br />

^wlsw jI ijs smyN, siqgurU gRMQ swihb jI qoN lgwqwr hr roz gurbwxI pV@dy,<br />

sbd dI sMpUrnqw ’qy, gRIbI vwly sbd pdW qukW dw bwr 2 AiBAws krdy rihMdy[<br />

AYsy ivsmwd lIx huMdy, keI vwrIN dupYhr dw pRCwdw BI n Ckdy[ gurduAwrw mh`lw<br />

nOvW mh`lw dsvW jI, ipMf nwBw swihb jI(cMfIgV@) ivKy, sMqW mhWpurSW ny<br />

dwsndws nUM, Awpxy kmry’c bulwieAw, cONkVw mwr ky, swvDwn eykwgr cIq] ho<br />

ky, ismrn qy lwgy; ijn Awip dieAwlw] nwnk jn kI; mMgY rvwlw]) sy<br />

ismrih; ijn Awip ismrwey] nwnk.qw kY; lwgau pwey]) KqRI bRwhmxu.sUdu bYsu ;<br />

auDrY ismir cMfwl] ijin jwinE.pRBu Awpnw; nwnk.iqsih rvwl] Awid gRIbI dy<br />

pd, ivsmwd rMg’c pUrIAW lgW lw ky, gw ky suxwey qy &urmwieAw, hux ie`Qy<br />

idl’c koeI BI sMswrI sMklp nhIN r`Kxw[ ”ies qr@W inmRqw gRIbI sihnSIlqw<br />

iKmw inRivkwrqw vwly, iek`ly 2 pd dw, hr smyN rom 2 krky nmskwr kridAW,<br />

rom 2 dy ipAwr siqkwr nwl, Anq bwr hr smyN AiBAws krn dI pRp`k pRIqI,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

95<br />

q`qkrw


pRp`k Awdq bxy, ien@W pdW dw hr smyN AiBAws krn nwl vwihgurU jI dI<br />

swiKAwqqw huMdI hY, ien@W bcnW qoN is`iKAw lY ky, siqgurU gRMQ swihb jI’coN,<br />

inmRqw gRIbI vwly gursbd pd, poQI guru prmysuru pUjIAY; min qin lwie ipAwru]<br />

’c dwsndws qoN gurU pRmysr jI ny ikRpw krky , ArQW sihq ilKwey hn[<br />

21.vwihgurU] auQwnkw sRI suKmnI swihb jI:- prmpUjnIk s`cy isrjnhwr<br />

pMjvyN gurU inrMkwr, pRB dwqau dwqwr; pUrn pwrbRhm mihmw Agm Apwr, Ajpw<br />

jwp jI dy dwqy, pUrn gur Avqwr, kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl isRis†<br />

lig.ibqrhu] ShIdW dy isrqwj rwjwn rwj] Anq klwvwn Anq guxW dy mwlk<br />

siqgurU swihb jI ny Awpxy inrgun srUp’coN, hukmI; shjy isRsit aupweI] Anuswr<br />

ijvyN sihjy inrXqn hI AsMK bRhmMf dI rcnw rcI hY[ iqvyN inrMkwr srUp s`cy<br />

vwihgurU gurU srUp DMn sRI suKmnI swihb jI, lgwqwr ie`ko vwrIN ivsmwd pRym<br />

vYrwg sihq, pUrn pRym aumwh auqSwh nwl, pUrn bRhm jI ’c lIx ho ky, sihjy hI<br />

aucwry[ XQw:- shij suBwie; bolY hir bwxI]) sRI hirmMdr swihb jI qoN pUrb<br />

d`Kx dI bwhI ivckwr, sRI rwmsr swihb jI ivKy Emwh auqswh nwl gurbwxI<br />

aucwrdy, gurmuiK BweI gurdws swihb jI ilKdy[ iesy prmpiv`qR SuB s`cy<br />

AsQwn’qy, sMpUrn DMn 3 sRI gurU gRMQ swihb mhwrwj jI rcx smyN, Ajpw jwp’c<br />

lIx, rwq idn ie`Qy hI rihMdy , Awpxy mihlW’c n jWdy[ sRI rwmsr swihb jI ivKy<br />

prmpiv`qR ieSnwn krky, vwihgurU jI dy iDAwn’c lIx ho ky, A&ur smwDI’c<br />

bYTdy[ pUrn bRhmigAwnI bwby KVk isMG swihb jI ny, ie`Qy AiqAMq hI suMdr<br />

gurduAwrw sRI rwmsr swihb jI dI auswrI dI syvw krweI hY[<br />

sRI suKmnI swihb jI aucwrn vwly, mhW v`fBwgy idn, siqguru; jwgqw hY<br />

dyau] siqgurU swihb jI dy snmuK pUrn bRhmigAwnI AwigAwkwrI, siqgurU gRMQ<br />

swihb jI dy ilKwrI, jweIey bilhwrI, BweI gurdws swihb jI ny, v`fy qVky<br />

prmpiv`qR inrml ieSnwn krvwieAw[ ieSnwn krn aupRMq, Ajpw jwp dy dwqy,<br />

siq sMqoK dieAw Drm vIcwr, inmRqw gRIbI iKmw DIrj SWqI inRivkwrqw Awid<br />

AsMK guxW dIAW Anq klW dy Twkur vwihgurU jI, sRI byr swihb jI hyTW bYT ky,<br />

Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir jwip]) jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY<br />

jphu; Awpnw jwpu] Anuswr Ajpw jwp dy ivsmwd rMg’c, suK srUp bRhm jI ’c<br />

lIn ho gey[ XQw:- pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

96<br />

q`qkrw


pwr]) jh; iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw]) mgnu BieE.ipRA<br />

pRym isau; sUD n ismrq AMg] pRgit BieE.sB loA mih; nwnk.ADm pqMg])<br />

hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin<br />

Jok] pUrn bRhmigAwnI gursyvk iqAwgI vYrwgI pUrn mhWpurS bwbw bu`Fw, BweI<br />

kilAwxw, 1 BweI ibDIcMd, 2 BweI jyTw, 3 BweI iprwxw, 4 BweI lM|whw, 5 BweI pYVw<br />

swihb jI Awid, Awpxy ipAwry gurU pRIqm jI dy prmpiv`qR SuB s`cy im`Ty nUrwnI<br />

drSnW nUM Awey[ {ieh pMjy mhWpurS gurU pRIqm jI nwl ShId hox gey sn, pr<br />

gurUpRmysr jI ny ien@W nUM gursyvw DrmXu`D leI vwips Byj idqw[ }s`cy pRym’c lIn<br />

DIry 2 fMfauqW krky swhmxy sj ky, cMd ckor prIq hY; lwie qwr inhwly[<br />

Anuswr kMD’qy au~krI qsvIr vWg, gurU pRIqm jI dy prmpiv`qR ivsmwd suMdr<br />

drSn krky AMimRq pIx l`gy, jo aun@W dy idlW’coN au~T ky muKW’c Aw irhw sI[<br />

AMdr bwhr ArQW sihq gursbdW dy drSn ho rhy sn[ suMdr drSn krky pUrn<br />

pRym Bwau-BgqI sihq, inrgun srgun dI eykqw nUM pRwpq ho ky, qn mn krky<br />

inhwl ho gey[ XQw:- AMdir scw nyhu; lwieAw pRIqm AwpxY] qnu mnu hoie<br />

inhwlu; jw guru dyKw swm@xy] (vgin.polw) phu Pu`tx dy smyN, gurU pRIqm jI dy sRb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd drSn krky, sRb ivAwpI mhW ivsmwd bRhm jI rc gey[<br />

XQw:- icVI cuhkI.phu PutI; vgin bhuqu qrMg] Acrj rUp sMqn rcy; nwnk<br />

nwmih rMg] sRb ivAwpI mhW ivsmwd rMg dy dwqy, pwrbRhm prmysr siqgur;<br />

Awpy krxYhwrw] pUrn gurU jI ny, hir AMimRq iBMny 1 loiexw; ( 1 A`KW) Anuswr Awpxy<br />

AMimRq iB`jy nyqR Kol@y , Awpxy hIey irdy dy ipAwry, Awpxy nYxW dy nUr, Awpxy ipAwry<br />

spUq gurmuiK inSkwmI swhmxy bYTy q`ky , qW gurUpRmysr jI bhuq hI pRsMn hoey[ sB<br />

pRymIAW jI ny, cojI myry goivMdw.cojI myry ipAwirAw; hir pRBu myrw cojI jIau] cojI<br />

pRIqm jI nUM nmskwrW hI nmskwrW kIqIAW[ vwihgurU jI ny Awpxy ipAwry spUqW<br />

nUM nmskwr krky, jI AwieAW ikhw[ gurUpRmysr jI dI pRsMnqw qoN lwhw lYx leI,<br />

bwby bu`Fy swihb jI ny AiqAMq hI gRIbI nwl, Awpxy gL’c p`lw pw ky, dovyN h`Q<br />

joV ky, pUrn SrDw Adb siqkwr sihq, isr Jukw ky, srb`q dy Bly leI, imst<br />

bcn bynqI krau; dIn kI inAweI] Anuswr im`Ty bcnW duAwrw pRym bynqI kIqI[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

97<br />

q`qkrw


XQw:- TwF BXo mY joir kir; bcn khw isr inÎwie]) duie kr joiV.krI bynµqI;<br />

Twkuru Apnw iDAwieAw] hy“pwrbRhm grIb invwj]) pwrbRhm purK dwqwrh; s`cy<br />

pwiqSwh jIE!klj`ug dw Gor iBAwnk smW hY, sMswr A`g dw smuMdR bx cu`kw hY[<br />

ies nUM Twr ky s`cKMf bnwaux leI, hr pRwxI dy cOvI hzwr suAws s&ly krn<br />

vwlI, fwkUAW nUM pUrn sMq bxwaux vwlI, pUrn pRymw-BgqI sihq inrgun srgun<br />

dI eykqw, syvw ismrn praupkwr dw auqSwh b^Sx vwlI, jhwz rUp suKYn<br />

gurbwxI aucwro jI, ikauN jo swfIAW kilju`gI jIAW dIAW bu`DIAW qu`C hn[ ”vwh<br />

vwh!pRymI praupkwrI hI AYsI ivsmwd nIkI suMdr srb`q dy Bly dI mMg mMgdy<br />

hn! XQw:- mwgnw mwgnu nIkw; hir jsu.gur qy mwgnw] 4]) mwgau dwnu; Twkur<br />

nwm] Avru kCU.myrY sMig n cwlY; imlY ik®pw gux gwm]<br />

doihqw.bwxI kw boihQw]) kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl isRis†<br />

lig.ibqrhu]) Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu<br />

Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI ny, ijvyN<br />

Awpxy inrgun srUp’coN, hukmI, shjy isRsit aupweI] Anuswr AnMq bRhmMf dI<br />

rcnw Aks mwqR sihjy hI rcI hY, iqvyN Awpxy ipAwirAW siqkwirAW is`KW dy<br />

pUrn pRym dy vsIkwr ho ky, AsMK bRhmMf AMdr BrpUr ivAwpk nUr pUrn inrMkwr<br />

srUp, swcI bwxI; mITI AMimRq Dwr] sMpUrn sRI suKmnI swihb jI, AiqAMq hI<br />

im`TI suKYn gurmuiK gurmuKI bolI’c, ie`ky cONkVy srb`q dy Bly ihq &urmwey[<br />

inqwpRqI ie`k pwT krn nwl cOvI hzwr suAws sPly huMdy hn[ sRI suKmnI swihb<br />

jI, gurU pRymwBgqI sihq inrgun srgun jI dI eykqw b^Sdy hn, mhWpurS BweI<br />

gurdws swihb jI ny, pUrn pRym ivSvwS idRVqw pRp`kqw iekwgRqw sihq ilKy[<br />

ijQY jwie bhY myrw siqgurU; so Qwnu suhwvw.rwm rwjy] Anuswr ies prmpiv`qR<br />

SuB s`cy BwgW Bry AsQwn dw nwm sRI byr swihb jI hY[ ie`Qy suBwiemwn ho ky,<br />

pRymI jn hr smyN prmpiv`qR sRI suKmnI swihb jI dy AMimRq pwT krdy rihMdy hn[<br />

ies prmpiv`qR gurU rUp SuB s`cy AsQwn dy drSn gurU jI dy drSnW dy qu`l hn[<br />

XQw:- jhW bYiT.suKmnI aucwrI] iqs ky drSn, huie Pl BwrI]<br />

{au~qm bkqy:- pRQmy mnu prboDY Apnw; pwCY Avr rIJwvY] Anuswr Awpxy<br />

mn nUM SuB aupdyS dyx vwly[ mDm bkqy:- swhmxy bYTy sRoqy nUM sMboDn krky SuB<br />

aupdyS dyx vwly[ kinst bkqy:- qwV ky aupdyS dyx vwly[} AsMK bRhmMfW, AsMK<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

98<br />

q`qkrw


au~qm bkiqAW nUM pYdw krnhwr, siqguru prmysru myrw] jI ny, mn qn AnMq<br />

bRhmMf dy jIAW nUM gurU pRymw-BgqI syvw ismrn pUrn bRhm jI dI pRwpqI dw SuB<br />

s`cw DrmI inrml aupdyS b^iSAw hY[ ijs duAwrw gurU jI dy pRymI jI nUM, vwihgurU<br />

ismrn Anhd Junkwr iek rs, nwmu jpq koit sUr aujwrw; ibnsY Brmu AMDyrw]<br />

ivsmwd gurU crn-kmlW’c ivsmwd lIxqw vwlI, Agm Apwr AvsQw pRwpq<br />

huMdI hY[ XQw:- pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n<br />

pwr]) jh; iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw]) mgnu BieE.ipRA<br />

pRym isau; sUD n ismrq AMg] pRgit BieE.sB loA mih; nwnk.ADm pqMg])<br />

hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin<br />

Jok]<br />

siqgur pRswid] gauVI bwvn AKrI mhlw 5] sloku] gurdyv mwqw<br />

gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] gurdyv sKw.AigAwn BMjnu; gurdyv bMiDp<br />

shodrw] gurdyv dwqw.hir nwmu aupdysY; gurdyv mMqu. inroDrw] gurdyv sWiq siq<br />

buiD mUriq; gurdyv.pwrs prs prw] gurdyv qIrQu AMimRq srovru; gur igAwn<br />

mjnu AprMprw] gurdyv krqw.siB pwp hrqw; gurdyv, piqq pivq krw] gurdyv<br />

Awid jugwid jugu jugu; gurdyv mMqu hir jip auDrw] gurdyv sMgiq.pRB myil kir<br />

ikrpw; hm mUV pwpI ijqu lig qrw] gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru ; gurdyv<br />

nwnk hir nmskrw] 1] prmpUjnIk vwihgurU mh`lw pMjvW jI, Awpxy gurdyv<br />

siqgurU swihb jI’qy, ivsmwd Agm Apwr AQwh ivAwpk SrDw r`KidAW,<br />

prmpUjnIk gurU jI nUM, ipAwry mwqw ipqw(sKw) im`qR, AigAwn BMjn(shodrw)<br />

ipAwry sky Brw qoN BI ipAwry, gurdyv sWiq siq buiD mUriq;) gurdyv dwqw.hir<br />

nwmu aupdysY;) gurdyv qIrQu AMimRq srovru ;) gurdyv Awid jugwid jugu jugu; pUrn<br />

bRhm srUp, sB sbMDIAW nwloN ipAwry &urmw rhy hn[ XQw:- gosweI.imhMfw<br />

ieTVw] AMm Aby Qwvhu.imTVw] BYx BweI siB sjxw; quDu jyhw.nwhI koie jIau]<br />

1]) sB qy vf smrQ gurdyv]) bilE crwgu, AMD´wr mih; sB kl auDrI, iek<br />

nwm Drm] pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm]) rwm; hm,<br />

siqgur pwrbRhm kir mwny]) gur nwnk dyv goivMd rUp]) vwihgurU vwihgurU<br />

vwihgurU vwih jIau] pUrn gurdyv jI dy snmuK Ardws krdy hn[ hy krn kwrn<br />

sB qy vf smrQ gurdyv] jI!dwsn dws mUV pwpI grIb nUM, AwpxI siqsMgq jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

99<br />

q`qkrw


nwl myl lvo[ ijs krky siqsMgq jI dy prmpiv`qR im`Ty ipAwry s`cy crn-kmlW<br />

nwl l`g ky qrnw hovy[ hy, gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; jI!dwsn dws dI<br />

Awp jI nUM, inmK inmK, Twkur nmskwrY] Anuswr inmK 2 Aink bwr sd sdw<br />

mn bwxI rom 2 krky, srb ivAwpI mhW ivsmwd nmskwr hY jI[ srb ivAwpI<br />

mhW ivsmwd nmskwr kridAW pUrn gurU jI qoN kurbwn hoey[ XQw:- nwrwien<br />

nrpiq; nmskwrY] AYsy gur kau.bil bil jweIAY; Awip mukqu, moih qwrY]) Apuny<br />

siqgur kY bilhwrY]) Aink bwr; gur kau bil jwau]) nwnk dws sdw kurbwnI])<br />

jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau]) jau qau; pRym Kylx<br />

kw cwau] isru Dir qlI; glI myrI Awau] iequ mwrig; pYru DrIjY] isru dIjY;<br />

kwix n kIjY]) pihlw mrxu kbUil; jIvx kI Cif Aws] hohu sBnw kI ryxukw;<br />

qau Awau hmwrY pwis]) ggn dmwmw bwijE; pirE nIswnY Gwau] Kyqu ju mWifE<br />

sUrmw; Ab jUJn ko dwau] 1] sUrw so pihcwnIAY; ju lrY dIn ky hyq] purjw purjw<br />

kit mrY; kbhU n CwfY Kyqu]) kbIr.muih mrny kw cwau hY; mrau q hir kY duAwr]<br />

mq.hir pUCY kaunu hY; prw hmwrY bwr]) gur Apuny aUpir; bil jweIAY]) qU cau<br />

sjx mYifAw; fyeI issu auqwir] nYx mihMjy qrsdy; kid psI dIdwru]) kbIr.jau<br />

quih swD iprMm kI; sIsu kwit kir goie] Kylq Kylq hwl kir; jo ikCu hoie q<br />

hoie]) gur kau; kurbwnu jwau hW] vwihgurU prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU<br />

sRI gurU gRMQ swihb jI mhwn ikRpw krky &urmwauNdy hn:- vwihgurU jI dy snmuK<br />

ShId hox vwly, pUrn DrmI mhwn praupkwrI inrMkwrI DIrjDwrI inRibkwrI<br />

inrhMkwrI, pUrn inrgun’c lIx, s`cy suDrmI SuB krmI, bRhmigAwnI, sgl kI<br />

rInw] ShIdW dy isrqwj, nwmu bwxI dy dwqy, prmpUjnIk s`cy siqgurU DMn sRI gurU<br />

Arjn dyv swihb jI mhwrwj, pwqwlw pwqwl lK; Awgwsw Awgws] kotwn koit<br />

bRhmMfW dy mwlk, kotwn koit bRhmMfW’c hux pRgt hI mMny pUjy jw rhy hn[ XQw:-<br />

pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm]<br />

vwihgurU hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk Ajpw jwp kr rhy,<br />

koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry]) dIn dieAwl ik®pwl suK<br />

swgr; srb Gtw BrpUrI ry] inrgun bRhm jI, Awpxy AnMq bRhmMf dy pswry smyq,<br />

guru swlwhI Awpxw; bhu ibiD rMig suBwie] Anuswr hr vyly jpdy hn DMn hn DMn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

100<br />

q`qkrw


hn DMn hn, inrwhwr inrvYr suKdweI] vwihgurU bRhm srUp s`cy siqgurU sRI gurU<br />

Arjn dyv swihb jI DMn hn, Awp jI ny prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI rcy[ DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU<br />

Arjn dyv swihb jI DMn hn!zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN,<br />

hux au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy hn[ hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT rhy hn, m`cdw 2<br />

ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI sIs’qy hux<br />

puAw rhy hn, hux m`cdI 2 loh’qy KV@ rhy hn[ prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU<br />

gRMQ swihb jI dy A`Kr 2 nUM vwihgurU gurU mMn ky , A`Kr 2 dw iDAwn Dwr ky, sRb`q<br />

dy Bly ihq, hux vwihgurU vwihgurU vwihgurU jp rhy hn jI[<br />

{Su`D aucwrn dI pRwpqI leI dIrG qy lGU lgW Xwd kro[ Su`D aucwrx smyN<br />

pRymI jI hr smyN swvDwn ho ky pV@n ik hux dwsn dws lGU Bwv CotI lg, hux<br />

dIrG Bwv lMbI v`fI lg bol irhw hY[ jy ieh i^Awl nhIN r`Kygw qW v`fI nUM CotI,<br />

CotI nUM v`fI bolygw[ }{quk sMpUrnqw’qy ieh(]) do h`dW hn[ quk ivcwly ieh(;)<br />

ivSrwm hY[ ivSrwm’qy Tihrnw hY[ kyvl ArQ smJwaux leI(,) kOmy dI vrqoN<br />

kIqI hY jI, kOmy nMU jmkI kihMdy hn[ kOmy’qy QoVy qoN QoVw Tihrnw hY , ArQ smJx<br />

leI hY[ kOmy qoN pihly Aqyy mgrly pd A`f 2 pV@ny[ ij`Qy ibMdI dI ieh(.) inSwnI<br />

hovy, ieh TmkI hY, au~Qy Tihrnw nhIN, ArQ jxwaux leI hY[ }{hr pRvwr<br />

gurduAwry ies piv`qR poQI qoN ArQ ivcwro , Gr 2 ArQW sihq AKMf jwp r`K ky,<br />

rOLW lwau[ hr Gr ArQ pV@o pV@wau, guris`KI dy vwDy.srb`q dy Bly.siqgurU swihb<br />

jI dI Agm Apwr ^uSI pRwpqI leI, A`gy pRymIAW nUM d`so[ hr Gr’c ArQ<br />

ivcwrn dI pRpwtI pvy[ pqI sqI iml ky, poQI ArQ vIcwr ky ie`k joiq ho jwx,<br />

ipAwry b`icAW nUM BI vIcwrn lwaux[ pqI sqI iml ky jy bMdgI nhIN krdy qW<br />

hukm hY:- (bI-bI ArQ bhU, polw bolo) kUVu mIAw.kUVu bIbI; Kip hoey 1 Kwru] kUiV<br />

kUVY nyhu lgw; ivsirAw krqwru] ( 1 suAwh) pqI sqI ivkwr iqAwg ky, gurdyv<br />

mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] sRI gurU gRMQ swihb jI dI tyk lY ky,<br />

ie`k joiq hox jI[ gurbwxI jI dI sMQw krnI AqI hI zrUrI hY[ }<br />

22.sRb ivAwpI mhW mhW ivsmwd SuB guxW dIAW Anq vwly ArQ ArMB:-<br />

gauVI suKmnI mÚ5] sloku] siqgur pRswid] Awid gur ey; nmh] jugwid gur<br />

ey; nmh] siqgur ey; nmh] sRI gurdyv ey; nmh] 1]) grIbI; gdw hmwrI] KMnw;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

101<br />

q`qkrw


sgl rynu CwrI] Anuswr pRymw-BgqI dy Avqwr, kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl<br />

isRis† lig.ibqrhu]) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry])<br />

AibnwsI suK; Awpn Awsn]) imT bolVw jI; hir sjxu suAwmI morw]) Aiq<br />

pRIqm.mn mohnw Gt sohnw; pRwn ADwrw rwm] suMdr soBw lwl gopwl dieAwl kI;<br />

Apr Apwrw rwm]) Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] Anuswr vwihgurU srUp siqgurU mh`lw<br />

pMjvW jI, siqgurU gRMQ swihb jI srUp hn[ sdw gurqw ibrwjmwn ho ky, ikRpw<br />

krky sRI suKmnI swihb jI dy, sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anqklwvwn ArQ, ieauN<br />

&urmw rhy hn:-<br />

mhW 2 ivsmwd pRym ibnY:- pRB rwm hir Bgvwn BgvMq myhrvwn Kudwie<br />

A`lw gopwl prvidgwr vwihgurU goibMd inrMkwr Awid AsqoqR rUp Akwl purK jI<br />

dy nwm Aqy shI s`cy pUrn inpuMn inRivkwr pUrn siqgurU swihbjI, sMq, swD, jn,<br />

bRhmigAwnI, guris`K, Bgq, gurmuiK, syvk, mskInIAw.Bgq, Aprsu bYsno<br />

BgauqI pMifqu rwmdwsu jIvn mukiq Awid nwm ij`Qy Awaux, iq`Qy prmpUjnIk<br />

vwihgurU siqgurU pMjvyN pwiqSwh jI dw SuB s`cw sBwgw prm-piv`qR nwm lY ky,<br />

mhW ivsmwd ArQ krnw jI, ikauN jo, zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm<br />

krn qoN, Awp jI ny jyT dI grmI’c, au~bldI dyZ, q`qy ryqy’qy bYT ky , q`qw ryqw<br />

Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI sIs’qy puAw ky , kStW dI<br />

pRvwh n kridAW, pqMgy dy lweIt’qy sVn vWg, Awp kurbwn ho ky, pRB rwm hir,<br />

shI s`cy pUrn inpuMn inRivkwr pUrn siqgurU swihb jI, sMq, swD, jn,<br />

bRhmigAwnI, syvk, mskInIAw Bgq Awid gux kmwey hn[ XQw:- drsnu dyiK<br />

pqMg ijau; joqI AMdir joiq smwxI[) ijvyN swD sMig; hoie sB kI ryn]<br />

prmpUjnIk inrgun bRhm jI ’c lIx, (swD) siqgurU mh`lw pMjvW swihb jI dy<br />

s`cy crn-kmlW sMig rih ky, gurbwxI jI, gurbwxI jI dy ArQW ’c lIx ho ky,<br />

pRymI gursyvk jI hMkwr ivkwr inMdw AOgux iqAwg ky , bRhmigAwnI sgl kI<br />

rInw] Anuswr sB kI dI(ryn) crn-DUV bRhmigAwnI hoie jWdy hn[ XQw:- imit<br />

gey bYr; Bey sB ryn] AMimRq nwmu; swDsMig lYn]) sgl ryn.iehu mnu BieAw;<br />

ibnsI Ap DwrI]) eyku nwmu; sMqn AwDwru] hoie rhy; sB kI pg Cwru] so dwsn<br />

dwsW pws, sRI suKmnI swihb jI S`D rIkwrifMg hY, pihlW sRI suKmnI swihb dy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

102<br />

q`qkrw


ArQW dw ^Ub AiBAws krky, cyqy kIqy jwx, S`uD rIkwrifMg suxidAW, sRI gutkw<br />

swihb jI pRkwS krky, suKmnI swihb jI dy ArQ boly jwx, mhW ivsmwd itkwA<br />

AnMd AMimRq, pUrn siqgurU swihb jI b^Sdy hn[<br />

pRym ibnY:- ies qoN A`gy Ajpw jwp r`Ko jI[<br />

gauVI suKmnI mÚ5] AnMq bRhmMf, pUrn bRhmigAwnIAW nUM pYdw krn vwly,<br />

vwihgurU inrMkwr srUp, prmpUjnIk sB qy vfw siqguru nwnku; ijin.kl rwKI<br />

myrI] siqgurU nwnk dyv swihb jI dy(5) pMjvyN(mÚ) srUp, prmpUjnIk mh`lw<br />

pMjvW swihb jI, AMg 262’qy.sRI rwmsr swihb jI ivKy, gauVI rwg’c, sRI<br />

suKmnI swihb jI, ie`ky cONkVy, Bwv lgwqwr, Agm ivsmwdqweI ’c, &urmw rhy<br />

hn:- (suKmnI) cMdRkWqW mxI vwlw s`p, mxI nUM cMd dy swhmxy r`K idMdw hY[ cMd<br />

dIAW ikrnW pYx qoN, mxI’coN AMimRq inkldw hY[ aus nUM c`t ky AwpxI zihr mytdw<br />

hY[ XQw:- somvwir; sis AMimRqu JrY] cwKq byig; sgl ibK hrY] pr inrMkwr<br />

srUp DMn sRI suKmnI swihb jI, AsMK nUr pRkwS srUp, AnMq bRhmMf’c ivAwpk<br />

inrgun inrMkwr srUp nUM, cMdRmW dy pRkwS dI loV nhIN[ Awpxy Awp qoN Awp hI<br />

pRkwSvwn hox kwrx, AsMK cMdRimAW dy pRkwSk hn, AnykW pRymIAW dy idlW<br />

idmwZW lUM 2’c, Awpxy inrml pRkwS duAwrw, AMimRq b^S ky, ivkwr myt ky, hr<br />

smyN inhwl krdy rihMdy hn[ ijvyN mxI’coN pRkwS inkldw hY, iqvyN sRI suKmnI<br />

swihb jI(suK+mnI) ivAwpk AsMK pRkwS hI pRkwS inrMkwr srUp, sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Anqklwvwn suK dy(mnI) mxI jI hn(suK+mnI) (mnI) mnW nUM ivsmwd<br />

ivAwpk bRhm’c lIxqw rUpI, sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn suK dyx vwly<br />

hn[ (suK+mnI) ivAwpk bRhm’c lIxqw rUpI suK dyx vwly(mnI) mMnI jI hn,<br />

ijvyN mMnI’c mYdw iGau KMf huMdy hn, iqvyN ivsmwd ivAwpk pRkwS srUp suK dy, sRI<br />

suKmnI swihb jI rUpI mMnI jI’c, gurU pRmysr jI ny pRymw-BgqI rUpI KMf,<br />

bRhmigAwn rUpI mYdw, pRym rUpI iGau pwey hn[ ivsmwd sRI suKmnI swihb jI,<br />

siq sMqoK dieAw ZRIbI hlImI ivcwr, inmRqw sihxSIlqw iekwgRqw SWqI<br />

inRibkwrqw Awid ivsmwd SuB guxW sihq, vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu,<br />

Avru n koie] Anuswr vwihgurU inrMkwr srUp hn[ Awpxy inrMkwr srUp duAwrw,<br />

hr smyN AnMq sUrjW cMdRimAW qwirAW mMflW, AnMq AgnIAW ititAwixAW, koit<br />

bRhmMf dIAW swrIAW dyhW nUM pRkwS rhy hn[ AYsy ivsmwd suKmeI pRkwS hn, jo<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

103<br />

q`qkrw


hux ko RVW bRhmMfW’c sihjy hI ho rhy hn[ AYsy ivsmwd suK srUp bRhm sRI suKmnI<br />

swihb’c lIx, mhwrwj swihb jI ny au~bldI dyZ’c bYT ky BI kStW dI pRvwh<br />

nhIN kIqI[<br />

(sloku) {Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu<br />

Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU Arjn<br />

dyv siqgurU gRMQ swihb jI, Awpxy sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp S`uD inrgun<br />

srUp jI duAwrw, AnMq cMdRimAW qwirAW AgnIAW ititAwixAW sUrjW ibjlIAW<br />

bRhmMfW AvqwrW sMqW BgqW KwxIAW bwxIAW nUM, hux pRkwS rhy hn[ siq sMqoK<br />

dieAw Drm inmRqw.sihn- SIlqw gRIbI pRym ivrwg, iqAwg, inrAiBmwnqw iKmw<br />

DIrj inrvYrqw inrlypqw Awid, sRb ivAwpI ivsmwd, AnMq SuB guxW dIAW,<br />

AnMq klW sihq, ie`k rs b`JvyN AsMK pRkwS hI pRkwS, ivsmwd nUr hI nUr nUro<br />

nUr, Ajpw jwp gursbd rUp gurU jI, swfy AMdr bwhr, hr smyN ivAwpk BrpUr<br />

ivsmwd Ajpw jwp kr rhy, vwihgurU gurU jI hn}Awp jI mhwn ikRpw krky, AMg<br />

262.qoN inrMkwr bwxI sRI suKmnI swihb jI AwrMB kr rhy hn:- (sloku) dohry<br />

nyVy kivqw pd CMd hY, ijs’c pRkwS srUp bRhm jI dI, Agm Apwr ibAMq<br />

bysumwr, AMq n pwrwvwr, rs iBMnI s`cI(sloku) pRsMsw.hI pRsMsw hY, sloku gw ky,<br />

suMdr vwihgurU jI dy prmpiv`qR drSnW dw rMg mwxIdw hY, XQw:- jo suKu drsnu<br />

pyKqy ipAwry; muK qy.khxu n jwie] swcI pRIiq.n quteI ipAwry; jugu jugu rhI<br />

smwie]) drsnu pyKq; Bey punIqw] sgl auDwry; BweI mIqw]<br />

siqgur pRswid] prmpUjnIk() ie`k pRkwS srUp srb klw BrpUr<br />

pRB; ibrQw jwnnhwr] inrgun vwihgurU inrMkwr jI dy srgun srUp, siqgur mh`lw<br />

pMjvW pUrn bRhm jI, Awp au~bldI dyZ’c bYT rhy hn[ Awp jI nUM(pRswid) ikRpw<br />

hI ikRpw Bwv sRb ivAwpI mhW ivsmwd Agm Apwr ikRpw srUp, vwihgurU jI,<br />

Ajpw jwp kridAW AMdr bwhr swiKAwq ho rhy hn[ XQw:- jl Ql mwhy;<br />

Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu]) jh; iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd<br />

sbd bjMqw]<br />

gurUpRmysr jI Awpxy prmpUjnIk gurdyv jI dw Awid’c, ivsmwd rMglw<br />

AnMdI mMgl js krdy hn[ prmpUjnIk() ie`k AdÍYq rUp EAMkwr srb<br />

pRkwSk, vwihgurU bRhm inrgun inrMkwr jI dy srgun srUp dsW hI pwqSwhW dI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

104<br />

q`qkrw


jwgdI ie`k joiq, gurqw ibrwjmwn(siqgur) DMn sRI gurU gRMQ swihb jI, (pRswid)<br />

(pR+swid) (pR) pry hn(swid) suAwd qoN, Bwv ieMidRAW dy suAwd qoN rihq,<br />

inry(pRswid) AnMd hI AnMd srUp, (pRswid) ikRpw srUp Bwv gurU pRmysr jI Agm<br />

Apwr inry ikRpw hI ikRpw pRkwS srUp hn[ jo hr vyly A`g dy smuMdR sMswr ’qy,<br />

ikRpw hI ikRpw krdy hn, hr smyN sMswr’c l`gI A`g nUM, swc nwm kI AMimRq<br />

vrKw] krky, buJwauNdy rihMdy hn[ hMkwrI ivkwrI mMd krmI gLy sVy koV@I jIv’qy<br />

BI ikRpw krky, aus nUM gurbwxI jI b^S ky, inhwl krdy rihMdy hn[ nwnk;<br />

rwKnhwru Apwru] gurU pRmysr jI, sdw 2 B`ulxhwr jIv nUM b^Sx l`igAW, ies dy<br />

Avgux dI vIcwr nhIN krdy, J`t hI b^S lYNdy hn[ XQw:- sdw sdw; iehu<br />

BUlnhwru] nwnk; rwKnhwru Apwru]) guxu Avguxu myrw.ikCu n bIcwirAw; bKis<br />

lIAw iKn mwhI] AwpxI Agm Apwr ikRpw duAwrw, hr irdy hr Gr, AnMq<br />

bRhmMf dy swry pswry nUM s`cKMf bxwauNdy hn[<br />

(siqgur) sB qy vfw siqguru nwnku; Anuswr(gur) v`fy(gur) pUjnIk (siq)<br />

s`cy (gur) inry pRkwS hI pRkwS hI pRkwS() dYÍq rihq, ie`k vwihgurU jI,<br />

gurqw ibrwjmwn siqgurU swihb jI dI(pRswid) ikRpw nwl pRwpq huMdy hn[<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI’c, siqgur pRswid] 23 vwr<br />

AwauNdy hn[ {sRI dmdmI tkswl Anuswr jI dw S`uD aucwrn ie`k EAMkwr hY,<br />

ie`k EAMkwr bwr 2 pV@ ky, S`uD aucwrn pkwau[ hornw nMU Awpxy mgr bwr bwr<br />

khw ky, S`uD aucwrn pkwau jI[ }<br />

Awid gur ey; nmh] 1.prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dy(Awid) pihly<br />

(gur) pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm] prmpUjnIk siqgurU<br />

vwihgurU mh`ly pihly jI(ey) nUM, dwsn dws gRIb inmwxy inqwxy dI, rom 2 dy ipAwr<br />

nwl, inmK inmK, Twkur nmskwrY] Anuswr inmK 2 sdw 2 srb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd(nmh) nmskwr hY jI[ XQw:- guru pUrw; nmskwry] pRiB; sBy kwj<br />

svwry]) Awpy lwieE; Apnw ipAwru] sdw sdw iqsu gur kau; krI nmskwru]<br />

jugwid gur ey; nmh] 1. (jugwid) (jug+Awid) (jug) do, vwihgurU mh`ly cOQy<br />

jI, mh`ly qIjy jI dy Awid, (gur) qU qw.jink rwjw Aauqwru, sbdu sMswir swru;<br />

rhih jgqR, jl pdm bIcwr] vwihgurU mh`ly dUjy jI(ey) nUM, dwsn dws gRIb<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

105<br />

q`qkrw


inmwxy inqwxy dI, rom 2 dy ipAwr pUrn siqkwr nwl inmK inmK, Twkur<br />

nmskwrY] Anuswr inmK 2 sdw 2 sRb ivAwpI mhW ivsmwd(nmh) nmskwr hY<br />

jI[ XQw:- guru syvau; kir nmskwr] Awju hmwrY mMglcwr]) nmskwr; qw kau<br />

lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir]<br />

siqgur ey; nmh] 1. siqpRq`gI dw Bwv vwihgurU mh`lw qIjw jI jo bcn<br />

krdy, aus nUM pUrw inBwauNdy[ (siqgur) (siq+gur) (siq) s`cy(gur) bRhm srUp,<br />

sqpRq`gI (gur) prmpUjnIk nwny siqgurU Amrdws swihb jI(ey) nUM, dwsn dws<br />

gRIb inmwxy inqwxy dI, rom 2 dy ipAwr nwl inmK inmK, Twkur nmskwrY]<br />

Anuswr inmK 2 sdw 2 srb ivAwpI mhW ivsmwd(nmh) nmskwr hY jI[ XQw:-<br />

iqsu gur kMau.siB nmskwru krhu; ijin hir kI hir gwl gloeIAY]) hir Dn ky;<br />

Bir lyhu BMfwr] nwnk; gur pUry nmskwr] 1]<br />

23.vwihgurU mh`ly qIjy jI dy siqpRq`gI hox dy srb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

kOqk:- vwihgurU mh`ly dUjy jI ny, sRI KfUr swihb jI qoN, mh`ly qIjy jI nUM sRI<br />

goieMdvwl swihb jI vswaux leI ByijAw[ min bYrwgu BieAw; drsnu dyKxY kw<br />

cwau] Anuswr vwihgurU mh`ly qIjy jI dy mn’c, jdoN prmpiv`qR drSnW dw cwA<br />

au~Tdw, qdoN CyqI hI drSnW nUM Aw jWdy[ vwihgurU mh`ly dUjy jI ny pUrn ipAwr<br />

nwl hukm kIqw, “hy mhWpurS jIE!rwm srUp gurU syvw’coN gYrhwzr nhIN hovxw[<br />

rwq idn ie`k krky cwA nwl syvw kro krwau[ Awp iqAwg ky gurU syvw krn nwl<br />

sdw drSn hoxgy[ gurU syvw krny’qy dwsn dws nMU gurqw pRwpq hoeI hY [ Awp jI<br />

ny AwigAw qoN ibnw, ie`Qy nhIN Awauxw[ au~Qy hI rih ky idl itkwA ky, gurU syvw<br />

cwA nwl krnI[ jdoN izAwdw iK`c kroNgy, qW dwsn dws Awpy hI, Awp jI pws<br />

Aw jwvygw[ ” mMny kI giq; khI n jwie]) hukim mMinAY.hovY prvwxu; qw KsmY kw<br />

mhlu pwiesI]) nwnk mMinAw mMnIAY; buJIAY gur prswid] Anuswr hukm<br />

mMnidAW, vwihgurU mh`lw qIjw jI, sRI goieMdvwl swihb jI ivKy, inmK inmK,<br />

Twkur nmskwrY] Anuswr inmK 2 suAws 2 Awpxy ipAwry pRIqm jI nUM icqvdy,<br />

rom 2 dy pUrn pRym siqkwr nwl jpdy iDAwauNdy pUjdy ArwDdy nmskwrdy rihMdy[<br />

hr hwlq’c Awpxy ipAwry pRIqm jI dIAW swKIAW mihmw sqsMgq jI nUM suxwauNdy<br />

2, pUrn ivsmwdqweI’c AYsy ivsmwd lIx huMdy, nyqRW’coN vYrwg jl iqRp 2 krky<br />

if`gdw rihMdw[ bhuq hI G`t Ckdy sONdy boldy[ ie`k idn iDAwn itkwA ky, A&ur<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

106<br />

q`qkrw


smwDI’c bYT ky, gurU pRIqm jI nUM pUrn pRym dI iK`c nwl cyqy kIqw[ prmpiv`qR<br />

im`Ty crn-kmlW’c lIn ho gey[ XQw:- hau.rih n skw, ibnu dyKy pRIqmw; mY nIru<br />

vhy vih clY jIau]) mgnu BieE.ipRA pRym isau; sUD n ismrq AMg])<br />

myrw.AMqrjwmI hir rwieAw] mh`lw dUjw jI pRym dy vsIkwr ho ky, sRI KfUr swihb<br />

jI qoN sRI goieMdvwl swihb jI nUM qur pey[ mMnY sgl Bvx kI suiD] Anuswr Awp<br />

jI ny jwixAw ik cojI pRIqm jI drSn b^Sx Aw rhy hn[ Awp jI sRI goieMdvwl<br />

swihb jI qoN qury[ rsqy’c sRI dmdmy swihb jI ivKy myl ho igAw[ pUrn pRym cwA<br />

auqSwh nwl B`j ky, prmpUjnIk s`cy ivsmwd crnkmlW’qy m`Qw r`iKAw[ vwihgurU<br />

mh`ly dUjy jI ny fOiLAW qoN PV ky auTwey, AwpxI CwqI nwl lw ky, Gu`t ky ipAwr<br />

kIqw[ XQw:- myrY min qin pRIiq lgweI siqguir; hir imilE lwie 1 JpIVw]<br />

1 j`PI) vwihgurU mh`ly dUjy jI ny Awp jI dI s`jI bWh PVI, Awpxy brwbr qory, sRI<br />

goieMdvwl swihb jI nUM qury[ Awp jI dI K`bI bWh ih`l ky QoVI ijhI A`gy ho geI,<br />

idl’c bhuq hI du`K mMinAw[ “ies bWh ny gurU pRIqm jI dI ibAdbI kIqI hY[ jy<br />

ies nUM k`itAw qW vwihgurU jI bIr-rs Dwrngy[ ”ies leI pRq`igAw kr leI,<br />

“A`j qoN ies bWh qoN koeI BI kMm nhIN lYxw[ ”(nweI ibMdI nhIN lwauxI) vwhu vwhu<br />

scy pwiqswh; qU scI nweI] vwhu myry swihb jI vwhu!ikqnw ivsmwd Adb<br />

siqkwr ipAwr hY[ muV ky aus bWh qoN kMm hI nhIN ilAw, AwpxI CwqI nwl lw ky<br />

r`Kdy, kIqI pRq`igAw pUrI kIqI[<br />

ie`k vwrI vwihgurU mh`ly qIjy jI ny, ie`k mweI dy rox dI Avwz sux ky, BweI<br />

b`lU jI nUM ByijAw[ BweI swihb jI ny Aw ky d`isAw, “mwqw jI dw b`cw sdw dI<br />

nINd sON igAw hY[ ies leI ro rhI hY[ ”mwir Awpy jIvwldw; AMqir bwhir<br />

swiQ] Anuswr sRI gurU swihb jI ny jw ky b`cw ijauNdw kr idqw[ imhrvwnu.swihbu<br />

imhrvwnu] swihbu myrw.imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu] gurU pRmysr jI ny<br />

kruxw-rs’c FL ky pRq`igAw kIqI, “ijqnw icr dwsn dws dI izMdgI hY, auqnw<br />

icr sRI goieMdvwl swihb jI ivKy, koeI BI pRwxI cV@weI n kry[ ”Awp jI dy<br />

gurqw smyN 22.swl’c, sRI goieMdvwl swihb jI ivKy, ie`k BI pRwxI ny cV@weI nhIN<br />

kIqI[ ies leI bhuq pRymI cweIN 2 Aw vsy, AbwdI bhuq hI sMGxI ho geI[ bhuq<br />

pRymI gurU pRmysr jI dy s`cy im`Ty crn- kmlW dy kIVy bx ky, pUrn bRhmigAwnI bx<br />

gey[ so vwihgurU gurU pRmysr jI ny jo 2 BI pRq`igAw kIqI, pUrn qOr’qy inBweI[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

107<br />

q`qkrw


ies leI sqpRq`gI bRhm srUp, vwihgurU mh`ly qIjy jI nUM rom 2 krky sd sdw<br />

nmskwr[ XQw:- gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru ; gurdyv nwnk hir nmskrw]<br />

sRI gurdyv ey; nmh] 1] 1.vwihgurU mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- (sRI)<br />

SRomxI(sRI) soBw vwly(gurdyv) (gur+dyv) (dyv) prmpUjnIk DrmI ipqw(dyv) pRkwS<br />

srUp bRhm jI dy srgun Avqwr, (gur) pRkwS bRhm srUp, DMn sRI gurU rwmdws<br />

swihb s`cy pwiqSwhjI(ey) nUM, dwsn dws dI rom 2 krky sd sdw(nmh) nmskwr<br />

hY jI] 1] XQw:- DMnu DMnu rwmdws guru; ijin isirAw.iqnY svwirAw] pUrI hoeI<br />

krwmwiq; Awip isrjxhwrY DwirAw] isKI AqY sMgqI; pwrbRhmu kir<br />

nmskwirAw]) hir nwmu dIAw.guir praupkwrI; Dnu DMnu gurU kw ipqw mwqw] hMau<br />

siqgur Apuxy kMau sdw nmskwrI; ijqu imilAY hir nwmu mY jwqw]<br />

gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] jI nUM sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Anqklwvwn nmskwr dw Bwv, bhu byAMq; aUc qy aUcw] hY[ mohn moih<br />

lIAw mnu myrw; smJis sbdu bIcwry] 1] Anuswr gurdyv jI dy ivsmwd drSnW<br />

’qy moihq ho ky, ivsmwd rMg’c nmskwr kr rhy hn[ ij`Qy Awl jwl; mwieAw<br />

jMjwl] haumY moh; Brm BY Bwr] dUK sUK; mwn Apmwn] Aink pRkwr; kIE<br />

bK´wn] smUh AOguxW ivkwrW hMkwr dw iqAwg hI iqAwg hY[<br />

Awid gur ey; nmh] 2.(gur) prmpUjnIk(gur) bRhm AsMK bRhmMf dI<br />

rcnw’c ivAwpk pRkwSk inrlyp Ajpw jwp inrgun inrMkwr, AnMq bRhmMf dI<br />

rcnw dy(Awid) mu`F rUp jI(ey) nUM, dwsndws dI rom 2 krky sdw 2(nmh)<br />

nmskwr hY[<br />

jugwid gur ey; nmh] 2. (jugwid) (jug+Awid) (jug) j`ugW(Awid)<br />

AwidkW’c, (gur) cyqn pRkwS srUp ivAwpk bRhm jI (ey) nUM, dwsn dws dI rom<br />

2 krky sdw 2(nmh) nmskwr hY[<br />

siqgur ey; nmh] 2.(siqgur) (siq+gur) (siq) s`cy bRhm (gur)<br />

prmpUjnIk (gur) cyqn pRkwS srUp bRhm jI, AsMK bRhmMf dI rcnw’c,<br />

ivAwpk pRkwSk inrlyp inrgun inrMkwr(ey) nUM, dwsn dws dI rom 2 krky sdw<br />

2(nmh) nmskwr hY[<br />

sRI gurdyv ey; nmh] 1] 2.(sRI) SRomxI(sRI) soBw vwly (gurdyv) Akwl purKu<br />

jI (ey) nUM dwsn dws dI rom 2 krky sdw 2(nmh) nmskwr hY] 1] XQw:-<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

108<br />

q`qkrw


Awdysu iqsY Awdysu] Awid AnIlu Anwid Anwhiq; jugu jugu eyko vysu]) nmskwr;<br />

qw kau lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir]<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI pihly[<br />

ismrau; ismir ismir suKu pwvau] 1.{prmpUjnIk vwihgurU siqgurU nwnk<br />

dyv pUrn bRhm srUp mh`lw p DMn gurdyv jI, zwlmW dy ibTwaux qoN, hux au~bldI<br />

dyZ’c bYT rhy hn}grIbI.gdw hmwrI] KMnw.sgl rynu CwrI] Anuswr sRb ivAwpI<br />

mhW ivsmwid gRIbI hI gRIbI sihq, &urmw rhy hn:- hy prmpUjnIk vwihgurU<br />

siqgurU swihbwn jIE!Awp jI dI ikRpw duAwrw, sqsMgiq jI smyq, Awp jI nUM,<br />

kWKI; eykY drs quhwro] Anuswr Awp jI dy suMdr pwk drSnW dy cwhvwn pRymIAW<br />

nUM, mn bwxI rom 2 krky, dwsn dws sdw(ismrau) Xwd krdw hY[ hr<br />

smyN(ismir) Xwd krky(ismir) Xwd krky, sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn<br />

Ajpw jwp AwqmnMd suKu(pwvau) pwauNdw hY[ XQw:- ismrau. ismir ismir suK<br />

pwvau; swis swis sm@wly] ieh loik prloik sMig shweI; jq kq moih rKvwly])<br />

suKw kI imiq, ikAw gxI; jw ismrI goivMdu]<br />

2.gurUpRmysr jI Awpxy ipAwry is`K b`icAW nUM , gurU ismrn pRymw-BgqI krn<br />

dw SuB s`cw aupdyS b^S rhy hn:- hy BweI!prmpUjnIk s`cy Akwl purKu, siqgurU<br />

swihbwn jI, aun@W dy sMqW BgqW ShIdW dy praupkwrI ieiqhws, vwhu vwhu bwxI<br />

inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n koie] inrMkwr srUp gurbwxI jI dy prmpiv`qR<br />

A`Kr 2 nUM, gurU srUp mMn ky, rom 2 dy pRym krky, mn bwxI rom 2 krky hr<br />

smyN(ismrau) Xwd kro[ ismir ismir ky, sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anqklwvwn<br />

Awqm suKu, sdw leI(pwvau) pwauxw kro[ XQw:- pRB kY ismrin; Anhd<br />

Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]<br />

kil klys; qn mwih imtwvau] (kil) klpxw, klj`ug Bwv smUh<br />

AOgux(klys) JgVy(klys) 1 Aiv`idAw 2 AsMmqw 3 rwg 4 dYÍK, 5 AvIinvyS qn(mwih)<br />

’c jo hn, ien@W nUM gurU pRymw-BgqI sihq, gurU ismrn ’c lIx ho ky(imtwvau)<br />

imtwauxw kro[ 1 Aiv`idAw:- bRhm sbMDI jwxkwrI v`loN AxpV@qw[ 2 AsMmqw:-<br />

iksy nwl sMmqI myl imlwp n hoxw, hryk nwl Axbx ho jwxI[ 3 rwg:- BwvyN koeI<br />

iC`qR mwry, l`q v`F dyvy, iPr BI aus nwl(rwg) moh krnw[ aus nwl moh krky,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

109<br />

q`qkrw


aus dy hI ADIn rihxw[ 4 dYÍK:- nyk swaU purKW nwl, ibnw kwrn dy dYÍK krnI,<br />

cIz vMfx l`igAW, ijs nwl dYÍS hovy aus nUM G`t dyxI[ iksy nwl dYÍS krky, kOVy<br />

bcn bolxy, qMg krnw Awid[ 5 AvIinvyS:- aultw hT krky, gurU pRmysr jI dy<br />

hukm dy ault c`lxw[<br />

ismrau jwsu; ibsuMBr eykY] (ibsuMBr) Anqklwvwn pUrn myhrvwn, hr pRwxI<br />

dy AMdr bwhr hr smyN vwihgurU 3 jp rhy, Ajpw jwp AsMK nUr, nUr hI nUr nUro<br />

nUr, srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] AnMq bRhmMf dI rcnw nUM rozI hvw<br />

pwxI, gursbd aupdyS nwl Brn vwly, iKn ’c auqpiq prlau kridAW inrlyp<br />

ibsuMBr jI hn[ XQw:- Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu<br />

rhqw]) iKn mih Qwip auQwpnhwry; kudriq.kIm n phI] aupRokq guxW vwly(eykY)<br />

ie`k ibsuMBr dy(jwsu) js nUM, mn bwxI rom 2 krky, pUrn pRym nwl gurU pRymw-<br />

BgqI, sqsMgiq jI sihq, dwsn dws gRIb (ismrau) Xwd krdw hY[<br />

nwmu jpq; Agnq AnykY]) qyry nwm Anykw.rUp Anµqw; khxu n jwhI, qyry<br />

gux kyqy]) guoibMdy] mukMdy] audwry] Apwry] 94] hrIAM] krIAM] inRnwmy] Akwmy]<br />

95] rwm hir Bgvwn BgvMq myhrvwn Kudwie A`lw gopwl prvidgwr vwihgurU<br />

goibMd inrMkwr[ Anuswr Awp jI dy(Agnq) igxqI qoN rihq(AnykY) AnykW hI<br />

(nwmu) nwmW nUM, Agnq (AnykY) AnykW hI sMq Bgq gurmuiK ipAwry, AnMq bRhmMf<br />

q`q sUrj cMd qwry mMfl pSU pMCI AwpxI 2 bolI Anuswr hr smyN(jpq) jpdy<br />

rihMMdy hn[ XQw:- keI koit; nvqn nwm iDAwvih] nwnk krqy kw; AMqu n<br />

pwvih] 1]) sysnwg.isr shs bnweI] dÍY shMs.rsnwh suhweI] rtq Ab<br />

lgy.nwm Apwrw] qumro; qaU n pwvq pwrw] 6]) gwvih quhno.pauxu pwxI bYsMqru ;<br />

gwvY rwjw Drmu duAwry]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj<br />

guxqwsw]) bRhmy quDu iDAwiein@; ieMdR ieMdRwsxw]) (lqw polw, b`lI) lqw blI swK<br />

sB ismrih; riv rihAw suAwmI sB mnw]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm<br />

ibnw; ko bolY ry]<br />

24.byd purwn; isMimRiq suDwK´r] kIny rwm nwm; iek AwK´r] 1.vwihgurU<br />

mh`lw pMjvW jI mn bwxI rom 2 krky, sRb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp<br />

Anqklwvwn gRIbI ismrn ’c lIx &urmw rhy hn:- dwsn dws ny (iek) AdYÍq<br />

rUp, (AwK´r) (Aw+K´r) (K´r) Krn qoN(Aw) rihq bRhm rwm nwm jI, Agm<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

110<br />

q`qkrw


ivsmwd Agwh pRvwh ismrn ’c lIn ho ky, jo ismrnw(kIny) kIqy hn, dwsn dws<br />

dw eyho hI byd purwn isMimRiq qy hor (suDwK´r) SuD piv`qR A`KrW vwly Dwrimk gRMQW<br />

nUM pV@nw vIcwrnw hY, Bwv vwihgurU ismrn duAwrw, Ajpw jwp ivAwpk bRhm ’c,<br />

AYsI ivsmwd lInqw hY, sunIAY Avr.Avr ibiD buJIAY; bkn kQn rhqw]<br />

Anuswr byd swsqR pV@n dI loV nhIN[ XQw:- jh srb klw; Awpih prbIn] qh<br />

byd kqyb; khw koaU cIn]) hir myrw isimRiq. hir myrw swsqR; hir myrw bMDpu.hir<br />

myrw BweI] hir kI mY BUK lwgY, hir nwim myrw mnu iqRpqY; hir myrw swku. AMiq<br />

hoie sKweI]) bhu swsqR bhu isimRqI; pyKy srb FFoil] pUjis nwhI.hir hry;<br />

nwnk nwm Amol]) jwp qwp koit lK pUjw; hir ismrx quil.n lwiex]<br />

dUjw ArQ.hy BweI!hir ismrin lig; byd aupwey]) hir ismrin; kIE sgl<br />

Akwrw]) nwmY hI qy sBu ikCu hoAw; ibnu siqgur, nwmu n jwpY] Anuswr (iek)<br />

AdÍYq srUp, (AwK´r) Krn rihq, Ajpw jwp pUrn bRhm jI ny, rwm nwm ismrn<br />

jI duAwrw, AnMq bRhmMf pYdw(kIny) kIqy hn, ies leI byd purwn<br />

isMimRiq(suDwK´r) (suD+AwK´r) (suD) piv`qR (AwK´r) A`Kr vwly Dwrimk gRMQ BI,<br />

iek rwm jI ny, nwm ismrn duAwrw pYdw(kIny) kIqy hn[ ies leI vwihgurU jI dy<br />

ismrn jI dI mwnqw mhwnqw khI nhIN jWdI[ byd purwx isMimRq dy pV@n nwloN,<br />

vwihgurU ismrn jI Amolk ivsmwd AlOikk hn[<br />

iknkw eyk; ijsu jIA bswvY] qw kI mihmw; gnI n AwvY] 1.rkqu ibMdu kw<br />

iehu qno; AgnI pwis iprwxu] Anuswr rkq ibMd dy ijsu(eyk) ie`k(iknkw) ikxky<br />

ikRm jIA dy irdy’c, vwihgurU jI Awpxw sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn pUrn<br />

myhrvwn Ajpw jwp ismrn vwihgurU nwm(bswvY) vswauNdy hn, (qw) iqs gurmuiK<br />

snmuK gurU ipAwry jI kI, Agm Apwr sRb ivAwpI mhW ivsmwd bRhmigAwnI<br />

sgl kI rInw]) mihmw (gnI) ignx’c (n) nhIN(AwvY) AwauNdI[ XQw:- dyiKAw;<br />

iqhUM lok kw pIau] Acrju BieAw; jIv qy sIau]) jn kI mihmw.kyqk brnau; jo<br />

pRB Apny Bwxy] khu nwnk.ijn siqguru ByitAw; sy sB qy Bey inkwxy]<br />

2.ie`k ikxkw Coty qoN Cotw huMdw hY[ vwihgurU siqgurU swihbwn jI ijsu Awpxy<br />

ipAwry dy(jIA) idl’c, (eyk) ie`k (iknkw) Cotw nIc kIt puxw Bwv<br />

gRIbI(bswvY) vswauNdy hn, (qw) iqs kI mihmw(gnI) igxI, Bwv ignx ’c(n)<br />

nhIN(AwvY) AwauNdI[ XQw:- kir ikrpw; ijs kY ihrdY grIbI bswvY] nwnk.<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

111<br />

q`qkrw


eIhw mukqu; AwgY suKu pwvY]) sy ismrih; ijn Awip ismrwey] nwnk qw kY; lwgau<br />

pwey]) KqRI bRwhmxu.sUdu bYsu; auDrY ismir cMfwl] ijin jwinE.pRBu Awpnw;<br />

nwnk.iqsih rvwl]<br />

kWKI; eykY drs quhwro] nwnk aun sMig; moih auDwro] 1] prm pUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv srUp mh`lw p jI &urmwauNdy hn:- hy<br />

vwihgurU siqgurU swihbwn jI!ijhVy gurmuiK ipAwry, vwSnwvW lwlc AOgux ivkwr<br />

doS iqAwg ky, Awp jI dy ivsmwd ismrn’c lIx, (quhwro) Awp jI dy prmpiv`qR<br />

SuB s`cy inrol(eykY) ie`k(drs) drSnW dy(kWKI) cwhvwn hn, (aun) aun@W<br />

sMig(moih) dwsn dws gRIb nUM, mhW pwpW ivkwrW kukrmW AOguxW jmW jUnW qoN,<br />

(auDwro) Cufwauxw kro jI, Bwv iqn@W gurmuKW ipAwirAW dI siqsMgq jI’c<br />

rihMidAW, gurU jI dy AmulIk lwl; eyih rqn] bcnW nUM ismridAW, gurbwxI<br />

suxidAW kQw kIrqn kridAW krwauNidAW isKwauNidAW, rom 2 dy ipAwr nwl,<br />

Awp iqAwg ky kmweIey, kyvl mhWpurSW dy nwl hI vrq vrqwvw hovy[ sB dI<br />

crn-DUV bx jweIey jI[ XQw:- swD kI DUir; krhu iesnwnu] swD aUpir;<br />

jweIAY kurbwnu]) swD qyry kI; crnI pwau] nwnk kY min; iehu Anrwau] 1])<br />

nyqRhu pyiK drsu; suKu hoie] mnu ibgsY; swD crn Doie]) mwiG mjnu.sMig swDUAw;<br />

DUVI kir iesnwnu]) jn nwnk pRIiq; swD pg cwty]) soriT mhlw 5] hm sMqn<br />

kI rynu ipAwry; hm sMqn kI srxw] sMq hmwrI Et sqwxI; sMq hmwrw ghxw]<br />

1] hm; sMqn isau bix AweI] pUrib iliKAw pweI] iehu mnu qyrw BweI] rhwau]<br />

sMqn isau.myrI lyvw dyvI; sMqn isau ibauhwrw] sMqn isau.hm lwhw KwitAw; hir<br />

Bgiq Bry BMfwrw] 2] sMqn mokau pUMjI saupI; qau auqirAw mn kw DoKw] Drm<br />

rwie Ab khw krYgo; jau PwitE.sglo lyKw] 3] mhw Anµd Bey suKu pwieAw;<br />

sMqn kY prswdy] khu nwnk.hir isau mnu mwinAw; rMig rqy ibsmwdy] 4] 8]<br />

19]<br />

suKmnI suK; AMimRq pRB nwmu] Bgq jnw kY; min ibsRwm] rhwau] sRb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp ivsmwd inrMkwr srUp, sRI suKmnI swihb jI,<br />

AMimRq suK pRB jI dy prmpiv`qR SuB s`cy ipAwry AiqAMq ivsmwid im`Ty nwmu jI<br />

hn, ijn@W dw vwihgurU jI dy(jnw) ipAwirAW(Bgq) BgqW jI(kY) dy min ’c<br />

(ibsRwm) vwsw hY[ XQw:- sYnu nweI buqkwrIAw; Ehu Gir Gir suinAw] ihrdy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

112<br />

q`qkrw


visAw pwrbRhmu; Bgqw mih ginAw] 3] vw suKmnI suK; AMimRq pRB nwmu] jI,<br />

Bgq jnw(kY) dy min nUM(ibsRwm) itkwA b^Sdy hn[ AYsy AibnwsI suK; Awpn<br />

Awsn] Ajpw jwp pUrn ivsmwd suK srUp bRhm sRI suKmnI swihb’c lIx, mhwrwj<br />

swihb jI ny, zwlmW dy au~bldI dyZ’c ibTwaux qoN BI, Akih Asih kStW dI pRvwh<br />

nhIN kIqI[ kuil soFI gur rwmdws qnu; Drm Dujw.Arjunu hir Bgqw] 6] Anuswr<br />

Drm’c pUrn idRV@ pRp`k, AduqI kurbwnI idqI hY[ }(rhwau) ivsrwm, tyk, sQweI,<br />

vw ihrdy rUpI Kyq’c nwm(rhwau) bIjxw kro[ nwm’c mn(rhwau) itkwau[ (rhwau)<br />

snwBI tIkw, ijvyN nwBI pyt dy ivcwly huMdI hY, ieauN swry sbd dw isDWq, rhwau<br />

dIAW qukW’c huMdw hY[ rhwau dIAW qukW dy ArQ krky, Pyr sbd dy ArQ AwrMB<br />

krny krky, ArQ sp`St huMdy hn[ sMgIq, kwvX nwl rhwau sbMD r`Kdw hY[ {] 1]<br />

rhwau] nUM ie`k rhwau nhIN pVHnw, kyvl rhwau hI pVHnw hY[ h`dW AMdr eykw rhwau<br />

dI quk dI igxqI dw vwck hY[ myrw mnu locY; gur drsn qweI] ies sbd’c cwr<br />

rhwau hn, isrIrwgu mhlw 4 vxjwrw, siqnwmu gur pRswid] hir hir auqmu<br />

nwmu hY; ijin isirAw.sBu koie jIau] ’c Cy rhwau hn[ jy rhwau dy AMk pVHIey, qW<br />

qrqIbvwr AMk BI cwr jW Cy q`k Awauxy cwhIdy sn[ pr E~Qy sB QWeI eykw hI hY[<br />

ies leI ie`k rhwau, do rhwau, iqMn rhwau nhIN pVHny, kyvl rhwau hI pVHnw[<br />

A`KrW’c rhwau dUjw] Awvy, au~Qy rhwau dUjw zrUr br zrUr pVHnw hY[ hukmnwmw lYx<br />

smyN, rhwau dUjw pVH ky, &qyh g`jwauxI, rhwau dUjw dw sbMD aus sbd nwl huMdw hY[<br />

sbd’c ie`k qoN v`D rhwau hox, qW ijs rhwau qoN cwho kIrqn kro[ sRI suKmnI<br />

swihb, dKxI EAMkwru, isD gosit’c kyvl ie`k 2 rhwau hI hY[ }<br />

pRB kY ismrin; griB n bsY] {vwihgurU ismrn ArQ bwry, sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Ajpw jwp SuB vIcwr:- prmpUjnIk DMn vwihgurU mh`lw pMjvW jI hux<br />

au~bldI dyZ’c bYT ky, ipAwry vwihgurU jI dw ismrn kr rhy hn[ vwihgurU ismrn<br />

dw Bwv bhu byAMq; aUc qy aUcw] hY[ du`K dI pRvwh nhIN kIqI, kStW nUM AMimRq krky<br />

pIqw, Bwxw mMinAw hwey sI nhIN aucwrI, sRwp nhIN id`qw[ pUrn gurU jI, Akwl jI nUM<br />

im`T bolVy jwx ky jpdy nmskwrdy kurbwn jWdy hn[ XQw:- imT bolVw jI; hir<br />

sjxu suAwmI morw] hau sMmil QkI jI; Ehu.kdy n bolY kaurw] kauVw.boil n jwnY,<br />

pUrn BgvwnY; Aaugxu.ko n icqwry] piqq pwvnu hir ibrdu sdwey; ieku iqlu.nhI<br />

BMnY Gwly] Gt Gt vwsI, srb invwsI; nyrY hI qy nyrw] nwnk dwsu.sdw srxwgiq;<br />

hir AMimRq sjxu myrw]) hau vwrI jIau vwrI; siqgur kY bilhwrixAw])<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

113<br />

q`qkrw


ismrn ArQ:- Awpxw sRIr cV@weI krn l`gy, ies dw ismrn snyh n krnw,<br />

iksy sbMDI Dn pdwrQ nUM cyqy n krnw[ sbMDI rwj Dn sB ku`J nws hox qoN, aunW@<br />

nUM n ismrnw, koeI byAdbI kry aus nUM n ismrnw[ koeI Dn pdwrQ lY ky mu`kr<br />

jwvy, aus nUM n ismrnw[ c`kRvrqI bwdSwhI hIry jvwhrwq sony dI DrqI, surg<br />

dIAW mohxIAW BwvyN pRwpq hox, qW BI ien@W nUM n ismrnw[ ieMidRAW dy iviSAW<br />

suAwdW, iqMnW guxW, AOguxW qoN AqIq rih ky, AwpxI vifAweI Awp n krnI[ mn<br />

bwxI sRIr dy rogW qoN inrlyp ho ky, sRb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU<br />

siqgurU gRMQ swihb jI mhwrwj dy A`Kr 2 nUM, ArQW sihq AMdr bwhr iDAwauxw<br />

ArwDxw jpxw nmskwrnw pUjxw mMnxw mnwauxw, gwauxw gwvwauxw, sunxw<br />

sunwauxw AMdr vswauxw, sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anqklwvwn AsMK pRkwS srUp<br />

Ajpw jwp pRBU ismrn jI hn[ srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn<br />

kIAw nwnkw; Awpy hI iPir jwip] 1] Anuswr inrgun bRhm jI Awpxy srgun<br />

srUp dy koit bRhmMf dy pswry smyq hr smyN, Awpxy srgun srUp vwihgurU mh`ly<br />

pMjvyN jI nUM ismr rhy hn[ XQw:- sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY<br />

ry] }<br />

pRB kY ismrin; griB n bsY] (pRB) pUrn myhrvwn sRb ivAwpI inrw nUr,<br />

nUro nUr, kwrx krx krIm] ikrpw Dwir rhIm] Akwl purKu siqgurU swihbwn<br />

jI(kY) dy, ivsmwd(ismrin) Xwd ismrn nUM pRwpq gurmuiK ipAwry jI, mwqw<br />

dy(griB) pyt’c(n) nhIN(bsY) vsdy, Bwv mwqw dy grB’c bwr 2 cOrwsI dy gyVy’c<br />

nhIN AwauNdy[ XQw:- jp´au ijn@ Arjun dyv gurU ; iPir sMkt join grB n AwXau]<br />

2.zor zulm krky gRIbW dy ^Un nwl Awpxw(griB) iF`f Brn’c(n) nhIN(bsY)<br />

vsdy, Bwv aunW gurmuKW dI socxI, kyvl Awpxw iF`f Brn q`k hI nhIN hY, blik<br />

aumwh auqSwh nwl inSkwm syvw praupkwr SuB kwrj krdy hn[ XQw:-<br />

bRhmigAwnI kY grIbI smwhw] bRhmigAwnI praupkwr aumwhw]<br />

ismrn hIn jIv, jIAW nUM hr smyN KweI hI jWdy hn, b`krI vWg ku`J n ku`J<br />

KweI hI jWdy hn[ ijs krky pyt bhuq hI vD jWdy hn[ XQw:- mÚ1] sau Elwm@y<br />

idnY ky; rwqI imlin@ shMs] isPiq slwhxu Cif kY; krMgI lgw hMsu] iPtu ievyhw<br />

jIivAw; ijqu Kwie vDwieAw pytu] nwnk scy nwm ivxu; sBo dusmnu hyqu]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

114<br />

q`qkrw


3.pUrn pyRm Bwvnw sihq, Awp iqAwg ky, sB dI crn-DUV bx ky, ijhVy<br />

gurmuiK ipAwry, AsMK pRkwS hI pRkwS DMn 2 vwihgurU siqgurU swihbwn jI dy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy im`Ty ismrin’c lIx hn, auh ipAwry(pRB) imhrvwnu swihbu<br />

imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu] pUrn myhrvwn<br />

inrgun bRhm jI(kY) dy(griB) pyt AsMK AnMq pRkwS hI pRkwS’c(n) ivSyS<br />

krky(bsY) vsdy hn[ XQw:- ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig;<br />

joiq smwnw] imit gey gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY; sd kurbwn]) hir ky<br />

sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok]<br />

(n`sY) pRB kY ismrin; dUKu jmu nsY] prmpUjnIk(pRB) DMn vwihgurU siqgurU<br />

gRMQ swihb jI(kY) dy A`Kr 2 dw ismrin krny krky, ivkwr mhW pwp kukrm rog,<br />

vwihgurU jI dy ivCooVy dy dUKu jmu inscy krky(nsY) n`s jWdy hn[ XQw:- nwmu lYq;<br />

ikCu ibGnu n lwgY] nwmu suxq; jmu dUrhu BwgY] nwmu lYq; sB dUKh nwsu] nwmu<br />

jpq; hir crx invwsu]) nwrwiex khq; jmu Bwig plwiex]) mweI; myry mn ko<br />

suKu] koit Anµd rwj suKu BugvY; hir ismrq.ibnsY sB duKu])<br />

pRB kY ismrin; kwlu prhrY] DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU vwihgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI DMn hn!zwlmW dy au~bldI dyZ’c<br />

ibTwaux qoN, hux au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy hn[ hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT rhy<br />

hn[ m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn<br />

praupkwrI sIs’qy hux puAw rhy hn[ m`cdI 2 loh’qy hux KV@ rhy hn[<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy A`Kr 2 nUM vwihgurU gurU mMn ky ,<br />

A`Kr 2 dw iDAwn Dwr ky, sRb`q dy Bly ihq, hux vwihgurU vwihgurU vwihgurU jp<br />

rhy hn[ hux Awpxy inrgun srUp duAwrw, Awp jI dy nyqRW’c vs ky, hux Awp<br />

gurbwxI ArQ pV@ rhy hn, AYsy dwqy Twkur ipqw(pRB) vwihgurU gurU pRmysr jI(kY)<br />

dy(ismrin) Xwd AiBAws duAwrw, kwlu(prhrY) dUr B`j jWdw hY[ XQw:- kwlu<br />

jwlu jmu, joih n swkY; swcy isau ilv lweI hy]) jo iqsu syvy.so AibnwsI; nw iqsu<br />

kwlu sMqweI hy]<br />

25.pRB kY ismrin; dusmnu trY] (pRB) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb<br />

jIAw kw dwqw ry] rwmjI dy srgun srUp, pUrn gurU Avqwr siqgurU swihbwn<br />

jI(kY) dy ismrin AiBAws krny krky, ismrn AiBAwsI dy(dusmnu) vYrI bMdy s`p<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

115<br />

q`qkrw


Syr kwm kRoD loB moh AOgux, (dusmnu) ivCoVw vwihgurU jI dw, sRIr’c gMdy<br />

kItwxU(trY) tl jWdy hn[ XQw:- nw ko myrw dusmnu rihAw; nw hm iks ky<br />

bYrweI] bRhmu pswru pswirE BIqir; siqgur qy soJI pweI]) ibsir geI; sB<br />

qwiq prweI] jb qy swDsMgiq; moih pweI] 1] rhwau] nw ko bYrI.nhI ibgwnw;<br />

sgl sMig.hm kau bin AweI] 1] jo pRB kIno.so Bl mwinE; eyh sumiq.swDU qy<br />

pweI] 2] sB mih riv rihAw, pRBu eykY; pyiK pyiK nwnk ibgsweI]<br />

swKI:- prm pUjnIk pUrn guris`K, v`fy ibbykI iqAwgI vYrwgI mhwn<br />

praupkwrI DIrjDwrI, gurU pRmysr jI dy prmpiv`qR SuB s`cy im`Ty crn-kmlW dy<br />

AinMn Bgq, bRhmigAwnI sgl kI rInw] DMn bwbw krm isMG jI hoqI mrdwn<br />

vwilAW dy ipAwry crn-kmlW’c, ie`k ivkwrI ny Bytw r`K ky m`Qw tyikAw, qW<br />

Awp jI ny Bytw pRvwn hI n kIqI[ AiqAMq hI ipAwr nwl ndr krky q`ikAw,<br />

ikhw, “s`c 2 bol[ ”qW aus ikhw, “nvwb dI suMdr b`cI nUM pRwpq krnw cwhuMdw<br />

hW[ ”mhWpurSW ny pUrn pyRm’c FL ky, vwihgurU siqgurU mh`lw pMjvW jI dw ShIdI<br />

pRsMg qy mihmw suxweI[ ies nUM ikhw, “BweI!^udw jI Awp dw Blw krn, Awp<br />

lgwqwr A`T GMty in`q, DMn vwihgurU gurU nwnk dyv swihb jI dw mUlmMqR, siqgurU<br />

pMjvyN pwiqSwh jI dI ShIdI dw jwp msIq ’c jw ky cwLI idn krnw[ ”ies ny<br />

jwp AwrMB kr idqw[ gurU pRmysr jI dI Agm AgwD kmweI dw AYsw ivsmwd<br />

itkwA bixAW, jwp krn smyN A`K pu`t ky n Jwkdy[ pRB kY ismrin; dusmnu trY]<br />

Anuswr ies dyy mn qoN duSmx Bwv ivkwr AOgux BI tl gey[ idlW nUM idlW dy rwh<br />

huMdy hn[ ies dy idl dI s&weI dw ies dy duSmxW’qy BI gurpRswid AYsw Asr<br />

hoieAw aun@W ny iek`Ty ho ky, ies nUM slwm krky ikhw, “BweI!Awp jI ^udw jI dI<br />

bMdgI krdy hoN, AsIN Awp jI nwloN duSmxI C`fI, AsIN Awp jI dI crn-DUV hW[<br />

”lok ies nUM m`Qw tykx l`g gey[ ie`k idn Esy b`cI ny, mhWpurS jwx ky, jw ky<br />

m`Qw tyikAw[ ies ny ikhw, “Awau spu`qRI jI!”ies nUM AwpxI Drm spu`qRI bxw ky,<br />

ies dI SwdI’qy swrw Krc kIqw, nyk swaU DrmI purK bx gey[ sMqW mhWpurKW dy<br />

pws m`Qw tyk ky, pyRm bynqI kIqI, “hy mhWpurS jIE!Awp jI dw bhuq 3 DMnvwd<br />

hY[ ”sMqW mhWpurSW ny ikhw, “BweI!nwm jpy qoN ibnw, jIv dy mMdy sMklp ivkwr<br />

AOgux ieMdyR sB duSmx hn[ iesy qr@W sRIr ’c byAMq hI ivroDI kItwxU hn, ijn@W<br />

qoN bImwrIAW pYdw huMdIAW hn[ jIv dw Awpxw ASu`D mn, sRIr BI ivroDI hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

116<br />

q`qkrw


whr bRhmMf AMdr, Syr s`p A`g pwxI sUKm qoN sUKm byAMq hI ivroDI jIA, ies nUM<br />

Kw jWdy hn[ so pRB kY ismrin; dusmnu trY] Anuswr vwihgurU jI dw SuB s`cw<br />

inSkwm ipAwrw ismrn krn nwl, AMdr ibmwrIAW dy ikRm kwm kRoD bMdy Syr s`p<br />

smUh duSmx tl jWdy hn[ ”<br />

pRB ismrq; kCu ibGnu n lwgY] (pRB) vwihgurU siqgurU swihbwn jI, Awpxy<br />

srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] inrgun srUp duAwrw, hr smyN sB dy<br />

AMdr bwhr nUro nUr BrpUr sB jIAW nUM ijMd jwn svws b^S rhy hn[ AnMq<br />

srUjW cMdRimAW qwirAW mMflW nUM pRkwS rhy hn[ sB dI pRiqpwlxw kr rhy hn[<br />

AYsy pRB dwqau dwqwr vwihgurU siqgurU swihbwn jI nUM, lUM 2 dy pUrn pRym ipAwr<br />

Adb siqkwr nwl, suAws 2(ismrq) cyqy kridAW hI, gurmiq Anuswr sMswrI<br />

SuB kwrj, Drm krm dI pUrqI, pUrn bRhm jI dI pRwpqI ’c, (kCu) k`uJ<br />

ibGnu(n) nhIN(lwgY) l`gdw[ XQw:- ibGn ibnwsn.siB duK nwsn; gur crxI<br />

mnu lwgw] gux gwvq Acuq AibnwsI; Anidnu hir rMig jwgw]<br />

pRB kY ismrin; Anidnu jwgY] (pRB) pUrn myhrvwn hwzrw hzUr vwihgurU<br />

jI(kY) dy ismrin krn vwly gurmuiK ipAwry ismrn ’c lIx, hir syvw krky, moh<br />

mmqw ivkwrW mwieAw qoN, (Anidnu) rwq idny, (jwgY) jwgdy rihMdy hn[ XQw:-<br />

suiqAw.guru swlwhIAY; auTidAw BI guru Awlwau ] koeI AYsw gurmuiK jy imlY; hau qw<br />

ky Dovw pwau]) gurisK jogI jwgdy; mwieAw AMdir krin audwsI]) gurmuiK jwig<br />

rhy; cUkI AiBmwnI rwm]) eIq aUq nh folIAY; hir syvw jwgin rwm]<br />

pRB kY ismrin; Bau n ibAwpY] (pRB) inrMkwr jI dy pUrn s`cy gurU Avqwr,<br />

Anq klw hoie; Twkuru ciVAw] DMn sRI gurU gRMQ swihb jI(kY) dy b^Sy, Ajpw<br />

jwp vwihgurU ismrin krn vwly nUM, iksy pRkwr dw koeI BI Bau fr(n)<br />

nhIN(ibAwpY) l`gdw[ XQw:- ijin guru syivAw; iqsu Bau n ibAwpY]) {sq pRkwr<br />

dw fr:- 1 Xh BY, 2 pRlok BY, 3 jnm bydnw 4 jwq[ 5 An r`iKAw Ar 6 gupq BY,<br />

7 Aks mwqR BY swq[ 1 ies lok dw BY 2 jmW dw BY 3 jMmx dI bydnw pIVw dw BY,<br />

4 jwqI’qy ivpqw pYxI, ijvyN 1984 dy dMigAW vyly is`KW’qy ihMd’c peI[ 5 ij`Qy<br />

r`iKAw n ho skdI hovy[ 6 AMdroN gupq BY Awauxw 7 Aks mwqR fr ijvyN g`fI hyT Aw<br />

jwxw[ }<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

117<br />

q`qkrw


pRB kY ismrin; duKu n sMqwpY ] (pRB) imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw<br />

imhrvwnu] DMn siqgurU gRMQ swihb jI dy A`Kr 2(kY) dy(ismrin) Xwd AiBAws<br />

duAwrw, ivkwrW jmW mhW pwpW, vwihgurU jI dy ivCoVy dw duKu(sMqwpY) duKwauNdw(n)<br />

nhIN[ XQw:- dUKu drdu; jmu nyiV n AwvY] khu nwnk; jo hir gun gwvY]<br />

pRB kw ismrnu; swD kY sMig] (pRB) sm`RQ vwihgurU gurU nwnk dyv swihb<br />

jI(kw) dw ismrnu, (swD) ju`go ju`g At`l DMn 2 sRI gurU gRMQ swihb jI, (kY) dy<br />

prmpUjnIk SuB s`cy su`cy im`Ty crnkmlW sMig l`gxy krky pRwpq huMdw hY[ XQw:-<br />

ibnvMiq nwnku.gur crx lwgy; vwjy Anhd qUry] Bwv pMjW ipAwirAW duAwrw, KMfy<br />

bwty dw AMimRq Ck ky, pUrn gurU vwly bx ky, pUry gurU jI dI syvw krky, pRsMnqw<br />

ismrn pRwpq kro[<br />

srb inDwn; nwnk hir rMig] 2] siqgurU nwnk dyv gurU gRMQ jI mwinE;<br />

prgt gurW kI dyh] jI s`c 3 &urmwauNdy hn:- (hir) prmpUjnIk pRkwS srUp<br />

s`cy ivsmwd hrI jI nwl(rMig) pyRm krny krky, hir rMig cV@n qoN, siq sMqoK<br />

dieAw Drm vIcwr, inmRqw gRIbI iKmw DIrj Awid sRb ivAwpI ivsmwd<br />

Anqklwvwn SuB guxW sihq, nwmu dy(srb) swry(inDwn) ^zwny pRwpq ho jWdy hn[<br />

vw (hir) vwihgurU jI dw(rMig) pRym hI(srb) swry(rMig) AnMd rs dw(inDwn)<br />

^zwnw hY] 2] XQw:- pweIAin siB inDwn; qyrY rMig riqAw]<br />

26.pRB kY ismrin; iriD isiD nau iniD] 1.iqlk jM\U, swDU sMq s`c Drm<br />

dI r`iKAw leI, gurbwxI guris`KI nUM j`ugo j`ug At`l r`Kx leI, zulm dy nws s`c dy<br />

pRkwS leI, Awpxy pRymIAW dI mOq dw fr cu`kx leI, Awpxy is`KW sRb`q dy Bly<br />

leI, kurbwnI dw bIj bIjx leI, Awpxy ipAwirAW nUM nwmu dI idRVqw pRp`kqw<br />

Ajpw jwp b^Sx leI, gurU pRymw-BgqI duAwrw, inrgunu srgunu jI dI eykqw<br />

b^Sx leI, sdw leI gurqw ibrwjmwn ho ky, Awpxy ipAwirAW dy idl idmwZ<br />

rom 2 ’c, gurbwxI b^Sx leI, KMf bRhmMf nUM s`cKMf bxw ky auDwrn leI, sbr<br />

Sukr rjw ’c idRV@ At`l rih ky, Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy su`cy au~cy mhwn<br />

praupkwrI DIrjDwrI inRibkwrI inrMkwrI sIs swihb jI nUM kurbwn krn vwly,<br />

(pRB) DMn vwihgurU siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI(kY) nUM, rom 2 ipAwr<br />

siqkwr nwl, inmK 2 nmskwr krky, (ismrin) ismrny krky, 1 iriD 2 isiD<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

118<br />

q`qkrw


3 nau 4 iniD dI pRwpqI huMdI hY[ XQw:- qygbhwdr ismirAY; Gr nau iniD AwvY<br />

Dwie]) nv inDI ATwrh isDI, ipCY lgIAw iPrih; jo hir ihrdY sdw vswie]<br />

iriD’qy swKI:- koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry]<br />

siqgurU sRI gurU hirgoivMd swihb mhwrwj jI dy vr nwl, BweI rUpcMd jI pRgty[<br />

ien@W dy gurmuiK nwm ’qy, gurU pRmysr jI ny BweIrUpw n`gr vswieAw[ hMkwrI zwlm<br />

Swhjhwn ny, llwbyg dI kmWf hyT lhOroN pYNqI hzwr &Oj, gurUpRmysr jI ’qy cV@w<br />

ky ByjI[ sihj AvsQw ’c lIx BweI rUpcMd jI, l`kVW v`F rhy, pyRmIAW leI<br />

lMgr lY ky jw rhy sn[ iqMn sO dy dsqy ny ien@W qoN lMgr Kohxw cwihAw, qW ien@W<br />

ny ikhw, “DIrj kro pMgq lw ky bYT jwauNgy, qW swry hI Ck lvoNgy[ ”pMgq’c bYT<br />

gey[ pRCwidAW ’qy su`kI sbzI pw idqI, swry Ck ky KuS hoey[ A`gy vwiFAW nUM BI<br />

jw vrqwieAw[ pdwrQ vrqwauNidAW 2 Amu`k rihx dw nwm ( 1 iriD) hY[ gurU syvw<br />

ismrn pRymw-BgqI ismrn AiBAws qoN pYdw hoeI muK, gOx( 2 isiD) SkqI[ A`T<br />

muK qy ds gOx is`DIAW hn[ A`T muK is`DIAW:- 1.Aixmw:- bhuq Cotw ho jwxw[<br />

2.mihmw:- bhuq v`fw ho jwxw[ 3.girmw:- BwrI ho jwxw[ 4.liGmw:- hOLw ho<br />

jwxw[ 5.pRwpq:- mn BwauNdI vsqU pRwpq kr lYxI[ 6.pRwkwmX:- swirAW dy mn<br />

dI jwx lYxI[ 7.eIiSqw:- AwpxI ie`Cw Anuswr sB nUM pRyrnw[ 8.viSqw:- sB nUM<br />

kwbU kr lYxw[) ds gOx is`DIAW:- 1.AnUrim:- B`uK qyh dw n ivAwpxw[ 2.dUr<br />

sRvx:- dUroN sB g`l sux lYxI[ 3.dUr drsn:- dUr dy nzwry A`KW swhmxy vyKxy[<br />

4.mno vyg:- ijvyN mn ny ij`Qy jwxw hovy J`t pt cilAw jWdw hY, iqvyN ij`Qy jwxw<br />

hovy Aks mwqR hI phuMc jwxw[ 5.kwm rUp:- jyhw mn cwhy qyhw rUp Dwr lYxw[<br />

6.prkwXW pRvyS:- dUjy dI dyh c pRvyS kr jwxw[ 7.sÍYCMd imRqU:- AwpxI ie`Cw<br />

Anuswr mr jwxw[ 8.sur kRIVw vw dyviqAW nwl iml ky Kylxw[ 9.sMklp isD:-<br />

jo icqvxw so pUrw hoxw[ 10.ApRiqhq giq:- iksy QW jwx’c koeI rukwvt n<br />

pvy[ 3 (nau) nON 4 (iniD) inDIAW ieh hn:- Asn bsn BU knk pun, dwsI cONp<br />

gulwm, rQvwhy hFvwhy jwxIAY, jh nviniD ky nwm[<br />

pRB kY ismrin; iriD isiD nau iniD] 2.prmpUjnIk vwihgurU mh`lw pMjvW<br />

jI ismrn ’c lIx ho ky, sRb ivAwpI mhW ivsmwd rMg’c &urmwauNdy hn:- dwsn<br />

dws nUM, gurpRswid(pRB) vwihgurU siqgurU swihbwn jI(kY) dy pUrn Agm ivsmwd<br />

ismrin ’c lIxqw hI iriD isiD nau iniD hY[ XQw:- ijh siqgur ismrMiQ;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

119<br />

q`qkrw


iriD isiD nv iniD pwvY]) Ast isiD; nv iniD eyh] krim prwpiq; ijsu nwmu<br />

dyh]) nv inDI ATwrh isDI, ipCY lgIAw iPrih; jo hir ihrdY sdw vswie]<br />

ij`Qy hMkwr hY, au~Qy hI ien@W dI loV BwsdI hY[ khu nwnk; Awpu imtwieAw] sBu<br />

pwrbRhmu; ndrI AwieAw] Anuswr ij`Qy hMkwr imt jwvyy, au~Qy bRhm hI bRhm,<br />

ivsmwd nUr pRkwS hI pRkwS dy drSn ivsmwdqweI, Anhd Junkwr dw ivsmwdI<br />

suK pRwpq hY[ XQw:- pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n<br />

pwr] is`DIAW’c prcxy krky, ipAwry nwm jI dI pRwpqI nhIN huMdI[ XQw:- isDu<br />

hovw.isiD lweI; iriD AwKw Awau] gupqu prgtu hoie bYsw; loku rwKY Bwau] mqu<br />

dyiK BUlw vIsrY; qyrw, iciq n AwvY nwau]) iriD isiD sBu mohu hY; nwmu n vsY min<br />

Awie]) Awip nwQu.nwQI sB jw kI; iriD isiD Avrw swd]<br />

pRB kY ismrin; igAwnu iDAwnu qqu buiD] prmpUjnIk(pRB) dsW pwiqswhW dy<br />

prmpiv`qR au~cy su`cy SuB guxW praupkwrW, inrMkwr srUp gursbdW ArQW(kY) dy<br />

ismrin igAwnu iDAwnu vwlI gurmuiK buiD, (qqu) bRhm srUp hY[ vw pRB jI kY<br />

ismrin duAwrw, inrgun srgun bRhm jI dy igAwnu, iDAwnu sihq, buiD(qqu)<br />

bRhm srUp hI ho jWdI hY[<br />

pRB kY ismrin; jp qp pUjw] zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn<br />

qoN, (pRB) vwihgurU gurdyv mh`lw pMjvW jI, au~bldI dyZ ’c bYT ky, sbr Sukr<br />

kmwauNidAW Bwxw mMnidAW, vwihgurU mh`ly pihly jI dI pUrn pRymw-BgqI duAwrw,<br />

inrgun srgun jI dI eykqw sihq, vwihgurU jI dy Agm Agwh mhW ivsmwd<br />

ismrn pRvwh ’c, mn bwxI rom 2 krky, lIx ho ky, jo ivsmwd AvsQw dI pRwpqI<br />

hY, so kmw ky &urmw rhy hn:- (pRB) DMn vwihgurU siqgurU swihbwn jI(kY) dy,<br />

inrMkwr srUp gursbdW ArQW dy ismrin pRvwh’c lIx hoxy krky, gurU jI nUM isr<br />

Arpx rUpI pUjw hY[ XQw:- qnu mnu Arpau; pUj crwvau] gurprswid; inrMjnu<br />

pwvau] eyho hI vwihgurU jI dw jp hY, ies ismrn pUjw jp dy pRvwh’c lIx ho ky,<br />

AiqAMq suMdr sohxy AsMK nUr, nUr hI nUr, SuB guxW dIAW Anq klW sihq<br />

BrpUr, ibsmwd zwhrw zhUr inrgun inrMkwr’c lIxqw rUpI qp hY[ XQw:- mnu<br />

qnu inrmlu hoieAw; lwgI swcu prIiq] crx Bjy pwrbRhm ky; siB jp qp iqn<br />

hI kIiq]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

120<br />

q`qkrw


pRB kY ismrin; ibnsY dUjw] (pRB) vwihgurU jI(kY) dy ivsmwd au~jl ismrin<br />

krn nwl, (dUjw) dYÍq Bwv(ibnsY) nws ho jWdw hY[ XQw:- jh hir ismrnu<br />

BieAw; qh aupwiD gqu kInI vfBwgI hir jpnw] jn nwnk kau guir ieh miq<br />

dInI; jip hir Bvjlu qrnw])<br />

pRB kY ismrin; qIrQ iesnwnI] (pRB) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb<br />

jIAw kw dwqw ry] vwihgurU jI(kY) dy ismrin vwly gursyvk jI, nwm rUpI s`cy<br />

qIrQ dy sdw iesnwnI hn[ XQw:- qIriQ nwvx jwau; qIrQu nwmu hY] qIrQu sbd<br />

bIcwru; AMqir igAwnu hY]<br />

pRB kY ismrin; drgh mwnI] (pRB) KMf bRhmMf dy mwlk s`cy siqgurU<br />

swihbwn jI(kY) dy mhwn au~jl inSkwm ismrin krn nwl, ismrn krn vwly<br />

gurmuiK mhWpurS jI dI pRym bynqI, vwihgurU jI dI s`cI(drgh) sqsMgq, AsMK<br />

bRhmMf dI rcnw, s`cKMf ivKy(mwnI) mMnI jWdI hY[ XQw:- swrg mhlw 5] mwnI<br />

qUM; rwm kY dir mwnI] swDsMig imil hir gun gwey; ibnsI sB AiBmwnI] 1])<br />

jw kw kihAw; drgh clY] so iks kau; ndir lY AwvY qlY]) gur jIau; sMig<br />

quhwrY jwinE] koit joD.auAw kI bwq n puCIAY; qW drgh BI mwinE]<br />

pRB kY ismrin; hoie su Blw] vwihgurU siqgurU gRMQ swihb jI Awp hI pRB jI<br />

hn, Awp hI pRB jI dw ismrn hn, Awp hI pRB jI dw ismrn b^Sdy hn[ (pRB)<br />

siqgurU swihb jI dy A`Kr 2(kY) dy prmpiv`qR ismrin duAwrw, (su) BlI pRkwr<br />

sdw sRb`q dw Blw hoie irhw hY[ vw(pRB) vwihgurU jI (kY) dy prmpiv`qR ismrin<br />

’c lIx mhWpurS jI, jo hoie su Blw krky mMndy hn, Bwv Bwxy ’c pRsMn rihMdy<br />

hn[ XQw:- jo hoAw; hovq so jwnY] pRB Apny kw; hukmu pCwnY]) qyrw kIAw mITw<br />

lwgY] hir nwmu pdwrQu nwnku mWgY]) AwT phr; inkit kir jwnY] pRB kw kIAw;<br />

mITw mwnY]) gurmuiK; qyrw Bwxw BwvY]) eyku kuslu; mokau siqgurU bqwieAw] hir<br />

jo ikCu kry; su hir ikAw Bgqw BwieAw] jn nwnk; haumY mwir smwieAw] 4]<br />

iein ibiD kusl hoq; myry BweI] ieau pweIAY; hir rwm shweI] 1] rhwau dUjw]<br />

pRB kY ismrin; suPl Plw] (pRB) pUrn qyz hI qyz pRcMf Ajpw jwp bRhm<br />

jI dy Anq klwvwn pUrn gurU Avqwr DMn siqgurU rwmdws swihb jI(kY) dy, pRB<br />

kY ismrin; Anhd Junkwr]) smrin ’c, rom 2 dy pRym krky lIn, gursyvk jI,<br />

Ajpw jwp siq sMqoK dieAw Drm vIcwr, inmRqw gRIbI iKmw DIrj SWqI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

121<br />

q`qkrw


inRivkwrqw Awid AsMK SuB guxW dIAW, Anq klW dy Twkur vwihgurU jI dI pRwpqI<br />

rUpI(suPl) (su+Pl) (su) sRySt Pl sihq(Plw) Pldy hn[<br />

sy ismrih; ijn Awip ismrwey] nwnk qw kY; lwgau pwey] 3] srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] siqgurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI, grIbI; gdw<br />

hmwrI] KMnw; sgl rynu CwrI]) pwie lgau.moih krau bynqI; koaU sMqu imlY<br />

bfBwgI] Anuswr gRIbI dI h`d jxwauNidAW &urmw rhy hn:- (sy) Ehu prmpUjnIk<br />

gurmuiK ipAwry siqgurU swihb jI, gursyvk jI, vwihgurU jI nUM Anhdu vwjY; shij<br />

suhylw] sbid Anµd kry sd kylw] shj guPw mih qwVI lweI; Awsxu aUc<br />

svwirAw jIau] vwlI gurmuiK AvsQw’c, (ismrih) Xwd krdy hn, (ijn) ijn@W<br />

qoN vwihgurU siqgurU swihbwn jI Awip hI, (ismrwey) ismrn krwauNdy hn[ dwsn<br />

dws gRIb, (qw) iqs, ismrn dI Anhd Junkwr nUM pRwpq, siqgurU swihb jI,<br />

gursyvk jI(kY) dy s`cy su`cy(pwey) crn-kmlW nwl(lwgau) l`gdw hY] 3] XQw:-<br />

iniv iniv pwie lgau.gur Apuny; Awqm rwmu inhwirAw]) Awip jpwey; jpY so<br />

nwau] Awip gwvwey; su hir gun gwau] Anuswr gurqw ibrwjmwn siqgurU swihb jI<br />

aun@W dy idl idmwZ surqI ibRqI icqvxI socxI’c, hr smyN gurbwxI Byjdy rihMdy<br />

hn, inrgun bRhm’c lInqw b^S ky, Aink rUp iKn mwih; kudriq Dwrdw]<br />

Anuswr Awpxy AnykW srgun srUp Dwr ky, suMdr drSn b^Sdy rihMdy hn[<br />

pRB kw ismrnu; sB qy aUcw] pRB(kw) dy ismrnu jI.sB swDnW, eIrKw bYr<br />

corI XwrI suAwdW, AwpxI vifAweI Awp krnI sB AOguxW(qy) qoN(aUcw) au~cy,<br />

AiqAMq aU~cy qoN aU~cy hn[ XQw:- jwp qwp koit lK pUjw; hir ismrx quil.n<br />

lwiex] duie kr joiV.nwnku dwnu mWgY; qyry dwsin dws dswiexu]) vw mgnu<br />

BieE.ipRA pRym isau; sUD n ismrq AMg]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu<br />

Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok] 1]) gurmuuiK; roim roim hir<br />

iDAwvY] ivsmwd gurmuK AvsQw’c lIx, pRB jI(kw) dy ismrnu vwly gursyvk jI,<br />

AOguxW ivkwrW au~c pdvIAW sB(qy) qoN(aUcw) au~cy hn[ XQw:- Ehu sB qy<br />

aUcw.sB qy sUcw; jw kY ihrdY visAw Bgvwnu]) inrml inrml.sUcw sUco; sUcw sUco<br />

sUcw] AMq n AMqw.sdw byAMqw; khu nwnk.aUco aUcw]<br />

pRB kY ismrin; auDry mUcw] zwlmW dy Gor iBAwnk zulm krn qoN, DMn hn<br />

DMn hn DMn hn vwihgurU siqgurU Arjn dyv swihb jI DMn hn, hux sVdI bldI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

122<br />

q`qkrw


loh’qy KV@ rhy hn, (pRB) gurU pRmysr jI dI pUrn bYrwgmeI AduqI ShIdI(kY) dy,<br />

ismrin krn qoN, (mUcw) Anigxq jIv(auDry) qry hn, qr rhy hn, qrngy[<br />

XQw:- KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu; scy myry ipAwirAw]) qyry<br />

nwm 1 Aivlµib.bhuqu jn auDry; nwmy kI inj miq eyh] ( 1 Awsry) BwvyN koeI igxy<br />

AMbr qwry; pr nhIN igxIdy siqgurW jo qwry]<br />

(buJY polw) pRB kY ismrin; iqRsnw buJY] hy prmpUjnIk swD sMgq jI!(pRB)<br />

vwihgurU jI (kY) dy ismrin rUpI jl nwl, rsW ksW dy Bogx dI, bhuq qr@W 2 dI<br />

iqRsnw rUpI A`g(buJY) buJ jWdI hY[ XQw:- so AYsw hir nwmu.jpIAY mn myry; ju mn<br />

kI iqRsnw sB BuK gvwey] (buJY polw) iqRsnw buJY; hir kY nwim] (iqK.polw)<br />

Aink mwieAw rMg; iqK n buJwvY] hir kw nwmu; jpq AwGwvY] iqRSnw dI A`g<br />

dIAW lwtW, iqMnW lokW dy pdwrQW nUM pw ky BI nhIN buJdIAW[ gurU pRmysr jI, nwm<br />

rUpI cMdn iCVk ky buJw idMdy hn[ XQw:- blqo jlqo qauikAw; gur cMdnu<br />

sIqlwieE]) jwsu jpq; ieh iqRsnw buJY]<br />

pRB kY ismrin; sBu ikCu suJY] 1.vwihgurU 2 jpidAW, hyTW ilKy vwihgurU jI<br />

dy ArQ, Awpxy iDAwn’c ilAw ky, ^Ub AiBAws krnw Bwv vwihgurU jI ArQ<br />

mhwrwj swihb jI dy ShId hoey sIs swihb jI hn, ies qr@W AiBAws krn nwl<br />

swry gunwh mhW pwp Cu`t jWdy hn[ siqgurU swihb jI dI kurbwnI sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Anqklwvwn bRhm srUp hY[ ies nUM jp iDAw ky jIv, bRhm srUp hI ho<br />

jWdw hY[ (pRB) DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk vwihgurU siqgurU qyg bhwdr<br />

swihb jI DMn hn, Awp jI dy ShId hoey prmpiv`qR sIs swihb jI, dwsn dws dy<br />

sIs’qy hux sj rhy hn, (pRB) mh`ly nOvyN jI(kY) dy kurbwnI jwp dy ismrin krny<br />

krky, sBu(ikCu) k`uJ bRhm hI bRhm(suJY) ids AwauNdy hn, ik dwsn dws ny<br />

prwieAw rUp nhIN dyKxw, ivkwr dI g`l kr sux ky h`sxw nhIN[ prwieAw h`k<br />

nhIN Kwxw, corI inMdw cuglI AwpxI vifAweI nhIN krnI Awid koeI BI gunwh<br />

nhIN krnw, SuB Drm krm krny hn, sB dI crn-DUV hI bnxw hY[ gurU syvw<br />

ismrn BgqI krnI hY[<br />

2.sBu ikCu(suJY) ids AwauNdw hY, jo ip`Cy vriqAw hY, hux vrq irhw hY,<br />

Awaux vwly smyN nUM vrqxw hY[ vwihgurU jI dI ilv’c, Bwxy Anuswr pRsMn rihMdy<br />

hn, iksy nUM BI Awpw nhIN jxwauNdy[ XQw:- sbr AMdir swbrI; qnu eyvY jwlyin@]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

123<br />

q`qkrw


hoin njIik Kudwie dY; Byqu.n iksY dyin] 3.pRymw-BgqI’c lIx ho ky, (pRB) Anq<br />

klwvwn sd sdw myhrvwn, DMn 3 sRI gurU nwnk dyv swihb jI(kY) dy b^Sy<br />

ismrin nwl, pRymw-BgqI sihq, inrgun srgunjI dI eykqw bwry sBu(ikCu)<br />

k`uJ(suJY) s`uJ AwauNdw hY, Bwv AnMq bRhmMf dw pswrw vwihgurU jI dy srgun srUp<br />

jI hn, Awp ies’c BrpUr ivAwpk pRkwSk inrlyp ho ky, Awpxy srgun srUp<br />

smyq, hr smyN jwp kr rhy hn[<br />

pRB kY ismrin; nwhI jm qRwsw] (pRB) prmpUjnIk DMn vwihguruU s`cy siqgurU<br />

swihbwn jI(kY) dy ismrin vwly gursyvk pRymI nUM , jm dw(qRwsw) fr nwhI rihMdw[<br />

vw kwm kRoD loB moh hMkwr eIrKw vYr Awid AOguxW rogW sMswrI duSmxW Syr s`p<br />

rUpI jm dw, (qRwsw) fr nwhI rihMdw[ XQw:- APirE jmu; mwirAw n jweI] gur<br />

kY sbdy; nyiV n AweI] sbdu suxy.qw dUrhu BwgY; mqu mwry.hir jIau vyprvwhw hy])<br />

nwrwiex khq; jmu Bwig plwiex] nwrwiex; dMq Bwny fwiex]<br />

pRB kY ismrin; pUrn Awsw] (pRB) Anqklwvwn koit bRhmMf ko Twkuru<br />

suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] vwihgurU sB dy AMdr bwhr hr smyN Ajpw jwp<br />

kr rhy, inrw pRkwS hI pRkwS, nUr hI nUr, inrgun sB dy pRyrk pRkwSk krqy<br />

jIvn rUp(kY) dy Amolk ismrin krn vwly gursyvk jI dI Awsw pUrn ho jWdI<br />

Bwv mr jWdI hY[ vw gurmiq Anuswr Awsw pUrn ho jWdI hY[ XQw:- pUrI Awsw<br />

jI; mnsw myry rwm] moih inrgux jIau; siB gux qyry rwm] siB gux qyry.Twkur<br />

myry; ikqu muiK.quDu swlwhI] guxu Avguxu myrw, ikCu n bIcwirAw; bKis lIAw iKn<br />

mwhI] nau iniD pweI, vjI vwDweI; vwjy Anhd qUry] khu nwnk.mY vru Gir<br />

pwieAw; myry lwQy jI sgl ivsUry] 4] 1]) jo icqu lwie.pUjy gur mUriq; so mn<br />

ieCy Pl pwvY]<br />

pRB kY ismrin; mn kI mlu jwie] AMimRq nwmu; ird mwih smwie] (pRB)<br />

vwihgurU jI (kY) dy SuB s`cy su`cy au~cy ismrin krn nwl, ismrn AiBAwsI<br />

gursyvk jI dy mn(kI) dI, hMgqw mhW pwpW ivkwrW AOguxW, kwm kRoD loB moh<br />

hMkwr Awid dI(mlu) mYL(jwie) clI jWdI hY[ XQw:- BrIAY miq; pwpw kY sMig]<br />

Ehu DopY; nwvY kY rMig] vw (AMimRq) (AM+imRq) (imRq) mOq qoN(AM) rihq krky,<br />

Amr krn vwly, vwihgurU AMimRq nwmu jI, (ird) irdy(mwih) ’c(smwie) smw jWdy<br />

hn[ vw AMimRq nwmu jI(mwih) ’c, (ird) irdw (smwie) msq hoky smwie jWdw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

124<br />

q`qkrw


hY[ XQw:- mÚ3] nwnk.siqguru syvih Awpxw; sy jn scy prvwxu] hir kY nwie<br />

smwie rhy; cUkw Awvxu jwxu] 2]<br />

pRB jI bsih; swD kI rsnw] nwnk jn kw; dwsin dsnw] 4] vwihgurU<br />

siqgurU nwnk dyv kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl isRis† lig.ibqrhu] ShIdW dy<br />

isrqwj jI ivsmwd ivAwpk bRhm pUrn gRIbI’c lIx &urmwauNdy hn:- Akwl purKu<br />

jI dy ismrn’c lIn, AsMK AnMq nUr, nUr hI nUr, pRkwS hI pRkwS, inrgun inrMkwr<br />

Bwau-BgqI Ajpw jwp dy srgun Avqwr, (swD) s`cy siqgurU swihb, sMq mhWpurS,<br />

gurU ^wlsw jI(kI) dI, SuB s`cI prmpiv`qR au~jl rsnw’qy, (pRB) vwihgurU<br />

jI(bsih) vsdy hn[ dwsndws gRIb mn bwxI sRIr krky, AYsy gurmuiK swD jn dy,<br />

(dwsin) dwsW kw(dsnw) dws hY] 4] XQw:- CCw; Cohry dws qumwry] dws dwsn ky;<br />

pwnIhwry] CCw; Cwru hoq qyry sMqw] ApnI ik®pw; krhu BgvMqw]) hm dwsn ky dws<br />

ipAwry]<br />

pRB kau ismrih; sy DnvMqy] prmpUjnIk vwihgurU mh`lw pMjvW jI ismrn<br />

krn vwly ipAwirAW dI au~jl mihmw rom 2 dI rsnw krky bwr 2 kihMidAW,<br />

ismrn vwly gurU pRymI syvkW dI crn- DUV mMgidAW &urmwauNdy hn:- (pRB) AnMq<br />

bRhmMf’c BrpUr, AnMq bRhmMf nUM Awpxy Ac`l AKMf Anq klwvwn pUrn myhrvwn<br />

pRkwS’c itkwaux vwly, sB nUM ijMd jwn rozI b^Sx vwly, vwihgurU jI(kau) nUM, jo<br />

ismrn AiBAwsI gursyvk jI, hr smyN(ismrih) Xwd krdy hn, (sy) Ehu(DnvMqy)<br />

(Dn+vMqy) duinAwvI Dn, s`cI gurbwxI inrMkwr nwm Dn(vMqy) vwly DnvMqy hn[<br />

XQw:- DnwsrI mhlw 5] nwmu guir dIE hY ApunY; jw kY msqik krmw] nwmu<br />

idRVwvY.nwmu jpwvY; qw kw jug mih Drmw] 1] jn kau; nwmu vfweI soB] nwmo giq<br />

nwmo piq; jn kI mwnY jo jo hog] 1] rhwau] nwm Dnu ijsu jn kY pwlY; soeI pUrw<br />

swhw] nwmu ibauhwrw nwnk AwDwrw; nwmu prwpiq lwhw]) siqguru syvin Awpxw; gur<br />

sbdI vIcwir] siqgur kw Bwxw mMin lYin; hir nwmu rKih aur Dwir] AYQY EQY<br />

mMnIAin; hir nwim lgy vwpwir] gurmuiK sbid is\wpdy; iqqu swcY drbwir] scw<br />

saudw Krcu scu; AMqir iprmu ipAwru] jmkwlu.nyiV n AwveI; Awip bKsy krqwir]<br />

nwnk nwm rqy.sy DnvMq hYin; inrDnu horu sMswru] 26]) sy DnvMqy sy piqvMqy; hir<br />

kI srix smwih] gurpRswid nwnk jgu jIiqE; bhuir.n Awvih jWih]<br />

gurU ismrn krn vwly DnvMqy pRymI syvk jnw dI, dwsn dws crn-DUV mMgdw<br />

hY[ XQw:- ismrn qy lwgy; ijn Awip dieAwlw] nwnk jn kI; mMgY rvwlw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

125<br />

q`qkrw


pRB kau ismrih; sy piqvMqy] (pRB) srb klw BrpUr pRB; ibrQw<br />

jwnnhwr]) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] mh`lw pMjvW<br />

jI, Awpxy inrgun srUp duAwrw, hux ikqy vrKw ikqy snoA, ikqy gVy pw rhy hn[<br />

Awpxy inrgun srUp duAwrw, AnykW ibjlIAW AgnIAW ititAwixAW nUM, hux pRkwS<br />

rhy hn, ienW nUM qyz dOVw ky, kMtRol’c r`K rhy hn[ XQw:- BY ivic sUrju; BY ivic<br />

cMdu] koh kroVI clq; n AMqu] hux swry jIvW nUM ijMd jwn rozI dy ky, pwL sMBwL<br />

rhy hn[ hux Awp jI dy hukm’c, AnykW jIA jm mr rhy hn[ XQw:- keI koit;<br />

jnmih jIvih mrih] keI koit; bhu jonI iPrih] AnMq bRhmMf’c Awpxy ismrn<br />

AiBAwsI pRymIAW BgqW nUM, suMdr drSn b^S ky, inhwl 3 kr rhy hn[ hux<br />

AnykW auqpqIAW lYAqw kridAW inrlyp ho rhy hn[ XQw:- Epiq prlau; iKn<br />

mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw] hux Awpxy AnykW BgqW nUM, aun@W dy<br />

irdy’coN, muK’c AMimRq b^S ky, sdw leI iqRpq kr rhy hn[ AYsy prmpUjnIk<br />

dwqy pRB, Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu<br />

nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI (kau) nUM, mn<br />

bwxI rom 2 krky, (ismrih) Xwd krn vwly jo ismrn AiBAwsI gurmuiK pRymI<br />

4<br />

hn, (sy) auh(piqvMqy) (piq+vMqy) (piq) iezq, pqI vwihgurU(vMqy) vwly hn[<br />

XQw:- jo jwnY; iqsu sdw suKu hoie] Awip imlwie; ley pRBu soie] Ehu<br />

DnvMqu.kulvMqu piqvMqu] jIvn mukiq; ijsu irdY BgvMqu] DMnu DMnu; DMnu jnu<br />

AwieAw] ijsu pRswid; sBu jgqu qrwieAw] jn Awvn kw; iehY suAwau] jn kY<br />

sMig; iciq AwvY nwau] Awip mukqu; mukqu krY sMswru] nwnk.iqsu jn kau; sdw<br />

nmskwru] gurU ismrn krn vwly pRymI gurmuiK jn syvkW dI, dwsn dws crn-DUV<br />

mMgdw hY[ XQw:- ismrn qy lwgy; ijn Awip dieAwlw] nwnk jn kI; mMgY<br />

rvwlw]<br />

pRB kau ismrih; sy jn prvwn] (pRB) srb klw BrpUr pRB; ibrQw<br />

jwnnhwr] ie`k rs bJ`vyN pRkwS hI pRkwS, hr smyN AnMq sUrjW cMdRimAW, swfy<br />

sB dy ieMidRAW dy pRkwSk inrMkwrjI (kau) nUM, rom 2 dy pUrn ipAwr iDAwn nwl,<br />

(ismrih) Xwd krn vwly, jo ismrn AiBAwsI (jn) Bgq hn, (sy) auh vwihgurU<br />

jI nUM(prvwn) kbUl hn[ XQw:- pey kbUlu.KsMm nwil; jW Gwl mrdI GwlI])<br />

ismrih sy jn; ijn kau pRB mieAw] nwnk iqn jn; srnI pieAw]) vwhu vwhu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

126<br />

q`qkrw


krih.syeI jn sohxy; iqn@ kau prjw pUjx AweI] Anuswr(sy) auh jn prjw nUM<br />

AYsy prvwn hn, aunW nUM prjw pUjx AwauNdI hY[ XQw:- iqsu jn ky pg.inq<br />

pUjIAih, myrI ijMduVIey; jo mwrig Drm clysih rwm]) jh jweIAY; qhw suhyly]<br />

kir ikrpw; pRiB myly]) ijQY Ehu jwie, iqQY Ehu surKrU; Es kY muih ifTY, sB<br />

pwpI qirAw]) khu nwnk; jo lwieAw nwm] sPl jnmu; qw kw prvwn]) gurisKw<br />

kI Gwl Qwie peI; ijn hir nwmu iDAwvw] ijn@ nwnku.siqguru pUijAw; iqn.hir<br />

pUj krwvw]<br />

pRB kau ismrih; sy purK pRDwn] (pRB) vwihgurU siqgurU swihbwn jI(kau) nUM<br />

hr smyN rom 2 krky(ismrih) Xwd krn vwly jo nwmu AiBAwsI gurmuiK purK hn,<br />

(sy) auh(pRDwn) muKI mMny pRmMny hn[ XQw:- siqguru syvih; sy prDwnw] iqn Gt<br />

Gt AMqir; bRhmu pCwnw] gurU ismrn krn vwly pRymI syvk pRDwn jnw dI, dwsn<br />

dws crn-DUV mMgdw hY[ XQw:- ismrn qy lwgy; ijn Awip dieAwlw] nwnk jn<br />

kI; mMgY rvwlw]<br />

pRB kau ismrih; is bymuhqwjy] (pRB) vwihgurU jI(kau) nUM, pUrn pyRm Bwvnw<br />

sihq, Awp iqAwg ky, sB dI crn-DUV bx ky, mn qn krky jo nwmu ismrn<br />

AiBAwsI(ismrih) Xwd krdy hn, (is) auh ipAwry gurmuiK jn(bymuhqwjy)<br />

vypRvwh bwdSwh hn[ XQw:- sMqn; Avr n kwhU jwnI] byprvwh sdw rMig hir<br />

kY; jw ko pwKu suAwmI]) siqguru myrw.bymuhqwju] siqgur myry.scw swju] siqguru<br />

myrw.sBs kw dwqw] siqguru myrw.purKu ibDwqw] 1] gur jYsw; nwhI ko dyv] ijsu<br />

msqik Bwgu; su lwgw syv] 1] rhwau] siqguru myrw; srb pRiqpwlY] siqguru<br />

myrw; mwir jIvwlY] siqgur myry kI vifAweI] pRgtu BeI hY; sBnI QweI] 2]<br />

siqguru myrw.qwxu inqwxu] siqguru myrw.Gir dIbwxu] siqgur kY; hau sd bil<br />

4<br />

jwieAw] pRgtu mwrgu; ijin kir idKlwieAw] 3] ijin guru syivAw; iqsu, Bau n<br />

ibAwpY] ijin guru syivAw; iqsu.duKu n sMqwpY] nwnk soDy; isMimRiq byd] pwrbRhm<br />

gur; nwhI Byd] keI gumwnI bymuhqwj khw ky, dUjy dw siqkwr krn dI bjwey,<br />

iqRskwr hI krdy hn[ pr ismrn AiBAwsI mhW ivsmwd bymuhqwj hn, hr pRwxI<br />

dw idloN siqkwr ipAwr hI krdy hn[ XQw:- mn qn AMqir; ismrn gopwl] sB<br />

aUpir; hovq ikrpwl] bymuhqwj dw Bwv AwpxI pUjw krwaux, mwieAw dI ie`Cw<br />

nhIN r`Kdy[ AOguxW dy iqAwgI hoxy krky, AOguxW dy vsIkwr ho ky iksy dy muQwj<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

127<br />

q`qkrw


nhIN huMdy[ ismrn krky vwihgurU jI’c AYsy ivsmwd lIx huMdy hn, ik aun@W nUM AwpxI<br />

dyh dw BI cyqw nhIN rihMdw[ XQw:- mgnu BieE.ipRA pRym isau; sUD n ismrq AMg]<br />

pRgit BieE.sB loA mih; nwnk.ADm pqMg]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu<br />

Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok] bymuhqwjI nwl gurU swihb jI qoN<br />

sIs kurbwn kr idMdy hn[ gurU ismrn krn vwly AYsy bymuhqwjy pRymI syvk pRDwn<br />

jnW dI dwsn dws crn-DUV mMgdw hY[ XQw:- ismrn qy lwgy; ijn Awip<br />

dieAwlw] nwnk jn kI; mMgY rvwlw]<br />

pRB kau ismrih; is srb ky rwjy] (pRB) iKmw DIrj sihnSIlqw inmRqw<br />

gRIbI, inRivkwrqw inrvYrqw inrlypqw Awid AnMq SuB guxW dIAW sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Anq klW sihq, siqgurU swihbwn jI (kau) nUM, jo ismrn AiBAwsI<br />

gurmuiK hr smyN(ismrih) Xwd krdy hn, (is) auh(srb) swirAW(ky) dy rwjy hn,<br />

Bwv kwm kRoD loB moh hMkwr mn ieMidRAW Awid nUM ij`q ky, Awpxy mn ieMidRAW, sB dy<br />

mnw’qy sdw rwj krdy hn[ XQw:- ijsu nwmu irdY; soeI vf rwjw]) pwiqswhI Bgq<br />

jnw kau idqIAnu; isir Cqu scw hir bxwie]) ijs no bKsy; isPiq swlwh]<br />

nwnk; pwiqswhI pwiqswhu]) ijnw siqguru.iek min syivAw; iqn jn.lwgau pwie]<br />

gur sbdI hir min vsY; mwieAw kI BuK jwie] sy jn inrml aUjly; ij gurmuiK<br />

nwim smwie] nwnk.hoir piqswhIAw kUVIAw; nwim rqy pwiqswh] 11] gurU ismrn<br />

krn vwly AYsy bymuhqwjy pRymI syvk pRDwn gurmuiK jnW, sB dy rwijAW dI dwsn dws<br />

crn-DUV mMgdw hY[ XQw:- ismrn qy lwgy; ijn Awip dieAwlw] nwnk jn kI;<br />

mMgY rvwlw]<br />

pRB kau ismrih; sy suKvwsI] pRB jI(kau) nUM, jo ismrn AiBAwsI hr smyN<br />

rom 2 krky (ismrih) cyqy krdy hn, (sy) auh vwihgurU jI dy ismrn Anhd Junkwr<br />

vwjy Anhd qUry dy ivsmwd ivAwpk sdIv(suKvwsI) (suK+vwsI) suK’c, (vwsI)<br />

vsx vwly hn[ XQw:- pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n<br />

pwr]) ibnvMiq nwnku.gur crx lwgy; vwjy Anhd qUry] pRB kY ismrin; Anhd<br />

Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]) ibnvMiq nwnku.gur crx lwgy; vwjy<br />

Anhd qUry] vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM, sMq doKI jhWgIr ny, au~bldI dyZ’c<br />

ibTwieAw, Drm hyq au~bldI dyZ’c bYTx qoN BI, ijhVw srb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

suK sI, nhIN tu`tw[ XQw:- crx kvl imil Bvr ijau; suK sMpt ivic rYix<br />

ivhwxI[) gun gwvq.Aqul suKu pwieAw; Twkur Agm Apwry] AYsy bymuhqwjy pRymI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

128<br />

q`qkrw<br />

4<br />

4


syvk pRDwn gurmuiK jnW, sB dy rwijAW, gurU ismrn suK’c vsx vwilAW dI, dws<br />

crn-DUV mMgdw hY[ XQw:- ismrn qy lwgy; ijn Awip dieAwlw] nwnk jn kI;<br />

mMgY rvwlw]<br />

pRB kau ismrih; sdw AibnwsI] (pRB) KMf bRhmMf auDwrxhwr, pUrn iKmw<br />

inDwn siqgurU swihbwn jI(kau) nUM, pUrn pRym nwl(ismrih) Xwd krn vwly pRymI,<br />

sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp, AibnwsI suK; Awpn Awsn] AibnwsI bRhm jI<br />

’c lIx ho ky, sdw(AibnwsI) nws qoN rihq, AibnwsI bRhm srUp hI hn[ XQw:-<br />

inhclu scu Kudwie eyku; Kudwie bMdw AibnwsI] gurU ismrn’c lIx AYsy AibnwsI<br />

jnW dI, dwsn dws crn-DUV mMgdw hY[ XQw:- ismrn qy lwgy; ijn Awip<br />

dieAwlw] nwnk jn kI; mMgY rvwlw]<br />

ismrn qy lwgy; ijn Awip dieAwlw] nwnk jn kI; mMgY rvwlw] 5]<br />

prmpUjnIk koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] s`cy siqgurU sRI<br />

gurU nwnk dyv swihb mh`lw p jI, gRIbI dI h`d jxwauNidAW &urmw rhy hn:- guru<br />

nwnk; jw kau BieAw dieAwlw] so jnu hoAw; sdw inhwlw] Anuswr (ijn) ijn@W<br />

gursyvkW ’qy myhrvwn vwihgurU jI, Awip dieAwlw hoey hn, (qy) auh DnvMqy piqvMqy<br />

prvwn pRDwn bymuhqwjy rwjy suKvwsI AibnwsI gurmuiK jn, siqgurU swihbwn jI<br />

4<br />

vwihgurU jI dy ivAwpk ivsmwd ismrn AiBAws ’c, hr smyN lwgy hn, Bwv pUrn<br />

ivsmwdqweI sihq, ismrn ’c sdw lIx hn[ dwsndws iqn@W(jn) ipAwirAW kI,<br />

prmpiv`qR(rvwlw) crn-DUV(mMgY) mMgdw hY, ikauN jo vwihgurU jI dy pyRm ipAwr’c<br />

4<br />

AYsy ivsmwd msq hoey hn, sRIr dI su`D hI nhIN rhI] 5] XQw:- mgnu BieE.ipRA<br />

pRym isau; sUD n ismrq AMg]) suiqAw guru swlwhIAY; auTidAw BI guru Awlwau]<br />

koeI AYsw gurmuiK jy imlY; hau qw ky Dovw pwau]) AMqrjwmI purK ibDwqy; srDw mn<br />

kI pUry] nwnk dwsu.iehY suKu mwgY; mokau.kir sMqn kI DUry]<br />

27.pRB kau ismrih; sy praupkwrI] ijhVy gurmuiK ipAwry inSkwmI, gurU syvw<br />

praupkwr kridAW, rom 2 dy ipAwr siqkwr nwl, hr smyN pRB jI(kau)<br />

nUM(ismrih) Xwd krdy hn, (sy) auh(pr+aupkwrI) (pr) prwey duSmx’qy BI<br />

4<br />

aupkwr krn vwly mhwn praupkwrI DIrjDwrI hn[ XQw:- bRhmigAwnI kY grIbI<br />

smwhw] bRhmigAwnI praupkwr aumwhw] ijhVy ^udZrj kwmI loBI pKMfI hMkwrI<br />

hn, aun@W ny praupkwr kI krnw hY?<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

129<br />

q`qkrw


pRB kau ismrih; sy praupkwrI] swKI:- 1 AinMn gurU Bgq mhwn<br />

praupkwrI bRhmigAwnI; sgl kI rInw] BweI l`Dw jI:- { 1 gurU pRmysr jI dy im`Ty<br />

crnkmlW qoN ibnw, hor iksy nUMn mMnx vwly nUM, AinMn Bgq kihMdy hn[ }vwihgurU<br />

mh`ly pMjvyN jI dy hzUrI kIrqnIey hox kwrn, siqgurU swihb jI, rwgI s`qw qy<br />

blvMf jI dw hwridk siqkwr krdy[ ies leI gurU siqsMgq jI’c, ien@W dw<br />

bhuq hI Adb siqkwr sI, jYsw ik kIrqnIey dw hoxw cwhIdw hY[ b`cI dI SwdI<br />

leI Dn mMigAw, “siqgurU khYN; icMqw idhu twrw] gurU nwnk kw Aqu`t BMfwrw]<br />

ivAwh gurmiq Anuswr krnw[ vwDU idKwvy’c Dn ^rwb nhIN krnw[ ”prm pRsMn<br />

ho ky, cWdI dw sO dmVw b^iSAw, aus smyN bhuq v`fI b^SIS sI, nmskwr krn<br />

dI bjwey, hMkwr kRoD’c vgw ky su`t idqy qy ikhw, “swfy nwl kI ieh mSkrI krn<br />

l`gy hoN?”gurU pRmysr jI ny DIrj b^SidAW ikhw, “hy ipAwirE!koit bRhmMf ko<br />

Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] DMn vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb jI,<br />

Awp jIAW dy swry kwrj rws krngy[ dwsndws ny Awpxy pws ku`J BI nhIN<br />

r`iKAw, qusIN ies nwl kMm clwau, Pyr hor pYsy lY lYxy, ikauN jo gurU Gr qoN hmySw<br />

hI lYxy hn[ ”bwr 2 inmRqw sihq pRym bynqI krn qoN BI, gu`sy nwl ru`s ky Dn lY<br />

ky Aw gey[ sdw sdw iehu BUlnhwru] nwnk rwKnhwru Apwru] Anuswr Bu`lxhwr<br />

Agly idn loB dy hLk krky, kIrqn krn nhIN Awey[ XQw:- loB lhir sBu<br />

suAwnu hlku hY; hlikE sBih ibgwry]) pMc lok siB hsx lgy; qpw loiB lhir<br />

hY gwilAw] {vwhu myry swihb vwhu!vwh ivsmwd kOqk hn Awp jI dy, klju`g nUM<br />

qwrn leI[ }gurU pRmysr jI dw hukm mMnidAW, pRymI is`K r`uisAW nUM bulwaux gey[<br />

ikhw, “BweI!AsIN nhIN jwxw[ swfw bolidAW dw sMG bYT jWdw hY[ AsIN kIrqn<br />

krdy hW, mMnqw pUjw gurU pRmysr jI dI krdy hoN[ d`so Blw, AsIN kI K`itAw?gurqw<br />

swfy hI Awsry hY[ ”<br />

pRymI is`KW ny pRym nwl smJwauNidAW ikhw, “bhuq v`fI rkm iml geI hY,<br />

rwijAW dI rIs krky idKwvy durmiq vwly Krc ivAwh’qy krny siqgurW dI<br />

AwigAw dy iblkul hI ault hn[ lwlcu Cofhu AMiDho; lwlic duKu BwrI] swcO<br />

swihbu min vsY; haumY ibKu mwrI] Anuswr lwlc C`fo, quhwfI miq nUM kI ho igAw<br />

hY?ijsu Twkur isau; nwhI 1 cwrw] qw kau kIjY; sd nmskwrw] 1 jor) Anuswr koit<br />

bRhmMf dy mwlk smR`Q suAwmI jI nUM, pUrn pRym sihq nmskwrW ikauN nhIN krdy?<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

130<br />

q`qkrw


gurU pRmysr jI Awp jI’qy bhuq hI pRsMn hn, ru`Kw n bolo[ prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU swihb jI dIAW b^SIAW, l`K KuSIAW dIAW l`KW pwiqswhIAW pRwpq krky<br />

inhwl hovo, sdw suK BogoNgy[ AnMq bRhmMf dy rcnhwr, gurU pRmysr jI dw hukm mMn<br />

ky inhwl hovo[ dwsn dws qW Awp jIAW dy v`fy Bwg smJdy hn, jo<br />

imhrvwnu.swihbu imhrvwnu] swihbu myrw.imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu]<br />

vwihgurU jI prm pRsMn iKVy m`Qy Awp jI nUM aufIk rhy hn[ ”ies qr@W dUjI bwr<br />

Pyr is`K Byjy pr Pyr BI nhIN Awey[<br />

pwrbRhm grIb invwj]) vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI nweI]) Drin ggn<br />

nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´<br />

hir] prm pUjnIk mh`ly pMjvyN swihb jI ny pUrn iKmw sihq, ieh SuB vIcwr<br />

kIqI, -BweI mrdwny jI qoN lY ky, ieh gurU Gr dy rbwbI hn[ hux ieh Bu`l kr<br />

rhy hn[ BUly isK; gurU smJwey] auJiV jwdy; mwrig pwey]) BUly mwrgu; ijnih<br />

bqwieAw] AYsw guru; vfBwgI pwieAw] Anuswr ien@W dI bWh C`fxI nhIN cwhIdI,<br />

ikauN jo bymuK ho ky koV@I ho jwxgy[ -ien@W nUM cOrwsI l`K jUn dy kStW qoN bcwaux<br />

leI, gurU pRmysr jI Awp ien@W dy Gry phuMcy[ ien@W ny au~T ky Adb siqkwr nhIN<br />

kIqw qy n hI nmskwr krky jI AwieAW ikhw, gumwn’c sVdy rhy[ s`cy pwiqswh<br />

jI dI mihmw nhIN jwxI[ s`cy pwiqSwh jI ny ipAwr nwl ikhw, “BweI!quhwfw<br />

ieqnw BwrI siqkwr hY[ iqcru.mUil n QuVˆØIdo; ijcru Awip ik®pwlu] sbdu<br />

AKutu.bwbw nwnkw; Kwih Kric Dnu mwlu] Anuswr vwihgurU mh`ly pihly jI dy AK`ut<br />

BMfwry hn, siqgurU swihb jI hor Dn b^Sxgy[ AwpW j`ugW 2’c Ck rhy hW[<br />

au~To!pUrn pRym SrDw Dwr ky, kIrqn kro, ieh Dn qW Awaux jwx vwlw hY[<br />

XQw:- iehu Dnu krqy kw Kylu hY; kdy AwvY kdy jwie]) rosu.n kwhU sMg krhu;<br />

Awpn Awpu bIcwir] hoie inmwnw jig rhhu; nwnk ndrI pwir] Anuswr ros<br />

iqAwg ky, DMn vwihgurU s`cy siqgurU mh`ly pihly jI dI AqI ipAwrI sqsMgq jI<br />

nUM kIrqn suxw ky KuSIAW pRwpq kro[ ”<br />

sux ky blvMf boilAw, “jo Awp jI bwr 2 ^zwny bwry kihMdy rihMdy hoN, ieh<br />

^zwnw ik`Qy DirAw hY? AsIN qW kdy nhIN dyiKAw[ Awp jI pws kIrqn krky<br />

AsIN kI K`itAw hY?hzwr rupY ivAwh dw Krc hY[ ” inMdw BlI iksY kI nwhI;<br />

mnmuK mugD krMin] Anuswr boly[ “vwihgurU mh`ly pihly jI nUM koeI BI nhIN sI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

131<br />

q`qkrw


jwxdw[ jdoN swfy bzurg BweI mrdwny jI nUM, Awpxy pws rbwbI r`iKAw, qW cONh<br />

c`kW’c pRgt ho gey[ ies qr@W vwihgurU mh`lw dUjw mh`lw qIjw mh`lw cOQw jI,<br />

rbwbIAW ny kIrqn krky hI pRgt kIqy hn[ AsIN Awp jI pws kIrqn krdy hW,<br />

dySW pRdySW qoN siqsMgq jI, byAMq Dn pdwrQ ilAwauNdy hn[ swfy sdkw Awp jI<br />

nUM gurU 2 kih ky mMndy pUjdy jpdy fMfauqW krdy hn, swfy rwg nUM sux 2 ky sMgqW<br />

DMn 2 kihMdIAW hn[ dyKWgy swQoN ibnw, Awp jI pws kOx Awvygw?gurU bnwauxw<br />

swfy h`Q hY[ Awpxy coLy dI bWh JwV@ ky gurU pRgt krky, aus pws kIrqn krky,<br />

aus nUM gurU bxw ky, pUjw krvw idAWgy, auh swfw pUrn Adb siqkwr krygw[ ”<br />

swD kI soBw; Aiq mskInI]) shx sIl sMqM; sm imqRs´ durjnh] Anuswr<br />

BwvyN gurU pRmysr jI inmRqw iKmw shj DIrj SWqI dy dwqy hn, pr Awpxy hIey ko<br />

pRIqmu siqgurU swihbwn jI dI inMdw sux ky, BwrI bIr-rs Dwr ky g`jy, “KMf<br />

bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu; scy myry ipAwirAw] Anuswr AnMq<br />

bRhmMf dy auDwrxhwr, pwrbRhm gur krqwr siqgurU swihbwn jI dw lUx Kw ky, lUx<br />

hrwmI bx ky, inMdw krky iP`t gey hoN[ ”XQw:- inMdk kw mwQw; eIhW aUhw<br />

kwlw]) sMq kI inMdw; jonI Bvnw] sMq kI inMdw; rogI krnw]) pRIqm; pyRm Bgiq<br />

ky dwqy] vwihgurU gurU pRmysr jI ny Aw ky, ^Ub suMdr dIvwn sjwieAw, gurU pRymI<br />

siqsMgq jI nUM kQw kIrqn krn dw SuB vr b^iSAw[ pRymI is`K ivsmwd pRym<br />

ivsmwd rMg’c, ivsmwd rMgW 2 dy ivsmwd Sbd gwvx l`gy[ sRI ptny swihb jI<br />

qoN siqsMgq jI ny Aw ky, Awpxy ipAwry pRIqm gurU pRmysr jI dy prmpiv`qR SuB<br />

s`cy drSn kIqy[ s`qy blvMf bwry pu`iCAw qW hzUr jI ny &urmwieAw, “hy BweI!gurU<br />

pRmysr jI dI inMdw krky auh iP`t gey hn, ijhVw aun@W dy m`Qy l`gygw, auh du`K<br />

pwvygw[ ijhVw aun@W dI iSPwrS krygw, aus dw mUMh kwLw krky, gDy’qy cV@w ky<br />

PyirAw jwvygw[ ”<br />

gur inMdw krky, AwpxI nIvIN socxI Anuswr koV@I ho ky hwey 2 krky<br />

pCuqwaux l`gy[ “AsIN Drm guAw ky Awpxy pYrW’qy Awp hI kuhwVw mwirAw hY[<br />

”XQw:- kbIr.dInu gvwieAw dunI isau; dunI.n cwlI swiQ] pwie kuhwVw mwirAw;<br />

gwPil ApunY hwQ]<br />

praupkwru inq icqvqy; nwhI kCu poc] Anuswr mhwn praupkwrI<br />

DIrjDwrI dieAwl ikRpwl BweI l`Dy swihb jI pws lhOr cly gey[ BweI swihb<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

132<br />

q`qkrw


jI bUhw bMd krky AMdr bYT gey[ imst bcn bynqI krau; dIn kI inAweI]<br />

Anuswr ^Ub gRIbI inmRqw Dwr ky, ro 2 ky ^Ub imMnqW kIqIAW[ jnm mrx duhhU<br />

mih nwhI; jn praupkwrI Awey] Anuswr “hy pUrn praupkwrI DIrjDwrI<br />

prmpUjnIk mhWpurS BweI l`Dw swihb jIE! dwsndws koV@I Awp jI dy duAwr’qy<br />

Awey hW[ AsIN koV@ dy du`K krky sVdy bldy qV&dy 2, Awp jI dy dr’qy Bu`Ky<br />

iqhwey mr jwvWgy[ Awp jI swfI lj piq r`Ko jI[ Awp jI qoN ibnw swnUM hor iksy<br />

ny b^Swvxw nwhIN, cwhy mwro qy cwhy jIvwlo, hux AsIN ie`QoN nhIN jwvWgy[ ”<br />

ien@W dIAW imMnqW qrly jodVIAW sux ky, BweI swihb jI ny Awpxy mn’c,<br />

gurU pRmysr jI dw suMdr iDAwn Dwr ky jwp kIqw[ gurU pRmysr jI ny AwpxI ijMd<br />

jwn pRymI is`K dy idl idmwZ’c gurbwxI Byj ky pUrn iekwgRqw b^SI[ lUM 2 krky<br />

praupkwr krn vwly, mhwn praupkwrI sMq mhWpurK jI ny vIcwirAw, ik gurU jI<br />

dw hukm hY, imiQAw qn; nhI praupkwrw] ies leI Awpxw mUMh kwLw krky,<br />

Koqy’qy cV@ ky ien@W nUM b^Sw lvW [ bUhw Kol@ ky AMdr bulw ky DIrj b^ iSAw[ Agly<br />

idn svyry Awpxw mUMh kwLw krky , ^oqy’qy cV@ ky Fol vjwauNidAW lhOroN qury [ ^oqy’qy<br />

cV@ ky Fol vjwauNidAW, vwihgurU siqgurU rwmdws swihb jI dI, AnUp n`grI sRI<br />

AMimRqsr jI dIAW pRkrmW krky, prmpUjnIk gurU pRmysr jI dy SuB s`cy drSnW nUM<br />

Awey[ siqgurU swihb jI nUM pqw l`gw, ; Cif isMGwsxu hir jI Awey[ Anuswr<br />

isMGwsx qoN au~T ky B`jy 2 Awey , fOiLEN PV ky ^oqy qoN auqwry , Awpxy ipAwry jI dI<br />

AYsI dSw dyK ky shwr n sky, vYrwg dy jl nwl nyqR Br gey, bhuq hI vYrwg<br />

kIqw[ bwby jI ny crn PVny cwhy, pr prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI ny,<br />

AwpxI CwqI nwl lw ley[ bRhmigAwnI kY grIbI smwhw] bRhmigAwnI praupkwr<br />

aumwhw] Anuswr pUrn praupkwr gRIbI’c lIx pUrn bRhmigAwnI bwby l`Dy jI ny,<br />

AiqAMq pRym inmRqw sihq dovyN h`Q joV, isr Jukw ky pRym bynqI kIqI, “hy<br />

gurUpRmysr jI!jy koeI hor szw hY qW auh BI ikRpw krky hukm kro jI!Pyr dwsndws<br />

pRym bynqI krygw[ ” siqgurU s`cy pwiqSwh jI ny ikhw, “hy ipAwry jI!dwsn dws<br />

Awp jI dI ieh dSw dyK ky, shwr nhIN skdw, jy qusIN lhOroN hukm Byjdy qW<br />

dwsndws ny hukm mMn lYxw sI[ Awp jI dI AYsI dSw dyK ky shwrI nhIN jWdI[<br />

cMgw BweI cMgw, Awp jI dy ip`Cy b^Sy gey[ Awp jI dw ieh At`l praupkwr<br />

dunIAW’qy sdw At`l rhygw[ is`K pMQ’c mhwn praupkwrI DIrjDwrI mhWpurS<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

133<br />

q`qkrw


pRgt hoxgy[ Awp jI ny dwsn dws nUM pRym nwl bMn@ ilAw hY, Awp jI qoN ibnw hor<br />

iksy ny ieh praupkwr nhIN sI krnw[ ”XQw:- myrI bWDI.Bgqu CfwvY; bWDY Bgqu.n<br />

CUtY moih] eyk smY.mokau gih bWDY; qau Puin mo pY, jbwbu n hoie]) so gurmuiK snmuK<br />

dieAwl ikRpwl praupkwrI DMn BweI l`Dw swihb jI!pRB kau ismrih; sy<br />

praupkwrI] pUrn mhW purK hn[<br />

pRB kau ismrih; iqn sd bilhwrI] DMn sRI gurU Arjn dyv swihb mhwrwj jI<br />

&urmwauNdy hn:- ijhVy BweI l`Dy jYsy mhwn praupkwrI DIrjDwrI, (pRB) nUro nUr<br />

srb ivAwpk srb pRkwSk, jIA pRwx suKdwqw nyrw] sd sdw myhrvwn siqgurU<br />

swihbwn jI(kau) nUM, inmK 2(ismrih) Xwd krdy hn, dwsn dws gRIb(iqn) iqn@W<br />

qoN, sd 2 Aink bwr; nwnk bilhwrI] Anuswr Aink vwr(bilhwrI) kurbwn jWdw<br />

hY[ XQw:- hMau kurbwnY jwau.iqnw kY; lYin jo qyrw nwau] lYin jo qyrw nwau; iqnw kY<br />

hMau sd kurbwnY jwau] kurbwn jWidAW &urmw rhy hn:- sy ismrih; ijn Awip<br />

ismrwey] nwnk.qw kY; lwgau pwey]<br />

pRB kau ismrih; sy muK suhwvy]) nwnk ismrnu; pUrY Bwig] Anuswr ijhVy<br />

pUrn Bwg gurmuiK muK, DMn ipAwry(pRB) vwihgurU jI(kau) nUM hmySw(ismrih) Xwd<br />

krdy hn, (sy) auh muK(suhwvy) SoBnIk(muK) muKI hn[ XQw:- mÚ5] pwv suhwvy.jW<br />

qau iDir juldy; sIsu suhwvw crxI] muKu suhwvw.jW qau jsu gwvY; jIau pieAw qau<br />

srxI]) syeI suMdr sohxy] swDsMig ijn bYhxy] hir Dnu ijnI sMijAw; syeI gMBIr<br />

Apwr jIau] 3]<br />

pRB kau ismrih; iqn sUiK ibhwvY]) nwnk ismrnu; pUrY Bwig] Anuswr ijhVy<br />

pUrn Bwg sMq jI, (pRB) prmpUjnIk pRkwS srUp s`cy ivsmwd hrI jI(kau) nUM pUrn<br />

pRym SrDw nwl(ismrih) Xwd krdy hn, (iqn) iqn@W dw gurmuiK jIvn, Anuswr<br />

Anhd Junkwr dw AwqmnMd.sUiK.mwxidAW(ibhwvY) ibqIq huMdw hY[ XQw:- suKw kI<br />

imiq.ikAw gxI; jw ismrI goivMdu] ijn cwiKAw.sy iqRpqwisAw; auh rsu jwxY ijMdu]<br />

sMqw sMgiq min vsY; pRBu pRIqmu bKisMdu] ijin syivAw pRBu Awpxw; soeI rwj<br />

nirMdu]) so suKIAw.so sdw suhylw; jo gur imil.gwie gunI]) mweI; myry mn ko suKu]<br />

koit Anµd rwj suKu BugvY; hir ismrq.ibnsY sB duKu]) ibnvMiq nwnku.gur crx<br />

lwgy; vwjy Anhd qUry]<br />

pRB kau ismrih; iqn Awqmu jIqw] 1.(pRB) sB nUM hrw Brw krn vwly, DMn<br />

vwihgurU ikRpw inDwn siqgurU swihbwn jI(kau) nUM, nwnk ismrnu; pUrY Bwig]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

134<br />

q`qkrw


Anuswr ijhVy pUrn Bwg sMq mhWpurS gurmuiK ipAwry jI(ismrih) Xwd krdy hn,<br />

(iqn) iqn@W ny Awpxw(Awqmu) mn, jIqw hY[ XQw:- mMny nwau; soeI ijix jwie]<br />

AaurI krm; n lyKY lwie]) mn 1 irp 2 jIqw, sB 1 irp jIqy[ mn 1 irp 3 jIqw,<br />

sB 1 irp 4 jIqy[ ( 1 vYrI, 2 ij`q ilAw, 3 ijauNdw hY, 4 ijauNdy hn[ 2.ijhVy gurmuiK<br />

ipAwry gursyvk jI, ipAwry Ajpw jwp vwihgurU jI(kau) nUM, rom 2 krky hr<br />

smyN(ismrih) Xwd krdy hn, (iqn) iqn@W ny(pRB) siqgurU swihb jI dw(Awqmu)<br />

mn, jIqw hY[ XQw:- ^wlsw myro; rUp hY ^ws] ^wlsy mih; hO krO invws]) ^wlsw<br />

myro; siqgur pUrw] ^wlsw myro; s`jn sUrw]) hO ^wlsy kw; ^wlsw myro] Eq poq;<br />

swgr bUMdyro] ijvyN Amr ShId bwby mhWisMG swihb jI ny Awpxy sRIr’qy fUMGy P`t<br />

zKm shwr ky, tUtI; gwFnhwr goupwl] srb jIAw; Awpy pRiqpwl] vwihgurU mh`ly<br />

dsvyN jI dy mn nUM ij`q ky, l`KW KuSIAW dIAW l`KW pwiqswhIAW pRwpq krky, dyS<br />

dI tu`tI gMFweI Amr ShIdI pweI[<br />

pRB kau ismrih; iqn inrml rIqw] ijhVy pUrn Bwg ^wlsy gursyvk jI,<br />

(pRB) srb ivAwpk srb pRkwSk, ivsmwd inrml inrvYr bRhm jI (kau) nUM<br />

suAws 2 rom 2 dy ipAwr nwl ismrn’c lIx ho ky rom 2 krky, (ismrih) Xwd<br />

krdy hn, (iqn) iqn@W dI A`Ty pihr inSkwm ismrn syvw praupkwr DrmXu`D,<br />

Awpxy ieMidRAW mn nUM ij`qx, gurbwxI jI Su`D sMQw kQw kIrqn isKwaux, Awp<br />

kQw kIrqn krn dI (rIqw) mrXwdw(inrml) au~jl hY[<br />

pRB kau ismrih; iqn And Gnyry] ijhVy pUrn Bwg gurU ^wlsy gursyvk jI,<br />

inmwxy inqwxy bx ky, (pRB) sBnw jIAw kw, ieku dwqw; so, mY ivsir n jweI])<br />

srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] sRb ivAwpI sRb pRkwSk sRb dy ADwr,<br />

sRb ivAwpI mhW ivsmwid Anq klwvwn Ajpw jwp bhuqy AnMd srUp vwihgurU jI<br />

(kau) nUM, pUrn pRym SrDw ivSvwS sihq, (ismrih) Xwd krdy hn, (iqn) iqn@W<br />

nUM(Gnyry) bhuqy(And) bRhmwnMd rs dI pRwpqI huMdI hY[ XQw:- pRB kY ismrin;<br />

Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]) suKw kI imiq.ikAw gxI; jw<br />

ismrI goivMdu] ijn cwiKAw.sy iqRpqwisAw; auh rsu jwxY ijMdu] sMqw sMgiq min<br />

vsY; pRBu pRIqmu bKisMdu] ijin syivAw pRBu Awpxw; soeI rwj nirMdu]) so suKIAw.so<br />

sdw suhylw; jo gur imil.gwie gunI]) mweI; myry mn ko suKu] koit Anµd rwj suKu<br />

BugvY; hir ismrq ibnsY sB duKu] 1]) ibnvMiq nwnku.gur crx lwgy; vwjy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

135<br />

q`qkrw


Anhd qUry] ijvyN Awp jI Gnyry AnMd’c lIx ho ky &urmw rhy hn:- Awid gur ey;<br />

nmh] jugwid gur ey; nmh] siqgur ey; nmh] sRI gurdyv ey; nmh]<br />

pRB kau ismrih; bsih hir nyry]) nwnk ismrnu; pUrY Bwig]) eyvf Bwg<br />

hoih; ijsu pRwxI] so pwey; iehu pdu inrbwxI] 1] Anuswr ijhVy pUrn Bwg<br />

gurmuiK ipAwry inmwxy inqwxy bx ky, gurU pRmysr jI dI SuB s`cI Srn pY ky, (pRB)<br />

vwihgurU prmpiv`qR s`cy im`Ty Dur ky bwxI jI(kau) nUM, (ismrih) Xwd krdy hn,<br />

auh (hir) pRkwS srUp Ajpw jwp vwihgurU jI dy(nyry) nyVy (bsih) vsdy hn[<br />

XQw:- AwT phr; pRB bsih hjUry] khu nwnk; syeI jn pUry] vw hir jI aun@W<br />

dy(nyry) nyVy(bsih) vsdy hn, Bwv AMdr bwhr pUrn ivsmwd bRhm jI swiKAwq<br />

hn[ XQw:- nwmdyv; hir jIau bsih sMig]) srby eyku.AnykY suAwmI; sB Gt<br />

BuogvY soeI] kih rivdws.hwQ pY nyrY; shjy hoie su hoeI]) AwT phr; inkit kir<br />

jwnY] pRB kw kIAw; mITw mwnY] eyku nwmu; sMqn AwDwru] hoie rhy; sB kI pg<br />

Cwru]<br />

sMq ik®pw qy; Anidnu jwig] nwnk ismrnu; pUrY Bwig] 6] 1.prmpUjnIk<br />

vwihgurU nwnk mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- inmK 2 suAws 2 gurU 2 ismrnu<br />

vwly, pRymI gursyvkW praupkwrIAW suhwvy muKW vwilAW, Anhd Junkwr suK’c<br />

lIx, Gxy AnMd nUM pRwpq, vwihgurU jI dy inktvrqIAW dy(pUrY) pUrn Bwig hn[<br />

dwsn dws aun@W qoN sd bilhwr jWdw hY[ XQw:- hMau kurbwnY jwau iqnw kY; lYin jo<br />

qyrw nwau] lYin jo qyrw nwau; iqnw kY hMau.sd kurbwnY jwau] ismrn’c lIx<br />

aupRokq pUrn Bwg gursyvk jI(sMq) s`cy siqgurU swihbwn jI dI sRb ivAwpI<br />

Anqklwvwn Agm Apwr mhW ivsmwd ikRpw(qy) nwl, siqgurU swihbwn jI qoN<br />

nwm ismrn pRwpq krky, (Anidnu) rwq idny, moh mmqw ivkwrW AOguxW qoN jwig<br />

rhy hn[ XQw:- gurmuiK jwig rhy; cUkI AiBmwnI rwm] Anidnu Boru BieAw;<br />

swic smwnI rwm]) gurisK jogI jwgdy; mwieAw AMdir krin audwsI]<br />

2.gur nwnk dyv goivMd rUp] DMn siqgurU nwnk dyv siqgurU mh`lw pMjvW jI,<br />

Awpxy mn nUM aupdyS idMdy hn:- hy mn!pRymw-BgqI sihq, inrgux srgux jI dI<br />

eykqw b^Sx vwly, Ajpw jwp dy dwqy pUrn gur Avqwr jI, pRB kY ismrin;<br />

Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] sRb ivAwpI Agm Apwr Anq<br />

klwvwn mhW ivsmwd hI ivsmwd AvsQw’c lIx (sMq)s`cy siqgurU swihbwn jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

136<br />

q`qkrw


dI Agm ivsmwd ikRpw (qy) nwl, siqgurU swihbwn jI qoN nwm ismrn pRwpq<br />

krky(Anidnu) rwq idny, moh mmqw ivkwrW AOguxW qoN jwig!Bwv ienW nUM iqAwg[<br />

AOguxW nUM iqAwg ky, jo ismrnu krnw hY, ieho hI pUrY Bwig hn, ikauN jo ismrn<br />

duAwrw, mhwn praupkwrI BwgW Bry SoBnIk muK msqk inrml rIq, mn nUM ij`qx<br />

vwly, pUrn vYrwgI mhWpurS bx jWdy hn[ XQw:- ijih ibiKAw sglI qjI; lIE<br />

ByK bYrwg] khu nwnk.sun ry mnw; iqh nr mwQY Bwg] BwvyN duinAwvI socxI<br />

Anuswr Dn rwj Awid nUM pRwpq pUry Bwg ikhw hY, pr ie`Qy siqgurU swihbwn jI dy<br />

gihr gMBIr AwSy, ijn kY plY Dnu vsY; iqn kw nwau PkIr] ijn@ kY ihrdY.qU<br />

vsih; qy nr guxI ghIr] Anuswr rom 2 krky ismrn’c lIn mhWpurS jI dy hI<br />

pUrn Bwg hn] 6]<br />

pRB kY ismrin; kwrj pUry]) siqgurU siqgurU; siqguru guibMd jIau] vwihgurU<br />

dI pRwpqI ho jwxI, pRmwrQk kwrj hY[ sMswrI ivvhwr’c kwmXwbI hoxI,<br />

ivvhwrk kwrj hY[ ijn@W gurmuiK ipAwirAW pws pRmwrQ hovy, aun@W nUM ivvhwr’c<br />

kwmXwbI bhuq hI sOKI huMdI hY, ikauN jo auh niSAW bdclxI kqlW kukrmW’c<br />

mwieAw brbwd nhIN krdy[ ies leI pihlW gurbwxI dI Su`D sMiQAw krky, ArQ<br />

vIcwr ky, pRmwrQ dI pRwpqI krnI cwhIdI hY[ (pRB) srb suKW dy dwqy, srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] DMn 2 siqgurU swihbwn jI(kY) dy prmpiv`qR au~jl<br />

SuB s`cy ismrin krn nwl, pRmwrQk qy ivvhwrk swry kwrj pUry sMpUrn ho jWdy<br />

hn[ ijvyN DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU<br />

Arjn dyv swihb jI!DMn hn, zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN,<br />

hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn[ DMnu DMnu; DMnu jnu AwieAw] ijsu pRswid; sBu<br />

jgqu qrwieAw]) qyrw eyku nwmu; qwry sMswru] Anuswr sMswr nUM sdw qwrn vwly,<br />

Awp jI dy smUh kwrj sdw leI pUry hoey hn[ sMswr nUM prmpUjnIk gurU gur<br />

siqgurU vwihgurU gRMQ swihb jI b^Sy[ sRI hirmMdr swihb qrnqwrn swihb,<br />

sMqoKsr swihb, siqgurU rwmdws swihb jI dw Avqwr AsQwn, sRI nnkwxw<br />

swihb jI Awid byAMq gurU drbwr rcy[ guris`KI pRcwr leI BweI kilAwxy,<br />

mwDodws, Bgq Bgvwn, BweI swl@o, BweI bihlo, BweI mMJ, BweI ibDIcMd, BweI<br />

lM|whw jI Awid byAMq pUrn bRhmigAwnI, bRhmigAwnI sgl kI rInw] mhWpurS<br />

swjy[ ien@W qoN pRdySW’c gurbwxI kQw kIrqn pRcwr krwieAw[ Avqwr Dwr ky<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

137<br />

q`qkrw


sMudr drSn b^S ky, rMgW 2 dy kOqk praupkwr krky, suMdr Avqwr qoN qkrIbn<br />

43 swl.42idn Aqy qkrIbn 24 swl 9 mhIny 21 idn, gurqw q^q’qy<br />

ibrwjmwn ho ky, swrI hI AwXU c.gurbwxI kQw kIrqn duAwrw, ipAwrI guris`KI<br />

nUM KMfW bRhmMfW AMdr &YlwieAw[ AnykW jIAW dI kilAwx kIqI[ XQw:- qKiq<br />

bYTw Arjn gurU; siqgur kw iKvY cMdoAw] augvxhu qY AwQvxhu; chu ckI kIAnu<br />

loAw] so sdw leI sRb`q dy Bly dy smUh kwrj pUry hoey hn[ XQw:- kwj hmwry;<br />

pUry sqgur] bwjy Anhd qUry; sqgur] so gurU ismrn nwl gurduAwry sRovr<br />

hOspItl kwlj bnwaux, Anyk praupkwr dy kwrj, hr smyN inrXqn sMpUrn huMdy<br />

rihMdy hn[ gurU jI dy gurU ismrn duAwrw ivsmwd srb ivAwpI’c lIxqw Awid<br />

AnykW kwrj sMpUrn hoey hn, ies leI ivsmwd srb ivAwpI Anqklwvwn<br />

gRIbI’c lIx mh`lw pMjvW jI, ismrn krn vwilAW gurmuKW dI srnI pYNdy hn[<br />

XQw:- ismrih sy jn; ijn kau pRB mieAw] nwnk iqn jn; srnI pieAw]<br />

pRB kY ismrin; kbhu n JUry] (pRB) Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI<br />

rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] vwihgurU mh`ly<br />

pMjvyN jI(kY) dy prmpiv`qR au~jl s`cy im`Ty crnkmlW’c lIx ho ky, aun@W<br />

nUM(ismrin) Xwd krn vwly, gurmuiK ipAwry gursyvk jI, ivSy pdwrQ mwieAw<br />

mwx vifAweI dI pRwpqI leI AQvw ien@W dy ivCoVy qoN AQvw vwihgurU jI dy ivCoVy<br />

krky, (kbhu) kdy BI(JUry) pCuqwauNdy(n) nhIN[ ijvyN prmpUjnIk DMn vwihgurU<br />

mh`lw pMjvW jI, zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, au~bldI<br />

dyZ’c bYTx, q`qy ryqy ’qy bYTx, Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy au~cy DIrjDwrI sIs<br />

’qy, m`cdw 2 ryqw puAwaux, sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@n smyN JUry nhIN[ iKVy<br />

m`Qy Bwxw mMinAw[ XQw:- qyrw kIAw mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu nwnku mWgY]<br />

sRb`q nUM Bwxw mMnx kurbwnI dyx dw sbk isKwieAw[ ijvyN Awp jI dI kurbwnI<br />

kmweI bhuq v`fI au`cI pUrn vYrwgmeI hY, iqvyN sRb ivAwpI mhW ivsmwid Ajpw<br />

jwp pUrn bRhm jI ’c lIx, ismrn dI mhwnqw jnwaux leI &urmw rhy hn:-<br />

ismrih sy jn; ijn kau pRB mieAw] nwnk iqn jn; srnI pieAw]<br />

pRB kY ismrin; hir gun bwnI] (pRB) dIn dieAwl ik®pwl suK swgr; srb<br />

Gtw BrpUrI ry] vwihgurU jI(kY) dy Ajpw jwp ismrin vwly mhWpurS, (hir) sRb<br />

ivAwpI sRb pRkwSk, prm ipAwry pUrn bRhm jI dy, siq sMqoK dieAw Drm<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

138<br />

q`qkrw


sihnSIlqw iKmw pRymw-BgqI Awid sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn,<br />

AnMq(gun) guxW vwlI bwnI boldy hn[ XQw:- ismrih sy jn; ijn kau pRB<br />

mieAw] nwnk iqn jn; srnI pieAw]) invxu su AKru.Kvxu guxu; ijhbw mxIAw<br />

mMqu] ey qRY BYxy vys kir; qW vis AwvI kMqu]) srb kI ryx; hovIjY] Awpu imtwie;<br />

imlIjY]) kbIr.sB qy hm bury; hm qij.Blo sBu koie] ijin AYsw kir bUiJAw;<br />

mIqu hmwrw soie]) PrIdw.duKu suKu ieku kir; idl qy lwih ivkwru] Alh BwvY so<br />

Blw; qW lBI drbwru]<br />

pRB kY ismrin; shij smwnI] (pRB) AsMK bRhmMf’c ivAwpk, soeI<br />

maulw.ijin jgu mauilAw; hirAw kIAw sMswro] Awb Kwku.ijin bMiD rhweI; DMnu<br />

isrjxhwro] Anuswr sB nUM hrw Brw krn vwly, Akwl purKu jI (kY) dy ismrin<br />

krn vwilAW, Bgq kbIr swihb jI Awid mhWpurSW dI surqI ibRqI socxI ilv<br />

izMdZI, (shij) SWqI, DIrj, bRhmigAwn sihq, shij srUp ivAwpk bRhm jI<br />

’c(smwnI) smw geI[ ijvyN Amr AduqI ShIdI dyx smyN, bwbw jorwvr isMG<br />

swihb bwbw &qyh isMG swihb jI dI ibRqI, sihj srUp bRhm jI ’c smweI rhI[<br />

BwvyN zwlmW ny Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krky, ijauNdy kMD dI nINh’c KV@y<br />

krky, moiFAW q`k ie`tW icxIAW, aupRMq qlvwr nwl, sIs k`t idqy, hwey sI nhIN<br />

aucwrI, AYsI cV@I nwm dI KumwrI[ XQw:- gauVI mhlw 5] gur kw sbdu; ird<br />

AMqir DwrY] pMc jnw isau; sMgu invwrY] ds ieMdRI; kir rwKY vwis] qw kY AwqmY;<br />

hoie prgwsu] 1] AYsI idRVqw; qw kY hoie] jw kau dieAw mieAw; pRB soie] 1]<br />

rhwau] swjnu dustu; jw kY eyk smwnY] jyqw bolxu; qyqw igAwnY] jyqw sunxw; qyqw<br />

nwmu] jyqw pyKnu; qyqw iDAwnu] 2] shjy jwgxu; shjy soie] shjy hoqw jwie; su<br />

hoie] shij bYrwgu; shjy hI hsnw] shjy cUp; shjy hI jpnw] 3] shjy Bojnu;<br />

shjy Bwau] shjy; imitE sgl durwau] shjy; hoAw swDU sMgu] shij imilE;<br />

pwrbRhmu insMgu] 4] shjy igRh mih; shij audwsI] shjy; duibDw qn kI nwsI]<br />

jw kY shij; min BieAw Anµdu] qw kau ByitAw; prmwnµdu] 5] shjy; AMimRqu pIE<br />

nwmu] shjy kIno; jIA ko dwnu] shj kQw mih; Awqmu risAw] qw kY sMig;<br />

AibnwsI visAw] 6] shjy; Awsxu AsiQru BwieAw] shjy; Anhq sbdu<br />

vjwieAw] shjy; rux Juxkwru suhwieAw] qw kY Gir; pwrbRhmu smwieAw] 7]<br />

shjy; jw kau pirE krmw] shjy; guru ByitE scu Drmw] jw kY shju BieAw; so<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

139<br />

q`qkrw


jwxY] nwnk dws; qw kY kurbwxY] 8] 3] dwsn dws AYsy shj smwnI AvsQw vwly,<br />

guurmuiK ipAwirAW qoN kurbwn jWdw hY[ aunW@ dI mhW ivsmwd sRb ivAwpI s`cI srn<br />

pYNdw hY[ XQw:- ismrih sy jn; ijn kau pRB mieAw] nwnk iqn jn; srnI<br />

pieAw]<br />

pRB kY ismrin; inhcl Awsnu] (pRB) siqgurU swihbwn jI(kY) dy ivsmwd<br />

ismrin dy pRvwh’c A`Ty pihr lIx hox nwl, (inhcl) Ac`l AibnwsI suK Awpn<br />

Awsn] bRhm’c ivsmwd lInqw rUp (inhcl) Ac`l(Awsnu) itkwA ho jWdw hY[<br />

XQw:- dIn drd invwir.qwrx; dieAwl ikrpw krx] Atl pdvI nwm ismrx;<br />

idRVu nwnk.hir hir srx]) inhclu scu Kudwie eyku; Kudwie bMdw AibnwsI]) pWc<br />

brK ko.AnwQu DR¨ bwirku; hir ismrq.Amr Atwry] dwsn dws AYsy gurmuKW dy srnI<br />

pYNdw hY[ XQw:- ismrih sy jn; ijn kau pRB mieAw] nwnk iqn jn; srnI<br />

pieAw]<br />

pRB kY ismrin; kml ibgwsnu] (pRB) gurU jI dy s`cy im`Ty crnkmlW(kY) dy<br />

ismrin krn vwly gurmuiK ipAwry jI dw ihrdw kml, kruxw mudqw mYqRI aupyiKAw,<br />

inmRqw gRIbI iKmw DIrj bMdgI, siq sMqoK dieAw Drm vIcwr sihnSIlqw Awid,<br />

sRb ivAwpI ivsmwd SuB guxW dIAW AnqklW sihq, (ibgwsnu) iKV jWdw hY[<br />

XQw:- soriT mhlw 5] ijnw bwq ko bhuqu AMdysro; qy imty siB gieAw] shj sYn<br />

Aru suKmn nwrI; aUD kml ibgsieAw]) cwir pdwrQ; kml pRgws] sB kY miD;<br />

sgl qy audws] suMdru cquru; qq kw byqw] smdrsI; eyk idRstyqw] vw pRB jI(kY) dy<br />

ismrin vwly gursyvk jI(ibgwsnu) iKVy(kml) bRhm srUp hn[ XQw:- eyko srvru<br />

kml AnUp] sdw ibgwsY prml rUp] aUjl moqI cUgih hMs] srb klw jgdIsY<br />

AMs] 1] dwsn dws AYsy gurmuKW dy srnI pYNdw hY[ XQw:- ismrih sy jn; ijn kau<br />

pRB mieAw] nwnk iqn jn; srnI pieAw]<br />

pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] {pYrWBwr bYT ky, kMnW’c auNgLW dy ky pKMf<br />

krky, BoiLAW nwl Cl krky l`utdy hn, ik swnUM Anhd vwjy suxdy hn[ }(pRB) srb<br />

ivAwpI srb dy AwDwr huMidAW Awp inrwDwr, srb dy pRkwSk huMidAW Awp suqy<br />

pRkwS srUp, Anq klwvwn sd sdw myhrvwn jI(kY) dy ismrin vwly, nwmu<br />

AiBAwsI gurmuiK ipAwry jI dy AMdr bwhr, (Anhd) (An+hd) hd qoN(An)<br />

rihq, ie`k rs, rsdwiek ivsmwd suAwd vwlI, suMdr(Junkwr) rUhwnI Dun lgwqwr<br />

suxdI hY[ vyprvwh ivsmwd ho ky, gurmuiK ipAwry jI KIvy ho ky, hr smyN suxdy rihMdy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

140<br />

q`qkrw


hn[ ieh socdy hn ik dwsn dws, siB Avgx; mY guxu nhI koeI] Anuswr sB<br />

AOguxW sihq hY[ BwvyN dwsn dws dI kmweI qW hY hI nhIN, pr vwihgurU jI ny<br />

AYsI ivsmwd b^iSS, dwsndws’qy pqw nhIN ikvyN kr idqI hY?ieauN ivsmwd hI<br />

ivsmwd hYrwn hoey rihMdy hn[ XQw:- gun gwvh.pRB Agm Twkur ky; gun gwie rhy<br />

hYrwn] jn nwnk kau, guir ikrpw DwrI; hir nwmu dIE iKn dwn] 4] 1]) vwjY<br />

Anhdu; myrw mnu lIxw] gur bcnI; sic nwim pqIxw] 1]) Duin vwjy.Anhd<br />

Gorw] mnu mwinAw, hir ris morw]) suxqy punIq khqy pivqu; siqguru rihAw<br />

BrpUry] ibnvMiq nwnku.gur crx lwgy; vwjy Anhd qUry] dwsn dws AYsy gurmuKW<br />

dy srnI pYNdw hY, crn-DUV mMgdw hY, crnIN l`gdw hY[ XQw:- ismrih sy jn;<br />

ijn kau pRB mieAw] nwnk iqn jn; srnI pieAw] 7]) ismrn qy lwgy; ijn<br />

Awip dieAwlw] nwnk jn kI; mMgY rvwlw]) sy ismrih; ijn Awip ismrwey]<br />

nwnk qw kY; lwgau pwey]<br />

suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE<br />

Bir] Bin mQurw. kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw<br />

pMjvW swihb jI &urmwauNdy hn:- hy BweI!pRB ismrn duAwrw, icMqw jwie; imtY<br />

AhMkwru] Anuswr ivkwrW AOguxW duSmxW jmW cOrwsI dy gyVy qoN AicMq ho ky, pUrn<br />

inRibkwr inrMkwr inrMjn(pRB) gurU pRmysr jI dy ivsmwd s`cy su`cy im`Ty crnkmlW’c<br />

lIx hoox qoN, Awqm suKu(kw) dw koeI BI AMqu(pwr) pwrwvwr(n) nhIN hY[<br />

XQw:- khu kbIr.gUMgY guVu KwieAw; pUCy qy.ikAw khIAY]) hliq suKu.pliq suKu,<br />

inq suKu ismrno; nwmu goibMd kw sdw lIjY] imtih kmwxy pwp icrwxy; swDsMgiq<br />

imil. muAw jIjY]) koit sUK Awnµd rwj pwey; muK qy inmK bulweI]) pRB kY<br />

ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]) suKw kI imiq.ikAw<br />

gxI; jw ismrI goivMdu] ijn cwiKAw.sy iqRpqwisAw; auh rsu jwxY ijMdu] sMqw<br />

sMgiq min vsY; pRBu pRIqmu bKisMdu] ijin syivAw pRBu Awpxw; soeI rwj nirMdu]<br />

2]) so suKIAw.so sdw suhylw; jo gur imil.gwie gunI] Awp jI Gnyry AnMd’c lIx<br />

ho ky &urmw rhy hn:- Awid gur ey; nmh] jugwid gur ey; nmh] siqgur ey;<br />

nmh] sRI gurdyv ey; nmh]<br />

ismrih sy jn; ijn kau pRB mieAw] nwnk.iqn jn; srnI pieAw] 7]<br />

prmpUjnIk vwihgurU siqgurU nwnk dyv vwihgurU mh`lw pMjvW jI, sRb ivAwpI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

141<br />

q`qkrw


Anq klwvwn Agm Apwr mhW ivsmwd pRymw-BgqI’c lIn &urmw rhy hn:-<br />

(ijn) ijn@W gurmuiK ipAwirAW(kau) nUM, (pRB) pRis`D sRb pRkwSk nmo sUrj sUrjy;<br />

nmo cMdR cMdRy] nmo rwj rwjy; nmo ieMdR ieMdRy] nmo AMDkwry; nmo qyj qyjy] ivAwpk<br />

suMdr vwihgurU jI dy Avqwr siqgurU swihbwn jI dI sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

Anqklwvwn(mieAw) ikRpw pRwpq huMdI hY, (sy) auh; hir gun bwnI] ; shij<br />

smwnI] ; inhcl Awsnu] ; kml ibgwsnu] ; Anhd Junkwr] Agm Apwr sRb<br />

ivAwpI suK nUM pRwpq, sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn Ajpw jwp vwihgurU<br />

jI’c lIx, AicMq praupkwrI gurmuiK jn, ipAwry vwihgurU jI nUMM(ismrih) Xwd<br />

krdy hn, dwsn dws(iqn) iqn@W gurmuiK(jn) ipAwirAW dI, prmpiv`qR au~cI<br />

su`cI sRb ivAwpI mhW ivsmwid s`cI srnI, hmySw hI pieAw hY] 7] XQw:- hir<br />

sMig rwqy mn qn hry] gur pUry kI srnI pry] 1]<br />

hir ismrnu kir; Bgq pRgtwey] 1.gurmiK ipAwry(Bgq) BgqW mhWpurSW<br />

ny, (hir) hrI jI dw inmK 2 suAws 2 rom 2 dy ipAwr nwl, (ismrnu) vwihgurU<br />

3 ismrn AiBAws(kir) krky, (hir) hrI jI (pRgtwey) pRgt kIqy hn[ XQw:-<br />

bwlmIkY, hoAw swDsMgu] DR¨ kau imilAw, hir insMg] 1]) kbIr.mnu inrmlu<br />

BieAw; jYsw gMgw nIru] pwCY lwgo hir iPrY; khq kbIr kbIr]) kbIir<br />

iDAwieE eyk rMg] nwmdyv hir jIau bsih sMig] rivdws iDAwey, pRB AnUp]<br />

gur nwnk dyv goivMd rUp] 8] 1]<br />

2.(hir) inrgun bRhm jI ny Awpxy ipAwry (Bgq) BgqW’qy vwihgurU ismrnu<br />

AiBAws dI b^iSS(kir) krky, AnMq bRhmMf AMdr pRgtwey hn[ XQw:- mhlw<br />

5] goibMd goibMd goibMd sMig; nwmdyau mnu lIxw] AwF dwm ko CIpro; hoieE<br />

lwKIxw] 1] rhwau] bunnw qnnw iqAwig kY; pRIiq crn kbIrw] nIc kulw<br />

jolwhrw; BieE gunIX ghIrw] 1] rivdwsu FuvMqw For nIiq; iqin@ iqAwgI<br />

mwieAw] prgtu hoAw swDsMig; hir drsnu pwieAw] 2] sYnu nweI buqkwrIAw;<br />

Ehu Gir Gir suinAw] ihrdy visAw pwrbRhmu; Bgqw mih ginAw] 3] ieh ibiD<br />

suin kY jwtro; auiT BgqI lwgw] imly pRqiK gusweIAw; DMnw vfBwgw] 4] 2])<br />

hir ky nwm, kbIr aujwgr] jnm jnm ky; kwty kwgr] 1]) jo pRiB; ApnI syvw<br />

lwieAw] nwnk.so syvku; dh idis pRgtwieAw] 4]) Awsw mhlw 5] ijsu nIc<br />

kau; koeI n jwnY] nwmu jpq; auhu chu kuMt mwnY] 1] drsnu mwgau, dyih ipAwry]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

142<br />

q`qkrw


qumrI syvw, kaun kaunu n qwry] 1] rhwau] jw kY inkit; n AwvY koeI] sgl<br />

isRsit; auAw ky crn mil DoeI] 2] jo pRwnI; kwhU n Awvq kwm] sMq pRswid; qw ko<br />

jpIAY nwm] 3] swDsMig; mn sovq jwgy] qb pRB nwnk; mITy lwgy]) hir kw Bgqu<br />

pRgt; nhI CpY]) gur jIau; sMig quhwrY jwinE] koit joD.auAw kI bwq n puCIAY; qW<br />

drgh BI mwinE]) nwmw CIbw.kbIru juolwhw; pUry gur qy giq pweI] bRhm ky<br />

byqy.sbdu pCwxih; haumY jwiq gvweI] suir nr.iqn kI bwxI gwvih; koie n mytY<br />

BweI] 3] dYq puqu krm Drm ikCu sMjm n pVY; dUjw Bwau n jwxY] siqguru ByitAY<br />

inrmlu hoAw; Anidnu nwmu vKwxY] eyko pVY eyko nwau bUJY; dUjw Avru n jwxY] 4])<br />

Bgqu Bgqu jig vijAw; chuM ckW dy ivic cimrytw[ pwxHw gMFY rwh ivic; kulw Drm<br />

Foie For smytw[ ijau kir mYlY cIQVY; hIrw lwl Amolu plytw[ chuM vrnw aupdysdw;<br />

igAwn iDAwnu kir Bgq shytw[ nHwvix AwieAw sMgu imil; bwnwrs kir gMgw Qytw[<br />

kiF ksIrw sauipAw; rivdwsY gMgw dI Bytw[ lgw purbu ABIc dw; ifTw cilqu<br />

Acrj Amytw[ lieAw ksIrw hiQ kiF; sUqu ieku ijau qwxw pytw[ Bgq jnW; hir<br />

mW ipau bytw[ ijvyN prmpUjnIk vwihgurU mh`ly dsvyN jI ny sjy dIvwn’c &urmwieAw,<br />

“hy ipAwry gurU ^wlsw jIE!Bgq sRI kbIr swihb jI nUM, sMq doKI rwjy iskMdr loDI<br />

ny mhW kSt id`qy[ XQw:- Bujw bWiD; iBlw kir fwirE] hsqI k®oip; mUMf mih<br />

mwirE] hsiq Bwig kY; cIsw mwrY] ieAw mUriq kY; hau bilhwrY] A`j nIc zwlm<br />

dw nwm inSwn nhIN hY[ XQw:- rqn ivgwiV ivgoey kuqˆØI; muieAw.swr n kweI] nwm<br />

ismrn dI bhuq v`fI mhwnqw hY[ prmpUjnIk Bgq kbIr swihb jI dI Gr 2’c<br />

sdw leI pUjw ho rhI hY[<br />

hir ismrin lig; byd aupwey] 1.prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI ny Awp rom<br />

2 krky, inmK 2 AQwh pRym’c lIx ho ky, (hir) vwihgurU jI dy ismrin ’c lig<br />

ky, Awpxy pRymIAW dy AMdr(byd) bRhmigAwn (aupwey) pYdw kIqw hY, Bwv siqgurU jI<br />

gurqw isMGwsx’qy sj ky, Ajpw jwp vwihgurU ismrn’c lIx huMdy, qW pRymI is`K<br />

pUrn pRym sihq, pRIqm jI dy suMdr cyhry dy drSn ieauN krdy, ijvyN ckor, cMd dy<br />

krdy hn[ drSn krky inrXqn ismrn’c lIx ho jWdy[ sihjy hI gurU jI dy im`Ty<br />

crn-kmlW dw iDAwn pRwpq ho jWdw[ so gurU pRmysr jI dy suMdr drSn hI, Ajpw<br />

jwp ismrn bRhmigAwn gur Bwau-BgqI inrgun srgun jI dI eykqw b^Sx vwly<br />

hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

143<br />

q`qkrw


2.zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, DMn hn DMn hn DMn hn<br />

vwihgurU siqgurU Arjn dyv swihb jI DMn hn, hux sVdI bldI loh’qy KV@ rhy<br />

hn[ DMn dwqy gurU pRmysr jI Awp Akih Asih kst shwr rhy hn[ sMswr nUM sRI<br />

hirmMdr swihb sRI gurU gRMQ swihb jI, kQw kIrqn gurU mrXwdw b^S rhy hn[<br />

sRb ivAwpI mhW ivsmwid AiqAMq GxI inmRqw hI inmRqw gRIbI hI gRIbI<br />

kmwauNidAW &urmw rhy hn:- bRhmw jI hMkwr krky kvl’c if`gy, qW vwihgurU jI ny<br />

bwhr k`Fy, ien@W’c isRStI rcx dI SkqI nhIN sI, vwihgurU jI ny AkwS bwxI<br />

duAwrw ikhw, “qp kr qp kr!”sux ky bRhmw jI ny ds l`K vr@y vwsudyv 3 jI dw<br />

ismrn kIqw[ bRhmwjI ny(hir) iqs dY cwnix; sB mih cwnxu hoie] Anuswr sB<br />

dy AMdr pyRm igAwn nwm dw cwnx krn vwly, cwnxW dy mhW cwnx vwihgurU jI dy<br />

ismrin’c lig ky, cwr(byd) swm, irg, jujr, AQ`rvx (aupwey) pYdw kIqy hn[<br />

XQw:- byd purwn; isMimRiq suDwK´r] kIny rwm nwm; iek AwK´r] hy BweI!ivsmwd<br />

hrI jI dy ivsmwd ismrn duAwrw, byd Awidk Dwrimk gRMQ rcy gey hn[ ies<br />

leI vwihgurU jI’c lIxqw leI, vwihgurU ismrn kro[<br />

28 aUVw. hir ismrin; Bey isD jqI dwqy]) hir Awpy mwqw Awpy ipqw;<br />

ijin jIau aupwie.jgqu idKwieAw] sB dy AMdr bwhr inry nUr pRkwS hI pRkwS<br />

srUp, srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] vwihgurU hir jI dw ismrin krn<br />

vwly, (isD) mukq, ( 1 jqI) hr qrW@ dw ivSw rok ky.bRhmcrj r`Kx vwly, dUD pUq<br />

pdwrQ, nwm jpwaux rUp dwq dyx vwly dwqy(Bey) hoey hn[ { 1 ivSw nON pRkwr:-<br />

1 pr iqRA rUp n dyKdy; gurmuiK sMq mhMq[ 2 sRvx 3 ismrn 4 kIrqI, 5 icqvn 6 bwq<br />

iekMq] 7 idRV sMklp 8 prXqn qn; 9 pRwpq.nON khMq[ 1 prwieAw rUp ivkwr kop<br />

dvYq mMd idRstI nwL q`kxw[ 2 ivkwr dIAW g`lW sunxIAW, 3 prwey srUp nUM Xwd<br />

krnw, 4 srUp dI mihmw krnI, 5 srUp nUM icqvxw, 6 iekWq ho ky ivkwrI g`lW<br />

krnIAW, 7 pRwpqI leI p`kw sMklp kr lYxw, 8 pRwpqI leI (pr+Xqn) (pr)<br />

ivSyS krky Xqn krnw, 9 pRwpqI kr lYxI[ so gurmiq Anuswr nON pRkwr dy ivSy qy<br />

hor BI smUh mMd sMklpW nUM ij`qx vwly jqI jI hn}<br />

hir ismrin; nIc chu kuMt jwqy] (hir) s`cy siqgurU sRI gurU gMRQ swihb jI dy<br />

vwihgurU A`Kr 2 dw ismrin krky, AOguxW mhW pwpW ivkwrW dy Bry hoey nIc qoN<br />

nIc jIA BI, au~qR d`Kx pUrb p`Cm chu kuMt ’c(jwqy) jwxy gey, jwxy jWdy hn.Bwv<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

144<br />

q`qkrw


pUjy jWdy hn[ XQw:- ijsu nIc kau; koeI n jwnY] nwmu jpq; auhu chu kuMt mwnY])<br />

goibMd goibMd goibMd sMig; nwmdyau mnu lIxw] AwF dwm ko CIpro; hoieE lwKIxw]<br />

1] rhwau] bunnw qnnw iqAwig kY; pRIiq crn kbIrw] nIc kulw jolwhrw; BieE<br />

gunIX ghIrw] 1] rivdwsu FuvMqw For nIiq; iqin@ iqAwgI mwieAw] prgtu hoAw<br />

swDsMig; hir drsnu pwieAw]<br />

hir ismrin; DwrI sB Drnw] AnMq bRhmMf dI swrI rcnw hr smyN ismrn<br />

krdI rihMdI hY[ ies leI(Drnw) DrqI Awid AnMq bRhmMf dI sB(Drnw) rcnw,<br />

(hir) vwihgurU jI ny Awpxy ismrin dy Awsry (DwrI) itkweI hoeI hY[ XQw:- nwm<br />

ky Dwry; sgly jMq] nwm ky Dwry; KMf bRhmMf] nwm ky Dwry; isimRiq byd purwn]<br />

nwm ky Dwry; sunn igAwn iDAwn] nwm ky Dwry; Awgws pwqwl] nwm ky Dwry;<br />

sgl Awkwr] nwm ky Dwry; purIAw sB Bvn] nwm kY sMig auDry; suin sRvn] kir<br />

ikrpw ijsu; AwpnY nwim lwey] nwnk cauQy pd mih; so jnu giq pwey] 5] ies<br />

leI rom 2 dy pUrn Adb siqkwr nwl, vwihgurU jI nUM ismro[<br />

ismir ismir hir; kwrn krnw]) 1.sB gux iks hI nwih; hir pUr<br />

BMfwrIAw] Anuswr srb guxW sihq, (hir) inrgun pRkwS srUp Ajpw jwp bRhm<br />

jI Awp hI, AnMq bRhmMf dI rcnw dy(kwrn) mUl mu`F rUp hn, Awp jI ny<br />

vwihgurU ismir ismir ky, Awpxy inrgun srUp jI’coN AnMq bRhmMf dw pswrw pRgt<br />

krnw kIqw hY, jo Awp jI dy srgun srUp hn[ XQw:- inrgunu Awip; srgunu BI<br />

EhI] klwDwir ijin sglI mohI]) krx kwrx.pRBu eyku hY; dUsr nwhI koie]<br />

nwnk.iqsu bilhwrxY; jil Qil mhIAil soie] 1]<br />

hir ismrin; kIE sgl Akwrw] 1.(hir) sB nUM hrw Brw krn vwly,<br />

Ajpw jwp vwihgurU jI ny, ismrn krky, ismrin duAwrw, AnMq bRhmMf sUrj cMd,<br />

AnMq DrqIAW dw(sgl) swrw Akwrw(kIE) rcxw kIqw hY[ XQw:- keI koit;<br />

KwxI Aru KMf] keI koit; Akws bRhmMf] keI koit; hoey Avqwr] keI jugiq;<br />

kIno ibsQwr] keI bwr; psirE pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr] keI koit;<br />

kIny bhu Bwiq] pRB qy hoey; pRB mwih smwiq] qw kw; AMqu n jwnY koie] Awpy<br />

Awip; nwnk pRBu soie] 7]) nwnk rcnw pRiB rcI; bhu ibiD Aink pRkwr])<br />

kIqw pswau; eyko kvwau] iqs qy hoey; lK drIAwau]) EAMkwir auqpwqI] kIAw<br />

idnsu sB rwqI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

145<br />

q`qkrw


hir ismrn mih; Awip inrMkwrw] 1.(inrMkwrw) ijmI jmwn ky ibKY; sm`sq<br />

eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt bwF hoq hY]) Acl mUriq.AnBau pRkws;<br />

Aimqoj kih`jY] jwgq joiq inrgun pRkwS srUp inrgun inrMkwr bRhm jI, (hir)<br />

AsMK bRhmMf dy krqy, hux AsMK sUrjW cMdRimAW ibjlIAW dy pRkwSk, srb<br />

pRiqpwlk, sB dy jIvn rUp, im`qR ipAwry vwihgurU jI, Awpxy ismrn(mih) ’c<br />

Awip hI lIx rihMdy hn, Bwv pRkwS srUp inrgun bRhm jI, Awpxw jwp hr smyN<br />

Awp hI krdy rihMdy hn[ XQw:- jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw<br />

jwpu] jdoN gurpRswid bRhm jI dI swiKAwqqw huMdI hY, qdoN pRkwS srUp inrgun<br />

bRhm jI, Awpxy srgun srUp dy swry AkwrW sihq, jwp krdy idsdy hn, Bwv<br />

inrgun srgun jI hr smyN Awpxw jwp Awp hI krdy rihMdy hn[ XQw:- srgun<br />

inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir jwip] 1]<br />

hir ismrin; kIE sgl Akwrw] hir ismrn mih; Awip inrMkwrw]<br />

2.vwihgurU hrI srUp mh`lw pMjvW jI, hrI ismrn’c ivsmwd lIxqw sihq &urmw<br />

rhy hn:- dwsn dws gRIb nUM, gurpRswid hir ismrin’c, Bwv roim roim krky<br />

ismrn kridAW, hir jI dy srgun srUp.DMn sRI gurU rwmdws swihb jI dy (sgl)<br />

swry (Akwrw) Akwr(kIE) kIqy Bwv Dwry hoey AnMq srUp, AMdr bwhr hr smyN<br />

drSn b^S rhy hn, Bwv gurU ipqw jI AnykW srUp Dwr ky, drSn b^S rhy hn[<br />

aun@W prm pwk suMdr srUpW dy rom 2 ’qy, mnohr suMdr cyhry hn, ijn@W duAwrw<br />

Awip, (hir) vwihgurU(inrMkwrw) inrgun ivAwpk pRkwSk AsMK nUr hI nUr,<br />

Ajpw jwp vwihgurU ismrin(mih) ’c lIn hn[<br />

kir ikrpw; ijsu Awip buJwieAw] nwnk gurmuiK; hir ismrnu iqin<br />

pwieAw] 8] 1]) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry]<br />

prmpUjnIk vwihgurU siqgurU nwnk dyv siqgurU Arjn dyv swihb jI Amolk<br />

bcn &urmw rhy hn:- s`cy siqgurU swihbwn jI ny, Awpxy ijsu ipAwry syvk jI’qy<br />

ikrpw (kir) krky, gurU pRymw-BgqI sihq inrgun srgun dI eykqw’c lIn ho ky,<br />

ismrn krnw Awip(buJwieAw) smJwieAw hY[ siqkwr nwl iqin bhuvcn &urmw<br />

rhy hn, (iqin) gurmuiK; roim roim hir iDAwvY] Anuswr rom 2 krky vwihgurU jI<br />

nUM iDAwaux vwly gurmuiK ipAwry jI ny, siqgurU swihbwn jI qoN(hir) vwihgurU<br />

siqnwmu, pRB kY ismrin; Anhd Junkwr]) ismrnu jI(pwieAw) pwey hn] 8]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

146<br />

q`qkrw


1] jo gurmuiK nwmu iDAwiedy; iqn drsnu dIjY] hm iqn ky crx pKwldy; DUiV<br />

Goil Goil pIjY] Anuswr aupRokq Acrj mhW ivsmwd srb ivAwpI ismrn nUM<br />

pRwpq, prmpUjnIk snmuK gurmuKW dy siqkwr pRym’c, vwihgurU gurU jI dw lUM 2<br />

ivMin@AW iB`ijAw hox krky, prmpUjnIk ipAwry vwihgurU jI dy snmuK, singD pRym<br />

sihq sRb ivAwpI mhW mhW ivsmwd gRIbI hI gRIbI nwl kih rhy hn[ hy vwihgurU<br />

jI!aun@W nwl dwsn dws nUM auDwr lvo[ aun@W gurmuiK swD dI sMgq duAwrw, Awp<br />

jI dy ismrn jI pRwpq huMdy hn[ dwsn dws aun@W dy prm piv`qR praukwrI s`cy<br />

crn-kmlW nwl l`gdw hY[ aun@W dy dwsW dw dws bxky, aun@W dI pwk crn-DUV<br />

mMgdw hY, aun@W dy srnI pYNdw hY, ijn@W gurmuKW’qy ikRpw krky, vwihgurU jI ny<br />

Awpxw ismrn Awp hI bu`Jw idqw hY[ XQw:- kWKI; eykY drs quhwro] nwnk aun<br />

sMig; moih auDwro] 1]) pRB kw ismrnu; swD kY sMig] srb inDwn; nwnk hir<br />

rMig] 2]) sy ismrih; ijn Awip ismrwey] nwnk qw kY; lwgau pwey] 3]) pRB<br />

jI bsih; swD kI rsnw] nwnk jn kw; dwsin dsnw] 4]) ismrn qy lwgy; ijn<br />

Awip dieAwlw] nwnk jn kI; mMgY rvwlw] 5]) ismrih sy jn; ijn kau pRB<br />

mieAw] nwnk iqn jn; srnI pieAw] 7]) Awid gur ey; nmh] jugwid gur ey;<br />

4<br />

nmh] siqgur ey; nmh] sRI gurdyv ey; nmh]) dIn drd duK BMjnw; Git Git<br />

nwQ AnwQ] srix qum@wrI AwieE; nwnk ky pRB swQ] 1]) ijsu jn kau; pRB<br />

drs ipAwsw] nwnk qw kY; bil bil jwsw] 5]) qumrI giq imiq; qum hI<br />

jwnI] nwnk dws; sdw kurbwnI] 8] 4]) AsiQru Bgiq; swD kI srn]<br />

nwnk.jip jip jIvY; hir ky crn] 4]) DMin DMin qy jn; ijh Git bisE hir<br />

nwau] nwnk.qw kY bil bil jwau] 6]) jo qum Bwny; iqn pRBu jwqw] nwnk.aun<br />

jn; crn prwqw] 7]) kwm k®oD Aru loB moh; ibnis jwie AhMmyv] nwnk.pRB<br />

srxwgqI; kir pRswdu gurdyv] 1]) bRhmigAwnI kw; AMqu n pwru] nwnk<br />

bRhmigAwnI kau; sdw nmskwru] 7]) chu vrnw kau; dy aupdysu] nwnk.ausu<br />

pMifq kau; sdw Adysu] 4]) imit gey gvn; pwey ibsRwm] nwnk.pRB kY; sd<br />

kurbwn] 8] 11]) iqn sMqn kI; bwCau DUir] nwnk kI; hir locw pUir] 3])<br />

swD qyry kI; crnI pwau] nwnk kY min; iehu Anrwau] 1]) iPrq iPrq pRB<br />

AwieAw; pirAw qau srnwie] nwnk kI pRB bynqI; ApnI BgqI lwie] 1])<br />

swD jnw kI; mwgau DUir] pwrbRhm; myrI srDw pUir]) hm inrgunIAwr; nIc<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

147<br />

q`qkrw


Ajwn] nwnk qumrI srin; purK Bgvwn] 7]) bysumwr AQwh Agnq AqolY]<br />

ijau bulwvhu; iqau nwnk dws bolY]) Awip mukqu; mukqu krY sMswru] nwnk iqsu<br />

jn kau; sdw nmskwru] 8] 23]) Aws Ainq; iqAwghu qrMg] sMq jnw kI;<br />

DUir mn mMg]) imit gey bYr; Bey sB ryn] AMimRq nwmu; swDsMig lYn] so vwihgurU<br />

gurmuiK ismrn krn dy AsMK AnMq lwhy hn[ AYsw sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

Ajpw jwp gurmuiK ismrn, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dI ikRpw duAwrw<br />

hI pRwpq huMdw hY[ ies leI hy mhW pwpI qn mn! gurU pRmysr jI dy s`cy im`Ty<br />

crn-kml, Awpxy kysW nwl JwV ky, c`t ky Awpxy nyqRW ’c vsw ky, Do 2 ky pI[<br />

qn mn Dn isr gurU pRmysr jI nUM Arp ky, vwihgurU sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

ismrn pRwpq krky inhwl hovo jI[ XQw:- hau mnu ArpI.sBu qnu ArpI; ArpI<br />

siB dysw] hau isru ArpI.iqsu mIq ipAwry; jo pRB dyie sdysw]) qnu mnu Dnu<br />

sBu.sauip gur kau; hukim mMinAY pweIAY]) AYsw siqguru jy imlY, iqs no isru<br />

saupIAY; ivchu Awpu jwie] gauVI suKmnI mÚ 5])<br />

AstpdI jI dUjy, Awid 263.<br />

sloku] dIn drd duK BMjnw; Git Git nwQ AnwQ] srix qum@wrI AwieE;<br />

nwnk ky pRB swQ] 1]<br />

{Kws pRym bynqI:- cV@weI smyN, aus koL sRI suKmnI swihb jI au~cI bol ky<br />

pV@ny sunxy cwhIdy hn[ jy cV@weI kr jwvy qW BI pwT sMpUrn krnw cwhIey[ jy<br />

QoVw smW hovy qW dUjI AstpdI jI dy ie`k jW smyN Anuswr v`D sMpUrn pwT krny[<br />

jIv dI jm mwrg ’c r`iKAw huMdI hY[ cOrwsI dw c`kr imt jWdw hY[ pV@n sunx<br />

vwly pRymIAW nUM DIrj SWqI Bwxw mMnx dw bl, koit &L pRwpq huMdy hn[ }<br />

29. dIn drd duK BMjnw; Git Git nwQ AnwQ] srix qum@wrI AwieE;<br />

nwnk ky pRB swQ] 1] {zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN,<br />

prmpUjnIk vwihgurU mh`lw pMjvW jI, swfy leI hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn,<br />

hux q`qy 2 ryqy ’qy bYT ky, q`qw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy mhwn praupkwrI<br />

DIrjDwrI inrMkwrI sIs’qy puAw rhy, hux sVdI m`cdI bldI loh’qy KV@ rhy hn[<br />

Awp kSt shwr rhy hn, swnUM gurU rwmdws sRovr, sRI hirmMdr swihb jI, sRI<br />

qrnqwrn swihb jI, hor Anyk qIrQ qy prmpUjnIk s`cy siqgurU inrMkwr srUp<br />

gurbwxI jI b^S rhy hn[ Awp jI nUM Aink bwr inmK 2 nmskwr, Awp jI qoN<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

148<br />

q`qkrw


Ainkbwr sdw sdw jweIey bilhwr[ DMn gurU pRmysr jI, Awpxy inrgun srUp<br />

duAwrw AnMq sUrjW cMdRimAW ibjlIAW AgnIAW qwry mMflW, swfy mnW ieMidRAW<br />

iridAW nUM hux pRkwS rhy hn[ swfy AMdr bwhr AsMK nUr, srb klw BrpUr pRB;<br />

ibrQw jwnnhwr] pRkwS hI pRkwS srUp, Anhd sbd vwihgurU Ajpw jwp srUp<br />

hux BrpUr ivAwpk ho rhy hn[ KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu;<br />

scy myry ipAwirAw] Anuswr AnMq bRhmMf dy auDwrxhwr, prmpUjnIk vwihgurU<br />

siqgurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] vwihgurU mh`ly pMjvyN jI ny, moih<br />

dIn; hir hir dir pirAw]) moih dIn; hir hir Et lIqI]) moih dIn; hir hir<br />

AwrwDy]) ijau bulwvhu; iqau nwnk dws bolY] ijvyN Anyk vwr inmRqw gRIbI dy<br />

Sbd ilKy kmwey hn, iqvyN ie`Qy BI inmRqw gRIbI dI h`d jxwauNidAW, Awpxy Awp<br />

nUM dIn kih ky, vwihgurU jI dy snmuK, Ardws pRym bynqI krky, snmuK Ardws<br />

pRym bynqI krn dI jwc isKw rhy hn:- }hy (nwQ) mwlk jI! dwsn dws (nwnk)<br />

mh`ly pMjvyN nUM, Gxy duK drd ny.(BMjnw) BMnxw kIqw hY, du`K dw BMinAw, Git Git<br />

ky du`K dy(dIn) ADIn duKI, (AnwQ) XqIm ho irhw hY[ vw dwsn dws(dIn)<br />

gRIb(AnwQ) XqIm dy(Git) sRIr, sRIr’c jo hor ikRmW dy(Git) sRIr hn, aun@W’c<br />

vs ky, dwsn dws dy bYr ibroD; kwm koRD moh] JUT ibkwr; mhw loB DRoh] jMmx<br />

mrn iqRSnw Awid drd duK nUM(BMjnw) BMnx vwly, hy(nwQ) mwlk AMdr bwhr AsMK<br />

nUr pRkwS srUp, srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] prmpUjnIk(pRB)<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihb jI!dwsn dws gRIb nIc jwick dIn<br />

inmwxw inqwxw(qum@wrI) Awp jI dI ivAwpk ivsmwd s`cI.srix<br />

swDsMgq’c(AwieE) AwieAw hY, dwsn dws gRIb(ky) dy sdw(swQ) nwl rho jI,<br />

Bwv sRb`q dy Bly ihq ShIdI dyx smyN, BwvyN au~bldI dyZ’c bYTW, BwvyN q`qy ryqy ’qy<br />

bYT ky q`qw ryqw Awpxy sIs’qy puAwvW, BwvyN q`qI loh’qy KV@W, BwvyN B`uK aunINdRw qRyh<br />

kubol shwrn dw smW Aw bxy, BwvyN rwvI dy iknwry 1663 ib:nUM, 43 swl.42idn<br />

dI AwXU’c ShIdI pwvW, hr hwlq’c Awp jI dy prmpiv`qR SuB s`cy su`cy au~cy<br />

mhwn praupkwrI DIrjDwrI inRivkwrI inrMkwrI crn-kml iDAwvW[ Awp jI dy<br />

s`cy crn-kmlW’c sdw lIxqw eykqw ABydqw rhy jI[ qUM dieAwlu ikRpwlu ikRpw<br />

iniD; mnsw pUrxhwrw]) qum@ dieAwl ikrpwl ikRpw iniD; piqq pwvn gosweI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

149<br />

q`qkrw


ipAwry pRIqm jIE!Srx pey dI l`ijAw r`K lvo jI!XQw:- srin pry kI; rwKu<br />

dieAwlw] nwnk; qumry bwl gupwlw]<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI dUjy[<br />

prmpUjnIk vwihgurU mh`lw pMjvW jI, gurmuiK koit auDwrdw BweI; dy nwvY<br />

eyk kxI] Anuswr hr smyN ie`k gurmuiK nwm dI(kxI) vrKw krky, nwm jpw ky,<br />

AnMq bRhmMf’c, AnMq jIAW nUM hr smyN auDwr iqRpq kr rhy hn[ siqgurW dy<br />

b^Sy gurmuiK nwm dI, AiDk qoN AiDk mihmw &urmwauNidAW kih rhy hn ik<br />

gurmuiK nwm, jmW ivkwrW jUnW, jmpurI dy kStW, ibGnW bMDnW klySW du`KW qoN Cufw<br />

ky, Gnyry suK dI b^iSS krdy hn[ sRb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp<br />

Anqklwvwn ieh SuB is`iKAw imldI hY, mwieAw mmqw ivkwr sbMDI sMswr<br />

kwrobwr sB ku`J iqAwg ky, A`Ty pihr rom 2 dy pUrn ipAwr Adb siqkwr nwl,<br />

rom 2 krky vwihgurU 2 jpIey[ jwp kridAW, gurbwxI Sbd ArQ, gurU jI dI<br />

ShIdI, AwpxI surq iDAwn’c ilAwauxy[ zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr<br />

zulm krn qoN, DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU siqgurU Arjn dyv swihb jI DMn<br />

hn, hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT ky m`cdw 2 ryqw<br />

Awpxy prmpiv`qR sIs’qy hux puAw rhy hn, hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy<br />

hn[<br />

jh mwq ipqw; suq mIq n BweI] mn aUhw; nwmu qyrY sMig shweI] vwihgurU<br />

gurU pRIqm jI Awpxy mn nUM aupdySdy hn:- hy mn!(jh) ij`Qy kwm kRoD loB moh<br />

hMkwr eIrKw vYr rogW dy izrm AOgux, sMswrI vYrI, jmdUq qYnUM du`K idMdy hn, au~Qy<br />

mwq ipqw(suq) pu`qR, mIq BweI qyrI shwieqw(n) nhIN kr skdy[ XQw:- aun qy<br />

rwKY; bwpu n mweI] aun qy rwKY; mIqu n BweI] drib isAwxp; nw Eie rhqy]<br />

swDsMig; Eie dust vis hoqy] hy mn!vwihgurU mh`ly cOQy jI dy b^Sy jpwey, AYso<br />

hIrw; inrml nwm] Anuswr prmpiv`qR SuB s`cy sRb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw<br />

jwp vwihgurU nwmu hIry jI, (aUhw) au~Qy qyrY sMig shweI hn, hoxgy, Bwv<br />

prmpUjnIk DrmI ipqw siqgurU swihb jI, swc nwm kI AMimRq vrKw] krky qyrI<br />

r`iKAw krngy[ XQw:- mwlI gauVw mhlw 5] AYso shweI; hir ko nwm]<br />

swDsMgiq Bju pUrn kwm] 1]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

150<br />

q`qkrw


jh mhw BieAwn; dUq jm dlY] qh kyvl nwmu; sMig qyrY clY] hy mn!(jh)<br />

ij`Qy mhw (BieAwn) iBAwnk ivkrwl frwauxy, (dUq jm) kwm kRoD loB moh hMkwr<br />

eIrKw dy(dlY) dl, hux(dlY) dl rhy hn qy Drmrwj dy dUq jm(dlY) dl(dlY)<br />

dlxgy[ XQw:- qh kr dl krin mhw blI; iqn AwglVYmY, rhxu n jwie] krn<br />

vrgy mhW blIAW nUM, Awpxy h`Q dI qlI’qy r`K ky dL idMdy hn[ kbIr.jm kw<br />

TyNgw burw hY; Ehu nhI sihAw jwie] eyku ju swDU muoih imilE; iqin@ lIAw AMcil<br />

lwie] Anuswr(qh) iq`Qy(kyvl) ie`ko ie`k(nwmu) pRkwS srUp nUro nUr vwihgurU bRhm<br />

jI, qyrY sMig(clY) c`lxgy[<br />

jh muskl hovY; Aiq BwrI] hir ko nwmu; iKn mwih auDwrI] {sRb ivAwpI<br />

ivsmwd pyRmmeI SuB ivcwr:- ijs 2 jUn’c jIv jWdw hY, iviSAW dy ADIn ho ky,<br />

ibAMq kSt hI kSt AwauNdy hn[ dyh’c ieMiRdAW dy iviSAW, rogW dy ikRm, jIv nUM<br />

hr vyly qVPw Bjw pwgl duKI mhW pwpI kukrmI rogI sogI bxw rhy hn[ ijvyN hux<br />

ij`Qy 2 jMg ho rhy hn, goLy goLIAW SsqRW nwl dyhW v`FIAW tu`kIAW sV rhIAW<br />

hn[ byAMq izMdW h`fW nUM kVkw ky, inkl rhIAW hn[ byAMq dyhW rogW krky<br />

gLIAW, hwhwkwr krdIAW hn[ byAMq pwxI’c fu`b ky mr rhIAW hn[ AnMq jIA<br />

A`gy B`jdy hn, aun@W nUM Kwx vwly jIA mgr B`j ky, aun@W nUM PV ky, ijauNidAW nUM hI<br />

v`F 2 ky Kw rhy hn, swfy sRIr’c BI, byAMq jIA jIAW nUM KWdy rihMdy hn, Bwv<br />

ij`Qy ivSy suAwd hn, au~Qy kSt hI kSt hn[ nwnk; duKIAw sBu sMswru] Anuswr<br />

iqRskwr hox qoN, mwieAw dy jwx qoN, sbMDI dy mrn qoN, ieMidRAW dy Bog n imlx qoN,<br />

jIv duKI huMdw hY[ (puqrw polw bolo) mwtI ko puqrw; kYsy ncqu hY] dyKY dyKY sunY<br />

bolY; dauirE iPrqu hY] 1] rhwau] jb kCu pwvY; qb grbu krqu hY] mwieAw<br />

geI; qb rovnu lgqu hY] 1] mn bc k®m; rs ksih luBwnw] ibnis gieAw;<br />

jwie khUM smwnw] 2] kih rivdws; bwjI jgu BweI] bwjIgr sau; muoih pRIiq<br />

bin AweI] so jdoN dyh iml geI, qdoN du`K nwl hI iml gey[ kdy TMF kdy grmI<br />

kdy Bu`K kdy aunINdRw[ pRmwqmw dy ivCoVy krky, jIv nUM hr jUn’c, hr jgHw hr smyN<br />

Aiq BwrI muSkl hY, ies dw ielwj &urmw rhy hn:- }hy mn!ipAwry vwihgurU jI<br />

dy ivCoVy krky, (jh) ij`Qy qYnUM(Aiq) AiqAMq BwrI(muskl) ibpqw hux(hovY) ho<br />

rhI hY, hovygI[ (hir) sRb ivAwpI krqw purKu jI (ko) dy(nwmu) vwihgurU gurbwxI<br />

jI suAws 2 jpx nwl, qYnUM(iKn) G`t qoN G`t smyN(mwih) ’c (auDwrI) bcwA<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

151<br />

q`qkrw


lYxgy[ XQw:- jw kau musklu Aiq bxY; FoeI.koie n dyie] lwgU hoey dusmnw; swk<br />

iB Bij Kly] sBo BjY Awsrw; cukY sBu Asrwau] iciq AwvY Esu pwrbRhmu; lgY<br />

n.qqI vwau]<br />

Aink punhcrn krq; nhI qrY] kIqy mhW pwpW dI inivrqI leI, jo puMn<br />

krm kIqy jwx, aun@W dw nwm pRwsicq hY[ puMn jm@W krn leI, puMn krm krny<br />

punhcrn hY[ hy mn!(Aink) AnykW(punhcrn) puMn krm, pRwsicq krm(krq)<br />

krny krky nhI(qrY) qryNgw[ XQw:- mnmuK cMcl miq hY; AMqir bhuqu cqurweI]<br />

kIqw kriqAw.ibrQw gieAw; ieku iqlu, Qwie n pweI] puMn dwnu jo bIjdy; sB Drm<br />

rwie kY jweI] ibnu siqgurU, jmkwlu n CofeI; dUjY Bwie KuAweI]) qIrQ brq Aru<br />

dwn kir; mn mY DrY gumwnu] nwnk.inhPl jwq iqh; ijau kuMcr iesnwnu] gurmuiK<br />

dwsn dws gRIb gursyvk gurpRswid bx ky, nwm jpx qoN ibnw, hMgqw dI pUrn<br />

inivrqI nhIN huMdI[ puMn dwn krnw qW cMgw hY, jy loVih cMgw Awpxw; kir puMnhu<br />

nIcu sdweIAY] Anuswr AwpxI myr C`f ky, sB ku`J gurU pRmysr jI dw mMn ky, gurU jI<br />

qoN sB ku`J kurbwn krky, nwm jpy qoN ibnw, kyvl puMn dwn vwihgurU jI dI pRwpqI<br />

nhIN krvw skdy, mnmuK nUM vwihgurU nwmu jI idRV krw ky, gurmuiK bnwaux leI SuB<br />

aupdyS &urmw rhy hn[ ijs duAwrw puMn dwn ismrn krky gurmuiK bxy, kyvl dwn<br />

krky AwpxI kilAwx n smJy[ sB ku`J vwihgurU jI dw b^iSAw smJ ky, nwm jpy<br />

jpwvy[<br />

hir ko nwmu; koit pwp prhrY] prmpUjnIk DMn vwihgurU jI dI SuB s`cI syvw<br />

susMgq jI’c iml ky, gurpRswid Ajpw jwp pRkwS srUp s`cy ivsmwd hir jI dy<br />

nwmu(ko) nUM jpx vwly gRIb gursyvk pRymI jI dy, (koit) kRoVW mhW pwp(prhrY) dUr<br />

Bwv nws ho jWdy hn, pRymI jI dUijAW dy koRVW mhW pwp BI dUr krdy hn[ XQw:-<br />

eIDnu AiDk skylIAY BweI; pwvku rMck pwie] iKnu plu nwmu irdY vsY BweI; nwnk<br />

imlxu suBwie]) Gor duK´M, Aink hq´M; jnm dwirdMR mhw ibK´wdM] imtMq sgl ismrMq<br />

hir nwm nwnk; jYsy pwvk, kwst BsmM kroiq]<br />

gurmuiK nwmu; jphu mn myry] nwnk pwvhu; sUK Gnyry] 1] {zwlmW dy Gor<br />

iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU siqgurU Arjn<br />

dyv swihb jI DMn hn, hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT ky<br />

m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR sIs’qy puAw rhy hn, gurmuiK gurU jI rom 2 krky<br />

jwp kridAW, hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[ AYsI sRb ivAwpI mhW<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

152<br />

q`qkrw


ivsmwd AvsQw kurbwnI vwly, pUrn gurmuiK gurU jI dy b^Sy, vwihgurU 3 gurmuiK<br />

nwm jI hn[ XQw:- pUrw guru; AK´au jw kw mMqR] AMimRq idRsit pyKY; hoie sMq])<br />

nwm hIx byqwl jIv dwqy pKMfI gurU bx ky, nwm qW idMdy hn, pr ivkwrW jmW<br />

jUnW dy vsIkwr hn[ jIv nUM mukq nhIN kr skdy[ }prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb Drin ggn.nv KMf mih; joiq sÍrUpI.rihE Bir]<br />

Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]<br />

prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy hn:- hy mn myry !(gurmuiK)<br />

muKI gurU Akwl purKu jI dy b^Sy, prmpiv`qR SuB s`cy vwihgurU nwmu jI, hr smyN<br />

gurmuiK; roim roim hir iDAwvY] AvsQw’c lIx ho ky, (jphu) jpxw kr, jp 2<br />

ky(Gnyry) bhuqy qoN bhuqy bRhmwnMd ivsmwd rs (sUK) suK(pwvhu) pwauxw kr] 1]<br />

XQw:- pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]) khu<br />

kbIr.gUMgY guVu KwieAw; pUCy qy.ikAw khIAY]) hliq suKu pliq suKu, inq suKu<br />

ismrno; nwmu goibMd kw sdw lIjY] imtih kmwxy pwp icrwxy; swDsMgiq imil.muAw<br />

jIjY] 1]) koit sUK Awnµd rwj pwey; muK qy inmK bulweI]) suKw kI imiq.ikAw<br />

gxI; jw ismrI goivMdu] ijn cwiKAw sy iqRpqwisAw; auh rsu jwxY ijMdu] sMqw<br />

sMgiq min vsY; pRBu pRIqmu bKisMdu] ijin syivAw pRBu Awpxw; soeI rwj nirMdu]<br />

2]) so suKIAw.so sdw suhylw; jo gur imil.gwie gunI]) mweI; myry mn ko suKu]<br />

koit Anµd rwj suKu BugvY; hir ismrq.ibnsY sB duKu]) ibnvMiq nwnku.gur crx<br />

lwgy; vwjy Anhd qUry]<br />

sgl isRsit ko; rwjw duKIAw] hir kw nwmu jpq; hoie suKIAw]) duK kIAw<br />

pMfw KulIAw; suKu.n inkilE koie] duK ivic jIau jlwieAw; duKIAw cilAw<br />

roie]) nwnk; duKIAw sBu sMswru] Anuswr (sgl) swrI (isRsit) rcnw(ko) nUM jo<br />

du`K hn, aun@W nUM Bogx vwlw, du`KW dw rwjw, duKIAw jIv, sqsMgq, pUry gurU jI dI<br />

SuB s`cI syvw krky, (hir) vwihgurU jI(kw) dw nwmu, gurpRswid (jpq) jpidAW<br />

2, mhW suKIAw hoie jWdw hY[ vw gurpRswid gurmuiK AvsQw’c lIx ho ky, nwm jpy<br />

qoN ibnw, AOguxW ivkwrW AinAW hMgqw’c K`cq, (sgl) swrI isRsit (ko) dw<br />

rwjw, jo du`KW krky BwrI duKIAw hovy, hir kw nwmu jpq suKIAw hoie jWdw hY[<br />

ijvyN surg dy rwjy ieMdR dy hzwr Bg kohV hox qoN , bRhspq jI ny nwm jpwieAw,<br />

hzwr nyqR ho gey[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

153<br />

q`qkrw


lwK krorI; 1 bMDun prY] hir kw nwmu; jpq insqrY] mhW pwpW ivkwrW<br />

AOguxW kYd jmW jUnW hMkwr dy(lwK) l`KW(krorI) kRoVW, bMDun(prY) pey hox[ XQw:-<br />

hau hau; krm kmwxy] qy qy bMD glwxy] myrI myrI DwrI] Ehw, pYir lohwrI]) hau<br />

hau krq, bMDn mih pirAw; nh imlIAY.ieh jugqw]) Brm moh kCu sUJis nwhI;<br />

ieh pYKr pey pYrw])<br />

hir jI(kw) dw nwmu vwihgurU 3 gurpRswid(jpq) jpxy krky, jwpk l`KW<br />

kRoVW bMDnW qoN(insqrY) qr Bwv Cu`t jWdw hY[ 1 {sgl isRsit ko; rwjw duKIAw])<br />

Aink mwieAw rMg; iqK n buJwvY]) ijh mwrig; iehu jwq iekylw] ijvyN ien@W<br />

kStW dI inivrqI, gurmuiK hrI nwm jpx nwl d`sI hY, iqvyN, lwK krorI; bMDun<br />

prY] dI inivrqI gurmuiK nwm jpx nwl, inscy huMdI hY[ lwK krorI; pey bMDnW<br />

qoN Cufwauxw bhuq v`fw praupkwr hY , ijvyN vwihgurU mh`ly CyvyN jI ny gvwlIAr<br />

ikly’coN, 52 aumr kYdI rwjy Cufwey[ sRI dmdmI tkswl Anuswr bMDun pwT iek`Tw<br />

hI hY[ pUry gurU gurbwxI jI, n ivAwkrn Anuswr hn, n hI ault hn, sdw suqMqR<br />

inrMkwr srUp hn[ XQw:- vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n koie] }<br />

(iqK.polw) Aink mwieAw rMg; iqK n buJwvY]) rwj lIlw.rwjn kI rcnw;<br />

kirAw hukmu APwrw] syj sohnI.cMdnu coAw; nrk Gor kw duAwrw] Anuswr rwj<br />

krn, lIlw Bvn bxw ky, Awp n`cx gwaux, nwc dyKx ivkwrI gIq sunx,<br />

ieMidRAW dy Bog Bogx rUp mwieAw dy(Aink) Anyk(rMg) AnMd, (iqK) qRyh(n)<br />

nhIN(buJwvY) buJwauNdy, sgoN ien@W nUM Bogx krky, iqRSnw dI A`g hor BtkdI hY[<br />

sRIr, ieMdRy ivkwrW dy ADIn ho ky, hor 2 ivkwr mMgdy hn, iqRpqI nhIN huMdI, vYr<br />

d`uK rog kSt hI kSt sihq, sVdw bldw jUnW Bogdw sdw jm fMfy KWdw rihMdw<br />

hY[ XQw:- ijqnI BUK.An rs swd hY; iqqnI BUK iPir lwgY] ijsu hir Awip<br />

ik®pw kry; so vycy isru gur AwgY] jn nwnk.hir ris iqRpiqAw; iPir.BUK n<br />

lwgY]) isv ibrMc Aru ieMdR lok; qw mih jlqO iPirAw] ismir ismir<br />

suAwmI.Bey sIql; dUKu drdu BRmu ihirAw]) jy lK iesqrIAw Bog krih; nv KMf<br />

rwju kmwih] ibnu sqgur, suKu n pwveI; iPir iPir jonI pwih]) suMdr syj Anyk<br />

suK; rs Bogx pUry] igRh soien cMdn sugMD; lwie moqI hIry] mn ieCy suK mwxdw;<br />

ikCu nwih ivsUry] so pRBu.iciq n AwveI; ivstw ky kIry] ibnu hir nwm.n sWiq<br />

hoie; ikqu ibiD mnu DIry]) shs Kty; lK kau auiT DwvY] iqRpiq n AwvY; mwieAw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

154<br />

q`qkrw


pwCY pwvY] Aink Bog; ibiKAw ky krY] nh iqRpqwvY; Kip Kip mrY] ibnw sMqoK;<br />

nhI koaU rwjY] supn mnorQ; ibRQy sB kwjY] nwm rMig; srb suKu hoie] bfBwgI;<br />

iksY prwpiq hoie] krn krwvn; Awpy Awip] sdw sdw; nwnk hir jwip] 5])<br />

ibnu ismrn.jo jIvnu blnw; srp jYsy ArjwrI] nv KMfn ko rwju kmwvY; AMiq<br />

clYgo hwrI]) vfy vfy rwjn Aru BUmn; qw kI.iqRsn n bUJI] lpit rhy mwieAw<br />

rMg mwqy; locn.kCU n sUJI] 1] ibiKAw mih; iknhI.iqRpiq n pweI] ijau pwvku<br />

eIDin nhI DRwpY; ibnu hir.khw AGweI] rhwau] idnu idnu krq Bojn bhu ibMjn;<br />

qw kI.imtY n BUKw] audmu krY suAwn kI inAweI; cwry kuMtw GoKw] 2] kwmvMq<br />

kwmI bhu nwrI; pr igRh.joh n cUkY] idn pRiq krY.krY pCuqwpY; sog loB mih<br />

sUkY] 3] hir hir nwmu.Apwr Amolw; AMimRqu eyku inDwnw] sUKu shju Awnµdu sMqn<br />

kY; nwnk gur qy jwnw]<br />

hir kw nwmu; jpq AwGwvY] iqRSnw dw swiVAw jIv(hir) DMn vwihgurU mh`ly<br />

1 jI(kw) dw(nwmu) vwihgurU gurbwxI, rom 2 dy pRym nwl gurpRswid(jpq) jpxy<br />

krky, bRhmwnMd rs AMimRq pI 2 ky(AwGwvY) r`j jWdw hY[ (Bu`KVI, r`jW) mY.bhuiV<br />

n iqRsnw BuKVI; hau rjw.iqRpiq AGwie jIau] jo gur dIsY isKVw; iqsu iniv<br />

iniv lwgau pwie jIau] 3]) iqRpiq BeI; scu Bojnu KwieAw] min qin rsnw;<br />

nwmu iDAwieAw]) ijMn@I cwiKAw pRym rsu; sy iqRpiq rhy AwGwie] Awpu iqAwig<br />

ibnqI krih; lyhu pRBU liV lwie] jo hir kMiq imlweIAw; is ivCuiV kqih n<br />

jwie] pRB ivxu dUjw ko nhI; nwnk hir srxwie] AsU.suKI vsMdIAw; ijnw<br />

mieAw hir rwie] 8]) nwm rMig; jn rhy AGwie] nwnk iqn jn; lwgY pwie]<br />

ijh mwrig; iehu jwq iekylw] qh hir nwmu sMig; hoq suhylw] 1.(piV,<br />

VwVw Bwrw nhIN bolxw) AwgY ibml ndI; Agin ibKu Jylw] iqQY.Avru n koeI;<br />

jIau iekylw] BV BV Agin swgru dy lhrI; piV dJih mnmuK qweI hy]<br />

Anuswr(ijh) ijs cOrwsI l`K jUn Bogx, jmpurI nUM jwx dy(mwrig) rsqy, iehu<br />

iekylw(jwq) jWdw hY[ lhU pwk dI ndI, A`g dw smuMdR BVk 2 lihrW mwrdw hY[<br />

(qh) iq`Qy Ajpw jwp hir nwmu sMig(suhylw) suKI hoq hY, vwihgurU nwmu jipAw<br />

jpwieAw ies dy nwl jWdw hY[ pUry gurU jI drSn b^S ky, shwieqw r`iKAw krdy<br />

hn[ Awpxy syvk jI dy idl idmwZ’c, hr smyN gurbwxI, ihrdy’coN muK’c AMimRq<br />

hr smyN Byjdy rihMdy hn[ XQw:- syvk kau; pRB pwlnhwrw] syvk kI; rwKY<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

155<br />

q`qkrw


inrMkwrw]) siqguru isK kI; krY pRiqpwl] syvk kau; guru sdw dieAwl] isK<br />

kI guru; durmiq mlu ihrY] gurbcnI; hir nwmu aucrY] siqguru; isK ky bMDn<br />

kwtY] gur kw isKu; ibkwr qy hwtY] siqguru isK kau; nwm Dnu dyie] gur kw isKu;<br />

vfBwgI hy] siqguru isK kw; hlqu plqu svwrY] nwnk siqguru isK kau; jIA<br />

nwil smwrY] 1]<br />

2.jIvn XwqRw kridAW iehu nwm hIx ingurw jIv, (ijh) ijs(mwrig) rsqy<br />

vwihgurU jI qoN ivCuiVAw, iekylw(jwq) jWdw hY, nwm nhIN jpdw[ ijvyN iek`lI<br />

nrd mwrI jWdI hY, iqvyN iek`lw hox krky, AOgux ivkwr hmlw krky ies nUM mwr<br />

idMdy hn[ jykr nwm jpy qW(qh) iq`Qy iqs rsqy ivsmwd Ajpw jwp hir nwmu<br />

(sMig) nwl, Bwv Ajpw jwp vwihgurU nwm’c lIx ho ky, (suhylw) suKI(hoq) ho<br />

jWdw hY, Bwv ijvyN do nrdW iek`TIAW hox qW mrdIAW nhIN, iqvyN vwihgurU pRmysr<br />

jI, ies dI AOguxW ivkwrW qoN r`iKAw krdy hn[ XQw:- jh jweIAY; qhw suhyly]<br />

kir ikrpw; pRiB myly]) ijQY Ehu jwie, iqQY Ehu surKrU; Es kY muih ifTY, sB<br />

pwpI qirAw]<br />

AYsw nwmu; mn sdw iDAweIAY] AnMq jUnW ’c AsMK kSt Bogx vwlw jIv,<br />

gurqw ibrwjmwn gurUpRmysr jI dy b^Sy nwm krky, lok pRlok suhylw huMdw hY ,<br />

AigAwn, jmpurI dy mhW AMD gubwr’c cwnx huMdw hY[ ij`Qy iek`lw kSt Bogdw hY,<br />

EQy suKI huMdw hY, (AYsw) AYsy ivsmwd prmpiv`qR AMimRqmeI SuB s`cy(nwmu) pRkwS<br />

srUp bRhm inrMkwr gurbwxI jI nUM hy mn!sdw(iDAweIAY) iDAwauxw kr[ ijvyN<br />

BweI mqI dws swihb jI ny, Awry nwl cIry jwx smyN, vwihgurU 3 mh`lw nOvW jI,<br />

rom 2 dy ipAwr Adb siqkwr nwl iDAwauxw kIqy[ iDAwauxy krky Awqm suK<br />

pwvyN, l`KW kRoVW bMDnW qoN Cu`t jwvyN, Anyk mwieAw rMg dI Agn buJwvyN, l`K cOrwsI<br />

qoN mukqI pwvyN, gurU 2 iDAwvyN, iqRpqI pwvyN[<br />

nwnk gurmuiK; prmgiq pweIAY] 2] prm ipAwry s`cy siqgurU nwnk dyv<br />

swihb jI, Awpxy pMjvyN srUp’c &urmwauNdy hn:- prmpUjnIk ipAwry vwihgurU<br />

(gurmuiK) muKI gurU gur siqgurU gRMQ swihb jI qoN, hr smyN idl idmwZ ’c<br />

gurbwxI pRwpq krky, gurmuiK ipAwirAW dI prmpiv`qR inrml syvw susMgq krky,<br />

sB dI crn-DUV bx ky, gurmuiK; roim roim hir iDAwvY] Anuswr rom 2 dy pRym<br />

nwl, rom 2 krky nwm jp jpw ky, (prmgiq) (prm+giq) (prm) v`fI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

156<br />

q`qkrw


(giq)kilAwx, Bwv jIvn mukqI gurmuiK pdvI, (prmgiq) (prm) v`fI (giq)<br />

pRwpqI vwihgurU jI dI(pweIAY) pweIdI hY, Bwv gurU pRymw-BgqI sihq inrgun<br />

srgun dI eykqw pRwpq ho jWdI hY] 2] ibsmn ibsm Bey ibsmwdw; prmgiq<br />

pwvih.hir ismir prwnI]<br />

CUtq nhI; koit lK bwhI] nwmu jpq; qh pwir prwhI] ij`Qy (lK) l`KW<br />

(koit) kRoVW kwm kRoD eIrKw vYr inMdw dYÍq AOguxW rUp(bwhI) bwhW dw pkiVAw<br />

jIv(CUtq) Cu`t nhI skdw[ vw ij`Qy(lK) l`KW (koit) ikilAW, (lK) l`KW(koit)<br />

kRoVW(bwhI) bwhW vwlIAW &OjW krky, ivkwrW AOguxW jmW qoN(CUtq) Cu`tdw nhI[<br />

(qh) iq`Qy inmwxw inqwxw gursyvk snmuK bx ky, siqgurU gRMQ swihb jI dy b^Sy<br />

ivsmwd Ajpw jwp (nwmu) vwihgurU nwm, rom 2 dy pRym nwl rom 2 krky jpq<br />

jpq, pwir (prwhI) pY jWdw hY, Bwv mwieAw bMDnW’c b`Jw Cu`t jWdw hY[<br />

Aink ibGn; jh Awie sMGwrY] hir kw nwmu; qqkwl auDwrY] (jh) ij`Qy<br />

kwm kRoD vYr ivroD loB moh hMkwr, rogW qy sRIrk vYrIAW dy(Aink) AnykW ibGn<br />

Awie ky, ies nUM cOhW qr&W qoN Gyr ky(sMGwrY) nws krdy hn[ iq`Qy(hir)<br />

prmpUjnIk pRkwS srUp s`cy ivsmwd hrI(kw) dy nwmu jI, gurpRswid snmuK jpxy<br />

jpwauxy krky(qqkwl) CyqI qoN CyqI, Anyk ibGnW qoN gursyvk jI nUM(auDwrY) Cufw<br />

lYNdy hn[ XQw:- koit ibGn ihry; iKn mwih] hir hir kQw; swDsMig sunwih])<br />

ibGn ibnwsn.siB duK nwsn; gur crxI mnu lwgw] gux gwvq Acuq AibnwsI;<br />

Anidnu hir rMig jwgw] 3]<br />

Aink join; jnmY mir jwm] nwmu jpq; pwvY ibsRwm]) jim jim mrY; mrY<br />

iPir jMmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lMmY] Anuswr jIv(Aink) Anyk join ’c,<br />

(jnmY) jMmdw hI mir jWdw hY, iPr(jwm) jMmdw hY, Bwv cOrwsI l`K jUn’c bwr 2<br />

jMmdw mrdw rihMdw hY, auh vwihgurU nwmu(jpq) jpidAW hI qurMq, vwihgurU jI’c<br />

lIx ho ky(ibsRwm) itkwA (pwvY) pwauNdw hY[ XQw:- sMq pRswid; hir nwmu<br />

iDAwieAw] qb qy; Dwvqu mnu iqRpqwieAw] 1] suK ibsRwmu pwieAw; gux gwie]<br />

sRmu imitAw; myrI hqI blwie] 1]<br />

hau mYlw mlu; kbhu n DovY] hir kw nwmu; koit pwp KovY]) sloku mÚ1] hau<br />

ivic AwieAw; hau ivic gieAw] hau ivic jMimAw; hau ivic muAw] hau ivic<br />

idqw; hau ivic lieAw] hau ivic KitAw; hau ivic gieAw] hau ivic; sicAwru<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

157<br />

q`qkrw


kUiVAwru] hau ivic; pwp puMn vIcwru] hau ivic; nrik surig Avqwru] hau ivic<br />

hsY; hau ivic rovY] hau ivic BrIAY; hau ivic DovY] hau ivic; jwqI ijnsI KovY]<br />

hau ivic mUrKu; hau ivic isAwxw] moK mukiq kI; swr n jwxw] hau ivic<br />

mwieAw; hau ivic CwieAw] haumY kir kir; jMq aupwieAw] haumY bUJY; qw dru<br />

sUJY] igAwn ivhUxw; kiQ kiQ lUJY] nwnk hukmI; ilKIAY lyKu] jyhw vyKih; qyhw<br />

vyKu] 1] Anuswr hMgqw ibjlI nwloN BI qyz pYNdI hY, jwx l`igAW bVw hI smW<br />

l`gdw hY[ ingury dI qrs Xog hwlq hY, haumY krky jmW jUnW ivkwrW kqlW Awid<br />

dy vsIkwr ho ky, cOrwsI dy kSt sdw leI Bog irhw hY[ (hau) hMgqw dI mYL krky<br />

mYlw hMkwrI ingurw jIv, Awpxy mhW pwpW hMgqw dI(mlu) mYL, Awpxy Xqn swDn<br />

krky, (kbhu) kdy BI(DovY) Do (n) nhIN skdw[ XQw:- inmK inmK kir; srIru<br />

ktwvY] qau BI; haumY mYlu.n jwvY] BwvyN ingurw jIv kTn qoN kTn swDn krky,<br />

AwpxI hMgqw nhIN myt skdw pr smr`Q gurU jI dy b^Sy nwm dw pRqwp jxw rhy<br />

hn[ suixAY; dUK pwp kw nwsu]) gur kw sbdu; kwtY koit krm] Anuswr(hir)<br />

koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] vwihgurU jI kw nwmu,<br />

gurpRswid jpx vwly hMkwrI jIv dy, (koit) kRoVW mhW pwp (KovY) nws krdw hY[<br />

ikauN jo gurpRswid jpxy krky, hMgqw dI inivrqI huMdI hY[ XQw:- ijsu gurpRswid;<br />

qUtY hau rogu] nwnk so jnu; sdw Arogu]) gur pRswid; jw kw imtY AiBmwnu] so jnu<br />

nwnk; drgh prvwnu] 2]<br />

AYsw nwmu; jphu mn rMig] nwnk pweIAY; swD kY sMig] 3] DMn s`cy siqgurU<br />

nwnk dyv swihb jI pMjvyN jwmy’c &urmwauNdy hn:- (swD) prmpUjnIk sMqW, swD<br />

rUp; Apnw qnu DwirAw]) swD kI soBw; swD bin AweI] nwnk swD pRB; Bydu n<br />

BweI] Anuswr gurqw ibrwjmwn DMn sRI gurU gRMQ swihb jI kY sMig juV kyy, Bwv<br />

gurbwxI gurU jI ’c lIx ho ky, prmpiv`qR SuB s`cy nwm jI(pweIAY) pweIdy hn[<br />

Aink ibGn bMDnW qoN Cufwaux vwly, cOrwsI dy gyVy qoN bcwaux vwly , haumY dI mYL<br />

nUM Dox vwly, (AYsw) AYsy ivsmwd vwihgurU Ajpw jwp nwmu jI nUM, hy mn!gurpRswid<br />

gurU gRMQ swihb jI nwl juV ky, gurmuiK susMgq jI dI prm au~cI s`ucI syvw krky,<br />

(rMig) pRRym nwl(jphu) jpxw kr] 3] XQw:- ijin iknY pwieAw swDsMgqI; pUrY<br />

Bwig bYrwig]) pRB kw ismrnu; swD kY sMig] srb inDwn; nwnk hir rMig] 3]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

158<br />

q`qkrw


ijh mwrg ky; gny jwih n kosw] hir kw nwmu; aUhw sMig qosw] gurU ipAwrI<br />

svwrI ApwrI inrwrI swDsMgq jIE! mnu; itkxu n pwvY rweI]) kbhU jIAVw.aUiB<br />

cVqu hY; kbhU jwie pieAwly] loBI jIAVw .iQru n rhqu hY; cwry kuMfw Bwly] 2])<br />

AMdir mYlu.n auqrY haumY; iPir iPir AwvY jwvY] Anuswr hMgqw krky Awpxy pRIqm<br />

jI nwloN ivCuiVAw ingurw jIv, ie`k jUn’coN dUjI jUn’c jwx smyN qy hr jUn’c mn<br />

qn krky B`ijAw iPrdw hY[ ijqny ivkwr AOgux inMdw corI bury krm krdw hY, auqnw<br />

vwihgurU jI nwloN dUr huMdw hY[ gruV purwx’c iliKAw hY, ik DrqI qoN jmpurI<br />

iCAwsI hzwr jojn hY, pr s`cy siqgurU swihb jI &urmwauNdy hn, ik Es mwrg dy<br />

koh igxy nhIN jWdy[ ie`k jUn qoN AglI jUn jwx dy, hr jUn’c hr smyN qn mn krky<br />

B`jy iPrn dy, kukrmW krky gurU pRmysr jI nwloN iv`Q dy AQvw mr ky jmpurI dy(ijh)<br />

ijs mwrg (ky) dy(kosw) koh, (gny) igxy (n) nhIN(jwih) jWdy[ (aUhw) au~Qy Awp jI<br />

sMig, rom 2 dy pRym nwl, rom 2 krky Awp jI dy jpy(hir) vwihgurU(kw) dy nwmu jI,<br />

bRhmwnMd rUpI(qosw) singD im`Tw Ahwr, Awp jI nUM iqRpq krngy[ XQw:- sMig<br />

cln kau qosw dIn@w; goibMd nwm ky ibauhwrI]) qosw bMDhu jIA kw; AYQY EQY nwil]<br />

{h`Q c`kI dy Awty’c KMf dysI iGau pw ky, pkwey singD im`Ty prCwdy nUM qosw kihMdy<br />

hn[ sRb ivAwpI ivsmwd pRym rUpI dysI iGau, pRymw-BgqI rUpI KMf qy gurpRswid rUpI<br />

h`Q c`kI’qy, AiBAws krn rUpI pIsxw hY, sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU<br />

nwm rUpI Awtw, bRhmigAwn rUpI cu`ly@’qy, gursyvw rUpI syk nwl pkwieAw bRhmwnMd<br />

rUpI(qosw) pRCwdw hY[ }<br />

ijh pYfY; mhw AMD gubwrw] hir kw nwmu; sMig aujIAwrw]) AMqir bsy; bwhir<br />

BI EhI] Anuswr prmpUjnIk vwihgurU jI, sB dy AMdr bwhr BrpUr hn, pr<br />

gurSbd jI qoN ibnw, ibnu sbdY; AMqir Awnyrw] AMdr AigAwn Brm dw AMDyrw hY[<br />

vwihgurU jI dy imlx dy(ijh) ijs, gurU jI qoN kurbwn hox rUpI(pYfY) rsqy ’c, (mhw)<br />

v`fw BwrI, mwieAw mohu gubwru hY; Anuswr mwieAw moh ivkwrW mhW pwpW kukrmW<br />

rUpI(AMD) AMn@w(gubwrw) gwV@w AMDyrw hY[ vw mhW pwpI dy jmpurI nUM jwx vyly, (ijh)<br />

ijs(pYfY) rsqy’c, (mhw) v`fw(AMD) AMn@w(gubwrw) AMDyrw hY[ iqs rsqy(hir) srb<br />

klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] pRkwS srUp siqgurU gRMQ swihb jI(kw) dy SuB<br />

s`cy nwmu jI sMig inrml(aujIAwrw) cwnx hoxgy, gurpRswid jpxy krky[ XQw:-<br />

nwmu jpq.koit sUr aujwrw; ibnsY Brmu AMDyrw]) siqgur sbid; aujwro dIpw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

159<br />

q`qkrw


jhw pMiQ; qyrw ko n is\wnU] hir kw nwmu; qh nwil pCwnU] Anyk jUn’c,<br />

mn qn ieMidRAW krky, Bu`Ky bwj vWg B`jy iPrn, jmpurI jwx dy (jhw) ijs (pMiQ)<br />

rsqy, qyrw (ko) koeI BI(is\wnU) isAwxU(n) nhIN hY[ XQw:- mnu prdysI jy QIAY;<br />

sBu dysu prwieAw] (qh) iq`Qy Awp jI dy nwil, (hir) srb klw BrpUr pRB;<br />

jI(kw) dy SuB s`cy vwihgurU nwmu jI pCwnU hoxgy, Awp jI praupkwrI gurU jI dy<br />

nwm krky, vwihgurU nwm jpx jpwaux vwly praupkwrI gursyvk pCwxy jwvoNgy[<br />

XQw:- gur jIau; sMig quhwrY jwinE] koit joD.auAw kI bwq n puCIAY; qW drgh<br />

BI mwinE]) jw kY inkit; n AwvY koeI] sgl isRsit; auAw ky crn mil DoeI]<br />

jh mhw BieAwn; qpiq bhu Gwm] qh hir ky nwm kI; qum aUpir Cwm] hy<br />

BweI!vwihgurU jI dy ivCoVy dI, vw hr jUn hr smyN hr QW ivkwrW AOguxW dI, vw<br />

jmpurI dy rsqy’c Awp jI nUM qV&w 2 ky mwrn vwlI, (jh) ij`Qy(mhw) v`fI<br />

BwrI(BieAwn) frwauxI(bhu) bhuq hI, (Gwm) grmI qpiq hY, hovygI[ XQw:-<br />

AwgY ibml ndI; Agin ibKu Jylw] iqQY.Avru n koeI; jIau iekylw] BV BV<br />

Agin swgru dy lhrI; piV dJih mnmuK qweI hy] (qh) iq`Qy Bwv bhuqI grmI<br />

qpS’c, gur pRswid jpy jpwey(hir) vwihgurU jI(ky) dy SuB s`cy Ajpw jwp nwm<br />

jI(kI) dI, (qum) Awp jI aUpir TMFI(Cwm) CW hovygI[ XQw:- Agin swgr;<br />

bUfq sMswrw] nwnk.bwh pkir; siqguir insqwrw]) Awqs dunIAw; Kunk nwmu<br />

KudwieAw]) CwieAw pRiB CqRpiq kIn@I; sglI qpiq ibnwsI rwm] dUK pwp kw<br />

fyrw FwTw; kwrju AwieAw rwsI rwm]<br />

jhw iqRKw; mn quJu AwkrKY] qh nwnk; hir hir AMimRqu brKY] 4]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU, gurU gur s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb mh`lw p<br />

jI &urmwauNdy hn:- mn ipAwirAw jIau imqRw; Anuswr hy ipAwry im`qR mn!s`cy nwm<br />

nUM Bu`l ky, vwihgurU jI dy ivCoVy’c, (jhw) ij`Qy jnm 2’c hr smyN(quJu) Awp jI<br />

nUM, ivkwrW rsW ksW dy Bogx dI(iqRKw) qyh, (AwkrKY) (Aw+krKY) (Aw) ivSyS<br />

krky(krKY) iK`cygI, qVPwvygI[ ieqnw izAwdw qVPwvygI, jnm 2’c pRwxW dw<br />

AMq krdI rhygI[ (qh) iq`Qy, gurpRswid Ajpw jwp(hir) vwihgurU (hir)<br />

vwihgurU 3 jpx nwl, Awp jI’qy AMimRqu(brKY) vrsygw[ XQw:- iJim iJim vrsY;<br />

AMimRq Dwrw] mnu pIvY; suin sbdu bIcwrw] ies leI rwq idn lgwqwr vwihgurU<br />

vwihgurU vwihgurU jpo jI ipAwry] 4]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

160<br />

q`qkrw


Bgq jnw kI; brqin nwmu] prmpUjnIk gurqw ibrwjmwn, ; srb klw<br />

smrQ] AMdr bwhr BrpUr, rwjwn rwj] cwnxW dy mhW cwnx, DMn 2 sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI dy siqkwry(jnw) ipAwry Bgq mhWpurSW (kI) dI(brqin) vrqoN, kyvl<br />

prmpiv`qR SuB s`cy AMimRqmeI Ajpw jwp ivsmwd vwihgurU nwmu jI jpxy jpwauxy<br />

hI hY[ XQw:- nwnk Bgqw; BlI rIiq] suKdwqw jpdy; nIq nIiq]) ijn kY hir<br />

nwmu visAw sd ihrdY; hir nwmo.iqn kMau rKxhwrw] hir nwmu ipqw hir nwmo<br />

mwqw; hir nwmu sKweI imqRü hmwrw] hir nwvY nwil glw, hir nwvY nwil msliq;<br />

hir nwmu hmwrI krdw inq swrw]) nwmu Dnu; nwmo rUpu rMgu] nwmo suKu; hir nwm kw<br />

sMgu] nwm ris; jo jn iqRpqwny] mn qn; nwmih nwim smwny] aUTq bYTq; sovq<br />

nwm] khu nwnk; jn kY sd kwm]) nwmu vrqix nwmo vwlyvw; nwmu nwnk pRwn<br />

ADwrw]<br />

sMq jnw kY; min ibsRwmu] prmpUjnIk gurU pRmysr jI dy b^Sy, SuB s`cy Ajpw<br />

jwp vwihgurU nwm jI dw, (jnw) ipAwirAW(sMq) sMqW BgqW mhWpurSW(kY) dy min<br />

’c, (ibsRwmu) itkwA hY[ XQw:- (n`sY) nwmu inDwnu Apwru; Bgqw min vsY] jnm<br />

mrx mohu duKu; swDU sMig nsY] 1])<br />

sRb ivAwpI mhW ivsmwd pRymmeI SuB ivcwr:- prmpiv`qR s`cy nwm jI dw<br />

mn’c vsxw ieauN nhIN, ijvyN mMdr’c dIvw jgweIdw hY[ ipAwry nwm inrMkwr jI,<br />

AsMK bRhmMf AMdr, ie`k rs b`JvyN pRkwS hI pRkwS, sRb ivAwpI sB dy sMg, sB<br />

qoN inrlyp, Awp inrwDwr huMidAW, sB nUM Awsrw dy rhy hn, sRb dy pRkwSk<br />

huMidAW, Awp suqy pRkwS Ajpw jwp srUp hn[ so Bgq jI dy AMdr, gurU nwnk<br />

dyv swihb jI dy b^Sy nwm jI dw vsxw, rom 2 AsMK bRhmMf AMdr, AsMK sUrj<br />

cMd qwry mMflW AMdr, sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU jI dI swiKAwqqw<br />

hY[ gurU ipAwry s`icAwry pRymI inSkwmI gurBgq jI nUM , vwihgurU jI dy AnykW<br />

srgun srUp, rom 2 krky jwp krdy idsdy hn[ AsMK bRhmMf jIA jMq, ien@W’c<br />

ivAwpk pRkwSk inrgun inrMkwr jI jwp krdy idsdy hn[ XQw:- ismrY; DrqI<br />

Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw]) jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY<br />

jphu; Awpnw jwpu] s`cy nwm jI nUM AMdr vsw ky, r`b BgqW ny v`s kIqw, pw ky<br />

pRym forIAW[) XQw:- myrI bWDI.Bgqu CfwvY; bWDY Bgqu.n CUtY moih] eyk smY.mokau<br />

gih bWDY; qau Puin mo pY, jbwbu n hoie]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

161<br />

q`qkrw


hir kw nwmu; dws kI Et] prmpUjnIk(hir) ; hir hir rwie] ds siqgurU<br />

swihbwn jI (kw) dy, pivqR pivqR; pivqR punIq] SuB s`cy Amolk nwmu vwihgurU<br />

gurbwxI jI, dwsn dws gRIb(kI) dI lok pRlok dI (Et) tyk hn[ XQw:- gur kw<br />

bcnu; bsY jIA nwly] jil nhI fUbY.qskru nhI lyvY; Bwih.n swkY jwly] rhwau]<br />

inrDn kau Dnu.AMDuly kau itk; mwq dUDu jYsy bwly] swgr mih boihQu, pwieE hir<br />

nwnk; krI ik®pw ikrpwly]<br />

hir kY nwim; auDry jn koit]) rwjn ky rwjw.mhwrwjn ky mhwrwjw; (hir)<br />

siqgurU gRMQ swihb s`cy pwiqswh jI(kY) dy b^Sy, prmpiv`qR(nwim) gurbwxI jI nUM,<br />

gurpRswid jp jpw ky, (koit) kRoVW(jn) ipAwry Bgq mhWpurS jI, mhW pwpW<br />

ivkwrW AOguxW jmW jUnW kusMgq qoN(auDry) qry bcy hn[ XQw:- jhw jhw DUA<br />

nwrdu tyky; nYku itkwvhu moih] qyry nwm Aivlµib.bhuqu jn auDry; nwmy kI inj miq<br />

eyh]) kiljugu.bwby qwirAw; siqnwmu piV mMqRü suxwieAw[) hir kY Bjin; kaun<br />

kaun.n qwry] Kg qn mIn qn, imRg qn brwh qn; swDU sMig auDwry]<br />

hir jsu krq; sMq idnu rwiq] (sMq) siqgurU swihb jI, SWq Awqmw<br />

mhWpurS jI (hir) vwihgurU jI dw jsu gur ieiqhws AMimRq kQw kIrqn, idnu<br />

rwiq (krq) krdy rihMdy hn[ XQw:- sMq ibhwvY; hir jsu krqy]) suiqAw.guru<br />

swlwhIAY; auTidAw BI guru Awlwau] koeI AYsw gurmuiK jy imlY; hau qw ky Dovw<br />

pwau]<br />

hir hir AauKDu; swD kmwiq] (swD) gurqw ibrwjmwn gurUpRmysr jI, ijn@W<br />

dy AMdr bwhr gursbd ArQW sihq vsy hn[ gurU pRym-BgqI’c lIn, inrgun<br />

srgun dI eykqw nUM pRwpq, suAws 2 Awpxy gurU pRmysr jI nUM, rom 2 krky<br />

nmskwrW hI nmskwrW krn vwly, swD kI soBw; swD bin AweI] nwnk swD pRB;<br />

Bydu n BweI] Anuswr AYsy bRhm rUp swD jn, (hir) vwihgurU(hir) vwihgurU jI<br />

srUp(AauKDu) dvweI nUM, 1 AwDI, 2 ibAwDI, 3 aupwDI, AOguxW ivkwrW dI inivrqI<br />

leI, gurUpRmysr jI nUM isr Arp ky, m`ul ^rIdI lwly goly bx ky, hr &urmwn dw<br />

mMnx krky, aus nUM AmlI rUp dyx, Ajpw jwp’c lIx hox, nwm jpx jpwaux<br />

pUjx pUjwaux mMnx mMnwaux rUp(kmwiq) kmwauNdy hn[ pRhyz r`Kx vWg hir hir<br />

AauKDu; nUM jpidAW jpwauNidAW mMnidAW kmwauNidAW, pr inMdw, pr Gr jwxw,<br />

prwieAw h`k, vYr eIr^w prwieAw rUp dyKx AOgux, ivkwr hMkwr kusMgq, iP`kw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

162<br />

q`qkrw


olx izAwdw Kwx sOx, AwpxI vifAweI Awp krn krwaux AOguxW qoN pRhyz r`Kdy<br />

hn[ {iqMn pRkwr dy rog:- 1 AwDI mn krky kwm koRD &urny, 2 ibAwDI vwie, ipq<br />

grmI, k& blZm, ruDR ^Un dy ivgwV krky sRIr dI iKlq ivgVn qoN rog ho jwxw,<br />

3 aupwDI hMkwr nwl kql kukrm krny[ }<br />

hir jn kY; hir nwmu inDwnu] (hir) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]<br />

sB dy AMdr bwhr hr smyN, AsMK pRkwS hI pRkwS, nUr hI nUr Ajpw jwp vwihgurU<br />

jI dy, (jn) ipAwry BgqW mhWpurSW(kY) dy rom 2’c, (hir) prmpUjnIk vwihgurU<br />

siqgurU gMRQ swihb s`cy pwiqswh jI, ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU nwmu (inDwnu)<br />

^zwnw hn[ XQw:- kiljug mih.nwmu inDwnu BgqI KitAw; hir auqm pdu pwieAw]<br />

siqgur syiv.hir nwmu min vswieAw; Anidnu nwmu iDAwieAw]<br />

pwrbRhim; jn kIno dwn] prmpUjnIk(pwrbRhim) vwihgurU jI dy srgun srUp<br />

mh`ly pihly jI ny, Awpxy(jn) ipAwry Bgq gursyvk jI nUM, Ajpw jwp vwihgurU nwm<br />

^zwnw dwn(kIno) kIqy hn[ ies dy ievz ’c, ku`J BI nhIN ilAw[ XQw:- (pureI<br />

pur bol ky, eIVI ibhwrI bolo, rwry ibhwrI nhIN bolxI) qU BMnx GVx smrQu dwqwru<br />

hih; quDu AgY mMgx no hQ joiV KlI sB hoeI] quDu jyvfu dwqwru, mY koeI ndir n<br />

AwveI; quDu sBsY no dwnu idqw; KMfI vrBMfI pwqwlI pureI sB loeI]<br />

mn qn rMig; rqy rMg eykY] nwnk jn kY; ibriq ibbykY] 5] prmpUjnIk<br />

vwihgurU siqgurU nwnk dyv srUp mh`lw p jI, srb`q dy Bly leI &urmwauNdy hn:-<br />

gurqw ibrwjmwn s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy ipAwry Bgq gursyvk, (eykY)<br />

ie`k bRhm, inrguxu srguxu; Awpy soeI] vwihgurU jI dy(rMg) AnMd (rMg) pRym rMg’c,<br />

mn (qn) sRIr rom 2 krky (rMig) rMgy(rqy) lwlo lwl hn[ ie`k vwihgurU jI dy lwl<br />

rMg’c rMgy, vwihgurU jI dy rMg rUp(jn) mhWpurS gursyvk jI (kY) dI(ibriq)<br />

ibRqI’c, pUrn pRymw-BgqI sihq, inrgun srgun jI dI eykqw dw(ibbykY) vIcwr<br />

inscw Brosw hY[ vw(ibriq) ruzgwr(ibbykY) bRhmigAwn hY[ ijvyN bwby mnI isMG<br />

swihb jI ny, sRI AMimRqsr jI ivKy, gurbwxI tkswl clweI[ zwlmW ny bMd 2 k`ty,<br />

bMd 2’coN sRI suKmnI swihb jI pV@dy rhy] 5] XQw:- mInu pkir PWikE Aru<br />

kwitE; rWiD kIE bhu bwnI] KMf KMf kir Bojnu kIno; qaU.n ibsirE pwnI]<br />

hir kw nwmu; jn kau mukiq jugiq] (hir) Ajpw jwp vwihgurU jI(kw) dy<br />

prmpiv`qR AMimRRq s`cy im`Ty(nwmu) Dur dy gurbwxI jI jpx jpwaux vwly(jn)<br />

ipAwry BgqW mhWpurSW(kau) nUM, gurbwxI jI, jMmx mrn AOguxW ivkwrW mhW pwpW<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

163<br />

q`qkrw


jmW jUnW qoN mukiq krky, vwihgurU jI nwl(jugiq) joV idMdy hn[ XQw:- kl mY<br />

mukiq nwm qy pwvq; gur Xh Bydu bqwvY]<br />

hir kY nwim; jn kau iqRpiq Bugiq] (hir) dIn dieAwl sdw ikrpwl]<br />

siqgurU nwnk dyv swihb jI(kY) dy b^Sy, SuB s`cy nwim(Bugiq) Bojn Ckxy krky,<br />

(jn) ipAwry Bgq jI (kau) nUM, (iqRpiq) iqRpqI r`j hY[ aun@W nUM kdy BI rsW ksW<br />

dy Bogx dI Bu`K nhIN l`gdI[ XQw:- iqRpiq BeI; scu Bojnu KwieAw] min qin<br />

rsnw; nwmu iDAwieAw]) mY.bhuiV n iqRsnw BuKVI; hau rjw iqRpiq AGwie jIau]<br />

jo gur dIsY isKVw; iqsu iniv iniv lwgau pwie jIau]) iqRpiq AwGwey sMqw] gur<br />

jwny; ijn mMqw]<br />

hir kw nwmu; jn kw rUp rMgu] prmpUjnIk gurU pRmysr jI(kw) dy(jn)<br />

ipAwry Bgq sMq gursyvk jI, (kw) dw(rMgu) AnMd(rMgu) pRym rMgu rUp(hir)<br />

prmpUjnIk srb ivAwpI vwihgurU jI prmpiv`qR SuB s`cy nwmu jI hn[ XQw:-<br />

nwim rMg, nwim coj qmwsy; nwau nwnk kIny Bogw jIau]) hir hirjn dueI.eyk hY;<br />

ibb ibcwr kCu nwih] jl qy aupj qrMg ijau; jl hI ibKY smwih]) hir kw<br />

ichnu, soeI hir jn kw; hir Awpy jn mih.Awpu rKWiq]<br />

hir nwmu jpq; kb prY n BMgu] nUrwn nUr, nUr hI nUr, srb klw BrpUr<br />

srb pRkwSk hir jI dy SuB s`cy au~cy ivsmwd inrml nwmu jI, mn bwxI sRIr<br />

nwl(jpq) jpxy krky, ivkwrW AOguxW krky(kb) kdy mn dy itkwA, iksy BI<br />

kwrj’c(BMgu) ivGn(n) nhIN(prY) pYNdw[ XQw:- pRB ismrq; kCu ibGnu n<br />

lwgY]) ibGn ibnwsn .siB duK nwsn; gur crxI mnu lwgw]) ibGnu.n koaU<br />

lwgqw; gur pih Ardwis] rKvwlw goibMd rwie; Bgqn kI rwis]<br />

hir kw nwmu; jn kI vifAweI] {nwnk.dunIAw kIAW vifAweIAW; AgI syqI<br />

jwil] eynI jlIeIN. nwmu ivswirAw; iek.n clIAw nwil]) dunIAw kIAw<br />

vifAweIAw; kvnY Awvih kwim] mwieAw kw rMgu sBu iPkw; jwqo ibnis indwin])<br />

lokn kIAw vifAweIAw; bYsMqir pwgau] ijau imlY ipAwrw Awpnw; qy bol<br />

krwgau] Anuswr dunIAW dIAW sB vifAweIAW JU`TIAW nwsvMq hn[ J`UTI<br />

vifAweI leI, kql krky PYSn lw ky, Awpw jxw ky, hMkwrI v`fy qoN v`fy bxdy<br />

hn[ l`KW mxW vifAweI dI Bu`K, qn mn nUM swVdI rihMdI hY, ijvyN hMkwrI dYNq ny<br />

ikhw, “jly hrnwKS Qly hrnwKS, mYN r`b hW, mYnUM hI jpoo[” bMb su`t ky dunIAW nUM<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

164<br />

q`qkrw


qbwh krn l`g jWdy hn[ motw nwau DrweIAY; gil Aaugx Bwrw] Anuswr v`fy 2<br />

bnwautI Avqwr pYgMbr nwm rKw ky, Awpxy gL ’c AOguxW dw BwrI sMgL pwauNdy<br />

hn[ XQw:- jy ko nwau Drwey vfw; swd kry min Bwxy] KsmY ndrI kIVw AwvY;<br />

jyqy cugY dwxy] }(hir) DMn sRI gurU gRMQ swihb mhwrwj jI(kw) dy(jn) ipAwry Bgq<br />

jI, hr smyN Awpxy ipAwry pRIqm siqgurU swihbwn jI dy nwmu(kI) dI vifAweI,<br />

kQw kIrqn duAwrw, rs 2 ky krdy rihMdy hn[ auh duinAwvI JUTI vifAweI nhIN<br />

cwhuMdy, AwpxI vifAweI Awp nhIN krdy[ JUTI vifAweI r`b jI nwl imlx nhIN<br />

idMdI[<br />

hir kY nwim; jn soBw pweI] prmpUjnIk siqgurU swihb jI dy siqkwry(jn)<br />

ipAwry Bgq jI ny inmwxw inqwxw bx ky, (hir) ie`k rs b`JvyN pRkwS hI pRkwS<br />

srUp sRb ivAwpI Anqklwvwn mhW ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU jI(kY) dy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy nwim jI nUM, hr smyN jpx jpwaux rUp, hrI jI dI(soBw)<br />

mihmw pweI hY[ vw (jn) ipAwry Bgq jI ny, hir kY nwim jpxy jpwauxy krkyy,<br />

bRhmigAwnI kY grIbI smwhw] Anuswr gRIbI ’c smwey hoey bRhmigAwnI hrI rUup<br />

hI soBw pweI hY[ XQw:- so hirjnu nwmu iDAwiedw; hir hirjnu iek smwin])<br />

hir hirjn dueI.eyk hY; ibb ibcwr kCu nwih] jl qy aupj qrMg ijau; jl hI<br />

ibKY smwih]<br />

hir kw nwmu; jn kau Bogu jog] ipAwry Bgq mhWpurSjI hr smyN, pRB kY<br />

ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] Anuswr vwihgurU nwm<br />

ismrn dy pRvwh’c ivsmwd lIx rihMdy hn[ ies leI gurU pRmysr jI dy(hir)<br />

vwihgurUU siqgurU swihbwn jI(kw) dy b^Sy, Ajpw jwp vwihgurU nwmu jI, (jn)<br />

ipAwirAW (kau) nUM, (Bogu) pdwrQ AMimRq bRhmwnMd rs, vwihgurU jI nwl(jog)<br />

ilvlIn eykqw ABydqw hn[ siqgurU swihb jI, aun@W dy ihrdy’coN muK’c, hr smyN<br />

bRhmwnMd AMimRq Byjdy rihMdy hn[ vw(jn) BgqW gursyvkW(kau) nUM, hir jI kw<br />

s`cw nwmu hI(Bogu) pdwrQ Aqy jog hY, hor jog kmwaux dI ie`Cw nhIN r`Kdy[<br />

hir nwmu jpq; kCu nwih ibEgu] gurmuiK ipAwry Bgq jn jI, (hir)<br />

vwihgurU jI dy prmpiv`qR au~jl s`cy Amolk ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU nwmu jI<br />

nUM, rom 2 dy pUrn ipAwr siqkwr nwl(jpq) jpdy jpwauNdy rihMdy hn[ aun@W dw<br />

nwm jpx qoN AQvw ivAwpk bRhm jI nwloN(kCu) QoVw smW BI(ibEgu) ivCoVw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

165<br />

q`qkrw


(nwih) nhIN huMdw[ nwm jpx dy ivCoVy nUM Awpxw mrnw smJdy hn[ XQw:- AwKw<br />

jIvw; ivsrY mir jwau]) mrxM; ibsrxM goibMdh] jIvxM; hir nwm D´wvxh]) sKI<br />

vis AwieAw, iPir.Coif n jweI; ieh rIiq BlI BgvMqY]<br />

jnu rwqw; hir nwm kI syvw] nwnk pUjY; hir hir dyvw] 6] prmpUjnIk<br />

vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI, Awpxy pMjvyN srUp’c, AiqAMq hI gRIbI<br />

nwl, gur pRswid nwnk scu khY] Anuswr s`c 3 &urmwauNdy hn:- (jnu) ipAwry<br />

Bgq gursyvk jI, (hir) srb pRkwSk pUrn myhrvwn, srb klw BrpUr pRB;<br />

ibrQw jwnnhwr] ipAwry vwihgurU jI dy ivsmwd s`cy Ajpw jwp vwihgurU nwm<br />

jpx jpwaux, Anyk pRkwr gurU Gr (kI) dI, SuB s`cI syvw ’c(rwqw) rMgy, (dyvw)<br />

prmpUjnIk(dyvw) pRkwS srUp hir hir jI nUM rom 2 krky(pUjY) pUjdy hn[ vw<br />

hir nwm jpx jpwaux(kI) dI SuB s`cI syvw’c(rwqw) rMgy, (dyvw) prm<br />

pUjnIk(jnu) Bgq jI nUM, dwsn dws gRIb, qyirAw Bgqw kau bilhwrw] Anuswr<br />

hir hir krky(pUjY) pUjdw hY] 6] XQw:- myry rwm.hir jn kY; hau bil jweI]<br />

kysw kw kir cvru Fulwvw; crx DUiV muiK lweI]) ismrn qy lwgy; ijn Awip<br />

dieAwlw] nwnk jn kI; mMgY rvwlw]) thl krau qyry dws kI; pg Jwrau bwl]<br />

msqku Apnw Byt dyau; gun sunau rswl])<br />

jnu rwqw; hir nwm kI syvw] nwnk pUjY; hir hir dyvw] 6] 2. prmpUjnIk<br />

vwihgurU s`cy pUrn siqgurU nwnk dyv, gurqw ibrwjmwn sRI gurU gRMQ swihb jI<br />

&urmwauNdy hn:- DMnu DMnu; DMnu jnu AwieAw] ijsu pRswid; sBu jgqu qrwieAw]<br />

Anuswr(jnu) ipAwry siqgurU swihb mh`lw pMjvW jI, (hir) srb pRkwSk pUrn<br />

myhrvwn, srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] ipAwry vwihgurU jI dy ivsmwd<br />

s`cy Ajpw jwp vwihgurU nwm jpx jpwaux (kI) dI, SuB s`cI syvw’c(rwqw) rMgy,<br />

(dyvw) prmpUjnIk hir hir(dyvw) gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI<br />

prmysurw] Akwl purK vwihgurU jI nUM, rom 2 krky sdw(pUjY) pUjdy hn[ AYsy<br />

ivAwpk ivsmwd rMg’c pUjdy hn[ zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn<br />

qoN, DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU siqgurU Arjn dyv swihb jI, jyT dI<br />

grmI’c, au~bldI dyZ, q`qy ryqy’qy bYTx, q`qw ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy<br />

praupkwrI sIs’qy puAwaux smyN, kStW dI pRvwh n kridAW pqMgy dy lweIt’qy<br />

sVn vWg kurbwn ho rhy hn[ XQw:- drsnu dyiK pqMg ijau; joqI AMdir joiq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

166<br />

q`qkrw


smwxI[ vw nwnk pUjY; hir hir dyvw] 6] (dyvw) prmpUjnIk, ipqw hir hir<br />

jI, vwihgurU(nwnk) mh`ly pMjvyN jI nUM, hr smyN(pUjY) pUjdy hn, Bwv siq sMqoK SuB<br />

guxW dy Anq klwvwn sRb ivAwpI mhW ivsmwd qyz pRkwS sihq, prmpUjnIk<br />

vwihgurU, Awid AnIlu Anwid Anwhiq; jugu jugu eyko vysu]) jh; iJilimilkwru<br />

idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw] inrgun bRhm jI, AnykW smuMdRW, cmkdIAW<br />

cIzW, hIry jvwhrwqW lwlW, vrKw dIAW kxIAW, br&W giVAW, sqrMgIAW pIGW<br />

Aqy ien@W’qy Aks pwaux vwly, kotwn koit sUrjW cMdRimAW Aqy aun@W dy AksW<br />

ikrnW Du`pW cwnxIAW sihq, kRoVW bRhmMfW dy pswry, Awpxy srgun srUp’c vs ky,<br />

ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI dw prmpiv`qR AMimRq jwp hr smyN krdy<br />

rihMdy hn, ik DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU siqgurU Arjn dyv swihb jI DMn<br />

hn] 6] XQw:- sBu sco scu vrqdw; gurmuiK AlKu lKweI] vwhu vwhu scy<br />

pwiqswh; qU scI nweI]<br />

hir hir jn kY; mwlu KjInw] hir Dnu jn kau; Awip pRiB dInw] (hir)<br />

vwihgurU swihb jI dy ipAwry(jn) siqgurU swihb jI, gurBgq jI (kY) dy.pws,<br />

(hir) inrMkwr gurSbdW rUp(mwlu) hIry jvwhrwqW dw(KjInw) ^zwnw hY[ XQw:-<br />

pIaU dwdy kw; Koil ifTw Kjwnw] qw myrY min; BieAw inDwnw] 1]) kiljug<br />

mih.nwmu inDwnu BgqI KitAw; hir auqm pdu pwieAw]) mwlu Kjwnw Qyhu Gru; hir<br />

ky crx inDwn]) (pRiB) vwihgurU jI.ny, Awpxy inmwxy inqwxy(jn) Bgq gursyvk<br />

jI(kau) nUM, hir hir nwmu kmwvnw; nwnk iehu Dnu swru] Anuswr(hir) vwihgurU<br />

nwm AslI s`cw Dnu, Awip hI(dInw) b^Sy hn[ XQw:- iqcru.mUil n QuVˆØIdo;<br />

ijcru Awip ik®pwlu] sbdu AKutu bwbw nwnkw; Kwih Kric Dnu mwlu]<br />

hir hir jn kY; Et sqwxI] (jn) ipAwry Bgq jI (kY) dy, (hir) AsMK<br />

AnMq pRkwS hI pRkwS srUp, sB dy AMdr bwhr pRkwSk pRyrk Ajpw jwp ivAwpk<br />

ivsmwd inrgun bRhm jI dy srUp, (hir) vwihgurU siqgurU swihbwn jI, Anq<br />

klW dy(sqwxI) bl vwlI Et hn[ XQw:- Et sqwxI; pRB jIau myrY]<br />

hir pRqwip; jn Avr n jwxI] (jn) ipAwry Bgq swihb jI, Epiq<br />

prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) iKn mih Qwip<br />

auQwpnhwry; kudriq.kIm n phI] Anuswr (hir) vwihgurU jI nUM, iKn’c auqpiq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

167<br />

q`qkrw


prlau kridAW inrlyp jwx ky, gusweˆØI prqwpu quhwro fITw] Anuswr vwihgurU jI<br />

dy pRqwip qoN ibnw, (Avr) hor iksy dMBI pKMfI nUM(n) nhIN(jwxI) jwxdy, Bwv hor<br />

iksy nUM A`K Q`ly nhIN ilAwauNdy, Bwv vwihgurU jI dy Anq klwvwn qyz pRkwS nUr<br />

nUM AMdr bwhr dyKdy hn[ XQw:- sÍYXw] pwNie ghy.jb qy qumry; qb qy.koaU AwNK<br />

qry nhI AwnÎo] rwm rhIm.purwn kurwn; Anyk khYN mq.eyk n mwnÎo] isMimRiq<br />

swsqR byd sBY; bhu Byd khY, hm eyk n jwnÎo] sRI Aispwn.ikRpw qumrI kir; mY n<br />

khÎo.sB qoih bKwnÎo] vw (jn) vwihgurU mh`ly pMjvyN jI ny hir pRqwip’c lIx ho<br />

ky, AwpxI AduqI praupkwrI DIrjDwrI ShIdI dyx smyN, vwihgurU jI qoN<br />

ibnw(Avr) hor koeI iF`lI g`l(n) nhIN jwxI[ XQw:- rihdy guru drIAwau ivic;<br />

mIn kulIn hyqu inrbwxI[ drsnu dyiK pqMg ijau; joqI AMdir joiq smwxI[ sbdu<br />

suriq ilv imrg ijau; BIV peI.iciq Avru n AwxI[ crx kvl imil Bvr<br />

ijau; suK sMpt ivic rYix ivhwxI[ gur aupdys n ivsrY; bwbIhy ijau AwK<br />

vKwxI[ gurmuiK suK Plu iprm rsu; shj smwiD swDsMig jwxI[ gur Arjn<br />

ivthu; kurbwxI]<br />

Eiq poiq; jn hir ris rwqy] ipAwry s`icAwry Bgq jn jI, (Eiq poiq)<br />

lbw lb BrpUr, ie`k rs b`JvyN pRkwS hI pRkwS, (hir) sBnI QWeI; rivAw<br />

Awip] Awid jugwid; jw kw vf prqwpu] srb pRkwSk jI dy ivsmwd (ris)<br />

pRym’c, rom 2 krky idn rwq(rwqy) rMgy rihMdy hn[ vw hir jI, gurBgq jn jI<br />

dy(Eiq poiq) lbw lb BrpUr, sRb ivAwpI ivsmwd(ris) pRym’c, (rwqy) rMgy rihMdy<br />

hn[<br />

suMn smwiD; nwm rs mwqy] gurU ipAwry s`icAwry pRymI Bgq jI, vwihgurU nwm<br />

ismrn AiBAws krky, (rs) bRhmwnMd AMimRq rs pI ky, (mwqy) msq ho ky, (suMn)<br />

A&ur &urny qoN rihq ho ky , suMn smwiD; pRBU ikrpwl] jI dy prmpiv`qR SuB s`cy su`cy<br />

im`Ty ipAwry crn-kmlW’c, (smwiD) smwDI lw ky lIx ho jWdy hn[ XQw:-<br />

AMqir suMnM.bwhir suMnM ; iqRBvx suMn msuMnM] cauQy sMunY.jo nru jwxY; qw kau.pwpu n<br />

puMnM]) hir rsu pIvY; Almsqu mqvwrw]) mgnu BieE.ipRA pRym isau; sUD n<br />

ismrq AMg]<br />

AwT phr; jnu hir hir jpY]) ijnw swis igrwis.n ivsrY; sy hir jn pUry<br />

shI jwix] (jnu) gursyvk gurmuiK ipAwry Bgq jI, inmwxy inqwxy bx ky, (hir)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

168<br />

q`qkrw


vwihgurU(hir) Ajpw jwp ivsmwd ivAwpk vwihgurU jI nUM, (AwT) A`Ty phr(jpY)<br />

jpdy hn[ XQw:- Apnw jnu; Awpih Awip auDwirE] AwT phr jn kY sMig<br />

bisE; mn qy.nwih ibswirE] 1]) AwT phr qyrw nwmu jnu jwpy] nwnk pRIiq<br />

lweI; pRiB Awpy]) ATy phr iekqY ilvY; mMnyin hukmu Apwru] jnu nwnku mMgY dwnu<br />

ieku; dyhu drsu min ipAwru] 2]<br />

hir kw Bgqu pRgt; nhI CpY] 1.(hir) vwihgurU ikRpw inDwn sRI gurU nwnk<br />

dyv swihb jI(kw) dy, suMdr s`cy su`cy ivsmwd Bgqu, koit bRhmMf’c pRgt ho jWdy<br />

hn, (CpY) iCpdy nhI jI[ XQw:- mhlw 5] goibMd goibMd goibMd sMig; nwmdyau<br />

mnu lIxw] AwF dwm ko CIpro; hoieE lwKIxw] 1] rhwau] bunnw qnnw iqAwig<br />

kY; pRIiq crn kbIrw] nIc kulw jolwhrw; BieE gunIX ghIrw] 1] rivdwsu<br />

FuvMqw For nIiq; iqin@ iqAwgI mwieAw] prgtu hoAw swDsMig; hir drsnu<br />

pwieAw] 2] sYnu nweI buqkwrIAw; Ehu Gir Gir suinAw] ihrdy visAw<br />

pwrbRhmu; Bgqw mih ginAw] 3] ieh ibiD suin kY jwtro; auiT BgqI lwgw]<br />

imly pRqiK gusweIAw; DMnw vfBwgw]) hir ky nwm, kbIr aujwgr] jnm jnm ky;<br />

kwty kwgr] 1]<br />

2.(hir) vwihgurU jI(kw) dy Bgqu jI(pRgt) jMmdy(CpY) mrdy nhI[ jMmx<br />

mrn imt jWdw hY[ jy Avqwr Dwrn, qW gurU pRymw-BgqI inrgun srgun swihb jI<br />

dI eykqw sihq, Awpxy AMdr bwhr AsMK nUr pRkwS hI pRkwS inrlyp Ajpw jwp<br />

bRhm jI ’c lIx msq rihMdy hn[ XQw:- jrw mrw.nh ivAwpeI; iPir.dUKu n<br />

pwieAw] pI AMimRqu AwGwinAw; guir.Amr krwieAw]) hir ky syvk.jo hir Bwey;<br />

iqn@ kI kQw inrwrI ry] Awvih n jwih.n kbhU mrqy; pwrbRhm sMgwrI ry]<br />

hir kI Bgiq; mukiq bhu kry] (hir) vwihgurU mh`ly pihly jI(kI) dI<br />

pRymw(Bgiq) BgqI ny, (bhu) bhuq AsMq AnwVI inMdk rwKS, sMq Bgq mukiq kry<br />

hn, hux ho rhy hn, A`gy nUM hoxgy[ XQw:- (it`ikAw bolo) guir qIjI pIVI<br />

vIcwirAw; ikAw hiQ eynw vycwry] guru cauQI pIVI itikAw; iqin.inMdk dust<br />

siB qwry]) duqIAw.jmun gey gur; hir hir jpnu kIAw] jwgwqI imly.dy Byt; gur<br />

ipCY.lµGwie dIAw] sB CutI siqgurU ipCY; ijin hir hir nwmu iDAwieAw] gur<br />

bcin mwrig jo pMiQ cwly; iqn jmu jwgwqI.nyiV n AwieAw] sB gurU gurU jgqu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

169<br />

q`qkrw


olY; gur kY nwie lieAY.siB Cutik gieAw] duqIAw.jmun gey guir; hir hir<br />

jpnu kIAw] 4]<br />

nwnk jn sMig; kyqy qry] 7]) ; srb klw smrQ] sRI gurU nwnk dyv mh`lw<br />

pMjvW jI &urmwauNdy hn:- prmpUjnIk vwihgurU siqgurU swihbwn jI nUM isr Arp<br />

ky, hukm nUM isr m`Qy’qy mMnx vwly (jn) ipAwry gursyvk jI sMig(kyqy) byAMq hI<br />

duKI qry hn, hux qr rhy hn, A`gy qrngy] 7] XQw:- hir jn; sgl auDwry sMg<br />

ky] Bey punIq pivqR mn; jnm jnm ky duK hry]<br />

pwrjwqu iehuu; hir ko nwm] ipAwry gursyvk jI (ko) nUM(hir) vwihgurU DMn sRI<br />

gurU gRMQ swihb jI dy b^Sy, prmpiv`qR SuB s`cy sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp<br />

vwihgurU jo nwm gurbwxI jI hn, iehu hI shI s`cy inRivkwr inrMkwr(pwrjwqu)<br />

klpibRC hn[ gurqw ibrwjmwn gurU jI, Awpxy idl jwn ipAwry guris`K jI dy<br />

suAws 2 nUM hr smyN dyKdy hn, ik ies nUM AOKw swh qW nhIN AwauNdw[ suAws 2<br />

rom 2 dy ipAwr siqkwr nwl, ies nUM hr smyN cyqy krdy rihMdy hn, siq sMqoK<br />

inmRqw gRIbI, sihnSIlqw bRhmigAwn inRivkwrqw Bwau-BgqI Awid sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Anqklwvwn AsMK guxW dy Anq klwvwn AsMK pRkwS sihq, Awpxy<br />

ipAwry dy AMdr bwhr pUrn bRhm jI dI swiKAwqqw rUpI, klp ibRC b^Sdy hn,<br />

ijs nUM koeI BI Koh nhIN skdw[ klpibRC ijs koLy hovy, kyvl aus dI hI kwmnw<br />

pUrI krdw hY, pr siqgurU swihbwn jI dy b^Sy SuB s`cy nwm rUpI klp ibRC jI,<br />

sB dIAW SuB kwmnw pUrIAW krdy hn, jW au~kw hI myt idMdy hn, klpibRC dI BI<br />

ie`Cw hI myt idMdy hn[ smUh bRhmMfW nUM s`cKMf bxwauNdy hn[ purwxk kQw Anuswr<br />

sRI ikRSn Bgvwn jI ny rwjy ieMdR nwl lVweI krky, klpibRC Koh ilAw, lVweI<br />

dw kwrn bixAW[ vwihgurU nwm klpibRC, lVweI ivkwr AOgux mhW pwp mytdy<br />

hn[ so gurU jI dI pUrn Agm mhW ivsmwd bRhmidRStI ’c, AnMq klpibRC<br />

ibArQ hn[ XQw:- kwmDyxu lK lKmI; phuMc n hMGY FMig suFMgY[ lK pwrs lK<br />

pwrjwq; hiQ n Cuhdw.Pl n ABMgY[) suK swgru hY swD sMgu; soBw lhir qrMg<br />

Aqoly[ mwxk moqI hIirAw; gur aupdysu Avysu Amoly[ rwg rqn Anhd DunI;<br />

sbid suriq ilv Agm Aloly[ iriD isiD iniD sB golIAW; cwr pdwrQ goiel<br />

goly[ lK lK cMd crwZcI; lK lK AMimRq pIcin Joly[ kwmDynu lK pwrjwq;<br />

jMgl AMdir crin Afoly[ gurmuKu suK Pl; bol Aboly]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

170<br />

q`qkrw


kwmDyn; hir hir gux gwm] {hMkwrI shMsRbwhU ny Awpxy swFU jmdgn qoN,<br />

kwmDyn Kohx leI, aus nUM mwr idqw, jmdgn dy kRoDI zwlm kp`uqR prsrwm ny,<br />

doSI C`qRI shMsRbwhU nUM kql krky , inrdoS C`qRIAW nUM 21 vwrIN kql kIqw, aun@W dy<br />

^Un’c n@wqw} (hir) vwihgurU(hir) vwihgurU gux(gwm) gwaux dw(gwm) n`gr jo<br />

swDsMgq jI hn, ieh hI kwmDyn hn[ XQw:- kwmDynu sohI drbwry]) kwmDyn<br />

krky kql klyS kwmnwvW vDdIAW hn[ swDsMgq jI rUpI kwmDyn krky klyS<br />

inivrq huMdy hn, kwmnwvW Kqm huMdIAW hn[ vw hir hir gux(gwm) gw ky, jo<br />

AwpxI dyh nUM hir hir jI dy b^Sy iKmw sMqoK DIrj Awid AnMq sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Anqklwvwn SuB guxW dw(gwm) n`gr bnwauxw hY, ieh hI hr pRwxI dIAW<br />

SuB ie`CW pUrIAW krn vwlI jW au~kw hI ie`CwvW mytx vwlI kwmDyn hY[ XQw:-<br />

ieCw pUrku srb suKdwqw hir; jw kY vis hY kwmDynw] so AYsw hir iDAweIAY myry<br />

jIAVy; qw srb suK pwvih myry mnw]<br />

sB qy aUqm; hir kI kQw] (hir) inrguxu srguxu; Awpy soeI]) srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] rwm jI dy srgun srUp, siqgurU swihbwn jI dy<br />

mhwn praupkwr gur ieiqhws, gurSbd ArQ (kI) dI prmpiv`qR SuB s`cI Amr<br />

kQw, vw hir kI kQw gurbwxI jI, l`K 2 pwrjwq kwmDyn Awid sB qy (aUqm)<br />

sRySt hn, ikauN jo pwrjwq kwmDyn Awid mn nUM SWq nhIN krdy, vYr ivkwr lVweI<br />

nhIN mytdy pr hir gurU jI dI AMimRq kQw, ivkwr vwSnw myt ky, ivsmwd<br />

iekwgRqw b^S ky, sRb dI crn-DUV bxw ky, SWqI b^S ky mYL k`tdI hY[ XQw:-<br />

bRhmigAwnI kY grIbI smwhw] bRhmigAwnI praupkwr aumwhw]) nwnk<br />

bRhmigAwnI; Awip prmysur] Anuswr pUrn gRIbI praupkwr dy aumwh sihq, pUrn<br />

bRhmigAwnI vwihgurU srUp hI bxw lYNdI hY[ suix hir kQw; auqwrI mYlu] mhw<br />

punIq; Bey suK sYlu] vw prmpUjnIk prm ipqw inrgun bRhm jI Awpxy srgun<br />

srUp koit bRhmMf dy pswry, sMqW BgqW smyq, vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM hr smyN<br />

ieauN jpdy hn:- DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU siqgurU Arjn dyv swihb jI<br />

DMn hn, hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, hux m`cdy 2 ryqy’qy bYT ky m`cdw 2 ryqw<br />

Awpxy prmpiv`qR sIs’qy puAw rhy hn, gurmuiK gurU jI rom 2 krky jwp kridAW,<br />

hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[ Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI<br />

rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] Anuswr hir<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

171<br />

q`qkrw


vwihgurU mh`ly pMjvyN jI kI sRb ivAwpI ivsmwd aupmw rUp kQw sB qy aUqm hY, jo<br />

hr smyN smUh AnMq bRhmMfW AMdr ivAwpk bRhm jI kr rhy hn[ XQw:- hir kI<br />

kQw; Anwhd bwnI] hMsu huie; hIrw lyie pCwnI]) cwiqRk mor bolq idnu rwqI;<br />

suin Ginhr kI Gor] 2] jo bolq hY imRg mIn pMKyrU ; su ibnu hir.jwpq hY nhI<br />

hor]) Git Git kQw rwjn kI cwlY; Gir Gir quJih aumwhw]) sBY Gt rwmu bolY;<br />

rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]<br />

(l`Qw) nwmu sunq; drd duK lQw]) duKu ivCoVw; ieku duKu BUK] ieku duKu;<br />

skqvwr jmdUq] ieku duKu; rogu lgY qin Dwie]) duK kIAw pMfw KulIAw; suKu.n<br />

inkilE koie] duK ivic jIau jlwieAw; duKIAw cilAw roie]) ieik Gir Awvih<br />

AwpxY; ieik imil imil puCih suK] ieknw eyho iliKAw; bih bih rovih duK] jo<br />

iqsu BwvY so QIAY; nwnk.ikAw mwnuK]) sMsw iehu sMswru hY; jnm mrx ivic duK<br />

sbwieAw] Anuswr jMmx mrn dy byAMq hI du`K hn[ ingurw jIv ijs 2 jUn’c<br />

jWdw hY, du`K hI du`K hn[ koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux suxIAih<br />

AibnwsI rwm] Anuswr qn mn rom 2 krky inrml im`Ty(nwmu) gurbwxI Amr<br />

kQw (sunq) sunxy krky, dwsn dws dw, gurUpRmysr jI dy ivCoVy dw, jnm mrn<br />

Awid aupRokq swrw BYdwiek duK drd (lQw) lih igAw hY[ XQw:- keI koitk jg<br />

Plw; suix gwvnhwry rwm]) pauVI] nwmu inrMjnu inrmlw; suixAY suKu hoeI] suix<br />

suix mMin vsweIAY; bUJY jnu koeI] bhidAw auTidAw n ivsrY; swcw scu soeI]<br />

Bgqw kau nwm ADwru hY; nwmy suKu hoeI] nwnk min qin riv rihAw; gurmuiK hir<br />

soeI] 5]) pauVI] nwie suixAY.mnu rhsIAY; nwmy sWiq AweI] nwie suixAY.mnu<br />

iqRpqIAY; sB duK gvweI] nwie suixAY.nwau aUpjY; nwmy vifAweI] nwmy hI sB<br />

jwiq piq; nwmy giq pweI] gurmuiK nwmu iDAweIAY; nwnk ilv lweI] 6])<br />

pauVI] nwie suixAY.sB isiD hY; iriD ipCY AwvY] nwie suixAY.nau iniD imlY;<br />

mn icMidAw pwvY] nwie suixAY.sMqoKu hoie; kvlw crn iDAwvY] nwie suixAY.shju<br />

aUpjY; shjy suKu pwvY] gurmqI nwau pweIAY; nwnk gux gwvY] 7]) pauVI] nwie<br />

suixAY.suic sMjmo; jmu nyiV n AwvY] nwie suixAY.Git cwnxw; Awn@yru gvwvY] nwie<br />

suixAY.Awpu buJIAY; lwhw nwau pwvY] nwie suixAY.pwp ktIAih; inrml scu pwvY]<br />

nwnk nwie suixAY.muK aujly; nwau gurmuiK iDAwvY] 8]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

172<br />

q`qkrw


nwmu sunq; drd duK lQw] 2.koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux suxIAih<br />

AibnwsI rwm] Anuswr Awp jI dy b^Sy b^iSS rUpI, koRVW kMnW’c, swirAW GtW’coN,<br />

sB qy aUqm; hir kI kQw] rUp inrml im`Ty(nwmu jI(sunq) sunxy krky, dwsn dws<br />

dw, gurUpRmysr jI dy ivCoVy dw, jnm mrn Awid aupRokq swrw BYdwiek, duK<br />

drd(lQw) lih igAw hY[ XQw:- jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU; su ibnu hir.jwpq hY<br />

nhI hor]) Git Git kQw.rwjn kI cwlY; Gir Gir quJih aumwhw]) sBY Gt rwmu<br />

bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) inrgux kQw; kQw hY hir kI] Bju imil;<br />

swDU sMgiq jn kI]) hir kI kQw; Anwhd bwnI] hMsu huie; hIrw lyie pCwnI] 1])<br />

nwm kI mihmw; sMq ird vsY] (nwm) ju`go ju`g At`l Dur kI bwxI DMn 2 sRI gurU<br />

gRMQ swihb jI(kI) dI mihmw, (sMq) shx sIl sMqM; sm imqRs´.durjnh] siqgurU<br />

swihbwn jI, DMn sMq bwbw mnI isMG swihb jI Awid gurmuiK ipAwry gursyvkW dy<br />

ird’c(vsY) vsdI hY[<br />

(n`sY) sMq pRqwip; durqu sBu nsY] zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm<br />

krn qoN, DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU siqgurU Arjn dyv swihb jI DMn hn, hux<br />

au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, hux m`cdy 2 ryqy’qy bYT ky m`cdw 2 ryqw Awpxy<br />

prmpiv`qR sIs’qy puAw rhy hn, gurmuiK gurUjI rom 2 krky jwp kridAW, hux sVdI<br />

bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[ Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir]<br />

Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] Anuswr hux gurqw ibrwjmwn ho<br />

ky, hr pRymI jI dy AMdr bwhr, gurbwxI gursbd ArQ b^S ky, swc nwm kI AMimRq<br />

vrKw] kr rhy hn[ hux KMf bRhmMf nUM s`cKMf bxw rhy hn[ AwpxI siqsMgiq jI<br />

smyq Akwl purKu jI nUM hr smyN roim roim krky jpdy jpwauNdy hn[ AYsy dwqy(sMq)<br />

siqgurU swihb jI dy qyz pRqwip kmweI b^iSS myhr sdky, sBu(durqu) pwp (nsY)<br />

n`s jWdy hn[ XQw:- kIqw loVih so krih; quJ ibnu kCu nwih] prqwpu qum@wrw dyiK<br />

kY; jmdUq Cif jwih] 1] qum@rI ik®pw qy CUtIAY; ibnsY AhMmyv] srb klw smrQ<br />

pRB; pUry gurdyv] 1]<br />

sMq kw sMgu; vfBwgI pweIAY]) hm DnvMq BwgT; sc nwie] Anuswr nwm Dn<br />

nMU pRwpq, nwm Dn nMU A`gy b^Sx vwly(sMq) gurU pRmysr jI, praupkwr leI Awpxw<br />

sB ku`J, jIA pRwx sIs q`k, gurU jI qoN kurbwn krn vwly vfBwgI sMq jI(kw) dw<br />

sMgu, (vfBwgI) v`fy BwgW krky(pweIAY) pwauxw krIey[ XQw:- lwid Kyp; sMqh sMig<br />

cwlu] Avr iqAwig; ibiKAw jMjwl]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

173<br />

q`qkrw


sMq kI syvw; nwmu iDAweIAY] sRI gurduAwry swihb jI bnwaux, gurbwxI sMQw<br />

krn krwaux, nwm jpx jpwaux Awid(sMq) siqgurU swihb jI kI syvw, vw sMq jI<br />

dy sRIr kI syvw AQvw sMq jI kI &urmweI SuB s`cI im`TI ipAwrI syvw, pRym Bwvnw<br />

SrDw sihq krIey[ syvw kridAW ivsmwd vwihgurU 2 SuB s`cw im`Tw<br />

nwmu(iDAweIAY) iDAwauxw krIey[ XQw:- idnu rwqI AwrwDhu ipAwro; inmK.n<br />

kIjY FIlw] sMq syvw kir.BwvnI lweIAY; iqAwig mwnu hwTIlw]) hwQ pwau kir<br />

kwmu sBu; cIqu inrMjn nwil] gurU syvw kridAW nwm jpxw AiqAMq hI zrUrI hY,<br />

jykr gurU Gr ’c syvw kridAW, g`lW krI jweIey, Pyr nwm kdoN jpWgy?jdoN jm<br />

Aw ky gL Gu`txgy[ so srIr krky gurU syvw kridAW, Awpxy kMnW nwl Su`D aucwrn<br />

sunxw, rsnw nwl vwihgurU vwihgurU jI jpxy[ surqI ibrqI socxI icqvxI rom<br />

2’c gurbwxI ArQW sihq AMdr q`kxI[ so mSIn duAwrw jW pRymI jI qoN kQw<br />

kIrqn Su`D aucwrn bwxI suxidAW jwp krnw, jy syvw n pRwpq hovy qW ksrq<br />

krnI bhuq hI zrUrI hY[<br />

nwm quil; kCu Avru n hoie] p`uTy lmkx, pMj DUxIAW qwaux, B`uKy rihx, bRq<br />

r`Kx, p`Qr pUjw krn, BUqW dI mMnqw krn, Dwgy qvIq tUxy twmx jMqR mMqR Xog<br />

Awid (Avru) hor(kCu) ku`J BI swDn, prmpUjnIk s`cy im`Ty nwm gurbwxI nwm<br />

ismrn AiBAws dy(quil) brwbr, (n) nhIN hoie skdy[ XQw:- jwp qwp koit lK<br />

pUjw; hir ismrx quil.n lwiex] duie kr joiV.nwnku dwnu mWgY; qyry dwsin dws<br />

dswiexu]) jwp qwp; igAwn siB iDAwn] Kt swsqR; isimRiq viKAwn] jog<br />

AiBAws; krm DRm ikirAw] sgl iqAwig; bn mDy iPirAw] Aink pRkwr; kIey<br />

bhu jqnw] puMn dwn; homy bhu rqnw] srIru ktwie; homY kir rwqI] vrq nym krY;<br />

bhu BwqI] nhI quil; rwm nwm bIcwr] nwnk gurmuiK; nwmu jpIAY iek bwr])<br />

bwnwrsI qpu krY, aulit qIrQ mrY; Agin dhY.kwieAw klpu kIjY] AsumyD jgu<br />

kIjY.sonw grB dwnu dIjY; rwm nwm sir, qaU n pUjY] 1] Coif Coif ry pwKMfI;<br />

mn.kptu n kIjY] hir kw nwmu; inq inqih lIjY] 1] rhwau] gMgw jau godwvir<br />

jweIAY; kuMiB jau kydwr n@weIAY; gomqI shs gaU dwnu kIjY] koit jau qIrQ krY,<br />

qnu jau ihvwly gwrY; rwm nwm sir, qaU n pUjY] 2] Asu dwn gj dwn, ishjw<br />

nwrI BUim dwn; AYso dwnu.inq inqih kIjY] Awqm jau inrmwielu kIjY, Awp<br />

brwbir kMcnu dIjY; rwm nwm sir, qaU n pUjY] 3] mnih.n kIjY rosu, jmih.n<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

174<br />

q`qkrw


dIjY dosu; inrml inrbwx pdu cIin@ lIjY] jsrQ rwie nµdu.rwjw myrw rwm cMdu;<br />

pRxvY nwmw.qqu rsu AMimRqu pIjY]<br />

nwnk gurmuiK; nwmu pwvY jnu koie] 8] 2]) gur nwnk dyv goivMd rUp] DMn<br />

vwihgurU gurU gur siqgurU nwnk dyv, Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE<br />

Bir] Bin mQurw. kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] vwihgurU mÚ p ShIdW dy<br />

isrqwj jI &urmwauNdy hn:- gurU pRmysr jI dI, Agm AgwD Agm Apwr<br />

Anqklwvwn mhW ivsmwd AsMK pRkwS srUp ivAwpk, ikRpw hI ikRpw duAwrw,<br />

(koie) koeI ivrlw hI gurmuiK(jnu) ipAwrw, gurmuiK; roim roim hir iDAwvY]<br />

gurmuiK AvsQw’c lIx ho ky, (nwmu) prmpiv`qR SuB s`cy vwihgurU Ajpw jwp(nwmu)<br />

krqwr inrMkwr jI nUM(pwvY) pwauNdw hY] 8] 2]<br />

gauVI suKmnI mÚ 5]) AstpdI jI qIjy, Awid 265.<br />

30.sloku] bhu swsqR bhu isimRqI; pyKy srb FFoil] pUjis nwhI.hir hry;<br />

nwnk nwm Amol] 1]<br />

nhI quil; rwm nwm bIcwr]) hir ky nwm smsir; kCu nwih]) sweI nwmu<br />

Amolu; kIm n koeI jwxdo] Anuswr pUry gurU jI dy b^Sy , prmpiv`qR SuB s`cy su`cy<br />

au~cy sRb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU nwm jI nUM, mhwn Amolk jxw<br />

rhy hn, ikauN jo zwlmW dy q`qI qvI’qy KV@waux qoN, q`qI qvI’qy KV@n smyN Awp jI<br />

s`cy sweIN Amolk nwm jI’c, ilv lw rhy hn[ AYsy kStW smyN kyvl nwm gurbwxI<br />

jI hI, iekwgRqw SWqI Akwl purK’c ABydqw inrlypqw b^S skdy hn[ nwm<br />

rqn jI, ju`go ju`g jIAW dI mYL lwh ky, pivqR pivqR; pivqR punIq] hn[ vyd<br />

SwsqR isMmRqIAW dy d`sy kTn qoN kTn swDn krny krky, s`cy sweIN vwihgurU jI dI<br />

pRwpqI nhIN ho skdI[ s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy<br />

hn:- inAwie, pqMjl. pUrbmImwsw, sWK, ivdWq, ivsyKk, ieh Cy SwsRq hn[<br />

mMnU isMmRqI, jwgvlk isMmRqI, ivisst isMmRqI Awid 27 isMmRqIAW hn[<br />

dwsn dws ny(bhu) bhuqIAW(isimRqI) isMmRqIAW(bhu) bhuqy swsqR, (srb)<br />

swry cMgI qr@W(FFoil) Koj vIcwr ky(pyKy) dyKy hn[ cwir byd; ijhv Bny] ds<br />

Ast Kst; sRvn suny] nhI quil; goibd nwm Duny] Anuswr ieh (hir) vwihgurU<br />

(hry) sB dy AMdr bwhr hr smyN AsMK pRkwS nUr hI nUr, srb klw BrpUr pRB;<br />

ibrQw jwnnhwr] srb pRkwSk srb ivAwpk Ajpw jwp Anqklwvwn prm<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

175<br />

q`qkrw


ipAwry pUrn bRhm jI dy(Amol) Amolk s`cy nwm nUM(pUjis) pu`jdy, pUjdy nwhI,<br />

Bwv inmK inmK kir; srIru ktwvY] qau BI; haumY mYl n jwvY] Anuswr ien@W nUM<br />

pV@ ky kTn qoN kTn swDn krn vwlw, vwihgurU ismrn vwly pRymI dI krnI<br />

kmweI AvsQw nUM nhIN phuMc skdw[ ikauN jo ien@W’c, ikqy sUrj nUM pwxI, ikqy<br />

cMd nUM qMd, ikqy gxyS, ikqy SkqI dI pUjw Awid nwn@w aupwSnw ilKI hY[ vyd<br />

iv`idAw dw AiDkwr kyvl bRhmxW nUM hI hY[ K`qRI kyvl sux hI skdw hY, vYS qy<br />

SUdR nUM koeI BI h`k nhIN, jy ikqy sux lYx qW kMnW ’c is`kw FwL ky pwaux, jy pVHn<br />

qW zbwn ’c myK Tokx dI szw ilKI hY[ cONhW vrnw dIAW iesqRIAW nUM vyd SwsqR<br />

pVHn dw koeI BI AiDkwr nhIN[ gomyD rwjmyD AsÍmyD qwmsI j`g krn nUM ikhw<br />

hY[ nIvIAW zwqIAW qoN n&rq ilKI hY[ XQw:- byd kqyb 1 iePqrw BweI; idl kw<br />

iPkru n jwie] tuku dmu krwrI jau krhu; hwijr hjUir Kudwie] 1] ( 1 JUT) myry<br />

rwm.hirjn kY; hau bil jweI] kysw kw kir cvru Fulwvw; crx DUiV muiK lweI])<br />

gurisK pRIiq; guru imlY glwty] jn nwnk pRIiq; swD pg cwty] Anuswr ien@W’c<br />

pUrn gRIbI sihq, prmpUjnIk ipAwry ipqw gurdyv Akwl purKu jI dI Bwau-<br />

BgqI nhIN hY[ hir myrw isimRiq.hir myrw swsqR; hir myrw bMDpu.hir myrw BweI]<br />

hir kI mY BUK lwgY, hir nwim myrw mnu iqRpqY; hir myrw swku.AMiq hoie sKweI])<br />

soeI swsqu sauxu soie; ijqu jpIAY hir nwau] Anuswr SwsqRW joiqS gRMQW dw<br />

pV@nw eyhI hY, jo A`Ty phr lgwqwr vwihgurU 2 jI jpxy hn[ siqgurU swihbwn<br />

jI, Anqklwvwn ivsmwd AduqI gurU pRymw-BgqI sihq, vwihgurU 2 jpx jpwaux<br />

dI mhwn mhwnqw jxw rhy hn] 1] XQw:- ismrau.ismir ismir; suKu pwvau]<br />

kil klys; qn mwih imtwvau]) ismrau.ismir ismir suK pwvau; swis swis<br />

sm@wly] ieh loik prloik sMig shweI; jq kq moih rKvwly]) pRB kY ismrin;<br />

Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]<br />

; nwnk nwm Amol] ’qy swKI:- ie`k vwrI nwrd munI jI ny gopIAW nUM ikhw,<br />

“jykr Awp jI dwsn dws nUM sRI ikRSn Bgvwn jI dwn kr dyvoN, qW jnm 2’c,<br />

sRI ikRSn Bgvwn jI hI pRwpq hoxgy[ ”gopIAW ny ikhw, “siq bcn[ ”dwn kr<br />

id`qy[ munI jI ny ikRSn Bgvwn jI nUM ikhw, “Awau jI!c`lIey, ”qW au~T ky nwl<br />

qur pey[ gopIAW ny ro ky ikhw, “AsIN ien@W dy brwbr sonw qol idMdIAW hW, ien@W<br />

nUM n iljwau[ ” q`kV dy ie`k p`lVy’c, Bgvwn jI bYT gey, dUjy p`lVy’c sonw pw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

176<br />

q`qkrw


idqw[ Bgvwn jI dw p`lVw hyTW hI l`gw irhw, qW Bgvwn jI ny ikhw, “p`lVy’coN<br />

sonw lwh ky, qulsI dy p`qy’qy, rwm nwm ilK ky, suMdr rumwl’c sjw ky, pUrn<br />

Adb siqkwr sihq sjw idau[ ”p`lVy’qy rwm nwm r`Kx qoN, p`lVw DrqI’qy l`g<br />

igAw, sRI ikRSn jI dw p`lVw au~cw ho igAw[ sweI nwmu Amolu; kIm n koeI<br />

jwxdo] Anuswr AvqwrW dIAW dyhW nwloN BI, rwm nwm jI Amolk hn[ ju`g 2<br />

jIAW dI kilAwx krdy hn[ swry pswry nUM s`cKMf bxwauNdy hn, scu.purwxw nw<br />

QIAY; nwmu.n mYlw hoie] Anuswr.sB dI mYL Do ky BI inrml au~jl rihMdy hn[<br />

XQw:- sB jug mih; nwmu aUqmu hoeI]<br />

ies qr@W sRI rwmcMdR jI ny hMkwrI rwvx nUM mwrn leI, lMkw nUM jwx smyN,<br />

p`QrW’qy rwm nwm ilK ky, smuMdR’qy qwr ky puL bMin@Aw[ XQw:- gurmiq; swieir<br />

pwhx qwry]) srvr pr igrvr Dr Bwry, qrvr ky pwqn sm qwry[ ies qr@W<br />

BwvyN qulsI dws jI rwmcMdR jI dy aupwSk sn, pr Pyr BI kihMdy hn, “khON khW<br />

l`g nwm bfweI, rwm n skY, nwm gun gweI[ BweI!mYN nwm jI dI vifAweI ik`QoN<br />

q`k khW, sRI rwmcMdR jI BI, Amolk s`cy sweIN nwm jI dI vifAweI nhIN kih<br />

skdy[ rwm nwm jI dy brwbr koeI swDn, aupmw phuMc nhIN skdI[ XQw:- rwm<br />

nwm quil, Aauru n aupmw; jn nwnk.ik®pw krIjY]) ”nhI quil; rwm nwm bIcwr]<br />

nwnk gurmuiK nwmu; jpIAY iek bwr] 1]) jwp qwp koit lK pUjw; hir ismrx<br />

quil.n lwiex]<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI qIjy[<br />

jwp qwp; igAwn siB iDAwn]) schu ErY.sBu ko; aupir scu Awcwru]) nhI<br />

quil; rwm nwm bIcwr] Anuswr gurU pRymw-BgqI sihq, vwihgurU ismrn AiBAws<br />

nUM, kTn qoN kTn swDnW nwloN SoRmxI &urmw rhy hn:- swmvyd dw ‘qquvmsI’,<br />

irgvyd dw ‘pRgÎwnmwnMd bRhm’, Xujrvyd dw ‘AhMbRhmwsmI’, AQrbnvyd dw<br />

‘AÎmwqmw bRhm’[ hy BweI!jy koeI bydW dy ien@W cONhW mhW vwkW jW dMBI dy idqy<br />

mMqR dw jwp kry qy kTn qp kridAW pMj DUxIAW dy(qwp) syk nwl, Awpxy sRIr nUM<br />

qpwvy, jgu kaUAw; muiK cuMc igAwnu] Anuswr inMdw ivkwr AOgux doS n iqAwgy,<br />

kyvl muK dy nwl hI igAwn dIAW g`lW, iDAwn dy siB DoKy kr lvy, Bwv lokW nUM<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

177<br />

q`qkrw


T`gx leI A`KW mIt ky bYTy, cyly kihx ik swfy bwvw jI nUM ipAwry Bgvwn jI dy<br />

drSn huMdy hn, Awau!bwvw jI smwDI ’c bYTy hn[ BoLy lokW qoN m`Qw itkwaux[<br />

Kt swsqR; isimRiq viKAwn] (Kt) Cy swsqR, keI koit; byd purwn isimRiq<br />

Aru swsq] Anuswr BwvyN koRVW(isimRiq) isMimRqIAW kMT krky, ien@W dy ArQ isDWq<br />

dw zbwnI(viKAwn) kQn kry[ XQw:- ds AT; lIKy hovih pwis] cwry byd;<br />

muKwgr pwiT] purbI nwvY; vrnW kI dwiq] vrq nym; kry idn rwiq] 2] kwjI<br />

mulW; hovih syK] jogI jMgm; Bgvy ByK] ko igrhI; krmw kI sMiD] ibnu bUJy; sB<br />

KVIAis bMiD] 3]<br />

jog AiBAws; krm DRm ikirAw] Xm nym Awsx pRwxwXwm pRiqhwr Dwrnw<br />

iDAwn smwD, jog dy ieh A`T AMg is`K ky, lYjog mMqRjog hTjog igAwnjog,<br />

rwjjog Bgqjog AgrBq jog sgrBq jog Awid Anyk pRkwr dy jog dw AiBAws<br />

kr lvy[ in`q nimq pRwsicq kwmk Awidk krm, vrxwSRm dy DRm, dyvI dyviqAW<br />

dy pUjx, inaulI DoqI Awid hor Anyk pRkwr dI ikirAw kr lvy[ XQw:- jog isD<br />

Awsx caurwsIh; ey BI kir kir rihAw] vfI Awrjw iPir iPir jnmY; hir<br />

isau.sMgu n gihAw]<br />

sgl iqAwig; bn mDy iPirAw] (sgl) swry sbMDIAW nUM iqAwig ky, (bn)<br />

jMgL(mDy) ’c (iPirAw) GuMimAw iPry, bwnpRsqI bx jwvy, muV ky Gry hI n Awvy[<br />

XQw:- iknhI igRhu qij; vx KMif pwieAw]) moin BieE.kr pwqI rihE; ngn<br />

iPirE bn mwhI] qt qIrQ sB DrqI BRimE; duibDw CutkY nwhI] 2]<br />

Aink pRkwr; kIey bhu jqnw] puMn dwn; homy bhu rqnw] (Aink) Anyk<br />

pRkwr dy kTn qoN kTn swDnW dy(bhu) bhuq(jqnw) Xqn(kIey) kIqy jwx[ bhuqy<br />

j`g kridAW, (bhu) bhuqy (rqnw) iGau dw(homy) hvn kry[ bhuqy(rqnw) rqn hIry<br />

puMn dwn kry[ XQw:- kink kwimnI hYvr gYvr; bhu ibiD dwnu dwqwrw] AMn bsqR<br />

BUim bhu Arpy; nh imlIAY hir duAwrw]<br />

srIru ktwie; homY kir rwqI] Awpxy srIru nUM(rwqI) r`qI 2 ijqnw(ktwie)<br />

ktw(kir) krky, A`g ’qy(homY) hvn kry[ ijvyN, sRI lCmx jI nUM mwrn leI,<br />

myGnwQ, AkuMBlw dyvI A`gy Awpxy sRIr nUM r`qI 2 k`t ky, hvn kr irhw sI, Bydu<br />

bBIKx; gurmuiK prcwiexu] Anuswr Bgq bBIKx jI ny Byd idqw, “myGnwQ nUM<br />

mwrn dw, huxy 2 hI vylw hY[” sRI lCmx jI ny jw ky qIr mwr ky mwirAw sI[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

178<br />

q`qkrw


vrq nym krY; bhu BwqI] 24 iekwdsIAW, rwm nOmI ikRsn AstmI gnyS<br />

cOdyN bwvn duAwdsI Awid AnykW hI vrq r`K lvy, (bhu) bhuq(BwqI) qr@W dy (nym)<br />

inXm (krY) kr lvy, ik mYN rotI nhIN KwxI, Gry nhIN jwxw, mon Dwr ky nMgy<br />

rihxw hY Awid[ XQw:- vrqu nymu; inqwpRiq pUjw] ibnu bUJy; sBu Bwau hY dUjw])<br />

nhI quil; rwm nwm bIcwr] nwnk gurmuiK nwmu; jpIAY iek bwr] 1]<br />

1.prmpUjnIk prm ipAwry siqgurU nwnk dyv vwihgurU mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy<br />

hn:- hy BweI!jykr (gurmuiK) gurmuiK kil ivic; prgtu hoAw] Anuswr vwihgurU<br />

mh`ly pihly jI dw prm piv`qR SuB s`cw nwmu, DMn vwihgurU siqgurU nwnk dyv<br />

swihb jI, iek bwr(jpIAY) jpIey, rwm; hm, siqgur pwrbRhm kir mwny]<br />

Anuswr rwm srUp siqgurU swihb jI dy(nwm) ivsmwd gurbwxI jI nUM bIcwr leIey<br />

Bwv gweIey kmweIey, qW kTn qoN kTn swDn, rwm nwm vIcwrn Aqy iek bwr DMn<br />

vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb jI kihx dy(quil) brwbr nhI hn, Bwv DMn<br />

siqgurU nwnk dyv swihb jI kihx qoN, gurqw ibrwjmwn siqgurU gRMQ swihb jI<br />

mhwrwj, idl idmwZ ’c hr smyN gurbwxI Byjdy hn[ gurbwxI ivcwrn dw Bwv,<br />

Awpo iv`cIN iml ky, gurSbd ArQ vIcwrny[ so jy ie`k vwrI kihx dw ieqnw Pl<br />

hY, qW hr suAws kihx dw, ikqnw sRb ivAwpI Anqklwvwn ivsmwd PL hovygw[<br />

ies leI hr suAws vwihgurU vwihgurU DMn gurU nwnk dyv swihb jI kih khw ky,<br />

ivAwpk bRhm jI ’c lIx ho ky, sdw 2 inhwl 3 hoxw cwhIdw hY] 1] XQw:- jYsy<br />

ATsiT qIrQ, prs kIey; jug cwr ciV@E kYlwS rihE] jYsy lwK brK. kurCyqR<br />

my; AsmyD j`g.ABMg TieE] jYsy koit brK.qp ArD muKI; bYsMqr my.qn dwih<br />

dieE] Puin AMimRq nwm ivSyS ieqI; ijn eyk vwr.sRI vwihgurU kihE]<br />

nhI quil; rwm nwm bIcwr] nwnk gurmuiK nwmu; jpIAY iek bwr] swKI:-<br />

ie`k vwrI prmpUjnIk DMn vwihgurU mh`ly dsvyN jI dI prmpiv`qR hzUrI’c, ie`k<br />

jogI ny bVw hI mwx kIqw, ik mYN ismrn AiBAwsI hW[ aus dw mwx mytx leI,<br />

mhwn praupkwrI DIrjDwrI koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw<br />

ry] vwihgurU gurU jI ny, mhW Agm ivsmwd rMg’c h`s ky ikhw, “hy jogI<br />

jI!gurmuiK ipAwry gurU Gr dy inSkwm GwhI, ismrn AiBAwsI BweI DMnw isMG<br />

swihb jI dy romW nwl kMn lw ky jwp suxoN[ ”huix hukmu hoAw; imhrvwx dw]<br />

Anuswr BweI swihb jI, myhrvwn gurU pRmysr jI dw pUrn ivsmwd hukm sux ky ,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

179<br />

q`qkrw


Anhdu vwjY; shij suhylw] sbid Anµd kry sd kylw] shj guPw mih qwVI lweI;<br />

Awsxu aUc svwirAw jIau] Anuswr ivsmwd Ajpw-jwp’c lIx ho gey[ sRIr dy<br />

AMgW dI s`uD hI n rhI[ XQw:- mgnu BieE.ipRA pRym isau; sUD n ismrq AMg]<br />

pRgit BieE.sB loA mih; nwnk.ADm pqMg]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu<br />

mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok] AiBmwnI jogI ny, BweI<br />

DMnwisMG swihb jI dy romW nUM kMn lwieAw, rom 2’coN vwihgurU 2 jI suxy[ XQw:-<br />

gurmuiK; roim roim hir iDAwvY] gurU pRmysr jI ny jogI nUM mwx dy iqAwg dw<br />

vYrwgmeI SuB s`cw aupdyS b^iSAw:- “mn qUM.mq mwxu krih, ij hau ikCu<br />

jwxdw; gurmuiK inmwxw hohu] AMqir AigAwnu.hau buiD hY; sic sbid mlu Kohu])<br />

kbIr. mwieAw qjI, q ikAw BieAw; jau mwnu qijAw nhI jwie] mwn.munI<br />

muinvr gly; mwnu sBY kau Kwie]) mwnu n kIjY, srix prIjY; drsn kau<br />

bilhwrI]) mwnu n kIjY srix prIjY; krY su Blw mnweIAY] suix mIqw.jIau ipMfu<br />

sBu qnu ArpIjY; ieau drsnu hir jIau pweIAY]) mwnin.mwnu v\weIAY; hir crxI<br />

lwgo rwm] Coif isAwnp cwqurI; durmiq buiD iqAwgo.rwm] nwnk.pau srxweI<br />

rwm rwie; iQru hoie suhwgo rwm]) rwgu iblwvlu mhlw 5 Gru 5 caupdy <br />

siqgur pRswid] imRq mMfl jgu swijAw; ijau bwlU Gr bwr] ibnsq.bwr n<br />

lwgeI; ijau kwgd bUMdwr] 1] suin myrI mnsw.mnY mwih; siq dyKu bIcwir] isD<br />

swiDk igrhI jogI; qij gey Gr bwr] 1] rhwau] jYsw supnw rYin kw; qYsw<br />

sMswr] idRsitmwn sBu ibnsIAY; ikAw lgih gvwr] 2] khw su BweI mIq hY;<br />

dyKu nYn pswir] ieik cwly ieik cwlsih; siB ApnI vwr] 3] ijn pUrw siqguru<br />

syivAw; sy AsiQru hir duAwir] jnu nwnku.hir kw dwsu hY; rwKu pYj murwir] Gr<br />

bwr iqAwg ky, isr’c suAwh pw ky, h`Q’c K`pr lY ky, Gr 2 mMgdy iPrnw, v`fw<br />

BwrI lyKw dyxw pvygw[ XQw:- jogI hovw jig Bvw; Gir Gir BIiKAw lyau] drgh<br />

lyKw mMgIAY; iksu iksu auqru dyau]) mwirAw iskw jgiqR ivic; nwnk inrml pMQ<br />

clwieAw[ Anuswr siqgurU swihbwn jI dy au~jl inrml mhwn praupkwrI sRb`q<br />

dw Blw krn vwly, SuB s`cy mhwn praupkwrI ivsmwd Drm nUM Dwro, KMfy bwty dw<br />

AMimRq Cko, SsqR AiBAws krky, sUrbIr bhwdr XoDy bx ky, mn ieMdRy ivkwr<br />

Drm Xu`D ij`qo, sRb`q dy Bly ihq, ShIdI kurbwnI dyvo[ gurbwxI sMQw suDweI kro,<br />

kQw kIrqn is`Ko isKwau[ gurbwxI ivcwr 2 ky, ArQ lgW A`Kr zbwnI cyqy kro[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

180<br />

q`qkrw


vwihgurU 2 jI jp 2 ky, Awpxy AMdr bwhr gursbd ArQ q`kdy rho[ gurmuiK<br />

jogI bx jwau, inrgun bRhm’c lIxqw pwau[ jIvn mukqI pwau, inhwl ho jwau,<br />

gur crnn smwau[ AYsw jogu kmwvhu jogI] jp qp sMjmu; gurmuiK BogI]) ”mwnu<br />

Coif; gur crxI lwgu] SuB bcn kmwauNidAW jogI jI mwx iqAwg ky, Bwry Twkur<br />

siqgurU swihb jI dy s`cy mhwn praupkwrI crnIN l`gy, gurmuiK bxyy inhwl hoey[<br />

XQw:- ibnvMiq nwnku.gur crx lwgy; vwjy Anhd qUry] }<br />

2. nhI quil; rwm nwm bIcwr] nwnk gurmuiK nwmu; jpIAY iek bwr] 1]<br />

prmpUjnIk vwihgurU s`cy pUrn siqgurU nwnk dyv, gurqw ibrwjmwn sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI &urmwauNdy hn:- hy BweI!gurmuiK ipAwry BweI DMnw isMG swihb jI vWg,<br />

gurmuiK; roim roim hir iDAwvY] Anuswr gurmuiK mhW ivsmwd AvsQw’c lIx ho<br />

ky, sgl duAwr kau Cwif kY; ghÎo quhwro duAwr] bWih ghy kI lwj As; goibMd<br />

dws quhwr]) kbIr.muih mrny kw cwau hY; mrau q hir kY duAwr]) An ko dru<br />

Gru, kbhU n jwnis; eyko dru sicAwrw] Anuswr iek vwihgurU gurU jI dy,<br />

s`icAwry(bwr) duAwr’qy, vw iek ivsmwd ivAwpk inrgun bRhm jI ’c lIx hox<br />

rUp(bwr) duAwr ’qy, Bwv ivAwpk bRhm jI ’c lIx ho ky, Ajpw jwp(nwmu)<br />

vwihgurU 2 rom 2 krky, ijauNdy mr ky A`Ty pihr(jpIAY) jpIey, qW jog qp, sRIr<br />

nUM r`qI 2 ktw ky, A`g’c swVn Awid kTn swDn, SuB s`cy rwm nwm Ajpw jwp<br />

dy ivsmwd bIcwr dy(quil) brwbr nhI hn, ikauN jo ieh AiqAMq kTn swDn sRIr<br />

nUM, hMgqw sihq du`Kdwiek hn[ rwm bRhm vIcwr krky, Ajpw jwp krn nwl,<br />

pUrn gurU jI, pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]<br />

vwihgurU ismrn dw pUrn Agm mhW ivsmwd suK b^Sdy hn] 1]<br />

3.siqgurU nwnk dyv, gurqw ibrwjmwn sRI gurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy<br />

hn:- ijvyN du`D dw glws ie`ko vwrIN g`t 2 krky pI ky khIdw hY, ik ie`ko vwr pI<br />

ilAw hY, iqvyN gurmuiK; roim roim hir iDAwvY] Anuswr gurmuiK AvsQw’c lIx ho<br />

ky, min hir hir visAw, gurmiq hir risAw; hir hir rs.gtwk pIAwau jIau]<br />

vWg, (iek) ie`ko(bwr) vwrIN, ibnw Atk dy lgwqwr vwihgurU 3 Ajpw jwp nwmu<br />

rom 2 krky (jpIAY) jpxw krIey, Bwv jpidAW 2 lgwqwr rwq idny, Ajpw jp<br />

hYN] Anuswr Ajpw jwp jpIey, jwp iksy smyN BI bMd n hovy, ndIAW dy smuMdR’c<br />

lIx hox vWg, ipAwry pRIqm vwihgurU jI’c lIx ho jweIey[ XQw:- mgnu BieE.<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

181<br />

q`qkrw


ipRA pRym isau; sUD n ismrq AMg] pRgit BieE.sB loA mih; nwnk.ADm<br />

pqMg]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj<br />

Duin Jok] AYsy ivsmwd Ajpw jwp rwm nwm dy quil hor koeI BI bIcwr nhI hY]<br />

1] schu ErY sBu ko; aupir scu Awcwru]<br />

nau KMf ipRQmI iPrY; icru jIvY] mhw audwsu; qpIsru QIvY] AnMq ju`g lMmw<br />

icru jIvY, Brq, ielwivRq, ikMpuruS, B`dR, kyqumwl, hir, ihrxÎ, rmÎ, kuS,<br />

nau(KMf) ih`syvwlI, (ipRQmI) DrqI’qy(iPrY) iPry[ XQw:- jogI hovw jig Bvw;<br />

Gir Gir BIiKAw lyau] drgh lyKw mMgIAY; iksu iksu auqru dyau]) iknhI Bvnu<br />

sB DrqI kirAw]) nvY KMf kI ipRQmI mwgY; so jogI jig swrw] 1]) audwsI<br />

audwis rwqw] Anuswr rwj igRsq qoN(mhw) bhuqw (audwsu) auprwm ho ky, (qpIsru)<br />

qpIAW dw rwjw(QIvY) hovy[<br />

(Asv.bol) Agin mwih; homq prwn] kink AsÍ; hYvr BUim dwn]<br />

Agin(mwih) ’c Awpxw (prwn) ijMd.suAws Bwv sRIr, (homq) hvn kry[ (kusw<br />

polw bol) kusw ktIAw vwr vwr; pIsix pIsw pwie] AgI syqI jwlIAw; Bsm<br />

syqI ril jwau] BI qyrI kImiq nw pvY; hau.kyvfu AwKw nwau]) (kink) sony dy<br />

(hYvr) (hY+vr) (vr) sRySt kImqI(hY) GoVy, suMdr sohxy kImqI(AsÍ) GoVy,<br />

(kink) sonw(BUim) DrqI.dwn kry[ XQw:- kink kwimnI.hYvr gYvr; bhu ibiD<br />

dwnu dwqwrw] AMn bsqR BUim bhu Arpy; nh imlIAY.hir duAwrw] 4]) jy Ehu;<br />

Aink pRswd krwvY] BUim dwn; soBw mMfip pwvY] Apnw ibgwir; ibrwnw sWFY]<br />

krY inMd; bhu jonI hWFY] 3]<br />

inaulI krm; krY bhu Awsn] inaulI krm:- dovyN moFy nIvyN krky, ip`T dw<br />

vL k`F ky is`Dw bYTxw, pRwxW dy bl nwl pyt nUM s`jy K`by hyTW au~pr, ies qr@W<br />

clwauxw, ijvyN mtky’c mDwxI nwl dhIN PyrIdw hY, ieauN qy AWdrW Dox Awid dy<br />

inaulI krm Aqy b`jrAwsx B`jrAwsx bIrAwsx kurktAwsx isDAwsx<br />

Awid(bhu) bhuq Awsn(krY) kry[ XQw:- pwTu piVE Aru bydu bIcwirE; invil<br />

BuAMgm swDy] pMc jnw isau.sMgu n CutikE; AiDk AhMbuiD bwDy] 1] ipAwry ien<br />

ibiD, imlxu n jweI; mY kIey krm Anykw] hwir pirE. suAwmI kY duAwrY; dIjY<br />

buiD ibbykw])<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

182<br />

q`qkrw


jYn mwrg sMjm; Aiq swDn] jYn(mwrg) miq dy(Aiq) AiqAMq AOKy inXmW<br />

Anuswr sMjm swDn kr lvy[ XQw:- gurU smuMdu.ndI siB isKI; nwqY ijqu vifAweI]<br />

nwnk.jy isrKuQy nwvin nwhI; qw siq cty isir CweI] 1]) pauVI] ieik jYnI auJV<br />

pwie; Durhu KuAwieAw] iqn muiK nwhI nwmu; n qIriQ n@wieAw] hQI isr Kohwien;<br />

Bdu krwieAw] kuicl rhih idn rwiq; sbdu n BwieAw] iqn jwiq n piq.n krmu;<br />

jnmu gvwieAw] min jUTY vyjwiq; jUTw KwieAw] ibnu sbdY Awcwru; n iknhI<br />

pwieAw] gurmuiK EAMkwir; sic smwieAw] 16]<br />

inmK inmK kir; srIru ktwvY] qau BI; haumY mYlu.n jwvY] A`K dy mIcx<br />

ijqnw smW inmK hY[ ieqnyN G`t qoN G`t smyN ’c, inmK inmK mgroN, r`qI 2(kir)<br />

krkyy, Awpxw srIru(ktwvY) ktwvy, (qau) qW BI (haumY) hMkwr dI mYlu, (n)<br />

nhIN(jwvY) jWdI[ gurpRswid; jw kw imtY AiBmwnu] Anuswr gurpRswid hI jWdI hY,<br />

Bwv gurU swihb jI hI, Agm Apwr Aqol Amol ikRpw krky, Awpxy ipAwry syvk jI<br />

dI hMgqw mytdy hn[<br />

hir ky nwm smsir; kCu nwih] nwnk.gurmuiK nwmu jpq; giq pwih] 2])<br />

koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry]) siqgurU nwnk dyv,<br />

kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl isRis† lig.ibqrhu] vwihgurU mhlw 5 jI, gurmuiK<br />

Ajpw jwp ivsmwd ismrn’c lIx ho ky, aupdyS b^Sdy hn:- hy gurU ipAwrI<br />

swDsMgiq jI!iqRBvx FUFI sjxw; haumY burI jgiq] Anuswr burI haumY inivrqI<br />

leI, aupRokq kTn qoN kTn swDnW ’coN, (hir) srb klw BrpUr pRB; ibrQw<br />

jwnnhwr] vwihgurU jI(ky) dy, SuB s`cy ivsmwd prm ipAwry nwm jI dy (smsir)<br />

brwbr, (kCu) ku`J BI(nwih) nhIN hY[ XQw:- jwp qwp koit lK pUjw; hir ismrx<br />

quil.n lwiex]) koit kotI myrI Awrjw; pvxu pIAxu AipAwau] cMdu sUrju duie.guPY<br />

n dyKw; supnY.saux n Qwau] BI qyrI kImiq nw pvY; hau.kyvfu AwKw nwau]) ies<br />

leI aupRokq swDn iqAwg ky, (gurmuiK) muKI gurU jI dy b^Sy, gurmuiK vwihgurU nwmu<br />

jI, gurmuiK; roim roim hir iDAwvY]) gurmuiK AvsQw’c, gurpRswid lIx ho ky, rom<br />

2 krky(jpq) jpidAW 2, Ajpw jwp vwihgurU bRhm jI dI(giq) pRwpqI, (pwih)<br />

pwauxw kry] 2]<br />

mn kwmnw; qIrQ dyh CutY] grbu gumwnu; n mn qy hutY] BwvyN mn BwauNdy<br />

qIrQ’qy jw ky rhy, mn dI(kwmnw) ie`Cw hovy, ik myrI dyh qIrQ’qy hI CutY pr iPr<br />

BI.gurpRswid nwm jpy ibnw, kIqy swDnW dw(grbu) hMkwr Aqy Anyk pRkwr dw(gumwnu)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

183<br />

q`qkrw


hMkwr, mn(qy) qoN(n) nhIN(hutY) htdw, lihMdw[ XQw:- jqn bhuqu mY kir rihE;<br />

imitE n. mn ko mwnu] durmiq isau nwnk PiDE; rwiK lyhu Bgvwn] 34]) mn<br />

kwmnw.qIrQ jwie bisE; isir krvq Drwey] mn kI mYlu.n auqrY ieh ibiD; jy lK<br />

jqn krwey] 3]<br />

soc krY; idnsu Aru rwiq] mn kI mYlu; n qn qy jwiq]) idnsu Aru rwiq(soc)<br />

iPkr krY, vw.sRIr nUM Do mWj ky(soc) su`c piv`qRqw idnsu Aru rwiq (krY) kry, iPr<br />

BI gurpsRwid nwm jpy ibnw, mhW pwpW ivkwrW AOguxW haumY(kI) dI mYlu, qn mn(qy)<br />

qoN(n) nhIN (jwiq) jWdI[ XQw:- Aink jlw; jy DovY dyhI] mYlu n auqrY; suDu<br />

n.qyhI]<br />

iesu dyhI kau; bhu swDnw krY] mn qy; kbhU n ibiKAw trY]) Amr jwin.sMcI<br />

ieh kwieAw; ieh imiQAw kwcI ggrI] Anuswr AwpxI nwsvMq iesu dyhI(kau) nUM,<br />

Bu`K aunINdRw qRyh jog qp dy , (bhu) bhuq kTn swDnW duAwrw, kSt dy ky.swDnw(krY)<br />

kry, iPr BI gurpRswid nwm jpy ibnw, (ibiKAw) mwieAw, AOguxW ivkwrW<br />

dI(ibiKAw) zihr(kbhU) kdy BI mn(qy) qoN (n) nhIN (trY) tldI[<br />

jil DovY bhu; dyh AnIiq] suD khw hoie; kwcI BIiq] (AnIiq) nwsvMq dyh nUM,<br />

BwvyN jil nwl (bhu) bhuq hI DovY, iPr BI gurpRswid nwm jpy ibnw, (kwcI)<br />

k`cI(BIiq) kMD vWg dyh, suD(khw) ik`Qy(hoie) hovygI?XQw:- Aink jlw; jy DovY<br />

dyhI] mYlu n auqrY; suDu n.qyhI]) lyKY gxq.n CUtIAY; kwcI BIiq.n suiD] ijsih<br />

buJwey nwnkw; iqh gurmuiK inrml buiD]<br />

mn hir ky nwm kI; mihmw aUc] nwnk nwim auDry; piqq bhu mUc] 3]) ikRpw<br />

inDwn gRIb invwj; srb klw smrQ] s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI,<br />

Awpxy prm pwk pMjvyN jwmy ’c, Awpxy mn nUM SuB s`cw aupdySdy hn:- hy<br />

mn!DMn(hir) sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn Ajpw jwp Akwl purKu jI (ky) dy,<br />

prmpiv`qR nwm s`cy gurbwxI jI kI mihmw, aupRokq swDnW nwloN, bhuq 3 hI(aUc)<br />

au~cI hY, ikauN jo vwihgurU jI dy mhwn au~cy nwim gurbwxI jI nUM jp ky, (bhu)<br />

bhuqy(mUc) v`fy 2(piqq) mhW pwpI, AOguxW ivkwrW jmW jUnW qoN(auDry) qry, mukq<br />

hoey hn] 3] XQw:- ginkw auDrI; hir khY qoq] gjieMdR iDAwieE; hir kIE<br />

moK]) Ajwmlu pwpI.jgu jwny; inmK mwih insqwrw] nwnk khq.cyq icMqwmin; qY<br />

BI auqrih pwrw] 3] 4]) qyry nwm 1 Aivlµib.bhuqu jn auDry; nwmy kI inj miq<br />

eyh] ( 1 Awsry)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

184<br />

q`qkrw


30.bhuqu isAwxp; jm kw Bau ibAwpY] gurU jI dw hukm hY, gurU syvw bMdgI<br />

ismrn kurbwnI pr- aupkwr, suAws 2 nwm jpxw jpwauxw, Bwxw mMnxw<br />

mMnwauxw, hir crn-kmlW ’c ilv lwauxI, AOgux kusMgq iqAwgxI, siqsMgq<br />

krnI, dsvMD dyxw Awid ieh hukm n mMny, siqgurU gRMQ swihb jI dy SuB s`cy<br />

aupdyS nUM, n mMnx leI BwvyN bhuqu isAwxp vrqy, qW BI aus nUM jm kw<br />

Bau(ibAwpY) l`gdw hY, byS`k jm qoN bcx leI, bhuqu isAwxp vrq lvy[ XQw:-<br />

rovih; syK mswiek pIr] AMiq kwil; mqu lwgY BIV]) hau ivic mUrKu; hau ivic<br />

isAwxw] moK mukiq kI; swr n jwxw]) bhuq isAwxp krky, hmro krqw; rwmu<br />

snyhI] jI dI pRwpqI nhIN huMdI[ XQw:- shs isAwnp; lieAw n jweIAY] nwnk.<br />

AYsw guru; bfBwgI pweIAY] 3]) shs isAwxp.nh imlY, myrI ijMduVIey; jn<br />

nwnk.gurmuiK jwqw rwm]) shs isAwxpw lK hoih; q iek n clY nwil])<br />

swKI:- Swh iskMdr dw vzIr A&lwqU jI, mrn qoN fridAW, bhuqI isAwxp nwl,<br />

Awpxy vrgy kwgz dy bu`q bxw ky, ie`k’c luk ky bYT gey[ mOq ny ikhw, “SwbwS<br />

bu`q bnwaux vwly dy[ ”ieauN kihMdI 2 qurI geI[ A`gy jw ky ikhw, “ies dw kMn<br />

ivMgw hY[ ”A&lwqU ny ikhw, “qUM kOx hYN, nuks k`F rhI hYN?”jdoN boilAw, mOq ny<br />

J`t hI grdx mRoV leI[ ieauN bhuqu isAwxp; jm kw Bau ibAwpY]<br />

Aink jqn kir; iqRsn nw DRwpY] sRIr nUM r`qI 2 k`t ky hvn kry, vrq<br />

r`Ky kTn qp`isAw dwn kry, sRIr dI Doqw mWjI kry Awid(Aink) AnykW(jqn)<br />

Xqn krny(kir) krky BI, pdwrQ ivkwr Bogx dI (iqRsn) iqRSnw, (nw)<br />

nhIN(DRwpY) r`jdI, Bwv SWqI nhIN AwauNdI[ XQw:- qnu bYsMqir homIAY; iek rqI<br />

qoil ktwie] qnu mnu smDw jy krI; Anidnu Agin jlwie]) ArD srIru<br />

ktweIAY; isir krvqu Drwie] qnu hYmMcil gwlIAY; BI mn qy.rogu n jwie])<br />

iqRsnw; ibrly hI kI buJI hy] 1] rhwau] koit jory lwK k®ory; mnu n hory] prY prY<br />

hI kau; luJI hy] 1] suMdr nwrI Aink prkwrI; pr igRh ibkwrI] burw Blw; nhI<br />

suJI hy] 2]) iqRsn n bUJI; bhu rMg mwieAw] nwmu lYq; srb suK pwieAw] 3]<br />

(buJY.polw) ByK Anyk; Agin nhI buJY] gurU syvw bMdgI ikRpw kurbwnI qoN<br />

ibnw, gMgw gey gMgw rwm; jmnw gey jmnw dws[ Anuswr ij`Qy gey au~Qy hI KIr<br />

pUVy Ckx leI, ausy qr@W dw ByK Dwr lYxw[ lokW dw Dn pdwrQ T`gx leI, dMB<br />

pKMf dy Anyk ByK Dwrn nwl, AMdroN eIr^w loB PYSn hMkwr iqRSnw ivkwr kRoD moh<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

185<br />

q`qkrw


Awid dI Agin nhI(buJY) buJdI[ XQw:- isrIrwgu mhlw 3] bhu ByK kir<br />

BrmweIAY; min ihrdY kptu kmwie] hir kw mhlu.n pwveI; mir ivstw mwih<br />

smwie] 1]) bhuqy ByK krY ByKDwrI] AMqir iqsnw; iPrY AhMkwrI] Awpu n cInY;<br />

bwjI hwrI] 6]<br />

koit aupwv; drgh nhI isJY] pu`Ty lmkx AMn iqAwgx kTn qp dy(koit)<br />

kRoVW (aupwv) Xqn krny krky, vwihgurU jI dI(drgh) koit bRhmMf dI rcnw,<br />

siqsMgqjI, s`cKMf ’c, (isJY) mukq, prvwn nhI huMdw[ XQw:- sBy duK sMqwp;<br />

jW quDhu BulIAY] jy kIcin lK aupwv; qW khI n GulIAY] ikauN jo gurU syvw<br />

ismrn gurU jI dy pRym qoN KwlI hY[ XQw:- AMdru KwlI.pRym ibnu; Fih FyrI qnu<br />

Cwru]<br />

CUtis nwhI; aUB pieAwil] moih ibAwpih; mwieAw jwil] BwvyN rwkt’qy<br />

cV@ ky, l`KW AkwSW qoN BI(aUB) au~cw cV@ jwvy, BwvyN(pieAwil) pqwL’c cilAw<br />

jwvy[ aupRokq kTn qoN kTn swDn krny krky, gurU syvw pRymw-BgqI qoN ibnw, qn<br />

mn mwieAw moh jwl qoN(CUtis) Cu`t nwhI skdw[ ikauN jo mwieAw dy(moih) mohy nUM<br />

mwieAw dw jwil(ibAwpih) l`g irhw hY Bwv mwieAw dy jwl’c Ps irhw hY[<br />

XQw:- moh cIkiV PwQy.inGrq hm jwqy; hir bWh pRBU pkrwie jIau]) plic<br />

plic sglI mueI; JUTY DMDY mohu] iek su hir ky nwm ibnu; AgY leIAih Koih]<br />

Avr krqUiq; sglI jmu fwnY] inSkwm syvw gurU BgqI kQw kIrqn is`Kx<br />

isKwaux nwm jpx jpwaux, kurbwnI praupkwr krn krwaux qoN ibnw, (Avr)<br />

hor kTn swDn qy mMd krmW dI(sglI) swrI BYVI (krqUiq) krnI kmweI krn<br />

vwly nUM, jmu(fwnY) fMf idMdw hY[ XQw:- jIAry; El@w nwm kw] Avru ij krn<br />

krwvno; iqn mih Bau hY jwm kw] 1]<br />

goivMd Bjn ibnu; iqlu nhI mwnY] (goivMd) AkwlpurKu DMn siqgurU swihbwn<br />

jI dy Bjn ismrn pRymw-BgqI qoN ibnu, jm(iqlu) QoVy mwqR BI nhI(mwnY) mMndw,<br />

hwey 2!bhuVI duhweI krdy nUM BI TokI hI jWdw hY[ XQw:- mnmuKu; inMdw kir kir<br />

ivguqw] AMqir loBu; BaukY ijsu kuqw] jmkwlu iqsu kdy n CofY; AMiq gieAw<br />

pCuqweI hy] 8]) ijn hir hir.hir rsu nwmu, n pwieAw; qy BwghIx jm pwis]<br />

hir kw nwmu jpq; duKu jwie] nwnk bolY; shij suBwie] 4] hir kw<br />

iblovnw; iblovhu myry BweI] shij iblovhu; jYsy qqu n jweI]) shij suBwie; bolY<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

186<br />

q`qkrw


hir bwxI] Anuswr vwihgurU siqgurU nwnk dyv mh`lw pMjvW swihb jI, (shij)<br />

SWqI, DIrj, sMqoK(suBwie) sRySt Bwvnw nwl(bolY) &urmw rhy hn:- hy BweI!(hir)<br />

DMn siqgurU gRMQ swihb jI(kw) dy Ajpw jwp vwihgurU nwmu gurbwxI jI dy A`Kr 2<br />

nUM, pUrn gurU srUp mMn ky, shjy cUp; shjy hI jpnw] Anuswr sihj DIrj nwl,<br />

ie`k mn ho ky(jpq) jpidAW hI, Bwv Aks- mwqR sIGr, vwihgurU jI dy ivCoVy,<br />

jMmx mrn, cOrwsI dy gyVy, AOguxW ivkwrW jm dw duKu cilAw(jwie) jWdw hY] 4]<br />

XQw:- An bolq myrI ibrQw jwnI; Apnw nwmu jpwieAw] duK nwTy suK shij<br />

smwey; And And gux gwieAw] 1] bwh pkir.kiF lIny Apuny; igRh AMD kUp qy<br />

mwieAw] khu nwnk.guir, bMDn kwty; ibCurq Awin imlwieAw] 2]<br />

cwir pdwrQ; jy ko mwgY] swD jnw kI; syvw lwgY] hy BweI!jy(ko)<br />

koeI.ipAwrw (cwir) 1 Drm 2 ArQ 3 kwm 4 moK cwr pdwrQ AQvw pRym gRIbI iKmw<br />

DIrj SWqI pRymw-BgqI nwm ismrn bRhmigAwn sMqoK SuB guxW rUpI,<br />

ivsmwd(cwir) sMudr pdwrQ(mwgY) mMgy, qW(jnw) ipAwry(swD) s`cy siqgurU<br />

swihbwn jI, nwnk swD pRB; Bydu n BweI] Anuswr AMdr bwhr inrgun inrMkwr<br />

Ajpw jwp bRhm dy AsMK pRkwS sihq, hr smyN gurU jI dy gursbd ArQ ivsmwd<br />

drSn nUM pRwpq, zwlmW dy zulm krn qoN, gurU jI leI, byprvwh sdw rMig hir kY;<br />

jw ko pwKu suAwmI] Anuswr vypRvwhI nwl, bMd 2 ktwaux vwly, Koprw luhwaux<br />

vwly, Awpxy Awp nUM Awry nwl icrwaux vwly, (jnw) ipAwry(swD) sRySt sMqW<br />

mhWpurSW dy sRIr(kI) dI SuB s`cI syvw AQvw aun@W(kI) dI &urmweI SuB s`cI gurU<br />

syvw ’c(lwgY) l`gy[ gurbwxI kQw kIrqn sMQw krnI krwauxI, gurduAwirAW dI<br />

auswrI, gurU ky lMgr bnwaux vrqwaux, gurbwxI ArQ ilKx ilKwaux Aink<br />

pRkwr dI SuB s`cI syvw hY[ 1 s`c bRhm 2 pdwrQ 3 SuB kwmnw 4 mukqI[<br />

jy ko Awpunw; dUKu imtwvY] hir hir nwmu; irdY sd gwvY] hy BweI!jy(ko) koeI<br />

Awpunw mn bwxI sRIr, jMmx mrn, AOguxW ivkwrW, vwihgurU jI dy ivCoVy dw<br />

dUKu(imtwvY) imtwauxw cwhy, qW auh(hir) vwihgurU (hir) vwihgurU nwmu jI, Awpxy<br />

irdY’c, rom 2 dy ipAwr nwl, sd(gwvY) gwauxw kry, Bwv gwauNidAW irdy’c<br />

Ajpw jwp kry[ jdoN boly gurbwxI gw ky hI boly, AQvw in`qnym kIrqn kQw<br />

duAwrw gwvy[ koeI BI bcn kry, hr bcn dy A`goN ip`CoN vwihgurU 2 au~cI gw ky hI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

187<br />

q`qkrw


oly[ ijvyN vwihgurU ismrn kr ilAw vwihgurU! vwihgurU in`qnym kr ilAw<br />

vwihgurU!vwihgurU gurbwxI vIcwr leI vwihgurU!Awid[<br />

jy ko; ApunI soBw lorY] swD sMig; ieh haumY CorY] hy BweI!jy(ko) koeI gurU<br />

jI dw b^iSAw ipAwrw sUrmw, ApunI soBw(lorY) cwhuMdw hY, ik KMf bRhmMf ’c<br />

vifAweI hovy, qW auh(swD) sMq mhWpurS jI, DMn sRI gurU gMRQ swihb jI sMig vw<br />

(swDsMig) gurUsMgq jI ’c iml ky, Amr jwin.sMcI ieh kwieAw; ieh imiQAw<br />

kwcI ggrI] Anuswr AwpxI nwsvMq dyh dI ieh jo haumY hY, ies nUM(CorY) C`f<br />

dyvy[ XQw:- AhM qoro; muKu joro] guru guru krq; mnu loro]) aUTq bYTq sovqy; hir<br />

hir hir cyq] 1] rhwau] pMc cor AwgY Bgy; jb swDsMgyq] { 1 Bwv gurbwxI ArQ<br />

vIcwr 2 ky, kQw kIrqn isK isKwA, kr krw ky, AmlI rUp dy ky, AwpxIAW<br />

AMdrlIAW qy bwhrlIAW A`KW nwl, gursbd ArQ AMdr bwhr dyKxy, gurU jI dy<br />

inrgun pRkwS’c, lIxqw pwauxI gurU jI dw sMig hY[ XQw:- jl qrMgu ijau jlih<br />

smwieAw] iqau joqI sMig; joiq imlwieAw]<br />

jy ko; jnm mrx qy frY] swD jnw kI; srnI prY] hy BweI!jy(ko) koeI gurU<br />

jI dw b^iSAw ipAwrw jnm mrx dy kStW (qy) qoN frY, qW auh(jnw)<br />

ipAwry(swD) siqgurU swihbwn jI (kI) dI, prmpiv`qR SuB s`cI su`cI au~cI AsMK<br />

pRkwS srUp ivAwpk s`cI srnI, mwx iqAwg ky(prY) pvy[ XQw:- pauVI] myil<br />

lYhu dieAwl; Fih pey duAwirAw] riK lyvhu dIn dieAwl; BRmq bhu hwirAw]<br />

Bgiq 1 vClu qyrw 2 ibrdu; hir, 3 piqq 4 auDwirAw] quJ ibnu nwhI koie; ibnau<br />

moih 5 swirAw] 6 kru 7 gih lyhu dieAwl; swgr sMswirAw] 1 ipAwr krnw 2 Drm<br />

3 Apiv`qR 4 auDwrn, qwrn vwly 5 krdw hY 6 h`Q 7 pkV ky[ ”<br />

ijsu jn kau; pRB drs ipAwsw] nwnk.qw kY; bil bil jwsw] 5] DMn<br />

siqgurU nwnk dyv swihb jI, Awpxy prm pwk pMjvyN jwmy AMdr &urmwauNdy hn:-<br />

nwnk.syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]) so syvku; ijsu ikrpw krI] inmK<br />

inmK jip; nwnk hrI] Anuswr gurU jI nUM isr Arpx, suAws 2 nwm jpx<br />

jpwaux vwly, ijsu(jn) ipAwry gursyvk jI(kau) nUM, (pRB) Akwl purKu jI dy<br />

prmpiv`qR s`cy(drs) drSnW dI, qIbr(ipAwsw) cwh hY[ XQw:- mweI; myry mn<br />

kI ipAws] ieku iKnu.rih n skau ibnu pRIqm; drsn dyKn kau, DwrI min Aws]<br />

dwsn dws(qw) iqn@W(kY) qoN(bil) kurbwn (bil) bilhwr(jwsw) jWdw hY] 5]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

188<br />

q`qkrw


sgl purK mih; purKu pRDwnu] swD sMig; jw kw imtY AiBmwnu] (swD) r`b<br />

rUp sMq Bgq jI dw sMig krn nwl, vw swDsMig nwnk jsu gwieE; jo pRB kI<br />

Aiq ipAwrI]) swDsMgiq AsQwn; jgmg nUr hY[ lK lK ssIAr Bwnu; ikrn<br />

TrUr hY[ Anuswr DMn vwihgurU mh`ly pihly jI dy AiqAMq ipAwry suMdr sohxy<br />

jgmg nUro nUr, nUr hI nUr swDsMig jI ’c iml ky, imit gey bYr; Bey sB ryn]<br />

Anuswr(jw) ijs gursyvk gurmuiK ipAwry jI(kw) dw(AiBmwnu) hMkwr(imtY) imt<br />

jwvy, auh(sgl) swirAW(purK) mhWpurKW (mih) ’c, DMn bwbw b`uFwjI, pMj ipAwry<br />

cwr swihbzwdy swihbwn jI vWg, sB dy mMnxy pUjxy jog(pRDwnu) muKI mhW purKu jI<br />

hn[ XQw:- pRDwn purKu; pRgtu sB loie]) so smdrsI; qq kw byqw] nwnk;<br />

sgl isRsit kw jyqw] 1]<br />

Awps kau; jo jwxY nIcw] soaU gnIAY; sB qy aUcw]) nIcw AMdir nIc jwiq;<br />

nIcI hU Aiq nIcu] nwnku.iqn kY sMig swiQ; vifAw isau ikAw rIs]) jogIsr<br />

pwvih nhI; quA gux kQnu Apwr] pRym Bgiq kY kwrxY; khu rivdws cmwr]<br />

Anuswr r`b rUp DMn Bgq rivdws swihb jI, Awpxy Awp nUM cimAwr ilKdy hn,<br />

Awp ku`J BI nhIN bxdy[ Bgq jI vWg, (jo) ijhVy gurU jI dy b^Sy ipAwry<br />

gursyvk jI, (Awps) Awpxy Awp(kau) nUM, sRb ivAwpI mhW ivsmwd(nIcw)<br />

nIvW(jwxY) jwxdy hn, Bwv sRb ivAwpI mhW ivsmwd inmRqw ’c lIx rihMdy hn[<br />

(soaU) auh gurmuiK ipAwry gursyvk jI, sB qy(aUcw) au~cy(gnIAY) igxIdy hn[<br />

XQw:- bRhmigAwnI; aUc qy aUcw] min ApnY hY; sB qy nIcw]) mhlw 5] goibMd<br />

goibMd goibMd sMig; nwmdyau mnu lIxw] AwF dwm ko CIpro; hoieE lwKIxw] 1]<br />

rhwau] bunnw qnnw iqAwig kY; pRIiq crn kbIrw] nIc kulw jolwhrw; BieE<br />

gunIX ghIrw] 1] rivdwsu FuvMqw For nIiq; iqin@ iqAwgI mwieAw] prgtu hoAw<br />

swDsMig; hir drsnu pwieAw] 2] sYnu nweI buqkwrIAw; Ehu Gir Gir suinAw]<br />

ihrdy visAw pwrbRhmu; Bgqw mih ginAw] 3] ieh ibiD suin kY jwtro; auiT<br />

BgqI lwgw] imly pRqiK gusweIAw; DMnw vfBwgw] 4] 2])<br />

jw kw mnu; hoie sgl kI rInw] hir hir nwmu; iqin Git Git cInw])<br />

sgl ryn iehu mnu BieAw; ibnsI Ap DwrI] Anuswr(jw) ijn@W gurmuKW<br />

ipAwirAW(kw) dw mnu(sgl) swirAW(kI) dI (rInw) crn-DUV hoie jWdw hY[<br />

XQw:- srb kI ryn; jw kw mnu hoie] khu nwnk; qw kI inrml soie] 3]) imit<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

189<br />

q`qkrw


gey bYr; Bey sB ryn] AMimRq nwmu; swDsMig lYn]) hm sMqn kI rynu ipAwry; hm<br />

sMqn kI srxw] (iqin) iqn@W ny(hir) pRkwS srUp(hir) vwihgurU(nwmu) bRhm jI,<br />

hir hir nwmu gurbwxI jI (Git) ikxky(Git) ikxky ’c BrpUr(cInw) pCwx ley,<br />

Bwv Awpxy AMdr, bwhr koit bRhmMf dy pswry’c gursbd ArQ hI dyKdy hn[ [<br />

XQw:- jb iehu; hUAw sgl kI rInw] qw qy rmeIAw; Git Git cInw] sBu goibMdu<br />

hY; sBu goibMdu hY] goibMd ibnu; nhI koeI]) sBu goibMdu hY; sBu goibMdu hY] goibMd<br />

ibnu; nhI koeI]) sBu goibMdu hY; sBu goibMdu hY] goibMd ibnu; nhI koeI]) Git sBu<br />

goibMdu hY; sBu goibMdu hY] goibMd ibnu; nhI koeI]) Git mY.hir jU bsY; sMqn kihE<br />

pukwir] khu nwnk.iqh Bju mnw; Bau iniD auqrih pwir]) sB mih joiq; joiq hY<br />

soie] iqs dY cwnix; sB mih cwnxu hoie]<br />

mn Apuny qy; burw imtwnw] pyKY sgl isRsit; swjnw] ipAwry gursyvk jI ny ,<br />

gurU hukm mMn ky, Apuny mn(qy) qoN, (burw) vYr ivkwr AOgux mhW pwp prwieAw<br />

burw icqvxw, (imtwnw) imtw idqw hY[ XQw:- pr kw burw; n rwKhu cIq] qum<br />

kau duKu nhI; BweI mIq] 3]) bIrw; Awpn burw imtwvY] qwhU; burw inkit nhI<br />

AwvY] (sgl) swrI(isRsit) koit bRhmMf dI rcnw ’c, (swjnw) ipAwry Ajpw<br />

jwp ipAwry vwihgurU jI nUM hI(pyKY) dyKdy hn[ XQw:- DnwsrI mÚ 5] kir<br />

ikrpw.dIE moih nwmw; bMDn qy Cutkwey] mn qy ibsirE. sglo DMDw; gur kI crxI<br />

lwey] 1] swDsMig; icMq ibrwnI CwfI] AhMbuiD moh mn bwsn; dy kir gfhw<br />

gwfI] 1] rhwau] nw ko myrw dusmnu rihAw; nw hm iks ky bYrweI] bRhmu pswru<br />

pswirE BIqir; siqgur qy soJI pweI] 2] sBu ko mIqu.hm Awpn kInw; hm sBnw<br />

ky swjn] dUir prwieE.mn kw ibrhw; qw mylu kIE myrY rwjn] 3] ibnisE<br />

FITw.AMimRqu vUTw; sbdu lgo gur mITw] jil Qil mhIAil srb invwsI; nwnk<br />

rmeIAw fITw] 4] 3]) kwnVw mhlw 5] ibsir geI; sB qwiq prweI] jb qy;<br />

swDsMgiq moih pweI] 1] rhwau] nw ko bYrI.nhI ibgwnw; sgl sMig.hm kau bin<br />

AweI] 1] jo pRB kIno.so Bl mwinE; eyh sumiq.swDU qy pweI] 2] sB mih riv<br />

rihAw pRBu eykY; pyiK pyiK nwnk ibgsweI]<br />

sUK dUK; jn sm idRstyqw] ijs ipAwry gurU(jn) Bgq jI nUM, sUK dUK(sm)<br />

ie`ko ijhw(idRstyqw) idsdw hY, vw sUK dUK hr hwlq ’c, ivAwpk bRhm jI (sm)<br />

smwey (idRstyqw) idsdy hn[ XQw:- gurmuiK buFy kdy nwhI; ijn@w AMqir suriq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

190<br />

q`qkrw


igAwnu] sdw sdw hir gux rvih; AMqir shj iDAwnu] Eie sdw Anµid ibbyk<br />

rhih; duiK suiK eyk smwin] iqnw ndrI ieko AwieAw; sBu Awqm rwmu pCwnu])<br />

gurmuiK AMqir shju hY; mnu ciVAw dsvY Awkwis] iqQY.aUNG n BuK hY; hir AMimRq<br />

nwmu suK vwsu] nwnk.duKu suKu ivAwpq nhI; ijQY Awqm rwm pRgwsu] 16]) jo nru<br />

duK mY; duKu nhI mwnY] suK snyhu Aru BY nhI jw kY; kMcn mwtI mwnY]) duK suK<br />

auAw kY; smq bIcwrw] nrk surg; rhq Aauqwrw]) suKu duKu dono.sm kir jwnY;<br />

Aauru mwnu Apmwnw] hrK sog qy rhY AqIqw; iqin jig qqu pCwnw] 1]) suKu duKu<br />

ijh prsY nhI; loBu moh AiBmwnu] khu nwnk sunu ry mnw; so mUriq Bgvwn] 13])<br />

mMqRM rwm rwm nwmM; D´wnµ srbqR pUrnh] g´wnµ sm duK suKM; jugiq inrml<br />

inrvYrxh] dXwlµ srbqR jIAw; pMc doK ibvrijqh] Bojnµ gopwl kIrqnM; Alp<br />

mwXw jl kml rhqh] aupdysM sm imqR sqRh; BgvMq Bgiq BwvnI] pr inMdw<br />

nh sRoiq sRvxM; Awpu iq´wig sgl ryxukh] Kt lK´x.pUrnµ purKh; nwnk nwm swD<br />

sÍjnh])<br />

nwnk; pwp puMn nhI lypw] 6]) rwjwn rwj]) dIn dieAwl ik®pwl pRB; DMn<br />

siqgurU nwnk dyv swihb Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI<br />

&urmwauNdy hn:- rwjwn rwj] AsMK pRkwS srUp inrml inrlyp siqgurU swihbwn<br />

jI dy s`cyy crnkmlW ’c lIx ho ky, BwrI auqSwh nwl kyvl praupkwr hI<br />

praupkwr krdy hn, ies leI aun@W nUM pwp puMn dI(lypw) CUh nhI hY, Bwv sB<br />

ku`J guurU jI dw mMn ky , gurU jI dy nwm ’qy Awpxw sB k`uJ lutw idMdy hn[ gurU<br />

pRIqm jI dw hukm iKVy m`Qy mMndy hn[ XQw:- ijs kI bsqu; iqsu AwgY rwKY] pRB<br />

kI AwigAw; mwnY mwQY] aus qy caugun; krY inhwlu] nwnk swihbu; sdw dieAwlu]<br />

2] gurmuiK pUrn bRhmigAnI BweI mnI isMG jI vWg, BwvyN bMd bMd k`ty jwx, Pyr<br />

BI pRvwh nhIN krdy[ kIqy praupkwrW dI hMgqw, au~kw hI nhIN krdy, mhW pwp<br />

krn dI bjwey auqSwh nwl praupkwr krdy hn[ prmpUjnIk gurU crn-kmlW’c<br />

lIx, bRhmigAwnI.sgl kI rInw] pUrn bRhm srUp hoxy ’qy, jb Akwru iehu; kCu<br />

n idRstyqw] pwp puMn; qb kh qy hoqw] bhu au~cI hU au~cI gurmuiK AvsQw ’c<br />

lIx, pwp puMn qoN sdw inrlyp hn[ XQw:- bRhmigAwnI sdw inrlyp] jYsy jl<br />

mih; kml Alyp]) srbqR rmxM goibMdh; nwnk.lyp Cyp n ilp´qy]) jb kCu pwvY;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

191<br />

q`qkrw


qb grbu krqu hY] Anuswr rwj pRwpq krky suK’c gumwn krky hMkwr ’c &`uldy<br />

nhIN, ijvyN hMkwrI bMdy Srwb pI ky koTy cV@ ky, bkbws krdy hn[ mwieAw geI;<br />

qb rovnu lgqu hY] Anuswr mwieAw dy jwx qoN, du`K kSt’c AiVMgdy nhIN] 6]<br />

inrDn kau Dnu; qyro nwau]) nwnku.inrDnu iqqu idin; ijqu idin ivsrY<br />

nwau]) kih kbIr; inrDn hY soeI] jw ky ihrdY; nwmu n hoeI]) ijn kY plY Dnu<br />

vsY; iqn kw nwau PkIr] ijn@ kY ihrdY.qU vsih; qy nr guxI ghIr] 1] Anuswr<br />

BwvyN v`fw DnI hovy, nwm Dnu qoN ibnw, kMgwl hY[ hy s`cy pwiqSwh jI!jnm 2 dy<br />

ivCuVy, (inrDn) nwm Dn qoN hIn, (inrDn) kMgwl mMgqy(kau) nUM, (qyro) Awp jI<br />

dy b^Sy prmpiv`qR SuB s`cy(nwau) nwm jI hI AslI Su`D Dnu hn[ XQw:- ijsu Dn<br />

kau; cwir kuMt auiT Dwvih] so Dnu; hir syvw qy pwvih]) swDU kY sMig; so Dnu<br />

pwvY] ijsu Dn qy; sBu ko vrswvY]) inrDn kau.qum dyvhu Dnw] Aink pwp jwih;<br />

inrml mnw]) hmrw Dnu. mwDau goibMdu DrxIDru; iehY swr Dnu khIAY] jo suKu.pRB<br />

goibMd kI syvw; so suKu.rwij n lhIAY] 1]) swiQ n cwlY, ibnu Bjn; ibiKAw<br />

sglI Cwru] hir hir nwmu kmwvnw; nwnk.iehu Dnu swru] 1]<br />

inQwvy kau; nwau qyrw.Qwau] {BwvyN swrI dunIAW dw rwjw hovy, ijqnw icr<br />

vwihgurU ivAwpk inrMkwr s`cy Qwn qoN ibnw hY, auqnw icr inQwvW hY[ }hy s`cy<br />

siqgurU swihb jI!(inQwvy) itkwxy qoN rihq, inmwxy inqwxy jIv(kau) nUM, (qyrw)<br />

Awp jI dy b^Sy SuB s`cy vwihgurU(nwau) nwm inrMkwr jI hI(Qwau) itkwxw hn[<br />

XQw:- AnwQw ko nwQu srb pRiqpwlku; Bgiq vClu hir nwau] jw kau.koie n rwKY<br />

pRwxI; iqsu qU dyih Asrwau] 1] inDirAw Dr ingiqAw giq; inQwivAw qU Qwau]<br />

dh ids jWau qhW qU sMgy; qyrI kIriq krm kmwau] 2]) inQwvy kau qum@; Qwin<br />

bYTwvhu] dws Apny kau; BgqI lwvhu])<br />

inmwny kau; pRB qyro.mwnu]) 1.duKu ivCoVw; ieku duKu BUK] ieku duKu; skqvwr<br />

jmdUq] ieku duKu; rogu lgY qin Dwie]) jim jim mrY; mrY iPir jMmY] bhuqu<br />

sjwie; pieAw dyis lMmY] Anuswr vwihgurU jI dy ivCoVy, cOrwsI l`K jUn jmW<br />

AOguxW ivkwrW dy kSt dy mwry inmwny jIv(kau) nUM, hy (pRB) vwihgurU jI!(qyro)<br />

Awp jI dy b^Sy nwm jpx jpwaux rUp, sRb ivAwpI mhW ivsmwd pwiqswhI mwnu<br />

siqkwr imldw hY[ XQw:- mwxu inmwxy qUM DxI; qyrw Brvwsw] ibnu swcy An tyk<br />

hY; so jwxhu kwcw]) inmwny kau; jo dyqo mwnu] sgl BUKy kau; krqw dwnu]) miq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

192<br />

q`qkrw


hodI; hoie ieAwxw] qwx hody; hoie inqwxw] Axhody; Awpu vMfwey] ko AYsw Bgqu;<br />

sdwey] 128] ieku iPkw.n gwlwie; sBnw mY scw DxI] ihAwau.n kYhI Twih;<br />

mwxk sB Amolvy] 129] sBnw mn mwixk; Twhxu mUil mcWgvw] jy qau.iprIAw<br />

dI isk; ihAwau.n Twhy khI dw] 130] Anuswr mwx huMidAW, inmwxw ho ky,<br />

gurmuiK AvsQw nUM pRwpq ho ky, ie`Qy Aqy drgh’c r`b smwn mwx pwauNdy hn[<br />

Awps kau; Awip dIno mwnu] nwnk pRB jnu; eyko jwnu]) scI drgh mwxu<br />

inmwxY[) drgh mwxu pwvih, piq isau jwvih; AwgY.dUKu n lwgY]<br />

inmwny kau; pRB qyro.mwnu] 2.ivdySI zwlm, ijs rMk dIAW bhU bytIAW nUM cu`k<br />

ky, gznI’c tky 2 nUM vycdy sn, ijs nUM koeI BI sRkwrI nOkrI nhIN sI imldI, jo<br />

DUV’c ruL irhw sI, ijs nUM SUdR 2 kih ky iqRskwr krdy sn, zwlm ijs dy mUMh’c<br />

Qu`kdy sn, ijs nUM GoVy’qy cV@n, &Oj q^q rcx, sIs’qy dumwlw c`kR sjwaux, SsqR<br />

pYn@x dI s^q mnwhI sI, jo jmW jUnW rogW AoguxW v`s ho irhw sI[ AYsy(inmwny)<br />

mwx qoN rihq, inmwxy jIv(kau) nUM, hy(pRB) vwihgurU rwjwn rwj]) ; srb klw<br />

smrQ] vwihgurU mh`lw pihlw jI, mh`lw CyvW jI sRI gurU goibMd isMG swihb jI,<br />

sdw gurqw ibrwjmwn siqgurU gRMQ swihb jI! (qyro) Awp jI dw b^iSAw SuB<br />

s`cw(mwnu) siqkwr pRwpq hY, jo Awp jI ny KMfy bwty dy AMimRq dI dwiq, gurbwxI<br />

jI b^S ky, ^wlsw pMQ jI sjwey, kIVw Qwip dyie pwiqswhI; lskr kry suAwh]<br />

Anuswr kIiVAW nUM pwiqswhI b^SidAW, ieh SuB s`cy vr b^Sy, ik dwsn dws ny,<br />

ijsu nwmu irdY; soeI vf rwjw] Anuswr ibnw ipRQvI dy rwjy bxwey hn[ jo pUry gurU<br />

jI qoN ibnw, rwjy mhwrwjy dI BI pRvwh nhIN krngy[ AYsy sRb ivAwpI<br />

Anqklwvwn mhW ivsmwd vr, Anq klwvwn pUrn myhrvwn vwihgurU pUrn jI hI<br />

b^S skdy hn:- XQw:- ^wlsw myro; rUp hY ^ws] ^wlsy mih; hO krO invws]<br />

^wlsw myro; muK hY AMgw] ^wlsy ky hON; sd sd sMgw] ^wlsw myro; ieS† suihrd]<br />

^wlsw myro; khIAq ibrd] ^wlsw myro; pC Ar pwqw] ^wlsw myro; suK<br />

Aihlwdw] ^wlsw myro; im`qr sKweI] ^wlsw mwq ipqw; suKdweI] ^wlsw myrI;<br />

soBw sIlw] ^wlsw bMD sKw; sd fIlw] ^wlsw myrI; jwq Ar pq] ^wlsw so; mw<br />

ko auqpq] ^wlsw myro; Bvn BMfwrw] ^wlsy kr; myro siqkwrw] ^wlsw myro; sÍjn<br />

pRvwrw] ^wlsw myro; krq auDwrw] ^wlsw myro; ipMf prwn] ^wlsw myrI; jwn kI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

193<br />

q`qkrw


jwn] mwn mhq myrI; ^wlsw shI] ^wlsw myro; sÍwrQ shI] ^wlsw myro; kry<br />

inrbwh] ^wlsw myro; dyh Ar swh] ^wlsw myro; Drm Ar krm] ^wlsw myro; Byd<br />

inj mrm] ^wlsw myro; siqgur pUrw] ^wlsw myro; s`jn sUrw] ^wlsw myro; buD<br />

Ar igAwn] ^wlsy kw; hau Dro iDAwn] aupmw ^wlsy; jwq n khI] ijhvw eyk;<br />

pwr nih lhI] sys rsn; swrd sI bu`D] qdp; n aupmw brnq suD] Xw mY; rMc<br />

n imiQAw BwKI] pwrbRhm gur nwnk swKI] rom rom; jy rsnw pWaUN] qdp ^wlsw<br />

js; qih gwaUN] hO ^wlsy kw; ^wlsw myro] Eq poq; swgr bUMdyro] ^wlsw; Akwl<br />

purK kI &Oj] pRgitE ^wlsw; pRmwqm kI mOj] jb lg ^wlsw; rhy inAwrw] qb<br />

lg; qyj dIau mYN swrw] jb ieh ghY; ibprn kI rIq] mYN n kroN; ien kI<br />

pRqIq]) ^wlsy ky pRswd kr; suq ibq koS BMfwr] rwj mwl swdn skl; puqR<br />

kilqR ibvhwr] lSkr nyb KÍws iBRq; Anucr dwsI dws] imqR kutMb Dn Bvn mm<br />

simRiD; ikrpw kr qws] igrM bwrI Aru swihbI; qn mn ipMf pRwn] pRswid ^wlsy<br />

kr imilE; dwn mwn snmwn] ikRpwvMq ^wls sgl; qh pRswid BXo gOr] moih sy<br />

rMk AnwQ jg; Btkq iPrq kror] Awn syv nih sPl kCu; eIq aUq prlok]<br />

inhPl syvw iqs ibnw; kbI hrK kib sog] jjn Bjn mm ^wlsw; ^wlsw pUjb<br />

jog] dws goibMd &qh ^wlsw; drs prs imty sog] myro ieSt Ar nySTw; ^wlsw<br />

pUjn iDAwn] drsn prsn ^wlsw; mukq rUp sq jwn] Awqm rs ijh jwnhI;<br />

so hY ^wls dyv] pRB mih.mo mih.qws mih; rMck nwhn Byv]) rihxI rhY; soeI<br />

isK myrw[ Ehu Twkuru; mY aus kw cyrw[<br />

(ij`qy bolo) sÍYXw] ju`D ijqy.ien hI ky pRswid; ien hI ky pRswid.su dwn kry]<br />

AG AauG trY, ien hI ky pRswid; ien hI kI ikRpw.Pun Dwm Bry] ien hI ky<br />

pRswid.su ibidAw leI; ien hI kI ikRpw sB sqR mry] ien hI kI ikRpw ky.sjy hm<br />

hY; nhI mo sy grIb.kror pry] 2] pUrn gurU jI ny Awpxw sRbMs, Awpxw Awp<br />

kurbwn krky, AYsw sRb ivAwpI mhW ivsmwd Awdr mwx siqkwr, Awpxy swjy<br />

invwjy Kwlsy jI nUM b^iSAw hY jo BMg n ho sky[ cONh ju`gW’c, hor iksy ny BI<br />

Awpxy syvkW nMU nhIN b^iSAw jI[ XQw:- hir jIau; inmwixAw qU mwxu]<br />

incIijAw.cIj kry myrw goivMdu; qyrI kudriq kau kurbwxu])<br />

sgl Gtw kau; dyvhu dwnu] hy krn krwvnhwr suAwmI] prm ipAwry prm<br />

pUjnIk v`fy dwqy s`cy vwihgurU jI!Awp jI(sgl) swirAW(Gtw) sRIrW(kau) nUM,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

194<br />

q`qkrw


ozI hvw pwxI ijMd jwn Awid Anyk pRkwr dw SuB s`cw dwnu(dyvhu) dy rhy hoN jI[<br />

XQw:- sBnw jIAw kw, ieku dwqw; so, mY ivsir n jweI] vw gurU Avqwr jI’c<br />

kurbwnIAW dy ky, hux gurqw ibrwjmwn ho ky, (sgl) swirAW(Gtw) sRIrW(kau) nUM<br />

Awpxy gursbd gurU mrXwdw, gurU BgqI sihq inrgun srgun jI dI eykqw, siq<br />

sMqoK dieAw Drm iKmw gRIbI Awid sRb ivAwpI ivsmwd Anq klwvwn AsMK guxW<br />

sihq AKut nwmu dwnu, hr smyN(dyvhu) dy rhy hoN jI[ XQw:- jw kw dwnu; inKUtY<br />

nwhI] BlI Bwiq sB shij smwhI] jw kI bKs n mytY koeI] min vwsweIAY swcw<br />

soeI] 2]) qum dwqy Twkur pRiqpwlk; nwiek Ksm hmwry] inmK inmK.qum hI<br />

pRiqpwlhu; hm bwirk.qumry Dwry] 1] ijhvw eyk; kvn gun khIAY] bysumwr byAMq<br />

suAwmI; qyro.AMqu n iknhI lhIAY] 1] rhwau] koit prwD hmwry KMfhu; Aink<br />

ibDI smJwvhu] hm AigAwn.Alp miq QorI; qum Awpn ibrdu rKwvhu] 2]<br />

qumrI srix.qumwrI Awsw; qum hI sjn suhyly] rwKhu rwKnhwr dieAwlw; nwnk<br />

Gr ky goly] 3] 12]) ijn qUM syivAw Bwau kir; syeI purK sujwn] iqnw ipCY<br />

CutIAY; ijn AMdir nwmu inDwnu] gur jyvfu.dwqw ko nhI; ijin idqw Awqm dwnu]<br />

2]) siqguru dwqw.sBnw vQU kw; pUrY Bwig imlwvixAw]<br />

krn krwvnhwr; suAwmI] hy(suAwmI) mwlk kMq BgvMq mhMq gurU pRmysr<br />

jI!Awpxy inrgun srUp jI duAwrw, AsMK bRhmMfW nUM(krn) rcn, AwpxI sRb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd Anq klwvwn AKMf joiq nwl, sB jIAW AnMq sUrjW<br />

cMdRimAW qwry mMflW DrqIAW dI hrkq(krwvnhwr) krwaux vwly hoN, Bwv hux<br />

hrkq krw rhy hoN jI[ ijvyN ibjlI nwl qsvIrW n`cdIAW hn, iqvyN sRb ivAwpI<br />

Anqklwvwn mhW ivsmwd pUrn gurU pRmysr jI AwpxI joiq nwl, bRIk qoN bRIk<br />

ikRmW, sUrj cMd DrqI v`fy qoN v`fy AkwrW nUM hr smyN ncw rhy hn[ XQw:- KMf<br />

bRhmMf qRY gux nwcy; ijn lwgI hir ilv qumwrI] jIA jMq sBy hI nwcy; nwcih<br />

KwxI cwrI]) hm cwkr.goibMd ky; Twkuru myrw Bwrw] krn krwvn.sgl ibiD; so<br />

siqgurU hmwrw]<br />

sgl Gtw ky; AMqrjwmI] ijvyN ie`k bMdw, dUjy bMdy qoN v`Krw hY, ieauN inrgun<br />

bRhm jI v`Kry nhIN hn[ gurUpRmysr jI ny, Awpxy inrgun srUp ’coN, AsMK bRhmMf<br />

dI rcnw rcI hY[ ies leI AsMK bRhmMf dy rcnhwr, krn krwvnhwr suAwmI]<br />

gurU pRmysr jI, Awpxy inrgun srUp jI duAwrw, ^urdbIn nwl, n idsx vwly, bRIk<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

195<br />

q`qkrw


qoN bRIk ikRm, v`fy qoN v`fy Akwr dy AMdr bwhr dyKidAW suxidAW, l`bw l`b BrpUir<br />

ivAwpk pRkwSk ho rhy hn[ XQw:- AMqu n vyKix; suxix n AMqu]) sBu ikCu<br />

suxdw vyKdw; ikau mukir pieAw jwie] ies leI(sgl) swirAW(Gtw) idlW,<br />

(Gtw) v`fy sUCm qoN sUCm AkwrW(ky) dy (AMqrjwmI) (AMqr+jwmI) (AMqr) AMdr<br />

dI(jwmI) jwnx vwly, (AMqr+jwmI) (AMqr) AMdr dy(jwmI) pRyrk hoN jI[ gur<br />

pRmysr jI sRb ivAwpI AMqrjwmI bRhm jI dy srgun Avqwr hoxy krky AMqrjwmI<br />

hn[ XQw:- qU vf dwqw; AMqrjwmI] sB mih rivAw; pUrn pRB suAwmI]) ismir<br />

suAwmI AMqrjwmI; hir eyku nwnk.riv rihAw]) AMqrjwmI; so pRBu pUrw] dwnu<br />

dyie; swDU kI DUrw]) myrw; AMqrjwmI hir rwieAw]) Gt Gt ky; AMqr kI jwnq]<br />

Bly bury kI; pIr pCwnq]) AMqrjwmI; rihE ibAwip]) ijmI jmwn ky ibKY;<br />

sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt bwF hoq hY]) sBnI QWeI; rivAw<br />

Awip] Awid jugwid; jw kw vf prqwpu]) jil Qil mhIAil pUirAw; suAwmI<br />

isrjnhwru] Aink BWiq hoie psirAw; nwnk eykMkwru] hMgqw sihq AMqrjwmI<br />

khwaux vwlw, jy dUjy dy mMdy sMklp d`sygw, qW mMdy sMklp Es dy idl’c Aw<br />

jwxgy[ pr gurqw ibrwjmwn prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gMRQ swihb jI AYsy<br />

AMqrjwmI hn, Awpxy ipAwry is`K b`cy jI dy pRym nUM AMqrjwmqw nwl bu`J ky, aus<br />

dy iDAwn’c, rMgW 2 dy gursbd Byj ky, iekwgRqw b^S ky ivkwrW qoN ij`q krwauNdy<br />

hn[ jy guris`K AMqly suAwsW’qy hY , qW BI AMqrjwmqw nwl, Awpxy ipAwry jI dy<br />

kSt nUM bu`JidAW, aus dy rom 2’c vs ky, aus dy kSt Awp shwrdy hn[ pRymI jI,<br />

myrw; AMqrjwmI hir rwieAw] Anuswr AMqrjwmI 3 kih 2 ky, hr smyN jpdy<br />

rihMdy hn[ jdoN ieh AiBAws krdy hn, ik AMqrjwmI jI hux myry idl dI jwxdy<br />

hn, qW AsMK mhW pwp inivrq huMdy hn, rom 2 suK SWqI ’c vsdw hY[ sRIr krky<br />

mwVw krm qW kI krnw hY?mn krky BI mwVw sMklp nhIN auTwauNdy[ koit<br />

nmskwr[<br />

ApnI giq imiq; jwnhu Awpy] 1.hy prmpUjnIk vwihgurU jI!Awp jI ny hux<br />

AnMq sUrj cMd DrqIAW qwry mMfl AkwS, Awpxy Anq klwvwn pUrn myhrvwn<br />

inrgun pRkwS’c, itkwA ky r`Ky hoey hn, ies leI ApnI rcI AsMK bRhmMf dI<br />

rcnw nUM, (imiq) mrXwdw’c r`Kx dI ApnI(giq) ivvsQw nUM, Awpy hI(jwnhu)<br />

jwxdy hoN jI[ XQw:- qumrI giq imiq; qum hI jwnI] nwnk dws; sdw kurbwnI])<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

196<br />

q`qkrw


AwpxI imiq Awip jwxdw; Awpy hI gauhru] 2.Awpy lwieE; Apnw ipAwru]<br />

Anuswr Awpxy nwl Awpxw ipAwr Awp lw ky, hy s`cy pwiqswh jI!Awpxy is`K<br />

dI(giq) kilAwx krn dI ApnI(imiq) mrXwdw nUM, Awpy hI(jwnhu) jwxdy hoN<br />

jI[ XQw:- krqy kI imiq.krqw jwxY; kY jwxY.guru sUrw]<br />

Awpn sMig; Awip pRB rwqy] (pRB) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]<br />

sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anqklwvwn Ajpw jwp vwihgurU pRkwS srUp inrgun<br />

bRhm jI(Awpn) Awpxy srgun srUp idRStmwn AsMK bRhmMf dy pswry ’c ivAwpk<br />

ho ky, ies sMig Awip hI(rwqy) rMgy hoN jI[ vw(pRB) inrgun pRkwS srUp bRhm jI,<br />

jh joiq srUpI; joiq sMig smwvY] Anuswr(Awpn) Awpxy inrgun pRkwS nwl, jh;<br />

iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw] Anuswr ivsmwd Ajpw jwp’c<br />

Awip hI(rwqy) rMgy hoN, Bwv Awpxy Awp qoN Awp hI pRkwSvwn, Awpxw jwp Awp<br />

hI kr rhy hoN jI[ XQw:- jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu])<br />

Ajpw jp hYN]<br />

qum@rI ausqiq; qum qy hoie] nwnk; Avru n jwnis koie] 7] {s`cy siqgurU<br />

sRI gurU gRMQ swihb jI, vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dy snmuK js kr rhy hn:- Ksmu<br />

qU hY; sBnw ky rwieAw] hy mh`lw pMjvW jI!Awp jI Ajpw jwp inrgun bRhm jI<br />

dy srgun Avqwr hoN jI[ rom 2 krky, vwihgurU Ajpw jwp’c hr smyN lIx hoN<br />

jI[ AMdr bwhr AsMK pRkwS nUr gurSbdW ArQW sihq, ivsmwd bRhm jI dy<br />

drSn kr rhy hoN jI[ pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu<br />

n pwr] Anuswr Anhd Junkwr ivsmwd suK’c lIx, Awp jI nUM, q`qW Aqy<br />

swrIAW AvwzW’coN jwp sux irhw hY[ XQw:- sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm<br />

ibnw; ko bolY ry]) jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU ; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor])<br />

ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] paux pwxI bYsMqr<br />

ismrih; ismrY sgl aupwrjnw]) grIbI.gdw hmwrI] KMnw.sgl rynu CwrI]<br />

Anuswr AsMK nmskwrW hI nmskwrW kridAW, AiqAMq hI gRIbI nwl, Awp jI<br />

Akwl purK jI dy snmuK byAMq ausqq kr rhy hn[ ”}<br />

qum@rI ausqiq; qum qy hoie] nwnk; Avru n jwnis koie] 7] sRI gurU nwnk<br />

dyv swihb jI pMjvyN srUp’c snmuK &urmw rhy hn:- hy vwihgurU jI!Awp jI dy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy nwm jI, inrDn nUM Dn inQwvyN nUM QW, inmwxy nUM mwx b^Sdy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

197<br />

q`qkrw


hn[ Awp jI swrIAW GtW nUM rozI, AwpxI joiq pRkwS nUr pyRm nwm jwp dwn hr<br />

smyN b^S rhy hoN jI[ koit bRhmMf dy krn krwvnhwr, swrIAW GtW dy suAwmI<br />

AMqrjwmI hoN jI[ swrI rcnw dI sMBwl dI mrXwdw BI Awp hI jwxdy hoN[ Awpxy<br />

AsMK bRhmMf dy pswry ’c, Awp hI rMgy hoey hoN jI[ AsMK sUrj cMd qwry mMfl<br />

DrqIAW, hvwvW AkwS AgnIAW pwxI, cwr KwxIAW dy jIv, swrI rcnw dy sUCm<br />

qoN sUCm v`fy qoN v`fy swry Akwr, AsMK sMq Bgq, sB DrmW dy Dwrimk AsQwn<br />

Awp jI ny rcy hn, hy inrgun bRhm jI!AwpxI rcI smUh rcnw AsMK q`qW bRhmMfW<br />

jIAW jMqW smyq, hr smyN Awpxw jwp Awp jp rhy hoN jI, XQw:- jl Ql mwhy;<br />

Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd<br />

sUrj guxqwsw] ies leI hy vwihgurU jI!(qum@rI) Awp jI dI(ausqiq) mihmw,<br />

(qum) Awp jI(qy) qoN, hr smyN(hoie) ho rhI hY[ dwsn dws gRIb qoN nhIN ho skdI,<br />

ikauN jo, hmrI ijhbw eyk pRB; hir ky gux Agm AQwh] hm ikau kir jph<br />

ieAwixAw; hir qum vf Agm Agwh] Anuswr dwsin dws dI zbwn ie`k hY,<br />

mihmw bhuqI qoN bhuqI hY[ Awp jI qoN ibnw, Awp jI dI mihmw nUM(Avru)<br />

hor(koie) koeI BI, (n) nhIN(jwnis) jwx skdw] 7] XQw:- khw lgY; iehu kIt<br />

bKwnY] mihmw qoir; quhI pRB jwnY] ipqw jnm ijm; pUq n pwvY] khw qvn kw;<br />

Byd bqwvY] 4] qumrI pRBw; qumY bin AweI] Aaurn qy; nhI jwq bqweI]<br />

srb Drm mih; sRyst Drmu] hir ko nwmu jip; inrml krmu] (hir)<br />

vwihgurU ju`go ju`g At`l sRI gurU gRMQ swihb jI(ko) dy s`cy(nwmu) vwihgurU gurbwxIjI,<br />

hr smyN jip jp ky, gurbwxI gurU jI dy &urmwey (inrml) au~jl inSkwm SuB<br />

praupkwrI(krmu) kMm krny hI(srb) swirAW (Drm) DrmW(mih) ’coN, At`l s`cw<br />

hrmn ipAwrw, sRb`q dw Blw krky auDwrn vwlw, sRyst Drmu hY[ XQw:- qij siB<br />

Brm; BijE pwrbRhmu] khu nwnk; Atl iehu Drmu]) bilE crwgu, AMD´wr mih;<br />

sB kl auDrI, iek nwm Drm] pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur<br />

pwrbRhm]) mwirAw iskw jgiqR ivic; nwnk inrml pMQ clwieAw[<br />

sgl ik®Aw mih; aUqm ikirAw] swDsMig; durmiq mlu ihirAw] jog j`g<br />

qp kpt nwl kIqy mwiekI DMdy, mMd krm Awid izMdgI dI(sgl) swrI<br />

ik®Aw(mih) ’coN, ieh hI (aUqm) sRySt ikirAw hY, jo siqgurU jI dI swDsMig<br />

jI’c, sdw leI Awauxw hY, ikauN jo swDsMig jI’c Awaux qoN, gurU jI duAwrw ies<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

198<br />

q`qkrw


dI, nSy pr igRh ivkwrI AOgux kql bMbW nwl inrdoSW nUM &Ukx Awid(durmiq)<br />

(dur+miq) (dur) KotI miq vwlI(mlu) mYL (ihirAw) curw leI jWdI hY[ XQw:-<br />

isK kI guru; durmiq mlu ihrY] gurbcnI; hir nwmu aucrY]) koit ApRwD; swDsMig<br />

imtY] ijvyN b`cy pws AYsI cIz hovy, ijs nUM Kw ky ibmwr jW mrdw hovy, s`icAwry<br />

mwpy FMg nwl aus dI cIz corI kr lYNdy hn[ ieauN, siqgur kIno praupkwru]<br />

Anuswr qum gMBIr DIr aupkwrI; gurU pRmysr jI v`loN, Awpxy is`K dI durmiq mYL<br />

nUM curwieAw jWdw hY[ curwieAw ies leI jWdw hY, ik b`cy vWg AsIN durmiq nUM<br />

iqAwgxw nhIN cwhuMdy[ sMswr qoN BI(ihirAw) curwieAw jWdw hY[ pRgt nhIN krdy<br />

ik AsIN is`K dI durmiq mYL curweI hY[ sMswr qoN Cupwaux dw Bwv hY ik is`K nUM<br />

<strong>Sri</strong>mMdgI n hovy, Awpxy is`K dw pVdw Fkdy hn[<br />

sgl audm mih; audmu Blw] hir kw nwmu; jphu jIA sdw] hy BweI!Awpxy<br />

jIA AMdr, (hir) vwihgurU siqgurU swihbwn jI(kw) dy prmpUjnIk SuB s`cy(nwmu)<br />

vwihgurU vwihgurU vwihgurU vwih jIau] rom 2 dy ipAwr nwl sdw jphu, mUrqIpUjx<br />

vrq r`Kx j`g, jor zulm corI XwrI mMd krm krn dy(sgl) swry (audm)<br />

XqnW(mih) ’coN, ieho hI(Blw) sRySt(audmu) Xqn hY[ XQw:- audmu kir hir<br />

jwpxw; vfBwgI Dnu Kwit] sMq sMig hir ismrxw; mlu jnm jnm kI kwit])<br />

audmu kryidAw jIau qUM; kmwvidAw suK BuMcu] iDAwieidAw qUM pRBU imlu;<br />

nwnk.auqrI icMq]<br />

sgl bwnI mih; AMimRq bwnI] hir ko jsu suin; rsn bKwnI] hy BweI!vyd<br />

isMimRq purwx kqyb gIqw, KMf bRhmMf dI(sgl) swrI(bwnI) bwxI(mih) ’c.ieho hI<br />

AMimRq bRhmwnMd rs srUp(bwnI) Dur ky gurbwxI jI hn, jo pUry gurU jI, BgqW mhW<br />

purKW ny, sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry] Anuswr swrIAW<br />

GtW’coN(hir) vwihgurU jI dy jsu(ko) nUM, koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux<br />

suxIAih, AibnwsI rwm] Anuswr Awpxy rom 2 dy kMnW nwl, pUrn SrDw ivSvwS<br />

sihq suin ky(rsn) jIB nwl, shij suBwie; bolY hir bwxI] Anuswr sihj<br />

suBwey(bKwnI) khy hn[ XQw:- bwxI gurU.gurU hY bwxI; ivic bwxI AMimRqu swry]<br />

gurubwxI khY.syvku jnu mwnY ; prqiK gurU insqwry]) AMimRq bwxI qqu vKwxI;<br />

igAwn iDAwn ivic AweI] gurmuiK AwKI gurmuiK jwqI; surqˆØI krim iDAweI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

199<br />

q`qkrw


sgl Qwn qy; Ehu aUqm Qwnu] nwnk ijh Git; vsY hir nwmu]8]3] siqgurU<br />

nwnk dyv swihb gurqw ibrwjmwn sRI gurU gRMQ jI &urmwauNdy hn:- jog j`g qp<br />

r`qI 2 krky sRIr ktwaux Awid kTn qoN kTn swDnW rUp AsQwn vw irdy AsQwn<br />

AQvw jo au~cIAW qoN au~cIAW pdvIAW hn, aun@W(sgl) swirAW (Qwn) AsQwnW(qy)<br />

qoN, Ehu gurmuiK ihrdw (aUqm) sRySt Qwnu bRhm srUp hY, (ijh) ijs(Git) ihrdy<br />

’c, (hir) vwihgurU jI dy im`Ty ipAwry; nwnk nwm Amol] (nwmu) gurbwxI jI(vsY)<br />

vsdy hn, ikauN jo ihrdy ’c vsxy krky, ivsmwd Ajpw jwp ivAwpk bRhm jI’c<br />

lIxqw ho jWdI hY] 8] 3] XQw:- DMin su irdw; ijh crn bswieAw] crn<br />

bswieAw.sMq sMgwieAw; AigAwn AMDyru gvwieAw] BieAw pRgwsu.irdY aulwsu; pRBu<br />

loVIdw pwieAw] duKu nwTw.suKu Gr mih vUTw; mhw Anµd shjwieAw] khu nwnk.mY<br />

pUrw pwieAw; kir ikrpw.Apuny pih AwieAw]<br />

gauVI suKmnI mÚ 5]) AstpdI jI cOQy, Awid 266.<br />

31.(inrgunIAwr nMny ibhwrI d`b ky dIrG bolo, ishwrI n lwau) sloku]<br />

inrgunIAwr ieAwinAw; so pRBu.sdw smwil] ijin kIAw.iqsu cIiq rKu;<br />

nwnk.inbhI nwil] 1]<br />

{prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU swihb jI prm-im`qR ivcoly bx ky, ies<br />

sloku AstpdI ’c, Akwl purKu jI dy , praupkwr d`s ky , ismrn krn, ic`q ’c<br />

vswaux nUM kih ky, bYr ibroD; kwm koRD moh] JUT ibkwr; mhw loB DRoh] ieAwhU<br />

jugiq; ibhwny keI jnm] nwnk rwiK lyhu; Awpn kir krm] Anuswr AOguxW<br />

ivkwrW cOrwsI dy gyVy dy vsIkwr, inrgunIAwr AikRqGx nUM, SuB s`cy crn-kmlW<br />

nwl joVdy hn[ Awpxy sIs kurbwn krky, bwh pkiV guir kwiFAw; soeI auqirAw<br />

pwir] Anuswr ies nUM bWhoN PV ky, mhW pwpW ivkwrW AOguxW Agn dy smuMdR’coN<br />

k`Fdy hn[ XQw:- Agin swgr; bUfq sMswrw] nwnk.bwh pkir; siqguir<br />

insqwrw]) aUpir Bujw kir.mY gur pih pukwirAw; iqin.hau lIAw aubwrI] 1])<br />

qRwih qRwih.srin jn Awey; guru hwQI dy inklwvYgo])<br />

ic`q crnkml kw Awsrw; ic`q crnkml sMg joVIey[ mn locy buirAweIAW;<br />

gurSbdIN iehu mn hoVIey[ gur qygbhwdr boilAw; Dr peIey.Drm n CoVIey[ bWh<br />

ijn@W dI pkVIey; isr dIjIey.bWh n CoVIey[ sRb ivAwpI mhW ivsmwd pRym ibnY:-<br />

sB pRymIAW dy ipAwry crn c`t ky, pRym bynqI hY ik AwpW swry hI, AwpxI bWh<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

200<br />

q`qkrw


pUrn gurU jI nUM PVweIey, vwihgurU vwihgurU vwihgurU iDAweIey[ inhwl ho jweIey,<br />

gur crnn smweIey, sB Pl pweIey, jmW jUnW qoN bc jweIey[ }<br />

inrgunIAwr ieAwinAw; so pRBu.sdw smwil] ies nUM b^Swaux leI pRB pwis<br />

jn kI Ardwis; qU scw sWeI] Akwl purK jI pws pUrn pRym iekwgRqw nwl<br />

Ardws krdy hn[ prmpUjnIk koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw<br />

ry] DMn vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv siqgurU mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:-<br />

iKmw inmRqw gRIbI sihnSIlqw gurU pRymw-BgqI ismrn inSkwm syvw(inrgunIAwr)<br />

SuB guxW qoN rihq, sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp Anqklwvwn pUrn myhrvwn<br />

vwihgurU jI dy praupkwrW nUM Bulwaux vwly AikRqGx hy(ieAwinAw) Anjwx<br />

jIv!(so) Es(pRBu) vwihgurU jI nUM, sdw (smwil) cyqy kr[<br />

ijin kIAw.iqsu cIiq rKu; nwnk.inbhI nwil] 1] iqsu qU syiv; ijin qU<br />

kIAw] Anuswr(ijin) ijn@W ny Awp jI nUM, (kIAw) pYdw kIqw hY, (iqsu) iqn@W s`cy<br />

vwihgurU jI nUM cIiq ’c vsw ky rKu, jo jmW jUnW ivkwrW AOguxW qoN r`Kx leI , Awp<br />

jI nwil(inbhI) inB rhy hn, inBxgy sdw leI, Bwv Anq klwvwn AsMK AnMq<br />

pRkwS hI pRkwS srUp Ajpw jwp bRhm jI, Awp jI dy AMdr bwhr BrpUr<br />

ivAwpk, Awp jI dy pRkwSk r`iKAk qy inrlyp BI hn[ ijn@W dI joiq nwl Awp<br />

jI vyKdy suxdy ijauNdy jwgdy hoN[ XQw:- AwKxu vyKxu sBu; swihb qy hoie] ijvyN<br />

imit gey bYr; Bey sB ryn] Anuswr sB dI crn-DUV bx ky, inrvYr inRivkwr<br />

inrhMkwr prmpUjnIk sMq Bgq jYdyv swihb jI ny, Awpxy ic`q’c vsw ky Xwd<br />

kIqy, nwl inBy] 1]<br />

31.swKI:- jYdyv iqAwigE AhMmyv]) bRhmigAwnI sgl kI rInw] Anuswr<br />

hMkwr dy iqAwgI sB kI crn-DUV bxy, pUrn bRhmigAwnI, vwihgurU ismrn dy<br />

Avqwr, Ajpw jwp’c lIx Ajpw jwp dy dwqy, inRivkwr inrml inrvYr<br />

mhWpurS, q`q byqy prmpUjnIk Bgq jYdyv swihb jI qIrQ XwqRw leI jgnnwQ<br />

purI qoN qury, rsqy’c ie`k swaU rwjw, Awp jI qoN kIrqn sux ky, bhuq hI ^uS<br />

hoieAw[ Awp jI dy l`k nwl mohrW dI bWslI bMn@ idqI[ XwqRw kridAW ie`k<br />

srW’c rwq nUM, ismrn’c lIx Arwm kr rhy sn[ bwhroN fwkU srW’c Awey[ Awpo<br />

iv`cIN ikhw, “A`j qW Bu`Ky hI mr gey hW[ ”ieh sux ky, kruxwlX hYN]) Bgq qyry<br />

dieAwl; En@w imhr pwie] Bgq jI ny aun@W nUM bVy hI ipAwr nwl bulw ky ikhw,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

201<br />

q`qkrw


“BweI!Bu`Ky ikauN mrnw hY?mohr lY jwau , Ck lau[ ”inSkpt suBwA hox krky,<br />

Bgq jI ny mohrW dI bWslI’coN aun@W dy swhmxy ie`k mohr k`F ky dy idqI[ bzwroN<br />

r`j ky vwips Aw gey[ spY duDu pIAweIAY; AMdir ivsu inkor] Anuswr Bgq jI<br />

nUM CL nwl ikhw, “hy mhWpurSo!Awp jI ny ik`Qy jwxw hY?”qW ikhw,<br />

“BweI!qIrQW ’qy jw ky BjnwnMdI mhWpurSW dI SuB s`cI syvw krnI hY[ Awp jI<br />

ny ik`Qy jwxw hY?”AgoN ikhw, “jI AsIN BI qIrQ XwqRw jwxw hY[ ”mhWpurSW<br />

ikhw, “AsIN iek`Ty XwqRw krWgy[ ”iek`Ty quridAW aujwV ’c ^Uh ’qy pwxI pIx<br />

leI Tihry, qW ie`k cMfwl ny ikhw, “ies nUM mwr ky ^Uh ’c su`t idau[ ”dUjy<br />

ikhw, “Koh ky h`Q v`F ky ^Uh ’c su`t idau[ ”inrdY jMqu; iqsu.dieAw n pweI]<br />

Anuswr prmpUjnIk Bgq jI qoN mohrW Koh ky, dony h`Q v`F ky ^Uh ’c su`t idqy[<br />

jgqu psU AhM kwlu ksweI] ksweIAW ny pUrn sMq mhWpurS jI dy h`Q v`F ky bhuq<br />

v`fw Gor pwp kIqw[ Bgq jI dw ^Un inkl ky, ^Uh dw pwxI lwl ho igAw[ Bgq<br />

jI ny goibMd gIq Dwrimk poQI ilKI hY[ kSt pIVw hox dy bwvjUd BI ^Uh’c, sUK<br />

dUK; jn sm idRstyqw]) jo nru duK mY; duKu nhI mwnY] Anuswr smidRSt mhWpurS,<br />

ivsmwd iekwgRqw’c lIx, goibMd gIq gwaux l`g gey[ kudrqI aus ielwky dw<br />

rwjw lCmx sYn ^Uh’qy phuMicAw, qW kI dyiKAw?ik ^Uh ’c KV@y mhWpurS jI,<br />

im`TI 2 Avwz ’c, vwihgurU jI dw js gw rhy hn[ ^Uh dw pwxI swrw lhU luhwn<br />

hY[ &urqI nwl prmpUjnIk Bgq jI nUM ^Uh ’coN k`iFAw, qW, ijau mhw auidAwn<br />

mih; mwrgu pwvY] iqau swDU sMig imil; joiq pRgtwvY] Anuswr AYsI ikRpw hoeI,<br />

drSn krky ivsmwd ho gey, ik iksy ’c ieqnw DIrj nhIN dyiKAw, jo h`Q v`Fy<br />

hox dy bwvjUd BI hwey sI n kry, blik pRmwqmw jI dw js gwvy[ rwjy dI mhwn<br />

SrDw b`J geI[ hMkwr ivkwr dy iqAwgI mhWpurSW nUM GoVy ’qy ibTw ky Awpxy<br />

mihlW ’c lY gey[ bVy hI ipAwr siqkwr nwl SuB syvw krn l`gy[ ; cMdn<br />

inkit sB cMdnu hueIAw] Anuswr syvw kridAW 2 Bgq jYdyv jI dI crn Coh nUM<br />

pRwpq ho ky, pUrn Bgq bx gey[ bVy hI rMgW 2 dy ipAwr nwl syvw krdy, rwq nUM<br />

Bgq jI dy crn-kmlW’c syvw ismrn krdy, rwj mihlW’c rwxIAW pws n<br />

jWdy[ Awp h`QIN ieSnwn krwauNdy, m`uTI cwpI krdy[ ie`QoN q`k BI ik Bgq jYdyv<br />

jI nUM rwj isMGwsn’qy ibTwauNdy, Awp AwigAwkwrI ho ky rwj pRbMD krdy[ swry<br />

dyS’c pRymw-BgqI hox l`g geI[ Bgq jYdyv jI ny ijvyN bcn kihxw, iqvyN hI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

202<br />

q`qkrw


kmwauxw[ jy ko bcnu kmwvY sMqn kw; so gur prswdI qrIAY] Anuswr pRmwqmw jI<br />

dI AYsI b^iSS hoeI, vr^w bhuq peI, bhuq 2 AMn jm@W ho igAw[ ij`Qy<br />

prmpUjnIk r`b rUp Bgq jI dy h`Q v`Fy sn, au~Qy mINh n pYxy krky kwL pY<br />

igAw, qW Bgq jI ny ikhw, “hy gurmuiK rwjn jI!pRmwqmw jI dI Awpxy’qy bhuq<br />

3 hI ikRpw hY, Awp jI dy vzIr Aihlkwr bhuq hI cMgy hn, prjw BI bhuq hI<br />

suKI hY[ pRmwqmw jI dy nwm’qy gRIbW nUM mu&q AMn lutw idau , ijs krky vwihgurU jI<br />

dI Awp jI’qy hor hI ^SI hovy[ ieh hukm suxidAW hI rwjy ny dwn dyxw SurU kr<br />

idqw[ ieh g`l sux ky ij`Qy kwL ipAw sI, au~QoN lok AMn lYx Awaux l`gy[ ijhVy<br />

cMfwlW ny Bgq jI dy h`Q v`Fy sn, auh BI Koqy lY ky Awey, nOkrW nUM ikhw, “AsIN<br />

AMn lYx Awey hW[ ”aun@W ikhw, “BweI!qusIN rwjy pws jw ky pRym bynqI kro, jy auh<br />

AwigAw dyxgy qW AsIN AMn dyvWgy[ ”ieh rwj drbwr’c gey, qW kI<br />

dyiKAw?sunihrI C`qR Ju`l irhw hY, do cOrdwr cOr kr rhy hn[ prmpUjnIk Bgq<br />

jYdyv jI ismrn’c lIx isMGwsx’qy ibrwjmwn hn[ ien@W dy pYrW dI im`tI inkl<br />

geI[ “hux mwry gey, ieh qW auhI bYTw hY, AwpW ijs dy h`Q v`Fy sn, hux ieh<br />

AwpW nUM su`kw nhIN jwx dyvygw[ ”rwjy qoN AwigAw leI[ rwjy ny ikhw, “Bgq jI<br />

nUM m`Qw tyko[ ”jdoN Bgq jI nUM m`Qw tyikAw, BwvyN ieh K`tI zihr kuMflIey s`p<br />

sn, qW BI smidRsty pUrn Bgq jI ny myhr AMimRq BrI ing@w pweI[ XQw:- qYsw<br />

AMimRqu; qYsI ibKu KwtI]) bRhmigAwnI kI idRsit; AMimRqu brsI] BgqW ikhw,<br />

“BweI!ien@W dw ^Ub Awdr siqkwr kro[ ” ien@W dI jwn sOKI ho geI[ rwj<br />

p`Dr’qy ien@W dw siqkwr kIqw[ ien@W nUM mihlW’c invws idqw, nOkr bhuq<br />

isAwxy sn, ien@W dIAW BYVIAW AwdqW dyK ky ikhw, “ieh mlwmqW ik`QoN Aw<br />

geIAW?”isAwixAW ikhw, “AwpW Bgq jI dw bcn mMnxw hY[ rwq lMGw ky AMn<br />

dy ky ivdw krky, jdoN krmcwrI vwips muVn l`gy, qW krmcwrIAW pu`iCAw, “qusIN<br />

qmwkU pINdy, mMdw boldy hoN, Bgq jI ny quhwfw ieqnw siqkwr ikauN krwieAw<br />

hY?”qW, siqgur kI rIsY.hoir kcu ipcu boldy; sy kUiVAwr kUVy JiV pVIAY]) ; jb<br />

bolY qb PIky] Anuswr ikhw, “swfw siqkwr ikauN n krvwey?ieh swfy ipMf dw<br />

cUhVw hY[ auh swfy koLoN frdw sI, ik myrw pwj au~GV jwvygw[ ”Bgq kI inMdw;<br />

kMDu CydwvY] Anuswr vwihgurU jI dI AYsI s^q nrwzgI hoeI, DrqI Pt geI, iv`cy<br />

hI grk gey[ nOkrW ny Aw ky rwjy jI nUM d`isAw, qW rwjy ny swrI g`l Bgq jYdyv<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

203<br />

q`qkrw


jI nUM d`sI, ;jhw iKmw qh Awip] Anuswr iKmw dy srUp Bgq jYdyv jI ny Awpxy<br />

tuMf mL ky A&sos kIqw, ssiqR qIKix.kwit fwirE; min n kIno rosu] kwj auAw<br />

ko.ly svwirE; iqlu n dIno dosu] Anuswr ikhw, kwhnUM mrny sn?ieqnI g`l kihx<br />

qoN, sUky; hry kIey iKn mwhy] Anuswr Bgq jYdyv jI dy h`Q hry ho gey , Bwv dovyN<br />

h`Q swbq ho gey[ DMn Bgq jYdyv jI; dwsW dI sdw slwm[ iqAwgI hMgqw Bgq<br />

jI; sd jpo iqn nwm[ tuMf hry ho gey, dyK dieAw ky kwm[ jpo BweI vwihgurU<br />

rwm rwm[ so jdoN koeI kSt dyvy, ivGn pvy, mn kwhLw pvy qW pUrn Bgq jYdyv<br />

jI dw prmpiv`qR SuB s`cw nwm AwpW BI jpIey, jpx jpwaux nwl gurqw<br />

ibrwjmwn siqgurU gRMQ swihb jI, idl idmwZ rom 2’c, gurbwxI hI gurbwxI<br />

Byjdy hn, Ajpw jwp b^Sdy hn, gurbwxI ByjidAW 2 lUM 2’c vs jWdy hn[<br />

srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] dI mhW Agm ivsmwd AvsQw b^Sdy<br />

hn[ so Bgq jI dw prmpiv`qR SuB s`cw nwm jpx dy AsMK hI lwhy hn[<br />

s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW A`T pauVIAW<br />

AstpdI jI cOQy[<br />

rmeIAw ky gun; cyiq prwnI] kvn mUl qy; kvn idRstwnI] prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv siqgurU mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- hm<br />

inrgunIAwr; nIc Ajwn] Anuswr hy inrgunIAwr ieAwxy, prwnI!(rmeIAw) koit<br />

bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry]) Epiq prlau; iKn mih krqw]<br />

Awip Alypw; inrgunu rhqw] sRbivAwpI pRkwS srUp Ajpw jwp. vwihgurU jI(ky)<br />

dy(gun) praupkwr (cyiq) cyqy kr[ ijn@W ny Awpxy ivsmwd AlOikk nUr pRkwS<br />

nwl, (kvn) ikhVy(mUl) mu`F rkq ibMd(qy) qoN, Awp jI dI(kvn) kYsI suMdr nr<br />

nwrwiexI Amolk, goibMd jI nUM imlx vwlI dyh bxw ky(idRstwnI) idKw idqI hY[<br />

ijs rkq ibMd nUM koeI h`Q nhIN lwauxw cwhuMdw[<br />

XQw:- BeI prwpiq; mwnuK dyhurIAw] goibMd imlx kI; ieh qyrI brIAw])<br />

iesu pwnI qy; ijin qU GirAw] mwtI kw ly dyhurw kirAw]) mw kI rkqu; ipqw<br />

ibdu Dwrw] mUriq sUriq; kir Awpwrw] joiq dwiq jyqI.sB qyrI; qU krqw sB<br />

TweI hy] 4]<br />

ijin qUM; swij svwir sIgwirAw]) ijin qnu mnu swij sIgwirAw; iqsu syqI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

204<br />

q`qkrw


ilv lwie] Anuswr (ijin) ijn@W Akwl purKu vwihgurU jI ny, (qUM) Awp jI<br />

nUM(swij) pYdw krky, h`Q pYr kMn n`k A`KW Awid AMgW nUM pRqMgW nwl svwir ky,<br />

bVw hI suMdr sIgwirAw hY[ ijvyN A`KW ’qy sohxIAW plkW lweIAW hn, dMdW<br />

swhmxy bu`l lwey hn[ isr ’qy suMdr sohxy kys idqy hn[ kMnW nUM C`jy lwey hn, jy<br />

n l`gy hox qW bu`cw burw l`gdw [ hY sohxI cmVI lweI hY, jy n huMdI qW m`KIAW ny hI<br />

Kw jwxw sI[ sony vrgI suMdr dyhI idqI hY[ XQw:- mwxs jnmu vf puMny pwieAw;<br />

dyh su kMcn cMgVIAw]) mÚ5] PrIdw aumr suhwvVI; sMig suvMnVI dyh] ivrly<br />

kyeI pweIAin@; ijn@w ipAwry nyh] 2]) eyh dyh su bWkI.ijqu hir jwpI; hir hir<br />

nwim suhwvIAw] vfBwgI pweI nwmu sKweI; jn nwnk rwim aupweIAw] 1]<br />

grB Agin mih; ijnih aubwirAw] (ijnih) ijn@W vwihgurU jI ny Awp jI<br />

nUM, prmpUjnIk mwqwjI dy(grB) pyt.dI qyz Agin(mih) ’c, Awpxw ismrn<br />

b^S ky, Pu`l nwloN koml sohl nUM(aubwirAw) bcwauxw kIqw hY[ ij`Qy mwqw dy KwDy,<br />

k`cy roV BI hzm ho jWdy hn[ XQw:- iesu pwnI qy; ijin qU GirAw] mwtI kw ly<br />

dyhurw kirAw] aukiq joiq lY suriq prIiKAw] mwq grB mih; ijin qU rwiKAw]<br />

rwKnhwru, smHwir jnw] sgly Coif, bIcwr mnw]) mwq grB mih.Awpn ismrnu<br />

dy; qh qum rwKnhwry] pwvk swgr AQwh lhir mih; qwrhu qwrnhwry]) jyn<br />

klw.mwq grB pRiqpwlµ; nh CydMq jTr rogxh]<br />

bwr ibvsQw; quJih ipAwrY dUD] mwqw jI dI pihlI gRwhI nwVUey duAwrw,<br />

b`cy nUM imldI hY, kYsw ivsmwd inXm hY!ijvyN prmpUjnIk ipAwry vwihgurU jI ny,<br />

mwqw jI dy grB’c, (quJih) Awp jI dI pRiqpwlxw kIqI hY, jnm qoN lY ky(bwr)<br />

bwlk (ibvsQw) AvsQw’c, mwqwjI dy AsQnW’coN, Awp jI nUM ^Ub im`Tw dUD<br />

(ipAwrY) iplwauNdy rhy hn[ XQw:- KIru pIAY.KylweIAY vxjwirAw imqRw; mwq<br />

ipqw suq hyqu]) pihlY; ipAwir lgw Qx duiD] dUjY; mwie bwp kI suiD]<br />

Bir jobn; Bojn suK sUD]) ijh pRswid; CqIh AMimRq Kwih] Anuswr hy<br />

jIv!vwihgurU jI ny Awp jI nUM, bhuq qrW@ dy AMimRq Bojn, Bir(jobn) juAwnI dy<br />

suK, (sUD) igAwq Akl hoS b^SI hY[ XQw:- ijh pRswid; qyrw suMdr rUpu] so pRBu<br />

ismrhu; sdw AnUpu]<br />

ibriD BieAw; aUpir swk sYn] muiK AipAwau; bYT kau dYn] hy jIv! Awp<br />

jI dw sRIr ibriD (BieAw) hox qoN, (swk) sbMDI(sYn) swQI, Awp jI dI syvw leI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

205<br />

q`qkrw


Awp jI aUpir Bwv pws KV@y rihMdy hn, (bYT) bYTy (kau) nUM hI, muiK ’c(AipAwau)<br />

AMimRq Bojn(dYn) idMdy hn[ XQw:- CqIh AMimRq; ijin Bojn dIey] AMqir Qwn;<br />

Thrwvn kau kIey] vw Awp jI dw sRIr.ibriD(BieAw) hox qoN, isr aUpir; TwFw<br />

guru sUrw] Anuswr Awp jI dy isr aUpir prmpUjnIk ipAwry vwihgurU siqgurU gRMQ<br />

swihb jI, s`cy (swk) sbMDI(sYn) swQI bx ky, (bYT) bYTy(kau) nUM hI, muiK<br />

’c(AipAwau) AMimRq(dYn) dyxw krdy hn, Bwv Awp jI dy irdy ’coN, mUMh ’c AMimRq<br />

bRhmwnMd rs, hr smyN Byjdy hn[ XQw:- gosweI; imhMfw ieTVw] AMm Aby Qwvhu;<br />

imTVw] BYx BweI siB sjxw; quDu jyhw.nwhI koie jIau] 1]<br />

iehu inrgunu; gunu.kCU n bUJY] bKis lyhu; qau nwnk sIJY] 1] prm ipAwry<br />

prm pUjnIk vwihgurU siqgurU nwnk mh`lw pMjvW jI, inrgun AikRqGx jIv nUM<br />

b^Swaux leI, vwihgurU jI dy snmuK Ardwis krdy hn:- hy vwihgurU jI!Awp jI<br />

dy aupRokq praupkwrW nUM Bulw ky , moih inrgun; sB guxh ibhUnw] Anuswr(inrgunu)<br />

SuB guxW qoN rihq, gux hIx iehu AikRqGx jIv, Awp jI dy(gunu) praupkwr(kCU)<br />

ku`J, Bwv QoVy mwqR BI, (n) nhIN(bUJY) b`uJdw, ik mYnUM mwqw jI dy grB dI A`g qoN<br />

bcwA ky, Amolk mwxs dyhI qy pdwrQ swk sbMDI Br juAwnI suK b^Sy hn, hy<br />

siqgurU rwmdws swihb jI!Awp jI, sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anq klwvwn<br />

ikRpw krky, ies inrgun AikRqGx nUM bKis(lyhu) lvojI, (qau) qW jo ieh Awp jI<br />

dy kIqy praupkwrW nUM(sIJY) smJy, praupkwrW nUM cyqy krky, inmK inmK; Twkur<br />

nmskwrY] Anuswr Awp jI nUM inmK 2 rom 2 krky, nmskwrW hI nmskwrW<br />

krky, Awp jI nUM pRwpq krky(sIJY) mukq, sPl ho jwvy] 1]<br />

(h`sih) ijh pRswid; Dr aUpir suiK bsih] suq BRwq mIq; binqw sMig<br />

hsih] hy BweI! (ijh) ijn@W gurU pRmysr jI dI, Anq klwvwn Agm Apwr sRb<br />

ivAwpI ivsmwd pRkwS srUp s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, Awp jI(Dr) DrqI<br />

aUpir, (binqw) supqnI(suq) spu`qRW(BRwq) BrwvW(mIq) im`qRW sMig(hsih)<br />

h`sidAW, suiK nwl(bsih) vsdy hoN[ XQw:- bsuDw dIE; brqin blnw] iqsu<br />

Twkur ky; iciq rKu crnw]) ijin dIey quDu; binqw Aru mIqw] iqsu Twkur kau;<br />

riK lyhu cIqw] 2]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

206<br />

q`qkrw


ijh pRswid; pIvih sIql jlw] suKdweI pvnu; pwvku Amulw] ij`Qy pwxI<br />

nhIN imldw, lokI bhuq hI duKI huMdy hn, byAMq jIv pwxI qoN ibnw, hux qV& 2 ky<br />

mr rhy hn[ (ijh) ijn@W vwihgurU jI dI, sRb ivAwpI ivsmwd Anq klwvwn<br />

Agm Apwr pRkwS srUp s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, Awp jI(sIql)<br />

TMFw(jlw) pwxI (pIvih) pINdy hoN, (suKdweI) suK dyx vwlI(Amulw) Amolk(pvnu)<br />

hvw(pwvku) A`g, Awp jI nUM pRwpq hY, Bwv hvw nwl swh lYNdy hoN, hor AnykW<br />

kwrj krdy hoN[ A`g nwl Awpxw Kwxw pkwauNdy hzm krdy hoN, TMF ’c sykdy Awid<br />

Anyk pRkwr dy kwrj krdy hoN[ XQw:- ijin dIAw quDu.pvnu Amolw] ijin dIAw<br />

quDu.nIru inrmolw] ijin dIAw quDu.pwvku blnw] iqsu Twkur kI.rhu mn srnw]<br />

3] vw (ijh) ijn@W vwihgurU jI dI, sRb ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd<br />

pRkwS srUp s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw rUpI(sIql) TMFw (jlw) pwxI (pIvih)<br />

pINdy hoN, Bwv ikRpw hI TMFw pwxI hY[ XQw:- hir crx kvl mkrMd, loiBq mno;<br />

Anidnuo, moih AwhI ipAwsw] ik®pw jlu dyih, nwnk swirMg kau; hoie jw qy, qyrY<br />

nwie vwsw]<br />

ijh pRswid; Bogih siB rsw] hy BweI!(ijh) ijn@W vwihgurU jI dI, sRb<br />

ivAwpI Anq klwvwn mhw ivsmwd pRkwS srUp s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl,<br />

Awp jI Kwx pIx pYn@x AsvwrI ieMidRAW dy(siB) swry rsw nUM(Bogih) Bogdy hoN[<br />

XQw:- AMimRq rsu; Kwvih Kwn pwn] ijin dIey; iqsih n jwnih. suAwn] 3] khu<br />

nwnk; hm lUx hrwmI] bKis lyhu; pRB AMqrjwmI]<br />

sgl smgRI; sMig swiQ bsw] ijn@W dI, pUrn Agm ivsmwd ikRpw nwl,<br />

mwieAw pdwrQ Gr, bRhmMf dI(sgl) swrI (smgRI) hvw pwxI AgnI Akws<br />

DrqI Dn pdwrQ Gr pdwrQ AsvwrI nOkr sbMDI Awid sMig swiQ(bsw) vs rhy<br />

hoN[ XQw:- pwxI pRwx pvix.bMiD rwKy; cMdu sUrju muiK dIey] mrx jIvx kau,<br />

DrqI dInI; eyqy gux ivsry] 2]<br />

dIny hsq pwv; krn nyqR rsnw] iqsih iqAwig; Avr sMig rcnw] ijn@W dy<br />

h`Q nhIN Eh ivcwry ikvyN dovyN h`Q joV ky m`Qw tykx, Drm-ikRq krn, Awpxy sRIr<br />

nUM sMBwlx Awid?hy mUV AMD jIv!Akwl purKu jI ny, pyKn kau nyqR; sunn kau<br />

krnw] hsq kmwvn; bwsn rsnw] Anuswr Awp jI nUM siqgurW, siqsMgq<br />

gursbdW, scy qyry KMf; scy bRhmMf] scy qyry loA; scy Awkwr] dy drSn krn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

207<br />

q`qkrw


leI (nyqR) A`KW, gurbwxI sunx leI (krn) kMn, gurbwxI bolx bRhmwnMd rs,<br />

pdwrQ Ckx, AMimRq gurbwxI kQw kIrqn krn leI (rsnw) jIB, gurU syvw,<br />

Drm-ikRq krn leI(hsq) h`Q, crn cln kau; isru kIno myrw] Anuswr qurn<br />

leI (pwv) pYr Awid, Amolk AMg(dIny) b^Sy hn[ dwiq ipAwrI; ivsirAw<br />

dwqwrw] Anuswr (iqsih) iqn@W vwihgurU jI nUM iqAwig ky, (Avr) hor mwieAw<br />

pdwrQ nSy kukrmW kusMgq ivkwrW sMig rcnw krdw hYN[ XQw:- iblwvlu mhlw<br />

5] ibnu hir; kwim.n Awvq hy] jw isau.rwic mwic qum@ lwgy; Eh mohnI mohwvq<br />

hy] 1] rhwau] kink kwimnI.syj sohnI; Coif iKnY mih jwvq hy] auriJ<br />

rihE.ieMdRI rs pRyirE; ibKY TgaurI Kwvq hy] 1] iqRx ko mMdru.swij svwirE;<br />

pwvku qlY jrwvq hy] AYsy gV mih.AYiT hTIlo; PUil PUil ikAw pwvq hy] 2]<br />

pMc dUq.mUf pir TwFy; kys ghy Pyrwvq hy] idRsit.n Awvih AMD AigAwnI; soie<br />

rihE md mwvq hy] 3] jwlu pswir.cog ibsQwrI; pMKI ijau Pwhwvq hy] khu<br />

nwnk.bMDn kwtn kau; mY siqguru purKu iDAwvq hy] 4]<br />

AYsy doK; mUV AMD ibAwpy] nwnk.kwiF lyhu; pRB Awpy] 2] prmpUjnIk gur<br />

nwnk dyv goivMd rUp] vwihgurU siqgurU nwnk siqgurU Arjn dyv swihb jI,<br />

inrgunIAwr ieAwxy AikRqGx mUV AMDy jIv nUM b^Swaux leI, vwihgurU jI dy<br />

snmuK, sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anqklwvwn Ardws kr rhy hn:- sB ku`J<br />

b^Sx vwly vwihgurU jI nUM iqAwg ky, ivkwrW niSAW kukrmW pwpW ’c l`gx dy<br />

AYsy(doK) doS du`K rog, hMkwr’c (AMD) AMn@y, mUrKw isir mUrKu hY; ij mMny nwhI<br />

nwau] Anuswr nwm nUM n mMnx vwly mUrKW isr(mUV) mUrK nUM (ibAwpy) l`gy hoey<br />

hn[ hy(pRB) sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn Ajpw jwp vwihgurU siqgurU<br />

swihbwn jI!AOguxW rUpI ^Uh’c if`gy nUM , ikRpw krky bWhoN PV ky Awpy hI kwiF(lyhu)<br />

lvo jI] 2] XQw:- moh cIkiV PwQy.inGrq hm jwqy; hir bWh pRBU pkrwie<br />

jIau]) qRwih qRwih.srin jn Awey; guru hwQI dy.inklwvYgo]) hm pwQr.loh bf<br />

pwQr; gur sMgiq nwv qrwvYgo]) Agin swgr; bUfq sMswrw] nwnk.bwh pkir;<br />

siqguir insqwrw]) bwh pkiV guir kwiFAw; soeI auqirAw pwir]<br />

Awid AMiq; jo rwKnhwru] iqs isau; pRIiq n krY.gvwru] jo vwihgurU jI<br />

(Awid) mu`F mwqw jI dy grB qoN, (AMiq) mrn q`k, ies nUM rwKnhwru hn[ vw swrI<br />

rcnw dy Awid, rcnw nMU Awpxy’coN pRgt krky, ies nUM Awpxy ’c lIx krky,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

208<br />

q`qkrw


cnw dw AMiq krn vwly Awid AMiq inrgun bRhm jI, rcnw dy(Awid) mu`F qoN lY ky<br />

rcnw dy AMiq q`k, swrI rcnw nUM rMgW 2 dy FMgW nwl jo rwKnhwru hn, (iqs)<br />

iqn@W(isau) nwl, (gvwru) bysmJ pRIiq(n) nhIN (krY) krdw[<br />

rMgW 2 dy FMg nwl r`Kx bwry, sRb ivAwpI mhW ivsmwd pRymmeI SuB<br />

ivcwr:- paux pwxI; bYsMqr mwih] Anuswr.hy BweI!Anyk pRkwr dI hvw, Anyk<br />

qr@W dy.pwxI, Anyk qr@W dI(bYsMqr) A`g ’c, vwihgurU jI Awp vsdy hn.ien@W nUM<br />

Awpxy inrgun ivAwpk srUp’coN pRgt krky, ien@W dy pRkwSk pRyrk Awsrw BI<br />

Awp jI Awp hI ho rhy hn[ BwvyN ieh q`q ie`k dUjy dy ivroDI hn, pr Pyr BI<br />

Awp jI ny Awpxy hukm’c bMn@ ky r`Ky hoey hn[ XQw:- bkrI isMGu.iekqY Qwie<br />

rwKy; mn hir jip.BRmu Bau dUir kIjY]<br />

jw kI syvw; nv iniD pwvY] qw isau mUVw; mnu nhI lwvY]) hir syvw mih;<br />

prm inDwnu] Anuswr (jw) ijn@W s`cy siqgurU swihbwn jI kI, prmpiv`qR SuB s`cI<br />

su`cI au~jl syvw krky, (nv) nON (iniD) inDIAW (pwvY) pw lvy[ XQw:- ijh<br />

siqgur ismrMiQ; iriD isiD.nv iniD pwvY]) vw syvw krky nwm dI Aqotqw Ajpw<br />

jwp rUpI(nv) nON (iniD) inDIAW(pwvY) pw lvy[ XQw:- Ast isiD; nv iniD<br />

eyh] krim prwpiq; ijsu nwmu dyh]) (mUVw) mUrK(qw) iqn@W(isau) nwl, Awpxw<br />

mnu nhI(lwvY) lwauNdw[<br />

jo Twkuru; sd sdw hjUry] qw kau; AMDw jwnq dUry] jo(Twkuru) Anq klwvwn<br />

Ajpw jwp vwihgurU suAwmI pRkwS hI pRkwS srUp inrgun bRhm jI, sd sdw hI<br />

sB dy AMdr bwhr(hjUry) nyVy qoN nyVy hn, AOguxW ivkwrW pwpW kukrmW PYSn hMkwr<br />

’c AMDw(qw) iqn@W (kau) nUM(dUry) dUr(jwnq) jwxdw hYY[ XQw:- qU BrpUir; jwinAw<br />

mY dUir]) jwnq dUir; qumih pRB nyir]) hY nwnk nyr nyrI]<br />

jw kI thl; pwvY drgh mwnu] iqsih ibswrY; mugDu Ajwnu]) ivic dunIAw;<br />

syv kmweIAY] qw drgh; bYsxu pweIAY] Anuswr(jw) ijn@W siqgurU swihbwn jI<br />

kI(thl) syvw krn nwl, (drgh) KMf bRhmMf dI rcnw, siqsMgq jI, s`cKMf<br />

’c, (mwnu) vifAweI (pwvY) pwvy, (iqsih) iqn@W siqgurU swihbwn jI nUM, (mugDu)<br />

mUrK (Ajwnu) bysmJ mUrK (ibswrY) Bulw irhw hY[<br />

sdw sdw; iehu BUlnhwru] nwnk; rwKnhwru Apwru] 3] siqgurU siqgurU;<br />

siqguru guibMd jIau] vwihgurU siqgurU nwnk dyv siqgurU Arjn dyv swihb jI,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

209<br />

q`qkrw


nwm hIx gvwr mUrK AMDy Anjwx sdw sdw; iehu BUlnhwru] jIv nUM b^Swaux<br />

leI, vwihgurU jI dy snmuK iS&wrS kr rhy hn:- hy vwihgurU jI!mwieAw ivkwrW<br />

moh hMkwr AigAwn’c PisAw iehu jIv, BwvyN sdw sdw(BUlnhwru) Bu`lx vwlw hY,<br />

pr iPr BI Awp jI (Apwru) pwrwvwr qoN rihq, Bwv zrUr br zrUr(rwKnhwru)<br />

r`Kx vwly hoNjI, ies leI, sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr<br />

pRkwS srUp s`cI, ikRpw hI ikRpw krky r`K lau jI] 3]<br />

(rcY.polw) rqnu iqAwig; kaufI sMig rcY]) gur kw sbdu.rqMnu hY; hIry ijqu<br />

jVwau] sbdu rqnu ijqu mMnu lwgw; eyhu hoAw smwau] sbd syqI mnu imilAw; scY<br />

lwieAw Bwau] Awpy hIrw rqnu Awpy; ijs no dyie buJwie] khY nwnku.sbdu rqnu<br />

hY; hIrw ijqu jVwau]) nwmu Amolku rqnu hY; pUry siqgur pwis] siqgur syvY<br />

ligAw; kiF rqnu dyvY prgwis]) rqn lwl; jw kw kCU n molu]) Anuswr<br />

vwihgurU nwmu rUpI Amolk rqnu nMU, kaufI bdlY iqAwgY rqnu] Anuswr iqAwig ky,<br />

(kaufI) mwieAw sMig(rcY) rc irhw hY[ XQw:- kbIr.kaufI kaufI joir kY; jory<br />

lwK kroir] clqI bwr.n kCu imilE; leI lMgotI qoir]) jo dyvY.iqsY n jwxY mUVw ;<br />

idqy no lptwey] Dn eIrKw suAwd AwpxI vifAweI krnI krwauxI, kwm kRoD loB<br />

moh hMkwr iqMn-gux &YSn kukrm sB mwieAw hY[ XQw:- rj gux qm gux.sq gux<br />

khIAY; eyh qyrI sB mwieAw]) kih kbIr; ijsu audru iqsu mwieAw] qb Cuty; jb<br />

swDU pwieAw]<br />

(m`cY) swcu Coif; JUT sMig mcY]) KUbu KUbu KUbu KUbu; KUbu qyro nwmu]) Awid scu;<br />

jugwid scu] hY BI scu; nwnk hosI BI scu]) scu sBnw hoie dwrU; pwp kFY Doie]<br />

nwnku.vKwxY bynqI; ijn scu plY hoie] AYsy sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

Anqklwvwn Ajpw jwp, sweI nwmu Amolu; (swcu) s`cy nwm jI nUM Coif ky, JUTu JUTu<br />

JUTu; JUTu dunI gumwnu] 1] Anuswr hMkwr nSy mhW pwp kql zor zulm mwieAw<br />

ivkwr JUT sMig(mcY) m`cdw hY, kihMdw hY, ik swnUM qW JUT hI &ldw hY, jy s`c<br />

bolIey qW Bu`Ky hI mr jweIey[ XQw:- (h`sUAw) pyiK pyiK ry.ksuMB kI lIlw; rwic<br />

mwic iqnhUM lau hsUAw]) kuPr goA.kuPrwxY; pieAw dJsI]<br />

jo Cfnw; su AsiQru kir mwnY] jo hovnu; so dUir prwnY]) jo Gru Cif<br />

gvwvxw; so lgw mn mwih] ijQY jwie quDu vrqxw; iqs kI icMqw nwih]) qij<br />

swd; shj suKu hoeI] Gr Cfxy; rhY n koeI]) jwig lyhu.ry mnw jwig lyhu; khw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

210<br />

q`qkrw


gwPl soieAw] jo qnu aupijAw sMg hI; so BI.sMg n hoieAw] 1] Anuswr(jo)<br />

ijhVw sRIr suAwd sbMDI pdwrQ Gr sMswr Cfnw hY, (su) auho sB ku`J (AsiQru)<br />

Ac`l s`cw sdw rihx vwlw(kir) krky(mwnY) mMndw hY[ XQw:- JUTu bwq; sw scu<br />

kir jwqI] siq hovnu; min lgY n rwqI] 2] (jo) ijhVw (hovnu) hox vwlw hY Bwv<br />

mrnw hY, (so) aus nUM dUir (prwnY) pCwxdw hY[ vw (jo) ijhVy vwihgurU jI, ijmI<br />

jmwn ky ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt bwF hoq hY] ies dy<br />

AMdr bwhr lbw lb BrpUr.Awid scu; jugwid scu] hY BI scu; nwnk hosI BI<br />

scu] Anuswr ip`Cy s`cy sn, hux BI s`cy hn, Awaux vwly smyN nUM BI s`cy(hovnu)<br />

hoxgy, (so) aun@W nUM(dUir) dUr(prwnY) pCwxdw, mMndw hY[ aun@W dw ismrn syvw nhIN<br />

krdw[ dUr pCwx ky mhW pwp nIc kMm krdw hY[<br />

Coif jwie; iqs kw sRmu krY] sMig shweI; iqsu prhrY] gur syvw gursMgq<br />

praupkwr ismrn krn dsvMD dyx dI bjwey, jo sMswrY ky kutMb imqR BweI, dIsih<br />

mn myry; qy siB ApnY suAwie imlwsw] ijqu idin aun@ kw suAwau.hoie n AwvY ; iqqu<br />

idin.nyVY ko n Fukwsw]) jw kau musklu Aiq bxY; FoeI.koie n dyie] lwgU hoey<br />

dusmnw; swk iB Bij Kly] sBo BjY Awsrw; cukY sBu Asrwau] iciq AwvY Esu<br />

pwrbRhmu; lgY n qqI vwau] Anuswr ijhVy sbMDI im`qR pdwrQ pYsy ies nUM,<br />

Coif(jwie) jWdy hn, (iqs) iqn@W(kw) dI ^wqr qn mn krky(sRmu) Qkwvt(krY)<br />

krdw rihMdw hY, Bwv hr vyly iqn@W nUM ismrny krky JUrdw 2 Qkwvt krdw hY,<br />

sRIr rogI ho jWdw hY[ vw (iqs) iqn@W(kw) dI ^wqr sRIr krky(sRmu) myhnq<br />

qklI&W(krY) krdw rihMdw hY, Bwv aun@W nUM durmiq dw Kwxw pIxw pYn@xw dy irhw<br />

hY[ Awp durmiq ’c l`gw hY, aunW@ nUM durmiq ’c lw irhw hY, ieh sRmu kr irhw<br />

hY[ XQw:- pauVI] ffw.fyrw iehu nhI; jh fyrw qh jwnu] auAw fyrw kw sMjmo;<br />

gur kY sbid pCwnu] ieAw fyrw kau; sRmu kir GwlY] jw kw; qsU nhI sMig cwlY]<br />

auAw fyrw kI; so imiq jwnY] jw kau; idRsit pUrn BgvwnY] fyrw inhclu scu;<br />

swDsMig pwieAw] nwnk qy jn; nh folwieAw] jo vwihgurU jI ies sMig jnmW<br />

2’c shweI hn, (iqsu) iqn@W nUM(prhrY) C`f idMdw hY[ XQw:- imqRü ipAwrw nwnk<br />

jI, mY Cif gvwieAw; rMig ksuMBY BulI]) sBu ikCu Apnw; ieku rwmu prwieAw] 1]<br />

cMdn lypu; auqwrY Doie] grDb pRIiq; Bsm sMig hoie] idRstWq:- (grDb)<br />

Koqy nUM swbx nwl nuhw Doie ky, grmI qoN bcwaux leI, jykr cMdn lypu kIqw jwvy,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

211<br />

q`qkrw


qW BI aus dI(Bsm) suAwh sMig hI pRIiq(hoie) huMdI hY, ikauN jo suAwh ’c ilt ky,<br />

cMdn dw lypu(auqwrY) auqwr idMdw hY[ 2.ibnu ismrn; grDB kI inAweI] swkq;<br />

Qwn Birst iPrwhI] 5]) DoqI Koil; ivCwey hyiT] grDp vWgU; lwhy pyit] 1]<br />

Anuswr Kwx dy lwlcI ivkwrI jIv rUpI(grDb) Koqy nUM, igAwn nwm s`c rUpI<br />

swbx, pRym rUpI pwxI nwl Doie ky, vYrwg rUpI cMdn lypu krn qoN BI, aus dI ivSy<br />

rUpI(Bsm) suAwh sMig hI, pRIiq(hoie) huMdI hY[ ikauN jo ivSy rUpI suAwh ’c ilt<br />

ky, vYrwg rUpI cMdn dI lypu nUM(auqwrY) auqwr idMdw hY[<br />

AMD kUp mih; piqq ibkrwl] nwnk.kwiF lyhu; pRB dieAwl] 4] nwm rqn<br />

iqAwg ky, JUT ’c m`cx vwly, AMD kUp mih; piqq ibkrwl] jIv rUpI Koqy nUM<br />

b^Swaux leI, prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv gurU Arjn dyv<br />

swihb jI, vwihgurU jI dy snmuK sRb ivAwpI mhW ivsmwd Ardws krdy hn:-<br />

mhW pwp. ivkwr.AOgux rUpI(AMD) AMn@y(ibkrwl) frwauxy(kUp) KUh (mih) ’c,<br />

(piqq) if`gy, Apiv`qR, PrIdw.iqnw muK frwvxy; ijnw ivswirEnu nwau] Anuswr<br />

(ibkrwl) frwauxy (AMD) AMn@y AikRqGx jIv nUM, hy(dieAwl) imhrvwnu swihbu<br />

imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau, dyie dwnu] (pRB) vwihgurU<br />

swihb jI!ikRpw krky bWhoN PV ky, kwiF lyhu jI] 4] XQw:- Agin swgr; bUfq<br />

sMswrw] nwnk.bwh pkir; siqguir insqwrw]) bwh pkiV guir kwiFAw; soeI<br />

auqirAw pwir]) moh cIkiV PwQy.inGrq hm jwqy; hir bWh pRBU pkrwie jIau])<br />

qRwih qRwih.srin jn Awey; guru hwQI dy.inklwvYgo]) hsq Alµbnu dyhu pRB; grqhu<br />

auDru gopwl] moih inrgun. miq QorIAw; qUM sd hI dIn dieAwl]<br />

krqUiq psU kI; mwns jwiq] lok pcwrw; krY idnu rwiq] pKMfI kptI k`cy<br />

gurU dI AMdrUnI hwlq d`s ky, aus nUM svwrdy hn:- DoqI Koil; ivCwey hyiT] grDp<br />

vWgU; lwhy pyit] 1] Anuswr jIv rUpI pSU hr vyly KweI hI jWdw hY, dUijAW dy<br />

isMg mwrn vWg, inrdoS jIAW nUM mwrdw hY[ pKMfI gurU dI(krqUiq) pu`TI krnI,<br />

psU(kI) dI hY, Bwv pSU vrgI hI hY, pr jwiq(mwns) mnu`K dI hY[ Dn pdwrQ<br />

CLx leI, Awpxy Awp nUM r`b khwaux leI idnu rwiq lok(pcwrw) idKwvw,<br />

pRcwvw(krY) krdw rihMdw hY, Bwv dMB pKMf dw(pcwrw) pRcwr krdw hY[ “mYnUM<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

212<br />

q`qkrw


pRmwqmw dy drSn huMdy hn, mYN ikhw myry syvk dw kMm svwro, qW r`b ny nwh khI, mYN<br />

lV ky mnw ilAw, iPr mYN ikhw mYnUM qyry drSnW dI loV nhIN, mYnUM qW Awpxy syvkW dy<br />

drSn cwhIdy hn[ ”XQw:- kUVu boil; murdwru Kwie] AvrI no; smJwvix jwie]<br />

muTw Awip; muhwey swQY] nwnk.AYsw AwgU jwpY])<br />

bwhir ByK; AMqir mlu mwieAw]) mwQy iqlku; hiQ mwlw bwnW] logn; rwmu<br />

iKlaunw jwnW] 1] (inb`g) gj swFy qY qY DoqIAw; iqhry pwiein qg] glI ijn@w<br />

jpmwlIAw; loty hiQ inbg] Eie hir ky sMq.n AwKIAih; bwnwris ky Tg] Anuswr<br />

bwhir sMq (ByK) ilbws hY, (AMqir) AMdr mwieAw dI(mlu) mYL hY[ XQ:-<br />

mwieAw.mnhu n vIsrY; mWgY dMmw dMm] so pRBu.iciq n AwveI; nwnk.nhI krMim]<br />

Cpis nwih kCu; krY CpwieAw] luk ky mMd krm krky(CpwieAw) Cupw(krY)<br />

krdw hY, pr kCu BI nwih(Cpis) lukdw vwihgurU jI qoN, ikauN jo vwihgurU jI srb<br />

nYn; Awip pyKnhwrw] hn[ XQw:- sBu ikCu suxdw vyKdw; ikau mukir pieAw jwie]<br />

Anuswr sdw vyKdy suxdy hn[ XQw:- AMqir bih kY krm kmwvY; so chu kuMfI<br />

jwxIAY]) AMdir bhY; qpw pwp kmwey] hir AMdrlw pwpu; pMcw no auGw kir<br />

vyKwilAw]) dyie ikvwV.Aink pVdy mih; pr dwrw sMig PwkY] icqR gupqu jb lyKw<br />

mwgih; qb kauxu pVdw qyrw FwkY] 3]) ht ptx ibj mMdr BMnY; kir corI Gir<br />

AwvY] Aghu dyKY ipChu dyKY; quJ qy khw CpwvY]) AMdir kmwxw srpr auGVY; BwvY<br />

koeI bih DrqI ivic kmweI] pr igRh ivkwrI nUM eyfz Awid l`gx qoN pqw l`g jWdw<br />

hY[ Drmrwjw pws BI pwp pRgt ho jWdy hn[ XQw:- kbIr.jyqy pwp kIey; rwKy qlY<br />

durwie] prgt Bey indwn sB; jb pUCy Drmrwie] (n`is B`ij) mwxsw ikAhu<br />

dIbwxhu, koeI nis Bij inklY; hir dIbwxhu.koeI ikQY jwieAw] ijvyN s`jx T`g au~qoN<br />

bYSnUM pihrwvy ’c sI, vwihgurU mh`ly pihly jI ny aus dy Bory’coN sO isr kFwieAw, aus<br />

nUM r`b dw s`jx sMq bxwieAw[ gupq mMd krm kIqy, mhwrwijAW dy BI nhIN luky[<br />

koeI AwdmI gupq mwVw krm krn l`gw sI, qW kI dyiKAw?bhuq v`fy iF`f vwlw,<br />

Awpxy iF`f’qy v`fw Fol leI KV@w hY, bVw hI hYrwn ho ky pu`iCAw, “qUM kOx hYN?”qW<br />

ikhw, “mYN krm dyvqw hW, jy qUM luk ky mwVw krm kryNgw qW Fol’qy f`gw mwr<br />

dyvWgw[”<br />

bwhir; igAwn iDAwn iesnwn]) jgu kaUAw; muiK cuMc igAwnu] Anuswr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

213<br />

q`qkrw


whir qW mwieAw, pr iesqRI inMdw JUT dy iqAwg Awid igAwn dIAW g`lW krdw<br />

hY, qIrQW’qy jw ky iesnwn BI krdw hY, lokW nUM T`gx leI smwDI lw ky, iDAwn<br />

mwieAw ivkwr ’c lwauNdw hY[ XQw:- mÚ1] piV pusqk.sMiDAw bwdM] isl<br />

pUjis.bgul smwDM] muiK JUT.ibBUKx swrM] qRYpwl.iqhwl ibcwrM] gil mwlw.iqlku<br />

illwtM] duie DoqI.bsqR kpwtM] jy jwxis.bRhmM krmM] siB.Pokt inscau krmM]<br />

khu nwnk.inhcau iDAwvY] ivxu siqgur.vwt n pwvY] 2]<br />

AMqir ibAwpY; loBu suAwnu] AYsy dMBI pKMfI dy(AMqir) AMdr, (loBu) lwlc<br />

rUpI(suAwnu) ku`qw(ibAwpY) ivAwpdw hY[ XQw:- (BaukY. ksky.bol) AMqir loBu;<br />

BaukY ijsu kuqw] jmkwlu iqsu.kdy n CofY; AMiq gieAw pCuqweI hy]) loB lhir<br />

sBu suAwnu hlku hY; hlikE sBih ibgwry]) AMqir loBu; iPrih hlkwey] inMdw<br />

krih; isir Bwru auTwey] mwieAw mUTw; cyqY nwhI] Brmy BUlw; bhuqI rwhI] 2])<br />

eyku suAwnu; duie suAwnI nwil] Blky Baukih; sdw bieAwil] kUVu Curw muTw<br />

murdwru] Dwxk rUip; rhw krqwr] 1]) AMqir ibAwpY; loBu suAwnu] tUk:- kuMB dy<br />

myly’qy ie`k pKMfI mwieAw’c iDAwn lw ky, bnOtI smwDI’c bYT igAw, bnOtI cyly<br />

dunIAW nUM Brmw ky, m`Qw itkwaux l`gy, “ijhVw cWdI dw dmVw m`Qw tykygw, aus nUM<br />

swfy bwbw jI surg b^Sxgy[ hux smwDI lw ky, surg’c phuMcy hoey hn[ ”rwq nUM<br />

ikhw, “ikMny dmVy hn?”A`goN ikhw, “jI pMdrW[ ”qW pKMfI ikhw, “sqwrW dmVy<br />

hn[ ”cyilAW ikhw, “qusIN qW surg’c gey sI[ ”“myry nwl CL n kro, BwvyN<br />

myrIAW A`KW mItIAW sn, mYN KVkw igx lYNdw sI[ ”so, bwhir igAwn iDAwn<br />

iesnwn] AMqir ibAwpY; loBu suAwnu] Anuswr byAMq jIv JU`TI mwieAw leI su`qy,<br />

ies dy fMgy hoey hn[ XQw:- suqVy AsMK; mwieAw JUTI kwrxy] nwnk sy jwgMin@;<br />

ij rsnw nwmu aucwrxy]) mwieAw hoeI nwgnI; jgiq rhI lptwie]) mwieAw;<br />

AYsI mohnI BweI] jyqy jIA; qyqy fhkweI]<br />

AMqir Agin; bwhir qnu suAwh] AYsy dMBI loBI ku`qy dy (AMqir) AMdr, hMsu<br />

hyqu loBu kopu; cwry ndIAw Aig] Anuswr kwm kRoD loB hMkwr moh eIrKw mwieAw<br />

vifAweI, hMs vrgy sohxy bnx dI Agin hY, AMdrlI A`g ny, bwhir (qnu) sRIr<br />

nUM, suAwh bxw idqw hY, sMswr’c BI lwnqW dI suAwh au~fdI hY[<br />

gil pwQr; kYsy qrY AQwh] (AQwh) byhwQ AOguxW ivkwrW rUpI jl sihq,<br />

sMswr rUpI smuMdR qoN(kYsy) ik`dW(qrY) qry? ikauNik ies pKMfI dy gil nwl, mhW<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

214<br />

q`qkrw


pwp rUpI pwQr bMin@Aw hY[ XQw:- ibkwr pwQr.glih bwDy; inMd pot isrwie] mhw<br />

swgru smudu lµGnw; pwir.n prnw jwie]) Gr GuMmxvwxI BweI] pwp pQr; qrxu n<br />

jweI]<br />

32.jw kY AMqir; bsY pRBu Awip] nwnk qy jn; shij smwiq] 5] prmpUjnIk<br />

sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anqklwvwn ivsmwd pRkwS srUp Ajpw jwp vwihgurU<br />

siqgurU nwnk dyv swihb mh`lw 5 jI &urmwauNdy hn:- swD kI DUir; krhu iesnwnu]<br />

Anuswr siqgurU swihbwn jI dI, prmpiv`qR crn-DUV’c, hr smyN ieSnwn krn<br />

vwly, (jw) ijs gursyvk ipAwry jI(kY) dy(AMqir) AMdr, Awip (pRBu) pRkwS hI<br />

pRkwS srUp sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn Ajpw jwp bRhm jI (bsY) vsdy hn,<br />

Bwv AMdr bwhr vsdy swiKAwq ho rhy hn[ (qy) Eh(jn) ipAwry Bgq jI, (shij)<br />

SWqI, Drm, DIrj, bRhm- igAwn sihq.shij.AvsQw’c, shij srUp bRhm jI<br />

’c(smwiq) smw Bwv lIx ho jWdy hn[ XQw:- ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw]<br />

iqau joqI sMig; joiq smwnw] imit gey gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY; sd<br />

kurbwn]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip. srbsu sBu AripE; And<br />

shj Duin Jok] gursyvk jI dMB pKMf idKwvy CL &ryb duinAwvI vifAweI lwlc<br />

mwieAw AOgux ivkwr iqAwg ky, gurU jI dI crn-DUV’c, hr vyly ieSnwn krdy<br />

rihMdy hn, Awp ku`J BI nhIN bxdy] 5] XQw:- (m`jnu, in`q) gur kI ryxu; inq mjnu<br />

krau] jnm jnm kI; haumY mlu hrau]<br />

32. jw kY AMqir; bsY pRBu Awip] nwnk qy jn; shij smwiq] 5]<br />

prmpUjnIk vwihgurU(nwnk) siqgurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- (jw) ijn@W<br />

vwihgurU mh`ly nOvyN jI(kY) dy(AMqir) AMdr, Awip(pRBu) pRkwS hI pRkwS srUp bRhm jI<br />

(bsY) vsdy hn, (qy) auh.DMnu DMnu; DMnu jnu AwieAw] ijsu pRswid; sBu jgqu<br />

qrwieAw] Anuswr (jn) prmpUjnIk vwihgurU mh`lw nOvW jI, AwpxI swrI jIvnI,<br />

pUrn vYrwgmeI Adu`qI kurbwnI sIs vwrn smyN, sRb ivAwpI mhW ivsmwd shij<br />

AvsQw ’c, (smwiq) smw rhy hn[<br />

vwihgurU jI dy srgun Avqwr mh`ly nOvyN jI dI, sRb ivAwpI mhW ivsmwd pUrn<br />

vYrwgmeI mhwn DIrjDwrI mhwn praupkwrI shij AvsQw dw Amolk idRStWq:-<br />

jdoN swhmxy cMfwl kwzI Abdl vwhv ny &qvw piV@Aw, mhwn pwpI jlwludIn ny<br />

qlvwr imAwnoN iK`cI, sRI gurU swihb jI ny ikhw, “dws, sRI jpu jI swihb jI dw<br />

prmpiv`qR AMimRq pwT sMpUrn krky, jdoN siqgurU nwnk dyv swihb jI nUM m`Qw tyky,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

215<br />

q`qkrw


qdoN vwr krnw[ ”vwihgurU siqgurU qygbhwdr swihb jI ny, sRI jpu jI swihb jI<br />

dw AMimRq pwT AwrMB kIqw[ Awp jI jdoN pwT kr rhy sn, qW Awp jI sRb<br />

ivAwpI Agm ivsmwd AvsQw gurbwxI’c ieauN lIn sn:- hrK AnMq; sog nhI<br />

bIAw] so Gru; guir nwnk kau dIAw]) nh isv skqI.jlu nhI pvnw; qh Akwru<br />

nhI mydnI] siqgur jog kw.qhw invwsw; jh Aivgq nwQu Agm DnI]) kih<br />

kbIr; hmrw goibMdu] cauQy pd mih; jn kI ijMdu]) imqR sqRü; jw kY eyk smwnY]<br />

pRB Apuny ibn; Avru n jwnY] s`cy siqgurU swihb jI kurbwnI smyN mrn ijaux qoN,<br />

AiqAMq au~cI inrlyp AvsQw’c lIx rhy[ XQw:- mrxY kI icMqw nhI; jIvx kI<br />

nhI Aws] qU srb jIAw pRiqpwlhI; lyKY sws igrws]) mrxu jIvxu jo sm kir<br />

jwxY; so myry pRB Bwiedw]) kbIr.ijsu mrny qy jgu frY; myry mn Awnµdu] mrny hI<br />

qy pweIAY; pUrnu prmwnµdu] 22] r`b rUp Bgq kbIr swihb jI dy, gMBIr gurmuiK<br />

AwSy Anuswr hzUr ieh idRVqw r`Kdy hn ik zulm dy nws Drm dy pRkwS leI,<br />

ijs mrn qoN jgq frdw hY, dwsn dws dy mn AMdr ShIdI pwaux dw AnMd hY,<br />

ikauN jo pRmwqmw qoN, Awpxy Awp nUM kurbwn krn dw, pUrn prmwnMd bRhmwnMd rs<br />

pRwpq hY[ prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI ny Awpxy pRymIAW nUM , jMmx mrn qoN<br />

inrlyp shij AvsQw idKw ky, Drm ihq srb`q dy Bly leI, gurU jI dw hukm<br />

kmwaux leI, mrn dI SuB s`cI jwc isKweI hY, beI sRIr iqAwgx smyN swihb jI<br />

n Bu`lx qW sihlw mrnw huMdw hY[ XQw:- mÚ 3] ikAw jwxw.ikv mrhgy; kYsw<br />

mrxw hoie] jy kir swihbu.mnhu n vIsrY; qw shlw mrxw hoie] mrxY qy jgqu<br />

frY; jIivAw loVY sBu koie] gurprswdI jIvqu mrY; hukmY bUJY soie] nwnk.AYsI<br />

mrnI jo mrY; qw sd jIvxu hoie] 2] srb`q dy Bly ihq kurbwnI dyxy krky, Pyr<br />

mrnw nhIN huMdw[ XQw:- kbIrw.mrqw mrqw jgu muAw; mir iB n jwnY koie] AYsI<br />

mrnI jo mrY; bhuir n mrnw hoie] (555) kbIr mrqw mrqw jgu mUAw mir BI n<br />

jwinAw koie] AYsy mrny jo mrY bhuir n mrnw hoie] 29] (1365) so guru krhu;<br />

ij bhuir n krnw] so pdu rvhu; ij bhuir n rvnw] so iDAwnu Drhu; ij bhuir n<br />

Drnw] AYsy mrhu; ij bhuir n mrnw]<br />

vwihgurU] sRb`q dy Bly ihq mrn nUM, s`cw mrnw kr idKwieAw[ XQw:- mrxu<br />

muxsw sUirAw.hku hY; jo hoie mrin prvwxo] vwihgurU] prmpiv`qR vYrwgmeI SuB<br />

s`cI pUrn DrmI ShIdI qoN pihlW Bwv ShIdI dyx smyN, Akih AnMd iKmw DIrj<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

216<br />

q`qkrw


shij sRb ivAwpI ivsmwdqweI Ajpw jwp’c lIx, prmpUjnIk gurbwxI jI kmw<br />

ky idKwey hn[ XQw:- gauVI kbIr jI] ijh mrnY; sBu jgqu qrwisAw] so<br />

mrnw; gur sbid pRgwisAw] 1] Ab kYsy mrau; mrin mnu mwinAw] mir mir<br />

jwqy; ijn rwmu n jwinAw] 1] rhwau] mrno mrnu; khY sBu koeI] shjy mrY;<br />

Amru hoie soeI] 2] khu kbIr; min BieAw AnMdw] gieAw Brmu; rihAw<br />

prmwnMdw]<br />

vwihgurU] id`lI cWdnI cONk, A`j cWdnI cONk nhIN, blik Gor iBAwnk zulm<br />

AMDyry dw cONk hY[ ie`Qy Awm pRjw byAMq sWeI lokW sMqW kwml purKW dI ieqnI BIV<br />

ie`kqR hoeI, ik iql su`tx nUM BI QW n irhw, jo s`cy siqgurU swihb jI dy jmwlI<br />

ichry dy AwKrI SuB s`cy drSn locdy sn[ XQw:- myrw mnu locY; gur drsn<br />

qweI] iblp kry; cwiqRk kI inAweI] iqRKw n auqrY, sWiq n AwvY; ibnu drsn<br />

sMq ipAwry jIau] 1] hau GolI jIau Goil GumweI; gur drsn sMq ipAwry jIau]<br />

1] rhwau] pr aun@W nUM mwr ku`t ky roikAw igAw, s`cy siqgurU swihb jI ny, sRI<br />

jpu jI swihb jI dw Bog pw ky, pUrn iekwgRqw inrBYqw pRym pUrn Agm ivsmwd<br />

srb ivAwpI shij AvsQw’c, guru pUrw nmskwry] Anuswr siqgurU pihly<br />

pwiqSwh jI nUM rom 2 krky nmskwr kIqI[ XQw:- nmskwr; qw kau lK bwr]<br />

iehu mnu dIjY; qw kau vwir]<br />

sMq doKI jlwd jlwludIn ny, s`cy siqgurU swihb jI dI, prmpiv`qR DOx ’qy<br />

vwr krn leI, zulmI qlvwr auqWh cu`kI, cwr cuPyirEN qRwh qRwh dI, ^udweI<br />

au~cI kUk pukwr au~TI[ qlvwr dw ^UnI zwlmwnw vwr krky, prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU swihb jI dy prmpiv`qR SuB s`cy praupkwrI sIs swihb jI k`t idqy[<br />

prmpUjnIk prmpiv`qR DV ’coN, prmpiv`qR sw& Su`D ^Un &uvwry vWg inkilAw,<br />

DrqI ^Un nwl rMgI geI[ gurU nwnkSwhI sMmq 207, 1732ib:, m`Gr SudI<br />

pMcmI, 19 dsMbr 1675 eI:nUM, idny 12 vjy qoN fyF GVI ip`Co, zulmI cWdnI cONk<br />

ivKy, Drm hyq prmpUjnIk sRI sIs swihb jI kurbwn kIqy[ XQw:- rMc smwn;<br />

dyh kir cInw[ sIs dIAw; pr isrru n dInw]<br />

hy prmpUjnIk vwihgurU pwrbRhm jI dy Avqwr, s`cy siqgurU sRI gurU<br />

qygbhwdr swihb jI!SuB vIcwr rUpI qrwjU dy, ie`k plVy’c, AnMq bRhmMf, dUjy<br />

plVy’c, Awp jI dI, bRhmigAwnI.praupkwr aumwhw] vwlI prm au~cI s`cI su`cI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

217<br />

q`qkrw


krnI pRymw-BgqI, Drm ihq idqI ShIdI r`KIey, qW vYrwgmeI ShIdI dw plVw<br />

AiqAMq hI Bwrw hY[ Awp jI dI aupmw brwbr, hor iksy nUM qulnw nhIN idqI jw<br />

skdI[ XQw:- gur nwil quil.n lgeI; Koij ifTw bRhmMfu] nwmu inDwnu.siqguir<br />

dIAw; suKu nwnk.mn mih mMfu]<br />

prmpUjnIk s`cy ipqw vwihgurU jI dy ArQ:- DMn hn DMn hn DMn hn<br />

prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI DMn hn, zwlmW dy<br />

Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, lohy dy qMg ipMjry’c, iq`Ky ik`lW ivckwr,<br />

swvDwn eykwgr cIq] hux bYT rhy hn[ prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU<br />

gRMQ swihb jI dy A`Kr 2 nUM, vwihgurU mMn ky sRb`q dy Bly ihq, vwihgurU vwihgurU<br />

vwihgurU jp rhy hn[ prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI<br />

Awpxy sIs swihb jI nUM, Drm hyq, swkw ijin kIAw] sIsu dIAw, pru.isrru n<br />

dIAw] Anuswr Drm ihq hux kurbwn kr rhy hn[ DMn hn DMn hn DMn hn<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU siqgurU gurU goibMd isMG swihb ^wlsw jI DMn<br />

hn!hux sRvMs kurbwn kr rhy hn[ DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU vwihgurU siqgurU gurU gRMQ swihb jI DMn hn!prmpUjnIk prmpiv`qR gurqw<br />

ibrwjmwn ho ky, Awpxy pRymIAW dy idl idmwZ ’c hr smyN AMimRq gurbwxI Byj ky,<br />

pRymIAW dy rom 2 ’c vs ky, pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw;<br />

AMqu n pwr] ismrn b^S ky inhwl krdy rihMdy hn jI[<br />

33.(id`lIis) iqlk jM\U; rwKw pRB qw kw] kIno bfo; klU mih swkw] swDin<br />

hyiq; ieqI ijin krI] sIsu dIXw; pru sI n aucrI] 13] Drm hyq; swkw ijin<br />

kIAw] sIsu dIAw; pru.isrru n dIAw] nwtk cytk; kIey kukwjw] pRB logn kh;<br />

Awvq lwjw] 14] dohrw] TIkir Poir idlIis isir; pRB pur kIXw pXwn]<br />

qygbhwdr sI ikRAw; krI n iknhUM Awn] 15] qygbhwdr ky clq; BXo jgq ko<br />

sok] hY hY hY sB jg BXo; jY jY jY surlok] 16]) iqlk jM\U; rwKw pRB qw kw]<br />

DMn prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU dsvyN pwiqSwh jI, Awpxy prmpUjnIk pUrn<br />

pRp`k idRV@ DrmI snmuK ShIdW dy isrqwj, s`cy gurU, gurdyv mwqw gurdyv ipqw;<br />

gurdyv suAwmI prmysurw] ipqw jI nUM, pUrn Adb siqkwr sihq, gurdyv siqguru<br />

pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] Anuswr pRB jI mMndy pUjdy ilKdy<br />

hn, DMn siqkwr DMn ipAwr[ (pRB) vwihgurU srUp DMn s`cy siqgurU nOvyN pwiqSwh<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

218<br />

q`qkrw


jI ny, dyS ’c kQw kIrqn Drm pRcwr krky, sB nMU gurbwxI gurU mrXwdw b^S<br />

ky, Awpxy ipAwry is`KW BweI mqIdws, sqIrwm, idAwlw jI dI kurbwnI, Awpxy<br />

prm piv`qR prm pUjnIk SuB s`cy sIs dw blIdwn dy ky, (qw) iqn@W Bwv SrnI<br />

Awey gRIb duKI bRwhmxW ihMdUAW(kw) dw, iqlk jM\U(rwKw) r`K ilAw[ XQw:- myrw<br />

siqguru; rKvwlw hoAw] Dwir ik®pw pRB.hwQ dy rwiKAw; hir goivdu nvw inroAw]<br />

kIno bfo; klU mih swkw] (klU) klju`g(mih) AMdr, Awpxw sIs kurbwn<br />

krky, ihMdU Drm gaU gRIb bhU bytIAW dI r`iKAw, Drm dy pRkwS zulm dy nws<br />

leI, mhwn DIrj Dwr ky, Awpxw Amolk prmpUjnIk sIs blIdwn dyx dw mhwn<br />

vYrwgmeI bhuq(bfo) v`fw, (swkw) DrmI kOqk(kIno) kIqw[ prm piv`qR Avqwr<br />

qoN, sIs kurbwn krn q`k dw swrw jIvn hI, vYrwgmeI praupkwrI swkw kOqk<br />

hY[<br />

swDin hyiq; ieqI ijin krI] sIsu dIXw; pru.sI n aucrI] 13] DMn<br />

vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU pUrn DrmI s`cy ipqwjI hn, (ijin) ijn@W ny,<br />

d`uK B`uK mwr zor zulm sMqwp d`uK dy sqwey dbwey, (swDin) Bly bRhmxW ihMdUAW,<br />

(swDin) SRyst swDUAW mhWpurKW, (swDin) s`cy siqgurU swihbwn jI(hyiq) leI,<br />

sIs kurbwn krn dI(ieqI) ieqnI v`fI s`cI su`cI au~cI bulMd SuB krnI<br />

kurbwnI(krI) kIqI[ sRb`q dy Bly ihq, Awpxw sIsu h`s ky dy(dIXw) idqw, pru<br />

Awpxw sIs ktwaux l`igAW, hwey sI n(aucrI) aucwrI[<br />

Drm hyq; swkw ijin kIAw] (ijin) prmpUjnIk DrmI ipqw jI ny, zulm dy<br />

nws qy Drm dy pRkwS (hyq) leI, Drm dy(hyq) ipAwr’c, s`cy siqgurU swihbwn<br />

jI qoN kurbwn hox rUp vYrwgmeI pUrn DrmI s`cw su`cw AiqAMq au~cw(swkw)<br />

kOqk(kIAw) kIqw[ sIsu dIAw; pru.isrru n dIAw] Awpxw prmpiv`qR<br />

praupkwrI sIsu blIdwn dy(dIAw) idqw, pru zulm dy nws qy Drm dy pRkwS leI,<br />

gurU swihbwn jI qoN kurbwn hox dw jo(isrru) isrV, pUrn pRp`k idRV inscw sI,<br />

auh(n) nhIN(dIAw) idqw[<br />

nwtk cytk; kIey kukwjw] ijvyN nwtk Kyfx vwlw qrW@ 2 dy suAWg bxwauNdw<br />

hY[ auh s`cy nhIN hMudy, ieauN AMdroN sMq n bnxw, mwieAw ivkwr dy vsIkwr ho ky,<br />

duKI rogI sogI jIAW’qy qrs rihm krn dI bjwey, aunW@ nMU vwihgurU jI nwloN ivCoV<br />

ky, AwpxI mMnqw pUjw krwaux leI, BUq pRyq pUjx’c lw dyxw[ pMKf dy AnykW ByK<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

219<br />

q`qkrw


Dwrn rUp CL (nwtk) qmwSy, mdwrI vWg(cytk) jwdU nwl ku`J dw ku`J bxw ky<br />

idKw dyxw, ijn@W 2 ny ieh CL rUp nwtk cytk(kIey) kIqy, aun@W ny ieh(kukwjw)<br />

Drm hIx Koty kMm kIqy, ikauN jo praupkwr krn, prm pUjnIk Kry ipAwry r`bjI<br />

dI bMdgI krn krwaux dI bjwey, AwpxI pUjw rs Bogx’c l`g ky.rogI sogI klMkI<br />

ho gey[ XQw:- nwmu ibswir; kry rs Bog] suKu supnY nhI; qn mih rog]) Ksmu<br />

ivswir; kIey rs Bog] qW qin, auiT Kloey rog])<br />

pRB logn kh; Awvq lwjw] 14] (pRB) vwihgurU jI dy ipAwry pUrn pRymI<br />

pUrn DrmIN sMq(logn) lokW (kh) nUM, nwtk cytk kridAW, (lwjw) Srm(Awvq)<br />

AwauNdI hY, Bwv ieh kdwic`q nhIN krdy[ XQw:- kbIr.sMqu n CwfY sMqeI; jau<br />

koitk imlih AsMq] milAwgru BuXMgm byiFE; q sIqlqw.n qjMq] 174]<br />

(id`lIis) dohrw] TIkir Poir idlIis isir; pRB pur kIXw pXwn]<br />

qygbhwdr sI ikRAw; krI n iknhUM Awn] 15] DMn prmpUjnIk s`cy siqgurU dsvyN<br />

pwiqSwh jI, Awpxy prmpUjnIk DIrjDwrI inrMkwrI ipqw jI nUM iqlk jM\U; rwKw<br />

pRB qw kw] Anuswr pRB vwihgurU mMndy hn, ies leI s`cy pwiqSwh jI dI, gur<br />

AMimRq iBMnI dyhurI; nUM TIkir kihxw, gurU jI dy dIrG AwSy Anuswr TIk nhIN[<br />

vwihgurU s`cy siqgurU dsvyN pwiqSwh jI s`cy siqgurU swihb jI dI ShIdI bwry<br />

dohrw aucwrdy hn:- prmpUjnIk ipqw s`cy siqgurU nOvyN pwiqSwh jI ny, mhwn<br />

DIrj itkwA SWqI pUrn iKmw’c rihMidAW, Awpxw prmpiv`qR sIs blIdwn dy ky,<br />

sMq doKI Aiq nIc mhW pwpI(idlIis) AOrMgzyb dw hMkwrI isir, (Poir) BMn ky,<br />

(TIkir) TIkrw inkMmw inkwrw bxw idqw[ {isr BMnx dw Bwv ieh nhIN ik jwno<br />

mwr idqw[ ijs isr nwl zulm krn bwry soc ky, Gor iBAwnk zulm kr irhw<br />

sI, bynvy &kIr Aqy Srm`d vrgy sWeI lok, Apny BweI mwry sn, auh isr BMn<br />

idqw Bwv qwkq ^qm kr idqI, qurk rwj dI jV pu`t idqI[ ies zwlm ny sMq<br />

doKI bx ky, Apxw jIvx loQ ijhw bxw ilAw[ XQw:- sMq kw doKI; AMqr qy<br />

QoQw] ijau sws ibnw; imrqk kI loQw] (pRB) AsMK pRkwS hI pRkwS ivsmwd<br />

srUp, sB dy AMdr bwhr hr smyN Ajpw jwp jp kr rhy, sRb ivAwpI Anq<br />

klwvwn mhW ivsmwd, sRb pRkwSk inrml inrvYr inrlyp sdw idAwl ikRpwl<br />

vwihgurU jI dI(pur) purI s`cKMf nUM(pXwn) jwxw(kIXw) kIqw[ XQw:- ijau jl<br />

mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw] imit gey gvn; pwey<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

220<br />

q`qkrw


ibsRwm] nwnk pRB kY; sd kurbwn]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu<br />

Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok]) sUrj ikrix imly; jl kw jlu<br />

hUAw rwm] joqI joiq rlI; sMpUrnu QIAw rwm]) jl qrMgu ijau jlih smwieAw]<br />

iqau joqI sMig; joiq imlwieAw]<br />

qygbhwdr sI ikRAw; krI n iknhUM Awn] 15] pUrn pRp`k idRV DrmI<br />

prmpUjnIk ipqw s`cy siqgurU qygbhwdr swihb jI, (sI) jYsI, gurU BgqI<br />

praupkwr AwpxI, Awpxy ipAwry is`KW dI kurbwnI dyx rUp ikRAw(Awn)<br />

hor(iknhMU) iksy ny BI (n) nhIN(krI) kIqI, ikauN jo Awp jI ny, DMn gurU nwnk<br />

dyv swihb jI dI gurqw dy mwlk bx ky, srb ivAwpI mhW ivsmwd pRymw-BgqI<br />

kQw kIrqn krky AnykW jIAW nMU qwirAw, jIAW nMU gurU mrXwdw, gurbwxI<br />

b^SI[ Awp lohy dy qMg ipMjry’c iq`Ky ik`lW iv`ckwr Afol bYTy , B`uK aunINdRw kubol<br />

shwry, iKmw DIrj SWqI Bwxy ’c pRsMn rih ky iKVy m`Qy, sRb`q dy Bly ihq, mhwn<br />

au~cI sy au~cI ShIdI idqI[<br />

qygbhwdr ky clq; BXo jgq ko sok] DMn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

qygbhwdr swihb s`cy pwiqSwhjI(ky) dy sIs kurbwn krn rUp AiqAMq vYrwgmeI<br />

(clq) kOqk nUM q`k ky, swry jgq(ko) nUM mrn smwn, bhuq BwrI (sok) sog (BXo)<br />

hoieAw[ XQw:- jwnI ivCMunVy.myrw mrxu BieAw; iDRgu jIvxu sMswry] gur pRym vYrwg<br />

sihq, gurU pRymIAW ny s`cy pwiqswhjI dI ShIdI q`k ky, pUrn gurW qoN kurbwn hox<br />

dw pUrn pRp`k idRV inscw, s`cy pwiqswhjI qoN pRwpq kr ilAw hY[<br />

hY hY hY.sB jg BXo; jY jY jY surlok] 16] is`KW ’c(hY) hwhwkwr,<br />

muslmwnW’c (hY) hwhwkwr, ihMdUAW’c(hY) hwhwkwr, sB jg ’c (BXo) hoieAw,<br />

Bwv swry bRhmMfW dy vx pMCI rox l`gy[ XQw:- mY rovMdI sBu jgu runw; ruMnVy vxhu<br />

pMKyrU]) nwnk.ruMnw bwbw jwxIAY; jy rovY lwie ipAwro] bYkuMT’c jY jYkwr, bRhm<br />

lok’c jY jYkwr, (surlok) surgpurI ’c jY jYkwr ho igAw] 16]<br />

34.Akwl purK jI v`loN m`hly nONvyN jI dI sRb ivAwpI mhW ivsmwd mihmw:-<br />

AsMK Arb ^rb bRhmMfW DrqIAW hvwvW pwxIAW, &u`lW p`iqAW vwlIAW<br />

bnwspqIAW, sMqW BgqW ShIdW gurmuKW dyviqAW AvqwrW dYNqW irKIAW munIAW,<br />

sUrjW cMdRimAW ibjlIAW AgnIAW titAwixAW qwry mMflW Aqy ien@W dIAW<br />

sohxIAW ikrnW Aqy ien@W dI suMdrqweI smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry, Awpxy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

221<br />

q`qkrw


srgun srUp jI ’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI<br />

smyq, jugu jugu swcw; hY BI hosI] vwihgurU hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr<br />

pRkwSk inrgun bRhm jI, nmskwr kridAW hr smyN jp rhy hn[ DMn hn DMn hn<br />

DMn hn prmpUjnIk vwihgurU siqgurU qygbhwdr swihb jI DMn hn[ Awpxy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy praupkwrI sIs swihb jI kurbwn kr id`qy, grIbW dI bWh<br />

PV ky nhIN C`fI, l`ijAw piq r`K leI[ XQw:- ic`q crnkml kw Awsrw; ic`q<br />

crnkml sMg joVIey[ mn locy buirAweIAW; gurSbdIN iehu mn hoVIey[ gur<br />

qygbhwdr boilAw; Dr peIey, Drm n CoVIey[ bWh ijnHW dI pkVIey; isr<br />

dIjIey, bWh n CoVIey[ vwihgurU mh`lw dsvW jI sRb ivAwpI mhW ivsmwd ipAwr<br />

siqkwr sihq, Ardws ’c &urmwauNdy hn:- qygbhwdr ismirAY; Gr nauiniD<br />

AwvY Dwie] ies leI aupRokq pUrn vYrwgmeI gurbwxI, gurU js nMU, ArQW sihq,<br />

zbwnI kMT krky hr smyN gw ky, AiBAws krn dy byAMq lwhy hI lwhy hn[<br />

suin; AMDw kYsy mwrgu pwvY]) sB ko mwq ipqw pRiqpwlk; jIA pRwn suK<br />

swgru ry] dyNdy qoit nwhI.iqsu krqy; pUir rihE rqnwgru ry]) gurdyv mwqw gurdyv<br />

ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw]) vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI nweI] vwihgurU<br />

mh`lw pMjvW jI krqwr srUp huMidAW, sRb ivAwpI mhW ivsmwd Bwau-BgqI<br />

Ardws pRym bynqI krn dI mhW ivsmwd jwc isKwauNidAW, AMDy guMgy ipMgly boLy<br />

klMkI nUM b^Swaux leI, vwihgurU jI dy snmuK, sRb ivAwpI mhW ivsmwd is&wrs<br />

Ardwis pRym bynqI krdy hn[ dy kMnu; suxhu Ardwis jIau] Anuswr hy srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] vwihgurU jIE!pRym bynqI(suin) sunxw kro jI!AMDw<br />

jIv, gurU pRymw-BgqI syvw ismrn siqsMgq, AOgux ivkwr iqAwgx dw(mwrgu)<br />

rsqw(kYsy) ik`dW(pwvY) l`By?vw hy vwihgurU jIE!pRym bynqI(suin) sunxw kro<br />

jI!AMDy eyih.n AwKIAin; ijn muiK.loiex nwih] AMDy syeI nwnkw; Ksmhu GuQy<br />

jwih] Anuswr hMkwr ivkwr mhW pwpW ’c, Awp jI nUM B`uilAw, vYrwg ibbyk rUpI<br />

nyqRW qoN ibnw, jy bhuqw smJweIAY Bolw; BI so AMDo AMDw] 1] Anuswr AMDw jIv,<br />

AWiK mIc; mg sUJ n jweI] qwih AnMq; imlY ikm BweI] Anuswr gurU pyRmw-<br />

BgqI sihq, bRhmigAwnI sgl kI rInw] bRhmigAwn dw(mwrgu) rsqw(kYsy)<br />

ik`dW(pwvY) l`By?<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

222<br />

q`qkrw


kru gih lyhu; EiV inbhwvY] ijvyN sUrmyN dw h`Q PV ky, lY jweIdw hY, iqvyN<br />

bwh pkiV guir kwiFAw; soeI auqirAw pwir] Anuswr jykr Awp jI, ies<br />

dw(kru) h`Q, vw mn rUpI (kru) h`Q(gih) PV(lyhu) lvoN, qW Awp jI nUM pRwpq<br />

krn rUpI(EiV) mMzl q`k(inbhwvY) phuMcy[ XQw:- Agin swgr; bUfq sMswrw]<br />

nwnk.bwh pkir; siqguir insqwrw]) qRwih qRwih.srin jn Awey; guru hwQI<br />

dy.inklwvYgo]) moh cIkiV PwQy.inGrq hm jwqy; hir bWh pRBU pkrwie jIau]<br />

khw buJwriq; bUJY forw] inis khIAY; qau smJY Borw] idRstWq:- ie`k boLy<br />

j`t nUM, zwlm ispwhI ny rwh pu`iCAw, qW ikhw, “ieh bYl myry Gr vwlI ilAweI<br />

hY[ ”ivcwry ZRIb dy fMfy mwry, inrdoS nUM mwrnw BwrI zulm hY, ieauN(forw) boLy<br />

jIv nUM, jykr koeI(buJwriq) pRSn p`uCy, qW(khw) iks qr@W(bUJY) bu`Jygw?ikauN jo<br />

boLw hY, jy(Borw) idn (khIAY) khIey, (qau) qW(inis) rwq(smJY) smJygw, Bwv<br />

khWgy hor qW smJygw hor, ies leI auh bu`Jwrq nUM bu`J nhIN skygw[<br />

dw idRStWq:- prmpUjnIk pUrn gurU jI dy Amolk prm mnohr AMimRq bcnW<br />

nUM, SrDw ivSvwS sihq sunx qoN ibnw hoxy krky(forw) boLw jIv, siqgurU swihb<br />

jI bRhm srUp hn, ies buJwriq nUM, (khw) iks qr@W(bUJY) bu`Jygw?jy aus nUM(khIAY)<br />

khIey bRhmigAwn rUpI(Borw) idn hY, Bwv gurU pyRm-BgqI sihq, bRhmigAwn<br />

dIAW g`lW suxweIey, (qau) qW(smJY) smJygw ik mhW pwpW rUpI kwLI(inis) rwq<br />

kih rhy hn, Bwv SrDw ivSvwS rUpI kMnW qoN ibnw hoxy krky, pRmwrQ gurU js<br />

aupdyS, pUrn SrDw ivSvwS nwl sux nhIN skygw[ ies leI, rwm; hm, siqgur<br />

pwrbRhm kir mwny] Anuswr s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI nUM, pwrbRhm srUp<br />

smJx rUp, buJwrq nhIN bu`J skygw[<br />

khw ibsn pd; gwvY guMg] jqn krY; qau BI sur BMg]) vvw; bwr bwr ibsn<br />

smHwir] ibsn sMmHwir; n AwvY hwir] bil bil; jy ibsn qnw jsu gwvY] ivsn<br />

imly; sB hI scu pwvY] Anuswr ibsn dy ArQ vwihgurU jI hn[ zbwn qoN<br />

ibnw(guMg) guMgw, vw pRIq rUpI rsnw qoN ibnw(guMg) guMgw jIv, (ibsn) sRb ivAwpI<br />

mhW ivsmwd Anqklwvwn Ajpw jwp vwihgurU jI dy js dy Sbd pd(khw)<br />

ikvyN(gwvY) gwvy?ikauN jo guMg hY, jykr gwaux dw jqn krY, (qau) qW BI gwaux dI<br />

sur(BMg) nws ho jWdI hY, Bwv cIkW hI mwrdw hY, Bwv pRIq rUpI rsnw qoN ibnw<br />

guMgw jIv, Awp jI dw js gw ky, Awp jI nUM pRsMn nhIN kr skdw[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

223<br />

q`qkrw


kh ipMgul; prbq pr Bvn] nhI hoq; aUhw ausu gvn] (ipMgul) pYrW qoN<br />

ibnw ipMglw jIv, (prbq) phwV(pr) au~pr(kh) ikvyN(Bvn) Gr<br />

bxwvygw?(Bvn) ivcrnw krygw?ikauN jo ausu dw(aUhw) au~Qy (gvn) jwxw hI<br />

nhI(hoq) huMdw, Bwv ipMglw hox kwrn ie`k kdm BI nhIN qur skdw[ vw BY ky<br />

crx.kr Bwv ky; loiex suriq kryie] Anuswr vwihgurU jI dy fr rUpI pYrW qoN<br />

ibnw, ipMgul jIv, jau qum igirvr; qau hm morw]) qUM myro myru prbqu suAwmI;<br />

Et ghI mY qyrI] Anuswr bRhm rUpI prbq(pr) au~pr, (kh) ikvyN?inrgun bRhm<br />

jI ’c lIxqw rUpI(Bvn) Gr bxwvygw?ikauN jo vwihgurU jI dw fr Dwrn rUpI<br />

crnW qoN ibnw, ausu dw (aUhw) au~Qy(gvn) jwxw hI nhI(hoq) huMdw, Bwv AMqu n<br />

vyKix; suxix n AMqu]) sBu ikCu suxdw vyKdw; ikau.mukir pieAw jwie] Anuswr<br />

vwihgurUUUUUUUUUUUUU jI dw fr Dwry, ik dwsn dws nMU hr smyN dyK rhy hn[ jy pwp krWgw qW<br />

BwrI fMn dyxgy, smUh AOgux iqAwgy, inrgun bRhm jI ’c lIxqw pwvy[<br />

krqwr kruxwmY; dInu bynqI krY] nwnk; qumrI ikrpw qrY] 6]) pRgtu sgl<br />

hir Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm] siqgurU nwnk dyv.mh`lw 5 jI.AMD guMg<br />

ipMgul miq hInw; pRB rwKhu rwKnhwrw] Anuswr.AMDy boLy guMgy ipMgly jIv nUM qwrn<br />

leI, snmuK mhW ivsmwd pRym bynqI krdy hn:- hy(kruxwmY) (kruxw+mY) (kruxw)<br />

qum@ dieAwl ikrpwl ikRpw iniD; piqq pwvn gosweI] dieAwl ikRpwl(mY)<br />

srUp, (krqwr) vwihgurU jI!dwsndws (dInu) gRIb inmwxw pRym bynqI(krY) krdw<br />

hY[ vYrwg ibbyk nyqRW qoN rihq, AMDw[ SrDw ivSvwS rUpI kMnW qoN ibnw, boLw[<br />

pRIq rUpI rsnw qoN ibnw, guMgw[ Awp jI dy fr Dwrn rUpI crnW qoN ibnw, ipMglw<br />

mhW pwpI jIv, AOguxW mhW pwpW ivkwrW rUpI jl sihq, sMswr rUpI smuMdR qoN,<br />

(qumrI) Awp jI dI ikrpw nwl hI, (qrY) qr skdw hY] 6] XQw:- hm<br />

folq.byVI pwp BrI hY; pvxu lgY.mqu jweI] snmuK isD.Bytx kau Awey; inhcau<br />

dyih vifAweI] 1] gur qwir qwrxhwirAw] dyih Bgiq.pUrn AivnwsI; hau quJ<br />

kau bilhwirAw] 1]<br />

sMig shweI; su AwvY n cIiq] jo bYrweI; qw isau pRIiq]) hir jugu jugu.Bgq<br />

aupwieAw; pYj rKdw AwieAw.rwm rwjy] hrxwKsu dustu.hir mwirAw; pRhlwdu<br />

qrwieAw]) Bgqw dI sdw qU rKdw hir jIau; Duir qU rKdw AwieAw] Anuswr<br />

srgun Avqwr Dwr ky jo vwihgurU jI, ies sMig shweI huMdy hn, vw sBnI QWeI;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

224<br />

q`qkrw


ivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf prqwpu] Anuswr srb klw BrpUr pRB;<br />

ibrQw jwnnhwr] Anq klwvwn pRkwS sihq, ies dy AMdr bwhr pRkwSk ho ky,<br />

ies dy sMig shweI ho rhy hn, Bwv ies dy nyqRW’c vs ky, dyK rhy hn, kMnW’c vs<br />

ky sux rhy hn, rsnw’qy vs ky rs lY rhy hn qy bol rhy hn, ies nUM ijMd jwn<br />

b^S rhy hn, ijn@W dI joiq nwl ieh ijauNdw hY[ joiq iK`c lYx qW ie`k A`Kr BI<br />

nhIN bol skdw[ XQw:- jb ApunI joiq.iKMcih qU suAwmI; qb koeI krau idKw<br />

viKAwnw] ies nUM Awpxy’c lIx krky, A`Ty pihr Ajpw jwp bRhmwnMd rs b^S<br />

ky, Amr pdvI b^Sdy hn, AYsy sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn Ajpw jwp<br />

vwihgurU jI, jo sMig shweI hn, (su) auh, sdw sdw iehu BUlnhwru] AikRqGx jIv<br />

dy(cIiq) ic`q ’c, (n) nhIN (AwvY) AwauNdy, Bwv ies dy cyqy nhIN AwauNdy[ A`KW<br />

prwieAw rUp dyKx v`l B`jdIAW hn, kMn ivSy ivkwr gwixAW’qy moihq ho rhy hn,<br />

cmVI sprs’c l`gI rihMdI hY, nwsW iviSAW dI durgMDI ’qy mr rhIAW hn, pYr<br />

kusMgq v`l jWdy hn, h`Q corI kql krdy hn, sRIr ivBcwr krdw hY, ieh jo ieMdRy<br />

sRIr suAwd ivkwr AOgux Gor pwp, ies dy(bYrweI) vYrI hn, (qw) iqn@W(isau) nwl<br />

pRIiq krdw hY, Bwv ien@W leI plc 2 ky mr jWdw hY[ XQw:- plic plic sglI<br />

mueI; JUTY DMDY mohu] iek su hir ky nwm ibnu; AgY leIAih Koih]<br />

blUAw ky igRh; BIqir bsY] vwihgurU jI nUM B`uilAw AikRqGx jIv, pMj qq<br />

ricq(blUAw) ryq(ky) dy(igRh) Gr sRIr(BIqir) iv`c(bsY) vsdw hY[ XQw:- jl<br />

kI BIiq.pvn kw QMBw; rkq buMd kw gwrw] hwf mws nwVˆØI ko ipMjru; pMKI bsY<br />

ibcwrw]) blUAw ky GrUAw mih bsqy; Pulvq dyh AieAwny]) kwcI ipMfI.sbdu n<br />

cInY; audru BrY.jYsy ForY]) Amr jwin.sMcI ieh kwieAw; ieh imiQAw kwcI<br />

ggrI]) kwc ggrIAw; AMB mJrIAw] grib grib; auAwhU mih prIAw] k`cw<br />

koTw iv`c vsdw hY jwnI; sdw nhIN mwpy sdw nhIN juAwnI[ clxw hY ie`QoN ikauN<br />

hoie gumwnI[ nw rhy rwjw nw rhy rwnI[ ibn gurU syvw BgqI.jm kry hwnI[<br />

And kyl; mwieAw rMig rsY] ryqy dy Gr sRIr ’c vsx vwlw jIv, kauqk<br />

kof qmwisAw; iciq n Awvsu nwau] nwnk.koVI nrk brwbry; aujVu soeI Qwau])<br />

rwj lIlw.rwjn kI rcnw; kirAw hukmu APwrw] syj sohnI cMdnu coAw; nrk Gor<br />

kw duAwrw]) sMcMiq ibiKAw ClM iCdRM; nwnk.ibnu hir.sMig n cwlqy]) Aink Bog;<br />

ibiKAw ky krY] nh iqRpqwvY; Kip Kip mrY] ibnw sMqoK; nhI koaU rwjY] supn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

225<br />

q`qkrw


mnorQ; ibRQy sB kwjY] Anuswr mwieAw dy rMig And(kyl) kRIVw ’c, (rMig) pRym<br />

krky(rsY) rs irhw hY, Bwv PYSn lw ky kl`bW ’c jw ky, qmwkU Srwb pI ky,<br />

kmLw nMgw ho ky, n`c m`c Kp tu`t irhw hY[ XQw:- so jIivAw.ijsu min visAw<br />

soie] nwnk.Avru n jIvY koie] jy jIvY.piq lQI jwie] sBu hrwmu.jyqw ikCu<br />

Kwie] rwij rMgu.mwil rMgu] rMig rqw.ncY nµgu] nwnk. TigAw muTw jwie] ivxu<br />

nwvY.piq gieAw gvwie] 1]<br />

idRVu kir mwnY; mnih pRqIiq] kwlu n AwvY; mUVy cIiq]) JUTu bwq; sw scu<br />

kir jwqI] Anuswr (mnih) mn ’c(pRqIiq) XkIn idRV pkV nwl, mwieAw rwj<br />

kursI vifAweI ivkwrW AOguxW kqlW nUM, (idRVu) pRp`k(kir) krky, (mwnY) mMn<br />

irhw hY[ (mUVy) mUrK bysmJ AikRqGx dy, (cIiq) ic`q ’c, mrxw mnhu<br />

ivswirAw; mwieAw mohu gubwru] Anuswr AMq(kwlu) smW cyqy(n) nhIN(AwvY)<br />

AwauNdw[ XQw:- ieknw.mrxu n iciq; Aws GxyirAw] mir mir jMmih inq; iksY<br />

n kyirAw] AwpnVY min iciq; khin cMgyirAw] jmrwjY inq inq; mnmuK<br />

hyirAw] mnmuK lUx hwrwm; ikAw n jwixAw] bDy krin slwm; Ksm n BwixAw]<br />

scu imlY muiK nwmu; swihb BwvsI] krsin qKiq slwmu; iliKAw pwvsI] 11]<br />

ieh nhIN smJdw ik ieh sB suAwh ho jwxgy[ XQw:- khw su Kyl qbylw GoVy;<br />

khw ByrI shnweI] khw su qygbMd gwfyriV; khw su lwl kvweI] khw su<br />

AwrsIAw muh bMky; AYQY idsih nwhI] 1] iehu jgu qyrw; qU gosweI] eyk GVI<br />

mih.Qwip auQwpy; jru vMif dyvY BWeI] 1] rhwau] khW su Gr dr mMfp mhlw;<br />

khw su bMk srweI] khW su syj suKwlI kwmix; ijsu vyiK.nId n pweI] khw su<br />

pwn qMbolI hrmw; hoeIAw CweI mweI] 2]<br />

bYr ibroD kwm k®oD moh] JUT ibkwr; mhw loB DRoh] ingury AMdr vYr.p`Qr dI<br />

lkIr hY, ijvyN r`sI sV ky v`t nhIN C`fdI, iqvyN vYr’c BwvyN sV bl jWdw hY, pr<br />

Pyr BI jnmW 2’c, vYr nhIN C`fdw[ bYr (ibroD) JgVy(kwm) ivkwr’c mr irhw<br />

hY, (k®oD) g`usy’c sV, swV irhw hY, sbMDIAW pdwrQW mwieAw dy moh, JUT(ibkwr)<br />

KotI kwr ivSy, (mhw) v`fy(loB) lwlc(DRoh) CL’c, pc 2 ky mr irhw hY[ XQw:-<br />

plic plic sglI mueI; JUTY DMDY mohu] iek su hir ky nwm ibnu; AgY leIAih<br />

Koih]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

226<br />

q`qkrw


ieAwhU jugiq; ibhwny keI jnm] nwnk rwiK lyhu; Awpn kir krm] 7] sRb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd Anqklwvwn Ajpw jwp vwihgurU siqgurU nwnk dyv Drin<br />

ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu<br />

prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI, klMkI nUM b^Swaux leI,<br />

vwihgurjI dy snmuK sRb ivAwpI mhW ivsmwd Ardws krdy hn:- hy vwihgurU<br />

jI!ies dy (ieAwhU) ies qr@W, aupRokq ivkwrW AOguxW mhW pwpW kqlW’c(jugiq) juVy<br />

dy, keI jnm(ibhwny) guzr gey hn[ XQw:- keI jnm; Bey kIt pqMgw] keI<br />

jnm; gj mIn kurMgw] keI jnm; pMKI srp hoieE] keI jnm; hYvr ibRK joieE])<br />

kbhU kIt hsiq; pqMg hoie jIAw] Aink join; BrmY BrmIAw] (Awpn)<br />

AwpxI(krm) myhr(kir) krky (rwiK) r`K(lyhu) lvo jI] 7] XQw:- rwKhu ApnI<br />

srix pRB; moih ikrpw Dwry] syvw kCU n jwnaU; nIcu mUrKwry]<br />

qU Twkuru; qum pih Ardwis] pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur<br />

pwrbRhm]) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] nUro nUr vwihgurU hy<br />

siqgurU nwnk dyv swihb jI!(qU) Awp jI, is`KW smyq Aswfy qmwm jIAW dy(Twkuru)<br />

mwlk suAwmI, auqpqI pwlxw lYAqw kridAW inrlyp, mwqw ipqw srUp hoNjI[<br />

(qum) Awp jI dy prmpiv`qR s`cy crnkmlW(pih) pws, is`KW smyq dwsndws gRIb<br />

dI, imst bcn bynqI krau; dIn kI inAweI] Anuswr.im`Ty bcnW’c dIn gRIb<br />

inqwxw inmwxw bx ky, pRym(Ardwis) bynqI hY jI[ XQw:- Ardwis nwnk suin<br />

suAwmI; riK lyhu Gr ky cyry] 1]) pRB pwis jn kI Ardwis; qU scw sWeI] qU<br />

rKvwlw sdw sdw; hau quDu iDAweI])<br />

jIau ipMfu; sBu qyrI rwis] BwvyN, qyro kIAw.quJih ikAw Arpau; Anuswr ijMd<br />

sRIr sB ku`J Awp jI dw hI idqw hY, pr Awp jI dI prm pRsMnqw lYx leI<br />

ieh(jIau) ijMd (ipMfu) sRIr(rwis) pUMjI sBu(qyrI) Awp jI dI hI hY, Bwv Awp jI nUM<br />

Arpdy hW[<br />

qum mwq ipqw; hm bwirk qyry] koit bRhmMf dy mwlk huMidAW, AiqAMq inmRqw<br />

AQwh pRym sihq, sRb ivAwpI mhW ivsmwd pRym bynqI kr rhy hn:- hy prmpUjnIk<br />

vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv!siqgurU AMgd dyv!siqgurU Amrdws!siqgurU<br />

rwmdws swihb jIE!(qum) Awp jI ny, Awpxy s`cy inrgun srUp jI ’coN, AnMq bRhmMf<br />

KwxIAW dy jIA jMq pRgt kIqy hn[ ies leI Awp jI, gurdyv mwqw gurdyv ipqw;<br />

gurdyv suAwmI prmysurw] Anuswr smUh is`KW smyq Aswfy, koit bRhmMf dy jIA jMqW<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

227<br />

q`qkrw


dy, prmpUjnIk mwq ipqw jI hoN jI[ (hm) AsIN swry(qyry) Awp jI dy<br />

ieAwxy(bwirk) b`cy hW jI[<br />

XQw:- myry rwm.hm bwirk; hir pRB ky hY ieAwxy]) hm bwirk.ikCU n<br />

jwxhU; hir mwq ipqw pRiqpwlw]) hm bwirk.qau srxweI] pRiB Awpy pYj rKweI]<br />

1] myrw mwq ipqw hir rwieAw] kir ikrpw pRiqpwlx lwgw; krˆØI qyrw<br />

krwieAw] rhwau] jIA jMq.qyry Dwry] pRB.forI hwiQ qumwry] ij krwvY.so krxw]<br />

nwnk dws.qyrI srxw])<br />

ipqw ik®pwil.AwigAw ieh dInI; bwirku.muiK mWgY so dynw] nwnk<br />

bwirku.drsu pRB cwhY; moih ihRdY bsih inq crnw] 4] 2] Anuswr siqgurU swihb<br />

jI dy ivsmwd drSn, s`cy crn-kmlW nUM, Awpxy ihrdy ’c vswaux dI, SuB ie`Cw<br />

vwly Boly bwirk gursyvk jI, jo muKoN mMgx so siqgurU jI b^Sdy hn[ ies leI<br />

siqgurW dy BoLy syvk bwirk bx ky, inhwl inhwl inhwl hoxw cwhIdw hY jI[<br />

qumrI ik®pw mih; sUK Gnyry] (qumrI) Awp jI dI Agm Apwr sRb ivAwpI<br />

Anqklwvwn ivsmwd pRkwS srUp s`cI ik®pw(mih) ’c, (Gnyry) bhuqy bRhmwnMd sUK<br />

hI suK hn, ies leI dwsn dwsW Awpxy nMn@y bwlkW’qy ikRpw kro jI[ ijs krky<br />

Awp jI dy b^Sy, Anhd Junkwr Ajpw jwp dy bhuqy suK pRwpq hox jI[ XQw:-<br />

pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]) cwir pdwrQ;<br />

kml pRgws] sB kY miD; sgl qy audws] suMdru cquru; qq kw byqw] smdrsI;<br />

eyk idRstyqw]) imit gey bYr; Bey sB ryn] AMimRq nwmu; swDsMig lYn] su pRsMn;<br />

Bey gurdyv] pUrn hoeI; syvk kI syv]<br />

koie n jwnY; qumrw AMqu] aUcy qy aUcw; BgvMq] hy vwihgurU jI!Awp jI ny,<br />

AsMK bRhmMf sUrj cMd qwry mMfl AkwS pqwL pOx pwxI AgnI DrqI Awid Akwr<br />

rcy hn, ien@W’c, Awp jI hux ivAwpk ho rhy hoNjI[ ieh swry Awp jI ny, Awpxy<br />

ivsmwd Agm Apwr pRkwS hI pRkwS inrgun srUp jI’c, Awpxy Awsry ibnw QMm@W<br />

dy, itkwA ky r`Ky hoey hn[ ien@W dy pRkwSk BI Awp jI Awp hI hoN jI[<br />

bRhm.kmlu pieAwil; n pwieAw] AwigAw nhI lInI; Brim BulwieAw] 1]<br />

Anuswr Awp jI dI rcI, ies rcnw dw koeI BI AMq nhIN pwieAw jw skdw, ies<br />

leI(qumrw) Awp jI dy AMqu nUM, (koie) koeI BI(n) nhIN(jwnY) jwxdw jI[ XQw:-<br />

pauVI] KMfw ipRQmY swij kY; ijn sB sYswru aupwieAw] bRhmw ibsn mhys swij;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

228<br />

q`qkrw


kudrqI dw Kylu rcwie bxwieAw] isMD prbq mydnI; ibnu QMm@w ggin rhwieAw]<br />

isrjy dwno dyvqy; iqn AMdir.bwdu rcwieAw] qY hI.durgw swij kY; dYqw dw nwsu<br />

krwieAw] qYQo hI.blu rwmu lY; nwl bwxw dhisru GwieAw] qYQo hI.blu ikRsn lY;<br />

kMsu kysI pkiV igrwieAw] bfy bfy muin dyvqy; keI jug iqnI qnu qwieAw] iknI<br />

qyrw.AMqu n pwieAw]) iqs ikAw guxw kw.AMqu n pwieAw; hau gwvw sbid<br />

vIcwrI]) AMqu n isPqI; khix n AMqu] AMqu n krxY; dyix n AMqu] AMqu n vyKix;<br />

suxix n AMqu] AMqu n jwpY; ikAw min mMqu] AMqu n jwpY; kIqw Awkwru] AMqu n<br />

jwpY; pwrwvwru] AMq kwrix; kyqy ibllwih] qw ky AMq; n pwey jwih] eyhu AMqu; n<br />

jwxY koie] bhuqw khIAY; bhuqw hoie] vfw swihbu; aUcw Qwau] aUcy aupir; aUcw<br />

nwau] eyvfu aUcw; hovY koie] iqsu aUcy kau; jwxY soie] jyvfu Awip; jwxY Awip<br />

Awip] nwnk ndrI; krmI dwiq] AMq nUM koeI ikvyN jwxy?Awp jI hr smyN ie`k<br />

iKn ’c, AnMq bRhmMfW nUM rcidAW, lYA kridAW inrlyp BI hoN jI[ ieqnw au~cw<br />

krq`b hor koeI BI nhIN kr skdw[ ies leI hy(BgvMq) vwihgurU jI! Awp<br />

jI(aUcy) au~icAW(qy) qoN BI(aUcw) au~cy hoN jI[ vw eIrKw bKIlI pMj ivkwrW rjo<br />

qmo sqo gux Awid AOguxW qoN aUcy qy aUcw hoN jI[ AsIN ien@W AOguxW dy mwry.ivCuVy<br />

hoey AqI nIvyN hW[ hm nIvI.pRBu Aiq aUcw; ikau kir imilAw jwey rwm] vw AsMK<br />

bRhmMf dw pswrw Awp jI ny, Awpxy nUro nUr ivAwpk pRkwSk s`cy inrgun srUp<br />

’c itkwieAw hoieAw hY[ Awp jI.koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw<br />

dwqw ry] hoN jI[ AsMK bRhmMf bhuq hI au~cy hn, ies leI hy Anqklwvwn<br />

myhrvwn pUrn ivAwpk (BgvMq) vwihgurU jI!Awp jI(aUcy) au~icAW(qy) qoN<br />

BI(aUcw) au~cy hoN[ vw hy(BgvMq) vwihgurU siqgurU swihb jI!Awp jI bRhmw ivSnUM<br />

iSv ieMdR qpIsr jogIsr swrIAW pdvIAW nwloN aUcy(qy) qoN(aUcw) au~cy hoN[ XQw:-<br />

Aiq aUcw; qw kw drbwrw] AMqu nwhI ikCu; pwrwvwrw] koit koit koit; lK DwvY]<br />

ieku iqlu; qw kw mhlu n pwvY] 1]) inrml inrml. sUcw sUco; sUcw sUco sUcw]<br />

AMq n AMqw.sdw byAMqw; khu nwnk.aUco aUcw]) mY pyiKE rI; aUcw mohnu.sB qy<br />

aUcw] Awn.n smsir koaU lwgY; FUiF rhy hm mUcw] 1]) jogIsr pwvih nhI; quA<br />

gux kQnu Apwr] pRym Bgiq kY kwrxY; khu rivdws cmwr]) bhu byAMq; aUc qy<br />

aUcw] nwnk Awps kau; Awpih phUcw] 6]) goivd gwjy sdw ibrwjy; Agm<br />

Agocru aUcw] gux byAMq.ikCu khxu n jweI; koie n skY phUcw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

229<br />

q`qkrw


aUcy qy aUcw; BgvMq] prmpUjnIk vwihgurU jI sRb`q dy Bly leI, gurU Avqwr<br />

’c pRgt ho ky, zwlmW dy Gor iBAwnk zulm krn qoN, au~bldI dyZ ’c bYT ky, lohy<br />

dy qMg ipMjry ’c, iq`Ky ik`lW ivckwr bYT ky, Awpxy sIs kurbwn krky, AduqI<br />

s`cI kurbwnI dy ky, kmw ky Purmw rhy hn:- qyrw kIAw; mITw lwgY] hir nwmu<br />

pdwrQu; nwnku mWgY] prmpUjnIk pUrn gurU dsW hI AvqwrW ’c, bhuq v`fI<br />

kurbwnI hI kurbwnI kIqI hY, hux gurqw ibrwjmwn ho ky, aUcy qy aUcw; BgvMq]<br />

siqgurU gRMQ swihb jI dunIAW nUM qwr rhy hn jI[ XQw:- bwxI gurU.gurU hY bwxI;<br />

ivic bwxI AMimRqu swry] gurubwxI khY.syvku jnu mwnY ; prqiK gurU insqwry]) vwhu<br />

vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n koie] vwhu vwhu Agm AQwhu hY; vwhu<br />

vwhu scw soie]<br />

sgl smgRI; qumrY sUiqR DwrI] qum qy hoie; su AwigAwkwrI] (sgl) swrI<br />

AnMq bRhmMf dI (smgRI) rcnw, (qumrY) Awp jI dy, nwm rUpI(sUiqR) Dwgy nwl pRo<br />

ky, Awpxy Awsry(DwrI) itkweI hY[ XQw:- sgl smgRI; ApnY sUiq DwrY] nwnk<br />

ijsu ijsu BwvY; iqsu iqsu insqwrY] 3]) nwm ky Dwry; sgly jMq] nwm ky Dwry; KMf<br />

bRhmMf] nwm ky Dwry; isimRiq byd purwn] nwm ky Dwry; sunn igAwn iDAwn] nwm<br />

ky Dwry; Awgws pwqwl] nwm ky Dwry; sgl Awkwr] nwm ky Dwry; purIAw sB<br />

Bvn] nwm kY sMig auDry; suin sRvn] kir ikrpw ijsu; AwpnY nwim lwey] nwnk<br />

cauQy pd mih; so jnu giq pwey] 5] vw hukmu qyrw Krw Bwrw; Anuswr ^ry Bwry<br />

AmoV hukm BY rUpI, (sUiqR) Dwgy nwl pRo ky , Awpxy Awsry(DwrI) itkweI hY[ XQw:-<br />

hukmY AMdir.sBu ko; bwhir hukm n koie] nwnk.hukmY jy buJY; q haumY khY n<br />

koie]) hukm ibnw nw JUlY pwqw[ hovY so jo krY ibDwqw[) sgl smgRI; jw kY sUiq<br />

proeI] Gt Gt AMqir rivAw soeI]) BY ivic sUrju; BY ivic cMdu] koh kroVI<br />

clq; n AMqu]) sB proeI, iekqu DwgY] ijsu lwie ley; so crxI lwgY]) jw kY<br />

sUiq proey jMqw; iqsu pRB kw jsu gwvhu] vw Awpy jlu Awpy Qlu QMm@nu ; Awpy kIAw<br />

Git Git bwsw] Anuswr mhW ivsmwd ivAwpk pRkwSk Anq klwvwn pRkwS hI<br />

pRkwS Ajpw jwp inrgun bRhm rUpI sUiqR’c, (DwrI) itkweI hY[ ies leI, sMjog<br />

ivjog jMmx mrn du`K suK, (qum) Awp jI(qy) qoN hoie irhw, (su) sRySt jwx ky,<br />

dwsndws bwlk Awp jI dy AwigAwkwrI hn[ so, zwlmW dy Gor iBAwnk zulm<br />

krn qoN, Awp jI au~bldI dyZ’c bYT ky, qyrw kIAw mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

230<br />

q`qkrw


nwnku mWgY] Anuswr Bwxw mMn ky, Awpxw Awp kurbwn krky AwigAwkwrI<br />

AnuswrI bxy[ jo SuB Amolk bcn Purmweyy, so ShIdI dy ky kmwey[ nwrwien<br />

nrpiq; nmskwrY] AYsy gur kau.bil bil jweIAY; Awip mukqu moih qwrY] Anuswr<br />

AYsy vwihgurU gurU pRmysr jI qoN, rom 2 krky inmK 2 bwr 2 ju`go ju`g, nmskwr<br />

kridAW, bilhwr kurbwn jweIey jI[ XQw:- gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru;<br />

gurdyv nwnk hir nmskrw])<br />

qumrI giq imiq; qum hI jwnI] nwnk dws; sdw kurbwnI] 8] 4]<br />

prmpUjnIk vwihgurU mh`lw pMjvWjI, ipAwry syvkW nUM, Awpxy ipAwry drSnW<br />

duAwrw, Awqm iqRpqI SWqI ivsmwdqweI b^S ky, Awpxy’c AByd krky, aun@W dw<br />

js, bRhmMfW’c ju`go ju`g At`l &Ylw rhy hn[ ShIdW dy isrqwj DMn.vwihgurU koit<br />

bRhmMf ko Twkuru suAwmI; siqgurU nwnk dyv swihb jI pMjvyN jwmy’c, krqy<br />

kudrqI. 1 musqwku] ( 1 moihq) Anuswr.vwihgurU jI dy ivsmwd kOqkW’qy moihq ho ky,<br />

snmuK &urmwauNdy hn:- hy prmpUjnIk.nwnk rwKnhwru Apwru] vwihgurU<br />

jI!ieh(qumrI) Awp jI dI, hMgqw rihq(giq) ivvsQw dI(imiq) mrXwdw, (qum)<br />

Awp jI ny Awpy hI jwnI hY[ XQw:- ApnI giq imiq; jwnhu Awpy]) pauVI] Awpy<br />

sB Gt AMdry; Awpy hI bwhir] Awpy gupqu vrqdw; Awpy hI jwhir] jug CqIh<br />

gubwru kir; vriqAw suMnw hir] EQY vyd purwn n swsqw; Awpy hir nrhir] bYTw<br />

qwVI lwie; Awip sB dU hI bwhir] AwpxI imiq Awip jwxdw; Awpy hI gauhru]<br />

hy prmpUjnIk vwihgurU jI!Awp jI hux, AsMK bRhmMf dI rcnw rcidAW, lYA<br />

kridAW, hMgqw rihq inrlyp.hoN jI! XQw:- Epiq prlau; iKn mih krqw]<br />

Awip Alypw; inrgunu rhqw] dwsn dws Awp jI dy ivsmwd kOqkW’qy moihq ho ky,<br />

sdw sdw Awp jI leI(kurbwnI) ShIdI idMdw hY] 8] 4] XQw:- gur kau; kurbwnu<br />

jwau hW]) gur Apuny aUpir; bil jweIAY]) nwrwien nrpiq; nmskwrY] AYsy gur<br />

kau.bil bil jweIAY; Awip mukqu, moih qwrY]<br />

gauVI suKmnI mÚ 5]) AstpdI jI pMjvyN, Awid 268.<br />

sloku] dynhwru pRB Coif kY; lwgih Awn suAwie] nwnk.khU n sIJeI; ibnu<br />

nwvY piq jwie] 1]<br />

koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] vwihgurU siqgurU nwnk<br />

dyv swihb jI &urmwauNdy hn:- dyvxhwru dwqwru; ikqu muiK swlwhIAY]) ddw.dwqw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

231<br />

q`qkrw


eyku hY; sB kau dyvnhwr] dyNdy.qoit n AwveI; Agnq Bry BMfwr]) qum bf dwqy; dy<br />

rhy] jIA pRwx mih; riv rhy]) qU BMnx GVx smrQu dwqwru hih; quDu AgY mMgx no<br />

hQ joiV KlI sB hoeI] quDu jyvfu dwqwru, mY koeI ndir n AwveI; quDu sBsY no dwnu<br />

idqw; KMfI vrBMfI pwqwlI pureI sB loeI] Anuswr nwmu ijMd jwn Kwx pIx pYn@x<br />

sB qr@W dIAW dwqW(dynhwru) dyx vwly, (pRB) vwihgurU jI AQvw(pRB) qygbhwdr<br />

ismirAY; Gr nauiniD AwvY Dwie] vwihgurU dsy siqgurU swihbwn gurqw ibrwjmwn<br />

siqgurU gRMQ swihb jI, jo hux, Awpxy dwsW dy AMdr bwhr Anq klwvwn pUrn<br />

myhrvwn AsMK pRkwS hI pRkwS Ajpw jwp inrMkwr srUp gurbwxI jI b^S ky,<br />

Awpxy’c lInqw eykqw ABydqw b^S rhy hn[ AYsw dwqw; siqguru khIAY] Anuswr<br />

AYsy sRb ivAwpI mhW ivsmwd b^iSS(dynhwru) dyx vwly, (pRB) vwihgurU siqgurU<br />

swihb jI nUM Coif kY, ikRm jIv, (Awn) dYÍq(Awn) hor pr igRh ivkwrI jUAw nSy<br />

kukrm, inrdoS jIAW nUM kohx, ieMidRAW dy(suAwie) suAwd, pRXojn mqlb’c,<br />

(lwgih) l`g irhw hY[ (khU) iksy pRkwr BI(sIJeI) mukq, Cu`t (n) nhIN skdw[<br />

(nwvY) sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn pUrn myhrvwn Ajpw jwp vwihgurU ismrn<br />

nwm jpy qoN ibnu(piq) iezq(jwie) jWdI hY] 1] XQw:- ibnu ismrn; hY<br />

AwqmGwqI] swkq nIc; iqsu kulu nhI jwqI]) gauVI mhlw 5] imlu myry goibMd;<br />

Apnw nwmu dyhu] nwm ibnw; iDRgu iDRgu Asnyhu] 1] rhwau] nwm ibnw; jo pihrY<br />

Kwie] ijau kUkru; jUTn mih pwie] 1] nwm ibnw; jyqw ibauhwru] ijau imrqk;<br />

imiQAw sIgwru] 2] nwmu ibswir; kry rs Bog] suKu supnY nhI; qn mih rog] 3]<br />

nwmu iqAwig; kry An kwj] ibnis jwie; JUTy siB pwj] 4] nwm sMig; min pRIiq<br />

n lwvY] koit krm krqo; nrik jwvY] 5] hir kw nwmu; ijin min n AwrwDw] cor<br />

kI inAweI; jmpuir bwDw] 6] lwK AfMbr; bhuqu ibsQwrw] nwm ibnw; JUTy<br />

pwswrw] 7] hir kw nwmu; soeI jnu lyie] kir ikrpw; nwnk ijsu dyie] 8] 10]<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) ds qukIAW, A`T pauVIAW dy<br />

prmpUjnIk AstpdI jI pMjvyN[<br />

ds bsqU ly; pwCY pwvY] prmpUjnIk vwihgurU swihb jI swfy leI, zwlmW dy<br />

Gor iBAwnk zulm krn qoN, au~bldI dyZ’c bYT ky, gurmuiK AvsQw’c, vwihgurU<br />

vwihgurU vwihgurU jp kmw iDAw ky, hr smyN vwihgurU vwihgurU vwihgurU jpx, gurU<br />

ArQ syvw kurbwnI krn dw SuB s`cw aupdyS b^S rhy hn[ Awp jI dI sRb ivAwpI<br />

Agm mhW ivsmwd ikRpw-idRstI AMdr, vwihgurU jI swiKAwq ho rhy hn[ XQw:-<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

232<br />

q`qkrw


pwrbRhmu pRBu idRstI AwieAw; pUrn Agm ibsmwd] nwnk.rwm nwmu Dnu kIqw; pUry<br />

gur prswid]) sBu goibMdu hY; sBu goibMdu hY] goibMd ibnu; nhI koeI] sUqu eyku.mix<br />

sq shMs jYsy; Eiq poiq pRBu soeI]) jil Qil mhIAil pUirAw; suAwmI<br />

isrjnhwru] Aink BWiq hoie psirAw; nwnk eykMkwru]<br />

prmpUjnIk imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw.imhrvwnu] jIA sgl<br />

kau; dyie dwnu] Anuswr vwihgurU dsy pwiqSwh gurqw ibrwjmwn siqgurU gRMQ<br />

swihb jI, hr smyN AnMq bRhmMf dy jIAW nUM , AwpxI sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

Anq klwvwn AKMf joiq duAwrw, swh jIvn b^S rhy hn[ siqgurW dI<br />

prmpiv`qR joiq duAwrw, AsIN vyK sux bol rhy hW, Drm-ikRq krdy ijauNdy jwgdy<br />

hW[ hvw pwxI DrqI AgnI AkwS Gr AsvwrIAW sbMDI sB, mhwrwj dIAW dwqW<br />

hn[ BwvyN koeI kmweI krky, vsqUAW pRwpq krdw hY, iPr BI siqgurU swihb jI<br />

dIAW b^SIAW dwqW hI hn, ikauN jo siqgurU swihb jI dI s`qw nwl, swry ijauN<br />

rhy hW[ XQw:- sBu jgjIvnu jig Awip hY; nwnk.jlu jlih smwie] ds(bsqU)<br />

vsqUAW, Bwv byAMq pdwrQ hwQI GoVy AsvwrIAW &OjW ^zwny cwkr mihl,<br />

vwihgurU jI qoN(ly) lY ky, (pwCY) ip`Cy(pwvY) pwauNdw, jm@W krdw hY[<br />

eyk bsqu kwrin; ibKoit gvwvY]) suqVy AsMK; mwieAw JUTI kwrxy]) mwieAw<br />

hoeI nwgnI; jgiq rhI lptwie] ies kI syvw jo kry; iqs hI kau iPir Kwie])<br />

ibiKAw ibAwipAw; sgl sMswru]) ibKY kauVqix sgl mwih; jgiq rhI<br />

lptwie] Anuswr eyk bsqu, mwieAw zihr ivSy suK(kwrin) leI, dwiq ipAwrI;<br />

ivsirAw dwqwrw] Anuswr dwiq ipAwrI krky, dwqy nUM Bulw ky, (ibKoit) ivSyS<br />

Kotw AikRqGx jIv, siqgurU swihbwn jI v`loN Brosw (gvwvY) gvw lYNdw hY[ XQw:-<br />

mÚ3] mnmuKu duK kw Kyqu hY; duKu bIjy.duKu Kwie] duK ivic jMmY.duiK mrY; haumY<br />

krq ivhwie] Awvxu jwxu.n suJeI; AMDw AMDu kmwie] jo dyvY.iqsY n jwxeI; idqy<br />

kau lptwie] nwnk.pUrib iliKAw kmwvxw; Avru n krxw jwie]) AMimRq rsu;<br />

Kwvih Kwn pwn] ijin dIey; iqsih n jwnih.suAwn] 3]<br />

eyk BI n dyie; ds BI ihir lyie] prmpUjnIk vwihgurU siqgurU swihb jI<br />

qoN, Anyk pRkwr dIAW dwqW pRwpq krky, aun@W’coN sMq syvw leI, Bu`Ky nUM AMn nMgy nUM<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

233<br />

q`qkrw


sqR, eyk BI vsqU(n) nhIN(dyie) idMdw, sgoN v`fw fwkU DwVvI bx ky, ds vsqUAW<br />

hor BI(ihir) curw Koh, (lyie) lYNdw hY[ XQw:- ht ptx ibj mMdr BMnY; kir corI<br />

Gir AwvY] Aghu dyKY ipChu dyKY; quJ qy khw CpwvY]) aUhI qy hirE.aUhw ly DirE;<br />

jYsy bwsw mws dyq JwtulI]) Kuis Kuis lYdw; vsqu prweI] vyKY suxy; qyrY nwil<br />

KudweI] dunIAw lib.pieAw Kwq AMdir; AglI gl.n jwxIAw]) bhu prpMc kir;<br />

pr Dnu ilAwvY] suq dwrw pih; Awin lutwvY] mn myry BUly; kptu n kIjY] AMiq<br />

inbyrw; qyry jIA pih lIjY] 1]) pauVI] iesqRI purKY bhu pRIiq; imil mohu<br />

vDwieAw] puqRü klqRü inq vyKY ivgsY; moih mwieAw] dyis prdyis Dnu corwie;<br />

Awix muih pwieAw] AMiq hovY vYr ivroDu; ko skY n CfwieAw] nwnk ivxu nwvY.iDRgu<br />

mohu; ijqu lig duKu pwieAw] gRIbW AmIrW dIAW bsqIAW aujwV idMdw hY, SihrW dy<br />

Sihr &Uk idMdw hY, ijvyN bwbr jwbr ny ihMd’qy hmlw krky &Uky[<br />

qau mUVw; khu khw kryie] aupRokq ZlqIAW krn vwlw fwkU(mUVw) mUrK,<br />

(khu) d`so(qau) qW (khw) kI(kryie) kry?ijs krky AikRqGxqw dw doS inivrq<br />

hovy, swry suK mn’c vsx, cwir pdwrQ; kml pRgws] sB kY miD; sgl qy<br />

audws] vwlI sRb ivAwpI mhW ivsmwd prm au~cI gurmuiK AvsQw pRwpq hovy, so<br />

&urmw rhy hn:-<br />

ijsu Twkur isau; nwhI cwrw] qw kau; kIjY sd nmskwrw] ijsu nwil.joru n<br />

cleI; Kly kIcY Ardwis] Anuswr ijsu(Twkur) mwlk vwihgurU jI(isau) nwl,<br />

(cwrw) zor nwhI cldw, (qw) iqn@W (kau) nUM, sd 3 hr smyN nmskwrw hI<br />

nmskwrW(kIjY) krnw krIey[ XQw:- inmK inmK; Twkur nmskwrY] nwnk Ehu<br />

Aprsu; sgl insqwrY] 1]<br />

jw kY min; lwgw pRBu mITw] srb sUK; qwhU min vUTw] (jw) ijs gurU ipAwry<br />

jI(kY) dy min ’c, swcI bwxI; mITI AMimRq Dwr] Anuswr(pRBu) s`cy vwihgurU<br />

gurbwxI jI mITw(lwgw) l`gy hn[ gurbwxI jI im`Ty l`gxy krky, (qwhU) iqs dy<br />

min ’c, (srb) swry sUK(vUTw) vs gey hn[ XQw:- mn jwgy kI; iehY nIswxI[<br />

lwgY ipRA sRI gurbwxI[) BieE AnugRhu.pRswid sMqn kY; hir nwmw hY mITw] jn<br />

nwnk kau.guir ikrpw DwrI; sBu Akul inrMjnu fITw]<br />

ijsu jn; Apnw hukmu mnwieAw] srb Qok; nwnk.iqin pwieAw] 1]) gur<br />

nwnk dyv goivMd rUp] vwihgurU siqgurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:-<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

234<br />

q`qkrw


jw kY min; lwgw pRBu mITw] srb sUK; qwhU min vUTw] Anuswr pRRB jI im`Ty l`gx<br />

qoN, mn’c swry suK vswaux vwly, ijsu Awpxy(jn) ipAwry Bgq jI qoN, DMn<br />

siqgurU swihbwn jI ny, jau qau; pRym Kylx kw cwau] isru Dir qlI; glI myrI<br />

Awau] iequ mwrig; pYru DrIjY] isru dIjY; kwix n kIjY] Anuswr isr mMgx qoN<br />

dyx rUp, Apnw hukmu mnwieAw hY, Bwv gursyvk jI ny isr Arp idqw[ XQw:-<br />

qyrw Bwxw.qUhY mnwieih; ijs no hoih dieAwlw] iqs ny(iqin) iqn@W siqgurU swihb<br />

jI duAwrw, Drm ArQ Aru kwm moK; dyqy nhI bwr] Anuswr (srb) swry(Qok)<br />

pdwrQ nUM pwieAw hY[ vw srb Qok dy dwqy vwihgurU jI nUM pwieAw hY] 1] XQw:-<br />

mMny kI giq; khI n jwie]) hukim mMinAY.hovY prvwxu; qw KsmY kw mhlu pwiesI]<br />

(bu`JIAY) nwnk mMinAw mMnIAY; buJIAY gur prswid] 2]<br />

Agnq swhu; ApnI dy rwis] (swhu) sjxu scw pwiqswhu; isir sWhW dY<br />

swhu]) so pwiqswhu swhw piq swihbu; nwnk.rhxu rjweI]) qU swhI hU swhu;<br />

hau.kih n skw.gux qyirAw] Anuswr myhrvwn vwihgurU s`cy pwiqSwh jI, ies<br />

AigAwnI bysMqoKy nUM, AwpxI joiq Dn pdwrQ, rwj qyz &Oj ^zwny, sRIr ieMdRy,<br />

DrqI sbMDI hvw pwxI Awid(Agnq) Axigxq pRkwr dI, ApnI(rwis) pUMjI dy<br />

rhy hn[ XQw:- ddw.dwqw eyku hY; sB kau dyvnhwr] dyNdy.qoit n AwveI; Agnq<br />

Bry BMfwr]) qum bf dwqy; dy rhy] jIA pRwx mih; riv rhy]<br />

Kwq pIq; brqY And aulwis] prm ipAwry rwm jI ny, BwvyN Anyk pRkwr dy<br />

AMimRq pdwrQ b^Sy hn, pr ieh AigAwnI, dynhwru pRB Coif kY; lwgih Awn<br />

suAwie]) Kwq pIq; Kylq hsq ibsQwr]) Kwq pIvq svMq suKIAw; nwmu ismrq<br />

KIn] Anuswr kl`bW ’c jw ky, (aulwis) auqSwh And nwl, Srwb qmwkU(pIq)<br />

pINdw, AKwD mws(Kwq) KWdw, prweI iesqRI nwl(brqY) vrqdw hY[ XQw:- pr<br />

Dn pr qn, pr qI inMdw; AKwiD Kwih hrkwieAw]) sau mxu hsqI iGau guVu<br />

KwvY; pMij sY dwxw Kwie] fkY PUkY Kyh aufwvY; swih gieAY pCuqwie]<br />

ApunI Amwn kCu; bhuir swhu lyie]) Agnq swhu; ApnI dy rwis]<br />

Anuswr(swhu) vwihgurU jI dI ApunI b^SI Axigxq pRkwr dI pUMjI, (Amwn)<br />

Amwnq ies AigAwnI pws BwvyN hY, pr Pyr BI(bhuir) muV 2 ky, (kCu) ku`J hor<br />

2(lyie) lYNdw hY[ jw kw dwnu; inKUtY nwhI] Anuswr siqgurU jI AK`ut dwqW hmySW<br />

hI bwr 2 idMdy rihMdy hn[ XQw:- dydw dy; lYdy Qik pwih]) ddw.dwqw eyku hY; sB<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

235<br />

q`qkrw


kau dyvnhwr] dyNdy.qoit n AwveI; Agnq Bry BMfwr] Am`uk dwqW nUM pRwpq krky,<br />

Sukr krn dI bjwey, ros hI ros krdw hY, so &urmw rhy hn:-<br />

AigAwnI min; rosu kryie] bwr 2 dwqW nUM pRwpq krky, aun@W nUM AYbW ’c<br />

brbwd krky, kbIr.dInu gvwieAw dunI isau; dunI.n cwlI swiQ] pwie kuhwVw<br />

mwirAw; gwPil ApunY hwQ] 13] Anuswr Awpxy pYrW ’qy Awp kuhwVw mwr ky,<br />

pUrn siqgurW dy kIqy praupkwrW nUM Bulwaux vwlw(AigAwnI) igAwn hIx<br />

AikRqGx min ’c, pRB dwqau dwqwr; jI ’qy, (rosu) gu`sw(kryie) krdw hY, ik r`b<br />

jI ny swfw sB ku`J brbwd krky, vYr hI lY ilAw hY!ieh nhIN smJdw r`b jI<br />

nhIN iksy dw vYrI, vYrI qyry AYb bMidAw[<br />

ApnI prqIiq; Awp hI KovY] bhuir aus kw; ibsÍwsu n hovY] vwihgurU jI qoN<br />

bwr 2 dwqW lY ky, ihtlr vWg inrdoS jIAW nUM mwr ky, bwvY mwrgu; tyFw clnw]<br />

sIDw Coif; ApUTw bunnw] Anuswr kurIqIAW ’c brbwd hox vwlw, jo AigAwnI<br />

AikRqGx hY, aus (kw) dw(bhuir) muV ky, s`cy pwiqSwhjI nUM, (ibsÍwsu) Brosw (n)<br />

nhIN(hovY) huMdw, Bwv jo ies ’qy pRqIq sI, ies ApnI prqIiq nUM, Awp hI(KovY)<br />

nws kr lYNdw hY, Bwv s`cy pwiqSwhjI ies’qy Brosw nhIN krdy[ XQw:- iekn@w<br />

AMdir Kotu.inq Kotu kmwvih; Ehu jyhw bIjy.qyhw Plu Kwey] jw siqguru srwPu.ndir<br />

kir dyKY; suAwvgIr siB auGiV Awey]) joo CkaUey kuxky ky.Bwj gey.ie`k Tuxky ky[<br />

jIAW dI r`iKAw leI, ies dy n`k ’c nkyl pw lYNdy hn[ XQw:- (n`ik, n`QW)<br />

DrqI aupir kot gV; kyqI geI vjwie] jo.Asmwin n mwvnI; iqn nik nQw<br />

pwie]<br />

34.ijs kI bsqu; iqsu AwgY rwKY] pRB kI AwigAw; mwnY mwQY] aus qy<br />

caugun; krY inhwlu] nwnk swihbu; sdw dieAwlu] 2]) BwvyN dwqW nUM brbwd<br />

krky, AikRqGx ho irhw hY, AikrqGxw kw; kry auDwru] Anuswr ies dy auDwr<br />

leI, aupwA dsdy hn, ikauN jo ieh sdw sdw iehu BUlnhwru] hY[ nwnk.rwKnhwru<br />

Apwru]) imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie<br />

dwnu] vwihgurU jI mwqw ipqw jI hn[ BwvyN rwjy nUM pqw hY ik bwZ qW myrw hI hY,<br />

pr iPr BI mwlI qoN &uu`l dI pRym Bytw lY , ky pRsMn ho jWdw hY , ieauN ijs vwihgurU jI<br />

kI ijMd jwiedwd pRvwr sB bsqu hY, (iqsu) iqn@W AwgY (rwKY) r`K dyvy, Bwv Awpxy<br />

pRIqm gurU jI qoN srvMs kurbwn kry, ijvyN vwihgurU mh`ly dsvyN jI ny vwihgurU jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

236<br />

q`qkrw


qoN kIqw[ Awp jI qoN r`b pIr bu`DUSwh jI ny kIqw[ XQw:- prweI Amwx.ikau<br />

rKIAY; idqI hI suKu hoie]<br />

pRB kI AwigAw; mwnY mwQY]) rb kI rjwie.mMny isr aupir; krqw mMny Awpu<br />

gvwvY]) pRB kI AwigAw; Awqm ihqwvY] Anuswr(pRB) vwihgurU siqgurU swihb jI<br />

kI AwigAw nUM, Awpxy isr mwQY ’qy (mwnY) mMny, r`b rUp pIr bu`DUSwh jI, pMjW<br />

ipAwirAW vWg[ XQw:- Purmwnu qyrw.isrY aUpir; iPir n krq bIcwr] quhI<br />

drIAw.quhI krIAw; quJY qy insqwr]) AwigAw mih BUK.soeI kir sUKw; sog<br />

hrK.nhI jwinE] jo jo hukmu BieE swihb kw; so mwQY ly mwinE]) jy BuK dyih.q<br />

ieq hI rwjw; duK ivic sUK mnweI] 3]) jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu<br />

prY; qau.pRIiq n qorau] 2]<br />

aus qy caugun; krY inhwlu] nwnk swihbu; sdw dieAwlu] 2]) dIn dieAwl<br />

sdw ikrpwl] swihb sRI gurU nwnk dyv jI &urmwauNdy hn:- vwihgurU jI dw<br />

b^iSAw sB ku`J, vwihgurU jI dy A`gy r`Kx qoN, pUry gurU jI dI AwigAw isr m`Qy<br />

’qy mMnx qoN, aus kW ku`qy AikRqGxqw vwlI duK`lI AvsQw(qy) qoN, jy iqsu BwvY<br />

nwnkw; kwghu hMsu kry]) bguly qy Puin hMsulw hovY ; jy qU krih dieAwlw])<br />

nwnk.vyKY ndir kir; cVY cvgx vMnu]) cVY svwieAw inq inq rMgw; GtY<br />

nwhI.qolIjw hy] Anuswr (caugun) cOguxW Bwv bhuqy qoN bhuqw(inhwlu) pRsMn hI<br />

pRsMn(krY) kr idMdy hn, ikauN jo(swihbu) mwlk vwihgurU jI, siqgurU sdw dieAwlu<br />

hY BweI; sdw (dieAwlu) dieAw dy Gr hn] 2] XQw:- qum@ dieAwl ikrpwl<br />

ikRpw iniD; piqq pwvn gosweI]) Bgiq vCl; sdw ikrpwl]) pRB bKsMd dIn<br />

dieAwl]) siqgurU sdw dieAwlu hY BweI; ivxu Bwgw ikAw pweIAY] eyk ndir<br />

kir vyKY sB aUpir; jyhw Bwau qyhw Plu pweIAY] nwnk nwmu vsY mn AMqir; ivchu<br />

Awpu gvweIAY] 4] 6]<br />

ijs kI bsqu; iqsu AwgY rwKY] pRB kI AwigAw; mwnY mwQY] aus qy caugun;<br />

krY inhwlu] nwnk swihbu; sdw.dieAwlu] 2]<br />

35.swKI:- siqgur AwgY sIsu Byt dyau; jy siqgur swcy BwvY]) nwnk.syvku<br />

soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]) qnu mnu Dnu sBu.sauip gur kau; hukim mMinAY<br />

pweIAY] Anuswr DMn bwbw ngwhIAw isMGjI ny, Awpxy gurdyv mwqw gurdyv ipqw;<br />

gurdyv suAwmI prmysurw] vwihgurU mh`ly dsvyN jI nUM, Awpxy ipMf AwlmgIr ivKy,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

237<br />

q`qkrw


AiqAMq suMdr blvwn kImqI GoVw pRym Bytw kIqw[ zwlm hwkmW ny bwbyjI dw swrw<br />

pRvwr ShId kr idqw[ bwbwjI Awpxy nwnky Gr ipMf mUlovwL(sMgrUr) ivKy cly<br />

gey[ vwihgurU mh`ly dsvyN jI nUM , rweykot iksy pRymI ny pihr rwq geI qoNy ^br<br />

idqI, “hy vwihgurUjI!Awp jI dy ^ws pRymI bwby ngwhIey jI dy pRvwr nUM qurkW ny<br />

ShId kr idqw hY[ bwbwjI Awpxy nwnky Gry audws bYTy hn[ ”pwrbRhm grIb<br />

invwj] pUrn gurU jI J`t p`t GoVy’qy Asvwr hoey , phu P`utdI nwl ipMf mUlovwL<br />

phuMcy, ij`Qy hux sRI gurduAwrw swihb jI hn[ ie`Qy ie`k pRymI ku`lI’c bYTw sI,<br />

siqgurU swihb jI dy prmpiv`qR drSn krky gd 2 ho igAw[ hukm pw ky bwby jI<br />

nUM jw d`isAw[ bwbwjI mLweI smyq dhIN, CoilAW dI im`s vwly pRSwdy, Awpxy<br />

bzurg nwny jI nUM BI nwl ilAwey[ siqgurU swihb jI ny, myrY min qin pRIiq<br />

lgweI siqguir; hir imilE lwie 1 JpIVw] ( 1 j`PI) Anuswr AwpxI CwqI nwl lw<br />

ky, AYsw ipAwr id`qw, AMdr Ajpw jwp clw id`qw, ijsu nwmu irdY; soeI vf<br />

rwjw] Anuswr l`KW KuSIAW pwiqswhIAW b^SIAW[ &urmwieAw, “BweI!Awp jI ny<br />

dwdikAW nwnikAW dI kul qwr leI hY[ ”ivsmwd ismrn b^S ky, sB audwsIAW<br />

dUr kr id`qIAW[ DMnu syvw; syvku prvwnu] Anuswr DMn SuB s`cI syvw ijs nUM<br />

krky, pyRmI gursyvk jI gurU jI nUM pRvwn hoey [ ies leI pyRmI ieh Dwrnw gwauNdy<br />

hn:- GoVy ciV@E.gurUjI myry , myrw BwvyN k`K n rhy[<br />

36.dUjI swKI:- AMimRqDwrI pRymx v`fBwgx isMGxI dw ie`ko ie`k ipAwrw<br />

b`cw, vwihgurU mh`ly dsvyN jI dI AkwlI &Oj’c, DrmXu`D lVidAW ShId ho<br />

igAw[ ies ny, qyrw kIAw mITw lwgY] nwmu pdwrQu nwnku mWgY] Anuswr sbr<br />

Sukr dw ipAwlw pIqw[ sRI AnMdpur swihb jI ivKy, Awpxy gurU pRIqm jI dy<br />

drSn krky, DMnvwd kIqw qy pRym bynqI kIqI, “kbIr.myrw muJ mih ikCu nhI; jo<br />

ikCu hY so qyrw] qyrw quJ kau saupqy; ikAw lwgY myrw] Anuswr hy mhwrwj swihb<br />

jI! b`cw Awp jI dw hI sI, Awp jI dI b^iSS dw sdkw, Awp jI leI ShId ho<br />

ky, Amr ho igAw hY[ myrI k`uK s&lI hoeI hY[ ”s`cy pwiqswhjI ny lUM 2 krky<br />

AiqAMq pRsMn ho ky ikhw, “DMn gurU nwnk dyv swihb jI, Awp jI nUM, cwr gurmuiK<br />

spu`qR b^Sxgy, inhwl 3!”; pUry gur kw bcnu.aupir AwieAw]) igir bsuDw jl<br />

pvn jwiego; ieik swD bcn AtlwDw] Anuswr sRI muKvwk s&ly hoey[ v`fBwgx<br />

AwigAwkwrI pRymx is`KxI ny, Awpxy cwry ipAwry lwiek gurmuiK spu`qR , du`D m`Kx<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

238<br />

q`qkrw


nwl pwL ky, cojI myry goivMdw.cojI myry ipAwirAw; hir pRBumyrw cojI jIau] vwihgurU<br />

mh`ly dsvyN jI dy s`cy im`Ty crn-kmlW ’c pRym Bytw kr idqy[ jo, gur kau; kurbwnu<br />

jwau hW]) gur Apuny aUpir; bil jweIAY] Anuswr Awpxy hIey ko pRIqmu; swihb jI<br />

qoN h`s 2 ky kurbwn hoey[ so, ijs kI bsqu; iqsu AwgY rwKY] Anuswr pihlW ie`k<br />

sp`uqR pRym Bytw kIqw, nwnk swihbu; sdw dieAwlu] pUrn gurU jI ny, aus qy caugun;<br />

krY inhwlu] Anuswr cwr gurmuiK spu`qR b^S ky, cOguxI Bwv bhuqI qoN bhuqI AiqAMq<br />

hI inhwl pRsMn iqRpq kr id`qI[ aus ny pMjyy spu`qR Arp ky, ieh bcn kmwey,<br />

kbIr.myrw muJ mih ikCu nhI; jo ikCu hY so qyrw] qyrw quJ kau saupqy; ikAw lwgY<br />

myrw] AYsy ivsmwd gurmuiK pRymIAW nUM sd sdw rom 2 krky nmskwr hY] 2]<br />

(BWiq) Aink Bwiq; mwieAw ky hyq] srpr hovq; jwnu Anyq] A`KW nwl pr<br />

iesqRI mrd dy rUp nUM ivkwr idRStI nwl dyKxw, ivkwrI gwxy suxny gwauxy, zor zulm<br />

krky mwieAw iek`qR krnI, qyz imrc lUx mswly qLy pdwrQ rsnw dy suAwd, ivSy<br />

dy Anyk Bog Bogxy, poly g`dy’qy pYxw bihxw, nMgy isr ikirAw krnI, qy su`qy hI<br />

rihxw, ivSy ivkwr qmwSy vwlIAW mUvIAW dyKxIAW, PYSn lwauxy, kursI leI mrnw<br />

mwrnw, AwpxI vifAweI Awp krnI krwauxI, AwpxI vifAweI sux ky, KuS ho ky<br />

hMkwr krnw myry jYsw c`kRvrqI bwdSwh BI nhIN, ivSy ivkwr dI g`l kr sux ky<br />

h`sxw, sog krnw, b`cy b`cIAW smyq tYlIvIzn dy BYVy idRS dyKxy, cwh kO&I qMbwkU<br />

nsvwr pwn BYVy nSy qwS jUAw pr inMdw kusMgq krnI, prwieAw h`k Kwxw, dUjIAW<br />

zwqW qoN n&rq krky kql krny, corI XwrI mMd krm Awid sB nwgxI mwieAw hY[<br />

XQw:- mwieAw hoeI nwgnI; jgiq rhI lptwie] AYsI nwgxI mwieAw(ky) dy<br />

(Aink) Anyk(Bwiq) qrW@ dy(hyq) ipAwr AQvw mwieAw dy nwl Anyk qrW@ dy ipAwr<br />

krn vwly, hy BweI(jwnu) smJ!(srpr) zrUr br zrUr hI sdw leI(Anyq)<br />

nwsvMq(hovq) ho rhy hn[ XQw:- nwv ijnw sulqwn Kwn; hody ifTy Kyh] nwnk.auTI<br />

cilAw; siB kUVy quty nyh]) dynhwru pRB Coif kY; lwgih Awn suAwie] Anuswr ijn@W<br />

’c K`cq ho ky, Aiq rogI sogI hMkwrI durwcwrI iBRst ho irhw hYN[ ieh mwiekI<br />

suAwd nwl nhIN jWdy, sRIr nUM suAwh kr idMdy hn, lwhnqW dI suAwh ’c iltdw hY[<br />

XQw:- grDb pRIiq; Bsm sMig hoie]<br />

ibrK kI CwieAw isau; rMgu lwvY] Eh ibnsY; auhu min pCuqwvY]) dynhwru pRB<br />

Coif kY; lwgih Awn suAwie]) dyvxhwru dwqwru; ikqu muiK swlwhIAY] Anuswr<br />

dyvnhwr vwihgurU jI nUM C`f ky, Aink Bwiq; mwieAw ky hyq] ’c l`g irhw hY, jo<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

239<br />

q`qkrw


zrUr br zrUr nwsvMq hn, mwno ieh ibrK kI CwieAw(isau) nwl, (rMgu)<br />

ipAwr(lwvY) lwauNdw hY[ ijvyN ibRC nws hox qoN CW nws ho jWdI hY, Bwv CW s`cI<br />

nhIN[ iqvyN(Eh) pdwrQ(ibnsY) nws ho jWdy hn[ ijs krky auhu kukrmI,<br />

vwihgurU jI nUM Bu`l ky , min ’c(pCuqwvY) pCuqwauNdw hY[ XQw:- sBy duK sMqwp; jW<br />

quDhu BulIAY] jy kIcin lK aupwv; qW.khI n GulIAY]) qUM ivsrih qW sBu ko<br />

lwgU; cIiq Awvih qW syvw] Avru n koaU dUjw sUJY; swcy AlK AByvw] 1]) kI<br />

ivsrih; duKu bhuqw lwgY] duKu lwgY; qUM ivsru nwhI] 1]) pRxviq nwnku.nwgI<br />

dwJY; iPir pwCY pCuqwxIqw]) prmysr qy BuilAW; ivAwpin sBy rog]<br />

sRb ivAwpI ivsmwd pRymmeI SuB ivcwr:- pRymI sB ku`J gurU jI nUM Arp ky ,<br />

pey kbUlu.KsMm nwil; jW Gwl mrdI GwlI] Anuswr inhkwm Gwl Gwly, qW<br />

pRwpqI hY, puMn nws hox dw koeI BI fr nhIN hY[<br />

jo dIsY; so cwlnhwru] lpit rihE; qh AMD AMDwru]) jo dIsY so cwlsI;<br />

iks kau mIqu kryau]) jo dIsY; so hoie ibnwsw]) idRsitmwn, hY sgl imQynw]<br />

ieku mwgau dwnu; goibd sMq rynw]) iksu nwil kIcY dosqI; sBu jgu clxhwru]<br />

Anuswr sbMDI pdwrQ Anyk bRhmMf dw jo idRStmwn pswrw(dIsY) ids irhw hY,<br />

(so) auh(cwlnhwru) c`lx vwlw hY[ dynhwru pRB Coif kY; lwgih Awn suAwie]<br />

Anuswr dyx vwly pRBU jI nUM C`f ky , (AMDwru) AigAwn dy hn@yry krky, vYrwg ibbyk<br />

nyqRW qoN rihq(AMD) AMin@AW dw AMn@w, (qh) iq`Qy, clxhwr nwsvMq pswry nwl,<br />

(lpit) K`cq ho(rihE) rihAw hY[ XQw:- plic plic sglI mueI; JUTY DMDY mohu]<br />

iek su hir ky nwm ibnu; AgY leIAih Koih]) gauVI] kwlbUq kI hsqnI; mn<br />

baurw ry, clqu ricE jgdIs] kwm suAwie gj bis pry; mn baurw ry, AMksu<br />

sihE sIs] 1] ibKY bwcu hir rwcu; smJu mn baurw ry] inrBY hoie.n hir Bjy;<br />

mn baurw ry, gihE n rwm jhwju] 1] rhwau] mrkt mustI Anwj kI; mn baurw<br />

ry, lInI hwQu pswir] CUtn ko shsw pirAw; mn baurw ry, nwicE Gr Gr bwir]<br />

2] ijau nlnI sUAtw gihE; mn baurw ry, mwXw iehu ibauhwru] jYsw rMgu ksuMB<br />

kw; mn baurw ry, iqau psirE pwswru] 3] nwvn kau qIrQ Gny.mn baurw ry;<br />

pUjn kau bhu dyv] khu kbIr CUtnu nhI; mn baurw ry, CUtnu hir kI syv]<br />

btwaU isau; jo lwvY nyh] qw kau; hwiQ n AwvY kyh]) auiT vM\u vtwaUiVAw;<br />

qY ikAw icru lwieAw] Anuswr ieh sRIr cOrwsI l`K jUn dy rsqy dw rwhI hY,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

240<br />

q`qkrw


Awpxy(btwaU) rwhI sRIr(isau) nwl, (jo) ijhVw(nyh) ipAwr(lwvY) lwauNdw hY,<br />

Bwv ies qoN Bjn bMdgI gur syvw nhIN krwauNdw, ies nUM q^q’qy bYTw ky, cOr<br />

krwauNdw m`Qw itkwauNdw, rMgW 2 dy iviSAW ’c lwauNdw hY, (qw) iqs(kau) nUM hwiQ<br />

’c, (kyh) ku`J BI(n) nhIN(AwvY) AwauNdw, Bwv mnu`Kw jnm qoN koeI lwhw nhIN<br />

imldw[ XQw:- mÚ5] PrIdw grbu ijn@w vifAweIAw; Din jobin Awgwh] KwlI<br />

cly DxI isau; itby ijau mIhwhu] 105]<br />

mn hir ky nwm kI; pRIiq suKdweI] kir ikrpw nwnk; Awip ley lweI]<br />

3]) qKiq bYTw Arjn gurU; siqgur kw iKvY cMdoAw] augvxhu qY AwQvxhu; chu<br />

ckI kIAnu loAw] prmpUjnIk vwihgurU siqgurU nwnk dyv, mh`lw pMjvW jI<br />

&urmwauNdy hn:- swcI pRIiq.n quteI ipAwry; jugu jugu rhI smwie]) swcI pRIiq<br />

hm; qum isau jorI] qum isau joir; Avr sMig qorI] (krv`qu) Awsw] krvqu Blw;<br />

n krvt qyrI] lwgu gly; sunu ibnqI myrI] 1] hau vwrI; muKu Pyir ipAwry]<br />

krvtu dy; mokau kwhy kau mwry] 1] rhwau] jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu<br />

prY; qau.pRIiq n qorau] 2] hm qum bIcu; BieE nhI koeI] qumih su kMq; nwir<br />

hm soeI] 3] khqu kbIru; sunhu ry loeI] Ab qumrI; prqIiq n hoeI]) ry<br />

mn.AYsI hir isau pRIiq kir; jYsI jl kmlyih] lhrI nwil pCwVIAY; BI ivgsY<br />

Asnyih] Anuswr hy mn! (hir) vwihgurU jI(ky) dy nwm(kI) dI, sRb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd s`cI pRIiq, ju`gW 2 ’c suKdweI hY[ siqgurU swihbwn jI, sRb ivAwpI<br />

mhW ivsmwd pUrn ikRpw hI ikrpw (kir) krky, AwpxI pRIq Awip hI(lweI)<br />

lw(ley) lYNdy hn[ XQw:- sweI pRIiq; ij Awpy lwey] gur prswdI; duibDw jwey])<br />

Awpy lwieE; Apnw ipAwru] sdw sdw iqsu gur kau; krI nmskwru] 7]) Aink<br />

Bwiq; mwieAw ky hyq] mwieAw sRIr, idRStmwn pRIq GxI hI duKdweI hY] 3]<br />

mwieAw moh prIiq iDRgu; suKI.n dIsY koie]<br />

imiQAw qnu Dnu; kutMbu sbwieAw] {(imiQAw) AxhoieAw, Bwv pRqIq mwqR<br />

idsdw hovy pr hovy n, ijvyN is`pI ’c cWdI idsdI hY[ grm dyS ’c sUrj dy qyz<br />

qpx qoN, ryqy ’c dUr, pwxI idsdw hY, iqhwieAw hrn B`j ky pwxI pIx jWdw hY,<br />

pr E~Qy pwxI nhIN huMdw[ Eh pwxI dI pRqIqI(imiQAw) AxhoeI hY[ sRIr pihlW<br />

nhIN sI, hux pRqIq mwqR hY, ies ny rihxw nhIN[ ies dy AMdr bwhr byAMq hI<br />

ivroDI bImwrIAW dy kItwxU hn[ smUh bRhmMf dI rcnw’c, AnMq hI sRIr v`Fy tu`ky<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

241<br />

q`qkrw


kql kIqy swVy jw rhy hn[ ikqny hI TMF grmI nwl mr rhy hn, ikqny pwxI’c<br />

fu`b rhy hn[ ijMdu inmwxI kFIAY; hfw kU kVkwie] Anuswr ikqny hI sRIrW dI<br />

ijMd, h`fW nUM kVkw ky k`FI jw rhI hY hux[ gur BgqI hIn muridAW smwn, kwim<br />

kroiD; jlY sBu koeI] Anuswr ivkwrW ’c sV ky Kp tu`t ky, suAwh ho rhy hn[<br />

XQw:- kyqy; Kip qutih vykwr]) Aink Bog; ibiKAw ky krY] nh iqRpqwvY; Kip<br />

Kip mrY])<br />

hm AwdmI hW iek dmI; muhliq muhqu n jwxw]) mw kI rkqu; ipqw ibdu<br />

Dwrw] mUriq sUriq; kir Awpwrw]) jl kI BIiq.pvn kw QMBw; rkq buMd kw<br />

gwrw] hwf mws nwVˆØI ko ipMjru; pMKI bsY ibcwrw] pRwnI ikAw myrw; ikAw qyrw]<br />

jYsy qrvr pMiK bsyrw] 1] Anuswr rkq ibMd dy ikRm qoN bxy, imiQAw sRIr dw,<br />

ie`k iCn dw BI ivswh nhIN[ XQw:- jo aupijE so ibnis hY; pro Awju ky kwl]<br />

nwnk.hir gun gwie ly; Cwif sgl jMjwl]) syK hYXwqI jig; n koeI iQru<br />

rihAw] ijsu Awsix hm bYTy; kyqy bYis gieAw] 5]) kMDI auqY ruKVw; ikcrku bMnY<br />

DIru] PrIdw.kcY BWfY rKIAY; ikcru qweI nIru] 96]) hir jpidAw.iKnu iFl n<br />

kIjeI, myrI ijMduVIey; mqu ik jwpY, swhu AwvY ik n AwvY rwm]) gMFyidAW iCA<br />

mwh; quVMidAw ihku iKno] 7] }<br />

imiQAw qnu Dnu; kutMbu sbwieAw]) dynhwru pRB Coif kY; lwgih Awn suAwie]<br />

Anuswr vwihgurU jI nUM C`f ky, hoCy qu`C ivkwrW suAwdW kukrmW mhW pwpW ’c<br />

l`igAw, praupkwr qoN ibnw, du`K kSt ivkwr, Bu`K qRyh ^uSI ZmI jMmx mrn AOgux<br />

dy vsIkwr qnu, Dnu(kutMbu) pRvwr(sbwieAw) sB ku`J hI, (imiQAw) nwsvMq JU`Tw<br />

hY[ XQw:- imiQAw qn; nhI praupkwrw] imiQAw; bwsu lyq ibkwrw]) Amr<br />

jwin sMcI ieh kwieAw; ieh imiQAw kwcI ggrI]) kwieAw hMs ikAw pRIiq hY;<br />

ij pieAw hI Cif jwie]<br />

imiQAw; haumY mmqw mwieAw] (mwieAw) ivkwr Dn pdwrQ sRIr ieMidRAW dy<br />

iviSAW, sbMDIAW j`g’qy ijaux dI mmqw(haumY) hMgqw(imiQAw) nwsvMq hY, ikauN<br />

jo ien@W dy lwlc’c l`g ky, vwihgurU jI nUM Bu`l ky , zor zulm Gor mhW pwp kr<br />

irhw hY, mwieAw hoeI nwgnI; jgiq rhI lptwie] Anuswr nwgnI mwieAw jgq<br />

nUM fMg rhI hY[ XQw:- mwieAw; AYsI mohnI BweI] jyqy jIA; qyqy fhkweI] 1]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

242<br />

q`qkrw


imiQAw rwj jobn; Dn mwl] rwj(jobn) juAwnI Dn(mwl) hwQI GoVy, hIry<br />

jvwhrwq sB(imiQAw) nwsvMq hn[ XQw:- (Pu`lVw.p`bix.p`q) Dnu jobnu Aru<br />

PulVw; nwTIAVy idn cwir] pbix kyry pq ijau; Fil Fuil juMmxhwr] 1]) rwju<br />

jobnu AvD jo dIsY; sBu ikCu jug mih GwitAw]) kir kir AnrQ ibhwJI sMpY;<br />

suienw rUpw dwmw] BwVI kau Ehu BwVw imilAw; horu sgl BieE ibrwnw]) rwj<br />

imlk jobn igRh soBw; rUpvMqu juoAwnI] bhuqu drbu hsqI Aru GoVy; lwl lwK bY<br />

AwnI] AwgY drgih.kwim n AwvY; Coif clY AiBmwnI] ies leI nwsvMq kih rhy<br />

hn, ikauN jo, dwiq ipAwrI; ivsirAw dwqwrw]) dynhwru pRB Coif kY; lwgih Awn<br />

suAwie] Anuswr dwqy dwqwr jI nUM C`f ky, jIv ien@W leI mwsUmW gRIbW dy kql<br />

krky, ^Un dIAW ndIAW vgw idMdy hn, ien@W nUM pRwpq krky, iviSAW ivkwrW ’c<br />

Kp 2 ky mr jWdy hn[<br />

imiQAw; kwm k®oD ibkrwl] kwm k®oD(ibkrwl) iBAwnk(imiQAw) nwsvMq<br />

JU`Ty hn, ikauN jo ien@W ’c l`g ky jIv kwim kroiD; jlY sBu koeI]) kyqy; Kip<br />

qutih vykwr] Anuswr sV bL tu`t ky iBAwnk ho rhy hn[ XQw:- PrIdw.iqnw muK<br />

frwvxy; ijnw ivswirEnu nwau] AYQY duK GxyirAw; AgY.Taur n Twau]) kwmu k®oDu;<br />

kwieAw kau gwlY] ijau kMcn; sohwgw FwlY]<br />

(Asv.bolo) imiQAw rQ hsqI; AsÍ bsqRw] rQ(hsqI) hwQI(AsÍ)<br />

GoVy(bsqRw) k`pVy (imiQAw) JU`Ty Axhoey hn, ikauN jo, dyvxhwru dwqwru; ikqu muiK<br />

swlwhIAY]) dynhwru pRB Coif kY; lwgih Awn suAwie] Anuswr vwihgurU jI nUM C`f<br />

ky, ien@W dw gumwn krky, jIv zor zulm ivkwrW’c K`cq ho irhw hY[ ien@W dI<br />

pRwpqI leI kql kLyS kr irhw hY[ BwvyN mrn dy kSt nwl pIVq hovy, iPr BI<br />

ien@W nUM cyqy krky roNdw hY , ik myry nwl nhIN jw rhy[ XQw:- hYvr gYvr rQ sMbwhy;<br />

ghu kir kIny myry] jb qy hoeI lWmI DweI; clih nwhI.iek pYry] 4]<br />

imiQAw rMg sMig; mwieAw pyiK hsqw]) dynhwru pRB Coif kY; lwgih Awn<br />

suAwie] Anuswr dynhwr dwqwr vwihgurU jI nUM C`f ky , hor suAwdW kRoD loB moh<br />

AiBmwn ’c l`g ky, (mwieAw) Dn jwiedwd ieMidRAW dy BogW pRvwr mwiekI pswry<br />

sMig(rMg) pyRm krky, mwieAw qy prwieAw rUp(pyiK) dyK 2 ky, nSy’c AMn@w ho ky,<br />

kl`bW’c n`cdw ncwauNdw klolW krdw(hsqw) hsdw jIv, (imiQAw) JU`Tw imRqk<br />

hY[ XQw:- sloku] Aiq suMdr kulIn cqur; muiK i|AwnI DnvMq] imrqk khIAih<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

243<br />

q`qkrw


nwnkw; ijh pRIiq nhI BgvMq]) byd pVy piV.pMifq mUey; rUpu dyiK dyiK nwrI])<br />

AKI sUqku vyKxw; pr iqRA pr Dn rUpu]) (h`sUAw) pyiK pyiK ry.ksuMB kI lIlw;<br />

rwic mwic iqnhUM lau hsUAw]<br />

imiQAw; DRoh moh AiBmwnu] prwieAw h`k Kohx dw(DRoh) CL, Awpxy sRIr<br />

pdwrQW sbMDIAW dw moh (AiBmwnu) hMkwr(imiQAw) JU`Tw hY, ikauN jo dynhwr<br />

vwihgurU jI nUM C`f ky, ien@W ’c l`g ky, p`Qr idl ivkrwl jIv, AYsy au~gr pwp<br />

kr irhw hY, ijn@W nUM dyKxw ibAwn krnw AiqAMq hI AOKw hY[ XQw:- mmqw moh<br />

DRoh mid mwqw; bMDin bwiDAw Aiq ibkrwl] idnu idnu iCjq, ibkwr krq AauD;<br />

PwhI PwQw jm kY jwl] 1]<br />

imiQAw Awps aUpir; krq gumwnu]) rMg sMig ibiKAw ky Bogw; ien sMig.AMD<br />

n jwnI] 1] hau sMcau hau Kwtqw; sglI AvD ibhwnI] rhwau] hau sUrw prDwnu<br />

hau; ko nwhI muJih smwnI] 2] jobnvMq Acwr kulInw; mn mih hoie gumwnI])<br />

hau bMDau; hau swDau bYru] hmrI BUim; kauxu GwlY pYru]) bfy bfy AhMkwrIAw;<br />

nwnk.grib gly] Anuswr (Awps) Awpxy(aUpir) au~qy, (gumwnu) hMkwr (krq) kr<br />

irhw, (imiQAw) murdw hY, ikauN jo dwAvw krdw hY, ik myry vrgw koeI sUrw sohxw<br />

c`kRvrqI bwdSwh BI nhIN hY[ XQw:- Aiq suMdr kulIn cqur; muiK i|AwnI<br />

DnvMq] imrqk khIAih nwnkw; ijh pRIiq nhI BgvMq]<br />

AsiQru Bgiq; swD kI srn] nwnk jip jip jIvY; hir ky crn] 4]<br />

siqgurU nwnk Arjndyv jI &urmwauNdy hn:- dynhwru pRB Coif kY; lwgih Awn<br />

suAwie] Anuswr dynhwr dwqwr vwihgurU jI nUM C`f ky, hor suAwdW c l`gxy krky,<br />

jIv dw qn kutMb jobn Dn mwl, rwj hwQI GoVy bsqR sB ku`J JU`Tw clweymwn hY[<br />

ies leI dwsndws gRIb, (AsiQru) Ac`l bRhm srUp(swD) siqgurU swihb jI kI<br />

mhW ivsmwd Ac`l s`cI srn ’c, pRymw(Bgiq) BgqI kridAW, (hir) siqgurU<br />

swihb jI(ky) dy gursbd rUpI im`Ty ipAwry crn-kml, vw gur AMimRq iBMnI dyhurI;<br />

dy crn-kml jip jip ky, gurpRswid(jIvY) ijauNdw hY[ XQw:- AwKw jIvw; ivsrY<br />

mir jwau] AwKix AauKw; swcw nwau]) mrxM; ibsrxM goibMdh] jIvxM; hir nwm<br />

D´wvxh] crn-kmlW dw iDAwn Dwr ky, jn nwnk pRIiq; swD pg cwty] Anuswr<br />

crn-kmlW nUM c`t ky, sBu idnsu rYix.dyKau guru Apunw; ivic AKI.gur pYr<br />

DrweI] Anuswr crn-kmlW nUM AwpxIAW A`KW’c DrwauNdw hY] 4]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

244<br />

q`qkrw


imiQAw sRvn; pr inMdw sunih] Awpxy Awp nUM Blw jnwaux, votW ivAwh<br />

Awid kwrjW dI is`DI leI, swaU gurmuiK dy SuB guxW nUM AOgux kihxw inMdw hY, hy<br />

BweI!ijhVy(sRvn) kMn, gurU js sunxw iqAwg ky, (pr) prweI inMdw(sunih) suxdy<br />

hn, auh(imiQAw) JU`Ty Axhoey nwsvMq BYVy gMdy, is`kw pw ky bMd krny, v`Fxy, pu`t ky<br />

h`Q ’c PVw dyxy jog hn[ XQw:- krn.n sunhI nwdu; krn muMid GwilAw] vwihgurU<br />

jI inMdw sunx qoN bcx dw aupwA dsdy hn:- hy BweI!Awpxy Awp nUM sB qoN mMdw<br />

smJ ky, iksy dI BI inMdw n kryy, n hI suxy[ XQw:- krn n sunY; kwhU kI inMdw]<br />

sB qy jwnY; Awps kau mMdw]) hau iqsu.Goil GumwieAw; pr inMdw suix.Awpu htwvY[<br />

imiQAw hsq; pr drb kau ihrih]) rovY dhisru; lµk gvwie] ijin sIqw<br />

AwdI; faurU vwie] sIqw mwqw jI nUM curwaux dy doS’c, hMkwrI doSI rwvx nUM, gurmuiK<br />

sRI rwmcMdR jI ny mwr idqw[ XQw:- rwmcMid; mwirE Aih rwvxu] Bydu bBIKx;<br />

gurmuiK prcwiexu] j`g’qy in`q corIAW hI corIAW j`g nUM nrk bxw rhIAW hn[ sO<br />

idn cor dw, ie`k idn swD dw, jdoN cor PiVAw jWdw hY, aus nUM ku`t 2 ky mwr idMdy<br />

hn[ v`FI lYxI BI corI hrwmKorI hY[ ht ptx ibj mMdr BMnY; kir corI Gir AwvY]<br />

Aghu dyKY ipChu dyKY; quJ qy khw CpwvY]) cor kI hwmw; Bry n koie] coru kIAw; cMgw<br />

ikau hoie] 1] Anuswr corI Cufwaux leI &urmw rhy hn:- (pr) prwey (drb) Dn<br />

pdwrQ(kau) nUM(ihrih) curwaux vwly(hsq) h`Q, (imiQAw) JU`Ty nwsvMq Axhoey v`Fxy<br />

jog hn[ XQw:- pr iqRA rwvix jwih; syeI qwlwjIAih] inqpRiq ihrih pr drbu;<br />

iCdR kq FwkIAih]) ihrih pr drbu; audr kY qweI] Agin n invrY; iqRsnw n<br />

buJweI] hir syvw ibnu; eyh Pl lwgy] nwnk pRB ibsrq; mir jmih ABwgy])<br />

(q`kih) pauVI 5] lY Pwhy rwqI qurih; pRBu jwxY pRwxI] qkih nwir prweIAw; luik<br />

AMdir TwxI] sMn@I dyin.ivKMm Qwie; imTw mdu mwxI] krmI Awpo AwpxI; Awpy<br />

pCuqwxI] AjrweIlu Prysqw iql pIVy GwxI]<br />

imiQAw nyqR; pyKq pr iqRA rUpwd]) jo jwnY; mY jobnvMqu] so hovq; ibstw kw<br />

jMqu] Anuswr suMdr kumwr AvsQw ’c, jdoN ieh smJdw hY, ik mYN husn vwlw hW,<br />

qdoN sdw sdw iehu BUlnhwru] hox kwrn, prwey rUp ivkwr idRStI nwl dyKx l`g<br />

jWdw hY[ pqMgy dy lweIt’qy sVn vWg, prwey rUp’qy sVdw rihMdw hY[ dyKx dI<br />

Awdq v`DdI 3 hI jWdI hY[ iCvY, kwmu n puCY jwiq] Anuswr kwm dy v`s ho ky, so<br />

hovq; ibstw kw jMqu] Anuswr ibstw dw kIVw bx jWdw hY[ A`KW nwl prwieAw rUp<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

245<br />

q`qkrw


dyKxw Apiv`qRqweI hY[ eyfz Anyk ibmwrIAW krky, duK`lI rogI sogI izMdgI Bog<br />

ky, jm vis kIAw; AMDu duhylw] Anuswr jmW dy v`s pYNdw hY[ AnMq bRhmMf dy<br />

pswry’c, rMgW 2 dIAW jUnW’c jIv, hr vyly rUp dyK rhy hn[ koit bRhmMf ko<br />

Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] gurU jI, Awpxy is`K nUM rUp dyKx qoN bcwaux<br />

leI &urmw rhy hn:- dynhwru pRB Coif kY; lwgih Awn suAwie] Anuswr hMkwrI<br />

ivkwrI dy nyqR, pr(iqRA) iesqRI dw(rUpwd) srUp Awid nMgyz(pyKq) dyKdy,<br />

(imiQAw) JU`Ty nwsvMq k`Fxy jog hn[ XQw:- nYx.n dyKih swD; is nYx<br />

ibhwilAw] krn.n sunhI nwdu; krn muMid GwilAw] rsnw.jpY n nwmu; iqlu iqlu<br />

kir ktIAY] hirhW.jb ibsrY goibd rwie; idno idnu GtIAY]) AKI pRyim<br />

ksweIAw; hir hir nwmu ipKMin@] jy kir dUjw dyKdy; jn nwnk.kiF idcMin@]) iDRgu<br />

isru.jo gur nw invY; gur lgY n crxI] iDRgu loiex gur drs ivxu; vyKY pr qrxI]<br />

iDRgu srvix.aupdys ivxu; suix suriq n DrxI] iDRgu ijhbw.gur sbd ivxu; hor<br />

mMqR ismrxI] ivxu syvw iDRg hQ pYr; hor inhPl krxI] pIr murIdW iprhVI;<br />

suK siqgur srxI] 10]) mÚ1] mn kw sUqku.loBu hY; ijhvw sUqku kUVu] AKI<br />

sUqku.vyKxw; pr iqRA pr Dn rUpu] kMnI sUqku.kMin pY; lwieqbwrI Kwih]<br />

nwnk.hMsw AwdmI; bDy jm puir jwih] 2]<br />

imiQAw rsnw; Bojn An sÍwd] dynhwru pRB Coif kY; lwgih Awn suAwie]<br />

Anuswr dynhwr dwqwr vwihgurU jI nUM C`f ky , pr Dn pr qn.pr qI inMdw; AKwiD<br />

Kwih hrkwieAw] Anuswr BYVy ivkrwl nIc du`Kdwiek mws nSy qmwkU Srwb, cwh<br />

kO&I qyz im`Tw qyz kauVw pkvwn byhy Bojn Awid(An) hor rMgW 2 dy (sÍwd)<br />

suAwdW dy vsIkwr, rsnw(imiQAw) JU`TI nwsvMq AxhoeI v`Fxy jog hY[ XQw:-<br />

imiQAw ijhbw; AvryN kwm]) ey rsnw.qU An ris rwic rhI; qyrI ipAws n<br />

jwie] ipAws n jwie.horqu ikqY; ijcru hir rsu.plY n pwie] hir rsu pwie<br />

plY.pIAY hir rsu; bhuiV n iqRsnw lwgY Awie] eyhu hir rsu krmI pweIAY;<br />

siqguru imlY ijsu Awie] khY nwnku.hoir An rs siB vIsry; jw hir vsY min<br />

Awie] 32]) hy ijhby hy rsgy; mDur ipRA quXM] sq hqM prm bwdM; Avrq<br />

eyQh.suD ACrxh]) ijhvw swdu n.PIkI rs ibnu; ibnu pRB.kwlu sMqwpY]) bolY<br />

kauVw; ijhbw kI PUiV] sdw BUKI; ipru jwnY dUir] 1]) ijhbw suAwdI; lIilq<br />

loh]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

246<br />

q`qkrw


imiQAw crn; pr ibkwr kau Dwvih] AnMq bRhmMf dI rcnw’c, pr igRh<br />

ivkwrI hox qoN, AnykW jIA eyfz Awid ibmwrIAW nwl hux qV& 2 ky mr rhy<br />

hn[ byAMq hI kql ho rhy hn[ Koty BYVy swaUAW nUM, D`ky nwl cu`k ky lY jWdy hn[<br />

ies doS krky byAMq rwj qy kwrobwr Gr qbwh hoey hn[ ieh doS rcnw nUM jmpurI<br />

bxw irhw hY[ hux BI byAMq v`Fxy jog pYr, pr Gr nUM jw rhy hn[ pUry gurU jI<br />

Awpxy pRymI jI nUM Agn swgr ’coN, bwhoN PV ky k`F rhy hn[ dynhwru pRB Coif kY;<br />

lwgih Awn suAwie] Anuswr dynhwr dwqwr vwihgurU jI nUM C`f ky, rqn ivgwiV<br />

ivgoey kuqˆØI; muieAw.swr n kweI] Anuswr ijs ku`qy Koqy bWdr hwQI ivkwrI<br />

hMkwrI nIc dy(crn) pYr, (pr) prwey Gr ibkwr (kau) nUM (Dwvih) dOVdy hn,<br />

auh(imiQAw) JU`Ty nwsvMq Axhoey v`Fxy jog hn[ jw ko Twkuru; aUcw hoeI] so jnu;<br />

pr Gr jwq n sohI] (mnuKwie polw) mwrU mhlw 5] gupqu krqw.sMig so pRBu;<br />

fhkwvey mnuKwie] ibswir hir jIau.ibKY Bogih; qpq QMm.gil lwie] 1] ry nr;<br />

kwie pr igRih jwie] kucl kTor kwim grDB; qum.nhI suinE Drmrwie] 1]<br />

rhwau] ibkwr pwQr glih bwDy; inMd pot isrwie] mhw swgru smudu lµGnw;<br />

pwir.n prnw jwie] 2]) pr nwrI kI syj; BUil supny hUM.n jYXhu] 51] pr nwrI<br />

ky Bjy; shs bwsv Bg pwey] pr nwrI ky Bjy; cMdR kwlMk lgwey] pr nwrI ky<br />

hyq; sIs ds sIs gvwXo] ho, pr nwrI ky hyq; ktk kvrn kO GwXo] 52]<br />

imiQAw mn; pr loB luBwvih] AnMq bRhmMf dy pswry ’c, AMqir loBu, iPrih<br />

hlkwey] Anuswr loB dy hLk krky, corI fwky, Brw ie`k dUjy nUM kql kr rhy<br />

hn[ dyS Awpo iv`cIN jMg kr rhy hn[ du`K Bog 2 ky mr rhy hn[ Awpxy<br />

ipAwirAW nUM loB dy hLk qoN bcwaux leI &urmw rhy hn:- hy BweI!dynhwru pRB<br />

Coif kY; lwgih Awn suAwie] Anuswr(pr) prwey Dn pdwrQ nUM Kohx leI, (pr)<br />

ivSyS krky loB ’c, (luBwvih) luBwiemwn ho irhw mn, (imiQAw) AxhoieAw JU`Tw<br />

nwsvMq hY[ XQw:- loB lhir sBu suAwnu hlku hY; hlikE sBih ibgwry]) mnmuKu;<br />

inMdw kir kir ivguqw] AMqir loBu; BaukY ijsu kuqw] jmkwlu iqsu kdy n CofY;<br />

AMiq gieAw pCuqweI hy] 8]) loB lhir; Aiq nIJr bwjY] kwieAw fUbY kysvw]<br />

37.imiQAw qn; nhIpraupkwrw] loBI.mqlbI.qn, jy(praupkwrw) (pr+<br />

aupkwrw) (pr) prwey’qy(pr) ivSyS.krky(aupkwrw) praupkwr nhI krdw,<br />

qW(imiQAw) AxhoieAw JU`Tw imRqk hY, ikauN jo praupkwr krn qoN ibnw murdw hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

247<br />

q`qkrw


XQw:- sloku] Aiq suMdr kulIn cqur; muiK i|AwnI DnvMq] imrqk khIAih<br />

nwnkw; ijh pRIiq nhI BgvMq] ies imRqk AMdr bwhr, ^udI AhMkwr ivkwr eyfz<br />

kYNsr Awid lw ielwz ^qrnwk bImwrIAW dy AnMq hI gMdy kItwxU hn, jo ies nUM<br />

ijauNdy nUM hI v`F 2 ky KweI jWdy hn[ ies leI AOguxW v`lo kMn PV ky qobw kry ,<br />

gurU grMQ swihb jI dy pwk crn-kvlW’qy pY jwvy[ fwktRI ielwj pRhyrz dwn<br />

praupkwr syvw ismrn gurU BgqI kry krwvy, gurU pRIqm jI dI ^uSI dIAW l`KW<br />

pwiqSwhIAW pwvy[<br />

pUrn praukwrI mhwqmw jI dy praukwr dw idRstWq:- swD kI soBw; Aiq<br />

mskInI]) bRhmigAwnI praupkwr aumwhw] Anuswr pUrn bRhmigAwnI<br />

mhWpurSjI, pwxI’c ruV@y jWdy ib`CU nUM PV ky k`Fdy hn, auh fMg mwrn AwauNdw hY<br />

qW C`f idMdy hn[ bwr 2 ies qr@W krn qoN, dyKx vwly pRymI ny ikhw,<br />

“prmpUjnIk mhWpurS jIE!ieh Awp jI nUM fMg mwrdw hY, ies dw fMg bVw hI<br />

^qrnwk hY, Awp jI ies ^qry nUM n shyVo, fMg jwvygw[ ruV@n mrn idau[ ”pUrn<br />

dieAwl ikRpwl sMqjI h`s ky boly, “hy gurmuiK ipAwry jI!jy ieh Awpxw suBwv<br />

nhIN C`fdw, dwsndws BI gurU jI dw, ipAwrw hukm mMnxo ikauN hty[ ”praupkwrI<br />

bwby jI ny, ib`CU k`F ky hI dm ilAw[ XQw:- jnm mrx duhhU mih nwhI; jn<br />

praupkwrI Awey] jIA dwnu dy BgqI lwiein; hir isau lYin imlwey]) sdw kmwvy<br />

praupkwr siq sMqoK igAwn[ crn-DUV hoie sB dI.gurpRswid imlY Bgvwn[<br />

(dwsn dws)<br />

38.KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu; scy myry ipAwirAw]<br />

vwihgurU mh`ly dsvyN jI ny BwvyN Awpxy prmpUjnIk ipqw jI ShIdI dyx leI id`lI<br />

qory, iqlk jM\U; rwKw pRB qw kw] kIno; bfo klU mih swkw] Anuswr iqlk jM\U<br />

dI r`iKAw kIqI, iPr BI phwVI rwjy keI vwr cV@ ky Awey, bVw CL &ryb krdy<br />

rhy, iPr BI prmpUjnIk mwqw ipqw cwry swihbzwdy isMG isMGxIAW &Oj ^zwny,<br />

Awpxw sRvMs Awpxy Awp nUM kurbwn krky , bhU bytIAW dI r`iKAw kIqI, ^wlsw pMQ<br />

swj ky, siqgurU gRMQ swihb jI nUM gurqw b^SI Awid sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

byAMq mhwn praupkwr hI praupkwr kIqy[<br />

39.vwihgurU] prmpUjnIk mhwn praupkwrI pUrn sMq bwbw AqrisMG swihb<br />

jI msqUAwxy vwilAW ny, imiQAw qn; nhI praupkwrw] qoN SuB is`iKAw lYxI:-<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

248<br />

q`qkrw


Awp jI ny singD pRym gwV@y vYrwg’c, sRI suKmnI swihb jI pV@idAW, vwihgurU<br />

ismrn kridAW sRIr sukwA idqw, sRIr su`k ky kwny vWg bhuq hI il`sw ho igAw[<br />

prwieAw rUp qW kI dyKxw sI?sMswr v`l au~kw hI n dyKdy, n hI suxdy, krVI Bu`K<br />

qRyh aunINdRw shwrdy[ siqgurU gRMQ swihb jI mhwn ikRpw krky, irdy ’coN, muK ’c<br />

AMimRq hr smyN Byjdy rihMdy, ismrn kridAW pI ky, iqRpq rihMdy[ ieqnw gwV@w<br />

vYrwg ho igAw, sRIr nUM r`K ky kI krnw hY? XQw:- min bYrwgu BieAw; drsnu<br />

dyKxY kw cwau]) jy DrqI sB kMcnu kir dIjY; ibnu nwvY, Avru n BwieAw rwm])<br />

mY nIry.Aink Bojn bhu ibMjn; iqn isau.idRsit n krY rucWgY] AYsy sRb ivAwpI<br />

pUrn Agm mhW ivsmwd AnMd’c, irKIkyS phwVI ’qy, cwdrw lY ky pey, sRI<br />

suKmnI swihb jI dw AMimRq pwT kr rhy sn[ Syr AwieAw, Awp jI dIAW<br />

pRkrmW krn aupRMq, crn suMGy, m`Qw tyk ky cilAw igAw[ aus vyly Awp jI dy muK<br />

’c, imiQAw qn; nhI praupkwrw] quk sI[ jdoN Syr ny Kwx dI bjwey m`Qw<br />

tyikAw, qW Awp jI’qy vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dI, AYsI sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

b^SS pRyrnw hoeI, -ies qr@W mrn dI bjwey, praupkwr krky sRIr nUM s&l krW[<br />

vwihgurU guUrU jI dI KuSI pRwpq krW, -so bwbwjI ny Awpxy jIvn ’c gurduAwry<br />

kwlj bxvwey, byAMq pRymIAW nUM AMimRq Ckw ky , is`KI dw bhuq 2 pRcwr kIqw[<br />

ijmINdwr qVky kMn’qy h`Q r`K ky, au~cIAW ivkwrI AvwzW lwauNdy[ Awp jI<br />

au~cIAW Dwrnw’c, rs iBMnw kIrqn gwauNdy[ ijs nUM sux ky pRymI jn Gr 2 gwaux<br />

l`gy[ ivSy ivkwr dy boly gwauxo ht gey[ bRhmigAwnI kY grIbI smwhw]<br />

bRhmigAwnI praupkwr aumwhw]) jnm mrx duhhU mih nwhI; jn praupkwrI<br />

Awey] Anuswr Awp jI pUrn bRhmigAwnI, pUrn praupkwrI mhWpurS hn[ so<br />

Awp jI nUM, Bjn ismrn kridAW sRIr sukw ky, gurU jI qoN praupkwr krn dI SuB<br />

is`iKAw imlI, dwsn dwsW nUM, Awp jI qoN inrXqn ieh SuB s`cI is`iKAw pRwpq<br />

hY[ zwlmW dy Gor iBAwnk zulm krn qoN, siqgurU swihbwn jI ny, au~bldI dyZ’c<br />

bYT ky, Awpxy sIs sRbMs kurbwn krky, pUrn imhrvwn sdw gurqw ibrwjmwn<br />

Ajpw jwp prm pUjnIk vwihgurU siqgurU gRMQ swihb jI b^S ky, sRb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd Anq klwvwn SuB s`cw mhwn praupkwr kIqw hY[ pUrn gurU jI ju`go ju`g<br />

At`l gurqw ibrwjmwn ho ky, Awpxy pRymIAW dy idl idmwg’c gurbwxI Byj , kyaunW@<br />

dy irdy’coN AMimRq, muK’c sdw Byj rhy hn[ hr suAws 2 lUM 2 krky jwp krwauNdy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

249<br />

q`qkrw


hn[ sdw leI AnMq praupkwr kr rhy hn[ pUrn aumwh auqSwh nwl praupkwr<br />

krn vwly, gursyvkW dy crn c`tidAW, iKn 2 nmskwrdw hW jI[<br />

imiQAw; bwsu lyq ibkwrw] ivSy vwSnw iqAwg aupdyyS b^S rhy hn:-<br />

dynhwru pRB Coif kY; lwgih Awn suAwie] Anuswr cMdn kpUr kysr isMt nwl<br />

sugMDq sRIr qoN, (ibkwrw) ivkwrW dI(bwsu) vwSnw (lyq) lY irhw n`k, (imiQAw)<br />

imRqk hY[ vw ibkwrw dI(bwsu) vwSnw, Awpxy idl ’c, (lyq) lY irhw Bwv ivkwr<br />

idl ’c vsw irhw jIv imiQAw hY[ ijqnw icr ivSy vwSnw hY, auqnw icr kOVqx<br />

l`g rhI hY[ XQw:- ibKY kauVqix sgl mwih; jgiq rhI lptwie] nwnk jin<br />

vIcwirAw; mITw hir kw nwau]) ibiKAw ibAwipAw; sgl sMswru] ibiKAw; lY<br />

fUbI prvwru]<br />

ibnu bUJy; imiQAw sB Bey] sPl dyh nwnk; hir hir nwm ley] 5] swihb<br />

sRI gurU nwnk dyv, kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl isRis† lig.ibqrhu] jI<br />

&urmwauNdy hn:- pr inMdw sux rhy kMn, prwey Dn nUM curwaux vwly h`Q, pr iqRA<br />

rUp dyKx vwly nyqR, nwm rs qoN ibnw hor rsW ’c l`gIAW rsnW, pr Gr nUM B`jx<br />

vwly pYr, prwey pdwrQW ’qy luBwiemwn hox vwly mn, praupkwr qoN hIx ivSy<br />

vwSnw’c sV rhy sB jIv ieMdRy, SuB s`cy gur aupdyS(bUJy) bu`Jy Bwv mMny<br />

ibnu(imiQAw) nwsvMq JU`Ty(Bey) ho rhy hn[ XQw:- mwnuKu ibnu bUJy; ibrQw<br />

AwieAw]) ibnu bUJy.psU kI inAweI; BRim moih ibAwipE mwieAw] gurpRswid(hir)<br />

vwihgurU nwm(ley) jp ky, (hir) vwihgurU jI nUM(ley) pRwpq krky, hMgqw Awid<br />

smUh doSW nUM iqAwg ky, dyh sPl huMdI hY, ikauN jo ieh dyhI, snyyhI goibMdjI nUM<br />

imlx dI vwrI hY] 5] XQw:- BeI prwpiq; mwnuK dyhurIAw] goibMd imlx kI;<br />

ieh qyrI brIAw] Avir kwj; qyrY ikqY n kwm] imlu swDsMgiq; Bju kyvl nwm]<br />

1]) AwieAw sPl; qwhU ko gnIAY] jwsu rsn; hir hir jsu BnIAY]<br />

ibrQI; swkq kI Awrjw]) swkq kI; AYsI hY rIiq] jo ikCu krY; sgl<br />

ibprIiq]) imiQAw jnmu; swkq sMswrw] Anuswr(swkq) nwsqk gurdRohI<br />

AikRqGx kI(Awrjw) aumr, (ibrQI) inkMmI hY[ XQw:- nwm ibnw.nkty nr<br />

dyKhu; iqn Gis Gis nwk vFIjY] swkq nr AhMkwrI khIAih; ibnu nwvY.iDRgu<br />

jIvIjY]) kbIr.swkqu AYsw hY; jYsI lsn kI Kwin] kony bYTy KweIAY; prgt hoie<br />

indwn]) kbIr.swkq sMgu, n kIjIAY; dUrih jweIAY Bwig] bwsnu kwro prsIAY;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

250<br />

q`qkrw


qau kCu lwgY dwgu]) mwgau dwnu.ik®pwl ik®pw iniD; myrw muKu.swkq sMig, n jutsI<br />

ry] jn nwnk.dws dws ko krIAhu; myrw mUMfu.swD pgw hyiT rulsI ry]<br />

swc ibnw; kh hovq sUcw] siqgurU swihbwn jI dI s`cI sRb ivAwpI Srn pY<br />

ky, swc nwm jpy jpwey iDAwey mMny kmwey vswey qoN ibnw, JU`T ivkwrW doSW dI jUT<br />

qoN, swkq(kh) ik`dW sUcw(hovq) hovygw?BwvyN ikqnw hI pwxI nwl n@wvy, im`tI nwl<br />

sRIr mWjy[ XQw:- Aink jlw; jy DovY dyhI] mYlu n auqrY; suDu n.qyhI]) soc krY;<br />

idnsu Aru rwiq] mn kI mYlu; n qn qy jwiq]) jnm jnm kI.iesu mn kau mlu<br />

lwgI; kwlw hoAw isAwhu] KMnlI DoqI.aujlI n hoveI; jy sau Dovix pwhu]<br />

ibrQw; nwm ibnw qnu AMD] muiK Awvq; qw kY durgMD] qmwkU Srwb mMd<br />

krm hMkwr’c, (AMD) AMn@y swkq dw qnu, nwm jpy jpwey praupkwr qoN ibnw,<br />

(ibrQw) inkMmw hY, ikauN jo(qw) iqs(kY) dy muiK ’coN, zihr nwloN BI kOVy, inMidAw<br />

ivkwrW dy bcnw, jgq jUT niSAW dI, ibStw qoN BI BYVI(durgMD) bdbo(Awvq)<br />

AwauNdI hY[ XQw:- jy swkqu nru.KwvweIAY locIAY; ibKu kFY muiK auglwry]<br />

hir.swkq syqI, sMgu n krIAhu; Eie mwry isrjxhwry] suB is`iKAw:- nwm jpx<br />

jpwaux, gurU syvw krn krwaux, s^q ksrq swdw Bojn swkwhwrI gurmuKW dw<br />

mMUh, A`Ty pihr AMimRq bRhmwnMd rs nwl BirAw im`Tw rihMdw hY[ AMimRq vyly au~Tx<br />

qoN BI bysuAwd nhIN huMdw[ byhy gLy qLy qyz mswilAW vwly, izAwdw Bojn Kwxy,<br />

imhdy dI kmzorI cwh kO&I niSAW nwl, mMUh bysuAwd huMdw hY[ so ienW@ qoN pRhyz<br />

krky, ^Ub ksrq Drm-ikRq gurU syvw ismrn krn nwl, gurbwxI ArQ vIcwrn<br />

kQw kIrqn krn sunx qoN, pUry gurU jI idl’coN muK’c, AMimRq hr smyN Byjdy rihMdy<br />

hn[ Awpxy syvk dw muK hr smyN im~Tw r`Kdy hn[ XQw:- mn mIT quhwro kIE]<br />

1]<br />

ibnu ismrn; idnu rYin ibRQw ibhwie] myG ibnw; ijau KyqI jwie] (ijau)<br />

ijvyN bIjI KyqI (myG) b`dL dI vrKw ibnw, sV bL(jwie) jWdI hY, iqvyN gurU<br />

pRymw-BgqI nwm ismrn inSkwm syvw qoN ibnu, swkq dy idnu(rYin) rwq(ibRQw)<br />

inkMmy, (ibhwie) guzrdy hn, ikauN jo nSy kuukrm kl`bW’c nwc, corI XwrI krdw<br />

hY[ XQw:- ibnu ismrn.jo jIvnu blnw; srp jYsy ArjwrI] nv KMfn ko rwju<br />

kmwvY; AMiq clYgo hwrI] 1]) ibnu ismrn; jYsy srp AwrjwrI] iqau jIvih<br />

swkq; nwmu ibswrI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

251<br />

q`qkrw


goibd Bjn ibnu; ibRQy sB kwm] ijau ikrpn ky; inrwrQ dwm]) ikrpn<br />

qn mn; iklivK Bry] Anuswr sUm Dn leI, AnykW hI mhW pwp kql mMd krm<br />

krdw hY[ Dn nUM smwijk, gurU sMq syvw leI nhIN vrqdw[ XQw:- dwnu puMnu nhI<br />

sMqn syvw; ikq hI kwij.n AwieAw]) pwpw bwJhu.hovY nwhI; muieAw.swiQ n<br />

jweI] pwpW ibnw iek`TI nhIN huMdI[ sUm dI mwieAw ie`Qy hI rih jWdI hY[ ie`Qy<br />

bdnwmI K`tdw hY, mhW pwp nwl lY jWdw hY[ sUmih Dnu.rwKn kau dIAw; mugDu<br />

khY.Dnu myrw] jm kw fMfu. mUMf mih lwgY; iKn mih.krY inbyrw] 3] Anuswr jm<br />

dw fMfw isr’c l`gdw hY[ (ijau) ijvyN (ikrpn) kMjUs(ky) dy(dwm) pYsy, (inrwrQ)<br />

ivArQ hn, aus dy Awpxy iksy BI kMm nhIN AwauNdy, iqvyN(goibd) vwihgurU jI<br />

dy(Bjn) ismrn ibnu, ismrn hIn swkq dy sB kwm, (ibRQy) inkMmy mhW pwp<br />

zihr rUp hn[ XQw:- ibnu ismrn; grDB kI inAweI] swkq; Qwn Birst<br />

iPrwhI] 5] ibnu ismrn; kUkr hrkwieAw] swkq loBI; bMDu n pwieAw] 6]<br />

ibnu ismrn; hY Awqm GwqI] swkq nIc; iqsu kulu nhI jwqI] 7] SuB is`iKAw:-<br />

1.ie`k DnI sUm nUM fwktR ny ikhw, “ie`k sO rupY nwl qyrI l`q v`Fx qoN jwn bc<br />

skdI hY[ nhIN qW sRIr’c ikRm c`l jwxgy[ ”aus ikhw, “pRvwh nhIN!mYN qW bu`Fw<br />

hW[ ”b`s iPr kI sI, sRIr’c ikRm PYlx qoN mr igAw[ 2.ie`k DnI sUm ny AwpxI<br />

inrdoS nUMh C`fw idqI, beI sIKW izAwdw &UkdI hY[ hor nUMh ilAWdI[ bwhroN<br />

AwieAw, ikhw, “bUhw Kol@[ ”A`goN SyrnI ikhw, “bwbwjI!bwr 2 bUhw Kol@x nwl<br />

q^qy ^rwb ho jwxgy[ bVw hI ^uS hoieAw[ vrKw’c bwhr hI mr igAw[ 3.ie`k<br />

sUm pRSwd nwl mohrW Awpxy AMdr inZlx l`gw[ mohr sMG’c Psx qoN mr igAw[<br />

4.ie`k sUm nUM jm lYx Awey, aun@W nUM ikhw, “mYnUM mwieAw nwl g`l kr lYx idau[<br />

hy mwqw mwieAw!myrI r`iKAw kr[ ”qW ikhw, “hy pwpIAw!qUM kql krky mYnUM d`b<br />

ky r`iKAw, hux qYnUM s^q szwvW imlxgIAW[ jy qUM mYnUM siqgurU swihbwn jI dI<br />

syvw’c lwieAw huMdw, qW siqgurU gRMQ swihb jI qyrI shwieqw krdy[ hux qW qYnUM<br />

Drmrwjw pIVygw[ ”XQw:- pwpI krm kmwvdy; krdy hwey hwie] nwnk.ijau<br />

mQin mwDwxIAw; iqau mQy DRm rwie]<br />

DMin DMin qy jn; ijh Git bisE hir nwau] nwnk qw kY; bil bil jwau]<br />

6] prmpUjnIk DMn siqgurU nwnk dyv swihb guru Arjxu scu isrjxhwrw]) jI<br />

&urmwauNdy hn:- (qy) auh(jn) Bgq jn gursyvk jI, ipAwry gurmuiK, siqgurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

252<br />

q`qkrw


swihb jI DMin DMin hn, (ijh) ijn@W dy(Git) irdy rom 2 ’c, (hir)<br />

vwihgurU(nwau) nwm gurbwxIjI (bisE) vs rhy hn[ dwsn dws(qw) iqn@W(kY) qoN,<br />

(bil) kurbwn(bil) bilhwr(jwau) jWdw hY] 6] XQw:- siqgur Apuny kau;<br />

kurbwnI] Awqm cIin; prm rMg mwnI]) Apuny siqgur kY; bilhwrY] AwgY<br />

suKu.pwCY suK shjw; Gir Awnµdu hmwrY]) nwrwien nrpiq; nmskwrY] AYsy gur<br />

kau bil bil jweIAY; Awip mukqu moih qwrY]<br />

rhq Avr; kCu Avr kmwvq] min nhI pRIiq; muKhu gMF lwvq]) kwcy gur<br />

qy; mukiq n hUAw] Anuswr dMBI nUM svwrn leI aupdyS b^S rhy hn:- mwQy<br />

iqlku; hiQ mwlw bwnW] logn; rwmu iKlaunw jwnW] 1] Anuswr sMq pihrwvy ’c,<br />

pKMf nwl smwDI lwaux dI rhq, bwhroN(Avr) hor pUrn bRhmigAwnI vwlI hY,<br />

pr AMdroN(kCu) ku`J (Avr) hor(kmwvq) kmwauNdw hY, Bwv lukvyN jIvn ’c, mMd<br />

krm krdw hY, min ’c, pUrn siqgurU swihbwn jI dI pRIiq nhI hY, A`KW ’c kOVw<br />

qyl pw ky, nIr s`ut ky idKwauNdw hY[ muKhu pRym vYrwg mwieAw iqAwg dIAW g`lW<br />

krky, rwmjI nwl idKwvy dI JU`TI(gMF) pRIq(lwvq) lwauNdw hY[ XQw:- muK qy<br />

pVqw.tIkw sihq] ihrdY rwmu nhI pUrn rhq]) mÚ1] piV pusqk.sMiDAw bwdM]<br />

isl pUjis.bgul smwDM] muiK JUT.ibBUKx swrM] qRYpwl.iqhwl ibcwrM] gil<br />

mwlw.iqlku illwtM] duie DoqI.bsqR kpwtM] jy jwxis.bRhmM krmM] siB Pokt<br />

inscau krmM] khu nwnk.inhcau iDAwvY] ivxu siqgur.vwt n pwvY] (b`gw)<br />

pRBwqI Bgq byxI jI kI siqgur pRswid] qin cMdnu.msqik pwqI] ird<br />

AMqir.kr ql kwqI] Tg idsit.bgw ilv lwgw] dyiK bYsno.pRwn muK Bwgw] 1]<br />

kil Bgvq.bMd icrWmM] k®¨r idsit.rqw inis bwdM] 1] rhwau] inqpRiq. iesnwnu<br />

srIrM] duie DoqI.krm muiK KIrM] irdY CurI sMiDAwnI] pr drbu.ihrn kI bwnI]<br />

2] isl pUjis.ck® gxysM] inis jwgis.Bgiq pRvysM] pg nwcis.icqu AkrmM] ey<br />

lµpt.nwc ADrmM] 3] imRg Awsxu.qulsI mwlw] kr aUjl.iqlku kpwlw] irdY<br />

kUVu.kMiT rudRwKM] ry lµpt.ik®snu ABwKM] 4] ijin Awqm qqu; n cIin@Aw] sB<br />

Pokt Drm.AbIinAw] khu byxI.gurmuiK iDAwvY] ibnu siqgur; bwt n pwvY] 5]<br />

1] (inb`g) gj swFy qY qY DoqIAw; iqhry pwiein qg] glI ijn@w jpmwlIAw; loty<br />

hiQ inbg] Eie hir ky sMq, n AwKIAih; bwnwris ky Tg]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

253<br />

q`qkrw


jwnnhwr; pRBU prbIn] bwhir ByK; n kwhU BIn]) sd suxdw sd vyKdw;<br />

sbid rihAw BrpUir] Anuswr(pRBU) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]<br />

Ajpw jwp Akwl purKu, (prbIn) Gt 2 dI jwnx vwly, sB dy AMdr bwhr, iKmw<br />

gRIbI sihnSIlqw gurU pRymw-BgqI Awid sRb ivAwpI ivsmwd AsMK SuB guxW dy,<br />

AnMq klwvwn AsMK pRkwS srUp, pKMfI ByKI dI burI mMdI hwlq nUM, (jwnnhwr)<br />

jwnx vwly hn[ XQw:- Gt Gt ky; AMqr kI jwnq] Bly bury kI; pIr pCwnq]<br />

Bwv ijn@W ny ies nUM ies dI lukvIN pu`TI krqUq dw s^q fMf dyxw hY, auh Awp dyK<br />

rhy hn[ XQw:- sd suxdw sd vyKdw; sbid rihAw BrpUir]) srb BUq; Awip<br />

vrqwrw] srb nYn; Awip pyKnhwrw] (bwhir) bwhrly (kwhU) iksy BI idKwvy pKMf<br />

dy ByK’qy, (BIn) pRsMn(n) nhIN huMdy, sgoN fMf idMdy hn[ XQw:- mn hiT krm kry;<br />

so CIjY] bhuqy ByK kry.nhI BIjY] ibiKAw rwqy.duKu kmwvih; duKy duiK smwiedw]<br />

11] ijvyN vwihgurU siqgurU CyvyN pwiqswhjI dw, AsMqu AnwVI; kdy n bUJY] Anuswr<br />

AsMq AnwVI poqRw DIrml, sRI kIrqpur swihb jI ivKy, pKMfI gurU bx ky,<br />

bnwautI g`dI’qy bYT ky, cOr krwaux l`gw, swhmxy dMBI cobdwr ArdwsIey KVy@ kr<br />

ley[ ieh dyK ky, bwbw ibDIcMd jI Awid sUrvIr bhwdr XoiDAW ny, siqgurU CyvyN<br />

pwiqSwh jI qoN AwigAw pw ky, ies dy GsuMn mwry, p`g lwh idqI, bnwautI g`dI dw<br />

smwn BMn qoV idqw, GsuMn mu`ky Kw ky, Gbrw ky B`j igAw[ XQw:- siqgur kI<br />

rIsY.hoir kcu ipcu boldy; sy kUiVAwr kUVy.JiV pVIAY]<br />

Avr aupdysY; Awip n krY] Awvq jwvq; jnmY mrY] dMBI gurU bx ky,<br />

(Avr) hornW nUM(aupdysY) aupdySdw hY.ik mYN quhwfy leI ieqnw Bjn krdw hW,<br />

quhwfy swry kMm svr jwxgy.kUVu boil; murdwru Kwie] Anuswr JUT bol ky, Dn lu`t<br />

ky, murdwr KWdw hY, ijhVw Blw aupdyS idMdw hY, auh Awip(n) nhIN(krY) kmwauNdw<br />

Bwv lwlc mMd krm iqAwg ky, Bjn praupkwr inSkwm syvw nhIN krdw(Awvq)<br />

AwauNdw(jwvq) jWdw (jnmY) jMmdw (mrY) mrdw, kSt hI kSt Bogdw hY[ XQw:-<br />

jim jim mrY; mrY iPir jMmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lMmY]) kbIr.Avrh kau<br />

aupdysqy; muK mY pir hY ryqu] rwis ibrwnI rwKqy; KwXw Gr kw Kyqu] pRym ibnY:-<br />

iksy dw Dn Clx qoN ibnw, jy koeI cMgw aupdyS dyvy , gurU js suxwvy[ suxwauNdw 2<br />

suDr jwvy[ Awp gurU n bxy[ gurUAW dy gurU siqgurU gRMQ swihb jI hn, ijvyN koeI<br />

nSy mMd krm krky, iksy nUM aupdySy ik mYN, ien@W nwl rogI kMgwl mMgqw bx ky,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

254<br />

q`qkrw


kSt Bog irhw hW[ qusIN kMnW nMU h`Q lw ky , qmwkU corI XwrI kusMg iqAwgo[ do vyly<br />

siqsMgq syvw ismrn kirAw kro[ gurU ArQ gurU syvw leI, dsvMD dyxw zrUrI<br />

hY[ so cMgy aupdyS dw sMswr’qy cMgw Asr hY[ aupdyS sunx vwlw, Awpxy ipqw jI<br />

nUM ieh n khy, ik qUM Srwb pINdw hYN, mYnUM mn@w krdw hYN[ ipqwjI nUM kusMg qoN nSy<br />

doS kSt Bogdw dyK ky is`iKAw lvy[ ieh smJy myrw ipau kSt dw duKwieAw, myry<br />

Bly leI mYnUM cMgw aupdyS dy irhw hY[<br />

ijs kY AMqir; bsY inrMkwru] iqs kI sIK; qrY sMswru] sdw gurqw ibrwjmwn<br />

(ijs) ijn@W siqgurU swihbwn jI(kY) dy(AMqir) AMdr, bwhr prmpUjnIk sRb<br />

ivAwpI Anqklwvwn mhW ivsmwd Ajpw jwp(inrMkwru) vwihgurU jI(bsY) vsdy<br />

hn, Bwv hr smyN prgt hn(iqs) iqn@W(kI) dI, gurU pRymw-BgqI, sRb ivAwpI<br />

mhW ivsmwd AnMq SuB guxW sihq, inrgun srgun jI dI eykqw dI SuB s`cI<br />

ipAwrI(sIK) is`iKAw gurbwxI nwl, sMswru(qrY) qrdw hY, ikauN jo zwlmW dy Gor<br />

zulm krn qoN, swfy leI au~bldI dyZ’c bYTy hn, nOvyN jwmy’c, sIs kurbwn kr<br />

rhy hn, dsvyN jwmy’c, sRbMs kurbwn krky, hux gurqw ibrwjmwn hn[ XQw:- qyrw<br />

eyku nwmu, qwry sMswru]) jo jwnY; iqsu sdw suKu hoie] Awip imlwie; ley pRBu soie]<br />

Ehu DnvMqu, kulvMqu piqvMqu] jIvn mukiq, ijsu irdY BgvMqu] DMnu DMnu; DMnu jnu<br />

AwieAw] ijsu pRswid; sBu jgqu qrwieAw] jn Awvn kw; iehY suAwau] jn kY<br />

sMig; iciq AwvY nwau] Awip mukqu; mukqu krY sMswru] nwnk iqsu jn kau; sdw<br />

nmskwru]<br />

jo qum Bwny; iqn pRBu jwqw] nwnk aun jn; crn prwqw] 7] vwihgurU nwnk<br />

siqgurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- zwlmW dy Gor iBAwnk zulm krn qoN,<br />

mh`lw pMjvW jI, au~bldI dyZ’c bYTy, mhW kSt Bu`K aunINdrw qRyh shwrI, mhwn<br />

kurbwnI kIqI, sMswr nUM gurbwxI jI b^Sy, ies leI hy(pRBu) vwihgurU jI!jo<br />

gurmuiK snmuK siqgurU swihb mh`lw pMjvW jI(qum) Awp jI nUM(Bwny) Bw gey hn,<br />

(iqn) iqn@W ny Awp jI nUM, srb ivAwpI Ajpw jwp(jwqw) jwixAW hY[ dwsn<br />

dws(aun) aun@W gurmuiK(jn) ipAwry siqgurU swihb mh`ly pMjvyN jI dy, im`Ty s`cy su`cy<br />

au~cy crn-kmlW’qy (prwqw) pYNdw hY[ vw siqgurU swihb mh`lw pMjvW jI<br />

&urmwauNdy hn:- hy(qum) siqgurU rwmdws swihb jI!jo gurmuiK snmuK(qum) Awp<br />

jI nUM(Bwny) Bw gey hn, (iqn) iqn@W ny Awp jI nUM, (pRBu) vwihgurU jI srUp(jwqw)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

255<br />

q`qkrw


jwx ilAw hY[ vw (pRBu) vwihgurU jI(jwqw) jwx ley hn[ AYsy bMd 2 ktwaux<br />

vwly, du`K Bu`K mwrW shwr ky, sbr Sukr dy ipAwly pIx vwly, jo gursyvk hn,<br />

dwsn dws(aun) aun@W gurmuiK(jn) ipAwirAW dy, im`Ty s`cy su`cy au~cy crn-kmlW<br />

’qy(prwqw) pYNdw hY, pRwpq krdw hY] 7] XQw:- swD qyry kI; crnI pwau] nwnk<br />

kY min; iehu Anrwau] 1]<br />

krau bynqI; pwrbRhmu sBu jwnY] Apnw kIAw; Awpih mwnY] 1:- hy pyRmI<br />

jI!Gt Gt ky; AMqr kI jwnq] Bly bury kI; pIr pCwnq]) myrw; AMqrjwmI hir<br />

rwieAw]) ibnu bkny.ibnu khn khwvn; AMqrjwmI jwnY] Anuswr(pwrbRhmu) Anq<br />

klwvwn AsMK pRkwS srUp sB dy AMdr bwhr, hr smyN jwp kr rhy, srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]) jh srb klw; Awpih prbIn] Ajpw jwp<br />

vwihgurU jI, sBu dy gux AOgux(jwnY) jwxdy hn, ikauN jo sB dy AMdr bwhr Anq<br />

klwvwn Ajpw jwp pRkwS srUp BrpUr ho rhy hn[ ies leI aun@W dy s`cy im`Ty<br />

crn-kmlW ’c, imst bcn bynqI krau; dIn kI inAweI] Anuswr pRym bynqI<br />

krau, Apnw pYdw(kIAw) kIqw b`cw jwx ky, Akwl ipqw jI(Awpih) Awp hI<br />

Awpxy b`cy dI Ardws pRym bynqI(mwnY) mMndy hn[ ies leI, AwT phr kir joiV<br />

rhu; qau BytY hir rwie rI] Anuswr indwn b`cy nUM, hr smyN dovyN h`Q, iDAwn surqI<br />

ibrqI mn, ilv joV ky Ardws’c, juVy rihxw cwhIdw hY[<br />

2. gurqw ibrwjmwn gurU jI, grIbI.gdw hmwrI] KMnw.sgl rynu CwrI]<br />

Anuswr pUrn gRIbI nwl &urmwauNdy hn:- siqgurU swihb jI ny, Awpxy ipAwry ijs<br />

gursyvk jI nUM, Apnw srUp bnwauxw(kIAw) kIqw hY, siqgurU swihb jI(Awpih)<br />

Awp hI aus nUM, Awpxy r`b gurU(mwnY) mMndy hn[ XQw:- nwnk mMinAw mMnIAY;<br />

buJIAY gur prswid] 2] ijvyN prmpUjnIk ds pUrn gurU AvqwrW’c, gurqw dyx<br />

smyN, Awpxy hIey dy ipAwry crn syvkW nUM, pRkrmW krky m`Qw tyk rhy hn[<br />

dwsndws aus gursyvk dy A`gy pRym bynqI(krau) krdw hY, aus nUM sBu<br />

ku`J(pwrbRhmu) vwihgurU srUp(jwnY) jwxdw hY[ XQw:- rihxI rhY; soeI isK myrw[<br />

Ehu Twkuru; mY aus kw cyrw[) sÍYXw] ju`D ijqy.ien hI ky pRswid; ien hI ky<br />

pRswid.su dwn kry] AG AauG trY, ien hI ky pRswid; ien hI kI ikRpw.Pun Dwm<br />

Bry] ien hI ky pRswid.su ibidAw leI; ien hI kI ikRpw sB sqR mry] ien hI kI<br />

ikRpw ky.sjy hm hY; nhI mo sy grIb.kror pry] 2]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

256<br />

q`qkrw


Awpih Awp; Awip krq inbyrw] iksY dUir jnwvq; iksY buJwvq nyrw]<br />

vwihgurU jI(Awpih) Awpy hI siqgurU srUp hn, Awp hI is`K srUp hn[ Awip<br />

Awpxy ipAwry syvk jI dw, mhW pwpW ivkwrW AOguxW jmW jUnW dy gyVy dw(inbyrw)<br />

inbyVw(krq) krdy hn[ vw Awpxy nwloN, Awpxy syvk dy ivCoVy dw Awpih Awp<br />

Awip hI inbyVw(krq) krdy hn[ inbyVw krky, Awpxy ipAwry syvk jI dy AMdr<br />

lUM 2’c, bwhr AsMK bRhmMf ’c, lbw lb BrpUr ivAwpk srb pRkwSk swiKAwq<br />

ho rhy hn, ies leI(iksY) iks syvk jI nUM dUir(jnwvq) jxwauNdy, (iksY) iks<br />

syvk jI nUM(nyrw) nyVy(buJwvq) bu`JwauNdy khIey?Bwv Awpxy ’c lIx krky, dUr nyVy<br />

dy JgVy dw, (inbyrw) inbyVw Awpih Awp Awip hI (krq) krdy hn[ XQw:- nyrY<br />

nwhI dUir] inj AwqmY; rihAw BrpUir]<br />

aupwv isAwnp; sgl qy rhq] sBu kCu jwnY; Awqm kI rhq]) bRhm mih<br />

jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu Brmu] ivsmwd ivAwpk bRhm jI,<br />

gursyvk jI ’c lIx hn[ gursyvk jI, ivAwpk bRhm jI ’c lIx hn, AYsy<br />

ivsmwd gursyvk jI, DUxIAW qwaux jl Dwrw krn inmK 2 krky sRIr ktwaux<br />

Awid swDnW dy, gurU jI dw hukm n mMnx dy(aupwv) Xqn, haumY mwieAw ivkwr,<br />

gurU jI dI AwigAw n mMnx dI, (sgl) swrI isAwnp(qy) qoN rhq ho ky, (Awqm)<br />

Awpxw Awp srUp inrml inrvYr pUrn ivsmwd bRhm jI (kI) dI rhq’c, rihx<br />

bwry sBu(kCu) ku`J(jwnY) jwxdy hn, ik gurU pRymw-BgqI SuB s`cI syvw krky, Awqm<br />

bRhm’c sdw lIx hoeIdw hY[<br />

ijsu BwvY; iqsu ley liV lwie] Qwn Qnµqir; rihAw smwie] vwihgurU jI<br />

hr(Qwn) QW (Qnµqir) QW ’c smwie(rihAw) rhy hn[ ivsmwd inrgun bRhm jI<br />

ny Awpxy ’coN, AnMq bRhmMf dI rcnw sihjy hI, Aks mwqR pRgt kIqI hY[ ieh<br />

Awp jI dy srgun srUp jI hn[ krqw purK inrgun bRhm jI ny, AwpxI rcI<br />

rcnw, Awpxy ’c itkwA ky r`KI hY[ Awp rcnw qoN v`Kry nhIN, Awp AwpxI rcI<br />

rcnw ’c vs rhy hn[ srgun srUp jI dy Awpxy vsx dy Qwn inrgun bRhm jI<br />

hn, Bwv srgun srUp, inrgun bRhm ’c vs rhy hn[ inrgun bRhm jI, Awpxy ’coN<br />

pRgt kIqy, srgun srUp (Qnµqir) AsQwn ’c, Awpxy Awp nUM Awp jpidAW<br />

smwie(rihAw) rhy hn[ XQw:- inrgunu Awip; srgunu BI EhI] klw Dwir ijin<br />

sglI mohI]) inrguxu srguxu; Awpy soeI] vw swirAW dy vsx dw Qwn inrgun,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

257<br />

q`qkrw


(Qnµqir) inrgun ’c(smwie) ivAwpk ho(rihAw) rhy hn[ XQw:- jh joiq<br />

srUpI; joiq sMig smwvY] qh iksih BUK; kvnu iqRpqwvY] ijsu ipAwry jI nUM, Qwn<br />

Qnµqir; rihAw smwie] inrgun srUp gurU pRmysr jI(BwvY) BwauNdy hn, gurU jI<br />

iqsu nUM Awpxy ivsmwd ivAwpk Anq klwvwn pRkwS srUp jI ’c, sdw lIx krn<br />

rUp ipAwry s`cy liV lwie(ley) lYNdy hn[ XQw:- ijsu liV lwie ley; so lwgY])<br />

Qwn Qnµqir; rihAw smwie] hox kwrn lV lwaux leI dUroN nhIN AwauNdy,<br />

AksmwqR hI Awpxy’c lIx kr lYNdy hn[ XQw:- iKn mih; nIc kIt kau rwj]<br />

pwrbRhm; grIb invwj] {Awp jI dy crn c`t ky pRym bynqI hY, hux kurbwnI dy rhy<br />

jwx ky, rom 2 krky nmskwr kridAW, iDAwn Dwr ky hr smyN vwihgurU vwihgurU<br />

vwihgurU kurbwnI jpo jI ipAwry[ prm vYrwgmeI kurbwnI nUM n Bu`lo jI[ }zwlmW<br />

dy Gor iBAwnk zulm krn qoN, vwihgurU gurU pRmysr mh`lw pMjvW jI, swfy leI<br />

au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, mh`lw nOvW jI sIs kurbwn kr rhy hn, mh`lw dsvW<br />

jI sRbMs kurbwn kr rhy hn[ swnUM hux gurbwxI jI b^S rhy hn, hux swfI bWh<br />

PV rhy hn, AsIN PVwauNdy nhIN[ tuku dmu krwrI jau krhu; hwijr hjUir Kudwie]<br />

1] Anuswr hzUr kih rhy hn, QoVy ijhy suAws dlyrI audwrqweI kro, hMgqw dw<br />

sMklp ivklp n kro[ vwihgurU jI swiKAwq hwzr nwzr hn[ ieh Awpxy<br />

inrgun srUp ’c lIxqw rUp liV lwauNdy hn[ BwvyN gurU jI ny swfy leI hr pRkwr<br />

dI kurbwnI hI kurbwnI kIqI hY[ Pyr BI AsIN qn mn Dn isr Arp ky, gursyvk<br />

bxky AwigAw mMn ky, liV nhIN l`gdy[ cMdn lypu; auqwrY Doie] grDb pRIiq;<br />

Bsm sMig hoie] vwlI swfI mMdI hwlq hY, mwVy krm sMklp v`loN nhIN htdy[<br />

ijvyN vwihgurU mh`ly dsvyN jI ny , BweI rwmisMG jI nUM, Awpxy nwl sRI hzUr swihb<br />

jI jwx leI vwr 2 ikhw, pr nhIN gey[ qIh.idnW ’c, kMD nwl t`krW mwr 2 ky<br />

mr gey[ vw nwnk.syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]) hrK sog duhu mwih<br />

inrwlw; krxYhwru pCwqw] Anuswr gurU pRmysr jI nUM isr Arpx vwly, hrK sog<br />

qoN inrwly, hir rs pI miqvwly, Awpxy vrgy hor AnykW gursyvk pYdw krn vwly<br />

ijsu gursyvk jI nUM, Awpxy sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn pRkwS srUp<br />

s`cy(liV) p`ly lwauxw(BwvY) Bwvy, iqsu nUM lwie(ley) lYNdy hn, vwihgurU jI[ ikauN<br />

jo gursyvk jI dy(Qwn) ihrdy, hr (Qnµqir) QW ’c AnMq bRhmMf AMdr, srb klw<br />

BrpUr pRB; jI smwie(rihAw) rhy hn, Bwv swiKAwq ho rhy hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

258<br />

q`qkrw


40.so syvku; ijsu ikrpw krI] inmK inmK; jip nwnk hrI] 8] 5])<br />

siqgurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI<br />

&urmwauNdy hn:- myry Twkur riK lyvhu; ikrpw DwrI] koit mDy ko ivrlw syvku ; hoir<br />

sgly ibauhwrI] Anuswr prmpUjnIk bRhmigAwnI kY grIbI smwhw] bRhmigAwnI<br />

praupkwr aumwhw] pMjW ipAwirAW vWg, Awpxy cojI pRIqmjI nUM qn mn ijMd jwn<br />

isr Arpx vwly, ijsu Awpxy ipAwry ’qy, siqgurU swihbwn jI ny, byAMq Agm<br />

Apwr pRkwS srUp srb ivAwpI Anq klwvwn AsMK SuB guxW vwlI ivsmwd s`cI<br />

ikrpw krI hY, (so) auh gur syvku jI, inmK inmK hrI jI nUM(jip) jpdy hn[ vw<br />

prmpUjnIk mh`lw pMjvw jI &urmwauNdy hn:- lwly goly kUkr Zulwm gursyvk jI<br />

nUM, (hrI) vwihgurU srUp jwx ky, (inmK) A`K dy mIcx ijqny smy’c, (inmK) A`K<br />

dy mIcx ijqny smy’c, dwsn dws ZRIb jip irhw hY, Bwv ie`k inmK BI nhIN<br />

Bu`ldw] 8] 5] pUrn gurU jI qy BweI gurdws swihb jI.lwly goly kUkr Zulwm<br />

gursyvk jI dy AnMq gux, Awp kmw ky ieauN &urmwauNdy hn:- iqsu jn ky pg.inq<br />

pUjIAih, myrI ijMduVIey; jo mwrig Drm clysih rwm]) nwnk bugoXd jnu qurw;<br />

qyry cwkrW pw Kwk]) prvdgwr Apwr Agm byAMq qU] ijnw pCwqw scu; cuMmw pYr<br />

mUM]) hau mnu ArpI.sBu qnu ArpI; ArpI siB dysw] hau isru ArpI.iqsu mIq<br />

ipAwry; jo pRB dyie sdysw]) nwnk.syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]) mwrU<br />

mhlw 5] mwn moh Aru loB ivkwrw; bIE.cIiq n GwilE] nwm rqnu guxw hir<br />

bxjy; lwid vKru lY cwilE] 1] syvk kI; EVik inbhI pRIiq] jIvq swihbu<br />

syivE Apnw; clqy rwiKE cIiq] 1] rhwau] jYsI AwigAw kInI Twkuir; iqs qy,<br />

muKu nhI moirE] shju Anµdu riKE igRh BIqir; auiT auAwhU kau dauirE] 2]<br />

AwigAw mih BUK.soeI kir sUKw; sog hrK.nhI jwinE] jo jo hukmu BieE swihb<br />

kw; so mwQY ly mwinE] 3] BieE ik®pwlu Twkuru.syvk kau; svry hlq plwqw] DMnu<br />

syvku.sPlu Ehu AwieAw; ijin nwnk.Ksmu pCwqw]) so syvku; jo lwieAw syv]<br />

iqn hI pwey; inrMjn dyv]) ijQY Ehu jwie.iqQY Ehu surKrU; Es kY muih ifTY.sB<br />

pwpI qirAw]) jo ikCu Twkur kw.so syvk kw; syvku.Twkur hI sMig jwhru jIau])<br />

mul KrIdI lwlw golw; myrw nwau sBwgw] gur kI bcnI.hwit ibkwnw; ijqu lwieAw<br />

iqqu lwgw]) jn nwnku.hwit ivhwiJAw; hir.gulm gulwmI]) murdw hoie murId; n<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

259<br />

q`qkrw


glI hovxw[ swbru isdik shIdu, Brm Bau Kovxw[ golw mul KrIdu, kwry jovxw[<br />

nw iqsu BuK.n nId; n Kwxw sovxw[ pIhix hoie jdId; pwxI Fovxw[ pKy dI<br />

qwgId, pg mil Dovxw[ syvk hoie sMjIdu, n hsx rovxw[ dr drvys rsId;<br />

iprm rs Bovxw[ cMd mumwrK eId, pug Klovxw]) KwDy lUx.gulwm hoie; pIih<br />

pwxI FovY[ lUx Kwie.kir cwkrI; rix tuk tuk hovY[ lUx Kwie. DI puqu hoie; sB<br />

ljw DovY] lUxu vxotw.Kwie kY; hQ joiV KVovY] vwt vtwaU lUxu Kwie; guxu kMiT<br />

provY] lUx hrwmI gunhgwr; mir jnmu ivgovY]) bY KrIdu; hau dwsro qyrw] qUM Bwro<br />

Twkuru; guxI ghyrw]) hm kUkr; qyry drbwir] Baukih AwgY; bdnu pswir]) kih<br />

kbIr.gulwmu Gr kw; jIAwie BwvY mwir]) gur kY igRih; syvku jo rhY] gur kI<br />

AwigAw; mn mih shY] Awps kau; kir kCu n jnwvY] hir hir nwmu; irdY sd<br />

iDAwvY] mnu bycY; siqgur kY pwis] iqsu syvk ky; kwrj rwis] syvw krq; hoie<br />

inhkwmI] iqs kau hoq; prwpiq suAwmI] ApnI ik®pw; ijsu Awip kryie] nwnk<br />

so syvku; gur kI miq lyie] 2]<br />

gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI CyvyN, Awid 269.<br />

sloku] kwm k®oD Aru loB moh; ibnis jwie AhMmyv] nwnk pRB srxwgqI;<br />

kir pRswdu gurdyv] 1]<br />

fMfauiq bMdn Ainkbwr; srb klw smrQ] swihb sRI gurU nwnk dyv jI,<br />

Awpxy suMdr prm pwk pMjvyN jwmy AMdr, zwlmW dy Gor iBAwnk zulm krn qoN,<br />

au~bldI dyZ ’c bYTy, vwihgurU jI dy snmuK pRym bynqI kr rhy hn:- gurdyv<br />

siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] 1] Anuswr hy(pRB)<br />

AkwlpurKu suAwmI (gurdyv) gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw]<br />

jI!dwsndws gRIb, srnI AwieE; nwQ inDwn]) hm inrgunIAwr; nIc Ajwn]<br />

nwnk qumrI srin; purK Bgvwn] 7] Anuswr Awp jI dI prmpiv`qR SuB s`cI<br />

sRb ivAwpI(srxwgqI Srx’c AwieAw hY[ Agm Apwr Anq klwvwn sRb<br />

ivAwpI pRkwS srUp ivsmwd s`cI(pRswdu) ikRpw hI ikRpw(kir) krnw kro jI, ijs<br />

krky dwsndws gRIb dw( 1 kwm) ivkwr, kwmnw k®oD moh 2 loB Aru(AhMmyv)<br />

hMkwr(ibnis) nws ho(jwie) jwvy jI] 1] bYr ibroD; kwm koRD moh] JUT ibkwr;<br />

mhw loB DRoh] ieAwhU jugiq; ibhwny keI jnm] nwnk.rwiK lyhu; Awpn kir<br />

krm] ( 1 kwm) ivkwr, kwm kwm sB jg khY; kwm n jwnY koie] jyqI mn kI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

260<br />

q`qkrw


kwmnw; kwm khwvY soie] Bwv ijqnIAW mn dI kwmnw hn, ieho hI kwm hY[<br />

( 2 loB) JUT ivkwr DRoh, inMdw corI XwrI AOgux mwieAw pdwrQ nUM iek`qR krn dw<br />

lwlc loB hY[ XQw:- shs Kty; lK kau auiT DwvY] iqRpiq n AwvY; mwieAw pwCY<br />

pwvY] Aink Bog; ibiKAw ky krY] nh iqRpqwvY; Kip Kip mrY]<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI CyvyN[ nmskwr sihq pRym bynqI:- jIv vwihgurU jI dIAW b^iSSW<br />

nUM pRwpq krky, dwiq ipAwrI; ivsirAw dwqwrw] Anuswr dwqy jI nUM Bu`l ky, dwqW<br />

nwl ipAwr krky, AikRqGx lUxhrwmI hMkwrI ivkwrI doSI ho irhw hY[ gurU<br />

pRmysr jI, ies’qy ipAwry vwihgurU jI dI jo Agm ivsmwd pRkwS srUp SuB s`cI<br />

Anq klwvwn srb ivAwpI Anq SuB guxW vwlI pUrn ikRpw hY, jo praupkwr kr<br />

rhy hn, aun@W nUM d`s ky, Awp AwpxI AduqI kurbwnI dy ky, kurbwnI smyN rom 2<br />

krky nwm jp ky, Akwl purK jI dy nwm nUM suAws 2 jpw rhy hn, AwpxI<br />

kurbwnI, b^SI gurbwxI nwl, Awpy lwieE; Apnw ipAwru] Anuswr Awpxy is`K<br />

dw vwihgurU jI nwl, sRb ivAwpI ivsmwd pyRm lw ky, vwihgurU jI nwl imlw ky,<br />

s`cy gurU s`cy ivcoly bx rhy hn[<br />

(C`qIh) ijh pRswid; CqIh AMimRq Kwih] 1.hy gurmuiK ipAwry siqsMgI jIE!<br />

(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr 1 sRb ivAwpI<br />

pRkwS srUp s`cI Amr(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, 2 CqIh pRkwr Bwv ibAMq rMgW<br />

2 dy, AMimRq im`Ty suAwdly singD Bojn myvy &L(Kwih) KWdy hoN[ pUrn gurU jI qy<br />

BweI gurdws swihb jI.lwly goly kUkr Zulwm gursyvk jI dy AnMq gux, Awp kmw<br />

ky ieauN &urmwauNdy hn:- ijs kw dIAw; pYnY Kwie] iqsu isau Awlsu; ikau bnY<br />

mwie]) ijs dw idqw Kwvxw; iqsu khIAY swbwis] nwnk.hukmu n cleI; nwil<br />

Ksm clY Ardwis]) CqIh AMimRq; ijin Bojn dIey] AMqir Qwn; Thrwvn kau<br />

kIey] 1 sRb ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd ikRpw dw ivsmwd Bwv ieh hY, ik<br />

AnMq bRhmMf dy pswry’c, ij`Qy BI gurU pRymI syvk jWdy hn, gurqw ibrwjmwn gurU<br />

pRmysr jI, aun@W dy idl idmwZ’c, hr smyN gurbwxI Byjdy rihMdy hn[ Awjwn<br />

bwhu] Anuswr AwpxIAW Anyk bwhW lMmIAW krky, AwpxI ikRpw dy Anyk hsq<br />

kml, aun@W dy sIs’qy r`K ky, hr qr@W dI r`iKAw shwieqw krdy hn, Bwv is`K dI<br />

shwieqw leI, gurU jI dIAW AnMq hI bwhW bhuq hI lMmIAW hn[ 2 CqIh pRkwr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

261<br />

q`qkrw


Bwv Anyk pRkwr dy Bojn:- h`Q c`kI dw Awtw Kwvy, suAws suAws hir gurU<br />

iDAwvy[ pUVw pUVI kcOrI cwvl dwL swg BurjI kVHI vVIAW iK`cVI syvIAW vV@y<br />

pkOVy ctxI Acwr mur`by pkOVy rwieqw pwpV kVwh pMjIrI KIr SIrnI l`fU jlybI<br />

lwpsI rbVI mLweI pnIr m`Kx isKrxI Amr rs du`D’c bxwey hoey rs kWjI<br />

&lUdw PL m`TI PYxIAW lwcI Awid[<br />

2.hr.irdy ’c AMimRq rs hY, kwm kRoD loB moh hMkwr ivkwr vYr eIrKw inMdw<br />

Awid AOgux, ies nUM muK’c nhIN Awaux idMdy [ iesu dyhI AMdir.pMc cor vsih; kwmu<br />

k®oDu loBu mohu AhMkwrw] AMimRqu lUtih.mnmuK nhI bUJih; koie n suxY pUkwrw] AMDw<br />

jgqu AMDu vrqwrw; bwJu gurU gubwrw] 2] siqgurU swihb jI gurbwxI b^S ky, kwm<br />

kRoD vwSnw mytdy hn[ AMimRq muK’c Byjdy hn[ hy mn!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU<br />

jI dI ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr srb ivAwpI pRkwS srUp s`cI(pRswid)<br />

ikRpw hI ikRpw dw, (CqIh) gupq AMimRq bRhmwnMd rs(Kwih) Ck irhw hYN[ jo Awp<br />

jI dy ihrdy’coN muK’c, siqgurU swihb jI hr vyly Byjdy rihMdy hn[ XQw:- siB<br />

rs imTy mMinAY; suixAY swloxy] Kt qursI.muiK bolxw; mwrx.nwd kIey] CqIh<br />

AMimRq.Bwau eyku; jw kau ndir kryie]) AMimRqu pIAw; siqguir dIAw] Avru n<br />

jwxw; dUAw qIAw]) AMimRq nwmu nwrwiex nwnk; pIvqM.sMq n iqRp´qy]<br />

iqsu Twkur kau; rKu mn mwih] AMimRq bRhmwnMd rs, Kwx pIx pihnx Awid<br />

swrIAW dwqW b^Sx vwly prmpUjnIk iqsu(Twkur) mwlk jI(kau) nUM, mn(mwih)<br />

’c vsw ky rKu[ aun@W dy b^Sy C`qI pRkwr dy AMimRq Bojn, AMimRq-bRhmwnMd rs Ck<br />

ky, AikRqGx lUxhrwmI n bx[ XQw:- ddw.dwqw eyku hY; sB kau dyvnhwr]<br />

dyNdy.qoit n AwveI; Agnq Bry BMfwr] vw Awpxy mn(kau) nUM, iqsu(Twkur) srb<br />

ivAwpI hr pRwxI dy AMdr bwhr AsMK nUr pRkwS srb klw BrpUr pRB; ibrQw<br />

jwnnhwr] (mwih) ’c, vsw ky rKu[<br />

ijvyN cwry swihbzwdy smUh isMG swihbwn jI, mn’c r`K vsw ky ShId hoey,<br />

Bwv ShIdI dyx smyN siqgurU swihbwn jI dI AduqI kurbwnI swiKAwq hoeI ik DMn<br />

hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI<br />

DMn hn, zwlmW dy Gor iBAwnk zulm krn qoN, hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn[<br />

hux m`cdy 2 ryqy’qy bYT ky , m`cdw 2 ryqw Awpxy mhwn praupkwrI DIrjDwrI, SuB<br />

s`cy su`cy au~cy sIs’qy puAw rhy hn[ hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

262<br />

q`qkrw


DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU siqgurU qygbhwdr swihb jI.DMn hn, sRb`q dy<br />

Bly ihq hux lohy dy qMg ipMjry’c, iq`Ky ik`lW ivckwr bYTy, vwihgurU 2 jp rhy hn,<br />

hux sIs kurbwn kr rhy hn[ prm pUjnIk Twkur siqgurU swihbwn jI nUM, Awpxy<br />

mn ’c vswaux dy AnMq hI lwhy hn[ smr`Q gurU jI Awpxy is`K dy lUM 2’c vs ky,<br />

aus dy kSt Awpxy’qy shwr lYNdy hn[ Awpxy syvk jI nUM, pRB kY ismrin; Anhd<br />

Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] ismrn dw sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

bRhmwnMd AMiRmq suK b^Sdy hn[ pyRmIjI dy idl idmwZ rom 2 ’c, hr smyN<br />

gurbwxI Byjdy rihMdy hn[ aus dy irdy’coN, muK ’c, hr smyN AMimRq Byjdy rihMdy<br />

hn[ is`K dy kSt Awp shwrn dw idRstWq:- sMq doKI mhW pwpI nOrMgw sV bL<br />

igAw, dust caukVI sdw kUVu kmwvih; Anuswr AwpxI duSt sBw bulw ky<br />

vIcwirAw, “siqgurU swihb jI dIn ikvyN kbUl krn?lwlc kSt dy ky, swry<br />

Xqn krky Q`k gey hW, ie`k hI Xqn bwkI hY, ien@W dI ijMd jwn ipAwry is`KW nUM,<br />

ien@W dIAW A`KW swhmxy koh 2 ky, kSt dy 2 ky ShId krIey, qW shwr nhIN<br />

skxgy, ijvyN mW pu`q dy kSt nhIN shwr skdI[ ” BweI mqIdws sqIrwm idAwlw<br />

jI nUM, gurU jI dy dyKidAW ipMjry dy swhmxy ShId kIqw[ vwihgurU] cMfwl duStW dw<br />

mMdw i^Awl sI, ik s`cy siqgurU swihb jI Awpxy is`KW dy kSt dyK ky fol jwxgy,<br />

pr s`cy siqgurU swihb jI ny ieh pRgt krky idKw idqw ik s`cy siqgurU swihb<br />

jI, Anq bRhmMf dy krqy ivAwpk Ajpw jwp vwihgurU jI srUp hn[ hm<br />

cwkr.goibMd ky; Twkuru myrw Bwrw] krn krwvn.sgl ibiD; so siqgurU hmwrw] so<br />

s`cy siqgurU swihb jI ny kI folxw sI?AwpxI joiq, Awpxy AiqAMq ipAwry idl<br />

jwn is`KW’c r`K ky, Awpxy ipAwirAW dy kSt Awpxy’qy shwr ley[<br />

ijh pRswid; sugMDq qin lwvih] iqs kau ismrq; prm giq pwvih] 1.hy<br />

pRymI jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb<br />

ivAwpI pRkwS srUp s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, sugMDI nwl sugMDq cMdn<br />

kysr kpUr, Awpxy qin nUM(lwvih) lwauNdy hoN, (iqs) iqn@W(kau) nUM (ismrq) Xwd<br />

krky, bRhm jI ’c lIxqw rUpI(prm) v`fI(giq) pRwpqI(pwvih) pw lvoNgy[<br />

XQw:- eyk inmK; jo ismrn mih jIAw] koit idns lwK; sdw iQru QIAw]) Kojhu<br />

sMqhu; hir bRhm igAwnI] ibsmn ibsm Bey ibsmwdw; prm giq pwvih.hir<br />

ismir prwnI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

263<br />

q`qkrw


2.sloku ’c gurdyv jI qoN ikRpw hI ikRpw mMgdy hn[ ie`Qy gurdyvjI dI sRb<br />

ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd ikRpw dI mhwn mhwnqw &urmwauNdy hn:- hy<br />

gurmuiK ipAwry jIE!pwrbRhm gurdyv jI, ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb<br />

ivAwpI pRkwS srUp Amr s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw rUpI sugMDI nwl sugMDq,<br />

ikRpw rUpI sugMDI(ijh) ijs Awpxy(qin) spu`qR syvk jI nUM(lwvih) lwauNdy hn,<br />

iqs ikRpw(kau) nUM(ismrq) Xwd kridAW hI, pRymI jI(prm) v`fI(giq) pRwpqI<br />

vwihgurU jI dI(pwvih) pw lYNdy hn, Bwv hr smyN gurU ikRpw dI sRb ivAwpI sugMDI<br />

lYNidAW hr g`l’c ikRpw hI ikRpw kihMdy rihMdy hn, ik dwsndws qW bhuq v`fw<br />

AikRqGx mhW pwpI hY, gurU pRmysr jI ny Awp hI ivsmwd Anhd Junkwr ismrn<br />

dI ivsmwd hI ikRpw kIqI hY[<br />

ijh pRswid; bsih suK mMdir] iqsih iDAwie; sdw mn AMdir] hy pRymI<br />

jI!Awp jI(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr<br />

sRb ivAwpI pRkwS srUp s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, (mMdir) Gr ’c AQvw<br />

ihrdy rUpI Gr ’c, AMqrmuK ho ky suK nwl(bsih) vsdy hoN[ vw (ijh) ijn@W<br />

Akwl purKu jI dy(pRswid) ikRpw rUpI(mMdir) Gr inrgun pRkwS hI pRkwS’c,<br />

bRhmwnMd suK nwl(bsih) vsdy hoN[ iqsih) iqn@W vwihgurU jI nUM Awpxy mn AMdir<br />

sdw(iDAwie) iDAwauxw kro[ ijvyN BweI mnI isMG swihb jI ShId ny Awpxy bMd<br />

2 ktwauNidAW iDAwauxw kIqy[<br />

ijh pRswid; igRh sMig suK bsnw] AwT phr; ismrhu iqsu rsnw] hy pRymI<br />

jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb<br />

ivAwpI pRkwS srUp Amr s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, (igRh) gurU Gr<br />

gursMgq, (igRh) Awpxy Gr pRvwr’c, cwr pdwrQW dy suK sMig suKI bsnw krdy<br />

hoN[ vw hy pRymI jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dy ivsmwd Anq klwvwn Agm<br />

Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp s`cy(pRswid) ikRpw hI ikRpw rUpI(igRh) Gr inrgun<br />

bRhm’c, vw(pRswid) ikRpw rUpI(igRh) Gr gursbd ArQW’c lIx ho ky, Awqm suK<br />

sMig suKI(bsnw) vsdy hoN[ iqsu vwihgurU gurU pRmysr jI nUM, rom 2 dI(rsnw) jIB<br />

nwl, AwT phr(ismrhu) Xwd kro[ XQw:- lwK ijhvw dyhu myry ipAwry; muKu.hir<br />

AwrwDy myrw rwm]) ijhvw eyk.hoie lK kotI; lK kotI koit iDAwvYgo]) iek dU<br />

jIBO, lK hoih; lK hovih, lK vIs] lKu lKu gyVw, AwKIAih; eyku nwmu jgdIs]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

264<br />

q`qkrw


ijvyN bwbw SwhbwzisMG swihb jI qy bwbw subyZisMG swihb jI, rom 2 dI rsnw nwl<br />

ismridAW cr^VI ’qy hux cV@ rhy hn[<br />

ijh pRswid; rMg rs Bog] nwnk sdw iDAweIAY; iDAwvn jog] 1]<br />

prmpUjnIk vwihgurU siqgurU nwnk dyv prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI prm<br />

au~cw s`cw su`cw AMimRqmeI aupdyS b^S rhy hn:- hy ipAwry pRymI jI!(ijh) ijn@W Bwv<br />

vwihgurU jI dI ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp<br />

s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, Kwx sOx pYn@x Awid Anyk pRkwr dy rs(rMg) AnMd<br />

Bog Bogdy hoN[ vw hy pRymI jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI ivsmwd Agm Apwr<br />

srb ivAwpI pRkwS srUp s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, koit Anµd rwj suKu<br />

BugvY; hir ismrq.ibnsY sB duKu]) iqQY nwd ibnod; kof Anµdu] Anuswr vwihgurU jI<br />

dy drSnW dy(rMg) kOqk dyKdy, bRhmwnMd rs dy(rMg) AnMd Bog Bogdy hoN[ vw hy pRymI<br />

jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI(pRswid) ikRpw hI ikRpw, vwihgurU jI dy drSnW<br />

dy(rMg) kOqk, bRhmwnMd rs dy(rMg) AnMd sihq, vwihgurU jI ’c ABydqw rUpI Bog<br />

kr rhy hoN[ XQw:- igAwn rwau jb syjY AwvY; q nwnk.Bogu kryeI] Bwv ikRpw hI,<br />

Ajpw jwp inrgun srgun dI eykqw, bRhmwnMd rs Bog b^SdI hY[ AYsy ivsmwd<br />

ikRpwl dIn dieAwl(iDAwvn) iDAwaux dy(jog) lwiek vwihgurU jI ’c, rom 2 krky<br />

sdw(jog) juV ky, swvDwn eykwgr cIq] ho ky, gurW duAwrw, iDAweIAY Apno sdw<br />

hrI] Anuswr(iDAweIAY) iDAwauxw kr, jo Awpxy Awp nUM Awp hI, sdw<br />

iDAwaux’c(jog) juVy rihMdy hn, Bwv AsMK jp AsMK Bwau] srUp Anq klwvwn<br />

pRkwS srUp sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp inrgun bRhm jI, Awpxy Awp nUM Awp<br />

hI, hr smyN jp iDAw rhy gurpRswid] jpu] srUp hn, ikauN jo inrgun inrMkwr srUp<br />

hn, au~Qy ieMdRy, ieMidRAW dy Bog nhIN hn, ijnW ’c l`g ky AsIN Bu`l jWdy hW[ XQw:-<br />

Awpy Awip inrMjnu soie]) jh srb klw; Awpih prbIn]) jh joiq srUpI; joiq<br />

sMig smwvY]) qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; hm BI sMig AGwey]) jh; iJilimilkwru<br />

idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw] Anuswr Awpxw jwp Awp kridAW, Awpxy sRb<br />

ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp, AKMf sMpUrn pRkwS ’c Awp juVy, Awpxy Awp nUM Awp<br />

hI iDAw rhy hn[ ijn@W nUM ie`k ic`q ie`k iCn iDAwaux qoN kwL dI PwhI k`tI jWdI<br />

hY] 1] XQw:- eyk ic`q; ijh iek iCn iDAwieE] kwl Pws ky; bIc n AwieE])<br />

eyk bwr; ijn qumYN sMBwrw] kwl PWs qy; qwih aubwrw] so vwihgurU jI Awpxy Awp nUM<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

265<br />

q`qkrw


Awp hI hr smyN jp iDAw rhy hn[ isAwnp haumY iv`idAw sRIrk bl krky nhIN<br />

iDAwey jw skdy[ pUrn gurU jI dy mhwn praupkwrI s`cy crn-kmlW nwl l`g ky,<br />

gurU syvw BgqI krky gurU jI nUM iDAwauxy ArwDxy jpxy pUjxy nmskwrny krky hI,<br />

nwnk sdw iDAweIAY; iDAwvn jog] vwihgurU jI Awp hI, gursyvk jI dI iDAwqw<br />

iDAwn Dy dI iqRkutI myt ky, pRymI gursyvk jI dy AMdr bwhr Awpxy Awp nUM Awp<br />

iDAwauNdy jpdy swiKAwq huMdy hn[<br />

ijh pRswid; pwt ptMbr hFwvih] iqsih iqAwig; kq Avr luBwvih] hy<br />

mn!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb<br />

ivAwpI pRkwS srUp s`cI Amr(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, (pwt) rwj isMGwsx ’qy<br />

bYTdw hYN, (pwt) rySm(ptMbr) pSmIny Awid rMgW 2 dy bsqR(hFwvih) pYNn@dw hYN[ vw<br />

hy mn!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dy(pRswid) ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr<br />

sRb ivAwpI pRkwS srUp Amr s`cI ikRpw hI ikRpw rUp(pwt) rwj isMGwsx ’qy bYT<br />

irhw hYN[ nwmY iKMQw; nwmY bsqru] Anuswr ikRpw rUpI(pwt) rySm(ptMbr) pSmIny dy<br />

bsqR, (hFwvih) pYn@ irhw hYN, Bwv Awp jI dy AMdr bwhr Amol Aqol Agm<br />

ivsmwd AQwh pRkwS srUp sRb ivAwpI ikRpw srUp inrgun bRhm jI, Awp jI nUM hvw<br />

pwxI pdwrQ, AwpxI joiq suAws jIvn b^S rhy hn[ hy mn!(iqsih) iqn@W<br />

vwihgurU jI nUM(iqAwig) C`f ky, (kq) iks leI(Avr) hor kUVy pdwrQW iviSAW<br />

AOguxW duSmxW ’c, iehu mnu loBI; loiB luBwnw] Anuswr(luBwvih) luBweymwn huMdw<br />

hYN?luBweymwn ho ky Ps 2 ky mrdw hYN[ XQw:- BUilE mnu; mwieAw aurJwieE] jo jo<br />

krm kIE.lwlc lig; iqh iqh Awpu bMDwieE]<br />

ijh pRswid; suiK syj soeIjY] mn AwT phr; qw kw jsu gwvIjY] hy mn!(ijh)<br />

ijn@W Bwv vwihgurU jI dI mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI<br />

pRkwS srUp Amr s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, syj ’qy suiK nwl(soeIjY) sONdw<br />

hYN[ vw hy mn!(ijh) ijnW@ dI Agm Apwr s`cI sRb ivAwpI ivsmwd(pRswid) ikRpw<br />

hI ikRpw rUpI syj’qy, AwqmnMd suiK nwl A&ur smwDI lwaux rUpI(soeIjY) sONdw hYN[<br />

(qw) iqn@W vwihgurU siqgurU swihbwn jI(kw) dw prmpiv`qR SuB s`cw AMimRq jsu, kQw<br />

kIrqn ismrn duAwrw, rom 2 dy pRym nwl, AwT phr(gwvIjY) gwauxw kr[ XQw:-<br />

inrbwx kIrqnu gwvhu krqy kw; inmK ismrq ijqu CUtY]) bMdnw hir bMdnw; gux<br />

gwvhu gopwl rwie]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

266<br />

q`qkrw


ijh pRswid; quJu sBu koaU mwnY] muiK qw ko jsu; rsn bKwnY] hy mn!(ijh)<br />

ijn@W Bwv vwihgurU jI dI mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI<br />

pRkwS srUp Amr s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, (quJu) qYnUM sBu(koaU) koeI, gurU<br />

2 kih ky(mwnY) mMndy nmskwrdy hn, (qw) iqn@W dy prmpiv`qR au~jl s`cy su`cy au~cy<br />

suMdr(muiK) muKI jsu(ko) nUM, rom 2 dy pRym krky, (muiK) muKoN AwpxI(rsn) jIB<br />

nwl, sB iksy nUM(bKwnY) kQn suxw[ XQw:- (m`jn) Aausir hir jsu gux rmx<br />

ijqu; koit mjn iesnwnu] rsnw aucrY guxvqI; koie n pujY dwnu]) AwT phr;<br />

ijhvy AwrwiD] pwrbRhm Twkur AwgwiD] eIhw aUhw; sdw suhylI] hir gux gwvq;<br />

rsn AmolI] ijhVI rsnw nwm nhIN aucwrdI, auh k`tI jWdI hY[ rsnw jpY n<br />

nwmu; iqlu iqlu kir ktIAY] hirhW.jb ibsrY goibd rwie; idno idnu GtIAY]) ry<br />

ijhbw; krau sq KMf] jwim n aucris; sRI goibMd] 1]<br />

ijh pRswid; qyro rhqw Drmu] mn sdw iDAwie; kyvl pwrbRhmu] (ijh)<br />

ijn@W Bwv vwihgurU jI dI mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI<br />

pRkwS srUp s`cI Amr(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, (qyro) qyrw, srb Drm mih;<br />

sRyst Drmu] hir ko nwmu jip; inrml krmu] Anuswr hrI jI dw nwm jp jpw ky,<br />

AnMq gux Dwrn rUp inrml Drmu idRV pRp`k(rhqw) rihMdw hY[ mY sBu ikCu Coif;<br />

pRB quhI iDAwieAw] Anuswr hy mn!AYsy mhwn praupkwrI Drm dy r`iKAk(kyvl)<br />

ie`ko ie`k inrol prmpUjnIk kooit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw<br />

ry] Akwl purKu pwrbRhmu jI nUM, rom 2 krky sdw(iDAwie) iDAwauxw kr[ XQw:-<br />

romy roim roim romy; mY gurmuiK rwmu iDAwey rwm]) gurmuiK; roim roim hir iDAwvY])<br />

iDAweIAY; Apno sdw hrI] soc AMdysw.qw kw khw krIAY; jw mih eyk GrI] 1]<br />

ijvyN vwihgurU mh`ly pihly jI ny , rom 2 dy pUrn pRym nwl, ie`k mn ho ky iDAwauxw<br />

kIqy[ XQw:- siqguir nwnik.Bgiq krI iek min; qnu mnu Dnu.goibMd dIAau]<br />

pRB jI jpq; drgh mwnu pwvih] nwnk.piq syqI; Gir jwvih] 2] siqgurU<br />

sRI gurU nwnk dyv swihb mh`lw p jI &urmwauNdy hn:- aupRokq mhwn praupkwrI<br />

DIrjDwrI (pRB) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]) vwihgurU vwihgurU<br />

vwihgurU vwih jIau] jI(jpq) jpxy krky, hy mn!(drgh) koit bRhmMf dI rcnw,<br />

siqsMgq jI, s`cKMf inrgun bRhm jI ’c mwnu siqkwr (pwvih) pwvyNgw[ (piq)<br />

iezq(syqI) nwl inrgun bRhm jI rUpI(Gir) Gr’c lIx ho(jwvih) jwvyNgw] 2]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

267<br />

q`qkrw


XQw:- ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw] imit gey<br />

gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY; sd kurbwn]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu<br />

mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok]<br />

ijh pRswid; Awrog kMcn dyhI] ilv lwvhu; iqsu rwm snyhI] hy mn!(ijh)<br />

ijn@W Bwv vwihgurU jI dI mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI<br />

pRkwS srUp s`cI Amr(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, qyrI(Awrog) (Aw+rog) rog<br />

qoN(Aw) rihq, (kMcn) sony vrgI dyhI hY[ XQw:- gur AMimRq iBMnI dyhurI; AMimRqu<br />

burky rwm rwjy] vw (ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI ivsmwd Anq klwvwn Agm<br />

Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp s`cI Amr(pRswid) ikRpw hI ikRpw srUp, (pRswid)<br />

AnMd srUp, suAwdW qoN pry, (Awrog) rog rihq, (kMcn) bwrW vMnI dy Su`D sony<br />

vrgI suMdr sohxI prmpiv`qR inrgun srUp dyhI hY[ XQw:- ijmI jmwn ky ibKY;<br />

sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt bwF hoq hY] hy mn!iqsu aupRokq<br />

mhwn praupkwrI Ehu Awid jugwdI; rwm snyhI]) hmro krqw; rwmu snyhI]<br />

Anuswr(snyhI) ipAwry(rwm) sRb pRkwSk sRb ivAwpI vwihgurU jI ’c, cMd ckor<br />

prIq hY; lwie qwr inhwly[ Anuswr ckor dy cMdRmW’c ilv lwaux vWg, rom 2 dy<br />

pUrn pRym krky, gurpRswid (ilv) pUrn iDAwn, ibRqI (lwvhu) lwauxw kr ijvyN hux<br />

pUrn bRhmigAwnI BweI mqIdws swihb jI dy sIs’qy Awrw vg irhw hY[ lohy dy<br />

qMg ipMjry’c, iq`Ky ik`lW ivckwr rom 2 krky ivsmwd ismrn’c lIx bYTy, Awpxy<br />

ipAwry pRIqm siqgurU qygbhwdr swihb jI’c ilv lw rhy hn[<br />

ijh pRswid; qyrw Elw rhq] mn suKu pwvih; hir hir jsu khq] (ijh)<br />

ijn@W Bwv vwihgurU jI dI mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI<br />

pRkwS srUp s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, qyry ipCly kIqy AOguxW, hux ivkwrW<br />

doSW qoN bcx rUp, qyrw(Elw) pVdw(rhq) rihMdw hY, Bwv ieh gunwh krky Awp<br />

hI bypVd huMdw hY[ cMdn lypu; auqwrY Doie] grDb pRIiq; Bsm sMig hoie] Anuswr<br />

gurUpRmysr jI, AOguxW pwpW ivkwrW ’c bypVd ho rhy Koqy gunwhgwr dy doS myt ky,<br />

SuB gux b^S ky, lok pRlok dy pVdy Fkdy hn[ XQw:- Fwkn Fwik.goibd gur myry;<br />

moih AprwDI.srn crn] 1]) inrguxu rwiK lIAw; sMqn kw sdkw] siqguir<br />

Fwik lIAw; moih pwpI pVdw] sbMDI pVdw nhIN Fk skdy, ikauNik gunwh nhIN<br />

myt skdy[ ijqnw icr gunwh nhIN imtdy, auqnw icr Drm rwjw mwrdw hY[ vw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

268<br />

q`qkrw


(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI(pRswid) ikRpw hI ikRpw(Elw) suMdr rhq qyrw<br />

jIvx hY, Bwv ikRpw’c lIx hYN, ikRpw nwl swh lY irhw hYN, dyK bol qur iPr irhw<br />

hYN, siqgurU jI qoN gurbwxI pRwpq kr irhw hYN[ hy mn!iqn@W(hir) DMn siqgurU<br />

swihbwn jI, (hir) AkwlpurKu jI dw prmpiv`qR Amolk jsu(khq) kih ky,<br />

AwqmnMd. suKu(pwvih) pwvyNgw[ XQw:- pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB<br />

ismrn kw; AMqu n pwr]<br />

41.ijh pRswid; qyry sgl iCdR Fwky] hy mn!(ijh) ijn@W Bwv, gurdyv mwqw<br />

gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] ny mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm<br />

Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp Amr s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw krky,<br />

qyry(sgl) swry(iCdR) nuks, gunwh (Fwky) Fky hn, Bwv gunwh dyK ky iksy nUM d`sy<br />

nhIN, n&rq krky iqAwigAw nhIN, gunwh myt ky svwr ilAw, ijvyN prmpUjnIk<br />

mwqw jI, gMdgI’c il`bVy Awpxy bwlk nUM auu`jl krky, aus nMU hswauNdI, h`sdI hY[<br />

XQw:- mwtI qy ijin swijAw; kir durlB dyh] Aink iCdR.mn mih Fky; inrml<br />

idRstyh]) Apuny jn kw; prdw FwkY] Apny syvk kI; srpr rwKY]<br />

mn srnI pru; Twkur pRB qw kY] hy mn!(qw) iqn@W(pRB) DMn sRI gurU nwnk<br />

dyv swihb(Twkur) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] jI(kY)<br />

dI prmpiv`qR s`cI su`cI pRkwS srUp Anq klwvwn sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

srnI (pru) pYxw kr, ijn@W ny Agm Apwr ikRpw krky qyry pVdy Fky hn[ XQw:-<br />

srix pry kI rwKqw; nwhI shswieAw] swKI:- pVdw Fkx vwly dw, gurU jI<br />

pVdw Fkdy hn[ prmpUjnIk, gur nwnk dyv goivMd rUp] DMn vwihgurU mh`ly<br />

pihly jI dy prmpiv`qR SuB s`cy crn-kmlW’c lIx, ^ws pRymI is`K dy Gry, is`K<br />

ilbws’c ie`k cor igAw[ ies pRymI ny gurisKW kI hir.DUiV dyih; hm pwpI BI<br />

giq pWih] Anuswr bhuq hI inmRqw nwl crn Doqy, pRSwid CkwieAw, rwq nUM aus<br />

nUM ikhw, “Awp jI ipAwry guris`K hoN, ikRpw krky gurU swKI suxwau jI[ ”ikhw,<br />

“mYnUM nINd AwauNdI hY[ ”nwmu Ksm kw.iciq n kIAw; kptI kptu kmwxw]<br />

Anuswr kptI kpt krky jwgdw irhw[ cWdI dy dmiVAW dw f`bw cu`k ky bwhr<br />

inklxw cwihAw, qW ijMdw l`gw dyK ky is`K nUM jgwieAw qy ikhw, “mYN mYdwn<br />

mwrnw hY[ ”pyRmI ny ikhw, “BweIjI!Awp jI ivhVy’c ikirAw kr lvo, dwsn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

269<br />

q`qkrw


dws bwhr su`t dyvygw jI[ ”kUVu boil; murdwru Kwie] Anuswr JUT bolidAW ikhw,<br />

“mYnUM l`ijAw AwauNdI hY[ ”<br />

gurU pRymI is`K au~iTAw qW, guJw kmwxw.pRgtu hoAw; eIq auqih KuAwrI]<br />

Anuswr cor dy AYsw Tyfw v`jw ies dI k`C’coN f`bw hI if`g ipAw[ cor dw cyhrw<br />

pILw ho igAw[ kbIrw.jhw igAwnu.qh Drmu hY; jhw JUTu.qh pwpu] jhw loBu.qh<br />

kwlu hY; jhw iKmw.qh Awip] Anuswr prmpUjnIk vwihgurU mh`ly pihly jI dy s`cy<br />

crn-kmlW’c lIx pyRmI is`K ny iKmw kridAW f`bw cu`k ky aus nUM dy idqw[ f`bw<br />

lY ky cilAw igAw[ is`KxI ny ikhw, “rwq ijhVw is`K AwieAw sI, ausy ny hI<br />

corI kIqI hY[ ”is`K ny ikhw, “^brdwr!ieh nhIN kihxw, vwihgurU gurU nwnk<br />

dyv swihb jI dy is`K corI nhIN krdy, jy AwpW ieh g`l iksy hor pws kIqI qW<br />

lok ies dw aulWBw siqgurU swihb jI nUM dyxgy, swry is`KW nUM cor kihxgy[<br />

”pqIbRqw ny dovyN h`Q joV ky DMn gurU nwnk swihb jI nUM nmskwr krky ikhw, “jI<br />

siqbcn i^mw b^So[ ”<br />

ieh pUrn pyRmI is`K siqgurU swihb jI dy prmpiv`qR suMdr s`cy ivsmwd<br />

drSnW nUM igAw[ siqgurU swihb jI ny J`t p`t gurqw isMGwsx qoN au~T ky Awpxy<br />

AiqAMq ipAwry nUM CwqI nwl lw ky Gu`t ky ipAwr idqw[ myrY min qin pRIiq<br />

lgweI siqguir; hir imilE lwie JpIVw]) ibsmn ibsm; rhy ibsmwd] Anuswr<br />

gurU pRmysr jI mhW ivsmwdqweI’c boly, “vwh BweI vwh!Awp jI ny dwsn dws dw<br />

pVdw FikAw hY[ vwihgurU jI Awp jI dy lok pRlok dy pVdy Fkx, Ajpw jwp dI<br />

dwiq b^Sx[ ”AwpxI CwqI nwl lw ky mnohr vr b^S ky pyRmI dy AMdr jwp clw<br />

idqw[ jy ivcwrIey qW pyRmI dy mn’c Awpxy gurU jI dw ikqnw ku ipAwr hY!Agm<br />

Apwr bysumwr ipAwr hY[ ijs ipAwr dy vsIkwr ho ky gurUpRmysr jI &urmw rhy<br />

hn:- gurisKI Bwxw mMinAw; guru pUrw pwir lµGwie] gurisKW kI hir.DUiV dyih;<br />

hm pwpI BI giq pWih]) ijs no dieAwlu hovY myrw suAwmI; iqsu gurisK.gurU<br />

aupdysu suxwvY] jnu nwnku DUiV mMgY.iqsu gurisK kI; jo Awip jpY.Avrh nwmu<br />

jpwvY]) hm hovh lwly goly gurisKw ky; ijn@w Anidnu.hir pRBu purKu iDAwieAw])<br />

myrI KlhuN mOjVy; gurisK hMFWdy[ so ijhVw gurU ipAwrw dUijAW dy pVdy Fkdw hY,<br />

gurU pRmysr jI aus dy pVdy Fkdy hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

270<br />

q`qkrw


ijh pRswid; quJu.ko n phUcY] mn swis swis; ismrhu pRB aUcy]) n kwmM.n<br />

kRoDM; n loBM.n mohM]) inrml inrml.sUcw sUco; sUcw sUco sUcw] AMq n AMqw.sdw<br />

byAMqw; khu nwnk.aUco aUcw]) bhu byAMq; aUc qy aUcw] nwnk Awps kau; Awpih<br />

phUcw] 6] Anuswr smUh ivkwrW AoguxW, iqMnW guxW, bRhmw ivSnUM isvjI sB<br />

AvqwrW pYgMbrW, qoN aUcy, (pRB) vwihgurU gurU pRmysr jI nUM, hy mn!swis swis rom<br />

2 krky, pUrn ipAwr nwl hr smyN(ismrhu) Xwd kr[ XQw:- swis swis; ismrhu<br />

goibMd] mn AMqr kI; auqrY icMd]) iqsu gur kau; ismrau swis swis] guru myry<br />

pRwx; siqguru myrI rwis] 1] (ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI, sRb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr pRkwS srUp Amr s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw<br />

nwl, (quJu) Awp jI q`k(ko) koeI BI(n) nhIN(phUcY) phuMc skdw, Bwv Awp jI dy<br />

ru`qby brwbr nhIN phuMc skdw[ XQw:- pMifq sUr CqRpiq rwjw; Bgq brwbir,<br />

Aauru n koie] vw (quJu) Awp jI q`k(ko) koeI BI(n) nhIN(phUcY) phuMc skdw, Bwv<br />

koeI h`Q nhIN pw skdw, burw nhIN kih skdw[ XQw:- Aink dUK dyvih; Avrw<br />

kau] phuic n swkih; jn qyry kau]) inrvYrY sMig.vYru rcwey; phuic n<br />

skY.gvwrY]) jy ko sru sMDY jn aUpir; iPir aulto iqsY lgwvYgo] 4]<br />

ijh pRswid; pweI dRülB dyh] nwnk qw kI; Bgiq kryh] 3] siqgurU nwnk<br />

dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI;<br />

guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy hn:-<br />

(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb<br />

ivAwpI pRkwS srUp Amr s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, dwsndws gRIb<br />

ny(dRülB) Amolk dyh pweI hY[ XQw:- gur AMimRq iBMnI dyhurI; AMimRqu burky rwm<br />

rwjy] vw(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI, ivsmwd Agm Apwr AMdr bwhr Anq<br />

klwvwn sRb ivAwpI pRkwS srUp s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw rUpI(dRülB) Amolk<br />

dyh pweI hY, Bwv hr smyN AMdr bwhr ikRpw hI ikRpw dI swc nwm kI AMimRq<br />

vrKw] ho rhI hY[ dwsndws(qw) iqn@W(kI) dI, s`cI su`cI au~cI pRymw(Bgiq)<br />

BgqI(kryh) krdw hY] 3] XQw:- kbIr.mY jwinE piVbo Blo; piVby isau Bl<br />

jogu] Bgiq.n Cwfau rwm kI; BwvY inMdau logu]<br />

ijh pRswid; AwBUKn pihrIjY] mn iqsu ismrq; ikau Awlsu kIjY] hy<br />

mn!(iqsu) iqn@W nUM (ismrq) Xwd kridAW Awlsu ikau(kIjY) krdw hYN?(ijh)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

271<br />

q`qkrw


ijn@W Bwv vwihgurU jI dy b^Sy, Anq klwvwn Agm Apwr srb ivAwpI pRkwS<br />

srUp ivsmwd s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw rUpI(AwBUKn) gihxy(pihrIjY) pYn@dw<br />

hYN[ ijn@W’c hir 2 Ajpw jwp jpx rUpI hwr, krqw 2 Ajpw jwp jpx rUpI<br />

kM|x, mDusUdnu 2 Ajpw jwp jpx rUpI muMdRI hY[ XQw:- hir hir hwru.kMiT ly<br />

pihrY; dwmodru dMqu lyeI] kr kir krqw.kMgn pihrY; ien ibiD icqu DryeI] 2]<br />

mDusUdnu kr muMdrI pihrY; prmysru ptu lyeI] DIrju.DVI bMDwvY kwmix; sRI rMgu<br />

surmw dyeI] 3]<br />

(Asv.bolo) ijh pRswid; AsÍ hsiq AsvwrI] mn iqsu pRB kau; kbhU n<br />

ibswrI] (ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI<br />

pRkwS srUp mhW ivsmwd Amr s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, qYnUM(AsÍ)<br />

GoVy(hsiq) hwQI, hr pRkwr dI AsvwrI pRwpq hY[ vw pRIiq lgI hir nwm isau;<br />

ey hsqI GoVy] Anuswr (ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI(pRswid) ikRpw rUpI(hsiq)<br />

hwQI(AsÍ) GoVy, hr qrW@ dI AsvwrI qYnUM pRwpq hY[ hy mn!(iqsu) iqn@W(pRB) pUrn<br />

myhrvwn vwihgurU jI(kau) nUM, (kbhU) kdy BI n(ibswrI) Bu`lIN[ XQw:- Bjhu<br />

guoibMd; BUil mq jwhu] mwns jnm kw; eyhI lwhu] 1]<br />

ijh pRswid; bwg imlK Dnw] rwKu proie; pRBu Apuny mnw] (ijh) ijn@W Bwv<br />

vwihgurU jI dI Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp mhW ivsmwd<br />

Amr s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, bwg(imlK) jwgIr, ibBUqI(Dnw) Dn Awp<br />

jI nUM pRwpq hY[ vw (ijh) ijn@W dI mhW ivsmwd Amr s`cI(pRswid) ikRpw hI<br />

ikRpw nwl, SuB guxW rUpI bwg, gur pRIqI rUpI imlK, nwm rUpI Dnw Awp jI nUM<br />

b^SIS pRwpq hY[ vw ijn@W dI ikRpw hI ikRpw bwg imlK Dnw Awp jI nUM pRwpq hY[<br />

hy mnw!iqn@W(pRBu) ; srb klw smrQ]) kwrx krx krIm] ikrpw Dwir rhIm]<br />

Akwl purKu jI nUM, Apuny’c(proie) proeI(rwKu) r`K, Bwv A`Ty pihr s`cy vwihgurU<br />

jI dw ivsmwd ismrn kr, ivsrn nUM mrnw smJ[ AwKw jIvw; ivsrY mir<br />

jwau]) mrxM; ibsrxM goibMdh] jIvxM; hir nwm D´wvxh]<br />

ijin qyrI mn; bnq bnweI] aUTq bYTq; sd iqsih iDAweI] Drin ggn<br />

nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´<br />

hir] vwihgurU mh`lw pMjvW jI, BwvyN Awp Akwl purK jI srUp hn, Pyr BI Awpxy<br />

ipAwry is`KW nUM pRymw-BgqI b^Sx leI, pRymw-BgqI SuB s`cI kurbwnI kmweI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

272<br />

q`qkrw


krky, pRymw-BgqI krn dw SuB s`cw aupdyS, Awpxy mn nUM kih rhy hn[ mn<br />

ipAwirAw jIau imqRw; Anuswr hy ipAwry mn!(ijin) ijn@W Akwl purK jI ny<br />

AwpxI Anq klwvwn pRkwS srUp ikRpw nwl, (qyrI) Awp jI dI(bnq) bnOt<br />

Awpxy inrgun srUp’coN bnweI hY[ Awp jI AMdr Awp vs rhy hn, Awp jI aunW<br />

AMdr vs rhy hoN[ XQw:- mn mih Awip; mn Apuny mwih] hy mn!ijnW@ dw srUp<br />

gurbwxI pV@n sunx ArQ vIcwrn nwl Awp jI, Anq klwvwn Agm Apwr sRb<br />

ivAwpI pRkwS srUp mhW ivsmwd Amr vwihgurU jI ’c lIx huMdy hoN[ (aUTq)<br />

au~TidAW(bYTq) bYTidAW, (aUTq) smwDI qoN au~TidAW, sMswr qoN auprwm huMidAW,<br />

(bYTq) smwDI’c bYTidAW, gurU ipAwrI sMgq jI’c bYTidAW, inrgun bRhm jI<br />

’c(bYTq) lIx huMidAW, sd 3 hI(iqsih) iqn@W vwihgurU jI nUM(iDAweI) iDAwauxw<br />

kr[ XQw:- aUTq bYTq; sovq iDAweIAY] mwrig clq; hry hir gweIAY]) aUTq<br />

bYTq; sovq nwm] khu nwnk; jn kY sd kwm] vwihgurU mh`lw pMjvW jI siqgurU<br />

gRMQ swihb jI srUp’c, gurqw ibrwjmwn ho ky hr smyN KMfW bRhmMfW AMdr inrMkwr<br />

gurbwxI jI dw ivsmwd inRibkwr cwnx kr rhy hn[ XQw:- qKiq bYTw Arjn<br />

gurU; siqgur kw iKvY cMdoAw] augvxhu qY AwQvxhu; chu ckI kIAnu loAw]<br />

iqsih iDAwie; jo eyku AlKY] eIhw aUhw; nwnk qyrI rKY] 4] swihb sRI gurU<br />

nwnk dyv kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl isRis† lig.ibqrhu] jI &urmw rhy<br />

hn:- (jo) ijhVy(eyku) ie`k vwihgurU jI AsMK AnMq klwvwn myhrvwn pRkwS srUp<br />

hr pRwxI dy AMdr bwhr AnMq bRhmMf’c BrpUr, sB dI r`iKAw bwry, (AlKY)<br />

(A+lKY) (A) ivSyS krky(lKY) jwnx vwly hn[ (iqsih) iqn@W nUM, myry mn; hir<br />

jip sdw iDAwie] sdw Anµdu hovY idnu rwqI; jo ieCY soeI Plu pwie] 1] Anuswr<br />

sdw (iDAwie) iDAwauxw kr, ijs krky, Awpxy ivsmwd sRb ivAwpI pRkwS<br />

srUp’c lIxqw b^S ky, (qyrI) Awp jI dI, (eIhw) ie`Qy ies lok’c, (aUhw) EQy<br />

pRlok’c, ivkwrW AOguxW jmW jUnW qoN(rKY) r`iKAw krngy[ BwvyN lIxqw n BI hoeI<br />

hovy, Pyr BI iDAwaux vwly dI r`iKAw krky kwj svwrdy hn[ sdw iDAwauux vwly<br />

nUM, Awpxy sRb ivAwpI ivsmwd s`cy crn-kmlW’c, sdw leI pUrn lIxqw b^Sdy<br />

hn[<br />

ijh pRswid; krih puMn bhu dwn] mn AwT phr; kir iqs kw iDAwn] {puMn<br />

dwn dy ievz ’c ku`J BI nhIN ilAw jWdw[ }hy pRymI jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

273<br />

q`qkrw


jI dI mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp<br />

s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, Awp jI Dn pdwrQ Awid(bhu) bhuqw puMn<br />

dwn(krih) krdy hoN[ vw (ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI ny gurU Avqwr’c pRgt ho<br />

ky, AiqAMq duKI jIAW ’qy(pRswid) ikRpw hI ikRpw krky, gurbwxI gurU mrXwdw,<br />

Awpxy sIs, sRvMs kurbwn krn rUp(bhu) bhuqy puMn dwn(krih) kry hn sdw leI[<br />

XQw:- gur jyvfu dwqw ko nhI; ijin idqw Awqm dwnu]) quDu jyvfu dwqwru, mY koeI<br />

ndir n AwveI; quDu sBsY no dwnu idqw; KMfI vrBMfI pwqwlI pureI sB loeI]<br />

(iqs) iqn@W pRB dwqau dwqwr; ikRpw krn vwly ikRpwl siqgurU swihbwn jI(kw)<br />

dw AwT phr Awpxy mn’c iDAwn kir[ ijvyN, goivMd gux gweIAY jIau; lwie<br />

siqgurU nwil iDAwnu] Anuswr bwbw qwrU isMG swihb jI Koprw luhwaux qoN mgroN,<br />

22 idn siqgurU swihbwn jI dy iDAwn’c bYTy, goivMd jI dy gux gwauNdy rhy[<br />

ijh pRswid; qU Awcwr ibauhwrI] iqsu pRB kau; swis swis icqwrI] hy pRymI<br />

jI!(qU) Awp jI (ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI, ivsmwd Anq klwvwn Agm<br />

Apwr sRRb ivAwpI pRkwS srUp Amr s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw dy SuB(Awcwr)<br />

krq`b, puMn dwn Bjn praupkwr syvw kQw kIrqn krn krwaux isKwaux dw<br />

ibauhwr krn vwly praupkwrI ibauhwrI hoN[ ies leI Awp jI nUM cwhIdw hY ik<br />

iqsu(pRB) Anqklwvwn koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry]<br />

inrw pRkwS hI pRkwS, nUr hI nUr inrgun inrMkwrjI(kau) nUM, swis swis rom 2<br />

dy ipAwr nwl(icqwrI) cyqy krI, ismrI jwvo[ XQw:- swis swis; ismrhu<br />

goibMd] mn AMqr kI; auqrY icMd]<br />

ijh pRswid; qyrw suMdr rUpu] so pRBu ismrhu; sdw AnUpu] hy pRymI jI!(ijh)<br />

ijn@W Bwv vwihgurU jI dI Anq klwvwn Agm Apwr srb ivAwpI pRkwS srUp<br />

s`cI Amr mhW ivsmwd(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, (qyrw) Awp jI dw, idl dI<br />

s&weI rUp suMdr rUpu hY[ vw suMdr rUpu dg 2 kr irhw hY[ {ies dw gumwn krky<br />

hMkwrI ivkwrI rogI sogI BogI AikRqGx ibstw dw ikRm n bx[ XQw:- jo jwnY; mY<br />

jobnvMqu] so hovq; ibstw kw jMqu] siqgurU swihbwn jI dw DMnvwdI bx ky inhwl<br />

ho[} vw qum@ dieAwl ikrpwl ik®pw iniD; piqq pwvn gosweI] Anuswr(ijh)<br />

ijn@W Bwv vwihgurU jI dI(pRswid) ikRpw hI ikRpw qyrw suMdr(rUpu) srUp hY, Bwv<br />

Awp jI dy AMdr ikRpw, bwhr ikRpw, hr socxI icqvxI’c ikRpw hI ikRpw hY, ikauN<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

274<br />

q`qkrw


jo ie`k BI mMdw sMklp nhIN &urdw[ XQw:- mMdw.mUil n aupijE; qry scI kwrY<br />

lwig jIau] 6]) mn Apuny qy; burw imtwnw] pyKY sgl isRsit; swjnw] (so)<br />

auh(pRBu) pUrn myhrvwn srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] suAwmIjI dI<br />

1 (AnUpu) suMdrqw dI aupmw nhIN ho skdI, BwvyN swry bRhmMf jIA jMq pUrn gurU sMq<br />

hr smyN aupmw kr rhy hn, sgoN hor vDdI 2 hI jWdI hY[ AYsy ivsmwd AnUp<br />

vwihgurU prm pUjnIk prm ipqw jI nUM, rom 2 krky sdw(ismrhu) Xwd kro[<br />

XQw:- hau ibsmu BeI jI; hir drsnu dyiK Apwrw] myrw suMdru suAwmI jI; hau<br />

crn kml pg Cwrw] pRB pyKq jIvw TMFI QIvw; iqsu jyvfu, Avru n koeI] Awid<br />

AMiq miD pRBu rivAw; jil Qil mhIAil soeI]<br />

ijh pRswid; qyrI nIkI jwiq] so pRBu ismir; sdw idn rwiq] hy pRymI<br />

jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI, ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr srb<br />

ivAwpI pRkwS srUp s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw, (qyrI) Awp jI dI(nIkI) sohxI<br />

jwiq hY[ so pRBu jI nUM, idn rwiq sdw ismir rhy hn[ XQw:- ismrih guxI cqur<br />

siB byqy; ismrih rYxI Aru idnw] 6] vw(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI(pRswid)<br />

ikRpw nwl(qyrI) Awp jI dI(nIkI) sohxI jwiq Bgq mhWpurS r`b jI hn[ XQw:-<br />

sYnu nweI buqkwrIAw; Ehu Gir Gir suinAw] ihrdy visAw pwrbRhmu; Bgqw mih<br />

ginAw] 3] vw (ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI(pRswid) ikRpw nwl, (qyrI) Awp<br />

jI dI, (nIkI) sohxI jwiq mnu`K hY[ XQw:- BeI prwpiq; mwnuK dyhurIAw] goibMd<br />

imlx kI; ieh qyrI brIAw]) Avr join; qyrI pinhwrI] iesu DrqI mih; qyrI<br />

iskdwrI]) ApivqR; pivqRü ijin qU kirAw] sgl join mih; qU isir DirAw])<br />

lK caurwsIh jUin ivic; auqmu jUin.su mwxs dyhI[ (so) aus(pRBu) imhrvwnu<br />

swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu] pUrn<br />

Bgvwn gurpRmysr jI nUM, sdw idn rwiq rom 2 dy pRym nwl rom 2 krky(ismir)<br />

cyqy kr[ XQw:- suiqAw.guru swlwhIAY; auTidAw BI guru Awlwau] koeI AYsw<br />

gurmuiK.jy imlY; hau qw ky Dovw pwau]) syvI siqguru Awpxw; hir ismrI.idn siB<br />

rYx] Awpu iqAwig srxI pvW; muiK bolI imTVy vYx]) idnu rwqI AwrwDhu ipAwro;<br />

inmK.n kIjY FIlw] sMq syvw kir.BwvnI lweIAY; iqAwig mwnu hwTIlw]<br />

ijh pRswid; qyrI piq rhY] gur pRswid; nwnk.jsu khY] 5] vwihgurU jI dy<br />

srgun Avqwr, pwrbRhm grIb invwj] sRI gurU nwnk dyv swihb jI pMjvyN srUp<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

275<br />

q`qkrw


’c &urmwauNdy hn:- hy pRymI jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI, Anq klwvwn<br />

Agm Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp s`cI Amr mhW ivsmwd(pRswid) ikRpw hI<br />

ikRpw nwl, (qyrI) Awp jI dI, gurmuiK(piq) ie`zq(rhY) rihMdI hY, Bwv Awp jI<br />

nUM kwm kRoD AOgux vYr bypq nhIN krdy[ gur pRmysr jI dI Agm Apwr(pRswid)<br />

ikRpw hI ikRpw nwl, aun@W dy, Awp jI’qy kIqy praupkwr, Agm Apwr s`cw su`cw<br />

mhwn jsu, dwsndws Awp jI nUM, (khY) kih irhw hY[ XQw:- gur prswid.khY jnu<br />

nwnku; hir scy ky gux gwey]<br />

ijh pRswid; sunih krn nwd] vwihgurU jI dy kIqy AnMq praupkwr d`s ky ,<br />

iviSAW pwpW ivkwrW jIAW nUM kohx dI, nINd ’c su`qy jIv nUM, gur pRswid; nwnk<br />

min jwghu] Anuswr jgw rhy hn[ hy pRymI jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI,<br />

ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr srb ivAwpI pRkwS srUp s`cI(pRswid) ikRpw<br />

hI ikRpw nwl, Awp jI dy(krn) kMn, (nwd) Dun(sunih) suxdy hn, Bwv Awp jI nUM<br />

kMn b^Sy hn, jo vwihgurU jI dI sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anq klwvwn AKMf<br />

joiq nwl suxdy hn[ XQw:- dIny hsq pwv; krn nyqR rsnw]) ey sRvxhu myirho;<br />

swcY sunxY no pTwey] swcY sunxY no pTwey.srIir lwey; suxhu siq bwxI] vw (ijh)<br />

ijn@W dI, Agm ivsmwd(pRswid) ikRpw nwl, swrIAW GtW ’c rwm jI dI(nwd)<br />

Duin, Awp jI dy(krn) kMn(sunih) suxdy hn[ XQw:- jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU ;<br />

su ibnu hir.jwpq hY nhI hor]<br />

ijh pRswid; pyKih ibsmwd] hy gurmuiK ipAwry jIE!(ijh) ijn@W Bwv<br />

vwihgurU jI dI, mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp<br />

s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, Awp jI sUrj cMd qwry smuMdR jMgL phwV, rMgW<br />

2 dy pMCI Syr Awid ibsmwd rcnw nUM(pyKih) dyK rhy hoN, Bwv nyqR b^Sy hn[<br />

XQw:- pyKn kau nyqR; sunn kau krnw] hsq kmwvn; bwsn rsnw]) dIny hsq<br />

pwv; krn nyqR rsnw] iqsih iqAwig; Avr sMig rcnw] vw ikRpw dw AYsw<br />

ivsmwd rMg nSw ciV@Aw hY, hy pRymI sjx jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI<br />

ibsmwd(pRswid) ikRpw nwl, swirAW rUpW rMgW duSmxW’c BI ibsmwd bRhm jI<br />

nUM(pyKih) dyK rhy hoN[ ijvyN inrml inrvYr DIrjDwrI iKmw ’c lIx bRhm srUp<br />

DMn bwbw GneIAw swihb jI[ XQw:- scy qyry KMf; scy bRhmMf] scy qyry loA; scy<br />

Awkwr] scy qyry krxy; srb bIcwr] scw qyrw Amru; scw dIbwxu] scw qyrw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

276<br />

q`qkrw


hukmu; scw Purmwxu] scw qyrw krmu; scw nIswxu] scy quDu AwKih; lK kroiV] scY<br />

siB qwix; scY siB joir] scI qyrI isPiq; scI swlwh] scI qyrI kudriq; scy<br />

pwiqswh] nwnk scu; iDAwiein scu] jo mir jMmy; su kcuin kcu] 1]) sB mih.riv<br />

rihAw pRBu eykY; pyiK pyiK nwnk ibgsweI] vw hy pRymI is`K jI!(ijh) ijn@W Bwv<br />

gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr jI dy, hir AMimRq iBMny 1 loiexw; Anuswr AMimRq iB`jy<br />

1 nyqR, Awp jI v`l Agm Apwr bysumwr s`cI mhW 3 ibsmwd(pRswid) ikRpw hI ikRpw<br />

nwl, hr smyN(pyKih) dyKdy hn, Bwv hr smyN idl idmwZ ’c, gurbwxI jI Byj ky,<br />

swc nwm kI AMimRq vrKw] krdy rihMdy hn[ dyKx dw Bwv ieh hY, ik myry pRymI nUM,<br />

swh AauKw qW nhIN Aw irhw[ XQw:- pRB kau jnu AMqir ird locY; pRB jn ky sws<br />

inhwry]) Apuny jn kau; swis swis smwry] nwnk Eie; prmysur ky ipAwry]<br />

ijh pRswid; bolih AMimRq rsnw] hy pRymI jI!Awp jI(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU<br />

jI dI, mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp<br />

s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl rsnw duAwrw, AMimRq bcn(bolih) boldy hoN[ XQw:-<br />

dIny hsq pwv; krn nyqR rsnw] vw hy pRymI jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI<br />

dI(pRswid) ikRpw nwl, Awp jI rsnw duAwrw, AMimRq bwxI hir hir qyrI] Anuswr<br />

AMimRq gurbwxI jI(bolih) boldy hoN[ vw (ijh) ijhVy im`T bolVy siqgurU swihb jI,<br />

AwpxI Amolk rsnw duAwrw, Agm Apwr (pRswid) ikRpw hI ikRpw rUp AMimRq<br />

bcn(bolih) boldy hn[ XQw:- gur rsnw AMimRqu boldI; hir nwim suhwvI] ijn<br />

suix isKw.guru mMinAw; iqnw BuK sB jwvI]) hau vwrI jIau vwrI; siqgur kY<br />

bilhwrixAw] siqgurU swihb jI nMU im`T bolVy jwx ky pRymI jpdy nmskwrdy bilhwr<br />

jWdy hn[ XQw:- imT bolVw jI; hir sjxu suAwmI morw] hau sMmil QkI jI;<br />

Ehu.kdy n bolY kaurw] kauVw.boil n jwnY , pUrn BgvwnY; Aaugxu.ko n icqwry]<br />

piqq pwvnu hir ibrdu sdwey; ieku iqlu.nhI BMnY Gwly] Gt Gt vwsI, srb<br />

invwsI; nyrY hI qy nyrw] nwnk dwsu.sdw srxwgiq; hir AMimRq sjxu myrw]<br />

ijh pRswid; suiK shjy bsnw] hy pRymI jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI,<br />

mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp Amr s`cI(pRswid)<br />

ikRpw hI ikRpw nwl, AwqmnMd suiK sihq, (shjy) inrXqn bsnw krdy hoN[ vw hy<br />

pRymI jI!(shjy) inrXqn suiK sihq, (ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI(pRswid) ikRpw<br />

hI ikRpw ’c, Awp jI dw(bsnw) vsxw ho irhw hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

277<br />

q`qkrw


(c`lih) ijh pRswid; hsq kr clih] ijh pRswid; sMpUrn Plih] 1.hy pRymI<br />

jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI, mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb<br />

ivAwpI pRkwS srUp s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, dUD pUq cwr pdwrQ, gurU<br />

pRymw-BgqI, siq sMqoK inmRqw gRIbI bRhmigAwn Awid &LW nwl, sMpUrn(Plih)<br />

&ldy hoN[ XQw:- ddw.dwqw eyku hY; sB kau dyvnhwr] dyNdy.qoit n AwveI; Agnq<br />

Bry BMfwr] vw sMpUrn &LW nwl &L ky, (ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI(pRswid)<br />

ikRpw nwl, (hsq) h`s kr(clih) cldy hoN, iqn@W dw rom 2 dy pRym nwl, inmK 2<br />

rom 2 krky nmskwr krky ismrn kro[ vw hy pRymI jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU<br />

gurU gRMQ swihb jI dy(pRswid) ikRpw rUpI byAMq(hsq) h`Q hI(kr) h`Q, CyqI 2 dUD<br />

pUq pdwrQ gursbd dwn dyx nUM(clih) c`l rhy hn[ vw (ijh) ijn@W gurU gRMQ<br />

swihb jI dy(pRswid) ikRpw rUpI.byAMq(hsq) h`Q hI(kr) h`Q, Awpxy is`K<br />

is`KxIAW dy isrW’qy r`Kx rUp, hr smyN(clih) cldy hn, Bwv aun@W dy idmwZW’c<br />

hr smyN gurbwxI jI Byjdy rihMdy hn, BwvyN auh AnMq bRhmMf’c ikqy BI jwx, aunW<br />

dy swry kwrj svwrdy hn[ XQw:- kwj hmwry; pUry sqgur] bwjy Anhd qUry;<br />

sqgur]) mnu bycY; siqgur kY pwis] iqsu syvk ky; kwrj rwis]<br />

ijh pRswid; prm giq pwvih] (ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI, mhW<br />

ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp s`cI Amr(pRswid)<br />

ikRpw hI ikRpw nwl, (prm) v`fI(giq) kilAwx, vwihgurU jI dI(giq)<br />

pRwpqI(pwvih) pwauxw kryN[ vw (ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI, (pRswid) ikRpw<br />

hI ikRpw, hMgqw dw pUrn ABwv rUp, sB qoN(prm) v`fI (giq) pRwpqI (pwvih)<br />

pwauxw kryN[ XQw:- siqguru syvih.prm giq pwvih; nwim imlY vifAweI] nwnk<br />

nwmu.ijnw min visAw; dir swcY piq pweI]) nr qy.sur hoie jwq inmK mY;<br />

siqgur buiD isKlweI] nr qy aupij.surg kau jIiqE; so AvKD.mY pweI] 1])<br />

Kojhu sMqhu; hir bRhm igAwnI] ibsmn ibsm Bey ibsmwdw; prm giq<br />

pwvih.hir ismir prwnI] 1]<br />

ijh pRswid; suiK shij smwvih] hy pRymI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI<br />

mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp s`cI(pRswid)<br />

ikRpw hI ikRpw nwl, Awp jI suiK nwl(shij) DIrj, SWqI, bRhm igAwn dI prm<br />

au~cI su`cI inrml shij AvsQw ’c, (smwvih) lIx ho rhy hoN[ vw hy pRymI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

278<br />

q`qkrw


jI!(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI(pRswid) ikRpw hI ikRpw hI suiK(shij) DIrj,<br />

SWqI, bRhmigAwn hY, ies’c gur pRswid(smwvih) lIx ho rhy hoN[ XQw:- pRBu<br />

pwieAw suKdweIAw; imilAw suK Bwie] shij smwnw BIqry; CoifAw nh jwie]1]<br />

AYsw pRBu iqAwig; Avr kq lwghu] gur pRswid; nwnk min jwghu] 6])<br />

qKiq bYTw Arjn gurU; siqgur kw iKvY cMdoAw] augvxhu qY AwQvxhu; chu ckI<br />

kIAnu loAw] siqgurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- hy pRymI<br />

jI!(AYsw) AYsy Anq klwvwn mhW ivsmwd Awp jI’qy ikRpw hI ikRpw krn<br />

vwly(pRBu) dIn dieAwl ik®pwl ik®pw iniD; pUrn Ksm hmwry] vwihgurU jI nUM<br />

iqAwig ky, (Avr) hor(kq) ik`Qy, pu`Ty pwsy AOguxW BYVy niSAW kusMg ivkwrW ’c,<br />

(lwghu) l`g rhy hoNN? XQw:- tyFI pwg tyFy cly; lwgy bIry Kwn] Bwau Bgiq isau.<br />

kwju n kCUAY; myro kwmu dIvwn]) clq kq tyFy; tyFy tyFy] Asiq crm.ibstw ky<br />

mUMdy; durgMD hI ky byFy] 1]) bwvY mwrgu; tyFw clnw] sIDw Coif; ApUTw bunnw])<br />

swkq kI, AYsI hY rIiq] jo ikCu krY; sgl ibprIiq]) Baudy iPrih; bhu moh<br />

ipAwsw] kusMgiq bhih.sdw duKu pwvih; duKo duKu kmwieAw]<br />

gur pRswid; nwnk min jwghu] 6] gur pRmysr jI dI mhW ivsmwd Anq<br />

klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl,<br />

mwieAw ivkwrW pwpW AOguxW kukrmW moh dI nINd qoN min krky(jwghu) jwgxw<br />

kro[] 6] XQw:- pRwnI; prm purK pg lwgo] sovq khw.moh inMdRw mY; kbhUM.suicq<br />

hÍY jwgo]) jwgu ry mn; jwgnhwry] ibnu hir.Avru n Awvis kwmw; JUTw mohu<br />

imiQAw pswry]) kbIr.sUqw ikAw krih; bYTw rhu Aru jwgu] jw ky sMg qy bICurw;<br />

qw hI ky sMg lwgu]) jwig lyhu.ry mnw jwig lyhu; khw gwPl soieAw] jo qnu<br />

aupijAw.sMg hI; so BI sMg n hoieAw] 1]) PrIdw.cwir gvwieAw hMiF kY; cwir<br />

gvwieAw sMim] lyKw rbu mMgysIAw; qU AWho kyrHy kMim]<br />

ijh pRswid; qUM pRgtu sMswir] iqsu pRB kau; mUil.n mnhu ibswir] (ijh)<br />

ijn@W Bwv vwihgurU jI dI, mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI<br />

pRkwS srUp s`cI Amr pUrn(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, gurU pRymw-BgqI inSkwm<br />

syvw praupkwr krky, qUM sMswir’c pRgtu ho irhw hYN[ (iqsu) iqn@W(pRB) koit<br />

bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] Akwl purKu jI (kau) nUM, mnhu.n<br />

nwmu ivswir; Aihinis iDAweIAY] Anuswr (mUil) au~kw hI kdy Bu`l ky BI, mnhu n<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

279<br />

q`qkrw


(ibswir) Bulw, Bwv jy qUM iksy dw gL v`F irhw hYN, AOgux kmw irhw hYN[ qW Bulw<br />

irhw hYN[ Xwd r`Kx dw shI inscy Bwv ieh hY ik inscy Brosy isdk nwl hukm<br />

mMnxw, AnuswrI ho ky vrqxw, iKVy m`Qy Bwxw mMnxw[ sB nwl pUrn pRym nwl<br />

vrqxw[ duSmx dw BI Blw krky KuS hoxw[ XQw:- jo hoAw; hovq so jwnY] pRB<br />

Apny kw; hukmu pCwnY]) qyrw kIAw; mITw lwgY] hir nwmu; pdwrQu nwnku mWgY])<br />

mIqu krY; soeI hm mwnw] mIq ky krqb; kusl smwnw]) eyku kuslu mo kau siqgurU<br />

bqwieAw] hir jo ikCu kry su hir ikAw Bgqw BwieAw] jn nwnk haumY mwir<br />

smwieAw] iein ibiD kusl hoq myry BweI] ieau pweIAY hir rwm shweI] 1]<br />

rhwau dUjw]<br />

ijh pRswid; qyrw prqwpu] ry mn mUV; qU qw kau jwpu]) lK caurwsIh<br />

mydnI; sB syv krMdw]) Avr join; qyrI pinhwrI] iesu DrqI mih; qyrI<br />

iskdwrI]) jw kY kwim; qyrw vf gmru] jw kY kwim; hovih qUM Amru]<br />

Anuswr(ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI, mhW ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr<br />

sRb ivAwpI pRkwS srUp Amr pUrn s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, qyrw r`b<br />

jYsw hI prqwpu js hY, pRqwp nUM pRwpq ho ky hMkwr n kr, gurU pRmysr jI dI ikRpw<br />

b^SIS jwx ky, (ry) hy(mUV) mUrK mn!qU(qw) iqn@W nwrwiex Akwl purKu gurqw<br />

ibrwjmwn gurU jI(kau) nUM, rom 2 dy pUrn ipAwr Adb siqkwr nwl, rom 2<br />

krky(jwpu) jpxw kr[ XQw:- romy roim roim romy; mY.gurmuiK rwmu iDAwey rwm])<br />

ijhvw eyk.hoie lK kotI; lK kotI koit iDAwvYgo]) lwK ijhvw dyhu myry ipAwry;<br />

muKu.hir AwrwDy myrw rwm]) aucrhu; rwm nwmu lK bwrI]) iek dU jIBO.lK hoih;<br />

lK hovih.lK vIs] lKu lKu gyVw AwKIAih; eyku nwmu jgdIs] eyqu rwih piq<br />

pvVIAw; cVIAY hoie iekIs]<br />

ijh pRswid; qyry kwrj pUry] iqsih jwnu; mn sdw hjUry] (ijh) ijn@W Bwv<br />

vwihgurU jI dI, ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr srb ivAwpI pRkwS srUp<br />

s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, qyry swry pRmwrQk qy ivvhwrk(kwrj) kMm pUry<br />

hoey hn, ho rhy hn, ho jwxgy[ XQw:- kwj hmwry; pUry sqgur] bwjy Anhd qUry;<br />

sqgur]) pUry gur kI, pUrI syv] Awpy Awip vrqY suAwmI; kwrju rwis kIAw<br />

gurdyv] 1]) mnu bycY; siqgur kY pwis] iqsu syvk ky; kwrj rwis] hy<br />

mn!(iqsih) iqn@W, rom rom.koit bRhmWf ko invws jwsu; mwns Aauqwr Dwir.drsu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

280<br />

q`qkrw


idKwey hY] gurU pRmysr jI nUM, sdw(hjUry) Awpxy AMdr bwhr AsMK nUr BrpUr, (jwnu)<br />

jwnxw kr[ XQw:- sd hI inkit.jwnau pRB suAwmI; sgl ryx hoie rhIAY] swDU<br />

sMgiq.hoie prwpiq; qw pRBu Apunw lhIAY]) ipru riv rihAw BrpUry.vyKu hjUry; juig<br />

juig eyko jwqw]<br />

ijh pRswid; qUM pwvih swcu] ry mn myry; qUM qw isau rwcu] (ijh) ijn@W Bwv<br />

vwihgurU jI dI, Anq klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp mhW ivsmwd<br />

s`cI Amr pUrn (pRswid) ikRpw hI ikRpw(swcu) s`c srUp hY, ies nUM qUM gurW<br />

duAwrw(pwvih) pw irhw hYN[ vw (ijh) ijn@W Bwv vwihgurU jI dI(pRswid) ikRpw nwl,<br />

qUM swcu srUp bRhm jI nUM, (pwvih) pw irhw hYN, kwm kRoD jmW jUnW kLySW d`uKW<br />

niSAW iviSAW AOguxW rogW swkq s`pW qoN bc irhw hYN, (ry) hy myry mn!qUM(qw) iqn@W<br />

koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] jI(isau) nwl, rom 2 dy pRym<br />

krky.rom 2 krky(rwcu) rcxw kr[<br />

ijh pRswid; sB kI giq hoie] nwnk jwpu jpY; jpu soie] 7] prmpUjnIk DMn<br />

2 guru Arjxu, scu isrjxhwrw] pMjvyN siqgurU nwnk dyv swihb jI &urmw rhy hn:-<br />

ijn@W Bwv vwihgurU jI dI ikRpw nwl Awp jI dy SuB kwrj pUry huMdy hn, Awp jI nUM<br />

hux ArQ pV@w ky, jnm sPlw bxw rhy hn, Awpy lwieE; Apnw ipAwru] Anuswr<br />

Awpxw ipAwr Awp lw rhy hn, s`c imldw hY Aqy(ijh) ijn@W dI, ivsmwd Anq<br />

klwvwn Agm Apwr sRb ivAwpI pRkwS srUp s`cI Amr pUrn(pRswid) ikRpw hI<br />

ikRpw nwl, sB kI ivkwrW AOguxW pwpW cOrwsI l`K jUn jmW qoN(giq) mukqI, Cutkwr<br />

hoie rhI hY[ AYsy(soie) soBw vwly vwihgurU jI dw jwpu, rom 2 dy pUrn pRym nwl,<br />

dwsndws(jpY) jp jpu ky, A&ur smwDI’c soie irhw hY] 7] XQw:- AMqir<br />

suMnM.bwhir suMnM; iqRBvx suMn msuMnM] cauQy sMunY.jo nru jwxY; qw kau.pwpu n puMnM]<br />

Awip jpwey; jpY so nwau] {sRb ivAwpI ivsmwd SuB ivcwr:- DMn hn DMn hn<br />

DMn hn vwihgurU siqgurU Arjndyv swihb jI DMn hn, zwlmW dy Gor iBAwnk<br />

AiqAwcwr zulm krn qoN, hux aubldI dyZ’c bYT rhy hn, hux sVdI bldI loh’qy<br />

KV@ rhy hn, BweI ibDI cMdjI Awid pMj is`K, sWeI mINAW mIr jI, sMq doKI cMdU dI<br />

gurU pRymx nUMh drSn krky, vwihgurU vwihgurU vwihgurU jp rhy hn[ vwh Ascrj<br />

gurU vwh ivsmwd gurU vwh kurbwnI, gurU jI Awpxy pRymIAW dy idl idmwZ ’c gurbwxI<br />

jI Byj rhy hn, aunW dy iridAW ’coN muK ’c AMimRq Byj rhy hn, aunW qy, swc nwm kI<br />

AMimRq vrKw] kr rhy hn[ aun@W nUM gurU pRymw-BgqI sihq, inrgun srgun dI eykqw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

281<br />

q`qkrw


^S ky, inrgun srgun jwp krdy idKw rhy hn[ XQw:- ismrY; DrqI Aru<br />

Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] jdoN gurU jI ikRpw krky hMgqw mytdy hn,<br />

pyKY bolY suxY; sBu Awip] sRb ivAwpI ivsmwd, ibsmn ibsm; rhy ibsmwd]<br />

gurmuiK AvsQw b^Sdy hn[ Awpxy syvk dy AMdr, jl Ql mwhy; Awpih Awp]<br />

AwpY jphu; Awpnw jwpu] Anuswr lgwqwr Awpxw jwp, Awp krdy hn[ pRymI jI<br />

nUM ivsmwdqweI hI ivsmwdqweI huMdI hY[ auQy sMklp nhIN rihMdw ik mYN jwp krdw<br />

hW[ ibnvMiq nwnku.gur crx lwgy; vwjy Anhd qUry] Ajpw jwp dI ivsmwd<br />

AvsQw hY, ijs ’c gurU jI nUM nmskwrW hI nmskwrW krdw hY[ XQw:- gurdyv<br />

siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] jdoN kihMdw hY ik mYN jwp<br />

krdw hW, qdoN Q`k jWdw hY[ so gurU jI nUM sRb ivAwpI mhW 3 ivsmwd Anq<br />

klwvwn ivsmwdqweI, Awip jpwey; jpY so nwau] dI swiKAwqqw hY[ prmpUjnIk<br />

vwihgurU jI nwm jpwaux leI, gurU Avqwr ’c pRgt ho ky, Awp nwm jp ky<br />

jpwauNdy hn[ ismrn qy lwgy; ijn Awip dieAwlw] nwnk jn kI; mMgY rvwlw])<br />

sy ismrih; ijn Awip ismrwey] nwnk qw kY; lwgau pwey]) KqRI bRwhmxu sUdu bYsu ;<br />

auDrY ismir cMfwl] ijin jwinE.pRBu Awpnw; nwnk.iqsih rvwl] Anuswr<br />

siqgurU swihb jI Awp hI sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn gRIbI inmRqw iKmw<br />

Anq guxW vwlI gurbwxI jI suxwauNdy hn[ su`ky nUM hrw, mry nUM ijauNdw krky jwp<br />

krwauNdy hn[ jwp dy AsMK lwhy hn[ XQw:- pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu<br />

pRB ismrn kw; AMqu n pwr]) mgnu BieE.ipRA pRym isau; sUD n ismrq AMg]<br />

jwp n krn dy AnMq doS PurmwauNdy hn[ XQw:- rsnw.jpY n nwmu; iqlu iqlu kir<br />

ktIAY] hirhW, jb ibsrY goibd rwie; idno idnu GtIAY]) ry ijhbw; krau sq<br />

KMf] jwim n aucris; sRI goibMd]) ibnu ismrn; hY AwqmGwqI] swkq nIc; iqsu<br />

kulu nhI jwqI] }<br />

Awip jpwey; jpY so nwau] ijvyN gurpRswid CqIh pRkwr dy Bojn, Gr bwg<br />

sRIr rMg rs Bog smUh dwqW dI pRwpqI d`sI hY, iqvyN hux gurpRswid vwihgurU jI dI<br />

pRwpqI d`s rhy hn:- hy BweI!khq nwnku; haumY. khY n koie] AwKxu vyKxu sBu;<br />

swihb qy hoie] Anuswr sB ku`J vwihgurU jI dI joiq nwl ho irhw hY[ ies leI<br />

ijs isr Arpx vwly gursyvk jI ’qy mhW ivsmwd ikRpw krky, Apxw prmpiv`qR<br />

SuB s`cw(nwau) nwm Awip(jpwey) jpwauNdy hn, (so) Eh hI gurpRswid nwm(jpY)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

282<br />

q`qkrw


jpdy hn[ XQw:- Apuny syvk kI.Awpy rwKY; Awpy nwmu jpwvY] jh jh kwj ikriq<br />

syvk kI; qhw qhw auiT DwvY] 1]) sy ismrih; ijn Awip ismrwey] nwnk qw kY;<br />

lwgau pwey]<br />

Awip gwvwey; su hir gun gwau] gurU pRmysr jI mhW ivsmwd ikRpw krky,<br />

ijs Awpxy pRymI inSkwmI gursyvk jI qoN(hir) vwihgurU jI dy gun, gur kQw<br />

kIrqn duAwrw, Awip(gwvwey) gwvwauNdy hn, (su) auh hI pUrn pRym ’c lIx ho ky,<br />

pUrn pRIq pRqIq nwl gurpRswid(gwau) gwauNdy hn[ XQw:- Awpy gux gwvwiedw<br />

ipAwrw; Awpy sbid smwhw] Awpy lyKix.Awip ilKwrI; Awpy lyKu ilKwhw] 1])<br />

jw iqsu Bwvw; qd hI gwvw] qw, gwvy kw Plu pwvw] gwvy kw Plu hoeI] jw Awpy<br />

dyvY soeI]) gur kI miq; qUM lyih ieAwny] Bgiq ibnw; bhu fUby isAwny] hir kI<br />

Bgiq; krhu mn mIq] inrml hoie; qumwro cIq] crn kml; rwKhu mn mwih]<br />

jnm jnm ky; iklibK jwih] Awip jphu; Avrw nwmu jpwvhu] sunq khq; rhq<br />

giq pwvhu] swr BUq siq; hir ko nwau] shij suBwie; nwnk gun gwau] 6]<br />

pRB ikrpw qy; hoie pRgwsu] (pRB) vwihgurU siqgurU swihb jI dI pUrn Agm<br />

Apwr ivsmwd sRRb ivAwpI s`cI ikrpw(qy) qoN, gursyvk jI dy AMdr bwhr Ajpw<br />

jwp inrgun inrMkwr jI dw AsMK(pRgwsu) pRkwS hI pRkwS hoie jWdw hY, Bwv pRkwS<br />

dI swiKAwqqw ho jWdI hY[ BwvyN hryk dy AMdr bwhr pRkwS hI pRkwS hY, pr<br />

swiKAwqqw nhIN[ XQw:- nwmu jpq.koit sUr aujwrw; ibnsY Brmu AMDyrw]<br />

pRBU dieAw qy; kml ibgwsu] (pRBU) Akwl purKu siqgurU swihb jI dI pUrn<br />

Agm Apwr mhW ivsmwd pRkwS srUp Anq klwvwn sRb ivAwpI s`cI dieAw(qy)<br />

qoN, pRymw-BgqI inmRqw gRIbI SWqI iKmw, kruxw mu`dqw mYqRI aupyiKAw Awid sRb<br />

ivAwpI ivsmwd AnMq SuB guxW dIAW AnqklW sihq, pRymI gursyvk jI dw(kml)<br />

ihrdw(ibgwsu) iKV jWdw hY[ XQw:- sMq crn Drau mwQY; cWdnw igRih hoie<br />

AMDyrY] 2] sMq pRswid kmlu ibgsY; goibMd Bjau pyiK nyrY] 3]) cwir pdwrQ;<br />

kml pRgws] sB kY miD; sgl qy audws]<br />

pRB su pRsMn; bsY min soie] pRB dieAw qy; miq aUqm hoie] (pRB) vwihgurU<br />

jI dI ivsmwd Agm Apwr, AMdr bwhr Anq klwvwn sRb ivAwpI pRkwS srUp<br />

pUrn Amr s`cI dieAw(qy) qoN, gursyvk jI dI miq, gurbwxI’c lIxqw<br />

vwlI(aUqm) sRySt hoie jWdI hY[ gurbwxI ’c lIx gursyvk jI dy min AMdr,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

283<br />

q`qkrw


(pRB) pUrn ikRpwl vwihgurU jI, (su) BlI pRkwr, AiqAMq hI pRsMn(soie) soBw<br />

sihq(bsY) vs jWdy hn, Bwv lIxqw eykqw ABydqw ho jWdI hY[ XQw:- guru.ijn<br />

kau su pRsMnu; nwmu hir irdY invwsY]<br />

srb inDwn; pRB qyrI mieAw] hy(pRB) vwihgurU jI!(qyrI) Awp jI dI mhW<br />

ivsmwd Agm Apwr, AMdr bwhr Anq klwvwn sRb ivAwpI pRkwS srUp s`cI<br />

Amr pUrn(mieAw) ikRpw hI, (srb) swry(inDwn) ^zwny hn[ vw hy(pRB) Akwl<br />

purKu jI !(qyrI) Awp jI dI(mieAw) ikRpw nwl, sRb ivAwpI ivsmwd iKmw sMqoK<br />

DIrj Awid, AsMK SuB guxW dy(srb) swry Bwv Axigxq(inDwn) ^zwny, gursyvk<br />

jI nUM pRwpq huMdy hn[ XQw:- quDu BwvY; qw siqgur mieAw] srb suKw; pRB qyrI<br />

dieAw] 2] {mnw SYqwnw byeImwnw!qUM BI gurU jI dw syvk bx ky, vwhu 2 dy ^zwny<br />

pRwpq kr, nhIN qW hy ku`qy!loB lihr nwl hLk ky, dUijAW nUM v`F 2 ky, hLkw ky<br />

mr jweyNgw![ XQw:- loB lhir sBu suAwnu hlku hY; hlikE sBih ibgwry] }<br />

Awphu kCU; n iknhU lieAw] hy vwihgurU jI!Awp jI dI ikRpw dy pwqR,<br />

gursyvk dwsn dws nIc kIt bxy qoN ibnw, (Awphu) Awpxy Xqn gumwn eIrKw vYr<br />

krky, pUrn gurU jI ’qy goLI clw ky, (iknhU) iksy ny(kCU) ku`J BI(n) nhIN<br />

lieAw[ ijvyN ipRQIcMd DIrm`l rwmrwey gurU bxn leI, inrwhwr inrvYr suKdweI]<br />

prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI nwl Akwrx vYr JgVy krky, plc 2 ky mr<br />

gey[ XQw:- chu pIVI Awid jugwid, bKIlI.iknY n pwieE; hir syvk Bwie<br />

insqwrw]<br />

ijqu ijqu lwvhu; iqqu lgih hir nwQ] 1.hy hir(nwQ) suAwmI jI!Awpxy<br />

goLIAW clwaux dy jor Xqn krky, BwvyN iksy ny ku`J BI nhIN ilAw pr, nIkI<br />

kIrI mih; kl rwKY] Anuswr kIVI bxy, ijs gursyvk jI ’qy ikRpw krky, swry<br />

^zwny b^Sdy hoN, aus syvk jI nUM ijqu lwvih; iqqu lwgh suAwmI] Anuswr(ijqu)<br />

ij`Dr (ijqu) ij`Dr gurU syvw kurbwnI krn’c lwvhu, (iqqu) iqs pwsy hI(lgih)<br />

l`gdy hn[ ijvyN bwby mnIisMG swihb jI dy k`ty bMd 2’coN, sRI suKmnI swihb jI<br />

dw aucwrx ho irhw hY[ bwbw mqIdws swihb jI, sRI jpu jI swihb dw pwT kr rhy<br />

hn pMc prvwx; pMc prDwnu] pV@n qoN, zwlm ny sRIr dy do PwV kr idqy[ aupRMq<br />

dohW PwVW’coN sRI jpu jI swihb jI pV@dy rhy[ XQw:- mInu pkir.PWikE Aru<br />

kwitE; rWiD kIE bhu bwnI] KMf KMf kir.Bojnu kIno; qaU.n ibsirE pwnI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

284<br />

q`qkrw


(krv`qu) Awsw] krvqu Blw; n krvt qyrI] lwgu gly; sunu ibnqI myrI] 1] hau<br />

vwrI; muKu Pyir ipAwry] krvtu dy; mokau kwhy kau mwry] 1] rhwau] jau qnu<br />

cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau. pRIiq n qorau] 2] hm qum bIcu; BieE<br />

nhI koeI] qumih su kMq; nwir hm soeI] 3] khqu kbIru; sunhu ry loeI] Ab<br />

qumrI; prqIiq n hoeI]<br />

nwnk ien kY; kCU n hwQ] 8] 6] 1.srb klw BrpUr pRB; ibrQw<br />

jwnnhwr] prmpUjnIk DMn vwihgurU gurU nwnk dyv swihb mh`lw pMjvW jI jIAW<br />

nUM b^Swaux leI, snmuK is&wrS kridAW &urmw rhy hn:- (ien) ien@W jIAW(kY)<br />

dy hwQ v`s(kCU) ku`J BI(n) nhIN hY, jo Awp jI dy prmpiv`qR pRymw-BgqI dy AsMK<br />

BMfwirAW’coN, ku`J pRwpq kr skx[ Awp jI dI Agm Apwr, AMq n pwrwvwr bhu<br />

byAMq bysumwr ikRpw hI ikRpw pRwpqI dw kwrn hY[ ies leI hy vwihgurU jI!qyry<br />

jIA; jIAw kw qoih] ikq kau; swihb Awvih roih] jy qU; swihb Awvih roih] qU<br />

Enw kw; qyry Eih] Anuswr Awpxy jIAW’qy qrs krky, sBy jIA smwil; ApxI<br />

imhr kru] AMnu pwxI mucu aupwie; duK dwldu BMin qru] Anuswr SuB gux b^So nwm<br />

jpwau jI[ hy mn!dIn dieAwl sdw ikrpwlw; TwiF pweI krqwry jIau] 1] gurU<br />

pRIqm jI nUM, nmskwr; qw kau lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir] Anuswr<br />

Aink bwr rom 2 hr smyN nmskwr krky, syvw ismrn gurU BgqI krky gurU<br />

crn-kmlW’c lIx ho] 8] 6]<br />

ArQ dUjw.ijqu ijqu lwvhu; iqqu lgih hir nwQ] nwnk ien kY; kCU n<br />

hwQ] 8] 6]) Anq klw hoie Twkuru ciVAw] siqgurU nwnk dyv, Drin ggn nv<br />

KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´<br />

hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmw rhy hn:- hy hir nwQ jI!ijqu<br />

ijqu jIAW nUM(lwvhu) lwauNdy hoN, (iqqu) iqs pwsy hI(lgih) l`gdy hn[ (ien)<br />

ien@W jIAW(kY) dy(kCU) ku`J BI(hwQ) h`Q v`s(n) nhIN hY[ XQw:- ijsu hiQ joru;<br />

kir vyKY soie] nwnk; auqmu nIcu n koie] jy koeI cMfwl, bMb su`t ky jIAW nUM PUky<br />

qy aupRokq quk pV@ ky khy , “mYQoN r`bjI ny krwieAw hY[ ”auh Awpxy doS qoN mukq<br />

nhIN, vwihgurU jI pwp puMn qoN inrlyp hn[ XQw:- pwp puMn kw; iesu.lypu n lwgY]<br />

Gt Gt AMqir; sd hI jwgY]) Twkuru; lyKw mgnhwru]) lyKw lIjY; iql ijau<br />

pIVI] Anuswr vwihgurU jI aus qoN lyKw mMgxgy[ Anyk szwvW imlxgIAW[ Aink<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

285<br />

q`qkrw


sjWeI, gxq n AwvY; grBY griB BRmwih] so BwvyN sB ku`J krn krwvnhwr<br />

suAwmI] jI hn, pr ij`Qy jIv hMgqw sihq, mhW pwp jW hor ku`J BI krdw hY,<br />

au~Qy inrlyp BI hn[ so vwihgurU jI nUM Anq klwvwn krn kwrn pRyrk pRkwSk,<br />

sB nUM Awpxy At`l hukm AMdr clwaux vwly , inscy krky, jIv kMn PV ky, pwpW<br />

v`loN qobw kry, ikauN jo vwihgurU jI hr smyN dyKdy hn, kIqy pwpW dw fMn idMdy hn[<br />

kW s`p ku`qy ib`ly bRIk qoN bRIk ikRmW dIAW jUnW BugqwauNdy hn[] 8] 6] XQw:-<br />

jYkwru kIE DrmIAw kw; pwpI kau fMfu dIEie]<br />

gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI s`qvyN, Awid 271.<br />

sloku] Agm AgwiD; pwrbRhmu soie] jo jo khY; su mukqw hoie] suin mIqw;<br />

nwnku ibnvMqw] swD jnw kI; Acrj kQw] 1]<br />

vwihgurU] nwnk dws; sdw kurbwnI] Anuswr(swD) DMn hn DMn hn DMn hn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI DMn hn!zwlmW dy Gor iBAwnk<br />

zulm krn qoN, hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn !hux m`cdy 2 ryqy’qy bYT ky , m`cdw<br />

2 ryqw Awpxy sIs’qy puAw rhy hn!hux sVdI bldI mcdI loh’qy KV@ rhy<br />

hn!aupRokq kSt aunINdRw qRyh kubol shwridAW s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbwn<br />

jI dy A`Kr 2’qy gurU Bwvnw Dwr ky, A`Kr 2 dw iDAwn Dwr ky, A`Kr 2 nUM<br />

vwihgurU gurU inrMkwrjI mMn ky, vwihgurU 3 jp rhy hn[ DMn hn DMn hn DMn hn<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI!DMn hn[ Awp jI ny dunIAW<br />

nUM qwrn leI, dySW pRdySW’c kIrqn b^Sx leI, jIAW dI haumY dIrG rog myt<br />

ky, bRhmigAwn b^Sx leI, dMBI pKMfI gurUAW dy jwL qoN bcwaux leI, gurU nwnk<br />

swihb jI dy q^q nUM ju`go ju`g At`l r`Kx leI, klju`g nUM gurbwxI inrMkwr jI dw<br />

ADwr b^Sx leI, guris`KI pMQ nUM pUrn s`cy gurU b^Sx leI, koV@IAW dy koV@<br />

srwp klMk myt ky, bRhm ’c joVn leI, Awpxy sMqW nUM gurbwxI inrMkwr jI dw<br />

^zwnw b^Sx leI, 1661 ibkRmI BwdRoN SudI eykm nUM, prmpUjnIk s`cy(swD)<br />

siqgurU gRMQ swihb jI, pihlI vwrI sRI hirmMdr swihb jI’c pRkwS kIqy[ ijs<br />

krky KMfW bRhmMfW AMdr, pUrn(swD) siqgurU Arjndyv swihb, (swD) s`cy siqgurU<br />

gRMQ swihb jI dw, hr smyN jY jYkwr ho irhw hY[ Awp jI dIAW AqI ipAwrIAW<br />

siqsMgqW bVy BwrI pyRm nwl, s`cy swD sRI gurU gMRQ swihb jI dy crn-kmlW’c<br />

A`Ty pihr kQw kIrqn Bjn ismrn dw AnMd mwxdIAW rihMdIAW hn[ so gurU jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

286<br />

q`qkrw


ny Awp kurbwnI dy ky, KMf bRhmMf dy auDwr leI, swD kI soBw; swD bin AweI]<br />

nwnk swD pRB; Bydu n BweI] Anuswr pUrn swD siqgurU gRMQ swihb jI b^Sy hn,<br />

jo Awpxy qoN AnykW swD pRgt krdy hn[ AMimRq gurbwxI dI vrKw krky aunW dI<br />

pRiqpwlxw krdy hn[ jo Awpxy ipAwry syvkW dy idl idmwZ’c, gurbwxI, aun@W dy<br />

idlW ’coN muKW’c AMimRq hr smyN Byjdy rihMdy hn[ Awpxy ipAwirAW dy AMdr bwhr<br />

lMU 2’c vs ky, guru pRymw-BgqI sihq Ajpw jwp inrgun srgun jI dI eykqw<br />

ABydqw, sdw leI b^S idMdy hn[ Awp jI qoN vroswey bMd 2 ktwaux vwly, suAws<br />

2 nwm jpx jpwaux vwly, Awp jI qoN sIs sB ku`J kurbwn krn vwly gurmuiK<br />

ShId pUrn swD hn, jo Awpxy qoN AnykW swD pYdw krdy hn, Bwv aun@W dI kurbwnI<br />

duAwrw AnykW gurmuiK swD pYdw huMdy hn[ so pUrn gurmuiK swD siqgurU gRMQ swihb<br />

jI hn, so prmpUjnIk pUrn gurmuiK swD hrI gurU jI ny, Awp AwpxI AduqI<br />

kurbwnI dy ky, sMswr nUM guru mrXwdw, sRI hirmMdr swihb jI, pUrn swD siqgurU<br />

gRMQ swihb jI, pUrn swD ShId bRhmigAwnI b^S ky, mhw pivqR; swD kw sMgu]<br />

Anuswr ien@W dw mhW piv`qR sMg krn dw byh`d PL d`s rhy hn[ XQw:- pRB kw<br />

ismrnu; swD kY sMig] srb inDwn; nwnk hir rMig] 2]) swDU sMig qrIjY swgru;<br />

ktIAY jm kI Pwsw jIau]) koit ApRwD; swD sMig imtY] sMq ik®pw qy; jm qy<br />

CutY]) kbIr.swDU kI sMgiq rhau; jau kI BUsI Kwau] honhwru so hoie hY; swkq<br />

sMig n jwau]) ijau mhw auidAwn mih; mwrgu pwvY] iqau swDU sMig imil; joiq<br />

pRgtwvY]) Amr Bey, Amrwpdu pwieAw] swDsMig; nwnk hir iDAwieAw])<br />

swDsMig pRB dyhu invws] srb sUK; nwnk prgws] 8] jw kY msqik; krm pRiB<br />

pwey] swD srix; nwnk.qy Awey] 7]) kbhU; swDsMgiq iehu pwvY] ausu AsQwn<br />

qy; bhuir n AwvY] AMqir hoie; igAwn prgwsu] ausu AsQwn kw; nhI ibnwsu]<br />

mn qn nwim rqy; iek rMig] sdw bsih; pwrbRhm kY sMig] ijau jl mih; jlu<br />

Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw] imit gey gvn; pwey ibsRwm] nwnk<br />

pRB kY; sd kurbwn]) sgl ik®Aw mih; aUqm ikirAw] swD sMig; durmiq mlu<br />

ihirAw]) sgl purK mih; purKu pRDwnu] swD sMig; jw kw imtY AiBmwnu])<br />

iblwvlu mhlw 5] ipMgul prbq pwir pry; Kl cqur bkIqw] AMDuly iqRBvx<br />

sUiJAw; gur Byit punIqw] 1] mihmw swDU sMg kI; sunhu myry mIqw] mYlu KoeI koit<br />

AG hry; inrml Bey cIqw] 1] rhwau] AYsI Bgiq goivMd kI; kIit hsqI jIqw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

287<br />

q`qkrw


jo jo kIno Awpno; iqsu ABY dwnu dIqw] 2] isMGu.iblweI hoie gieE; iqRxu.myru<br />

idKIqw] sRmu krqy.dm AwF kau; qy gnI DnIqw] 3] kvn vfweI.kih skau;<br />

byAMq gunIqw] kir ikrpw.muih nwmu dyhu; nwnk dr srIqw]) mlwr mhlw 4]<br />

gMgw jmunw godwvrI srsuqI; qy krih audmu.DUir swDU kI qweI] iklivK mYlu<br />

Bry.pry hmrY ivic; hmrI mYlu.swDU kI DUir gvweI] 1] qIriQ ATsiT mjnu<br />

nweI] sqsMgiq kI DUir prI auif nyqRI; sB durmiq mYlu gvweI] 1] rhwau]<br />

jwhrnvI qpY BwgIriQ AwxI; kydwru QwipE mhsweI] kWsI ik®snu crwvq gwaU;<br />

imil hir jn soBw pweI] 2] ijqny qIrQ dyvI Qwpy; siB iqqny locih DUir swDU<br />

kI qweI] hir kw sMqu imlY gur swDU; lY iqs kI DUir muiK lweI] 3] ijqnI<br />

isRsit qumrI myry suAwmI; sB iqqnI locY DUir swDU kI qweI] nwnk illwit hovY<br />

ijsu iliKAw; iqsu swDU DUir dy hir pwir lµGweI]<br />

Agm AgwiD; pwrbRhmu soie] jo jo khY; su mukqw hoie] suin mIqw; nwnku<br />

ibnvMqw] swD jnw kI; Acrj kQw] 1]) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb<br />

jIAw kw dwqw ry] DMn sRI gurU nwnku dyv swihb gurqw ibrwjmwn sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI, pRym bynqI kr rhy hn:- hy guris`K mIqw jI!koit krn.dIjih pRB<br />

pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr pUrn SrDw isdk Brosy nwl,<br />

rom 2 dy kMnW duAwrw, pUrn pRym inmRqw sihq pRym(ibnvMqw) bynqI(suin) suxo<br />

jI!(Agm) (A+gm) gm qoN(A) rihq(pwrbRhmu) AsMK bRhmMf dy krqy, AsMK<br />

bRhmMf ’c lbw lb BrpUr, (AgwiD) gihr gMBIr inrhl Ac`l(soie) soBw<br />

vwly(jnw) ipAwry, prmpUjnIk Anq klwvwn pUrn myhrvwn Ajpw jwp(swD)<br />

Akwl purKu jI, swD rUp; Apnw qnu DwirAw] Anuswr(swD) vwihgurU siqgurU<br />

swihbwn jI, Bgq kbIr jYdyv swihb jI Awid dy mhwn praupkwrW kurbwnIAW<br />

gurbwxI gurU mrXwdw b^Sx dIAW swKIAW, gurbwxI ArQW(kI) dI, (Acrj) mhW<br />

ivsmwd hI ivsmwd sRb ivAwpI mhW ivsmwd, sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm<br />

ibnw; ko bolY ry] rUp prmpiv`qR SuB s`cI Amr kQw hY[ jo jo pRymI jn pUrn pRym<br />

sihq(khY) kihMdy hn, (su) auh, swrIAW AvwzW ’coN, rom 2 dy kMnW duAwrw,<br />

vwihgurU 3 suxdy 2, kwm kRoD loB moh hMkwr Awid AOguxW qoN(mukqw) mukq,<br />

bRhmigAwnI sgl kI rInw] (mukqw) jIvn mukq hoie jWdy hn] 1] XQw:- sB<br />

qy aUqm; hir kI kQw] nwmu sunq; drd duK lQw]) nIkI jIA kI.hir kQw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

288<br />

q`qkrw


aUqm; Awn sgl rs PIkI ry]) suix hir kQw; auqwrI mYlu] mhw punIq; Bey suK<br />

sYlu]) jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU ; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor]) Git Git kQw<br />

rwjn kI cwlY; Gir Gir quJih aumwhw])<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW.A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI s`qvyN[<br />

swD kY sMig; muK aUjl hoq] swD sMig; mlu sglI Koq] (swD) siqgurU<br />

swihbwn jI, DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU prmpUjnIk, koit bRhmMf ko Twkuru<br />

suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] ShIdW dy isrqwj, s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv<br />

swihb jI, zwlmW dy Gor iBAwnk zulm krn qoN, hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn<br />

hux q`qw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy sIs’qy puAw rhy hn, hux sVdI bldI<br />

m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[ prmpUjnIk s`cy vwihgurU mh`lw nOvW jI Bu`K qyRh aunINdRw<br />

shwridAW, lohy dy qMg ipMjry’c iq`Ky ik`lW ivckwr swvDwn eykwgr cIq] bYTy,<br />

vYrwgmeI Bog dy slok ilK rhy hn, hux Awpxy sIs swihb jI nUM kurbwn kr rhy<br />

hn[ bwxI gurU.gurU hY bwxI; ivic bwxI.AMimRqu swry] gurubwxI khY syvku jnu mwnY;<br />

prqiK gurU insqwry] Anuswr Awp jI koit bRhmMfW nUM gurbwxI bKS rhy hn[<br />

ies leI pUrn(swD) prmpUjnIk siqgurU swihb jI, gurmuK mhWpurS, ivsmwd<br />

inrgun bRhm jI (kY) dy sMig lIx hoxy krky, (muK) mUMh (aUjl) au~jlw(hoq) ho<br />

jWdw hY, ikauN jo(swD) ivsmwd inrgun bRhm jI sMig lIx irhW, inrgun bRhm jI,<br />

mhW pwpW ivkwrW AOguxW zor zulm dI(sglI) swrI(mlu) mYL(Koq) nws kr idMdy<br />

hn[ XQw:- mihmw swDU sMg kI; sunhu myry mIqw] mYlu KoeI.koit AG hry; inrml<br />

Bey cIqw]) koit ApRwD; swDsMig imtY] sMq ik®pw qy; jm qy CutY]<br />

swD kY sMig; imtY AiBmwnu] swD kY sMig; pRgtY suigAwnu]) imit gey bYr;<br />

Bey sB ryn] AMimRq nwmu; swDsMig lYn] Anuswr(swD) hir ky nwm; kbIr<br />

aujwgr] prmpUjnIk DMn Bgq kbIr swihb jI(kY) dy sMig, gurU pRymw-BgqI<br />

inSkwm syvw ismrn krny krky, iv`idAw sRIr bl husn mn bwxI Dn Awid sB<br />

qrW@ dw, (AiBmwnu) hMkwr(imtY) imt jWdw hY[ gur pRswid; jw kw imtY AiBmwnu]<br />

Anuswr gurpRswid AiBmwn imtx qoN, (swD) inrgun bRhm jI(kY) dy sMig lIx hoxy<br />

krky, bRhmigAwnI.sgl kI rInw] Awqm rsu; bRhmigAwnI cInw] Anuswr sB<br />

dI crn-DUiV bnx rUp(suigAwnu) (su+igAwnu) (su) sRySt bRhmigAwnu(pRgtY) pRgt<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

289<br />

q`qkrw


ho jWdw hY[ XQw:- ijau mhw auidAwn mih; mwrgu pwvY] iqau swDU sMig imil;<br />

joiq pRgtwvY]<br />

(bu`JY) swD kY sMig; buJY pRBu nyrw] swD sMig; sBu hoq inbyrw] (swD) DMn sRI<br />

gurU gRMQ swihb jI(kY) dy sMig, s`cI ipAwrI siqsMgq jI’c, gurpRswid<br />

bRhmigAwn pRgt hoxy krky, so pRBu; nyrY hU qy nyrY] Anuswr(pRBu) vwihgurU jI<br />

nUM(nyrw) nyVy qoN nyVy (buJY) bu`J lYNdw hY[ nyVy bu`Jx dw Bwv AMdr bwhr vwihgurU jI<br />

dI swiKAwqqw ho jWdI hY[ ijvyN, jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY;<br />

qau.pRIiq n qorau] Anuswr prmvIr pUrn DrmI ShId BweI mqIdws swihb jI,<br />

BwvyN Awry nwl cIry gey, iPr BI siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI AMdr bwhr<br />

swiKAwq nyVy qoN nyVy bu`Jy[ XQw:- ijin iknY pwieAw swDsMgqI; pUrY Bwig bYrwig]<br />

(swD) siqgurU swihb jI dy crn-kmlW sMig lIx hoxy krky, cOrwsI dy gyVy, mhW<br />

pwpW ivkwrW AOguxW dI szw dw, sBu(inbyrw) inbyVw(hoq) ho jWdw hY, Bwv ^qm ho<br />

jWdy hn[<br />

swD kY sMig; pwey nwm rqnu] vwihgurU jI nUM nyVy bu`Jxy krky, (swD)<br />

prmpUjnIk DMn siqgurU gRMQ swihb(kY) dy sMig s`cy crn-kmlW’c rih ky,<br />

inSkwm syvw pRymw-BgqI krky, siqgurU swihb jI qoN, (rqnu) pRkwS srUp Amolk<br />

nwm rqnu pwey lYNdw hY[ XQw:- rqn lwl; jw kw kCU n molu] Bry BMfwr; AKUt<br />

Aqol]) nwmu Amolku rqnu hY; pUry siqgur pwis] siqgur syvY ligAw; kiF rqnu<br />

dyvY prgwis]) rqnw rqn pdwrQ; bhu swgru BirAw rwm] bwxI gurbwxI lwgy;<br />

iqn@ hiQ ciVAw rwm] gurbwxI lwgy.iqn@ hiQ ciVAw; inrmolku rqnu Apwrw]<br />

hir hir nwmu.Aqolku pwieAw; qyrI Bgiq Bry BMfwrw] smuMdu ivroil.srIru hm<br />

dyiKAw; iek vsqu AnUp idKweI] gur goivMdu.guoivMdu gurU hY ; nwnk Bydu n BweI])<br />

hIrw rqn jvyhr mwxk; bhu swgr.BrpUru kIAw] ijsu vfBwgu hovY.vf msqik;<br />

iqin gurmiq.kiF kiF lIAw] 2] rqnu jvyhru lwlu hir nwmw; guir. kwiF qlI<br />

idKlwieAw] BwghIx mnmuiK.nhI lIAw; iqRx ElY@.lwKu CpwieAw] 3] msqik<br />

Bwgu.hovY Duir iliKAw; qw sqguru syvw lwey] nwnk.rqn jvyhr pwvY; Dnu Dnu<br />

gurmiq hir pwey] 4] 1]<br />

swD kY sMig; eyk aUpir jqnu] prmpUjnIk dIn dieAwl ik®pwl suK swgr;<br />

srb Gtw BrpUrI ry] (swD) gurU pRmysr jI(kY) dy gursbd rUpI ipAwry crnkmlW<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

290<br />

q`qkrw


sMig, gurbwxI sMQw krwaux kIrqn isKwaux inSkwm syvw Awid eyk vwihgurU jI dI<br />

pRwpqI dy jqnu aUpir l`igAw rihMdw hY[ vw eyk vwihgurU(swD) inrgun bRhm jI (kY)<br />

dy sMig lIx ho ky, inmK 2 krky sRIr ktwaux, Bu`Ky rihx, jog AiBAws Awid Anyk<br />

pRkwr dy kTn qoN kTn swDn, corI XwrI ivkwr smUh mMd krm dy jqnu krn qoN<br />

aUpir ho jWdw hY, ikauN jo Amolk s`cy nwm rqnu jI pRwpq krky, syvw ismrn gurU<br />

BgqI kridAW, shj AvsQw’c lIx rihMdw hY[<br />

swD kI mihmw; brnY kaunu pRwnI] nwnk swD kI soBw; pRB mwih smwnI] 1])<br />

pwrbRhm gur; nwhI Byd] siqgurU nwnk dyv sRI gurU gRMQ swihb jI &urmw rhy hn:-<br />

(swD) siqgurU swihb jI(kI) dI soBw, (pRB) ivsmwd ivAwpk AkwlpurKu jI<br />

(mwih) ’c(smwnI) smweI, sdw ivAwpk ho rhI hY[ vw (swD) siqgurU swihb<br />

jI(kI) dI soBw(mwih) ’c, (pRB) ivsmwd vwihgurU jI dI AKMf joiq(smwnI) smweI<br />

hoeI hY, Bwv siqgurU swihb jI, Akwl purKu jI ie`k srUp hn[ ies leI(kaunu)<br />

ikhVw pRwnI hY?jo(swD) siqgurU swihb jI(kI) dI mihmw(brnY) kQn kr sky] 1]<br />

XQw:- isrIrwgu mhlw 5] guru prmysuru pUjIAY; min qin lwie ipAwru] siqguru<br />

dwqw.jIA kw; sBsY dyie ADwru] siqgur bcn kmwvxy; scw eyhu vIcwru] ibnu swDU<br />

sMgiq riqAw; mwieAw mohu sBu Cwru] 1] myry swjn; hir hir nwmu smwil] swDU<br />

sMgiq min vsY; pUrn hovY Gwl] 1] rhwau] guru smrQu. Apwru guru; vfBwgI drsnu<br />

hoie] guru Agocru inrmlw; gur jyvfu.Avru n koie] guru krqw.guru krxhwru;<br />

gurmuiK scI soie] gur qy bwhir.ikCu nhI; guru kIqw loVy su hoie] 2] guru<br />

qIrQu.guru pwrjwqu; guru mnsw pUrxhwru] guru dwqw.hir nwmu dyie; auDrY sBu sMswru]<br />

guru smrQu.guru inrMkwru; guru aUcw Agm Apwru] gur kI mihmw.Agm hY; ikAw kQy<br />

kQnhwru] 3] ijqVy Pl.min bwCIAih; iqqVy siqgur pwis] pUrib ilKy pwvxy;<br />

swcu nwmu dy rwis] siqgur srxI AwieAW; bwhuir nhI ibnwsu] hir nwnk.kdy n<br />

ivsrau; eyhu jIau ipMfu qyrw swsu]) siqguru dieAw iniD.mihmw AgwiD boiD; nmo nmo<br />

nmo nmo.nyiq nyiq nyiq hY]) gur goivMdu. gouivMdu gurU hY; nwnk Bydu n BweI<br />

swD kY sMig; Agocru imlY] swD kY sMig; sdw prPulY] (swD) vwihgurU siqgurU<br />

gRMQ swihb jI (kY) dy prmpUjnIk gursbdW sMig lIx hoxy krky, Epiq prlau; iKn<br />

mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw] Anuswr ie`k iKn’c auuuuuuqpqI lYAqw<br />

kridAW(Agocru) inrlyp Azwd suqMqR inrMkwr jI(imlY) iml jWdy hn[ XQw:- sMq<br />

shweI rwm ky; kir ikrpw dIAw imlwie] (swD) siqgurU swihb jI, inrgun bRhm<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

291<br />

q`qkrw


jI (kY) dy sMig lIx hoxy krky, iehu mnu mauilAw siqgurU sMig] 1] Anuswr mn qn<br />

sdw siq sMqoK iKmw DIrj sihnSIlqw Awid SuB guxW nwl(prPulY) pRP`ulq hrw Brw<br />

ho jWdw hY[ XQw:- myrw mnu; swD jnW imil hirAw] hau bil bil bil bil, swD<br />

jnW kau; imil sMgiq.pwir auqirAw] 1] rhwau] hir hir ik®pw krhu pRB ApnI;<br />

hm swD jnW pg pirAw] Dnu Dnu swD.ijn hir pRBu jwinAw; imil swDU.piqq<br />

auDirAw]) swD ik®pw qy; sUkw hirAw] sumiq pwey.nwmu iDAwey; gurmuiK hoey mylw<br />

jIau] 3]) myry mwDau jI; sqsMgiq imly su qirAw] gur prswid prm pdu pwieAw;<br />

sUky kwst hirAw]<br />

(b`is) swD kY sMig; Awvih bis pMcw] 1.(swD) pRkwS srUp bRhm jI (kY) dy<br />

sMig lIx hoxy qoN, (pMcw) pMj kwm kRoD loB moh hMkwr vYrI(bis) v`s(Awvih) AwauNdy<br />

hn[ XQw:- aun qy rwKY; mIqu n BweI] drib isAwxp; nw Eie rhqy] swDsMig;<br />

Eie dust vis hoqy] vw(swD) swihb sRI gurU gRMQ swihb jI(kY) dy gursbdW sMig lIx<br />

hoxy krky, (pMcw) 1 pMjy igAwn ieMdRy, pMjy krm ieMdRy, pMcy doK(pMcw) cyqn pRkwS srUp<br />

vwihgurU bRhm jI bis(Awvih) Aw jWdy hn[ XQw:- kbIr.mnu inrmlu BieAw; jYsw<br />

gMgw nIru] pwCY lwgo.hir iPrY; khq kbIr kbIr]) myrI bWDI.Bgqu CfwvY; bWDY<br />

Bgqu.n CUtY moih] eyk smY mokau gih bWDY; qau Puin mo pY, jbwbu n hoie] 1 pMj<br />

igAwn ieMdRy:- siqgurU swihb jI dI s`qw nwl rsnw rs lYNdI hY, ik ikhVw pdwrQ<br />

Ckxw qy ikhVw nhIN Ckxw, gurpRswid iqAwgxy jog byhy qLy qyz im`Ty qyz kOVy<br />

pdwrQ iqAwgy[ siqgurW dI s`qw duAwrw kMnW nwl bury Bly bol sux ky sunx dw<br />

igAwn huMdw hY[ siqgurU jI dI s`qw duAwrw nyqRW qoN dyKx dw igAwn huMdw hY[ siqgurU<br />

jI dI s`qw duAwrw cmVI TMFy q`qy nUM prKx dw igAwn idMdI hY[ siqgurU jI dI s`qw<br />

nwl nwsW sugMDI durgMDI dw igAwn idMdIAW hn[ pMj krm ieMdRy:- siqgurU jI dI<br />

s`qw nwl zbwn bolx dw kMm krdI hY[ siqgurU jI dI s`qw nwl h`Q Drm ikRq gurU<br />

jI dI syvw dw kMm krdy hn[ siqgurU jI dI s`qw nwl pYr qurdy hn[ gudw sRIr dI<br />

mYL dUr krn dw kMm krdI hY[ ilMg sRIr dI mYL dUr krdw hY[<br />

pMc doK:- ivSy ivkwr dy 2 sbd sunxy, ijvyN hrn GMfyhyVy dw sbd sux ky mr<br />

jWdw hY[ ivSy rs dy 3 sp`rs leI hwQI kuMfy shwrdw hY, lweIt dw 4 rUp dyKxy krky<br />

pqMgw sV jWdw hY, rsnw dy 5 rs’c m`CI kuMfI ingL ky qV& 2 ky mr jWdI hY, BOrw<br />

kml dI( 6 gMD) vwSnw’qy moihq ho ky mr jWdw hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

292<br />

q`qkrw


swD sMig; AMimRq rsu BuMcw] prmpUjnIk siqgurU swihb jI Awpxy pRymI syvk<br />

jI ’qy hr smyN swc nwm kI AMimRq vrKw] krky, Ajpw jwp’c lIxqw b^S ky,<br />

irdy’coN muK’c bRhmwnMd rs Byjdy rihMdy hn, ies leI AMimRq dy dwqy(swD)<br />

siqgurU swihb jI sMig lIx, AwigAwkwrI AnuswrI pRymI jn jI, gurpRswid Amr<br />

krn vwly AMimRq bRhmwnMd rsu, hr smyN(BuMcw) Bogdy rihMdy hn[ XQw:- iqqu jwie<br />

bhhu sqsMgqI; ijQY.hir kw hir nwmu ibloeIAY] shjy hI.hir nwmu lyhu; hir qqu<br />

n KoeIAY]) Dnu DMnu sqsMgiq.ijqu hir rsu pwieAw; imil jn nwnk nwmu<br />

prgwis]<br />

swD sMig; hoie sB kI ryn] prmpUjnIk inrgun bRhm jI ’c lIx, (swD)<br />

siqgurU swihb jI sMig rih ky, pRymI gursyvk jI hMkwr ivkwr inMdw AOgux iqAwg<br />

ky, bRhmigAwnI sgl kI rInw] Anuswr sB kI dI(ryn) crn-DUV bRhmigAwnI<br />

hoie jWdy hn[ XQw:- imit gey bYr; Bey sB ryn] AMimRq nwmu; swDsMig lYn])<br />

sgl ryn.iehu mnu BieAw; ibnsI Ap DwrI]) eyku nwmu; sMqn AwDwru] hoie rhy;<br />

sB kI pg Cwru]<br />

swD kY sMig; mnohr bYn]) gur rsnw.AMimRqu boldI; hir nwim suhwvI] ijn<br />

suix isKw.guru mMinAw; iqnw BuK sB jwvI] Anuswr siqgurU swihb jI AMimRq<br />

im`TVy bcn boldy hn, pRymI gursyvk jI (swD) siqgurU swihb jI(kY) dy sMig rih<br />

ky, igir bsuDw jl pvn jwiego; ieik swD bcn AtlwDw] (mnohr) suMdr ^Ub<br />

im`Ty vwihgurU jI dI mihmw, pRym vYrwg bRhmigAwn Bwau-BgqI dy, (bYn) bcn<br />

sux bol ky inhwl huMdy hn[ im`T bolVy jwx ky jpdy nmskwrdy bilhwr jWdy hn[<br />

XQw:- hau vwrI jIau vwrI; siqgur kY bilhwrixAw]) imT bolVw jI; hir sjxu<br />

suAwmI morw] hau sMmil QkI jI; Ehu.kdy n bolY kaurw] kauVw.boil n jwnY, pUrn<br />

BgvwnY; Aaugxu.ko n icqwry] piqq pwvnu hir ibrdu sdwey; ieku iqlu.nhI BMnY<br />

Gwly] Gt Gt vwsI, srb invwsI; nyrY hI qy nyrw] nwnk dwsu.sdw srxwgiq;<br />

hir AMimRq sjxu myrw]<br />

swD kY sMig; n kqhUM DwvY] swD sMig; AsiQiq mnu pwvY] (swD) siqgurU<br />

swihb jI dy sMig, mnu ivsmwd ivAwpk bRhm jI ’c, ivsmwd(AsiQiq) itkwau<br />

lIxqw(pwvY) pwauNdw hY, ies leI(swD) siqgurU swihb jI(kY) dy sMig ’c rih ky,<br />

mn qn(kqhUM) kdy BI vwSnw krky, kwm kRoD pdwrQW ivkwrW ’c(n) nhIN(DwvY)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

293<br />

q`qkrw


dOVdw[ XQw:- kwit islk.ijsu mwrig pwey; so ivic sMgiq vwsw pwiedw]) hir<br />

isau jwie imlxw, swD sMig rhxw; so suKu, AMik n mwvY]<br />

swD kY sMig; mwieAw qy iBMn] swD sMig; nwnk pRB su pRsMn] 2]) smuMdu<br />

ivroil.srIru hm dyiKAw; iek vsqu AnUp idKweI] gur goivMdu.gouivMdu gurU hY; nwnk<br />

Bydu n BweI] prmpUjnIk vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb jI, Awpxy prm pwk<br />

pMjvyN jwmy AMdr, zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, au~bldI dyZ’c<br />

bYTy &urmw rhy hn:- (swD) sRI gurU gRMQ swihb jI dy gursbdW sMig lIx hoxy krky,<br />

(pRB) AMdr bwhr AsMK pRkwS srUp vwihgurU jI, (su) BlI pRkwr AiqAMq hI(pRsMn)<br />

^uS ho jWdy hn[ jau su pRsMn Bey gur pUry; qb myrI Aws punI] Anuswr gurU jI dy<br />

pRsMn hox qoN, (swD) siqgurU gRMQ swihb jI(kY) dy gursbdW sMig lIx hoxy krky,<br />

gursyvk pRymI jI mwieAw (qy) qoN(iBMn) inrlyp ho jWdy hn] 2] XQw:- bYsno so;<br />

ijsu aUpir su pRsMn] ibsn kI mwieAw qy; hoie iBMn]) rivdwsu FuvMqw For nIiq;<br />

iqin@ iqAwgI mwieAw] prgtu hoAw swDsMig; hir drsnu pwieAw] 2]) mwieAw<br />

Agin.n pohY iqn kau; rMig rqy gux gwvixAw]) mwieAw dw ArQ:- rj gux qm<br />

gux.sq gux khIAY; eyh qyrI sB mwieAw] Anuswr rjo qmo sqo gux, ieh sB<br />

mwieAw hY[ jV, cyqn do pRkwr dI mwieAw hY[ jV Dn, cyqn sRIr Bwv cOrwsI l`K<br />

jUn dy jIv ie`k dUjy nwl moh vYr ivkwr ’c plc 2 ky mrdy hn, ieh cyqn mwieAw<br />

hY[ XQw:- jl mih mIn; mwieAw ky byDy] dIpk pqMg, mwieAw ky Cydy] kwm<br />

mwieAw; kuMcr kau ibAwpY] BuieAMgm iBRMg; mwieAw mih Kwpy] 1] mwieAw; AYsI<br />

mohnI BweI] jyqy jIA; qyqy fhkweI] 1] rhwau] pMKI imRg; mwieAw mih rwqy]<br />

swkr mwKI; AiDk sMqwpy] qury aust; mwieAw mih Bylw] isD caurwsIh; mwieAw<br />

mih Kylw] 2] iCA jqI; mwieAw ky bMdw] nvY nwQ; sUrj Aru cMdw] qpy rKIsr;<br />

mwieAw mih sUqw] mwieAw mih kwlu; Aru pMc dUqw] 3] suAwn isAwl; mwieAw<br />

mih rwqw] bMqr cIqy; Aru isMGwqw] mWjwr gwfr; Aru lUbrw] ibrK mUl; mwieAw<br />

mih prw] 4] mwieAw AMqir; BIny dyv] swgr ieMdRw Aru Drqyv] kih kbIr.ijsu<br />

audru; iqsu mwieAw] qb Cuty; jb swDU pwieAw]<br />

swD sMig; dusmn siB mIq] (swD) siqgurU swihb jI dy sMig, inSkwm syvw<br />

ismrn krky pRymI gursyvk jI dy ivroDI jUnW Syr s`p ibmwrIAW dy ikRm, 1 kwm 2 kRoD<br />

3 loB 4 moh 5 hMkwr suAwd bMdy, AwpxI vifAweI Awp krnI krwauxI Awid mMdy<br />

suBwA, siB dusmn mIq bx jWdy hn[ XQw:- bYrI aulit; Bey hY mIqw] swkq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

294<br />

q`qkrw


aulit; sujn Bey cIqw] 1]) sB kI rynu.hoie rhY mnUAw; sgly dIsih.mIq ipAwry]<br />

sB mDy rivAw.myrw Twkuru; dwnu dyq.siB jIA sm@wry] 2]) nw ko myrw dusmnu<br />

rihAw; nw hm iks ky bYrweI] bRhmu pswru.pswirE BIqir; siqgur qy soJI pweI]<br />

2] sBu ko mIqu.hm Awpn kInw; hm sBnw ky swjn] dUir prwieE.mn kw ibrhw;<br />

qw mylu kIE myrY rwjn]) Awsw mhlw 5] Apust bwq qy.BeI sIDrI; dUq dust<br />

sjneI] AMDkwr mih.rqnu pRgwisE; mlIn buiD hCneI] 1]<br />

{ 1 kwm du`K dyxoN ht jWdw hY, eyfz Awid ibmwrIAW qoN bcwA huMdw hY[ bhuq<br />

kwmI v`Fy jw cu`ky hn, ieauN iksy dy v`Fx qoN bcwA huMdw hY[ sRIr ’c pRwkrm au~dm<br />

vD jWdw hY[ Akwvt Qkwvt iKJyvW ht jWdw hY[ jqu pwhwrw; DIrju suinAwru] dI<br />

AvsQw pRwpq huMdI hY[ Aink Bog; ibiKAw ky krY] nh iqRpqwvY; Kip Kip mrY]<br />

Anuswr sRIr iviSAW’c Kpxo bc jWdw hY[ ismrn praupkwr syvw r`j ky krdw hY,<br />

Q`kdw nhIN, ieho hI kwm pihlW jo hukmrwn huMdw hY, auh Zulwm bx ky, vwihgurU jI<br />

dI pRwpqI dI kwmnw dw rUp Dwr lYNdw hY[ 2 kRoD:- ieh cMfwl lVweI kLyS ibmwrI<br />

dI jV hY[ gurU pRmysr jI dI Srn pYx vwly gursyvk jI, Awpxy Awls AOguxW au~qy<br />

bIr-rs Dwrdy hn[ siqgurW dy crn-kmlW sMg, AwigAwkwrI BwrI bIr-rsI XoDy<br />

bxy hn, ijn@W ny ihMd dIAW bytIAW nUM bcwaux leI bIr-rs DwirAw, duStW dy C`ky<br />

Cufw idqy, lohy dy cxy cbw idqy[ 3 loB:- gursyvk jI Bjn bMdgI ismrn praupkwr<br />

syvw dw hI loB krdy hn[ 4 moh:- Awpxy sRIr sbMDIAW.ivSy suAwdW dw moh iqAwg<br />

ky, vwihgurU siqgurU swihbwn jI dy s`cy crnkmlW dw moh krdy hn[ XQw:- Ab<br />

mn; eyks isau mohu kInw] mrY n jwvY.sd hI sMgy; siqgur sbdI cInw] 5 hMkwr:-<br />

ijau bwlku; ipqw aUpir.kry bhu mwxu] bulwieAw bolY; gur kY Bwix] Anuswr Awpxy<br />

siqgurU swihbwn jI ’qy mwx krdw hY, ik dwsndws dy siqgurU swihb jI Bwry Twkur<br />

krn krwvnhwr hn[ XQw:- hm cwkr.goibMd ky; Twkuru myrw Bwrw] krn<br />

krwvn.sgl ibiD; so siqgurU hmwrw] Awpxy ^udwvMd krIm AkwlpurKu gurU<br />

goibMdisMG swihb ^wlsy jI ’qy mwx krky, bIr bhwdr BweI audyisMG swihb jI,<br />

hMkwrI kysrI cMd dw isr, aus dI &Oj ’coN v`F ilAwey[<br />

swDU kY sMig; mhw punIq] (swDU) siqgurU swihb jI(kY) dy sMig rihx vwly<br />

inSkwmI gursyvk jI, pivqR pivqR; pivqR punIq] Anuswr mn bwxI rom 2<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

295<br />

q`qkrw


krky (mhw) v`fy(punIq) piv`qR ho jWdy hn[ XQw:- mhw pivqR; swD kw sMgu] ijsu<br />

Bytq lwgY pRB rMgu] 1]) mihmw swDU sMg kI; sunhu myry mIqw] mYlu KoeI koit AG<br />

hry; inrml Bey cIqw] 1]<br />

swD sMig; iks isau nhI bYru] (swD) siqgurU swihb jI sMig rihx vwly<br />

inSkwmI gursyvk pRymI dw, (iks) iksy(isau) nwl BI bYru nhI rihMdw[ XQw:- nw ko<br />

myrw dusmnu rihAw; nw hm iks ky bYrweI] bRhmu pswru pswirE BIqir; siqgur qy<br />

soJI pweI]) nw ko bYrI.nhI ibgwnw; sgl sMig.hm kau bin AweI] 1] jo pRB<br />

kIno.so Bl mwinE; eyh sumiq.swDU qy pweI] sB mih.riv rihAw pRBu eykY; pyiK pyiK<br />

nwnk ibgsweI]) imit gey bYr; Bey sB ryn] AMimRq nwmu; swDsMig lYn] ijvyN<br />

prmpUjnIk bwbw GneIAw swihb jI, sMq doKI mhW hiqAwirAW nUM pwxI iplw rhy<br />

hn, mlm p`tI kr rhy hn[ inrvYr hoxy krky, sB dy idl jwn ^ws ipAwry bxy[<br />

XQw:- jo hir kw ipAwrw.so sBnw kw ipAwrw; hor kyqI.JiK JiK AwvY jwvY]<br />

(bINgw) swD kY sMig; n bIgw pYru] (swD) DMn sRI gurU gRMQ swihb jI(kY) dy<br />

gursbdW sMig lIx, inSkwmI pRymI syvk jI dw, tyFI pwg.tyFy cly; lwgy bIry Kwn]<br />

Bwau Bgiq isau.kwju n kCUAY; myro kwmu dIvwn]) imiQAw crn; pr ibkwr kau<br />

Dwvih] Anuswr pr Gr kusMgq fwky nSy dy TyikAW v`l jwx rUp pYru(bIgw) ivMgw(n)<br />

nhIN huMdw[ vw mn dw sMklp rUpI pYru ivMgw nhIN huMdw, Bwv mMdw sMklp nhIN<br />

auTwauNdw[ XQw:- mMdw.mUil n aupijE; qry scI kwrY lwig jIau]) krn n sunY;<br />

kwhU kI inMdw] sB qy jwnY; Awps kau mMdw]<br />

swD kY sMig; nwhI ko mMdw] (swD) DMn sRI gurU rwmdws swihb jI(kY) dy sMig<br />

rihx vwlw(ko) koeI gursyvk BI mMdw nwhI hY[ XQw:- Bwr ATwrh mih.cMdnu aUqm;<br />

cMdn inkit.sB cMdnu hueIAw]) kbIr cMdn kw ibrvw Blw byiV@E Fwk plws]<br />

Eie BI cMdnu hoie rhy bsy ju cMdn pwis] 11] vw swD kY sMig rihx vwly dI<br />

ing@w’c(ko) koeI BI mMdw nwhI hY[ XQw:- mn Apuny qy; burw imtwnw] pyKY sgl<br />

isRsit; swjnw]) nw ko myrw dusmnu rihAw; nw hm iks ky bYrweI] bRhmu pswru<br />

pswirE BIqir; siqgur qy soJI pweI] sBu ko mIqu.hm Awpn kInw; hm sBnw ky<br />

swjn] dUir prwieE.mn kw ibrhw; qw mylu kIE.myrY rwjn] vw mn(ko) koeI BI mMdw<br />

sMklp nwhI auTwauNdw[ bMdgI syvw krky sB dI crn-DUV bx ky, swry inrvYr<br />

mhWpurS Awpxy Awp nUM sB qoN mMdw smJdy hn[ XQw:- qau dyvwnw jwxIAY; jw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

296<br />

q`qkrw


swihb Dry ipAwru] mMdw jwxY Awp kau; Avru Blw sMswru]) kbIr.sB qy hm bury;<br />

hm qij.Blo sBu koie] ijin AYsw kir bUiJAw; mIqu hmwrw soie]<br />

swD sMig; jwny prmwnµdw] (swD) siqgurU swihb jI.sMig rihx vwly<br />

inSkwmI pRymI gursyvk jI, siqgurU swihb jI nUM(prmwnµdw) v`fy AnMd srUp<br />

vwihgurU(jwny) jwx lYNdy hn[ XQw:- rwm; hm, siqgur pwrbRhm kir mwny]<br />

vw(prmwnµdw) v`fy AnMd srUp bRhm jI nUM(jwny) jwx lYNdy hn[ vw (prmwnµdw) v`fy<br />

AnMd srUp bRhm hI(jwny) jwxy gey hn[ XQw:- Ab qau jwie cFy isMGwsin; imly<br />

hY swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI]) hir hirjn<br />

dueI.eyk hY; ibb ibcwr kCu nwih] jl qy aupj qrMg ijau; jl hI ibKY smwih]<br />

swD kY sMig; nwhI hau qwpu] (swD) siqgurU swihb jI(kY) dy sMig rih ky,<br />

inSkwm syvw gur pRymw-BgqI krn vwly gursyvk jI nUM, nwnk.haumY rog bury]<br />

(hau) hMgqw, AwDI ibAwDI aupwDI qwpu nwhI hn, ikauN jo siqgurU swihb jI, qwp<br />

pwp qoN Awp r`Kdy hn[ XQw:- qwpu lwihAw; gur isrjnhwir] siqgur Apny kau<br />

bil jweI; ijin pYj rKI.swrY sMswir]) qwp pwp qy; rwKy Awp]) qwpu gvwieAw;<br />

guir pUry] vwjy Anhd qUry]<br />

swD kY sMig; qjY sBu Awpu] (swD) inrgun bRhm jI (kY) dy sMig lIx rihx<br />

vwly gursyvk jI, pRIqm; pRym Bgiq ky dwqy] siqgurU swihb jI nUM, qnu mnu Dnu<br />

sBu.sauip gur kau; hukim mMinAY pweIAY] Anuswr qn mn Dn isr Arp ky, jobn<br />

iv`idAw vifAweI hkUmq mn bwxI sRIr dw sBu(Awpu) hMkwr(qjY) C`f idMdy hn[<br />

vw sBu qr@W dw BYVw(Awpu) hMkwr, iqn@W nUM(qjY) C`f idMdw hY[ XQw:- gur kY bcin;<br />

imitAw myrw Awpu] gur kI dieAw qy; myrw vf prqwpu] 3]) kbIr.myrw muJ mih<br />

ikCu nhI; jo ikCu hY so qyrw] qyrw quJ kau saupqy; ikAw lwgY myrw]) khu nwnk;<br />

Awpu imtwieAw] sBu pwrbRhmu; ndrI AwieAw]<br />

Awpy jwnY; swD bfweI] nwnk swD; pRBU bin AweI] 3] prmpUjnIk<br />

vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb sRI gurU gRMQ swihb jI Amolk bcn &urmwauNdy<br />

hn:- swD siqgurU mhwrwj swihb jI dy im`Ty crnkmlW sMg rih ky, pRym nwl<br />

inSkwm syvw krn vwly gursyvk jI, mhw pivqR swD kw sMgu]) pivqR pivqR;<br />

pivqR punIq] Anuswr mhW punIq ho jWdy hn, prmwnMd vwihgurU jI nUM jwx lYNdy<br />

hn[ ies leI dwsn dws qoN, swD siqgurU swihb jI dI sRb ivAwpI Anq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

297<br />

q`qkrw


klwvwn mhW ivsmwd vifAweI khI nhIN jWdI, ies leI vwihgurU jI Awpy hI,<br />

(swD) siqgurU swihb jI dI(bfweI) vifAweI nUM(jwnY) jwxdy hn, ikauN jo prm<br />

pUjnIk inrgux bRhm jI, Awpxy AnMq bRhmMfW sMqW BgqW vYrwgIAW q`qW smyq,<br />

hr vyly swD siqgurU swihb jI dI vifAweI krdy rihMdy hn[ XQw:- bilE<br />

crwgu.AMD´wr mih; sB kl auDrI, iek nwm Drm] pRgtu sgl hir Bvn mih;<br />

jnu nwnku gur pwrbRhm]) hm cwkr.goibMd ky; Twkuru myrw Bwrw] krn<br />

krwvn.sgl ibiD; so siqgurU hmwrw]) gur goivMdu.gouivMdu gurU hY ; nwnk Bydu n<br />

BweI]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry] dwsn dws ny jo<br />

vifAweI khI hY, so shI s`cI 3 hI khI hY[ XQw:- Xw mih rMic; n imQÎw<br />

BwKI] pwrbRhm guru nwnk swKI] 9] (swD) siqgurU mhwrwj swihb jI dI v`fI<br />

vifAweI, (pRBU) Anq klwvwn pUrn myhrvwn, hr smyN hryk dy AMdr bwhr<br />

BrpUr, inrw nUro nUr AsMK cwnxW dy mhW cwnx, srb pRkwSk kwrx<br />

krx.krIm] ikrpw Dwir.rhIm] Ajpw jwp Akwl purKu srUp hI bin AweI hY[<br />

XQw:- rivdws iDAwey, pRB AnUp] gur nwnk dyv goivMd rUp]) pwrbRhm prmysr<br />

siqgur; Awpy krxYhwrw] crx DUiV qyrI syvku mwgY; qyry drsn kau bilhwrw]<br />

1]) gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] vw(swD)<br />

gursyvk jI dI pRIqI pRBU jI nwl hI(bin) bx AweI hY[ swcI pRIiq hm; qum isau<br />

jorI] qum isau joir; Avr sMig qorI]) ikqY pRkwir; n qUtau pRIiq] dws qyry kI;<br />

inrml rIiq]) jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau] vw<br />

pRBU jI dI pRIqI(swD) gursyvk jI nwl(bin) bx AweI hY] 3]<br />

swD kY sMig; n kbhU DwvY] (swD) DMn 2 Bgq kbIr swihb jI jYsy pUrn<br />

bRhmigAwnIjI (kY) dy sMig juVn qoN, pRymI jI(kbhU) kdy BI ie`k jUn qoN dUjI<br />

jUn’c, vw mn krky ivSy AOguxW’c (n) nhIN(DwvY) dOVdy[ XQw:- mweI.mY Dnu<br />

pwieE; hir nwmu] mnu myro.Dwvn qy CUitE; kir bYTo ibsrwmu] vw ie`k jIA dUjy<br />

jIA nUM Kwx leI mgr B`jdw hY, ieauN A`gy ip`Cy gurmuiK pRymI jI(n) nhIN(kbhU)<br />

kdy BI(DwvY) B`jdy[ vw swD kY sMig’coN (kbhU) kdy BI(n) nhIN(DwvY) DwauNdy, Bwv<br />

sMg C`f ky nhIN jWdy[ ijvyN BweI mqIdws BweI dieAwlwjI BweI sqIrwm jI ny<br />

vwihgurU mh`ly nOvyN jI dy snmuK ShIdI pweI, DMn 2 kmweI, gur sMg rhweI[<br />

XQw:- Awvx jwx rhy; imly swDw]) kwit islk.ijsu mwrig pwey; so ivic<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

298<br />

q`qkrw


sMgiq.vwsw pwiedw]) bhuq jnm ibCury Qy mwDau; iehu jnmu qum@wry lyKy] hy ipAwry<br />

jI! swDsMgq’c rihMidAW, mwl pUVy KIr kVwh jlybIAW Kw 2 ky gLxw nhIN<br />

ipAwry jI!<br />

swD kY sMig; sdw suKu pwvY] (swD) siqgurU swihb jI(kY) dy(sMig) siqsMgq<br />

jI’c, kbhU swD sMgiq; iehu pwvY] ausu AsQwn qy; bhuir n AwvY] Anuswr sdw<br />

rihx vwly pRymI, vwihgurU jI ’c lIx, ismrn Anhd Junkwr dw sdw AwqmnMd<br />

suKu(pwvY) pwauNdy hn[ XQw:- swDsMig; pRB dyhu invws] srb sUK; nwnk<br />

prgws]) kwit islk ijsu mwrig pwey; so ivic sMgiq vwsw pwiedw]) hir isau<br />

jwie imlxw, swD sMig rhxw; so suKu, AMik n mwvY]) pRB kY ismrin; Anhd<br />

Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] vwihgurU mh`lw pMjvW jI sVdI bldI<br />

m`cdI loh ’qy KV@n smyN, ies AwqmnMd dy sdw suK’c ivsmwd lIx rhy[<br />

swD sMig; bsqu Agocr lhY]) swD kI soBw; Aiq mskInI] Anuswr(swD)<br />

AiqAMq gRIbI vwly siqgurU swihb jI dy syvk jI dy sMig rih ky, syvk kw hoie<br />

syvku vrqw; kir kir ibnau bulweI] Anuswr gurU syvk jI dy syvk jI, inSkwm<br />

syvw gur pRymw-BgqI krky, (Agocr) suqMqR rwm nwm rUpI Awqm bsqu(lhY) lYNdy<br />

hn[ suqMqR dw Bwv rwm nwm jI, SsqR nwl k`ty nhIN jWdy, pwxI ’c fu`bdy nhIN,<br />

hvw ’c au~fdy nhIN, cor curw nhIN skdy[ XQw:- Agin n dhY, pvnu nhI mgnY;<br />

qskru.nyir n AwvY] rwm nwm Dnu.kir sMcaunI; so Dnu.kqhI n jwvY] vw<br />

prmpUjnIk ipAwry vwihgurU bRhm jI hux auqpiq lYAqw kridAW, inrlyp suqMqR<br />

ho rhy hn[ XQw:- Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw])<br />

iKn mih Qwip auQwpnhwry; kudriq.kIm n phI] AYsy(Agocr) suqMqR inrgun rwm<br />

jI ’c(bsqu) vsxw(lhY) lYNdy hn, Bwv vsdy hn[<br />

swDU kY sMig; Ajru shY] (swDU) siqgurU swihb jI(kY) dy sMig rih ky,<br />

inSkwm syvw pRymw-BgqI ismrn gur jI dy prm pwk drSn krn vwly pRymI<br />

gursyvk ShId XoDy prmvIr, (Ajru) nw jry jwx vwly, kwm kRoD moh hMkwr loB<br />

mwx suAwd pdwrQ vifAweI, isr ’qy Awey kStW nUM(shY) shwr lYNdy hn[ ijvyN<br />

svw 2 mx dy pIsx pIsy, cVKVIAW ’qy cV@y, bMd 2 ktvwey, pu`TIAW K`lW<br />

luhweIAW, rUM ’c lpyt ky swVy gey, b`icAW dy toty 2 krwky Jol@IAW ’c puAwey<br />

Awid[ du`K Bu`K mwr kSt shwridAW vwihgurU jI dI dwiq smJ ky Bwxy ’c pRsMn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

299<br />

q`qkrw


hy[ siqgurU swihbwn jI dy s`cy crn-kmlW dw pRym nhIN C`ifAw[ prmvIr<br />

prmShId prmpUjnIk gurmuiK bRhmigAwnI shij iDAwnI bwbw mqIdws swihb<br />

jI vWg sRIr dy cIry jwx qoN BI pRIqI nhIN C`fI, h`s 2 ky ShIdIAW pw ky Amr<br />

Ac`l At`l ho gey[ XQw:- kyiqAw; dUK BUK sd mwr] eyih iB dwiq qyrI;<br />

dwqwr]) jy jy sihq; jwqn sMdyih] pRB ko sMig; n Cofq nyh] qy qy; prmpurI kh<br />

jwhI] iqn hir isau; AMqru kCu nwhI] 21] (krv`qu) Awsw] krvqu Blw; n<br />

krvt qyrI] lwgu gly; sunu ibnqI myrI] 1] hau vwrI; muKu Pyir ipAwry] krvtu<br />

dy; mokau.kwhy kau mwry] 1] rhwau] jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY;<br />

qau.pRIiq n qorau] 2] hm qum bIcu; BieE nhI koeI] qumih su kMq; nwir hm<br />

soeI] 3] khqu kbIru; sunhu ry loeI] Ab qumrI; prqIiq n hoeI]) jau qum<br />

igirvr; qau hm morw] jau qum cMd; qau hm Bey hY ckorw]) swcI pRIiq n quteI<br />

ipAwry; jugu jugu rhI smwie]<br />

swD kY sMig; bsY Qwin aUcY] swDU kY sMig; mhil phUcY] (swD) siqgurU<br />

swihb jI(kY) dy prm ipAwry(sMig) siqsMgqjI ’c iml ky, gurU syvw BgqI vwly<br />

gursyvk jI, gurU pRymw-BgqI sihq inrgun srgun dI eykqw rUp(aUcY) au~cy(Qwin)<br />

AsQwn’qy(bsY) vsdy hn[ vw hrK sog du`K suK mwn Apmwn, duSmn im`qR jMmx<br />

mrn hwx lwB qoN(aUcY) au~cy (Qwin) AsQwn Anq klwvwn Ajpw jwp inrgun<br />

bRhm jI ’c(bsY) vsdy hn[ (swDU) DMn vwihgurU s`cy siqgurU swihb jI(kY) dy<br />

sMig rih ky, gurU pRmysr jI dy suMdr cyhry dy ivsmwd drSn krn vwly gurU Bgq<br />

inSkwm syvk jI, s`c srUp bRhm jI (mhil) itkwxy ’c(phUcY) phuMc jWdy hn[<br />

XQw:- Ab qau jwie cFy isMGwsin; imly hY swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY;<br />

koie n skY pCwnI]) sUhI mhlw 5] sUK mhl; jw ky aUc duAwry] qw mih vwsih;<br />

Bgq ipAwry] 1] shj kQw; pRB kI Aiq mITI] ivrlY kwhU; nyqRhu fITI] 1]<br />

rhwau] qh gIq nwd; AKwry sMgw] aUhw sMq; krih hir rMgw] 2] qh mrxu n<br />

jIvxu; sogu n hrKw] swc nwm kI AMimRq vrKw] 3] guhj kQw; ieh gur qy<br />

jwxI] nwnku bolY; hir hir bwxI]<br />

swD kY sMig; idRVY siB Drm] (swD) siqgurU gurU pRmysr jI(kY) dy s`cy im`Ty<br />

crnkmlW sMig l`g ky, gursyvk pRymI jI siB Drm hI Drm(idRVY) idRV pRp`k<br />

krdy hn[ ijvyN gurmuiK ipAwry prm ShId BweI mqIdws swihb jI dy sIs ’qy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

300<br />

q`qkrw


Awrw r`Kx smyN, sMq doKIAW ny BweI swihb jI nUM ikhw, “qUM vwihgurU sRI gurU<br />

qygbhwdr swihb jI dI is`KI qoN kI K`itAw hYY?Awpxy ’qy qrs ikauN nhIN krdw?<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI dw AMg p`K C`f ky, mn BwauNdy<br />

au~cy srkwrI AOhudy, bygmW dy suK ikauN nhIN mwxdw?”BweI swihb jI ny au~qR idqw,<br />

“dwsn dws ’qy gurU pRmysr jI dI Aimq ndr myhr ho cukI hY, rom 2 ’c pRIqm; pRym<br />

Bgiq ky dwqy] vwihgurU mh`lw nOvW jI vs cu`ky hn[ siqgurU swihb jI dy ivsmwd<br />

AnMq srgun srUp AMdr bwhr drSn b^S rhy hn[ Anqklwvwn pUrn myhrvwn,<br />

rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw; AnMq pRkwS srUp ivsmwd inrgun bRhm jI,<br />

Awpxy srgun srUp dy AnMq bRhmMf dy swry AkwrW Awpxy ipAwry BgqW ShIdW<br />

pRymIAW smyq, hr smyN gurU swihb jI dw nwm jp 2 ky nmskwrW hI nmskwrW krdy<br />

rihMdy hn[ gurU pRmysr jI dwsn dws dy idl idmwZ ’c, AMdr bwhr AsMK pRkwS<br />

nUr inrMkwr gurbwxI jI Byjdy rihMdy hn, lUM 2 ’c vs ky, dwsn dws dy AMg 2 nUM<br />

suK dy ky iqRpq r`Kdy hn[ ”AMg AMg suKdweI.pUrn bRhmweI; Qwn QwnMqr dysw])<br />

ikqY pRkwir; n qUtau pRIiq] dws qyry kI; inrml rIiq] Anuswr pUrn pRym pRIq<br />

pRqIq DIrj sihq, BweI swihb jI ieauN boly:- “rom rom iv`c mYNkVy, visAw pRIqm<br />

Awp[ Awrw mYnUM BwauNdw, Drm C`fxw pwp[ tukVy ies srIr dy, kro jy l`K koRV[ qW<br />

BI Drm nw C`f sW, dIn qyrw nhIN loV[ Awrw ipAwrw lgq hY, kwrw krau bnwie[<br />

isr jwie q jwie, myrw is`KI isdk n jwie[ ”DMn bwbw mnI isMG swihb jI bMd 2<br />

ktvw rhy hn, DMn bwbw jorwvr isMG bwbw &qyh isMG swihb jI srhMd kMD ’c KV@y<br />

jYkwry g`jw rhy hn, Drm idRV pRp`k kr krvw rhy hn[ vwihgurU mh`lw pMjvW jI,<br />

mh`ly pihly jI dy prmpiv`qR s`cy inrml nwm Drm dI au~jl mihmw ieauN krdy<br />

hn:- bilE crwgu.AMD´wr mih; sB kl auDrI, iek nwm Drm] pRgtu sgl hir<br />

Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm]<br />

swD kY sMig; kyvl pwrbRhm] (swD) siqgurU swihb jI(kY) dy sMig(kyvl) ie`ko<br />

ie`k(pwrbRhm) vwihgurU jI hI vsdy hn[ XQw:- bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu]<br />

eykih Awip; nhI kCu Brmu]) hir gur mUriq.eykw vrqY; nwnk hir gur BwieAw]<br />

vw(swD) mhwrwj swihb jI(kY) dy sMig rih ky, gurU pRymw-BgqI syvw vwly pRymI<br />

gurmuiK gursyvk jI, (kyvl) ie`ko ie`k(pwrbRhm) pRkwS hI pRkwS srUp vwihgurU jI<br />

’c lIx ho jWdy hn[ XQw:- hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu<br />

AripE; And shj Duin Jok]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

301<br />

q`qkrw


swD kY sMig; pwey nwm inDwn] (swD) DMn gurU pRmysr jI(kY) dy sMig rih ky,<br />

nwmu ismrn pr- aupkwr vwly gursyvk jI, (nwm) ivsmwd gursbd rUp(inDwn)<br />

^zwnw pwey lYNdy hn[ XQw:- nwnk pwieAw; nwm Kjwnw]) nwm Kjwnw BgqI<br />

pwieAw; mn qn iqRpiq AGwey]) pRwpiq poqw; krmu pswau] qU dyvih; mMgq jn<br />

cwau]) iqcru.mUil n QuVˆØIdo; ijcru Awip ik®pwlu] sbdu AKutu.bwbw nwnkw; Kwih<br />

Kric Dnu mwlu]<br />

nwnk; swDU kY kurbwn] 4] prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv<br />

siqgurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- dwsn dws(swDU) gurU pRmysr jI(kY) qoN<br />

kurbwn jWdw hY, ikauN jo Awp au~bldI dyZ ’c bYT rhy hn[ lohy dy qMg ipMjry ’c<br />

bYT rhy hn[ srbMs kurbwn kr rhy hn, Awpxy ipAwry is`KW ihq sB qoN A`gy ho<br />

ky DrmXu`D lV ky ij`q rhy hn[ Awpxy ipAwirAW nUM, gurU mrXwdw gurbwxI<br />

inrMkwr nwmu Kjwnw Awp kmw ky b^S rhy hn] 4] XQw:- gur kau; kurbwnu jwau<br />

hW]) gur Apuny aUpir; bil jweIAY]) nwnk dws; sdw kurbwnI]) nwrwien<br />

nrpiq; nmskwrY] AYsy gur kau.bil bil jweIAY; Awip mukqu.moih qwrY]<br />

swD kY sMig; sB kul auDwrY] (swD) vwihgurU gurqw ibrwjmwn siqgurU gRMQ<br />

swihb jI(kY) dy crn-kmlW sMig l`g ky, pUrn pRymw-BgqI inSkwm syvw krky,<br />

gursyvk jI AwpxIAW sB(kul) kulW nUM, vw(kul) swry dy(sB) swry, au~cy jIvn<br />

gurmuiK siqsMgI bxw ky, AOguxW ivkwrW mhW pwpW, cOrwsI l`K jUn qoN(auDwrY)<br />

mukq kr lYNdy hn[ XQw:- hir jnu.prvwru sDwru hY; iekIh kulI.sBu jgqu<br />

CfwvY]) DMnu DMnu; DMnu jnu AwieAw] ijsu pRswid; sBu jgqu qrwieAw]) qry kutMb<br />

sMig logu kul sbwieAw] 18]<br />

swD sMig; swjn mIq kutMb insqwrY]) swDsMig nwnk jsu gwieE; jo pRB kI<br />

Aiq ipAwrI] Anuswr(swD) gurU jI dI(sMig) sMgq jI ’c rih ky, bMdgI ismrn<br />

inSkwm syvw praupkwr krn vwly gursyvk jI, Awpxy(swjn) ipAwry(mIq)<br />

im`qRW(kutMb) pRvwr nUM, mhW pwpW ivkwrW AOguxW niSAW qoN(insqwrY) qwr lYNdy hn[<br />

XQw:- gurmuiK koit auDwrdw BweI; dy nwvY eyk kxI]) bilhwrI iqnW gurisKwN;<br />

Awip qry.qwryn sirTw]<br />

swDU kY sMig; so Dnu pwvY] ijsu Dn qy; sBu ko vrswvY] (swDU) siqgurU swihb<br />

jI(kY) dy sMig rih ky, inSkwm kQw kIrqn syvw ismrn praupkwr krn vwly<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

302<br />

q`qkrw


gurmuiK ipAwry gursyvk jI, hir hir nwmu kmwvnw; nwnk iehu Dnu swru] Anuswr<br />

s`cy Akwl purKu jI dw ivsmwd suMdr swr Su`D AslI(so) auh s`cw nwm Dnu(pwvY)<br />

pwauNdy hn, ijsu SuB s`cy AMimRq inrMkwr srUp nwm Dn(qy) qoN, sBu (ko)<br />

koeI(vrswvY) vroswauNdw svrdw hY[ XQw:- hmrw Dnu.mwDau goibMdu DrxIDru;<br />

iehY.swr Dnu khIAY] jo suKu.pRB goibMd kI syvw; so suKu.rwij n lhIAY] 1]) AYsw<br />

hir Dnu; sMcIAY BweI] Bwih n jwlY, jil nhI fUbY; sMgu Coif kir, kqhu n jweI]<br />

1] rhwau] qoit n AwvY; inKuit n jwie] Kwie Kric; mnu rihAw AGwie] 2] so<br />

scu swhu; ijsu Gir.hir Dnu sMcwxw] iesu Dn qy; sBu jgu vrswxw] 3]) hir<br />

ieksu hiQ AwieAw; vrswxy bhuqyry] iqsu lig; mukqu Bey Gxyry] nwmu inDwnw.<br />

gurmuiK pweIAY; khu nwnk.ivrlI fITw jIau]<br />

swD sMig; Drm rwie kry syvw] Bjn ismrn bMdgI kQw kIrqn praupkwr<br />

inSkwm syvw krn vwly, nIkI; swD sMgwnI] rhwau] phr mUrq pl.gwvq gwvq;<br />

goivMd goivMd vKwnI] 1] Anuswr pl 2 goivMd 2 jpx vwlI(swD) gurU jI dI<br />

suMdr(sMig) sMgq jI dI syvw pUrn pRym nwl, Drm dy(rwie) rwjy, kuil soFI gur<br />

rwmdws qnu; Drm Dujw.Arjunu hir Bgqw] 6] siqgurU pRmysr jI Awp, (kry)<br />

krdy hn[ vw Drm inAW kmwaux vwly gurmuiK jnk jYsy(rwie) rwjy, BI syvw(kry)<br />

krdy hn[ vw Drm rwie jI BI syvw(kry) krdy hn[ ijvyN gurmuiK jnik; hir<br />

nwim ilv lweI] Anuswr gurmuiK rwjw jnkjI, jIAW ’qy qrs krky jmpurI ’c<br />

gey, Drmrwjy ny ikhw, Awau jI!“myrw Gr piv`qR kr idqw hY[ ”XQw:- nwmu<br />

iDAwiein swjnw; jnm pdwrQu jIiq] nwnk.Drm AYsy cvih; kIqo Bvnu punIq]<br />

rwjy ikhw, “ien@W swry duKIAW nUM C`f dyau jI[ ”ie`k GVI dw cOQw ih`sw nwm jp<br />

ky, swry jIA nrk’coN Cufw idqy[ XQw:- Bgqu vfw rwjw jnku hY; gurmuiK.mwieAw<br />

ivic audwsI[ dyv lok no cilAw; gx gMDrb.sBw suKvwsI[ jmpuir gieAw.pukwr<br />

suix; ivllwvin jIA.nrk invwsI[ Drmrwie no AwiKEnu; sBnw dI.kir bMd<br />

KlwsI[ kry bynqI Drmrwie; hau syvk.Twkuru AibnwsI[ gihxy DirAnu. eyk<br />

nwau; pwpw nwil.krY inrjwsI[ pw sMig.pwpu n pujnI; gurmuiK nwau Aqul; n<br />

qulwsI[ nrkhu Cuty.jIA jMq; ktI glhu, islk jm PwsI[ mukiq jugiq; nwvY dI<br />

dwsI]5]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

303<br />

q`qkrw


swD kY sMig; soBw sur dyvw] (swD) prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI(kY) dy (sMig) sMgq jI dI soBw, (sur) sRySt(dyvw) pRkwS srUp vwihgurU<br />

jI Awp krdy hn[ vw siq sMqoK Anyk SuB guxW vwly, keI koit dyv dwnv; ieMdR<br />

isir CqR] Anuswr AnykW(sur) dyvqy(dyvw) rwjy soBw krdy hn[ vw(sur) dyviqAW<br />

dw(dyvw) rwjw ieMdR BI soBw krdw hY, ik mYN hzwr nyqRW nwl Ap`CrW dy nwc gwxy<br />

srUp dyKx’c PisAW hW, DMn hn gursyvk gurU ipAwry, jo nyqRW nwl prwieAw rUp<br />

nhIN dyKdy, ivkwrI gIq JUT mMdy bcn kMnW nwl nhIN suxdy, ivSy ivkwr dI ie`k<br />

g`l BI nhIN krdy, ie`k BI iP`kw bcn nhIN boldy, hMkwr ivkwr AOgux sB<br />

vwSnwvW iqAwgdy hn[ vYr ivkwr C`f ky sB dI crn DUiV bxy hn[ XQw:- sgl<br />

ryn.iehu mnu BieAw; ibnsI Ap DwrI]) imit gey bYr; Bey sB ryn] AMimRq nwmu;<br />

swDsMig lYn]) eyku nwmu; sMqn AwDwru] hoie rhy; sB kI pg Cwru]) jwqI ECw<br />

pwqI ECw; ECw jnmu hmwrw] rwjw rwm kI.syv n kInI; kih rivdws cmwrw]<br />

3] 3]) myrI KlhuN mOjVy; gurisK hMFWdy[<br />

swDU kY sMig; pwp plwien] swD sMig; AMimRq gun gwien] (swD) siqgurU<br />

mhwrwj jI dy sMig iml ky, gursyvk jI vwihgurU jI dy, AMimRq bRhmwnMd rs rUp,<br />

siq sMqoK dieAw Drm vIcwr, inmRqw sihnSIlqw gRIbI pRym ivrwg, iqAwg,<br />

inrAiBmwnqw iKmw DIrj inrvYrqw inrlypqw Anq gun vwly gur sbdW nUM gwien<br />

krdy hn[ (swDU) siqgurU mhwrwj jI(kY) dy sMig AMimRq gux gwaux qy sunx vwly<br />

gursyvkW dy mhW pwp (plwien) dOV jWdy hn[ XQw:- dUKu gieAw; sBu rogu<br />

gieAw] pRB kI AwigAw.mn mih mwnI; mhwpurK kw sMgu BieAw]<br />

swD kY sMig; sRb Qwn gMim] nwnk swD kY sMig; sPl jnµm] 5] 1.DMn<br />

siqgurU nwnk dyv swihb siqgurU gRMQ swihb jI &urmw rhy hn:- (swD) gurU<br />

pRmysr jI(kY) dy s`cy crnkmlW sMig rihMidAW, gurU syvw ismrn praupkwr<br />

kridAW, gursyvk jI dI(srb) swirAW (Qwn) QwvW’c (gMim) phuMc ho jWdI hY[<br />

ijvyN vwihgurU mh`ly pihly jI ny bZdwd dy pIr dy byyty nUM, Awpxy nwl iljw ky.ie`k<br />

inmK’c l`K AkwSW pqwlW’c siqsMgqjI dy drSn krvwey[ XQw:- puCy<br />

pIr.qkrwr kir; eyh PkIr vfw AqweI[ eyQy ivic bZdwd dy; vfI krwmwiq<br />

idKlweI[ pwqwlw Awkws lK; EVik BwlI ^bru suxweI[ Pyir durwiex dsqgIr;<br />

AsI iB vyKw.jo quih pweI[ nwil lIqw bytw pIr dw; AKI mIit gieAw hwvweI[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

304<br />

q`qkrw


lK Awkws pqwl lK; AiK PurMk ivic.siB idKlweI[ Bir kckOl.pRswid dw; Duro<br />

pqwlo.leI kVwhI[ jwhr klw; n CpY CpweI] (swD) inrgun bRhm jI (kY) dy pRkwS<br />

sMig iml ky, gursyvk jI dw jnµm, (sPl) (s+Pl) Bwau-BgqI pRym iKmw DIrj<br />

inmRqw sihnSIlqw Awid sRb ivAwpI ivsmwd SuB guxW rUpI Pl(s) sihq sPl ho<br />

jWdw hY] 5] 2.(swD) pRkwS srUp inrgun bRhm jI (kY) dy sMig ie`k im`k ho ky,<br />

ipAwrI gurU syvw ismrn krn qoN, mhWpurSjI lok prlok ’c(srb) swirAW(Qwn)<br />

QwvW ’c, shwieqw krn dI(gMim) gMmqw r`Kdy hn[ XQw:- nwnk.kciVAw isau<br />

qoiV; FUiF. sjx sMq pikAw] Eie jIvMdy ivCuVih; Eie muieAw.n jwhI CoiV]<br />

3.(swD) gurqw ibrwjmwn gurUpRmysr jI(kY) dy sMig Bwv gurSbdW ArQW nwl lIx<br />

hoxy krky, sKI vis AwieAw. iPir.Coif n jweI; ieh rIiq BlI BgvMqY] Anuswr<br />

(swD) gurU pRmysr jI(srb) swirAW (Qwn) QwvW ’c, shwieqw krn dI(gMim) gMmqw,<br />

phuMc r`Kdy hn[ XQw:- so siqguru ipAwrw myrY nwil hY; ijQY ikQY mYno ley CfweI]<br />

4.DMn siqgurU nwnk dyv siqgurU gRMQ swihb jI &urmw rhy hn:- (swD) siqgurU<br />

swihb jI(kY) dy, ijmI jmwn ky ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n<br />

Gwt bwF hoq hY] inrgun pRkwS srUp sMig iml ky, gursyvk jI dw jnµm (sPl)<br />

(s+Pl) Bwau-BgqI pRym iKmw DIrj inmRqw sihnSIlqw Awid sRb ivAwpI ivsmwd<br />

SuB guxW rUpI Pl(s) sihq sPl ho jWdw hY, ikauNik gursyvk jI, kbIr.swDU kI<br />

sMgiq rhau; jau kI BUsI Kwau] honhwru so hoie hY; swkq sMig n jwau] 99]<br />

Anuswr (swD) gurU pRmysr jI(kY) dy inrgun srUp sMig lIx ho ky, gurU syvw ismrn<br />

praupkwr kridAW sdw leI (srb) swirAW(Qwn) QwvW’c, gurU jI dy nwl(gMim)<br />

jwxw krdy hn[ BwvyN du`K Bu`K kSt mwr shwrnI pvy, isr dyxw pvy, qW BI sMg nhIN<br />

C`fdy, ShIdIAW pw jWdy hn[ ijvyN pMj ipAwry cwr swihbzwdy smUh isMG swihbwn,<br />

vwihgurU mh`ly dsvyN jI dy snmuK, B`uK qRyh aunINdRw shwridAW DrmXu`D lVidAW,<br />

zwlmW dw purjw 2 k`t ky ShId hoey, gurU pRIqm dw sMg nhIN C`ifAw] 5] XQw:-<br />

ikqY pRkwir; n qUtau pRIiq] dws qyry kI; inrml rIiq]) (krv`qu) Awsw] krvqu<br />

Blw; n krvt qyrI] lwgu gly; sunu ibnqI myrI] 1] hau vwrI; muKu Pyir ipAwry]<br />

krvtu dy; mokau.kwhy kau mwry] 1] rhwau] jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu<br />

prY; qau.pRIiq n qorau] 2] hm qum bIcu; BieE nhI koeI] qumih su kMq; nwir hm<br />

soeI] 3] khqu kbIru; sunhu ry loeI] Ab qumrI; prqIiq n hoeI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

305<br />

q`qkrw


swD kY sMig; nhI kCu Gwl] drsnu Bytq; hoq inhwl] gurU pRmysr jI dy suMdr<br />

prmpiv`qR SuB s`cy drsnu(Bytq) imlx qoN, pRymI gursyvk jI(inhwl) pRsMn ivsmwd<br />

iqRpq(hoq) ho jWdy hn[ XQw:- AMdir scw nyhu; lwieAw pRIqm AwpxY] qnu mnu hoie<br />

inhwlu; jw guru dyKw swm@xy] drSnW ’c AYsI ivsmwd lIxqw huMdI hY, ik(swD) gurU<br />

pRmysr jI(kY) dy sMig lIx hoxy krky, gursyvk jI nUM AOguxW ivkwrW hMgqw dI(kCu)<br />

ku`J BI(Gwl) ms`kq nhI rihMdI[ ikauN jo vwihgurU jI aun@W nUM, pyKY bolY suxY; sBu<br />

Awip]) AwKxu vyKxu sBu; swihb qy hoie] dI AvsQw b^S ky, Awpxy AsMK inrgun<br />

pRkwS srUp ’c lIn krky, aun@W dy nyqRW ’c vs ky, Awp hI bRhm jI nUM dyKdy hn,<br />

sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry] Anuswr bRhm hI bRhm jwp hI<br />

jwp, aun@W dy kMnW ’c vs ky, Awp hI suxdy hn[ pRB jI bsih; swD kI rsnw]<br />

nwnk jn kw; dwsin dsnw] Anuswr rsnw ’qy vs ky, vwihgurU js gurbwxI jI ^Ub<br />

im`Tw 2 boldy hn[ im`T bolVy jwx ky jpdy nmskwrdy bilhwr jWdy hn[ XQw:- hau<br />

vwrI jIau vwrI; siqgur kY bilhwrixAw]) imT bolVw jI; hir sjxu suAwmI morw]<br />

hau sMmil QkI jI; Ehu.kdy n bolY kaurw] kauVw.boil n jwnY, pUrn BgvwnY;<br />

Aaugxu.ko n icqwry] piqq pwvnu hir ibrdu sdwey; ieku iqlu.nhI BMnY Gwly] Gt<br />

Gt vwsI, srb invwsI; nyrY hI qy nyrw] nwnk dwsu.sdw srxwgiq; hir AMimRq<br />

sjxu myrw] Bwv gursyvk jI dw vyKx sunx bolx socx ’c koeI BI zor nhIN l`gdw,<br />

aus AvsQw ’c, vwihgurU jI sB ku`J Awp hI krdy hn[ nhI kCu Gwl] dw Bwv<br />

ieh nhIN ik auh ivhly inkMmy inkwry ho ky bYTy rihMdy hn[ gurU jI dy drSnW ’c<br />

lIx, swirAW dI crn-DUV bx ky, auqSwh nwl praupkwr ismrn BwrI ms`kq<br />

kridAW, gur pIrW kI cwkrI; mhW krVI.suK swru] krdy krwauNdy hn, iPr BI<br />

hMgqw nhIN krdy[ vwihgurU jI nUM krn krwaux vwly smr`Q smJdy hn[ XQw:- krn<br />

krwvn; Awpy Awip] sdw sdw; nwnk hir jwip] 5]<br />

swD kY sMig; klUKq hrY] (swD) siqgurU swihb jI(kY) dy sMig rih ky,<br />

gursyvk jI rwq idn gurU pRymw-BgqI syvw ismrn praupkwr krdy hn, qn mn Dn<br />

isr gurU pRmysr jI nUM Arp ky, vYr ivkwr hMkwr iqAwg ky, sB dI crn-DUV bx<br />

jWdy hn[ ipCly Aaugux.bKis ley pRBu; AwgY mwrig pwvY] Anuswr gurU pRmysr jI,<br />

Agm Apwr ikRpw krky, aus dy smUh(klUKq) mhW pwp rog(hrY) nws kr idMdy hn[<br />

XQw:- dUKu gieAw; sBu rogu gieAw] pRB kI AwigAw.mn mih mwnI; mhwpurK kw<br />

sMgu BieAw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

306<br />

q`qkrw


swD kY sMig; nrk prhrY] (swD) gurU pRmysr jI(kY) dy sMig rih ky,<br />

inSkwm syvw gur pRymw-BgqI krn vwly gursyvk jI qoN, kusMgq AOguxW ivkwrW<br />

qmwkU nSy jmpurI rUpI nrk(prhrY) dUr ho jWdw hY[ XQw:- jh lwlc; jwgwqI<br />

Gwt] dUir rhI; auh jn qy bwt] 2] vw gursyvk jI nrk qoN dUr ho jWdy hn[ vw<br />

swD kY sMig qoN(prhrY) dUr hoxw hI nrk hY[ XQw:- imrqk dyh; swD sMg<br />

ibhUnw]) ibnu sMgqI.siB AYsy rhih; jYsy psu For] ijin@ kIqy.iqsY n jwxn@I; ibnu<br />

nwvY.siB cor] 6]<br />

swD kY sMig; eIhw aUhw suhylw] swD sMig; ibCurq hir mylw] (swD) gurU<br />

pRmysr jI dw sMig, (ibCurq) ivCuV rhy jIA dw, (hir) vwihgurU AkwljI nwl<br />

mylw krvw idMdw hY[ (swD) sRI gurU rwmdws swihb jI(kY) dy sMig rihx vwly<br />

inSkwmI pRymI guris`K jI (eIhw) ieh lok(aUhw) pRlok hr QW hr smyN hr socxI<br />

’c(suhylw) suKI ho jWdy hn[ XQw:- jh jweIAY; qhw suhyly] kir ikrpw; pRiB<br />

myly]) dovY Qwv; rKy gur sUry] hlq plq pwrbRhim svwry; kwrj hoey sgly pUry]<br />

1]) ieh lok suKIey; prlok suhyly] nwnk hir pRiB; Awpih myly] 4]<br />

jo ieCY; soeI Plu pwvY] swD kY sMig; n ibrQw jwvY] (swD) Bgq PrId<br />

swihb jI vWg, pUrn gRIbI Dwrn vwly mhWpurS jI(kY) dy sMig rih ky, swD kI<br />

syvw; sdw suhylI] Anuswr KrI suhylI inSkwm syvw BgqI krky, hukm mMinAW kdy<br />

BI(ibrQw) KwlI(n) nhIN(jwvY) jWdw, ikauN jo swDU jI jo PL dyx dI(ieCY) ie`Cw<br />

krn, syvk jI(soeI) EhI Plu(pwvY) pwauNdy hn, Bwv BwvyN syvk jI inSkwm hox,<br />

mhWpurS jI AwpxI ie`Cw Anuswr syvw’qy ^uS ho ky, vr b^S idMdy hn[ vw<br />

gurmiq Anuswr syvk jI jo ieCY krdy hn, soeI Plu(pwvY) pwauNdy hn[ XQw:- jo<br />

mwgih.Twkur Apuny qy; soeI soeI dyvY] nwnk dwsu.muK qy jo bolY; eIhw aUhw scu<br />

hovY]) koit ApRwDI.sMq sMig auDrY; jmu qw kY nyiV n AwvY] jnm jnm kw<br />

ibCuiVAw hovY; iqn@ hir isau Awix imlwvY] 2] mwieAw moh.Brmu Bau kwtY; sMq<br />

srix jo AwvY] jyhw mnorQu kir AwrwDy; so sMqn qy pwvY] 3]<br />

pwrbRhmu; swD ird bsY] nwnk auDrY; swD suin rsY] 6] prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU nwnk dyv swihb jI, Awpxy prm pwk piv`qR pMjvyN jwmyN ’c &urmw rhy<br />

hn:- (swD) siqgurU swihb jI dy, sMq irdw BMfwru] Anuswr hir nwmu BMfwr nwl<br />

BrpUr, gihr gMBIru; ghIru sujwnw] (ird) irdy ’c, pwrbRhmu vwihgurU jI(bsY)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

307<br />

q`qkrw


vsdy hn[ bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu Brmu]) so<br />

siqguru; ijsu irdY hir nwau]) pRB kY ismrin; Anhd Junkwr]) sBY Gt rwmu<br />

bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd<br />

sUrj guxqwsw] paux pwxI bYsMqr ismrih; ismrY sgl aupwrjnw] Anuswr Anq<br />

KwxIAW bwxIAW bRhmMfW q`qW dI hr Avwz’coN, koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir<br />

gux suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr Awpxy rom 2 dy kMnW duAwrw, rom 2 dy<br />

ipAwr pUrn SrDw pRp`kqw Brosy nwl jwp suin ky, vw Awp kQw kIrqn gurbwxI<br />

pV@idAW suin ky, (swD) gurU pRmysr jI(rsY) rsy, Awpxy is`KW smyq(auDrY) qry<br />

hn[ vw(swD) gurU pRmysr jI dI prmpiv`qR Amolk rsnw qoN, AMimRq kQw kIrqn<br />

aupdyS, suin ky(rsY) rsy, byAMq dwsn dws, KwxIAW bwxIAW KMf bRhmMf, sUKm<br />

AsQUl jIA jMq(auDrY) qry hn, sdw qr rhy hn] 6]<br />

swD kY sMig; sunau hir nwau] hy pRymI guris`KjI!(swD) siqgurU swihb<br />

jI(kY) dy(sMig) sMgq jI’c rih ky, (hir) vwihgurU jI dw(nwau) nwm, kQw kIrqn<br />

rom 2 dy kMnW duAwrw(sunau) sunxw kro[ XQw:- koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir<br />

gux suxIAih AibnwsI rwm]) AMqir guru AwrwDxw; ijhvw jip gur nwau] nyqRI<br />

siqguru pyKxw; sRvxI sunxw gur nwau] siqgur syqI riqAw; drgh pweIAY Twau]<br />

khu nwnk ikrpw kry; ijs no eyh vQu dyie] jg mih auqm kwFIAih; ivrly kyeI<br />

kyie] 1]) rsnw rmq.sunq suKu sRvnw; icq cyqy suKu hoeI] khu BIKn.duie nYn<br />

sMqoKy; jh dyKW qh soeI]<br />

swD sMig; hir ky gun gwau] hy gurmuiK ipAwry jI!(swD) Akwl srUp gurU<br />

pRmysr jI dy(sMig) siqsMgq jI’c, (hir) vwihgurU jI(ky) dy(gun) guxW nUM kQw<br />

kIrqn hr bol duAwrw roim 2 dI pRIqI nwl(gwau) gwauxw kro[ XQw:- lwK<br />

ijhvw.dyhu myry ipAwry; muKu.hir AwrwDy myrw rwm] hir AwrwDy.jm pMQu swDy; dUKu.n<br />

ivAwpY koeI]) jb Bgiq krih sMq mMflI; iqn@ imil hir gwvau] krau nmskwr<br />

Bgq jn; DUir muiK lwvau] 3] aUTq bYTq jpau nwmu; iehu krmu kmwvau] nwnk<br />

kI pRB bynqI; hir srin smwvau]<br />

swD kY sMig; n mn qy ibsrY] swD sMig; srpr insqrY] (swD) koit bRhmMf<br />

ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] sRb pRkwSk sRb ADwr, Awp inrwDwr,<br />

inrgun inrMkwr vwihgurU jI(kY) dy sMig lIx, gursyvk jI nUM, vwihgurU jI mn(qy)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

308<br />

q`qkrw


qoN kdy BI(n) nhIN (ibsrY) ivsrdy, hr smyN nwm AiBAws krnw jIvn bx jWdw<br />

hY, ivsrnw mrnw huMdw hY[ XQw:- hir hir; sMq jnw kI jIvin] ibKY rs<br />

Bog.AMimRq suK swgr; rwm nwm rsu pIvin] 1]) mrxM; ibsrxM goibMdh] jIvxM;<br />

hir nwm D´wvxh]) AwKw jIvw; ivsrY mir jwau] ies leI (swD) vwihgurU swihb<br />

jI dy sMig lIx gursyvk jI, (srpr) zrUr br zrUr, nSy mhW pwp ivkwr AOgux<br />

jm jUn kusMg jUey suAwd qoN(insqrY) qrdy hn[ XQw:- hir kY Bjin; kaun<br />

kaun.n qwry] Kg qn mIn qn, imRg qn brwh qn; swDU sMig auDwry] 1]<br />

swD kY sMig; lgY pRBu mITw] (swD) suAwmI isrjnhwr srb dy dwqwr DMn<br />

s`cy pwiqSwhjI(kY) dy sMig rihx vwly gurmuiK ipAwry jI nUM, (pRBu) gurbwxI<br />

gurSbd jI, bRhmwnMd rs rUp sRb ivAwpI ivsmwd (mITw) im`Ty(lgY) l`gdy hn,<br />

Bwv gurqw ibrwjmwn s`cy pwiqSwhjI, Awpxy pRymI dy idl idmwZ ’c, hr smyN<br />

gurbwxI Byjdy rihMdy hn, irdy ’coN AMimRq muK ’c b^Sdy hn[ XQw:- swDsMig;<br />

mn sovq jwgy] qb pRB nwnk; mITy lwgy]) Avir swd ciK sgly dyKy; mn hir<br />

rsu.sB qy mITw jIau] 1] jo jo pIvY; so iqRpqwvY] Amru hovY; jo nwm rsu pwvY]<br />

nwm inDwn iqsih prwpiq; ijsu sbdu gurU.min vUTw jIau] 2]) sMq sMig; AMqir<br />

pRBu fITw] nwmu pRBU kw; lwgw mITw]<br />

swDU kY sMig; Git Git fITw] (swDU) siqgurU swihb s`cy pwiqSwhjI(kY)<br />

dy(sMig) sqsMgq jI ’c iml ky, gursyvk jI, ivsmwd inrlyp pUrn bRhm jI nUM,<br />

(Git) ikxky(Git) ikxky ’c pUrn ivAwpk, (fITw) dyK lYNdy hn[ XQw:- Git<br />

Git mY.hir jU bsY; sMqn kihE pukwir] khu nwnk.iqh Bju mnw; Bau<br />

iniD.auqrih pwir]<br />

swD sMig; Bey AwigAwkwrI] swD sMig; giq BeI hmwrI] (swD) gurdyv<br />

mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] jI dy(sMig) sqsMgq ’c rih ky,<br />

dwsndws, dwsn dws dy syvk BI, mh`ly cOQy jI dy, (AwigAwkwrI) AwigAw mMnx<br />

vwly(Bey) ho gey[ XQw:- Twkur kw syvk; AwigAwkwrI]) AwigAw mih BUK.soeI<br />

kir sUKw; sog hrK.nhI jwinE] jo jo hukmu BieE.swihb kw; so mwQY ly mwinE]<br />

vw dwsn dws dw mn bu`D ieMdRy, dwsn dws dy, (AwigAwkwrI) AwigAw mMnx<br />

vwly(Bey) ho gey, Bwv A`KW ivkwr-idRStI nwl nhIN dyKdIAW, ie`ko ie`k bRhm hI<br />

bRhm nUM dyKdIAW hn, kMn ivSy ivkwr cuglI nhIN suxdy, kyvl gurU js gurbwxI,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

309<br />

q`qkrw


swrIAW GtW’coN vwihgurU vwihgurU suxdy hn[ XQw:- sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY]<br />

rwm ibnw; ko bolY ry] (swD) gurU pRmysr jI dy sMig, bRhm jI ’c lIx hox rUp,<br />

(hmwrI) qmwm is`KW syvkW, dwsn dws dI(giq) kilAwx(BeI) ho geI hY[<br />

XQw:- Ab moih; jIvn pdvI pweI] cIiq AwieE min.purKu ibDwqw; sMqn kI<br />

srxweI]<br />

swD kY sMig; imty siB rog] nwnk; swD Byty sMjog] 7] grIbI; gdw<br />

hmwrI] KMnw; sgl rynu CwrI] Anuswr swihb sRI gurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI,<br />

AiqAMq gRIbI hI gRIbI nwl &urmw rhy hn:- khu nwnk; Blw myrw krm] ijqu<br />

Byty; swDU ky crn] (swD) siqgurU swihb jI dy(sMjog) imlwp’c, dwsn dws gRIb<br />

(Byty) imilAw, qW(swD) s`cy siqgurU swihb jI(kY) dy(sMig) siqsMgq jI ’c iml<br />

ky, dwsn dws gRIb dy AwDI ibAwDI aupwDI Awid(siB) swry rog(imty) imt gey]<br />

7] XQw:- myrw siqguru; rKvwlw hoAw] Dwir ik®pw pRB.hwQ dy rwiKAw; hir<br />

goivdu nvw inroAw]) sB rog imtwvy; nvw inroAw] nwnk rKw; Awpy hoAw])<br />

Aink aupwvI; rogu n jwie] rogu imtY; hir AvKDu lwie]<br />

swD kI mihmw; byd n jwnih] jyqw sunih; qyqw biKAwnih] (swD) siqgurU<br />

swihb jI dI mihmw bydW qoN(jyqw) ijqnI sRoqy(sunih) suxdy hn, (qyqw) iqqnI hI<br />

A`gy (biKAwnih) kQn krdy hn[ pUrn BrpUr mihmw nhIN ho skdI, ikauN<br />

jo(swD) siqgurU swihb jI(kI) dI prmpiv`qR SuB s`cI su`cI au~cI mihmw, AnMq<br />

byd BI(n) nhIN (jwnih) jwxdy[ ikauN jo bydW’c iqMnW guxW dw kQn hY[ siqgurU<br />

mhwrwj swihb jI iqMnW guxW qoN inrlyp hn[ XQw:- swD kI aupmw; iqhu gux qy<br />

dUir] prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI, s`cy inrMkwrjI dy srgun Avqwr hn,<br />

siqgurU swihb vwihgurU mh`lw pMjvW jI, zwlmW dy Gor iBAwnk zulm krn qoN,<br />

gurU pRymw-BgqI inrgun srgun jI dI eykqw sihq, inrlyp inrBY AvsQw’c,<br />

srb`q dy Bly leI, au~bldI dyZ’c bYT rhy hn[ m`cdI 2 qvI’qy KV@ ky, vwihgurU<br />

ismrn kr rhy hn[ sMswr nUM gurbwxI, gurU mrXwdw, gurU pRymw-BgqI duAwrw<br />

inrgun srgun dI eykqw b^S rhy hn[ srgun Avqwr’c, Anyk praupkwr kQw<br />

kIrqn Bjn ismrn kridAW krwauNidAW, BrpUr bRhm jI ’c sdw leI lIx<br />

hn[ hux siqgurU gRMQ swihb jI duAwrw , Anyk is`KW dy idl idmwZ’c gurbwxI Byj<br />

ky, Ajpw jwp b^S rhy hn[ Awpxy pRymIAW dy AMdr bwhr, Ajpw jwp inrgun<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

310<br />

q`qkrw


pRkwS srUp, Awpxy srgun srUp smyq Ajpw jwp kridAW swiKAwq ho rhy hn[<br />

swD kI soBw swD bin AweI] hY, ies leI(swD) siqgurU swihb jI dI mihmw gurU<br />

BgqI bydW ny kI jwnxI sI?ieMdR iSv jI, bydW dy rcnhwr bRhmw jI ny BI nhIN<br />

jwxI[ XQw:- mihmw.n jwnih byd] bRhmy.nhI jwnih Byd] Avqwr.n jwnih<br />

AMqu] prmysru pwrbRhm byAMqu]) gur kI Bgiq; krih ikAw pRwxI] bRhmY ieMdR<br />

mhyis; n jwxI] DMn vwihgurU mh`lw pMjvW jI Ajpw jwp’c lIx, hux au~bldI<br />

dyZ’c bYT rhy hn[ Awp jI dI mihmw AsMK pRkwS srUp Anqklwvwn inrgun<br />

bRhm jI, Awpxy srgun srUp AnMq bRhmMfW sUrjW qwry mMflW DrqIAW AgnIAW<br />

ititAwixAW KwxIAW bwxIAW q`qW smyq, hr smyN krdy rihMdy hn[ XQw:- sBY<br />

Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko.bolY ry]) jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU ; su ibnu<br />

hir.jwpq hY nhI hor]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw]<br />

paux pwxI bYsMqr ismrih; ismrY sgl aupwrjnw]) jl Ql mwhy; Awpih Awp]<br />

AwpY jphu; Awpnw jwpu] ijauN 2 aupmw krdy hn, iqauN 2 vDdI 3 hI jWdI hY,<br />

iPr BI swrI aupmw khI nhIN jw skdI[ XQw:- AYso smrQu.vrin n swkau; qw<br />

kI aupmw, jwq n kihE rI]) aupmw jwq n khI, myry pRB kI; aupmw jwq n<br />

khI] ies leI &urmw rhy hn[ swD kI mihmw; byd n jwnih]) swD kI aupmw;<br />

iqhu gux qy dUir] swD kI aupmw; rhI BrpUir] swD kI soBw kw; nwhI AMq] swD<br />

kI soBw; sdw byAMq] swD kI soBw; aUc qy aUcI] swD kI soBw; mUc qy mUcI] swD<br />

kI soBw; swD bin AweI] nwnk swD pRB; Bydu n BweI] 8] 7]<br />

swD kI aupmw; iqhu gux qy dUir] (swD) siqgurU swihbwn jI(kI) dI aupmw,<br />

(iqhu) rjo qmo sqo iqMnW(gux) guxW(qy) qoN dUir hY, ikauN jo iqMn gux mwieAw hn[<br />

ibnY:- gurU jI dI ikRpw duAwrw, pUrn hMgqw iqAwg ky, gurU syvw ismrn pRymw-<br />

BgqI kridAW iqRgux 1 AqIq au~cI AvsQw’c lIx hox qoN hI ipAwry pRIqm<br />

vwihgurU jI dI pRwpqI hY[ 1 inrlyp[<br />

swD kI aupmw; rhI BrpUir] (swD) prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI,<br />

s`cy inrMkwrjI dy srgun Avqwr hn, siqgurU swihb vwihgurU mh`lw pMjvW jI,<br />

zwlmW dy Gor iBAwnk zulm krn qoN, gurU pRymw-BgqI inrgun srgun jI dI eykqw<br />

sihq, inrlyp inrBY AvsQw’c, srb`q dy Bly leI, au~bldI dyZ’c bYT rhy hn[<br />

m`cdI 3 qvI ’qy KV@ ky, vwihgurU ismrn kr rhy hn[ sMswr nUM gurbwxI, gurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

311<br />

q`qkrw


mrXwdw, gurU pRymw-BgqI duAwrw inrgun srgun jI dI eykqw b^S rhy hn[<br />

srgun Avqwr’c, Anyk praupkwr kQw kIrqn Bjn ismrn kridAW<br />

krwauNidAW, BrpUr bRhm jI ’c sdw leI lIx hn[ hux siqgurU gRMQ swihb jI<br />

duAwrw, Anyk is`KW dy idl idmwZ’c gurbwxI Byj ky, Ajpwjwp b^S rhy hn,<br />

inrgun pRkwS srUp’c, Awpxy pRymIAW dy AMdr bwhr, pRkwS hI pRkwS srUp<br />

swiKAwq ho rhy hn[ siqgurU swihb jI Awpxy inrgun srUp, AwpxI rcnw AnMq<br />

sUrjW cMdRimAW DrqIAW q`qW dI Avwz duAwrw, Awpxw jwp Awp kr rhy hn,<br />

Bwv inrgun jI Awpxy srgun srUp sihq, Awp jwp krky Ajpw jwp rUp ho rhy<br />

hn[ Ajpw jp hYN] Anuswr Ajpwjwp srUp, Awpxw jwp Awp hI sux BI rhy<br />

hn[ XQw:- Awip kQY; Awip sunnYhwru]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw;<br />

ko bolY ry]) jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU ; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor]) jl Ql<br />

mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw]<br />

ismrih; cMd sUrj guxqwsw] paux pwxI bYsMqr ismrih; ismrY sgl aupwrjnw]<br />

ies leI(swD) siqgurU swihb jI(kI) dI, prm s`cI su`cI au~cI AsMK pRkwS srUp<br />

srb ivAwpI ivsmwd Anq klwvwn aupmw, sdw leI lbw lb(BrpUir) ivAwpk<br />

ho rhI hY, ikauN jo AwpxI mihmw Awp kr rhy hn[ XQw:- qum@rI ausqiq; qum qy<br />

hoie] nwnk; Avru n jwnis koie] 7]) siqguru myrw sdw sdw; nw AwvY nw<br />

jwie] Ehu AibnwsI purKu hY; sB mih rihAw smwie]<br />

swD kI soBw kw; nwhI AMq] swD kI soBw; sdw byAMq] (swD) koit bRhmMf ko<br />

Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] prmpiv`qR prmpUjnIk inrMkwr srUp DMn<br />

2 sRI gurU gRMQ swihb jI(kI) dI soBw, kw koeI BI AMq nwhI hY[ (swD) gurbwxI<br />

gurU pRmysr jI(kI) dI soBw, sdw hI byAMq hY[ XQw:- vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY;<br />

iqsu jyvfu, Avru n koie]) siqguru dieAw iniD.mihmw AgwiD boiD; nmo nmo nmo<br />

nmo.nyiq nyiq nyiq hY] vw siqgurU swihbwn jI ny, jIAW dI kilAwx leI,<br />

gurbwxI gurU mrXwdw b^SI hY, is`K is`KxIAW dIAW qy AwpxIAW kurbwnIAW hI<br />

kurbwnIAW idqIAW hn, AYsy ivsmwd vwihgurU srUp(swD) siqgurU swihbwn<br />

jI(kI) dI soBw(kw) dw koeI BI AMq nwhI hY[ (swD) gurU pRmysr jI (kI) dI(soBw)<br />

mihmw kIqy praupkwr sdw hI byAMq hn[ XQw:- guru smrQu Apwru guru; vfBwgI<br />

drsnu hoie] guru Agocru inrmlw; gur jyvfu.Avru n koie] guru krqw guru<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

312<br />

q`qkrw


krxhwru; gurmuiK scI soie] gur qy bwhir ikCu nhI; gur kIqw loVy su hoie] 2]<br />

guru qIrQu guru pwrjwqu; guru mnsw pUrxhwru] guru dwqw hir nwmu dyie; auDrY sBu<br />

sMswru] guru smrQu guru inrMkwru; guru aUcw Agm Apwru] gur kI mihmw Agm hY;<br />

ikAw kQY kQnhwru] 3]) hau ikAw swlwhI ikrm jMqu; vfI qyrI vifAweI] qU<br />

Agm dieAwlu AgMmu hY; Awip lYih imlweI]<br />

swD kI soBw; aUc qy aUcI] (swD) sm`RQ prmpUjnIk DMn vwihgurU dsy<br />

siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI.dy ieiqhws gurbwxI jI.kI soBw, (aUc) au~cI qy BI<br />

aUcI hY, vw swD kI soBw(aUc) au~cI hY, AOguxW ivkwrW(qy) qoN aUcI hY[ vw(swD)<br />

siqgurU swihb jI kI soBw(aUc) au~cI hY, AvqwrW pYgMbrW dyviqAW sB ru`qibAW qy<br />

aUcI hY, iksy Avqwr pYgMbr dI aupmw nwl aupmw nhIN idqI jw skdI[ XQw:-<br />

gur nwil quil.n lgeI; Koij ifTw bRhmMfu] nwmu inDwnu.siqguir dIAw; suKu<br />

nwnk.mn mih mMfu]) qyrw srIku ko nwhI; ijs no lvY lwie suxwieAw]) jYsw<br />

qU.qYsw quhI; ikAw aupmw dIjY]) gur jYsw; nwhI ko dyv] ijsu msqik Bwgu; su<br />

lwgw syv]<br />

swD kI soBw; mUc qy mUcI] (swD) imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw<br />

imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu] siqgurU swihbwn jI(kI) dI soBw, (mUc)<br />

bhuqI(qy) qoN(mUcI) bhuqI hY[ XQw:- qumrI mihmw, brin n swkau; qUM Twkur aUc<br />

Bgvwnw]<br />

swD kI soBw; swD bin AweI] nwnk swD pRB; Bydu n BweI] 8] 7]<br />

prmpUjnIk imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau<br />

dyie dwnu] DMn siqgurU nwnk dyv gurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- hy<br />

BweI!(swD) siqgurU swihbwn jI, (pRB) vwihgurU jI dw koeI BI(Bydu) Prk (n)<br />

nhIN hY[ XQw:- bilE crwgu.AMD´wr mih; sB kl auDrI, iek nwm Drm] pRgtu<br />

sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm]) gur goivMdu.gouivMdu gurU hY ; nwnk<br />

Bydu n BweI]) gur nwnk dyv goivMd rUp] ies leI(swD) siqgurU swihbwn jI(kI)<br />

dI soBw, (swD) siqgurU swihbwn inrgun inrMkwr pUrn bRhm srUp hI bin AweI<br />

hY, Bwv rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw; siqgurU swihbwn jI dy qu`l, hor iksy<br />

dI krnI kmweI ShIdI kurbwnI vifAweI nhIN hY]8]7] XQw:- gur nwil<br />

quil.n lgeI; Koij ifTw bRhmMfu] nwmu inDwnu.siqguir dIAw; suKu nwnk.mn mih<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

313<br />

q`qkrw


mMfu]) jYsw qU.qYsw quhI; ikAw aupmw dIjY]) so, gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru;<br />

gurdyv nwnk hir nmskrw] Anuswr pwrbRhm siqgurU swihb jI dI, gurbwxI’c<br />

ibAMq hI mihmw khI hY, ies leI swD kI mihmw; byd n jwnih] Anuswr swD<br />

siqgurU swihb jI dI mihmw byd kqyb nhIN jwxdy[<br />

42.gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI A`TvyN, Awid 272.<br />

sloku] min swcw; muiK swcw soie] Avru n pyKY; eyksu ibnu koie] nwnk.ieh<br />

lCx; bRhmigAwnI hoie] 1]<br />

zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, prmpUjnIk vwihgurU<br />

mh`lw pMjvW jI, swfy leI hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, hux q`qy 2 ryqy ’qy bYT<br />

ky, q`qw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy mhwn pr aupkwrI DIrjDwrI inrMkwrI<br />

sIs’qy puAw ky, hux sVdI m`cdI bldI loh’qy KV@ rhy hn[ Awp kSt shwr rhy<br />

hn, swnUM gurU rwmdws sRovr, sRI hirmMdr swihb jI, sRI qrnqwrn swihb jI, hor<br />

Anyk qIrQ qy prm pUjnIk s`cy siqgurU inrMkwr srUp gurbwxI jI b^S rhy hn[<br />

Awp jI nUM Aink bwr inmK 2 nmskwr, Awp jI qoN Ainkbwr sdw sdw jweIey<br />

bilhwr[ DMn gurU pRmysr jI, Awpxy inrgun srUp duAwrw hux AnMq sUrjW<br />

cMdRimAW ibjlIAW AgnIAW qwry mMflW, swfy mnW ieMidRAW iridAW nUM pRkwS rhy<br />

hn[ hux swfy AMdr bwhr AsMK nUr, srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]<br />

pRkwS hI pRkwS srUp, Anhd sbd vwihgurU Ajpw jwp kridAW BrpUr ho rhy<br />

hn[ AYsy prmpUjnIk vwihgurU koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw<br />

ry] siqgurU nwnk dyv sdw gurqw ibrwjmwn siqgurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy<br />

hn:- Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI;<br />

guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI, AsMK AnMq pRkwS<br />

srUp inrml inrlyp inrdoK pUrn bRhm jI ’c sdw lIn hn[ Awp jI dy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy pwk mhW ivsmwd min’c, (soie) soBw sihq(swcw) s`cy bRhm<br />

jI vs rhy hn qy vwihgurU srUp muiK kvl’c BI, AsMK nUro nUr lwl jmwl<br />

srUp(swcw) s`cy bRhm jI hI vs rhy hn[ Awp jI(eyksu) ie`k vwihgurU bRhm<br />

inrguxu srguxu; Awpy soeI] jI qoN ibnu, (Avru) hor(koie) koeI BI(n) nhIN(pyKY)<br />

dyKdy, Bwv duSmx im`qR’c smidRStI hY[ XQw:- bRhmu dIsY.bRhmu suxIAY ; eyku eyku<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

314<br />

q`qkrw


vKwxIAY] pUrn bRhm jI ’c sdw lIxqw dw ieh SuB(lCx) gux, pUrn<br />

bRhmigAwnI, vwihgurU gurmuiK gurU jI’c, hoie irhw hY, ikauN jo Awp AduqI<br />

kurbwnI dy ky, Awpxy qoN AnykW sB dI crn-DUiV gurmuiK ShId sMq bRhmigAwnI<br />

sdw leI pYdw kr rhy hn] 1] XQw:- bRhmigAwnI; sgl kI rInw])<br />

bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw]) Dnu Dnu hir<br />

igAwnI, siqgurU hmwrw; ijin vYrI imqüR, hm kau sB sm idRsit idKweI])<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI A`TvyN[<br />

bRhmigAwnI; sdw inrlyp] jYsy jl mih; kml Alyp] {siqgurU gRMQ swihb<br />

jI qoN vroswey, SWq Awqmw sihnSIl DIrjDwrI mhwn praupkwrI inRivkwrI, gurU<br />

jI qoN sIs kurbwn krn vwly, ijs pyRmIjI dy idl idmwZ rom 2’c DMn vwihgurU<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI hr smyN gurbwxI qy aus dy irdy’coN<br />

muK’c AMimRq Byjdy hn[ jo hr smyN sRI gurU gRMQ swihb jI dy prmpiv`qR s`cy bRhm<br />

srUp A`Kr 2 dw pUrn ipAwrw s`icAwrw iDAwn Dwr ky, bRhm srUp A`Kr 2 nUM<br />

vwihgurU gurU pRmysr jI mMn ky , suAws 2 rom 2 krky vwihgurU 2 jpdy hn[ Awpxy<br />

mn ieMdRy pMjW ivkwrW nUM ij`qx vwly , Awpxy AMdr bwhr AsMK ivsmwd pRkwS hI<br />

pRkwS nUr hI nUr, prm pUjnIk s`cy pUrn ivAwpk bRhm jI ’c lIx, s`cy siqgurU<br />

sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy ^ry ipAwry s`icAwry, bRhmigAwnI; sgl kI rInw]<br />

sB dI crn-DUV bxy, gurU jI qoN kurbwn hox vwly, Awpxy qoN AnykW bRhmigAwnI<br />

bnwaux vwly, pUrn bRhmigAwnI jI hn, ikauN jo aun@W dI kurbwnI qoN AnykW snmuK<br />

gurmuiK ismrn AiBAwsI ShId bRhmigAwnI pYdw ho jWdy hn[ }(jYsy) ij`dW vrKw<br />

dy jl qy hyTly jl(mih) ’c, kml(Alyp) inrlyp rihMdw hY, ies qr@W Awpxy gurU<br />

jI nUM inmK 2 nmskwrW hI nmskwrW krn vwly, Awpxy AMdr bwhr gursbdW<br />

ArQW pUrn bRhm jI ’c lIx, sB dI crn-DUV bxy, pUrn bRhmigAwnI jI, spu`qR<br />

prvwr mwieAw moh Xu`D, Awpxy sRIr’qy kSt Awaux, jMmx mrn, mwn Apmwn,<br />

KuSI ZmI qoN, sdw inrlyp rihMdy hn[ XQw:- bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw]<br />

bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw]) bRhmigAwnI; sgl kI rInw] ijvyN kvl qoN<br />

sugMDI AwauNdI hY, iqvyN aun@W qoN gurbwxI kQw kIrqn gurU syvw pRymw-BgqI mhwn<br />

praupkwr siq sMqoK dieAw Drm vIcwr, inmRqw sihn-SIlqw grIbI pRym bYrwg<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

315<br />

q`qkrw


iqAwg dw iqAwg, inrAiBmwnqw iKmw DIrj inrvYrqw inrlypqw Awid AnMq SuB<br />

guxW dI, AnMq klwvwn nUro nUr ivAwpk BrpUr sugMDI AwauNdI hY[ ijvyN DMn 2 sRI<br />

gurU goibMdisMG swihb jI mhwrwj, Awpxy prmpUjnIk ipqwjI nUM, sIs kurbwn<br />

krn leI id`lI nUM qor rhy hn, v`fy swihbzwidAW nUM sRI cmkOr swihb jI ivKy,<br />

Awpxy AMimRq iB`jy nyqRW nwl ShId huMidAW dyK ky , pV@ rhy hn:- kbIr.myrw muJ<br />

mih ikCu nhI; jo ikCu hY so qyrw] qyrw quJ kau saupqy; ikAw lwgY myrw]<br />

bRhmigAwnI; sdw inrdoK] jYsy sUru; srb kau soK] (jYsy) ijvyN(sUru)<br />

sUrj(srb) swirAW gMidAW QwvW’qy pY ky, aun@W(kau) nUM(soK) sukw ky, bdbo<br />

c`ukidAW inrdoS inrlyp rihMdw hY, ies qr@W, bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw]<br />

bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw]) rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw;) rwjwn<br />

rwj] Bwnwn Bwn] dyvwn dyv] aupmw mhwn] Anuswr AnMq sUrjW dy<br />

pRkwSk(bRhmigAwnI) siqgurU swihb jI, Awpxy gur-SbdW rUpI ikrnW, gurmiq<br />

is`iKAw rUpI Du`p, Bwau-BgqI sihq Ajpw jwp rUpI grmYS b^S ky, mMd krmI<br />

pwpI jIAW dI mMd vwSnw rUpI bdbo nUM sukwauNidAW sdw(inrdoK) doSW qoN rihq,<br />

inrlyp rihMdy hn[ XQw:- srbqR rmxM goibMdh; nwnk.lyp Cyp n ilp´qy]) sgl<br />

sMig; Awqm audwsu] AYsI jugiq; nwnk rwm dwsu] 6]) AYsy jn ivrly jg<br />

AMdir; priK KjwnY pwieAw] jwiq vrn qy Bey AqIqw; mmqw loBu cukwieAw] 7]<br />

nwim rqy qIrQ.sy inrml; duKu haumY mYlu cukwieAw] nwnku.iqn ky crn pKwlY;<br />

ijn@w gurmuiK swcw BwieAw] 8] 7]) dIsih sB sMig.rhih Alypw; nh ivAwpY<br />

aun mweI] eykY rMig qq ky byqy; siqgur qy buiD pweI]<br />

bRhmigAwnI kY; idRsit smwin] jYsy rwj rMk kau; lwgY quil pvwn] (jYsy)<br />

ijvyN (rwj) rwjy qy (rMk) kMgwl(kau) nUM, (pvwn) hvw(quil) brwbr(lwgY) l`gdI<br />

hY, Bwv dohW nUM suAws lYx, jn jIvn dw ie`ko jyhw suK idMdI hY[ iqvyN,<br />

(bRhmigAwnI) ivsmwd s`cy siqgurU swihb jI(kY) dy, hir AMimRq iBMny 1 loiexw;<br />

1 nyqRW dI AMimRq BrI bRhm(idRsit) idRStI, AmIr gRIb duSmx im`qR sB nUM(smwin)<br />

ie`ko jyhw hI dyKdI hY, Bwv sB nUM suK b^SdI hY[ XQw:- gur pRswid; nwnk<br />

smidRstw] ijvyN gRIb BweI lwlo jI, AmIr mlk Bwgo jI Awid sB nUM auDwirAw<br />

hY[ XQw:- kiljugu; auDwirAw gurdyv] ml mUq mUV ij muGd hoqy; siB lgy qyrI<br />

syv]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

316<br />

q`qkrw


RhmigAwnI kY; DIrju eyk] ijau bsuDw.koaU KodY; koaU cMdn lyp]<br />

{bRhmigAwnI kY; DIrju eyk] prmpUjnIk gurU jI ny gurU mrXwdw guris`KI<br />

gursMgq, sRI gurU gRMQ swihb jI nUM j`ugo j`ug At`l r`Kx leI, srb`q dy Bly, gaU<br />

gRIb dI r`iKAw leI, zulm dy nws Drm dy pRkwS leI, Alop hoey C`qrI Drm nUM<br />

pRgt krn leI, srb`q dy Bly Drm ihq kurbwnI dw bIj bIjx leI, kurbwnI dy<br />

ky, siqsMgqjI dw bcn mMnx dI mrXwdw kwiem krn leI, prmpUjnIk nwny<br />

siqgurU swihb jI dy kurbwnI dyx dy bcn kmw ky, gurU jI dy bcn mMnx kmwaux<br />

nmskwrn dI prpwtI pwaux leI, durmiq mlyC rwj dI jV pu`tx leI, Bjn<br />

ismrn swDU sMqW dI r`iKAw leI, Awpxy ipAwry guris`KW swDU sMqW dy mrn dy<br />

kSt dI inivrqI leI, Awpxy ipAwry guris`KW dy irdy, Gr s`cKMf bnwaux leI,<br />

swrI bRhmMf dI rcnw’c, ^wilsqwn hlymI rwj kwiem krn leI, AwigAwkwrI<br />

AnuswrI syvkW dy AOgux ivkwr mytx leI, gurU gRMQ swihb jI duAwrw, Awpxy<br />

ipAwry is`K b`icAW dy idl idmwZ’c, hr smyN gurbwxI jI b^Sx leI, gur pRymw-<br />

BgqI sihq, inrgun srgun dI eykqw b^Sx leI, dbwA fr nwl iksy ivAkqI<br />

dI is&q n ilK ky, gurbwxI jI nUM inrol Su`D r`Kx leI, ihMdU is`K eIsweI<br />

muslmwn Awid jwqI n&rq myt bRhmigAwnI ky, dunIAW’c jwqI n&rq krky,<br />

gRIb jMqw dy lhU dy vg rhy n`dW nUM bMd krn leI, Awpxy b`icAW nUM pdwrQ<br />

siqkwr, pRymw-BgqI sihq bRhmigAwn b^S ky, Agn swgr sMswr qoN qwrn<br />

leI, sWeI mIAw mIr jI nUM, bRhmigAwnI kY; DIrju eyk] ijau bsuDw.koaU KodY; koaU<br />

cMdn lyp] bRhmigAwnI dI DIrjDwrI AvsQw kmw ky idKwaux leI, guru Arjxu;<br />

scu isrjxhwrw] vwihgurU jI ny, zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn<br />

qoN, AduqI ShIdI idqI[ }(ijau) ijvyN(bsuDw) DrqI nUM, BwvyN(koaU) koeI(KodY) pu`ty,<br />

ies’qy ml mUqR iqAwgy, BwvyN(koaU) koeI cMdn dw lyp kry, dohW hwlqW’c, pUrn<br />

iKmw DIrj’c Afol rihMdI hY[ iqvyN(bRhmigAwnI) ShIdW dy isrqwj DMn 2<br />

siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI(kY) dy rom 2’c, srb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

DIrju hI DIrj, iKmw hI iKmw sihq, (eyk) ie`k pUrn bRhm jI vsdy hn[ BwvyN<br />

gurqw isMGwsx’qy sjx, zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, BwvyN<br />

au~bldI dyZ’c bYTx, inrgun bRhm jI ’c lIx, Afol rihMdy hn[ q`qI qvI’qy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

317<br />

q`qkrw


KV@n qoN, sWeI mIAW mIr jI DwhW mwr ky roey[ s`cy pwiqSwh jI ny pUrn DIrj<br />

b^SidAW ikhw, “gurmuiK ipAwry jI!qusIN ieh qukW pV@ ky ArQ p`uCdy sI, kI<br />

ies AvsQw nUM kmwaux vwlw koeI gursyvk hY?krqwr jI dw Bwxw im`Tw mMnxw<br />

cwhIdw hY[ qyrw kIAw; mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu; nwnku mWgY] ”) guru pUrw.<br />

nmskwry] Anuswr sWeI jI AsMK nmskwrW hI nmskwrW krky, rom 2 krky DMn<br />

3 kihMidAW, rom 2 dy ipAwr siqkwr nwl, rom 2 krky rox l`gy[ XQw:-<br />

nwnk.ruMnw bwbw jwxIAY; jy rovY lwie ipAwro]) mY rovMdI.sBu jgu runw; ruMnVy vxhu<br />

pMKyrU] ieku n runw.myry qn kw ibrhw; ijin hau iprhu ivCoVI]<br />

bRhmigAwnI kw; iehY gunwau] nwnk.ijau pwvk kw; shj suBwau] 1]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv, siqgurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy<br />

hn:- (ijau) ijvyN(pwvk) A`g(kw) dw, ieh (shj) inrXqn hI(suBwau) suBwv hY,<br />

ik TMF’c nyVy jwx qoN, TMF dUr krdI hY, hny@ry’c cwnx krdI hY, ijhVI gMdI cIz<br />

iv`c su`tI jwvy aus nMU swV ky, vwqwvrx nUM sw& krdI hY, Kwxw hzm krdI hY[<br />

sRIrW qy bnwspqI nUM vDwauNdI PulwauNdI hY[ hor AnykW hI kwj svwrdI hY[ ies<br />

qr@W prmpUjnIk gurU swihb jI dy swjy invwjy , bRhmigAwnI; sgl kI rInw] bxy<br />

pUrn bRhmigAwnI jI(kw) dw(iehY) ieho hI, bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw]<br />

(gunwau) gux hY, ik ijhVw aun@W dy nyVy jWdw hY, aus dw mhW pwpW rUpI pwLw dUr<br />

krdy hn, AigAwn rUpI AMDyrw cu`kdy hn, A`g’c cIz su`tx vWg, ijhVy pRymI<br />

inSkwm syvw krky, SuB s`cy im`Ty crnkmlW’c lIx huMdy hn, aun@W dy AOguxW dI<br />

mYL swV ky, Awpxw inrml srUp hI bxw lYNdy hn, Kwxw hzm krn vWg,<br />

bRhmigAwn rUpI Bojn nUM, gur pRymw-BgqI duAwrw hzm krn Bwv Ajr jrn dw<br />

bl b^Sdy hn, sRIrW dy vDx Pu`lx vWg, Awpxy pRymI jI nUM sRb ivAwpI Anq<br />

klwvwn ivsmwd inmRqw hlImI gRIbI sihnSIlqw Bwxw mMnx ilv lwaux, siq<br />

sMqoK dieAw Drm vIcwr pyRm nwm Awid AsMK guxW dw dwn b^S ky, vDw Pulw<br />

idMdy hn] 1]<br />

bRhmigAwnI; inrml qy inrmlw] jYsy, mYlu n lwgY jlw] {fwktR A`T<br />

pihr’c A`T glws pwxI pIx nUM kihMdy hn[ sRIr Anuswr v`D G`t ho skdw hY[<br />

ijhVy pwxI nhIN pINdy.gurdy ^rwb ho jWdy hn[ kbz Awid hor ibmwrIAW BI<br />

l`gdIAW hn[ ieh Xwd rhy izAwdw TMFw pwxI kbzI krygw[ svyr vyly burS<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

318<br />

q`qkrw


krky inrny kwLjy.r`j ky pwxI pIxw bhuq hI guxkwrI hY, ies nwl pyt sw& ho<br />

jWdw hY[ izAwdw grmI’c ply 2 pwxI pINdy rho, cIqw BjwauNdy rho, ml mUqR dy<br />

iqAwg dI ikirAw rokxI nhIN cwhIdI, keI ikirAw rok ky ibmwr huMdy hn[ ru`q<br />

Anuswr TMF’c kosw krky pIvo, grmI’c drimAwnw, izAwdw TMFw kbzI rySw<br />

pwcx SkqI nUM GtwauNdw hY[ Pirz dI TMFI cIz, sRIr nUM ivgwVdI hY[ TMF’c<br />

Pirz’coN PL Awid kosy pwxI’c Tr BMn ky Kwau[ A`T pihr vrqx leI pwxI<br />

boqlW dw hI pIvo, ijhVw pIx nuM suAwd hovy[ dunIAW’qy ij`Qy BI jwau pwxI dI<br />

lwg nhIN hovygI[ ij`Qy pwxI Krwb hovy aubwL ky hI pIvo[ fMUGy qoN fUMGy bor dw tYst<br />

kIqw pwxI vrqo[ }pihlw pwxI jIau hY; ijqu hirAw sBu koie]) (dyvIN.bol) pwxI<br />

ivchu.rqn aupMny; myru kIAw mwDwxI] ATsiT qIrQ.dyvI Qwpy; purbI lgY bwxI]<br />

nwie invwjw.nwqY pUjw; nwvin sdw sujwxI] muieAw jIvidAw giq hovY; jW isir<br />

pweIAY pwxI]) hukmI; vrsx lwgy myhw] Anuswr vwihgurU jI dw b^iSAw<br />

pwxI.vrKw duAwrw vrs ky, qpS myt ky TMF b^Sdw hY[ ipAws buJwauNdw hY,<br />

vwihgurU jI dI kudrqI rcnw AMbr hvw bwZW ibR`CW bnwspqI nUM, Anyk rMgW 2 dy<br />

FMg nwl sw& krdw hY, KyqI nUM pwLdw hY, cSmyN dirAw bx ky vih qurdw hY,<br />

DrqI nUM suh`px cwr cMn lwauNdw hY , swrI DrqI’qy smuMdRW dy rUp’c sj irhw hY,<br />

AnykW jIAW jMqW dI pwlxw kr irhw hY, AnykW rMgW 2 dy FMg nwl mYL lwh ky,<br />

iPr BI inrml hI inrml rihMdw hY, ikauN jo bu^wrwq bx ky sw& ho jWdw hY[<br />

(jYsy) ijvyN(jlw) jl nUM, mYlu(n) nhIN (lwgY) l`gdI, iqvyN bRhmigAwnI; sy jn<br />

Bey] nwnk ijn pRBu; Awip kryie] 2] prmpUjnIk pUrn (bRhmigAwnI) siqgurU<br />

swihb jI, (inrml) au~jl(qy) qoN(inrmlw) au~jl pRkwS hI pRkwS pUrn bRhm<br />

srUp hn[ ijvyN vrKw vrs ky, grmI cu`k ky TMF SWqI idMdI hY[ iqvyN gurqw<br />

ibrwjmwn bRhmigAwnI gurU pRmysr jI, swc nwm kI AMimRq vrKw] krky, pRym rUpI<br />

jl duAwrw swrIAW vwSnwvW myt ky, SWqI TMF b^Sdy hn[ iqRSnw eIrKw AOguxW<br />

dI qpS mytdy hn[ XQw:- Awqs dunIAw; Kunk nwmu KudwieAw]) sIqlu QIvY<br />

nwnkw; jpMdVo hir nwmu] pwxI dy ipAws buJwaux vWg, vwihgurU jI dy suMdr sohxy<br />

Amolk drSn krw ky, drSnW dI ipAws mytdy hn[ KyqI hrI krn vWg,<br />

guris`KI rUpI KyqI nUM, SuB guxW dI hirAwvlqw sihq, hrI BrI krdy hn[ AMimRq<br />

rUp kIrqn kQw gurbwxI swc nwm kI AMimRq vrKw] krky AMbr hvw bwZW ibR`CW<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

319<br />

q`qkrw


nwspqI DrqI nUM sw& krky cwr cMn lwauNdy hn[ XQw:- sw DrqI BeI<br />

hrIAwvlI; ijQY myrw siqguru bYTw Awie] sy jMq Bey hrIAwvly; ijnI myrw<br />

siqguru dyiKAw jwie]<br />

bRhmigAwnI kY; min hoie pRgwsu] jYsy; Dr aUpir Awkwsu] 1.prmpUjnIk<br />

inrgun bRhm jI ny hux, AnykW DrqIAW AkwSW hvwvW pwxIAW AgnIAW bRhmMfW<br />

nUM, Awpxy sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp, AsMK AnMq inrgun ivsmwd pRkwS hI<br />

pRkwS’c, ibn QMm@W dy itkwA ky r`iKAw hY[ AMfy dI Skl goL DrqI’c AkwS hY,<br />

bwhr BI cOhIN qrPIN, hyTW au~qy AkwS hY[ DrqI qoN auqWh au~fIey AkwS dw AMq<br />

nhIN[ (jYsy) ijvyN (Dr) DrqI dy aUpir hyTW AMdr bwhr, dso idSW’c, Awkwsu hI<br />

AkwS hY[ iqvyN bhu byAMq; aUc qy aUcw] nwnk Awps kau; Awpih phUcw] 6])<br />

kih kbIr.rwjw rwm n Cofau; sgl aUc qy aUcw]) khu kbIr; Kojau Asmwn] rwm<br />

smwn; n dyKau Awn] Anuswr pUrn bRhm srUp pUrn(bRhmigAwnI) siqgurU<br />

swihbwn jI(kY) dy min ’c, bwhr AsMK bRhmMf dI rcnw’c, Ajpw jwp inrgun<br />

inrMkwr ivsmwd ivAwpk inmRqw iKmw gRIbI sihn-SIlqw AnMq SuB guxW dIAW<br />

AnqklW sihq, pUrn bRhmigAwn dw srb ivAwpI Ascrj mhW ivsmwd Agm<br />

Apwr, srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] Ajpw jwp bRhm jI dw(pRgwsu)<br />

cwnx hI cwnx hoie irhw hY[ XQw:- jh; iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd<br />

sbd bjMqw]) ijmI jmwn ky ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt<br />

bwF hoq hY] 2.(bRhmigAwnI) gursyvk jI(kY) dy min’c, sBdI crn-DUV, grIbI<br />

praupkwr pRymw-BgqI dw(pRgwsu) cwnx hoie irhw hY[ XQw:- bRhmigAwnI sgl<br />

kI rInw]) bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI praupkwr aumwhw])<br />

srb kI ryx hovIjY] Awpu imtwie imlIjY]) srb kI ryn; jw kw mnu hoie] khu<br />

nwnk; qw kI inrml soie] 3]) jb iehu; hUAw sgl kI rInw] qw qy rmeIAw;<br />

Git Git cInw]) imit gey bYr; Bey sB ryn] AMimRq nwmu; swDsMig lYn] (jYsy)<br />

ijvyN(Dr) DrqI pYrW dy hyTW qoN au~f ky, sB dy aUpir Awkwsu’c Aw jWdI hY[ iqvyN<br />

bRhmigAwnI gursyvk jI, sB dI crn-DUV bx ky, praupkwr krky sB dy au~pr<br />

Aw jWdy hn[ XQw:- ijau DrqI.crx qly qy, aUpir AwvY; iqau nwnk swD jnw,<br />

jgqu Awix.sBu pYrI pwey]) pvhu crxw qil.aUpir Awvhu; AYsI syv kmwvhu]<br />

Awps qy aUpir sB jwxhu; qau drgh suKu pwvhu]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

320<br />

q`qkrw


3.(jYsy) ijvyN(Dr) DrqI dy aUpir Awkwsu’c, AnMq sUrj cMd qwry mMfl<br />

pRkwSdy hn, iqvyN prm pUjnIk bRhmigAwnI gursyvk swihb jI(kY) dy min rUpI<br />

Akws’c, AnMq gursbdW ArQW rUpI sUrj cMd qwry mMflW dy sRb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd(pRgwsu) cwnx hI cwnx hoie rhy hn[ XQw:- sMq pRswid.myry pUr mnorQ;<br />

kir ikrpw Byty guxqws] sWiq shj sUK min aupijE; koit sUr nwnk prgws])<br />

siqgur sbid; aujwro dIpw] ibnisE AMDkwr.iqh mMdir; rqn koTVI Kul@I AnUpw]<br />

1]) BRm BY ibnis gey, iKn BIqir; AMDkwr. pRgty cwnwxu] swis swis AwrwDY<br />

nwnku; sdw sdw jweIAY kurbwxu]<br />

bRhmigAwnI kY; imqR sqRü smwin] prmpUjnIk vwihgurU siqgurU swihb mh`ly<br />

nOvyN jI qoN vroswey pUrn(bRhmigAwnI) gursyvk bwby GneIey jI(kY) dy lUM 2’c, imqR<br />

(sqRü) duSmx, gur pRswid; nwnk smidRstw] Anuswr(smwin) ie`ko jyhy hn[ vwhu<br />

vwhu mhwn praupkwrI, bRhmigAwnI; sgl kI rInw] bwbw GneIAw jI ijnW@ ny<br />

AnykW praupkwrI mhWpurS pYdw kIqy hn[ XQw:- hrK sog.jw kY nhI; bYrI mIq<br />

smwn] khu nwnk.suin ry mnw; mukiq qwih qY jwn]) shx sIl sMqM; sm imqRs´<br />

durjnh] nwnk.Bojn Aink pRkwryx; inMdk AwvD hoie aupiqstqy] 27]) swjnu<br />

dustu; jw kY eyk smwnY] pRB Apuny ibn; Avru n jwnY]) gur aupdyis.swD kI sMgiq;<br />

ibnisE sgl sMqwpu] imqR sqR pyiK.smqu bIcwirE; sgl sMBwKn jwpu] 1] qpiq<br />

buJI.sIql AwGwny; suin Anhd.ibsm Bey ibsmwd] Andu BieAw nwnk min swcw;<br />

pUrn pUry nwd]<br />

bRhmigAwnI kY; nwhI AiBmwn]) bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw]<br />

bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw]) bRhmigAwnI; sgl kI rInw] pUrn bRhm<br />

bRhmigAwnI hoxy krky, prmpUjnIk (bRhmigAwnI) siqgurU swihb jI(kY) dy mn rom<br />

2’c, (AiBmwn) hMkwr nwhI hY[ XQw:- ivic snwqˆØI; syvku hoie] nwnk; pxHIAw<br />

pihrY soie]) rihxI rhY; soeI isK myrw[ Ehu Twkuru; mY aus kw cyrw]) hm sMqn kI<br />

rynu ipAwry; hm sMqn kI srxw]) grIbI; gdw hmwrI] KMnw; sgl rynu CwrI]<br />

swKI:- bRhmigAwnI kY; imqR sqRü smwin] bRhmigAwnI kY; nwhI AiBmwn])<br />

prmpUjnIk bRhm srUp bwbw GneIAw swihb jI, ipqw nyk swaU n`QUrwm qy mwqw<br />

suMdrI jI dy Gry, ipMf sodrw izlw isAwlkot ivKy pRgty[ Awp jI sMq mMflI dI syvw<br />

krn aupRMq, bcn sux rhy sn, ie`k gRIb ibgwrI dy rox dI duKIAw Avwz suxI, qW<br />

Awp jI ny B`j ky kI dyiKAw?Bu`Kw gRIb ibgwrI boJw if`gx qoN ro irhw hY[ aus nUM<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

321<br />

q`qkrw


pTwx mwr irhw hY[ Awp jI ny, gRIb dy muK nUM gurU jI dI golk smJ ky, ibgwrI nUM<br />

ie`k cWdI dw dmVw dy ky ikhw, “hy r`bjI dy ipAwry!Awpxy pRvwr leI pdwrQ lY<br />

jwvxw, pRmwqmw jI dw nwm jpxw[ ” aus dw boJw cu`k ilAw[ ieh dyK ky pTwx ny<br />

hYrwn ho ky pu`iCAw, “ies kMgwl nwl qyrw kI sbMD hY?”Awp jI ny ikhw, “ijhVw<br />

Awp jI nwl hY, ivcwrw gRIb iF`foN Bu`Kw kmzor bwl b`cydwr hY, ies dI Bu`K mytx<br />

leI ^udw jI ny ies’qy rihmq kIqI hY[ Avil Alh nUru aupwieAw; kudriq ky sB<br />

bMdy] eyk nUr qy sBu jgu aupijAw; kaun Bly.ko mMdy]) Klk.Kwlk kI jwn kY, Klk<br />

duKwvY nwih[ Klk duKwvY nMd lwl jI, Kwlk kopY qwih[ Anuswr ^udw dI Klkq nUM<br />

duKwaux nwl ^udw jI dI nrwzgI huMdI hY[ syvw praupkwr qoN ibnw jIv imRqk hY[<br />

”Awp jI dy Amolk bcn sux ky, nUrwnI cyhrw dyK ky, pTwx dw mn mom ho igAw,<br />

ikauN jo suMdr kumwr aumr dw b`cw, ^udw dy rMg’c rMgx vwly bcn kih irhw sI[<br />

pTwx Awp jI qoN boJw mMgy, pr Awp jI idMdy nhIN, lokW dy dyKidAW pTwx ny boJw<br />

Koh ilAw, ikhw, “Awp jI ^udw dy bMdy hoN[ A`j qoN mgroN mYN gRIb qoN boJw nhIN<br />

cukWvWgw, syvw bMdgI krWgw[ ”Awp jI nwl sMqW dI syvw krn l`gw, bMdgI krky<br />

inhwl hoieAw[<br />

Awp jI jrnYl AmIrisMG pws au~cy ru`qby’qy sn[ KMf bRhmMf byAMq;<br />

auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu; scy myry ipAwirAw] s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr<br />

swihb jI dI vYrwgmeI ivsmwd gurbwxI AMimRq vyly pRymI is`K qoN suxI qW min bYrwgu<br />

BieAw; drsnu dyKxY kw cwau] Anuswr mn nUM pUrn vYrwg ho igAw[ isD swiDk<br />

igrhI jogI; qij gey Gr bwr] Anuswr cwbIAW g`ly’qy r`K ky, jMgl nUM cly gey,<br />

Bu`K auNnIdRw shwridAW, koeI jnu; hir isau dyvY joir] crn ghau.bkau suB rsnw;<br />

dIjY pRwn Akoir] gwauNdy rihMdy, pUrn vYrwg idRV ho igAw[ XQw:- hau.rih n skw,<br />

ibnu dyKy pRIqmw; mY nIru vhy vih clY jIau] ie`k idn pUrn vYrwg’c ismrn kr rhy<br />

sn[ koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] prmpUjnIk vwihgurU<br />

mh`ly nwvyN jI ny pUrn Agm ivsmwd drSn b^S ky &urmwieAw, “hy gurmuiK ipAwry<br />

jIE!frolIBweI drSn b^So[ ” Bu`K qyRh auNnIdRw shwridAW ismrn’c lIx pUrn<br />

vYrwgI mhWpurS jI’qy ikRpw ho geI[ swDsMig nwnk jsu gwieE; jo pRB kI Aiq<br />

ipAwrI] Anuswr vwihgurU siqgurU swihb jI dy AqI ipAwry siqsMgqjI kIrqn<br />

kridAW drSnW nUM jw rhy sn, aun@W nwl frolIBweI Aw ky, srgun inrgun inrMkwr;<br />

suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir jwip]1] Anuswr gurU pRymw-<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

322<br />

q`qkrw


BgqI gurbwxI Ajpw jwp dy dwqy, Ajpw jwp suMn smwDI’c lIx vwihgurU mh`ly<br />

nOvyN jI dy AiqAMq ivsmwd suMdr drSn kIqy, pihlI vwr drSn kridAW hI<br />

moihq ho ky s`cy murId bx gey[ XQw:- murdw hoie murId; n glI hovxw[ swbru<br />

isdik shIdu; Brm Bau Kovxw[ bVy cwA auqSwh nwl siqsMgq, gurU pRmysr jI<br />

dI SuB s`cI syvw krdy, nwl 2 hIey ko pRIqmu; jI qoN gurbwxI kQw kIrqn sux ky<br />

lUM 2’c vsweI jWdy[ jy iqsu BwvY nwnkw; kwghu hMsu kry] Anuswr pUry gurU jI ny<br />

kW hMs bxwey hn[ ien@W nUM svwrnw qW Aswn hI sI, ikauN jo in`kI aumr qoN<br />

swDUAW sMqW, lokW dI syvw AiqAMq hI ipAwr nwl krdy sn[ gur kI mUriq; mn<br />

mih iDAwnu] Anuswr DMn vwihgurU mh`ly nOvyN jI dy AnMq srgun srUp rom 2 krky<br />

jwp krdy AMdr bwhr idsx l`gy, inrgun bRhm jI dI swiKAqqw ho geI[ AsMK<br />

sUrj cMd qwry mMfl DrqIAW hvwvW pwxI AkwS pqwl pSU pMCI sB siqgurU<br />

qygbhwdr swihb jI dw jwp krdy idsx l`g gey[<br />

Awp jI in`kI aumr qoN kruxwrs ’c gRIb duKIAW dI shwieqw krdy sn[<br />

vwihgurU mh`ly nOvyN jI nUM nwnk.syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr<br />

isr Arp ky Awp gvw ky mwx iqAwg ky, pUrn gur syvk jI bx gey[ hr smyN<br />

Awp jI Awpxy pRIqm dy nUrwnI cyhry nUM cMd ckor prIq hY; lwie qwr inhwly[<br />

Anuswr q`k 2 ky inhwl 2 ivsmwd rihMdy[ Awp jI praupkwr leI qW jwn<br />

vwrdy sn, hr smyN ismrn AiBAws gurbwxI pV@dy, siqgurU swihb jI jo hukm<br />

krdy qqkwl mMndy[ XQw:- jYsI AwigAw kInI Twkuir; iqs qy.muKu nhI moirE]<br />

shju Anµdu riKE.igRh BIqir; auiT auAwhU kau dauirE] 2] AwigAw mih<br />

BUK.soeI kir sUKw; sog hrK.nhI jwinE] jo jo hukmu BieE swihb kw; so mwQY ly<br />

mwinE]<br />

gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] jI dy ivsmwd ielwhI<br />

drSn krky vgdy dirAw vWg syvw ismrn dw ^Ub AiBAws krdy[ ie`k idn Awp<br />

jI ny gurdyv jI dy s`cy crnkmlW’qy m`Qw r`iKAw, ivsmwd ho gey[ vwihgurU gurU<br />

ipqw jI ny QwpVw idqw, gurdyv sWiq siq buiD mUriq; gurdyv pwrs prs prw]<br />

Anuswr b^iSS krky Awpxy smwn hI bxw ley[ XQw:- gurU isKu.isKu gurU hY ; eyko<br />

gur aupdysu clwey] gurU pRmysr jI jwxdy hn, ik ien@W dI rucI praupkwr’c bhuq<br />

hI qIbr qIKx hY[ ieh dyK ky SuB s`cy vr b^Sy[ “AKutu Kjwnw.siqguir dIAw;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

323<br />

q`qkrw


qoit nhI ry mUky] Anuswr DMn siqgurU nwnk dyv swihb jI dw Amolk nwm AKut<br />

^zwnw Awp jI ny pRwpq kIqw hY[ gurU ipAwrI siqsMgqjI’c Kuly@ g`Py vrqwau,<br />

qotw nhIN Awvygw[ XQw:- Kwvih Krcih; ril imil BweI] qoit n AwvY; vDdo<br />

jweI] Awp jI qoN bhuiqAW jIAW dw Blw hovygw[ ”gurU swihb jI ny isropau b^S<br />

ky guris`KI pRcwr ihq pUrn Adb siqkwr nwl ivdw kr idqy[ pwrbRhm prmysr<br />

siqgur; Awpy krxYhwrw] jI dIAW Amolk ^uSIAW pRwpq krky, Awp jI sUrvIrW<br />

bhwdrW vWg pRcwr praupkwr krdy 2, ipMf khvw(jYmlpur) ivKy phuMcy, ie`Qy<br />

Bjn ismrn dw pRvwh clwieAw[ Awp jI dy gurmuiK sIl inrvYr praupkwrI<br />

DIrjDwrI jIvn qoN pRBwivq ho ky, SrwbI kbwbI fwkU BI suDrn l`gy[ Awp jI dw<br />

js Gr 2 &Yl igAw[ Awp jI syvw ismrn praupkwr krky iqRpq ho rhy sn[<br />

ie`k idn Awp jI nUM kihr dy du`K BrI ^br imlI[ BweI mqIdws jI Awry nwl<br />

cIr ky ShId kIqy gey hn, BweI sqIrwm jI rMU ’c lpyt ky swV ky ShId kIqy<br />

gey hn, BweI dieAwlw jI dyZ ’c aubwL ky ShId kIqy gey hn[ prmpUjnIk<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI byAMq hI kSt dyx aupRMq ShId<br />

kIqy gey hn[ XQw:- Drm hyq; swkw ijin kIAw] sIsu dIAw; pru.isrru n<br />

dIAw] iBAwnk jor zulm Gor du`K drd BrI ^br sux ky, jwnI ivCMunVy.myrw mrxu<br />

BieAw; iDRgu jIvxu sMswry]) mY rovMdI.sBu jgu runw; ruMnVy vxhu pMKyrU] Anuswr<br />

Awp jI AiqAMq hI duKI Gwiel ho ky roey[ ivCoVw suxy fuKu; ivxu ifTy mirEid]<br />

Anuswr Awp jI ny keI idn ku`J nhIN CikAw, Bu`Ky iqhwey siqgurU pRIqm jI dw<br />

jwp krdy rhy[ siqgurU pRIqm jI ny Awpxy SuB s`cy drSn b^Sy qy &urmwieAw,<br />

“BweI!audws n hovo, dwsn dws ny zulm dy nws Drm dy pRkwS leI kurbwnI idqI<br />

hY[ dwsn dws dy srUp dy pRq`K drSn, siqgurU dsvyN pwiqSwhjI dy prm suMdr<br />

mnohr drSn hn[ jw ky s`cy crn-kml prs ky inhwl hovo[ rwq idn aun@W dI<br />

syvw BgqI kro[ aun@W ny mhwn DrmXu`D ij`qxy hn[ qyrw kIAw; mITw lwgY] hir<br />

nwmu pdwrQu; nwnku mWgY]) haumY qjn nwm ilv lwvx[ Bwxw mMnx pMQ ieh<br />

pwvn[ Anuswr Bwxw mMno, hor audwsI nhIN krnI, pRSwdw Cko[ ”<br />

mhwn praupkwrI nwm rsIey pUrn vYrwgI mhWpurS jI ny, sRI AnMdpur<br />

swihb jI ivKy Aw ky, bwlwn bwl]) rwjwn rwj] vwihgurU mh`ly dsvyN jI dy suMdr<br />

drSn krky, ivCoVy dw du`K myitAw[ kmrbMdu sMqoK kw; Dnu jobnu qyrw nwmu]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

324<br />

q`qkrw


Anuswr gurU jI qy sMgq jI dI syvw sbr sMqoK dw kmrksw lw ky, rwq idn cwA<br />

nwl krn l`gy[ zwlm nOrMgy ny bhuq igxqI ’c&OjW Byj ky, phwVI rwijAW smyq<br />

1761 ib: nUM, sRI AnMdpur swihb jI nUM Gyrw pw ilAw, ieh Gyrw swFy s`q mhIny<br />

irhw, dohW qr&W qoN qIr goLy goLIAW cldy rihMdy[ gurU jI dy lwfly AwpxIAW<br />

jwnW ’qy Kyf ky, Awey duSt zwlmW nUM P`tV krdy, m`cdy jMg ’c Awp jI qIr<br />

goLIAW dI pRvwh n kridAW, isMGW qy vYrIAW nUM BI pwxI iplw idMdy, lV rhy<br />

isMGW leI bVI hI du`KdweI g`l sI, ikauN jo cV@ ky Awey zwlm nUM v`Fxw hI Drm<br />

sI[ vYrI hMkwrI hSmq KW P`tV ny ikhw, “hwey pwxI hwey pwxI !”Awp jI ny<br />

Avwz sux ky pwxI ipLw idqw, vYrI aus nUM pwlkI ’c cu`k ky lY gey [ isMGW ny ieh<br />

dyK ky bVw hI du`K mMinAw, isMGW ny ie`kTy ho ky, ien@W dI iSkwieq, gur<br />

goivMdu.gouivMdu gurU hY ; nwnk Bydu n BweI] siqgurU swihb jI pws kIqI[ “hy<br />

pwrbRhm gRIb invwj s`cy pwiqSwhjI!BweI GneIAwjI cV@ ky Awey duSt AhMkwrI<br />

zwlmW nUM pwxI ipAw ky surjIq kr idMdy hn[ ”myrw AMqrjwmI hir rwieAw] jI<br />

ny ijmI jmwn ky ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt bwF hoq<br />

hY] Awpxy inrgun srUp duAwrw bwby jI dy pRkwSk pyRrk ho ky , Awp hI inrml<br />

inrvYr pd b^S ky, imit gey bYr; Bey sB ryn] bhuq hI au~cI AvsQw b^SI<br />

sI[ pwrbRhm pUrn gurdyv] jI ny hukm kIqw, “BweI! bwby GneIey jI nUM CyqI<br />

ilAwau[ ”Awp jI nUM gursyvk jI ny jw ky ikhw, “CyqI qoN CyqI c`lo!siqgurU<br />

swihb jI bulw rhy hn[ ”hukm mMnidAW qur pey[ gursyvk isMG ny ikhw, “A`j<br />

qyrI ^Yr nhIN, qYnUM bQyrw roikAw, pr qUM duStW nUM pwxI iplwauxo nhIN hitAw[ qyry<br />

jYsy gdwr sUhINeyN dw gL v`Fxw cwhIdw hY[ ”Awp jI ny gurU pRymw-BgqI dy<br />

ivsmwd rMg’c ikhw, “Awp jI gurU jI dy lwfly isMG hoN[ dwsndws leI gurU jI<br />

dw hI srUp hoN, ies leI pRym bynqI hY ik iP`kw n bolo jI[ XQw:- nwnk.iPkY<br />

boilAY; qnu mnu iPkw hoie] iPko iPkw sdIAY; iPky iPkI soie] iPkw drgh<br />

stIAY; muih Qukw iPky pwie] iPkw mUrKu AwKIAY; pwxw lhY sjwie] ”<br />

gur nwnk dyv goivMd rUp] prmpUjnIk gurU pRmysr jI nUM gur &qyh<br />

gjwauNidAW hI, kbIr kUkru.rwm ko; muqIAw myro nwau] Anuswr kUkr bx ky,<br />

prmpiv`qR s`cy crn-kmlW’qy J`t p`t if`g pey[ ihrdy’coN AMimRq au~T ky muK’c<br />

Aw irhw hY[ gL bRhmwnMd rs nwl BirAw hY, lUM kMfy KV@y hn[ gurU pRmysr jI ny<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

325<br />

q`qkrw


fOiLAW qoN PV ky cu`ky, ikhw, “BweI swihb jI!KV@y hovo[ ”dovyN h`Q joV ky swvDwn<br />

eykwgr cIq] isr Jukw ky snmuK KV@ ky, vwihgurU 2 jpidAW Aivlokau; rwm ko<br />

muKwribMd] Anuswr pwrbRhm pUrn gurdyv] jI dy ivsmwd suMdr drSn pRym nwl<br />

krky inhwl ho gey[ XQw:- AMdir scw nyhu; lwieAw pRIqm AwpxY] qnu mnu hoie<br />

inhwlu; jw guru dyKw swm@xy]<br />

gurdyv jI ny bIr-rs nwl pu`iCAw, “ pwrbRhm pUrn gurdyv] siqgurU ipqw<br />

jI dy prm ipAwry swjy invwjy BweI swihb jI!Awp jI gurU Gr ’qy cV@ ky Awey<br />

zwlm duSmxW nUM pwxI ikauN ipAwauNdy hoN?”pUrn hMgqw dy iqAwgI inrvYr<br />

mhWpurSW ny ieh suxidAW hI isr Jukw ky, gurU swihb jI dw BwrI Aihswn<br />

mMnidAW ieh pyRm bynqI kIqI:- “myil lYhu dieAwl; Fih pey duAwirAw] riK<br />

lyvhu dIn dieAwl; BRmq bhu hwirAw] hy, dIn dieAwl, dmodr rwieAw jIau]<br />

dwsn dws’qy Awp jI dI Aimq myhr hoeI hY[ dwsn dws nUM sB dy AMdr Awp jI<br />

dw ivsmwd nUr hI nUr ids irhw hY[ XQw:- duie duie locn pyKw] hau hir ibnu;<br />

Aauru n dyKw] dwsndws hY murId, pUrn gurU krqwr dw[ pwxI pwvW ijs muK’c,<br />

soeI muK dwqwr dw[ ”sdw sdw; sdw dieAwl] pwrbRhm gRIb invwj jI ny<br />

prmpRsMn ho ky, AwpxI CwqI nwl lw ky, Gu`t ky ipAwr idqw[ XQw:- myrY min<br />

qin pRIiq lgweI siqguir; hir imilE lwie 1 JpIVw] ( 1 j`PI) h`s ky mlm f`bI<br />

h`Q PVweI[ “vwhu vwhu jI GneIAw BweI!vwhu vwhu jI qyrI DMn kmweI!ju`g ju`g<br />

rhI smweI!”isropwau b^S ky invwjy qy ikhw, “hy ipAwry jI!qusIN pihlW gurdyv<br />

mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] vwihgurU mh`ly nOvyN jI dI pUrn<br />

pRsMnqw pRwpq kIqI hY, hux dwsn dws nUM Awpxy pyRm dy v`s kr ilAw hY[ hr smyN<br />

Ajpw jwp’c lIx rhoNgy, inhwl!inhwl!inhwl!AwpjI qoN syvw pMQI sMpRdwey<br />

c`lygI, nwm rsIey inrml inrvYr mhWpurS pYdw hoxgy[ ”s`cy pwiqSwh jI ny<br />

isMGW nUM ikhw, “hy ipAwry gurU ^wlsw jI!prmpUjnIk ipqw jI dy b^Sy vrW dw<br />

sdkw, BweI swihb jI pUrn inrml inrvYr pRkwS srUp bRhm-pd nUM pRwpq ho cuky<br />

hn[ ien@W ny Awpxw swrw jnm gurU syvw ’c lw ky, sPlw kr ilAw hY[ ien@W dI<br />

jIvn XwqRw sPl ho cu`kI hY[ XQw:- sPl sPl; BeI sPl jwqRw] Awvx jwx<br />

rhy; imly swDw] ”Awp jI vr imlx qoN mgroN BI syvw krdy rhy[ Awpxy gurdyv<br />

jI dI prm pRsMnqw lY ky khvy Aw ky syvw ismrn guris`KI dw bhuq BwrI pRcwr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

326<br />

q`qkrw


kIqw[ Awp jI ie`Qy hI srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] rwm jI’c sdw<br />

leI lIx ho gey[ XQw:- sUrj ikrix imly; jl kw jlu hUAw rwm] joqI joiq<br />

rlI; sMpUrnu QIAw rwm] s`cKMf nUM jwx qoN, bhuq hI sMgq iek`qR hoeI, sB ny Awp<br />

jI dy gux cyqy krky bhuq hI vYrwg kIqw[ XQw:- nwnk.ruMnw bwbw jwxIAY; jy rovY<br />

lwie ipAwro] gurU sMgq DMn bwbw GneIAw swihb jI jpx l`gI, sdw leI jpdy<br />

hn[ hy BweI GneIAw jI!Awp jI dI syvw gurmuiK au~c krxI nUM hr smyN AnMq<br />

bwr AnMq nmskwr hI nmskwr[<br />

bRhmigAwnI; aUc qy aUcw] min ApnY hY; sB qy nIcw]) fMfauiq bMdn<br />

Ainkbwr; srb klw smrQ] Anuswr prmpUjnIk sRI gurU gRMQ swihb jI dy A`Kr<br />

2 nUM, hr smyN fMfauq krky, vwihgurU gurU mMnx pUjx jpx iDAwaux ArwDx vwly ,<br />

gursyvk pUrn(bRhmigAwnI) bRhmbyqy mhWpurS jI, (aUc) au~icAW purKW (qy) qoN<br />

BI(aUcw) au~cy hn[ XQw:- bRwhmxu KqRI sUd vYs, cwir vrn cwir AwsRm hih; jo<br />

hir iDAwvY so prDwnu] ijau cMdn inkit.vsY ihrfu bpuVw; iqau sqsMgiq<br />

imil.piqq prvwxu] 3] Ehu sB qy aUcw.sB qy sUcw; jw kY ihrdY visAw<br />

Bgvwnu] jn nwnku.iqs ky crn pKwlY; jo hir jnu.nIcu jwiq syvkwxu] 4] 4])<br />

inrml inrml.sUcw sUco; sUcw sUco sUcw] AMq n AMqw.sdw byAMqw; khu nwnk.aUco<br />

aUcw]) bhu byAMq; aUc qy aUcw] nwnk Awps kau; Awpih phUcw] 6] BwvyN<br />

au~icAW qoN au~cy hn, Pyr BI pUrn gurU jI nMU sB ku`J mMn ky, ApnY min ’c, sB<br />

(qy) qoN(nIcw) nIcy(hY) hn[ XQw:- kbIr.sB qy hm bury; hm qij.Blo sBu koie]<br />

ijin AYsw kir bUiJAw; mIqu hmwrw soie]) PrIdw.kwly mYfy kpVy; kwlw mYfw vysu]<br />

gunhI BirAw.mY iPrw; loku khY drvysu] 61<br />

bRhmigAwnI; sy jn Bey] nwnk ijn pRBu; Awip kryie] 2]) KMf bRhmMf<br />

byAMq; auDwrxhwirAw] vwihgurU DMn siqgurUU nwnk dyv siqgurU gRMQ swihb jI<br />

&urmw rhy hn:- prmpUjnIk (bRhmigAwnI) bRhmbyqy bRhmigAwnI; sgl kI<br />

rInw] jI, (sy) auh Bgq(jn) ipAwry s`icAwry(Bey) hoey hn, (ijn) ijn@W nUM(pRBu)<br />

imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu]<br />

DMn gurU pRmysr jI Awip b^iSS krky (kryie) krdy hn, Bwv hux gurqw<br />

ibrwjmwn gurU swihb jI b^iSS krky, ijs dy idl idmwZ’c, ismrn gurU pRymw-<br />

BgqI gurbwxI hr smyN Byjdy rihMdy hn, rom 2’c vsdy hn[ inrgux srgux jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

327<br />

q`qkrw


dI eykqw b^S ky, aus nUM bRhmigAwnI; sgl kI rInw] bxw lYNdy hn[ jIv Awp<br />

AOgux ivkwr iqAwg ky , sB dI crn-DUV nhIN bx skdw, Bwv sIs srbMs gurU jI<br />

nUM Arp ky BI sB dI crn-DUV bxy] 2]<br />

bRhmigAwnI.sgl kI rInw] siqgurU swihbwn jI nUM isr Arpx vwly, pUrn<br />

bRhmigAwnI gursyvk jI, (sgl) swirAW(kI) dI, (rInw) crn-DUV hn[ XQw:-<br />

sgl ryn.iehu mnu BieAw; ibnsI Ap DwrI]) imit gey bYr; Bey sB ryn] AMimRq<br />

nwmu; swDsMig lYn]) eyku nwmu; sMqn AwDwru] hoie rhy; sB kI pg Cwru]) jwqI<br />

ECw pwqI ECw; ECw jnmu hmwrw] rwjw rwm kI syv n kInI; kih rivdws<br />

cmwrw] 3] 3]) myrI KlhuN mOjVy; gurisK hMFWdy[) ivic snwqˆØI; syvku hoie]<br />

nwnk; pxHIAw pihrY soie]) KqRI bRwhmxu.sUdu bYsu ; auDrY ismir cMfwl] ijin<br />

jwinE.pRBu Awpnw; nwnk.iqsih rvwl]) sYnu nweI buqkwrIAw; Ehu.Gir Gir<br />

suinAw] ihrdy visAw pwrbRhmu; Bgqw mih ginAw] 3]<br />

(isK polw) nK isK lau.sgl AMg; rom rom kir kwit kwit, isKn ky crn<br />

pr vwrIAY[ Agin jlwie.Puin pIsn pIswie qWih, lY aufY pvn.huie Aink<br />

pRkwrIAY[ jq kq isK pg DrY, gur pMQ pRwq; qwhU qwhU mwrg mY, Bsm ko<br />

fwrIAY[ iqh pd pwdk crn, ilv lwgI rhY; dieAw kY dieAwl, moih piqq<br />

auDwrIAY] (672.kibq) gurmuiK mhW purK BweI gurdws swihb jI vWg, gursyvk<br />

jI pUrn bRhm igAwn nUM pRwpq ho ky BI, sB dI crn-DUV bx ky, gurU jI dy kUkr<br />

hI bxdy hn[ ijvyN ibR`C nUM bhuqw &L l`gx qoN bhuqw hI Juk jWdw hY[ XQw:- dRüm<br />

spUr.ijau invY; KvY ksu.ibml bIcwrh]<br />

Awqm rsu; bRhmigAwnI cInw] siqgurU swihbwn jI qoN vroswey(bRhmigAwnI)<br />

bRhmbyqy gurmuiK ipAwry gursyvk jI ny , bRhmigAwnI.sgl kI rInw] ho ky,<br />

(Awqm) Awpxy Awp srUp bRhm jI dw bRhmwnMd rsu gurpRswid(cInw) pCwixAW<br />

hY, Bwv myhrvwn gurqw ibrwjmwn gurU jI, gursbd b^S ky, irdy ’coN bRhmwnMd<br />

AMimRq rs.muK ’c hr smyN Byjdy rihMdy hn[ XQw:- AMimRqu pIAw; siqguir dIAw]<br />

Avru n jwxw; dUAw qIAw]) hir rsu pI.jn sdw iqRpqwsy; ivchu Awpu gvwey])<br />

gurmuiK AMqir shju hY; mnu ciVAw.dsvY Awkwis] iqQY.aUNG n BuK hY; hir AMimRq<br />

nwmu suK vwsu] nwnk.duKu suKu ivAwpq nhI; ijQY Awqm rwm pRgwsu] 16]) hir<br />

rsu pI.jn sdw iqRpqwsy; ivchu Awpu gvwey]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

328<br />

q`qkrw


43.bRhmigAwnI kI; sB aUpir mieAw] Awpxy qoN AnykW bRhmigAwnI pYdw<br />

krn vwly, inrml inrvYr pUrn(bRhmigAwnI) siqgurU swihb jI, bRhmbyqy<br />

gursyvk jI(kI) dI, sB aUpir sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn(mieAw) ikRpw<br />

hI ikRpw hY, Bwv kSt dyx vwly duSmx ’qy BI ikRpw krdy hn[ XQw:- pUrn pUir<br />

rhy; dieAwl] sB aUpir; hovq ikrpwl]) mn qn AMqir; ismrn gopwl] sB<br />

aUpir; hovq ikrpwl] ijvyN prmpUjnIk Bgq jYdyv swihb jI ny Awpxy h`Q v`Fx<br />

vwly sMq doKI mhW hiqAwirAW ’qy ikRpw krky syvw siqkwr krvwieAw[<br />

bRhmigAwnI qy; kCu burw n BieAw]) bRhmigAwnI; sgl kI rInw] Anuswr<br />

sB dI crn DUiV bxy qn mn Dn isr gurU swihb jI nUM Arpx vwly, pUrn<br />

bRhmigAwnI gursyvk jI, sdw sB ’qy pUrn ikrpwl rihMdy hn[ XQw:- sB<br />

aUpir; hovq ikrpwl] ies leI pUrn bRhmigAwnI gursyvk jI(qy) qoN, iksy dw<br />

kCu BI burw(n) nhIN(BieAw) hoieAw, huMdw[ sdw sB dw Blw hI krdy hn[<br />

XQw:- mn mMDy; pRBu AvgwhIAw] eyih rs Bogx; pwiqswhIAw] mMdw.mUil n<br />

aupijE; qry scI kwrY lwig jIau] 6] swKI prmpUjnIk pUrn bRhmigAwnI<br />

gurmuiK ipAwry BweI mihMgw swihb jI:- Awp jI, vwihgurU mh`ly dsvyN jI dy<br />

prmpUjnIk pVdwdy mh`ly pMjvyN jI dy nwny mh`ly qIjy jI dy AnMn Bgq hoey hn[<br />

siqgur kI syvw sPl hY; jy ko kry icqu lwie] Anuswr Awp jI pRIqm gurU jI dy<br />

lMgr ’c, AiqAMq hI pRym nwl rIJ 2 ky ic`q lw ky SuB s`cI syvw krdy[ swDsMig<br />

nwnk jsu gwieE; jo pRB kI Aiq ipAwrI] Anuswr siqgurU swihb jI dI AiqAMq<br />

ipAwrI siqsMgqjI nUM siqgurU Amrdws swihb jI dw srUp smJdy[ XQw:- imil<br />

sqsMgiq Koju dsweI; ivic sMgiq.hir pRBu vsY jIau] 2]) gurisKW kI hir.DUiV<br />

dyih; hm pwpI BI giq pWih]) qpVu JwiV ivCwie; DUVI nwieAw[ Anuswr<br />

guris`KW dI crn-DUV ’c ieSnwn krdy[ XQw:- swD kI DUir; krhu iesnwnu]<br />

swD aUpir; jweIAY kurbwnu] BwvyN hr smyN lMgr’c syvw krdy, pr Ahwr swdw qy<br />

bhuq hI G`t qoN G`t Ckdy, iF`f Bu`Kw r`Kdy[ syvw kridAW suAws 2 nwm BI jpdy<br />

rihMdy[ Awp jI ’qy siqgurU swihb jI dI bhuq hI ikRpw sI[ syvw kridAW 2 rwq<br />

nUM siqsMgqjI dy bYTx vwly q`pV’qy hI pY jWdy[ syvw ismrn’c ivsmwd lIx<br />

rihMdy[ sRIr BwvyN bhuq hI il`sw ho igAw, pr iPr BI siqgurU swihb jI dw AQwh<br />

pRym lUM 2’coN cmk dmk irhw sI[ sUrj cV@dy iC`pdy dw i^Awl n rihMdw[ gur kY<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

329<br />

q`qkrw


igRih; syvku jo rhY] gur kI AwigAw; mn mih shY] Awps kau; kir kCu n<br />

jnwvY] hir hir nwmu; irdY sd iDAwvY] mnu bycY; siqgur kY pwis] iqsu syvk ky;<br />

kwrj rwis] syvw krq; hoie inhkwmI] iqs kau; hoq prwpiq suAwmI] ApnI<br />

ik®pw; ijsu Awip kryie] nwnk.so syvku; gur kI miq lyie] 2] Anuswr Awpxw<br />

mn gurU pRmysr jI pws byc ky, rwq idn syvw kridAW Awpxy Awp nUM ku`J BI n<br />

jxwauNdy[ gurU pRmysr jI dw hukm sI ik ijhVw lMgr bcy auh ibAws’c pw dyxw[<br />

ie`k idn Awp jI ibAws’c lMgr pwaux gey, qW E~Qy cor bYTy sn[ aun@W ny BweI<br />

swihb jI nUM jUV ky.bryqI’c g`f idqw[ swrI rwq vwihgurU siqgurU Amrdws<br />

swihb jI dw prmpiv`qR nwm jpdy rhy[<br />

svyr nUM pRymIAW ny dyiKAw ik BweI swihb jI lMgr’c nhIN hn[ sMsy nwl<br />

bwhr Bwl@x gey[ Awp jI nUM dyK ky nmskwr kIqI[ CyqI 2 bryqI pwsy kIqI, DMn<br />

gurU Amrdws boly, bMDn Kol@y[ corW ny corI krnI cwhI, pr nhIN kr sky[ iml ky<br />

vIcwirAw, “AwpW v`fI BwrI Bu`l kIqI hY, jo siqgurU swihb jI dy ipAwry<br />

s`icAwry inrdoS is`K nUM bryqI’c g`ifAw hY[ jo jo qyry Bgq duKwey; Ehu qqkwl<br />

qum mwrw] Anuswr AwpW swry hI mwry jwvWgy[ ies leI siqgurU swihb jI dy<br />

crn-kmlW’qy pY ky idloN muAw&I mMgIey, jo BI fMf dyx auh BugqIey[ ” ieh<br />

vIcwr ky sjy dIvwn’c gL’c p`ly pw ky siqgurW dy swhmxy fMfauqW krky AwpxI<br />

BYVI krqUq d`sI[ gurU pRmysr jI ny BweI swihb jI nUM bulw ky pu`iCAw, “hy ipAwry<br />

jI!Awp jI nUM swrI rwq bVw hI kSt hoieAw, ieh doSI hwzr hn[ ien@W nUM<br />

ikhVI szw duAwauxI cwhuMdy hoN?”ieh sux ky, jnm mrx duhhU mih nwhI; jn<br />

praupkwrI Awey]) bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw]) bRhmigAwnI kI; sB aUpir<br />

mieAw] bRhmigAwnI qy; kCu burw n BieAw] Anuswr dovyN h`Q joV isr Jukw ky ,<br />

rom 2 krky pUrn pRym sihq boly, “hy dIn dieAwl ik®pwl ik®pw iniD; pUrn Ksm<br />

hmwry] Awp jI dI s`cI Srn Awey hn, ikRpw krky b^S ky pUrn sMq bxw lvo<br />

jI[ ” ieh sux ky koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] jI ^Ub<br />

h`sy qy ikhw, “DMn BweI mihMgw jI! DMn BweI mihMgw jI!Awp jI ny siqgurU swihb<br />

jI dw mihMgw aupdyS kmw ky, Awpxw jnm gur crnW’c Arp ky, gurU jI,<br />

siqsMgqjI dI syvw krky pUrn pRsMnqw lY ky mihMgw bxw ilAw hY[ Awp jI dy<br />

ies praupkwr krky gurU sMgq jI’c byAMq iKmw srUp praupkwrI mhWpurS pRgt<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

330<br />

q`qkrw


hoxgy[ ”ieh ivsmwd kOqk dyK ky, gurU ipqw jI dy suMdr ivsmwd drSn krky,<br />

siqsMgqjI pUrn ivsmwd ho gey[ kbIrw.jhw igAwnu.qh Drmu hY; jhw JUTu. qh<br />

pwpu] jhw loBu.qh kwlu hY; jhw iKmw.qh Awip] 155] Anuswr iKmw srUp pUrn<br />

bRhmigAwnI jI, nwnk bRhmigAwnI Awip prmysur] vwihgurU srUp hn, jo<br />

bRhmigAwnI qy; kCu burw n BieAw] prm au~cI su`cI AvsQw nUM kmw rhy hn[ DMn<br />

vwihgurU gurU pRmysr jI AYsy Anq bRhmigAwnIAW nUM pYdw krn vwly hn[ DMn DMn<br />

siqgurU, nwnk nwmu cV@dI klw] qyry Bwxy.srb`q dw Blw]<br />

bRhmigAwnI; sdw smdrsI] bRhmigAwnI kI idRsit; AMimRqu brsI]) hrK<br />

sog jw kY nhI; bYrI mIq smwn] khu nwnk suin ry mnw; mukiq qwih qY jwn])<br />

shx sIl sMqM; sm imqRs´ durjnh]) swjnu dustu; jw kY eyk smwnY] Anuswr pUrn<br />

bRhm srUp pUrn (bRhmigAwnI) siqgurU swihb jI, duSmx im`qR AmIr gRIb sB nUM<br />

sdw(smdrsI) ie`ko jyhI idRStI nwl dyKdy hn[ ies leI(bRhmigAwnI) siqgurU<br />

swihbwn jI dy, hir AMimRq iBMny 1 loiexw; Anuswr AMimRq iB`jy 1 nyqRW(kI)<br />

dI(idRsit) ingw@ gurbwxI jI ’coN, hr smyN AMimRqu brsI jWdw hY, Bwv gurbwxI<br />

kQw kIrqn in`qnym, swry pswry’c rwq idn AMimRq vrsw rhy hn[ ijvyN<br />

prmpUjnIk siqgurU dUjy pwiqSwhjI jdoN smwDI qoN au~Tdy, rogIAW’qy AMimRq idRStI<br />

pwauNdy, sB Arog ho jWdy[ XQw:- AimA idRsit.suB krY; hrY AG pwp skl<br />

ml] kwm k®oD Aru loB moh; vis krY sBY bl] sdw suKu min vsY; duKu sMswrh<br />

KovY] guru nv iniD drIAwau; jnm hm.kwlK DovY] su khu tl.guru syvIAY;<br />

Aihinis shij suBwie] drsin prisAY gurU kY; jnm mrx duKu jwie] 10]) jw<br />

kI idRsit.AMimRq Dwr; kwluK Kin auqwr; iqmr Aig´wn jwih.drs duAwr]<br />

bRhmigAwnI; bMDn qy mukqw] bRhmigAwnI kI; inrml jugqw] DMn sRI gurU<br />

qygbhwdr swihb jI nUM inmK inmK; Twkur nmskwrY] Anuswr inmK 2 nmskwrW<br />

krn vwly, prmpUjnIk pUrn bRhmigAwnI bwbw mqIdws swihb jI, mOq cOrwsI<br />

l`K jUn, AOgux hMkwr ivkwr mhW pwp dy bMDn(qy) qoN(mukqw) mukq hn[ AYsy prm<br />

ShId pUrn ivsmwd (bRhmigAwnI) eykY rMig qq ky byqy; gursyvk jI, Ajpw jwp<br />

inrgux bRhm jI dy srgun srUp sRI gurU qygbhwdr swihb jI dy , s`cy crn kmlW<br />

’c (jugqw) juVy hoey(kI) dI ilv ibrqI socxI icqvxI krnI(inrml) au~jl hY,<br />

Awry hyTW BI juVy rhy[ XQw:- ikqY pRkwir; n qUtau pRIiq] dws qyry kI; inrml<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

331<br />

q`qkrw


Iiq]) mU lwln isau; pRIiq bnI] rhwau] qorI n qUtY.CorI n CUtY; AYsI mwDo iKMc<br />

qnI]) (krv`qu) Awsw] krvqu Blw; n krvt qyrI] lwgu gly; sunu ibnqI myrI]<br />

1] hau vwrI; muKu Pyir ipAwry] krvtu dy; mokau kwhy kau mwry] 1] rhwau] jau<br />

qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau] 2] hm qum bIcu; BieE<br />

nhI koeI] qumih su kMq; nwir hm soeI] 3] khqu kbIru; sunhu ry loeI] Ab<br />

qumrI; prqIiq n hoeI]<br />

bRhmigAwnI kw; Bojnu igAwn] nwnk bRhmigAwnI kw; bRhm iDAwnu] 3]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv siqgurU gRMQ swihb jI AMimRq<br />

bcn &urmwauNdy hn:- {ie`k sRIrk qy dUjw Awqimk Bojn hY[ }siqgurU swihb jI<br />

qoN vroswey(bRhmigAwnI) gursyvk jI(kw) dw pUrn bRhm jI ’c idRV pRp`k iDAwnu<br />

juiVAw rihMdw hY, AYsy pUrn gursyvk jI, bRhmigAwnI(kw) dw Awqm iqRpqI leI<br />

ieik inrMkwrI; nwm AwDwir] Anuswr Awqimk Bojnu pUrn bRhm igAwn hI hY[<br />

ijvyN bwby qwrUisMG swihb jI dw Koprw lihx qoN BI iDAwn nhIN tu`tw, 22 idn<br />

A&ur smwDI iDAwn ’c lIx bYTy ismrn krdy rhy[ XQw:- gurmuiK; roim roim<br />

hir iDAwvY]) iek dU jIBO.lK hoih; lK hovih.lK vIs] lKu lKu gyVw.AwKIAih;<br />

eyku nwmu jgdIs] gurU swihbwn jI dy kUkr bxy, pUrn bRhmigAwnI jI nUM, siqgurU<br />

gRMQ swihb jI bhuq hI au~cI AvsQw, rom 2 krky Ajpw jwp b^Sdy hn[ sRIr<br />

dy AMgW dI su`D Bulw ky hr smyN q`qW’coN BI jwp suxwauNdy hn[ inmK inmK; Twkur<br />

nmskwrY] Anuswr vwihgurU jI nUM nmskwrW hI nmskwrW hr smyN krn dI b^iSS<br />

krdy hn[ AMdr bwhr gursbdW ArQW sihq, siqgurU swihbwn jI dy, AnykW<br />

srUpW dy suMdr drSn b^Sdy rihMdy hn[ AsMK bRhmMf sUrj cMd sB Akwr<br />

vwihgurU jI dy srgun srUp qy inrgun bRhm jI AnMq AsMK pRkwS sihq jwp<br />

krdy idKwauNdy hn[ AYsI ibsmY ibsm ibsmwd AvsQw b^Sdy hn ij`Qy aUNG Bu`K<br />

nhIN hY[ XQw:- gurmuiK AMqir shju hY; mnu ciVAw dsvY Awkwis] iqQY.aUNG n<br />

BuK hY; hir AMimRq nwmu suK vwsu] nwnk.duKu suKu ivAwpq nhI; ijQY Awqm rwm<br />

pRgwsu] 16] ij`Qy AsMK bRhmMf dy mwlk jI dw rom 2’c vwsw hY, au~Qy Bu`K ik`Qy<br />

hY?sUK mhl; jw ky aUc duAwry] qw mih vwsih; Bgq ipAwry] Anuswr so gurqw<br />

ibrwjmwn siqgurU swihb jI, bRhmigAwnI kw; Bojnu igAwn] vwlI bhuq hI au~cI<br />

AvsQw b^Sdy hn] 3]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

332<br />

q`qkrw


RhmigAwnI; eyk aUpir Aws] bRhmigAwnI kw; nhI ibnws] sMswrI jIAW dI<br />

Aws, sbMDIAW v`ifAW bMidAW ’qy huMdI hY, pr gurU jI qoN vroswey, hr smyN swihb sRI<br />

gurU goibMdisMG ^wlsy jI nUM cyqy krn vwly, Drm leI sB ku`J kurbwn krn vwly,<br />

Awpxy jYsy AnykW bRhmigAwnI swjx vwly(bRhmigAwnI) syvk jI dI, eyk vwihgurU<br />

jI aUpir Aws huMdI hY[ XQw:- iks hI koeI koie; mM\u inmwxI ieku qU] ikau.n<br />

mrIjY roie; jw lgu.iciq n AwvhI] 1]) pRB bwh pkir.ijsu mwrig pwvhu; so quDu<br />

jMq imlwis] 1] Avr Et mY koie n sUJY; iek hir kI Et mY Aws]) iks hI DVw<br />

kIAw; imqR suq nwil BweI] iks hI DVw kIAw; kuVm sky nwil jvweI] iks hI<br />

DVw kIAw; iskdwr cauDrI.nwil AwpxY suAweI] hmwrw DVw; hir rihAw smweI]<br />

ies leI bRhmigAwnI jI kw(ibnws) nws nhI huMdw, ikauN jo bUMd dy smuMdR’c lIx hox<br />

vWg AibnwsI suK; Awpn Awsn] AibnwsI bRhm jI’c lIx ho jWdy hn[ XQw:-<br />

inhclu scu Kudwie eyku; Kudwie bMdw AibnwsI]) hir ky syvk.jo hir Bwey; iqn@ kI<br />

kQw inrwrI ry] Awvih n jwih.n kbhU mrqy; pwrbRhm sMgwrI ry]) sMq qumwry.qumry<br />

pRIqm; iqn kau.kwl n Kwqy] rMig qumwrY lwl Bey hY; rwm nwm ris mwqy]<br />

bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] {Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE<br />

Bir] Bin mQurw. kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk mh`lw pMjvW<br />

swihb jI vwihgurU jI srUp huMidAW, Awpxy pRymI is`K b`icAW nUM Bwau-BgqI dI dwq<br />

b^SidAW, vwihgurU jI ’c lIx krn leI, grIbI gdw hmwrI] KMnw sgl rynu<br />

CwrI] AiqAMq hI grIbI kmw ky &urmw rhy hn:- }siqgurU swihbwn jI qy siqgurU<br />

swihbwn jI qoN vroswey(bRhmigAwnI) bRhmbyqy gursyvk jI(kY) dy AMdr bwhr AnMq<br />

bRhmMf AMdr sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn grIbI hI gRIbI(smwhw) smweI hoeI<br />

hY[ grIbI dw hr smyN(smwhw) AnMd hY[ XQw:- Krcu Kjwnw nwm Dnu; ieAw Bgqn<br />

kI rwis] iKmw grIbI And shj; jpq rhih guxqws] Kylih ibgsih And isau;<br />

jw kau hoq ik®pwl] sdIv gnIv suhwvny; rwm nwm igRih mwl] Kydu n dUKu.n fwnu<br />

iqh; jw kau ndir krI] nwnk. jo pRB BwixAw; pUrI iqnw prI] 18]) Andu<br />

grIbI swDsMig; ijqu pRB iciq Awey] jil jwau eyhu bfpnw; mwieAw lptwey])<br />

grIbI; gdw hmwrI] KMnw; sgl rynu CwrI]) moih mskIn; pRBu nwmu ADwru] Kwtx<br />

kau; hir hir rojgwru]) nwnku grIbu; bMdw jnu qyrw] rwiK lyie; swihbu pRBu myrw]<br />

44.bRhmigAwnI.praupkwr aumwhw]) bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] Anuswr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

333<br />

q`qkrw


lUM 2 krky gRIbI ’c lIx siqgurU swihbwn jI dy syvk pRymI pUrn bRhmigAwnI<br />

q`qbyqy jI dy mn ’c, (praupkwr) (pr+aupkwr) (pr) prwey Bwv duSmx ’qy BI<br />

prauupkwr krn dw(aumwhw) auqSwh hY[ XQw:- jnm mrx duhhU mih nwhI; jn<br />

praupkwrI Awey] jIA dwnu dy BgqI lwiein; hir isau lYin imlwey]) praupkwru<br />

inq icqvqy; nwhI kCu poc]) hir nwmu dIAw.guir praupkwrI; Dnu DMnu gurU kw<br />

ipqw mwqw] hMau siqgur Apuxy kMau.sdw nmskwrI; ijqu imilAY.hir nwmu mY<br />

jwqw] 16]<br />

swKI:- mhwn praupkwrI DIrjDwrI pUrn bRhmigAwnI sMq bwbw krmisMG<br />

swihb jI, sMq lwlisMG swihb jI dI pltn, 1857eI: Zdr smyN id`lI phuMcI[<br />

praupkwrI bwbyjI bLdI A`g’coN bMidAW nUM k`F 2 ky sRI gurduAwry swihb jI C`f<br />

AwauNdy[ ie`k Gr nUM A`g l`gx qoN, ie`k mwqw bUhy A`gy KV@I au~cI 2 cIkW mwr ky,<br />

inrMkwr jI A`gy pRym bynqIAW kr rhI sI[ “hy vwihgurU sRI gurU nwnk dyv swihb<br />

jI!dwsndwsI gRIbxI dy b`cy dI A`g qoN r`iKAw kro[ ijvyN Bgq pRhlwd swihb jI<br />

nUM qpdy QMm@ qoN r`iKAw sI[ ”ieqny nUM sMq mhW purS jI cly gey[ praupkwrI<br />

sMqW ny DIrj dy ky ikhw, “vwihgurU 2 kho!praupkwrI bwby jI ny AwpxI p`g nwl<br />

do pauVIAW bMn@IAW[ Coty sMq lwlisMG swihb jI ny ikhw, “bwbw jI!A`g jorW’qy<br />

hY, cubwry’qy n cV@o[ bRhmigAwnI praupkwr aumwhw] bwbwjI vwihgurU 3 jI jp<br />

ky, nh iblµb DrmM iblµb pwpM] Anuswr bVy jmwl jlwl aumwh auqSwh nwl<br />

cubwry ’qy cV@ gey[ ipAwry b`cy nUM cwdry ’c pw ky, AwpxI kMf mgr bMn@ ilAw[<br />

DMn vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb jI!DMn vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb<br />

jI!jpidAW 2, CyqI 2 hyTW Aw gey[ b`cw mwqw jI nUM dy ky hor iksy nUM A`g qoN<br />

bcwaux leI A`gy cly gey[ “ju`g 2 ijauNdy rho!” mwqwjI AsIsW idMdI 2 r`jy hI<br />

nw, “DMn vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb jI!DMn siqgurU swihb jI dy pUrn<br />

bRhmigAwnI, bRhmigAwnI praupkwr aumwhw] mhWpurS gursyvk jI BI DMn<br />

hn[”<br />

bRhmigAwnI kY; nwhI DMDw] bRhmigAwnI; ly Dwvqu bMDw]) kbIr kUkru.rwm<br />

ko; muqIAw myro nwau] gly hmwry jyvrI; jh iKMcY qh jwau] Anuswr siqgurU<br />

swihbwn jI dy bxy kUkr pUrn (bRhmigAwnI) q`qbyqy gursyvk jI(kY) dy mn bwxI<br />

sRIr ’c, (DMDw) mwiekI jMjwl durmiq ivkwr nwhI hY[ XQw:- mwieAw DMDw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

334<br />

q`qkrw


DwvxI; durmiq kwr ibkwr]) DMDw Dwvq rih gey; mn mih sbdu Anµdu] durjn<br />

qy swjn Bey; Byty gur goivMd]) kir ikrpw.dIE moih nwmw; bMDn qy Cutkwey] mn<br />

qy ibsirE.sglo DMDw; gur kI crxI lwey] ij`Qy rom 2 ’c ivsmwd srb ivAwpI<br />

inmRqw hlImI gRIbI iKmw inrlypqw praupkwr inRivkwrqw, srb kI ryx; hovIjY]<br />

Awid AsMK guxW dIAW Anq klW dy AsMK pRkwS srUp Anqklwvwn pUrn<br />

myhrvwn vwihgurU jI dw vwsw hY, au~Qy cwnx hI cwnx hY, hMkwr ivkwr pwp DMMDw<br />

nhIN hY, ikauNik siqgurU swihbwn jI ny Awpxy syvk bRhmigAwnI jI dy, mwieAw<br />

DMDw DwvxI; durmiq kwr ibkwr] Anuswr durmiq ivkwrW rUpI Koty DMDy ’c,<br />

(Dwvqu) DwauNdy mn qn nUM Awpxy v`s ’c(ly) lY ky, pRym rUpI sMgL nwl(bMDw) bMn@<br />

ilAw hY[ vw siqgurU swihb jI ny, Awpxy swjy invwjy pUrn bRhmigAwnI jI dw<br />

mn qn isr(ly) lY ky, pwpW jUnW kStW ’c(Dwvqu) DwauNdy mn qn nUM, Awpxy pUrn<br />

pRym dy vsIkwr krky(bMDw) bMn@ ilAw[ XQw:- swcw swihbu, sd imhrvwx] bMDu<br />

pwieAw myrY siqguir pUrY; hoeI srb kilAwx] jykr mn v`s n hovy, BwvyN sRIr<br />

ivhlw hI rhy, pr iPr BI mn DMdy ivkwr icqvdw rihMdw hY[ bRhmigAwnI jI<br />

swirAW dI DUV bx ky, gRIbI ’c smwey BwvyN AnykW praupkwr krn, iPr BI Awp<br />

nhIN jxwauNdy, hMgqw dw ie`k sMklp BI nhIN krdy[ ies leI mn krky DMDw nhIN<br />

icqvdy, sRIr krky BI mwiekI DMdy qoN mukq hn, ikauN jo ivsmwd gurU syvw ismrn<br />

gRIbI praupkwr’c lIn hn[ XQw:- bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw]<br />

bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw]<br />

bRhmigAwnI kY; hoie su Blw] bRhmigAwnI; suPl Plw]) mn quAwnw; qU<br />

kudrqI AwieAw] sg nwnk dIbwn msqwnw; inq cVY svwieAw] Anuswr siqgurU<br />

swihbwn jI dy kUkrbxy, bRhm ky byqy.sbdu pCwxih; haumY jwiq gvweI] Anuswr<br />

bRhm byqy (bRhmigAwnI) gurBgq gursyvk kbIr swihb jI Awid, (suPl)<br />

(su+&l) (su) sRySt gurU pRymw-BgqI sihq bRhmigAwn gurbwxI aucwrn kQw<br />

kIrqn isKwaux krn krwaux nwm jpx jpwaux rUpI &l krky suPl(Plw) &ly<br />

hn[ ies leI bRhmigAwnI jI(kY) dy pwsoN, (su) BlI pRkwr, sRySt DMn DMn<br />

siqgurU nwnk nwm cV@dI klw[ qyry Bwxy srb`q dw Blw[ Anuswr srb`q dw Blw,<br />

inrXqn hI hr smyN hoie irhw hY[ aunW@ dy AnykW pRymI, Bjn kridAW aunW@ dy<br />

crn-kmlW nwl juVdy hn[ ikRpw krky Awpxy suMdr drSn b^Sdy hn[ aun@W dI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

335<br />

q`qkrw


kurbwnI ieiqhws js FwfI kQwkwr hr smyN suxwauNdy rihMdy hn[ hr smyN hr jgHw<br />

gurbwxI pV@I pV@weI ilKI ivcwrI jWdI hY[ ieauN ju`g ju`g Blw huMdw hY[<br />

bRhmigAwnI sMig; sgl auDwru] nwnk bRhmigAwnI; jpY sgl sMswru] 4])<br />

srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] siqgurU nwnk dyv gurU grMQ jI mwinE;<br />

prgt gurW kI dyh[ jI &urmwauNdy hn:- siqgurU swihbwn jI dy gRIb<br />

kUkr(bRhmigAwnI) bRhmbyqy gursyvk jI nUM, bRhmigAwnI sgl kI rInw]) nwnk<br />

bRhmigAwnI; Awip prmysur] mMn pUj ky, (sgl) swrw sMswru KMf bRhmMf, hr<br />

smyN(jpY) jpdy rihMdy hn, AYsy r`b rUp gursyvk bRhmigAwnI jI sMig Bwv s`cy<br />

crnkmlW ’c rih ky, inSkwm syvw ismrn bMdgI AwigAw mMn ky, (sgl)<br />

swirAW jIAW dw, AOguxW ivkwrW jmW jUnW qoN(auDwru) Cutkwr ho jWdw hY] 4]<br />

XQw:- pRB ky syvk; sgl auDwrn]) DMnu DMnu; DMnu jnu AwieAw] ijsu pRswid; sBu<br />

jgqu qrwieAw]) hir jn; sgl auDwry sMg ky]) kiljugu; auDwirAw gurdyv] ml<br />

mUq mUV.ij muGd hoqy; siB lgy qyrI syv]<br />

bRhmigAwnI kY; eykY rMg]) kbIr kUkru.rwm ko; muqIAw myro nwau] gly hmwry<br />

jyvrI; jh iKMcY qh jwau] Anuswr siqgurU swihbwn jI dy kUkr<br />

pUrn(bRhmigAwnI) q`qbyqy jI(kY) dy rom 2 ’c, (eykY) ie`k Akwl purKu jI dw,<br />

sRb ivAwpI mhW ivsmwd(rMg) kOqk hY, Bwv iqQY nwd ibnod; kof Anµdu] Anuswr<br />

vwihgurU jI, Awpxy AnykW srgux srUp Dwr ky, drSn b^Sdy hn, ipAwrI crcw<br />

krdy hn[ iKn’c koRVW bRhmMfW nUM auqpqI pwlxw lYAqw kridAW inrlyp ho rhy<br />

hn[ AwpxI rcI AnMq bRhmMf dI rcnw smyq, vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM, hr<br />

smyN jpdy rihMdy hn[ jo jo ricE; su iqsih iDAwiq] dy ivsmwd kOqk dyK ky,<br />

ivsmwd rihMdy hn[ vw (eykY) ie`k Akwl purKu jI dw sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

pRym rMg ciV@Aw hY, (eykY) ie`k vwihgurU jI dy(rMg) AnMd ’c lIx, ie`k vwihgurU<br />

jI dw rMg rUp hn[ XQw:- lwl rMgu iqs kau lgw; ijs ky vfBwgw] mYlw.kdy n<br />

hoveI; nh lwgY dwgw] 1]<br />

bRhmigAwnI kY; bsY pRBu sMg]) imit gey bYr Bey sB ryn] Anuswr siqgurU<br />

swihbwn jI dI crn-DUV bxy, inrml inrvYr bRhmigAwnI gursyvk jI (kY)<br />

dy(sMg) nwl, AMdr bwhr, (pRBu) AsMK pRkwS srUp Ajpw jwp inrgun ivAwpk<br />

bRhm jI qy srgun srUp jI (bsY) vsdy hn, Bwv swiKAwq hn[ XQw:- bRhm<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

336<br />

q`qkrw


mih jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu Brmu] vw bRhmigAwnI<br />

gursyvk jI(kY) dy sMg, AMdr bwhr AnMq bRhmMf’c, hr smyN(pRBu) Ajpw jwp<br />

vwihgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy AnMq srgun srUp(bsY) vsdy hn[ vw pRBu<br />

kY sMg bRhmigAwnI jI(bsY) vsdy hn[ XQw:- nwmdyv; hir jIau bsih sMig])<br />

hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin<br />

Jok] 1])<br />

bRhmigAwnI kY; nwmu AwDwru] ijvyN AmlI dw ADwr A&Im hY, iqvyN siqgurU<br />

swihbwn jI dy nwm dy ADwr rihx vwly, pUrn sMqoKI(bRhmigAwnI) bRhmbyqy<br />

gursyvk jI(kY) dy rom 2’c, s`cy im`Ty hir hir nwmu Amolw] nwmu jI dw AwDwru<br />

hY[ XQw:- ieik inrMkwrI; nwm AwDwir]) eyk Et; eyko AwDwru]) hir hir nwmu;<br />

myrw AwDwru]) nwmu vrqix.nwmo vwlyvw; nwmu nwnk pRwn ADwrw]) swcw nwmu; myrw<br />

AwDwro] swcu nwmu ADwru myrw; ijin BuKw siB gvweIAw] kir sWiq suK min<br />

Awie visAw; ijin ieCw siB pujweIAw] sdw kurbwxu kIqw gurU ivthu; ijs dIAw<br />

eyih vifAweIAw] khY nwnku.suxhu sMqhu; sbid Drhu ipAwro] swcw nwmu; myrw<br />

AwDwro] 4]<br />

bRhmigAwnI kY; nwmu prvwru] 1.bRhmigAwnI gursyvk jI(kY) dy AMdr bwhr,<br />

(nwmu) AnMq klW sihq, AnMq pRkwS hI pRkwS ivsmwd ivAwpk inrgun srgun<br />

vwihgurU jI hI prvwru hn[ Bwv prmpUjnIk s`cy vwihgurU jI, Awpxy AnMq<br />

srgun srUp Dwr ky, drSn b^Sdy rihMdy hn[ ivsmwd ivAwpk krxw mudqw mYqRI<br />

aupyiKAw rUp BYxW, sRb ivAwpI ivsmwd siq vYrwg ibbyk aupRoK igAwn rUpI Brw,<br />

gurbwxI jI’c lIn bRhmwkwr sRySt miq mwqw, sRb ivAwpI mhW ivsmwd sMqoK<br />

rUpI ipqw, gurU pRymw-BgqI sihq inrgun srgun jI dI eykqw vwlI inRivkwr Su`D<br />

bu`DI kwmix, mhW ivsmwd sRb ivAwpI sihj DIrj jq Awid spu`qR hn[ ieh<br />

ivsmwd SuB guxW rUpI pirvwr hY[ vw 2.bzurg gurmuiK, ipqw dwdy pVdwdy hn,<br />

guris`K gur BweI Brw hn, gurmuiK bRhmigAwnxw BYxW mwqwvW hn[ lUly lMgVy<br />

AnwQ gRIb ruLx vwly ividAwrQI spu`qR hn[ ijn@W nUM bRhmiv`idAw b^S ky,<br />

Awpxw hI srUp bxw lYNdy hn[ ieh siqsMgq rUpI prvwru hY[ sB siqsMgqjI nUM,<br />

gurU rUp smJ ky, hr smyN idloN ipAwr siqkwr nmskwr krdy rihMdy hn[ swDU<br />

sMq irSqydwr prwhuxy AwauNdy hn, ijnW nwl iml ky gurSbd kQw kIrqn bRhm<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

337<br />

q`qkrw


ivcwr krdy rihMdy hn[ jIvq mr ky, Awpxy Awp nUM sB qoN mMdw smJ ky, sB dI<br />

crn-DUV bxky, ihq ipAwr nwl sB dI SuB s`cI syvw pUrn pRym cwA auqSwh nwl<br />

krdy krwauNdy, eyk nwm AwDwr rihMdy hn[ XQw:- thl krau.qyry dws kI; pg<br />

Jwrau bwl] msqku Apnw Byt dyau; gun sunau rswl]) eyku nwmu; sMqn AwDwru] hoie<br />

rhy; sB kI pg Cwru] vw 3.jn nwnk pRIiq; swD pg cwty] Anuswr siqgurU<br />

swihbwn jI dy ^ry ipAwry s`cy crn-kml c`tx vwly, pUrn bRhmigAwnI gursyvk<br />

jI(kY) dy AMdr bwhr, (nwmu) gurbwxI gursbd jI Awpxy A`KrW ArQW AnMq qyz<br />

pRkwS sihq, SuB s`cw prvwru hn, jo hr smyN drSn b^S ky, inhwl krdy rihMdy<br />

hn[ vw cMdRmW audwLy jo AiqAMq suMdr sohxw pRkwS huMdw hY, aus nMU prvwr kihMdy<br />

hn[ pUrn bRhmigAwnI gursyvk jI(kY) dy audwLy AMdr bwhr dsW idSW ’c, (nwmu)<br />

inrgun bRhm jI AnMq qyz pRkwS dw SuB s`cw prvwru Bwv pRkwS hY[ XQw:-<br />

bRhmigAwnI kY; min hoie pRgwsu] jYsy; Dr aUpir Awkwsu]<br />

bRhmigAwnI; sdw sd jwgq] bRhmigAwnI; AhMbuiD iqAwgq]) jYdyv<br />

iqAwigE AhMmyv] Anuswr hMkwr iqAwgx vwly siqgurU swihbwn jI dy pRymI,<br />

bRhmigAwnI gursyvk jI, (AhMbuiD) (AhM+buiD) (AhM) hMgqw vwlI(buiD)<br />

bu`DI(iqAwgq) iqAwg idMdy hn[ swirAW dI crn-DUV bx jWdy hn[ Apuny Twkur<br />

kI; hau cyrI] crn ghy.jgjIvn pRB ky; haumY mwir inbyrI] Anuswr siqgurU<br />

swihbwn jI dI cyrI bx ky, im`Ty crnkmlW nUM Awpxy AMdr vswaux vwly<br />

pUrn(bRhmigAwnI) bRhmbyqy gursyvk jI, (bRhmigAwnI) siqgurU swihb jI sd sdw<br />

hI Ajpw jwp gurU pRymw-BgqI’c lIx, inrgun srgun dI eykqw sihq, pUrn<br />

bRhmigAwn’c(jwgq) jwgdy rihMdy hn[ XQw:- gurisK jogI jwgdy; mwieAw AMdir<br />

krin audwsI] kMnI muMdrW mMqR gur; sMqW DUiV ibBUq sulwsI] iKMQw.iKmw hMFwvxI;<br />

pRym pqR Bwau Bugiq iblwsI]) siqguru jwgqw hY dyau]) ieko siqguru jwgqw; horu jgu<br />

sUqw moih ipAwis] siqguru syvin.jwgMin sy; jo rqy sic nwim guxqwis]) gurmuiK<br />

jwig rhy; cUkI AiBmwnI rwm] Anidnu Boru BieAw; swic smwnI rwm] swic smwnI.<br />

gurmuiK min BwnI; gurmuiK swbqu jwgy] swcu nwmu AMimRqu guir dIAw; hir crnI ilv<br />

lwgy] pRgtI joiq.joiq mih jwqw; mnmuiK Brim BulwxI] nwnk.Boru BieAw mnu<br />

mwinAw; jwgq rYix ivhwxI]) shj Bwie imlIAY; suKu hovY] gurmuiK jwgY; nId n<br />

sovY]) mnmuiK sUqw; mwieAw moih ipAwir] gurmuiK jwgy; gux igAwn bIcwir] sy jn<br />

jwgy; ijn nwm ipAwir] 1]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

338<br />

q`qkrw


RhmigAwnI kY min; prmwnµd] bRhmigAwnI kY Gir; sdw Anµd]) CCw; Cohry<br />

dws qumwry] dws dwsn ky; pwnIhwry] Anuswr siqgurU swihbwn jI dy dwsndwsy<br />

pinhwry pUrn bRhmigAwnI gursyvk jI(kY) dy min’c, (prmwnµd) v`fy bRhmwnMd<br />

rs srUp bRhm jI vsdy hn[ ies leI khu nwnk; hm nIc krMmw] srix pry<br />

kI; rwKhu srmw] siqgurU swihbwn jI dI Srx pYx vwly bRhmigAwnI jI(kY) dy<br />

sRIr rUpI Gir vw siqsMgq rUpI Gir vw AMdr bwhr AnMq bRhmMf AMdr pRkwS<br />

srUp ivsmwd ivAwpk bRhm rUpI Gir ’c, sdw Anµd hI AnMd hY[ XQw:- hir<br />

rsu pI.jn sdw iqRpqwsy; ivchu Awpu gvwey]) jrw mrw.nh ivAwpeI; iPir.dUKu n<br />

pwieAw] pI AMimRqu AwGwinAw; guir.Amr krwieAw]) iqRpiq AGwvnu; swcY<br />

nwie] ATsiT mjnu; sMq DUrwie] 2]) iqRpiq BeI; scu Bojnu KwieAw] min qin<br />

rsnw; nwmu iDAwieAw]) hir Bgiq Kjwnw bKisAw; guir nwnik.kIAw pswau<br />

jIau] mY.bhuiV n iqRsnw BuKVI; hau rjw.iqRpiq AGwie jIau] jo gur dIsY isKVw;<br />

iqsu iniv iniv lwgau pwie jIau]) hir gux gwie.sdw iqRpqwsI; iPir.BUK n lwgY<br />

Awey] dh idis pUj hovY hir jn kI; jo hir hir nwmu iDAwey]) iqRpiq<br />

AGwey.pyiK pRB drsnu; AMimRq hir rsu.Bojnu Kwq] crn srn nwnk pRB qyrI;<br />

kir ikrpw sMq sMig imlwq]<br />

bRhmigAwnI; suK shj invws] nwnk bRhmigAwnI kw; nhI ibnws] 5]<br />

prmpUjnIk vwihgurU pMjvyN siqgurU nwnk dyv swihb jI &urmwauNdy hn:-<br />

prmpUjnIk gurU pRmysr jI qoN vroswey, hMgqw vwlI bu`DI iqAwg ky srb dI crn-<br />

DUV bxy, pUrn bRhmigAwnI gursyvk jI, ie`k vwihgurU jI ’c AByd, nwm dy ADwr<br />

nwm rUpI prvwru sihq, bRhmigAwn ’c jwgidAW, prmwnMd ’c sdw lIx, srb<br />

ivAwpI ivsmwd Awqm suK sihq, (shj) SWqI, DIrj, sMqoK, bRhmigAwn<br />

Aibnws shj AvsQw’c, sdw invws krdy hn[ ies leI (bRhmigAwnI) ieik<br />

inrMkwrI; nwm AwDwir] bRhmbyqy gursyvk jI kw kdy BI(ibnws) nws nhI huMdw,<br />

ikauN jo AibnwsI suK; Awpn Awsn] qh jnm mrn; khu khw ibnwsn] AvsQw<br />

nUM pRwpq ho jWdy hn] 5] XQw:- inhclu scu Kudwie eyku; Kudwie bMdw AibnwsI])<br />

keI koit; kIey icr jIvy]) pWc brK ko.AnwQu DR¨ bwirku; hir ismrq Amr<br />

Atwry]) bRhmigAwnI sd jIvY; nhI mrqw]) keI koit; nwm rsu pIvih] Amr<br />

Bey; sd sd hI jIvih]) jrw mrw.nh ivAwpeI; iPir dUKu n pwieAw] pI AMimRqu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

339<br />

q`qkrw


AwGwinAw; guir. Amr krwieAw]) Amr Bey, Amrwpdu pwieAw] swDsMig;<br />

nwnk hir iDAwieAw]) hir ky syvk.jo hir Bwey; iqn@ kI kQw.inrwrI ry] Awvih<br />

n jwih.n kbhU mrqy; pwrbRhm sMgwrI ry] dwqw qy Bgq sUrmw iqMny j`g ijauNdy<br />

Aw[<br />

bRhmigAnI; bRhm kw byqw]) hm inrgunIAwr; nIc Ajwn] nwnk qumrI<br />

srin; purK Bgvwn] Anuswr inrgun nIc Ajwn bx ky, hr smyN siqgurU<br />

swihbwn jI dI Srx pYx vwly, jh srb klw; Awpih prbIn] AvsQw nUM pRwpq,<br />

pUrn bRhmigAwnI gursyvk jI, (bRhm) inrgun inrMkwr pRkwS hI pRkwS ivsmwd<br />

ivAwpk srUp(kw) dy(byqw) jwxU hn, ikauN jo aun@W nUM pUry gurU jI ny Ajpw jwp ’c<br />

lIxqw b^SI hY[ XQw:- guru pUrw; myrw guru pUrw] rwm nwm jip.sdw suhyly; sgl<br />

ibnwsy rog kUrw]) qwpu gvwieAw; guir pUry] vwjy Anhd qUry]<br />

bRhmigAwnI; eyk sMig hyqw] ijvyN m`CI dw pwxI nwl pRym hY, iqvyN nYnI<br />

dyKau.gur drsno; gur crxI mQw] Anuswr siqgurU swihb jI dy s`cy crnkmlW’qy<br />

hr smyN m`Qw r`Kx vwly, pUrn bRhmigAwnI gursyvk jI, vwihgurU mh`ly<br />

pMjvyN jI dw, koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] eyk vwihgurU<br />

jI nwl hI, srb ivAwpI Anqklwvwn ivsmwd AQwh(hyqw) pRym hY[ XQw:- mInu<br />

pkir PWikE Aru kwitE; rWiD kIE bhu bwnI] KMf KMf kir.Bojnu kIno; qaU.n<br />

ibsirE pwnI]) rihdy guru drIAwau ivic; mIn kulIn hyqu inrbwxI[ drsnu dyiK<br />

pqMg ijau; joqI AMdir joiq smwxI[ sbdu suriq ilv imrg ijau; BIV peI.iciq<br />

Avru n AwxI[ crx kvl imil Bvr ijau; suK sMpt ivic rYix ivhwxI[ gur<br />

aupdys n ivsrY; bwbIhy ijau AwK vKwxI[ gurmuiK suK Plu iprm rsu; shj<br />

smwiD swDsMig jwxI[ gur Arjn ivthu; kurbwxI[) khw BieE; jau qnu BieE<br />

iCnu iCnu] pyRmu jwie; qau frpY qyro jnu] ijvyN vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

mh`lw pMjvW jI, kuil soFI gur rwmdws qnu; Drm Dujw.Arjunu hir Bgqw]<br />

Anuswr sRb ivAwpI mhW ivsmwd Drm dy inSwn swihb, vwihgurU jI dy pUrn Bgq<br />

jI DMn hn!kilXug nUM, gurU mrXwdw gurbwxI ipAwrI is`KI b^Sx leI, sMq<br />

doKIAW dy Gor iBAwnk zulm krn qoN, au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, hux m`cdy 2<br />

ryqy’qy bYT ky, m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpivqR SuB s`cy mhwn praupkwrI sIs’qy<br />

puAw rhy hn, hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

340<br />

q`qkrw


RhmigAwnI kY; hoie AicMq]) icMqw Cif.AicMqu rhu; nwnk lig pweI]<br />

Anuswr prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI dy s`cyy crnI l`g ky, AicMq rihx vwly,<br />

s`cy gursyvk bRhmigAwnI jI(kY) dy ividAwrQIAW siqsMgIAW syvkW qy aun@W dI<br />

AwpxI, (AicMq) icMqw rihq Amr izMdgI(hoie) huMdI hY, ikauN jo, rom 2’c<br />

vwihgurU jI vsy hoey hn, srb`q dy Bly ihq, Anyk praupkwr AicMq hI krdy<br />

hn[ XQw:- BYrau mhlw 5] siqguir mokau; kIno dwnu] Amol rqnu; hir dIno<br />

nwmu] shj ibnod; coj Awnµqw] nwnk kau; pRBu imilE AicMqw] 1] khu nwnk;<br />

kIriq hir swcI] bhuir bhuir; iqsu sMig mnu rwcI] 1] rhwau] AicMq hmwrY;<br />

Bojn Bwau] AicMq hmwrY; lIcY nwau] AicMq hmwrY; sbid auDwr] AicMq hmwrY;<br />

Bry BMfwr] 2] AicMq hmwrY; kwrj pUry] AicMq hmwrY; lQy ivsUry] AicMq hmwrY;<br />

bYrI mIqw] AicMqo hI; iehu mnu vis kIqw] 3] AicMq pRBU; hm kIAw idlwsw]<br />

AicMq hmwrI; pUrn Awsw] AicMq hm@w kau; sgl isDWqu] AicMqu hm kau; guir<br />

dIno mMqu] 4] AicMq hmwry; ibnsy bYr] AicMq hmwry; imty AMDyr] AicMqo hI;<br />

min kIrqnu mITw] AicMqo hI; pRBu Git Git fITw] 5] AicMq imitE hY; sglo<br />

Brmw] AicMq visE; min suK ibsRwmw] AicMq hmwrY; Anhq vwjY] AicMq hmwrY;<br />

goibMdu gwjY] 6] AicMq hmwrY; mnu pqIAwnw] inhcl DnI; AicMqu pCwnw] AicMqo<br />

aupijE; sgl ibbykw] AicMq crI hiQ; hir hir tykw] 7] AicMq pRBU; Duir<br />

iliKAw lyKu] AicMq imilE; pRBu Twkuru eyku] icMq AicMqw sglI geI] pRB nwnk<br />

nwnk nwnk meI]) AicMq kMm krih.pRB iqn ky; ijn hir kw nwmu ipAwrw] gur<br />

prswid sdw min visAw; siB kwj svwrxhwrw]<br />

bRhmigAwnI kw; inrml mMq] prmpUjnIk(bRhmigAwnI) siqgurU swihbwn<br />

jI(kw) dw prmpiv`qR SuB s`cw(mMq) aupdyS, vwihgurU mMqR, gurbwxI jI, (inrml)<br />

au~jl pRkwS srUp sRb ivAwpI bRhm jI hI hn[ inrml inrml; inrml qyrI<br />

bwxI] Git Git sunI sRvn; bK´wxI]) vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru<br />

n koie] vwhu vwhu Agm AQwhu hY; vwhu vwhu scw soie]) vwihgurU gurmMqR hY; jip<br />

haumY KoeI[ Awpu gvwey Awip hY; gux guxI proeI] 2])<br />

bRhmigAwnI; ijsu krY pRBu Awip] bRhmigAwnI kw; bf prqwp] (pRBu) koit<br />

bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] vwihgurU mh`lw pihlw jI, ijsu<br />

Awpxy ipAwry gursyvk jI nUM, pRymw-BgqI sihq, pUrn bRhmigAwn b^S ky,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

341<br />

q`qkrw


RhmigAwnI; sgl kI rInw] pUrn bRhmigAwnI syvk Awip bnwauxw(krY) krdy<br />

hn, aus pUrn bRhmigAwnI gursyvk jI(kw) dw(bf) v`fy qoN v`fw qyz prqwp ho jWdw<br />

hY[ XQw:- lhxy DirEnu.Cqu isir; kir isPqI.AMimRqu pIvdY] miq gur Awqm dyv<br />

dI; KVig joir prwkuie jIA dY]) lhxy dI PyrweIAY; nwnkw dohI KtIAY] joiq Ehw<br />

jugiq swie; sih kwieAw Pyir pltIAY]) bRhmigAwnI kI soBw; bRhmigAwnI bnI]<br />

nwnk bRhmigAwnI; srb kw DnI] 8] 8]<br />

bRhmigAwnI kw drsu; bfBwgI pweIAY] prmpUjnIk AkwlpurKu jI dI ikRpw<br />

duAwrw, pUrn bfBwgI bRhmigAwnI pUrn gurU jI(kw) dw, prmpiv`qR suMdr<br />

mnohr(drsu) drSn, (bfBwgI) v`fy BwgW krky hI(pweIAY) pweIdw hY, Bwv drSn<br />

hI v`fy Bwg hn[ prmpUjnIk gurU pRmysr jI hI bfBwgI hn, ijn@W dy prmpiv`qR<br />

drsn krky, SuB s`cy crnIN pY ky, mMdBwgy BI v`fBwgy bxdy hn[ XQw:- guru boihQu;<br />

vfBwgI imilAw] nwnk dws sMig; pwQr qirAw]) shs isAwnp; lieAw n<br />

jweIAY] nwnk.AYsw guru; bfBwgI pweIAY]) siqgur drsin; Agin invwrI]<br />

siqgur Bytq; haumY mwrI] siqgur sMig; nwhI mnu folY] AMimRq bwxI gurmuiK bolY]<br />

1]) drsin qyrY; Bvn punIqw] Awqm gVu ibKmu; iqnw hI jIqw] qum dwqy qum purK<br />

ibDwqy; quDu jyvfu, Avru n sUrw jIau] 3]) drsnu pyKq; Bey punIqw] sgl auDwry;<br />

BweI mIqw] Agm Agocru suAwmI Apunw; gur ikrpw qy.scu iDAweI jIau] 2])<br />

drsnu dyKq; doK nsy] kbhu n hovhu.idRsit Agocr; jIA kY sMig bsy] 1]) drsn<br />

dyKq hI, suiD kI n suiD rhI; buiD kI n buiD rhI, miq mY n miq hY[<br />

bRhmigAwnI kau; bil bil jweIAY] prmpUjnIk pUrn(bRhmigAwnI) gurU sMq<br />

gursyvk jn (kau) nUM, pUrn bRhm srUp mMn ky, (bil) kurbwn(bil)<br />

bilhwr(jweIAY) jwxw krIey[ XQw:- myry rwm.hir jn kY; hau bil jweI] kysw kw<br />

kir cvru Fulwvw; crx DUiV muiK lweI]<br />

bRhmigAwnI kau; Kojih mhysur] nwnk; bRhmigAwnI Awip prmysur] 6]) KMf<br />

bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] DMn vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv swihb mhwrwj<br />

gurqw ibrwjmwn siqgurU gRMQ swihb jI, sdw ivsmwd rMg’c lIn &urmw rhy hn:-<br />

siqgurU swihbwn jI dy swjy invwjy gursyvk pUrn bRhmigAwnI jI, Awip hI prmysur<br />

srUp hn[ XQw:- bRhmigAwnI; Awip inrMkwru] AYsy (mhysur) vwihgurU srUp<br />

pUrn(bRhmigAwnI) bRhmbyqy gursyvk jI dy prmpiv`qR nUrwnI suMdr drSnW(kau) nUM,<br />

(mhysur) vwihgurU jI Awp Kojdy hn[ XQw:- kbIr.mnu inrmlu BieAw; jYsw gMgw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

342<br />

q`qkrw


nIru] pwCY lwgo hir iPrY; khq kbIr kbIr] vw vwihgurU jI srUp pUrn<br />

bRhmigAwnI bRhmbyqy gursyvk jI dy prmpiv`qR nUrwnI suMdr drSnW(kau) nUM,<br />

(mhysur) iSvjI BI (Kojih) Kojdy hn] 6] hry 2 Gwh, suMdr dr`^qW vwly rmxIk<br />

kudrqI iekWq AsQwn nUM, iSv jI ny dovyN h`Q joV ky, bVy hI Adb siqkwr nwl<br />

ivsmwd iekwgR ho ky m`Qw tyikAw[ pwrbqI mweI jI ny dovyN h`Q joV ky p`uiCAw,<br />

“hy BoLy nwQ jI!ieh iks nUM m`Qw tyikAw hY?”&urmwieAw, “A`j qoN sO swl<br />

pihlW, Bwxw mMnx vwly pUrn bRhmigAwnI mhWpurS jI ny ies AsQwn’qy k`uJ smW<br />

ivsmwd rMg ’c jwp kIqw sI[ ies leI ies AsQwn nUM m`Qw tyikAw hY[ ”<br />

bRhmigAwnI kI; kImiq nwih] bRhmigAwnI kY; sgl mn mwih])<br />

bRhmigAwnI; srb kw Twkuru]) bRhmigAwnI; Awip inrMkwru] pUrn<br />

bRhmigAwnIjI, Awp Twkur inrMkwr huMidAW, bRhmigAwnI sgl kI rInw])<br />

bRhmigAwnI kY grIbI smwhw] bRhmigAwnI praupkwr aumwhw] hn, ies leI<br />

siqgurU swihbwn jI qoN vroswey, pUrn bRhmigAwnI gursyvk jI(kI) dI koeI BI<br />

kImiq nwih hY[ ijvyN BweI dieAwlw jI Awpxy cojI pRIqm vwihgurU mh`ly nOvyN jI<br />

qoN, gur kau; kurbwnu jwau hW] Anuswr.kurbwn huMidAW, Ajpw-jwp’c lIx, pUrn<br />

isdk Brosy nwl sumyr prbq vWg Afol, au~bldI dyZ’c hux bYT rhy hn[ ies<br />

leI AYsy(bRhmigAwnI) mhWpurS jI(kY) dy(sgl) swry mn(mwih) ’c, prmpUjnIk<br />

vwihgurU s`cy siqgurU qygbhwdr swihb jI vsy hoey hn[ vw(sgl) swry mn(mwih)<br />

’c pUrn Drm pUrn bRhm srb`q dw Blw hI Blw hY[ ijs leI h`s ky ShId ho rhy<br />

hn[ vw inrgun bRhm jI nwl ie`k im`k ho ky , bRhmigAwnI jI(sgl) swirAW(kY)<br />

dy mn(mwih) ’c vsdy hn, ikauN jo bRhmigAwnI sgl kI rInw]) bRhmigAwnI kY<br />

grIbI smwhw] bRhmigAwnI praupkwr aumwhw] sB dI crn-DUV bxy pUrn<br />

praupkwrI, siqgurU swihbwn jI dy pUrn pRymI gursyvk bRhmigAwnI jI hn[<br />

bRhmigAwnI kw; kaun jwnY Bydu] bRhmigAwnI kau; sdw Adysu] prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU swihb jI qoN vroswey, nwnk.syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]<br />

Anuswr isr Arpx vwly gursyvk pUrn bRhmigAwnI jI dy AMdr AMimRq bRhmwnMd<br />

rs dw AnMd hY[ duSmx im`qR d`uK suK KuSI gmI jMmx mrn, smUh AOguxW qoN<br />

inrlyp hn[ gurU pRymw-BgqI sihq, jI dI eykqw hY[ jh; iJilimilkwru idsMqw]<br />

qh; Anhd sbd bjMqw]) pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

343<br />

q`qkrw


AMqu n pwr] Anuswr ivsmwd pRkwS dy ivsmwd inrgun srgun Anhd sbd dI<br />

Junkwr dy ivsmwd nzwry hn[ AnMq gursbd ArQ ivsmwd pRkwS sihq, ids<br />

rhy hn[ vwihgurU jI Awpxy AnykW srgun srUp Dwr ky, Awpxy rom 2’qy ichry<br />

idKw ky, Awp jwp kridAW, sRb ivAwpI ivsmwd drSn b^Sdy hn[ gursyvk jI<br />

drSn kridAW sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp’c lIx ho jWdy hn[ hr smyN sRb<br />

ivAwpI ivsmwd nmskwrW hI nmskwrW kridAW mhW ivsmwd ho rihMdy hn[<br />

XQw:- ibsmn ibsm; rhy ibsmwd] nwnk ApnI giq; jwnhu Awip] 5]) mweI<br />

rI; pyiK rhI ibsmwd] Anhd DunI myrw mnu moihE; Acrj qw ky sÍwd] 1] ies<br />

leI prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI qoN vroswey, nwnk.syvku soeI AwKIAY; jo<br />

isru Dry auqwir] Anuswr isr Arpx vwly, aupRokq guxW vwly gursyvk pUrn<br />

bRhmigAwnI jI(kw) dw Bydu, kaun(jwnY) jwx skdw hY?<br />

bRhmigAwnI kau; sdw Adysu]) bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw]<br />

bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw] pUrn(bRhmigAwnI) bRhmbyqy gursyvk jI,<br />

pUrn(bRhmigAwnI) pUrn siqgurU swihb jI(kau) nUM, DMn 2 swihb sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI sdw(Adysu) nmskwr hI nmskwr krdy hn[ XQw:- nmskwr; qw kau<br />

lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir]) gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru ; gurdyv<br />

nwnk hir nmskrw] 1]) Awid gur ey; nmh] jugwid gur ey; nmh] siqgur ey;<br />

nmh] sRI gurdyv ey; nmh]) bRhmigAwnI kau; sdw Adysu]) siqguru dieAw<br />

iniD.mihmw AgwiD boiD; nmo nmo nmo nmo.nyiq nyiq nyiq hY]) sdw sdw siqgur<br />

nmskwr] gur ikrpw qy; gun gwie Apwr]) guru pUrw; nmskwry] pRiB; sBy kwj<br />

svwry]) guru syvau, kir nmskwr] Awju hmwrY, mMglcwr]<br />

bRhmigAwnI kw; kiQAw n jwie ADwK´ru] 1.gurU pRmysr jI dy swjy invwjy,<br />

so syvku; ijsu ikrpw krI] inmK inmK jip; nwnk hrI] gurU ikRpw nUM pRwpq,<br />

inmK 2 vwihgurU 2 jpx jpwaux vwly, gursyvk pUrn bRhmigAwnI gursyvk<br />

jI(kw) dy js dw, (ADwK´ru) A`Dw A`Kr BI kiQAw(n) nhIN(jwie) jWdw, ikauN jo,<br />

aun@W nUM siqgurU swihbwn jI dy AsMK srUp drSn b^S rhy hn[ AnMq bRhmMf dy<br />

sB Akwr qy AnMq AsMK ivsmwd pRkwS srUp inrgun bRhm jI BI jwp krdy<br />

drSn b^S rhy hn, iPr BI gurU pRymw-BgqI sihq, bRhmigAwnI sgl kI<br />

rInw]) bRhmigAwnI praupkwr aumwhw] Anuswr praupkwr kridAW r`jdy nhIN[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

344<br />

q`qkrw


2.Awpxy qoN sdw leI AnykW bRhmigAwnI pRgt krn vwly, gurU pRmysr jI dy<br />

swjy invwjy, pUrn gursyvk bRhmigAwnI Bgq kbIr swihb jI Awid Bgq<br />

mhWpurS jI Aqy pUrn(bRhmigAwnI) siqgurU swihb jI dI prmpiv`qR mhW<br />

ivsmwd inrMkwr srUp, Dur ky bwxI jI(kw) dy, (ADwK´ru) A`Dy A`Kr dw mhwqm<br />

js &L kiQAw(n) nhIN(jwie) jWdw[ XQw:- vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu<br />

jyvfu, Avru n koie]<br />

bRhmigAwnI; srb kw Twkuru] prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI,<br />

Awpxy ipAwry DIrjDwrI mhwn praupkwrI syvk jI nUM, AwpxI CwqI nwl lw ky,<br />

bRhmigAwn b^S ky, pUrn bRhmigAwnI jI bxwauNdy hn[ AYsy ivsmwd<br />

bRhmigAwnI gursyvk jI, (srb) swirAW bRhmMfW(kw) dy(Twkuru) mwlk hn[ ijvyN<br />

vwihgurU mh`ly dUjy jI ny, siqgurU qIjy pwiqSwhjI nUM gurqw q^q b^S ky, pRkrmW<br />

krky m`Qw tyk ky, srb dy Twkur bxw idqy[ XQw:- jo ikCu Twkur kw, so syvk kw;<br />

syvku.Twkur hI sMig jwhru jIau] ApunY Twkuir; jo pihrwieAw] bhuir n lyKw puiC<br />

bulwieAw] iqsu syvk kY, nwnk kurbwxI; so gihr gBIrw gauhru jIau]<br />

bRhmigAwnI kI imiq; kaunu bKwnY] bRhmigAwnI kI giq; bRhmigAwnI<br />

jwnY] siqgurU swihbwn jI, ijs Awpxy ihrdy dy ipAwry pUrn bRhmigAwnI<br />

gursyvk jI ’qy, s`cy nwm jI dI AMimRq vrKw krdy hn, idl idmwZ’c, sihq<br />

ArQW dy gurbwxI jI dy drSn krwauNdy hn, lUM 2’c vsdy hn, Ajpw jwp jI’c<br />

lIxqw b^Sdy hn, q`qW’coN BI jwp suxw ky, pUrn bRhmigAwn b^Sdy hn, AYsy<br />

pUrn bRhmigAwnI bwbw mnIisMG swihb jI, gurU pMQ qy gurU swihb jI leI, Awpxy<br />

bMd 2 ktvw rhy hn, ijvyN drzI koLy bYT ky bsqR ktweIdw hY[ AYsy mhwn<br />

praupkwrI DIrjDwrI srb dI crn-DUV bxy, r`bjI dy Twkur, ivsmwd pUrn<br />

bRhmigAwnI gursyvk jI(kI) dI(imiq) mrXwdw nUM, kaunu(bKwnY) kQn kr skdw<br />

hY?ijs gur mrXwdw’c, AwigAwkwrI AnuswrI ijauNdy mr ky, ivkwr hMkwr smUh<br />

AOgux iqAwg ky, Ajpw jwp Anhd Junkwr pUrn ivsmwdqweI’c lIx, pqMgy dy<br />

lweIt’qy sVn vWg, gurU jI qoN kurbwn ho jWdy hn[ pIr bu`DUSwh jI vWg, du`K Bu`K<br />

mwrW kSt shwridAW, Awpxy murIdW, b`icAW nUM BI, gurU jI qoN kurbwn kr idMdy<br />

hn, pUrn bRhmigAwnI gursyvk jI dI AYsI ivsmwd ShIdI, ismrn, siqgurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

345<br />

q`qkrw


swihbwn jI dI swiKAwqqw(kI) dI(giq) AvsQw nUM, pUrn bRhmigAwnI gursyvk<br />

jI hI(jwnY) jwxdy hn[<br />

bRhmigAwnI kw; AMqu n pwru] nwnk bRhmigAwnI kau; sdw<br />

nmskwru] 7]) rwjwn rwj] Bwnwn Bwn]) fMfauiq bMdn Ainkbwr; srb klw<br />

smrQ]) dIn dieAwl ik®pwl suK swgr; srb Gtw BrpUrI ry]) srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] swihb sRI gurU nwnk dyv jI gurqw ibrwjmwn<br />

siqgurU gRMQ swihb jI &urmw rhy hn:- bRhmigAwnI sgl kI rInw]) bRhmigAwnI<br />

kY grIbI smwhw] bRhmigAwnI praupkwr aumwhw] Anuswr sB dI crn-DUV bxy<br />

praupkwrI, siqgurU swihbwn jI dy pUrn bRhmigAwnI jI(kw) dy, Anqklw<br />

sihq, srb`q dy Bly dy SuB guxW dw koeI AMqu (pwru) pwrwvwr(n) nhIN hY, ikauN jo<br />

srb`q dy Bly ihq, bMd 2 ktvw rhy hn, Kopry luhw rhy hn, Awpxy sIs qlI’qy<br />

r`K rhy hn, cr^VIAW’qy cV@ rhy hn, dyZ’c aubwLy Kw rhy hn, izMdw srhMd kMD<br />

’c icxy jw rhy hn, jYkwry gjw rhy hn, dwsn dws gRIb rom 2 krky, siqgurU<br />

swihbwn jI dy swjy invwjy pUrn bRhmigAwnI jI(kau) nUM, sdw sdw nmskwru<br />

krdw hY jI] 7] XQw:- bRhmigAwnI kau; sdw Adysu]) nmskwr.qw kau lK<br />

bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir]) gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv<br />

nwnk hir nmskrw] 1]<br />

bRhmigAwnI; sB isRsit kw krqw] {prmpUjnIk DMn bwbw jorwvrisMG<br />

swihb jI, DMn bwbw &qyhisMG swihb jI, ijn@W dy prmpUjnIk bRhm srUp ipAwry<br />

dwdy jI dy, bRhm srUp ipAwry dwdy, DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU vwihgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI DMn hn!zwlmW dy a`ubldI dyZ ’c<br />

ibTwaux qoN, hux au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy hn[ zwlmW dy m`cdy 2 ryqy ’qy<br />

ibTwaux qoN, hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT rhy hn[ zwlmW dy m`cdw 2 ryqw sIs’qy<br />

pwaux qoN, m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn<br />

praupkwrI sIs’qy hux puAw rhy hn[ zwlmW dy m`cdI 2 loh’qy KV@y krn qoN,<br />

m`cdI 2 loh’qy hux KV@ rhy hn[ prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI<br />

dy A`Kr 2 nUM vwihgurU gurU mMn ky , A`Kr 2 dw iDAwn Dwr ky, sRb`q dy Bly ihq,<br />

hux vwihgurU vwihgurU vwihgurU jp rhy hn jI[ prmpUjnIk DMn bwbw jorwvrisMG<br />

swihb jI, DMn bwbw &qyhisMG swihb jI, ijn@W dy prmpUjnIk bRhm srUp dwdw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

346<br />

q`qkrw


jI, DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr<br />

swihb jI DMn hn, zwlm dy ibTwaux qoN, lohy dy qMg ipMjry’c, iq`Ky ik`lW ivckwr,<br />

swvDwn eykwgr cIq] hux Afol bYT rhy hn[ prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU<br />

sRI gurU gRMQ swihb jI dy A`Kr 2 nUM, vwihgurU mMn ky, sRb`q dy Bly ihq vwihgurU<br />

vwihgurU vwihgurU jp rhy hn[ Drm hyq; swkw ijin kIAw] sIsu dIAw; pru.isrru<br />

n dIAw] Anuswr hux sIs kurbwn kr rhy hn[ DMn hn DMn hn DMn hn<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU siqgurU gurU goibMdisMG swihb ^wlsw jI DMn<br />

hn!hux sRvMs kurbwn kr rhy hn[ DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU vwihgurU siqgurU gurU gRMQ swihb jI DMn hn!prmpUjnIk prmpiv`qR gurqw<br />

ibrwjmwn ho ky, pRymIAW dy idl idmwZ’c, hr smyN AMimRq gurbwxI Byj ky, pRymIAW<br />

dy rom 2 ’c vs ky, pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n<br />

pwr] ismrn b^S ky inhwl krdy rihMdy hn}<br />

bRhmigAwnI; sB isRsit kw krqw] bRhmigAwnI sd jIvY; nhI mrqw]<br />

swihbzwdy CotI aumr qoN hI sRI AnMdpur swihb jI dy DrmXu`DW dIAW kurbwnIAW<br />

dyKdy rhy[ siqgurU rwmdws swihb jI dy iPtkwry sMq doKIAW ny, swihbzwidAW nUM<br />

BwvyN bVy lwlc, bhuq hI BY kSt idqy, pr iPr BI Awpxy siqgurU swihbwn jI,<br />

guris`K is`KxIAW dIAW mhwn AduqI kurbwnIAW nUM, rom 2 krky nmskwr<br />

kridAW, ismrn’c lIx, izMdw nIhW’c KV@ ky jYkwry g`jwey[ zwlmW ny kMD’c<br />

izMdw icxy, moiFAW q`k kMD Awaux qoN, sIs k`t idqy[ in`kIAW ijMdW v`fy swky[<br />

Anuswr prm au~cI su`cI ShIdI pw ky , srb ivAwpI vwihgurU jI’c lIx ho ky , sdw<br />

Amr ho gey[ so gurU pRmysr jI dy ipAwry swihbzwdy, pUrn bRhmigAwnI jI,<br />

jo(isRsit) AnMq bRhmMf dI rcnw hY, ies sB rcnw (kw) dy(krqw) krn vwly<br />

hn, ikauN jo AsMK bRhmMf dy mwlk ny Awpxy, srb klw BrpUr pRB; ibrQw<br />

jwnnhwr]) ijmI jmwn ky ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt<br />

bwF hoq hY] pRkwS srUp jI’c, sdw leI lIx kr ley[ ivAwpk’c lIx, AnMq<br />

bRhmMfW dI swrI rcnw dy krqy bx gey, ikauN jo vwihgurU jI dI rcnw nUM svwrn<br />

leI ShId hoey[ koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; pUrn bRhmigAwnI vwihgurU bwbw<br />

jorwvrisMG swihb jI bwbw &qyhisMG swihb jI, AibnwsI suK; Awpn Awsn] qh<br />

jnm mrn; khu khw ibnwsn] Anuswr AibnwsI bRhm jI ’c lIx ho ky, sd<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

347<br />

q`qkrw


hI(jIvY) ijauNdy hn, (mrqw) mrdy nhI[ XQw:- inhclu scu Kudwie eyku; Kudwie<br />

bMdw AibnwsI]) keI koit; nwm rsu pIvih] Amr Bey; sd sd hI jIvih]) jrw<br />

mrw nh ivAwpeI; iPir.dUKu n pwieAw] pI AMimRqu AwGwinAw; guir.Amr<br />

krwieAw]) bRhmigAwnI; suK shj invws] nwnk bRhmigAwnI kw; nhI ibnws]<br />

5]) sMq qumwry.qumry pRIqm; iqn kau.kwl n Kwqy] rMig qumwrY lwl Bey hY; rwm<br />

nwm ris mwqy]) sUrj ikrix imly; jl kw jlu hUAw.rwm] joqI joiq rlI; sMpUrnu<br />

QIAw rwm]) hir ky syvk.jo hir Bwey; iqn@ kI kQw.inrwrI ry] Awvih n jwih.n<br />

kbhU mrqy; pwrbRhm sMgwrI ry] {ijvyN hIry jvwhrwq lwl mxIAW jVwaU jVq,<br />

suMdr sony dw GVw, AMimRq nwl BirAw, AMimRq’c is`Dw r`Kx qoN, aus dy AMdr bwhr<br />

AMimRq hI AMimRq hY[ iqvyN vwihgurU gurU joqI srUp mh`lw pMjvW jI, ivsmwd bRhm<br />

jI ’c lIx, au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, AMdr bwhr pUrn bRhm jI dw AsMK<br />

AnMq s`cw nUr pRkwS hI pRkwS rUpI jl hY[ sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn<br />

siq sMqoK bRhmigAwn pRym nwm vYrwg iqAwg dw iqAwg Awid SuB guxW rUpI lwl<br />

rqn hIry moqI hn[ sRb ivAwpI ivsmwd pRymw-BgqI inmRqw gRIbI SWqI iKmw<br />

krxw mudqw mYqRI aupyiKAw rUpI mxIAW hn[ rovih; syK mswiek pIr] AMiq<br />

kwil; mqu lwgY BIV] Anuswr mrn dy kSt qoN v`fy 2 roNdy kurlWdy hn, pr gurU<br />

pRmysr jI ny A`g smwn q`qIAW szwvW shwrIAW[ au~bldI dyZ’c bYT ky, Amr<br />

Afol Ac`l At`l s`cy AibnwsI bRhm jI ’c lIn rhy, Akih Asih kSt Awaux<br />

qoN, qyrw kIAw; mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu; nwnku mWgY] Anuswr pUrn inrBYqw<br />

sihq Bwxw mMn ky, bRhmigAwnI sd jIvY; nhI mrqw] Anuswr bhuq hI au~cI<br />

AvsQw Awp kmw ky, AibnwsI bRhm jI ’c lIxqw idKweI hY[ }<br />

bRhmigAwnI mukiq jugiq; jIA kw dwqw] bRhmigAwnI; pUrn purKu ibDwqw]<br />

pUrn bRhmigAwnI gurmuiK ipAwry siqgurU jI, Ajpw jwp ivAwpk bRhm jI ’c<br />

sdw rom 2 krky lIx, pUrn (ibDwqw) Akwl purKu srUp hn[ XQw:- bRhm mih<br />

jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu Brmu]) gur goivMdu. gouivMdu gurU hY ;<br />

nwnk Bydu n BweI] AYsy vwihgurUuu pUrn bRhmigAwnI siqgurU swihb jI, jIA nUM<br />

Bwau-BgqI Ajpw jwp gurbwxI AsMK gux b^S ky, pUrn bRhm jI nwl joVn<br />

dI(jugiq) jugqI, jMmx mrn AOguxW mhW pwpW qoN mukiq krky, jIvn(mukiq)<br />

mukqI(kw) dy(dwqw) dwqy hn, Bwv hux gurqw ibrwjmwn ho ky joV rhy hn[ XQw:-<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

348<br />

q`qkrw


pauVI] so siqguru Dnu DMnu; ijin.Brm gVu qoiVAw] so siqguru vwhu vwhu;<br />

ijin.hir isau joiVAw] nwmu inDwnu AKutu; guru dyie dwrUE] mhw rogu ibkrwl;<br />

iqnY ibdwrUE] pwieAw nwmu inDwnu; bhuqu KjwinAw] ijqw jnmu Apwru; Awpu<br />

pCwinAw] mihmw khI n jwie; gur smrQ dyv] gur pwrbRhm prmysur; AprMpr<br />

AlK AByv] 1 6]<br />

bRhmigAwnI; AnwQ kw nwQu] bRhmigAwnI kw; sB aUpir hwQu] siqgurU<br />

swihb jI dy ipAwry swihbzwdy jI, pUrn bRhm jI ’c lIx ho ky, pUrn<br />

bRhmigAwnI jI bx ky, vwihgurU jI nwloN ivCuVy kStW dy mwry(AnwQ) XqIm gRIb<br />

jIv(kw) dy, (nwQu) mwlk shwiek r`iKAk pRiqpwlk hn[ AYsy pUrn<br />

ivsmwd(bRhmigAwnI) mhWpurSW jI(kw) dw, sB dy isr(aUpir) au~qy, ikRpw rUpI<br />

hwQu hY[ vw Bu`Kw mMgqw jIv h`Q A`fdw hY, bRhmigAwnI mukiq jugiq; jIA kw<br />

dwqw] Anuswr dwqy pUrn bRhmigAwnI jI, cwr pdwrQ Awqm dwn b^S ky, pUrn<br />

bRhm’c lIxqw b^Sdy hn[ ies leI bRhmigAwnI kw; sB aUpir hwQu] Anuswr<br />

pUrn bRhmigAwnI jI kw, sB aUpir hwQ hY, ikauN jo bRhm srUp ho ky, sB dI<br />

pwlxw kr rhy hn[ aun@W dw SuB s`cw nwm lY ky byAMq jIv, hr smyN iB`iKAw mMg<br />

ky pyt Brdy hn, rogI sogI, pUrn bRhm’c, lIxqw pwauNdy, jIvn mukq khwauNdy<br />

hn[ aun@W dw prm piv`qR nwm jpx vwly nIc kIt dy idl idmwZ rom 2’c,<br />

siqgurU gRMQ swihb jI hr smyN gurbwxI Byj ky, aun@W dy irdy’coN AMimRq hr smyN<br />

muK’c Byjdy rihMdy hn[ aun@W nUM gurbwxI dy A`Kr 2 dw, vwihgurU srUp inscw<br />

b^Sdy hn[ aun@W dy AMdr bwhr vs ky, AnMq gursbdW, aun@W dy ArQW dy drSn<br />

Awp hI hr smyN krdy rihMdy hn[ aun@W dy AMdr vs ky, suAws 2 Awpxw jwp Awp<br />

krdy hn[ aun@W dy lUM 2’c AMdr bwhr, ijmI jmwn ky ibKY; sm`sq eyk joq hY] n<br />

Gwt hY.n bwF hY; n Gwt bwF hoq hY] Anuswr ivsmwd pRkwS hI pRkwS nUr hI nUr<br />

srUp vwihgurU jI Awp vs ky, Bwv swiKAwq ho ky, AnMq sUrjW cMdRimAW vWg<br />

jgmgwauNdy hn[<br />

bRhmigAwnI kw; sgl Akwru] bRhmigAwnI; Awip inrMkwru] prmpUjnIk<br />

gurU ipAwry swihbzwidAW jI ny, du`D dMdIAW vwlI bwl ieAwxI aumr’c, prm<br />

pwk Amr AduqI ShIdI dy ky, inrMkwrjI, swrI pRjw dw idl, sdw leI hlUx<br />

idqw, sB nyqRW’coN AWsU vgw idqy[ inrMkwrjI’c lIx ho ky, Awpxy prmpUjnIk<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

349<br />

q`qkrw


ipAwry dwdy swihb jI qy aun@W dy dwdy swihb jI vWg, AwpxI AduqI kurbwnI dy<br />

ky, pUrn bRhmigAwnI vwlI AvsQw kmw ky idKweI hY[ AYsy ivsmwd Amr ShId<br />

pUrn(bRhmigAwnI) mhWpurS, inrMkwr jI ’c sdw lIx ho ky, Awip prm ipAwry<br />

inrMkwru srUp jI hn, ies leI AYsy pUrn bRhmigAwnI mhWpurSW(kw) dw, (sgl)<br />

swrw Akwru hY, Bwv AnMq bRhmMf dy swry AkwrW dy rwjwn rwj] Bwnwn Bwn]<br />

mwlk hn[ XQw:- bRhmigAwnI; sB isRsit kw krqw] bRhmigAwnI sd jIvY;<br />

nhI mrqw]) nwnk bRhmigAwnI; Awip prmysur]) Ab qau jwie cFy isMGwsin;<br />

imly hY swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI]<br />

bRhmigAwnI kI soBw; bRhmigAwnI bnI] nwnk bRhmigAwnI; srb kw<br />

DnI]8]8] prmpUjnIk DMn vwihgurU imhrvwnu.swihbu imhrvwnu] swihbu<br />

myrw.imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu] s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv siqgurU<br />

sRI gurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- siqgurU swihbwn jI dI AwigAw mMn ky,<br />

gurU jI leI ShId hox vwly, suAws 2 nwm jI jpx jpwaux vwly, AnykW<br />

bRhmigAwnI gursyvk bxwaux vwly, Amr ShId swihbzwidAW jI vWg, pUrn bRhm<br />

srUp bRhmigAwnI jI kI soBw, pUrn bRhm srUp bRhmigAwnI jI hI bnI hY, AYsy<br />

ivsmwd Amr ShId pUrn bRhmigAwnI mhWpurS jI, (srb) swirAW(kw) dy (DnI)<br />

mwlk, pUrn bRhm srUp hn[] 8] 8] XQw:- Ab qau jwie cFy isMGwsin; imly<br />

hY swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI]) sYnu nweI<br />

buqkwrIAw; Ehu Gir Gir suinAw] ihrdy visAw pwrbRhmu; Bgqw mih ginAw]<br />

3])<br />

jy jy sihq; jwqn sMdyih] pRB ko sMig; n Cofq nyh] qy qy; prmpurI kh<br />

jwhI] iqn hir isau AMqru kCu nwhI] 21] Anuswr ijhVw gurU ipAwrw gurmuiK<br />

aun@W vWg, gurU ArQ AMg 2 ktwvy ShIdI pwvy, auh hI aus soBw nUM pRwpq ho skdw<br />

hY[ vw vwihgurU pUrn bRhmigAwnI jI pYdw krn vwly vwihgurU mh`lw pMjvW jI<br />

srb`q dy Bly ihq, jyT dI grmI’c, zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm<br />

krn qoN, hux q`qI qvI’qy KV@ rhy hn[ vwihgurU mh`lw nOvW jI srb`q dy Bly ihq,<br />

hux Awpxw sIs ktvw rhy hn[ siqgurU gRMQ swihb jI’c, Akwl puurK jI dI<br />

swrI mihmw, siqgurU swihb jI dI mihmw hY[ ies leI bRhmigAwnI kI soBw;<br />

bRhmigAwnI bnI] nwnk bRhmigAwnI; srb kw DnI] pUrn bRhmigAwnI,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

350<br />

q`qkrw


pwrbRhm prmysr siqgur; Awpy krxYhwrw] crx DUiV qyrI.syvku mwgY; qyry drsn<br />

kau bilhwrw] 1]) gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] jI nUM,<br />

rom 2 krky inmK 2 suAws 2 Aink bwr sdw sdw nmskwr fMfauq bMdnw hY]<br />

8] 8] XQw:- bRhmigAwnI kau; sdw Adysu]) nmskwr.qw kau lK bwr] iehu<br />

mnu dIjY; qw kau vwir]) gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru ; gurdyv nwnk hir<br />

nmskrw] 1]) Awid gur ey; nmh] jugwid gur ey; nmh] siqgur ey; nmh] sRI<br />

gurdyv ey; nmh]) guru syvau, kir nmskwr] Awju hmwrY, mMglcwr]) siqguru<br />

dieAw iniD.mihmw AgwiD boiD; nmo nmo nmo nmo.nyiq nyiq nyiq hY]) sdw sdw,<br />

siqgur nmskwr] gur ikrpw qy; gun gwie Apwr]) guru pUrw; nmskwry] pRiB;<br />

sBy kwj svwry]<br />

45. gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI nOvyN, Awid 274.<br />

sloku] auir DwrY; jo AMqir nwmu] srb mY; pyKY Bgvwnu] inmK inmK; Twkur<br />

nmskwrY] nwnk Ehu Aprsu; sgl insqwrY] 1]<br />

{(nweI.ibMdI.n.lwau) vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI nweI] prmpUjnIk<br />

vwihgurU siqgurU pMjvyN pwiqSwhjI, zwlmW dy Gor iBAwnk zulm krn qoN, au~bLdI<br />

dyZ’c bYT ky, shI s`cy pUrn inpuMn inRivkwr gurmuiK swD sMq bRhmigAwnI<br />

gursyvk mskInIAw jn Bgq pUrn siqgurU swihb jI, Aprsu bYsno BgauqI<br />

pMifqu rwmdwsu jIvn mukiq dy gux, Awip kmwau, Avrw aupdys] Anuswr Awp<br />

kmw ky, ilK rhy hn[ vwihgurU mh`lw pMjvW jI, hux siqgurU sRI gurU gRMQ swihb<br />

jI srUp gurqw ibrwjmwn ho ky, kLju`gI jIAW dy idl idmwZ ’c gurbwxI jI Byj<br />

ky, lUM 2’c vs ky, aun@W ’qy hr smyN swc nwm kI AMimRq vrKw] krky, inrgux<br />

srgux dI eykqw b^S ky, aupRokq pdvIAW b^S rhy hn[ }<br />

auir DwrY; jo AMqir nwmu] srb mY; pyKY Bgvwnu] inmK inmK; Twkur<br />

nmskwrY] nwnk Ehu Aprsu; sgl insqwrY] 1] KMf bRhmMf byAMq;<br />

auDwrxhwirAw] prmpUjnIk vwihgurU siqgurU nwnk dyv mh`lw 5 jI, gurmuiK<br />

Aprsu jI dy sul`Cx &urmwauNdy hn:- (jo) ijhVy gurU ipAwry gursyvk jI, im`Ty<br />

ipAwry (nwmu) Ajpw jwp vwihgurU inrMkwr jI nUM, gurqw ibrwjmwn siqgurU gRMQ<br />

swihb jI duAwrw, Awpxy(auir) irdy(AMqir) AMdr(DwrY) Dwrn krn[ srbI rMgI<br />

rUpI qUM hY; Anuswr (srb) swirAW rUpW rMgW duSmx im`qR(mY) ’c, Bgvwnu jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

351<br />

q`qkrw


nUM(pyKY) dyKx, inmK inmK(Twkur) Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw;<br />

inrgunu rhqw] vwihgurU jI nUM, mn bwxI rom 2 krky(nmskwrY) nmskwr hI<br />

nmskwr krn, Ehu ipAwry(Aprsu) ACoh inrlyp pUrn bRhmigAwnI r`b rUp<br />

mhWpurS gurmuiK swD gursyvk ^wlsy jI, (sgl) swirAW nUM AOguxW ivkwrW suAwdW<br />

jmW jUnW izAwdw sOx izAwdw bolx hMkwr suK, AwpxI vifAweI Awp krn, inMdw<br />

mwieAw qoN(insqwrY) qwrdy hn] 1] ijvyN, jau qau; pyRm Kylx kw cwau] isru Dir<br />

qlI; glI myrI Awau] iequ mwrig; pYru DrIjY] isru dIjY; kwix n kIjY] Anuswr<br />

vwihgurU mh`ly dsvyN jI ny pMj sIs mMgy, pMjW ipAwirAW ny Arpyy, pUrn gRIbI<br />

AwzzI nwl pyRm bynqI kIqI, “hy vwihgurU jI!jy l`KW hI sIs huMdy qW BI Awp jI<br />

nUM Arpdy[ ”AYsI au~c krnI kmweI’qy moihq ho ky , pMjW ipAwirAW nUM Awp AMimRq<br />

Ckw ky, aun@W dy swhmxy KV@ ky, Awpxy gL’c p`lw pw ky, dovyN h`Q joV sIs Jukw ky<br />

AMimRq dI dwq mMgI[ vwhu vwhu gurUu goibMd isMG Awpy guru cylw[ Anuswr AMimRq Ck<br />

ky Awpxy cyilAW dy cyly bxy[ pMjW ipAwirAW ny Awpxw swrw hI jIvn,<br />

prmpUjnIk gurU pRIqm jI qoN kurbwn kIqw[ prmpUjnIk mhwn blvwn DIrjDwrI<br />

praupkwrI pUrn bRhmigAwnI r`b rUp ipAwry ihMmqisMG, ipAwry mohkmisMG,<br />

ipAwry swihbisMGjI cV@ ky Awey, zwlmW dw purjw 2 k`t ky Awpxy ipAwry pRIqm<br />

gurU jI qoN kurbwn hoey, ipAwry dieAwisMG, ipAwry DrmisMG qy BweI mwn isMG<br />

swihb jI sRI cmkOr swihb jI gV@I ’coN, gurU pRmysr jI dy nwl bwhr Aw ky Drm<br />

jMg kIqw[ rom 2 krky inmK 2 Awpxy Twkur Bgvwn vwihgurU mh`ly dsvyN jI nUM<br />

nmskwrW hI nmskwrW kridAW &urmwn isr m`Qy ’qy mMndy rhy[ AYsy smUh ShId<br />

isMG swihbwn sMq Bgq gursyvk Ap`rs hn[<br />

bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw])<br />

bRhmigAwnI; sgl kI rInw] BweI gurdws swihb jI Aprs dy ieh SuB sul`Cx<br />

&urmw rhy hn:- hau iqsu.Goil GumwieAw; gurmiq.irdY grIbI AwvY[ hau iqsu.Goil<br />

GumwieAw; pr nwrI dy.nyiV n jwvY[ hau iqsu.Goil GumwieAw; pr drbY no.hQu n<br />

lwvY[ hau iqsu.Goil GumwieAw; pr inMdw suix.Awpu htwvY[ hau iqsu.Goil<br />

GumwieAw; siqgur dw aupdysu kmwvY[ hau iqsu. Goil GumwieAw; QoVw svY.QoVw hI<br />

KwvY[ gurmuiK soeI; shij smwvY] 4]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

352<br />

q`qkrw


(s`sy.pYr.ibMdI.n.lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW dy<br />

AstpdI jI nOvyN[<br />

imiQAw; nwhI rsnw prs]) mwQY iqRkutI; idRsit krUir] bolY kauVw; ijhbw kI<br />

PUiV] sdw BUKI; ipru jwnY dUir] 1]) Eie pwpI.sdw iPrih AprwDI; muKhu.Aprs<br />

khwvih] sdw sdw iPrih AiBmwnI; sgl kutMb fubwvih] Anuswr sRb`q dy Bly dy<br />

kMm nUM h`Q n lwauxw, iksy dw pRCwvW n pYx dyxw, dUijAW qoN n&rq krnI, prwieAw<br />

rUp dyKxw, sMq jI dI syvw n krnI, ieMidRAW dy iviSAW ’c K`cq rihxw, Awpxy<br />

Awp nUM Aprs mMn ky hMgqw krnI, ien@W Koty doSW dI inivrqI leI, gurmiq Anuswr<br />

shI s`cy Aprs jI dy sul`Cx &urmwauNdy hn:- gurmuiK Aprs jI dI pwk rsnw nUM,<br />

(imiQAw) JU`T ivSy ivkwr mMdy bol dI(prs) Coh (nwhI) nw l`gdI hovy, Bwv AwpxI<br />

rsnw krky ivkwr dy bcn krky n h`sx, iksy nMU kql krwaux dy bcn n kihx,<br />

suAwd ’c K`cq n hox, iksy nUM iP`kw au~kw hI n bolx[ XQw:- iks hI mMdw AwiK n<br />

clY; sic Krw sicAwrw hy] 14]) mMdw.iksY n AwiK; JgVw pwvxw]) ieku iPkw.nw<br />

gwlwie; sBnw mY scw DxI]<br />

mn mih pRIiq; inrMjn drs] gurmuiK Aprs jI dy mn(mih) ’c, (inrMjn)<br />

Su`D pRkwS srUp vwihgurU jI dy suMdr Amolk(drs) drSn dI pUrn pRIiq hovy[ vw<br />

Awpxy mn(mih) ’c inrMjn jI dy drs, pUrn pRIiq nwl krdy hox[ vw inrMjn jI dy<br />

mn(mih) ’c, gurmuiK Aprs jI dy drs dI pRIiq hovy, Bwv Aprs jI AYsy ivsmwdI<br />

hox, Bwv sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp Anqklwvwn myhrvwn vwihgurU jI srgun<br />

srUp Dwr ky, pUrn pRIq nwl Aprs jI dy drSn krn[ XQw:- kbIr.mnu inrmlu<br />

BieAw; jYsw gMgw nIru] pwCY lwgo hir iPrY; khq kbIr kbIr]<br />

pr iqRA rUpu; n pyKY nyqR] gurmuiK Aprs jI(pr) prweI(iqRA) iesqRI dw<br />

rUpu, mUvI, kwgz ’qy Poto(nyqR) A`K nwl n(pyKY) dyKdy hox[ prwieAw rUp dyKx dy<br />

AsMK doS mhW pwp hn[ XQw:- byd pVy piV pMifq mUey; rUpu dyiK dyiK nwrI]) AKI<br />

sUqku vyKxw; pr iqRA pr Dn rUpu] {prQwie swKI.mhwpurK boldy; swJI sgl<br />

jhwnY] Anuswr siqgurU swihbwn jI Awpxy b`cy b`cIAW nUM svwrn leI, sWJw aupdyS<br />

b^S rhy hn, Bwv b`cIAW BI prwieAw rUp n dyKx[ }<br />

pr iqRA.rUp inhwry[ lwgY sUqku.rom rom kau ipAwry[ pr iqRA.rUp inhwry[<br />

siq pRmysr.iqs kau mwry[ pr iqRA.rUp inhwry[ Bogy kst.AsMK Apwry[ pr<br />

iqRA.rUp inhwry[ nyqR Aiq mYLy.hoihN ipAwry[ pr iqRA rUp.inhwry[ suK n dyKY;supn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

353<br />

q`qkrw


mJwry[ pr iqRA.rUp inhwry[ jm v`s pey.v`f joD Apwry[ pr iqRA.rUp inhwry[<br />

jnm Drm.jUey hwry[ pr iqRA.rUp inhwry[ rog sog ivjog.iqs mwry[ pr iqRA.rUp<br />

inhwry[ kUkr sUkr.mhW kUiVAwry[ pr iqRA.rUp inhwry[ ADm cMfwl.Bogy nrk<br />

hzwry[ pr iqRA.rUp inhwry[ hoih Apiv`qR.supn mJwry[ pr iqRA rUp inhwry[<br />

kwm Emwih kY.iqs kau mwry[ pr iqRA.rUp inhwry[ pwpI AwqmGwqI.hY sMswry[<br />

pr iqRA. rUp inhwry[ jlqw jlqw.jIvn bwzI hwry[ pr iqRA.rUp inhwry[ kwmI<br />

kRoDI.pwpn koit auswry[ pr iqRA.rUp inhwry[ pVqw lhU pwk.ndI mJwry[ pr<br />

iqRA.rUp inhwry[ jnm mrY.mr nrk isDwry[ pr iqRA.rUp inhwry[ eyfz<br />

Awid.iqs mwry[ (dwsin dws)<br />

swKI:- prmpUjnIk bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI;<br />

praupkwr aumwhw] pUrn bRhmigAwnI r`b rUp Bgq sUrdws swihb jI:- Awp jI<br />

sMsikRq &wrsI ihMdI dy pUrn iv`dvwn sn[ Akbr dy Aihlkwr vjoN, ielwky<br />

AvD’c sMdIlw dy hwkm bxy[ min bYrwgu BieAw; drsnu dyKxY kw cwau] Anuswr<br />

Awp jI nUM pUrn idRV bYrwg ho igAw[ isD swiDk igrhI jogI; qij gey Gr bwr]<br />

1] Anuswr sB ku`J iqAwg ky bMdgI krn l`g gey[ ie`k nyk swaU SwhUkwr pRvwr<br />

smyq drSn krn Awaux l`gw[ qpy qpIsr; folY cIq] Anuswr swaU SwhUkwrnI<br />

dw rUp dyK ky, ic`q folx qoN, pic pic muey; ibKu dyiK pqMgw] Anuswr pqMgy vWg<br />

sVn l`g gey[ AKI sUqku.vyKxw; pr iqRA.pr Dn rUpu] Anuswr swry sRIr nUM<br />

Apiv`qRqweI bycYnI ho geI[ byd pVy piV.pMifq mUey; rUpu dyiK dyiK nwrI]) kwmI<br />

purK; kwmnI ipAwrI] Anuswr swaU SwhUkwrnI dw srUp dyKx leI, AqIq bwxw<br />

iqAwg ky, l`kVhwry dy Bys ’c jMgL ’coN, l`kVW dw ie`k Bwr SwhUkwr dy Gry in`q<br />

hI iljWdy[ l`kVW s`ut ky ibAwkul hwlq ’c KV@y , swaU SwhUkwrnI dy srUp v`l<br />

dyKdy rihMdy[ SwhUkwr SwhUkwrnI bMdgI swDU syvw puMn dwn dy ihqkwrI sn[<br />

pqIbRqw nyk SwhUkwrnI ny idl ’c bVw hI A&sos kIqw, ik ien@W dw mn fol<br />

igAw hY, jy Awpxy pqI nUM d`isAw qW ien@W nUM mwrn mrwauxgy[ ies leI cu`p<br />

rhI[ ie`k swl mgroN Gr ’c l`kVW dyK ky SwhUkwr ny pu`iCAw, “ieh l`kVW qusIN<br />

ik`QoN mMgwauNdy hoN?”pqIbRqw ny dovyN h`Q joV isr Jukw ky , pUrn gRIbI nwl pRym bynqI<br />

kIqI, “jykr Awp pUrn iKmw kroN qW d`s skdI hW[ ies ’c pRmwqmw jI dI<br />

jwmnI dyvo[ ”SwhUkwr nUM pqIbRqw’qy pUrn Brosw sI[ ikhw, ”TIk hY, dws iKmw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

354<br />

q`qkrw


hI krygw[ ij`Qy iKmw hY, au~Qy mhwrwj vsdy hn[ ” XQw:- kbIrw.jhw igAwnu,<br />

qh Drmu hY; jhw JUTu.qh pwpu] jhw loBu.qh kwlu hY; jhw iKmw.qh Awip]<br />

155]) iKmw sIgwru.kwmix qin pihrY; rwvY lwl ipAwrI] pqIbRqw ny s`c 2 d`s<br />

idqw[ s`c sux ky SwhUkwr nUM bhuq hI vYrwg ho igAw[ “ieqnw v`fw iqAwgI<br />

vYrwgI, sMswrI gMd leI ie`k swl l`kVW FoNdw irhw[ ”ies qr@W ieh jIv AnykW<br />

jUnW ’c BRmdw kSt Bog irhw hY[ XQw:- bYr ibroD; kwm koRD moh] JUT ibkwr;<br />

mhw loB DoRh] ieAwhU jugiq; ibhwny keI jnm] nwnk.rwiK lyhu; Awpn kir<br />

krm] dohW ny ismrn krky Ardws kIqI[ “hy srb ivAwpI Akwl purKu jI<br />

!sdw sdw, iehu BUlnhwru] jIv ’qy ikRpw kro, ijs krky aus dI miq Awp jI dy<br />

srb ivAwpI crn-kmlW ’c juVy[ ”SwhUkwr SwhUkwrnI dovyN iKmw DIrj pr<br />

aupkwr vwly nyk sn, gu`sw krn dI bjwey, l`ijAw dy ky svwrn leI, Bgq jI nUM<br />

Awpxy Gr lMgr Ckwaux leI bulwieAw[ siqkwr sihq Bgq jI dy crn Do ky,<br />

lMgr CkwieAw qy ikhw, “hy Bgq jI !Gr vwlI smyq sB ku`J sMBwLo, Awp jI<br />

Aswfy pwpIAW dy qwrk hoN, mrn qy jmW dy kSt qoN bcwvoNgy[ dwsndws bMdgI<br />

krygw[ ”ieh sux ky Bgq jI nUM bhuq hI l`ijAw AweI[ DrqI ’c Zrk hox<br />

l`gy[ -A&sos lwhxq hY, au~cw AOhudw iqAwg ky dws ny prwey Gr nUM q`ikAw hY,<br />

ijs dIAW ieh s^q szwvW ilKIAW hn:- pr iqRA.rwvix jwih; syeI<br />

qwlwjIAih] inqpRiq.ihrih pr drbu; iCdR kq FwkIAih] SwhUkwr nUM ikhw,<br />

“dws nUM do qoV grm krky dyvo[ ”nWh krn qoN ikhw, “dws quhwnUM srwp dy<br />

dyvygw[ ”srwp qoN fridAW ny qoV ilAw ky dy idqy[ vYrwgI Bgq jI ny AwpxIAW<br />

dohW A`KW’c qoV mwr ky AMn@IAW kr leIAW, ik ien@W ny myry koLoN ie`k swl l`kVW<br />

FuAweIAW hn[ jIvn nUM nrk bxwieAw hY[ nyqRhIx ho ky jMgL’c jw ky ivrwg<br />

sihq BgqI krn l`gy[ Awp jI nUM AqIswr mRoVy l`gx qoN k`pVy gMdy ho gey[ Awp<br />

jI dw ipAwr dyK ky BgvwnjI pRgt hoey, BgvwnjI ny Awp jI dy swry k`pVy Doqy qy<br />

ikhw, “Bgq jI, hux dwsndws ny jwxw hY[ ”Bgq jI ny BgvwnjI nUM Avwz qoN<br />

pCwx ky pUrn pRym Adb siqkwr nwl g`utoN PV ley, qW BgvwnjI ny g`ut Cufw<br />

ilAw, Bgq jI ny ikhw, “Awp jI ny gu`t qW Cufw ilAw hY, dwsndws dy mn’coN<br />

inkL ky idKwau[ ”pRym dy vsIkwr ho ky BgvwnjI ny AwpxIAW A`KW Bgq jI nUM<br />

b^S idqIAW Ab kI bwr.bKis bMdy kau; bhuir n Baujil Pyrw] Anuswr Bgq jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

355<br />

q`qkrw


ny ikhw, “dwsndws nUM iesy jnm’c hI b^S lvo jI[ nyqRhIx bMdgI krWgw[<br />

”Awp jI ny Ajpw jwp’c lIx ho ky ^Ub bMdgI kIqI[ byAMq hI jIAW nUM bMdgI’c<br />

lw ky qwirAw[ siqgurU pMjvyN pwiqSwhjI dy prmpiv`qR crn-kmlW’c lIx ho ky,<br />

Cwif mn; hir.ibmuKn ko sMgu] bwxI aucwrI, jo AMg 1253’qy hY[, Awp nyqRhIx<br />

ho ky pws bYT gey qy ikhw, “Awp jI ny jo Awpxy nyqRW’c qoV mwry hn, ieh bhuq<br />

BwrI glqI kIqI hY, ies leI jy Awp jI A`KW r`KxIAW cwhuMdy hoN, qW ie`k jnm<br />

hor Dwrnw pvygw[ ”ieh quk aucwridAW hI A&ur smwDI’c lIx ho gey[ gurU<br />

pRmysr jI dy drSnW dw AYsw ivsmwd rMg b`Jw, ijs bwry vwihgurU mh`ly pMjvyN jI<br />

ny BwrI pRsMn ho ky, Awp jI dI bhuq BwrI mihmw js rs pRym BirAw ieh ivsmwd<br />

rMgIlw gurSbd aucwirAw, ijs ’c Bgq jI dI inRivkwrqw, AibnwsI suK;<br />

Awpn Awsn] vwihgurU jI’c pUrn ivsmwdI; And shj Duin Jok] srb ivAwpI<br />

ivsmwd mgnqw lInqw dw izkr hY[ swrMg mhlw 5 sUrdws, siqgur<br />

pRswid] hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj<br />

Duin Jok] 1] rhwau] drsnu pyiK.Bey inribKeI; pwey hY sgly Qok] Awn bsqu<br />

isau, kwju n kCUAY; suMdr bdn Alok] 1] isAwm suMdr qij.Awn ju cwhq; ijau<br />

kustI qin jok] sUrdws mnu pRiB hiQ lIno; dIno iehu prlok] 2]<br />

swD kI thl; sMq sMig hyq] gurmuiK Aprs jI(swD sMq) gurU pRmysr<br />

jI(swD sMq) swD kI soBw; Aiq mskInI] Anuswr AiqAMq gRIbI vwly gursyvk<br />

swD, shx sIl sMqM; sm imqRs´ durjnh] Anuswr sihn SIlqw vwly pUrn gurU jI<br />

dy lwfly sMq jI(kI) dI(thl) syvw, (hyq) pRym sMig krdy hox[ XQw:- sUhI<br />

mhlw 5] hir kw sMqu.prwn Dn; iqs kw pinhwrw] BweI mIq suq sgl qy; jIA<br />

hUM qy ipAwrw] 1] rhwau] kysw kw kir bIjnw; sMq cMauru Fulwvau] sIsu inhwrau;<br />

crx qil DUir muiK lwvau] 1] imst bcn bynqI krau; dIn kI inAweI] qij<br />

AiBmwnu.srxI prau; hir gux iniD pweI] 2] Avlokn punh punh krau; jn kw<br />

drswru] AMimRq bcn.mn mih isMcau; bMdau bwr bwr] 3] icqvau.min Awsw<br />

krau; jn kw sMgu mwgau] nwnk kau.pRB dieAw kir; dws crxI lwgau] 4] 2]<br />

42]) thl krau; qyry dws kI; pg Jwrau bwl] msqku Apnw.Byt dyau; gun sunau<br />

rswl]) AYsI mWgu, goibd qy] thl sMqn kI.sMgu swDU kw; hir nwmW jip prm<br />

gqy]) idnu rwqI AwrwDhu ipAwro; inmK.n kIjY FIlw] sMq syvw kir.BwvnI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

356<br />

q`qkrw


lweIAY; iqAwig mwnu hwTIlw]) pwnI pKw pIsau.sMq AwgY; gux goivMd jsu gweI]<br />

swis swis mnu nwmu sm@wrY; iehu ibsRwm iniD pweI]<br />

krn n sunY; kwhU kI inMdw] sB qy jwnY; Awps kau mMdw] gurmuiK Aprs jI<br />

Awpxy(krn) kMnW nwl(kwhU) iksy (kI) dI BI inMdw n(sunY) suxdy hox[ XQw:-<br />

hau iqsu.Goil GumwieAw; pr inMdw suix.Awpu htwvY[ prweI inMdw hMkwr klyS<br />

ivkwr AOguxW mhW pwpW qoN bcy hox, vwihgurU jI dy suMdr AlOikk drSnW leI,<br />

gurmuiK Aprs jI(Awps) Awpxy Awp(kau) nUM sB(qy) qoN mMdw(jwnY) jwxdy hox[<br />

gurpRswid Awpxy Awp nUM qno mno Dno rom 2 krky sB qoN mMdw smJx[ AOgux<br />

ivkwr iqAwgx, mn dI SWqI leI, bhuq v`fw aupwA &urmw rhy hn:- kbIr.sB<br />

qy hm bury; hm qij.Blo sBu koie] ijin.AYsw kir bUiJAw; mIqu hmwrw soie]) hm<br />

nhI cMgy; burw nhI koie] pRxviq nwnku; qwry soie]) qau dyvwnw jwxIAY; jw<br />

swihb Dry ipAwru] mMdw jwxY.Awp kau; Avru Blw sMswru] vw Aprs jI dI<br />

AxhoeI inMdw, inMdk krn qW gurmuiK Aprs jI Awpxy(krn) kMnW nwl(kwhU)<br />

iksy (kI) dI kIqI inMdw n(sunY) suxdy hox, Bwv AwpxI inMdw sux ky AxsuxI kr<br />

dyx, ijvyN Bgq kbIr swihb jI inMdw hox qoN Gbrwaux dI bjwey, gurbwxI<br />

aucwrdy:- gauVI] inMdau inMdau; mokau logu inMdau] inMdw jn kau; KrI ipAwrI]<br />

inMdw bwpu; inMdw mhqwrI] 1] rhwau] inMdw hoie; q bYkuMiT jweIAY] nwmu pdwrQu;<br />

mnih bsweIAY] irdY suD; jau inMdw hoie] hmry kpry; inMdku Doie] 1] inMdw krY;<br />

su hmrw mIqu] inMdk mwih; hmwrw cIqu] inMdku so; jo inMdw horY] hmrw jIvnu;<br />

inMdku lorY] 2] inMdw hmrI; pRym ipAwru] inMdw hmrw; krY auDwru] jn kbIr<br />

kau; inMdw swru] inMdku fUbw; hm auqry pwir] inMdkW dy julwhw kihx qoN, Bgq jI<br />

ny mhwn audwrqweI sihnSIlqw nwl Awpxy Awp nUM julwhw iliKAw hY[ qUM<br />

bRhmnu.mY kwsIk julhw; muih qoih brwbrI.kYsy kY bnih] hmry rwm nwm kih<br />

aubry; bydu Brosy pWfy fUib mrih]) qUM bwm@nu.mY kwsIk julhw; bUJhu mor igAwnw]<br />

qum@ qau jwcy.BUpiq rwjy; hir sau mor iDAwnw] gurmuiK Aprs jI, sMq jnw;<br />

sunih suB bcn] Anuswr inMdk dI Avwz’coN BI suB bcn jwp hI sunx[ XQw:-<br />

sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU ; su<br />

ibnu hir.jwpq hY nhI hor]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj<br />

guxqwsw] paux pwxI bYsMqr ismrih; ismrY sgl aupwrjnw] pUrn ivsmwd<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

357<br />

q`qkrw


lIxqw sihq gurmuiK Aprs jI ieh Amolk gurU aupdyS kmwaux:- sloku mÚ 2]<br />

AKI bwJhu. vyKxw; ivxu kMnw.sunxw] pYrw bwJhu.clxw; ivxu hQw.krxw] jIBY<br />

bwJhu.bolxw; ieau jIvq mrxw] nwnk.hukmu pCwix kY; qau KsmY imlxw] 1])<br />

PrIdw.iehu qnu Baukxw; inq inq duKIAY kauxu] kMnI.bujy dy rhW; ikqI vgY<br />

pauxu] 88]) jo jo inMd kry.sMqn kI; iqau sMqn suKu mwnw] 3]<br />

vwihgurU nmskwr:- bRhmigAwnI; sgl kI rInw] sMq bwbw gurbcnisMG<br />

swihb ^wlsw jI ny dwsndws kUkr nUM ieh SuB bcn &urmwey, “bRhm-iv`idAw<br />

pV@n smyN dwsndws dw qyz prqwp dyK ky, bhu igxqI’c ividAwrQI eIrKw krn<br />

l`gy, qdoN dwsn dws ny krn n sunY; kwhU kI inMdw] sB qy jwnY; Awps kau mMdw]<br />

dw ^Ub AiBAws kIqw[ ”sp`uqR Awid SuB kwmnw dI pUrqI, mn dI SWqI, cOrwsI<br />

dw gyVw mytx leI, gurU pRymI bx ky pUrn pRym nwl ien@W qukW dw G`t qoN G`t svw<br />

l`K vwrIN jwp kro, mMnx krky ihrdy’c vswvo, hr vyly pV@I jwvo inhwl hoey<br />

jwvo[<br />

gur pRswid; ibiKAw prhrY] mn kI bwsnw; mn qy trY] (gur) prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU gRMQ swihb jI dI, ivsmwd inrol Su`D srb ivAwpI Agm Apwr<br />

pRkwS hI pRkwS srUp SuB s`cI Anq klwvwn (pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl,<br />

(ibiKAw) zihr mwieAw ivSy Awpxy mn qn qoN(prhrY) dUr kIqy hox, hornW dy<br />

(ibiKAw) zihr mwieAw ivSy(prhrY) dUr krdy hox.mn(kI) dI ivSy ivkwr kql<br />

corI XwrI mMd krm, Anyk pRkwr dI mMdI bwsnw, mn(qy) qoN gurpRswid(trY) tlI<br />

hovy[<br />

46.{gur pRswid ibiKAw prhrY] swKI:- ie`k swaU ny d`isAw, “dwsndws<br />

DnI sI, ipMf dI AMimRqDwrI nUMh’qy mn fol igAw, iksy qr@W BI DIrj n kry[<br />

ien pMcn; myro mnu ju ibgwirE] plu plu hir jI qy; AMqru pwirE] Anuswr dws<br />

ny aus nUM mMdI ing@w nwl dyiKAw, aus ny dws dI mMdI hwlq dyK ky , h`Q joV ky isr<br />

Jukw ky ikhw, ”“vIr jI Dwro DIr jI nwsvMq hY sRIr jI!AMqu n vyKix; suxix n<br />

AMqu]) sBu ikCu suxdw vyKdw; ikau mukir pieAw jwie]) jh srb klw; Awpih<br />

prbIn] Anuswr myrw; AMqrjwmI hir rwieAw] siqgurU swihb jI sB dy idl dI<br />

jwxdy hn qy swnUM hr smyN dyKdy hn[ goqmu qpw.AihilAw iesqRI; iqsu dyiK ieMdRü<br />

luBwieAw] shs srIr ichn Bg hUey; qw min pCoqwieAw] Anuswr prwey Gr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

358<br />

q`qkrw


jwx qoN ieMdR nUM kohV hoxy krky roxw ipAw[ ivkwr dI inivrqI leI, swihb sRI gurU<br />

goibMd isMGjI dy b^Sy, ry mn; AYso kir sMinAwsw] gursbd dw svw l`K vwrIN<br />

AiBAws kro, mhwrwj swihb Awp jI dw mn sw& kr dyxgy[ ”“dws nUM bVI hI<br />

l`ijAw AweI, BwvyN dws ny ie`k nyk swaU gurmuiK b`cI ’qy Awpxw mn mYLw kIqw hY,<br />

qW BI aus ny h`Q joV ky Adb siqkwr nwl gursbd AiBAws krn dw SuB s`cw<br />

aupdyS b^iSAw hY[ gursbd ismrn AiBAws krn qoN s`cy pwiqSwhjI dI ikRpw ho<br />

geI, gurU jI ny ivkwr duSmx twl idqw, so ju`gW 2’c gursbd dI mhwn mhwnqw<br />

hY[ ”<br />

47.siqgur pRswid] rwmklI pwqswhI 10] ry mn; AYso kir sMinAwsw]<br />

ijvyN Sbd hzwry Awid bwxI dy s`q Sbd hn, iqvyN ieh ds Sbd sRI AnMdpur swihb<br />

jI ivKy aucwry hn[ () dÍYq rihq ie`k vwihgurU jI, sB jIA jMq AsMK bRhmMfW<br />

dy pRkwSk hn[ sB qy vfw siqguru nwnku; ijin.kl rwKI myrI] Anuswr(siqgur)<br />

(siq+gur) (gur) v`fy pUjnIk(siq) s`cy(gur) inry pRkwS hI pRkwS(pRswid) AnMd<br />

srUp(pRswid) ikRpw srUp Bwv gurU pRmysr jI Agm Apwr inry ikRpw hI ikRpw pRkwS<br />

srUp hn[ (pRswid) (pR+swid) (pR) pry hn(swid) suAwd qoN, Bwv ieMdirAW dy<br />

suAwd qoN rihq hn[ rwmklI pwqswhI 10] prm pUjnIk vwihgurU siqgurU pwqswhI<br />

(10) dsvIN jI rwmklI rwg’c gurmiq sMinAws Dwrn dw SuB s`cw aupdyS, Awpxy<br />

mn nUM &urmwauNdy hn:- ry mn; AYso kir sMinAwsw] {25 swl q`k bRhmcrj r`Kxw,<br />

bRhmcwrI AwSRm hY[ 25 qoN 50 q`k igRsq AwSRm hY[ 50 qoN 75 q`k bwnpRsq<br />

AwSRm hY, Bwv igRsq iqAwg ky jMgL nUM cly jwxw qp krnw[ 75 qoN 100 q`k sRb<br />

kw iqAwg kr dyxw, ieh sMinAws AwSRm hY, Bwv pRwpq hoeI sB vsqU iqAwg dyxI[<br />

swh dw kI ivswh?ies leI vwihgurU gurU pRmysr jI ny jnm qoN hMgqw mmqw myr<br />

AOgux iqAwg ky, praupkwr srb`q dy Bly leI, sB ku`J kurbwn krn nUM sMinAws<br />

ikhw hY[ (ry) hy mn!gurpRswid(AYso) AYsy hMgqw dy iqAwg dw iqAwg krky, qn mn<br />

Dn spu`qR pirvwr sB ku`J pUrn s`cy gurU jI nUM Arp ky, swrw jIvn ismrn AiBAws<br />

srb`q dy Bly dy SuB Drm inrml krm krn krwaux, swrIAW AwsW suMn krky, suMn<br />

APur bRhm jI ’c lIxqw sihq, jo mwieAw pdwrQ pRwpq hoeI jwvy, gurU jI dy nwm<br />

qy srb`q dy Bly ihq lutw dyyx rUp shI (sMinAwsw) sMinAws Dwrn kir[ XQw:-<br />

AMqir suMnµ.bwhir suMnµ; iqRBvx suMn msuMnµ] cauQy suMnY.jo nru jwxY; qw kau.pwpu n puMnµ]<br />

mwieAw nUM h`Q n lwauxw iqAwg sMinAws nhIN hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

359<br />

q`qkrw


n sy sdn.sBY kir smJhu; mn hI mwih audwsw] mn(mwih) iv`c hI moh<br />

AOguxW ivkwrW qoN(audwsw) auprwm inrlyp rihMidAW, (sBY) swry(sdn) GrW<br />

nUM(bn) jMgL(sy) jYsy(kir) krky (smJhu) smJxw kr, Bwv ieMdirAW dy suAwd<br />

zmIn sbMDI Gr sB dI myr mn ’coN iqAwgxw kr[ XQw:- qij swd; shj suKu<br />

hoeI] Gr Cfxy; rhY n koeI] (rhwau) ivsrwm dy ky &urmwauNdy hn:-<br />

jq kI jtw, jog ko m`jnu; nym ky nKn bFwE]) ieik igrhI.syvk swiDkw;<br />

gurmqI lwgy] nwmu dwnu iesnwnu idRVu; hir Bgiq su jwgy] 7]) pauVI] iesqRI<br />

purKY Aiq nyhu; bih mMdu pkwieAw] idsdw sBu ikCu clsI; myry pRB BwieAw]<br />

ikau rhIAY iQru jig; ko kFhu aupwieAw] gur pUry kI cwkrI; iQru kMDu sbwieAw]<br />

nwnk bKis imlwieAnu; hir nwim smwieAw] 33] Anuswr byAMq gurU pRymI pqI<br />

sqI iml ky, Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu<br />

nhI; guru Arjunu prqK´ hir] vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM hr smyN ieauN jpdy<br />

hn:- zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, DMn hn DMn hn DMn hn<br />

vwihgurU siqgurU Arjndyv swihb jI DMn hn, hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn,<br />

hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT ky, m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR sIs’qy puAw rhy hn,<br />

gurmuiK gurU jI rom 2 krky jwp kridAW, hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy<br />

hn[ gurU jI dI s`cI kurbwnI Awp jp 2 ky, pRymIAW nUM jpw ky, ivSy vwSnw hMkwr<br />

AOgux iqAwg ky, iek`Ty gurU syvw ismrn praupkwr pRymw-BgqI inrml inskwm<br />

krm Drm kQw kIrqn krky, jIvn mukq purK hoey hn[ ieh gurU jI dw b^iSAw<br />

SRomxI jq sq hY[ ijvyN pUrn Bgq kbIr swihb jI Awpxy mhl loeI jI b`icAW<br />

smyq, swDUAW dI syvw cwA nwl B`j 2 ky krdy sn[ hMkwr ivkwr iqAwg ky,<br />

iek`Ty gurU syvw ismrn pr aupkwr pRymw-BgqI inrml inSkwm krm Drm kQw<br />

kIrqn krky, jIvn mukq purK hoey hn[ jogI bnwautI jtW bxwauNdy hn[<br />

jq kI jtw.jog ko m`jnu; nym ky nKn bFwE] gurmiq Anuswr A`KW nwl<br />

prwieAw rUp nhIN dyKxw, kMnW nwl inMdw JUT ivkwr dI g`l nhIN sunxI, zbwn<br />

nwl ivkwr JUT inMdw ie`k BI iP`kI g`l nhIN krnI, ieMidRAW dy ivSy iqAwg ky,<br />

ien@W duAwrw nwmu pV@nw nwmu sunxw bRhm’c lIxqw rUp jq bRhmcrj hY[ jtW ’c<br />

jog nhIN hY[ XQw:- jogI; jogu jtn mo nwhI]) hy mn!supnY; ibMdu n dyeI Jrnw]<br />

Anuswr(jq) bRhmcrj r`K ky, pUrn bRhm jI ’c lIxqw rUp, jq(kI) dIAW jtw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

360<br />

q`qkrw


nwauxw kr[ bRhm (ko) iv`c(jog) juVn rUp(m`jnu) ieSnwn kr[ v`fy qVky in`q<br />

ieSnwn krn, rom 2 krky suAws 2 in`qnym ismrn krn, bRhmiv`idAw SsqR<br />

AiBAws b^Sx, Anyk pRkwr dy pr-aupkwr krn rUpI nym(ky) dy(nKn) nhuM<br />

(bFwE) vDwauxw kr[ gurU pRmysr jI Drm-ikRq dw aupdyS b^Sdy hn[ nhuM<br />

vDwaux nwl Drm ikRq’c ivGn pYNdw hY[ nhuM dw isrw murdw AMg, k`tx dw hukm<br />

hY, nhuMAW’c mYL pYx qoN AMdr jWdI hY, bImwrIAW l`gdIAW hn[ dyKx vwly nUM<br />

gilAwnI AwauNdI hY, bhuq hI bury l`gdy hn[ fwktRI i^Awl Anuswr BI nhuM lwhuxy<br />

bhuq hI zrUrI hn, keI nhuM vDwauNdy hn, ieh gurmiq nhIN, suh`px BI ^rwb huMdw<br />

hY, vDy nhuMAW vwlw dUjy nUM cIz KuAwvy qW rog l`gygw, aus dy nhuMAW ’c bhuq hI<br />

gMdy jrwsIm huMdy hn, ^urdbIn nwl dyK lvy[ vDwieAw nhuM, iksy cIz ’c l`gx<br />

qoN, jVW qoN au~KV ky kSt dw kwrn bxdw hY[ smyN Anuswr nhuM k`tdy rho[<br />

igAwn gurU.Awqm aupdyshu; nwm ibBUq lgwE] 1] gorK jI nUM gurU mMnx dI<br />

bjwey(igAwn) bRhm igAwn dy dwqy Sbd gurU jI duAwrw Awpxy(Awqm) mn<br />

nUM(aupdyshu) aupdySxw kro[ nwm rUpI(ibBUq) suAwh (lgwE) lgwauxw kro[<br />

Alp Ahwr.sulp sI inMdRw; dXw iCmw qn pRIiq] Awls ivkwr rogW qoN<br />

bcx, ismrn dI pRwpqI leI, En@I.dunIAw qoVy bMDnw; AMnu pwxI QoVw KwieAw]<br />

Anuswr(Alp) QoVw(Ahwr) Bojn Ck(sulp) QoVI(sI) ijhI(inMdRw) nINd lY[ jy<br />

koeI glqI kry qW aus nUM dXw iCmw krn dI(qn) rom 2 krky pRIiq kr[<br />

sIl sMqoK.sdw inrbwihbo; hY´bo iqRgux AqIiq] 2]) jo qU dyih.qhI iehu<br />

iqRpqY; Awn.n kqhU Dwvau] Anuswr jo vwihgurU jI dwiq b^Sx, sMqoiK sdw<br />

iqRpqIvnw] 2] Anuswr sMqoK’c iqRpq.(sIl) sihnSIl nrm swaU guxW nUM<br />

sdw(inrbwihbo) inbwhuxw kr. (iqRgux) iqMn guxW qoN(AqIiq) inrlyp(hY´bo) hoxw<br />

kr[<br />

kwm kRoD hMkwr loB hT; moh.n mn so lÎwvY] mn(so) iv`c, (kwm)<br />

ivkwr(koRD) gu`sw hMkwr loB hT moh, n(lÎwvY) ilAwauxw kry[<br />

qb hI.Awqm qq ko drsy; prm purK kh pwvY]3]1] (qb) qdoN hI(Awqm)<br />

bRhm (qq) inrgun pRkwS srUp(ko) nUM(drsy) dyK lvyN, (prm) v`fy(purK) pUrn<br />

ivAwpk pRkwS srUp bRhm(kh) nUM(pwvY) pw lvyN]3]1]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

361<br />

q`qkrw


ieMdRI ijq; pMc doK qy rhq] nwnk.koit mDy; ko AYsw Aprs] 1]) qKiq<br />

bYTw Arjn gurU; siqgur kw iKvY cMdoAw] augvxhu qY AwQvxhu; chu ckI kIAnu<br />

loAw] siqgurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI &urmw rhy hn:- 1 ds ieMdRI, kir rwKY<br />

vwis] qw kY AwqmY; hoie prgwsu] Anuswr pMj igAwn ieMdRy, pMj krm ieMidRAW dy<br />

iviSAW nUM ij`qx vwlw ieMdRI ijq Aqyy 1 sbd 2 sprs 3 rUp 4 rs 5 gMD, AOguxW<br />

ivkwrW mhW pwpW dy (doK) doSW dy(pMc) ivsQwr(qy) qoN rhq, (koit) kRoVW(mDy)<br />

iv`coN(ko) koeI AYsw ivrlw 2 hI, (Aprs) ACoh inrlyp, srb dI crn-DUV<br />

bixAW praupkwrI Aprs hY] 1] XQw:- auir DwrY; jo AMqir nwmu] srb mY; pyKY<br />

Bgvwnu] inmK inmK; Twkur nmskwrY] nwnk.Ehu Aprsu; sgl insqwrY] 1])<br />

inis idin mwieAw kwrny; pRwnI folq nIq] kotn mY nwnk koaU; nwrwien ijh<br />

cIiq]) koit mDy; koeI sMqu idKwieAw] nwnku; iqn kY sMig qrwieAw]<br />

48. 1 ds ieMdRy:- pMj igAwn ieMdRy:- siqgurU swihb jI dI s`qw nwl rsnw rs<br />

lYNdI hY, ik ikhVw pdwrQ Ckxw qy ikhVw nhIN Ckxw, gurpRswid iqAwgxy jog<br />

byhy qLy qyz im`Ty qyz kOVy pdwrQ iqAwgy[ siqgurU swihbwn jI dI s`qw duAwrw<br />

kMnW nwl bury Bly bol sux ky sunx dw igAwn huMdw hY[ siqgurU jI dI s`qw duAwrw<br />

nyqRW qoN dyKx dw igAwn huMdw hY[ siqgurU jI dI s`qw duAwrw cmVI TMFy q`qy nUM<br />

prKx dw igAwn idMdI hY[ siqgurU jI dI s`qw nwl nwsW sugMDI durgMDI dw<br />

igAwn idMdIAW hn[<br />

pMj krm ieMdRy:- siqgurU jI dI s`qw nwl zbwn bolx dw kMm krdI hY[<br />

siqgurU jI dI s`qw nwl h`Q Drm ikRq gurU pRmysr jI dI syvw dw kMm krdy hn[<br />

siqgurU jI dI s`qw nwl pYr qurn dw kMm krdy hn[ gudw sRIr dI mYL dUr krn<br />

dw kMm krdI hY[ ilMg sRIr dI mYL dUr krdw hY[ pMc doK:- ivSy ivkwr dy 1 sbd<br />

suxny, ijvyN hrn GMfyhyVy dw sbd sux ky mr jWdw hY[ ivSy rs dy 2 sprs leI<br />

hwQI kuMfy shwrdw hY, lweIt dw 3 rUp dyKxy krky pqMgw sV jWdw hY, rsnw dy<br />

4 rs’c m`CI kuMfI ingL ky qV& 2 ky mr jWdI hY, BOrw kml dI( 5 gMD) vwSnw’qy<br />

moihq ho ky mr jWdw hY[<br />

bYsno so; ijsu aUpir su pRsMn] ibsn kI mwieAw qy; hoie iBMn] luk ky Srwb<br />

mws qmwkU vrq ky, dunIAW nUM Clx leI, Awpxy Awp nUM bYsno khwaux vwilAW nUM,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

362<br />

q`qkrw


gurmuiK bnwaux leI, gurmuiK bYsno jI dy sul`Cx &urmw rhy hn:- (so) auh gurmuiK<br />

bYsno jI hn, (ijsu) ijn@W aUpir s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI, (su) BlI<br />

pRkwr AiqAMq hI pRsMn hox[ XQw:- jau su pRsMn Bey gur pUry; qb myrI Aws<br />

punI]) sBy kwj suhylVy QIey; guru nwnku siqguru quTw]) isrI gurU swihbu.sB<br />

aUpir krI ik®pw; Anuswr siqgurU swihb jI dy pUrn pRsMn hox qoN, gurmuiK vYsno<br />

jI(ibsn) Akwl purKu jI(kI) dI mwieAw qy(iBMn) v`Kry inrlyp hoie hox, Bwv<br />

rj gux.qm gux.sq gux khIAY; eyh qyrI sB mwieAw] Anuswr rjo qmo sqo guxW<br />

qoN inrlyp, rsnw ieMidRAW dy suAwd, gwV@I nINd dy suK, &YSn AwpxI vifAweI<br />

Awp krn, mwx dI ie`Cw, suAwd dy vsIkwr ho ky hor 2 CkI jwxw, Srwb mws<br />

Awid smUh AOguxW qoN rihq, sB dI crn-DUV bx ky, ivAwpk bRhm jI ’c lIx<br />

hox[ XQw:- ijsu igRih bhuqu; iqsY igRih icMqw] ijsu igRih QorI; su iPrY BRmMqw]<br />

duhU ibvsQw qy.jo mukqw; soeI suhylw BwlIAY]) bRhmigAwnI; sdw inrlyp] jYsy;<br />

jl mih kml Alyp]) dIsih sB mih; sB qy rhqy] pwrbRhm kw; Eie iDAwnu<br />

Drqy]<br />

^ws pRym bynqI:- Drm pRcwrk nUM mws Kwx qoN pRymI ny vrijAw, qW aus ny<br />

bYsno so; ijsu aUpir su pRsMn] pV@ ky mws Kw ilAw, Bwv myry’qy mhwrwj jI pRsMn<br />

hn, BwvyN mYN mws Kw irhw hW, iPr BI vYSnUM hW[ ijs’qy pUrn gurU jI pRsMn hox,<br />

aus dy ihrdy’coN muK’c AMimRq Byjdy hn, idl idmwZ’c gurbwxI jI hr smyN Byjdy<br />

rihMdy hn, sdw leI Awpxy drSn b^Sdy hn, Pyr auh mws Kwx jogw nhIN<br />

rihMdw[ gurU jI ny suAwdW iviSAW dy iqAwgI nUM vYSnUM ikhw hY[ dohW qukW dw<br />

iek`Tw ArQ au~proN pV@ ky, gurU pRIqmjI dI kurbwnI dw iDAwn Dwr ky, gurmuiK<br />

vYSnUM jI dy aupRokq gux Dwrn krky, mws iqAwg ky inhwl hovo[ ies qr@W sRI<br />

gurbwxI pV@ ky, jwx bu`J ky v`fw pwp krky, hMkwr n kro[ XQw:- jwin bUiJ kY<br />

bwvry; qY kwju ibgwirE] pwp krq.sukicE nhI; nh grbu invwirE]) jy ko<br />

AwKY; bolu ivgwVu] qw ilKIAY; isir gwvwrw gwvwru]<br />

krm krq; hovY inhkrm] iqsu bYsno kw; inrml Drm]) srb Drm mih;<br />

sRyst Drmu] hir ko nwmu jip; inrml krmu] Anuswr iqsu gursyvk ipAwry bYsno<br />

jI(kw) dw ieh inrml Drm hY, jo SuB Drm inSkwm krm(krq) kridAW,<br />

(inhkrm) krmW dI hMgqw qoN rihq(hovY) hox, Bwv Awpxy kIqy SuB kwrj, ijMd<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

363<br />

q`qkrw


jwn, siqgurU swihbwn jI nUM Arp dyx[ XQw:- syvw krq; hoie inhkwmI] iqs<br />

kau; hoq prwpiq suAwmI]) kbIr.myrw muJ mih ikCu nhI; jo ikCu hY so qyrw] qyrw<br />

quJ kau saupqy; ikAw lwgY myrw]) quDu AwgY Ardwis hmwrI; jIau ipMfu sBu qyrw]<br />

khu nwnk.sB qyrI vifAweI; koeI nwau n jwxY myrw]) ijs kI bsqu; iqsu AwgY<br />

rwKY] pRB kI AwigAw; mwnY mwQY] aus qy caugun; krY inhwlu] nwnk swihbu; sdw<br />

dieAwlu] 2]<br />

49..kwhU Pl kI; ieCw nhI bwCY] kyvl Bgiq; kIrqn sMig rwcY]) so bYsno<br />

hY; Apr Apwru] khu nwnk; ijin qjy ibkwr] Anuswr siqgurU swihbwn jI dy<br />

swjy invwjy pUrn inRivkwr gurmuiK prm bYsno jI, (kwhU) iksy BI dUD pUq Dn<br />

Pl(kI) dI ieCw, (nhI) nw(bwCY) cwhux, (kyvl) inrol inSkpt gurU pRymw(Bgiq)<br />

BgqI krn krwaux, kIrqn krn isKwaux(sMig) nwl hI(rwcY) rcy hox[ XQw:-<br />

so surqw so bYsno; so igAwnI DnvMqu] so sUrw kulvMqu soie; ijin BijAw BgvMqu]<br />

swKI:- prmpUjnIk pUrn sMq bRhmigAwnI; sgl kI rInw] bwbw SwmisMG<br />

swihb jI A`fxSwhI 1803 sMmq nUM pRgty, 1926 s`cKMf gey[ bRhmigAwnI;<br />

praupkwr aumwhw] Anuswr Awp jI ny swrw jIvn inSkwm syvw ismrn pRymW<br />

BgqI praupkwr hI praupkwr kIqy, AMimRq pRym ipAwly pIqy[ Awp jI qoN prm<br />

pUjnIk bwbw gurmuiKisMG jI pitAwly vwly, bwbw swDUisMG jI gurU syvw dy sUrj<br />

vroswey[ inrbwx kIrqnu gwvhu krqy kw; inmK ismrq ijqu CUtY] Anuswr Awp<br />

jI sRI hirmMdr swihb jI ivKy, svw do vjy inSkwm inrbwn kIrqn krdy[ kyvl<br />

Bgiq; kIrqn sMig rwcY] Anuswr lgwqwr 70 swl pRym cONkI lwauNdy rhy, nwl hI<br />

pRSwid pRym Bytw krdy, hux q`k BI Awp jI dy fyry v`loN bwby KVkisMGjI dy jwnSIn<br />

bwbw drSnisMG jI dyZ hwzr krdy hn[ Awp jI dw isrMdw Azwieb Gr’c, Awp<br />

jI dy SuB drSn krvw irhw hY[ nmskwr!<br />

50.mn qn AMqir; ismrn gopwl] sB aUpir; hovq ikrpwl] prm bYsno<br />

jI dy mn(qn) rom 2 (AMqir) AMdr, (gopwl) vwihgurU jI dw ismrn visAw hovy<br />

qy, bRhmigAwnI kI; sB aUpir mieAw] Anuswr hr smyN, sB aUpir<br />

ikrpwl(hovq) huMdy hox[ jy koeI dubwrw bulw lvy , aus dy fMfw nw mwrn[ ijvyN ie`k<br />

v`F Kwxw Awpxy Gr vwlI nUM fMfy nwl mwr ky, lukx leI isr ’c suAwh pw ky<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

364<br />

q`qkrw


nWgw bx igAw[ BoLy bMdy aus dy pws bYTy sn[ 12 swl ip`CoN ie`k s`icAwr is`K<br />

ny aus nUM pCwx ilAw, FMg nwl h`Q joV ky ikhw, “bwvw jI!Awp jI dw SuB nwm<br />

kI hY?”“sIql SWq dieAwl ikRpwl rwm nrwiex jI[ ”iPr ikhw, “jI dubwrw<br />

d`so?”qIjI vwr kihx qoN fMfw cu`k ky aus nUM mwrn l`gw, qW aus ny aus dy Gr<br />

vwlI dw nwm lY ky ikhw, “ies fMfy nwl qUM AwpxI Gr vwlI nUM mwirAw sI, ku`J<br />

qW Srm kr[ pUjw dw pdwrQ Kw ky, iF`f vDw ky qyrI miq mwrI geI hY, qUM iP`t<br />

igAw hYN[ ”XQw:- mÚ1] sau Elwm@y idnY ky; rwqI imlin@ shMs] isPiq slwhxu<br />

Cif kY; krMgI lgw hMsu] iPtu ievyhw jIivAw; ijqu Kwie vDwieAw pytu] nwnk<br />

scy nwm ivxu; sBo dusmnu hyqu] 2] sux ky TMFw Twr ho igAw[<br />

Awip idRVY; Avrh nwmu jpwvY] nwnk Ehu bYsno; prm giq pwvY] 2]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU, nwnk; soDy isMimRiq byd] pwrbRhm gur; nwhI Byd]) gur<br />

nwnk dyv goivMd rUp] vwihgurU nwnk dyv swihb jI, gur pRswid; nwnk scu khY]<br />

6] Anuswr s`co s`c &urmwauNdy hn:- ijn@W ’qy vwihgurU jI pRsMn hn, mwieAw qoN<br />

inrlyp hn, SuB inrml krm krky hMgqw rihq hn, nwm jpx jpwaux rUp<br />

inrml Drm vwly hn, inSkwm kIrqn inSkpt gurU pRymw-BgqI’c rc ky, rom 2<br />

krky vwihgurU ismrn kridAW sB’qy ikRpwl huMdy hn, AYsy gurmuiK Srwb mws f`Rg<br />

qmwkU dy pUrn iqAwgI vYSnUM jI, jnu nwnku.DUiV mMgY iqsu gurisK kI; jo Awip<br />

jpY.Avrh nwmu jpwvY] 2] Anuswr vwihgurU nwm jI, Awip(idRVY) pRp`k inscy<br />

krky, Awpxy AMdr pRp`k vswauNdy hn, (Avrh) hornW nUM(nwmu) vwihgurU 3<br />

jI(jpwvY) jpwauNdy hn, so igAwnI.so bYsnO piV@Aw; ijsu krI ik®pw Bgvwn] Euin<br />

siqguru syiv.prm pdu pwieAw; auDirAw sgl ibsÍwn] Anuswr Ehu gurmuiK bYsno<br />

jI, vwihgurU jI ’c lIxqw rUpI, (prm) sB qoN v`fI(giq) mukqI(pwvY) pw lYNdy<br />

hn] 2] XQw:- ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw]<br />

imit gey gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY; sd kurbwn]) hir ky sMg; bsy hir<br />

lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok]) Ab qau jwie<br />

cFy isMGwsin; imly hY swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI])<br />

nwnk swD pRB; Bydu n BweI]) bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip;<br />

nhI kCu Brmu]) sUrj ikrix imly; jl kw jlu hUAw rwm] joqI joiq rlI; sMpUrnu<br />

QIAw rwm]) jl qrMgu ijau jlih smwieAw] iqau joqI sMig; joiq imlwieAw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

365<br />

q`qkrw


BgauqI; BgvMq Bgiq kw rMgu] sgl iqAwgY; dust kw sMgu]) iequ sMjim;<br />

pRBu.iknhI n pwieAw] BgauqI mudRw; mnu moihAw mwieAw] Anuswr BgauqI<br />

rwsDwrIey, sRI ikRSn rwDkw gopIAW dy vys bxw ky, nwc krdy hn, dyKx vwly<br />

ivkwrI huMdy hn, rws pwaux dyKx vwilAW dy kukrmW dI inivrqI leI, shI s`cy<br />

gurmuiK BgauqI jI dy gux &urmwauNdy hn:- auh(BgauqI) rwsDwrIAw gur Bgq jI,<br />

jIvn mukiq; ijsu irdY BgvMqu] Anuswr shI s`cy BgvMq srUp hn, ijn@W<br />

nUM(BgvMq) Akwl purKu jI dI(Bgiq) pRymw-BgqI(kw) dw rMgu ciV@Aw hY, (rMgu)<br />

pRym hY, (rMgu) AnMd hY Aqy(sgl) swirAW (dust) swkqW, hMkwr ivkwr smUh<br />

AOguxW(kw) dw sMgu, (iqAwgY) iqAwg dyx[<br />

mn qy ibnsY; sglw Brmu] kir pUjY; sgl pwrbRhmu] ijs dy mn(qy)<br />

qoN(sglw) swrw Brmu(ibnsY) nws ho jwvy[ duSmx im`qR du`K suK hr hwlq ’c, hr<br />

smyN(sgl) swirAW ’c, (pwrbRhmu) ivsmwd srb ivAwpI vwihgurU jI nUM<br />

jwx(kir) krkyy, (pUjY) pUjdy hox[ XQw:- sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid<br />

jugwid; jw kw vf prqwpu]) ik srbqR dysY] ik srbqR BysY]<br />

swD sMig; pwpw mlu KovY] iqsu BgauqI kI; miq aUqm hovY] (swD) siqgurU<br />

swihbwn jI, (swD) sMqW mhWpurSW dy prmpiv`qR sMig rih ky, swDsMig jI ’c<br />

iml ky, sB dy AMdr bwhr hr jg@w BrpUir hr smyN Ajpw jwp kr rhy, (swD)<br />

AsMK ivsmwd pRkwS hI pRkwS srUp, Anq klwvwn Ajpw jwp inrgun bRhm jI<br />

sMig lIx ho ky, koit ApRwD; swDsMig imtY] Anuswr Awpxy pwpw dI(mlu) mYL<br />

nUM(KovY) dUr krn[ pwpW dI mYL dUr krky iqsu shI s`cy(BgauqI) rwsDwrIey<br />

jI(kI) dI miq, gurbwxI ’c lIx ho ky, gurU pRymw-BgqI sihq(aUqm) syRSt<br />

hoeI(hovY) hovy[<br />

BgvMq kI thl; krY inq nIiq] (BgvMq) vwihgurU DMn sRI gurU gRMQ swihb jI<br />

kI, gurbwxI dI Su`D sMQw krn krwaux, kQw kIrqn krn krwaux isKwaux Awid<br />

prmpiv`qR SuB s`cI au~cI Amolk(thl) syvw, inq in`q hI, sw& suQrI r`jI hoeI<br />

gurmuiK nIiq nwl(krY) krn, mwieAw dw lwlc, Bu`l ky BI n krn[<br />

mnu qnu ArpY; ibsn prIiq] swcI pRIiq hm; qum isau jorI] qum isau joir;<br />

Avr sMig qorI] Anuswr mnu(qnu) rom 2 sB ku`J, (ibsn) vwihgurU siqgurU<br />

swihbwn jI dI s`cI su`cI mhwn au~cI prIiq qoN (ArpY) Arpx, Bwv kurbwn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

366<br />

q`qkrw


krn[ XQw:- nwnk.syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]) (krv`qu) Awsw]<br />

krvqu Blw; n krvt qyrI] lwgu gly; sunu ibnqI myrI] 1] hau vwrI; muKu Pyir<br />

ipAwry] krvtu dy; mokau kwhy kau mwry] 1] rhwau] jau qnu cIrih; AMig n<br />

morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau] 2] hm qum bIcu; BieE nhI koeI] qumih su<br />

kMq; nwir hm soeI] 3] khqu kbIru; sunhu ry loeI] Ab qumrI; prqIiq n hoeI]<br />

hir ky crn; ihrdY bswvY] nwnk.AYsw BgauqI; BgvMq kau pwvY] 3]<br />

prmpUjnIk DMn siqgurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE<br />

Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk mh`lw pMjvW<br />

swihb jI &urmwauNdy hn:- (hir) s`cy siqgurU gMRQ swihb jI(ky) dy gurSbd rUpI,<br />

im`Ty ipAwry s`cy crn-kml jI kmw ky, A`KrW ArQW sihq, Awpxy ihrdY<br />

’c(bswvY) vswauxw krn, (AYsw) AYsy ivsmwd (BgauqI) rwsDwrIey, gur Bgq<br />

jI, (BgvMq) hir Awpy mwqw Awpy ipqw; ijin jIau aupwie jgqu idKwieAw] AMdr<br />

bwhr inrw nUr pRkwS srUp, srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] vwihgurU<br />

jI(kau) nUM(pwvY) pwauNdy hn] 3] XQw:- so BgauqI; juo BgvMqY jwxY] gur<br />

prswdI; Awpu pCwxY] Dwvqu rwKY; iekqu Gir AwxY] jIvqu mrY; hir nwmu vKwxY]<br />

AYsw BgauqI; auqmu hoie] nwnk; sic smwvY soie]<br />

so pMifqu; jo mnu prboDY] rwm nwmu; Awqm mih soDY]) jugu jugu jogI.KwxI<br />

BogI; piVAw pMifqu Awip QIAw] Anuswr(so) auh(pMifqu) iv`dvwn jI rwm srUp<br />

hn, jo Awpxy mnu nUM, pwpW AOguxW ivkwrW v`loN, (prboDY) (pr+boDY) (pr) ivSyS<br />

krky(boDY) smJwaux rokx, (rwm) ivsmwd suMdr ivAwpk vwihgurU jI dy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy(nwmu) gurbwxI jI nUM, Awpxy (Awqm) mn(mih) ’c(soDY)<br />

vIcwrnw krn[ XQw:- ifqu; jo iqhW guxw kI pMf auqwrY] Anidnu; eyko nwmu<br />

vKwxY]) khu kbIr; jo bRhmu bIcwrY] so bRwhmxu; khIAqu hY hmwrY]) so pMifqu; gur<br />

sbdu kmwie] qRY gux kI; Esu auqrI mwie] cqur byd; pUrn hir nwie] nwnk iqs<br />

kI srxI pwie]<br />

rwm nwm; swru rsu pIvY] ausu pMifq kY; aupdyis jgu jIvY]) sbdu<br />

bIcwir.rwm rsu cwiKAw; nwnk swic pqIxy] Anuswr(rwm) vwihgurU siqgurU<br />

swihbwn jI dy, (swru) Su`D sRySt AslI bRhmwnMd AMimRq nwm rsu nUM(pIvY) pIxw<br />

krn[ nwnk.so piVAw.so pMifqu bInw; ijsu rwm nwmu gil hwru] rwm nwm swr rs<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

367<br />

q`qkrw


pIx vwly, ausu ipAwry(pMifq) ivdvwn jI(kY) dy, SuB s`cy aupdyis nUM sux ky, nwm<br />

ihrdy’c vsw ky, swrw jgu(jIvY) ijauNdw ho jwvygw[ XQw:- so jIivAw; ijsu min<br />

visAw soie]<br />

hir kI kQw; ihrdY bswvY] so pMifqu; iPir join n AwvY] (hir) vwihgurU dsy<br />

pwiqSwh jI DMn siqgurU gRMQ swihb jI(kI) dI gurbwxI dy ArQ, gur ieiqhws<br />

dI, SuB s`cI Amr kQw, Awpxy ihrdY’c(bswvY) vswauxw krn[ vw zwlmW dy Gor<br />

iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU siqgurU<br />

Arjndyv swihb jI DMn hn, hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, hux m`cdy 2 ryqy’qy<br />

bYT ky m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR sIs’qy puAw rhy hn, gurmuiK gurU jI rom 2<br />

krky jwp kridAW, hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[ prmpUjnIk<br />

prm ipqw inrgun bRhm jI, Awpxy srgun srUp koit bRhmMf dy pswry, sMqW BgqW<br />

smyq, Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI;<br />

guru Arjunu prqK´ hir] vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM hr smyN jo jpdy hn ieh hir<br />

kI kQw hY[ XQw:- hir hir kI kQw; Anwhd bwnI] hMsu huie; hIrw lyie pCwnI]<br />

1]) cwiqRk mor bolq idnu rwqI; suin Ginhr kI Gor] 2] jo bolq hY.imRg mIn<br />

hir pMKyrU; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor]) Git Git kQw.rwjn kI cwlY; Gir<br />

Gir.quJih aumwhw]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) inrgux<br />

kQw; kQw hY hir kI] Bju imil; swDU sMgiq jn kI] hir vwihgurU mh`ly pMjvyN jI<br />

dI sRb ivAwpI ivsmwd aupmw rUp kQw hY, jo hr smyN smUh AnMq bRhmMfW AMdr<br />

ivAwpk bRhm jI kr rhy hn[ (hir) mh`ly pMjvyN jI(kI) dI Amr hir kQw nUM,<br />

Awpxy ihrdY’c(bswvY) vswauxw krn[ (so) auh prmpUjnIk r`b rUp pMifqu jI,<br />

iPir cOrwsI l`K join’c (n) nhIN(AwvY) AwauNdy, swgr’c bUMd imlx vWg, bRhm<br />

jI ’c lIx ho jWdy hn[ XQw:- mwJ mhlw 3] inrguxu srguxu; Awpy soeI] qqu<br />

pCwxY; so pMifqu hoeI] Awip qrY.sgly kul qwrY; hir nwmu mMin vswvixAw] 1]<br />

byd purwn; isimRiq bUJY mUlu]) Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE<br />

Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] vwihgurU mh`lw pMjvW jI,<br />

jugu jugu jogI KwxI BogI; piVAw pMifqu Awip QIAw] Anuswr KMf bRhmMf nUM SuB<br />

s`cw aupdyS dyx vwly bRhm srUp pMifq jI hn[ grIbI; gdw hmwrI] KMnw; sgl<br />

rynu CwrI] Anuswr sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn iKmw gRIbI nwl nmskwr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

368<br />

q`qkrw


kr rhy hn[ chu vrnw kau; dy aupdysu] nwnk.ausu pMifq kau; sdw Adysu] chMu<br />

vrnw dy aupdySk gurmuiK snmuK pMifq jI nUM , sdw Awdys kridAW, aus dy sul`Cx<br />

&urmw rhy hn:- (byd) swm irg jujr AQ`rvx, (purwn) ATwrW purwx, (isimRiq)<br />

sqweI isMmRqIAW dy(mUlu) mu`F rUp, ivsmwd inrgun bRhmujI nUM, gurW duAwrw(bUJY)<br />

bu`Jxw krn, Bwv ienW@ bydW ’c iqMnW guxW dw kQn hY[ A`sI hzwr surqI krm<br />

kWf krn bwry kihMdI hY[ gomyD rwjmyD qwmsI j`g krn nUMM ikhw hY[ isMimRqIAW<br />

’c iliKAw hY, cOhW zwqW dIAW iesqRIAW nUM vyd pV.n, gwieqRI mMqR dw AiDkwr<br />

nhIN, jykr SUdR aupdyS sux lvy , qW aus dy kMnW ’c is`kw FwL ky pw dyvo[ gurbwxI<br />

dI ksOtI lw ky, ien@W iniK`D krmW nUM iqAwgx, Bwv jy koeI krm kWf iniK`D<br />

krm krn nUM khy, qW n krn, kihx, “siqgurU swihbwn jI dw hukm nhIN hY[ ”<br />

sUKm mih; jwnY AsQUlu]) inrgunu Awip; srgunu BI EhI] Anuswr(sUKm)<br />

inrgun bRhm jI (mih) ’c, (AsQUlu) srgun srUp AnMq bRhmMf dy pswry nUM (jwnY)<br />

jwnxw krn[ vw srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw;<br />

Awpy hI iPir jwip] 1] Anuswr (AsQUlu) AsMK bRhmMf dy pswry srgun srUp,<br />

(mih) ’c, (sUKm) inrgun bRhm jI nUM, ivAwpk pRkwSk (jwnY) jwnxw krn[<br />

siqgur kIno praupkwru] Anuswr vwihgurU bRhm gurU pRmysr jI, gurbwxI, gurU<br />

mrXwdw b^S ky, AwpxI AduqI kurbwnI dy ky, bydW kqybW dy mMnx pUjx qoN Cufw<br />

ky, gurU pRymw-BgqI sihq, inrgun srgun dI eykqw b^S rhy hn[ XQw:- byd<br />

kqyb ibKY; hir nwhI] jwn lyhu hir jn; mn mwhI]) ijn mq; byd kqybn<br />

iqAwgI] pwrbRhm ky; Bey AnurwgI]) sÍYXw] pwNie ghy.jb qy qumry; qb qy.koaU<br />

AwNK qry nhI AwnÎo] rwm rhIm.purwn kurwn; Anyk khYN mq.eyk n mwnÎo]<br />

isMimRiq swsqR byd sBY; bhu Byd khY, hm eyk n jwnÎo] sRI Aispwn.ikRpw qumrI<br />

kir; mY n khÎo.sB qoih bKwnÎo]) byd kqyb iePqrw BweI; idl kw iPkru. n<br />

jwie] tuku dmu krwrI jau krhu; hwijr hjUir Kudwie] 1]<br />

chu vrnw kau; dy aupdysu] nwnk.ausu pMifq kau; sdw Adysu] 4]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv swihb, Drin ggn nv KMf mih;<br />

joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]<br />

prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI, gRIbI dI h`d jxwauNidAW &urmw rhy hn:-<br />

KqRI bRwhmx sUd vYs; aupdysu chu vrnw kau swJw] Anuswr chu(vrnw) jwqW (kau)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

369<br />

q`qkrw


nUM, gurU pRymw-BgqI nwm jpx gurU syvw krn krwaux dw SuB s`cw aupdysu(dy) dyxw<br />

krn[ nIvIAW zwqW qoN n&rq n krn[ SUdR dy aupdyS sunx qoN, aus dy kMnW’c<br />

is`kw FwL ky n pwaux, Avil Alh nUru aupwieAw; kudriq ky sB bMdy] eyk nUr<br />

qy.sBu jgu aupijAw; kaun Bly.ko mMdy] Anuswr sB nUM vwihgurU jI dI AMs smJx[<br />

gurU ipAwry s`icAwry Bgq rivdws swihb jI jYsy ausu pMifq (kau) nUM, dwsndws<br />

rom 2 krky, pUrn pRym Adb siqkwr sihq, sdw hI(Adysu) nmskwr krdw hY,<br />

ikauN jo, sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp bRhm jI dI pRwpqI dw aupdyS dyx vwly,<br />

sUrvIr pMifq ivdvwn vwihgurU jI nUM pRvwn hn] 4] XQw:- soeI cquru isAwxw<br />

pMifqu; so sUrw so dwnW] swDsMig.ijin hir hir jipE; nwnk so prvwnw])<br />

nmskwr.qw kau lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir]<br />

bIj mMqRü; srb ko igAwnu] chu vrnw mih; jpY koaU nwmu] {iesqRI qy nIvIN<br />

zwqI nUM vyd iv`idAw dw AiDkwr nhIN[ siqguir nwnik.Bgiq krI iek min; qnu<br />

mnu Dnu.goibMd dIAau] siqgurU swihbwn jI ny swvDwn eykwgr cIq] ho ky,<br />

vwihgurU mMqR jI jpy jpwey hn[ pSU pRyq pSU muGD p`Qr jIv nUM qwrn leI, swc<br />

nwm kI AMimRq vrKw] kIqI hY[ nIvIN zwqI, iesqRI zwqI sB nUM Amolk nwm<br />

^zwny b^Sy hn[ }siqgurU nwnk dyv swihb jI, inrgun bRhm jI dy srgun srUp<br />

hn[ AsMK AnMq nUr pRkwS ivsmwd cwnx hI cwnx, Anqklwvwn pUrn myhrvwn<br />

inrgun srUp jI, Awp jI dy AMdr bwhr, rom 2’c Aqy rsnw’qy vs rhy hn[<br />

Awp jI ny prm mnohr ivsmwd vwihgurU mMqR jI b^Sy hn[ vwihgurU mh`lw pMjvW<br />

jI, inrgun jI’c lIx, hir crx kvl mkrMd.loiBq mno; Anidnuo.moih AwhI<br />

ipAwsw] ik®pw jlu dyih.nwnk swirMg kau; hoie jw qy.qyrY nwie vwsw] Anuswr<br />

Awpxy ipAwry pRIqm gurU jI dy s`cy crn-kmlW’qy moihq ho ky, rMgw rMg; rMgn ky<br />

rMgw] Anuswr rMgW 2 dy, sRb ivAwpI ivsmwd pRym’c lIx ho ky &urmw rhy hn:- hy<br />

pRymIE!ieh(bIj) kwrx inrgun bRhm jI dy, SuB s`cy su`cy au~cy im`Ty ipAwry Agm<br />

Apwry vwihgurU nwmu mMqRü jI, aU~c nIc rwjw rMk(srb) swirAW(ko) nUM, gurU pRymw-<br />

BgqI sihq, inrgun srgun jI dI eykqw, bRhmigAwnI; sgl kI rInw] rUp pUrn<br />

bRhm igAwnu b^Sx vwly hn[ mhwn praupkwrI DIrjDwrI siqgurU swihb jI dy<br />

b^Sy prmpiv`qR SuB s`cy vwihgurU nwmu jI nUM, chu(vrnw) jwqW(mih) ’c,<br />

BwvyN(koaU) koeI BI(jpY) jpxw jpwauxw kry, Bwv au~cI nIvIN zwqI iesqRI purS<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

370<br />

q`qkrw


sB nUM ie`ko ijhw AiDkwr hY[ XQw:- ivic snwqˆØI; syvku hoie] nwnk; pxHIAw<br />

pihrY soie]) KqRI bRwhmxu sUdu bYsu ; auDrY ismir cMfwl] ijin jwinE.pRBu Awpnw;<br />

nwnk.iqsih rvwl]) sYnu nweI buqkwrIAw; Ehu Gir Gir suinAw] ihrdy visAw<br />

pwrbRhmu; Bgqw mih ginAw] 3]<br />

jo jo jpY; iqs kI giq hoie] swD sMig; pwvY jnu koie] iksy BI nIc qoN nIc<br />

zwqI’coN, (koie) koeI BI gurmuiK(jnu) ipAwry jI, (swD) siqgurU swihbwn jI<br />

dy(sMig) siqsMgq jI nUM(pwvY) pwauxw krn[ gursMgqjI nUM pRwpq krky, au~cI<br />

nIvIN jwq’coN, jo jo BI gurmuiK ipAwry gurU pRmysr jI nwl juV ky, gurpRswid<br />

vwihgurU nwm jI (jpY) jpxgy, (iqs) vwihgurU mMqR Ajpw jwp jI(kI) dI AMdroN<br />

hI(giq) pRwpqI(hoie) hovygI, Bwv vwihgurU mMqR jI jpxy krky, AMdroN Ajpw jwp<br />

pRgt ho jwxgy[ vw (iqs) iqn@W(kI) dI ivkwrW AOguxW jmW jUnW qoN, (giq) mukqI<br />

(hoie) hovygI[ XQw:- nIc jwiq.hir jpiqAw; auqm pdvI pwie] pUChu ibdr<br />

dwsI suqY; iksnu auqirAw Gir ijsu jwie] 1]) hir ismrn kI; sglI bylw]<br />

hir ismrnu; bhu mwih iekylw] jwiq Ajwiq; jpY jnu koie] jo jwpY; iqs kI giq<br />

hoie] 3] hir kw nwmu; jpIAY swDsMig] hir ky nwm kw; pUrn rMgu] nwnk kau;<br />

pRB ikrpw Dwir] swis swis; hir dyhu icqwir]<br />

kir ikrpw; AMqir aur DwrY] psu pRyq muGd; pwQr kau qwrY] imhrvwnu<br />

swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu] siqgurU<br />

pRmysr jI sRb ivAwpI mhW ivsmwd mhwn ikrpw(kir) krky, ijs dy(aur)<br />

irdy(AMqir) AMdr, vwihgurU nwmjI(DwrY) vsw idMdy hn[ aus jUnW Bogx vwly(psu)<br />

pSU pRyq(muGd) mUrK(pwQr) p`Qr idl jIv(kau) nUM(qwrY) qwr lYNdy hn[ vw<br />

(muGd) bysmJ 1 psu 2 pRyq 3 pwQr(kau) nUM(qwrY) qwr lYNdy hn[ XQw:- psU pryq<br />

mugD kau qwry; pwhn pwir auqwrY] nwnk dws qyrI srxweI; sdw sdw bilhwrY])<br />

gaUqm sqI; islw insqrI]<br />

1 (psu) gMDrb dy mrn qoN ies dy v`fy pu`qR ny D`ky nwl rwj sWB ilAw[ Awpxy<br />

Coty BweI nUM ku`J BI n idqw[ aus ny v`fy nUM srwp idqw[ “hwQI vWg hMkwr krdw<br />

hYN, hwQI bx”[ A`goN ikhw, “qUM qMdUAw bx”[ Coty ikhw, “qMdUAw bx ky qYnUM<br />

pkVWgw”[ Agly jnm v`fw hwQI Cotw qMdUAw bixAw[ hwQI hrIhir CyqR au~qy,<br />

pwxI pIx ndI’c pRvyS hoieAw, qMdUAw AwpxIAW qwrW pw ky, pkV ky pwxI’c<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

371<br />

q`qkrw


iK`cx l`gw, qW hwQI ny pwxI ’qy AwauNdw kml Awpxy suMf nwl cu`k ky, prw bwxI<br />

Bwv irdy dI fMuiGAweI ’coN vwihgurU jI dy crnkmlW ’c Ardws kIqI[ qW<br />

BgvwnjI ny bYkuMT qoN Aw ky, sudrSn c`kR nwl qwrW k`t ky hwQI nUM qwirAw[<br />

XQw:- kr Dry ck®.bYkuMT qy Awey ; gj hsqI ky pRwn auDwrIAly] hy myry hwQI<br />

mn!qUM kdoN AwpxIAW qwrW ktweyNgw?<br />

2 (pRyq) vwihgurU mh`ly pihly jI ny kWSI ivKy, BweI mrdwny jI qoN kIrqn<br />

krvw ky, pRyq pwnxI munI dI kilAwx krvweI[ aus ny rom 2 krky DMnvwd<br />

kridAW ikhw, “myrI surq ies kutIAw’c rih geI sI, ies leI mYnUM pRyq bxnw<br />

ipAw[ ”ieh kih ky nmskwr kIqI[ vwihgurU mh`ly nOvyN jI ny id`lI ShIdI dyx<br />

qoN pihlW, gMny cUp ky iC`lW su`tIAW[ ie`k pRyq ny cUpIAW, ijs krky aus dI<br />

kilAwx ho geI[<br />

3 (pwQr) vwihgurU mh`ly pihly jI ny, blI kMDwrI dy roV@y prbq nUM pMjw lw ky,<br />

sRI pMjw swihb jI bxw idqy[ sRI rwmcMdR jI ny gurmiq Dwr ky, p`QrW ’qy rwm nwm<br />

ilK ky, smuMdR’qy pul bMin@Aw[ XQw:- gurmuiK; swieir pwhx qwry]) gurmiq;<br />

swieir pwhx qwry] sRI ikRSn Bgvwn jI ny gurmiq Dwr ky, AwpxI cIcI’qy<br />

govrDn prbq nUM cu`k ky qwirAw[ XQw:- gurmiq; ik®sin govrDn Dwry]<br />

srb rog kw; AauKdu nwmu] kilAwx rUp; mMgl gux gwm] siq sMqoKu dieAw<br />

vIcwr, inmRqw sihnSIlqw gRIbI pRym, iqAwg dw iqAwg iKmw DIrj inrvYrqw<br />

Awid AnMq SuB(gux) guxW dIAW sRb ivAwpI ivsmwd AnMq klW sihq, vwihgurU<br />

jI dy(mMgl) js dy, sRb ivAwpI mhW ivsmwd(gwm) n`gr, siqgurU swihbwn jI dy<br />

b^Sy, nwmu jI, haumY dIrG rogu hY; qy mn bwxI sRIr dy(srb) swry(rog) rogW(kw)<br />

dy(AauKdu) dwrU kilAwx rUp hn[ vw ivsmwd vwihgurU jI dy(gux) guxW dw(gwm)<br />

gwauxw, (mMgl) ^uSI(kilAwx) kYvl mukqI rUp hY[ XQw:- Ehu DnvMqu kulvMqu;<br />

piqvMqu] jIvn mukiq; ijsu irdY BgvMqu]) ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau<br />

joqI sMig; joiq smwnw] imit gey gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY; sd<br />

kurbwn]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip. srbsu sBu AripE; And<br />

shj Duin Jok]) pRB kI AwigAw; Awqm ihqwvY] jIvn mukiq; soaU khwvY] qYsw<br />

suvrnu; qYsI ausu mwtI] qYsw AMimRqu; qYsI ibKu KwtI] qYsw mwnu; qYsw AiBmwnu]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

372<br />

q`qkrw


qYsw rMku; qYsw rwjwnu] jo vrqwey; sweI jugiq] nwnk Ehu purKu; khIAY jIvn<br />

mukiq] 7]<br />

kwhU jugiq; ikqY n pweIAY Drim] nwnk iqsu imlY; ijsu iliKAw Duir krim]<br />

5]) siqgurU nwnk dyv, Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI<br />

&urmwauNdy hn:- iqsu jn ky pg.inq pUjIAih, myrI ijMduVIey; jo mwrig Drm clysih<br />

rwm] Anuswr dwsn dws dy prmpUjnIk ipqwjI nUM, Drm ieqnw ^rw ipAwrw hY, ik<br />

Drm dy mwrg clx vwly mhWpurSW dy crn in`q pUjx bwry, AwpxI ijMdVI nUM kih<br />

rhy hn[ bilE crwgu, AMD´wr mih; sB kl auDrI, iek nwm Drm]) srb Drm<br />

mih; sRyst Drmu] hir ko nwmu jip; inrml krmu] Anuswr vwihgurU nwm jpx<br />

jpwaux, inrml inSkwm krm krn krwaux rUp, s`cy nwm Drim, r`qI 2 sRIr<br />

ktwaux, pu`Ty lmkx, pMj DUxIAW qwaux Awid(kwhU) iksy BI(jugiq) jugqI nwl,<br />

(ikqY) ikqy BI, (n) nhIN(pweIAY) pweIdy[ (ijsu) ijn@W Bwv DMn prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI nUM, inrml inSkwm krm krn krwaux, nwm<br />

jpx jpwaux s`cy is`KI Drm dI(krim) b^iSS dw lyK, (Duir) DuroN hI Akwl purKu<br />

jI ny iliKAw hY, (iqsu) iqn@W nUM(imlY) imly hn[ iqn@W duAwrw vwihgurU mh`ly dUjy,<br />

mh`ly qIjy mh`ly cOQy jI, Anyk mhWpurSW qy KMf bRhmMf nUM imly hn] 5]<br />

ijs kY min; pwrbRhm kw invwsu] iqs kw nwmu; siq rwmdwsu] rotIAW leI<br />

GuMgrU bMn@ ky, mMdr ’c n`cx vwly nUM, rwmdws kihMdy hn[ XQw:- GUMGr bwiD.Bey<br />

rwmdwsw; rotIAn ky Epwvw] rotIAw kwrix; pUrih qwl] Awpu pCwVih; DrqI<br />

nwil] hMkwr ivkwr pKMf myt ky, shI s`cy gursyvk rwmdws jI dy sul`Cx &urmw rhy<br />

hn:- ijs gurmuiK ipAwry jI(kY) dy min ’c, (pwrbRhm) ivsmwd ivAwpk pRkwSk<br />

Anq klwvwn pUrn myhrvwn Agm Apwr pRkwS hI pRkwS srUp Ajpw jwp vwihgurU<br />

jI(kw) dw(invwsu) (in+vwsu) (in) ivSyS krky (vwsu) vsxw ho irhw hY, iqs gurmuiK<br />

ipAwry jI(kw) dw nwmu, (siq) inscy krky(siq) s`cw AslI Krw DrmI dwsn dws<br />

rwmdwsu hY[ XQw:- CCw; Cohry dws qumwry] dws dwsn ky; pwnIhwry] CCw.Cwru hoq<br />

qyry sMqw] ApnI ik®pw krhu BgvMqw]) pRB dIn dieAwl Bgq Bv qwrn; hm pwpI<br />

rwKu ppnw] hir dwsn dws dws hm krIAhu; jn nwnk dws dwsMnw] 4] 1]) hir<br />

dws dwsw; dInu srn] nwnk mwQw; sMq crn]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

373<br />

q`qkrw


Awqm rwmu; iqsu ndrI AwieAw]) hm dwsn ky dws ipAwry] Anuswr iqsu<br />

gurmuiK ipAwry, rwm jI dy rwmdwsu.dwsn dws dI(ndrI) ing@w ’c, (Awqm)<br />

inrml inrvYr Awpxw Awp srUp (rwmu) ivAwpk vwihgurU jI(AwieAw) Awey hn,<br />

Bwv swiKAwq ho gey hn[ XQw:- nwnk idRstI AwieAw; ausqiq krnY jogu])<br />

kbIr.mnu inrmlu BieAw; jYsw gMgw nIru] pwCY lwgo hir iPrY; khq kbIr<br />

kbIr]) nwmdyv; hir jIau bsih sMig]<br />

dws dsMqx Bwie; iqin pwieAw] (iqin) iqn@W vwihgurU jI dy hm dwsn ky<br />

dws ipAwry] Anuswr dwsn dws rwmdws jI ny, (dsMqx) dwsn dws(Bwie)<br />

Bwv.nwl(Bwie) pRym krky, vwihgurU jI, vwihgurU jI dy dwsn dwsW dy(Bwie)<br />

AnuswrI ho ky, dwsn dwsW nwl(Bwie) pRym krky dwswnu dws, syvkW dw syvk,<br />

ZulwmW dw Zulwm bx ky, Ajpw jwp vwihgurU jI gurpRswid(pwieAw) pwey hn,<br />

pRwpiq krky, Awp ku`J BI nhIN bxdy, dwsn dws pyRmBwv sihq, vwihgurU jI ’c<br />

A`Ty pihr roim roim krky lIx rihMdy hn[ XQw:- rwmw; hm dwsn dws krIjY]<br />

jb lig swsu hoie mn AMqir; swDU DUir ipvIjY] 1]) dws dwsqx Bwie; imitAw<br />

iqnw gauxu] ivsirAw ijnw nwmu; iqnwVw hwlu kauxu] 3]) sloku] CwqI sIql<br />

mnu suKI; CMq goibd gun gwie] AYsI ikrpw krhu pRB; nwnk dws dswie] 1])<br />

jwp qwp koit lK pUjw; hir ismrx quil.n lwiex] duie kr joiV nwnku dwnu<br />

mWgY; qyry dwsin dws dswiexu]) qum vf purK vf Agm Agocr; qum Awpy Awip<br />

ApwkI] jn nwnk kau pRB ikrpw kIjY; kir dwsin dws dswkI]) qU sB mih<br />

vrqih; hir jgMnwQu] so hir jpY; ijsu gur msqik hwQu] hir kI srix pieAw<br />

hir jwpI; jnu nwnku dwsu dswxI hy]) qum qy syv qum qy jp qwpw; qum qy qqu<br />

pCwinE] msqik Dir ktI jyvrI; nwnk dws dswinE])<br />

sdw inkit; inkit hir jwnu] so dwsu; drgh prvwnu]) sd hI<br />

inkit.jwnau pRB suAwmI; sgl ryx hoie rhIAY]) AwT phr; pRB bsih hjUry]<br />

khu nwnk; syeI jn pUry] 7]) hir jn inkit.inkit hir jn hY; hir rwKY kMiT<br />

jn Dwry] nwnk.ipqw mwqw hY hir pRBu; hm bwirk hir pRiqpwry] Anuswr.ijhVy<br />

dwsn dws.gursyvk.rwmdws jI, (hir) vwihgurU jI nUM sdw hI(inkit) nyVy<br />

qoN(inkit) nyVy, (jwnu) jwnxw krdy hn, hrI jI nUM AwpxI jwn Arp ky, hrI dI<br />

jwn bxy hn[ XQw:- ^wlsw myro ipMf prwn] ^wlsw myrI jwn kI jwn] (so) auh<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

374<br />

q`qkrw


dwsn(dwsu) gursyvk.rwmdwsjI, (drgh) s`cKMf, siqsMgqjI, AnMq bRhmMf dI<br />

rcnw ’c, nwm jpidAW jpwauNidAW(prvwnu) kbUl hn[ XQw:- jnu nwnku DUiV<br />

mMgY.iqsu gurisK kI; jo Awip jpY.Avrh nwmu jpwvY]) drgh mwxu pwvih; piq<br />

isau jwvih; AwgY dUKu n lwgY]) pey kbUlu.KsMm nwil; jW Gwl mrdI GwlI]<br />

Apuny dws kau; Awip ikrpw krY] iqsu dws kau; sB soJI prY]<br />

prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU swihbwn jI, Apuny dwsn dws gRIb rwmdws<br />

jI(kau) nUM Awip hI, srb ivAwpI Agm Apwr ivsmwd pRkwS hI pRkwS srUp SuB<br />

Su`D s`cI ikrpw, ikRpw hI ikRpw(krY) krdy hn, ijs krky iqsu dwsn dws<br />

rwmdws jI(kau) nUM, pUrn gurU jI dy, AwigAwkwrI pUrn s`cy dwsn dws rwmdws<br />

jI bxn dI sB(soJI) smJ(prY) pYNdI hY[ vw gurU pRymw-BgqI pUrn bRhmigAwn<br />

sihq, Awpxy AMdr bwhr AsMK pRkwS hI pRkwS srUp Ajpw jwp, srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] rwmjI dI, sB soJI pYNdI hY, ik dwsn dws dy<br />

pwrbRhm prmysr siqgur; Awpy krxYhwrw] crx DUiV qyrI.syvku mwgY; qyry drsn<br />

kau bilhwrw] 1] gurU pRIqmjI, srb`q dy Bly leI au~bldI dyZ’c bYT rhy hn,<br />

cWdnI cONk’c, Awpxw SuB s`cw sIs kuurbwn kr rhy hn[ hux gurqw ibrwjmwn ho<br />

ky jIAW nUM qwr rhy hn[ inrgun srUp duAwrw, KMf bRhmMf, hr pRwxI dy AMdr<br />

bwhr Ajpw jwp kridAW, AsMK pRkwS srUp ivAwpk pRkwSk sdw nyVy hn[<br />

XQw:- ijmI jmwn ky ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt bwF<br />

hoq hY]<br />

sgl sMig; Awqm audwsu] AYsI jugiq; nwnk rwm dwsu] 6]) koit bRhmMf ko<br />

Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] gurU nwnk dyv, sRI gurU gRMQ swihb jI<br />

&urmwauNdy hn:- vwihgurU jI nUM Awpxy AMdr bwhr dyKx vwly , (rwm) vwihgurU jI dy<br />

dwsn dwsu jI dI, AYsI ivsmwd vwihgurU jI’c lIxqw rUpI, ivsmwd(jugiq)<br />

jugqI hY, ik(sgl) swirAW sbMDIAW im`qRW, Awpxy ieMidRAW sMig rihMidAW,<br />

(Awqm) mn krky, moh vifAweI l`b lwlc AOguxW Awid qoN(audwsu) inrlyp rihMdy<br />

hn] 6] XQw:- AYsy jn ivrly jg AMdir; priK KjwnY pwieAw] jwiq vrn qy<br />

Bey AqIqw; mmqw loBu cukwieAw] 7] nwim rqy qIrQ.sy inrml; duKu haumY mYlu<br />

cukwieAw] nwnku.iqn ky crn pKwlY; ijn@w gurmuiK swcw BwieAw] 8]) dIsih<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

375<br />

q`qkrw


sB sMig.rhih Alypw; nh ivAwpY aun mweI] eykY rMig qq ky byqy; siqgur qy buiD<br />

pweI]<br />

51.pRB kI AwigAw; Awqm ihqwvY] jIvn mukiq; soaU khwvY] prmpUjnIk<br />

vwihgurU jI dy srgun Avqwr siqgurU swihbwn jI, hrK sog, pwp puMn AOguxW<br />

ivkwrW qoo hr smyN inrlyp, pUrn Agm ivsmwd Ajpw jwp pUrn bRhm jI ’c lIx<br />

hn, Awpxy gursyvk jI nMMU BI ieh gurmuiK AvsQw b^Sdy hn, ijs bwry sRI gurU<br />

gRMQ swihb jI, &urmw rhy hn:- (pRB) vwihgurU siqgurU swihbwn jI(kI) dI<br />

(AwigAw) prmpUjnIk gurbwxI jI, ijs jIvn mukq gursyvk jI dy(Awqm) mn<br />

’c, (ihqwvY) ihq ipAwr siqkwr auqSwh nwl AwauNdy hn, ihrdy ’coN muK ’c hr<br />

smyN AMimRq Byjdy rihMdy hn[ ijvyN prmpUjnIk ipAwry s`cy siqgurU vwihgurU mh`lw<br />

pihlw jI, Akwl purK jI qoN suB bcn Dur ky bwxI jI rom 2 dy ipAwr nwl sux<br />

ky hukm krdy, hy prm ipAwry mrdwny jI rbwb vjwau!gurbwxI jI Awey hn[<br />

XQw:- jYsI mY AwvY Ksm kI bwxI; qYsVw krI igAwnu.vy lwlo ]) hau Awphu.boil n<br />

jwxdw; mY kihAw.sBu hukmwau jIau]) Dur kI bwxI AweI] iqin; sglI icMq<br />

imtweI] dieAwl purK imhrvwnw] hir nwnk; swcu vKwnw] 2]) bysumwr AQwh<br />

Agnq AqolY] ijau bulwvhu; iqau nwnk dws bolY]) ijau bolwvih.iqau bolih<br />

suAwmI; kudriq kvn hmwrI]) vw ijs jIvn mukq gursyvk jI dy(Awqm) mn<br />

’c, pRB kI AwigAw mMnx pUjx idRV vswaux dw, ihq kir; nwm idRVY dieAwlw]<br />

sMqh sMig; hoq ikrpwlw] Anuswr (ihqwvY) ihq ipAwr AwauNdw hY[ ijvyN pMjW<br />

ipAwirAW ny, vwihgurU mh`ly dsvyN jI dI AwigAw nUM, koit krn.dIjih pRB pRIqm;<br />

hir gux suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr rom 2 dy kMnW nwl sux ky, Awpxy sIs<br />

Arpy[ vw jo pUry gurU jI, jIvn mukq gursyvk jI, pRB kI AwigAw(Awqm) bRhm<br />

inscy krky, hornW nUM(ihqwvY) ihq ipAwr nwl idRV krwauNdy hn[ sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Anqklwvwn pUrn gRIbI dy bcn kihxy kmwauxy A`gy kmwaux vwly gurmuiK<br />

bnwauxy ihq krnw hY[ XQw:- rihxI rhY soeI isK myrw[ Ehu Twkuru; mY aus kw<br />

cyrw[) kbIr kUkru.rwm ko; muqIAw myro nwau] gly hmwry jyvrI; jh iKMcY qh<br />

jwau]) jYsw rMgu ksuMB kw; qYsw iehu sMswru] myry rmeIey rMgu mjIT kw; khu<br />

rivdws cmwr] 4] 1] pRB jI kI AwigAw nMU Awp bRhm inscy krky, hornW<br />

nUM(ihqwvY) ihq ipAwr nwl jo idRV krwauNdy hn (soaU) Ehu pUry gurU jI, sIs<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

376<br />

q`qkrw


Arpx vwly gursyvk jI, jIvn mukiq purK, (khwvY) khIdy hn[ XQw:- Ehu<br />

DnvMqu kulvMqu; piqvMqu] jIvn mukiq; ijsu irdY BgvMqu]<br />

qYsw hrKu; qYsw ausu sogu] (ausu) pUry gurU jI, jIvn mukq gursyvk jI dy<br />

AMdr bwhr, AsMK pRkwS hI pRkwS srUp srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]<br />

vwihgurU jI, pdwrQ mwieAw vifAweI au~cy ru`qby dI pRwpqI qoN(hrKu) ^uSI smyN<br />

qYsw, sogu smyN qYsw hI swiKAwq, Awpxw suMdr ivsmwd inrMkwrI drSn b^Sdy<br />

rihMdy hn[ Awpxy AnMq srgun srUp Dwrky, suMdr drSn b^S ky, ivsmwd<br />

Anhd Junkwr ismrn suK, hrK sog qoN inrlypqw b^Sdy hn[ pUry gurU jI, sIs<br />

Arpx vwly gursyvk jI hr smyN hrK sog qoN inrwlI ies A&ur smwDI ’c lIx<br />

hn:- jb ies kw; brnu ichnu n jwpq] qb hrK sog; khu iksih ibAwpq])<br />

srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] vwihgurU bRhm jI Awp hI siqgurW,<br />

gursyvk jI dI A&ur smwDI’c, (jb) jdoN ies nwsvMq rcnw(kw) dw(brnu) rMg<br />

(ichnu) inSwn Akwr, (n) nhIN(jwpq) jwpdw, (qb) qdoN pdwrQ sbMDI AOlwd<br />

rwj imlx qoN, (khu) d`so(iksih) iks nUM(hrK) ^uSI, ien@W dy ivjog krky(sog)<br />

Zm (ibAwpq) ivAwpdw hY? XQw:- AwT phr hir ky gun gwvY; Bgiq pRym ris<br />

mwqw] hrK sog duhu mwih inrwlw; krxYhwru pCwqw]) hrK AnMq; sog nhI<br />

bIAw] so Gru; guir nwnk kau dIAw]) hrK sog jw kY nhI; bYrI mIq smwn] khu<br />

nwnk.suin ry mnw; mukiq qwih qY jwn]) AwigAw mih BUK.soeI kir sUKw; sog<br />

hrK.nhI jwinE] jo jo hukmu BieE swihb kw; so mwQY ly mwinE]) qh mrxu n<br />

jIvxu; sogu n hrKw] swc nwm kI AMimRq vrKw]) nh inMidAw.nh ausqiq jw kY;<br />

loBu mohu AiBmwnw] hrK sog qy.rhY inAwrau; nwih mwn Apmwnw]) nw iesu hrKu;<br />

nhI iesu sogu] sBu ikCu ies kw; iehu krnY jogu] 2])<br />

qYsw hrKu; qYsw ausu sogu] sdw Anµdu; qh nhI ibEgu]) Awvq hrK.n jwvq<br />

dUKw; nh ibAwpY mn rognI] Anuswr ^uSI ZmI qoN inrlyp inrwly hir rs mqvwly<br />

AvsQw ’c hr smyN lIx bRhm srUp hn[ sRI cmkOr swihb jI dy Drm-jMg ’c<br />

siqgurU swihb jI Awpxy nyqRW swhmxy, swihbzwdy isMG isMGxIAW ShId huMdy dyK<br />

ky, gurmuiK; qyrw Bwxw BwvY] Anuswr pV@ kmw rhy hn:- kbIr.myrw muJ mih ikCu<br />

nhI; jo ikCu hY so qyrw] qyrw quJ kau saupqy; ikAw lwgY myrw]) qyrw kIAw; mITw<br />

lwgY] hir nwmu pdwrQu; nwnku mWgY]) mIqu krY; soeI hm mwnw] mIq ky krqb;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

377<br />

q`qkrw


kusl smwnw]) sB ku`J kurbwn krky dIny qoN zPrnwmw ilK rhy hn, Awp jI dI<br />

kurbwnI bwry pyRmI ieauN &urmw rhy hn[ b`s eyk ihMd myN qIrQ hY; Xwqrw ky lIey[<br />

ktwey bwp ny b`cy jhW; ^udw ky lIey[<br />

sdw Anµdu; qh nhI ibEgu] (qh) iq`Qy, nh ikCu jnmY; nh ikCu mrY]<br />

Awpn cilqu; Awp hI krY] Agm ivsmwd au~cI AvsQw ’c, sdw Anµdu hI AnMd<br />

hY, kdI BI AnMd srUp vwihgurU jI dw(ibEgu) ivCoVw nhI hY[ pRB kY ismrin;<br />

Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] Anuswr hr smyN ismrn dy<br />

Anhd Junkwr Awqm suK ’c lIx rihMdy hn, Bwv hr smyN siqgurU swihb jI dy<br />

s`cy crn c`tdy pUjdy nmskwrdy rihMdy hn[ s`cy crn-kmlW nUM, Awpxy kysW nwl<br />

JwV@dy, s`cy crn-kmlW dI mOj ’c, mhW 3ivsmwd rihMdy hn[ XQw:- kbIr.crn<br />

kml kI mauj ko; kih kYsy aunmwn] kihby kau soBw nhI; dyKw hI prvwnu] so<br />

vwihgurU jI nwloN ivCoVn vwly rog, A`g rUp duinAwvI suK ^uSI vifAweI nhIN<br />

cwhuMdy, siqgurU swihb jI Awp hI ikRpw krky Awpxy s`cy crn–kmlW ’c joVI<br />

r`Kdy hn[ ies leI aun@W nUM ^uSI gmI smyN, gurU jI dy s`cy crn-kmlW ’c mhW<br />

ivsmwd lIxqw pRwpq hY[<br />

qYsw suvrnu; qYsI ausu mwtI] ausu jIvn mukq gursyvk jI nUM, gurU jI dy<br />

crn-kmlW’c lIxqw rUp, prm au~cI su`cI gurmuiK AvsQw’c, qYsw(suvrnu) sonw,<br />

qYsI hI mwtI hY, vw (ausu) aun@W nUM suvrnu dI pRwpqI qoN, vwihgurU jI dw Anq<br />

klwvwn myhrvwn pRkwS qYsw hI pRgt hY Aqy dwn ’c pRwpq hoeI(mwtI) zmIn<br />

AQvw im`tI FoNidAW im`tI ’c rulidAW dI qYsI gurmuiK AvsQw hY, Bwv sonw im`tI<br />

brwbr hn[ XQw:- jy DrqI sB kMcnu kir dIjY; ibnu nwvY.Avru n BwieAw rwm]<br />

Anuswr BwvyN aun@W nUM swrI DrqI sony dI bxw ky Arp dyvo, sony dI pRwpqI qoN ^uS<br />

nhIN huMdy, sony nUM srb`q dy Bly , gurU jI dI prm au~cI syvw’c lw ky, gurU pRmysr jI<br />

dI ^uSI lYNdy hn[ Awpxy leI sony dI ie`Cw nhIN krdy, jykr koeI sonw Koh lvy qW<br />

BI pRvwh nhIN krdy[ lK tikAw ky muMdVy; lK tikAw ky hwr] ijqu qin<br />

pweIAih nwnkw; sy qn hovih Cwr]) kUVu suienw.kUVu rupw; kUVu pYn@xhwru]) suienw<br />

rupw.sB Dwqu hY; mwtI ril jweI] Anuswr sony nUM pKMf pwj KuAwr Cwr ivkwr<br />

JUTw smJ ky, nhIN pYn@dy[ im`tI vWg BwvyN aun@W nUM swrI DrqI Bytw kIqI jwvy , qW<br />

BI AwpxI nhIN mMndy, gurU swihb jI nUM pRym Bytw krky sur^rU huMdy hn[ sRb`q dy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

378<br />

q`qkrw


Bly leI, DrqI ’qy bwZ gurduAwry sRovr inSwn swihb lMgr skUl kwlj hspqwl<br />

bxw ky, imtI nUM sonw bxw ky, gurU jI dI KuSI dIAW l`KW pwiqSwhIAW pRwpq krky<br />

inhwl ho ky, A`gy inhwl krdy hn, BwvyN koeI hMkwrI aun@W ’qy qS`dd krky im`tI<br />

Fox lw dyvy, BwvyN gurU syvw kridAW im`tI dy tokry Fox, hr hwlq ’c, pUrn bRhm<br />

jI ’c, pUrn lIxqw hY[ ijvyN DMn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU<br />

rwmdws swihb jI, sRI goieMdvwl swihb jI ivKy, sRI bwaulI swihb jI dI SuB<br />

s`cI syvw kridAW, DUVI ivic. lufMdVI sohW; nwnk.qY sh nwly] Anuswr Bwry qoN<br />

Bwrw tokrw cu`k ky, cOrwsI pOVIAW qoN v`D pOVIAW cV@dy , vwihgurU 2 jI jpdy[<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU mh`ly qIjy jI dy, ivsmwd suMdr cyhry nUM<br />

q`kdy, ies qr@W hMgqw rihq, krVI ms`kq syvw kridAW AwigAw mMnxy krky,<br />

prmpUjnIk siqgurU ipqw jI ny gurqw isMGwsx ’qy sjw ky, do cOrdwr pRymI cOr<br />

krn lwey, Awp iqMn pRkrmW krky m`Qw tyikAw[ so gurdyv mwqw gurdyv ipqw;<br />

gurdyv suAwmI prmysurw] jI nUM sony vWg gurqw isMGwsx ’qy bYTxw, im`tI vWg gurU<br />

Gr dI im`tI FoxI ie`k brwbr hn[ dohW hwlqW ’c, gurU pRmysr pUrn bRhm jI ’c<br />

rom 2 krky sdw lIx hn[<br />

qYsw AMimRqu; qYsI ibKu KwtI] prmpUjnIk vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dw AMimRqu<br />

nUM q`kx smyN, qYsw hI Ajpw jwp pUrn bRhm jI ’c lIxqw dw itkwA hY Aqy<br />

(KwtI) qIKx kOVI(ibKu) zihr nUM q`kx smyN, qYsI hI Agm ivsmwd pUrn bRhm<br />

idRStI hY[ Awp jI rom 2 krky Ajpw jwp ivsmwd ismrn ’c lIx hn[ pRB kY<br />

ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] Anuswr ihrdy ’coN<br />

AMimRq bRhmwnMd rs au~T ky muK ’c A`Ty pihr Aw irhw hY[ pIviq AMimRq nwmu<br />

jn; nwmy rhy AGwie] Anuswr AMimRq nwl iqRpq ho rhy hn, qYsw hI itkwA<br />

AMimRqu pIx smyN hY[ (KwtI) qIKx kOVI(ibKu) zihr vWg, au~bldI dyZ’c bYTx,<br />

q`qy ryqy ’qy bYTx, q`qw ryqw sIs ’qy puAwaux, sVdI bldI m`cdI loh ’qy KV@n<br />

smyN BI qYsI hI AMimRq pIx vwlI, gurU pRymw-BgqI ’c lIx, inrgun srgun jI dI<br />

eykqw vwlI gurmuiK AvsQw hY[ so gurU pRmysr jI, gurU jI dy syvk ShId BweI<br />

dieAwlw swihb jI Awid mhWpurS, dohW AvsQW ’c pUrn bRhm jI ’c lIx pUrn<br />

bRhm srUp hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

379<br />

q`qkrw


gurU pRmysr jI dy drSn krn vwly bRhmwnMd rs pIx vwly mhWpurS jI Aqy<br />

kOVI zihr vWg corIAW fwky kql krn vwly, dohW ’qy siqgurU swihb jI dI<br />

smidRStI hY[ doSI qoN n&rq nhIN krdy, aus nUM BI svwr lYNdy hn, ijvyN bwbw<br />

ibDIcMd jI corI krno htw ky, AwpxI Agm ivsmwd AMimRq bRhm idRStI pw ky pUrn<br />

bRhmigAwnI jI bxw ley[<br />

qYsw mwnu; qYsw AiBmwnu] gurU pRmysr mh`ly pMjvyN jI dy SuB s`cy sIs au~qy<br />

sunYhrI CqR Ju`l irhw hY, do cOrdwr s`jy K`by do cOr kr rhy hn[ pRymI jn pRym BytwvW<br />

Arp ky, fMfauqW nmskwrW pRkrmW kridAW, jY jYkwr kr rhy hn[ Gr 2 AMdr<br />

Awdr mwn siqkwr pUjw ho rhI hY[ sRI goieMdvwl swihb jI ivKy, DMn siqgurU<br />

rwmdws swihb jI dy, joqI joiq smwaux qoN mgroN, ipRQIcMd bVy hI AiBmwn nwl gurU<br />

pRmysr jI nUM durbcn bol irhw hY, so Awp jI nUM mwnu Awdr siqkwr imlx smyN,<br />

qYsw ivsmwd bRhm jI ’c lIxqw rUp itkwA hY, qYsw hI AiBmwnu nwl khy durbcn<br />

sunx smyN hY[ dohW hwlqW ’c, vwihgurU jI ’c lIx vwihgurU srUp hI hn[ XQw:-<br />

Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru<br />

Arjunu prqK´ hir]<br />

qYsw rMku; qYsw rwjwnu] bRhmigAwnI kI idRsit; AMimRqu brsI]) gur pRswid<br />

nwnk smidRstw] Anuswr gurU pRmysr, gursyvk jI dI pUrn Agm mhW 3 ivsmwd<br />

bRhmidRStI ’c, qYsw(rMku) kMgwl, qYsw hI rwjwnu rwj hY, Bwv rMk dI inMdw krky,<br />

n&rq nhIN krdy, rwijAW dy rwjy dI KuSwmd is&q nhIN krdy, dohW nUM gurbwxI<br />

swihb jI b^S ky, inhwl kr idMdy hn[ XQw:- kbIr.dwvY dwJnu hoqu hY; inrdwvY<br />

rhY insMk] jo jnu inrdwvY rhY; so gnY ieMdR so rMk] 169]<br />

jo vrqwey; sweI jugiq] nwnk Ehu purKu; khIAY jIvn mukiq] 7] siqgurU<br />

nwnk dyv gurU grMQ jI mwinE prgt gurW kI dyh[ jI &urmwauNdy hn:- siqgurU<br />

swihb jI ny au~bldI dyZ ’c bYTx, siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI, sRI hirmMdr<br />

swihb jI rcx, lohy dy qMg ipMjry ’c bYTx, sIs kurbwn krn, pMj ipAwry swjx,<br />

aun@W qoN Awp AMimRq Ckx Awid dy hMgqw rihq, jo jo BI praupkwrI ivsmwd kOqk<br />

vrqwey hn, (sweI) Eh sB(sweI) sweIN mwlkjI ’c(jugiq) juVy hn[ vw jo jo BI<br />

kOqk vrqwey hn, so sB sMswr nUM(sweI) sweIN mwlk jI nwl joVn dI(jugiq) jugqI<br />

rUp hn, ijvyN siqgurU swihb jI sRI hirmMdr swihb jI rcx smyN, Awp im`tI dw<br />

tokrw FoNdy, siqsMgqjI dI Awp syvw krdy, gursbd gurbwxI jI b^S ky, gRIbI idKw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

380<br />

q`qkrw


hy hn, Awpxy dwsn dwsW nUM vwihgurU jI ’c juVn dI jugqI idKw rhy hn[<br />

XQw:- sMqw mwnau dUqw fwnau; ieh kutvwrI myrI] idvs rYin.qyry pwau plosau;<br />

kys cvr kir PyrI] 1] hm kUkr; qyry drbwir] Baukih AwgY; bdnu pswir]<br />

ies leI Ehu prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI, jIvn mukiq Akwl purKu srUp<br />

(khIAY) khIdy hn] 7]<br />

pwrbRhm ky; sgly Twau] ijqu ijqu Gir rwKY; qYsw iqn nwau] siqgurU<br />

swihbwn jI dy lwly goly Aprsu bYsno BgauqI pMifqu rwmdwsu jIvn mukiq,<br />

(sgly) swry (pwrbRhm) ivsmwd ivAwpk bRhm jI (ky) dy (Twau) AsQwn Bwv<br />

pwrbRhm srUp hn[ gurU jI ien@W nUM(ijqu) ijs(ijqu) ijs(Gir) AvsQw ’c,<br />

(rwKY) r`Kdy hn, qYsw hI au~cI krnI Anuswr(iqn) iqn@W dw(nwau) nwm pY jWdw<br />

hY[ vw AOguxW ivkwrW kusMgq mMdy sMklpW v`loN, Awpxy mn nUM ijqu ky, qn ieMidRAW<br />

nUM ijqu ky, AMqrmuK ho ky, Awpxy irdy rUpI Gir, gurU Gir, (Gir) inrgux bRhm jI<br />

’c, (rwKY) r`Kdy hn[ (iqn) iqn@W dw, ieMdRI ijq; pMc doK qy rhq] nwnk koit<br />

mDy; ko AYsw Aprs] 1] qYsw(nwau) nwm pY jWdw hY, mwieAw hMgqw dy iqAwgI,<br />

pUrn bRhm jI ’c lIx, mhWpurS hn[ XQw:- rivdwsu FuvMqw For nIiq; iqin@<br />

iqAwgI mwieAw] prgtu hoAw swDsMig; hir drsnu pwieAw] 2]<br />

Awpy; krn krwvn jogu] pRB BwvY; soeI Puin hogu] 1.prmpUjnIk pRIqm<br />

vwihgurU jI, Awpy hI Awpxy inrgux srUp ’coN, AsMK bRhmMfW nUM(krn) rcx,<br />

AwpxI sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anq klwvwn AKMf joiq nwl, sB jIAW AnMq<br />

sUrjW cMdRimAW qwirAW DrqIAW dI hrkq hr smyN(krwvn) krwaux dy(jogu)<br />

lwiek hn, Bwv Anq klw dy mwlk hr smyN hrkq krvw rhy hn[ ijvyN ibjlI<br />

nwl qsvIrW n`cdIAW hn, iqvyN gurU pRmysr jI, AwpxI joiq nwl, bRIk qoN bRIk<br />

ikRmW, sUrjW cMdRimAW DrqIAW v`fy qoN v`fy AkwrW nUM hux ncw rhy hn[ XQw:- KMf<br />

bRhmMf qRY gux nwcy; ijn lwgI hir ilv qumwrI] jIA jMq sBy hI nwcy; nwcih<br />

KwxI cwrI]) hm cwkr.goibMd ky; Twkuru myrw Bwrw] krn krwvn.sgl ibiD; so<br />

siqgurU hmwrw] (pRB) Awpy; krn krwvn jogu] Anq klwvwn ivsmwd vwihgurU<br />

jI nUM jo, (BwvY) BwauNdw hY, soeI(Puin) iPr(hogu) huMdw hY, hovygw, ijvyN cwhux, cwhy<br />

rcnw nUM Awpxy ’c, lYA kr lYx, cwhy rc lYx[ XQw:- jo ikCu krqu hY.soeI koeI<br />

hY ry; qYsy jwie smwhI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

381<br />

q`qkrw


2.koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] vwihgurU sRI gurU nwnk<br />

dyv swihb jI, Awpy hI, gurU pdvI dI b^iSS krn dy, (jogu) lwiek hn[ Awp hI<br />

mh`ly dUjy jI qoN, mh`ly qIjy jI nUM b^iSS(krwvn) krwaux jogu hn[ ijs gurmuiK<br />

ipAwry jI nUM(pRB) vwihgurU mh`lw pihlw jI(BwvY) BwauNdy hn, auh gurU jI nUM (BwvY)<br />

BwauNdy hn, (Puin) iPr(soeI) EhI ault ky, gurU jI srUp(hogu) ho jWdy hn, ijvyN<br />

ShId ipAwry dieAwisMG swihb jI, ShId BweI mnIisMG swihb jI[ XQw:- gurU<br />

isKu.isKu gurU hY; eyko gur aupdysu clwey]) mY aus kw cyrw]) hir guru goibMd<br />

iDAweIAY; sic AMimRq vylw] vwhu vwhu gur goibMd isMG; Awpy guru cylw[) pIvhu<br />

pwhul KMfyDwr; huie jnm suhylw[ gur sMgiq kInI ^wlsw; mnmuKI duhylw[ vwhu vwhu<br />

gur goibMd isMG; Awpy guru cylw[) ) rihxI rhY; soeI isK myrw[ Ehu Twkuru; mY aus<br />

kw cyrw[)<br />

psirE Awip; hoie Anq qrMg] lKy n jwih; pwrbRhm ky rMg] 1.smuMdR rUp<br />

Ajpw jwp vwihgurU bRhm jI(Anq) AnykW bRhmMf rUp(qrMg) lihrW hoie ky, Awip<br />

hI(psirE) PYly hoey hn[ XQw:- Aink BWiq hoie psirAw; nwnk eykMkwru]<br />

(pwrbRhm) Anq klwvwn ivsmwd Ajpw jwp pUrn inrMkwr jI ky(rMg) kOqk, (lKy)<br />

jwxy(n) nhIN(jwih) jWdy, ijvyN Aks mwqR, AnMq bRhmMf dI rcnw rcdy hn, Aks<br />

mwqR hI Awpxy’c lIx kr lYNdy hn[ XQw:- Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip<br />

Alypw; inrgunu rhqw]) iKn mih Qwip auQwpnhwry; kudriq.kIm n phI])<br />

lKy n jwih; pwrbRhm ky rMg] ijvyN vwihgurU jI ny Awpxy ’coN, AnMq sUrj cMd<br />

qwry mMfl ipRQvIAW, AnMq bRhmMf pRgt kIqy hn[ hux AwpxI Anqklw nwl AnykW<br />

sUrjW cMdRimAW qwry mMflW AgnIAW nUM pRkwS qy Bjw rhy hn[ Awpxy AnykW sMqW<br />

BgqW dy AMdr Ajpw jwp, Awp hI kr krvw rhy hn[ koit bRhmMf dI rcnw qoN jwp<br />

krvw rhy hn[ XQw:- ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw]<br />

inrMkwr jI ky kOqk, jwxy nhIN jWdy[<br />

2.smuMdR srUp vwihgurU ivsmwd inrgun pwrbRhm jI, siqgurU swihbwn jI Aqy<br />

AsMK bRhmigAwnI sMq Bgq, jIvn mukiq gurmuiK ShIdW rUp, (Anq) AnykW(qrMg)<br />

lihrW hoie ky, Awip hI(psirE) &Yly hoey hn, AYsy ivsmwd pwrbRhm jI(ky) dy,<br />

(rMg) kOqk (lKy) jwxy (n) nhIN(jwih) jWdy, ijvyN ShIdW dy isrqwj kljuig.jhwju<br />

Arjunu gurU; sgl isRis† lig. ibqrhu] mh`ly pMjvyN jI nUM, Awpxy AMdr bwhr inrgun<br />

bRhm jI dy AsMK pRkwS, AnMq bRhmMf dI auqpqI lYAqw Aqy siqgurU swihbwn jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

382<br />

q`qkrw


Aqy AsMK sMqW BgqW ShIdW gurmuKW gurU pRymIAW dy drSn ho rhy hn[ nwnk<br />

Acrju.Acrj isau imilAw; khxw kCU n jwey]) khu kbIr.gUMgY guVu KwieAw; pUCy<br />

qy.ikAw khIAY]) ibsmn ibsm; rhy ibsmwd] nwnk ApnI giq; jwnhu Awip]<br />

5]) bysumwr AQwh Agnq AqolY] ijau bulwvhu; iqau nwnk dws bolY] Anuswr<br />

sRb ivAwpI mhW ivsmwd AvsQw’c lIx bol rhy hn[<br />

jYsI miq dyie; qYsw prgws] pwrbRhmu krqw Aibnws] (Aibnws) nws qoN<br />

rihq(pwrbRhmu) vwihgurU krqw purKu jI, dwsn dws gRIb nUM, jYsI(miq) gurmiq<br />

bu`DI(dyie) b^Sdy hn, qYsw hI AsMK gursbd ArQ inrgun bRhm jI dw AMdr<br />

bwhr Aibnws prgws ho irhw hY[ ijs pRkwS’c, DMn sRI gurU rwmdws swihb jI<br />

dy, AnMq srgun srUp, AMdr bwhr AnMq bRhmMf’c drSn b^S rhy hn[ aun@W<br />

prm pwk suMdr srUpW dy rom 2’qy, mnohr suMdr cyhry hn, ijn@W duAwrw vwihgurU 3<br />

jp rhy hn[ ies Agm Apwr Anq klwvwn mhW ivsmwd gurmuiK; roim roim hir<br />

iDAwvY] AvsQw’c, dwsndws dy AMdr bwhr, Anhd Junkwr jwp hI jwp, Awp<br />

kr rhy hn[ q`q BI jwp krdy sux rhy hn[ XQw:- ismrY; DrqI Aru Awkwsw]<br />

ismrih; cMd sUrj guxqwsw]<br />

sdw sdw; sdw dieAwl] ismir ismir; nwnk Bey inhwl] 8] 9] siqgurU<br />

sRI gurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI<br />

&urmwauNdy hn:- siqgurU swihbwn jI mn krky sdw dieAwl hn, bwxI krky sdw<br />

dieAwl hn, rom 2 krky sdw dieAwl hn[ vw ip`Cy sdw dieAwl sn, hux sdw<br />

dieAwl hn, A`gy nUM BI sdw dieAwl hoxgy[ XQw:- imhrvwnu.swihbu imhrvwnu]<br />

swihbu myrw.imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu]) siqguru myrw sdw dieAwlw<br />

imhrvwnu.swihbu imhrvwnu] swihbu myrw.imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu])<br />

siqguru myrw sdw dieAwlw; moih dIn kau rwiK lIAw]) qUM dieAwlu ik®pwlu ik®pw<br />

iniD; mnsw pUrxhwrw]) qum@ dieAwl ikrpwl ikRpw iniD; piqq pwvn gosweI]<br />

AYsy ivsmwd pUrn dieAwl myhrvwn Anq klwvwn, guru myry pRwx; siqguru myrI<br />

rwis] 1] siqgurU swihbwn jI nUM, mn krky(ismir) Xwd krky, rom 2 duAwrw<br />

(ismir) Xwd krky, dwsndws dy rom ieMdyR, syvk pyRmI AwqmnMd suK pw ky,<br />

(inhwl) pRsMn 3 DMn 3(Bey) ho gey hn] 8] 9] XQw:- ismir ismir.ismir suKu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

383<br />

q`qkrw


pwieAw; crn kml rKu mn mwhI] qw kI srin pirE nwnk dws; jw qy aUpir ko<br />

nwhI]) jw ko Bwgu.iqin lIE rI suhwgu; hir hir hry hry, gun gwvY gurmiq; hau<br />

bil bly.hau bil bly; jn nwnk hir jip; BeI inhwl inhwl inhwl]<br />

gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI dsvyN, Awid 275.<br />

sloku] ausqiq krih.Anyk jn; AMqu n pwrwvwr] nwnk.rcnw pRiB rcI; bhu<br />

ibiD Aink pRkwr] 1] ausqiq krih Anyk jn; AMqu n pwrwvwr] nwnk.rcnw pRiB<br />

rcI; bhu ibiD Aink pRkwr] 1] prmpUjnIk gurqw ibrwjmwn s`cy siqgurU nwnk<br />

gurU gur sRI gurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- keI koit; Bey bYrwgI] rwm nwm<br />

sMig; iqin ilv lwgI] keI koit; pRB kau KojMqy] Awqm mih; pwrbRhmu lhMqy] keI<br />

koit; drsn pRB ipAws] iqn kau imilE; pRBu Aibnws] Anuswr Anyk hI(jn)<br />

gurmuiK ipAwry Bgq swihbwn, DMn 2 sRI gurU rwmdws swihb jI dI, sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Anq klwvwn(ausqiq) mihmw, (krih) kr rhy hn, mihmw krn vwilAW<br />

dw, KMf pqwl AsMK; mY gxq n hoeI] qU krqw goivMdu; quDu isrjI quDY goeI])<br />

pwqwlw pwqwl lK; Awgwsw Awgws]) Anuswr rcnw dw, mihmw dw koeI BI(AMqu<br />

pwrwvwr) h`d bMnw(n) nhIN hY[ ijvyN 2 mihmw krdy hn, iqvyN 2 vDI hI jWdI hY[<br />

XQw:- qau kwrix swihbw; rMig rqy] qyry nwm Anykw, rUp Anµqw; khxu n jwhI, qyry<br />

gux kyqy] 1]) AMqu n pwvq, dyv sbY muin; ieMdR mhw isv jog krI]) dYÍ shMs;<br />

rsnwh suhweI] rtq Ab lgy; nwm Apwrw] qumro; qaU n pwvq pwrw] 6]) eyk<br />

jIh; gux kvn bKwnY] shs PnI syK; AMqu n jwnY] nvqn nwm jpY idnu rwqI; ieku<br />

guxu nwhI pRB kih sMgw]) khw lgY; iehu kIt bKwnY] mihmw qoir; quhI pRB jwnY]<br />

ipqw jnm; ijm pUq n pwvY] khw qvn kw; Byd bqwvY] 4] qumrI pRBw; qumY bin<br />

AweI] Aaurn qy; nhI jwq bqweI] AMq ikvyN Awvy?Anq klwvwn vwihgurU pRIqm<br />

jI ie`k iKn ’c AnMq bRhmMf nUM rcidAW, lY kridAW inrlyp hn[ XQw:- koit<br />

ibsn; kIny Avqwr] koit bRhmMf; jw ky DRmswl] koit mhys; aupwie smwey] koit<br />

bRhmy; jgu swjx lwey] 1] AYso DxI; goivMdu hmwrw] brin n swkau; gux<br />

ibsQwrw]) Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw] sB dy<br />

AMdr bwhr Awpxw jwp Awp hr smyN kr rhy, hr smyN AnMq DrqIAW sUrjW<br />

cMdRimAW ibjlIAW qwry mMflW AgnIAW titAwixAW nUM pRkwS krky, Bjw ky ApxI<br />

sRb ivAwpI ivsmwd Anqklw nwl kMtrol ’c r`K rhy hn[ XQw:- BY ivic; pvxu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

384<br />

q`qkrw


vhY sdvwau] BY ivic; clih lK drIAwau] BY ivic; Agin kFY vygwir] BY ivic;<br />

DrqI dbI Bwir] BY ivic; ieMdu iPrY isr Bwir] BY ivic; rwjwDrmu duAwru] BY<br />

ivic sUrju; BY ivic cMdu] koh kroVI clq; n AMqu] BY ivic; isD buD sur nwQ]<br />

BY ivic; Awfwxy Awkws] BY ivic; joD mhwbl sUr] BY ivic; Awvih jwvih pUr]<br />

sgilAw Bau; iliKAw isir lyKu] nwnk; inrBau inrMkwru scu eyku] 1] sB jIAW<br />

dI pwlxw kr rhy, hrkq krw rhy, sBu jgjIvnu jig Awip hY; nwnk.jlu jlih<br />

smwie] Anuswr sB j`g jIvn rUp, Ajpw jwp siq sMqoK AnMq SuB guxW dy Anq<br />

klwvwn, AsMK pRkwS srUp, pUrn myhrvwn vwihgurU jI, AsMK bRhmMf dw pswrw jo<br />

ids irhw hY, ies dy krqw purKu pRkwSk pyRrk, AwpxI Anq klw nwl, AnykW<br />

DrqIAW sUrjW cMdRimAW qwirAW mMflW, v`fy qoN v`fy idsdy, sUKm qoN sUKm Axidsdy<br />

sB AkwrW nUM, ie`k s`cy Ajpwjwp srUp vwihgurU jI, Awpxy hukm ’c dOVw rhy<br />

hn[ ieh swry hr smyN hukm’c b`Dy inXm b`D dOVI jw rhy hn[ AsMK jIAW nUM hr<br />

smyN ieauN hrkq krw rhy hn, ijvyN ibjlI nwl qsvIrW n`cdIAW hn, AYfw v`fw<br />

Kyl AYfy v`fy pswry dI sMBwl, jIAW dI auqpqI pwlxw lYAqw kridAW inrlyp,<br />

ie`ko ie`k Ajpwjwp srUp, sdw ieko ie`k ie`k hI hn[ pUrw inAwau; kry krqwru]<br />

Anuswr ie`k Ajpw jwp vwihgurU jI s`c Drm pUrw inAW BI kr rhy hn[<br />

nmskwr}<br />

(pRiB) DMnu DMnu rwmdws guru; ijin isirAw.iqnY svwirAw] pUrI hoeI<br />

krwmwiq; Awip isrjxhwrY DwirAw] Anuswr.DMn sRI gurU rwmdws swihb jI ny,<br />

Awpxy inrgun pRkwS duAwrw, AMfz zyrj syqj auqBuj Awid AnykW KwxIAW dI<br />

rwjsI qwmsI sWqkI, nwm jpx vwilAW dI, (bhu) bhuq(ibiD) qr@W(Aink) Anyk<br />

pRkwr dI rcnw rcI hY] 1]<br />

XQw:- swrg mhlw 5 AstpdI Gru 6. siqgur pRswid] Agm AgwiD;<br />

sunhu jn kQw] pwrbRhm kI; Acrj sBw] 1] rhwau] sdw sdw; siqgur<br />

nmskwr] gur ikrpw qy; gun gwie Apwr] mn Biqir; hovY prgwsu] igAwn<br />

AMjnu; AigAwn ibnwsu] 1] imiq nwhI; jw kw ibsQwru] soBw qw kI; Apr<br />

Apwr] Aink rMg jw ky; gny n jwih] sog hrK duhhU mih nwih] 2] Aink<br />

bRhmy jw ky; byd Duin krih] Aink mhys; bYis iDAwnu Drih] Aink purK; AMsw<br />

Avqwr] Aink ieMdR; aUBy drbwr] 3] Aink pvn; pwvk Aru nIr] Aink<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

385<br />

q`qkrw


qn swgr; diD KIr] Aink sUr ssIAr niKAwiq] Aink dyvI dyvw; bhu<br />

BWiq] 4] Aink bsuDw; Aink kwmDyn] Aink pwrjwq; Aink muiK byn] Aink<br />

Akws; Aink pwqwl] Aink muKI; jpIAY gopwl] 5] Aink swsqR isimRiq<br />

purwn] Aink jugiq; hovq biKAwn] Aink sroqy; sunih inDwn] srb jIA;<br />

pUrn Bgvwn] 6] Aink Drm; Aink kumyr] Aink brn; Aink kink sumyr]<br />

Aink syK; nvqn nwmu lyih] pwrbRhm kw; AMqu n qyih] 7] Aink purIAw;<br />

Aink qh KMf] Aink rUp rMg bRhmMf] Aink bnw; Aink Pl mUl] Awpih<br />

sUKm; Awpih AsQUl] 8] Aink jugwid; idns Aru rwiq] Aink prlau; Aink<br />

auqpwiq] Aink jIA; jw ky igRh mwih] rmq rwm; pUrn sRb TWie] 9] Aink<br />

mwieAw jw kI; lKI n jwie] Aink klw KylY; hir rwie] Aink Duinq lilq<br />

sMgIq] Aink gupq pRgty qh cIq] 10] sB qy aUc Bgq; jw kY sMig] AwT<br />

phr; gun gwvih rMig] Aink Anwhd; Awnµd Junkwr] auAw rs kw; kCu AMqu n<br />

pwr] 11] siq purKu; siq AsQwnu] aUc qy aUc; inrml inrbwnu] Apunw kIAw;<br />

jwnih Awip] Awpy Git Git rihE ibAwip] ik®pw inDwn; nwnk dieAwl] ijin<br />

jipAw nwnk; qy Bey inhwl]) keI koit; KwxI Aru KMf] keI koit; Akws<br />

bRhmMf] keI koit; hoey Avqwr] keI jugiq; kIno ibsQwr] keI bwr; psirE<br />

pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr] keI koit; kIny bhu Bwiq] pRB qy hoey; pRB mwih<br />

smwiq] qw kw; AMqu n jwnY koie] Awpy Awip; nwnk pRBu soie] 7]<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukI A`T pauVIAW dy<br />

AstpdI jI.dsvyN[ (koit.tYNky.ishwrI.lwau) keI koit; hoey pUjwrI] siqgurU<br />

swihbwn jI nUM, qn mn sIs Dn sRvMs Arp, AMg 2 ktw, Awry nwl qn icrvw,<br />

cr^VIAW’qy cV@, du`K Bu`K mwrW shwr, b`icAW nUM nyizAW ’qy tMgvw, gLW’c hwr<br />

puAw, pUrn pRIq pRqIq nwl, nwm jpx jpwaux syvw pUjw kurbwnI krn.krwaux<br />

vwly, AwigAwkwrI(keI koit) Axigxq hI, pUrn gurU jI dy pUjwrI hoey hn[ ijvyN<br />

prmpUjnIk nmskwr Xog pMj ipAwry, cwr swihbzwdy swihbwn jI[ XQw:- Twkur<br />

kw syvku; AwigAwkwrI] Twkur kw syvku; sdw pUjwrI]) Aink Bgq; jw ky crn<br />

pUjwrI] sgl mnorQ pUrnhwrI]) qnu mnu Arpau; pUj crwvau] gurprswid;<br />

inrMjnu pwvau]) pUjw kIcY, nwmu iDAweIAY; ibnu nwvY, pUj n hoie]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

386<br />

q`qkrw


keI koit; Awcwr ibauhwrI] (keI.koit) Axigxq hI kQw kIrqn<br />

isKwaux, bRhm-ividAw pV@waux, Awpxy sIs Arpx dy SuB(Awcwr) krq`b dw<br />

ivhwr krn vwly ibauhwrI hn[ XQw:- qU cau sjx mYifAw; fyeI issu auqwir]<br />

nYx mihMjy qrsdy; kid psI dIdwru]) sYÍXw] dyh isvw.br moih iehY; suB krmn<br />

qy.kbhUM n tro] n fro Air so.jb jwie lro; inscY kr.AwpnI jIq kro] Aru isK<br />

hO.Awpny hI mn ko; ieh lwlc.hau gun qau aucro] jb Awv kI AauD.indwn bnY;<br />

Aq hI rn mY.qb jUJ mro]<br />

keI koit; Bey qIrQ vwsI] (keI.koit) Axigxq gurU pRymI syvk, jau qum<br />

qIrQ; qau hm jwqI] Anuswr gurU jI dy(qIrQ) gurduAwry.vw qIriQ nwvx jwau;<br />

qIrQu nwmu hY] qIrQu sbd bIcwru; AMqir igAwnu hY] Anuswr SuB s`cy nwm rUpI<br />

qIrQ. vw Anq klwvwn AsMK pRkwS hI pRkwS srb ivAwpI bRhm rUpI qIrQ<br />

dy(vwsI) vsx vwly(Bey) hoey hn[ XQw:- bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu]<br />

eykih Awip; nhI kCu Brmu]) AMimRqu nIru.igAwin mn mjnu; ATsiT qIrQ.sMig<br />

ghy] gur aupdyis.jvwhr mwxk; syvy isKu.suo Koij lhY] 1] gur smwin; qIrQu nhI<br />

koie] sru sMqoKu; qwsu guru hoie] 1] rhwau] guru drIAwau.sdw jlu inrmlu;<br />

imilAw.durmiq mYlu hrY] siqguir pwieAY.pUrw nwvxu; psU pryqhu.dyv krY]<br />

keI koit; bn BRmih audwsI]) isD swiDk igrhI jogI; qij gey Gr bwr]<br />

Anuswr rwj mwieAw qoN audwsI Dwr ky, (bn) jMgLW ’c(keI koit) Axigxq hI,<br />

nwm r`qy drvyS vYrwgI(BRmih) BRmdy iPrdy hn[ XQw:- dr Gr mhlw.hsqI GoVy;<br />

Coif ivlwieiq dys gey] pIr pykWbr swilk swidk; CofI dunIAw Qwie pey] 2]<br />

swd shj suK.rs ks qjIAly; kwpV Cofy cmV lIey] duKIey drdvMd dir qyrY;<br />

nwim rqy drvys Bey]) gurmuiK; Kojq Bey audwsI] drsn kY qweI; ByK invwsI]<br />

swc vKr ky; hm vxjwry] nwnk gurmuiK auqris pwry] 18]<br />

keI koit; byd ky sRoqy] keI koit; qpIsur hoqy] keI koit vwihgurU jI dI<br />

pRwpqI dy(byd) igAwn ky(sRoqy) sunx vwly AQvw(byd) vydW(ky) dy sRoqy hn[ gur<br />

syvw; qpW isir qpu swru] hir jIau min vsY; sB dUK ivswrxhwru] dir swcY;<br />

dIsY sicAwru] Anuswr gur syvw rUpI qp swD ky, gur syvw rUpI bRhmigAwn dy<br />

sUrj ’c, mn dI iekwgRqw’c qp rhy(qpIsur) (qpI+eIsur) qpIAW dy(eIsur)<br />

rwjy bRhmigAwnI(keI koit) Axigxq hI(hoqy) ho rhy hn[ XQw:- ijsu nwmu irdY;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

387<br />

q`qkrw


soeI vf rwjw] ijvyN hir hir myil myil.jn swDU; hm.swD jnw kw kIVw] Anuswr<br />

swihb sRI gurU qygbhwdr swihb jI dy s`cy crnkmlW dy kIVy, BweI swihb BweI<br />

mqIdws jI ny, swrI izMdgI gurU Gr dy, gurmuiK dIvwn dI syvw inBweI, aupRMq<br />

Awpxy Awp nUM Awry nwl icrvw ky, jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY;<br />

qau.pRIiq n qorau] ieh prm au~cI su`cI AvsQw inBweI[<br />

keI koit; Awqm iDAwnu Dwrih] (keI koit) Axigxq hI, kMcnu qnu hoie<br />

pris pwrs kau; joiq srUpI D´wnu DrM] Anuswr(Awqm) Awpxw Awp srUp inrml<br />

inrvYr sRb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp Agm Apwr pUrn bRhm jI dw<br />

iDAwnu(Dwrih) Dwrdy hn, Bwv gur pRymw-BgqI sihq, inrgun srgun dI eykqw<br />

’c lIx ho ky, sB bRhm hI bRhm dyKdy hn[ XQw:- rsnw rmq.sunq suKu sRvnw;<br />

icq cyqy.suKu hoeI] khu BIKn.duie nYn sMqoKy; jh dyKW qh soeI]) icq ismrnu<br />

krau, nYn Aivlokno; sRvn bwnI.sujsu pUir rwKau] mnu su mDukru krau, crn<br />

ihrdy Drau; rsn AMimRq rwm nwm BwKau] 1]<br />

keI koit kib; kwib bIcwrih] prmpUjnIk Akwl purKu siqgurU swihbwn<br />

jI, prmvIrW ShIdW sUrbIrW sMqW BgqW dy js BrI, pRym rs BrI kivqw aucwrn<br />

vwly, (keI koit) Axigxq hI(kib) kvI jn, (kwib) kivqw(bIcwrih) vIcwrdy<br />

hn[<br />

keI koit; nvqn nwm iDAwvih] nwnk krqy kw; AMqu n pwvih] 1]<br />

prmpUjnIk koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dw dwqw ry] siqgurU sRI<br />

gurU nwnk dyv siqgurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- (keI.koit) Axigxq gurU<br />

pRymI, vwihgurU siqgurU swihbwn jI dy in`q(nvqn) nvyN nwm, gurmuiK; roim roim<br />

hir iDAwvY] Anuswr rom 2 krky (iDAwvih) iDAwauNdy hn, iPr BI Awpxy<br />

inrgun srUp duAwrw, AnMq bRhmMf nUM(krqy) krn vwly, vwihgurU siqgurU swihbwn<br />

jI dy Agm Apwr js, nwvW(kw) dw AMqu(n) nhIN (pwvih) pw skdy] 1] XQw:-<br />

qau kwrix swihbw; rMig rqy] qyry nwm Anykw rUp Anµqw; khxu n jwhI.qyry gux<br />

kyqy] 1]) AMqu n pwvq.dyv sbY muin; ieMdR mhw isv jog krI]) dYÍ shMs; rsnwh<br />

suhweI] rtq Ab lgy; nwm Apwrw] qumro; qaU n pwvq pwrw] 6]) eyk jIh;<br />

gux kvn bKwnY] shs PnI syK; AMqu n jwnY] nvqn nwm jpY idnu rwqI; ieku<br />

guxu nwhI pRB kih sMgw]) khw lgY; iehu kIt bKwnY] mihmw qoir; quhI pRB jwnY]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

388<br />

q`qkrw


ipqw jnm; ijm pUq n pwvY] khw qvn kw; Byd bqwvY] 4] qumrI pRBw; qumY bin<br />

AweI] Aaurn qy; nhI jwq bqweI]<br />

keI koit; Bey AiBmwnI] dwsn dws jYsy(keI koit) Axigxq hI,<br />

(AiBmwnI) hMkwrI(Bey) hoey hn, ho rhy hn, inrdoS dunIAW nUM bMbW nwl aufw ky ,<br />

Dwrimk AsQwn Fwh ky, m`sy rMgV vWg hMkwr krky gL rhy hn[ XQw:- bfy bfy<br />

AhMkwrIAw; nwnk.grib gly]) haumY jilAw; mnhu ivswry] jmpuir vjih; KVg<br />

krwry]) (j`gn) gauVI mhlw 1] bRhmY grbu kIAw; nhI jwinAw] byd kI ibpiq<br />

pVI; pCuqwinAw] jh pRB ismry; qhI mnu mwinAw] 1] AYsw grbu burw sMswrY]<br />

ijsu guru imlY; iqsu grbu invwrY] 1] rhwau] bil rwjw; mwieAw AhMkwrI] jgn<br />

krY; bhu Bwr APwrI] ibnu gur pUCy; jwie pieAwrI] 2] hrIcMdu dwnu krY; jsu<br />

lyvY] ibnu gur; AMqu n pwie.AByvY] Awip Bulwie; Awpy miq dyvY] 3] durmiq<br />

hrxwKsu; durwcwrI] pRBu nwrwiexu; grb pRhwrI] pRhlwd auDwry; ikrpw DwrI]<br />

4] BUlo rwvxu; mugDu Acyiq] lUtI lµkw; sIs smyiq] grib gieAw; ibnu siqgur<br />

hyiq] 5] shsbwhu; mDu kIt mihKwsw] hrxwKsu ly; nKhu ibDwsw] dYq sMGwry;<br />

ibnu Bgiq AiBAwsw] 6] jrwsMiD; kwljmun sMGwry] rkqbIju kwlunymu ibdwry]<br />

dYq sMGwir; sMq insqwry] 7] Awpy siqguru; sbdu bIcwry] dUjY Bwie; dYq sMGwry]<br />

gurmuiK; swic Bgiq insqwry] 8] bUfw durjoDnu; piq KoeI] rwmu n jwinAw;<br />

krqw soeI] jn kau dUiK pcY; duKu hoeI] 9] jnmyjY; gur sbdu n jwinAw] ikau<br />

suKu pwvY; Brim BulwinAw] ieku iqlu BUly; bhuir pCuqwinAw] 10] kMsu kysu;<br />

cWfUru n koeI] rwmu n cIinAw; ApnI piq KoeI] ibnu jgdIs; n rwKY koeI]<br />

11] ibnu gur; grbu n myitAw jwie] gurmiq Drmu DIrju; hir nwie] nwnk nwmu<br />

imlY; gux gwie] 12] 9]<br />

keI koit; AMD AigAwnI]) igAwn hIxM, AigAwn pUjw] AMD vrqwvw, Bwau<br />

dUjw]) hm AMDuly AMD. ibKY ibKu rwqy; ikau cwlh gur cwlI] Anuswr dwsn dws<br />

jYsy(keI koit) Axigxq hI, AigAwnI vwihgurU jI nUM B`ul ky, ivkwrW pwpW AOguxW<br />

&YSn gMdIAW mUvIAW gMdIAW vYbsweItW dyK ky, dunIAW nMU bMbW nwl &Uk ky, AMn@y<br />

kMm kr ky(AMD) AMn@y ho rhy hn[ XQw:- AsMK mUrK; AMD Gor] AsMK cor;<br />

hrwmKor] AsMK Amr; kir jwih jor] AsMK gl vF; hiqAw kmwih] AsMK<br />

pwpI; pwpu kir jwih] AsMK kUiVAwr; kUVy iPrwih] AsMK mlyC; mlu BiK Kwih]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

389<br />

q`qkrw


AsMK inMdk; isir krih Bwru] nwnku nIcu khY vIcwru] vwirAw n jwvw; eyk<br />

vwr] jo quDu BwvY; sweI BlI kwr] qU sdw slwmiq; inrMkwr]<br />

keI koit; ikrpn kTor] dwsn dws jYsy(keI koit) Axigxq, ikrpn qn<br />

mn iklivK Bry] Anuswr(kTor) p`Qr idl byrihm pwpI, eykih supnY dwmu n Cf<br />

hY] (ikrpn) sUm hn[ Aiq AhMkwrI vzIdy vWg Gor iBAwnk AiqAwcwr zor<br />

zulm mhW pwp krky, Dn jm@W krky, Awpxy isr ’qy jm fMfy KWdy hn[ XQw:-<br />

sUmih Dnu rwKn kau dIAw; mugDu khY Dnu myrw] jm kw fMfu.mUMf mih lwgY; iKn<br />

mih krY inbyrw]<br />

keI koit; AiBg Awqm inkor] dwsn dws jYsy(keI koit) Axigxq<br />

swkq(Awqm) mn krky, nwmu rMg qoN (inkor) (in+kor) (in) ivSyS krky(kor)<br />

kory, gurU jI dy pRym rMg’c, p`Qr vWg(AiBg) iB`jx qoN rihq hn[ XQw:- pwQr<br />

kau; bhu nIru pvwieAw] nh BIgY; AiDk sUkwieAw]<br />

keI koit; pr drb kau ihrih]) AsMK cor hrwmKor] Anuswr dwsn dws<br />

jYsy (keI.koit) Axigxq hI, (pr) prwey(drb) Dn(kau) nUM(ihrih) curwauNdy<br />

hn[ XQw:- imiQAw hsq; pr drb kau ihrih]) ihrih pr drbu; audr kY<br />

qweI] Agin n invrY; iqRsnw n buJweI] hir syvw ibnu; eyh Pl lwgy] nwnk pRB<br />

ibsrq; mir jmih ABwgy]) ht ptx ibj mMdr BMnY; kir corI Gir AwvY] Aghu<br />

dyKY ipChu dyKY; quJ qy khw CpwvY]) pr drb ihrxM, bhu ivGn krxM; aucrxM<br />

srb jIA kh] lau leI iqRsnw.Aiqpiq mn mwey; krm krq.is sUkrh] 6]<br />

keI koit; pr dUKnw krih]) prwieAw iCdRü Atk lY; Awpxw AhMkwru<br />

vDwvY] Anuswr dwsn dws jYsy(keI koit) Axigxq hI, (pr) prwey(dUKnw) doS<br />

Aropxw(krih) krdy hn, Bwv inMdw krdy hn[ XQw:- inMdw icMdw krih prweI;<br />

JUTI lwieqbwrI] vw dwsn dws jYsy Axigxq hiqAwry, (pr) ivSyS krky jIAW<br />

nUM, (dUKnw) duKwauxw(krih) krdy hn[ XQw:- AsMK gl vF; hiqAw kmwih])<br />

kbIr.jIA ju mwrih joru kir; khqy hih ju hlwlu] dPqru deI jb kwiF hY;<br />

hoiegw kaunu hvwlu]) pauVI 5] lY Pwhy rwqI qurih; pRBu jwxY pRwxI] qkih nwir<br />

prweIAw; luik AMdir TwxI] sMn@I dyin ivKMm Qwie; imTw mdu mwxI] krmI Awpo<br />

AwpxI; Awpy pCuqwxI] AjrweIlu Prysqw; iql pIVy GwxI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

390<br />

q`qkrw


keI koit; mwieAw sRm mwih] sRm pUrw bol ky mwih kho, CyqI bolx nwl,<br />

ie`k mMmw rih jWdw hY, pihly pd dI sMpUrnqw, Agly pd dy ArMB dy A`Kr, ie`ko<br />

hox ie`k A`Kr C`fxw nhIN[ {A`KW nwl pr iesqRI mrd dy rUp nUM ivkwr idRStI<br />

nwl dyKxw, ivkwrI gwxy suxny gwauxy, zor zulm krky mwieAw iek`qR krnI, qyz<br />

imrc lUx mswly qLy pdwrQ rsnw dy suAwd, ivSy dy Anyk Bog Bogxy, su`qy hI<br />

rihxw, PYSn lwauxy, kursI leI mrnw mwrnw, AwpxI vifAweI Awp krnI<br />

krwauxI, AwpxI vifAweI sux ky, KuS ho ky hMkwr krnw myry jYsw c`kRvrqI<br />

bwdSwh BI nhIN, ivkwrI g`l kr sux ky h`sxw, sog krnw, b`cy b`cIAW smyq<br />

tYlIvIzn dy BYVy idRS dyKxy , cwh kO&I qMbwkU nsvwr pwn BYVy nSy qwS jUAw pr<br />

inMdw kusMgq krnI, prwieAw h`k Kwxw, dUjIAW zwqW qoN n&rq krky kql krny,<br />

corI XwrI mMd krm Awid sB nwgxI mwieAw hY[ gurU jI dI pRymw-BgqI syvw qoN<br />

ibnw, nwgxI mwieAw idmwZ roim 2’qy AsvwrI krky qVPwauNdI mcwauNdI<br />

ncwauNdI KWdI mwrdI hY, siqgurU sUrmyN r`iKAw krdy hn[ gurU jI dw gihr gMBIr<br />

s`cw su`cw au~cw AwSw hY[ pMjW ipAwirAW duAwrw AMimRq Ck ky, praupkwr ismrn<br />

gurbwxI pV@idAW suxidAW cwh kO&I bIAr bIVw gwLW corI XwrI smUh AOgux<br />

iqAwg ky, Drm-ikRq krn dw SuB s`cw aupdyS hY[ ijvyN sUrj v`l nUM ip`T krky<br />

qurn nwl, AwpxI CW dI fwh nhIN leI jw skdI, sUrj v`l cyhrw krky qurn qoN,<br />

CW mgr 2 AwauNdI hY[ ieauN gurU jI dy snmuK dsvMD dyx vwly pRymI, Drm-ikRq<br />

krky mwieAw dI Qkwvt qoN bc jWdy hn[ hwQ pwau kir kwmu sBu; cIqu inrMjn<br />

nwil] srIr Drm kwr kry, rom 2 nmskwr kry[ A`KW nwl suMdr s`cy dIdwr<br />

kry[ AMdr bwhr vs rhy s`cy hry[ gurpRswid j`g qwry Awp qry[ }mwieAw.mnhu<br />

n vIsrY; mWgY dMmw dMm] so pRBu.iciq n AwveI; nwnk.nhI krMim]) ilµau ilµau<br />

krq; iPrY sBu logu] qw kwrix; ibAwpY bhu sogu] Anuswr dwsn dws jYsy (keI<br />

koit) Axigxq Aiq duKI jIv, (mwieAw) zihr fr`g qmwkU pUjw dw Dwn Dn,<br />

ivkwr suAwd iek`qR krn dy(sRm) au~dm krdy 2, (sRm) Qkwvt(mwih) ’c Psy,<br />

AqI duKI rihMdy hn[ Qkwvt nwl FUhI AMg 2 tu`t ky rogI ho ky mr rhy hn[<br />

XQw:- koit krm krY; hau Dwry] sRmu pwvY; sgly ibrQwry]) shs Kty; lK kau<br />

auiT DwvY] iqRpiq n AwvY; mwieAw pwCY pwvY] Aink Bog; ibiKAw ky krY] nh<br />

iqRpqwvY; Kip Kip mrY] ibnw sMqoK; nhI koaU rwjY] supn mnorQ; ibRQy sB kwjY]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

391<br />

q`qkrw


nwm rMig; srb suKu hoie] bfBwgI; iksY prwpiq hoie] krn krwvn; Awpy<br />

Awip] sdw sdw; nwnk hir jwip] 5]) mwieAw moh prIiq iDRgu; suKI n dIsY<br />

koie]) Qwky bhu ibiD Gwlqy; iqRpiq n iqRsnw lwQ] sMic sMic swkq mUey;<br />

nwnk.mwieAw n swQ]) plic plic sglI mueI; JUTY DMDY mohu] iek su hir ky<br />

nwm ibnu; AgY leIAih Koih]) mwieAw moih; kVy kiV picAw] ibnu nwvY; BRim<br />

BRim BRim KipAw] 1])<br />

keI koit; prdys BRmwih] 1.ZulwmI lwlc ibpqw Bu`K dy mwry(keI koit)<br />

Axigxq ivcwry Aiq duKI jIv, Awpxy dyS nUM C`f ky, prdys ’c, (BRmwih) Brm<br />

Btk rhy hn[ lwlcI eyjYNt DoKw krky bhuqy b`icAW dIAW jwnw brbwd kr rhy<br />

hn[ ivcwry rwh ’c hI mr jWdy hn, do nMbr ’c Awaux vwly AwpxI izMdgI dw<br />

i^Awl zrUr br zrUr hI rn[ 2.(keI koit) Axigxq ivcwry duKI jIv, dysu<br />

Coif; prdysih DwieAw] pMc cMfwl; nwly lY AwieAw] Anuswr inrgun bRhm rUpI<br />

dyS nUM C`f ky, AOguxW ivkwrW rUpI prdys’c, (BRmwih) Brm Btk rhy hn[ XQw:-<br />

Brmy; suir nr dyvI dyvw] Brmy; isD swiDk bRhmyvw] Brim Brim; mwnuK<br />

fhkwey] duqr mhw ibKm; ieh mwey] gurmuiK; BRm BY moh imtwieAw] nwnk; qyh<br />

prm suK pwieAw]<br />

ijqu ijqu lwvhu; iqqu iqqu lgnw] nwnk krqy kI; jwnY krqw rcnw] 2]<br />

prmpUjnIk sRI gurU nwnk dyv swihb Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE<br />

Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW<br />

swihb jI, vwihgurU jI dy snmuK &urmw rhy hn:- aupRokq krqy kI rcnw nUM krqw<br />

purK jI hI(jwnY) jwxdy hn[ hy vwihgurU jI!(ijqu) ijs(ijqu) ijs pwsy, jIAW<br />

nUM(lwvhu) lwauNdy hoN, (iqqu) iqs(iqqu) iqs qr& lgnw krdy hn[ XQw:- ijqu<br />

ijqu lwvhu; iqqu iqqu lgnw] nwnk Twkur; sdw Ailpnw] 11]) ijqu ijqu<br />

lwvhu; iqqu lgih hir nwQ] nwnk ien kY; kCU n hwQ] 8] 6]) vw jyqI pRBU<br />

jnweI; rsnw qyq BnI] Anuswr ijqnI vwihgurU jI ny dwsndws nUM, AwpxI rcnw<br />

Ajpw jwp krdI jxweI hY, iqqnI hI khI hY[ nwnk.rcnw pRiB rcI; bhu ibiD<br />

Aink pRkwr] Anuswr bhuq qrW@ dI byAMq hox dw kwrn, swrI khI nhIN jw<br />

skdI, ikauN jo ie`k jIv ’c AnykW jIA hn, aunW AMdr hor bRIk jIA hn[ byAMq<br />

jIv ^urdbIn nwl idsdy hn[ ^urdbIn dy dyKx qoN BI jIA bRIk hn[ ies leI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

392<br />

q`qkrw


koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] krqy purKu jI (kI) dI<br />

ivsmwd rcnw nUM svwrnw, krqw purKu jI hI(jwnY) jwxdy hn[ hy vwihgurU<br />

jI!aupRokq rcnw, Awpo AwpxI vwSnw Anuswr l`gI hoeI hY[ dwsndws’qy Awp jI<br />

ny ikRpw kIqI hY, ies leI dwsndws kUkr nUM(ijqu) ijs(ijqu) ijs pwsy, gurU syvw<br />

ismrn pRymw-BgqI krn krwaux, nwm jpx jpwaux’c(lwvhu) lwauNdy hoN, (iqqu)<br />

iqs(iqqu) iqs qr&, lgnw krdw hY] 2] XQw:- kbIr kUkru.rwm ko; muqIAw<br />

myro nwau] gly hmwry jyvrI; jh iKMcY qh jwau]) hukim rjweI clxw; nwnk<br />

iliKAw nwil]) so pwiqswhu.swhw pwiqswihbu; nwnk rhxu rjweI]) jh bYswlih<br />

qh bYsw suAwmI; jh Byjih qh jwvw]<br />

keI koit; isD jqI jogI] 1.prmpUjnIk krqw purK vwihgurU jI ny, (keI<br />

koit) Axigxq hI, 1 isD 2 jqI 3 jogI rcy hn[ 1 isD:- is`DIAW ir`DIAW nUM pRwpq,<br />

jog mwrg dy AcwrIAw[ 2 jqI:- ieMidRAW nUM kwbU r`K ky, bRhmcrj r`Kx vwly<br />

bRhmcwrI[ 3 jogI:- Xm nym Awsx pRwxwXwm pRiqhwr Dwrnw iDAwn smwD, jog dy<br />

A`T AMg is`K ky, lY jog mMqR jog hT jog igAwn jog, rwj jog Bgq jog AgrBq<br />

jog sgrBq jog Awid jog miq Anuswr Anyk pRkwr dw jog kmwaux vwlw jogI<br />

hY[ 2.prmpUjnIk krqw purK vwihgurU jI ny, (keI koit) Axigxq hI, vwihgurU<br />

jI nUM(isD) pRwpq jIvn mukiq, 10 (jqI) sB qr@W dy iviSAW nUM ij`qx vwly,<br />

vwihgurU jI’c juVy hoey gurmuiK jogI hn[ XQ:- AYsw jogu kmwvhu jogI] jp qp<br />

sMjmu; gurmuiK BogI]) gurisK jogI jwgdy; mwieAw AMdir krin audwsI] 10 ivSw<br />

nON pRkwr:- 1 pr iqRA rUp n dyKdy; gurmuiK sMq mhMq[ 2 sRvx 3 ismrn 4 kIrqI,<br />

5 icqvn 6 bwq iekMq] 7 idRV sMklp 8 prXqn qn; 9 pRwpq nON khMq[ 1 prwieAw<br />

rUp q`kxw[ 2 ivkwr dIAW g`lW sunxIAW, 3 prwey srUp nUM Xwd krnw, 4 srUp dI<br />

mihmw krnI, 5 srUp nUM icqvxw, 6 iekWq ho ky ivkwrI g`lW krnIAW, 7 pRwpqI<br />

leI p`kw sMklp kr lYxw, 8 pRwpqI leI(pr+Xqn) (pr) ivSyS krky Xqn<br />

krnw, 9 pRwpqI kr lYxI[ so iCA jqI mwieAw ky bMdw] ikhw hY, ies leI<br />

gurmiq Anuswr nON pRkwr dy ivSy, smUh mMd sMklpW nUM ij`qx vwlw jqI hY[<br />

keI koit; rwjy rs BogI] 1.ieMdR vWg keI koit hI rwjy, Awpxy lIlw Bvn<br />

bxw ky, mwieAw nwc gwxy ivSy ivkwr pdwrQW dy rs Bogx vwly BogI hoey hn[<br />

XQw:- rwj lIlw.rwjn kI rcnw; kirAw hukmu APwrw] syj sohnI.cMdnu coAw;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

393<br />

q`qkrw


nrk Gor kw duAwrw] 2.(rs) mhW ivsmwd bRhmwnMd rs nUM(BogI) Bogx vwly,<br />

Awpxy irdy ’c, prmpUjnIk nwm vswaux vwly, rwjy Bgq bRhmigAwnI, keI koit<br />

hI hoey hn, hux hn[ ijvyN Bgq sRI sYx swihb jI[ XQ:- ijsu nwmu irdY; soeI<br />

vf rwjw]) ijs no bKsy; isPiq swlwh] nwnk; pwiqswhI pwiqswhu]) pwiqswhI<br />

Bgq jnw kau idqIAnu; isir Cqu scw hir bxwie]<br />

keI koit; pMKI srp aupwey] keI koit; pwQr ibrK inpjwey] vwihgurU jI ny<br />

iBMn 2 zwqW dy, (keI.koit) Axigxq hI pMKI(srp) s`p(aupwey) pYdw kIqy hn[<br />

keI jnm; sYl igir kirAw]) keI jnm; swK kir aupwieAw] lK caurwsIh<br />

join BRmwieAw] 2] Anuswr p`Qr ibrK jUn hY[ Axigxq iksmW dy(keI koit)<br />

Axigxq hI pwQr (ibrK) dr`Kq(inpjwey) pYdw kIqy hn[ XQw:- Aink<br />

pwrjwq; Aink muiK byn]<br />

keI koit; pvx pwxI bYsMqr] ie`k bRhmMf ’c 49 kRoV qr@W dI pOx d`sdy<br />

hn[ kwLw ic`tw nIlw ^wrw kOVw ksYLw qylIAw koRVW qr@W dy pwxI hn[ smuMdR’c<br />

ArbW mxW pwxI nUM swVn vwlI bVvwnl AgnI hY[ Kwxw hzm krn vwlI<br />

jTrwgin AgnI hY, jMgLW nUM swVn vwlI fO AgnI hY[ smwn AgnI sB QweIN hY,<br />

so qolx imnx ignx qoN rihq, (keI koit) Axigxq hI(bYsMqr) AgnIAW(pvx)<br />

hvwvW pwxI hn[ XQw:- Aink pvn pwvk Aru nIr]<br />

keI koit; dys BU mMfl] vwihgurU jI ny.keI koit hI(BU) DrqIAW dys(mMfl)<br />

AsQwn bxwey hn[<br />

keI koit; ssIAr sUr nK´qR] (keI koit) byAMq hI, (sUr) sUrj(ssIAr)<br />

cMd(nK´qR) qwry mMfl rcy hn[ XQw:- kyqy ieMd cMd.sUr kyqy ; kyqy mMfl dys])<br />

Aink sUr ssIAr niKAwiq]) koit sUr jw kY prgws]<br />

keI koit dyv dwnv; ieMdR isir CqR]) gwvin quDno, ieMdR ieMdRwsix bYTy;<br />

dyviqAw dir nwly]) kyqy dyv dwnv.muin kyqy; kyqy rqn smuMd] Anuswr vwihgurU<br />

jI ny(keI koit) Axigxq hI, dyv) dyvqy(dwnv) dYNq, ieMdR Awid Awpxy isir ’qy<br />

CqR Drn vwly pYdw kIqy hn[ XQw:- keI kot ieMdR ijh pwnhwr]) Aink dyvI<br />

dyvw bhu BWiq] 4] koit ieMdR ieMdRwix; swih swhwix gix`jY]<br />

sgl smgRI; ApnY sUiq DwrY] vwihgurU siqgurU swihb jI ny, (sgl) swrI<br />

(smgRI) rcnw, ApnY, Anq klwvwn inrgun pRkwS srUp(sUiq) Dwgy nwl, (sUiq)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

394<br />

q`qkrw


mrXwdw ’c (DwrY) itkweI hoeI hY[ XQw:- sgl smgRI; qumrY sUiqR DwrI] qum qy<br />

hoie; su AwigAwkwrI]) Awpy jlu Awpy Qlu QMm@nu; Awpy kIAw Git Git bwsw] Awpy<br />

nru Awpy Puin nwrI; Awpy swir Awp hI pwsw] gurmuiK sMgiq sBY ibcwrhu; vwhu vwhu<br />

kw bfw qmwsw] 2]) sB proeI; iekqu DwgY] ijsu lwie ley; so crxI lwgY]) sgl<br />

smgRI; jw kY sUiq proeI] Gt Gt AMqir; rivAw soeI] 2]<br />

nwnk ijsu ijsu BwvY; iqsu iqsu insqwrY] 3] gur nwnk dyv goivMd rUp]<br />

siqgurU nwnk dyv vwihgurU mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- siqgurU swihbwn jI ny<br />

Awpxy inrgun srUp jI’coN, Axigxq isD jqI jogI, rwjy pMKI s`p p`Qr ibRK, pOx<br />

pwxI bYsMqr, dyS BU mMfl, sUrj cMd qwry mMfl, dyv dwnv ieMdR pYdw kIqy hn[ ien@W<br />

nUM Awpxy hukm ’c sMBwl ky r`Kdy hn[ AYsy Anq klwvwn siqgurU swihbwn jI dy<br />

ivsmwd praupkwr kOqk, kurbwnI gurbwxI jI, ijsu ijsu pRymI syvk jI nUM, qyrw<br />

kIAw mITw lwgY]) gurmuiK qyrw Bwxw BwvY] Anuswr(BwvY) BwauNdy hn, iqsu iqsu nUM,<br />

ivSy rUpI jl dy smuMdR’c f`uby nUM(insqwrY) qwr lYNdy hn] 3] XQw:- pMkj<br />

moh.inGrqu hY pRwnI; guru.inGrq kwiF kFwvYgo] qRwih qRwih srin jn Awey; guru<br />

hwQI dy inklwvYgo]) guru boihQu; vfBwgI imilAw] nwnk dws sMig; pwQr qirAw])<br />

keI koit; rwjs qwms swqk] keI koit byd purwn; isimRiq Aru swsq]) rj<br />

gux qm gux sq gux khIAY; eyh qyrI sB mwieAw] Anuswr(keI koit) Axigxq hI,<br />

(rwjs) rjo guxI(qwms) qmo guxI(swqk) sqo guxI ho rhy hn[ 4 vyd 6 SwSqR 27<br />

isMmRqIAW dI ikhVI g`l hY?(keI koit) Axigxq hI, byd purwn(isimRiq) isMimRqIAW<br />

Aru(swsq) SwsqR hn[<br />

keI koit; kIey rqn smud] keI koit; nwnw pRkwr jMq] Akwl purKu jI ny,<br />

(keI.koit) Axigxq hI(smud) smuMdR, aun@W ’c (keI.koit) Axigxq hI hIry<br />

jvwhrwq rqn pYdw(kIey) kIqy hn[ (keI koit) Axigxq hI(nwnw) Anyk(pRkwr)<br />

BWq 2 dy hwQI ikRm(jMq) jIv rcy hn[ ieqny sUKm hn jo ^urdbIn nwl BI nhIN<br />

idsdy[<br />

keI koit; kIey icr jIvy] vwihgurU jI ny(keI.koit) Axigxq hI, pUrw swcu<br />

ipAwlw shjy; iqsih pIAwey.jw kau ndir kry] Anuswr nwm jp 2 ky AMimRq pI 2<br />

ky, gurU jI qoN ShId ho ky, (icr) lMmW smW Bwv sdw hI(jIvy) ijaux vwly, ieik<br />

inrMkwrI; nwm AwDwir] mhWpurS, (kIey) pYdw kIqy hn[ XQw:- pWc brK ko.AnwQu<br />

DR¨ bwirku; hir ismrq.Amr Atwry]) bRhmigAwnI sd jIvY; nhI mrqw]) keI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

395<br />

q`qkrw


koit; nwm rsu pIvih] Amr Bey; sd sd hI jIvih]) jrw mrw.nh ivAwpeI;<br />

iPir.dUKu n pwieAw] pI AMimRqu AwGwinAw; guir.Amr krwieAw]) Amr Bey,<br />

Amrwpdu pwieAw] swDsMig; nwnk hir iDAwieAw]) inhclu scu Kudwie eyku;<br />

Kudwie bMdw AibnwsI]) sMq qumwry qumry pRIqm; iqn kau.kwl n Kwqy] rMig qumwrY<br />

lwl Bey hY; rwm nwm ris mwqy]) hir ky syvk.jo hir Bwey; iqn@ kI kQw inrwrI<br />

ry] Awvih n jwih.n kbhU mrqy; pwrbRhm sMgwrI ry]) AibnwsI suK; Awpn<br />

Awsn] qh jnm mrn; khu khw ibnwsn] AvsQw nUM pRwpq ho jWdy hn, dwqw qy<br />

Bgq sUrmw iqMny j`g ijauNdy Aw[<br />

keI koit; igrI myr suvrn QIvy]) Aink brn; Aink kink sumyr] Anuswr<br />

(keI.koit) Axigxq hI, (suvrn) sony dy(myr) sumyr(igrI) prbq, vwihgurU jI dy<br />

pYdw(QIvy) kIqy hn[<br />

keI koit; jK´ ikMnr ipswc] keI koit; BUq pRyq sUkr imRgwc] (keI.koit)<br />

Axigxq hI (jK´) kubyr dyvqy dy swQI dyvqy , (ikMnr) dyviqAW dy gveIey,<br />

(ipswc) mws Kwx vwly dYNq hn[ (keI.koit) Axigxq hI 1 (BUq) iBAwnk ijMn<br />

2 pRyq 3 (sUkr) sUr(imRgwc) Syr hn[ 1 kukrm krn vwly, nwm hIn BUq hn[ XQw:-<br />

hir ky nwm hIn; byqwl]) 2 kil mih pRyq, ijn@I rwmu n pCwqw; sqjuig prm hMs<br />

bIcwrI]) AMiq kwil jo mMdr ismrY; AYsI icMqw mih jy mrY] pRyq join; vil vil<br />

AauqrY] Anuswr rwm vwihgurU jI nUM n pCwnx vwlw, mrn smyN Awpxy mMdr nUM<br />

Xwd krn vwlw pRyq bxdw hY[ 3 AMiq kwil jo liVky ismrY; AYsI icMqw mih jy<br />

mrY] sUkr join; vil vil AauqrY]<br />

sB qy nyrY; sBhU qy dUir] nwnk.Awip Ailpqu; rihAw BrpUir] 4]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv vwihgurU mh`lw 5 jI &urmwauNdy hn:-<br />

jK´ ikMnr ipswc BUq pRyq sUkr imRgwc Awid aupRokq jo khy hn, vwihgurU jI sB dy<br />

AMdr bwhr BrpUr, nyVy(qy) qoN(nyrY) nyVy hn, (sBhU) swirAW(qy) qoN dUir BI hn[<br />

nyVy ies leI hn, sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf prqwpu]<br />

Anuswr BrpUir ivAwpk ho (rihAw) rhy hn[ BrpUr ivAwpk huMidAW, Awip jI<br />

ien@W dy pwp puMn qoN(Ailpqu) inrlyp BI hn, Bwv jy auh gurW duAwrw pRwpqI<br />

krnw cwhux, qW nyVy qoN nyVy BrpUr hn[ jy pwp krdy hn, qW aun@W qoN inrlyp dUr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

396<br />

q`qkrw


qoN dUr hn] 4] XQw:- pwp puMn kw; iesu.lypu n lwgY] Gt Gt AMqir; sd hI<br />

jwgY]) nhI lypu iqsu; puMin n pwip] nwnk kw pRBu; Awpy Awip]<br />

keI koit; pwqwl ky vwsI]) KMf pqwl AsMK; mY gxq n hoeI] qU krqw<br />

goivMdu; quDu isrjI quDY goeI]) pwqwlw pwqwl lK; Awgwsw Awgws] Anuswr keI<br />

koit pwqwl hn, keI koit aun@W(ky) dy iv`c(vwsI) vsx vwly hn[ XQw:- gux gwvY<br />

bil rwau; spq pwqwil bsMqO]<br />

keI koit; nrk surg invwsI] (keI koit) Axigxq hI nrk surg hn[<br />

keI koit pwpI nrk, keI koit puMnI surg dy(invwsI) vsx vwly hn[<br />

keI koit; jnmih jIvih mrih] (keI koit) Axigxq, cOrwsI l`K jUnW dy<br />

AnykW jIA, (jIvih) ijauNdy hn, keI koit hr smyN(jnmih) jMmdy, (mrih) mrdy<br />

rihMdy hn[ XQw:- keI koit; kIny bhu Bwiq] pRB qy hoey; pRB mwih smwiq]) jim<br />

jim mrY; mrY iPir jMmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lMmY]<br />

keI koit; bhu jonI iPrih]) AsMK pwpI; pwpu kir jwih]<br />

Anuswr(keI.koit) Axigxq vwihgurU jI qoN ivCuVy pwpI, (bhu) bhuq(jonI)<br />

jUnW’c(iPrih) iPrdy kSt Bog rhy hn[ XQw:- keI jnm; Bey kIt pqMgw] keI<br />

jnm; gj mIn kurMgw] keI jnm; pMKI srp hoieE] keI jnm; hYvr ibRK<br />

joieE]) Aink sjWeI.gxq n AwvY; grBY griB BRmwih]<br />

keI koit, bYTq hI Kwih]) keI koit Bey bYrwgI] rwm nwm sMig iqin ilv<br />

lwgI] Anuswr keI koit hI vwihgurU jI ’c ilv lw ky, A&ur smwDI ’c(bYTq)<br />

bYTy, AMimRq bRhmwnMd rs(Kwih) Ckdy hn[<br />

2.keI koit(bYTq) bYTy hI, jIA jMq PV ky(Kwih) KweI jWdy hn[ vw im`tI<br />

Kwx vwly, keI koit(bYTq) bYTy hI im`tI(Kwih) KweI jWdy hn[ XQw:- ieik<br />

imtIAw mih; imtIAw Kwih] ijvyN p`Qr jwV@ Awid Anyk pRkwr dy kIVy bYTy hI<br />

KweI jWdy hn[ Anyk jIA Anyk jIAW AMdr bYTy hI, AnykW jIAW nMU KweI jWdy<br />

hn[ XQw:- jIAw kw Awhwru jIA; Kwxw eyhu kryie]<br />

3.Bwry BueI AikrqGx; mMdI hU mMdy] Anuswr keI koit AikRqGx mK`tU<br />

bhwny bxw ky, JU`T bol ky vYl&yAr lY , ky (bYTq) bYiTAW hI murdw(Kwih) KWdy hn[<br />

XQw:- kUVu boil; murdwru Kwie]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

397<br />

q`qkrw


keI koit; Gwlih Qik pwih] (keI koit) Axigxq hI(Gwlih) ms`kq krdy<br />

2 Qik(pwih) pYNdy hn[ XQw:- keI koit; mwieAw sRm mwih]) ieAw fyrw kau; sRmu<br />

kir GwlY] jw kw qsU nhI sMig cwlY]<br />

keI koit; kIey DnvMq] keI koit hI, hir hir nwmu kmwvnw; nwnk.iehu Dnu<br />

swru] Anuswr s`cy Su`D nwm Dn vwly DnvMq, (kIey) pYdw kIqy hn[ XQw:- hm<br />

DnvMq BwgT; sc nwie]) nwm Dnu ijsu jn kY pwlY; soeI pUrw swhw] nwmu ibauhwrw<br />

nwnk AwDwrw; nwmu prwpiq lwhw] vw (keI koit) Axigxq hI, (DnvMq) Dn vwly<br />

DnI pYdw(kIey) kIqy hn[<br />

keI koit; mwieAw mih icMq] (keI koit) Axigxq hI, Dn iek`Tw krn,<br />

jIAW nUM swVn, mMd krm krn i&lmW dyKx, gMdy gIq sunx nSy vrqx Awid<br />

mwieAw (mih) ’c(icMq) icMiqq hn[ XQw:- rwj lIlw.rwjn kI rcnw; kirAw<br />

hukmu APwrw] syj sohnI.cMdnu coAw; nrk Gor kw duAwrw]) suMdr syj Anyk suK ; rs<br />

Bogx pUry] igRh soien cMdn sugMD; lwie moqI hIry] mn ieCy suK mwxdw; ikCu nwih<br />

ivsUry] so pRBu.iciq n AwveI; ivstw ky kIry] ibnu hir nwm.n sWiq hoie; ikqu<br />

ibiD mnu DIry]<br />

jh jh Bwxw; qh qh rwKy] nwnk sBu ikCu; pRB kY hwQy] 5] kwrx krx.<br />

krIm] ikrpw Dwir.rhIm] DMn sRI gurU nwnk dyv swihb mh`lw 5 jI &urmwauNdy<br />

hn:- sBu(ikCu) ku`J(pRB) DMn vwihgurU sRI gurU gRMQ swihb jI(kY) dy, (hwQy) h`Q v`s<br />

hY, gurmuiK; qyrw Bwxw BwvY]) qyrw kIAw; mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu; nwnku mWgY]<br />

Anuswr (jh) ij`Qy(jh) ij`Qy gurmuiK jn, Bwxw mMndy hn, (qh) iq`Qy(qh) iq`Qy srb<br />

klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] gurqw ibrwjmwn gurU jI, aupRokq pauVI ’c Awey<br />

kStW jmW jUnW qoN aunW@ nUM(rwKy) r`Kdy hn] 5] XQw:- qyrw Bwxw mMny; su imlY quDu<br />

Awey] ijsu Bwxw BwvY; so quJih smwey]) khu nwnk; ijin hukmu pCwqw] pRB swihb<br />

kw; iqin Bydu jwqw]<br />

keI koit; Bey bYrwgI] rwm nwm sMig; iqin ilv lwgI]) kqMc cpl mohnI<br />

rUpM pyKMqy; iqAwgM kroiq] rhMq sMg Bgvwn ismrx; nwnk.lbD´M Acuq qnh]) pRB<br />

myry Eie bYrwgI iqAwgI] Anuswr pr iqRA rUp dyKxw, suAwd ivkwr mwieAw<br />

iqAwgx vwly (bYrwgI) vYrwgvwn, (keI koit) Axigxq(Bey) hoey hn, hux BI hn[<br />

(iqin) iqn@W dI(rwm) vwihgurU gurbwxI nwm jI sMig, crn kml sMig; lwgI forI]<br />

Anuswr(ilv) ibRqI (lwgI) l`gI hoeI hY[ ijvyN gurmuiK rwjy rwjw rwm jI ny,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

398<br />

q`qkrw


prmpUjnIk mh`ly s`qvyN jI dI bldI icKw ’c, CwL mwr ky, crn-kmlW nwl ilv<br />

lweI[ XQw:- hir ibnu jo rhxw.nrku so shxw; crn kml mnu byiDAw] hir risk<br />

bYrwgI, nwim ilv lwgI; kqhu n jwie inKyiDAw]) ijn scu jwqw; sy sic smwxy]<br />

hir gux gwvih; scu vKwxy] nwnk nwim rqy bYrwgI; inj Gir qwVI lwvixAw])<br />

ijih ibiKAw sglI qjI; lIE ByK bYrwg] khu nwnk sun ry mnw; iqh nr mwQY<br />

Bwg]) min bYrwgu BieAw; drsnu dyKxY kw cwau]) hmrw mnu bYrwg ibrkqu BieE;<br />

hir drsn mIq kY qweI]) mY nIry.Aink Bojn bhu ibMjn; iqn isau.idRsit n krY<br />

rucWgY]) jy DrqI sB kMcnu kir dIjY; ibnu nwvY.Avru n BwieAw rwm]) hau.rih n<br />

skw, ibnu dyKy pRIqmw; mY nIru vhy vih clY jIau]) myrw mnu locY; gur drsn qweI]<br />

iblp kry; cwiqRk kI inAweI]<br />

keI koit; pRB kau KojMqy] Awqm mih; pwrbRhmu lhMqy] Bgq DR¨ jI vWg(keI<br />

koit) Axigxq hI nwmu r`qy s`cy vYrwgI, (pRB) vwihgurU jI(kau) nUM(KojMqy) Kojdy hn[<br />

(Awqm) mn(mih) ’c, (pwrbRhmu) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] AMdr<br />

bwhr nUro nUr pUrn AibnwsI Ajpw jwp vwihgurU jI nUM(lhMqy) pRwpq krdy hn[<br />

XQw:- sMq sBw Et gur pUry; Duir msqik lyKu ilKwey] jn nwnk kMqu rMgIlw<br />

pwieAw; iPir.dUKu n lwgY Awey]) jw ko Bwgu.iqin lIE rI suhwgu; hir hir hry hry,<br />

gun gwvY gurmiq; hau bil bly.hau bil bly; jn nwnk hir jip; BeI inhwl<br />

inhwl inhwl]) khu nwnk.mY pUrw pwieAw; kir ikrpw Apuny pih AwieAw] 4]<br />

keI koit; drsn pRB ipAws] iqn kau imilE; pRBu Aibnws] ijvyN vwihgurU<br />

mh`ly dUjy jI ny, mh`ly pihly jI dy sMudr drSnW dI ipAws l`gx qoN sRI krqwrpur<br />

swihb jI ivKy Aw ky sMudr drSn kIqy[ iqvyN(keI koit) Axigxq pyRmIAW nUM, (pRB)<br />

koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] vwihgurU jI dy prmpiv`qR suMdr<br />

s`cy drsn dI (ipAws) qyh l`gI[ XQw:- mweI; myry mn kI ipAws] ieku iKnu, rih<br />

n skau.ibnu pRIqm; drsn dyKn kau DwrI min Aws]) iek GVI n imlqy; qw<br />

kiljugu hoqw] huix kid imlIAY; ipRA quDu BgvMqw] moih rYix n ivhwvY, nId n<br />

AwvY; ibnu dyKy gur drbwry jIau] 3] hau GolI jIau Goil GumweI; iqsu scy gur<br />

drbwry jIau] 1] ijn@W nUM drSnW dI ipAws l`gI, (iqn) iqn@W(kau) nUM, AibnwsI<br />

suK Awpn Awsn] (Aibnws) nws qoN rihq, Amr prmpUjnIk s`cy pRBu jI(imilE)<br />

iml gey[ Bgq sMig; pRBu gosit krq] Anuswr vwihgurU jI srgun srUp Dwr ky,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

399<br />

q`qkrw


hyq crcw krdy hn[ XQw:- nwnk pRBu pwieAw mY swcw; nw kdy mrY, n jweI])<br />

Akwl mUriq.vru pwieAw AibnwsI; nw kdy mrY.n jwieAw]<br />

keI koit; mwgih sqsMgu] pwrbRhm; iqn lwgw rMgu] gurmuiK siqsMgq jI<br />

kIrqn kridAW, goibMdvwlu.goibMd purI sm; jl´n.qIir ibpws bnwXau]<br />

goibMdpurI sRI goivMdvwl swihb jI nUM Aw rhy sn, prmpUjnIk vwihgurU mh`lw cOQw<br />

jI, sMudr kumwr AvsQw ’c, swDsMig nwnk jsu gwieE; jo pRB kI Aiq ipAwrI]<br />

Anuswr vwihgurU jI dI AiqAMq ipAwrI siqsMgqjI nwl, sRI goibMdvwl Aw gey[<br />

vwihgurU pwrbRhm mh`ly qIjy jI dy s`cy crn-kmlW dw gUVw mjITI rMg l`g<br />

igAw[ vwihgurU mh`ly cOQy jI vWg, (keI.koit) Axigxq hI siqgurU siqgurU;<br />

siqguru guibMd jIau] siqgurU gRMQ swihb jI dI prmpiv`qR sqsMgu jI(mwgih)<br />

mMgdy hn[ XQw:- swDsMig; pRB dyhu invws] srb sUK; nwnk prgws]) kwit<br />

islk.ijsu mwrig pwey; so ivic sMgiq vwsw pwiedw]) kbhU swD sMgiq; iehu<br />

pwvY] ausu AsQwn qy; bhuir n AwvY]) hir isau jwie imlxw, swD sMig rhxw; so<br />

suKu, AMik n mwvY] Anuswr siqsMgqjI ’c vsxy krky, (iqn) iqn@W nUM(pwrbRhm)<br />

inrMkwr srUp gurSbd jI dw(rMgu) pRym, (rMgu) AnMd, lwl rMgu(lwgw) l`gw hY[<br />

XQw:- lwl rMgu iqs kau lgw; ijs ky vfBwgw] mYlw.kdy n hoveI; nh lwgY<br />

dwgw] 1]<br />

ijn kau hoey; Awip su pRsMn] nwnk qy jn; sdw Din DMin] 6] imhrvwnu<br />

swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu] siqgurU<br />

nwnk dyv mh`lw 5 jI &urmw rhy hn:- (ijn) ijn@W(kau) nUM Awip vwihgurU jI,<br />

(su) BlI pRkwr(pRsMn) KuS hoey, (qy) auh(jn) ipAwry gurmuiK rwm nwm ilv vwly<br />

bYrwgI, pRB AibnwsI dI pRwpqI vwly, pwrbRhm jI dy rMg vwly, inmK inmK;<br />

Twkur nmskwrY]) bRhmigAwnI; sgl kI rInw]) bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw]<br />

bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw] bwby bu`Fy swihb jI jYsy siqsMgI sdw Din DMin<br />

hn, ikauN jo ien@W dwqW nUM pRwpq hn:- guru ijn@ kau.su pRsMnu ; nwmu hir irdY<br />

invwsY] ijn@ kau guru.su pRsMnu ; durqu dUrMqir nwsY] guru ijn@ kau.su pRsMnu ; mwnu<br />

AiBmwnu invwrY] ijn@ kau guru.su pRsMnu ; sbid lig.Bvjlu qwrY] 6]<br />

keI koit; KwxI Aru KMf] DrqI ’qy AMfj jyrj syqj auqBuj 4 KwxIAW dI<br />

auqpqI Aqy ieh nON KMf hn:- kurU ihrnmX ielwbRq kyqmwl hrIvrK rMmXk<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

400<br />

q`qkrw


ikMpurS B`Dr Bwrq[ AnMq bRhmMf AMdr vwihgurU jI ny (keI koit) Axigxq<br />

hI(KwxI) KwxIAW Aru Axigxq hI KMf rcy hn, kyqy qyry rUp rMg; kyqy jwiq<br />

Ajwiq] 3] Anuswr Axigxq hI ien@W ’c jIv rcy hn[ XQw:- kyqIAw<br />

KwxI.kyqIAw bwxI; kyqy pwq nirMd]<br />

keI koit; Akws bRhmMf]) keI bwr; psirE pwswr] sdw sdw; ieku<br />

eykMkwr] Anuswr koit bRhmMf dy rcnhwr, prmpUjnIk ivsmwd srb ivAwpI<br />

Anqklwvwn vwihgurU jI nUM byAMq 3 Purmw rhy hn:- ies DrqI’qy eySIAw XUrp<br />

A&rIkw AwstRylIAw AYNtwritkw au~qRI-AmYirkw d`KxI-AmYirkw, ieh s`q dIp hn[<br />

BUr mYhr Buv zn qp go bRhmlok, ieh s`q AkwS hn[ Aql ibql suql qlwql<br />

rswql mhwql pqwl, ieh s`q pqwL hn[ ieh ie`k bRhmMf hY[ krqw purK jI ny,<br />

(keI koit) Axigxq hI Akws, bRhmMf rcy hn[ XQw:- pwqwlw pwqwl lK;<br />

Awgwsw Awgws]) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] pRiqpwlY<br />

inq swir smwlY; ieku gunu nhI mUriK jwqw ry]) pauVI] KMf pqwl AsMK; mY.gxq n<br />

hoeI] qU krqw goivMdu; quDu isrjI quDY goeI] lK caurwsIh mydnI; quJ hI qy hoeI]<br />

keI koit; hoey Avqwr] Cy qrW@ dy Avqwr hI nhIN blik(keI.koit) Axigxq<br />

hI (Avqwr) Avqw r`iKAqI Avqwrw(Avqw) ibpqw qoN r`K ky qwrn vwly Avqwr<br />

hoey hn[ XQw:- eyk isv Bey.eyk gey, eyk Pyr Bey; rwmcMdR ikRsn ky Avqwr BI<br />

Anyk hY]) jb jb hoq; Airsit Apwrw] qb qb; dyh Drq Avqwrw]) Bgq sMig;<br />

pRBu gosit krq]) Aink rUp iKn mwih; kudriq Dwrdw]) koit ibsn; kIny<br />

Avqwr] koit bRhmMf; jw ky DRmswl] koit mhys; aupwie smwey] koit bRhmy; jgu<br />

swjx lwey] 1] AYso DxI; goivMdu hmwrw] brin n swkau; gux ibsQwrw]<br />

keI jugiq; kIno ibsQwr] prmpUjnIk prm ipAwry vwihgurU jI ny, AnMq<br />

bRhmMf KwxIAW sUrj cMd, AnMq Bgq, rwjsI qwmsI sWqkI keI(jugiq) ibD, qr@W<br />

dw(ibsQwr) PYlwA(kIno) kIqw hY[ XQw:- nwnw ibiD kir; bnq bnweI] ApnI<br />

kImiq; Awpy pweI]) ausqiq krih Anyk jn; AMqu n pwrwvwr] nwnk.rcnw pRiB<br />

rcI; bhu ibiD Aink pRkwr] 1]<br />

keI bwr; psirE pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr] snmuK &urmwauNdy hn:- hy<br />

Akwl purKu jI!Awp jI duAwrw, AnMq bRhmMf KwxI bwxI dw(pwswr) pswrw, keI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

401<br />

q`qkrw


wr(psirE) PYilAw hY, Bwv ivsmwd v`fI rcnw bwr 2 rcdy Aqy Awpxy ’c lIx<br />

krdy rihMdy hoN jI[ Awp jI rcnw dy huMidAW Aqy rcnw dI lYAqw mgroN sdw sdw<br />

ieku AdÍYq rUp(eykMkwr) srb ivAwpI srb pRkwSk Ajpw jwp srUp hoN jI[<br />

XQw:- jil Qil mhIAil pUirAw; suAwmI isrjnhwru] Aink BWiq hoie<br />

psirAw; nwnk eykMkwru]<br />

keI koit; kIny bhu Bwiq] pRB qy hoey; pRB mwih smwiq] 1.vwihgurU jI<br />

ny(keI koit) Axigxq KwxI bwxI bRhmMf mor qoqy hMs rMg ibrMgy pMCI, jrwsIm<br />

hwQI dyvqy dYNq(bhu) bhuq(Bwiq) qr@W dy, (kIny) pYdw kIqy hn[ XQw:- nwnw ibiD<br />

kir; bnq bnweI]<br />

prmpUjnIk ipAwry(pRB) vwihgurU inrgun bRhm jI (qy) qoN pYdw hoey, (pRB)<br />

inrgun bRhm jI(mwih) ’c hI(smwiq) smwauNdy rhy[ XQw:- keI bwr; psirE<br />

pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr]) Anyk hYN] iPr eyk hYN]) Kyl Kyl AKyl Kyln;<br />

AMq ko iPr eyk] 81]) jb AwkrK; krq ho kbhUM] qum mYN imlq; dyh Dr<br />

sBhUM]) iqsu BwvY; qw kry ibsQwru] iqsu BwvY; qw eykMkwru] prm pUjnIk pRIqm<br />

vwihgurU jI hux BI auqpiq lYAqw kridAW, ivsmwd ivAwpk BrpUr inrlyp ho<br />

rhy hn[ XQw:- Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw])<br />

iKn mih Qwip auQwpnhwry; kudriq.kIm n phI]<br />

qw kw; AMqu n jwnY koie] Awpy Awip; nwnk pRBu soie] 7] qKiq bYTw<br />

Arjn gurU; siqgur kw.iKvY cMdoAw] swihb sRI gurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI<br />

&urmwauNdy hn:- ijvyN lUx dI flI smuMdR ’c su`tx qoN lIx ho jWdI hY, smuMdR dw AMq<br />

nhIN pw skdI, iqvyN gurmuiK ipAwry gur syvw ismrn kurbwnI krky, vwihgurU jI<br />

’c lIx ho jWdy hn, pr(qw) iqn@W vwihgurU jI(kw) dw(koie) koeI BI AMqu(n)<br />

nhIN(jwnY) jwxdy, ikauN jo(pRBu) vwihgurU jI AnMq bRhmMfW nUM ie`k iKn ’c hI<br />

rcdy, lY krdy rihMdy hn[ AnMq bRhmMf dI rcnw ’c ivAwpk inrgun srUp jI<br />

Awip, Awpxy srgun srUp jI dy smUh AkwrW sihq, hr smyN AwpxI(soie) soBw<br />

Awpy kr rhy hn, Bwv inrgun srgun jI, Ajpw jp hYN]) jl Ql mwhy; Awpih<br />

Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu] Anuswr Awpxw jwp Awp hr smyN krdy rihMdy<br />

hn, ieh ivsmwd drSn Awpxy pRymI jI nUM b^S ky, aus dy AMdr bwhr lUM 2’c,<br />

Awpxw jwp Awp hI krdy hn[ Awpw Bwv mytdy hn[ XQw:- kbIr.qUM qMU krqw, qU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

402<br />

q`qkrw


hUAw; muJ mih.rhw n hUM] jb Awpw pr kw, imit gieAw; jq dyKau.qq qU] v`fI<br />

ivsmwdqweI huMdI hY, jo jwpk nUM, inrgun srUp jI Awpxy srgun srUp dy swry<br />

AkwrW smyq, Awpxw jwp Awp krdy drSn b^Sdy hn[ AnykW srgun srUp Dwr<br />

ky, aun@W dy rom 2 ’qy nUrI suMdr muKW qoN jwp kridAW, sRb ivAwpI ivsmwd drSn<br />

b^Sdy hn[ Awpxy pyRmI jI dy lUM 2 AMdr, pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu<br />

pRB ismrn kw; AMqu n pwr] jwp dw pRvwh ivsmwdqweI Awp hI bxdy hn[<br />

gurmuiK pRymI jI aupRokq ivsmwd nzwry jwp AMdr bwhr dy nyqRW nwl, sMqn kI;<br />

suix swcI swKI] so bolih; jo pyKih AwKI] Anuswr q`k ky pUrn ivsmwdqweI’c<br />

gwauNdy hn, qw kw; AMqu n jwnY koie] Awpy Awip; nwnk pRBu soie] ] 7]) srgun<br />

inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw Awpy hI iPir jwip] 1]<br />

keI.koit; pwrbRhm ky dws] iqn hovq; Awqm prgws] (pwrbRhm) gurdyv<br />

siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] 1] DMn vwihgurU sRI gurU<br />

rwmdws swihb jI(ky) dy, BweI gurdws swihb jI jYsy, inmK inmK; Twkur<br />

nmskwrY] Anuswr inmK 2 nmskwrW hI nmskwrW krn vwly(keI.koit)<br />

Axigxq hI dwsn dws hn[ (iqn) iqn@W nUM(Awqm) Awpxw Awp srUp inrml<br />

inrvYr bRhm jI dw, SuB guxW dIAW Anq klW sihq, ivsmwd(prgws) cwnx hI<br />

cwnx(hovq) ho irhw hY[ XQw:- byxI kau; guir kIE pRgwsu]) bRhmigAwnI; sgl<br />

kI rInw]) bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw])<br />

ijs kY min; pwrbRhm kw invwsu] iqs kw nwmu; siq rwm dwsu] Awqm rwmu; iqsu<br />

ndrI AwieAw] dws dsMqx Bwie; iqin pwieAw] sdw inkit; inkit hir jwnu]<br />

so dwsu; drgh prvwnu]) hm inrgunIAwr; nIc Ajwn] nwnk qumrI srin; purK<br />

Bgvwn] 7]) CCw.Cohry dws qumwry] dws dwsn ky pwnIhwry] CCw.Cwru hoq qyry<br />

sMqw] ApnI ik®pw krhu BgvMqw]) hm dwsn ky dws ipAwry]<br />

keI koit; qq ky byqy] sdw inhwrih; eyko nyqRy]) eykY rMg; qq ky byqy]<br />

Anuswr(qq) s`c srUp AibnwsI bRhm jI ky(byqy) jwxU, gursyvk bRhmbyqy(keI<br />

koit) Axigxq hI hn, jo eyko Akwl purKu jI nUM, AwpxIAW(nyqRy) A`KW nwl,<br />

vw:- vYrwg ibbyk rUpI A`KW nwl, sB zwqW duSmx im`qR jIAW AMdr, sdw<br />

hI(inhwrih) dyKdy hn[ XQw:- duie duie locn pyKw] hau hir ibnu; Aauru n<br />

dyKw] nYn rhy rMgu lweI] Ab bygl; khnu n jweI] 1]) sB mih riv rihAw.pRBu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

403<br />

q`qkrw


eykY; pyiK pyiK nwnk ibgsweI] ijvyN prm pUjnIk DMn bwbw GneIAw swihb jI[<br />

vw keI koit; qq ky byqy] gursyvk, eyko ie`k vwihgurU jI nUM, AnMq bRhmMf ibsnMU<br />

bRhmw nUM rcidAW, lYA kridAW, inrlyp, srb ivAwpI mhW ivsmwd (nyqRy) A`KW<br />

nwl, sdw(inhwrih) dyKdy hn[ XQw:- koit ibsn; kIny Avqwr] koit bRhmMf;<br />

jw ky DRmswl] koit mhys; aupwie smwey] koit bRhmy; jgu swjx lwey] 1] AYso<br />

DxI; goivMdu hmwrw] brin n swkau; gux ibsQwrw]) Epiq prlau; iKn mih<br />

krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]<br />

keI koit; nwm rsu pIvih] Amr Bey; sd sd hI jIvih] (keI koit)<br />

Axigxq hI, srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] siqgurU nwnk dyv swihb<br />

jI dy prmpiv`qR SuB s`cy(nwm) vwihgurU inrMkwr Dur ky bwxI jI dw, bRhmwnMd<br />

AMimRq rsu(pIvih) pINdy hn, gurqw ibrwjmwn gurU jI ndr krky, nwm AiBAws<br />

krw ky, aun@W dy ihrdy ’coN muK ’c Byj ky ipAwauNdy hn[ XQw:- pUrw swcu ipAwlw<br />

shjy; iqsih pIAwey.jw kau ndir kry] AMimRq bRhmwnMd nwm rs pI ky, ieik<br />

inrMkwrI; nwm AwDwir] Anuswr nwm dy ADwr, (Amr) (A+mr) mOq qoN(A)<br />

rihq(Bey) ho gey hn, sd sd hI(jIvih) ijauNdy hn[ gursyvk jI ivsmwd<br />

AibnwsI pd nUM pRwpq hn[ XQw:- jrw mrw.nh ivAwpeI; iPir.dUKu n pwieAw]<br />

pI AMimRqu AwGwinAw; guir.Amr krwieAw]) inhclu scu Kudwie eyku; Kudwie bMdw<br />

AibnwsI]) Amr Bey, Amrwpdu pwieAw] swDsMig; nwnk hir iDAwieAw]) keI<br />

koit; kIey icr jIvy]) mY n mrau; mirbo sMswrw] Ab moih; imilE hY<br />

jIAwvnhwrw]) iQru pwrbRhmu prmysro; syvku iQru hosI]) hir ky syvk.jo hir<br />

Bwey; iqn@ kI kQw inrwrI ry] Awvih n jwih.n kbhU mrqy; pwrbRhm sMgwrI ry]<br />

dwqw qy Bgq sUrmw iqMny j`g ijauNdy Aw[<br />

keI koit; nwm gun gwvih] Awqm ris; suiK shij smwvih] (keI koit)<br />

Axigxq (nwm) vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n koie] Anuswr<br />

inrMkwr srUp gurbwxI jI dy s`cy im`Ty (gun) guxW nUM kQw kIrqn duAwrw(gwvih)<br />

gwauNdy hn, gw ky(Awqm) Awpxw Awp srUp inrml inrvYr bRhm jI dy, bRhmwnMd<br />

ris qy(shij) DIrj, SWqI, bRhmigAwn ’c, suiK sihq(smwvih) smw jWdy hn[<br />

XQw:- jw kY AMqir; bsY pRBu Awip] nwnk qy jn; shij smwiq] 5]) shij<br />

smwnw BIqry; CoifAw nh jwie]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

404<br />

q`qkrw


Apuny jn kau; swis swis smwry] nwnk Eie; prmysur ky ipAwry] 8] 10]<br />

DMnu DMnu; DMnu jnu AwieAw] ijsu pRswid; sBu jgqu qrwieAw] prmpUjnIk vwihgurU<br />

siqgurU nwnk dyv siqgurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- inmK inmK; Twkur<br />

nmskwrY]) nwnk.syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]) keI koit; nwm gun<br />

gwvih] Awqm ris; suiK shij smwvih]) Apuny Twkur kI; hau cyrI] crn<br />

ghy.jgjIvn pRB ky; haumY mwir inbyrI] Anuswr Awpxy prmpUjnIk Twkur jI dI<br />

cyrI bx ky, inmK 2 nmskwrn, isr Arpx, suAws 2 nwm jpx jpwaux, shj<br />

smwvx vwly, Apuny Kry(jn) ipAwry Bgq syvk dwsn dws gRIb bRhmigAwnI sgl<br />

kI rInw] (kau) nUM siqgurU swihbwn jI(swis) suAws(swis) suAws rom 2 dy ipAwr<br />

nwl(smwry) Xwd krdy hn, Bwv aus dI hr smyN pwpW ivkwrW qoN r`iKAw krdy hn,<br />

kwrj svwrdy hn[ aus dy idl idmwZ ’c hr smyN gurbwxI Byjdy rihMdy hn, lUM 2<br />

’c vs jWdy hn, AMdr bwhr AsMK AnMq pRkwS hI pRkwS sihq, inrgun srgun jI<br />

dI eykqw b^S ky, ihrdy ’coN AMimRq rs, muK ’c Byj ky, iqRpqI b^Sdy rihMdy hn[<br />

ijs ipAwry jI nUM, siqgurU swihbwn jI rom 2 dy ipAwr nwl cyqy krdy hn, (Eie)<br />

Ehu gursyvk jn(prmysur) Akwl purKu vwihgurU jI dy srgun srUp, siqgurU swihb<br />

jI dy(ky) dy Kry ipAwry hn, Bwv ijs pRymI jI nUM, siqgurU swihb jI inmK 2 suAws<br />

2, pUrn ipAwr siqkwr nwl Xwd krky nmskwrdy hn, auh hI Asl pUrn s`cy pRymI<br />

jn jI hn] 8] 10] XQw:- ^wlsw myro; rUp hY ^ws] ^wlsy mih; hO krO invws]<br />

^wlsw myro; muK hY AMgw] ^wlsy ky hON; sd sd sMgw] ^wlsw myro; ieS† suihrd]<br />

^wlsw myro; khIAq ibrd] ^wlsw myro; pC Ar pwqw] ^wlsw myro; suK Aihlwdw]<br />

^wlsw myro; im`qr sKweI] ^wlsw mwq ipqw; suKdweI] ^wlsw myrI; soBw sIlw]<br />

^wlsw bMD sKw; sd fIlw] ^wlsw myrI; jwq Ar pq] ^wlsw so; mw ko auqpq]<br />

^wlsw myro; Bvn BMfwrw] ^wlsy kr; myro siqkwrw] ^wlsw myro; sÍjn pRvwrw]<br />

^wlsw myro; krq auDwrw] ^wlsw myro; ipMf prwn] ^wlsw myrI; jwn kI jwn] mwn<br />

mhq myrI; ^wlsw shI] ^wlsw myro; sÍwrQ shI] ^wlsw myro; kry inrbwh] ^wlsw<br />

myro; dyh Ar swh] ^wlsw myro; Drm Ar krm] ^wlsw myro; Byd inj mrm] ^wlsw<br />

myro; siqgur pUrw] ^wlsw myro; s`jn sUrw] ^wlsw myro; buD Ar igAwn] ^wlsy kw;<br />

hau Dro iDAwn] aupmw ^wlsy; jwq n khI] ijhvw eyk; pwr nih lhI] sys rsn;<br />

swrd sI bu`D] qdp; n aupmw brnq suD] Xw mY; rMc n imiQAw BwKI] pwrbRhm<br />

gur nwnk swKI] rom rom; jy rsnw pWaUN] qdp ^wlsw js; qih gwaUN] hO ^wlsy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

405<br />

q`qkrw


kw; ^wlsw myro] Eq poq; swgr bUMdyro] ^wlsw; Akwl purK kI &Oj] pRgitE<br />

^wlsw; pRmwqm kI mOj] jb lg ^wlsw; rhy inAwrw] qb lg; qyj dIau mYN<br />

swrw] jb ieh ghY; ibprn kI rIq] mYN n kroN; ien kI pRqIq] ^wlsy ky pRswd<br />

kr; suq ibq koS BMfwr] rwj mwl swdn skl; puqR kilqR ibvhwr] lSkr nyb<br />

KÍws iBRq; Anucr dwsI dws] imqR kutMb Dn Bvn mm simRiD; ikrpw kr qws]<br />

igrM bwrI Aru swihbI; qn mn ipMf pRwn] pRswid ^wlsy kr imilE; dwn mwn<br />

snmwn] ikRpwvMq ^wls sgl; qh pRswid BXo gOr] moih sy rMk AnwQ jg;<br />

Btkq iPrq kror] Awn syv nih sPl kCu; eIq aUq prlok] inhPl syvw iqs<br />

ibnw; kbI hrK kib sog] jjn Bjn mm ^wlsw; ^wlsw pUjb jog] dws goibMd<br />

&qh ^wlsw; drs prs imty sog] myro ieSt Ar nySTw; ^wlsw pUjn iDAwn]<br />

drsn prsn ^wlsw; mukq rUp sq jwn] Awqm rs ijh jwnhI; so hY ^wls<br />

dyv] pRB mih.mo mih.qws mih; rMck nwhn Byv]) sUhI mhlw 5] hir kw sMqu<br />

prwn Dn; iqs kw pinhwrw] BweI mIq suq sgl qy; jIA hUM qy ipAwrw] 1]<br />

rhwau] kysw kw kir bIjnw; sMq cMauru Fulwvau] sIsu inhwrau; crx qil DUir<br />

muiK lwvau] 1] imst bcn bynqI krau; dIn kI inAweI] qij AiBmwnu srxI<br />

prau; hir gux iniD pweI] 2] Avlokn punh punh krau; jn kw drswru]<br />

AMimRq bcn mn mih isMcau; bMdau bwr bwr] 3] icqvau min Awsw krau; jn<br />

kw sMgu mwgau] nwnk kau pRB dieAw kir; dws crxI lwgau] 4] 2] 42])<br />

sgl isRsit ko DxI khIjY; jn ko AMgu inrwro]<br />

Apuny jn kau; swis swis smwry] nwnk Eie; prmysur ky ipAwry] 8] 10]<br />

2.prmpUjnIk gur nwnk dyv goivMd rUp] vwihgurU siqgurU nwnk dyv siqgurU gRMQ<br />

swihb jI &urmwauNdy hn:- jo jwnY; iqsu sdw suKu hoie] Awip imlwie; ley pRBu<br />

soie] Ehu DnvMqu kulvMqu piqvMqu] jIvn mukiq ijsu irdY BgvMqu] DMnu DMnu; DMnu<br />

jnu AwieAw] ijsu pRswid; sBu jgqu qrwieAw] jn Awvn kw; iehY suAwau] jn<br />

kY sMig; iciq AwvY nwau] Awip mukqu; mukqu krY sMswru] nwnk iqsu jn kau; sdw<br />

nmskwru]) rwm sMq mih.Bydu ikCu nwhI; eyku jnu. keI mih lwK krorI]) hir<br />

hirjn dueI.eyk hY; ibb ibcwr kCu nwih] jl qy aupj qrMg ijau; jl hI ibKY<br />

smwih]) hir ky jn siqgur sq purKw; hau ibnau krau gur pwis] Anuswr<br />

siqgurU swihb jI hrI dy jn hn, (Eie) siqgurU swihb jI, prmysur jI ky<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

406<br />

q`qkrw


ipAwry hn[ Akwl purK jI Apuny ihrdy rom 2 dy(jn) ipAwry siqgurU swihb<br />

jI(kau) nUM, swis swis(smwry) Xwd krdy hn[<br />

gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI igAwrvyN Awid 276.<br />

sloku] krx kwrx pRBu eyku hY; dUsr nwhI koie] nwnk.iqsu bilhwrxY; jil<br />

Qil mhIAil soie] 1]<br />

52.{krx dw inrnw:- isRStI dI auqpqI dy krx vwly vwihgurU jI nUM Bu`l<br />

ky, iksy ny pRmwxUM, iksy ny kwL, iksy ny pMj q`q, iksy ny pRikrqI, iksy ny suBUMmun<br />

sqrUpW, iksy ny bwbw Awdm AMmw hvw Awid isRStI dI auqpqI dy krx mMny hn[<br />

ien@W nUM iks ny ricAw?vwihgurU jI ny sm`gRI nwl rcnw rcxI, ADUrI g`l hY[<br />

AsIN sm`gRI nwl A`gy hor cIz bxwauNdy hW, pr inrgun bRhm jI ny Awpxy<br />

srUp’coN, AnMq bRhmMf dI rcnw shjy AksmwqR hI pRgt kIqI hY, ijvyN supnwvI<br />

jIv supny ’c, bhuq v`fy 2 phwV smuMdR rc lYNdw hY, koeI sm`gRI lY ky nhIN rcdw,<br />

sm`gRI lY ky rcxw, ADUirAW dw kMm hY[ sm`gRI lY ky rcn vwlw, bhuq lMmy smyN ’c<br />

rcygw[ so Awp jI Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]<br />

Anuswr iKn ’c auqpqI lYAqw kridAW inrlyp BI hn[ qumrw; lKw n jwie<br />

pswrw] ikh ibiD sjw; pRQm sMswrw]) jw krqw.isrTI kau swjy; Awpy jwxY<br />

soeI] Anuswr aupRokq krx auqpqI dw kwrx nhIN hn, vwihgurU jI Awp hI krx<br />

kwrx hn, ijvyN rcI hY, iqvyN Awp hI jwxdy hn[ }<br />

krx kwrx pRBu eyku hY; dUsr nwhI koie] prmpUjnIk vwihgurU jI, siqgurU<br />

swihbwn jI dy SuB s`cy ds Avqwr Dwr ky, ijvyyN ie`k hn, iqvyN AnMq bRhmMf rc<br />

ky BI ie~k hn[ jdoN cwhux AnMq bRhmMf rcx, lYA krn, iPr BI ie`k hI hn,<br />

AYsy ivsmwd eyku(pRBu) inrgun bRhm jI, swrI rcnw dy(kwrx) mUl mu`F, Awpxy<br />

inrgun srUp’coN, srgun srUp AnMq bRhmMf dw pswrw pRgt krx vwly(hY) hn[<br />

XQw:- inrgunu Awip; srgunu BI EhI] klw Dwir ijin sglI mohI] Awp jI qoN<br />

ibnw hor koie(dUsr) dUjw, krn vwlw nwhI hY, Bwv suMBUmun Awdm iqMn gux Awid<br />

krx, rcnw rcx dw kwrn nhIN hn[ XQw:- krn kwrn; so pRBu smrQu] idRVu<br />

kir ghhu; nwmu hir vQu]) myry mn; nwm kI kir tyk] iqsih bUJu.ijin qU kIAw;<br />

pRBu krx kwrx eyk] 1]) min cwau BieAw; pRB Awgmu suixAw] hir mMglu gwau<br />

sKI; igRhu mMdru bixAw] hir gwau mMglu inq sKIey; sogu dUKu n ivAwpey] gur<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

407<br />

q`qkrw


crn lwgy idn sBwgy; Awpxw ipru jwpey] Anhq bwxI.gur sbid jwxI; hir nwmu<br />

hir rsu Bogo] khY nwnku.pRBu Awip imilAw; krx kwrx jogo]<br />

nwnk.iqsu bilhwrxY; jil Qil mhIAil soie] 1] 1.hir Awpy mwqw Awpy<br />

ipqw; ijin jIau aupwie.jgqu idKwieAw] siqgurU nwnk dyv sRI gurU gRMQ swihb jI<br />

&urmwauNdy hn:- dwsndws nwnk pRB kY; sd kurbwn] Anuswr iqsu vwihgurU jI<br />

qoN(bilhwrxY) kurbwn jWdw hY, (soie) auh krx kwrx ie`k.vwihgurU jI,<br />

jil(mhIAil) (mhI+Ail) (mhI) DrqI (Ail) AkwS, sB(Qil) QW(soie) soBw<br />

sihq, ivAwpk ho rhy hn] 1] XQw:- jil Qil mhIAil pUirAw; suAwmI<br />

isrjnhwru] Aink BWiq hoie psirAw; nwnk eykMkwru]<br />

2.prmpUjnIk siqgurU nwnk dyv vwihgurU mh`lw 5 jI &urmw rhy hn:- AwpxI<br />

soBw krx dy kwrx eyku(pRBu) vwihgurU siqgurU swihb jI Awp hI(hY) hn[ quDu ibnu;<br />

dUjw nwhI koie] qU krqwru krih; so hoie] Anuswr aun@W qoN ibnw hor koie(dUsr)<br />

dUjw nwhI hY[<br />

gur kau; kurbwnu jwau hW]) Aink bwr; gur kau bil jwau]) gur Apuny aUpir;<br />

bil jweIAY] Anuswr dwsndws(iqsu) iqn@W qoN(bilhwrxY) kurbwn jWdw hY, ikauN jo<br />

siqgurU swihb jI, Awpxy inrgun srUp duAwrw jil(mhIAil) (mhI+Ail) (mhI)<br />

DrqI(Ail) AkwS sB(Qil) QW vs ky, AwpxI(soie) soBw Awp hI hr smyN kr rhy<br />

hn[ XQw:- ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] paux pwxI<br />

bYsMqr ismrih; ismrY sgl aupwrjnw] 1] ismrih; KMf dIp siB loAw] ismrih;<br />

pwqwl purIAw scu soAw] ismrih KwxI.ismrih bwxI; ismrih sgly hir jnw] 2]<br />

ismrih; bRhmy ibsn mhysw] ismrih; dyvqy koiV qyqIsw] ismrih jiK´.dYq siB<br />

ismrih; Agnqu.n jweI jsu gnw] 3] ismrih; psu pMKI siB BUqw] ismrih; bn<br />

prbq AauDUqw] lqw blI.swK sB ismrih; riv rihAw suAwmI sB mnw] 4]<br />

ismrih; QUl sUKm siB jMqw] ismrih, isD swiDk hir mMqw] gupq pRgt ismrih<br />

pRB myry; sgl Bvn kw pRB Dnw] 5] ismrih; nr nwrI Awsrmw] ismrih; jwiq<br />

joiq siB vrnw] ismrih guxI cqur siB byqy; ismrih rYxI Aru idnw] 6] ismrih;<br />

GVI mUrq pl inmKw] ismrY kwlu; Akwlu suic socw] ismrih saux swsqR sMjogw;<br />

AlKu.n lKIAY ieku iKnw] 7]) jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw<br />

jwpu]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

408<br />

q`qkrw


“siqgurU swihb jI Awpxy AMdr bwhr AnMq sUrjW cMdRimAW qwry mMflW,<br />

zmInW AsmwnW AsMK bRhmMf dy pswry sihq, inrgun bRhm jI nUM, jwp kridAW<br />

sux Aqy AMdrlIAW bwhrlIAW AnMq A`KW nwl dyK ky, Awp Ajpw jwp ’c lIx<br />

ivsmwd ho ky kurbwn ho rhy hn[ XQw:- hau vM\w kurbwxu; sweI Awpxy] hovY<br />

Andu Gxw; min qin jwpxy] vwihgurU mh`ly pMjvyN jI ny, siqgur sbid; aujwro<br />

dIpw] Anuswr AsMK cwnxW vwly ipAwry gursbd jI rUpI dIpk ’qy moihq ho ky,<br />

jgdy dIvy ’qy pqMgy dy sVn vWg, au~bldI dyZ ’c bYT ky, q`qy ryqy ’qy bYT ky ,<br />

q`qw ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI DIrjDwrI<br />

inrMkwrI sIs ’qy puAw ky, sVdI bldI m`cdI loh ’qy KV@ ky, pUrn inrBYqw<br />

vyprvwhI sihj smwD Agm ivsmwd AvsQw ’c, byAMq kSt sihMidAW kurbwn ho<br />

ky, nwnk.iqsu bilhwrxY; jil Qil mhIAil soie] bcn &urmwey kmwey hn”<br />

(s`sy pYr ibMdI nw lw) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW A`T<br />

pauVIAW dy AstpdI jI igAwrvyN[<br />

krn krwvn; krnY jogu] jo iqsu BwvY; soeI hogu] 1.prmpUjnIk<br />

vwihgurU siqgurU swihbwn jI, Awpxy Anqklwvwn inrgux srUp jI duAwrw, AsMK<br />

bRhmMf nUM(krn) rcx Aqy AwpxI joiq nwl, sB jIAW AnMq sUrjW cMdRimAW<br />

qwirAW DrqIAW dI hrkq dy(krnY) krq`b kOqk, (krwvn) krwaux dy(jogu)<br />

lwiek hn, Bwv ivAwpk ivsmwd Anq klwvwn hn[ ijvyN ibjlI nwl qsvIrW<br />

n`cdIAW hn, iqvyN gurU pRmysr jI AwpxI joiq nwl, bRIk qoN bRIk ikRmW, sUrj cMd<br />

DrqI v`fy qoN v`fy AkwrW nUM ncw rhy hn[ XQw:- KMf bRhmMf qRY gux nwcy ; ijn<br />

lwgI hir ilv qumwrI] jIA jMq sBy hI nwcy; nwcih KwxI cwrI]) hm cwkr<br />

goibMd ky; Twkuru myrw Bwrw] krn krwvn sgl ibiD; so siqgurU hmwrw] iqsu<br />

ivsmwd vwihgurU siqgurU swihb jI nUM, jo(BwvY) BwauNdw hY, soeI(hogu) huMdw hY,<br />

hovygw, Bwv ijvyN cwhux, cwhy AwpxI rcnw nUM AksmwqR, Awpxy ’c lYA kr lYx,<br />

iPr rc lYx[ ies leI, Ab hm clI; Twkur pih hwir] jb hm srix pRBU kI<br />

AweI; rwKu pRBU BwvY mwir] Anuswr hMgqw iqAwg ky , AiqAMq ZRIbI Dwr ky , srxI<br />

pY ky, eyfz Awid rogW pwpW ivkwrW kqlW cOrwsI dy gyVy qoN bcxw cwhIdw hY[<br />

iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw] prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU swihbwn jI, Awpxy inrgun srUp duAwrw, (iKn) G`t qoN G`t smyN(mih)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

409<br />

q`qkrw


’c, AnMq bRhmMf dI rcnw nUM(Qwip) iesiQq krdy hn[ iKn’c(auQwpnhwrw)<br />

pu`tx vwly hn, Bwv AwpxI Anqklwvwn AwkrKx SkqI nwl, Awpxy inrgun<br />

srUp ’c, imlw lYNdy hn[ Anq klwvwn vwihgurU siqgurU swihbwn jI dI, Anq<br />

klwvwn AQwh SkqI Aqy AnMq bRhmMf dI rcI rcnw dw, ikCu BI AMqu pwrwvwrw<br />

nhI hY[ ikauN jo Awpxy inrgun srUp jI duAwrw, ie`k iKn’c AnMq bRhmMf nUM<br />

rcidAW, Awpxy’c lYA kridAW inrlyp BI hn[ XQw:- Epiq prlau; iKn mih<br />

krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) nwnw rUp; nwnw jw ky rMg] nwnw ByK krih;<br />

iek rMg] nwnw ibiD; kIno ibsQwru] pRBu AibnwsI eykMkwru] nwnw cilq kry;<br />

iKn mwih] pUir rihE; pUrnu sB Twie] nwnw ibiD kir; bnq bnweI] ApnI<br />

kImiq; Awpy pweI] sB Gt iqs ky; sB iqs ky Twau] jip jip jIvY; nwnk hir<br />

nwau] 4]) iKn mih Qwip auQwpnhwry; kudriq.kIm n phI]<br />

(A-Dr bol) hukmy Dwir; ADr rhwvY] prmpUjnIk siqgurU swihb jI AnMq<br />

bRhmMf Awpxy (hukmy) hukm ’c, (ADr) ibnw Awsry dy, AwpxI s`qw joiq nwl,<br />

Awpxy inrgun srUp ’c, (Dwir) itkwA ky(rhwvY) r`Kdy hn[ XQw:- Awpy<br />

jlu.Awpy Qlu QMm@nu; Awpy kIAw.Git Git bwsw]) isMD prbq mydnI; ibnu QMm@w<br />

ggin rhwieAw]<br />

hukmy aupjY; hukim smwvY] prmpUjnIk vwihgurU siqgurU swihbwn jI dy<br />

inrgun srUp ’coN, hukmI hovin Awkwr; hukmu.n kihAw jweI] Anuswr(hukmy)<br />

hukm duAwrw AnMq bRhmMf dI rcnw, (aupjY) pRgt huMdI hY, hukim duAwrw hI,<br />

inrgun bRhm jI ’c, (smwvY) smwauNdI hY[ XQw:- ijs qy aupjY.iqs qy ibnsY;<br />

Git Git scu BrpUir]) Bxiq nwnku.jb Kyl auJwrY; qb eykY eykMkwrw]) keI<br />

bwr; psirE pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr] keI koit; kIny bhu Bwiq] pRB qy<br />

hoey; pRB mwih smwiq]<br />

hukmy; aUc nIc ibauhwr] (aUc) au~cw hMkwr, (nIc) inmRqw dw ibauhwr,<br />

(hukmy) hukm’c hI ho irhw hY[ vw hukmI auqmu nIcu; Anuswr sq Drm nwm jpx<br />

jpwaux, gurU syvw krn krwaux rUp aUc, jor zulm dw nIc ibauhwr, (hukmy)<br />

hukm’c hI ho irhw hY[ XQw:- hukmY AMdir sBu ko; bwhir hukm n koie]<br />

nwnk.hukmY jy buJY; q haumY khY n koie] vw siqgurU swihb jI Awpxy(hukmy) hukm<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

410<br />

q`qkrw


duAwrw, AOguixAwry nIc jIv nUM, Bjn ismrn praupkwr dw, (aUc) au~cw ibauhwr<br />

b^Sdy hn[ XQw:- nIch aUc krY myrw goibMdu; kwhU qy n frY]<br />

hukmy; Aink rMg prkwr] 1.(hukmy) hukm’c hI auqpqI pwlxw lYAqw,<br />

Aink (prkwr) qr@W dy(rMg) kOqk vrq rhy hn[ XQw:- hukmy AwieAw; hukim<br />

smwieAw] hukmy dIsY; jgqu aupwieAw] hukmy surgu mCu pieAwlw; hukmy klw<br />

rhwiedw] 10] hukmy; DrqI Daul isir BwrM] hukmy; paux pwxI gYxwrM]<br />

hukmy.isv skqI Gir vwsw; hukmy Kyl Kylwiedw] 11] hukmy; Awfwxy AwgwsI]<br />

hukmy; jl Ql iqRBvx vwsI] hukmy sws igrws sdw; Puin hukmy dyiK idKwiedw]<br />

12] hukim; aupwey ds Aauqwrw] dyv dwnv; Agxq Apwrw] mwnY hukmu.su drgh<br />

pYJY; swic imlwie smwiedw] 13] hukmy; jug CqIh gudwry] hukmy; isD swiDk<br />

vIcwry] Awip nwQu.nQˆØI sB jw kI; bKsy.mukiq krwiedw] 14] kwieAw kotu; gVY<br />

mih rwjw] nyb Kvws; Blw drvwjw] imiQAw loBu.nwhI Gir vwsw; lib pwip<br />

pCuqwiedw] 15] squ sMqoKu; ngr mih kwrI] jqu squ sMjmu; srix murwrI]<br />

nwnk.shij imlY jgjIvnu; gur sbdI piq pwiedw] 16]) hukmI hovin Awkwr;<br />

hukmu.n kihAw jweI] hukmI hovin jIA; hukim imlY vifAweI] hukmI auqmu<br />

nIcu; hukim iliK.duK suK pweIAih] ieknw hukmI bKsIs; ieik.hukmI sdw<br />

BvweIAih] hukmY AMdir sBu ko; bwhir hukm n koie] nwnk.hukmY jy buJY; q haumY<br />

khY n koie] 2]<br />

kir kir dyKY; ApnI vifAweI] nwnk sB mih; rihAw smweI] 1] jugu<br />

jugu swcw; hY BI hosI] DMn gurU gur siqgurU nwnk dyv sRI gurU gRMQ swihb jI<br />

&urmwauNdy hn:- prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI Awpxy inrgun srUp duAwrw,<br />

AmIr gRIb sB bRhmMf(mih) ’c, (smweI) lIx ho(rihAw) rhy hn, swirAW ’c<br />

vs ky, ApnI vifAweI Awp hI kir kir ky(dyKY) dyKdy hn, Bwv Anqklwvwn<br />

inrgun bRhm jI, Awpxy AnMq bRhmMf dy smUh AkwrW sihq, Ajpw jwp hr smyN<br />

Awp kr rhy hn[ srb ivAwpI srb pRkwSk, jwnnhwr pRBU prbIn]) jh srb<br />

klw; Awpih prbIn] hoxy krky, Awpxy Ajpw jwp vifAweI nUM Awp hI dyK rhy<br />

hn] 1] Awip idKwvY Awpy dyKY]) sd suxdw sd vyKdw; sbid rihAw BrpUir]<br />

pRB BwvY; mwnuK giq pwvY] vwihgurU gurqw ibrwjmwn siqgurU swihb jI<br />

&urmw rhy hn:- koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] jI ny,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

411<br />

q`qkrw


vwihgurU mh`ly 1 jI dw prmpiv`qR SuB s`cw Avqwr Dwr ky, cOhW ju`gW dy sRwpy klMkI<br />

jIvW ’qy ndr myhr krky qwry hn[ nwnk idRstI; Avru n AwvY] Anuswr vwihgurU<br />

mh`ly 5MjvyN jI dI Agm ivsmwd idRStI’c, vwihgurU mh`ly 1 jI qoN ibnw, klj`ug nUM<br />

qwrn vwlw hor koeI BI nhIN hY, prmpUjnIk dsW srUpW AMdr, mhwn kurbwnI hI<br />

kurbwnI dy ky, gurbwxI gurU mrXwdw b^S ky, gurmuiK koit auDwrdw BweI; dy nwvY eyk<br />

kxI]) gurmuiK; koit AsMK auDwry] Anuswr byAMq jIv sdw leI qwry hn[<br />

kiljugu.bwby qwirAw; siqnwmu piV mMqRü suxwieAw[) kiljugu.auDwirAw gurdyv] ml<br />

mUq mUV.ij muGd hoqy; siB lgy qyrI syv] sRb`q dw Blw krn vwly, (pRB)<br />

prmpUjnIk vwihgurU mh`ly pihly jI nUM, (BwvY) BwauNdw hY, ik(mwnuK) mwx dw KwDw<br />

bMdw, vwihgurU jI dI(giq) mukqI, pRwpqI(pwvY) pw lvy[ vw ijs mwnuK nUM(pRB)<br />

vwihgurU s`cy siqgurU swihbwn jI(BwvY) BwauNdy hn, auh vwihgurU jI dI(giq) pRwpqI<br />

(pwvY) pwauNdw hY[<br />

pRB BwvY; qw pwQr qrwvY] (pwQr) p`Qr idl jIv nUM, (pRB) prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU swihbwn jI dw js drSn Bwxw jW(BwvY) Bwvy, qw aus nUM s`cy pwiqSwhjI,<br />

Agn swgr sMswr qoN(qrwvY) qrwauNdy hn[ vw pRB jI nUM(BwvY) BwauNdw hY, qw hI<br />

prmpiv`qR sRI pMjw swihb jI lw ky, pwQr nUM(qrwvY) qrwauNdy hn, sRI pMjw swihb jI<br />

bxwauNdy hn[<br />

XQw:- psU pryq mugD kau qwry; pwhn pwir auqwrY] nwnk dws.qyrI srxweI;<br />

sdw sdw bilhwrY]) Agin swgr; bUfq sMswrw] nwnk.bwh pkir; siqguir<br />

insqwrw]) gaUqm sqI; islw insqrI]) gurmuiK; swieir pwhx qwry]) gurmiq;<br />

swieir pwhx qwry]) gurmiq; ik®sin govrDn Dwry] vw mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy<br />

hn:- (pRB) prmpUjnIk vwihgurU; sRI rwmdwsu qwrx qrxM] jI nUM, jykr<br />

qrwauxw(BwvY) BwauNdw hY, qw hI dwsndws pwQr nUM, AwpxI pRymw-BgqI sihq, nwm<br />

jpw ky(qrwvY) qrw rhy hn[ XQw:- guru boihQu.vfBwgI imilAw] nwnk dws sMig;<br />

pwQr qirAw]<br />

pRB BwvY; ibnu sws qy rwKY]) Aiq sMudr kulIn cqur; muiK i|AwnI DnvMq]<br />

imrqk khIAih.nwnkw; ijh pRIiq nhI BgvMq]) iehu imrqku mVw srIru hY sBu<br />

jgu; ijqu rwm nwmu nhI visAw] rwm nwmu guir audku cuAwieAw; iPir hirAw hoAw<br />

risAw] Anuswr ismrn rUpI(sws) suAwsW(qy) qoN ibnu, imRqk jIv nUM(pRB) Akwl<br />

purKu jI nUM, r`Kxw(BwvY) BwauNdw hY, qW hI siqgurU swihbwn jI Avqwr’c pRgt ho<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

412<br />

q`qkrw


ky, Bwau-BgqI gurbwxI b^S ky, ies nUM ivkwrW AOguxW ibmwrIAW dy byAMq<br />

ktwxUAW qoN(rwKY) r`Kdy hn, jo ies nUM hr smyN KWdy rihMdy hn[ XQw:- imrqk<br />

kau; jIvwlnhwr] BUKy kau; dyvq ADwr] vw suAwsW dI izMdgI, izMdgI nhIN hY[<br />

ijs idn pRymI gurU jI dy snmuK ShId ho jWdw hY, ibnw suAws dy Amr izMdgI<br />

AwrMB huMdI hY[ so gurU pRmysr jI dI bMdgI krn jW gurU jI dy snmuK ShId hox<br />

qoN, (pRB) siqgurU swihb jI nUM r`Kxw(BwvY) BwauNdw hY, ies nUM Awpxy Amr<br />

Aibnws srUp’c lIx krky, ibnu sws(qy) qoN, Bwv Amr pd’c(rwKY) r`Kdy hn[<br />

pRB BwvY; ibnu sws qy rwKY] pRB BwvY; qw hir gux BwKY] jykr hir gux(BwKY)<br />

aucwrdw hY, qw hI pRB jI nUM(BwvY) BwauNdw hY[ vw pRB jI nUM(BwvY) BwauNdw hY, qw hI<br />

hir gux(BwKY) aucwrdw hY[ vw jykr pRymI jI nUM(pRB) siqgurU swihb jI(BwvY)<br />

BwauNdy hn, qw AwigAwkwrI AnuswrI ho ky, (hir) dsy pwiqswhW dy gux (BwKY)<br />

aucwrdw hY[ hrI jI dy guxW nUM aucwridAW 2, AOguxW ivkwrW vloN ibnu(sws)<br />

suAwsW(qy) qoN murdw ho jWdw hY[ XQw:- murdw hoie murId; n glI hovxw[ swbru<br />

isdik shIdu; Brm Bau Kovxw[ Awpxw murdw mrId jwx ky, (pRB) siqgurU swihb<br />

jI nUM, jmW AOguxW pwpW qy(rwKY) r`Kxw(BwvY) BwauNdw hY, Bwv ies dI r`iKAw krdy<br />

hn[ XQw:- imrqk kau.pwieE qin swsw; ibCurq Awin imlwieAw]<br />

pRB BwvY; qw piqq auDwrY]) hm BUlh.qum sdw ABUlw; hm piqq, qum.piqq<br />

auDrIAw] Anuswr(pRB) vwihgurU jI nUM Apiv`qR nUM auDwrnw jy(BwvY) BwauNdw hY, qw<br />

hI siqgurU swihbwn jI dy pUrn Avqwr Dwr ky, (piqq) Apiv`qR jIv nUM, mhW<br />

pwpW AOguxW ivkwrW kukrmW jUnW qoN(auDwrY) qwrdy hn, ies leI piqq pwvn<br />

hn[ XQw:- gurdyv krqw.siB pwp hrqw; gurdyv, piqq pivq krw]) jau pY.hm<br />

n pwp krMqw; Ahy Anµqw] piqq pwvn; nwmu kYsy huMqw]) Ajwml gj ginkw;<br />

piqq krm kIny] qyaU auqir pwir pry; rwm nwm lIny]<br />

Awip krY; Awpn bIcwrY] AYsy ivsmwd vwihgurU jI, siqgurU swihbwn jI dy<br />

mhwn praupkwrI DIrjDwrI srb`q dy Bly ihq, ijMd jwn kurbwn krn vwly pUrn<br />

gurU jI srUp ’c pRgt ho ky, p`Qr imRqk piqq pSU pRyq nUM qwrn dI, (Awpn)<br />

AwpxI bRhm vIcwr, Awip hI(bIcwrY) vIcwrnw(krY) krdy hn[ vw siqgurU<br />

swihbwn jI dwsndws gRIb dy ihrdy ’c vs ky, sRI hirmMdr swihb jI rcx,<br />

siqgurU gRMQ swihb jI rcx Awid Anyk pRkwr dy praupkwr dI(Awpn) AwpxI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

413<br />

q`qkrw


vIcwr, Awip hI(bIcwrY) vIcwrnw(krY) krdy hn[ vw rcnw nUM rcx pwlx lYA<br />

krn dI vIcwr nUM, (Awpn) Awpxy Awip hI(bIcwrY) vIcwrnw(krY) krdy hn, Bwv<br />

iksy dI rwie nhIN lYNdy[ XQw:- byvjIr bfy DIr.Drm AMg.AlK Agm; Kylu kIAw<br />

AwpxY auCwih jIau] AkQ kQw.kQI n jwie, qIin lok rihAw smwie; suqh isD<br />

rUpu DirE, swhn kY swih jIau]<br />

duhw isirAw kw; Awip suAwmI] Awpxy inrgun srUp qoN, AsMK bRhmMf rUp<br />

Awpxy srgun srUp nUM, AksmwqR hI pRgt krdy hn[ ies nUM AksmwqR hI, Awpxy<br />

inrgun srUp’c lIx kr lNYdy hn, inrgun srgun(duhw) dohW isirAw(kw) dy<br />

(suAwmI) mwlk Awip hI hn, Bwv Awpxy srgun srUp ’c, l`bw-l`b BrpUr ivAwpk<br />

pRkwSk inrlyp rihMdy hn[ inrgun srUp ’c, jh inrml purKu; purK piq hoqw]<br />

hn[ ies leI ien@W dohW isirAW dy mwlk hn[<br />

KylY ibgsY AMqrjwmI]) ijmI jmwn ky ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n<br />

bwF hY; n Gwt bwF hoq hY]) sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf<br />

prqwpu]) jil Qil mhIAil pUirAw; suAwmI isrjnhwru] Aink BWiq hoie<br />

psirAw; nwnk eykMkwru] Anuswr Anq klwvwn pUrn myhrvwn AsMK nUr pRkwS,<br />

sUCm qoN sUCm, v`fy qoN v`fy jIAW dy AMdr bwhr, sBnI QWeI l`bw-l`b BrpUr<br />

ivAwpk pRkwSk hoxy krky, sB dy(AMqrjwmI) AMdr dI jwnx vwly, myrw; AMqrjwmI<br />

hir rwieAw] inrgun qoN srgun, srgun qoN inrgun srUp Dwrn dI Kyl nUM Awp<br />

hI(KylY) Kyldy hn[ ieqnI v`fI ivsmwd Kyl nUM Kyl ky(ibgsY) iKVdy hn[ XQw:-<br />

hukmI hukmu; clwey rwhu] nwnk; ivgsY vyprvwhu]<br />

jo BwvY; so kwr krwvY] cwhy inrgun srUp jI ’coN, AsMK jIA jMq pRgt krn,<br />

cwhy AsMK jIA jMqW nUM, inrgun srUp ’c, lIx kr lYx, jo kwr krnI BwvY, (so)<br />

auh jIAW qoN(krwvY) krwauNdy hn, Bwv jdoN rcnw nUM Awpxy’c lIx krnI cwhux,<br />

koeI BI jIA jMq phwV sUrj cMd nhIN rih skdy[ aupRokq; krx kwrx smrQu]<br />

vwihgurU jI nUM, jo(BwvY) BwauNdw hY, dwsndws qoN(so) auh gurbwxI aucwrn, kQw<br />

kIrqn krn krwaux, gur qIrQ rcn rcwaux Awid Anyk pRkwr dI SuB s`cI(kwr)<br />

gur syvw(krwvY) krwauNdy hn[ DMn vwihgurU pRmysr jI, Bwxy ilv ’c lIx pRsMn ho ky,<br />

AwigAw’c rih rhy hn[ XQw:- kbIr kUkru.rwm ko; muqIAw myro nwau] gly hmwry<br />

jyvrI; jh iKMcY qh jwau]) so pwiqswhu swhw piq swihbu; nwnk rhxu rjweI]) jh<br />

bYswlih.qh bYsw suAwmI; jh Byjih.qh jwvw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

414<br />

q`qkrw


nwnk.idRstI; Avru n AwvY] 2]) imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw<br />

imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu] siqgurU nwnk dyv, Drin ggn nv KMf<br />

mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]<br />

prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy hn:- gusweˆØI; prqwpu quhwro<br />

fITw] krn krwvn aupwie smwvn; sgl CqRpiq bITw] Anuswr dwsn dws<br />

dI(idRstI) nzr’c, vwihgurU siqgurU swihbwn jI qoN ibnw, (Avru) hor koeI,<br />

p`QrW imRqkW nUM qwrn qrwaux, auqpqI pwlxw lYAqw kridAW, inrlyp rihxy<br />

vwlw(n) nhIN(AwvY) AwauNdw] 2] XQw:- pwrbRhmu pRBu idRstI AwieAw; pUrn<br />

Agm ibsmwd]<br />

khu mwnuK qy; ikAw hoie AwvY] jo iqsu BwvY; soeI krwvY] hMkwrI dI hMgqw<br />

mytx leI, vwihgurU jI nwl mylx leI, AikRqGxqw dw doS mytx leI, prjw nUM<br />

du`K dyx qoN htw ky, ies dI syvw leI sRb ivAwpI ivsmwd aupdyS b^S rhy hn:-<br />

bYr ibroD; kwm koRD moh] JUT ibkwr; mhw loB DoRh] ieAwhU jugiq; ibhwny keI<br />

jnm] nwnk.rwiK lyhu; Awpn kir krm] Anuswr AOguxW ivkwrW dy vsIkwr, hir<br />

ky nwm hIn, byqwl] gurU pRmysr jI qoN vymuK, gurU pRymw-BgqI rihq, ingury<br />

mwnuK(qy) qoN, (khu) d`so(ikAw) kI cMgw kMm hoie AwvY?gurU jI qoN vymuK, iqsu jIv<br />

nUM, jo(BwvY) BwauNdw hY, (soeI) EhI, Awpxy ieMidRAW qoN ivkwr krm, sRIr qoN zor<br />

zulm pu`Ty krm(krwvY) krwauNdw hY[ XQw:- sMig shweI; su AwvY n cIiq] jo<br />

bYrweI; qw isau pRIiq]) rwmu sMgI; iqsu giq nhI jwnih] pMc btvwry; sy mIq<br />

kir mwnih] 1]) rwgu gauVI guAwryrI.mhlw 5 caupdy dupdy , siqgur<br />

pRswid] jo prwieE; soeI Apnw] jo qij Cofn; iqsu isau mnu rcnw] 1] khhu<br />

gusweI; imlIAY kyh] jo ibbrjq; iqs isau nyh] 1] rhwau] JUTu bwq; sw scu<br />

kir jwqI] siq hovnu; min lgY n rwqI] 2] bwvY mwrgu; tyFw clnw] sIDw Coif;<br />

ApUTw bunnw] 3] duhw isirAw kw; Ksmu pRBu soeI] ijsu myly nwnk; so mukqw<br />

hoeI]) kbIr.dInu gvwieAw dunI isau; dunI.n cwlI swiQ] pwie kuhwVw mwirAw;<br />

gwPil ApunY hwQ] 13] Anuswr Awpxy pYrW’qy Awp kuhwVw mwrdw hY[ swry pu`Ty<br />

kMm krdw hY, ijvyN suAwd hMkwr suK ivkwr nINd ies dy vYrI hn, ienW@ dy vsIkwr<br />

ho ky, rogI sogI ho ky, duK Bog irhw hY[ A`KW nwl prwieAw rUp, ivkwr idRStI<br />

nwl dyKdw hY, kMnW nwl ivSy ivkwr dIAW g`lW suxdw hY, pYrW nwl pr Gr jWdw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

415<br />

q`qkrw


hY, h`QW nwl kql corI krdw hY[ AwpxI vifAweI Awp krdw hY[ vifAweI hox qoN<br />

grb krdw hY[ Awpxy Awp nUM r`b bxw ky, AwpxI pUjw krwauNdw hY[ mhW hMkwr ’c<br />

ieh JUTy dwvy krdw hY:- hau bMDau; hau swDau bYru] hmrI BUim; kauxu GwlY pYru])<br />

mhw bicqR suMdr AwKwVy; rx mih ijqy pvwVy] hau mwrau.hau bMDau Cofau; muK qy eyv<br />

bbwVy] AwieAw hukmu pwrbRhm kw; Coif cilAw eyk idhwVy] 2] Awpxw AwqmGwq<br />

BI kr lYNdw hY[ p`uTy kMm krdy nMU pqw BI nhIN, ik mYN Zlq hW[<br />

ies kY hwiQ hoie; qw sBu ikCu lyie] jo iqsu BwvY; soeI kryie] ies(kY) dy<br />

hwiQ v`s hoie, qw ieh pwiqSwhI sBu ikCu hI, (lyie) Koh lvy[ jo iqsu nUM(BwvY) Bwvy,<br />

(soeI) EhI mn BwauNdIAW(kryie) krdw hY[ hrxwKS vWg Awpxy Awp nUM r`bjI khw<br />

ky, inrdoS jIAW nUM du`K idMdw hYy[<br />

Anjwnq; ibiKAw mih rcY] gauVI] kwlbUq kI hsqnI, mn baurw ry; clqu<br />

ricE jgdIs] kwm suAwie gj bis pry, mn baurw ry; AMksu sihE sIs] 1] ibKY<br />

bwcu.hir rwcu; smJu mn baurw ry] inrBY hoie.n hir Bjy, mn baurw ry; gihE<br />

n.rwm jhwju] 1] rhwau] mrkt mustI Anwj kI.mn baurw ry; lInI hwQu pswir]<br />

CUtn ko shsw pirAw.mn baurw ry; nwicE Gr Gr bwir] 2] ijau nlnI sUAtw<br />

gihE.mn baurw ry; mwXw iehu ibauhwru] jYsw rMgu ksuMB kw.mn baurw ry; iqau<br />

psirE pwswru] 3] Anuswr, ijvyN m`CI lohy dI kuMfI ingldI hY, bWdr cinAW dI<br />

mu`T leI, hwQI hQxI leI Psdw hY, iqvyN gurU pRmysr jI qoN vymuK mhWmUrK, gurU<br />

BgqI hIx, vwihgurU jI nUM hwzr(Anjwnq) n jwxidAW, iviSAW mMd krmW rogW<br />

BogW jmW jUnW dy kStW nUM (Anjwnq) nw jwxidAW(ibiKAw) zihr rUp ivSy<br />

ivkwrW(mih) ’c, rom 2 krky(rcY) rc jWdw hY[ ibiKAw nUM im`TI mMndw hY[ XQw:-<br />

mITI kir kir; ibiKAw Kwie]) AMimRqu kaurw; ibiKAw mITI] swkq kI ibiD; nYnhu<br />

fITI]<br />

jy jwnq; Awpn Awp bcY] jy ieh vwihgurU jI nUM, sBu ikCu suxdw vyKdw; ikau<br />

mukir pieAw jwie]) guru myrY sMig; sdw hY nwly] ismir ismir; iqsu sdw sm@wly]<br />

Anuswr hwzr nwzr(jwnq) jwxdw hovy, qW zihr rUp eyfz Awid ibmwrIAW dw<br />

kwrn iviSAW mMd krmW qoN Awpn Awp(bcY) bc jwvy[<br />

Brmy BUlw; dh idis DwvY] inmK mwih; cwir kuMt iPir AwvY] siqgurU swihbwn<br />

jI dw hukm mMnx qoN BUlw swkq, kusMgq mhW pwpW AOguxW ivkwrW jUnW ’c, mn bwxI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

416<br />

q`qkrw


sRIr krky(Brmy) Brm irhw (dh) siVAw, (dh) dsy(idis) idSW ’c(DwvY) dOVdw<br />

hY, (inmK) A`K mIcx dy smyN(mwih) ’c, au~qR d`Kx pUrb p`Cm cwir(kuMt) idSW<br />

’c iPir(AwvY) AwauNdw hY[ XQw:- Ainq´ ivqM.Ainq´ icqM; Ainq´ Awsw bhu ibiD<br />

pRkwrM] Ainq´ hyqM.AhM bMDM; Brm mwieAw mlnµ ibkwrM] iPrMq join Anyk<br />

jTrwgin; nh ismrMq mlIx buD´M] hy goibMd krq mieAw; nwnk, piqq auDwrx<br />

swD sMgmh] 16]) kbhU jIAVw.aUiB cVqu hY; kbhU jwie pieAwly] loBI jIAVw.<br />

iQru n rhqu hY; cwry kuMfw Bwly] 2]<br />

kir ikrpw; ijsu ApnI Bgiq dyie] nwnk.qy jn; nwim imlyie] 3]<br />

vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb jI pMjvyN jwmy’c &urmwauNdy hn:- ibnu siqgur<br />

syvy.bhuqw duKu lwgw; jug cwry BrmweI] hm dIn. qum jugu jugu dwqy; sbdy dyih<br />

buJweI]) iPrq iPrq pRB AwieAw; pirAw qau srnwie] nwnk kI pRB bynqI;<br />

ApnI BgqI lwie] 1] Anuswr gur syvw ismrn pRymw-BgqI mMgx vwly, ijsu<br />

pRymI’qy, ApnI sRb ivAwpI Anqklwvwn ivsmwd ikrpw(kir) krky, siqgurU<br />

swihbwn jI(Bgiq) ivsmwd pRymw-BgqI vwihgurU Ajpw jwp(dyie) b^Sdy hn,<br />

(qy) Ehu(jn) ipAwry Bgq jI nMU, (nwim) Ajpw jwp siq sMqoK AnMq SuB guxW dy<br />

Anq klwvwn, AsMK pRkwS srUp, pUrn myhrvwn vwihgurU jI’c, (imlyie) imlw<br />

lYNdy hn, auh A`gy imlwauNdy hn[] 3]<br />

iKn mih; nIc kIt kau rwj] pwrbRhm; grIb invwj] (pwrbRhm) gurdyv<br />

siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw]) qum ho sB rwjn ky<br />

rwjw] Awpy Awpu; grIb invwjw] ivsmwd ivAwpk bRhm jI dy, pUrn gurU Avqwr<br />

siqgurU swihbwn jI, grIb syvk nMU rwj vifAweI b^S ky invwjx vwly, grIb<br />

invwj hn[ hm grIb mskIn pRB qyry; hir rwKu rwKu vf vfw hy]) ; hm swD<br />

jnw kw kIVw] Anuswr grIb nIc kIt jIvq imRqk, Awpxy pRymI gursyvk<br />

jI(kau) nUM iKn(mih) ’c Bwv AksmwqR hI, duinAwvI rwj, vw Awpxy mn ieMdRy,<br />

sB dy mnW ’qy rwj krn rUpI At`l rwj, vw (rwj) pRkwS srUp bRhm jI rUpI rwj<br />

b^S idMdy hn[ XQw:- ijs no bKsy; isPiq swlwh] nwnk; pwiqswhI pwiqswhu])<br />

nwnk.hoir piqswhIAw kUVIAw; nwim rqy pwqswh]) ijsu nwmu irdY; soeI vf<br />

rwjw]) AYsI lwl; quJ ibnu kaunu krY ] grIb invwju guseIAw myrw; mwQY CqRü DrY]<br />

1] rhwau] jw kI Coiq jgq kau lwgY; qw pr quhˆØI FrY] nIch aUc krY myrw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

417<br />

q`qkrw


goibMdu; kwhU qy n frY] 1] nwmdyv kbIru iqlocnu; sDnw sYnu qrY] kih<br />

rivdwsu.sunhu ry sMqhu; hir jIau qy sBY srY]) pwiqswhI Bgq jnw kau idqIAnu;<br />

isir Cqu scw hir bxwie]) sulqwn Kwn kry iKn kIry] grIb invwj; kry pRBu<br />

mIry]) kIVw Qwip dyie pwiqswhI; lskr kry suAwh]<br />

jw kw; idRsit kCU n AwvY] iqsu qqkwl; dh ids pRgtwvY] (jw) ijs nIc<br />

kIt gRIb gursyvk jI kw, nw QW pRqwp gux(kCU) ku`J BI, (idRsit) ingHw ’c,<br />

n(AwvY) Awvy, Bwv sB dI ingHw’c igirAw hovy, koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI;<br />

srb jIAw kw dwqw ry] s`cy siqgurU swihbwn jI iqsu nUM(qqkwl) AksmwqR(dh)<br />

ds ids’c, (pRgtwvY) pRgtw idMdy hn[ XQw:- mhlw 5] goibMd goibMd goibMd<br />

sMig; nwmdyau mnu lIxw] AwF dwm ko CIpro; hoieE lwKIxw] 1] rhwau] bunnw<br />

qnnw iqAwig kY; pRIiq crn kbIrw] nIc kulw jolwhrw; BieE gunIX ghIrw]<br />

1] rivdwsu FuvMqw For nIiq; iqin@ iqAwgI mwieAw] prgtu hoAw swDsMig; hir<br />

drsnu pwieAw] 2] sYnu nweI buqkwrIAw; Ehu Gir Gir suinAw] ihrdy visAw<br />

pwrbRhmu; Bgqw mih ginAw] 3] ieh ibiD suin kY jwtro; auiT BgqI lwgw]<br />

imly pRqiK gusweIAw; DMnw vfBwgw] 4] 2]) hir ky nwm, kbIr aujwgr] jnm<br />

jnm ky; kwty kwgr] 1]<br />

(j`gdIs) jw kau; ApunI krY bKsIs] qw kw lyKw; n gnY jgdIs] vwihgurU<br />

s`cy siqgurU swihbwn jI(jw) ijs nIc kIt Awpxy gursyvk jI(kau) nUM, ApunI<br />

pRymw-BgqI inSkwm syvw praupkwr Ajpw jwp dI, sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

Anqklwvwn (bKsIs) b^iSS(krY) krdy hn, (qw) iqs(kw) dw (lyKw) ihswb,<br />

(jgdIs) vwihgurU krqw purKu siqgurU swihbwn jI (n) nhIN(gnY) igxdy, Bwv<br />

mhW pwpW nUM b^S lYNdy hn[ XQw:- qyrw.AMqu n jweI liKAw; AkQu.n jweI hir<br />

kiQAw] nwnk.ijn@ kau siqguru imilAw; iqn@ kw lyKw inbiVAw]<br />

jIau ipMfu; sB iqs kI rwis] Git Git; pUrn bRhm pRgws]) pwrbRhm grIb<br />

invwj] vwihgurU s`cy siqgurU swihbwn jI, ijs nIc kIt Awpxy gursyvk jI nUM,<br />

Ajpw jwp nwm rwj b^S ky, iqs dw js dsy idSW ’c pRgt kr idMdy hn, iqs<br />

gurmuiK ipAwry.jI (kI) dI(jIau) ijMd(ipMfu) sRIr.sB(rwis) pUMjI, (Git)<br />

ikxky(Git) ikxky ’c, pUrn bRhm jI dw(pRgws) AnMq ivsmwd cwnx hI cwnx<br />

hY, Bwv jb iehu hUAw; sgl kI rInw] qw qy rmeIAw; Git Git cInw] Anuswr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

418<br />

q`qkrw


swirAW dI crn-DUV bx ky, ivAwpk bRhm jI ’c lIx ho ky, pUrn bRhm hI bx<br />

gey[ vwihgurU siqgurU swihbwn jI dI ivsmwd b^SIS mhW ivsmwd hY, jo<br />

AikRqGx mhW pwpI p`Qr nIc kIt nUM pUrn bRhm hI bxw lYNdI hY[ XQw:-<br />

dyiKAw; iqhUM lok kw 1 pIau] Acrju BieAw; jIv qy 2 sIau] 1 pqI pRmwqmw jI[<br />

2 kilAwx srUp bRhm[<br />

ApnI bxq; Awip bnweI] nwnk jIvY; dyiK bfweI] 4] siqgurU swihb sRI<br />

gurU nwnk dyv mh`lw 5 jI &urmwauNdy hn:- prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI ny,<br />

Awpxy inrgun srUp jI duAwrw, AnMq bRhmMf dI ApnI(bxq) bnwaut, Awip hI<br />

bnweI hY[ vw nIc kIt p`Qr AikRqGx jIv ’qy, AwpxI b^SIS krky, aus nUM<br />

bRhm bxw lYx dI ApnI bxq, Awip hI bnweI hY[ dwsn dws, bRhm jI, inrgun<br />

bRhm jI dy srgun srUp, siqgurU swihbwn jI dI, sRb ivAwpI mhW Ascrj<br />

ivsmwd hI ivsmwd Anq klwvwn bfweI, dyiK dyK ky(jIvY) ijauNdw hY, ikauN jo<br />

iKn’c, AnMq bRhmMf rcdy, Awpxy’c lIx kr lYNdy hn, iKn’c hI, nIc kIt<br />

jIv’qy ndr b^SIS krky, pUrn bRhm srUp hI bxw lYNdy hn] 4] XQw:-<br />

AikrqGxw kw, kry auDwru] pRBu myrw hY, sdw dieAwru]) AikrqGxw no pwldw;<br />

pRB nwnk sd bKisMdu]) siqguru myrw sdw dieAwlw; moih dIn kau rwiK lIAw]<br />

nIc kIt gRIb gursyvk bnx leI SuB is`iKAw:- vwhu vwhu scy pwiqswh; qU<br />

scI nweI] vwihgurU gurU jI Awpxy nIc kIt syvk qoN sB ku`J kurbwn krdy hn[<br />

Awpxy inrgun srUp’c myl lYNdy hn, AwpxI vifAweI nhIN krdy, Awpxy syvk jI<br />

dI byh`d vifAweI krdy hn[ jo iksy Avqwr pYgMbr ny Awpxy syvk dI nhIN<br />

kIqI[ XQw:- ivic snwqˆØI; syvku hoie] nwnk; pxHIAw pihrY soie]) hir kw<br />

sMqu; prwn Dn iqs kw pinhwrw] BweI mIq suq sgl qy; jIA hUM qy ipAwrw])<br />

rihxI rhY soeI isK myrw[ Ehu Twkuru; mY aus kw cyrw[ so nIc kIt gRIb gursyvk<br />

bnx dy AsMK lwhy hn[ ivhlw bYT ky, AwpxI dyh dI syvw krwaux vwlw ibmwr,<br />

syvw krn vwlw qMdrusq rihMdw hY, ies leI AwpxI syvw krwaux dI bjwey, gurU<br />

jI, gurmuKW dI ^rI syvw krn dI dwiq, gurU pRIqmjI qoN sdw mMgIey[ XQw:- ivxu<br />

syvw.iDRg hQ pYr; hor inhPl krxI[<br />

ies kw blu; nwhI iesu hwQ] krn krwvn; srb ko nwQ] prmpUjnIk<br />

vwihgurU siqgurU swihbwn jI, Awpxy inrgux srUp duAwrw, AsMK bRhmMf nUM(krn)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

419<br />

q`qkrw


cx, AwpxI sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anq klwvwn AKMf joiq nwl, sB jIAW<br />

AnMq sUrjW cMdRimAW qwirAW DrqIAW dI hrkq (krwvn) krwaux vwly, (srb)<br />

swirAW(ko) dy(nwQ) mwlk, rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw; siqgurU swihb<br />

jI hn[ ies leI ies jIv nUM siqgurU swihb jI dw b^iSAw bl pRwpq hY[ ies<br />

jIv(kw) dw(blu) jor iesu dy(hwQ) h`Q v`s nwhI hY, jo Awpxy bl nwl AOguxW ZmI<br />

kwL inMdw ivkwrW nUM ij`q sky[<br />

AwigAwkwrI; bpurw jIau] jo iqsu BwvY; soeI Puin QIau] siqgurU swihbwn jI<br />

dI SuB s`cI syvw pRymw-BgqI ibnw, (bpurw) ivcwrw ingurw(jIau) jIv, Awpxy mn<br />

ieMidRAW dy iviSAW dw(AwigAwkwrI) AwigAw mMnx vwlw ho irhw hY[ jo iqsu qu`C<br />

jIv nUM(BwvY) BwauNdw hY, vwSnw Anuswr(Puin) Pyr (soeI) EhI srUp(QIau) ho irhw<br />

hY, jo A`gy &urmw rhy hn:- kbhU; aUc nIc mih bsY] ivCuiVAw ingurw(kbhU) kdy,<br />

(aUc) au~cw hMkwrI bx ky, nIc krm krky(nIc) nrk(mih) ’c(bsY) vsdw hY[<br />

XQw:- aUcw cVY; su pvY pieAwlw] Drin pVY; iqsu.lgY n kwlw]) kbhu; ByKwrI<br />

nIc kw swjw]<br />

(h`sY) kbhU; sog hrK rMig hsY] (kbhU) kdy, ivkwr nwc gwxy mwieAw<br />

pdwrQ dI pRwpqI krky, (hrK) ^uSI 2 iviSAW mwieAw dy(rMig) AnMd’c, (hsY)<br />

h`sdw hY[ kdy vwihgurU jI dy ivjog AQvw mwieAw pdwrQ sbMDI dy ivjog krky,<br />

sog nwl roNdw 2 mr jWdw hY[ XQw:- jb kCu pwvY; qb grbu krqu hY] mwieAw<br />

geI; qb rovnu lgqu hY]) rovnhwrY.JUTu kmwnw] his his.sogu krq bygwnw]<br />

kbhU; inMd icMd ibauhwr] ivCuiVAw jIv(kbhU) kdy, inrml inrvYr nyk<br />

purKW dy guxW nUM AOgux kihx rUp(inMd) inMdw, kdy dUijAW dI ^uSwmd kridAW,<br />

aun@W dy mUMh’qy, aun@W dI(icMd) ausqq dw ibauhwr krdw hY[ XQw:- inMdw<br />

icMdw.krih prweI; JUTI lwieqbwrI] vyil prweI.johih jIAVy; krih corI<br />

buirAwrI] hMsu cilAw.qUM ipCY rhIeyih; CutiV hoeIAih nwrI] 2]) gMDx vYx<br />

suxih aurJwvih; nwmu lYq AlkwieAw] inMd icMd kau bhuqu aumwihE; bUJI<br />

aultwieAw] 2]<br />

kbhU; aUB Akws pieAwl] ivCuiVAw jIv(kbhU) kdy, sRIr krky jW sMklp<br />

krky jW jUnW Bogx leI, puMnW krky, (aUB) au~cy (Akws) surg, kdy mhW pwpW<br />

krky(pieAwl) pqwL nrk ’c if`gdw hY[ XQw:- kbhU jIAVw.aUiB cVqu hY;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

420<br />

q`qkrw


kbhU jwie pieAwly] loBI jIAVw.iQru n rhqu hY; cwry kuMfw Bwly] 2]) mnmuK<br />

qy.AB Bgiq n hovis; haumY pcih idvwny] iehu mnUAw.iKnu aUiB pieAwlI; jb<br />

lig.sbd n jwny] 3] jdoN ieMdR ny Ah`ilAw nwl kusMg kIqw , qW goqm irKI jI ny<br />

srwp idqw, koV@ hox qoN, niVAW ’c luk ky bYT igAw[ dyviqAW ny iek`Ty ho ky,<br />

nOK rwjy nUM ieMdR pdvI ’qy bYTw idqw[ ies ny ikhw, “ieMdR dI rwxI scI jI, myry<br />

mihlW’c Awaux[ ”jy ipru bhu Gru hMFxw; squ rKy nwry] Anuswr scI jI ny<br />

AwpxI iezq bcwaux leI, suAwmI bRhspq jI pws pRym bynqI kIqI, “hy suAwmI<br />

jI!myrI piq r`Ko[ ”qW ikhw, “Awp jI kho, ik nOK, irKIAW dI cu`kI pwlkI ’c<br />

cV@ ky, myry kol Awvy[ ”mMdBwgI ny AwpxI pwlkI irKIAW nUM cukw leI[ imiQAw<br />

crn; pr ibkwr kau Dwvih] Anuswr ies hMkwrI ny, ie`k irKI jI dy Awr mwr<br />

ky ikhw, “srp 2[ ” Awr Ku`Bx qoN irKI ny ikhw, “Eie kwmIAW! qUMhI s`p bx[<br />

” s`p bx ky pqwL’c if`igAw[ kbhU; aUB Akws pieAwl] Anuswr puMnW krky<br />

ieMdR pdvI imlI[ kwm krky pIVq pr igRh ivkwrI qy r`b jI dy ipAwry irKI jI<br />

nUM, Awr mwrn qoN pqwL ’c if`igAw[ XQw:- sMq kw doKI; rwj qy twil]<br />

kbhU; byqw bRhm bIcwr] nwnk; Awip imlwvxhwr] 5] prmpUjnIk sRI gurU<br />

nwnk dyv swihb sRI gurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- siqgurU swihbwn jI, aUc<br />

nIc hrK sog’c vsx vwly, inMd icMd dw ibauhwr krn vwly, AkwS pqwL dIAW<br />

jUnW Bogx vwly qu`C ingury jIv ’qy , sRb ivAwpI ivsmwd ikRpw krky, vwihgurU jI<br />

nwl, Awip hI(imlwvxhwr) imlwaux vwly hn[ gurU pRmysr jI dy imlwaux<br />

qoN(kbhU) kdy, vwihgurU jI dI s`cI su`cI au~cI bRhm bIcwr dw(byqw) jwxU, bRhmbyqw<br />

bx jWdw hY] 5] XQw:- iehu bRhm ibcwru su jwnY] ijsu dieAwlu hoie BgvwnY])<br />

keI koit; qq ky byqy] sdw inhwrih; eyko nyqRy]<br />

kbhU; inriq krY bhu Bwiq]) vwihgurU vwihgurU vwihgurU vwih jIau] siqgurU<br />

swihbwn jI dI AwigAw n mMnxy krky, kusMg’c jw ky(kbhU) kdy(bhu) bhuq(Bwiq)<br />

qr@W 2 dy(inriq) nwc(krY) krdw hY[ XQw:- inriq krI iehu mnu ncweI]<br />

vw (kbhU) kdy (bhu) bhuq(Bwiq) qr@W 2 dIAW jUnW ’c Brmx rUp, (inriq)<br />

nwc (krY) krdw hY[ vw (kbhU) kdy ies dw mn(bhu) bhuq(Bwiq) qr@W krky,<br />

(inriq) nwc(krY) krdw hY[ XQw:- kbhU jIAVw.aUiB cVqu hY; kbhU jwie<br />

pieAwly] loBI jIAVw.iQru n rhqu hY; cwry kuMfw Bwly] 2]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

421<br />

q`qkrw


kbhU; soie rhY idnu rwiq] ivCuiVAw jIv f`Rg nSy vrq ky, AwLs dw<br />

mwirAw mMd BwgI, (kbhU) kdy rwiq idnu(soie) su`qw hI(rhY) rihMdw hY[ XQw:-<br />

myrw shu jwgY; hau inis Bir sovw] 1] ieau ikau kMq ipAwrI hovw] shu jwgY; hau<br />

ins Bir sovw] 1] vw (kbhU) kdy Aiv`idAw moh, prwieAw rUp dyKx inMdw krn,<br />

rsnw dy im`Ty suAwd mwieAw dI ivsmwdqweI ’c, rwiq idnu(soie) su`qw(rhY)<br />

rihMdw hY[ XQw:- nYnhu nId; pr idRsit ivkwr] sRvx soey; suix inMd vIcwr]<br />

rsnw soeI; loiB mITY swid] mnu soieAw; mwieAw ibsmwid]<br />

kbhU; mhw k®oD ibkrwl] kbhUM; srb kI hoq rvwl] prmpUjnIk ipAwry<br />

vwihgurU jI qoN ivCuiVAw jIv(kbhU) kdy, mhw(ibkrwl) frwauxy(k®oD) gu`sy qmoN gux<br />

’c m`c 2 ky, (ibkrwl) iBAwnk AMn@w ho irhw hY[ XQw:- PrIdw.iqnw muK<br />

frwvxy; ijnw ivswirEnu nwau] AYQY duK GxyirAw; AgY.Taur n Twau]) hy kil<br />

mUl k®oDM; kdMc.kruxw n auprjqy] ibKXMq jIvM.vs´M kroiq; inrq´M kroiq jQw<br />

mrkth] Aink swsn qwVMiq jmdUqh; qv sMgy ADmM nrh] dIn duK BMjn,<br />

dXwl pRBu nwnk; srb jIA rK´w kroiq] 47] AMD krauN idRgvMqn kau,<br />

sRvnvMqn kau bdrau kr fwrau[ gu`sy dw swiVAw inrdoSW nUM kql krky, mwr ku`t<br />

niSAW iviSAW dw BMinAw, kMgwl mMgqw pIVW dw pIiVAw, (kbhUM) kdy(srb)<br />

swirAW kI(rvwl) DUV(hoq) ho irhw hY[ Bwv ie`k rs nhIN rihMdw[<br />

kbhU; hoie bhY bf rwjw] rwj dI pRwpqI leI, inrdoS mwsUmW nUM mwr swV<br />

ky, cONhW c`kW nUM ij`q ky(kbhU) kdy(bf) v`fw rwjw hoie ky, hMkwr nwl<br />

isMGwsx’qy(bhY) bYT jWdw hY[ vw ijs kY AMqir; rwj AiBmwnu] Anuswr AMdr<br />

hMkwr dw rwj hoxy krky, (kbhU) kdy hMkwr ’c Aw&irAw P`uilAw AMn@w, gur<br />

ibnu.ikin smJweIAY; mnu rwjw sulqwnu] Anuswr Awpxy mn ’c, bf rwjw hoie ky,<br />

(bhY) bYT jWdw hY, ies leI AslI Koqw hY[ XQw:- nwnk.sy nr Asil Kr; ij<br />

ibnu gux.grbu krMiq]<br />

kbhu; ByKwrI nIc kw swjw] hMkwr krky ivCuiVAw hMkwrI(ByKwrI) mMgqw bx<br />

ky, (kbhu) kdy, Pty bsqR pihx ky, isr ’c suAwh pw ky, nIc mMgqy(kw)<br />

dw(swjw) sWg bx jWdw hY, rwq idny ro 2 ky mMgI hI jWdw hY[ XQw:- AhMkwrIAw<br />

no duK BuK hY; hQu qfih.Gir Gir mMgwie] AiqAMq duKI rogI.Apwhj mMgx dw<br />

AiDkwrI hY[ loBI pKMfI mK`tU nUM mMgxw kOVI zihr hY[ XQw:- inrMkwir; jo rhY<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

422<br />

q`qkrw


smwie] kwhy; BIiKAw mMgix jwie] 7]) jogI hovw jig Bvw; Gir Gir BIiKAw<br />

lyau] drgh lyKw mMgIAY; iksu iksu auqru dyau]) duAwrih duAwir.suAwn ijau<br />

folq; nh suD.rwm Bjn kI]) Gir Gir KwieAw.ipMfu bDwieAw; iKMQw muMdw<br />

mwieAw] BUim mswx kI Bsm lgweI; gur ibnu.qqu n pwieAw] 2] sbr sMqoK<br />

nwl Ck ky, rwq idny r`jvIN bMdgI krn vwlw, iB`iKAw mMg ky Ck skdw hY[<br />

XQw:- kbIr.BlI mDUkrI; nwnw ibiD ko nwju] dwvw.kwhU ko nhI; bfw dysu bf<br />

rwju]<br />

kbhU; ApkIriq mih AwvY] hMkwr ivkwr CL corI mMd krm kql fwky bMb<br />

su`t ky, inrdoS jIAW nUM &Uk ky, hMkwrI(kbhU) kdy, (ApkIriq) bdnwmI(mih)<br />

’c( AwvY) AwauNdw hY[ XQw:- ibprIq buD´M.mwrq lokh; nwnk.icrMkwl duK<br />

Bogqy]) pauVI 5] lY Pwhy.rwqI qurih; pRBu jwxY pRwxI] qkih nwir prweIAw;<br />

luik AMdir TwxI] sMn@I dyin.ivKMm Qwie; imTw mdu mwxI] krmI Awpo AwpxI;<br />

Awpy pCuqwxI] AjrweIlu Prysqw; iql pIVy GwxI]) AsMK gl vF; hiqAw<br />

kmwih] AsMK pwpI; pwpu kir jwih]<br />

kbhU; Blw Blw khwvY] fwkU pKMfI bnwautI gurU, rMgW 2 dy CL, idKwvy dy<br />

puMn dwn, AwpxI mihmw dy ieSiqhwr kFvw ky, (kbhU) kdy Awpxy Awp nUM Blw<br />

Blw(khwvY) khwauNdw hY, pr BlweI qoN byAMq hI dUr hY[ XQw:- Awps kau; jo<br />

Blw khwvY] iqsih BlweI; inkit n AwvY]) hm bf kib kulIn, hm pMifq; hm<br />

jogI sMinAwsI] igAwnI gunI.sUr hm dwqy; ieh buiD.kbih n nwsI]<br />

ijau pRBu rwKY; iqv hI rhY] gur pRswid; nwnk scu khY] 6] 1.prmpUjnIk<br />

vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir]<br />

Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW<br />

swihb jI &urmwauNdy hn:- dwsn dws gRIb, (gur) pRkwS srUp bRhm jI dI, AsMK<br />

pRkwS srUp Agm ivsmwd srb ivAwpI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, scu(khY)<br />

kih irhw hY, ik jUnW ’c n`c, Aiv`idAw’c sON rhy mhW kRoD ibkrwl, hMkwr’c<br />

rwjy bxy nIc mMgqy jIv nUM, (ijau) ijvyN(pRBu) vwihgurU jI(rwKY) r`Kdy hn, (iqv)<br />

iqvyN hI(rhY) rihMdw hY, ikauNik ieh suqMqR nhIN, vwihgurU jI dI s`qw nwl ijauNdw<br />

hY[ vwihgurU jI pwp puMn qoN inrlyp hn[ ieh siqgurU swihb jI dI prm au~cI<br />

su`cI AvsQw hY, jo vwihgurU jI nUM swirAW rUpW rMgW AMdr, swirAW jIAW dI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

423<br />

q`qkrw


hrkq krvwauNdy sB dy jIvx rUp q`k rhy hn] 6] XQw:- (j`gjIvnu, j`ig) sBu<br />

jgjIvnu jig Awip hY; nwnk.jlu jlih smwie]<br />

2.{DMn gurU pRmysr jI Awpxy pRymIAW nUM, rjw ’c rihx dw AnMd b^Sx leI,<br />

Awp rjw’c pRsMn rih ky, zwlmW dy zulm krn qoN, hux au~bldI dyZ’c bYT rhy<br />

hn[ ;gur krxI prDwnu] Anuswr Awp jI dI (krxI) pRymw-BgqI bhuq<br />

hI(prDwnu) muKI au~cI s`cI su`cI hY[ ies qoN dwsW nUM is`iKAw imldI hY, ik<br />

dwsndws siqgurU swihbwn jI dI rjw ’c pRsMn rihx, ijs krky mhW kRoD<br />

ibkrwl cOrwsI dy gyVy ’c BRmx rUpI inRqkwrI bdnwmI qoN mukq ho ky, siqgurU<br />

swihbwn jI dy im`Ty s`cy crnkmlW ’c lIx ho jwx[ }(nwnk) Drin ggn nv KMf<br />

mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]<br />

prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI, vwihgurU jI dy Bwxy ’c, pRsMn rihMidAW Awp<br />

kmw ky &urmwauNdy hn:- dwsn dws gRIb, gur jI dI ivsmwd Agm Apwr(pRswid)<br />

ikRpw hI ikRpw nwl, scu 3(khY) kih irhw hY, ik(ijau) ijvyN dwsn dws nUM, (pRBu)<br />

kwrx krx.krIm] ikrpw Dwir.rhIm] Akwl purKu jI (rwKY) r`Kdy hn, iqv hI<br />

rzw ’c rwjI pRsMn(rhY) rihMdw hY] 6] XQw:- qyrw kIAw.mITw lwgY] hir nwmu<br />

pdwrQu. nwnku mWgY]) so pwiqswhu swhw pwiqswihbu; nwnk rhxu rjweI]) ijau qU<br />

rwKih iqau rhw; pRB Agm Apwry]<br />

kbhU hoie pMifq; kry bK´wnu]) jugu jugu jogI.KwxI BogI; piVAw pMifqu.Awip<br />

QIAw] Anuswr vwihgurU siqgurU swihb jI dy srUp ’c, bRhm iv`idAw bRhmigAwn<br />

dy dwqy(pMifq) iv`dvwn hoie ky, (kbhU) kdy, DurW dI bwxI gur ieiqhws rMgW 2 dI<br />

gurmiq is`iKAw dw(bK´wnu) kQn(kry) krdy hn[ XQw:- khu kbIr; jo bRhmu<br />

bIcwrY] so bRwhmxu; khIAqu hY hmwrY]) bMDn qoVY; hovY mukqu] soeI bRhmxu; pUjx<br />

jugqu]<br />

kbhU moinDwrI; lwvY iDAwnu] gursyvk jI kdy kIrqn, kdy Drm pRcwr kdy<br />

in`qnym krdy hn[ (kbhU) kdy mn dy sMklp ivklp nUM rokx vwly(moinDwrI) mon<br />

Dwrn vwly monI bx ky, siqgurU pRmysr jI dy crnkmlW ’c iDAwnu(lwvY) lwauNdy<br />

hn[ XQw:- gur kI mUriq; mn mih iDAwnu] gur kY sbid mMqRü mnu mwn]) mn<br />

mih; siqgur iDAwnu Drw]) goivMd gux gweIAY jIau; lwie siqgurU nwil iDAwnu]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

424<br />

q`qkrw


(qt polw) kbhU; qt qIrQ iesnwn] gursyvk jI, sMswr qoN(qt) iknwry ho<br />

ky, (kbhU) kdy, nwm rUpI qIrQ ’qy, pRym rUpI jl’c, gurbwxI sunx mMnx AMdr<br />

vswaux rUpI iesnwn krdy hn[ XQw:- qIriQ nwvx jwau; qIrQu nwmu hY] qIrQu<br />

sbd bIcwru; AMqir igAwnu hY] vw gursyvk jI, sMswr qoN(qt) iknwry ho ky,<br />

(kbhU) kdy, gurU rUpI qIrQ ’qy, pRym rUpI jl ’c, gurbwxI sunx mMnx AMdr<br />

vswaux rUpI iesnwn krdy hn[ XQw:- nwnk gur smwin.qIrQu nhI koeI; swcy<br />

gur gopwlw]) gur smwin; qIrQu nhI koie] sru sMqoKu; qwsu guru hoie] 1] rhwau]<br />

guru drIAwau. sdw jlu inrmlu; imilAw durmiq mYlu hrY] siqguir pwieAY pUrw<br />

nwvxu; psU pryqhu.dyv krY]) guru qIrQu guru pwrjwqu; guru mnsw pUrxhwru]<br />

kbhU isD swiDk; muiK igAwn] (kbhU) kdy, kTn swDnW nUM swDn vwly<br />

swiDk bx ky, (isD) is`DIAW dI pRwpqI vwly isD ho ky, Awpxy muiK’coN igAwn<br />

dIAW g`lW krdy hn, Bwv ir`DIAW is`DIAW dI pRwpqI dI hMgqw nhIN krdy,<br />

vwihgurU jI dI dwq smJdy hn[ vw (kbhU) kdy(swiDk) kTn swDnW nUM swDn vwly<br />

swDk bx ky, vwihgurU jI nUM (isD) pRwpq jIvn mukiq purK bx ky , Awpxy muiK’coN,<br />

vwihgurU jI dI pRwpqI dy igAwn dIAW g`lW krdy hn[<br />

kbhU kIt hsiq; pqMg hoie jIAw] Aink join; BrmY BrmIAw] ingury jIv<br />

dI BYVI hwlq d`sdy hn[ (kbhU) kdy.Anyk pRkwr dw(kIt) kIVw, s`p(hsiq)<br />

hwQI (pqMg) pqMgw(hoie) ho ky, ieh ingurw(jIAw) jIv(Aink) Anyk(join) jUnW<br />

’c, (BrmIAw) BRimAw (BrmY) BRmdw iPrdw hY, Bwv prwey sRIr ’c kIVw bx ky,<br />

aus nUM k`tdw qVPwauNdw hY[ s`p bx ky zihr ’c sVdw, dUijAW nUM fMgdw hY[ hwQI<br />

bx ky kwm dy vsIkwr ho ky, kuMfy shwrdw hY[ XQw:- Aink jnm.bhu jonI<br />

BRimAw; bhuir bhuir duKu pwieAw] qumrI ik®pw qy.mwnuK dyh pweI hY; dyhu drsu<br />

hir rwieAw] 1] hy mn!qUM ieh swrIAW jUnW BogIAW hn, ien@W qoN bcx leI, ry<br />

mn; qU BI hoih dwsu] Anuswr gurU jI dw dwsn dws bx ky, ien@W mhwn kStW qoN<br />

bc[<br />

nwnw rUp; ijau sÍwgI idKwvY] ijau pRB BwvY; iqvY ncwvY]) bwjIgir; jYsy<br />

bwjI pweI] nwnw rUp; ByK idKlweI] Anuswr(ijau) ijvyN(sÍwgI) bhu rUpIAw rwjy<br />

vzIr ispwhI Awid dy, (nwnw) bhuq rUp(idKwvY) idKwauNdw hY[ ingurw jIv,<br />

sÍwgI(ijau) vWg, kbhU kIt hsiq; pqMg hoie jIAw] Aink join; BrmY BrmIAw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

425<br />

q`qkrw


Anuswr AnykW jUnW’c Brmdw(nwnw) bhuq rUp(idKwvY) idKwauNdw n`cdw hY[ (ijau)<br />

ijvyN(pRB) vwihgurU jI nUM (BwvY) cMgw l`gdw hY, (iqvY) iqvyN hI ingury, AnMq bRhmMf<br />

dI swrI rcnw nUM AwpxI Anq klw sihq pUrn myhrvwn joiq nwl(ncwvY)<br />

ncwauNdy hn, ijvyN ibjlI nwl qsvIrW n`cdIAW hn[ XQw:- KMf bRhmMf qRY gux<br />

nwcy; ijn lwgI hir ilv qumwrI] jIA jMq sBy hI nwcy; nwcih KwxI cwrI]<br />

jo iqsu BwvY; soeI hoie] nwnk; dUjw Avru n koie] 7] DMn 3 prmpUjnIk<br />

vwihgurU siqgurU nwnk dyv siqgurU mh`lw 5 jI vwihgurU jI dI swiKAwqqw dy<br />

ivsmwd rMg’c &urmwauNdy hn:- ijau pRB BwvY; iqvY ncwvY] Anuswr jo iqsu<br />

vwihgurU nUM(BwvY) BwauNdw hY, (soeI) EhI hoie irhw hY, hovygw, Bwv Awpxy inrgux<br />

srUp’coN, pRgt kIqy AnMq sUrjW cMdRimAW qwry mMflW jIA jMqW nUM, hux, Ajpw<br />

jwp jpw ky, Awpxy BY kMtrol’c r`K rhy hn[ Aink prlau Aink auqpwiq]<br />

kridAW, hux inrlyp ho rhy hn[ XQw:- Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip<br />

Alypw; inrgunu rhqw]) krn kwrn; so pRBu smrQu] Anq klwvwn pUrn myhrvwn<br />

vwihgurU jI qoN ibnw, koit bRhmMf dI rcnw rcx pwlx sMBwlx vwlw, dUjw(Avru)<br />

hor koie BI(n) nhIN hY] 7] XQw:- jo iqsu Bwxw; soeI hUAw] Avru n krxY vwlw<br />

dUAw]) jo quDu BwvY; sweI BlI kwr] qU sdw slwmiq; inrMkwr]<br />

kbhU; swDsMgiq iehu pwvY] ausu AsQwn qy; bhuir. n AwvY] swD sMgiq<br />

AsQwn; jgmg nUr hY[ lK lK ssIAr Bwnu; ikrn TrUr hY[) sMgiq kw<br />

gunu.bhuqu AiDkweI; piV sUAw gnk auDwry]) khu kbIr.ieh khIAY kwih]<br />

swDsMgiq.bYkuMTY Awih]) hir jn ky.vf Bwg vfyry; ijn hir hir srDw.hir<br />

ipAws] hir hir nwmu imlY.iqRpqwsih; imil sMgiq. gux prgwis] 2] ijn hir<br />

hir, hir rsu nwmu n pwieAw; qy BwghIx jm pwis] jo siqgur srix sMgiq, nhI<br />

Awey; iDRgu jIvy iDRgu jIvwis] 3] ijn hir jn.siqgur sMgiq pweI; iqn Duir<br />

msqik.iliKAw ilKwis] Dnu DMnu sqsMgiq.ijqu hir rsu pwieAw; imil jn nwnk<br />

nwmu prgwis]) myry mwDau jI; sqsMgiq imly.su qirAw] gur prswid prm pdu<br />

pwieAw; sUky kwst hirAw] Anuswr swD sMgq jI dI Agm Apwr ivsmwd hI<br />

ivsmwd mihmw &urmw rhy hn jI:- kbhU kIt hsiq; pqMg hoie jIAw] Aink<br />

join; BrmY BrmIAw]) bYr ibroD; kwm koRD moh] JUT ibkwr; mhw loB DRoh]<br />

ieAwhU jugiq; ibhwny keI jnm] nwnk rwiK lyhu; Awpn kir krm] Anuswr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

426<br />

q`qkrw


Anyk jUnW dy kSt Bogx vwlw ingurw jo jIv nIc ikRm hY, iehu(kbhU) kdy,<br />

vwihgurU jI dI Agm Apwr pRkwS srUp srb ivAwpI ivsmwd AnMq klwvwn<br />

ndir hox qoN, nUro nUr swDsMgiq jI nMU(pwvY) pwauNdw hY[ XQw:- jw kY msqik;<br />

krm pRiB pwey] swD srix; nwnk qy Awey] 7] ausu swDsMgq jI AsQwn(qy) qoN,<br />

(bhuir) iPr muV ky, mwiekI jMjwl sMswrI Gry, (n) nhIN (AwvY) AwauNdw[ XQw:-<br />

Gr GuMmxvwxI BweI] pwp pQr.qrxu n jweI]) Awl jwl; mwieAw jMjwl] haumY<br />

moh; Brm BY Bwr]) kwit islk. ijsu mwrig pwey; so ivic sMgiq.vwsw pwiedw]<br />

12]) hir isau jwie imlxw, swD sMig rhxw; so suKu, AMik n mwvY]<br />

AMqir hoie; igAwn prgwsu] ausu AsQwn kw; nhI ibnwsu] gursMgq jI ’c<br />

vsxy krky, ies nIc kIt dy mn rom 2(AMqir) AMdr, bRhmigAwnI kY grIbI<br />

smwhw] bRhmigAwnI praupkwr aumwhw] rUp, pUrn bRhm igAwn dw(prgwsu)<br />

AnMq klwvwn AsMK pRkwS hI pRkwS hoie jWdw hY[ bRhmigAwnI sgl kI rInw]<br />

srUp ausu bRhmigAwn rUpI, Aivnws AsQwn(kw) dw(ibnwsu) nws nhI huMdw[<br />

XQw:- AibnwsI suK; Awpn Awsn] qh jnm mrn; khu khw ibnwsn]<br />

(r`qy) mn qn nwim rqy; iek rMig] sdw bsih; pwrbRhm kY sMig] gurU rUp<br />

swDsMgqjI ’c, pUrn ZRIbI sihnSIlqw syvk Bwv nwl, sdw leI qn mn krky<br />

vsx vwly, Aivnws bRhm jI nUM pRwpq gursyvk bRhmigAwnI jI, (nwim) ivAwpk<br />

pRkwSk ivsmwd AKMf joqI srUp, b`JvyN pRkwS hI pRkwS, inrml au~jl iek<br />

vwihgurU jI dy, (rMig) AnMd(rMig) pRym rMig’c, mn(qn) sRIr rom 2 krky, (rqy)<br />

rMgy(rqy) lwlo lwl, sdw hI(pwrbRhm) vwihgurU jI(kY) dy(sMig) nwl(bsih) vsdy<br />

hn[ XQw:- hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip. srbsu sBu AripE; And<br />

shj Duin Jok]<br />

ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw] (ijau) ijvyN<br />

smuMdR dy jl (mih) ’c, bUMd dw jlu(Awie) Aw ky(Ktwnw) imilAw qW smuMdR rUp hI<br />

ho igAw, (iqau) iqvyN rkqu ibMdu kw iehu qno; Anuswr rkq ikmR dI bUMd rUp, ies<br />

nIc kIt jIv dI joiq, (joqI) pRkwS srUp bRhm jI sMig(smwnw) smw geI[ ijvyN<br />

hvw, hvw’c[ du`D, du`D’c[ sonw, sony’c iml jWdw hY[ XQw:- Ab qau jwie cFy<br />

isMGwsin; imly hY swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI])<br />

nwnk swD pRB; Bydu n BweI]) bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

427<br />

q`qkrw


nhI kCu Brmu]) sUrj ikrix imly; jl kw jlu hUAw rwm] joqI joiq rlI; sMpUrnu<br />

QIAw rwm]) jl qrMgu ijau jlih smwieAw] iqau joqI sMig; joiq imlwieAw])<br />

bsqu mwih; ly bsqu gfweI] qw kau; iBMn n khnw jweI]<br />

imit gey gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY; sd kurbwn] 8] 11]<br />

prmpUjnIk joiq rUip hir Awip; gurU nwnku khwXau] DMn 3 siqgurU nwnk dyv<br />

siqgurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- gurU pRmysr jI dI siqsMgq ’c vsx vwly,<br />

pwrbRhm jI ’c lIx pRymI gursyvk jI dy, cOrwsI l`K jUn, mn dy ivSy vwSnw ’c<br />

BRmx rUp, (gvn) gyVy imit gey, aun@W ny AibnwsI bRhm jI ’c, (ibsRwm) itkwA<br />

pwey ilAw[ AYsy ivsmwd (pRB) vwihgurU siqgurU swihbwn jI(kY) qoN, dwsn dws<br />

gRIb sd sdw hI, (kurbwn) bilhwr jWdw hY, ikauN jo aun@W dI ndr b^SIS<br />

siqsMgq jI duAwrw, duKI jIv bRhm hI bx jWdw hY] 8] 11] XQw:- gur kau;<br />

kurbwnu jwau hW]) nwrwien nrpiq; nmskwrY] AYsy gur kau.bil bil jweIAY;<br />

Awip mukqu.moih qwrY]) nwnk dws; sdw kurbwnI]) gur Apuny aUpir; bil<br />

jweIAY]<br />

gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI bwrvyN, Awid 278.<br />

sloku] suKI bsY mskInIAw; Awpu invwir qly] bfy bfy AhMkwrIAw;<br />

nwnk.grib gly] 1]<br />

suKI bsY mskInIAw; Awpu invwir qly] prmpUjnIk vwihgurU siqgurU nwnk<br />

dyv siqgurU mh`lw 5 jI srb`q dy Bly leI, hMkwr dy iqAwg dw SuB s`cw aupdyS<br />

b^Sdy hn:- hy gurU ipAwrI swDsMgqjI!gurqw ibrwjmwn siqgurU jI duAwrw,<br />

AiqAMq mskIn ZRIb hI ZRIb AvsQw nUM kmwaux vwly, (mskInIAw) ZRIb hI ZRIb<br />

gursyvk jI, gur pRswid; jw kw imtY AiBmwnu] Anuswr gurU jI dI ikRpw<br />

nwl(Awpu) hMkwr(invwir) inivrq krky, sB dy crnW dy(qly) Q`ly pY ky, pUrn<br />

ZRIbI kmw ky, gurU jI dy prmpiv`qR s`cy crn-kmlW gurSbdW inrgun bRhm ’c<br />

lIx, srgun dy drSnW sihq, sdw suKI(bsY) vsdy hn[ prmpUjnIk vwihgurU<br />

siqgurU mh`lw 5MjvW jI srb`q dy Bly leI, au`bldI dyZ ’c bYT ky, mskInIAw<br />

AvsQw Awp kmw ky, mskInIAw AvsQw A`gy sdw leI b^S rhy hn[ XQw:-<br />

pvhu crxw qil.aUpir Awvhu; AYsI syv kmwvhu] Awps qy aUpir sB jwxhu; qau<br />

drgh.suKu pwvhu] 1]) inhclu scu Kudwie eyku; Kudwie bMdw AibnwsI]) sMqh<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

428<br />

q`qkrw


crn; mwQw myro pauq] Aink bwr; sMqh fMfauq] 1]) sMqh crx; Doie Doie<br />

pIvw] sMqh drsu; pyiK pyiK jIvw]) qyry dws kI hovw DUir] nwnk kI pRB srDw<br />

pUir]) srb kI ryx hovIjY] Awpu imtwie; imlIjY]) hm AprwDI; inrgunIAwry]<br />

nw ikCu syvw; nw krmwry]) siqgur ky crn; Doie Doie pIvw] gur nwnk; jip<br />

jip sd jIvw]) pRB jI; moih kvnu AnwQu ibcwrw] kvn mUl qy.mwnuKu kirAw;<br />

iehu prqwpu quhwrw]) kih nwnk.sB Aaugn mo mY; rwiK lyhu srnwieE] 2])<br />

jwiq kulInu; syvku jy hoie] qw kw khxw; khhu n koie] ivic snwqˆØI; syvku<br />

hoie] nwnk; px@IAw pihrY soie] 4] 1] 6]) khu nwnk; Awpu imtwieAw] sBu<br />

pwrbRhmu; ndrI AwieAw]) swD kI soBw; Aiq mskInI]) grIbI; gdw hmwrI]<br />

KMnw; sgl rynu CwrI]<br />

bfy bfy AhMkwrIAw; nwnk.grib gly] 1] hMkwrI durXoDn kMs rwvx nOrMgy<br />

vzIdy jYsy bfy bfy(AhMkwrIAw) hMkwrI, hMkwr krky(grib) hMkwr’c hI, gly hn]<br />

1] XQw:- krY gumwnu.cuBih iqsu sUlw; ko kwFn kau nwhI] AjY su coB kau.ibll<br />

iblwqy; nrky Gor pcwhI]) i|Awnu gvwieAw.dUjw BwieAw; grib gly.ibKu<br />

KwieAw] gur rsu gIq bwd.nhI BwvY suxIAY; gihr gMBIru gvwieAw]) jo grbY so<br />

pcsI ipAwry; jip nwnk Bgiq smwhw]<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI bwrvyN[<br />

ijs kY AMqir; rwj AiBmwnu] so nrk pwqI; hovq suAwnu] 1.vwihgurU jI dI<br />

b^iSS nUM Bu`l ky, ijs hMkwrI(kY) dy irdy(AMqir) AMdr, Awpxy rwj dw(AiBmwnu)<br />

hMkwr hY, inAW krn dI bjwey, hMkwr krky inrdoSW nUM bMbW nwl &Ukdw hY[ XQw:-<br />

hau bMDau; hau swDau bYru] hmrI BUim; kauxu GwlY pYru]) hau sUrw.prDwnu hau; ko<br />

nwhI muJih smwnI] (so) auh(suAwnu) ku`qw, nrk ’c(pwqI) nSt(hovq) huMdw hY,<br />

ijauNdw hI hMkwr ivkwr zor zulm, AsMK gl vF; hiqAw kmwih] AsMK pwpI;<br />

pwpu kir jwih] nrk ’c if`igAw rihMdw hY[ myrI myrI kYrau krqy; durjoDn sy<br />

BweI] bwrh jojn CqRü clY Qw; dyhI.igrJ n KweI] 2] vw ijs hMkwrI(kY) dy<br />

irdy(AMqir) AMdr, (AiBmwnu) hMkwr dw rwj hY, Bwv hr smyN hMkwr mZz’c<br />

ciV@Aw rihMdw hY[ hr smyN hMkwr krky zor zulm krdw inrdoS jIAW nUM v`Fdw<br />

rihMdw hY, (so) auh hMkwrI(suAwnu) ku`qw, ijauNdw hI, nrk ’c (pwqI)nSt (hovq)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

429<br />

q`qkrw


ho irhw hY, mr ky BI nrk ’c(pwqI) nSt huMdw hY[ vw (so) aus dw(suAwnu) ku`qy jnm<br />

rUpI nrk ’c(pwqI) pYxw(hovq) huMdw hY[ XQw:- bfy bfy AhMkwrIAw; nwnk.grib<br />

gly]) aUcw cVY; su pvY pieAwlw] Drin pVY; iqsu.lgY n kwlw]) AhMkwir muey.sy<br />

ivgqI gey; mir jnmih iPir Awvih] 9]) AhMkwrIAw no duK BuK hY; hQu<br />

qfih.Gir Gir mMgwie]) jo grbY so pcsI ipAwry; jip nwnk Bgiq smwhw]<br />

jo jwnY; mY jobnvMqu] so hovq; ibstw kw jMqu] vwihgurU jI dy b^Sy husn dw<br />

hMkwr krky, jo ieh (jwnY) jwxy, ik mY(jobnvMqu) juAwnI husn vwlw, AiqAMq hI<br />

suMdr hW, myry jYsw j`g ’qy sohxw n jMimAw hY qy n hI jMmygw[ XQw:- rUpvMqu hoie;<br />

nwhI mohY]) hau sUrw.prDwnu hau; ko nwhI muJih smwnI] 2] jobnvMq Acwr kulInw;<br />

mn mih hoie gumwnI] (so) auh gurU jI qoN bymuK, (ibstw) gMdgI (kw) dw(jMqu) kIVw,<br />

(hovq) ho jWdw hY, Bwv suMdrqw dw gumwn krny krky, suMdrqw nst iBRst ho jWdI<br />

hY[ pUry gurU jI dI ikRpw qoN ibnw pqw nhIN ik dwsn dws nUM suMMdr srUp ipAwry<br />

vwihgurU jI ny b^iSAw hY[ hMkwr krky jL bL irhw hY[ pr Gr ivkwrI ho ky eyfz<br />

Awid rogW dy vsIkwr ho ky, qVP 2 ky mrdw hY[ XQw:- Aiq sMudr.kulIn cqur;<br />

muiK i|AwnI DnvMq] imrqk khIAih nwnkw; ijh pRIiq nhI.BgvMq]<br />

Awps kau; krmvMqu khwvY] jnim mrY; bhu join BRmwvY] vwihgurU jI dy<br />

praupkwrW nUM Bu`lx vwlw ingurw AikRqGx hMkwrI.hMkwr krky, jy (Awps) Awpxy<br />

Awp(kau) nUM, (krmvMqu) BwgW vwlw khwvY, ik mYN Awpxy BwgW dw &L ivSy mOz Bog<br />

irhw hW, gurU syvw ismrn bMdgI praupkwr n kry, qy Awpxy sbMDIAW nUM khy, “qusIN<br />

myry Bwg Kw rhy hoN[ ”qW bwr 2(jnim) jMm ky(mrY) mrdw hY, (bhu) bhuq join ’c,<br />

(BRmwvY) BRmdw iPrdw hY[ XQw:- jim jim mrY; mrY iPir jMmY] bhuqu sjwie; pieAw<br />

dyis lMmY]<br />

Dn BUim kw; jo krY gumwnu] so mUrKu; AMDw AigAwnu]) koeI khY; mY Dnih<br />

pswrw] Anuswr vwihgurU jI dy b^Sy Dn(BUim) DrqI(kw) dw, jo AikRqGx (gumwnu)<br />

hMkwr(krY) krdw hY[ (so) auh mUrKu, ismrn praupkwr gursyvw gursbd vwihgurU jI<br />

dI pRwpqI dy(AigAwnu) (A+igAwnu) igAwnu qoN(A) rihq, AMDw hY[ XQw:-<br />

mwieAwDwrI; Aiq AMn@w bolw] sbdu n suxeI; bhu rol Gcolw]) igAwn hIxM,<br />

AigAwn pUjw] AMD vrqwvw, Bwau dUjw]) mn qn Dn BUim kw Twkuru; hau ies kw<br />

iehu myrw] Brm moh kCu sUJis nwhI; ieh pYKr pey pYrw] 2]) (buJY.polw) BUmIAw;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

430<br />

q`qkrw


BUim aUpir inq luJY] Coif clY iqRsnw nhI buJY] 2]) myrI myrI kYrau krqy;<br />

durjoDn sy BweI] bwrh jojn.CqRü clY Qw; dyhI.igrJ n KweI] 2]<br />

kir ikrpw; ijs kY ihrdY grIbI bswvY] nwnk eIhw mukqu; AwgY suKu pwvY]<br />

1] DMn 2 sRI gurU nwnk dyv gursbd rUp siqgurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:-<br />

rwj husn Dn BUm dw hMkwr myt ky, siqgurU swihb jI ikrpw(kir) krky, ijs<br />

Awpxy ipAwry gursyvk jI(kY) dy ihrdY’c, grIbI; gdw hmwrI] KMnw; sgl rynu<br />

CwrI] Anuswr sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anq klwvwn grIbI(bswvY) vsw idMdy<br />

hn, auh (eIhw) ies lok’c, mhW pwpW AOguxW ivkwrW qoN(mukqu) Cu`tkwr, vwihgurU<br />

jI dy(AwgY) snmuK, AMimRq bRhmwnMd rs dw sdw suKu(pwvY) pwauNdw hY[] 1] DMn<br />

vwihgurU Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu<br />

nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk swihb mh`ly pMMjvyN jI dI, ies<br />

prmpiv`qR prmpUjnIk au~cI hM U au~cI AvsQw’c ivsmwd lIxqw hY:- pRB kY<br />

ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]) gurmuiK; roim roim<br />

hir iDAwvY]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] paux<br />

pwxI bYsMqr ismrih; ismrY sgl aupwrjnw] Awp AiqAMq hI grIbI kmw ky,<br />

sMswr nUM gurbwxI b^S ky, sB nUM sdw leI grIbI b^SI hY[ XQw:- hm grIb<br />

mskIn.pRB qyry; hir rwKu rwKu vf vfw hy]) bRhmigAwnI.sgl kI rInw] Awqm<br />

rsu; bRhmigAwnI cInw]) swD kI soBw; Aiq mskInI] sMq vfweI; hir jsu<br />

cInI]) bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI. praupkwr aumwhw]) imit<br />

gey bYr; Bey sB ryn] AMimRq nwmu; swDsMig lYn]) moih grIb kau; lyhu rlwie]<br />

nwnk; Awie pey srxwie]) Apuny Twkur kI; hau cyrI] crn ghy.jgjIvn pRB<br />

ky; haumY mwir inbyrI]<br />

DnvMqw hoie kir; grbwvY] iqRx smwin; kCu sMig n jwvY] siqgurU swihbwn<br />

jI dy b^Sy Dn nUM pRwpq krky, (DnvMqw) Dn vwlw hoie kir ky, AikRqGx ho<br />

ky(grbwvY) hMkwr kry[ ie`k(iqRx) k`K dy(smwin) brwbr, mrn qoN(kCu) ku`J BI,<br />

sMig (n) nhIN(jwvY) jwvygw, pr Dn leI kIqy zor zulm mhW pwp sB nwl jWdy<br />

hn[ XQw:- kbIr.kaufI kaufI joir kY; jory lwK kroir] clqI bwr.n kCu<br />

imilE; leI lMgotI qoir]) sMig n cwlis; qyrY Dnw] qUM ikAw lptwvih; mUrK<br />

mnw]) pRwn gey; khu kW kI mwieAw]) nWgy Awvnu.nWgy jwnw] koie n rih hY;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

431<br />

q`qkrw


wjw rwnw]) kbIr iehu qnu jwiegw; skhu q.lyhu bhoir] nWgy pwvhu qy gey; ijn<br />

ky lwK kroir] 27]) mwieAw sMic.rwjy AhMkwrI] mwieAw.swiQ n clY; ipAwrI]<br />

mwieAw mmqw hY; bhu rMgI] ibnu nwvY; ko swiQ n sMgI] 2]) mÚ 5] mwieAw.<br />

swiQ n cleI; ikAw lptwvih AMD] gur ky crx iDAwie qU; qUtih mwieAw bMD]<br />

2]<br />

bhu lskr mwnuK aUpir; kry Aws] pl BIqir; qw kw hoie ibnws]) iknhI<br />

kihAw bwh bhu BweI] Anuswr siqgurU swihbwn jI dIAW b^SIAW (bhu)<br />

bhuqIAW(lskr) &OjW aUpir, mwnuK JU`TI Aws kry, Bwv &OjW dw gumwn krky zor<br />

zulm kry, (qw) iqs hMkwrI(kw) dw, pl(BIqir) iv`c Bwv Aks mwqR(ibnws)<br />

nws hoie jWdw hY[ XQw:- myrI myrI kYrau krqy; durjoDn sy BweI] bwrh jojn<br />

CqRü clY Qw; dyhI. igrJ n KweI] 2] srb suoien kI lµkw hoqI; rwvn sy<br />

AiDkweI] khw BieE dir bWDy hwQI; iKn mih BeI prweI]) mwqy mqMg.jry jr<br />

sMg; AnUp auqMg.surMg svwry] kot qurMg.kurMg sy kUdq; paun ky gaun kau.jwq<br />

invwry] BwrI Bujwn ky BUp BlI ibiD; inAwvq sIs.n jwq ibcwry] eyqy Bey.qo<br />

khw Bey BUpq; AMq kO.nWgy hI pwie pDwry]<br />

sB qy; Awp jwnY blvMqu] iKn mih; hoie jwie BsmMqu] siqgurU swihbwn jI<br />

qoN bl pRwpq krky, hau sUrw.prDwnu hau; ko nwhI muJih smwnI] Anuswr jy Awpxy<br />

Awp nUM sB qy(blvMqu) bl vwlw, blI(jwnY) jwxy, Bwv Awpxy bl dw gumwn krky,<br />

inrdoS jIAW nUM du`K dyvy , khy jly hrnwKS Qly hrnwKS mYN r`b hW myrw hI jwp<br />

kro, qW iKn(mih) ’c hI, (BsmMqu) suAwh hoie(jwie) jWdw hY[ XQw:- kInI<br />

riKAw.Bgq pRihlwdY; hrnwKs nKih ibdwry]) jy ko; bhuqu kry AhMkwru] Ehu iKn<br />

mih rulqw; KwkU nwil] 3]) bfy bfy AhMkwrIAw; nwnk.grib gly]<br />

iksY n bdY; Awip AhMkwrI] Drmrwie; iqsu kry KuAwrI] ijhVw ingurw<br />

swkq bdmwS bMdw Awip AhMkwrI ho ky, pulIs bzurg pUrn siqgurU.swDU sMq iksY<br />

nUM BI n(bdY) igxy, Bwv iksy dI BI pRvwh n kry, hMkwr ’c AMn@w ho ky, fwky zor<br />

zulm kql kry, hMkwr ’c pUry gurU dw hukm n mMny, Drmrwie s^q szw dy ky,<br />

iqsu dI(KuAwrI) im`tI plIq(kry) krdw hY[ XQw:- kir AhMkwru; hoie vrqih<br />

AMD] jm kI jyvVI; qU AwgY bMD] 1]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

432<br />

q`qkrw


gur pRswid; jw kw imtY AiBmwnu] so jnu nwnk; drgh prvwnu] 2]<br />

gursbd Akwl srUp siqgurU nwnk dyv swihb jI &urmwauNdy hn:- ijsu gur<br />

pRswid; qUtY hau rogu] Anuswr(gur) prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI dI, (gur)<br />

pRkwS hI pRkwS hI pRkwS ivAwpk BrpUr(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, (jw) ijs<br />

gursyvk jI(kw) dw, qn mn jobn iv`idAw Dn bl &OjW Awid sB qr@W<br />

dw(AiBmwnu) hMkwr(imtY) imt jWdw hY, (so) auh (jnu) ipAwry gurmuiK Bgq jI,<br />

(drgh) koit bRhmMf dI rcnw, siqsMgqjI, s`cKMf’c, (prvwnu) kbUl mnzUr<br />

hn] 2] XQw:- drgh mwxu pwvih, piq isau jwvih; AwgY.dUKu n lwgY]) pey<br />

kbUlu.KsMm nwil; jW Gwl mrdI GwlI]) ijQY Ehu jwie.iqQY Ehu surKrU; Es kY<br />

muih ifTY.sB pwpI qirAw]<br />

koit krm krY; hau Dwry] sRmu pwvY; sgly ibrQwry] b`cy pwlx, praupkwr<br />

dy(koit) Axigxq(krm) kMm krY, aun@W dI(hau) hMgqw(Dwry) kry[ hau krny<br />

krky(sRmu) Qkwvt (pwvY) pwauNdw hY, (sgly) swry hI(ibrQwry) ibrQy jWdy hn[<br />

ijvyN Awpxy kIqy krmW dI hMgqw krky bwr 2 suxwauNdw hY, aus dw &L hMgqw dw<br />

AiBAws, Qkwvt imldw hY, ijs krky mMjy’qy pY jWdw hY[ Awpxy kMmW nUM jnwauxy<br />

krky klyS BI ho jWdw hY[ hryk pRymI ien@W do qukW dw Su`D aucwrn pkwvy , ArQ<br />

cyqy krky, G`t qoN G`t l`K vwrI AiBAws kry[ siqgurU swihb jI dI ikRpw<br />

duAwrw, hMgqw Qkwvt rog qoN bcy[<br />

Aink qpisAw; kry AhMkwr] nrk surg; iPir iPir Avqwr]) inmK<br />

inmK kir; srIru ktwvY] qau BI; haumY mYlu.n jwvY]) srIru ktwie; homY kir<br />

rwqI] vrq nym krY.bhu BwqI] Anuswr (Aink) Anyk pRkwr dI, kTn qoN kTn<br />

qpisAw krky, jy aus dw AhMkwr kry, ik mYN bVI hI kTn qp`isAw kIqI hY[ SuB<br />

bcn bolx dI bjwey, srwp dy ky swVdw rhy[ qW auh nrk surg ’c, (iPir)<br />

muV(iPir) muV, (Avqwr) jnm Dwrygw, Bwv haumY kriqAw; nh suKu hoie]) haumY<br />

dIrG rogu hY;) vwid AhMkwir; nwhI pRB mylw]) AhM AhM AhY Avr; mUV mUV mUV<br />

bvreI] Anuswr ingurw AhMkwr krky, mnmuiK kmlw; rgVY luJY]) mJ Bir; duK<br />

bduK] jUnW vYr ivkwr ’c, du`K hI du`K Bogdw hY[ srIr ’c hMkwr dy Anyk<br />

jrwsIm, ibmwrIAW kRoD ivkwr, vwihgurU jI dy ivCoVy dw kwrx bxdy hn[ ijs kI<br />

bsqu; iqsu AwgY rwKY] pRB kI AwigAw; mwnY mwQY] aus qy caugun; krY inhwlu]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

433<br />

q`qkrw


nwnk swihbu; sdw dieAwlu] 2] Anuswr sB ku`J gurU jI nUM Arp ky, gurU jI dI<br />

ikRpw dw pwqr bxy[ gurpRswid haumY iqAwgy, myhrvwn dieAwl ikRpwl, mY kwmix;<br />

myrw kMqu krqwru] ipAwry kMq vwihgurU jI nUM pwvy[ XQw:- haumY Koie; kry sIgwru]<br />

qau kwmix; syjY rvY Bqwru]<br />

Aink jqn kir; Awqm nhI dRvY] hir drgh; khu kYsy gvY] sRIr nUM r`qI 2<br />

k`t ky hvn krn, vrq r`Kx, kTn qp`isAw krn, sRIr dI Doqw mWjI krn<br />

dy(Aink) Anyk jqn krny(kir) krky, (Awqm) mn, nhI(dRvY) FLdw Bwv iKmw<br />

sihj inmRqw gRIbI sMqoK inrivkwrqw inrvYr pRym guxW sihq, muslmwxu mom idil<br />

hovY] vWg mom nhIN huMdw[ (hir) vwihgurU jI dI(drgh) koit bRhmMf dI rcnw,<br />

s`cKMf siqsMgqjI, inrgun bRhm jI ’c, (khu) d`so(kYsy) ikvyN(gvY) phuMcxw<br />

hovygw?Bwv AMdr bwhr AnMq pRkwS hI pRkwS srUp pUrn bRhm jI ’c, mn bwxI<br />

sRIr krky lIxqw ikvyN hovygI?<br />

Awps kau; jo Blw khwvY] iqsih BlweI; inkit n AwvY] (jo) ijhVw<br />

BgqhIx ^udgrz vifAweI dw Bu`Kw, AwpxI vifAweI Awp krky, hornW qoN krw<br />

ky(Awps) Awpxy Awp(kau) nUM(Blw) nyk swaU (khwvY) khwauNdw hY, (iqsih) iqs<br />

dy(BlweI) nykI (inkit) nyVy(n) nhIN(AwvY) AwauNdI, ikauN jo, AwpxI vifAweI<br />

krn nwl, nykI krn dI ie`Cw ^qm ho jWdI hY[ v`fw khwaux vwly nUM vifAweI hI<br />

Kw jWdI hY[ XQw:- jy ko vfw khwie; vfweI KwvY]) motw nwau DrweIAY; gil<br />

Aaugx Bwrw] ies doS dI inivrqI leI gurU mrXwdw Anuswr Awpxy Awp nUM, dwsn<br />

dws ZRIb kUkr ie`k bcn bolxw, jy ko jIau khY En@w kau; jm kI qlb n hoeI])<br />

koml bwxI; sB kau sMqoKY] Anuswr dUjy nUM siqkwr nwl jI bhu vcn ^Ub im`Tw<br />

ipAwrw jI jI bolxw, ipAwry pRIqm vwihgurU jI dI pRwpqI hY[ XQw:- shij sMqoiK<br />

sIgwrIAw; imTw bolxI] ipru rIswlU qw imlY; jw gur kw sbdu suxI]) bilhwrI<br />

iqnHW guris`KW; gurmiq bol boldy imTw]) gurmuiK sdw sohwgxI; ipru rwiKAw aur<br />

Dwir] imTw bolih iniv clih; syjY rvY Bqwru] soBwvMqI sohwgxI; ijn gur kw hyqu<br />

Apwru]<br />

pRym ibnY:- ingurw corI mwVy krm krky, Awpxy AOgux lukox leI AwpxI is&q<br />

Awp krdw hY[ ieh bhuq v`fw doS hY[ ies doS dI inivrqI leI, gurU vwlw bx ky,<br />

hyTlIAW qukW dw G`t qoN G`t l`K vwrI AiBAws krky, AwpxI vifAweI krn dI<br />

bjwey, gurU pRmysr jI dI vifAweI krny krky AsMK puMn suK &L hn[ XQw:- quDu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

434<br />

q`qkrw


AwgY Ardwis hmwrI; jIau ipMfu sBu qyrw] khu nwnk.sB qyrI vifAweI; koeI.nwau n<br />

jwxY myrw]) nwnk.dunIAw kIAW vifAweIAW; AgI syqI jwil] eynI jlIeIN. nwmu<br />

ivswirAw; iek.n clIAw nwil]) dunIAw kIAw vifAweIAw; kvnY Awvih kwim]<br />

mwieAw kw rMgu sBu iPkw; jwqo ibnis indwin] jw kY ihrdY hir vsY; so pUrw<br />

prDwnu]) lokn kIAw vifAweIAw; bYsMqir pwgau] ijau imlY ipAwrw Awpnw; qy<br />

bol krwgau]<br />

srb kI ryn; jw kw mnu hoie] khu nwnk; qw kI inrml soie] 3]) Anq klw<br />

hoie; Twkuru ciVAw] siqgurU nwnk dyv, Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE<br />

Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW<br />

swihb jI gRIbI dw aupdyS (khu) &umwaNudy hn:- AnMq SuB kwrj krky, AwpxI<br />

vifAweI hMgqw dy iqAwgI, gurU pRym ’c FLy mn vwly , (jw) ijs pRymI gursyvk jI kw<br />

mnu, gur pRswid(srb) swirAW(kI) dI(ryn) crn-DUV hoie jWdw hY, (qw) iqs(kI)<br />

dI(soie) soBw, (inrml) au~jl sy au~jl AiqAMq hI au~jl ho jWdI hY] 3] XQw:-<br />

jb iehu; hUAw sgl kI rInw] qw qy rmeIAw; Git Git cInw]) jw kw mnu; hoie<br />

sgl kI rInw] hir hir nwmu; iqin Git Git cInw]) srb kI ryx; hovIjY] Awpu<br />

imtwie; imlIjY]<br />

jb lgu jwnY; muJ qy kCu hoie] qb ies kau; suKu nwhI koie] ingurw hMkwrI<br />

jIv hMgqw krky, (jb) jdoN(lgu) q`k, ieh(jwnY) jwxdw hY, ik jo kCu BI hoie irhw<br />

hY, Ehu muJ qy hI ho irhw hY, Bwv vwihgurU jI nUM Bu`l ky, Awpxy Awp nUM krqw Qwpdw<br />

hY, (qb) qdoN q`k ies(kau) nUM koie BI suKu nwhI hY, ikauN jo, hrnwKS vWg Awpxy<br />

Awp nUM Qwp ky kihMdw hY, “jly hrxwKS Qly hrxwKS, mYN r`b hW myrw hI jwp<br />

iDAwn kro[ ”XQw:- myro eI DÎwn.Dro ins bwsur; BUl kY.Aaur ko nwmu n lIjY]<br />

dIny ko nwmu sunY.Bij rwqih; lIny ibnw.nih nYku pRsIjY] hMkwr nwl bkdw hY, “mYN<br />

jwno mwr idAWgw!”Awid[ XQw:- mhw bicqR suMdr AwKwVy; rx mih ijqy pvwVy]<br />

hau mwrau.hau bMDau Cofau; muK qy eyv bbwVy]) hau bMDau; hau swDau bYru] hmrI<br />

BUim; kauxu GwlY pYru]<br />

jb ieh jwnY; mY ikCu krqw] qb lgu; grB join mih iPrqw] krqw hoie<br />

jnwvY] Anuswr Awpxy Awp nUM r`b jxwauNidAW, (jb) jdoN ieh(jwnY) jwxdw hY, ik<br />

mY (krqw) r`b sB ikCu hW, Bwv jo ku`J BI krdw hY, Awpxy Awp nUM r`b mMn ky,<br />

hMgqw sihq hI krdw hY[ (qb) qdoN(lgu) q`k, ieh mwqw jI dy(grB) pyt ’c, muKu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

435<br />

q`qkrw


qlY pYr aupry; vsMdo kuhQVY Qwie] Anuswr pu`Tw lmkidAW(join) jUnW(mih) ’c<br />

(iPrqw) iPrdw, mJ Bir duK bduK] Anuswr du`K hI duK Bogdw hY[ XQw:- kbhU<br />

kIt hsiq; pqMg hoie jIAw] Aink join; BrmY BrmIAw]) keI jnm; Bey kIt<br />

pqMgw] keI jnm; gj mIn kurMgw] keI jnm; pMKI srp hoieE] keI jnm;<br />

hYvr ibRK joieE]) jim jim mrY; mrY iPir jMmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lMmY]<br />

jb DwrY; koaU bYrI mIqu] qb lgu; inhclu nwhI cIqu]) AhM AhM AhY Avr;<br />

mUV mUV mUV bvreI] Anuswr mUrK kmLw hMkwrI(jb) jdoN Awpxy idl ’c, (koaU)<br />

iksy nUM bYrI, iksy nUM(mIqu) im`qR (DwrY) Dwrdw hY, jy im`qR zulm kql kry qW BI<br />

aus dw p`K krdw hY[ vYrI nwl vYr icqv ky, aus nUM burw kihMdw hY[ Awpxy<br />

idl’c, aus nUM mwrn dI icqvxI krdw hY, sRIr krky BI mwrdw mrwauNdw hY,<br />

(qb) qdoN(lgu) q`k, ies dw cIqu(inhclu) Ac`l nwhI hY[ vw(inhclu) Ac`l<br />

bRhm jI dy cIqu ’c, nwhI vsdw[ vw qb lgu inhclu bRhm jI, ies dy cIqu ’c,<br />

nwhI hn[ XQw:- AMdru KwlI.pRym ibnu; Fih FyrI.qnu Cwru]<br />

pRym’c lIx singD SuB is`iKAw:- inrvYr siqgurU swihbwn jI dI ShIdI<br />

jp 2 ky, iDAwn DwridAW inmK 2 nmskwridAW, bYrI im`qR suBwA iqAwg ky,<br />

gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr jI nwl juVnw joVnw hY[ gurbwxI pV@y vIcwry,<br />

pRYktIkl rUp dyvy[ ies leI ien@W qukW dw G`t qoN G`t, l`K vwrI AiBAws kry[<br />

DMn bwby GneIey jI ny, vYrI im`qR suBwA iqAwg ky, siqgurU swihb jI dIAW l`KW<br />

^uSIAW pRwpq kIqIAW[<br />

jb lgu; moh mgn sMig mwie] qb lgu; Drmrwie dyie sjwie]) moh mgn<br />

mih; rihAw ibAwpy] Aiq iqRsnw; kbhU nhI DRwpy]) plic plic sglI mueI;<br />

JUTY DMDY mohu] iek su hir ky nwm ibnu; AgY leIAih Koih]) mwieAw moih; kVy<br />

kiV picAw] ibnu nwvY; BRim BRim BRim KipAw] 1]) Anuswr iqRSnw moh suAwd<br />

krky (jb) jdoN(lgu) q`k, ieh ingurw jIv, mwieAw mmqw hY bhu rMgI] Anuswr<br />

bhu rMgI(mwie) mwieAw moh sMig (mgn) msq, lIx ho irhw hY, (qb) qdoN(lgu)<br />

q`k, Drmrwie jI s^q sjwie(dyie) idMdy hn[ XQw:- pwpI krm kmwvdy; krdy<br />

hwey hwie] nwnk.ijau mQin mwDwxIAw; iqau mQy DRmrwie] 9]) pauVI 5] lY<br />

Pwhy.rwqI qurih; pRBu jwxY pRwxI] qkih nwir prweIAw; luik AMdir TwxI] sMn@I<br />

dyin.ivKMm Qwie; imTw mdu mwxI] krmI Awpo AwpxI; Awpy pCuqwxI] AjrweIlu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

436<br />

q`qkrw


Prysqw; iql pIVy GwxI]) mwieAw rMg ibrMg.krq BRm; moh kY kUip.gubwir pirE<br />

hY] eyqw gbu, Akwis n mwvq; ibstw Asœ ik®im audru BirE hY]<br />

pRB ikrpw qy; bMDn qUtY] gur pRswid; nwnk.hau CUtY] 4] prmpUjnIk<br />

vwihgurU siqgurU nwnk dyv siqgurU mh`lw 5 jI &urmw rhy hn:- (gur) siqgurU<br />

vwihgurU swihb jI dI, (gur) pRkwS hI pRkwS ivAwpk BrpUr Anq klwvwn SuB<br />

s`cI ivsmwd(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, (hau) hMgqw(CUtY) Cu`t jWdI hY[ hMgqw<br />

Cu`txy krky(pRB) vwihgurU siqgurU swihb jI dI ikrpw(qy) qoN, Awpxy Awp nUM krqw<br />

mMnx, jUnW’c pYx, idl’c vYrI im`qR Dwrn, mwieAw’c msq hox, Drmrwie dI<br />

szw dy bMDn(qUtY) qu`t jWdy hn] 4] XQw:- pRBu ikrpw qy; bMDn CutY] qau ikrpw<br />

qy; haumY qutY]<br />

shs Kty; lK kau auiT DwvY] iqRpiq n AwvY; mwieAw pwCY pwvY] Aink<br />

Bog; ibiKAw ky krY] nh iqRpqwvY; Kip Kip mrY] ibnw sMqoK; nhI koaU rwjY]<br />

supn mnorQ; ibRQy sB kwjY] nwm rMig; srb suKu hoie] bfBwgI; iksY prwpiq<br />

hoie] krn krwvn; Awpy Awip] sdw sdw; nwnk hir jwip] 5] shs Kty; lK<br />

kau auiT DwvY] iqRpiq n AwvY; mwieAw pwCY pwvY]) BUilE mnu; mwieAw<br />

aurJwieE] jo jo krm kIE lwlc lig; iqh iqh Awpu bMDwieE]) mwieAw<br />

ibAwpq; bhu prkwrI]) so sMcY; jo hoCI bwq] mwieAw moihAw; tyFau jwq]<br />

Anuswr mwieAw moihAw lwlcI swkq, (shs) hzwrW l`KW rupey lwl pdwrQ(Kty)<br />

K`tdw hY[ (lK) l`KW hzwrW(kau) nUM pRwpq krn leI, auiT ky(DwvY) dOVdw hY[<br />

fwky kql krdw hY, dUijAW dySW’qy hmly krdw hY[ byAMq jIAW nUM mwrdw d`uK<br />

idMdw hY, smuMdRW phwVW AkwS pqwl dySW pRdySW ’c mwieAw Kojdw hY[ pwpw bwJhu<br />

hovY nwhI; muieAw.swiQ n jweI] Anuswr jIAW dy gL v`F ky, mwieAw hoeI<br />

nwgnI; jgiq rhI lptwie] Anuswr BwvyN mwieAw nwgxI nUM, (pwCY) ip`Cy(pwvY)<br />

pwauNdw Bwv jm@W krdw hY, iPr BI(iqRpiq) r`j(n) nhIN(AwvY) AwauNdw, ikauN jo<br />

ku`qy dy hLkx vWg, loB dI lihr’c hLikAw hY[ XQw:- loB lhir sBu suAwnu<br />

hlku hY; hlikE sBih ibgwry]) ilµau ilµau krq; iPrY sBu logu] qw kwrix;<br />

ibAwpY bhu sogu]) mwieAw.mnhu n vIsrY; mWgY dMmw dMm] so pRBu.iciq n AwveI;<br />

nwnk.nhI krMim]) koit jory lwK k®ory; mnu n hory] prY prY hI kau; luJI hy])<br />

BuiKAw.BuK n auqrI; jy bMnw purIAw Bwr]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

437<br />

q`qkrw


Aink Bog; ibiKAw ky krY] nh iqRpqwvY; Kip Kip mrY] mwieAw joV ky, AMn@w<br />

ho ky (ibiKAw) iviSAW(ky) dy(Aink) AnykW Bog(krY) krdw hY, (iqRpqwvY)<br />

rj`dw(nh) nhIN ivkwrW ’c, Kip Kip ky AMn@w ho ky, (mrY) mr jWdw hY[ XQw:- vfy<br />

vfy rwjn Aru BUmn; qw kI. iqRsn n bUJI] lpit rhy mwieAw rMg mwqy; locn.kCU n<br />

sUJI] 1] ibiKAw mih; iknhI. iqRpiq n pweI] ijau pwvku eIDin nhI DRwpY; ibnu<br />

hir.khw AGweI] rhwau] idnu idnu krq Bojn bhu ibMjn; qw kI.imtY n BUKw] audmu<br />

krY suAwn kI inAweI; cwry kuMtw GoKw] 2] kwmvMq kwmI bhu nwrI; pr igRh.joh n<br />

cUkY] idn pRiq krY.krY pCuqwpY; sog loB mih sUkY] 3] hir hir nwmu.Apwr Amolw;<br />

AMimRqu eyku inDwnw] sUKu shju Awnµdu sMqn kY; nwnk gur qy jwnw]) kyqy; Kip qutih<br />

vykwr]<br />

ibnw sMqoK; nhI koaU rwjY] supn mnorQ; ibRQy sB kwjY]) jo qU dyih.qhI iehu<br />

iqRpqY; Awn n kqhU Dwvau]) mY.bhuiV n iqRsnw BuKVI; hau rjw.iqRpiq AGwie<br />

jIau] Anuswr ijs nUM siqgurU swihb jI sMqoK b^Sx, auh gurmuiK ipAwry jI hI<br />

r`jdy hn[ sq sMqoKI; siqguru pUrw] siqgurU swihb jI dy b^Sy srb ivAwpI<br />

ivsmwd pUrn sMqoK qoN ibnw, ieMidRAW dy BogW, mwieAw pdwrQ vifAweI krky.ijauN<br />

ky(koaU) koeI BI, (rwjY) r`jdw nhI[ XQw:- rij n koeI jIivAw; phuic n cilAw<br />

koie] igAwnI jIvY sdw sdw; surqI hI piq hoie] srPY srPY sdw sdw; eyvY geI<br />

ivhwie] nwnk iks no AwKIAY; ivxu puiCAw hI lY jwie] 31]) AKI.vyiK n rjIAw;<br />

bhu rMg qmwsy[ ausqiq inµdw kMin suix; rovix qY hwsy[ swdI.jIB n rjIAw; kir<br />

Bog iblwsy[ nk n rjw.vwsu lY; durgMD suvwsy[ rij.n koeI jIivAw; kUVy Brvwsy[<br />

pIr murIdW iprhVI; scI rhrwsy] ijvyN supn AvsQw dy(kwjY) kMm(mnorQ) kwmnwvW<br />

sMklp ivklp sB, (ibRQy) inkMmy huMdy hn[ XQw:- ijau supnY; hoie bYsq rwjw] nyqR<br />

pswrY; qw inrwrQ kwjw]) ibiKAw kY Din; sdw duKu hoie] nw swiQ jwie; n<br />

prwpiq hoie] Anuswr rwj Bwg ieMidRAW dy suK pRwpq nhIN huMdy, nw hI nwl jWdy<br />

hn, supny vWg hn[ sRIr nUM rogI sogI duKI krky mwr ky, jmW jUnW dy v`s pwauNdy<br />

hn[ gur syvw pRymw-BgqI nwm ismrn praupkwr kIqy ibnw, rwj Bwg ivSy rsnw dy<br />

suAwd sB ibArQ hn[ XQw:- rwjy ieMdR smsir.igRh Awsn; ibnu hir Bgiq.khhu<br />

ikh lyKY]) goibd Bjn ibnu; ibRQy sB kwm] ijau ikrpn ky; inrwrQ dwm]<br />

ijvyN 2 ien@W’c l`gdw hY, iqvyN 2 Bu`K vDdI hI vDdI jWdI hY, kyqy; Kip qutih<br />

vykwr] Anuswr Kp 2 ky tu`t jWdw hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

438<br />

q`qkrw


53. {ibnw sMqoK; nhI koaU rwjY] swKI:- rwjn ky rwjw mhwrwjn ky<br />

mhwrwjw; vwihgurU mh`ly dsvyN jI dy pws, sRI AnMdpur swihb jI ivKy, ie`k<br />

plwlI pKMfI phuMicAw[ cwA nwl n`cy qy khy, “mYnUM ipAwry Alwh pwk ^udwjI dy<br />

suMdr jlwl pRkwS dy drSn huMdy hn, ies leI mYnUM jlwlI pIr kho[ ”vwihgurU<br />

gurU pRmysr jI suMdr dIvwn’c drSn b^S rhy hn[ siqsMgqjI pMj ipAwry cwr<br />

swihbzwdy jI, bwbw AwlmisMG bwbw audyisMG swihb jI v`fy XoDy mhwn blkwrI<br />

praupkwrI DIrjDwrI, prmpUjnIk mwqw gujr kOr jI Awid bRhmigAwn nMU pRwpq<br />

mweIAW drSn krky inhwl ho rhy hn[ bwby AwlmisMG swihb jI ny cojI pRIqm<br />

jI nUM pu`iCAw, “hy myrw.AMqrjwmI hir rwieAw] jI !kI ieh shI jlwlI pIr<br />

hY?”“nhIN BweI!ieh plwlI hY[ sloqR nwl ies dw v`fw Bwrw p`gV lwh idau[<br />

”p`gV nUM sloqr lwauNidAW hI Cnx 2 krdIAW mohrW if`gIAW[ J`t p`t rox l`g<br />

igAw[ vwihgurU jI ny pu`iCAw, “BweI s`c bol, jlwlI pIr qW roNdy nhIN[<br />

”“mhwrwj jI!myrI ie`Cw sI ik iekwnvyN qoN sO mohr ho jwvy[ ”ieh kOqk dyK ky,<br />

swry h`sx l`gy[ imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl<br />

kau; dyie dwnu] pUrn myhrvwn swihb jI ny nON mohrW b^S idqIAW[ s`cy swihb<br />

jI ny &urmwieAw, “mwieAw hoeI nwgnI; jgiq rhI lptwie] ies kI syvw jo<br />

kry; iqs hI kau iPir Kwie]) pwpw bwJhu.hovY nwhI; muieAw.swiQ n jweI] ieh<br />

&kIr bx ky BI, mwieAw leI ro irhw hY[ sB qy vf smrQ gurdyv] jI shI s`cy<br />

ieh Amolk bcn &urmw rhy hn:- ibnw sMqoK; nhI koaU rwjY] supn mnorQ; ibRQy<br />

sB kwjY]”}<br />

nwm rMig; srb suKu hoie] bfBwgI; iksY prwpiq hoie] AiBmwn krky nrk<br />

dw d`uK, Awpxy Awp nUM jobnvMq mMnx qoN ibstw dw ikRm bnx dw d`uK, BwgW vwlw<br />

mMnx qoN jUnW ’c Brmx dw d`uK, Apxy Awp nU M blvMq mMnx qoN iKn ’c Bsm hox<br />

dw d`uK, hMkwr krky gurU jI qoN bymuK hoxy krky , Drmrwjw jI dy kStW dy du`K, kIqy<br />

krmW dI hMgqw krn qoN Qkwvt, mn n FLx qoN du`K vwihgurU jI dI drgh dI<br />

pRwpqI n hox dw du`K, Awpxy Awp nUM krqw mMnx dw du`K, duSmx im`qR dI idRVqw qoN<br />

ic`q clwiemwn rihx dw du`K, mwieAw iviSAW dI pRwpqI qoN AiqRpqI qy iviSAW<br />

’c Kp 2 ky mrn dy du`K Aqy hMkwr krky gLx Awid smUh doSW du`KW dI inivrqI<br />

leI &urmw rhy hn:- prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dy b^Sy gurbwxI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

439<br />

q`qkrw


inrMkwr Ajpw jwp vwihgurU nwm jI dy(rMig) pRym, AnMd dw rMig cV@n qoN, pRB kY<br />

ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] dy(srb) swry suKu<br />

pRwpq(hoie) huMdy hn[ suKI bsY mskInIAw; Awpu invwir qly]) lwl rMgu iqs kau<br />

lgw; ijs ky vfBwgw] mYlw.kdy n hoveI; nh lwgY dwgw] Anuswr nwm rMig.srb<br />

suKu hoie] dI bfBwgI AvsQw, iksY ivrly 2 bfBwgI gurmuiK snmuK gursyvk jI<br />

nUM hI, prwpiq(hoie) huMdI hY, ijn@W duAwrw, bfy bfy AhMkwrIAw; nwnk.grib gly]<br />

doS dI inivrqI hox qoN koit jIA qrdy hn[ XQw:- gurmuiK koit auDwrdw BweI;<br />

dy nwvY eyk kxI]) cIiq AwvY; qW mhw Anµd] cIiq AwvY; qW siB duK BMj]<br />

krn krwvn; Awpy Awip] sdw sdw; nwnk hir jwip] 5] koit bRhmMf ko<br />

Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] pMjvyN gurU nwnk dyv jI, Awpxy mn nUM<br />

aupdySdy hn:- hy mn!suKI bsY mskInIAw; Awpu invwir qly] Anuswr mskInIAw<br />

suKI jIvn b^Sx vwly, (hir) vwihgurU jI dw mn bwxI sRIr krky, sdw sdw jwip<br />

kr[ ijhVy ik, puiC n swjy, puiC n Fwhy; puiC n dyvY lyie] AwpxI kudriq.Awpy<br />

jwxY; Awpy krxu kryie]) byvjIr bfy DIr, Drm AMg.AlK Agm; Kylu<br />

kIAw.AwpxY auCwih jIau] Anuswr Awpxy inrgun pRkwS srUp duAwrw, AsMK<br />

bRhmMfW nUM(krn) rcx Aqy ien@W’c vs ky, AwpxI joiq nwl, sB jIAW AnMq<br />

sUrjW cMdRimAW qwry mMflW DrqIAW dI hrkq(krwvn) krwaux vwly Awpy Awip<br />

hI, srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] vwihgurU jI hn[<br />

vw siqgurU(nwnk) mhlw pMjvW jI, sdw sdw; nwnk hir jwip] Anuswr<br />

vwihgurU jI nMU Awpxy AMdr bwhr jwp kridAW q`k ky &urmw rhy hn ik prm<br />

pUjnIk ipAwry hir jI, sdw sdw Ajpw jwip srUp hn, Bwv rcnw dy rcnhwr<br />

inrgun bRhm jI rcnw rcn qoN pihlW, Ajpw jp hYN]) AwpY jphu; Awpnw jwpu]<br />

Anuswr Awpxw jwp lgwqwr Awp kr rhy sn[ ivsmwd vwihgurU jI ny jwp<br />

duAwrw, rcnw pRgt kIqI hY, ies KMf bRhmMf dI rcnw’c, hux BrpUr ivAwpk ho<br />

ky, Awpxy srgun srUp AsMK bRhmMf dI rcnw smyq, sdw Ajpw jwp kr rhy hn,<br />

Bwv Anqklwvwn Ajpw jwp vwihgurU jI, hr smyN sB dy AMdr bwhr sdw jwp<br />

krdy rihMdy hn Bwv hux BI kr rhy hn] 5] XQw:- jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU ; su<br />

ibnu hir.jwpq hY nhI hor]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry])<br />

ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] paux pwxI bYsMqr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

440<br />

q`qkrw


ismrih; ismrY sgl aupwrjnw]) srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip]<br />

Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir jwip] 1]<br />

krn krwvn; krnYhwru] ies kY hwiQ; khw bIcwru]) krn kwrn; so pRBu<br />

smrQu] sRb ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd krqw purKu smrQ Ajpw jwp<br />

vwihgurU inrgun bRhm jI, Awpxy inrgun srUp ’coN, swry jIAW AnMq sUrjW<br />

cMdRimAW qwry mMflW DrqIAW AnMq bRhmMfW dw pswrw, Awpxw srgun srUp<br />

pRgt(krnYhwru) krn vwly, ies ’c BrpUr Ajpw jwp vs ky, swrI rcnw jIAW<br />

jMqW dI hrkq hux Awp hI krn krwvn vwly hn[ vw AYsy ivsmwd dwqy vwihgurU<br />

siqgurU swihb jI Awpxy syvk ’qy b^iSS krn, syvk qoN AgWh b^iSS(krwvn)<br />

krwaux vwly krnYhwru hn[ XQw:- khu nwnk.krxhwru hY Awpy; siqguir Brmu<br />

cukwieAw] (bIcwru) inrnw krky dyK lvo, ies qu`C syvk(kY) dy hwiQ v`s, (khw)<br />

kI hY?jo Awpxy Xqn nwl, AnMq bRhmMf dy mwlk jI nUM Awpxy v`s kr sky[<br />

jYsI idRsit kry; qYsw hoie] Awpy Awip; Awip pRBu soie]) inrguxu srguxu;<br />

Awpy soeI] Anuswr (pRBu) inrgun vwihgurU jI, Awpxy AnMq bRhmMf dy pswry<br />

srgun srUp ’c vs ky, srgun smyq, hr smyN Awip hI AwpxI Ajpw jwp(soie)<br />

soBw Awpy Awip kr rhy hn[ Bwv Anqklwvwn pUrn myhrvwn Ajpw jwp inrgun<br />

srgun vwihgurU jI, sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anqklwvwn Ajpw jwp srUp hn,<br />

inrgunu Awip; srgunu BI EhI] klw Dwir ijin sglI mohI] dovyN iek`Ty hr smyN<br />

Ajpw jwp kr rhy hn[ XQw:- jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw<br />

jwpu]) myry lwln kI soBw] sd nvqn; mn rMgI soBw]) srgun inrgun inrMkwr;<br />

suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir jwip] 1]) Birpuir Dwir<br />

rhI; soB jw kI]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) ismrY;<br />

DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] paux pwxI bYsMqr ismrih;<br />

ismrY sgl aupwrjnw] ismrih; KMf dIp siB loAw] ismrih; pwqwl purIAw scu<br />

soAw] ismrih KwxI.ismrih bwxI; ismrih sgly hir jnw] 2]) cwiqRk mor<br />

bolq idnu rwqI; suin Ginhr kI Gor] 2] jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU ; su ibnu<br />

hir.jwpq hY nhI hor]) Awpy Awip; Awip pRBu soie] bRhm srUp siqgurU swihb<br />

jI, Ajpw jwp soBw vwlI, AwpxI jYsI pUrn Agm mhW ivsmwd pUrn<br />

bRhm(idRsit) idRStI, Awpxy prm ipAwry syvk jI ’qy(kry) krdy hn[ pUrn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

441<br />

q`qkrw


Agm ivsmwd bRhmidRStI nUM pRwpq ho ky, gursyvk jI, qYsw pUrn bRhm srUp hI<br />

hoie jWdy hn[ inrgun srgun dy jwp nUM q`k ky, Ajpw jwp’c lIx gursyvk jI<br />

pUrn ivsmwdqweI’c lIx rihMdy hn, ijvyN vwihgurU mh`ly pihly jI ny, mh`ly dUjy<br />

jI ’qy pUrn ivsmwd bRhm-idRStI pweI, ault ky EhI Anq klwvwn mhW ivsmwd<br />

bRhm mh`lw pihlw jI srUp hI bx gey[ XQw:- idRsit qyrI suKu pweIAY; mn mwih<br />

inDwnw] jw kau qum ikrpwl Bey; syvk sy prvwnw]) srb inDwn; jw kI idRstI<br />

mwih]<br />

jo ikCu kIno; su ApnY rMig] sB qy dUir; sBhU kY sMig] prmpUjnIk prm<br />

ipAwry pRIqm Ajpw jwp Anq klwvwn vwihgurU jI ny, AnMq bRhmMf dw pswrw, jo<br />

ikCu BI(kIno) kIqw hY, su ApnY sRb ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd(rMig)<br />

AnMd ’c kIqw hY[ sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf prqwpu]<br />

Anuswr sBnI QWeI lbw lb BrpUr ivAwpk hox kwrn, (sBhU) swirAW<br />

jIAW(kY) dy(sMig) nwl hn[ hMgqw mhW pwpW ivkwrW ’c K`cq sB jIAW(qy) qoN<br />

dUir hn, ikauN jo pwp puMn ivkwr qoN inrlyp hn[ XQw:- sB qy nyrY; sBhU qy<br />

dUir] nwnk.Awip Ailpqu; rihAw BrpUir]) pwp puMn kw; iesu. lypu n lwgY] Gt<br />

Gt AMqir; sd hI jwgY]) nhI lypu iqsu; puMin pwip] nwnk kw pRBu; Awpy Awip]<br />

bUJY dyKY; krY ibbyk]) AMqu n vyKix; suxix n AMqu]) srb nYn; Awip<br />

pyKnhwrw]) sd suxdw sd vyKdw; sbid rihAw BrpUir]) Aghu dyKY ipChu dyKY;<br />

quJ qy khw CpwvY] Anuswr AnMq bRhmMf ’c ivAwpk vwihgurU jI sB nUM(dyKY) dyK<br />

rhy hn[ ivAwpk AMqrjwmI sB dy idl dI(bUJY) bu`Jdy hn[ gurU Avqwr’c pRgt<br />

ho ky, Awp hI bRhm jI dI(ibbyk) vIcwr(krY) krdy hn[<br />

Awpih eyk; Awpih Anyk] {eyk, dy ArQ:- prmpUjnIk ie`k AdÍYq Ajpw<br />

jwp srUp inrgun bRhm jI dy, prmpiv`qR SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI<br />

DIrjDwrI pUrn inrMkwrI siqgurU swihbwn jI dy ds Avqwr ie`k joiq hn[ Awp<br />

hI AsMK bRhmMf dw pswrw, Awpxy ie`k Ajpw jwp inrgun srUp ’coN pswirAw hY[<br />

AsMK cMd qwry mMfl, AsMK DrqIAW dw pswrw pswrn qoN pihlW BI ie`k hn, ies<br />

pswry ’c sB sRIrW AkwrW dy AMdr, AsMK pRkwS nUro nUr joqI srUp, AKMf pRcMf<br />

Ajpw jwp srUp hux pUrn bRhm jI ie`k hI hn[ AwpxI rcI rcnw nUM Awpxy ’c<br />

lIn krn qoN BI, inrgun s`cy srb klw BrpUr BMnx GVn smR`Q ie`k Ajpw jwp<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

442<br />

q`qkrw


srUp rihMdy hn[ sRb ivAwpI mhW ivsmwd v`fI vifAweI hY, Awpxy srUp ’coN<br />

AnykW bRhmMf dI rcnw pRgt krky, Pyr BI ie`k dy ie`k hI Ajpw jwp srUp hn[<br />

AsMK bRhmMf dw pswrw ijqnw ids irhw hY, ies dy krqw purKu pRkwSk pyRrk,<br />

AwpxI Anq klw dy nwl, AnykW DrqIAW sUrjW cMdRimAW qwirAW mMflW, idsdy<br />

Axidsdy v`fy qoN v`fy sUKm qoN sUKm sB AkwrW sRIrW nUM, ie`k s`cy Ajpw jwp srUp<br />

vwihgurU jI, ApxI ivAwpk Anq klw nwl, Awpxy hukm ’c dOVw rhy hn[ ieh<br />

swry hr smyN, hukm ’c b`Dy inXm b`D dOVI jw rhy hn[ AsMK jIAW nUM hr smyN<br />

ieauN hrkq krw rhy hn, ijvyN ibjlI nwl qsvIrW n`cdIAW hn, AYfw v`fw Kyl<br />

AYfy v`fy pswry dI sMBwl, jIAW dI auqpqI pwlxw lYAqw kridAW inrlyp, ie`ko<br />

ie`k Ajpw jwp srUp sdw ieko ie`k ie`k hI hn[ pUrw inAwau; kry krqwru]<br />

Anuswr ie`k Ajpw jwp vwihgurU jI s`c Drm pUrw inAW BI kr rhy hn[<br />

nmskwr}Awp jI(Awpih) Awp hI srgun srUp Anyk bRhmMf dw pswrw ho rhy<br />

hn[ ies pswry ’c (Awpih) Awp hI eyk inrgun pRkwS srUp Ajpw jwp bRhm<br />

jI, BrpUr ivAwpk pRkwSk inrlyp ho rhy hn, Bwv Anyk rUp Dwr ky, aun@W ’c<br />

ivAwpk ie`k hI hn[ rcnw rcx qoN pihlW, rcnw dy huMidAW, rcnw nUM Awpxy ’c<br />

lIx krn qoN, hr hwlq ’c ie`ko ie`k ie`k hI hn[ XQw:- eyko jip; eyko<br />

swlwih] eyku ismir; eyko mn Awih] eyks ky; gun gwau Anµq] min qin jwip;<br />

eyk BgvMq] eyko eyku; eyku hir Awip] pUrn pUir rihE pRBu ibAwip] Aink<br />

ibsQwr; eyk qy Bey] eyku ArwiD; prwCq gey] mn qn AMqir; eyku pRBu rwqw]<br />

gur pRswid; nwnk ieku jwqw] 8] 19]<br />

mrY n ibnsY; AwvY n jwie] nwnk; sd hI rihAw smwie] 6] vwihgurU<br />

siqgurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- Akwl mUriq.vru pwieAw<br />

AibnwsI; nw kdy mrY.n jwieAw] Anuswr vwihgurU jI(mrY) mrdy n hI(ibnsY)<br />

nws huMdy hn, (AwvY) AwauNdy n hI (jwie) jWdy hn, ikauN jo sd hI, (smwie)<br />

ivAwpk.ho(rihAw) rhy hn] 6] XQw:- sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid jugwid;<br />

jw kw vf prqwpu]) AibnwsI pRiB Kylu rcwieAw; gurmuiK soJI hoeI] nwnk siB<br />

jug Awpy vrqY; dUjw.Avru n koeI]) nwnk pRBu pwieAw mY swcw; nw kdy mrY.n<br />

jweI]) AibnwsI suK; Awpn Awsn] qh jnm mrn; khu khw ibnwsn]) nw ikCu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

443<br />

q`qkrw


Awvq.nw ikCu jwvq; sBu Kylu kIE hir rwieE]) nw kCu Awiebo. nw kCu jwiebo;<br />

rwm kI duhweI]<br />

Awip aupdysY; smJY Awip] Awpy ricAw; sB kY swiQ] singD pRymIAW ny,<br />

gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw]) mh`ly pMjvyN jI dy, sRb<br />

ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd drSn krky pu`iCAw, “hy pwrbRhm; grIb<br />

invwj] jI!jYsI Awp jI nUM bRhm jI dI pUrn ivsmwd swiKAwqqw hY, kI dwsn<br />

dwsW nUM BI ho skdI hY?”“hW BweI!AsMK AnMq pRkwS nUr, srb klw BrpUr pRB;<br />

ibrQw jwnnhwr] Ajpw jwp vwihgurU jI, sB(kY) dy swiQ, Awpy hI(ricAw) rcy<br />

hoey, Ajpw jwp kr rhy hn[ XQw:- pyKY bolY suxY sBu Awip] sdw sMig; qw kau<br />

mn jwip] sMq pRswid BieE prgwsu] pUir rhy eykY guxqwsu]) jil Qil mhIAil<br />

pUirAw suAwmI isrjnhwru] Aink BWiq hoie psirAw; nwnk eykMkwru]) mrY n<br />

ibnsY; AwvY n jwie] nwnk; sd hI rihAw smwie] 6] vwihgurU jI Awip hI,<br />

SuB s`cw(aupdysY) aupdySdy hn[ sBnI QWeI; rivAw Awip] Anuswr pRymI is`K jI<br />

dy ihrdy ’c vs ky, vwihgurU jI Awip hI, s`cy gurmuiK aupdyS nUM(smJY) smJdy<br />

hn[ cqurweI isAwnp ihkmq h`ujq hukm CL &ryb krky, gurU aupdyS dw sunxw<br />

smJxw mMnxw kmwauxw vswauxw nhIN ho skdw jI[<br />

Awip kIno; Awpn ibsQwru] sBu kCu aus kw; Ehu krnYhwru] hy pRymI jno!gurU<br />

jI dI prmpiv`qR s`cI s`ucI rsnw ’qy bYT ky aupdySn vwly, is`K jI dy ihrdy ’c<br />

bYT ky smJx vwly, sBnw ’c ivAwpk vwihgurU jI ny, Awpxy inrgun srUp<br />

duAwrw, (Awpn) Awpxw AnMq bRhmMf dw(ibsQwru) pswr, PYlwA, Awip hI(kIno)<br />

kIqw hY[ ieh AnMq bRhmMf dw ivsQwr, Awp jI dy srgun srUp hn, ies leI<br />

sBu kCu(aus) vwihgurU jI(kw) dw hI hY[ Ehu Awp hI ies ivsQwr dy(krnYhwru)<br />

krn vwly krqw purKu jI hn[ XQw:- khu nwnk krxhwru hY Awpy; siqguir Brmu<br />

cukwieAw]) krn krwvn; krnYhwru] nwnk krqy kw; nwih sumwru]<br />

aus qy iBMn; khhu ikCu hoie] Qwn Qnµqir; eykY soie] hy pRymIE!Brpuir Dwir<br />

rihAw inhkyvlu; gupqu pRgtu sB TweI hy] Anuswr vwihgurU jI sB QweIN BrpUr<br />

hn, ies leI(aus) aun@W qy (iBMn) v`Krw, khhu ikCu hoie irhw hY?Bwv nhIN, ikauN<br />

jo(eykY) inrguxu srguxu; Awpy soeI] ie`k vwihgurU jI, Qwn Qnµqir.riv rihAw;<br />

pRBu myrw BrpUir] Anuswr hr(Qwn) QW(Qnµqir) QW ’c, Aiq suMdr; Apwr AnUp]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

444<br />

q`qkrw


Ajpw jwp(soie) soBw sihq, ivAwpk pRkwSk inrlyp hn[ jl Ql mwhy; Awpih<br />

Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu] Anuswr AwpxI soBw Awp kr rhy, dwsndws nUM<br />

drsn b^S rhy hn[ “hy pRymI jno!gurU pRymw-BgqI sihq, inrgun srgun jI dI<br />

eykqw dI swiKAwqqw dI AvsQw ’c, inmK inmK; Twkur nmskwrY] Anuswr<br />

nmskwrW hI nmskwrW hr smyN &urdIAW hn[ AMdr bwhr gursbdW ArQW dy<br />

suMdr drSn huMdy rihMdy hn[ siqgurU swihbwn jI dy srgun Avqwr, AnykW srUp<br />

AMdr bwhr drSn b^Sdy rihMdy hn[ myry lwln kI soBw] sd nvqn; mn rMgI<br />

soBw] Anuswr AnMq AsMK pRkwS srUp inrgun bRhm jI, Awpxy srgun srUp AsMK<br />

bRhmMf sUrj cMd sB AkwrW smyq, Ajpw jwp soBw krdy idsdy hn[ ”XQw:-<br />

srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir<br />

jwip] 1]) Birpuir Dwir rhI; soB jw kI]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm<br />

ibnw; ko bolY ry]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] paux<br />

pwxI bYsMqr ismrih; ismrY sgl aupwrjnw] ismrih; KMf dIp siB loAw]<br />

ismrih; pwqwl purIAw scu soAw] ismrih KwxI.ismrih bwxI; ismrih sgly<br />

hir jnw] 2]) cwiqRk mor bolq idnu rwqI; suin Ginhr kI Gor] 2] jo bolq<br />

hY.imRg mIn pMKyrU; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor]<br />

Apuny cilq; Awip krxYhwr] kauqk krY; rMg Awpwr]) Awpn cilqu; Awp<br />

hI krY] Anuswr vwihgurU jI AnMq bRhmMf nUM rcx pRiqpwlx, lYA krn inrlyp<br />

rihx dy, Apuny sRb ivAwpI mhW ivsmwd(cilq) kOqk, Awip hI(krxYhwr) krn<br />

vwly hn[ auqpqI pwlxw lYAqw inrlypqw dy ivsmwd rMg dy, (Awpwr) pwrwvwr<br />

qoN rihq, ivsmwd kauqk hux(krY) kr rhy hn[ ijvyN hux ikDry vrKw ho rhI hY,<br />

ikDry A`g l`g ky Gr bwr jMgL sV@ rhy hn, ikDry Anyk jIA auqpq, mr rhy<br />

hn, ieauN AsMK bRhmMf dI rcnw ’c, pwrwvwr qoN rihq ivsmwd rMg dy kOqk kr<br />

rhy hn[ XQw:- nwnw rUp; nwnw jw ky rMg] nwnw ByK krih; iek rMg] nwnw<br />

ibiD; kIno ibsQwru] pRBu AibnwsI eykMkwru] nwnw cilq kry; iKn mwih] pUir<br />

rihE; pUrnu sB Twie] nwnw ibiD kir; bnq bnweI] ApnI kImiq; Awpy pweI]<br />

sB Gt iqs ky; sB iqs ky Twau] jip jip jIvY; nwnk hir nwau] 4]) Epiq<br />

prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) iKn mih; Qwip<br />

auQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw]) iKn mih Qwip auQwpnhwry; kudriq.<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

445<br />

q`qkrw


kIm n phI] vw hux gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr jI &urmw rhy hn:- hy pRymI<br />

jno!aupRokq auqpqI pwlxw lYAqw dy kOqk krnhwr vwihgurU jI, siqgurU swihb jI<br />

dy srUp ’c pRgt ho ky, zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, au~bldI<br />

dyZ ’c bYTx, gurbwxI b^Sx, sRI hirmMdr swihb jI rcx, lohy dy qMg ipMjry ’c,<br />

iq`Ky ik`lW ivckwr bYTx, sIs kurbwn krn, pMj ipAwry swjx, aun@W qoN Awp AMimRq<br />

Ckx, jIAW nUM qwrn srb`q dy Bly dy hMgqw rihq, Apuny(cilq) kOqk Awip<br />

hI(krxYhwr) krn vwly hn[ bRhmigAwnI kY grIbI smwhw] bRhmigAwnI<br />

praupkwr aumwhw] Anuswr prm pUjnIk dsW srUpW ’c, jIAW nUM qwrn, sRb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd r`bI rMg dy, (Awpwr) pwrwvwr qoN rihq, kauqk(krY) kr rhy<br />

hn[ XQw:- KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu; scy myry ipAwirAw])<br />

bwby qwry cwir cik; nau KMif ipRQmI scw FoAw]) kiljugu.bwby qwirAw, siqnwmu<br />

piV mMqRü suxwieAw[ kil qwrix, guru nwnk AwieAw]) qKiq bYTw Arjn gurU;<br />

siqgur kw iKvY cMdoAw] augvxhu qY AwQvxhu; chu ckI kIAnu loAw]) kiljugu,<br />

auDwirAw gurdyv] ml mUq mUV.ij muGd hoqy; siB lgy qyrI syv]<br />

mn mih Awip; mn Apuny mwih] nwnk kImiq; khnu n jwie] 7] siqgurU<br />

nwnk dyv gurU grMQ jI mwinE prgt gurW kI dyh[ &urmwauNdy hn:- hy pRymI<br />

jno!Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru<br />

Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI dy pwk mn AMdr, bwhr<br />

AnMq bRhmMf dy pswry (mih) ’c, inrguxu srguxu Awpy soeI] BrpUr Ajpw jwp bRhm<br />

jI, Awip vsdy hn[ vwihgurU jI dy Apuny inrgun srUp(mwih) ’c, pMjvyN pwiqSwhjI<br />

dw mn vs irhw hY[ ijvyN pwxI ’qy, pwxI dw bulbulw huMdw hY, pwxI qoN hI pYdw huMdw<br />

hY, pwxI dy Awsry hY, aus ’c BI pwxI hY[ iqvyN gurU pRmysr jI inrgun rUpI jl qoN<br />

pRgt hoey hn, inrgun rUpI jl Awp jI ’c hn, inrgun rUpI jl dy Awsry hn[<br />

ies Ascrj mhW pUrn Agm ivsmwd AvsQw dI pRwpqI dI ivsmwd kImiq<br />

dwsndws qoN(khnu) khI(n) nhIN(jwie) jWdI, ikauN jo Awp jI dw mn, imit gey<br />

bYr; Bey sB ryn] Anuswr sB dI crn-DUV bx ky, vYr iqAwg cu`kw hY[ Awp jI nUM,<br />

inrgun bRhm jI, Awpxy AnMq bRhmMf dy pswry smyq, AMdr bwhr jwp krdy ids rhy<br />

hn[ mn hr smyN vwihgurU jI nUM rom 2 krky nmskwr kr irhw hY, inrXqn Ajpw<br />

jwp ho irhw hY, hr smyN siqgurU swihbwn jI dy AsMK srgun srUp, AMdr bwhr<br />

drSn dy rhy hn, inrgun srUp jI dw ivsmwd pRkwS, pRkwS hI pRkwS hr smyN<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

446<br />

q`qkrw


RhmwnMd rs b^S irhw hY, inrXqn inrMkwr srUp gurbwxI jI s&urn ho rhy hn[<br />

AYsw dwqw; siqguru khIAY]) gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru ; gurdyv nwnk hir<br />

nmskrw] 1]) Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu<br />

Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI hux gurmuiK<br />

shj smwD A&ur Acrj ivsmwd Ajpw jwp bRhm jI ’c lIx, au~bldI dyZ ’c<br />

bYT rhy hn[ Awp jI dy AMdr bwhr AsMK pRkwS nUr hI nUr hn jI[ XQw:- jh;<br />

iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw]) AMqir suMnM.bwhir suMnM ; iqRBvx<br />

suMn msuMnM] cauQy sMunY.jo nru jwxY; qw kau.pwpu n puMnM]) suMn smwiD; Anhq qh<br />

nwd] khnu n jweI; Acrj ibsmwd]) rihdy guru drIAwau ivic; mIn kulIn hyqu<br />

inrbwxI[ drsnu dyiK pqMg ijau; joqI AMdir joiq smwxI[ sbdu suriq ilv<br />

imrg ijau; BIV peI.iciq Avru n AwxI[ crx kvl imil Bvr ijau; suK sMpt<br />

ivic rYix ivhwxI[ gur aupdys n ivsrY; bwbIhy ijau AwK vKwxI[ gurmuiK suK<br />

Plu iprm rsu; shj smwiD swDsMig jwxI[ gur Arjn ivthu; kurbwxI] Awp jI<br />

dy AMdr Anhd sbd v`j rhy hn[ Anhd sbdu; vjY idnu rwqI] Aivgq kI<br />

giq; gurmuiK jwqI]) pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n<br />

pwr] Awp jI nUM hr smyN q`qW ’coN jwp sux irhw hY[ XQw:- ismrY; DrqI Aru<br />

Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] paux pwxI bYsMqr ismrih; ismrY sgl<br />

aupwrjnw] Awp jI nUM vwihgurU mh`lw pihlw jI mh`lw dUjw jI mh`lw qIjw jI<br />

mh`lw cOQw jI Awpxy AnykW srUp Dwr ky, suMdr srb ivAwpI ivsmwd drSn b^S<br />

rhy hn[ Awp jI dI pUrn ivsmwd s`cI aujl joiq, joqI srUp Ajpw jwp pUrn<br />

bRhm jI ’c smwA rhI hY[ Awp jI Ajpw jwp gurU Akwl purK jI nUM rom 2<br />

krky inmK inmK Twkur nmskwrY] Anuswr nmskwrW hI nmskwrW kr rhy hn[<br />

XQw:- nmskwr; qw kau lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir]) gurdyv siqguru<br />

pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] 1]) Awid gur ey; nmh] jugwid<br />

gur ey; nmh] siqgur ey; nmh] sRI gurdyv ey; nmh]) guru syvau, kir nmskwr]<br />

Awju hmwrY, mMglcwr]) siqguru dieAw iniD.mihmw AgwiD boiD; nmo nmo nmo<br />

nmo.nyiq nyiq nyiq hY]) sdw sdw, siqgur nmskwr] gur ikrpw qy; gun gwie<br />

Apwr]) guru pUrw; nmskwry] pRiB; sBy kwj svwry]) Awdysu iqsY Awdysu] Awid<br />

AnIlu Anwid Anwhiq; jugu jugu eyko vysu] AYsI sRb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

447<br />

q`qkrw


jwp inrivkwr inrMkwr AvsQw ’c, Awp jI nMU nmskwr krwaux dI ie`Cw hI<br />

nhIN[ so Awp jI nUM vwihgurU jI dI Anq klwvwn mhW ivsmwd jo swiKAwqqw hY,<br />

aus bwry kih rhy hn:- nwnk kImiq; khnu n jwie] 7]<br />

siq siq; siq pRBu suAwmI] gur prswid; iknY viKAwnI] (pRBu) srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] (suAwmI) mwlk, DMn sRI gurU rwmdws swihb jI,<br />

rom 2 krky(siq) inscy krk, s`cy(siq) s`cy siq siq siq hn[ ikauN jo Awp<br />

jI hr smyN rom 2 krky gurmuiK Ajpw jwp krdy krwaNudy rihMdy hn[ XQw:-<br />

Ajpw jwpu n vIsrY; Awid jugwid smwie]) Ajpw jp hYN] AQpw Qp hYN]) iek<br />

dU jIBO.lK hoih; lK hovih.lK vIs]) ijhvw eyk.hoie lK kotI; lK kotI koit<br />

iDAwvYgo]) gurmuiK; roim roim hir iDAwvY] pRBu suAwmI DMn sRI gurU rwmdws<br />

swihb jI, mn krky(siq) s`cy siq hn, ikauN jo Awp jI dy mn ’c, rqn lwl;<br />

jw kw kCU n molu] Bry BMfwr; AKUt Aqol] Anuswr s`c srUp bRhm gurbwxI<br />

BMfwr, gurbwxI ArQ, sRb ivAwpI Anq klwvwn ivsmwd vwihgurU jI vsy hoey<br />

hn[ bwxI krky (siq) s`cy hn, ikauN jo Awp jI dI hir nwm suhwvI Amolk<br />

rsnw ’qy, pUrn bRhm jI vsdy hn[ XQw:- pRB jI bsih; swD kI rsnw] nwnk<br />

jn kw; dwsin dsnw] 4]) gur rsnw.AMimRqu boldI; hir nwim suhwvI] ijn suix<br />

isKw.guru mMinAw; iqnw BuK sB jwvI]) hau vwrI jIau vwrI; siqgur kY<br />

bilhwrixAw] Anuswr mh`lw pMjvW jI, Akwl siqgurU ipqw jI nUM im`T bolVy jwx<br />

ky jpdy, nmskwrdy bilhwr jWdy hn[ XQw:- imT bolVw jI; hir sjxu suAwmI<br />

morw] hau sMmil QkI jI; Ehu.kdy n bolY kaurw] kauVw.boil n jwnY, pUrn<br />

BgvwnY; Aaugxu.ko n icqwry] piqq pwvnu hir ibrdu sdwey; ieku iqlu.nhI BMnY<br />

Gwly] Gt Gt vwsI, srb invwsI; nyrY hI qy nyrw] nwnk dwsu.sdw srxwgiq;<br />

hir AMimRq sjxu myrw] vw rcnw qoN pihlW Awpxy inrgun srUp jI ’c siq hn,<br />

rcnw dy huMidAW hux BrpUr ivAwpk pRkwSk inrlyp siq hn, rcnw nUM Awpxy ’c<br />

lIx kr lYx qoN mgroN BI siq hoxgy[ XQw:- jugu jugu swcw; hY BI hosI]) Awid<br />

scu; jugwid scu] hY BI scu; nwnk hosI BI scu] pRB suAwmI siqgurU rwmdws<br />

swihb mhwrwj jI dy ismrn js nwmu nUM, (gur) siqgurU swihb jI dI(gur)<br />

ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr srb ivAwpI pRkwS srUp s`cI(prswid) ikRpw<br />

hI ikRpw nwl, (iknY) ikMny Bwv ibAMq pRymIAW ny(viKAwnI) viKAwn kIqw hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

448<br />

q`qkrw


XQw:- nwmu jpq; Agnq AnykY]) keI koit; nvqn nwm iDAwvih] nwnk krqy<br />

kw; AMqu n pwvih] 1]) sysnwg.isr shs bnweI] dÍY shMs; rsnwh suhweI] rtq<br />

Ab lgy; nwm Apwrw] qumro; qaU n pwvq pwrw] 6]) gwvih quhno.pauxu pwxI<br />

bYsMqru; gwvY rwjw Drmu duAwry]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj<br />

guxqwsw] paux pwxI bYsMqr ismrih; ismrY sgl aupwrjnw]) bRhmy quDu<br />

iDAwiein@; ieMdR ieMdRwsxw] sMkr ibsn Avqwr; hir jsu muiK Bxw]) (lqw polw,<br />

b`lI) lqw blI swK sB ismrih; riv rihAw suAwmI sB mnw]) sBY Gt rwmu<br />

bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]<br />

scu scu; scu sBu kInw] koit mDy; iknY ibrlY cInw] siqgurU ipqw jI scu<br />

scu scu s`cy bRhm srUp jI hn, Awp jI ny Awpxy inrgun srUp ’coN, AsMK bRhmMf<br />

dw sBu(scu) s`cw pswrw rcnw(kInw) kIqw hY[ ieh s`cw pswrw Awp jI dy srgun<br />

srUp hn, ies ’c Awpxy inrgun srUp duAwrw, Awp ivAwpk BrpUr pRkwSk<br />

inrlyp ho rhy hn, ies ’c BrpUr ivAwpk hoxy krky ieh sB pswrw s`cw s`cw<br />

s`cw hY[ XQw:- scy qyry KMf; scy bRhmMf] scy qyry loA; scy Awkwr] scy qyry<br />

krxy; srb bIcwr] scw qyrw Amru; scw dIbwxu] scw qyrw hukmu; scw Purmwxu]<br />

scw qyrw krmu; scw nIswxu] scy quDu AwKih; lK kroiV] scY siB qwix; scY<br />

siB joir] scI qyrI isPiq; scI swlwh] scI qyrI kudriq; scy pwiqswh]<br />

nwnk scu; iDAwiein scu] jo mir jMmy; su kcuin kcu] 1] siqgurU mh`ly cOQy jI<br />

nUM(koit) kRoVW(mDy) iv`coN, (iknY) iksy(ibrlY) ibrly 2 gurmuiK ipAwry jI ny, rwm;<br />

hm, siqgur pwrbRhm kir mwny] Anuswr pwrbRhm krky(cInw) pCwixAW hY[<br />

Blw Blw; Blw qyrw rUp] Aiq suMdr; Apwr AnUp] hy gurdyv mwqw gurdyv<br />

ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] jI!Awp jI dw(Apwr) pwrwvwr qoN rihq, (Aiq)<br />

AiqAMq suMdr srUp, (AnUp) aupmw rihq sMudr hY, Bwv ieqnw suMdr srUp hY, ik<br />

aupmw ho hI nhIN skdI, BwvyN swry bRhmMf jIA.pUrn sMq hr smyN aupmw kr rhy<br />

hn, sgoN aupmw hor vDdI 3 hI jWdI hY[ AYsy ivsmwd AnUp vwihgurU prmpUjnIk<br />

prm ipqw jI(qyrw) Awp jI dw ivsmwd nUrwnI rUp, mn krky sRb`q dw Blw,<br />

gurbwxI aucwr ky sRb`q dw Blw, rom 2 krky sdw sRb`q dw Blw krn vwlw hY[<br />

XQw:- hau ibsmu BeI jI; hir drsnu dyiK Apwrw] myrw suMdru suAwmI jI; hau<br />

crn kml pg Cwrw] pRB pyKq jIvw TMFI QIvw; iqsu jyvfu, Avru n koeI] Awid<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

449<br />

q`qkrw


AMiq miD pRBu rivAw; jil Qil mhIAil soeI]) qum krhu Blw, hm.Blo n jwnh;<br />

qum sdw sdw dieAwlw] qum suKdweI purK ibDwqy; qum rwKhu Apuny bwlw]) nwnk<br />

nwm cVdI klw[ qyry Bwxy srb`q dw Blw[) bury nwl sB krn buirAweI, muAw&<br />

krn keI isAwxy[ bury nwl iPr nykI krnI, DMn gurU nwnk jwxy[) siqguru sBnw<br />

dw Blw mnwiedw; iqs dw burw ikau hoie]<br />

inrml inrml; inrml qyrI bwxI] Git Git sunI sRvn; bK´wxI] hy gurdyv<br />

mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] jI!(qyrI) Awp jI dy pivqR pivqR;<br />

pivqR punIq]) KUbu KUbu KUbu KUbu ; KUbu qyro nwmu] Anuswr prmpiv`qR ^Ub im`Ty s`cy<br />

gur bwxI jI, vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n koie]<br />

Anuswr(inrml) au~jl hn(inrml) au~jl hn(inrml) au~jl inrMkwr srUp hn,<br />

vw ip`Cy inrml sn, hux inrml hn qy A`gy nUM BI inrml hoxgy[ vw mn qn Aqy<br />

swfy bolx dI bwxI nUM inrml inrml inrml krdy hn, AnMq hvwvW pwxIAW<br />

AgnIAW q`qW nUM inrml krdy hn, sB jIA jMqW nUM BI inrml krdy hn, Bwv<br />

gurbwxI pV@n sunx vIcwrn vwly AMimRq dw smuMdR inrml bRhm srUp bx jWdy<br />

hn[ vw sur pivqR.nr dyv pivqRw; iKnu bolhu.gurmuiK bwxI] Anuswr bwxI jI,<br />

dyviqAW nUM inrml krdy hn, dYNqW nUM inrml krdy hn, AnMq bRhmMf dy pswry nUM<br />

BI, inrml krdy hn[ sB ju`gW ’c sB dI mYL lwh ky, inrml inrml inrml<br />

rihMdy hn[ gursyvk jI dy lUM 2’c vs ky, inrml bRhm ’c lIx kr idMdy hn[<br />

XQw:- inrml igAwnu iDAwnu Aiq inrmlu; inrml bwxI mMin vswvixAw] Awp<br />

jI dy prmpiv`qR gurbwxI jI, sB(Git) sRIr(Git) sRIr’c, (sRvn) kMnW<br />

nwl(sunI) suxy, rsnw krky(bK´wxI) kQn kIqy jw rhy hn, Bwv sB pRwxI gurbwxI<br />

jI suxdy, A`gy viKAwn krdy hn[ XQw:- bwxI pRB kI; sBu ko bolY]) nwmw CIbw<br />

kbIru juolwhw; pUry gur qy giq pweI] bRhm ky byqy.sbdu pCwxih; haumY jwiq<br />

gvweI] suir nr.iqn kI bwxI gwvih; koie n mytY BweI]<br />

pivqR pivqR; pivqR punIq] nwmu jpY; nwnk min pRIiq] 8] 12] siqgurU<br />

nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu<br />

nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy<br />

hn:- siqgurU ipqw jI dy b^Sy vwihgurU nwmu gurbwxI jI, pivqR punIq hn, pivqR<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

450<br />

q`qkrw


punIq hn, pivqR punIq hn[ vw pivqR qoN pivqR hn, pivqR qoN(punIq) piv`qR 3<br />

hn[ dwsndws min dI pRIiq nwl, inrml inrml; inrml qyrI bwxI]) pivqR<br />

pivqR; pivqR punIq] vwihgurU nwmu gurbwxI jI dy A`Kr 2 nUM, vwihgurU inrMkwr<br />

mMn ky(jpY) jp irhw hY] 8] 12]<br />

gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI qyrvyN, Awid 279.<br />

sloku] sMq srin jo jnu prY; so jn auDrnhwr] sMq kI inMdw.nwnkw; bhuir<br />

bhuir Avqwr] 1]<br />

{pUrn pRym nmskwr sihq, imst bcn bynqI krau; dIn kI inAweI]<br />

Anuswr pyRm bynqI:- jdoN sMq doKI inMdk bwry pV@nw sunxw, qdoN smUh pUrn DrmI<br />

ShIdW nUM icqvnw iDAwauNxw nmskwrnw, ijvyN aun@W nUM sMq doKI kSt dy ky ShId<br />

kr rhy hn[ auh idRS Awpxy idmwZ’c ilAwauNxy, ijvyN siqgurU nOvyN pwiqSwhjI,<br />

zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, Bu`K qRyh auNnIdRw kubol<br />

shwridAW, lohy dy qMg ipMjry’c.iq`Ky ik`lW ivckwr, inrlyp swvDwn eykwgr<br />

cIq] bYTy, vwihgurU 2 jp rhy hn[ ijs krky ieh AstpdI, bwr 2 pV@n sunx<br />

nUM ic`q kry, mn siqgurU swihbwn jI dy prmpivqR prmpUjnIk SuB s`cy crnkmlW<br />

’c, sdw leI lIx ho jwvy[ AnMq bRhmMf dy rcnhwr siqgurU jI, sMq<br />

doKIAW dI mMd krnI, sMqW nUM imly kSt, Awpxy AMdr q`k ky, sMq doKI nUM AnMq<br />

kSt hI kSt ilK rhy hn[ imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu]<br />

jIA sgl kau; dyie dwnu] Anuswr myhrvwn pUrn dwqy hoxy krky, sMq doKI nUM<br />

iKmw krky, bKS ky sMq bxw lYNdy hn[ XQw:- ssiqR qIKix.kwit fwirE; min.n<br />

kIno rosu] kwj auAw ko.ly svwirE; iqlu n dIno dosu]) sMq ikRpwl; ikRpw jy krY]<br />

nwnk sMq sMig; inMdku BI qrY] 1] }(sMq) jp´au ijn@ Arjun dyv gurU ; iPir sMkt<br />

join grB n AwXau]) Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] Anuswr prm pUjnIk v`fy qoN v`fy sMq<br />

mh`ly pMjvyN swihb jI ny, Awpxy inrgun srUp’coN, koRVW bRhmMf pRgt kIqy hn,<br />

ien@W nUM auDwrn svwrn leI koRVW hI sMq mhWpurS Byjy hn[ gurU Avqwr ’c,<br />

AnMq swkqW nUM sMq bxwaux leI, gurbwxI jI b^Sy hn[ gurbwxI jI duAwrw, ju`go<br />

ju`g sMq bxdy rihxgy[ hux byAMq hI pRymI gurbwxI suxidAW Ajpw jwp’c lIx ho<br />

ky, ivsmwd ivAwpk AMimRq bRhmwnMd rs pI rhy hn[ AYsw dwqw siqguru khIAY]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

451<br />

q`qkrw


1]) pRB dwqau dwqwr; Anuswr siqgurU swihb jI AnMq bRhmMf’c, swkqW nUM sMq<br />

bxwaux vwly pUrn gurU sMq hn[ swfy leI aubLdI dyZ’c bYT rhy hn[ pUrn gurU<br />

jI dw prmpiv`qR AsqoqR js zrUr hI hr smyN pVHdy rho jI[ AsqoqR duAwrw pUrn<br />

gurU sMqjI dy ArQ smJ ky inhwl hovo[ {DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI DMn hn, zwlmW dy Gor iBAwnk<br />

AiqAwcwr zulm krn qoN, hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn[ hux m`cdy 2 ryqy ’qy<br />

bYT ky, m`cdw 2 ryqw Awpxy mhwn praupkwrI DIrjDwrI, SuB s`cy su`cy au~cy<br />

sIs’qy puAw rhy hn[ hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[ }hy ipAwry<br />

mn!pUrn pyRm SrDw nmskwr sihq, s`cy gurU mh`ly pMjvyN jI dy s`cy crn-kmlW<br />

dw pUrn im`Tw ipAwrw s`icAwrw iDAwn Dwr ky, rom 2 krky hr smyN Ainkbwr<br />

fMfauq bMdn nmskwr krdw rhu!<br />

hy gurU ipAwry s`icAwry pRymI guris`Ko!Awp jI dy sohxy crn c`t ky , pRym bynqI<br />

hY jI, dohW kMnW ’qy h`Q r`K ky, gurU pRmysr jI dI ShIdI gwauxI jpxI iDAwauxI<br />

pUjxI nmskwrnI[ gurU pRmysr jI dI kurbwnI cyqy krn nwl, isr aUpir; TwFw<br />

guru sUrw] Anuswr prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU , sRI gurU gRMQ swihb s`cy<br />

pwiqSwh jI mhwrwj gurqwg`dI ibrwjmwn, Awpxy pyRmI jI dy rom 2 idl idmwZ,<br />

iDAwn AMdr, gurbwxI, gurbwxI jI dy prmpiv`qR ArQ, hr smyN b^S ky, mwlw<br />

mwl inhwl krdy rihMdy hn[ s`cy pwiqswh DMn sRI gurU nwnk dyv swihb jI, Awp<br />

jI Awpxy prmpiv`qR pMjvyN jwmy ’c kurbwnI idMidAW, DIrj Dwr rhy hn[ Ajr<br />

jr rhy hn, sbr sMqoK pRym siq Drm nwm Bwxw mMnx, bRhmwnMd rs dy ipAwly pI<br />

rhy hn[ hux gurqwg`dI ibrwjmwn prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU<br />

gRMQ swihb s`cy pwiqswh pUrn sMq pd, prmpUjnIk dsW hI pwiqswhW leI vrq<br />

rhy hn[ hy gurmuiK ipAwirE!pUrn sMq dI pdvI bhuq hI au~cI hY[ gurU pRmysr<br />

jI, AsMK AnMq ivsmwd pRkwS hI pRkwS Aibnws Ajpw jwp inrgun inrlyp<br />

inrMkwr inRivkwr pUrn bRhm jI ’c lIn, zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm<br />

krn qoN, jyT dI s^q grmI’c au~bldI dyZ’c bYT rhy hn[ q`qy ryqy ’qy bYT rhy<br />

hn, q`qw ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI DIrjDwrI<br />

sIs’qy puAw rhy hn, m`cdI 2 loh’qy KVH rhy hn[ AwpxI AduqI kurbwnI,<br />

gurbwxI jI duAwrw, pUrn sMq jI dy ArQ swiKAwq krvw rhy hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

452<br />

q`qkrw


swD kI soBw; Aiq mskInI] sMq vfweI; hir jsu cInI] SuB bcn &urmwey<br />

qy kmwey, hy gurU ipAwry jIE!inrgun srgun dI eykqw iekwgRqw SWqI dI pRwpqI<br />

leI, vwihgurU siqgurU inrMkwr goivMd DMn s`cy siqgurU sRI gurU pMjvyN pwiqSwh jI<br />

dI AduqI ShIdI dw iDAwn bhuq hI zrUrI hY, {AduqI ijs jYsI hor ShIdI n<br />

hovy[ }ijvyN hux AsMK bRhmMfW ’c, AsMK sUrj cV@y hoey hn, prmpUjnIk srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] Ajpw jwp inrgun bRhm jI, Awpxy ’coN pRgt<br />

kIqy, ien@W AnMq sUrjW smyq, Awpxy srgun Avqwr vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM ,<br />

sdw leI jp rhy hn[ prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv<br />

swihb mhwrwj jI DMn hn[ inrgun bRhm jI Awpxy’coN pRgt kIqy, AsMK bRhmMfW<br />

smyq, hux jp rhy hn, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv<br />

swihb mhwrwj jI DMn hn[ AibnwsI; nwhI ikCu KMf]) mrY n ibnsY; AwvY n<br />

jwie] nwnk; sd hI rihAw smwie]) AibnwsI suK; Awpn Awsn] Anuuswr,<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb mhwrwj jI DMn<br />

hn[ hux AsMK cMd cV@y hoey hn, inrgun bRhm jI Awpxy ’coN pRgt kIqy, AsMK<br />

cMdRimAW smyq hux jp rhy hn, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU<br />

Arjndyv swihb mhwrwj s`cy pwiqSwhjI DMn hn[ inrgun bRhm jI Awpxy ’coN<br />

pRgt kIqy AsMK pqwLW smyq, hux jp rhy hn, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb mhwrwj s`cy pwiqSwhjI DMn hn[ inrgun bRhm<br />

jI Awpxy ’coN pRgt kIqy AsMK smuMdWR smyq, Awpxy hI Avqwr jI nUM.Awps kau;<br />

Awpih Awdysu] Anuswr hux jp rhy hn, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI<br />

gurU Arjndyv swihb mhwrwj s`cy pwiqSwhjI DMn hn[ inrgun bRhm jI, Awpxy<br />

’coN pRgt kIqIAW AnMq KwxIAW bwxIAW AsMK DrqIAW dy ikxky 2 smyq, hux<br />

jp rhy hn, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb<br />

mhwrwj s`cy pwiqSwhjI DMn hn[ AsMK hvwvW hux jp rhIAW hn, prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb mhwrwj s`cy pwiqSwhjI DMn<br />

hn[ vwihgurU inrgun bRhm jI Awpxy rcy AsMK jIAW jMqW smyq, hux jp rhy<br />

hn, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb mhwrwj s`cy<br />

pwiqSwhjI DMn hn[ inrgun bRhm jI ny Awpxy’coN AsMK vYrwgI iqAwgI gurmiuK<br />

mhWpurS pRgt kIqy hn, ijn@W dI hux gurU jI dy crn-kmlW nwl ilv l`gI hY,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

453<br />

q`qkrw


ienW smyq, inrgun bRhm jI hux jp rhy hn[ prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb mhwrwj s`cy pwiqswhjI DMn hn[ inrgun bRhm<br />

jI, Awpxy’coN pRgt kIqy, AsMK gurduAwirAW gurU soRvrW, sRI inSwn swihbW smyq,<br />

hux jp rhy hn, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb<br />

mhwrwj s`cy pwiqSwhjI DMn hn[ prmpUjnIk inrgun bRhm jI, Awpxy srgun<br />

Avqwr s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbwn jI, gurbwxI sRI gutky poQIAW swihb jI<br />

smyq, sdw leI jp rhy hn[ Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir]<br />

Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb s`cy pwiqSwhjI DMn hn[ inrgun bRhm jI,<br />

Awpxy’coN pRgt kIqIAW AsMK ibjlIAW dy qyz pRkwS sihq, sdw leI jp rhy<br />

hn, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv mhwrwj swihb s`cy<br />

pwiqSwhjI DMn hn[ ivsmwd inrgun pRkwS hI pRkwS srUp jb Awpn Awp; Awip<br />

pwrbRhm] inrgun bRhm jI, Awpxy ’coN pRgt kIqy AnMq bRhmMfW vxW iqRxW k`KW<br />

&LW &u`lW smyq, Awpxy Avqwr siqgurW nUM sdw leI jp rhy hn, prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb mhwrwj s`cy pwiqSwhjI DMn hn[<br />

54.sMq jI dy 11 ArQ:- 1.pSUAW pRyqW mugDW nUM nwm Bwau-BgqI praupkwr<br />

pRym b^S ky, pUrn sMq bnwaux vwlI prm au~cI krnI kmweI, AwpxI ShIdI dyxy<br />

krky, AMdr bwhr sRb ivAwpI AsMK ivsmwd pRkwS hI pRkwS pUrn bRhm jI ’c<br />

lIx, prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI Awp hI pUrn sMq hn[ XQw:- sB<br />

mohI.dyiK drsnu gur sMq; iknY.AwFu n dwmu lieAw]) Bwgu hoAw; guir sMqu<br />

imlwieAw] pRBu AibnwsI; Gr mih pwieAw] syv krI, plu csw n ivCuVw; jn<br />

nwnk dws qumwry jIau] 4] hau GolI jIau Goil GumweI; jn nwnk dws qumwry<br />

jIau] rhwau])<br />

2.(sMq) ieMdRI ijq; pMc doK qy rhq]) shx sIl sMqM; sm imqRs´ durjnh]<br />

Anuswr SWq Awqmw SihnSIl DIrjDwrI mhwn praupkwrI inRivkwrI, gurU jI qoN<br />

sIs kurbwn krn vwly, Awpxy mn ieMdRy ivkwrW nUM ij`qx vwly pUrn sMqjI hn[<br />

ijn@W dy idl idmwZ rom 2’c, siqgurU gRMQ swihb jI hr smyN gurbwxI Byjdy rihMdy<br />

hn[ ijn@W dy irdy ’coN AMimRq hr smyN muK ’c Byjdy rihMdy hn[ ijn@W nUM gurbwxI<br />

dy A`Kr 2 dw, vwihgurU srUp inscw b^Sdy hn[ ijn@W dy lUM 2 ’c AMdr bwhr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

454<br />

q`qkrw


ijmI jmwn ky ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt bwF hoq hY]<br />

Anuswr ivsmwd pRkwS hI pRkwS nUr hI nUr srUp vwihgurU jI Awp vs ky, Bwv<br />

swiKAwq ho ky, dupYhr dy AnMq sUrjW vWg jgmgwauNdy hn[ ijn@W dy AMdr bwhr<br />

vs ky, AnMq gursbdW, aun@W dy ArQW dy drSn Awp hI kr rhy hn[ ijn@W dy<br />

AMdr vs ky suAws 2 Awpxw jwp Awp krdy hn[ XQw:- ijn@w swis igrwis.n<br />

ivsrY; hir nwmW.min mMqu] DMnu is syeI nwnkw; pUrnu soeI sMqu]) qumrI<br />

srix.qumwrI Awsw; qum hI sjn suhyly] rwKhu rwKnhwr dieAwlw; nwnk Gr ky<br />

goly] Anuswr gurU jI dy lwly goly Zulwm bx ky, jIAW nUM pRym b^S ky, vwihgurU jI<br />

nwl imlwauNdy hn[ sMq shweI pRym ky; hau iqn kY lwgw pwie]) sMq shweI jIA<br />

ky; Bvjl qwrxhwr]) sMq shweI rwm ky; kir ikrpw dIAw imlwie])<br />

3.vwihgurU jI Awp hI pUrn sMq jI hn:- hmro Brqw bfo ibbykI; Awpy sMqu<br />

khwvY] SRomxI Bgq bRhm srUp sRI kbIr swihb jI &urmwauNdy hn:- (hmro) dwsn<br />

dws gRIb dy prm pUjnIk(Brqw) pqI Akwl purKu jI, bRhmigAwnI kY; grIbI<br />

smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw] Anuswr gurU pRymw-BgqI sihq<br />

bRhmigAwn dI vIcwr vwly(bfo) v`fy(ibbykI) vIcwrvwn bRhmigAwnI Awpy hI<br />

sMqu(khwvY) khwauNdy hn[ XQw:- Awpy Bgqw Awip suAwmI; Awpn sMig rqw])<br />

rwm sMq mih.Bydu ikCu nwhI; eyku jnu.keI mih lwK krorI]<br />

4.sMqw kau.miq koeI inMdhu; sMq rwmu hY eykou]) nwnk swD pRB; Bydu n BweI]<br />

sMq qy rwm ie`k hn, swD qy pRB ie`k hn, ies leI sMq qy swD jI dw ArQ ie`k<br />

hY[<br />

5.hir hirjn dueI.eyk hY; ibb ibcwr.kCu nwih] hir hirjn dovyN ie`k hn[<br />

sMq, rwm ie`k hn[ ies leI sMq jI dw ArQ jn jI hn[<br />

6.nwnk bRhmigAwnI; Awip prmysur] pRmysr jI bRhmigAwnI hn, sMq rwm<br />

ie`k hn, ies leI sMq dw ArQ bRhm-igAwnI hY[<br />

7.ijn@w swis igrwis.n ivsrY; hir nwmW.min mMqu] DMnu is syeI nwnkw;<br />

pUrnu soeI sMqu]) jo swis igrwis.iDAwey myrw hir hir; so gurisKu.gurU min BwvY]<br />

ijs ipAwry nMU suAws 2 vwihgurU jI nhIN B`uldy, so SWq Awqmw sMq hY[ suAws 2<br />

vwihgurU jI nUM iDAwaux vwlw guris`K hY , ies leI sMq qy guris`K dw ArQ ie`k<br />

hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

455<br />

q`qkrw


8.qU Bgqw kY vis; Bgqw qwxu qyrw] hy vwihgurU jI!Awp jI BgqW dy pRym dy<br />

v`s hoN[ vwihgurU jI nUM v`s krnw bhuq v`fI krnI [ hY ies leI sMq Bgq prvwxu;<br />

jo pRiB BwieAw] Anuswr sMq qy Bgq dw ArQ ie`k hY[<br />

9.Git Git gupqu aupwey vyKY; prgtu gurmuiK sMq jnw] hir hir krih.su<br />

hir rMig BIny; hir jlu AMimRq nwmu mnw] 3] ijn kau qKiq imlY vifAweI;<br />

gurmuiK sy prDwn kIey] pwrsu Byit.Bey sy pwrs; nwnk.hir gur sMig QIey]<br />

Anuswr sMq qy gurmuiK dw ArQ ie`k hY[<br />

10.so syvku; ijsu ikrpw krI] inmK inmK; jip nwnk hrI]) nwnk.syvku<br />

soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] ijs ipAwry syvk jI’qy Akwl purKu jI ikRpw<br />

krdy hn[ Eh inmK 2 vwihgurU jI nUM jpdy hn[ Awpxy gurU jI nUM, Awpxw sIs<br />

auqwr ky idMdy hn[ AYsy gursyvk jI dw sB ku`J hI ho jWdw hY[ XQw:- jo ikCu<br />

Twkur kw, so syvk kw; syvku.Twkur hI sMig jwhru jIau]) Awpu svwrih mY imlih;<br />

mY imilAw suKu hoie] PrIdw.jy qU myrw hoie rhih; sBu jgu qyrw hoie] AYsy Awpxy<br />

gursyvk sMq jI dy pyRm dy vsIkwr ho ky aus nUM inmK 2 jpdy hn[ XQw:- Apuny<br />

jn kau; swis swis smwry] nwnk Eie; prmysur ky ipAwry] so sMq qy gursyvk jI<br />

dw ArQ ie`k hY[<br />

11.^wlsw myro; siqguru pUrw] ^wlsw myro; sÍjn sUrw] 7]) khu kbIr.jn<br />

Bey Kwlsy; pyRm Bgiq ijh jwnI] aupoRkq pRmwxW Anuswr ^wlsy jI dI mihmw BI<br />

bhuq hI khI hY[ ies leI sMq qy ^wlsw ArQ ie`k hY[ so pUrn sMq jI dy<br />

ArQ:- gurU pRmysr, sMq, vwihgurU, swD, jn, bRhmigAwnI, guris`K, Bgq,<br />

gurmuiK, gursyvk, ^wlsw jI Awid hn[ sBnw dw ArQ ie`k hY[ gurU pRmysr jI nUM<br />

ie`ko ijhy ipAwry hn[ dwsn dws sBnw gurU ipAwirAW s`icAwirAW dy sohxy s`cy<br />

crn-kml c`tdw hY jI[ AsMK nmskwr[<br />

sMq srin jo jnu prY; so jn auDrnhwr] AnMq bRhmMf dy krqy gurU jI, AnMq<br />

bRhmMf AMdr, AnMq sMq doKIAW nUM hr smyN nIc krm krdy dyK ky, iKmw kridAW<br />

aun@W dy auDwr leI, Awpxy ipAwry izMd jwn swjy invwjy sMq jI nUM, sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Anqklwvwn ivsmwd iKmw DIrj SWqI Awid SuB gux b^Sdy hn[ (jo)<br />

ijhVw(jnu) ipAwrw Bgq, (jnu) AOguxW dw gRisAw kohVI klMkI.inMdk jn,<br />

inmwxw inqwxw gRIb bx ky, (sMq) Akwl purKu jI, SWq Awqmw swD gursyvk,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

456<br />

q`qkrw


^wlsw jI, gurmuiK pUrn praupkrI DIrjDwrI, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU nwnk dyv siqgurU gRMQ swihb jI dI, im`TI ipAwrI suKdwiek srb<br />

ivAwpI ivsmwd pRkwS srUp s`cI srin, (prY) pYNdw hY, (so) auh(jn) Bgq<br />

ipAwrw, (jn) inMdk jn, AOgux ivkwr mwieAw, Agn swgr sMswr, pRlok ’c<br />

jm mwrg lhU pwk dI ndI qoN (auDrnhwr) qrn vwlw hY[ ijvyN dyvlUq kOfwrwKS<br />

lwjvrd AnykW pSU pryq muGD, p`QrW nwloN BI Bwry mhW pwpI jIv, Srn pY ky<br />

qry hn[ Xw:- jo jo srix pirE gur nwnk; ABY dwnu suK pwey]) srb suKw kw<br />

dwqw siqguru; qw kI srnI pweIAY] drsnu Bytq.hoq AnMdw; dUKu gieAw.hir<br />

gweIAY]) srin AwvY pwrbRhm kI; qW iPir kwhy JUry]) jo srix AwvY.iqsu kMiT<br />

lwvY; iehu ibrdu.suAwmI sMdw]) srix pry kI rwKqw; nwhI shswieAw]) jy swDU<br />

srnI pry; iqn ky kvx ibcwr] dMq jIB ijm rwiK hY; dust Airst sMGwr]<br />

25]<br />

{prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dI s`cI<br />

Srn pYx vwly ny qW inscy krky qrnw hI hY[ ijhVw jn, prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy swjy invwjy mhWpurSW<br />

ipAwirAW s`icAwrAW, vw gurU pRmysr jI dy s`cy dwsn dwsW kUkrW dI, s`cI Srn<br />

pYNdw hY, auh BI auDr jWdw hY[ ijn@W ’c swry gux hI gux hox, AOgux koeI BI n<br />

hovy, AYsy gurU ipAwry mhWpurSW dy drSn in`q 2 hI hox[ XQw:- sgl gux.Avguxu<br />

n koeI; hoih nIqw nIqw] }{gurU jI dy inMdk doKI nUM , swrI AstpdI’c du`KW isr<br />

du`K, imRqk iliKAw hY[ AYsy zihr qoN BI kOVy kStW qoN bcwA, prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnkdyv swihb jI s`cy pwiqSwhjI dI s`cI Srn hY[<br />

ies leI &urmw rhy hn:- rwKhu ApnI srix pRB; moih ikrpw Dwry] syvw kCU n<br />

jwnaU; nIcu mUrKwry] 1] }<br />

sMq kI inMdw.nwnkw; bhuir bhuir Avqwr] 1] prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU(nwnkw) Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu<br />

Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI Awpxy mn<br />

nMU aupdySdy hn:- hy mn!prmpUjnIk(sMq) s`cy siqgurU swihbwn jI qoN vroswey<br />

SWq Awqmw gursyvk, bRhmigAwnI, s`cy Akwl purKu, prmpUjnIk dsW siqgurU<br />

swihbwn jI dI jwgdI joiq, s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb mhwrwj jI(kI) dI,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

457<br />

q`qkrw


AxhoeI inMdw Bwv SuB guxW nUM AOgux kihxy krky , inMdk (bhuir) muV(bhuir) muV<br />

ky, cOrwsI l`K jUn ’c(Avqwr) jnm Dwrdw hY[ XQw:- jim jim mrY; mrY iPir<br />

jMmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lMmY]) bYr ibroD; kwm koRD moh] JUT ibkwr; mhw<br />

loB DoRh] ieAwhU jugiq; ibhwny keI jnm] nwnk.rwiK lyhu; Awpn kir krm])<br />

keI jnm; Bey kIt pqMgw] keI jnm; gj mIn kurMgw] keI jnm; pMKI srp<br />

hoieE] keI jnm; hYvr ibRK joieE]) kbhU kIt hsiq; pqMg hoie jIAw] Aink<br />

join; BrmY BrmIAw] {iksy dy guxW nUM AOgux kihxw inMdw hY[ sMq ilbws ’c AOgux<br />

krn vwly nUM, AYbI kihxw inMdw nhIN hY[ (gj polw, inb`g bolo) gj swFy qY qY<br />

DoqIAw; iqhry pwiein qg] glI ijn@w jpmwlIAw; loty hiQ inbg] Eie hir ky<br />

sMq.n AwKIAih; bwnwris ky Tg]) ihrdY ijn@ kY kptu vsY; bwhrhu sMq khwih]<br />

iqRsnw.mUil n cukeI; AMiq gey pCuqwih] }<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI qyrvyN[ ies ’c sMq doKI nUM, byAMq hI ieh kSt ilKy hn:- ;<br />

Awrjw GtY] ; jm qy nhI CutY] ; suKu sBu jwie] ; nrk mih pwie] ; miq hoie<br />

mlIn] ; soBw qy hIn] ; rKY n koie] ; Qwn BRstu hoie] ; muKu BvY] ; kwg ijau<br />

lvY] ; srp join pwie] ; iqRgd join ikrmwie] ; iqRsnw mih jlY] ; sBu ko<br />

ClY] ; qyju sBu jwie] ; nIcu nIcwie] ; Qwau ko nwih] ; mhw AqqweI] ; iKnu<br />

itknu n pweI] ; mhw hiqAwrw] ; prmysuir mwrw] ; rwj qy hInu] ; duKIAw Aru<br />

dInu] ; srb rog] ; sdw ibjog] ; doK mih doKu] ; sdw Apivqu] ; iksY kw nhI<br />

imqu] ; fwnu lwgY] ; sB iqAwgY] ; mhw AhMkwrI] ; sdw ibkwrI] ; jnmY mrY]<br />

; suK qy trY] ; nwhI Twau] ; ADbIc qy tUtY] ; ikqY kwij n phUcY] ; auidAwn<br />

BRmweIAY] ; auJiV pweIAY] ; AMqr qy QoQw] ; imrqk kI loQw] ; jV ikCu<br />

nwih] Awpn bIij; Awpy hI Kwih] sMq kw doKI; ieau ibllwie] ijau jl ibhUn;<br />

mCulI qVPVwie] ; nhI rwjY] ; CutY iekylw] ; Drm qy rhq] ; sd imiQAw<br />

khq] ; ibgVrUpu hoie jwie] ; drgh imlY sjwie] ; sdw shkweIAY] ; n<br />

mrY.n jIvweIAY] ; pujY n Awsw] ; auiT clY inrwsw] ; n iqRstY koie] pieAw<br />

ikrqu; n mytY koie] sMq doKI nUM ieqny kSt ikauN ilKy hn?Drin ggn nv KMf<br />

mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir])<br />

koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] vwihgurU mh`lw pMjvW jI,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

458<br />

q`qkrw


Anq bRhmMf dy rcnhwr hn[ sMq doKI Awp jI dI rcnw nUM hr smyN brbwd krdy<br />

rihMdy hn[ koit bRhmMf’c, hr smyN ibAMq sMqW jIAW nUM, ibAMq hI kSt idMdy rihMdy<br />

hn[ ijvyN prmpUjnIk gurU jI dy izMdw swihbzwidAW nUM, kMD’c icnxw, BweI<br />

mnIisMG swihb jI dy bMd 2 k`txy, BweI mqI dws swihb jI nUM Awry nwl cIrnw[<br />

b`icAW dy toty 2 krky, aun@@W toitAW dy hwr, aun@W dIAW mwvW dy gLW’c pwauNxy[ b`cy<br />

nUM auqWh clw ky, hyTW brCw krky pro dyxw[ bIbIAW dy AsQn v`Fxy, ijauNdy<br />

crKVIAW’qy cwV@ny[ Kopry lwhuxy, au`bldIAW dyZw’c ibTwauNxy, hwiefro bMb mwrU<br />

hiQAwrW nwl, Anq jIA swVny Awid byAMq hI doS kmwauNx vwly dust, (sMq) r`b<br />

jI dy doKI hn[ Awpxy lwfly sMqW dI r`iKAw, Drm nUM ju`go ju`g At`l r`Kx leI,<br />

srb`q dy Bly leI, srb`q dy ihq ipAwr ’c, ieqny BwrI kSt ilKy hn[ ijn@W nUM<br />

pV@ ky jMqw jQybMd ho ky, (sMq) r`b jI dy doKI nUM pkV ky ipCwV dyvy[ XQw:- jhW<br />

qhW; qum Drm ibQwro] dust doKIXin; pkir pCwro] ijvyN mh`ly s`qvyN jI dy cOrdwr<br />

is`K BweI j`sy jI nUM, gOry ny ShId kr idqw, qW Awp jI ny 101 srwp idqy[ ieauN<br />

sMqn duK pwey qy duKI] Anuswr sMqW nUM du`K dyx qoN mhwrwj jI duKI huMdy hn[<br />

ies AstpdI Aqy siqgurU gRMQ swihb jI mhwrwj ’c sMq doKI nUM, BwvyN aupRokq<br />

ibAMq AOgux kSt hI kSt ilKy hn, pr Pyr BI inrgunIAwry p`QrW qoN BI Bwry, Aiq<br />

nIc sMq doKI nUM b^Sx leI, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv swihb<br />

jI ny, prmpiv`qR SuB s`cw Avqwr DwirAw hY[ ie`k joiq vwihgurU vwihgurU mh`ly<br />

pihly jI srUp mh`lw pMjvW jI, gursyvk sMq jI dI dieAwlqw ikRpwlqw bwry ieauN<br />

&urmw rhy hn:- ssiqR qIKix.kwit fwirE; min n kIno rosu] kwj auAw ko.ly<br />

svwirE; iqlu n dIno dosu]) sMq ikRpwl; ikRpw jy krY] nwnk sMq sMig; inMdku BI<br />

qrY] 1]) sMq doKI kw; Qwau ko nwih] nwnk sMq BwvY; qw Eie BI giq pwih] 2])<br />

sMq kI inMdw; doK mih doKu] nwnk sMq BwvY; qw aus kw BI hoie moKu] 3]) sMq ky<br />

doKI kau; nwhI Twau] nwnk sMq BwvY; qw ley imlwie] 4]) sMq ky doKI kau; Avru<br />

n rwKnhwru] nwnk sMq BwvY; qw ley aubwir] 5] so vwihgurU pRmysr jI, gursyvk<br />

sMq jI dy roim 2’c, sRb ivAwpI ivsmwd s`cI Agm Apwr Anq klwvwn sdw iKmw<br />

hI iKmw hY[ jo swnUM AikRqGxW inMdkW sMq doKIAW nUM, iKmw hI iKmw krky b^S rhy<br />

hn[<br />

55.sMq doKI.Akwl purK jI dw doKI hY:- prmpUjnIk gurU Akwl purKu jI<br />

AsMK bRhmMfW dy, rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw;) rwjwn rwj] Bwnwn Bwn]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

459<br />

q`qkrw


hn[ ijhVw mhW pwpI, Akwl purKu jI dI suMdr kudrq nUM ivgwVdw hY, pRjw nUM d`uK<br />

idMdw hY, Akwl purKu jI bIr-rs Dwr ky aus nUM pCwVdy hn[ XQw:- Klk.Kwlk<br />

kI jwn kY; Klk duKwvY nwih] Klk duKwvY lwl jI; Kwlk kopy qwih] prmpUjnIk<br />

vwihgurU mh`lw dsvW jI, gurmuiK ipAwry BweI nMd lwlisMG swihb jI prQwie<br />

&urmwauNdy hn:- (Kwlk) Akwl purKu jI (kI) dI, AqI ipAwrI(Klk) pRjw jwn ky,<br />

Klk nUM kdy Bu`l ky BI nwih duKwvY[ hy (lwl) ipAwry jI!ijhVw hMkwrI jIv, Klk<br />

nUM (duKwvY) duKwauNdw hY, (Kwlk) vwihgurU jI(qwih) iqs mhW pwpI nUM, (kopy) bIr-rs<br />

Dwr ky fMf idMdy hn[ Drm dI AwV hyT, Akwl purKu jI dy doSIAW ny, byAMq<br />

inrdoS jIAW bwlkW nUM bhuq kSt dy ky mwirAw[ A`KW k`FIAW, Borw 2 krky v`Fy,<br />

bIbIAW dy AsQn v`Fy, inrdoS grBvqI mwvW dy pyt’qy Bwry p`Qr r`Ky, Gor pwp<br />

zulm krky, aun@W dy pyt dy b`cy mwry[ b`icAW nUM nyizAW’qy tMigAw, kwljy k`F ky, muK<br />

’c idqy, gLW ’c twier pw ky A`g lweI, AxmnuKI qS`dd kIqy, mwrU hiQAwrW nwl<br />

pRmwqmw jI dy jIAW nUM mwirAw, pRmwqmw jI dI rcnw, AnMq jIAW nUM swiVAw[<br />

aupRokq doSW vwlw, Gor pwpI hiqAwrw, sMq Akwl purK jI dw doKI hY[ ijvyN bwbr<br />

jwbr ny eymnwbwd lhOr, ihMd dI piq lu`tI, A`g lw ky qbwhI kIqI[ Xqw:- ieku<br />

lKu lhin@.bihTIAw; lKu lhin@ KVIAw] grI Cuhwry KwdIAw; mwxin@ syjVIAw] iqn@<br />

gil islkw pweIAw; qutin@ moqsrIAw] 3]<br />

vwihgurU] ihMdU is`K eIsweI muslmwn koeI BI zwqI hovy[ ijs zwqI dw sMq<br />

doKI, mMd krm krdw hY[ aus dI swrI zwqI’qy, zulm krn vwlw BI sMq doKI hY[<br />

iksy ie`k dI ZlqI ’qy swrI zwqI nUM mwrnw, du`K dyxw mhW cMfwl rwKS Aiq nIc<br />

krm hY[ cwh kO&I qwVI Srwb mws AWfw fr`g bIAr qMbwkU dy DUMeyN nwl, SihrW dy<br />

Sihr rogI ho rhy hn[ ij`Qy bhu igxqI’c qMbwkU pINdy hn, swrw vwqwvrx iBRSt<br />

jWdw hY[ qMbwkU dw gMdw DMUAW, bMdy dy p`KI, AnykW hI sUKm jIAW nUM, jwno mwr idMdw<br />

hY[ ieh DUMAW nyk swaU gurmuKW dy n`k ’c dm ilAw idMdw hY[ ien@W niSAW ny swrI<br />

dunIAW ’qy corI XwrI T`gI v`FI kql jMg iBRStwcwr, AnykW hI Gor iBAwnk rog<br />

pYdw kIqy hn[ ijn@W nwl AnykW hI jIv hr smyN mr rhy hn[ kwmI kRoDI loBI,<br />

inMdk JUTy cor Xwr mMd krmI, prwieAw rUp ivkwr idRStI nwl dyKx vwly durmqIey,<br />

swry hI sMq doKI dI igxqI’c hn[ ij`Qy qMbwkU DUMAW hovy, rUM ’qy sugMDI lw ky, prny<br />

’qy r`K ky, Awpxy mUMh ’qy bMn@ lvo nmskwr[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

460<br />

q`qkrw


vwihgurU] sMq doKI dy kSt pVH ky, jIv Awpxy kMnW nUM PV ky, gunwhW v`loN<br />

qobw kry[ jMg kwrn j`g ’c in`q nvyN sUrj, mwrU hiQAwrW nwl swV PUk huMdI<br />

rihMdI hY[ ieq Awid hr pRkwr dy doSW nUM rokx leI, koV@IAW klMkIAW sRwipAW nUM<br />

b^Sx leI, gurU pRmysr jI gurbwxI duAwrw, KMf bRhmMf’c suK SWqI vrqw ky, KMf<br />

bRhmMf nUM Amn hlymI rwj s`cKMf bxw rhy hn[ prmpUjnIk s`cy siqgurW dw<br />

AwSw bhuq hI gihr gMBIr hY jI nmskwr[<br />

(GtY.polw) sMq kY dUKin; Awrjw GtY]) gur pRswid; nwnk scu khY] Anuswr<br />

prm pUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU pMjvyN pwiqSwhjI &urmwauNdy hn:- (sMq) Akwl<br />

purKu jI, sRI gurU gRMQ swihb mhwrwj jI, SWq Awqmw sMq, gurmuiK, swD, hirjn,<br />

gursyvk, gurBgq, guris`K, bRhmigAwnI, ^wlsyjI (kY) dy iv`c J`UTy(dUKin) doS<br />

lwaux qy sRIr nUM du`K dy ky(dUKin) duKwaux krky, sMq doKI dI(Awrjw) aumr(GtY)<br />

GtdI hY[ XQw:- inMdk mwry qqkwil; iKnu.itkx n idqy]) Bgq kI inMdw; kMDu<br />

CydwvY] so hy gurU ipAwry jIE!pUry gurU jI dy At`l ACyd hukm Anuswr sMq doKI dI<br />

aumr dw Gtxw inscy hY[ ijvyN Bgq jYdyv jI dy h`Q v`Fx vwly sMq doKI fwkUAW<br />

ny, Bgq jI dI inMdw kIqI, DrqI pwtI, Zrk gey[<br />

(Cu`tY) sMq kY dUKin; jm qy nhI CutY] (sMq) sRI gurU gRMQ swihb jI, mhWpurS<br />

jI(kY) dy iv`c, JU`Ty(dUKin) doS lwaux, sMqW nUM idqy(dUKin) d`uKW krky, sMq doKI<br />

jm(qy) qoN nhI (CutY) Cu`tdw[ XQw:- (dYq, d`dy ibMdI n lwau) fwnu dYq; inMdk kau<br />

jwm]) inMdku.jmdUqI Awie sMGwirE; dyvih mUMf aUpir mtwk]) iliKAw AwieAw<br />

goivMd kw, vxjwirAw imqRw; auiT cly kmwxw swiQ] iek rqI iblm n dyvnI,<br />

vxjwirAw imqRw; EnI qkVy pwey hwQ] iliKAw AwieAw.pkiV clwieAw; mnmuK<br />

sdw duhyly] ijnI pUrw siqguru syivAw; sy drgh sdw suhyly] krm DrqI<br />

srIru.jug AMqir; jo bovY so Kwiq] khu nwnk.Bgq sohih drvwry; mnmuK sdw<br />

Bvwiq]) (rcw Kcw pcw polw, n`cw, k`cw, m`cw) pauVI] inrBau nwmu ivswirAw;<br />

nwil mwieAw rcw] AwvY jwie BvweIAY; bhu jonI ncw] bcnu kry.qY iKsik jwie;<br />

boly sBu kcw] AMdrhu QoQw kUiVAwru; kUVI sB Kcw] vYru kry.inrvYr nwil; JUTy<br />

lwlcw] mwirAw scY pwiqswih; vyiK Duir 1 krmcw] jmdUqI hY hyirAw; duK hI<br />

mih pcw] hoAw qpwvsu.Drm kw; nwnk dir scw] ( 1 mMdy krmW dw lyKw)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

461<br />

q`qkrw


sMq kY dUKin; suKu sBu jwie] (sMq) Akwl purKu jI, pUrn praupkwrI<br />

DIrjDwrI sMqW mhW purKW(kY) dy iv`c, JU`Ty(dUKin) doS Aropx, sMqW nUM<br />

idqy(dUKin) d`uKW krky, sMq doKI dy sBu suKu(jwie) cly jWdy hn[ XQw:- supnY.suKu<br />

n dyKnI; bhu icMqw prjwly]) slok mhlw 1] duK ivic jMmxu, duiK mrxu; duiK<br />

vrqxu sMswir] duKu duKu AgY AwKIAY;<br />

piV@ piV@ krih pukwr] duK kIAw pMfw KulIAw; suKu.n inkilE koie] duK ivic<br />

jIau jlwieAw; duKIAw cilAw roie]<br />

sMq kY dUKin; nrk mih pwie] (sMq) gursyvk jI, DMn vwihgurU s`cy siqgurU<br />

sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy lwfly spUq sMqjI, (kY) dy iv`c JU`Ty(dUKin) doS<br />

Aropx, sMqW nUM idqy(dUKin) du`KW krky, sMq doKI qMbwkU nSy inMdw ibBcwr rogW<br />

rUpI nrk, mr ky BI nrk(mih) ’c, Awpxy Awp nUM(pwie) pwauNdw hY[ XQw:-<br />

inMdw kir kir nrk invwsI; AMqir Awqs jwpY]) Bgq kI inMdw; nrku BuMcwvY])<br />

gur qy.muhu Pyry jy koeI; gur kw kihAw.n iciq DrY] kir Awcwr bhu sMpau sMcY; jo<br />

ikCu krY.su nrik prY] 4]<br />

sMq kY dUKin; miq hoie mlIn] inrdoS(sMq) SWq Awqmw sMqW mhWpurSW(kY)<br />

dy iv`c, JU`Ty (dUKin) doS Aropx krky, sMqW nUM idqy(dUKin) du`KW krky, sMq doKI<br />

dI miq (mlIn) mYLI(hoie) ho jWdI hY[ XQw:- ibprIq buD´M.mwrq lokh;<br />

nwnk.icrMkwl duK Bogqy]<br />

sMq kY dUKin; soBw qy hIn] (sMq) siqgurU m`hly pihly jI nUM suAws 2 jpx<br />

jpwaux vwly praupkwrI DIrjDwrI inrivkwrI inrhMkwrI sMqW mhWpurSW(kY) dy<br />

iv`c JU`Ty(dUKin) doS Aropx krky, sMqW nUM idqy (dUKin) d`uKW krky, sMq doKI<br />

soBw(qy) qoN (hIn) rihq ho jWdw hY[ XQw:- hliq n soBw.pliq n FoeI; ibrQw<br />

jnmu gvwvixAw]<br />

(hqy polw) sMq ky hqy kau; rKY n koie] (sMq) gurmuiK ipAwry jI, (sMq) sMqW<br />

mhWpurKW(ky) dy (hqy) mwry iPtkwry(kau) nUM(koie) koeI BI(n) nhIN(rKY) r`Kdw[<br />

XQw:- pauVI mÚ 5] nwnk vIcwrih.sMq muin jnW; cwir vyd khMdy] Bgq muKY qy<br />

boldy; sy vcn hovMdy] pRgt pwhwrY jwpdy; siB lok suxMdy] suKu n pwiein@.mugD<br />

nr; sMq nwil KhMdy] Eie locin Enw guxY no; Eie AhMkwir sVMdy] Eie ivcwry<br />

ikAw krih; jw Bwg Duir mMdy] jo mwry iqin pwrbRhim; sy iksY n sMdy] vYru krin<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

462<br />

q`qkrw


inrvYr nwil; Drm inAwie pcMdy] jo jo sMiq srwipAw; sy iPrih BvMdy] pyfu<br />

muMFwhU kitAw; iqsu fwl sukMdy] 31]<br />

sMq kY dUKin; Qwn BRstu hoie] (sMq) s`cy siqgurU swihb jI, s`cy siqgurU gRMQ<br />

swihb jI dy lwfly sMqW mhWpurSW(kY) dy iv`c J`UTy(dUKin) doS k`Fx krky, sMqW nUM<br />

idqy(dUKin) duKW krky, sMq doKI dw(Qwn) irdw(Qwn) Gr vw ijs(Qwn) QW jWdw<br />

hY, auh(BRstu) Apiv`qR(hoie) ho jWdw hY[ XQw:- swkq; Qwn Birst iPrwhI]<br />

sMq ikRpwl; ikRpw jy krY] (sMq) s`cy siqgurU mh`lw 1 jI, jy pUrn ikRpwl<br />

sMq hn, qW hI sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn Agm Apwr pUrn ikRpw(krY)<br />

krdy hn, Bwv s`cy siqgurW dw suBwA hr smyN ie`k rs pRkwS srUp ikRpwl hY[<br />

XQw:- qUM dieAwlu ikRpwlu ikRpw iniD; mnsw pUrxhwrw] (gosweIN ibMdI.lwau) qum@<br />

dieAwl ikrpwl ikRpw iniD; piqq pwvn gosweI]<br />

56.nwnk sMq sMig; inMdku BI qrY] 1] (nweI ibMdI n lwau) vwhu vwhu scy<br />

pwiqswh; qU scI nweI] AsMK bRhmMf dy Twkur sRI gurU nwnk dyv swihb pMjvyN<br />

pwiqSwhjI inmRqw gRIbI dI h`d jxwauNidAW, gur pRswid; nwnk scu khY] Anuswr<br />

s`c 3 &urmwauNdy hn:- dieAwl ikRpwl ikRpwinD, DMn s`cy(sMq) siqgurU sRI gurU<br />

nwnk dyv swihb jI dy s`cy crn-kmlW sMig l`gxy krky, inMdku BI(qrY) qr jWdw<br />

hY] 1] XQw:- kir ikrpw; AMqir aur DwrY] psu pRyq muGd; pwQr kau qwrY])<br />

guru boihQu; vfBwgI imilAw] nwnk dws sMig; pwQr qirAw]) psU pryq mugD<br />

kau qwry; pwhn pwir auqwrY] nwnk dws qyrI srxweI; sdw sdw bilhwrY])<br />

pRym bynqI:- ikRpwl sMq jI jy ikRpw krn, ArQ krn nwl, sMsy vwlI g`l<br />

hY, sMq srin jo jnu prY; so jnu auDrnhwr] Anuswr DMn gurU pRmysr jI inscy<br />

krky sdw dieAwl ikRpwl myhrvwn hn[ XQw:- sdw sdw; sdw dieAwl]) sd<br />

bKisMdu.sdw imhrvwnw; sBnw dyie ADwrI] so ikRpwl sMq jI jy ikRpw krn kih<br />

ky, ArQ nhIN krnw[ SuB is`iKAw:- dieAwl ikRpwl gurU qwry ipAwryy siqkwry<br />

inAwry sMqW mhWpurSW dI inMdw qW kI krnI hY?kdy Bu`l ky iksy dI BI inMdw nhIN<br />

krnI[ XQw:- inMdw BlI.iksY kI nwhI; mnmuK mugD krMin]<br />

56.swKI:- ikRpwl sMqW ny pwpx ginkw auDwrnI:- vrKw nwl iB`jy, pUrn<br />

dieAwl ikRpwl inSkpt mhwqmwjI ny pMfrpur ’c Aw ky pu`iCAw, “iksy gurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

463<br />

q`qkrw


ipAwry Bgq jI dw Gr d`so?”mnmuKW ny mskrI nwl gnkw dy Gr v`l ieSwrw<br />

kr id`qw[<br />

ginkw pwpix hoie kY; pwpW dw gil hwru proqw[ ie`k(ginkw) vysvw ny<br />

pwpx ho ky, AYny izAwdw pwp kIqy, mwno pwpW dw hwr pro ky, Awpxy gL’c pw ky<br />

r`KdI sI[<br />

mhWpurKu Acwxck; ginkw vwVy Awie Kloqw[ pUrn mhWpurK BoLy Bwv’c,<br />

Acncyq vysvw dy ivhVy ’c Aw ky KV@ gey[ drSn krky vysvw dy ivkwr hI imt<br />

gey[ mhWpurS vwips muVn l`gy B`j ky crn-kmlW ’qy pY geI[ XQw:- (piVAw<br />

VwVy crn’c hwhw n lwau) sMqn kI; srxweI piVAw] jIau pRwx; Dnu AwgY<br />

DirAw]<br />

pRym bynqI kIqI, “hy dieAwl ikRpwl mhWpurSo!ie`Qy mhWpurK kdy BI nhIN<br />

Awey[ A`j myry v`fy Bwg jwgy hn, jo Awp jI ny mhwn ikRpw krky, drSn b^Sy<br />

hn[ dwsn dwsI mhwn pwpx nUM b^S lvo[ ”XQw:- hir ikrpw kir kY.bKis<br />

lYhu; hau pwpI vf gunhgwru])<br />

durmiq dyiK, dieAwl hoie; hQhuM.aus no idqonu qoqw[ aus dI(durmiq) KotI<br />

miq dyK ky, idAwl mhWpurSW ny, gu`sy hox dI QW Bgq qyry dieAwl; En@w imhr<br />

pwie] Anuswr dieAwl hoie ky, nwmu AiBAwsI vwihgurU 3 jpx jpwaux vwlw,<br />

isKwieAw qoqw, aus nUM Awpxy h`QoN b^S idqw[<br />

rwm nwmu aupdysu kir; Kyil gieAw.dy vxju sEqw[ vysvw ny pUrn pyRm sihq<br />

pRym bynqI kIqI, “hy ikRpwl sMqjIE!Awp jI rwq ie`Qy hI rho[ bwhr vrKw ho<br />

rhI hY[ ”mhWpurSW ny pRym vYrwg’c FL ky ikhw, “hy b`cI!dwsn dws ie`Qy rwq<br />

nhIN rih skdw[ prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnkdyv swihb jI<br />

dI gurbwxI.pRym Bwvnw sihq pV@nI vIcwrnI gwauxI[ gurU sMgq jI ’c jw ky , jwp<br />

kridAW syvw krnI krwauxI, iml ky jwp krnw krwauxw mwVy krm C`fxy, AMimRq<br />

vyly au~T ky ieSnwn krky suAws 2 Awp jwp krdy rihxw[ im`Tw 2 nwm jpx<br />

vwly qoqy dy mgr 2 jwp bol ky, sdw inhwl hovxw jI[ ”prmpUjnIk dieAwl<br />

ikRpwl mhwqmw jI ny lUM 2 krky, ivsmwd iekwgR ho ky vwihgurU 2 jI jpwey, nyqRW<br />

nwl bRhmigAwnI mhWpurSW dy ivsmwd drSn kridAW jwp krky inhwl 3 ho<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

464<br />

q`qkrw


geI[ rwm nwmu aupdysu dy (kir) krky (sEqw) sO guxW n&y vwlw vxju d`s ky,<br />

ikRpwl mhwqmw praupkwr dw Kyil krky(gieAw) cly gey[<br />

gurmuiK koit auDwrdw BweI; dy nwvY eyk kxI]) Anuswr ilv lwgI.iqsu<br />

qoiqAhu; inq pVHwey.krY Asoqw[ dieAwl mhWpurKW ny vwihgurU 2 jpw ky qoqy nUM<br />

svwirAw sI, jo hr smyN suBwvk hI, ^Ub im`Tw 2 vwihgurU 2 boldw rihMdw sI, ieh<br />

bhuq nyk auq`m sRySt AiqAMq Blw gurmuiK suBwA hY[ iqsu gurmuiK qoqy qoN vwihgurU 2<br />

im`TI Avwz sux ky, moihq ivsmwd ho ky mgr 2 bol ky ilv l`g geI[ qoqw in`q<br />

vwihgurU 2 pV@wvy, ieh rom 2 dy kMnW qoN SrDw pRym isdk Brosy nwl suxidAW,<br />

swvDwn ho ky(Asoqw) jwgdI rihMdI[ vw AOguxW v`loN jwgdI rihMdI[ XQw:- mweI;<br />

sMq sMig jwgI] ipRA rMg dyKY; jpqI nwmu inDwnI]) gurmuiK jwig rhy; cUkI<br />

AiBmwnI rwm])<br />

piqq auDwrxu rwm nwm; durmiq pwp.klyvru Doqw[ nwm ismrn ny mn<br />

bwxI(klyvru) sRIr dy pwp, bu`DI dI (durmiq) KotI miq nUM Do idqw, ikauNik vwihgurU<br />

pRmysr jI dw nwm(piqq) pwpIAW dw auDwr krn vwlw hY[ XQw:- piqq pwvn; pRB<br />

nwm qumwry]) koit piqq auDwry iKn mih; krqy.bwr n lwgY ry] dIn drd duK BMjn<br />

suAwmI; ijsu BwvY iqsih invwjY ry] 2] sB ko mwq ipqw pRiqpwlk; jIA pRwn suK<br />

swgru ry] dyNdy qoit nwhI.iqsu krqy; pUir rihE rqnwgru ry] 3] jwicku jwcY.nwmuu<br />

qyrw suAwmI; Gt Gt AMqir soeI ry] nwnku dws qw kI srxweI; jw qy.ibRQw n koeI<br />

ry]<br />

AMqkwlu jm jwlu qoiV; nrkY ivic.n KwDusu goqw[ AMq smyN nwm jpidAW 2<br />

ivsmwd iekwgR ho ky cVHweI kIqI[ jm dw jwl qoV idqw, nrkW’c goqw n KwDw[<br />

XQw:- AMiq kwil nwrwiexu ismrY; AYsI icMqw mih jy mrY] bdiq iqlocnu.qy nr<br />

mukqw; pIqMbru.vw ky irdY bsY])<br />

geI bYkuMiT.ibbwix ciVH; nwau nrwiexu.Coiq ACoqw[ ibbwx’qy bYT ky vwihgurU<br />

jI dy s`cy crnkmlW’c jw pu`jI[ XQw:- ginkw auDrI; hir khY qoq] (Ajwm`l, gj<br />

polw) Ajwml gj ginkw; piqq krm kIny] qyaU.auqir pwir pry; rwm nwm lIny]<br />

vwihgurU jI dy nwm jI (Coiq) pwpW qoN(ACoqw) rihq kr idMdy hn[ XQw:- (p`lY) scu<br />

sBnw hoie dwrU; pwp kFY Doie] nwnku.vKwxY bynqI; ijn scu plY hoie])<br />

Qwau inQwvy; mwxu mxoqw] s`cy nwm jI hI inQwivAW dy QW, inmwixAW dy mwx<br />

hn[ XQw:- inQwvy kau; nwau qyrw.Qwau] inmwny kau; pRB qyro mwnu] so prmpUjnIk<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

465<br />

q`qkrw


dieAwl ikRpwl myhrvwn Anqklwvwn iCmW inDwn siqgurU nwnk dyv jI ny,<br />

mhwn ikRpw krky inMdkW duStW nUM qwirAw hY[ XQw:- guru cauQI pIVI itikAw;<br />

iqin.inMdk dust siB qwry] so nwnk sMq sMig; inMdku BI qrY] 1]<br />

sMq kY dUKn qy; muKu BvY] (sMq) gurU ^wlsyjI(sMq) sMqW mhWpurSW(kY) dy iv`c<br />

J``UTy doS k`Fx Aqy sRIr nUM idqy (dUKn) d`uKW(qy) qoN, mUMh’qy s`tW v`jx qoN, jW ibmwr<br />

ho ky muKu (BvY) ivMgw ho jWdw hY[ ijvyN pwpI cMdU dy mUMh’qy iC`qR v`jx qoN ivMgw<br />

hoieAw[ vw siqgur qy.jo muh Pyry; qy vymuiK bury idsMin] Anuswr(muKu) mUMh vwihgurU<br />

gurU pRmysr jI v`loN(BvY) bymuK burw ho jWdw hY[<br />

sMqn kY dUKin; kwg ijau lvY] (sMqn) swDW Bly purSW(kY) dy iv`c<br />

J`UTy(dUKin) doS k`Fxy.sRIr nUM idqy(dUKin) du`KW krky, sMq doKI(kwg) kW (ijau)<br />

vWg, kOVw(lvY) boldw hY[ XQw:- (g`l) Ehu gl ProsI.kry bhuqyrI; Es dw<br />

boilAw, iksY n BwieAw] kW vWg, AMdroN bwhroN mhW pwpW krky kwLw hY[ kW vWg<br />

inMdw rUpI ivStw KWdw hY[ XQw:- pr inMdw pr mlu.muK suDI; Agin koRDu cMfwlu])<br />

ijhvw rMig nhI hir rwqI; jb bolY qb PIky] sMq jnw kI inMdw ivAwpis; psU<br />

Bey.kdy hoih n nIky]) ijsu AMdir.qwiq prweI hovY; iqs dw.kdy n hovI Blw] Es<br />

dY AwiKAY.koeI n lgY; inq EjwVI pUkwry Klw]) kwgW kI Dn T`igAw, koielW kI<br />

Dn dyie?zbW Awpo AwpxI, vYrI BI im`q kr lyie[<br />

sMqn kY dUKin; srp join pwie] (sMqn) prmpUjnIk DMn s`cy siqgurU sRI gurU<br />

gRMQ swihb jI dy, SWq Awqmw BgqW(kY) dy iv`c JU`Ty(dUKin) doS Aropxy, sRIr nUM<br />

idqy(dUKin) du`KW krky, sMq doKI Awpxy Awp nUM bwr 2, (srp) s`p dI(join)<br />

jUn’c (pwie) pwauNdw hY[ XQw:- ijvyN surg dw rwjw nOK, auidAwlk munI dy Awr<br />

mwrn qoN, surgoN s`p bx ky pqwl’c if`gw sI[ BwvyN mn`uKw jnm hY, pr ismrn<br />

hIx sMq inMdk s`p hY[ XQw:- ibnu ismrn.jo jIvnu blnw; srp jYsy ArjwrI]<br />

nv KMfn ko rwju kmwvY; AMiq clYgo hwrI]<br />

sMq kY dUKin; iqRgd join ikrmwie] Akwl purKu s`cy siqgurU swihbwn jI dy<br />

ipAwry(sMq) jn jI (kY) dy iv`c, J`UTy(dUKin) doS k`Fx, sRIr nUM kSt dy ky(dUKin)<br />

duKwaux krky, sMq doKI(ikrmwie) ikrm, (iqRgd) tyFIAW(join) jUnW Bogdw hY[<br />

XQw:- sMq kI inMdw; jonI Bvnw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

466<br />

q`qkrw


sMqn kY dUKin; iqRsnw mih jlY] vwihgurU s`cy siqgurU swihbwn jI dy(sMqn)<br />

hrI rUp bRhmigAwnIAW(kY) dy iv`c, J`UTy(dUKin) doS lwauxy, sRIr nUM kSt dy<br />

ky(dUKin) duKwaux krky, sMq doKI rs ks ivSy Bogx dI iqRsnw rUpI A`g(mih)<br />

’c(jlY) jldw hY[ XQw:- cwir ndIAw; AgnI qin cwry] iqRsnw jlq; jly<br />

AhMkwry] guir rwKy; vfBwgI qwry] jn nwnk; auir hir AMimRqu Dwry]<br />

sMq kY dUKin; sBu ko ClY] vwihgurU s`cy siqgurU swihb jI dy lwfly<br />

spUq(sMq) SWq Awqmw sMq mhWpurS(kY) dy iv`c, JU`Ty(dUKin) doS k`Fx, sRIr nUM<br />

kSt dy ky(dUKin) duKwaux krky, sMq doKI sBu iksy(ko) nUM (ClY) Cldw hY[ XQw:-<br />

loBI kw.vyswhu n kIjY; jy kw pwir vswie] AMiq kwil iqQY DuhY; ijQY.hQu n pwie]<br />

sMq kY dUKin; qyju sBu jwie] (sMq) s`cy siqgurU swihb jI(kY) dy iv`c, JU`Ty<br />

(dUKin) doS k`Fxy, dyh nUM kSt dy ky(dUKin) duKwaux krky, sMq doKI dw ijsmwnI<br />

rUhwnI (qyju) prqwp, sBu(jwie) cilAw jWdw hY[ XQw:- ijsu AMdir cuglI cuglo<br />

vjY; kIqw kriqAw, Es dw sBu gieAw] inq cuglI kry, AxhodI prweI; muhu<br />

kiF n skY, Es dw kwlw BieAw]<br />

sMq kY dUKin; nIcu nIcwie] (sMq) s`cy siqgurU swihb jI, sMqW mhWpurSW(kY)<br />

dy iv`c JU`Ty(dUKin) doS k`Fx Aqy sRIr nUM kSt dy ky(dUKin) duKwaux krky, sMq<br />

doKI AiqAMq nIcu qoN BI(nIcwie) nIc hY[<br />

56.sMq doKI kw; Qwau ko nwih] sMq gursyvk jI ’c JU`Ty doS k`Fx, sRIr nUM<br />

duKwaux krkyy, sMq doKI(kw) dw lok pRlok’c, (ko) koeI BI(Qwau) QW(nwih) nhIN<br />

hY, Bwv aus nUM koeI BI QW itkwxw nhIN idMdw[ XQw:- hliq n soBw, pliq n<br />

FoeI; ibrQw jnmu gvwvixAw]<br />

nwnk sMq BwvY; qw Eie BI giq pwih] 2] vwihgurU mh`lw p jI &urmwauNdy<br />

hn:- BwvyN sMq doKI bymuK ho jWdw hY[ ikRm jUnW Bogdw hY, iqRSnw’c sVdw hY, sB<br />

nUM CLdw hY, qyz cilAw jWdw hY, nIc qoN nIc krm krdw hY, qw BI, DMn DMn<br />

siqgurU nwnk nwm, cVHdI klw[ qyry Bwxy, srb`q dw Blw[ Anuswr s`cy siqgurU<br />

pUrn(sMq) vwihgurU prmpUjnIk sRI gurU nwnk dyv swihb jI nUM(BwvY) BwauNdw hY,<br />

ik(Eie) auh sMq doKI BI(giq) kilAwx(pwih) pw lvy] 2] bury nwl sB krn<br />

buirAweI, muAw& krn keI isAwxy[ bury nwl iPr nykI krnI, DMn gurU nwnk<br />

jwxy[) DMn gurU pRmysr jI AYfy v`fy gunwhgwr nUM BI b^Sx nUM smR`Q hn[ siqguru<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

467<br />

q`qkrw


sBnw dw Blw mnwiedw; iqs dw burw ikau hoie] Anuswr smR`Q gurU pRmysr jI nUM, sB<br />

smyN sRb`q dw Blw krnw hI BwauNdw hY, ies leI jpo pRgt BeI.sgly jug AMqir; gur<br />

nwnk kI vifAweI]<br />

57.swKI:- gurmuiK nyk swaU Bgq AMbrIk jI[ qyRqy’c kSp irKI jI dy spu`qR<br />

rwjy sUrj jI qoN sUrj vMs c`lI, (AkwsI sUrj nhIN) duAwpr ’c rwjy ie^vwk jI dI<br />

ATweIvIN pIV@I’c, sUrj vMsI rwjy pRsuSk jI dy ipAwry spu`qR, Bgq AMbrIk jI<br />

AXu`iDAwpiq pRis`D Drmwqmw iCmwvwn hoey hn[ c`kRvrqI pwiqSwh huMidAW, Awp<br />

iqAwg ky srb dI crn-DUV bx ky, Bgvwn jI dI bMdgI krdy[ AwpxI pRjw nUM<br />

bMdgI’c lwauxy krky, cOhW c`kW ’c bhuq 2 mihmw hoeI[ ien@W dI aupmw sux ky<br />

durbwsw irKI jI nUM hMgqw eIrKw PurI, “mYN ikRSn Bgvwn jI dw gurU hW[ ieh rwjw<br />

igRsqI hY, ies dw qyz pRqwp myry nwloN v`D ikauN hY?”gurU ipAwry Bgq jI dw pRqwp<br />

nSt krn leI, irKI jI ien@W dy mihlW’c Awey[ Bgq jI ny inauNdw vrijAw[<br />

AMbrIk muih vrqu hY; rwiq peI durbwsw AwieAw[ nyk swaU gurmuiK rwjy<br />

AMbrIk jI dw(muih) mUMh iekwdsI dy vrqu vwlw hY sI[ Bgq jI dw pRqwp nws<br />

krn leI, rwiq peI qoN durbwsw irKI jI Awey[<br />

BIVw Esu aupwrxw; Ehu auiT nHwvix.ndI isDwieAw[ rwjy ny duAwdsI’c(BIVw)<br />

bRq(aupwrxw) Kol@xw sI, ikauN jo qROdsI’c Kol@x nwl ihMdU miq’c doS igxdy hn[<br />

durbwsw irKI jI au~T ky ndI nUM nhwaux cly gey[<br />

crxodku lY poiKAw; Ehu srwpu dyvx no DwieAw[ ikauNik aun@W nUM Ckwey qoN<br />

ibnw, Bgq jI ku`J Ck nhIN skdy sn, A`DI GVI ip`CoN qrOdsI l`gx vwlI sI[<br />

irKIjI dy AiV`kw bxn qoN, gurmuiK Bgq rwjy jI ny srb ivAwpI rwmjI nUM, pUrn<br />

pyRm Bwvnw nwl ArwiDAw[ myhr krky BgvwnjI ny prmpiv`qR SuB s`cy drSn b^Sy,<br />

rwjy jI ny prmpiv`qR crn-kml Do ky, AMimRq pI ky vrq Koil@Aw[ BgvwnjI ny<br />

hukm kIqw, “hy ipAwry jI!bRq r`Kx dI koeI mhwnqw nhIN[ pyRmw-BgqI syvw kro,<br />

suAws 2 nwm jpo ApxI pRjw nUM jpwau[ ”jd durbwsw jI ny suixAW, ik Bgq jI<br />

ny mYnUM Ckwey qoN ibnw, Awp Ck ilAw hY, qW srwp dyx nUM q`qw ho ky, Dw ky ndI qoN<br />

vwips AwieAw[<br />

c`kR sudrsnu kwl rUp; hoie BIhwvlu.grbu gvwieAw[) Bgq qyry siB pRwxpiq<br />

pRIqm; qUM Bgqn kw ipAwrw] Anuswr Bgqn jI dy AiqAMq ipAwry BgvwnjI ny<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

468<br />

q`qkrw


sudrSn c`kR nUM AwigAw idqI, “kRoDI nUM mwr[ ”sudrSn c`kR ny kwl<br />

vWg(BIhwvlu) iBAwnk rUp ho ky, irKIjI nUM mwrn leI ip`Cw krky aus dw hMkwr<br />

guAw idqw[<br />

bwm@x BMnw jIau lY; riK n hMGin.dyv sbwieAw[ jd kwl rUp c`kR nUM isr’qy<br />

dyiKAw, qW bRwhmx AwpxI jwn lY(BMnw) B`ijAw, sudrSn c`kR ip`Cy 2 gey[ c`kR qoN<br />

frdy(sbwieAw) swry dyvqy BI irKIjI nUM Awpxy kol r`K nw(hMGin) sky[<br />

ieMdR loku isv loku qij; bRhm loku bYkuMT qjwieAw[ pihlW ieMdRpurI’c rwjy<br />

ieMdR jI pws gey, qW aun@W ny qwV ky ikhw, “ie`QoN CyqI B`j jw, nhIN qW ie`Qy A`g<br />

l`g jwvygI[ ”ie`QoN B`j ky kYlwS prbq’qy iSvpurI’c iSv jI pws gey[ qW au~QoN<br />

BI Bjw idqy[ A`gy B`j ky bRhm lok’c bRhmwjI pws gey[ bRhmwjI ny BI qwV ky<br />

Bjw idqy[ ie`QoN qyzI nwl B`j ky bYkuMT’c ivSnUMjI pws gey [ ivSnUMjI ny qwV ky<br />

Bjw idqy bYkuMT nUM C`f ky BI B`j Awey[ sMq ky hqy kau; rKY n koie] Anuswr iksy<br />

ny BI n r`Ky, bhuq hI iqRskwr hoieAw[<br />

dyviqAw Bgvwnu sxu; isiK dyie sBnw smJwieAw[ sBnw dyviqAW ny ivSnUM<br />

BgvwnjI smyq, SuB is`iKAw dy ky smJwey, “qUM sMq doKI hYN, Bgq AMbrIkjI qoN<br />

ibnw qYnUM koeI BI bcwA nhIN skygw[ ies leI mwx C`f ky, aun@W mhWpurKW dy<br />

crn PV ky muAw&I mMg[ ”<br />

Awie pieAw srxwgqI; mwrIdw AMbrIk CufwieAw[ jdoN durbwsw jI, sMq<br />

ibnw.mY Qwau n koeI; Avr n sUJY jwvnw] Anuswr gurmuiK sMq ikRpwl mhWpurS<br />

Bgq AMbIrkjI dy srnI pey, qW aun@W ny mhwn ikRpw krky mwrIdy Cufw ley[<br />

XQw:- sMq srin jo jnu prY; so jn auDrnhwr]<br />

Bgiq vClu jig ibrd sdwieAw] 4] Awpxy ipAwry Bgq jI dI r`iKAw<br />

krky, j`g’qy vwihgurU jI ny Awpxw(ibrd) Drm, BgqW dy(vClu)<br />

ipAwry(sdwieAw) sdwie[ XQw:- Bgq vClu qyrw ibrdu; rKwieAw jIau]) Bgiq<br />

vClu hir ibrdu; Awip bnwieAw])<br />

58.pyRmw-BgqI dy SuB gux:- Bgq purS kRoDI n hovy, ivSy ADIn n rhy, Bu`l<br />

kry qW muAw&I mMgy, muAw&I dyx leI hr vyly iqAwr rhy, ijvyN Bgq AMbrIkjI<br />

idqI[ jykr koeI sqwvy qW aus nwl klyS n kry, sgoN vwihgurU jI’qy pRp`k Afol<br />

Brosw r`Ky[ swvDwn ho ky, s`cy siqgurU DMn vwihgurU sRI gurU gRMQ swihb jI qoN,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

469<br />

q`qkrw


Awpxy idl idmwZ’c AMimRq gurbwxI pRwpq kridAW vwihgurU 3 jpdw rhy Aqy,<br />

syvk hoie sMjIdu; n hsx rovxw] Anuswr gurU pRmysr jI dw lwlw golw gMBIrqw<br />

sihnSIlqw vwlw ipAwrw gursyvk bxy[<br />

sMq kw inMdku; mhw AqqweI] (sMq) s`cy siqgurU swihb jI dy SuB guxW nUM<br />

AOgux kihx vwlw, sMqjI(kw) dw inMdku, (mhw) bhuq v`fw(AqqweI) nIc pwpI qoN<br />

BI mhW pwpI hY[ XQw:- inMdk kw; mYlw Awcwru])<br />

sMq inMdk AqqweI dy ArQ:- 1 Agn lwey, 2 ibK dyveI; 3 inrdoS jn ko<br />

mwr[ 4 Dn 5 dwrw 6 BUmI hrY; AqqweI doie cwr[ 1 iksy dy Gr nUM A`g lwauxI,<br />

2 zihr dy ky mwrnw, 3 inrdoS nUM DoKy nwl mwrnw[ 4 Dn Kohxw, 5 pr iesqRI KohxI,<br />

6 zmIn KohxI Awid[ AYtm bMb su`tx vwlw AqqweI hY[<br />

sMq kw inMdku; iKnu.itknu n pweI] gurU jI dy sMq syvk jI(kw) dw inMdku,<br />

(iKnu) G`t qoN G`t smW, sqsMgq jI, iksy BI sBw ’c, (itknu) itkxw(n)<br />

nhIN(pweI) pwauNdw[ vw sB dy irdy ’c, prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU mh`lw<br />

pihlw jI mhwrwj bYTy hn[ XQw:- mhl mih bYTy; Agm Apwr] aun@W dy s`cy s`ucy<br />

au~cy im`Ty ipAwry s`icAwry inrml inRivkwr s`cy crn-kmlW ’c, AMqr iDAwn ho<br />

ky, mn krky G`t qoN G`t smW iKnu mwqR BI, sMq kw inMdku (itknu) itkxw(n)<br />

nhIN(pweI) pwauNdw[ XQw:- kbhU jIAVw aUiB cVqu hY; kbhU jwie pieAwly]<br />

loBI jIAVw.iQru n rhqu hY; cwry kuMfw Bwly]) inMdk mwry qqkwil; iKnu itkx n<br />

idqy]) psu pMKI BUq Aru pRyqw] bhu ibiD jonI iPrq Anyqw] jh jwno qh rhnu n<br />

pwvY] Qwn ibhUn auiT auiT iPir DwvY] min qin bwsnw bhuqu ibsQwrw] AhMmyv<br />

mUTo bycwrw] Aink doK Aru bhuqu sjweI] qw kI kImiq khxu n jweI] pRB<br />

ibsrq nrk mih pwieAw] qh mwq n bMDu n mIq n jwieAw] ijs kau hoq<br />

ik®pwl suAwmI] so jnu nwnk pwrgrwmI] 3]<br />

sMq kw inMdku ; mhw hiqAwrw] (sMq) Akwl purKu jI, s`cy siqgurU swihb jI,<br />

sgl gux.Avguxu n koeI; hoih nIqw nIqw] Anuswr sgl guxW spMn sihq,<br />

pUrn(sMq) sMqW mhWpurSW dy SuB guxW nUM AOgux kihx vwlw, sMqW mhWpurSW(kw) dw<br />

inMdku, jIv h`iqAw krn vwlw(mhw) v`fw(hiqAwrw) pwpI hY[ ijvyN mhW hiqAwry<br />

zwlm nIc sy Aiq nIc, jhWgIr, mhW pwpI cMdU ny, prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM ShId kIqw[ XQw:- pauVI 5] lY Pwhy.rwqI qurih; pRBu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

470<br />

q`qkrw


jwxY pRwxI] qkih nwir prweIAw; luik AMdir TwxI] sMn@I dyin.ivKMm Qwie; imTw<br />

mdu mwxI] krmI Awpo AwpxI; Awpy pCuqwxI] AjrweIlu Prysqw; iql pIVy GwxI]<br />

59.sMq kw inMdku; prmysuir mwrw] (sMq) Akwl purKu jI, (sMq) SWq Awqmw<br />

mhWpurK jI, (sMq) prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI(kw)<br />

dw inMdku, gurU prmysuir jI dw(mwrw) mwirAw hoieAw hY[ ijvyN prmpUjnIk vwihgurU<br />

s`cy siqgurUU sRI gurU hirgoivMd swihb jI ny, sRI hirgoivMdpur swihb jI dy DrmXu`D<br />

’c, cVH ky Awey zwlm mhW pwpI inMdk cMdU dy kpu`qR krmcMd, rqncMd Abdul KW<br />

iqMnW nUM iek`Ty ie`ko vwrI swhmxy jMg lVidAW mwirAw sI[ XQw:- jhW qhW; qum<br />

Drm ibQwro] dust doKIXin; pkir pCwro]) BYrau mhlw 5] inMdk kau; iPtky<br />

sMswru] inMdk kw; JUTw ibauhwru] inMdk kw; mYlw Awcwru] dws Apuny kau;<br />

rwKnhwru] 1] inMdku muAw; inMdk kY nwil] pwrbRhm prmysir jn rwKy; inMdk kY<br />

isir.kVikE kwlu] 1] rhwau] inMdk kw kihAw; koie n mwnY] inMdk JUT boil;<br />

pCuqwny] hwQ pCorih; isru Drin lgwih] inMdk kau; deI CofY nwih] 2] hir kw<br />

dwsu; ikCu burw n mwgY] inMdk kau; lwgY duK sWgY] bguly ijau; rihAw pMK pswir]<br />

muK qy boilAw; qW kiFAw bIcwir] 3] AMqrjwmI; krqw soie] hir jnu krY; su<br />

inhclu hoie] hir kw dwsu; swcw drbwir] jn nwnk kihAw; qqu bIcwir]<br />

swKI:- DMn prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU dsvyN pwiqSwhjI AsMK<br />

bRhmMf dy rcnhwr srb ivAwpI, nwnk inrBau inrMkwru; Ajpw jwp jI dy s`cy<br />

Avqwr, koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; jI hux AsMK sUrjW nUM pRkwS rhy hn[ Awp<br />

jI ny sRI cmkOr swihb jI dI gVHI dy DrmjMg ’c, svw lwK sy eyk lVwaUN; qbY gurU<br />

goibMd isMG nwm khwaUN] Awpxy SuB bcn pUry kIqy[ gurU pRmysr jI ny, rwq nUM<br />

gurduAwrw sRI qwVI swihb jI vwly prmpiv`qR SuB s`cy AsQwn’qy Aw ky, qwVI mwr<br />

ky, ieh SuB bcn &urmwey:- “pIry ihMd, my-rv`id; pIry ihMd, my-rv`id[<br />

”{Anqklwvwn inrBau inrml inrvYru Akwl ^udw dy pUrn s`cy Avqwr ihMd<br />

dy(pIry) pIrwn pIr gurU jI(my-rv`id) suqMqR jw rhy hn[ }aus qoN A`gy mhwrwj s`cy<br />

pwiqswhjI svw l`K hI, JwVIAW kwhW iv`cdI, prmpUjnIk gurduAwry sRI jMf swihb<br />

jI ivKy phuMcy[ ipAwry dieAwisMG swihb jI, ipAwry DrmisMG swihb jI, ipAwry<br />

mwnisMG swihb jI, jo gurU pRmysr jI nwl Awey sn, ivCuV gey[ sRI jMf swihb jI<br />

hyTW, mhwrwj swihb jI SSoBq nUro nUr ivsmwd jgmgw rhy sn[ jh;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

471<br />

q`qkrw


iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw] Anuswr mhwrwj swihb jI dy AMdr<br />

bwhr, Awpxy inrgun inrMkwr AKMf joiq vwihgurU jI dw b`JvW pRkwS hI pRkwS ho<br />

irhw sI, ijs pRkwS nwl swrw vwqwvrx hI jgmgw irhw sI[ gurU pRmysr jI,<br />

Ajpw jwpu n vIsrY; Awid jugwid smwie]) Ajpw jp hYN] AQpw Qp hYN]) iek dU<br />

jIBO, lK hoih; lK hovih lK vIs]) ijhvw eyk.hoie lK kotI; lK kotI koit<br />

iDAwvYgo]) gurmuiK; roim roim hir iDAwvY] Anuswr vwihgurU 3 jp rhy sn[<br />

vwihgurU] vzIdy dy &OjI, gurU pRmysr jI nUM ShId krn leI Koj kr rhy sn[ do<br />

sMq doKIAW ny, prmpUjnIk s`cy siqgurU mhwrwj swihb jI nUM, sRI jMf swihb jI dy<br />

hyTW bYTy q`ikAw qy ikhw, “jy AwpW, gurU pRmysr jI nUM, J`t p`t ShId kr dyeIey qW<br />

swnUM vzIdw mur`by qy mohrW dw v`fw ienwm dyvygw, nwly swfI pRis`DI hovygI[ ijn@W<br />

siqgurW nUM muZlIAw hkUmq qy phwVI rwjy iml ky, swFy s`q mhIny dw jkVbMd Gyrw<br />

pw ky BI ShId nhIN kr sky, hux AwpW aun@W nUM ShId krIey[ ”hzUr s`cy<br />

pwiqSwhjI’qy vwr krn dI BYVI ie`Cw lY ky, nyVy ho ky dohW ny vwr kIqw[ siqgurU<br />

s`cy pwiqSwhjI ny, dovyN hI Jtkw idqy[ XQw:- swkq inMdk dust; iKn mwih<br />

ibdwirAnu]) rhdy Kuhdy inMdk mwirAnu; kir Awpy Awhru] sMq shweI nwnkw; vrqY<br />

sB jwhru]) inrvYrY sMig vYru rcwey; phuic n skY.gvwrY]) sMqw nwil vYru kmwvdy;<br />

dustw nwil mohu ipAwru] AgY ipCY suKu nhI; mir jMmih vwro vwr]) durbwsw isau<br />

krq TgaurI; jwdv ey Pl pwey] ikRpw krI jn Apuny aUpr; nwmdyau hir gun gwey]<br />

sRI ikRSn Bgvwn jI dy b`icAW ny, durbwsy irKI jI nUM mSkrI kIqI, irKI jI<br />

dy srwp dyx qoN, 56 koRV Xwdv Srwb pI ky, Awpo ’c lV ky, FweI pihrW ’c mr<br />

gey jI[ XQw:- sMqn syqI mskrI; kul fobn kI rIq[ Bwgvwn syvw krn; hu`jqW<br />

krn plIq[<br />

sMq kw inMdku; rwj qy hInu] (sMq) Akwl purKu jI, s`cy siqgurU swihb jI,<br />

sMqW mhWpurSW(kw) dw inMdku, duinAwvI rwj(qy) qoN(hInu) rihq ho jWdw hY[ XQw:-<br />

sMq kw doKI; rwj qy twil]) Bgq kI inMdw; rwj qy tlY] vw Awpxy mn ieMidRAW’qy,<br />

rwj krn(qy) qoN(hInu) rihq ho jWdw hY, Bwv ieh ies nUM AOgxW ivkwrW kukrmW ’c<br />

lw ky, nwmu qoN ivCoV ky byqwl bxw idMdy hn[ XQw:- hir ky nwm hIn; byqwl] vw<br />

sB dy AMdr bwhr jwgq joiq srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] vwihgurU jI<br />

dy(rwj) pRkwS hI pRkwS qy (hInu) rihq ho jWdw hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

472<br />

q`qkrw


sMq kw inMdku; duKIAw Aru dInu] (sMq) Akwl purKu jI (kw) dw inMdku, nSy<br />

ivSy AOguxW Gxy du`KW krky duKIAw Aru ien@W dy(dInu) ADIn ho ky, ien@W dw<br />

mwirAw(dInu) kMgwl sB dy A`gy dInu bx ky, illkVIAW k`Fdw rihMdw hY[ XQw:-<br />

sMq kI inMdw; dUK shwm]) sgl klys; inMdk BieAw Kydu]<br />

sMq ky inMdk kau; srb rog] (sMq) Akwl purKu jI, s`cy siqgurU swihb jI,<br />

bRhmigAwnI sMq jI(ky) dy, inMdk(kau) nUM, (srb) swry rog l`g jWdy hn[ XQw:-<br />

sMq kI inMdw; rogI krnw]) prmysr qy BuilAW; ivAwpin@ sBy rog]) indk kY<br />

muiK; kIno@ rogu]) AswD rog aupijE qn BIqir; trq n kwhU twirE]) AswD rogu<br />

aupijAw sMq dUKin; dyh ibnwsI mhw KieAw]<br />

cwr pRkwr dy rog:- 1 AwDI mn krky kwm koRD Purny, 2 ibAwDI:- (vwie)<br />

vweI, (ipq) grmI, (kP) blZm, (ruDR) ^Un dy ivgwV krky sRIr dI iKlq<br />

ivgVn qoN rog ho jwxw, 3 aupwDI hMkwr nwl kql kukrm krny[ kOVw bolxw bwxI<br />

dw rog hY[<br />

sMq ky inMdk kau; sdw ibjog] (sMq) siqgurU nwnk dyv swihb jI(ky) dy<br />

inMdk(kau) nUM, vwihgurU jI, sqsMgq jI Aqy SuB guxW qoN sdw hI(ibjog) ivCoVw<br />

rihMdw hY[<br />

sMq kI inMdw; doK mih doKu] ijvyN kMn ’c KMjKjUrw vVn qoN, Awpxw isr kMD<br />

nwl ptk 2 ky mr jWdw hY[ KMjKjUrw vVnw d`uK hY, kMD nwl isr ptkxw, p`ky<br />

PoVy’qy s`t v`jx vWg du`K ’c du`K hY , ies qr@W ie`k rog qoN dUjw, Pyr qIjw roog l`g<br />

jwxw, vwrI 2 swry snyhI mr jwxy, ieh du`K ’c du`K hY[ ies qr@W(sMq) ^wlsy<br />

jI(kI) dI kIqI inMdw, (doK) du`K(mih) ’c(doKu) du`K hY[ XQw:- duKu ivCoVw; ieku<br />

duKu BUK] ieku duKu; skqvwr jmdUq] ieku duKu; rogu lgY qin Dwie]) slok mhlw<br />

1] duK ivic jMmxu duiK mrxu duiK vrqxu sMswir] duKu duKu AgY AwKIAY piV@ piV@<br />

krih pukwr] duK kIAw pMfw KulIAw; suKu.n inkilE koie] duK ivic jIau<br />

jlwieAw; duKIAw cilAw roie]) inMdkW pwshu.hir lyKw mMgsI; bhu dyie sjweI]<br />

jyhw inMdk.ApxY jIie kmwvdy; qyho Plu pweI]) inMdk kau; lwgY duK 1 sWgY]<br />

1 brCI[<br />

nwnk sMq BwvY; qw aus kw BI.hoie moKu] 3] prmpUjnIk s`cy siqgurU nwnk<br />

dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

473<br />

q`qkrw


guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI, prmpUjnIk s`cy sMq<br />

siqgurU gRMQ swihb jI mhwrwj, sMq gursyvk jI dw bhuq v`fw sRb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd AiDk qoN AiDk pRqwp jxw rhy hn[ AvKD sBy kIiqAnu; inMdk kw dwrU<br />

nwih] Anuswr BwvyN loQ inMdk dw dwrU nhIN hY, ikauNik bhuqy doS hI doS hn, qw<br />

BI(sMq) SWq Awqmw gursyvk jI, siqgurU gRMQ swihbwn s`cy pwiqSwh jI nUM(BwvY)<br />

BwauNdw hY, ik aus inMdk(kw) dw BI, cOrwsI dy gyVy AOguxW qoN(moKu) Cutkwr hoie<br />

jwvy] 3] AYsy mhwn praupkwrI DIrjDwrI inRibkwrI inrMkwrI, dIn dieAwl<br />

ikRpwl ikRpwinD, gurU pRmysr jI dI mhW inrml prmpiv`qR SuB s`cI crn-DUV’c,<br />

dwsn dws gRIb hr smyN ieSnwn krdw hY, jo jnm 2 dI haumY mYL nUM nws krdI<br />

hY[ XQw:- (m`jnu, in`q) gur kI ryxu; inq mjnu krau] jnm jnm kI; haumY mlu<br />

hrau]<br />

sMq kw doKI; sdw Apivqu] (sMq) guris`K hirjn swD’c JU`Ty doS k`Fx.du`K<br />

dyx vwlw, sMq jI(kw) dw doKI, kwm kRoD inMdw AOguxW krky sdw(Apivqu) mYLw,<br />

ijau sws ibnw; imrqk kI loQw] hY, aus qoN BYVy niSAW kqlW inMdw mMd krmW dI<br />

AiqAMq BYVI bdbo AwauNdI hY[ XQw:- inMdk kw mwQw; eIhW aUhw kwlw]<br />

sMq kw doKI; iksY kw nhI imqu] (sMq) s`cy siqgurU swihb jI, gurmuiK<br />

mhWpurSW nUM du`K dyx vwlw sMq jI(kw) dw doKI, s`p vWg(iksY) iksy(kw) dw<br />

BI(imqu) im`qR nhI hY[ XQw:- spY duDu pIAwlIAY; ivhu muKhu stY] ijvyN loBI inmk<br />

hrwmI mhW pwpI gMgU ny p`cI swl gurU Gr dw lUx KwDw[<br />

sMq ky doKI kau; fwnu lwgY] (sMq) SWq Awqmw gursyvk jI, s`cy siqgurU sRI<br />

gurU nwnk dyv swihb jI nUM kSt dy ky duKwaux vwly, gurU sMq jI(ky) dy doKI(kau)<br />

nUM, lok fMf, jm fMf, ip`qr fMf, dyv fMf, rwj fMf Aqy mwr ku`t Awid Anyk<br />

pRkwr dw(fwnu) fMn(lwgY) l`gdw hY[ XQw:- (dYq.ibMdI.n.lw) fwnu dYq; inMdk kau<br />

jwm]<br />

sMq ky doKI kau; sB iqAwgY] (sMq) s`cy siqgurU swihb jI, Bgq<br />

bRhmigAwnI jI nMU, duKwaux vwly sMq jI(ky) dy, doKI(kau) nUM, dyvqy pIr pYgMbr<br />

Avqwr sbMDI sB(iqAwgY) iqAwg idMdy hn[ aus au~pr koeI BI nhIN Qu`kdw[<br />

XQw:- inMdk kw kihAw; koie n mwnY] inMdk JUT boil pCuqwny]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

474<br />

q`qkrw


sMq kw doKI; mhw AhMkwrI] (sMq) Akwl purKu jI, s`cy siqgurU swihb jI nUM<br />

duKwaux vwlw, sMq jI(kw) dw doKI, (mhw) v`fw AhMkwrI hY[ XQw:- rwmcMid;<br />

mwirE Aih rwvxu]<br />

sMq kw doKI; sdw ibkwrI] (sMq) siqgurU swihbwn jI, SWq Awqmw gursyvk<br />

jI nMU duKwaux vwlw, sMq jI(kw) dw doKI, sdw ibkwrI hY, Bwv hr smyN ivkwrW’c<br />

K`cq rihMdw hY[ ijvyN doRpqI jI nMU ngn krn dI ie`Cw krky, hMkwr<br />

ivkwr’c(bUfw) fu`b igAw[ XQw:- bUfw durjoDnu; piq KoeI]<br />

sMq kw doKI; jnmY mrY] (sMq) s`cy siqgurU swihb jI, sMqW mhWpurSW nMU du`K<br />

dyx vwlw, sMq jI (kw) dw doKI, hmySw(jnmY) jMmdw(mrY) mrdw rihMdw hY[ XQw:-<br />

jim jim mrY; mrY iPir jMmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lµmY]) kbhU kIt hsiq;<br />

pqMg hoie jIAw] Aink join; BrmY BrmIAw]<br />

sMq kI dUKnw; suK qy trY] sMq doKI(kI) dI, (sMq) s`cy siqgurU swihb jI nUM,<br />

idqI (dUKnw) pIVw krky, Bwv sMq nMU duKwauxy krky, ivkrwl BUqnw sMq doKI<br />

suK(qy) qoN(trY) tl jWdw hY[ XQw:- sqgur qy.jo muh Pyrih; mQy iqn kwly]<br />

Anidnu duK kmwvdy; inq johy jm jwly] supnY.suKu n dyKnI; bhu icMqw prjwly]<br />

sMq ky doKI kau; nwhI Twau] (sMq) s`cy siqgurU swihb jI, sMqW mhWpurSW nUM,<br />

duKwaux vwly, sMq jI(ky) dy doKI(kau) nMU, lok pRlok, sqsMgq, s`c srUp bRhm jI<br />

’c, (Twau) jgHw nwhI imldI, ikauNik sMq jI nUM duKwauxy krky , vwihgurU jI duKI ho<br />

jWdy hn[ XQw:- sMqn duK pwey qy duKI] suK pwey swDn ky suKI]<br />

nwnk sMq BwvY; qw ley imlwie] 4] vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv suAwmI<br />

isrjnhwr mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- BwvyN sMq doKI iksy dw BI im`q nhIN<br />

hY, sdw Apiv`qR mhW hMkwrI sdw ivkwrI hY, qw BI pUrn iKmw srUp(sMq) Akwl<br />

purKu jI, gurmuiK swDU jI, siqgurU pRmysr jI nMU, Awpxy nwl imlwie(ley) lYxw<br />

hI(BwvY) BwauNdw hY] 4] {qUM dieAwlu ikRpwlu ikRpwiniD; mnsw pUrxhwrw] Anuswr<br />

vwhu!vwhu!idAwl ikRpwl ikRpwiniD DMn gurU pRmysr jI, gurisK pRIiq; guru imlY<br />

glwty] jn nwnk pRIiq; swD pg cwty] Anuswr Awp jI dy s`cy crn, sdw 2<br />

c`tIey lwhw K`tIey[ }<br />

sMq kw doKI; AD bIc qy tUtY] (sMq) s`cy siqgurU gRMQ swihb jI ’qy, JU`Ty doS<br />

lwaux vwlw, vw sMq jI nUM kSt dy ky duKwaux vwlw, sMq jI(kw) dw(doKI) doSI,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

475<br />

q`qkrw


AD(bIc) ivcwly(qy) qoN(tUtY) tu`t jWdw hY, Bwv pUrI aumr nhIN Bogdw[ vw ijs<br />

kMm nUM h`Q pwauNdw hY, auh kMm A`D ivcwly qoN tu`t jWdw hY, Bwv isry nhIN cV@dw[<br />

vw jy koeI aus nwl pRIqI kry, qW Ehu AD(bIc) ivcwly(qy) qoN hI(tUtY) tu`t jWdw<br />

hY[ XQw:- swkq isau muiK joirAY; AD vIchu tUtY] hir jn kI syvw jo kry, ieq<br />

aUqih CUtY] 4]) tUtI inMdk kI; AD bIc] jn kw rwKw Awip suAwmI; bymuK<br />

kau.Awie phUcI mIc] 1]<br />

sMq kw doKI; ikqY kwij n phUcY] pUrn vwihgurU srUp s`cy sMq siqgurU<br />

swihbwn jI nUM duKwaux vwlw, sMq siqgurW(kw) dw doKI, Awpxy(ikqY) iksy<br />

BI(kwij) kMm dI sMpUrnqw q`k(n) nhIN(phUcY) phuMcdw, vw (ikqY) iksy dUjy dy<br />

kwij dI shwieqw leI nhIN phuMcdw, Bwv iksy ’qy BI praupkwr nhIN krdw[<br />

sMq ky doKI kau; auidAwn BRmweIAY] (sMq) Akwl purKu jI(sMq) siqgurU<br />

swihb jI dw doKI Awpxy Awp(kau) nUM, (auidAwn) aujwV(ky) dy iv`c, (BRmweIAY)<br />

Brmwauxw Btkwauxw krdw hY, sMq jI nUM du`K dyxy krky, pwZl ho ky, aujwV ’c hI<br />

Bu`Kw iqhwieAw qVPdw 2 mr jWdw hY[<br />

sMq kw doKI; auJiV pweIAY] (sMq) s`cy siqgurU swihb jI(kw) dw doKI,<br />

Awpxy Awp nMU kwm kRoD jIv h`iqAw AOgux kusMgq tyFIAW jUnW rUpI(auJiV)<br />

kur`sqy(pweIAY) pwauNdw hY[<br />

sMq kw doKI; AMqr qy QoQw] ijau sws ibnw; imrqk kI loQw] (sMq) s`cy<br />

siqgurW nMU kSt dy ky duKwaux vwlw, sMq jI(kw) dw doKI, (AMqr) AMdr(qy) qoN,<br />

ieauN SuB guxW qoN(QoQw) KwlI hY, (ijau) ijvyN(imrqk) murdy(kI) dI(loQw) loQ,<br />

sws qoN ibnw KwlI huMdI hY[ XQw:- imrqk dyh; swD sMg ibhUnw]) AMdru KwlI pRym<br />

ibnu; Fih FyrI qnu Cwru]) sws ibnw ijau dyhurI; kq soBw pwvY]<br />

sMq ky doKI kI; jV ikCu nwih] (sMq) s`cy siqgurU swihb jI nUM duKwaux vwly,<br />

sMq jI(ky) dy doKI(kI) dI sMswr ’c, sMqwn rUpI jV(ikCu) ku`J(nwih) nhIN<br />

rihMdI[ vw vwihgurU jI’qy srDw rUpI jV, ihrdy’c(ikCu) ku`J BI(nwih) nhIN hY[<br />

XQw:- (dul`B) dulB dyh KoeI.AigAwnI; jV ApxI Awip aupwVI jIau]) kuqw<br />

rwij bhwlIAY; iPir ckI ctY] spY duDu pIAwlIAY; ivhu muKhu stY] pQru pwxI<br />

rKIAY; min hTu n GtY] coAw cMdnu prhrY; Kru Kyh pltY] iqau inµdk pr<br />

inMdhUM; hiT.mUil n htY] Awpx hQIN AwpxI; jV Awip auptY] 1]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

476<br />

q`qkrw


Awpn bIij; Awpy hI Kwih] inMdw dw bIij, jo(Awpn) Awpxw bIijAw hY,<br />

aus dw &L, kSt Awpy hI(Kwih) KWdw Bwv Bogdw hY[ vw spnI dy Awpxy b`cy Kwx<br />

vWg, pyt tYst krw ky, Apxw b`cw mrvw ky, Awpn(bIij) sMqwn, Awpy hI(Kwih)<br />

KWdw hY[ vw ipAwry Akwl jI, ies nUM suAws pdwrQ sbMDI Anyk dwqW rUp bIj,<br />

gurU syvw bMdgI praupkwr krn rUp bIjx leI, b^Sdy hn, pr ieh iviSAW<br />

niSAW’c brbwd krn rUp, Awpn bIij Awpy hI(Kwih) KWdw hY, A`gy leI cMgw<br />

kMm krn rUp, cMgw bIj nhIN bIjdw[ XQw:- ijnI AYsw hir nwmu.ncyiqE; sy kwhy<br />

jig Awey.rwm rwjy] iehu mwxs jnmu dulµBu hY; nwm ibnw ibrQw sBu jwey] huix<br />

vqY.hir nwmu n bIijE; AgY BuKw ikAw Kwey] mnmuKw no iPir jnmu hY; nwnk hir<br />

Bwey]<br />

sMq ky doKI kau; Avru n rwKnhwru] (sMq) s`cy siqgurU swihb jI nUM du`K dyx<br />

vwly, sMq jI(ky) dy doKI(kau) nUM, lok pRlok ’c pUry gurU nwnk dyv swihb jI qoN<br />

ibnw, (Avru) hor koeI BI(rwKnhwru) r`Kx vwlw(n) nhIN hY[ pauVI] isir isir<br />

hoie inbyVu; hukim clwieAw] qyrY hiQ inbyVu; qUhY min BwieAw] kwlu clwey bMin;<br />

koie n rKsI] jru jrvwxw kMin@; ciVAw ncsI] siqguru boihQu byVu; scw rKsI]<br />

Agin BKY BV hwVu; Anidnu BKsI] PwQw cugY cog; hukmI CutsI] krqw kry su<br />

hogu; kUVu inKutsI]) inMdk kau; iPtky sMswru] inMdk kw; JUTw ibauhwru]<br />

nwnk sMq BwvY; qw ley aubwir] 5] s`cy siqgurU nwnk dyv swihb pMjvyN<br />

pwiqswh jI &urmwauNdy hn:- AvKD sBy kIiqAnu; inMdk kw dwrU nwih] Anuswr<br />

BwvyN sMq doKI inMdk dI koeI BI dvw nhIN, aus nUM koeI BI r`Kx vwlw nhIN, qw BI<br />

dieAwl ikRpwl(sMq) siqgurU pRmysr jI nUM, inMdk nUM du`KW qoN bcwA lYxw hI(BwvY)<br />

BwauNdw hY, ies leI du`KW qoN (aubwir) bcwA(ley) lYNdy hn] 5] XQw:- siqguru<br />

myrw sdw dieAwlw; moih dIn kau rwiK lIAw]) AikrqGxw kw; kry auDwru] pRBu<br />

myrw hY; sdw dieAwru]) AikrqGxw no pwldw; pRB nwnk sd bKisMdu]<br />

SuB is`iKAw:- hy ipAwry mn!AYsy dIn dieAwl ikRpwl s`cy siqgurU swihbwn<br />

jI nUM, qn mn Dn isr Arp ky hukm mMn[ XQw:- qnu mnu Dnu sBu sauip gur<br />

kau; hukim mMinAY pweIAY]<br />

sMq kw doKI; ieau ibllwie] ijau jl ibhUn; mCulI qVPVwie]) siqguru<br />

myrw sdw dieAwlw; s`cy siqgurU jI dy ipAwry inrdoS sMq jI nMU, JU`Ty doS lwaux,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

477<br />

q`qkrw


kSt dy ky duKwaux vwlw sMq kw doKI, du`KW dw mwirAw, ieau(ibllwie) ivrlwp<br />

hI ivrlwp krdw hY, ijau jl qoN(ibhUn) ibnw, mCulI(qVPVwie) qVPdI hY[<br />

XQw:- jY qin; bwxI ivsir jwie] ijau; pkw rogI ivllwie]) nrk kUp mih goqy<br />

KwvY; ijau.jl qy bwhir mInw hy]<br />

sMq kw doKI BUKw; nhI rwjY] ijau pwvku; eIDin nhI DRwpY]) qUM inrvYru; sMq<br />

qyry inrml] ijn dyKy; sB auqrih klml] Awp jI inrml inrvYr hoN jI, Awp<br />

jI dy ipAwry sMq jI BI inrml inrvYr hn[ jo Bgq jYdyv jI vWg, iksy nwl BI<br />

vYr nhIN krdy[ XQw:- sMq krY n vYr.iksU sMg; vrqY sB kY ihq mY Aq hI[ sMq<br />

mhWpurSjI Awpxy nwl, vYr krn vwilAW nwl BI, pyRm snyh nwl hI vrqdy hn[<br />

aupoRkq guxW vwly(sMq) s`cy siqgurU swihb jI nUM du`K dy ky duKwaux vwlw, inrml<br />

inrvYr sMq jI(kw) dw doKI, Dn ivSy pdwrQ, rs ks Bogx dI iqRsnw krky BUKw,<br />

(rwjY) r`jdw nhI, (ijau) ijvyN (pwvku) A`g(eIDin) l`kVW nwl nhI(DRwpY)<br />

r`jdI[ XQw:- BuiKAw.BuK n auqrI; jy bMnw purIAw Bwr]) ibiKAw mih iknhI;<br />

iqRpiq n pweI] ijau pwvku eIDin nhI DRwpY; ibnu hir khw AGweI]) iqn kI<br />

BuK.kdy n auqrY; inq BuKw BuK kUkwhI] Enw dw AwiKAw.ko nw suxY; inq hauly<br />

hauil mrwhI]) shs Kty; lK kau auiT DwvY] iqRpiq n AwvY; mwieAw pwCY pwvY]<br />

Aink Bog; ibiKAw ky krY] nh iqRpqwvY; Kip Kip mrY] ibnw sMqoK; nhI koaU<br />

rwjY] supn mnorQ; ibRQy sB kwjY]<br />

(Cu`tY) sMq kw doKI; CutY iekylw] ijau bUAwVu iqlu; Kyq mwih duhylw] (sMq)<br />

s`cy siqgurU swihb jI ’qy JU`Ty doS Aropx, sRIr nUM du`K dyx vwlw, ipAwry sMq<br />

jI(kw) dw doKI, aujwV ’c iekylw (CutY) Cu`t jWdw hY, (ijau) ijvyN(bUAwVu iqlu)<br />

fofIAW ’c suAwh vwlw iql, Kyq(mwih) ’c iek`lw (duhylw) duKI huMdw hY[ XQw:-<br />

(Pu`lIAih) nwnk.gurU n cyqn@I; min AwpxY sucyq] Cuty iql bUAwV ijau; sMu\y<br />

AMdir Kyq] KyqY AMdir CuitAw; khu nwnk.sau nwh] PlIAih PulIAih bpuVy; BI<br />

qn ivic suAwh]<br />

sMq kw doKI; Drm qy rhq] (sMq) gurmuiK jI ’qy JU`Ty doS lwaux, dyh nUM du`K<br />

dyx vwlw, sMq jI kw doKI, hrI nwmu jpx inrml krm krn rUpI Drm qy rhq<br />

hY[ XQw:- srmu Drmu duie.Cip Kloey; kUVu iPrY prDwnu.vy lwlo] kwjIAw bwmxw<br />

kI gl QkI; Agdu pVY sYqwnu.vy lwlo]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

478<br />

q`qkrw


Drm dy icMn@ inSwn:- 1 iKmw 2 AihMsw 3 dieAw 4 imRd; 5 sqbcn 6 qp dwn[<br />

7 sIl sMqoK iqRsnw ibnw; Drm icMn@ ds jwn[ 1 iksy dI ZlqI nUM idloN muAw& krnw<br />

iKmw hY[ 2 jIv h`iqAw dw iqAwg 3 jIAW’qy qrs krky aun@W nUM suK dyxw dieAw hY[<br />

4 koml nrm vrqxw, 5 sdw s`cy bcn bolxy[ 6 guru syvw qpW dw SRomxI syRSt qp hY[<br />

7 swaU gurmuiK[<br />

sMq kw doKI; sd imiQAw khq] (sMq) prmpUjnIk hrI rUp sMq swD gurmuiK<br />

nUM duKwaux vwlw, sMq jI(kw) dw doKI, sd(imiQAw) JUT(imiQAw) Axhoey kOVy bcn<br />

(khq) kihMdw hY[ XQw:- bolY kauVw; ijhbw kI PUiV] sdw BUKI; ipru jwnY dUir])<br />

inMdk kw kihAw; koie n mwnY] inMdk.JUT boil pCuqwny]<br />

ikrqu inMdk kw; Duir hI pieAw] {ikrqu, vwihgurU jI v`loN nhIN kihxw,<br />

vwihgurU jI sdw inrlyp hn[ }inMdk hux jo inMdw krn dw ikrq kr irhw hY[<br />

inMdk(kw) dw ieh inMdw krn dw mMdw ikrqu, aus nMU Duir Bwv jnm 2 qoN hI, pRp`k<br />

pieAw hY, Bwv ipCly jnm 2 qoN inMdw hI inMdw dw ikrqu krdw Aw irhw hYY[ XQ:-<br />

jnm jnm kI.mlu DovY prweI; Awpxw kIqw pwvY] eIhw suKu nhI drgh FoeI;<br />

jmpuir jwie pcwvY]<br />

nwnk.jo iqsu BwvY; soeI iQAw] 6] prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU<br />

nwnk dyv swihb mhwrwj jI pMjvyN jwmyN AMdr &urmwauNdy hn:- iqsu inMdk nMU jo inMdw<br />

krnI hI(BwvY) BwauNdI hY, (soeI) EhI aus dw PL inMdw kSt, aus nUM(iQAw) hoieAw<br />

hY, Bwv inMdw krn qoN kSt imldw hY, pr inMdw hI v`fw fMn kSt hY[ XQw:- lbu<br />

kuqw.kUVu cUhVw; Tig KwDw murdwru]) pr inMdw pr mlu.muK suDI; Agin koRDu cMfwlu]<br />

vw hy mn!BwvyN inMdk jnmW 2 qoN inMdw krdw Aw irhw hY, (iqsu) prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb mhwrwj jI nUM, jo inMdk hY, iqsu nMU<br />

b^S lYxw hI(BwvY) BwauNdw hY, (soeI) EhI(iQAw) hoieAw hY, Bwv gurU pRmysr jI ny<br />

inMdk nMU b^S ilAw hY] 6] XQw:- guxu Avguxu myrw, ikCu n bIcwirAw; bKis lIAw<br />

iKn mwhI]) koeI inMdku hovY.siqgurU kw; iPir srix gur AwvY] ipCly gunh.siqguru<br />

bKis ley; sqsMgiq nwil rlwvY]) guir qIjI pIVI vIcwirAw; ikAw hiQ eynw<br />

vycwry] guru cauQI pIVI itikAw; iqin.inMdk dust siB qwry]<br />

SuB is`iKAw:- hy vwihgurU s`cy siqgurU swihb jIE!suAws 2 Awpxw nwm<br />

jpwau, crx DUiV.qyry jn kI hovw; qyry drsn kau bil jweI] Anuswr AwpixAW<br />

sMqW mhWpurKW dI crn-DUV bxwau jI[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

479<br />

q`qkrw


sMq kw doKI; ibgVrUpu hoie jwie] (sMq) inrml nwm rsIey s`cy siqgurU<br />

swihbwn jI dy sMq jI nMU kSt dyx vwlw, sMq jI(kw) dw doKI, (ibgVrUpu) idl dI<br />

s&weI rihq, AQvw(ibgVrUpu) kohVI kurUp iBAwnk frwauxw hoie(jwie) jWdw<br />

hY[ ijvyN rwgI s`qy qy blvMf jI nUM , prm pUjnIk so pwiqswhu.swhw pwiqswihbu;<br />

s`cy siqgurU swihbwn jI dI inMdw krn qoN kohV ho igAw sI[ XQw:- PrIdw.iqnw<br />

muK frwvxy; ijnw ivswirEnu nwau] AYQY duK GxyirAw; AgY.Taur n Twau]) Eie<br />

AgY kustI.gur ky iPtky; ij Esu imlY.iqsu kustu auTwhI] hir iqn kw drsnu.nw<br />

krhu; jo dUjY Bwie icqu lwhI] Duir krqY Awip iliK pwieAw; iqsu nwil.ikhu<br />

cwrw nwhI]) inMdk kY muih; lwgY Cwru]) inMdk kw muKu kwlw hoAw; dIn dunIAw kY<br />

drbwir]<br />

sMq ky doKI kau; drgh imlY sjwie] (sMq) sMqW mhWpurKW nUM kSt dyx vwly,<br />

sMq jI(ky) dy doKI(kau) nMU, vwihgurU jI dI(drgh) inAwie sBw’c, pUrw inAwau;<br />

kry krqwru] Anuswr sjwie(imlY) imldI hY[ vw kswbKwny ’c mwry kohy jwx<br />

vWg, AYsI s^q szw(imlY) imldI hY, sjwie dI drgh szw hI szw hY, Cutkwrw<br />

hY hI nhIN[ XQw:- inMdw qyrI jo kry; so vM\Y cUru] nyVY idsY mwq lok; quDu suJY<br />

dUru] vw vwihgurU jI dI(drgh) AnMq bRhmMf dI rcnw’c, ijs jUn’c jWdw hY,<br />

Esy jUn’c sjwie(imlY) imldI hY, bwr 2 sRIr v`iFAw swiVAw jWdw hY[<br />

sMq kw doKI; sdw shkweIAY] (sMq) mhWpurKW nUM kSt dy ky duKwaux krky,<br />

sMq jI(kw) dw doKI, kStW krky pIVq hoieAw, Anyk jUnW’c bwr 2,<br />

sdw(shkweIAY) qV&dw rihMdw hY[<br />

sMq kw doKI; n mrY n jIvweIAY] sMqW mhWpurSW nUM J`UTy doS lwaux, sRIrk<br />

kSt dy ky duKwaux vwlw, (sMq) guris`K jI(kw) dw doKI, n(mrY) mrdw hY, n<br />

hI(jIvweIAY) ijauNdw hY, Bwv ivcwly lmkdw hY, jwn nhIN inkldI, ies qr@W<br />

Anyk jUnW’c Asih kSt Bogdw hY[<br />

(pu`jY) sMq ky doKI kI; pujY n Awsw] (sMq) s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI<br />

Aqy gurU pRmysr jI dy sMqW BgqW nUM JU`Ty doS lwaux vwly, du`K dy ky duKwaux vwly,<br />

mhWpurK sMq jI(ky) dy, doKI(kI) dI koeI BI Awsw, (pujY) pUrI(n) nhIN huMdI[<br />

XQw:- kweI Aws.n puMnIAw; inq pr mlu ihrqy] kIAw.n jwxY AikrqGx; ivic<br />

jonI iPrqy] sBy iDrW inKutIAsu; ihir leIAsu Dr qy] ivJx klh.n dyvdw; qW<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

480<br />

q`qkrw


lieAw krqy] jo jo krqy AhMmyau; JiV DrqI pVqy] inMdw krn rUpI prweI<br />

mYL(ihrqy) KWdy hn[<br />

sMq kw doKI; auiT clY inrwsw] (sMq) s`cy siqgurU swihb jI nUM JU`Ty doS<br />

lwaux, du`K dy ky duKwaux vwlw, sMq mhWpurK jI(kw) dw doKI, mhW pwpW dw Bwr<br />

bMn@ ky, j`g qoN(inrwsw) Awsw dI pUrqI rihq hI, auiT ky(clY) cilAw jWdw hY[<br />

XQw:- dysu kmwvn.Dn jorn kI mnsw; bIcy inksy sws] lskr nyb Kvws sB<br />

iqAwgy; jmpuir aUiT isDws] 2]) kbIr.ibkwrh icqvqy; JUTy krqy Aws]<br />

mnorQu.koie n pUirE; cwly aUiT inrws]<br />

sMq kY doiK; n iqRstY koie] jYsw BwvY; qYsw koeI hoie] BwvyN(jYsw) ijs qr@W,<br />

sMq doKI nUM hoxw (BwvY) Bwvy, qYsw koeI AwpxI ie`Cw Anuswr v`fy qoN v`fw c`kRvrqI<br />

pwiqswh hoie jwvy[ XQw:- goNf] jy Ehu; ATsiT qIrQ n@wvY] jy Ehu; duAwds<br />

islw pUjwvY] jy Ehu; kUp qtw dyvwvY] krY inMd; sB ibrQw jwvY] 1] swD kw<br />

inMdku; kYsy qrY] srpr jwnhu; nrk hI prY] 1] rhwau] jy Ehu; gRhn krY<br />

kulKyiq] ArpY nwir; sIgwr smyiq] sglI isMimRiq; sRvnI sunY] krY inMd; kvnY<br />

nhI gunY] 2] jy Ehu; Aink pRswd krwvY] BUim dwn; soBw mMfip pwvY] Apnw<br />

ibgwir; ibrwnw sWFY] krY inMd; bhu jonI hWFY] 3] inMdw; khw krhu sMswrw]<br />

inMdk kw; prgit pwhwrw] inMdku; soiD swiD bIcwirAw] khu rivdws; pwpI<br />

nrik isDwirAw] (sMq) Akwl purKu jI(sMq) s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI dy<br />

sMqW mhWpurKW nUM JU`Ty doS lwaux, kSt dy ky duKwaux vwlw, sMq jI nUM duKwaux(kY)<br />

dy(doiK) doS krky, koie BI doSI, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv<br />

swihb jI mhwrwj jI dy, s`cy crn-kmlW iv`c(iqRstY) iesiQ`q(n) nhIN ho<br />

skdw[ vw mwr pYNx qoN A`gy B`jdw hY, A`gy ij`Qy BI jWdw hY, E~Qy hI mwr pYNdI hY[<br />

ies qr@W ikqy BI(iqRstY) itkdw(n) nhIN[ vw bwr 2 jUnW ’c BRmdw, (iqRstY)<br />

itkdw(n) nhIN[ XQw:- siqguru AMdrhu inrvYru hY; sBu dyKY bRhmu ieku soie]<br />

inrvYrw nwil.ij vYru clwiedy; iqn ivchu.iqsitAw n koie]<br />

pieAw ikrqu; n mytY koie] nwnk jwnY; scw soie] 7] siqgurU nwnk dyv<br />

Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru<br />

Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI inscy Brosy nwl<br />

&urmwauNdy hn:- dwsn dws, prmpUjnIk(scw) s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

481<br />

q`qkrw


dI s`cI(soie) soBw nMU Awpxy AMdr bwhr srb klw BrpUr pRB; (jwnY) jwxdw hY,<br />

Bwv AMdr bwhr s`cy siqgurU swihb jI dy inrgun srUp dI swiKAwqqw hY[ ies<br />

cwnx ’c dwsn dws pyRm bynqI krdw hY ik inMdk ’qy fMn Bogx dw, jo ikrqu<br />

pieAw hY, aus nUM mh`ly pihly jI qoN ibnw, koie BI(mytY) myt(n) nhIN skdw, pr<br />

s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI, ijn@W dI(soie) mihmw js scw hY, auh inMdk dy<br />

fMf Bogx dI ikrqu nMU, mytxw(jwnY) jwxdy hn, ikauNik, koit bRhmMf ko Twkuru<br />

suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] jI hn] 7]<br />

sB Gt iqs ky; Ehu krnYhwru] sdw sdw; iqs kau nmskwru]<br />

hy gurU pRmysr jIE!dwsn dws sMq inMdk hY[ sMq inMdk dy fMn sux ky, bhuq<br />

hI fr l`gdw hY ik dwsn dws nMU ieh fMn Bogxy pYxgy?gurU jI au~qR:- hy ipAwry<br />

guris`K jIE!AMfz jyrz syqj auqBuj cwr KwxIAW dy sB(Gt) sRIr, AsMK bRhmMf<br />

rUp (Gt) GVy, (iqs) s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI(ky) dy hI rcy hn[ Ehu<br />

AsMK bRhmMf dI rcnw nMU Apny inrgun srUp duAwrw(krnYhwru) krnvwly, krqw<br />

purKu jI hn[ hy pyRmIAW!qUM BI(iqs) DMn s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI (kau) nUM,<br />

rom 2 krky, sdw sdw nmskwru kr, ijs krky inMdw Awid qyry ipCly gunwh b^Sy<br />

jwx[ vw dwsn dws gRIb rom 2 krky, (iqs) prmpiv`qR bRhm vwihgurU DMn<br />

siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI(kau) nUM, sdw sdw nmskwru krdw hY[ XQw:-<br />

guru pUrw; nmskwry] pRiB; sBy kwj svwry]) nmskwr; qw kau lK bwr] iehu mnu<br />

dIjY; qw kau vwir]) gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru ; gurdyv nwnk hir<br />

nmskrw] 1]<br />

SuB is`iKAw:- hy b^iSMd s`cy ipqw DMn vwihgurU mh`lw pihlw jIE!AYsI<br />

ikRpw kro, ik Awp jI dy lwfly spUq, sMqW mhWpurKW dy s`cy crn-kmlW’qy m`Qw<br />

r`KIey qy nyqRW nwl drSn BI krIey, aun@W dI s`cI crn-DUV sRIr ’qy pvy[ XQw:-<br />

AYsI ikrpw; moih krhu] sMqih crx.hmwro mwQw; nYn drsu.qin DUUir prhu]<br />

pRB kI ausqiq; krhu idnu rwiq] hy pRymI jI! Awpxy gunwhW nUM b^Swaux<br />

leI, s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dI, pRkwS srUp ivAwpk SuB s`cI Srn pY<br />

ky, (pRB) vwihgurU jI(kI) dI, (ausqiq) mihmw, rwiq idnu krnw(krhu) kro[<br />

XQw:- idnu rwqI AwrwDhu ipAwro; inmK.n kIjY FIlw] sMq syvw kir.BwvnI<br />

lweIAY; iqAwig mwnu hwTIlw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

482<br />

q`qkrw


iqsih iDAwvhu; swis igrwis] hy pRymI jI!(iqsih) iqn@W pRBU gurU pRmysr jI<br />

nMU, (swis) swh bwhr k`FidAW, swh nUM AMdr(igrwis) gRsidAW,<br />

iK`cidAW(igrwis) Ahwr CkidAW, rom 2 nwl(iDAwvhu) iDAwauxw kr[ vw hy<br />

pRymI jI!ijvyN swh nUM AMdr iK`cIdw hY , iqvyN(iqsih) vwihgurU jI dy iDAwn nUM,<br />

AMdr(igrwis) iK`c ky, iDAwqw iDAwn Dy dI iqRkutI myt ky, (swis) suAws<br />

2(iDAwvhu) iDAwauxw kro[ {(iDAwqw) myrw AMqhkrn hY, (iDAwn) myrw iDAwn<br />

l`gw hY, (Dy) bRhm jI, ijn@W ’c iDAwn l`gw hY[ ieh iDAwqw iDAwn Dy dI iqRkutI<br />

hY}XQw:- myry mn.guru guru krq; sdw suKu pweIAY] gur aupdyis.hir ihrdY visE;<br />

swis igrwis Apxw Ksmu iDAweIAY] 1]<br />

sBu kCu vrqY; iqs kw kIAw] hy pRymI jI!(iqs) s`cy siqgurU nwnk dyv<br />

swihb jI kw kIAw pwk kOqk, sBu(kCu) ku`J(vrqY) vrq irhw hY[ XQw:- sBu<br />

ikCu.kIqw qyrw vrqY; ikAw hm.bwl gupwlw] rwiK lyhu.nwnku jnu qumrw; ijau<br />

ipqw pUq ikrpwlw] 4] 1] hy ipAwry jI!AYsy vwihgurU srUp s`cy siqgurU swihb<br />

jI dI pRkwS srUp ivAwpk SuB s`cI Srn pY ky, inrBau ho[<br />

jYsw kry; qYsw ko QIAw] AwpxI rcI AsMK bRhmMf dI rcnw’qy, vwihgurU jI<br />

jYsw hukm(kry) krn, qYsw(ko) koeI hukm(QIAw) hoieAw hY[ XQw:- Awip nwQu.sB<br />

nQIAnu; sB hukim clweI] nwnk.hir BwvY so kry; sB clY rjweI] 36] 1]<br />

suDu]) hukmY AMdir sBu ko; bwhir hukm n koie] nwnk.hukmY jy buJY; q haumY khY<br />

n koie]<br />

Apnw Kylu; Awip krnYhwru] dUsr kaunu; khY bIcwru] 1.hy pRymI jI!DMn<br />

vwihgurU mh`lw 1 jI, Awpxy inrgun srUp jI duAwrw, AnMq bRhmMf dI rcnw rcn<br />

dw.Apnw ivsmwd(Kylu) kOqk, Awip (krnYhwru) krn vwly hn[ XQw:-<br />

nwnk.rcnw pRiB rcI; bhu ibiD Aink pRkwr]) keI koit; KwxI Aru KMf] keI<br />

koit; Akws bRhmMf] keI koit; hoey Avqwr] keI jugiq; kIno ibsQwr] keI<br />

bwr; psirE pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr] keI koit; kIny bhu Bwiq] pRB qy<br />

hoey; pRB mwih smwiq] qw kw; AMqu n jwnY koie] Awpy Awip; nwnk pRBu soie]<br />

7]) (dUsr) dUjw hor kaunu hY?jo ieh bIcwru(khY) khy ik ieh rcnw ies qr@W<br />

rcI hY[ XQw:- hir kI giq; nih koaU jwnY] jogI jqI qpI pic hwry; Aru bhu<br />

log isAwny] 1]) kvxu su vylw.vKqu kvxu; kvx iQiq.kvxu vwru] kvix is<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

483<br />

q`qkrw


uqI.mwhu kvxu; ijqu hoAw Awkwru vyl.n pweIAw pMfqI; ij hovY lyKu purwxu]<br />

vKqu.n pwieE kwdIAw; ij ilKin lyKu kurwxu] iQiq vwru.nw jogI jwxY; ruiq mwhu<br />

nw koeI] jw krqw. isrTI kau swjy; Awpy jwxY soeI]<br />

vw DMn s`cy siqgurU sRI gurU mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- hy pRymI jIE!sMq<br />

srin jo jnu prY; so jnu auDrnhwr] Anuswr ijn@W siqgurU swihbwn jI dI<br />

ivAwpk ivsmwd pRkwS srUp SuB s`cI Srn pYx leI, Awp jI nMU ikhw hY, auh<br />

Anq klwvwn AsMK bRhmMf dI rcnw dy krnhwr hn[ Awpxy pRymI dy mn nMU,<br />

Awpxy s`cy crn-kmlW ’qy Awp hI moihq krn vwly hn[ Awpxy pRymI jI qoN Awpy<br />

hI isr mMgx vwly hn[ Awpxy pyRmI dy lUM 2’c vs ky, isr dyx vwly duhw isirAw<br />

kw; Awip suAwmI] KylY ibgsY; AMqrjwmI] Awp hI hn[ so Awpxy pRymI qoN isr<br />

mMgx, isr dyx dw pRym rUpI Apnw Kylu, Awip hI(krnYhwru) krn vwly hn[] vw<br />

DMn s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI srUp Dwr ky, Awpxy pRymI dy idl idmwZ<br />

rom 2’c gurbwxI Byjx dw, Awpxy is`K dw mn AwpxI mu`TI ’c lYx dw, Awpxy<br />

nIc kIt is`K nMU, inrgun bRhm jI dw AsMK pRkwS rUp bRhmigAwn, prmpiv`qR<br />

gurSbdW ArQW dy iDAwn dI b^SIS dw Apnw pyRm rUpI Kylu, Awip hI(krnYhwru)<br />

krn vwly hn[ srb`q dy Bly leI gurbwxI gur mrXwdw dy prmpiv`qR SuB s`cy<br />

bIcwru nUM, gurU pRmysr jI qoN ibnw, (dUsr) dUjw kaunu hY, jo(khY) khy?Bwv nhIN<br />

hY[ XQw:- siqgur kI rIsY.hoir kcu ipcu boldy ; sy kUiVAwr kUVy.JiV pVIAY]<br />

ijs no ikRpw krY ; iqsu Awpn nwmu dyie] bfBwgI nwnk; jn syie] 8] 13]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv gurU Arjndyv swihb jI &urmwauNdy<br />

hn:- Anq klwvwn s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dI Srn ipAw jwx<br />

ky, ijs sMq doKI inMdk(no) nMU, AwpxI ikRpw(krY) krdy hn, iqsu nUM Awpn(nwmu)<br />

vwihgurU 2 nwm Ajpw jwp AMdr bwhr b`JvyN ivsmwd suMdr pRkwS hI pRkwS<br />

sihq, (dyie) b^S idMdy hn[ pUry gurU jI dy nwm rqn cwnx b^Sxy krky, (syie)<br />

auh inMdk jn BI, (bfBwgI) v`ifAW BwgW vwly ho jWdy hn[ DMn gurU pRmysr jI dI<br />

s`cI Srn pYxy krky, byAMq inMdk v`fBwgy bxy hn, hux bx rhy hn, A`gy nUM BI<br />

bnxgy[ msUmW gRIbW dw gL v`F ky, DnI bnx vwly v`fBwgy nhIN hn] 8] 13]<br />

{nwmu dyie dw Bwv bVw hI ivsmwd fUMGw hY jI[ jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY<br />

jphu; Awpnw jwpu]) gurmuiK; roim roim hir iDAwvY]) iek dU jIBO, lK hoih; lK<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

484<br />

q`qkrw


hovih.lK vIs]) ijhvw eyyk.hoie lK kotI; lK kotI koit iDAwvYgo] Anuswr<br />

Awpxy ipAwry syvk dy AMdr, ibnw zbwn ihlwaux qoN Ajpw jwp b^S idMdy hn,<br />

aus nMU q`qW swrIAW AvwzW’coN hr vyly nwm suxwauNdy rihMdy hn[ prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU gRMQ swihb mhwrwj jI duAwrw, ivsmwd rMgW 2 dy AnMdI gurbwxI Sbd<br />

pd ArQ, Awpxy pRymI inSkpt syvk jI dy idl’c, hr smyN Byjdy rihMdy hn, lUM<br />

2’c vs jWdy hn[ AYsy gurU pRmysr jI nMU Aink bwr nmskwr, bilhwr[<br />

nmskwr; qw kau lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir] gurdyv siqguru pwrbRhmu<br />

prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] 1] gurpRswid] }<br />

gauVI suKmnI mÚ 5] sloku]) AstpdI jI cODvyN, Awid 281.<br />

sloku] qjhu isAwnp suirjnhu; ismrhu.hir hir rwie] eyk Aws hir.min<br />

rKhu; nwnk.dUKu Brmu Bau jwie] 1]<br />

qjhu isAwnp suirjnhu; ismrhu.hir hir rwie] Awp jI, s`cy Akwl purK<br />

jI nUM ismrn dw SuB s`cw aupdyS &urmw rhy hn:- sBnw jIAw kw, ieku dwqw; so,<br />

mY ivsir n jweI]) hir hir rwie] ju`go ju`g At`l prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy ipAwry, hy(suirjnhu) suihrd!nyk swaU<br />

gurmuiK jno!s`cy gurU jI nUM sIs dyx qoN mu`krn, lUxhrwmI hMkwrI pYNfy vWg, s`cy gurU<br />

jI nwl jMg krn vwlI, hMgqw sihq vymuK ho ky mrn vwlI, hukm n mMnx vwlI,<br />

s`cy ismrn’c ivGn pwaux vwlI, inrdoS mwsUm jIAW nUM kql krn vwlI, mhW<br />

pwp zulm krky v`FI lY ky mwieAw iek`qR krn vwlI, sdw leI siqsMgqjI’c<br />

rihx, gurU jI dI s`cI syvw qoN vrjx vwlI, gurU jI dy s`cy crn-kmlW qoN ivCoVn<br />

vwlI, AwpxI isAwnp (qjhu) d&w krojI[ XQw:- iehu mnu suMdir Awpxw; hir<br />

nwim mjITY rMig rI] iqAwig isAwxp cwqurI; qUM jwxu. gupwlih sMig rI]) ssw;<br />

isAwnp Cwfu ieAwnw] ihkmiq hukim; n pRBu pqIAwnw] shs Bwiq; krih<br />

cqurweI] sMig quhwrY; eyk n jweI] jo mukq nhIN hox idMdI[ XQw:- hau ivic<br />

mUrKu; hau ivic isAwxw] moK mukiq kI; swr n jwxw] ijs krky jmW dw fr<br />

l`gdw hY[ XQw:- bhuqu isAwxp; jm kw Bau ibAwpY]) ijs(shs) hzwr isAwxp<br />

krky vwihgurUjI nhIN imldy[ shs isAwnp; lieAw n jweIAY] nwnk.AYsw guru;<br />

bfBwgI pweIAY]) shs isAwxp.nh imlY, myrI ijMduVIey; jn nwnk.gurmuiK jwqw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

485<br />

q`qkrw


wm]) shs isAwxpw lK hoih; q iek n clY nwil]) Amru vyprvwhu hY; iqsu<br />

nwil.isAwxp n cleI; n hujiq krxI jwie]<br />

; ismrhu hir hir rwie] 1.(hir) sB dy AMdr bwhr hr smyN AsMK pRkwS hI<br />

pRkwS, nUr hI nUr.srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] sB dy(hir)<br />

pRkwSk(rwie) rwjwn rwj]) rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw; vwihgurU siqgurU<br />

swihbwn jI nUM pUrn pyRm SrDw nmskwr sihq, hr smyN bwr 2 rom 2 krky<br />

jpidAW, kUMj vWg(ismrhu) Xwd kro[ XQw:- aUfy.aUif AwvY sY kosw; iqsu pwCY bcry<br />

CirAw] iqn kvxu KlwvY.kvxu cugwvY; mn mih ismrnu kirAw] {vwihgurU siqgurU<br />

swihbwn jI, gurbwxI sMQw pVHn pVHwaux sunx sunwaux, Awpxyy rom 2’c vswaux<br />

kmwaux gurU syvw ismrn krn krwaux, gurbwxI kQw kIrqn is`Kx isKwaux vwly,<br />

siqgurU swihbwn jI dy sB ipAwirAW s`icAwirAW nUM, rom 2 krky sdw 2 nmskwr[<br />

}<br />

eyk Aws hir min rKhu; nwnk.dUKu Brmu Bau jwie] 1] prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb mh`lw pMjvW jI, AnMq ivsmwd pRkwS<br />

nUr qyz hI qyz dy Agm Apwr BMfwr, s`cy isrjnhwr srb ky dwqwr, pwrbRhm gur<br />

krqwr, inrBau inrMkwr, inrvYr inrwhwr, Ac`l At`l inrCl inRibkwr, KMf<br />

bRhmMf auDwrnhwr jI &urmwauNdy hn:- hy BweI!(eyk) ie`k(hir) prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU sRI gurU nwnk dyv, s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI’qy, Awpxy min AMdr,<br />

idRV pRp`k Aws (rKhu) r`Kxw kro[ XQw:- qumrI srix qumwrI Awsw; qum hI sjn<br />

suhyly] rwKhu rwKnhwr dieAwlw; nwnk Gr ky goly]) kih rivdws.Aws lig<br />

jIvau; icr BieE drsnu dyKy]) Avrn kI Awsw; ikCu nwhI] eykY Aws; Dro mn<br />

mwhI] Awn Aws; aupjq ikCu nwhI] 1 vw kI Aws; Dro mn mwhI] 1 Akwl purKu jI)<br />

eyk Aws; rwKhu mn mwih]) eyk Aws hir min ’c r`Kxy krky jMmx mrn, vwihgurU<br />

jI dy ivCoVy Awid, Anyk pRkwr dw dUKu, pUUry gurU jI dw hukm n mMnx rUp Brmu,<br />

Anyk pRkwr Aqy s`cy gurU jI nUM sIs dyx dw Bau(jwie) cilAw jwvygw, sIs dyx dw<br />

cwA ho jwvygw[ XQw:- kbIr.muih mrny kw cwau hY; mrau q hir kY duAwr] mq.hir<br />

pUCY kaunu hY; prw hmwrY bwr]) kbIr.ijsu mrny qy jgu frY; myry mn Awnµdu] mrny<br />

hI qy pweIAY; pUrnu prmwnµdu]<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW dy<br />

AstpdI jI cODvyN[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

486<br />

q`qkrw


60.mwnuK kI tyk; ibRQI sB jwnu] 1.hy pRymIEN!(mwnuK) mwx dy KwDy, dMBI<br />

mnu`K dI AQvw ivkwr pwp mwieAw (kI) dI(tyk) Et, sB(ibRQI) inkMmI(jwnu)<br />

jwnxw kro, ijs ’c praupkwr Bjn ismrn, siqgurU, sMqW dI syvw, srb`q dy<br />

Bly dw koeI BI SuB s`cw kwrj nhIN[ XQw:- imiQAw qn; nhI praupkwrw]<br />

imiQAw; bwsu lyq ibkwrw] {mn`uK dI tyk, ^udI eIrKw vYr inMdw mhW pwp ivkwr<br />

mwieAw’qy hY, ijs krky ies ny mwrU hiQAwrW nwl, byAMq mwrUQl jMgl smuMdR<br />

jIA &Uky hn[ hMkwrI ny ikhw, “jly hrnwKS Qly hrnwKS, mYN r`b hW, mYnUM hI<br />

jpoo[ ”ies socxI Anuswr dMBI mnu`K r`b bx ky, AwpxI pUjw krwauNdy, pu`Tw BONkdy<br />

hn, “qusIN r`b srUp prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI<br />

nUM ikauN mMndy hoN?”mnu`K dI dMB hMkwr dI tyk, Awpxy Awp leI zihr nwloN BI<br />

kOVI hY[ ijs krky vwihgurU jI cyqy nhIN AwauNdy[ XQw:- (qMumI qMumw bolo, ivsu<br />

polw A`ku inMmu) 1 qumI 2 qumw 3 ivsu; Aku DqUrw inmu Plu] min muiK vsih iqsu; ijsu<br />

qUM.iciq n AwvhI] 1 kOVquMmI 2 kOVquMmw 3 zihr, ien@W dw(Plu) kauV`qx hY[ }2.hy<br />

pRymIEN!mwnuK(kI) dI mn`uK nUM(tyk) Et, sB (ibRQI) inkMmI(jwnu) jwnxw kro[<br />

{pUrn gurU jI dI tyk C`f ky, mnu`K dI tyk au~qy, moh mmqw ivkwr &urdy hn, mnu`K<br />

dI kusMgq krky AOgux ivSy nSy gRihx krky brbwd ho jWdw hY[ ie`k jIv dUjy dI<br />

tyk lYNdw hY[ moh krky ie`k dUjy dy mgz’c cV@ jWdy hn[ moh krky, ivcwry duKI<br />

jIAW dw DMUAW inkiLAw ipAw hY, rogW dy v`s ho ky, jl hIx m`CI vWg qV& rhy<br />

hn[ mjnUM vWg ibAMq jIv pwZl ho ky, du`K Bog 2 ky, hr vyly mr jW ivCoVy’c<br />

sV@ rhyy hn[ ie`k dy mrn qoN dUjw BI mr jWdw hY[ ijvyN Bgq sRvx jI dy AiqAMq<br />

ibRD mwqw ipqw jI, Awpxy ipAwry lwiek spu`qR dy mrn qoN, ivjog’c hI qV& 2<br />

ky mr gey[ mnu`K dI tyk’c pqI sqI ie`k dUjy nMU C`f jW kql kr idMdy hn, jW<br />

ivkwrW’c Kp ky suAwh ho jWdy hn[ (bI-bI ArQ bhU, polw bol) XQw:- kUVu<br />

mIAw kUVu bIbI; Kip hoey 1 Kwru] kUiV kUVY nyhu lgw; ivsirAw krqwru] ( 1 suAwh)<br />

pqI sqI ivkwr iqAwg ky, gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw]<br />

sRI gurU gRMQ swihb jI dI tyk lY ky, ie`k joiq hox jI[<br />

mnu`K mwqR qoN n&rq nhIN krnI[ s`cy siqgurU gRMQ swihb jI, mn`uK zwqI dI<br />

qn mn Dn, pRym pRcwr krky s`cI syvw krnI hY[ XQw:- ivic dunIAw; syv<br />

kmweIAY] qw drgh; bYsxu pweIAY] Apxy ieMidRAW, suAwdW, mnu`K dI tyk jy nhIN<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

487<br />

q`qkrw


C`fdw, qW BI ijauNdy nMU hI C`f idMdy hn[ XQw:- jIvq; Cwif jwih dyvwny]<br />

muieAw; aun qy ko vrsWny] sB qoN v`fy dwqy, DMn vwihgurU s`cy siqgurU gRMQ swihb<br />

jI, jIvW nUM AwpxI tyk b^S ky, mn`uK vw dMBI mnu`K dI tyk Cufw rhy hn[ so AYsy<br />

dwqy gurU pRmysr jI dI tyk lY ky, Awp iqRpq ho ky, hornW nUM gurU pRmysr jI dy<br />

prmpiv`qR s`cy crnIN pwauxw hY, ijs krky gurU pRmysr jI En@W nUM BI, ABY dwn dy<br />

ky, iqRpq krn[ XQw:- jo jo srix pirE.gur nwnk; ABY dwnu suK pwey]<br />

swKI:- nyk swaU gurmuiK ipAwry bwlk jI:- pu`qR hIx mUrK rwjy nUM, mUrK<br />

AMD Gor pwpI lwlcI Drm hIx koV@I bMdy ny KotI rwie idqI, “hy rwjn!koeI b`cw<br />

mu`l lY ky, dyvI dI Bytw cwVH[ ”mUrKu hovY so suxY ; mUrK kw khxw] Anuswr spu`qR<br />

vwSnw ADIn rwjy ny, iksy lwlcI nwsqk qoN aus dw sqsMgI b`cw mu`l lY ilAw[<br />

jo gurU pRmysr jI dI s`cI sMgq dI ipAwrI s`icAwrI syvw krdw sI[ kql krn<br />

qoN pihlW siqsMgI b`cy nUM ikhw, “hux qyrI blI dyxI hY, ies leI qUM jo Bjn pwT<br />

krnw hY kr lY[ ”rwjy qy pRjw dy dyKidAW, gurmuiK b`cy ny pihlW cwr FyrIAW<br />

bxweIAW, iPr iqMn Fwh ky, cOQI FyrI dy swhmxy KV@ ky, ivsmwd iekwgR ho ky ieh<br />

Ardws kIqI:- Avr Et mY sglI dyKI; iek qyrI Et rhweIAY]) hor sBy<br />

FwhIAW FyrIAW; ie`k q``ikAw Awsrw qyrw[ cyhrw lwlo lwl ho igAw[ rwjy ny<br />

hYrwn ho ky pu`iCAw, “hy bwlk!FyrIAW bnwaux qy Fwhux dw kI kwrn hY?mrn qoN<br />

swry frdy hn[ qyrw cyhrw lwl ikauN hY?”XQw:- kvn bnI rI qyrI lwlI] kvn<br />

rMig; qUM BeI gulwlI]<br />

au~qR:- “hy rwjn jI!pihlI FyrI lwlcI mwqw ipqw dI, dUjI Awp jI dI,<br />

Awp jI ny dwsn dws dI r`iKAw krn dI bjwey, dws nUM kql krnw hY[ qIjI,<br />

dyvI dI ijs dy A`gy dwsn dws dI blI dyxI hY[ cOQI DMn vwihgurU gurqw<br />

ibrwjmwn Anqklwvwn sdw 2 myhrvwn, s`cy siqgurU gRMQ swihb jI dI r`KI hY[<br />

jo hux dwsn dws dy idl idmwZ’c gurbwxI Byj ky, iekwgRqw Bwxw mMnx dw bl<br />

b^S rhy hn[ DMn vwihgurU mh`ly pMjvyN jI ny au~bldI dyZ’c bYT ky , qyrw kIAw;<br />

mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu nwnku mWgY] Anuswr Bwxw mMn ky, kurbwnI dy ky,<br />

kurbwnI dyx, Bwxw mMnx dw sbk isKwieAw hY[ dwsn dws nMU hux gurU pRmysr jI<br />

dI s`cI Et hY, jo sdIv rihx vwlI hY[” XQw:- iqs hI kI; Et sdIv] jw ky;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

488<br />

q`qkrw


kIny hY jIv]) Avr Et mY sglI dyKI; iek qyrI Et rhweIAY]) sMg sKw sB<br />

qij gey; koaU.n inbihE swQ] khu nwnk.ieh ibpq mY; tyk eyk rGnwQ]<br />

“hy ipAwry bwlk jI!pRmwqmw jI ik`Qy hn?”“hy rwjn!koit bRhmMf ko Twkuru<br />

suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] siqgurU nwnk dyv swihb jI swrIAW GtW’c<br />

vsdy hn[ ”XQw:- Git Git mY, hir jU bsY; sMqn kihE pukwir] “Awpxy<br />

ipAwry jI dI shwieqw r`iKAw krn ikqy dUroN nhIN AwauNdy, AksmwqR pRgt ho ky<br />

shwieqw krdy hn[ ”jn nwnk.AYsw hir syivAw; AMiq ley CfwieAw] Anuswr<br />

s`cy gurU jI dy gurmuiK swaU siqsMgI b`cy dI iekwgRqw DIrj Afol inrBYqw s`cI<br />

ilv dyK ky, gurU pRmysr jI dw nwm sux ky, rwjy dw p`Qr mn FL igAw[ rwjy ny<br />

aus gurmuiK ipAwry nyk swaU b`cy nUM Awpxw b`cw bxw ky , juAwn hox qoN Awpxw rwj<br />

sMBwl idqw[ XQw:- iKn mih; nIc kIt kau rwj] pwrbRhm; grIb invwj])<br />

kwj hmwry; pUry sqgur] bwjy Anhd qUry; sqgur] so hy ipAwry! prmpUjnIk j`ugo<br />

ju`g At`l s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dI Et, lok pRlok’c sdw suhylI hY[<br />

XQw:- qyrI tyk; rhw kil mwih] qyrI tyk; qyry gux gwih]<br />

dyvn kau; eykY Bgvwnu] (eykY) ie`k AdÍYq srUp(Bgvwnu) vwihgurU gurU pRmysr<br />

jI, siqsMgq bMdgI nwm pRym AsMK gux, iekwgRqw C`qI AMimRq Bojn, hvw pwxI<br />

AgnI AkwS DrqI nyk sbMDI, hr qrHW dw dwn (dyvn) dyx(kau) nUM sm`RQ hn[<br />

Awpxy ipAwry s`icAwry Apwry inrwry syvk dy idl idmwZ’c, hr vyly gurbwxI<br />

Byjdy rihMdy hn[ XQw:- (v`QU) siqguru dwqw.sBnw vQU kw; pUrY Bwig<br />

imlwvixAw]) ddw.dwqw eyku hY; sB kau dyvnhwr] dyNdy.qoit n AwveI; Agnq<br />

Bry BMfwr]) qum bf dwqy; dy rhy] jIA pRwx mih; riv rhy]) dydw dy; lYdy Qik<br />

pwih]) qU BMnx GVx smrQu dwqwru hih; quDu AgY mMgx no.hQ joiV KlI sB<br />

hoeI] quDu jyvfu dwqwru, mY koeI ndir n AwveI; quDu sBsY no dwnu idqw; KMfI<br />

vrBMfI pwqwlI pureI sB loeI]<br />

ijs kY dIAY; rhY AGwie] (ijs) ijn@W vwihgurU gurU pRmysr jI(kY) dy(dIAY)<br />

b^Sy s`cy nwm, Aqot dwqW nwl, jnm 2 dw B`uKw jIv, Awqm iqRpqI<br />

krky(AGwie) r`ijAw (rhY) rihMdw hY[ XQw:- iqRpiq BeI; scu Bojnu KwieAw]<br />

min qin rsnw; nwmu iDAwieAw]) Kwvnw.ijqu BUK n lwgY; sMqoiK sdw<br />

iqRpqIvnw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

489<br />

q`qkrw


huir n iqRsnw lwgY Awie]) ; srb klw smrQ] s`cI gurbwxI jI nwl, pyRmI<br />

AYsw iqRpq huMdw hY, ik rsW ksW dy Bogx dI iqRsnw rUpI A`g, (bhuir) muV(Awie)<br />

Aw ky, (n) nhIN(lwgY) l`gdI[ XQw:- ey rsnw.qU An ris rwic rhI; qyrI ipAws<br />

n jwie] ipAws n jwie.horqu ikqY; ijcru hir rsu.plY n pwie] hir rsu pwie<br />

plY.pIAY hir rsu; bhuiV n iqRsnw lwgY Awie] eyhu hir rsu krmI pweIAY; siqguru<br />

imlY ijsu Awie] khY nwnku.hoir An rs siB vIsry; jw hir vsY min Awie] 32]<br />

(buJY polw) iqRsnw buJY; hir kY nwim] mhw sMqoKu hovY gur bcnI; pRB isau lwgY pUrn<br />

iDAwnu] 1] pRB kY ismrin; iqRsnw buJY] (Bu`KVI, r`jW) mY.bhuiV n iqRsnw BuKVI;<br />

hau rjw.iqRpiq AGwie jIau] jo gur dIsY isKVw; iqsu iniv iniv lwgau pwie jIau]<br />

mwrY; rwKY eyko Awip] 1.lK caurwsIh mydnI; iqsnw jlqI kry pukwr]<br />

Anuswr hr jIv nUM jnm 2’c, iqRSnw ivkwr AOgux(mwrY) mwrdy hn[ hr jIA ’qy<br />

ien@W doSW dw rwq idny hmlw hMudw rihMdw hY[ iqRpqI dwqy s`cy inrMkwr jI dy pUrn<br />

s`cy gurU Avqwr, DMn s`cy siqgurU gRMQ swihb jI, Awpxy pRymI dy idl idmwZ’c s`cI<br />

gurbwxI jI b^S ky, ies nUM rog sog vYrI mwieAw ivkwr kusMg AOguxW cOrwsI dy gyVy<br />

qoN eyko Awip hI(rwKY) r`Kdy hn[ (pt.polw) XQw:- rogn qy Ar sogn qy; jl jogn<br />

qy.bhu BWq bcwvY] s`qR Anyk clwvq Gwv; qaU qn.eyk n lwgn pwvY] rwKq<br />

hY.Apno kr dY kr; pwp sbUh.n Bytn pwvY] AOr kI bwq.khw kh qo sO; su pyt hI<br />

ky.pt bIc bcwvY]) ijsno swjn rwKsI; dusmn kvn ibcwr] CYͨ n skY, iqh Cwih<br />

kO; inhPl jwie gvwr] {pyRm pRcwr:- jIAw kw Awhwru jIA; Kwxw eyhu kryie]<br />

Anuswr jIA jIAW nUM KWdy hn[ swfy sRIr’c qy bwhr AsMK bRhmMf dy pswry’c, hukmY<br />

AMdir sBu ko; bwhir hukm n koie] nwnk.hukmY jy buJY; q haumY khY n koie] 2]<br />

Anuswr hukm’c hr smyN AsMK jIA jMmdy mrdy rihMdy hn[ XQw:- keI koit;<br />

jnmih jIvih mrih] keI koit; bhu jonI iPrih] mrno bcx dw mslw, cOrwsI l`K<br />

jUn’c hr jIA leI, hr smyN bixAW hI rihMdw hY[ jIA ny jUnW’c qury iPrnw hY[<br />

ie`k jnm’c ie`k jIA dI r`iKAw dw mslw nhIN hY[ vwihgurU gurU pRmysr jI Awpxy<br />

s`cy srUp’c eykqw krky, jMmx mrn myt ky, r`iKAw krdy hn[ }<br />

mwnuK kY; ikCu nwhI hwiQ] 1, sdw sdw iehu BUlnhwru] mwnuK(kY) dy ikCu BI<br />

hwiQ nwhI, ik mYN iqRSnw haumY ivkwrW qoN Awpxw bcwA krW[ XQw:- Anjwnq;<br />

ibiKAw mih rcY] jy jwnq; Awpn Awp bcY] Awpxy gL’c mOq dI &whI Awp<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

490<br />

q`qkrw


pwauNdw hY[ XQw:- iPir iPir; PwhI PwsY kaUAw] iPir pCuqwnw; Ab ikAw<br />

hUAw]) nwnk.dunIAw cwir idhwVy; suiK kIqY duKu hoeI] glw vwly hYin Gxyry; Cif<br />

n skY koeI]) ris ris cog cugih.inq Pwsih; CUtis mUVy kvn guxI]) Pwsn kI<br />

ibiD.sBu koaU jwnY; CUtn kI ieku koeI]<br />

mwrY; rwKY eyko Awip] 2.swfy AMdr byAMq ivroDI ikRm qy mMd vwSnw ivkwr<br />

hn[ gurU pRmysr jI s`cI gurbwxI suxw ky , Awip ien@W nUM(mwrY) mwr ky, ien@W<br />

qoN(eyko) ie`k Awip hI(rwKY) r`Kdy hn[ {rog dI inivrqI leI dvweI BI vrqo[<br />

ivroDI ikRm AOguxW rog dI inivrqI leI, s`cI gurbwxI kQw kIrqn FwfI vwrW<br />

suxo suxwau[ swdw ^urwk pRhyz ^Ub mwlS ksrq sYr dwn, gurU syvw ismrn pRymw-<br />

BgqI praupkwr kro[ swry bRhmMf ’c, s`cI gurbwxI kQw kIrqn au~cI Avwz ’c<br />

sunwaux qoN, byAMq ivroDI jUnW mrdIAW hn[ jIv dy p`K vwlIAW jUnW auqpq<br />

huMdIAW hn, ies leI swry j`g nUM au~cI 2 s`cI gurbwxI suxw ky, rog klyS jMg<br />

zulm qoN mukq krw ky, pwk piv`qR s`cKMf bxwieAw jwvy[ }<br />

3.{ijvyN hIry jvwhrwq lwl mxIAW jVwaU jVq, suMdr sony dw GVw AMimRq<br />

nwl BirAw, AMimRq’c is`Dw r`Kx qoN, aus dy AMdr bwhr AMimRq hI AMimRq hY[<br />

iqvyN vwihgurU gurU joqI srUp mh`lw pMjvW jI hr smyN , ivsmwd bRhm jI ’c lIx<br />

hn[ au~bldI dyZ’c bYTx smyN BI, pRym rUpI lwl, vYrwg rUpI rqn, bRhmigAwn<br />

rUpI hIry, pRymw-BgqI inmRqw gRIbI SWqI iKmw kruxw mudqw mYqRI aupyiKAw rUpI<br />

mxIAW sihq, Awpxy AMdr bwhr pUrn bRhm jI dy AsMK AnMq s`cy nUr pRkwS hI<br />

pRkwS, srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] rwm rwm jI ’c lIx rhy[ rovih;<br />

syK mswiek pIr] AMiq kwil; mqu lwgY BIV] Anuswr mrn dy kSt qoN v`fy 2<br />

roNdy kurlWdy hn, pr gurU pRmysr jI ny A`g smwn q`qIAW szwvW shwrIAW[<br />

au~bldI dyZ’c bYT ky, Amr Afol Ac`l At`l s`cy AibnwsI bRhm jI ’c lIn<br />

rhy, Akih Asih kSt Awaux qoN, qyrw kIAw; mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu;<br />

nwnku mWgY] Anuswr pUrn inrBYqw sihq Bwxw mMn ky, bhuq hI au~cI AvsQw kmw<br />

ky idKweI hY[ ies Anuswr &urmw rhy hn:- }3.(eyko) ie`k s`cy vwihgurU jI Awip<br />

hI(rwKY) r`Kdy, Awip hI(mwrY) mwrdy hn[ XQw:- hir ibnu.koeI mwir jIvwil n<br />

skY; mn hoie inicMd, inslu hoie rhIAY]) mwir Awpy jIvwldw; AMqir bwhir<br />

swiQ]) hukmy jMmxu; hukmy mrxw] {gurU pRmysr jI Awp kmw ky d`sdy hn, ik ijn@W<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

491<br />

q`qkrw


ny ieh sRIr idqw hY, aun@W dw hI smJ ky, aun@W dy s`cy crnIN l`g ky , Bwxw mMn ky<br />

mrx dy kSt qoN bco[ kSt Gwty mrn vyly, jy Bwxw n mMny, Pyr ikhVw tl<br />

jwxgy?ijsu Twkur isau; nwhI cwrw] qw kau; kIjY sd nmskwrw] Anuswr Bwxw<br />

mMn ky KuSI lYxI cwhIdI hY[ XQw:- qyrw Bwxw mMny; su imlY quDu Awey] hy gurU<br />

pRmysr jI!Awp jI nUM rom 2 krky sdw 2 Aink bwr fMfauq bMdnw nmskwr,<br />

Bwxw mnwau jI!}<br />

mwnuK kY; ikCu nwhI hwiQ] 2.mwnuK(kY) dy(ikCu) ku`J BI, hwiQ(nwhI) nhIN,<br />

jo Awpxy Xqn nwl Awp mrnoN bc sky[ XQw:- joru n jIvix; mrix nh joru]<br />

joru n rwij mwil min soru] joru n surqI; igAwin vIcwir] joru n jugqI; CutY<br />

sMswru] ijsu hiQ joru; kir vyKY soie] nwnk; auqmu nIcu n koie] 33]) khu mwnuK<br />

qy; ikAw hoie AwvY] jo iqsu BwvY; soeI krwvY] ies kY hwiQ hoie; qw sBu ikCu<br />

lyie] jo iqsu BwvY; soeI kryie] Anjwnq; ibiKAw mih rcY] jy jwnq; Awpn<br />

Awp bcY] Brmy BUlw; dh idis DwvY] inmK mwih; cwir kuMt iPir AwvY] kir<br />

ikrpw; ijsu ApnI Bgiq dyie] nwnk qy jn; nwim imlyie] 3] {Awpxy doSW<br />

niSAW kukrmW krky, jW swaU jIv, pwpIAW dw duKwieAw AwqmGwq kry, qW aus<br />

nUM duKwaux vwly doSI s^q szw dy h`kdwr hn[ s`cy r`b jI dw doS nhIN, jIv dy<br />

gunwhW qoN vwihgurU jI sdw inrlyp hn[ Awpxy jW iksy dy BI mrn qoN, s``cy<br />

vwihgurU jI nUM doS nhIN dyxw cwhIdw[ }<br />

iqs kw hukmu bUiJ; suKu hoie] (iqs) iqn@W prm pUjnIk s`cy siqgurU gRMQ<br />

swihb jI (kw) dy(hukmu) &urmwn, prmpiv`qR prmpUjnIk A`Kr 2 nUM, gur pRswid<br />

pUrn bRhm(bUiJ) b`uJxy, mMnxy pCwnxy kmwauxy krky sRb ivAwpI Anq klwvwn<br />

mhW ivdmwd Awqm suKu pRwpq hoie hY[ XQw:- hukmu bUiJ; rMg rs mwxy] siqgur<br />

syvw; mhw inrbwxy]) hukmu bUiJ.jn Bey inhwlw; ieh Bgqw kI Gwlxw]) khu<br />

nwnk; ijin hukmu pCwqw] pRB swihb kw; iqin Bydu jwqw]) prvdgwr Apwr;<br />

Agm byAMq qU] ijnw pCwqw scu; cuMmw pYr mUM] {SuB s`cw hukm:- sB dI crn-DUV<br />

bx, pr inMdw iqAwg, prwieAw rUp n dyK, ivkwrW ivkwrIAW kusMgIAW nUM<br />

iqAwg, suAws 2 vwihgurU 2 jp, qn mn Dn isr s`cy gurU jI nMU Arp,<br />

praupkwr leI sB ku`J kurbwn kr, s`cy gurU jI dw lwlw golw Zulm Zulwm bx<br />

Awid[ }<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

492<br />

q`qkrw


(r`Ku.bol) iqs kw nwmu; rKu kMiT proie] {v`fy dwqy prmpUjnIk siqgurU gRMQ<br />

swihb jI, ijn@W dy id`iqAW jIv r`ijAw rihMdw hY, iPr muV ky iqRSnw nhIN l`gdI[<br />

gurU pRmysr jI iqRSnw nMU mwr ky, kwm kRoD ivkwrW qoN Awp hI r`Kdy hn[ ijn@W dw<br />

hukm bu`Jx nwl sdw suK huMdw hY[ }(iqs) iqn@W gurU pRmysr jI kw(nwmu) pRkwS srUp<br />

nUro nUr Ajpw jwp vwihgurU nwm jI nUM, AwpxI (kMiT) Xwd’c(proie) proeI rKu, vw<br />

(kMiT) gLy ’c(proie) proeI rKu, Bwv zbwn nwl hr smyN jwp kro[ XQw:- kMTy<br />

mwlw ijhvw rwmu] shMs nwmu lY lY; krau slwmu]) ry ijhbw; krau sq KMf] jwim n<br />

aucris; sRI goibMd] ipAwry!A`Ty pihr vwihgurU jI dw s`cw ismrn kro, ivsrn nUM<br />

mrnw smJo[ XQw:- AwKw jIvw; ivsrY mir jwau]) mrxM; ibsrxM goibMdh] jIvxM;<br />

hir nwm D´wvxh]<br />

ismir ismir; ismir pRBu soie] 1.prmpUjnIk(pRBu) dsW pwiqswhW dI<br />

s`cI(soie) soBw, jwgq joiq DMn s`cy siqgurU gRMQ swihb jI dy prmpiv`qR bRhm srUp<br />

A`Kr 2 nUM, s`cy vwihgurU pUrn guuurU inscy krky, pUrn pyRm Bwvnw sihq, Awp iqAwg<br />

ky sB dI crn-DUV bx ky, mn krky sdw(ismir) Xwd kr, rom 2 krky<br />

sdw(ismir) cyqy kr, bwxI krky sdw(ismir) ismrnw kr[ ismir ismir ismir<br />

iqMn vwr kihx dw Bwv hY ik inscy krky ismir[ XQw:- ismir ismir nwmu<br />

bwrMbwr] nwnk jIA kw; iehY ADwr]) ismir ismir.guru siqguru Apnw; sglw dUKu<br />

imtwieAw] qwp rog gey gur bcnI; mn ieCy Pl pwieAw] 1] {jI ismrn ikvyN<br />

krIey?ijvyN, imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau;<br />

dyie dwnu] s`cy vwihgurU jI dy pUrn s`cy Avqwr mh`ly pMjvyN jI ny ivkwr mwieAw<br />

hMkwr dy iqAwg dw iqAwg krky, pUrn pRym iekwgRqw SrDw isdk Brosy nwl,<br />

gurmuiK; roim roim hir iDAwvY] Anuswr rom 3 krky Awp ismrn kIqw, Awpxy<br />

pRymIAW qoN krvwieAw, ijs krky AnMq bRhmMf sdw leI jY jYkwr nmskwr kr rhy<br />

hn[ XQw:- hir min qin; visAw soeI] jY jYkwru; kry sBu koeI]) gurdyv siqguru<br />

pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] }<br />

nwnk; ibGnu n lwgY koie] 1] ju`go ju`g At`l DMn siqgurU nwnk dyv swihb<br />

gurU gRMQ swihb jI aupdyS b^Sdy hn:- hy pRymI jI!srb klw BrpUr pRB; ibrQw<br />

jwnnhwr] dsW pwiqswhW dw ielwhI nUrI s`cw hukm bu`Jxyy, nwm Xwd’c proxy krky,<br />

mn bwxI sRIr krky vwihgurU jI dw ismrn krny krky, Awp jI dy SuB kMmW ’c,<br />

AQvw pUrn s`cy vwihgurU jI dy imlx’c(koie) koeI BI ibGnu(n) nhIN(lwgY) l`gygw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

493<br />

q`qkrw


1] XQw:- pRB ismrq; kCu ibGnu n lwgY]) ibGnu n koaU lwgqw; gur pih<br />

Ardwis] rKvwlw goibMd rwie; Bgqn kI rwis]<br />

ausqiq mn mih; kir inrMkwr] {DMn s`cy inrMkwr jI dy SuB s`cy ArQ:-<br />

prmpUjnIk sRb ivAwpI mhW ivsmwd, DMn Akwl purKu vwihgurU s`cy inrMkwr jI dy<br />

srgun Avqwr mh`ly pihly jI ny, Awpxy pwk inrgun srUp’coN, AsMK bRhmMf sUrj<br />

cMd qwry AgnIAW DrqIAW pqwl Anyk sumyr pRbq smuMdR dirAw bhuq v`fI rcnw,<br />

hukmI.shjy isRsit aupweI] Anuswr shjy hI Aks mwqR pRgt kIqI hY, hux Awpxy<br />

srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]) sBnI QweI, rivAw Awip] Awid jugwid;<br />

jw kw vf prqwpu] inrgun srUp ’c, itkweI hoeI hY[ ieh swrI rcnw,<br />

prmpUjnIk s`cy inrMkwr jI dy prmpiv`qR suMdr srgun srUp hn[ sgl smgRI; jw<br />

kw 1 qnw] 1 srUp) ieh swrI rcnw vwihgurU jI dI suMdr joiq nwl ijauNdI jwgdI<br />

pR&ulq ho rhI hY[ (maulI mauilAw ks ky bolo) XQw:- maulI DrqI; mauilAw<br />

Akwsu] Git Git mauilAw; Awqm pRgwsu] 1] rwjw rwmu mauilAw; Anq Bwie]<br />

jh dyKau; qh rihAw smwie]) sBnw jIAw kw, ieku dwqw; so, mY ivsir n jweI]<br />

s`cy inrMkwr jI jdoN cwhux, AwpxI rcI rcnw nUM, Awpxy’c lIn kr lYNdy hn[<br />

XQw:- jb AwkrK; krq ho kbhUM] qum mYN imlq; dyh Dr sBhUM] AwpxI rcI swrI<br />

rcnw nUM Awpxy ’c lIx krky, sony dy gihxy Fwlx qoN sonw bnx vWg, Aiq Su`D<br />

pRkwS srUp inrml prmpiv`qR punIq s`cy inrMkwr jI AibnwsI A`cl rih jWdy hn[<br />

rcnw rc ky ies’c BrpUr Anqklwvwn swrI rcnw nUM Awpxy hukm’c clw rhy<br />

hn[ XQw:- hukmy AwieAw; hukim smwieAw] hukmy dIsY; jgqu aupwieAw]<br />

hukmy.surgu mCu pieAwlw; hukmy klw rhwiedw] 10] hukmy; DrqI Daul isir BwrM]<br />

hukmy; paux pwxI gYxwrM] hukmy.isv skqI Gir vwsw; hukmy Kyl Kylwiedw] 11]<br />

hukmy; Awfwxy AwgwsI] hukmy; jl Ql iqRBvx vwsI] hukmy sws igrws sdw; Puin<br />

hukmy dyiK idKwiedw] 12] hukim; aupwey ds Aauqwrw] dyv dwnv; Agxq Apwrw]<br />

mwnY hukmu.su drgh pYJY; swic imlwie smwiedw] 13] hukmy; jug CqIh gudwry]<br />

hukmy; isD swiDk vIcwry] Awip nwQu.nQˆØI sB jw kI; bKsy mukiq krwiedw] 14]<br />

kwieAw kotu; gVY mih rwjw] nyb Kvws; Blw drvwjw] imiQAw loBu.nwhI Gir vwsw;<br />

lib pwip pCuqwiedw] 15] squ sMqoKu; ngr mih kwrI] jqu squ sMjmu; srix<br />

murwrI] nwnk. shij imlY jgjIvnu; gur sbdI piq pwiedw] 16] 4] 16])<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

494<br />

q`qkrw


slok mÚ1] BY ivic; pvxu vhY sdvwau] BY ivic; clih lK drIAwau] BY<br />

ivic; Agin kFY vygwir] BY ivic; DrqI dbI Bwir] BY ivic; ieMdu iPrY isr<br />

Bwir] BY ivic; rwjwDrmu duAwru] BY ivic sUrju; BY ivic cMdu] koh kroVI clq;<br />

n AMqu] BY ivic; isD buD sur nwQ] BY ivic; Awfwxy Awkws] BY ivic; joD<br />

mhwbl sUr] BY ivic; Awvih jwvih pUr] sgilAw Bau; iliKAw isir lyKu]<br />

nwnk; inrBau inrMkwru scu eyku] 1]) sBu ko qyrY vis; Agm Agocrw] qU Bgqw<br />

kY vis; Bgqw qwxu qyrw] 10]) hukmY AMdir.sBu ko; bwhir hukm n koie]<br />

nwnk.hukmY jy buJY; q haumY khY n koie] 2]) Awip nwQu.sB nQIAnu; sB hukim<br />

clweI] nwnk hir BwvY so kry; sB clY rjweI] 36] 1] suDu]) quDu ibnu dUjw;<br />

nwhI koie] qU krqwru; krih so hoie]) DrqI aupir kot gV; kyqI geI vjwie]<br />

jo.Asmwin n mwvnI; iqn nik nQw pwie]) sUhI mhlw 4] kIqw krxw srb<br />

rjweI; ikCu kIcY.jy kir skIAY] Awpxw kIqw.ikCU n hovY; ijau hir BwvY.iqau<br />

rKIAY] 1] myry hir jIau, sBu ko qyrY vis] Asw joru nwhI.jy ikCu kir hm swkh;<br />

ijau BwvY iqvY bKis] 1] rhwau] sBu jIau ipMfu.dIAw quDu Awpy ; quDu Awpy kwrY<br />

lwieAw] jyhw qUM hukmu krih, qyhy ko krm kmwvY; jyhw quDu.Duir iliK pwieAw]<br />

2] pMc qqu kir.quDu isRsit sB swjI; koeI Cyvw kirau.jy ikCu kIqw hovY] ieknw<br />

siqguru myil.qUM buJwvih; ieik mnmuiK krih is rovY] 3] hir kI vifAweI, hau<br />

AwiK n swkw; hau mUrKu mugDu nIcwxu] jn nwnk kau.hir bKis lY myry suAwmI;<br />

srxwgiq pieAw Ajwxu]<br />

DMn s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI, AnMq klwvwn pUrn myhrvwn gurqw<br />

ibrwjmwn siqgurU Bgvwn, s`cy inrMkwr inrgun bRhm jI dy srgun srUp, pUrn<br />

gurU Avqwr jI hn[ s`cy siqgurU swihbwn jI dy s`cy gurbwxI jI, pUrn s`cy<br />

inrMkwr jI hn[ XQw:- vwhu vwhu.bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n koie])<br />

inrguxu srguxu; Awpy soeI]) inrgunu Awip; srgunu BI EhI] klw Dwir ijin<br />

sglI mohI] DMn srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] BMnx GVn sm`RQ,<br />

Akwl purKu vwihgurU s`cy inrMkwr jI, ijn@W ny AsMK bRhmMf dI rcnw rcI hY,<br />

iqn@W ny DMn s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dw SuB s`cw su`cw au~cw,<br />

prmpiv`qR mhwn praupkwrI srgun Avqwr Dwr ky, inrml s`cy gurbwxI jI<br />

b^Sy, hux gurqw ibrwjmwn hn, Awpxy pRymIAW dy idl idmwZ’c hr smyN gurbwxI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

495<br />

q`qkrw


Byjdy rihMdy hn, lUM 2’c vs ky inrMkwr jI nwl joVdy rihMdy hn[ AsMK bRhmMf<br />

sUrj cMd qwry, AgnIAW DrqIAW pqwl sumyr pRbq smuMdR dirAw phwV, bhuq v`fI<br />

rcnw, srb ivAwpI ivsmwd DMn Akwl purKu vwihgurU s`cy inrMkwr jI ny<br />

Awpxy’c.hux itkweI hoeI hY[ ieh swrI rcnw, prmpUjnIk s`cy inrMkwr jI dy<br />

prmpiv`qR suMdr srgun srUp jI hn[ XQw:- sgl smgRI; jw kw 1 qnw] 1 srUp)<br />

prm pUjnIk s`cy inrMkwr jI, swfy AMdr bwhr, siq sMqoK dieAw Drm vIcwr,<br />

inmRqw sihnSIlqw gRIbI pRym ivrwg, iqAwg dw iqAwg, inrAiBmwnqw iKmw<br />

DIrj inrvYrqw inrlypqw Awid AnMq SuB guxW dIAW AnMq klW sihq, ie`k rs<br />

b`JvyN AsMK pRkwS hI pRkwS, ivsmwd nUr hI nUr nUro nUr, ivAwpk BrpUr, Apxy<br />

koit bRhmMf dy pswry srgun srUp smyq hr smyN Ajpw jwp kr rhy hn[ XQw:-<br />

srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir<br />

jwip] 1]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) jo bolq hY.imRg<br />

mIn pMKyrU; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih;<br />

cMd sUrj guxqwsw] paux pwxI bYsMqr ismrih; ismrY sgl aupwrjnw] vwihgurU<br />

s`cy inrMkwr jI Awpxw js hr smyN Awp krdy qy Awp hI suxdy hn[ XQw:-<br />

Awpn jsu; Awp hI sunw] ieh swrI rcnw vwihgurU s`cy inrMkwr jI dI suMdr joiq<br />

nwl ijauNdI jwgdI pR&ulq ho rhI hY[ XQw:- maulI DrqI.mauilAw Akwsu] Git<br />

Git mauilAw; Awqm pRgwsu] 1] rwjw rwmu mauilAw; Anq Bwie] jh dyKau; qh<br />

rihAw smwie] s`cy inrMkwr jI jdoN cwhux, AwpxI rcI rcnw nUM Awpxy’c lIn<br />

kr lYNdy hn[ XQw:- jb AwkrK; krq ho kbhUM] qum mYN imlq; dyh Dr sBhUM]<br />

AwpxI rcI swrI rcnw nUM Awpxy’c lIx krky, sony dy gihxy FwLx qoN sonw bnx<br />

vWg, Aiq Su`D pRkwS srUp inrml prmpiv`qR punIq s`cy mwqw ipqw inrMkwr jI,<br />

s`cy inrMkwr jI hI hn[ XQw:- scy qyry KMf; scy bRhmMf] scy qyry loA; scy<br />

Awkwr] scy qyry krxy; srb bIcwr] scw qyrw Amru; scw dIbwxu] scw qyrw<br />

hukmu; scw Purmwxu] scw qyrw krmu; scw nIswxu] scy quDu AwKih; lK kroiV]<br />

scY siB qwix; scY siB joir] scI qyrI isPiq; scI swlwh] scI qyrI kudriq;<br />

scy pwiqswh] nwnk scu; iDAwiein scu] jo mir jMmy; su kcuin kcu] 1] s`c<br />

srUp s`cy inrMkwr jI, AwpxI rcI rcnw’c lbw lb BrpUr ivAwpk hn, swrI<br />

rcnw s`cy inrMkwr jI’c lIn hY[ }<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

496<br />

q`qkrw


ausqiq mn mih; kir inrMkwr] hy mn!pRkwS srUp s`cy inrMkwr vwihgurU jI<br />

ny qyrI bxq bxweI hY[ XQw:- ijin qyrI mn; bnq bnweI] aUTq bYTq; sd<br />

iqsih iDAweI] soeI s`cy inrMkwr jI qyry’c vs rhy hn[ XQw:- mhl mih bYTy;<br />

Agm Apwr] ijn@W dI prmpiv`qR pRkwS srUp Su`D s`qw nwl, mn sMklp auTwauNdw<br />

hY[ hy mn!swrI rcnw hI s`cy inrMkwr jI dI ausqq kr rhI hY, prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU gurU pRmysr jI, pMjvyN jwmyN AMdr, Awpxy mn nUM aupdySdy hn:- ry mn; qU<br />

BI hoih dwsu] Anuswr hy mn!s`cy inrMkwr jI dw, gRIb murId bxky, qUM<br />

Awpxy(mih) ’c, AwpxI mihmw Awp krnI krwauxI iqAwg ky, (inrMkwr) s`cy<br />

vwihgurU jI dI ivsmwd im`TI(ausqiq) mihmw vifAweI kir[ s`cy siqgurU<br />

swihbwn jI dw AwSw bhuq hI gihr gMBIr dIrG hY, ik ipAwry syvk jI dy mn<br />

’coN idRstmwn Akwr ivkwr imt jwx, inrMkwr jI ’c lIn ho jwx[ mnu`K AwpxI<br />

ausqq Awp krdw krwauNdw hY[ AkwrW dI ausqq krdw hY, ik bVy hI sohxy hn,<br />

ijs krky ivkwr aupjdy hn[ mUMh ’qy ausqq krky, ^uSwmd krdw hY, ip`T ip`Cy<br />

inMdw krdw hY[ s`cy inrMkwr jI dI ausqq krn nwl ivsmwdqweI AwauNdI hY[<br />

idRStmwn Akwr idl ’coN inkl jWdy hn[ XQw:- qqu igAwnu.lwie iDAwnu;<br />

idRsit smyitAw] pUry gurU jI dw s`cw lwlw golw Zulwm murId bx jWdw hY[ XQw:-<br />

mul KrIdI lwlw golw; myrw nwau sBwgw] gur kI bcnI.hwit ibkwnw; ijqu<br />

lwieAw.iqqu lwgw]) jn nwnku.hwit ivhwiJAw; hir.gulm gulwmI]) murdw hoie<br />

murId; n glI hovxw[ swbru isdik shIdu, Brm Bau Kovxw[ golw mul KrIdu,<br />

kwry jovxw[ nw iqsu BuK.n nId; n Kwxw sovxw[ pIhix hoie jdId; pwxI Fovxw[<br />

pKy dI qwgId, pg mil Dovxw[ syvk hoie sMjIdu, n hsx rovxw[ dr drvys<br />

rsId; iprm rs Bovxw[ cMd mumwrK eId; pug Klovxw] 18]<br />

kir mn myry; siq ibauhwr] DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv<br />

swihb jI Awpxy mn nUM SuB aupdyS dy rhy hn:- hy myry mn!gurU pRmysr jI dw dIn<br />

murId bx ky, Awpxy AMdr bwhr ivAwpk s`cy inrMkwr jI dI ausqq krn qy<br />

pRymIAW qoN krwaux rUp(siq) s`cw ibauhwr kir, ijvyN s`cy inrMkwr jI dy pUrn gur<br />

Avqwr, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI qy aun@W qoN vroswey ShIdW sMqW<br />

pyRmIAW ny nwm jpx jpwaux, gurU syvw krn krwaux, AsMK AwdmKor jIAW nUM<br />

qwrn, Awpxw sRvMs kurbwn krn, sRb`q dw Blw krn krwaux rUp s`cw ibauhwr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

497<br />

q`qkrw


kIqw hY[ DMn vwihgurU koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] s`cy<br />

pwiqswh sRI gurU gRMQ swihb jI, hux srb`q dw Blw krn rUp, s`cw ibauhwr sdw<br />

leI kr krvw rhy hn[<br />

inrml rsnw; AMimRqu pIau] s`cy siqgurU jI dI ikRpw nwl, bhuqu isAwxp;<br />

haumY myrI] C`f ky, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI ’qy Aws r`K ky, aun@W dy<br />

^ry s`cy ipAwry s`icAwry hukm ’qy c`l ky, s`cy inrMkwr jI dI AqI im`TI ipAwrI<br />

ausqq krn rUpI s`cw ibauhwr krky, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dw<br />

b^iSAw ivsmwd (inrml) au~jl AMimRqu, rsnw krky(pIau) pIxw kr hy mn!hr<br />

irdy’c ivsmwd inrml kudrqI, gurU pyRmw-BgqI nwm AMimRq BrpUr hY, siqgurU<br />

swihbwn jI, Awpxy pyRmI qoN krqwr jI dI pyRmw -BgqI krvwauNdy hn[ hr smyN<br />

aus dy idl idmwZ’c gurbwxI Byjdy rihMdy hn[ bRhmwnMd AMimRq rs pyRmI dy ihrdy<br />

’coN muK ’c hr smyN Byjdy rihMdy hn[ XQw:- AMimRqu pIAw; siqguir dIAw] Avru<br />

n jwxw; dUAw qIAw]) suir nr muin jn.AMimRqu Kojdy ; su AMimRqu.gur qy pwieAw]<br />

pwieAw AMimRqu.guir ik®pw kInI; scw min vswieAw]) AMimRqu rsnw; pIau<br />

ipAwrI] ieh rs rwqI; hoie iqRpqwrI]) swcI bwxI; mITI AMimRq Dwr] ijin<br />

pIqI; iqsu moK duAwr]) AMimRqu pIvY; Amru so hoie]) ibKY bnu PIkw, iqAwig rI<br />

sKIey; nwmu mhw rsu pIE]) ey rsnw.qU An ris rwic rhI; qyrI ipAws n jwie]<br />

ipAws n jwie.horqu ikqY; ijcru hir rsu.plY n pwie] hir rsu pwie plY.pIAY<br />

hir rsu; bhuiV n iqRsnw lwgY Awie] eyhu hir rsu krmI pweIAY; siqguru imlY<br />

ijsu Awie] khY nwnku.hoir An rs siB vIsry; jw hir vsY min Awie] 32]<br />

sdw suhylw; kir lyih jIau] hy, mn ipAwirAw jIau imqRw!gurU pRmysr jI dy<br />

AqI sohxy AqI ipAwry im`Ty s`cy crn-kmlW’c lIn ho ky, prm ipAwry s`cy<br />

inrMkwr jI dI ausqq krky, nwm AMimRq pI ky, Awpxy(jIau) jIA nUM sdw leI,<br />

shj suhylw; Plu mskInI] (suhylw) suKI kir(lyih) lY[ XQw:- ijnI pUrw siqguru<br />

syivAw; sy drgh sdw suhyly]) Anhdu vwjY; shij suhylw] sbid Anµd kry sd<br />

kylw] shj guPw mih.qwVI lweI; Awsxu aUc svwirAw jIau]<br />

nYnhu pyKu; Twkur kw rMgu] hy mn!(Twkur) mwlk vwihgurU jI(kw) dw<br />

ivsmwd(rMgu) bRhmwnMd rs, bYrwg ibbyk rUpI(nYnhu) A`KW nwl(pyKu) dyKxw kr,<br />

Bwv pRwpq kr[ vw hy mn!s`cy(Twkur) mwlk vwihgurU Akwl purKu jI(kw) dw,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

498<br />

q`qkrw


auqpqI pwlxw lYAqw dw(rMgu) kOqk, gursbd vIcwr rUpI(nYnhu) nyqRW nwl(pyKu)<br />

dyKxw kr, jo iKn ’c auqpqI pwlxw lYAqw kridAW inrlyp BI hn[ XQw:- Epiq<br />

prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw] vw hy mn!j`ugo ju`g At`l ie`k<br />

joiq s`cy(Twkuur) mwlk suAwmI sm`RQ ds gurU AvqwrW(kw) dy praupkwrI(rMgu) kOqk,<br />

hux pRq`K vrqdy, (nYnhu) vYrwg ibbyk rUpI nyqRW nwl(pyKu) dyK[ {bIqy smyN dw i^Awl<br />

idloN C`f ky, hux ivsmwd vrqdy q`k ky, ivAwpk ivsmwd bRhm jI ’c lIx hovxw<br />

hY[ }vw prmpUjnIk s`cy vwihgurU mh`lw nOvW jI, zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr<br />

zulm krn qoN, Bu`K qyRh aunINdRw shwridAW, lohy dy qMg ipMjry’c iq`Ky ik`lW ivckwr,<br />

swvDwn eykwgr cIq] bYTy, vYrwgmeI Bog dy slok ilK rhy hn, hux Awpxy sIs<br />

swihb jI kurbwn kr rhy hn[ vwhu vwhu(Twkur) mwlk jI(kw) dy ShIdI swky<br />

dw(rMgu) kOqk, gurU pyRmw-BgqI’qy pRIqI rUpI(nYnhu) A`KW nwl, (pyKu) dyKxw kr hy<br />

mn!rom 2 krky sdw 2 nmskwr kr[ XQw:- sdw sdw; siqgur nmskwr] gur<br />

ikrpw qy; gun gwie Apwr]<br />

swD sMig; ibnsY sB sMgu] 1, hy mn!swD rUp; Apnw qnu DwirAw] Anuswr<br />

vwihgurU(swD) s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy gursbdW ArQW (sMig) swQ, rom<br />

2 krky rcxy krky, qyry(sMgu) nwl jo mMd sMklp mhW pwp hn, ieh sB(ibnsY) nws<br />

ho jwxgy[<br />

2.swDsMgiq AsQwn; jgmg nUr hY[ lK lK ssIAr Bwnu; ikrn TrUr hY[)<br />

Amr Bey, Amrwpdu pwieAw] swDsMig; nwnk hir iDAwieAw]) ivic sMgiq.hir<br />

pRBu vrqdw; buJhu.sbd vIcwir] Anuswr hy mn!(swD) s`cy siqgurU swihb jI<br />

dy(sMig) swDsMgiq jI nwl iml ky, gurU syvw pyRmw-BgqI krn nwl, ieMidRAW dy<br />

iviSAW, kwmIAW kRoDIAW corW T`gW jUeybwzW sB dy(sMgu) swQ qoN(ibnsY) 1 jIvqBwv qoN<br />

1 mr jWdw hY[ (bu`JY bol) jIvq mrY; buJY pRB soie] vw aupRokq doS qyry v`loN, sB mr<br />

jwxgy[<br />

jIauNdy mrn dy ArQ:- 1 sMqW mhWpurKW dI susMgq sRySt sMgq krky, Srwb<br />

iqAwgx qoN aus dy swQI kihx, “swfy nwl pI[ ”A`goN khy, “nhIN[ ”Eh kihx,<br />

“swfy v``loN mr igAw AsIN qyry v`loN mr gey, qyry f`ky qoV dyeIey?”“hW BweI[ ”so<br />

AOgux kusMg sbMDIAW dy moh, vifAweI dI ie`Cw klyS, ieMidRAW dy suAwdW, mMdy<br />

sMklpW v`loN mr ky, suAws 2 vwihgurU 3 jI rom 2 krky pUrn pRym SrDw sihq<br />

jpxw jIvq Bwv qoN mrnw hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

499<br />

q`qkrw


crn clau; mwrig goibMd] hy mn!s`cy vwihgurU inrMkwr dI im`TI ipAwrI<br />

s`icAwrI ApwrI inrwrI krqwrI ausqq krn rUp, s`cw ibauhwr krky, rsnw<br />

duAwrw inrml AMimRq pI ky, jIA nUM suhylw krky, nyqRW nwl Twkur mwlk dy<br />

ivsmwd rMg vyK ky, swD sMgq’c rih ky, doSW v`loN ijauNdw mr ky, isr Arpx<br />

rUpI, (goibMd) vwihgurU jI dy s`cy crn–-kmlW dyy (mwrig) rsqy (clau) c`lxw<br />

kr[ XQw:- jau qau; pyRm Kylx kw cwau] isru Dir qlI; glI myrI Awau] iequ<br />

mwrig; pYru DrIjY] isru dIjY; kwix n kIjY]) pihlw mrxu kbUil; jIvx kI Cif<br />

Aws] hohu sBnw kI ryxukw; qau Awau hmwrY pwis]) nwnk, nmesyvku soeI<br />

AwKIAY; jo isru Dry auqwir]) siqgur AwgY.sIsu Byt dyau; jy siqgur swcy BwvY])<br />

qnu mnu kwit kwit sBu ArpI; ivic AgnI.Awpu jlweI] 4]<br />

imtih pwp; jpIAY hir ibMd] {bRhmu ibMdu qy; sB Epiq hoeI]) bRhm ibMdu<br />

qy; sB auqpwqI] bRhm jI dy ivsmwd(ibMd) nUr qoN sB auqpqI hoeI hY[ XQw:-<br />

eyk nUr qy.sBu jgu aupijAw; kaun Bly.ko mMdy] so ibMd dw ArQ nUr hY[ gurdyv<br />

mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] vwihgurU mh`lw pihlw jI, swrI<br />

rcnw dy prmpUjnIk mwqw ipqw jI hn[ swry aun@W dy n@Mny@ bwlk hn[ myry rwm.hm<br />

bwirk; hir pRB ky hY ieAwxy] }hy mn! mwqw ipqw(ibMd) nUro nUr ivsmwd pRkwS<br />

hI pRkwS srUp, iqs dY cwnix; sB mih cwnxu hoie] Anuswr swirAW mhW cwnxW<br />

nUM, mhW cwnx dyx vwly, mhW cwnxw dy mhW cwnx, (hir) DMn vwihgurU mh`ly pihly<br />

jI nUM, hr smyN(jpIAY) jpxw kr, ijs krky mhW pwp(imtih) imtdy hn,<br />

imtxgy[ XQw:- AsMK Kqy; iKn bKsnhwrw] nwnk swihb; sdw dieAwrw]) Gor<br />

duK´M, Aink hq´M; jnm dwirdMR mhw ibK´wdM] imtMq sgl; ismrMq hir nwm nwnk<br />

jYsy pwvk, kwst BsmM kroiq]) koit AGw.siB nws hoih; ismrq hir nwau] mn<br />

icMdy Pl pweIAih; hir ky gux gwau] jnm mrx BY ktIAih; inhcl scu Qwau]<br />

pUrib hovY iliKAw; hir crx smwau] kir ikrpw pRB rwiK lyhu; nwnk bil jwau]<br />

5]<br />

kr hir krm; sRvin hir kQw] 1.hir jIau; ikRpw krhu qum ipAwry]<br />

Anuswr hy(hir) gurqw ibrwjmwn s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jIE!AwpxI<br />

(krm) ndr ikRpw(kr) kro jI, ijs krky dwsn dws, koit krn.dIjih pRB<br />

pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr Awp jI dy b^Sy, krm-b^SI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

500<br />

q`qkrw


UpI, koRVW(sRvin) kMnW’c, swirAW GtW’coN, sB qy aUqm; hir kI kQw] nwmu<br />

sunq; drd duK lQw] Anuswr sB kQwvW nwloN au~qm, (hir) s`cy vwihgurU jI dI<br />

AMimRq au~qm kQw suxy[ XQw:- jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU; su ibnu hir. jwpq hY<br />

nhI hor]) Git Git kQw.rwjn kI cwlY; Gir Gir quJih aumwhw]) sBY Gt rwmu<br />

bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) inrgux kQw; kQw hY hir kI] Bju imil;<br />

swDU sMgiq jn kI]) hir kI kQw; Anwhd bwnI] hMsu huie; hIrw lyie pCwnI]<br />

1]) vw dyh isvw.br moih iehY; suB krmn qy, kbhUM n tro] Anuswr hy mn!(hir)<br />

pRkwS srUp s`cy ivsmwd hrI jI dI pRwpqI vwly, hwQ pwau kir kwmu sBu; cIqu<br />

inrMjn nwil] Anuswr praupkwr dy inSkwm Dwrimk SuB(krm) kMm kr[ XQw:-<br />

kroiV hsq. qyrI thl kmwvih; crx clih.pRB mwrig rwm]) koit krn.dIjih<br />

pRB pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr Awpxy(sRvin) kMnW<br />

nwl(hir) inrMkwr gurbwxI kQw gur ieiqhws dI ivsmwd kQw sunxw kr[<br />

XQw:- (l`Qw) sB qy aUqm; hir kI kQw] nwmu sunq; drd duK lQw]) suix hir<br />

kQw; auqwrI mYlu] mhw punIq; Bey suK sYlu]<br />

(m`Qw) hir drgh; nwnk aUjl mQw] 2] DMn koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI;<br />

srb jIAw kw dwqw ry] s`cy gurU nwnk dyv swihb mh`lw pMjvW jI Awpxy mn nUM<br />

aupdySdy hn:- hy ipAwry mn!s`cy inrMkwr jI dI im`TI ipAwrI s`icAwrI ApwrI<br />

inrwrI shjwrI krqwrI ausqq krny krky, nwm jpx jpwaux rUp s`cw ibauhwr<br />

krny krky, rsnw duAwrw s`cw inrml AMimRq pIxy krky, s`cy inSkwm Drm krm<br />

krny krky, s`cy hrI jI dI kQw gurbwxI sunxy krky, sB dy AMdr bwhr hr<br />

smyN(hir) ie`k rs b`JvyN pRkwS hI pRkwS srUp vwihgurU jI dI s`cI(drgh)<br />

sqsMgq, AsMK bRhmMf dI rcnw, s`cKMf ivKy qyrw mQw(aUjl) sur^rU Bwv gurU<br />

pRymw-BgqI dI lwlI sihq, lwlo lwl ho jweygw, Bwv Awp jI dw mQw hI(hir)<br />

pRkwS srUp s`cy hrI jI dI s`cI au~jl drgh hI bx jweygw] 2] XQw:- pRgty<br />

gupwl; mhWq kY mwQy] nwnk auDry; iqn kY swQy] 3]) mYN vwirAw gurW dI p`gVI<br />

qoN, p`gVI swcy l`gVI qoN[ mYN vwirAw gurW dy m`Qy qoN, m`Qy nUr Jm`ky qoN[<br />

bfBwgI; qy jn jg mwih] sdw sdw; hir ky gun gwih] ijhVy v`fBwgI jn<br />

ipAwry mhWpurS Awpxy mn AMdr s`cy inrMkwr ’c, rom 2 krky lIn ho jWdy hn,<br />

auh nwm jpx jpwaux rUp s`cw ivauhwr krdy hn, rsnw nwl inrml AMimRq pINdy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

501<br />

q`qkrw


hn, nyqRW nwl mhwrwj swihb jI dy ivsmwd rMg vyKdy hn, swDsMgq jI ’c, jIvq<br />

Bwv qoN mr ky, vwihgurU jI nUM qn mn Dn isr dyx rUpI, bwzI Kyl ky, (qy) auh gurU<br />

ipAwry(jn) Bgq gursyvk jI, jg(mwih) ’c bfBwgI hn, ikauN jo sB nUM(hir) hrw<br />

Brw krn vwly, koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI(ky)<br />

dy(gun) praupkwr, sdw sdw(gwih) gwauNdy hn[ XQw:- (h`isAw) hir jnu; gun<br />

gwvq hisAw]) gurmuiK inrml; hir gux gwvY]<br />

rwm nwm; jo krih bIcwr] sy DnvMq; gnI sMswr] gurU pRmysr jI dy(jo) ijhVy<br />

pyRmI(rwm) siqgurU gRMQ swihb jI dy prmpiv`qR A`Kr 2 nUM, (nwm) pRkwS srUp bRhm<br />

vwihgurU gurU mMn ky, SuB s`cy A`Kr 2 dy ArQ dI, pUrn pyRm Bwvnw sihq, pUrn<br />

bIcwr(krih) krdy hn[ hm DnvMq BwgT; sc nwie] Anuswr(sy) auh gurU ipAwry<br />

s`icAwry jI, sMswr ’c, (DnvMq) nwm Dn vwly DnI(gnI) igxIdy hn[ XQw:- bwxI<br />

ibrlau bIcwrsI; jy ko gurmuiK hoie] ieh bwxI mhw purK kI; inj Gir vwsw hoie]<br />

40]<br />

min qin muiK; bolih hir muKI] ijhVy gurU ipAwry gurmuiK jn, (muKI) SoRmxI<br />

(hir) AsMK pRkwS hI pRkwS ivsmwd srUp, sB dy AMdr bwhr hr smyN Ajpw jwp<br />

jp rhy, sRb ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd sRb pRkwSk inrml inrvYr<br />

inrlyp sdw idAwl vwihgurU jI nUM, (min) sMklp.ivklp(qin) rom 2 krky, rom 2<br />

dI pRIqI nwl, muiK krky BI pUrn pyRm nmskwr sihq, (bolih) boldy hn Bwv<br />

vwihgurU 2 boldy hn[ XQw:- hir jn bolq.sRI rwm nwmw; imil swD sMgiq.hir<br />

qor] rhwau] hir Dnu bnjhu.hir Dnu sMchu; ijsu lwgq hY nhI cor] 1]<br />

sdw sdw; jwnhu qy suKI] (qy) aun@W praupkwrI gurU ipAwirAW s`icAwirAW nUM,<br />

bRhmwnMd Awqm suK dI pRwpqI vwly, sdw sdw suKI(jwnhuu) jwnxw kro[ XQw:- suKw<br />

kI imiq.ikAw gxI; jw ismrI goivMdu] ijn cwiKAw sy iqRpqwisAw; auh rsu jwxY<br />

ijMdu] sMqw sMgiq min vsY; pRBu pRIqmu bKisMdu] ijin syivAw pRBu Awpxw; soeI rwj<br />

nirMdu] 2]) frpY Driq Akwsu nK´qRw; isr aUpir Amru krwrw] pauxu pwxI bYsMqru<br />

frpY; frpY ieMdRü ibcwrw] 1] eykw inrBau; bwq sunI] so suKIAw.so sdw suhylw; jo<br />

gur imil gwie gunI]<br />

eyko eyku; eyku pCwnY] 1.vwihgurU mh`lw pihlw jI, vwihgurU dy pUrn s`cy gurU<br />

Avqwr hn[ cwhy A&ur smwDI ’c bYTdy hn, cwhy suMdr mnohr rs iBMnw AMimRq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

502<br />

q`qkrw


kIrqn s`cI gurbwxI sbd vIcwr suxwauNdy hn, cwhy hl vwhuMdy hn, cwhy pYdl qurky<br />

pyRmIAW nUM qwrn jWdy hn, cwhy qyrw 2 kih ky qoldy hn, hr hwlq’c, dYÍq<br />

rihq(eyko) ie`k Ajpw jwp bRhm jI nUM Awpxy mn AMdr, (eyku) ie`k vwihgurU jI<br />

nUM Awpxy rom 2 AMdr, (eyku) ie`k bRhm jI nUM Dur kI bwxI ’c(pCwnY) pCwxdy<br />

hn[ vw.gurU pRmysr mh`lw pMjvW jI, (eyko) ie`k bRhm jI nUM AwpxI AqI ipAwrI<br />

s`icAwrI sqsMgq jI’c, keI koit; KwxI Aru KMf] keI koit; Akws bRhmMf]<br />

’c, (eyku) ie`ko(eyku) ie`k s`cy bRhm jI nUM(pCwnY) pCwxdy hn[<br />

ieq auq kI; Ehu soJI jwnY] 1.Ehu Bwv aupRokq guxW vwly gurU pRmysr mh`lw<br />

pMjvW jI, ivAwpk bRhm jI dy s`cy srgun Avqwr hn, Awpxy ipAwry is`K jI<br />

dy(ieq) ies lok, (auq) pRlok nUM svwrn(kI) dI (soJI) smJ(jwnY) jwxdy hn[<br />

eyko eyku; eyku pCwnY] 3. sRI nwnk; AMgid kir mwnw] Amrdws; AMgd<br />

pihcwnw] Amrdws; rwmdws khwXo] swDin lKw; mUV nih pwXo] 9] iBMn iBMn;<br />

sBhUM kir jwnw] eyk rUp; iknhUM pihcwnw] ijn jwnw; iqn hI isD pweI] ibn<br />

smJy; isD hwQ n AweI] 10]) eyk rUp; iknhUM pihcwnw] Anuswr pUrn pRym<br />

nmskwr SrDw sihq, s`cy siqgurU gRMQ swihb jI dI ie`k 2 lg A`Kr 2’c(eyku)<br />

ie`k bRhm jI nUM, sRI gutky swihb jI’c (eyko) ie`k bRhm jI nUM, ihMdU qurk<br />

eIsweI, cOrwsI l`K jUn dy hr jIA’c(eyku) ie`k bRhm jI nUM(pCwnY) pCwxy[<br />

XQw:- koaU BieE muMfIAw sMinAwsI.koaU jogI BieE; koaU bRhmcwrI. koaU jqI<br />

Anmwnbo] ihMdU qurk koaU rwPjI iemwmswPI; mwns kI jwq sBY.eykY phcwnbo]<br />

krqw krIm soeI.rwzk rhIm EeI; dUsro n Byd koeI.BUl BRm mwnbo] eyk hI kI<br />

syv.sB hI ko gurdyv eyk; eyk hI srUp sBY.eykY joq jwnbo]) Avil Alh nUru<br />

aupwieAw; kudriq ky sB bMdy] eyk nUr qy.sBu jgu aupijAw; kaun Bly.ko mMdy]<br />

logw.Brim n BUlhu BweI] Kwilku Klk. Klk mih Kwilku; pUir rihE sRb TWeI]<br />

1] rhwau] mwtI eyk.Anyk BWiq kir; swjI swjnhwrY] nw kCu poc. mwtI ky Bwfy;<br />

nw kCu poc kuMBwrY] 2] sB mih.scw eyko soeI; iqs kw kIAw.sBu kCu hoeI] hukmu<br />

pCwnY.su eyko jwnY; bMdw khIAY soeI] 3] Alhu AlKu.n jweI liKAw; guir.guVu<br />

dInw mITw] kih kbIr.myrI sMkw nwsI; srb inrMjnu fITw] 4] 3]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

503<br />

q`qkrw


koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] vwihgurU mh`ly pihly<br />

jI ny, Awpxy SuB AnMd kwrj smyN, prmpUjnIk prmpiv`qR gurSbd jI dIAW<br />

pRkrmW krky, pUrn pRym nmskwr sihq m`Qw tyikAw[ sRI hirmMdr swihb jI ’c,<br />

bhuq lMbw smW prmpUjnIk sRI poQI swihb jI pRkwS huMdy rhy hn[ vwihgurU mh`lw<br />

pMjvW jI, sRI goieMdvwl swihb qoN poQIAW ilAwaux smyN, prmpUjnIk prmpiv`qR<br />

s`cy im`Ty nMgy crnIN cOr krdy Awey[ vwihgurU] BweI gopwly jI qoN Su`D bwxI sunx<br />

smyN, dl BMjn guru sUrmw, vf joDw bhu praupkwrI[ vwihgurU mh`ly CyvyN jI ny,<br />

Awpxy ^ws pRymI is`K nUM au~cy QW ibTwieAw[ kihx qoN pUrn pyRm SrDw sihq<br />

Awp m`Qw tyikAw[ {qwV dy ibR`C dy p`qy’qy, s`cI bwxI jI dy inrMkwr srUp ilKy<br />

ie`k A`Kr dw BI, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI nwl qulnw<br />

krky, s`cI bwxI dy ie`k A`Kr lg nUM BI G`t nhIN smJxw, ie`k joiq smJxw[<br />

XQw:- qr qwir.ApivqR kir mwnIAY ry; jYsy kwgrw.krq bIcwrM] Bgiq<br />

Bwgauqu.ilKIAY iqh aUpry; pUjIAY kir nmskwrM] (ry) hy pUrn pRymI gursyvk<br />

jI!(jYsy) ijvyN(qwir) qwV dy(qr) ibR`C nUM, ApivqR kir ky(mwnIAY) mMnIdw hY,<br />

ikauN jo aus ’coN, qwVI Srwb inkldI hY[ iqvyN(kwgrw) kZz dI(bIcwrM)<br />

vIcwr(krq) krdy hn, ik kwZz BI Apiv`qR hY, ikauN jo mswly pw ky prwLI<br />

f`kr p`qR lIrW Awid ZwL ky bxwieAw jWdw hY[ (iqh) iqs Apiv`qR qwV dy p`qy<br />

Aqy Apiv`qR kZz(aUpry) au~qy(Bwgauqu) Akwl purK jI dI pRymw Bgiq gurbwxI<br />

jI(ilKIAY) ilKxw krIey, pUrn pRym Adb siqkwr sihq(nmskwrM) nmskwr kir<br />

ky, Akwl gurU jI mMn ky(pUjIAY) pUjy jWdy hn [ }so hr Gr’c, prmpUjnIk<br />

gurbwxI poQIAW’qy cMdoAw lwau qy cOr BI krdy rho, rMgW 2 dy pRym ipAwr siqkwr<br />

nmskwr sihq, fMfauq pRkrmW krky pUjn kro, krwau[ gurU pRmysr jI dIAW<br />

b^SIAW ipAwrIAW l`KW KuSIAW dIAW pwiqSwhIAW pwau[<br />

eyko eyku; eyku pCwnY] 4.prmpUjnIk dsy siqgurU swihbwn jI nUM(eyko) ie`k<br />

joiq pCwxy[ prmpUjnIk dsy siqgurU swihbwn jI dy nwm jpx jpwaux dy aupdyS<br />

’c, (eyku) ie`k bRhm jI nUM pCwxy[ prmpUjnIk dsy siqgurU swihbwn jI ny, is`KW<br />

leI isr vwrn q`k kurbwnI krnI, Drm-Xu`D ’c sB qoN A`gy ho ky, pUrn bIrqw<br />

sihq lV ky ij`q pRwpq krn, is`KW dy isr lYx Awid smUh praupkwrI DIrjDwrI<br />

kOqkW’c, (eyku) ie`k bRhm jI nUM(pCwnY) pCwxY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

504<br />

q`qkrw


5.prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI, zwlmW<br />

dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, Awpxw prmpiv`qR SuB s`cw su`cw au~cw<br />

DIrjDwrI mhwn praupkwrI inrMkwrI sIs hux kurbwn kr rhy hn[ DMn vwihgurU<br />

pUrn myhrvwn s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI dI AiqAMq vYrwgmeI<br />

ShIdI dw, pUrn ipAwrw s`icAwrw inrml Apwrw iDAwn Dwr ky, sRI gurU<br />

qygbhwdr swihb jI dI AMimRq iBMnI dyhurI’c, (eyko) ie`k vwihgurU jI nUM pCwxy[<br />

XQw:- rwm; hm, siqgur pwrbRhm kir mwny] lohy dy qMg ipMjry ’c, iq`Ky ik`lW<br />

ivckwr Ac`l Afol inrBY bYTy, vYrwgmeI gurbwxI aucwr rhy hn, aus prm au~cI<br />

gurmuiK AvsQw’c, (eyku) ie`k bRhm jI nUM pCwnY[ prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

swihbwn jI dy kurbwnI dyx dy idRV pRp`k ierwdy ’c BI, (eyku) ie`k bRhm nUM<br />

pCwnY[<br />

ieq auq kI; Ehu soJI jwnY] 2.ijhVy gurmuiK ipAwry jI, vwihgurU mh`lw nOvyN<br />

jI nUM mn bwxI sRIr krky, ie`k bRhm srUp pCwxdy hn, Ehu gurU pRmysr jI<br />

dI(ieq) ies lok(auq) prlok ’c, ivsmwd ivAwpk s`cI joiq’c lInqw eykqw<br />

ABydqw pwaux(kI) dI, (soJI) smJ(jwnY) jwxdy hn[ XQw:- siqgur qygbhwdr;<br />

siq srUpnw] so gurU goibMd isMG; hir kw rUpnw] sB eyko eyko eyknw] nhI Byd<br />

kCU BI pyKnw]<br />

nwm sMig; ijs kw mnu mwinAw] nwnk; iqnih inrMjnu jwinAw] 3] siqgurU<br />

nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu<br />

nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy<br />

hn:- (ijs) ijn@W s`cy siqgurU swihbwn jI(kw) dw, koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI;<br />

srb jIAw kw dwqw ry] Akwl purKu s`cy vwihgurU jI dy prmpiv`qR SuB s`cy nwm<br />

jI sMig, pUrn pRym sihq mnu(mwinAw) mMinAw, pqIijAw, risAw hY, (iqnih)<br />

iqn@W ny(inrMjnu) Su`D srUp bRhm jI (jwinAw) jwx ley hn[ vw (nwnk) mh`lw<br />

pMjvW dwsn dws gRIb ny(iqnih) iqn@W siqgurW nUM inrMjnu krky jwinAw hY] 3]<br />

XQw:- bilE crwgu AMD´wr mih; sB kil auDrI.iek nwm Drm] pRgtu sgl hir<br />

Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm]) hm cwkr.goibMd ky; Twkuru myrw Bwrw] krn<br />

krwvn sgl ibiD; so siqgurU hmwrw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

505<br />

q`qkrw


(buJY.polw) gurpRswid; Awpn Awpu suJY] iqs kI jwnhu; iqRsnw buJY]<br />

prmpUjnIk koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] s`cy siqgurU sRI<br />

gurU gRMQ swihb jI dI (gurpRswid) (gur+pRswid) (gur) nUro nUr pRkwS srUp srb<br />

ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd Agm Apwr(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, ijs<br />

gurmuiK ipAwry jI nUM, prmpUjnIk s`cy siqgurU dsy pwiqSwh jI, inrml inrvYr<br />

Awpn Awpu srUp Bwv Awpxw Awqmw(suJY) idsdy hn[ vw ieh Awpnw Awpu(suJY)<br />

idsdw hY ik dwsn dws, rkqu ibMdu kw iehu qno; AgnI pwis iprwxu] Anuswr rkq<br />

ibMd qoN pYdw hoieAw ikRm hY[ hm kIry ikrm.siqgur srxweI; kir dieAw nwmu<br />

prgwis] vw (gurpRswid) j`ugo j`ug At`l pUrn myhrvwn s`cy siqgurU jI dI nUro nUr<br />

pRkwS srUp srb ivAwpI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, bwby GneIey jI vWg(Awpn)<br />

Awpxw Awpu inrml inrvYr srUp Su`D bRhm jI, sB dy AMdr(suJY) idsdy hn[<br />

(jwnhu) jwxo prmpUjnIk s`cy siqgurU jI dy nwm AMimRq pwauxy krky, iqs gurmuiK<br />

ipAwry kI rs ks Bogx dI, iqRsnw rUpI A`g(buJY) buJ jWdI hY[ XQw:- iqK bUiJ<br />

geI; geI imil swD jnw] (Bu`KVI, r`jW) mY.bhuiV n iqRsnw BuKVI; hau rjw.iqRpiq<br />

AGwie jIau]) iqRpiq BeI; scu Bojnu KwieAw] min qin rsnw; nwmu iDAwieAw]<br />

swDsMig; hir hir jsu khq] srb rog qy; Ehu hir jnu rhq]) swDsMig<br />

nwnk jsu gwieE; jo pRB kI Aiq ipAwrI] Anuswr ijhVy gurmuiK jn, gurU pRmysr<br />

jI dI AiqAMq ipAwrI swDsMig jI ’c iml ky, vw swD rUp; Apnw qnu DwirAw]<br />

Anuswr(swD) sRI gurU gRMQ swihb jI dy prmpiv`qRR A`Kr 2 nUM s`cy gurU vwihgurU jI mMn<br />

ky, A`Kr 2 sMig AByd ho ky, (hir) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] jI dy<br />

SuB s`cy Avqwr, (hir) pRkwS srUp siqgurU nwnk dyv swihb jI dw jsu, pUrn pRIq<br />

sihq rom 2 dI zbwn nwl (khq) kihMdy hn[ XQw:- lwK ijhvw, dyhu myry ipAwry;<br />

muKu.hir AwrwDy myrw rwm]) iek dU jIBO.lK hoih; lK hovih.lK vIs] lKu lKu<br />

gyVw.AwKIAih; eyku nwmu jgdIs]) ijhvw eyk.hoie lK kotI; lK kotI koit<br />

iDAwvYgo]) hir hirjn dueI.eyk hY; ibb ibcwr kCu nwih] Anuswr Ehu(hir)<br />

vwihgurU jI dy(jnu) ipAwry Bgq jI, (srb) swirAW (rog) rogW(qy) qoN rhq ho jWdy<br />

hn[ XQw:- myry rwm; hir jn Awrog Bey] gur bcnI.ijn@w jipAw myrw hir hir;<br />

iqn ky haumY rog gey]) siqguru myrw.vf smrQw] jIie smwlI.qw sBu duKu lQw]<br />

icMqw rogu.geI hau pIVw; Awip kry pRiqpwlw jIau] 2]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

506<br />

q`qkrw


Anidnu kIrqnu; kyvl bK´wnu] igRhsq mih; soeI inrbwnu] jo gurmuiK jI<br />

(Anidnu) (An+idnu) (An) rwq(idnu) idny, nwnku khY suin ry mnw; kir kIrqnu<br />

hoie auDwru]) gurmuiK nwdM, gurmuiK vydM; gurmuiK rihAw smweI] Anuswr(kyvl)<br />

inrol gurbwxI kIrqnu, gurbwxI gurU kQw dw prmpiv`qR(bK´wnu) kQn krdy hn[<br />

(soeI) EhI gurU ipAwry s`icAwry mhWpurK igRhsq(mih) ’c rihMidAW, (inrbwnu)<br />

(inr+bwnu) (bwnu) du`K qoN (inr) rihq(inrbwnu) inrlyp hn[ XQw:- igrhI mih,<br />

sdw hir jn audwsI; igAwn qq bIcwrI] vw Twkuru eyku sbweI nwir]) mY kwmix;<br />

myrw kMqu krqwru] jyhw krwey qyhw krI sIgwru] 1] jW iqsu BwvY qW kry Bogu] qnu<br />

mnu swcy swihb jogu] 1]) kih kbIr moih ibAwih cly hY; purK eyk Bgvwnw]<br />

Anuswr kMq vwihgurU jI dI kwmix bx ky, ijhVy gurmuiK ipAwry(Anidnu) rwq<br />

idny, (kyvl) inrol gurbwxI kIrqnu, gurbwxI gurU kQw dw prmpiv`qR(bK´wnu)<br />

kQn krdy hn[ (soeI) EhI vwihgurU pqI jI nwl, eykqw ABydqw lIxqw rUpI<br />

igRhsq(mih) ’c lIx, sdw (inrbwnu) du`K qoN rihq hn[ XQw:- igAwn rwau jb<br />

syjY AwvY; q nwnk Bogu kryeI]<br />

eyk aUpir; ijsu jn kI Awsw] iqs kI ktIAY; jm kI Pwsw] ijsu(jn)<br />

gurmuiK ipAwry gursyvk jI(kI) dI, lok pRlok’c jmW jUnW ivkwrW qoN r`iKAw<br />

krn nUM sm`RQ(eyk) ie`k vwihgurU inrgun ivAwpk ivsmwd, (eyk) ie`k vwihgurU<br />

jI dy srgun srUp, gurU grMQ jI mwinE; prgt gurW kI dyh[ aUpir, Awsw hY[<br />

XQw:- qyrw.mwxu qwxu ird AMqir; hor dUjI Aws cukweI]) Aws Et; pRB qorI]<br />

qUhI mwn.qUMhI Dwn; qUhI piq.qUhI pRwn] guir, qUtI lY jorI] 2]) iqs kI jm<br />

kI(Pwsw) PwhI(ktIAY) k`tI jWdI hY[ XQw:- soriT mhlw 5] BieE ikrpwlu.dIn<br />

duK BMjnu; Awpy.sB ibiD QwtI] iKn mih.rwiK lIE jnu Apunw; gur pUrY.byVI<br />

kwtI] 1]) kwtI jm PwsI, pRiB AibnwsI; hir hir nwmu iDAwey]<br />

pwrbRhm kI; ijsu min BUK] nwnk.iqsih; n lwgih dUK] 4] sB qy vfw<br />

siqguru nwnku; siqgurU nwnk dyv swihb jI &urmwauNdy hn:- swcy nwm kI lwgY<br />

BUK] Anuswr ijsu, gurmuiK ipAwry jI dy min ’c, prmpUjnIk DMn vwihgurU jI dy<br />

srgun srUUp, s`cy pUrn gur Avqwr, (pwrbRhm) siqgurU nwnk dyv swihb jI,<br />

(pwrbRhm) inrgun bRhm jI kI pRwpqI dI BUK hY[ XQw:- mweI; myry mn kI<br />

ipAws] ieku iKnu, rih n skau ibnu pRIqm; drsn dyKn kau, DwrI min Aws]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

507<br />

q`qkrw


(iqsih) iqs nUM ivkwrW jmW rogW AOguxW, vwihgurU jI dy ivCooVy dw dUK, (n)<br />

nhIN(lwgih) l`gdw] 4] XQw:- swcy nwm kI; lwgY BUK] auqu BUKY; Kwie clIAih<br />

dUK]<br />

ijs kau hir pRBu; min iciq AwvY] so sMqu suhylw; nhI fulwvY] ijs gurmuiK<br />

ipAwry jI(kau) nUM, (pRBu) Anq klwvwn sm`RQ inrgun bRhm jI, inrgun bRhm jI<br />

dy srgun Avqwr(hir) srb pRkwSk siqgurU nwnk dyv swihb jI min ’c, pUrn<br />

pyRm iekwgRqw DIrj sihq(iciq) cyqy(AwvY) AwauNdy hn, (so) auh Awqm suK<br />

sihq(suhylw) suKI, (sMqu) SWq Awqmw gurmuiK ipAwry jI, Awry nwl cIrn Koprw<br />

lwhux dy kSt, pdwrQ ivkwr, ivkwrI, ivSy vwSnw dy fulwey nhI(fulwvY) foldy[<br />

XQw:- foln qy cUkw; ThrwieAw] siq mwih; ly siq smwieAw]) bwxI pRB kI;<br />

sBu ko bolY] Awip Afolu; n kbhU folY]) pUrnu.kbhu n folqw; pUrw kIAw pRB<br />

Awip] idnu idnu cVY svwieAw; nwnk.hoq n Gwit]) qUM myro.myru prbqu suAwmI;<br />

Et ghI mY qyrI] nw qum folhu.nw hm igrqy; riK lInI hir myrI] 1]<br />

ijsu pRBu Apunw; ikrpw krY] so syvku; khu iks qy frY]) so syvku; ijsu<br />

ikrpw krI] inmK inmK jip; nwnk hrI]) nwnk.syvku soeI AwKIAY; ij sic<br />

rhY ilv lwie]) mwn AiBmwn mMDy; so syvku nwhI] qq smdrsI sMqhu; koeI koit<br />

mMDwhI]) nwnk.syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr ien@W aupRokq<br />

Amolk guxW vwly, ijsu gurU syvk jI ’qy, 1 (Apunw) Awpxy(pRBu) Anqklwvwn<br />

nwnk inrBau inrMkwru; gurU pRmysr s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI<br />

ikrpw (krY) krdy hn, (so) auh ipAwry gur syvku jI, khu qW BweI, bMd 2 k`tx<br />

vwly, Awry nwl cIrn vwly, ijauNidAW nUM kMD ’c icnx vwly, q`qI qvI ’qy KV@w<br />

krn vwly, sIs auqwrn vwly, plwsW jmUrW nwl mws iK`cx vwly, iks zwlm nIc<br />

cMfwl hiqAwry sMq doKI(qy) qoN(frY) frdy hn?Bwv nhIN frdy[ XQw:- siq<br />

kry.ijin gurU pCwqw; so kwhy kau frdw jIau]) tofI mhlw 5 Gru 1 dupdy <br />

siqgur pRswid] sMqn; Avr n kwhU jwnI] byprvwh sdw rMig hir kY; jw ko pwKu<br />

suAwmI] rhwau] aUc smwnw Twkur qyro; Avr n kwhU qwnI] AYso Amru.imilE<br />

Bgqn kau; rwic rhy rMig igAwnI] 1] rog sog duK jrw mrw; hir jnih.nhI<br />

inktwnI] inrBau hoie rhy.ilv eykY; nwnk.hir mnu mwnI] 2] 1]) BY kwhU<br />

kau.dyq nih; nih BY mwnq Awin] khu nwnk.suin ry mnw; igAwnI qwih bKwin]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

508<br />

q`qkrw


16]) ffw.fr aupjy; fru jweI] qw fr mih; fru rihAw smweI] jau fr frY; q<br />

iPir fru lwgY] infru hUAw; fru aur hoie BwgY] 19]) jau qnu cIrih; AMig n<br />

morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau]) rwgu goNf bwxI kbIr jIau kI Gru 2 <br />

siqgur pRswid] Bujw bWiD; iBlw kir fwirE] hsqI k®oip; mUMf mih mwirE] hsiq<br />

Bwig kY; cIsw mwrY] ieAw mUriq kY; hau bilhwrY] 1] Awih myry Twkur; qumrw joru]<br />

kwjI bikbo; hsqI qoru] 1] rhwau] ry mhwvq; quJu fwrau kwit] iesih qurwvhu;<br />

Gwlhu swit] hsiq n qorY; DrY iDAwnu] vw kY irdY; bsY Bgvwnu] 2] ikAw AprwDu;<br />

sMq hY kIn@w] bWiD pot; kuMcr kau dIn@w] kuMcru; pot lY lY nmskwrY] bUJI nhI; kwjI<br />

AMiDAwrY] 3] qIin bwr; pqIAw Bir lInw] mn kToru; AjhU n pqInw] kih<br />

kbIr; hmrw goibMdu] cauQy pd mih; jn kI ijMdu] 4] 1] 4] {nwsvMq sRIr BI<br />

Awpxw nhIN[ ies nUM suAwd ivkwr rog ivroDI jIA, kwL Kw jWdy hn[ A`g swVdI,<br />

pwxI fuboNdw.hY[ rwj.sbMDI Dn zmIn mMdr ku`J BI Awpxw nhIN, lok pRlok dy rwKy,<br />

bRhm srUp kyvl prmpUjnIk s`cy siqgurU pRmysr jI hI Awpxy hn[ ijn@W ny Agm<br />

Apwr ikRpw krky, s`cI gurbwxI gurU mrXwdw b^SI hY, Awpxy sIs, srvMs sB ku`J<br />

srb`q dy Bly ihq kurbwn kIqy hn, jo hux gurqw ibrwjmwn ho ky, Awpxy pRymIAW dy<br />

idl idmwZ ’c s`cI gurbwxI Byj ky, inhwl 3 iqRpq kr rhy hn[ pUrn pRym sihq<br />

nmskwr!}<br />

jYsw sw; qYsw idRstwieAw] 1.inrBau inrMkwr Acl mUriq AnBau pRkws; ie`k<br />

rs b`JvyN pRkwS hI pRkwS nUr hI nUr, sB dy AMdr bwhr Ajpw jwp jp rhy, BrpUr<br />

inrgun bRhm jI dy, srgun srUp gurU pRmysr jI, jh; iJilimilkwru idsMqw] qh;<br />

Anhd sbd bjMqw] Anuswr(jYsw) jYsy, Ajpw jwp pRkwS srUp bRhm (sw) srIKy<br />

hn, gurU pRmysr jI nUM isr Arpx vwlyy, suAws 2 vwihgurU 2 jpx vwly gursyvk jI<br />

BI, (qYsw) qYsy hI (idRstwieAw) dyKx ’c Awey hn[ XQw:- swihbu syvku ieku; ieku<br />

idRstwieAw]) jo ikCu Twkur kw, so syvk kw; syvku. Twkur hI sMig, jwhru jIau]<br />

{gurU pRmysr jI, zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, au~bldI dyZ ’c<br />

bYTy hn, qW gursyvk jI BI au~bldI dyZ ’c bYTy, gurU syvkW ny AMg 2 ktwey Kopry<br />

luhwey, sIs qlI ’qy r`Ky, Awpxy sRIr Awry nwl icrwey Awid gursyvkW ny byAMq hI<br />

kurbwnIAW idqIAW, hwey sI nhIN khI, AYsy prm-ShIdW nUM roim 2 krky sdw sdw<br />

nmskwr!gursyvk jI nMU ieqnI aucI pdvI b^Sx vwly BI pUrn gurU jI Awp hI<br />

hn[ }<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

509<br />

q`qkrw


jYsw sw; qYsw idRstwieAw] 2.DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv<br />

swihb jI, vwihgurU mh`lw 4 jI dy prmpiv`qR suMdr drSnW’qy moihq ho ky,<br />

ivsmwd iekwgR rihMdy[ gurU ipqwjI dI crn cwpI p`Kw ismrn kridAW, nUro nUr<br />

mhwn nUrwnI suMdr cyhry dy, prmpiv`qR SuB s`cy ivsmwd ielwhI drSn kridAW,<br />

swrI rwq lMG jWdI[ DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihb jI mhwrwj,<br />

vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM hr vyly idRV pRp`k cyqy rihMdy , kdy BI n Bu`ldy, ivsmwd<br />

drSnW ’c lIn rihMdy[ idRV syvk-Bwv ’c, suMdr s`cy drSn kridAW 2, DMn<br />

siqgurU rwmdws swihb jI dy prmpiv`qR srUp’c lIn ho gey[ siqgurU rwmdws<br />

swihb jI ny, gurU nwnk SwhI sMmq 112, ibkRmI 1638 k`qk SudI dUj nUM, Awpxy<br />

Kry ipAwry sicAwry swihbzwdy jI nUM, gurqwg`dI’qy ibTw ky, do cOrdwr cOr krn<br />

lwey, iqMn pRkrmW krky, pMj pYsy nwrIAl swhmxy r`K ky, m`Qw tyk id`qw[ qKiq<br />

bYTw Arjn gurU; siqgur kw iKvY cMdoAw] augvxhu qY AwQvxhu; chu ckI kIAnu<br />

loAw] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurUrwmdws swihb jI mhwrwj<br />

dy, (jYsw) jYsy ivsmwd suMdr drSn(sw) hn, (qYsw) qYsy srUp s`cy vwihgurU mh`lw<br />

pMjvW jI, siqsMgqjI dy(idRstwieAw) dyKx’c Awey[ XQw:- joiq Ehw.jugiq<br />

swie; sih kwieAw.Pyir pltIAY] JulY su Cqu inrMjnI; mil qKqu bYTw.gur<br />

htIAY]) gurU isKu.isKu gurU hY; eyko gur aupdysu clwey]<br />

3.vwihgurU gurU pRmysr mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- scu prmysru inq<br />

nvw] ivsmwd vwihgurU jI swirAW dy ADwr, Awp inrADwr hn[ rcnw dy<br />

rcnhwr inrgun bRhm jI rcnw rcn qoN pihlW, Ajpw jp hYN]) AwpY jphu;<br />

Awpnw jwpu] Anuswr Awpxw jwp lgwqwr Awp kr rhy sn[ ivsmwd vwihgurU<br />

jwp duAwrw, rcnw pRgt kIqI hY, ies KMf bRhmMf dI rcnw’c BrpUr ivAwpk ho<br />

ky, Awpxy AsMK bRhmMf dI rcnw smyq, sdw jwp kr rhy hn[ XQw:- sBY Gt<br />

rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih;<br />

cMd sUrj guxqwsw]) srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw<br />

nwnkw; Awpy hI iPir jwip] 1] Anuswr Anq klwvwn Ajpw jwp vwihgurU jI,<br />

hr smyN sB dy AMdr bwhr jwp krdy hn Bwv hux BI kr rhy hn[ Anq klwvwn<br />

mhW ivsmwd Ajpw jwp soBw vwly, srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp bRhm<br />

jI, swirAW dy pRkwSk, Awp suqy pRkwS srUp, prmpUjnIk inrgun bRhm jI jh;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

510<br />

q`qkrw


iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw] Anuswr AsMK pRkwS sihq<br />

Ajpw jwp srUp(jYsw) jYsy(sw) hn[ gurU ikRpw nwl(qYsw) qYsy hI, jb Awpn<br />

Awp; Awip pwrbRhm]) jh joiq srUpI; joiq sMig smwvY] dws gRIb<br />

dy(idRstwieAw) dyKx’c Awey hn[<br />

Apuny kwrj mih; Awip smwieAw] 1.vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM , guru pRymw-<br />

BgqI sihq inrgun srgun dI eykqw dI ivsmwd swiKAwqqw hY[ srgun dy<br />

pswry’c, inrgun nUM swiKAwq krky &urmw rhy hn:- ivsmwd krqw vwihgurU jI,<br />

Apuny kwrj AsMK bRhmMf dI rcnw(mih) ’c, sony’c cmk dmk suMdrqw vWg, jl<br />

dIAW lihrW’c jl vWg, s`cyy pUrn bRhm jI Awip hI(smwieAw) smwey, lIn ho<br />

rhy hn[ XQw:- qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; hm BI.sMig AGwey]) kaun aupmw<br />

dyau.kvn bfweI; pUrn pUir rihE.sRb TweI]<br />

2.AnMq bRhmMf dI rcnw rc ky, ies nUM s`cKMf bnwaux, srb`q dw Blw krn<br />

rUp, (Apuny) Awpxy SuB s`cy su`cy au~cy kwrj(mih) ’c, prmpUjnIk DMn vwihgurU<br />

s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI hux, Awip(smwieAw) smwey hoey hn[ siqgurU<br />

swihb jI dw srb`q dy Bly dw Awpxw kwrj hY, vwihgurU mh`ly pihly jI dI<br />

gurqwg`dI ju`go ju`g At`l r`KxI, Awpxy ipAwry is`K syvkW dy lUM 2’c vs ky, aunW@<br />

nUM KMfW bRhmMfW’c pRgt krnw, SuB sMqwn s`cI gurbwxI nwm pyRm iekwgRqw kQw<br />

kIrqn b^S ky, pUrn pyRm sihq pwlxw krnI Awid[ XQw:- Awsw mhlw 5]<br />

Apuny syvk kI Awpy rwKY; Awpy nwmu jpwvY] jh jh kwj ikriq.syvk kI; qhw<br />

qhw auiT DwvY] 1] syvk kau; inktI hoie idKwvY] jo jo khY.Twkur pih syvku;<br />

qqkwl hoie AwvY] 1] rhwau] iqsu syvk kY hau bilhwrI; jo Apny pRB BwvY]<br />

iqs kI soie suxI mnu hirAw; iqsu.nwnk prsix AwvY]) siqguru isK kI; krY<br />

pRiqpwl] syvk kau; guru sdw dieAwl] isK kI guru; durmiq mlu ihrY]<br />

gurbcnI; hir nwmu aucrY] siqguru; isK ky bMDn kwtY] gur kw isKu; ibkwr qy<br />

hwtY] siqguru isK kau; nwm Dnu dyie] gur kw isKu; vfBwgI hy] siqguru isK<br />

kw; hlqu plqu svwrY] nwnk siqguru isK kau; jIA nwil smwrY] 1]<br />

prmpUjnIk gurqw ibrwjmwn s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI mhwrwj,<br />

Awpxy pRymI jI dy lUM 2’c gurbwxI jI Byj ky, irdy’coN muK’c hr smyN AMimRq rs<br />

b^Sdy rihMdy hn[ irdy’c Ajpw jwp gurmuiK; roim roim hir iDAwvY]) pRB kY<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

511<br />

q`qkrw


ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] Anhd Junkwr<br />

gurmuiK shj AvsQw b^S ky, rUp rMg qoN inrlyp inrgun inrMkwr vwihgurU jI’qy<br />

inscw Brosw b^S ky, inrgun srgun dI eykqw b^Sdy hn, hr pRkwr dI shwieqw<br />

r`iKAw krdy hn[ rUp rMg ryK qoN rihq inrgun bRhm jI , Awpxy ipAwirAW dI<br />

shwieqw leI, srgun srUp Dwr ky r`iKAw krdy hn[ pRymIAW nUM SuB s`cy drSn<br />

krky nwnk Bgqw sdw ivgwsu] Anuswr srb ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd<br />

KuSI KyVw cwA auqSwh aumwh inscw Brosw huMdw hY[ ikauN jo SuB s`cy drSn<br />

r`iKAw, sdw leI eykqw ABydqw ho jWdI hY[ XQw:- hir jugu jugu, Bgq<br />

aupwieAw; pYj rKdw AwieAw.rwm rwjy] hrxwKsu dustu.hir mwirAw; pRhlwdu<br />

qrwieAw] AhMkwrIAw inMdkw ipiT dyie; nwmdyau muiK lwieAw] jn nwnk.AYsw<br />

hir syivAw; AMiq ley CfwieAw]) Apnw ismrnu dy.pRiqpwilAw; Ehu sgl Gtw<br />

kw mwlkw]) pRiqpwlY.bwirk kI inAweI; jYsy mwq ipqweI]) mlwr mhlw 5]<br />

KIr ADwir.bwirku jb hoqw; ibnu KIrY.rhnu n jweI] swir sm@wil.mwqw muiK nIrY;<br />

qb Ehu iqRpiq AGweI] 1] hm bwirk; ipqw pRBu dwqw] BUlih bwirk.Aink lK<br />

brIAw; An Taur nwhI.jh jwqw] 1] rhwau] cMcl miq.bwirk bpury kI; srp<br />

Agin kr mylY] mwqw ipqw kMiT lwie rwKY; And shij qb KylY] 2] ijs kw<br />

ipqw.qU hY myry suAwmI; iqsu bwirk.BUK kYsI] nv iniD nwmu inDwnu.igRih qyrY; min<br />

bWCY so lYsI] 3] ipqw ik®pwil.AwigAw ieh dInI; bwirku.muiK mWgY so dynw]<br />

nwnk bwirku.drsu pRB cwhY; moih ihRdY bsih inq crnw] 4] 2]<br />

soDq soDq; soDq sIiJAw] gurpRswid; qqu sBu bUiJAw] prmpUjnIk DMn DMn<br />

DMn vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dI s`cI kurbwnI, s`cI gurbwxI jI nUM, gursyvk jI<br />

Awpxy mn AMdr(soDq) ivcwridAW, rom 2 krky(soDq) ivcwridAW, gurU crnkmlW’c<br />

iDAwn itkwA ky, iDAwn’c (soDq) ivcwridAW, vwihgurU jI dI<br />

swiKAwqqw pRwpq krky, caurwsI dy gyVy qoN(sIiJAw) mukq ho gey[ vw<br />

prmpUjnIk s`cy gursbd jI dy ArQ (soDq) ivcwridAW(soDq) ivcwridAW,<br />

gursbd nwl Awpxy Awp nUM(soDq) soDidAW, gursyvk jI(sIiJAw) mukq ho gey[<br />

ijvyN pUrn bRhmigAwnI BweI gurdws swihb jI Awid[ inrBau gurU syvk jI ny,<br />

(gurpRswid) (gur+pRswid) (gur) pUry gurU jI dI(gur) nUro nUr Ac`l AKMf pRkwS<br />

srb ivAwpI s`cI ivsmwd(pRswid) ikRpw hI ikRpw nUM, sBu(qqu) swr pRkwS srUp<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

512<br />

q`qkrw


Rhm jI krky bUiJAw hY, Bwv gursyvk jI Awpxy Awp nUM ku`J BI nhIN mMndy[<br />

vwihgurU jI dI swiKAwqqw dw kwrn, gurpRswid smJdy hn[<br />

(jbH ArQ klyS, b`bw Bwrw n bol) jb dyKau; qb sBu ikCu mUlu] 1.vwihgurU<br />

pUrn bRhm srUp mh`lw pMjvW jI grIbI; gdw hmwrI] KMnw; sgl rynu CwrI]<br />

Anuswr &urmwauNdy hn:- dwsn dws(jb) jd, ivcwr dI ingHw nwl(dyKau) dyKdw<br />

hY, (qb) qdoN, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU mh`lw 4 jI, Awpxy dwsn<br />

dws syvk nUM, Awpy lwieE; Apnw ipAwru] Anuswr Awpxw ipAwr lwaux dw,<br />

Awpxy’c eykqw ABydqw krn dw(mUlu) kwrx, sBu(ikCu) ku`J, Awp jI Awp hI<br />

hn, Bwv gurU pRmysr jI ny mhwn ikRpw krky, Awp Dur kI s`cI bwxI jI dI AMimRq<br />

kQw kIrqn suxw ky, Awpxy drSn, SuB s`cy vr AsIsW b^S ky, dwsn dws nUM<br />

Ajpw jwp dI AiqAMq au~cI su`cI ivsmwd AvsQw b^SI hY[<br />

nwnk so sUKmu; soeI AsQUlu] 5] 1.gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru ;<br />

gurdyv nwnk hir nmskrw] siqgurU nwnk Arjn dyv swihb jI &urmwauNdy hn:-<br />

dwsn dws(so) auh jo(sUKmu) bRIk ikRm sI, (soeI) EhI, siqgurU swihb dI Agm<br />

Apwr ivsmwd ivAwpk ikRpw duAwrw iKn mih; nIc kIt kau rwj] pwrbRhm;<br />

grIb invwj] Anuswr(AsQUlu) pUrn bRhmigAwnI rwm hI bx gey[ XQw:- nwnk<br />

bRhmigAwnI; Awip prmysur]) dyiKAw; iqhUM lok kw 1 pIau] Acrju BieAw; jIv<br />

qy 2 sIau] 1 pqI rwm, kilAwx srUp rwm] 5]<br />

jb dyKau; qb sBu ikCu mUlu] 2.vwihgurU gurU mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy<br />

hn:- hy ipAwirE! (jb) jdoN dwsn dws ivcwr dIAW A`KW nwl(dyKau) dyKdw hY,<br />

(qb) qdoN sBu(ikCu) ku`J Bwv AnMq bRhmMf dI rcnw rcn dw(mUlu) kwrx, Awpxy<br />

inrgun srUp duAwrw, vwihgurU mh`lw pihlw jI hI hn[ XQw:- koit bRhmMf ko<br />

Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry]) bilE crwgu, AMD´wr mih; sB kl auDrI,<br />

iek nwm Drm] pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm]<br />

nwnk so sUKmu; soeI AsQUlu] 5] 2.DMn siqgurU(nwnk) Drin ggn nv KMf<br />

mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]<br />

prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmw rhy hn:- (so) auh jo(sUKmu) inrgun<br />

bRhm jI hn, (soeI) aun@W ny Awp hI DMn vwihgurU mh`ly pihly jI dw prm piv`qR<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

513<br />

q`qkrw


SuB s`cw su`cw au~cw(AsQUlu) srgun Avqwr DwirAw hY] 5] XQw:- rom rom koit<br />

bRhmWf ko invws jwsu; mwns AOqwr Dwir, drsu idKwey hY] vw so(sUKmu) inrgun<br />

bRhm jI hn, soeI (AsQUlu) AsMK bRhmMf dw pswrw srgun srUp jI hn[ XQw:-<br />

Awpih sUKm; Awpih AsQUlw] lKI n jweI; nwnk lIlw]) sUKm AsQUl; sgl<br />

Bgvwn]<br />

61.(cilqu.imlvW.polw) nh ikCu jnmY; nh ikCu mrY] Awpn cilqu; Awp hI<br />

krY] {prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU mh`lw pMjvW jI AibnwsI pd nUM<br />

pRwpq, AibnwsI kOqk vrqwA ky, AibnwsI dy ArQ &urmw rhy hn[ Awp jI<br />

AwpxI AibnwsI ShIdI qoN pihlW, Awpxy ipAwry AibnwsI swihbzwdy mh`ly CyvyN<br />

jI nUM, AibnwsI gurqw isMGwsx ’qy ibTw ky, iqMn pRkrmW kr, m`Qw tyk rhy hn[<br />

Awpxy AibnwsI srUp ’coN, Awpxy AqI ipAwry AibnwsI swihbzwdy jI nUM pRgt<br />

kIqw[ Awpxw AibnwsI srUp, s`cI gurbwxI DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI BI rcy[ AibnwsI siqgurU swihb jI dI AibnwsI bRhm-idRstI hY[<br />

ien@W AibnwsI bcnW nUM kmwauNidAW, au~bldI dyZ’c bYTy, q`qy ryqy’qy bYTy , Awp jI<br />

AibnwsI bRhm jI dy pUrn gurU Avqwr hn[ ijvyN Awp jI Awpxy AibnwsI<br />

inrgun’coN AsMK bRhmMf dw pswrw rc ky, jdoN cwhux Awpxy’c imlw lYNdy hn, Pyr<br />

BI AibnwsI inrlyp srUp hn[ ieauN AibnwsI’coN pRgt ho ky, AibnwsI gurU<br />

Avqwr’c, lUM 2 krky AibnwsI bRhm jI ’c lIx rhy[ AwpxI AibnwsI kurbwnI<br />

dy ky, AibnwsI bRhm’c lInqw pweI hY[ ieho hI pUry gurU jI dI byAMq vfweI<br />

kmweI hY[ XQw:- pUry gur kI; dyKu vfweI] qw kI kImiq; khxu n jweI] }<br />

nh ikCu jnmY; nh ikCu mrY] Awpn cilqu; Awp hI krY] 1.prmpUjnIk<br />

AibnwsI s`cy siqgurU swihb jI, AibnwsI bRhm jI dy pUrn s`cy gurU Avqwr hn,<br />

AibnwsI bRhm jI dI swiKAwqqw hY, A`gy krvw rhy hn[ Awpxy sRIr nwl moh<br />

nhIN hY, Awpxy pRymI jI nUM mOq dy fr qoN rihq krky, inrBau AibnwsI bRhm jI<br />

’c lIxqw b^Sx leI, hzUr s`cy pwiqSwh jI &urmwauNdy hn:- hy BweI!(nh) nw<br />

hI ikCu(jnmY) jMmdw hY, (nh) nw hI ikCu(mrY) mrdw hY[ keI koit; jnmih<br />

jIvih mrih] keI koit; bhu jonI iPrih] Anuswr BwvyN hr inmK ’c AnMq jIA<br />

jMmdy mrdy hn, pr gurU jI nUM pUrn AibnwsI bRhm jI dI swiKAwqqw hY[<br />

AibnwsI bRhm idRstI duAwrw, khu nwnk; guir bRhmu idKwieAw] mrqw jwqw;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

514<br />

q`qkrw


ndir n AwieAw]) nh ikCu jnmY; nh ikCu mrY] Anuswr kih rhy hn[ vwihgurU<br />

jI AwpxI rcnw nUM rcx qy lYA krn dw(Awpn) Awpxw(cilqu) kOqk, Awp<br />

hI(krY) kr rhy hn[ jdoN cwhux rc lYNdy hn qy jdoN cwhux Awpxy’c lIx kr lYNdy<br />

hn[ ieh qW vwihgurU jI dw ivsmwd AibnwsI Kyl hY[ XQw:- AibnwsI suK;<br />

Awpn Awsn] qh jnm mrn; khu khw ibnwsn]) nw ikCu Awvq.nw ikCu jwvq;<br />

sBu Kylu kIE hir rwieE]) nw kCu Awiebo. nw kCu jwiebo; rwm kI duhweI])<br />

AibnwsI; nwhI ikCu KMf] Dwrx Dwir rihE; bRhmMf]<br />

Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI;<br />

guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI, Awpxy inrgun<br />

sUrp duAwrw hux AnMq bRhmMfW nUM rcidAW, lY kridAW inrlyp BI hn[ XQw:-<br />

Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) koit ibsn; kIny<br />

Avqwr] koit bRhmMf; jw ky DRmswl] koit mhys; aupwie smwey] koit bRhmy; jgu<br />

swjx lwey] 1] AYso DxI; goivMdu hmwrw] brin n swkau; gux ibsQwrw] so gurU<br />

jI Awp vwihgurU jI hn[ bRhmMf rcidAW lYA kridAW inrlyp rihMidAW ies<br />

mhW ivsmwd ivAwpk nzwry nUM q`k ky, AlK AByv; purK prqwp] AvsQw ’c<br />

lIx &urmw rhy hn[ nh ikCu jnmY; nh ikCu mrY] Awpn cilqu; Awp hI krY]<br />

Awvnu jwvnu; idRsit AnidRsit] AwigAwkwrI; DwrI sB isRsit]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU jI AnMq bRhmMf dI rcnw’c ivAwpk hn[ (Awvnu)<br />

Awaux, jMmx, (idRsit) idsx qy(jwvnu) jwx, mrn, (AnidRsit) nw idsx vwlI<br />

sUCm, AnMq bRhmMf dI sB(isRsit) rcnw, srb ivAwpI pRkwSk AibnwsI gurU jI<br />

dI(AwigAwkwrI) AwigAw mMnx vwlI hY, jo hukmu qyrw.Krw Bwrw; Anuswr prm<br />

pUjnIk vwihgurU jI ny, Apny Kry Bwry AmoV hukm, BY, nwm rUpI, (sUiqR) Dwgy<br />

AQvw, Awpy jlu.Awpy Qlu QMm@nu; Awpy kIAw.Git Git bwsw] Anuswr mhW ivsmwd<br />

ivAwpk pRkwSk Anq klwvwn Ajpw jwp inrgun bRhm rUpI (sUiqR) Dwgy nwl pRo<br />

ky, Awpxy Awsry(DwrI) itkweI hY[ XQw:- sgl smgRI; jw kY sUiq proeI] Gt<br />

Gt AMqir; rivAw soeI] 2]) sB proeI; iekqu DwgY] ijsu lwie ley; so crxI<br />

lwgY]) jw kY sUiq.proey jMqw; iqsu pRB kw jsu gwvhu]) BY ivic; pvxu vhY<br />

sdvwau] BY ivic; clih lK drIAwau] BY ivic; Agin kFY vygwir] BY ivic;<br />

DrqI dbI Bwir] BY ivic; ieMdu iPrY isr Bwir] BY ivic; rwjwDrmu duAwru] BY<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

515<br />

q`qkrw


ivic sUrju; BY ivic cMdu] koh kroVI clq; n AMqu] BY ivic; isD buD sur nwQ]<br />

BY ivic; Awfwxy Awkws] BY ivic; joD mhwbl sUr] BY ivic; Awvih jwvih pUr]<br />

sgilAw Bau; iliKAw isir lyKu] nwnk; inrBau inrMkwru scu eyku] 1]) siB<br />

Awey hukim Ksmwhu; hukim sB vrqnI] scu swihbu swcw Kylu; sBu hir DnI] 1])<br />

hukmI hovin Awkwr; hukmu.n kihAw jweI] hukmI hovin jIA; hukim imlY<br />

vifAweI] hukmI auqmu nIcu; hukim iliK.duK suK pweIAih] ieknw hukmI<br />

bKsIs; ieik. hukmI sdw BvweIAih] hukmY AMdir.sBu ko; bwhir hukm n koie]<br />

nwnk.hukmY jy buJY; q haumY khY n koie] 2]) sgl smgRI; qumrY sUiqR DwrI] qum<br />

qy hoie; su AwigAwkwrI]) nwm ky Dwry; sgly jMq] nwm ky Dwry; KMf bRhmMf] nwm<br />

ky Dwry; isimRiq byd purwn] nwm ky Dwry; sunn igAwn iDAwn] nwm ky Dwry;<br />

Awgws pwqwl] nwm ky Dwry; sgl Awkwr] nwm ky Dwry; purIAw sB Bvn] nwm<br />

kY sMig auDry; suin sRvn] kir ikrpw ijsu; AwpnY nwim lwey] nwnk cauQy pd<br />

mih; so jnu giq pwey] 5]) hukmy AwieAw; hukim smwieAw] hukmy dIsY; jgqu<br />

aupwieAw] hukmy surgu mCu pieAwlw; hukmy klw rhwiedw] 10] hukmy; DrqI<br />

Daul isir BwrM] hukmy; paux pwxI gYxwrM] hukmy isv skqI Gir vwsw; hukmy Kyl<br />

Kylwiedw] 11] hukmy; Awfwxy AwgwsI] hukmy; jl Ql iqRBvx vwsI] hukmy sws<br />

igrws sdw; Puin hukmy dyiK idKwiedw] 12] hukim; aupwey ds Aauqwrw] dyv<br />

dwnv; Agxq Apwrw] mwnY hukmu.su drgh pYJY; swic imlwie smwiedw] 13]<br />

hukmy; jug CqIh gudwry] hukmy; isD swiDk vIcwry] Awip nwQu.nQˆØI sB jw kI;<br />

bKsy mukiq krwiedw] 14] kwieAw kotu; gVY mih rwjw] nyb Kvws; Blw<br />

drvwjw] imiQAw loBu; nwhI Gir vwsw; lib pwip pCuqwiedw] 15] squ sMqoKu;<br />

ngr mih kwrI] jqu squ sMjmu; srix murwrI] nwnk.shij imlY jgjIvnu; gur<br />

sbdI piq pwiedw] 16] hukm ibnw nw JUlY pwqw[ hovY so jo krY ibDwqw[)<br />

Awpy Awip; sgl mih Awip] Aink jugiq ric; Qwip auQwip]) nwnw ibiD<br />

kir; bnq bnweI]) nwnk.rcnw pRiB rcI; bhu ibiD Aink pRkwr]) kyqIAw<br />

KwxI.kyqIAw bwxI; kyqy pwq nirMd] Anuswr bRhmMf KwxIAW bwxIAW(Aink)<br />

Anyk(jugiq) qr@W dI rcnw ric ky, Awpxy inrgun srUp’c(Qwip) itkwA ky r`Kdy<br />

hn[ jdoN cwhux(auQwip) pu`t ky Awpxy’c lIx kr lYNdy hn[ Awpy Awip, Awip hI<br />

inrgun srUp jI Awpxy srgun srUp dy(sgl) swry pswry(mih) ’c, vs rhy hn,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

516<br />

q`qkrw


Bwv inrgun bRhm jI Awpxy’coN AnMq bRhmMf dw pswrw srgun srUp pRgt krky,<br />

ies’c Awp ivAwpk hn[ jdoN cwhux Awpxy srgun srUp dy swry pswry nUM sMkoc<br />

ky, Awpxy’c lIx kr lYNdy hn[ ieh mhW ivsmwd.Acrj Kyl hY, BwvyN Awpxy<br />

srgun pswry nUM Awpxy’c lIx krky inrgun srUp hox, qW BI srgun pswrw Awp<br />

jI’c gupq huMdw hY, ikauN jo jdoN cwhux Aks mwqR srgun pswrw Awpxy’coN pRgt<br />

kr lYNdy hn[ iksy cIz dI hoNd nUM ^qm kIqw jwvy Pyr nhIN bx skdI, pr<br />

vwihgurU jI swrI rcnw nUM Awpxy’c lIx krn qoN mgroN Pyr pRgt kr lYNdy hn[<br />

AYsy myhrvwn Anqklwvwn pRB dwqau dwqwr; pir´au jwcku.ieku srnw] hn[ so<br />

iqsu BwvY; qw kry ibsQwru] iqsu BwvY; qw eykMkwru] Anuswr BwvyN srgun pswrw<br />

rc lYx, BwvyN rcy pswry nUM Awpxy’c lIx kr lYx, hr hwlq’c Awpy Awip; sgl<br />

mih Awip] huMidAW inrlyp BI hn[ XQw:- Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip<br />

Alypw; inrgunu rhqw]<br />

AibnwsI; nwhI ikCu KMf] Dwrx Dwir rihE; bRhmMf] DMn vwihgurU srb<br />

klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]) AibnwsI suK; Awpn Awsn] (AibnwsI)<br />

nws qoN rihq hn, Awp jI dy AibnwsI srUp ’coN(ikCu) ku`J Bwv QoVy mwqR BI (KMf)<br />

nws nwhI huMdw[ AibnwsI bRhm jI, AnMq bRhmMf nUM Awpxy’c(Dwrx) sMBwl ky<br />

mrXwdw’c(Dwir) itkwA(rihE) rhy hn[ XQw:- nwm ky Dwry; sgly jMq] nwm ky<br />

Dwry; KMf bRhmMf]<br />

AlK AByv; purK prqwp] Awip jpwey; q nwnk jwp] 6] {AlK AByv;<br />

purK prqwp] dy ArQ smJx leI srb ivAwpI ivsmwd pRymmeI SuB ivcwr<br />

nmskwr:- DMn vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM, AibnwsI vwihgurU jI dI AMdr bwhr<br />

AlK AByv swiKAwqqw ivsmwdqweI hY, s`cy AibnwsI bRhm jI dy srUp ’c n hI<br />

ku`J jMmdw hY, n hI ku`J mrdw hY[ vwihgurU jI auqpqI pwlxw lYAqw dy Awpxy<br />

ivsmwd kOqk nUM Awp hI krdy hn[ AnMq bRhmMf sUrj cMd qwry mMfl ipRQvIAW,<br />

AsMK jIA jMq pOx pwxI AgnIAW Awid sB pRIqm vwihgurU jI dy AwigAwkwrI<br />

AnuswrI hn[ vwihgurU jI AnykW jugqIAW vwlI AnMq bRhmMf dI rcnw, AksmwqR<br />

Awpxy ’coN pRgt krky, Awpxy ’c lIx kr lYNdy hn[ inrgun bRhm jI ny swrI<br />

rcnw Awpxy ivAwpk pRkwSk srUp ’c, Awpxy Awsry itkweI hoeI hY[ AnMq sUrj<br />

cMd qwry mMfl DrqIAW dy Akwr, hr vyly qyzI nwl hukm ’c B`jy iPrdy hn, ie`k<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

517<br />

q`qkrw


dUjy nwl tkrwauNdy nhIN[ ieqny v`fy koit bRhmMf dy pswry nUM Awpxy hukm ’c clw rhy<br />

hn[ hr smyN AnMq sUrj cMdRmyN ibjlIAW AgnIAW titAwxy pRkwSxy, Awpxy Awsry<br />

ibnw QMm@W dy AKMf pRkwS ’c itkwA ky r`Kxy, auqpqI pwlxw lYAqw krnI qy inrlyp<br />

rihxw, bhuq v`fw ivsmwd AlK AByv purK prqwp] hY[ ivAwpk pRkwSk inrgun<br />

vwihgurU bRhm jI dy s`cy pUrn ivsmwd pRkwS dw ivsQwr, bhuq v`fw hY[ ijs ’c<br />

AnMq bRhmMf sMBwly hn[ Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI,<br />

ivsmwd Ajpw jwp dI Anhd Junkwr ’c ivsmwd AlK AByv purK prqwp] s`cy<br />

bRhm’c lIx hn[ gurU Avqwr’c pRgt ho ky, gurbwxI gurU mrXwdw pRymw-BgqI<br />

sihq bRhmigAwn AMimRq dI SuB dwq b^S ky, pMjW ipAwirAW dy snmuK h`Q joV isr<br />

JukwA ky KVnw, vwh vwh gur goibMd isMG; Awpy guru cylw] Anuswr v`fy dwqy jI<br />

huMidAW, mMgqy bx ky AMimRq dI dwq mMg ky Awp Ckxw[ Awpxw sRvMs kurbwn krnw,<br />

svw 2 l`K nwl ie`k 2 isMG nUM Drm-X`uD lVwauxw ij`qwauxw Awid AnykW praupkwr<br />

krny, gurisKW kI, hir DUiV dyih; hm pwpI BI.giq pWih]) jnu nwnku DUiV mMgY.iqsu<br />

gurisK kI; jo Awip jpY.Avrh nwmu jpwvY] 2] Anuswr Awp gurU pRmysr jI<br />

huMidAW, Awpxy is`KW dI crn-DUV mMgxI, gurU Akwl purKu jI dy sRb ivAwpI Anq<br />

klwvwn mhW ivsmwd AlK AByv; purK prqwp] nUM jxw rhy hn[ nmskwr<br />

fMfauq[ }<br />

AlK AByv; purK prqwp] Awip jpwey; q nwnk jwp] 6] siqgurU nwnk<br />

Arjn dyv swihb jI, AibnwsI vwihgurU jI dI AMdr bwhr swiKAwqqw ivsmwdqweI<br />

&urmw rhy hn:- ivsmwd vwihgurU jI dw(prqwp) qyz bl pRkwS, ivsmwd(purK)<br />

pUrn pRcMf(AlK) (A+lK) (lK) lKx jwnx qoN(A) rihq Aqy (AByv) (A+Byv)<br />

(Byv) Byd pwaux qoN(A) rihq, Anq klwvwn Acrj ivsmwd hI ivsmwd hY, Bwv<br />

ieqnw pUrn ivsmwd pRqwp hY, ik AsMK bRhmMf dI rcnw rc ky, ivsmwd Kyl kr<br />

rhy hn[ AibnwsI inrlyp BI hn[ XQw:- Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip<br />

Alypw; inrgunu rhqw] s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihb jI, Awpxy AlK AByv<br />

qyz ivsmwd pRqwp pRkwS nUM jxw ky, AlK AByv pRqwp vwlI ivsmwdqweI hI<br />

ivsmwdqweI b^S ky, Awpxw jwp Awip(jpwey) jpwauNdy hn, (q) qW hI dwsn dws<br />

gRIb jwp jp irhw hY] 6] XQw:- Awip jpwey; jpY so nwau] Awip gwvwey; su hir<br />

gun gwau])<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

518<br />

q`qkrw


ijn pRBu jwqw; su soBwvMq] sgl sMswru; auDrY iqn mMq] prm pUjnIk<br />

vwihgurU pUrn gurU jI, vwihgurU vwihgurU jpx vwly gursyvkW dw, vwihgurU jI nwl<br />

myl iqn@w dI BwrI mihmw, iqnw dI SuB s`cI syvw krn vwilAW nUM vfBwgy Purmw<br />

rhy hn[ Awp hI gursyvkW nUM, sRb ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd Ajpw<br />

jwp bRhmigAwn’c lIxqw b^Sdy hn[ ivic snwqˆØI; syvku hoie] nwnk; pxHIAw<br />

pihrY soie] Anuswr Agm Apwr sRb ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd byh`d<br />

gRIbI nwl Awp jI &urmw rhy hn:- (ijn) ijn@W ipAwry s`icAwry inrml Apwry<br />

inrwry gurU syvkW ny, DMn vwihgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI, Anq klwvwn<br />

pUrn myhrvwn gurU Bgvwn(pRBu) sm`RQ vwihgurU jI(jwqw) jwxy hn, (su) auh<br />

(soBwvMq) (soBw+vMq) soBw(vMq) vwly hn[ (iqn) iqn@W dy b^Sy (mMq) gurmMqR<br />

vwihgurU, gurbwxI s`cy Drm duAwrw(sgl) swrw sMswru(auDrY) auDirAw, auDr irhw<br />

hY, auDrygw[ XQw:- Ehu DnvMqu; kulvMqu piqvMqu] jIvn mukiq; ijsu irdY BgvMqu]<br />

DMnu DMnu; DMnu jnu AwieAw] ijsu pRswid; sBu jgqu qrwieAw] jn Awvn kw; iehY<br />

suAwau] jn kY sMig; iciq AwvY nwau] Awip mukqu; mukqu krY sMswru] nwnk iqsu<br />

jn kau; sdw nmskwru] 8] 23]) bilE crwgu, AMD´wr mih; sB kl auDrI,<br />

iek nwm Drm] pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm]<br />

pRB ky syvk; sgl auDwrn] (pRB) sm`RQ vwihgurU jI(ky) dy, nwnk.syvku<br />

soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] isr Arpx vwly ipAwry gur syvk jI, vw pRB ky<br />

syvk siqgurU swihb jI, (sgl) sBnw nUM (auDwrn) qwrn vwly hn[ XQw:- DMnu<br />

DMnu; DMnu jnu AwieAw] ijsu pRswid; sBu jgqu qrwieAw]) hir jn; sgl auDwry<br />

sMg ky]) kiljugu; auDwirAw gurdyv] ml mUq mUV.ij muGd hoqy; siB lgy qyrI<br />

syv]<br />

pRB ky syvk; dUK ibswrn] srb suKw kw dwqw siqguru; qw kI srnI<br />

pweIAY] Anuswr siqgurU swihb jI BwvyN, gur nwnk dyv goivMd rUp] Akwl purK<br />

jI srUp hn, pr Pyr BI, mY ho; prm purK ko dwsw] dyKin AwXo; jgq qmwsw]<br />

AiqAMq grIbI nwl Akwl purK dy syvk dws bx ky, gurU Akwl jI dy syvk bxn<br />

dI SuB is`iKAw b^SI hY[ (pRB) sm`RQ vwihgurU pRmysr jI(ky) dy, syvk siqgurU<br />

swihb jI, so syvku; ijsu ikrpw krI] inmK inmK; jip nwnk hrI] Anuswr<br />

inmK 2 nwl jpx vwly ipAwry gur syvk jn jI, Awpxy Aqy sB dy dUK<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

519<br />

q`qkrw


nUM(ibswrn) Bulwaux vwly hn[ XQw:- jo nru.duK mY; duKu nhI mwnY] suK snyhu Aru<br />

BY nhI jw kY; kMcn mwtI mwnY]) sUK dUK; jn sm idRstyqw] nwnk; pwp puMn nhI<br />

lypw]) AwigAw mih BUK.soeI kir sUKw; sog hrK.nhI jwinE] jo jo hukmu BieE<br />

swihb kw; so mwQY ly mwinE]) duK suK auAw kY; smq bIcwrw]) mnu n ifgY; qnu<br />

kwhy kau frwie] crn kml; icqu rihE smwie]) jau qnu cIrih; AMig n<br />

morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau]<br />

Awpy myil ley; ikrpwl] sRb ivAwpI ivsmwd pUrn(ikrpwl) ikRpw dy Gr<br />

imhrvwnu.swihbu imhrvwnu] swihbu myrw.imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu]<br />

prm pUjnIk mh`ly pihly jI ny, sgl auDwrn, sB dy dUK ibswrn vwly<br />

praupkwrI ipAwry gursyvk jI, Awpxy srUp’c Awpy hI myil ley hn[ XQw:-<br />

pihir isrpwau, syvk jn myly; nwnk pRgt phwry]) Awpy myil ley suKdwqw; Awip<br />

imilAw Gir Awey] nwnk.kwmix sdw suhwgix; nw ipru mrY.n jwey] 4] 2]) jo<br />

jn.hir pRB hir hir srxw; iqn.drgh hir hir dy vifAweI] DMnu DMnu swbwis<br />

khY.pRBu jn kau; jn nwnk myil ley.gil lweI] ] 4]<br />

gur kw sbdu jip; Bey inhwl] gurU ipAwry syvk jI, gur jI(kw) dw(sbdu)<br />

vwihgurU mMqR gurbwxI jip ky, (inhwl) (in+hwl) (hwl) du`K qoN(in) rihq ho ky,<br />

ivsmwd (inhwl) pRsMn(Bey) ho gey[ XQw:- pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu<br />

pRB ismrn kw; AMqu n pwr]) jh; iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd<br />

bjMqw]) jw ko Bwgu.iqin lIE rI suhwgu; hir hir hry hry, gun gwvY gurmiq; hau<br />

bil bly.hau bil bly; jn nwnk hir jip; BeI inhwl inhwl inhwl] gursyvk<br />

jI gursbd jp jp ky inhwl inhwl inhwl hoey hn[ ies qoN SuB s`cI ivsmwd<br />

is`iKAw imldI hY, gurpRswid sB dI crn-DUV bx ky, hr suAws 2 vwihgurU<br />

vwihgurU vwihgurU jp ky, gurqw ibrwjmwn gurU jI qoN Ajpw jwp pRwpq krky,<br />

inhwl 3 hoeIey[ rMc smwn.dyh kir cInw[ sIs dIAw, pru isrru n dInw[<br />

Anuswr DMn vwihgurU mh`ly nOvyN jI ny srb`q dy Bly zulm dy nwS Drm dy pRkwS<br />

leI, Awpxy sIs swihb jI ktwey[ vwihgurU vwihgurU vwihgurU jpidAW pUrn<br />

ipAwr Adb siqkwr sihq iDAwn itkwauxw ik siqgurU swihb jI dy ShId hoey<br />

prmpivqR prmpUjnIk sIs swihb jI dwsn dwsI dy sIs’qy sj rhy hn[ gurU jI<br />

dI prmpivqR crn-DUV’c ieSnwn krnw, prm pUjnIk pUrn praupkwrI s`cy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

520<br />

q`qkrw


crn-kvlW nUM Do ky pIxw, iKn 2 kwl’c rom 2 krky, nmskwr krdy rihxw[<br />

siqgurU qyg bhwdr swihb jI dy sIs swihb jI nUM pUrn vYrwg pRym nwl cyqy krky,<br />

nmskwr krn nwl, gurqw ibrwjmwn gurU jI, idl idmwZ’c gurbwxI, ihrdy’coN<br />

AMimRq, muK’c A`Ty phr Byjdy rihMdy hn[<br />

aun kI syvw; soeI lwgY] ijs no ikRpw krih; bfBwgY] sMswrI Dn krky koeI<br />

BI v`fBwgw nhIN hY[ ijs bfBwgY gurU ipAwry jI(no) nUM gurU pRmysr jI AwpxI<br />

ikRpw(krih) krdy hn, lUM 2 krky gurU ikRpw’c lIn, (soeI) EhI v`fBwgy gurmuiK<br />

ipAwry jI, (aun) aun@W gursyvkW(kI) dI &urmweI hoeI, vw (aun) aun@W(kI) dI ^Ub<br />

im`TI ipAwrI s`cI su`cI sRIrk syvw’c cwA auqSwh pyRm nwl(lwgY) l`gdy hn[<br />

XQw:- jw kY msqik Bwg; is syvw lwieAw] qw kI pUrn Aws; ijn@ swDsMgu<br />

pwieAw]<br />

nwmu jpq; pwvih ibsRwmu] nwnk.iqn purK kau; aUqm kir mwnu] 7]<br />

prmpUjnIk sB ko mwq ipqw pRiqpwlk; jIA pRwn suK swgru ry] dyNdy qoit<br />

nwhI.iqsu krqy; pUir rihE rqnwgru ry] 3] vwihgurU AsMK bRhmMf dy krqy, pUrn<br />

bRhm siqgurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI, Awpxy mn nUM kih rhy hn:- hy<br />

mn!ijhVy gurmuiK ipAwry gursyvk jI, nwmu(jpq) jpidAW 2(nwmu) pRkwS srUp<br />

bRhm gurbwxI jI’c, (ibsRwmu) itkwA (pwvih) pwauNdy hn, (iqn) iqn@W<br />

gursyvkW(purK) gurmuiK mhWpurSW(kau) nUM, sB qoN(aUqm) syRSt r`b(kir) krky<br />

(mwnu) mMnxw kr] 7] XQw:- Ehu sB qy aUcw.sB qy sUcw; jw kY ihrdY visAw<br />

Bgvwnu]) pwiqswhI Bgq jnw kau idqIAnu; isir Cqu scw hir bxwie]) pMifq<br />

sUr.CqRpiq rwjw; Bgq brwbir Aauru n koie]) ijn hir ihrdY pRIiq lgwnI;<br />

iqnw msqik aUjl tIk] hir jn soBw sB jg aUpir; ijau ivic aufvw.sis<br />

kIk] 2]) bRhmigAwnI; aUc qy aUcw] min ApnY hY; sB qy nIcw]) cwir<br />

pdwrQ.Ast dsw isiD; sB aUpir swD Bly] nwnk dws.DUir jn bWCY;<br />

auDrih.lwig ply] 2]<br />

jo ikCu krY; su pRB kY rMig] jo(ikCu) ku`J(pRB) vwihgurU jI(krY) krdy hn,<br />

gursyvk jI(su) aus nUM (su) syRSt mMn ky, (pRB) vwihgurU jI(kY) dy ivsmwd rMig,<br />

(rMig) pyRm(rMig) AnMd ’c, Bwxy’c prm-pRsMn rihMdy hn[ XQw:- mIqu krY; soeI<br />

hm mwnw] mIq ky krqb; kusl smwnw] vw gurU ipAwry gursyvk jI, jo(ikCu) ku`J<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

521<br />

q`qkrw


BI(krY) krdy hn, (su) syRSt(pRB) vwihgurU jI(kY) dy(rMig) AnMd(rMig) pyRm’c hI<br />

krdy hn[ BwvyN sRIr cIirAw jwvy, iPr BI pyRm nhIN C`fdy[ XQw:- jau qnu cIrih;<br />

AMig n morau] ipMfu prY; qau. pRIiq n qorau]) khw BieE; jau qnu BieE iCnu<br />

iCnu] pyRmu jwie; qau frpY qyro jnu]<br />

sdw sdw; bsY hir sMig] gursyvk jI hr smyN, Awpxy AMdr bwhr(hir) pRkwS<br />

hI pRkwS, nUr hI nUr Anq klw BrpUr s`cy vwihgurU jI dy sdw sdw sMig(bsY) vsdy<br />

hn[ vw(hir) vwihgurU jI sdw sdw gursyvk jI dy sMig(bsY) vsdy hn[ XQw:-<br />

nwmdyv; hir jIau bsih sMig]) kbIr.mnu inrmlu BieAw; jYsw gMgw nIru] pwCY<br />

lwgo.hir iPrY; khq kbIr kbIr]) hir hirjn dueI.eyk hY; ibb ibcwr kCu nwih]<br />

jl qy aupj qrMg ijau; jl hI ibKY smwih]) rwm sMq mih.Bydu ikCu nwhI; eyku<br />

jnu.keI mih lwK krorI]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu<br />

AripE; And shj Duin Jok] 1]) bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip;<br />

nhI kCu Brmu]<br />

shj suBwie; hovY so hoie] gursyvk jI qn mn Dn isr gurU jI nUM Arp ky,<br />

Awp iqAwg ky, Bwxy’c idRV pRp`k sumyr prbq vWg, Ac`l Afol rih ky, prm<br />

ShId BweI mqIdws swihb jI vWg, sRIr cIry jwx q`k BwvyN jo(hovY) hovy so(hoie)<br />

hovy, qW BI(shj) DIrj (shj) SWqI (shj) bRhmigAwn ’c(suBwie) suBwvk hI<br />

idRV vyprvwh Afol rihMdy hn[ XQw:- sMqn; Avr n kwhU jwnI] byprvwh sdw<br />

rMig hir kY; jw ko pwKu suAwmI]) jw kY AMqir; bsY pRBu Awip] nwnk qy jn; shij<br />

smwiq] 5]) shjy jwgxu; shjy soie] shjy; hoqw jwie su hoie] shij bYrwgu; shjy<br />

hI hsnw] shjy cUp; shjy hI jpnw] 3]<br />

krxYhwru; pCwxY soie] hr pRkwr dI SuB s`cI gurU syvw kurbwnI kridAW, jo<br />

gursyvk jI Awp ku`J BI nhIN bxdy, (soie) auh ipAwry vwihgurU pRmysr jI nUM sB<br />

ku`J(krxYhwru) (krxY+hwru) (krxY) krn(hwru) vwly(pCwxY) pCwxdy hn[ XQw:-<br />

krn krwvn; krnYhwru] nwnk krqy kw; nwih sumwru] 4]) Awpn Kylu; Awip<br />

vrqIjw] nwnk; krnYhwru n dUjw] 1] vw syvw kurbwnI vwly AYsy gursyvk jI,<br />

vwihgurU jI dI(soie) soBw isPq slwh(krxYhwru) krn vwly(pCwxY) pCwxy jWdy hn[<br />

vw (soie) auh gurU ipAwry syvk jI(soie) soBw sihq, sB ku`J(krxYhwru) krn vwly<br />

vwihgurU jI dw srUp hI(pCwxY) pCwxy jWdy hn[ XQw:- ijin jwqw; so iqs hI jyhw]<br />

Aiq inrmwielu; sIJis dyhw]) hir hirjn dueI.eyk hY; ibb ibcwr kCu nwih] jl<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

522<br />

q`qkrw


qy aupj qrMg ijau; jl hI ibKY smwih]) rwm sMq mih.Bydu ikCu nwhI; eyku<br />

jnu.keI mih lwK krorI]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu<br />

AripE; And shj Duin Jok] 1]<br />

pRB kw kIAw; jn mIT lgwnw] (pRB) vwihgurU jI (kw) dw(kIAw) kIqw,<br />

vwihgurU jI dy(jn) ipAwry gursyvk Bgq jI nUM(mIT) im`Tw(lgwnw) l`gdw hY[<br />

XQw:- gurmuiK; qyrw Bwxw BwvY]) qyrw kIAw; mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu; nwnku<br />

mWgY]) mIqu krY; soeI hm mwnw] mIq ky krqb; kusl smwnw]) vw Bgq jn jI<br />

kw kIAw, pRB jI nUM(mIT) im`Tw (lgwnw) l`gdw hY[ XQw:- jo ikCu krY, soeI pRB<br />

mwnih; Eie rwm nwm, rMig rwqy] iqn@ kI soBw, sBnI QweI; ijn@ pRB ky crx<br />

prwqy]<br />

jYsw sw; qYsw idRstwnw] 1.vwihgurU jI dy kIqy nUM im`Tw mMnx vwly pyRmI<br />

gursyvk jI nUM, (jYsw) jYsy s`c srUp srb ivAwpI srb pRkwSk inrivkwr<br />

ivsmwd vwihgurU siqgurU swihb jI(sw) sn, hux hn, (qYsw) qYsy hI(idRstwnw)<br />

ids pey[ XQw:- jYsw siqguru suxIdw; qYso hI mY fITu] ivCuiVAw myly pRBU; hir<br />

drgh kw bsITu]) siqgur pRswid] gauVI bwvn AKrI mhlw 5] sloku]<br />

gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] gurdyv sKw.AigAwn BMjnu;<br />

gurdyv bMiDp shodrw] gurdyv dwqw.hir nwmu aupdysY; gurdyv mMqu.inroDrw] gurdyv<br />

sWiq siq buiD mUriq; gurdyv pwrs prs prw] gurdyv qIrQu AMimRq srovru ; gur<br />

igAwn mjnu AprMprw] gurdyv krqw.siB pwp hrqw; gurdyv, piqq pivq krw]<br />

gurdyv Awid jugwid jugu jugu ; gurdyv mMqu.hir jip auDrw] gurdyv sMgiq.pRB myil<br />

kir ikrpw; hm mUV pwpI.ijqu lig qrw] gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru;<br />

gurdyv nwnk hir nmskrw] 1]<br />

2.(jYsw) jYsy gurU pRmysr jI(sw) sn, hux hn, (qYsw) qYsy hI gurU syvk jI,<br />

(idRstwnw) idsx ’c Awey hn[ ijvyN vwihgurU mh`lw 2 jI jYsy hn, qYsy vwihgurU<br />

s`cy siqgurU qIjy pwiqSwh jI idsx ’c Awey hn[ XQw:- so itkw.so bYhxw; soeI<br />

dIbwxu] ipXU dwdy jyivhw; poqw prvwxu] ijin bwsku.nyqRY GiqAw; kir nyhI qwxu]<br />

ijin smuMdu ivroilAw; kir myru mDwxu] caudh rqn inkwilAnu; kIqonu cwnwxu]<br />

GoVw kIqo shj dw; jqu kIE plwxu] DxKu cVwieE sq dw; js hMdw bwxu] kil<br />

ivic.DU AMDwru sw; ciVAw rY Bwxu] sqhu.Kyqu jmwieE; sqhu Cwvwxu] inq rsoeI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

523<br />

q`qkrw


qyrIAY; iGau mYdw Kwxu] cwry kuMfW suJIEsu; mn mih.sbdu prvwxu] Awvw gauxu<br />

invwirE; kir ndir nIswxu] AauqirAw. Aauqwru lY; so purKu sujwxu] JKiV vwau n<br />

foleI; prbqu myrwxu] jwxY ibrQw.jIA kI; jwxI hU jwxu] ikAw swlwhI scy<br />

pwiqswh; jW qU suGVu sujwxu] dwnu ij siqgur BwvsI; so sqy dwxu] nwnk.hMdw CqRü<br />

isir; aumiq hYrwxu] so itkw.so bYhxw; soeI dIbwxu] ipXU dwdy jyivhw; poqRw prvwxu]<br />

6]<br />

ijs qy aupjy; iqsu mwih smwey] 1.jl qoN aupjI lihr vWg, ijs bRhm jI (qy)<br />

qoN gursyvk jI (aupjy) pYdw hoey hn, (iqsu) iqn@W(mwih) ’c(smwey) lIx ho gey[<br />

XQw:- ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw] imit gey<br />

gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY; sd kurbwn]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu<br />

Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok]) Ab qau jwie cFy isMGwsin; imly<br />

hY swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI]) bRhm mih jnu; jn<br />

mih pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu Brmu]) sUrj ikrix imly; jl kw jlu hUAw<br />

rwm] joqI joiq rlI; sMpUrnu QIAw rwm]) jl qrMgu ijau jlih smwieAw] iqau joqI<br />

sMig; joiq imlwieAw]<br />

Eie suK inDwn; aunhU bin Awey] (Eie) auh gurU syvk gurmuiK ipAwry jI,<br />

suK dy(inDwn) ^zwny vwihgurU jI dy srUp hI hn[ gurU jI dy b^Sy, suKW dy(inDwn)<br />

^zwny nwmu pRwpq hoxy(aunhU) aun@W nUM hI bin Awey hn[ XQw:- syvk kY BrpUr.jugu<br />

jugu; vwhgurU.qyrw sBu sdkw]) nwm Kjwnw BgqI pwieAw; mn qn iqRpiq AGwey])<br />

pRwpiq poqw; krmu pswau] qU dyvih; mMgq jn cwau]) iqcru.mUil n QuVˆØIdo; ijcru<br />

Awip ik®pwlu] sbdu AKutu.bwbw nwnkw; Kwih Kric Dnu mwlu]<br />

Awps kau; Awip dIno mwnu] nwnk pRB jnu; eyko jwnu] 8] 14] 2.srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] s`cy siqgurU nwnk dyv pMjvyN pwiqSwh jI &urmwauNdy<br />

hn:- hy mn!pRkwS srUp(pRB) sm`RQ vwihgurU jI qy aun@W dy (jnu) ipAwry syvk jI nUM<br />

eyko srUp(jwnu) jwnxw kr, vw pRB qy jnu eyko(jwnu) ijMd hn[ vwihgurU jI Awpxy<br />

ipAwry jI dy lUM 2.c vs ky, Awps kau; Awpih Awdysu] Anuswr(Awps) Awpxy<br />

Awp(kau) nUMUM(Awpih) Awp hI hr smyN(Awdysu) nmskwr hI nmskwr krdy hn[<br />

vwihgurU jI ny, Awpxy ipAwry jI nMU, (Awps) Awpxy Awp(kau) nUM Awip hI hr smyN<br />

nmskwr hI nmskwr krn rUp(mwnu) siqkwr(dIno) idqw hY, sMswrI JUTy mwx dI<br />

ie`Cw hI nhIN rhI[ nwmu jpq. koit sUr aujwrw; ibnsY Brmu AMDyrw] Anuswr AMdr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

524<br />

q`qkrw


whr Ajpw jwp ivsmwd bRhm jI dI swiKAwqqw, srgun srUp dy ivsmwd<br />

drSn, ihrdy’coN AMimRq au`T ky hr vyly muK’c AwauNdw rihxw, inmK inmK;<br />

Twkur nmskwrY]) bRhmigAwnI; sgl kI rInw]) bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw]<br />

bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw] AYsw sRb ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd<br />

BrpUr mwx b^iSAw hY[ XQw:- Ab qb jb kb; quhI quhI] hm quA prswid;<br />

suKI sd hI] 1]) ] 8] 14] ^wlsw myro ipMf prwn] ^wlsw myrI jwn kI jwn])<br />

hir hirjn dueI.eyk hY; ibb ibcwr kCu nwih] jl qy aupj qrMg ijau; jl hI<br />

ibKY smwih]) rwm sMq mih.Bydu ikCu nwhI; eyku jnu.keI mih lwK krorI]) hir ky<br />

sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok] 1]<br />

gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI pMdRvyN, Awid 282.<br />

sloku] srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] jw kY ismrin auDrIAY;<br />

nwnk.iqsu bilhwr] 1]<br />

srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] {prmpUjnIk srb klw BrpUr pRB;<br />

ibrQw jwnnhwr] Ajpw jwp bRhm jI dy srgun srUp, pUrn s`cy gurU Avqwr,<br />

pRIqm; pyRm Bgiq ky dwqyÒAnq klwvwn pUrn myhrvwn koit bRhmMf ko Twkuru<br />

suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU<br />

Arjndyv swihb jI dy pivqR pivqR; pivqR punIq] gihr gMBIr ihrdy rom 2’c,<br />

pUrn pyRm pRqIq sihq Ajpw jwp hr smyN ho irhw hY[ XQw:- nwmu jpY; nwnk<br />

min pRIiq]) jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu] AwpjI dy dsy<br />

idSW’c bhuq au~cI s`cI su`cI gurmuiK; roim roim hir iDAwvY] prm au~cI su`cI<br />

gurmuiK AvsQw’c, koit sUrjW dy pRkwSk Ajpw jwp pUrn bRhm jI dw inrml<br />

au~jl b`JvW Ajpw jwp pRkwS hI pRkwS ho irhw hY[ XQw:- jh; iJilimilkwru<br />

idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw]) Anq klw hoie; Twkuru ciVAw] prmpUjnIk<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy pMjvyN Avqwr, vwihgurU mh`lw<br />

pMjvW jI, pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]<br />

Anuswr ivsmwd ismrn dy sRb ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd suK’c, KMf<br />

bRhmMf dy AMdr pUrn s`cy Ajpw jwp vwihgurU jI dI pUrn swiKAwqqw sihq, jo<br />

ivsmwd kOqk dyK rhy hn, so bol rhy hn[ XQw:- sMqn kI; suix swcI swKI] so<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

525<br />

q`qkrw


olih; jo pyKih AwKI] so gurU pRmysr jI ivsmwd ho ky, Akwl purKu jI dy<br />

ivsmwd kOqkW qoN kurbwn ho rhy hn[}<br />

srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] jw kY ismrin auDrIAY; nwnk.iqsu<br />

bilhwr] 1] koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] DMn siqguurU<br />

nwnk dyv mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- hy mnw!Anq klw hoie; Twkuru<br />

ciVAw] Anuswr(srb) swrIAW (klw) SkqIAW sihq, l`bw l`b(BrpUr)<br />

ivAwpk(pRB) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] sB dy AMdr bwhr, hr<br />

smyN Ajpw jwp kr rhy, nUro nUr ie`k rs b`JvyN ivsmwd pRkwS hI pRkwS pUrn<br />

Ajpw jwp inrMkwr jI dy pUrn s`cy gurU Avqwr, DMn vwihgurU mh`lw pihlw jI,<br />

Awpxy pyRmI dI haumY rogu; kiTn qin pIrw]) kwim kroiD; jlY sBu koeI] jmW<br />

jUnW vwihgurU jI dy ivCoVy Awid hr qrW@ dI(ibrQw) pIVw nUM mytxw (jwnnhwr)<br />

(jwnn+hwr) (jwnn) jwnx(hwr) vwly hn[ (jw) ijn@W(kY) dy(ismrin) Xwd<br />

AiBAws duAwrw, AOguxW ivkwrW jmW jUnW, vwihgurU jI dy ivCoVy dI pIVw<br />

qoN(auDrIAY) auDr, Bwv mukq ho jweIdw hY[ (iqsu) iqn@W qoN dwsn dws<br />

gRIb(bilhwr) kurbwn jWdw hY] 1] XQw:- gur kau; kurbwnu jwau hW]) Aink<br />

bwr; gur kau bil jwau]) gur Apuny aUpir; bil jweIAY] {vwihgurU mh`ly pMjvyNjI<br />

ny, siqgur sbid; aujwro dIpw] Anuswr AsMK cwnxW vwly ipAwry gursbd rUpI<br />

dIpk’qy moihq ho ky, jgdy dIvy’qy pqMgy dy sVn vWg, zwlmW dy Gor iBAwnk<br />

AiqAwcwr zulm krn qoN, au~bldI dyZ’c bYT ky, q`qy ryqy’qy bYT ky , q`qw ryqw<br />

Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI DIrjDwrI inrMkwrI sIs<br />

jI’qy puAw ky, sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ ky, pUrn inrBYqw vyprvwhI, shj<br />

smwD Agm ivsmwd AvsQw’c, byAMq kSt shwridAW kurbwn hMuidAW, kurbwnI<br />

dyx bwry jo bcn &urmwey, so hI kmwey hn[ srb ivAwpI ivsmwd pRym inmRqw<br />

nmskwr sihq, Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu<br />

Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI nUM ismrnw<br />

hY jI[ DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU mh`lw pMjvW jI DMn hn hux sVdI bldI<br />

m`cdI loh ’qy KVH rhy hn[}<br />

(s`sy pYr.ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI pMdRvyN[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

526<br />

q`qkrw


(tU`tI) tUtI; gwFnhwr goupwl]) kyqy; Kip qutih vykwr] Anuswr ivkwrW AOguxW<br />

rogW ’c(tUtI) tu`tI dyh, vw corI XwrI inMdw kql Awid mMd krmW krky vwihgurU jI<br />

nwloN, jo jIv dy idl dI qwr pRIqI ilv surqI ibRqI(tUtI) tu`tI hoeI hY, ies<br />

nUM(goupwl) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] prmpUjnIk gurqw<br />

ibrwjmwn s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI mhwrwj, AwpxI sqsMgq jI ’c myl<br />

ky, Awpxy pRymI jI dy lUM 2’c gurbwxI jI Byj ky, irdy ’coN muK ’c AMimRq rs hr<br />

smyN b^Sdy rihMdy hn[ irdy ’c Ajpw jwp gurmuiK; roim roim hir iDAwvY]) pRB kY<br />

ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] Anhd Junkwr gurmuiK<br />

shj AvsQw b^S ky, Akwl purKu jI nwl (gwFnhwr) (gwFn+hwr) (gwFn)<br />

gMFx(hwr) vwly hn[ XQw:- guir; qUtI lY jorI]) qum smrQ.kwrn krnw; qUtI.qum<br />

hI jorI] 1]<br />

62.swKI:- qU siqguru.chu jugI; Awip Awpy prmysru]) cojI myry goivMdw.cojI<br />

myry ipAwirAw; hir pRBu myrw cojI jIau] siqgurU mh`lw dsvW jI Awpy hI tUtI;<br />

gwFnhwr guopwl] srb jIAw; Awpy pRiqpwl] hn[ Awp jI dy prmpiv`qR SuB s`cy<br />

gurduAwry sRI tu`tI gMFI swihb jI, jgmgwauNdy nUro nUr AsQwn hn[ ij`Qybwby mhW<br />

isMG swihb qy gurU ipAwirAW ny ShIdI pweI, tu`tI gMFweI[ rwjn ky rwjw mhwrwjn<br />

ky mhwrwjw; siqgurU dsvyN pwiqSwhjI’qy, zwlm AOrMgy dy Byjy mhW pwpI hMkwrI<br />

vjIdw qy lhOrI sUbw zbrdsq cVH ky Awey[ sRI mukqsr swihb jI ivKy mhwn Drm-<br />

X`uD hoieAw[ mhwn praupkwrI j`Qydwr sUrbIr bhwdr bwby mhW isMG swihb jI XoDy<br />

dy sRIr’qy l`gy hoey fUMGy j^m, B`k 2 kr rhy sn, ijn@W’coN prmpiv`qR Su`D pwk ^Un<br />

vih irhw sI[ syvk kI; EVik inbhI pRIiq] jIvq.swihbu syivE Apnw; clqy<br />

rwiKE cIiq]) nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr qn mn Dn<br />

isr siqgurU swihb jI nUM Arpx vwly, m`ul KrIdI lwly goly syvk jI dI, AwKrI smyN<br />

q`k gurU pRmysr jI dy prmpiv`qR s`cy crn-kmlW nwl pUrI sUrI pRIqI inB geI[<br />

jIvq.swihbu syivE Apnw; (jIvq) ijauNidAW (Apnw) Awpxy (swihbu) mwlk gurU<br />

pRmysr jI nUM ieauN(syivE) cyqy kIqw:- “hy prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI dy<br />

ipAwry sUrbIr bhwdr XoiDE Syro dlyro!ie`Qy aujwV ’c siqgurU rwmdws swihb jI dw<br />

iPtkwirAw, ipAwry swihbzwidAW dw kwql hMkwrI vjIdw, prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

swihb jI ’qy cVH ky AwieAw hY[ Awau!AwpW; srb klw smrQ] siqgurU swihb jI<br />

qoN kurbwn ho ky Amr pdvIAW pweIey[ vYrIAW nuUM k`t 2 ky f`kry kr dyeIey[ XQw:-<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

527<br />

q`qkrw


hm qo; gur 1 ihq dY hYN pRwn] iv`c 2 sMgRwm; krYN 3 Air 4 hwn[ qurk hzwrhuM; gur ky<br />

5 igrd[ ko ies smYN qjY; huie mrd[ 6 eyqI 7 BIr; gurU pr prI[ hY sd 8 hYP;<br />

qjihN ies GrI[ jIvn pwie; krihNgy khW[ jO pRBu kwj; n AY hYN iehW[ ”( 1 leI<br />

2 Drm-Xu`D ’c 3 Drm dy vYrIAW nUM 4 nws 5 cOigrd cV@ ky Awey hn, 6 ieqnI Bwv<br />

bhuqI 7 ibpqw 8 lwhnq) clqy rwiKE cIiq] s`cKMf nUM(clqy) jwx smyN, vwihgurU<br />

gurU jI cIiq ’c vsw ky(rwiKE) r`Ky[ mrxu muxsw sUirAw.hku hY; (muxsw)<br />

mrdW(sUirAw) sUurimAW dw(mrxu) mrnw(hku) s`cw hY, Anuswr bwby jI dw Drm<br />

leI s`cw mrnw BwvyN nyVy hI sI, pr gurU swihb jI dy s`cy crn-kmlW ’c ic`q<br />

juiVAw hoieAw sI[ AsMK pyRm nmskwr sihq ieh Ardws kIqI:- “Acl<br />

mUriq.AnBau pRkws; Aimqoj kih`jY]) Anq klw hoie; Twkuru ciVAw]) Awip<br />

nrwiexu; klw Dwir.jg mih prvirXau] pUrn bRhm jI dy, prmpUjnIk pUrn s`cy<br />

Avqwr hy gurU jI!dwsn dws gRIb dy suAws kwhly pY rhy hn[ ies leI AMqm<br />

AwKrI drSn b^So jI[ ”XQw:- drsnu mwgau; dyih ipAwry]) sgl Bvn ky<br />

nwiekw; ieku iCnu.drsu idKwie jI]<br />

inmwxy inqwxy gRIb bx ky kIqI Ardws dI AYnI izAwdw iK`c peI,<br />

Anqklwvwn AMqrjwmI gurU pRmysr jI ny jwixAw ik ipAwry mhWisMG swihb jI dy<br />

suAws QoVy hI bwkI hn[ dwsn dws leI, Awpxy blvwn sRIr’qy byAMq P`t shwr<br />

ky BI pRIqI nhIN C`fI[ XQw:- jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq<br />

n qorau] sRI hzUr s`cy pwiqSwhjI ny bhuq hI &urqI qyzI nwl rkwb ’c<br />

prmpiv`qR s`cw crn-kml pwieAw, qW sRI rkwb swihb jI tu`t gey[ ie`Qy hux<br />

prmpUjnIk gurduAwry sRI rkwbsr swihb jI ivKy, sRI rkwb swihb jI hwzr<br />

hn[<br />

vwihgurU dwqwr siqgurU swihb jI GoVy ’qy Asvwr ho ky, Awpxy ipAwirAW dI<br />

sMBwl leI AiqMAq hI qyzI nwl jMg AsQwn’qy phuMcy, sUrw so pihcwnIAY; ju<br />

lrY.dIn ky hyq] purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY Kyqu] ien@W Amolk bcnW nUM<br />

kmwaux vwly, Awpxy ipAwry ijMd jwn pRwx pRymIAW dI kurbwnI dyK ky, Awpxy<br />

ipAwry ShIdW nUM ieh SuB s`cy vr b^Sy[ “ieh myrw ipAwrw pMj hzwrI” Bwv pMj<br />

hzwr vYrI dy Gyry’c iGr ky BI zwlmW dw purjw 2 k`t ky inrBYqw nwl ShId<br />

hoieAw[ “ieh myrw ds hzwrI, ieh myrw pMdrW hzwrI ieh myrw vIh hzwrI[”<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

528<br />

q`qkrw


pUrn pyRm ’c FL ky &urmwieAw:- “iKdrwxw kir mukqsr; mukiq mukiq sB<br />

kIn[ swbq hoie jUiJE jbY; v`fo mrqbw lIn[ ” aupRMq Awpxy ipAwry ShId BweI<br />

mhWisMG swihb jI dy pws phuMcy[ Awpxy ipAwry jI dw sIs cu`k ky Awpxy mhwn<br />

blvwn prmpiv`qR p`t’qy r`iKAw[ Awpxy coLy dy p`ly nwl cyhrw pUMiJAw, Awpxy<br />

lwfly ipAwry isMG swihb jI dy P`t dyK ky, sRI hzUr s`cy pwiqSwhjI dy nyqRW’coN,<br />

su`cy moqIAW qoN BI AiqAMq s`ucy Amolk prmpiv`qR hMJU if`gy [ XQw:- nwnk.ruMnw<br />

bwbw jwxIAY; jy rovY lwie ipAwro] vwihgurU mh`lw dsvW jI lUM 2 krky, ShId<br />

isMG swihb jI dy pUrn ipAwr Adb siqkwr’c im`TI ipAwrI gMBIr DIr Dun’c,<br />

^wlsw.myro ipMf prwn] ^wlsw.myrI jwn kI jwn] Anuswr pRym’c FL ky boly, “hy<br />

myrI ijMd jwn gurmuiK ipAwry BweI mhWisMG swihb jI!jip ijhvw; hir eyk mMgo]<br />

Anuswr vr mMgo[ ”pyRm vYrwg jl nwl Bry nyqRW nwl q`k ky, drSn kridAW<br />

AwKrI lMmy suAws lYNidAW, bhuq hOLI 2 pyRm bynqI sihq ikhw, “vwhu vwhu s`cy<br />

pwiqSwhjIE!jYsw bwlku Bwie suBweI; lK AprwD kmwvY] kir aupdysu.iJVky bhu<br />

BwqI; bhuiV ipqw gil lwvY] Anuswr b`cy bwlk suBwA ’c l`K AprwD krdy hn,<br />

pr Pyr BI prmpUjnIk s`cy DrmI pUrn ikRpwl myhrvwn idAwl Bgvwn, AnMq<br />

klwvwn iKmw inDwn ipqw jI b^S hI lYNdy hn[ Awp jI qoN bymuK ho ky, dyS tu`t<br />

cu`kw hY jI[ hy gRIb invwj s`cy pwiqswh myhrW dy sweIN jIE!ikRpw krky bydwvw<br />

pwV idau[ ”hzUr s`cy pwiqSwh jI ny ikhw, “ijhVy DoKw kpt CL &ryb krn<br />

vwly lUx Kw ky hrwmKorI kr gey, qusIN aun@W dw i^Awl C`fo, Awpxy leI mn<br />

BwauNdI murwd hwsl kro!”<br />

ies qr@W gurU pRmysr jI dy qIjI vwr kihx qoN, Amr ShId pUrn praupkwrI<br />

DIrjDwrI mhwn blvwn mhWpurS ny ibdwvw pVvwaux dI hI mMg mMgI[ XQw:-<br />

mhW isMG qb khI.ikRpwiniD, bwq n koeI bwkI hY[ AMq smyN pRB drSn pwXo, Xm<br />

qy BeI 1 ibbwkI hY[ bydwvy 2 vwro pRBu kwgz 3 Pwro, kro inhwlw hY[ Bly bury pRB<br />

nwQ iqhwry; 4 tUtI mylo mwlw hY[ 1 inrBYqw, 2 vwlw, 3 pwVo, 4 mwlw’coN tu`ty mxikAW<br />

nUM myl lvo[ hzUr s`cy pwiqSwhjI AiqAMq hI pRsMn hoey , “vwhu myry ipAwry jI<br />

vwhu!qusIN A`j ^wlsw AwdrS pRgt kmwieAw hY, tu`tw dyS gMFwA ilAw hY[<br />

gurmuiK koit auDwrdw BweI; dy nwvY eyk kxI] Anuswr hy gurmuiK ipAwry<br />

jIE!Awp jI dy ip`Cy bhuq jIA b^Sy gey[ DMn is`KI!DMn ipAwr!DMn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

529<br />

q`qkrw


praupkwr!Awpxw AMg 2 ktvw ilAw hY[ KudI imtI.qb suK Bey; mn qn Bey<br />

Arog] nwnk.idRstI AwieAw; ausqiq krnY jogu] Anuswr ^udI imt cu`kI hY[ sdw<br />

leI s`cy pwiqswh prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb<br />

jI dy s`cy dyS’c vs cu`ky hoN[ XQw:- dy kr pRwn; kIn aupkwr[ iqs ko Pl; quh<br />

BieE 1 Apwr[ ”(gu:p:sU) { 1 pwrwvwr qoN rihq Aqot &l[ }ibdwvy dw kwZz<br />

pwVidAW ieh gwieAw, tUtI; gwFnhwr goupwl] srb jIAw; Awpy pRiqpwl]<br />

gurmuiK ipAwry jI nUM AsMK mxW ipAwr idqw[ Amr ShId pUrn praupkwrI<br />

DIrjDwrI mhwn blvwn mhWpurS ny ibdwvw pwVx qoN ieh piV@Aw:- qum<br />

smrQ.kwrn krnw; qUtI.qum hI jorI]) guir.qUtI lY jorI]<br />

BweI swihb jI gurU pRmysr jI dy ivsmwd suMdr nUro nUr drSn kridAW, gurU<br />

pRmysr jI dy s`cy crnkmlW ’c lIx, pUrn Agm ivsmwd iekwgRqw sihq ShId<br />

ho gey[ XQw:- ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw]<br />

imit gey gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY; sd kurbwn]<br />

srb jIAw; Awpy pRiqpwl]) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]<br />

vwihgurU mh`lw pihlw jI, rozI hvw pwxI DrqI AgnI, sbMDI Awid dwqW b^S ky,<br />

hr smyN sUKm qoN sUKm, AsQUl qoN AsQUl, (srb) swirAW jIAw nMU Awpy hI<br />

(pRiqpwl) pwL sMBwL rhy hn[ XQw:- sYl pQr mih.jMq aupwey; qw kw<br />

irjku.AwgY kir DirAw]) pwKix kItu.gupqu hoie rhqw; qw co.mwrgu nwhI] khY<br />

DMnw.pUrn qwhU ko; mq ry.jIA frWhI]) (l`gin) pRiqpwil mwqw audir rwKY; lgin<br />

dyq n syk] soeI suAwmI.eIhw rwKY; bUJu buiD ibbyk]<br />

vw Akwl purKu mh`lw pihlw jI, AwpxI inrgun joiq nwl(srb) swirAW<br />

jIAw nUM, suAws jIvn b^S ky, hr smyN Awpy hI pRiqpwl rhy hn[ vw prmpUjnIk<br />

Akwl purKu pUrn gurU Avqwr s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb , jI siqguru.isK kI;<br />

krY pRiqpwl]) Apnw ismrnu dy.pRiqpwilAw; Ehu sgl Gtw kw mwlkw] Anuswr<br />

Awpxy(srb) swirAW (jIAw) ipAwry, is`KW nUM hr smyN Awpy hI pRiqpwl rhy hn[<br />

du`D dMdIAW vwly b`cy dI pRiqpwlxw qoN BI v`D pRym nwl, Awpxw nwm ismrn rUpI<br />

du`D b^S ky, pRiqpwlxw krdy rihMdy hn[ gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv<br />

suAwmI prmysurw] pUrn bRhm s`cy gurU pRmysr jI, Awpxy pyRmI is`KW dy idl idmwZ<br />

rom 2’qy, gursbd dI swc nwm kI AMimRq vrKw] hr smyN krdy rihMdy hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

530<br />

q`qkrw


gursyvk is`K mn rom 2 krky SWq ho jWdy hn[ gurU jI dw ByijAw im`Tw AMimRq,<br />

aun@W dy irdy’coN au~T ky , muKW’c, hr smyN AwauNdw rihMdw hY[ so ivsmwd AMimRq<br />

bRhmwnMd ismrn gurbwxI jI, irzk hvw pwxI dUD pdwrQ lwf ipAwr b^S ky,<br />

Awpxy AqI ipAwry is`K b`icAW dI pRiqpwlxw hr smyN krdy rihMdy hn[ XQw:-<br />

pRiqpwlY.bwirk kI inAweI; jYsy mwq ipqweI]) mlwr mhlw 5] KIr<br />

ADwir.bwirku jb hoqw; ibnu KIrY.rhnu n jweI] swir sm@wil.mwqw muiK nIrY; qb<br />

Ehu iqRpiq AGweI] 1] hm bwirk; ipqw pRBu dwqw] BUlih bwirk.Aink lK<br />

brIAw; An Taur nwhI.jh jwqw] 1] rhwau] cMcl miq.bwirk bpury kI; srp<br />

Agin kr mylY] mwqw ipqw kMiT lwie rwKY; And shij qb KylY] 2] ijs kw<br />

ipqw.qU hY myry suAwmI; iqsu bwirk.BUK kYsI] nv iniD nwmu inDwnu.igRih qyrY; min<br />

bWCY so lYsI] 3] ipqw ik®pwil.AwigAw ieh dInI; bwirku muiK mWgY.so dynw]<br />

nwnk bwirku.drsu pRB cwhY ; moih ihRdY bsih. inq crnw] 4] 2]) qum dwqy Twkur<br />

pRiqpwlk; nwiek Ksm hmwry] inmK inmK.qum hI pRiqpwlhu; hm bwirk.qumry<br />

Dwry] 1]<br />

sgl kI icMqw; ijsu mn mwih] iqs qy; ibrQw koeI nwih] 1.(ijsu) ijn@W<br />

Bwv vwihgurU gurU pRmysr jI dy mn(mwih) AMdr, (sgl) swirAW jIAW(kI) dI,<br />

tu`tI ilv pRIqI ibrqI gMFx, pRiqpwlxw r`iKAw kilAwx krn dI icMqw hY, (iqs)<br />

iqn@W(qy) qoN koeI BI(ibrQw) KwlI(nwih) nhIN hY, Bwv srb klw BrpUr pRB;<br />

ibrQw jwnnhwr] rwm jI, hux swirAW’c lbw lb BrpUr, nUro nUr ivAwpk<br />

pRkwSk ho rhy hn[ AwpxI joiq hvw pwxI Dn pdwrQ irzk sB nUM dy rhy hn[<br />

XQw:- so krqw.icMqw kry; ijin aupwieAw jgu] iqsu johwrI. suAsiq iqsu; iqsu<br />

dIbwxu ABgu] nwnk.scy nwm ibnu; ikAw itkw ikAw qgu] 1]) sYl pQr mih.jMq<br />

aupwey; qw kw irjku.AwgY kir DirAw]) pwKix kItu.gupqu hoie rhqw; qw co.mwrgu<br />

nwhI] khY DMnw.pUrn qwhU ko; mq ry.jIA frWhI]) (l`gin) pRiqpwil mwqw audir<br />

rwKY; lgin dyq n syk] soeI suAwmI.eIhw rwKY; bUJu buiD ibbyk]) slok mÚ2]<br />

nwnk.icMqw miq krhu; icMqw iqs hI hyie] jl mih.jMq aupwieAnu; iqnw iB.rojI<br />

dyie] EQY.htu n cleI; nw ko ikrs kryie] saudw.mUil n hoveI; nw ko ley.n<br />

dyie] jIAw kw Awhwru jIA; Kwxw eyhu kryie] ivic aupwey swierw; iqnw iB swr<br />

kryie] nwnk.icMqw mq krhu; icMqw iqs hI hyie] 1]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

531<br />

q`qkrw


2.ijhVw pyRmI syvw BgqI krdw hY, iqs vwihgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dI<br />

b^SIS(qy) qoN koeI BI(ibrQw) KwlI(nwih) nhIN hY, sB dwqW b^Sdy hn[ XQw:-<br />

sB ko.qum hI qy vrswvY; Aausru.krhu hmwrw pUrw jIau]<br />

ry mn myry; sdw hir jwip]) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; gurU jI Awpxy mn<br />

nUM aupdySdy hn:- (ry) hy myry mn!tUtI; gwFnhwr goupwl] srb jIAw; Awpy<br />

pRiqpwl] (hir) srb ivAwpI srb pRkwSk srb dy ADwr sBnw jIAw kw, ieku<br />

dwqw; so, mY ivsir n jweI]) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] vwihgurU<br />

siqgurU gRMQ swihb jI dy A`Kr 2 vwihgurU 2 jI dw sdw sdw Ajpw jwip kr[<br />

XQw:- jip mn siqnwmu; sdw siqnwmu]) eyks ky; gun gwau Anµq] min qin jwip;<br />

eyk BgvMq]<br />

AibnwsI pRBu; Awpy Awip]) AibnwsI suK; Awpn Awsn] qh jnm mrn; khu<br />

khw ibnwsn] (AibnwsI) nws qoN rihq(pRBu) sm`RQ mwlk DMn Ajpw jwp vwihgurU<br />

prm pUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI, Awip hI inrgun<br />

srUp hn, Awpy hI srgun srUp hn[ XQw:- siqguru myrw sdw sdw; nw AwvY.nw<br />

jwie] Ehu AibnwsI purKu hY; sB mih rihAw smwie] AnMq bRhmMf dI rcnw rcn<br />

qoN pihlW BI AibnwsI sn, keI koit; jnmih jIvih mrih] Anuswr BwvyN hux AnMq<br />

jIA hr vyly mr rhy hn, pr Pyr BI AibnwsI hn[ swrI rcnw nUM Awpxy ’c lIx<br />

krn qoN mgroN BI AibnwsI hoxgy[ vwihgurU pUrn gurU jI AibnwsI pRBu; Awpy Awip]<br />

hn[ jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu] Anuswr Awpxw jwp hr<br />

smyN Awp hI krdy rihMdy hn[ ry mn myry; sdw hir jwip] pVHidAW suxidAW J`t p`t<br />

hI vwihgurU vwihgurU vwihgurU jpxw hY[ vwihgurU jI dw ArQ srb ivAwpI ivsmwd<br />

vwihgurU jI dy Avqwr Awp pUrn gurU jI hux au~bldI dyZ ’c bYT rhy hn[ vwh<br />

Acrj gurU vwh Acrj gurbwxI vwh Acrj gurU mrXwdw, Awp jI dI kurbwnI[<br />

prmpUjnIk vwh Acrj gurU mh`lw cOQw jI, iqnW@ dy mihl BwnI jI[<br />

Awpn kIAw; kCU n hoie] jy sau; pRwnI locY koie]) AMD guMg ipMgul miq hInw;<br />

Awpxy Awp nUM Qwpx vwlyy, pUrn gurU jI qoN vymuK hMkwrI ivkwrI inMdk cor Xwr<br />

qoN(Awpn) Awpxw(kIAw) kIqw(kCU) QoVw BI SuB kMm(n) nhIN(hoie) ho skdw, ik mYN<br />

pRmwqmw jI nwloN tu`tI ilv pRIqI joV lvW, jy(koie) koeI pRwnI(sau) sO(locY) ie`Cw<br />

Xqn pRXqn kr lvy[ hMkwr krky corI fwky kql mMd krm hI krygw[ vw sBu ikCu<br />

Apnw; ieku rwmu prwieAw] Anuswr ies jIv ny BwvyN sB ku`J(Awpn) Awpxw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

532<br />

q`qkrw


smJxw(kIAw) kIqw hY, pr ies dw, pRwnI; ikAw myrw ikAw qyrw] jYsy; qrvr<br />

pMiK bsyrw] 1]) nWgy Awvnu; nWgy jwnw] koie n rih hY; rwjw rwnw]<br />

Anuswr(kCU) ku`J BI(n) nhIN(hoie) hovygw[ jy(koie) koeI pRwnI(sau) sO(locY) ie`Cw<br />

cwh Xqn pRXqn krky myr kr lvy[ ijqnI myr hY, auqnw hI kSt hY[ XQw:-<br />

myrI myrI DwrI] Ehw, pYir lohwrI] jo myrI 2 DwrI hoeI hY, EhI pYrW nUM (lohwrI)<br />

lohy dI byVI l`gI hoeI hY[ XQw:- jb lgu; myrI myrI krY] qb lgu; kwju eyku nhI<br />

srY] jb myrI myrI; imit jwie] qb pRB; kwju svwrih Awie]) myrI myrI kYrau<br />

krqy; durjoDn sy BweI] bwrh jojn.CqRü clY Qw; dyhI.igrJ n KweI] 2] srb<br />

suoien kI lµkw hoqI; rwvn sy AiDkweI] khw BieE.dir bWDy hwQI; iKn mih BeI<br />

prweI]) mwqy mqMg. jry jr sMg; AnUp auqMg.surMg svwry] kot qurMg.kurMg sy<br />

kUdq; paun ky gaun kau.jwq invwry] BwrI Bujwn ky BUp.BlI ibiD; inAwvq<br />

sIs.n jwq ibcwry] eyqy Bey.qo khw Bey BUpq; AMq kO.nWgy hI pwie pDwry] jy<br />

Awpxy sRIr dI myr krdw hY qW ieh ivkwr icMqw rog kwL jmW dy v`s pYNdw hY[<br />

ieh sRIr; srb klw smrQ] siqgurU nwnk dyv swihb jI dw hI hY[ gurU pRmysr<br />

jI nUM Arpxy krky, byAMq du`K kSt hn[ pMjW ipAwirAW, gurU pyRmIAW ny Awpxy<br />

sIs Arp ky, ^uSIAW pRwpq kIqIAW[<br />

vw prmpUjnIk s`cy siqgurU jI dI bRhm idRStI, AwKxu vyKxu sBu; swihb qy<br />

hoie] Anuswr ijvyN ibjlI nwl qsvIrW n`cdIAW hn, iqvyN s`cy vwihgurU jI dI<br />

prmpiv`qR au~jl s`cI joiq nwl, KMf bRhmMf dy swry jIv, sUrj cMd qwry hrkq<br />

kr rhy hn[ ijqnw icr joiq hY, auqnw icr hI ku`J kr skdw hY, joiq qoN ibnw<br />

murdw hY[ XQw:- jb ApunI joiq. iKMcih qU suAwmI; qb koeI krau idKw<br />

viKAwnw] Anuswr vwihgurU jI dI joiq qoN ibnw, jIv qoN Awpn kIAw, (kCU) ku`J<br />

BI(n) nhIN(hoie) ho skdw[ jy(koie) koeI pRwnI BwvyN sau(locY) ie`Cw Xqn.pRXqn<br />

kr lvy[ pyRm pRcwr SuB vIcwr:- Awpn kIAw kCU; n hoie] jy sau; pRwnI locY<br />

koie] pVH ky au~dm prwkRm bl nhIN hwrnw, dUjy dw mn BI nhIN fygxw[ Ardws<br />

sRI muKvwk lY ky, bIr-rsI sbd pVH ky, gurU AwigAw’c rih ky, bl prwkRm Dwr<br />

ky, bwbw l`Dw jI qy pMjW ipAwirAW vWg, kurbwnI krnI hY, Awp ku`J nhIN bxnw[<br />

iqsu ibnu; nwhI qyrY ikCu kwm] hy mhW pwpI k`uqy!(iqsu) vwihgurU 3 jI jpy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

533<br />

q`qkrw


qoN ibnu, vw (iqsu) vwihgurU jI dI pRwpqI qoN ibnu, hyT ilKy zulm qyrY ikCu BI<br />

kwm nwhI hn[ XQw:- kbIr.joru kIAw so julmu hY; lyie jbwbu Kudwie] dPqr<br />

lyKw nIksY; mwr muhY muih Kwie]) pauVI 5] lY Pwhy rwqI qurih; pRBu jwxY pRwxI]<br />

qkih nwir prweIAw; luik AMdir TwxI] sMn@I dyin ivKMm Qwie; imTw mdu mwxI]<br />

krmI Awpo AwpxI; Awpy pCuqwxI] AjrweIlu Prysqw; iql pIVy GwxI] {AwpxI<br />

jIvn XwqRw’c jo qUM ivkwr idRStI nwl dyK irhw hYN[ corI XwrI kql nSy kr<br />

irhw hYN[ jMg krky mwrU hiQAwrW nwl jIAW nMU swV irhw hYN[ zwlm nIc sMq doKI<br />

AOrMgw bx ky , vwihgurU mh`ly nOvyN jI nUM ShId kr irhw [ hYNieMdR rUp’c hzwrW nyqRW<br />

nwl Ap`CrW dy nwc dyK irhw hYN[ Awpxy Awp nUM r`b kih ky, pKMf duAwrw AwpxI<br />

pUjw krw irhw hYN[ ieh Gor pwp qyryy iksy BI kMm nhIN hn[ }<br />

giq nwnk; jip eyk hir nwm] 1] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI<br />

gurU nwnk dyv swihb jI, sMq doKI Aqy sB dy Bly ihq, prmpiv`qR SuB s`cw<br />

aupdyS &urmwauNdy hn:- hy BweI!eyk(hir) vwihgurU jI dw SuB s`cw su`cw inrml<br />

au~cw prmpiv`qR nwm jip ky, (giq) mukqI, vw vwihgurU jI nUM(giq) pw lvyNgw]<br />

1]<br />

pRym meI SuB isiKAw:- prmpUjnIk vwihgurU pUry gurU jI, Acyq mn nUM sRb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd pRym sihq, pRym rUpI qIr mwrdy hn, jo gursyvk jI, iqsu<br />

ibnu; nwhI qyrY ikCu kwm] giq nwnk; jip eyk hir nwm] 1] pV@ sux ky,<br />

lgwqwr vwihgurU vwihgurU vwihgurU jpidAW Ajpw jwp’c lIx ho jwx[ ies leI<br />

pUrn pRym ’c lIx BweI gurdws swihb jI Purmw rhy hn, nmskwr gurdyv ko;<br />

siqnwm ijs mMqR suxwieAw[ Bvjl iv`coN kiF ky; mukiq pdwrQ mwih smwieAw]<br />

rUpvMqu hoie; nwhI mohY] pRB kI joiq; sgl Gt sohY] prmpUjnIk krqw<br />

purK vwihgurU gurU Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb<br />

jI, sB qr@W dI hMgqw myt ky, snmuK gurmuiK Arog bxw rhy hn[ 1.jy koeI<br />

ingurw jIv, qYQo hI.blu rwmu lY; nwl bwxw.dhisru GwieAw] qYQo hI.blu ikRsn lY;<br />

kMsu kysI pkiV igrwieAw] Anuswr vwihgurU jI qoN husn pRwpq krky , PYSn ADIn<br />

AMn@w ho ky, pwaUfr sugMDI lw ky, hIry gihxy pw ky, p`t pSmIny dy bsqR pihn ky,<br />

rMgW 2 dy Anyk iSMgwr lw ky, (rUpvMqu) suMdr srUp vwlw hoie ky, hMkwr’c AMn@w ho<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

534<br />

q`qkrw


ky, hMkwr kry, ik(mohY) myry ijhw sohxw j`g’qy nwhI hY[ hy BweI!(pRB) srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI kI prmpiv`qR<br />

inrml s`cI joiq, (sgl) swry(Gt) sRIrW’c, (sohY) SoBnIk ho rhI hY[ XQw:-<br />

sB mih joiq; joiq hY soie] iqs dY cwnix; sB mih cwnxu hoie] gur swKI; joiq<br />

prgtu hoie] jo iqsu BwvY; su AwrqI hoie] 3] im`TI ipAwrI ivsmwd hwridk SuB<br />

s`cI is`iKAw:- hy gurU ipAwry jI!Awp jI nUM Aiq pRIqm mn mohnw, Gt sohnw;<br />

pRwn ADwrw rwm] suMdr soBw, lwl gopwl dieAwl kI; Apr Apwrw rwm] gurU<br />

pRmysr jI, AwpxI ivsmwd suMdr BrpUr joiq duAwrw, ijh pRswid; qyrw suMdr rUpu]<br />

Anuswr suMdr srUp b^S rhy hn[ ies leI suMdrqw dw mwx nhIN krnw cwhIdw,<br />

ieh ivkwr rUp Pu`lI im`tI hY[ XQw:- mwtI PUlI; rUpu ibkwru] AwpxI suMdrqw dw<br />

hMkwr krn nwl, suMdrqw sV jWdI hY[ ivstw dw ikRm bx jWdw hY[ XQw:- jo<br />

jwnY; mY jobnvMqu] so hovq; ibstw kw jMqu] Awpxy Awp nMU Aiq suMdr mMnx vwlw<br />

imRqk hY[ XQw:- Aiq suMdr.kulIn cqur; muiK i|AwnI DnvMq] imrqk<br />

khIAih.nwnkw; ijh pRIiq nhI.BgvMq] hy(gvwrw) bysmJ!AwpxI sohxI Skl<br />

dyK ky n Bu`l[ XQw:- sUriq dyiK; n BUlu gvwrw] imQn mohwrw; JUTu pswrw]) hMsu<br />

hyqu loBu kopu; cwry ndIAw Aig] pvih dJih.nwnkw; qrIAY krmI lig]<br />

Anuswr.PYSn A`g hY[ idl dI s&weI sihq PYSn rihq, kudrqI suMdrqw dy q`ul,<br />

PYSn dI suMdrqw qu`C hY[ ibnu jgdIs Bjy.inq KuAwrI] 3]) goibd Bjn ibnu;<br />

ibRQy sB kwm] ijau ikrpn ky; inrwrQ dwm] vwihgurU gurU jI gurSbd pRym,<br />

ismrn gurU syvw BgqI sihq, shij sMqoiK sIgwrIAw; imTw bolxI] ipru rIswlU<br />

qw imlY; jw gur kw sbdu suxI]) invxu su AKru.Kvxu guxu; ijhbw.mxIAw mMqu] ey<br />

qRY BYxy vys kir; qW vis AwvI kMqu] Anuswr AnMq SuB guxW dw sIgwr b^Sdy<br />

hn[ PYSnybl krn iSMgwr[ ivSy’c ho rhy in`q KuAwr[ jmW dI pY rhI k`ut mwr[<br />

Cufw rhy gurU krqwr[ PYSn C`fx muK au~jl drbwr[ vwihgurU gurU jI nUM sdw<br />

nmskwr[ 2.gurU pRmysr jI pRBjI dy pUrn s`cy gur Avqwr hn[ ies leI<br />

ivkwrI(rUpvMqu) suMdr srUp vwlw(hoie) ho ky, gurU pRmysr jI dy mn nUM(mohY) moh<br />

nwhI skdw, ikauNik, (pRB) gurU pRBu jI(kI) dI joiq(sgl) swrIAW(Gt) sRIrW<br />

’c(sohY) SoBnIk ho rhI hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

535<br />

q`qkrw


3.ijs gurmuiK ipAwry gurU svwry mhW purS dw, gurU pRmysr jI dI ikRpw nwl,<br />

hMkwr rog tu`t jWdw hY[ lwl rMgu iqs kau lgw; ijs ky vfBwgw] mYlw.kdy n hoveI;<br />

nh lwgY dwgw] 1]) ijh pRswid; Awrog kMcn dyhI] Anuswr auh gurmuiK<br />

sRIrk(rUpvMqu) suMdr srUp vwly, AMdroN idl dI s&weI rUp suMdr srUp vwly hoie jWdy<br />

hn[ aus gurmuiK ipAwry jI nUM, Awpxy suMdr srUp nwl(mohY) moh nwhI, ik mYN sohxw<br />

hW[<br />

vw gursyvk jI nUM, BwvyN ikqnw(rUpvMqu) suMdr srUp(hoie) hovy, nwhI(mohY)<br />

moNhdw, ivkwrI nhIN bxwauNdw[ gurU ikRpw nwl hMgqw imtxy krky, aus gurmuiK<br />

ipAwry jI nUM, pRB kI joiq(sgl) swry (Gt) sRIrW’c (sohY) SoBnIk, swiKAwq ho<br />

jWdI hY[ XQw:- sBu goibMdu hY; sBu goibMdu hY] goibMd ibnu; nhI koeI]) sBnI QWeI;<br />

rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf prqwpu]<br />

DnvMqw hoie; ikAw ko grbY] jw sBu ikCu; iqs kw dIAw drbY]) DnvMqw hoie<br />

ky, ikAw(ko) koeI (grbY) hMkwr kry?(jw) jdoN(drbY) Dn, pdwrQ sBu ikCu iqs<br />

vwihgurU jI kw hI dIAw hY[ so ikau ibsrY; ijin sBu ikCu dIAw]) pRB dwqau<br />

dwqwr; pir´au jwcku.ieku srnw] Anuswr dwqy dwqwr vwihgurU jI nUM Bu`l ky, Zumwn<br />

krn vwlw AMn@w hY[ XQw:- Dn BUim kw; jo krY gumwnu] so mUrKu; AMDw AigAwnu]<br />

Aiq sUrw; jy koaU khwvY] pRB kI klw ibnw; kh DwvY] jy(koaU) koeI vwihgurU<br />

jI qoN bl pRwpq krky, bl dw AhMkwr kry, Awpxy Awp nUM, (Aiq) AiqAMq(sUrw)<br />

sUrmw bhwdr khwvY, ik mYN bVw hI sUrmw hW[ XQw:- hau sUrw.prDwnu hau; ko nwhI<br />

muJih smwnI]) bIr Apwr.bfy birAwr; Aibcwrih.swr kI Dwr BC`Xw] qorq<br />

dys.milMd mvwsn; mwqy gjwn ky mwn ml`Xw] gwVHy gVHwn ky qoVnhwr; su bwqn<br />

hI.ck cwr lv`Xw] swihbu sRI sB ko isrnwiek; jwck Anyk.su eyk idv`Xw] (pRB)<br />

vwihgurU jI(kI) dI(klw) SkqI qoN ibnw, qyzI nwl(DwvY) Dw ky(kh) ik`Qy jw skdw<br />

hY?vw (kh) ik`Qy(DwvY) hmlw krygw?jdoN ik vwihgurU jI dI klw nwl hI sB AwKx<br />

vyKx ho irhw hY[ XQw:- AwKxu vyKxu sBu; swihb qy hoie]<br />

jy ko hoie bhY; dwqwru] iqsu dynhwru; jwnY gwvwru] jy(ko) koeI hMkwrI dMBI<br />

mMgqw pUrn vwihgurU jI qoN dwqW pRwpq krky, du`D pu`q dwqW dyx vwlw dwqwru r`b<br />

hoie(bhY) bYTy, qW iqsu nUM(dynhwru) dwqW dyx vwly dwqwr vwihgurU jI(gwvwru)<br />

bysmJ(jwnY) jwxdy hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

536<br />

q`qkrw


ijsu gur pRswid; qUtY hau rogu] nwnk.so jnu; sdw Arogu] 2] gur.nwnk.dyv<br />

swihb jI &urmwauNdy hn:- (gur) prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dI<br />

ivsmwd inrol Su`D srb ivAwpI Agm Apwr pRkwS hI pRkwS srUp SuB s`cI Ajpw<br />

jwp(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, ijsu gurmuiK mhWpurS dw Awpxy suMdr srUp, Dn<br />

sUrmypuxy dwqy hox sB qrW@ dw, gurpRswid; jw kw imtY AiBmwnu] Anuswr(hau) hMkwr<br />

rogu(qUtY) tu`t jWdw hY[ (so) auh(jnu) Bgq mhWpurS gurU ipAwry jI, AwD ivAwD<br />

aupwD dIrG haumY sB rogW qoN sdw Arogu ho jWdy hn] 2] XQw:- dUKu gieAw; sBu<br />

rogu gieAw] pRB kI AwigAw.mn mih mwnI; mhwpurK kw sMgu BieAw] myry rwm; hir<br />

jn Awrog Bey] gur bcnI.ijn@w jipAw myrw hir hir; iqn ky haumY rog gey])<br />

siqguru myrw.vf smrQw] jIie smwlI.qw sBu duKu lQw] icMqw rogu.geI hau pIVw;<br />

Awip kry pRiqpwlw jIau] 2]<br />

ijau mMdr kau; QwmY QMm@nu] iqau gur kw sbdu; mnih AsQMmnu] (ijau) ijvyN<br />

mMdr dI C`q(kau) nUM(QMm@nu) QMm, if`gx qoN(QwmY) rok ky r`Kdy hn, (iqau) iqvyN(gur)<br />

DMn sRI gurU gRMQ swihb jI kw prmpiv`qR sbdu gur pIrw.gihr gMBIrw; (sbdu)<br />

aupdyS, gur sbdu (mnih) mn nUM ivSy AOguxW’c if`gx qoN(AsQMmnu) QMm@ ky r`Kdw hY[<br />

ies leI Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI;<br />

guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI, kiljugu.bwby qwirAw<br />

siqnwmu pVH mMqRü suxwieAw]) bilE crwgu, AMD´wr mih; sB kl auDrI, iek nwm<br />

Drm] pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm] Anuswr gursbd b^Sx<br />

vwly prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI dI prm pwk crn-DUV mMgdy hn[ XQw:-<br />

iqn sMqn kI; bwCau DUir] nwnk kI; hir locw pUir] 3]) hm.sMqn kI rynu ipAwry;<br />

hm.sMqn kI srxw]) gur kI ryxu; inq mjnu krau] jnm jnm kI; haumY mlu hrau]<br />

ijau pwKwxu; nwv ciV qrY] pRwxI.gur crx lgqu; insqrY] ijau(pwKwxu)<br />

p`Qr(nwv) byVI ’qy ciV ky, pwxI qoN(qrY) qrdw hY, iqvyN p`Qr vWg pwpW krky Bwrw,<br />

pRym qoN rihq AxiB`j p`Qr zwlm pRwxI, gur jI dy prmpiv`qR(crx) gurSbd rUpI<br />

byVI’qy(lgqu) l`g ky, cV@ ky, pwp AOgux ivkwr rUpI jl’c fu`bx qoN, (insqrY) qr<br />

jWdw hY[ XQw:- guru boihQu; vfBwgI imilAw] nwnk dws sMig; pwQr qirAw]<br />

prmpUjnIk s`cy gur crnI l`gxy krky, Ajpw jwp Anhd vwjy iek rs v`jx l`g<br />

jWdy hn[ XQw:- ibnvMiq nwnku.gur crx lwgy; vwjy Anhd qUry]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

537<br />

q`qkrw


63.ijau AMDkwr; dIpk prgwsu] gur drsnu dyiK; min hoie ibgwsu] ijau<br />

(AMDkwr) hn@yry ’c (dIpk) dIvw(prgwsu) cwnx krdw hY, iqvyN hI(gur) siqgurU<br />

swihb jI dy srgun srUp, (gur) gurU rUp swDsMgqjI, sbdu gur pIrw.gihr<br />

gMBIrw; (gur) gursbd gurU jI dy drsnu dyiK ky, Bwv ArQW sihq gursbdW dI<br />

AMdr bwhr swiKAwqqw krky, gurU pyRmIjI dy min’c koit sUrjW dy pRkwSk inrgun<br />

bRhm jI dy pRkwS sihq(ibgwsu) KyVw hoie jWdw hY[ XQw:- nwmu jpq.koit sUr<br />

aujwrw; ibnsY Brmu AMDyrw]<br />

swKI:- prmpUjnIk pUrn sMq bwbw gurbcnisMG swihb ^wlsw jI nUM, pyRm<br />

pRkwS ivgws sihq ismrn kridAW, sMudr s`cy ivsmwd drSn hovxy-ie`k idn<br />

Awp jI ny prmpiv`qR kQw’c ikhw, “hy gurU ipAwrI swDsMgqjIE!gur drsnu<br />

dyiK; min hoie ibgwsu] Anuswr gurU pRmysr jI dy AYsy ivsmwd suMdr drSn hn,<br />

ijs nUM ie`k bwr ho jwx, Pyr auh prwey suMdr srUp nUM ivkwr idRStI nwl dyKx<br />

jogw nhIN rihMdw[ eyk bwr, drsn hoie jw ko[ dyKx Xog, rhy pun nw ko[)<br />

gusweˆØI; prqwpu quhwro fITw] krn krwvn.aupwie smwvn; sgl CqRpiq bITw]<br />

1] Anuswr vwihgurU gurU pRmysr jI dy drSnW dw AYsw ivsmwd pRkwS hY[ ”<br />

Awp jI nUM ismrn kridAW, AwpxI dyh AMdr kRoVW bRhmMf sUrj cMd, sRI<br />

rwmcMdR sRI ikRSn sRI ivSnUM jI dy Avqwr, pYgMbr qwry mMfl idsy, vyd SwsqR<br />

sunihrI A`KrW’c jgdy idsy[ pUrn mhWpurSW nUM ies ivsmwd AvsQw dI pRwpqI<br />

hox qoN, bRhm iv`idAw dy dwqy, pUrn dieAwl ikRpwl sMq bwbw suMdrisMG swihb<br />

^wlsw jI pws aupRokq pyRm bynqI kIqI, qW, nwnk bRhmigAwnI; Awip prmysur]<br />

srUp pUrn sMqW mhWpurSW ny h`s ky ikhw, “hy ipAwry jI!hux surq’c kI idsdw<br />

hY?”“jI hux, bRhm hvI bRhm Arpx sRI gIqw jI’coN sunihrI A`Kr ids rhy hn[<br />

”mhWpurSW ny &urmwieAw, “ieh pihlW iv`idAw pV@I hovygI, ieh is`DIAW dw<br />

KyVw hY, ies nwl vwihgurU jI dw ismrn B`ul jWdw hY[ BwvyN kRoVW sohxy qwry mMfl<br />

cMd sUrj AMdr idsx, pr ijmI jmwn ky ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n<br />

bwF hY; n Gwt bwF hoq hY] gurU jI dy AKMf pRkwS jYsw pRkwS nhIN hY[ jy sau<br />

cMdw augvih; sUrj cVih hjwr] eyqy cwnx hoidAW; gur ibnu.Gor AMDwr] ies<br />

leI hux Awp jI DMn s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy ivsmwd nUrI SuB<br />

s`cy s`ucy au~cy mhwn praupkwrI DIrjDwrI inrMkwrI inRivkwrI prmpiv`qR crn-<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

538<br />

q`qkrw


kmlW dw AiqAMq ipAwrw iDAwn drSn hI kro[ ”ieh sux ky dovyN h`Q joV isr<br />

Jukw ky, pUrn pRym Adb siqkwr ipAwr nwl rom 2 krky nmskwr kIqI, gurU<br />

pRymw-BgqI duAwrw inrgun srgun dI eykqw sihq, ivsmwd pRym sihq ismrn’c<br />

lIx ho gey[ {Awp jI ny kQw kridAW Awpxw nwm nhIN d`isAw[ ieh BI pUrn<br />

mhWpurSW dy pUrn ivsmwdI gux hn[ }<br />

ijau mhw auidAwn mih; mwrgu pwvY] iqau swDU sMig imil; joiq pRgtwvY]<br />

(ijau) ijvyN koeI (mhw) v`fI(auidAwn) aujwV(mih) ’c, Bu`ilAw pRwxI iksy swaU dy<br />

d`sx qoN(mwrgu) rsqw(pwvY) pw lYNdw hY, (iqau) iqvyN(swDU) Ajpw jwp dy pUrn s`cy<br />

Avqwr vwihgurU gurU jI sMig(imil) imlx qoN, sB dy AMdr bwhr hr smyN Ajpw<br />

jwp kr rhy, sRb ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd pUrn myhrvwn Ajpw jwp<br />

vwihgurU jI dI s`cI joiq(pRgtwvY) pRgt ho AwauNdI hY, Bwv vwihgurU jI dy srgun<br />

Avqwr vwihgurU gurU pRmysr jI dI, gur AMimRq iBMnI dyhurI; ’coN, siq sMqoK dieAw<br />

Drm vIcwr, iKmw DIrj SWqI inmRqw bRhmigAwn bIr-rs, inmRqw sihnSIlqw<br />

gRIbI pRym ivrwg, iqAwg dw iqAwg, inrAiBmwnqw inrvYrqw inrlypqw pRIq rs<br />

cwA Awid, sRb ivAwpI ivsmwd smUh SuB gux, ie`k rs b`JvyN AsMK pRkwS hI<br />

pRkwS, ivsmwd nUr hI nUr nUro nUr, ivAwpk BrpUr Anq klW sihq, hr smyN<br />

inrXqn hI pRkwS rhy hn[ ijvyN ie`k cMd dw Aks, pwxI dy AnykW GiVAW’c<br />

pYNdw hY, iqvyN gurU pRmysr jI, Awpxy ^ry ipAwry Anyk BgqW dy AMdr bwhr, AQvw<br />

iridAW rUpI GiVAW’c, Awpxy koit pRkwS nUr AnMq SuB guxW dw Aks hr smyN<br />

pwauNdy rihMdy hn[ gurU ipAwry Bgq jI, Awpxy gurU pRIqmjI dy nUrwnI ichry v`l,<br />

cMd ckor prIq hY; lwie qwr inhwly[ Anuswr ing@w itkwA ky hr smyN dyKdy<br />

rihMdy hn[ XQw:- AMdir scw nyhu; lwieAw pRIqm AwpxY] qnu mnu hoie inhwlu;<br />

jw guru dyKw swm@xy] drSn krn vwly pRymIAW dy AMdr, vwihgurU jI dI s`cI joiq<br />

AksmwqR inrXqn hI pRgt ho AwauNdI hY[ BwvyN gurU pRmysr jI Awpxy muKwribMd<br />

’coN ku`J BI n bolx, qW BI nwnk ndrI; ndir inhwl] pUrn ikRpw BrI ingHw pw<br />

ky inhwl kr idMdy hn[ XQw:- AimA idRsit.suB krY; hrY AG pwp.skl ml]<br />

kwm k®oD Aru loB moh; vis krY sBY bl] sdw suKu min vsY; duKu sMswrh KovY] guru<br />

nv iniD drIAwau; jnm hm.kwlK DovY] su khu tl.guru syvIAY; Aihinis shij<br />

suBwie] drsin prisAY gurU kY; jnm mrx duKu jwie] 10]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

539<br />

q`qkrw


iqn sMqn kI; bwCau DUir] nwnk kI; hir locw pUir] 3] siqgurU nwnk<br />

dyv, Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI;<br />

guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI, grIbI gdw<br />

hmwrI] KMnw sgl rynu CwrI] Anuswr gRIbI dI h`d jxwauNidAW &urmw rhy hn:-<br />

hy(hir) vwihgurU jI!dwsn dws gRIb(kI) ieh(locw) ie`Cw(pUir) pUrI kro jI[<br />

dwsn dws gRIb(iqn) iqn@W (sMqn) sMqW mhWpurSW, gurU pRmysr jI(kI) dI<br />

prmpiv`qR s`cI crn DUir(bwCau) cwhuMdw hY, ijn@W dI siqsMgq jI ’c iml ky,<br />

vwihgurU jI dI joiq pRgt ho jWdI hY[ ijn@W dy prmpiv`qR suMdr drSn krky<br />

ivgws huMdw hY[ ijn@W dy s`cy crnIN l`g ky Anh`d vwjy v`jdy hn, qrnw huMdw hY[<br />

ijn@W dw prmpiv`qR SuB s`cw aupdyS mn nUM QMm@x vwlw hY ] 3] XQw:- ibnvMiq<br />

nwnku.gur crx lwgy; vwjy Anhd qUry]) AMqrjwmI purK ibDwqy; srDw mn kI<br />

pUry] nwnk dwsu.iehY suKu mwgY; mokau.kir sMqn kI DUry]) sgl sMqn pih; vsqu<br />

iek mWgau] krau ibnMqI; mwnu iqAwgau] vwir vwir.jweI lK vrIAw; dyhu sMqn<br />

kI DUrw jIau]) iqsu jn ky pg.inq pUjIAih, myrI ijMduVIey; jo mwrig Drm<br />

clysih rwm]) jo gurmuiK nwmu iDAwiedy; iqn drsnu dIjY] hm iqn ky crx<br />

pKwldy; DUiV Goil Goil pIjY]) myry rwm.hir jn kY; hau bil jweI] kysw kw kir<br />

cvru Fulwvw; crx DUiV muiK lweI]) kysw kw kir bIjnw; sMq cMauru Fulwvau]<br />

sIsu inhwrau; crx qil DUir muiK lwvau]<br />

mn mUrK; kwhy ibllweIAY] purb ilKy kw; iliKAw pweIAY] hy mUrK<br />

mn!kSt Awaux qoN (kwhy) ikauN(ibllweIAY) ivrlwp krdw hYN? XQw:- bwbIhw<br />

nw ibllwie, nw qrswie; eyhu mnu.Ksm kw hukmu mMin] nwnk.hukim mMinAY.iqK<br />

auqrY; cVY cvgil vMnu] 1]) PrIdw.jy qU Akil lqIPu; kwly ilKu n lyKu]<br />

Anuswr qUM jo(purb) pihly, hMgqw nwl fwky kql mhW pwp kIqy hn, ieh Awpxy<br />

Awp ilKy kwLy lyKW(kw) dw iliKAw kSt (pweIAY) pw irhw hYN[ XQw:- ddY.dosu<br />

n dyaU iksY; dosu.krMmw AwpixAw] jo mY kIAw.so mY pwieAw; dosu n dIjY.Avr<br />

jnw] 21]<br />

SuB is`iKAw:- mn nUM SuB aupdyS hY, hy mn!mwVy krm krky, Awpxy kwLy lyK<br />

n ilK[ ipCly lyKW dw &L kSt Bog irhw hYN kihx qoN, jIv inrwsw ho jWdw hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

540<br />

q`qkrw


gurU pRmysr jI dI byAMq kmweI vifAweI b^iSS dw sdkw, duKI jIv gurU syvw<br />

BgqI krky inhwl hovy, prm gurU crnIN lwgy[ inrwsqw iqAwgy[<br />

dUK sUK; pRB dyvnhwru] Avr iqAwig; qU iqsih icqwru] prmpUjnIk sm`RQ<br />

DMn pRB vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb s`cy pwiqSwhjI, dUK sUK hr<br />

hwlq ’c, Awp jI dy idl idmwZ ’c gurbwxI (dyvnhwru) b^Sx vwly hn[ vw<br />

pRB gurU pRmysr jI gurbwxI b^S ky, Awp jI dy dUK myt ky, AwqmnMd<br />

sUK(dyvnhwru) dyx vwly hn[ (Avr) hor duinAwvI suK ivSy mMd krm iqAwig ky,<br />

qU(iqsih) iqn@W ipAwry pRB jI nUM(icqwru) cyqy kr[ XQw:- ijh pRswid; qU Awcwr<br />

ibauhwrI] iqsu pRB kau; swis swis icqwrI] vw hy mn!pRB jI dUK sUK(dyvnhwru)<br />

dyx vwly hn, (Avr) hor mMdy i^Awl kukrm kusMgq iqAwig ky, sUK dUK; jn sm<br />

idRstyqw] Anuswr du`K suK qoN au~cI ibRqI krky, qU(iqsih) iqn@W prmpUjnIk sm`RQ<br />

DMn vwihgurU sRI gurU gRMQ swihb s`cy pwiqSwhjI nUM, pUrn pRym sihq(icqwru) cyqy<br />

kr[ XQw:- rmeIAw ky gun; cyiq prwnI] kvn mUl qy; kvn idRstwnI]) mq<br />

Bulih ry mn; cyiq hrI] ibnu gur.mukiq nwhI qRY loeI; gurmuiK pweIAY.nwmu hrI]<br />

1]<br />

jo kCu krY; soeI suKu mwnu] hy mn!vwihgurU jI jo(kCu) ku`J BI(krY) krdy hn,<br />

(soeI) EhI suKu krky (mwnu) mMn, Bwxw mMn ky inhwl ho[ XQw:- qyrw kIAw; mITw<br />

lwgY] hir nwmu pdwrQu; nwnku mWgY]) mIqu krY; soeI hm mwnw] mIq ky krqb;<br />

kusl smwnw]) jo ikCu krY.soeI pRB mwnih; Eie rwm nwm rMig rwqy] iqn@ kI soBw<br />

sBnI QweI; ijn@ pRB ky crx prwqy] 1]) AwigAw mih BUK.soeI kir sUKw; sog<br />

hrK.nhI jwinE] jo jo hukmu.BieE swihb kw; so mwQY ly mwinE] 3]) AwT<br />

phr; inkit kir jwnY] pRB kw kIAw; mITw mwnY] eyku nwmu; sMqn AwDwru] hoie<br />

rhy; sB kI pg Cwru] 1] sMq rhq; sunhu myry BweI] auAw kI mihmw; kQnu n<br />

jweI] 1] Bwxw mMny ibnw, jIv cOrwsI BogidAW qV& 2 ky, bwr 2 jMmdw mrdw<br />

rihMdw hY[ XQw:- jim jim mrY; mrY iPir jMmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lMmY]<br />

BUlw kwhy iPrih Ajwn]) sUriq dyiK; n BUlu gvwrw] imQn mohwrw; JUTu<br />

pswrw] Anuswr hy (Ajwn) bysmJ mn!hMkwr loB ivkwr krky, AOguxW ivkwrW<br />

AkwS pqwl’c? (kwhy) iks leI vwihgurU jI nUM BUlw(iPrih) iPrdw hYN[ XQw:-<br />

kbhU jIAVw.aUiB cVqu hY; kbhU jwie pieAwly] loBI jIAVw.iQru n rhqu hY; cwry<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

541<br />

q`qkrw


kuMfw Bwly]) AMqir loBu; iPrih hlkwey] inMdw krih; isir Bwru auTwey] mwieAw<br />

mUTw; cyqY nwhI] Brmy Bulw; bhuqI rwhI] 2]<br />

vw hy Ajwn mn!Dn pdwrQ suMdr srUp dyK ky, ien@W’c kwhy BUlw(iPrih)<br />

iPrdw hYN?ieh s`cy nhIN hn jI[ XQw:- jb jrIAY.qb hoie Bsm qnu; rhY ikrm<br />

dl KweI] kwcI gwgir.nIru prqu hY; ieAw qn kI.iehY bfweI] 1] kwhy BeIAw;<br />

iPrqO PUilAw PUilAw] jb ds mws.aurD muK rhqw; so idnu kYsy BUilAw] 1]<br />

kaun bsqu; AweI qyrY sMg] lpit rihE ris; loBI pqMg] jdoN qMU AwieAw<br />

sI, nWgy Awvnu nWgy jwnw] koie n rih hY rwjw rwnw] Anuswr(kaun)<br />

ikhVI(bsqu) cIz, qyrY sMg AweI sI?mwieAw pdwrQ iviSAW dy loBI hy(pqMg)<br />

kIVy!ien@W dy(ris) suAwd’c ikauN(lpit) Ps aurJ(rihE) irhw hYN? vw hy jIv<br />

rUpI pqMg! prwey suMdr cyhirAW rUpI lwt dw(ris) pyRm krky, ien@W nUM q`kx dw<br />

loBI ho ky Bwv q`k ky, ien@W’c(lpit) Ps ky, pqMgy dy lwt’qy sVn vWg<br />

sV(rihE) irhw hYN[ XQw:- idRsit roig; pic muey pqMgw]) imRg mIn iBRMg.pqMg<br />

kuMcr; eyk doK ibnws] pMc doK AswD jw mih; qw kI kyqk Aws]<br />

rwm nwm; jip ihrdy mwih] nwnk; piq syqI Gir jwih] 4] s`cy siqgurU<br />

nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu<br />

nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy<br />

hn:- hy loBI pqMgy jIv!Awpxy ihrdy(mwih) ’c(rwm) sRI gurU rwmdws swihb jI<br />

dw vwihgurU 2 nwm(jip) jpxw kr, ijs krky(piq) ie`zq(piq) pqI vwihgurU<br />

jI(syqI) nwl, (Gir) s`cKMf, inrgun bRhm jI, siqsMgq jI ’c(jwih) jwvyNgw]<br />

4] XQw:- drgh mwxu pwvih, piq isau jwvih; AwgY.dUKu n lwgY]) Awip<br />

qrY.sgly kul qwry; hir drgh.piq isau jwiedw]) ijqny DnvMq kulvMq<br />

imlKvMq, dIsih mn myry; siB ibnis jwih, ijau rMgu ksuMB kcwxu] hir siq<br />

inrMjnu.sdw syiv mn myry; ijqu hir drgh.pwvih qU mwxu] 2]<br />

ijsu vKr kau; lYin qU AwieAw] rwm nwmu; sMqn Gir pwieAw]) AwieE<br />

sunn pVn kau bwxI] Anuswr.ijsu(vKr) nwmu gurbwxI ismrn gurU syvw<br />

lwBdwiek sOdy, (kau) nUM lYin qU j`g’qy AwieAw hYN[ Eh Amolk lwhyvMd<br />

sOdw(rwm) srb pRkwSk srb ivAwpI vwihgurU jI dy prmpiv`qR SuB s`cy(nwmu)<br />

vwihgurU gurbwxI jI, (sMqn) sMqW mhWpurSW, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

542<br />

q`qkrw


dy(Gir) swDsMgq, DMn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb s`cy<br />

pwiqSwhjI qoN in`kI kIVI ny(pwieAw) pwey hn[ XQw:- (bu`JweI) hir hY KWfu.ryqu<br />

mih ibKrI; hwQI.cunI n jwie] kih kbIr.guir BlI buJweI; kItI hoie kY<br />

Kwie]) iKn mih; nIc kIt kau rwj] pwrbRhm; grIb invwj]) nIkI kIrI mih;<br />

kl rwKY] Bsm krY; lskr koit lwKY]<br />

qij AiBmwnu; lyhu mn moil] rwm nwmu; ihrdy mih qoil] qn mn Dn hr<br />

qrW@ dw AiBmwnu(qij) C`f ky, Awpxw mn gurU jI nUM Bytw krn rUpI(moil) mu`l dy<br />

ky, rwm nwm(lyhu) lY lvo[ XQw:- kMcn isau; pweIAY nhI qoil] mnu dy; rwmuu<br />

lIAw hY moil] hy BweI!(nwmu) pRis`D srb pRkwSk, nmo sUrj sUrjy; nmo cMdR cMdRy]<br />

nmo rwj rwjy; nmo ieMdR ieMdRy] nmo AMDkwry; nmo qyj qyjy] (rwm) ivAwpk suMdr<br />

vwihgurU jI nUM, Awpxy ihrdy (mih) ’c (qoil) ivcwrnw kro[ vw hMkwr C`fx rUpI<br />

v`ty duAwrw, sRb ivAwpI mhW ivsmwd gRIbI rUpI q`kVI ’qy, Awpxy ihrdy mih,<br />

rwm nwmu nUM vIcwrn rUpI(qoil) qolxw kro[<br />

lwid Kyp; sMqh sMig cwlu] Avr iqAwig; ibiKAw jMjwl] hy BweI!siqgurU<br />

swihb jI dI siqsMgq C`f ky, muV Gry n Awaux dI idRVqw krky, siqgurU swihb<br />

jI nUM Arpx leI, Gr zmIn sB ku`J vyc ky, (Kyp) kImqI sOdw mwl, (lwid)<br />

l`dxw kr[ l`d ky sMqh sMig(cwlu) c`l, bhuqy pRymI sB ku`J vyc ky, gurU jI nUM<br />

Arp ky sdw crn-kvlW ’c Aw ky rhy hn[ vw (sMqh) prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

swihbwn jI dy sMig(cwlu) c`l, s`cy siqgurU swihb jI dI b^SI, bRhmwkwr ibRqI<br />

rUpI AwpxI gUx ’c, (Kyp) kImqI sOdw mwl, (lwid) l`dxw kr[ siq sMqoK<br />

dieAw Drm vIcwr, Ajpw jwp inmRqw sihnSIlqw gRIbI pRym ivrwg, iqAwg dw<br />

iqAwg, inrAiBmwnqw iKmw DIrj inrvYrqw inrlypqw shij bMdgI praupkwr<br />

nwmu ismrn gurbwxI gurU syvw Awid AnMq SuB guxW dIAW srb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd AnMq klW sihq, ie`k rs b`JvyN AsMK pRkwS hI pRkwS, ivsmwd nUr hI<br />

nUr nUro nUr, sB dy AMdr bwhr, hr smyN ivAwpk BrpUr ho rhy Ajpw jwp<br />

vwihgurU jI rUpI, (Kyp) kImqI sOdw mwl hY[ (Avr) hor(ibiKAw) ivSy, hMgqw<br />

sihq kql kukrmW dy(ibiKAw) zihr rUp (jMjwl) bMDn iqAwig[ Bwv sdw leI<br />

s`cy siqgurU swihb jI dy crn-kmlW siqsMgqjI ’c rihMidAW, gurU jI nUMU isr<br />

Arpx rUpI rsqy c`lxw kr[ XQw:- pihlw mrxu kbUil; jIvx kI Cif Aws]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

543<br />

q`qkrw


hohu sBnw kI ryxukw; qau Awau hmwrY pwis]) jau qau; pRym Kylx kw cwau] isru<br />

Dir qlI; glI myrI Awau] iequ mwrig; pYru DrIjY] isru dIjY; kwix n kIjY])<br />

nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]) siqgur AwgY.sIsu Byt dyau; jy<br />

siqgur swcy BwvY]) qnu mnu kwit kwit sBu ArpI; ivic AgnI.Awpu jlweI] 4]<br />

DMin DMin; khY sBu koie] muK aUjl; hir drgh soie]) scY mwrig clidAw;<br />

ausqiq kry jhwnu]) DMnu DMnu; DMnu jnu AwieAw] ijsu pRswid; sBu jgqu qrwieAw]<br />

Anuswr sBu(koie) koeI Awp jI nUM(DMin) SwbwS!(DMin) SwbwS!(khY) khygw[ Awp<br />

jI dw muK, (hir) pRkwS srUp hrI jI dI(aUujl) pRkwS srUp(soie) soBw vwlI,<br />

drgh bx jwvygw[ XQw:- pRgty gupwl; mhWq kY mwQy] nwnk auDry; iqn kY<br />

swQy]) guJVw lDmu lwlu; mQY hI prgtu iQAw] vw hir jI dI(drgh) gurbwxI<br />

jI dI(soie) soBw sihq, Awp jI dw muK pRymw-BgqI dI gwV@I lwlI sihq, (aUjl)<br />

sur^rU au~jlw ho jwvygw[ XQw:- ijQY Ehu jwie, iqQY Ehu surKrU; Es kY muih<br />

ifTY.sB pwpI qirAw]) ijnI ifTw.myrw siqguru Bwau kir; iqn ky.siB pwp<br />

gvweI] hir drgh.qy muK aujly; bhu soBw pweI] jnu nwnku.mMgY DUiV iqn; jo gur<br />

ky isK.myry BweI] 2]) nwmy; drgh muK aujly] nwmy; sgly kul auDry] nwim<br />

hmwry; kwrj sID] nwm sMig; iehu mnUAw gID] 3]<br />

iehu vwpwru; ivrlw vwpwrY] nwnk qw kY; sd bilhwrY] 5]) jil Qil<br />

mhIAil pUirAw; suAwmI isrjnhwru] Aink BWiq hoie psirAw; nwnk eykMkwru]<br />

prmpUjnIk inrgun vwihgurU jI dy srgun srUp, s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv<br />

swihb jI &urmwauNdy hn:- qn mn Dn isr, pUrn gurU pRmysr jI nUM Arpx rUp,<br />

nwm jpx jpwaux rUp, sB dI crn-DUV bnx rUp, iehu jo s`cw vwpwru hY, ies nUM<br />

koit mDy.ko ivrlw syvku; hoir sgly ibauhwrI] Anuswr ivrlw gurmuiK jn<br />

hI(vwpwrY) vxjdw hY[ (qw) iqs gurmuiK jI(kY) qoN, dwsn dws gRIb (sd) sYNkVy<br />

vwrIN sd(bilhwrY) kurbwn jWdw hY] 5] XQw:- hMau kurbwnY jwau.iqnw kY; lYin jo<br />

qyrw nwau] lYin jo qyrw nwau; iqnw kY.hMau sd kurbwnY jwau]<br />

crn swD ky; Doie Doie pIau] inrwhwr inrvYr suKdweI]) sq sMqoKI siqguru<br />

pUrw]) imrqk kau; jIvwlnhwr] BUKy kau; dyvq ADwr]) AlK AByv purK<br />

prqwp] Awid AnMq SuB guxW dy dwqy siqgurU swihb mh`lw cOQw jI, Drin ggn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

544<br />

q`qkrw


nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´<br />

hir] prm pUjnIk mh`ly pMjvyN swihb jI nUM, AMdr bwhr srb ivAwpI ivsmwd<br />

Anq klwvwn mhW ivsmwdqweI b^S rhy hn[ pwrbRhmu pRBu idRstI AwieAw;<br />

pUrn Agm ibsmwd] Anuswr pUrn Agm ivsmwd bRhmwnMd rs, Anhd Junkwr<br />

’c lIn, pUrn Agm ivsmwd bRhm jI nUM q`k ky Purmw rhy hn:- nwnk.ruMnw bwbw<br />

jwxIAY; jy rovY lwie ipAwro]) hau.rih n skw, ibnu dyKy pRIqmw; mY nIru vhy vih<br />

clY jIau] Anuswr gurU jI dy s`cy crn-kmlW ’qy m`Qw r`K ky, s`cy crn-kmlW<br />

nwl ipAwr lw ky roNidAW 2, jo jl s`utxw hY, ies vYrwg rUpI jl nwl(swD) koit<br />

bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] siqgurU nwnk dyv swihb jI(ky)<br />

dy prmpiv`qR s`cy crn-kmlW nMU, dwsn dws gRIb Doie Doie ky, bRhmwnMd rs(pIau)<br />

pINdw hY, ijs ivsmwd rs nUM, pUrn gurU jI ikRpw krky dwsndws dy irdy’coN muK<br />

’c hr smyN Byjdy rihMdy hn[ XQw:- crx kml qyry.Doie Doie pIvw; myry<br />

siqgur.dIn dieAwlw]) siqgur ky crn; Doie Doie pIvw] gur nwnk; jip jip<br />

sd jIvw] {gurpRswid pyRm bynMqI:- vwihgurU syvw ismrn gurU ieiqhws dy AiBAws<br />

duAwrw, siqgurW dw b^iSAw AMimRq irdy ’coN au~T ky hr smyN muK ’c Awauxw Aqy<br />

KMfy bwty dw AMimRq Ckxw, s`cy siqgurU swihbwn dsW pwiqswhW dy SuB s`cy crn -<br />

kml Do 2 ky pIxy hn[ prmpUjnIk s`cy siqgurU mh`ly dsvyN jI smyN, 1756<br />

ibkRmI cyq dI sMpUrnqw q`k, prmpiv`qR s`cy crn-kml Do ky iplwaux dI mrXwdw<br />

sI[ rIs krky dMBI pKMfI Awpxy pYr Do ky ipAwauNdy sn[ ies kurIqI nUM htwaux<br />

leI, vwihgurU mh`ly dsvyN jI ny prmpiv`qR KMfy bwty dy AMimRq dI SuB s`cI Amolk<br />

dwiq b^SI hY[ Pyr Awp pMjW ipAwirAW qoN AMimRq Ck ky, sRI gurU goibMd rwie<br />

swihb jI qoN, sRI gurU goibMdisMG swihb ^wlsw jI, gurU ^wlsw pMQ jI dy<br />

prmpUjnIk DrmI s`cy ipqw rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw; swihb jI bxy[<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dw hukm mMn ky, iksy imRqk sRIr dy ieSnwn<br />

dw Apiv`qR jl Awpxy muK ’c nhIN pwauxw, ieh mhW ivkrwl BYVI bImwrI Awdq<br />

hY[ jgq dI Byfw cwl Anuswr rIs krky, ieh ZlqI nhIN krnI, ijn@W mhWpurSW<br />

dy imRqk ieSnwn dw jl qusIN pIqw hY, Ehu BI nhIN b^Sxgy[ pUrn gurU jI dw<br />

hukm mMno, bMdy dy gMdy pYr Do ky n pIvo n ipAwvo[ ies nrk qoN bco bcwvo}<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

545<br />

q`qkrw


crn swD ky; Doie Doie pIau] Arip swD kau; Apnw jIau] 2.prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU swihb jI dy s`cy crn-kml gursbd jI hn[ XQw:- ihrdY.crx<br />

sbdu siqgur ko; nwnk.bWiDE pwl] (swD) s`cy siqgurU swihb jI(ky) dy<br />

s`cy(crn) gursbdW dy ArQW nUM pRymIAW nwl iml ky vIcwrn, kQw kIrqn krn<br />

sunx sunwaux bwr 2 AiBAws iDAwn krn rUp, Doie Doie ky, Awpxy irdy’coN<br />

muK’c, s`cy siqgurU swihb jI dw b^iSAw AMimRq pRwpq krky pIau[ XQw:- AMimRqu<br />

pIAw; siqguir dIAw] Avru n jwxw; dUAw qIAw] (swD) prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU pRmysr jI(kau) nUM, Apnw (jIau) mn, jIvn, isr(Arip) Bytw kro[ jIau<br />

Arpx vwly gurU pRymIAW nUM rom rom krky sdw nmskwr:- 1761 ibkRmI nUM sMq<br />

doKI mhW pwpI AOrMgy ny, prmpUjnIk vwihgurU mh`ly dsvyN jI’qy, AwpxI PæOj qy<br />

phwVI rwijAW dI POæj duAwrw, sRI AnMdpur swihb jI nUM Gyrw puAw id`qw[ rsd qy<br />

is`K sMgqW dw gurU drSnW nUM jwxw bMd kr idqw[ swFy s`q mhIny jMg jwrI irhw[<br />

muZl srkwrI krmcwrI, nOjuAwn b`cIAW nUM D`ky nwl cu`k ky lY jWdy , zor zulm<br />

bhuq hI vD igAw[ prjw nwl huMdIAW vDIkIAW AinAwie D`kw pyRmI isMG suxdy[<br />

iml 2 ky mqy krdy, “c`lo AwpW gurUpRmysr jI dy prmpiv`qR sMudr s`cy ipAwry<br />

drSn krIey, gurU jI qoN kurbwn hoeIey[ ”gurU jI qoN kurbwn hox vwly pyRmI,<br />

gurUpRmysr jI nUM isr Arpx dIAW ArdwsW krky GrW qoN qurdy[ rsqy’c dirAwvW<br />

dy GwtW’qy QW 2 pulIs cONkIAW bYTIAW sn[ gurmuiK ipAwry dirAwvW nUM qr ky<br />

lMG jWdy[ A`gy sRI AnMdpur swihb jI duAwly, zwlm &OjW dw Gyrw sI[ rwq nUM<br />

AwpxI jwn qlI’qy r`K ky, ikly’c jw pRvyS huMdy[ gurUpRmysr jI Awpxy ipAwirAW<br />

nUM dyK ky, gd 2 pRsMn ho jWdy[ gurU ipAwry isMG swihbwn jI, gurU pRmysr jI dy<br />

s`cy crn-kmlW’qy m`Qw r`K ky, fMfauq krky inhwl huMdy[ XQw:- nYnI dyKau.gur<br />

drsno; gur crxI mQw] pYrI.mwrig gur cldw; pKw PyrI hQw] Akwl mUriq.irdY<br />

iDAwiedw; idnu rYin jpMQw]) kir ikrpw pRB; irdY bsyro] crn sMqn kY; mwQw<br />

myro] 1]) sMqh crn; mwQw myro pauq] Aink bwr; sMqh fMfauq] 1]<br />

gurU ipAwry svwry nwnk Bgqw; sdw ivgwsu] Anuswr rom 2 krky iKV ky<br />

iKVy iKVy m`Qy dovyN h`Q joV ky, Arip swD kau; Apnw jIau] Anuswr pyRm bynqI<br />

krdy, “hy s`cy pwiqSwhjI!dwsn dwsW gRIbW dy isr hwzr hn[ isr kurbwn krn<br />

dI Ardws kr dyvo jI, ”vwhu vwhu DMn pRym[ XQw:- qU cau sjx mYifAw; fyeI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

546<br />

q`qkrw


issu auqwir] nYx mihMjy qrsdy; kid psI dIdwru]) kbIr.muih mrny kw cwau hY;<br />

mrau q hir kY duAwr] mq.hir pUCY kaunu hY; prw hmwrY bwr]) siqgur AwgY.sIsu<br />

Byt dyau; jy siqgur swcy BwvY] Awpy dieAw krhu pRB dwqy; nwnk.AMik smwvY])<br />

hau mnu ArpI.sBu qnu ArpI; ArpI siB dysw] hau isru ArpI.iqsu mIq ipAwry;<br />

jo pRB dyie sdysw]) qY swihb kI bwq ij AwKY; khu nwnk.ikAw dIjY] sIsu vFy<br />

kir.bYsxu dIjY; ivxu isr.syv krIjY] ikau n mrIjY, jIAVw n dIjY; jw shu<br />

BieAw ivfwxw]<br />

swD kI DUir; krhu iesnwnu]) DUVI mjnu.swD Ky; sweI QIey ik®pwl] lDy hBy<br />

QokVy; nwnk.hir Dnu mwl] 1] ies leI(swD) ; srb klw smrQ] siqgurU<br />

nwnk dyv swihb jI kI, prm piv`qR DUir vw srb ivAwpI ivsmwd pRkwS srUp<br />

prmpiv`qR s`cI gRIbI SrDw rUpI, s`cI crn(DUir) DUV’c, suixAw mMinAw; min<br />

kIqw Bwau] AMqr giq; qIriQ mil nwau] Anuswr gurbwxI sunx mMnx vswaux<br />

rUp iesnwnu, dwsn dws gRIb rom 2 krky hr smyN(krhu) krdw hY, Awp jI BI<br />

kro[ XQw:- mwiG.mjnu sMig swDUAw; DUVI kir iesnwnu] hir kw nwmu.iDAwie<br />

suix; sBnw no kir dwnu]) gur kI ryxu; inq mjnu krau] jnm jnm kI; haumY<br />

mlu hrau]<br />

swD aUpir; jweIAY kurbwnu] (swD) gurU pRmysr jI aUpir, kurbwnu(jweIAY)<br />

jwxw krIey[ XQw:- gur kau; kurbwnu jwau hW]) gur Apuny aUpir; bil jweIAY])<br />

nwnk dws; sdw kurbwnI]<br />

kurbwn dw ArQ:- prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn dsW pwiqswhW, pRymI<br />

is`K is`KxIAW ny srb`q dy Bly ihq, Akwl purKu jI qoN Awpxw, qn mn Dn sIs<br />

AMg 2 mwqw ipqw sMqwn isMG isMGxIAW &OjW ^zwny sB ku`J kurbwn kIqw hY[ ijvyN<br />

prmpUjnIk sdw jIvdy rwie bulwr, bwbw bu`Fw swihb BweI gurdws jI, BweI mqI<br />

dws pMj ipAwry, pIr buDUSwh nbIKW gnIKW Awid, byAMq pRymI kOx gxy[ ShId hoey<br />

Awp nhIN ku`J bxy[ Dn kurbwn krn dw Bwv hY, Awpxw swrw Dn Gr bwr<br />

jwiedwd gurU pRmysr jI nUM pRym Bytw kr dyxw[ qn kurbwn krn dw Bwv hY, Awpxy<br />

ieMidRAW dy ivSy iqAwg ky, sRIr inSkwm syvw ’c lw dyxw, snmuK rih ky, rom 2<br />

krky hr smyN vwihgurU 3 jpxw, loV pYx qoN kurbwn kr dyxw, mn kurbwn krn dw<br />

Bwv hY ik mn gurU pRmysr jI dw smJ ky, koeI BI mMdw sMklp nhIN krnw[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

547<br />

q`qkrw


XQw:- mMdw.mUil n aupijE; qry scI kwrY lwig jIau] 6]) mn Apuny qy; burw<br />

imtwnw] pyKY sgl isRsit; swjnw]<br />

swD syvw; vfBwgI pweIAY] dsW pwiqswhW dI prmpiv`qR s`cI joiq, s`cy<br />

siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy, inrMkwr srUp suMdr A`Kr 2 nUM, gurU pRmysr bRhm<br />

mMnx vwly, ijs gurU ipAwry sicAwry jI nUM, siqgurU gRMQ swihb jI hr smyN<br />

surq’c, s`cy gurbwxI jI Byj ky, rom 2 ’c vs ky iqRpq krdy rihMdy hn[ jo gurU<br />

pRmysr jI dy b^Sy, Agm Apwr AnMq ivsmwd ie`k rs b`JvyN pRkwS ’c, rom 2<br />

krky lIx, hr smyN Ajpw jwp rom 2 krky krdy rihMdy hn, AYsy gurU ipAwry<br />

vfBwgI swD purKu jI hn[ bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI;<br />

praupkwr aumwhw]) suAY kwrj isD´qI, praupkwr DwieqI[ Anuswr praupkwr<br />

leI Awpxw sB ku`J, jIA pRwx sIs q`k, gurU pRmysr jI qoN kurbwn krn vwly,<br />

hm DnvMq BwgT; sc nwie] Anuswr nwm Dn nMU pRwpq, nwm Dn nMU A`gy b^Sx<br />

vwly, vfBwgI swD sMq gurmuiK gursyvk guris`K mhWpurS Aqy vfBwgI (swD) gurU<br />

jI dI SuB s`cI ^Ub im`TI ipAwrI vfBwgI syvw, gurpRswid vfBwgI(pweIAY)<br />

pwauxw krIey, syvw pRwpq krky vfBwgI bx jweIey[ ijvyN pMj ipAwry pIr bu`DUSwh<br />

jI nbI KW gnI KW jI Awid[ XQw:- thl mhl.qw kau imlY; jw kau swD<br />

ik®pwl] swDU sMgiq.qau bsY; jau Awpn hoih dieAwl]) jw kY msqik Bwg; is<br />

syvw lwieAw]) gur syvw qy nwmy lwgw] iqs kau imilAw; ijsu msqik Bwgw]<br />

swD sMig; hir kIrqnu gweIAY] gurU pRmysr jI dI AqI ipAwrI (sMig)<br />

siqsMgq jI ’c, hir rUp(swD) sMqW mhWpurSW duAwrw, hr smyN (hir) vwihgurU<br />

gurbwxI jI dw kIrqnu(gweIAY) gwieAw jWdw hY[ XQw:- nIkI; swD sMgwnI]<br />

rhwau] phr mUrq pl.gwvq gwvq; goivMd goivMd vKwnI] ijs nUM sux ky, koit<br />

ApRwD; swDsMig imtY] Anuswr koRVW AprwD imtdy hn[ sMqW qoN kIrqn sux ky,<br />

mn qn ieMdRy, bRhmwnMd rs’c rs ky auDr jWdy hn[ XQw:- nwnk auDrY; swD<br />

suin rsY] 6] vw (swD) gurU pRmysr jI dI AqI ipAwrI (sMig) siqsMgq jI<br />

’c, mn bwxI sRIr krky, sdw leI rihMidAW, (hir) vwihgurU jI dI prmpiv`qR<br />

prmpUjnIk AMimRRq s`cI im`TI Dur ky bwxI jI dw, inSkwm inrbwn kIrqnu,<br />

inrmolk hIrw] Awnµd, guxI ghIrw] SuB s`cw kIrqnu, pUrn ivsmwd pRym ’c<br />

lIx ho ky, rom 2 krky jh nhI Awpu; qhw hoie gwvau] Anuswr Awp iqAwg<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

548<br />

q`qkrw


ky(gweIAY) gwauxw krIey[ XQw:- nwnku khY.suin ry mnw; kir kIrqnu hoie auDwru]<br />

4] 1] 158] ijs kIrqn duAwrw vwihgurU mh`ly pihly jI ny, kiljugu; auDwirAw<br />

gurdyv] Anuswr klju`gI jIAW dw auDwr kIqw, kOVy rITy imTy kIqy, izlw nYnIqwl<br />

ivKy gurduAwrw sRI rITw swihb jI sj rhy hn[ swihb jI dy im`Ty rITy dw pRSwd Ck<br />

ky, pRymI bVy hI KuS ivsmwd ho ky, DMn vwihgurU siqgurU nwnk swihb jI, pUrn pRym<br />

nmskwr sihq jpdy jpwauNdy hn[ BweI mrdwny swihb jI ny mh`ly pihly jI dI<br />

hzUrI ’c, swrI izMdgI inSkwm kIrqn gwieAw[<br />

prmpUjnIk v`fy vwihgurU bwby Swm isMG jI ny s`qr swl sRI hirmMdr swihb jI<br />

ivKy, svw do vjy qVky pRym cONkI lw ky, inSkwm kIrqn kIqw[ ieqny lMmy smyN ’c<br />

nwgw nhIN pwieAw[ Aju PrIdY kUjVw; sY kohW QIEim] Anuswr pwk sRIr AiqAMq<br />

ibRD kmzor hox qoN, v`fBwgy gursyvk jI, Awpxy moiFAW’qy cu`k ky ilAwauNdy[ JKVu<br />

JwgI mIhu vrsY; BI guru dyKx jweI] Amolk bcn kmwey[ Awp jI qoN bwbw gurmuiK<br />

isMG swDU isMG Anyk pRymI vroswey, pUrn bRhmigAwnI bxy[ ijn@W byAMq gurduAwry<br />

bxwey[ gurU Bgq gur syvw sUrj khwey[ hux q`k byAMq j`Qy syvw rhy krwey[ DMn gur<br />

syvk j`g’qy Awey[ gurU jI dy mn nUM Bwey[<br />

64.Aink ibGn qy; swDU rwKY] hir gun gwie; AMimRq rsu cwKY] siqgurU<br />

swihbwn jI dy s`cy crn -kml Do ky pIxy krky, Awpxw mn Arpxy krky, crn-<br />

DUVI’c ieSnwn krny krky, kurbwn jwxy krky, v`fBwgI s`cI syvw krny krky,<br />

inSkwm kIrqn duAwrw, (hir) vwihgurU jI dy(gun) guxW nUM(gwie) gw 2 ky, vwihgurU<br />

jI dy bRhmwnMd AMimRq rsu nUM(cwKY) Ckdy hn, gurU jI irdy’coN muK’c Byjdy hn[ AYsI<br />

ivsmwd Amolk dwq b^S ky, (swDU) gurU pRmysr jI, eyfz Awid ibmwrIAW, SuB<br />

kwrjW dI sMpUrnqw’c Awaux vwly(Aink) AnykW(ibGn) ibGnW(qy) qoN(rwKY) r`Kdy<br />

hn[ XQw:- ibGn ibnwsn.siB duK nwsn; gur crxI mnu lwgw]<br />

swKI, gurmuiK ipAwry BweI jogwisMG swihb jI:- pySwvr qoN BweI gurmuiK<br />

isMGjI Awpxy AqI ipAwry spu`qR nUM nwl lY ky, drs qyry kI; ipAws min lwgI]<br />

Anuswr prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU mh`ly dsvyN jI dy prmpiv`qR SuB s`cy<br />

ivsmwdI drSnW nUM, sRI AnMdpur swihb jI ivKy Awey[ AnMq bRhmMf dy auDwrxhwr<br />

gurU pRmysr jI dI, qrsu pieAw.imhrwmiq hoeI; siqguru sjxu imilAw]<br />

Anuswr(imhrwmiq) imxqI qoN rihq ivsmwd myhr hoeI, hzUr s`cy pwiqSwhjI ny<br />

pu`iCAw, “ies nyk gurmuiK b`cy dw nwm kI hY?” “Awp jI dy b`cy dw nwm jogw hY<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

549<br />

q`qkrw


jI[” gurU pRmysr jI sihj suBwey ivsmwd ivgws sihq, pyRm’c FL ky suMdr im`TI<br />

ipAwrI Dun’c boly, “cMgw BweI!ieh gurU jogw, gurU ies jogw[ ”SuB vr<br />

b^iSAw[ BweI swihb jI rom 2 krky, bhuq hI AnMd sihq pRsMn hoey[ gurU jI<br />

dI b^iSS jwx ky, Awpxw ipAwrw b`cw gurU jI dy s`cy crn-kmlW ’c pRym Bytw<br />

kr idqw[ gurU pRmysr jI ny AMimRq Ckw ky, Awpxw lwflw spu`qR bxwieAw[ ien@W<br />

nUM hmySw hI AwpxI prmpiv`qR hzUrI ’c r`Kdy, aucycw ipAwr siqkwr krdy[<br />

g`BrU hox qoN ien@W dy ipqwjI ny , ien@W dI SwdI leI Cu`tI lY leI[ isMG swihb jI<br />

SwdI krwaux leI ipSwvr cly gey[<br />

prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU swihb jI ny ien@W dI pRIqI prKx leI,<br />

ie`k pyRmI nUM Awpxw hukmnwmw dy ky ByijAw qy hukm kIqw, “cwr lwvW qoN mgroN<br />

ieh hukmnwmw dyvxw jI, ” is`K ny iesy qr@W hI kIqw[ BweI swihb jI ny, sRI<br />

hukmnwmw Awpxy sIs’qy r`iKAw[ au~QoN hI sRI AnMdpur swihb jI nUM qur pey[<br />

rwh’c AwauNidAW, BweI swihb jI nMU mwx &uirAw, “jogwisMGw!gurU pRmysr jI dw<br />

hukm mMnx vwlw, qyry ijhw j`g’qyy hor koeI BI nhIN hY[ ”mwx sB nUM gwlx vwlw<br />

hY[ XQw:- kbIr.mwieAw qjI.q ikAw BieAw; jau mwnu qijAw nhI jwie] mwn<br />

munI muinvr gly; mwnu sBY kau Kwie] BweI swihb jI huiSAwrpur phuMcy[ vysvw nUM<br />

dyK ky, is`K Drm ivru`D, kukrm krn leI vysvw dy mkwn pws pu`jy, qW kI<br />

vyiKAw?jmwl jlwl jlvy nUr pRkwS sihq, jgmgwauNdy ichry vwly qyz pRqwpI<br />

pUrn mhWpurS pihry’qy KVHy q`ky , l`jw AweI qW vwips muVy[ cOQI vwr jwx qoN,<br />

vwihgurU gurU pRmysr jI b`dl dI grj vWg gMBIrqw vwlI ^Ub im`TI 2 Avwz’c<br />

g`j ky boly, “jogwisMGw!qYnUM mwr pu`TI kI vgI hoeI ey? m`Qy qyry’qy , mohr gurU dI<br />

l`gI hoeI ey[ ”suMdr mnohr id`b drSnW, Avwz’c vwihgurU jI vsdy jwx ky,<br />

Awpxy mn nUM iDRkwrW pwauNdy, gurU pRmysr jI dy suMdr drbwr’c, sRI AnMdpur swihb<br />

jI Awey phuMcy[<br />

s`cy pwiqSwhjI, ipAwr lwf BrI AgMmI iK`c nwl grj ky boly, “hy BweI!qUM<br />

cMgw vYrwgI iqAwgI hukm mMnx vwlw isMG hYN[ jo dwsn dws nUM swrI rwq vysvw dy<br />

bUhy’qy KV@w kIqw, SwbwS!vwh 2 BweI jogw isMGjI vwh!”kbIr.siqgur sUrmy;<br />

bwihAw bwnu ju eyku] lwgq hI.Buie igir pirAw; prw kryjy Cyku] Anuswr gurU<br />

pRmysr jI nMU AMqrjwmI jwx ky, s`cy crn-kmlW’qy Fih pey[ XQw:- jogwisMG;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

550<br />

q`qkrw


lKI giq soie[ mm ihq; cobdwr gur hoey[ smJ vwrqw; crnI prXo[ DMn pRBU;<br />

dy hwQ aubrXo[ Awp smwn; n Apr ikRpwlw[ sdw dws ko; bn rKvwlw[ qjhu<br />

ijTweI; is`K ky kwrn[ jXoN kXoN; krhu dws auDwrn[ (gu:pR:sU) is`K nUM A`g qoN<br />

bcwaux(kwrn) leI, gurqw ibrwjmwn sB qoN AiqAMq au~cy ru`qby dI(ijTweI)<br />

vifAweI C`f ky, Aiq FIT krm] Anuswr vysvw dy bUhy ’qy jw ky Awp cONkIdwr<br />

bxy[ nwnk.ruMnw bwbw jwxIAY; jy rovY lwie ipAwro] Anuswr lUM 2 krky ro 2 ky<br />

muAw&I mMgI[ “hm AprwD.pwp bhu kIny; kir dustI cor curwieAw] Ab nwnk.<br />

srxwgiq Awey; hir rwKhu lwj.hir BwieAw] Anuswr hy prmpUjnIk ipqw<br />

jI!dwsn dws ieAwxy bwirk nUM ikRpw krky b^S lvo jI[ XQw:- cMcl<br />

miq.bwirk bpury kI; srp Agin kr mylY]) srin pry kI; rwKu dieAwlw]<br />

nwnk; qumry bwl gupwlw]) (BWqI) jYsw bwlku Bwie suBweI; lK AprwD kmwvY]<br />

kir aupdysu.iJVky bhu BwqI; bhuiV ipqw gil lwvY]) pauVI] myil lYhu dieAwl;<br />

Fih pey duAwirAw] riK lyvhu dIn dieAwl; BRmq bhu hwirAw] Bgiq 1 vClu<br />

qyrw 2 ibrdu; hir, 3 piqq 4 auDwirAw] quJ ibnu nwhI koie; ibnau moih 5 swirAw]<br />

6 kru 7 gih lyhu dieAwl; swgr sMswirAw] 1 ipAwr krnw 2 Drm 3 Apiv`qR<br />

4 auDwrn, qwrn vwly 5 krdw hY 6 h`Q 7 pkV ky[ ”srix pry kI rwKqw; nwhI<br />

shswieAw]) guxu Avguxu myrw.ikCu n bIcwirAw; bKis lIAw iKn mwhI])<br />

siqguru myrw sdw dieAwlw; moih dIn kau rwiK lIAw]) Awpxy bwlk Awip<br />

riKAnu; pwrbRhm gurdyv] Anuswr Awpxy ipAwry bwlk sdw sdw iehu BUlnhwru]<br />

jwx ky, nwnk rwKnhwru Apwru] gurU pRmysrjI ny b^S ley[<br />

b^Sx bwry Kws gurU pyRmI jI dyy pyRm AnMd rs Bry suMdr mnohr bcn:- gurU<br />

dI jy loV hovy; gurU BI Ajyhy hox; jYsy gurU dSmyS, sq purK Akwl jI[ vwr pRvwr<br />

cwry b`icAW kuhwey dyx, dyS kOm pMQ qoN kurbwn vwL 2 jI[ koit bRhmMf dy Twkur<br />

hox, qpidAW nUM Twr dyx, sMqW dy shweI qy ipAwirAW dI FwL jI[ swrI rwq<br />

pihrw dyx cONkIdwr bxky, pwp A`g iv`coN, lYx ipAwry nUM inkwl jI[<br />

SuB isiKAw:- srb kI ryx; hovIjY] Awpu imtwie; imlIjY] Anuswr guris`K<br />

Awp k`uJ n bxy, hm cwkr.goibMd ky; Twkuru myrw Bwrw] krn krwvn sgl ibiD;<br />

so siqgurU hmwrw] Anuswr sB ku`J gurU pRmysr jI nMU mMny[ rwm; hm, siqgur<br />

pwrbRhm kir mwny]) jw kY min; gur kI prqIiq] Anuswr gurU pRmysr jI ’qy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

551<br />

q`qkrw


pUrn pRqIq r`Ky, sdw 2 gurU pRmysr jI dy prmpUjnIk s`cy crn-kml c`tdw rhy[<br />

XQw:- jn nwnk pRIiq; swD pg cwty] hy gurqw ibrwjmwn sdw 2 myhrvwn,<br />

Anq klwvwn pUrn Bgvwn, prmpUjnIk s`cy siqgurU DMn vwihgurU sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI!Awpxy inmwxy pRdysI guxhIn AprwDI sdw Bu`lxhwr b`icAW dy, idl<br />

idmwZ surqI ibRqI ’c, gurbwxI Byj ky, rom 2 ’c vs ky iqRpqI krdy rho jI[<br />

Et ghI; sMqh dir AwieAw] srb sUK; nwnk iqh pwieAw] 6] s`cy<br />

siqgurU nwnk dyv swihb Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI<br />

&urmwauNdy hn:- (sMqh) s`cy siqgurU swihb jI dy, sB qy aUc; jw kw drbwru]<br />

sgl Bgq; jw kw nwmu ADwru] Anuswr srb ivAwpI AsMK pRkwS srUp prm au~cy<br />

su`cy s`cy dir ’qy, ijhVw pyRmI gursyvk AwieAw, inmwxw inqwxw ho ky Et(ghI)<br />

gRihx kIqI, (iqh) iqs ny gurU pRmysr jI qoN, sRb ivAwpI Anq klwvwn mhW<br />

ivsmwd (srb) swirAW(sUK) suKW nUM pwieAw hY] 6]<br />

imrqk kau; jIvwlnhwr] prmpUjnIk vwihgurU siqgurU swihbwn jI, srb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd qyz pRqwp pRkwS praupkwr imhrvwngI krky, imrqk nUM<br />

jIvwl ky, nwm b^S ky inrml krn vwly hn[ {iBRMgI hry cwry qoN, ijauNdI suMfI,<br />

Awpxy im`tI dy Gr’c ilAwauNdI hY[ auh mr jWdI hY, iBRMgI aus nUM Awpxw rwg<br />

suxwauNdI hY[ mrI suMfI rwg sux ky, iPr ijauNdI ho jWdI hY[ hy vwihgurU jI!Awp<br />

jI dy ivsmwd kOqk hn, iBRMgI Awpxy rwg duAwrw, suMfI nUM ijauNdI kr lYNdI hY[ }<br />

sloku] Aiq suMdr kulIn cqur; muiK i|AwnI DnvMq] imrqk khIAih nwnkw;<br />

ijh pRIiq nhI.BgvMq]) AwKw jIvw; ivsrY mir jwau]) mrxM; ibsrxM goibMdh]<br />

jIvxM; hir nwm D´wvxh] Anuswr vwihgurU jI v`loN mry nwm hIn; kwlK muiK<br />

mwieAw] jIv dy AMdr, AnMq kItwxU hn, jo rwmjI v`loN mry hoey hn[ rwmjI qoN<br />

Bu`ly imrqk jIv dy, mry AnMq iktwxUAW(kau) nUM, s`cy siqgurU gRMQ swihb, AwpxI<br />

AqI ipAwrI s`icAwrI sqsMgq jI’c, iBRMgI vWg, prmpiv`qR kQw kIrqn<br />

gurbwxI suxw ky, vwihgurU jI v`l (jIvwlnhwr) (jIvwln+hwr) ijauNdw<br />

krn(hwr) vwly hn[ XQw:- Amr Bey; Amrwpdu pwieAw] swDsMig; nwnk hir<br />

iDAwieAw]) eyk bUMd.guir AMimRqu dIno ; qw Atlu Amru.n muAw]) pI AMimRqu<br />

AwGwinAw; guir.Amr krwieAw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

552<br />

q`qkrw


65.imrqk kau; jIvwlnhwr] swKI:- prmpUjnIk v`fy r`b DMn vwihgurU<br />

Akwl purKu mh`ly pihly jI dI, prmpiv`qR dsvIN joiq, s`cy siqgurU sRI gurU<br />

goibMdisMG swihb Kwlsw jI, sRI ptnw swihb jI ivKy, Awpxy hwxI b`icAW nwl<br />

Kyf rhy sn[ kMnW’c rox dI Avwz peI, kruxwlX hYN] ikRpwisMD pRB jI krxw<br />

rs ’c FL gey[ vwihgurU gurU jI ny jw ky pu`iCAw, “mwqwjI!ikauN roNdy hoN?”“hy<br />

bwlw pRIqm jI!myrw ie`ko ie`k ipAwrw b`cw mr igAw hY[ ”bwlw pRIqm jI ny<br />

Awpxy AwigAwkwrI AnuswrI hwxI bwlkW smyq, prmpUjnIk prmpiv`qR vwihgurU<br />

mMqR jI dw jwp kIqw, b`cw ijauNdw ho igAw[ ieh ivsmwd kOqk dyK ky, swr<br />

sqsMgI DMn bwlw pRIqmjI, DMn bwlw pRIqmjI kih ky, s`cy crn-kmlW’qy Fih<br />

pey[ is`KW ny Awpo iv`cIN ikhw, “iesy qr@W, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU<br />

sRI gurU Amrdws swihb jI ny ikRpw rs’c FL ky, sRI goieMdvwl swihb jI ivKy,<br />

ie`k imRqk b`cw ijauNdw krky, aus dy mwqw jI nUM roxo htwieAw sI[ bwlw<br />

pRIqmjI’c BI DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Amrdws swihb jI vwlI joiq<br />

pRgt pRq`K hI ivrwj rhI hY[ ies leI, kruxw-rs’c FL ky, b`cy nUM ijauNdw<br />

krky, imrqk kau; jIvwlnhwr] gurU jI ny mhwn praupkwr kIqw[ ”<br />

BUKy kau; dyvq ADwr] 1.gurU jI(BUKy) Bu`Ky(kau) nUM, lMgr b^S ky(ADwr)<br />

iqRpqI(dyvq) b^Sdy hn[ XQw:- ijQY jwie bhY myrw siqgurU; so Qwnu suhwvw.rwm<br />

rwjy] Anuswr siqgurU nwnk dyv swihb jI qoN lY ky hux q`k, siqgurU gRMQ swihb<br />

jI, Aqu``t lMgr duAwrw Bu`iKAW dI iqRpqI krdy hn[ XQw:- inmwny kau jo dyqo<br />

mwnu] sgl BUKy kau krqw dwnu] vw Aink Bog; ibiKAw ky krY] nh iqRpqwvY;<br />

Kip Kip mrY] ibnw sMqoK; nhI koaU rwjY] supn mnorQ; ibRQy sB kwjY]) ibiKAw<br />

mih; iknhI iqRpiq n pweI] ijau pwvku eIDin nhI DRwpY; ibnu hir khw AGweI]<br />

Anuswr ivSy pdwrQW dI jnm 2 dI Bu`K krky, BUKy jIv(kau) nUM, Awpxw nwm jpw<br />

ky, sMqoK bRhmwnMd rs nwm dw ADwr(dyvq) bKSdy hn[ XQw:- ieik inrMkwrI;<br />

nwm AwDwir]<br />

srb inDwn; jw kI idRstI mwih] purb ilKy kw; lhxw pwih] imRqk nUM<br />

jIvwlx vwly, Bu`Ky nUM nwm ADwr b^Sx vwly, nrwiex inrMkwrjI dy pUrn s`cy<br />

Avqwr, koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] siqgurU gRMQ swihb<br />

jI dy Apwr ikRpw vwly AnykwN h`Q, hux swfy isrW’qy hn[ (jw) ijn@W(kI) dI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

553<br />

q`qkrw


ikRpw- idRstI(mwih) ’c, srb ivAwpI vwihgurU jI dy gursbd rUp, vw ir`DI is`DI<br />

inDI rUp(srb) sB(inDwn) ^zwny hn[ XQw:- idRsit qyrI suKu pweIAY; mn mwih<br />

inDwnw] jw kau qum ikrpwl Bey; syvk sy prvwnw]) srb inDwn; pRB qyrI<br />

mieAw] Awphu; kCU n iknhU lieAw]) srb inDwn; rwKy jn mwih] qw kY sMig;<br />

iklivK duK jwih] 2] gurU pRmysr jI Awpxy ijs pyRmI is`K syvk jI’qy, srb<br />

inDwn ikRpw-idRStI pw ky, ikRpw-idRStI dw mhwqm, lUM 2 ’qy ilK dyx, qW auh gurU<br />

pRmysr jI dy, srb inDwn ikRpw-idRStI dy ilKy(kw) dw(purb) mhwqm, &L, gursbd<br />

rUp sB ^zwny, (lhxw) lYxw(pwih) pwauNdy hn[<br />

sBu ikCu iqs kw; Ehu krnY jogu] KMf bRhmMf dw sBu ikCu pswrw, iqs vwihgurU<br />

jI kw hI hY[ Ehu sB’qy AwpxI ikRpw-idRStI(krnY) krn dy(jogu) lwiek hn[ jo<br />

AwpxI ikRpw-idRstI nwl imRqk nUM jIvwldy hn, Bu`Ky nUM nwm ADwr b^Sdy hn,<br />

Awpxy ipAwry syvk jI nUM swry nwm ^zwny b^Sdy hn[ vw srb inDwn idRStI dy<br />

mwlk gurU pRmysr jI, ijs Awpxy ipAwry syvk jI’qy ikRpw-idRStI pw ky, gursbd<br />

^zwny b^S idMdy hn[ KMfW bRhmMfW dw rwj pswrw sBu ikCu, iqs gursyvk jI kw hI<br />

ho jWdw hY[ XQw:- jo ikCu Twkur kw, so syvk kw; syvku.Twkur hI sMig jwhru jIau]<br />

ApunY Twkuir; jo pihrwieAw] bhuir n lyKw puiC bulwieAw] iqsu syvk kY nwnk<br />

kurbwxI; so gihr gBIrw gauhru jIau]) Ehu ipAwry gursyvk jI, A`gy ikRpwidRStI(krnY)<br />

krn dy(jogu) lwiek ho jWdy hn[ ijvyN gurpRswid vwihgurU mh`lw 2<br />

jI, vwihgurU mh`ly pihly jI dy ipAwry syvk jI bx ky, bRhmMfW dy rwjy bxy, j`g’qy<br />

ipAwrI is`KI, gurbwxI r`K leI, sdw leI sB’qy ikRpw-idRStI krdy hn[<br />

iqsu ibnu dUsr; hoAw n hogu] ikRpw-idRStI nUM pRwpq, iqsu gurU ipAwry gursyvk<br />

jI qoN ibnu, A`gy b^iSS krn vwlw(dUsr) dUjw, n ip`Cy hoAw, nw hI A`gy nUM(hogu)<br />

hovygw[ XQw:- hir kw syvku; so hir jyhw] Bydu n jwxhu; mwxs dyhw] vw(iqsu) iqn@W<br />

gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] vwihgurU gurU jI qoN<br />

ibnu, nwm dwqy b^iSMd ipqw ikRpw-idRStI krn vwlw, hor(dUsr) dUjw, n ip`Cy hoAw,<br />

n hI A`gy nUM (hogu) hovygw[ XQw:- qyrw srIku.ko nwhI; ijs no lvY lwie suxwieAw])<br />

jYsw qU.qYsw quhI; ikAw aupmw dIjY]) gur nwil quil.n lgeI; Koij ifTw bRhmMfu]<br />

nwmu inDwnu.siqguir dIAw; suKu nwnk.mn mih mMfu]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

554<br />

q`qkrw


jip jn; sdw sdw idnu rYxI] hy gurU ipAwry Bgq jn!imRqk nUM jIvwlx<br />

vwly, inrMkwr myhrvwn gurU jI nUM sdw sdw(rYxI) rwq idnu jip[ XQw:- syvI<br />

siqguru Awpxw; hir ismrI.idn siB rYx] Awpu iqAwig srxI pvW; muiK bolI<br />

imTVy vYx]) idnu rwqI AwrwDhu ipAwro; inmK.n kIjY FIlw] sMq syvw kir.BwvnI<br />

lweIAY; iqAwig mwnu hwTIlw]) kbIr.kyso kyso kUkIAY; n soeIAY Aswr] rwiq<br />

idvs ky kUkny; kbhU ky sunY pukwr]<br />

sB qy aUc; inrml ieh krxI] hy gurU ipAwry jIE!gurdyv mwqw gurdyv<br />

ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] nwm bwxI dy dwqy siqgurU gRMQ swihb jI nUM, rwq<br />

idny mn bwxI sRIr krky, pUrn pRym sihq jo sdw jpxw hY, ieh sB kmweIAW(qy)<br />

qoN(aUc) au~cI(inrml) au~jl ivsmwd s`cI im`TI srb`q dy Bly dI, (krxI)<br />

BgqI, kmweI hY[ XQw:- AYQY DMDu iptweIAY; scu ilKqu prvwnu] hir sjxu guru<br />

syvdw; gur krxI prDwnu] nwnk nwmu n vIsrY; krim scY nIswxu] 4] 19])<br />

kir ikrpw; ijs kau nwmu dIAw] nwnk so jnu; inrmlu QIAw] 7] s`cy<br />

siqgurU (nwnk) Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu<br />

Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy<br />

hn:- vwihgurU gurU pRmysr jI ny ikrpw(kir) krky, Awpxy ijs lwly goly (kau)<br />

nUM, vwihgurU nwmu jI(dIAw) b^Sy hn[ XQw:- kir ikrpw; ijsu AwpnY nwim lwey]<br />

nwnk cauQy pd mih; so jnu giq pwey] 5]) vwihgurU nwmu jhwz hY; cVY@ so au~qrY<br />

pwr[ jo srDw kir syNvdy; gur pwir auqwrnhwr[) hir nwmu dIAw.guir<br />

praupkwrI; Dnu DMnu gurU kw ipqw mwqw] hMau siqgur Apuxy kMau sdw nmskwrI;<br />

ijqu imilAY.hir nwmu mY jwqw] ivsmwd ikRpw krky gurU jI dy nwm b^Sx qoN, (so)<br />

auh gurmuiK ipAwry(jnu) Bgq(inrmlu) pRkwS srUp au~jl bRhm hI(QIAw) ho gey]<br />

7] XQw:- nwnk sMq inrml Bey; ijn min visAw soie]) khu kbIr.jn Bey<br />

Kwlsy; pyRm Bgiq ijh jwnI]) ijnI nwmu iDAwieAw; gey mskiq Gwil] nwnk.qy<br />

muK aujly; kyqI CutI nwil]<br />

jw kY min; gur kI prqIiq] iqsu jn AwvY; hir pRBu cIiq]) nwnk, syvku<br />

soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr gurU pRmysr jI qoN kurbwn hox vwly,<br />

BweI mqIdws swihb jI vWg, (jw) ijs gurU ipAwry gursyvk jI(kY) dy min ’c,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

555<br />

q`qkrw


wm; hm, siqgur pwrbRhm kir mwny]) bilE crwgu, AMD´wr mih; sB kl auDrI,<br />

iek nwm Drm] pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm] Anuswr gur<br />

pRmysr jI kI sRb ivAwpI ivsmwd idRV pRp`k prqIiq hY, ik siqgurU swihb jI<br />

gur nwnk dyv goivMd rUp] hn[ iqsu gurU(jn) ipAwry (jn) Bgq jI nUM, (pRBu)<br />

Anq klwvwn sm`RQ(hir) prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU swihbwn jI, cIiq’c<br />

pRgt ho(AwvY) AwauNdy hn[ XQw:- ijs no prqIiq hovY.iqs kw gwivAw Qwie pvY;<br />

so pwvY drgh mwnu] jo ibnu prqIqI. kptI kUVI kUVI AKI mItdy; aun kw.auqir<br />

jwiegw JUTu gumwnu] 3] jyqw jIau ipMfu sBu qyrw; qUM AMqrjwmI purKu Bgvwnu]<br />

dwsin dwsu khY jnu nwnku; jyhw qUM krwieih.qyhw hau krI viKAwnu]) CMqu] sgl<br />

ieC myrI puMnIAw; imilAw inrMjn rwie jIau] Andu BieAw vfBwgIho; igRih pRgty<br />

pRB Awie jIau] igRih lwl Awey.purib kmwey; qw kI aupmw.ikAw gxw] byAMq<br />

pUrn suK shj dwqw; kvn rsnw gux Bxw] Awpy imlwey.gih kMiT lwey; iqsu<br />

ibnw.nhI jwie jIau] bil jwie nwnku sdw krqy; sB mih rihAw smwie jIau]<br />

4] 4] ijvyN gurmuiK ipAwry prm ShId BweI mqIdws swihb jI dy sIs’qy Awrw<br />

r`Kx smyN, sMq doKIAW ny BweI swihb jI nUM ikhw, “qUM vwihgurU sRI gurU qygbhwdr<br />

swihb jI dI is`KI qoN kI K`itAw hYY?Awpxy’ qy qrs ikauN nhIN krdw?prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI dw AMg p`K C`f ky, mn BwauNdy au~cy<br />

srkwrI Ahudy, bygmW dy suK ikauN nhIN mwxdw?”BweI swihb jI ny au~qR idqw,<br />

“dwsn dws’qy gurU pRmysr jI dI Aimq ndr myhr ho c`ukI hY, rom 2’c pRIqm;<br />

pRym Bgiq ky dwqy] vwihgurU mh`lw nOvW jI vs cu`ky hn[ siqgurU swihb jI dy<br />

ivsmwd AnMq srgun srUp AMdr bwhr drSn b^S rhy hn[ Anqklwvwn pUrn<br />

myhrvwn rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw; AnMq pRkwS srUp ivsmwd inrgun<br />

bRhm jI, Awpxy srgun srUp dy AnMq bRhmMf dy swry AkwrW, Awpxy ipAwry BgqW<br />

ShIdW pRymIAW smyq, hr smyN gurU swihb jI dw nwm jp 2 ky nmskwrW hI<br />

nmskwrW krdy rihMdy hn[ gurU pRmysr jI dwsn dws dy idl idmwZ’c, AMdr<br />

bwhr AsMK pRkwS nUr inrMkwr gurbwxI jI Byjdy rihMdy hn, lUM 2’c vs ky, dwsn<br />

dws dy AMg 2 nUM suK dy ky iqRpq r`Kdy hn[ ”XQw:- AMg AMg suKdweI.pUrn<br />

bRhmweI; Qwn QwnMqr dysw]) ikqY pRkwir; n qUtau pRIiq] dws qyry kI; inrml<br />

rIiq] Anuswr pUrn pRym pRIq pRqIq DIrj sihq, BweI swihb jI ieauN boly:-<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

556<br />

q`qkrw


(krv`qu) Awsw] krvqu Blw; n krvt qyrI] lwgu gly; sunu ibnqI myrI] 1] hau<br />

vwrI; muKu Pyir ipAwry] krvtu dy; mokau kwhy kau mwry] 1] rhwau] jau qnu<br />

cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau] 2] hm qum bIcu; BieE nhI<br />

koeI] qumih su kMq; nwir hm soeI] 3] khqu kbIru; sunhu ry loeI] Ab qumrI;<br />

prqIiq n hoeI]) “rom rom iv`c mYNkVy, visAw pRIqm Awp[ Awrw mYnUM BwauNdw,<br />

Drm C`fxw pwp[ tukVy ies srIr dy, kro jy l`K koRV[ qW BI Drm nw C`f sW,<br />

dIn qyrw nhIN loV[ Awrw ipAwrw lgq hY, kwrw krau bnwie[ isr jwie q<br />

jwie, myrw is`KI isdk n jwie[ ”ies qr@W byAMq gurmuiK gurU ipAwirAW nMU, gurU<br />

pRmysr jI’qy pUrn pRIq sihq pRqIq sI, ijs krky kurbwn hoey[<br />

Bgqu Bgqu; sunIAY iqhu loie] jw kY ihrdY; eyko hoie] gurU pRIqm jI ’qy<br />

pRqIq krky, gurU jI qoN kurbwn hox vwly, gurU crn-kmlW’c lIn, (jw) ijs<br />

gurmuiK ipAwry Bgq jI (kY) dy ihrdY ’c, eyko vwihgurU jI vsy hoie hn, Bwv<br />

swiKAwq ho rhy hn[ auh(iqhu) iqMn(loie) lokW Bwv KMf bRhmMf AMdr, DMn<br />

vwihgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy, pUrn pRymI isdkvwn, pUrn Bgqu Bgqu jI,<br />

(sunIAY) suxIdy hn[ XQw:- mhlw 5] goibMd goibMd goibMd sMig; nwmdyau mnu<br />

lIxw] AwF dwm ko CIpro; hoieE lwKIxw] 1] rhwau] bunnw qnnw iqAwig kY;<br />

pRIiq crn kbIrw] nIc kulw jolwhrw; BieE gunIX ghIrw] 1] rivdwsu FuvMqw<br />

For nIiq; iqin@ iqAwgI mwieAw] prgtu hoAw swDsMig; hir drsnu pwieAw] 2]<br />

sYnu nweI buqkwrIAw; Ehu Gir Gir suinAw] ihrdy visAw pwrbRhmu; Bgqw mih<br />

ginAw] 3] ieh ibiD suin kY jwtro; auiT BgqI lwgw] imly pRqiK gusweIAw;<br />

DMnw vfBwgw] 4]<br />

scu krxI; scu qw kI rhq] scu ihrdY; siq muiK khq] BweI mqIdws<br />

swihb jI jYsy, Amr ShId gurU Bgq ipAwry svwry pUrn bRhmigAwnIAW dI,<br />

bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw] vwlI(krxI) kmweI(krxI) gurU BgqI(scu)<br />

s`cI hY, (qw) iqn@W(kI) dI(rhq) rihxI BI(scu) s`cI hY[ iqn@W dy ihrdY ’c BI<br />

scu hY, muiK qoN BI(siq) s`c hI(khq) kihMdy hn[ XQw:- Bgqw kI cwl<br />

scI.Aiq inrml; nwmu scw min BwieAw] nwnk Bgq.sohih dir swcY; ijnI sco<br />

scu kmwieAw] 1]) scu vylw mUrqu scu; ijqu scy nwil ipAwru] scu vyKxw scu<br />

bolxw; scw sBu Awkwru]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

557<br />

q`qkrw


swcI idRsit; swcw Awkwru] scu vrqY; swcw pwswru] gursyvk bRhmigAwnIAW<br />

dI(idRsit) ingHw BI(swcI) s`cI hY[ aun@W dy mhwN pwk sRIrW dw Awkwru BI(swcw) s`cw<br />

bRhm srUp hI hY[ XQw:- bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu<br />

Brmu] auh gurmuiK ipAwry pUrn bRhmigAwnI jI, rom 2 krky scu ’c(vrqY) vrqdy<br />

hn, aun@W dw nwm jpx jpwaux, gur syvw krn krwaux, sMQw krn krwaux, gurbwxI<br />

kQw kIrqn isKwaux, Awp kQw kIrqn krn krwaux, (pwswru) ivsqwr(swcw) s`cw<br />

hY[ XQw:- scy Bgq sohih drvwry; sco scu vKwxy rwm] Gt AMqry swcI bwxI; swco<br />

Awip pCwxy rwm] Awpu pCwxih.qw scu jwxih; swcy soJI hoeI] scw sbdu scI hY<br />

soBw; swcy hI suKu hoeI] swic rqy Bgq iek rMgI; dUjw rMgu n koeI] nwnk ijs kau<br />

msqik iliKAw; iqsu scu prwpiq hoeI]<br />

pwrbRhmu; ijin scu kir jwqw] nwnk so jnu; sic smwqw] 8] 15]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih;<br />

joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]<br />

prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy hn:- {vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu<br />

jyvfu, Avru n koie] gurSbd gurbwxI jI inrMkwr srUp hn[ siqgurU gRMQ swihb jI<br />

mhwrwj srgun srUp hn[ inrguxu srguxu Awpy soeI] }(ijin) ijn@W gursyvkW ny<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb mhwrwj jI, (pwrbRhmu)<br />

inrgun inrMkwr srgun scu srUp(kir) krky, (jwqw) jwxy hn, Bwv gurU jI ijqnw<br />

aupdyS krdy hn, aus nUM kmw ky, iKn 2 ’c gurU jI nUM nmskwr krdy rihMdy hn[<br />

(so) auh(jnu) ipAwry gurBgq gursyvk jI(sic) s`cy bRhm’c(smwqw) smw gey hn]<br />

8] 15] XQw:- vfhMsu mhlw 3 AstpdIAw siqgur pRswid] scI bwxI scu<br />

Duin; scu sbdu vIcwrw] Anidnu scu slwhxw; Dnu Dnu vfBwg hmwrw] 1] mn myry;<br />

swcy nwm ivthu bil jwau] dwsin dwsw hoie rhih; qw pwvih scw nwau] 1]<br />

rhwau] ijhvw scI.sic rqI; qnu mnu scw hoie] ibnu swcy.horu swlwhxw; jwsih<br />

jnmu sBu Koie] 2] scu KyqI.scu bIjxw; swcw vwpwrw] Anidnu lwhw scu nwmu Dnu;<br />

Bgiq Bry BMfwrw] 3] scu Kwxw scu pYnxw; scu tyk hir nwau] ijs no bKsy.iqsu<br />

imlY; mhlI pwey Qwau] 4] Awvih scy.jwvih scy; iPir jUnI.mUil n pwih] gurmuiK<br />

dir swcY.sicAwr hih; swcy mwih smwih] 5] AMqru scw.mnu scw; scI isPiq<br />

snwie] scY Qwin.scu swlwhxw; siqgur bilhwrY jwau]6] scu vylw.mUrqu scu; ijqu<br />

scy nwil ipAwru] scu vyKxw.scu bolxw; scw sBu Awkwru] 7] nwnk scY myly qw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

558<br />

q`qkrw


imly; Awpy ley imlwie] ijau BwvY iqau rKsI; Awpy kry rjwie] 8] 1]) sloku]<br />

min swcw; muiK swcw soie] Avru n pyKY; eyksu ibnu koie] nwnk ieh lCx;<br />

bRhmigAwnI hoie] 1]) ijn scu jwqw; sy sic smwxy] hir gux gwvih; scu<br />

vKwxy] nwnk nwim rqy bYrwgI; inj Gir qwVI lwvixAw]) Bgqw kI; cwl<br />

inrwlI] cwlw inrwlI.Bgqwh kyrI; ibKm mwrig clxw] lbu loBu AhMkwru.qij<br />

iqRsnw; bhuqu nwhI bolxw] KMinAhu iqKI.vwlhu inkI; eyqu mwrig jwxw] gur<br />

prswdI.ijnI Awpu qijAw; hir vwsnw smwxI] khY nwnku.cwl Bgqw; jughu jugu<br />

inrwlI] gurpRswid.<br />

gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI soLvyN, Awid 283.<br />

sloku] rUpu n ryK.n rMgu ikCu; iqRhu gux qy pRB iBMn] iqsih buJwey nwnkw;<br />

ijsu hovY su pRsMn] 1]<br />

66.rUpu n ryK, n rMgu ikCu; iqRhu gux qy, pRB iBMn] iqsih buJwey nwnkw; ijsu<br />

hovY su pRsMn] 1]<br />

{pyRm pRcwr:- (rUpu) Akwr sB nwsvMq hn[ Akwr, Akwr dy nwl moh vYr<br />

eIrKw dÍYS Koh iK`c krdy hn[ Akwr, Akwr nUM kql BI krdy hn[ sRIrk Akwr<br />

’qy pMj ivkwr hr smyN hmlw krdy rihMdy hn[ Akwr Gtdy vDdy imldy ivCuVdy,<br />

jMmdy mrdy rihMdy hn[ Akwr kwL v`s huMdy hn[ ie`k Akwr dUjy Akwr dy moh’c,<br />

K`cq ho ky, plc 2 ky mr jWdw hY[ ie`k Akwr dUjy Akwr’qy moihq ho ky, ivkwrI<br />

ho jWdw hY[ Akwr, Akwr nUM Kw irhw hY[ prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI<br />

gurU mh`lw pMjvW jI, Awpxy prmpUjnIk s`cy ipqw, pUrn pRmwqmw mihmw AnUp,<br />

BUpn ky BUp, DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihb jI nUM, A&ur smwDI<br />

Ajpw jwp ’c lIn bYiTAW q`k ky, ivsmwd vwihgurU jI ’c lIn ho jWdy[ s`cy<br />

ipqwjI dy pUrn pRp`k iDAwn pyRm’c, lUM 2 krky ivsmwd rihMdy[ gurdyv mwqw<br />

gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] jI dy prm piv`qR au~jl drSn qoN , inrml<br />

inrMkwrjI dI lKqw pRwpq krky &urmwauNdy hn:- srb klw BrpUr pRB; ibrQw<br />

jwnnhwr] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihb jI,<br />

(Ac`l bolo) Acl mUriq.AnBau pRkws; Aimqoj kih`jY] Anuswr AsMK pRkwS hI<br />

pRkwS inrml hI inrml, s`c hI s`c, pUrn bRhm inrgun inrMkwrjI dy srgun<br />

srUp hn}<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

559<br />

q`qkrw


Upu n ryK, n rMgu ikCu; iqRhu gux qy, pRB iBMn] Awp jI dy inrgun inrMkwr<br />

srUp’c, rjo qmo sqo mwiekI nwsvMq(rUpu) Akwr Aqy ivkwr vYr Awid dI(ryK)<br />

lkIr BI(n) nhIN hY Aqy(ikCu) QoVy mwqR ivSy(rMgu) AnMd BI(n) nhIN hY jI[<br />

XQw:- jyqy mwieAw rMg; qyq pCwivAw]) mwieAw kw rMgu.sBu iPkw; jwqo ibnis<br />

indwin]) Dnu jobnu duie vYrI hoey ; ijn@I rKy rMgu lwie] dUqw no PurmwieAw; lY cly<br />

piq gvwie] (pRB) prmpUjnIk DMn s`cy vwihgurU, inrgun inrMkwr Anqklwvwn<br />

pUrn myhrvwn jI, rjo qmo sqo(iqRhu) iqMnW (gux) guxW(qy) qoN, (iBMn) rihq<br />

inrlyp hn, Bwv pUrn myhrvwn s`cy siqgurU swihbwn jI ny qRY gux rhq.rhY<br />

inrwrI; swiDk isD n jwnY] inrml inrlyp inRivkwr pUrn DrmI ivsmwd<br />

AvsQw kmw ky idKweI hY[<br />

{iqMn gux, rjo gux:- mwieAw leI rwq idn B`jy iPrnw, BwvyN sRIr ivhlw<br />

hovy, hr vyly mwieAw dI icqvxI Aqy pRwpqI dI g`l krdy rihxw[ hzwrW K`txy<br />

l`KW nUM au~T ky B`jxw, Pyr BI iqRpqI n hoxI[ XQw:- shs Kty; lK kau auiT<br />

DwvY] iqRpiq n AwvY; mwieAw pwCY pwvY]) koit jory lwK kRory; mnu n hory] prY prY<br />

hI kau; luJI hy] 1]) kbhU jIAVw aUiB cVqu hY; kbhU jwie pieAwly] loBI<br />

jIAVw.iQru n rhqu hY; cwry kuMfw Bwly] 2] Anuswr loB dy hLk krky, mn bwxI<br />

sRIr krky AkwS pqwl’c B`jy iPrnw rjo gux hY[ qmo gux:- qyz im`Tw kauVw,<br />

Srwb qMbwkU fr`g BYVy nSy vrqxy, fwky mwrny, inrdoS jIAW dy gL v`Fxy[ XQw:-<br />

AsMK gl vF; hiqAw kmwih] AsMK pwpI; pwpu kir jwih] inMdw vYr-Bwv idRV<br />

hoxw, byhw Kwxw, jW sOxw nw, jW su`qy hI rihxw, kOVw bolxw kusMgq krnI, bMb s`ut<br />

ky inrdoS jIAW nMU PUkxw Awid dYNq kukrm qmo gux hY , ies dw rMg kwLw hY[ sqo<br />

gux:- hlImI gRIbI inmRqw sihq s`cw im`Tw bolxw, G`t qoN G`t bolxw, klyS<br />

iqAwgxw, sw& piv`qR bsqR pihnxy, iksy nUM du`K n dyxw jUTw n Kwxw, vwqwvrn<br />

Gr dI s&weI r`KxI, Ahwr sMjm dw Ckxw, rwq nUM sMdyhw sOxw qVky au~Txw,<br />

s`jrw 2 Ckxw, sYr krnI, jIAW’qy dieAw krnI Awid SuB gux Dwrny sqo gux , hY<br />

ies dw rMg ic`tw hY[ ibnY:- gurU jI dI ikRpw duAwrw pUrn hMgqw iqAwg ky,<br />

iqRgux AqIq rihq inrlyp au~cI AvsQw’c lIxqw vwihgurU jI dI pRwpqI hY[ }<br />

67.ie`k pwsy, rUpu n ryK, n rMgu ikCu; iqRhu gux qy, pRB iBMn] dUjy pwsy srbI<br />

rMgI rUpI qUM hY; ikhw hY? au~qR:- pUrn myhrvwn DMn vwihgurU mh`lw pMjvW jI pUrn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

560<br />

q`qkrw


Rhm inRivkwr srUp, ivkwr idRStI nwl nhIN dyKdy, ijhVw ivkwr idRStI nwl<br />

dyKdw hY, aus dy idl’c rUp AwauNdw hY, ijs nUM dyK ky moihq ho jWdw hY[ ijvyN<br />

pqMgw lweIt’qy sVdw hY, iqvyN jIv ivkwr idRStI nwl rUp dyK ky, sVdw rihMdw<br />

hY[ DMn gurU pRmysr jI, krn n sunY; kwhU kI inMdw] sB qy jwnY; Awps kau mMdw]<br />

Anuswr mMdy bcn Awpxy kMnW ’c nhIN pYx idMdy, ies leI mMdy bcn krn vwly nUM<br />

vrj idMdy hn[ XQw:- hau iqsu.Goil GumwieAw; pr inMdw suix.Awpu htwvY[) myry<br />

mohn; sRvnI ieh n sunwey] swkq gIq nwd Duin gwvq; bolq bol Ajwey]<br />

Anuswr Awpxy kMnW nwl ivkwrI gwxy nhIN suxdy, n hI ivkwr dI g`l krdy hn[<br />

ijhVw bMdw ivkwr dI g`l krdw suxdw hY, aus dy idl idmwZ ’c rUp AwauNdw hY,<br />

rUp nwsvMq hY[ ijhVw vYrI im`qR Bwv r`Kdw hY, aus dy idl’c vYrI im`qR dw srUp<br />

AwauNdw hY[ ij`Qy vYr ivkwr dI(ryK) lkIr hY, au~Qy BI rUp idl’c AwauNdw hY[<br />

ij`Qy rsnw Awid ieMidRAW dy suAwd dw(rMgu) AnMd hY, au~Qy rog kSt qy ipAwry<br />

vwihgurU jI dw ivjog hY jI[ ieh suAwd klMk rUp hn[ XQw:- (s`Bw) jyqw; mohu<br />

prIiq suAwd] sBw; kwlK dwgw dwg] ies leI gurU pRmysr jI ny &urmwieAw hY,<br />

vwihgurU jI dy srUp ’c ivkwrI rUp, suAwdI rMg, vYr corI AOguxW dI ryK BI nhIN<br />

hY[ smJx leI gurU pRmysr jI dy s`cy crn-kmlW dw iDAwn Dwrnw, vwihgurU<br />

mh`lw pMjvW jI hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn[ dwsn dws gRIb Ainkbwr<br />

fMfauq bMdn nmskwr krdw hY jI, Awp jI BI kro jI[ gurU pRmysr jI dI<br />

kurbwnI jpxy iDAwauxy pUjxy krky prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI mhwrwj, idl idmwZ surqI ibRqI ’c, prmpiv`qR gurbwxI jI Byj ky<br />

vYrI im`qR dw rUp, vYr ivkwr AOguxW dI ryK, ivSy ivkwr dy rMg idl’coN k`F ky,<br />

jil Qil mhIAil pUirAw; suAwmI isrjnhwru] Aink BWiq hoie psirAw; nwnk<br />

eykMkwru] pUrn bRhm jI dI, AMdr bwhr pUrn swiKAwqqw b^Sdy hn[ so rUpu n<br />

ryK, n rMgu ikCu; inrgun srUp Aqy vwihgurU jI dy srgun srUp koit bRhmMf dy<br />

pswry nUM, jwp kridAW q`k ky, srbI rMgI rUpI qUM hY; &urmw rhy hn[ XQw:-<br />

srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir<br />

jwip] 1]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]<br />

{pRSn:- ijn@W dw rUp rMg ryK ByK nhIN hY, aun@W’qy inscw Brosw ikvyN<br />

b`Jy?auh shwieqw ikvyN krdy hn?au~qR:- prmpUjnIk gurqw ibrwjmwn s`cy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

561<br />

q`qkrw


siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI mhwrwj, Awpxy pRymI jI dy lUM 2’c gurbwxI jI Byj<br />

ky, irdy’coN muK’c AMimRq rs b^Sdy hn[ irdy’c Ajpw jwp, gurmuiK; roim roim<br />

hir iDAwvY]) pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]<br />

Anhd Junkwr gurmuiK shj AvsQw b^S ky, rUp rMg qoN inrlyp inrgun inrMkwr<br />

vwihgurU jI’qy inscw Brosw b^Sdy hn Aqy hr pRkwr dI shwieqw r`iKAw krdy<br />

hn[ rUp rMg ryK qoN rihq inrgun bRhm jI, Awpxy ipAwirAW dI shwieqw leI,<br />

srgun srUp Dwr ky r`iKAw krdy hn[ pRymIAW nUM SuB s`cy drSn krky nwnk<br />

Bgqw; sdw ivgwsu] Anuswr srb ivAwpI ivsmwd KuSI KyVw cwA auqSwh aumwh<br />

inscw Brosw huMdw hY[ ikauN jo iek qW SuB s`cy drSn hoey dUjw r`iKAw hoeI[<br />

XQw:- hir jugu jugu.Bgq aupwieAw; pYj rKdw AwieAw.rwm rwjy] hrxwKsu<br />

dustu.hir mwirAw; pRhlwdu qrwieAw] AhMkwrIAw inMdkw.ipiT dyie; nwmdyau muiK<br />

lwieAw] jn nwnk.AYsw hir syivAw; AMiq ley CfwieAw] }<br />

iqsih buJwey nwnkw; ijsu hovY su pRsMn] 1] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU(nwnkw) mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- ijsu gurmuiK ipAwry jI’qy, (su)<br />

syRSt prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU swihbwn jI, (su) BlI pRkwr(pRsMn)<br />

KuS(hovY) hox, (iqsih) iqs nUM rUp rMg ryK, iqMnW guxW qoN inrlyp s`cy bRhm nUM<br />

(buJwey) bu`Jw idMdy hn] 1] XQw:- (bu`Jwey, bu`JsI) ijsu Awip buJwey, so buJsI;<br />

inrml jn soeI]<br />

68.iqsih buJwey nwnkw; ’qy swKI:- prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU<br />

goibMdisMG swihb mhwrwj jI dy gurduAwry sRI l`KI jMgl swihb jI ipMf mihmw<br />

srjw nyVy hn[ ies ipMf dy gurU ipAwry bwbw dwn isMG swihb ^wlsw jI, mwlvy<br />

dI tu`tI gMFwaux vwly mhwn sUrbIr bhwdr XoDy hoey hn[ ien@W dy Brwqw bIr<br />

bhwdr BweI cV@qisMG swihb jI, prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU mh`ly dsvyN<br />

jI dy s`cy crn-kmlW’c, sRI AnMdpur swihb jI ivKy syvw’c rhy sn[ ijs smyN<br />

prmpUjnIk s`cy siqguurU swihb jI ny mwlvy’c s`cy crnkml pwey, pUrn XoDy bwby<br />

dwn isMG swihb jI Awpxy ipAwry nOjuAwn b`cy qy ibrwdrI smyq sd bKisMdu sdw<br />

imhrvwnw; sBnw dyie ADwrI] sRI gurU jI dI prmpiv`qR s`cI syvw’c hwzr hoey[<br />

BweI swihb jI dw mn bVw inSkpt inrCl, gurU pRmysr jI dy s`cy crnkmlW dw<br />

AQwh pyRmI sI[ ien@W ny swcw nwvxu; gur kI syvw] Anuswr qn mn Dn isr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

562<br />

q`qkrw


krky, pUrn pyRm ipAwr Adb siqkwr nmskwr sihq, gurU pRmysr jI dI s`cI<br />

syvw isr qoV inBweI[ gurU pRmysr jI dI pRsMnqw lYx leI, hr pRkwr dy au~dm<br />

pRwkrm kIqy[ sRI mukqsr swihb jI dy Drm jMg’c bVI hI bhwdrI kIqI[ gurU<br />

pRmysr jI ien@W’qy BwrI pRsMn ho ky, pRym dy vsIkwr ho gey[ XQw:- myrI<br />

bWDI.Bgqu CfwvY; bWDY Bgqu.n CUtY moih] eyk smY.mokau gih bWDY; qau Puin mo pY,<br />

jbwbu n hoie]<br />

vwihgurU.gurduAwrw sRI gupqsr swihb jI C`iqAwxy ipMf ivKy,<br />

(mukqsr.swihb) KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu; scy myry<br />

ipAwirAw] vwihgurU bRhm jI dy pUrn s`cy Avqwr siqgurU nwnk dyv swihb jI,<br />

Awpxy prmpiv`qR dsvyN jwmy’c pUrn bIr-rs sihq, sjIly PbIly au~cI DOx vwly<br />

blvwn GoVy ’qy Asvwr hn[ pRgty gupwl; mhWq kY mwQy] Anuswr pUrnmwSI dy<br />

AnMq cMdRimAW qoN sohxw, dZ 2 krdw jgmgwauNdw nUro nUr srb klw BrpUr pRB;<br />

ibrQw jwnnhwr] srUp, Awp jI dw suMdr sohxw msqk, Anyk bRhmMfW ’c nUr vMf<br />

irhw hY[ JiV JiV pvdy.kcy ibrhI; ijn@w kwir n AweI] Anuswr k`icAW ny GoVy<br />

dIAW vwgW PV ky ikhw, “ie`Qy swfI jUh m`uk geI hY[ hy s`cy swihb jIE!qn^whW<br />

dyvo[” hzUr s`cy pwiqSwh jI ny pUrn pRym DIrj’c FL ky ikhw, “hy ipAwry<br />

^wlsw jI!DIrj kro, dwsn dws ny AwpjI qoN ku`J BI Cupw ky nhIN r`iKAw, jo BI<br />

Dn pdwrQ AwauNdw hY, sB ku`J AwpjI nUM hI idMdw hW[ prmpUjnIk mwqw ipqw<br />

cwry swihbzwdy ^wlsw &Oj, sB ku`J kurbwn kr cu`kw hW[ BeI jIq myrI] ikRpw<br />

kwl kyrI] Anuswr huxy hI sRI mukqsr swihb jI dw DrmXu`D ij`q ky Awey hW[<br />

KuSk it`ibAW’c ivcr rhy hW, gurU sMgqW AwauxgIAW suMdr dIvwn sjxgy[ DIrj<br />

kro, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI myhrW<br />

krngy[ ”bYrwVW ikhw, “hux DIrj nhIN krnw, A`gy BweI f`l isMG jI dI h`d hY,<br />

A`gy bhuq vwrI pu`iCAw hY, Awp jI hmySW DIrj krn nUM hI kihMdy hoN[ ”prm<br />

ipAwry gurU pRmysr jI ny ikhw, “XQw:- ipAwry mhWisMG swihb jI qy aus dy<br />

ipAwry swQIAW qoN is`iKAw lvo, pqMgy dy dIvy’qy sVn vWg, ijmI jmwn ky ibKY;<br />

sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt bwF hoq hY] Anuswr joqI srUp<br />

gurU pRmysr jI qoN Awpxw AMg 2 ktvw ky ShId ho ky, Amr pdvI nUM pRwpq hoey<br />

hn[ ieh mwieAw kI soBw.cwir idhwVy; jwdI iblmu n hoie] Anuswr mwieAw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

563<br />

q`qkrw


nwgxI dw ipAwr n kro[” A`goN ikhw, “mhwrwj!AsIN bwl b`cydwr hW, jdoN AsIN<br />

qn^wh mMgdy hW, qdoN Awp jI dyvWgy kih idMdy hoN[ AsIN qW AwpxI h`d dy AMdr<br />

2 hI qn^wh lYxI hY[ ”<br />

vwihgurU gurU pRymsr jI ny ie`k qIr Asmwn v`l clwieAw[ fwFI vrKw hoeI,<br />

bYrwV ibRCW hyT jw Kloqy[ ipAwry dieAwisMG swihb jI Awid pyRmIAW ny gurU<br />

pRmysr jI au~pr kMblI qwx idqI[ mwieAw.mnhu n vIsrY; mWgY dMmw dMm] so<br />

pRBu.iciq n AwveI; nwnk.nhI krMim] Anuswr Pyr qn^wh mMgI, gurU pRmysr jI ny<br />

ikhw“is`KI jW rupey?”qW A`goN ikhw, “slwh kr leIey[ ”iek`Ty ho ky slwh<br />

krn l`gy[ BweI dwn isMG swihb jI ny ikhw, “Bwry BueI AikRqGn; mMdI hU mMdy]<br />

Anuswr folo n!ipAwrI is`KI n iqAwgo[ AikRqGxqw dw doS l`gygw[ mwieAw<br />

nwgxI dy fMg qoN bco, gurU pRmysr jI qoN bymuK n hovo[ hmrY msqik dwgu dgwnw;<br />

hm krj gurU bhu swFy] Anuswr Awpxy isr’qy gurU swihb jI dw bhuq v`fw krzw<br />

hY[ vwihgurU mh`lw pMjvW jI, mh`lw nOvW qy dsvyN pwiqSwhjI ny byh`d kurbwnIAW<br />

idqIAW hn[ ey~Qy aujwV ’c s^q n hovo, snmuK rho sdw mwlw-mwl inhwl<br />

hovoNgy, is`KI r`K lvo, is`KI iml geI qW sB ku`J iml igAw[ ”kauVw Jwk ky<br />

ikhw, “j`Qydwrw, iehI qUM kihMdw AwauNdw hYN, kI swnUM B`uKy hI mwrnw hY?jy qUM swfy<br />

kMm’c rukwvt bixAW qW smJ leIN, ij`Qy Dn dI loV hY, au~Qy gurU pRym SrDw syvw<br />

bRhmigAwn dIAW g`lW suxw ky twl idMdw hYN[ ”Awpo iv`cIN kihMdy, “is`K qW AwpW<br />

hW hI, qn^whW dUxIAW lY leIey[ ”gurU pRmysr jI dy pws Aw ky ikhw, “AsIN<br />

GrW’c ie`k 2 nOkr r`K ky Awey sW[ b`icAW dIAW SwdIAW BI krnIAW hn[ ies<br />

leI dUhrIAW qn^whW b^So[ ”s`cy siqgurW ny ikhw, “is`KI jW mwieAw?”A`goN<br />

ikhw, “jI mwieAw hI dyvo[” XQw:- (j`gdIs) iein mwieAw.jgdIs gusweI;<br />

qumry crn ibswry]<br />

ieqny nUM kIrqn krdI 2, gurU jI dI AiqAMq ipAwrI siqsMgq Aw geI[<br />

ie`k pyRmI ny Dn dI K`cr pyRm Bytw kIqI[ s`cy pwiqSwhjI BwrI pRsMn hoey[ vr<br />

b^Sy, “is`Kw! inhwl!inhwl!inhwl!pRvwn hoeI qyrI Gwl! ”gun gn audwr]<br />

mihmw Apwr]) pwrbRhm prmysur siqgur; sBnw krq auDwrw] vwihgurU gurU<br />

pRmysr jI ivsmwd rMg’c bolyy:- “ddw.dwqw eyku hY; sB kau dyvnhwr] dyNdy.qoit<br />

n AwveI; Agnq Bry BMfwr] dYnhwru; sd jIvnhwrw] mn mUrK; ikau qwih<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

564<br />

q`qkrw


ibswrw] dosu nhI; kwhU kau mIqw] mwieAw moh; bMDu pRiB kIqw] drd invwrih; jw<br />

ky Awpy] nwnk; qy qy gurmuiK DRwpy] ”pV@idAW dUxIAW qn^whW vMfIAW[ bYrwVW dy<br />

is`KI iqAwgx qoN gurU pRmysr jI audws hoey, ijvyN b`icAW dI nlwiekI’qy mwpy nUM<br />

audwsI huMdI hY[ BweI dwnisMG swihb jI nUM ikhw, “lY beI j`Qydwrw, qYnUM Fwly Br 2<br />

dyeIey, ”“hy gRIb invwj s`cy pwiqSwh jI!Awp jI dw b^iSAw dUD pUq jwiedwd Gr<br />

bwr pRwpq hY jI[ AsMK bRhmMf Awp jI dw idqw Kw rhy hn[ Anyk jUnW’c Awp jI<br />

dw idqw KWdy Awey hWjI[ Awp jI dI prmpiv`qR joiq nwl swh Aw irhw hY, dyK rhy<br />

hW jI[ Awp jI ny prmpUjnIk pMjvyN jwmy AMdr au~bldI dyZ’c bYTxw kIqw hY,<br />

prmpiv`qR nOvyN jwmy AMdr sIs kurbwn kIqw hY[ hux srvMs kurbwn kr cu`ky hoN jI[<br />

iqsih buJwey nwnkw; ijsu hovY su pRsMn] Anuswr dwsn dws gRIb’qy prmpRsMn ho ky,<br />

Awpxy s`cy crnIN lwau, mohxhwrI mwieAw qoN bcwau jI[ ”<br />

“ipAwry dwn isMG swihb jIE!qyry Brw is`KI iqAwg ky, Dn lY gey hn[ qUM BI<br />

AwpxI ibrwdrI nwl iml[ ”“hy mhwrwj s`cy pwiqSwhjIE!sdw sdw iehu<br />

BUlnhwru] Anuswr b`cy sdw Bu`lxhwr hn, au~jiVAw dyS hY, pwxI dI bhuq hI Gwt<br />

hY[ ien@W ivcwirAW nUM in`kI aumr qoN sqsMgq jI dI pRwpqI nhIN hoeI[ lMmy smyN qoN<br />

ZulwmI AnpV@qw Bu`K dy kwrx, Dn dy ipAwr’c Awp jI nUM pUrn bRhm srUp nhIN<br />

pCwx sky[ (BWqI) jYsw bwlku.Bwie suBweI; lK AprwD kmwvY] kir aupdysu.iJVky<br />

bhu BwqI; bhuiV ipqw gil lwvY] Anuswr Awpxy b`icAW nUM b^S lvo jI, dyS tu`t<br />

cu`kw hY[ Awp jI, tUtI; gwFnhwr goupwl] srb jIAw; Awpy pRiqpwl] hoN jI[<br />

(c`lI) Ab hm clI; Twkur pih hwir] jb hm.srix pRBU kI AweI; rwKu<br />

pRBU.BwvY mwir] Anuswr b^S lvo! b^S lvo[ b^S lvo jI[ ”ieh suxky s`cy<br />

siqgurU dwqwr jI muskrwey, “vwhu vwhu ipAwry dwnisMG swihb jIE!pUrn hoeI syvk<br />

kI syv] Anuswr Awp jI dI Gwl kmweI prvwn hoeI[ dwsn dws gRIb dy mn nUM,<br />

pyRm TgaurI pw ky pRsMn kr ilAw hY[ Awp jI dy BoLy inSkpt s`c bolx vwly<br />

suBwau’qy, dwsn dws pihlW BI pRsMn sI, hux pRsMnqw dI h`d nhIN rhI[ bhuq pyRmI<br />

is`K au~Gy mhWpurS pYdw hoxgy[ ipAwry mhWisMG swihb jI vWg, Awp jI ny mwlvy dI<br />

ipAwrI is`KI r`K leI hY[ ”XQw:- ijm sB mwJy kI vifAweI[ mhW isMG ny rwiK<br />

idKweI[ dys mwlvy kI qUM rwKI[ aupjihN is`KI ky AiBlwKI[ so gurU pRmysr jI, ijs<br />

Awpxy ipAwry ’qy prm pRsMn hox, iqs nUM bu`JwauNdy hn, ik gurU pRmysr jI rUp rMg<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

565<br />

q`qkrw


yK iqMnW guxW qoN AqIq, inrgun bRhm jI dy srgun Avqwr pUrn purKu Akwl<br />

srUp hn[ XQw:- gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru ; gurdyv nwnk hir nmskrw]<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI solvyN[<br />

AibnwsI pRBu; mn mih rwKu]) mn ipAwirAw jIau imqRw; goibMd nwmu smwly]<br />

Anuswr vwihgurU mh`lw pMjvW jI Awpxy mn nUM pRboDdy hn:- hy mn!(AibnwsI)<br />

nws qoN rihq(pRBu) smR`Q sB qy vfw siqguru nwnku; prmpUjnIk siqgurU nwnk dyv<br />

swihb jI nUM, Awpxy(mih) AMdr vsweI(rwKu) r`K[<br />

mwnuK kI; qU pRIiq iqAwgu] {mnu`KI pRIq moh mmqw ivkwrW ’c K`cq ho ky sV<br />

bL jWdw hY[ mn`uKI pRIq krky, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI qoN, Awpxy idl idmwZ’c gurbwxI jI pRwpq nhIN kr skdw[ mnu`KI<br />

pRIq’c, Awpxy DVy dw p`K lY ky kql krdw hY[ mnu`KI pRIq’c, ie^lwk if`g pYNdw<br />

hY[ XQw:- iesqrI purK.kwim ivAwpy jIau; rwm nwm kI ibiD nhI jwxI] mnu`KI<br />

pRIq krky, sRIrW dy ivCuVny qoN ie`k dUjy nUM cyqy krky roNdy 2 mr jWdy hn[ mnu`KI<br />

pRIq krky, j`g’qy byAMq jIv hr smyN Awqm-Gwq krky mrdy rihMdy hn[ mnu`KI<br />

pRIqI Cu`tidAW dyrI nhIN l`gdI[ XQw:- iesu prIqI qutdI. 1 ivlmu n hoveI; iequ<br />

dosqI, clin ivkwr] ( 1 dyrI) }<br />

mwnuK kI; qU pRIiq iqAwgu] (nweI ibMdI n lwau) vwhu vwhu scy pwiqswh; qU<br />

scI nweI] vwihgurU mh`lw pMjvW jI Awpxy mn nUM aupdySdy hn:- hy ipAwry mn!qU<br />

mwnuK(kI) dI pRIiq(iqAwgu) C`fxw kr[ mnu`K dI pRIq krky, jIv mwnvqw dI<br />

inSkwm syvw nhIN kr skdw, ies leI, pRIiq pRIiq gurIAw; mohn lwlnw]<br />

Anuswr gurU pRmysr jI nwl pUrn pRIq krky , mnu`K qoN n&rq krn dI bjwey, mnu`K<br />

mwqR dI s`cI syvw krn dw, SuB s`cw ipAwrw s`icAwrw aupdyS b^S rhy hn[<br />

iqs qy prY; nwhI ikCu koie] 1.{AibnwsI srb klw BrpUr Ajpw jwp<br />

vwihgurU jI, iqMnW guxW dy rUp rMg ryK ByK qoN(iBMn) inrlyp hn[ inrguxu srguxu;<br />

Awpy soeI] rUp rMg ryK ByK qoN inAwry inrMkwr Anq klwvwn Ajpw jwp pUrn<br />

bRhm jI ny, kIqw pswau; eyko kvwau] Anuswr Awpxy Anq klwvwn ie`k vwk<br />

nwl, Awpxy srUp ’coN, AnMq bRhmMf pRgt kIqy hn, hux ien@W ’c ivAwpk hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

566<br />

q`qkrw


ien@W nUM rcidAW dyr nhIN lweI[ XQw:- eyhu Awkwru; qyrw hY Dwrw] iKn mih<br />

ibnsY; krq n lwgY bwrw] 2]) iKn mih Qwip auQwpnhwry; kudriq.kIm n phI]<br />

auqpqI pwlxw lYAqw kridAW inrlyp BI hn[ XQw:- Epiq prlau; iKn mih<br />

krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) jh dyKw; qh dIn dieAwlw] Awie n<br />

jweI; pRBu ikrpwlw] jIAw AMdir jugiq smweI; rihE inrwlmu rwieAw] 1]<br />

AnMq sUrj cMd qwry mMfl, phwV smuMdR KwxIAW bwxIAW, AnMq bRhmMf, DrqIAW,<br />

phwV smuMdR AkwS pqwl, pRkwS srUp srb klw BrpUr ivAwpk Ajpw jwp<br />

inrgun inrMkwrjI ny swrI rcnw, AwpxI Anq klw dy Awsry, ibnw QMm@W dyy,<br />

mrXwdw’c itkwA ky hux r`KI hoeI hY[ XQw:- isMD prbq mydnI; ibnu QMm@w ggin<br />

rhwieAw]) Awpy jlu Awpy Qlu QMm@nu; Awpy kIAw Git Git bwsw] Awpy nru Awpy<br />

Puin nwrI; Awpy swir Awp hI pwsw] gurmuiK sMgiq sBY ibcwrhu; vwhu vwhu kw<br />

bfw qmwsw] 2] 12]) kyqy ieMd cMd.sUr kyqy ; ieh swry Akwr hr smyN B`jy iPrdy<br />

hn[ ien@W nUM Awpxy hukm’c n`Q ky r`Kdy hn[ XQw:- BY ivic sUrju; BY ivic<br />

cMdu] koh kroVI clq; n AMqu]) Awip nwQu.nwQI sB jw kI; iriD isiD.Avrw<br />

swd] (n`ik, n`QW) DrqI aupir kot gV; kyqI geI vjwie] jo.Asmwin n mwvnI;<br />

iqn nik nQw pwie] AibnwsI joqI srUp srb ivAwpI AnMq qyz hI qyz, pRkwS<br />

hI pRkwS srUp s`cy vwihgurU jI ny ieqnI v`fI rcnw, Awpxy Awsry Awpxy ’c<br />

itkweI hoeI hY[ ijs ’c auqpqI pwlxw lYAqw ho rhI hY[ }<br />

iqs qy prY; nwhI ikCu koie] srb inrMqir; eyko soie] prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI, Awpxy inrgun srUp duAwrw,<br />

AnMq cMdRimAW AgnIAW ibjlIAW titAwixAW sUrjW DrqIAW qwry mMflW<br />

bRhmMfW(srb) sBnw dy AMdr, (eyko) ie`k AdÍYq srUp pUrn bRhm jI, s`cI(soie)<br />

soBw sihq, (inrMqir) ie`k rs pUrn sMpUrn ho rhy hn[ XQw:- qum pUrn.pUir rhy<br />

sMpUrn; hm BI sMig AGwey] (iqs) iqn@W dI joiq pRkwS(qy) qoN(prY) dUr, (koie)<br />

koeI(ikCu) ku`J BI nwhI hY, Bwv swrI rcnw dy krqy, ies’c ivAwpk pRkwSk ho<br />

rhy hn[ aun@W dI joiq dy Awsry, swry jIv ijauNdy jwgdy hn[ XQw:- (j`gjIvnu,<br />

j`ig) sBu jgjIvnu jig Awip hY; nwnk.jlu jlih smwie] vw iqs vwihgurU jI<br />

dy(prY) pry hox qoN, Bwv AwpxI joiq iK`c lYx(qy) qoN, (koie) koeI(ikCu) ku`J BI<br />

nwhI hY, Bwv sB murdy hn[ XQw:- jb ApunI joiq.iKMcih qU suAwmI; qb koeI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

567<br />

q`qkrw


krau idKw viKAwnw]) hau.quDu AwKw myrI kwieAw; qUM suix isK hmwrI] inMdw<br />

icMdw krih prweI; JUTI lwieqbwrI] vyil prweI. johih jIAVy; krih corI<br />

buirAwrI] hMsu cilAw.qUM ipCY rhIeyih; CutiV hoeIAih nwrI] 2]) isrIrwgu<br />

mhlw 5] iqcru vsih suhylVI; ijcru swQI nwil] jw swQI auTI cilAw; qw Dn<br />

KwkU rwil] 1] min bYrwgu BieAw; drsnu dyKxY kw cwau] DMnu su qyrw Qwnu] 1]<br />

rhwau] ijcru visAw kMqu Gir; jIau jIau siB khwiq] jw auTI clsI kMqVw; qw<br />

koie n puCY qyrI bwq] 2] pyeIAVY shu syiv qUM; swhurVY suiK vsu] gur imil cju<br />

Acwru isKu; quDu kdy n lgY duKu] 3] sBnw swhurY vM\xw; siB muklwvxhwr]<br />

nwnk.DMnu sohwgxI; ijn sh nwil ipAwru]<br />

Awpy bInw; Awpy dwnw] gihr gMBIru; ghIru sujwnw] hy DMn vwihgurU inrgun<br />

bRhm jI!Awp jI ny Awpxy srUp ’coN, shjy hI AnMq bRhmMf sUrj cMd pRgt kIqy<br />

hn, ien@W ’c Awp hux pUrn hn[ inrgun bRhm jI hux AnMq sUrjW cMdRimAW<br />

qwirAW mMflW AgnIAW ibjlIAW titAwixAW nUM pRkwS rhy hn[ ien@W dw Awsrw<br />

BI hux Awp jI Awp hI hn[ AnMq DrqIAW sUrj cMd qwry mMfl smuMdR phwV,<br />

swrI rcnw ibnw QMm@W dy, inrgun bRhm jI ny Awp hI hux Awpxy ’c itkweI hoeI<br />

hY[ sB dy AMdr bwhr hr smyN, mhW 3 ivsmwd Awpxw jwp Awp kr rhy, Awpy<br />

swirAW nUM, (bInw) dyKx vwly hoN jI[ Awpy hI sB mnW dI jwnx vwly(dwnw)<br />

igAwqy hoN jI[ XQw:- ht ptx ibj mMdr BMnY; kir corI Gir AwvY] Aghu dyKY<br />

ipChu dyKY; quJ qy khw CpwvY]) sd suxdw sd vyKdw; sbid rihAw BrpUir]) AMqu<br />

n vyKix; suxix n AMqu]) qUM dwnW qUM bInW; mY bIcwru ikAw krI] nwmy cy suAwmI;<br />

bKsMd qUM hrI]) (sWeI) slok mÚ5] pRym ptolw.qY sih idqw; Fkx kU piq myrI]<br />

dwnw bInw sweI mYfw; nwnk.swr n jwxw qyrI] vw prmpUjnIk inrgun pRkwS hI<br />

pRkwS srUp(gihr) inrh`l, AsMK pqwlW ’c ivAwpk qy ien@W qoN BI(gMBIru) fUMGy,<br />

(sujwnw) sRySt jwxI jwx, AYsy (ghIru) ^zwny hoN, ik Awp jI ’c AsMK bRhmMf dI<br />

rcnw itkI hoeI hY[ ies rcnw dy Bwr nUM shwridAW(gihr) inrh`l qoN BI(gMBIru)<br />

inrh`l hoN[ AnMq bRhmMf dI rcnw nUM mrXwdw ’c clwaux vwly, srb-ivAwpI<br />

mhW-ivsmwd Ajpw jwp inrgun srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] pUrn<br />

bRhm jI, AMqir bsy; bwhir BI EhI] Anuswr sB dy AMdr bwhr hr smyN Awpxw<br />

jwp Awp kr rhy, ivsmwd(sujwnw) swvDwn cqur purK hoN jI[ XQw:- srgun<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

568<br />

q`qkrw


inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir jwip]<br />

1]) so gihr gBIrw gauhru jIau]) pauVI] Awpy dwnW bIinAw; Awpy prDwnW]<br />

Awpy rUp idKwldw; Awpy lwie iDAwnW] Awpy monI vrqdw; Awpy kQY igAwnW]<br />

kauVw iksY n lgeI; sBnw hI Bwnw] ausqiq.brin n skIAY; sd sd kurbwnw])<br />

Gr BIqir Gru.gurU idKwieAw; shij rqy mn BweI] qU Awpy dwnw Awpy bInw; qU<br />

dyvih miq sweI] 1] hy mn!vwihgurU jI hr vyly dyKdy hn[ ies leI mMd krm<br />

iqAwg ky, SuB krm krky, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dIAW b^SIAW,<br />

lK KusIAw pwiqswhIAw; jy siqguru ndir kryie] Anuswr ^uSIAW dIAW l`KW<br />

pwiqSwhIAW pRwpq krky inhwl ho[<br />

pwrbRhm; prmysur goibMd] ikRpw inDwn; dieAwl bKsMd] prmpUjnIk DMn<br />

Ajpw-jwp vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI!(pwrbRhm)<br />

(pwr+bRhm) pwpW puMnW qoN pwr inrlyp, (bRhm) ivAwpk vwihgurU(prmysur) Akwl<br />

purKu, (goibMd) inrgun inrMkwr (go+ibMd) (go) ieMdRIAW dy(ibMd) pRkwSk, pUrn qyz<br />

hI qyz pRcMf bRhm jI dy Anq klwvwn pUrn myhrvwn pUrn gurU Avqwr hn jI[<br />

vwihgurU mh`lw pihlw jI ikRpw dy(inDwn) ^zwny hn, Bwv Awp jI ’c, Amu`k<br />

ikRpw hI ikRpw hY[ (dieAwl) dieAw dy Gr Bwv Awp jI ’c Amu`k dieAw hI<br />

dieAw hY[ sB dy AOguxW nUM b^S ky, sB nUM rozI ijMd jwn joiq, nwm pRym gurbwxI<br />

ismrn gurU BgqI AnykW Amolk mhW ivsmwd b^iSSW nUM(bKsMd) b^Sx vwly,<br />

b^SMd prmpUjnIk DrmI s`cy ipqw jI hn[ XQw:- siqguru myrw sdw dieAwlw;<br />

moih dIn kau rwiK lIAw]) qUM dieAwlu ikRpwlu ikRpw iniD; mnsw pUrxhwrw]<br />

(gosWeI ibMdI lwau) qum@ dieAwl ikrpwl ikRpw iniD; piqq pwvn gosweI]) Aiq<br />

pRIqm mn mohnw.Gt sohnw; pRwn ADwrw rwm] suMdr soBw lwl gopwl dieAwl kI;<br />

Apr Apwrw rwm] vw syvk kau; guru sdw dieAwl]) nmsqÍM ikRpwly]) sdw<br />

sdw; sdw dieAwl] siqgurU swihb jI, sdw dieAwl hoxy krky, Awpxy pyRmI<br />

syvk jI dy idl idmwZ rom 2 surqI ibRqI socxI icqvnI jwgRq supn(suKpiq)<br />

gwV@I nINd’c, hr smyN gurbwxI(bKsMd) b^Sx vwly, pRymIAW dy AMdr bwhr hr<br />

smyN Ajpw jwp kridAW, swc nwm kI AMimRq vrKw] krky, lMU 2’c vsx vwly,<br />

pwrbRhm prmysur goibMd] ikRpw inDwn; dieAwl bKsMd] prmpUjnIk s`cy DrmI<br />

ipqw jI hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

569<br />

q`qkrw


swD qyry kI; crnI pwau] nwnk kY min; iehu Anrwau] 1] 1.gurqw<br />

ibrwjmwn s`cy siqgurU (nwnk) vwihgurU siqgurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- hy<br />

prmpUjnIk AibnwsI pRBu;) srb inrMqir; eyko soie]) Awpy bInw; Awpy dwnw]<br />

gihr gMBIru; ghIru sujwnw] pwrbRhm; prmysur goibMd] ikRpw inDwn; dieAwl<br />

bKsMd]) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]) sBnw jIAw kw, ieku dwqw;<br />

so, mY ivsir n jweI] inrgun inrMkwr Anqklwvwn sd sdw myhrvwn vwihgurU<br />

jI!dwsn dws gRIb kUkr(kY) dy min AMdr, iehu(Anrwau) pyRm hY, ik dwsndws<br />

Awpxy Awp nUM, (qyry) Awp jI dy(swD) siqgurU swihb jI 1 (swD) gurmuiK ipAwry<br />

snmuK gursyvk jI(kI) dy prmpiv`qR s`cy mhwn praupkwrI(crnI) crnkmlW’qy(pwau)<br />

pwauxw krdw hY] 1] 1 (swD) ijhVw gurU ipAwrw prmpUjnIk dsW<br />

pwiqswhW nUM ie`k joiq mMny, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI<br />

mhwrwj, ijs dy rom 2’c vs ky, A`Ty pihr Ajpw jwp krn, ijhVw pRymI<br />

gursyvk, vwihgurU nwm nUM mwqw ipqw sKweI im`qR Aiq ipAwrI sMgiq sB ku`J mMn<br />

ky, mhwrwj jI dy nwm’c idRV ilv lw ky, prm pUjnIk prm ipAwry nwm jI dw<br />

mMnx pUjx krn[ XQw:- pauVI] ijn kY hir nwmu visAw sd ihrdY; hir<br />

nwmo.iqn kMau rKxhwrw] hir nwmu ipqw.hir nwmo mwqw; hir nwmu sKweI imqRü<br />

hmwrw] hir nwvY nwil glw.hir nwvY nwil msliq; hir nwmu hmwrI krdw inq<br />

swrw] hir nwmu hmwrI sMgiq Aiq ipAwrI; hir nwmu kulu.hir nwmu prvwrw] jn<br />

nwnk kMau.hir nwmu hir guir dIAw; hir hliq pliq sdw kry insqwrw] 15])<br />

ATy phr iekqY ilvY; mMnyin hukmu Apwru] ijhVw hr vyly Ajpw jwp’c lIn rhy,<br />

ijs dy lUM 2 nUM, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI mhwrwj Awp, hr<br />

vyly gurbwxI jI nwl pRgwsdy rihx, so gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI<br />

prmysurw] Anuswr prm pUjnIk pUrn DrmI gurU ipqwjI dw spUq, swD kI soBw;<br />

swD bin AweI] nwnk swD pRB; Bydu n BweI] Anuswr pUrn bRhm srUp swD, hY[<br />

sYÍ kwrj isDqI, pr kwrj DwieqI sw swDw] vwihgurU jI dI pRwpqI rUpI sYÍ<br />

Awpxw kwrj is`D kIqw hY, praupkwr leI Dw ky jWdy hn[<br />

mnsw pUrn; srnw jog] jo kir pwieAw; soeI hogu] jo Bgq jn hn, aun@W ny<br />

Awpxy Awp nUM vwihgurU jI dI(srnw) SrnI pwieAw, SrnI pw(kir) krky,<br />

(mnsw) bu`DI krky pUrn bRhm jI ’c, (jog) juV Bwv lIx ho ky, (soeI) EhI, hrn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

570<br />

q`qkrw


Brn; jw kw nyqR Poru] bRhm srUp(hogu) ho gey[ XQw:- bRhm mih jnu; jn mih<br />

pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu Brmu] vw srix pry kI rwKqw; nwhI<br />

shswieAw] Anuswr vwihgurU mh`lw pMjvW jI, mh`ly pihly jI dw AiDk qoN AiDk<br />

ivsmwd prqwp &urmw rhy hn:- ijhVw pyRmI gurU pRmysr jI dI im`TI ipAwrI s`cI<br />

su`cI au~cI(srnw) Srn pYNdw hY, mn kI ieC.pujwvxhwrw] Anuswr gurU pRmysr jI<br />

aus dI SuB (mnsw) ie`Cw pUrn krn dy(jog) lwiek hn[ jo gurU pRmysr jI<br />

ny(kir) krnw pwieAw, (soeI) EhI(hogu) huMdw hY, huMdw sI, hovygw, ies leI dwsn<br />

dws gRIb gurU pRmysr jI dI(srnw) SrnI pYNdw hY[ XQw:- Apuny Twkur kI; hau<br />

cyrI] crn ghy. jgjIvn pRB ky; haumY mwir inbyrI]) Fwkn Fwik.goibd gur myry;<br />

moih AprwDI, srn crn]<br />

hrn Brn; jw kw nyqR Poru] iqs kw mMqRü; n jwnY horu] 1.kIqw pswau; eyko<br />

kvwau] Anuswr ie`k vwk nwl, AnMq bRhmMf dI rcnw nUM, nyqR Purkx ’c ikvyN<br />

rcdy hn?qy Aks mwqR ’c ikvyN lY krdy hn? Awp jI, byvjIr bfy DIr, Drm<br />

AMg AlK Agm; Kylu kIAw AwpxY auCwih jIau] hn[ ies leI(iqs) iqn@W (kw)<br />

dy(mMqRü) bl nUM, horu jIv(jwnY) jwx(n) nhIN skdw[ (jw) ijhVy vwihgurU jI (nyqR)<br />

A`K (kw) dy(Poru) Purkx’c, AnMq bRhmMf nUM(hrn) nws krn qy(Brn) rcn nUM<br />

smR`Q hn[ XQw:- Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw])<br />

iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw]) iKn mih Qwip<br />

auQwpnhwry; kudriq. kIm n phI]) puiC n swjy, puiC n Fwhy; puiC n dyvY lyie]<br />

AwpxI kudriq, Awpy jwxY; Awpy krxu kryie]) jl qy Ql kir, Ql qy kUAw; kUp<br />

qy.myru krwvY] DrqI qy.Awkws cFwvY; cFy Akws igrwvY]<br />

purwxW’c hrn Brn bwry ieauN iliKAw hY:- sqj`ug qyRqw duAwpr klj`ug,<br />

cONhW ju`gW dI ie`k cONkVI hY[ cONhW ju`gW dI do hzwr cONkVI bRhmwjI dw ie`k idn<br />

rwq hY[ 360idn dw ie`k swl hY[ kul aumr sO swl hY[ 288000000 Xu`g Bog<br />

ky bRhmw jI dI aumr pUrI ho jWdI hY[ bRhmwjI dw ie`k swl qy ivSnUM jI dI ie`k<br />

rwq idn hY, ku`l aumr sO swl hY[ ivSnUM jI dw ie`k swl, iSvjI dI aumr dw<br />

ie`k idn qy rwq hY[ ku`l aumr sO swl hY[ iqMnw dyviqAW dI ku`l aumr dw smW,<br />

isrjnhwr jI dw A`K Kolx mIcx dw smW hY[ A`K mIcx Kol@x dw smW ieqnw<br />

lMmw hY, A`K AYnI holI qoN holI mIcdy Koldy hn ieh BI inaUxqweI hY[ igxqI’c<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

571<br />

q`qkrw


Aw gey[ bysumwr AQwh; Agnq AqolY] ijau bulwvhu; iqau nwnk dws bolY]<br />

Anuswr ivsmwd vwihgurU jI bysumwr Agnq AQwh Aqol hn[ Epiq prlau; iKn<br />

mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw] Anuswr ie`k iKn’c auqpq prlO krdy,<br />

inrlyp BI hn[ so aupRokq igxqI gurmiq kusautI’qy nhIN itkdI[<br />

69.hrn Brn; jw kw nyqR Poru] iqs kw mMqRü; n jwnY horu] 2. prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU dsy pwiqSwhjI, Anqklwvwn vwihgurU bRhm jI dy pUrn s`cy Avqwr<br />

hn[ (jw) ijn@W (kw) dw, ie`k vwr nyqR(Poru) Prkx, jIv dy smUh pwpW nUM(hrn)<br />

nws krn vwlw hY[ smUh pwpW nUM nws krky, cV@ ky Awey duSmx nUM BI SuB gux<br />

bRhmwnMd rs sihq, Awpxy SuB s`cy nUrI ielwhI drSnW nwl Brn vwlw hY[<br />

(iqs) Anqklwvwn vwihgurU gurU pRmysr jI(kw) dy Anqklwvwn vwihgurU mMqRü<br />

gurbwxI nUM, aucwrxw A`gy b^Sxw horu koeI BI dMBI(n) nhIN(jwnY) jwxdw[ XQw:-<br />

siqguru dwqw.rwm nwm kw; horu dwqw.koeI nwhI] jIA dwnu dyie.iqRpqwsy; scY nwim<br />

smwhI] Bwv gurU jI dy ihrdy roim 2’c vwihgurU mMqR jI dw jwp inrXqn ho irhw<br />

hY[ ieh dMBI nUM prwpiq nhIN jI ipAwry[<br />

swKI sYdKW jI:- “hy prm snmwn Xog pIr bu`DU Swh jIE!Awp jI nUM bhuq<br />

dunIAW pIr mMndI hY[ Awp jI pws jgIr suMdr mihl Dn dOlq, do lwiek b`cy<br />

hn, Awdr mwx siqkwr iksy g`l dI Gwt nhIN[ srkwry drbwry BI bhuq siqkwr<br />

hY[ lokW’c bdnwmI huMdI hY, jo Awp jI siqgurU goibMdisMG swihb jI nUM Awpxw<br />

zwhr pIr gurU muriSd mMn ky fMfauqW krdy hoN[ ie`k myrw BweI, do Bwxjy, ie`k<br />

Awpxw Brw qy Awpxy murId BMgwxI dy Xu`D’c ShId krw cu`ky hoN[ bhuq swrI dOlq<br />

BI ^rcI[ srkwr nwl vYr shyV ilAw, iksy n iksy idn swry pRvwr nUM mwr ky,<br />

Gr &Uk dyxgy[ sB ku`J brbwd krnw bdnwmI krwauxI, koeI isAwxp nhIN hY[ ”<br />

pIr bwbw buDU SwhjI:- “hy AzIz ipAwry ijMd jwn jIE!kbIr.myrw muJ mih<br />

ikCu nhI; jo ikCu hY so qyrw] qyrw quJ kau saupqy; ikAw lwgY myrw] Anuswr sB<br />

ku`J prmpUjnIk vwihgurU s`cy pwiqSwh sRI gurU goibMdisMG swihb mhwrwj jI dw hI<br />

hY[ qusIN hmdrdI ipAwr nwl is`iKAw dy rhy hoN, pr ieh ijauNdy jwgdy sUrbIr<br />

mrd bhwdr nUM, murdw bxw dyx vwlI g`l hY[ KMf bRhmMf dy auDwrxhwr koit<br />

bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] A`lw pwk sRI gurU nwnk dyv<br />

swihb jI dy dsvyN jwmy AMdr, mwq lok’c ivsmwd rMgW 2 dI lIlw qy sB qoN A`gy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

572<br />

q`qkrw


ho ky Drm ju`D ij`qidAW, bRhmigAwn dI b^SS vwly, mhwn praupkwrI bIr-rsI<br />

DrmI kOqk kr rhy hn[ BwvyN mYN bhuq myhnq joDVI ms`kq kIqI sI[ ^udw dI<br />

pRwpqI dI bjwey, dwsn dws nUM aus dI Qkwvt hMgqw hI vDdI rhI[ pUj lgY.pIru<br />

AwKIAY; sBu imlY sMswru] Anuswr pUjw BI hox l`g geI, murId BI bxw ley pr<br />

mn nUM SWqI iekwgRqw ^udw dI pRwpqI n hoeI[ pr jdoN dwsn dws ny pihlI vwr<br />

AsMK bRhmMf dy krqy, inrw nUro nUr jlvw pRkwS inrgun inrMkwr srb klw<br />

BrpUr, hIey ko pRIqmu; mh`ly dsvyN jI dy suMdr mnohr ipAwry ivsmwd drSn kIqy,<br />

kwm koRD haumY sB A`g nivrq ho geI[ ”XQw:- siqgur drsin; Agin invwrI]<br />

siqgur Bytq; haumY mwrI]) jw kI idRsit.AMimRq Dwr, kwluK Kin auqwr; iqmr<br />

Aig´wn jwih, drs duAwr]<br />

sYdKW jI:- “s`cy ^udwjI dy pUrn snyhI pIr swihb jIE!qusIN sRI gurU<br />

goibMdisMG swihb jI mhwrwj dI, bysumwr AQwh Agnq AqolY] is&q kr rhy hoN[<br />

loBI kwmI kRoDI hMkwrI jMg krdy hn[ pr A`lw pwk dy pRq`K nUr nUM jMg dI kI loV<br />

hY?”<br />

A`lw qwry pIr jI:- “hy ipAwry jIE!pRgt ^udw A`lw zwhr zhUr, gurU<br />

pRmysr jI dy Avqwr ’c pRgt ho ky, ies SuB ie`Cw AwSy nUM lY ky, Drm-X`uD ij`q<br />

rhy hn[ ijvyN gweIAW dy v`g’qy jrvwxw Syr hmlw kry, qW mwlk dw r`iKAw leI<br />

au~dm krnw sUrmqweI bhwdrI hY[ ”XQw:- (v`gY) skqw sIhu.mwry pY vgY; KsmY<br />

sw pursweI] sMq doKI AOrMgw ihMd dy bweI sUibAW dw mwlk hY[ auh rwj dy hMkwr<br />

krky AMn@w ho ky, AMn@y zulm krdw hY[ ijvyN bhu igxqI ’c ivcwry bynvw &kIrW,<br />

Srm`d mhWpurS nUM ShId krnw, ihMdUAW dy mMdr Fwhuxy, jjIAw tYks lwauxw,<br />

mulK ’c QW 2 pulIs cONkIAW ibTwauxIAW, inrdoS bhU bytIAW cu`kxIAW, Gor<br />

iBAwnk zor zulm krky, ihMdosqwn dI DrqI ^Un nwl rMgxI Awid[ prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI, gurU pRmysr jI dy iqMnW murIdW nUM<br />

id`lI’c, hokw dy ky cWdnI cONk ’c prjw nUM idKw ky ShId krnw, ijs dw sB qoN<br />

v`fw sbUq hY[ ijvyN vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM zwlm jhWgIr ny ShId kIqw sI[<br />

vwihgurU.dl BMjn guru sUrmw, vf joDw bhu praupkwrI] prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

sRI gurU hirgoivMd swihb jI ny, BwrI bIr-rs Dwr ky DrmXu`D ij`qy[ iqvyN vwihgurU<br />

mh`lw nOvyN jI dI ShIdI qoN mgroN, vwihgurU mh`ly dsvyN jI ny bIr-rs DwirAw hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

573<br />

q`qkrw


mh`ly nOvyN jI dI ShIdI sbr dw ipAwlw sI[ sbr dw ipAwlw au~Cl ky bIr-rs<br />

Dwr lYNdw hY[ g`lW krnIAW Fyr su`KlIAW hn[ ijvyN jhWgIr dw AwSw,<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU CyvyN pwiqSwhjI nUM ShId krn dw sI, iqvyN hI<br />

zwlm AOrMgzyb dw iBRSitAw ierwdw sI, ik siqgurU nOvyN pwiqSwhjI nUM ShId<br />

krky, siqgurU dsvyN pwiqSwhjI nUM BI ShId krW[ zwlm AOrMgy dI kuitl nIqI nUM<br />

dyK ky, Awpxy prmpUjnIk gurU ipqwjI dI ShIdI qoN mgroN, vwihgurU mh`ly dsvyN<br />

jI ny BwrI bIr-rs Dwr ilAw[ gurU pRmysr jI duinAwvI rwj lwlc ihrs vYr<br />

ivroD hMkwr kRoD dy vsIkwr ho ky jMg nhIN kr rhy[ koeI Awpxw rwj nhIN kwiem<br />

kr rhy, Awpxw is`kw nhIN clw rhy[ ihMdU muslmwn sB nUM iek`qR krky, eykqw dw<br />

aupdyS dy ky, zulm nUM nws krn leI, DrmXu`D ij`qx dw bl b^S rhy hn[”<br />

XQw:- ihMdU qurk koaU, rwPjI iemwmswPI; mwns kI jwq sBY.eykY phcwnbo] AYsy<br />

pUrn dwqy gurU pRmysr jI dy praupkwrI SuB s`cy crn-kmlW dw iDAwn Dwr ky<br />

Ardws kro, rom 2 krky Ainkbwr nmskwr fMfauq kro bilhwr jwau[<br />

sYdKW jI:- “mYN jdoN kwbl sW suixAW, sRI AnMdpur swihb jI bYTy, ie`k<br />

PkIr sweIN jI kih rhy hn, ik mYN Awpxy ie`k 2 murId nUM, svw 2 l`K nwl<br />

lVwvWgw[ ieh sux ky mYN h`isAw sW[ ”<br />

pIrjI:- “hy ipAwry jIE!gurU pRmysr jI ny muridAW nUM ijauNdy krky, ^udw<br />

dw ismrn b^S ky, inrml inrvYr inrBY bRhm ’c AYsI lInqw b^SI hY, sRIr dy<br />

mr jwx nwl Awqmw nhIN mrdI[ AibnwsI suK; Awpn Awsn] qh jnm mrn;<br />

khu khw ibnwsn] Anuswr gurU pRmysr jI dI ikRpw-idRStI ’c, ibsmy ibsm<br />

ibsmwd AlOikk b^SSW hn[ ijn@W nUM pRwpq ho ky, in`kI kIVI hwQI nUM ij`q skdI<br />

hY[ XQw:- AYsI Bgiq goivMd kI; kIit hsqI jIqw] qYnUM pqw hY BweI bic`qRisMG<br />

swihb jI ny GoVy’qy Asvwr ho ky, jsvwrIAW dy hwQI dIAW qvIAW ivMn@IAW,<br />

ipAwry BweI mohkmisMG swihb jI ny suMf v`iFAw[ hwQI aun@W dI hI &Oj nUM<br />

ilqwVdw ip`Cy B`ijAw[ hux q`k lok khwvq hY, jsvwrIAW dw hwQI pu`Tw pY igAw[<br />

dunIAW Br’c AYsI audwhrn nhIN imldI, ik Awpxw sB ku`J kurbwn krky rwj<br />

Bwg dI ie`Cw dy iqAwgI hox[ zwlm vYrI BwvyN l`KW dI igxqI ’c hox, gurU pRmysr<br />

jI dy isMG svw l`K nwl lVky ShId huMdy hn[ dUjw ieauN smJo ik gurU pRmysr jI<br />

Awpxy pRymI isMG jI nUM gurU ismrn bl DIrj sMqoK grIbI nwm pRym Awid SuB gux<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

574<br />

q`qkrw


^S ky, AOguxW rUpI l`KW vYrIAW nUM mwrn dw bl b^Sdy hn[ zwlm l`KW zulm<br />

Xqn krky is`K jI dy ipAwr nUM, gurU pRmysr jI nwlo qoV nhIN sky[ ijvyN vwihgurU<br />

mh`ly nOvyN jI nwloN qoVn leI BweI mqIdws swihb jI, BweI sqIrwm swihb jI,<br />

BweI dieAwlw swihb jI nUM, bVy lwlc fr Akih Asih kSt dy ky cIr aubwL<br />

swV idqw, pr tu`ty nhIN[” XQw:- ikqY pRkwir; n qUtau pRIiq] dws qyry kI;<br />

inrml rIiq]<br />

sYdKWjI:- “hy pIr swihb jIE!mYnUM bVI hI hYrwnI huMdI hY, jo qusIN gurU<br />

goibMdisMG swihb jI qoN Awpxw AMg 2 ktwaux nUM iqAwr hoN[ gurU pRmysr jI leI<br />

myry do Bwxjy ShId krvw c`uky hoN[ hux jo do Bwxjy bwkI hn, aun@W nUM ShId n<br />

krwauxw, ijs krky Awp jI dI kul vDy P`ulygI[ myry BYx jI pihly b`icAW dy<br />

ivjog ’c, pwxI qoN ivCuVI m`CI vWg qV& rhy hn[ ”<br />

pIrjI:- “hy ipAwry!gurU pRmysr jI dy s`cy crn-kmlW dy prmpiv`qR iDAwn<br />

dw jo AnMd hY, auh ibAwn nhIN ho skdw[ XQw:- kbIr.crn kml kI mauj ko;<br />

kih kYsy aunmwn] kihby kau soBw nhI; dyKw hI prvwnu] suAwsW vwlI izMdgI,<br />

izMdgI hI nhIN[ ipAwry ^udwjI dy ivCoVy’c jIv hr vyly qV&dw hY[ ivSyy suK, suK<br />

nhIN[ ijvyN 2 jIv ien@W nUM suK mMn ky ien@W ’c K`cq huMdw hY, iqvyN 2 idl mYLw<br />

hox qoN ^udw nwloN iv`Q vDdI jWdI hY[ v`fy 2 mhwrwjy ien@W iviSAW BogW ’c d`uK<br />

Bog ky mry hn[ nUro nUr inry nUr, s``co s`c inry s`c, inRivkwr inrhMkwr<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU goibMdisMG swihb jI, sRI gurU nwnk<br />

dyv swihb jI dy s`cy su`cy mhwn au~cy, DIrjDwrI praupkwrI srb sDwrI s`cy su`cy<br />

au~cy srb`q dy Bly dy Drm nUM, dunIAW’qy ju`go ju`g At`l Amr r`Kx leI, hr qrW@<br />

dI kurbwnI dy rhy hn[ Awaux vwlI isRStI nUM gurbwxI dy Gxy lwB hoxgy[ rwjy<br />

sIh; mukdm kuqy] jwie jgwiein; bYTy suqy] cwkr nhdw; pwiein@ Gwau] rqu<br />

ipqu; kuiqho cit jwhu] Anuswr hux dy smyN dy zwlm rwjy AmIr Gor iBAwnk zulm<br />

kr rhy hn, gRIb duKI prjw dw ^Un pI, h`f cMm Kw rhy hn[ gurU pRmysr jI jykr<br />

^udw dy nwm’qy Awpxw sB ku`J kurbwn kr rhy hn, qW dwsn dws grIb Zulwm dw<br />

BI Prz bxdw hY, ik sB ku`J kurbwn kry[ qusIN jo Awpxy BwxijAW bwry bwr 2<br />

kih rhy hoN[ gurU leI kurbwn hoxw Amr izMdgI Amr ShIdI nUM pRwpq hoxw hY[ jo<br />

jogIAW qpIsrW joDVIAW krn vwilAW nUM pRwpq hoxI bhuq kTn hY[ prm ipAwry<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

575<br />

q`qkrw


s`cy ^udwjI dy ivCoVy’c, jIv bRIk qoN bRIk, ikrm jUnW’c kSt Bogdw Aw irhw hY qy<br />

kSt Bogdw rhygw[ (mu`lW) mrxw; mulw mrxw] BI; krqwrhu frxw] Anuswr<br />

mrnw swirAW ny hY[ iekn@W ny gurU jI leI qy Drm Aqy srb`q dy Bly ihq mrnw<br />

hY[ iekn@W ny s`p dy fMg jW Anyk pRkwr dy kSt Bog 2 ky, jW sRIr dy v`Fy t`uky<br />

jwx qoN mrnw hY[ ijs dw koeI gux aupkwr nhIN[ hy AzIz ipAwry!^udw dw<br />

iDAwn Dro[ j`g ’qy koeI ijauN ky r`ijAw nhIN[ XQw:- rij.n koeI jIivAw; kUVy<br />

Brvwsy[ swfI socxI imRqk hY[ ies Anuswr AsIN j`g’qy ijauNx nUM suK mMndy hW[<br />

ijhVy pyRmIN gurU jI dy AwigAwkwrI murId goly bx ky , gurU leI AMg 2 ktwauNdy<br />

hn[ Awm bMdy nUM idsdw hY, beI ien@W nuUM du`K hovygw, pr bhuq fUMGI rmz smJo,<br />

gurbwxI srUp gurU pRmysr jI Awpxy ipAwirAW’c pRvyS ho ky, swry kSt Awpxy’qy<br />

shwr lYNdy hn[ bwkI hwhwkwr kridAW mr ky, jmW jUnW dy kSt shwrdy hn[<br />

pyRmIN gurbwxI’c lIx ivsmwd iekwgR ho ky, gurU crn-kmlW’c vsdy hn[ ijhVw<br />

qusIN dws nUM b`cy kurbwn krn qoN vrjdy hoN, ieh Bu`l hY[ gurU pRmysr jI dw mhwn<br />

gihr gMBIr AwSw, zulm nUM nws, Drm nUM pRkwS krky, sdw leI sMswr’qy gurbwxI<br />

At`l r`Kx dw hY[ jo kurbwnI ibnw s&l nhIN ho skdw[ Xwd rhy, jdoN Awpy<br />

lwieE; Apnw ipAwru] Anuswr Awpxw ipAwr Awp lw dyx, qW guru pyRmI Awpxy<br />

ipAwry prmpUjnIk gurU jI dy pRym dy vsIkwr ho ky golw Zulwm AwigAwkwrI<br />

cwkr murdw murId ho jWdw hY[ XQw:- murdw hoie murId; n glI hovxw[ swbru<br />

isdik shIdu, Brm Bau Kovxw[ golw mul KrIdu, kwry jovxw[ nw iqsu BuK.n nId;<br />

n Kwxw sovxw[ pIhix hoie jdId; pwxI Fovxw[ pKy dI qwgId, pg mil Dovxw[<br />

syvk hoie sMjIdu, n hsx rovxw[ dr drvys rsId; iprm rs Bovxw[ cMd mumwrK<br />

eId, pug Klovxw] 18] hukm mMnx vwlw bMdw gurU jI dw dwsn dws huMdw hY[ ies<br />

au~cI AvsQw’c kurbwnI dw cwA auqSwh aumwh pRgt ho jWdw hY[ ies pyRm ipAwr<br />

dy vsIkwr ho ky, r`b rUp Bgq sRI kbIr swihb jI kurbwnI krn bwry ieauN<br />

&urmwauNdy hn:- (krv`qu) Awsw] krvqu Blw; n krvt qyrI] lwgu gly; sunu<br />

ibnqI myrI] 1] hau vwrI; muKu Pyir ipAwry] krvtu dy; mokau kwhy kau mwry] 1]<br />

rhwau] jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau] 2] hm qum<br />

bIcu; BieE nhI koeI] qumih su kMq; nwir hm soeI] 3] khqu kbIru; sunhu ry<br />

loeI] Ab qumrI; prqIiq n hoeI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

576<br />

q`qkrw


hy ipAwry sYdKW jIE!gurU pRmysr jI hIry jVq c`krI Aqy au~cI klgI, moqIAW<br />

dy gu`iCAW sihq sjw ky, sn`D b`D ho ky ijvyN pUrn bIrqw nwl DrmXu`D lVdy hn,<br />

iqvyN gurU pRmysr jI qoN ibnw, hor koeI BI Awpxy murIdW leI, Awp sB qoN A`gy ho ky,<br />

Drm jMg nhIN liVAw[ sqj`ug qoN lY ky swrI dunIAW dy ieiqhws’c, gurW dI<br />

gurbwxI Aqy kurbwnI praupkwrW dy q`ul hor koeI BI idsx’c nhIN AwieAw[ g`lW<br />

kihx suxn dI bjwey jo suMdr pwk nUrI ivsmwd s`cy drSn krny hn, ies dI l`KW<br />

mxW mhwnqw hY[ jwhr pIr jgqu guru bwbw] 3] prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU<br />

sRI gurU goibMdisMG jI mhwrwj dy jdoN drSn kryNgw, Aks mwqR hI guMgw bwvrw<br />

ipMglw baurw ho jwvyNgw[ XQw:- kbIr.gUMgw hUAw bwvrw; bhrw hUAw kwn] pwvhu qy<br />

ipMgul BieAw; mwirAw siqgur bwn] 193] kbIr.siqgur sUrmy; bwihAw bwnu ju<br />

eyku] lwgq hI Buie igir pirAw; prw kryjy Cyku] 194] dwsn dws gRIb rom 2<br />

krky, AYsy gurU pRmysr jI qoN bilhwr jWdw hY[ lwK ijhvw duAwrw s`cy crn-kmlW<br />

nUM c`tdw hY jI[ ”<br />

sYdKW zwlm AOrMgzyb pws svw l`K dw jrnYl sI[ Awpxy jIjy pUrn<br />

bRhmigAwnI jI duAwrw, gurU jI dy prmpUjnIk s`cy crn-kmlW dw pyRm qW l`g<br />

igAw, pr srkwrI AOhudy’qy hoxy krky, prmpUjnIk s`cy siqgurU jI pws jwxo<br />

sMkocdw sI[ mhW pwpI AOrMgzyb nUM pqw sI, ik mYN vwihgurUsRI gurU qygbhwdr swihb<br />

jI nUM inh`k ShId kIqw hY[ Awpxy prmpUjnIk ipqwjI dI ShIdI qoN mgroN, sRI gurU<br />

goibMdisMG swihb ^wlsw jI dbx dI bjwey, pUrn bIr-rs sihq inrBau<br />

AvsQw’c, dupihr dy sUrj vWg pRkwS rhy hn[ nmo sUrj sUrjy; nmo cMdR cMdRy]<br />

ijhVw juAwn jw ky ie`k vwr drSn krdw hY qy bIr-rsI pRcwr suxdw hY, muV ky Gr<br />

nhIN AwauNdw[ gurU pRmysr jI dw murId bx jWdw hY, Awpxw sIs gurU swihb qoN<br />

kurbwn kr idMdw hY[ AOrMgzyb dw jrnYl sYdbyg gurU jI’qy cVH ky igAw[ ault ky<br />

gurU jI dw murId bx ky, gurU jI dy p`K’c liVAw[ gurU pRmysr jI muridAW’c nvIN<br />

ijMdgI Br rhy hn[ AwpxI bIr-rsI bwxI ilK rhy hn[ ijs nUM pV@ ky l`KW<br />

frpok, inrBau kyhrI Syr bx cu`ky hn[ ”mhW pwpI AOrMgy ny ijs qr@W Awpxy hor<br />

jrnYl qy phwVI rwjy bwr 2 gurU pRmysr jI’qy cwV@ ky Byjy, ies qr@W sYdKW jI nUM BI<br />

ByijAw sI[<br />

sYdKW dy idl’c, cojI myry goivMdw, cojI myry ipAwirAw; hir pRBu myrw cojI<br />

jIau] dy Aivsmwd nUrI s`cy su`cy au~cy suMdr drSnW dI aumMg sI[ 17 P`gx 1759<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

577<br />

q`qkrw


ibkRmI, sRI AnMdpur swihb cVH ky AwieAw[ dohW qrPW qoN jMg musw&y DONsy v`jy[<br />

XQw:- jMg muswPw b`ijAw; rx Gury ngwry cwvly]) rxu dyiK; sUry icq aulws]<br />

XoiDAW nUM bIr -rsI auqSwh sihq lwlIAW cV@IAW[ Awhmo swhmxy mukwbly<br />

jMg’c XoDy g`jx l`gy[ qIr goLI goLy c`lx l`gy[ iBAwnk jMg m`c au~iTAw[ gurU<br />

swihb jI’qy pihlW cV@ ky Awey BweI sYdbyg jI, gurU swihb jI dy murId bx cu`ky<br />

sn[ ies XoDy ny phwVI rwjy hrIcMd nUM mwirAw sI[ vYrI dInbyg ny, gurU jI dy<br />

murId sYdbyg nUM ShId kr idqw sI[ DrqI ^Un nwl rMgI geI[ gurU mhwrwj jI<br />

dw joDw mYmUKwn pTwn, m`cdy jMg’c bVI hI bhwdrI nwl, XoiDAW nUM llkwr ky<br />

su`tI jWdw sI[ pyRmI sYdKW ny idl’c gurU pRmysr jI dy suMdr drSnW dI SuB ie`Cw<br />

kIqI[ myrw; AMqrjwmI hir rwieAw] “jykr A`lw pwk hn? qW Aks mwqR<br />

nIly’qy Asvwr ho ky drSn b^Sx?”gurU pRmysr jI ny Awpxy pyRmI dy idl dI jwx<br />

ky s`cy drSn b^Sy[ ijn@W bwry ikhw hY:- rom rom.koit bRhmWf ko invws jwsu;<br />

mwns Aauqwr Dwir.drsu idKwey hY]) rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw;) so<br />

pwiqswhu swhw pwiqswihbu;) sjxu scw pwiqswhu; isir sWhW dY swhu]) rwjwn<br />

rwj] Bwnwn Bwn]) gun gn audwr] mihmw Apwr]) Acl mUriq AnBau pRkws;<br />

pUrn gurU jI nIly ’qy Asvwr jMgI pYNqVw k`FidAW, drSn dy rhy hn[ koit sUrjW<br />

dy pRkwSk, jobn ky jwl ho.ik kwl hUM ky kwl ho; ik sqRn ky sUl ho.ik imqRn ky<br />

pRwn ho] 9]) Aiq pRIqm, mn mohnw.Gt sohnw; pRwn ADwrw rwm] suMdr soBw.lwl<br />

gopwl dieAwl kI; Apr Apwrw rwm] pwrbRhm s`c inrw nUro nUr, bIr-rs<br />

BgqI rs SWq rs, A`lw pwk dy drSn krky, qn mn inhwl ho igAw[ XQw:-<br />

AMdir scw nyhu; lwieAw pRIqm AwpxY] qnu mnu hoie inhwlu; jw guru dyKw swm@xy])<br />

siqgur drsin; Agin invwrI] siqgur Bytq; haumY mwrI]) (n`sy) drsnu dyKq;<br />

doK nsy]) drsn dyKq hI.suiD kI.n suiD rhI; buiD kI.n buiD rhI, miq mY.n<br />

miq hY[ gurU pRmysr jI ny pyRm Bwvnw jwx ky g`j ky ikhw, “bhwdr sYdKW swvDwn<br />

ho!SsqR sMBwl Awpxy mwlk dw lUx hlwl kr[ ”XQw:- KwDy lUx.gulwm hoie;<br />

pIih pwxI FovY[ lUx Kwie.kir cwkrI; rix tuk tuk hovY[ lUx Kwie.DI puqu hoie;<br />

sB ljw DovY] lUxu vxotw.Kwie kY; hQ joiV KVovY] vwt vtwaU lUxu Kwie; guxu kMiT<br />

provY] lUx hrwmI gunhgwr; mir jnmu ivgovY] ieh sux ky, mY dyvwnw, BieAw<br />

AqIqu] Anuswr idvwnw msqwnw ho ky slwm kIqI[ hrn Brn; jw kw nyqR Poru])<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

578<br />

q`qkrw


nwnk ndrI; ndir inhwl]) ikRpw ktwK´.Avloknu kIno; dws kw dUKu ibdwirE])<br />

dIdny dIdwr swihb; kCu nhI ies kw molu] Anuswr Awp jI dy prm mnohr suMdr<br />

rsIly nyqRW dw vwr ho cu`kw hY[ Juk ky slwm kridAW, pRym jl nwl nyqR Br Awey,<br />

byv`s ho ky boly, “^udw Awied!^udw Awied!Bwv ^udw jI Awey hn, ^udw jI Awey<br />

hn!dwsn dws murdy nUM ijvw rhy hn[ ”dOV ky, rkwb’c pwey s`cy crn-kmlW<br />

nwl Awpxw msqk lwieAw[ siqgurU s`cy pwiqswh jI ny Awpxy pyRmI dy isr’qy<br />

Awpxw hsq kml r`K idqw[ XQw:- qwih khw prvwh kwhU kI; jw kY bsIis<br />

DirE guir hQu]) ikRpw idRsit qy, Dir isr hwQw[ qqiCn syvk, kIin snwQw[)<br />

qrsu pieAw imhrwmiq hoeI; siqguru sjxu imilAw] Anuswr gurU pRmysr jI<br />

dI Aimq myhr hoeI, lUM 2’c s`cw nwm pRvyS ho igAw[ pUrn vYrwg ho igAw[<br />

vwihgurU s`cy pwiqSwhjI dy drSnW ny lUM 2 TMFw kr idqw AMdr jwp hox l`gw[<br />

mhW ivsmwd Ascrj rMg’c jrnYlI iqAwg ky siqgurU swihb jI dy dl’c cly<br />

gey[ siqgurU mhwrwj jI bVI &urqI nwl Awpxy dl ’c Aw gey[ cV@ ky Awey<br />

qurk srdwr hYrwn rih gey, beI siqgurU swihb jI ny ieh kI kOqk vrqwieAw<br />

hY? swfw jrnYl hI murId bx igAw hY, jMg jwrI irhw[<br />

siqgurU swihb jI dI AwigAw pw ky kWgVy dy auprvwr phwVW’c jw ky rwq<br />

idn bMdgI krn l`gw[ ieh ^br siqkwr Xog pIr bwbw bu`DU swh jI qy aun@W dy<br />

GroN snmwn Xog nsIrW jI nUM phuMcI[ sux ky gd 2 inhwlo inhwl bhuq hI pRsMn<br />

hoey[ ku`J smyN mgroN sYdKW jI ny sRI dmdmy swihb jI Aw ky drSn kIqy qy pRsMnqw<br />

leI[ so gurU pRmysr jI ikRpw Bry rsIly nyqR nwl q`k ky, ie`k inmK’c cV@ ky<br />

Awey duSmx nUM inhwl 3 kr idMdy hn[ cojI pRIqm jI AYsy dwqy hn, (jw) ijn@W kw<br />

ie`k vwr nyqR (Poru) Prkx, jIv dy smUh pwpW nUM (hrn) nws krn vwlw hY[ smUh<br />

pwpW nUM nws krky, cV@ ky Awey duSmx nUM BI SuB gux bRhmwnMd rs sihq, Awpxy<br />

SuB s`cy nUrI ielwhI drSnW nwl Brn vwlw hY[<br />

And rUp; mMgl sd jw kY] srb Qok; sunIAih Gir qw kY] (jw) ijn@W<br />

siqgurU swihbwn jI(kY) dy(rUp) srUp’c, (sd) sdw And(mMgl) ^uSIAW hI<br />

^uSIAW hn[ XQw:- hrK AnMq; sog nhI bIAw] so Gru; guir nwnk kau dIAw])<br />

bygmpurw; shr ko nwau] dUKu AMdohu nhI; iqih Twau] nW qsvIs.iKrwju n mwlu]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

579<br />

q`qkrw


KauPu n Kqw; n qrsu jvwlu] 1] Ab moih; KUb vqn gh pweI] aUhW KYir sdw;<br />

myry BweI] 1] rhwau] kwiemu dwiemu; sdw pwiqswhI] dom n sym; eyk so AwhI]<br />

Awbwdwnu.sdw mshUr] aUhW gnI bsih; mwmUr] 2] iqau iqau sYl krih; ijau<br />

BwvY] mhrm mhl; n ko AtkwvY] kih rivdws; Klws cmwrw] jo hm shrI; su<br />

mIqu hmwrw] 3] 2] (qw) iqn@W(kY) dy(Gir) siqsMgqjI, (Gir) koit bRhmMf dy<br />

pswry, inrgun bRhm’c, Drm ArQ kwm moK, pyRm pdwrQ, nwm pdwrQ, igAwn<br />

pdwrQ, mukq pdwrQ Awid(srb) swry(Qok) pdwrQ(sunIAih) suxINdy hn[<br />

XQw:- jw kY Gir; srb inDwn]) srb inDwn; jw kI idRstI mwih]) siqgur<br />

ivic nwmu inDwnu hY; krim prwpiq hoie]) rqn lwl; jw kw kCU n molu] Bry<br />

BMfwr; AKUt Aqol]<br />

rwj mih rwju; jog mih jogI] 1.rwjw, rwjy nUM mwr ky, rwj Koh lYNdw hY[<br />

duinAwvI rwj, kursI dy lwlc krky byAMq hI jIv mry hn, hux BI mr rhy hn[<br />

rwj ivSy pdwrQ Dn krky iqRpqI nhIN, sgoN Bu`K vDdI hY[ XQw:- rwjw.rwij n<br />

iqRpiqAw; swier Bry iksuk] hy vwihgurU mh`lw 4 jI!jh joiq srUpI; joiq sMig<br />

smwvY] Anuswr Awp jI dy(rwj) sRb ivAwpI mhW ivsmwd pRkwS Ajpw jwp<br />

inrgun pRkwS(mih) ’c, (rwju) inrgun pRkwS hI, Awp jI dw rwju hY[ ijs’c pRym<br />

sMqoK iKmw hlymI Awid sRb ivAwpI ivsmwd Anq klwvwn Anq SuB gux hn[<br />

XQw:- sB suKwlI vuTIAw; iehu hoAw hlymI rwju jIau] ivsmwd inrgun bRhm jI<br />

Awpxy pRkwS hI pRkwS (mih) ’c, Awp (jog) juVy hoey jogI hn[ XQw:- jb<br />

Awpn Awp; Awip pwrbRhm]) jb inrgun pRB; shj suBwie]<br />

rwj mih rwju; 2.hmrw rwjnu.sdw slwmiq; qw ko.sgl Gtw jsu gwieE])<br />

koaU; hir smwin nhI rwjw]) rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw; Anuswr<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb s`cy pwiqSwh jI<br />

dw, guris`KW dy mnW ieMidRAW’qy rwj ho irhw hY[ ijvyN rwjw isMGwsn’qy bYTdw hY,<br />

iqvyN prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI, gurqw isMGwsn AQvw Awpxy pyRmI dy<br />

ihrdy rUpI isMGwsx’qy bYTdy hn[ ijvyN DrmI rwjw prjw nUM Dn pdwrQ dy ky,<br />

zwlmW qoN r`iKAw krky suK idMdw hY[ iqvyN gurU pRmysr jI Awpxy ipAwry is`KW nMU ,<br />

dUD pUq sB pdwrQ b^Sdy hn[ siqguru isK kau; nwm Dnu dyie] Anuswr nwm<br />

gursbd kQw kIrqn dy ky iqRpq krky, kwm kRoD jmW vYrIAW, ivroDI jIAwN qoN<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

580<br />

q`qkrw


`iKAw krdy hn[ gurU pRmyysr jI dw AYsw ivsmwd bRhmwnMd suK dyx vwlw,<br />

rwj(mih) ’c, SoRmxI rwju hY[ ijs rwju ’c rwxw rMk dI brwbrI hY[ XQw:- qYsw<br />

rMku; qYsw rwjwnu]) gur pRswid; nwnk smidRstw] Anuswr gurU pRmysr, gursyvk jI<br />

dI pUrn Agm ivsmwd bRhmidRStI’c, qYsw kMgwl, qYsw hI rwjwn rwj hY, Bwv rMk<br />

dI inMdw krky, n&rq nhIN krdy, rwijAW dy rwjy dI KuSwmd is&q nhIN krdy, dohW<br />

nUM gurbwxI swihb jI b^S ky, inhwl krdy hn[ XQw:- kbIr.dwvY dwJnu hoqu hY;<br />

inrdwvY rhY insMk] jo jnu inrdwvY rhY; so gnY ieMdR.so rMk]) rwxw rMk brwbrI; pYrI<br />

pvxw jig vrqwieAw]<br />

jog mih jogI2.au~bldI dyZ’c bYT ky.pUrn ivAwpk bRhm(mih) ’c(jog) juVy<br />

hoey jogI hn[<br />

qp mih qpIsru; igRhsq mih BogI] 1.ic`q dI iekwgRqw rUpI qp qw ky, (qp)<br />

ic`q dI iekwgRqw (mih) ’c, (qpIsru) qpIAW dy rwjy hn[ vw zwlmW dy Gor<br />

iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, au~bldI dyZ’c bYTx q`qy ryqy ’qy bYTx rUpI qp<br />

qw ky, q`qI qvI’qy KV@n rUpI qp(mih) ’c, qpIsru hn[ igRhsq(mih) ’c inrlyp<br />

rihMidAW, bRhmwnMd rs Bogx vwly BogI hn, BwvyN Awp jI dy swihbzwdy mh`lw CyvW<br />

jI hn, pr Awp jI sgl sMig; Awqm audwsu] AvsQw kmwauNidAW, igRhsq’c<br />

kvl vWg inrlyp hn[ XQw:- bRhmigAwnI; sdw inrlyp] jYsy jl mih; kml<br />

Alyp]<br />

qp mih qpIsru; 2.rwj mih rwju; jog mih jogI] (rwj) pRkwS(rwju) pRkwS<br />

hI pRkwS(mih) ’c, Awpxy(mih) AMdr(jog) juVy hoey jogI ho ky, ivsmwd inrgun<br />

pRkwS(mih) ’c qp krky, (qpIsru) qpIAW dy eIsr bx rhy, qpIsru hoN jI[ {auh<br />

qpIsr A`g nwl qpdy hn, pr Awp jI ivsmwd pRkwS srUp Ajpw jwp mhW<br />

ivsmwd bRhm jI ’c dZdy lwl lohy vWg qpy hoey, Ajpw jwp ismrn Anhd Junkwr<br />

’c lIx qpIsru hoN jI[ }<br />

igRhsq mih BogI] 2.Twkuru eyku; sbweI nwir]) shIAw qaU AsMK; mM\hu hiB<br />

vDwxIAw] Anuswr hy prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihb<br />

jIE!Awp jI dIAW AsMK shIAW hn[ igAwn rwau.jb syjY AwvY; q nwnk.Bogu<br />

kryeI] Anuswr AwpxIAW mhwqmW rUpI sKIAW dI, SrDw rUpI syjw’qy jw ky,<br />

Awpxy’c lIx krn rUpI igRhsq(mih) ’c, bRhmwnMd rs Bogx rUpI BogI ho rhy hoN<br />

jI[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

581<br />

q`qkrw


iDAwie iDAwie; Bgqh suKu pwieAw] nwnk.iqsu purK kw; iknY AMqu n<br />

pwieAw] 2] prmpUjnIk DMn gurU gur siqgurU , sRI gurU nwnk dyv swihb s`cy<br />

siqgurU vwihgurU mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- prm ipAwry Bgqh mhW purKW<br />

jI ny, iDAwqw iDAwn DyA dI iqRkutI myt ky, vwihgurU jI nUM(iDAwie)<br />

iDAw(iDAwie) iDAw ky, Awqm suKu(pwieAw) pwauxw kIqw hY[ XQw:- kbIr.qUM qMU<br />

krqw, qU hUAw; muJ mih.rhw n hUM] jb Awpw pr kw, imit gieAw; jq dyKau.qq<br />

qU]) hir ky dws.hir iDAwiedy; kir pRIqm isau nyhu] iDAw 2 ky AwqmnMd suK<br />

pw ky, bRhm’c lIx qW ho gey, pr iqsu(purK) pUrn vwihgurU jI(kw) dw (iknY)<br />

iksy ny BI AMqu(n) nhIN pwieAw] 2] XQw:- pauVI] KMfw.ipRQmY swij kY; ijn sB<br />

sYswru aupwieAw] bRhmw ibsn mhys swij; kudrqI dw Kylu rcwie bxwieAw] isMD<br />

prbq mydnI; ibnu QMm@w ggin rhwieAw] isrjy dwno dyvqy; iqn AMdir bwdu<br />

rcwieAw] qY hI.durgw swij kY; dYqw dw nwsu krwieAw] qYQo hI.blu rwmu lY; nwl<br />

bwxw dhisru GwieAw] qYQo hI.blu ikRsn lY; kMsu kysI pkiV igrwieAw] bfy bfy<br />

muin dyvqy; keI jug iqnI qnu qwieAw] iknI qyrw; AMqu n pwieAw]) keI koit;<br />

KwxI Aru KMf] keI koit; Akws bRhmMf] keI koit; hoey Avqwr] keI jugiq;<br />

kIno ibsQwr] keI bwr; psirE pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr] keI koit;<br />

kIny bhu Bwiq] pRB qy hoey; pRB mwih smwiq] qw kw; AMqu n jwnY koie] Awpy<br />

Awip; nwnk pRBu soie] 7]) iqs ikAw guxw kw.AMqu n pwieAw; hau gwvw sbid<br />

vIcwrI]) AMqu n isPqI; khix n AMqu] AMqu n krxY; dyix n AMqu] AMqu n vyKix;<br />

suxix n AMqu] AMqu n jwpY; ikAw min mMqu] AMqu n jwpY; kIqw Awkwru] AMqu n<br />

jwpY; pwrwvwru] AMq kwrix; kyqy ibllwih] qw ky AMq; n pwey jwih] eyhu AMqu; n<br />

jwxY koie] bhuqw khIAY; bhuqw hoie] vfw swihbu; aUcw Qwau] aUcy aupir; aUcw<br />

nwau] eyvfu aUcw; hovY koie] iqsu aUcy kau; jwxY soie] jyvfu Awip; jwxY Awip<br />

Awip] nwnk ndrI; krmI dwiq]<br />

jw kI lIlw kI; imiq nwih] {prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI &urmw rhy hn:- DMn vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dy AMdr bwhr sRb ivAwpI<br />

Anqklwvwn mhW ivsmwd Ajpw jwp bRhm sdw Ajpw jwp kr rhy hn[ AMdr<br />

ivsmwd s`c, bwhr ivsmwd s`c, AnMq bRhmMf dy AMdr Ac`l AKMf joqI srUp<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

582<br />

q`qkrw


vwihgurU jI dw, ivsmwd qyz pRkwS swiKAwq ho irhw hY[ Drin ggn nv KMf<br />

mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]<br />

prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI, Awpxy inrgun srUp duAwrw, AnMq bRhmMf<br />

dI rcnw’c joqI srUp ivAwpk ho ky, rcnw smyq hr smyN Ajpw jwp jp rhy<br />

hn[ AnMq sUrjW cMdRimAW AgnIAW ititAwixAW nUM hr smyN pRkwSdy rihMdy hn[<br />

AnMq qwry mMfl sUrj cMd DrqIAW v`fy 2 Akwr, ivsmwd vwihgurU mh`ly pMjvyN jI<br />

ny, Awpxy inrgun srUp dy Awsry, ibn QMm@W dy hux itkwey hoey hn[ ieh swry<br />

Akwr rwq idn, Awp jI dy hukm’c, B`jy iPrdy hn[ inXm nwl sUrj cV@dy<br />

iCpdy hn[ ieh swry Akwr Awpo iv`cIN tkrwauNdy nhIN[ XQw:- BY ivic sUrju; BY<br />

ivic cMdu] koh kroVI clq; n AMqu] Anq klwvwn vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dI<br />

ivsmwd lIlw hr vyly vrq rhI hY[ Awp jI hr inmK 2’c, AsMK qyz hvwvW<br />

vgw rhy hn[ AnMq auqpqI pwlxw lYAqw kridAW inrlypqw dI ivsmwd lIlw<br />

kr rhy hn[ } (jw) ijn@W Bwv vwihgurU mh`ly pMjvyN jI(kI) dI, AnMq bRhmMf dI<br />

suMdr(lIlw) rcnw(kI) dI igxqI(imiq) imxqI nwih hY[ AnMq bRhmMf nUM ikvyN<br />

koeI imxygw? vw ieqnI v`fI rcI(lIlw) rcnw nUM, (imiq) mrXwdw’c r`Kx(kI)<br />

dI, (jw) ijn@W(kI) dI igxqI(imiq) imxqI nwih hY, ikvyN mrXwdw’c r`Kdy hn?<br />

sgl dyv; hwry Avgwih] prmpUjnIk pRkwS srUp Akwl purKu jI nUM ,<br />

(sgl) swry (dyv) dyvqy(Avgwih) Kojdy 2(hwry) Q`k gey, pUry gurU pRmysr jI qoN<br />

ibnw pRwpq nhIN kr sky[ XQw:- ibnu gur.n pwvYgo; hir jI ko duAwr]) sMkrw;<br />

nhI jwnih Byv] Kojq hwry dyv] dyvIAw; nhI jwnY mrm] sB aUpir; AlK<br />

pwrbRhm]<br />

ipqw kw jnmu; ik jwnY pUqu]) nw iqsu bwpu.n mwie; ikin qU jwieAw])<br />

Ajnm hYN] Abrn hYN] Anuswr Ajnmy(ipqw) Akwl purKu jI kw jnmu, aus dw<br />

pYdw kIqw(pUqu) jgq(ik) ikvyN(jwnY) jwx skdw hY?jdoN prmpUjnIk ipqw<br />

vwihgurU jI dw jnm hI nhIN hoieAw, qdoN jnm ikvyN jwxy?<br />

sgl proeI; ApunY sUiq]) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]) ipqw<br />

myro; bfo DnI Agmw] sRb ivAwpI sRb pRkwSk, swfy AMdr bwhr hux Ajpw jwp<br />

kr rhy, AsMK nUro nUr AnMq pRkwS hI pRkwS, joqI srUp pUrn sMpUrn BrpUr<br />

jwgq joiq, gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] prm pUjnIk<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

583<br />

q`qkrw


gihr gMBIr ghIr s`cy s`ucy au~cy Ajnmy ipqw jI ny, koit ibsn; kIny Avqwr]<br />

koit bRhmMf; jw ky DRmswl] (sgl) swrI AnMq bRhmMf dI rcnw, (ApunY) Awpxy<br />

sRb ivAwpI s`c, nwm, pRym, hukmu qyrw Krw Bwrw; Anuswr Kry Bwry AmoV hukm, BY<br />

rUpI(sUiq) Dwgy nwl, (sUiq) mrXwdw’c proeI hoeI hY[ vw Awpy jlu.Awpy Qlu<br />

QMm@nu; Awpy kIAw.Git Git bwsw] Anuswr mhW ivsmwd ivAwpk pRkwSk Anq<br />

klwvwn pRkwS hI pRkwS Ajpw jwp inrgun bRhm rUpI (sUiq) Dwgy nwl, (sUiq)<br />

mrXwdw’c proeI hoeI hY[ XQw:- jw kY sUiq.proey jMqw; iqsu pRB kw jsu gwvhu])<br />

sgl smgRI; qumrY sUiqR DwrI] qum qy hoie; su AwigAwkwrI]) sgl smgRI; ApnY<br />

sUiq DwrY] nwnk.ijsu ijsu BwvY; iqsu iqsu insqwrY] 3]) nwm ky Dwry; sgly jMq]<br />

nwm ky Dwry; KMf bRhmMf] nwm ky Dwry; isimRiq byd purwn] nwm ky Dwry; sunn<br />

igAwn iDAwn] nwm ky Dwry; Awgws pwqwl] nwm ky Dwry; sgl Awkwr] nwm ky<br />

Dwry; purIAw sB Bvn] nwm kY sMig auDry; suin sRvn] kir ikrpw ijsu; AwpnY<br />

nwim lwey] nwnk cauQy pd mih; so jnu giq pwey] 5]) hukmI hovin Awkwr;<br />

hukmu.n kihAw jweI] hukmI hovin jIA; hukim imlY vifAweI] hukmI auqmu<br />

nIcu; hukim iliK.duK suK pweIAih] ieknw hukmI bKsIs; ieik.hukmI sdw<br />

BvweIAih] hukmY AMdir.sBu ko; bwhir hukm n koie] nwnk.hukmY jy buJY; q haumY<br />

khY n koie] 2]) hukm ibnw nw JUlY pwqw[ hovY so jo krY ibDwqw[) sgl smgRI;<br />

jw kY sUiq proeI] Gt Gt AMqir; rivAw soeI] 2]) BY ivic sUrju; BY ivic cMdu]<br />

koh kroVI clq; n AMqu]) sB proeI; iekqu DwgY] ijsu lwie ley; so crxI<br />

lwgY]) jw kY sUiq.proey jMqw; iqsu pRB kw jsu gwvhu]<br />

sumiq igAwnu iDAwnu; ijn dyie] jn dws; nwmu iDAwvih syie] prmpUjnIk<br />

Akwl purKu s`c srUp pUrn gurU ipqwjI, (ijn) ijn@W ipAwirAW nUM, jw kau rwiK<br />

lyie.myrw suAwmI; qw kau sumiq dyie pY kwnY] Anuswr(sumiq) syRSt miq, gurU<br />

pRymw-BgqI sihq inrgun srgun dI eykqw dw igAwnu iDAwnu vw gurqw ibrwjmwn<br />

vwihgurU DMn s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI mhwrwj, gursbd jI dy pUrn Su`D<br />

aucwrx ArQW gur ieqhws, gursyvw dw igAwnu iDAwnu(dyie) b^Sdy hn[ (syie)<br />

auh gurU(jn) ipAwry Bgq jn dwsn dws, (nwmu) vwihgurU srUp prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy A`Kr 2 nUM, vwihgurU gurU srUp smJ ky(iDAwvih)<br />

iDAwauNdy hn[ XQw:- hir ky dws.hir iDAwiedy; kir pRIqm isau nyhu]) kbIr.qUM<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

584<br />

q`qkrw


qMU krqw, qU hUAw; muJ mih.rhw n hUM] jb Awpw pr kw, imit gieAw; jq dyKau.qq<br />

qU]<br />

iqhu gux mih; jw kau Brmwey] jnim mrY; iPir AwvY jwey] (jw) ijs dy qn<br />

mn ieMidRAW(kau) nUM, rjo qmo sqo(iqhu) iqMn gux, Awpxy(mih) ’c(Brmwey) Brmw<br />

lYNdy hn[ (jnim) jMmdw(mrY) mrdw, (iPir) muV 2, kIVy ikRm du`Kdwiek Anyk jUnW,<br />

cOrwsI dy gyVy’c, (AwvY) AwauNdw(jwey) jWdw hY[ XQw:- jim jim mrY; mrY iPir<br />

jMmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lMmY]) keI jnm; Bey kIt pqMgw] keI jnm; gj<br />

mIn kurMgw] keI jnm; pMKI srp hoieE] keI jnm; hYvr ibRK joieE]) kbhU kIt<br />

hsiq; pqMg hoie jIAw] Aink join; BrmY BrmIAw]<br />

aUc nIc; iqs ky AsQwn] jYsw jnwvY; qYsw nwnk jwn] 3] prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI &urmw rhy hn:- dwsn dws nUM gur<br />

ikrpw qy jwixAw; ijQY.quDu Awpu buJwieAw] Anuswr prmpUjnIk vwihgurU jI<br />

Awpxw, jYsw ivsmwd Ajpw jwp inrml AKMf AfMf b`JvW auj`l inrBau inrlyp<br />

inRivkwr, srb ivAwpk srb pRkwSk srUp(jnwvY) jxwauNdy hn, qYsw(jwn) jwxdw<br />

hY] 3] XQw:- qU jwxwieih; qw koeI jwxY] qyrw dIAw; nwmu vKwxY] 1] vw AnMq<br />

AkwS bRhmMf; Awgwsw Awgws (aUc) au~cy, pwqwlw pwqwl lK; (nIc) nIvyN,<br />

sB(iqs) iqn@W vwihgurU bRhm jI kyy vsx dy AsQwn hn[ XQw:- KMf bRhmMf pwqwl<br />

dIp; rivAw sB loeI]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] vw (iqs) iqn@W(ky)<br />

dy(AsQwn) sqsMgq jI ’c, nIc jIv, (aUc) au~cy ho jWdy hn[ XQw:- nIch aUc<br />

krY.myrw goibMdu; kwhU qy n frY]) ijsu nIc kau; koeI n jwnY] nwmu jpq; auhu chu<br />

kuMt mwnY] vw (aUc) au~cy surg(nIc) nIvyN nrk, (aUc) au~cy pUrn sMq, (nIc) nIvyN<br />

jIv, sB(iqs) iqn@W vwihgurU jI kyy vsx dy AsQwn hn[<br />

nwnw rUp; nwnw jw ky rMg] prmpUjnIk s`cy siqgurU DMn vwihgurU mh`lw pMjvW<br />

jI, Akwl purKu jI dy ivsmwd rUp rMgW ByKW ivsQwrW cilqW nUM q`kidAW &urmw rhy<br />

hn:- hy pyRmI jno!AYsy hrI jI dy nwm nUM jp 2 ky, dwsn dws ijauNdw hY[ (jw) ijn@W<br />

ky AnMq bRhmMfW, sUrjW cMdRimAW qwry mMflW ipRQvIAW AgnIAW pwxIAW Awid<br />

dy(nwnw) bhuq(rUp) Akwr hn Aqy kwLw ictw pILw nIlw hrw lwl Awid(nwnw)<br />

bhuq rMg hn[ vw vwihgurU jI dy prmpiv`qR prmpUjnIk srgun Avqwr jI dy,<br />

(nwnw) bhuq(rUp) srUp hn, (jw) ijn@W (ky) dy(nwnw) qr@W 2 dy praupkwrI(rMg)<br />

kOqk hn[ ijn@W duAwrw Awpxy ipAwry s`icAwry BgqW nUM, Aink rUp iKn mwih<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

585<br />

q`qkrw


kudriq Dwrdw] Anuswr hr smyN drSn b^Sdy rihMdy hn Aqy AwpxI rcI rcnw<br />

nUM svwrdy hn[ vw keI koit; nwnw pRkwr jMq] Anuswr krqw purKu jI dy rcy<br />

jIvW dy(nwnw) bRIk qoN(nwnw) bRIk(rUp) Akwr hn, (jw) ijn@W (ky) dy (nwnw) qr@W<br />

2 dy rMg hn[ ijvyN hwQI dy Akwr’c jrwsIm bRIk hn, A`gy aun@W’c hor bRIk<br />

jrwsIm hn, ieauN A`gy qoN A`gy bRIk qoN bRIk jrwsIm hn[ ijn@W nUM KurdbInW BI<br />

nhIN dyK skdIAW[<br />

nwnw ByK krih; iek rMg]) nwnw rUpu Dry bhu rMgI; sB qy rhy inAwrw]<br />

Anuswr AnMq bRhmMf rUp, (nwnw) bhuq ByK(krih) krky, Pyr BI Awp jI iek rMg<br />

Ajpw jwp prm pwk inrgun swrI rcnw’c ivAwpk ho rhy hn[ vw AnMq bRhmMf<br />

rUp, nwnw ByK nUM(krih) krdy hn, jdoN cwhux ienW nUM Awpxy Ajpw jwp prm<br />

pwk inrgun srUp’c lIx krky iek rMg ho jWdy hn[ XQw:- Awpy hir iek rMgu<br />

hY; Awpy bhu rMgI] jo iqsu BwvY nwnkw; sweI gl cMgI]<br />

nwnw ibiD; kIno ibsQwru] pRBu AibnwsI; eykMkwru] AwpxI rcnw dw<br />

ibsQwru, (nwnw) bhuq (ibiD) qr@W dw(kIno) kIqw hY[ XQw:- ausqiq krih.Anyk<br />

jn; AMqu n pwrwvwr] nwnk.rcnw pRiB rcI; bhu ibiD Aink pRkwr] n@wn@w<br />

ivsQwr vwly(pRBu) smR`Q Anq klwvwn(AibnwsI) nws qoN rihq(eykMkwru) ie`k<br />

pRkwS hI pRkwS srUp bRhm jI hn, rcnw qoN pihlW, rcnw dy huMidAW, rcnw nUM<br />

lYA krn qoN mgroN BI pRBu AibnwsI eykMkwru jI ivAwpk pRkwSk inrlyp ie`k rs<br />

hn[ XQw:- Awid pUrn.miD pUrn; AMiq pUrn prmysurh]<br />

nwnw cilq kry; iKn mwih] pUir rihE; pUrnu sB Twie] AsMK bRhmMf dI<br />

rcnw dI sB (Twie) jg´w’c, pUrnu vwihgurU jI(pUir) pUrn(rihE) ho rhy hn[<br />

XQw:- qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; hm BI sMig AGwey]) sBnI QWeI; rivAw<br />

Awip] Awid jugwid; jw kw vf prqwpu] sB QW BrpUr(iKn) AksmwqR(mwih) ’c<br />

hI, AnMq bRhmMf nUM rcx, lYA krn dy nwnw(cilq) kOqk hux(kry) kr rhy hn[<br />

XQw:- Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) iKn mih<br />

Qwip auQwpnhwry; kudriq.kIm n phI]) iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] AMqu nhI<br />

ikCu; pwrwvwrw]<br />

nwnw ibiD kir; bnq bnweI] ApnI kImiq; Awpy pweI]) nwnk.rcnw pRiB<br />

rcI; bhu ibiD Aink pRkwr] Anuswr prmpUjnIk prm ipAwry vwihgurU jI ny,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

586<br />

q`qkrw


AnMq bRhmMf, KwxIAW sUrjW cMdRimAW, AnMq BgqW, rwjsI qwmsI sWqkI rcnw<br />

rc(kir) krky, (nwnw) Anyk(ibiD) qr@W dI, (bnq) bnwvt bnweI hY[ inrguxu<br />

srguxu; Awpy soeI] rUp rMg ryK ByK qoN inAwry inrMkwr Anqklwvwn pUrn bRhm<br />

jI ny, kIqw pswau; eyko kvwau] Anuswr Awpxy Anq klwvwn ie`k vwk nwl,<br />

AnMq bRhmMf rcy hn, ijn@W nUM rcidAW dyr nhIN lweI[ XQw:- eyhu Awkwru; qyrw<br />

hY Dwrw] iKn mih ibnsY; krq n lwgY bwrw] 2]) iKn mih Qwip auQwpnhwry;<br />

kudriq.kIm n phI]) Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu<br />

rhqw] AnMq sUrj cMd qwry mMfl, phwV smuMdR KwxIAW bwxIAW, AnMq bRhmMf,<br />

pRkwS srUp srb klw BrpUr ivAwpk inrgun inrMkwrjI ny, AwpxI sRb ivAwpI<br />

mhW ivsmwd Anq klwvwn AKMf joiq nwl, mrXwdw’c itkwA ky r`Ky hoey hn[<br />

sBu jgjIvnu jig Awip hY; nwnk.jlu jlih smwie] Anuswr swrI rcnw dy jIvn<br />

rUp Awp hn[ auqpqI pwlxw lYAqw kridAW inrlyp BI hn[<br />

so, Awpy jlu Awpy Qlu QMm@nu; Awpy kIAw.Git Git bwsw] Awpy nru Awpy Puin<br />

nwrI; Awpy swir.Awp hI pwsw] gurmuiK sMgiq.sBY ibcwrhu; vwhu vwhu kw bfw<br />

qmwsw] Anuswr swrI rcnw AwpxI Anq klw dy Awsry QMm@I hoeI hY[ inrgun<br />

bRhm jI ny ieh ApnI Amolk kImiq Awpy pweI hY[ vw gurU Avqwr’c pRgt ho<br />

ky, ieh ApnI Amolk kImiq Awpy pweI] hY:- prmpUjnIk prmpiv`qR vwihgurU<br />

s`cy siqgurU swihbwn jI ny gurbwxI b^SI[ zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr<br />

zulm krn qoN, au~bldI dyZ’c bYTy, q`qy ryqy ’qy bYTy , q`qw ryqw Awpxy prmpiv`qR<br />

SuB s`cy s`ucy au~cy mhwn praupkwrI sIs’qy puAwieAw[ prmpiv`qR nOvyN jwmy AMdr<br />

lohy dy qMg ipMjry’c, iq`Ky ik`lW ivckwr bYT ky, d`uK Bu`K kSt kubol shwr ky ,<br />

vYrwgmeI bwxI aucwrI[ sRI hymkuMt swihb jI ivKy Akwl purKu jI ny, mY Apnw<br />

suq; qoih invwjw] pMQu pRcur; krby khu swjw] Awid vr b^Sy[ prmpiv`qR<br />

prmpUjnIk dsvyN jwmy AMdr, pMjW ipAwirAW dy isr lY ky, AMimRq Ckw ky, Pyr<br />

Awp Ckxw, ieh aucwrnw, rhxI rhY, soeI is`K myrw] auh Twkur, mY aus kw cyrw]<br />

^wlsw pMQ swj ky Drm-X`uD ij`qxy, Awpxy nyqRW dy swhmxy ipAwry swihbzwdy,<br />

isMG isMGxIAW &OjW ^zwny sB ku`J Drm ihq kurbwn krnw, ieh Amolk slok<br />

kmw ky pVHnw:- kbIr.myrw muJ mih ikCu nhI; jo ikCu hY so qyrw] qyrw quJ kau<br />

saupqy; ikAw lwgY myrw] sRI dmdmy swihb jI ivKy siqgurU gRMQ swihb jI kMToN<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

587<br />

q`qkrw


aucwrny, Awpxy idl jwn ipAwirAW s`icAwirAW nUM ArQ pV@wauxy, s`cKMf sRI<br />

hzUr swihb jI ivKy siqgurU gRMQ swihb sbd gurU jI nUMju`go ju`g At`l gurqw b^S<br />

ky, Awp iqMn pRkrmW krky m`Qw tykxw Awid[ prmpUjnIk nyk swaU sIl ^wlsw<br />

pMQ swj ky, Akwl purKu jI qoN imly vrW nUM kmw ky, jYsy praupkwr gurU jI ny<br />

kIqy hn, hor koeI BI nhIN kr skdw, ieh ApnI mhW ivsmwd Amolk kImiq;<br />

Awpy hI pweI hY] XQw:- qyrw srIku.ko nwhI; ijs no lvY lwie suxwieAw]) jYsw<br />

qU.qYsw quhI; ikAw aupmw dIjY]) gur nwil quil.n lgeI; Koij ifTw bRhmMfu] nwmu<br />

inDwnu.siqguir dIAw; suKu nwnk.mn mih mMfu]<br />

sB Gt iqs ky; sB iqs ky Twau] jip jip jIvY; nwnk hir nwau] 4]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb pUrn bRhm srUp<br />

mh`lw pMjvW jI, Awpxy AMdr bwhr Ajpw jwp kr rhy ivsmwd nUr pRkwS s`cy<br />

pUrn bRhm jI nuM q`k ky &urmw rhy hn:- cwr KwxIAW dy sB(Gt) sRIr, iqs<br />

vwihgurU jI ky hn[ iqs vwihgurU jI ky vsx dy sB(Twau) AsQwn AnMq bRhmMf<br />

hn[ XQw:- Git Git mY.hir jU bsY; sMqn kihE pukwir] AYsy ivsmwd(hir)<br />

srb pRkwSk bRhm jI dy prmpiv`qR Amolk(nwau) nwm gurbwxI jI nUM, dwsn dws<br />

jip jip ky(jIvY) ijauNdw hY] 4] XQw:- siqgur ky crn; Doie Doie pIvw] gur<br />

nwnk; jip jip sd jIvw]<br />

nwm ky Dwry; sgly jMq] {(nwm) pRis`D pRkwS srUp s`cy vwihgurU jI, AnMq<br />

bRhmMfW dy krqy qy ien@W ’c hr smyN ivAwpk pRkwSk pRiqpwlk hn[ (nwm) s`cy<br />

pRkwS srUp pUrn bRhm jI, jo swfy AMdr bwhr AsMK AnMq pRkwS hI pRkwS s`c<br />

srUp Ajpw jwp kr rhy hn, prmpUjnIk ipAwry vwihgurU Akwl purKu jI, DMn<br />

gurU nwnk dyv swihb jI dy muKwribMd qoN pRgt hoeI gurbwxI jI dy sB A`Kr<br />

vwihgurU nwm inrMkwr jI hn[ nwim rMg, nwim coj qmwsy; nwau nwnk.kIny Bogw<br />

jIau] Anuswr ivsmwd bRhm srUp prm pUjnIk DMn s`cy siqgurU , vwihgurU sRI gurU<br />

Arjndyv swihb mhwrwj jI nUM, ivsmwd bRhm jI dy ivsmwd kOqk ids rhy hn[<br />

ies leI vwihgurU nwm, nwmI vwihgurU jI dI eykqw ABydqw &urmw rhy hn[<br />

prmpUjnIk Anqklwvwn pUrn s`cy siqgurU swihbwn jI dw b^iSAw nwm hI,<br />

Akwl purKu jI ’c eykqw ABydqw b^Sdw hY[ so nwm dw AiDk qoN AiDk mhW 3<br />

ivsmwd pRqwp jxw rhy hn jI[ }<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

588<br />

q`qkrw


nwm ky Dwry; sgly jMq] (nwm) ivAwpk pRkwSk ivsmwd joqI srUp, AKMf<br />

cyqn b`JvyN pRkwS hI pRkwS, inrml au~jl Ajpw jwp vwihgurU jI, jo sB dy AMdr<br />

bwhr hr smyN jwp kr rhy hn, iqn@W(ky) dy (Dwry) Awsry, AsMK bRhmMf dy(sgly)<br />

swry(jMq) jIv hn[ ijvyN nwm dy Awsry, mwqw jI dy audr’c, rkq ibMd qoN pYdw<br />

hoieAw bRIk qoN bRIk ikRm, nr nrwiexI dyh bx jWdw hY[ iesy qr@W hr smyN im`tI’c<br />

AnMq jIv pYdw huMdy hn[ AnMq hI pwxI’c pYdw huMdy hn, KuSk p`QrW’c kIVy pYdw<br />

huMdy hn[ jIAW dy pYdw hox, pwlxw dIAW rMgW 2 dIAW AnykW hI jugqIAW hn[<br />

XQw:- 1 AMfj 2 jyrj 3 syqj 4 auqBuj; bhu prkwrI pwlkw] 1 AWfy 2 jyr 3 muVkw<br />

4 bnwspqI[ ie`k 2 jUn’c ikqny 2 jIv hn, pYdw ho ky ikvyN vDdy Pu`ldy hn, ieh<br />

swrw kMtRol vwihgurU jI Awpxyy Awsry krdy hn[ swry jIA nwm inrgun qoN auqpq<br />

huMdy hn, nwm inrgun dy Awsry vDdy Pu`ldy hn, swry hI nwm jpdy hn[ XQw:- sBY<br />

Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) cwiqRk mor bolq idnu rwqI; suin<br />

Ginhr kI Gor] 2] jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor]<br />

nwm ky Dwry; KMf bRhmMf]) hIey ko pRIqmu; prmpUjnIk s`cy vwihgurU inrgun<br />

bRhm jI ny hir ismrin; kIE sgl Akwrw] Anuswr vwihgurU vwihgurU jp ky,<br />

Awpxy’coN koit bRhmMf dw pswrw Aks mwqR hI pRgt kIqw hY[ ieh Awp jI dy<br />

srgun srUp jI hn[ inrgun bRhm jI Awpxy srgun srUp smyq, AwpY jphu; Awpnw<br />

jwpu] Anuswr hr smyN vwihgurU vwihgurU jp rhy hn[ XQw:- sBY Gt rwmu bolY; rwmw<br />

bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) jo jo ricE; su iqsih iDAwiq]) ismrY; DrqI Aru<br />

Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] so hr jIv Akwr dy AMdr bwhr, srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]) qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; hm BI sMig AGwey] siq<br />

sMqoK iKmw inmRqw grIbI pRym shj AsMK guxwN dy Anq klwvwn, pRkwS hI pRkwS<br />

siq srUp ivsmwd nwm inrgun vwihgurU jI BrpUr, Awpxy srgun srUp smyq, hr<br />

smyN Ajpw jwp kr rhy hn[ prmpUjnIk KMf vWg ^Ub im`Ty s`cy ivsmwd Ajpw jwp<br />

vwihgurU(nwm) inrgun bRhm jI (ky) dy(Dwry) Awsry, bRhmMf(Dwry) itkwey hoey jwp<br />

kr rhy hn[ XQw:- gwvin quDno.KMf mMfl bRhmMfw; kir kir.rKy qyry Dwry]<br />

nwm ky Dwry; isimRiq byd purwn]) nwmY hI qy sBu prgtu hovY; Anuswr AsMK<br />

bRhmMf dI auqpqI, vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb jI dy prmpiv`qR s`cy Amolk<br />

nwm qoN hoeI hY[ isimRiq byd purwn dy krqy qy aun@W dy gurU BI nwm jI qoN pYdw hoey<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

589<br />

q`qkrw


hn[ ien@W dy kriqAW ny Awpxy gurUAW qoN nwm lY ky jipAw[ nwm dy prqwp krky<br />

ieh gRMQ pRgt hoey[ XQw:- hir ismrin lig; byd aupwey] gurU pRmysr jI sRb<br />

ivAwpI ivsmwd s`cy rMg ’c lIx ho ky &urmwauNdy hn:- ijvyN AnMq bRhmMf dI swrI<br />

rcnw Ajpw jwp inrgun nwm dy Awsry hY, iqvyN keI koit; byd purwn isimRiq Aru<br />

swsq] Anuswr 4 vyd 6 SwSqR 27 isMmRqIAW dI ikhVI g`l hY?(keI koit)<br />

Axigxq, byd purwn(isimRiq) isMimRqIAW purwn(nwm) ivAwpk bRhm jI (ky)<br />

dy(Dwry) Awsry hn, vwihgurU jI nUM jp rhy hn[ XQw:- quDu iDAwiein@; byd kqybw<br />

sxu KVy] gxqI.gxI n jwie; qyrY dir pVy] bRhmy quDu iDAwiein@; ieMdR ieMdRwsxw]<br />

sMkr ibsn Avqwr; hir jsu muiK Bxw]) isimRiq byd purwx; pukwrin poQIAw]<br />

nwm ibnw siB kUVu; gwl@I hoCIAw]<br />

nwm ky Dwry; sunn igAwn iDAwn] prmpUjnIk inrgun bRhm jI dy pUrn<br />

gur Avqwr s`cy siqgurU swihbwn jI dy, prmpiv`qR au~cy su`cy SuB ivsmwd ivAwpk<br />

Ajpw jwp(nwm) inrgun bRhm gurbwxI ky (Dwry) Awsry, pRymI vwihgurU jI dI<br />

pRwpqI dy gursbdW dw ArQ igAwn vIcwr krdy hn, srb ivAwpI vwihgurU jI dw<br />

iDAwn lwauNdy hn[ nwm dy Awsry koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux suxIAih<br />

AibnwsI rwm] Anuswr kRoVW kMnW duAwrw swrIAW GtW’coN, vwihgurU js pUrn pyRm<br />

SrDw nwl(sunn) suxdy hn[ XQw:- sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko<br />

bolY ry]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] paux pwxI<br />

bYsMqr ismrih; ismrY sgl aupwrjnw] ismrih; KMf dIp siB loAw] ismrih;<br />

pwqwl purIAw scu soAw] ismrih KwxI.ismrih bwxI; ismrih sgly hir jnw])<br />

cwiqRk mor bolq idnu rwqI; suin Ginhr kI Gor] jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU ; su<br />

ibnu hir.jwpq hY nhI hor]<br />

nwm ky Dwry; Awgws pwqwl] prmpUjnIk vwihgurU jI ny pwqwlw pwqwl lK;<br />

Awgwsw Awgws] Anuswr AnMq Awgws AkwS pwqwl, Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy<br />

s`ucy au~cy nwm jI ky(Dwry) Awsry itkwey hoey hn[ BU Buv sÍ mh jn qp sqX[ ieh<br />

s`q AkwS hn[ Aql suql ivql qlwql mhwql rswql pqwl[ ieh s`q<br />

pqwL hn, pr gurU swihb jI AnMq AkwS pqwL bwry &urmw rhy hn[<br />

nwm ky Dwry; sgl Awkwr] prmpUjnIk s`cy ivsmwd pRkwS srUp, srb<br />

ivAwpI mwqw ipqw srUp, prmpiv`qR s`cy nwm jI dy dwqy, myhrvwn Anq klwvwn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

590<br />

q`qkrw


vwihgurU jI ny, hukmI hovin Awkwr; Anuswr Awpxy hukm’c swry Akwr Awp rcy<br />

hn[ ieh(sgl) swry Awkwr Awp jI ny Awpxy nwm ky(Dwry) Awsry itkwey hoey<br />

hn[ Awp jI ien@W’c ivAwpk ho rhy hn[ ieh swry hr smyN Ajpw jwp vwihgurU<br />

jI dw nwm jpdy hn[ XQw:- ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj<br />

guxqwsw]<br />

nwm ky Dwry; purIAw sB Bvn]) {vwhu vwhu kw; bfw qmwsw] Awpy hsY.Awip<br />

hI icqvY; Awpy cMdu sUru prgwsw] Awpy jlu.Awpy Qlu QMm@nu ; Awpy kIAw Git Git<br />

bwsw] Awpy nru Awpy Puin nwrI; Awpy swir.Awp hI pwsw] gurmuiK sMgiq sBY<br />

ibcwrhu; vwhu vwhu kw bfw qmwsw] 2] 12] Anuswr prm pUjnIk vwihgurU jI<br />

sRb ivAwpI Anqklwvwn ivsmwd bhuq v`fw qmwsw hY, jo Anq bRhmMfW nUM Awpxy<br />

prm pwk nwm dy Awsry itkwA ky r`Kdy hn[ ivsmwd Ajpw jwp srUp inrgun<br />

inrMkwr vwihgurU jI, srgun srUp dy pswry’c, sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid<br />

jugwid; jw kw vf prqwpu] Anuswr sBnI QWeI ivAwpk ho ky, A&ur smwDI’c<br />

lgwqwr jwip kr rhy hn, Bwv inrgunu Awip; srgunu BI EhI] klw Dwir ijin<br />

sglI mohI] Anuswr inrgun srgun ie`k sMg hr smyN Ajpw jwp jp rhy hn]<br />

1] XQw:- sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) ismrY; DrqI Aru<br />

Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] paux pwxI bYsMqr ismrih; ismrY sgl<br />

aupwrjnw] ismrih; KMf dIp siB loAw] ismrih; pwqwl purIAw scu soAw]<br />

ismrih KwxI.ismrih bwxI; ismrih sgly hir jnw] 2]) cwiqRk mor bolq idnu<br />

rwqI; suin Ginhr kI Gor] 2] jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU ; su ibnu hir.jwpq hY<br />

nhI hor]) }<br />

nwm ky Dwry; purIAw sB Bvn]) Aink purIAw; Aink qh KMf] Aink rUp<br />

rMg; bRhmMf] Anuswr ivSnpurI bRhmpurI iSvpurI, kumyrpurI ieMdRpurI, jmpurI<br />

kWsIpurI AvMqkwpurI Awid AnMq purIAw qy Awpxy AnMq bRhmMf rUpI sB(Bvn)<br />

Gr, Akwl purKu vwihgurUjI ny, Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy Ajpw jwp vwihgurU<br />

nwm jI(ky) dy(Dwry) Awsry, itkwey hoey hn[ XQw:- rwmklI mhlw 5] jIA jMq<br />

siB pyKIAih; pRB sgl qumwrI Dwrnw] 1] iehu mnu; hir kY nwim auDwrnw]<br />

nwm kY sMig auDry; suin sRvn] koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux<br />

suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr rom 2 dy(sRvn) kMnW nwl, SrDw qy ivSvwS<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

591<br />

q`qkrw


sihq, nwm nUM suin 2 ky, nwm(kY) dy (sMig) nwl, mhW pwpW rUpI smuMdR qoN byAMq<br />

jIv(auDry) qry hn, vw cOrwsI dy gyVy qoN qry hn[<br />

kir ikrpw ijsu; AwpnY nwim lwey] nwnk.cauQy pd mih; so jnu giq pwey]<br />

5]) imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie<br />

dwnu] siqgurU nwnk siqgurU Arjndyv swihb jI &urmwauNdy hn:- vwihgurU jI<br />

ikrpw(kir) krky, ijsu pRymI nUM AwpnY prm piv`qR Ac`l AibnwsI inrml ACl<br />

nwim jpx jpwaux’c(lwey) lwauNdy hn, (so) auh(jnu) ipAwry rom 2 krky, (cauQy<br />

pd) srb pRkwSk srb ivAwpI bRhm jI(mih) ’c lIx ho ky, (giq) kilAwx<br />

kYvl moK pwey lYNdy hn] 5] XQw:- ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI<br />

sMig; joiq smwnw] imit gey gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY; sd kurbwn]) hir<br />

ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok])<br />

Ab qau jwie cFy isMGwsin; imly hY swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n<br />

skY pCwnI]<br />

rUpu siq; jw kw siq AsQwnu] siq dy ipAwry siq srUp vwihgurU mh`ly pMjvyN<br />

jI ny, Awpxy prmpUjnIk pUrn purK Acuq AivnwsI pUrn DrmI s`cy ipqw, DMn<br />

vwihgurU mh`ly cOQy jI nUM , A&ur smwDI ’c, AwpY jphu; Awpnw jwpu] Anuswr<br />

Ajpw jwp kridAW q`k ky, siq srUp pRkwSk ivsmwd Ajpw jwp pUrn bRhm jI<br />

’c, pUrn ivsmwd lIxqw pw ky, suKdwiek siqnwmu dw Brosw pRwpqI, pUrn gurW<br />

duAwrw &urmwauNdy hn:- prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws<br />

swihb jI(siq) nws qoN rihq, s`cy bRhm rUpu hn[ (jw) ijn@W kw prm<br />

pwk(AsQwnu) swDsMgq, pyRmIAW dw rom 2, BI(siq) s`cw hY, ikauN jo pRymIAW dy<br />

roim roim’c Awp jI vsdy hn[ XQw:- swD sMgiq AsQwn; jgmg nUr hY[ lK<br />

lK ssIAr Bwnu; ikrn TrUr hY[<br />

purKu siq; kyvl prDwnu] DMn vwihgurU jI, (purKu) pUrn ivsmwd pRkwS<br />

srUp, (siq) s`cy Su`D srUp, (kyvl) ieko ie`k Awpy Awp, (prDwnu) muKI mMny pRmMny<br />

hn, AYsy pUrn bRhm jI dy pUrn s`cy Avqwr, DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU<br />

rwmdws swihb jI DMn DMn DMn hn[<br />

krqUiq siq; siq jw kI bwxI] Anyk jIAW nUM gurmuiK jIvn b^S ky qwrn<br />

dI, (jw) ijn@W vwihgurU mh`ly cOQy jI kI au~cI(krqUiq) krnI(siq) s`cI hY, Dur ky<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

592<br />

q`qkrw


wxI BI(siq) s`cy hn[ XQw:- swcI bwxI; mITI AMimRq Dwr] ijin pIqI; iqsu moK<br />

duAwr] jdoN Awp jI s`cy gurbwxI jI aucwrdy, qdoN nyqRW’coN nIr vihx l`g jWdw[<br />

XQw:- hau.rih n skw, ibnu dyKy pRIqmw; mY nIru vhy vih clY jIau]<br />

siq purK; sB mwih smwxI] prmpUjnIk(siq) s`cy(purK) pUrn vwihgurU mh`ly<br />

cOQy jI dI inrgun joiq, sB(mwih) ’c(smwxI) smweI hY[ XQw:- sB mih joiq;<br />

joiq hY soie] iqs kY cwnix; sB mih cwnxu hoie]<br />

siq krmu; jw kI rcnw siq] (jw) ijn@W dI AnMq bRhmMf(kI) dI rcnw,<br />

(siq) s`cI hY[ XQw:- scy qyry KMf; scy bRhmMf] scy qyry loA; scy Awkwr] AwpxI<br />

rcnw’qy(krmu) b^iSS myhr(siq) s`cI hY[ scw qyrw krmu; scw nIswxu] Anuswr<br />

gurU Avqwr’c, hr (krmu) krq`v kOqk(siq) s`cw praupkwrI hY[<br />

mUlu siq; siq auqpiq] swrI rcnw dy(mUlu) kwrx rUp bRhm jI (siq) s`cy<br />

hn[ aun@W qoN auqpiq hoeI rcnw BI(siq) s`cI hY[ SMkw:- Awp qW s`cy hI hn, pr<br />

nwsvMq rcnw s`cI ikvyN hoeI?ijs dw mn, nwsvMq rcnw ivkwr lwlc hMkwr’c hY,<br />

XQw idRstI qQw isRstI Anuswr aus leI rcnw mwiekI hY, pr siqgurU swihb jI<br />

ivAwpk’c ivsmwd lIx hn[ siqgurW dI sRb ivAwpI ivsmwd bRhm idRStI’c,<br />

swrI rcnw ieauN s`cI hY[ ijvyN sony qoN bxy gihxy, sonw hI huMdy hn[ pwxI qoN auqpiq<br />

hoeIAW lihrW bulbly J`g, pwxI hI huMdw hY[ ies qr@W swrI rcnw s`cy qoN auqpq<br />

hoeI BI s`cI hY[ s`cy vwihgurU jI ies’c ivAwpk qy pRkwSk hn[ s`cy dy Awsry<br />

swrI rcnw pR&ulq ho rhI hY[ XQw:- maulI DrqI; mauilAw Akwsu] Git Git<br />

mauilAw; Awqm pRgwsu] 1] rwjw rwmu mauilAw; Anq Bwie] jh dyKau; qh rihAw<br />

smwie]<br />

siq krxI; inrml inrmlI] 1.prmpUjnIk Akwl purKu srUp s`cy siqgurU<br />

swihb jI, dI(siq) s`cI(krxI) pyRmw-BgqI, (inrml) au~jl qoN BI(inrmlI)<br />

au~jlI hY[ XQw:- siqguir nwnik.Bgiq krI iek min; qnu mnu Dnu.goibMd dIAau])<br />

jh Aibgqu; Bgqu qh Awip] vw gurU pRmysr jI dI(krxI) kmweI Dur ky bwxI jI<br />

(siq) s`cy, (inrml) au~jl qoN BI(inrmlI) au~jly hn[ XQw:- inrml inrml;<br />

inrml qyrI bwxI] Git Git sunI sRvn; bK´wxI] vw prmpUjnIk s`cy siqgurU gurU<br />

pRmysr jI ny, jo prmpiv`qR SuB s`cw aupdyS Dur kI bwxI’c &urmwieAw hY, aus nUM<br />

Awp BI kmwieAw hY[ ip`Cy jIAW nUM qwirAw hY, hux qwr rhy hn, A`gy nUM BI qwrngy,<br />

ieh (siq) s`cI inrml qoN BI inrmlI s``cI krxI hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

593<br />

q`qkrw


ijsih buJwey; iqsih sB BlI] (ijsih) ijs Awpxy ipAwry nUM, gurU pRmysr<br />

jI AwpxI inrml inrmlI inrml s`cI BgqI(buJwey) bu`Jw idMdy hn[ (iqsih)<br />

iqs ipAwry jI dI, sRb ivAwpI ivsmwd bRhm idRStI’c, sB isRStI BlI hY[<br />

XQw:- kbIr, sB qy hm bury ; hm qij.Blo sBu koie] ijin.AYsw kir bUiJAw; mIqu<br />

hmwrw soie]) hm nhI cMgy; burw nhI koie] pRxviq nwnku; qwry soie]) qau<br />

dyvwnw jwxIAY; jw swihb Dry ipAwru] mMdw jwxY Awp kau; Avru Blw sMswru])<br />

sBu ko mIqu.hm Awpn kInw; hm sBnw ky swjn] dUir prwieE.mn kw ibrhw; qw<br />

mylu kIE.myrY rwjn]<br />

siqnwmu pRB kw; suKdweI] ibsÍwsu siq; nwnk gur qy pweI] 6] siqgurU<br />

nwnk dyv swihb jI pMjvyN jwmy’c, Amolk bcn &urmw rhy hn:- (pRB) srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] siqgurU gRMQ swihb jI(kw) dy sRb ivAwpI ivsmwd<br />

Anq klwvwn SuuB(siqnwmu) s`cy nwm jI, hir ko nwmu; sdw suKdweI] Anuswr<br />

sdw suKdweI hn[ gur pRmysr jI qy, (ibsÍwsu) isdk Brosw krky, siqnwmu<br />

jI(siq) inscy krky (pweI) pweIdy hn, Bwv murdw hoie murId; Anuswr pRymI,<br />

jIvq Bwv qoN mr ky, siqgurU gRMQ swihb jI qoN Awpxy idl’c hr smyN gurbwxI<br />

pRwpq krky, inhwl huMdy rihMdy hn[ siqgurU swihb jI hI siqnwmu dy dwqy hn[<br />

hor koeI nwm dI dwiq nhIN dy skdw[] 6] XQw:- siqguru dwqw.rwm nwm kw; horu<br />

dwqw koeI nwhI] jIA dwnu dyie iqRpqwsy; scY nwim smwhI] Anidnu hir rivAw<br />

ird AMqir shij smwiD lgwhI] 2]<br />

siq bcn; swDU aupdys] siq qy jn; jw kY irdY pRvys] (swDU) sMq mhWpurS,<br />

(swDU) s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy prmpiv`qR SuB aupdys, SuB Amolk<br />

bcn(siq) s`cy bRhm srUp hn[ XQw:- AMimRq bcn; swD kI bwxI] jo jo jpY.iqs<br />

kI giq hovY; hir hir nwmu inq rsn bKwnI] 1]) siq bcn; swDU aupdys],<br />

(jw) ijn@W(kY) dy irdY ’c, (pRvys) vsdy hn, (qy) auh gurmuiK ipAwry(jn) Bgq<br />

jI BI(siq) s`cy bRhm srUp hI hn, ijvyN mwlI trV bUty nUM k`t ky, ipauNd idMdw<br />

hY[ iqvyN mwlI rUp siqgurU swihb jI, swfy mhW pwpI mn rUpI trV bU`ty nUM, pRym<br />

rUpI Cury nwl, pwpW v`loN k`t ky, sMqoK rUpI bMd pw ky, gurU crn-kmlW’c ilv<br />

joVn rUpI joV lw ky, swnUM jMmx mrn vwly trV bUitAW nUM, AwpxI pyRmw-BgqI<br />

rUpI ipauNd cV@w idMdy hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

594<br />

q`qkrw


siq inriq; bUJY jy koie] 1.jy (koie) koeI gurmuiK ipAwrw, (siq) s`c<br />

(inriq) JU`T dw(inriq) inrnw, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI duAwrw, (bUJY)<br />

bu`J lvy, ik ijauxw JU`T, mrnw s`c, bRhm jI siq hn, swrI rcnw JU`T nwsvMq hY[<br />

vw prmpUjnIk s`cy gurU pRmysr jI, prmpiv`qR SuB s`cw ipAwrw jo aupdyS b^Sdy<br />

hn, so sB(siq) s`c hY[ jo iqAwgx nUM kihMdy hn, ieh sB(inriq) JU`T hY[ vw<br />

(siq) s`cy(inriq) AibnwS, byAYb bRhm jI nUM pUry gurW duAwrw jy koie (bUJY) bu`J<br />

lvy[<br />

4.isD swiDk.ilv lwgI nwcy; ijn gurmuiK buiD vIcwrI] 4] KMf bRhmMf qRY<br />

gux nwcy; ijn lwgI hir ilv qumwrI] Anuswr jy(koie) koeI gurmuiK ipAwrw, (siq)<br />

s`c srUp bRhm jI dy (inriq) nwc nUM, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI duAwrw,<br />

(bUJY) bu`J lvy ik dwsn dws dy AMdr byAMq kItwxU, bwhr byAMq KwxIAW dy jIv,<br />

byAMq sUrj cMdRmy DrqIAW qwry mMfl bVI hI qyzI nwl, jo ieh B`j rhy hn, ieh<br />

Ajpw jwp pUrn bRhm jI Awp hI(inriq) n`c rhy hn[ ieauN hr smyN hr<br />

Akwr’c, pUrn bRhm jI hrkq krdy idsx[ XQw:- sBu goibMdu hY; sBu goibMdu hY]<br />

goibMd ibnu; nhI koeI]<br />

nwmu jpq; qw kI giq hoie] pihlW KMfy bwty dw AMimRq pMjW ipAwirAW qoN<br />

Cky[ gurqw ibrwjmwn sdw 2 myhrvwn, Anqklwvwn pUrn dieAwvwn gurU ipqw<br />

Bgvwn, sRI gurU gRMQ swihb jI mhwrwj Awpxy is`K dy idl idmwZ rom 2’c, hr smyN<br />

gurbwxI Byjdy rihMdy hn[ hr smyN gurbwxI b^S ky, Awpxy gRIb dwsn dws qoN<br />

vwihgurU 3 rom 2 krky jpwauNdy hn[ Awip jpwey; jpY so nwau] Anuswr pyRmI<br />

inrXqn aumwh nwl nwm jpdw hY, s`cy siqgurW dw b^iSAw AMimRq ihrdy’coN au~T ky<br />

muK’c AwauNdw hY[ nwnk Bgqw; sdw ivgwsu] Anuswr sdw ivgws iKVwvt nUM pw ky,<br />

nwmu jpq; qw kI giq hoie] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU, sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI dy b^Sy jpwey prmpiv`qR prmpUjnIk, SuB s`cy su`cy au~cy inry nUr pRkwS,<br />

ivsmwd s`cy vwihgurU nwmu(jpq) jpxy jpwauxy krky, (qw) iqs gurmuK jI kI(giq)<br />

kilAwx(hoie) huMdI hY[<br />

Awip siq; kIAw sBu siq] Awpy jwnY; ApnI imiq giq] 1.prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI Awip(siq) s`cy bRhm srUp hn, Awpxy inrgun<br />

srUp’coN AnMq bRhmMf dw(kIAw) kIqw sBu pswrw BI(siq) s`cw hY[ ApnI rcI AsMK<br />

bRhmMf dI rcnw nUM, (imiq) mrXwdw’c r`Kx dI(giq) ivvsQw nUM, Awpy hI(jwnY)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

595<br />

q`qkrw


jwxdy hn[ ijvyN AnMq sUrj cMd DrqIAW qwry mMfl AkwS Awpxy inrgun Ajpw<br />

jwp pRkwS srUp’c itkwA ky r`Ky hoey hn[ XQw:- scy qyry KMf; scy bRhmMf] scy<br />

qyry loA; scy Awkwr] scy qyry krxy; srb bIcwr] scw qyrw Amru; scw dIbwxu]<br />

scw qyrw hukmu; scw Purmwxu] scw qyrw krmu; scw nIswxu] scy quDu AwKih; lK<br />

kroiV] scY siB qwix; scY siB joir] scI qyrI isPiq; scI swlwh] scI qyrI<br />

kudriq; scy pwiqswh] nwnk scu; iDAwiein scu] jo mir jMmy; su kcuin kcu]<br />

1]<br />

Awip siq; kIAw sBu siq] Awpy jwnY; ApnI imiq giq] 2.siqgurU nwnk<br />

dyv, gurU grMQ jI mwinE; prgt gurW kI dyh[ jI &urmwauNdy hn:- prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU mhlw 1 swihb jI Awip(siq) s`cy bRhm srUp hn, Awp jI ny Awpxy<br />

prm pwk dsW hI srUpW’c, hMgqw rihq, jo 2 BI pr- aupkwrI ivsmwd<br />

kOqk(kIAw) kIqw hY, so sBu siq hY[ ijvyN zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr<br />

zulm krn qoN, pMjvyN pwk jwmy ’c, au~bldI dyZ’c bYTxw, siqgurU sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI rcxy, sRI hirmMdr swihb jI rcx smyN, siqgurU swihb jI ny Awp im`tI<br />

dy tokry Foxy, siqsMgqjI dI Awp syvw krnI, lohy dy qMg ipMjry’c bYTxw, sIs q`k<br />

sB ku`J kurbwn krnw, pMj ipAwry swjxy, aun@W qoN Awp AMimRq Ckxw Awid, Awp<br />

jI dw kIqw sB ku`J s`cw bRhm srUp hI hY[ Awpy lwieE; Apnw ipAwru] Anuswr<br />

Awpxy nwl Awpxw ipAwr Awp lw ky, s`cy pwiqSwhjI Awpxy is`K dI(giq)<br />

kilAwx krn dI ApnI jo(imiq) mrXwdw hY, ies nUM Awpy hI(jwnY) jwxdy hn[<br />

ijs kI isRsit; su krxYhwru] Avr n bUiJ; krq bIcwru]) iehu jgu.scY kI<br />

hY koTVI; scy kw ivic vwsu] vwhu vwhu ieh j`g ieqnw v`fw hY[ ieh s`cy dI in`kI<br />

ijhI koTVI hY[ ies leI s`cy dI isRsit KMf bRhmMf dI rcnw hY[ (ijs) ijn@W<br />

Bwv krqw purKu jI kI ieh(isRsit) KMf bRhmMf dI swrI rcnw hY, (su) auh Awp<br />

hI ies nUM pYdw (krxYhwru) krn vwly hn[ AwpxI rcI rcnw nUM svwrn leI,<br />

siqgurU swihb jI dy Avqwr’c, SuB s`cw aupdyS(krxYhwru) krn vwly hn[<br />

XQw:- khu nwnk.krxhwru hY Awpy; siqguir.Brmu cukwieAw]) krn krwvn;<br />

krnYhwru] nwnk krqy kw; nwih sumwru] bIcwru(krq) kridAW(Avr) hor<br />

koeI(bUiJ) smJ(n) nhIN skdw, beI ieh rcnw ikvyN rcI hY?XQw:- hir kI<br />

giq; nih koaU jwnY] jogI jqI qpI pichwry; Aru bhu log isAwny] 1]) kvxu su<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

596<br />

q`qkrw


vylw.vKqu kvxu; kvx iQiq.kvxu vwru] kvix is ruqI.mwhu kvxu; ijqu hoAw<br />

Awkwru] vyl.n pweIAw pMfqI; ij hovY lyKu purwxu] vKqu.n pwieE kwdIAw; ij<br />

ilKin lyKu kurwxu] iQiq vwru.nw jogI jwxY; ruiq mwhu.nw koeI] jw krqw.isrTI kau<br />

swjy; Awpy jwxY soeI] ikv kir AwKw.ikv swlwhI; ikau vrnI.ikv jwxw]<br />

nwnk.AwKix sBu ko AwKY; iek dU ieku isAwxw] vfw swihbu.vfI nweI; kIqw jw kw<br />

hovY] nwnk.jy ko AwpO jwxY; AgY gieAw n sohY] 21] 2.gurU jI Awpxy in`kI kIVI<br />

is`K’qy b^iSS krn l`igAW AQvw auqpqI pwlxw lYAqw krn l`igAW, (Avr) hor<br />

iksy nUM(bUiJ) p`uC ky, bIcwru(n) nhIN(krq) krdy, ikauNik gurU pRmysr jI suqMqR<br />

byvzIr vfy DIr hn[ XQw:- byvjIr bfy DIr, Drm AMg AlK Agm; Kylu kIAw<br />

AwpxY auCwih jIau]) puiC n swjy, puiC n Fwhy; puiC n dyvY lyie] AwpxI<br />

kudriq.Awpy jwxY; Awpy krxu kryie]<br />

krqy kI imiq; n jwnY kIAw] {prmpUjnIk pUrn ivsmwd ivAwpk AsMK<br />

pRkwS srUp srb pRkwSk Ajpw jwp vwihgurU jI, AsMK bRhmMf dy krqy hn, AsMK<br />

bRhmMf’c, hr jIv hr Akwr dy AMdr bwhr, hr smyN Ajpw jwp kr rhy hn, Bwv<br />

inrgun bRhm jI Awpxy srgun srUp smyq, hr smyN vwihgurU vwihgurU lgwqwr jp<br />

rhy hn[ AnMq sUrj cMd DrqIAW qwry mMfl KwxIAW bwxIAW kIqw pswau eyko<br />

kvwau] Anuswr ie`k vwk vwihgurU aucwr ky, Aks mwqR hI rcIAW hn[ eyhu Awkwru;<br />

qyrw hY Dwrw] iKn mih ibnsY; krq n lwgY bwrw] 2] Anuswr pYdw(krq)<br />

kridAW(vwr) dyrI nhIN l`gI[ jdoN cwhux ien@W nUM Awpxy’c, lIn kr lYNdy hn[ jdoN<br />

cwhux rc lYNdy hn[ hux AsMK sUrjW cMdRimAW AgnIAW titAwixAW ibjlIAW nUM<br />

pRkwS rhy inrlyp hn[ } (krqy) vwihgurU jI (kI) dI (imiq) mrXwdw SkqI<br />

bzurgI nUM, ipqw kw jnmu; ik jwnY pUqu] Anuswr (kIAw) kIqw jIv(n) nhIN (jwnY)<br />

jwx skdw[ ijvyN AnMq bRhmMfW nUM swj ky, AwpxI Anqklw dy Awsry, ibnw QMm@W dy<br />

Awpxy inrgun srUp’c, itkwA ky r`Kdy hn[ BwvyN A`g pwxI dw ivroD hY[ A`g<br />

l`kVI dw ivroD hY[ pMjW q`qW nUM ie`k sQUl sRIr, brIk qoN brIk ikRm’c, ikvyN<br />

itkwA ky r`iKAw hY?AYfI v`fI rcnw, AnMq DrqIAW sUrj cMd jhwz g`fIAW jIv<br />

hr smyN B`jy iPrdy hn[ AsMK bRhmMf dI rcnw, pRkwS srUp s`cy bRhm jI ’c itkI<br />

hoeI hY[ ies leI &urmw rhy hn:- krqy dI mrXwdw nUM kIqw jIv nhIN jwx skdw,<br />

pr Xwd rhy, gurU sUrmyN jI jwxdy hn[ XQw:- krqy kI imiq.krqw jwxY; kY jwxY.guru<br />

sUrw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

597<br />

q`qkrw


nwnk jo iqsu BwvY; so vrqIAw] 7] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU<br />

sRI gurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb<br />

jI, Awpxy mn nUM aupdySdy hn:- hy mn!jo(iqsu) pRkwS srUp srb ivAwpI srb ky<br />

ADwr Awp inrADwr, Awp suqy pRkwS s`cy bRhm jI nUM , jo krnw(BwvY) BwauNdw hY,<br />

(so) auh hI (vrqIAw) vrq irhw hY] 7] XQw:- jo iqsu Bwxw; soeI hUAw] Avru<br />

n krxY vwlw dUAw] 1] SuB is`iKAw:- hy mn!prm ipAwry s`cy Akwl jI, krqw<br />

kr hYN] hrqw hr hYN] hn, ies leI Awp n ku`J bx, gurU pRmysr jI dw lwlw<br />

golw murId bx ky, rzw mMn, inhwl ho[ XQw:- murdw hoie murId; n glI hovxw[<br />

swbru isdik shIdu, Brm Bau Kovxw[<br />

ibsmn ibsm; Bey ibsmwd] ijin bUiJAw; iqsu AwieAw sÍwd]) Drin ggn<br />

nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´<br />

hir] jI pUry gurU jI dy snmuK syvk jnw nUM, pUry gurW duAwrw jo sRb ivAwpI mhW<br />

ivsmwdqweI praupkwr pRwpq hY, so Purmw rhy hn:- prm pUjnIk DMn vwihgurU<br />

s`cy siqgurU swihb jI dy prmpiv`qR SuB s`cy aupdyS duAwrw, nwm jp ky, AMdr<br />

bwhr pRkwS srUp Ajpw-jwp pUrn bRhm jI, (ijin) ijn@W gurmuiK ipAwirAW ny,<br />

gurpRswid(bUiJAw) bu`J ley hn[ (iqsu) iqn@W gurmuiK jnW nUM, gurU jI dw b^iSAw<br />

bRhmwnMd AMimRq rs(sÍwd) suAwd rs, ihrdy’coN au~T ky, muK’c AwieAw hY[ AMimRq<br />

rs dy suAwd’c lIx ho ky, (ibsmwd) Ascrj qoN(ibsm) Ascrj ho ky, (ibsmn)<br />

Ascrj(Bey) ho gey[ XQw:- nwnk Acrju.Acrj isau imilAw; khxw kCU n<br />

jwey]) khu kbIr.gUMgY guVu KwieAw; pUCy qy.ikAw khIAY]) ibsmn ibsm; rhy<br />

ibsmwd] nwnk ApnI giq; jwnhu Awip] 5]<br />

bRhmwnMd rs AMimRq suAwd dI pRwpqI leI idRstWq:- ie`k kIVI kIVIAW nUM<br />

imSrI dy pws lY geI qy ikhw, “hy BYxoN!ieh bhuq hI suAwd hY[ ”aun@W ny mUMh<br />

lwey qy ikhw, “hy BYxy!swnUM suAwd ikauN nhIN AwauNdw, ”ies ikhw, “Awpxy<br />

mUMhW’coN il`d dy f`ky k`Fo[ ”k`F ky imSrI dw AnMd mwixAW[ ies qr@W, swcI<br />

bwxI; mITI AMimRq Dwr] Anuswr sRb ivAwpI ivsmwd im`Ty imSrI gurbwxI jI<br />

hn[ guris`K rUpI kIVI, ivSy vwSnw rUpI il`d dy f`ky, Awpxy AMqhkrn muK ’coN<br />

k`F ky, gurbwxI rUpI imSrI nUM pRIq rUpI rsnw nwl KWdI hY[ XQw:- hir hY<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

598<br />

q`qkrw


KWfu.ryqu mih ibKrI; hwQI.cunI n jwie] kih kbIr.guir BlI buJweI; kItI hoie kY<br />

Kwie]<br />

pRB kY rMig; rwic jn rhy] gurU pRmysr jI dy(jn) ipAwry Bgq snmuK syvk<br />

gurmuiK(pRB) vwihgurU jI(kY) dy(rMig) AnMd(rMig) pyRm, rMig’c rwic rhy hn[ XQw:-<br />

mn qn rMig; rqy rMg eykY] nwnk jn kY; ibriq ibbykY] 5]) mn qn nwim rqy;<br />

iek rMig] sdw bsih; pwrbRhm kY sMig]) AMimRq rsu; hir gur qy pIAw] hir pYnxu<br />

nwmu Bojnu QIAw] nwim rMg.nwim coj qmwsy; nwau nwnk kIny Bogw jIau] 4]<br />

gur kY bcin; pdwrQ lhy] gurU jI dy ipAwry syvk BgqW ny, Awpxy pUry guur<br />

jI(kY) dy(bcin) Amolk sRI muKvwk mMn ky, pyRm pdwrQ, nwm pdwrQ, igAwn<br />

pdwrQ, mukq pdwrQ(lhy) pRwpq kIqy hn[ XQw:- gauVI mhlw 5] gur kY bcin;<br />

moih prm giq pweI] guir pUrY; myrI pYj rKweI] 1] gur kY bcin; iDAwieE moih<br />

nwau] gur prswid; moih imilAw Qwau] 1] rhwau] gur kY bcin; suix rsin<br />

vKwxI] gur ikrpw qy; AMimRq myrI bwxI] 2] gur kY bcin; imitAw myrw Awpu] gur<br />

kI dieAw qy; myrw vf prqwpu] 3] gur kY bcin; imitAw myrw Brmu] gur kY bcin;<br />

pyiKE sBu bRhmu] 4] gur kY bcin; kIno rwju jogu] gur kY sMig; qirAw sBu logu]<br />

5] gur kY bcin; myry kwrj isiD] gur kY bcin; pwieAw nwau iniD] 6] ijin<br />

ijin kInI; myry gur kI Awsw] iqs kI ktIAY; jm kI Pwsw] 7] gur kY bcin;<br />

jwigAw myrw krmu] nwnk; guru ByitAw pwrbRhmu] 8] 8]<br />

Eie dwqy; duK kwtnhwr] (Eie) auh gurU pRmysr jI dy pyRmI Bgq jn, jIAW dy<br />

mn bwxI sRIr ivkwrW AOguxwN mhW pwpW jMmx mrn kusMg, vwihgurU jI dy ivCoVy dy<br />

duK, (kwtnhwr) k`tx vwly, smUh pdwrQ, vwihgurU jI dI pRwpqI dw dwn dyx vwly<br />

dwqy hn[ XQw:- jIA dwnu dy BgqI lwiein; hir isau lYin imlwey]<br />

jw kY sMig; qrY sMswr] (jw) ijn@W gurmuiK jnw jI(kY) dw sMig krky vw crnkmlW(kY)<br />

dy sMig l`gxy krky sMswr(qrY) qrdw hY[ XQw:- jo jwnY; iqsu sdw suKu<br />

hoie] Awip imlwie; ley pRBu soie] Ehu DnvMqu; kulvMqu piqvMqu] jIvn mukiq; ijsu<br />

irdY BgvMqu] DMnu DMnu; DMnu jnu AwieAw] ijsu pRswid; sBu jgqu qrwieAw] jn<br />

Awvn kw; iehY suAwau] jn kY sMig; iciq AwvY nwau] Awip mukqu; mukqu krY sMswru]<br />

nwnk iqsu jn kau; sdw nmskwru] 8]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

599<br />

q`qkrw


jn kw syvku; so vfBwgI] (jn) gurU pRmysr jI dy swjy invwjy ipAwry siqkwry<br />

v`fBwgy Bgq jnjI(kw) dw, nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] mwn<br />

Apmwn qoN rihq, jo syvku jI hn, (so) auh vfBwgI hn[ XQw:- gurmuiK syv lgy.sy<br />

auDry; vfBwgI syv krMdy] ijn hir jipAw.iqn Plu pwieAw; siB qUty mwieAw PMdy]<br />

jn kY sMig; eyk ilv lwgI]) bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip;<br />

nhI kCu Brmu]) hir hirjn dueI.eyk hY; ibb ibcwr kCu nwih] jl qy aupj qrMg<br />

ijau; jl hI ibKY smwih]) so syvku; ijsu ikrpw krI] inmK inmK jip; nwnk<br />

hrI] Anuswr gurU pRmysr jI nUM, qn mn Dn isr srvMs Arpx vwly bRhm srUp,<br />

ijn@W nUM hrI jI inmK 2 jpdy hn[ AYsy gurU pyRmI(jn) gursyvk Bgq jI (kY) dy<br />

sMig, syvw krn vwly v`fBwgy Bgq jn jI dI(eyk) ie`k vwihgurU jI dy prmpUjnIk<br />

s`cy crn-kmlW’c ilv lwgI rihMdI hY[<br />

gun goibdu; kIrqnu jnu gwvY]) gur pRswid; nwnk Plu pwvY] 8] 16] DMn<br />

vwihgurU gurU gur s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv mÚ5 ShIdW dy isrqwj jI &urmwauNdy<br />

hn:- gurU pRmsyr jI dw, ijhVw(jnu) ipAwrw s`icAwrw Apwrw inrwrw Bgq,<br />

(goibdu) Akwl purKu vwihgurU srb pRkwSk, srb ivAwpk ivsmwd Ajpw jwp srUp<br />

s`cy bRhm jI dy(gun) guxW nUM gurbwxI pV@ ky AQvw kQw kIrqnu kvISrI<br />

duAwrw(gwvY) gwauNdw hY[ XQw:- gurmuiK inrml; hir gux gwvY] (gur) gurU pRmysr<br />

jI dI ivsmwd srb ivAwpI pRkwS srUp s`cI Agm AgwD Agm Apwr(pRswid)<br />

ikRpw hI ikRpw duAwrw, (Plu) bRhmigAwn rUpI vw rom 2 krky ismrn kridAW AMdr<br />

bwhr AibnwsI bRhm’c lIn ho ky, irdy’coN AMimRq au~T ky muK’c Awaux rUpI Amr<br />

Plu(pwvY) pwauNdw hY jI] 8] 16] XQw:- shj suhylw; Plu mskInI] siqgur ApunY;<br />

moih dwnu dInI]<br />

gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI sqwrvyN, Awid 285.<br />

sloku] Awid scu; jugwid scu] hY iB scu; nwnk hosI iB scu] 1]<br />

70.AstpdI jI sqwrvyN, sRIcMd jI ny aucwry n kho?pUrn gurU jI dI inMdw n<br />

kro[ {inMdw BlI.iksY kI nwhI; mnmuK mugD krMin]) guru pUrw nmskwry] Anuswr<br />

prmpUjnIk nmskwr jog s`cy pUrn siqgurU swihbwn jI dy, jqI sqI inrmly lwfly<br />

AqIrQ XoDy isMGW dy isrW dy mu`l pey, byAMq isMG swihbwn jI ShId hoey[ AYsy zor<br />

zulm dy iBAwnk smyN, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dy ipAwry lwfly, Bu`Ky<br />

iqhwey jMgLW’c rihx l`gy[ qdoN gurU ieiqhws’c imlwvt kIqI geI[ gurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

600<br />

q`qkrw


ieiqhws’c, ijhVy bcn DMn 2 gurbwxI gurU jI dI ksOtI’qy nhIN itkdy, ipAwry<br />

gurU sMgq jI aun@W nUM ivcwr ky k`F dyx[ kUVu boil; murdwru Kwie] Anuswr gurU<br />

swihb jI dy inMdkW ny AxhoeI inMdw ilKI hY, ijvyN au~lU kihMdw hY, “dunIAW sUrj<br />

2 kihMdI hY, pr myry dwdy pVdwdyy ny sUrj nhIN dyiKAw[ ”srb`q dy Bly ihq gurU<br />

pRmysr jI au~bldI dyZ’c bYTy hn[ swnUM klj`ugI jIAW nUM gurbwxI jI b^S ky<br />

inhwl kIqw hY[ inMdk ny ikhw, “gurU jI nUM soLvIN AstpdI qoN mgroN gurbwxI jI<br />

hI n Purn, qW A`gy 8 AstpdIAW sRI cMd jI ny aucwrIAW[ ”inrgun bRhm jI dy<br />

srgun pUrn gur Avqwr, vwihgurU mh`ly pMjvyN jI, sRI gurU gRMQ swihb jI srUp<br />

duAwrw, Awpxy dwsW dy idl idmwZ ’c hr smyN gurbwxI jI Byjdy rihMdy hn[ swc<br />

nwm kI AMimRq vrKw] krdy rihMdy hn[ pUrn pRym Bwau-BgqI Ajpw jwp sihq,<br />

inrgun srgun swihb jI dI eykqw b^S ky, lUM 2’c vs ky, dwsW dy irdy’coN<br />

muK’c AMimRq b^s ky inhwl krdy rihMdy hn[ zwlmW dy Gor iBAwnk zulm krn<br />

qoN, Awp jI au~bldI dyZ’c bYT ky, qyrw kIAw mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu nwnku<br />

mWgY] Anuswr Bwxw mMn ky, Awpxw Awp kurbwn krky AwigAwkwrI AnuswrI bxy[<br />

jo SuB Amolk bcn Purmweyy, so ShIdI dy ky kmwey[ nwrwien nrpiq; nmskwrY]<br />

AYsy gur kau.bil bil jweIAY; Awip mukqu.moih qwrY] Anuswr AYsy gurU pRmysr jI<br />

qoN, rom 2 krky inmK 2 bwr 2 ju`go ju`g, nmskwr kridAW, bilhwr kurbwn<br />

jweIey jI[ XQw:- gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir<br />

nmskrw]<br />

hmro krqw; rwmu snyhI] DMn hn DMn hn DMn hn, vwihgurU prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI DMn hn, hux au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy<br />

hn[ ShIdW dy isrqwj, hmrw rwjnu.sdw slwmiq; qw ko.sgl Gtw jsu gwieE])<br />

qum ho; sB rwjn ky rwjw] Awpy Awpu; grIb invwjw] sB pIrW dy pIr, gurUAW dy<br />

gurU, gRIb invwj, pwrbRhm prmysur siqgur; sBnw krq auDwrw] Anuswr sBnw<br />

jIAW dw auDwr krn vwly, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI<br />

mhwrwj s`cy pwiqswh jI, qU sdw slwmiq; inrMkwr] ivAwpk s`cy bRhm jI dy<br />

AnMq klwvwn pUrn gurU s`cy Avqwr pUrn bRhm srUp hn[ XQw:- siqguru myrw;<br />

sBs kw dwqw] siqguru myrw; purKu ibDwqw] Awp jI ny Awpxy inrgun srUp<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

601<br />

q`qkrw


duAwrw, hir ismrin; kIE sgl Akwrw]) kIqw pswau; eyko kvwau] Anuswr<br />

Ajpw jwp vwihgurU vwihgurU ie`k(kvwau) vwk nwl kotwn koit bRhmMfW dw pswrw<br />

ricAw hY[ ies nUM rcidAW dyrI nhIN lweI[ XQw:- iKn mih; Qwip auQwpnhwrw]<br />

AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw] Awpxy rcy ies pswry’c AwpjI Awp hI vs rhy hn[<br />

XQw:- kudriq kir kY; visAw soie]<br />

nwnk; soDy isMimRiq byd] pwrbRhm gur; nwhI Byd] Anuswr pwrbRhm gurdyv<br />

jI!Awpxy inrgun srUp duAwrw Awp jI dy Awpxy rcy, kotwn koit bRhmMfW’c kotwn<br />

koit sUrj, hukmu qyrw.Krw Bwrw; gurmuiK iksY buJwey] Anuswr Awp jI dy ivsmwd<br />

inrgun srUp jI dy ^ry Bwry ielwhI hukm nwl hux kRoVW sUrj, koRVW kohW c`ldy<br />

Awp jI dy pwk inrgun srUp jI qoN pRkwS pw rhy hn[ ien@W sUrjW nUM swjx, ien@W<br />

dw Awsrw nmo rwj rwjy; Anuswr ien@W dy pRkwSk BI Awp jI dy Kry inrml<br />

inrgun srUp jI hI hn[ hy sB qy vf smrQ gurdyv]) krn krwvn sgl ibiD;<br />

so siqgurU hmwrw]) Anuswr krn krwvn smR`Q gurdyv jI!Awp jI jdoN cwhoN ien@W<br />

sUrjW KMf bRhmMf dy pswry nUM Awpxy siqnwmu inrgun srUp’c lIx kr lYNdy hoN jI[<br />

XQw:- jb AwkrK; krq ho kbhUM] qum mYN imlq; dyh Dr sBhUM]<br />

aupRokq srUjW qy ien@W dIAW byAMq ikrnW Du`pW smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry<br />

Awpxy srgun srUp jI ’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun<br />

srUp jI smyq, ; pUrn pUir rihE srb TweI] inrgun bRhm jI, iqsu gur kau;<br />

sd krI nmskwr] iqsu gur kau; sd jwau bilhwr] Anuswr hr smyN<br />

nmskwridAW pUrn pRym sihq jpdy hn, DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU swhwn<br />

swhu] DMn s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI DMn hn[ hux au~bldI dyZ’c<br />

hrK sog qoN inrwlI AvsQw’c cONkVw lw rhy hn[ XQw:- hrK sog duhu mwih<br />

inrwlw; krxYhwru pCwqw]) hrK sog.jw kY nhI; bYrI mIq smwn] khu nwnk.suin<br />

ry mnw; mukiq qwih qY jwn]) hrK AnMq; sog nhI bIAw] so Gru; guir nwnk kau<br />

dIAw]<br />

siqguru dieAw iniD.mihmw AgwiD boiD; nmo nmo nmo nmo.nyiq nyiq nyiq hY]<br />

Anuswr prmpUjnIk hrI rUp s`cy siqgurU swihb jI dI mihmw AgwD boD hY[ qY<br />

jnmq; gurmiq bRhmu pCwixE] Anuswr prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

602<br />

q`qkrw


Arjndyv swihb mhwrwj jI ny, gurqw imlx qoN pihlW hI ieh gurbwxI jI<br />

aucwry:- myrw mnu locY; gur drsn qweI] ijvyN brVwaux vwlw inrXqn boldw hY,<br />

iqvyN prmpUjnIk bRhm srUp s`cy siqgurU swihb jI ny, klju`gI jIAW’qy Apwr<br />

AQwh ikRpw krky, shj suBwie inrXqn hI gurbwxI jI aucwry hn[ XQw:- jYsI<br />

mY AwvY.Ksm kI bwxI; qYsVw krI igAwnu.vy lwlo]) hau Awphu.boil n jwxdw; mY<br />

kihAw sBu hukmwau jIau]) Dur kI bwxI AweI] iqin sglI icMq imtweI]<br />

dieAwl purK imhrvwnw] hir nwnk.swcu vKwnw]) bysumwr AQwh.Agnq AqolY]<br />

ijau bulwvhu; iqau nwnk dws bolY]) shij suBwie; bolY hir bwxI])<br />

kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl isRis† lig.ibqrhu]) prqiC irdY.gur Arjun kY;<br />

hir pUrn bRhim.invwsu lIAau]) Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE<br />

Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]) jp´au ijn@ Arjun dyv<br />

gurU; iPir sMkt join grB n AwXau] prmpUjnIk Ascrj gurU s`cy siqgurU pMjvyN<br />

pwiqswh jI nUM, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU qIjy pwiqswh jI qoN ieh<br />

SuB s`cy vr imly:- “pihlW gurqw Awp jI dy prmpUjnIk ipqw jI nUM imlygI, Pyr<br />

Awp jI nUM imlygI[ ”Aqy, “doihqw bwxI kw boihQw] ”so gurU pRmysr jI ny Awpxy<br />

inrgun srUp’coN, KMfW bRhmMfW, Anyk pRkwr dI rcnw, byAMq KwxIAW byAMq bwxIAW<br />

rcIAW hn[ XQw:- hm cwkr.goibMd ky; Twkuru myrw Bwrw] krn krwvn sgl<br />

ibiD; so siqgurU hmwrw] rwgI s`qy blvMf jI nUM Awp jI ny b^SidAW ikhw“ijs<br />

zbwn nwl inMdw kIqI hY, ausy nwl hI gurU pRmysr jI dI ausqq kro[ aun@W’qy<br />

ikRpw’c FL ky, aun@W nUM sRI gurU swihb jI ny gurbwxI jI aucwrn dw bl b^S<br />

idqw[ prmpUjnIk inrMkwr gurbwxI jI dy Avqwr, kljuig.jhwju Arjunu gurU;<br />

sgl isRis† lig.ibqrhu] swihb jI DMn hn, ijn@W ny koV@IAW dy koV@ myt ky , aun@W<br />

qoN gurbwxI aucrvw idqI[ so inmRqw hlImI gRIbI inRivkwrqw, DIrj siq sMqoK<br />

dieAw Drm vIcwr, invx Kvx Awid AsMK guxW dIAW AnMq klW dy mwlk, dwqy<br />

dwqwr gurU pRmysr jI dy inMdkW qoN dUr hI rho jI[ gurdyv siqguru pwrbRhmu<br />

prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] 1] Anuswr hy gRIb invwj prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU DMn sRI gurU Arjndyv swihb jI!Awp jI nUM rom 2 krky inmK 2 nmskwr<br />

pRvwn hovy jI[ Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu<br />

Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI dy, sRb<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

603<br />

q`qkrw


ivAwpI mhW ivsmwid sMudr drSn krky kohV krky gLy sVy sqy, blvMf jI nUM<br />

gurbwxI sPurn hoeI[ gurU jI dy pRymI jdoN drSn krdy ivsmwd iekwgR Ajpw jwp<br />

bRhm’c lIx ho jWdy[ siqgurU swihb jI ny Awpxy inrgun srUp’coN koRVW bRhmMf<br />

pRgt kIqy hn[ bRhmigAwnI; sgl kI rInw] Anuswr AnykW hI sB dI crn-DUV<br />

pUrn bRhmigAwnI pYdw kIqy hn[ Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE<br />

Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW<br />

swihb jI dI Amolk gurbwxI nwl pRymIAW dI sMqustI huMdI hY[ gurU pRIqmjI nUM rom<br />

2 krky inmK 2 nmskwrW hI nmskwrW krdy rihMdy hn[ so hy gurU ipAwrI<br />

s`icAwrI svwrI siqkwrI gurU ^wlsw swDsMgqjIE!vwihgurU gurU pRmysr jI ny ie`ky<br />

cONkVy sMpUrn sRI suKmnI swihb jI aucwry hn jI[ hux srgun srUp gurqw<br />

ibrwjmwn ho rhy hn, hux inrgun inrMkwr srUp, sB dy AMdr bwhr AnMq AsMK<br />

ivsmwd pRkwS, nUro nUr nUro nUr, nUr hI nUr ivAwpk pRkwSk ho ky Ajpw jwp kr<br />

rhy hn[ XQw:- qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; hm BI sMig AGwey] hy mn!qum dwqy<br />

Twkur pRiqpwlk; nwiek Ksm hmwry] Anuswr gurU pRmysr jI nUM , Awpxy pRIqm<br />

ipAwry Ksm krqy rwm Bgvwn vwihgurU jI mMn ky, inMdw iqAwg ky inmK 2<br />

nmskwr krky inhwl ho[ {pyRm pRcwr:- s`c dw ArQ smJx, s`c srUp bRhm jI<br />

dI pRwpqI pRsMnqw leI, prmpUjnIk dsW pwiqswhWjI dy mhwn praupkwrI<br />

inrMkwrI DIrjDwrI Ascrj ivsmwd kOqk cyqy krky A`gy suxwau jI[ mhW pwp<br />

Dox rog mytx nUM smR`Q, prmpUjnIk ^ry s`icAwry ^ry ipAwry sBnw dy ^sm dsy<br />

pwiqswhjI, Anqklwvwn pUrn myhrvwn vwihgurU jI dy pUrn s`cy gurU Avqwr jI<br />

hn, ijn@W nUM s`cy Akwl purKu jI v`loN, Dur kI bwxI AweI] Anuswr gurbwxI jI<br />

DuroN au~qry hn, so sB s`c s`c s`c hn[ prmpUjnIk DMn s`cy siqgurU sRI gurU<br />

Arjndyv swihb jI, hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn[ hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT<br />

ky, m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI<br />

DIrjDwrI inrMkwrI sIs’qy puAw rhy hn[ hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy<br />

hn[ Akih Asih kStW nUM shwridAW, s`c nUM rom 2 krky jp, iDAw kmw rhy<br />

hn[ s`c nUM iDAwaux kmwaux dw sbk isKwA rhy hn[ prmpUjnIk DMn vwihgurU<br />

mh`lw pMjvW jI srUp, gurqw ibrwjmwn siqgurU gRMQ swihb jI Awpxy pyRmIAW dy<br />

idl idmwZ rom 2’c, hr smyN gurbwxI jI Byj rhy hn[ Awpxy dwsW gulwmW<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

604<br />

q`qkrw


syvkW dy idl idmwZ’c mhwn ikRpw krky, jo gurbwxI jI Byjdy hn, so sB s`c<br />

s`c s`c hn[ prmpUjnIk gur pwrbRhm s`cy pwiqswhjI nUM s`c ^rw ipAwrw hY lUM<br />

2 krky ivsmwd s`c’c lIx, vyprvwh gurU pRmysr jI au~bldI dyZ’c bYT ky, ieh<br />

drsw rhy hn[ s`c Drm-ihq kurbwnI dyx vwly, inrBau ho ky, s`c dI Smw’qy<br />

pqMgy vWg sVidAW pRvwh nhIN krdy, s`c leI kurbwn hox dw byh`d cwA auqSwh<br />

krdy hn[ s`c ieqnw ^rw im`Tw hY, jo Bu`K aunINdyR qyRh qy A`g vrgy q`qy<br />

qsIihAW’c, sumyr prbq vWg Afol inrBY hY[ so s`c ihq kurbwn hox vwly pyRmI,<br />

AMg 2 ktwauNdy, Kopry luhwauNdy, crKVIAW’qy cV@dy, cMdU dy n`k’c nkyl pwauNdy,<br />

srhMd dI ie`t nwl ie`t KVkwauNdy, JU`Ty nMd nUM G`grI pw ky n`cwauNdy , hMkwrI vzIdy<br />

dIAW botIAW aufwauNdy, gurU crn-kmlW’c lIx, ShIdIAW pwauNdy hn[ so swcy<br />

s`icAwr prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dy b^Sy s`cy nwm Dur dy bwxI jI,<br />

sB s`co s`c s`co s`c hn[ s`c dI pRwpqI leI, prmpUjnIk DMn vwihgurU gurqw<br />

ibrwjmwn s`cy siqgurU, sRI gurU gRMQ swihb jI nwl juVo qy A`gy pyRmIAW nUM joVo jI[}<br />

(ju`gwid) Awid scu; jugwid scu] 1.nwnk juig juig; gur gopwlw]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI ny, Apxy<br />

inrgun srUp jI duAwrw AnMq bRhmMf dI, s`cI rcnw rcI hY[ ies dy(Awid)<br />

pihlW BI(scu) s`cy inrgun inrMkwr Ajpw jwp jI hn[ XQw:- swcw scu soeI;<br />

Avru n koeI] ijin isrjI; iqn hI Puin goeI] ijau BwvY.iqau rwKhu rhxw; qum<br />

isau.ikAw mukrweI hy] 1] AnMq bRhmMf dI rcnw rc ky, sqj`ug qyRqw duAwpr<br />

klju`g rcy[ ien@W(jugwid) (jug+Awid) (jug) ju`gW (Awid) AwidkW’c BI scu<br />

srUp hn[ XQw:- sB jug mih; swcw eyko soeI]) juig juig swcw; eyko dwqw])<br />

juig juig eyko scw soeI; bUJY gur bIcwry] vw vwihgurU jI(Awid jugwid) sdw sdw<br />

scu scu hn[<br />

hY iB scu; nwnk hosI iB scu] 1] prmpUjnIk DMn vwihgurU nwnk siqgurU<br />

Arjndyv swihb jI &urmwauNdy hn:- s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI ju`go ju`g<br />

At`l gurqw ibrwjmwn, vrqmwn smyN’c hux(iB) BI scu srUp(hY) hn[ Awaux<br />

vwly smyN nUM(iB) BI, scu srUp (hosI) hoxgy[ XQw:- jugu jugu swcw; hY BI hosI]<br />

kauxu n mUAw; kauxu n mrsI] nwnku nIcu.khY bynµqI; dir dyKhu ilv lweI hy]<br />

16] 2]) Akul inrMjn purKu; Agm ApwrIAY] sco scw scu; scu inhwrIAY] AYsy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

605<br />

q`qkrw


ivsmwd s`c srUp hn, KMfW bRhmMfW nUM s`cKMf bnwaux, srb`q dy Bly leI sB nUM<br />

s`cw nwm b^Sx vwly, s`cy nwm dy dwqy hn[ XQw:- siqguru dwqw.rwm nwm kw;<br />

horu dwqw.koeI nwhI] jIA dwnu dyie.iqRpqwsy; scY nwim smwhI]) swcy siqgurU;<br />

dwqwrw] jI gurqw ibrwjmwn ho ky hr smyN swc nwm kI AMimRq vrKw] krdy<br />

rihMdy hn] 1]<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI sqwrvyN[<br />

crn siq; siq prsnhwr] 1{ijn@W ipAwry im`Ty crn-kmlW nwl sVdI<br />

bldI loh’qy KV@ rhy hn, so s`cy hn[ ijn@W s`cy ipAwry crn-kmlW nwl m`cdy 2<br />

ryqy ’qy KV@ rhy hn, so s`cy hn[ au~bldI dyZ’c bYTx ip`CoN, rwvI’c ieSnwn<br />

krn nUM qurn smyN, Awpxy ipAwry AwigAwkwrI syvk BweI iprwxy jI dy moFy’qy h`Q<br />

r`K ky, ijn@W s`cy ipAwry crn-kmlW nwl qur rhy hn, so s`cy hn[ ijn@W s`cy<br />

crnkmlW nwl AwpxI au~mq is`KI leI, prm pUjnIk mh`lw CyvyN qy mh`ly dsvyN<br />

jI, sB qoN A`gy ho ky DrmXu`D lV ky ij`q rhy hn, so s`cy hn[ siqju`g qoN lY ky,<br />

Awpxy ipAwry BgqW dy pRym dy vsIkwr ho ky drSn b^Sdy hn, Bgq jn s`cy<br />

crnkmlW’qy m`Qw r`Kdy hn, so s`cy crn-kml BI s`cy hn[ ijQY bwbw pYr Dir;<br />

pUjw Awsxu Qwpix soAw] Anuswr ij`Qy 2 kml vWg Aiq sohxy, mhW pwpW ivkwrW<br />

pdwrQW qoN inrlyp, prmpUjnIk s`cy crn-kml r`Ky hn, iq`Qy 2 gurU Gr bxy<br />

hn[ mweI; crn gur mITy] Anuswr gurU mhwrwj swihb jI dy im`Ty s`cy crnkml,<br />

AMimRq bRhmwnMd rs b^Sx vwly hn[ XQw:- crx crx.crx gur syvy;<br />

AGVu GiVE.rsu pwieAw Qw]) nw myytIAW imtxgIAW.guru crnn dIAW pYVW[ }<br />

crn siq; siq prsnhwr] srb ivAwpI srb pRkwSk, inry cwnx hI<br />

cwnx, mhW cwnxW dy mhW cwnx, vwihgurU Akwl purKu jI dy srgun Avqwr,<br />

prmpUjnIk dsW pwiqSwhW dy suMdr im`Ty crn-kml, inrlyp(siq) s`cy AibnwsI<br />

hn[ (siq) s`cy AibnwsI suMdr im`Ty inrlyp crn-kmlW nUM(prsnhwr)<br />

(prsn+hwr) (prsn) Cohx(hwr) vwly, gurmuiK ipAwry s`icAwry gurU jI dy qwry<br />

BI(siq) s`cy bRhm AibnwsI srUp hn[ XQw:- inhclu scu Kudwie eyku; Kudwie<br />

bMdw AibnwsI]) pwiqswhI Bgq jnw kau idqIAnu; isir Cqu scw hir bxwie])<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

606<br />

q`qkrw


pWc brK ko.AnwQu DR¨ bwirku; hir ismrq.Amr Atwry] s`cy crn-kmlW nUM<br />

prsx dw Bwv hY, mhW pwpW AOguxW v`loN mr ky , gur aupdyS nUM sunxw mMnxw lUM 2’c<br />

vswauxw, AwigAwkwrI gursyvk bx ky, hr smyN crn-kmlW dw iDAwn Dwrnw<br />

ismrny pUjxy, crn-DUV’c, ieSnwn krnw, c`txy nyqRW’c vswauxy, Awpxy kysW<br />

nwl JwV@ny, Do 2 ky pIxy, ien@W qoN isr sB ku`J kurbwn krnw, ien@W nUM suAws 2<br />

jpxw, pwv mlovau.sMig nYn BqIrI] Anuswr Awpxy nyqRW dIAW DIrIAW nwl<br />

plosxy, Awpxy m`Qy’qy r`Kxy, AMdr bwhr swiKAwq krky lInqw pRwpq krnI[<br />

2. ;iqRhu gux qy.pRB iBMn]) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]) jil<br />

Qil mhIAil pUirAw; suAwmI isrjnhwru] s`c srUp siqgurU s`cy pwiqswhjI,<br />

joqI srUp pRkwS srUp AsMK nUrW pRkwSW dy pRkwSk, AsMK nUrW dy nUr inry nUro nUr<br />

lbw lb BrpUr, eykMkwr s`c srUp, Ajpw jwp inrgun inrMkwr s`cy bRhm jI dy<br />

s`cy crn-kml BI inry nUr pRkwS hI pRkwS srUp hn[ ies leI mhwrwj swihb<br />

inrgun srUp jI dy s`cy crn-kml jI KMfW bRhmMfW’c ivAwpk, AsMK qwry mMflW<br />

AgnIAW ibjlIAW nUM hr smyN pRkwSdy rihMdy hn[ Akwl srUp mhwrwj swihb jI<br />

dy s`cy crn-kmlW dy Awsry, swfy nyqR Kul@dy imcdy hn[ swfw au~Txw bYTxw Kwxw<br />

pIxw nhwauxw sOxw pihnxw, swrw jIvn hI s`cy crn-kmlW dy Awsry hY[ ies<br />

leI AsMK bRhmMf dy ADwr BI, inrgun inrMkwr s`cy crnkml jI hI hn[<br />

}(siq) s`cy srb ivAwpk srb pRkwSk ivsmwd inrgun bRhm jI dy s`cy crnkml<br />

BI inrgun inrMkwr pRkwS hI pRkwS srUp (siq) s`cy hn[ ien@W nUM hr smyN<br />

AMdr bwhr swiKAwq krky, lIx hox rUp(prsnhwr) Cohx vwly gursyvk jI<br />

BI(siq) s`cy bRhm srUp hI hn[ ijvyN ihMd mhWswgr’c 999 ndIAW iml ky<br />

smuMdR rUp hI ho jWdIAW hn[ ijvyN sony dy gihxy Fwlx qoN, sonw ho jWdy hn[ ijvyN<br />

bUMd smuMdR’c iml ky smuMdR rUp hI ho jWdI hY [ XQw:- ijau jl mih; jlu Awie<br />

Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw] imit gey gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY;<br />

sd kurbwn]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE;<br />

And shj Duin Jok]) Ab qau jwie cFy isMGwsin; imly hY swirMg pwnI] rwm<br />

kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI]) nwnk swD pRB; Bydu n BweI]<br />

3.prmpUjnIk prmpiv`qR s`cI gurbwxI jI’c, s`cy gursbd jI nUM s`cy<br />

crnkml ikhw hY[ XQw:- ihrdY.crx sbdu siqgur ko; nwnk.bWiDE pwl] so<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

607<br />

q`qkrw


prmpUjnIk dsW pwiqswhW jI dy s`cy crn gursbd jI BI(siq) s`cy Aibnws<br />

bRhm hn[ gursbd rUpI s`cy crn-kmlW dy ArQ vIcwr 2 ky, kQw kIrqn krky<br />

Awpxy AMdr bwhr ArQW sihq q`k ky, Awpxy AMdr vswaux rUp(prsnhwr) Cohx<br />

vwly gursyvk jI BI(siq) s`cy hn[ vwhu!vwhu!gurU pRmysr jI, s`cy crnkmlW<br />

gursbdW jI dI pRymw-BgqI idRV krvw rhy hn[<br />

pUjw siq; siq syvdwr]) hir rwm rwm; rwm rwmw] pUrn s`cy bRhm srUp,<br />

prmpUjnIk vwihgurU gurU pRmysr jI dy s`cy pRkwS AnMd srUp, mhwn praupkwrI<br />

DIrjDwrI inRibkwrI inrhMkwrI suMdr s`cy crn-kmlW ’c, Awpxw qn mn Dn<br />

isr Arpx, A`Ty pihr Ajpw jwp nwm jpx iDAwaux rUp, s`cy crn-kmlW dI<br />

pUjw(siq) s`cI s`cI s`cI hY[ XQw:- qnu mnu Arpau; pUj crwvau] gurprswid;<br />

inrMjnu pwvau]) pUjw kIcY.nwmu iDAweIAY; ibnu nwvY.pUj n hoie]) siqguru pUjau;<br />

sdw sdw mnwvau] AYsI syv; drgh suKu pwvau])<br />

nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr s`cy crn-kmlW ’c<br />

Awpxw isr Arpx vwly, s`cy crn-kmlW dy gurU ipAwry syvdwr jI, (siq) s`cy<br />

AibnwsI bRhm srUp hn[ XQw:- inhclu scu.Kudwie eyku; Kudwie bMdw AibnwsI])<br />

mwrU mhlw 5] mwn moh Aru loB ivkwrw; bIE.cIiq n GwilE] nwm rqnu guxw<br />

hir bxjy; lwid vKru lY cwilE] 1] syvk kI; EVik inbhI pRIiq] jIvq swihbu<br />

syivE Apnw; clqy rwiKE cIiq] 1] rhwau] jYsI AwigAw kInI Twkuir; iqs qy<br />

muKu nhI moirE] shju Anµdu riKE igRh BIqir; auiT auAwhU kau dauirE] 2]<br />

AwigAw mih BUK.soeI kir sUKw; sog hrK.nhI jwinE] jo jo hukmu BieE swihb<br />

kw; so mwQY ly mwinE] 3] BieE ik®pwlu Twkuru.syvk kau; svry hlq plwqw] DMnu<br />

syvku.sPlu Ehu AwieAw; ijin nwnk.Ksmu pCwqw]) so syvku; jo lwieAw syv]<br />

iqn hI pwey; inrMjn dyv]) ijQY Ehu jwie.iqQY Ehu surKrU; Es kY muih ifTY.sB<br />

pwpI qirAw]) jo ikCu Twkur kw.so syvk kw; syvku.Twkur hI sMig jwhru jIau]<br />

drsnu siq; siq pyKnhwr] gurU pRmysr jI dy suMdr s`cy crn-kmlW jI dy<br />

drsnu(siq) s`cy ipAwry hn[ suMdr s`cy crn-kmlW dy s`cy drSnW nUM(pyKnhwr)<br />

dyKx vwly gursyvk jI BI(siq) s`cy hn[ XQw:- drsn prsn.srsn hrsn;<br />

rMig rMgI.krqwrI ry] 1] iKnu rm gur gm.hir dm nh jm; hir kMiT nwnk.auir<br />

hwrI ry]) ijnI ifTw.myrw siqguru Bwau kir; iqn ky.siB pwp gvweI] hir<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

608<br />

q`qkrw


drgh.qy muK aujly; bhu soBw pweI] jnu nwnku mMgY DUiV iqn; jo gur ky isK myry<br />

BweI] 2]) mgnu BieE.ipRA pRym isau; sUD n ismrq AMg] pRgit BieE.sB loA<br />

mih; nwnk.ADm pqMg]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu<br />

AripE; And shj Duin Jok]<br />

nwmu siq; siq iDAwvnhwr] (nwmu) prmpUjnIk prmpiv`qR pUrn ivsmwd<br />

bRhm Ajpw jwp krqwr jI, hr smyN swfy AMdr bwhr jwp kr rhy, SuB s`cy AsMK<br />

AnMq pRkwS hI pRkwS srUp(siq) s`cy AibnwsI hn[ aun@W nUM(iDAwvnhwr)<br />

iDAwaux vwly pRymI syvwdwr jI BI(siq) s`cy AibnwsI bRhm srUp hn[ XQw:-<br />

bRhmigAwnI sd jIvY; nhI mrqw]) inhclu scu Kudwie eyku; Kudwie bMdw<br />

AibnwsI]<br />

Awip siq; siq sB DwrI] pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur<br />

pwrbRhm] Anuswr prmpUjnIk prmpiv`qR gurU pRmysr jI, Awip ivsmwd(siq)<br />

s`cy AibnwsI bRhm srUp hn, ijn@W ny Awpxy Awsry AnMq bRhmMf dI sB<br />

rcnw(DwrI) itkweI hoeI hY, so(siq) s`cI hY[ XQw:- scy qyry KMf; scy bRhmMf]<br />

scy qyry loA; scy Awkwr] scy qyry krxy; srb bIcwr] scw qyrw Amru; scw<br />

dIbwxu] scw qyrw hukmu; scw Purmwxu] scw qyrw krmu; scw nIswxu] scy quDu<br />

AwKih; lK kroiV] scY siB qwix; scY siB joir] scI qyrI isPiq; scI<br />

swlwh] scI qyrI kudriq; scy pwiqswh] nwnk scu; iDAwiein scu] jo mir jMmy;<br />

su kcuin kcu] 1]<br />

Awpy gux; Awpy guxkwrI] prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI Awpy hI(gux)<br />

bRhmigAwn sq sMqoK dieAw Drm vIcwr inmRqw hlImI Awid sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Anqklwvwn SuB gux srUp hn[ pSU pRyqW p`QrW inrguxW ’qy Awpy(gux)<br />

prauupkwr krky, qwrn vwly(guxkwrI) prauupkwrI Awpy hn[ XQw:-<br />

nwnk.inrguix guxu kry; guxvMiqAw.guxu dy]) Awpy gux.Awpy kQY; Awpy suix<br />

vIcwru]) mn ry.ikau CUtis; duKu BwrI] ikAw ly Awvis.ikAw ly jwvis; rwm<br />

jphu guxkwrI] 1]<br />

sbdu siq; siq pRBu bkqw] (sbdu) bRhm srUp gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr<br />

jI dw, srb`q dy Bly ihq(sbdu) gurSbd aupdyS(siq) s`cw hY[ gurSbd jI<br />

nUM(bkqw) aucwrn vwly(pRBu) smR`Q pRkwS srUp nUro nUr, srb klw BrpUr pRB;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

609<br />

q`qkrw


ibrQw jwnnhwr] gurU pRmysr vwihgurU mh`lw pMjvW jI BI(siq) s`cy hn, ijn@W ny<br />

mhwn ikRpw krky, prmpUjnIk Dur kI bwxI, s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI<br />

Awpxy kMTo aucwryy, Awpxy ipAwry gurmuiK mwmy BweI gurdws swihb jI qoN ilKvwey<br />

nmskwr[<br />

suriq siq; siq jsu sunqw] ijhVy pyRmI jI, gurU pRmysr jI dw(siq) s`cw jsu,<br />

(siq) s`cI(suriq) pRIq, igAwq, suriq nwl, koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux<br />

suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr Awpxy rom 2 dy kMnW nwl pUrn SrDw ivSvwS<br />

sihq(sunqw) suxdy hn, auh(siq) s`cy hn[ XQw:- haumY Coif.BeI bYrwgin; qb<br />

swcI suriq smwnI]<br />

(bu`Jnhwr) buJnhwr kau; siq sB hoie] nwnk siq; siq pRBu soie] 1]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU nwnk sRI gurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- Awid scu;<br />

jugwid scu] hY BI scu; nwnk hosI BI scu] 1]) jugu jugu swcw; hY BI hosI] gurU<br />

pRmysr jI nUM pwrbRhm krqwr s`c srUp(buJnhwr) bu`Jx mMnx vwly AwigAwkwrI<br />

snmuK gurmuiK ipAwry jI(kau) nUM, sB(siq) s`c s`c s`c hoie jWdw hY, Bwv ivsmwd<br />

ivAwpk s`cy dI swiKAwqqw ho jWdI hY[ XQw:- sBu jgu swcw; jw sc mih rwqy]<br />

sIql swiq; gur qy.pRB jwqy] 1]) min swcw; muiK swcw soie] Avru n pyKY; eyksu<br />

ibnu koie] nwnk ieh lCx; bRhmigAwnI hoie] 1]) pwrbRhmu ijin; scu kir<br />

jwqw] nwnk so jnu; sic smwqw])<br />

nwnk siq; siq pRBu soie] 1]) imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw<br />

imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu] s`cy siqgurU DMn vwihgurU sRI gurU nwnk dyv<br />

swihb jI, (siq) inscy krky(siq) s`cy ivsmwd bRhm(pRBu) koit bRhmMf ko Twkuru<br />

suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] vwihgurU sRI Akwl purKu jI(siq) s`cI(soie) soBw<br />

vwly hn, Bwv s`cy inrgun vwihgurU jI Awpxy koit bRhmMf sUrj cMd DrqIAW AkwsW<br />

srgun dy pswry smyq, hr smyN mh`ly pihly jI nMU hr smyN jp rhy hn[ XQw:- jl<br />

Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm<br />

ibnw; ko bolY ry]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw]<br />

siq srUpu; irdY ijin mwinAw] (ijin) ijn@W gurmuKW ny Awpxy irdY AMdr,<br />

sBnw jIAw kw, ieku dwqw; so, mY ivsir n jweI] gurU pRmysr jI(siq) s`cy inscy<br />

krky(siq) nws rihq(siq) s`cy bRhm srUpu(mwinAw) mMny hn[ XQw:- rwm; hm,<br />

siqgur pwrbRhm kir mwny]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

610<br />

q`qkrw


krn krwvn; iqin mUlu pCwinAw] (iqin) iqn@W gurmuKW ny, Awpxy inrgux<br />

srUp duAwrw AsMK bRhmMfW nUM(krn) rcn, AwpxI sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anq<br />

klwvwn AKMf joiq nwl, sB jIAW AnMq sUrjW cMdRimAW qwirAW DrqIAW dI<br />

hrkq(krwvn) krwaux vwly(mUlu) kwrx rUp gurU pRmysr jI(pCwinAw) pCwxy hn[<br />

ijvyN ibjlI nwl qsvIrW n`cdIAW hn, iqvyN gurU pRmysr jI AwpxI inrgux joiq nwl<br />

bRIk qoN bRIk ikRmW, sUrjW cMdRimAW DrqIAW v`fy qoN v`fy AkwrW nUM ncw rhy hn[<br />

XQw:- KMf bRhmMf qRY gux nwcy; ijn lwgI hir ilv qumwrI] jIA jMq sBy hI nwcy;<br />

nwcih KwxI cwrI]) hm cwkr.goibMd ky; Twkuru myrw Bwrw] krn krwvn. sgl<br />

ibiD; so siqgurU hmwrw]<br />

jw kY irdY; ibsÍwsu pRB AwieAw] qqu igAwnu; iqsu min pRgtwieAw] (jw) ijs<br />

gurmuiK ipAwry jI(kY) dy irdY AMdr, (pRB) prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI<br />

gurU gRMQ swihb jI’qy pUrn ibsÍwsu AwieAw hY, ik rwm; hm, siqgur pwrbRhm kir<br />

mwny] Anuswr pUrn bRhm srUp jI hn[ iqsu gurmuiK ipAwry jI dy min’c, siqgurU<br />

swihbwn jI ny pUrn(qqu) bRhm igAwnu cwnxW dy mhW cwnx(pRgtwieAw) pRgt kr<br />

idqy hn[ XQw:- AigAwnu AMDyrw kitAw; gur igAwnu pRcMfu blwieAw] bilAw gur<br />

igAwnu AMDyrw ibnisAw; hir rqnu pdwrQu lwDw]<br />

BY qy; inrBau hoie bswnw] ijs qy aupijAw; iqsu mwih smwnw] gurU ipAwry jI<br />

sB qr@W dy BY (qy) qoN inrBau hoie ky, gurU pRmysr jI dy s`cy crn-kmlW’c (bswnw)<br />

vsdy hn[ XQw:- gur kI srix pey.BY nwsy; swcI drgh mwny]) jw kI bKs; n mytY<br />

koie] ismir ismir pRBu; inrBau hoie] 2]) rog sog duK jrw mrw; hir jnih.nhI<br />

inktwnI] inrBau hoie rhy ilv eykY; nwnk hir mnu mwnI] (ijs) ijn@W inrgun<br />

bRhm jI(qy) qoN (aupijAw) pYdw hoey sn, vw (ijs) ijn@W s`cy siqgurU swihbwn jI(qy)<br />

qoN s`cw aupdyS lY ky, siqgur kY jnmy; gvnu imtwieAw] Anuswr guris`K gurU Gr’c<br />

(aupijAw) pRgty sn, (iqsu) iqn@W siqgurU swihbwn jI dy s`cy ivAwpk inrgun<br />

srUp(mwih) ’c (smwnw) smw gey[ XQw:- mgnu BieE.ipRA pRym isau; sUD n ismrq<br />

AMg] pRgit BieE.sB loA mih; nwnk.ADm pqMg]) hir ky sMg; bsy hir lok]<br />

qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok]<br />

bsqu mwih; ly bsqu gfweI] qw kau; iBMn n khnw jweI] hvw dy hvw c[ du`D,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

611<br />

q`qkrw


du`D c[ sonw, sony c[ pwxI, pwxI’c imlwaux vWg, ijvyN ie`k(bsqu) vsqU(ly) lY ky,<br />

dUjI(bsqu) vsqU(mwih) ’c (gfweI) imlweI jwvy, iqvyN s`cy bRhm jI’c lIx ho gey[<br />

(qw) iqs gurmuiK ipAwry s`icAwry Apwry inrwry(kau) nUM, vwihgurU jI qoN (iBMn)<br />

v`Krw(khnw) ikhw(n) nhIN(jweI) jWdw[ ijvyN ihMd mhWswgr’c 999 ndIAW iml<br />

ky, smuMdR rUp hI ho jWdIAW hn[ ijvyN sony dy gihxy Fwlx qoN, sonw ho jWdy hn[ ijvyN<br />

bUMd smuMdR’c iml ky smuMdR rUp hI ho jWdI hY[ iqvyN s`cy bRhm jI’c lIx ho gey[<br />

XQw:- ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw] imit gey<br />

gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY; sd kurbwn]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu<br />

Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok]) Ab qau jwie cFy isMGwsin; imly<br />

hY swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI]) nwnk swD pRB; Bydu n<br />

BweI]) bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu Brmu]) sUrj<br />

ikrix imly; jl kw jlu hUAw rwm] joqI joiq rlI; sMpUrnu QIAw rwm]<br />

bUJY bUJnhwru.ibbyk] nwrwien imly.nwnk eyk] 2] prmpUjnIk DMn vwihgurU<br />

s`cy siqgurU mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- Awip nrwiexu.klw Dwir; jg<br />

mih.prvirXau] Anuswr nwrwien, vwihgurU(eyk) ie`k AdÍYq srUp pUrn bRhm, sB qy<br />

vfw siqguru nwnku; siqgurU nwnk dyv swihb jI, dwsn dws nUM pUry gurU pRmysr jI<br />

imly hn[ (bUJnhwru) b`uJx vwly guris`K jI, ies bRhm(ibbyk) vIcwr nUM(bUJY) bu`Jx,<br />

ik vwihgurU mh`lw pihlw jI pUrn bRhm jI srUp hn, bu`J ky inhwl hox] 2] XQw:-<br />

gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] vw aupRokq pauVI’c<br />

Awey(ibbyk) siq srUp bRhm bIcwr nUM, bUJnhwru pRymI gursyvk jI, pUry gurW duAwrw<br />

siq bRhm srUp krky(bUJY) bu`Jx[ b`uJx vwly eyk nwrwien jI nwl imly hn[<br />

Twkur kw syvku; AwigAwkwrI] {pyRm pRcwr:- prmpUjnIk pwrbRhm Ascrj<br />

gurdyv gurU swihb jI, ipAwry gurU syvk jI dy AiqAMq au~cy gux Aqy, pwrbRhm<br />

prmysur goibMd] ikRpw inDwn dieAwl bKsMd]) pUrn Twkur jI dI b^iSS &urmw rhy<br />

hn:- s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dw gRIb inmwxw iBKwrI dIn syvk bnx dy<br />

AsMK lwhy hn[ inmwxw gursyvk bx ky, gurU pRmysr jI qoN gurbwxI dYvI gux pRwpq<br />

krky, gursyvk jI sdw leI inhwl inhwl inhwl huMdy hn[ gurbwxI jI ’c,<br />

gursyvk jI dI byAMq hI mihmw ilKI hY[ XQw:- mwn AiBmwn mMDy; so syvku nwhI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

612<br />

q`qkrw


qq smdrsI sMqhu; koeI koit mMDwhI]) syvk kI; EVik inbhI pRIiq] jIvq<br />

swihbu syivE Apnw; clqy rwiKE cIiq]) syvk drgh surKrU; vymuKu muh kwlw])<br />

syvk kY BrpUr jugu jugu ; vwhgurU qyrw sBu sdkw] }(Twkur) prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU, gurqw ibrwjmwn s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI(kw) dy, nwnk, syvku<br />

soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr isr Arpx vwly gurmuiK ipAwry pyRmI<br />

kIVI syvku jI, pUrn gurU jI dI(AwigAwkwrI) AwigAw mMnx vwly hn[ XQw:-<br />

mITI AwigAw; ipr kI lwgI] bVI hI ivsmwd pRIqI hY[ gurqw ibrwjmwn gurU<br />

pRmysr jI, Awpxy ipAwry syvku jI dy idl idmwZ’c, hr smyN inrml s`cy gurbwxI<br />

jI Byjdy rihMdy hn[ gurU ipAwry s`icAwry gursyvk jI, gurU pRmysr jI nUM pUrn<br />

ivsmwdqweI sihq, inmK 2 nmskwr krky, AwigAwkwrI AnuswrI ho ky iKVy m`Qy<br />

hukm mMndy hn[ XQw:- AwigAw mih BUK.soeI kir sUKw; sog hrK.nhI jwinE]<br />

jo jo hukmu BieE swihb kw; so mwQY ly mwinE] ij`Qy AigAwn hMkwr dw AMDyrw hY,<br />

au~Qy hI jIv Twkur bx ky hMkwr krky mrdw hY[ gursyvk jI s`cI gurbwxI jI dy<br />

pRkwS ’c lIn ivsmwd rihMdy hn[ ijvyN du`D dMdIAW vwlw b`cw mW dy du`D dy Awsry<br />

huMdw hY[ ijvyN m`CI dw jIvn pwxI hY[ gursyvk jI prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI<br />

gurU gRMQ swihb mhwrwj jI qoN s`cy gurbwxI jI pRwpq krky, hr smyN ivsmwd rMg<br />

mwxdy rihMdy hn[ pUry gurU jI dw gRIb syvku bnx dw hI sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

AnMd hI AnMd hY[ gursyvk bnxy krky hI gurU pRmysr jI gurbwxI b^Sdy hn[<br />

ikRm jMq, Twkur bx ky bhuqIAW szwvW Bogdw hY[<br />

71.swKI:- Twkur kw syvku; AwigAwkwrI] Twkur kw syvku; sdw pUjwrI]<br />

vwihgurU gurU pRmysr jI dy AwigAwkwrI AnuswrI, gurmuiK snmuK isMG swihbwn<br />

BweI vIr isMG BweI DIr isMG jI:- rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw;<br />

prmpUjnIk mh`ly dsvyN jI ny 1762.ibkRmI nUM, sRI dmdmy swihb jI ivKy Awpxy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy crn-kml pwey[ koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw<br />

dwqw ry] jI gurqw isMGwsx ’qy sj ky, sjy dIvwn’c drSn b^S rhy hn[ BweI<br />

f`l isMG jI ny AwpxI ibrwdrI dy cwr sO SsqRDwrI nOjuAwnW smyq Aw ky, pUrn<br />

Adb siqkwr nwl s`cy crn-kmlW’qy m`Qw tyk ky ikhw, “hy ZRIb invwj mhwrwj<br />

s`cy pwiqswhjIE!zwlm qurkW ny Awp jI’qy hmlw krky, bVw hI zulm kIqw hY,<br />

ijs’c byAMq hI isMG isMGxIAW cwry swihbzwdy ShId ho cu`ky hn[ hy mhwrwj<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

613<br />

q`qkrw


swihb jIE!jykr Awp jI dwsn dws nUM prmpiv`qR hukmnwmw Byjdy, qW dws bVw<br />

BwrI bl Dwr ky Xu`D mcwauNdw[ ”{ies ivcwry ny sqsMgq nhIN kIqI sI, ijs<br />

krky Awpxy bl qy ibrwdrI dy lokW’qy mwx kr irhw hY[ }<br />

gurpRmysr jI pUrn ipAwr siqkwr nwl boly, “hW BweI!muZl AOrMgw<br />

c`kRvrqI rwj dy hMkwr’c AMn@w boLw ho ky, ihMdU muslmwn ZRIb jnqw &kIr sMqW’qy<br />

bVy BwrI zulm kr irhw hY[ ies zwlm hiqAwry sMq doKI ny BweI mqIdws swihb<br />

jI, BweI sqIrwm swihb jI, BweI idAwl dws swihb jI Aqy prmpUjnIk DrmI<br />

ipqw s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI, mhWpurS Srm`d jI Aqy hor ^ry<br />

s`cy bynvy &kIrW swDUAW nUM bVy BwrI kSt qsIhy dy ky ShId kIqw hY[ dwsn dws<br />

dy pVdwdy DMn s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI, prmpUjnIk mwqw ipqw<br />

jI Aqy msUm swihbzwidAW Aqy is`K is`KxIAW jI dI ShIdI rMg ilAwvygI, zwlm<br />

rwj dIAW jVW pu`tIAW jwxgIAW[ gurU jI ihq kurbwnI dyx vwilAW pyRmIAW ny<br />

kurbwnI dyx dI kmwl kr idqI hY, ijs dI imswl j`g’c imlxI bVI hI kTn<br />

hY[ ”<br />

BweI swihb jI Pyr boly, “hW mhwrwj jI!AsIN Awp jI dy is`K hW, jykr<br />

Awp jI hukmnwmw Byjdy, qW dws bhuq lVwky sUrbIr nwl lY ky, Awp jI dy SuB<br />

s`cy s`ucy au~cy mhwn praupkwrI DIrjDwrI inrMkwrI im`Ty crn-kmlW’c hwzr<br />

huMdw, mwr 2 ky zwlmW dy isr BMn idMdy[ prmpUjnIk cwry swihbzwdy siqkwr Xog<br />

bzurg mwqw jI Aqy hor BI isMG isMGxIAW ShId n huMdy, nw hI Awp jI nUM ieqnI<br />

Kycl huMdI[ ”{glI.hau sohwgix BYxy; kMqu.n kbhUM mYN imilAw] Anuswr BweI<br />

swihb jI ibnw lVy mry qoN, g`lW bwqW nwl Awpxy Awp gumwn krI jw rhy hn[<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI, mhWpurKW dy pws jw ky, ies qr@W hMgqw dy<br />

bcn nhIN krny cwhIdy[ syvw kurbwnI krky BI Awpw nhIN jnwauxw cwhIdw[<br />

XQw:- murdw hoie murId; n glI hovxw[ swbru isdik shIdu, Brm Bau Kovxw[<br />

golw mul KrIdu, kwry jovxw[ nw iqsu BuK.n nId; n Kwxw sovxw[ pIhix hoie<br />

jdId; pwxI Fovxw[ pKy dI qwgId, pg mil Dovxw[ syvk hoie sMjIdu, n hsx<br />

rovxw[ dr drvys rsId; iprm rs Bovxw[ cMd mumwrK eId, pug Klovxw] 18]<br />

kbIr.cot suhylI syl kI; lwgq lyie ausws] cot shwrY sbd kI; qwsu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

614<br />

q`qkrw


gurU.mY dws]) Awpu gvwie.syvw kry; qw ikCu pwey mwnu, Anuswr sRIr’c brCw g`fy<br />

jwx qoN BI hwhukw ilAw jw skdw hY, pr gursbd jI dI cot, ijauNdy mr ky hI<br />

shwr skdw hY, Bwv kurbwnI dyx l`igAW, hwey sI nhIN aucwrnI[] isr dy ky Awp<br />

gvwvy, qW hI vwihgurU jI dy mn nUM Bwvy}<br />

gurpRmysr jI ny bVy hI DIrj sihq au~qR idqw, “BweI!prm pUjnIk s`cy<br />

siqgurU vwihgurU, DMn sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy prmpiv`qR hukm Anuswr<br />

ijqny BI isMG isMGxIAW ShId hoey hn, auh sdw Amr hn[ aun@W ny Awpxy jnm<br />

s&l kr ley hn[ ies leI Ardws’c En@W dy nwm ley jWdy hn[ aun@W DrmI<br />

pRvwinAW dw js, FwfI kvISr kQwkwr kIrqnIey sdw leI krdy rihxgy[ ”<br />

ieqny nUM lhOr dy pRymI is`K ny bVI hI kImqI rweI&l pyRm Bytw kIqI[ gurU jI<br />

ny rweI&l nUM ghu nwl q`ikAw, BwrI bIr-rs sihq g`j ky boly, “BweI f`l isMG<br />

jI!Awpxy do bhwdr swhmxy KVHy kro, prKIey, ikMnI ku mwr krdI hY?”gurU jI dy<br />

ies hukm suxky, sB nUM kMbxI iCV geI, nIvIAW pw leIAW[ Pyr g`j ky boly,<br />

“ilAw BweI, rweI&l prKIey[ ”siqgur Agm AgwiD purKu; kyhVw Jly gurU dI<br />

Jwlw]<br />

ien@W dI ibrwdrI dy do sO nOjuAwn A`K bcwA ky iKsk gey[ Awpo iv`cIN<br />

kihMdy, “mhwrwj swihb jI dw bVw hI isrV hY, rweI&l prKx vwsqy bMdy mwrn<br />

l`gy hn[ ”AwpxI ibrwdrI bhwdrI dw dwAvw krn vwly BweI f`l isMG jI nIvIN<br />

pw ky bYT gey[ gurpRmysr jI rweI&l nUM dyKx dy i^Awl’c prcy rhy[ goLI pw ky<br />

rweI&l iqAwr kr leI[ qIjI vwr kihx qoN BweI f`l isMG jI cu`p hI rhy[<br />

gurpRmysr jI ny Awpxy gVveI isMG jI nUM ikhw, “Eh swhmxy do rMgryty isMG ibRC<br />

hyTW KVy@ hn[ aun@W nUM khu, quhwfy sRIr’qy goLI mwr ky rweI&l prKxI hY[ dohW’coN<br />

ie`k isMG dOV ky swhmxy Awvy, iksy dw nwm nhIN lYxw jI[ ” pyRmI gVveI isMG ny<br />

iesy qr@W hI ikhw, dovyN isMG dsqwrW sjwauNdy 2 ausy qr@W hI B`jy 2 Awey[ jo qum<br />

krhu.soeI Bl hmrY; pyiK nwnk.suK crnwrY] Anuswr ie`k khy, “jI dwsn dws<br />

dw inSwnw bxwau[ ”dUjw khy, “jI dwsn dws dw inSwnw bxwau[ ”gurpRmysr jI<br />

ny ikhw, “BweI ie`k isMG dI loV hY, qusIN dovyN ikauN Awey hoN?”aun@W ipAwirAW ny<br />

au~qR id`qw, “hy gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] jIE!swfw<br />

ie`k dw nwm nhIN ilAw[ ies leI dovyN B`jy 2 Awey hW jI[ ”AwigAwkwrI pRymI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

615<br />

q`qkrw


syvkW dy au`pr dI goLI lMGw idqI[ rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw; Awpxy<br />

ipAwirAW’qy lUM 2 krky AiqAMq hI pRsMn hoey[ nwnk ndrI; ndir inhwl]<br />

Anuswr pUrn ndr myhr krky vwhu vwhu SwbwS ikhw[ XQw:- DMnu syvw; syvku<br />

prvwnu] AMqrjwmI; purKu pRDwnu]<br />

BweI f`l isMG jI nUM sMboDn krky ikhw, “hy BweI!dyK lY, dwsn dws dy nwl<br />

AYsy isrl`Q sUrbIr bhwdr XoDy, dwsn dws dy ie`k 2 ieSwry’qy DrmXu`D lVn<br />

leI hr smyN mrn nUM iqAwr rihMdy hn[ swFy s`q mhIny dy Gyry’c, aunINdRw Bu`K qyRh<br />

shwridAW, ibnw iksy qn^wh dy h`s 2 ky kurbwn hoey[ ie`k 2 isMG, svw 2 l`K<br />

vYrI nwl mhwn bhwdrI nwl jUiJAw hY[ sRI cmkOr swihb jI dy sUrbIr bhwdr<br />

AqIrQ XoiDAW dI bhwdrI kurbwnI v`l ingHw mwr[ sUrw so pihcwnIAY; ju<br />

lrY.dIn ky hyq] purjw purjw.kit mrY; kbhU n CwfY Kyqu] Anuswr l`KW zwlmW dw<br />

purjw 2 k`t 2 ky ShId hoey[ dyK BweI!qyry bhwdr sB tL gey hn[ dwsn dws<br />

dy ihq’c pyRmI isMG sdw 2 ijMd jwn kurbwn krdy hn[ ies leI AYsy sUrvIr<br />

bhwdrW dI byh`d mihmw, prmpUjnIk gurUpRmysr DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU<br />

nwnk dyv mhwrwj swihb jI ny dwsn dws qoN ieauN krvweI hY:- ^wlsw myro; rUp<br />

hY ^ws] ^wlsy mih; hO krO invws] ^wlsw myro; muK hY AMgw] ^wlsy ky hON ; sd sd<br />

sMgw] ^wlsw myro; ieS† suihrd] ^wlsw myro; khIAq ibrd] ^wlsw myro; pC Ar<br />

pwqw] ^wlsw myro; suK Aihlwdw] ^wlsw myro; im`qr sKweI] ^wlsw mwq ipqw;<br />

suKdweI] ”ndr myhr krky BweI f`l isMG jI dw mwx myitAw[ qmwm gurU sMgq<br />

jI ny rom 2 krky ivsmwd ho ky, DMn gurUpRmysr jI!DMn gurUpRmysr jI!kih ky m`Qw<br />

tyikAw[ BweI f`l isMG jI dy AYsy Bwg jwgy, mwnu iqAwig.hir crnI lwgau; iqsu<br />

pRB AMclu ghIAY]) idVu kir.crx ghy pRB qum@ry; shjy.ibiKAw BeI KIE]<br />

Anuswr mwx iqAwg ky, hIey ko pRIqmu; gurU pRmysr jI dy prmpiv`qR suKdweI im`Ty<br />

s`cy crn-kmlW nwl l`g ky muAw&I mMgI, ibnvMiq nwnku.gur crx lwgy; vwjy<br />

Anhd qUry] Anuswr gur crnkmlW nwl l`gx dw mhW AnMd mwixAW, syvk<br />

kau.guru sdw dieAwl] Anuswr gurU pRmysr jI dI ivsmwd dieAwlqw hoeI, ijs<br />

krky inhwl inhwl inhwl hoey jI[ so, Twkur kw syvku; AwigAwkwrI] Twkur kw<br />

syvku; sdw pUjwrI] Anuswr gurUpRmysr jI dy ipAwry AwigAw- kwrI AnuswrI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

616<br />

q`qkrw


pUjwrI AYsy ivsmwd pRymI AMg 2 ktwauNx vwly byAMq sUrbIr bhwdr isMG isMGxIAW<br />

hoey hn[<br />

Twkur kw syvku; sdw pUjwrI] (Twkur) prmpUjnIk gurqw ibrwjmwn<br />

Anqklwvwn pUrn myhrvwn s`cy Bgvwn sRI gurU gRMQ swihb mhwrwj jI(kw) dy<br />

pyRmI kIVI gur syvku jI, Awpxy mwlk jI nUM inmK inmK, Twkur nmskwrY]<br />

Anuswr inmK 2 sdw 2 nmskwr krky, qn mn Dn isr Arp ky pUjw krn vwly<br />

pUjwrI hn[ XQw:- qnu mnu Arpau; pUj crwvau] gurprswid; inrMjnu pwvau])<br />

bwhir FUFn qy.CUit pry; guir.Gr hI mwih idKwieAw Qw] Anuswr gursyvk jI<br />

AMqrmuK ho ky, Twkur gurU pRmysr jI nUM AwpxI AMqhkrn rUpI syjw ’qy ibTw ky,<br />

s`cy crn-kmlW nUM pRIq rUpI rsnw nwl pUrn pRym SrDw sihq c`tdy hn[ XQw:-<br />

gurisK pRIiq; guru imlY glwty] jn nwnk pRIiq; swD pg cwty]) mweI; crn gur<br />

mITy] Anuswr s`cy im`Ty crn-kmlW nUM Apxy kysW nwl JwV@dy hn[ XQw:- nYnhu<br />

sMig.sMqn kI syvw; crn JwrI kyswieE] prmpUjnIk s`cy crn-kmlW nUM Do 2 ky<br />

pINdy hn[ XQw:- crx kml qyry.Doie Doie pIvw; myry siqgur dIn dieAwlw]<br />

pUrn gurU jI dy swhmxy fMfauq bMdnw krdy hn[ XQw:- fMfauiq bMdn Ainkbwr;<br />

srb klw smrQ] foln qy.rwKhu pRBU; nwnk.dy kir hQ] pUrn gurU jI nMU l`K vwr<br />

nmskwr krdy hn[ XQw:- nmskwr.qw kau lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau<br />

vwir] so ies qr@W, sB qy vf smrQ gurdyv] Twkur jI(kw) dy syvku jI sdw<br />

AwigAwkwrI, rMgW 2 dy pRym nwl pUjw krn vwly pUjwrI hn[<br />

72.Twkur ky syvk kY; min prqIiq] (Twkur) prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI(ky ) dy ^ry ipAwry siqkwry pyRmI gur syvk jI(kY) dy<br />

min ’c, Awpxy krqy Ksm gurU jI dI(prqIiq) swiKAwqqw, isdk Brosw s`cI<br />

AwSkI hY[ XQw:- gurmuiK scI AwskI; ijqu pRIqmu scw pweIAY]) gurmuiK<br />

prqIiq BeI.mnu mwinAw; Anidnu syvw krq smwie] AMqir siqguru.gurU sB pUjy ;<br />

siqgur kw drsu dyKY sB Awie] mMnIAY siqgur prm bIcwrI; ijqu imilAY iqsnw<br />

BuK sB jwie] hau sdw sdw bilhwrI gur Apuny; jo pRBu scw dyie imlwie] nwnk<br />

krmu pwieAw iqn scw; jo gur crxI lgy Awie]<br />

swKI gurmuiK scI AwskI; ijqu pRIqmu scw pweIAY] Anuswr srdwr<br />

muhMmdb^S jI ny AQwh SrDw syvw kurbwnI krky, prm pUjnIk mh`ly nOvyN jI dI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

617<br />

q`qkrw


mhW ivsmwd pRsMnqw lYxI:- prmpUjnIk qygbhwdr ismirAY; Gr nauiniD AwvY<br />

Dwie]) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI ny, Awpxw prmpiv`qR SuB s`cw sIs kurbwn<br />

krn leI, id`lI nUM jwx smyN smwxy Sihr fyrw kIqw[ sIs kurbwn krn leI,<br />

zwlm hiqAwry sMq doKI duSt hMkwrI AOrMgzyb pws c`l ky jwxw bhuq v`fI au~c<br />

krnI kmweI hY[ ies leI pRymI Swier ny ieh BwrI aupmw khI hY:- Xh qo hUAw<br />

hY.ik kwql.mkqUl ky pws jwey[ pr Xh nhIN hUAw.ik mkqUl.kwql pws jwey[<br />

gurU pRmysr jI dw SuB s`cw prmpiv`qR BwgW BirAw Awgmn sux ky , gurU pRymI<br />

v`fBwgy muhMmdb^S jI ny Awpxy im`qRW smyq Aw ky m`Qw tyk ky, pUrn pRym sihq pRym<br />

bynqI kIqI, “Awp jI A`lhpwk jI dy zwhr nUr BrpUr s``c srUp hoN jI[ Awp jI<br />

dy suMdr ielwhI drSn krky, sB Bu`KW lih geIAW hn[ ijvyN Awp jI mhwn ikRpw<br />

krky, ipAwry im`qR sY&dIn jI dy Gr, sY&wbwd cwr mhIny rhy hoN, iqvyN dwsn dws<br />

gRIb nUM.Awp jI ny Gr b^iSAw hY, aus’c Awpxy prmpiv`qR s`cy crn-kml pwau<br />

sdw hI rho jI[ ”s`cy siqgurU swihb jI ny &urmwieAw, “hy ^wn bhwdr! ^udw jI<br />

Awp jI nUM bhuq 2 hI pRym b^Sx[ dwsn dws dw Awgmn sux ky, cwA pRym nwl<br />

drSn dyx Awey hoN[ Awpxy Gry iljwx dw AiDk &L, lok pRlok’c sdw Awdr<br />

siqkwr pwvoNgy[ ie`QoN CyqI A`gy jwxw hY[ ”ies pRymI ny vIcwirAw, GroN loVINdIAW<br />

vsqUAW ilAwvW, s`cI syv kmwvW ^uSIAW pwvW, bil bil jwvW, crn iDAwvW,<br />

s`cKMf nUM jwvW[ suMdr s`cy drSn krky, Amolk bcn sux ky, Gr nUM vwips<br />

AwauNidAW ispwhI imly, aunHW qoN pqw l`gw, jo s`cy siqgurU swihb jI nUM igR&qwr<br />

krnw cwhuMdy hn[ pUrn pRym Adb siqkwr ’c, lUM kMfy KV@y ho gey, qn mn fr<br />

igAw[ ies ny vwips Aw ky s`cy siqgurU swihb jI dy GoVy ’qy kwTI pw ky, pRym<br />

bynqI kIqI, “hy gRIb invwj jI!CyqI qoN CyqI c`lo jI[ ”ies pRymI dw pRym dyK ky,<br />

ies dI gVHI’c s`cy crn-kml pwey[ ies pRymI ny Awpxy pihrydwr nUM smJwieAw,<br />

“jy koeI pu`Cy qW siqgurU swihb jI bwry n d`sIN qy n hI frIN, dwsn dws nUM bulw<br />

lvIN[ AwpW rL imL ky A`lhpwk srUp siqgurU swihb jI dIAW ^uSIAW pRwpq<br />

krnIAW hn[ ”<br />

Agly idn ispwhIAW gVHI Gyr ky, ikhw, “qUM siqgurW nUM CupweI bYTW hYN[<br />

”ies ny gu`sy nwl Syr vWg g`j ky au~qR id`qw, “qusIN myry’qy J`UTI quhmq lwauNdy hoN ,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

618<br />

q`qkrw


myrI ibrwdrI’c myrI byiezqI krdy hoN, AsIN pTwx pu`qR hW, jnwnIAW nUM pVdy’c<br />

r`Kdy hW[ jy Pyr AYsI JU`TI g`l khI qW isr v`Fy jwxgy[ ”srkwrI lok sux ky fr<br />

gey, beI ieh s`cw hY, qW hI inrBY bol irhw hY[ sRkwrI lokW nUM vwips krky,<br />

ies Syr dlyr bhwdr ny, prm pUjnIk s`cy siqgurU swihb jI nU M nmskwr krky,<br />

pRym bynqI kIqI, “grIb invwju.guseIAw myrw; mwQY CqRüü DrY] Anuswr hy gRIb<br />

invwj s`cy pwiqswh jIE!jo ku`J BI kIqw hY, so Awp jI ny Awp hI kIqw hY, jykr<br />

ie`Qy Awp jI dI igR&qwrI huMdI qW swnUM klMk l`gxw sI, A`gy ijvyN Awp jI nUM<br />

Bwvy[” lK KusIAw pwiqswhIAw; jy siqguru ndir kryie] Anuswr SRI gurU s`cy<br />

pwiqswh jI h`sy qy bwr 2 SwbwS 2 ikhw, “swrI izMdgI bMdgI dw suK BogoNgy, qy;<br />

jmu n pyKh nYn] Anuswr jm nhIN dyKoNgy, ^udw jI dI drgwh’c Awdr siqkwr<br />

pwvoNgy[” ieq Awid bhuq ipAwrIAW AsIsW idqIAW, s`cy siqgurU swihb jI dI<br />

Apwr ^uSI pw ky, gurU pRymI ^wn jI inhwl ho gey[ gurmuiK scI AwskI; ijqu<br />

pRIqmu scw pweIAY] Anuswr srdwr muhMmdb^S jI dI gurU jI’qy AQwh SrDw<br />

pRqIq hY[ AYsy pRymIAW dI au~c krnI, gurU pRymI is`K dy mn nUM hlUx idMdI hY[ ijn@W<br />

ny dUjI zwqI’coN, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI nUM ^udw A`lhpwk srUp smJ<br />

ky mMinAw pUijAw pujwieAw, SuB s`cI syvw krky prm pRsMnqw leI[ AYsy pRymIAW<br />

nUM rom 2 krky fMfauq bMdn nmskwr hY jI[<br />

Twkur ky syvk kI; inrml rIiq] (Twkur) prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU, sRI gurU gRMQ swihb jI mhwrwj(ky) dy ^ry ipAwry pRymI AinMn gur syvk<br />

jI(kI) dI(rIiq) mrXwdw, vYr eIrKw ivkwrW mhW pwpW AOguxW mwn AiBmwn dI<br />

mYL qoN(inrml) au~jl hY[ XQw:- ikqY pRkwir; n qUtau pRIiq] dws qyry kI;<br />

inrml rIiq]<br />

Twkur kau; syvku jwnY sMig] gurU jI dy ^ry ipAwry s`icAwry AinMn pyRmI gur<br />

syvku jI, (Twkur) gurU pRmysr jI(kau) nUM Awpxy sMig(jwnY) jwxdy hn[ XQw:- guru<br />

myrY sMig; sdw hY nwly] ismir ismir; iqsu sdw sm@wly]) nwmdyv; hir jIau bsih<br />

sMig]) srby eyku.AnykY suAwmI; sB Gt BuogvY soeI] kih rivdws.hwQ pY nyrY;<br />

shjy hoie su hoeI]) AwT phr; inkit kir jwnY] pRB kw kIAw; mITw mwnY] eyku<br />

nwmu sMqn AwDwru] hoie rhy; sB kI pg Cwru] sMg jwnxw ^Ub im`Tw ipAwrw gux<br />

hY[ ijvyN AsIN Awpxy bzurgW dy dyKidAW, burw kMm krn qoN l`ijAw mMndy hW, iqvyN<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

619<br />

q`qkrw


gurU syvku jI, prmpUjnIk gurU jI nUM, sBu ikCu suxdw vyKdw; ikau mukir pieAw<br />

jwie] Anuswr Awpxy sMg smJ ky, burw kMm krn qoN l`ijAw krdy hn[ XQw:-<br />

inkit buJY; so burw ikau krY]<br />

pRB kw syvku; nwm kY rMig] (pRB) imhrvwnu.swihbu imhrvwnu] swihbu<br />

myrw.imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu] vwihgurU jI(kw) dy ipAwry s`icAwry gur<br />

syvku jI, nwm bwxI jI(kY) dy rMig’c rMgy rihMdy hn[ XQw:- nwmu Dnu; nwmo rUpu<br />

rMgu] nwmo suKu; hir nwm kw sMgu] nwm ris; jo jn iqRpqwny] mn qn; nwmih nwim<br />

smwny] aUTq bYTq; sovq nwm] khu nwnk; jn kY sd kwm] vw nwm dy(rMig)<br />

pRym(rMig) AnMd’c lIx rihMdy hn[<br />

syvk kau; pRB pwlnhwrw] (pRB) prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU<br />

gRMQ swihb jI Awpxy ipAwry syvk jI(kau) nUM, pUrn Awdr siqkwr cwr pdwrQ<br />

ismrn kQw kIrqn s`cy gurbwxI jI duAwrw, du`D dMdIAW vwly b`cy dI pwlxw qoN BI<br />

v`D pRym nwl(pwlnhwrw) pwlx vwly hn, AYsy ivAwpk ivsmwd rMgW 2 dy FMg nwl<br />

pwldy hn, Awpxy syvk dy idl idmwZ’c gurbwxI jI Byjdy rihMdy hn[ ihrdy’coN<br />

muK’c AMimRq Byjdy hn[ lUM 2’c vs ky Awpxy AnykW srgun srUp dy drSn, inrgun<br />

’c lIxqw, pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]<br />

sihq, q`qW ’coN jwp suxwauNdy hn[ inrgun srgun jI, Awp jwp kridAW drSn<br />

b^Sdy hn[ XQw:- Apnw ismrnu dy pRiqpwilAw; Ehu sgl Gtw kw mwlkw])<br />

swrg mhlw 5] pRBu myro; ieq auq sdw shweI] mn mohnu myry jIA ko ipAwro; kvn<br />

khw gun gweI] 1] rhwau] Kyil iKlwie lwf lwfwvY; sdw sdw AndweI] pRiqpwlY<br />

bwirk kI inAweI; jYsy mwq ipqweI] 1] iqsu ibnu.inmK nhI rih skIAY; ibsir n<br />

kbhU jweI] khu nwnk.imil sMqsMgiq qy; mgn Bey ilv lweI]<br />

syvk kI; rwKY inrMkwrw] AnMq bRhmMf dy rcnhwr, AnMq bRhmMf’c lbw lb<br />

BrpUr, AnMq sUrjW cMdRimAW dy pRkwSk, AnMq DrqIAW qwirAW mMflW dy Awsry,<br />

srb jIAW nUM AwpxI sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anq klwvwn AKMf joiq dy Awsry,<br />

hrkq hrkq krwaux vwly, AnMq sUrjW cMdRimAW qwirAW hvwvW pwxIAW nUM, AwpxI<br />

SkqI nwl hr smyN ^Ub qyz Bjwaux vwly, swirAW’c BrpUr, ie`k iKn’c Anyk<br />

auqpqI lYAqw kridAW inrlyp, sB dy AMdr bwhr hr smyN jwp kr rhy Ajpw jwp<br />

vwihgurU inrMkwrw jI, Awpxy ipAwry idl jwn gur syvk jI(kI) dI hr pRkwr dI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

620<br />

q`qkrw


lwj piq, Awp(rwKY) r`Kdy hn[ XQw:- Awsw mhlw 5] Apuny syvk kI.Awpy rwKY;<br />

Awpy nwmu jpwvY] jh jh kwj ikriq.syvk kI; qhw qhw auiT DwvY]<br />

so syvku; ijsu dieAw pRBu DwrY] nwnk so syvku; swis swis smwrY] 3]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU nwnk mh`lw pMjvW jI &urmw rhy hn:-<br />

vwihgurU jI dy snyhI gursyvk jI dw ru`qbw bhuq hI au~cw hY[ gurU syvk jI vwly gux<br />

bhuq hI Amolk hn[ ies leI &urmw rhy hn:- ijsu Awpxy ipAwry gursyvk jI ’qy,<br />

(pRBu) Anqklwvwn smR`Q inrw pRkwS hI pRkwS srUp, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI<br />

gurU gRMQ swihb jI mhwrwj dieAw(DwrY) Dwrdy hn, (so) auh hI pyRmI gurU pRmysr jI<br />

nUM isr Arpx vwly ^ry ipAwry s`icAwry Apwry inrwry kIVI gurU syvku jI hn[ (so)<br />

auh gur syvku jI(swis) suAws swis gurU pRmysr jI nUM (smwrY) Xwd krdy hn[<br />

XQw:- so syvku; ijsu ikrpw krI] inmK inmK; jip nwnk hrI]) hwQI kI pukwr,<br />

pl pwCY phucq qwih; cItI kI icMGwr.pihly hI sunIAqu hYN]<br />

Apuny jn kw; prdw FwkY] pRmysr jI Apuny ipAwry(jn) Bgq jI kw(prdw)<br />

pVdw (FwkY) Fkdy hn, Bwv AOgux ivkwr bypVd krdy hn, ien@W nUM inivrq krky,<br />

kIqy gunwhW nUM muAw& krky pVdw Fkdy hn, Bwv iksy nUM d`sdy nhIN[ jy koeI hMkwrI<br />

bypVd krnw cwhy, qW BI pVdw Fkdy hn, ijvyN doRpqIjI dw FikAw[ XQw:-<br />

siqguir Fwik lIAw; moih pwpI pVdw]) Fwkn Fwik.goibd gur myry; moih<br />

AprwDI.srn crn]) ijh pRswid; qyry sgl iCdR Fwky] mn srnI pru; Twkur pRB<br />

qw kY]<br />

Apny syvk kI; srpr rwKY] Twkur gurU pRmysr jI Apny ^ry ipAwry s`icAwry<br />

syvk jI(kI) dI ie`zq, pMjW ivkwrW jmW AOguxW qoN(srpr) zrUr br zrUr(rwKY)<br />

r`Kdy hn[ XQw:- Apuny syvk kI.Awpy rwKY; Awpy nwmu jpwvY] jh jh kwj<br />

ikriq.syvk kI; qhw qhw auiT DwvY]<br />

Apny dws kau; dyie vfweI] Apny ^ry ipAwry s`icAwry(dws) gursyvk jI<br />

(kau) nUM, (vfweI) vifAweI(dyie) b^Sdy hn[ XQw:- nwnk bRhmigAwnI Awip<br />

prmysur]) pwiqswhI.Bgq jnw kau idqIAnu; isir Cqu scw hir bxwie])<br />

bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI. praupkwr aumwhw]<br />

Apny syvk kau; nwmu jpweI] gurqw ibrwjmwn pUrn myhrvwn prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI, Apny ipAwry s`icAwry inrwry syvk jI dy lUM 2 ’c<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

621<br />

q`qkrw


gurbwxI jI Byj ky, lUM 2’c vs ky, Apny ipAwry syvk jI(kau) nUM rom 2 krky,<br />

vwihgurU 3 s`cw nwmu inrXqn (jpweI) jpwauNdy hn[ XQw:- Apuny syvk kI.Awpy<br />

rwKY; Awpy nwmu jpwvY] pRym meI SuB isiKAw:- hy vwihgurU pRIqm gurU jI!AYsI<br />

ikrpw; moih krhu] sMqh crx.hmwro mwQw; nYn drsu.qin DUir prhu] 1] Anuswr<br />

AYsI sRb ivAwpI ivsmwd ikRpw kro jI, dwsW dw m`Qw Awp jI dy crn-kmlW’qy<br />

hr smyN itikAw rhy[ Awp jI dI crn-DUV’c iesnwn krdy rhIey[ gursyvk<br />

bxwau, hr smyN rom 2 krky, vwihgurU vwihgurU vwihgurU jpwau jI[<br />

Apny syvk kI; Awip piq rwKY] gurU pRmysr jI Apny ipAwry s`icAwry syvk<br />

jI kI, ivkwrW hMkwrIAW jmW qoN(piq) iezq Awip(rwKY) r`Kdy hn[ XQw:- jo<br />

srix prY.iqs kI piq rwKY; jwie pUChu.vyd purwxI hy]) swrg mhlw 5] hir hir<br />

dIE; syvk kau nwm] mwnsu kw ko bpuro BweI; jw ko rwKw rwm] 1] rhwau] Awip<br />

mhw jnu.Awpy pMcw; Awip syvk kY kwm] Awpy sgly dUq ibdwry; Twkur AMqrjwm]<br />

1] Awpy piq rwKI.syvk kI; Awip kIE bMDwn] Awid jugwid.syvk kI rwKY; nwnk<br />

ko pRBu jwn] 2]<br />

qw kI giq imiq; koie n lwKY] (qw) iqn@W Bwv vwihgurU jI kI(giq) pRwpqI<br />

dI(imiq) mrXwdw, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI qoN ibnw,<br />

(koie) koeI BI(n) nhIN (lwKY) jwxdw[ XQw:- qumrI giq imiq; qum hI jwnI]<br />

nwnk dws; sdw kurbwnI]<br />

vw gurU pRmysr jI nUM Awpxw isr Arpx vwly, (qw) iqs Agm Apwry ipAwry<br />

inrwry s`icAwry gursyvk jI kI(giq) ivvsQw, gurmuiK cwl, gurU (imiq)<br />

mrXwdw, ijs nUM auh kmwauNdy hn, (koie) koeI BI(n) nhIN(lwKY) jwxdw[ XQw:-<br />

bRhmigAwnI kI imiq; kaunu bKwnY] bRhmigAwnI kI giq; bRhmigAwnI jwnY]<br />

pRB ky syvk kau; ko n phUcY] (pRB) prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI<br />

gurU gRMQ swihb jI mhwrwj(ky) dy, mwn AiBmwn mMDy; so syvku nwhI]) nwnk. syvku<br />

soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] mwn AiBmwn qoN rihq, Awpxy ^ry ipAwry gurU<br />

jI nUM isr Arpx vwly pyRmI syvk jI dy AiqAMq au~cy r`uqby(kau) nUM, (ko) koeI BI<br />

hMkwrI(phUcY) phuMc(n) nhIN skdw[ XQw:- pMifq sUr.CqRpiq rwjw; Bgq brwbir<br />

Aauru n koie] vw du`K dyx dI (ko) koeI BI(phUcY) phuMc(n) nhIN r`Kdw[ XQw:-<br />

Aink dUK; dyvih Avrw kau] phuic.n swkih; jn qyry kau] 2]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

622<br />

q`qkrw


pRB ky syvk; aUc qy aUcy] (pRB) prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI<br />

gurU gRMQ swihb jI(ky) dy ipAwry s`icAwry Apwry inrwry syvk jI, (aUc)<br />

au~icAW(qy) qoN BI aUcy hn[ XQw:- ijs no bKsy; isPiq swlwh] nwnk; pwiqswhI<br />

pwiqswhu]) ijsu nwmu irdY; soeI vf rwjw]) nwnk.hoir piqswhIAw kUVIAw; nwim<br />

rqy pwqswh] 11] Ehu sB qy aUcw.sB qy sUcw; jw kY ihrdY visAw Bgvwnu]<br />

jo pRiB; ApnI syvw lwieAw] nwnk.so syvku; dh idis pRgtwieAw] 4]<br />

prmpUjnIk gurU gur s`cy siqgurU nwnk siqgurU Arjndyv swihb jI &urmwauNdy<br />

hn:- (pRiB) gurqw ibrwjmwn s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI ny(jo) ijhVy<br />

ipAwry s`icAwry gursyvk jI ApnI s`cI su`cI au~cI ivsmwd syvw ’c(lwieAw) lwey<br />

hn, (so) auh gur syvku jI, gurU jI ny au~qR d`Kx pUrb p`Cm, au~qR pUrb ivcwly<br />

eIswn kox, pUrb d`Kx dy ivcwly Agin kox, d`Kx p`Cm ivcwly nYirqI kox, p`Cm<br />

au~qR ivcwly vwievI kox[ DrqI qy Asmwn(dh) ds(idis) idSW, koit<br />

bRhmMf’c(pRgtwieAw) pRgt kr idqy hn] 4] XQw:- mhlw 5] goibMd goibMd<br />

goibMd sMig; nwmdyau mnu lIxw] AwF dwm ko CIpro; hoieE lwKIxw] 1] rhwau]<br />

bunnw qnnw iqAwig kY; pRIiq crn kbIrw] nIc kulw jolwhrw; BieE gunIX<br />

ghIrw] 1] rivdwsu FuvMqw For nIiq; iqin@ iqAwgI mwieAw] prgtu hoAw<br />

swDsMig; hir drsnu pwieAw] 2] sYnu nweI buqkwrIAw; Ehu Gir Gir suinAw]<br />

ihrdy visAw pwrbRhmu; Bgqw mih ginAw] 3] ieh ibiD suin kY jwtro; auiT<br />

BgqI lwgw] imly pRqiK gusweIAw; DMnw vfBwgw] 4] 2]<br />

nIkI kIrI mih; kl rwKY] Bsm krY; lskr koit lwKY] prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU mh`lw pMjvW jI, zwlmW dy Gor iBAwnk zulm krn<br />

qoN, hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU<br />

nwnk dyv swihb jI nUM, rom 2 krky jpidAW iDAwauNidAW ivsmwd rMg ’c, s`cy<br />

siqgurU swihb jI dw sRb ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd AiDk pRgt pRqwp<br />

&urmw rhy hn jI:- DMn gurU nwnk dyv swihb jI, hm kIry ikrm.siqgur<br />

srxweI;) CCw; Cohry dws qumwry] dws dwsn ky; pwnIhwry] Anuswr(nIkI)<br />

in`kI(kIrI) kIVI Awpxy pyRmI syvk(mih) ’c, AwpxI(kl) AnMqklw (kl) SWqI<br />

joiq pRkwS jdoN(rwKY) r`Kdy hn, qdoN in`kI kIVI gursyvk jI Awpxy AMdr bwhr<br />

vwqwvrx ’coN, (lwKY) l`KW(koit) kRoVW pwpW AOguxW ibmwrIAW dy ikRmW dI (lskr)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

623<br />

q`qkrw


&Oj nUM, (Bsm) suAwh(krY) kr idMdy hn[ vw in`kI kIVI gurU syvk jI, gurU pRmysr<br />

jI dI klw nUM pRwpq ho ky, (lwKY) l`KW(koit) kRoVW jIAW dy mhW pwpW ivkwrW<br />

AOguxW bImwrIAW dy ijrmW, vwqwvrx dy ijrmW rUpI(lskr) &Oj nUM Bsm(krY) kr<br />

idMdy hn[ XQw:- ndIAw ivic.itby dyKwly; QlI kry Asgwh] kIVw Qwip dyie<br />

pwiqswhI; lskr kry suAwh] ijvyN vwihgurU mh`ly pihly jI ny Awpxy ipAwry<br />

s`icAwry Apwry inrwry prm pUry sUry s`cy in`kI kIVI bxy syvk mh`ly 2 jI dy<br />

AMdr, AwpxI sRb ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd pRymw-BgqI rUpI(kl)<br />

SkqI r`KI, in`kI kIVI gursyvk jI dy l`KW kRoVW doSW ivkwrW dy ijrmW dy lskr<br />

Bsm kr idqy[ Awpxy in`kI kIVI syvk jI qoN Awp gurbwxI au~crvw ky, l`KW koRVW<br />

jIAW dy l`KW koRVW mhW pwpW, bImwrIAW dy izrmW rUpI &Oj nUM Bsm krw idqw[<br />

hux gurqw ibrwjmwn ho ky sdw leI kr rhy hn[ Awpxy ijMd jwn Kry ipAwry<br />

syvk jI qoN sMswr’qy guris`KI gurbwxI gurqw sdw leI rKvw ley[ XQw:- gurmuiK<br />

koit auDwrdw BweI; dy nwvY eyk kxI] {qn ’c ibmwrIAW, ivkwrW corI, vYr inMdw<br />

mMd krmW dy nIl pdm Axigxq ijrm pYdw ho jWdy hn[ ijs krky ingurw jIv,<br />

zor zulm nIc qoN nIc Koty krm krdw hY, gurU syvw pRymw-BgqI vwihgurU nwm jpy<br />

ibnw, ieh ijrm nhIN mrdy jI ipAwry s`icAwryy gurU qwry, gurU nwm ismrn ibnw,<br />

jIv nUM imRqk iDRgu iDRgu ikhw hY jI[ XQw:- Aiq sMudr.kulIn cqur; muiK i|AwnI<br />

DnvMq] imrqk khIAih.nwnkw; ijh pRIiq nhI. BgvMq] }gauVI mhlw 5] ibnu<br />

ismrn; jYsy srp AwrjwrI] iqau jIvih swkq; nwmu ibswrI] 1] eyk inmK; jo<br />

ismrn mih jIAw] koit idns lwK; sdw iQru QIAw] 1] rhwau] ibnu ismrn;<br />

iDRgu krm krws] kwg bqn; ibstw mih vws] 2] ibnu ismrn; Bey kUkr kwm]<br />

swkq. bysuAw pUq; innwm] 3] ibnu ismrn; jYsy sI| Cqwrw] bolih kUru; swkq<br />

muKu kwrw] 4] ibnu ismrn; grDB kI inAweI] swkq; Qwn Birst iPrwhI] 5]<br />

ibnu ismrn; kUkr hrkwieAw] swkq loBI; bMDu n pwieAw] 6] ibnu ismrn hY<br />

Awqm GwqI] swkq nIc; iqsu kulu nhI jwqI] 7] ijsu BieAw ik®pwlu; iqsu<br />

sqsMig imlwieAw] khu nwnk; guir jgqu qrwieAw] 8] 7]) gauVI mhlw 5]<br />

imlu myry goibMd; Apnw nwmu dyhu] nwm ibnw; iDRgu iDRgu Asnyhu] 1] rhwau] nwm<br />

ibnw; jo pihrY Kwie] ijau kUkru; jUTn mih pwie] 1] nwm ibnw; jyqw ibauhwru]<br />

ijau imrqk; imiQAw sIgwru] 2] nwmu ibswir; kry rs Bog] suKu supnY nhI; qn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

624<br />

q`qkrw


mih rog] 3] nwmu iqAwig; kry An kwj] ibnis jwie; JUTy siB pwj] 4] nwm<br />

sMig; min. pRIiq n lwvY] koit krm krqo; nrik jwvY] 5] hir kw nwmu; ijin<br />

min n AwrwDw] cor kI inAweI; jmpuir bwDw] 6] lwK AfMbr; bhuqu ibsQwrw]<br />

nwm ibnw; JUTy pwswrw] 7] hir kw nwmu; soeI jnu lyie] kir ikrpw; nwnk ijsu<br />

dyie] 8]<br />

ijs kw swsu; n kwFq Awip] qw kau rwKq; dy kir hwQ] ijs ^ry ipAwry<br />

in`kI kIVI gursyvk jI(kw) dw(swsu) suAws Awip(n) nhIN(kwFq) k`Fdy, (qw)<br />

iqs(kau) nUM Awpxw jwx ky, mrn dy kSt jmW jUnW ivkwrW duSmxW qoN, pR`qK hwQ<br />

jW ikRpw rUpI hwQ dy kir(rwKq) r`Kdy hn[ XQw:- hwQ dyie.rwKY Apny kau;<br />

swis swis pRiqpwly]) rogn qy Ar sogn qy; jl jogn qy.bhu BWq bcwvY] s`qR<br />

Anyk clwvq Gwv; qaU qn, eyk n lwgn pwvY] rwKq hY.Apno kr dY kr; pwp<br />

sbUh.n Bytn pwvY] AOr kI bwq.khw kh qo sO; su pyt hI ky.pt bIc bcwvY]<br />

swKI sMq bwbw idvwn isMG jI, sMq bwbw Kjwn isMG jI:- Bucwl krky koiety<br />

Sihr’c Awp jI dy mwqw ipqwjI cV@weI kr gey[ dovyN BweI mkwn dy KUMjy bYTy bc<br />

gey[ mlvw cu`k ky k`F ley[ pUrn bRhmigAwnI gurU syvw dy sUrj pUrn sMq<br />

prmpUjnIk bwbw gurmuiK isMG swihb jI pitAwly vwilAW jI dy ipAwry crnkmlW’c<br />

ilAWdy gey[ dohW ny swrI izMdgI gurduAwirAW dI auswrI dI SuB s`cI<br />

im`TI ipAwrI Amolk syvw bMdgI kIqI[ ies qr@W hryk izMdgI nUM Akwl purKu jI<br />

ibGnW qoN r`Kdy hn[ gurU pRmysr jI dw nwm jpx sunx nwl, sRIr dI r`iKAw huMdI<br />

hY[ jykr gursyvk jI Awpxy hIey ko pRIqmu; gurU pRmysr jI leI ShId ho jwvy, qW<br />

gurU pRmysr jI aus nUM, Akwl mUriq.vru pwieAw AibnwsI; nw kdy mrY.n jwieAw]<br />

Anuswr Ac`l AKMf ivAwpk AnMq pRkwS hI pRkwS, AivnwsI ivsmwd bRhm’c<br />

imlw lYNdy hn[ Awp aun@W dy lUM 2’c lIx ho jWdy hn[ sRIr dy ShId hox qoN, aun@W<br />

dI izMdgI ^qm nhIN huMdI[ ShIdI lY ky, aun@W nUM Amr izMdgI b^Sdy hn[ ShIdI<br />

vwly idn qoN, aun@W dI Amr izMdgI dw AwrMB huMdw hY, gurU pRmysr jI dy snmuK, bMd<br />

2 ktvw ky Drm ihq ShId hox vwly, nmskwr Xog sd sdw Amr hn[ gurU<br />

pRmysr jI dy FwFI qy lok, aun@W dw js gwauNdy hn, ijn@W nUM sux ky idl ^Un sw& ho<br />

jWdy hn, bIr-rs jwgdw hY, murdy BI Amr ho jWdy hn[ }<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

625<br />

q`qkrw


pRym ibnY SuB isiKAw:- kwhy soc krih; ry pRwxI] jip nwnk; pRB AlK<br />

ivfwxI] 5] Anuswr mrn dw fr Anyk pRkwr dI soc C`f ky, suAws 2 vwihgurU<br />

vwihgurU jpx dw SuB s`cw aupdyS b^S rhy hn[ {AibnwsI bRhm vwihgurU mh`lw<br />

pihlw jI, nIkI kIVI gursyvk jI’c, AwpxI srb ivAwpI Anqklw r`K idMdy hn[<br />

aus dy l`KW kRoVW pwp, ivroDI Bwv ivkwrW vYrIAW ibmwrI dy iktwxUAW nUM nws kr<br />

idMdy hn[ AibnwsI koit bRhmMf dy mwlk, Awpxy ipAwry in`kI kIrI syvk jI dy lUM 2<br />

’c vs jWdy hn[ aus nUM Awpxy srUp ’c lIx kr lYNdy hn[ mY dyvwnw; BieAw<br />

AqIqu]) BieAw idvwnw swh kw; nwnku baurwnw] Anuswr nIkI kIVI syvk jI,<br />

vwihgurU jI ’c lIx ho ky, idvwny msqwny ho jWdy hn, ijvyN byhoSI dw tIkw lwaux qoN<br />

dyh dw cyqw nhIN rihMdw, ies qr@W gursyvk jI nUM AwpxI dyh dw cyqw hI nhIN<br />

rihMdw, hMgqw imt jWdI hY[ sMswr’qy ijaux dI ie`Cw, mrx dI icMqw nhIN rihMdI[<br />

XQw:- mrxY kI icMqw nhI; jIvx kI nhI Aws] in`kI kIVI gursyvk jI dy lUM 2’c,<br />

koit sUrjW dy pRkwSk, AivnwsI krqw purKu jI vsxy, bhuq hI v`fI g`l hY[ ijvyN<br />

BweI mqIdws swihb jI dy sRIr’qy Awrw vg irhw hY, sRI jpu jI swihb jI dw<br />

prmpiv`qR AMimRq rUp pwT krI jw rhy hn[ AKMf joqI srUp srb ivAwpI ivsmwd<br />

Ajpw jwp bRhm jI dy pUrn gurU Avqwr, vwihgurU mh`ly nOvyN jI ny Awpxy inrml<br />

s`cy su`cy au~cy, nIkI kIVI syvk jI dy sIs au~qy ikRpw BirAw h`Q r`iKAw[ Awpxy ^ws<br />

pRymI snmuK is`K syvk jI dy lUM 2’c vs ky, kSt Awp shwr ley[<br />

(BWiq) mwns jqn krq; bhu Bwiq] iqs ky krqb; ibrQy jwiq]<br />

1.prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU hirikRSn swihb s`cy pwiqswh jI qoN<br />

vroswie, DMn vwihgurU s`cy siqgurU mh`lw nOvyN jI dI mihmw vifAweI qyz pRqwp dyK<br />

ky, dMBI (mwns) mn`uK(bhu) bhuq(Bwiq) qr@W 2 dy jqn(krq) krdw hY, ik mYN BI<br />

pRmysr jI bx jwvW, pr iqs(ky) dy kIqy (krqb) kMm, jqn pRXqn swry<br />

ibrQy(jwiq) jWdy hn, ikauNik auh hMkwr ivkwr AOgux doS nhIN C`f skdw[ ijvyN<br />

hMkwrI DIrm`l ny, prm-pUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI<br />

’qy do vwr goLI clweI[ XQw:- siqgur kI rIsY.hoir kcu ipcu boldy; sy kUiVAwr<br />

kUVy JiV pVIAY]<br />

vw (mwns) mwx sihq mnu`K, nwgxI mwieAw dI pRwpqI leI, jIAW nUM mwrn<br />

Kohx jor zulm, (bhu) bhuq(Bwiq) qr@W dy jqn(krq) krdw hY[ pr mwieAw nwl<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

626<br />

q`qkrw


nhIN jWdI[ kql mhW pwp nwl jWdy hn[ iqs lwlcI(ky) dy jor zulm dy(krqb)<br />

kMm, ibrQy(jwiq) jWdy hn[ nMgw hI jWdw hY[ XQw:- kbIr.iehu qnu jwiegw;<br />

skhu q lyhu bhoir] nWgy pwvhu qy gey; ijn ky lwK kroir] 27]) nMgw dojik<br />

cwilAw; qw idsY Krw frwvxw] kir Aaugx; pCoqwvxw] 14]) goibd Bjn ibnu;<br />

ibRQy sB kwm] ijau ikrpn ky; inrwrQ dwm]<br />

vw Swh iskMdr dy vzIr A&lwqU jI, mrn qoN fridAW, bhuqI isAwxp nwl,<br />

Awpxy vrgy kwgz dy bu`q bxw ky, ie`k’c luk ky bYT gey[ mOq ny ikhw, “SwbwS<br />

bu`q bnwaux vwly dy[ ”ieauN kihMdI 2 qurI geI[ A`gy jw ky ikhw, “ies dw kMn<br />

ivMgw hY[ ”A&lwqU ny ikhw, “qUM kOx hYN, nuks k`F rhI hYN?”jdoN boilAw, mOq ny<br />

J`t hI grdx mRoV leI[ (mwns) mnu`K mOq qoN bcx dy(bhu) bhuq(Bwiq) qr@W 2 dy<br />

jqn pRXqn(krq) krdw hY, pr iqs(ky) dy kIqy(krqb) Xqn ibrQy(jwiq) jWdy<br />

hn, bc nhIN skdw[ jo jMimAw hY, iqs ny ie`k idn qW mrnw hI hY[ XQw:- jo<br />

jnmY; so jwnhu mUAw] goivMd Bgqu; AsiQru hY QIAw] 1]) rwxw rwau.n ko rhY;<br />

rMgu n quMgu PkIru] vwrI Awpo AwpxI; koie n bMDY DIr] so gurU jI sRb ivAwpI<br />

ivsmwd pUrn ikRpw krky nwm ismrn, pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] swDsMgq<br />

b^S ky Awpxy’c sdw leI lIx krky AibnwsI pd b^S idMdy hn[ XQw:-<br />

bRhmigAwnI sd jIvY; nhI mrqw]) inhclu scu Kudwie eyku; Kudwie bMdw<br />

AibnwsI]<br />

mwrY n rwKY; Avru n koie] srb jIAw kw; rwKw soie] 1.vwihgurU mh`lw<br />

pMjvW jI, mOq dw fr dUr krn leI, prmpUjnIk SuB s`cw su`cw au~cw ^rw ipAwrw<br />

s`icAwrw aupdyS b^Sdy hn:- hy pRwxI!gurU Akwl purKu jI qoN ibnw, (Avru) hor<br />

koie n(mwrY) mwrdw hY, n hI(rwKY) r`Kdw hY[ (soie) auh vwihgurU jI(srb)<br />

swry(jIA) jIAW(kw) dy(rwKw) rwKy hn[ XQw:- ibnu BgvMq; nwhI An koie] mwrY<br />

rwKY; eyko soie]) hir ibnu.koeI mwir jIvwil n skY; mn hoie inicMd.inslu hoie<br />

rhIAY] Akwl purKu inrBau gurU pRmysr jI’qy inscw kro, Awp hI mwrdy, Awp hI<br />

r`Kdy hn[ smR`Q inrBau mMn ky jpo, mrn dw fr imtygw[ XQw:- inrBau jpY;<br />

sgl Bau imtY] pRB ikrpw qy; pRwxI CutY]<br />

2.mOq kwm AOgux sMswrI duSmx suAwd rog nSy hr vyly(mwrY) mwrdy hn[<br />

rwq idn hmlw huMdw rihMdw hY[ gurqw ibrwjmwn prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

627<br />

q`qkrw


siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI qoN ibnw, (Avru) hor(koie) koeI BI(n) nhIN (n)<br />

nhIN(rwKY) r`Kdw[ pRwxIAW dy idl idmwZ’c, Akwl purKu jI dI soBw gurbwxI<br />

b^S ky, (soie) gurU pRmysr jI(srb) swry jIAw(kw) dy, jmW ivkwrW qoN, lok<br />

pRlok dy(rwKw) rwKy hn[ XQw:- aun qy rwKY; bwpu n mweI] aun qy rwKY; mIqu n<br />

BweI] drib isAwxp; nw Eie rhqy] swDsMig; Eie dust vis hoqy]) guir pUrY;<br />

myrI rwiK leI] AMimRq nwmu.irdy mih dIno; jnm jnm kI mYlu geI]) Dnu mwlu<br />

jobnu jugiq gopwl] jIA pRwx inq suK pRiqpwl] Apny dws kau; dy rwKY hwQ]<br />

inmK n CofY; sd hI swQ] 2] srix pry kI rwKqw; nwhI shswieAw]) guxu<br />

Avguxu myrw, ikCu n bIcwirAw; bKis lIAw iKn mwhI]) siqguru myrw sdw<br />

dieAwlw; moih dIn kau rwiK lIAw]) Awpxy bwlk.Awip riKAnu; pwrbRhm<br />

gurdyv]<br />

kwhy soc krih; ry pRwxI] jip nwnk; pRB AlK ivfwxI] 5] prmpUjnIk<br />

vwihgurU siqgurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI<br />

&urmw rhy hn:- (ry) hy pRwxI!mrn jmW jUnW mwieAw Anyk pRkwr dI(soc) icMqw,<br />

(kwhy) ikauN(krih) krdw hYN?icMqw iqAwg ky, (AlK) (A+lK) (lK) jwnx<br />

qoN(A) rihq, (ivfwxI) ivsmwdI, Bwv ieqnI ivsmwdqweI hY jo jwxI nhIN jWdI[<br />

vw sB dy AMdr bwhr hr smyN Ajpw jwp jip rhy, (A+lK) (A) ivSyS krky<br />

sB dy AMdr bwhr dI(lK) jwx rhy(ivfwxI) ivsmwdI (pRB) ie`k rs b`JvyN pRkwS<br />

hI pRkwS nUro nUr Anq klwvwn pUrn myhrvwn bRhm smR`Q inRivkwr Ajpw jwp<br />

inrMkwr jI nUM mn bwxI sRIr krky, hr smyN rom 2 krky, pUrn pRIq sihq jip, jo<br />

sB dy AMdr bwhr hr smyN Ajpw jwp kr rhy hn] 5] XQ:- ikau n jpo; qw ko<br />

qum BweI] AMMiq kwl; jo hoie shweI]) fKxy mÚ5] prBwqy pRB nwmu jip; gur ky<br />

crx iDAwie] jnm mrx mlu auqrY; scy ky gux gwie]<br />

bwrMbwr bwr; pRBu jpIAY] pI AMimRqu; iehu mnu qnu DRpIAY] 1.vwihgurU jI<br />

Purmw rhy hn, aUTq bYTq; sovq nwm] khu nwnk; jn kY sd kwm] 6] Anuswr<br />

snmuK gurmuiK gursyvk jI hr smyN vwihgurU vwihgurU jpdy hn[ vwihgurU vwihgurU<br />

jp ky iqRpq rihMdy hn[ hy gurmuiK jn jIE! (bwrMbwr) (bwrM+bwr) (bwrM)<br />

muV(bwr) muV (bwr) kurbwn ho ky, vw bwrMbwr(bwrM) rom(bwr) rom krky, Awpxw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

628<br />

q`qkrw


Awp gurU jI qoN(bwr) kurbwn krky, vw hryk(bwrM) idn(bwr) idn’c, gurU jI qoN<br />

(bwr) kurbwn ho ky, ijhVy pyRmI gurU jI qoN(bwrM) kurbwn jWdy hn, aun@W qoN Awpxy<br />

Awp nUM, bwr 2(bwr) kurbwn krky, gurU jI dy(bwrM) dr’qy(pRBu) jwgq joiq<br />

vwihgurU jI nUM, siqsMgqjI’c, Aivlokau; rwm ko muKwribMd] Anuswr gurqw<br />

ibrwjmwn gurU jI dy suMdr ivsmwd drSn kridAW, gurmuiK; roim roim hir<br />

iDAwvY] Anuswr mn bwxI rom 2 krky bwrMbwr (jpIAY) jpIey[ bwr 2 gurW<br />

duAwrw jpxy krky, pI AMimRqu; sMqn prswid] Anuswr gurU pRmysr jI dy b^Sy<br />

irdy’coN muK’c Awey, Amr krn vwly AMimRqu jI nUM pI ky, AQvw pMjW ipAwirAW<br />

duAwrw KMfy bwty dw prmpiv`qR AMimRqu pI ky, iehu mnu qnu krky(DRpIAY) r`jIey[<br />

XQ:- iehu hir rsu; pwvY jnu koie] AMimRqu pIvY; Amru so hoie]) hir rsu pwie<br />

plY, pIAY hir rsu; bhuiV.n iqRsnw lwgY Awie]) pI AMimRqu. AwGwinAw;<br />

guir.Amr krwieAw]<br />

nwm rqnu; ijin gurmuiK pwieAw] iqsu ikCu Avru; nwhI idRstwieAw]<br />

prmpUjnIk s`cy vwihgurU siqgurU gMRQ swihb jI dI SuB s`cI im`TI ipAwrI syvw<br />

krky, (ijin) ijn@W gurmuiK ipAwirAW ny, rqn lwl; jw kw.kCU n molu] Bry<br />

BMfwr; AKUt Aqol] Anuswr (rqnu) pRkwS srUp Amolk vwihgurU nwm Ajpw jwp,<br />

nwmu Amolku rqnu hY; pUry siqgur pwis] siqgur syvY ligAw; kiF rqnu dyvY<br />

prgwis] Anuswr pUrn gurU jI qoN(pwieAw) pRwpq kIqy hn[ iqn@W gurmuKW dI iqsu<br />

gurmuiK inrvYr bRhm idRStI ’c, vwihgurU jI qoN ibnw(Avru) hor ikCu<br />

nwhI(idRstwieAw) idisAw[ XQw:- bRhmu dIsY.bRhmu suxIAY ; eyku eyku vKwxIAY]<br />

Awqm pswrw krxhwrw; pRB ibnw.nhI jwxIAY]) mÚ5] pwrbRhmu pRBu idRstI<br />

AwieAw; pUrn Agm ibsmwd] nwnk.rwm nwmu Dnu kIqw; pUry gur prswid] 2])<br />

ibnisE FITw.AMimRqu vUTw; sbdu lgo gur mITw] jil Qil mhIAil.srb invwsI;<br />

nwnk rmeIAw fITw] 4] 3]) sB mih.riv rihAw pRBu eykY; pyiK pyiK nwnk<br />

ibgsweI] 3] 8]<br />

nwmu Dnu; nwmo rUpu rMgu] aun@W gurmuKW dy pws Amolk(nwmu) pRkwS srUp bRhm<br />

jI hI prmpiv`qR prmpUjnIk s`cw Dnu hn[ XQw:- hir hir nwmu kmwvnw;<br />

nwnk.iehu Dnu swru]) mweI.mY Dnu pwieE; hir nwmu] mnu myro.Dwvn qy CUitE;<br />

kir bYTo ibsrwmu]) iehu Dnu myry; hir ko nwau] gWiT n bwDau; byic n Kwau] 1])<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

629<br />

q`qkrw


hmrw Dnu.mwDau goibMdu DrxIDru; iehY swr Dnu khIAY] jo suKu.pRB goibMd kI syvw;<br />

so suKu.rwij n lhIAY] 1]) nwmu Bgq kY; pRwn ADwru] nwmo Dnu; nwmo ibauhwru]<br />

1]) (nwmo) pRkwS srUp bRhm jI hI gurmuKW dw(rMgu) pRym(rMgu) AnMd qy rMgu rUpu<br />

hY[ vw idl dI s&weI rUp suMdr rMgu rUpu hY[ XQ:- nwim rMg, nwim coj qmwsy;<br />

nwau nwnk.kIny Bogw jIau]) hir kw nwmu; jn kw rUp rMgu]<br />

nwmo suKu; hir nwm kw sMgu] gurmuiK ipAwirAW s`icAwirAW gurU jI dy<br />

qwirAW nUM, AMdr bwhr (nwmo) prmpiv`qR SuB s`cy pRkwS srUp bRhm jI dy, AsMK<br />

pRkwS hI pRkwS dw hr smyN srb ivAwpI ivsmwd Anq klwvwn Awqm suKu hY[<br />

aun@W nUM(hir) sB nUMM hrw Brw krn vwly, vwihgurU jI dy prmpiv`qR SuB s`cy Ajpw<br />

jwp vwihgurU nwm jI kw hI sMgu hY[ XQ:- ijh pYfY; mhw AMD gubwrw] hir kw<br />

nwmu; sMig aujIAwrw]<br />

nwm ris; jo jn iqRpqwny] mn qn; nwmih nwim smwny]) hir hirjn<br />

dueI.eyk hY; ibb ibcwr kCu nwih] jl qy aupj qrMg ijau; jl hI ibKY smwih])<br />

DMnu DMnu; DMnu jnu AwieAw] ijsu pRswid; sBu jgqu qrwieAw] Anuswr jo DMnqw<br />

Xog v`fBwgy gurmuiK jn, s`cy siqgurU swihbwn jI dy b^Sy, prmpiv``qR nwm jI dw<br />

^Ub AiBAws krky, (ris) bRhmwnMd rs pI ky(iqRpqwny) r`jy hn[ XQw:- iqRpiq<br />

BeI; scu Bojnu KwieAw] min qin rsnw; nwmu iDAwieAw]) hir kY nwim; jn kau<br />

iqRpiq Bugiq]) mY.bhuiV n iqRsnw BuKVI; hau rjw.iqRpiq AGwie jIau] jo gur<br />

dIsY isKVw; iqsu.iniv iniv lwgau pwie jIau]) iqRpiq AwGwey; sMqw] gur jwny;<br />

ijn mMqw] Ehu ipAwry mn krky, (nwmih) prmpiv`qR SuB s`cy pRkwS srUp bRhm<br />

jI dy, AsMK pRkwS hI pRkwS ’c(qn) rom 2 krky, (nwim) vwihgurU bRhm<br />

ivAwpk srb pRkwSk’c(smwny) smw gey[ XQw:- hir ky sMg; bsy hir lok] qnu<br />

mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok]) Ab qau jwie cFy<br />

isMGwsin; imly hY swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI]<br />

aUTq bYTq sovq nwm] khu nwnk; jn kY sd kwm] 6] prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE<br />

Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW<br />

swihb jI(khu) &urmwauNdy hn:- gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr jI, ijs Awpxy<br />

ipAwry jI dy AMdr bwhr hr smyN, AsMK ivsmwd pRkwS hI pRkwS pRkwSdy hn, so<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

630<br />

q`qkrw


Ehu gurU jI dy jn jI (kY) dw (sd) sdw leI, sgl audm mih; audmu Blw] hir<br />

kw nwmu; jphu jIA sdw] Anuswr ieh SuB s`cw(kwm) kMm hY, jo(aUTq) au~TidAW<br />

(bYTq) bYTidAW(sovq) su`iqAW(nwm) krqwr pRkwS srUp, ivsmwd vwihgurU 3 jI<br />

hI jpdy rihMdy hn[ XQ:- suiqAw.guru swlwhIAY; auTidAw BI.guru Awlwau] koeI<br />

AYsw gurmuiK.jy imlY; hau qw ky.Dovw pwau]) hir hir; sMq jnw kI jIvin] ibKY<br />

rs Bog.AMimRq suK swgr; rwm nwm rsu pIvin] 1]<br />

vw syvk jn(kY) dw(sd) sdw leI ieho SuB(kwm) kMm hY, jo sMswr<br />

v`loN(aUTq) au~TidAW Bwv vYrwg DwridAW, smwDI ’c(bYTq) bYTidAW, inrivklp<br />

AvsQw’c(sovq) sOOOONidAW (nwm) vwihgurU 3 jpdy hn] 6] XQw:- goNf mhlw 5]<br />

nwm sMig; kIno ibauhwru] nwmuo hI; iesu mn kw ADwru] nwmo hI; iciq kInI Et]<br />

nwmu jpq; imtih pwp koit] 1] rwis dIeI; hir eyko nwmu] mn kw iestu; gur<br />

sMig iDAwnu] 1] rhwau] nwmu; hmwry jIA kI rwis] nwmo sMgI; jq kq jwq]<br />

nwmo hI; min lwgw mITw] jil Qil sB mih; nwmo fITw] 2] nwmy; drgh muK<br />

aujly] nwmy; sgly kul auDry] nwim; hmwry kwrj sID] nwm sMig; iehu mnUAw<br />

gID] 3] nwmy hI; hm inrBau Bey] nwmy; Awvn jwvn rhy] guir pUrY; myly<br />

guxqws] khu nwnk; suiK shij invwsu] 4] 2] 4]<br />

bolhu jsu ijhbw; idnu rwiq] prmpUjnIk gurqw ibrwjmwn DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI, mhwn ikRpw krky s`cy siqgurU swihbwn jI dI<br />

pyRmw-BgqI idRV krvw rhy hn[ hy gurU ipAwry sMq jno!lwK ijhvw.dyhu myry<br />

ipAwry; muKu.hir AwrwDy myrw rwm] Anuswr AwpxI(ijhbw) zbwn nwl, idnu rwiq<br />

prmpUjnIk dsW pwiqswhW jI dw jsu, gur ieiqhws gurbwxI kQw kIrqn<br />

praupkwr(bolhu) bolxw kro[ XQw:- gurisK; hir bolhu.myry BweI] hir bolq;<br />

sB pwp lih jweI]) idnu rwqI AwrwDhu ipAwro; inmK.n kIjY FIlw] sMq syvw<br />

kir, BwvnI lweIAY; iqAwig mwnu hwTIlw]) kbIr.kyso kyso kUkIAY; n soeIAY<br />

Aswr] rwiq idvs ky kUkny; kbhU ky sunY pukwr]<br />

pRiB ApnY jn; kInI dwiq] prmpUjnIk(pRiB) smR`Q Anq klwvwn pUrn<br />

myhrvwn, srb ivAwpI inrw nUro nUr AsMK cwnxW dy mhW cwnx, iqs dY cwnix;<br />

sB mih.cwnxu hoie] Anuswr srb pRkwSk krqw kwrx krx.krIm] ikrpw<br />

Dwir.rhIm] Akwl purKu, pRB dwqau dwqwr; mh`ly cOQy jI ny v`fI kmweI v`fI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

631<br />

q`qkrw


kurbwnI krky, ApnY AqI(jn) ipAwry DMn vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM , ielwhI<br />

gurbwxI gurqw dI mhwn Amolk dwiq b^Sxw(kInI) kIqI hY[ XQ:- guJI CMnI;<br />

nwhI bwq] guru nwnku quTw; kInI dwiq] vw (pRiB) gurU pRmysr jI ny, ApnY (jn)<br />

Bgq guris`K jI nUM, s`cI gurbwxI jI dI Amolk ielwhI dwiq b^Sxw(kInI) kIqI<br />

hY[<br />

krih Bgiq; Awqm kY cwie] pRB Apny isau; rhih smwie]) hir hir<br />

Bgiq idRVI.min BweI; hir hir nwmu Eumwhw rwm] (h`isAw) hir jnu; gun gwvq<br />

hisAw] Anuswr ipAwry Bgq jn jI(Awqm) mn(kY) dy cwie nwl, koit bRhmMf ko<br />

Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] Ascrj pwiqswh s`cy siqgurU sRI gurU<br />

hirrwie Akwl purKu swihb jI dI pyRmw(Bgiq) BgqI, AwpY jphu; Awpnw jwpu]<br />

AvsQw’c lIx ho ky(krih) krdy hn[ XQ:- gurisK pRIiq; guru imlY glwty] jn<br />

nwnk pRIiq; swD pg cwty]) Apny(pRB) Anq klwvwn pUrn myhrvwn vwihgurU<br />

mh`ly pihly jI dy, inrgun inrMkwr srb ivAwpI nUro nUr pRkwS srUp(isau) nwl,<br />

pqwsy dy pwxI’c Gulx vWg, rom 2 krky(smwie) lIx, msq (rhih) rihMdy hn[<br />

XQ:- hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj<br />

Duin Jok]<br />

jo hoAw; hovq so jwnY] pRB Apny kw; hukmu pCwnY]) jo hir kw ipAwrw, so<br />

sBnw kw ipAwrw; Anuswr gurU jI dy ipAwry syvk jI, ipCly smyN jo(hoAw) hoieAw,<br />

vrqmwn smyN(hovq) ho irhw hY, Awaux vwly smyN nUM hovygw, (so) auh hukm(jwnY)<br />

jwxdy hn[ hr hwlq’c Apny(pRB) smR`Q pRkwS srUp mwlk vwihgurU jI kw hukmu,<br />

im`Tw krky (pCwnY) pCwxdy Bwv mMndy hn[ XQw:- jO rwju dyih; q kvn bfweI]<br />

jO BIK mMgwvih; q ikAw Git jweI]) AwigAw mih BUK.soeI kir sUKw; sog<br />

hrK.nhI jwinE] jo jo hukmu BieE swihb kw; so mwQY ly mwinE]) AwT phr;<br />

inkit kir jwnY] pRB kw kIAw; mITw mwnY] eyku nwmu; sMqn AwDwru] hoie rhy;<br />

sB kI pg Cwru]) qyrw kIAw; mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu; nwnku mWgY]) ie`k<br />

idn bwjW vwly pwsoN, pRym surwhI pIqI[ ipClI aumr gunwhI bIqI, hir kI Bgiq<br />

n kIqI[ AwgY smJ clhu nMd lwlw, jo bIqI so bIqI[<br />

iqs kI mihmw; kaun bKwnau] iqs kw gunu kih; eyk n jwnau] hux gurqw<br />

ibrwjmwn &urmw rhy hn:- iqs snmuK gursyvk jI(kI) dI(mihmw) vifAweI,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

632<br />

q`qkrw


ijhbw eyk; ausqiq Anyk] hY jI, ies leI dwsn dws ie`k zbwn nwl(kaun)<br />

ikhVI mihmw(bKwnau) d`sy?vw (kaun) ikhVw hY jo mihmw(bKwnau) kQn kry? Bwv<br />

nhIN kr skdw[ XQ:- jn kI mihmw.kyqk brnau; jo pRB Apny Bwxy] khu<br />

nwnk.ijn siqguru ByitAw; sy sB qy Bey inkwxy] iqs gurmuiK ipAwry jI(kw) dw,<br />

dwsn dws eyk gunu BI(kih) kihxw, (n) nhIN (jwnau) jwxdw, Bwv iks au~cI<br />

su`cI, sUK dUK; jn sm idRstyqw] nwnk; pwp puMn nhI lypw] gurmuiK AvsQw ’c bMd<br />

2 ktwauNdy hn, Kopry luhwauNdy hn, cr^VIAW’qy cV@dy hn, au~bLdIAW dyZW’c bYTdy<br />

hn?nmskwr[<br />

AwT phr; pRB bsih hjUry] khu nwnk; syeI jn pUry] 7] prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb siqgurU gRMQ swihb jI(khu) &urmwauNdy<br />

hn:- jo gurmuiK jn, bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu] Anuswr(AwT) A`Ty phr,<br />

(pRB) vwihgurU gurU pRmysr jI dy(hjUry) pws (bsih) vsdy hn[ XQw:- hir ky sMg;<br />

bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok]) AwT phr;<br />

inkit kir jwnY] pRB kw kIAw; mITw mwnY] eyku nwmu; sMqn AwDwru] hoie rhy; sB<br />

kI pg Cwru] vw ijn@W dy pRB vwihgurUjI, pwCY lwgo hir iPrY; khq kbIr kbIr]<br />

Anuswr AwT phr(hjUry) pws(bsih) vsdy hn[ XQ:- nwmdyv; hir jIau bsih<br />

sMig] (syeI) Ehu(jn) Bgq ipAwry gurU jI dy qwry, pMjW ivkwrW nUM mwr ky, mn nUM<br />

ij`qx vwly pUry sUrmyN bhwdr hn] 7] XQw:- ijin imil.mwry pMc sUrbIr; AYso<br />

kaunu.blI ry] ijin pMc mwir.ibdwr gudwry; so pUrw.ieh klI ry]) ijnw swis<br />

igrwis.n ivsrY; sy hir jn pUry shI jwix]<br />

mn myry; iqn kI Et lyih] DMn gurU pRmysr jI inmRqw dI kmwl kr rhy hn:-<br />

hy myry mn!(iqn) iqn@W A`Ty phr prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dI hzUrI’c<br />

vsx vwilAW, gurU jI qoN AMg 2 ktwaux vwilAW gurmuiK ipAwirAW jI(kI) dI<br />

Et(lyih) lYxw kr[ XQw:- hm Avguix Bry.eyku guxu nwhI; AMimRqu Cwif.ibKY ibKu<br />

KweI] mwXw moh Brm pY BUly; suq dwrw isau pRIiq lgweI] ieku auqm pMQu.suinE gur<br />

sMgiq; iqh imlµq.jm qRws imtweI] iek Ardwis.Bwt kIriq kI; gur<br />

rwmdws.rwKhu srxweI]<br />

mnu qnu Apnw; iqn jn dyih]) hau mnu ArpI.sBu qnu ArpI; ArpI siB<br />

dysw] hau isru ArpI.iqsu mIq ipAwry; jo pRB dyie sdysw]) mnu qnu ArpI.isru<br />

dyeI; iqn kY lwgw pwie] ijnI ieku pCwixAw; dUjw Bwau cukwie] gurmuiK nwmu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

633<br />

q`qkrw


pCwxIAY; nwnk sic smwie] Anuswr hy mn! (iqn) iqn@W gurmuiK(jn) BgqW<br />

mhWpurSW nUM, Apnw mnu qnu (dyih) Arpxw kr[ XQw:- qY swihb kI bwq ij<br />

AwKY; khu nwnk.ikAw dIjY] sIsu vFy kir.bYsxu dIjY; ivxu isr.syv krIjY] ikau<br />

n mrIjY.jIAVw n dIjY; jw shu BieAw ivfwxw]) qnu mnu kwit kwit.sBu ArpI;<br />

ivic AgnI.Awpu jlweI]) iqsu ikAw dIjY; ij sbdu suxwey] kir ikrpw; nwmu<br />

mMin vswey] iehu isru dIjY; Awpu gvwey] hukmY bUJY; sdw suKu pwey]<br />

ijin jin; Apnw pRBU pCwqw] siqkwr nwl ijin bhu bcn ikhw hY[ (ijin)<br />

ijn@W(jin) ipAwry BgqW sMqW jI ny, prmpUjnIk mhW sUrvIr, rwjn ky<br />

rwjw.mhwrwjn ky mhwrwjw; s`cy pwiqswh sRI gurU goibMd isMG swihb ^wlsw<br />

jI(Apnw) Awpxy(pRBU) smR`Q, inrw nUro nUr AsMK cMdRimAW sUrjW qwry mMflW<br />

AgnIAW titAwixAW dy pRkwSk, pwrbRhm krky(pCwqw) pCwxy hn[ XQ:- rwm;<br />

hm, siqgur pwrbRhm kir mwny]) hm cwkr.goibMd ky; Twkuru myrw Bwrw] krn<br />

krwvn sgl ibiD; so siqgurU hmwrw]<br />

so jnu; srb Qok kw dwqw]) gurmuiK; roim roim hir iDAwvY] Anuswr rom 2<br />

krky iDAwaux vwly(so) auh(jnu) gurmuiK ipAwry, pyRm pdwrQ, bRhmigAwn<br />

pdwrQ, nwm pdwrQ, mukq pdwrQ, dUD pUq Awid(srb) swry(Qok) pdwrQW(kw)<br />

dy(dwqw) dwqy hn[ XQw:- jnm mrx duhhU mih nwhI; jn praupkwrI Awey]<br />

jIA dwnu dy BgqI lwiein; hir isau lYin imlwey]) Eie dwqy; duK kwtnhwr] jw<br />

kY sMig; qrY sMswr]<br />

iqs kI srin; srb suK pwvih] hy ipAwry mn!srb kI ryx hovIjY] Anuswr<br />

swirAW dI crn-DUV bx ky, iqs gurU ipAwry svwry siqkwry jn jI(kI) dI,<br />

prmpiv`qR SuB s`cI s`ucI au~cI srin pY ky, (srb) swry suK(pwvih) pw lvyNgw[<br />

XQw:- sUhI mhlw 5] jo ikCu krY.soeI pRB mwnih; Eie rwm nwm rMig rwqy] iqn@<br />

kI soBw.sBnI QweI; ijn@.pRB ky crx prwqy] 1] myry rwm; hir sMqw jyvfu.n<br />

koeI] Bgqw bix AweI.pRB Apny isau; jil Qil mhIAil soeI] 1] rhwau] koit<br />

ApRwDI.sMq sMig auDrY; jmu qw kY nyiV n AwvY] jnm jnm kw; ibCuiVAw hovY; iqn@<br />

hir isau Awix imlwvY] 2] mwieAw moh.Brmu Bau kwtY; sMq srix jo AwvY] jyhw<br />

mnorQu kir AwrwDy; so sMqn qy pwvY] 3] jn kI mihmw.kyqk brnau; jo pRB Apny<br />

Bwxy] khu nwnk.ijn siqguru ByitAw; sy sB qy Bey inkwxy]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

634<br />

q`qkrw


iqs kY dris; sB pwp imtwvih]) jn kI mihmw.kyqk brnau; jo pRB Apny<br />

Bwxy] khu nwnk.ijn siqguru ByitAw; sy sB qy Bey inkwxy] Anuswr hy ipAwry<br />

mn!vwihgurU jI dy ipAwry iqs jn jI AQvw gurU jI(kY) dy prmpiv`qR SuB s`cy<br />

mhwn suMdr(dris) drSn krky, qUM Awpxy sB pwp(imtwvih) imtw lvyNgw[<br />

XQw:- qw kw drsu; pweIAY vfBwgI] jw kI; rwm nwim ilv lwgI]) siqgur<br />

drsin; Agin invwrI] siqgur Bytq; haumY mwrI] siqgur sMig; nwhI mnu folY]<br />

AMimRq bwxI; gurmuiK bolY] 1]) jw kY dris; pwp koit auqwry] Bytq sMig; iehu<br />

Bvjlu qwry] 1]<br />

Avr isAwnp; sglI Cwfu] iqsu jn kI; qU syvw lwgu]) Cwif isAwnp;<br />

sglI mnw] Anuswr hy mn!AwpxI(Avr) hor(sglI) swrI isAwnp(Cwfu) C`fxw<br />

kr[ qU iqsu(jn) DMnu DMnu; DMnu jnu AwieAw] ijsu pRswid; sBu jgqu qrwieAw]<br />

jn Awvn kw; iehY suAwau] jn kY sMig; iciq AwvY nwau] gurmuiK ipAwry siqkwry<br />

s`icAwry Bgq jI(kI) dI SuB s`cI su`cI au~cI, swD kI syvw; sdw suhylI] Anuswr<br />

suKdwiek syvw ’c(lwgu) l`gxw kr[ XQw:- Awau sKI.sMq pwis; syvw lwgIAY]<br />

pIsau.crx pKwir; Awpu iqAwgIAY]) pwxI pKw pIsu.dws kY; qb hoih inhwlu]<br />

rwj imlK iskdwrIAw; AgnI mih jwlu] 1]<br />

73.Awvnu jwnu; n hovI qyrw] nwnk.iqsu jn ky; pUjhu sd pYrw] 8] 17]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih;<br />

joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm<br />

pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy hn:- ijhVy s`cy siqgurU jI, vw jn A`Ty<br />

pihr mhwrwj swihb jI’c lIx rihMdy hn, vwihgurU jI dy hukm nUM pCwxdy hn,<br />

aun@W dI Et lYxy krky, aun@W nUM qn mn dyxy krky, aun@W dI syvw’c l`gxy krky hy<br />

ipAwry mn!qyrw vwSnw krky jMm ky(Awvnu) Awauxw qy mr ky(jwnu) jwxw(n)<br />

nhIN(hovI) hovygw[ XQ:- khu nwnk guru pUrw ByitE Awvn jwn rhy]) vw hy<br />

ipAwry mn! qyrw ivSy ivkwrW mwiekI pdwrQW kusMgq mMd vwSnw’c (Awvnu)<br />

Awauxw(jwnu) jwxw(n) nhIN(hovI) hovygw[ XQ:- Awvx jwx rhy; imly swDw] ijs<br />

jn dI syvw krky Awauxw jwxw imtdw hY, hy ipAwry mn!iqsu (jn) Bgq swD jI<br />

ky(pYrw) s`cy crn-kmlW nUM sd(pUjhu) pUjxw kr] 8] ] 17] XQw:- iqsu jn ky<br />

pg.inq pUjIAih, myrI ijMduVIey; jo mwrig Drm clysih rwm]) jo gurmuiK nwmu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

635<br />

q`qkrw


iDAwiedy; iqn drsnu dIjY] hm iqn ky crx pKwldy; DUiV Goil Goil pIjY]) myry<br />

rwm.hir jn kY; hau bil jweI] kysw kw kir cvru Fulwvw; crx DuiV.muiK<br />

lweI]) kysw kw kir bIjnw; sMq cMauru Fulwvau] sIsu inhwrau; crx qil DUir<br />

muiK lwvau]<br />

vwihgurU pyRm pRcwr inmRqw sihq bRhm vIcwr:- DMn gurU pRmysr jI, sRI<br />

hirmMdr swihb jI, sRI gurU gRMQ swihb jI kQw kIrqn gurU mrXwdw sMswr nUM b^S<br />

ky, Awp au~bldI dyZ’c bYT rhy hn[ AiqAMq GxI inmRqw hI inmRqw gRIbI hI<br />

gRIbI kmwauNidAW &urmw rhy hn:- hy ipAwry mn!ijn@W ipAwirAW nUM, prmpUjnIk<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnkdyv swihb jI dI swiKAwqqw hY, aun@W nUM Awpxw<br />

qn mn Dn isr rom 2 sB ku`J Arpxw kr[ AYsy mhWpurS swirAW pdwrQW dy<br />

dwqy hn[ iqn@W dy drSnW nwl swry mhW pwp myt lY[ hor sB isAwxp C`f ky,<br />

aun@W ipAwirAW dI s`cI syvw’c l`gxw kr[ sdw hI aun@W dy crn-kml rom 2 dy<br />

ipAwr siqkwr nwl pUjxy krky qyrw Awvx jwx imt jwvy[ klju`gI jIAW nUM<br />

bRhmigAwn dI dwq b^SidAW, pwrbRhm prmysur siqgur; sBnw krq auDwrw]<br />

Anuswr sB dw auDwr krn leI, vwihgurU mh`ly pihlyy jI dI Aiq Agm Aiq<br />

ivsmwd pyRmw-BgqI idRV krvw rhy hn[ AYsy dwqy pwrbRhm pRmysr s`cy siqgurU<br />

swihb jI nUM, AnMq bwr fMfauq bMdnw nmskwr pRvwn hovy jI[ XQw:- nmskwr;<br />

qw kau lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir]) sMqh crn; mwQw myro pauq]<br />

Aink bwr; sMqh fMfauq] 1]<br />

gurU ihq kurbwn hox vwly s`icAwry ipAwry gursyvkW pRymIAW’coN , bIbI Srn<br />

kOr jI dI mhwn kurbwnI nUM pUrn bRhmigAwnI pdm BUSn BweI swihb BweI vIr<br />

isMG swihb jI ieauN ilKdy hn:- jdoN jMg cmkOr dw mu`k cu`kw, qurkW smiJAw<br />

gurU jI ShId hoey, rhy dyhuN swrw d`bdy muridAW nUM, nYxW nwl hI idly dy du`K roey[<br />

qurk Q`k ky A`k ky jwie su`qy , su`qy Bwsdy ijvyN hn huxy moey , gVHI bwhr cmkOr dy<br />

Fyr l`gy, loQW iKlrIAW it`bIAW iv`c toey[ A`DI rwq dy bwd ie`k nwir AweI,<br />

dIvw h`Q qy Bys qurkwn vwlw, iPrdI mlkVy gVHI dy bwhr AMdr, loQW iv`c JukdI<br />

krdI FUMf Bwlw[ mUMh dyKdI isry’qy kys q`ky , is`K sÎwxdI cu`kdI Awp bwlw, lY ky<br />

mlkVy jWvdI ie`k pwsy, r`KdI hyT au~pr Aqy nwl nwlw[ ie`kur BwldI toldI<br />

l`BdI ny, qIhoN v`D nUM AWdVw Es pwsy[ rwq bIq c`lI v`D A`D koloN Ajy ijMd dy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

636<br />

q`qkrw


KyfdI nwir pwsy[ nzr geI BOql, hwr geI ihMmq, duKx l`g pey AMg qy sB pwsy[<br />

syvw krn dw SONk nw mUl F`Tw, PVI geI jy jwxdI imlU PWsy[ Fyr l`igAW dyhIAW<br />

suhxIAW dw, dIvy Drm’qy ho pqMg moeIAW, ijnHW vwirAw gurU qoN Awp qweIN, dyK dyS<br />

dy du`K nUM Aiq roeIAW, Kyf ijMd’qy geIAW sMswr au~qoN, G`ty rul@dIAW sdw dI nINd<br />

soeIAW[ eys BYx ny Aw hux swr lIqI, kihMdI “vwrny qusW qoN A`j hoeIAW, qusW<br />

pwiLAw isdk inbwh id`qw, Drm r`iKAw, Drm dI lwj BwrI[ jdoN hornW hwirAw<br />

Drm qweIN, qusW isdk dI foldI nwau qwrI[ rx q`iqAW snmuKI hoey vIro!dyih<br />

qMUibAW vW| hY qusW vwrI[ syvw krW sRIrW piv`qrW dI, ijMd syv quhwfI ivc jwie<br />

vwrI[ eyho locdI AweI hW eys QW’qy, lwvW h`Q piv`qrW dyhIAW nUM, jwvW hoie piv`qR<br />

mYN syv krdI, krdw Twr hY Drm snyhIAW nUM, sskwr ieh AMq dw krW h`QIN, idAW<br />

dwh mYN qusW ivdyhIAW nUM[ ”kry vIrW dy BYx sskwr loko!dyKo hoxIAW At`l AsyhIAW<br />

nUM[ loQW au~pry CwipAW Fyr krdI, Fk id`qVw pwisAW swirAW qoN[ moV@y bIVdI SyrnI<br />

Fyr swry, vIr k`jdI r`b dy mwirAW qoN[ mlyC h`Q nw lwx ipAwirAW nUM, loQW sWBdI<br />

Drm h`qXwirAW qoN, ijhVy moieAW dw krn Apmwn BwrI, Drm bIrqw vwlVw<br />

hwirAW qoN, soD ilAw ArdwsVw SyrnI ny, gl p`lVw G`iqAw nYx roNdy[ dsW gurW dw<br />

nwm iDAWvdI hY, nwl nYxW qoN hMJU r`q coNdy[ “vIrW ipAwirAW r`bjI vws dyvo,<br />

crnIN AwpdI l`g ey lwl soNhdy[ iQr Awp hY jgq dy rcnhwrw, iQr dws qyry pw ky<br />

Srn hoNdy[ iQr krIN, dy crn Sr`n sweIAW, BwrQ BUMim dy lwl ey qusW jwey[ hukm<br />

Awpdw mMinAW ienHW swrw, r`K ku`CVy jgq dI r`b mwey!Kyfn god ey qorVI ipqw<br />

ipXwry, bMDp qUhIN hY qyrI ey Srn Awey[ bKS AsW sumiq ien@Wh vwlI, snmuK<br />

jUJIey BaujloN pwr pwey[ ”eyh AwKky cMif pRcMf kIqI, swry lWiBEN A`g BVkw<br />

idqI[ BVk au~iTAw jdoN pRcMf Bwrw, qurkW suiqAW bI knsoA il`qI[ Gwbr dyKdy<br />

A`g kI BVk au~Ty, l`g geI sI idlW nUM Brm ic`qI[ Dwie Aw igAw dsqVw ie`k<br />

qurkI, dyKI nwr hY bYTVI BrI ip`qI[ kVk pu`Cdy d`s dyh A`g kyhI, iks ArQ qweIN<br />

bly BWbVw ey?nwir boldI nhIN, ey jwxdI hY, mqW d`isAW buJU AlWbVw ey[ JUT<br />

bolxw Drm nW is`K dw hY, mOq c`KxoN sUl nw kWbVw ey[ iKJy qurk c`up Es dI v`l<br />

q`kdy, BK au~Ty ijauN A`g qy qWbVw ey[ AMq kVk ky DRIikAw pkV bwhoN, DUh iK`c ky<br />

pry s`t pwieAw ny[ ib`lI cUhy nUM ijvyN DrIkdI ey, iqvyN iK`c ky sRIr KtkwieAw ny[<br />

jdoN mUl nw bolVI Drm bIrw, ivMnH nyzVy nwl ptkwieAw ny[ id`qw iv`c pRcMf dy su`t<br />

aus nUM, ijs dw isdk nW mUl stkwieAw ny[ ijauNdI BYx ShId ho geI loko!moey<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

637<br />

q`qkrw


vIrW dI dyh sMBwldI sI[ ie`k ku`K dI BYx nw jwxnI ey, ie`k gurW dy Drm nUM<br />

pwldI sI[ AMimRq pwieky vIr ey jwxdI sI, ip`Cy ijnHW dy ijMd nUM GwldI sI[<br />

Drm vIr qy Drm dI BYx suhxI, ip`Cy rhI n geI ey nwl hI sI[ Srn kOr sI<br />

bIrw dw nwm suMdr, suMdr pRBU dI Srn sMBwl lIqI[ kIqI Gwl.jo mrd nw skx<br />

krnI, Drm Awpxy dI pUrI pwl kIqI[ syvw, isdk qy ipAwr dy mihl au~qoN, hoeI<br />

vwrny, dyyhuVI jwl lIqI[ bIqI isry’qy kStxI A`iq BwrI, AYpr J`l lIqI,<br />

‘sI’nhIN kIqI[<br />

gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI ATwrvyN, Awid 286.<br />

sloku] siq purKu.ijin jwinAw; siqguru.iqs kw nwau] iqs kY sMig.isKu<br />

auDrY; nwnk. hir gun gwau] 1]<br />

siq purKu.ijin jwinAw; siqguru.iqs kw nwau]) KMf bRhmMf byAMq;<br />

auDwrxhwirAw] prm pUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb<br />

jI mhwrwj, Awpxy prmpUjnIk pUrn DrmI s`cy ipqw, s`cy siqgurU mh`ly cOQy jI<br />

dI ivsmwd mihmw &urmw rhy hn:- hy ipAwry mn!(ijin) ijn@W A`lwpwk srUp,<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb pUrn DrmI ipqw jI ny, (siq) inscy krky(siq)<br />

s`cy(purKu) pUrn ivAwpk srb pRkwSk nUro nUr srb klw BrpUr ivsmwd Ajpw<br />

jwp vwihgurU inrgun s`cy bRhm jI, Awpxy AMdr bwhr(jwinAw) jwx ley hn[<br />

pUrn pRkwS srUp s`cy bRhm jI nUM jwnxy jnwauxy krky, (iqs) iqn@W(kw) dw<br />

prmpUjnIk SuB s`cw prm ipAwrw(nwau) nwm, klju`g dy qwrnhwr vwihgurU jI dy<br />

srgun Avqwr pUrn siqguru pRmysr jI hY[ XQw:- gurdyv siqguru pwrbRhmu<br />

prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw]) ijsu imilAY.min hoie AnMdu; so siqguru<br />

khIAY] mn kI duibDw.ibnis jwie; hir prmpdu lhIAY]) hm cwkr.goibMd ky;<br />

Twkuru myrw Bwrw] krn krwvn sgl ibiD; so siqgurU hmwrw]) bilE crwgu,<br />

AMD´wr mih; sB kl auDrI, iek nwm Drm] pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu<br />

nwnku gur pwrbRhm]) rwm; hm, siqgur pwrbRhm kir mwny]) gur nwnk dyv<br />

goivMd rUp]) gosweI. imhMfw ieTVw] AMm Aby Qwvhu.imTVw] BYx BweI siB sjxw;<br />

quDu jyhw nwhI koie jIau] 1]) pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur<br />

pwrbRhm]) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] so bRhm jI nUM<br />

jwnxw jnwauxw, Anq klwvwn sd sdw myhrvwn pUrn Bgvwn, DMn vwihgurU s`cy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

638<br />

q`qkrw


siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb s`cy pwiqswhjI dw bhuq v`fw praupkwr hY, jo<br />

Awp jI prmpUjnIk Awpxy pMjvyN srUp’c, au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, sVdI<br />

bldI m`cdI loh qyy KVH rhy hn[ nOvyN srUp’c, lohy dy qMg ipMjry’c, iq`Ky ik`lW<br />

ivckwr bYT ky, rom 2 krky vwihgurU vwihgurU jp rhy hn[ dsvyN jwmyN’c,<br />

prmpUjnIk mwqw ipqw cwry swihbzwdy isMG isMGxIAW &OzW Kzwny, Awpxw Awp<br />

sB ku`J kurbwn krky swnUM, AikRqGxw nUM gurbwxI jI b^S rhy hn[ XQw:-<br />

pauVI] Dnu Dnu sq purKu, siqgurU hmwrw; ijqu imilAY, hm kau sWiq AweI] Dnu<br />

Dnu sq purKu, siqgurU hmwrw; ijqu imilAY, hm hir Bgiq pweI] Dnu Dnu hir<br />

Bgqu. siqgurU hmwrw; ijs kI syvw qy.hm hir nwim ilv lweI] Dnu Dnu hir<br />

igAwnI, siqgurU hmwrw; ijin vYrI imqüR, hm kau sB sm idRsit idKweI] Dnu Dnu<br />

siqgurU, imqRü hmwrw; ijin hir nwm isau; hmwrI pRIiq bxweI] 19]) hir nwmu<br />

dIAw guir praupkwrI; Dnu DMnu gurU kw ipqw mwqw] hMau siqgur Apuxy kMau , sdw<br />

nmskwrI; ijqu imilAY, hir nwmu mY jwqw] 16]<br />

iqs kY sMig.isKu auDrY; nwnk.hir gun gwau] 1] siqgurU nwnk dyv swihb<br />

mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- (iqs) iqn@W siq purKu pUrn bRhm Anq klwvwn<br />

gurU pRmysr jI dy s`cy crn-kmlW(kY) dy (sMig) nwl l`g ky, iqn@W dI AqI ipAwrI<br />

(sMig) siqsMgqjI duAwrw, gurU ipAwry isKu jI(auDrY) qr jWdy hn, ikauNik gurU<br />

pRmysr jI bwhoN PV ky, Agn swgr sMswr qoN k`F lYNdy hn[ XQw:- Agin swgr;<br />

bUfq sMswrw] nwnk.bwh pkir; siqguir insqwrw]) bwh pkiV.guir kwiFAw;<br />

soeI auqirAw pwir]) nwrwien nrpiq; nmskwrY] AYsy gur kau.bil bil jweIAY;<br />

Awip mukqu.moih qwrY] ivsmwd inrgun pUrn bRhm jI dy srgun srUp gurU pRmysr<br />

jI nUM, (hir) srb pRkwSk inrml bRhm srUp jwx ky, dwsn dws gurU pRmysr jI<br />

dy bysumwr AQwh Agnq gun(gwau) gwauNdw hY gurpRswid] 1] XQw:- gauVI mhlw<br />

5] iqsu gur kau; ismrau swis swis] guru myry pRwx; siqguru myrI rwis] 1]<br />

rhwau] gur kw drsnu; dyiK dyiK jIvw] gur ky crx; Doie Doie pIvw] 1] gur kI<br />

ryxu; inq mjnu krau] jnm jnm kI; haumY mlu hrau] 2] iqsu gur kau; JUlwvau<br />

pwKw] mhw Agin qy; hwQu dy rwKw] 3] iqsu gur kY igRih; Fovau pwxI] ijsu gur<br />

qy; Akl giq jwxI] 4] iqsu gur kY igRih; pIsau nIq] ijs pRswid; vYrI sB<br />

mIq] 5] ijin guir; mo kau dInw jIau] Awpunw dwsrw; Awpy muil lIau] 6] Awpy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

639<br />

q`qkrw


lwieE; Apnw ipAwru] sdw sdw; iqsu gur kau krI nmskwru ] 7] kil klys; BY<br />

BRm duK lwQw] khu nwnk; myrw guru smrwQw] 8] 9]) ivsru nwhI dwqwr; Awpxw<br />

nwmu dyhu] gux gwvw idnu rwiq; nwnk cwau eyhu]) AMqir guru AwrwDxw; ijhvw<br />

jip gur nwau] nyqRI siqguru pyKxw; sRvxI sunxw gur nwau] siqgur syqI riqAw;<br />

drgh pweIAY Twau] khu nwnk ikrpw kry; ijs no eyh vQu dyie] jg mih auqm<br />

kwFIAih; ivrly kyeI kyie] 1]) suiqAw.guru swlwhIAY; auTidAw BI.guru Awlwau]<br />

koeI AYsw gurmuiK jy imlY; hau qw ky Dovw pwau]<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI ATwrvyN[<br />

siqguru isK kI; krY pRiqpwl]) Apnw ismrnu dy.pRiqpwilAw; Ehu sgl<br />

Gtw kw mwlkw] Anuswr AnMq bRhmMf dy pRiqpwlk (siqguru) (siq+guru) (siq)<br />

s`cy bRhm srUp guru pRmysr jI, Awpxy ipAwry isK jI (kI) dI, du`D dMdIAW vwly<br />

b`cy dI pRiqpwlxw qoN BI v`D pRym nwl, Awpxw nwm ismrn rUpI du`D b^S ky<br />

(pRiqpwl) pRiqpwlxw (krY) krdy rihMdy hn[ XQw:- Awsw mhlw 5] bMDn<br />

kwit.ibswry Aaugn; Apnw ibrdu sm@wirAw] hoey ik®pwl.mwq ipq inAweI;<br />

bwirk ijau pRiqpwirAw] 1] gurisK rwKy; gur gopwil] kwiF lIey mhw Bvjl qy;<br />

ApnI ndir inhwil] 1]) gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw]<br />

pUrn bRhm s`cy gurU pRmysr jI, Awpxy pyRmI is`K jI dy roim roim, AMdr bwhr hr<br />

smyN vwihgurU 3 Ajpw jwp Awp krdy rihMdy hn[ Awpxy pRymI jI dy idl idmwZ<br />

rom 2’qy, gursbd jI dI s`cI AMimRq vrKw hr smyN krdy rihMdy hn[ gursyvk jI<br />

mn rom 2 krky SWq ivsmwd ho jWdy hn[ gurUpRmysr jI ikRpw krky, Awpy lwieE;<br />

Apnw ipAwru] Anuswr Awpxw ipAwr Awp hI lwauNdy hn[ Awp jI Awp hI<br />

Awpxy pyRmI dy idl idmwZ rom 2’c, hr smyN gurbwxI Byjdy rihMdy hn, bRhmwnMd<br />

rs pRymI dy irdy’coN, muK’c hr smyN Byjdy rihMdy hn[ gurU jI dy Byjy im`Ty AMimRq,<br />

aun@W dy irdy’coN au~T ky muK’c, hr smyN AwauNdy rihMdy hn[ ivsmwd AMimRq<br />

bRhmwnMd ismrn gurbwxI, irzk hvw pwxI dUD pdwrQ lwf ipAwr b^S ky,<br />

Awpxy AqI ipAwry is`K b`cy jI dI pRiqpwlxw hr smyN krdy rihMdy hn[ XQw:-<br />

pRiqpwlY.bwirk kI inAweI; jYsy mwq ipqweI]) mlwr mhlw 5] KIr<br />

ADwir.bwirku jb hoqw; ibnu KIrY, rhnu n jweI] swir sm@wil.mwqw muiK nIrY; qb<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

640<br />

q`qkrw


Ehu iqRpiq AGweI] 1] hm bwirk; ipqw pRBu dwqw] BUlih bwirk.Aink lK<br />

brIAw; An Taur nwhI.jh jwqw] 1] rhwau] cMcl miq.bwirk bpury kI; srp<br />

Agin kr mylY] mwqw ipqw kMiT lwie rwKY; And shij qb KylY] 2] ijs kw<br />

ipqw.qU hY myry suAwmI; iqsu bwirk.BUK kYsI] nv iniD nwmu inDwnu.igRih qyrY; min<br />

bWCY so lYsI] 3] ipqw ik®pwil. AwigAw ieh dInI; bwirku muiK mWgY.so dynw]<br />

nwnk bwirku.drsu pRB cwhY; moih ihRdY bsih.inq crnw] 4] 2]<br />

pUrn pRym rsmeI ihqomeI pRym ibnY:- in`kI.aumr qoN hr is`K b`icAW nUM<br />

muhwrnI dw AiBAws krw ky, gurbwxI sMQw kQw kIrqn isKw ky, inpuMn kIqw<br />

jwvy[ hr Gr’c siqgurU gRMQ swihb jI dw prmpiv`qR pRkwS hovy[ inqwpRqI do vyly<br />

kQw vIcwr kIrqn hovy[ sRI stIk swihb jI qoN kQw krnI bhuq hI sOKI lwhyvMd<br />

hY[ in`kI aumr qoN sRI gurU gRMQ swihb jI mhwrwj nwl joiVAw jwvy, ijs krky<br />

mhwrwj jI idl idmwg surq’c gurbwxI Byjdy rihx, ihrdy ’coN muK’c AMimRq<br />

bRhmwnMd Byjx, lUM 2’c vsx, l`K KuSIAW pwiqSwhIAW b^Sx[ mhwrwj jI dy<br />

crn-kmlW dw lwl rMg l`gy, jIvn s&l sUrw bxy[ XQw:- jw kau hir rMgu<br />

lwgo, iesu jug mih; so khIAq hY sUrw] Awqm ijxY.sgl vis qw kY; jw kw<br />

siqguru pUrw]) sPl jIvnu; sPlu qw kw sMgu] jw kY min; lwgw hir rMgu]<br />

syvk kau; guru sdw dieAwl] gurqw ibrwjmwn vwihgurU guru pRmysr jI,<br />

Awpxy ipAwry syvk jI (kau) nUM b^SSW b^Sx leI, nmsqÍM ikRpwly]) sdw sdw;<br />

sdw dieAwl] Anuswr sdw dieAwl hn[ sdw dieAwl hoxy krky, Awpxy pyRmI<br />

syvk jI dy idl idmwZ’c hr smyN gurbwxI Byjdy rihMdy hn[ XQw:- qUM dieAwlu<br />

ikRpwlu ikRpw iniD; mnsw pUrxhwrw] (gosweI ibMdI lw ky bolo) qum@ dieAwl<br />

ikrpwl ikRpw iniD; piqq pwvn gosweI]) Awsw mhlw 5] AwgY hI qy sBu ikCu<br />

hUAw; Avru ik jwxY igAwnw] BUl cUk.Apnw bwirku bKisAw; pwrbRhm Bgvwnw]<br />

1] siqguru myrw sdw dieAwlw; moih dIn kau rwiK lIAw] kwitAw rogu.mhw suKu<br />

pwieAw; hir AMimRqu muiK nwmu dIAw] 1] rhwau] Aink pwp myry prhirAw; bMDn<br />

kwty mukq Bey] AMD kUp mhw Gor qy; bwh pkir.guir kwiF lIey] 2] inrBau<br />

Bey.sgl Bau imitAw; rwKy rwKnhwry] AYsI dwiq qyrI.pRB myry; kwrj sgl<br />

svwry] 3] gux inDwn swihb min mylw] srix pieAw; nwnk suohylw] 4] 9]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

641<br />

q`qkrw


isK kI guru; durmiq mlu ihrY] gurbcnI; hir nwmu aucrY] prmpUjnIk<br />

Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru<br />

Arjunu prqK´ hir] vwihgurU mh`lw pMjvW jI, hux aubldI dyZ’c bYT rhy hn,<br />

hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT ky m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpivqR SuB s`cy mhwn<br />

praupkwrI sIs’qy puAw rhy hn, hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[ sB<br />

ko mwq ipqw pRiqpwlk; jIA pRwn suK swgru ry] dyNdy qoit nwhI.iqsu krqy; pUir<br />

rihE rqnwgru ry] 3]) KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu; scy<br />

myry ipAwirAw] Anuswr prmpUjnIk vwihgurU AsMK bRhmMf dy krqy, bRhm srUp<br />

DMn vwihgurU s`cy siqgurU , sRI gurU Arjndyv swihb mhwrwj jI, Awpxy AsMK<br />

pRkwS nUr hI nUr, cwnx hI cwnx, cwnxW dy mhW cwnx, ivsmwd Anq klwvwn<br />

mhW ivsmwd pUrn myhrvwn, Ajpw jwp inrgun srUp jI duAwrw, AsMK sUrjW<br />

cMdRimAW qwirAW mMflW ibjlIAW titAwixAW AgnIAW, sB dyhW ieMidRAW, AnMq<br />

bRhmMfW nUM hux pRkwS rhy hn[ Awpxy inrgun Aqy AnMq bRhmMf dy pswry srgun<br />

srUp jI dy sB AkwrW smyq, sB AkwrW dy AMdr bwhr, hr smyN Ajpw jwp kr<br />

rhy hn[ s`cyy siqgurU mh`lw pMjvW jI sRI gurU gRMQ swihb jI hux, pRgt pRq`K gurqw<br />

ibrwjmwn hn[ AYsy ivsmwd Afol ACyd AByd pwrbRhm purK dwqwrh; pUrn gurU<br />

jI dy(gurbcnI) (gur+bcnI) (gur) prmpUjnIk Amolk(bcnI) bcnW gurSbdW<br />

duAwrw, ijhVy pRymI is`K jI, (hir) srb pRkwSk vwihgurU jI dy prmpiv`qR SuB<br />

s`cy nwmu jI nUM, aucrhu; rwm nwmu lK bwrI] Anuswr rom 2 dy ipAwr nwl rom 2<br />

krky(aucrY) aucwrdy hn[ AYsy ipAwry isK jI(kI) dI, pr igRh ivkwrI qMbwkU<br />

su`Kw zrdw fr`g Srwb mIt bIAr cwh kO&I Awid nSy vrqx dI(mlu) mYL<br />

vwlI(durmiq) KotI miq nUM, guru pRmysr jI(ihrY) curw lYNdy hn[ ijvyN b`cy pws AYsI<br />

cIz hovy, ijs nUM Kw ky ibmwr jW mrdw hovy, iqAwgxw BI n cwhy[ s`icAwry mwpy<br />

FMg nwl aus dI cIz corI kr lYNdy hn[ ieauN AsIN durmiq C`fxI nhIN cwhuMdy<br />

siqgur kIno praupkwru] Anuswr qum gMBIr DIr aupkwrI; gurU pRmysr jI, Awpxy<br />

is`K dI durmiq mYL nUM curw ky, sMswr qoN BI(ihrY) curw Cupw ky r`Kdy hn[ pRgt<br />

nhIN krdy ik AsIN is`K dI durmiq mYL curweI hY [ sMswr qoN Cupwaux dw Bwv hY ik<br />

is`K nUM <strong>Sri</strong>mMdgI n hovy, Awpxy is`K dw pVdw Fkdy hn[ ijh pRswid; qyry sgl<br />

iCdR Fwky] Anuswr qyry(sgl) swry(iCdR) nuks, gunwh (Fwky) Fky hn, Bwv gunwh<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

642<br />

q`qkrw


dyK ky iksy nUM d`sy nhIN, n&rq krky iqAwigAw nhIN, gunwh myt ky svwr ilAw,<br />

ijvyN prmpUjnIk mwqw jI, gMdgI ’c il`bVy Awpxy bwlk nUM auu~jl krky, aus nMU<br />

hswauNdI h`sdI hY[ XQw:- mwtI qy ijin swijAw; kir durlB dyh] Aink iCdR<br />

mn mih Fky; inrml idRstyh]) Apuny jn kw; prdw FwkY] Apny syvk kI;<br />

srpr rwKY]) Fwkn Fwik.goibd gur myry; moih AprwDI. srn crn] 1]) inrguxu<br />

rwiK lIAw; sMqn kw sdkw] siqguir.Fwik lIAw; moih pwpI pVdw]<br />

74.siqguru; isK ky bMDn kwtY] gur kw isKu; ibkwr qy hwtY]) pRB jI; qU<br />

myro suK dwqw] bMDn kwit. kry mnu inrmlu; pUrn purKu ibDwqw] Anuswr siqguru<br />

pRmysr jI Awpxy ipAwry isK jI(ky) dy, haumY kwm Awid AOguxW dy bMDn, (kwtY)<br />

k`t idMdy hn[ gurU pRmysr jI dI ikRpw dw sdkw, gur jI(kw) dy pyRmI isKu jI,<br />

(ibkwr) KotI kwr, kwm koRD loB moh hMkwr(qy) qoN(hwtY) ht jWdy hn[ is`K kI qy<br />

ivkwr kI?so jykr ibkwr qoN hwtY qW gur kw isKu hY[ hy bysmJ mn!kI qUM ibkwr<br />

qoN ht igAw hYN?<br />

swKI:- gur kw isKu; ibkwr qy hwtY] prmpUjnIk prm ShId BweI sMq rwm<br />

swihb jI[ (jIvn cirqR pMifq hrI isMG jI mulqwn) shx sIl sMqM; sm imqRs´<br />

durjnh] Anuswr SihnSIl swD kI soBw; Aiq mskInI] Anuswr nyk swaU Aiq<br />

mskIn gurU pRmysr jI dy AinMn Bgq gurmuuiK ipAwry BweI sMqrwm swihb jI ny,<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU pMjvyN pwiqswh jI qoN, pUrn pyRm sihq inrml is`KI<br />

pRwpq kIqI[ ieh gurmuiK ipAwry jI hr smyN sRI suKmnI swihb jI dy AMimRqmeI<br />

Su`D pwT kirAw krdy, bVy hI suDrmI AiqAMq hI idl dI sPweI sihq, suMdr<br />

swaU pyRmI gurmuiK sn[ prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dI ikRpw dw sdkw,<br />

rom 2 krky hzUr s`cy pwiqswhjI dy prmpiv`qR s`cy s`ucy au~cy mhwn praupkwrI<br />

DIrjDwrI crn-kmlW’c rMgy gey[ lwl rMgu iqs kau lgw; ijs ky vfBwgw]<br />

mYlw.kdy n hoveI; nh lwgY dwgw] Anuswr Awp jI is`KI’c pRp`k idRV ho gey[<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihb jI dy iPtkwry zwlm<br />

dYNq cMfwl mkwr DoKybwz jhWgIr bwdSwh dI ifauVI’qy pihrydwrI krdy sn[<br />

gurmuiK ipAwry s`icAwry jI pihry’qy KVy@ sn[ zwlm jhWgIr dI bytI ny, Awp jI<br />

dy ivsmwdI suMdr srUp nUM vyiKAw, ic`q fol igAw, moihq ho geI[ ies ny AwpxI<br />

mwqw nUM ikhw, “mYN qW aun@W nwl hI inkwh krwauxw hY, nhIN qW krwauxw hI nhIN[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

643<br />

q`qkrw


”mwqw ny ikhw, “bytI hT n kr, hor suMdr sohxy rwjy nwl qyrw inkwh krw<br />

idAWgy[ ”ikhw, “nhIN, mYN qW ien@W nwl hI SwdI krwauxI hY[” ie`k idn zwlm<br />

jhWgIr dy koL byZm ny d`isAw[ bwdSwh ikhw, “AwpW ies kw&r nUM muslmwn<br />

bxw ky, inkwh krky sUby dw mwlk bxw dyvWgy[ ”<br />

byZm dI golI ny, ieh swrI vwrqw sux ky, Awpxy pqI nUM d`sI[ jo BweI<br />

swihb jI dw SrDwlU pyRmI sI, ieh BI pihrydwrI krdw sI[ ies ny ^uSI 2 ikhw,<br />

“BweI swihb jI, Awp jI nUM mubwrkW hox, ijhVy siqkwr nUM v`fy 2 rwjy cwhuMdy<br />

hn, aun@W nUM nhIN imldw, Awp jI nUM pRwpq hoxw hY jI[ k`lH nUM Awp jI dw jhWgIr<br />

dI bytI nwl inkwh pVHwieAw jwxw hY[ ”Awp jI sux ky hYrwn ho gey[ ikhw,<br />

“ieh g`l ikvyN ho skdI hY?”qW swrI g`l aus ny inscy nwl d`sI[ ieh sux ky<br />

ikhw, “siqgurU s`cy pwiqswhjI ny dwsn dws nUM is`KI Drm b^iSAw hY, ijs nUM,<br />

jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau] Anuswr dwsn dws<br />

kdy BI nhIN C`f skdw[ isr jwey qW jwey myrw is`KI isdk nw jwey[ ”Awp jI<br />

idny itkdy, rwq nUM A`gy c`ldy, ieauN pSOr phuMc gey[ bwdSwh ny ien@W dw hulIAw<br />

swry dyS’c Byj idqw, nwl pRvwny BI Byjy, “jy is`K myrI lVkI dI SwdI pRvwn kry<br />

qW aus nUM pwlkI’c cV@w ky, SwhI TwT bwT nwl lhOr ilAwau, jy n mMny qW isr<br />

kql krky myry pws phuMcwau!”<br />

ispwhIAW ny hulIAw pCwx ky, pSOr Drmswlw’c pRvyS huMdy pkV ley[<br />

pSOrIey sUby ny ikhw, “hy is`Kw!jyhVI g`l v`fy 2 sUibAW nUM nsIb nhIN hY, auh qYnUM<br />

bwdSwh dI pu`qRI imlx l`gI hY , qUM Awpxy DMn Bwg smJ[ aus nwl inkwh krvw ky<br />

sUbydwr bx ky eyQy hI surg Bogxw kr[ jy pRvwn kryNgw qW qYnUM pwlkI’c ibTw ky<br />

ByijAw jwvygw, pRvwn nhIN kryNgw, qW qyrw isr k`t ky bwdSwh pws lhOr ByijAw<br />

jwvygw[ ”BweI swihb jI ny ikhw, khw BieE; jau qnu BieE iCnu iCnu] pRymu<br />

jwie; qau frpY qyro jnu] “dwsn dws ny prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI dI<br />

b^Sy hoey is`KI Drm’c idRV pRp`k rihxw hY jI, dwsn dws dw isr hwzr hY BwvyN<br />

k`t lvo[ ” dirAw iknwry lY gey, ieSnwn qoN, mgroN sRI jpu jI swihb jI dw<br />

AMimRq rUp pwT kIqw[ ijnI nwmu iDAwieAw; gey mskiq Gwil] nwnk.qy muK<br />

aujly; kyqI CutI nwil] 1] isr Jukwaux qoN, qlvwr nwl zwlm ny sIs k`t<br />

idqw[ pUrn DrmI BweI swihb jI ShIdI pw gey, pr prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

644<br />

q`qkrw


swihbwn jI dw b^iSAw Drm nhIN C`ifAw[ DMn siqgurU swihbwn jI qy DMn gurU<br />

jI dy is`K, ijn@W ny isr dyx q`k, kurbwnIAW kIqIAW pr muKoN sI nhIN aucwrI, DMn<br />

kmweI[ nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]) sIs ktwauxw Drm hY;<br />

Drm C`fxw pwp[ pweI ShIdI sUrmy; pUry gur prqwp[ (dwsn dws) Awp jI dw<br />

prmpiv`qR prmpUjnIk sRIr dirAw’c rohV idqw, sIs nUM Qwl’c r`K ky, mhW<br />

pwpI jhWgIr pws lY gey[ aus AwpxI bytI nUM ikhw, “ieh AYfy kw&r hn, ies<br />

is`K ny dIn kbUl nhIN kIqw[ ”bytI BY BIq hoeI, isr nUM h`Q pwaux l`gI, qW sIs<br />

Qwl’coN svw ig`T au~cw au~iTAw[ XQw:- svw gilst isr aUiTE; qaU.n kbUlI<br />

nwr[ bwdSwh ny ikhw, “Xw ^udw!ienHW is`KW’c ikMnI qwkq hY?”bytI ny ikhw,<br />

“hy ipqw jI!ies is`K dw isr mhwn piv`qR hY, myry h`Q mhwn Apiv`qR hn[ ^udw<br />

jI ies ShId is`K dw BI Drm r`K rhy hn, ies leI myry Apiv`qR h`Q ies nUM<br />

nhIN l`gx idqy[ ”ShId BweI sMqrwm jI jYsw bRq r`Kxw cwhIdw hY jI[ ho, pr<br />

Dn pwhn quil; iqRXw pr, mwq hmwrY] prmpUjnIk s`cy siqgurU dsvyN pwiqswhjI<br />

&urmwauNdy hn:- hy BweI !prwieAw Dn mYnUM p`Qr vWg hY, pr iesqRI mwqw jI vWg<br />

hY[ XQw:- CMd] suiD jb qy hm DrI; bcn gur dey hmwry] pUq iehY pRn qoih;<br />

pRwn jb lg Gt Qwry] inj nwrI ky swQ; nyhu qum in`q bFYXhu] pr nwrI kI syj;<br />

BUil supny hUM n jYXhu] 51] pr nwrI ky Bjy; shs bwsv Bg pwey] pr nwrI ky<br />

Bjy; cMdR kwlMk lgwey] pr nwrI ky hyq; sIs ds sIs gvwXo] ho, pr nwrI ky<br />

hyq; ktk kvrn kO GwXo] 52] pr nwrI sO nyhu; CurI pYnI kir jwnhu] pr nwrI<br />

ky Bjy; kwl bÎwpÎo qn mwnhu] AiDk hrIPI jwin; Bog pr iqRX jo krhI] ho,<br />

AMq sÍwn kI imRqu; hwQ lyNfI ky mrhI] 53] bwl hmwry pws; dys dysn iqRX<br />

Awvih] mn bWCq br mWig; jwin gur.sIs Jukwvih] is`KÎ pu`qR iqRX.suqw jwin;<br />

Apny icq DirXY] ho, khu suMdir iqh swQ; gvn kYsy kr kirXY] 54]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU jI ny, pr iesqRI dy iqAwg dw SuB aupdyS idqw hY, jo<br />

nhIN mMndy:- Gr kI nwir iqAwgY AMDw] pr nwrI isau GwlY DMDw] jYsy isMblu dyiK<br />

sUAw ibgswnw] AMq kI bwr mUAw lptwnw]<br />

siqguru isK kau; nwm Dnu dyie]) sbdu AKutu.bwbw nwnkw; Kwih Kric.Dnu<br />

mwlu]) quis idqw pUrY siqgurU; hir Dnu scu AKutu] siB AMdysy imt gey; jm kw<br />

Bau Cutu] Anuswr(siqguru) prmpUjnIk s`cy siqgurU pRkwS srUp sRI gurU gRMQ<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

645<br />

q`qkrw


swihb jI, Awpxy ^ry ipAwry gRIb isK(kau) nUM, prmpUjnIk SuB s`cy nUro nUr pRkwS<br />

srUp Ajpw jwp nwm Dnu, duinAwvI Dn BI(dyie) b^Sdy hn, Bwv, siqguru isK kI;<br />

krY pRiqpwl]) Apnw ismrnu dy.pRiqpwilAw; Ehu sgl Gtw kw mwlkw] Anuswr<br />

AnMq bRhmMf dy pRiqpwlk, s`cy bRhm srUp guru pRmysr jI, Awpxy ipAwry isK jI dI,<br />

du`D dMdIAW vwly b`cy dI pRiqpwlxw qoN BI v`D pRym nwl, Awpxw nwm ismrn rUpI du`D<br />

sdw leI b^S ky, pRiqpwlxw krdy rihMdy hn[ gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv<br />

suAwmI prmysurw] pUrn bRhm s`cy gurU pRmysr jI, Awpxy pyRmI is`K jI dy idl idmwZ<br />

rom 2’qy, gur sbdjI dI s`cI AMimRq vrKw hr smyN krn qoN, gursyvk jI mn rom 2<br />

krky SWq ho jWdy hn[ gurU jI dy Byjy im`Ty AMimRq, aun@W dy irdy’coN au~T ky muK’c, hr<br />

smyN AwauNdy rihMdy hn[ ivsmwd AMimRq bRhmwnMd ismrn gurbwxI, irzk hvw pwxI<br />

dUD pdwrQ lwf ipAwr b^S ky, Awpxy AqI ipAwry is`K b`cy jI dI pRiqpwlxw hr<br />

smyN krdy rihMdy hn[ XQw:- pRiqpwlY.bwirk kI inAweI; jYsy mwq ipqweI]) mlwr<br />

mhlw 5] KIr ADwir.bwirku jb hoqw; ibnu KIrY. rhnu n jweI] swir sm@wil.mwqw<br />

muiK nIrY; qb Ehu iqRpiq AGweI] 1] hm bwirk; ipqw pRBu dwqw] BUlih<br />

bwirk.Aink lK brIAw; An Taur nwhI.jh jwqw] 1] rhwau] cMcl miq.bwirk<br />

bpury kI; srp Agin kr mylY] mwqw ipqw kMiT lwie rwKY; And shij qb KylY]<br />

2] ijs kw ipqw.qU hY myry suAwmI; iqsu bwirk BUK kYsI] nv iniD nwmu<br />

inDwnu.igRih qyrY; min bWCY so lYsI] 3] ipqw ik®pwil.AwigAw ieh dInI; bwirku<br />

muiK mWgY so dynw] nwnk bwirku.drsu pRB cwhY; moih ihRdY bsih.inq crnw] 4]<br />

gur kw isKu; vfBwgI hy] gur pRmysr jI(kw) dy gRIb isKu jI, gurU pRmysr jI qoN<br />

nwm Dn pRwpq krky, (vfBwgI) v`ifAW BwgW vwly(hy) hn[ v`fBwgy bwry pyRm<br />

bynqI:- DnI v`fBwgw nhIN, gurU pRmysr jI, ijs dy lok pRlok nUM svwrn, ijs nUM<br />

Awpxy jIA’c ipAwr nwl cyqy krn, jo jIvq Bwv qoN mr ky, gurU Gr gurU sMgq<br />

inrgun bRhm’c lIx rihx, gurU jI dI AwigAw mn’c shwrn, Awpxy Awp nUM k`uJ n<br />

jxwaux, hir hir nwm iDAwaux, Awpxw qn mn Dn s`cy siqgurU swihbwn jI pws<br />

vycx, guru pRmysr jI ijs’qy ikRpw krky, gurmiq rom 2’c vswaux, AYsy ivsmwd<br />

guxW nUM Dwrn kmwaux vwly nUM, gur kw isKu vfBwgI hy] &urmw rhy hn[ XQw:- nwm<br />

Dnu ijsu jn kY pwlY; soeI pUrw swhw] nwmu ibauhwrw nwnk AwDwrw; nwmu prwpiq<br />

lwhw] 2]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

646<br />

q`qkrw


siqguru isK kw; hlqu plqu svwrY] (siqguru) prmpUjnIk vwihgurU s`cy<br />

siqgurU pRmysr jI, Awpxy ^ry ipAwry s`icAwry Apwry inrwry pyRmI gRIb isK<br />

jI(kw) dw, (hlqu) ieh lok(plqu) pRlok(svwrY) svwrdy hn jI[ XQw:- BieE<br />

ik®pwlu Twkuru.syvk kau; svry hlq plwqw] DMnu syvku.sPlu Ehu AwieAw; ijin<br />

nwnk.Ksmu pCwqw]) hlqu plqu.pRB dovY svwry; hmrw guxu Avguxu n bIcwirAw]<br />

nwnk.siqguru isK kau; jIA nwil smwrY] 1] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqguru sRI gurU nwnk dyv mh`lw pMjvW siqgurU grMQ swihb jI &urmwauNdy hn:-<br />

pwrbRhm prmysur siqgur; sBnw krq auDwrw] Anuswr pwrbRhm siqguru gurU<br />

pRmysr jI, Awpxy ipAwry s`icAwry pyRmI in`kI kIVI bxy gRIb isK jI(kau) nUM,<br />

Awpxy(jIA) irdy dy AQwh Apwr pyRm nwil, hr smyN(smwrY) Xwd krdy rihMdy<br />

hn[ ijvyN kUMjW Awpxy ipAwry b`icAW nUM cyqy krdIAW hn] 1] XQw:- aUfy.aUif<br />

AwvY sY kosw; iqsu pwCY bcry CirAw] iqn kvxu KlwvY.kvxu cugwvY; mn<br />

mih.ismrnu kirAw]) jYsI ggin iPrMqI aUfqI; kpry bwgy vwlI] Eh rwKY cIqu<br />

pICY.ibic bcry; inq ihrdY swir smwlI]) khq nwmdyau.sunhu iqlocn; bwlku<br />

pwln pauFIAly] AMqir bwhir kwj ibrUDI; cIqu su bwirk rwKIAly]<br />

75.nwnk.siqguru isK kau; jIA nwil smwrY] 1] Amolk idRStWq mh`lw<br />

dsvW jI; -jh iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw]) iek dU jIBO,<br />

lK hoih; lK hovih, lK vIs] lKu lKu gyVw, AwKIAih; eyku nwmu jgdIs]<br />

Anuswr rom 2 krky ivsmwd Anhd Junkwr ismrn srb ivAwpI ivsmwd pRym<br />

prmsuK ’c lIx, inrgun srgun jI nUM, Ajpw jwp kridAW q`k ky, prmpUjnIk<br />

Anqklwvwn sd sdw myhrvwn s`cy siqgurU sRI gurU dsvyN pwiqswhjI, ie`k idn<br />

ielwhI rMg’c, Awpxy suMdr sohxy ivsmwd poitAW ’qy igxidAW ismrn kr rhy<br />

hn[ pUrn Agm ivsmwd kOqk dyK ky, gurmuiK ipAwry BweI dieAw isMG swihb<br />

jI ny, imst bcn bynqI krau; dIn kI inAweI] Anuswr dovyN h`Q joV ky, isr<br />

Jukw ky, nmskwr; qw kau lK bwr] Anuswr rom 2 krky nmskwr krky pu`iCAw,<br />

“hy rwjn ky rwjw.mhwrwjn ky mhwrwjw; dIn dieAwl s`cy myry swihb jIE!pUrn<br />

Agm ivsmwd Ajpw jwp Anqklwvwn pRkwS srUp inrgun bRhm jI, Awpxy<br />

srgun srUp koit bRhmMfW vxW iqRxW q`qW, sUrjW cMdRimAW BgqW sMqW KwxIAW<br />

bwxIAW AvqwrW pYgMbrW DrqIAW AkwSW pqwLW dyviqAW dYNqW jIA jMqW sihq,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

647<br />

q`qkrw


Awp jI dw iDAwn DwridAW, nmskwridAW, pUrn Adb siqkwr pyRm nwl, Awp<br />

jI dw ismrn krdy hn jI[ Awp jI poitAW ’qy kI igx rhy hoN jI? ”pwrbRhm<br />

purK dwqwrh;) gur goivMdu.gouivMdu gurU hY ; nwnk.Bydu n BweI] gurU pRmysr jI boly,<br />

“hy idl jwn qoN BI ipAwry jIE!ijhVy pyRmI dwsn dws nUM pUrn pRym nwl cyqy krdy<br />

hn, dwsn dws aun@W nUM pUrn pRym nwl cyqy kr irhw hY[ ”eyk bwr.siqgur mMqR<br />

ismrn mwqR; ismrn qwih, bwrMbwr gur hyq hY] so ies pRkwr vwihgurU gurU pRmysr<br />

jI, ^wlsw myro ipMf prwn] ^wlsw myrI jwn kI jwn] Anuswr idl jwn spu`qRW qoN<br />

BI ipAwry is`KW nUM, hr smyN Awpxy jIA pRym nwl Xwd krdy hn[ kyvl Xwd hI<br />

nhIN krdy, blik Awpxy AqI ipAwry bwlk jI dI, sRb ivAwpI Anq klwvwn<br />

mhW ivsmwd mihmw kr rhy hn:XQw:- ^wlsw myro; rUp hY ^ws] ^wlsy mih; hO<br />

krO invws] ^wlsw myro; muK hY AMgw] ^wlsy ky hON; sd sd sMgw] ^wlsw myro;<br />

ieS† suihrd] ^wlsw myro; khIAq ibrd] ^wlsw myro; pC Ar pwqw] ^wlsw myro;<br />

suK Aihlwdw] ^wlsw myro; im`qr sKweI] ^wlsw mwq ipqw; suKdweI] ^wlsw<br />

myrI; soBw sIlw] ^wlsw bMD sKw; sd fIlw] ^wlsw myrI; jwq Ar pq] ^wlsw<br />

so; mw ko auqpq] ^wlsw myro; Bvn BMfwrw] ^wlsy kr; myro siqkwrw] ^wlsw<br />

myro; sÍjn pRvwrw] ^wlsw myro; krq auDwrw] ^wlsw myro; ipMf prwn] ^wlsw<br />

myrI; jwn kI jwn] mwn mhq myrI; ^wlsw shI] ^wlsw myro; sÍwrQ shI] ^wlsw<br />

myro; kry inrbwh] ^wlsw myro; dyh Ar swh] ^wlsw myro; Drm Ar krm] ^wlsw<br />

myro; Byd inj mrm] ^wlsw myro; siqgur pUrw] ^wlsw myro; s`jn sUrw] ^wlsw<br />

myro; buD Ar igAwn] ^wlsy kw; hau Dro iDAwn] aupmw ^wlsy; jwq n khI]<br />

ijhvw eyk; pwr nih lhI] sys rsn; swrd sI bu`D] qdp; n aupmw brnq suD]<br />

Xw mY; rMc n imiQAw BwKI] pwrbRhm gur nwnk swKI] rom rom; jy rsnw pWaUN]<br />

qdp ^wlsw js; qih gwaUN] hO ^wlsy kw; ^wlsw myro] Eq poq; swgr bUMdyro]<br />

^wlsw; Akwl purK kI &Oj] pRgitE ^wlsw; pRmwqm kI mOj] jb lg ^wlsw;<br />

rhy inAwrw] qb lg; qyj dIau mYN swrw] jb ieh ghY; ibprn kI rIq] mYN n<br />

kroN; ien kI pRqIq] ^wlsy ky pRswd kr; suq ibq koS BMfwr] rwj mwl swdn<br />

skl; puqR kilqR ibvhwr] lSkr nyb KÍws iBRq; Anucr dwsI dws] imqR kutMb<br />

Dn Bvn mm simRiD; ikrpw kr qws] igrM bwrI Aru swihbI; qn mn ipMf pRwn]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

648<br />

q`qkrw


pRswid ^wlsy kr imilE; dwn mwn snmwn] ikRpwvMq ^wls sgl; qh pRswid BXo<br />

gOr] moih sy rMk AnwQ jg; Btkq iPrq kror] Awn syv nih sPl kCu; eIq<br />

aUq prlok] inhPl syvw iqs ibnw; kbI hrK kib sog] jjn Bjn mm ^wlsw;<br />

^wlsw pUjb jog] dws goibMd &qh ^wlsw; drs prs imty sog] myro ieSt Ar<br />

nySTw; ^wlsw pUjn iDAwn] drsn prsn ^wlsw; mukq rUp sq jwn] Awqm rs<br />

ijh jwnhI; so hY ^wls dyv] pRB mih.mo mih.qws mih; rMck nwhn Byv]) rihxI<br />

rhY; soeI isK myrw[ Ehu Twkuru; mY aus kw cyrw[ (ij`qy.bol) sÍYXw] ju`D ijqy.ien<br />

hI ky pRswid; ien hI ky pRswid.su dwn kry] AG AauG trY, ien hI ky pRswid;<br />

ien hI kI ikRpw.Pun Dwm Bry] ien hI ky pRswid.su ibidAw leI; ien hI kI<br />

ikRpw sB sqR mry] ien hI kI ikRpw ky.sjy hm hY; nhI mo sy grIb.kror pry] 2]<br />

pUrn gurU jI ny Awpxw sRbMs, Awpxw Awp kurbwn krky, AYsw sRb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd Awdr mwx siqkwr, Awpxy swjy invwjy Kwlsy jI nUM b^iSAw hY jo BMg n<br />

ho sky[ cONh ju`gW ’c, hor iksy ny BI Awpxy syvkW nMU nhIN b^iSAw jI[ XQw:-<br />

hir jIau; inmwixAw qU mwxu] incIijAw.cIj kry myrw goivMdu; qyrI kudriq kau<br />

kurbwxu]<br />

gur kY igRih; syvku jo rhY] gur kI AwigAw; mn mih shY] (gur) vwihgurU<br />

gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr jI(kY) dy(igRih) Gr sqsMgq jI ’c, (jo) ijhVy pyRmI<br />

syvku jI, (rhY) rih rhy hn[ gur pRmysr jI kI nUrI, sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

s`cI s`ucI au~cI AwigAw nUM, AiqAMq ipAwrI mITI mMn ky, Awpxy mn(mih)<br />

’c(shY) shwrnw krn, Bwv isr m`Qy ’qy siq im`TI krky mMnx[ XQw:- mITI<br />

AwigAw; ipr kI lwgI] pUrn gurU jI jy isr mMgx qW h`s ky Arpx[ ijvyN pMjW<br />

ipAwirAW gurmuiK ShIdW mhWpurSW ny h`s 2 ky Arpy[ gursyvk jI gurU jI dI<br />

AwigAw Anuswr prwieAw rUp n dyKx, ivkwrI qsvIrW n dyKx, ivkwrI gwxy<br />

inMdw hMkwr kusMgq ivkwr iqAwgx[ Awp ku`J n bnx, gurU Gr dy lwly goly kUkr<br />

bnx, KIrW pUVy qVky qLy pdwrQ mwieAw iqAwgx, siqsMgq jI ’c rihMidAW<br />

A`f qVkw lw ky n Ckx, swvDwn hox, rog qoN inscy bcx[ Awpxy Awp nUM m`Qw<br />

itkwaux dI bjwey, gurbwxI siqgurU gRMQ swihb jI, sRI gutky poQIAW swihb jI nUM<br />

m`Qw tykx itkwaux[ XQw:- mul KrIdI.lwlw golw; myrw nwau sBwgw] gur kI<br />

bcnI.hwit ibkwnw; ijqu lwieAw.iqqu lwgw]) jn nwnku.hwit ivhwiJAw;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

649<br />

q`qkrw


hir.gulm gulwmI]) nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]) murdw hoie<br />

murId; n glI hovxw[ swbru isdik shIdu, Brm Bau Kovxw[ golw mul KrIdu,<br />

kwry jovxw[ nw iqsu BuK.n nId; n Kwxw sovxw[ pIhix hoie jdId; pwxI Fovxw[<br />

pKy dI qwgId, pg mil Dovxw[ syvk hoie sMjIdu, n hsx rovxw[ dr drvys<br />

rsId; iprm rs Bovxw[ cMd mumwrK eId, pug Klovxw] 18]) kbIr kUkru.rwm<br />

ko; muqIAw myro nwau] gly hmwry jyvrI; jh iKMcY qh jwau]) hm kUkr; qyry<br />

drbwir] Baukih AwgY; bdnu pswir]) mn quAwnw; qU kudrqI AwieAw] sg<br />

nwnk.dIbwn msqwnw; inq cVY svwieAw]) mwgau dwnu.ik®pwl ik®pw iniD; myrw<br />

muKu, swkq sMig.n jutsI ry] jn nwnk.dws dws ko krIAhu; myrw mUMfu.swD pgw<br />

hyiT rulsI ry]) hm AMDuly AMD.ibKY ibKu rwqy ; ikau cwlh. gur cwlI] sqguru<br />

dieAw kry suK dwqw; hm lwvY Awpn pwlI] 1]<br />

Awps kau; kir kCu n jnwvY] lwly goly gursyvk jI nUM , j`g bRhmigAwnI<br />

kih ky mMnx pUjx l`g jwvy, l`K 2 bMdy mUMh’qy l`K 2 vifAweIAW krn[ AwpxI<br />

mMnqw pUjw is&q sux ky BI(Awps) Awpxy Awp(kau) nUM, kCu(kir) krkyy BI<br />

n(jnwvY) jxwaux[ XQw:- miq hodI; hoie ieAwxw] qwx hody; hoie inqwxw]<br />

Axhody; Awpu vMfwey] ko AYsw Bgqu; sdwey] 128] ieku iPkw.n gwlwie; sBnw mY<br />

scw DxI] ihAwau.n kYhI Twih; mwxk sB Amolvy] 129] sBnw mn mwixk;<br />

Twhxu mUil mcWgvw] jy qau.iprIAw dI isk; ihAwau.n Twhy khI dw] 130] sgoN<br />

gRIbI nwl ieh kihx:- bY KrIdu; hau dwsro qyrw] qUM Bwro Twkuru; guxI ghyrw])<br />

kih kbIr gulwmu Gr kw; jIAwie BwvY mwir]) pRB jI; moih kvnu AnwQu ibcwrw]<br />

kvn mUl qy.mwnuKu kirAw; iehu prqwpu quhwrw]) rUp hIn.buiD bl hInI; moih<br />

prdysin.dUr qy AweI] nwihn drbu.n jobn mwqI; moih AnwQ kI.krhu smweI])<br />

hm nIc sy.aUqm Bey; hir kI srxweI] pwQru fubdw.kwiF lIAw; swcI vifAweI]<br />

4] ibKu sy.AMimRq Bey; gurmiq buiD pweI] Akhu.prml Bey; AMqir vwsnw<br />

vsweI]) jo hmrI ibiD hoqI.myry siqgurw; sw ibiD.qum hir jwxhu Awpy] hm rulqy<br />

iPrqy.koeI bwq n pUCqw; gur siqgur sMig.kIry hm Qwpy] DMnu DMnu gurU nwnk.jn<br />

kyrw; ijqu imilAY.cUky siB sog sMqwpy]<br />

hir hir nwmu; irdY sd iDAwvY] in`kI kIVI gur syvk jI, (hir hir) srb<br />

pRkwSk AsMK bRhmMf’c ivAwpk, soeI maulw.ijin jgu mauilAw; hirAw kIAw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

650<br />

q`qkrw


sMswro] Anuswr sB nUM(hir) hrw Brw krn vwly, sB dy AMdr bwhr hr smyN<br />

Ajpw jwp kr rhy(hir) Akwl purKu(hir) vwihgurU jI dy prmpiv`qR SuB s`cy<br />

inrml au~cy Aiq su`cy nwmu nUM, pUrn pyRm sihq murdw murId sMjId bx ky, Awpxy<br />

irdY AMdr gurW duAwrw, (sd) sdw pUrn pRp`k iDAwn idRVqw nwl(iDAwvY)<br />

iDAwauxw krn[ ijvyN gurU ipAwry snmuK gurmuiK ShIdW ny hir hir nwmu; jI<br />

iDAwauxw kIqy[ ijvyN DMn bwbw mqIdws swihb jI! cWdnI cONk id`lI ivKy, sMq<br />

doKI zwlm, Awp jI nUM hux iq`Ky Awry nwl cIr rhy hn[ ipAwrI is`KI qy s`cy<br />

siqgurW leI, Awpxw qn hux icrvw rhy hn[ iqvyN DMn bwbw idAwlw swihb jI!<br />

cWdnI cONk id`lI ivKy, sMq doKI zwlm, Awp jI nUM hux, dyZ’c aubwL rhy hn[<br />

iqvyN DMn bwbw sqIrwm swihb jI!cWdnI cONk id`lI ivKy, sMq doKI zwlm, Awp jI<br />

nUM hux, rUM ’c lpyt ky swV rhy hn[ Awp jI ny pUrn pRym sihq roim 2 krky<br />

iDAwauxw kIqy[ XQw:- kbIr.qUM qMU krqw, qU hUAw; muJ mih.rhw n hUM] jb Awpw<br />

pr kw, imit gieAw; jq dyKau.qq qU]<br />

mnu bycY; siqgur kY pwis] iqsu syvk ky; kwrj rwis] {hy gurU ipAwrI<br />

svwrI siqkwrI swD sMgq jI!mn Arpx dw bVw hI fUMGw Bwv hY [ mn gurU pRmysr<br />

jI nUM Arp ky, hMgqw ivkwr dw sMklp nhIN auTw skdy[ vwihgurU mh`lw nOvW jI,<br />

hux sIs swihb jI kurbwn kr rhy hn, Awp jI dy ShId hoey prmpiv`qR<br />

prmpUjnIk SuB s`cy sRI sIs swihb jI hux dwsndwsI dy isr’qy sj rhy hn[<br />

XQw:- isr aUpir; TwFw guru sUrw] nwnk; qw ky kwrj pUrw] 7] }pyRmI gRIb in`kI<br />

kIVI is`K syvk jI Awpxw mnu, pUry siqgur swihb jI (kY) dy pwis, (bycY) vycxw<br />

krn[ XQw:- hau mnu ArpI.sBu qnu ArpI; ArpI siB dysw] hau isru<br />

ArpI.iqsu mIq ipAwry; jo pRB dyie sdysw] jo siqgurW nUM Awpxw mn Arpx vwlw<br />

hY, iqsu gurU ipAwry s`icAwry lwly goly gihr gMBIr DIr gur syvk jI(ky) dy<br />

pRmwrQk qy ivvhwrk swry kwrj(rwis) sMpUrn ho jWdy hn[ XQw:- kwj hmwry;<br />

pUry sqgur] bwjy Anhd qUry; sqgur]) iQru Gir bYshu; hir jn ipAwry]<br />

siqguir; qumry kwj svwry] 1]) sBy kwj.suhylVy QIey; guru nwnku siqguru quTw]<br />

80.syvw krq; hoie inhkwmI]) pUjhu rwmu; eyku hI dyvw] swcw nwvxu; gur<br />

kI syvw]) gur syvw; qpW isir qpu swru]) gur syvw krau; iPir kwlu n Kwie])<br />

nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr mu`l ^rIdI lwly goly<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

651<br />

q`qkrw


inmwxy inqwxy kIt kUkr gursyvk jI, srb kI ryx hovIjY] Anuswr swirAW dI<br />

crn-DUV bx ky, siqgur kI syvw sPl hY; jy ko kry icqu lwie] Anuswr dul`B<br />

nIkI s`cI ivsmwd gurU syvw, pRym Bwvnw nwl ic`q lw ky(krq) kridAW,<br />

(inhkwmI) kwmnw qoN rihq(hoie) hox[ XQw:- krm krq; hovY inhkrm] iqsu<br />

bYsno kw; inrml Drm]) kwhU Pl kI; ieCw nhI bwCY] kyvl Bgiq; kIrqn sMig<br />

rwcY]) brqI brq rhY inhkwm] Ajpw jwpu; jpY muiK nwm] vw gurU syvw(krq)<br />

kridAW 2 inhkwmI hoie jwx, Bwv syvw dw &L hI inhkwm hoxw, sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Amr PL, Ajpw jwp pUrn vwihgurU jI dI pRwpqI hY, kwmnw mYL ivCoVw<br />

du`K hY[<br />

iqs kau; hoq prwpiq suAwmI] jIvq mry mu`l ^rIdI lwly Zoly Zulm ZulwmI<br />

inhkwmI iqs gursyvk jI(kauu) nUM, (suAwmI) mwlk siqpurKu Anq klwvwn pUrn<br />

myhrvwn krqw purKu jI prwpiq(hoq) huMdy hn[ XQw:- nwnk.suAwmI gir imly;<br />

hau.gur mnwvaugI]) hir jn kau hir imilAw, hir srDw qy imilAw; gurmuiK<br />

hir imilAw] myrY min qin Awnµd Bey; mY dyiKAw hir rwEu]<br />

76. syvw krq; hoie inhkwmI] iqs kau; hoq prwpiq suAwmI] ’qy swKI<br />

prmpUjnIk prmvIr prm ShId BweI mohn qy gopwlw swihb jI:- prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU vwihgurU mh`ly CyvyN jI dy sRI AMimRqsr swihb jI ivKy, pihly DrmXu`D<br />

smyN, s`cy crnkmlW dy ^ws pRymI inSkwmI, iklw lohgVH swihb jI dy Amr ShId<br />

gurmuiK ipAwry BweI mohn jI, gopwlw jI dy praupkwrI DIrjDwrI prmpiv`qR<br />

sRIrW ’qy P`t l`gy hoey sn, sRIr ^Un nwl l`Q p`Q hoey sihk rhy sn, pRymI is`K cu`k<br />

ky s`cy siqgurU swihb jI pws ilAwey, s`cy siqgurU swihb jI ny imhr dI ingHw pw<br />

ky, inhwl 3 kr idqy[ XQw:- nwnk ndrI; ndir inhwl]) ikRpw ktwK´.Avloknu<br />

kIno; dws kw dUKu ibdwirE] prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI ny Awpxy rumwl<br />

nwl, ien@W dy suMdr sohxy snmuK s`cy cyhry pUMJy, pUrn Agm ivsmwd ipAwr dy ky,<br />

pUrn pRym ’c FL ky ikhw, “inhwl inhwl inhwl!BweI is`Ko!vr mMgo[ ”pyRmIAW<br />

ikhw, “Awp jI dy dws Awpo iv`cIN bcn krdy huMdy sW, gurU pRmysr jI leI ShId<br />

hoeIey qy AMqm smyN s`cy siqgurU swihb jI drSn b^Sx[ Awp jI AMqrjwmI hoN,<br />

Awp jI ny mhwn ikRpw krky dwsW dI ieh SuB ie`Cw pUrI kr idqI hY[ jdoN 2 BI<br />

Awp jI Awpxy SuB s`cy pUrn Avqwr DwroN, qdoN 2 dwsW gRIbW nUM BI Awpxy nwl<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

652<br />

q`qkrw


ilAwieAw kro jI[ bwr 2 Awp jI qoN Awpxy isr vwrdy rhIey jI[ ijqny is`K m`cdy<br />

Drm jMg ’c ShId hoey hn, smUh ipAwirAW nUM Awpxy s`cy crn-kmlW ’c r`Kxw<br />

jI[ ” ieh pRym ibnMqI sux ky, gurU ipqw jI rom 2 krky BwrI pRsMn hoey,<br />

&urmwieAw, “cMgw BweI!Akwl purKu jI ieh SuB kwmnw pUrI krn[ ”so AYsy<br />

ivsmwd inSkwmI, gurU pRmysr jI dy s`cy crnkmlW dy ^ws pRymI jIvn mukq<br />

mhWpurSW ny syvw krq; hoie inhkwmI] iqs kau; hoq prwpiq suAwmI] ieh SuB<br />

Amolk bcn kmwey[<br />

ApnI ikRpw; ijsu Awip kryie] nwnk.so syvku; gur kI miq lyie] 2]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb mh`lw pMjvW jI<br />

&urmwauNdy hn:- hMgqw dy iqAwgI pUrn vYrwgI inrloB inRivkwr, Awpxy ijsu snyhI<br />

pRymI gursyvk jI, ’qy Awip ApnI Agm Apwr Anq klwvwn SuB s`cI su`cI au~cI<br />

ipAwrI inrwrI ApwrI pRkwS srUp ivsmwd ivAwpk ikRpw(kryie) krdy hn, (so)<br />

auh ivsmwdI gur syvku jI, pUry gur jI(kI) dI, rom 2 krky nwm jpx jpwaux<br />

vwlI, inrml Bwau-BgqI pyRm gRIbI vwlI ielwhI(miq) gurmiq(lyie) lYNdy hn] 2]<br />

XQw:- Bwau Bgiq kir; nIcu sdwey] qau nwnk; moKMqru pwey]) Awps kau.jo jwxY<br />

nIcw] soaU gnIAY; sB qy aUcw]) Awpu iqAwig.hoeIAY sB ryxw; jIviqAw ieau<br />

mrIAY]) sBu idnsu rYix.dyKau guru Apunw; ivic AKI.gur pYr DrweI]) nYnhu<br />

sMig.sMqn kI syvw; crn JwrI kyswieE]) gur syvau. kir nmskwr] Awju hmwrY<br />

mMglcwr]) qnu mnu Dnu sBu.sauip gur kau; hukim mMinAY pweIAY]<br />

bIs ibsvy; gur kw mnu mwnY] so syvku; prmysur kI giq jwnY] {vIh ibsvy<br />

muhwvry dw ArQ pUrn pRp`k inscy Brosy idRVqw nwl ieh g`l p`kI hY[ }Awpy<br />

lwieE; Apnw ipAwru] Anuswr gurU jI dy lwey ipAwr vwly, mwn Apmwn qoN rihq,<br />

hMkwr ivkwr dy iqAwgI, Awpxy myhrvwn gurU jI qoN Awpxw srvMs kurbwn krn<br />

vwly, sB dI crn-DUV bxy, jIvq Bwv qoN mry, ijs gurU ipAwry s`icAwry murId is`K<br />

gursyvk jI ’qy, prmpUjnIk gur pRmysr jI(kw) dw mnu(bIs ibsvy) pUrn pRp`k<br />

inscy Brosy idRVqw nwl p`kI qr@W(mwnY) mMn Bwv pRsMn ho jWdw hY[ (so) auh pyRmI gur<br />

syvku gurmuiK ipAwry jI, (prmysur) s`cy vwihgurU Anq klwvwn pUrn myhrvwn<br />

jI(kI) dI(giq) pRwpqI(jwnY) jwxdy hn, Bwv Awp pRwpq hn, A`gy pRwpqI krwauNdy<br />

hn[ vw vwihgurU jI dI(giq) ivvsQw jwx lYNdy hn, ik srb klw BrpUr pUrn<br />

myhrvwn, zmIn Asmwn ’c inrw pRkwS hI pRkwS, sB dy AMdr bwhr l`bw l`b<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

653<br />

q`qkrw


BrpUr pUrn ho ky, hr smyN Ajpw jwp kr rhy hn[ XQw:- ijmI jmwn ky ibKY;<br />

sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt bwF hoq hY]) jil Qil mhIAil<br />

pUirAw; suAwmI isrjnhwru] Aink BWiq hoie psirAw; nwnk eykMkwru]) sB mih<br />

riv rihAw pRBu eykY; pyiK pyiK nwnk ibgsweI]) sBnI QWeI; rivAw Awip]<br />

Awid jugwid; jw kw vf prqwpu]<br />

so siqguru; ijsu irdY hir nwau] (so) Eh(siqguru) (siq+guru) (siq)<br />

s`cy(guru) gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru ; gurdyv nwnk hir nmskrw] pwrbRhm<br />

gurdyv jI hn[ (ijsu) ijn@W dy(irdY) irdy’c(hir) sB nUM hrw Brw krn vwly srb<br />

ivAwpk srb pRkwSk, Anqklwvwn sd sdw myhrvwn vwihgurU jI dy prmpiv`qR<br />

AMimRq(nwau) pRkwS hI pRkwS s`c hI s`c, pUrn ivsmwd nwm jI hn[ XQw:-<br />

nwnk kY Gir; kyvl nwmu]<br />

Aink bwr; gur kau bil jwau] dwsn dws, (gur) prmpUjnIk DMn vwihgurU<br />

pUrn DrmI ipqw, s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihb mhwrwj jI(kau) qoN, Aink<br />

bwr(bil) bilhwr kurbwn(jwau) jWdw hY jI[ XQw:- gur kau; kurbwnu jwau hW])<br />

nwrwien nrpiq; nmskwrY] AYsy gur kau.bil bil jweIAY; Awip mukqu, moih<br />

qwrY]) nwnk dws; sdw kurbwnI]) gur Apuny aUpir; bil jweIAY] {prmpUjnIk<br />

vwihgurU s`cy siqgurU mh`lw pMjvW jI, gurU pRmysr jI qoN bwr 2 kurbwn hox bwry<br />

ieauN SrDw r`Kdy hn jI:- hy gurU pRmysr jI!dwsn dws dy sRIr dy ijqny rom hn,<br />

auqny sRIr Dwr lvy[ dwsn dws dy romW ijqny sRIrW dy, ijqny rom hox, iqqny hor<br />

sRIr Dwr lvy[ ies qrHW bwr 2 hor sRIr DwrI jwvy[ gurU pRmysr jI nUM Awpxy isr<br />

ArpI jwvy, sRIr vDidAW 2 AnMq bRhmMfW’c sRIr hI sRIr ho jwx, sB sRIrW dy<br />

isr vwrI jwvy, isrW dI igxqI hI n rhy, qW BI Awp jI dw krzw nhIN lih<br />

skdw[ XQw:- hmrY msqik dwgu dgwnw; hm krj gurU bhu swFy] }<br />

srb inDwn; jIA kw dwqw] sdw 2 gurqw ibrwjmwn gurU jI, C`qI pRkwr<br />

Bojn dUD pUq hvw pwxI Awid, sq sMqoK dieAw Drm vIcwr inmRqw Bwau-BgqI<br />

sihnSIlqw, iKmw DIrj jq bRhm iv`idAw, inrgun srgun jI dI eykqw sihq<br />

pUrn bRhmigAwn Awid, sRb ivAwpk ivsmwd AnMq SuB guxW gurSbdW dy(srb)<br />

swry(inDwn) ^zwny, (jIA) jIvn mukqI(kw) dy(dwqw) dwqy hn[ XQw:- srb<br />

inDwn; jw kI idRstI mwih]) idRsit qyrI.suKu pweIAY; mn mwih inDwnw] jw kau<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

654<br />

q`qkrw


qum ikrpwl Bey; syvk sy prvwnw]) srb inDwn; pRB qyrI mieAw] Awphu kCU;<br />

n iknhU lieAw]) srb inDwn; rwKy jn mwih] qw kY sMig;iklivK duK jwih]2]<br />

AwT phr; pwrbRhm rMig rwqw]) lwl rMg; pUrn purKu ibDwqw] 1] vwihgurU<br />

gurU pRmysr jI(AwT) A`Ty phr, (pwrbRhm) sB ko kwl; sBn ko krqw] rog sog;<br />

doKn ko hrqw] Akwl purKu vwihgurU jI dy rMig, (rMig) pyRm(rMig) AnMd ’c(rwqw)<br />

rMgy hn[ XQw:- drsn prsn.srsn hrsn; rMig rMgI krqwrI ry]<br />

bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu Brmu] (bRhm)<br />

srb pRkwSk inrw nUr hI nUr, inrMkwr inRivkwr ivsmwd Ajpw jwp bRhm<br />

jI(mih) ’c, (jnu) gurpRmysr jI, rom 2 krky lIx hn[ (pwrbRhmu) sBnw jIAw<br />

kw, ieku dwqw; so, mY ivsir n jweI] KMf bRhmMf dy krqy, srb ivAwpI vwihguurU<br />

jI, Awpxy srUp(jn) gurU pRmysr jI dy rom 2(mih) ’c vsdy hn[ gurU pRmysr jI,<br />

Awip hI(eykih) ie`k dYÍq rihq bRhm srUp hn[ ies’c kCu BI(Brmu) SMkw, sMsw<br />

nhI hY[ XQw:- gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw]<br />

1]) guru prmysru eyku hY ; sB mih rihAw smwie]) gur mih.Awpu smoie; sbdu<br />

vrqwieAw] Anuswr vwihgurU jI AYsy rom 2’c vsy hn, ijs krky sVdI m`cdI<br />

bldI loh’qy Afol KV@y, Bwxw mMnx kurbwnI dyx dw sbk isKwA rhy hn[ ies<br />

ivsmwd lIxqw’c, q`qy ryqy ’qy bYT ky, q`qw ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy su`cy<br />

au~cy mhwn praupkwrI DIrjDwrI sIs’qy puAw rhy hn[<br />

shs isAwnp; lieAw n jweIAY] nwnk.AYsw guru; bfBwgI pweIAY] 3])<br />

pwrbRhm prmysur siqgur; sBnw krq auDwrw] Anuswr Akwl purKu gurU pRmysr<br />

jI, (shs) hzwr isAwnp nwl, (lieAw) pRwpq (n) nhIN kIqy(jweIAY) jw<br />

skdy[ XQw:- hau ivic mUrKu; hau ivic isAwxw] moK mukiq kI; swr n jwxw])<br />

shs isAwxp.nh imlY, myrI ijMduVIey; jn nwnk.gurmuiK jwqw rwm]) shs<br />

isAwxpw lK hoih; q iek n clY nwil]) Amru vyprvwhu hY, iqsu nwil<br />

isAwxp.n cleI; n hujiq krxI jwie] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI<br />

gurU nwnk dyv swihb mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- hy mn!Akwl purKujI dI<br />

ikRpw duAwrw, jykr(AYsw) AYsy ivsmwd koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw<br />

kw dwqw ry] bfBwgI guru pRmysr jI pweIAY, qW(bfBwgI) v`ifAW BwgW vwly bx<br />

jweIey[ prmpUjnIk guru pRmysr jI hI bfBwgI hn, ijn@W dy prm piv`qR SuB s`cy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

655<br />

q`qkrw


crnIN pY ky, mMdBwgI BI v`fBwgy bxdy hn, Ajpw jwp Anhd vwjy v`jdy hn[<br />

XQw:- Andu suxhu vfBwgIho; sgl mnorQ pUry] pwrbRhmu pRBu pwieAw; auqry<br />

sgl ivsUry] dUK rog sMqwp auqry; suxI scI bwxI] sMq swjn Bey srsy; pUry gur<br />

qy jwxI] suxqy punIq khqy pivqu; siqguru rihAw BrpUry] ibnvMiq nwnku.gur<br />

crx lwgy; vwjy Anhd qUry] 40] 1]) vw AYsw guru; (bfBwgI) v`ifAW BwgW<br />

krky (pweIAY) pweIdy hn] 3] XQw:- BUly mwrgu; ijnih bqwieAw] AYsw guru;<br />

vfBwgI pwieAw]) guru pUrw; pweIAY vfBwgI] gur kI syvw; dUKu n lwgI]<br />

sPl drsnu; pyKq punIq]) pivqR pivqR; pivqR punIq] vwihgurU gurU pRmysr<br />

jI dy bRhmigAwn rUpI &L sihq sPl, suMdr prmpiv`qR drsnu(pyKq) dyKidAW,<br />

dyKx vwly pyRmI gursyvk jI mn bwxI rom 2 krky (punIq) piv`qR piv`qR hI piv`qR<br />

ho jWdy hn[ XQw:- siqgur drsin; Agin invwrI] siqgur Bytq; haumY mwrI]<br />

siqgur sMig; nwhI mnu folY] AMimRq bwxI; gurmuiK bolY] 1]) drsin qyrY; Bvn<br />

punIqw] Awqm gVu ibKmu; iqnw hI jIqw] qum dwqy.qum purK ibDwqy; quDu jyvfu,<br />

Avru n sUrw jIau] 3]) drsnu pyKq; Bey punIqw] sgl auDwry; BweI mIqw]<br />

Agm Agocru suAwmI Apunw; gur ikrpw qy scu iDAweI jIau] 2]) drsnu dyKq;<br />

doK nsy] kbhu n hovhu; idRsit Agocr.jIA kY sMig bsy] 1]) AMdir scw nyhu;<br />

lwieAw pRIqm AwpxY] qnu mnu hoie inhwlu; jw guru dyKw swm@xy]) sPl drsu qyrw<br />

pwrbRhm; gux iniD qyrI bwxI] pwvau DUir.qyry dws kI; nwnk kurbwxI]) drsn<br />

dyKq hI, suiD kI.n suiD rhI; buiD kI.n buiD rhI, miq mY.n miq hY[<br />

prsq crn giq; inrml rIiq] gurU jI dy s`cy crn-kmlW nUM(prsq)<br />

prsidAW hI, gursyvk jI nUM(inrml) au~jl gur(rIiq) mrXwdw dI(giq) pRwpqI<br />

hox qoN, (giq) kilAwx huMdI hY[ XQw:- ikqY pRkwir; n qUtau pRIiq] dws qyry kI;<br />

inrml rIiq]) Twkur ky syvk kY; min prqIiq] Twkur ky syvk kI; inrml<br />

rIiq]<br />

Bytq sMig; rwm gun rvy] vwihgurU srUp prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI<br />

dy (sMig) nwl(Bytq) imlidAW hI, pyRmI gursyvk jI(rwm) srb ivAwpI krqw<br />

purKujI dy(gun) guxW nUM vwhu!vwhu! krky, (rvy) aucwrn l`g jWdy hn, vwihgurU<br />

vwihgurU vwihgurU ismrn’c lIn ho jWdy hn[ XQw:- soriT mhlw 5] srb suKw<br />

kw dwqw siqguru; qw kI srnI pweIAY] drsnu Bytq hoq Anµdw; dUKu gieAw hir<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

656<br />

q`qkrw


gweIAY] 1) sB ikCu qum@ hI qy hoAw; Awip bxq bxweI] drsnu Bytq swD kw;<br />

nwnk gux gweI]<br />

pwrbRhm kI; drgh gvy] pyRmI gursyvk jI dI, (pwrbRhm) srb ivAwpk<br />

srb pRkwSk, sB dy AMdr bwhr hr smyN jwp kr rhy, Ajpw jwp vwihgurU<br />

jI(kI) dI (drgh) jwgq joiq nUro nUr cwnxW dy mhW cwnx inrgun inrMkwr,<br />

Acl mUriq AnBau pRkws; c, (gvy) phuMc lInqw eykqw ABydqw ho jWdI hY[<br />

XQw:- hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj<br />

Duin Jok]<br />

suin kir bcn; krn AwGwny]) pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur<br />

pwrbRhm] gurU pRmysr jI dy suMdr drSn krky , prmpiv`qR mnohr(bcn) gurbwxI<br />

kQw kIrqn jI, koit krn dIjih.pRB pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm]<br />

Anuswr rom 2 dy kMnW nwl suin(kir) krky, pyRmI gursyvk jI dy(krn) kMn,<br />

(AwGwny) r`j jWdy hn[ XQw:- sRvx soRq rjy.gurbwxI; joqI joiq imlweI hy]<br />

min sMqoKu; Awqm pqIAwny] s`cy gurbwxI jI sux ky, gursyvk jI min Aqy<br />

(Awqm) rUh krky, pUrn sMqoKu sihq(pqIAwny) pRsMn ho gey[<br />

pUrw guru; AK´au jw kw mMqR]) ijin pMc mwir.ibdwr gudwry; so pUrw ieh klI<br />

ry] Anuswr pMjW ivkwrW nUM ij`qx vwly gurU pRmysr jI(pUrw) pUry guru jI hn[ (jw)<br />

ijn@W kw(mMqR) aupdyS, vwihgurU mMqR, gurbwxI jI, (AK´au) nws qoN rihq, Aibnws<br />

inrMkwr srUp hn[ XQw:- bwxI mMqR.mhw purKn kI; mnih auqwrn mwn kau])<br />

vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n koie]) vwihgurU gurU mMqR hY ; jp<br />

haumYN KoeI]<br />

AMimRq idRsit pyKY; hoie sMq] Anq klwvwn sd sdw myhrvwn pUry gurU jI,<br />

bRhmigAwnI kI idRsit; AMimRqu brsI]) nwnk ndrI; ndir inhwl] Anuswr ijs<br />

’qy pUrn ikRpw sihq, AMimRq(idRsit) ing@w nwl(pyKY) q`kdy hn, auh rwKS fwkU<br />

BI, (sMq) shx sIl sMqM; sm imqRs´ durjnh] Anuswr suAws 2 nwm jpx vwly<br />

SihnSIl SWq Awqmw, gurU jI dy pUrn sMq jI hoie jWdy hn, aus dy AMdr<br />

Aibnws vwihgurU Ajpw jwp clw idMdy hn[ ikauN jo Awp jI dI idRstI’c swry<br />

^zwny hn[ XQw:- srb inDwn; jw kI idRstI mwih]) AimA idRsit suB krY; hrY<br />

AG pwp skl ml]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

657<br />

q`qkrw


gux ibAMq; kImiq nhI pwie]) nwnk.inrguix guxu kry; guxvMiqAw.guxu dy]<br />

Anuswr sB qy vfw siqguru nwnku; jI dy, iKmw DIrj sihnSIlqw inmRqw gRIbI,<br />

inRivkwrqw inrvYrqw inrlypqw Awid AnMq SuB guxW dIAW Anq klW sihq<br />

ivsmwd gux ibAMq hn[ Awp jI dy Amolk guxW dI kImiq nhI(pwie) pweI jw<br />

skdI jI[ XQw:- qyry gux bhuqy, mY eyku n jwixAw; mY mUrK ikCu dIjY] pRxviq<br />

nwnk.suix myry swihbw; fubdw pQru lIjY] 4] 4]) iqs ikAw guxw kw, AMqu n<br />

pwieAw; hau gwvw sbid vIcwrI] hir jIau jpI.hir jIau swlwhI; ivchu Awpu<br />

invwrI] 10]) qU gux swgru; Avgux mohI]) hir ky gun.bhuq bhuq bhu soBw; hm<br />

quC kir kir brnQy] hmrI miq.vsgiq pRB qumrY; jn nwnk ky pRB smrQy])<br />

hmrI ijhbw eyk pRB; hir ky gux Agm AQwh] hm ikau kir jph ieAwixAw;<br />

hir qum vf Agm Agwh] hir dyhu pRBU miq aUqmw; gur siqgur kY pig pwh]<br />

sqsMgiq hir myil pRB; hm pwpI sMig qrwh] jn nwnk kau.hir bKis lYhu; hir<br />

quTY myil imlwh] hir ikrpw kir.suix bynqI; hm pwpI ikrm qrwh] 1]<br />

nwnk ijsu BwvY; iqsu ley imlwie] 4] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU<br />

sRI gurU nwnk dyv swihb mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- ijsu ipAwry gursyvk jI<br />

nUM, pUry gurU jI dy drSn, s`cy crn-kml, pUry gurU jI dw mMqR, pUry gurU jI dy byAMq<br />

gux(BwvY) BwauNdy hn, iqsu nUM Akwl purKu jI, Awpxy nwl.imlwie(ley) lYNdy hn[<br />

vw gurU pRmysr jI nUM, ijsu Awpxy ipAwry syvk jI nUM imlwauxw(BwvY) BwauNdw hY,<br />

iqsu nUM Awpxy nwl.imlwie (ley) lYNdy hn] 4] XQw:- Aink klw; lKI nh<br />

jwie] ijsu BwvY; iqsu ley imlwie]<br />

ijhbw eyk; ausqiq Anyk]) bilhwrI gur Awpxy; idauhwVI sd vwr]<br />

Anuswr dwsn dws gurU pRmysr jI qoN hmySw hI kurbwn jWdw hY[ dwsn dws dI<br />

ijhbw eyk hY, pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm] Anuswr<br />

pwrbRhm s`c srUp Anq klwvwn pUrn myhrvwn, gurU pRmysr jI dI(ausqiq)<br />

mihmw Anyk hY jI[ XQw:- ijhvw eyk; kvn gun khIAY] bysumwr byAMq suAwmI;<br />

qyro.AMqu n iknhI lhIAY]) hmrI ijhbw eyk pRB; hir ky gux Agm AQwh hm<br />

ikau kir jph ieAwixAw; hir qum vf Agm Agwh]) hir ky gun.bhuq bhuq bhu<br />

soBw; hm quC kir kir brnQy] hmrI miq.vsgiq pRB qumrY; jn nwnk ky pRB<br />

smrQy]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

658<br />

q`qkrw


siq purK; pUrn ibbyk] prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gMRQ swihb pUrn<br />

bRhm(siq) s`cy Akwl purK(ibbyk) bRhmigAwn sihq hn[ XQw:- gurmuiK.buFy<br />

kdy nwhI; ijn@w AMqir.suriq igAwnu] sdw sdw hir gux rvih; AMqir shj<br />

iDAwnu] Eie sdw Anµid ibbyk rhih; duiK suiK eyk smwin] iqnw ndrI ieko<br />

AwieAw; sBu Awqm rwmu pCwnu] 44]) gurdyv sWiq siq buiD mUriq; gurdyv<br />

pwrs prs prw]<br />

kwhU bol; n phucq pRwnI] Agm Agocr; pRB inrbwnI] 1.prmpUjnIk<br />

siqgurU swihb jI, siq purK srb ivAwpI srb pRkwSk vwihgurU jI, srUp hn[<br />

Awpxy inrgun srUp duAwrw, AsMK bRhmMfW nUM rcn, AnMq sUrjW cMdRimAW Aqy<br />

jIAW dy ieMidRAW nUM pRkwSx vwly, jIAW dI ijMd jwn hn[ pRwxI’c Awpxw koeI<br />

bl nhIN, vwihgurU siqgurU swihb jI dy bl nwl cldw hY[ ies qr@W gurU pRmysr<br />

jI dy SuB bol hn, kwm kRoD AOgux ivkwrW nUM iqAwgx dy, (kwhU) iksy BI durl`B<br />

Amolk bol nUM, Awpxy ijsmwnI Aqy ieMidRAW dy bl krky, isAwnp cqurweI<br />

ihkmq hu`jq krky, pRwnI(n) nhIN(phucq) phuMc skdw, Bwv kmw nhIN skdw[<br />

mMd sMklp izAwdw sOxW izAwdw Kwxw, inMdw cuglI kOVw bolxw Awid doSW dw<br />

iqAwgxw ies nUM AOKw hY[ gurU pRmysr jI dI ikRpw nwl hI pRwpqI hY[ XQw:-<br />

ieksu.n pujih bol; jy pUry pUrw kir imlY] 2.(pRB) DMn vwihgurU mh`lw pMjvW jI,<br />

smR`Q Anq klwvwn inrgun inrMkwr pUrn bRhm jI dy srgun srUp, s`cy su`cy au~cy<br />

pUrn gurU Avqwr jI, (Agocr) suqMqR(Agm) (A+gm) (gm) sog qoN(A) rihq,<br />

(inrbwnI) bMDn qoN rihq, (inr+bwnI) (bwnI) d`uKW qoN(inr) rihq hn[ pRwnI<br />

hMgqw sihq dwvy dy (kwhU) iksy BI bol krky, Agm Agocr; pRB inrbwnI] gurU<br />

pRmysr jI dI AiqAMq au~cI su`cI bRhm AvsQw q`k (n) nhIN(phucq) phuMc skdw,<br />

Bwv gurU jI vWg Dur kI bwxI nhIN aucwr skdw[ ijvyN ipRQIcMd, gurU pRmysr jI<br />

nwl r`jvIN eIrKw vYr krky phuMc nhIN sikAw[ XQw:- glI.jogu n hoeI] eyk<br />

idRsit kir smsir jwxY; jogI khIAY soeI] 1]) siqgur kI rIsY, hoir kcu ipcu<br />

boldy; sy kUiVAwr kUVy JiV pVIAY]<br />

inrwhwr inrvYr suKdweI]) jIAw kw Awhwru jIA; Kwxw eyhu kryie] ivic<br />

aupwey swierw; iqnw iB swr kryie] nwnk.icMqw mq krhu; icMqw iqs hI hyie]<br />

1] Anuswr Ahwr Kwx vwly jIA, jIAW nUM hr smyN KweI hI jWdy hn, pr ivsmwd<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

659<br />

q`qkrw


srb ivAwpI Ajpw jwp vwihgurU jI (inrwhwr) (inrw+hwr) (hwr) Ahwr<br />

qoN(inrw) rihq inrwhwr hn, Bwv jIAW nUUM KWdy nhIN, sgoN.srb jIAw; Awpy<br />

pRiqpwl] hn[ (inrvYr) vYr qoN(inr) rihq, sdw sdw; qUM hY suKdweI]<br />

Anuswr(suKdweI) suK dwqy inrml inrBau hn[ vw vwihgurU inrMkwr Ajpw jwp<br />

inrgun bRhm jI, (inrwhwr) (inrw+hwr) vYr rUpI(hwr) Ahwr qoN(inrw) rihq,<br />

inrvYr suKdweI hn[ swfy kilju`gI jIAW dy rom 2 AMdr vYr idRV hY, ies leI<br />

jb DwrY; koaU bYrI mIqu] qb lgu; inhclu nwhI cIqu] Anuswr mn Ac`l nhIN<br />

huMdw, AMdr vYr hoxy krky, inrwhwr inrvYr suKdweI] vwihgurU jI dy drSn nhIN<br />

huMdy, vYr Bwv’c v`fy 2 ie`k dUjy nUM mwridAW mridAW jnmW 2’c, kSt Bogdy<br />

rihMdy hn, pr DMn gurU pRmysr jI vYr krn vwilAW nwl BI vYr nhIN krdy[<br />

XQw:- inrhwrI kysv inrvYrw] koit jnw; jw ky pUjih pYrw]) inrwhwrI inrvYru<br />

smwieAw] Dwir Kylu; cqurBuju khwieAw] inrvYr purK; siqgur pRB dwqy] hm<br />

AprwDI; qum@ bKswqy]) sMq gurU.vYr krY n.iksU sMg, vrqY sB kY ihq mY.Aiq hI<br />

Aiq hI[ (dwsn dws) {pyRm pRcwr:- Ahwr Kwx vwly jIA, jIAW nUM hr smyN KweI<br />

hI jWdy hn, ies leI AsIN BI hr vyly jIA KWdy hW[ ie`k swh lYNdy hW, qW byAMq<br />

jIA mr jWdy hn[ Kwx bwry swnMU kI hukm hY?nwm jp 2 jpw 2 ky, sMqoK sihq<br />

Ckxw, piv`qR AMimRq hY[ XQw:- Kwxw pIxw pivqRü hY; idqonu irjku sMbwih]<br />

nwnk.ijn@I gurmuiK buiJAw; iqn@w sUqku nwih] 3] zor zulm qoN mnwhI krdy hn[<br />

fwkU kwql prwieAw h`k lu`t ky, murdwr KWdy hn[ XQw:- hku prwieAw nwnkw;<br />

ausu sUAr.ausu gwie] guru pIru.hwmw qw Bry; jw murdwru n Kwie]) kUVu boil;<br />

murdwru Kwie] AvrI no; smJwvix jwie] muTw Awip; muhwey swQY] nwnk.AYsw<br />

AwgU jwpY]) AsMK gl vF; hiqAw kmwih] AsMK pwpI; pwpu kir jwih] dMBI nUM<br />

mMg Kwx qoN mn@whI hY[ XQw:- inrMkwir; jo rhY smwie] kwhy; BIiKAw mMgix<br />

jwie]) jogI hovw jig Bvw; Gir Gir BIiKAw lyau] drgh.lyKw mMgIAY; iksu iksu<br />

auqru dyau]) ieik Bgvw vysu kir iPrih; jogI sMinAwsw] AMdir iqRsnw bhuqu;<br />

Cwdn Bojn kI Awsw] ibrQw jnmu gvwie; n igrhI.n audwsw] jmkwlu isrhu n<br />

auqrY; iqRibiD mnsw] so inrwhwr vwhigurU jI nMU jp 2 ky, sMqoK pRwpq krky,<br />

zulm iqAwg ky, hir crxI ic`q lwaux dw SuB s`cw aupdyS hY[ XQw:- so<br />

sMinAwsI.jo siqgur syvY; ivchu Awpu gvwey] Cwdn Bojn kI.Aws n kreI; AicMqu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

660<br />

q`qkrw


imlY so pwey] bkY n bolY.iKmw Dnu sMgRhY ; qwmsu nwim jlwey] Dnu igrhI sMinAwsI<br />

jogI; ij hir crxI icqu lwey] 7]<br />

qw kI kImiq; iknY n pweI] 1.Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip<br />

Alypw; inrgunu rhqw]) iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw])<br />

iKn mih Qwip auQwpnhwry; kudriq.kIm n phI] Anuswr ie`k iKn’c AsMK<br />

bRhmMf nMU rcx, lYA krn nUM smR`Q hn, ies leI(qw) iqn@W Bwv inrwhwr inrvYr<br />

suKdweI] bRhm jI kI kImiq, (iknY) iksy ny(n) nhIN pweI[ XQw:- kImiq<br />

pwie; n kihAw jwie] khxY vwly; qyry rhy smwie] 1] vfy myry swihbw; gihr<br />

gMBIrw guxI ghIrw] koie n jwxY; qyrw kyqw kyvfu cIrw] 1]) isrIrwgu mhlw 1]<br />

koit kotI myrI Awrjw; pvxu pIAxu AipAwau] cMdu sUrju duie.guPY n dyKw;<br />

supnY.saux n Qwau] BI qyrI kImiq nw pvY; hau.kyvfu AwKw nwau] 1] swcw<br />

inrMkwru; inj Qwie] suix suix AwKxu AwKxw; jy BwvY kry qmwie] 1] rhwau]<br />

kusw ktIAw vwr vwr; pIsix pIsw pwie] AgI syqI jwlIAw; Bsm syqI ril<br />

jwau] BI qyrI kImiq nw pvY; hau.kyvfu AwKw nwau] 2] pMKI hoie kY.jy Bvw; sY<br />

AsmwnI jwau] ndrI iksY n AwvaU; nw ikCu pIAw.n Kwau] BI qyrI kImiq nw<br />

pvY; hau.kyvfu AwKw nwau] 3] nwnk. kwgd lK mxw; piV piV kIcY Bwau]<br />

msU.qoit n AwveI; lyKix pauxu clwau] BI qyrI kImiq nw pvY; hau.kyvfu AwKw<br />

nwau]<br />

2.inrwhwr inrvYr suKdweI] qw kI kImiq; iknY n pweI] vwihgurU jI ny,<br />

gurU Avqwr’c pRgt ho ky, vwihgurU jI dI ^Ub bMdgI kIqI krweI, klju`gI jIAW<br />

nUM gurU mrXwdw gurU ieiqhws gurbwxI jI b^Sy[ Awp vwihgurU jI au~bldI dyZ’c<br />

bYTy, r`b jI qoN kurbwn hoey, byAMq is`K is`KxIAW kurbwn kIqy[ prmpiv`qR CyvyN<br />

jwmyN AMdr, sB qoN A`gy ho ky DrmXu`D ij`qy hn[ prmpiv`qR prmpUjnIk nOvyN<br />

jwmy’c Awpxy, SuB s`cy mhwn praupkwrI sIs swihb jI kurbwn kIqy hn[<br />

prmpiv`qR prmpUjnIk dsvyN jwmy AMdr, srvMs isMG isMGxIAW kurbwn kr idqy[<br />

(qw) gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru ; gurdyv nwnk hir nmskrw] siqgurU<br />

swihbwn jI dI krnI kmweI sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn ndr b^SIS<br />

ikRpw praupkwrW(kI) dI kImiq iknY n pweI[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

661<br />

q`qkrw


Aink Bgq; bMdn inq krih] DMn ivsmwd gurU siqgurU nwnk dyv swihb<br />

jI nUM, AsMK Bgq; gux igAwn vIcwr]) qyrI Bgiq.qyrI Bgiq BMfwr jI; Bry<br />

byAMq byAMqw] qyry Bgq.qyry Bgq slwhin quDu jI; hir Aink Anyk Anµqw] qyrI<br />

Aink.qyrI Aink, krih hir pUjw jI; qpu qwpih jpih byAMqw] Anuswr AsMK<br />

bRhmMf ’c(Aink) AnykW Bgq jn, hr smyN inq 2 hI, mn bwxI rom 2 krky,<br />

fMfauiq bMdn Ainkbwr Anuswr fMfy vWg lMmy pY ky, fMfauq nmskwr Ainkbwr<br />

kridAW, (bMdn) h`Q joV ky m`Qw tykxw(krih) krdy rihMdy hn[ XQw:- muin mn<br />

pRnwm]) myrw siqguru ipAwrw; ikqu ibiD imlY] hau.iKnu iKnu krI nmskwru; myrw<br />

guru pUrw ikau imlY] 1]) Awid gur ey; nmh] ugwid gur ey; nmh] siqgur ey;<br />

nmh] sRI gurdyv ey; nmh]<br />

crn kml; ihrdY ismrih] 1.ijvyN kml sohxw huMdw hY, iqvyN gurU pRmysr jI<br />

dy s`cy crn-kml AiqAMq hI suMdr sohxy hn[ ijvyN kml sRovr qy mINh dy pwxI<br />

qoN inrlyp huMdw hY, iqvyN gurU pRmysr jI dy s`cy crn-kml, mINh dy pwxI vWg,<br />

surg dy BogW dI ie`Cw qy hyTly pwxI vWg, ies lok dy pdwrQW ivkwrW qoN, inrlyp<br />

hn[ XQw:- mY nIry.Aink Bojn bhu ibMjn; iqn isau.idRsit n krY rucWgY]) hir<br />

risk bYrwgI.nwim ilv lwgI; kqhu.n jwie inKyiDAw]) jy DrqI sB kMcnu kir<br />

dIjY; ibnu nwvY, Avru n BwieAw rwm] siqgurU swihb jI dy mweI; crn gur mITy]<br />

im`Ty sohxy inrlyp s`cy crn (kml) kmlW nUM, Anyk Bgq jn(ihrdY) irdy ’c,<br />

pUrn pRym nmskwr sihq (ismrih) Xwd krdy hn[ vw ihrdY.crx sbdu siqgur<br />

ko; nwnk.bWiDE pwl] Anuswr gursbd jI hI crn-kml hn[ gursbd rUpI s`cy<br />

suMdr sohxy inrlyp im`Ty crn(kml) kmlW nUM, pRymI Bgq jn Awpxy ihrdY ’c<br />

pUrn pRym nwl(ismrih) Xwd krdy hn[<br />

sd bilhwrI; siqgur Apny] nwnk ijsu pRswid; AYsw pRBu jpny] 5]<br />

siqgurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI<br />

ivsmwd rMg ’c lIn ho ky &urmwauNdy hn:- dwsn dws Apny prmpUjnIk s`cy<br />

siqgur.jI qoN, sd(bilhwrI) kurbwn jWdw hY[ XQw:- nwrwien nrpiq;<br />

nmskwrY] AYsy gur kau.bil bil jweIAY; Awip mukqu, moih qwrY]) gur Apuny<br />

aUpir; bil jweIAY]) Apuny siqgur kY bilhwrY] (ijsu) ijn@W dI, pRkwS srUp sRb<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

662<br />

q`qkrw


ivAwpI ivsmwd Anq klwvwn s`cI(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, (AYsw) AYsy<br />

ivsmwd Anyk ausqq dy mwlk, (pRBu) srb klw sm`RQ Akwl purKu jI , rom 2 krky<br />

ivsmwdI rMg’c dwsn dws jpny kIqy hn] 5]<br />

iehu hir rsu; pwvY jnu koie] vwihgurU jI Awpxy syvk qy jo, Ehu DnvMqu;<br />

kulvMqu piqvMqu] jIvn mukiq; ijsu irdY BgvMqu] mhwn au~cI gurmuiK AvsQw vwlI<br />

b^iSS krdy hn, so &urmw rhy hn:- prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU swihb jI,<br />

ismrn pRymw-BgqI krn vwly, gursbd kQw kIrqn in`qnym gurbwxI jI dw ^Ub<br />

AiBAws krn vwly, Awpxy ipAwry gursyvk jI dy irdy’coN AMimRq muK’c Byjdy rihMdy<br />

hn[ gurpRswid irdy ’coN AMimRq rs au~T ky, muK’c inrXqn Awaux vwly, iehu(hir)<br />

vwihgurU jI dy bRhmwnMd rsu nUM, (koie) koeI ivrly gurmuiK(jnu) Bgq jI hI(pwvY)<br />

pwauNdy hn[ XQw:- hir rsu pIvY; Almsqu mqvwrw]<br />

AMimRqu pIvY; Amru so hoie] pMjW ipAwirAW duAwrw, KMfy bwty dw AMimRq Ck ky,<br />

gurbwxI ismrn AiBAws duAwrw, gurW dw b^iSAw AMimRq irdy’coN au~T ky muK’c<br />

Awaux qoN, ijhVy gurmuiK jn sdw AMimRqu (pIvY) pINdy hn[ (so) auh gurU ipAwry<br />

s`icAwry inrwry(Amru) mrn qoN rihq hoie jWdy hn[ XQw:- pI AMimRqu AwGwinAw;<br />

guir.Amr krwieAw]<br />

ausu purK kw; nwhI kdy ibnws] jw kY min; pRgty gunqws] (jw) ijs gurmuiK<br />

ipAwry s`icAwry gurU jI dy qwry(kY) dy min ’c, sB gux.iks hI nwih; hir pUr<br />

BMfwrIAw] Anuswr(gunqws) siq sMqoK dieAw Drm inmRqw sihnSIlqw gRIbI pRym<br />

ivrwg, iqAwg, inrAiBmwnqw iKmw DIrj inrvYrqw inrlypqw Awid, sRb ivAwpI<br />

mhW ivsmwd, AnMq SuB guxW dy pUrn BMfwry vwihgurU jI Awp pRgty hn[ XQw:-<br />

Andu BieAw vfBwgIho; igRih pRgty pRB Awie jIau] ausu pUrn gurmuiK purK jI(kw)<br />

dw, kwL krky kdy(ibnws) nws nwhI huMdw[ XQw:- inhclu scu Kudwie eyku; Kudwie<br />

bMdw AibnwsI]) iQru pwrbRhmu prmysro; syvku iQru hosI]) hir ky syvk.jo hir Bwey;<br />

iqn@ kI kQw inrwrI ry] Awvih n jwih.n kbhU mrqy; pwrbRhm sMgwrI ry]) vw.Aiq<br />

sMudr.kulIn cqur; muiK i|AwnI DnvMq] imrqk khIAih.nwnkw; ijh pRIiq<br />

nhI.BgvMq] Anuswr kukrm krny krky, ausu purK kw; vwihgurU jI v`loN kdy ibnws<br />

nwhI huMdw[<br />

AwT phr; hir kw nwmu lyie] nwm rsIey gurmuiK ipAwry jI AwT phr,<br />

prmpUjnIk (hir) DMn vwihgurU gurqw ibrwjmwn siqgurU gRMQ swihb jI(kw) dy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

663<br />

q`qkrw


^Sy, prmpiv`qR SuB s`cy(nwmu) gurSbd, Awpxy idl idmwZ’c(lyie) lYNdy hn,<br />

(lyie) aucwrdy hn[ XQw:- AwT phr; ijsu ivsrih nwhI] giq hovY nwnk; iqsu<br />

lig pweI]<br />

scu aupdysu; syvk kau dyie] ju`go ju`g sd sdw gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr<br />

jI nwl juVy hoey nwm rsIey, A`Ty phr AMimRq pIx vwly gurmuiK mhWpurS, gurU<br />

swihb jI dy ipAwry gur syvk jI(kau) nUM, Awpxw ipAwrw gur BweI jwx ky, gurU<br />

jI dy s`cy crn-kmlW nwl juVn joVn leI gur sbd dw prmpiv`qR SuB(scu) s`cw<br />

aupdysu, pUrn ipAwr siqkwr nwl, Juk 2 ky nmskwrW kridAW(dyie) idMdy hn[<br />

XQw:- gurU isKu.isKu gurU hY ; eyko gur aupdysu clwey] kMnW bwtI ku`rrrU, qUM myrw<br />

cylw, mYN qyrw g`urrrU[ Apxw mn GVq aupdyS nhIN idMdy[<br />

moh mwieAw kY sMig; n lypu] mn mih rwKY; hir hir eyku]) jnm mrx duhhU<br />

mih nwhI; jn praupkwrI Awey] jIA dwnu dy BgqI lwiein; hir isau lYin<br />

imlwey] Anuswr praupkwrI gurU ipAwry svwry siqkwry gurmuiK jI, (eyku) ie`k<br />

AdYÍq rUp(hir) inrgun bRhm jI, aun@W dy prm pUjnIk srgun srUp(hir)<br />

prmpUjnIk DMn s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb inrguxu srguxu; Awpy soeI]<br />

pUrn bRhm srUp jI nUM, Awpxy mn(mih) ’c vsw ky(rwKY) r`Kdy hn[ sRIrW dy moh,<br />

rjo qmo sqo iqRguxI mwieAw(kY) dy sMig(lypu) ilpwiemwn, K`cq(n) nhIN huMdy[<br />

XQw:- bRhmigAwnI; sdw inrlyp] jYsy jl mih; kml Alyp]) srbqR<br />

rmxM.goibMdh; nwnk.lyp Cyp n ilp´qy]<br />

AMDkwr; dIpk prgwsy] nwnk.Brm moh duK; qh qy nwsy] 6] prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb Drin ggn nv KMf mih; joiq<br />

sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk<br />

mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy hn:- hir rs pIx vwly Amr purK, A`Ty pihr<br />

nwm jpx jpwaux vwly, Awpxy mn’c vwihgurU jI nUM vswaux vwly pRymI, nwm rsIey<br />

mhwn praupkwrI gurmuiK ipAwry s`icAwry mhWpurS gursyvk dy irdy’c, AigAwn<br />

dy(AMDkwr) hn@yry’c, pUry gurU jI duAwrw gurSbd vw igAwn rUpI dIvw vw bRhm<br />

rUpI(dIpk) dIvw (prgwsy) jgy hn, (qh) iq`Qy gursyvk jI dy irdy (qy) qoN, Brm<br />

Anyk qr@W dw moh qy Anyk qr@W dy duK(nwsy) n`s jWdy hn] 6]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

664<br />

q`qkrw


77.qpiq mwih; TwiF vrqweI] Andu BieAw; duK nwTy BweI] prmpUjnIk<br />

vwihgurU mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- dwsn dws ny gurU jI dI swDsMgq’c,<br />

Ajpw jwp vwihgurU jI jpy jpwey[ DMn gurU pRmysr jI ny, swc nwm kI AMimRq<br />

vrKw] krky, iqRSnw PYSn loB hyq rog ivkwr eIrKw vYr kRoD dI(qpiq)<br />

qpS(mwih) ’c, dwsn dws dy irdy ’c, kljuig.rQu Agin kw; kUVu AgY rQvwhu])<br />

Agin swgr; bUfq sMswrw] Anuswr A`g dy smuMdR sMswr’c, swry doSW ivkwrW dI<br />

inivrqI rUp(TwiF) TMF(vrqweI) vrqw idqI[ Gwl isAwxp aukiq n myrI; pUrY<br />

gurU kmweI] Anuswr pUry gurU jI dI ibAMq kmweI ikRpw duAwrw, hy BweI!dwsndws<br />

dy, duKu ivCoVw; ieku duKu BUK] ieku duKu; skqvwr jmdUq]) ivDx KUhI; muMD<br />

iekylI] nw koo swQI; nw ko bylI]) sMsw iehu sMswru hY; jnm mrx ivic duK<br />

sbwieAw] Anuswr jnm mrn rog klyS ivkwr AOguxW qy vwihgurU jI dy ivCoVy dy<br />

duK(nwTy) n`T gey, Ando Andu Gxw; mY so pRBu fITw rwm] Anuswr(Andu) AnMd<br />

srUp bRhm jI pRwpq(BieAw) ho gey hn[ XQw:- TwiF pweI; krqwry] qwpu; Coif<br />

gieAw prvwry]) sWiq pweI; guir siqguir pUry] suK aupjy; bwjy Anhd qUry])<br />

blqo jlqo qauikAw; gur cMdnu sIqlwieE] 1] AigAwn AMDyrw imit gieAw;<br />

gur igAwnu dIpwieE] 2]) mwJ mhlw 5] hukmI; vrsx lwgy myhw] swjn sMq<br />

imil; nwmu jpyhw] sIql sWiq shj suKu pwieAw; TwiF pweI.pRiB Awpy jIau] 1]<br />

sBu ikCu; bhuqo bhuqu aupwieAw] kir ikrpw pRiB; sgl rjwieAw] dwiq<br />

krhu.myry dwqwrw; jIA jMq siB DRwpy jIau] 2] scw swihbu; scI nweI] gur<br />

prswid iqsu sdw iDAweI] jnm mrx BY kwty mohw; ibnsy sog sMqwpy jIau] 3]<br />

swis swis nwnku swlwhy] ismrq nwmu; kwty siB Pwhy] pUrn Aws krI iKn<br />

Biqir; hir hir hir gux jwpy jIau] 4] 27] 34]<br />

swKI:- DMn hn DMn hn DMn hn, vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU goibMd isMG<br />

swihb mhwrwj jI DMn hn, Awpxy inrgun srUp jI duAwrw AnMq sUrjW cMdRimAW<br />

ibjlIAW AgnIAW titAwixAW nUM hux pRkwS rhy hn[ jw kI idRsit AMimRqDwr,<br />

kwluK Kin auqwr; iqmr Aig´wn jwih.drs duAwr] BwrI bIr-rs, AMimRq dy dwqy,<br />

gur nwnk dyv goivMd rUp] s`cy pwiqswhjI ny, 1761 sMmq 6 poh dI TMFI Twr<br />

vYrwg iqAwg vwlI kwlI rwq nUM, iklw sRI AnMdgV@ swihb jI qoN qury[ mnu qnu<br />

kwit dyau.gur AwgY; ijin.hir pRB mwrgu pMQu idKeIAw] Anuswr gurU ipAwry svwry<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

665<br />

q`qkrw


siqkwry gurU lwfly isMG swihbwn jI, bVI hI sUrmgqI bhwdrI nwl zwlmW nwl<br />

lVidAW, ShIdIAW pwauNidAW qury Awey[ sRI gurU swihb jI ny srsw ndI iknwry, sRI<br />

pRvwr ivCoVw swihb jI ivKy, suMdr dIvwn sjwey, sRI Awsw jI dI vwr dw rs iBMnw<br />

kIrqn kIqw[ s`cy gurU jI dy AqIrQ bhwdrW sUrbIrW dlyrW SyrW ny, sRI AnMdpur<br />

swihb jI qoN ropV q`k ie`k l`K zwlm k`t v`F ky s`Qr ivCw idqy, jmpur phuMcw<br />

idqy[ ropV ivKy gurU pyRmI Bgq AiqAMq SrDwlU, gurU jI dy b^Sy hoey inhMgKW jI dw<br />

B`Tw sI[ gurmuiK inhMgKW jI dy mzdUrW nUM gurU pRmysr jI ny puiCAw, “BweI!sRI<br />

rhrwis swihb jI pV@n leI QW d`so?” byvkU&W ny qrk nwl ikhw, “Awh roVW dw<br />

m`cdw B`Tw hY[ ”gurU jI dy AiqAMq ipAwry nIly GoVy ny pOV r`Ky qW B`Tw TMFw ho<br />

igAw[ XQw:- blqo jlqo qauikAw; gur cMdnu sIqlwieE] nIly dy pOVW dy inSwn<br />

gurduAwrw sRI B`Tw swihb jI’c hux hwzr hn[ pRymI SrDwlU hr smyN drSn krky<br />

nmskwrW krdy rihMdy hn[ gurmuiK ipAwry v`fBwgy sBwgy BweI dieAw isMG swihb<br />

jI ny duSwlw ivCw idqw, s`cy pwiqswhjI sj gey[ kMGw krky, sRI rhrwis swihb jI<br />

dw prmpiv`qR AMimRq pwT kIqw[ sRI B`Ty swihb jI dy mwlk, gurmuiK ipAwry<br />

inhMgKW jI dw n`gr kotlw inhMgKW pws hI hY[ ijauN hI ien@W nUM pqw l`gw ik gurU<br />

pRmysr jI Awp Awey hn, bVy hI ipAwr auqSwh aumwh nwl, pyRm BytwvW lY ky cyrI<br />

dwsI bx ky B`jy 2 Awey[ gurU pRmysr jI dy prmpiv`qR SuB s`cy crn -kmlW’qy Awpxw<br />

m`Qw r`iKAw[ sIsu inhwrau; crx qil DUir muiK lwvau] 1]) imst bcn bynqI<br />

krau; dIn kI inAweI] Anuswr bVI hI dInqw gRIbI nwl pyRm bynqI kIqI, “hy gRIb<br />

invwz s`cy pwiqswhjIE!nOkr mhW mUrK hn, ien@W dI ZlqI dI muAw&I b^So jI[<br />

dwsn dws nUM Awp jI ny jo gRIb^wnw b^iSAw hY, ies’c prmpiv`qR suMdr sohxy s`cy<br />

im`Ty ipAwry crn-kml pwau jI[ ”AsMK jp; AsMK Bwau] Anuswr AsMK pyRm sihq<br />

pUrn ivsmwd iekwgRqw nwl, SuB s`cI pyRm bynqI kIqI[ l`K KuSIAW pweIAW[ gurU<br />

pRmysr jI ny FwL pySkbz sRI swihb jI dI mhwn b^SS kIqI, SuB Amolk vr<br />

b^Sy, “hy ipAwry jI!pUrn pyRm sihq ien@W dw pUjn krnw, inhwl hovoNgy[ inhwl!<br />

inhwl!inhwl!”so gurU pRmysr jI dy suMdr nIly GoVy dy pOVW, gurU jI dy prmpiv`qR<br />

prmpUjnIk SuB s`cy crn-kml pwauNxy krky, m`cdw B`Tw TMFw ho igAw, gurduAwrw<br />

sRI B`Tw swihb jI bx gey hn, ie`Qy nIly dy pOV hn, ieh qpq’c TMF vrqw idqI[<br />

ie`QyI ilKw hY:- qpiq mwih; TwiF vrqweI] Andu BieAw; duK nwTy BweI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

666<br />

q`qkrw


jnm mrn ky; imty AMdysy] swDU ky; pUrn aupdysy] pUrn myhrvwn<br />

Anqklwvwn (swDU) gurU pRmysr mh`lw 4 jI(ky) dy pUrn(aupdysy) aupdyS nMU pRwpq<br />

krky, dwsn dws dy jnm mrn ky kSt dy(AMdysy) sMsy imty hn[ XQw:- hau mnu<br />

ArpI.sBu qnu ArpI; ArpI siB dysw] hau isru ArpI.iqsu mIq ipAwry; jo pRB<br />

dyie sdysw] AripAw q sIsu.suQwin gur pih; sMig pRBU idKwieAw] iKn mwih<br />

sglw dUKu imitAw; mnhu icMidAw pwieAw] idnu rYix rlIAw.krY kwmix; imty<br />

sgl AMdysw] ibnvMiq nwnku.kMqu imilAw; loVqy hm jYsw] 3]<br />

jMmx mrn kSt bwry srb ivAwpI ivsmwd pRymmeI gurpRswid SuB ivcwr:-<br />

ijvyN suinAwrw qwr nUM pqlI krn leI, jMqRI dy bRIk Cyk iv`cdI iK`cdw hY, iqvyN<br />

b`cy nUM jMmx vyly bhuq kSt huMdw hY, ijs krky rox dI Avwz AwauNdI hY, keI b`cy<br />

jMmdy hI mr jWdy hn[ keI b`cy pu`Ty jMmdy hn[ ib`CU dI Ku`f swhmxy p`Qr r`Kx<br />

qoN, p`Qr’qy fMg mwrn qoN sMKIAw zihr bxdI hY[ SwsqRW ’c s`qR hzwr ib`CU dy fMg<br />

ijqnw mrn dw kSt d`isAw hY[ mOq smyN kSt AwauNx qoN mlmUqR inkl jWdw hY[<br />

gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr jI Awpxy ^ry ipAwry s`icAwry is`K syvk ijauNdy 2 nUM<br />

hI Awpxy ivAwpk srUp’c lIn kr lYNdy hn[ Awpxy pRymI dy lUM 2’c vs ky<br />

ivsmwd iekwgRqw b^Sdy hn[ aus dy kSt Awpxy’qy shwr lYNdy hn[<br />

Bau cUkw; inrBau hoie bsy] vwihgurU mh`lw pMjvW jI, gurpRswid nwnk scu<br />

khY] Anuswr s`c kih rhy hn:- pUry gurU swihbwn jI dy pUry aupdyS, srb<br />

ivAwpI Agm Apwr pRkwS srUp ivsmwd s`cI ikRpw duAwrw, dwsn dws dw aupoRkq<br />

s`q pRkwr Aqy hr qr@W dw Bau(cUkw) cu`ikAw igAw hY, hux(inrBau) BY qoN rihq<br />

hoie ky, gur crn-kmlW’c(bsy) vs irhw hY[ XQw:- inrBau jpY; sgl Bau<br />

imtY]) sB BY imtih; qumwrY nwie]) inrBau hoie rhy ilv eykY; nwnk hir mnu<br />

mwnI]<br />

(n`sy) sgl ibAwiD; mn qy KY nsy] dwsn dws gRIb dy, (KY) nws krn vwly<br />

kwm koRDwid, (sgl) swry(ibAwiD) rog, mn(qy) qoN(nsy) n`s gey[ XQw:- srb<br />

isiD kwrj siB svry AhM rog sgl hI KieAw] koit prwD iKn mih Kau BeI<br />

hY gur imil hir hir kihAw] 1]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

667<br />

q`qkrw


ijs kw sw; iqin ikrpw DwrI] swDsMig; jip nwmu murwrI] (ijs) ijn@W gurU<br />

pRmysr jI kw dw, qumrI srix.qumwrI Awsw; qum hI sjn suhyly] rwKhu rwKnhwr<br />

dieAwlw; nwnk Gr ky goly] Anuswr dwsn dws golw murId Zulwm syvk(sw) hY[<br />

(iqin) iqn@W ny Awp hI ikrpw(DwrI) Dwrnw kIqI hY, ikRpw dy sdky, (swDsMig)<br />

(swD+sMig) (swD) vwihgurU mh`ly 4 jI dy prmpiv`qR s`cy crn-kmlW sMig l`g<br />

ky, vw (swDsMig) siqsMgq jI nwl iml ky, (murwrI) vwihgurU Akwl purKu jI dy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy nwmu nUM, dwsn dws gRIb (jip) jpdw jpwauNdw hY[ XQw:- swD<br />

sMig, jpY inrMkwru]<br />

iQiq pweI; cUky BRm gvn] suin nwnk; hir hir jsu sRvn] 7] prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:-<br />

(hir) srb ivAwpI srb dy ADwr huMidAW Awp inrwDwr, srb pRkwSk huMidAW<br />

Awp suqy pRkwS srUp, Anq klwvwn sd sdw myhrvwn inrgun bRhm jI, jugu jugu<br />

swcw; hY BI hosI] Aqy(hir) srgun srUp vwihgurU gurU pRmysr jI dy prmpiv`qR SuB<br />

s`cy jsu gursbd nUM, koit krn dIjih.pRB pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI<br />

rwm] Anuswr kotwn koit(sRvn) kMnW duAwrw, dwsn dws pUrn SrDw qy ivSvwS<br />

sihq(suin) suxdw hY[ suxny krky, dwsn dws ny pUrn bRhm jI ’c(iQiq)<br />

iesiQqI pweI hY, ijs krky cOrwsI l`K jUn’c(gvn) jwx dy(BRm) BRmx, Btkx<br />

cUky gey hn] 7] XQw:- imit gey gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY; sd<br />

kurbwn]<br />

inrgunu Awip; srgunu BI EhI] klw Dwir ijin sglI mohI] 1.prm pUjnIk<br />

vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM , Awpxy AMdr bwhr AsMK pRkwS hI pRkwS Ajpw jwp<br />

inrgun srUp pUrn Agm ivsmwd srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]<br />

vwihgurU jI, Awpxy srgun srUp dy AsMK sUrjW cMdRimAW qwry mMflW AgnIAW dy<br />

pRkwSk pRyrk, ien@W’c ivAwpk Ajpw jwp kridAW swiKAwq ho rhy hn ik<br />

vwihgurU jI AnMq DrqIAW sUrjW qwry mMflW cMdRimAW jIAW jMqW nUM Bjw rhy hn[<br />

AnMq jIAW jMqW nUM pYdw pwlxw krky mwr rhy hn[ AnMq BgqW nUM nwm jpw ky,<br />

Awpxy drSn b^S rhy hn[ inrgun bRhm jI Awpxy AnMq srUp Dwr ky, gurU jI<br />

nUM drSn b^s rhy hn[ so pUrn gurU jI, gurU pR ymw-BgqI sihq inrgun srgun jI<br />

dI eykqw dI mhW ivsmwdqweI’c lIx &urmw rhy hn:- hy BweI!vwihgurU jI AnMq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

668<br />

q`qkrw


pRkwS hI pRkwS srUup, Awip hI inrgunu srUp hn, Aqy Awpxy’coN pRgt kIqy<br />

srgunu srUp BI EhI hn, Bwv inrgun pRkwS srUp’c, srgun dw pswrw hY Aqy<br />

Awpxy srgun srUp’c, inrgun jI ivAwpk pRkwSk ho rhy hn[ inrgun srgunu<br />

iek`Ty vsdy hn[ (ijin) ijn@W Bwv inrgun bRhm jI ny dwsndws dy AMdr bwhr,<br />

AwpxI Anq klw(Dwir) itkwA ky, dwsndws dI(sglI) swrI surqI mohI hY[<br />

ikauN jo imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie<br />

dwnu] inrgun bRhm jI, Awpxy AsMK bRhmMf dy pswry srgun srUp dy swry AkwrW<br />

smyq, Awpxw jwp Awp krdy drSn b^S rhy hn[ XQw:- jl Ql mwhy; Awpih<br />

Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu] AYsy Agm ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU jI dy<br />

drSnW ’qy moihq ho ky ivsmwd ho rhy hn[<br />

inrgunu srgunu jI dI eykqw dy ArQ smJx leI pyRm vIcwr, nmskwr:-<br />

(inrgunu) inRivkwr inrhMkwr, srb klw BrpUr Anq klwvwn pUrn myhrvwn<br />

vwihgurU jI, hux sB dy AwDwr huMidAW Awp inrwDwr hn[ hux srb dy pRkwSk<br />

huMidAW Awp suqy pRkwS srUp, ivsmwd inrgun bRhm Awpy Awp inrMjn srUp hn[<br />

inrMkwr bRhm jI ny Awpxy srUp’coN, shjy hI AnMq bRhmMf sUrj cMd pRgt kIqy<br />

hn, ien@W’c Awp hux pUrn hn[ inrgun bRhm jI hux AnMq sUrjW cMdRimAW<br />

qwirAW mMflW AgnIAW ibjlIAW titAwixAW nUM pRkwS rhy hn[ ien@W dw Awsrw<br />

BI hux Awp jI Awp hI hn[ AnMq DrqIAW sUrj cMd qwry mMfl smuMdR phwV,<br />

swrI rcnw ibnw QMm@W dy, inrgun bRhm jI ny Awp hI hux Awpxy’c itkweI hoeI<br />

hY[ A`g pwxI nUM swVdI hY[ pwxI A`g buJwauNdw hY[ BwvyN q`q ie`k dUjy dy ivroDI<br />

hn, pr inry nUr pRkwS srUp s`cy bRhm Anq klwvwn jI ny AwpxI Anq klw dyy<br />

Awsry QMm@ ky mrXwdw’c r`Ky hoey hn[ XQw:- Awpy jlu.Awpy Qlu QMm@nu ; Awpy<br />

kIAw.Git Git bwsw]) sgl smgRI; jw kY sUiq proeI] Gt Gt AMqir rivAw<br />

soeI] 2] Anq klwvwn Anq guxW dy mwlk, inrgun bRhm jI ny Awpxy<br />

srUp’coN, shjy inrXqn hI AsMK bRhmMf dI rcnw rcI hY[ ies nUM rc ky, ies’c<br />

pUrn ho rhy hn, Bwv ies qoN v`Kry nhIN hn[ XQw:- qum pUrn.pUir rhy sMpUrn;<br />

hm BI sMig AGwey] swry jIAW dy jIvn rUp hn[ XQw:- sBu jgjIvnu jig Awip<br />

hY; nwnk.jlu jlih smwie] AsMK bRhmMf dy idRStmwn pswry, inrgun bRhm jI ’c<br />

itky hoey, hux srgun srUp vwihgurU jI hn[ XQw:- sgl smgRI; jw kw qnw] jdoN<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

669<br />

q`qkrw


cwhux, srgun srUp jI nUM Awpxy’c lIx kr lYxgy[ XQw:- keI bwr; psirE<br />

pwswr] sdw sdw ieku eykMkwr] rcnw qoN pihlW BI inrgun hn, rcnw dy huMidAW,<br />

ies’c ivAwpk pRkwSk, ies dw ADwr hux inrgun bRhm jI ho rhy hn[ AwpxI<br />

ipAwrI rcnw nUM, Awpxy’c lIx krn ip`CoN BI inrgun bRhm jI inry pRkwS hI<br />

pRkwS srUp rihMdy hn[ inrgun bRhm jI hux swfy AMdr bwhr ie`k rs b`JvyN nUr<br />

pRkwS cwnxW dy mhW cwnx s`c s`c s`c Ajpw jwp srUp hnjI[ XQw:- hY BI scu;<br />

nwnk hosI BI scu] 1]<br />

klw Dwir ijin sglI mohI] 2.inrgun vwihgurU jI ny, AwpxI prmpiv`qR sRb<br />

ivAwpI ivsmwd AQwh klw Dwir ky SkqI nwl, Aks mwqR AnMq bRhmMf rcy hn[<br />

rcn nwl prmpiv`qR klw GtI nhIN, sgoN AwpxI prmpiv`qR Anq klw dy Awsry,<br />

AnMq DrqIAW sUrj cMd qwry mMfl smuMdR sumyr prbq Dwr ky, r`Ky hn[ DMn vwihgurU<br />

jI, (ijin) ijn@W ny AQwh klw Dwir ky, AYYfI v`fI rcnw rc ky, ies nUM AwpxI<br />

prmpiv`qR SkqI dy Awsry itkwA ky, mrXwdw ’c r`iKAw hY, Awsrw pRwpq krn<br />

vwlI, (sglI) swrI rcnw Awp jI ny (mohI) moh leI, ikauNik Awsrw dyxw bhuq<br />

v`fI mihmw klw hY, jo hor iksy ’c nhIN hY[<br />

3.prmpiv`qR prmpUjnIk gurU Avqwr’c pRgt ho ky, gurbwxI jI rcx, kQw<br />

kIrqn sunwaux, au~bldI dyZ’c bYTx, m`cdI 2 loh’qy KVHn, cWdnI cONk’c sIs<br />

kurbwn krn, srvMs kurbwn krn, ie`k 2 isMG nUM svw 2 l`K nwl DrmXu`D<br />

lVwaux, srb`q dw Blw krn, Awpxy srUp’coN A`gy gurU Aqy byAMq Amr ShId,<br />

bRhmigAwnI swDU sMq mhMq, dwsn dws Zulwm syvk AMg 2 ktwauNx vwly pRgt krn<br />

rUp(klw) SkqI Dwir ky, (ijin) ijn@W Bwv siqgurU swihbwn jI ny, quJ ibnu; kvnu<br />

rIJwvY qohI] qyro rUpu sgl dyiK mohI] 1] Anuswr(sglI) swrI rcnw, Awpxy<br />

ivsmwdI praupkwrI kOqkW’qy mohI hY[ ijvyN DMn gurU pRmysr mh`ly dsvyN jI ny, nwhr<br />

KW hMkwrI dy m`Qy’c qIr mwirAw, qW swry bRhmMf nmskwr krky, vwhu vwhu kihx<br />

l`gy[ XQw:- vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI nweI]) sB mohI.dyiK drsnu gur sMq;<br />

iknY.AwFu n dwmu lieAw]<br />

Apny cirq; pRiB Awip bnwey] (pRiB) s`cy vwihgurU jI ny, Awpxy srgun srUp<br />

gurU Avqwr pRgt krky, Apny mhwn praupkwrI DIrjDwrI inRivkwrI inrhMkwrI,<br />

srb`q dy Bly dy ivsmwd(cirq) kOqk, Awip (bnwey) bxwey hn, ijn@W duAwrw Awpxy<br />

pRymI nIc kIt syvk’qy AMimRq idRStI pw ky, aus nUM pUrn sMq r`b hI bxw idqw[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

670<br />

q`qkrw


XQw:- AMimRq idRsit pyKY; hoie sMq]) iKn mih; nIc kIt kau rwj] pwrbRhm;<br />

grIb invwj]) pwiqswhI.Bgq jnw kau idqIAnu; isir Cqu scw hir bxwie] vw<br />

Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) iKn mih; Qwip<br />

auQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw]) iKn mih Qwip auQwpnhwry; kudriq.kIm n<br />

phI] inry qyz pRkwS srUp inrgun bRhm jI ny, AnMq bRhmMf dI rcnw, shjy hI<br />

Awpxy srUp’coN pRgt krky, ies’c pUrn rihxw, ies nUM Awpxy AsMK AnMq pRkwS<br />

nUro nUr qyz’c itkwauxw, ies dy pRkwSk pRryk bnxw, ies nUM Awpxy Awsry<br />

mrXwdw’c clwauxw, ies dI pwlxw krnI, Pyr ies nUM Awpxy’c lIn kr lYxw[<br />

ies ivsmwd auqpqI pwlxw lYAqw inrlypqw dy Apny (cirq) kOqk, (pRiB) AsMK<br />

pRkwS hI pRkwS srUp, srb klw smR`Q Anqklwvwn pUrn myhrvwn krqw purKu<br />

vwihgurU jI ny, Awip hI bnwey hn[<br />

ApunI kImiq; Awpy pwey]) 1.inrguxu srguxu; Awpy soeI] rUp rMg ryK ByK qoN<br />

inAwry inrMkwr Anq klwvwn pUrn bRhm jI ny, kIqw pswau; eyko kvwau] Anuswr<br />

Awpxy Anq klwvwn ie`k vwk nwl AnMq bRhmMf rcy hn, ijn@W nUM rcidAW dyr nhIN<br />

lweI[ XQw:- eyhu Awkwru; qyrw hY Dwrw] iKn mih ibnsY; krq.n lwgY bwrw] 2])<br />

Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) iKn mih; Qwip<br />

auQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw]) iKn mih Qwip auQwpnhwry; kudriq.kIm n<br />

phI] AnMq sUrj cMd qwry mMfl, phwV smuMdR KwxIAW bwxIAW, AnMq bRhmMf, pRkwS<br />

srUp srb klw BrpUr ivAwpk inrgun inrMkwrjI ny, AwpxI sRb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd Anq klwvwn AKMf joiq nwl, mrXwdw’c itkwA ky r`Ky hoey hn[ sBu<br />

jgjIvnu jig Awip hY; nwnk.jlu jlih smwie] Anuswr swrI rcnw dy jIvn rUp<br />

Awp hn[ auqpqI pwlxw lYAqw kridAW inrlyp BI hn[ so, Awpy jlu Awpy Qlu<br />

QMm@nu; Awpy kIAw Git Git bwsw] Anuswr swrI rcnw AwpxI Anq klw dy Awsry<br />

QMm@I hoeI hY[ inrgun bRhm jI ny auqpqI pwlxw lYAqw inrlypqw dy jo kOqk bxwey<br />

hn, ieh ApunI Amolk sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn kImiq Awpy hI pwey rhy<br />

hn, ikauNik hor dUjw AYfI v`fI rcnw nUM rcidAW pwlidAW sMBwlidAW lYA kridAW<br />

inrlyp nhIN rih skdw[ XQw:- kImiq pwie; rihAw BrpUir]<br />

2.prmpUjnIk prmpiv`qR vwihgurU s`cy siqgurU swihbwn jI ny gurbwxI b^SI[<br />

au~bldI dyZ’c, q`qy ryqy ’qy bYTy, q`qw ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy s`ucy au~cy mhwn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

671<br />

q`qkrw


sIs’qy puAwieAw[ prmpiv`qR nOvyN jwmy’c lohy dy qMg ipMjry’c, iq`Ky ik`lW<br />

ivckwr bYT ky, d`uK Bu`K kSt kubol shwr ky , vYrwgmeI bwxI aucwrI[ sRI hymkuMt<br />

swihb jI ivKy Akwl purKu jI ny, mY Apnw suq; qoih invwjw] pMQu pRcur; krby<br />

khu swjw] Awid vr b^Sy[ prmpiv`qR prmpUjnIk dsvyN jwmy AMdr, pMjW<br />

ipAwirAW dy isr lY ky, AMimRq Ckw ky, Pyr Awp Ckxw, ieh aucwrnw, rhxI rhY<br />

soeI is`K myrw] auh Twkur, mY aus kw cyrw] ^wlsw pMQ swj ky Drm-X`uD ij`qxy,<br />

Awpxy nyqRW dy swhmxy ipAwry swihbzwdy, isMG isMGxIAW &OjW ^zwny sB ku`J Drm<br />

ihq kurbwn krky, ieh Amolk sloku kmw ky pVHnw:- kbIr.myrw muJ mih ikCu<br />

nhI; jo ikCu hY so qyrw] qyrw quJ kau saupqy; ikAw lwgY myrw] sRI dmdmy swihb<br />

jI ivKy siqgurU gRMQ swihb jI kMToN aucwrny, Awpxy idl jwn ipAwirAW<br />

s`icAwirAW nUM ArQ pV@wauxy, s`cKMf sRI hzUr swihb jI ivKy siqgurU gRMQ swihb<br />

sbd gurU jI nUM gurqw b^S ky, Awp iqMn pRkrmW krky m`Qw tykxw Awid[<br />

prmpUjnIk nyk swaU sIl ^wlsw pMQ swj ky, Akwl purKu jI qoN imly vrW nUM<br />

kmw ky, jYsy praupkwr gurU pRmysr jI ny kIqy hn, hor koeI BI nhIN kr skdw<br />

jI[ XQw:- qyrw srIku ko nwhI; ijs no lvY lwie suxwieAw]) jYsw qU.qYsw quhI;<br />

ikAw aupmw dIjY]) gur nwil quil.n lgeI; Koij ifTw bRhmMfu] nwmu inDwnu<br />

.siqguir dIAw; suKu nwnk.mn mih mMfu] so prm pUjnIk vwihgurU jI siqgurU<br />

swihbwn jI dy srUp’c pRgt ho ky, ApunI Amolk kImiq Awpy hI pwey rhy hn[<br />

hir ibnu dUjw; nwhI koie] srb inrMqir; eyko soie] Anq klwvwn Anq<br />

SuB guxW dy mwlk, Ajpw jwp inrgun bRhm jI ny Awpxy srUp’coN, shjy inrXqn<br />

hI AsMK bRhmMf dI rcnw rcI hY[ ies nUM rc ky ies’c pUrn ho rhy hn, Bwv<br />

ies qoN v`Kry nhIN hn[ AsMK bRhmMf dy idRstmwn pswry, Kry ipAwry inrgun bRhm<br />

jI ’c itky hoey, hux srgun srUp vwihgurU jI hn[ ies leI(hir) srb pRkwSk<br />

prmpUjnIk hrI jI, Awp hI inrgun, Awp jI Awp hI srgun srUp hn[ ies<br />

leI hir jI qoN ibnu dUjw koie BI nwhI hY jI[ XQw:- quDu ibnu dUjw; nwhI koie]<br />

AnMq bRhmMfW sRIrW smuMdRW prbqW(srb) swrI rcnw(inrMqir) ’c ivAwpk<br />

pRkwSk, (inrMqir) AMqry qoN rihq ie`k rs (eyko) ie`k dYÍq rihq(soie) soBw<br />

sihq, Acl mUriq AnBau pRkws; inrMkwrjI hn[ vw(eyko) ie`k inrgun bRhm<br />

Ajpw jwp vwihgurU jI, Awpxy srgun srUp koit bRhmMf dy(srb) swry pswry<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

672<br />

q`qkrw


(inrMqir) iv`c vs ky, AwpxI(soie) soBw Ajpw jwp, (inrMqir) iek rs, inrgun<br />

srgun Awpxw jwp Awp kr rhy hn[ XQw:- jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY<br />

jphu; Awpnw jwpu] qum@rI ausqiq; qum qy hoie] nwnk.Avru; n jwnis koie])<br />

gwvih quhno.pauxu pwxI bYsMqru ; gwvY rwjw Drmu duAwry]) ismrY; DrqI Aru<br />

Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw;<br />

ko bolY ry] pRym ibnY nmskwr:- vwihgurU Akwl purK inrgun bRhm jI, Awpxy<br />

srgun srUp dy pswry smyq, hr smyN Awpx jwp Awp kr rhy hn, Awp hI<br />

siqgurU Avqwr Dwr ky, A`Ty pihr lgwqwr rom 2 krky jwp kridAW<br />

krwaNuidAwN, AMdr bwhr swiKAwq krky, Ajpw jwp vwihgurU jI dy ivsmwd<br />

drSn Awp krdy, Awpxy ipAwry is`KW nUM krwauNdy hn[ siqgurW dw jIvn hY,<br />

AwKw jIvw; ivsrY mir jwau] so, inrguxu srguxu; Awpy soeI] Ajpw jwp vwihgurU<br />

bRhm jI dI swiKAwqqw, gurqw ibrwjmwn siqgurU swihb jI, Ajpw jwp vwihgurU<br />

vwihgurU vwihgurU suAws 2 jpw ky krwauNdy hn[<br />

Eiq poiq; rivAw rUp rMg] Bey pRgws; swD kY sMg] sqrMgIAW pINGW qwry<br />

mMflW sohxy cMdRimAW, aun@W dIAW suMdr cwnxIAW, cV@dy sUrjW, suMdr cSimAW<br />

smMudRW mwn soRvrW suMdR rwjhMsW, sohxy morW qoiqAW kbUqrW SyrW ic`iqRAW bwjW<br />

hIirAW lwlW, suMdr Pu`lW bnwspqIAW AwpxI rcI swrI kudrq dy, hr suMdr(rUp)<br />

Akwr rMg’c, (Eiq poiq) lbw lb BrpUr(rivAw) imly hoey hn[ XQw:- Aiq<br />

pRIqm mn mohnw, Gt sohnw; pRwn ADwrw rwm] suMdr soBw, lwl gopwl dieAwl<br />

kI; Apr Apwrw rwm]) srbI rMgI rUpI qUM hY;) ijau psrI.sUrj ikrix joiq]<br />

iqau Git Git rmeIAw; Eiq poiq] vw vwihgurU mh`lw pMjvW jI &urmw rhy hn:-<br />

dwsn dws nUM, (swD) vwihgurU mh`ly cOQy pUrn pRkwS srUp s`cy bRhm jI (kY) dy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy crnkmlW(sMg) nwl, kotwn koit pRkwS nUr mhW cwnx s`cy<br />

vwihgurUu jI AMdr bwhr(pRgws) pRkwS pRgt(Bey) ho gey hn[ XQw:- ijau mhw<br />

auidAwn mih; mwrgu pwvY] iqau swDU sMig imil; joiq pRgtwvY]<br />

ric rcnw; ApnI kl DwrI] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU<br />

nwnk dyv swihb jI ny, Awpxy inrgun srUp’coN, Aink KwxIAW bRhmMfW sUrjW<br />

cMdRimAW DrqIAW pwxIAW AgnIAW ibjlIAW hvwvW qwirAW mMflW dI rcnw,<br />

hukmI, shjy isRsit aupweI] Anuswr shjy hI ric ky, ieh swrI rcnw, ApnI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

673<br />

q`qkrw


ysumwr AQwh Agnq sRb ivAwpI ivsmwd Anq klwvwn (kl) SkqI dy Awsry,<br />

inrDwr(DwrI) itkweI hoeI hY[ XQw:- nwm ky Dwry; sgly jMq] nwm ky Dwry; KMf<br />

bRhmMf] nwm ky Dwry; isimRiq byd purwn] nwm ky Dwry; sunn igAwn iDAwn] nwm<br />

ky Dwry; Awgws pwqwl] nwm ky Dwry; sgl Awkwr] nwm ky Dwry; purIAw sB<br />

Bvn] nwm kY sMig auDry; suin sRvn] kir ikrpw ijsu; AwpnY nwim lwey] nwnk<br />

cauQy pd mih; so jnu giq pwey] 5] AYsI prm piv`qR Anq klw hY, jo rcnw rc<br />

ky GtI nhIN, rcnw nUM ibnw QMm@W dy, Awpxy Awsry QMm ky r`iKAw hY[ XQw:- Awpy<br />

jlu Awpy Qlu QMm@nu; Awpy kIAw Git Git bwsw] Awpy nru.Awpy Puin nwrI; Awpy<br />

swir.Awp hI pwsw] gurmuiK sMgiq sBY ibcwrhu; vwhu vwhu kw bfw qmwsw] 2]<br />

12]) isMD prbq mydnI; ibnu QMm@w ggin rhwieAw] hr smyN AsMK sUrjW<br />

cMdRimAW BUmIAW qwry mMflW, swry AkwrW nUM pRkwSdy, AqI qyj BjwauNdy, Awpxy<br />

kMtRol’c BI r`Kdy hn[ BwvyN rcnw nUM rcdy hn, qW BI SkqI GtdI nhIN[ BwvyN<br />

swrI rcnw dI hr smyN hrkq krwauNdy hn, qW BI SkqI nhIN GtdI[ BwvyN rcnw<br />

nUM Awpxy’c lIx kr lYx, Pyr BI SkqI nhIN GtdI[ hr smyN hr hwlq’c, Anq<br />

klwvwn pUrn myhrvwn ie`k rs hn[ AYsy Ascrj dwqy ivsmwd kOqkI, DMn<br />

vwihgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI, AibnwsI suK; Awpn Awsn] pUrn bRhm<br />

srUp hn[<br />

Aink bwr; nwnk bilhwrI] 8] 18] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU<br />

nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu<br />

nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmw rhy<br />

hn:- aupRokq AnMq guxW dy mwlk, ivsmwd Ajpw jwp krqw purKu vwihgurU bRhm<br />

jI dy Anq klwvwn pUrn s`cy gur Avqwr, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU<br />

sRI gurU nwnk dyv swihb jI qoN, dwsn dws(Aink) AnykW bwr(bilhwrI) kurbwn<br />

jWdw hY] 8] 18] XQw:- nwrwien nrpiq; nmskwrY] AYsy gur kau.bil bil<br />

jweIAY; Awip mukqu, moih qwrY]) gur Apuny aUpir; bil jweIAY]) Apuny siqgur<br />

kY bilhwrY]) gur kau; kurbwnu jwau hW]) Aink bwr; gur kau bil jwau]) nwnk<br />

dws sdw kurbwnI]) DMn DMn DMn gurdyv jU; krqw purK idAwl Akwl[ hoxw<br />

kurbwn pihly ilKw; dy kurbwnI.GwlI mrdI Gwl[ (dwsn dws) XQw:- pey<br />

kbUlu.KsMm nwil; jW Gwl mrdI GwlI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

674<br />

q`qkrw


gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI au~nIvyN, Awid 288.<br />

sloku] swiQ n cwlY, ibnu Bjn; ibiKAw sglI Cwru] hir hir nwmu kmwvnw;<br />

nwnk.iehu Dnu swru] 1]<br />

78.swiQ n cwlY, ibnu Bjn; ibiKAw sglI Cwru] {Bjn ArQ smJx leI pyRm<br />

vIcwr:- khu nwnk; Awpu imtwieAw] Anuswr Awpw Bwv myt ky, Awpxw isr srvMs<br />

gurU pRmysr jI nUM sm`rpx krnw[ hr smyN gurqw ibrwjmwn gurU BgvwnjI dy lwly<br />

goly dws bxy rihxw[ swD kI syvw; sdw suhylI] Anuswr sRIr krky, gurU pRmysr jI<br />

dI suhylI syvw krnI[ ijvyN ckor cMd nwl pRIqI krdw hY, m`CI pwxI nwl pRIqI<br />

krdI hY, iqvyN prmpUjnIk gurqw ibrwjmwn DMn s`cy siqgurU gMRQ swihb jI dy AQwh<br />

pyRm’c lIx rihxw[ BwvyN c`kRvrqI rwj pRwpq hovy, sB k`uJ gurU pRmysr jI nUM pyRm<br />

Bytw kr dyxw[ ijvyN rwey bulwr jI ny AwpxI 7500 eykV zmIn, DMn vwihgurU mh`ly<br />

pihly jI dy prmpiv`qR SuB s`cy nwm luAw idqI, jo A`j q`k prmpUjnIk gurU pRmysr<br />

jI dy nwm hY[ gurqw ibrwjmwn gurU Bgvwn myhrvwn siqgurU gRMQ swihb jI nMU,<br />

inmK inmK; Twkur nmskwrY] Anuswr suAws 2 hr smyN mn bwxI rom 2 krky,<br />

Agm Apwr pyRm’c lIx ho ky inmK 2 nmskwrW hI nmskwrW krnIAW, Ajpw<br />

jwp’c lIxqw pRwpq krky, gurmuiK; roim roim hir iDAwvY] gurmuiK AvsQw nUM<br />

pRwpq ho ky, ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] Anuswr pUrn<br />

SrDw ivSvwS Brosy sihq, koRVW kMnW duAwrw q`qW’coN BI hr smyN ivsmwd jwp<br />

suxidAW, Ajpw jwp’c ivsmwd lIx rihxw, Bjn hY[}<br />

swiQ n cwlY, ibnu Bjn; ibiKAw sglI Cwru 1.prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI, AnykW au~qm bkiqAW, bRhmMfW nUM pYdw krn<br />

vwly, Awpxy mn nUM SuB s`cw su`cw au~cw ^rw vYrwgmeI aupdyS idMdy hn:- hy<br />

mn!vwihgurU Akwl purKu DMn sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy(Bjn) pyRmw-BgqI qoN<br />

ibnu, ies lok’c, mn ieMidRAW nUM rokx, smJwaux iqRpq krn, dyh Arogqw ivkwrW<br />

qoN bcwaux leI, jIvn XwqRw dy Anyk pRkwr dy kStW ibGnW bMDnW qoN bcwaux leI,<br />

hor ku`J BI swiQ(n) nhIN(cwlY) c`ldw, ikauNik Bjn rom 2’c vs ky, mn nUM ivsmwd<br />

vwihgurU jI’c ivsmwd lIx r`Kdw hY[ XQw:- gur kw bcnu; bsY jIA nwly] jil<br />

nhI fUbY, qskru nhI lyvY; Bwih.n swkY jwly]<br />

2.jIv dy pRlok nUM jwx smyN, pRlok dy rsqy’c shwieqw krn leI, Drm rwjy dy<br />

kStW qoN bcwaux leI, (Bjn) pUrn pyRmw-BgqI qoN ibnu, hor ku`J BI swiQ(n) nhIN<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

675<br />

q`qkrw


(cwlY) jWdw, kyvl nwm Bjn hI nwl jWdy hn[ XQw:- jh mhw BieAwn; dUq jm<br />

dlY] qh kyvl nwmu; sMig qyrY clY])<br />

; ibiKAw sglI Cwru] mwieAw dI pRwpqI leI, jIv byAMq kql krdy hn[<br />

ie`k mulK dUjy mulK nUM swVdw hY[ zwlm jIv ny mwieAw leI, inrdoS jIv pUrW dy<br />

pUr mwry hn[ mwx moh Dn loB qy ieMidRAW dy suAwdW dy vsIkwr ho ky, pdwrQ<br />

suAwd Dn hor 2 mMgxw, kMnW nwl ivkwrI gIq sunxy, ivkwr idRStI nwl<br />

prwieAw rUp dyKxw, izAwdw sOxw kOVw bolxw, AwpxI vifAweI Awp krnI,<br />

lwlc hMgqw nwl kukrm inMdw Awid mMd krnI(sglI) swrI kOVI(ibiKAw)<br />

mwieAw, zihr(Cwru) suAwh rUp hY[ XQw:- ibKY kauVqix sgl mwih; jgiq rhI<br />

lptwie]) ibiKAw rMg kUVwivAw; idsin sBy Cwru]) ibiKAw mih iknhI; iqRpiq<br />

n pweI] ijau pwvku eIDin nhI DRwpY; ibnu hir.khw AGweI]) Aink Bog;<br />

ibiKAw ky krY] nh iqRpqwvY; Kip Kip mrY]) mwieAw hoeI nwgnI; jgiq rhI<br />

lptwie]<br />

hir hir nwmu kmwvnw; nwnk.iehu Dnu swru] 1] prmpUjnIk DMn vwihgurU<br />

s`cy siqgurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]) prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb<br />

jI &urmw rhy hn:- hy mn !(maulw polw) mauilAw ks ky bolo) soeI maulw.ijin<br />

jgu mauilAw; hirAw kIAw sMswro] Anuswr sB nUM(hir) hrw Brw krn vwly<br />

vwihgurU jI(hir) iqs dY cwnix; sB mih cwnxu hoie] Anuswr sB dy AMdr pyRm<br />

igAwn nwm dw cwnx krn vwly, cwnxW dy mhW cwnx vwihgurU jI dy nwmu nUM,<br />

jo(kmwvnw) kmwauNxw mMnxw mMnwauxw K`txw jpxw jpwauxw hY , iehu hI(swru) syRSt<br />

^rw s`cw pRkwS srUp Dnu hY[ XQw:- hmrw Dnu.mwDau goibMdu DrxI Dru; iehY swr<br />

Dnu khIAY] prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI, smUh sMqW<br />

BgqW gurmuKW mhWpurKW nUM, ipAwry Akwl purKu jI v`loN pRwpq hoey , Dur ky bwxI<br />

jI swru nwmu Dnu hn] 1]<br />

(s`sy.pYr.ibMdI.n.lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI au~nIvyN[<br />

sMq jnw imil; krhu bIcwru] eyku ismir; nwm AwDwru] hy BweI!hm sMqn kI<br />

rynu ipAwry; hm sMqn kI srxw] Anuswr sMq siqgurW dI crn-DUV bxy,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

676<br />

q`qkrw


prmpUjnIk sMq jnw nwl, vw(jnw) ipAwry(sMq) s`cy siqgurU swihbwn jI nwl<br />

imil ky, bRhm bIcwru(krhu) krnw kro[ XQw:- imlu imlu sKI.gux khu myry pRB<br />

ky; ly siqgur kI miq DIr]) sMqu imlY; ikCu sunIAY khIAY] imlY AsMqu; msit<br />

kir rhIAY] 1] bwbw; bolnw ikAw khIAY] jYsy rwm nwm; riv rhIAY] 1] hy sMq<br />

jno!(eyku) ie`k AdÍYq bRhm vwihgurU nwm jI nUM, rom 2 dy pRym krky, (ismir) Xwd<br />

kr 2 ky, Awpxy mn bwxI sRIr lok pRlok dw(AwDwru) Awsrw bxwau[ XQw:-<br />

ieik; inrMkwrI nwm AwDwir] inMdw vYr corI XwrI ivkwr Dn, KIr pUVy cwh kOPI<br />

nSy pdwrQ nUM Awpxw ADwr nhIN bnwauxw cwhIdw[<br />

Avir aupwv siB; mIq ibswrhu] crn kml; ird mih auir Dwrhu]) rwjn<br />

ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw; im`T bolVy gurU pRmysr jI, sBu ko mIqu.hm Awpn<br />

kInw; hm sBnw ky swjn] Anuswr im`qR kih ky aupdySdy hn:- hy mIq sjn sMq<br />

jno!ie`k nwm ismrn gurU syvw AiBAws krn krwaux qoN ibnw, (Avir) hor, lok<br />

idKwvy pKMf, tUxy Dwgy qvIq fwky kql nSy BUq pUjw, Dn pdwrQ vifAweI dI<br />

pRwpqI.kukrm krn dy siB(aupwv) Xqn, (ibswrhu) Bulw dyvo jI[ prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU sRI gurU pRmysr jI dy kml vWg sohxy, kml vWg pdwrQW ivkwrW qoN<br />

inrlyp, s`cy im`Ty mhwn praupkwrI prmpiv`qR s`cy Kryy ipAwry pUrn DrmI<br />

crn(kml) kmlW nUM, Awpxy(ird) irdy(mih) b`uDI(auir) AMdr(Dwrhu) vswauxw<br />

kro[ vw ihrdY.crx sbdu siqgur ko; nwnk.bWiDE pwl] Anuswr gursbd rUpI<br />

crn-kml, vw srb ivAwpI Anq klwvwn lbw lb BrpUr, AMg AMg suKdweI,<br />

pUrn bRhmweI; pRkwS srUp vwihgurU jI dy s`cy crn kml BI, pRkwS srUp sB dy<br />

AMdr bwhr hr smyN ivAwpk hn[ AYsy sRb ivAwpI mhW ivsmwd pRkwS srUp s`cy<br />

su`cy au~cy crn kml, Awpxy(ird) irdy (mih) b`uDI(auir) AMdr(Dwrhu) vswauxw<br />

kro[ XQw:- crn kml; rwKhu mn mwih] jnm jnm ky; iklibK jwih]<br />

krn kwrn; so pRBu smrQu]) sB gux iks hI nwih; hir pUr BMfwrIAw]<br />

Anuswr srb guxW spMn sihq, (pRBu) krqw purKu Anq klwvwn smrQu vwihgurU<br />

jI, Awp hI inrgun bRhm jI, swrI rcnw dy(kwrn) mUl mu`F rUp hn, (so) EhI<br />

inrgun bRhm jI Awpxy, inrgun srUp’coN, srgun srUp AnMq bRhmMf dw pswrw<br />

pRgt krn vwly BI Awp jI Awp hI hn[ XQw:- inrgunu Awip; srgunu BI EhI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

677<br />

q`qkrw


klw Dwir ijin sglI mohI]) krx kwrx.pRBu eyku hY; dUsr nwhI koie] nwnk.iqsu<br />

bilhwrxY; jil Qil mhIAil soie] 1]<br />

idRVu kir ghhu; nwmu hir vQu]) (hir) hir Awpy mwqw Awpy ipqw; ijin jIau<br />

aupwie.jgqu idKwieAw] AMdr bwhr inrw nUr pRkwS srUp srb klw BrpUr,<br />

inrgun inrMkwr Ajpw jwp vwihgurU, krn kwrn; so pRBu smrQu] rwm jI dy<br />

Amolk nwmu rUpI(vQu) vsqU nUM, (idRVu) pRp`k, inscy(kir) krky(ghhu) gRihx<br />

kro[ XQw:- AauKD mMqR mUlu mn eykY ; jy kir idRVu icqu kIjY ry] jnm jnm ky<br />

pwp krm ky; kwtnhwrw lIjY ry] 1]<br />

iehu Dnu sMchu; hovhu BgvMq]) sbdu AKutu.bwbw nwnkw; Kwih Kric Dnu<br />

mwlu]) swcw Dnu; gurmqI pwey] Anuswr gurdyv mwqw ipqw jI dw iehu gursbd<br />

rUpI s`cw nwm Dnu, Awpxy irdy iDAwn rom 2’c, (sMchu) iek`qR kro[ XQw:- hir<br />

Dnu sMcIAY BweI]) sMic hir Dnu.pUij siqguru; Coif sgl ivkwr] iek`qR krky<br />

Awp jI(BgvMq) KMf bRhmMf dy krqy vwihgurU bRhm srUp bRhmigAwnI sgl kI<br />

rInw] (hovhu) hoxw kro[ XQw:- ijin jwqw; so iqs hI jyhw] Aiq inrmwielu;<br />

sIJis dyhw]) ijn hir jipAw.sy hir hoey; hir imilAw.kyl kylwlI]<br />

sMq jnw kw; inrml mMq] 1.(sMq) SWq Awqmw prmpUjnIk pUry inrml<br />

gurUAW(jnw) ipAwirAW kw b^iSAw, inrml(mMq) aupdyS, (mMq) vwihgurU mMqR,<br />

gurbwxI jI, bhuq hI (inrml) inrw au~jl hI au~jl, pRkwS srUp nUro nUr hY[<br />

XQw:- inrml inrml.sUcw sUco; sUcw sUco sUcw] AMq n AMqw.sdw byAMqw; khu<br />

nwnk.aUco aUcw]) vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n koie]) inrml<br />

inrml; inrml qyrI bwxI] Git Git sunI sRvn; bK´wxI]<br />

eyk Aws; rwKhu mn mwih] srb rog; nwnk.imit jwih] 1] prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:-<br />

sMq jnw nwl iml ky bRhm vIcwr krky, nwm ismrn ADwr bxw ky, krn kwrn<br />

smR`Q gur crn-kml.irdy’c Dwr ky, hir nwm Awqm vsqU nUM idRVqw nwl gRihx<br />

krky, sMq jnw siqgurU swihb jI dy inrml vwihgurU mMqR jI nUM mMn kmw ky, Awsw<br />

sBy lwih kY; iekw Aws kmwau] Anuswr hor swrIAW AwsW iqAwg ky, eyk kI;<br />

kir Aws BIqir]) Avrn kI Awsw; ikCu nwhI] eykY Aws; Dro mn mwhI] Awn<br />

Aws; aupjq ikCu nwhI] 1 vw kI Aws; Dro mn mwhI] ( 1 AkwlpurKu jI)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

678<br />

q`qkrw


Anuswr(eyk) ie`k Akwl purKu srUp siqgurU gRMQ swihb jI’qy pUrn idRV Aws<br />

Awpxy mn(mwih) ’c(rwKhu) r`Kxw kro[ ijs krky kwm koRD hMkwr mn dy rog,<br />

kOVw bolxw bwxI dw rog, sRIrk(srb) swry rog imit(jwih) jwxgy] 1] XQw:-<br />

Aink aupwvI; rogu n jwie] rogu imtY; hir AvKDu lwie]) srb rog kw; AauKdu<br />

nwmu] kilAwx rUp; mMgl gux gwm]<br />

ijsu Dn kau; cwir kuMt auiT Dwvih] hy im`qR ipAwry jI!ijsu k`cy Dn(kau) nUM<br />

auiT ky, au~qR d`Kx pUrb p`Cm(cwir) cONh(kuMt) idSW nUM(Dwvih) dOVdw hYN, (Dwvih)<br />

Dwvy h`ly boldw hYN, jIAW nUM v`Fdw mwrdw swVdw pCwVdw A`gW lwauNdw bMb su`tdw<br />

hYN[ iBAwnk jor zulm fwky mwrdw hYN[ XQw:- pauVI 5] lY Pwhy.rwqI qurih; pRBu<br />

jwxY pRwxI] qkih nwir prweIAw; luik AMdir TwxI] sMn@I dyin.ivKMm Qwie; imTw<br />

mdu mwxI] krmI Awpo AwpxI; Awpy pCuqwxI] AjrweIlu Prysqw; iql pIVy<br />

GwxI] Dn leI kIqy mhW pwp zulm qW nwl jWdy hn, pr mwieAw nwgxI nwl<br />

nhIN jWdI[ XQw:- pwpw bwJhu.hovY nwhI; muieAw swiQ n jweI]<br />

so Dnu; hir syvw qy pwvih] {hir syvw dw inrnw:- (hir) inrgun inrMkwr<br />

srb ivAwpI jI dI SuB s`cI su`cI au~cI syvw ieh hY, jo hrI jI dy pUrn sMqW<br />

mhWpurKW dI SuB s`cI syvw krky, aun@W dI crn-DUV bnxw hY[ XQw:- syvw<br />

sw.iqsu BwvsI; sMqw kI hoie Cwru] sMqW mhWpurKW dI crn-DUV bx ky, Awpxw<br />

sB ku`J hrI jI qoN kurbwn krky , inrgun bRhm jI ’c eykqw ABydqw lIxqw pRwpq<br />

krnI hY[ ijvyN vwihgurU mh`ly dsvyN jI ny , Awpxy cwry swihbzwdy suKdwiek mwqw<br />

ipqw jI, sUrvIr jqI sqI inrml AqIrQ joDy bhwdr isMG, &Oj ^zwny drb mwl<br />

sB ku`J srb`q dy Bly ihq kurbwn kIqw[ prmpUjnIk dsW pwiqSwhW jI ny,<br />

srb`q dy Bly leI gurU mrXwdw gurbwxI inrMkwr jI, pUrn bRhmigAwnI siqsMgq<br />

b^S ky, vwihgurU jI dI SuB s`cI su`cI au~cI dul`B inrml syvw kIqI[ hir syvw<br />

mih; prm inDwnu] hir syvw; muiK AMimRq nwmu] Anuswr hrI jI dI im`TI ipAwrI<br />

s`cI su`cI au~cI mn bwxI sRIr krky syvw kridAW, muK krky nwm jpidAW, muK<br />

’c bRhmwnMd AMimRq rs pRwpq huMdw hY[ }<br />

ijvyN sUrj v`l nUM mUMh krky qurIey qW Awpxw pRCwvW ip`Cy 2 AwauNdw hY , pr<br />

jy kMf krky qurIey qW A`gy 2 B`jdw hY[ ieauN s`c dy AnMq sUrj srUp gurqw<br />

ibrwjmwn gurU pRmysr jI dy snmuK rih ky, (hir) hrI gurU pRmysr jI dI SuB s`cI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

679<br />

q`qkrw


syvw krny qy, pRymI gursyvk jI(so) auh duinAwvI Dnu vw s`cy nwm Dnu jI, pUrn<br />

gurU jI qoN(pwvih) pwauNdy hn[ ijs dI pRwpqI leI jIv chuM kuMtW nUM au~T ky B`jdw<br />

hY[ XQw:- gur syvw qy; hir nwmu Dnu pwvY] AMqir prgwsu; hir nwmu iDAwvY])<br />

pRBu hoie ik®pwlu; q iehu mnu lweI] siqguru syiv; sBY Pl pweI] {pUrn hrI gurU<br />

jI dI s`cI syvw nwl, mn ieMdRy iekwgR iqRpq ho jWdy hn[ duinAwvI Dn BI imldw<br />

hY, iPr ies Dn nUM Zlq pwsy lw ky brbwd nhIN krnw cwhIdw, blik gurU syvw’c<br />

lw ky, srb`q dw Blw krnw cwhIdw hY[ ijvyN rweybulwr jI ny AwpxI swrI<br />

jwiedwd, gurU gur siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy prmpiv`qR SuB s`cy nwm<br />

luAw idqI, ijs krky Amr ho gey, swrI jwiedwd Awpxy nwl hI lY gey[ }<br />

ijsu suK kau; inq bwCih mIq] so suKu; swDU sMig prIiq] hy mIq ipAwry<br />

jI!in`q rihx vwly, ijsu Awqm suK(kau) nUM, (inq) hmySw(bwCih) cwhuMdy hoN[ swD<br />

kI thl; sMq sMig hyq] Anuswr (swDU) gurmuiK ipAwry sMq jn vw (swDU) gurqw<br />

ibrwjmwn gurU pRmysr jI sMig rom 2 krky prIiq krn nwl, (so) auh sRb ivAwpI<br />

mhW ivsmwd Awqm suKu pRwpq huMdw hY, jo sdw rihMdw hY[ ijvyN Awp jI nMU AYsw<br />

Awqm suK pRwpq hoieAw, jo au~bldI dyZ’c bYT ky q`qI loh’qy KV@n qoN BI BMg<br />

nhIN hoieAw[<br />

ijsu soBw kau; krih BlI krnI] sw soBw; Bju hir kI srnI] hy ipAwry<br />

im`q jIE!scY mwrig clidAw; ausqiq kry jhwnu] Anuswr soBw vwlI ijsu BlI<br />

krnI(kau) nUM Awp jI(krih) kroN, (sw) auh soBw vwlI BlI krnI ieh hY, hir<br />

jI (kI) dI srnI pY ky, vwihgurU 2(Bju) jpo[ vw kusMgq AOguxW ivkwrW v`loN Bju<br />

ky, hir jI(kI) dI srnI pY jwau[ XQw:- (B`ij) siqgur kI srxweI.Bij pau myry<br />

mnw; gur siqgur pICY CutIAY]<br />

79.Aink aupwvI; rogu n jwie] rogu imtY; hir AvKDu lwie]) inmK inmK<br />

kir; srIru ktwvY] qau BI; haumY mYlu.n jwvY] Anuswr(Aink) AnykW(aupwvI)<br />

aupwvW XqnW krky, mn bwxI sRIrk rog qy haumY dIrG rogu(n) nhIN(jwie) jWdy[<br />

(hir) vwihgurU jI dy prmpiv`qR SuB s`cy nwm jI nUM gurpRswid suAws 2 jpx<br />

rUpI(AvKDu) duAweI(lwie) lwaux nwl, haumY Aqy sRIrk swry rogu(imtY) imt jWdy<br />

hn[ XQw:- srb rog kw; AauKdu nwmu] kilAwx rUp; mMgl gux gwm]) hir hir<br />

nwmu; dIE dwrU] iqin; sglw rogu ibdwrU]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

680<br />

q`qkrw


swKI.ipMf KweI(lhOr) dy BweI pyRmw jI:- Awp jI nUM koV@ hox qoN mhW kSt<br />

hoieAw[ ijau pkw rogI ivllwie] Anuswr rwq idny ivrlwp krn l`gy[ jIvq<br />

Cwif jwih dyvwny] Anuswr du`K’c sVdy qV&dy ivrlwp krdy nUM sB ny iqAwg<br />

idqw[ ies duK`lI hwlq’c, ien@W ny prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU<br />

Amrdws swihb jI dI bVI BwrI mihmw suxI[ XQw:- Bly Amrdws gux qyry;<br />

qyrI aupmw.qoih bin AwvY]) goibMdvwlu.goibMd purI sm; jl´n.qIir ibpws<br />

bnwXau] Anuswr gurU pRmysr jI dy vswey n`gr, is`KI dy Dury s`cKMf sRI goivMdvwl<br />

swihb jI ivKy, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Amrdws swihb jI dy prmpiv`qR<br />

SuB s`cy crn-kmlW dI Srn’c phuMc gey[ gur Amrdws qwrx qrx; jnm jnm<br />

pw srix quA] lwg dI ibmwrI kwrn, gurU drbwr swihb jI’c jwx qoN mnwhI<br />

sI[ gurU pRmysr jI dy drSnW dI bhuqI izAwdw ie`Cw sI[ XQw:- myrw mnu locY;<br />

gur drsn qweI] iblp kry; cwiqRk kI inAweI] sMswr qoN inrws ho ky,<br />

kbIr.muih mrny kw cwau hY; mrau q hir kY duAwr] mq.hir pUCY kaunu hY; prw<br />

hmwrY bwr] Anuswr gurU pRmysr jI dy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy duAwry’qy<br />

bYT gey[ XQw:- sgl duAwr kau Cwif kY; ghÎo quhwro duAwr] bWih ghy kI lwj<br />

As; goibMd dws quhwr]) pauVI] myil lYhu dieAwl; Fih pey duAwirAw] riK<br />

lyvhu dIn dieAwl; BRmq bhu hwirAw] Bgiq 1 vClu qyrw 2 ibrdu; hir, 3 piqq<br />

4 auDwirAw] quJ ibnu nwhI koie; ibnau moih 5 swirAw] 6 kru 7 gih lyhu dieAwl;<br />

swgr sMswirAw] 1 ipAwr krnw 2 Drm 3 Apiv`qR 4 auDwrn, qwrn vwly 5 krdw hY<br />

6 h`Q 7 pkV ky[) Awp jI dI hr qr@W dI loV, gurU Gr’coN pUrI huMdI sI[ gurU jI dy<br />

pyRmI is`K BI qrs krky dwn idMdy rihMdy[ ijvyN 2 sRIr nUM du`K pIVdw ^Un sVdw,<br />

AMdroN jRwsIm k`tdy, qW prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Amrdws swihb jI nUM<br />

AsMK Bwau] Anuswr rom 2 dy pyRm nwl cyqy krdy[ XQw:- hau.rih n skw, ibnu<br />

dyKy pRIqmw; mY nIru vhy vih clY jIau] {inQwivAW dy QW, inmwixAW dy mwx,<br />

inqwixAW dy qwx, inauitAW dI Et, iniDirAW dI iDr, inpiqAW dI piq,<br />

ingiqAW dI giq, inAwsirAW dy Awsry, ADIrjW nUM DIrj dyx vwly, pIr<br />

SkqIAW vwilAW dy v`fy gur pIr, nrk’c geI rUh nUM iviSAW mhW pwpW ’c K`cq<br />

izMdgI ibRqI nUM, Pyr moV ky Akwl purKu jI dy s`cy crn–kmlW ’c lwaux vwly,<br />

haumY bMDnW’c b`Jy jIv nUM Cufwaux vwly auqpqI pwlxw lYAqw kridAW sdw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

681<br />

q`qkrw


inrlyp, Anq klwvwn sd sdw myhrvwn, sBnw jIAw kw, ieku dwqw; so, mY<br />

ivsir n jweI] Anuswr sBnw jIAW nUM Amolk dwqW dyx vwly v`fy dwqy jI[<br />

}prmpUjnIk mh`ly dUjy jI qoN mh`ly qIjy jI nUM imly aupRokq vrW nUM BweI swihb jI<br />

bwr 2 kih ky, pUrn vYrwg kridAW nyqRW’coN jl su`tidAW, nwnk, ruMnw bwbw<br />

jwxIAY; jy rovY lwie ipAwro] Anuswr ro 2 ky pRym bynqIAW krdy , “hy gRIb invwj<br />

s`cy pwiqswh jIE!dwsn dws gRIb inmwxy inqwxy koV@I nUM sB ny iqAwg idqw hY<br />

jI[ hy v`fy dwqy gRIb invwj s`cy siqguro!Awp jI dy duAwry’qy Fih ipAw jwx ky,<br />

krmw dy mwry sMswr dy iPtkwry’qy myhr kr dyvo jI[ ”XQw:- hir ikrpw kir kY,<br />

bKis lYhu; hau pwpI.vf gunhgwru] AQwh pyRm’c lIx ho ky, gurU pRmysr jI A`gy<br />

pyRm bynqIAW jodVIAW krdy rihMdy[ hr vyly hI gurU pRmysr jI dw js, pyRm<br />

vYrwg’c lIn ho ky gwauNdy rihMdy , gurU pRmysr jI dw pUrn Adb siqkwr vDdw 2<br />

vD igAw[ isPqI; gMFu pvY drbwir] Anuswr gurU jI dy ipAwr siqkwr’c, mn<br />

ieMdyR ivsmwd iekwgR ho gey[ ijvyN idl’c gurU pyRm vYrwg js AwauNdw, Awpy hI pd<br />

joV 2 ky im`Tw 2 gwauNdy rihMdy[ myrw gieAw kCotw l`Dw, myrw gieAw kCotw l`Dw[<br />

qury jWdy pyRmI is`K KV@ ky suxdy[ vwihgurU gurU pRmysr jI pws pyRmI is`KW ny is&wrS<br />

kIqI, “hy dIn dieAwl, koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry]<br />

gurU pRmysr jIE!rogI kw; pRB KMfhu rogu] duKIey kw; imtwvhu pRB sogu] Anuswr<br />

ies krmW dy mwry’qy ikRpw krky rog cu`k idau jI[ ik®pw krhu pRBu krxYhwry; qyrI<br />

bKs inrwlI] Anuswr Awp jI dI b^SS inrwlI hI hY jI[ Awp jI nUM qW p`Qr<br />

sMq doKI nUM BI qwrnw BwauNdw hY[ ”XQw:- nwnk BwvY pwrbRhm; 1 pwhn 2 nIir<br />

qry] ( 1 p`Qr. 2 pwxI) sMq doKI kw; Qwau ko nwih] nwnk sMq BwvY; qw Eie BI giq<br />

pwih] 2]<br />

pyRmI is`KW ny gurU pRmysr jI qoN pu`iCAw, “hy ikRpwl idAwl s`cy<br />

pwiqswhjIE!myrw gieAw kCotw l`Dw[ kI ArQ hY jI?”siqgurU swihb jI ny h`s<br />

ky ikhw, “prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy<br />

pyRmIE!ieh pUrn ipAwr siqkwr’c msq ho ky gw rhy hn[ myrw igAw(kCotw)<br />

prnw Awsrw, gurU pRmysr s`cy siqgurU sB qy vfw siqguru nwnku; jI l`B gey hn[<br />

”ivic Awsw; hoie inrwsI] so jnu imilAw; hir pwsI] Anuswr Awpxy sRIr,<br />

sMswr v`loN inrws ho ky, rwq idny lgwqwr jwp kridAW, gurU pRmysr jI dy AQwh<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

682<br />

q`qkrw


pyRm siqkwr ismrn’c lIn ho gey[ duKu dwrU, suKu rogu BieAw;) srb rog kw;<br />

AauKdu nwmu] Anuswr rom 2 krky pRym’c lIx ho ky, hr smyN gurU 2 jpxy krky,<br />

idl idmwZ sRIr qMdrusq hox l`gw[ pyRmI is`KW ny pyRm bynqI kIqI, “hy gRIb invwj<br />

s`cy pwiqswh jIE!duKIey’qy ikRpw krky, ies nUM BI Awpxy suMdr drSn b^So jI[<br />

hzUr s`cy pwiqswhjI ny ikhw, “BweI qusIN bwr 2 is&wrS krdy hoN[ ivcwry duKIey<br />

dw ieSnwn krvw ky, nvyN bsqR pihnw ky, muK’qy cwdrw pw idau[ ”pyRmIAW ny bcn<br />

mMinAw[ myhrvwn swihb jI ny Awp jw ky muK qoN cwdrw lwihAw[ ^Ub h`s ky ikhw,<br />

“ieh qW lwVy vWg, bhuq hI sohxy l`gdy hn[ ”AQwh pyRm’c lIn ho ky, ien@W nUM<br />

jwp krwieAw[ 1 AimA idRsit, suB krY; 2 hrY AG pwp, skl ml] ( 1 AMimRq. 2 nws.<br />

krnw) nwnk ndrI, ndir inhwl] vwlI ndr nwl ivsmwd iekwgR ho ky gurU jI ny<br />

q`ikAw[ jy iqsu BwvY nwnkw; kwghu.hMsu kry] Anuswr kW qoN hMs bnx vWg, koV@I qoN<br />

prmhMs q`q byqy bx gey[ gurU pRmysr jI ny swry rog myt idqy[ XQw:- (r`Kw) sB<br />

rog imtwvy; nvw inroAw] nwnk; rKw Awpy hoAw] ivsmwd rMg’c, Ajpw jwp’c<br />

ivsmwd ho ky gurmuiK pd nUM pRwpq ho gey[ KMf bRhmMf dy krqy gurU pRmysr jI dw<br />

AiDk pRqwp hY[ Anq klwvwn pUrn ivsmwd myhrvwn srb suKW dy dwqy gurU pRmysr<br />

jI, ien@W nUM AMdr bwhr hr smyN iDAwn’c drSn b^Sx l`gy[ gurU pRmysr jI ny<br />

mhwn ikRpw krky, sINhy au~pl K`qRI dI ipAwrI sp`uqRI ien@W nwl ivAwhI[ pyRmI is`K<br />

BweI sINhy jI dy Gr vwlI ny ikhw, “hy mhwrwj s`cy pwiqswhjI!myrI ipAwrI b`cI<br />

koV@I nwl ikauN ivAwhI hY?”gurU pRmysr jI ny h`s ky ikhw, “ieh dovyN dwsn dws dy<br />

spu`qR spu`qRI hn[ gurmiq Anuswr ien@W dw nwm mQo murwrI r`Kdw hW[ ijhVw mQo<br />

murwrI jpygw, auh jm nhIN dyKygw[ ien@W gurmuKW dy ip`Cy bhuq dunIAW qrygI[<br />

”gurmuiK koit auDwrdw BweI; dy nwvY eyk kxI] Anuswr gurU pRmysr jI dy ieh prm<br />

mnohr Amolk bcn s&ly hoey[ Awpxy prm ipAwry syvkW nUM bKSIAW.22.<br />

mMjIAW’coN, Drm pRcwrk gurmuiKqweI dI ie`k mMjI ien@W nUM BI b^SI[ ien@W gurU<br />

ipAwirAW ny, AQwh pyRm’c lIn, Awp Bjn ismrn bMdgI kIqI qy AnykW jIAW nUM<br />

gurU bMdgI s`cI syvw’c lw ky, AOguxW jmW jUnW qoN CufwieAw[ XQw:- ijnI nwmu<br />

iDAwieAw; gey mskiq Gwil] nwnk.qy muK aujly; kyqI CutI nwil]<br />

srb inDwn mih; hir nwmu inDwnu] jip nwnk; drgih prvwnu] 2]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI, Ajpw jwp<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

683<br />

q`qkrw


’c lIx swvDwn, Ajpw jwp krn dw SuB s`cw aupdyS kr rhy hn:- loBI ny Dn<br />

hIirAW lwlW sony cWdI Awid dy ^zwny mMny hn, pr ieh Cl rUp, du`KW dy Kzwny<br />

hn[ ien@W(srb) swirAW(inDwn) ^zwinAW(mih) ’c, (hir) srb klw BrpUr<br />

pRB; ibrQw jwnnhwr] AnMq klwvwn gurqw ibrwjmwn prmpUjnIk DMn vwihgurU<br />

s`cy siqgurU gurU gur sRI gurU gRMQ swihb suK inDwn; pRIqm pRB myry] jI dy, nwnk<br />

kY Gir; kyvl nwmu] Anuswr(nwmu) siqnwmu gursbd(inDwnu) ^zwny hn, jo<br />

ivsmwd suK inDwn srUp hn[ XQw:- imit geI Bwl; mnu shij smwnw] nwnk<br />

pwieAw; nwm Kjwnw]) nwm Kjwnw BgqI pwieAw; mn qn iqRpiq AGwey] nwnk<br />

hir jIau qw kauu dyvY; jw kau hukmu mnwey]) Ast isiD; nv iniD eyh] krim<br />

prwpiq; ijsu nwmu dyh] dwsn dws ien@W gursbd rUp ^zwinAW nMU rom 2 krky<br />

jip ky, vwihgurU jI dI(drgih) s`cI siqsMgq, s`cKMf inrgun bRhm<br />

jI’c(prvwnu) kbUl hoieAw hY] 2] XQw:- drgh mwxu pwvih, piq isau jwvih;<br />

AwgY.dUKu n lwgY]) pey kbUlu.KsMm nwil; jW Gwl mrdI GwlI]) rwrw rMghu; ieAw<br />

mnu Apnw] hir hir nwmu; jphu jpu rsnw] ry ry drgh; khY n koaU] Awau bYTu;<br />

Awdru suB dyaU] auAw mhlI; pwvih qU bwsw] jnm mrn; nh hoie ibnwsw]<br />

msqik krmu iliKE; Duir jw kY] hir sMpY nwnk; Gir qw kY] 10]<br />

mnu prboDhu; hir kY nwie] dh idis Dwvq; AwvY Twie] vwihgurU mh`lw<br />

pMjvW jI Awpxy prmpUjnIk gurU ipqw jI dy snmuK pUrn pRym sihq Ardws krdy<br />

hn:- hy gurU pRmysr jI!dwsn dws dy mnu nUM(hir) sBnI QWeI; rivAw Awip]<br />

Awid jugwid; jw kw vf prqwpu] srb ivAwpI srb pRkwSk ivsmwd Ajpw<br />

jwp, inrgunu Awip; srgunu BI EhI] klw Dwir ijin sglI mohI] vwihgurU jI(kY)<br />

dy prmpiv`qR SuB s`cy(nwie) nwm nwl, (prboDhu) (pr+boDhu) (pr) ivSyS<br />

krky(boDhu) igAwn dyvo jI[ ijs krky 1 (dh) ds idis’c, mMd vwSnw’c(Dwvq)<br />

dOVdw mn, ivAwpk bRhm jI ’c lIx hox rUp(Twie) itkwxy (AwvY) Aw jwvy jI[<br />

1 {au~qR d`Kx pUrb p`Cm, au~qR pUrb ivcwly eIswn kox, pUrb d`Kx mD Agin kox,<br />

d`Kx p`Cm mD nYirqI kox, p`Cm au~qR mD vwievI kox, zmIn qy Asmwn ds idSW<br />

hn[ }<br />

qw kau ibGnu; n lwgY koie] jw kY irdY; bsY hir soie] hy pyRmI jIE!(hir)<br />

sB nUM hrw Brw krn vwly, hir gur mUriq, eykw vrqY; nwnk.hir gur BwieAw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

684<br />

q`qkrw


Anuswr inrMkwr srUp gurbwxI gurSbd jI, pUrn pRkwS Anq klw dI(soie) soBw<br />

Ajpw jwp sihq, (jw) ijs(kY) dy irdY AMdr (bsY) vsdy hn, Awpxw jwp Awp<br />

kr rhy hn[ XQw:- jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu] (qw)<br />

iqs gurmuiK ipAwry jI (kau) nUM, vwihgurU jI dy imlx’c, AOguxW doSW ivkwrW dw<br />

koie BI ibGnu(n) nhIN (lwgY) l`gdw[ vw sMswrk ivvhwr dI is`DI’c, koeI BI<br />

ivGn nhIN l`gdw[ XQw:- ibGn ibnwsn.siB duK nwsn; gur crxI mnu lwgw]<br />

kil qwqI; TWFw hir nwau] ismir ismir; sdw suK pwau]) kljuig.rQu<br />

Agin kw; kUVu AgY rQvwhu]) kil kwqI.rwjy kwsweI; Drmu.pMK kir aufirAw]<br />

kUVu Amwvs.scu cMdRmw; dIsY nwhI.kh ciVAw] hau Bwil.ivkuMnI hoeI; AwDyrY.rwhu<br />

n koeI]) klih burI sMswir; vwdy KpIAY] Anuswr hy pRymI is`K jI!(kil) klju`gI<br />

isRStI vYr koRD kwm AOguxW krky(qwqI) q`qI A`g smwn hY, ies nUM(TWFw) TMFw<br />

krn vwly, gurU pRmysr jI dy b^Sy(hir) vwihgurU(nwau) nwm jI hn[ XQw:- Awqs<br />

dunIAw; Kunk nwmu KudwieAw] vwihgurU nwm jI nUM mn bwxI rom 2 krky(ismir)<br />

Xwd(ismir) Xwd krky, Bwv bwr 2 AiBAws krky, sdw Awqm suK(pwau) pwauxw<br />

kro[ XQw:- ismrau.ismir ismir; suKu pwvau] kil klys; qn mwih imtwvau])<br />

ismrau.ismir ismir suK pwvau; swis swis sm@wly] ieh loik prloik sMig<br />

shweI; jq kq moih rKvwly]) pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn<br />

kw; AMqu n pwr]<br />

Bau ibnsY; pUrn hoie Aws] Bgiq Bwie; Awqm prgws] hy pRymI!nwnk<br />

inrBau inrMkwru; DMn vwihgurU mh`ly pihlyy gurU pRmysr jI dI(Bwie) pyRmw(Bgiq)<br />

BgqI krny krky, Awp jI dy AMdr bwhr inrml inrvYr, Awpxy Awp srUp<br />

inrgun inrMkwr Ajpw jwp(Awqm) bRhm jI dw srb ivAwpI ivsmwd prm au~cw<br />

su`cw s`cw(prgws) cwnx hI cwnx ho jwvygw[ inrBau jpY; sgl Bau imtY]<br />

Anuswr Bau(ibnsY) nws ho jwvygw Aqy pUrI Awsw jI; mnsw myry rwm] Anuswr<br />

gurmiq Anuswr SuB kwmnw dI pUrqI dI Aws, vw vwihgurU jI dy prmpiv`qR suMdr<br />

drSnW dI Aws, pUrn hoie jwvygI[ vw Anyk kwmnw pUrqI dI Aws(pUrn) mr mu`k<br />

jwvygI[<br />

iqqu Gir jwie; bsY AibnwsI] khu nwnk; kwtI jm PwsI] 3] prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU gurU gur s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI(khu) &urmwauNdy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

685<br />

q`qkrw


hn:- (iqqu) iqs(AibnwsI) nws qoN rihq, (Gir) inrgun bRhm(jwie) jgHw ’c,<br />

pyRmI jI, Bgiq Bwie; Awqm prgws] sihq, (bsY) vsdy hn[ vw(iqqu) iqs pRymI<br />

jI dy(Gir) irdy(jwie) jgHw’c, AibnwsI vwihgurU jI(bsY) vsdy hn[ vwihgurU jI<br />

dy vsxy krky, pUry gurU jI ny jm dI(PwsI) PwhI(kwtI) k`t idqI[ XQw:- kwtI<br />

jm PwsI, pRiB AibnwsI; hir hir nwmu iDAwey]) AibnwsI suK; Awpn Awsn]<br />

qh jnm mrn; khu khw ibnwsn] dI prm su`cI au~cI AvsQw b^S idqI] 3]<br />

qqu bIcwru; khY jnu swcw] jnim mrY; so kwco kwcw]) DMnu DMnu; DMnu jnu<br />

AwieAw] ijsu pRswid; sBu jgqu qrwieAw] Anuswr(swcw) s`cy(jnu) gurU pRmysr<br />

mh`lw 4 jI, Bwau-BgqI sihq, inrgun srgun jI dI eykqw dw(qqu) isDWq bRhm<br />

bIcwru, sRb`q dy Bly ihq(khY) &urmwauNdy hn:- hy pRymIEN!ijhVw(jnim)<br />

jMmdw(mrY) mrdw hY, (so) auh(kwco) k`cy qoN BI(kwcw) k`cw hY, ikauN jo, vwihgurU<br />

jI dy ivCoVy’c, hr jnm’c ieMidRAW dy iviSAW dy ADIn ho ky, jMmx mrn rogW<br />

kLySW dy kSt hI kSt Bogdw hY[ moh mmqw corIAW niSAW jUey Gor pwpW’c l`g<br />

jWdw hY[ XQw:- AwiD ibAwiD aupwiD rs; kbhu.n qUtY qwp] pwrbRhm pUrn DnI;<br />

nh bUJY prqwp]) jim jim mrY; mrY iPir jMmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lMmY]<br />

80.hux dy smyN gurqw ibrwjmwn, hy gurU pRmysr jI!Awp jI dy prmpiv`qR SuB<br />

s`cy im`Ty mhwn praupkwrI DIrjDwrI inrMkwrI inRibkwrI crn-kmlW ’qy m`Qw r`K<br />

ky, gRIb kUkr dws dI pyRm bynqI hY, dwsn dws dw jMmx mrn ikvyN imty jI? gur<br />

au~qR:-<br />

Awvw gvnu; imtY pRB syv] Awpu iqAwig; srin gurdyv]) nwnk.srix<br />

smrQ suAwmI; pYj rwKhu morI]) srnI AwieE; nwQ inDwn]) Awpu<br />

iqAwig.hoeIAY sB ryxw; jIviqAw ieau mrIAY]) iqAwgIAY gumwnu mwnu, pyKqw<br />

dieAwl lwl; hW hW.mn crn ryn] Anuswr(Awpu) hMkwr iqAwig ky, (gurdyv)<br />

gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] jI dI s`cI im`TI ipAwrI<br />

srin pYxw kr[ gurdyv jI dI Srn pY ky, (pRB) smR`Q mwlk AnMq bRhmMf dy krqy<br />

s`cy gurU pRmysr jI dI, prmpiv`qR SuB s`cI (syv) syvw gurbwxI dI inSkwm Su`D<br />

sMQw krwauxI kIrqn isKwauxw, gRIb dy muK nUM gurU jI dI golk smJ ky dwn dyxw,<br />

DrmXu`D krky bhU bytIAW dI r`iKAw krnI Awid gurU syvw krn nwl, vwSnw dy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

686<br />

q`qkrw


ADIn ho ky jMm ky(Awvw) Awauxw, mOq dy mwirAW mr ky(gvnu) jwxw(imtY) imt<br />

jWdw hY[ XQw:- gur syvw qy.suKu aUpjY ; iPir.duKu n lgY Awie] jMmxu mrxw imit<br />

gieAw; kwlY kw.ikCu n bswie] hir syqI.mnu riv rihAw; scy rihAw smwie]<br />

nwnk.hau bilhwrI iqn kau; jo clin.siqgur Bwie]) gur syvw krau; iPir.kwlu<br />

n Kwie])<br />

ieau rqn jnm kw; hoie auDwru] hir hir ismir; pRwn AwDwru] Awp iqAwg<br />

ky pUrn gurdyv jI dI s`cI Srn pY ky, (hir) ivsmwd Ajpw jwp inrgun bRhm jI<br />

dy pUrn s`cy srgun gurU Avqwr, (hir) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw<br />

kw dwqw ry] DMn vwihgurU mh`ly pihly jI nUM Awpxy(pRwn) pRwxW dw(AwDwru) Awsrw<br />

mMn ky, hr smyN rom 2 krky(ismir) Xwd kr, ivsrnw mrnw smJ[ XQw:- AwKw<br />

jIvw; ivsrY mir jwau]) mrxM; ibsrxM goibMdh] jIvxM; hir nwm D´wvxh]) lK<br />

caurwsIh BRmqy BRmqy; dulB jnmu Ab pwieE] 1] Anuswr ieau rqn vWg Amolk<br />

hIry durl`B jnm kw, jmW jUnW AOguxW qoN(auDwru) Cutkwr.hoie jwvygw[<br />

Aink aupwv; n CUtnhwry] isMimRiq swsq; byd bIcwry] ijn@W ny keI koit;<br />

byd purwn isimRiq Aru swsq] Anuswr Axigxq(isMimRiq) isMimRqIAW(swsq)<br />

swsqR byd bIcwry, jl Dwrw, pMj DUxIAW qwauNxIAW, B`uKy rihx dy, Aink<br />

hT(aupwv) Xqn kIqy, gurU pRmysr jI dI pRymw-BgqI s`cI syvw qoN ibnw, auh jmW<br />

jUnW kStW klySW ivkwrW qoN(CUtnhwry) Cu`tx vwly(n) nhIN hn[ XQw:- (AsÍ,<br />

Asv bolo) nau KMf ipRQmI iPrY; icru jIvY] mhw audwsu; qpIsru QIvY] Agin<br />

mwih; homq prwn] kink AsÍ; hYvr BUim dwn] inaulI krm; krY bhu Awsn]<br />

jYn mwrg; sMjm Aiq swDn] inmK inmK kir; srIru ktwvY] qau BI; haumY<br />

mYlu.n jwvY] hir ky nwm smsir; kCu nwih] nwnk.gurmuiK nwmu jpq; giq pwih]<br />

2]) jyqy jqn krq, qy fUby; Bv swgru.nhI qwirE ry]) byd kqyb ibKY; hir<br />

nwhI] jwn lyhu hirjn; mn mwhI]<br />

hir kI Bgiq; krhu mnu lwie] min bMCq; nwnk.Pl pwie] 4]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy<br />

hn:- vyd purwx SwsqR Aink aupwv hT swDn krky vwihgurU jI dI pRwpqI nhIN<br />

hY[ ies leI dwsn dws(hir) DMn vwihgurU mh`ly pihly jI(kI) dI(Bgiq) pyRmw-<br />

BgqI mnu lwie ky(krhu) krdw hY jI, ijs krky, min (bMCq) ie`Cq, mn BwauNdy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

687<br />

q`qkrw


praupkwr srb`q dy Bly dy kwrj krn rUpI, sMswr nUM DMn prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI b^Sx rUp Pl pwie ley hn, ies leI hy pRymI<br />

jno!Awp jI BI hrI gurU jI dI s`cI syvw pyRmw-BgqI kro]<br />

sMig n cwlis; qyrY Dnw] qUM ikAw lptwvih; mUrK mnw] corI mMd krm jor<br />

zulm kql bMb su`t ky ijhVw Dn qUM iek`qR kIqw hY, ieh qyry nwl nhIN jwxw, mhW<br />

pwp kIqy nwl jwxgy[ ies leI mUrK loBI jIv nUM SuB aupdyS b^S rhy hn:- hy<br />

loBI mUrK(mnw) jIv!qUM Dn dI pRwpqI leI, AsMK gl vF; hiqAw kmwih] AsMK<br />

pwpI; pwpu kir jwih] Anuswr bMb su`tx jIAW nUM PUkx, zihr dyx kql krn’c<br />

iPr 2(ikAw) ikauN (lptwvih) cuMbVdw hYN[ ies(Dnw) Dn ny qyrY sMig(n)<br />

nhIN(cwlis) c`lxw[ XQw:- kbIr.kaufI kaufI joir kY; jory lwK kroir] clqI<br />

bwr.n kCu imilE; leI lMgotI qoir]) kbIr.iehu qnu jwiegw; skhu q lyhu<br />

bhoir] nWgy pwvhu qy gey; ijn@ ky lwK kroir]<br />

suq mIq; kutMb Aru binqw] ien qy khhu; qum kvn snwQw] {pyRm vIcwr SuB<br />

is`iKAw:- prmpUjnIk gRIb invwj s`cy pwiqswhjI dw, srb`q dy Bly dw gihr<br />

gMBIr AwSw hY[ Awp jI cwhuMdy hn, gRIb is`K dw mn hr hwlq’c hr smyN<br />

ivsmwd ho ky, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jIdy<br />

inrMkwrI gurSbdW s`cy crn-kmlW’c ivsmwd lIn rhy[ dIn dieAwl; Brosy<br />

qyry] sBu prvwru; cVwieAw byVy]) mMnY; prvwrY swDwru] Anuswr Awp gurU syvw’c<br />

l`g ky Aqy ien@W sbMDIAW, hornW pRymIAW nUM gurU syvw pyRmw-BgqI’c lw ky, svwrnw<br />

suDwrnw auBwrnw hY[ pIr bu`DUSwh jI vWg, Awp qy Awpxw pRvwr Dn pdwrQ murId<br />

syvk sRvMs sB ku`J gurU pRmysr jI qoN kurbwn krnw hY[ ien@W qoN n&rq nhIN<br />

krnI, rom 2 krky ien@W dw Blw hI Blw krnw hY[ bhu prpMc kir; pr Dnu<br />

ilAwvY] suq dwrw pih; Awin lutwvY] Anuswr ien@W dy moh’c fwky kql nhIN<br />

krny, ien@W dy moh’c rwj g`dI au~cy AOhudy nUM pRwpq ho ky, jIv inAW nhIN krdy[<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dw AwSw hY, ik myry is`K dw mn ien@W’c<br />

K`cq n rhy[ Bjn ismrn bMdgI gurU syvw kurbwnI krky, inhwl 2 hovy[ sMswrI<br />

moh krky byAMq sRIr ivSy ivkwr’c tu`t rhy hn, plc 2 ky mr rhy hn[ XQw:-<br />

kyqy; Kip qutih vykwr]) plic plic sglI mueI; JUTY DMDY mohu] iek su hir ky<br />

nwm ibnu; AgY leIAih Koih] jy koeI mrn smyN iesqRI nUM cyqy kry qW vysvw jUn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

688<br />

q`qkrw


imldI hY[ AMiq kwil jo iesqRI ismrY; AYsI icMqw mih jy mrY] bysvw join; vil<br />

vil AauqrY] so pqI sqI sbMDI iml ky, inrMkwr gurbwxI jI vIcwrn, in`qnym<br />

gurU syvw krn krwaux, kQw kIrqn is`Kx is`Kwaux gurbwxI jI dI S`uD sMQw krn<br />

krwaux[ XQw:- gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw]<br />

gurU pRmysr jI sMswr nUM s`cKMf bxwauNdy hn jI, nmskwr[ }<br />

suq mIq; kutMb Aru binqw] ien qy khhu; qum kvn snwQw] (suq) pu`qR<br />

mIq(kutMb) prvwr Aru(binqw) iesqRI, (qum) qUM hI(khhu) d`s, ien qy(kvn)<br />

kOx(snwQw) ikRqwrQ, sur`iKAq, suKI, kilAwx nUM pRwpq hoieAw hY, Bwv ieh qyrI<br />

kilAwx nhIN kr skdy[ XQw:- puqR klqR; lCmI mwieAw] ien qy khu; kvnY<br />

suKu pwieAw]) Dnu dwrw sMpiq sgl; ijin ApunI kir mwin] ien mY kCu sMgI<br />

nhI; nwnk swcI jwin]) Gr kI nwir.bhuqu ihqu jw isau; sdw rhq sMg lwgI]<br />

jb hI hMs.qjI ieh kWieAw; pRyq pRyq kir BwgI] 2]) sUhI] aUcy mMdr, swl<br />

rsoeI] eyk GrI; Puin rhnu n hoeI] 1] iehu qnu AYsw.jYsy Gws kI twtI] jil<br />

gieE Gwsu; ril gieE mwtI] 1] rhwau] BweI bMD; kutMb shyrw] Eie BI lwgy;<br />

kwFu svyrw] 2] Gr kI nwir; aurih qn lwgI] auh qau; BUqu BUqu kir BwgI] 3]<br />

kih rivdws; sBY jgu lUitAw] hm qau; eyk rwmu kih CUitAw]<br />

rwj rMg; mwieAw ibsQwr] ien qy khhu; kvn Cutkwr]) lK lskr lK<br />

vwjy nyjy; lK auiT krih slwmu] lKw aupir Purmwieis qyrI; lK auiT rwKih<br />

mwnu] jW piq lyKY nw pvY; qW siB inrwPl kwm] 1]) rwj lIlw.rwjn kI rcnw;<br />

kirAw hukmu APwrw] syj sohnI.cMdnu coAw; nrk Gor kw duAwrw] Anuswr<br />

sohxIAW syjW iSMgwrnIAW mMd kMm krny, i&lmW dyKxIAW gMdy gIq sunxy, nSy<br />

vrqxy Awid mwieAw, JUTy rwj dy ibsQwr sihq, (rMg) AnMd mwnxy, ien<br />

qy(khhu) d`so(kvn) iks dw Cutkwr huMdw hY? XQw:- rMg qmwsy bhu ibDI; cwie<br />

lig rihAw] iciq.n AwieE pwrbRhmu; qw srp kI jUin gieAw]) myrI myrI<br />

DwrI] Ehw pYir lohwrI]) hau hau krq.bMDn mih pirAw; nh imlIAY.ieh<br />

jugqw] vfy vfy rwjn Aru BUmn; qw kI.iqRsn n bUJI] lpit rhy mwieAw rMg<br />

mwqy; locn.kCU n sUJI] 1] ibiKAw mih; iknhI.iqRpiq n pweI] ijau pwvku<br />

eIDin nhI DRwpY; ibnu hir.khw AGweI] rhwau] idnu idnu krq Bojn bhu ibMjn;<br />

qw kI.imtY n BUKw] audmu krY suAwn kI inAweI; cwry kuMtw GoKw] 2] kwmvMq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

689<br />

q`qkrw


kwmI bhu nwrI; pr igRh.joh n cUkY] idn pRiq krY.krY pCuqwpY; sog loB mih<br />

sUkY] 3] hir hir nwmu.Apwr Amolw; AMimRqu eyku inDwnw] sUKu shju Awnµdu sMqn<br />

kY; nwnk gur qy jwnw]<br />

Asu hsqI; rQ AsvwrI] JUTw fMPu; JUTu pwswrI] (Asu) GoVy(hsqI) hwQI<br />

rQ, jhwz Awid sB qr@W dI jo AsvwrI hY, bwbw.horu cVxw; KusI KuAwru] ijqu<br />

ciVAY.qnu pIVIAY; mn mih.clih ivkwr] Anuswr ieh(fMPu) pKMf idKwvw JUTu<br />

hY[ ies JU`Ty pKMf dy idKwvy nUM pswrn vwlw pwswrI BI JUTw hMkwrI hY, ikauN jo<br />

rwj &Oj ^zwny Asu hsqI; rQ AsvwrI] dwqW nUM pRwpq krky koeI praupkwr n<br />

kIqw[ dwiq ipAwrI; ivsirAw dwqwrw] Anuswr dwqy jI nUM Bu`l ky rwj rMg;<br />

mwieAw ibsQwr] ivkwr kLyS zor zulm’c K`cq ho igAw[ gurU pRmysr jI dw<br />

AwSw bhuq hI gihr inrh`l gMBIr fUMGw hY, pRymI is`K dI bMdgI’c ivGn n pvy,<br />

rwj dy suKW’qyy moihq n hovy[ pRIiq lgI.hir nwm isau; ey hsqI GoVy] Anuswr<br />

hir nwm nwl pRIq hwQI GoVy smJy[ XQw:- swcI pRIiq hm; qum isau jorI] qum<br />

isau joir; Avr sMig qorI]) jgq mY; JUTI dyKI pRIiq]) mn hir ky nwm kI; pRIiq<br />

suKdweI] Anuswr jgq dI JU`TI pRIq iqAwg ky, Akwl purKu jI nwl s`cI<br />

suKdwiek pRIqI joV ky, gurU syvw bMdgI kry, rwj nUM pRwpq ho ky rwj dw hMkwr<br />

iqAwgy inAW kry, swrI prjw qoN bMdgI krwvy, gurU jI dIAW KuSIAW dIAW l`KW<br />

pwiqSwhIAW pwvy[<br />

(bu`JY) ijin dIey; iqsu buJY n.ibgwnw] (ijin) vwihgurU gurU pRmysr jI ny rwj<br />

pdwrQ sbMDI sB ku`J(dIey) b^Sy hn[ (ibgwnw) bysmJ mnu`K(iqsu) iqn@W vwihgurU<br />

gurU pRmysr jI nUM dwqwr(n) nhIN (buJY) bu`Jdw[ XQw:- (AMimRq rsu; Kwvih Kwn<br />

pwn] ijin dIey; iqsih n jwnih. 1 suAwn] ( 1 ku`qw) dwiq ipAwrI; ivsirAw<br />

dwqwrw] jwxY nwhI mrxu; ivcwrw] 2] ies leI(ibgwnw) ivSy ivkwrW dw Zulwm,<br />

(ibgwnw) jmdUqW dw ho irhw hY[ sBu ikCu Apnw; ieku rwmu prwieAw] Anuswr<br />

dyvnhwr dwqwr dw DMnvwdI nhIN bxdw[ Bwry BueI AikrqGx; mMdI hU mMdy]<br />

Anuswr AikRqGx ho irhw hY[<br />

nwmu ibswir; nwnk.pCuqwnw] 5] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI<br />

gurU nwnk dyv swihb mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- BUilE mnu; mwieAw<br />

aurJwieE] jo jo krm kIE lwlc lig; iqh iqh Awpu bMDwieE] Anuswr mUrK,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

690<br />

q`qkrw


Dn im`qR iesqRI pu`qR sbMDIAW rwj rMg mwieAw, hwQI GoVy jhwzW AsvwrIAW’c l`g<br />

ky, (nwmu) pRkwS srUp Dur ky bwxI jI nUM ibswir ky(pCuqwnw) pCuqwauNdw hY jI] 5]<br />

XQw:- nwmu ibswir; kry rs Bog] suKu supnY nhI; qn mih rog]) Ksmu ivswir; kIey<br />

rs Bog] qW qin; auiT Kloey rog]<br />

gur kI miq; qUM lyih ieAwny] Bgiq ibnw; bhu fUby isAwny] hy(ieAwny) Anjwx<br />

ibsmJ!qUM(gur) bilE crwgu, AMD´wr mih; sB kl auDrI, iek nwm Drm] pRgtu<br />

sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm] s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb<br />

jI(kI) dI hMkwr ivkwr dy iqAwg, Bwau-BgqI inmRqw gRIbI sihn-SIlqw<br />

bRhmigAwn b^Sx vwlI(miq) gurmiq(lyih) lYxw kr[ sRI gurU gRMQ swihb jI<br />

dI(Bgiq) pyRm-BgqI qoN ibnw, (bhu) bhuqy isAwny, qwgy qvIq tUxy krn BUq k`Fx<br />

vwly, sMswr rUpI smuMdR dy ivSy rUpI jl’c(fUby) fu`b gey hn[ XQw:- jyqy.jqn krq<br />

qy fUby; Bv swgru.nhI qwirE ry] krm Drm krqy bhu sMjm; AhMbuiD mnu jwirE ry]<br />

1] sws gRws ko dwqo Twkuru; so ikau mnhu ibswirE ry] hIrw lwlu Amolu jnmu hY;<br />

kaufI bdlY hwirE ry]<br />

hir kI Bgiq; krhu mn mIq] inrml hoie; qumwro cIq] ivsmwd ivAwpk<br />

pRym Bwvnw dy ArQ:- prmpUjnIk Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir]<br />

Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW<br />

swihb(hir) vwihgurU jI, hux aubldI dyZ’c bYT rhy hn, hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT ky<br />

m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpivqR SuB s`cy mhwn praupkwrI sIs’qy puAw rhy hn, hux<br />

sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[ vwihgurU AsMK bRhmMf dy krqy, sB ko mwq<br />

ipqw pRiqpwlk; jIA pRwn suK swgru ry] vwihgurU mh`lw pMjvW jI, Awpxy inrgun<br />

srUp jI duAwrw, hux AsMK auqpqIAW pwlxw lYAqw kridAW inrlyp ho rhy hn[<br />

AsMK sUrjW cMdRimAW DrqIAW qwry mMflW nMU, AwpxI ivsmwd ivAwpk Anqklw<br />

nwl, bVI hI qyzI nwl Bjw ky kMtrol’c r`K rhy hn[ XQw:- slok mÚ1] BY ivic;<br />

pvxu vhY sdvwau] BY ivic; clih lK drIAwau] BY ivic; Agin kFY vygwir] BY<br />

ivic; DrqI dbI Bwir] BY ivic; ieMdu iPrY isr Bwir] BY ivic; rwjwDrmu duAwru]<br />

BY ivic sUrju; BY ivic cMdu] koh kroVI clq; n AMqu] BY ivic; isD buD sur nwQ]<br />

BY ivic; Awfwxy Awkws] BY ivic; joD mhwbl sUr] BY ivic; Awvih jwvih pUr]<br />

sgilAw Bau; iliKAw isir lyKu] nwnk; inrBau inrMkwru scu eyku] 1]) siB Awey<br />

hukim Ksmwhu; hukim sB vrqnI]) hukmY AMdir sBu ko; bwhir hukm n koie] hux<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

691<br />

q`qkrw


AnMq AgnIAW ibjlIAW qwry mMflW sUrjW cMdRimAW titAwixAW KwxIAW bwxIAW<br />

nUM pRkwS rhy hn[ Awp jI dI prmpivqR Aiq inrml au~jl joiq nwl hux swfw<br />

AwKx vyKx bolx c`lx ho irhw hY, AsIN ijauN rhy hW[ hux AwpxI mOz nwl ikqy<br />

vrKw ikqy J`KV ikqy Du`p ikqy TMF snoA pw rhy hn[ hux AnykW srgun srUp Dwr<br />

ky AnykW BgqW nUM drsn b^s ky inhwl kr rhy hn[ Awpxy Kws srUp gurqw<br />

ibrwjmwn siqgurU gRMQ swihb jI duAwrw pRymIAW dy ihrdy rom 2 qoN Ajpw jwp<br />

krvw rhy hn[ aunw dy ihrdy’coN muK’c AMimRq Byj rhy hn aunW’qy swc nwm kI<br />

AMimRq vrKw] kr rhy hn[ aunW nUM AMdr bwhr Awpxy inrgun srUp jI, Awpxy<br />

srgun srUp koit bRhmMf dy pswry smyq, jwp kridAW drSn b^S ky inhwl kr<br />

rhy hn[ hy myry mn dy mIq ipAwry guris`Ko! AYsy ivsmwd hir vwihgurU mh`ly pMjvyN<br />

jI(kI) dI, swjn myry pRIqmhu; qum.sh kI Bgiq kryho] Anuswr pyRmw(Bgiq)<br />

BgqI mn lw ky(krhu) krnw kro[ hy myry mn dy mIq ipAwry guris`Ko! (qumwro)<br />

Awp jI dw cIq, hMkwr vYr eIr^w inMdw corI mMd krm AOguxW dI mYL qoN rihq ho<br />

ky, (inrml) au~jl pRkwS srUp bRhm jI dw srUp hI hoie jwvygw[ XQw:-<br />

kbIr.mnu inrmlu BieAw; jYsw gMgw nIru] pwCY lwgo hir iPrY; khq kbIr<br />

kbIr]<br />

crn kml; rwKhu mn mwih] jnm jnm ky; iklibK jwih]) ihrdY.crx<br />

sbdu siqgur ko; nwnk.bWiDE pwl] Anuswr gurU pRmysr jI dy gursbd rUpI s`cy<br />

im`Ty crn-kml, Awpxy mn(mwih) ’c hr smyN Xwd(rwKhu) r`Ko[ XQw:- ijs<br />

krky bYr ibroD; kwm koRD moh] JUT ibkwr; mhw loB DRoh] ieAwhU jugiq; ibhwny<br />

keI jnm] nwnk.rwiK lyhu; Awpn kir krm] Anuswr jnm jnm ky(iklibK)<br />

pwp(jwih) cly jwxgy[ XQw:- iklivK sBy auqrin; nIq nIq gux gwau]) crn<br />

kml kI; Aws ipAwry] jmkMkr; nis gey ivcwry] 1]<br />

Awip jphu; Avrw nwmu jpwvhu] sunq khq; rhq giq pwvhu] {Awip jphu;<br />

Avrw nwmu jpwvhu] prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI dI bhuq hI au~cI qoN au~cI<br />

su`cI qoN su`cI s`cI qoN s`cI gurmuiK AvsQw hY [ vwihgurU jI ny, Awp nwm jpx<br />

jpwaux leI siqgurU swihbwn jI dy Avqwr Dwry hn[ Awp au~bldI dyZ’c bYT<br />

ky, srb`q dy Bly leI DrmXu`D ij`q ky, Awpxy sIs sB ku`J kurbwn krky, swnUM<br />

kilju`gI jIAW nUM guurmiq gurbwxI gurU ieqhws jI b^Sy hn[ hux gurqw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

692<br />

q`qkrw


ibrwjmwn ho ky Awpxy pRymI is`K dy idl idmwZ’c gurbwxI jI Byj ky nwm jpvw<br />

rhy hn[ jnu nwnku.DUiV mMgY iqsu gurisK kI; jo Awip jpY.Avrh nwmu jpwvY]<br />

Anuswr AYsy mhwn praupkwrI gurU jI, nwm jpx jpwaux vwly pRymI jI dI crn-<br />

DUV mMgdy hn, nwm jpx jpwaux dI bhuq hI v`fI mhwnqw jxw rhy hn[ vwihgurU<br />

gurU jI, gurU jI dy sMq bRhmigAwnI; sgl kI rInw] syvk bRhmigAwnI jI, Ajpw<br />

jwp’c lIx kQw kIrqn krky gurbwxI suxw ky, AQvw Awpxy nwl pRymIAW nUM<br />

jwp’c lw ky vwihgurU vwihgurU jpdy hn[ ieauN pRymIAW dy AMdr jwp clw idMdy<br />

hn[ Awpxy bRhm srUp drSn b^S ky bRhmigAwnI kI idRsit; AMimRqu brsI]<br />

Anuswr AMimRq idRstI pw ky pRymIAW nUM Ajpw jwp’c lIx kr idMdy hn, Bwv BwvyN<br />

AwpxI mOj Anuswr n BI bolx drSnW, ing@w ’c, srb inDwn jw kI idRstI<br />

mwih] Anuswr smUh nwm ^zwny hn[ }<br />

Awip jphu; Avrw nwmu jpwvhu] sunq khq; rhq giq pwvhu] hy im`qR<br />

ipAwry jI!Ajpw jwp vwihgurU nwmu jI, rom 2 dy pRym nwl Awip jphu, (Avrw)<br />

hornW pyRmIAW qoN(jpwvhu) jpwauxw kro[ lwK ijhvw. dyhu myry ipAwry; muKu.hir<br />

AwrwDy myrw rwm] Anuswr rom 2 dI zbwn nwl pUrn pyRm pRIq pRqIq sihq<br />

vwihgurU 2(khq) kihMidAW, koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux suxIAih<br />

AibnwsI rwm] Anuswr rom 2 dy kMnW duAwrw pUrn SrDw pyRm sihq(sunq)<br />

suxidAW, nwm kihx sunx vwlI aupoRkq AiqAMq s`cI su`cI au~cI ivsmwd rhq’c<br />

rihMidAW, vw AMimRq dI pUrn rhq’c rihMidAW, vwihgurU jI dI(giq)<br />

pRwpqI(giq) kilAwx (pwvhu) pwauxw kro jI[ XQw:- koeI gwvY ko suxY ; hir nwmw<br />

icqu lwie] khu kbIr.sMsw nhI; AMiq prm giq pwie] srb ivAwpI ivsmwd pRym<br />

ibnY:- pRymI Awpxy GrW’c iek`Ty bYT ky inqw pRqI v`D qoN v`D smW vwihgurU<br />

vwihgurU jpx[ vwihgurU gurU pRIqmjI jpx jpwaux vwilAW dI crn-DUV mMgdy<br />

hn[ jpx jpwaux dI srb ivAwpI ivsmwd mhwnqw hY[ pUry gurU jI dw hukm mMny<br />

qoN ibnw Gr, smswn BUmI, rihx vwly BUq hn[ XQw:- kbIr.jw Gr swD, n<br />

syvIAih; hir kI syvw nwih] qy Gr.mrht swrKy; BUq bsih.iqn mwih] 192]<br />

swr BUq siq; hir ko nwau] shij suBwie; nwnk gun gwau] 6] siqgurU<br />

nwnk dyv kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl isRis† lig.ibqrhu] jI &urmwauNdy<br />

hn:- hy pyRmI jI!(hir) ivsmwd AibnwsI inrml inrMkwr inrMjn, inrvYr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

693<br />

q`qkrw


inRivkwr AKMf au~jl sRb ivAwpI sRb pRkwSk sRb dy ADwr Ajpw jwp vwihgurU<br />

jI(ko) dy SuB s`cy(nwau) nwm, iqMnW simAW ’c (siq) nws rihq(siq) s`cy(swr)<br />

sRySt AslI Su`D (BUq) srUp hn[ XQw:- Awid scu; jugwid scu] hY BI scu;<br />

nwnk hosI BI scu] 1]) swr BUq siq; hir ko nwau] vwihgurU jI dy gun, (shij)<br />

SWqI, Drm, DIrj, igAwn sihq, shij AvsQw’c(suBwie) (su+Bwie) (su)<br />

syRSt(Bwie) Bwvnw shiq, (suBwie) suBwvk inrXqn hI gwau jI[ shjy cUp;<br />

shjy hI jpnw]) hir kw iblovnw; iblovhu myry BweI] shij iblovhu; jYsy.qqu n<br />

jweI]jog qp j`g jlDwrw Awid iksy BI kTn swDn krn dI loV nhIN hY jI]6]<br />

gun gwvq; qyrI auqris mYlu] ibnis jwie; haumY ibKu PYlu] hy mn!gurqw<br />

ibrwjmwn gurU pRmysr jI dy gurbwxI kQw kIrqn jI duAwrw, jW swjW qoN ibnw BI<br />

gun(gwvq) gwauNidAW 2, mhW pwpW ivkwrW inMdw coorI XwrI Awid Anyk pRkwr dy<br />

mMd krmW dI qyrI mYlu(auqris) au~qr jwvygI[ XQw:- aUc Apwr byAMq suAwmI;<br />

kauxu jwxY.gux qyry] gwvqy auDrih.suxqy auDrih; ibnsih pwp Gnyry] psU pryq<br />

mugD kau qwry; pwhn pwir auqwrY] nwnk dws.qyrI srxweI; sdw sdw bilhwrY]<br />

4] 1] 4] gux gwauxy krky, (haumY) hMgqw dI, ; nIcI hU Aiq nIcu] BYVI(ibKu)<br />

zihr, jo qyry’c(PYlu) pR&ulq ho rhI hY, ieh (ibnis) nws ho(jwie) jwvygI[ vw<br />

haumY dI(ibKu) zihr sihq, qyrI BYVI(PYlu) krqUq (ibnis) nws ho(jwie)<br />

jwvygI[<br />

hoih AicMqu; bsY suK nwil] swis gRwis; hir nwmu smwil] (swis) swh<br />

(gRwis) pkV ky Bwv swh ismrn qoN KwlI n jwvy jI, vw (swis) swh lYNidAW<br />

(gRwis) gRwhI CkidAW vw ijvyN swis inrXqn AMdr (gRwis) iK`cIdw hY, ieauN hir<br />

nwmu nUM AMdr iK`c ky, vw ijvyN swis nUM AMdr(gRwis) gRsxw jIvx hY, suAws qoN ibnw<br />

ijMd kwhlI pYNdI hY[ AwKw jIvw; ivsrY mir jwau] Anuswr ie`k suAws ivsrn nUM<br />

Awpxw mrnw smJ ky, (hir) srb pRkwSk Akwl purKu jI dy prmpiv`qR SuB s`cy<br />

nwmu jI nUM, gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr jI duAwrw, rom 2 dy ipAwr.siqkwr<br />

nwl, pUrn pyRm nmskwr sihq, hy mn!(smwil) Xwd kr[ icMqw jwie; imtY<br />

AhMkwru] Anuswr ivkwrW AOguxW duSmxW jmW cOrwsI dy gyVy qoN AicMqu(hoih) ho ky,<br />

pUrn.inRibkwr.inrMkwr inrMjn gurU pRmysr jI dy s`cy crn-kmlW’c Awqm suK<br />

nwil(bsY) vsyNgw[ XQw:- icMqw Cif.AicMqu rhu; nwnk lig pweI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

694<br />

q`qkrw


Cwif isAwnp; sglI mnw] swDsMig; pwvih scu Dnw] hy mnw!AwpxI AOgux<br />

zulm ivkwr kusMgq v`FI hMgqw dI pkV, swDsMgq qoN dUr r`Kx vwlI(sglI) swrI<br />

isAwnp Cwif dy[ XQw:- Cwif isAwnp.bhu cqurweI; gur pUry kI tyk itkweI])<br />

ssw; isAwnp Cwfu ieAwnw] ihkmiq hukim; n pRBu pqIAwnw] qurMq isAwxp C`f<br />

ky, qurMq hI swDsMgiq kr[ gurqw ibrwjmwn gurU Bgvwn jI dI, swDsMig nwnk<br />

jsu gwieE; jo pRB kI Aiq ipAwrI] Anuswr AiqAMq ipAwrI.swDsMig krky vw<br />

(swD) pRkwS srUp bRhm jI ’c lIx syRSt mhWpurS dy sMig, gurU syvw bMdgI krky,<br />

gursbd scu nwm(Dnw) Dn(pwvih) pw lvyNgw[ XQw:- swDU kY sMig; so Dnu pwvY]<br />

ijsu Dn qy; sBu ko vrswvY]<br />

hir pUMjI sMic; krhu ibauhwru] eIhw suKu; drgh jYkwru] hy mnw!Ajpw jwp<br />

hir nwm rUpI (pUMjI) dOlq, vw hir jI dI siq sMqoK iKmw inmRqw gRIbI SrDw<br />

Awid SuB guxW rUpI pUMjI, Awpxy rom 2 dy iDAwn AMdr(sMic) iek`qR kr[ hir<br />

nwm, SuB guxW rUpI pUMjI iek`qR krky nwm jpx jpwaux inSkwm inrml krm<br />

Drm krn krwaux rUp s`cw ibauhwru(krhu) kr[ XQw:- kyvl krm Brm sy<br />

cInhu; Drm krm Anurwgo] sMgRhu kro.sdw ismrn ko; prm pwp qij, Bwgo])<br />

sMic hir Dnu.pUij siqguru; Coif sgl ivkwr] ijin qUM.swij svwirAw; hir<br />

ismir hoie auDwru] 1]) hir Dnu bnjhu, hir Dnu sMchu; ijsu lwgq hY nhI cor]<br />

1] (eIhw) ies lok’c, eyk inmK; jo ismrn mih jIAw] koit idns lwK; sdw<br />

iQru QIAw] Anuswr vwihgurU jI’c sdw Ac`l hox rUp Awqm iqRpqI sihq sdw<br />

suKu pRwpq hovygw[ vwihgurU jI dI(drgh) AsMK bRhmMf dI rcnw, sqsMgq<br />

jI’c(jYkwru) jY 2 kwr hovygI[ XQw:- hir min qin; visAw soeI] jY jYkwru kry;<br />

sBu koeI]<br />

srb inrMqir; eyko dyKu] khu nwnk; jw kY msqik lyKu] 7] prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv srUp gurU gRMQ swihb jI(khu) &urmwauNdy<br />

hn:- (jw) ijn@W prmpUjnIk dsy s`cy siqgurU swihbwn jI(kY) dy gursbd dy<br />

lyKu(msqik) SoRmxI hn[ AYsy gurU swihbwn jI, duSmx im`qR spu`qR pRvwr(srb)<br />

swirAW dy AMdr(inrMqir) ie`k rs inrvYr inrml joqI srUp, AKMf qyz<br />

pRcMf(eyko) ie`k srb ivAwpI ivsmwd hr smyN jwp kr rhy AsMK pRkws<br />

iJilimilkwru nUr hI nUr Anqklwvwn Ajpw jwp bRhm jI nUM(dyKu) dyKdy hn,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

695<br />

q`qkrw


Bwv jy aunW nwl koeI vYr kry srIr nUM kSt dyvy qW BI aus’c bRhm jI nUM dyKdy<br />

hn[ ijvyN siqgurU qIjy pwiqswh jI gurqw dI pRwpqI krky, sRI goieMdvwl swihb<br />

jI ivKy gurqw isMGwsx ’qy sj rhy sn[ hMkwrI dwqU ny jw ky v`KI’qy l`q mwrI,<br />

isMGwsx qoN if`gy, siqsMgq jI ny cu`k ky Pyr isMGwsx’qy ibTwey[ Pyr BI gurU jI ny<br />

auT ky dwqU dy crn-kmlW nUM h`Q lw ky muAwPI mMgI, AiqAMq GxI inmRqw nwl<br />

ikhw, dwsn dws dy h`f sKq hn, Awp jI dI koml l`q’c pIV qW nhIN ho geI[<br />

dwsn dws dI glqI hY jo Awp jI dy Awaux qoN isMGwsn qoN auT ky KV@w nhIN<br />

hoieAw[ swirAW AMdr vwihgurU jI nUM dyKxw sB dy nwl AiqAMq grIbI koml im`Ty<br />

bcn kihxy, dUjy dy kOVy bcn sihxy, grIbI DwrnI sB dI crn-DUV bnxw]<br />

XQw:- grIbI.gdw hmwrI] KMnw.sgl rynu CwrI]<br />

eyko jip; eyko swlwih] {eyko dy ArQ:- prmpUjnIk ie`k AdÍYq Ajpw jwp<br />

srUp inrgun bRhm jI dy, prmpiv`qR SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI<br />

DIrjDwrI pUrn inrMkwrI siqgurU swihbwn jI dy ds Avqwr ie`k joiq hn[ Awp<br />

hI AsMK bRhmMf dw pswrw, Awpxy ie`k Ajpw jwp inrgun srUp’coN pswirAw hY[<br />

AsMK cMd qwry mMfl, AsMK DrqIAW dw pswrw pswrn qoN pihlW BI ie`k hn, hux<br />

ies pswry’c sB sRIrW AkwrW dy AMdr, AsMK pRkwS nUro nUr joqI srUp, AKMf<br />

pRcMf Ajpw jwp srUp pUrn bRhm jI ie`k hI hn[ AwpxI rcI rcnw nUM Awpxy’c<br />

lIn krn qoN BI, inrMkwr inrgun s`cy srb klw BrpUr BMnx GVn smR`Q ie`k<br />

Ajpw jwp srUp rihMdy hn[ v`fI ivsmwd vifAweI hY, Awpxy srUp’coN AnykW<br />

bRhmMf dI rcnw pRgt krky Pyr BI ie`k dy ie`k hI Ajpw jwp srUp hn[ AsMK<br />

bRhmMf dw pswrw ijqnw ids irhw hY, ies dy krqw purKu pRkwSk pyRrk, AwpxI<br />

Anq klw dy nwl, AnykW DrqIAW sUrjW cMdRimAW qwirAW mMflW, idsdy qy<br />

Axidsdy v`fy qoN v`fy sUKm qoN sUKm sB AkwrW sRIrW nUM, ie`k s`cy Ajpw jwp srUp<br />

vwihgurU jI Awpxy hukm’c dOVw rhy hn[ ieh swry hr smyN hukm’c b`Dy inXm b`D<br />

dOVI jw rhy hn[ AsMK jIAW nUM hr smyN ieauN hrkq krw rhy hn, ijvyN ibjlI<br />

nwl qsvIrW n`cdIAW hn, AYfw v`fw Kyl AYfy v`fy pswry dI sMBwl, jIAW dI<br />

auqpqI pwlxw lYAqw kridAW inrlyp ie`ko ie`k Ajpw jwp srUp hn[ pUrw<br />

inAwau; kry krqwru] Anuswr ie`k Ajpw jwp vwihgurU jI s`c Drm pUrw inAW BI<br />

kr rhy hn[ nmskwr}<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

696<br />

q`qkrw


eyko jip; eyko swlwih] hy pRymIAW!vwihgurU jI dy srgun srUp, gurqw<br />

ibrwjmwn sRI gurU gRMQ swihb jI dI ikRpw nwl, (eyko) ie`k AdÍYq inrml inrvYr<br />

auqpqI pwlxw lYAqw kridAW inrlyp vwihgurU jI nUM, rom 2 dy ipAwr krky hr<br />

smyN fMfauq bMdn nmskwr kridAW rom 2 krky jip, (eyko) ie`k vwihgurU jI nUM,<br />

aun@W dw gulm gulwm dwsn dws nIc kUkr mrwsI bx ky, (swlwih) slwhuxw kr<br />

Bwv AsqoqR kr, vw gurmuKW dy sMgm’c iml ky(swlwih) kIrqn kQw is&q slwh<br />

kr ijvyN siqgurU swihbwn jI, gurmuiK ipAwry Bgq jnW, gurmuiK B`tW ny kIqw[<br />

XQw:- pauVI mÚ5] scu Kwxw scu pYnxw; scu nwmu ADwru] guir pUrY mylwieAw;<br />

pRBu dyvxhwru] Bwgu pUrw iqn jwigAw; jipAw inrMkwru] swDU sMgiq ligAw;<br />

qirAw sMswru] nwnk.isPiq slwh kir; pRB kw jYkwru]<br />

eyku ismir; eyko mn Awih]) inrguxu srguxu; Awpy soeI] Anuswr eyku Ajpw<br />

jwp vwihgurU jI AsMK bRhmMf dy AMdr srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]<br />

Awp hI inrgun pRkwS srUp hn, eyko Awp hI AsMK bRhmMf dw pswrw srgun<br />

Ajpw jwp srUp hn, Bwv inrgun srgun hr smyN vwihgurU vwihgurU jp rhy hn[<br />

Awpxy mn AMdr(Awih) cwh ky, rom 2 dy pUrn pyRm siqkwr ipAwr nwl, hr smyN<br />

nmskwrW hI nmskwrW kridAW eyko eyk inrgun srgun jI nMU (ismir) Xwd kr,<br />

Bwv ieauN cwh ky Xwd kr, ik AnMq bRhmMf sUrj cMd, hr jIA dy AMdr bwhr<br />

AsMK AnMq ivsmwd pRkwS hI pRkwS ivAwpk, qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; ho ky,<br />

Awpxy AnMq bRhmMf dw pswr srgun srUp jI smyq, ivsmwd Ajpw jwp kr rhy<br />

hn[ XQw:- jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu]<br />

eyks ky; gun gwau Anµq]) Bgiq vCl.AnwQ nwQy; srix nwnk.purK<br />

Acuqh]) imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau;<br />

dyie dwnu]) sB ko kwl; sBn ko krqw] rog sog; doKn ko hrqw]) Epiq prlau;<br />

iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI;<br />

srb jIAw kw dwqw ry] pRiqpwlY inq swir smwlY; ieku gunu nhI mUriK jwqw ry])<br />

KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu; scy myry ipAwirAw]) rwjn ky<br />

rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw; srb ivAwpI Ajpw jwp srUp srb pRkwSk<br />

inRivkwr, inrhMkwr inrlyp, inrvYr inrwhwr Agm Agocr Bgq vCl piqq<br />

pwvn, srb suKW dy dwqy Awid aupRokq ilKy guxW Anuswr (eyks) ie`k vwihgurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

697<br />

q`qkrw


jI(ky) dy(AnMq) byAMq (gun) guxW nUM rom 2 dI zbwn nwl, pUry siqgurU swihbwn<br />

jI duAwrw, jh nhI Awpu; qhw hoie gwvau] 2] Anuswr Awp iqAwg ky(gwau)<br />

gwauxw kro[ XQw:- hir gux gwau mnw; siqguru syiv ipAwir]) min cwau BieAw;<br />

pRB Awgmu suixAw] hir mMglu gwau sKI; igRhu mMdru bixAw] hir gwau mMglu,<br />

inq sKIey; sogu dUKu n ivAwpey] gur crn lwgy.idn sBwgy; Awpxw ipru jwpey]<br />

Anhq bwxI.gur sbid jwxI; hir nwmu hir rsu Bogo] khY nwnku.pRBu Awip<br />

imilAw; krx kwrx jogo] 34]<br />

min qin jwip; eyk BgvMq] hy BweI!Awpxy rom 2 ’coN, vYr ivkwr l`b loB<br />

AhMkwr inMdw, jIAW nUM kohxw bMb su`txy Awid kukrm iqAwg ky , gurqw ibrwjmwn<br />

gurU pRmysr jI nUM Awpxw isr sRvMs Arp ky, idl jwn pUrn pRym ipAwr siqkwr<br />

nwl, (eyk) ie`k (BgvMq) pRkwS srUp s`cy srb klw BrpUr myhrvwn Ajpw jwp<br />

vwihgurU ipAwry pRIqmjI dw ipAwrw jwip min, (qin) rom 2 krky kr[ XQw:-<br />

min qin jwpIAY; Bgvwn] gur pUry supRsMn Bey ; sdw sUK kilAwn] 1]) krx<br />

kwrx smrQ so pRBu; jIA dwqw Awip] iqAwig sgl isAwxpw; AwT phr pRBu<br />

jwip] 2]<br />

eyko eyku; eyku hir Awip] pUrn pUir; rihE pRBu ibAwip] (eyko) ie`k s`cy<br />

vwihgurU jI siqju`g ’c sn, (eyku) s`cy vwihgurU jI qyRqy’c sn, (eyku) ie`k s``cy<br />

vwihgurU jI duAwpr’c BI sn[ hux klju`g’c BI ie`k s`cy(hir) Ajpw jwp srUp<br />

vwihgurU jI Awip hn[ vw eyku s`cy hir jI Awip AnMq bRhmMf dw pswr srgun<br />

srUp hn[ Awpxy srgun srUp AnMq bRhmMf dy pswr’c, eyko eyku inrgun pRBu<br />

Ajpw jwp vwihgurU jI, iKmw DIrj sihnSIlqw inmRqw gRIbI, inRivkwrqw<br />

inrvYrqw inrlypqw Awid AnMq SuB guxW dIAW Anq klW sihq ivsmwd(ibAwip)<br />

ivAwpk(pUir) BrpUr pUrn ho(rihE) rhy hn[<br />

Aink ibsQwr; eyk qy Bey]) koit ibsn; kIny Avqwr] koit bRhmMf; jw ky<br />

DRmswl] koit mhys; aupwie smwey] koit bRhmy; jgu swjx lwey] 1] AYso DxI;<br />

goivMdu hmwrw] brin n swkau; gux ibsQwrw]) Epiq prlau; iKn mih krqw]<br />

Awip Alypw; inrgunu rhqw]) kyqy ieMd cMd, sUr kyqy; kyqy mMfl dys] kyqy isD<br />

buD.nwQ kyqy; kyqy dyvI vys] kyqy dyv dwnv.muin kyqy; kyqy rqn smuMd] kyqIAw<br />

KwxI.kyqIAw bwxI; kyqy pwq nirMd] kyqIAw surqI.syvk kyqy; nwnk AMqu n AMqu])<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

698<br />

q`qkrw


nwnk.rcnw pRiB rcI; bhu ibiD Aink pRkwr] Anuswr Aink bRhmMf dy<br />

(ibsQwr) PYlwA, (eyk) ie`k Ajpw jwp inrgun vwihgurU jI qy hI(Bey) hoey hn[<br />

XQw:- keI bwr; psirE pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr]<br />

eyku ArwiD; prwCq gey]) inrgunu Awip; srgunu BI EhI] klw Dwir ijin<br />

sglI mohI]) srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw;<br />

Awpy hI iPir jwip] 1]) inrguxu srguxu; Awpy soeI] Anuswr Awpy inrgun Awpy<br />

srgun, nwnku.khY shylIho; shu Krw ipAwrw] hm sh kyrIAw dwsIAw; swcw Ksmu<br />

hmwrw] 5] 2] 4] Anuswr ^ry ipAwry Apwry inAwry Ksm(eyku) ie`k vwihgurU jI<br />

nUM, pUrn pRym SrDw Bwvnw nwl iDAwn Dwr ky(ArwiD) cyqy krn nwl, cyqy krn<br />

vwilAW dy(prwCq) pwp cly gey[ XQw:- kaun ko klµku rihE; rwm nwmu lyq hI]<br />

piqq pivq Bey; rwmu khq hI]) jw kY ismrin.srb inDwnw; mwnu mhqu piq<br />

pUrI] nwmu lYq.koit AG nwsy; Bgq bwCih siB DUrI] 2]) BYrau mhlw 5] nwmu<br />

lYq; mnu prgtu BieAw] nwmu lYq; pwpu qn qy gieAw] nwmu lYq; sgl<br />

purbwieAw] nwmu lYq; ATsiT mjnwieAw] 1] qIrQu hmrw; hir ko nwmu] guir<br />

aupdyisAw; qqu igAwn] 1] rhwau] nwmu lYq; duKu dUir prwnw] nwmu lYq; Aiq<br />

mUV suigAwnw] nwmu lYq; prgit aujIAwrw] nwmu lYq; Cuty jMjwrw] 2] nwmu lYq;<br />

jmu nyiV n AwvY] nwmu lYq; drgh suKu pwvY] nwmu lYq; pRBu khY swbwis] nwmu<br />

hmwrI; swcI rwis] 3] guir aupdysu kihE; iehu swru] hir kIriq; mn nwmu<br />

ADwru] nwnk auDry; nwm punhcwr] Avir krm; lokh pqIAwr] 4]<br />

mn qn AMqir; eyku pRBu rwqw] gur pRswid; nwnk ieku jwqw] 8] 19]<br />

prmpUjnIk inrgunu Awip; srgunu BI EhI] DMn 2 swihb sRI gurU nwnk dyv mh`lw<br />

pMjvW jI ivsmwd AvsQw’c lIx &urmwauNdy hn:- ijs pRymI ny, gurU pRmysr jI,<br />

(gur) imhrvwnu.swihbu imhrvwnu] swihbu myrw.imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie<br />

dwnu] srb ivAwpI pRkwS ivsmwd s`cy(pRswid) ikRpw hI ikRpw ieku Ajpw jwp<br />

bRhm srUp jI(jwqw) jwxy hn[ iqs gurmuiK ipAwry jI dw mn(qn) rom 2, (eyku)<br />

ie`k sRb ivAwpk joqI srUp s`cy(pRBu) vwihgurU jI (AMqir) AMdr(rwqw) rMigAw<br />

igAw] 8] 19] XQw:- lwl rMgu iqs kau lgw; ijs ky vfBwgw] mYlw.kdy n<br />

hoveI; nh lwgY dwgw]) jn rivdws; rwm rMig rwqw] ieau gur prswid; nrk<br />

nhI jwqw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

699<br />

q`qkrw


gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI vIhvyN, Awid 289.<br />

sloku] iPrq iPrq pRB AwieAw; pirAw qau srnwie] nwnk.kI pRB bynqI;<br />

ApnI BgqI lwie] 1]<br />

iPrq iPrq pRB AwieAw; pirAw qau srnwie] {ivsmwd pyRm vIcwr<br />

nmskwr:- pRIqm; pyRm Bgiq ky dwqy]) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw<br />

kw dwqw ry] prmpUujnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurUU mh`lw pMjvW jI, pyRmw-BgqI dI<br />

jwc isKwaux leI, pUrn pyRmw-BgqI sihq sRI Akwl purKu srUp mh`ly 4 jI dy<br />

snmuK, imst bcn bynqI krau; dIn kI inAweI] pyRm bynqI kr rhy hn[ Awpxy<br />

pyRmIAW nUM Bwau-BgqI duAwrw, koit AnMd rwj suK b^S rhy hn[ hir nwm pRym<br />

iKmw Bwau-BgqI qoN ibnw, jIv jl bL ky suAwh ho jWdw hY[ XQw:- hir ibnu;<br />

jIau jil bil jwau] mY Awpxw guru pUiC dyiKAw; Avru nwhI Qwau] 1] }<br />

bYr ibroD; kwm koRD moh] JUT ibkwr; mhw loB DoRh] ieAwhU jugiq; ibhwny<br />

keI jnm] nwnk.rwiK lyhu; Awpn kir krm]) keI jnm; Bey kIt pqMgw] keI<br />

jnm; gj mIn kurMgw] keI jnm; pMKI srp hoieE] keI jnm; hYvr ibRK<br />

joieE]) kbhU kIt hsiq; pqMg hoie jIAw] Aink join; BrmY BrmIAw]) jim<br />

jim mrY; mrY iPir jMmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lMmY]) kUkrh sUkrh.grDBh<br />

kwkh; srpnh quil Klh] Anuswr dwsn dws nIc kIVy ikRm du`Kdwiek Anyk<br />

jUnW’c(iPrq) iPrdw (iPrq) iPrdw, byh`d kSt Bog ky, kStW dw mwirAw,<br />

hy(pRB) nUro nUr pRkwS srUp smR``Q Ajpw jwp vwihgurU mh`lw 4 jI!Awp jI dy<br />

prm pUjnIk prmpiv`qR SuB s`cy inrMkwrI ivsmwd crn-kmlW pws AwieAw hY<br />

jI, (qau) Awp jI dI prmpiv`qR s`cI(srnwie) Srn(pirAw) ipAw hY jI, smUh<br />

AOgux iqAwgxy, Awp jI dI Srn pYxw hY[ XQw:- pauVI] myil lYhu dieAwl; Fih<br />

pey duAwirAw] riK lyvhu dIn dieAwl; BRmq bhu hwirAw] Bgiq 1 vClu qyrw<br />

2 ibrdu; hir, 3 piqq 4 auDwirAw] quJ ibnu nwhI koie; ibnau moih 5 swirAw] 6 kru<br />

7 gih lyhu dieAwl; swgr sMswirAw] 1 ipAwr krnw 2 Drm 3 Apiv`qR 4 auDwrn,<br />

qwrn vwly 5 krdw hY 6 h`Q 7 pkV ky[ ”Fwkn Fwik.goibd gur myry; moih<br />

AprwDI.srn crn]) dInu duAwrY AwieE.Twkur; srin pirE sMq.hwry]) Ab hm<br />

clI; Twkur pih hwir] jb hm.srix pRBU kI AweI; rwKu pRBU.BwvY mwir]) srnI<br />

AwieE; nwQ inDwn] nwm pRIiq.lwgI mn Biqir; mwgn kau hir dwn] 1]) hir<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

700<br />

q`qkrw


crn srn, goibMd duK BMjnw; dws Apuny kau nwmu dyvhu] idRsit pRB Dwrhu. ik®pw<br />

kir qwrhu; Bujw gih.kUp qy kwiF lyvhu]) rwKhu ApnI srix pRB; moih ikrpw Dwry]<br />

syvw.kCU n jwnaU; nIcu mUrKwry] 1]) srin pry kI; rwKu dieAwlw] nwnk; qumry<br />

bwl gupwlw]<br />

nwnk kI pRB bynqI; ApnI BgqI lwie] 1] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU sRI gurU nwnk dyv srUp mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- hy(pRB) nUro nUr<br />

srb ivAwpk srb pRkwSk, jIA pRwx; suKdwqw nyrw] Anq klwvwn sd sdw<br />

myhrvwn, DMn prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihb jIE!dwsn dws(kI)<br />

dI ieh pyRm bynqI hY jI[ ApnI ikRpw-idRStI krky, ApnI pyRmw BgqI’c(lwie)<br />

lwauxw kro jI] 1] XQw:- inQwvy kau; qum@ Qwin bYTwvhu] dws Apny kau; BgqI<br />

lwvhu]) syvIly gopwl rwie Akul inrMjn] Bgiq dwnu dIjY; jwcih sMq jn] 1])<br />

Awie pieAw qyrI srxweI ijau BwvY iqau lYih imlweI kir ikrpw pRBu BgqI lwvhu<br />

scu nwnk AMimRqu pIey jIau] kir ikrpw ApnI BgqI lwie jn nwnk pRBu sdw<br />

iDAwie] 4] 2]<br />

vwihgurU pyRmw-BgqI dy ArQ:- prmpUjnIk s`cy Akwl purKu jI ny vwihgurU<br />

mh`ly pihlyy jI dy prmpiv`qR SuB s`cy ds AvqwrW’c pRgt ho ky, prmpUjnIk Akwl<br />

purKu jI dI Awp pyRmw-BgqI kIqI, Awpxy pyRmIAW nUM b^SI[ nwnk.sy AKVIAw<br />

ibAMin; ijnI ifsMdo.mw iprI] Anuswr prmpUjnIk gurU pRmysr jI dy AMdrly bwhrly<br />

nyqR, sB rUpW rMgW AMdr bRhm hI bRhm dyKdy hn[ vwihgurU mh`lw pMjvW jI, pUrn<br />

SrDw ivSvwS idRVqw sihq, kotwn koit kMnW duAwrw hr smyN gurU 2 hI suxdy hn[<br />

XQw:- koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm]) nyqRI siqguru<br />

pyKxw; sRvxI sunxw gur nwau] gurU pRmysr jI q`qW’coN BI ismrn suxdy hn[ XQw:-<br />

ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw]<br />

81. {prmpUjnIk pUrn bRhmigAwnI mhwn praupkwrI DIrjDwrI pUrn sMq<br />

bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw jI sRI gurmuiK pRkwS gMRQ AMg720’qy gurmiq<br />

Anuswr nON pRkwr dI pRymw-BgqI bhuq hI vDIAw ilKdy hn:- 1.siq sMgiq kI; syvw<br />

krnI[) imil sqsMgiq.Koju dsweI; ivic sMgiq.hir pRBu vsY jIau] 2] Anuswr gurU<br />

pRmysr jI dI AqI ipAwrI siqsMgq jI nUM, vwihgurU gurU srUp jI jwx ky, pyRm Bwvnw<br />

pUrn Adb siqkwr nwl, Awls iqAwg ky SuB s`cI s`ucI au~cI syvw krnI[ XQw:-<br />

Awau sKI; sMq pwis syvw lwgIAY] pIsau crx pKwir; Awpu iqAwgIAY]) pwxI pKw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

701<br />

q`qkrw


pIsu dws kY; qb hoih inhwlu] rwj imlK iskdwrIAw; AgnI mih jwlu]) idnu<br />

rwqI AwrwDhu ipAwro; inmK.n kIjY FIlw] sMq syvw kir, BwvnI lweIAY; iqAwig<br />

mwnu hwTIlw]<br />

iml sMgiq myN; aumr gujrnI[) swDsMig nwnk jsu gwieE; jo pRB kI Aiq<br />

ipAwrI] Anuswr vwihgurU jI dI AiqAMq ipAwrI swDsMgq jI’c sdw leI rih<br />

ky, gurU syvw bMdgI kurbwnI krnI[ XQw:- kwit islk.ijsu mwrig pwey; so ivic<br />

sMgiq vwsw pwiedw]) bhuq jnm ibCury Qy mwDau; iehu jnmu qum@wry lyKy] hy ipAwry<br />

jI!swDsMgq’c rihMidAW mwl pUVy KIr kVwh jlybIAW Kw 2 ky glxw nhIN ipAwry<br />

jI[<br />

2.dUjI ieqhws; hir gur suxIey[) siqgurU siqgurU; siqguru guibMd jIau]<br />

vwihgurU gurU pRmysr jI dw prmpiv`qR ivsmwd ieqhws, koit krn.dIjih pRB<br />

pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr rom 2 dy kMnW nwl, pUrn SrDw<br />

isdk Brosy sihq sunxw[ mn eykwgr rwKo gunIey[ pUrn pyRm sihq gur ieqhws<br />

gurbwxI jI dy ArQ bwr 2(gunIey) vIcwrny, ArQ ivcwr 2 ky, swvDwn eykwgr<br />

cIq] Anuswr hr smyN mn iekwgR r`Kxw, ieh ivsmwd pRymw-BgqI dUjI hY[<br />

3.siqgur iDAwn; irdy myN DwrY[ pd AribMd; mn BOr ivcwrY[) mweI; crn<br />

gur mITy] Anuswr prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU swihb jI dy s`cy im`Ty crnkmlW<br />

dw, gur kI mUriq; mn mih iDAwnu] Anuswr prmpiv`qR pUrn s`cw pRp`k<br />

iDAwn.irdy’c Dwrnw[ hir crx kvl mkrMd, loiBq mno; Anidnou.moih AwhI<br />

ipAwsw] Anuswr Awpxy mn nUM hr smyN s`cy crn-kmlW dw BOrw ivcwrnw, Bwv<br />

pUrn pRp`k iDAwn Dwrnw, ieh ivsmwd pRymw-BgqI qIjI hY[ XQw:- sMmn jau<br />

ies pRym kI; dm ik´hu hoqI swt] rwvn huqy.su rMk nih; ijin isr dIny kwit] 1]<br />

pRIiq pRym qnu Kic rihAw; bIcu.n rweI hoq] crn kml mnu byiDE; bUJnu suriq<br />

sMjog] 2]) jw ko pRym suAwau hY; crn icqv mn mwih] nwnk.ibrhI bRhm ky;<br />

Awn n kqhU jwih] 8]<br />

cOQI prym sihq; gun gwvn[ gwvq; pulkwvl qn Awvn[) rsik rsik;<br />

hir ky gux gwau] Anuswr pUrn pyRm SrDw inscy Brosy nwl gurU jI dy gursbd<br />

praupkwr gwauxy, gwauNidAW 2 pulkwvl romwvlI KV@I ho jwxI, ihrdy’coN AMimRq<br />

au~T ky gLw rs nwl Br jwxw, ieh ivsmwd pRymw-BgqI cOQI hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

702<br />

q`qkrw


5.mn sm kr, dm ieMdyR kIny[ surg cwh ky, krm qjIny[ mn dIAW<br />

vwSnw(sm) rok ky, ieMidRAW nUM iviSAW v`loN(dm) rokxw, surg dI ie`Cw nUM lY ky,<br />

AsmyD j`g Awid sB 1 skwm krm(qjIny) iqAwgxy[ surg Awid hor iksy &L dI<br />

ie`Cw nhIN r`KxI[ XQw:- kwhU Pl kI; ieCw nhI bwCY] kyvl Bgiq; kIrqn sMig<br />

rwcY] ieh ivsmwd pRymw-BgqI pMjvIN hY[ 1 kwmnw vwly<br />

6.pr ky doK; n mn myN DwrY[ hwx lwB j`g; smqw vwrY[ prwey(doK) iC`dR<br />

mn’c nhIN Dwrny ilAwauxy[ Awpxy Awp nUM sB qoN mMdw smJy, XQw:- qau dyvwnw<br />

jwxIAY; jw swihb Dry ipAwru] mMdw jwxY Awp kau; Avru Blw sMswru]) kbIr.sB<br />

qy hm bury; hm qij.Blo sBu koie] ijin AYsw kir bUiJAw; mIqu hmwrw soie])<br />

krn n sunY; kwhU kI inMdw] sB qy jwnY; Awps kau mMdw] j`g nUM hwx lwB jwxy,<br />

Bwv ie`k rs nhIN hY[ duSmx im`qR, ^uSI ZmI, du`K suK, sony im`tI jIvn mrn’c<br />

smqw idRStI Dwrnw kry[ XQw:- hrK sog.jw kY nhI; bYrI mIq smwn] khu<br />

nwnk.suin ry mnw; mukiq qwih qY jwn]) ausqiq inMidAw.nwih ijih; kMcn loh<br />

smwin] khu nwnk.suin ry mnw; mukiq qwih qY jwin] 14]) sUK dUK; jn sm<br />

idRstyqw] nwnk; pwp puMn nhI lypw]) mrxY kI icMqw nhI; jIvx kI nhI Aws]<br />

qU srb jIAw pRiqpwlhI; lyKY sws igrws]<br />

7.Cl ibn rhY; hrK qj sokw[ s`qvIN ibD BgqI hir lokw[) hrK sog duhu<br />

mwih inrwlw; krxYhwru pCwqw]) nh inMidAw.nh ausqiq jw kY; loBu mohu<br />

AiBmwnw] hrK sog qy.rhY inAwrau; nwih mwn Apmwnw] 1] Anuswr(hrK)<br />

^uSI(sokw) sog(qj) iqAwg ky, inrCl ho ky, vwihgurU jI’c rom 2 krky lIx<br />

rhy[ vwihgurU jI dy ipAwry(lokw) BgqW dI ieh s`qvIN BgqI hY[ XQw:- khu<br />

kbIr; Bgiq kir pwieAw] Boly Bwie; imly rGurwieAw]<br />

8.inhcw p`kw rwKY sdhI[ sRI krqwr v`loN, fol n.kdhI[ krqwr rUp gurU<br />

pRmysr jI’qy hmySw, ikqY pRkwir; n qUtau pRIiq] dws qyry kI; inrml rIiq])<br />

jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau] Anuswr p`kw inscw<br />

Brosw r`Ky[ (sRI) soBw sihq SRomxI krqwr vwihgurU jI v`loN kdy BI ic`q n foly[<br />

ijvyN sRI AnMdpur swihb jI ivKy, gurU ipAwry isMG swihbwn jI swFy s`q mhIny<br />

Bu`K, Awpxy sRIr qy P`t shwridAW DrmXu`D’c ShIdI pwauNidAW, vwihgurU vwihgurU<br />

jpidAW sumyr pRbq vWg A`cl Afol rhy[ XQw:- pihlw mrxu kbUil; jIvx kI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

703<br />

q`qkrw


Cif Aws] hohu sBnw kI ryxukw; qau Awau hmwrY pwis]) jau qau; pRym Kylx kw<br />

cwau] isru Dir qlI; glI myrI Awau] iequ mwrig; pYru DrIjY] isru dIjY; kwix<br />

n kIjY]) nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]) siqgur AwgY sIsu Byt<br />

dyau; jy siqgur swcy BwvY]) qnu mnu kwit kwit.sBu ArpI; ivic AgnI.Awpu<br />

jlweI] 4] Awpxy pRIqm vwihgurU gurU jI dy Amolk SuB bcn kmwey[<br />

9.vwihgurU rUp, sBY ko jwnY[ ibAwpk; sB ky bIc pCwnY[) sBu goibMdu hY;<br />

sBu goibMdu hY] goibMd ibnu; nhI koeI] Anuswr sB nUM prmpUjnIk s`cy vwihgurU jI<br />

dw srUp jwnxw kry, vwihgurU jI nUM sB’c ivAwpk pCwxy[ XQw:- kIt hsiq<br />

mih; pUr smwny] pRgt purK; sB TwaU jwny]<br />

Bgiq krq, mwXw nih mohY[ hir ky rMig, ricXo mn sohY[ prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU vwihgurU mh`ly pihly jI dI pyRmw-BgqI kridAW, mwieAw moh nhIN<br />

skdI[ mn srb ivAwpI vwihgurU jI dy rMg’c ricAw (sohY) soBnIk ho jWdw hY[<br />

ieh nv ibD kI; Bgiq bKwnI[ ie`k Dwry; auDrY so pRwnI[ kulW sihq; Bv<br />

swgr qrY[ gursMgq; smUh pyRmI auDrY] }vwihgurU siqgurU swihbwn jI dI b^SI<br />

aupRokq nON pRkwr dI BgqI bhuq hI ivsmwd AlOikk Amolk gurpRswid pRwpq huMdI<br />

hY[ kwit islk.ijsu mwrig pwey; so ivic sMgiq.vwsw pwiedw]) jh Aibgqu;<br />

Bgqu qh Awip] Anuswr KrI aucI pRymw-BgqI Awp hI idRV krwauNdy hn[ XQw:-<br />

sco scu kmwvY sd hI; scI Bgiq idRVwiedw] 4]<br />

82.hor nON pRkwr BgqI:- 1 sRvx 2 ismrn 3 kIrqn; 4 pwdsyv 5 Arcwn[<br />

6 dwsw 7 sKpn 8 bMdnw; 9 srb invydn jwn[ 1.Bgq kwk BsMuf jI ny bVy hI pRym<br />

nwl nwm sRvx kIqw, ieh sRvx BgqI hY[ 2.SySnwg jI hr roz do hzwr jIB<br />

nwl, vwihgurU jI dy in`q nvyN nwm lYNdy hn, ieh ismrn BgqI hY[ 3.nwrd munI<br />

jI kIrqn krdy hn, ieh kIrqn BgqI hY[ 4.sRI l`CmI jI ivSnUM Bgvwn jI dI<br />

crn cwpI krdy hn ieh pwd syvn BgqI hY[ 5.mwqw kuibjW jI inqw pRqI kMs dy<br />

gL’c &`ulW dw hwr pwauNdy sn[ ie`k idn hwr pwauNx jw rhI sI, rsqy’c sRI<br />

ikRSn Bgvwn jI dy drSn dyK ky pRym’c msqwnI ho geI[ kMs dw fr iqAwg ky,<br />

auhI hwr Bgvwn jI dy suMdr gL’c pw idqw[ ies dw nwm Arcwn pUjw hY[<br />

Bgvwn jI AYny izAwdw ^uS hoey, Awpxy ie`k crn nwl ies dw ie`k pYr n`p ky,<br />

fOiLAW qoN PV ky auqWh nUM iK`c idqI, qW ku`b inkl igAw[ XQw:- kuibjw auDrI;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

704<br />

q`qkrw


AMgust Dwr] Bgq sudwmy jI ny BI Arcwn pUjw kIqI hY[ 6.praupkwrI hnMUmwn<br />

jI ny dwsw Bwv Dwr ky, Awpxy iest dyv sRI rwmcMdR jI dy bVy hI bcn kmwey[<br />

sIqw mwqw jI dI ^br ilAwauxI, lMkw nUM swVnw, ASok bn pu`txw, sMjIvnI bUtI<br />

ilAw ky sRI lCmx jI nUM mrnoN bcwauxw, rwvx nwl Xu`D smyN AwpxI &Oj smyq sRI<br />

rwmcMdR jI dy p`K’c lVnw, Awpxy irdy’c rwm 2 ilK lYxw, dwsw Bwv’c pUrn<br />

idRV rihxw, ieh dwsw BgqI hY[ dwDIly lµkw gVu.aupwVIly rwvx bxu; sil<br />

ibsil Awix, qoKIly hrI] 7.sRI ikRSn Bgvwn jI ny mhWBwrq dy Xu`D’c, Awpxy<br />

ipAwry Bgq blvwn sRI Arjn jI nwl(sKw) im`qRpuxw inbHwieAw, ies leI sRI<br />

Arjn jI im`qR Bwv nwl AwigAw mMndy, ieh sKpn BgqI hY[ 8.sRI ikRSn jI dy<br />

cwcy AkR¨r jI, DrmwqmW rwjy ipRQU jI ny, Bgvwn jI dI BgqI kridAW bMdnW hI<br />

bMdnW kIqIAW, ieh bMdn BgqI hY[ 9.bl rwjy jI ny, sRI bwvn Avqwr jI nUM<br />

FweI krmW DrqI dwn idqI, Bgvwn jI ny do krmW’c iqMn lok imx ley, A`DI<br />

krm lYx bdly ien@W dI kMf’qy crn r`K ky pqwL’c D`k idqy, ieauN bl rwjy ny<br />

sB k`uJ AripAw hY, ieh srb invydn BgqI hY[ aupRokq mhWpurS ie`k 2 BgqI<br />

krky inhwl hoey[ }<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI vIhvyN[<br />

jwck jnu jwcY; pRB dwnu] {dwn mMgxw gRIbI dI h`d hY, ikauNik l`ijAw<br />

iqAwg ky, gRIbI dInqw AwzzI ADIngI nwl hI mMgIdw hY[ jy koeI cIz mu`l<br />

leIey qW Aihswn nhIN mMnIdw, pr jy iksy qoN dwn leIey qW bhuq Aihswn mMn<br />

ky, js krIdw hY[ gurU pRmysr jI AnMq bRhmMf dy mwlk, sBnw jIAw kw, ieku<br />

dwqw; so, mY ivsir n jweI]) vfw dwqw; iqlu n qmwie] Anuswr v`fy dwqy huMidAW<br />

mMgqy bx ky, dwn mMg rhy hn[ prm pUjnIk pUry gurU pRmysr jI dI, grIbI gdw<br />

hmwrI] KMnw; sgl rynu CwrI] AnuswrI GxI ZRIbI inmRqw sihnSIlqw gux dyK<br />

ky, is`K gurU jI dw dwsn dws crn-kmlW dw kIVw bx ky, gur pUry jI nUM inmK<br />

2, rom 2 krky lgwqwr nmskwr hI nmskwr krdw rihMdw hY[ XQw:- inmK<br />

inmK; Twkur nmskwrY] nwnk Ehu Aprsu; sgl insqwrY] 1]) gurdyv siqguru<br />

pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] 1] } gurU pRmysr jI snmuK, sRb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd pyRm bynqI krky, swD jnw kI; mwgau DUir]) sdw sdw; pRB<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

705<br />

q`qkrw


ky gun gwvau] swis swis; pRB qumih iDAwvau] crn kml isau; lwgY pRIiq]<br />

Bgiq krau; pRB kI inq nIiq] eyk Et; eyko AwDwru] nwnku mwgY; nwmu pRB swru]<br />

1] Anuswr nwm, crn-DUV, sdw gux gwaux, suAws 2 iDAwaux, crn kmln<br />

pRIqI, pRymw-BgqI, ie`k dI Et, ie`k dw ADwr, sRb ivAwpI Anqklwvwn mhW<br />

ivsmwd A`T qrW@ dw, mhW dwn mMgdy hn:- jwck jnu jwcY; pRB dwnu] hy(pRB)<br />

pRkwS srUp srb suKW dy dwqy, smR`Q myhrvwn dieAwl ikRpwl s`cy im`T bolVy<br />

vwihgurU mh`lw 4 jIE!nwnku grIbu; bMdw jnu qyrw] rwiK lyie; swihbu pRBu myrw]<br />

Anuswr dwsn dws Awp jI dy dr dw gRIb(jwck) mMgqw(jnu) dwsndws Aink<br />

BWq Awp jI dw inhorw Aihswn mMn ky, Awp jI qoN dwnu(jwcY) mMgdw hY[ XQw:-<br />

jwcku mMgY dwnu; dyih ipAwirAw] dyvxhwru dwqwru; mY inq icqwirAw]) qau<br />

jyvfu.dwqwru n koeI; jwcku sdw jwcovY]<br />

kir ikrpw; dyvhu hir nwmu] ikrpw(kir) krky, AYso hIrw; inrml nwm]<br />

jwsu jpq; pUrn siB kwm] 1] (hir) vwihgurU nwmu(dyvhu) b^Sxw kro jI[<br />

XQw:- qyrw kIAw mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu nwnku mWgY]) jwicku.nwmu jwcY<br />

jwcY]) mwgau dwnu.Twkur nwm] Avru kCU myrY sMig n cwlY; imlY ik®pw gux gwm]<br />

1]) krqw.qU myrw jjmwnu] iek diKxw.hau qY pih mwgau; dyih Awpxw nwmu])<br />

jwicku mMgY inq nwmu; swihbu kry kbUlu] nwnk prmysru jjmwnu; iqsih.BuK n<br />

mUil]<br />

swD jnw kI; mwgau DUir] hy myhrvwn gurU gur s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws<br />

swihb jIE!Awp jI dy(jnw) ipAwry(swD) pRkwS srUp vwihgurU gurbwxI<br />

inrMkwrjI’c lIx mhWpurSW jI(kI) dI, jn kI DUir; mn mIT KtwnI] Anuswr<br />

prmpiv`qR crn DUir dw dwn, dwsn dws(mwgau) mMgdw hY jI[ XQw:- gurisKI<br />

Bwxw mMinAw; guru pUrw. pwir lµGwie] gurisKW kI hir.DUiV dyih; hm pwpI BI<br />

giq pWih]) vwir vwir jweI lK vrIAw; dyhu sMqn kI DUrw jIau]) dws qumwry<br />

kI.pwvau DUrw; msqik ly ly lwvau] mhw piqq qy.hoq punIqw; hir kIrqn gun<br />

gwvau]) ismrn qy lwgy; ijn Awip dieAwlw] nwnk jn kI; mMgY rvwlw] 5])<br />

swD jnw kI; mwgau DUir] pwrbRhm; myrI srDw pUir]<br />

pwrbRhm; myrI srDw pUir] hy(pwrbRhm) vwihgurU gurU pRmysr s`cy siqgurU sRI<br />

gurU rwmdws swihb jI!dwsn dws Awp jI dy swD jnw dI crn-DUV mMgdw hY,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

706<br />

q`qkrw


^S ky(myrI) dwsn dws gRIb inmwxy inqwxy pRdysI Zulm Zulwm dI srDw(pUir)<br />

pUrI kro jI[ XQw:- qyry dws kI; hovw DUir] nwnk kI pRB srDw pUir])<br />

AMqrjwmI purK ibDwqy; srDw mn kI pUry] nwnk dwsu, iehY suKu mwgY; mokau.kir<br />

sMqn kI DUry]) iqn sMqn kI; bwCau DUir] nwnk kI; hir locw pUir] 3]<br />

sdw sdw; pRB ky gun gwvau] dwsn dws gRIb inmwxy nUM ieh dwn BI b^So<br />

jI, jo sdw sdw(pRB) smR`Q DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb<br />

jI(ky) dy(gun) gux, rom 2 krky kQw kIrqn duAwrw hr smyN(gwvau) gwauNxw<br />

krW[ XQw:- Awsw mhlw 5] AMqir gwvau, bwhir gwvau; gwvau jwig svwrI]<br />

sMig cln kau qosw dIn@w; goibMd nwm ky ibauhwrI] 1] Avr ibswrI ibswrI]<br />

nwm dwnu guir pUrY dIE; mY eyho AwDwrI] 1] rhwau] dUKin gwvau.suiK BI gwvau;<br />

mwrig pMiQ sm@wrI] nwm idRVu guir, mn mih dIAw; morI iqsw buJwrI] 2] idnu<br />

BI gwvau.rYnI gwvau; gwvau swis swis rsnwrI] sqsMgiq mih ibswsu hoie; hir<br />

jIvq mrq sMgwrI] 3] jn nwnk kau, iehu dwnu dyhu pRB; pwvau sMq ryn auir<br />

DwrI] sRvnI kQw.nYn drsu pyKau; msqku.gur crnwrI]) ivsru nwhI. dwqwr;<br />

Awpxw nwmu dyhu] gux gwvw idnu rwiq; nwnk cwau eyhu]) jh nhI Awpu; qhw hoie<br />

gwvau] 2]) gux gwvw idnu rYix; eyqY kMim lwie]<br />

swis swis; pRB qumih iDAwvau] hy(pRB) srb klw BrpUr joqI srUp ie`k<br />

rs bJ`vyN pRkwS hI pRkwS, AnMq sUrjW cMdRimAW dy pRkwSk Ajpw jwp inrgun<br />

inrMkwr jI dy srgun srUp, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws<br />

swihb jIE!dwsn dws nUM ieh dwn b^So jI, jo(swis) suAws(swis) suAws(qumih)<br />

Awp jI nUM rom 2 krky, AwT phr; kr joiV iDAwvau] Anuswr A`Ty pihr h`Q<br />

joV ky AQvw surq joV ky(iDAwvau) iDAwauNdw rhy jI[ XQw:- aUqm miq; myrY<br />

irdY qUM Awau] iDAwvau gwvau gux goivMdw; Aiq pRIqm.moih lwgY nwau] iblwvlu<br />

mhlw 5] sRvnI sunau hir hir hry; Twkur jsu gwvau] sMq crx kr sIsu Dir;<br />

hir nwmu iDAwvau] 1]<br />

crn kml isau; lwgY pRIiq] hy myhrvwn dIn dieAwl ikRpwl DMn sRI gurU<br />

rwmdws swihb jIE!dwsn dws jwck mhW pwpI nUM ieh dwn b^So, ik kvl vWg<br />

pdwrQW rUpI jl qoN inrlyp Awp jI dy s```cy crn(kml) kmlW vw gursbd rUpI<br />

crn kml(isau) nwl dwsn dws dI s`cI pRIiq(lwgY) l`g jwvy jI[ AYsI sRb<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

707<br />

q`qkrw


ivAwpI ivsmwd pRIiq s`cI hovy jI XQw:- swcI pRIiq hm; qum isau jorI] qum<br />

isau joir; Avr sMig qorI]) rwju n cwhau.mukiq n cwhau; min pRIiq crn<br />

kmlwry]) swcI pRIiq.n quteI; swcy myil imlwau]) ikqY pRkwir; n qUtau pRIiq]<br />

dws qyry kI; inrml rIiq]) swcI pRIiq.n quteI ipAwry; jugu jugu rhI smwie]<br />

Bgiq krau; pRB kI inq nIiq] hy(pRB) sB dy pRiqpwlk srb klw BrpUr<br />

pRB; ibrQw jwnnhwr] ie`k rs b`JvyN pRkwS hI pRkwS, DMn Ajpw jwp vwihgurU<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihb jI!dwsn dws gRIb mMgqy nUM ieh<br />

dwn b^So jI, jo dwsn dws Awp jI(kI) dI inq(nIiq) in`q, nwnk pUrY Bwig;<br />

Bgiq inrwlI] Anuswr(Bgiq) pyRmw-BgqI(krau) kry jI[ XQw:- iPrq iPrq<br />

pRB AwieAw; pirAw qau srnwie] nwnk kI pRB bynqI; ApnI BgqI lwie] 1])<br />

Bgiq krauu; hir ky gun gwvau] AwT phr; Apnw Ksmu iDAwvau]) Kojq Kojq.mY<br />

pwhun imilE; Bgiq krau.iniv pwey]<br />

eyk Et; eyko AwDwru] hy vwihgurU mh`lw 4 jIE!dwsn dws AMn@y kUkr gRIb<br />

mMgqy nUM ieh dwn b^So jI, jo dwsn dws Awp jI nUM lok pRlok AMdr sBnIN QweIN,<br />

(eyk) ie`k Awp jI dy nwm dI sdw rihx vwlI s`cI Et(eyko) ie`k Awp jI dy nwm<br />

dw hI(AwDwru) Awsrw pRwpiq hovy jI[ ieh dwn pRwpq krky pV@Iey XQw:- pRB<br />

jI; qyrI Et gusweI]) Avr Et mY koie n sUJY; iek hir kI Et.mY Aws]) Avr<br />

Et.mY sglI dyKI; iek qyrI Et rhweIAY]) Aws Et; pRB qorI]) hir hir nwmu;<br />

myrw AwDwru]) nwmu vrqix nwmo vwlyvw; nwmu nwnk pRwn ADwrw]) pRB jI; qU myry<br />

pRwn ADwrY] nmskwr fMfauiq bMdnw; Aink bwr jwau bwrY]<br />

nwnku mwgY; nwmu pRB swru] 1] Swih SwhnSwh; gRIb invwj siqgurU nwnku<br />

dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI;<br />

guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI ipAwr’c lIx<br />

&urmw rhy hn:- hy prmpUjnIk s`cy ipqw mh`lw cOQw jIE!dwsn dws Awp jI dw<br />

jwick b`cw, Awp jI qoN(swru) syRSt AslI Su`D pRkwS srUp, (pRB) Ajpw jwp<br />

Aibnws inrgun inrMkwr jI dw prmpiv`qR SuB s`cw nwmu(mwgY) mMgdw hY jI] 1]<br />

XQw:- krqw.qU myrw jjmwnu] iek diKxw.hau qY pih mwgau; dyih Awpxw nwmu])<br />

hir nwmu pdwrQu; nwnku mWgY]<br />

pRB kI idRsit; mhw suKu hoie] hir rsu; pwvY ibrlw koie] vwihgurU mh`lw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

708<br />

q`qkrw


pMjvW jI &urmwauNdy hn:- hy pyRmI jno!imRqk nUM jIvwlx vwly , Bu`Ky nUM nwm ADwr<br />

b^Sx vwly, nrwiex inrMkwr jI dy pUrn s`cy Avqwr, koit bRhmMf ko Twkuru<br />

suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] siqgurU mh`ly cOQy swihb jI dy Apwr ikRpw vwly<br />

AnykwN h`Q, hux swfy isrW’qy hn[ srb inDwn; pRB qyrI mieAw]) srb inDwn;<br />

jw kI idRstI mwih] Anuswr gurU ipqw jI dI ikRpw-idRstI’c, srb ivAwpI<br />

vwihgurU jI dy gursbd rUp, AQv ir`DI is`DI inDI rUp sB ^zwny hn, ies<br />

leI(pRB) vwihgurU siqgurU rwmdws swihb gurU gRMQ swihb s`cy pwiqswh jI dy,<br />

hir AMimRq iBMny loiexw; (kI) dI, nwnk ndrI; ndir inhwl] vwlI<br />

ikRpw(idRsit) idRStI nwl q`kxy krky, dwsn dws nUM(mhw) v`fw BwrI sdw suKu<br />

pRwpq hoie irhw hY[ XQw:- idRsit qyrI suKu pweIAY; mn mwih inDwnw]) AimA<br />

idRsit suB krY; hrY AG pwp skl ml] BwvyN siqgurU gRMQ swihb jI hr vyly<br />

Awpxy pyRmI jI dy idl idmwZ’c SuB s`cy ivsmwd gurbwxI jI Byj ky, muK’c<br />

AMimRq Byjdy rihMdy hn, pr(hir) vwihgurU jI dy AMimRq bRhmwnMd nwm rsu nUM(koie)<br />

koeI ibrlw 2 gurmuiK jn hI(pwvY) pwauNdw hY[ XQw:- AMimRq rsu hir kIrqno; ko<br />

ivrlw pIvY] vjhu nwnk imlY eyku nwmu; ird jip jip jIvY]) AMimRq kw rsu<br />

ivrlI pwieAw; siqgur myil imlwey] jb lgu.sbd Bydu nhI AwieAw; qb lgu<br />

kwlu sMqwey]<br />

ijn cwiKAw; sy jn iqRpqwny] (ijn) ijn@W nmskwr Xog gurmuiK ipAwirAW<br />

ny, bRhmwnMd rs (cwiKAw) CikAw hY, (sy) auh(jn) ipAwry Bgq jI(iqRpqwny)<br />

Awqm iqRpqI krky r`j gey[ XQw:- jrw mrw.nh ivAwpeI; iPir.dUKu n<br />

pwieAw] pI AMimRqu AwGwinAw; guir.Amr krwieAw]) iqRpiq AGwvnu; swcY<br />

nwie] ATsiT mjnu; sMq DUrwie] 2]) iqRpiq BeI; scu Bojnu KwieAw] min qin<br />

rsnw; nwmu iDAwieAw]) hir Bgiq Kjwnw bKisAw; guir nwnik.kIAw pswau<br />

jIau] mY.bhuiV n iqRsnw BuKVI; hau rjw.iqRpiq AGwie jIau] jo gur dIsY isKVw;<br />

iqsu iniv iniv lwgau pwie jIau]) hir gux gwie.sdw iqRpqwsI; iPir.BUK n lwgY<br />

Awey] dh idis pUj hovY, hir jn kI; jo hir hir nwmu iDAwey]) iqRpiq<br />

AGwey.pyiK pRB drsnu; AMimRq hir rsu.Bojnu Kwq] crn srn nwnk pRB qyrI;<br />

kir ikrpw sMq sMig imlwq] {pMjW ipAwirAW duAwrw, s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI dy prm piv`qR s`cy crn-kmlW’c, sMpUrn pMj bwxIAW pVHky, iqAwr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

709<br />

q`qkrw


kIqw KMfy bwty dw AMimRq Ckxw bhuq hI zrUrI hY[ AMimRq Ckx mgroN gurU jI dI<br />

sqsMgq jI’c gurbwxI sMQw Su`DI krnI krwauxI, kIrqn is`Kxw isKwauxw, kQw<br />

is`KxI isKwauxI, swrI izMdgI gurU syvw pyRmw-BgqI’c lwauxI, iksy BI &L dI<br />

ie`Cw nhIN r`KxI[ gursbd srUp gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr jI Awpxy ipAwry jI<br />

dy lUM 2’c vsdy hn[ gursyvk jI gurU pRmysr jI nUM , inmK 2 nmskwrW hI<br />

nmskwrW krdy rihMdy hn[ gurU pRmysr jI Awpxy ipAwry jI dy idl idmwZ’c, hr<br />

vyly gurbwxI Byjdy rihMdy hn[ gursyvk jI, gurU pRmysr jI dI ikRpw-idRStI nUM<br />

pRwpq ho ky, ivsmwd pyRm rMg’c lIx hr vyly vwihgurU 2 aucwrdy rihMdy hn[ gurU<br />

pRmysr jI Awpxy pyRmI jI dIAW nmskwrW ibnY bynqIAW pRvwn krdy hn[ gurU<br />

pRmysr jI pyRmI dy irdy’coN AMimRq muK’c hr smyN Byjdy rihMdy hn[ ies ivsmwd<br />

AMimRq, KMfy bwty dy AMimRq bwry bwr 2 &urmw rhy hn[ XQw:- AMimRqu pIAw;<br />

siqguir dIAw] Avru n jwxw; dUAw qIAw]) pI AMimRqu iqRpqwisAw; qw kw Acrj<br />

suAwdu] sovq hir jip jwigAw; pyiKAw ibsmwdu]) bwxI gurU.gurU hY bwxI; ivic<br />

bwxI.AMimRqu swry] gurubwxI khY.syvku jnu mwnY ; prqiK gurU insqwry] }<br />

pUrn purK; nhI folwny] AMimRq bRhmwnMd nwm mhW rs nUM pI ky iqRpq, pMjW<br />

ivkwrW nUM ij`qx vwly pUrn(purK) mhWpurS ivSy vwSnw mwieAw pdwrQW’c kdy<br />

BI(folwny) foldy nhI[ XQw:- foln qy cUkw; ThrwieAw] siq mwih; ly siq<br />

smwieAw]) bwxI pRB kI; sBu ko bolY] Awip Afolu; n kbhU folY]) pUrnu.kbhu n<br />

folqw; pUrw kIAw pRB Awip] idnu idnu cVY svwieAw; nwnk.hoq n Gwit]<br />

suBr Bry; pyRm rs rMig] gurU pRmysr jI dI ikRpw-idRStI nUM pRwpq krky,<br />

gurmuiK ipAwry jI, gurU pRmysr jI dy pyRm bRhmwnMd rs(rMig) AnMd nwl, (suBr)<br />

lbw lb sMpUrn Bry hoey hn[ XQw:- suBr Bry.n hovih aUxy; jo rwqy rMgu lweI ry]<br />

iqn kI pMk hovY jy nwnku; qau mUVw.ikCu pweI ry]) ABrq isMic.Bey suBr sr;<br />

gurmiq swcu inhwlw] mn riq.nwim rqy inhkyvl; Awid jugwid dieAwlw]<br />

aupjY cwau; swD kY sMig] gurU pRmysr jI dI ikRpw-idRStI pYx qooN, AMimRq<br />

bRhmwnMd rs nwl iqRpq Afol pUrn mhWpurSW nUM , (swD) gurU pRmysr jI(kY) dy<br />

siqsMgq jI sMig rih ky vwihgurU jI dy drSn dyKx dw cwau(aupjY) pYdw huMdw hY[<br />

XQw:- min bYrwgu BieAw; drsnu dyKxY kw cwau]) ijnI myrw ipAwrw rwivAw;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

710<br />

q`qkrw


iqn pICY lwig iPrwau] kir imMniq kir jodVI; mY pRBu imlxY kw cwau]) myrw mnu<br />

locY; gur drsn qweI] iblp kry; cwiqRk kI inAweI] iqRKw n auqrY, sWiq n<br />

AwvY; ibnu drsn sMq ipAwry jIau] 1] hau GolI.jIau Goil GumweI; gur drsn<br />

sMq ipAwry jIau] 1] rhwau] vw mn bwxI rom 2 krky, (swD) gurU pRmysr jI(kY)<br />

dy crn sMig AByd rihx vwilAW pUrn pyRmIAW nUM, gurU pRmysr jI leI mrn<br />

dw.cwau(aupjY) pYdw huMdw hY[ XQw:- kbIr.muih mrny kw cwau hY; mrau q hir kY<br />

duAwr] mq.hir pUCY kaunu hY; prw hmwrY bwr]<br />

pry srin; Awn sB iqAwig] gurU pRmysr jI dI ikRpw-idRStI nUM pRwpq hir<br />

rs bRhmwnMd Ck ky, pUrn iqRpq Afol pUrn mhWpurS, pUrn pd cwA auqSwh pyRm<br />

rs rMg nUM pRwpq, Awps kau; kir kCu n jnwvY] Anuswr(Awn) dÍYq, hor AOgux<br />

kusMg mwiekI jMjwl suAwd ivkwr sB iqAwig ky, gurdyv mwqw ipqw srUp s`cy<br />

siqgurU swihbwn jI dI im`TI ipAwrI s`cI ivAwpk srin, mn bwxI sRIr<br />

krky(pry) pey hn[ XQw:- sgl aukiq aupwvw] iqAwgI srin pwvw] nwnku.gur<br />

crix prwqw] (c`lI) Ab hm clI; Twkur pih hwir] jb hm.srix pRBU kI<br />

AweI; rwKu pRBU.BwvY mwir]) srix pirE; Twkur vjIrw] iqnw dyiK; myrw mnu<br />

DIrw]) qumrI srix.qumwrI Awsw; qum hI sjn suhyly] rwKhu rwKnhwr dieAwlw;<br />

nwnk Gr ky goly]<br />

AMqir pRgws; Anidnu ilv lwig] s`cy pwrbRhm gurdyv jI dI ikRpw-idRStI<br />

pYx qoN, gurU pRmysr jI dI Srn pYxy krky, pUrn mhWpurSW dy(AMqir) AMdr, nwmu<br />

jpq koit sUr aujwrw; ibnsY Brmu AMDyrw]) jh; iJilimilkwru idsMqw] qh;<br />

Anhd sbd bjMqw] Anuswr Ajpw jwp s`cy bRhm jI dw ivsmwd ie`k rs<br />

b`JvW(pRgws) cwnx hI cwnx hox qoN, (Anidnu) rwq idny ie`k rs AKMf(ilv)<br />

ibRqI lwig geI[ XQw:- mgnu BieE.ipRA pRym isau; sUD n ismrq AMg] pRgit<br />

BieE.sB loA mih; nwnk.ADm pqMg]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu<br />

Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok]<br />

bfBwgI; jipAw pRBu soie] nwnk nwim rqy; suKu hoie] 2] koit bRhmMf ko<br />

Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] DMn Akwl purKu siqgurU nwnk dyv swihb<br />

mh`lw pMjvW jI, au~bldI dyZ’c cONkVw lw ky hIirAW qoN BI mihMgy bcn &urmw rhy<br />

hn:- gurU pRmysr jI dy ikRpw-idRStI nwl q`kx qoN, mhWrs mhWsuK nUM pRwpq ho ky,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

711<br />

q`qkrw


hir bRhmwnMd rs nUM Ckx vwly pUrn iqRpq, ivSy vwSnw qoN Afol, pyRm rs’c rMgy,<br />

gurU jI qoN AMg 2 ktwaux dy cwau sihq pUrn purK, (pRBu) AnMq bRhmMf’c BrpUr,<br />

AnMq bRhmMf nUM Awpxy Ac`l AKMf Anq klwvwn pUrn myhrvwn Ajpw jwp<br />

pRkwS’c itkwaux vwly, vwihgurU jI dI(soie) soBw vwly bfBwgI mhWpurSW ny,<br />

vwihgurU jI(jipAw) jpy hn[ gurU pRmysr jI dI ikRpw-idRStI pYx qoN, Awqm<br />

iqRpqI krky iqRpq, gurU jI qoN Awpxw sRvMs kurbwn krn vwly, sB AOgux iqAwg<br />

ky, gurU ipqw jI dI ivAwpk s`cI Srn pYx vwly, vwihgurU bRhm koit sUrjW dy<br />

pRkwSk jI dy s`cy Ajpw jwp pRkwS nUM pRwpq, gurU crn-kmlW jI dI ilv’c<br />

idRV, vwihgurU jI dI soBw nUM jpx vwly pUrn Afol mhWpurS, (nwim) ivAwpk<br />

vwihgurU jI’c(rqy) rMgy suKu srUp bRhm jI hI hoie gey] 2]<br />

syvk kI; mnsw pUrI BeI] siqgur qy; inrml miq leI] prmpUjnIk<br />

vwihgurU siqgurU swihb jI AwpxI ivsmwd srb ivAwpI Anq klwvwn ikRpw<br />

krky, iKn mih; nIc kIt kau rwj] pwrbRhm; grIb invwj] Anuswr ijvyN<br />

Awpxy AwigAwkwrI nIc kIt syvk nUM bRhm srUp bxw idMdy hn, so Purmw rhy<br />

hn:- gurU ipAwry s`icAwry gursyvk jI ny , Awpxy(siqgur) (siq+gur) (siq) s`cy<br />

(gur) pRkwS srUp pwrbRhm pUrn bRhm DMn siqgurU rwmdws swihb jI qy(inrml)<br />

au~jl(miq) gurmiq leI hY, Bwv smUh AOguxW dw iqAwg krky, jIvq Bwv qoN mr<br />

ky, A`T pihr gurU syvw kridAW suAws 2 vwihgurU vwihgurU jI jpx jpwauxy, sB<br />

ku`J gurU jI qoN kurbwn krnw Awid, ies inrml miq nUM pRwpq krky, gur syvk jI<br />

kI, ivSy pdwrQW ijaux AwpxI vifAweI mwieAw Awid smUh(mnsw) vwSnw<br />

pUrI(BeI) ho geI Bwv mr geI[ vw pUrn s`cy siqgurU swihbwn jI qoN inrml miq<br />

leI, gurU syvw krky, gur syvk jI kI(mnsw) b`uDI pUrI(BeI) ho geI Bwv bu`DI<br />

aUxI nhIN rhI[ XQw:- suBr Bry.n hovih aUxy; jo rwqy rMgu lweI ry] vw pUry gurU<br />

pRmysr jI dI prmpiv`qR SuB s`cI syvw krky, gur syvk jI(kI) dI gurmiq Anuswr<br />

dUD pUq dI SuB(mnsw) ie`Cw pUrI(BeI) ho geI[ XQw:- sBy ieCw pUrIAw; jw<br />

pwieAw Agm Apwrw] guru nwnku imilAw pwrbRhmu; qyirAw crxw kau bilhwrw])<br />

vw nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr qn mn Dn isr Arp<br />

ky, s`cI syvw krn vwly, gurU pRmysr jI dy SuB s`cy s`ucy au~cy mhwn praupkwrI<br />

DIrjDwrI inrMkwrI im`Ty crn-kmlW dy pyRmI gur syvk jI dI, prmpUjnIk Akwl<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

712<br />

q`qkrw


purKu jI dy SuB s`cy drSnW(kI) dI s`cI(mnsw) ie`Cw pUrI(BeI) ho geI, Bwv<br />

drSn ho gey[ XQw:- pUrI Awsw jI; mnsw myry rwm] moih inrgux jIau; siB gux<br />

qyry rwm] siB gux qyry.Twkur myry; ikqu muiK.quDu swlwhI] guxu Avguxu myrw, ikCu n<br />

bIcwirAw; bKis lIAw iKn mwhI] nau iniD pweI, vjI vwDweI; vwjy Anhd qUry]<br />

khu nwnk.mY vru Gir pwieAw; myry lwQy jI sgl ivsUry] 4] 1]<br />

jn kau; pRBu hoieE dieAwlu] syvku kIno; sdw inhwlu] (pRBu) ivsmwd<br />

ivAwpk dieAwlqw dIAW Anq klW sihq, Anq klwvwn inrgun inrMkwr jI dy<br />

srgun Avqwr vwihgurU mh`lw 4 jI, Awpxy ipAwry(jn) Bgq jI (kau) nUM dieAwlu<br />

(hoieE) hoey, dieAwl ho ky, so syvku; ijsu ikrpw krI] inmK inmK; jip nwnk<br />

hrI] Anuswr inmK 2 hrI jpx vwly Awpxy pyRmI is`K syvku jI(inhwlu) (in+hwlu)<br />

(hwlu) du`K qoN(in) rihq krky sdw leI (inhwlu) pRsMn(kIno) kr idqy[ XQw:-<br />

idRsit qyrI.suKu pweIAY; mn mwih inDwnw] jw kau.qum ikrpwl Bey; syvk sy<br />

prvwnw]) pwrbRhm pRB; Bey ik®pwl] kwrj sgl svwry siqgur; jip jip swDU Bey<br />

inhwl]<br />

bMDn kwit; mukiq jnu BieAw] iKmw dieAw DIrj inRivkwrqw, siq sMqoKu<br />

Drm Awid AsMK SuB guxW dIAW ivsmwd srb ivAwpI Anq klW sihq, AsMK SuB<br />

guxW dy pRkwSk myhrvwn gurU pRmysr jI ny Awpxy(jnu) ipAwry syvk jI dy, siqguru<br />

isK ky; bMDn kwtY] Anuswr mhW pwpW ivkwrW AOguxW cOrwsI l`K jUn Bogx rUp bMDn<br />

kwit idqy[ ijs krky jMmx mrn moh mmqw AOguxW qoN mukiq(BieAw) ho gey, Bwv<br />

C`ut gey[ XQw:- pRB jI; qU myro suKdwqw] bMDn kwit.kry mnu inrmlu; pUrn purKu<br />

ibDwqw]) sMqn ky bMDn; kwty hir rwie] qw kau; khw ibAwpY mwie]) pwrbRhm qyrI<br />

srxwie] bMDn kwit; qrY hir nwie]) bMDn qoir; Bey inrvYr] Anidnu pUjih; gur<br />

ky pYr]) kir ikrpw; Apny jn rwKy] jnm jnm ky; iklibK lwQy]<br />

jnm mrn; dUKu BRmu gieAw] gurU pRmysr jI ny Awpxy syvk jI’qy dieAwlqw<br />

krky bMDn k`t idqy, ijs krky gurU ipAwry jI dw, duKu ivCoVw; ieku duKu BUK] ieku<br />

duKu; skqvwr jmdUq] ieku duKu; rogu lgY qin Dwie] vYd n Boly dwrU lwie] Anuswr<br />

vwihgurU jI dy ivCoVy Bu`K jm rog jnm mrn caurwsI dy gyVy mwieAw dw (dUKu) du`K<br />

qy(BRmu) BRmx, BRmu BI cilAw gieAw[ XQw:- dUKu gieAw; sBu rogu gieAw] pRB kI<br />

AwigAw.mn mih mwnI; mhw purK kw sMgu BieAw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

713<br />

q`qkrw


ieC punI; srDw sB pUrI] riv rihAw; sd sMig hjUrI] ivsmwd srb<br />

ivAwpI dieAwlqw dI Anq klw dy Anq pRkwS sihq, Ajpw jwp srUp inrgun<br />

inrMkwr jI Awpxy pyRmI dy(sd) sdw sMig(hjUrI) inktvrqI(riv) ivAwpk<br />

ho(rihAw) rhy hn, Bwv inrgun srgun dI eykqw swiKAwqqw ho rhI hY, aus pRymI<br />

dI sB(ieC) ie`Cw(puMnI) pUrI kr idqI, ie`Cw pUrI krky srDw BI pUrI kr idqI,<br />

Bwv SuB kwmnw dI pUrqI sihq drSn krn dI SrDw krdy sn, b^S idqy[<br />

XQw:- sgl ieC myrI puMnIAw; imilAw inrMjn rwie jIau] Andu BieAw<br />

vfBwgIho; igRih pRgty pRB Awie jIau]<br />

ijs kw sw; iqin lIAw imlwie] nwnk BgqI; nwim smwie] 3] siqgurU<br />

nwnk dyv swihb mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- (ijs) ijn@W Bwv Ajpw jwp<br />

vwihgurU jI(kw) dy AwigAwkwrI pyRmI syvk Awp gvw ky sB dI crn-DUV bxy,<br />

jIvq Bwv qoN mry Zulwm dwsry syvk SrDwlU (sw) sn, (iqin) iqn@W ny mhwn<br />

ikRpw krky, Awpxy srUp’c imlwie(lIAw) ley[ pUry gurU jI nUM suAws 2 jpx rUp<br />

pyRmw BgqI krky, (nwim) bRhm’c(smwie) smw ky(smwie) msq ho gey] 3]<br />

XQw:- mgnu BieE.ipRA pRym isau; sUD n ismrq AMg] pRgit BieE.sB loA<br />

mih; nwnk.ADm pqMg]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu<br />

AripE; And shj Duin Jok] so vwihgurU gurU jI dy inmwxy inqwxy nIc kIt syvk<br />

Zulwm bx ky, syvw siqsMgq pyRmw-BgqI ismrn krky, koit Anµd rwj suKu BugvY;<br />

hir ismrq.ibnsY sB duKu] Anuswr koit AnMd rwj suK pUrn vwihgurU jI dI<br />

pRwpqI huMdI hY[ hy prmpUjnIk vwihgurU gurU jI!dwsn dwsW nUM Awpxy nIc kIt<br />

kUkr Zulwm dwsn dws Cohry ikRm syvk bxwau jI[<br />

so ikau ibsrY; ij.Gwl n BwnY]) prmysr qy BuilAW; ivAwpin@ sBy rog])<br />

jwnI ivCMunVy.myrw mrxu BieAw; iDRgu jIvxu sMswry]) AwKw jIvw; ivsrY mir jwau]<br />

Anuswr Ajpw jwp vwihgurU jI nUM Bu`l ky, swry rog cuMbVdy hn, jIv dw mrnw huMdw<br />

hY[ cOrwsI l`K jUn, mn bwxI sRIr dy kSt, jMmx mrn dy kSt, Drmrwjy dy fMf,<br />

hryk jUn’c jw ky ieMidRAW dy iviSAW dI Bu`K qy sVWd, sRIr Dwrn’c, kwbl dy<br />

jMimAW nUM pYNdIAW in`q muihMmw[ Anuswr Anyk kStW dI Gwl ies nUM BMndI hY,<br />

jIv’qy hr vyly ivkwrW AOguxW dy hmly huMdy rihMdy hn[ Awp duAwrw ien@W qoN bcx<br />

dw aupwA dsdy hn[ hy mnw! (so) auh pRIqm vwihgurU jI ikau(ibsrY) Bu`ldy hn?<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

714<br />

q`qkrw


(ij) ijhVy snmuK kIqI hooeI(Gwl) kmweI nUM(BwnY) BMndy(n) nhIN, pUrw &L<br />

b^Sdy hn[ XQw:- hir jwxY sBu ikCu.jo jIie vrqY; pRBu GwilAw iksY kw; ieku<br />

iqlu.n gvweI] ies leI idRV ipAwr nmskwr siqkwr hONsly nwl, gurU syvw<br />

ismrn pyRmw-BgqI krky, inhwl hoxw cwhIdw hY[<br />

so ikau ibsrY; ij kIAw jwnY] hy mnw!(so) auh vwihgurU jI ikau(ibsrY)<br />

Bu`ldy hn?ijin qyrI mn; bnq bnweI] Anuswr(ij) ijn@W dw pYdw(kIAw) kIqw,<br />

Awpxy Awp nUM(jwnY) jwxdw hYN[ XQw:- iqsu qU syiv; ijin qU kIAw] iqsu ArwiD;<br />

ijin jIau dIAw] vw hy mnw!so prmpUjnIk, koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb<br />

jIAw kw dwqw ry] s`cy vwihgurU jI ikau(ibsrY) B`uldy hn?(ij) ijn@W dw(kIAw)<br />

kIqw AsMK bRhmMf dw pswrw(jwnY) jwxdw hYN[ XQw:- ausqiq krih.Anyk jn;<br />

AMqu n pwrwvwr] nwnk.rcnw pRiB rcI; bhu ibiD Aink pRkwr] 1] vw hy mnw!<br />

(so) auh prmpUjnIk s`cy vwihgurU jI ikau(ibsrY) Bu`ldy hn?(ij) ijhVy qyry<br />

jnmW 2 dw(kIAw) kIqw mhW pwp hI pwp(jwnY) jwxdy hn[ iKmw gRIbI<br />

sihnSIlqw gurU pRymw-BgqI Awid sRb ivAwpI ivsmwd AsMK SuB guxW dy, AnMq<br />

klwvwn AsMK pRkwS srUp, sB dy AMdr bwhr hr smyN Ajpw jwp kr rhy hn[<br />

XQw:- sd suxdw sd vyKdw; sbid rihAw BrpUir]) jwnnhwr; pRBU prbIn]<br />

bwhir ByK; n kwhU BIn]) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]) hm mUrK qum<br />

cqur isAwxy; qU srb klw kw igAwqw]) jh srb klw; Awpy prbIn]) Gt Gt<br />

ky; AMqr kI jwnq] Bly bury kI; pIr pCwnq]) srb BUq; Awip vrqwrw] srb<br />

nYn; Awip pyKnhwrw]) sBu ikCu suxdw vyKdw; ikau mukir pieAw jwie] pwpo pwpu<br />

kmwvdy; pwpy pcih pcwie] so pRBu.ndir n AwveI; mnmuiK.bUJ n pwie] ijsu<br />

vyKwly soeI vyKY; nwnk. gurmuiK pwie] hy pwpI mn!AOguxW dI muAw&I leI, gurU jI<br />

dy snmuK Ardws kr, A`gy nUM AOgux iqAwg!<br />

so ikau ibsrY; ijin sBu ikCu dIAw] hy mnw!(so) auh prmpUjnIk vwihgurU<br />

prm ipAwry s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI, AnMq cwnxW dy mhW cwnx,<br />

AnMq iKmw DIrj inRivkwrqw sihj SWqI dIAW ivsmwd ivAwpk Anq klW dy<br />

mwlk, ikau (ibsrY) B`uldy hn?(ijin) ijn@W ny Awp jI nUM, prmpUjnIk nwny s`cy<br />

siqgurU sRI gurU Amrdws swihb jI, pyRmw-BgqI gurU syvw dy Avqwr prmpUjnIk<br />

mwqw BwnI jI prmpUjnIk ipqw DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihb<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

715<br />

q`qkrw


jI, DurW dI gurbwxI kIrqn kQw gurqw- g`dI, AiqAMq ipAwrI swDsMgq, Kwxw<br />

pIxw pYn@xw, swihbzwdy sRI gurU hirgoivMd swihb jI, mihl sRI gMgw jI, syvw<br />

siqkwr leI is`K syvk, KMf bRhmMf dw rwj, Ajpw jwp sihq AMdr bwhr<br />

vwihgurU jI dy b`JvyN ivsmwd pRkwS hI pRkwS, inrgux srgux jI dI eykqw sihq<br />

sBu ikCu(dIAw) b^iSAw hY[<br />

so ikau ibsrY; ij jIvn jIAw] 1.hy mn!(so) auh(jIAw) ipAwry, hIey ko<br />

pRIqmu; gurU pRmysr jI qYnUM ikau(ibsrY) Bu`ldy hn?(ij) ijhVy swry jIAw dy jIvn<br />

rUp hn[ XQw:- (j`gjIvnu, j`ig) sBu jgjIvnu jig Awip hY; nwnk.jlu jlih<br />

smwie]) iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] Awip iekMqI; Awip pswrw] lypu<br />

nhI.jgjIvn dwqy; drsn ifTy.lhin ivjogw jIau] ijn@W dI s`qw dy nwl swry jIv<br />

ijauNdy jwgdy h`sdy hswauNdy n`cdy t`pdy hrkq kr rhy hn[ vw hy mn!(so) auh<br />

vwihgurU jI ikau(ibsrY) Bu`ldy hn?(ij) ijhVy jIAw nUM, jIvn pdvI gurmuiK<br />

jIvn b^Sx vwly hn[ XQw:- Ab moih; jIvn pdvI pweI] cIiq AwieE<br />

min.purKu ibDwqw; sMqn kI srxweI]<br />

so ikau ibsrY; ij Agin mih rwKY] gurpRswid; ko ibrlw lwKY] hy mn!(so)<br />

auh s`cy vwihgurU jI qYnUM ikau(ibsrY) Bu`ldy hn?(ij) ijhVy, keI koit; pvx pwxI<br />

bYsMqr] Anuswr kwm kRoD loB moh hMkwr eIrKw iqRSnw, mwqw dy grB koRVW qr@W dI<br />

Agin (mih) ’c(rwKY) r`Kdy hn[ XQw:- Agin swgr; bUfq sMswrw] nwnk.bwh<br />

pkir; siqguir insqwrw]) aukiq joiq lY suriq prIiKAw] mwq grB mih; ijin<br />

qU rwiKAw]) mwq grB mih.Awpn ismrnu dy; qh qum rwKnhwry] pwvk<br />

swgr.AQwh lhir mih; qwrhu qwrnhwry] 1]) jyn klw.mwq grB pRiqpwlµ; nh<br />

CydMq jTr rogxh])<br />

sB qy vfw siqguru nwnku; ijin kl rwKI myrI] Anuswr(gur) v`fy (gur)<br />

prmpUjnIk (gur) inry pRkwS hI pRkwS hI pRkwS(pRswid) AnMd srUp, srb<br />

ivAwpI ivsmwd(pRswid) ikRpw hI ikRpw inry ikRpw srUp, sB dy AMdr bwhr hr<br />

smyN jwp kr rhy gurU jI nUM (ko) koeI ibrlw gurmuiK hI(lwKY) jwxdw hY, ik jIv<br />

dI Gwl nhIN BMndy[ BwvyN kIqy gunwhW nUM jwxdy hn, pr Pyr BI iKmw hI kr idMdy<br />

hn[ gurU Avqwr’c jIAW nUM jIvn b^Sx vwly, A`g’c r`Kx vwly, srb ivAwpI<br />

ivsmwd ikRpw hI ikRpw srUp hn[ XQw:- imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

716<br />

q`qkrw


imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu]) isrI gurU swihbu.sB aUpir krI ik®pw;<br />

sqjuig ijin DR¨ pir]) qUM dieAwlu ikRpwlu ikRpw iniD; mnsw pUrxhwrw]) qum@<br />

dieAwl ikrpwl ikRpw iniD; piqq pwvn gosweI]<br />

so ikau ibsrY; ij ibKu qy kwFY] jnm jnm kw; tUtw gwFY] hy mn!(so) auh<br />

gurU pRmysr jI qYnUM ikau(ibsrY) Bu`ldy hn?(ij) ijhVy qYnUM kwm kRoD loB moh hMkwr<br />

inMdw Awid AOguxW dI(ibKu) zihr qy (kwFY) k`Fdy hn[ XQw:- pMkj moh.inGrqu hY<br />

pRwnI; guru.inGrq kwiF kFwvYgo] qRwih qRwih.srin jn Awey; guru.hwQI dy<br />

inklwvYgo] hy mn!Eh gurU jI qYnUM ikauN Bu`ldy hn?XQw:- keI jnm; Bey kIt<br />

pqMgw] keI jnm; gj mIn kurMgw] keI jnm; pMKI srp hoieE] keI jnm;<br />

hYvr ibRK joieE]) jim jim mrY; mrY iPir jMmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lMmY]<br />

Anuswr.qYnUM jnm jnm(kw) dy BwrI kStW AOguxW ivkwrW niSAW’c, (tUtw) tu`ty nUM,<br />

vw vwihgurU jI nwloN(tUtw) tu`ty nUM, vwihgurU jI nwl(gwFY) gMFdy, joVdy hn[ guir;<br />

qUtI lY jorI]) tUtI; gwFnhwr goupwl] srb jIAw; Awpy pRiqpwl]) hY koaU AYsw<br />

mIqu; ij qorY ibKm gWiT] nwnk.ieku sRI Dr nwQu; ij tUty lyie sWiT]<br />

guir pUrY; qqu iehY buJwieAw] pRBu Apnw; nwnk jn iDAwieAw] 4]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU nwnk vwihgurU mh`lw pMjvW jI Amolk bcn &urmw rhy<br />

hn:- ijin.pMc mwir ibdwr gudwry; so pUrw.ieh klI ry] Anuswr pMj ivkwrW nUM<br />

ij`qx vwly pUrY guir siqgurU nwnk dyv mhwrwj swihb jI ny, dwsn dws gRIb nUM<br />

(iehY) ieh bRhmigAwnI sgl kI rInw] (qqu) isDWq, bRhmigAwn(buJwieAw)<br />

smJwieAw hY, ik vwihgurU jI Gwl nhIN BMndy, sd suxdw sd vyKdw; sbid rihAw<br />

BrpUir] Anuswr dwsn dws dy kIqy nUM jwxdy hn[ dwsn dws nUM sB dwqW dy<br />

dyvxhwr dwqwr, sB j`g dy jIvn rUp, A`g’c r`Kx vwly, ibK qoN k`Fx vwly,<br />

jnm 2 dw tu`tw gMFx vwly hn[ prmpUjnIk srb ivAwpI mhW ivsmwd gMBIr<br />

DIr, AYsy mhwn praupkwrI(Apnw) Awpxy(pRBu) Ajpw jwp vwihgurU jI, dwsn<br />

dws(jn) gursyvk ny, rom 2 krky pUrn pyRm Bwvnw sihq(iDAwieAw) iDAwey<br />

hn] 4] XQw:- moih dIn; hir hir hir iDAwieAw] 5]) Apxw Ksmu; jin<br />

Awip iDAwieAw]<br />

swjn sMq; krhu iehu kwmu] Awn iqAwig; jphu hir nwmu] hy vwihgurU gurU<br />

jI dy(sMq) SihnSIl SWq Awqmw mhWpurSo(swjn) ipAwry im`qRo!Awpxy Aqy srb`q<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

717<br />

q`qkrw


dy Bly dw iehu prm au~cw su`cw Drm dw SuB(kwmu) kMm, zrUr br zrUr inscy krky<br />

krnw krhu jI[ BwvyN iGau dy GVy muD jwx, pRvwh n kro, (Awn) dÍYq(Awn) hor<br />

kusMg PYSn smwijk kurIqIAW hMkwr ivkwr JU`T smUh AOgux iqAwig ky, (hir) koit<br />

bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry]) imhrvwnu.swihbu imhrvwnu]<br />

swihbu myrw.imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu] Ajpw jwp vwihgurU nwmu jI,<br />

pUrn ipAwr Adb siqkwr nwl rom 2 dI zbwn nwl(jphu) jpxw kro jI[ ijvyN<br />

Awp jI jpx AwrwDx leI, ieh SuB mMg, mMg rhy hn:- lwK ijhvw, dyhu myry<br />

ipAwry; muKu.hir AwrwDy myrw rwm] {Drm-ikrq kridAW, nwm jpxw bhuq hI zrUrI<br />

hY[ XQw:- hwQ pwau kir.kwmu sBu; cIqu inrMjn nwil] kMm dw bhwnw lw ky, nwm<br />

jpx qoN munkr nhIN hoxw cwhIdw[ jy iksy pyRmI nUM, ijih ibiKAw sglI qjI; lIE<br />

ByK bYrwg] shI s`cw gurU crn-kmlW dw pyRm vYrwg hovy, qW auh mwiekI DMdy C`f ky,<br />

nwm jpy jpwvy[ ieh Amolk dwiq bhuq hI v`fI ikRpw nwl pRwpq huMdI hY jI[ vYrwgI<br />

purS in`ky 2 kMmW dy Klwry’c n pvy[ XQw:- bYrwgI.bMDnu krY; qw ko bfo ABwgu]<br />

hzUr vYrwg idRV krvw ky, jwp krwauNdy hn[ XQw:- jo aupijE.so ibnis hY; pro<br />

Awju ky kwl] nwnk.hir gun gwie ly; Cwif sgl jMjwl] }<br />

ismir ismir; ismir suK pwvhu] gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr jI dy A`Kr 2 nUM<br />

vwihgurU inrMkwrjI mMn ky, mn krky(ismir) Xwd krky, bwxI krky(ismir) Xwd<br />

krky, rom 2 krky(ismir) Xwd krky, sdw Awqm suK(pwvhu) pwauxw kro[ XQw:-<br />

suKw kI imiq, ikAw gxI; jw ismrI goivMdu]) ismrau, ismir ismir; suKu pwvau]<br />

kil klys; qn mwih imtwvau]) ismrau.ismir ismir, suK pwvau; swis swis<br />

sm@wly] ieh loik prloik sMig shweI; jq kq moih rKvwly] iqMn vwr ismir dw<br />

Bwv ismrn krn dI qwkId pRp`kqw, idRVqw hY jI[ zrUr br zrUr ismrn AiBAws<br />

krojI[<br />

Awip jphu; Avrh nwmu jpwvhu] hy swjn sMq jno!pUrn pyRm SrDw sihq, lwK<br />

ijhvw dyhu myry ipAwry; muKu.hir AwrwDy myrw rwm] Anuswr l`KW zbwnW duAwrw, Awip<br />

jphu, (Avrh) hornW pyRmIAW nUM vwihgurU nwmu(jpwvhu) jpwauxw kro jI[ hornW nUM<br />

nwm jpwaux dI bhuq hI v`fI qoN v`fI mhwnqw hY[ XQw:- ijs no dieAwlu hovY myrw<br />

suAwmI; iqsu gurisK.gurU aupdysu suxwvY] jnu nwnku.DUiV mMgY.iqsu gurisK kI; jo<br />

Awip jpY, Avrh nwmu jpwvY]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

718<br />

q`qkrw


nwm jpx jpwaux bwry ivsmwd pRym bynqI:- vwihgurU gurU jI dy sMq mhWpurS,<br />

rwmu ju dwqw mukiq ko; sMqu jpwvY nwmu] 164] Anuswr Awp nwm jpdy qy hornW nUM<br />

jpwauNdy hn[ vwihgurU jI ny, Awp nwm jpx jpwaux leI prmpUjnIk siqgurU<br />

swihbwn jI dy ds Avqwr Dwry hn[ siqgurU swihb jI Awp, gurmuiK; roim roim<br />

hir iDAwvY] Anuswr rom 2 krky nwm jpdy, drSn krn vwly pRymI Akwl gurU jI<br />

dy suMdr mnohr drSn krky, mhW ivsmwdqweI’c lIx ho ky, vwihgurU vwihgurU jpx<br />

l`g jWdy[ nyqRW nwl gurU jI dy prq`K drSn krky jwp kridAW inhwl ho jWdy[<br />

XQw:- AMdir scw nyhu; lwieAw pRIqm AwpxY] qnu mnu hoie inhwlu; jw guru dyKw<br />

swm@xy]<br />

Bgiq Bwie; qrIAY sMswru] hy BweI!mn dy mylI ho ky, sqsMgq jI’c rihMidAW,<br />

kbIr.muih mrny kw cwau hY; mrau q hir kY duAwr] mq.hir pUCY kaunu hY; prw<br />

hmwrY bwr] Anuswr ijauNdy mr ky, Bwau Bgiq kir; nIcu sdwey] Anuswr (Bwie)<br />

pyRmw(Bgiq) BgqI krky, sMswru rUpI Agn smuMdR dy ivSy AOguxW rUpI jl qoN<br />

gurpRswid gur crnI l`g ky (qrIAY) qrnw krIey[ XQw:- nwnk.sMq crn sMig auDry;<br />

hoir mwieAw mgn.cly siB fwrI] 6]) gux sMjim jwvY, cot n KwvY; nw iqsu jMmxu<br />

mrxw] kwlu jwlu jmu.joih n swkY; Bwie Bgiq BY qrxw] piq syqI jwvY.shij<br />

smwvY; sgly dUK imtwvY] khu nwnk.pRwxI gurmuiK CUtY; swcy qy piq pwvY]<br />

83.pRymw-BgqI krn bwry m`KIAW dy idRstWq duAwrw SuB is`iKAw:- m`KIAW<br />

imlq krky, kOVy A`k dIAW fofIAW, zihr vrgy kOVy DqUry dy Pu`lW qy Zulwb dy P`ulW<br />

Awid qoN Sihd ilAwauNdIAW hn[ Awpo iv`cIN lVdIAW nhIN[ bhuq imTws pYdw kr<br />

lYNdIAW hn[ sqsMgiq imil rhIAY mwDau; jYsy mDup mKIrw] Anuswr Sihd dIAW<br />

m`KIAW vWg, sqsMgq jI ’c iml ky, swJ krIjY.guxh kyrI; Coif Avgx clIAY]<br />

Anuswr AOgux iqAwg ky, Awpo iv`cIN guxW dI sWJ krnI, imxqI qoN rihq suK pRwpq<br />

krnw[ hir isau jwie imlxw, swD sMig rhxw; so suKu, AMik n mwvY] AMimRq kQw<br />

kIrqn, pUrn pyRm SrDw Brosy XkIn nwl, inSkwm Bwv sihq krnw sunxw, A`k<br />

DqUry qoN m`KIAW dy Sihd gRihx krn vWg, nIcW qoN nIcW dy AOgux dyKx dI ibjwey,<br />

pUrn idRVqw sihq, aun@W qoN BI gux hI gux gRihx krny[ iksy dw BI AOgux nhIN<br />

dyKxw, AwpxI pIVI hyTW sotw Pyrdy rihxw Bwv Awpxy hI AOgux dyKxy, pUry gurU jI nUM<br />

nmskwr krky iqAwgxy[ Awpxy Awp nUM nIcw AMdir.nIc jwiq; nIcI hU.Aiq nIcu]<br />

smJ ky, Awpo iv`cIN iml ky pyRmw-BgqI idRV krky, crn kml c`tidAW<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

719<br />

q`qkrw


nmskwridAW siqkwridAW, pUrn gurU jI qoN AMimRq rs Awpxy irdy’coN muK’c<br />

pRwpq krn rUp, au~cw su`cw im`Tw pyRm rUpI Sihd pYdw krnw hY[ AMimRqu pIAw;<br />

siqguir dIAw] Avru n jwxw; dUAw qIAw]<br />

ibnu BgqI; qnu hosI Cwru] gurU pRmysr jI dI pyRmw BgqI qoN ibnu kusMgIAW<br />

jUAw PYSn nSy cwh ivkwrW’c K`cq ho ky, qn(Cwru) suAwh(hosI) ho jwvygw[<br />

XQw:- Dnu Dnu khw pukwrqy; mwieAw moh sB kUr] nwm ibhUny nwnkw; hoq jwq<br />

sBu DUr]) khu nwnk; Bgiq pRB swru] ibnu BgqI; sB hoie KuAwru]) ibnu<br />

BgqI.ibstw ivic vwsw; ivstw ivic.iPir pwiedw]<br />

srb kilAwx; sUK iniD nwmu] bUfq jwq; pwey ibsRwmu] vwihgurU gurqw<br />

ibrwjmwn gurU pRmysr jI dy b^Sy nwmu hI AYsy ivsmwd(iniD) ^zwny hn, srb sUK<br />

Awnµd nwnk; jip rwm nwmu kilAwxu] Anuswr ijn@W’coN(srb) swry sUK qy<br />

swrIAW(kilAwx) b^iSSW, brkqW, mukqIAW pRwpq huMdIAW hn[ sMswr rUpI smuMdR<br />

dy ivSy rUpI jl’c(bUfq) fu`bdw(jwq) jWdw jIv(ibsRwmu) itkwA pwey lYNdw hY, Bwv<br />

fu`bx qoN bc jWdw hY[ XQw:- bUfq jwq; pUrY guir kwFy] jnm jnm ky; tUty gwFy]<br />

3]) Agin swgr; bUfq sMswrw] nwnk.bwh pkir; siqguir insqwrw]) aUpir<br />

Bujw kir, mY gur pih pukwirAw; iqin.hau lIAw aubwrI] 1]<br />

sgl dUK kw; hovq nwsu] nwnk nwmu; jphu gunqwsu] 5] prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- hy<br />

s``jn sMq jno!siq sMqoK dieAw Drm vIcwr, inmRqw gRIbI iKmw DIrj Awid sRb<br />

ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn(gunqwsu) SuB guxW dy ^zwny vwihgurU nwmu jI nUM,<br />

gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr jI duAwrw(jphu) jpxw kro[ jpxy krky sgl(dUK)<br />

d`uKW kw nwsu (hovq) huMdw hY, ho jwvygw] 5] XQw:- suixAY; dUK pwp kw nwsu])<br />

siqguir pUrY syivAY; dUKw kw hoie nwsu] nwnk nwim ArwiDAY; kwrju AwvY rwis])<br />

hir kw nwmu jpq; duKu jwie] nwnk bolY; shij suBwie]) ijsu ismrq; duK fyrw<br />

FhY] ijsu ismrq; jmu.ikCU n khY]) (n`sY) pRB kY ismrin; dUKu jmu nsY]<br />

aupjI pRIiq; pRym rsu cwau] {ivsmwd srb ivAwpI pyRm vIcwr:- inrgun<br />

inrMkwrjI dy srgun Avqwr, prmpUjnIk DMn vwihgurU mh`ly 4 jI dy pyRmIN Bgq<br />

jn, gurU pRmysr jI nUM gur myry pRwx; siqguru myrI rwis] smJ ky, pyRmw-BgqI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

720<br />

q`qkrw


krky, ijvyN inhwl ho rhy hn, so &urmw rhy hn:- vwihgurU mh`lw 4 jI gurqwg`dI<br />

ibrwjmwn, Awpxy ipAwirAW BgqW nUM drSn b^S ky, inhwl kr rhy hn[<br />

vwihgurU jI dy srgun Avqwr gur AMimRq iBMnI dyhurI; ’coN, sq sMqoK dieAw Drm<br />

vIcwr, inmRqw hlImI ZRIbI pyRm pRIq rs cwA Awid, sRb ivAwpI ivsmwd smUh<br />

SuB gux, Anq klW sihq pRkwS rhy hn[ ijvyN ie`k cMd dw Aks, pwxI dy AnykW<br />

GiVAW’c pYNdw hY, iqvyN Anyk gurU BgqW dy iridAW rUpI GiVAW’c, gurU pRmysr jI<br />

Awpxy koit pRkwS nUr dw Aks pw rhy hn[ gurU ipAwry Bgq, Awpxy gurU pRIqm<br />

jI dy nUrwnI ichry v`l, cMd ckor prIq hY; lwie qwr inhwly[ Anuswr ing@w<br />

itkwA ky dyK rhy hn[ XQw:- AMdir scw nyhu; lwieAw pRIqm AwpxY] qnu mnu<br />

hoie inhwlu; jw guru dyKw swm@xy] gurU ipAwry Bgq jnw dI ieh BlI rIq hY, jo<br />

suKdwqy gurU pRmysr jI nUM , rom 2 krky nmskwr krky jpdy rihMdy hn[ XQw:-<br />

nwnk Bgqw; BlI rIiq] suKdwqw jpdy; nIq nIiq] irdy dy ipAwry s`cy pRIqm<br />

vwihgurU jI dy srgun Avqwr gurU pRIqm jI dy suMdr sohxy muKwribMd qoN , Dur kI<br />

bwxI jI dy rs iBMny mhW ivsmwd kIrqn kQw suxy[ nyqRW nwl suMdr s`cy ipAwry<br />

drSn kIqy, vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM, gurU pRmysr jI dy prmpiv`qR s`cy crnkmlW<br />

dw, jo pUrn Agm Apwr sRb ivAwpI mhW ivsmwd pyRm pRIq cwau rs<br />

aupijAw hY, so &urmw rhy hn:- }<br />

aupjI pRIiq; pRym rsu cwau] gurU pRIqmjI dy prmpiv`qR s`cy su`cy au~cy prm<br />

mnohr sMudr drSn krky, gurU jI dy BgqW dy mn’c, gurU pRmysr jI dy prmpiv`qR<br />

s`cy praupkwrI DIrjDwrI inRibkwrI s`cy crn-kmlW dy srb ivAwpI ivsmwd<br />

pyRm hI(rsu) pRym(cwau) auqSwh sihq, sRb ivAwpI mhW ivsmwd s`cI pRIiq(aupjI)<br />

pYdw hoeI[ XQw:- crn kml sMig; lwgI pRIiq] ibsir geI; sB durmiq rIiq]<br />

mn qn AMqir iehI suAwau] aun@W dy mn qy(qn) rom 2(AMqir) ’c, (iehI)<br />

eyho hI(suAwau) pRXojn suAwd hY[ ies leI aun@W ny duinAwvI moh ieMidRAW dy suAwd<br />

iqAwgy hn[ XQw:- gurmuiK; rwg suAwd An iqAwgy] gurmuiK; iehu mnu BgqI<br />

jwgy]<br />

nyqRhu pyiK drsu; suKu hoie] (nyqRhu) nyqRW nwl, Awpxy irdy dy ipAwry gurU<br />

pRIqm jI dy sMudr ivsmwd s`cy (drsu) drSn (pyiK) dyK ky, ipAwry gurU BgqW dy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

721<br />

q`qkrw


lUM 2’c ismrn hoxy’qy, sRb ivAwpI mhW ivsmwd Awqm suKu pRwpq(hoie) huMdw hY[<br />

XQw:- pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]) dIdny<br />

dIdwr swihb; kCu nhI ies kw molu]) pRwn ky bc`Xw, dUD pUq ky idv`Xw; rog sog<br />

ky imt`Xw, ikDO mwnI mhw mwn ho] Anuswr prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU DMn<br />

sRI gurU hirgoibMd swihb jI ny, BweI gurdws swihb jI nUM BwvyN muSkW bMn@vw ky<br />

kWSI qoN mMgvwieAw sI, qW BI gurmuiK ipAwry jI ny jdoN suMdr ivsmwd s`cy drSn<br />

kIqy, inhwl ho ky ivsmwd rMg’c lIx ieh ivsmwd SuB bcn &urmwey:- drsn<br />

dyKq hI.suiD kI, n suiD rhI; buiD kI.n buiD rhI; miq mY.n miq hY[ (kibq 9)<br />

inRivkwr inrhMkwr inrMkwr gurU pRIqm jI dy suMdr drSn jYsw, hor koeI suMdr<br />

srUp dunIAW’c nhIN hY[ jYsw qU.qYsw quhI; ikAw aupmw dIjY]) lwl rMgIly pRIqm<br />

mn mohn; qyry drsn kau hm bwry]) Aink rUp iKn mwih; kudriq Dwrdw]<br />

Anuswr Akwl purKu jI Awpxy ipAwry BgqW’qy ikRpw krky, AwpxI SkqI nwl<br />

AnykW bRhmMfW’c, AnykW hI rUp Dwr ky, pRym dy vsIkwr ho ky hmySw hI drSn<br />

b^Sdy rihMdy hn[ XQw:- swcu khO.sun lyhu sBY; ijn pRymu kIE.iqn hI pRBu<br />

pwieE]) srDw lwgI.sMig pRIqmY; ieku iqlu.rhxu n jwie] Anuswr Awpxy<br />

ipAwirAW dy srb ivAwpI ivsmwd pRym SrDw pRIq dy vsIkwr ho ky pRgt huMdy<br />

hn[ XQw:- isrIrwgu mhlw 1] ry mn.AYsI hir isau pRIiq kir; jYsI jl<br />

kmlyih] lhrI nwil pCwVIAY; BI ivgsY Asnyih] jl mih.jIA aupwie kY; ibnu<br />

jl.mrxu iqnyih] 1] mn ry; ikau CUtih ibnu ipAwr] gurmuiK AMqir riv<br />

rihAw; bKsy Bgiq BMfwr] 1] rhwau] ry mn.AYsI hir isau pRIiq kir; jYsI<br />

mCulI nIr] ijau AiDkau.iqau suKu Gxo; min qin sWiq srIr] ibnu jl, GVI n<br />

jIveI; pRBu jwxY AB pIr] 2] ry mn.AYsI hir isau pRIiq kir; jYsI cwiqRk myh]<br />

sr Bir Ql hrIAwvly; iek bUMd n pveI kyh] krim imlY so pweIAY; ikrqu<br />

pieAw isir dyh] 3] ry mn.AYsI hir isau pRIiq kir; jYsI jl duD hoie]<br />

Awvtxu Awpy KvY; duD kau.Kpix n dyie] Awpy myil ivCuMinAw; sic vifAweI<br />

dyie] 4] ry mn.AYsI hir isau pRIiq kir; jYsI ckvI sUr] iKnu plu.nId n<br />

soveI; jwxY dUir hjUir] mnmuiK.soJI nw pvY; gurmuiK sdw hjUir] 5] mnmuiK<br />

gxq gxwvxI; krqw kry su hoie] qw kI.kImiq nw pvY; jy locY sBu koie] gurmiq<br />

hoie.q pweIAY; sic imlY suKu hoie] 6] scw nyhu.n quteI; jy siqguru BytY soie]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

722<br />

q`qkrw


igAwn pdwrQu pweIAY; iqRBvx soJI hoie] inrmlu nwmu.n vIsrY; jy gux kw gwhku<br />

hoie] 7] Kyil gey sy pMKxUM; jo cugdy sr qil] GVI ik.muhiq ik.clxw; Kylxu Aju<br />

ik kil] ijsu qUM mylih.so imlY; jwie scw ipVu mil] 8] ibnu gur.pRIiq n aUpjY;<br />

haumY.mYlu n jwie] so hM Awpu pCwxIAY; sbid Byid pqIAwie] gurmuiK Awpu<br />

pCwxIAY; Avr ik kry krwie] 9] imilAw kw ikAw mylIAY; sbid imly<br />

pqIAwie] mnmuiK.soJI nw pvY; vICuiV cotw Kwie] nwnk.dru Gru eyku hY; Avru n<br />

dUjI jwie] 10] 11]) mY gun bMD.sgl kI jIvin; myrI jIvin myry dws]<br />

nwmdyv.jw ky jIA AYsI; qYso qw kY pRym pRgws] 2] 3]) hir myro ipru; hau hir kI<br />

bhurIAw] rwm bfy; mY qnk lhurIAw] 1]) kih kbIr.moih ibAwih cly hY; purK<br />

eyk Bgvwnw] (krv`qu) Awsw] krvqu Blw; n krvt qyrI] lwgu gly; sunu ibnqI<br />

myrI] 1] hau vwrI; muKu Pyir ipAwry] krvtu dy; mokau kwhy kau mwry] 1] rhwau]<br />

jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau] 2] hm qum bIcu;<br />

BieE nhI koeI] qumih su kMq; nwir hm soeI] 3] khqu kbIru; sunhu ry loeI] Ab<br />

qumrI; prqIiq n hoeI]) jau qum igirvr; qau hm morw] jau qum cMd; qau hm Bey<br />

hY ckorw] 1]) swcI pRIiq.n quteI ipAwry; jugu jugu rhI smwie]<br />

mnu ibgsY; swD crn Doie] (swD) mhWpurKW dy, swD kI soBw; Aiq mskInI])<br />

koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] siqgurU nwnk dyv swihb jI<br />

ky prmpiv`qR SuB s`cy crn-kml, inrml jl nwl AQvw nwnk.ruMnw bwbw jwxIAY;<br />

jy rovY lwie ipAwro]) hau.rih n skw, ibnu dyKy pRIqmw; mY nIru vhy vih clY jIau]<br />

Anuswr gurU jI dy s`cy crnkmlW nwl ipAwr lw ky roNidAW 2, jo jl sut`xw hY, ies<br />

vYrwg rUpI jl nwl, Doie ky, gurU ipAwry gursyvk BgqW dw mnu, pUrn ^uSI KyVy<br />

sihq(ibgsY) iKVdw hY[ XQw:- crx kml qyry.Doie Doie pIvw; myry siqgur.dIn<br />

dieAwlw]) myry mn; hir hir gun khu ry] siqgurU ky crn, Doie Doie pUjhu; ien<br />

ibiD.myrw hir pRBu lhu ry]) sMqh crx; Doie Doie pIvw] sMqh drsu; pyiK pyiK<br />

jIvw]) siqgur ky crn; Doie Doie pIvw] gur nwnk; jip jip sd jIvw]<br />

Bgq jnw kY; min qin rMgu] ibrlw koaU; pwvY sMgu] gurU ipAwry(Bgq)<br />

BgqW(jnw) ipAwirAW(kY) dy min (qin) rom 2’c, nwmu dw rMgu ciV@Aw hY, nwmu<br />

dw(rMgu) pRym, AnMd pRwpq hY[ XQw:- lwl rMgu iqs kau lgw; ijs ky vfBwgw]<br />

mYlw.kdy n hoveI; nh lwgY dwgw]1]) siqgurU rwmdws swihb jI dy SuB s`cy su`cy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

723<br />

q`qkrw


im`Ty ivsmwd crn-kmlW ’c rMgy, gurU ipAwry Bgq jnw dw sMgu krnw, (koaU)<br />

koeI ibrlw 2 pyRmI hI(pwvY) pwauNdw hY Bwv golw bx syvw krky, inhwl huMdw hY[<br />

XQw:- sMqn kI; srxweI piVAw] jIau pRwx; Dnu AwgY DirAw] syvw suriq.n<br />

jwxw kweI; qum krhu dieAw ikrmwiexw] 12]<br />

eyk bsqu; dIjY kir mieAw] gur pRswid; nwmu jip lieAw] Bgq mhWpurS,<br />

jwick bx ky, Ardws pyRm bynqI krky ieh dwn mMgdy hn:- hy pwrbRhm pUrn<br />

bRhm gurU jI! Amol(mieAw) ikRpw(kir) krky, srb ivAwpI mhW ivsmwd Amolk<br />

eyk vwihgurU nwm rUpI(bsqu) vsqU(dIjY) b^Sxw kro jI[ ijs krky A`g dy smuMdR<br />

klju`g’c, (gur) gurU jI dI(pRswid) ikRpw nwl, prmpiv`qR SuB s`cw nwmu jip<br />

lieAw jwvy, ikauN jo ikRpw ibnw nwm nhIN jipAw jw skdw[<br />

qw kI aupmw; khI n jwie] nwnk rihAw; srb smwie] 6] siqgurU nwnk<br />

dyv swihb mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- gRIb invwj DMn sRI gurU rwmdws swihb<br />

jI dy prmpiv`qR SuB s`cy crn-kml Dox vwly, crn syvk ipAwry, jo Bgq jn<br />

hn, (qw) iqn@W kI(aupmw) mihmw khI (n) nhIN (jwie) jWdI jI, ikauN jo(srb)<br />

swirAW Bgq jnw dy AMdr Ajpw jwp vwihgurU jI, (smwie) BrpUr ivAwpk<br />

ho(rihAw) rhy hn jI[ vw ipAwry gur Bgq jnw dw(srb) swrw jIvn (srb)<br />

swrw sRIr rom 2 vwihgurU jI’c (smwie) iml rihAw hY(smwie) msq ho irhw hY]<br />

6] vw (qw) iqn@W vwihgurU jI(kI) dI srb ivAwpI ivsmwd aupmw khI(n)<br />

nhIN(jwie) jWdI, ikauN jo(srb) swirAW AMdr Ajpw jwp vwihgurU jI(smwie)<br />

BrpUr ivAwpk ho(rihAw) rhy hn[ XQw:- sB mih.riv rihAw pRBu eykY; pyiK<br />

pyiK nwnk ibgsweI]) sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf<br />

prqwpu]<br />

pRB bKsMd; dIn dieAwl] Bgiq vCl; sdw ikrpwl] (pRB) Anq klwvwn<br />

pUrn myhrvwn pRkwS srUp srb suKW dy dwqy Ajpw jwp vwihgurU jI, (dIn)<br />

ZRIb’qy(dieAwl) myhrvwn ho ky, aus dy mhW pwpW AOguxW nUM(bKsMd) b^Sx vwly<br />

hn[ XQw:- dIn dieAwl sdw ikrpwl]) sdw sdw; sdw dieAwl] ismir<br />

ismir; nwnk Bey inhwl] 8] 9]) Bgq qyry siB pRwxpiq pRIqm; qUM Bgqn kw<br />

ipAwrw] Anuswr (Bgiq) BgqW nUM(vCl) ipAwr krn vwly, sdw sRb ivAwpI<br />

ivsmwd(ikrpwl) ikRpw hI ikRpw dy Gr, inrgun bRhm jI hn[ ijvyN s`jr gW v`Cy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

724<br />

q`qkrw


ip`Cy 2 qurI iPrdI hY, iqvyN Awp jI Awpxy ipAwry BgqW dy pRym dy vsIkwr ho ky,<br />

ip`Cy 2 qury iPrdy hn[ XQw:- kbIr.mnu inrmlu BieAw; jYsw gMgw nIru] pwCY<br />

lwgo hir iPrY; khq kbIr kbIr]) Bgqw kw shweI; juig juig jwixAw]) Bgiq<br />

vClu hir ibrdu; Awip bnwieAw] jh jh sMq ArwDih; qh qh pRgtwieAw]<br />

AnwQ nwQ; goibMd gupwl] srb Gtw; krq pRiqpwl] vwihgurU jI(AnwQ)<br />

XqIm dy nwQ, Awp(AnwQ) (A+nwQ) mwlk qoN(A) rihq, Bwv aun@W dw koeI nwQ<br />

nhIN, koit bRhmMf dy pswry dy(nwQ) mwlk, (goibMd) srb pRkwSk vwihgurU(gupwl)<br />

Anq klwvwn vwihgurU srb jIAW dy krqy, (srb) sB(Gtw) sRIrW dI pRiqpwl<br />

(krq) kr rhy hn[ XQw:- sB ko mwq ipqw pRiqpwlk; jIA pRwn suK swgru ry]<br />

dyNdy qoit nwhI.iqsu krqy; pUir rihE rqnwgru ry] hux AnMq sUrjW cMdRimAW<br />

qwirAW DrqIAW, smUh sUCm qoN sUCm jIAW nUM, AwpxI s`qw nwl dOVw rhy hn[<br />

ikDry vrKw ikDry hnyrI ikDry snoA-&wl ikDry A`g lgw rhy hn[ ieh sB ku`J<br />

Awp jI dy hukm’c ho irhw hY[ hux AnMq bRhmMfW nUM rc qy lYA kridAW inrlyp<br />

hn[ XQw:- Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]<br />

Awid purK; kwrx krqwr] AsMK bRhmMf dI rcnw dy krqy (krqwr) Ajpw<br />

jwp vwihgurU Akwl purK jI, swrI rcnw dy (Awid) pihlW (purK) pUrn inrgux<br />

srUp hn[ Awpxy srUp’coN AsMK bRhmMf dI rcnw rcx dw kwrx BI Awp jI Awp<br />

hI hn[ XQw:- krx kwrx pRBu eyku hY; dUsr nwhI koie] nwnk.iqsu bilhwrxY;<br />

jil Qil mhIAil soie] 1]) krn kwrn; so pRBu smrQu] idRVu kir ghhu; nwmu<br />

hir vQu]) myry mn; nwm kI kir tyk] iqsih bUJu.ijin qU kIAw; pRBu krx kwrx<br />

eyk] 1]<br />

Bgq jnw ky; pRwn ADwr]) Bgq qyry siB pRwxpiq pRIqm; qUM Bgqn kw<br />

ipAwrw] Anuswr Awpxy(jnw) ipAwry Bgq jnw (ky) dy (pRwn) pRwxW dw (ADwr)<br />

Awsrw hn, Bwv jdoN Awp jI dy Bgq jI Awp jI nUM Bu`ldy hn qW, AwKw jIvw;<br />

ivsrY mir jwau] Anuswr mrnw smJdy hn[ XQw:- mrxM; ibsrxM goibMdh]<br />

jIvxM; hir nwm D´wvxh]) jwnI ivCMunVy.myrw mrxu BieAw; iDRgu jIvxu sMswry])<br />

pRB jI; qU myry pRwn ADwrY] nmskwr fMfauiq bMdnw; Aink bwr jwau bwrY] 1]<br />

Anuswr Bgq jn hr smyN rom 2 krky jwp kridAW fMfauqW nmskwrW hI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

725<br />

q`qkrw


nmskwrW krdy rihMdy hn[ XQw:- inmK inmK; Twkur nmskwrY] nwnk Ehu<br />

Aprsu; sgl insqwrY]1]<br />

jo jo jpY; su hoie punIq] Bgiq Bwie; lwvY mn hIq] vwihgurU mh`ly cOQy jI<br />

dy s`cy crn-kmlW ’c mn dw (hIq) ihq(lwvY) lwvy, (Bwie) pyRmw(Bgiq) BgqI<br />

sihq, jo jo Bgq jn, Awp jI nUM DMn vwihgurU siqgurU sRI gurU rwmdws swihb jI<br />

kih ky, sBu idnsu rYix.dyKau guru Apunw; ivic AKI.gur pYr DrweI] Anuswr rom<br />

2 dy pyRm ipAwr pRIq nwl(jpY) jpdy hn, (su) auh mn bwxI sRIr krky(punIq)<br />

piv`qR hoie jWdy hn[ XQw:- pivqR pivqR; pivqR punIq] nwmu jpY; nwnk min<br />

pRIiq]<br />

hm inrgunIAwr; nIc Ajwn] (hm) dwsn dws inmwxw inqwxw,<br />

inrgunIAwry.gunu nhI koeI; qum dwnu dyhu imhrvwnw] 2] Anuswr(inrgunIAwr)<br />

sq sMqoK dieAw Drm vIcwr Awid srb ivAwpI ivsmwd SuB guxW qoN rihq nIc,<br />

Awp jI dI isPq bMdgI pyRmw-BgqI, srb`q dy Bly dy SuB krm krn v`loN (Ajwn)<br />

Axjwx hY jI[ XQw:- kMcn nwrI mih.jIau luBqu hY; mohu mITw mwieAw] Gr mMdr<br />

GoVy KusI; mnu An ris lwieAw]) inrgun nIc AnwQ AprwDI; Et sMqn kI<br />

AwhI] bUfq moh igRh.AMD kUp mih; nwnk.lyhu inbwhI]) nIcu AnwQu Ajwnu mY;<br />

inrgunu guxhInu] nwnk.kau ikrpw BeI; dwsu Apnw kInu]<br />

nwnk.qumrI srin; purK Bgvwn] 7] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU<br />

nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu<br />

nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy<br />

hn:- (Bgvwn) Akwl purKu(purK) pUrn ivAwpk bRhm jI dy pUrn s`cy su`cy au~cy,<br />

DIrjDwrI mhwn praupkwrI BMnx GVn smR`Q srgun Avqwr, hy DMn siqgurU<br />

rwmdws swihb jI!dwsn dws(qumrI) Awp jI dI srb ivAwpI pRkwS srUp s`cI<br />

srin hY jI[ XQw:- moih inrgux AnwQu; srxI AwieAw]) siqgur.AwieE srix<br />

quhwrI] imlY sUKu.nwmu hir soBw; icMqw lwih hmwrI]) khu nwnk; hm nIc krMmw]<br />

srix pry kI; rwKhu srmw]) Ab hm clI; Twkur pih hwir] jb hm.srix pRBU<br />

kI AweI; rwKu pRBU.BwvY mwir]) Apuny Twkur kI; hau cyrI] crn ghy jgjIvn pRB<br />

ky; haumY mwir inbyrI] AnMq bRhmMf dy krqy vwihgurU mh`lw pMjvW jI, gurU<br />

Avqwr’c pRgt ho ky, prmpUjnIk DMn s`cy siqgurU rwmdws swihb jI dI pyRmw-<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

726<br />

q`qkrw


BgqI kridAW, vwihgurU jI dy snmuK GxI qoN GxI, AiqAMq GxI inmRqw dy sbd<br />

kih rhy hn[ ien@W’c bVw BwrI mhW suK AMimRq bRhmwnMd iekwgRqw itkwA SWqI,<br />

vihgurU jI dy srUp dI swiKAwqqw hY[ ieqnI GxI inmRqw dy bcn hor iksy BI<br />

Avqwr pYgMbr jI ny nhIN khy jI, nmskwr] 7]<br />

84. hm inrgunIAwr; nIc Ajwn] nwnk.qumrI srin; purK Bgvwn] 7]<br />

ien@W Amolk bcnW nUM kmwaux bwry, gurU pRmysr jI dI ivsmwd Amolk swKI, s`cI<br />

krxI kmweI:- siqsMgq gurU nwnk kI jwx kY; syvyN bhu pRkwr[ DMn gurU Arjn<br />

dyv jI, pMjvyN gurU nwnk inrMkwr[ (dwsn dws) vwihgurU mh`lw pMjvW jI gurqw<br />

ibrwjmwn ho ky, sRI AMimRqsr swihb jI ivKy, DMn siqgurU nwnk dyv swihb jI dI<br />

AqI ipAwrI siq sMgq jI nUM, lMgr ieSnwn gurbwxI kQw kIrqn duAwrw inhwl<br />

kr rhy sn[ ijvyN 999 ndI, rwq idny B`jI AwauNdI ihMd mhWswgr’c pYNdI hY[<br />

iqvyN sMinAwsI bYrwgI iqAwgI qy cOhW c`kW qoN sqsMgq jI, vwihgurU gurU pRmysr jI<br />

dy prmpiv`qR suMdr SuB s`cy su`cy au~cy nUrI ivsmwd drSnW nUM , AMimRq kIrqn krdy<br />

AwauNdy[ iesy qr@W kwbl pSOr qoN siq sMgq jI, hIey ko pRIqmu;) pRIqm; pyRm Bgiq<br />

ky dwqy]) qKiq bYTw Arjn gurU; siqgur kw iKvY cMdoAw] augvxhu qY AwQvxhu;<br />

chu ckI kIAnu loAw] Anuswr Awpxy irdy dy ipAwry gurU pRmysr jI dy prmpiv`qR<br />

ivsmwd s`cy drSnW nUM Aw rhy sn[ bhuq hI qyz grmI sI[ myrw.AMqrjwmI hir<br />

rwieAw] gurU pRmysr jI ny, Awpxy mihl vzIr, prmpUjnIk jgq mwqw sRI gMgw<br />

jI nUM, hukmu kir.kIny@ inhwl] Anuswr hukm kIqw[ “pyRm Bwvnw nwl gurU sMgq<br />

jI leI lMgr iqAwr kro[ ”hukim mMinAY hovY prvwxu;) mMny kI giq; khI n<br />

jwie] Anuswr prmpUjnIk mwqwjI ny jwp kridAW krwauNidAW, qurMq lMgr<br />

iqAwr kIqw[ ivsmwd AnMdI scy dIn dieAwl myry swihbw; jI, sqsMgq jI<br />

smyq gurduAwrw sRI ip`plI swihb jI.Aw gey[ is`KW AMdr sqsMgq jI dI syvw dw<br />

auqSwh Brn<br />

leI, pyRmIAW nUM pyRm pRcwr SuB is`iKAw idqI, “hy pRymI jno!dwsn dws Bys<br />

bdl ky sqsMgq jI dI syvw krygw, qusIN iksy nUM d`sxw nhIN, sB pyRmI nvyN hn<br />

jI[ ”ieqny nUM sqsMgq jI BI kIrqn krdy Aw gey[ And ibnodI; Ksmu hmwrw]<br />

Anuswr ivsmwd AnMd ibnodI kOqkI swihb jI ny Bys bdilAw hoieAw sI, ikauN jo<br />

hzUr s`cy pwiqswh jI nUM, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

727<br />

q`qkrw


swihb jI dI AqI ipAwrI sqsMgq jI jwx ky, pUrn pyRm sihq s`cI syvw krn dw<br />

bhuq BwrI cwA auqSwh sI[ dIn dieAwl ikRpwl jI ny Awp nwl lMgr<br />

vrqwieAw, pyRm sihq p`Kw BI kIqw[ sqsMgq jI nUM dovyN h`Q joV ky isr Jukw ky<br />

pyRm bynqI kIqI, “hy gurU ipAwrI siqkwrI svwrI s`icAwrI sqsMgq jIE!Awp<br />

sB Arwm kro, idn FLy qoN, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws<br />

swihb jI dy suMdr s`cy su`cy au~cy s`cKMf, sRI drbwr swihb jI dy AlOikk ivsmwd<br />

drSn krny jI[ ”<br />

vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI nweI] cojI pRIqm jI Bwau-BgqI idRV krvw<br />

rhy hn[ ies leI Awp jI ny bzurgW dI mu`TI cwpI qy p`Ky dI SuB syvw BI kIqI[<br />

idn FLy qoN jwp kridAW, ifTy sBy Qwv; nhI quDu jyihAw] bDohu puriK ibDwqY; qW<br />

qU soihAw]) hir jpy.hir mMdru swijAw; sMq Bgq.gux gwvih rwm] Anuswr hrI<br />

srUp sRI drbwr swihb jI dy prmpiv`qR SuB s`cy suMdr drSnW nUM Awey[ pyRmIAW nUM<br />

drSnW dw Gxw cwA aumwh sI[ Awpo iv`cIN ikhw, “BweI Awpxy joiVAW dI rwKI<br />

kOx krygw?”ikRpw inDwn.dieAwl bKsMd]) pRB bKsMd.dIn dieAwl] gurU pRIqm<br />

jI ny &urmwieAw, “BweI!sMsw n kro, joiVAW dI rwKI dwsn dws krygw[ ”ieh<br />

&urmw ky, koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] siqgurU nwnk dyv<br />

swihb jI dI AqI ipAwrI s`icAwrI BolI sqsMgiq jI dy joVy BI JwVn l`g gey[<br />

XQw:- gurisKW kI hir.DUiV dyih; hm pwpI BI giq pWih] Anuswr gurU pRmysr jI<br />

dy GxI qoN GxI inmRqw dy ivsmwd kOqk nUM, jy gur Brmwey.sWgu kir; ikAw isKu<br />

ivcwrw] Anuswr smJ n sky, BoLy Bwv nwl swry hI vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dy<br />

suMdr mnohr drSnW nUM cwA auqSwh nwl Awey[ ie`k pyRmI is`K nUM p`uiCAw, “hy<br />

BweI swihb jI!Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu<br />

Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI dy suMdr<br />

mnohr drSn kdoN hoxgy jI?”pyRmI is`K nUM ies ivsmwd kOqk dw pqw sI[ AweI<br />

sqsMgq jI dy pu`Cx qoN, pyRmI is`K jI dy lUM kMFy KV@y ho gey [ gL rs nwl Br<br />

igAw[ nyqRW’c vYrwg jl Aw igAw[ ikhw, “BoiLE!ijn@W dy drSnW leI, lMmw<br />

pYNfw qury Awey hoN, aun@W nUM qusIN joiVAW dI rwKI KVy@ kr Awey hoN[ ”ieh sux ky<br />

is`KW dy irdy FL ky mom bx gey, nyqRW’c vYrwg Aw igAw, pYrW dI im`tI inkl<br />

geI, bVy hI roey[ J`tp`t En@IN pYrIN vwips muVy, vwihgurU jI dy prmpiv`qR SuB s`cy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

728<br />

q`qkrw


crn-kmlW’qy Fih pey[ pauVI] myil lYhu dieAwl; Fih pey duAwirAw] riK<br />

lyvhu dIn dieAwl; BRmq bhu hwirAw] Bgiq 1 vClu qyrw 2 ibrdu; hir, 3 piqq<br />

4 auDwirAw] quJ ibnu nwhI koie; ibnau moih 5 swirAw] 6 kru 7 gih lyhu dieAwl;<br />

swgr sMswirAw] 1 ipAwr krnw 2 Drm 3 Apiv`qR 4 auDwrn, qwrn vwly 5 krdw hY<br />

6 h`Q 7 pkV ky[ ”) Anuswr vYrwg kridAW 2 muAw&I mMgI, hy cojI pRIqm,<br />

kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl isRis† lig.ibqrhu] s`cy pwiqswh jI!Awp jI dy<br />

Axjwx b`icAW qoN bhuq v`fI Bu`l Av`igAw ibAdbI hoeI hY jI ieh sux ky<br />

pwrbRhm ZRIb invwj s`cy piqswh jI ny h`s ky &urmwieAw, “hy gurU ipAwrI svwrI<br />

siqkwrI sqsMgq jIE!ieqnIN dUroN prmpUjnIk s`cy siqgurU DMn sRI gurU rwmdws<br />

swihb jI dy suMdr drbwr swihb jI dy prmpiv`qR SuB s`cy drSn krn Awey hoN<br />

jI[ pRB jI; moih kvnu AnwQu ibcwrw] Anuswr dwsn dws kOx bKSx vwlw<br />

hY?psU pryq mugD kau qwry; pwhn pwir auqwrY]) psu pRyq muGd; pwQr kau qwrY]<br />

Anuswr prmpUjnIk vwihgurU mh`lw cOQw jI b^Sx nUM smR`Q hn[ DMn gurU pRmysr<br />

jI DMn gurU jI kI ipAwrI siqsMgq jI, sdw inhwl 3. nmskwr[ ”vwhu vwhu scy<br />

pwiqswh; qU scI nweI]) Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb<br />

jIAw kw dwqw ry] DMn vwihgurU Akwl purKu jI, gurU pRmysr jI dy prmpiv`qR SuB<br />

s`cy su`cy au~cy DIrjDwrI inRivkwrI Avqwr’c pRgt ho ky, Awp siqsMgq jI dI SuB<br />

s`cI syvw krky Bwau-BgqI idRV krvw rhy hn[ jo SuB s`cy s`ucy au~cy mhwn<br />

praupkwrI DIrjDwrI inrMkwrI im`Ty bcn &urmwey hn, so kmwey BI hn, ku`J<br />

pRmwx ieh hn] XQw:- pwnI pKw krau; qij AiBmwnu] Aink bwr; jweIAY<br />

kurbwnu]) pwnI pKw pIsau.sMq AwgY; gux goivMd jsu gweI] swis swis mnu nwmu<br />

sm@wrY; iehu ibsRwm iniD pweI]) pwxI pKw pIsu.dws kY; qb hoih inhwlu] rwj<br />

imlK iskdwrIAw; AgnI mih jwlu]) rwm.mokau; hir jn kwrY lweIAY] hau<br />

pwxI pKw pIsau.sMq AwgY; pg mil mil.DUir muiK lweIAY]<br />

srb bYkuMT; mukiq moK pwey] eyk inmK; hir ky gun gwey] {pRSwdw Ckx<br />

ip`CoN, ieh A`TvIN pOVI pV@ ky Ardws kIqI jWdI hY[ pyRm vIcwr nmskwr:-<br />

prmpUjnIk vwihgurU mh`lw 4 jI gurqw ibrwjmwn, sjy dIvwn’c drSn b^S rhy<br />

hn, vwihgurU mh`lw pMjvW jI, gurU sMgq jI, prmpUjnIk gurU ipqw jI dy drSn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

729<br />

q`qkrw


krky ivsmwd ho rhy hn[ prmpUjnIk s`cy siqgurU DMn sRI gurU rwmdws swihb jI<br />

ny, sqsMgq jI nUM rs iBMnw ivsmwd mnohr rMglw AnMdI kIrqn, gurbwxI kQw<br />

suxweI[ sB dy mn AwpxI m`uTI’c lY ley[ KMf bRhmMf, sqsMgq jI dw lUM 2, DMn<br />

SRI gurU rwmdws swihb jI, DMn SRI gurU rwmdws swihb jI gw au~iTAw[ pUrn Agm<br />

Apwr mhW ivsmwdqweI ’c, vwihgurU mh`ly 4 jI ny Awp kIrqn kQw krn ip`CoN,<br />

Awpxy lwfly swihbzwdy vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM AMimRq kIrqn krn dw hukm<br />

kIqw, prmpUjnIk s`cy ipqw jI dw hukm mMn ky, imT bolVw jI; hir sjxu suAwmI<br />

morw] Anuswr im`T bolVy s`jx suAwmI jI ny Akwl purKu jI ’c AByd ho ky, sur<br />

qwr’c vsw ky, AYsw ivsmwd rs iBMnw suMdr mnohr kIrqn kIqw, bwxI<br />

aucrih.swD jn; Aimau clih Jrxy] Anuswr swrI sqsMgq jI dy irdy’coN AMimRq<br />

dy Jrxy au~T ky muK’c Awaux l`gy, swc nwm kI AMimRq vrKw] ho geI[ pRymI jn,<br />

prmpUjnIk DrmI ipqw DMn siqgurU rwmdws swihb jI, rs’c JUmx l`g gey[<br />

swrw bRhmMf pRymw-BgqI dI srb ivAwpI ivsmwd sugMDI nwl sugMDq ho igAw[<br />

vwihgurU mh`ly pMjvyN jI ny ivsmwd kIrqn kridAW, prmpUjnIk s`cy ipqw jI,<br />

gurU jI dI siqsMgq jI dy suMdr ielwhI ivsmwdI drSn kridAW, jo ivsmwdI rMg<br />

mwixAW, aus nUM gurqw ibrwjmwn ho ky &urmw rhy hn:- }<br />

srb bYkuMT; mukiq moK pwey] eyk inmK; hir ky gun gwey] hy pyRmI<br />

jno!prmpUjnIk ipqw DMn siqgurU rwmdws swihb mhwrwj jI, sqsMgq jI dy<br />

drSn kridAW, dwsn dws ny Dur kI bwxI dy AMimRq kIrqn duAwrw, (eyk) ie`k<br />

inmK Bwv ie`k bwr A`K Prkx ijqnw smW BI hir jI ky jo gun gwey hn, ien@W<br />

duAwrw 1 bYkuMT dIAW(srb) swrIAW (mukiq) mukqIAW qoN(moK) Cutkwr pwey ilAw<br />

hY, Bwv mukqIAW dI ie`Cw nhIN rhI[ ibsmn ibsm; rhy ibsmwd] Anuswr rMgW 2<br />

dw AYsw ivsmwd AnMd AwieAw, ijs dy swhmxy bYkuMT mukqIAW dw AnMd qu`C hY[<br />

vw jW(mukiq) mukqIAW qoN(moK) Cutkwr pwey, qW sBu jgu swcw; jw sc mih rwqy]<br />

sIql swiq; gur qy.pRB jwqy] 1]) sBu goibMdu hY; sBu goibMdu hY] goibMd ibnu; nhI<br />

koeI] Anuswr(srb) swrw pswrw(bYkMuT) s`cKMf srb ivAwpI ie`k rs b`JvyN<br />

pRkwS hI pRkwS pUrn bRhm jI pweyy[ XQw:- eyk plk suK swD smwgm; koit<br />

bYkuMTh pWey]) khu kbIr; ieh khIAY kwih] swDsMgiq; bYkuMTY Awih] srb<br />

ivAwpI ivsmwd pRym meI SuB ivcwr:- jb lgu; min bYkuMT kI Aws] qb lgu;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

730<br />

q`qkrw


hoie nhI.crn invwsu]) surg bwsu.n bwCIAY; frIAY n nrik invwsu] honw hY so<br />

hoeI hY; mnih.n kIjY Aws] 1]) keI bYkuMT; nwhI lvY lwgy] mukiq bpuVI BI;<br />

igAwnI iqAwgy]) rwju n cwhau.mukiq n cwhau; min pRIiq crn kmlwry] Anuswr<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI.bYkuMT dIAW mukqIAW dy iqAwg dw,<br />

prmpiv`qR SuB s`cw su`cw prm au~cw aupdyS b^Sdy hn[ ien@W krky iqRpqI nhIN<br />

huMdI, eIrKw dÍYS vifAweI dI ie`Cw sMqwp du`K bxy hI rihMdy hn[ ien@W dI ie`Cw<br />

imtxy krky, mn inrml ivsmwd ho jWdw hY[ srb ivAwpI vwihgurU jI dI pRwpqI<br />

ho jWdI hY[ 1 bYkuMT dIAW mukqIAW:- 1.sulok mukqI:- (su+lok) (su) Ehu lok Bwv<br />

bYkuMT Dwm, ivSnUM Bgvwn jI dy lok’c phuMc jwxw[<br />

2.smIp mukqI:- ijvyN sRI hirmMdr swihb jI’c pRymI hzUrI syvwdwr syvw<br />

krdy hn, iqvyN bYkuMT’c Bgvwn jI dy (smIp) pws phuMc jwxw[<br />

3.swjuj mukqI:- ie`k vwr hzwr dyhW Dwr ky, v`K 2 hzwr kMm krny, pr<br />

auqpqI pwlxw lYAqw n kr skxI, ieh gurU pRmysr jI ny Awpxy h`Q r`KI hY[<br />

ijvyN lUx vwlw pwxI mUMh’c pwaux qoN, pqw lgdw hY ik ies pwxI’c lUx hY, BwvyN<br />

lUx’c GuiLAw huMdw hY pr idsdw nhIN, suAwd lUx nUM v`Krw jxwauNdw hY , ies qr@W<br />

lUx dy suAwd vWg, auqpqI pwlxw lYAqw n kr skxI, swjuj mukqI vwly dw<br />

pRmysr nwloN v`Krw-puxw bixAW rihMdw hY[ 4.srUp mukqI:- ivSnUM Bgvwn jI dy<br />

srUp’c lIx ho jwxw, eykqw ABydqw ho jwxI[<br />

Aink rwj; Bog bifAweI] hir ky nwm kI kQw; min BweI] vwihgurU mh`lw<br />

pMjvW jI Awp kmw ky &urmw rhy hn:- hy BweI!prmpUjnIk ipqw jI, sqsMgq jI<br />

dy drSn kridAW, prmpUjnIk gurU ipqw jI qoN(hir) mh`ly pihly, mh`ly 2. mh`ly<br />

3 jI ky praupkwrW sihq, gurbwxI inrMkwr nwm jI(kI) dI ivsmwd kQw rom 2<br />

dy kMnW duAwrw sux ky, dwsn dws gRIb dy min’c bhuq hI(BweI) cMgI l`gI hY<br />

AQvw hir kI kQw; Anwhd bwnI] hMsu huie; hIrw lyie pCwnI] 1]) cwiqRk mor<br />

bolq idnu rwqI; suin Ginhr kI Gor] 2] jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU ; su ibnu<br />

hir.jwpq hY nhI hor]) Git Git kQw.rwjn kI cwlY; Gir Gir.quJih aumwhw])<br />

sBY Gt rwmu bolY ; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry ] Anuswr swirAW q`qW jIA jMqW<br />

dI Avwz, hir ky nwm kI kQw hY[<br />

hir ky nwm kI kQw AYsI ivsmwd min BweI hY, mwno Aink rwj Aink Bog<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

731<br />

q`qkrw


Aink bifAweI dI pRwpqI ho geI hY BwvyN ien@W dI ie`Cw nhIN pr sRb ivAwpI mhW<br />

2 ivsmwd inrivkwr Apwr Awqm suK pRqIq ho irhw hY[ XQ:- Awsw mhlw 5]<br />

nIkI jIA kI.hir kQw aUqm; Awn sgl rs PIkI ry] rhwau] bhu guin Duin muin<br />

jn Ktu byqy; Avru n ikCu lweIkI ry] 1] ibKwrI inrwrI ApwrI shjwrI;<br />

swDsMig nwnk pIkI ry]) suix hir kQw; auqwrI mYlu] mhw punIq; Bey suK sYlu]<br />

vw Aink rwj Bog bifAweI]) hir ky nwm kI kQw AYsI ivsmwd min<br />

BweI] hY, ijs krky vwihgurU jI dy, sRb ivAwpI mhW 2 ivsmwd inrivkwr Apwr<br />

Ajpw jwp inrgun(rwj) pRkwS hI pRkwS sihq, (Bog) bRhmwnMd rs, bRhmigAwnI<br />

sgl kI rInw] dI Aink bifAweI pRwpq hoeI hY[ vw dwsn dws Aink Bog,<br />

Aink bifAweI’qy gurpRswid rwj krdw hY, Bwv ienW@ dI ie`Cw hI nhIN rhI[<br />

XQw:- ijsu nwmu irdY; soeI vf rwjw]) ijs no bKsy; isPiq swlwh]<br />

nwnk.pwiqswhI pwiqswhu]) pwiqswhI.Bgq jnw kau idqIAnu; isir Cqu scw hir<br />

bxwie]<br />

bhu Bojn; kwpr sMgIq] rsnw jpqI; hir hir nIq] jIv ny bhuqy Bojn<br />

Ckx bhuqy kpVy pYn@x bhuqy sMgIq sunx dy rs nUM mhwn mMinAw hY, pr Awp jI<br />

rsnw krky in`q hir hir jpx nUM mhwn mMnidAW &urmw rhy hn:- prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU s`cy ipqw siqgurU rwmdws swihb jI, sqsMgq jI dy drSn kridAW,<br />

lwK ijhvw.dyhu myry ipAwry; muKu.hir AwrwDy myrw rwm] Anuswr dwsn dws dI<br />

rsnw(hir) vwihgurU (hir) vwihgurU 2(nIq) in`q(jpqI) jpdI hY[ jpxy krky<br />

dwsn dws ny mwno(bhu) bhuq suAwdly Bojn Ck ley, bhuqy suMdr(kwpr) bsqR<br />

pihn ley, bhuqy (sMgIq) rwg sux ley, Bwv ienW@ dy v`loN iqRpqI ho geI, ien@W dI<br />

loV hI nhIN rhI[ vw jpxy krky dwsn dws ny, iqRpiq BeI; scu Bojnu KwieAw]<br />

min qin rsnw; nwmu iDAwieAw]) bRhmigAwnI; sgl kI rInw]) bRhmigAwnI<br />

kw; Bojnu igAwn] nwnk bRhmigAwnI kw; bRhm iDAwnu] 3] Anuswr bRhmigAwn<br />

rUpI(bhu) bhuq Bojn Ck ley, pYnxw.rKu piq prmysur; iPir.nwgy nhI QIvnw]<br />

Anuswr bhuq swry piq rUpI(kwpr) bsqR pihn ley Aqy koit krn.dIjih pRB<br />

pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr dwsn dws gRIb dy kMnW’c hvw<br />

pwxI q`qW dy KVky, pSU pMCI dI jo BI Avwz AwauNdI hY, so sB vwihgurU jI dw jwp<br />

sMgIq hI sux irhw hY[ XQw:- sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

732<br />

q`qkrw


y]) jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU ; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor]) ismrY; DrqI Aru<br />

Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] paux pwxI bYsMqr ismrih; ismrY sgl<br />

aupwrjnw]<br />

BlI sukrnI; soBw DnvMq] ihrdY bsy; pUrn gur mMq] DMn vwihgurU siqgurU<br />

rwmdws swihb jI mhwrwj jI dI ikRpw duAwrw, prmpUjnIk gurU ipqw jI dy b^Sy<br />

hoey pUrn gur(mMq) aupdyS, (gur) vwihgurU(mMq) mMqR gursbd jI, dwsn dws gRIb<br />

dy ihrdY’c bsy hn[ dwsn dws leI ieho hI(DnvMq) nwm Dn vwlI BlI qoN BlI,<br />

gurmuiK soBw vwlI(sukrnI) syRSt krnI hY[ vw gurU jI dI siqsMgq jI’coN dwsn<br />

dws nUM BlI DnvMq soBw vwlI(sukrnI) sRyst krnI pRwpq hoeI hY[ XQw:- hm<br />

DnvMq BwgT; sc nwie] hir gux gwvh; shij suBwie] 1]<br />

swDsMig; pRB dyhu invws] srb sUK; nwnk prgws] 8] 20] prmpUjnIk<br />

koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] s`cy siqgurU sRI gurU nwnk<br />

dyv swihb Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu<br />

nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy<br />

hn:- hy(pRB) prmpUjnIk vwihgurU mh`lw cOQw jI!hm inrgunIAwr; nIc Ajwn]<br />

Anuswr dwsn dws gRIb Awpxy b`cy nUM, sdIv kwl AwpxI AqI ipAwrI(swDsMig)<br />

swDsMgq jI ’c(invws) itkwxw(dyhu) b^So jI[ ij`Qy visAW, srb ivAwpI mhW<br />

3 ivsmwd(srb) swry sUK(prgws) pRgt ho Awey hn] 8] 20] XQw:- jh;<br />

iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw]) pRB kY ismrin; Anhd<br />

Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] vwihgurU jI!dyKo jykr luhwr dI dukwn<br />

pr bYToo qW syk Ar A`g dw BY huMdw hY, Ar jy Aqr dI dukwn pr bYTo qW suBwvk<br />

hI sugMDI Aw jWdI hY[ ies qr@W swDU sMg krky, Anyk 2 lwB pRwpq huMdy hn[<br />

ies leI gurU jI AwpW nUM isKwauNdy hn, hy pRwxIE!Akwl purK jI A`gy pRwrQnw<br />

kro, jo s`cy swDUAW dw sMg pRwpq hovy[ so prmpUjnIk gurU ipqw jI ny ijvyN aupRokq<br />

pauVI’c, swDsMgqjI dI bhuq hI bhuq srb ivAwpI ivsmwd mihmw hI mihmw<br />

khI hY, iqvyN Purmw rhy hn] XQw:- swD sMgiq AsQwn; jgmg nUr hY[ lK lK<br />

ssIAr Bwnu; ikrn TrUr hY[) sMgiq kw gunu.bhuqu AiDkweI; piV sUAw gnk<br />

auDwry]) khu kbIr.ieh khIAY kwih] swDsMgiq.bYkuMTY Awih]) hir jn ky.vf<br />

Bwg vfyry; ijn hir hir srDw.hir ipAws] hir hir nwmu imlY iqRpqwsih; imil<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

733<br />

q`qkrw


sMgiq gux prgwis] 2] ijn hir hir.hir rsu nwmu.n pwieAw; qy BwghIx jm<br />

pwis] jo siqgur srix sMgiq.nhI Awey; iDRgu jIvy.iDRgu jIvwis] 3] ijn hir<br />

jn siqgur sMgiq pweI; iqn Duir msqik iliKAw ilKwis] Dnu DMnu<br />

sqsMgiq.ijqu hir rsu pwieAw; imil jn nwnk nwmu prgwis]) myry mwDau jI;<br />

sqsMgiq imly su qirAw] gur prswid prm pdu pwieAw; sUky kwst hirAw])<br />

ijin iknY pwieAw swDsMgqI; pUrY Bwig bYrwig]) jy ko; ApunI soBw lorY] swD<br />

sMig; ieh haumY CorY]) Kojq Kojq; sunI ieh soie] swDsMgiq ibnu; qirE n<br />

koie]) iqqu jwie bhhu sqsMgqI; ijQY.hir kw hir nwmu ibloeIAY] shjy hI hir<br />

nwmu lyhu; hir qqu.n KoeIAY]) mihmw swDU sMg kI; sunhu myry mIqw] mYlu KoeI.koit<br />

AG hry; inrml Bey cIqw]) nIkI; swD sMgwnI] rhwau] phr mUrq pl.gwvq<br />

gwvq; goivMd goivMd vKwnI]) sqsMgiq.kYsI jwxIAY] ijQY.eyko nwmu vKwxIAY]) jo<br />

jo jpY; iqs kI giq hoie] swD sMig; pwvY jnu koie]) imil sqsMgiq.Koju dsweI;<br />

ivic sMgiq.hir pRBu vsY jIau] 2]) jw kY msqik; krm pRiB pwey] swD srix;<br />

nwnk qy Awey] 7]) ibnu sMgqI.siB AYsy rhih; jYsy psu For] ijin@ kIqy, iqsY n<br />

jwxn@I; ibnu nwvY siB cor] 6]) Amr Bey, Amrwpdu pwieAw] swDsMig; nwnk<br />

hir iDAwieAw]) imrqk dyh; swDsMg ibhUnw] Awvq jwq; jonI duK KInw] 1])<br />

hir isau jwie imlxw, swD sMig rhxw; so suKu, AMik n mwvY]) swDsMgiq Awip<br />

hoAw; Awip jgqu qrwieAw]) Awpu Coif; bynqI krhu] swD sMig; Agin swgru<br />

qrhu]) khu nwnk.imil sMqsMgiq qy; mgn Bey ilv lweI] 2]) hir gux jpq;<br />

kmlu prgwsY] hir ismrq; qRws sB nwsY] 1] sw miq pUrI; ijqu hir gux gwvY]<br />

vfY Bwig; swDU sMgu pwvY] 1]) mwiG.mjnu sMig swDUAw; DUVI kir iesnwnu]) Coif<br />

mwnu.qij gumwnu; imil swDUAw kY sMig]) sqsMgiq imil rhIAY mwDau; jYsy mDup<br />

mKIrw]) swDsMg kY; nwhI nyir] lK caurwsIh; BRmqw Pyir] 3]) kbhU;<br />

swDsMgiq iehu pwvY] ausu AsQwn qy; bhuir n AwvY] AMqir hoie; igAwn prgwsu]<br />

ausu AsQwn kw; nhI ibnwsu] mn qn nwim rqy; iek rMig] sdw bsih; pwrbRhm<br />

kY sMig] ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw] imit gey<br />

gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY; sd kurbwn]) jh siqguru; qh sqsMgiq<br />

bxweI] jh siqguru; shjy hir gux gweI] jh siqguru; qhw haumY sbid jlweI]<br />

2]) swDsMgiq kau vwirAw BweI; ijn eykMkwr ADwr] 1]) qIriQ ATsiT; mjnu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

734<br />

q`qkrw


nweI] sqsMgiq kI DUir.prI auif nyqRI; sB durmiq mYlu gvweI] 1]) lwid Kyp;<br />

sMqh sMig cwlu] Avr iqAwig; ibiKAw jMjwl] DMin DMin; khY sBu koie] muK aUjl;<br />

hir drgh soie] iehu vwpwru; ivrlw vwpwrY] nwnk.qw kY; sd bilhwrY] 5]) swD<br />

sMig; pwpw mlu KovY] iqsu BgauqI kI; miq aUqm hovY]) isD sBw kir Awsix bYTy;<br />

sMq sBw jYkwro] iqsu AwgY.rhrwis hmwrI; swcw Apr Apwro]) jo jo jpY; iqs kI<br />

giq hoie] swDsMig; pwvY jnu koie]) swDsMig.jau qumih imlwieE; qau sunI qumwrI<br />

bwxI] Andu BieAw.pyKq hI nwnk; pRqwp purK inrbwxI]) cMdn kY sMig; qrvru<br />

ibgirE] so qrvru; cMdnu hoie inbirE] 2] pwrs ky sMg; qWbw ibgirE] so qWbw;<br />

kMcnu hoie inbirE] 3] sMqn sMig; kbIrw ibgirE] so kbIru; rwmY hoie inbirE]<br />

4] 5]) kbIr.mnu pMKI BieE; auif auif dh ids jwie] jo jYsI sMgiq imlY; so qYso<br />

Plu Kwie]) swDsMig; mn sovq jwgy] qb pRB nwnk; mITy lwgy]) sqsMgiq mih<br />

nwmu hir aupjY; jw siqguru imlY suBwey] mnu qnu ArpI.Awpu gvweI; clw siqgur<br />

Bwey] sd bilhwrI.gur Apuny ivthu; ij hir syqI icqu lwey]) bRwhmxu KqRI sUd vYs,<br />

cwir vrn.cwir AwsRm hih; jo hir iDAwvY, so prDwnu] ijau cMdn inkit.vsY ihrfu<br />

bpuVw; iqau sqsMgiq imil.piqq prvwxu] 3]) Atl bcn swDU jnw; sB mih<br />

pRgtwieAw] ijsu jn hoAw swDsMgu; iqsu BytY hir rwieAw] 1] 8] 20]<br />

gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI ie`kIvyN, Awid.290.<br />

sloku] srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy<br />

hI iPir jwip] 1] {vwihgurU] ^ws pRym bynqI:- mhWpurSW dy s`cKMf jwx smyN,<br />

sMpUrn sRI suKmnI swihb jW ieh AstpdI au~cI bol ky, pRymI suxwvy[ jy s`cKMf cly<br />

jwx, qW BI suKmnI swihb jI sMpUrn kr lYxy[ pV@n sunx vwly pRymIAW nUM DIrj<br />

SWqI Bwxw mMnx dw bl koit &L pRwpq huMdy hn[ }<br />

85.{prmpUjnIk ipAwry pRIqm vwihgurU inrgunu srgunu jI dI eykqw dy ArQ<br />

smJx leI pyRm vIcwr nmskwr:- DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk vwihgurU s`cy<br />

siqgurU Arjndyv swihb jI DMn hn, hux au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy hn, hux q`qy<br />

ryqy ’qy bYT ky q`qw ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy sIs’qy puAw rhy hn, hux sVdI<br />

bldI m`cdI loh‘qy KV@ rhy hn[ inrgun srgun dI swiKAwqqw ArQ smJx leI,<br />

gurU pRIqm jI dI kurbwnI dy jwp nUM, Awpxy iDAwn’c itkwA ky, hr vyly jpxw<br />

jpwauxw, gurU pRIqm jI nUM rom 2 krky nmskwrW hI nmskwrW krdy rihxw jI[<br />

inrgun inRivkwr inrhMkwr, srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] Anq klwvwn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

735<br />

q`qkrw


pUrn myhrvwn vwihgurU jI dy srgun srUp mh`lw pMjvW jI, Awpxy inrgun srUp<br />

duAwrw hux sB dy AwDwr huMidAW Awp inrwDwr hn[ hux srb dy pRkwSk huMidAW<br />

Awp suqy pRkwS srUp hn[ siqgurU swihb jI ny Awpxy inrgun pRkwS’coN , sihjy hI<br />

AnMq bRhmMf sUrj cMd pRgt kIqy hn, pRgt krn leI ikqoN koeI sm`gRI nhIN<br />

ilAWdI[ ijvyN supnwvI supny’c, Aks mwqR hI bhuq v`fI rcnw rc lYNdw hY, ikqoN<br />

koeI sm`gRI nhIN ilAwauNdw[ ijvyN rwj imsqRI mkwn bxwauNdw hY, mkwn qoN v`Krw<br />

huMdw hY, pr inrgun inRivkwr inrhMkwr, Anq klwvwn pUrn myhrvwn vwihgurU jI<br />

AnMq bRhmMf dI rcnw rc ky, ies qoN v`Kry nhIN, ies’c BrpUr ivAwpk pRkwSk<br />

inrlyp pRiqpwlk nwiek Ksm, ies dw Awsrw hn[ XQw:- qum dwqy Twkur<br />

pRiqpwlk; nwiek Ksm hmwry] inmK inmK.qum hI pRiqpwlhu; hm bwirk.qumry<br />

Dwry] 1] swrI rcnw Awp jI dy Awsry hY, ies nUM rc ky, qbdIl nhIN huMdy, ijvyN<br />

du`D dhIN bx ky qbdIl ho jWdw hY[<br />

vwihgurU mh`lw pMjvW jI, Awpxy inrgun pRkwS srUp duAwrw hux AnMq sUrjW<br />

cMdRimAW qwirAW mMflW AgnIAW ibjlIAW ititAwixAW nUM pRkwS rhy hn, ien@W<br />

dw Awsrw BI hux Awp jI Awp hI hn[ siqgurU swihb jI ny AnMq DrqIAW sUrjW<br />

cMdRimAW qwry mMflW smuMdRW phwVW, AnMq bRhmMfW dI rcnw ibnw QMm@W dy Awpxy<br />

inrgun srUp’c, hux Awp itkweI hoeI hY[ A`g pwxI nUM swVdI hY, pwxI A`g<br />

buJwauNdw hY, BwvyN q`q ie`k dUjy dy ivroDI hn, pr siqgurU swihb jI ny AwpxI<br />

pRkwS srUp Anq klw dy Awsry QMm@ ky mrXwdw’c r`Ky hoey hn[ XQw:- Awpy<br />

jlu.Awpy Qlu QMm@nu; Awpy kIAw Git Git bwsw] Awpy nru.Awpy Puin nwrI; Awpy<br />

swir.Awp hI pwsw] gurmuiK sMgiq sBY ibcwrhu; vwhu vwhu kw bfw qmwsw] 2]<br />

12]) sgl smgRI; jw kY sUiq proeI] Gt Gt AMqir; rivAw soeI] Anq<br />

klwvwn Anq guxW dy mwlk siqgurU swihb jI ny Awpxy inrgun srUp’coN, hukmI;<br />

shjy isRsit aupweI] Anuswr sihjy inrXqn hI AsMK bRhmMf dI rcnw rcI hY[<br />

ies nUM rc ky, Awpxy inrgun srUp duAwrw, ies’c pUrn ho rhy hn, Bwv ies qoN<br />

v`Kry nhIN[ XQw:- qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; hm BI sMig AGwey] imlq imlq<br />

imlq imil rihAw; nwnk.khxu n jwey] Awp jI swry jIAW dy jIvn rUp hn[<br />

(j`gjIvnu, j`ig) Awip dieAw kir mylsI; gur siqgur pICY pwie] sBu jgjIvnu<br />

jig Awip hY; nwnk.jlu jlih smwie] siqgurU swihb jI ny AsMK bRhmMf dy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

736<br />

q`qkrw


idRStmwn pswry, Awpxy inrgun srUp’c itkwey hoey jo hn, so auh hux srgun<br />

srUp jI hn[ XQw:- sgl smgRI; jw kw qnw] Awpn jsu; Awp hI sunw])<br />

inrgunu Awip; srgunu BI EhI] klw Dwir ijin sglI mohI] Anuswr inrgun<br />

srgun Awpo iv`cIN AByd hr smyN Awpxw jwp Awp krdy rihMdy hn[ XQw:- jl<br />

Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu] siqgurU swihb jI jdoN cwhux,<br />

AsMK bRhmMf dy pswry, Awpxy srgun srUp jI nUM, Awpxy inrgun srUp jI’c lIx<br />

kr lYNdy hn[ XQw:- keI bwr; psirE pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr] Awp jI<br />

rcnw rcx qoN pihlW, inrgun srUp hn[ rcnw dy huMidAW, ies’c ivAwpk<br />

pRkwSk inrlyp, ies dw AwDwr inrgun jI hux ho rhy hn[ siqgurU swihb jI<br />

AwpxI ipAwrI rcnw nUM Awpxy’c lIx krn ip`CoN BI, Ajpw jwp inrgun bRhm<br />

inry pRkwS hI pRkwS srUp rihMdy hn[ siqgurU swihb jI Awpxy inrgun srUp jI<br />

duAwrw, hux swfy AMdr bwhr ie`k rs b`JvyN nUr pRkwS hI pRkwS, cwnxW dy mhW<br />

cwnx s`c 3 srUp Ajpw jwp kr rhy hn jI[ XQw:- Awid scu; jugwid scu] hY<br />

BI scu; nwnk hosI BI scu] 1]) srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip]<br />

Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir jwip] 1]) mwrU mhlw 1] Arbd nrbd<br />

DuMDUkwrw] Drix n ggnw; hukmu Apwrw] nw idnu rYin n cMdu n sUrju; suMn smwiD<br />

lgwiedw] 1] KwxI n bwxI; paux n pwxI] Epiq Kpiq n Awvx jwxI] KMf<br />

pqwl spq nhI swgr; ndI n nIru vhwiedw] 2] nw qid surgu mCu pieAwlw]<br />

dojku iBsqu nhI KY kwlw] nrku surgu nhI jMmxu mrxw; nw ko Awie n jwiedw]<br />

3] bRhmw ibsnu mhysu n koeI] Avru n dIsY; eyko soeI] nwir purKu nhI.jwiq n<br />

jnmw; nw ko duKu suKu pwiedw] 4] nw qid jqI sqI bn vwsI] nw qid isD<br />

swiDk suKvwsI] jogI jMgm ByKu n koeI; nw ko nwQu khwiedw] 5] jp qp sMjm<br />

nw bRq pUjw] nw ko AwiK vKwxY dUjw] Awpy Awip aupwie ivgsY; Awpy kImiq<br />

pwiedw] 6] nw suic sMjmu qulsI mwlw] gopI kwnu n gaU guoAwlw] qMqu mMqu pwKMfu<br />

n koeI; nw ko vMsu vjwiedw] 7] krm Drm nhI mwieAw mwKI] jwiq jnmu nhI<br />

dIsY AwKI] mmqw jwlu kwlu nhI mwQY; nw ko iksY iDAwiedw] 8] inMdu ibMdu nhI;<br />

jIau n ijMdo] nw qid gorKu; nw mwiCMdo] nw qid igAwnu iDAwnu kul Epiq; nw ko<br />

gxq gxwiedw] 9] vrn ByK nhI bRhmx KqRI] dyau n dyhurw gaU gwieqRI] hom<br />

jg nhI qIriQ nwvxu; nw ko pUjw lwiedw] 10] nw ko mulw; nw ko kwjI] nw ko<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

737<br />

q`qkrw


syKu mswieku hwjI] reIAiq rwau n haumY dunIAw; nw ko khxu khwiedw] 11]<br />

Bwau n BgqI; nw isv skqI] swjnu mIqu ibMdu nhI rkqI] Awpy swhu Awpy<br />

vxjwrw; swcy eyho Bwiedw] 12] byd kqyb n isMimRiq swsq] pwT purwx audY nhI<br />

Awsq] khqw bkqw Awip Agocru; Awpy AlKu lKwiedw] 13] jw iqsu Bwxw; qw<br />

jgqu aupwieAw] bwJu klw; Awfwxu rhwieAw] bRhmw ibsnu mhysu aupwey; mwieAw<br />

mohu vDwiedw] 14] ivrly kau; guir sbdu suxwieAw] kir kir dyKY; hukmu<br />

sbwieAw] KMf bRhmMf pwqwl ArMBy; gupqhu prgtIAwiedw] 15] qw kw; AMqu n<br />

jwxY koeI] pUry gur qy; soJI hoeI] nwnk swic rqy ibsmwdI; ibsm Bey gux<br />

gwiedw] 16] 3] 15]) mwrU mhlw 1] suMn klw AprMpir DwrI] Awip inrwlmu<br />

Apr ApwrI] Awpy kudriq kir kir dyKY; suMnhu suMnu aupwiedw] 1] pauxu pwxI;<br />

suMnY qy swjy] isRsit aupwie; kwieAw gV rwjy] Agin pwxI jIau joiq qumwrI; suMny<br />

klw rhwiedw] 2] suMnhu; bRhmw ibsnu mhysu aupwey] suMny vrqy; jug sbwey] iesu<br />

pd vIcwry so jnu pUrw; iqsu imlIAY Brmu cukwiedw] 3] suMnhu; spq srovr Qwpy]<br />

ijin swjy; vIcwry Awpy] iqqu sq sir.mnUAw gurmuiK nwvY; iPir bwhuiV.join n<br />

pwiedw] 4] suMnhu; cMdu sUrju gYxwry] iqs kI joiq; iqRBvx swry] suMny AlK<br />

Apwr inrwlmu; suMny qwVI lwiedw] 5] suMnhu; Driq Akwsu aupwey] ibnu QMmw;<br />

rwKy scu kl pwey] iqRBvx swij myKulI mwieAw; Awip aupwie Kpwiedw] 6] suMnhu<br />

KwxI; suMnhu bwxI] suMnhu aupjI; suMin smwxI] auqBuju clqu kIAw isir krqY;<br />

ibsmwdu sbid dyKwiedw] 7] suMnhu; rwiq idnsu duie kIey] Epiq Kpiq; suKw<br />

duK dIey] suK duK hI qy Amru AqIqw; gurmuiK inj Gru pwiedw] 8] swm vydu;<br />

rugu jujru AQrbxu] bRhmy muiK mwieAw hY qRY gux] qw kI kImiq.kih n skY ko;<br />

iqau boly ijau bolwiedw] 9] suMnhu; spq pwqwl aupwey] suMnhu; Bvx rKy ilv<br />

lwey] Awpy kwrxu kIAw AprMpir; sBu qyro kIAw kmwiedw] 10] rj qm sq<br />

kl; qyrI CwieAw] jnm mrx; haumY duKu pwieAw] ijs no ik®pw kry hir gurmuiK;<br />

guix cauQY mukiq krwiedw] 11] suMnhu aupjy; ds Avqwrw] isRsit aupwie; kIAw<br />

pwswrw] dyv dwnv gx gMDrb swjy; siB iliKAw krm kmwiedw] 12] gurmuiK<br />

smJY; rogu n hoeI] ieh gur kI pauVI; jwxY jnu koeI] jugh jugMqir mukiq<br />

prwiex; so mukiq BieAw piq pwiedw] 13] pMc qqu; suMnhu prgwsw] dyh sMjogI;<br />

krm AiBAwsw] burw Blw duie msqik lIKy; pwpu puMnu bIjwiedw]14] aUqm<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

738<br />

q`qkrw


siqgur purK inrwly] sbid rqy; hir ris mqvwly] iriD buiD isiD igAwnu.gurU qy<br />

pweIAY; pUrY Bwig imlwiedw] 15] iesu mn mwieAw kau; nyhu Gnyrw] koeI bUJhu<br />

igAwnI; krhu inbyrw] Awsw mnsw haumY shsw; nru loBI kUVu kmwiedw] 16]<br />

siqgur qy pwey vIcwrw] suMn smwiD scy Gr bwrw] nwnk inrml nwdu sbd Duin;<br />

scu rwmY nwim smwiedw] 17] 5] 17]) kyqy jug; vrqy gubwrY] qwVI lweI;<br />

Apr ApwrY] DuMDUkwir inrwlmu bYTw; nw qid DMDu pswrw hy] 1]<br />

srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI<br />

iPir jwip] 1]) Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu<br />

Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk vwihgurU(nwnkw) siqgurU<br />

Arjndyv siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI ny Awpxy pihly srUp ’c, ijvyN aupRokq<br />

gur sbdW’c, A&ur bRhm jI bwry &urmwieAw hY, iqvyN &urmw rhy hn] XQw:- jb<br />

Akwru iehu; kCu n idRstyqw] pwp puMn; qb kh qy hoqw]) jb hovq; pRB kyvl<br />

DnI] qb bMD mukiq; khu iks kau gnI]) AibnwsI suK; Awpn Awsn] qh jnm<br />

mrn; khu khw ibnwsn]) jh inrml purKu; purK piq hoqw] qh ibnu mYlu; khhu<br />

ikAw Doqw]) jb ApnI soBw; Awpn sMig bnweI] qb kvn mwie bwp; imqR suq<br />

BweI]) jh ACl ACyd; AByd smwieAw] aUhw; iksih ibAwpq mwieAw]) rUpu n<br />

ryK.n rMgu ikCu; iqRhu gux qy.pRB iBMn] Anuswr(inrgun) rjo qmo sqo iqMnW guxW qoN<br />

rihq, Twkur Agm Apwr(inrMkwr) sB AkwrW dy krqy, bysumwr AQwh; Agnq<br />

AqolY] sBnw AkwrW’c ivAwpk[ XQw:- ijmI jmwn ky ibKY; sm`sq eyk joq hY]<br />

n Gwt hY bwF hY; n Gwt bwF hoq hY] pRymw-BgqI inmRqw gRIbI sihnSIlqw iKmw,<br />

siq sMqoK bRhmigAwn Awid srb ivAwpI ivsmwd AsMK SuB guxW dy dwqy,<br />

Anqklwvwn pUrn myhrvwn AsMK AnMq pRkwS hI pRkwS vwihgurU jI ny, Avil<br />

Alh nUru aupwieAw; kudriq ky sB bMdy] eyk nUr qy.sBu jgu aupijAw; kaun Bly<br />

ko mMdy] Anuswr Awpxy nUr qoN Awip hI AnMq sUrjW DrqIAW qwry mMflW AgnIAW<br />

bRhmMfW KwxIAW bwxIAW(Awpn) Awpxw srgun srUp pRgt(kIAw) kIqw hY[<br />

ivsmwd Ajpw jwp srUp, inrgun inrMkwr vwihgurU jI, hr smyN Ajpw jwp<br />

kridAW, Awpxy srgun srUp dy pswry’c, sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid<br />

jugwid; jw kw vf prqwpu] Anuswr sBnI QWeI ivAwpk ho ky(suMn) A&ur<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

739<br />

q`qkrw


smwDI’c, Awpy hI(iPir) muV 2 Bwv lgwqwr jwip kr rhy hn, Bwv inrgunu<br />

Awip; srgunu BI EhI] klw Dwir ijin sglI mohI] Anuswr inrgun srgun ie`k<br />

sMg, hr smyN Ajpw jwp jp rhy hn] 1] XQw:- sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY]<br />

rwm ibnw; ko bolY ry]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw]<br />

paux pwxI bYsMqr ismrih; ismrY sgl aupwrjnw] ismrih; KMf dIp siB loAw]<br />

ismrih; pwqwl purIAw scu soAw] ismrih KwxI.ismrih bwxI; ismrih sgly<br />

hir jnw] 2]) cwiqRk mor bolq idnu rwqI; suin Ginhr kI Gor] 2] jo bolq<br />

hY.imRg mIn pMKyrU; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor] 1763 ibkRmI jyT dI bhuq hI<br />

qyz grmI A`g vrs rhI hY, zmIn Asmwn hvw pwxI DrqI qp rhy hn, q`qIAW<br />

2 qyz loAW vg rhIAW hn, C`pVW dw pwxI su`k cu`kw hY, byAMq jl jMqU mr cu`ky<br />

hn, byAMq hI ipAwsy qV& 2 ky mr rhy hn, v`fy cu`l@y’qy v`fI dyZ pwxI nwl Br<br />

ky r`KI hY, hyTW l`kVW bL rhIAW hn, pwxI qyzI nwl au~bL irhw hY, dyZy’coN qyzI<br />

nwl Bw& inkl rhI hY, pwpu burw; pwpI kau ipAwrw] pwip ldy; pwpy pwswrw]<br />

Anuswr sMq doKI jhWgIr, murqzw KW dy ieSwry nwl, mhW pwpI cMdU ny jlwdW nUM<br />

ikhw, “ien@W nUM pkV ky dyZ’c bYTwau[ ”jy BuK dyih.q ieq hI rwjw; duK ivic<br />

sUK mnweI] 3]) AwigAw mih BUK, soeI kir sUKw; sog hrK.nhI jwinE] jo jo<br />

hukmu BieE swihb kw; so mwQY ly mwinE] 3] Anuswr siqgurU swihb jI BwvyN Bu`Ky<br />

iqhwey aunINdRy sn, pr iPr BI Ajpw jwp’c lIx, swrI rwq gurbwxI pV@dy rhy[<br />

XQw:- gur aupdys.n ivsrY; bwbIhy ijau AwK vKwxI]) shj suBwey; Awpn Awey]<br />

Anuswr Awpy Aw ky au~bldI dyZ’c bYT gey[ q`qy 2 ryqy ’qy BI bYTy, q`qw 2 ryqw<br />

Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI DIrjDwrI sIs’qy<br />

puAwieAw, m`cdI 2 loh’qy KV@y[ AwpxI AduqI kurbwnI dy ky sMswr nUM siqgurU sRI<br />

gurU gRMQ swihb jI b^Sy hn, jo mhwn ikRpw krky Awpxy pRymIAW dy idl idmwZ’c<br />

hr smyN gurbwxI hI gurbwxI b^Sdy rihMdy hn, lUM 2’c vs ky, gurU pRymBgqI<br />

sihq, Ajpw jwp inrgun srgun jI dI eykqw b^Sdy hn[ AnMq bRhmMf dI rcnw<br />

dy krqy gurU pRmysr jI, AnMq bRhmMf dI rcnw rcx qoN pihlW ies ivsmwd<br />

AvsQw’c sn, hux BI hn[ XQw:- qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; hm BI sMig<br />

AGwey] prmpUjnIk DMn DMn DMn vwihgurU siqgurU goivMd jI srgun inrgun<br />

inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir jwip] 1] prm<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

740<br />

q`qkrw


au~cI su`cI AvsQw nUM kmw rhy hn[ Ksmu qUhY; sBnw ky rwieAw] prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU mh`lw pMjvW jI, inrgun bRhm jI dy srgun Avqwr hn[ rom 2 krky,<br />

vwihgurU Ajpw jwp’c lIx hn[ AMdr bwhr AsMK pRkwS nUr gurSbdW ArQW<br />

sihq, ivsmwd bRhm jI dy drSn kr rhy hn[ pRB kY ismrin; Anhd Junkwr]<br />

suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] -Anuswr Anhd Junkwr ivsmwd ivAwpk<br />

suK’c lIx, gurU pRmysr jI nUM, q`qW dIAW swrIAW AvwzW’coN jwp sux irhw hY[<br />

XQw:- sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) jo bolq hY.imRg mIn<br />

pMKyrU; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd<br />

sUrj guxqwsw] paux pwxI bYsMqr ismrih; ismrY sgl aupwrjnw] q`qW dIAW<br />

AvwzW ’coN jwp suxidAW, AsMK nmskwrW hI nmskwrW kridAW, AiqAMq hI<br />

gRIbI nwl Akwl purKu jI dy snmuK byAMq ausqq kr rhy hn[ XQw:- grIbI;<br />

gdw hmwrI] KMnw; sgl rynu CwrI]<br />

Ajpw jwp vwihgurU jI, m`hly pMjvyN jI dI BwrI mihmw ieauN kr rhy hn:-<br />

imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu]<br />

AnMq ivsmwd hI ivsmwd pRkwS srUp Ajpw jwp vwihgurU jI, Awpxy srgun srUp<br />

dy smUh bRhmMfW KwxIAW bwxIAW AkwSW pqwLW sUrjW cMdRimAW qwry mMflW sMqW<br />

BgqW mhWpurSW smyq, hr smyN Awpxy srUp vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM jpidAW<br />

nmskwrW hI nmskwrW krdy rihMdy hn[ ies leI Drin ggn nv KMf mih; joiq<br />

sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] pMjvyN<br />

pwiqswh jI dw prmpiv`qR SuB s`cw nwm AwpW BI jpIey, jpx jpwaux nwl gurqw<br />

ibrwjmwn siqgurU gRMQ swihb jI, idl idmwg rom 2’c gurbwxI hI gurbwxI Byjdy<br />

hn, Ajpw jwp b^Sdy hn, gurbwxI ByjidAW 2 lUM 2’c vs jWdy hn[ srgun<br />

inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] dI mhW Agm ivsmwd AvsQw b^Sdy hn[ so<br />

siqgurU Arjndyv swihb jI dw prmpiv`qR SuB s`cw nwm jpx dy AsMK hI lwhy<br />

hn[ so prmpUjnIk pRB dwqau dwqwr; pir´au jwcku ieku srnw] siqgurU swihb<br />

jI, Awpxy ipAwry syvkW nUM, srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn<br />

kIAw nwnkw; Awpy hI iPir jwip] 1] srb ivAwpI mhW ivsmwd hI ivsmwd<br />

Acrj hI Acrj AvsQw b^Sdy hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

741<br />

q`qkrw


(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW dy<br />

AstpdI jI ie`kIvyN[<br />

(jb.b`bw.Bwrw.n.bolo) jb Akwru iehu; kCu n idRstyqw] pwp puMn; qb kh qy<br />

hoqw] 1.ingury Akwr Awpo iv`cIN lVdy mwrdy mrdy mhW pwpW ’c K`cq hn[ ijs<br />

Akwr nwl moh krn aus nUM Dn pdwrQ mhW pwp dI K`tI krky idMdy hn[ XQw:-<br />

bhu prpMc kir; pr Dnu ilAwvY] suq dwrw pih; Awin lutwvY] sohxy Akwr’qy moihq<br />

ho ky, aus nUM cu`k ky lY jWdy hn[ byAMq jIA jIAW nUM hr vyly KweI jWdy hn, so ij`Qy<br />

Akwr hY, EQy pwp puMn hn[ AnMq bRhmMf dI rcnw rcx qoN pihlW, idRsitmwn; hY<br />

sgl imQynw] Anuswr nwsvMq Akwru(jb) jdoN iehu kCu BI (idRstyqw) idsx’c (n)<br />

nhIN sI AwauNdw, nw hI dyKx vwlw sI[ ivsmwd srb klw BrpUr pRB; ibrQw<br />

jwnnhwr] inrgun pRkwS srUp inrMjn jI, qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; ho rhy sn,<br />

hux BI hn[ (qb) qdoN, AsMK gl vF; hiqAw kmwih] Anuswr jIAW nUM mwrn dw<br />

mhW pwp, pwlx sMBwlx syvw krn dw puMn(kh) iks qy(hoqw) huMdw sI? XQw:- pwp<br />

puMn kw; iesu.lypu n lwgY] Gt Gt AMqir; sd hI jwgY] siqgurU swihbwn jI inrgun<br />

bRhm jI dy srgun Avqwr hoxy krky, Awpxy ivsmwd inrml inrvYr inrgun pRkwS<br />

srUp bwry &urmw rhy hn[ srgun srUp jI ’c, Anyk jIAW nUM qwrn dy mhW 2<br />

ivsmwd kOqk praupkwr krky, jdoN cwhux Awpxy inrgun srUp ’c lIx ho jWdy<br />

hn[ pUry gurU jI AwpxI kurbwnI dy ky, gurbwxI b^S ky, Awpxy pRymI is`K nUM AYsI<br />

pUrn Agm mhW ivsmwd inrlyp inrMkwrjI’c lIxqw vwlI inrlyp gurmuiK kurbwnI<br />

dyx vwlI AvsQw b^Sdy hn[ AYsy ivsmwd gurU pRIqmjI nUM rom 2 dy ipAwr siqkwr<br />

nwl, inmK 2 rom 2 krky nmskwr krky, vwihgurU inrMkwr jI dy im`Ty crnkmlW<br />

’c lIx ho ky inhwl hoeIey jI[<br />

2.srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] vwihgurU mh`lw pMjvW jI inrgun<br />

inrMkwrjI dy srgun srUp.pUrn gur Avqwr jI hn[ ies leI inrgun bRhm jI<br />

Awp hI, gurU Avqwr’c hr smyN A&ur smwDI’c lIx hn[ prmpUjnIk siqgurU<br />

swihbwn jI dy dsW hI AvqwrW’c, cwhy kIrqn krn, cwhy gurbwxI kQw sunwaux,<br />

cwhy gurqw isMGwsx’qy sjx, cwhy sB qoN A`gy ho ky DrmXu`D lVidAW, ij`qx, cwhy<br />

au~bldI dyZ’c bYTx, swrw jIvn hI ivsmwd Agm Apwr srb ivAwpI bhuq hI<br />

au~cI s`cI su`cI A&ur bRhm jI ’c lIx inrlyp gurmuiK AvsQw hY[ ies pUrn Agm<br />

ivsmwd AvsQw nUM gurU Avqwr’c, jW Awpxy swjy invwjy guris`KW ShIdW dy rUp’c<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

742<br />

q`qkrw


kmwauxw bVI hI v`fI krnI kmweI kurbwnI hY jI[ Drin ggn nv KMf mih; joiq<br />

sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk<br />

mh`lw pMjvW swihb jI dy prm pwk au~jl s`cy su`cy au~cy praupkwrI DIrjDwrI<br />

pUrn inrMkwrI idl’coN idRStmwn dw ABwv hY[ XQw:- AMqir suMnM.bwhir suMnM ;<br />

iqRBvx suMn msuMnM] cauQy sMunY.jo nru jwxY; qw kau.pwpu n puMnM] pUrn gurU swihb jI<br />

dy idl’c(jb) jdoN iehu idRStmwn imQynw Akwru(kCu) ku`J BI(n) nhIN(idRstyqw)<br />

idsdw, (qb) qdoN pwp, puMn (kh) iks qy(hoqw) huMdw hY?Bwv siqgurU swihb jI ny,<br />

inrgun qy; srgun idRstwrM] Anuswr Awpxy inrgun srUp duAwrw, AnMq bRhmMf dI<br />

rcnw rcI hY, AwpxI rcI rcnw nUM pUrn bRhmidRStI nwl bRhm srUp hI dyKdy<br />

hn[ XQw:- scy qyry KMf; scy bRhmMf] scy qyry loA; scy Awkwr] ijvyN sMswrI<br />

A`K ivkwr idRStI nwl dyKdI hY, qdoN mhW pwp l`g jWdw hY[ mwieAw dI pkV<br />

vwlw jIv, mwieAw pRwpqI leI mhW pwp krdw hY[ ies nUM AwpxI mMn ky, ies dI<br />

pUjw krdw hY[ ies dI pRwpqI leI Gor pwp krdw hY[ lok idKwvy leI puMn krdw<br />

hY, ies AvsQw’c pwp puMn dovyN Aw gey[ bRhm srUp siqgurU jI BwvyN rwq idny<br />

nwm lMgr bRhmiv`idAw dUD pUq Anyk dwqW b^Sdy hn, ies’c Awpxy Awp nUM<br />

Qwpdy nhIN, sB ku`J krqwr jI dw hI mMndy hn[ Blw jy koeI Awpxw mMn ky puMn<br />

krdw hY, iPr BI AwpxI Apx`q myr dI mYL l`gdI hY[ ies mYL qoN bcwaux leI<br />

ieh &urmwx hn:- kbIr.myrw muJ mih ikCu nhI; jo ikCu hY so qyrw] qyrw quJ kau<br />

saupqy; ikAw lwgY myrw]<br />

3.vfy myry swihbw; vfI qyrI vifAweI] Anuswr siqgurU swihb jI dI v`fI<br />

vifAweI khI nhIN jw skdI, ikauN jo siqgurU swihbwn jI qoN vroswey pUrn<br />

gursyvk bRhmigAwnI mhWpurS ShId, jb Akwru iehu; kCu n idRstyqw] pwp puMn;<br />

qb kh qy hoqw] prm au~cI su`cI AvsQw nUM pRwpq hoey hn, ijvyN bwby mqIdws<br />

swihb jI dy prmpiv`qR SuB s`cy sIs’qy Awrw vg irhw hY, pwp puMn qoN inrlyp<br />

siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI dy prmpUjnIk im`Ty s`cy crnkmlW’c lIx,<br />

sumyr prbq vWg Ac`l kSt sih rhy hn[ XQw:- (krv`qu) Awsw] krvqu Blw;<br />

n krvt qyrI] lwgu gly; sunu ibnqI myrI] 1] hau vwrI; muKu Pyir ipAwry]<br />

krvtu dy; mokau kwhy kau mwry] 1] rhwau] jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu<br />

prY; qau.pRIiq n qorau] 2] hm qum bIcu; BieE nhI koeI] qumih su kMq; nwir<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

743<br />

q`qkrw


hm soeI] 3] khqu kbIru; sunhu ry loeI] Ab qumrI; prqIiq n hoeI])<br />

bRhmigAwnI sgl kI rInw] bwbw mqIdws swihb jI v`loN gurU ipAwr siqkwr’c<br />

lIx bcn:- rom rom iv`c mYNkVy, vsy pRIqm Awp[ Awrw mYnUM BwauNdw; Drm C`fxw<br />

pwp[ tukVy ies sRIr dy, kro jy l`K kRoV[ qW BI Drm n C`f sW; dIn qyrw nhIN<br />

loV[ Awrw ipAwrw lgq hY; kwrw kro bnwie[ isr jwie qW jwie; myrw is`KI<br />

isdk n jwie[<br />

jb DwrI; Awpn suMn smwiD] qb bYr ibroD; iksu sMig kmwiq] 1.hy<br />

BweI!bysumwr AQwh Agnq AqolY]) srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip]<br />

inrgun inrMjn Ajpw jwp bRhm jI ny rcnw rcx qoN pihlW, (jb) jdoN jh;<br />

iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw] AvsQw’c (Awpn) AwpxI(suMn)<br />

A&ur smwiD DwrI hoeI sI[ {hux swrIAW GtW’c DwrI hY[ }aUhW, sUrj nwhI cMd]<br />

Awid inrMjnu, krY Anµd] Anuswr idRStmwn Akwr nhIN sI, (qb) qdoN<br />

bYr(ibroD) JgVw iksu sMig(kmwiq) kmwauNdw sI?ikauN jo aus smyN koeI Akwr hI<br />

nhIN sI[ XQw:- nw iesu ausnu; nhI iesu sIqu] nw iesu dusmnu; nw iesu mIqu]<br />

2:- A&ur bRhm jI dy srgun srUp huMidAW, rihxI rhY, soeI isK myrw[ Ehu<br />

Twkuru; mY aus kw cyrw[ Anuswr Awpxy is`K nUM Twkur, Awpxy Awp nUM aus dw cylw<br />

mMnx vwly, vwihgurU mh`ly dsvyN jI ny, (jb) jdoN(Awpn) AwpxI(suMn) A&ur<br />

smwiD ’c Awpxy Ajpw jwp inrgun srUp’c lIxqw eykqw ABydqw DwrI hY,<br />

(qb) qdoN bYr(ibroD) JgVw iksu sMig(kmwiq) kmwauxw krn?Bwv nhIN kmwauNdy[<br />

inrgun bRhm jI ny srgun gurU Avqwr Dwr ky, imqR sqRü; jw kY eyk smwnY]<br />

Anuswr vYr ivroD dy iqAwg dI AvsQw idKweI hY, jo bhuq hI v`fI prm au~cI<br />

su`cI hY[ ijvyN prm vIr pIr bu`DUSwh jI ShId dy swLy sYdKW jI, vwihgurU gurU<br />

dsvyN pwiqswh jI nwl mYdwny jMg’c jMg krdy, siqgurU swihb jI dy murId bx<br />

gey[ AYsy hn, inrwhwr inrvYr suKdweI] qw kI kImiq; iknY n pweI] DurW qoN<br />

vwihgurU jI, AhMkwrIAW nwl Drm-Xu`D krky, aun@W dw hMkwr mytdy hn[ so Awp<br />

jI cV@ ky Awey hMkwrI zwlmW nwl jMg krdy BI inrml inrvYr, jb DwrI; Awpn<br />

suMn smwiD] qb bYr ibroD; iksu sMig kmwiq] AvsQw nUM sdIvkwl pRwpq hn[<br />

Awp jI nUM idRStmwn swry Akwr KMf bRhmMf’c BrpUr pUrn bRhm jI Awpxy<br />

srgun srUp smUh AkwrW smyq, suMn smwD jwp krdy idsdy hn[ ibnvMiq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

744<br />

q`qkrw


nwnku.gur crx lwgy; vwjy Anhd qUry] Anuswr Awp jI dy mweI.crn gur mITy]<br />

im`Ty crn-kmlW nwl l`gxy krky BwvyN Anhd vwjy v`jdy hn, BwvyN Awp jI nUM jb<br />

DwrI; Awpn suMn smwiD] AwpxI inrgun A&ur AvsQw swirAW rUpW rMgW’c jwp<br />

krdI ids rhI hY, pr Pyr BI gRIbI dI h`d jxwauNidAW, Awpxy Awp nUM kIt ilK<br />

rhy hn[ XQw:- Akwl purK bwc; ies kIt pRiq]<br />

3.inrgun inrMkwr siqgurU swihb jI qoN vroswey bwby GneIey jI dI BI<br />

gurpRswid jb DwrI; Awpn suMn smwiD] qb bYr ibroD; iksu sMig kmwiq] inrml<br />

inrvYr A&ur Ajpw jwp’c lIxqw vwlI AvsQw hY[ Awp jI siqgurU swihb jI<br />

dw hukm mMn ky, cV@ ky Awey duSmxW nUM pwxI ipAwauNdy, mlm p`tI BI krdy[<br />

siqgurU swihbwn jI dI AiDk qoN AiDk vifAweI hY, ikauN jo AYsy r`b rUp inrvYr<br />

mhWpurS Awpxy srUp’coN pRgt kIqy hn[<br />

jb ies kw; brnu ichnu n jwpq] qb hrK sog; khu iksih ibAwpq]<br />

1.siqgurU swihbwn jI dI swrI rcnw dy Awid’c, (jb) jdoN ies rcnw(kw) dw<br />

(brnu) rMg(ichnu) inSwn Akwr(n) nhIN (jwpq) jwpdw sI, Bwv swk sbMD<br />

pdwrQ rcnw dI hoNd hI nhIN sI, qdoN Awpy Awip inrMjnu soie] sn, {hux BI<br />

swrIAW GtW’c ivAwpk pUrn hn[ }(qb) qdoN pdwrQ sbMDI AOlwd rwj Bwg<br />

imlx qoN, (khu) d`so(iksih) iks nUM(hrK) ^uSI, ien@W dy ivjog krky(sog) Zm<br />

(ibAwpq) ivAwpdw sI?Bwv jIv mwieAw dI pkV krdw hY, imlx qoN ^uSI<br />

ivCuVn qoN ZmI mMndw hY[ inrgun bRhm jI ^uSI ZmI rihq hn[ nw iesu hrKu;<br />

nhI iesu sogu] sBu ikCu ies kw; iehu krnY jogu] 2])<br />

2.srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Anuswr vwihgurU bRhm jI<br />

Awp hI siqgurU swihbwn jI dy srUp’c hr smyN A&ur smwDI ’c lIx hn[ (jb)<br />

jdoN ies nwsvMq rcnw (kw) dw(brnu) rMg, (ichnu) inSwn Akwr, siqgurU<br />

swihbwn jI dI A&ur smwDI sd jIvx ’c, (n) nhIN(jwpq) jwpdw, (qb) qdoN<br />

pdwrQ sbMDI AOlwd rwj imlx qoN, (khu) d`so (iksih) iks nUM(hrK) ^uSI, ien@W<br />

dy ivjog krky(sog) Zm(ibAwpq) ivAwpdw hY?Bwv siqgurU swihbwn jI ^uSI<br />

ZmI qoN inrlyp inrwly hir rs mqvwly AvsQw’c hr smyN lIx bRhm srUp hn[<br />

XQw:- aUqm siqgur purK inrwly] sbid rqy hir ris mqvwly]) hrK sog jw kY<br />

nhI; bYrI mIq smwn] khu nwnk.suin ry mnw; mukiq qwih qY jwn]) hrK AnMq;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

745<br />

q`qkrw


sog nhI bIAw] so Gru; guir nwnk kau dIAw]) hrK sog duhu mwih inrwlw;<br />

krxYhwru pCwqw]) qYsw hrKu; qYsw ausu sogu] sdw Anµdu; qh nhI ibEgu]) qh mrxu<br />

n jIvxu; sogu n hrKw] swc nwm kI AMimRq vrKw] 3]) Awvq hrK.n jwvq dUKw;<br />

nh ibAwpY mn rognI] siqgurU swihb jI Awpxy nyqRW dy swhmxy swihbzwdy isMG<br />

isMGxIAW ShId huMdy dyK ky pV@ kmw rhy hn:- kbIr.myrw muJ mih ikCu nhI; jo ikCu<br />

hY so qyrw] qyrw quJ kau saupqy; ikAw lwgY myrw]) sB ku`J kurbwn krky dIny qoN<br />

zPrnwmw ilK rhy hn, Awp jI dI kurbwnI bwry pyRmI ieauN &urmw rhy hn:- b`s eyk<br />

ihMd myN qIrQ hY; Xwqrw ky lIey[ ktwey bwp ny b`cy jhW; ^udw ky lIey[<br />

3.inrgun inrMkwr vwihgurU mh`ly nwvyN jI qoN vroswey mhW purS, mhWvIr<br />

mhWDIr mhwn praupkwrI BweI dieAwlw swihb jI A&ur smwDI’c lIx, jb ies<br />

kw; brnu ichnu n jwpq] qb hrK sog; khu iksih ibAwpq] AvsQw nUM pRwpq,<br />

Awpxy siqgurU swihb jI dy prmpiv`qR iDAwn’c, au~bldI dyZ’c bYT rhy hn[<br />

XQw:- pRB kI AwigAw; Awqm ihqwvY] jIvn mukiq; soaU khwvY] qYsw hrKu; qYsw<br />

ausu sogu] sdw Anµdu; qh nhI ibEgu] qYsw suvrnu; qYsI ausu mwtI] qYsw AMimRqu;<br />

qYsI ibKu KwtI] qYsw mwnu; qYsw AiBmwnu] qYsw rMku; qYsw rwjwnu] jo vrqwey; sweI<br />

jugiq] nwnk Ehu purKu; khIAY jIvn mukiq] 7]<br />

jb Awpn Awp; Awip pwrbRhm] qb moh khw; iksu hovq Brm] 1.nwnk.<br />

rcnw pRiB rcI; bhu ibiD Aink pRkwr] Anuswr Anyk pRkwr dI rcnw rcx qoN<br />

pihlW, jb Akwru iehu; kCu n idRstyqw] Anuswr(jb) jdoN(pwrbRhm) inrgun<br />

inrMkwr jI.Awpn Awp, Awip hI, jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw<br />

jwpu] Anuswr Awpxw siqnwmu pRB kw; suKdweI] jwp Awp kr rhy sn, Bwv<br />

idRStmwn Akwr nhIN sn, (qb) qdoN idRStmwn suMdr srUp dy moh, hor Anyk pRkwr<br />

dw Brm iksu nUM(khw) ik`Qy(hovq) huMdw sI?<br />

2.jb Awpn Awp; Awip pwrbRhm] vwihgurU swihb jI, siqgurU swihbwn jI dy<br />

srUp’c pRgt ho ky, (jb) jdoN(pwrbRhm) inrgun inrMkwrjI Awpn Awp, Awip hI<br />

hr smyN Awpxw jwp Awp krdy hn, (qb) qdoN idRStmwn suMdr srUp, Awpxy sRIr<br />

Aqy hornW dw moh, hor Anyk pRkwr dw Brm iksu nUM(khw) ik`Qy (hovq) huMdw hY?Bwv<br />

siqgurU swihbwn jI hr smyN jb Awpn Awp; Awip pwrbRhm] inrmoh AvsQw’c<br />

lIx hn[ Akwl purKu jI, siqgurU swihbwn jI dy srUp’c pRgt ho ky, ies AvsQw<br />

nUM kmw ky, (nweI ibMdI n lwau) vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI nweI] bx rhy hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

746<br />

q`qkrw


XQw:- kbIrw.hmrw ko nhI; hm iks hU ky nwih] ijin iehu rcnu rcwieAw; iqs<br />

hI mwih smwih] 2]) swrMg mhlw 5 sUrdws siqgur pRswid] hir ky sMg;<br />

bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok] 1]<br />

rhwau] drsnu pyiK.Bey inribKeI; pwey hY sgly Qok] Awn bsqu isau, kwju n<br />

kCUAY; suMdr bdn Alok] 1] isAwm suMdr qij.Awn ju cwhq; ijau kustI qin<br />

jok] sUrdws mnu pRiB hiQ lIno; dIno iehu prlok] 2] 1] 8]) AMDkwr; dIpk<br />

prgwsy] nwnk.Brm moh duK; qh qy nwsy] 6]<br />

swKI:- ACl ACyd AByd dieAwl] dIn dieAwl sdw ikrpwl] vwihgurU<br />

siqgurU jI inrmoh rwjn ky rwjw.mhwrwjn ky mhwrwjw; hn[ Drm-Xu`D ky<br />

ipAwry, pwrbRhm gur krqwry, vwihgurU mh`ly dsvyN jI ny Awpxy cwry swihbzwdy<br />

mwqw ipqw isMG isMGxIAW &Oj ^zwny srbMs, ipAwry vwihgurU jI qoN kurbwn krky,<br />

mwlvy’c mweI.crn gur mITy] Anuswr s`cy ipAwry im`Ty crn-kml pwey[ Awp jI<br />

dy prmpUjnIk prmipAwry dwdy vwihgurU mh`ly CyvyN jI dy vr nwl pRgty, sUrbIr<br />

bhwdr BweI rUpy jI dy ipAwry poqRy BweI prmisMG DrmisMG swihb jI ny dIny<br />

n`gr Aw ky, Awp jI nUM fMfauq krky, gur &qyh g`jweI[ pRymw-BgqI bIrrsI dI<br />

sugMDI sihq, vwihgurU jI pRsMn ic`q iKVy jgmgw rhy hn[ gurU mwrI srhMd sRI<br />

AnMdpur cmkOr swihb jI dy DrmXu`D’c, isMG isMGxIAW swihbzwidAW dI AduqI<br />

kurbwnI dy pRsMg sux ky, ieh pRymI rox l`g gey, lUM 2 krky roNidAW, siqgurU<br />

swihb jI nUM h`Q joV ky pRym bynqI kIqI[ “hy dIn dieAwl dmodr rwieAw jIau]<br />

!dwsndwsW nUM swihbzwidAW isMG isMGxIAW dw bhuq 2 hI pRym vYrwg hY[ ikqnw<br />

cMgw huMdw, swihbzwdy bc jWdy, Awp jI dI SuB vMs ju`go ju`g cldI[ gurqw dI<br />

sMBwL krdy[ ”hukmI; hukmu clwey rwhu] nwnk; ivgsY vyprvwhu]) byprvwh sdw<br />

rMig hir kY; jw ko pwKu suAwmI] pUrn gurU jI ny ikhw, “BweI!DrqI’qy lkIrW<br />

k`Fo qy myto[ ”k`FIAW mytIAW[ siqgurU swihb jI ny p`uiCAw, “BweI!lkIrW k`Fx<br />

nwl Awp jIAW nUM ^uSI, mytx nwl ZmI hoeI?”dovyN h`Q joV ky ikhw, “jI nhIN[<br />

”vwihgurU jI ny &urmwieAw, “hy gurmuiK ipAwry jIE!iqvyN hI gurpRswid dwsndws<br />

dy idl’c koeI sog nhIN hY, ieh sB vwihgurU jI dw ivsmwd Kyl hY[ sB nUM Bwxw<br />

mMnxw cwhIdw hY, ijvyN qusIN dwsndws dw hukm mMn ky, ijMd jwn kurbwn krdy hoN,<br />

iqvyN dwsndws gRIb Akwl purKu jI dw hukm iKVy m`Qy mMndw hY[ qyrw Bwxw mMny;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

747<br />

q`qkrw


su imlY quDu Awey] Anuswr Bwxw mMny su gurmuiK hY, nw mMny su mnmuK hY[ ijhVy<br />

gurmuiK ipAwry vwihgurU jI dy hukm nUM iKVy m`Qy mMnidAW, zulm dy nws Drm dy<br />

pRkwS leI ShId hoey hn, auh sdw Amr hn[ XQw:- inhclu scu Kudwie eyku;<br />

Kudwie bMdw AibnwsI]) sBnw mrxw AwieAw; vyCoVw sBnwh] Anuswr ivCuVy jIAW<br />

ny bwr 2 jUnW’c jw ky jMmxw mrnw hI hY, gurU ArQ ShId hox vwly pRymI, siqgurU<br />

swihbwn jI dy dyS inrMkwrjI ’c sdw hI vsdy hn[ XQw:- nh isv skqI.jlu<br />

nhI pvnw; qh.Akwru nhI mydnI] siqgur jog kw qhw invwsw; jh Aivgq nwQu<br />

Agm DnI]) hrK AnMq; sog nhI bIAw] so Gru; guir nwnk kau dIAw] ”so gurU<br />

swihb jI dy ihrdy’c r`qI mwqR BI moh nhIN hY[ jb Awpn Awp; Awip pwrbRhm]<br />

qb moh khw; iksu hovq Brm] pUrn Agm ivsmwd inrmoh AvsQw siqgurU<br />

swihbwn jI ny.byAMq pRymIAW nUM b^SI, pRymIAW A`gy qoN A`gy hor pRymIAW nUM b^SI[<br />

Awpn Kylu; Awip vrqIjw] nwnk.krnYhwru; n dUjw] 1] 1 .siqgurU nwnk<br />

dyv gurU grMQ jI mwinE; prgt gurW kI dyh[ jI &urmwauNdy hn:- DMn vwihgurU jI<br />

ny, keI koit; KwxI Aru KMf] keI koit; Akws bRhmMf] Anuswr AsMK bRhmMf dI<br />

rcnw rcn pwlx sMBwlx, ies’c ivAwpk pRkwSk ho ky, sBY Gt rwmu bolY; rwmw<br />

bolY] dw Awpn(Kylu) kOqk Awip(vrqIjw) vrqwauxw kIqw hY, hux BI kr rhy hn,<br />

Bwv AnMq bRhmMf dy swry Akwr, ien@W’c pRkwS srUp bRhm jI hr smyN Ajpw<br />

jwp kr rhy hn[ XQw:- kIAw Kylu.bf mylu qmwsw; vwihgurU qyrI sB rcnw] ies<br />

Kyl n(krnYhwru) (krnY+hwru) krnY(hwru) vwlw hor dUjw(n) nhIN hY] 1] XQw:-<br />

krn krwvn; krnYhwru] nwnk krqy kw; nwih sumwru] 4])<br />

2.siqgurU nwnk dyv gurU grMQ jI mwinE; prgt gurW kI dyh] jI &urmwauNdy<br />

hn:- siqgurU swihbwn jI ny Awpxy sIs kurbwn krn, Awpxy pRymI jI qoN sIs<br />

lYx dw pRym rUpI Awpn mhW Agm ivsmwd(Kylu) kOqk, Awip hI(vrqIjw)<br />

vrqwauxw kIqw hY jI[ XQw:- jau qau; pRym Kylx kw cwau] isru Dir qlI; glI<br />

myrI Awau] iequ mwrig; pYru DrIjY] isru dIjY; kwix n kIjY]) pihlw mrxu<br />

kbUil; jIvx kI Cif Aws] hohu sBnw kI ryxukw; qau Awau hmwrY pwis]) ggn<br />

dmwmw bwijE; pirE nIswnY Gwau] Kyqu ju mWifE sUrmw; Ab jUJn ko dwau] 1]<br />

sUrw so pihcwnIAY; ju lrY dIn ky hyq] purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY Kyqu]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

748<br />

q`qkrw


ies KMf bRhmMf nUM auDwrx dy Awpxy pRym rUpI Kyl nUM (krnYhwr) (krnY+hwru)<br />

krnY(hwru) vwlw hor dUjw(n) nhIN hY, Bwv Awp Awpxw sB ku`J kurbwn krky<br />

siqgurU swihb jI qoN ibnw hor iksy ny BI sIs mMgx sB kuJ kurbwn krn dw<br />

ivsmwd pRym dw Kyl nhIN vrqwieAw] 1]<br />

3:- siqgurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir]<br />

Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW<br />

swihb jI &urmwauNdy hn[ XQw:- gurU grMQ jI mwinE; prgt gurW kI dyh] jI<br />

Awpxy pRymI dy idl idmwZ rom 2’c hr smyN ivsmwd vwihgurU gurbwxI hI gurbwxI<br />

Byjx, Awpxy is`K dw mn AwpxI mu`TI ’c lYx, Awpxy nIc kIt is`K nMU gurU pRymw-<br />

BgqI sihq, AsMK sUrjW dy pRkwSk Ajpw jwp bRhm jI dw pUrn pRkwS pUrn<br />

bRhmigAwn, Awpxy smUh prmpiv`qR SbdW ArQW dy iDAwn dI b^SIS dw Awpn<br />

ivsmwd(Kylu) kOqk Awip(vrqIjw) vrqwauxw kIqw hY[ KMf bRhmMf nUM auDwrx,<br />

Awpxy pRymI’qy b^iSS krn rUpI pRym dy Kyl nUM (krnYhwr) (krnY+hwru) krnY(hwru)<br />

vwlw hor dUjw koeI BI(n) nhIN hY] 1]<br />

4.swihb sRI gurU nwnk dyv siqgurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- kyqy jug;<br />

vrqy gubwrY] qwVI lweI; Apr ApwrY] DuMDUkwir inrwlmu bYTw; nw qid DMDu pswrw<br />

hy] 1] Anuswr inrgun bRhm jI ny Awpxy A&ur srUp’c smwDI lw ky, Awpxw<br />

jwp Awp krn, Awpxy srUp’coN AnMq bRhmMf pRgt krky , aun@W qoN jwp krwaux dw<br />

Awpn pRym rUpI(Kylu) kOqk Awip hI(vrqIjw) vrqwauxw kIqw hY[ pRym rUpI Kyl<br />

nUM(krnYhwr) (krnY+hwru) krnY(hwru) vwlw, vwihgurU jI qoN ibnw hor dUjw koeI<br />

BI(n) nhIN hY] 1]<br />

jb hovq; pRB kyvl DnI] qb bMD mukiq; khu iks kau gnI] 1.AwpxI<br />

rcnw rcx qoN pihlW, (jb) jdoN(pRB) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw<br />

kw dwqw ry] (kyvl) ie`ko ie`k Ajpw jwp vwihgurU inrgun bRhm jI(DnI)<br />

mwlk(hovq) ho rhy sn, sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf<br />

prqwpu] Anuswr hux BI BrpUr sMpUrn hn[ (qb) qdoN(khu) d`so iks(kau) nUM<br />

AOguxW ivkwrW hMgqw mmqw’c(bMD) b`Jw qy ien@W qoN(mukiq) Cu`itAw(gnI) igxIey?<br />

2.prmpUjnIk Ajpw jwp vwihgurU bRhm srUp siqgurU swihbwn jI, jwgRq<br />

supn suKpiq’c, hr smyN A&ur bRhm’c lIx hn[ (jb) jdoN siqgurU swihbwn jI,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

749<br />

q`qkrw


(pRB) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] (DnI) mwlk(kyvl)<br />

ie`ko ie`k bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu Brmu] Anuswr<br />

inrgun bRhm jI ’c lIx, pUrn bRhm srUp hI(hovq) ho rhy hn, (qb) qdoN khu<br />

siqgurU swihbwn jI(kau) nUM, iks qr@W(bMD) b`Jy qy mukiq(gnI) igxIey?Bwv ij`Qy<br />

b`Jw hovy au~Qy mukq hoxw Awvygw, ie`Qy n b`Jw hY n mukq hY[ XQw:- bMDn kwtnhwru<br />

suAwmI]) pRB jI; qU myro suK dwqw] bMDn kwit.kry mnu inrmlu; pUrn purKu<br />

ibDwqw] siqgurU swihb jI vwihgurU jI dy rMg’c bypRvwh suqMqR hn[ XQw:- sMqn;<br />

Avr n kwhU jwnI] byprvwh sdw rMig hir kY; jw ko pwKu suAwmI] Awp jI AnMq<br />

bRhmMf dy mwlk hn, Awp jI dy AMdr bwhr BrpUr sB goibMd hI goibMdjI hn[<br />

sBu goibMdu hY; sBu goibMdu hY] goibMd ibnu; nhI koeI]<br />

3.siqgurU swihbwn jI ny jb hovq; pRB kyvl DnI] qb bMD mukiq; khu iks<br />

kau gnI] aupRokq mhW Agm ivsmwd prm au~cI s`ucI jIvn mukq AvsQw Awp<br />

kmweI, Awpxy byAMq pRymIAW nUM b^SI, ijvyN gurU isKu.isKu gurU hY ; eyko gur aupdysu<br />

clwey] AvsQw nMU pRwpq pMj ipAwry swihbwn jI[ hux gurqw ibrwjmwn ho ky,<br />

mhW Agm ivsmwd prm au~cI s`ucI jIvn mukiq AvsQw b^S rhy hn[ ies<br />

AvsQw nUM pRwpq pRymI, siqgurW dI b^SIS jwx ky, hMgqw nhIN krdy ik mYN<br />

bRhmigAwnI hW[ gurU jI dy sdw dwsn dws hI bxdy hn[ XQw:- CCw.Cohry dws<br />

qumwry] dws dwsn ky.pwnIhwry] CCw.Cwru hoq qyry sMqw] ApnI ik®pw krhu;<br />

BgvMqw]<br />

jb eykih; hir Agm Apwr] qb nrk surg; khu kaun Aauqwr]<br />

1.AwpxI AnMq bRhmMf dI rcnw qoN pihlW, (jb) jdoN(eykih) ie`k srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] (hir) vwihgurU jI.nmo sUrj sUrjy; nmo cMdR cMdRy]<br />

nmo rwj rwjy; nmo ieMdR ieMdRy] nmo AMDkwry; nmo qyj qyjy] Anuswr(Apwr) pwrwvwr<br />

rihq(Agm) gMmqw rihq, pRkwS sihq BrpUr hn, Bwv ieqnw pRkwS hY ik ijs<br />

dI gMmqw, pwrvwr hI nhIN sI[ (qb) qdoN pwpW krky, khu kaun nrk qy puMnW<br />

krky surg ’c(Aauqwr) jMmdw sI?ikauN jo idRStmwn pswrw hI nhIN sI[ inrgun<br />

bRhm jI sihj suBwv, Awpy Awp inhcl ivsmwd pRkwS hI pRkwS jwp’c lIx<br />

sn, hux BI Agm Apwr pRkwS srUp Ajwp vwihgurU jI BrpUr ho rhy hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

750<br />

q`qkrw


2.bRhm srUp siqgurU swihbwn jI dy AMdr bwhr, (jb) jdoN srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] (hir) vwihgurU jI(Apwr) pwrwvwr rihq pRkwS<br />

sihq(Agm) sog rihq hir smyN(eykih) ie`k, ie`k rs, eykY eykY qU rwieAw]<br />

vwihgurU jI BrpUr hn[ gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir<br />

nmskrw] jI dy AibnwsI suK; Awpn Awsn] Agm Apwr inrMkwr dyS’c, (qb)<br />

qdoN pwpW krky khu kaun nrk qy puMnW krky surg’c(Aauqwr) jMmdw hY?ikauN jo<br />

siqgurW dy AMdr, jb Akwru iehu; kCu n idRstyqw] Anuswr idRStmwn pswrw hI<br />

nhIN hY[ jb inrgun pRB; shj suBwie] Anuswr kyvl inrgun bRhm jI Awpxy<br />

AnMq bRhmMf dy srgun srUp sihq, sihj suBwie, Awpy Awp inhcl ivsmwd<br />

pRkwS hI pRkwS sihq jwp krdy swiKAwq ho rhy hn[ aupRokq prm au~cI su`cI<br />

mhW Agm ivsmwd AvsQw kmwauNidAW, ies’c lIx hn[ XQw:- khu nwnk;<br />

guir.bRhmu idKwieAw] mrqw jwqw; ndir n AwieAw]) nw kCu Awiebo.nw kCu<br />

jwiebo; rwm kI duhweI]) nh ikCu jnmY; nh ikCu mrY] Awpn cilqu; Awp hI<br />

krY]<br />

3.prmpUjnIk vwihgurU siqgurU swihbwn jI ny aupRokq Agm Apwr mhW<br />

ivsmwd AvsQw Awpxy Anyk ipAwry pRymI syvkW BgqW nUM BI b^SI hY[ ijvyN r`b<br />

srUp Bgq sRI kbIr swihb jI kih rhy hn[ XQw:- Ab qau jwie cFy isMGwsin;<br />

imly hY swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI]) mY n mrau;<br />

mirbo sMswrw] Ab moih; imilE hY jIAwvnhwrw]<br />

jb inrgun pRB; shj suBwie] qb isv skiq; khhu ikqu Twie] AwpxI<br />

rcnw rcx qoN pihlW, rUpu n ryK.n rMgu ikCu; iqRhu gux qy.pRB iBMn] (inrgun)<br />

pUrn ivsmwd Agm Apwr pRkwS hI pRkwS srUp(pRB) vwihgurU jI, (jb)<br />

jdoN(shj) SWq(shj) DIrj shj AvsQw’c (suBwie) suBwvk inrXqn hI<br />

inrMkwr srUp hn[ hux BI hr Git dy AMdr bwhr ivAwpk pRkwSk ho rhy hn[<br />

(qb) qdoN(isv) iSvjI(skiq) pwrbqI jI(khhu) d`so(ikqu) iks(Twie) jg@w<br />

sn?nw hI ien@W dI koeI aupwSnw krn vwlw sI[<br />

vw (isv) sqo gux(skiq) qmo gux khhu(ikqu) iks(Twie) jg@w sn?Bwv rjo<br />

qmo sqo qRYgux mwieAw nhIN sI[ jb eykih; hir Agm Apwr] srUp vwihgurU<br />

mh`ly pMjvyN jI ny au~bLdI dyZ’c bYT ky, qRY gux rhq.rhY inrwrI; swiDk isD.n<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

751<br />

q`qkrw


jwnY] rqn koTVI AMimRq sMpUrn; siqgur kY KjwnY] aupRokq AvsQw Awp kmweI<br />

hY, Bwv mhwrwj jI dy srUp’c isv jI, (skiq) mwieAw nhIN hY[ vw siqgurU<br />

swihbwn jI, Awpxy pRymI syvkW nUM, bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI;<br />

praupkwr aumwhw] prm au~cI su`cI jIvn mukiq AvsQw b^Sdy hn[ DMn bwbw<br />

b`uFw swihb jI Awid nUM b^SI[<br />

SuB is`iKAw:- nwn@w aupwSnw, rjo qmo sqo gux iqAwg ky, vwihgurU srUp<br />

siqgurU swihbwn jI dI pUjw syvw krky, inhwl hoxw hY[ XQw:- pRB pUjho; nwmu<br />

ArwiD] gur siqgur; crnI lwig]) siqguru pUjau; sdw sdw mnwvau] AYsI syv;<br />

drgh suKu pwvau]<br />

jb Awpih Awip; ApnI joiq DrY] qb kvn infru; kvn kq frY]<br />

prmpUjnIk; so gihr gBIrw gauhru jIau] vwihgurU jI AwpxI rcnw rcx qoN<br />

pihlW, siq sMqoK dieAw Drm vIcwr iKmw inmRqw hlImI gRIbI sihnSIlqw,<br />

AnMq bRhmMf nUM rcn, lYA krn dIAW AwpxIAW AnMq klW sihq, (jb) jdoN<br />

Ajpw jwp srUp inrgun bRhm jI (Awpih) Awp hI ApnI ivsmwd(joiq) cwnxI<br />

nUM Awip hI(DrY) Dr rhy sn, hux hn[ jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu;<br />

Awpnw jwpu] Anuswr Awpxw jwp Awp kr rhy sn, {hux BI sB dy AMdr bwhr<br />

ivAwpk ho ky sB nUM cwnx dy rhy hn[ XQw:- sB mih joiq; joiq hY soie] iqs dY<br />

cwnix; sB mih cwnxu hoie] }(qb) qdoN(kvn) kOx (infru) inrBau, (kvn) kOx<br />

(kq) ik`Qy(frY) frdw sI?vwihgurU inrMkwr jI dy ivsmwd suMdr srUp’c fr,<br />

in`frpuxw dovyN hI nhIN hn[ kyvl Su`D srUp Awpxy Awp pRkwSmwn Ajpw jwp kr<br />

rhy hn[ XQw:- jh; iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw]<br />

dUjw ArQ:- jb Awpn Awp; Awip pwrbRhm] qb moh khw; iksu hovq<br />

Brm] inrgun bRhm jI gurU Avqwr Dwr ky, au~bldI dyZ’c bYT ky rom 2 krky<br />

Ajpw jwp AnMq pRkwS’c lIx, aupRokq AvsQw kmw ky idKw rhy hn[ siqgurU<br />

swihb jI inrBau hoie rhy ilv eykY; nwnk.hir mnu mwnI] Anuswr ie`k vwihgurU<br />

jI dI ilv’c Bwry kSt shwridAW inrBau hn[ sgl smgRI.frih ibAwpI; ibnu<br />

fr krxYhwrw] Anuswr swrI rcnw fr’c hY, Awpxy pyRmIAW nUM gurSbd b^S ky,<br />

AwpxI kurbwnI dy ky, Anyk pRkwr dy fr qoN mukq kIqw, hux kr rhy hn[ ies<br />

leI Ab hm clI; Twkur pih hwir] jb hm.srix pRBU kI AweI; rwKu pRBU.BwvY<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

752<br />

q`qkrw


mwir] Anuswr AOguxW v`loN hwr ky pUrn ZRIbI Dwr ky, gurU jI dI Srn pY ky inrBau<br />

ho ky inhwl hovo jI[ vw Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI ny<br />

aupRokq Agm Apwr mhW ivsmwd AvsQw swrI izMdgI Awp kmweI hY, Awpxy pRymIAW<br />

bwby ibDIcMd jI, BweI jyTy jI, BweI gurdws swihb jI Awid pRymIAW nUM BI b^SI hY[<br />

pyRm meI SuB s`cI is`iKAw:- siqgurU swihb jI dI ShIdI jpx iDAwaux nmskwrny<br />

krky, gurqw ibrwjmwn siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI ieh AvsQw hux Awpxy pRymI<br />

syvkW nUM b^S rhy hn[ jo sB ku`J gurUpRmysr jI nUM Arp ky, BY kwhU kau.dyq nih;<br />

nih BY mwnq Awin] Anuswr inrBY hox dI hMgqw iqAwg ky, inrBY pd’c lIx rihMdy<br />

hn[ ijvyN prmpUjnIk bRhm srUp bwbw dIpisMG mnIisMG swihbwn jI Awid[<br />

Awpn cilq; Awip krnYhwr] nwnk; Twkur Agm Apwr] 2] 1.prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI &urmwauNdy hn:- AnMq bRhmMf, hr jIv dy AMdr<br />

bwhr, srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] (Agm) sog rihq(Twkur) vwihgurU<br />

jI nmo sUrj sUrjy; nmo cMdR cMdRy] nmo rwj rwjy; nmo ieMdR ieMdRy] nmo AMDkwry; nmo qyj<br />

qyjy] Anuswr (Agm) gMmqw rihq(Apwr) pwrwvwr rihq pRkwS sihq BrpUr hn,<br />

Bwv ieqnw pRkwS hI pRkwS hY ik ijs dI gMmqw, pwrvwr hI nhIN hY[ Agm Apwr<br />

ivsmwd vwihgurU jI auqpqI pwlxw lYAqw dy(Awpn) Awpxy praupkwrI, hMgqw<br />

rihq ivsmwd(cilq) kOqk Awip hI(krnYhwr) (krnY+hwr) krnY(hwr) vwly hn]<br />

2] XQw:- nh ikCu jnmY; nh ikCu mrY] Awpn cilqu; Awp hI krY]<br />

2.jb hovq; pRB kyvl DnI]) jb eykih; hir Agm Apwr]) jb inrgun pRB;<br />

shj suBwie]) jb Awpih Awip; ApnI joiq DrY] vwihgurU jI, siqgurU swihbwn jI<br />

dy srUp ’c pRgt ho ky, aupRokq AvsQw nUM kmwauNidAW au~bldI dyZ ’c bYTx,<br />

siqgurU gurU gRMQ swihb jI, sRI hirmMdr swihb jI rcx, lohy dy qMg ipMjry ’c bYTx,<br />

sIs kurbwn krn, pMj ipAwry swjx, aun@W qoN Awp AMimRq Ckx, dunIAW nUM qwrn<br />

Awid dy(Awpn) Awpxy praupkwrI hMgqw rihq (cilq) kOqk Awip hI (krnYhwr)<br />

(krnY+hwr) (krnY) krn (hwr) vwly hn[<br />

vw prmpUjnIk nwnk; Twkur Agm Apwr] 2] siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI,<br />

KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu; scy myry ipAwirAw] Anuswr AsMK<br />

bRhmMf nUM auDwrn dw Awpn cilq; Awip krnYhwr] Anuswr Awpxw kOqk Awp hI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

753<br />

q`qkrw


krn vwly hn, ikauN jo Awpxy is`KW dy isrW’qy ikRpw rUp Awpxy AnMq hsq kml<br />

r`Kdy hn[ hr smyN Awpxy ipAwirAW dy idl idmwZ’c gurbwxI Byjdy rihMdy hn[<br />

hr smyN s`cy nwmu dI AMimRq vrKw krky Awpxy ipAwirAW nUM AMimRq ipAwauNdy,<br />

AMimRq’c nuhwauNdy rihMdy hn] 2]<br />

AibnwsI suK; Awpn Awsn] qh jnm mrn; khu khw ibnwsn] AibnwsI<br />

pd b^Sx vwly prmpUjnIk s`cy siqgurU mh`lw pMjvW jI, sVdI bldI m`cdI<br />

loh’qy KV@ rhy hn, hor Anyk AibnwsI kOqk vrqwA ky AibnwsI dy ArQ kmw ky<br />

&urmw rhy hn:- siqgurU swihbwn jI AwpxI rcnw qoN pihlW, ij`Qy suK<br />

srUp(AibnwsI) nws qoN rihq, AsMK nUr BrpUr Anqklwvwn myhrvwn pRkwS<br />

srUp ivAwpk ivsmwd bRhm jI (Awpn) Awpxy suK srUp AibnwsI(Awsn)<br />

itkwxy, qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; Anuswr BrpUr ho rhy sn, (qh) iq`Qy AibnwsI<br />

suK; Awpn Awsn] ivsmwd bRhm jI ’c jnm mrn, nwsvwn idRStmwn pswry<br />

dw(ibnwsn) nwspuxw khu(khw) ik`Qy sI?Bwv nhIN sI, ikauN jo inrol Ajpw jwp<br />

ivsmwd pRkwS hI pRkwS srUp bRhm jI BrpUr ho rhy sn, hux BI v`fy Coty hr<br />

ikRm dy AMdr bwhr ivsmwd BrpUr ho ky, Ajpw jwp kr rhy hn[ vw.ivsmwd<br />

pUrn bRhm jI, gurU Avqwr’c pRgt ho ky, AibnwsI suK; Awpn Awsn] dy koit<br />

pRkwS dI swiKAwqqw’c hr vyly lIx rihMdy hn[<br />

vw siqgurU swihbwn jI AibnwsI suK; Awpn Awsn]) gurmuiK; roim roim<br />

hir iDAwvY]) jh; iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw]) pRB kY<br />

ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] Anuswr Anhd<br />

Junkwr Ajpw jwp’c lIx mhW ivsmwd AvsQw, Awpxy syvk nUM b^Sdy hn[ ies<br />

gurU crn-kmlW’c lIx AvsQw’c, Awpxy ipAwry guris`K nUM, siqgurU Arjndyv<br />

swihb jI, Anµq rUp qyry; nwrwiexw] Anuswr Awpxy AnMq pwk srUpW dy drSn<br />

b^Sdy hn[ siqgurU swihbwn jI dy smUh prm pwk sRIrW dy ijqny rom hn, iqqny<br />

hI muKwribMd hn, aun@W qoN vwihgurU mMqR dw jwp ho irhw hY[ Awpxy syvk nUM,<br />

inrgun srUp bRhm jI Awpxy koit bRhmMf dy pswry srgun srUp smyq vwihgurU 3<br />

jpidAW dy, sdw leI prm pwk drsn krvw idMdy hn[ gursyvk jI nUM, gurU<br />

pRymw-BgqI sihq, inrgun srgun jI dI ivsmwd eykqw krvw idMdy hn[ gursyvk<br />

nUM AYsI ivsmwd AvsQw’c goivMd jI g`jdy suxw idMdy hn[ (qh) iq`Qy gursyvk jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

754<br />

q`qkrw


dy srUp’c jnm mrn(ibnwsn) nwspuxw khu(khw) ik`Qy hY?ikauN jo gursyvk jI ny<br />

Awpxy pRIqm gurdyv jI nUM, kbIr.myrw muJ mih ikCu nhI; jo ikCu hY so qyrw] qyrw<br />

quJ kau saupqy; ikAw lwgY myrw] Anuswr Awpxw sIs sRvMs sB ku`J Arp ky, qqu<br />

igAwnu.lwie iDAwnu; idRsit smyitAw] Anuswr Awpxy idl ’coN idRStmwn dw<br />

ABwv kr idqw hY, Bwv idRStmwn nUM bRhm hI bRhm smJ ky ies’coN kyvl bRhm<br />

hI bRhm gRihx krdy hn, ies nwl moh vYr nhIN krdy, ies dI myr krky pkVdy<br />

nhIN, nw hI n&rq krdy hn[ gursyvk jI AYsy ivsmwd AibnwsI pd nUM pRwpq<br />

hn[ XQw:- mY n mrau; mirbo sMswrw] Ab moih; imilE hY jIAwvnhwrw]) iQru<br />

pwrbRhmu prmysro; syvku iQru hosI]) Ab qau jwie cFy isMGwsin; imly hY swirMg<br />

pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI]) hir ky syvk.jo hir Bwey; iqn@<br />

kI kQw inrwrI ry] Awvih n jwih.n kbhU mrqy; pwrbRhm sMgwrI ry]) inhclu<br />

scu Kudwie eyku; Kudwie bMdw AibnwsI]) nh ikCu jnmY; nh ikCu mrY] Awpn<br />

cilqu; Awp hI krY]<br />

jb pUrn krqw; pRBu soie] qb jm kI qRws; khhu iksu hoie] siqgurU<br />

swihbwn jI AwpxI rcnw rcx qoN pihlW, (jb) jdoN(pRBu) inrgun; srb klw<br />

smrQ]) pUrn pRkwS srUp AwpxI(soie) soBw Ajpw jwp(krqw) krn vwly Awp<br />

hI ho rhy sn, hux ho rhy hn, Bwv AsMK qyz pRkwS srUp inrgun bRhm jI Awpxy<br />

Awp nUM Awp jp rhy sn, hux jp rhy hn[<br />

vw jb pUrn krqw; pRBu soie] ivsmwd vwihgurU jI, siqgurU swihbwn jI dy<br />

Avqwr’c pRgt ho ky, Awpxy AMdr bwhr AsMK qyz pRkwS Ajpw jwp ’c lIxqw<br />

vwlI AvsQw kmw rhy hn[<br />

vw ieh ivsmwd AvsQw Awpxy pRymIAW nUM b^Sdy hn qy pRymI jn A`gy b^Sdy<br />

hn, (qb) qdoN jm(kI) dw(qRws) fr kSt(khhu) d`so iksu nUM hoie hY, Bwv huMdw<br />

hY?XQw:- Drmrwie hY.hir kw kIAw; hir jn syvk, nyiV n AwvY] jo hir kw<br />

ipAwrw, so sBnw kw ipAwrw; hor kyqI.JiK JiK AwvY jwvY] 17]) APirE jmu;<br />

mwirAw n jweI] gur kY sbdy; nyiV n AweI] sbdu suxy.qw dUrhu BwgY; mqu<br />

mwry.hir jIau vyprvwhw hy] 7]) AiDAwqmI hir gux qwsu min; jpih eyku<br />

murwir] iqn kI syvw, Drmrwie krY; DMnu svwrxhwru]<br />

jb Aibgq Agocr; pRB eykw] qb icqR gupq; iksu pUCq lyKw] siqgurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

755<br />

q`qkrw


swihbwn jI AwpxI rcnw rcx qoN pihlW, (jb) jdoN(eykw) ie`k Ajwiq hYN]<br />

Ajwid hYN] 141] (Agocr) suqMqR(Aibgq) inrgun(pRB) srb klw BrpUr pRB;<br />

ibrQw jwnnhwr] AsMK pRkwS srUp sn, (qb) qdoN; icqR gupqu lyKIAw] Anuswr<br />

jIv dy s`jy ^`by moFy’qy bYT ky , SuB ASuB krmW nUM ilKx vwly icqR gupq, lyKw iksu<br />

nUM(pUCq) pu`Cdy sn? vw.vwihgurU jI, siqgurU swihbwn jI dy srUp’c, inRivkwr<br />

hMgqw rihq inrml au~jl aupRokq jb Aibgq Agocr; pRB eykw] AvsQw’c lIx<br />

hn[ vw siqgurU swihbwn jI Awpxy pRymI jI dy lUM 2’c vs ky, aus nUM ieh AvsQw<br />

b^Sdy hn[ vw ijvyN dIvy qoN dIvw jgdw hY, iqvyN gursyvk pRymI jI Awpxy qoN A`gy<br />

hor pRymI nUM ieh AvsQw b^Sdy hn[<br />

jb nwQ inrMjn; Agocr AgwDy] qb kaun Cuty; kaun bMDn bwDy] siqgurU<br />

swihbwn jI AwpxI rcnw rcx qoN pihlW, (jb) jdoN vwihgurU jI(AgwDy) gMBIr<br />

fUMGy byhwQ (inrMjn) Su`D inrml pRkwS srUp, (Agocr) suqMqR ho`Cypuxy qoN rihq,<br />

Bwv Agm Apwr ivsmwd byhwQ suqMqR Su`D pRkwS hI pRkwS srUp(nwQ) mwlk sn,<br />

(qb) qdoN kaun hMgqw jmW AOguxW qoN Cuty qy kaun ien@W(bMDn) bMDnW’c(bwDy) b`Jy<br />

sn?ikauN jo inry nUr pRkwS srUp Awpxw jwp Awp kr rhy sn, {hux BI Ajpw<br />

jwp rUp srb ivAwpI hn[ }nwsvMq rcnw E~Qy hY hI nhIN[ vw siqgurU<br />

Arjndyv jI au~bldI dyZ’c bYTy ies AvsQw’c lIx hn[ Awpxy pRymI syvk jI<br />

nUM ieh AvsQw b^Sdy hn[ pRymI gursyvk jI A`gy ieh ivsmwd prm au~cI su`cI<br />

AvsQw b^Sdy hn[<br />

Awpn Awp; Awp hI Acrjw] nwnk Awpn rUp; Awp hI auprjw] 3]<br />

siqgurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI<br />

vwihgurU jI nUM ivsmwd hI ivsmwd &urmw rhy hn:- AibnwsI suK; Awpn Awsn])<br />

jb pUrn krqw; pRBu soie]) jb Aibgq Agocr; pRB eykw]) jb nwQ inrMjn;<br />

Agocr AgwDy] inrgun inrMkwr Ajpw jwp vwihgurU jI AwpxI rcnw qoN pihlW,<br />

AibnwsI pUrn Aibgq inrMjn sn[ rcnw rc ky BI inrgun inrMkwr S`uD srUp<br />

sBnI QWeI CUCm qoN CUCm ikRmW, v`fy qoN v`fy AkwrW dy AMdr bwhr, hr smyN lbw<br />

lb BrpUr ivAwpk pRkwSk inrlyp ho rhy hn[ ivsmwd vwihgurU jI ny(Awpn)<br />

Awpxw rUp, AnMq sUrj cMd qwry mMfl DrqIAW, AnMq bRhmMf dw pswrw Awp hI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

756<br />

q`qkrw


Awpxy ivsmwd Anq klwvwn pUrn myhrvwn inrgun srUp’coN (auprjw) pYdw kIqw<br />

hY[ ies’c ivAwpk pRkwSk inrlyp BI ho rhy hn[ ieh Awp jI dy hI(Awpn)<br />

Awpxy Awp(Acrjw) ivsmwd srgun srUp jI hn] 3] XQw:- jo dIsY; so qyrw rUpu]<br />

gux inDwn; goivMd AnUp]) jo dIsY; so eyko qU hY] bwxI qyrI; sRvix suxIAY] dUjI<br />

Avr.n jwpis kweI; sgl qumwrI Dwrxw]) quDu ibnu dUjw; nwhI koie] qU krqwru;<br />

krih so hoie]) Aivgqo inrmwielu aupjy; inrgux qy srguxu QIAw]) inrgunu Awip;<br />

srgunu BI EhI] klw Dwir ijin sglI mohI]<br />

jh inrml purKu; purK piq hoqw] qh ibnu mYlu; khhu ikAw Doqw] vwihgurU<br />

siqgurU swihbwn jI AwpxI rcnw rcn qoN pihlW, (jh) ij`Qy(inrml) au~jl pRkwS<br />

srUp(purKu) pUrn hI(purK) pUrn, Bwv pUrn 3 inrml 3 hI inrml inrMkwr pRkwS<br />

hI pRkwS Ajpw jwp srUp(piq) pqI jI, iezq sihq, ivsmwd inrml<br />

inrMkwrjI(hoqw) ho rhy sn[ inrml inrml.sUcw sUco; sUcw sUco sUcw] AMq n<br />

AMqw.sdw byAMqw; khu nwnk.aUco aUcw] (qh) iq`Qy Anq klwvwn Su`D hI Su`D ivAwpk<br />

lbw lb BrpUr, ivkwr vYr inMdw AOguxW hMgqw dI mYlu ibnu sn, (khhu) d`so jI<br />

iq`Qy(ikAw) kI Doqw sI?ikauN jo mYL qy Dox vwlw hI nhIN sI[ vw pRIqm vwihgurU jI<br />

ny siqgurU swihbwn jI dy Avqwr’c pRgt ho ky, sIs dyx q`k aupoRkq AvsQw kmweI<br />

hY[ vw Awpxy ipAwry pRymI syvkW nUM ieh Agm ivsmwd AvsQw b^SI hY[ pyRmIAW ny<br />

Bu`Ky iqhwey kubol shwridAW, AMg 2 ktwauNidAW, DrmXu`D lVidAW, fUMGy qoN fUMGy P`t<br />

shwridAW, b`icAW nUM toty krwauNidAW AwpxI JoLIAW’c puAwauNidAW, nyizAW’qy<br />

tMgwauNidAW, sbr Sukr kmwauNidAW Bwxy’c pRsMn rihMidAW suAws 2 nwm jpidAW<br />

ivsmwd inrgun inrMkwr AvsQw kmweI hY qy A`gy BI b^SI hY[<br />

pyRm meI SuB s`cI is`iKAw[ Twkur kw syvku; AwigAwkwrI] Twkur kw syvku;<br />

sdw pUjwrI] pyRmI guris`K jI.gur kau; kurbwnu jwau hW] Anuswr Awpxw sIs pRvwr<br />

sB ku`J gurU jI qoN kurbwn krky gurU pyRm-BgqI krn, hMgqw iqAwgx, gurU jI dI<br />

ikRpw dy pwqr bx ky, aupRokq inrml inrMkwr Agm ivsmwd AvsQw ’c gurpRswid<br />

lIx hox[<br />

jh inrMjn; inrMkwr inrbwn] qh kaun kau mwn; kaun AiBmwn]<br />

prmpUjnIk vwihgurU siqgurU swihbwn jI AwpxI rcnw rcx qoN pihlW, (jh) ij`Qy<br />

mwn AiBmwn moh Brm mhW pwp puMn dy(inrbwn) (inr+bwn) (bwn) du`K qoN(inr)<br />

rihq, (inrMjn) Su`D inrgun pRkwS hI(inrMkwr) pRkwS srUp Ajpw jwp bRhm jI,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

757<br />

q`qkrw


Awpxy Awp pRkwSmwn hI pRkwSmwn sn, (qh) iq`Qy(kaun) iks(kau) nUM<br />

Awpxy(mwn) siqkwr dI ie`Cw qy mwn &urnw sI?qy(kaun) iks nUM(AiBmwn) hMkwr<br />

&urnw sI? vw jh inrMjn; inrMkwr inrbwn] pUrn bRhm jI ny, siqgurU<br />

swihbwn jI dy Avqwr’c sIs sRvMs vwrn q`k du`K kSt shwridAW, Bwxy ilv’c<br />

rom 2 krky lIx rihMidAW, aupRokq AvsQw kmw ky drsweI hY[ vw A`gy Awpxy<br />

pRymI guris`KW nUM b^SI hY[ vw pRymIAW ny A`gy hor pyRmIAW nUM b^SI hY[ SuB<br />

is`iKAw:- hy mn!siqgurU swihbwn jI dy s`cy crnkmlW dw iDAwn Dwr ky,<br />

siqkwr mwx dI ie`Cw qy hMkwr iqAwg[<br />

jh srUp; kyvl jgdIs] qh Cl iCdR; lgq khu kIs] siqgurU swihbwn jI<br />

AwpxI rcnw rcx qoN pihlW, (jh) ij`Qy(kyvl) ie`ko ie`k ivsmwd(jgdIs)<br />

inrgun inrMkwr AsMK nUr qyz pRkwS, Arbd nrbd DuMDUkwrw] Drix n ggnw;<br />

hukmu Apwrw] nw idnu rYin, n cMdu.n sUrju; suMn smwiD lgwiedw] 1] Ajpw jwp<br />

srUp sn, khu(qh) iq`Qy vwihgurU jI Awp(kIs) iks(Cl) kpt(iCdR)<br />

doS’c(lgq) l`gdy.sn? vw(kIs) iksnUM(Cl) kpt (iCdR) doS(lgq) l`gdy sn?<br />

vw AYsy ivsmwd vwihgurU jI, siqgurU swihbwn jI dy srUp’c pRgt ho ky, aupRokq<br />

mhW Acrj ivsmwd AvsQw, pUrn bRhm’c lIx hn[<br />

vw pUry gurU jI Awpxy pRymI is`K nUM, jh ACl ACyd; AByd smwieAw] aUhw;<br />

iksih ibAwpq mwieAw] Awpxy s`cy crnkmlW’c lIxqw rUpI aupRokq AvsQw<br />

b^Sdy hn[<br />

vw pRymIAW ny A`gy hor pyRmIAW nUM b^SI hY [<br />

jh joiq srUpI; joiq sMig smwvY] qh iksih BUK; kvnu iqRpqwvY] vwihgurU<br />

siqgurU swihbwn jI AwpxI rcnw rcx qoN pihlW, (jh) ij`Qy(joiq) pRkwS srUpI<br />

Ajpwjwp bRhm, (joiq) pRkwS srUp Ajpwjwp bRhm sMig(smwvY) smw rhy sn,<br />

Bwv pRkwS srUp Ajpwjwp bRhm jI Awpxy pRkwS’c Awp hI lIx ho rhy sn[<br />

(qh) iq`Qy(iksih) iks nUM Kwx dI Bu`K qy pdwrQ Bogx dI iqRSnw dI BUK sI?<br />

qy(kvnu) kOx(iqRpqwvY) rjwauxw krdw sI?ikauN jo E~Qy n sRIr sn, n hI Bu`K sI,<br />

Ajpw jwp pUrn bRhm jI pUrn bRhm jI ’c lIx ho rhy sn[ vw siqgurU<br />

swihbwn jI Avqwr Dwr ky, ies AvsQw nUM Awp kmw rhy hn[ vw ieh prm<br />

au~cI su`cI AvsQw Awpxy pRymI syvkW nUM BI b^Sdy hn[ ijQY nIc smwlIAin;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

758<br />

q`qkrw


iqQY.ndir qyrI bKsIs] Anuswr(jh) ij`Qy (joiq) pRkwS srUpI Ajpw jwp bRhm,<br />

gurU jI dI ndr b^SIS nUM pRwpq gursyvk jI dI joiq sMig(smwvY) smw rhy hn[<br />

XQw:- bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu Brmu] (qh)<br />

iq`Qy(iksih) iks syvk nUM Kwx dI Bu`K, pdwrQ Bogx dI iqRSnw dI BUK<br />

hY?qy(kvnu) kOx(iqRpqwvY) rjwauxw krdw hY?ikauN jo E~Qy gursyvk jI jIvq Bwv<br />

qoN mr ky gurU crn-kmlW’c lIx ho cu`ky hn[ gurU jI gursyvk dy lUM 2’c vs ky<br />

Ajpw jwp kr rhy hn, ^udI imtw idqI hY, AMdr bwhr Ajpwjwp bRhm jI idKw<br />

idqyy hn[ XQw:- KudI imtI qb suK Bey; mn qn Bey Arog] nwnk.idRstI<br />

AwieAw; ausqiq krnY jogu]) mY.bhuiV n iqRsnw BuKVI; hau rjw.iqRpiq AGwie<br />

jIau]) bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu Brmu] vw<br />

gursyvk jI A`gy BI hor pyRmIAW nUM BI ieh AvsQw b^Sdy hn[<br />

krn krwvn; krnYhwru] nwnk krqy kw; nwih sumwru] 4] 1.vwihgurU<br />

siqgurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI<br />

&urmwauNdy hn:- inrgun srUp vwihgurU jI, Awpxy srgun srUp, AsMK bRhmMf nUM<br />

Awpxy ’coN(krn) rcx qy ies’c ivAwpk pRkwSk ho ky, ies qoN Ajpw jwp Aqy<br />

ies dI hrkq Aqy sB ku`J (krnYhwru) krn vwly, (krwvn) krwaux vwly Awp hI<br />

hn[ AYsy ivsmwd krqy purKu jI(kw) dw(sumwru) AMq nwih hY] 4] 2.vwihgurU<br />

siqgurU nwnk siqgurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- krqy Akwl purK vwihgurU<br />

jI kw(sumwru) AMq nwih hY, ikauN jo gurU Avqwr’c pRgt ho ky, jh inrMjn;<br />

inrMkwr inrbwn] qh kaun kau mwn; kaun AiBmwn]) jh srUp; kyvl jgdIs]<br />

qh Cl iCdR; lgq khu kIs]) jh joiq srUpI; joiq sMig smwvY] qh iksih BUK;<br />

kvnu iqRpqwvY] mhW Agm ivsmwd A&ur AvsQw nUM Awp kmw ky, Awpxy pRymI jI<br />

nUM ies AvsQw dI b^iSS krn qy aus qoN A`gy hor pyRmIAW nUM (krwvn) krwaux<br />

vwly hn[ pyRmI Awpxy qoN A`gy hor pyRmIAW’qy ieh b^SIS (krnYhwru) krn vwly<br />

hn, ies qr@W dIvy qoN dIvw A`gy jgdw hI rihMdw hY] 4] XQw:- gur isKhu.gur<br />

isKu hY; pIr.pIrhu koeI[<br />

jb ApnI soBw; Awpn sMig bnweI] qb kvn mwie bwp; imqR suq BweI])<br />

aUhW sUrj nwhI cMd] Awid inrMjnu krY Anµd] Anuswr vwihgurU siqgurU swihbwn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

759<br />

q`qkrw


jI ny AwpxI AnMq bRhmMf dI rcnw rcx qoN pihlW, (jb) jdoN ApnI srb<br />

ivAwpI pRkwS srUp Ajpw jwp s`cI soBw(Awpn) Awpxy ivsmwd srb ivAwpI<br />

pRkwS inrgun inrMkwr sMig nwl bnweI sI, Bwv AsMK AnMq ivsmwd pRkwS srUp<br />

inrMkwr hI inrMkwr jI Ajpw jwp rUp AwpxI soBw Awp hI bx rhy sn[ XQw:-<br />

qyrI soBw quDu; scy myry ipAwirAw] (qb) qdoN (kvn) ikhVy mwie bwp imqR(suq)<br />

spu`qR BweI sn?Bwv nhIN sn[<br />

vw mhW ivsmwd inrMkwr jI ny siqgurU swihbwn jI dy srUp’c pRgt ho ky,<br />

joiq srUp sdw suKdwqw scy soBw pwiedw] 3] Anuswr ApnI srb ivAwpI pRkwS<br />

srUp mhW ivsmwd s`cI soBw, (jb) jdoN (Awpn) Awpxy sMig bnweI hY, Bwv<br />

inrMkwr jI siqgurU swihbwn jI dy ihrdy rom 2’c Anhdu vwjY; shij suhylw]<br />

sbid Anµd kry sd kylw] Anuswr Ajpw jwp g`j rhy hn, AMdr bwhr AsMK nUr<br />

srUp Ajpw jwp vwihgurU jI ivAwpk pRkwSk ho ky, jwp sihq pRkwS dy, Awpxy<br />

suMdr s`cy ivsmwd drSn b^S rhy hn[ Awpxy srgun srUp AnMq sUrj cMd<br />

DrqIAW, kRoVW bRhmMfW dy smUh jIA jMq jwp krdy AMdr drsw rhy hn[ vwihgurU<br />

jI Awpxy srUp siqgurU swihbwn jI dy AMdr bwhr, gursbd ArQ ivsmwd pRkwS<br />

sihq drSn b^Sx rUp AwpxI soBw Awp bxw rhy hn[ XQw:- AYsI qyry drsn<br />

kI soB, Aiq Apwr ipRA AmoG; qYsy hI sMig sMq bny]) Birpuir Dwir rhI; soB<br />

jw kI] pUr smgRI; pUry Twkur kI]) myry lwln kI soBw] sd nvqn; mn rMgI<br />

soBw] siqgurU kI soBw inrMkwr bnI[ siqgurU inrMkwr srb ky DnI[ siqgurU<br />

swihbwn jI dI jdoN Acrj mhW ivsmwd aupRokq AvsQw hY[<br />

qb kvn mwie bwp; imqR suq BweI (qb) qdoN(kvn) ikhVy mwie bwp<br />

imqR(suq) spu`qR BweI hn?sB bRhm hI bRhm jI hn[ XQw:- jil Qil mhIAil<br />

pUirAw; suAwmI isrjnhwru] Aink BWiq hoie psirAw; nwnk eykMkwru])<br />

qum.pUrn pUir rhy sMpUrn; hm BI.sMig AGwey] imlq imlq.imlq imil rihAw;<br />

nwnk.khxu n jwey] 4] 6]) sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf<br />

prqwpu]) vw inrMkwr srUp siqgurU swihbwn jI ny jdoN Awpxy ipAwirAW nUM jb<br />

ApnI soBw; Awpn sMig bnweI]) kbIr.qUM qMU krqw, qU hUAw; muJ mih.rhw n hUM]<br />

jb Awpw pr kw, imit gieAw; jq dyKau.qq qU] AwpxI prm au~cI su`cI mhW<br />

ivsmwd aupRokq AvsQw b^SI hY[ (qb) qdoN (kvn) ikhVy mwie bwp imqR (suq)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

760<br />

q`qkrw


spu`qR BweI hn? Bwv nhIN hn, ikauN jo vwihgurU gurU jI lUM 2’c vs cu`ky hn[ ies<br />

mhW ivsmwd inrmoh inRivkwr inrhMkwr prm au~cI su`cI inrMkwr AvsQw’c lIx,<br />

gurmuiK gurU ipAwry DrmXu`D lVidAW sMq doKIAW nUM mwridAW, fUMGy P`t shwridAW<br />

AMg 2 ktwauNidAW, h`s 2 ky iKVy m`Qy jYkwry g`jw ky Amr ShIdIAW pw rhy hn[<br />

A`gy pRymIAW nUM ieh ivsmwd AvsQw sdw leI b^S rhy hn[<br />

jh srb klw; Awpih prbIn] qh byd kqyb; khw koaU cIn]<br />

1.prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI, koit bRhmMf dI rcnw rcx qoN pihlW, (jh)<br />

ij`Qy AibnwsI suK; Awpn Awsn] Anuswr koit bRhmMf AnMq bRhmigAwnIAW sMqW<br />

BgqW siq sMqoK SuB guxW nUM AksmwqR Awpxy’coN pRgt krn dIAW (srb) swrIAW<br />

sMpUrn(klw) SkqIAW sihq, (Awpih) Awp hI(prbIn) pRkwSmwn Ajpw jwp<br />

pwrbRhm jI sn[ (qh) iq`Qy byd kqyb (khw) ik`Qy(koaU) koeI(cIn) vIcwrdw<br />

sI?keI koit; byd purwn isimRiq Aru swsq] qy idRStmwn Akwr hI nhIN sn[<br />

vw vwihgurU jI siqgurU swihbwn jI dy srUp’c pRgt ho ky, inRivkwr Ajpw jwp<br />

’c lIx, bRhmigAwnI; sgl kI rInw] aupRokq jh srb klw; Awpih prbIn]<br />

mhW ivsmwd AvsQw nUM kmw rhy hn[ Awpxy pRymI syvkW nUM b^S rhy hn[ pRymI<br />

gursyvk jI ieh ivsmwd AvsQw A`gy b^Sdy hn[ ijvyN Bgq sUrdws swihb jI<br />

AwpxIAW AMdrlIAW A`KW nwl, siqgurU Arjndyv swihb jI dy drSn krky qy sRI<br />

muKvwk sux ky, rom 2 krky vwihgurU jI dy ismrn’c lIx ho ky, Cwif mn; hir<br />

ibmuKn ko sMgu] kyvl ie`k quk aucwr ky ivsmwd ho gey[ dyh dI su`D bu`D hI n<br />

rhI[ pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]<br />

AvsQw’c inmK inmK; Twkur nmskwrY] Anuswr siqgurU Arjndyv swihb jI nUM<br />

nmskwrW hI nmskwrW krn l`gy[ XQw:- Awps kau; Awpih Awdysu] iqhu gux<br />

kw; nwhI prvysu] aupRokq mhW ivsmwd AvsQw’c lIx dyK ky, pwrbRhm grIb<br />

invwj]) grIb invwju.guseIAw myrw; mwQY CqRü DrY] siqgurU pRmysr jI ny ipAwry<br />

Bgq jI nUM, ies gursbd dw isropw b^iSAw, Awpxy ipAwry Bgq jI Awpxy<br />

sIs’qy ibTwey, ijs’c aun@W dI pUrn Agm ivsmwd mihmw dw kQn hY[ XQw:-<br />

swrMg mhlw 5 sUrdws siqgur pRswid] hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu<br />

Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok] 1] rhwau] drsnu pyiK.Bey<br />

inribKeI; pwey hY sgly Qok] Awn bsqu isau, kwju n kCUAY; suMdr bdn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

761<br />

q`qkrw


Alok]1] isAwm suMdr qij.Awn ju cwhq; ijau kustI qin jok] sUrdws mnu pRiB<br />

hiQ lIno; dIno iehu prlok]<br />

2.(qh) iq`Qy Bgq sUrdws jI dI vwihgurU jI’c lIxqw vwlI pUrn Agm<br />

ivsmwd AvsQw’c byd kqyb(khw) ik`Qy(koaU) koeI(cIn) vIcwrdw hY?ikauN jo<br />

Bgq mhWpurS dy rom 2 AMdr, jh srb klw; Awpih prbIn] vwihgurU jI vs<br />

ky, Awpxw jwp Awp kr rhy hn[ gursyvk nUM sRIr dI su`D bu`D hI nhIN[ Awpxy<br />

ipAwry Bgq jI nUM vwihgurU mh`lw pihlw jI Awpxy AnykW srgun srUp Dwr ky<br />

drSn b^S rhy hn[ ieauN siqgurU dsy pwiqswh jI Awpxy AnykW srUp Dwr ky,<br />

Awpxy ipAwry BgqW nMU drSn b^Sdy rihMdy hn[ ies leI byd kqyb nUM iqAwg ky,<br />

bydu bfw; ik jhW qy AwieAw] Anuswr ijn@W’coN byd kqyb pRgty hn, aun@W’c lIx<br />

hox leI &urmw rhy hn:- byd kqyb ibKY; hir nwhI] jwn lyhu hir jn; mn<br />

mwhI]) ijn mq; byd kqybn iqAwgI] pwrbRhm ky; Bey AnurwgI]<br />

jb Awpn Awpu; Awip auir DwrY] qau sgn Apsgn; khw bIcwrY]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI AwpxI AnMq bRhmMf dI rcnw rcx qoN<br />

pihlW, jh joiq srUpI; joiq sMig smwvY] Anuswr(jb) jdoN Anq klwvwn<br />

ivAwpk nwnk; Twkur Agm Apwr] pRkwS srUp inrgun bRhm jI Awpxy(auir)<br />

AMdr (Awpn) Awpxy Awpu nUM Awip hI(DwrY) Dwr rhy sn[ (qau) qdoN<br />

sgn(Apsgn) kusgn dw vIcwr(khw) ik`Qy koeI(bIcwrY) vIcwrdw sI? ikauN jo<br />

idRStmwn Akwr hI nhIN sI[<br />

vw AYsy ivsmwd inrMkwr jI, siqgurU swihbwn jI dy AMdr bwhr rom 2<br />

ihrdy’c, Ajpw jwp rUp koit pRkwS srUp swiKAwq ho rhy hn[ ies leI gurU<br />

pRmysr jI sgn Apsgn dI vIcwr nhIN krdy, Bwv inrgun bRhm jI, gurU<br />

Avqwr’c pRgt ho ky aupRokq AvsQw nUM kmw rhy hn[ vw siqgurU swihbwn jI<br />

nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr isr Arpx vwly Awpxy<br />

pRymI gursyvk jI dy ihrdy’c vs ky , ieh ivsmwd prm au~cI AvsQw b^Sdy hn[<br />

pRymI gursyvk jI A`gy b^Sdy hn[ pRymI syvk jI sIs kurbwn krn l`igAW , AMg 2<br />

ktwaux l`igAW, (qau) qdoN sgn(Apsgn) kusgn dw vIcwr(khw) ik`Qy(bIcwrY)<br />

vIcwrdy hn? EQy idRStmwn Akwr hI nhIN hn?so AsMK nUr qyz pRkwS Anq<br />

klwvwn ivsmwd ivAwpk ikRpw srUp gurU jI dy crn-kmlW’c lIx ho ky, fr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

762<br />

q`qkrw


Brm vihm sgn kusgn joiqS vIcwr iqAwgxw[ jdoN mn kusgn klpy, qdoN<br />

prmpUjnIk vwihgurU vwihgurU dsW pwiqswhW jI dy nwm, gurU jI dI ShIdI<br />

kurbwnI jpxI, inhwl hovxw jI[<br />

jh Awpn aUc; Awpn Awip nyrw] qh kaun Twkuru; kaunu khIAY cyrw]<br />

inrgun bRhm jI kyvl Awpy Awp hn[ siqgurU swihbwn jI AwpxI rcnw rcx qoN<br />

pihlW, (jh) ij`Qy iqMnW guxW AOguxW ivkwrW qoN(aUc) au~cy, (Awpn) Awpxy inrgun<br />

srUp’c(Awpn) Awpxy Awip’c Awp hI lIx, (nyrw) nyVy qoN nyVy AnMq pRkwS<br />

Anqklw sihq inrgun hI inrgun sn, idRStmwn Akwr hY hI nhIN sn[ (qh)<br />

iq`Qy kaun(Twkuru) mwlk qy kaunu(cyrw) cylw (khIAY) khIey? vw vwihgurU jI<br />

siqgurU swihbwn jI dy srUp’c ies prm au~cI su`cI mhW Agm ivsmwd AvsQw nUM<br />

kmw ky, drsw rhy hn[ ijvyN prm pUjnIk mh`lw dsvW jI, gurbwxI gurU mrXwdw<br />

bRhmigAwn AMimRq dI SuB dwq b^S ky, pMjW ipAwirAW dy snmuK h`Q joV isr<br />

JukwA ky, v`fy dwqy jI huMidAW mMgqy bx ky , AMimRq dI dwq mMg ky, Ck rhy hn[<br />

Awp jI ieh ivsmwd AvsQw Awpxy syvk nUM A`gy b^Sdy hn[ gurU jI dI AiDk<br />

qoN AiDk v`fI vifAweI hY, jo gurU jI dy syvk BI A`gy ieh AvsQw b^Sdy hn[<br />

(qh) iq`Qy kaun(Twkuru) mwlk qy kaunu(cyrw) cylw(khIAY) khIey?sBu goibMdu hY;<br />

sBu goibMdu hY] goibMd ibnu; nhI koeI] Anuswr gurU pRmysr jI Awp gurU huMidAW,<br />

Awpxy hI cyilAW dy cyly bx ky, gurU jI dy murId bxn nUM bhuq v`fI vifAweI dy<br />

rhy hn[ XQw:- vh pRgitE.mrd AgMmVw; vrIAwm iekylw[ vwhu vwhu gur goibMd<br />

isMG; Awpy guru cylw]) qh; swc inAwie inbyrw] aUhw sm Twkuru; sm cyrw]) Awpy<br />

hI rwjn.Awpy hI rwieAw; kh kh Twkuru.kh kh cyrw] pwpI, Twkur bx ky,<br />

AwpxI vifAweI Awp krn krwaux’c suK mMndw hY, v`fypuxy hMgqw dw AiBAws<br />

krky Kpdw hY[ vifAweI nUM hI Awpxw AwDwr mMndw hY, pr gurU pRmysr jI nUM,<br />

ieik inrMkwrI; nwm AwDwir] Anuswr nwm gurbwxI dw hI AwDwr hY[ duinAwvI<br />

vifAweI nUM JU`TI mMn ky, gurU jI dy cyry ZRIb Zulwm dwsn dws bnx dw aupdyS<br />

b^Sdy hn[ ijs krky vwihgurU jI’c lIxqw hovy[ XQw:- srb kI ryx; hovIjY]<br />

Awpu imtwie; imlIjY]) qau dyvwnw jwxIAY; jw swihb Dry ipAwru] mMdw jwxY Awp<br />

kau; Avru Blw sMswru]) sgl sMqn pih; vsqu iek mWgau] krau ibnMqI; mwnu<br />

iqAwgau] vwir vwir.jweI lK vrIAw; dyhu sMqn kI DUrw jIau] so vwihgurU gurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

763<br />

q`qkrw


jI ny Awpxy syvk dI, Twkur bnx dI ie`Cw hI myt idqI hY[ mhwn b^iSS krky<br />

gurU jI dy dwsn dws bx ky, inhwl 3 hox dI idRVqw pRp`kqw b^SI hY[ XQw:-<br />

CCw; Cohry dws qumwry] dws dwsn ky; pwnIhwry] CCw; Cwru hoq qyry sMqw] ApnI<br />

ik®pw krhu; BgvMqw]) pihlw mrxu kbUil; jIvx kI Cif Aws] hohu sBnw kI<br />

ryxukw; qau Awau hmwrY pwis]) jau qau; pyRm Kylx kw cwau] isru Dir qlI; glI<br />

myrI Awau] iequ mwrig; pYru DrIjY] isru dIjY; kwix n kIjY]<br />

ibsmn ibsm; rhy ibsmwd] nwnk.ApnI giq; jwnhu Awip] 5]<br />

prmpUjnIk pRkwS srUp vwihgurU siqgurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq<br />

sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk<br />

mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy hn:- pRIqm; pRym Bgiq ky dwqy]) srgun<br />

inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir jwip] 1]<br />

Ajpw jwp vwihgurU jI dy Avqwr DMn siqgurU rwmdws swihb jI, qumrI giq<br />

imiq; qum hI jwnI]) ApnI giq imiq; jwnhu Awpy] Anuswr Awp jI ApnI srb<br />

ivAwpI Ascrj Agm Apwr mhW ivsmwd, gurmuiK; roim roim hir iDAwvY]<br />

gurmuiK(giq) AvsQw nUM Awip hI(jwnhu) jwxdy hoN jI, ikauN jo, jb ApnI soBw;<br />

Awpn sMig bnweI] qb kvn mwie bwp; imqR suq BweI]) jh srb klw; Awpih<br />

prbIn] qh byd kqyb; khw koaU cIn]) jb Awpn Awpu; Awip auir DwrY] qau<br />

sgn Apsgn; khw bIcwrY]) jh Awpn aUc; Awpn Awip nyrw] qh kaun Twkuru;<br />

kaunu khIAY cyrw] ies srb ivAwpI mhW Agm Apwr ivsmwd AvsQw’c hr<br />

smyN, (ibsmwd) Ascrj qoN (ibsm) Ascrj, (ibsmn) Ascrj ho rhy hoN jI[<br />

XQw:- sKI shylI rwm rMig rwqI; mn qn ieC pujwey] nwnk Acrju.Acrj isau<br />

imilAw; khxw kCU n jwey]) khu kbIr.gUMgY guVu KwieAw; pUCy qy.ikAw khIAY])<br />

ibsmn ibsm; Bey ibsmwd] ijin bUiJAw; iqsu AwieAw sÍwd]) vwhu vwhu scy<br />

pwiqswh; qU scI nweI] siqgurU swihbwn jI ny ies AvsQw dI dwiq Awpxy pRymI<br />

nUM, pRymI ny A`gy qoN A`gy b^SI hY] 5]<br />

jh ACl ACyd; AByd smwieAw] aUhw; iksih ibAwpq mwieAw] Akwr<br />

Akwr nUM k`tdw ivMn@dw CLdw hY, sB AkwrW dy krqy, Ajpw jwp inrMkwr Akwl<br />

purK ujI, AkwrW nUM rc ky, Awpxy hukm BY’c clwauNdy hn[ XQw:- BY ivic; joD<br />

mhwbl sUr] BY ivic; Awvih jwvih pUr] sgilAw Bau; iliKAw isir lyKu]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

764<br />

q`qkrw


nwnk; inrBau inrMkwru scu eyku] 1]) hukmY AMdir.sBu ko; bwhir hukm n koie]<br />

nwnk.hukmY jy buJY; q haumY khY n koie] 2]) DrqI aupir kot gV; kyqI geI<br />

vjwie] jo.Asmwin n mwvnI; iqn nik nQw pwie]) siqgurU swihbwn jI AwpxI<br />

rcnw rcx qoN pihlW, Awpxy ivAwpk Ajpw jwp inrgun srUp’c(jh) ij`Qy<br />

(ACl) CL qoN rihq ivAwpk sn, hn, Bwv ivAwpk pRkwSk Acwh AmMg dwqy<br />

inrml krqy hoxy krky, Awp jI’c koeI CL nhIN, ies leI Awp iksy nwl CL<br />

nhIN krdy, nw hI Awp jI nUM koeI CL skdw hY, (ACyd) k`tx qoN rihq ivAwpk<br />

hn, Bwv ivAwpk hoxy krky, Awp jI nUM koeI k`t nhIN skdw, Awp iksy nUM nhIN<br />

k`tdy, (AByd) ivMn@x qoN rihq ivAwpk hn, Bwv ivAwpk hoxy krky Awp jI nUM<br />

koeI ivMn@ nhIN skdw, Awp BI iksy nUM nhIN ivMn@dy, jh joiq srUpI; joiq sMig<br />

smwvY] Anuswr Awpxy inrgun srUp’c Awpxy Awp’c Awp hI(AByd) (A+Byd)<br />

(Byd) Prk qoN(A) rihq (smwieAw) smw rhy sn[ ijvyN mMdr’c dIvw pRkwSdw hY,<br />

iqvyN inAwiek, vwihgurU jI nUM ie`k dysI mMndy hn, pr vwihgurU jI ie`k dysI nhIN<br />

hn[ dIvy dy cwnx A`gy El@w ho skdw hY, k`itAw ivMin@AW jw skdw hY, pr<br />

vwihgurU jI ik srbqR dysY] Anuswr Anq klwvwn srb ivAwpk inry pRkwS hI<br />

pRkwS jh ACl ACyd AByd smwieAw] srUp sn[ (aUhw) au~Qy mwieAw(iksih)<br />

iks nUM(ibAwpq) ivAwpdI cuMbVdI sI?<br />

vw AYsy ACl ACyd AByd Agm Apwr mhW ivsmwd srb ivAwpI Ajpw<br />

jwp inrMkwr jI siqgurU swihbwn jI dy srUp’c pRgt ho ky, aupRokq mhW ivsmwd<br />

AvsQw nUM kmw ky, mwieAw qoN inrlyp rhy hn[ Awpxy pRymIAW nUM ies AvsQw dI<br />

b^iSS kr rhy hn[ jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau]<br />

Anuswr gurU ipAwry AMg 2 ktwauNidAW jh ACl ACyd AByd smwieAw] AvsQw<br />

kmw ky idKw rhy hn[ gursyvk jI ieh AvsQw A`gy b^S rhy hn[ (aUhw) au~Qy,<br />

jh; iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw] AvsQw’c(iksih) iks<br />

pRymI gursyvk dy syvk nUM mwieAw(ibAwpq) ivAwpdI cuMbVdI hY, ikauN jo gurU pRymI<br />

jI, hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj<br />

Duin Jok] AvsQw’c lIx Awpxy gurU pRIqm jI dy snmuK iKVy m`Qy , pUrn<br />

bRhmigAwnI bwbw mnI isMG swihb jI bMd 2 ktvw rhy hn[ k`ty bMd 2’coN sRI<br />

suKmnI swihb jI dw pUrIAW lgW lw ky SuD aucwrn ho irhw hY[ mInu pkir.PWikE<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

765<br />

q`qkrw


Aru kwitE; rWiD kIE bhu bwnI] KMf KMf kir Bojnu kIno; qaU.n ibsirE pwnI]<br />

(krv`qu) Awsw] krvqu Blw; n krvt qyrI] lwgu gly; sunu ibnqI myrI] 1] hau<br />

vwrI; muKu Pyir ipAwry] krvtu dy; mokau kwhy kau mwry] 1] rhwau] jau qnu<br />

cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau] 2] hm qum bIcu; BieE nhI<br />

koeI] qumih su kMq; nwir hm soeI] 3] khqu kbIru; sunhu ry loeI] Ab qumrI;<br />

prqIiq n hoeI]<br />

Awps kau; Awpih Awdysu] iqhu gux kw; nwhI prvysu] 1.vwihgurU jI AwpxI<br />

AnMq bRhmMf dI rcnw rcx qoN pihlW, AibnwsI suK; Awpn Awsn] AsMK AnMq<br />

pRkwS srUp Ajpw jwp inrMkwr jI jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu;<br />

Awpnw jwpu] Anuswr Awpxw jwp Awp kridAW, ij`Qy(Awps) Awpxy Awp(kau)<br />

nUM(Awpih) Awp hI(Awdysu) nmskwr hI nmskwr kr rhy sn, iq`Qy(iqhu) iqMnW<br />

(gux) guxW(kw) dw(prvysu) dwKlw nwhI sI[ vw AsMK AnMq srb klw BrpUr<br />

pRB; ibrQw jwnnhwr] mhW ivsmwd nUro nUr nUr hI nUr, jb Awpn Awp Awip<br />

pwrbRhm] Ajpw jwp vwihgurU jI siqgurU swihbwn jI dy Avqwr’c, ieh mhW<br />

Agm ivsmwd AvsQw kmw ky idKw rhy hn[ vwihgurU mh`lw nOvW jI lohy dy qMg<br />

ipMjry’c iq`Ky ik`lW ivckwr bYTy , Awps kau; Awpih Awdysu] kr rhy hn[ Awpxy<br />

ipAwry is`KW nUM ieh AvsQw b^SI hY[ gur kI mUriq; mn mih iDAwnu] Anuswr<br />

BweI dieAwlw jI, vwihgurU mh`ly nOvyN jI dy idRV pRp`k iDAwn’c Afol au~bldI<br />

dyZ’c bYT rhy hn[ so prmvIr ShId jI dy mhW ivsmwd Acrj srUp’c (iqhu)<br />

iqMnW(gux) guxW kw(prvysu) dwKlw nwhI hY, Bwv rwjsI qwmsI sWqkI suAwd<br />

ivkwr vYr inMdw AOguxW rUpI mwieAw nhIN hY[ XQw:- rUpu n ryK.n rMgu ikCu; iqRhu<br />

gux qy.pRB iBMn] iqsih buJwey nwnkw; ijsu hovY su pRsMn] 1]<br />

2.srb ivAwpI mhW 3 ivsmwd Anq klwvwn pRym Bwvnw dy ArQ:-<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv mhwrwj swihb jI, srb<br />

ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp inrgun inrMkwr s`cy joqI srUp pwrbRhm pUUrn bRhm<br />

jI dy srgun srUp, pUrn gurU Avqwr jI hn[ Awp jI Awpxy inrgun inrMkwr<br />

Aibnws Ajpw jwp Twkur AsMK qyz pRkwS duAwrw, AsMK sUrjW cMdRimAW qwirAW<br />

ibjlIAW AgnIAW titAwixAW, AnMq bRhmMf dI AwpxI rcI rcnw nUM, hr smyN<br />

pRkwS rhy hn[ ieh swry Akwr Awp jI dI prmpiv`qR joiq nwl hr smyN Awp jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

766<br />

q`qkrw


dy BY’c, bVI hI qyzI nwl mrXwdw’c koRVW kohW cldy hn[ XQw:- BY ivic sUrju;<br />

BY ivic cMdu] koh kroVI clq; n AMqu]) iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] AMqu nhI<br />

ikCu; pwrwvwrw] Anuswr Awp jI ny Awpxy inrgun srUp’coN, AnMq bRhmMf dI<br />

rcnw Aks mwqR rcidAW, dyr nhIN lweI[ XQw:- koit ibsn; kIny Avqwr]<br />

koit bRhmMf; jw ky DRmswl] koit mhys; aupwie smwey] koit bRhmy; jgu swjx<br />

lwey] 1] AYso DxI; goivMdu hmwrw] brin n swkau; gux ibsQwrw]) pwqwlw<br />

pwqwl lK; Awgwsw Awgws] dI rcnw dw bhuq v`fw ivsQwr hY[ Awp jI ny<br />

inrml inrml.sUcw sUco; sUcw sUco sUcw] AMq n AMqw.sdw byAMqw; khu nwnk.aUco<br />

aUcw] Ajpw jwp gihr gMBIr dieAwl ikRpwl joqI srUp, ivAwpk ivsmwd<br />

inrml su`cy s`cy pRkwS’c, AnMq bRhmMf dI rcnw itkwA ky r`KI hoeI hY[ Awp jI<br />

Awpxy inrgun srUp duAwrw Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu<br />

rhqw]) bhu byAMq; aUc qy aUcw] nwnk Awps kau; Awpih phUcw] 6] Awp jI<br />

srb ivAwpI ivsmwd mskIn AvsQw’c lIx, hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn[<br />

ieh jo A`gy srb ivAwpI ivsmwd inmRqw hlImI grIbI dy prmwx hn, ieh Awp<br />

jI ny Awp kmwey hn:- kWKI; eykY drs quhwro] nwnk aun sMig; moih auDwro] 1])<br />

sy ismrih; ijn Awip ismrwey] nwnk qw kY; lwgau pwey] 3]) pRB jI bsih;<br />

swD kI rsnw] nwnk jn kw; dwsin dsnw] 4]) ismrn qy lwgy; ijn Awip<br />

dieAwlw] nwnk jn kI; mMgY rvwlw] 5]) ismrih sy jn; ijn kau pRB<br />

mieAw] nwnk iqn jn; srnI pieAw] 7]) gur kI mihmw.Agm hY; ikAw kQY.<br />

kQnhwru] 3] Anuswr Awp jI dI mihmw Awp jI nUM hI bx AwauNdI hY[ XQw:-<br />

swD kI soBw; swD bin AweI] nwnk swD pRB; Bydu n BweI]) bRhmigAwnI kI<br />

soBw; bRhmigAwnI bnI] nwnk bRhmigAwnI; srb kw DnI] 8] 8]<br />

mh`lw pMjvW jI hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[ Awp jI nUM<br />

mh`lw pihlw mh`lw 2 mh`lw 3 mh`lw 4 Awpxy AnykW srb ivAwpI ivsmwd<br />

srgun srUp dy suMdr s`cy drSn b^S rhy hn[ Awp jI AnMq bRhmMf dI rcnw’c<br />

Awpxy ipAwry BgqW nUM srgun srUp Dwr ky, drSn b^S rhy hn[ AMdr bwhr<br />

srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] inrgun bRhm jI dI pUrn swiKAwqqw<br />

b^S rhy hn[ ihrdy’c Ajpw jwp b^S ky ipAwry BgqW dy irdy’coN muK’c AMimRq<br />

bRhmwnMd rs Byj rhy hn[ byAMq ipAwirAW dI APur smwDI l`g rhI hY[ ijvyN<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

767<br />

q`qkrw


Awp jI dy SuB s`cy drSn krky Bgq sUrdws jI dI l`gI[ Awp jI dy srb<br />

ivAwpI ivsmwd suMdr mnohr drSn krky AnMq ipAwirAW nUM gurbwxI Awp jI dy<br />

AsqoqR Pur rhy hn[ srb ivAwpI ivsmwd ivsmwdqweI hY, jo Awp jI dy Akwl<br />

drSn krky, kohVI sqy blvMf sqwrW B`tW nUM gurbwxI PurI[<br />

Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI;<br />

guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI hux gurmuiK shj<br />

smwD A&ur Acrj ivsmwd Ajpw jwp bRhm jI ’c lIx, au~bldI dyZ’c bYT rhy<br />

hn[ Awp jI dy AMdr bwhr AsMK pRkwS nUr hI nUr hn jI[ XQw:- jh;<br />

iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw]) AMqir suMnM.bwhir suMnM ; iqRBvx<br />

suMn msuMnM] cauQy sMunY jo nru jwxY; qw kau.pwpu n puMnM]) suMn smwiD; Anhq qh<br />

nwd] khnu n jweI; Acrj ibsmwd]) rihdy guru drIAwau ivic; mIn kulIn hyqu<br />

inrbwxI[ drsnu dyiK pqMg ijau; joqI AMdir joiq smwxI[ sbdu suriq ilv<br />

imrg ijau; BIV peI.iciq Avru n AwxI[ crx kvl imil Bvr ijau; suK sMpt<br />

ivic rYix ivhwxI[ gur aupdys n ivsrY; bwbIhy ijau AwK vKwxI[ gurmuiK suK<br />

Plu iprm rsu; shj smwiD swDsMig jwxI[ gur Arjn ivthu; kurbwxI] Awp jI<br />

dy AMdr Anhd sbd v`j rhy hn[ XQw:- Anhd sbdu; vjY idnu rwqI] Aivgq<br />

kI giq; gurmuiK jwqI]) pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw;<br />

AMqu n pwr] Awp jI nUM hr smyN q`qW’coN jwp sux irhw hY[ XQw:- ismrY; DrqI<br />

Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] paux pwxI bYsMqr ismrih; ismrY<br />

sgl aupwrjnw] Awp jI nUM vwihgurU mh`lw pihlw jI mh`lw dUjw jI mh`lw qIjw<br />

jI mh`lw cOQw jI Awpxy AnykW srUp Dwr ky, suMdr srb ivAwpI ivsmwd drSn<br />

b^S rhy hn[ Awp jI dI pUrn ivsmwd s`cI aujl joiq, joqI srUp Ajpw jwp<br />

pUrn bRhm jI’c smwA rhI hY[ XQw:- drsnu dyiK.pqMg ijau; joqI AMdir joiq<br />

smwxI[) nmskwr; qw kau lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir]) bRhmigAwnI<br />

kau; sdw Adysu]) gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw]<br />

1]) Awid gur ey; nmh] jugwid gur ey; nmh] siqgur ey; nmh] sRI gurdyv ey;<br />

nmh]) guru syvau, kir nmskwr] Awju hmwrY, mMglcwr]) siqguru dieAw<br />

iniD.mihmw AgwiD boiD; nmo nmo nmo nmo.nyiq nyiq nyiq hY]) sdw sdw, siqgur<br />

nmskwr] gur ikrpw qy; gun gwie Apwr]) guru pUrw; nmskwry] pRiB; sBy kwj<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

768<br />

q`qkrw


svwry]) Awdysu iqsY Awdysu] Awid AnIlu Anwid Anwhiq; jugu jugu eyko vysu]<br />

Anuswr Awp jI Ajpw jwp gurU Akwl purK jI nUM rom 2 krky inmK inmK,<br />

Twkur nmskwrY] Anuswr nmskwrW hI nmskwrW kr rhy hn[ AYsI srb ivAwpI<br />

ivsmwd Ajpw jwp inrivkwr inrMkwr AvsQw’c nmskwr krwaux dI ie`Cw<br />

nhIN[<br />

hn@yry’c, Eie ju dIsih; AMbir qwry] AkwS’c sMGxy Axigxq qwry idsdy<br />

hn, Awp jI ny Awpxy prmpUjnIk s`cy inrml inrvYr inrgun bRhm srUp’coN,<br />

kotwn koit AsMK AnMq suMdr sohxy AMbr, qwry mMfl sUrj cMd AgnIAW titAwxy<br />

ibjlIAW pRgt kIqIAW hn[ ien@W dy Aks, AnMq smuMdRW dirAwvW cSimAW<br />

s`qrMgIAW pINGW hIry jvwhrwqW, sISy, qRyl vrKw dIAW bUMdW’qy pY rhy hn, Awp<br />

jI Awpxy prm-pwk inrgun Ajpw jwp srUp jI’coN, ien@W nUM hr smyN pRkwS rhy<br />

hn[ smUh suMdr sohxy qwry mMflW AMbrW sUrj cMd AgnIAW titAwxy ibjlIAW<br />

Aqy ijn@W’qy Aks pY rhy hn, aun@W qy AksW qy Awpxy srgun srUp AnMq bRhmMf dy<br />

pswry smyq, vwihgurU inrgun bRhm jI nmskwr kridAW hr smyN jp rhy hn,<br />

DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU , kuil soFI gur rwmdws<br />

qnu; Drm Dujw.Arjunu hir Bgqw] swihb jI DMn hn!kilXug nUM gurU mrXwdw<br />

gurbwxI ipAwrI is`KI b^Sx leI Awp jI au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, hux m`cdy<br />

2 ryqy’qy bYT ky m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpivqR SuB s`cy mhwn praupkwrI sIs’qy<br />

puAw rhy hn, hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[<br />

jh eykih eyk; eyk BgvMqw] qh kaunu AicMqu; iksu lwgY icMqw] siqgurU<br />

swihbwn jI AwpxI rcnw rcx qoN pihlW, (jh) ij`Qy Ajpw jwp srUp(eyk<br />

BgvMqw) ie`k vwihgurU(eyk BgvMqw) kyvl ie`k vwihgurU(eykih.BgvMqw) ie`k<br />

vwihgurU jI, iKmw DIrj sihnSIlqw inmRqw gRIbI, inRivkwrqw inrvYrqw auqpqI<br />

pwlxw lYAqw inrlypqw Awid AnMq SuB guxW dIAW srb ivAwpI ivsmwd Anq<br />

klW sihq, Awps kau; Awpih Awdysu]) jh joiq srUpI; joiq sMig smwvY]) pUrn<br />

pUir; rihE pRBu ibAwip]) qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; Anuswr lbw lb BrpUr<br />

ivAwpk ho rhy sn[ (qh) iq`Qy kaunu(AicMqu) icMqw qoN rihq sI qy iksu nUM icMqw<br />

(lwgY) l`gdI sI? Awp hI gurU Avqwr’c lohy dy qMg ipMjry’c iq`Ky ik`lW ivckwr ,<br />

Ajpw jwp’c lIx jh eykih eyk; eyk BgvMqw] Agm mhW Agm ivsmwd AvsQw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

769<br />

q`qkrw


Awp kmw ky, Awpxy pRymI is`KW nUM b^S rhy hn[ BweI sqIrwm jI ies ivsmwd<br />

AvsQw’c lIx, rUM’c lpyty sV rhy ShIdI pw rhy hn, (qh) iq`Qy kaunu(AicMqu)<br />

icMqw qoN rihq hY qy iksu nUM icMqw(lwgY) l`gdI hY?Bwv nhIN l`gdI[ XQw:- icMq<br />

AicMqw; sglI geI] pRB nwnk nwnk nwnk meI] gurU pRymI is`K A`gy ieh<br />

AvsQw b^Sdy hn[<br />

jh Awpn Awpu; Awip pqIAwrw] qh kaunu kQY; kaunu sunnYhwrw] siqgurU<br />

swihbwn jI AwpxI rcnw rcx qoN pihlW, (jh) ij`Qy iKmw sihnSIlqw gRIbI<br />

Awid srb ivAwpI ivsmwd SuB guxW dIAW Anq klW sihq, Ajpw jwp srUp,<br />

jh inrml purKu; purK piq hoqw]) inrml inrml.sUcw sUco; sUcw sUco sUcw] AMq<br />

n AMqw, sdw byAMqw; khu nwnk.aUco aUcw] inry nUr pRkwS srUp inrgun bRhm<br />

jI(Awpn) Awpxy jwp pRkwS’c Awpu lIx, Awip hI(pqIAwrw) pRsMn mhW Agm<br />

ivsmwd ie`k rs pRkwS srUp inrgun hI inrgun sn[ (qh) iq`Qy kaunu(kQY) kQn<br />

krdw sI?qy kaunu(sunnYhwrw) sunx vwlw sI?vwihgurU jI’c lIxqw qoN ibnw hMgqw<br />

sihq kihx sunx kMm krn’c qwkq ibArQ jWdI hY[ XQw:- jb ieh jwnY; mY<br />

ikCu krqw] qb lgu; grB join mih iPrqw]) vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI<br />

nweI] prmpUjnIk gurU ipqw jI Awpxy ipAwry syvk jI dI pUrn hMgqw myt ky,<br />

pUrn vwihgurUu jI’c sdw lIxqw srb ivAwpI ivsmwdqweI b^Sdy hn[ vw<br />

siqgurU swihb jI au~bldI dyZ’c bYT ky, jh Awpn Awpu; Awip pqIAwrw] qh<br />

kaunu kQY; kaunu sunnYhwrw] mhW Agm srb ivAwpI mhW ivsmwd AvsQw’c<br />

lIx, jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu] Anuswr Ajpw jwp<br />

jpdy hn, AMdr bwhr AsMK AnMq pRkwS srUp ivsmwd Ajpw jwp bRhm hI bRhm<br />

jI’c lIx hn[ Awip kQY; Awip sunnYhwru] dI AvsQw’c lIx sMswr dy Bly leI<br />

gurbwxI gurU mrXwdw gurmiq is`iKAw aucwrdy hn[ BwvyN KMf bRhmMf byAMq;<br />

auDwrxhwirAw] srb`q dw Blw krdy hn, iPr BI hMgqw dI bjwey srb ivAwpI<br />

ivsmwd GxI qoN GxI gRIbI dy bcn hI aucwrdy hn[ XQw:- kbIr kUkru.rwm ko;<br />

muqIAw myro nwau] gly hmwry jyvrI; jh iKMcY qh jwau]) hm kUkr; qyry drbwir]<br />

Baukih AwgY; bdnu pswir]) mn quAwnw; qU kudrqI AwieAw] sg nwnk.dIbwn<br />

msqwnw; inq cVY svwieAw]) jyqw smuMdu swgru nIir BirAw; qyqy Aaugx hmwry]<br />

dieAw krhu.ikCu imhr aupwvhu; fubdy pQr qwry]) mwgau dwnu.ik®pwl ik®pw iniD;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

770<br />

q`qkrw


myrw muKu, swkq sMig.n jutsI ry] jn nwnk.dws dws ko krIAhu; myrw mUMfu.swD<br />

pgw hyiT rulsI ry]) hm AMDuly AMD.ibKY ibKu rwqy ; ikau cwlh.gur cwlI] sqguru<br />

dieAw kry suKdwqw; hm lwvY Awpn pwlI] 1] Anuswr aupRokq AvsQw nUM gurU jI<br />

ny kmwauxw bhuq v`fI kmweI hY[ Awpxy is`K’qy ies AvsQw dI b^iSS krnI hor<br />

BI v`fI vifAweI hY[ pRymI is`K jI ny A`gy b^iSS krnI hor BI mhW Agm<br />

ivsmwd v`fI qoN v`fI kmweI hY[ XQw:- isiD bolin suB bcn; Dnu nwnk qyrI vfI<br />

kmweI[<br />

bhu byAMq; aUc qy aUcw] nwnk Awps kau; Awpih phUcw] 6] vwihgurU<br />

siqgurU nwnk dyv jI &urmwauNdy hn:- vwihgurU jI, n kwmM.n kRoDM; n loBM.n mohM])<br />

rUpu n ryK.n rMgu ikCu; iqRhu gux qy.pRB iBMn] iqsih buJwey nwnkw; ijsu hovY su<br />

pRsMn] Anuswr ivkwrW AOguxW qoN(bhu) bhuq byAMq (aUc) au~icAW qy(aUcw) au~cy<br />

hn[ XQw:- inrml inrml.sUcw sUco; sUcw sUco sUcw] AMq n AMqw.sdw byAMqw;<br />

khu nwnk.aUco aUcw]) Aiq aUcw; qw kw drbwrw] AMqu nwhI ikCu; pwrwvwrw])<br />

kih kbIr.rwjw rwm n Cofau; sgl aUc qy aUcw] vw jh ACl ACyd; AByd<br />

smwieAw]) Awps kau; Awpih Awdysu]) jh eykih eyk; eyk BgvMqw]) jh Awpn<br />

Awpu; Awip pqIAwrw] mhW Agm ivsmwd ikRpw inDwn vwihgurU jI ny Awpxy<br />

Ajpw jwp inrgun srUp jI’coN, AnMq bRhmMf dw pswrw pRgt krky, ies nUM<br />

Awpxy’c itkwA ky r`iKAw hY[ AnMq AkwSW dI aucweI dw koeI BI AMq nhIN,<br />

ien@W nUM Awpxy’c itkwA ky r`Kx vwly, AOguxW ivkwrW dyviqAW AvqwrW pYgMbrW<br />

c`kRvrqI bwdSwhW bRhmw ivSnUM iSv jI qoN, (bhu) bhuq byAMq(aUc) au~icAW qy<br />

BI(aUcw) au~cy hn[ pUrn gurU Avqwr ’c pRgt ho ky, srb kI ryx; hovIjY] Awpu<br />

imtwie; imlIjY] Anuswr swirAW dI crn-DUV bx ky, (Awps) Awpxy Agm<br />

Apwr pUrn ivsmwd Ajpw jwp inrMkwr srUp(kau) nUM (Awpih) Awp hI(phUcw)<br />

phuMc rhy hn] 6] XQw:- hrK AnMq; sog nhI bIAw] so Gru; guir nwnk kau<br />

dIAw]<br />

jh Awip ricE; prpMcu Akwru] iqhu gux mih; kIno ibsQwru] {jb Akwru<br />

iehu; kCu n idRstyqw]) jb ies kw; brnu ichnu n jwpq]) jb DwrI; Awpn suMn<br />

smwiD]) jb Awpn Awp; Awip pwrbRhm]) jb hovq; pRB kyvl DnI]) jb<br />

eykih; hir Agm Apwr]) jb inrgun pRB; shj suBwie]) jb Awpih Awip;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

771<br />

q`qkrw


ApnI joiq DrY]) AibnwsI suK; Awpn Awsn]) jb pUrn krqw; pRBu soie]) jb<br />

Aibgq Agocr; pRB eykw]) jb nwQ inrMjn; Agocr AgwDy]) Awpn Awp; Awp hI<br />

Acrjw]) jh inrml purKu; purK piq hoqw]) jh inrMjn; inrMkwr inrbwn]) jh<br />

srUp; kyvl jgdIs]) jh joiq srUpI; joiq sMig smwvY]) krn krwvn; krnYhwru])<br />

jb ApnI soBw; Awpn sMig bnweI]) jh srb klw; Awpih prbIn]) jb Awpn<br />

Awpu; Awip auir DwrY]) jh Awpn aUc; Awpn Awip nyrw]) ibsmn ibsm; rhy<br />

ibsmwd]) jh ACl ACyd; AByd smwieAw]) Awps kau; Awpih Awdysu]) jh<br />

eykih eyk; eyk BgvMqw]) jh Awpn Awpu; Awip pqIAwrw]) bhu byAMq; aUc qy<br />

aUcw]) jh Aibgqu; Bgqu qh Awip]) bysumwr AQwh; Agnq AqolY] srUp,<br />

vwihgurU siqgurU swihbwn jI dy s`cy crn-kmlW ’c rcxy krky, gur cyry syvk jI,<br />

mhW pwp puMn, vYr ivroD, hrK sog, moh Brm, bMDn mukq, nrk surg, jnm mrn,<br />

jm dw fr, mwn Apmwn, Twkur cyrw Awid sB qoN inrlyp bRhm srUp hI hn[<br />

XQw:- bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu Brmu] A`gy siqgurU<br />

swihbwn jI dy s`cy crnkmlW qoN ivCuV ky jIv dI mMdI hwlq dsdy hn[ }<br />

jh Awip ricE; prpMcu Akwru] iqhu gux mih; kIno ibsQwru]) hmro krqw;<br />

rwmu snyhI] prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI dy praupkwrW nUM Bulw ky, AikRqGx<br />

jIv hMgqw sihq(prpMcu) CL rUp Akwru’c, (jh) ij`Qy Awip(ricE) ricAw hY, Bwv<br />

AkwrW ivkwrW dy vsIkwr ho ky, nyqRW nwl prwey nMgyz nwc dyKdw hY, sRIr nwl<br />

kusMgq krdw hY, inMdw cuglI AOguxW ivkwrW b`jr pwpW ’c K`cq hY[ iq`Qy ies ny, qYR<br />

gux mwieAw; ibnis ibqwlw] Anuswr nSmwn iBAwnk BUqny(iqhu) rjo qmo sqo iqMn<br />

gux(mih) ’c ibsQwru (kIno) kIqw hY[ ijs krky jMmdw mrdw AwauNdw jWdw kSt<br />

Bogdw hY[ XQw:- jim jim mrY; mrY iPir jMmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lMmY]<br />

pwpu puMnu; qh BeI khwvq] koaU nrk; koaU surg bMCwvq] jb eykih; hir<br />

Agm Apwr] qb nrk surg; khu kaun Aauqwr] ies AiqAMq prm au~cI su`cI<br />

AvsQw dy dwqy gurU jI qoN bymuK ho ky, siqsMgq jI dI s`cI syvw iqAwg ky, (koaU)<br />

koeI zihrI s`p hMgqw sihq, rwq idn lgwqwr gMdw qmwkU fr`g Srwb mws vrq<br />

ky, bysvwZwmI ho ky, Awpxw Drm Dn pdwrQ qbwh krky, bwr 2 ies nrk<br />

dI(bMCwvq) ie`Cw krdw hY, Bwv ien@W qoN vrjx vwly nUM kql kr idMdw hY, ijauNdw<br />

BI nrk, mr ky BI nrk Bogdw hY[ vwihgurU jI dI rcnw nUM nrk bxwauNdw hY[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

772<br />

q`qkrw


Awpxy pYr’qy Awp hI kuhwVw mwrdw hY[ XQw:- kbIr.dInu gvwieAw dunI isau;<br />

dunI n cwlI swiQ] pwie kuhwVw mwirAw; gwPil ApunY hwQ] 13] (koaU) koeI<br />

puMn dwn krky surg dI(bMCwvq) ie`Cw krdw hY[ ij`Qy aupRokq pwp puMn hn, (qh)<br />

iq`Qy pwpu puMnu dI khwvq(BeI) ho geI, ikauN jo v`fy pwp krky jb Akwru iehu;<br />

kCu n idRstyqw] pwp puMn; qb kh qy hoqw] prm au~cI su`cI AvsQw dy dwqy gurU<br />

pRmysr jI qoN bymuK ho igAw[<br />

Awl jwl; mwieAw jMjwl] haumY moh; Brm BY Bwr]) kih kbIr.ijsu audru;<br />

iqsu mwieAw] Anuswr(Awl) sRIr dy ieMidRAW dy Bog, Gr, qRY gux, AOguxW rUpI<br />

mwieAw dy jwl(jMjwl) bMDn pY gey[ bMDnW’c b`Jy jIv’qy(haumY) hMgqw moh Brm<br />

BY Bwr hY[ XQw:- ijhvw suAwd.loB mid mwqo; aupjy Aink ibkwrw] bhuqu join<br />

Brmq.duKu pwieAw; haumY bMDn ky Bwrw]) hm Avguix Bry.eyku guxu nwhI; AMimRqu<br />

Cwif.ibKY ibKu KweI] mwXw moh Brm pY BUly; suq dwrw isau pRIiq lgweI] ieku<br />

auqm pMQu.suinE gur sMgiq; iqh imlµq jm qRws imtweI] iek Ardwis Bwt<br />

kIriq kI; gur rwmdws rwKhu srxweI] 4] 58]) haumY bMDn; bMiD BvwvY]<br />

nwnk.rwm Bgiq; suKu pwvY] 8] 13]<br />

dUK sUK; mwn Apmwn] Aink pRkwr; kIE bK´wn] gurU jI qoN bymuK, haumY<br />

moh Brm BY Bwr] ’c K`cq, hMkwrI jIv ny Awpxy Awp nUM Qwp ky, dUK sUK(mwn)<br />

hMkwr krky, dUjy dw(Apmwn) inrwdr, krnw Awid(Aink) Anyk(pRkwr) qr@W dy<br />

AOgux krn dw(bK´wn) kQn (kIE) kIqw hY[ Bwv dUK hox qoN hwhwkwr krdw hY,<br />

“mYnUM bVw hI du`K hY[ ”ieik.Gir Awvih AwpxY; ieik.imil imil puCih suK]<br />

ieknw eyho iliKAw; bih bih rovih duK] sUK hox qoN Srwb pI ky koTy cV@ ky<br />

BONkdw hY[ kbhU; hoie bhY bf rwjw] Anuswr Awpxy Awp nUM rwjw Qwp ky bVy<br />

hI(mwn) hMkwr dw kQn krdw hY[ XQw:- hau bMDau; hau swDau bYru] hmrI BUim;<br />

kauxu GwlY pYru] hau pMifqu; hau cquru isAwxw] krxYhwru; n buJY ibgwnw] 3]<br />

dUijAW dy(Apmwn) inrwdr dw kQn krdw hY[ ijvyN hMkwrI vzIdy ny FMforw<br />

idvwieAw, “Su`krvwr dI Swm q`k, jy gurU goibMdisMG swihb jI myry swhmxy pyS n<br />

hoey qW aun@W dy swihbzwidAW nUM ijMdw kMD’c icxvw idqw jwvygw[ ”<br />

Awpn Kylu; Awip kir dyKY] Kylu sMkocY; qau nwnk eykY] 7] siqgurU nwnk<br />

dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

773<br />

q`qkrw


guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy hn:- gurU<br />

jI qoN ivCuiVAw jIv, Awl jwl; mwieAw jMjwl] haumY moh; Brm BY Bwr]) rwj<br />

lIlw.rwjn kI rcnw; kirAw hukmu APwrw] syj sohnI.cMdnu coAw; nrk Gor kw<br />

duAwrw] Anuswr(Awpn) AwpxI mn pisMdI Anuswr pwpW AOguxW ivkwrW dw Kylu<br />

kir ky Awip hI(dyKY) dyKdw hY[ ies mwiekI Kylu nUM, haumY dIrG rogu hY; dwrU BI<br />

iesu mwih] ikrpw kry jy AwpxI; qw gur kw sbdu kmwih] Anuswr s`cy siqgurW<br />

dw murId bx ky, Sbd AiBAws duAwrw gurpRswid gurU jI dI Srn pY ky(sMkocY)<br />

sMkoc lvy, Bwv iqAwg dyvy, (qau) qW ieh(eykY) ie`k bRhm srUp hI hY] 7]<br />

2.siqgurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin<br />

mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI<br />

&urmwauNdy hn:- vwihgurU jI, keI koit; KwxI Aru KMf] keI koit; Akws bRhmMf]<br />

AsMK bRhmMfW dI rcnw rcx dw Awpn(Kylu) kOqk, Awip kir ky(dyKY) dyK, sMBwl<br />

ky Apxy BY ’c r`K rhy hn[ XQw:- BY ivic sUrju; BY ivic cMdu] koh kroVI clq;<br />

n AMqu] AnMq bRhmMf dI rcnw dy Kylu nUM jdoN Awpxy’c(sMkocY) lIx kr lYNdy hn,<br />

(qau) qW(eykY) ie`k Ajpw jwp vwihgurU Agm Apwr inrgun hI inrgun prm pwk<br />

srUp hn] 7] XQw:- Anyk hYN] iPr eyk hYN]) Kyl Kyl AKyl Kyln; AMq ko iPr<br />

eyk] 81]) jb AwkrK; krq ho kbhUM] qum mYN imlq; dyh Dr sBhUM]) iqsu BwvY;<br />

qw kry ibsQwru] iqsu BwvY; qw eykMkwru]<br />

3:- siqgurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir]<br />

Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW<br />

swihb jI &urmwauNdy hn:- prmpUjnIk vwihgurU mh`lw pihlw jI Awpxy pRymI jI<br />

qoN isr mMgx, isr dyx dw pRym rUpI Awpn Kylu, Awip kir ky(dyKY) dyKdy hn[<br />

XQw:- jau qau; pRym Kylx kw cwau] isru Dir qlI; glI myrI Awau] iequ mwrig;<br />

pYru DrIjY] isru dIjY; kwix n kIjY]) pihlw mrxu kbUil; jIvx kI Cif Aws]<br />

hohu sBnw kI ryxukw; qau Awau hmwrY pwis] isr Arpx vwly Awpxy pRymI syvk jI<br />

dy ihrdy’coN mwiekI Kylu nUM jdoN(sMkocY) sMkocdy hn, (qau) qW gursyvk jI(eykY) ie`k<br />

bRhm srUp hI ho jWdy hn] 7] XQw:- hir hirjn dueI.eyk hY; ibb ibcwr kCu<br />

nwih] jl qy aupj qrMg ijau; jl hI ibKY smwih]) dyiKAw; iqhUM lok kw pIau]<br />

Acrju BieAw; jIv qy sIau]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

774<br />

q`qkrw


jh Aibgqu; Bgqu qh Awip] DMn hn DMn hn DMn hn Drin ggn nv KMf<br />

mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]<br />

prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI, mhW Agm ivsmwd inrgun bRhm’coN pRgt ho<br />

ky, hr smyN Ajpw jwp inrgun bRhm’c lIx, ibsmn ibsm; rhy ibsmwd]<br />

Anuswr.ivsmwd ho ky, inrgun bRhm jI bwry &urmw rhy hn:- AwpxI rcI AnMq<br />

bRhmMf dI rcnw dy Awid’c, (jh) ij`Qy(Aibgqu) inrgun bRhm jI AwpxI BgqI<br />

Awp kr rhy sn, hn, (qh) iq`Qy, Awpy Bgqw.Awip suAwmI; Awpn sMig rqw]<br />

Awip hI Bgqu sn, hn, Bwv Bwau-BgqI pRym iKmw DIrj sihnSIlqw Awid srb<br />

ivAwpI ivsmwd AnMq SuB guxW dIAW AnMq klW dy pRkwSk, jh; iJilimilkwru<br />

idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw] Anuswr. Awpxw jwp Awp kr rhy sn, hn[<br />

XQw:- srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI<br />

iPir jwip] 1]) Ajpw jp hYN] AQpw Qp hYN]) jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY<br />

jphu; Awpnw jwpu]<br />

jh psrY pwswru; sMq prqwip] AwpxI rcnw rcx qoN pihlW, hmro<br />

Brqw.bfo ibbykI; Awpy sMqu khwvY] Anuswr(sMq) inrgun bRhm jI, (jh) ij`Qy jb<br />

Awpn Awp; Awip pwrbRhm] Awpxy Ajpw jwp srb ivAwpI mhW 3 ivsmwd<br />

Anqklwvwn.prqwip.AsMK pRkwS dw pwswru(psrY) &Yl rhy sn hn, iq`Qy Awpn<br />

Awp; Awp hI Acrjw] rUp hn, Bwv Awpxy inrgun Agm Apwr ivsmwd srUp’c<br />

Awp hI lIx ho rhy hn[ XQw:- iJlimil iJlkY; cMdu n qwrw] sUrj ikrix; n<br />

ibjuil gYxwrw] AkQI kQau, ichnu nhI koeI; pUir rihAw min Bwiedw]<br />

duhU pwK kw; Awpih DnI] aun kI soBw; aunhU bnI] Awpxy inrgun srUp’coN,<br />

AsMK bRhmMf rUp Awpxy srgun srUp nUM pRgt krdy hn[ Awpxy rcy pswry’c<br />

BrpUr ivAwpk pRkwSk inrlyp rihMdy hn[ jdoN cwhux, AwpxI ie`Cw Anuswr ies<br />

nUM Aks mwqR Awpxy’c lIx kr lYNdy hn, ies leI inrguxu srguxu; Awpy soeI]<br />

Anuswr inrgun srgun(duhU) dohW(pwK) p`KW (kw) dy (DnI) mwlk (Awpih) Awp<br />

hI, jh inrml purKu; purK piq hoqw] vwihgurU jI hn[ inrgunu Awip; srgunu BI<br />

EhI] Anuswr(aun) aun@W(kI) dI inrml au~jl Agm Apwr pRkwS srUp BrpUr<br />

ivAwpk pRkwSk inrlyp s`cI soBw (aunhU) aun@W nUM hI bnI hY, ikauN jo jdoN cwhux<br />

Awpxy’coN Anq bRhmMf dI rcnw pRgt krdy hn, jdoN cwhux AwpxI mOj nwl<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

775<br />

q`qkrw


Awpxy’c lIx kr lYNdy hn[ hux AsMK bRhmMf dy pswry’c ivAwpk pRkwSk<br />

pRiqpwlk inrlyp ho rhy hn[ ies leI aun@W dI soBw aun@W nUM hI bx AwauNdI hY[<br />

aun@W qoN ibnw, aun@W jYsw dwqw hor koeI BI nhIN hY[ XQw:- jIAn kw dwqw eyku hY;<br />

bIAw nhI horu] nwnk kI bynµqIAw; mY qyrw joru]<br />

Awpih kauqk krY; And coj] 1:- And srUp vwihgurU jI AnMq bRhmMf nUM<br />

rcx pRiqpwlx, lYA krn dy ivsmwd(And) AnMddwiek coj kauqk(Awpih)<br />

Awp hI(krY) kr rhy hn[ ijvyN hux ikDry vrKw kr rhy hn, ikDry Anq sUrjW<br />

qwirAW mMflW AgnIAW ibjlIAW ititAwixAW nUM pRkwS rhy hn[ hr smyN ien@W<br />

dI hrkq BI krw rhy hn[ ieauN inrlypqw sihq AsMK bRhmMf dI rcnw dI<br />

auqpqI lYAqw dy pwrwvwr qoN rihq ivsmwd rMg dy kOqk kr rhy hn[ XQw:-<br />

Awpn cilqu; Awp hI krY]) nwnw cilq kry; iKn mwih]) Epiq prlau; iKn<br />

mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) iKn mih Qwip auQwpnhwry;<br />

kudriq.kIm n phI]<br />

Awpih rs Bogn; inrjog] 1.(Awpih) Awp hI auqpqI pwlxw lYAqw dy<br />

kOqk dw rs Bogn vwly, hMgqw rihq hoxy krky(inrjog) inrlyp hn[<br />

Awpih kauqk krY; And coj] 2.hy pRymI jno!aupRokq auqpqI pwlxw lYAqw<br />

dy kOqk krnhwr vwihgurU jI, And srUp siqgurU swihbwn jI dy srUp’c pRgt ho<br />

ky, au~bldI dyZ’c bYTx, siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI sRI hirmMdr swihb jI<br />

rcx, lohy dy qMg ipMjry’c bYTx, sIs kurbwn krn, pMj ipAwry swjx, aun@W qoN<br />

Awp AMimRq Ckx Awid dy praupkwrI hMgqw rihq(And) AnMddwiek coj<br />

kauqk(Awpih) Awp hI(krY) kry hn[ XQw:- KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw]<br />

qyrI soBw quDu; scy myry ipAwirAw]) cojI myry goivMdw.cojI myry ipAwirAw; hir pRBu<br />

myrw cojI jIau]<br />

Awpih rs Bogn; inrjog] 2.siqgurU swihb jI ivsmwd rMgW 2 dy<br />

praupkwrI kOqk kridAW, Ajpw jwp’c lIx, Awpxy ihrdy’coN bRhmwnMd<br />

rs(Awpih) Awp hI Bogn vwly, ivSy rsW qoN(inrjog) inrlyp hn[ XQw:- hir<br />

Awpy sB Gt Bogdw, myry goivMdw; Awpy rsIAw BogI jIau] hir sujwx.n BuleI, myry<br />

goivMdw; Awpy siqguru jogI jIau]<br />

ijsu BwvY; iqsu Awpn nwie lwvY] hy; srb klw smrQ] vwihgurU jI!Awpxy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

776<br />

q`qkrw


ijsu pRymI nUM ijsu hiQ joru; kir vyKY soie] nwnk; auqmu nIcu n koie] Anuswr nwm’c<br />

lwauxw (BwvY) BwauNdw hY, iqsu nUM gurU pRymw-BgqI sihq inrgun srgun jI dI eykqw<br />

b^Sx vwly(Awpn) Awpxy; nwnk nwm Amol] SuB s`cy(nwie) vwihgurU nwm’c(lwvY)<br />

lwauNdy hoN jI[<br />

ijsu BwvY; iqsu Kyl iKlwvY] hy krn kwrn; so pRBu smrQu] vwihgurU jI!Awpxy<br />

ijsu pRymI nMU pyRm dI Kyl iKlwauxI(BwvY) BwauNdI hY, iqsu nUM, jau qau; pRym Kylx kw<br />

cwau] isru Dir qlI; glI myrI Awau] iequ mwrig; pYru DrIjY] isru dIjY; kwix n<br />

kIjY] Anuswr isr mMgx, Arpx rUpI pRym dI Kyl(iKlwvY) iKlwauNdy hoN jI[ ijvyN<br />

bwby dIp isMG swihb jI ny Awpxw prmpiv`qR SuB s`cw sIs AwpxI qlI’qy r`K ky,<br />

Awp jI nUM pRym Bytw kIqw[<br />

bysumwr AQwh; Agnq AqolY] ijau bulwvhu; iqau nwnk dws bolY] 8] 21]<br />

siqguru dieAw iniD.mihmw AgwiD boiD; nmo nmo nmo nmo.nyiq nyiq nyiq hY] Anuswr<br />

prm pUjnIk dieAw iniD Agm Apwr vwihgurU siqgurU mh`ly pMjvyN jI nUM jh;<br />

iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw] Su`D inrml prmpiv`qR AnMq pRkwS<br />

srUp bysumwr AQwh; Agnq AqolY] ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU jI dI Awpxy AMdr<br />

bwhr swiKAwqqw hY[ ibsmn ibsm; rhy ibsmwd] AvsQw’c, siqgurU nwnk dyv<br />

Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru<br />

Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy hn:- hy vwihgurU<br />

jI!bolwieAw bolI qyrw] qU swihbu guxI ghyrw]) ijau bolwvih.iqau bolih suAwmI;<br />

kudriq kvn hmwrI] Anuswr (ijau) ijvyN dwsn dws gRIb nUM Awp jI(bulwvhu)<br />

bulwauNdy hoN, (iqau) iqvyN dwsn dws(bolY) boldw hY, Awp jI dw js praupkwr jh<br />

inrml purKu; purK piq hoqw]) jh inrMjn; inrMkwr inrbwn] Anuswr(AQwh) Qwh<br />

qoN rihq byhwQ(bysumwr) Axigxq hI(Agnq) Axigxq(AqolY) qolx qoN rihq hoN<br />

jI, Bwv Awp jI dw js praupkwr pRkwS byhwQ Agnq hI Agnq Aqol ivsmwd<br />

hI ivsmwd ivAwpk pRkwSk inrml inrlyp hY, ikauN jo, Epiq prlau; iKn mih<br />

krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu;<br />

pwrwvwrw]) iKn mih Qwip auQwpnhwry; kudriq.kIm n phI] Anuswr AnMq bRhmMf<br />

dI rcnw Aks mwqR rcidAW, lYA kridAW inrlyp hn[ hux AnMq bRhmMf jIA jMq<br />

Awp jI dy inrgun srUp’c rih rhy hn[ ien@W dy mwqw ipqw pRkwSk pRyrk pRiqpwlk<br />

Awp jI hoN jI[ XQw:- DnwsrI mhlw 5] qum dwqy Twkur pRiqpwlk; nwiek Ksm<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

777<br />

q`qkrw


hmwry] inmK inmK.qum hI pRiqpwlhu; hm bwirk.qumry Dwry] 1] ijhvw eyk.kvn<br />

gun khIAY] bysumwr byAMq suAwmI; qyro.AMqu n iknhI lhIAY] 1] rhwau] koit<br />

prwD hmwry KMfhu; Aink ibDI smJwvhu] hm AigAwn.Alp miq QorI; qum<br />

Awpn ibrdu rKwvhu] 2] qumrI srix.qumwrI Awsw; qum hI sjn suhyly] rwKhu<br />

rwKnhwr dieAwlw; nwnk Gr ky goly]) nwnk.kwgd lK mxw; piV piV kIcY<br />

Bwau] msU.qoit n AwveI; lyKix pauxu clwau] BI qyrI kImiq.nw pvY; hau.kyvfu<br />

AwKw nwau]) kbIr.swq smuMdih msu krau; klm krau bnrwie] bsuDw kwgdu jau<br />

krau; hir jsu.ilKnu n jwie] 81]) kwgd dIp sBY kir kY; Aru swq smuMdRn kI<br />

msu kYho] kwt bnwspqI sgrI; ilKby hU ky lyKn kwj bnYho] swrsuqI bkqw kir<br />

kY; juig koit gnyis kY hwQ ilKYho] kwl ikRpwn ibnw ibnqI; n qaU qum ko pRB,<br />

nYk irJYhO] 101]) khw lgY; iehu kIt bKwnY] mihmw qoir; quhI pRB jwnY] ipqw<br />

jnm; ijm pUq n pwvY] khw qvn kw; Byd bqwvY] 4]<br />

gauVI suKmnI mÚ5] sloku]) AstpdI jI bweIvyN, Awid AMg 292.<br />

sloku] jIA jMq ky Twkurw; Awpy vrqxhwr] nwnk.eyko psirAw; dUjw kh<br />

idRstwr] 1]<br />

86.{prmpUjnIk gurqw ibrwjmwn s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI AnMq<br />

nmskwr sihq hux jIA jMq ky Twkurw; vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dI Agm Apwr<br />

mihmw &urmw rhy hn:- prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv<br />

mhwrwj swihb jI, hux A&ur bRhm jI’c lIx, au~bldI dyZ’c bYT rhy hn[<br />

XQw:- AMqir suMnM.bwhir suMnM ; iqRBvx suMn msuMnM] cauQy sMunY.jo nru jwxY; qw<br />

kau.pwpu n puMnM] Awp jI inrgun inrMkwr s`cy joqI srUp pwrbRhm pUUrn bRhm jI<br />

dy srgun srUp, pUrn gurU Avqwr hn[ Awp jI dy AMdr Anhd sbd v`j rhy<br />

hn[ XQw:- Anhd sbdu; vjY idnu rwqI] Aivgq kI giq; gurmuiK jwqI] Awp<br />

jI dy AMdr bwhr AsMK pRkwS nUr hI nUr hn[ XQw:- jh; iJilimilkwru<br />

idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw] Awp jI nUM hr smyN q`qW’coN jwp sux irhw hY[<br />

XQw:- ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] paux pwxI<br />

bYsMqr ismrih; ismrY sgl aupwrjnw] Awp jI AsMK cMdRimAW qwirAW ibjlIAW<br />

AgnIAW titAwixAW, sUrjW AnMq bRhmMf dI AwpxI rcI rcnw nUM, Awpxy Ajpw<br />

jwp ivsmwd ivAwpk inrgun inrMkwr Aibnws Twkur AsMK qyz pRkwS duAwrw,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

778<br />

q`qkrw


hr smyN pRkwS rhy hn[ ieh swry Akwr Awp jI dI prmpiv`qR joiq nwl hr smyN<br />

Awp jI dy BY’c, bVI hI qyzI nwl mrXwdw’c koRVW kohW cldy hn[ XQw:- BY<br />

ivic sUrju; BY ivic cMdu] koh kroVI clq; n AMqu]) iKn mih; Qwip<br />

auQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw] Anuswr Awp jI ny Awpxy inrgun<br />

srUp’coN, Aks mwqR AnMq bRhmMf dI rcnw rcidAW, dyr nhIN lweI[ XQw:- koit<br />

ibsn; kIny Avqwr] koit bRhmMf; jw ky DRmswl] koit mhys; aupwie smwey] koit<br />

bRhmy; jgu swjx lwey] 1] AYso DxI; goivMdu hmwrw] brin n swkau; gux<br />

ibsQwrw]) pwqwlw pwqwl lK; Awgwsw Awgws] dI rcnw dy bhuq v`fy ivsQwr<br />

dw AMq nhIN[ Awp jI ny Awpxy gihr gMBIr dieAwl ikRpwl inrgun Ajpw jwp<br />

joqI srUp, ivAwpk ivsmwd inrml su`cy s`cy inrml inrml.sUcw sUco; sUcw sUco<br />

sUcw] AMq n AMqw.sdw byAMqw; khu nwnk.aUco aUcw] pRkwS’c, AYfI v`fI AnMq<br />

bRhmMf dI rcnw itkwA ky r`KI hY[<br />

sMswrI Twkur mr jWdw hY jW rwj Bwg jwx qoN Twkurpuxw ^qm ho jWdw hY, pr<br />

vwihgurU jI sdw leI AivnwsI Twkur jI hn[ swrI rcnw Awpxy’coN pRgt krky,<br />

Pyr Awpxy’c lIn kr lYNdy hn[ swrI rcnw nUM lYA krn mgroN BI Twkur jI hI<br />

hn[ jdoN cwhux Pyr rc lYNdy hn[ duinAwvI Twkur dy cyly AwKy nhIN l`gdy, pr<br />

sUKm AsQUl sB jUnW, sUrj cMd sB Akwr Awp jI dy hukm BY’c hn jI[ XQw:-<br />

BY ivic; pvxu vhY sdvwau] BY ivic; clih lK drIAwau] BY ivic; Agin kFY<br />

vygwir] BY ivic; DrqI dbI Bwir] BY ivic; ieMdu iPrY isr Bwir] BY ivic;<br />

rwjwDrmu duAwru] BY ivic sUrju; BY ivic cMdu] koh kroVI clq; n AMqu] BY ivic;<br />

isD buD sur nwQ] BY ivic; Awfwxy Awkws] BY ivic; joD mhwbl sUr] BY ivic;<br />

Awvih jwvih pUr] sgilAw Bau; iliKAw isir lyKu] nwnk; inrBau inrMkwru scu<br />

eyku] 1]) siB Awey hukim Ksmwhu; hukim sB vrqnI]) hukmY AMdir sBu ko;<br />

bwhir hukm n koie] ijhVI jUn’c jIv nUM Byjx, ies nUM jwxw hI pYNdw hY[ ies<br />

leI Twkur jI dw Bwxw mMn ky, l`KW ^uSIAW dIAW pwiqSwhIAW lYxIAW cwhIdIAW<br />

hn[ XQw:- lK KusIAw pwiqswhIAw; jy siqguru ndir kryie] inmK eyk.hir<br />

nwmu dyie; myrw mnu qnu sIqlu hoie]) qyrw Bwxw mMny; su imlY quDu Awey] ijsu Bwxw<br />

BwvY; so quJih smwey] Bwxy ivic vfI vifAweI; Bwxw iksih krwiedw] 3] AnMq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

779<br />

q`qkrw


RhmMf dw pRbMD clwauNidAW Twkur jI inrlyp BI hn[ XQw:- quDu Qwpy cwry jug;<br />

qU krqw sgl Drx] quDu Awvx jwxw kIAw; quDu.lypu n lgY iqRx]) Anjwnq jo<br />

syvY; qyqI.nh jwie gnI] Anuswr ^urdbIn nwl idsx qoN BI jo sUCm qoN sUCm ikRm<br />

hn qy v`fIAW qoN BI v`fIAW jUnW hn, ien@W ’c Twkur jI hI jwp bol qy vs rhy<br />

hn[ XQw:- sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) Twkuru hmrw;<br />

sd bolMqw] srb jIAw kau; pRBu dwnu dyqw] 1]) bwxI pRB kI; sBu ko bolY] Awip<br />

Afolu; n kbhU folY]) cwiqRk mor bolq idnu rwqI; suin Ginhr kI Gor] 2] jo<br />

bolq hY.imRg mIn pMKyrU; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor] }<br />

jIA jMq ky Twkurw; Awpy vrqxhwr] nwnk.eyko psirAw; dUjw kh idRstwr]<br />

1] 1.prm pUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurUnwnk dyv siqgurU gRMQ swihb<br />

jI &urmwauNdy hn:- {(Twkurw) vwihgurU siqgurU Arjn dyv swihb jI ny Awpxy<br />

inrgun srUp’coN AnMq bRhmMfW qy aun@W’c rihx vwly jIA jMq ikRmW nUM pRgt kIqw<br />

hY[ ie`k jIA’c(jMq) Coty ikRm hn, aun@W ikRmW’c A`gy hor Coty ikRm hn[ ies qr@W<br />

A`gy qoN A`gy bRIk qoN bRIk ikRm hn, ijn@W nUM ^urdbIn BI nhIN dyK skdI[<br />

}hy(Twkurw) siqgurU Arjn dyv swihb jI!Awp jI Awpxy rUpu n ryK.n pMc qq;<br />

Twkur Aibnws] pRkwS hI pRkwS nUro nUr nUr hI nUr srb ivAwpI ivsmwd Ajpw<br />

jwp inrgun srUp duAwrw, (jIA) v`fy jIAW(jMq) sUKm qoN sUKm bRIk ikRmW(ky) dy<br />

jIvn rUp ho ky, ien@W dy pRkwSk pRyrk pRiqpwlk ho ky, ien@W’c vs ky, ien@W’c<br />

Awpy hI(vrqxhwr) vrqx vwly ho ky, (eyko) ie`k AdÍYq srUp, AsMK bRhmMf jIA<br />

jMqW AMdr, jnim n mrY; n AwvY.n jwie] nwnk kw pRBu; rihE smwie] 4] 1]<br />

Anuswr srb ivAwpI srb pRkwSk ho ky(psirAw) PYl rhy hoN, dUjw koeI(kh)<br />

ik`Qy(idRstwr) idsx’c AwauNdw hY?] 1] XQw:- Awip dieAw kir mylsI; gur<br />

siqgur pICY pwie] sBu jgjIvnu jig Awip hY; nwnk.jlu jlih smwie]) hir<br />

jgjIvnu inrBau dwqw; gurmiq shij smwvixAw]) quJ ibnu dUjw; koie nwih]<br />

sBu qyro Kylu; quJ mih smwih] ijau BwvY.iqau rwiK ly] suKu nwnk; pUrw guru imly]<br />

4] 4]) ibnu hir; hY ko khw.bqwvhu] suK smUh kruxwmY krqw; iqsu pRB sdw<br />

iDAwvhu] 1]) pRB quDu ibnu.dUjw ko nhI; nwnk kI Ardwis] ieh vwihgurU gurU<br />

pRmysr jI dI pUrn Agm Apwr ivsmwd bRhmidRStI hY[<br />

2.hux gurqw ibrwjmwn prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU nwnk siqgurU gMRQ<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

780<br />

q`qkrw


swihb jI, gur prswid.khY jnu nwnku; hir scy ky gux gwey] Anuswr gur pRswid<br />

&urmw rhy hn:- jIA jMq (ky) dy, hy(Twkurw) AsMK pRkwS srUp mwlk Akwl purKu<br />

srb ivAwpI jI!Awp jI prmpUjnIk dsy siqgurU swihbwn jI’c ie`k joiq ho ky,<br />

Awpy hI (vrqxhwr) vrqx vwly hoN, EhI(eyko) ie`k inrgun srUp AnMq bRhmMf<br />

AMdr(psirAw) PYly hoey hoN jI[ dUjw koeI(kh) ik`Qy(idRstwr) idsx’c AwauNdw<br />

hY?] 1] XQw:- jil Qil mhIAil pUirAw; suAwmI isrjnhwru] Aink BWiq hoie<br />

psirAw; nwnk eykMkwru]) sRI nwnk; AMgid kir mwnw] Amrdws; AMgd<br />

pihcwnw] Amrdws; rwmdws khwXo] swDin lKw; mUV nih pwXo] 9] iBMn iBMn;<br />

sBhUM kir jwnw] eyk rUp; iknhUM pihcwnw] ijn jwnw; iqn hI isD pweI] ibn<br />

smJy; isD hwQ n AweI]<br />

(s`sy pYr ibMdI n lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI bweIvyN[<br />

Awip kQY; Awip sunnYhwru] 1.prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dI Agm<br />

Apwr AiqAMq hI ivsmwd prmpiv`qR au~cI su`cI AvsQw, hMgqw rihq hY[ pRB jI<br />

bsih; swD kI rsnw] nwnk jn kw; dwsin dsnw] Anuswr Akwl purKu jI,<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dI prmpiv`qR SuB s`cI su`cI Amolk rsnw’qy<br />

vs ky, ivsmwd iekwgRqw’c lIx, Awip hI gurbwxI jI(kQY) kQn krdy hn,<br />

Awip hI lUM 2’c vs ky, koit krn dIjih.pRB pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI<br />

rwm] Anuswr lUM 2 dy kMnW duAwrw(sunnYhwru) sunx vwly hn[ XQw:- pyKY bolY; suxY<br />

sBu Awip] sdw sMig; qw kau mn jwip] 2.gurU pRmysr jI pyRm’c lIx, Awpxy<br />

pyRmI is`K jI dy idl idmwZ rom 2 dy kMnW’c vs ky, Awip hI(sunnYhwru) sunx vwly<br />

hn[ vw prmpUjnIk s`cy vwihgurU jI, AwpxI sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anq<br />

klwvwn AKMf joiq duAwrw, Git Git kQw.rwjn kI cwlY; Gir Gir.quJih<br />

aumwhw]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry] Anuswr q`qW dIAW<br />

AvwzW, mSInrI dy KVky, jIAW dy bol’c Awip(kQY) kQn krdy hn[ ies kQn<br />

nUM ivsmwd rMg’c lIx ho ky, Awip hI(sunnYhwru) sunx vwly hn[ XQw:- AwKxu<br />

vyKxu sBu; swihb qy hoie]<br />

3.keI bwr; psirE pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr] Anuswr EAMkwr<br />

aucwr ky AnMq bRhmMf dI rcnw rcdy hn[ XQw:- EAMkwir; bRhmw auqpiq]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

781<br />

q`qkrw


EAMkwru; kIAw ijin iciq] EAMkwir; sYl jug Bey] EAMkwir; byd inrmey]) rcnw<br />

rcx leI EAMkwr jI nUM Awip hI(kQY) kQdy hn qy Awip hI(sunnYhwru) sunx vwly<br />

hn[<br />

Awpih eyku; Awip ibsQwru]) gur nwnk dyv goivMd rUp] Anuswr prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb mhwrwj jI, (Awpih) Awp jI<br />

hI(eyku) ie`k AdÍYq srUp inrgun bRhm jI hn[ Awpxy ie`k inrgun srUp jI’coN,<br />

AnMq bRhmMf dw ivsQwr krky, Awip jI Awp hI AnMq bRhmMf dy ibsQwru rUp srgun<br />

srUp jI hn[ XQw:- koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry]) Anyk<br />

hYN] iPr eyk hYN] vw Awip jI Awp hI gurSbdW dw ibsQwru srgun srUp jI hn[<br />

XQw:- sbdu gur pIrw.gihr gMBIrw; ibnu sbdY.jgu baurwnµ] pUrw bYrwgI.shij<br />

suBwgI; scu nwnk mnu mwnµ] 8] 1]) sbd sUr blvMq; kwm Aru k®oD ibnwsn] loB<br />

moh vis krx; srx jwick pRiqpwlx]) sbid sUr.jug cwry AauDU; bwxI Bgiq<br />

vIcwrI] 23] eyhu mnu mwieAw moihAw AauDU; inksY sbid vIcwrI] 24] Awpy<br />

bKsy.myil imlwey; nwnk srix qumwrI]<br />

jw iqsu BwvY; qw isRsit aupwey] {gurU pRmysr jI AYsy smR`Q Anq klwvwn<br />

vwihgurU jI dy pUrn gurU Avqwr jI hn[ iehu jgu.scY kI hY koTVI; scy kw ivic<br />

vwsu] Anuswr ieqnI v`fI j`g rcnw vwihgurU jI dI ie`k in`kI sI koTVI hY[ ies<br />

leI AnMq bRhmMf dI ivsmwd rcnw vwihgurU jI dI ivsmwd isRStI hY jI[ }(jw)<br />

jdoN(iqsu) vwihgurU srUp gurU pRmysr jI nUM (BwvY) BwauNdw hY, (qw) qdoN AwpxI(isRsit)<br />

AsMK bRhmMf dI rcnw nUM, AwpxI Anq klw nwl, hukmI; shjy isRsit aupweI]<br />

Anuswr inrXqn Aks mwqR hI(aupwey) pYdw kr lYNdy hn[ XQw:- iqsu BwvY; qw kry<br />

ibsQwru]) kyqy ieMd cMd.sUr kyqy; kyqy mMfl dys] kyqy isD buD.nwQ kyqy; kyqy dyvI<br />

vys] kyqy dyv dwnv.muin kyqy; kyqy rqn smuMd] kyqIAw KwxI.kyqIAw bwxI; kyqy pwq<br />

nirMd] kyqIAw surqI.syvk kyqy; nwnk.AMqu n AMqu]) Aink purIAw; Aink qh KMf]<br />

Aink rUp rMg; bRhmMf] Aink bnw; Aink Pl mUl] Awpih sUKm; Awpih AsQUl]<br />

8] Aink jugwid; idns Aru rwiq] Aink prlau; Aink auqpwiq] Aink jIA;<br />

jw ky igRh mwih] rmq rwm; pUrn srb TWie]<br />

AwpnY BwxY; ley smwey] AwpxI rcI, AsMK bRhmMf dI rcnw nUM, AwpnY (BwxY)<br />

hukm rjw Anuswr, gurU pRmysr s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihb jI, Awpxy<br />

inrgun srUp jI’c(smwey) lIx kr(ley) lYNdy hn[ XQw:- jb AwkrK; krq ho<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

782<br />

q`qkrw


kbhUM] qum mYN imlq; dyh Dr sBhUM]) iqsu BwvY; qw eykMkwru]) Anyk hYN] iPr eyk<br />

hYN]) Bxiq nwnku.jb Kyl auJwrY; qb eykY eykMkwrw]) keI koit; KwxI Aru KMf] keI<br />

koit; Akws bRhmMf] keI koit; hoey Avqwr] keI jugiq; kIno ibsQwr] keI bwr;<br />

psirE pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr] keI koit; kIny bhu Bwiq] pRB qy hoey; pRB<br />

mwih smwiq] qw kw; AMqu n jwnY koie] Awpy Awip; nwnk pRBu soie] 7])<br />

qum qy iBMn; nhI ikCu hoie] 1.hy gurU pRmysr jI!(qum) Awp jI qy(iBMn) v`Krw<br />

hor iksy qoN auqpqI pwlxw lYAqw ikCu BI nhI hoie skdw, Bwv sB k`uJ Awp jI qoN<br />

hI ho irhw hY[ Awp jI hI swrI rcnw dy krnhwr hoN jI[ XQw:- quDu ibnu dUjw;<br />

nwhI koie] qU krqwru; krih so hoie]) khu nwnk.krxhwru hY Awpy; siqguir.Brmu<br />

cukwieAw]<br />

2.hy gurU pRmysr jI!(qum) Awp jI qy(iBMn) v`Krw ho ky, jIv qoN Bjn ismrn,<br />

ivkwr AOguxW dw iqAwg, ikCu BI nhI hoie skdw, Bwv Awp jI qoN ibnw ieh jIv<br />

A`DI dmVI dw BI nhIN hY[ XQw:- qau sjx kI, mY kIm n paudI; hau quDu ibnu,<br />

AFu n lhdI]<br />

qum qy iBMn; nhI ikCu hoie] 3.nmsqM su eykY] nmsqM AnykY]) ijmI jmwn ky<br />

ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt bwF hoq hY] Anuswr hy<br />

vwihgurU inrMkwr Anq klwvwn, lbw lb BrpUr nUro nUr jmwl srUp jI!Awp jI<br />

srb ivAwpk ho rhy hoN jI, ies leI AwksIzn kwrbn fweIAOksweIf dy v`K 2<br />

krn vWg, (qum) Awp jI qy(iBMn) v`Krw ikCu Bwv koeI Akwr nhI hoie skdw, Bwv<br />

Awp jI, inrgunu Awip; srgunu BI EhI] srUp ho ky, Awp swrI rcnw’c lIx hoN qy<br />

swrI rcnw Awp jI’c lIx hY[ swieMs Awid dy iksy BI FMg nwl v`Kry nhIN ho<br />

skdy[ sBnI QWeI lbw lb BrpUr nUr hI nUr zwhrw zhUr, hr pRwxI dy AMdr bwhr<br />

hr smyN hr socxI’c ivAwpk, inrlyp Ajpw jwp kr rhy hoN jI[ XQw:- jil Qil<br />

mhIAil pUirAw; suAwmI isrjnhwru] Aink BWiq hoie psirAw; nwnk eykMkwru])<br />

qum.pUrn pUir rhy sMpUrn; hm BI.sMig AGwey] imlq imlq.imlq imil rihAw;<br />

nwnk.khxu n jwey] 4] 6]) sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf<br />

prqwpu])<br />

qum qy iBMn; nhI ikCu hoie] Awpn sUiq; sBu jgqu proie] 4.hy prmpUjnIk<br />

koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] siqgurU rwmdws swihb jI!<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

783<br />

q`qkrw


sB ku`J Awp jI dI prmpiv`qR SuB s`cI joiq nwl ho irhw hY jI[ ies leI(qum)<br />

Awp jI dI joiq qy(iBMn) v`Krw ho ky, jIv qoN ikCu BI nhI hoie skdw[ XQw:- jb<br />

ApunI joiq, iKMcih qU suAwmI; qb koeI krau idKw viKAwnw] ikauNik Awp jI<br />

ny(Awpn) Awpxy hukm rUpI, pyRm rUpI, inrgun pRkwS rUpI, SuB guxW dy<br />

Anqklwvwn bl rUpI(sUiq) Dwgy nwl, sBu(jgqu) AnMq bRhmMf dI rcnw nUM proie<br />

ky, n`Q ky r`iKAw hY jI[ XQw:- Awip nwQu.nwQI sB jw kI; iriD isiD Avrw<br />

swd] (n`QW) DrqI aupir kot gV; kyqI geI vjwie] jo.Asmwin n mwvnI; iqn<br />

nik nQw pwie]) Awip nwQu.sB nQIAnu; sB hukim clweI] nwnk.hir BwvY so<br />

kry; sB clY rjweI] 36] 1] suDu]<br />

(bu`Jwey) jw kau pRB jIau; Awip buJwey] scu nwmu; soeI jnu pwey] (jw) ijs<br />

pyRmI gurmuiK jI (kau) nUM, (pRB) Anqklwvwn koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; inrw<br />

pRkwS hI pRkwS nUr hI nUr, Ajpw jwp inrgun inrMkwr jI dy pUrn s`cy gursbd<br />

Avqwr, gurqw ibrwjmwn DMn siqgurU gMRQ swihb jIau, Awpxw s`cw nwm<br />

Awip(buJwey) bu`Jw idMdy hn, (soeI) EhI gurmuiK nyk swaU inSkpt(jnu) Bgq<br />

ipAwry jI, gurqw ibrwjmwn vwihgurU jI dy b^Sy SuB(scu) s`cy Amolk(nwmu) srb<br />

pRkwSk ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU 3 ivAwpk AibnwsI bRhm jI nUM pwey lYNdy<br />

hn[ XQw:- ijsu Awip buJwey so buJsI; Awpy nwie lweIAnu]) ijsu Awip buJwey so<br />

buJsI; inrml jn soeI]) ijsih buJwey soeI bUJY; ijs no Awpy ley imlwie]<br />

so smdrsI; qq kw byqw] nwnk; sgl isRsit kw jyqw] 1] swihb sRI gurU<br />

nwnk dyv mh`lw pMjvW jI, pUrn pRym’c lIx, igir bsuDw jl pvn jwiego; ieik<br />

swD bcn AtlwDw] (At`l) Atl bcn swDU jnw; sB mih pRgtwieAw] Anuswr<br />

At`l bcn &urmwauNdy hn:- prmpUjnIk dsy pwiqswh jI, Awip kQY; Awip<br />

sunnYhwru] dI AwpxI prm au~cI su`cI ivsmwd AvsQw’c, vwihgurU mMqR gurbwxI<br />

kQw kIrqn suxwauNidAW, prmpiv`qR suMdr drSn idKwauNidAW, ijs Awpxy ipAwry<br />

nUM s`cw nwmu, bu`Jw idMdy hn, so.gurmuiK ipAwry jI, (qq) s`c srUp AivnwsI bRhm<br />

jI kw(byqw) jwxU, duSmx im`qR AmIr gRIb, du`K suK mwn Apmwn, ^uSI ZmI hr<br />

hwlq’c(smdrsI) smidRStI nwl dyKx vwly, (sgl) swrI(isRsit) koit bRhmMf<br />

dI rcnw(kw) dy(jyqw) ij`qx vwly hn] 1] XQw:- swjnu dustu jw kY; eyk smwnY]<br />

jyqw bolxu; qyqw igAwnY] jyqw sunxw; qyqw nwmu] jyqw pyKnu; qyqw iDAwnu] 2]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

784<br />

q`qkrw


wgu goNf mhlw 5 caupdy Gru 1 siqgur pRswid] sBu krqw; sBu Bugqw] 1]<br />

rhwau] sunqo krqw; pyKq krqw] AidRsto krqw; idRsto krqw] Epiq krqw;<br />

prlau krqw] ibAwpq krqw; Ailpqo krqw] 1] bkqo krqw; bUJq krqw]<br />

Awvqu krqw; jwqu BI krqw] inrgun krqw; srgun krqw] gurpRswid; nwnk<br />

smidRstw] 2] 1]) siqguru syvih; sy jn inrml pivqw] mn isau mnu imlwie;<br />

sBu jgu jIqw]) AweI pMQI sgl jmwqI; min jIqY jgu jIqu]) hwir cly; gurmuiK<br />

jg jIqw]) BeI jIq myrI] ikRpw kwl kyrI]<br />

jIA jMqR; sB qw kY hwQ] gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr jI &urmwauNdy hn:- hy<br />

ipAwirE!prm pUjnIk dsy siqgurU swihbwn jI, inrMkwr jI dy srgun Avqwr<br />

jI hn[ (jIA) v`fy jIA(jMqR) Coty qoN Coty ikRm, aun@W ikRmW’c A`gy hor bRIk ikRm,<br />

sB(qw) iqn@W gurU swihbwn jI (kY) dy(hwQ) v`s, ADIn hn, Bwv jIAW dI auqpqI<br />

pwlxw sMBwl gqI kilAwx krnI, sB mhwrwj swihb jI dy v`s hY[ XQw:- sBu<br />

ko qyrY vis; Agm Agocrw] qU Bgqw kY vis; Bgqw qwxu qyrw]) hukmY AMdir.sBu<br />

ko; bwhir hukm n koie] nwnk.hukmY jy buJY; q haumY khY n koie]) DrqI aupir<br />

kot gV; kyqI geI vjwie] jo.Asmwin n mwvnI; iqn nik nQw pwie]) Awip<br />

nwQu.sB nQIAnu; sB hukim clweI] nwnk.hir BwvY so kry; sB clY rjweI]<br />

36] 1] suDu]<br />

dIn dieAwl; AnwQ ko nwQu] dieAwl ikRpwl siqgurU swihbwn jI,<br />

(AnwQ) XqIm (dIn) gRIb(ko) dy(nwQu) mwlk shwiek r`iKAk pRiqpwlk hn[<br />

XQw:- hir ibnu; koie n cwlis swQ] dInw nwQ.kruxwpiq suAwmI; AnwQw ky<br />

nwQ]) AnwQh nwQ ik®pwl dIn; sMimRQ sMq EtwieE] 6] inrgunIAwry kI bynqI;<br />

dyhu drsu hir rwieE] 7] nwnk. srin quhwrI Twkur; syvku duAwrY AwieE]<br />

pRym is`iKAw:- jIA jMq sB vwihgurU jI dy h`Q hn[ dIn AnwQ inmwxw bx<br />

ky jykr bMdgI nhIN krdw, qW kSt hI kSt hn[ ies leI gurU pRmysr jI dy A`gy<br />

dIn AnwQ bx ky, AnuswrI ho ky, gurU BgqI krky inhwl hovy[<br />

ijsu rwKY; iqsu koie n mwrY] ijsu gRIb dwsn dws inmwxy inqwxy nUM, siqgurU<br />

swihbwn jI AOguxW ivkwrW rog sog mOq qoN h`Q dy ky(rwKY) r`Kdy hn, iqsu nUM(koie)<br />

koeI BI AOgux ivkwr duSmx(n) nhIN(mwrY) mwr skdw[ XQw:- hir jugu jugu.Bgq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

785<br />

q`qkrw


aupwieAw; pYj rKdw AwieAw.rwm rwjy] hrxwKsu dustu.hir mwirAw; pRhlwdu<br />

qrwieAw] AhMkwrIAw inMdkw ipiT dyie; nwmdyau muiK lwieAw] jn nwnk.AYsw<br />

hir syivAw; AMiq ley CfwieAw]) ijs dw swihbu; fwFw hoie] iqs no; mwir n<br />

swkY koie]) ijsu qUM rKih.hQ dy; iqsu.mwir n skY koie]) pauVI] ijs no qU<br />

rKvwlw; mwry iqsu kauxu] ijs no.qU rKvwlw; ijqw iqnY BYxu] ijs no qyrw AMgu;<br />

iqsu muKu aujlw] ijs no qyrw AMgu; su inrmlI hUM inrmlw] ijs no qyrI ndir; n<br />

lyKw puCIAY] ijs no qyrI KusI; iqin nau iniD BuMcIAY] ijs no qU pRB vil; iqsu<br />

ikAw muhCMdgI] ijs no qyrI imhr; su qyrI bMidgI] 8]<br />

87.so mUAw; ijsu mnhu ibswrY] Awpxy ijsu(mnhu) mno, siqgurU swihbwn jI<br />

nMU(ibswrY) BulwauNdw hY[ (so) auh mn, siqgurU swihbwn jI v`loN(mUAw) mirAw<br />

hoieAw hY[ XQw:- Aiq sMudr.kulIn cqur; muiK i|AwnI DnvMq] imrqk<br />

khIAih.nwnkw; ijh pRIiq nhI.BgvMq]) hir ibsrq; so mUAw] 1] rhwau] nwmu<br />

iDAwvY.srb Pl pwvY; so jnu suKIAw hUAw] 1]) mrxM; ibsrxM goibMdh] jIvxM;<br />

hir nwm D´wvxh]) AwKw jIvw; ivsrY mir jwau] so vwihgurU jI Apxy ipAwry<br />

bwlk jI nMU nhIN ivswrdy, jo, sdw sdw iehu BUlnhwru] hY[<br />

iqsu qij; Avr khw ko jwie] sB isir; eyku inrMjn rwie] sB dy isir’qy,<br />

pwlxw r`iKAw krn vwly, sB nUM jIA dwn dyx vwly, sB nUM AwpxI sRb ivAwpI<br />

mhW ivsmwd Anq klwvwn AKMf joiq nwl jIvwlx vwly, inrguxu srguxu; Awpy<br />

soeI]) eyku(inrMjn) Su`D srUp, (rwie) rwjn ky rwjw.mhwrwjn ky mhwrwjw;)<br />

sBnw jIAw kw, ieku dwqw; so, mY ivsir n jweI] pUurn s`cy vwihgurU siqgurU<br />

swihbwn jI hn, (iqsu) iqn@W nUM (qij) C`if ky, Bwv nwsqk bx ky, (ko)<br />

koeI(Avr) hor(khw) ik`Qy dMBI pws(jwie) jwvygw jI?jy koeI hor iksy pws<br />

jwvygw, aus nUM jmW ivkwrW doSW cOrwsI l`K jUn dy kStW qoN nhIN bcwA skygw[<br />

vw (iqsu) iqn@W Bwv Ajpw jwp vwihgurU jI nUM C`f ky koeI jIv hor ik`Qy<br />

jwvygw?Bwv nhIN jw skygw[ AwKx vyKx mhwrwj swihb jI dI joiq nwl ho irhw<br />

hY[ XQw:- AwKxu vyKxu sBu; swihb qy hoie]) Aiq sUrw; jy koaU khwvY] pRB kI<br />

klw ibnw; kh DwvY] sB jIA jMq vwihgurU jI dy n`Qy hoey hn[ XQw:- Awip<br />

nwQu.sB nQIAnu; sB hukim clweI] SuB is`iKAw:- hrnwKS rwvx kMs mihKwsur<br />

vzIdw AOrMgw Awid byAMq hMkwrI jor zulm krky Gxy Pu`lx vwly hoey , pr bymuK ho<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

786<br />

q`qkrw


ky, du`K Bog 2 ky AMq muey[ hux q`k kIVy ikRm jUnW Bog rhy hn[ rkq ibMd qoN<br />

bixAW kItwxUAW dw sMgRh, nwsvMq srIr cOrwsI l`K jUn’c jMmx mrn jmW dy<br />

kSt hI kSt Bog irhw hY[ ies leI siqgurU swihbwn jI dy AnuswrI ho ky, Awp<br />

C`f ky, Agn swgr qoN qrnw cwhIdw hY jI[<br />

jIA kI jugiq; jw kY sB hwiQ] AMqir bwhir; jwnhu swiQ] sB(jIA)<br />

jIAW kI auqpqI pwlxw sMBwl r`iKAw kilAwx krn dI sB(jugiq) jugqI, vw<br />

jIA nUM Bwau-BgqI b^S ky, Awpxy nwl joVn(kI) dI sB(jugiq) jugqI, (jw)<br />

ijn@W Bwv Akwl purKu siqgurU swihbwn jI (kY) dy(hwiQ) h`Q v`s hY[ XQw:-<br />

ijsih idKwlw 1 vwtVI; iqsih BulwvY kauxu] ijsih BulweI pMD isir; iqsih<br />

idKwvY kauxu] 1 mMzl.ipAwry syvk nUM vwihgurU nwl joV ky, dwiq b^Sdy hn ik<br />

hornw nUM joVy[ ieauN A`gy qoN A`gy dIvw jgdw rihMdw hY[ AYsy ivsmwd sdw sdw;<br />

sdw dieAwl] vwihgurU siqgurU swihbwn jI nUM, Awpxy (AMqir) AMdr<br />

bwhir(swiQ) nwl, guru myrY sMig; sdw hY nwly] (jwnhu) jwnxw kro[ XQw:- sd<br />

hjUir.hwjru hY nwjru; kqih n BieE dUrweI]) sd hI inkit.jwnau pRB suAwmI;<br />

sgl ryx hoie rhIAY] swDU sMgiq.hoie prwpiq; qw pRBu Apunw lhIAY]) isr<br />

aUpir; TwFw guru sUrw]<br />

gun inDwn; byAMq Apwr] nwnk dws; sdw bilhwr] 2] {(bilhwr)<br />

(bil+hwr) Awpxw sRIrk bil hwr dyxw, Bwv Awpxy bl dw gumwn iqAwg dyxw[<br />

BrwvW dw bl, iv`idAw, bu`DI, Dn Awpxy husn dI hMgqw iqAwgxI[ Awpxy gurU jI<br />

qoN Awpxw Awp, spu`qR jwiedwd rwj Bwg sB k`uJ kurbwn kr dyxw, gurU pRmysr jI<br />

qoN bilhwr jwxw hY[ mn dy sMklp ivklp krky, gurU jI dy im`Ty crn-kmlW nUM<br />

C`f ky, bwhr nhIN jwxw[ inrgun srgun jI dI eykqw pRwpq krky, inmK 2<br />

suAws 2 AnMq AsMK nmskwrW hI nmskwrW rom 2 krky krdy rihxw, Awp k`uJ<br />

nhIN bnxw bilhwr jwxw hY[ }<br />

siqgurU nwnk dyv, gurSbd srUp SRI gurU gRMQ swihb mhwrwj jI &urmwauNdy<br />

hn:- prmpUjnIk dsy siqgurU swihbwn jI, inRivkwrqw Bwau-BgqI Bwxw mMnx<br />

gurU syvw DIrj s`c nwm pRym ikRpwlqw Awid(Apwr) pwrwvwr qoN rihq, byAMq srb<br />

ivAwpI ivsmwd SuB(gun) guxW dy Anq klwvwn pRkwS sihq, pUrn(inDwn) ^zwny<br />

hn[ dwsn dws iqn@W qoN sdw (bilhwr) kurbwn jWdw hY] 2] XQw:- gur Apuny<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

787<br />

q`qkrw


aUpir; bil jweIAY]) bil bil jwau.isAwm suMdr kau; AkQ kQw.jw kI bwq<br />

sunI]) nwrwien nrpiq; nmskwrY] AYsy gur kau.bil bil jweIAY; Awip<br />

mukqu.moih qwrY]<br />

pUrn pUir rhy; dieAwl]) pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur<br />

pwrbRhm] Anuswr prmpUjnIk s`cy siqgurU dsy gurU swihbwn jI dy Anq klwvwn<br />

srb ivAwpI ivsmwd gursbd dieAw dy srb ivAwpI ivsmwd pRkwS’coN, hr smyN<br />

srb ivAwpI ivsmwd dieAw hI dieAw pRkwS rhI hY[ Awp jI ny Awpxy<br />

Anqklwvwn srb ivAwpI ivsmwd dieAw dy qyz pRkwS’coN, AnMq bRhmMf sUrj<br />

cMd qwry mMfl AgnIAW ibjlIAW jIA jMq pYdw krky, Awpxy dieAw dy<br />

Anqklwvwn qyz pRkwS’c hux itkwA ky r`Ky hoey hn[ (dieAwl) (dieAw+Awl)<br />

dieAw dy(Awl) Gr, dieAwl bRhm jI AnMq bRhmMf sUrj cMd qwry mMfl AgnIAW<br />

ibjlIAW jIAW jMqW c pUrn(pUir) BrpUr ivAwpk ho rhy hn[ XQw:- sB mih<br />

joiq; joiq hY soie] iqs kY cwnix; sB mih cwnxu hoie] gur swKI; joiq prgtu<br />

hoie])<br />

sB aUpir; hovq ikrpwl]) sB jIAW aUpir hr smyN(ikrpwl)<br />

imhrvwn(hovq) ho rhy hn[ XQw:- bRhmigAwnI kI; sB aUpir mieAw]<br />

bRhmigAwnI qy; kCu burw n BieAw]) isrI gurU swihbu.sB aUpir krI ik®pw;<br />

sqjuig ijin DR¨ pir]) qUM dieAwlu ikRpwlu ikRpw iniD; mnsw pUrxhwrw]) qum@<br />

dieAwl ikrpwl ikRpw iniD; piqq pwvn gosweI]) imhrvwnu swihbu imhrvwnu]<br />

swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu]<br />

{gur pRmysr s`cy siqgurU swihbwn jI, sB jIAW dy prm pUjnIk mwqw ipqw<br />

jI srUp hn[ mwpy iksy vyly A`k ky, gu`sy nwl ku`tdy gwLW k`Fdy hn, kql BI kr<br />

idMdy hn, pr, qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; hm BI sMig AGwey]) ikrpwl dieAwl<br />

bRhm srb klw BrpUr s`cy siqgurU swihbwn jI AwpxI Anqklwvwn dieAw<br />

sihq, AikRqGxW mMd krmIAW’qy gu`sy ho ky rozI nhIN twldy[ XQw:- AikrqGxw<br />

no pwldw; pRB nwnk, sd bKisMdu]) rojI hI rwj iblokq rwjk; roK.rUhwn kI<br />

rojI n twrY] }<br />

Apny krqb; jwnY Awip] prmpUjnIk DMn vwihgurU siqgurU swihbwn jI,<br />

Anyk bwr auqpqI pwlxw lYAqw qy kOfyrwKS dyvlUq lwjvrd Awid mhW pwpIAW<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

788<br />

q`qkrw


nUM b^Sx dy pUrn dieAwl ikRpwl ivsmwd Apny(krqb) kOqkW nUM, Awip hI(jwnY)<br />

jwxdy hn[ XQw:- keI bwr; psirE pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr]<br />

88.AMqrjwmI; rihE ibAwip] {Aink nmskwr sihq srb ivAwpI<br />

ivsmwd pyRmmeI SuB vIcwr:- hMgqw sihq AMqrjwmI khwaux vwlw, jy dUjy dy mMdy<br />

sMklp d`sygw, qW mMdy sMklp Es dy idl’c Aw jwxgy[ pr gurqw ibrwjmwn<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gMRQ swihb jI AYsy AMqrjwmI hn, Awpxy ipAwry<br />

is`K b`cy nUM Awpy lwieE; Apnw ipAwru] Anuswr Awpxw ipAwr Awp hI lwauNdy<br />

hn[ gursyvk jI inmK 2 gurU pRIqm jI nUM jpdy hn[ ipAwr nUM AMqrjwmqw nwl<br />

bu`J ky, ipAwr dy vsIkwr ho ky gursyvk nUM inmK 2 jpdy hn[ XQw:- so syvku;<br />

ijsu ikrpw krI] inmK inmK jip; nwnk hrI]) Apuny jn kau; swis swis<br />

smwry] nwnk Eie; prmysur ky ipAwry] 8] 10]) myrI bWDI.Bgqu CfwvY; bWDY<br />

Bgqu.n CUtY moih] eyk smY.mokau gih bWDY; qau Puin mo pY, jbwbu n hoie] gursyvk<br />

dy iDAwn rom 2’c, rMgW 2 dy gursbd Byj ky, iekwgRqw b^S ky ivkwrW qoN ij`q<br />

krwauNdy hn[ jy guris`K AMqly suAwsW’qy hY, qW BI AMqrjwmqw nwl, Awpxy<br />

ipAwry jI dy kSt nUM bu`JidAW, aus dy rom 2’c vs ky, aus dy kSt Awp shwrdy<br />

hn[ pRymI jI, myrw; AMqrjwmI hir rwieAw] Anuswr AMqrjwmI 3 kih 2 ky, hr<br />

smyN jpdy rihMdy hn[ jdoN ieh AiBAws krdy hn, ik AMqrjwmI jI hux myry idl<br />

dI jwxdy hn, qW AsMK pwp inivrq huMdy hn, rom 2 suK SWqI’c vsdw hY[ sRIr<br />

krky mwVw krm qW kI krnw hY?mn krky BI mwVw sMklp nhIN auTwauNdy[ koit<br />

nmskwr[}<br />

AMqrjwmI; rihE ibAwip] ivsmwd ivAwpk pRkwSk pUrn AMqrjwmI<br />

vwihgurU jI dy pUrn s`cy srgun Avqwr, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjn<br />

dyv swihb jI hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy su`cy au~cy<br />

mhwn praupkwrI DIrjDwrI sIs’qy hux m`cdw 2 ryqw puAw rhy hn, hux sVdI<br />

bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn, AYsy Akih, Asih kStW smyN, (AMqrjwmI)<br />

(AMqr+jwmI) AMdr dI jwnx vwly, sB dy(AMqr) AMdr dy(jwmI) pRyrk AnMq<br />

pRkwS hI pRkwS, myhr hI myhr srUp myhrvwn srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp<br />

vwihgurU jI, Awp jI dy lUM 2’c, AMdr bwhr KMfW bRhmMfW’c, (ibAwip) ivAwpk<br />

ho(rihE) rhy hn[ Awp jI AMqrjwmI vwihgurU jI dy prmpiv`qR SuB s`cy ivsmwd<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

789<br />

q`qkrw


ivAwpk srUp’c, rom 2 krky lIx ho rhy hn[ ijvyN cV@dw sUrj AiqAMq suMdr<br />

sohxw cmkdw dmkdw pRkwS idMdw hY, iqvyN ivsmwd AMqrjwmI ivAwpk Ajpw<br />

jwp bRhm jI, gurU pRmysr jI dy lUM 2’coN, ivsmwd AMqrjwmI nUr hI nUr pRkwS rhy<br />

hn[ XQw:- AMqrjwmI; so pRBu pUrw] dwnu dyie; swDU kI DUrw]) qU vf dwqw;<br />

AMqrjwmI] sB mih rivAw; pUrn pRB suAwmI]<br />

(BWiq) pRiqpwlY; jIAn bhu Bwiq] dieAwl ikRpwl AMqrjwmI, srb<br />

ivAwpk srb pRkwSk sBnw jIAw kw, ieku dwqw; so, mY ivsir n jweI] Ajpw<br />

jwp vwihgurU siqgurU swihbwn jI ny Awpxy inrgun srUp’coN rcy, AsMK bRhmMf<br />

dy(jIAn) jIAW nUM, (bhu) bhuq (Bwiq) qr@W 2, rMgW 2 dy FMg nwl(pRiqpwlY)<br />

pRiqpwl dy hn[ ijvyN mwqw jI dy audr’c nwVUey duAwrw ^urwk Byjdy, prw bwxI<br />

duAwrw ismrn krwauNdy hn[ XQw:- mwqw ky audr mih, pRiqpwl kry; so.ikau<br />

mnhu ivswrIAY] mnhu ikau ivswrIAY.eyvfu dwqw; ij Agin mih.Awhwru phucwvey]<br />

Es no.ikhu poih n skI; ijs nau AwpxI ilv lwvey] AwpxI ilv Awpy lwey;<br />

gurmuiK sdw smwlIAY] khY nwnku.eyvfu dwqw; so ikau mnhu ivswrIAY] 28]) mwq<br />

grB mih.Awpn ismrnu dy; qh qum rwKnhwry]) ieik mwshwrI; ieik iqRxu Kwih]<br />

ieknw; CqIh AMimRq pwih] ieik.imtIAw mih; imtIAw Kwih] ieik paux<br />

sumwrI; paux sumwir] ieik inrMkwrI; nwm AwDwir]<br />

89.{pRiqpwlY; jIAn bhu Bwiq] bwry srb ivAwpI ivsmwd pRymmeI SuB<br />

ivcwr:- rkqu ibMdu kw iehu qno; AgnI pwis iprwxu] Anuswr sRIr mwqw jI dI<br />

rkq ipqw jI dI ibMd qoN bixAW, Anyk ikRmW dw iek`T hY[ ijs dI AsIN hMgqw<br />

krdy hW[ hr ie`k sRIr’c sU^m qoN sU^m ikRm hn[ aun@W ikRmW’c A`gy hor ikRm<br />

hn[ sRIr’c v`K 2 Kwny hn, ijvyN ^urwk, ipSwb, ibStw Awid[ vwL nwloN BI sO<br />

guxW sU^m qoN sU^m nwVIAW hn[ ien@W’c v`K 2 jIAW nUM, AnoKy rMg FMg nwl pwL<br />

rhy hn[ p`QrW’c S`krKor kIVy pYdw krky, aun@W nUM BI au~Qy S`kr b^Sdy hn, ij`Qy<br />

Awaux jwx dw koeI BI rsqw nhIN hY[ XQw:- pwKix kItu.gupqu hoie rhqw; qw<br />

co.mwrgu nwhI] khY DMnw.pUrn qwhU ko; mq ry jIA frWhI]) bieAwlIs lK jI,<br />

jl mih hoqy; Anuswr smuMdR’c ibAwLI l`K jUn hY[ ie`k jUn’c Axigxq jIA<br />

hn[ vwihgurU jI, jIAW dw Ahwr jIA bxw ky, ivsmwd FMg nwl pwlxw kr rhy<br />

hn[ jIA dy mrn qoN, aus nUM Kwx vwly ikRmW dI pRiqpwlxw, vwqwvrn dI s&weI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

790<br />

q`qkrw


huMdI hY[ nmskwr bilhwr[ XQw:- so krqw.icMqw kry; ijin aupwieAw jgu] iqsu<br />

johwrI.suAsiq iqsu; iqsu dIbwxu ABgu] nwnk.scy nwm ibnu; ikAw itkw ikAw<br />

qgu] 1]) sYl pQr mih.jMq aupwey; qw kw irjku.AwgY kir DirAw]) pwKix<br />

kItu.gupqu hoie rhqw; qw co.mwrgu nwhI] khY DMnw.pUrn qwhU ko; mq ry.jIA<br />

frWhI] (l`gin) pRiqpwil mwqw audir rwKY; lgin dyq n syk] soeI suAwmI.eIhw<br />

rwKY; bUJu buiD ibbyk]) slok mÚ2] nwnk.icMqw miq krhu; icMqw iqs hI hyie]<br />

jl mih.jMq aupwieAnu; iqnw iB rojI dyie] EQY.htu n cleI; nw ko ikrs<br />

kryie] saudw.mUil n hoveI; nw ko ley.n dyie] jIAw kw Awhwru jIA; Kwxw eyhu<br />

kryie] ivic aupwey swierw; iqnw iB swr kryie] nwnk.icMqw mq krhu; icMqw<br />

iqs hI hyie] 1] }{srb suKw kw dwqw siqguru; qw kI srnI pweIAY]<br />

gur pRmysr jI dy srb ivAwpI ivsmwd ivSyS praupkwr:- prmpUjnIk s`cy<br />

mwqw ipqw gurqw ibrwjmwn siqgurU swihb jI, Ajpw jwp inrgun inrMkwr jI dy<br />

srgun srUp, pUrn gurU Avqwr gursbd srUp hoxy’qy , Awp hI sRb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd pUrn s`cy Ajpw jwp inrMkwr srUp hn[ XQw:- vwhu vwhu bwxI inrMkwr<br />

hY; iqsu jyvfu, Avru n koie] Awp jI’coN, siq sMqoK dieAw Drm vIcwr, inmRqw<br />

ZRIbI sihnSIlqw, ivsmwdqweI DIrj iKmw Ajpw jwp inRivkwrqw Awid sRb<br />

ivAwpI ivsmwd SuB guxW dIAW Anq klW dw b`JvW pRkwS hI pRkwS, swfy AMdr<br />

bwhr hr smyN pRkwS irhw hY, Bwv hr smyN hr v`fy jIv, ikRm dy AMdr bwhr,<br />

Awpxw Ajpw jwp Awp kr rhy hn[ Awpxy pRymI syvk is`K jI dy rom 2’c vs<br />

ky, Awp Ajpw jwp krky, pRymI jI dy AMg 2 nUM, pUrn suKdwiek hn[ XQw:- AMg<br />

AMg suKdweI.pUrn bRhmweI; Qwn QwnMqr dysw] Awp jI hr smyN ij`Qy Anq sUrjW<br />

cMdRimAW qwirAW ibjlIAW AgnIAW titAwixAW mnW ieMidRAW nUM pRkwSdy hn,<br />

E~Qy Awpxy pyRmIAW dy idl idmwZ rom 2’c, gurbwxI nwm pyRm iekwgRqw ivsmwdqweI<br />

Byjdy rihMdy hn[ Awp jI qoN ivCuiVAw jIv Anyk jUnW dy Anyk kSt hr<br />

smyN Bog irhw hY, pr Awpxy is`K b`cy nUM hr smyN gurbwxI suxwauNdy hn[ koit krn<br />

dIjih.pRB pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr pRymI is`K rom 2 dy<br />

kMnW nwl, pUrn pRym inscy sihq gurbwxI suxdy hn[ XQw:- gurmuiK; roim roim<br />

hir iDAwvY]) iek dU jIBO, lK hoih; lK hovih, lK vIs] lKu lKu gyVw,<br />

AwKIAih; eyku nwmu jgdIs]) ijhvw eyk.hoie lK kotI; lK kotI koit iDAwvYgo])<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

791<br />

q`qkrw


lwK ijhvw, dyhu myry ipAwry; muKu.hir AwrwDy myrw rwm] Anuswr rom 2 dI zbwn<br />

duAwrw gurU 2 jpdy hn[ Awp jI dy pRymI syvk jI, pUrn sMqoK sihq, Anhd<br />

Junkwr Awqm suK Bogdy hn[ XQw:- pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB<br />

ismrn kw; AMqu n pwr]) rsnw rmq.sunq suKu sRvnw; icq cyqy.suKu hoeI] khu<br />

BIKn.duie nYn sMqoKy; jh dyKW qh soeI] }<br />

jo jo ricE; su iqsih iDAwiq] ijvyN s`icAwry mwpy, Awpxy ipAwry b`cy nUM,<br />

prm ipAwr snyh siqkwr nwl cyqy krdy hn, iqvyN gurdyv mwqw gurdyv ipqw;<br />

gurdyv suAwmI prmysurw] Akwl purKu inrgun srUp jI ny, Awpxy’coN, keI koit;<br />

kIny bhu Bwiq] Anuswr AsMK bRhmMf DrqIAW vx iqRx sB jIA jMq bRhm byqy<br />

nwm rsIey, jo jo BI(ricE) rcy hn, (su) BlI pRkwr(iqsih) iqs AwpxI swrI<br />

rcnw nUM, pUrn pRym nwl Awpxy iDAwn’c, pRp`kqw nwl(iDAwiq) iDAwauNdy hn[<br />

ies leI, swnUM BI mhwrwj swihb jI iDAwauxy cwhIdy hn, ikauNik gurU pRmysr jI<br />

swfy vwsqy au~bldI dyZ’c bYTy hn[ AsIN sB eyk ipqw Akwl purKu gurU jI dy<br />

b`cy hW[ XQw:- eyku ipqw.eyks ky hm bwirk; qU myrw gur hweI]) vw jo jo<br />

vwihgurU swihb jI ny(ricE) rcy hn, (su) auh (iqsih) iqn@W vwihgurU jI nUM hI<br />

hr smyN pUrn pRym nwl, Awpxy pRp`k iDAwn’c(iDAwiq) iDAwauNdy rihMdy hn[<br />

ijsu BwvY; iqsu ley imlwie] Bgiq krih; hir ky gux gwie]) pUrn pUir<br />

rhy; dieAwl] sB aUpir; hovq ikrpwl] Apny krqb; jwnY Awip] AMqrjwmI;<br />

rihE ibAwip] pRiqpwlY jIAn; bhu Bwiq] jo jo ricE; su iqsih iDAwiq]<br />

Anuswr vwihgurU jI ny jo 2 jIA Akwr q`q rcy hn, aun@W swirAW’qy ikRpwl ho ky,<br />

aun@W nUM hr smyN Awp iDAwauNdy hn[ AYsy ivsmwd(hir) sRb pRkwSk dieAwl<br />

ikRpwl koit bRhmMf dy mwlk, Ajpw jwp pUrn bRhm jI(ky) dy(gux) guxW nUM(gwie)<br />

gwvy, gw 2 ky qn mn Dn isr Arp ky AYsI(Bgiq) pyRmw-BgqI(krih) kry, ijsu<br />

krky, jwp qwp Bgiq sw pUrI; jo pRB kY min BweI] Anuswr vwihgurU jI nUM(BwvY)<br />

Bw jwvy, iqsu ivsmwd pRymw-BgqI’qy pRsMn ho ky, Awpxy nwl imlwie(ley) lYNdy<br />

hn, Bwv gurU pRymw-BgqI hI imlx dw kwrn hY, Awpxy jor jqn isAwxp nwl<br />

jIv nhIN iml skdw, ies leI inrgunIAwr nIc bx ky Srx pYxw hY[ XQw:- hm<br />

inrgunIAwr; nIc Ajwn] nwnk.qumrI srin purK Bgvwn]) {gurU jI dI pRymw-<br />

BgqI bwry sRb ivAwpI Agm Apwr mhW ivsmwd pRymmeI SuB vIcwr:- gurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

792<br />

q`qkrw


ipAwry jI nUM BwvyN Awpxy nwl imlw lYNdy hn, pr Pyr BI auh ipAwry Bgq jI<br />

pRymw-BgqI krdy rihMdy hn, ikauN jo aun@W nUM pRymw-BgqI dw ivsmwd AnMd AMimRq<br />

rs, irdy’coN muK’c AwauNdw rihMdw hY[ XQw:- jy guxvMqI QI rhY; qw BI.shu rwvx<br />

jwie] ijvyN ie`k s`icAwry rwjy ny Awpxy mihlW dI s&weI krn vwly, swaU<br />

nOkr’qy prm pRsMn ho ky, kImqI hIirAW dw hwr, aus dy gL ’c pw idqw[ auh<br />

iPr BI Agly idn, ausy qr@W hI s&weI krn AwieAw, qW rwjy ny p`uiCAw, “hy<br />

sweIN ipAwry jI!A`j qusIN syvw krn ikauN Awey hoN?”h`Q joV ky ikhw, “hy<br />

siqkwr jog rwjn jI!ijs syvw ny dws nUM hIirAW dw hwr b^iSAw hY, auh syvw<br />

dwsn dws ikauN C`fy?mhwrwj jI ikRpw krky dwsn dws qoN syvw s&weI krwauNidAW<br />

jwp BI krwauNdy hn[ ijhVy bMdy Drm ikrq kridAW jwp krdy hn, auh sdw<br />

pRsMn qMdrusq rihMdy hn[ ^udw jI dI ^uSI, Dn mwl sB pRwpq krdy hn[ ijhVy<br />

kMmtwlU Drm ikrq jwp nhIN krdy, auh Gry bImwr, hom is`k rihMdy hn[ ”rwjy<br />

ny prm-pRsMn ho ky hor Dn idqw[ ieauN ijhVy pRymw-BgqI krdy rihMdy hn, aun@W nUM<br />

sdw idAwl vwihgurU jI, cOguxW inhwl kr idMdy hn[ XQw:- ijs kI bsqu; iqsu<br />

AwgY rwKY] pRB kI AwigAw; mwnY mwQY] aus qy caugun; krY inhwlu] nwnk swihbu;<br />

sdw dieAwlu] 2] }<br />

mn AMqir; ibsÍwsu kir mwinAw] krnhwru; nwnk ieku jwinAw] 3]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv siqgurU gRMQ swihbjI<br />

&urmwauNdy hn:- pyRmw-BgqI krn vwly pyRmI Bgq jI ny, Awpxy mn(AMqir) AMdr,<br />

AYsw pUrn(ibsÍwsu) Brosw isdk inscw(kir) krky, Ajpw jwp bRhm srUp siqgurU<br />

swihb jI(mwinAw) mMny, A`gy mMnwey pUjy pUjwey , jpy jpweyy iDAwey hn, ijs<br />

krky(ieku) ie`k AdÍYq srUp Ajpw jwp pUrn Agm mhW ivsmwd pUrn bRhm jI,<br />

Anyk bRhmMf dy(krnhwru) krn vwly(jwinAw) jwx ley hn] 3]<br />

jnu lwgw; hir eykY nwie] iqs kI Aws; n ibrQI jwie] vwihgurU mh`lw<br />

pMjvW jI, Awpxy ipAwry syvk jI’qy ndr b^SIS krky, syvw ismrn praupkwr<br />

Akwl purK jI dy crn-kmlW dw pUjx krw ky, s`cy Ajpw jwp inrMkwr inrml<br />

inrvYr inrlyp bRhm jI’c, pUrn mhW ivsmwd lIxqw b^Sdy hn, so Purmw rhy<br />

hn[ vwihgurU vwihgurU vwihgurU vwih jIau] s`cy siqgurU sRI guruU gMRQ swihb<br />

mhwrwj jI dy gurSbd rUpI, SuB s`cy sRb ivAwpI mhW ivsmwd crn-kmln jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

793<br />

q`qkrw


nUM, rwq idn pUjx vwly, ijhVy (jnu) ipAwry gursyvk Bgq jI, (hir) sRb pRkwSk<br />

Anqklwvwn, (eykY) ie`k AdÍYq srUp pUrn ivsmwd Ajpw jwp bRhm jI dy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy(nwie) nwm’c(lwgw) l`gy hn[ iqs gurmuiK ipAwry jI(kI) dI<br />

gurmiq Anuswr Dn pdwrQ spu`qR Awid, vwihgurU jI nUM imlx dI SuB s`cI<br />

Aws(ibrQI) KwlI(n) nhIN(jwie) jWdI[ ijvyN prmpUjnIk prm ipAwry DR¨ Bgq<br />

jI ny, pMj vr@y dI in`kI aumr’c, mwDo bn’c jw ky, Apny loB kau; kIno mIqu]<br />

sgl mnorQ; mukiq pdu dIqu] Anuswr rwj pRwpqI dI Aws r`K ky, pRymw-BgqI<br />

kIqI[ C`qIh hzwr vr@y dw rwj, At`l pdvI, drSnW dI pRwpqI krky inhwl<br />

hoey[ XQw:- sBy ieCw pUrIAw; jw pwieAw Agm Apwrw]<br />

syvk kau; syvw bin AweI] hukmu bUiJ; prmpdu pweI] Awpxy prmpUjnIk<br />

mwqw ipqw srUp, pwrbRhm Ascrj gurdyv jI dI, sRb ivAwpI Agm Apwr mhW<br />

ivsmwd Anqklwvwn pUrn ikRpw hI ikRpw nUM pRwpq, Awpxy gurU jI nUM isr Arpx<br />

vwly, suAws 2 gurU 2 jpx jpwaux vwly, gur syvk jI(kau) nUM, Awpxy irdy dy<br />

ipAwry prmpUjnIk mwqw ipqw srUp gurdyv jI dI, SuB s`cI su`cI au~cI syvw krnI<br />

hI bin AweI hY, Bwv mwx iqAwg ky, isr Arp ky, nIc kIt kUkr gulwm dwsn<br />

dws grIb bx ky, pUrn pRym sihq, pUrn gurU jI dI s`cI syvw krdy hn[ mwqw<br />

ipqw jI srUp, Awpxy hIey irdy dy ipAwry pRIqm gurU pRmysr jI dI im`TI ipAwrI<br />

gurU syvw krn vwly gur syvk jI nUM, isr dyx nwm jpx jpwaux, gurqw ibrwjmwn<br />

gur pRmysr jI dy A`Kr 2 nUM, pwrbRhm krky mMnx mnwaux, pUjx pUjwaux dw jo<br />

hukmu sI, ies nUM(bUiJ) bu`J, mMn, kmw ky, (prmpdu) (prm+pdu) (prm) v`fI<br />

au~cI s`cI su`cI(pdu) pdvI(pweI) pw leI[ XQw:- bRhmigAwnI; sgl kI rInw]<br />

Awqm rsu; bRhmigAwnI cInw]) hukmu bUiJ; rMg rs mwxy] siqgur syvw; mhw<br />

inrbwxy] hukmu bUiJ.jn Bey inhwlw; ieh Bgqw kI Gwlxw] hr irdy dy ipAwry<br />

prm pUjnIk mwqw ipqw srUp gurdyv mh`lw pihlw siqgurU grMQ swihb jI sRb<br />

ivAwpI ivsmwd Anq klwvwn gRIbI nwl AYsy gursyvk jI bwry &urmw rhy hn[<br />

XQw:- jwiq kulInu; syvku jy hoie] qw kw khxw; khhu n koie] ivic snwqˆØI;<br />

syvku hoie] nwnk; pxHIAw pihrY soie]) syvk kw hoie syvku vrqw; kir kir<br />

ibnau bulweI] 17] nwnk kI bynµqI hir pih; gur imil.gur suKu pweI] 18])<br />

koit mDy ko ivrlw syvku; hoir sgly ibauhwrI]) so syvku; ijsu ikrpw krI] inmK<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

794<br />

q`qkrw


inmK; jip nwnk hrI]) so syvku; ijsu dieAw pRBu DwrY] nwnk so syvku; swis<br />

swis smwrY] 3]) nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]) mwrU mhlw 5]<br />

mwn moh Aru loB ivkwrw; bIE.cIiq n GwilE] nwm rqnu guxw hir bxjy; lwid<br />

vKru lY cwilE] 1] syvk kI; EVik inbhI pRIiq] jIvq swihbu syivE Apnw;<br />

clqy rwiKE cIiq] 1] rhwau] jYsI AwigAw kInI Twkuir; iqs qy muKu nhI<br />

moirE] shju Anµdu riKE igRh BIqir; auiT auAwhU kau dauirE] 2] AwigAw<br />

mih BUK.soeI kir sUKw; sog hrK.nhI jwinE] jo jo hukmu BieE swihb kw; so<br />

mwQY ly mwinE] 3] BieE ik®pwlu Twkuru.syvk kau; svry hlq plwqw] DMnu<br />

syvku.sPlu Ehu AwieAw; ijin nwnk.Ksmu pCwqw]) so syvku; jo lwieAw syv]<br />

iqn hI pwey; inrMjn dyv]) ijQY Ehu jwie, iqQY Ehu surKrU; Es kY muih ifTY, sB<br />

pwpI qirAw]) jo ikCu Twkur kw.so syvk kw; syvku.Twkur hI sMig jwhru jIau])<br />

mul KrIdI lwlw golw; myrw nwau sBwgw] gur kI bcnI.hwit ibkwnw; ijqu<br />

lwieAw.iqqu lwgw]) jn nwnku.hwit ivhwiJAw; hir.gulm gulwmI]) murdw hoie<br />

murId; n glI hovxw[ swbru isdik shIdu, Brm Bau Kovxw[ golw mul KrIdu,<br />

kwry jovxw[ nw iqsu BuK.n nId; n Kwxw sovxw[ pIhix hoie jdId; pwxI Fovxw[<br />

pKy dI qwgId, pg mil Dovxw[ syvk hoie sMjIdu, n hsx rovxw[ dr drvys<br />

rsId; iprm rs Bovxw[ cMd mumwrK eId, pug Klovxw] 18]) KwDy lUx.gulwm<br />

hoie; pIih pwxI FovY[ lUx Kwie.kir cwkrI; rix tuk tuk hovY[ lUx Kwie.DI puqu<br />

hoie; sB ljw DovY] lUxu vxotw.Kwie kY; hQ joiV KVovY] vwt vtwaU lUxu Kwie; guxu<br />

kMiT provY] lUx hrwmI gunhgwr; mir jnmu ivgovY]) bY KrIdu; hau dwsro qyrw] qUM<br />

Bwro Twkuru; guxI ghyrw]) hm kUkr; qyry drbwir] Baukih AwgY; bdnu pswir])<br />

kih kbIr.gulwmu Gr kw; jIAwie BwvY mwir]) gur kY igRih; syvku jo rhY] gur kI<br />

AwigAw; mn mih shY] Awps kau; kir kCu n jnwvY] hir hir nwmu; irdY sd<br />

iDAwvY] mnu bycY; siqgur kY pwis] iqsu syvk ky; kwrj rwis] syvw krq; hoie<br />

inhkwmI] iqs kau hoq; prwpiq suAwmI] ApnI ik®pw; ijsu Awip kryie] nwnk<br />

so syvku; gur kI miq lyie] 2]) mwn AiBmwn mMDy; so syvku nwhI] Anuswr jo<br />

mwx qy hMkwr’c hY, so gursyvk nhIN hY[<br />

ies qy aUpir; nhI bIcwru] jw kY min; bisAw inrMkwru] qn mn Dn ijMd<br />

Awpxy gurdyv jI nUM Arp ky, syvw krn vwly, hukm bu`J prmpdvI pwaux vwly(jw)<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

795<br />

q`qkrw


ijs gursyvk jI(kY) dy min’c, (inrMkwru) Su`D srUp koit bRhmMf dy krqy ivAwpk<br />

ivsmwd Ajpw jwp s`cy bRhm jI, gurpRswid Awp(bisAw) vsy hn, ies qy aUpir,<br />

au~cw hor koeI BI SuB s`cw sRb`q dy Bly dw mhW ivsmwd sMudr bRhm bIcwru nhI hY[<br />

XQw:- so suKIAw; sB qy aUqmu soie] jw kY ihRdY visAw; pRBu soie]) Ehu sB qy aUcw,<br />

sB qy sUcw; jw kY ihrdY visAw Bgvwnu]) ijs kY AMqir; bsY inrMkwru] iqs kI<br />

sIK; qrY sMswru]<br />

bMDn qoir; Bey inrvYr] Anidnu; pUjih gur ky pYr] (gur) ivsmwd nUro nUr,<br />

ie`k rs b`JvyN pRkwS hI pRkwS, prmpUjnIk sB qy vfw siqguru nwnku; jI(ky) dy<br />

prmpiv`qR s`cy mhwn praupkwrI(pYr) crn-kml vw gurSbd rUp, mweI crn gur<br />

mITy] Anuswr s`cy im`T imTy s`cy crn-kmlW nUM, gursyvk jI(Anidnu) rwq<br />

idn(pUjih) pUjdy hn[ XQw:- sBu idnsu rYix.dyKau guru Apunw; ivic AKI.gur pYr<br />

DrweI] gur pRmysr jI dy s`cy crn-kml pUjxy krky, En@I dunIAw qoVy bMDnw; AMnu<br />

pwxI QoVw KwieAw] Anuswr kwm koRD cwh kw&I Srwb mws hMkwr Awid AOguxW<br />

ivkwrW mhW pwpW dy bMDn(qoir) qoV ky, (inrvYr) vYr qoN rihq, inrvYr bRhm srUp<br />

sMq mhWpurK (Bey) ho gey hn[ XQw:- imit gey bYr; Bey sB ryn] AMimRq nwmu;<br />

swDsMig lYn]) nw ko myrw dusmnu rihAw; nw hm iks ky bYrweI] bRhmu pswru<br />

pswirE BIqir; siqgur qy soJI pweI]) ibsir geI; sB qwiq prweI] jb qy<br />

swDsMgiq; moih pweI] 1] rhwau] nw ko bYrI.nhI ibgwnw; sgl sMig.hm kau bin<br />

AweI] 1]) mMqRM rwm rwm nwmM; D´wnµ srbqR pUrnh] g´wnµ sm duK suKM; jugiq inrml<br />

inrvYrxh] dXwlµ srbqR jIAw; pMc doK ibvrijqh] Bojnµ gopwl kIrqnµ; Alp<br />

mwXw.jl kml rhqh] aupdysM sm imqR sqRh; BgvMq Bgiq BwvnI] pr inMdw nh<br />

sRoiq sRvxM; Awpu iq´wig sgl ryxukh] Kt lK´x pUrnµ purKh; nwnk.nwm swD<br />

sÍjnh] 40]<br />

ieh lok suKIey; prlok suhyly] nwnk hir pRiB; Awpih myly] 4] prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- inrml<br />

inrvYr gursyvk jn jI, ieh lok’c AwqmnMd krky(suKIey) suKI, prlok’c BI, jh<br />

jweIAY; qhw suhyly] Anuswr(suhyly) suKI hn[ (hir) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI;<br />

srb jIAw kw dwqw ry] sRb pRkwSk(pRiB) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]<br />

gurU jI ny ikRpw krky, gurmuiK ipAwry(Awpih) Awp hI, Awpxy nwl myly hn] 4]<br />

XQw:- Awpih; myil ley]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

796<br />

q`qkrw


swD sMig imil; krhu Anµd]) swD rUp; Apnw qnu DwirAw] Anuswr(swD)<br />

vwihgurU mh`lw pihlw gurqw ibrwjmwn DMn sRI gurU gRMQ swihb jI dy s`cy crn-kmlW<br />

gursbdW sMig, mn bwxI rom 2 krky, pqwsy dy pwxI’c Gulx vWg(imil) lIx ho ky,<br />

{KMf bRhmMf, Awpxy AMdr bwhr surqI ibRqI socxI’c, ArQW sihq gurbwxI q`k ky }<br />

(AnMd) bRhmwnMd rs pRwpq(krhu) krnw kro[ XQw:- ijsu imilAY.min hoie AnMdu;<br />

so siqguru khIAY] mn kI duibDw.ibnis jwie; hir prmpdu lhIAY]<br />

vw nIkI; swD sMgwnI] rhwau] phr mUrq pl.gwvq gwvq; goivMd goivMd<br />

vKwnI] Anuswr A`Ty pihr vwihgurU Bjn kQw kIrqn gurbwxI jpx jpwaux vwly<br />

swD sMgq jI hn, ijn@W bwry ieh bhuq au~cy su`cy Amolk SuB bcn khy hn, ik<br />

vwihgurU jI Awp hI swD sMgq jI rUp hn[ XQw:- swDsMgiq Awip hoAw; Awip<br />

jgqu qrwieAw] AYsy ivsmwd swD sMig jI, (swD) syRSt mhWpurK sMq Bgq jI,<br />

Ajpw jwp inrgun bRhm jI sMig imil ky, (AnMd) bRhmwnMd rs pRwpq krnw krhu[<br />

XQw:- swDsMig jau qumih imlwieE; qau sunI qumwrI bwxI] Andu BieAw.pyKq hI<br />

nwnk; pRqwp purK inrbwxI]) Dnu DMnu sqsMgiq.ijqu hir rsu pwieAw; imil jn<br />

nwnk nwmu prgwis]) sMgiq kw gunu.bhuqu AiDkweI; piV sUAw gnk auDwry])<br />

CqRDwr bwidswhIAw; ivic shsy prIAw] 1] BweI ry; suKu swDsMig pwieAw])<br />

swDsMgiq AsQwn; jgmg nUr hY[ lK lK ssIAr Bwnu; ikrn TrUr hY[<br />

gun gwvhu; pRB prmwnµd] (prmwnMd) v`fy AnMd srUp(pRB) smR`Q prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU dsy siqgurU swihbwn jI dy(gun) praupkwr prmpiv`qR(gun) js, kivqw<br />

kvISrI FwfI vwrW qy Dur dy gurbwxI jI dy AMimRq kIrqn kQw, Awpxy hr bol<br />

duAwrw, hr smyN(gwvhu) gwauxw kro jI[ XQw:- gurbwxI gwvh BweI] Eh sPl;<br />

sdw suKdweI]) Awvhu isK.siqgurU ky ipAwirho; gwvhu scI bwxI] bwxI q<br />

gwvhu.gurU kyrI; bwxIAw isir bwxI] ijn kau ndir krmu hovY; ihrdY iqnw smwxI]<br />

pIvhu AMimRqu. sdw rhhu hir rMig; jiphu swirgpwxI] khY nwnku.sdw gwvhu; eyh<br />

scI bwxI] 23]) Awvhu mIq ipAwry] mMgl gwvhu nwry] scu mMglu gwvhu, qw pRB<br />

Bwvhu; soihlVw jug cwry] ApnY Gir AwieAw, Qwin suhwieAw; kwrj sbid svwry]<br />

igAwn mhw rsu nyqRI AMjnu; iqRBvx rUpu idKwieAw] sKI imlhu.ris mMglu gwvhu;<br />

hm Gir swjnu AwieAw] 2]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

797<br />

q`qkrw


wm nwm qqu; krhu bIcwru] (rwm) vwihgurU vwihgurU vwihgurU vwih jIau] jI<br />

dy srgun srUp, pUrn gurU Avqwr s`cy siqgurU sRI gurU gMRQ swihb jI dy<br />

prmpUjnIk prmpiv`qR(nwm) Amolk gurbwxI inrMkwr(qqu) swr AslI srb<br />

ivAwpI ivsmwd Su`D bRhm inrgun srgun jI dI eykqw dw, SuB s`cw bIcwru krhu[<br />

XQw:- eyko sbdu vIcwrIAY; Avr iqAwgY Aws] nwnk dyiK idKweIAY; hau sd<br />

bilhwrY jwsu]<br />

dRülB dyh kw; krhu auDwru] {keI jnm; Bey kIt pqMgw] keI jnm; gj<br />

mIn kurMgw] keI jnm; pMKI srp hoieE] keI jnm; hYvr ibRK joieE] 1] imlu<br />

jgdIs; imln kI brIAw] icrMkwl; ieh dyh sMjrIAw]) kbIr.mwns jnmu dulµBu<br />

hY; hoie n bwrY bwr] ijau bn Pl pwky.Buie igrih; bhuir.n lwgih fwr] aupoRkq<br />

&urmwxW Anuswr pSU pRyq p`Qr ibRC kIt pqMg Awid cOrwsI l`K jUn qy keI jUnW<br />

bwr 2 Bogx qoN mgroN, XQw:- BeI prwpiq; mwnuK dyhurIAw] goibMd imlx kI;<br />

ieh qyrI brIAw]) lK caurwsIh jUin ivic; auqmu jUin su mwxs dyhI[ Anuswr<br />

durl`B mn`uKw dyhI goivMd jI nUM imlx leI imlI hY[ }hy pRymI jI!Awpxy ipAwry<br />

vwihgurU gurU pRmysr jI dy prmpiv`qR s`cy su`cy au~cy crn-kmlW’c rom 2 krky<br />

lIx ho ky, cOrwsI l`K jUn Bog ky(dRülB) kTn l`Bx vwlI, Amolk hIrw dyh(kw)<br />

dw ivkwrW AOguxW cwh kO&I nSy kukrmW jnm mrn, jmW dy kStW qoN(auDwru)<br />

Cutkwr(krhu) krnw kro[ XQw:- crx kml; Twkur auir Dwir] dulB dyh; nwnk<br />

insqwir]<br />

AMimRq bcn; hir ky gun gwau] pRwn qrn kw; iehY suAwau]) AMimRq bcn;<br />

swD kI bwxI] Anuswr prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb mhwrwj jI(ky)<br />

dy AMimRq bcn, (hir) inrgunu Awip; srgunu BI EhI] sRb ivAwpI Ajpw jwp<br />

Akwl purKu vwihgurU jI dy gun rom 2 krky, kQw kIrqn, Awpxy hr qr@W dy bolW<br />

duAwrw, sdw hr jg@w gwau[ hy(pRwn) ipAwry ijMd jwn jI!(pRwn) pRwxW dy, sMswr<br />

Agn swgr dy ivSy rUpI jl qoN qrn kw(iehY) ieho hI(suAwau) pRXojn, suAwd,<br />

swDn hY[<br />

AwT phr; pRB pyKhu nyrw] imtY AigAwnu; ibnsY AMDyrw] hy ipAwry<br />

jIE!Awp jI dy nyqRW’c vs ky , hux Awp pV@n vwly, Awp jI dy kMnW’c vs ky , hux<br />

Awp sunx vwly(pRB) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] siqgurU nwnk dyv<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

798<br />

q`qkrw


swihb jI dy inrgun pRkwS nUM, AwT phr Awpxy (nyrw) nyVy, AMdr bwhr (pyKhu)<br />

dyKxw kro[ XQw:- AYsI pRIiq krhu mn myry] AwT phr; pRB jwnhu nyry] ijs<br />

krky, suAwd moh rs byiDE; AigAwin ricE sMswru] Anuswr suAwd moh Brm<br />

ivkwr mhW pwp krm rUp AigAwnu dw AMDyrw imtY(ibnsY) nws ho jwvygw[ XQw:-<br />

AigAwnu AMDyrw imit gieAw; gur cwnxu igAwnu crwgu]) AigAwn Brmu ibnsY<br />

duK fyrw] jw kY ihRdY bsih gur pYrw] 3])<br />

suin aupdysu; ihrdY bswvhu] mn ieCy; nwnk Pl pwvhu] 5] prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb, Drin ggn nv KMf mih; joiq<br />

sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk<br />

mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy hn:- hy swjn mIq ipAwry jI! pUry gur kw; suin<br />

aupdysu] Anuswr pUry gurU pRmysr jI dy prmpiv`qR SuB s`cw(aupdysu) sbdu gur pIrw<br />

gihr gMBIrw; ibnu sbdY.jgu baurwnµ]) sbd sUr blvMq; kwm Aru k®oD ibnwsn]<br />

loB moh vis krx; srx jwick pRiqpwlx]) sbid sUr jug cwry AauDU; bwxI<br />

Bgiq vIcwrI] Anuswr gursbd gur ieiqhws praupkwr gurmiq is`iKAwvW nUM ,<br />

koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr Awpxy rom<br />

2 dy kMnW duAwrw, pUrn pyRm SrDw Brosy idRVqw sihq suin ky, Awpxy ihrdY<br />

’c(bswvhu) vswau[ XQw:- nwmu iDAwvhu.irdY bswvhu; iqsu ibnu ko nwhI] gurmiq<br />

Anuswr mn(ieCy) cwhy Pl(pwvhu) pw lvo jI] 5] XQw:- siqgur ivic vfI<br />

vifAweI; jo Anidnu hir hir nwmu iDAwvY] hir hir nwmu rmq, suc sMjmu; hir<br />

nwmy hI iqRpqwvY] hir nwmu qwxu.hir nwmu dIbwxu; hir nwmo rK krwvY] jo icqu<br />

lwie.pUjy gur mUriq; so mn ieCy Pl pwvY]<br />

hlqu plqu duie; lyhu svwir] rwm nwmu; AMqir auir Dwir] (rwm)<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gMRQ swihb jI dy prmpiv`qR SuB s`cy<br />

Amolk nwmu A`Kr 2 nUM, Awpxy(auir) irdy(AMqir) AMdr(Dwir) vsw ky, (hlqu)<br />

ieh lok(plqu) pRlok(duie) dovyN (svwir) suDwr(lyhu) lvo jI[ XQw:- hliq<br />

suKu.pliq suKu, iniq suKu ismrno; nwmu goibMd kw sdw lIjY] imtih kmwxy pwp<br />

icrwxy; swDsMgiq imil.muAw jIjY] 1]<br />

pUry gur kI; pUrI dIiKAw] ijsu min bsY; iqsu swcu prIiKAw]) ijin pMc<br />

mwir ibdwir gudwry; so pUrw ieh klI ry] Anuswr sB ivkwrW AOguxW nUM ij`qx<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

799<br />

q`qkrw


vwly, prm pUjnIk pUry(gur) gurU pRmysr jI kI(dIiKAw) is`iKAw Dur ky bwxI jI,<br />

swirAW p`KW qoN(pUrI) pUry sUry hn, ijn@W’c ivkwrW inMdw cuglI vYr eIrKw mn qn nUM<br />

ij`qx dw prm piv`qR SuB s`cw aupdyS hY[ XQw:- gur pUry kI bwxI] pwrbRhm min<br />

BwxI] ijsu v`fBwgy gurmuiK ipAwry s`icAwry Apwry inrwry gurU pRymI jI dy<br />

min’c(bsY) vsdy hn, iqsu gurmuiK ipAwry jI ny, (swcu) s`c srUp pUrn ivsmwd<br />

Ajpw jwp bRhm jI, srb klw BrpUr ivAwpk pRkwSk(prIiKAw) prK ley hn[<br />

vw iqsu nUM swcu bRhm srUp (prIiKAw) prKxw, smJxw kro[ vw pUrn gurU jI<br />

jd(prIiKAw) iemiqhwn lYNdy hn qW iqsu dI(prIiKAw) iemiqhwn (swcu) s`c srUp<br />

hY Bwv pUry gurU jI dy sIs mMgx qoN Aks mwqR dy idMdy hn[ guru jI dy snmuK ShId<br />

hoxy krky AQvw ijauNdy mr ky, gurU jI dy snmuK ismrn kridAW A`Ty pihr guru syvw<br />

krdy hn[ sMswrk, Awpxy sRIrk suKW nUM iqAwg idMdy hn[<br />

min qin; nwmu jphu ilv lwie] gurqw ibrwjmwn gur pRmysr jI &urmwauNdy<br />

hn:- hy BweI!min dy smUh sMklpW ivklpW(qin) rom 2 krky, ivAwpk bRhm<br />

jI’c gUV@I(ilv) pRIqI, ibRqI lwie ky, (nwmu) Ajpw jwp vwihgurU vwihgurU, inrgun<br />

srgun jI dI eykqw sihq, gurU pRymw-BgqI’c lIx ho ky, (jphu) jpxw kro[ ijvyN<br />

prmpUjnIk mh`ly pMjvyN jI ny m`cdI 2 q`qI loh’qy KV@ ky, ivAwpk bRhm jI’c ilv<br />

lw ky jpy[ XQw:- siqguir nwnik.Bgiq krI iek min; qnu mnu Dnu.goibMd<br />

dIAau]) khu kbIr.ilv lwig rhI hY; jhw bsy idn rwqI] auAw kw mrmu.EhI pru<br />

jwnY; Ehu qau sdw AibnwsI]<br />

dUKu drdu; mn qy Bau jwie]) duKu ivCoVw; ieku duKu BUK] ieku duKu; skqvwr<br />

jmdUq] ieku duKu; rogu lgY qin Dwie]) duK kIAw pMfw KulIAw; suKu.n inkilE<br />

koie] duK ivic jIau jlwieAw; duKIAw cilAw roie]) ieik Gir.Awvih AwpxY;<br />

ieik.imil imil puCih suK] ieknw eyho iliKAw; bih bih rovih duK]) sMsw iehu<br />

sMswru hY; jnm mrx ivic duK sbwieAw] Anuswr jMmx mrn dy byAMq hI du`K hn[<br />

jIv ijs 2 jUn ’c jWdw hY, du`K hI du`K hn[ mn bwxI sRIr krky ilv lw ky, nwm<br />

jpx nwl, jnm mrn dy bhuqy dUKu, gurU pRmysr jI dy ivCoVy dy drdu, mn qy sB qr@W<br />

dy Bau(jwie) cly jWdy hn[ XQw:- dUKu gieAw; sBu rogu gieAw] pRB kI<br />

AwigAw.mn mih mwnI; mhw purK kw sMgu BieAw]<br />

scu vwpwru; krhu vwpwrI]) hir ky; nwm ky ibAwpwrI] hIrw hwiQ ciVAw<br />

inrmolku; CUit geI sMswrI]) hir ky nwm ky vwpwrI, hir Bgq hih; jmu jwgwqI,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

800<br />

q`qkrw


iqnw nyiV n jwhu] Anuswr gur pRmysr jI nUM qn mn Dn isr Arp ky, Awp s`cy<br />

nwm jI nMU jp ky, hornW nUM jpw ky, s`cy nwm jI dI pRwpqI vwly, nIky; swcy ky<br />

vwpwrI] Anuswr hy suMdr vwpwrI jno!s`cy nwm jI nUM Awp jp, A`gy jpw ky, Ajpw<br />

jwp inrgun srgun jI dI eykqw krn krwaux rUp scu vwpwr krhu jI[<br />

drgh inbhY; Kyp qumwrI] ijhVw sOdw AsvwrIAW’qy l`d ky, dUjI jgHw vycx<br />

leI iljWdy hn, aus nUM Kyp kihMdy hn[ s`cy nwm jI nUM jpx jpwaux vwly, nIky;<br />

swcy ky vwpwrI] hy pRymI jno!(qumwrI) Awp jI dI, siq sMqoK dieAw Drm vIcwr,<br />

inmRqw gRIbI iKmw SWqI DIrj, inRivkwrqw pyRmw-BgqI, praupkwr inSkwm nwm<br />

ismrn jpx jpwaux, gurU syvw krn krwaux, gurbwxI sMQw kQw kIrqn is`Kx<br />

isKwaux rUp Awid Anyk sRb ivAwpI ivsmwd SuB guxW dw(Kyp) Amolk mwl, ies<br />

lok, prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU swihbwn jI dI s`cI(drgh) s`cKMf,<br />

siqsMgq jI’c(inbhY) inB jwvygw[ XQw:- ivic dunIAw syv kmweIAY] qw drgh<br />

bYsxu pweIAY] khu nwnk bwh lufweIAY] (l`dy, sv`lI, m`lI) mn ipAwirAw jIau<br />

imqRw; hir ldy Kyp svlI] mn ipAwirAw jIau imqRw; hir dru inhclu mlI]<br />

eykw tyk; rKhu mn mwih] nwnk; bhuir n Awvih jwih] 6] prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv srUp mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:-<br />

hy BweI!AMdr bwhr KMf bRhmMf pOx pwxI bYsMqr’c ivAwpk, (eykw) ie`k sRb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU inrMkwr AsMK pRkwS srUp jI dI, qyrI<br />

tyk; rhw kil mwih] qyrI tyk; qyry gux gwih]) iqs kI tyk; mnY mih rwKu]<br />

Anuswr(tyk) Et, Awpxy mn (mwih) ’c(rKhu) r`Kxw kro[ (bhuir) Pyr vwSnw dy<br />

b`Jy, cOrwsI l`K jUn’c(Awvih) Awauxw, mOq dy mwirAW mr ky (jwih) jwxw(n)<br />

nhIN hovygw] 6] XQw:- qUM hir Bju mn myry; pdu inrbwnu] bhuir n hoie; qyrw<br />

Awvn jwnu]<br />

iqs qy dUir; khw ko jwie] (iqs) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw<br />

kw dwqw ry] sRb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp gur pRmysr jI qy dUir, Bwv s`cy<br />

crn-kmlW dI s`cI syvw pyRmw-BgqI pRIqI ilv, siqsMgq jI C`f ky bymuK ho ky,<br />

(ko) koeI (khw) ik`Qy(jwie) jwvygw? XQw:- (n`is.B`ij) mwxsw ikAhu dIbwxhu,<br />

koeI nis Bij inklY; hir dIbwxhu.koeI ikQY jwieAw] ijvyN mh`ly nOvyN jI nUM C`f<br />

ky BweI mqI dws BweI sqI rwm jI BweI dieAwlw jI nhIN gey[ ikauN jo s`cy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

801<br />

q`qkrw


crn-kmlW dI syvw mOj mhW AnMd hY[ kbIr.crn kml kI mauj ko; kih kYsy<br />

aunmwn] kihby kau soBw nhI; dyKw hI prvwnu]) hir risk bYrwgI.nwim ilv<br />

lwgI; kqhu.n jwie inKyiDAw]) crx n Cwfau; srIr kl jweI]) nwnk.ijs no<br />

iehu mnu dIAw; mrxu jIvxu pRB nwly] 8]) kbIr.muih mrny kw cwau hY; mrau q<br />

hir kY duAwr] mq.hir pUCY kaunu hY; prw hmwrY bwr]<br />

aubrY; rwKnhwru iDAwie] vwihgurU jI qoN ivCu`Vy jIv’qy, AOguxW ivkwrW jmW<br />

jUnW kStW dy hmly hr vyly huMdy rihMdy hn, jnmW 2’c du`K’qy du`K Bogdw rihMdw<br />

hY[ ien@W qoN bcx dw aupwA d`sdy hn:- hy BweI!ivkwrW AOguxW jMmx mrn cOrwsI<br />

dy c`kR qoN(rwKnhwru) r`Kxvwly gur pRmysr jI nUM(iDAwie) iDAw ky, gur syvk jI<br />

AOguxW ivkwrW jmW jUnW dy kStW qoN(aubrY) bcy hn sdw leI[ XQw:-<br />

rwKnhwru.sm@wir jnw] sgly Coif.bIcwr mnw]<br />

inrBau jpY; sgl Bau imtY]) rwjw rwm.qUM AYsw inrBau; qrn qwrn.rwm<br />

rwieAw]) nwnk inrBau inrMkwru; Anuswr(inrBau) BY qoN rihq, sRb ivAwpI<br />

ivsmwd Ajpw jwp gur pRmysr jI nUM, ijhVy pRymI mn bwxI sRIr rom 2 krky(jpY)<br />

jpdy hn, aun@W dy jMmx mrn jmW cOrwsI dy gyVy dy(sgl) swry Bau(imtY) imt jWdy<br />

hn[ XQw:- sB BY imtih; qumwrY nwie] Bytq sMig; hir hir gun gwie] (n`sY)<br />

sgl BieAwn kw; Bau nsY] jn Apny kY; hir min bsY] 3]<br />

pRB ikrpw qy; pRwxI CutY] (pRB) srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp<br />

Anqklwvwn sd sdw myhrvwn pUrn Bgvwn gur pRmysr jI dI ikrpw hox qy, ieh<br />

pRwxI jmW bMDnW AOguxW ivkwrW klySW mhW pwpW du`KW cOrwsI dy c`kR qoN (CutY) Cu`t<br />

jWdw hY[ XQw:- qau CUtY; jw Ksmu Cfwey] gurmiq myly; Bgiq idRVwey]) pRBu<br />

ikrpw qy; bMDn CutY] qau ikrpw qy; haumY qutY] 1]<br />

ijsu pRBu rwKY; iqsu nwhI dUK] (pRBu) prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU<br />

sRI gurU gRMQ swihb jI, ijsu gurmuiK ipAwry jI nUM, kusMgq ivkwrW AOguxW bMDnW<br />

du`KW mOq jmW qoN(rwKY) r`Kdy hn, iqsu gurmuiK ipAwry jI nUM koeI BI dUK nwhI hY[<br />

XQw:- ijsu qUM rKih hQ dy; iqsu.mwir n skY koie]) ijsu rwKY; iqsu.koie n<br />

mwrY]) ijs no qU rKvwlw; mwry iqsu kauxu]<br />

nwmu jpq; min hovq sUK] iqs gurmuiK ipAwry jI nUM, (nwmu) prmpiv`qR<br />

prmpUjnIk Amolk s`cy su`cy sRb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp gurbwxI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

802<br />

q`qkrw


inrMkwr jI(jpq) jpxy krky, min’c Awqm AnMd sUK pRwpq hovq hY[ XQw:-<br />

pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]) nwmu<br />

jpq.mhw suKu pwieE; icMqw rogu ibdwirE]) pRB jI ko nwmu jpq; mn cYn]) siB<br />

jwick.pRB qum@ dieAwl] nwmu jpq; hovq inhwl]<br />

icMqw jwie; imtY AhMkwru] gurU pRmysr jI dI ikRpw nwl, iqs gurmuiK ipAwry<br />

jI dw, ijsu gurpRswid; qUtY hau rogu] nwnk so jnu; sdw Arogu]) gur pRswid; jw<br />

kw imtY AiBmwnu] so jnu nwnk; drgh prvwnu] 2] Anuswr gurpRswid<br />

AhMkwru(imtY) imt jWdw hY, icMqw BI(jwie) clI jWdI hY[ XQw:- icMq<br />

AicMqw.sglI geI] pRB nwnk nwnk.nwnk meI]) icMqw rogu.geI hau pIVw; Awip<br />

kry pRiqpwlw jIau]<br />

iqsu jn kau; koie n phucnhwru] 1.iqsu gurmuiK(jn) ipAwry Bgq dy au~cy<br />

r`uqby(kau nUM, koie BI(phucnhwru) phMucx vwlw(n) nhIN hY[ XQw:- pMifq<br />

sUr.CqRpiq rwjw; Bgq brwbir, Aauru n koie]) Ehu sB qy aUcw.sB qy sUcw; jw<br />

kY ihrdY visAw Bgvwnu]) ijn hir ihrdY pRIiq lgwnI; iqnw msqik aUjl<br />

tIk] hir jn soBw.sB jg aUpir; ijau ivic aufvw.sis kIk] 2])<br />

bRhmigAwnI; aUc qy aUcw] min ApnY hY; sB qy nIcw] (Bly polw, p`ly) cwir<br />

pdwrQ.Ast dsw isiD; sB aUpir.swD Bly] nwnk dws.DUir jn bWCY; auDrih<br />

lwig ply] vw iqsu(jn) gurmuiK ipAwry BgqjI(kau) nUM, koie BI(phucnhwru)<br />

phMucx vwlw(n) nhIN hY, Bwv aun@W nUM koeI BI du`K nhIN dy skdw[ XQw:- Aink<br />

dUK dyvih; Avrw kau] phuic n swkih; jn qyry kau]) swrg mhlw 5] Ab jn<br />

aUpir; ko n pukwrY] pUkwrn kau.jo audmu krqw; guru prmysru qw kau mwrY] 1]<br />

rhwau] inrvYrY sMig.vYru rcwvY; hir drgh Ehu hwrY] Awid jugwid pRB kI<br />

vifAweI; jn kI pYj svwrY] 1] inrBau Bey.sgl Bau imitAw; crn kml<br />

AwDwrY] gur kY bcin.jipE nwau nwnk; pRgt BieE sMswrY]<br />

90.isr aUpir; TwFw guru sUrw] nwnk; qw ky kwrj pUrw] 7] prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb mh`lw pMjvW jI Amolk bcn<br />

&urmwauNdy hn:- aupRokq guxW vwly, gurU jI dy snmuK gurmuiK ipAwry ijs Bgq jn<br />

jI dy, isr aUpir; Awip gurU rKvwrw]) gur ky crx; aUpir myry mwQy] qw qy; duK<br />

myry sgly lwQy] 1] Anuswr isr aUpir(sUrw) sUrbIr bhwdr, Awpxy mn ieMdRy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

803<br />

q`qkrw


ivkwrW nUM ij`qx vwly, guru pRmysr jI r`iKAw leI, swvDwn eykwgr cIq] (TwFw)<br />

KV@y hn[ XQw:- ijs ky isr aUpir.qUM suAwmI; so duKu kYsw pwvY] ijvyN gurmuiK<br />

ipAwry BweI jogw isMG jI dI r`iKAw kIqI[ (qw) iqs gurmuiK ipAwry jI ky,<br />

ivvhwrk, nwm jpx jpwaux, SuB praupkwr syvw krn krwaux rUp pRmwrQk,<br />

sRb ivAwpI mhW ivsmwd Drm kwrj(pUrw) pUry ho jWdy hn] 7] XQw:- sBy<br />

kwj.suhylVy QIey; guru nwnku siqguru quTw]) kwj hmwry pUry; sqgur] bwjy Anhd<br />

qUry; sqgur]<br />

sRb ivAwpI mhW ivsmwd pRym vIcwr:- ie``k msqwny gurU pRymI jI ieh kihMdy,<br />

“vwihgurU siqgurU dsvyN pwiqswh jI hr smyN dwsn dws’qy Asvwr hn[ dws ij`Qy<br />

2 jWdw hY, siqgurU jI dwsn dws’qy Asvwr rihMdy hn[ hmySW hI ieh AiBAws<br />

krdy, ik dwsn dws, gurU goivMd isMG swihb jI dw GoVw hY, mhwrwj dw GoVw bx<br />

ky, cwlW k`Fdy, ijqnI jgwH K`ulI huMdI, auqnw hI K`ul@w gyVw bxw ky, k`cI DrqI’c<br />

A`fIAW KuBo ky qurdy, vwihgurU 2 boldy 2 mhW ivsmwd ho jWdy[ cwlW k`Fdy 2 mhW<br />

ivsmwd ho ky, pUrn KuS huMdy[ GoVy vWg ihxkdy bVy hI KuS ho ky, cwlW k`Fdy Q`kdy<br />

hI nw[ ij`Dr jWdy pRymI ^uS ho ky kihMdy , vwhu vwhu gurU jI dw GoVw Aw igAw hY[<br />

pRymIAW dy kihx qoN msqwnIAW cwlW k`Fx l`g jWdy[ bhuq hI sohxw FMg hY, mn<br />

itkwaux dw, AYsy pRymIAW qoN bilhwr jweIey[ siqgurU goivMd isMG jI mhwrwj ny<br />

ikRpw krky drSn b^S ky inhwl kr idqy[<br />

{vwihgurU mh`lw pMjvW jI hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn[ hy mn!<br />

prmpiv`qR prmpUjnIk Amolk crn-kmlW dw iDAwn Dwr ky, dwsn dws grIb<br />

nIc kIt jwck bx ky, inmK 2 rom 2 krky nmskwrW hI nmskwrW kridAW,<br />

jIvq Bwv qoN mr ky, qn mn Dn isr gurU jI nUM Arp ky, Awp iqAwg ky gurU syvw<br />

ismrn krky, vwihgurU gurU jI qoN l`K ^uSIAW pwiqSwhIAW idl idmwg rom 2’c<br />

ismrn gurbwxI ArQ pRwpq krky, gurbwxI kQw kIrqn sMQw suDweI kr, A`gy<br />

krw mwx iqAwg ky, gurU jI dy s`cy crn-kmlW dw kIt dwsn dws kUkr bixAW<br />

rhu[ XQw:- mn qUM.mq mwxu krih; ij hau ikCu jwxdw; gurmuiK inmwxw hohu]<br />

AMqir AigAwnu hau buiD hY; sic sbid.mlu Kohu] hohu inmwxw.siqgurU AgY; mq<br />

ikCu Awpu lKwvhy] AwpxY AhMkwir.jgqu jilAw; mq qUM.Awpxw Awpu gvwvhy]<br />

siqgur kY BwxY.krih kwr; siqgur kY BwxY.lwig rhu] ieau khY nwnku, Awpu Cif;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

804<br />

q`qkrw


suK pwvih.mn inmwxw hoie rhu] 7] hy rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw;)<br />

Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru<br />

Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI!hm inrgunIAwr; nIc<br />

Ajwn] kIry ikrm’qy ndir krky, aupRokq gursyvk sdw cyry dwsn dws bxwau<br />

jI[ AsMK jnmW’c AsMK dyhW Dwr ky, Awp jI nUM isr ArpIey, syvw ismrn Drm<br />

pRcwr krIey krvweIey jI[ }<br />

miq pUrI; AMimRqu jw kI idRsit] {Dnu DMnu sqsMgiq.ijqu hir rsu pwieAw;<br />

imil jn nwnk nwmu prgwis] Anuswr srb ivAwpI ivsmwd s`cy pUrn bRhm pUrn<br />

gurU jI, siqsMgq jI dI srb ivAwpI mhW ivsmwd bhuq BwrI mihmw &urmw rhy<br />

hn[ ijs duAwrw, nIc kIt ikRm, bRhmigAwnI.sgl kI rInw]) nwnk<br />

bRhmigAwnI; Awip prmysur] bx ky, Anyk jIAW nMU qwrn dw kwrn bxdy hn[<br />

bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw] Agm Apwr<br />

srb ivAwpI mhW ivsmwd mihmw nMU pRwpq huMdy hn[ }Akwl rUp, (jw) ijn@W s`cy<br />

siqgurU swihbwn jI kI(miq) gurmiq mrXwdw, miq gurbwxI, bRhmwkwr bu`DI,<br />

Ajpw jwp inrgun bRhm jI’c sdw lIx, pUrI miq hY[ vw swDsMg jI’c sdw<br />

rihx vwlI pUrI miq hY[ hir AMimRq iBMny 1 loiexw;) 1 A`KW dI, nwnk ndrI; ndir<br />

inhwl] pUrn Agm mhW ivsmwid(idRsit) ikRpw-idRStI BI AMimRqu rUp hY[ pRymI<br />

syvk jI’qy hr smyN AMimRq idRStI pw ky inhwl krdy rihMdy hn[ XQw:-<br />

bRhmigAwnI kI idRsit; AMimRqu brsI]) jw kI idRsit.AMimRq Dwr; kwluK Kin<br />

auqwr; iqmr Ag´wn jwih, drs duAwr]) ik®pw ktwK´ Avloknu kIno; dws kw dUKu<br />

ibdwirE]<br />

drsnu pyKq; auDrq isRsit] sdw swDsMg’c rihx vwly, prmpUjnIk pUrI<br />

miq AMimRq idRStI vwly Akwl rUp, Ajpw jwp pUrn bRhm jI dy pUrn gur<br />

Avqwr, s`cy siqgurU swihbwn jI AQvw gurU isKu.isKu gurU hY ; eyko gur aupdysu<br />

clwey] Anuswr gursyvk jI dy prmpiv`qR SuB s`cy suMdr nUrI drsnu(pyKq)<br />

dyKidAW hI, (isRsit) AnMq bRhmMf dI rcnw, AOguxW ivkwrW jmW jUnW qoN(auDrq)<br />

qrdI hY[ XQw:- mohn qUM suPlu PilAw; sxu prvwry] mohn puqR mIq BweI kutMb<br />

siB qwry] qwirAw jhwnu lihAw AiBmwnu; ijnI drsnu pwieAw] ijnI quDno DMnu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

805<br />

q`qkrw


kihAw; iqn jmu nyiV n AwieAw] byAMq gux qyry.kQy n jwhI; siqgur purK murwry]<br />

ibnvMiq nwnk tyk rwKI; ijqu lig qirAw sMswry]<br />

crn kml; jw ky AnUp] (jw) ijn@W prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI<br />

AQvw gurU isKu.isKu gurU hY; eyko gur aupdysu clwey ] Anuswr gursyvk jI ky dy,<br />

prmpiv`q SuB s`cy mhwn praupkwrI crn kml(AnUp) suMdr qoN BI AiqAMq hI<br />

suMdr sohxy praupkwrI hn, Bwv ijqnI aupmw krIey auqnI vDdI jWdI hY[ ijvyN<br />

kml hyTly jl qoN inrlyp rihMdw hY, iqvyN gurU pRmysr jI AQvw gursyvk jI dy s`cy<br />

crn-kml, ies lok dy pdwrQW qoN inrlyp hn[ ijvyN kml au~prly vrKw dy jl qoN<br />

inrlyp rihMdw hY, iqvyN surg dy pdwrQW qoN BI inrlyp hn, ijn@W dI mOj dw Anumwn<br />

nhIN, ijn@W nwl l`gxy krky, h`d qoN rihq Ajpw jwp vwjy v`jdy hn[ XQw:-<br />

kbIr.crn kml kI mauj ko; kih kYsy aunmwn] kihby kau soBw nhI; dyKw hI<br />

prvwnu]) ibnvMiq nwnku. gur crx lwgy; vwjy Anhd qUry]) crx crx.crx gur<br />

syvy; AGVu GiVE.rsu pwieAw Qw] vw (jw) ijn@W prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU<br />

gMRQ swihb jI kyy srb ivAwpI Agm Apwr mhW ivsmwd Ajpw jwp gursbd rUpI,<br />

mweI crn gur mITy] Anuswr s`cy im`Ty crn kml, (AnUp) sRb ivAwpI ivsmwid<br />

suMdr hI suMdr sohxy inrlyp hn[ XQw:- ihrdY.crx sbdu siqgur ko; nwnk.bWiDE<br />

pwl]<br />

sPl drsnu; suMdr hir rUp] (hir) srb pRkwSk pUrn myhrvwn, srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU rUp, prm<br />

pUjnIk gur pRmysr jI dy suMdr s`cy crn-kmlW dy prmpiv`qR suMdr s`cy drsnu,<br />

(sPl) (s+Pl) bRhmigAwn rUpI Amr Pl dy(s) sihq sPl, hir rUp hn[<br />

XQw:- dIdny dIdwr swihb; kCu nhI ies kw molu]) siqgur drsin; Agin<br />

invwrI] siqgur Bytq; haumY mwrI]<br />

DMnu syvw; syvku prvwnu]) nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]) Drm<br />

hyq; swkw ijin kIAw] sIsu dIAw; pru.isrru n dIAw] Anuswr gurU pRmysr jI nUM<br />

isr Arpx vwly, mwn Apmwn hrK sog qoN rihq AvsQw kmwauNidAW, mh`ly pihly<br />

jI nUM Drm hyq Awpxw sIs Arp ky, gursyvk AvsQw nUM kmwaux vwly, mh`lw nOvW<br />

dsy siqgurU swihbwn jI, BweI mqIdws swihb jI DMn bwbw dIp isMG swihb jI, DMn<br />

bwbw mnI isMG swihb jI, DMn bwbw qwrU isMG swihb jI Anyk pRymIN gurU syvku jI,<br />

lok pRlok’c ij`Qy BI jwx, jh jweIAY; qhw suhyly]) pMc prvwx; pMc prDwnu]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

806<br />

q`qkrw


Anuswr (prvwnu) kbUl hn, aun@W dI SuB syvw kurbwnI BI DMnu DMn DMn hY[ DMn<br />

gurU.DMn gurU jI dy syvk DMn kmweI[ AwpxI ijMd jwn gurU jI qoN Gol GumweI[<br />

XQw:- mwrU mhlw 5] mwn moh Aru loB ivkwrw; bIE.cIiq n GwilE] nwm rqnu<br />

guxw hir bxjy; lwid vKru lY cwilE] 1] syvk kI; EVik inbhI pRIiq] jIvq<br />

swihbu syivE Apnw; clqy rwiKE cIiq] 1] rhwau] jYsI AwigAw kInI Twkuir;<br />

iqs qy muKu nhI moirE] shju Anµdu riKE igRh BIqir; auiT auAwhU kau dauirE]<br />

2] AwigAw mih BUK.soeI kir sUKw; sog hrK.nhI jwinE] jo jo hukmu BieE<br />

swihb kw; so mwQY ly mwinE] 3] BieE ik®pwlu Twkuru.syvk kau; svry hlq<br />

plwqw] DMnu syvku.sPlu Ehu AwieAw; ijin nwnk.Ksmu pCwqw]) so syvku; jo<br />

lwieAw syv] iqn hI pwey; inrMjn dyv]) ijQY Ehu jwie.iqQY Ehu surKrU; Es kY<br />

muih ifTY.sB pwpI qirAw]) jo ikCu Twkur kw.so syvk kw; syvku.Twkur hI sMig<br />

jwhru jIau]<br />

AMqrjwmI; purKu pRDwnu] nmskwr Xog prmpUjnIk ShIdW dy isrqwj<br />

gursyvk Awp siqgurU swihbwn jI, Awp jI dy gursyvk isK ShId, Awpxw sRvMs<br />

kurbwn krky, BwvyN pRvwn ho jWdy hn, pr Pyr BI, hm ikCu nwhI; eykY EhI]<br />

Anuswr Awp ku`J BI nhIN bxdy, sdw prmpUjnIk swDsMgq jI’c rihMdy hn[<br />

Awpxy gurU pRmysr jI nUM, (AMqrjwmI) AMdr dI jwnx vwly(purKu) pUrn (pRDwnu)<br />

muKI smJdy hn, Bwv aun@W dy lUM lUM’c vs ky Awp jwp krdy hn[ AMdr bwhr<br />

srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp inrgun inrMkwr AMqrjwmI jI, Awpxy koit<br />

bRhmMf dy pswry srgun jI smyq, jwp krdy drsn bKsdy hn[ AYsI pRDwnqw hY,<br />

hr smyN gurU jI dw hr hukm isr m`Qy’qy h`s ky mMndy hn[ isr dyx l`igAW dyrI<br />

nhIN krdy[ hr smyN snmuK Ardws pRym bynqI nmskwr krdy rihMdy hn[ XQw:-<br />

quDu AwgY.Ardwis hmwrI; jIau ipMfu sBu qyrw] khu nwnk.sB qyrI vifAweI; koeI<br />

nwau n jwxY myrw]<br />

ijsu min bsY; su hoq inhwlu]) jil Qil mhIAil pUirAw; suAwmI<br />

isrjnhwru] vwihgurU pwrbRhm pUrn bRhm, Ajpw jwp jI dy Avqwr, AsMK pRkwS<br />

ielwhI ivsmwd nUro nUr gurU pRmysr jI, sdw swDsMg jI’c rihx vwly, ijsu<br />

Awpxy ipAwry syvk jI dy, inSkpt au~jl s`icAwry inRivkwr min’c(bsY) vsdy<br />

hn, (su) auh (inhwlu) ivsmwd pRsMn(hoq) ho jWdy hn[ XQw:- ijsu min vsY<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

807<br />

q`qkrw


nrwiexo; so khIAY BgvMqu] jIA kI locw pUrIAY; imlY suAwmI kMqu] nwnku.jIvY<br />

jip hrI; doK sBy hI hMqu]) ijsu min vsY; qrY jnu soie] jw kY; krim prwpiq<br />

hoie]<br />

qw kY inkit; n Awvq kwlu] swDsMg jI’c sdw rihx vwly(qw) iqs gurU<br />

ipAwry svwry Apwry inrwry s`icAwry gursyvk jI(kY) dy(inkit) nyVy, kwlu(n) nhIN<br />

(Awvq) AwauNdw[ vw(qw) iqs gursyvk jI kY inkit rihx vwly syvk jI nUM BI,<br />

kwlu (n) nhIN(Awvq) AwauNdw[ XQw:- sMq qumwry.qumry pRIqm; iqn kau.kwl n<br />

Kwqy]) gurmuiK mrY n, kwlu n Kwey; gurmuiK sic smwvixAw]) hir ky syvk.jo<br />

hir Bwey; iqn@ kI kQw inrwrI ry] Awvih n jwih.n kbhU mrqy; pwrbRhm sMgwrI<br />

ry]) mY n mrau; mirbo sMswrw] Ab moih; imilE hY jIAwvnhwrw]<br />

91.Amr Bey; Amrwpdu pwieAw] swDsMig; nwnk hir iDAwieAw] 8]<br />

22] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI AMimRq<br />

bcn &urmwauNdy hn:- ijs s`icAwry gursyvk jI ny, swDsMig nwnk.jsu gwieE; jo<br />

pRB kI Aiq ipAwrI] Anuswr Awpxy ipAwry gurU pRmysr jI dI, AiqAMq ipAwrI<br />

swDsMig jI’c iml ky, (hir) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw.dwqw<br />

ry] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gMRQ swihb s`cy pwiqswh jI dy<br />

smUh A`Kr ArQ rom 2 krky(iDAwieAw) iDAwey kmwey hn, auh s`cy su`cy AiqAMq<br />

au~cy gursyvk jI, (Amr) mrn qoN rihq(Bey) ho gey, aun@W ny(Amrwpdu) Amr<br />

Ac`l pd nUM pwieAw hY] 8] 22] XQw:- inhclu scu Kudwie eyku; Kudwie bMdw<br />

AibnwsI]) nau iniD Twkuir deI sudwmY; DR¨ Atlu.AjhU n tirE]<br />

swKI:- pWc brK ko.AnwQu DR¨ bwirku; hir ismrq.Amr Atwry]) D¨R hsdw<br />

Gir AwieAw; kir ipAwru ipau kuCiV lIqw] rwjy sMuBUmun qy sqrUpW dy spu`qR<br />

auqwnpwd rwjy dIAW rwxIAW sunIq qy surucI sn[ sunIq, gurmuiK nyk swaU suSIl<br />

pqIbRqw sI[ AsMq AnwVI koRDx cMcl surucI dw p`uq au~qm sI[ gurmuiK honhwr<br />

bwlk DR¨ Bgq jI pMjvyN vrHy dI aumr’c bwhroN Kyf ky h`sdy 2 Gir Awey[ ipqw jI<br />

ny msqk cuMimAW, ipAwru krky AwpxI(kuCiV) god’c ibTw(lIqw) ley[<br />

bwhhu pkiV auTwilAw; mn ivic rosu mqyReI kIqw[ mqRyeI surucI ny gu`sy nwl<br />

sV ky, bwhoN pkiV ky god coN(auTwilAw) auTwl idqy[ Awpxy mn ivic bhuq(rosu)<br />

gu`sw kIqw, cMfW mwrIAW gwLW k`FIAW, ikhw, “qyrI mW myrI golI hY, jy qUM myry<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

808<br />

q`qkrw


iF`foN jMmdw qW godI’c bYTdw, rwj g`dI dw mwlk bxdw[ ”AnwQ gRIb inmwxy<br />

gurmuiK bwlk jI dIAW g`l@W’qy nIl pY gey[ nyqRW’coN AWsU iqRp 2 krky if`gy ,<br />

nrm aumr koml ic`q gurmuiK swaU isAwxy bwlk jI dy ij`Qy g`l@W’qy cpyVW v`jx<br />

qoN nIl pY gey, E~Qy mn krky BI z^mI ho gey[<br />

fufhuilkw mW puCY; qUM swvwxI hY ik srIqw?cpyVW qy gwLW dy P`tV kIqy,<br />

koml ic`q gurmuiK bwlk jI ny, (fufhuilkw) fuskwry hauky BridAW, Awpxy<br />

ipAwry s`icAwry gurmuiK mwqw jI nUM pu`iCAw, “hy mwqw jI!(qUM) Awp jI(swvwxI)<br />

ptrwxI hoN ik(srIqw) golI?”<br />

swvwxI hW jnm dI; nwmu n BgqI krim idRVHIqw[) sgly dUK.AMimRqu kir<br />

pIvY; bwhuiV.dUKu n pwiedw] Anuswr Awpxy ipAwry bwlk jI dy cpyVW v`jdIAW<br />

dyK ky, gwLW sux ky, rjw’c rwjI, s`icAwrI nyk swaU gurmuiK mwqw jI ny pUrn<br />

pRym vYrwg inmRqw gRIbI sihq au~qR id`qw[ “hy ipAwry lwl jI!jnm dI mYN<br />

(swvwxI) ptrwxI hW, pr pRymw BgqI inSkwm krim Drm sihq mn bwxI sRIr<br />

krky nwmu(idRVIqw) idRV nhIN kIqw, ies leI mwVy krm krny krky golI hW[ ’’<br />

iksu audm qy rwju imlY; sqR¨ qy sB hovin mIqw[ “hy prmpUjnIk ipAwry<br />

mwqw jI!iks audm(qy) nwl rwj imly(sqR¨) duSmx qy sB(mIqw) im`qR(hovin) ho<br />

jwx[ ’’isrP cwr vrHy s`q mhIny dI koml aumr’c, nyk swaU gurmuiK bwlk jI<br />

dI kYsI ivsmwd s`cI su`cI au~cI socxI hY, nmskwr!<br />

prmysru AwrwDIAY; ijdU hoeIAY, piqq punIqw[ {sB qoN pihly is`iKAw dwqy<br />

prmpUjnIk mwqw jI huMdy hn[ ieiqhws’c, ieh mwvW pUrIAW mMnIAW hn[ 1.DR¨<br />

Bgq jI dy mwqw jI[ 2.bwby &rId swihb jI dy mwqw jI[ 3.sRI lCmx jI dy<br />

mwqw suimqRw jI, ijn@W ny prmpiv`qR aupdyS b^iSAw, “hy spu`qR!sRI sIqw jI nUM myry<br />

smwn smJxw, ichry v`l nhIN q`kxw[ 4.sRI gopIcMd jI dy mwqw jI ny pihlW<br />

vYrwgmeI aupdyS idqw, isD swiDk igrhI jogI; qij gey Gr bwr] Anuswr jdoN<br />

Gr bwr C`f ky, qurn l`gy qW ro pey[ ies leI ieh A`Dy mwqw jI mMny gey hn[<br />

gurU pRmysr jI dIAW byAMq hI is`KxIAW, pUrIAW mwqwvW hoeIAW hn[ }mwqw jI ny<br />

ipAwry hoxhwr gurmuiK Coty b`cy nUM prmpiv`qR SuB s`cw s`ucw au~cw aupdyS idqw [<br />

“hy ipAwry lwl jI!ivSy ivkwr AOgux pUrn hMgqw iqAwg ky, romy roim roim romy;<br />

mY gurmuiK rwmu iDAwey rwm] Anuswr (prmysru) DMn vwihgurU jI nUM pyRm Bwvnw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

809<br />

q`qkrw


nwl, rom 2 dy pRym krky (AwrwDIAY) jpIey iDAweIey, (ijdU) ijs krky(piqq)<br />

Apiv`qR, mn bwxI sRIr krky (punIqw) piv`qR 3(hoeIAY) hoeIdw hY[ ”<br />

bwhir cilAw.krix qpu; mn bYrwgI.hoie AqIqw[ BoLI ieAwxI aumr’c,<br />

AwpxI ipAwrI s`icAwrI mwqw jI qoN vYrwgmeI SuB s`cw AMimRq aupdyS sux ky ,<br />

mqyReI mW dIAW cpyVW gwLW qoN duKI ho ky, (AqIqw) moh rihq ivr`kq, moh mmqw<br />

rwjBwg dy suK iqAwg ky, mn krky(bYrwgI) vYrwgvwn hoie ky, bwhir qp krix<br />

leI mwDobn nUM qur pey[ {mwieAw ny ien@W dy ipAwry mwqw jI dw srUp Dwr ky,<br />

ien@W pws jw ky ro 2 ky ikhw, “hy myry ipAwry lwl jI!Awp jI dy ivCoVy’c mYnUM<br />

qwp ciV@Aw rihMdw hY, nINd nhIN AwauNdI, Bu`K nhIN l`gdI, Awp jI ibnw myrw<br />

ijauNxw bVw hI AOKw hY[ mYN ivjog’c rog kSt Bog ky, ro 2 ky mr jwvWgI[ ies<br />

leI, Gr c`l[ ”ipAwry Bgq jI ny, jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY;<br />

qau.pRIiq n qorau] Anuswr h`Q joV ky ikhw, “hy prmpUjnIk ipAwry mwqw<br />

jI!dwsn dws inmwxw inqwxw AMn@w nIc jwq pRdysI hux vwps nhIN jwvygw, BwvyN<br />

swrw j`g ruV@ jwvy[ ”}<br />

nwrdmuin aupdyisAw; nwm inDwnu.AimE rs pIqw[ nwrdmunI jI Bgq jI<br />

pws gey, qW h`Q joV ky nmskwr kIqI, A`goN ikhw, “hy BoLy bwlk!qUM vwips Gr<br />

nUM muV jw, Ajy qyry Kyfx dy idn hn, jMgL’c Syr s`p Kw jwxgy, Bu`Kw mr<br />

jwvyNgw[ ”ieh sux ky ipAwry Bgq jI ny ikhw, “hy prm siqkwr Xog munI<br />

jI!dwsn dws inAwxw indwn b`cw hY, Awp jI myrw mn fulw rhy hoN, mhwn ikRpw<br />

krky SuB aupdyS b^So jI[ ”ieh sux ky, nwrd khq.sunq D¨RA bwirk; Bjn<br />

mwih lptwno] Anuswr nwrdmuin jI ny, Einmo Bwgvqy vwsudyvwie[ SuB<br />

(aupdyisAw) aupdyS b^iSAw[ gurU ipAwry Apwry inrwry sicAwry gurmuiK bwlk<br />

BoLy s`cy Bgq jI ny, ijsno qyrI imhr; su qyrI bMidgI] Anuswr (inDwnu) ^zwny<br />

rUp, s`cy nwm vwihgurU 3 jI rom 2 dy pRym krky jp 2 ky, (AimE) AMimRq rUp<br />

bRhmwnMd rs pIqw[ XQw:- hir rsu pIvY; Almsqu mqvwrw]) ijn@ pIAw.sy msq<br />

Bey hY; tUty bMDn Pwhy] gurmuiK mhWpurS Bgq jI ny pihly mhIny &L, dUjy qIjy<br />

mhIny hry p``qy, cOQy mhIny su`ky p`qy Cky[ ieik inrMkwrI; nwm AwDwir] Anuswr<br />

pMjvyN mhIny inrml nwm jpidAW 2, kyvl nwm dy ADwr inrwhwrI ho gey[<br />

XQw:- nwmu jpq.iqRsnw sB buJI hY; nwnk iqRpiq AGweI]) gurmuiK jwig rhy;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

810<br />

q`qkrw


idn rwqI] swcy kI ilv; gurmiq jwqI]) gurmuiK jwig rhy; cUkI AiBmwnI rwm]<br />

Anidnu Boru BieAw; swic smwnI rwm] swic smwnI.gurmuiK min BwnI; gurmuiK<br />

swbqu jwgy] swcu nwmu AMimRqu.guir dIAw; hir crnI ilv lwgy] pRgtI joiq.joiq<br />

mih jwqw; mnmuiK Brim BulwxI] nwnk.Boru BieAw.mnu mwinAw; jwgq rYix<br />

ivhwxI] Anuswr rwq idny jwg ky ^Ub 3 nwm AiBAws bMdgI krn l`gy[ XQw:-<br />

rwm jpau jIA AYsy AYsy] DR¨ pRihlwd jipE; hir jYsy])<br />

Acl Amr inrBY pdu pwieE; jgq jwih hYrwno] irKIAW munIAW dyviqAW nUM<br />

hYrwnI sihq kWbw iCV igAw, ik AYnw Gor qp ikauN krdy hn?nwm bMdgI dy<br />

pRqwp krky, hIry moqI vWg Su`D ic`q ho ky, rom 2 krky lwl rMg’c rMgy gey[<br />

XQw:- lwl rMgu.iqs kau lgw; ijs ky vfBwgw] mYlw.kdy n hoveI; nh lwgY<br />

dwgw] 1] pRBu pwieAw suKdweIAw; imilAw suK Bwie] shij smwnw BIqry;<br />

CoifAw nh jwie] vwihgurU jI AiqAMq hI pRsMn hoey , SuB s`cy Amolk drSn<br />

b^Sy[ prmpUjnIk pUrn Bgq jI ny snmuK AsqoqR kIqw, AsqoqR sux ky vwihgurU<br />

jI ny C`qIh hzwr vryH dw rwj, Awpxy’c sdw lIxqw rUp Ac`l pdvI b^SI[<br />

XQw:- nau iniD Twkuir deI sudwmY; DR¨ Atlu.AjhU n tirE]<br />

ipChu rwjy sidAw; Aibcl rwj krhu inq nIqw[ gurmuiK ipAwry Bgq jI nUM<br />

du`K’c pwauNx qoN, Akwl purKu jI, sMqn duK pwey qy duKI] duKI hoey, ijs krky<br />

Bgq jI dI m`qRyeI mW dw kpu`q iSkwr Kyfx igAw j`CW nwl jMg krdw mwirAw<br />

igAw[ aus dI mW mgr geI, jMgL nUM fO AgnI l`gx qoN sV geI[ XQw:- jo jo<br />

qyry Bgq duKwey; Ehu qqkwl qum mwrw]) AhMkwir muey.sy ivgqI gey; mir<br />

jnmih.iPir Awvih] kRoDx surucI.pu`qR au~qm cV@weI krn qoN, rwjw jI audws ho<br />

gey[ ip`CoN rwjy ny gurmuiK ipAwry Bgq jI nUM pUrn Adb siqkwr nwl s`idAw,<br />

rwjg`dI b^S ky ikhw, “(Aibcl) Ac`l rwj inq(nIqw) in`q hI krhu jI[ ”<br />

hwir cly.gurmuiK jg jIqw[) Ein.Cfy lwlc dunI ky; AMqir ilv lweI]<br />

Anuswr gurmuiK ipAwry DR¨ Bgq jI, rwj Bwg sB doSW nUM iqAwg ky, sMswr v`loN<br />

hwir ky, Bjn bMdgI gurmuiK cwl c`ly[ vwihgurU jI pRwpq kIqy[ mn ieMdRy ij`q ky,<br />

jg(jIqw) ij`q ilAw[ XQw:- AweI pMQI.sgl jmwqI; min jIqY jgu jIqu]) Pwhy<br />

kwty.imty gvn; Piqh BeI.min jIq]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

811<br />

q`qkrw


gauVI suKmnI mÚ 5] sloku]) AstpdI jI qyeIvyN, Awid 293.<br />

sloku] igAwn AMjnu.guir dIAw; AigAwn AMDyr ibnwsu] hir ikrpw qy.sMq<br />

ByitAw; nwnk min prgwsu] 1]<br />

92.{guru Arjunu.Gir gur rwmdws; Bgq auqir AwXau] prmpUjnIk mh`ly<br />

pMjvyN jI ny, vwihgurU mh`ly cOQy jI dy SuB s`cy Gr, SuB s`cw Avqwr DwirAw[ Drin<br />

ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu<br />

prqK´ hir] Anuswr prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb<br />

mhwrwj jI, pwrbRhm ky gur Avqwr, pRq`K hir jI huMidAW, gurU pRmysr jI dI pyRmw-<br />

BgqI, pUrn pRp`kqw sihq idRV@ krky, Awp kmweI krky, A`gy pyRmw-BgqI krn dw<br />

ipAwrw s`icAwrw prmpiv`qR SuB s`cw aupdyS b^S rhy hn[ Awp jI, gurU pRIqm<br />

DrmI ipqw jI dy prm au~jl suMdr ivsmwd nUro nUr muK kvl nUM, pUrn s`cy pyRm<br />

SrDw nwl q`k ky, ivsmwd gurU pyRmw-BgqI dy gwV@y pRym rMg’c, kMD’qy au~krI qsvIr<br />

vWg KV@y rihMdy[ XQw:- AMdir scw nyhu; lwieAw pRIqm AwpxY] qnu mnu hoie<br />

inhwlu; jw guru dyKw swm@xy] ) Avlokn punh punh krau; jn kw drswru] AMimRq<br />

bcn.mn mih isMcau; bMdau bwr bwr] 3]) gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI<br />

prmysurw] prmpUjnIk vwihgurU mh`lw cOQw jI, jl Ckx nUM hukm krdy, pIAih<br />

q.pwxI AwxI mIrw; Kwih q pIsx jwau] Anuswr B`j ky jl ilAwauNdy, prmpiv`qR<br />

suMdr plMG AiqAMq hI pyRm nwl ivCwauNdy[ prmpUjnIk gurU pRIqm jI dy ivrwjx qoN<br />

suMdr cOr BI krdy[ XQw:- idvs rYin.qyry pwau plosau; kys cvr kir PyrI]) kysw<br />

kw kir bIjnw; sMq cMauru Fulwvau] sIsu inhwrau; crx qil DUir muiK lwvau] 1])<br />

swDU DUir; muiK msqik lweI] nwnk auDry; hir gur srxweI] gurU pRIqm jI dy SuB<br />

s`cy s`ucy au~cy mhwn praupkwrI DIrj-DwrI inrMkwrI im`Ty crn-kmlW dI cwpI BI,<br />

ismrn kridAW bVy hI pyRm cwA auqSwh aumwh nwl krdy, nw Q`kdy n hI Akdy[<br />

pwnI pKw pIsau.sMq AwgY; gux goivMd jsu gweI] Anuswr grmI’c rom 2 krky<br />

ivsmwd ismrn kridAW, bVy hI pyRm nwl p`Kw krdy, syvw krau.dws dwsn kI;<br />

Aink Bwiq.iqsu krau inhorw] Anuswr gurU pRIqm jI dw AiqAMq hI(inhorw)<br />

Aihswn mMn ky, AiqAMq hI pyRm sihq SuB s`cI su`cI au~cI mhwn syvw krdy[ BwvyN<br />

Awp jI prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihb jI dy AiqAMq<br />

ipAwry siqkwry Apwry inrwry lwfly swihbzwdy hn, Pyr BI Awpu gvwie.syvw kry; qw<br />

ikCu pwey mwnu] Anuswr CotI aumr qoN hI, gurU sMgq jI dI prm au~cI s`ucI syvw bVy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

812<br />

q`qkrw


hI pyRm aumwh nwl krdy[ crx kml qyry.Doie Doie pIvw; myry siqgur dIn<br />

dieAwlw]) siqgur ky crn; Doie Doie pIvw] Anuswr AiqAMq hI pyRm nwl, gurU<br />

pRmysr jI dy s`cy s`ucy au~cy mhwn praupkwrI DIrjDwrI inrMkwrI crnkml jI Do<br />

2 ky pINdy[ myry rwm; hir jn kY hau bil jweI] kysw kw kir cvru Fulwvw; crx<br />

DuiV.muiK lweI] Anuswr bwr 2 crn-DUV muK msqk nUM lwauNdy[ inmK inmK;<br />

Twkur nmskwrY] Anuswr prmpUjnIk s`cy ipqw jI nUM inmK 2 nmskwrW hI<br />

nmskwrW krdy 2, SuB s`cy gurbwxI inrMkwr jhwz bRhm srUp hI bx gey[<br />

(isRis†, s mukqw A`Dy rwry nUM ishwrI, s.mukqw A`Dy tYNky nUM ishwrI, tYNkw zor dI<br />

nhIN bolxw, A`Dw hI bolxw, ib-qrhu.iek`Tw, ib bol ky qrhu bol) kljuig.jhwju<br />

Arjunu gurU; sgl isRis† lig.ibqrhu] }<br />

igAwn AMjnu.guir dIAw; AigAwn AMDyr ibnwsu] hir ikrpw qy.sMq ByitAw;<br />

nwnk min prgwsu] 1] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv<br />

Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru<br />

Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy hn:- (hir)<br />

ivsmwd srb ivAwpI srb pRkwSk ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU mh`ly pihly jI<br />

dI sRb ivAwpI Agm Apwr Anq klwvwn mhW ivsmwd ikrpw(qy) nwl,<br />

pUrn(sMq) prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihb s`cy<br />

pwiqswh jI, dwsn dws nUM(ByitAw) imly, ijs krky dwsn dws dy min ’c, koit<br />

sUrjW dy pRkwSk srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp inrgun bRhm jI dw AsMK<br />

Bwau] (prgwsu) cwnx hI cwnx ho igAw[ XQw:- nwmu jpq.koit sUr aujwrw;<br />

ibnsY Brmu AMDyrw]) jh; iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw] (guir)<br />

DMn sRI gurU rwmdws swihb s`cy pwiqswh jI ny mhwn ikRpw krky, gurU pRymw-BgqI<br />

sihq srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp inrgun srgun swihb jI dI eykqw dy<br />

(igAwn) bRhmigAwnI; sgl kI rInw] bRhmigAwn rUpI(AMjnu) surmw, dwsn dws<br />

gRIb dy s`jy K`by nyqRW, mn bu`D rUpI nyqRW, srb ivAwpI ivsmwd inrMkwr Dur kI<br />

bwxI jI rUpI s`cI AibnwsI surmyNdwxI’coN, AwpxI srb ivAwpI ivsmwd SuB s`cI<br />

is`iKAw rUpI slweI nwl(dIAw) pw idqw[ inMdw AhMkwr ivkwr nSy cwh kO&I<br />

AOgux mhW pwp kql PYSn Awid kukrm rUpI AigAwn dw AMDyr(ibnwsu) ivSyS<br />

krky nwsu ho igAw]1] XQw:- gur igAwn AMjnu.siqgurU pwieAw; AigAwn AMDyr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

813<br />

q`qkrw


ibnwsy] siqgur syiv prm pdu pwieAw; hir jipAw sws igrwsy]<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI, KMf bRhmMf dy auDwr,<br />

srb`q dy Bly ihq, Awp au~bldI dyZ’c bYTy, q`qy ryqy’qy bYTy q`qw ryqw sIs’qy<br />

puAwieAw, sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@y, swnUM klju`gI jIAW nUM, pRymw-BgqI<br />

sihq inrgun srgun swihb jI dI eykqw, gurU mrXwdw idRV krwaux vwly, pUrn<br />

Akwl siqgurU gRMQ swihb mhwrwj jI b^Sy hn, ieh hI pUrn pRymw-BgqI sihq,<br />

pUrn bRhmigAwn rUpI surmw hY[ ijs krky hmySw hI AigAwn dw hn@yrw ibnws ho<br />

irhw hY[ AYsy ivsmwd vwihgurU purK ibDwqy siqgurU Arjndyv mhwrwj swihb s`cy<br />

pwiqswh jI, dwsn dwsW gRIbW nUM imly hn[ ijn@W dI mhwn ivsmwd AlOikk<br />

b^iSS duAwrw, Anyk pRymI guris`KW dy rom 2 AMdr, gurSbdW dw AsMK pRkwS hI<br />

pRkwS hr smyN huMdw rihMdw hY[ mh`lw pMjvW jI Awpxy gurU ipqw jI qoN srb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd pUrn bRhmigAwn rUpI AMjn pRwpq krky, sdIv kwl sMswr<br />

nUM b^S rhy hn[ gurU ipqw jI dy srb ivAwpI ivsmwd guxW nUM, lUM 2 dy ipAwr<br />

siqkwr nwl cyqy kr rhy hn[ siqgur; kIno praupkwru] Anuswr gurU ipqw jI<br />

ny, Awp jI nMU, srb ivAwpI mhW ivsmwd praupkwr ikRpw krky, bRhmigAwn<br />

rUpI AMjn b^S ky, srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp’c lIxqw, inrXqn<br />

gurbwxI sPurn hox vwlI, ieh. gurmuiK AvsQw b^S idqI:- BYrau mhlw 5]<br />

siqguir; mokau kIno dwnu] Amol rqnu; hir dIno nwmu] shj ibnod coj Awnµqw]<br />

nwnk kau; pRBu imilE AicMqw] 1] khu nwnk; kIriq hir swcI] bhuir bhuir;<br />

iqsu sMig mnu rwcI] 1] rhwau] AicMq hmwrY; Bojn Bwau] AicMq hmwrY; lIcY<br />

nwau] AicMq hmwrY; sbid auDwr] AicMq hmwrY; Bry BMfwr] 2] AicMq hmwrY;<br />

kwrj pUry] AicMq hmwrY; lQy ivsUry] AicMq hmwrY; bYrI mIqw] AicMqo hI; iehu<br />

mnu vis kIqw] 3] AicMq pRBU; hm kIAw idlwsw] AicMq hmwrI; pUrn Awsw]<br />

AicMq hm@w kau; sgl isDWqu] AicMqu hm kau; guir dIno mMqu] 4] AicMq hmwry;<br />

ibnsy bYr] AicMq hmwry; imty AMDyr] AicMqo hI; min kIrqnu mITw] AicMqo hI;<br />

pRBu Git Git fITw] 5] AicMq imitE hY; sglo Brmw] AicMq visE; min suK<br />

ibsRwmw] AicMq hmwrY; Anhq vwjY] AicMq hmwrY; goibMdu gwjY] 6] AicMq hmwrY;<br />

mnu pqIAwnw] inhcl DnI; AicMqu pCwnw] AicMqo aupijE; sgl ibbykw] AicMq<br />

crI hiQ; hir hir tykw] 7] AicMq pRBU; Duir iliKAw lyKu] AicMq imilE; pRBu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

814<br />

q`qkrw


Twkuru eyku] icMq AicMqw; sglI geI] pRB nwnk nwnk; nwnk meI] 8] 3]<br />

6]) pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]<br />

prmpUujnIk vwihgurU mh`lw pMjvW jI, gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv<br />

suAwmI prmysurw] mh`ly cOQy jI dw sRb ivAwpI Agm Apwr Anqklwvwn mhW<br />

ivsmwd js &urmw rhy hn:- vwihgurU ipqw siqgurU swihb jI dI b^SI, sRb<br />

ivAwpI mhW ivsmwid gurmuiK AvsQw’c, dwsn dws gurU jI dw pRgt AlK AByv<br />

Agm Apwr qyz pRqwp q`k irhw hY[ swrg mhlw 5 AstpdIAw Gru 1 <br />

siqgur pRswid] gusweˆØI; prqwpu quhwro fITw] krn krwvn.aupwie smwvn; sgl<br />

CqRpiq bITw] 1] rhwau] rwxw rwau rwj Bey rMkw; auin JUTy khxu khwieE]<br />

hmrw rwjnu.sdw slwmiq; qw ko.sgl Gtw jsu gwieE] 1] aupmw sunhu rwjn kI<br />

sMqhu; khq jyq pwhUcw] bysumwr vf swh dwqwrw; aUcy hI qy aUcw] 2] pvin<br />

proieE.sgl Akwrw; pwvk kwst sMgy] nIru Drix.kir rwKy eykq; koie n iks<br />

hI sMgy] 3] Git Git kQw rwjn kI cwlY; Gir Gir quJih aumwhw] jIA jMq<br />

siB pwCY kirAw; pRQmy irjku smwhw] 4] jo ikCu krxw.su Awpy krxw; msliq<br />

kwhU dIn@I] Aink jqn kir krh idKwey; swcI swKI cIn@I] 5] hir Bgqw.kir<br />

rwKy Apny; dInI nwmu vfweI] ijin ijin krI AvigAw jn kI; qy.qYN dIey<br />

ruV@weI] 6] mukiq Bey swDsMgiq kir; iqn ky Avgn siB prhirAw] iqn kau<br />

dyiK.Bey ikrpwlw; iqn Bv swgru qirAw] 7] hm nwn@y nIc.qumy@ bf swihb;<br />

kudriq kaux bIcwrw] mnu qnu sIqlu.gur drs dyKy; nwnk nwmu ADwrw] 8] 1]<br />

prmpUjnIk pRIqm gurU pRmysr jI, srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp inrgun<br />

bRhm jI dy srgun srUp, DMnu DMnu rwmdws guru; ijin isirAw iqnY svwirAw]<br />

siqgurU rwmdws swihb jI dy srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp inrgun qyz<br />

pRqwp pRkwS nUr nUM, dwsn dws Awpxy AMdr bwhr AnMq bRhmMf AMdr q`k irhw<br />

hY[ gurU ipqw jI, Awpxy inrgun inrMkwr Aibnws Ajpw jwp Twkur AsMK qyz<br />

pRkwS duAwrw, AsMK sUrjW cMdRimAW qwirAW ibjlIAW AgnIAW titAwixAW,<br />

AnMq bRhmMf dI AwpxI rcI rcnw nUM, hr smyN pRkwS rhy hn[ ieh swry Akwr<br />

Awp jI dI prmpiv`qR joiq nwl hr smyN Awp jI dy BY’c, bVI hI qyzI nwl<br />

mrXwdw’c, koRVW kohW cldy hn[ XQw:- BY ivic sUrju; BY ivic cMdu] koh kroVI<br />

clq; n AMqu]) iKn mih; Qwip auQwpnhwrw AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw] Anuswr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

815<br />

q`qkrw


Awp jI ny Awpxy inrgun srUp ’coN, AnMq bRhmMf dI rcnw, Aks mwqR rcidAW,<br />

dyr nhIN lweI[ XQw:- koit ibsn; kIny Avqwr] koit bRhmMf; jw ky DRmswl]<br />

koit mhys; aupwie smwey] koit bRhmy; jgu swjx lwey] 1] AYso DxI; goivMdu<br />

hmwrw] brin n swkau; gux ibsQwrw]) pwqwlw pwqwl lK; Awgwsw Awgws] dI<br />

rcnw dw bhuq v`fw ivsQwr hY[ Awp jI ny, inrml inrml. sUcw sUco; sUcw sUco<br />

sUcw] AMq n AMqw.sdw byAMqw; khu nwnk.aUco aUcw] Ajpw jwp gihr gMBIr<br />

dieAwl ikRpwl joqI srUp, ivAwpk ivsmwd inrml su`cy s`cy pRkwS’c, AnMq<br />

bRhmMf dI rcnw, itkwA ky r`KI hoeI hY[ Awp jI Awpxy inrgun srUp duAwrw,<br />

iKn’c koit bRhmMf nUM rcidAW, lY kridAW inrlyp BI hn[ XQ:- Epiq prlau;<br />

iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) bhu byAMq; aUc qy aUcw]<br />

nwnk.Awps kau; Awpih phUcw] 6] Awp jI ies srb ivAwpI ivsmwd mskIn<br />

inmRqw hlImI grIbI AvsQw nUM kmw ky, hr smyN ies ’c lIx hn:- swD kI<br />

soBw; swD bin AweI] nwnk swD pRB; Bydu n BweI]) bRhmigAwnI kI soBw;<br />

bRhmigAwnI bnI] nwnk bRhmigAwnI; srb kw DnI] 8] 8]) Awid gur ey;<br />

nmh] jugwid gur ey; nmh] siqgur ey; nmh] sRI gurdyv ey; nmh] 1]) kWKI;<br />

eykY drs quhwro] nwnk.aun sMig; moih auDwro]) sy ismrih; ijn Awip ismrwey]<br />

nwnk.qw kY; lwgau pwey] 3]) pRB jI bsih; swD kI rsnw] nwnk jn kw;<br />

dwsin dsnw] 4]) ismrn qy lwgy; ijn Awip dieAwlw] nwnk jn kI; mMgY<br />

rvwlw] 5]) ismrih sy jn; ijn kau pRB mieAw] nwnk iqn jn; srnI<br />

pieAw] 7]) dIn drd duK BMjnw; Git Git nwQ AnwQ] srix qum@wrI AwieE;<br />

nwnk ky pRB swQ] 1]) ijsu jn kau; pRB drs ipAwsw] nwnk qw kY; bil bil<br />

jwsw] 5]) qumrI giq imiq; qum hI jwnI] nwnk dws; sdw kurbwnI] 8] 4])<br />

AsiQru Bgiq; swD kI srn] nwnk jip jip jIvY; hir ky crn] 4]) DMin DMin<br />

qy jn; ijh Git bisE hir nwau] nwnk qw kY; bil bil jwau] 6]) jo qum Bwny;<br />

iqn pRBu jwqw] nwnk aun jn; crn prwqw] 7]) kwm k®oD Aru loB moh; ibnis<br />

jwie AhMmyv] nwnk pRB srxwgqI; kir pRswdu gurdyv] 1]) bRhmigAwnI kw;<br />

AMqu n pwru] nwnk bRhmigAwnI kau; sdw nmskwru] 7]) chu vrnw kau; dy<br />

aupdysu] nwnk.ausu pMifq kau; sdw Adysu] 4]) imit gey gvn; pwey ibsRwm]<br />

nwnk pRB kY; sd kurbwn] 8] 11]) iqn sMqn kI; bwCau DUir] nwnk kI; hir<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

816<br />

q`qkrw


locw pUir] 3]) swD qyry kI; crnI pwau] nwnk kY min; iehu Anrwau] 1]) iPrq<br />

iPrq pRB AwieAw; pirAw qau srnwie] nwnk kI pRB bynqI; ApnI BgqI lwie]<br />

1]) swD jnw kI; mwgau DUir] pwrbRhm; myrI srDw pUir]) hm inrgunIAwr; nIc<br />

Ajwn] nwnk.qumrI srin; purK Bgvwn] 7]) bysumwr AQwh Agnq AqolY] ijau<br />

bulwvhu; iqau nwnk dws bolY]) Awip mukqu; mukqu krY sMswru] nwnk iqsu jn kau;<br />

sdw nmskwru] 8] 23] }gurbwxI jI’c Awey, pUrn grIbI pUrn bRhmigAwn dy<br />

Sbd Awp jI ny kmwey hn[ gur kI mihmw Agm hY; ikAw kQY kQnhwru] 3]<br />

Anuswr Awp jI dI mihmw Awp jI nUM hI bx AwauNdI hY[ Awp jI nUM mh`lw pihlw,<br />

mh`lw 2, mh`lw 3 jI, Awpxy srb ivAwpI mhW ivsmwd, AnykW srgun srUp dy<br />

suMdr s`cy drSn b^Sdy rihMdy hn[ Awp jI AnMq bRhmMf dI rcnw’c, Awpxy ipAwry<br />

BgqW nUM srgun srUp Dwr ky, drSn b^Sdy rihMdy hn[ aun@W nUM AMdr bwhr srb<br />

klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] Ajpw jwp inrgun bRhm jI dI pUrn swiKAwqqw<br />

b^S rhy hn[ ihrdy’c Ajpw jwp b^S ky ipAwry BgqW dy irdy ’coN, muK’c AMimRq<br />

bRhmwnMd rs Byj rhy hn[ byAMq ipAwirAW dI A&ur smwDI l`g rhI hY[ Awp jI dy<br />

srb ivAwpI mhW ivsmwd suMdr mnohr drSn krky AnMq ipAwirAW nUM, gurbwxI<br />

Awp jI dy AsqoqR &ur rhy hn[ ieh srb ivAwpI mhW ivsmwd ivsmwdqweI hY, jo<br />

Awp jI dy Akwl drSn krky, kohVI klMkI qr rhy hn[ Awp jI gurmuiK shj<br />

smwD A&ur Acrj mhW ivsmwd Ajpw jwp bRhm jI’c, hr smyN lIx rihMdy hn[<br />

Awp jI dy AMdr bwhr AsMK pRkwS nUr hI nUr srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp<br />

bRhm jI jwp kr rhy hn jI[ XQw:- jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu;<br />

Awpnw jwpu]) srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy<br />

hI iPir jwip] 1]) jh; iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw]) AMqir<br />

suMnM.bwhir suMnM; iqRBvx suMn msuMnM] cauQy sMunY.jo nru jwxY; qw kau.pwpu n puMnM]) suMn<br />

smwiD; Anhq qh nwd] khnu n jweI; Acrj ibsmwd] Anuswr Awp jI dy AMdr<br />

Anhd sbd v`j rhy hn[ XQw:- Anhd sbdu; vjY idnu rwqI] Aivgq kI giq;<br />

gurmuiK jwqI]) pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]<br />

Awp jI nUM hr smyN q`qW’coN jwp sux irhw hY[ XQw:- ismrY; DrqI Aru Awkwsw]<br />

ismrih; cMd sUrj guxqwsw] paux pwxI bYsMqr ismrih; ismrY sgl aupwrjnw])<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

817<br />

q`qkrw


nmskwr; qw kau lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir]) gurdyv siqguru<br />

pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] 1]) Awid gur ey; nmh] jugwid<br />

gur ey; nmh] siqgur ey; nmh] sRI gurdyv ey; nmh]) guru syvau, kir nmskwr]<br />

Awju hmwrY, mMglcwr]) siqguru dieAw iniD.mihmw AgwiD boiD; nmo nmo nmo<br />

nmo.nyiq nyiq nyiq hY]) sdw sdw, siqgur nmskwr] gur ikrpw qy; gun gwie<br />

Apwr]) guru pUrw; nmskwry] pRiB; sBy kwj svwry]) inmK inmK, Twkur<br />

nmskwrY] Anuswr Awp jI Ajpw jwp gurU Akwl purK jI nUM rom 2 krky, hr<br />

smyN nmskwrW hI nmskwrW kr rhy hn[ AYsI srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw<br />

jwp inrivkwr inrMkwr AvsQw’c, Awpxy Awp nUM nmskwr krwaux dI ie`Cw hI<br />

nhIN rihMdI[<br />

vwihgurU] hn@yry’c, Eie ju dIsih; AMbir qwry] AkwS’c sMGxy Axigxq<br />

qwry idsdy hn, Awp jI ny Awpxy prmpUjnIk s`cy inrml inrvYr inrgun<br />

bRhm’coN, kotwn koit AsMK AnMq suMdr sohxy AMbr, qwry mMfl sUrj cMd AgnIAW<br />

titAwxy ibjlIAW pRgt kIqIAW hn[ ien@W dy Aks, AnMq smuMdRW dirAwvW<br />

cSimAW s`qrMgIAW pINGW hIry jvwhrwqW, sISy, qRyl vrKw dIAW bUMdW’qy pY rhy<br />

hn, Awp jI Awpxy prm pwk inrgun Ajpw jwp srUp jI’coN, ien@W nUM hr smyN<br />

pRkwS rhy hn[ smUh suMdr sohxy qwry mMflW AMbrW sUrj cMd AgnIAW titAwxy<br />

ibjlIAW Aqy ijn@W’qy Aks pY rhy hn, aun@W Aqy AksW qy Awpxy srgun srUp<br />

AnMq bRhmMf dy pswry smyq, vwihgurU inrgun bRhm jI nmskwr kridAW hr smyN<br />

jp rhy hn, DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU, DMnu DMnu<br />

rwmdws guru; s`cy swihb jI DMn hn!kilX`ug nUM, gurU mrXwdw gurbwxI ipAwrI<br />

is`KI b^SI[<br />

(s`sy.pYr.ibMdI.n.lwau) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW<br />

dy AstpdI jI qyeIvyN[<br />

sMq sMig; AMqir pRBu fITw] nwmu pRBU kw; lwgw mITw]) koit bRhmMf ko Twkuru<br />

suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] suAws 2 gurbwxI inrMkwr jpx jpwaux vwly,<br />

srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU jI dy prmpiv`qR srgun srUp,<br />

Ajpw jwp Anhd ismrn Junkwr dy dwqy, pUrn SWq Awqmw mhwn pr- aupkwrI,<br />

AMdr bwhr AsMK qyz pRkwS’c lIx, s`cy siqgurU rwmdws swihb jI ny mhwn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

818<br />

q`qkrw


ikRpw krky, dwsn dws dy mn bu`D rUpI nyqRW’c bRhmigAnI; sgl kI rInw]<br />

bRhmigAwn rUpI surmW b^S idqw, qW (sMq) siqgurU rwmdws swihb jI dy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy su`cy ipAwry crn-kmlW sMig l`g ky, dwsn dws ny<br />

Awpxy(AMqir) AMdr, (pRBu) Anq klwvwn inry nUr hI nUr, ivsmwd ivAwpk<br />

srb klw BrpUr pRB; vwihgurU mh`lw cOQw jI, rwm.hm; siqgur pwrbRhm kir<br />

mwny] Anuswr bRhm srUp(fITw) dyK ley, jo hux Awpxy inrgun srUp duAwrw,<br />

AnMq bRhmMf dy jIA jMqW sUrjW cMdRimAW qwirAW mMflW dI hrkq krw rhy hn[<br />

ijn@W dI prm piv`qR au~jl joiq nwl, swry jIA swh lY rhy hn, dyK bol sux rhy<br />

hn[ jo hux swirAW jIAW nUM rozI dy rhy hn[ AnMq bRhmMf dy pswry’c Anyk jg@w<br />

vrKw kr rhy hn, Anyk jg@w qyz AgnI mcw rhy hn, Anyk auqpqIAW prlau<br />

kridAW inrlyp ho rhy hn[ Awpxy AsMK ipAwry BgqW nUM, Awpxy Anyk srgun<br />

srUp Dwr ky, suMdr drSn b^S rhy hn[ AYsy scy dIn dieAwl myry swihbw; scy<br />

mnu pqIAwvixAw] (pRBU) ipAwry vwihgurU mh`ly cOQy jI(kw) dy b^Sy, gurbwxI<br />

Ajpw jwp vwihgurU nwmu jI, ivsmwd(mITw) im`Ty(lwgw) l`gy hn[ XQw:- swcI<br />

bwxI; mITI AMimRq Dwr] ijin pIqI; iqsu moK duAwr]) swDsMig; mn sovq jwgy]<br />

qb pRB nwnkmITy lwgy]) BieE AnugRhu.pRswid sMqn kY; hir nwmw hY mITw] jn<br />

nwnk kau.guir ikrpw DwrI; sBu Akul inrMjnu fITw]<br />

sgl simgRI; eyksu Gt mwih] Aink rMg; nwnw idRstwih] vwihgurU jI dw<br />

nwm im`Tw l`gx qoN, iqin dyiKAw; ijsu Awip idKwey] Anuswr prmpUjnIk DrmI<br />

ipqw gurU pRmysr jI, dwsn dws gRIb nUM ieh ivsmwd nzwry Awp hI idKw rhy<br />

hn[ pwqwlw pwqwl lK; Awgwsw Awgws]) kyqy ieMd cMd.sUr kyqy ; kyqy mMfl<br />

dys]) nwnk.rcnw pRiB rcI; bhu ibiD Aink pRkwr]) keI koit; KwxI Aru KMf]<br />

keI koit; Akws bRhmMf] Anuswr AnMq bRhmMf dI(Aink) Anyk(rMg) rMgW 2<br />

dI(sgl) swrI (simgRI) sm`gRI, rcnw, (nwnw) qr@W 2 dI jo (idRstwih) idsx’c<br />

Aw rhI hY, ieh(eyksu) ie`k AdÍYq srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] srb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp pUrn bRhm jI dy Awpxy hI(Gt) irdy, Bwv<br />

ivsmwd hI ivsmwd Ajpw jwp inrgun ivAwpk AsMK pRkwS srUp bRhm jI(mwih)<br />

’c sMBwlI hoeI hY, Bwv Awpxy inrgun srUp’coN, AnMq bRhmMf rc ky, ien@W nUM<br />

Awpxy inrgun srUp’c hI, itkwA ky r`Kdy hn[ ien@W’c BrpUr rihMdy hn[ iqsu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

819<br />

q`qkrw


BwvY; qw kry ibsQwru] iqsu BwvY; qw eykMkwru] Anuswr jdoN cwhux rcnw nUM pRgt kr<br />

lYNdy hn[ jdoN cwhux Awpxy’c lIx kr lYNdy hn[ ies leI hr hwlq’c, swrI<br />

smgRI Awp jI dI, Awp jI dy Gt’c hI hY[ ivAwpk vwihgurU jI Awp inrwDwr ies<br />

swrI rcnw dy AwDwr hn[ Awp suqy pRkwS swrI rcnw dy pRkwSk hn[<br />

93.nau iniD; AMimRqu pRB kw nwmu] gurU pRmysr mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:-<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU jI dy srgun srUp, pUrn gurU Avqwr jI dI sRySt sqsMgq<br />

krky, dwsn dws ny ivsmwd ivAwpk pRkwSk, pUrn s`c srUp Ajpw jwp bRhm jI,<br />

Awpxy AMdr bwhr dyK ley hn[ vwihgurU nwm SuB s`cy gurbwxI inrMkwr jI, ^Ub im`Ty<br />

l`gy hn[<br />

nau iniD; AMimRqu pRB kw nwmu] ijvyN bsqR mwieAw rwj q^q &Oj Kzwny dws<br />

dwsIAW pRwpq hox, Aqot Dn pdwrQ vrqidAW vrqwauNidAW qotw n Awvy nOinDI hY,<br />

iqvyN(pRB) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] rwm jI(kw) dy prmpiv`qR SuB<br />

s`cy nwmu gurbwxI inrMkwr jI, AMimRqu dy nau(iniD) inDI srUp hn, Bwv Ajpw jwp<br />

kridAW, prmpiv`qR ^Ub im`Ty AMimRq jI, ihrdy’coN au~T ky muK’c AwauNdy hI rihMdy<br />

hn, qotw nhIN AwauNdw[ Ajpw jwp AMimRq dI Aqotqw rUp nOinDI vrq rhI hY, Bwv<br />

hr smyN inrXqn s`cy siqgurU swihbwn jI dI b^iSS, swc nwm kI AMimRq vrKw]<br />

pRwpq ho rhI hY[ qoty dI bjwey AnMd vD rihAw hY[ XQw:- Kwvih Krcih; ril<br />

imil BweI] qoit n AwvY; vDdo jweI]<br />

dyhI mih; ies kw ibsRwmu] hy pyRmI jno!hryk dyhI(mih) ’c hI, ies nauinD<br />

AMimRq pRB jI dy prm piv`qR prmpUjnIk SuB s`cy gurbwxI inrMkwr nwm jI(kw)<br />

dw(ibsRwmu) itkwA hY jI[ XQw:- sB mih riv rihAw pRBu eykY; pyiK pyiK nwnk<br />

ibgsweI]) sB mih scw eyko soeI; iqs kw kIAw sBu kCu hoeI]) Gr hI mih AMimRqu<br />

BrpUru hY; mnmuKw.swdu n pwieAw]) bwhir FUFn qy.CUit pry; guir.Gr hI mwih<br />

idKwieAw Qw]<br />

hr dyhI’c srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp bwry pyRm vIcwr SuB s`cI<br />

nmskwr:- hr irdy ’c, DMn vwihgurU jI dy Ajpw jwp jI, A`Ty pihr huMdy rihMdy<br />

hn[ ijvyN DrqI dI fuMiGAweI’c pwxI dy vyg vgdy hn[ DrqI’c fUMGw bor krn qoN,<br />

A`Ty pihr pwxI Awpy hI inkldw rihMdw hY, iqvyN hI gurU swihb jI dI ikRpw duAwrw,<br />

pyRmI jI jwp kridAW 2, AMqrmuK itk ky jdoN prw bwxI Bwv irdy dI fuMiGAweI’c<br />

jwp krdy hn, qW gurpRswid Ajpw jwp jI AMdroN hI pRgt ho jWdy hn[ XQw:-<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

820<br />

q`qkrw


Ajpw jwpu n vIsrY; Awid jugwid smwie] cwr Amolk idRStWq:- 1.ie`k<br />

mhWpurKW dy prmpiv`qR s`cy crn-kmlW’c rihx vwly loBI dy idl’c, sO rupY dw<br />

not curwaux dI mMd vwSnw PurI[ mhWpurKW ny idl dI jwx ky ikhw, “BweI!pihlI<br />

rwq Awp jI sON jwau[ ”loBI sON igAw[ mhWpurSW ny loBI dy KIsy’c not pw idqw[<br />

A`DI rwqoN au~iTAw[ sMq mhWpurS ibrwj ky ismrn’c lIn jwgdy rhy[ loBI ny<br />

qlwSI kIqI pr not n imilAw[ sMqW mhWpurKW ny ikhw, “BweI!not Awp jI dy<br />

KIsy’c hI hY[ hy BweI!gurU pRmysr jI corI qoN s^q mnwhI krdy hn[ XQw:- cor<br />

kI hwmw; Bry n koie] coru kIAw; cMgw ikau hoie] 1] ”Bwg jwgy, aupdyS sux ky,<br />

bhuq hI <strong>Sri</strong>mMdw hoieAw, not crn-kmlW’qy r`K ky muAw&I mMgI[ sMqW mhWpurKW<br />

ny AMimRq idRStI pw ky ikhw, “BweI!ijvyN not KIsy’c huMidAW bwhr Bwldw irhw<br />

hYN, iqvyN, mhl mih bYTy; Agm Apwr]) qU ihrdY gupqu vsih idnu rwqI; qyrw.Bwau<br />

n buJih.gvwrI] Anuswr DMn vwihgurU swihb jI dyhI AMdr hI vsdy hn[ hy<br />

ipAwry jI!gurU pRymw-BgqI sihq hr smyN syvw kridAW ismrn kr[ gurpRswid<br />

rom 2 inmK 2 nmskwr ismrn krny krky, nau iniD; AMimRqu pRB kw nwmu] dyhI<br />

mih; ies kw ibsRwmu] bRhmwnMd rs, AMdroN gurpRswid au~T ky, muK’c Awauxgy[<br />

gur pRswid Ajpw jwp pRgt ho jwvygw, aupdyS mMn ky SuB syvw krky syvk jI<br />

inhwl ho gey[<br />

94.dUjw idRstWq:- Aink rUp iKn mwih; kudriq Dwrdw] Anuswr ie`k vwr<br />

ivsmwd vwihgurU jI ny srgun Avqwr Dwr ky, Awpxy ipAwry sMqW BgqW mhWpurSW<br />

nUM prm ipAwry drSn b^Sy[ Bgq sMig; pRBu gosit krq] Anuswr BgqW<br />

mhWpurSW nwl ipAwrI crcw kridAW ikhw, “ieh bMdw dwsn dws nUM bhuq duKI<br />

krdw hY[ Srwb qmwkU BYVy qoN BYVy nSy vrqdw hY , bMbW nwl rcnw nUM swV &Uk irhw<br />

hY[ corI XwrI mMd krm kr irhw hY, praupkwr ismrn krn dI QW, bygunwh gaU<br />

gRIb mwsUmW dy kql kr irhw hY, gMdy gwxy sux irhw hY[ gRIbW dw lhU pI irhw hY,<br />

sMqW nUM du`K dy irhw hY[ sMqn duK pwey qy duKI] Anuswr ies qoN duKI ho ky, dwsn<br />

dws ies dy m`Qy nhIN l`gxw cwhuMdw[ XQw:- jo n BjMqy; nwrwiexw] iqn kw; mY n<br />

krau drsnw] 1] ”ie`k pUrn Bgq mhWpurS ny ikhw, “hy vwihgurU jI! Awp jI<br />

smr`Q hoN[ ies dw Blw ikvyN ho skdw hY?”“hW ipAwirE!Awp jI ies nUM<br />

dwsndws dy srUp sdw gurqw ibrwjmwn siqgurU gRMQ swihb jI dy s`cy crnkmlW<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

821<br />

q`qkrw


nwl joVo, siqgurU swihb jI ies dy idl idmwZ’c gurbwxI Byj ky, ies dy<br />

ihrdy’coN hI, dwsndws dy ivAwpk srUp dI swiKAwqqw krvw dyxgy[ nau iniD;<br />

AMimRqu pRB kw nwmu] dyhI mih; ies kw ibsRwmu] Anuswr ies dy idl’coN hI AMimRq<br />

ies dy muK’c sdw Byjdy rihxgy[ XQw:- AMimRqu pIAw; siqguir dIAw] Avru n<br />

jwxw; dUAw qIAw]) 3.ijau ksqUrI.imrgu n jwxY; BRmdw Brim BulwieAw]<br />

Anuswr ijvyN hIrw hrn AwpxI nwBI’c, ksqUrI dw nwpw huMidAW JwV@IAW suMGdw 2<br />

kMfy KWdw hY, iqvyN jIv vwihgurU jI dy AMdr huMidAW, pr iesqRIAW nwl kukrm<br />

krn, fwky kql Anyk pRkwr dy mMd krm krn rUpI JwVIAW suMGdw hY[ AOguxW<br />

eyfz pulIs jm fMfy, iksy dy jwno mwrn rUp kMfy shwrdw hY[ ksqUrI vWg hr<br />

irdy’c AMimRq rs bRhmwnMd vwihgurU jI vsdy hn[ siqgurU gRMQ swihb jI ikRpw<br />

krky ihrdy’coN muK’c AMimRq Byjdy hn[ ihrdy’c vwihgurU jI nMU idKw idMdy hn[<br />

bilhwrI gur Awpxy; ijin ihrdY idqw idKwie] 4) nLky’c au~proN pwxI pw ky,<br />

gyVn nwl iv`coN, pwxI pRgt ho jWdw hY, ieauN DMn vwihgurU jI AMdr hI vsdy hn[<br />

au~proN pwxI pOx vWg, gurbwxI vwihgurU 3 jI dw AiBAws krn nwl, AMdroN hI<br />

swiKAwq ho jWdy hn[ ijvyN &u`l’c sugMDI, SISy’c dyKx vwly dw Aks vsdw hY,<br />

iqvyN srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU jI AMdr bwhr vsdy hn[ XQw:-<br />

AMqir bsy; bwhir BI EhI] nwnk drsnu dyiK; sB mohI] 4] (mukr.polw) puhp<br />

miD.ijau bwsu bsqu hY; mukr mwih.jYsy CweI] qYsy hI.hir bsy inrMqir; Gt hI<br />

Kojhu BweI]) bMdy Koju idl hr roj; nw iPru pryswnI mwih]) idl mih Koij, idlY<br />

idil Kojhu; eyhI Taur mukwmw]) suMn smwiD; Anhq qh nwd] khnu n jweI;<br />

Acrj ibsmwd]<br />

{srb ivAwpI mhW ivsmwd pRymmeI SuB ivcwr:- Drin ggn nv KMf mih;<br />

joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]<br />

prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI nUM, pwrbRhmu pRBu idRstI AwieAw; pUrn Agm<br />

ibsmwd] Anuswr sB bRhm hI bRhm pRgt ho rhy hn[ XQw:- eyk joiq.eyko min<br />

visAw; sB bRhm idRsit ieku kIjY] pUrn pRymw-BgqI sihq, prmpUjnIk inrgun<br />

srgun swihb jI dI eykqw pRwpq hY[ myhrvwn hzUr s`cy pwiqswh jI &urmwauNdy<br />

hn:- “prmpUjnIk pUrn s`cy DrmI ipqw, DMn vwihgurU mh`ly cOQy jI dI mhwn<br />

ikRpw duAwrw, vwihgurU jI dy prmpiv`qR SuB s`cy gurbwxI inrMkwr jI, dwsn dws<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

822<br />

q`qkrw


nUM AiqAMq hI im`Ty l`gy hn[ ibsmn ibsm; rhy ibsmwd] Anuswr dwsn dws<br />

ies mhW ivsmwd AvsQw’c lIx hY, ik DMn vwihgurU sRI gurU rwmdws swihb jI<br />

mhwrwj dy AnMq srUp AMdr bwhr, inrXqn hI SuB s`cy suu`cy au~cy im`Ty ipAwry<br />

sicAwry Apwry inrwry durlB Amolk AiqAMq suMdr drSn b^S rhy hn[ aun@W<br />

prmpUjnIk prmpiv`qR srUpW dy ijqny rom hn, aun@W’qy iqqny hI ivsmwd suMdr<br />

AlOikk nUrI cyhry, vwihgurU 3 jpdy ids rhy hn[ inrgun bRhm jI, AnMq bRhmMf<br />

sUrj cMd qwry mMfl DrqIAW Awid Awpxy srgun pswry’c BrpUr, Awpxy swry<br />

AkwrW sihq vwihgurU 3 jpdy drSn b^S rhy hn[ XQw:- jl Ql mwhy; Awpih<br />

Awp] AwpY jphu; Awpnw jwpu]) srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip]<br />

Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir jwip] ies pUrn Agm mhW ivsmwd gurmuiK<br />

AvsQw’c dwsndws nUM, inrXqn hI gursbd s&urn ho rhy hn[ ij`Qy<br />

ivsmwdqweI hI ivsmwdqweI hY[ ”gurdyv pwrbRhm pRmysr jI ny, jo AvsQw<br />

&urmweI hY, so vwihgurU sRI hirmMdr swihb jI, gurqw ibrwjmwn sRI gurU gRMQ<br />

swihb jI rc ky, siqgurU hirgoibMd swihb mhwrwj jI nUM Awpxy inrml srUp bxw<br />

ky, AnykW pUrn bRhmigAwnI pYdw krky, gurU mrXwdw b^S ky, au~bldI dyZ’c bYT<br />

ky, q`qw ryqw Awpxy SuB s`cy sIs’qy puAw ky , q`qy ryqy’qy bYT ky , sVdI bldI m`cdI<br />

loh’qy KV@@ ky Awp kmweI hY[ }<br />

suMn smwiD; Anhq qh nwd] hy pyRmIE!(qh) iq`Qy gur jI dy prmpiv`qR SuB<br />

s`cy su`cy im`Ty ipAwry crn-kmlW’c lIx hoxy qyy, suMn smwiD; pRBU ikrpwl] jI’c,<br />

(suMn) A&ur &urny qoN rihq smwiD l`g jWdI hY[ XQw:- AMqir suMnM.bwhir suMnM ;<br />

iqRBvx suMn msuMnM] cauQy sMunY.jo nru jwxY; qw kau.pwpu n puMnM] (qh) iq`Qy(Anhq)<br />

nws qoN rihq, vwihgurU 3 Ajpw jwp jI dy ivsmwd(nwd) vwjy v`jdy hn[ XQw:-<br />

vwjY Anhdu; myrw mnu lIxw] gur bcnI; sic nwim pqIxw] 1]) ibnvMiq<br />

nwnku.gur crx lwgy; vwjy Anhd qUry]) Anhdu vwjY; shij suhylw] sbid Anµd<br />

kry sd kylw] Duin vwjy; Anhd Gorw] mnu mwinAw; hir ris morw])<br />

khnu n jweI; Acrj ibsmwd] gurU pRmysr jI A&ur bRhm jI’c lIx ho ky,<br />

srb ivAwpI ivsmwd hI ivsmwdqweI’c lIx ho ky &urmw rhy hn:- prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU mh`ly cOQy jI ny , dwsn dws gRIb dy irdy surqI socxI icqvxI’c hr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

823<br />

q`qkrw


smyN, ivsmwd AMimRq dIAW nauinDIAW b^Sx vwly, ^Ub im`Ty ipAwry nwm jI b^Sy<br />

hn[ inrgun bRhm jI, Awpxy AnMq bRhmMf dI rcnw dy swry AkwrW sihq, dwsn<br />

dws gRIb nUM, AMdr bwhr hr smyN jwp krdy ids rhy hn[ gurU pRmysr jI ny mhwn<br />

ikRpw krky, AsMK pRkwS srUp suMn smwiD; pRBU ikrpwl] bRhm jI’c, dwsn dws<br />

gRIb dI ilv lweI hY[ pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu<br />

n pwr] Anuswr dwsndws nUM mhW ivsmwd ismrn Anhd Junkwr dw jo ivsmwd<br />

suK AnMd hY, so(khnu) ikhw (n) nhIN (jweI) jWdw, Acrj ibsmwd hY, swrI<br />

vwSnw imt cu`kI hY[ XQw:- ibsmn ibsm; rhy ibsmwd] nwnk ApnI giq;<br />

jwnhu Awip] 5]) nwnk Acrju. Acrj isau imilAw; khxw kCU n jwey]) khu<br />

kbIr.gUMgY guVu KwieAw; pUCy qy.ikAw khIAY]) pRB kI; Agm AgwiD kQw] sunIAY<br />

Avr.Avr ibiD buJIAY; bkn kQn rhqw] 1]<br />

iqin dyiKAw; ijsu Awip idKwey]) Anhq suMin rqy; sy kYsy] ijs qy aupjy;<br />

iqs hI jYsy]) ijn@w.n ivsrY nwmu; sy iknyihAw] Bydu.n jwxhu mUil; sWeI jyihAw]<br />

Anuswr ijsu Anhd Junkwr ismrn bRhmwnMd rs dy srb ivAwpI Ajpw jwp mhW<br />

ivsmwd suK dw aupRokq kQn hY, ies nUM (iqin) iqn@W gurmuiK ipAirAW ny<br />

gurpRswid(dyiKAw) dyKy hn, ijn@W nUM s`cy siqgurU swihbwn jI ny Awip idKweyy hn[<br />

nwnk iqsu jn; soJI pwey] 1]) prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU(nwnk) mh`lw pMjvW jI AiqAMq hI gRIbI nwl kih rhy hn:- (jn) dwsn<br />

dws gRIb, iqsu aupRokq Anhd Junkwr ivsmwd AvsQw dI iqn@W gurmuKW qoN<br />

soJI(pwey) pwvy] 1] XQw:- koeI AwvY sMqo.hir kw jnu sMqo; myrw pRIqm jnu<br />

sMqo.moih mwrgu idKlwvY] (bu`Jwey, bu`JsI) ijsu Awip buJwey.so buJsI; inrml jn<br />

soeI] (c`lI) hir ky sMq.bqwvhu mwrgu; hm pICY lwig clI]<br />

so AMqir; so bwhir Anµq] ijn@W dw aupRokq pOVI’c kQn hY, (so) auh nau<br />

iniD; AMimRqu pRB kw nwmu] (AnMq) byAMq ivsmwd, inrguxu srguxu; Awpy soeI]<br />

bRhm jI, dwsn dws gRIb dy(AMqir) AMdr hn qy(so) Ehu hI bwhir ivsmwd drSn<br />

b^S rhy hn[ XQw:- AMqir bsy; bwhir BI EhI] nwnk drsnu dyiK; sB mohI]<br />

4]) mwir Awpy jIvwldw; AMqir bwhir swiQ] pRym inmRqw sihq srb ivAwpI<br />

mhW ivsmwd pRymmeI SuB ivcwr nmskwr:- hr jgHw hr smyN AMdr bwhr srb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp inrgun srgun jI iek`Ty vs rhy hn, v`Kry nhIN<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

824<br />

q`qkrw


ho skdy[ idRStmwn swrw pswrw srgun srUp jI hn[ ies dw Awsrw, pRkwSk<br />

inrgun bRhm jI hn[ sUCm qoN sUCm ikRm dy AMdr bwhr, inrgun jI ivAwpk<br />

pRkwSk ho ky, Ajpw jwp kr rhy hn[ bRIk ikRm AMdr hor bRIk ikRm hn, bRIk<br />

ikRmW’c, bRIk qoN bRIk ikRm hn[ ien@W’c inrgun jI auqny hI sUCm qoN sUCm hn[<br />

koeI BI jgHw aun@W qoN KwlI qy v`KrI nhIN hY[ XQw:- sB mih joiq; joiq hY soie]<br />

iqs dY cwnix; sB mih cwnxu hoie]<br />

Git Git; ibAwip rihAw BgvMq] gurU pRmysr jI imxqI qoN rihq, myhr<br />

sihq, s`cy nwm jI dI prmpiv`qR AMimRq vrKw kr rhy hn[ hy ipAwry jI!gur<br />

pRswid; nwnk suKu pwau] Anuswr dwsn dws aupRokq pUrn bRhm jI dI ivsmwd<br />

swiKAwqqw dw, gurpRswid srb ivAwpI mhW ivsmwd suK pw irhw hY[ dwsndws<br />

nUM sBnw jIAw kw, ieku dwqw; so, mY ivsir n jweI] (BgvMq) ivsmwd srb<br />

ivAwpI Ajpw jwp inrgun inrMkwr bRhm jI, Awpxy rcy hr sUKm qoN sUKm v`fy qoN<br />

v`fy(Git) sRIr(Git) Akwr’c(ibAwip) lIx ho rhy, swiKAwq ho(rihAw) rhy<br />

hn[ XQw:- Git Git mY hir jU bsY; sMqn kihE pukwir] khu nwnk.iqh Bju<br />

mnw; Bau iniD.auqrih pwir]) Awpy Git Git; rihAw ibAwip]<br />

Drin mwih; Awkws pieAwl] srb lok; pUrn pRiqpwl] hy vwihgurU<br />

jI!Awp jI (Drin) DrqI Awkws(pieAwl) pqwL(srb) sB lok(mwih) ’c, qum<br />

pUrn.pUir rhy sMpUrn; hm BI sMig AGwey] Anuswr(pUrn) ivAwpk ho ky, ien@W nMU<br />

pRiqpwl rhy hoN jI[ Awp jI nUM AYsI ivsmwd swiKAwqqw hY[ XQw:- pRiqpwlY.inq<br />

swir smwlY; ieku gunu nhI mUriK jwqw ry]) swir smwlY.iniq pRiqpwlY; pRym sihq<br />

gil lwvY]<br />

vw pRym Bwvnw dy ArQ:- hy vwihgurU jI!bRhmigAwnI kY; DIrju eyk] ijau<br />

bsuDw koaU KodY; koaU cMdn lyp] Anuswr(Drin) DrqI vWg iKmw DIrj vwly<br />

bRhmigAwnI, bRhmigAwnI kY; min hoie pRgwsu] jYsy; Dr aUpir Awkwsu] Anuswr<br />

Awkws vWg inrKoB gu`sy qoN rihq rihx vwly bRhmigAwnI, bRhmigAwnI; sgl kI<br />

rInw] Anuswr (pieAwl) pqwL vWg inmRqw ZRIbI vwly, srb dI crnDUV bxy,<br />

(srb) swry sMq(lok) lokW(mwih) ’c, Awp jI pUrn ivAwpk ho ky, ien@W nUM rozI<br />

hvw pwxI pRym ismrn pRkwS bRhmigAwn b^S ky pRiqpwl rhy hoN jI[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

825<br />

q`qkrw


in iqin; prbiq hY pwrbRhmu] prmpUjnIk DMn vwihgurU mh`ly pMjvyN jI nUM<br />

ivsmwd AnMd sihq, srb ivAwpI mhW ivsmwd pUrn s`cy vwihgurU jI ieauN<br />

swiKAwq ho rhy hn:- hy BweI!(bin) jMgLW(iqin) k`KW(prbiq) phwVW’c,<br />

(pwrbRhmu) vwihgurU jI ivAwpk ho rhy(hY) hn[ ieh sB Awpxy AsMK nUr<br />

pRkwS’c, itkwA ky r`Ky hn[ XQw:- jo dIsY; so qyrw rUpu] gux inDwn; goivMd<br />

AnUp]) quDu ibnu dUjw; nwhI koie] qU krqwru; krih so hoie]) sgl smgRI; jw<br />

kw 1 qnw] Awpn jsu; Awp hI sunw] ( 1 srUp)<br />

jYsI AwigAw; qYsw krmu]) keI koit; KwxI Aru KMf] keI koit;<br />

Akws bRhmMf] Aqy aun@W dy smUh jIvW nUM, prm pUjnIk vwihgurU jI dI jYsI<br />

AwigAw huMdI hY, qYsw hI(krmu) kMm krdy hn[ XQw:- keI koit; pwqwl ky vwsI]<br />

keI koit; nrk surg invwsI] keI koit; jnmih jIvih mrih] keI koit; bhu<br />

jonI iPrih] keI koit; bYTq hI Kwih] keI koit; Gwlih Qik pwih] keI koit;<br />

kIey DnvMq] keI koit; mwieAw mih icMq] jh jh Bwxw; qh qh rwKy] nwnk<br />

sBu ikCu; pRB kY hwQy] 5]<br />

srb ivAwpI mhW ivsmwd pRymmeI SuB ivcwr:- vx iqRx phwV koit bRhmMf<br />

swrI rcnw, srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp bRhm jI ny, Awpxy srUp’coN<br />

pRgt kIqI hY, swrI rcnw dy pRkwSk pRyrk Awp jI, Awp hI hn, Awpxy’c<br />

itkwA ky r`KI hY[ Aink jugwid; idns Aru rwiq] Aink prlau; Aink<br />

auqpwiq] Aink jIA; jw ky igRh mwih] rmq rwm; pUrn sRb TWie] 9] Anuswr<br />

ijvyN ikDry hukm mMn ky, qyz hn@yrI ibR`CW nUM pu`tdI hY , l`gI A`g nUM BVkwauNdI hY,<br />

smuMdRW’c au~cIAW 2 lihrW auTwauNdI hY[ ikDry A`g jMgLW dy jMgL swVdI hY[<br />

ikDry pwxI dy hV@ sB k`uJ roV@I jWdy hn[ XQw:- jl qy.Ql kir, Ql qy. 1 kUAw;<br />

1 kUp qy.myru krwvY ] DrqI qy, Awkws cFwvY; cFy Akws igrwvY] ( 1^Uh) swrI rcnw<br />

hukm’c vrq rhI hY[ iKn’c auqpqI lYAqw kridAW, vwihgurU jI inrlyp BI<br />

hn[ XQw:- Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) iKn<br />

mih; Qwip auQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw]) iKn mih Qwip auQwpnhwry;<br />

kudriq.kIm n phI]<br />

paux pwxI; bYsMqr mwih] {c`lx vwlI hvw nUM spMD pOx qy KVI hvw nUM<br />

inspMD pOx kihMdy hn[ ies qr@W keI koit; pvx pwxI bYsMqr] Anuswr AnMq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

826<br />

q`qkrw


pRkwr dI pOx hY[ kwLw ic`tw nIlw ^wrw kOVw ksYLw qylIAw koRVW qr@W dy pwxI<br />

hn[ smuMdR’c ArbW mxW pwxI nUM swVn vwlI bVvwnl AgnI hY [ Kwxw hzm krn<br />

vwlI, jTrwgin AgnI hY, jMgLW nUM swVn vwlI fO AgnI hY[ smwn AgnI sB<br />

QweIN hY, ies qr@W dIAW koRVW hI AgnIAW hn[ }hzUr s`cy pwiqswh jI srb mhW<br />

ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp ivsmwd AvsQw’c lIx &urmw rhy hn:- hy<br />

BweI!Anyk pRkwr dI(paux) hvw, Anyk qr@W dy pwxI, Anyk qr@W dI(bYsMqr)<br />

A`g(mwih) ’c vwihgurU jI Awp vsdy hn[ ien@W nUM Awpxy inrgun ivAwpk srUp<br />

jI’coN pRgt krky, hux ien@W dy pRkwSk pRyrk Awsrw BI Awp jI Awp hI ho rhy<br />

hn[ BwvyN ieh q`q ie`k dUjy dy ivroDI hn, pr Pyr BI Awp jI ny, Awpxy hukm’c<br />

bMn@ ky r`Ky hoey hn[ XQw:- bkrI isMGu.iekqY Qwie rwKy; mn hir jip.BRmu Bau<br />

dUir kIjY]<br />

cwir kuMt; dh idsy smwih] s`cy pwiqswh jI &urmw rhy hn:- gurpRswid<br />

dwsndws ieh Awqm suK pw irhw hY, ik dwsn dws gRIb dy AMqhkrn AMdr<br />

cwir(kuMt) qr&, bwhr au~qR d`Kx pUrb p`Cm qy au~qR pUrb ivcwly eIswn kox,<br />

pUrb d`Kx ivcwly Agin kox, d`Kx p`Cm ivcwly nYirqI kox, p`Cm au~qR ivcwly<br />

vwievI kox[ zmIn.Asmwn ieh(dh) ds(idsy) idSW’c, srb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU jI(smwih) smw rhy hn[ XQw:- dsy idsw; rivAw<br />

pRBu eyku] Drin Akws; sB mih pRB pyKu]<br />

iqs qy iBMn; nhI ko Twau] {siqgurU siqgurU; siqguru guibMd jIau]<br />

ivsmwd pUrn bRhm srUp, gurU pRmysr jI AwpxI Agm Apwr mhW ivsmwd<br />

bRhmidRStI Anuswr &urmw rhy hn:- prmpUjnIk vwihgurU jI AMdr bwhr, Gt 2<br />

DrqI AkwS pqwL, vx iqRx pRbq pOx pwxI AgnI, AnMq bRhmMf dI rcnw rc<br />

ky, ies ’c lbw lb BrpUr pUrn sMpUrn ivAwpk, ies dy pRkwSk pRiqpwlk<br />

Awsrw hn[ XQw:- ijmI jmwn ky ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY;<br />

n Gwt bwF hoq hY] } (iqs) iqn@W(qy) qoN(iBMn) v`KrI, (ko) koeI BI(Twau) jgHw<br />

nhI hY[ XQw:- sgl smgRI; jw kY sUiq proeI] Gt Gt AMqir; rivAw soeI] 2]<br />

AnMq bRhmMf swry AsQwn ivAwpk pRkwSk bRhm jI’c smwey hoey hn[ ivsmwd<br />

bRhm jI, swirAW bRhmMfW’c smw rhy hn[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

827<br />

q`qkrw


gur pRswid.nwnk suKu pwau]2] siqgurU nwnk dyv swihb mh`lw pMjvW jI<br />

&urmwauNdy hn:- hy myry mn! guru krqw; guru krxY jogu] guru prmysru; hY BI hogu]<br />

Anuswr.gur pRmysr jI dI, Agm Apwr inrw nUr, nUUr hI nUr pRkwS hI pRkwS<br />

srUp, srb ivAwpI mhW ivsmwd s`cI pUrn mhwn(pRswid) ikRpw nwl, pwrbRhm<br />

pUrn bRhm gurU jI nUM, AMdr bwhr hr smyN, AsMK pRkwS nUr hI nUr, nUro nUr, srb<br />

ivAwpk sRb pRkwSk swiKAwq krky, inrgun srgun dI eykqw sihq, bRhmwnMd<br />

Awqm suKu(pwau) pw] 2] XQw:- AMg AMg suKdweI.pUrn bRhmweI; Qwn QwnMqr<br />

dysw]) sdw sdw; qUM hY suKdweI] iniv iniv lwgw; qyrI pweI]<br />

95.byd purwn; isMimRiq mih dyKu] ssIAr sUr; nK´qR mih eyku] {ivkwrI<br />

jIv, cMdRmW dI cwnxI qwirAW dy AMbr’c kudrqI ikRSimAW nUM q`k ky, ivkwr nwl<br />

pIVq huMdy hn[ DMn gurU pRmysr jI inRivkwrqw dw prmpiv`qR SuB s`cw aupdyS b^S<br />

rhy hn[ beI ien@W’c bRhm jI nUM q`ko[ DMn vwihgurU jI, ien@W nUM Awpxy srUp ’coN<br />

pRgt krky, ien@W’c Awp hI ivAwpk ho rhy hn[ ieh Awp jI dy rcy kudrqI<br />

suMdr sohxy ikRSmyN hn[ }hy mn!ivkwr iqAwg ky, AsMK(ssIAr) cMdRimAW(sUr)<br />

sUrjW (nK´qR) qwry mMflW(mih) ’c, eyku Ajpw jwp inrgun inrMkwr, srb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd pRkwS nUr hI nUr vwihgurU jI nUM gurpRswid dyKu[ jo hr smyN<br />

ien@W nUM Awpxw qyz pRkwS b^S rhy hn[ Awpxy’coN pRgt kIqy hn[ Awpxy qyj<br />

pRkwS nwl ien@W nUM Bjw rhy hn, Awpxy BY’c r`Ky hoey hn[ XQw:- BY ivic sUrju;<br />

BY ivic cMdu] koh kroVI clq; n AMqu] AYsy mhW ivsmwd AnMq sUrjW cMdRimAW<br />

qwry mMflW dy pRkwSk, prmpUjnIk srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp inrgun<br />

inrMkwr jI nUM, hy mn!keI koit; byd purwn isimRiq Aru swsq] Anuswr(byd) Swm<br />

irg jujr AQ`rvx Awid AnMq vydW(purwn) ATwrW purwx Awid AnMq<br />

purwxW(isMimRiq) sqweI isMmRqIAW Awid AnykW isMmRqIAW(mih) ’c, gurbwxI dI<br />

ksOtI lw ky dyKu, Bwv gurU AwSy dy ault dw iqAwg kr[ ijvyN gurU AwSy dy ault,<br />

bydW’c iqMnW guxW dw kQn hY[ ien@W ’c A`sI hzwr surqI krm kWf krn bwry<br />

kihMdI hY[ gomyD, rwjmyD qwmsI j`g krn nUMM ikhw hY[ isMmRqIAW’c iliKAw hY,<br />

iesqRI jwqI nUM vyd mMqR gwieqRI mMqR pV@n dw AiDkwr nhIN, jykr SUdR aupdyS sux<br />

lvy qW aus dy kMnW’c is`kw FwL ky pw dyvo, byd kI puqRI; isMimRiq BweI] sWkl<br />

jyvrI; lY hY AweI] hy BweI!(byd) bydW(kI) dIAW(puqRI) pu`qRIAW(isMimRiq) isMmRqIAW<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

828<br />

q`qkrw


niK`D pu`Ty krmW rUpI (sWkl) sMgL, AKypk Zlq swKIAW rUp (jyvrI) r`sI lY ky<br />

(AweI) AweIAW (hY) hn[ ien@W’coN Zlq pRsMg sux ky, jIv iniK`D krmW rUpI<br />

sMgL’c b`J ky, Gxy pwpW ’c pRivrq ho jWdw hY[ siqgur kIno praupkwru] Anuswr<br />

vwihgurU bRhm gurU pRmysr jI, gurbwxI jI, gurU mrXwdw b^S ky, AwpxI AduqI<br />

kurbwnI dy ky, bydW kqybW dy mMnx pUjx qoN Cufw rhy hn[ XQw:- byd kqyb ibKY; hir<br />

nwhI] jwn lyhu hir jn; mn mwhI]) ijn mq; byd kqybn iqAwgI] pwrbRhm ky;<br />

Bey AnurwgI]) sÍYXw] pWie ghy.jb qy qumry; qb qy.koaU AWK qry nhI AwnÎo] rwm<br />

rhIm.purwn kurwn; Anyk khYN mq.eyk n mwnÎo] isMimRiq swsqR byd sBY; bhu Byd<br />

khY.hm eyk n jwnÎo] sRI Aispwn.ikRpw qumrI kir; mY n khÎo.sB qoih bKwnÎo])<br />

byd kqyb iePqrw BweI; idl kw iPkru n jwie] byd purwn isMmRqIAW’c, ipAwry<br />

bRhm jI nUM dyKx dw Bwv ieh hY ik gurbwxI jI dI ksOtI duAwrw, ien@W’coN n@wn@w<br />

aupwSnw qwmsI j`g niK`D kwmW nUM iqAwgxw, ien@W dI mMnqw pUjw nhIN krnI, sB<br />

bwd ivvwd C`f ky, kyvl gurbwxI jI dw ismrn mMnx pUjx krky hrI rs pIxw[<br />

XQw:- bwdu ibbwdu; kwhU isau n kIjY] rsnw; rwm rswienu pIjY]<br />

2.pRym Bwvnw ArQ:- (ssIAr) cMdRimAW dy cV@n vWg, ijn@W gurmuiK<br />

ipAwirAW dy AMdr, gursbdW rUpI cMdRmyN pRkwS rhy hn, (sUr) sUrjW dy cV@n vWg,<br />

bRhmigAwn dw pRkwS krn vwly gursbdW rUpI sUrj AMdr cV@y hn, suMdr(nK´qR) qwry<br />

mMflW vWg, irdy rUpI AkwS’c, AnMq SuB guxW rUpI vw gurbwxI jI dy SuB s`cy sohxy<br />

suMdr A`KrW rUpI, qwry mMfl itmitmw cmk rhy hn[ ien@W SuB guxW vwly<br />

gurmuKW(mih) ’c, (eyku) ie`k vwihgurU jI hn[<br />

96.bwxI pRB kI; sBu ko bolY] 1.(pRB) DMn sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp<br />

vwihgurU Akwl purK jI (kI) dI prmpiv`qR Dur kI AkwlI bwxI nUM, sBu(ko) koeI<br />

mnu`K dyvqy dYNq rwKS (bolY) boldy hn[ XQw:- nwmw CIbw.kbIru juolwhw; pUry gur qy<br />

giq pweI] bRhm ky byqy.sbdu pCwxih; haumY jwiq gvweI] suir nr.iqn kI bwxI<br />

gwvih; koie n mytY BweI]<br />

2.gurU pRmysr jI rMgW 2 dI ivsmwdqweI’ c, ivsmwd rMg’c lIx &urmw rhy<br />

hn:- hy mn!sBu(ko) koeI, q`q dyvqy joD mhWbl sUr swry jIv, Awpo AwpxI bolI<br />

Anuswr (pRB) srb ivAwpI Akwl purK jI(kI) dI bwxI(bolY) bol rhy hn[ XQw:-<br />

sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw]<br />

ismrih; cMd sUrj guxqwsw] SuB Amolk idRStWq:- prm pUjnIk bRhmigAwnI sMq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

829<br />

q`qkrw


wbw Aqr isMG swihb jI nUM pyRmx mwqw jI ny pu`iCAw, “hy prmpUjnIk bwbw jI!<br />

b`icAW dy rOLw pwaux qoN, dwsn dwsI dy c`kI pIhx qoN, Awp jI dy iDAwn smwDI<br />

itkwA’c &rk pYNdw hovygw?”h`s ky ikhw, “mwqw jI!AnMq KwxIAW bolIAW<br />

DrqIAW bRhmMf pSU pMCI, bwxI pRB kI; sBu ko bolY] Anuswr sB vwihgurU 2 boldy<br />

gurpRswid pRqIq ho rhy hn[ XQw:- jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU ; su ibnu hir.jwpq<br />

hY nhI hor]<br />

3. bwxI pRB kI; sBu ko bolY] Awip Afolu; n kbhU folY]) ijmI jmwn ky<br />

ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt bwF hoq hY] pRkwS srUp<br />

ie`k joiq siqgurU swihbwn jI, KqRI bRwhmx sUd vYs; aupdysu chu vrnw kau swJw]<br />

Anuswr sBu(ko) nUM qwrn leI(pRB) prmpiv`qR SuB s`cy inrMkwr jI(kI) dI AkwlI<br />

bwxI(bolY) boldy hn, Awip ivSy AOguxW mwieAw pdwrQW ’c(Afolu) folx qoN rihq<br />

hn, (kbhU) kdy BI(folY) foldy (n) nhIN[ XQw:- foln qy cUkw; ThrwieAw] siq<br />

mwih; ly siq smwieAw]) pUrnu.kbhu n folqw; pUrw kIAw pRB Awip] idnu idnu<br />

cVY svwieAw; nwnk.hoq n Gwit])<br />

srb klw kir; KylY Kyl] moil n pweIAY; guxh Amol] 1.prsrwmu do klW,<br />

sRI rwmcMdR jI cOdW klW, sRI ikRSn jI solW klW sihq sn, pr ie`Qy gurU pRmysr<br />

jI dy SuB guxW dIAW Anq klW &urmw rhy hn[ Anq klw hoie; Twkuru ciVAw])<br />

srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] DMn vwihgurU Akwl purK jI, jo ssIAr<br />

sUr nK´qR’c Awp vsdy hn[ ijn@W dI s`qw nwl jIv bol rhy hn, AsMK sUrj qwry<br />

mMfl DrqIAW B`jy iPrdy hn, AsMK qyz J`KV Ju`l rhy hn[ AsMK auqpqIAW<br />

pwlxW lYAqW ho rhIAW hn[ XQw:- Epiq prlau.iKn mih krqw] Awip<br />

Alypw.inrgunu rhqw] Anuswr(srb) swrIAW(klw) SkqIAW (kir) krky, AsMK<br />

bRhmMf dI auqpqI pwlxw lYAqw inrlypqw dw Kyl(KylY) Kyl rhy hn[ DMn sRb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU jI dy, auqpqI pwlxw lYAqw inrlypqw,<br />

siq sMqoK dieAw Drm vIcwr, iKmw gRIbI gur Bwau-BgqI inRivkwrqw Awid<br />

AnMq(Amol) Amolk, srb ivAwpI mhW ivsmwd Anqklwvwn (guxh) guxW dw,<br />

moil(n) nhIN(pweIAY) pwieAw jWdw[ XQw:- iqs ikAw guxw kw.AMqu n pwieAw;<br />

hau gwvw sbid vIcwrI]) AMqu n isPqI; khix n AMqu] AMqu n krxY; dyix n<br />

AMqu] AMqu n vyKix; suxix n AMqu] AMqu n jwpY; ikAw min mMqu] AMqu n jwpY;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

830<br />

q`qkrw


kIqw Awkwru] AMqu n jwpY; pwrwvwru] AMq kwrix; kyqy ibllwih] qw ky AMq; n<br />

pwey jwih] eyhu AMqu; n jwxY koie] bhuqw khIAY; bhuqw hoie] vfw swihbu; aUcw<br />

Qwau] aUcy aupir; aUcw nwau] eyvfu aUcw; hovY koie] iqsu aUcy kau; jwxY soie]<br />

jyvfu Awip; jwxY Awip Awip] nwnk ndrI; krmI dwiq]<br />

2.sRb ivAwpI mhW ivsmwd inmRqw gRIbI iKmw sMqoK DIrj audwrqweI<br />

auqpqI pwlxw lYAqw inrlypqw Awid AsMK(Amol) Amolk(guxh) guxW dy mwlk,<br />

DMn vwihgurU jI (moil) mu`l dy ky(n) nhIN(pweIAY) pwey jWdy[ XQw:- kMcn isau;<br />

pweIAY nhI qoil] mnu dy; rwmu lIAw hY moil])<br />

srb joiq mih; jw kI joiq] Dwir rihE suAwmI; Eiq poiq]) sB mih joiq;<br />

joiq hY soie] iqs dY cwnix; sB mih cwnxu hoie]) srb joiq qyrI; psir rhI]<br />

jh jh dyKw; qh nrhrI] 1]) jwiq mih joiq.joiq mih jwqw; Akl klw BrpUir<br />

rihAw] Anuswr AnMq sUrjW cMdRimAW qwirAW AgnIAW titAwixAW ibjlIAW<br />

dyhW dIAW(srb) swrIAW (joiq) joqW (mih) ’c, (jw) ijn@W srb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd Ajpw jwp suAwmI vwihgurU jI(kI) dI hI, AnqklW sihq(joiq) cwnxI<br />

hY[ AnMq bRhmMf dy krqy, sRb sRIrW dy pRkwSk (suAwmI) mwlk, sRb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd vwihgurU jI ny, swrI rcnw nUM Awpxy’c itkwA ky r`iKAw hY[ Eiq poiq<br />

Bwv ien@W dy AMdr bwhr hyTW au~qy dso idSW’c, ie`k rs b`JvyN pRkwS hI pRkwS,<br />

lbw lb BrpUr ho ky, ien@W nUM Awpxy Awsry Dwir(rihE) rhy hn, Bwv swrI rcnw<br />

inrgun bRhm jI’c vsdI hY[ inrgun bRhm jI, &`ul ’c ^uSbo vWg AsMK pRkwS<br />

srUp ho ky, swrI rcnw’c mhW ivsmwd ivAwpk pRkwSk inrlyp ho rhy hn[<br />

XQw:- (mukr.polw) puhp miD.ijau bwsu bsqu hY; mukr mwih.jYsy CweI] qYsy<br />

hI.hir bsy inrMqir; Gt hI Kojhu BweI])<br />

gur prswid; Brm kw nwsu] nwnk iqn mih; eyhu ibswsu] 3] prmpUjnIk<br />

siqgurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- ijn@W gurmuKW dw(gur) pUry gurU<br />

jI dI(gur) nUro nUr Ac`l AKMf pRkwS sRb ivAwpI s`cI mhW ivsmwd Anq<br />

klwvwn Ajpw jwp (prswid) ikRpw hI ikRpw nwl, gurU jI dw hukm n mMnx rUp<br />

Brm vw niSAW AOguxw ivkwrW mMd krmW’c Brm Brm ky sVn rUp Brm(kw) dw,<br />

nwsu ho jWdw hY[ (iqn) iqn@W gurmuKW ipAwirAW dy mn (mih) ’c, eyhu idRV pUrn<br />

(ibswsu) inscw Brosw ho jWdw hY, ik AnMq sUrjW cMdRimAW qwry mMflW swrI hI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

831<br />

q`qkrw


cnw’c, srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp inrgun bRhm jI ivAwpk hn[<br />

swrI rcnw bRhm jI’c, itkI hoeI, bRhm jI dw jwp kr rhI hY[ joqI srUp bRhm<br />

jI dI joiq, joiq’c smweI hoeI hY] 3] XQw:- jh joiq srUpI; joiq sMig smwvY])<br />

sMq jnw kw; pyKnu sBu bRhm] (sMq) siqgurU siqgurU; siqguru guibMd jIau]<br />

bRhm srUp(jnw) ipAwry gurU pRmysr jI, SWq Awqmw suAws 2 gurbwxI inrMkwr jI<br />

jpx jpwaux vwly sMq jI(kw) dw, s`jy K`by nyqR nwl, AQvw surqI ibrqI socxI<br />

krky, AQvw ij`Qy 2 mn jWdw hY mn krky(pyKnu) dyKxw sBu ivAwpk bRhm jI hI<br />

hn, Bwv ^uSI ZmI, du`K suK, duSmx im`qR, AmIr gRIb’c ie`k bRhm jI nUM hI dyKdy<br />

hn[ iksy qoN BI n&rq nhIN krdy[ XQw:- vwhu vwhu siqguru purKu hY; ijin scu<br />

jwqw soie] ijqu imilAY.iqK auqrY; qnu mnu sIqlu hoie] vwhu vwhu siqguru.siq<br />

purKu hY; ijs no smqu sB koie] vwhu vwhu siqguru inrvYru hY; ijsu inMdw ausqiq<br />

1 quil hoie] vwhu vwhu siqguru sujwxu hY ; ijsu AMqir bRhmu vIcwru] vwhu vwhu<br />

siqguru inrMkwru hY; ijsu.AMqu n pwrwvwru] vwhu vwhu siqgurU hY; ij scu idRVwey<br />

soie] nwnk siqgur vwhu vwhu; ijs qy nwmu prwpiq hoie] 2] ( 1 brwbr)<br />

sMq jnw kY; ihrdY siB Drm] (jnw) ipAwry(sMq) vwihgurU gurU pRmysr jI,<br />

gurU pRmysr jI dy lwfly SWq srUp sMqW mhWpurKW(kY) dy ihrdY’c, siB(Drm) bRhm<br />

hI bRhm hn[ XQw:- DDY Drmu Dry.Drmwpuir; guxkwrI mnu DIrw] DDY.DUil pVY<br />

muiK msqik; kMcn Bey mnUrw] {srb Drm mih; sRyst Drmu] hir ko nwmu jip;<br />

inrml krmu] swirAW DrmW’coN syRSt Drm ieho hY, jo vwihgurU gurbwxI inrMkwr<br />

jI jpxy jpwauxy, au~jl krm krny[ nh iblµb DrmM iblµb pwpM] Anuswr Drm<br />

krn l`igAW(iblµb) dyrI nhIN krnI cwhIdI, Drm krn l`igAW dyrI krnI hI<br />

mhW pwp hY[ gurU pRmysr jI, sMq jI, Awp gurbwxI inrMkwr jI jpdy qy hornW nUM<br />

jpwauNdy hn[ ieh bhuq v`fI mhwnqw hY, gurbwxI inrMkwr jI jpx jpwaux vwly<br />

ipAwirAW dI, gurU pRmysr jI Awp prmpiv`qR crn-DUV mMgdy hn[ XQw:- jnu<br />

nwnku.DUiV mMgY iqsu gurisK kI; jo Awip jpY.Avrh nwmu jpwvY]) swD kY sMig;<br />

idRVY siB Drm] (swD) gurU jI(kY) dy s`cy im`Ty crn kmlW sMig l`g ky, siB Drm<br />

hI Drm(idRVY) idRV pRp`k krIdw hY[ vwihgurU mh`lw pMjvW jI, mh`ly pihly jI dy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy nwm Drm jI dI au~jl mihmw ieauN krdy hn:- bilE crwgu,<br />

AMD´wr mih; sB kl auDrI, iek nwm Drm] pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

832<br />

q`qkrw


nwnku gur pwrbRhm]) cwry pYr Drm dy; cwir vrn.iek vrnu krwieAw[ Anuswr<br />

Drm dy cwr pYr:- siq qp sOc su`cm dwn, ien@W dy kmzor, nSt hox, pwpW dy<br />

vDx, Drm dy iBRSt hox qoN, DrqI fwvW fol ho jWdI hY[ ies nUM QMm@x leI,<br />

vwihgurU jI ivSyS Avqwr Dwrdy hn[ ijvyN s`cy siqgurU vwihgurU mh`ly pihly jI dy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy Avqwr Dwrn qoN pihlW Drm qy DrqI fwvW fol sn[ XQw:-<br />

vriqAw pwpu jgqR qy, Daul aufIxw ins idn roAw[ bwJu dieAw bl hIx hoie,<br />

inGr cly rswqil toAw[ KVw iekqy pYr qy, pwp sMig bhu Bwrw hoAw[ QMmy koie<br />

n.swDu ibnu; swDu.n idsY jig ivic koAw[ Drm Daul pukwry; qlY KVoAw] 2]<br />

hzUr ny prmpUjnIk prmpiv`qR SuB s`cw Avqwr Dwr ky , kiljugu.bwby qwirAw,<br />

siqnwmu piV mMqRü suxwieAw[ kil qwrix; guru nwnk AwieAw] Anuswr prmpiv`qR<br />

SuB s`cw Amolk ipAwrw is`KI Drm kwiem krky, klju`g dw sdw leI auDwr<br />

kIqw[ vwihgurU prmpUjnIk mh`ly dsvyN jI ny, kuil soFI gur rwmdws qnu; Drm<br />

Dujw.Arjunu hir Bgqw] 6] Anuswr siqgurU swihbwn jI dy prm au~cy su`cy inrml<br />

au~jl s`cy ielwhI ivsmwd Drm dI s`cI mihmw ieauN &urmweI hY:- iqn.ieh kl<br />

mo; Drmu clwXo] sB swDn ko; rwhu bqwXo] jo qw ky; mwrig mih Awey] qy; kbhUM<br />

nhI pwp sMqwey] 5] jy jy pMQ; qvn ky pry] pwp qwp; iqn ky pRB hry] dUK BUK;<br />

kbhUM n sMqwey] jwl kwl ky; bIc n Awey] 6] prmpUjnIk Akwl purKu jI ny,<br />

vwihgurU mh`ly dsvyN jI nUM Drm clwaux, AMdrly AoguxW ivkwrW, bwhrly duSt<br />

doKIAW nUM pCwVn, sMqW dI r`iKAw leI ijvyN mwq lok’c ByijAw, so Awp jI &urmw<br />

rhy hn:- hm ieh kwj; jgq mo Awey] Drm hyq; gurdyv pTwey] jhW qhW; qum<br />

Drm ibQwro] dust doKIXin; pkir pCwro] 42] XwhI kwj; Drw hm jnmM] smJ<br />

lyhu; swDU sB mnmM] Drm clwvn; sMq aubwrn] dust sBn ko; mUl aupwrin]<br />

43] so vwihgurU Drm Dujw. Arjunu hir Bgqw] mh`ly pMjvyN jI ny, sVdI bldI<br />

m`cdI loh’qy KV@ ky, ihrdy rom 2 krky vwihgurU 3 jI jpy[ siqgurU gRMQ swihb jI<br />

hirmMdr swihb jI Anyk gurU qIrQ rcy[ cOhW c`kW nUM nwm jpw ky qwirAw[<br />

XQw:- qKiq bYTw Arjn gurU; siqgur kw iKvY cMdoAw] augvxhu qY AwQvxhu; chu<br />

ckI kIAnu loAw]) kiljugu; auDwirAw gurdyv] ml mUq mUV ij muGd hoqy; siB<br />

lgy qyrI syv]<br />

Awpxy swihbzwdy siqgurU CyvyN pwiqSwh jI nUM, DrmXu`D ij`q ky, sMswr’qy s`c<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

833<br />

q`qkrw


At`l nwm Drm Ac`l krn, Akwl qKq &OjW rcx dw hukm kIqw[ rom 2 krky<br />

nmskwr krky hukm mMinAw[ so Drm auh hY jo siqgurU swihbwn jI, BweI mnI isMG<br />

jI Awid gurU pRymIAW ShIdW syvkW ny, mhwn kurbwnIAW kSt J`l ky, sMswr nUM<br />

b^iSAw[ vwihgurU jI nwl joVn leI, gurU ieqhws gurbwxI jI b^Sy[ vwihgurU<br />

gurbwxI ’c shx sIl sMqM; sm imqRs´ durjnh]) jYdyv; iqAwigE AhMmyv]) ssiqR<br />

qIKix.kwit fwirE; min.n kIno rosu] kwj auAw ko.ly svwirE; iqlu.n dIno dosu]<br />

Anuswr gurU jI qoN vroswey sMq jI dy byAMq gux Purmwey, so Awp pRymIAW smyq kmwey[<br />

gurqw ibrwjmwn ho ky, byAMq bRhmMfW’c sdw hI sRb ivAwpI mhW ivsmwd s`c At`l<br />

inscl Ac`l nwm Drm jI nUM pRkwS rhy hn[ Drm dy icMn@ inSwn:- 1 iKmw 2 AihMsw<br />

3 dieAw 4 imRd 5 sqbcn 6 qp dwn[ 7 sIl sMqoK iqRsnw ibnw; Drm icMn@ ds jwn[<br />

(swrkuqwvlI) 1 iksy dI ZlqI nUM idloN muAw& krnw iKmw hY[ 2 jIv h`iqAw dw<br />

iqAwg 3 jIAW’qy qrs krky, aun@W nUM suK dyxw dieAw hY[ 4 koml nrm vrqxw,<br />

5 hmySw s`cy bcn bolxy[ 6 guru syvw qpW dw SRomxI syRSt qp hY jI[ 7 swaU gurmuiK[<br />

Drm icMn@ ieh BI hn:- DIrj iKmw, corI iqAwgxI, mn nUM iviSAW kukrmW vloN<br />

piv`qR r`K ky vs krnw[ inrml bu`D, bRhmiv`idAw pV@wauxI, inrml inSkwm gurU<br />

syvw krnI, suAws 2 nwm jpxw, hr smyN gurU nUM nmskwr krnI, Awpxw sRvMs gurU<br />

nUM Arpxw, ieMidRAW nUM kukrmW qoN rokxw, s`c inscy krnw krwauxw, kRoD iqAwgxw,<br />

inAW krnw[ }<br />

sMq jnw; sunih suB bcn] 1.(sMq) gurU pRmysr jI dy (jnw) ipAwry SWq Awqmw<br />

sMq mhWpurS, auqm slok; swD ky bcn] AmulIk lwl; eyih rqn]) rqn lwl; jw<br />

kw.kCU n molu] Bry BMfwr; AKUt Aqol]) igir bsuDw jl pvn jwiego; ieik swD<br />

bcn AtlwDw]) vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n koie] Anuswr(suB)<br />

syRSt (bcn) AMimRq bcn; swD kI bwxI] gurU ieiqhws, koit krn.dIjih pRB<br />

pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr rom 2 dy kMnW duAwrw, pUrn SrDw<br />

ivSvwS sihq, hr smyN(sunih) suxdy rihMdy hn[<br />

2.sMq jnw DrqI AkwS sUrj cMd swrIAW AvwzW’coN, suB bcn vwihgurU jI dy<br />

ismrn nUM hI hr smyN rom 2 krky(sunih) suxdy hn[ XQw:- sBY Gt rwmu bolY; rwmw<br />

bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj<br />

guxqwsw]) jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

834<br />

q`qkrw


3.sMq jnw jI kyvl suB sRySt bcn hI(sunih) suxdy hn[ jy koeI inMdw<br />

ivkwr mMdy bcn kry, auh ipAwry suxdy hI nhIN[ XQw:- myry mohn; sRvnI.ieh n<br />

sunwey] swkq gIq nwd Duin gwvq; bolq bol Ajwey]) krn n sunY; kwhU kI<br />

inMdw] sB qy jwnY; Awps kau mMdw] Anuswr mMdy bcn Awpxy kMnW’c nhIN pYx<br />

idMdy, ies leI mMdy bcn krn vwly nUM vrj idMdy hn[ XQw:- hau iqsu Goil<br />

GumwieAw; pr inMdw suix Awpu htwvY[<br />

4.jwgih sMq jnw; myry rwm ipAwry]) gurmuiK jwig rhy; cUkI AiBmwnI<br />

rwm] Anuswr hMkwr ivkwr AOgux iqAwg ky, bRhmigAwn sihq jwgx vwly<br />

swvDwn eykwgr cIq] (jnw) ipAwry sMq mhWpurS, suB bcn hI(sunih) suxdy hn,<br />

Bwv jy aun@W nUM koeI kOVw boly qW BI SuB bcn hI mMndy hn[ ijvyN Bgq kbIr<br />

swihb jI inMdw hox qoN Gbrwaux dI ibjwey aucwr rhy hn:- inMdau inMdau; mokau<br />

logu inMdau] inMdw jn kau; KrI ipAwrI] inMdkW dy julwhw kihx qoN, Bgq jI ny<br />

mhwn audwrqweI sihnSIlqw nwl Awpxy Awp nUM julwhw iliKAw hY[ XQw:- qUM<br />

bRhmnu.mY kwsIk julhw; muih qoih brwbrI, kYsy kY bnih] hmry rwm nwm kih<br />

aubry; bydu Brosy.pWfy fUib mrih]) qUM bwm@nu.mY kwsIk julhw; bUJhu mor igAwnw]<br />

qum@ qau jwcy BUpiq rwjy; hir sau mor iDAwnw]<br />

5.prmpUjnIk (jnw) ipAwry(sMq) s`cy siqgurU vwihgurU mh`lw pihlw jI,<br />

Akwl purK jI qoN suB bcn Dur ky bwxI jI rom 2 dy ipAwr nwl (sunih) suxdy,<br />

suxky hukm krdy, hy prm ipAwry mrdwny jI rbwb vjwau gurbwxI jI Aw rhy hn!<br />

XQw:- jYsI mY AwvY Ksm kI bwxI; qYsVw krI igAwnu.vy lwlo ]) hau Awphu.boil n<br />

jwxdw; mY kihAw.sBu hukmwau jIau]) Dur kI bwxI AweI] iqin; sglI icMq<br />

imtweI] dieAwl purK imhrvwnw] hir nwnk; swcu vKwnw] 2]) bysumwr AQwh<br />

Agnq AqolY] ijau bulwvhu; iqau nwnk dws bolY]) ijau bolwvih.iqau bolih<br />

suAwmI; kudriq kvn hmwrI]<br />

swDsMig.nwnk jsu gwieE; jo pRB kI Aiq ipAwrI] Anuswr srb ivAwpI<br />

mhW ivsmwd AkwlI bwxI jI, Akwl purK jI suxw rhy hn[ gursyvk jI, qurMq<br />

rbwb vjwaux l`g jWdy[ pUry gurU jI aumwh auqSwh hulws cwA, nwnk Bgqw; sdw<br />

ivgwsu] sihq, gurbwxI gwaux l`g jWdy[ mIhu pieAw; prmysir pwieAw] jIA<br />

jMq siB; suKI vswieAw] gieAw klysu.BieAw suKu swcw; hir hir nwmu smwlI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

835<br />

q`qkrw


jIau] 1] Anuswr swc nwm kI AMimRq vrKw] hox qoN, vxu iqRxu iqRBvxu; kIqonu<br />

hirAw] Anuswr s`uky sVy jMgl bwZ hry ho jWdy[ ijvyN kOVy rITy, kIrqn sux ky<br />

KUb im`Ty ho gey, hux q`k im`Ty hn, dwsW ny ^Ub im`Tw rITw pRSwid CikAw hY[ so<br />

pUrn siqgurU swihbwn, Bgq swihbwn jI SuB bcn Akwl bwxI Akwl purK jI<br />

qoN suxdy hn[ Awp gwauNdy hn, pRymI syvk gw ky inhwl huMdy hn[ gurbwxI jI<br />

gwaux dy byAMq hI lwhy gurU jI ny gurbwxI’c ilKy hn[ XQw:- keI koitk jg<br />

Plw; suix gwvnhwry rwm] hir hir nwmu jpq; kul sgly qwry rwm]) Awvhu<br />

isK.siqgurU ky ipAwirho; gwvhu scI bwxI] bwxI q gwvhu.gurU kyrI; bwxIAw isir<br />

bwxI] ijn kau ndir krmu hovY; ihrdY iqnw smwxI] pIvhu AMimRqu.sdw rhhu hir<br />

rMig; jiphu swirgpwxI] khY nwnku.sdw gwvhu; eyh scI bwxI]) gurbwxI gwvh<br />

BweI] Eh sPl sdw suKdweI]) jw iqsu Bwvw; qd hI gwvw] qw gwvy kw Plu<br />

pwvw] gwvy kw Plu hoeI] jw Awpy dyvY soeI] 1]) nwmw CIbw kbIru juolwhw; pUry<br />

gur qy giq pweI] bRhm ky byqy sbdu pCwxih; haumY jwiq gvweI] suir nr.iqn<br />

kI bwxI gwvih; koie n mytY BweI]) gun goibdu; kIrqnu jnu gwvY] gurpRswid;<br />

nwnk Plu pwvY]) jYso.guir aupdyisAw; mY qYso kihAw pukwir] nwnku khY.suin ry<br />

mnw; kir kIrqnu hoie auDwru]<br />

srb ibAwpI; rwm sMig rcn] gurU pRmysr jI, aun@W dy ipAwry sMq jn jI,<br />

gurU pRymw-BgqI sihq, srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp inrgun srgun jI<br />

dI eykqw krky, srb ibAwpI(rwm) vwihgurU inrgun inrMkwr jI sMig(rcn) rcxw<br />

krdy hn[ XQw:- hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE;<br />

And shj Duin Jok]) Ab qau jwie cFy isMGwsin; imly hY swirMg pwnI] rwm<br />

kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI]) nwnk swD pRB; Bydu n BweI]) bRhm mih<br />

jnu; jn mih pwrbRhmu] eykih Awip; nhI kCu Brmu]) sUrj ikrix imly; jl kw<br />

jlu hUAw rwm] joqI joiq rlI; sMpUrnu QIAw rwm]<br />

97.ijin jwqw; iqs kI ieh rhq] siq bcn; swDU siB khq] (ijin)<br />

ijn@W prmpUjnIk sMqW mhWpurSW ny, DMn SRI gurU gRMQ swihb jI duAwrw, inrgunu<br />

Awip; srgunu BI EhI] vwihgurU jI(jwqw) jwxy hn, (iqs) iqn@W(kI) dI<br />

ieh(rhq) rihxI hY jo aupRokq khI hY, jYsw ik auh sB’c bRhm hI bRhm dyKdy<br />

hn, aun@W dy irdy’c sB Drm hI Drm hY, auh hr smyN s`cy gurbwxI jI suxdy hn,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

836<br />

q`qkrw


hr smyN srb ivAwpI rwm’c, rcy rMgy rihMdy hn[ (swDU) siqgurU mhwrwj jI,<br />

syRSt mhWpurS siB nUM, sB(siq) s`cy Bly SuB Amolk bcn(khq) kihMdy hn[<br />

XQw:- Atl bcn swDU jnw; sB mih pRgtwieAw] ijsu jn hoAw swDsMgu; iqsu<br />

BytY hir rwieAw] 1]) AMimRq gux sMq bolqy; suix mnih pIlwvau] auAw rs mih<br />

sWiq iqRpiq hoie; ibKY jlin buJwvau] 2] BoLy lokW nUM Awpxy cyly bnwaux leI<br />

JUT nhIN boldy[ swKI:- prmpUjnIk gurbwxI rsIey mhwn kIrqnIey pUrn<br />

mhWpurK BweI rxDIr isMG swihb jI pws dMBI ny ikhw, “mYnUM ^zUr nUM l`gIAW<br />

^zUrW vWg, AMdr bhuqy sUrj idsdy hn[ ”ieh kih ky Awpxy Awsx qoN cly gey[<br />

kmweI vwly gurmuiK mhWpurSW ny, aus dI GVI aus dy plMGy dI nvwr’c lukw<br />

idqI[ GVI n l`Bx qoN kwhLw pY igAw[ ieh kOqk vrqwA ky, mhWpurS muskrw<br />

ky boly, “huxy hI qUM kihMdw sI ik mYnUM AMdr sUrj idsdy hn, ieqny sUrjW dy<br />

cwnx’c, kI GVI nhIN idsdI?jo mMjy’qy hI peI hY[ ies pwp pKMf bwry ieh<br />

hukm hY:- ”AWt syqI nwku pkVih; sUJqy iqin loA] mgr pwCY, kCu n sUJY; eyhu<br />

pdmu AloA] “qUM lokW nUM T`gx qy Awpxy cyly bnwaux leI JUT boldw hYN [ s`cy<br />

siqgurU swihbwn jI dy pUrn swDU mhWpurS, kdy B`ul ky BI JUT nhIN boldy , ikauN jo<br />

JUT bolxw murdwr Kwxw hY[ ”XQw:- kUVu boil; murdwru Kwie] AvrI no; smJwvix<br />

jwie] muTw Awip; muhwey swQY] nwnk; AYsw AwgU jwpY]<br />

jo jo hoie; soeI suKu mwnY] krn krwvnhwru; pRBu jwnY] Bwxw mMn ky, du`K<br />

suK’c pRsMn rihx vwly pUrn mhWpurS, AnMq bRhmMf dy krn vwly, sB jIAW dy<br />

pyRrk pRkwSk ho ky, ien@W qoN(krwvnhwru) krwaux vwly, (pRBu) srb ivAwpI<br />

ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU jI nUM hI(jwnY) jwxdy hn[ jo jo(hoie) hovy, Bwv mhW<br />

prloN Awaux qoN BwvyN swrI rcnw ie`ko vwrIN smwpq ho jwvy , BwvyN Awpxy’qy kSt<br />

dw J`KV Ju`l jwvy, rzw mMn ky, (soeI) EhI suKu krky(mwnY) mMndy hn[ ijvyN ku`qy dy<br />

sotI mwrn qoN sotI nUM mUMh pwauNdw hY , Syr SSqR mwrn vwly’qy vwr krdw hY[ iqvyN<br />

Bwxw n mMnxw kUkr idRStI hY, Bwxw mMnxw Syr idRStI hY[ gurmuiK, DMn vwihgurU<br />

swihb jI dy Bwxy’c pRsMn rihMdy hn[ ijvyN prmpUjnIk vwihgurU mh`ly pMjvyN jI<br />

ny, Awp au~bldI dyZ’c bYT ky, Bu`K AnINdRw qyRh shwr ky, Bwxy’c pRsMn rihxw<br />

kIqw[ XQw:- qyrw kIAw; mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu; nwnku mWgY]) mIqu krY;<br />

soeI hm mwnw] mIq ky krqb; kusl smwnw]) jo ikCu krY.soeI pRB mwnih;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

837<br />

q`qkrw


Eie.rwm nwm rMig rwqy]) AwigAw mih BUK.soeI kir sUKw; sog hrK.nhI jwinE]<br />

jo jo hukmu BieE swihb kw; so.mwQY ly mwinE] 3]) AwT phr; inkit kir jwnY]<br />

pRB kw kIAw; mITw mwnY] eyku nwmu; sMqn AwDwru] hoie rhy; sB kI pg Cwru] 1]<br />

sMq rhq; sunhu myry BweI] auAw kI mihmw; kQnu n jweI] 1]) jo ikCu AhY; sB<br />

qyrI rjwie]<br />

AMqir bsy; bwhir BI EhI] nwnk.drsnu dyiK; sB mohI] 4] prmpUjnIk<br />

gurU gur sRI gurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- DMn vwihgurU jI nUM,<br />

ibnu goibMd; n dIsY koeI] krn krwvn.krqw soeI] jwx ky, du`K suK’c pRsMn<br />

rihx vwly smidRSty gur UjI dy syvk mhWpurKW dy(AMqir) AMdr, bwhir BI EhI,<br />

AsMK pRkwS nUr srb klw BrpUr ivAwpk pRkwSk vwihgurU jI hI(bsy) vsdy<br />

hn[ hY qau shI; lKY jau koeI] Anuswr jy koeI gurmuiK gurpRswid jwxy qW zwhr<br />

pRgt hn[ so swirAW dy AMdr bwhr BrpUr, hr smyN ie`k rs Ajpw jwp kr rhy<br />

hn[ gurpRswid swiKAwq huMdy hn[ jo jo hoie; soeI suKu mwnY] Anuswr Bwxw mMnx<br />

vwly sB mhWpurKW dI ibRqI, AnMq pRkwS srUp vwihgurU bRhm jI dy prmpiv`qR<br />

suMdr drsnu sB AMdr dyiK ky mohI geI[ ijs krky aun@W dI mwiekI rUp rMg<br />

dyKx, ivkwrI gwxy sunx Awid dI ie`Cw hI nhIN rhI] 4] XQw:- mohin moih<br />

lIAw; mnu moih] gur kY sbid; pCwnw qoih]) quJ ibnu; kvnu rIJwvY qohI] qyro<br />

rUpu; sgl dyiK mohI]) drsn dyKq hI.suiD kI.n suiD rhI; buiD kI.n buiD rhI;<br />

miq mY.n miq hY[) sB mohI.dyiK drsnu gur sMq; iknY.AwFu n dwmu lieAw]<br />

Awip siq; kIAw sBu siq] prmpUjnIk srb ivAwp Agm Apwr Anw<br />

klwvwn mhW ivsmwd Ajpw jwp inrgun inrMkwr vwihgurU bRhm jI Awip(siq)<br />

s`cy AibnwsI hn[ XQw:- Awid scu; jugwid scu] hY BI scu; nwnk hosI BI scu]<br />

1]) jugu jugu swcw; hY BI hosI] kauxu n mUAw; kauxu n mrsI]) iehu scu.sBnw kw<br />

Ksmu hY; ijsu bKsy.so jnu pwvhy] Awpxy inrgun srUp jI’coN, AnMq bRhmMf dw<br />

pswrw, byvjIr bfy DIr, Drm AMg. AlK Agm; Kylu kIAw AwpxY auCwih jIau]<br />

Anuswr Awpxy s`cy auqSwh nwl kIAw hY, so.sBu(siq) s`cw hY, ikauNik DMn s`cy<br />

vwihgurU jI, ies nUM Awp hI rc ky, ies’c lbw lb BrpUr hn[ Awp hI ies dy<br />

pRkwSk pyRrk pRiqpwlk Awsrw bx ky, soeI maulw.ijin jgu mauilAw; hirAw<br />

kIAw sMswro] Anuswr ies nUM hux hrw Brw kr rhy hn[ ijvyN sony dy gihxy sonw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

838<br />

q`qkrw


hI huMdy hn[ pwxI dI lihr pwxI hI hMudI hY[ Dwgy bsqR bx ky BI Dwgy hI rihMdy<br />

hn[ ijvyN im`tI brqn bx ky BI, im`tI hI rihMdI hY[ so prm ipAwry vwihgurU jI<br />

dw kIAw sB s`cw hY[ XQw:- scy qyry KMf; scy bRhmMf] scy qyry loA; scy<br />

Awkwr] scy qyry krxy; srb bIcwr] scw qyrw Amru; scw dIbwxu] scw qyrw<br />

hukmu; scw Purmwxu] scw qyrw krmu; scw nIswxu] scy quDu AwKih; lK kroiV]<br />

scY siB qwix; scY siB joir] scI qyrI isPiq; scI swlwh] scI qyrI kudriq;<br />

scy pwiqswh] nwnk scu; iDAwiein scu] jo mir jMmy; su kcuin kcu] 1]<br />

iqsu pRB qy; sglI auqpiq]) pwqwlw pwqwl lK; Awgwsw Awgws]) keI<br />

koit; KwxI Aru KMf] keI koit; Akws bRhmMf] Anuswr(iqsu) iqn@W, Awip siq;<br />

s`cy(pRB) smR`Q Anq klwvwn pUrn myhrvwn srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp<br />

vwihgurU inrw nUro nUr nUr hI nUr AsMK cwnxW dy mhW cwnx, iqs dY cwnix; sB<br />

mih cwnxu hoie] Anuswr srb pRkwSk, kwrx krx.krIm] ikrpw Dwir.rhIm]<br />

Akwl purKu jI qy, AnMq bRhmMf dI (sglI) swrI rcnw(auqpiq) pYdw hoeI hY jI[<br />

XQw:- ausqiq krih.Anyk jn; AMqu n pwrwvwr] nwnk.rcnw pRiB rcI; bhu<br />

ibiD Aink pRkwr]) rwgu goNf mhlw 5 caupdy Gru 1 siqgur pRswid] sBu<br />

krqw; sBu Bugqw] 1] rhwau] sunqo krqw; pyKq krqw] AidRsto krqw; idRsto<br />

krqw] Epiq krqw; prlau krqw] ibAwpq krqw; Ailpqo krqw] 1] bkqo<br />

krqw; bUJq krqw] Awvqu krqw; jwqu BI krqw] inrgun krqw; srgun krqw]<br />

gurpRswid; nwnk smidRstw] 2] 1])<br />

iqsu BwvY; qw kry ibsQwru] prmpUjnIk(iqsu) ipAwry s`cy srb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd Ajpw jwp Anqklwvwn vwihgurU jI nUM jW(BwvY) BwauNdw hY, qw, AnMq<br />

DrqIAW KwxIAW bwxIAW q`qW bRhmMfW dw(ibsQwru) PYlwA(kry) krdy hn[ XQw:-<br />

kyqy ieMd cMd.sUr kyqy ; kyqy mMfl dys]) keI koit; KwxI Aru KMf] keI koit;<br />

Akws bRhmMf] keI koit; hoey Avqwr] keI jugiq; kIno ibsQwr] keI bwr;<br />

psirE pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr] keI koit; kIny bhu Bwiq] pRB qy hoey;<br />

pRB mwih smwiq] qw kw; AMqu n jwnY koie] Awpy Awip; nwnk pRBu soie] 7])<br />

iqsu BwvY; qw eykMkwru] jW(iqsu) DMn s`cy vwihgurU jI nUM(BwvY) BwauNdw hY, qw<br />

iPr koit bRhmMf dy pswry nUM Awpxy’c imlw ky , (eykMkwru) ie`k pRkwS srUp<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

839<br />

q`qkrw


inrMkwr jI hI rih jWdy hn[ XQw:- Anyk hYN] iPr eyk hYN]) Bxiq nwnku.jb<br />

Kyl auJwrY; qb eykY eykMkwrw])<br />

Aink klw; lKI nh jwie] prmpUjnIk vwihgurU gurU pRmysr jI, AnMq<br />

bRhmMf’c vrq rhy vrqwry nUM, Awpxy AMdr q`k ky &urmw rhy hn:- iKn mih Qwip<br />

auQwpnhwry; kudriq.kIm n phI] Anuswr DMn vwihgurUjI dI(Aink) byAMq(klw)<br />

SkqI, dwsn dws gRIb qoN(lKI) jwxI(nh) nhIN(jwie) jWdI[ XQw:- Aink<br />

mwieAw jw kI; lKI n jwie] Aink klw; KylY hir rwie]) Epiq prlau; iKn<br />

mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw] ijvyN koit bRhmMf’c, keI QweIN hux qyz<br />

J`KV Ju`lw rhy hn[ keI QweIN hux vrKw kr rhy hn[ keI QweIN AnMq smuMdRW’c<br />

hux jvwr Bwty ilAw rhy hn[ AnMq bRhmMfW’c AnykW sUrjW cMdRimAW qwry mMflW<br />

qy jIA jMqW nUM, AiqAMq hI qyzI nwl hux dOVw rhy hn[ AnykW DrqIAW nMU hux<br />

B`jw rhy hn, swfy AMdr bwhr byAMq jIA jMqW nUM hux dOVw rhy hn, AnykW bRhmMf<br />

dI auqpqI pwlxw lYAqw hux kr rhy hn[ XQw:- koit klw; KylY gopwl] srb<br />

ivAwpI Agm Apwr Anq klwvwn mhW ivsmwd Ajpw jwp inrgun vwihgurU jI,<br />

Awpxy srgun srUp koit bRhmMf dy pswry’c vs ky , ies pswry smyq, hr smyN<br />

Ajpw jwp Awp kr rhy hn[ Awpxy Anq klwvwn srb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

Ajpw jwp duAwrw, ieqnI v`fI rcnw dI sMBwl kr rhy hn[ rcnw nUM rcidAW<br />

sMBwlidAW, Awpxy’c lIx kridAW, Aink klw GtdI nhIN[ AYsy pUrn Agm<br />

ivsmwd, AnMq klwvwn pUrn myhrvwn srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp<br />

vwihgurU jI ny, prmpUjnIk ds gurU Avqwr Dwry hn[ sq sMqoK dieAw Drm<br />

vIcwr, inmRqw iKmw DIrj inRivkwrqw shj inrlypqw inrvYrqw, Awpxy’c<br />

imlwaux Awid AsMK SuB guxW dIAW AnqklW vrqwA ky, byAMq sRwpy koV@I klMkI<br />

jIAW nUM Awpxy srUp’c imlw ky, mhwn praupkwrI bxw ky, aun@W qoN mhwn<br />

praupkwr krwey hn[ dsW siqgurW dI ie`ko ie`k jwgdI joiq siqgurU grMQ<br />

swihb jI Awp, hux gurqw ibrwjmwn ho ky, AnMq jIAW nMU sdw leI qwr hn[ hor<br />

AnykW praupkwr sdw leI kr rhy hn[<br />

ijsu BwvY; iqsu ley imlwie]) jim jim mrY; mrY iPir jMmY] bhuqu sjwie;<br />

pieAw dyis lMmY] Anuswr AsMK bRhmMf dI rcnw’c, AsMK jUnW’c AsMK kSt Bog<br />

rhy ijsu jIv nUM, Awpxy Anq klwvwn srUp ’c imlw ky, Anqklwvwn Awpxw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

840<br />

q`qkrw


srUp bnwauxw(BwvY) Bwvy, iqsu nUM AwpxI AsMK siq sMqoK dieAw Drm iKmw Awid<br />

SuB guxW dI, Anq klw nwl, sihjy Aks mwqR hI Awpxy nwl imlwie(ley) lYNdy<br />

hn, Bwv imlwaux leI Anq klw hY, dyrI nhIN, ies leI ikhw hY crn srin<br />

gur.eyk pYNfw jwie cl; siqgur.koit pYNfw Awgy hoie lyq hY]) Awip kry; ikCu<br />

krxu n jwie] Awpy BwvY; ley imlwie] hy prmpUjnIk pUrn dieAwl ikRpwl<br />

myhrvwn Anqklwvwn pUrn gurU jI ikRpw krky, dwsn dws hMkwrI ivkwrI imRqk<br />

nwmhIn pRymhIn sUkr kUkr jUnW BRmx vwly nUM, Awpxw dwsn dws nIc kIt kUkr<br />

Zulwm syvk bxw ky, jug 2 syvw lvo jI[<br />

kvn inkit; kvn khIAY dUir] Awpy Awip; Awp BrpUir]) ijmI jmwn ky<br />

ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt bwF hoq hY] Anuswr srb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp Anqklwvwn pUrn myhrvwn vwihgurU jI, swfy<br />

AMdr bwhr sBnI QweIN lbw lb BrpUr hn[ ivsmwd lIxqw dy dwqy vwihgurU<br />

mh`lw pMjvW jI, ivsmwd bRhm’c lIx ho ky &urmw rhy hn:- hy BweI!AnMq bRhmMf<br />

dw pswrw srgun vwihgurU jI Awp hn, ies ’c inrgun bRhm jI Awpy<br />

Awip(BrpUir) ivAwpk pRkwSk ho rhy hn[ vw jh joiq srUpI; joiq sMig smwvY]<br />

qh iksih BUK; kvnu iqRpqwvY] Anuswr DMn ivAwpk srb pRkwSk joqI srUp<br />

vwihgurU jI, Awpy Awip Awpxy AnMq pRkwS’c, Awp hI BrpUir ho rhy hn, Bwv<br />

Anqklwvwn Awpxy Awp pRkwS srUp hn, iksy qoN koeI klw SkqI pRkwS nhIN<br />

lYNdy[ vw Awpy ipCly smyN’c BrpUir sn, Awip hux BrpUir ho rhy hn[ Awp jI<br />

Awaux vwly smyN’c BI BrpUr hoxgy[ vw sB dy(Awpy) Awpxy Awip inrml inrvYr<br />

srUp, Awp lbw lb BrpUir ho rhy hn[ vw Awpy siqgurU swihbwn jI’c qy Awip<br />

sihnSIlqw gRIbI inmRqw, vYrwg iqAwg iekwgRqw SWqI iKmw DIrj inRivkwrqw<br />

Awid sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn guxW vwly praupkwrI DIrjDwrI, ipAwry<br />

s`icAwry sMqW BgqW ShIdW, guris`KW ^wlisAW pMjW ipAwirAW ’c qy AnMq<br />

bRhmMf’c inrgun lbw lb Awp BrpUir ho rhy hn[ XQw:- sBnI QWeI; rivAw<br />

Awip] Awid jugwid; jw kw vf prqwpu] ies leI En@W nUM(kvn) iks dy(inkit)<br />

nyVy, (kvn) iks qoN dUir(khIAY) khIey? vw (kvn) ikhVw En@W dy<br />

inkit?qy(kvn) ikhVw aun@W qoN dUir (khIAY) khIey? Bwv gurdyv siqguru<br />

pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] pwrbRhm pRmysr pUrn gurdyv jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

841<br />

q`qkrw


nUM, Akwl purKu jI dI pUrn pRymw-BgqI duAwrw, inrgun srgun dI eykqw sihq,<br />

AnMq bRhmMf dy krqy, AsMK sUrjW cMdRimAW dy pRkwSk joqI srUp bRhm jI dI<br />

AMdr bwhr swiKAwqqw hY[ XQw:- ihMdU qurk koaU.rwPjI iemwmswPI; mwns kI<br />

jwq sBY.eykY phcwnbo]) Avil Alh nUru aupwieAw; kudriq ky sB bMdy] eyk nUr<br />

qy.sBu jgu aupijAw; kaun Bly.ko mMdy])<br />

98.hY nwnk nyr nyrI]) hY inkty Aru Bydu n pwieAw]) nyVy &urmw rhy hn[<br />

ie`Qy kvn inkit; kvn khIAY dUir] &urmw rhy hn?au~qR:- ie`Qy kyvl inrgun<br />

bRhm jI bwry &urmw rhy hn[ jb Akwru iehu; kCu n idRstyqw]) jb hovq; pRB<br />

kyvl DnI]) AibnwsI suK; Awpn Awsn]) jh joiq srUpI; joiq sMig smwvY] qh<br />

iksih BUK; kvnu iqRpqwvY] Anuswr joqI srUp inrgun vwihgurU jI’c, idRstmwn<br />

Akwr nhIN hn[ ij`Qy Akwr hn, E~Qy hI nyVy dUir hY[ inrgun bRhm jI, Awpy<br />

Awip; Awp BrpUir] hn[ pUrn gurU jI, is`K nUM nyVy dUir sB AkwrW’c swiKAwq<br />

krvw ky, BrpUr bRhm jI’c lIxqw b^Sdy hn[ so ie`Qy kyvl inrgun bRhm jI nUM ,<br />

kvn inkit; kvn khIAY dUir] Awpy Awip; Awp BrpUir] &urmw rhy hn[<br />

(bu`Jwey) AMqr giq; ijsu Awip jnwey] nwnk.iqsu jn; Awip buJwey 5]<br />

prmpUjnIk rwjn ky rwjw.mhwrwjn ky mhwrwjw;) fMfauiq bMdn Ainkbwr; srb<br />

klw smrQ] DMn 2 siqgurU nwnk dyv mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- pUrn gurU<br />

jI ijsu Awpxy ipAwry dw Awpxy nwloN(AMqr) Prk, (giq) nws krdy hn, aus<br />

nMU(AMqr) AMdr hI(giq) pRwpq rUp, BrpUr bRhm jI Awip hI(jnwey) jxwauNdy<br />

hn[ XQw:- ijs no qU jwxwieih; soeI jnu jwxY] hir gux; sd hI AwiK vKwxY]<br />

iqsu Awpxy(jn) ipAwry Bgq jI nUM, prmpUjnIk gurU pRmysr jI Awip, inrgun<br />

srgun dI eykqw sihq, AMdr bwhr AnMq pRkwS hI pRkwS, mhW cwnxW dy mhW<br />

cwnx, Awpy Awip; Awp BrpUir] srUp nUM(buJwey) bu`Jw, smJw idMdy hn] 5]<br />

XQw:- Awpxw Awpu.pCwxih Awpy; gurmqI.Awip buJwiedw]<br />

srb BUq; Awip vrqwrw] 1.hy srb nYn; Awip pyKnhwrw]) isr aUpir;<br />

TwFw qguru sUrw] vwihgurU Akwl swihb jI!Awip jI dw(srb) swirAW(BUq)<br />

AkwrW sRIrW, AnMq sUrjW cMdRimAW ibjlIAW AgnIAW’qy hukm rUpI vrqwrw vrq<br />

irhw hY jI[ {hukmu qyrw.Krw Bwrw; gurmuiK iksY buJwey] Anuswr Awp jI dy ^ry<br />

Bwry hukm qoN bwhr koeI BI nhIN, ikauN jo Awp jI sBnIN QweIN inry nUr, nUr hI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

842<br />

q`qkrw


nUr srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] ivAwpk ho rhy hoN jI[ XQw:- siB<br />

Awey hukim Ksmwhu; hukim sB vrqnI] scu swihbu swcw Kyl; sBu hir DnI] 1])<br />

hukmY AMdir sBu ko; bwhir hukm n koie] nwnk.hukmY jy buJY; q haumY khY n<br />

koie] 2] (n`QW) DrqI aupir kot gV; kyqI geI vjwie] jo.Asmwin n mwvnI;<br />

iqn nik nQw pwie]) Awip nwQu.sB nQIAnu; sB hukim clweI]) qU BrpUir;<br />

jwinAw mY dUir] Anuswr so jy koeI Awp jI nUM dUr smJ ky mMd krm krdw , hY aus<br />

nUM, pUrw inAwau; kry krqwru] Anuswr fMn idMdy hoN jI[ DrmIAW dw jY jYkwr krdy<br />

hoN[ XQw:- jYkwru kIE DrmIAw kw; pwpI kau fMfu dIEie] }<br />

2.gurU pRmysr jI ivsmwd rMg’c lIx, ivsmwd bRhm jI nUM, srbI rMgI rUpI<br />

qUM hY; jwx ky &urmw rhy hn:- “hy srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] Ajpw<br />

jwp vwihgurU jI!(srb) swirAW(BUq) sRIrW nUM ijMd, C`qIh pRkwr dy Bojn inrgun<br />

joiq dw vrqwrw Awip hI b^S rhy hoN jI, Bwv Awp jI dw b^iSAw pdwrQ Ck<br />

rhy hW, swh lY rhy hW, ijauNdy jwgdy hW jI[ ”<br />

srb nYn; Awip pyKnhwrw] 1.prmpUjnIk vwihgurU inrgun bRhm jI ny,<br />

AsMK bRhmMf KwxIAW bwxIAW jIA jMq, Awpxy srUp’coN pRgt kIqy hn[ AsMK<br />

bRhmMf dy ivsQwr dw AMq nhIN, ies swry pswry nUM Awpxy pRkwS, srb klw BrpUr<br />

pRB; ibrQw jwnnhwr] myhrvwn srUp’c, QMm@ ky r`iKAw hY[ sB dy pRyrk pRkwSk<br />

AwDwr ho rhy hn[ sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf prqwpu]<br />

Anuswr AnMq bRhmMf’c pUrn ivAwpk ho rhy hn[ rweI nwloN BI kRoVW guxW sUCm<br />

qy v`fy qoN v`fy AkwrW’c, Awp vs rhy hn[ sBnIN QweIN vsxy krky, AnMq sUrjW<br />

cMdRimAW ibjlIAW dy pRkwSk, cwnxW dy mhW cwnx, inry nUr hI nUr AsMK pRkwS<br />

srUp Ajpw jwp bRhm jI dw(srb) swrw pRkwS hI pRkwS(nYn) nyqR hY[ jo hr smyN<br />

sB dy AMdr bwhr Awip(pyKnhwrw) dyKx vwlw hY[ XQw:- sBu ikCu suxdw vyKdw;<br />

ikau mukir pieAw jwie]) khu nwnk.gur ibnu, nwhI sUJY; hir swjnu.sB kY<br />

inkit KVw]) hukim rjweI clxw; nwnk iliKAw nwil]) guru myrY sMig; sdw hY<br />

nwly] ismir ismir; iqsu sdw sm@wly] 1]) AMqu n vyKix; suxix n AMqu] AMqu n<br />

jwpY; ikAw min mMqu]) ht ptx ibj mMdr BMnY; kir corI.Gir AwvY] Aghu dyKY<br />

ipChu dyKY; quJ qy khw CpwvY]<br />

srb BUq; Awip vrqwrw] srb nYn; Awip pyKnhwrw] 2.hy Anq klwvwn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

843<br />

q`qkrw


pUrn imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie<br />

dwnu] vwihgurU swihb jI! Awip AwpxI sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anq klwvwn<br />

AKMf joiq dy pRkwS dw vrqwrw(srb) swirAW(BUq) sRIrW nyqRW ’c pw ky, (srb)<br />

swry(nYn) nyqRW’c, Awip hI(pyKnhwrw) dyKx vwly hoN jI[<br />

sgl smgRI; jw kw qnw]) pwqwlw pwqwl lK; Awgwsw Awgws]) keI koit;<br />

KwxI Aru KMf] keI koit; Akws bRhmMf] keI koit; hoey Avqwr] keI jugiq;<br />

kIno ibsQwr] keI bwr; psirE pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr] keI koit;<br />

kIny bhu Bwiq] pRB qy hoey; pRB mwih smwiq] qw kw; AMqu n jwnY koie] Awpy<br />

Awip; nwnk pRBu soie] AnMq bRhmMf DrqIAW hvwvW AgnIAW Awid dI rcnw<br />

rUp, (sgl) swrI(smgRI) rcnw, (jw) ijs inrgun bRhm jI(kw) dw(qnw) sRIr,<br />

srgun srUp jI hn[ XQw:- pauVI] EAM; gurmuiK kIE Akwrw] eykih sUiq<br />

provnhwrw] iBMn iBMn; qRY gux ibsQwrM] inrgun qy srgun idRstwrM] sgl Bwiq<br />

kir; krih aupwieE] jnm mrn; mn mohu bFwieE] duhU Bwiq qy; Awip inrwrw]<br />

nwnk; AMqu n pwrwvwrw] 2]) jw kw; AMqu n jwnis koie] Awpy Awip; inrMjnu<br />

soie] Awip Akwru; Awip inrMkwru] Gt Gt Git; sB Gt AwDwru] 3]<br />

Awpn jsu; Awp hI sunw]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY<br />

ry]) jo bolq hY.imRg mIn pMKyrU ; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor]) ismrY; DrqI Aru<br />

Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] Anuswr koit bRhmMf dI rcnw, AnMq<br />

KwxIAW bwxIAW q`qW’c vs ky, inrgun bRhm jI hr smyN Ajpw jwp kr rhy hn[<br />

(Awpn) Awpxy jsu nUM hr smyN Awp hI(sunw) sunxw kIqw hY, hux BI sux rhy hn[<br />

vw (Awpn) Awpxw Ajpw jwp jsu Awpxy Awp nUM Awp hI sunw rhy hn[<br />

Awvn jwnu; ieku Kylu bnwieAw] AwigAwkwrI; kInI mwieAw] 1.inrml<br />

inrlyp gurU pRmysr jI swrI rcnw dy krqy hn, Awpxy ipAwry is`K nUM mwieAw CL<br />

qoN bcwaux leI &urmwauNdy hn:- koit mwieAw; jw kY syvkwie] Anuswr inrml<br />

inrlyp DMn ipAwry vwihgurU jI ny, ieh mwieAw AwpxI(AwigAwkwrI) AwigAw<br />

mMnx vwlI(kInI) kIqI hY[ vwihgurU swihb jI ny, jIAW dw j`g’qy (Awvn) Awaux<br />

qy mr ky(jwnu) jwx, ieku(Kylu) qmwSw(bnwieAw) bnwauxw kIqw hY[ XQw:- BBw;<br />

Brmu imtwvhu Apnw] ieAw sMswru; sgl hY supnw]) iehu jgu; DUey kw phwr] qY<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

844<br />

q`qkrw


swcw mwinAw; ikh ibcwir] 1] Dnu dwrw; sMpiq gRyh] kCu sMig n cwlY; smJ<br />

lyh] {ijvyN qmwSy’c rwjy vzIr Awid v`K 2 n@wn@w sWg Asl dI nkl bxdy hn[<br />

iqvyN gurU pRmysr jI dI AwigAwkwrI mwieAw, gurU pRmysr jI dI, sRb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd Anq klwvwn AKMf joiq lY ky, n@wn@w rUp DwrdI hY[ ijvyN qmwSy’c<br />

ibjlI nwl qsvIrW n`cdIAW hn, iqvyN gurU pRmysr jI dI s`qw nwl, AnMq sUrj<br />

cMd qwry mMfl DrqIAW, AnMq KwxIAW dy jIv hrkq krdy hn[ XQw:- KMf<br />

bRhmMf.qRY gux nwcy; ijn lwgI hir ilv qumwrI] jIA jMq sBy hI nwcy; nwcih<br />

KwxI cwrI] gurU pRmysr jI Awpxy pyRmI nUM , hrkq krwaux vwly pRkwS srUp bRhm<br />

jI nwl joVdy hn[ XQw:- so siqguru vwhu vwhu; ijin hir isau joiVAw] Awpxy<br />

ipAwry pyRmI is`K nUM AOgux ivkwr mwieAw qoN bcwaux leI, ieauN ikRpw kr rhy<br />

hn:- rwjw bnx vwly nUM pqw huMdw hY, ik mYN rwjw nhIN hW[ dyKx vwly nUM BI pqw<br />

huMdw hY, ik dwsn dws J`UTw qmwSw dyK irhw hY[ bwjIgr fMk bjweI] sB Klk<br />

qmwsy AweI] Anuswr pUry gurU pRmysr jI dw hukm hY , ik ieh sMswr qmwSw rUp hY,<br />

s`cw nhIN hY[ ies’c aulJxw nhIN hY[ XQw:- ijau supnw Aru pyKnw; AYsy jgu kau<br />

jwin] ien mY kCu swco nhI; nwnk.ibnu Bgvwn]) iKnu plu bwjI dyKIAY; auJrq<br />

nhI bwrw]) kUVu rwjw kUVu prjw; kUVu sBu sMswru] Anuswr au~cy qoN au~cy ru`qby<br />

vwlw, Awpxy Awp nUM qmwSy dy rwjy vWg smJy, zor zulm n kry[ s`cy siqgurU sRI<br />

gurU pMjvyN pwiqswh jI ny, ies sMswr nUM qmwSw rUp smiJAw, sMswr nUM prmpUjnIk<br />

vwihgurU mh`ly CyvyN jI, prmpUjnIk siqgurU gRMQ swihb jI qy prmpiv`qR sRI<br />

hirmMdr swihb jI b^Sy[ sMqn; Avr n kwhU jwnI] byprvwh sdw rMig hir kY;<br />

jw ko pwKu suAwmI] Anuswr vyprvwhI nwl DMn vwihgurU jI dI s`cI ilv’c,<br />

aubLdI dyZ’c bYTy, hwey sI nhIN aucwrI[ qyrw kIAw; mITw lwgY] hir nwmu<br />

pdwrQu; nwnku mWgY] Anuswr pUrn idRVqw pRp`kqw nwl, Bwxy’c pRsMn rih ky,<br />

AwpxI Ad`uqI kurbwnI idqI[ mY ho; prm purK ko dwsw] dyKin AwXo; jgq<br />

qmwsw] Anuswr vwihgurU mh`ly dsvyN jI ny Awpxy prmpUjnIk mwqw ipqw, ipAwry<br />

swihbzwdy, isMG isMGxIAW &Oj ^zwny sRvMs kurbwn krky , jo bcn &urmwey so<br />

kmwey[ Awpxy nyqRW dy swhmxy v`fy swihbzwdy, ipAwry isMGW nUM ShId huMidAW dyK ky<br />

ieh gwieAw:- kbIr.myrw muJ mih ikCu nhI; jo ikCu hY so qyrw] qyrw quJ kau<br />

saupqy; ikAw lwgY myrw] AiqAMq hI Amolk pyRm bynqI hY, mwieAw dw T`igAw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

845<br />

q`qkrw


jIv kihMdw hY ik mwieAw bVI hI pRbl hY, sunx vwlw BI mwieAw dy A`gy gofy tyk<br />

idMdw hY[ hW BweI, mwieAw bhuq pRbl hY, jIv nUM Cl ky moh lYNdI hY, ijs krky<br />

jIv mwieAw dw Zulwm bx jWdw hY[ gurU pRmysr jI AnMq bRhmMf dy mwlk hn[<br />

kRoVW mwieAw syvkxIAW hn[ XQw:- koit mwieAw; jw kY syvkwie] ies leIy<br />

mwieAw dy jwL’coN k`F ky, koRVW sUrjW dy pRkwSk bRhm’c lIxqw b^Sdy hn[<br />

XQw:- nwmu jpq.koit sUr aujwrw; ibnsY Brmu AMDyrw] ies leI gurqw ibrwjmwn<br />

DMn s`cy siqgurU sRI gurU gMRQ swihb jI b^S ky , prmpiv`qR SuB s`cy su`cy im`Ty<br />

crn-kmlW nwl lw ky, mwieAw nwgxI qoN, bwh pkiV guir kwiFAw; soeI<br />

auqirAw pwir] Anuswr Awpxy ipAwry is`K nUM, ibRqI rUpI bwhoN PV ky k`Fdy hn[<br />

pRSn:- bRhm dI AwigAwkwrI mwieAw CLdI hY[ kI bRhm jI nUM BI doS<br />

l`gdw hY?au~qR:- nhIN jI!bRhm jI sdw inrlyp hn[<br />

sB kY miD; Ailpqo rhY] inrml inrlyp gurU jI, AnMq bRhmMfW sUrjW<br />

cMdRimAW dI AwpxI rcI sB rcnw(kY) dy(miD) ’c, hr smyN ivAwpk pRkwSk ho<br />

ky sB qoN(Ailpqo) inrlyp BI(rhY) rihMdy hn[ XQw:- pwp puMn kw; iesu.lypu n<br />

lwgY] Gt Gt AMqir; sd hI jwgY] 3]) Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip<br />

Alypw; inrgunu rhqw]) srb invwsI sdw Alypw; sB mih rihAw smwieE]) so<br />

hy mn!AYsy inrml inrlyp dwqy gurU pRmysr jI dI srb ivAwpI s`cI ivsmwd<br />

crn Srn pY ky, pRymw-BgqI krky inhwl ho, ikauN jo bwh pkiV guir kwiFAw;<br />

soeI auqirAw pwir] Anuswr bWh PV ky mwieAw nwgxI qoN bcwauNdy hn[<br />

jo ikCu khxw; su Awpy khY] 1:- ie`k rs b`JvyN pRkwS, pRkwS hI pRkwS<br />

srUp, srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp ivsmwd vwihgurU inrMkwr jI Awpxy<br />

rcy, AnMq bRhmMfW jIAW jMqW’c vs ky, inrlyp rihMidAW, jo ikCu auqpqI pwlxw<br />

lYAqw dw hukm khxw huMdw hY, (su) auh Awpy hI(khY) &urmwauNdy hn[ XQw:-<br />

AwKxu vyKxu sBu; swihb qy hoie]<br />

2:- ie`k rs b`JvyN pRkwS, pRkwS hI pRkwS srUp, srb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

Ajpw jwp ivsmwd vwihgurU inrMkwr jI, siqgurU swihbwn jI dy srUp’c, ijs<br />

smyN gurbwxI kQw kIrqn krdy, jW gurbwxI DuroN auqrn qoN aucwrdy , pRymI Bgq<br />

jn sux ky, AsMK nUr pRkwS ivAwpk bRhm’c lIx ho jWdy[ ivsmwd lIxqw’c<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

846<br />

q`qkrw


lIx, sdw sdw; siqgur nmskwr] gur ikrpw qy; gun gwie Apwr] Anuswr rom<br />

2 krky gurU pRmysr jI dy snmuK, AsMK nmskwrW hI nmskwrW kridAW, im`Ty<br />

bcnW’c DMnvwd krdy[ “hy s`cy pwiqswh jI!A`j qW Awp jI ny, swc nwm kI<br />

AMimRq vrKw] kIqI hY[ ”vwihgurU jI au~qR b^Sdy, “pRB jI; moih kvnu AnwQu<br />

ibcwrw] Anuswr dwsn dws AnwQ syvk lwlw golw Zulwm hY[ jo ikCu khxw<br />

hY(su) so auh, sB qy vfw siqguru nwnku; vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb jI<br />

Awpy hI(khY) kihMdy hn[ XQw:- bysumwr AQwh Agnq AqolY] ijau bulwvhu; iqau<br />

nwnk dws bolY]) ijau bolwvih; iqau bolih suAwmI; kudriq kvn hmwrI]<br />

swDsMig nwnk jsu gwieE; jo pRB kI Aiq ipAwrI] ”<br />

AwigAw AwvY; AwigAw jwie] nwnk jw BwvY; qw ley smwie] 6]<br />

1.prmpUjnIk gurU gur siqgurU vwihgurU nwnk dyv swihb mh`lw pMjvW jI<br />

&urmwauNdy hn:- sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf prqwpu]<br />

prmpUjnIk srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp bRhm jI dI SuB s`cI prmpiv`qR<br />

AwigAw Anuswr AnMq bRhmMf sUrj cMd dy pswry, aun@W’coN pRgt ho(AwvY) AwauNdy<br />

hn[ XQw:- hukmI hovin Awkwr]) Aink BWiq hoie psirAw; nwnk eykMkwru]<br />

DMn vwihgurU cojI pRIqm jI dy ivsmwd inrgun inrMkwr, inrml au~jl pRkwS<br />

srUp’coN pRgt hoey, AnMq bRhmMf dy pswry, iqn@W dI AwigAw Anuswr hI, iqn@W’c<br />

(jwie)cly Bwv lIx ho jWdy hn[ DMn vwihgurU jI nUM (jw) jdo N(BwvY) BwauNdw hY,<br />

(qw)qdoN AnMq bRhmMf dy pswry nUM , Awpxy’c (smwie)lIx kr (ley)lYNdy hn]6]<br />

XQw:- jb AwkrK; krq ho kbhUM] qum mYN imlq; dyh Dr sBhUM]) iqsu BwvY;<br />

qw kry ibsQwru] iqsu BwvY; qw eykMkwru]<br />

99.AwigAw AwvY; AwigAw jwie] nwnk jw BwvY; qw ley smwie] 6]<br />

swKIAW pV@ ky dUjw ArQ pV@o:- Amr ShId gurmuiK ipAwry BweI swihb BweI<br />

bic`qRisMG swihb ^wlsw jI, aun@W dy Brw sUrbIr blvwn jqI sqI inrmly, gurU<br />

jI dy AnMin Bgq ipAwry BweI audy isMG swihb jI[ gurU ^wlsy jI dy prmpUjnIk<br />

bwlwn bwl] ipqw, DMn vwihgurU siqgurU goibMd isMG swihb jI nUM, mulqwn dy ipMf<br />

AlIpur qoN SuB krmI BweI mweIdws jI dy gurmuiK spu`qR BweI mnIrwm jI ny,<br />

Awpxy ieh pMj Amolk rqn hIry lwl jvwhrwq moqI pyRm Bytw kIqy, jo hux pRkwS<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

847<br />

q`qkrw


srUp bRhm jI’c lIx ho ky , AsMK sUrjW nUM pRkwS rhy hn[ BweI bic`qR isMG, BweI<br />

audy isMG, BweI Aink isMG, BweI Ajb isMG qy BweI AjYb isMG ^wlsw jI[ gurU<br />

pRmysr jI ny, 1 ivswK 1756 ib:nUM Awpxy h`QIN AMimRq dI Amolk Amr dwiq<br />

b^S ky ^wlsy sjwey[ ien@W ipAwirAW dI sUrbIrqw bhwdrI inSkwm syvw gurU<br />

BgqI, pMjW pWfvW nwloN ikqy vDyry sI, ijs krky gurU pRmysr jI ien@W dy pyRm dy<br />

vsIkwr ho gey[ XQw:- qU Bgqw kY vis; Bgqw qwxu qyrw]) myrI bWDI.Bgqu<br />

CfwvY; bWDY Bgqu.n CUtY moih] eyk smY.mokau gih bWDY; qau Puin mo pY, jbwbu n<br />

hoie]<br />

1758 ib:sMmq nUM, sMq doKI bweI DwrIey phwVI rwijAW ny, prmpiv`qR sRI<br />

AnMdpur swihb jI’qy hmlw krky Gyrw pw ilAw[ swry rwjy iek`Ty hoey[ hMkwrI<br />

BImcMd ny swirAW nUM gwL k`F ky ikhw, “A`j Gyrw G`iqAW 42 idn ho gey hn[<br />

AwpW jwn mwl dw bhuq nukswn krvw cu`ky hW, cMgI g`l sI piq nwl Gry hI bYTy<br />

rihMdy, AwpxI hux p`g lih geI, r`j ky byie`zqI ho geI hY[ ”murdw bolU K`Px<br />

pwVU, Anuswr hMkwrI kysrI cMd ny AiVMg ky dwvy nwl ikhw, “jy mYN k`l nUM sUrj<br />

iCpx qoN pihlW 2, sRI lohgV@ swihb jI dw iklw nw qoVW, qW mYN ku`qI dw pu`q<br />

hovW[ ”msq hwQI nUM Srwb ipAw ky, aus dy m`Qy’qy swr lohy dIAW qvIAW, FwL<br />

vWg bMn@ idqIAW[ sRI lohgV@ swihb ikly nUM qoVn leI ftvIN iqAwrI kIqI[<br />

ie`DroN gurU pRmysr jI ny suMdr sjy dIvwn’c suixAW, ik kwier dunIcMd lUx<br />

Kw ky, hrwmKorI krky hrn ho igAw hY[ XQw:- lUxu Kwie.krih hrwmKorI; pyKq<br />

nYn ibdwirE] AnMq sUrjW dy pRkwSk gurU pRmysr jI ny BwrI bIr-rs sihq,<br />

sYÍXw] dyh isvw.br moih iehY; suB krmn qy.kbhUM n tro] n fro.Air so jb jwie<br />

lro; inscY kr AwpnI jIq kro] Aru isK hO.Awpny hI mn ko; ieh lwlc.hau gun<br />

qau aucro] jb Awv kI AauD.indwn bnY; Aq hI rn mY.qb jUJ mro]) ggn<br />

dmwmw bwijE; pirE nIswnY Gwau] Kyqu ju mWifE sUrmw; Ab jUJn ko dwau] 1]<br />

sUrw so pihcwnIAY; ju lrY dIn ky hyq] purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY Kyqu])<br />

jau qau; pRym Kylx kw cwau] isru Dir qlI; glI myrI Awau] iequ mwrig; pYru<br />

DrIjY] isru dIjY; kwix n kIjY]) pihlw mrxu kbUil; jIvx kI Cif Aws] hohu<br />

sBnw kI ryxukw; qau Awau hmwrY pwis] Awid bIr-rsI sbd gw ky ArQ suxwey[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

848<br />

q`qkrw


isr Dr ky qlI’qy Aw jw, lMG jw pyRm dI glI[ smUh gurmuiK ipAwry bIr-rs’c<br />

m`c au~Ty[ ijhVy dIvwn’c mgr dUr 2 q`k KV@y sn, cwA auqSwh nwl pUrn bIrrs<br />

sihq, jMgI pYNqVy k`FidAW Anyk pRkwr dIAW msqwnIAW klolW krn l`gy[<br />

ijn@W gurU ipAwirAW dw, gur kau; kurbwnu jwau hW] Anuswr gurU swihb jI qoN<br />

kurbwn hox dw BwrI bIr-rsI gMBIr pUrn s`cw AwSw sI, aun@W nUM AMdr bwhr gurU<br />

pRIqm jI dI pUrn pRkwS inrml au~jl s`cI jwgq joiq swiKAwq ho rhI sI[<br />

XQw:- ijmI jmwn ky ibKY; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n Gwt bwF<br />

hoq hY] aun@W nUM j`g’qy ijaux suK Bogx dI r`qI Br BI Aws nhIN sI[ mrn dI<br />

icMqw imt cu`kI sI[ XQw:- mrxY kI icMqw nhI; jIvx kI nhI Aws]<br />

“hy gurU ipAwry ^wlsw jI!A`j ^wlsy jI dI bVI BwrI ij`q hovygI, dwsn<br />

dws dy swrdUl Syr mhwn blvwn DIrjvwn sUrvIr bhwdr AxKI sUrmy, ieMdRI<br />

ijq; pMc doK qy rhq]) swvDwn eykwgr cIq] BweI bic`qR isMG swihb jI,<br />

jsvwrIAW dy msq hwQI dIAW qvIAW ivMn@xgy[ sUrvIr bhwdr BweI audy isMG<br />

swihb jI, hMkwrI kysrI cMd dw isr v`F ky ilAwauxgy[ gurU pRmysr jI dw SuB<br />

s`cw ielwhI &urmwn sux ky, mhwn DIrjDwrI joDy blkwrI isMG swihbwn qmwm<br />

sqsMgq jI AiqAMq au~cI bIr-rsI gMBIrqw vwlI Duin’c, jYkwru kIE DrmIAw<br />

kw; pwpI kau fMfu dIEie] Anuswr jYkwry g`jwaux l`gy[ swrw Asmwn hI<br />

jYkwirAW dI gUMj nwl gUMj au~iTAw[ duSt phwVIAW nUM kMbxI iCV geI[ kwier<br />

kMb ky B`j gey[ joiDAW nUM lwlIAW cV@ geIAW[ gurU pRmysr jI dw ieSwrw pw ky,<br />

jYkwry g`jwauxoN ruky , sRI hzUr s`cy swihb jI dw ielwhI &urmwn mMnx dI SuB ie`Cw<br />

sihq sunx leI swvDwn hoey[ XQw:- Purmwnu qyrw isrY aUpir; iPir.n krq<br />

bIcwr]) jhW qhW; qum Drm ibQwro] dust doKIXin; pkir pCwro] 42]<br />

pUry gurU jI dw &urmwn:- “hy prm ipAwry bIr bhwdr gurU ^wlsw jI!vYrI<br />

hMkwr ’c AMn@y ho ky hmlw krn Aw rhy hn[ Awp jI ny sRI lohgV@ swihb jI ivKy<br />

swvDwn rihxw, jdoN zwlm nyVy Fu`kx, qW sIGr goLy qIr goLIAW clw ky qrQ`lI<br />

mcw dyxI[ aun@W dI jwn mwl GoVy SsqR dw bhuq BwrI nukswn hovygw, pYr ih`l<br />

jwxgy, hPVw d&VI m`c jwvygI, mwvW ny pu`q nhIN isAwnxy[ mYdwny jMg XoiDAW dy<br />

^Un, P`tVW, DUeyN nwl Br jwvygw[ ies h&Vw d&VI smyN, BweI bic`qR isMG swihb<br />

jI bhwdrI kwrnwmw krn[ mgroN gurU ipAwry ^wlsy bwhr inkl ky zbrdsq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

849<br />

q`qkrw


h`lw bolx[ ie`DroN ikly qoN goLy goLIAW qIr clwauNdy rihxw[ zwlmW dw i^Awl<br />

ikly’coN Aw rhy goLy goLIAW dy bcwA v`l hovygw[ sB duSmx fr sihq BY BIq ho<br />

jwxgy[ vKqu vIcwry; su bMdw hoie] Anuswr BweI audy isMG jI ikly’coN inkl ky,<br />

AiqAMq au~cw su`cw kwrnwmw krn[ ”pRymI gursyvk ny, A`T &`ut nON ieMc suMdr<br />

Amolk nwgxI brCI qy A`Dw ieMc G`t A`T &`ut lMbw suMdr brCw ijs dw PL do Pu`t<br />

nON ieMc hY, gurU pRmysr jI dy mhwn praupkwrI prmpiv`qR hsq kmlW’c PVwey[<br />

{aus smyN dohW dI kImq 17 hzwr sI, q^q sRI kysgV@ swihb jI ivKy hux drSn<br />

b^S rhy hn[ }gurU pRmysr jI ny bVy hI ipAwr siqkwr nwl BweI bic`qR isMG<br />

sihb jI nUM bulwieAw[ jo sMjoA sRI swihb FwL Awid SsqR sjw ky swvDwn iekwgR<br />

sn[<br />

Purmwnu qyrw.isrY aUpir; iPir.n krq bIcwr] quhI drIAw.quhI krIAw; quJY<br />

qy insqwr] Anuswr BweI swihb jI ny pUrn ipAwr siqkwr nwl, BwrI bIrqw<br />

sihq jMgI pYNqVy k`FidAW, hau iPrau idvwnI Awvl bwvl; iqsu kwrix hir<br />

FolIAY]) hau Awkl ibkl BeI gur dyKy; hau lot pot.hoie peIAw] Anuswr<br />

idvwnI msqwnI ivsmwd AvsQw’c, gurU pRmysr jI dy s`cy crn-kmlW’c Aw ky<br />

h`Q joV ky fMfauq kIqI[ XQw:- fMfauiq bMdn Ainkbwr; srb klw smrQ]<br />

foln qy.rwKhu pRBU; nwnk.dy kir hQ]) kir swDU AMjulI; punu vfw hy] kir<br />

fMfauq; punu vfw hy] prmpUjnIk siqgurU s`cy pwiqswh jI ny BwrI bIr-rsI<br />

ielwhI ivsmwd hir rMg’c QwpVw dy ky, isr’qy myhr BirAw h`Q r`K ky ivsmwd<br />

hir rMg sihq bIr-rs lUM 2’c Br idqw[ prm pRsMn ho ky, Amolk nwgxI<br />

b^SI[ ijqy ssqR nwmM] nmskwr qwmM] Anuswr nmskwr krky PV leI[ gurU<br />

pRmysr jI ny, rwiK lyhu nwnku jnu qumrw; ijau ipqw pUq ikrpwlw] 4] 1]<br />

Anuswr ABY dwn idMidAW, vwr krn dw FMg d`isAw, “ies qr@W GoVy dIAW vwgW<br />

iK`cxIAW, GoVw sIKBwr KV@w ho jwvygw, dohW rkwbW’qy KV@ ky, dohW h`QW nwl pUrw<br />

bl Dwr ky qvy ivMn@ dyxy[ ”nmskwr.qw kau lK bwr] Anuswr gurU pRIqm jI nUM<br />

rom 2 krky nmskwr krky, imst bcn bynqI krau; dIn kI inAweI] Anuswr<br />

BweI swihb jI ny ^Ub im`Ty bcnW’c pyRm bynqI kIqI, “hir hir myil myil jn<br />

swDU; hm swD jnw kw kIVw] Anuswr dwsn dws gRIb Awp jI dy prmpUjnIk<br />

prmpiv`qR s`cy crn-kmlW dw kIVw hY, Awp jI jo cwhoN krvw skdy hoN, jy cwhoN<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

850<br />

q`qkrw


sUrj dy tukVy kr, krvw dyvoN, KMfW bRhmMfW’qy Awp jI dw hukm c`l irhw hY , Awp<br />

jI ny Awpxy dwsn dws dI lwj piq r`KxI jI[ Awpxy Axjwx b`cy nUM hMkwr qoN BI<br />

bcw ky r`Kxw jI[ XQw:- jn nwnk kI lj pwiq gurU hY; isru byicE siqgur<br />

Awgy] ”pUrn b^iSS pRwpq krky, bVy cwA auqSwh nwl grj ky ikhw, “[<br />

pauVI] KMfw ipRQmY swij kY; ijn sB sYswru aupwieAw] bRhmw ibsn mhys swij;<br />

kudrqI dw Kylu rcwie bxwieAw] isMD prbq mydnI; ibnu QMm@w ggin rhwieAw]<br />

isrjy dwno dyvqy; iqn AMdir.bwdu rcwieAw] qY hI.durgw swij kY; dYqw dw nwsu<br />

krwieAw] qYQo hI.blu rwmu lY; nwl bwxw dhisru GwieAw] qYQo hI.blu ikRsn lY;<br />

kMsu kysI pkiV igrwieAw] bfy bfy muin dyvqy; keI jug iqnI qnu qwieAw] iknI<br />

qyrw.AMqu n pwieAw] Awp jI dy b^Sy ivsmwd Aqot bl mhwn ikRpw, ikRpw hI<br />

ikRpw duAwrw, dwsn dws gRIb msq hwQI nUM mwr ky Bjw dyvygw jI[ ”prmpUjnIk<br />

s`cy crn-kmlW’qy m`Qw tyikAw, GoVy’qy Asvwr hox smyN, gurU pRmysr jI qy smUh<br />

isMG swihbwn jI ny jYkwry g`jwey[ AwigAw AwvY; AwigAw jwie] Anuswr msq<br />

hwQI dIAW qvIAW ivnM@x, mwr ky B`jwaux leI, swrdUl Syr vWg jYkwry<br />

g`jwauNidAW, sRI lohgV@ swihb ikly’c jwie pRvySy[ ien@W qoN mgroN mhwn sUrbIr<br />

AqIrQ joDy bwby audy isMG sihb jI nUM aupRokq Amolk brCw b^iSAw qy<br />

&urmwieAw:- “msq hwQI dIAW s^q lohy dIAW qvIAW ivMn@ ky ip`Cy moVn qoN<br />

mgroN, gurU Gr’qy cV@ ky Awey doSIAW dI bhuq brbwdI hovygI[ sB dy DIrj ih`l<br />

jwxgy[ mYdwny jMg bVw hI iBAwnk ho jwvygw , zwlmW nUM AwpxI hwr qy brbwdI dI<br />

bhuq hI nmoSI hovygI[ ieDroN gurU ipAwry ^wlsy ikly’coN goLy qIrW dI vrKw krdy<br />

hoxgy, nwl hI bwhr inkl ky bVI hI sUrmgqI nwl Drm jMg krdy hoxgy[ Awp<br />

jI ny ies smyN bwhr inkl ky kysrIcMd nUM vMgwrnw, aus dw vwr KwlI jwvygw[<br />

J`t p`t isr klm krky, ikly’c vwips Aw jwxw[ ”ieh sux ky, gur kau;<br />

kurbwnu jwau hW]) gur Apuny aUpir; bil jweIAY] Anuswr gurU pRIqm jI nUM sIs<br />

Arp ky pRsMn krn vwly isrl`Q XoDy ny mn bwxI rom 2 krky Aink bwr nmskwr<br />

kIqI[ hir jnu aUqmu Bgqu sdwvY; AwigAw min suKu pweI] Anuswr AwigAw<br />

mMnidAW sB dy dyKidAW, rom 2 dy iDAwn pRym nwl gurU 2 jpidAW sRI lohgV@<br />

swihb jI ivKy jw ky gurU rUp gurU ^wlsy jI nUM gur &qyh g`jweI[<br />

gurU pRmysr jI au~cI phwVI’qy bwbw Awlm isMG mdn isMG koTw isMG sMgq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

851<br />

q`qkrw


isMG sMq isMG swihb jI Awid Awpxy muKI muswihb v`fy AOhdydwr isMG swihbwn jI<br />

smyq, DrmXu`D ij`qx leI mYdwny jMg nUM q`k rhy hn[ XQw:- mY ho; prm purK ko<br />

dwsw] dyKin AwXo; jgq qmwsw]<br />

ie`DroN phwVIAW ny msq hwQI nUM Srwb nwl AMn@w krky, lohy dI<br />

sMjoA pw ky Fk idqw, suMf nwl is`DI qlvwr bMn@ idqI[ hMkwrI kysrIcMd ny ie`k l`K<br />

sqivMjw hzwr &Oj nwl zbrdsq h`lw kIqw, joiDAW ’c bIrrs Brn leI DONsy Fol<br />

vwjy bMsrIAW vjwey, mwr lO mwr lO krdy rOLw pwauNdy Aw rhy sn, SsqR pkV ky,<br />

ku`ddy pYNqVy k`Fdy, GoVy’qy cV@ ky nwc krdy, goLIAW clwauNdy gwLw sOhW Kw ky ieh<br />

prn krdy, “Gyrw G`iqAW 42 idn ho gey hn, A`j sRI lohgV@ swihb jI qoV ky m`l<br />

lYxy hn[ ”dohW qr&W qoN goLIAW c`lx l`gIAW, ktw v`FI SurU ho geI[ hwQI dy dohW<br />

pwisAW qoN cobW mwr rhy sn[ ijs krky is`Dw jw ky, sRI lohgV@ swihb jI dw s^q<br />

drvwjw BMn dyvy[ “AsIN ikly’c pRvyS ho ky sur`iKAq ho ky jMg krIey[ mwno ieh<br />

ij`q dI sweI vDweI hovygI[ hux gurU pRmysr jI nUM hr hwlq’c AnMdpur swihb jI<br />

qoN k`F ky hI dm lvWgy[ ”mwno sUrj nUM pkVnw cwhuMdy hn[ Awpxy kwL nUM au~cI 2<br />

AvwzW mwr rhy hn[<br />

sRI lohgV@ swihb jI dy ikly’c, j`Qydwr bIr bhwdr BweI nwhr<br />

isMG BweI Syr isMG swihb jI hn[ vwihgurU gurU pRmysr jI ny qopW jMgI smwn Awpxy<br />

sUrbIr blkwrI XoDy ikly’c iqAwr br iqAwr swvDwn kr idqy[ gurU swihb jI dy<br />

hukm Anuswr zwlm nyVy Fuky qW gurU swihb jI dy XoiDAW ny qopW goLIAW qIr clw ky<br />

sB dy pYr ihlw idqy[ AMdroN bYiTAW AYsI mwr m`cweI, hOLy kr idqy, aupRMq au~ml<br />

l`Qy joDy mwrU b`ijAw] Anuswr gurU swihb jI dy lwl, ikly’coN inkl ky mYdwny jMg<br />

AMdr, sIhW vWgU g`jn; sBy sUrmy] Anuswr swrdUl SyrW vWgUM g`jy[ XQw:- h`QI qygW<br />

pkiV kY; rx iBVy krwry] kdy.n n`Ty ju`D qy; joDy juJwry] idl iv`c roh bFwie kY;<br />

mwir mwir pukwry] zwlm Qr 2 kMbdy hrnW vWgUM B`jy[ BweI bic`qRisMG swihb jI<br />

pihlW qW ikly’c sur`iKAq KV@y rhy, jdoN hwQI nyVy AwieAw, rx q`qw dyK ky bVw<br />

BwrI hulws hoieAw[ rxu dyiK; sUry icq aulws] ikly AMdr jMgI pYNqVy k`FidAW,<br />

Anyk pRkwr dI kTn ksrq krky, sRIr nUM ^Ub grm kIqw[ Brv`ty cV@ gey, m`uCW nUM<br />

qwA dy ky kuMFIAW kr leIAW[ blvwn GoVy’qy cV@ ky, GoVy nUM ikly AMdr Bjw ky ^Ub<br />

grm krky bwhr inkly, BwrI bIr-rs nwl mor vWg ncwieAw, GoVw BI l`gw<br />

kMifAwlw c`bx, mwno zwlm nUM c`bxw cwhuMdw hY[ mwno mhWkwl jI ny BweI swihb jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

852<br />

q`qkrw


dw srUp DwirAw hY[ jMgI pYNqVy k`FidAW mhW jyqUAW vwly FMg nwl, AiqAMq hI<br />

&urqI nwl Aks mwqR hwQI dy A`gy cly gey[ hwQI nUM mhwn iBAwnk mhWkwl rUp<br />

ids rhy hn, vwh BweI vwh, gurU swihb jI dy ipAwry lwl jI!Awp jI dIAW rIsW<br />

nhIN ho skdIAW, nw mytIAW imtxgIAW; pYVW krgy gurU dulwry[) dwgy hoih su rn<br />

mih jUJih; ibnu dwgy Big jweI] Anuswr hwQI dy vwr qoN bcwA ky, ijauN hI GoVy<br />

dIAW vwgW iK`cIAW, ^Ub &urqIlw GoVw ipCly pYrW’qy KV@w ho igAw, Aks mwqR hI<br />

rkwbW’qy KV@ ky, msq hwQI dy m`Qy’c nwgxI g`f ky iK`c leI[ ju`g 2 jIvy vIr[<br />

geI qvy nUM cIr[ vwhu 2 gurU ky vIr[ qyrI mihmw gihr gMBIr[ ju`g 2 jIvy<br />

vIr[ msq hwQI dIAW cMiGAwV@W inkl geIAW, Srwb msqI sB lih geI[ du`K<br />

nwl pIVq hwQI ny ip`Cy nUM mUMh moV ilAw[ BweI swihb jI ny ip`iCEN nwgxI KuBo<br />

idqI, phwVI &Oj nUM ilqwVdw ip`Cy nUM B`ijAw, ies leI A`j q`k khwvq hY,<br />

jsvwrIAW dw hwQI pu`Tw pY igAw[) AYsI Bgiq goivMd kI; kIit hsqI jIqw]<br />

Anuswr ies AduqI bIrW bhwdrW vwly kwrnwmy qoN ip`CoN, BweI swihb jI ikly<br />

AMdr Aw gey[ ikauN jo gurU pRmysr jI dw hukm sI“qusIN ieh Drm kwrj krky<br />

ikly AMdr Aw jwxw, ikauN jo Awp jI dw bhuq bl l`g jwvygw[ ”<br />

AYsI kmwl jmwl BrI bhwdrI mgroN, BweI bic`qR isMG swihb jI ny gurdyv<br />

mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] gurU pRmysr jI nUM pUrn pyRm Adb<br />

siqkwr nwl m`Qw tyikAw, gurU pRmysr jI ny AiqAMq hI ^uSI kIqI, ipAwr nwl<br />

QwpVw dy ky G`ut ky CwqI nwl lw ley[ ; hir imilE lwie 1 JpIVw] ( 1 j`PI)<br />

AwpxI s`cI joiq’c imlw ley[ XQw:- gurU isKu.isKu gurU hY ; eyko gur aupdysu<br />

clwey]) ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw] imit gey<br />

gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY; sd kurbwn]) hir ky sMg; bsy hir lok] qnu<br />

mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok]) ^wlsw gurU; gurU ^wlsw[)<br />

^wlsw myro; rUp hY ^ws] ^wlsy mih; hO krO invws]) ^wlsw myro; siqgur pUrw]<br />

^wlsw myro; s`jn sUrw]) hO ^wlsy kw; ^wlsw myro] Eq poq; swgr bUMdyro] BwvyN<br />

srUp do hn pr joiq ie`k hY, AduqI kurbwnI bwry A`gy pV@o<br />

mhwn DIrjDwrI sUrbIr blkwrI bwby audy isMG swihb jI ny kysrIcMd dw<br />

isr v`Fxw:- v`fy Brwqw jI dy hwQI dIAW qvIAW ivMn@x qoN mgroN, srb`q ^wlsy jI<br />

ny ^Ub jYkwry g`jwey[ rxM jIiq Awey] jXM gIq gwey] gurU pRmysr jI dy ielwhI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

853<br />

q`qkrw


hukm Anuswr bwby aud yisMG swihb jI ny Awpxy sRIr nUM SsqR AiBAws krky ^Ub<br />

grm kIqw[ muV@kw incuVn l`g igAw[ blvwn GoVy’qy Asvwr ho ky, rx-q`qy’c<br />

Awey[ jMgI pYNqVy Anuswr &urqIly GoVy nUM mor vWg ncw ky grm kIqw[ GoVy nUM qyz<br />

dOVw ky Aks mwqR hMkwrI kysrI cMd dy swhmxy jw ky vMgwirAw[ inrwhwr inrvYr<br />

suKdweI]) siqguru purKu inrvYru hY; Awpy ley ijsu lwie] Anuswr qUM Akwrx,<br />

inrvYr purK BgvMq rUp siqgurU swihb jI’qy cV@ ky AwieAw hYN[ inrdoS drvyS<br />

isMGW nUM qIrW nwl ShId jW zKmI kr irhw hYN[ qkVw ho ky vwr kr[ ”ijvyN s`p<br />

dI pUC n`px qoN g`usy nwl auult ky fMg mwrdw hY, iqvyN hMkwrI ny bwby jI dy qIr<br />

mwirAw, GoVy dy qwhrU’c v`ijAw[ bwby jI dw vwL BI ivMgw n hoieAw[ XQw:-<br />

ivic; krqw purKu KloAw] vwlu; n ivMgw hoAw] ijvyN AkwSI ibjlI qyzI nwl<br />

if`gdI hY, iqvyN bwby jI ny AiqAMq hI qyzI nwl iq`KI qlvwr dy ie`ko vwr nwl,<br />

hMkwrI dw isr v`F idqw[ XQw:- dust doKIXin; pkir pCwro] Aks mwqR qurMq<br />

hI brCy’c pro ky, ikly’c vwips Aw gey[ ies mhwn sUrbIrqw bhwdrI dy kOqk<br />

nUM q`k ky, gurU pRmysr jI qy srb`q ^wlsy jI ny jYkwry hI jYkwry g`jwey[ BweI<br />

mohkm isMG swihb jI ny hwQI dw suMf v`F idqw[ Gwiel pwZl ho ky ipCWh nUM B`j<br />

igAw[ phwVIAW dI hwr hox qoN, gurU pRmysr jI au~cI phwVI qoN au~qR ky , suMdr<br />

mMdr’c, suMdr plMG’qy, s`cy crn DrqI’qy Dr ky bYTy hn[ ivsmwd rMg’c pV@<br />

rhy hn[ BeI jIq myrI] ikRpw kwl kyrI] gurU pRmysr jI dy prmpiv`qR drSnW dy<br />

^ws pRymI, swrw idn bhwdrI nwl jMg krky prmpiv`qR SuB s`cy drSnW nUM Awey[<br />

ieqny nUM bwby audy isMG swihb jI ny Aw ky jYkwrw gur &qyh g`jweI[ hMkwrI dw<br />

sIs gurU pRmysr jI dy swhmxy su`t idqw[ gurU pRmysr jI BwrI bIr-rs sihq<br />

plMG qoN au~Ty, isr nUM Tyfy mwry qy &urmwieAw, “nr cwhq kCu Aaur; AaurY kI<br />

AaurY BeI] icqvq rihE Tgaur; nwnk.PwsI gil prI]) hir jIau, AhMkwru n<br />

BwveI; vyd kUik suxwvih]) (n`ik, n`QW) jo.Asmwin n mwvnI; iqn nik nQw<br />

pwie]) bfy bfy AhMkwrIAw; nwnk.grib gly] Anuswr hy ipAwry ^wlsw jI!ieh<br />

Aiq hMkwrI sI[ hMkwrIAW nUM mwr ky A`j Awp jI ny ^wlsw AwdrS pRgt kr<br />

idKlwieAw hY[ ipAwry ^wlsy jI dI Amr khwxI ju`go ju`g At`l rhygI[” myrY<br />

min qin pRIiq lgweI siqguir; hir imilE lwie JpIVw] Anuswr Awpxy ^ws<br />

srUp ipAwry audy isMG swihb jI nUM, AwpxI CwqI nwl lw ky Gu`t ky ipAwr idqw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

854<br />

q`qkrw


qy ikhw, “inhwl!inhwl!inhwl!BweI audy isMG jI dI krnI au~cI hY AMbrW qoN,<br />

mhwn 2 hY pIrW pYgMbrW qoN[ ien@W dw nw ko hwxI, ju`go ju`g c`lUgI khwxI[ ”<br />

vwihgurU s`cy siqgurU swihb jI dy prm ipAwry siqkwry swjy invwjy DMn BweI<br />

bic`qR isMG swihb jI dI gurW ihq Amr su`cI au~cI ShIdI:- prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU dsvyN pwiqswh jI ny, pMj poh nUM sRI AnMdgV@ swihb jI iqAwgy[ Awp jI<br />

ny mhwn blvwn BweI bic`qRisMG swihb jI, sO isMGW dy j`Qydwr Qwp ky, Awpxy qoN<br />

pihlW bwhr Byjy[ ieauN hor BI j`Qy Byjy, ijs dw Bwv ieh sI ik ijhVy vYrI<br />

swhmxy Awaux, aun@W nwl Gmswn dw Xu`D krky, mwr ky rwh sw& kIqw jwvy[<br />

duSmx, gurU jI nUM igRPqwr jW ShId krnw cwhuMdy sn[ s`cy siqgurU swihbwn jI dy<br />

dulwry, duSmxW nUM mwr 2 ky ipCwV rhy sn[ s`cy siqgurU swihb jI dy hukm<br />

Anuswr BweI swihb jI ropV dI qr& Aw rhy sn[ ipMf mlkpur rMGVW dI<br />

jUh’c, ropVIey mlyrIey pTwxW, mlkpurIeyy rMGVW nwl twkrw hoieAw[ ijs’c s`cy<br />

siqgurU swihb jI dy sUrbIr blkwrI ihqkwrI ipAwry lwlW ny gurU jI dw bl pw<br />

ky, purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY Kyqu] Anuswr vYrIAW dy f`kry 2 kr idqy[<br />

mrn mwrn qoN ibnw hor koeI cwrw nhIN sI, ikauNik gurU pRmysr jI, gurU sMgq jI<br />

iesy rsqy ip`Cy Aw rhy sn[ rwh sw& krnw AiqAMq hI zrUrI sI[ ies Drm<br />

jMg’c zwlmW duSmxW dw Gxw nukswn hoieAw[ ijhVy B`j gey auh hI bcy, bwkI<br />

pUrn bhwdr isMGW ny, k`t 2 ky rsqw sw& kr idqw[ swFy s`q mhIny dy Bu`Ky<br />

sUrbIr bhwdr isMGW dI pUrn bhwdrI bwry kI khIey?sRI AnMdpur swihb jI qoN<br />

ropV q`k sUrbIrW ny ie`k l`K vYrI iltw idqy[ ies DrmXu`D’c, DrmvIr gurU<br />

ipAwry BweI bic`qR isMG swihb jI gMBIr z^mI ho gey[<br />

ip`Cy Aw rhy j`Qy dy j`Qydwr, swihbzwdw bwbw AjIq isMG swihb jI, bwbw<br />

bu`Fw isMG swihb jI bwbw mdn isMG swihb jI ny Gwiel BweI bic`qR isMG swihb<br />

jI nUM, kotlw inhMgKW jI dy ikly’c lY AWdw[ dlyr mrd inhMgKW jI ny ivcwirAw<br />

ik BweI swihb jI dI syvw bVI hI durl`B hY, jy nOkrW nUM syvw’c lgwieAw qW Byd<br />

Ku`l@ jwvygw, ies leI Gr vwlI, AqI ipAwrI nyk swaU spu`qRI bIbI mumqwj jI nUM,<br />

BweI swihb jI dI SuB s`cI syvw’c lwieAw[ isMG swihb jI ny jsvwrIAW dy<br />

hwQI dIAW qvIAW ivMn@IAW sn, ies leI ien@W dI bhuq pRis`DI sI[ hux drSn qy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

855<br />

q`qkrw


syvw krky, bIbI jI dy ivkwr hI imt gey, ivsmwd AvsQw’c lIx ho gey, ijvyN<br />

lohw pwrs nUM CUh ky sonw bx jWdw hY, ies qr@W pUrn pd nUM pRwpq, BweI swihb<br />

jI dy sRIr’qy P`t bhuq izAwdw sn, sRIr’qy ieqny kStW smyN hwie sI kihx dI<br />

bjwey, BweI swihb jI rom 2 krky ismrn sbr Sukr ivsmwd rMg’c lIx sn[<br />

s`cy siqgurU swihb jI dy Apwr pRym’c lIx AYsI pUrn Agm ivsmwd inribkwr<br />

inrhMkwr AvsQw dyK ky, bIbI mumqwj jI dy AMdr vwihgurU mMqR dw jwp AMdr<br />

Awpy hox l`gw, ivsmwd inhwl idvwny msqwny ho gey[ XQw:- BieAw idvwnw swh<br />

kw; nwnku baurwnw]<br />

Anq klwvwn sd sdw myhrvwn siqgurU s`cy pwiqswh jI ip`Cy 2<br />

Aw rhy sn[ pqw l`gx qoN, 7 poh nUM ikly’c phuMc ky BweI swihb jI nUM drSn<br />

b^Sy, sIs’qy h`Q PyirAw, l`KW ^uSIAW dIAW pwiqSwhIAW b^SIAW[ XQw:- lK<br />

KusIAw pwiqswhIAw; jy siqguru ndir kryie] 7 poh swrw idn s`cy siqgurU swihb<br />

jI, pRymI inhMgKW sUrbIr bhwdr Syr dlyr dy ikly’c rhy[ bIbI mumqwj jI ny,<br />

s`cy siqgurU swihb jI dy s`cy crn- kmlW’qy m`Qw r`iKAw, ibnvMiq nwnku.gur<br />

crx lwgy; vwjy Anhd qUry] vwlI AvsQw ho geI[ bIbI jI ny ikhw, “hy A`bw<br />

jwn!mYN SwdI nhIN krwauxI, myrI SwdI dw Krc mYnUM dy idau, mYN, koit bRhmMf ko<br />

Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] A`lwqwlw gurU pRmysr jI nU M m`Qw tykxw hY[<br />

”ipqw jI dy Dn dyx qoN, nyk swaU bIbI jI ny pUrn pRym sihq, dyvwn dyv] s`cy<br />

siqgurU swihb jI dy s`cy crn-kmlW’c Dn r`K ky m`Qw tyikAw[ XQw:- hau mnu<br />

ArpI.sBu qnu ArpI; ArpI siB dysw] hau isru ArpI.iqsu mIq ipAwry; jo pRB<br />

dyie sdysw] prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI ny bhuq 3 ^uSI kIqI qy ikhw,<br />

“inhwl!inhwl!inhwl!”sRI swihb Fwl ktwr b^SI[ AMqrjwmI s`cy siqgurU<br />

swihb jI ny ivcwirAw, pRymI KW jI ny mYnUM bwhr nhIN jwx dyxw[ ie`Qy rihx’c<br />

ies dw nukswn hY[ 8 poh nUM qVky fyF vjy isMGW smyq ikly’coN bwhr Aw gey[<br />

ropVIey Qwxydwr jwPrAlI KW ny svyry pMj vjy Gyrw pw ilAw[ qlwSI hoeI, ijs<br />

kmry’c BweI bic`qRisMG swihb jI sn[ gurU ipAwry inhMgKW jI ny ikhw, “ies<br />

kmry’c myrI DI qy jvweI hn[ ”ieh sux ky Qwxydwr ny ies kmry dI qlwSI n<br />

leI[ gurU pRymI KW, Qwxydwr nwl bwhr Aw igAw[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

856<br />

q`qkrw


IbI mumqwj jI ny, sUrbIr bhwdr BweI bic`qR isMG swihb jI dy s`cy crnkmlW’qy<br />

m`Qw r`K ky, dIvwnI msqwnI ivsmwd inrivkwr AvsQw’c ikhw, “myry<br />

prmpUjnIk pqI BweI bic`qR isMG swihb jI hn[ ”mwqw jI ny bhuq vrijAw,<br />

hkUmq dw fr BI idqw qy ikhw, “qyrw ipqw qYnUM mwrygw[ ”pr gurmuiK bIbI jI<br />

ny, byprvwh sdw rMig hir kY; jw ko pwKu suAwmI] Anuswr bypRvwhI nwl ikhw,<br />

“myry ipqw jI ny Awp Qwxydwr nUM ikhw, mYN ipqw jI dy khy Anuswr hI BweI swihb<br />

jI nUM Awpxy pqI pRmysr jI krky mMn ilAw hY[ ” AYsw ikauN hoieAw?BweI bic`qR<br />

isMG swihb jI, ^udw A`lw pwk zwhr pIr gurU leI jUJ ky mrxwaU syj’qy pey,<br />

mIqu krY; soeI hm mwnw] Anuswr rjw’c rwjI, rom 2 krky ismrn’c lIx,<br />

inrBau inrvYru inrwly dgdy AMigAwr vWg pUrn bRhmigAwn’c lIx sn[ pUrn<br />

pRymw-BgqI sihq, gurU goibMd isMG swihb jI dy AsMK srUp AMdr bwhr ids rhy<br />

sn[ srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] inrgun bRhm jI dy AsMK pRkwS,<br />

pRkwS hI pRkwS, pUrn ivsmwdqweI b^S rhy sn[ BweI swihb jI dy ibsmwd nUr<br />

dw ibsmwd pRkwS hI AYsw sI, ik gurmuiK idl vwly BoLy inSkpt suMdr bIbI jI<br />

syvw krky, ivSy vwSnw myt ky inhwl hoey[ jo kIn@I krqwir; sweI BlI gl]<br />

Anuswr sUrbIr bhwdr BweI swihb jI SnIvwr, 9 poh 1761 ib:nUM s`cy siqgurU<br />

swihb jI dy iDAwn ismrn’c lIx, s`cy siqgurU swihb jI ihq s`cI ShIdI pw<br />

ky, AwigAw AwvY; AwigAw jwie] nwnk jw BwvY; qw ley smwie] 6] Anuswr gurU<br />

crn-kmlW ’c lIx ho gey[<br />

bhwdr Syr dlyr sUrvIr pRymI cODrI inhMgKW mrd jI ny , BweI gursw isMG<br />

jI gUhxIAW, BweI b`gw isMG jI qrKwx nUM bulw ky, d`Kx qr& ikly’c ^UhI pws,<br />

BweI swihb jI dw pUrn ipAwr siqkwr sihq sskwr kr idqw[ gurmuiK bIbI<br />

mumqwj jI rwq idn bMdgI krdy, sRI B`Ty swihb jI qy BweI bic`qR isMG swihb jI<br />

dy sskwr sQwn dI syvw pUjw inqw pRqI krdy rihMdy[ gurU pRmysr jI dy b^Sy<br />

SsqRW dw pUjx hr smyN krdy rihMdy, byAMq is`K sMgqW prmpUjnIk SsqRW dy<br />

prmpiv`qR suMdr drSnW nUM AwauNdIAW[ Awp jI bhuq hI Gt boldy[ hr smyN Awp<br />

jI, Bwxy ky KwivMd gurU goibMd isMG swihb jI[ krqy hrqy gurU goibMdisMG<br />

swihbjI[ vwhu vwhu gurU goibMdisMG swihbjI[ au~cI 2 bwr 2 gw 2 ky mhW ivsmY<br />

ivsmwd ho ky boldy rihMdy[ ien@W nUM muslmwn Brw ‘Pu`PI mumqwj jI’kih ky pUrn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

857<br />

q`qkrw


Awdr sihq bulwauNdy[ ien@W dI SuB syvw’c bhuq pyRmIN mweI BweI hwzr rihMdy[<br />

ieh sO swl koitlw inhMgKW ivKy bMdgI krdy rhy, ie@nW ny 31 swl ipMf nurMg purw<br />

JWfIAW’c bMdgI krky iqRpqI kIqI, 131 swl jIvn mukqI dw pUrn AnMd<br />

mwixAW[ hor byAMq pRymIAW nUM gurU syvw gurU bMdgI’c lwieAw, bMdgI ibnw ivSy hoS<br />

mwr idMdy hn[ P`uPI jI poh dy cwnx p`K dI cOQ nUM , pUrn bRhm jI ’c lIn ho gey [<br />

iesy idn nurMgpurw JWfIAW ivKy, ien@W dI Xwd’c joVmylw sjdw hY[<br />

AYsy sUrvIr bhwdr XoDy audwr BweI swihb jI pUrn bRhmigAwnI mhWpurS<br />

khIdy hn, ijn@W dy mrxwaU syj’qy ipAW dy s`cy crnIN l`gx vwlI rUh dy ivkwr hI<br />

imt gey, AMdroN Ajpw jwp hox l`gw[ dunIAW dy ieiqhws’c AYsw koeI BI<br />

idRStWq nhIN imldw, ik GoV Asvwr, hwQI dy m`Qy’qy l`gIAW qvIAW ivMn@y, hwQI<br />

nUM A`gy lw ky vYrI dI &oj ilqwV dyvy , mrxwaU syj’qy pey nUM, nOjuAwn bIbI jI<br />

Awpxy pqI pRmysr jI mMnx, Awp SwdI hI n krwaux[ AYsy prmpUjnIk siqgurU<br />

swihbwn jI, sMqW BgqW gurmuKW ShIdW dy Awsry DrqI Afol KV@I hY, AYsy<br />

mhWpurSW dw nwm lYx nwl murdy mn ijauNdy ho jWdy hn[ Aink bwr nmskwr<br />

bilhwr[<br />

AwigAw AwvY; AwigAw jwie] nwnk jw BwvY; qw ley smwie] 6] 2.siqgurU<br />

nwnk dyv swihb jI, gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr jI hux &urmwauNdy hn:- gurU<br />

pRmysr jI dI prmpiv`qR SuB s`cI AwigAw pw ky, ijs SuB kwrj leI gurU pRmysr<br />

jI Byjx, pRymI gursyvk BweI bic`qRisMG audy isMG jI vWg cwA nwl (jwie) jwx,<br />

SuB kwrj krky hMkwr n krn, Awp n ku`J bnx, gurU pRmysr jI dI AwigAw<br />

Anuswr Srn’c (AwvY) Awaux, rom 2 krky nmskwrW fMfauqW krn[ (jw) jdoN<br />

pRymI is`K nUM gurU pRmysr jI dI krxI kmweI kurbwnI.BwvY, gurU swihb jI nUM Awpxy<br />

ipAwry is`K dI pRymw-BgqI sihq kIqI syvw kurbwnI(BwvY) Bw jwvy, qw Awpxy<br />

inrgun srUp’c(smwie) lIx kr(ley) lYNdy hn[ mhwn bIr-rsI au~cy kwrnwmy<br />

krn vwly, byAMq SuB guxW dy mwlk mhWpurS isMG isMGxIAW AwigAw mMn ky, pUrn<br />

pRymw-BgqI sihq ismrn krky, Amr ShIdIAW pw ky, gur pRIqm jI dy s`cy<br />

crn-kmlW’c lIx hoey hn, ho rhy hn, sdw huMdy rihxgy] 6] XQw:- nwnk jlu<br />

jlih smwieAw; joqI joiq mIky rwm]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

858<br />

q`qkrw


ies qy hoie; su nwhI burw]) Awip siq; kIAw sBu siq]) Awip Blw;<br />

krqUiq Aiq nIkI]) Blw Blw; Blw qyrw rUp] Aiq suMdr; Apwr AnUp] Anuswr<br />

vwihgurU siqgurU swihb jI AiqAMq Apwr suMdr Bly s`cy hn[ ies leI siqgurU<br />

swihbwn jI qy jo(hoie) hoieAw hY, ho irhw hY, hovygw, (su) auh burw nwhI hY, sB<br />

Blw hI Blw hY[ XQw:- gurU nwnk nwm cV@dI klw] qyry Bwxy; srb`q dw Blw[)<br />

burw nhI sBu Blw hI hY ry; hwr nhI sB jyqY]) bRhmigAwnI kI; sB aUpir<br />

mieAw] bRhmigAwnI qy; kCu burw n BieAw]<br />

ErY khhu; iknY kCu krw] gurU pRmysr jI vWg kurbwnIAW krn, siq sMqoK<br />

dieAw Drm vIcwr inmRqw gRIbI iKmw sihnSIlqw Awid SuB guxW dIAW AnMq<br />

klW dy AnMq AsMK pRkwS b^Sx vwly, inrMkwr srUp Amolk gurbwxI jI aucwrny,<br />

gurU mrXwdw b^S ky, sRb`q dw Blw krn rUp, sRb`q dy Bly dy Drm krm SuB<br />

kwrj, (ErY) ie`Qy(khhu) d`so(iknY) iks ny, Awpxy bl nwl(kCu) ku`J(krw) kIqw<br />

hY? vw (ErY) ie`Qy gurU pRmysr jI dI rjw hukm mMny qoN ibnw, vw gurU pRmysr jI dI<br />

sRb ivAwpI mhW ivsmwd Anq klwvwn AKMf joiq, ikRpw qoN ibnw, (khhu)<br />

d`so(iknY) iks ny kCu praupkwr(krw) kIqw hY?<br />

Awip Blw; krqUiq Aiq nIkI] 1.Blw Blw; Blw qyrw rUp] Aiq suMdr;<br />

Apwr AnUp]) inrgunu Awip; srgunu BI EhI] prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn<br />

jI dw srUp AiqAMq hI Blw hY[ Awip jI dI prmpiv`qR SuB s`cI(krqUiq) krnI,<br />

(Aiq) bhuqI hI(nIkI) suMdr hY[ {kYsI suMdr hY jo Awp au~bldI dyZ’c bYTy , lohy<br />

dy qMg ipMjry’c iq`Ky ik`lW ivckwr bYTy , Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy su`cy au~cy , mhwn<br />

praupkwrI DIrjDwrI inrMkwrI inRivkwrI sIs kurbwn kridAW, qyrw kIAw; mITw<br />

lwgY] hir nwmu pdwrQu; nwnku mWgY] kmwauNidAW pVH rhy hn[ prmpUjnIk pMjW<br />

ipAwirAW dy prmpiv`qR SuB s`cy su`cy sIs lY ky , aun@W nUM AMimRq Ckw ky, vwhu vwhu<br />

gur goibMd isMG; Awpy guru cylw[ Anuswr aun@W qoN Awp Ck ky, prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU DMn vwihgurU sRI gurU goibMd isMG swihb ^wlsw jI, gurU ^wlsy pMQ jI dy<br />

gurU ipqw jI bx rhy hn[ sB qoN A`gy ho ky DrmXu`D lV ky, ij`q pRwpq kr rhy<br />

hn[ Awpxy ipAwry s`icAwry isMG swihbwn jI nUM, Anq klwvwn sd sdw<br />

imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu]<br />

siqgurU gRMQ swihb jI b^S rhy hn[ so Awip Blw; krqUiq Aiq nIkI] Anuswr<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

859<br />

q`qkrw


prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dI sRb`q dy Bly dI au~c krnI, AiqAMq hI<br />

BlI qy suMdr hY jI[ XQw:- nmskwr; qw kau lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau<br />

vwir]}<br />

Awpy jwnY; Apny jI kI] 1.Apny(jI) auqSwh, ihMmq, bl(kI) dI krnI<br />

kmweI, Awp jI Awpy hI (jwnY) jwxdy hn, ijs ihMmq nwl ie`k vwk duAwrw, AnMq<br />

bRhmMf dI rcnw rcdy hn[ jdoN cwhux Awpx’c lIx kr lYNdy hn[<br />

2.Apny (jI) ipAwry Bgq jI dy(jI) jIA(kI) dI hwlq nUM, Awpy hI, (jwnY)<br />

jwxdy hn[ XQw:- ibnu bkny.ibnu khn khwvn; AMqrjwmI jwnY]) jwnxhwru rihAw<br />

pRBu jwin] ies leI Awpxy ipAwry Bgq, hryk jIA dI r`iKAw shwieqw srb`q dy<br />

Bly dI(Aiq) bhuqI hI(nIkI) suMdr(krqUiq) krnI krdy hn[ sRb`q dw Blw krny<br />

krky Awip(Blw) Bly hn[<br />

Awip swcu; DwrI sB swcu] prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI Awip(swcu)<br />

s`cy hn[ Awp jI ny Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy sIs, is`K is`KxIAW sB k`uJ sRb`q dy<br />

Bly ihq kurbwn krn, sB nUM gurbwxI gurU mrXwdw b^Sx dI jo SuB s`cI ie`Cw DwrI<br />

hY, so sB(swcu) s`cI hY[ vw Awp jI Awip hI(swcu) s`c srUp hn, AnMq bRhmMf dI<br />

rcnw jo Awpxy Awsry DwrI hoeI hY, so sB(swcu) s`cI hY[ XQw:- scy qyry KMf; scy<br />

bRhmMf] scy qyry loA; scy Awkwr] scy qyry krxy; srb bIcwr] scw qyrw Amru;<br />

scw dIbwxu] scw qyrw hukmu; scw Purmwxu] scw qyrw krmu; scw nIswxu] scy quDu<br />

AwKih; lK kroiV] scY siB qwix; scY siB joir] scI qyrI isPiq; scI swlwh]<br />

scI qyrI kudriq; scy pwiqswh] nwnk scu; iDAwiein scu] jo mir jMmy; su kcuin<br />

kcu] 1]<br />

Eiq poiq; Awpn sMig rwcu] vwihgurU jI ny Awpxy’coN AnMq bRhmMf dI rcnw<br />

pRgt krky, Awpn rcy AnMq bRhmMf.sMig(Eiq poiq) lbw lb BrpUr, ie`k rs b`JvyN<br />

pRkwS hI pRkwS, ies dy AMdr bwhr dso idSW’c(rwcu) rc rhy hn[ XQw:- sBnI<br />

QWeI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf prqwpu] vw Eiq poiq; Bgqn sMig<br />

rwcw] Anuswr vwihgurU jI(Awpn) Awpxy ipAwry s`icAwry Apwry inrwry Bgq<br />

swihbwn jI sMig(Eiq poiq) pwxI’c pwxI imlx vWg(rwcu) rcy hoey hn[ XQw:-<br />

ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw]) hir ky sMg; bsy<br />

hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok]) Ab qau jwie<br />

cFy isMGwsin; imly hY swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

860<br />

q`qkrw


qw kI giq imiq; khI n jwie] (qw) iqs DMn vwihgurU srgun srUp jI qy<br />

ien@W’c ivAwpk bRhm inrgun jI(kI) dI, (giq) AvsQw dI(imiq) mrXwdw<br />

khI(n) nhIN (jwie) jWdI[ ijvyN Awpxy srb ivAwpI Ajpw jwp Agm Apwr<br />

Anq klwvwn mhW ivsmwd imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu]<br />

jIA sgl kau; dyie dwnu] inrgun inrMkwr inrMjn pRkwS hI pRkwS, mhW cwnxW<br />

dy mhW cwnx srUp’coN, Aks mwqR AnMq bRhmMf KwxIAW sUrj cMd hvwvW AgnIAW<br />

DrqIAW, cOrwsI l`K jUn rc ky, ien@W’c BrpUr ho rhy hn[ ijvyN ien@W nUM BjwauNdy<br />

qy kMtRol’c r`Kdy hn[ XQw:- BY ivic sUrju; BY ivic cMdu] koh kroVI clq; n<br />

AMqu] ijvyN inrgun inrMkwr ivAwpk pRkwSk inrlyp bRhm jI, Awpxy srgun srUp<br />

dy AsMK bRhmMf dy AiqAMq v`fy ivsmwd ivsQwr smyq, hr smyN jwp krdy, Awp<br />

hI suxdy hn[ XQw:- sgl smgRI; jw kw qnw] Awpn jsu; Awp hI sunw] vwhu<br />

vwhuu inrgun bRhm jI AwpxI ieqnI v`fI rcnw smyq, hr smyN vwihgurU 3 jpdy<br />

rihMdy hn[ AYfI v`fI rcnw nUM rc ky, Pyr BI Amr Afol inRivkwr AibnwsI<br />

Anqklwvwn pUrn myhrvwn sRb ivAwpI mhW ivsmwd Ac`l sdw siq swrIAW<br />

GtW’c vsdy hn[ Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]<br />

Anuswr hr smyN Aink prlau auqpqIAW kridAW, inrlyp BI hn[ hr pRwxI dy<br />

AMdr bwhr, ie`k rs b`JvyN pRkwS hI pRkwS srUp hn[ nmo sUrj sUrjy; nmo cMdR<br />

cMdRy] nmo rwj rwjy; nmo ieMdR ieMdRy] nmo AMDkwry; nmo qyj qyjy] Anuswr AYny qyz<br />

pRkwS srUp hn, ijn@W qoN AnMq sUrj cMd, AnMq AgnIAW qwry mMfl, AnMq<br />

ibjlIAW ititAwxy hr vyly pRkwS pRwpq krky pRkwS rhy hn[ AnMq bRhmMf dy<br />

jIA jMq, pRkwS pRwpq krky, hux hrkq kr rhy hn[ so Awp jI dI AYsI<br />

ivsmwd inRibkwr giq imiq khI nhIN jWdI[<br />

dUsr hoie; q soJI pwie] prmpUjnIk vwihgurU gurU jI, qw kI giq imiq;<br />

khI n jwie] Amol bcn, vwihgurU jI nUM koRVW bRhmMfW dI auqpqI pwlxw kridAW<br />

inrlyp dyK ky, srb ivAwpI Anqklwvwn mhW ivsmwd lIxqw’c lIx ho ky,<br />

Purmw rhy hn:- hy BweI!Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu<br />

rhqw] Anuswr vwihgurU jI ie`k iKn’c auqpqI prlO kridAW inrlyp hn[ jy<br />

iksy dy i^Awl’c (dUsr) dUjw hoie(q) qW dwsn dws nUM(soJI) smJ cwnxw(pwie)<br />

pwvy Bwv, iqsu BwvY; q kry ibsQwr] iqs BwvY; q eykMkwr] Anqklwvwn srb<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

861<br />

q`qkrw


ivAwpI ivsmwd kOqk krn vwlw, vwihgurU jI qoN ibnw hor koeI BI nhIN hY[<br />

XQw:- Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) iKn mih;<br />

Qwip auQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw]) iKn mih Qwip auQwpnhwry;<br />

kudriq.kIm n phI] ibnu hir; hY ko khw.bqwvhu] suK smUh kruxwmY krqw; iqsu<br />

pRB sdw iDAwvhu] 1]) quDu ibnu dUjw; nwhI koie] qU krqwru; krih so hoie])<br />

krqw sBu ko qyrY joir] eyku sbdu bIcwrIAY; jw qU.qw ikAw hoir] 1]<br />

dUsr hoie; q soJI pwie] 2.vwihgurU ivsmwd krqw purKu, krn kwrn<br />

smrQu suAwmI; jI, siqgurU swihb jI nUM srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp<br />

Anqklwvwn qyz pRkwS bl sihq, auqpqI pwlxw lYAqw inrlypqw dw gux, srb<br />

ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn siq sMqoK dieAw Drm ivcwr Awid AnMq SuB gux<br />

dyx vwly hn[ ies qoN ibnw koeI hor(dUsr) dUjw(hoie) hovy, (q) qW(soJI) smJ<br />

cwnxw(pwie) pwvy, Bwv ieqnI v`fI srb ivAwpI ivsmwd ikrpw krky dwiq dyx<br />

vwly, vwihgurU jI qoN ibnw hor koeI nhIN hn[ XQw:- dyvxhwru dwqwru; ikqu muiK<br />

swlwhIAY]) ddw.dwqw eyku hY; sB kau dyvnhwr] dyNdy.qoit n AwveI; Agnq Bry<br />

BMfwr]) qum bf dwqy; dy rhy] jIA pRwx mih; riv rhy]) qU BMnx GVx smrQu<br />

dwqwru hih; quDu AgY mMgx no hQ joiV KlI sB hoeI] quDu jyvfu dwqwru, mY koeI<br />

ndir n AwveI; quDu sBsY no dwnu idqw; KMfI vrBMfI pwqwlI pureI sB loeI] gurU<br />

jI ieh aupRokq gux gursyvk nUM qy gursyvk jI A`gy hor pRymI syvk nUM dyx vwly<br />

smr`Q hn[ Bwv s`cy gurU jI s`cy gursyvk jI qoN ibnw hor dMBI pKMfI qoN bco jI[<br />

{hMkwrI ivkwrI dyhDwrI dMBI bMdy, BoLy purK nUM kihMdy hn, dUsr hoie; q soJI<br />

pwie] ie`k qUM, dUjw mYN pKMfI hW, qW hI qUM mYQoN r`b dI soJI pwvyNgw[ AnrQ krky<br />

BoLy bMdy nUM BrmwauNdy hn[ so shI ArQ pV@ ky nmskwr kro jI[ }<br />

iqs kw kIAw; sBu prvwnu] gur pRswid; nwnk iehu jwnu] 7] prmpUjnIk<br />

srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] swihb siqgurU nwnk dyv gurU gRMQ swihb<br />

jI &urmwauNdy hn:- hy mn!gurU pRmysr jI dI (gur) srb ivAwpI pRkwS srUp mhW<br />

ivsmwd s`cI Anqklwvwn(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, iehu(jwnu) jwnxw kr[<br />

(iqs) gurU pRmysr jI(kw) dw(kIAw) kIqw sBu, (prvwnu) kbUl, shI s`cw hY[<br />

XQw:- jo qum krhu.soeI Bl hmrY; pyiK nwnk suK crnwrY]) jo hoAw; hovq so<br />

jwnY] pRB Apny kw; hukmu pCwnY]) qyrw kIAw; mITw lwgY] hir nwmu; pdwrQu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

862<br />

q`qkrw


nwnku mWgY]) mIqu krY; soeI hm mwnw] mIq ky krqb; kusl smwnw] gurU pRmysr<br />

jI dw kIqw, ies leI shI s`cw hY, ikauN jo gurU jI ny, Awpxy inrgun srUp<br />

jI’coN, AnMq bRhmMf rc ky, Awpxy nwmu Awsry Dwry hoey hn[ XQw:- nwm ky Dwry;<br />

sgly jMq] nwm ky Dwry; KMf bRhmMf] nwm ky Dwry; isimRiq byd purwn] nwm ky<br />

Dwry; sunn igAwn iDAwn] nwm ky Dwry; Awgws pwqwl] nwm ky Dwry; sgl<br />

Awkwr] nwm ky Dwry; purIAw sB Bvn] nwm kY sMig auDry; suin sRvn] kir<br />

ikrpw ijsu; AwpnY nwim lwey] nwnk cauQy pd mih; so jnu giq pwey] 5] gurU<br />

pRmysr jI, hr jIv dy AMdr bwhr, srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp AnMq<br />

Anqklwvwn pRkwS hI pRkwS srUp ho ky, pRkwSk pyRrk ivAwpk ho rhy hn jI[<br />

XQw:- AMqir bsy; bwhir BI EhI] nwnk drsnu dyiK; sB mohI] 4]) mwir Awpy<br />

jIvwldw; AMqir bwhir swiQ]) siqguru jwgqw hY dyau] gurU jI ny Awp kurbwnIAW<br />

hI kurbwnIAW dy ky, srb`q dy Bly ihq, gurbwxI kQw kIrqn, gurU mrXwdw jI<br />

b^Sy hn[ isr aUpir; TwFw guru sUrw] ] 7] siqgurU dUjy pwiqswh jI dy pRq`K<br />

srUp, s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI ju`go ju`g At`l hn, jo hux Awpxy pRymIAW<br />

dy idl idmwZ’c, gurbwxI Byj ky, rom 2’c vs ky, Awp nwm jp qy pRymIAW qoN<br />

jpw rhy hn[ pUrn SWqI iekwgRqw bKS ky, vwihgurU jI dy drSn krvw rhy hn[<br />

vw(iqs) siqgurU swihbwn jI, gursyvk dy syvk kw(kIAw) kIqw sBu, vwihgurU jI<br />

dI s`cI drgwh’c (prvwnu) kbUl hY[ XQw:- jw kw kihAw; drgh clY] so iks<br />

kau; ndir lY AwvY qlY] 3]) pauVI] jo boly pUrw siqgurU; so prmysir suixAw]<br />

soeI vriqAw.jgq mih; Git Git muiK BixAw] bhuqu vifAweIAw swihbY; nh<br />

jwhI gxIAw] scu shju Andu siqgurU pwis; scI gur mxIAw] nwnk.sMq svwry<br />

pwrbRhim; scy ijau bixAw]<br />

jo jwnY; iqsu sdw suKu hoie] prmpUjnIk s`cy siqgurU Ajpw jwp vwihgurU<br />

Anqklwvwn pUrn myhrvwn siqgurU gurU gRMQ swihb mhwrwj jI jo &urmw rhy hn,<br />

so sB Awid scu; jugwid scu] hY BI scu; nwnk hosI BI scu] 1] s`c s`c s`c hY[<br />

Awpxy inrgun bRhm jI dy Awsry DwrI hoeI KMf bRhmMf dI rcnw BI sB s`cI s`cI<br />

s`cI hY[ Awp jI dI krnI AiqAMq hI suMdr hY[ Awp jI Awpxy ipAwirAW dy lUM<br />

2’c rcy rihMdy hn[ Awp jI dI KMf bRhmMf dI auqpqI pwlxw r`iKAw lYAqw<br />

inrlypqw dI mrXwdw khI nhIN jWdI[ jo gurmuiK ipAwry vwihgurU jI dI aupoRkq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

863<br />

q`qkrw


mihmw gurpRswid(jwnY) jwxdy hn, iqsu jIvn mukq purK jI nUM, srb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd bRhmwnMd rs Ajpw jwp ismrn dw sdw suKu pRwpq(hoie) huMdw hY[ XQw:-<br />

pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] ismrih sy<br />

jn; ijn kau pRB mieAw] nwnk iqn jn; srnI pieAw] 7]) sdw sdw hir<br />

iDAweIAY; gurmuiK suKu pwvih] inj Gir vwsw pweIAY; sic isPiq smwvih]<br />

Awip imlwie; ley pRBu soie] ijn@W nUM pRBu jI Awpxy srUp’c, Awip imlwie<br />

lYNdy hn, auh pRBu jI dI(soie) soBw pw(ley) lYNdy hn, Bwv pRBU srUp hI ho jWdy<br />

hn[ vw (soie) auh aupRokq gursyvk, prmpUjnIk pRBu jI ny(soie) soBw sihq,<br />

Awpxy srUp’c Awip hI imlwie ley hn[ XQw:- pihir isrpwau, syvk jn myly;<br />

nwnk pRgt phwry]) Awpy myil ley suKdwqw; Awip imilAw Gir Awey]<br />

nwnk.kwmix sdw suhwgix; nw ipru mrY.n jwey] 4] 2]) jo jn.hir pRB hir hir<br />

srxw; iqn.drgh hir hir dy vifAweI] DMnu DMnu swbwis khY.pRBu jn kau ; jn<br />

nwnk myil ley.gil lweI] 4] 4])<br />

gur ky crn; ihrdY vswey] kir ikrpw; pRiB Awip imlwey]) hir gurmuiK<br />

ikrpw DwrIAnu; jn ivCuVy Awip imlwie]) myrw pRBu Aiq aUco aUcw; kir ikrpw<br />

Awip imlwvixAw]) Awpy kry krwey krqw; gurmiq Awip imlwvixAw]<br />

Awip imlwie; ley pRBu soie] 2.rcnw dy rcnhwr inrgun bRhm jI rcnw<br />

rcn qoN pihlW, Ajpw jp hYN]) jl Ql mwhy; Awpih Awp] AwpY jphu; Awpnw<br />

jwpu] Anuswr Awpxw jwp lgwqwr Awp kr rhy sn[ ivsmwd vwihgurU jwp<br />

duAwrw, rcnw pRgt kIqI hY, ies KMf bRhmMf dI rcnw’c BrpUr ivAwpk ho ky,<br />

Awpxy AsMK bRhmMf dI rcnw smyq, sdw jwp kr rhy hn[ XQw:- sBY Gt rwmu<br />

bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd<br />

sUrj guxqwsw]) srgun inrgun inrMkwr; suMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw;<br />

Awpy hI iPir jwip] 1] Anuswr Anqklwvwn Ajpw jwp vwihgurU jI, hr smyN<br />

sB dy AMdr bwhr jwp krdy hn Bwv hux BI kr rhy hn[ Ajpw jwp(soie) soBw<br />

vwly(pRB) srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp bRhm jI ny ndr krky, Awpxy<br />

syvk Awpxy nwl Awip imlwie ley hn[<br />

Ehu DnvMqu; kulvMqu piqvMqu] jIvn mukiq; ijsu irdY BgvMqu] (BgvMqu) Drin<br />

ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

864<br />

q`qkrw


prqK´ hir] prmpUjnIk DMn Ajpw jwp vwihgurU s`cy siqgurU Arjndyv siqgurU<br />

gRMQ swihb jI, hux Awpxy srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp inrgun bRhm jI<br />

duAwrw, AnMq dyhW ikRm jMqW sUrjW cMdRimAW qwirAW AgnIAW ititAwixAW<br />

ibjlIAW nUM pRkwS rhy hn, hr smyN swfy AMdr bwhr, siq sMqoK dieAw Drm<br />

vIcwr, inmRqw sihnSIlqw gRIbI pRym ivrwg iqAwg, inrAiBmwnqw iKmw DIrj<br />

inrvYrqw inrlypqw Awid AnMq SuB guxW dIAW AnMq klW sihq, ie`k rs b`JvyN<br />

AsMK pRkwS hI pRkwS, nUr hI nUr nUro nUr, ijsu gurmuiK ipAwry jI dy, AMqir bsy;<br />

bwhir BI EhI] Anuswr irdY AMdr bwhr ivAwpk BgvMqu jI BrpUr ho rhy hn[<br />

Eh, AwKxu vyKxu sBu; swihb qy hoie] vwlI AiqAMq au~cI AvsQw nUM pRwpq jIvn<br />

mukiq purK hn[ XQw:- pRB kI AwigAw; Awqm ihqwvY] jIvn mukiq; soaU<br />

khwvY] qYsw hrKu; qYsw ausu sogu] sdw Anµdu; qh nhI ibEgu] qYsw suvrnu; qYsI<br />

ausu mwtI] qYsw AMimRqu; qYsI ibKu KwtI] qYsw mwnu; qYsw AiBmwnu] qYsw rMku; qYsw<br />

rwjwnu] jo vrqwey; sweI jugiq] nwnk Ehu purKu; khIAY jIvn mukiq]) hir pRym<br />

bwxI mnu mwirAw; AxIAwly AxIAw rwm rwjy] ijsu lwgI.pIr iprMm kI; so jwxY<br />

jrIAw] jIvn mukiq so AwKIAY; mir jIvY mrIAw] jn nwnk.siqguru myil hir;<br />

jgu duqru qrIAw] 2]) mwn moh dono kau prhir; goibMd ky gun gwvY] khu<br />

nwnk.ieh ibiD ko pRwnI; jIvn mukiq khwvY] 2] 2]<br />

Ehu DnvMqu; kulvMqu piqvMqu] prmpUjnIk jo jIvn mukq purK hn, Ehu<br />

(DnvMqu) (Dn+vMqu) duinAwvI Dn, Ajpw jwp vwihgurU nwm Dn(vMqu) vwly DnvMqu<br />

hn[ XQw:- hm DnvMq BwgT; sc nwie] hir gux gwvh; shij suBwie] 1])<br />

gurU Gr’c jMmxy krky, gurU pRmysr jI dy spu`qR bx ky , jwiq vrn qy Bey AqIqw;<br />

Anuswr zwq pwq qoN rihq, prmpUjnIk gurU pRmysr jI dI AiqAMq au~cI Aivnws<br />

bRhm rUpI kul(vMqu) vwly kulvMqu ^wlsy, (piqvMqu) (piq) iezq(vMqu) vwly hn[<br />

XQw:- so DnvMqw; ijsu buiD ibbyk] so kulvMqw; ij ismrY suAwmI] so piqvMqw; ij<br />

Awpu pCwnI]) sy DnvMqy sy piqvMqy; hir kI srix smwih] gur pRswid nwnk jgu<br />

jIiqE; bhuir n Awvih jWih]) so piqvMqw; so DnvMqw] ijsu min visAw; hir<br />

BgvMqw]<br />

DMnu DMnu; DMnu jnu AwieAw]) 1. hir ky jn siqgur sqpurKw; Anuswr(jnu)<br />

DMn vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb jI DMnu DMnu DMnu hn, Awp jI dy prmpUjnIk<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

865<br />

q`qkrw


ipqw bwbw kilAwx cMd jI, mwqw iqRpqw jI, BYx bIbI nwnkI jI BI DMnu DMnu DMnu<br />

hn jI[ XQw:- Dnu DMnu ipqw.Dnu DMnu kulu ; Dnu Dnu su jnnI.ijin gurUjIxAw<br />

mwie] Dnu DMnu gurU.ijin nwmu ArwiDAw; Awip qirAw ijnI ifTw iqnw ley<br />

Cfwie] Awp jI dy AiqAMq ipAwry s`cy su`cy au~cy gurbwxI inrMkwr jI BI DMnu DMnu<br />

DMnu hn[ Awp jI dw j`g’qy AwieAw BI DMnu DMnu DMnu hY jI[ XQw:- sloku] Awqm<br />

rsu ijh jwinAw; hir rMg shjy mwxu]nwnk.Din Din DMin jn; Awey qy<br />

prvwxu]1]<br />

2.siqgurU swihb jI dy b^Sy, prmpUjnIk siqsMgq jI, Awp jI qoN sIs<br />

kurbwn krn vwly, nwm jpx jpwaux vwly, sRI gurduAwry swihb jI bnwaux<br />

bxvwaux vwly, gurbwxI sMQw krn krwaux vwly, kIrqn kQw krn isKwaux vwly,<br />

Bwxw mMnx mMnwaux vwly, gurU jI dy s`cy crn-kvlW’qy pYx vwly gurU isKu.isKu gurU<br />

hY; eyko gur aupdysu clwey] Anuswr inSkwm gursyvk jnu qy aun@W dy syvk dw syvk<br />

dwsn dws BI DMnu DMnu DMnu hY, aus dw gur crxI(AwieAw) Awauxw BI DMn DMn DMn<br />

hY[ XQw:- pauVI] DMnu DMnu so gurisKu khIAY ; jo siqgur crxI jwie pieAw] DMnu<br />

DMnu so gurisKu khIAY; ijin hir nwmw.muiK rwmu kihAw] DMnu DMnu so gurisKu<br />

khIAY; ijsu hir nwim suixAY, min Andu BieAw] DMnu DMnu so gurisKu khIAY ;<br />

ijin siqgur syvw kir, hir nwmu lieAw] iqsu gurisK kMau.hMau sdw nmskwrI;<br />

jo gur kY BwxY gurisKu cilAw] 18]<br />

ijsu pRswid; sBu jgqu qrwieAw] DMnu DMnu DMnu hn gurU jI(ijsu) ijn@W dI<br />

(pRswid) ikRpw ny dwsn dws nMU sBu jgqu qoN qrwieAw hY[ vw (ijsu) ijn@W<br />

dI(pRswid) ikRpw ny sdw leI sBu jgqu nUM qrwieAw hY, ikauN jo Awp jI ny mhwn<br />

ikRpw krky, prmpUjnIk gurbwxI kQw kIrqn gurmiq mrXwdw gurU ieiqhws,<br />

siqsMgq Ajpw jwp kVwh pRSwid lMgr sRovr gurU AsQwn b^Sy hn[ XQw:-<br />

imitAw Awpu.pey srxweI; gurmuiK nwnk jgqu qrwieAw]) ijin jin gurmuiK<br />

syivAw; iqin siB suK pweI] Ehu Awip qirAw kutMb isau; sBu jgqu qrweI]) so<br />

vfBwgI; ijsu nwim ipAwru] iqs kY sMig; qrY.sMswru]<br />

jn Awvn kw; iehY suAwau] jn kY sMig; iciq AwvY nwau]) AwvY swihbu<br />

iciq; qyirAw Bgqw ifiTAw] mn kI ktIAY mYlu; swDsMig vuiTAw] Anuswr(jn)<br />

gurU pRmysr jI(jn) gurU pRmysr jI dy kUkr(kY) dy sMig, inrgun srgun swihb jI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

866<br />

q`qkrw


dI eykqw b^Sx vwly, srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp Anqklwvwn pUrn<br />

myhrvwn krqw purKu vwihgurU(nwau) nwm jI iciq’c(AwvY) AwauNdy hn, Bwv vs<br />

jWdy hn[ (jn) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] gurU pRmysr<br />

jI, gursyvk dy syvk jI dw, j`g’qy suqMqR(Awvn) Awaux(kw) dw, (iehY) ieho<br />

hI(suAwau) pRXojn, lwB, suAwd hY, jo Awip nwmu jpdy jpwauNdy hn[<br />

Awip mukqu; mukqu krY sMswru] ivkwrW AOguxW hMgqw jmW cOrwsI l`K jUn,<br />

cwh kOPI niSAW qoN, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI, Awp jI dy AnykW dwsW<br />

dy dwsn dws bwbw Aqr isMG jI jYsy Awip(mukqu) Cu`ty hoey hn qy sMswru nUM(mukqu)<br />

Cufwauxw (krY) krdy hn[ XQw:- Awip mukqu; Avrw mukqu krwvY] hir nwmu jpY;<br />

hir qy suKu pwvY]) ijsu BieAw ik®pwlu; iqsu sqsMig imlwieAw] khu nwnk; guir<br />

jgqu qrwieAw]) kiljugu. bwby qwirAw; siqnwmu piV mMqRü suxwieAw[ kil<br />

qwrix; guru nwnk AwieAw[) kiljugu; auDwirAw gurdyv] ml mUq mUV ij muGd<br />

hoqy; siB lgy qyrI syv]) KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu; scy<br />

myry ipAwirAw] vw gurU pRmysr jI Awip mukqu hn, A`g dy smuMdR sMswru’c fu`b sV<br />

rhy dwsn dws nUM, (mukqu) Cufwauxw(krY) krdy hn[ XQw:- siqgur kIno<br />

praupkwru] kwiF lIn; swgr sMswr]) Agin swgr; bUfq sMswrw] nwnk.bwh<br />

pkir; siqguir insqwrw]) jn nwnk nwmu ArwiDAw; Awip qirAw.sBu jgqu<br />

qrwieAw]<br />

nwnk iqsu jn kau; sdw nmskwru] 8] 23] KMf bRhmMf byAMq;<br />

auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu; scy myry ipAwirAw] DMn 3 nwrwiex srUp siqgurU<br />

nwnk dyv mh`lw pMjvW jI gRIbI nwl &urmwauNdy hn:- Ajpw jwp vwihgurU siqgurU<br />

swihbwn jI dy inskwm syvkW dy dwsn dws jn DMn 3, (jn) mh`lw pihlw jI DMn<br />

3 hn, ijn@W dI Agm Apwr srb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn Ajpw jwp nUr<br />

hI nUr srb klw BrpUr pRB; ikRpw hI ikRpw nwl, KMf bRhmMf dw sdw leI auDwr<br />

ho irhw hY[ (iqsu) iqn@W(jn) s`cy siqgurU mh`ly pihly jI(kau) nUM, dwsn dws roim<br />

2 krky sdw nmskwru hI nmskwr krdw hY jI] 8] 23] XQw:- nmskwr; qw<br />

kau lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir]) bRhmigAwnI kau; sdw Adysu])<br />

gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] 1]) Awid gur ey;<br />

nmh] jugwid gur ey; nmh] siqgur ey; nmh] sRI gurdyv ey; nmh]) guru syvau,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

867<br />

q`qkrw


kir nmskwr] Awju hmwrY, mMglcwr]) siqguru dieAw iniD, mihmw AgwiD<br />

boiD; nmo nmo nmo nmo, nyiq nyiq nyiq hY]) sdw sdw, siqgur nmskwr] gur<br />

ikrpw qy; gun gwie Apwr]) guru pUrw; nmskwry] pRiB; sBy kwj svwry]<br />

gauVI suKmnI mÚ5] slooku]) AstpdI jI cOvIvyN, Awid 295.<br />

sloku] pUrw pRBu AwrwiDAw; pUrw jw kw nwau] nwnk pUrw pwieAw; pUry ky<br />

gun gwau] 1]<br />

pUrw pRBu AwrwiDAw; pUrw jw kw nwau] DMn Ajpw jwp vwihgurU mh`ly pihly<br />

jI dy srUp siqgurU gRMQ swihb jI hux &urmwauNdy hn:- Ajpw jwp pUrn vwihgurU<br />

jI, AnMq bRhmMf dI rcnw rcn qoN pihlW BI pUrn sn, BwvyN hux AnMq jIA hr<br />

vyly mr rhy hn, pr Pyr BI pUrn hn[ swrI rcnw nUM Awpxy’c lIx krn qoN<br />

mgroN BI pUrn hoxgy[ jIAW nUM hvw pwxI irzk, nwm pRym Bwau-BgqI b^SidAW<br />

Gtdy nhIN, pUrn hI rihMdy hn[ AYsy srb ivAwpI ivsmwd pUrn Ajpw jwp<br />

vwihgurU jI dy srgun srUp, DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI<br />

gurU Arjndyv swihb jI, DMn hn[ BwvyN Awp jI au~bldI dyZ’c bYT rhy hn,<br />

BwvyN q`qy 2 ryqy’qy bYT ky , q`qw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy mhwn praupkwrI<br />

DIrjDwrI sIs’qy puAw rhy hn, BwvyN sVdI bldI m`cdI loh’qy KVH rhy hn[ BwvyN<br />

Bu`K aunINdRw qyRh kubol shwr rhy hn, Awp jI ny hr hwlq’c, inmK 2 suAws 2<br />

rom 2 krky, (pUrw) pUry gurU(pRBu) siqgurU rwmdws swihb jI, pUrn pyRm SrDw<br />

idRVqw Bwau isdk Brosy nwl, srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp inrgun srgun dI<br />

eykqw sihq(AwrwiDAw) jpy iDAwey pUjy nmskwry[ (jw) ijn@W(kw) dy b^Sy(nwau)<br />

Ajpw jwp vwihgurU nwm gurbwxI inrMkwr jI(pUrw) pUry hn[ XQw:- gur pUry kI<br />

bwxI] pwrbRhm min BwxI]) vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n<br />

koie]<br />

nwnk.pUrw pwieAw; pUry ky gun gwau] 1] gurqw ibrwjmwn siqgurU nwnk dyv<br />

swihb gurU gRMQ jI &urmwauNdy hn:- hy pRymIEN!vwihgurU mh`ly pMjvyN jI ny, DMn<br />

Ajpw jwp vwihgurU siqgurU mh`ly cOQy jI duAwrw, hr smyN Ajpw jwp kridAW,<br />

(pUrw) pUrn Ajpw jwp vwihgurU jI(pwieAw) pRwpq kIqy[ AYsy ivsmwd pUry<br />

siqgur, Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu<br />

nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI(ky) dy, pUrn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

868<br />

q`qkrw


Agm ivsmwd sihnSIlqw inrivkwrqw DIrj iKmw Awid Anq klW sihq, srb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd hI ivsmwid AnMq SuB s`cy gun, rom 2 dIAW zbwnW krky,<br />

siqsMgq jI’c kQw kIrqn krky, hr qr@W dy bolW duAwrw(gwau) gwauxw kro jI]<br />

1] XQw:- lwK ijhvw.dyhu myry ipAwry; muKu.hir AwrwDy myrw rwm]) ijhvw<br />

eyk.hoie lK kotI; lK kotI koit iDAwvYgo]) iek dU jIBO, lK hoih; lK hovih,<br />

lK vIs] lKu lKu gyVw, AwKIAih; eyku nwmu jgdIs]<br />

siqgur myry kI vifAweI] pRgtu BeI hY; sBnI QweI] Anuswr prmpUjnIk<br />

vwihgurU pUrn gurU pRmysr jI dI srb ivAwpI ivsmwd Amolk pUrn mihmw:- ijvyN<br />

hIry jvwhrwq lwl mxIAW jVwaU jVq, suMdr sony dw GVw AMimRq nwl BirAw,<br />

AMimRq’c is`Dw r`Kx qoN, aus dy AMdr bwhr AMimRq hI AMimRq huMdw hY[ iqvyN, srb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU gurU joqI srUp mh`ly pMjvyN jI dy AMdr<br />

bwhr, ivsmwd srb ivAwpI Anqklwvwn pRym rUpI lwl, ivrwg rUpI rqn,<br />

bRhmigAwn rUpI hIry, pRymw-BgqI Awid SuB guxW rUpI mxIAW hn[ pUrn bRhmwnMd<br />

AMimRq bRhm rs nwl qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; Anuswr Bry hn[ AsMK AnMq s`cy<br />

nUr pRkwS hI pRkwS srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp bRhm srUp hn[ rovih;<br />

syK mswiek pIr] AMiq kwil; mqu lwgY BIV] Anuswr mrn dy kSt qoN v`fy 2<br />

roNdy kurlWdy hn, pr gurU pRmysr jI ny A`g smwn q`qIAW szwvW shwrIAW[<br />

au~bldI dyZ’c bYT ky, Amr Afol Ac`l At`l s`cy AibnwsI bRhm jI’c lIn<br />

rhy, Akih Asih kSt Awaux qoN, qyrw kIAw; mITw lwgY] Anuswr pUrn inrBYqw<br />

sihq, Bwxw mMn ky, bhuq hI au~cI su`cI AvsQw kmw ky idKweI hY[ AwpxI prm<br />

au~cI su`cI kurbwnI duAwrw, AwpxI ipAwrI aumq is`KI syvkI jI dw, mOq Awid<br />

sB qr@W dw fr dUr kIqw hY[ AYsy ivsmwd pUrn bRhm srUp, pUrn gurU pRmysr jI<br />

qoN inmK 2 bilhwr jweIey[ XQw:- nwrwien nrpiq; nmskwrY] AYsy gur kau,<br />

bil bil jweIAY; Awip mukqu.moih qwrY] }<br />

{pyRm vIcwr SuB nmskwr:- prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI pUrn pRBu<br />

jI dy pUrn gurU Avqwr hn[ Awp jI nUM jo Dur kI bwxI jI, DuroN pRwpq hoey hn, so<br />

BI sMpUrn gurU jI hn[ so prmpUjnIk vwihgurU smR`Q pUrn gurU jI dy srb ivAwpI<br />

mhW ivsmwd hI ivsmwid Anqklwvwn pUrn SuB s`cy gux BI sMpUrn hn[ XQw:-<br />

sB gux iks hI nwih; hir pUr BMfwrIAw] gurU jI dy bKSy vwihgurU nwmu jI BI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

869<br />

q`qkrw


sMpUrn hn[ ijn@W pyRmIAW ny prmpUjnIk pUrn gurU jI nUM pwieAw hY, so BI pUrn<br />

hn, aun@W pRymIAW dy dwsndws BI pUrn hn[ gurU siqsMgq jI BI pUrn hn[ }<br />

(s`sy.pYr.ibMdI.n.lw) (AstpdI]) prmpUjnIk ds qukIAW, A`T pauVIAW dy<br />

AstpdI jI cOvIvyN[<br />

100. pUry gur kw; suin aupdysu] { srb ivAwpI ivsmwd pRymmeI SuB ivcwr<br />

nmskwr swKI:- bwlwn bwl]) dl BMjn guru sUrmw, vf joDw bhu praupkwrI[<br />

prmpUjnIk vwihgurU mIrIpIrI dy mwlk, siqgurU hirgoibMd swihb mhwrwj jI ny,<br />

ipMf lDweIky (mogy) ivKy, prmpiv`qR SuB s`cy ipAwry crnkml pwey[ BwrI Px<br />

vwlw ie`k s`p AwieAw[ BweI ibDIcMd swihb jI ny ikhw, “hy s`cy pwiqswh<br />

jI!pwsy kr dyeIey[ ”gur nwnk dyv goivMd rUp] siqgurU swihb jI ny &urmwieAw,<br />

“Srn Aw irhw hY[ ”nyVy Awaux qoN siqgurU swihb jI ny aus dI kilAwx leI<br />

prmpiv`qR inrMkwr srUp gurbwxI aucwrI[ sux ky sRIr Pu`tx qoN cV@weI kr igAw,<br />

swry sRIr’c kIVy pey hoey sn[ aus’coN pKMfI rUh inklI, BweI ibDIcMd swihb jI<br />

ny p`uiCAw, “hy mhwrwj swihb jI!ieh kI hY?”mhwrwj jI ny aus pKMfI rUh nUM<br />

ikhw, “qUM hI AwpxI hwlq d`s?”aus ny ikhw, “hy koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI;<br />

srb jIAw kw dwqw ry] s`cy siqgurU swihb jI!mYN Awpxy Awp nUM r`b khwauNdw [ sW<br />

myry AMdroN mwieAw dw moh n C`uitAw[ mYN hMkwrI ivkwrI pUjw dw Dwn Kw 2 ky gL<br />

igAw, Bjn ismrn n kIqw, BoLy lokW nUM mgr lw ky T`gdw irhw, ik mYN quhwfI<br />

kilAwx krWgw[” AMiq kwil jo lCmI ismrY ; AYsI icMqw mih jy mrY] srp join;<br />

vil vil AauqrY] Anuswr“mYN mr ky s`p bixAw[ myry cyly kIVy bx ky, myrw mws<br />

Kwx l`gy, ikauNik mYN ien@W nwl CL krky ien@W dy pdwrQ Cky sn[ hy siqgurU<br />

siqgurU; siqguru guibMd jIau] !hux AwpjI ny AiqAMq hI ikRpw krky, swcw<br />

swihbu, sd imhrvwx] bMDu pwieAw myrY siqguir pUrY ; hoeI srb kilAwx]<br />

Anuswr prmpiv`qR gurbwxI suxw ky, dwsn dws gRIb dI kilAwx kIqI hY[ Awp<br />

jI, dl BMjn guru sUrmw; vf joDw bhu praupkwrI[ hoN jI[ ”vwihgurU gurU pRmysr<br />

jI ny AnMq kIiVAW dI BI kilAwx kIqI[ XQw:- gurmuiK koit auDwrdw BweI; dy<br />

nwvY eyk kxI] ijMd jwn qoN ipAwry pRymI is`KW nUM SuB s`cI su`cI au~cI is`iKAw<br />

b^SI, ik jo Bjn ismrn krky, jIvx au~cw mn nIvW nhIN krdy, sgoN v`fypuxy dw<br />

mwn krdy hn, aun@W dI ieho ijhI hI mMdI hwlq huMdI hY[ hux ie`Qy prmpUjnIk<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

870<br />

q`qkrw


prmpiv`qR AsQwn, gurduAwrw sRI kilAwxsr swihb jI suMdr drSn b^S rhy hn[<br />

prmpUjnIk DMn pUrn siqgurU mh`ly pihly jI dI iknkw mwqR SuB s`cI mihmw<br />

inRivkwrqw’qy swKI:- AwpjI ny gurmuKI il`pI rcI, gurmuKI’c AkwlI gurbwxI jI<br />

aucwry, klj`ug’c AMimRq kQw kIrqn krky sqju`g vrqw idqw[ Awp jI ny Awpxy<br />

ipAwirAW nUM ivsmwd Amolk suMdr mnohr drSn b^Sy[ pUrn pyRm ikRpw sihq FL<br />

ky, nwnk ndrI; ndir inhwl] dI prmpiv`qR ingHw nwl q`k ky, ivkwr myt ky pUrn<br />

bRhmigAwn b^iSAw, cOhW ju`gW dy ivCuVy srwpy klMkI jIAW nUM b^Sx l`igAW dyrI<br />

nhIN lweI, Awp jI ny AMimRq rUp kIrqn krky, kauVy rITy im`Ty kIqy[ swc nwm kI<br />

AMimRq vrKw] krky kOfw rw^S s`jx T`g dyvlUq lwjvrd Awid jo DrqI’qy jIAW dI<br />

r`q lhU pIxy zwlm rw^S sn, pUrn sMq bxw idqy, klju`g’c inrml is`KI Drm<br />

clwieAw[ XQw:- mwirAw iskw jgiqR ivic; nwnk inrml pMQ clwieAw[ cOhW<br />

c`kW dw auDwr kIqw[ XQw:- bwby qwry cwir cik; nau KMif ipRQmI scw FoAw])<br />

kiljugu.bwby qwirAw, siqnwmu piV mMqRü suxwieAw[ kil qwrix; guru nwnk<br />

AwieAw]<br />

101.dUjI swKI inrivkwr vwihgurU mh`ly pihly jI kI:- twpU sMglwdIp dy rwjy<br />

iSvnwB jI dI rwjDwnI sqwv`d Sihr sI[ DMn vwihgurU mh`ly pihly jI dy Gxy<br />

ipAwry crn-kmlW dy kIVy, gurmuiK snmuK syvk BweI mnsuK jI vpwr krn leI<br />

ie`Qy phuMcy, rwjy nUM gurU pRmysr jI dy s`cy im`Ty crn-kmlW dw pyRm lw idqw, rwjy jI<br />

ny ien@W nMU ikhw, “dwsn dws gurU pRmysr jI dI Koj krky, drsn ipAwsI idnsu<br />

rwiq; icqvau Anidnu nIq] Anuswr suMdr s`cy drSn krny cwhuMdw hY[ vfY Bwig;<br />

Byty gurdyvw] koit prwD imty; hir syvw] Anuswr drSn hox, SuB s`cI syvw krky<br />

Awpxy gunwh b^Sw ky ^uSIAW pRwpq krW[ ”gurmuiK snmuK mnsuK SwhUkwr jI ny<br />

ikhw, “hy rwjn jI!DMn vwihgurU mh`lw pihlw jI inrgun bRhm jI dy srgun srUp<br />

pUrn gurU Avqwr inRivkwr inrhMkwr hn[ Awpxy inrgun srUp’c swrIAW GtW hr<br />

pRwxI dy AMdr bwhr AsMK nUr pRkwS hI pRkwS, ivAwpk pRkwSk ho rhy hn[ XQw:-<br />

jil Qil mhIAil pUirAw; suAwmI isrjnhwru] Aink BWiq hoie psirAw; nwnk<br />

eykMkwru]) sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf prqwpu])<br />

nwnk; dunIAw kYsI hoeI] swlku imqu; n rihE koeI] Anuswr klju`g’c<br />

igAwnvwn im`qR koeI BI nhIN irhw, kl.ivkwrW dI A`g dw smuMdR hY[ XQw:- Agin<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

871<br />

q`qkrw


swgr; bUfq sMswrw] nwnk.bwh pkir; siqguir insqwrw] ies’c vwihgurU<br />

siqgurU swihb jI pUrn gurU hn, jo mhwn ikRpw krky ivkwr myt ky, AMimRq dI<br />

Amolk s`cI vrKw krky, gurU pRymw-BgqI sihq inrgun srgun dI eykqw b^Sdy<br />

hn[ hy rwjn!Awp jI inAWkwrI rwj krky, AwpxI pRjw nUM suK dyvo, Awp<br />

vwihgurU 3 jpo, pRjw nUM jpwau[ lK KusIAw pwiqswhIAw; jy siqguru ndir kryie]<br />

Anuswr gurU pRmysr jI qoN ^uSIAW dIAW l`KW pwiqSwhIAW pwau[ myrw; AMqrjwmI<br />

hir rwieAw] gurU pRmysr jI, Awp jI dy idl dI jwx ky, pyRmw-BgqI gRIbI srb`q<br />

dy Bly dI syvw’qy pRsMn ho ky , Aink rUp iKn mwih; kudriq Dwrdw] Anuswr Awp<br />

jI nUM Aks mwqR pRgt ho ky, ie`Qy hI nUrwnI drSn b^S ky inhwl krngy[ ”<br />

dMBIAW pKMfIAW nUM pqw l`g igAw ik rwjw BoLy Bwv’c, DMn siqgurU swihb<br />

jI’qy Amol Aqol bysumwr AQwh SrDw krdw hY[ ies leI siqgurU swihb jI dw<br />

nwm rKw ky, rwjy jI pws jwx l`gy[ rwjw bhuqy pRym nwl Dn pdwrQ krky syvw<br />

krdw krwauNdw, pr SWqI n Awaux qoN ien@W dI prK krn l`g igAw[ pdwrQ<br />

ivSy ivkwr’c sB fol jWdy[ lgI lwig; sMq sMgwrw] Anuswr gurmuiK rwjy jI nUM<br />

AYsI pRym lgn l`gI, Awp jwp krdy, pRjw qoN krwauNdy[ pRIq vDdI 3 vD geI, mY<br />

nIry.Aink Bojn bhu ibMjn; iqn isau.idRsit n krY rucWgY] Anuswr bhuq hI G`t<br />

Ckdy, G`t sONdy qy bhuq hI G`t boldy, hMkwr ivkwr vifAweI iqAwg ky hr smyN<br />

drSnW dI qIbr ie`Cw krky vYrwg krdy rihMdy[ XQw:- sgl Bvn ky nwiekw;<br />

ieku iCnu drsu idKwie jI]) hau.rih n skw, ibnu dyKy pRIqmw; mY nIru vhy vih<br />

clY jIau]) myrY min bYrwgu BieAw jIau; ikau dyKw pRB dwqy]) iek GVI idnsu<br />

mokau; bhuqu idhwry] mnu n rhY; kYsy imlau ipAwry]) iek GVI n imlqy; qw<br />

kiljugu hoqw] huix kid imlIAY; ipRA quDu BgvMqw] rom 2 dy ipAwr’c lIn hr<br />

vyly gurU 2 jpdy[ iDAwn itkwA ky ismrn kridAW iDAwn’c gurU pRmysr jI dy<br />

drSn cwhuMdy[ ien@W dy s`cy pRym ny, Ajpw jwp siq sMqoK Bwau-BgqI Awid SuB<br />

guxW dIAW AnqklW b^Sx vwly, gurU pRmysr jI dy mn nUM iK`c ilAw[ XQw:- qU<br />

Bgqw kY vis; Bgqw qwxu qyrw])<br />

KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu; scy myry ipAwirAw]<br />

Anuswr AnMq bRhmMf dy auDwrnhwr krqy vwihgurU pUrn inrMkwr, pRIqm; pyRm<br />

Bgiq ky dwqyÒ Awpxy ipAwry syvk BweI bwly, mrdwny swihb jI smyq, sqwv`d<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

872<br />

q`qkrw


Sihr ivKy phuMcy[ s`uky bwZ’c ijauN hI s`cy im`Ty ipAwry crnkml pwey, bwZ hrw<br />

Brw ho igAw[ XQw:- sUky; hry kIey iKn mwhy]) sUky kwst; hry clUl]) iKn<br />

mih; sUky kIny hirAw]) gur prswid prm pdu pwieAw; sUky kwst hirAw] bwZ<br />

dy hrw hox qoN, swrI rwjDwnI’c ^uSI dI lihr &Yl geI[ sB dy mn Acrj<br />

ivsmwd ho gey[ sB nUM bhuq hI ivsmwdqweI hoeI, ik swfy mnW nUM ieqnw suK<br />

ikauN ho irhw hY?mwlI ny cweIN 2 Aw ky, gurU pRmysr jI nUM rom 2 krky bwr 2<br />

nmskwr kIqI[ mwlI ny rwjy pws jw ky ieh ^uSI pRgt kIqI[ “sunhu<br />

1 BUpiq!bwq mm swcI] 16] au~qm sMq.eyk c`il AwXo[ sUky 2 aupbn. 3 pg jb<br />

pwXo[ hirAw hoiq.BXo 4 qqkwlw[ ijh ko drSn.kriq inhwlw[ dYÍ cyly hYN, qW ky<br />

sMgw[ clhu inkt.qihN Dwir 5 aumMgw[ ” 1 rwjw 2 bwZ 3 crn 4 CyqI 5 auqSwh[<br />

rwjy ny pRsMn ho ky vzIr prSurwm nUM ikhw, “prK kro!”vzIr ny jw ky,<br />

pdwrQ cmkIly bsqR sonw prmpiv`qR s`cy crn-kmlW’c r`K ky m`Qw tyikAw[ gurU<br />

pRmysr jI ny ivsmwd rMg’c AMimRq rUp kIrqn krky, swc nwm kI AMimRq vrKw]<br />

kIqI[ sB dy mn sRIr krqwr jI dy pRym’c FL gey[ vzIr nUM aupdyiSAw, “qwjI<br />

qurkI suienw rupw; kpV kyry Bwrw] iks hI nwil.n cly nwnk; JiV JiV pey<br />

gvwrw] kUjw myvw.mY sB ikCu cwiKAw; ieku AMimRqu nwmu qumwrw] Anuswr AYsy suMdr<br />

gihxy, ctkIly BtkIly bsqR, qLy pdwrQ Awid ivkwr rUp hn[ XQw:- bwbw;<br />

horu pYnxu KusI KuAwru] ijqu pYDY qnu pIVIAY; mn mih clih ivkwr]) bwbw; horu<br />

Kwxw KusI KuAwru] ijqu KwDY.qnu pIVIAY; mn mih clih ivkwr] ien@W nUM AMgIkwr<br />

krn vwly qpIAW dy qp, jqIAW dy jq tu`t jWdy hn[ XQw:- mwieAw hoeI<br />

nwgnI; jgiq rhI lptwie] ies kI syvw jo kry; iqs hI kau iPir Kwie] Dn nUM<br />

pkVn vwly koeI BI cMgw kMm nhIN krdy[ ies nUM pkV ky, iek`TI krI jWdy hn,<br />

ault ky mwieAw ien@W nUM PV lYNdI hY[ ies dy iDAwn krky jIv nUM s`p bxnw pYNdw<br />

hY[ XQw:- AMiq kwil jo lCmI ismrY; AYsI icMqw mih jy mrY] srp join; vil<br />

vil AauqrY] swaU bMdw kI qy sonw pYn@xw kI? ijhVy bnwautI sMq bx ky sonw<br />

pihndy hn, mwno zihrI s`p nUM h`Q pwauNdy hn[ Awpxy sRIr nUM ivSy A`g’c su`tdy<br />

hn qy siqsMgq jI dI nyk kmweI dI pRym Bytw nUM gurU syvw’c lw ky AMimRq bnwaux<br />

dI bjwey, lhU bxw ky pINdy qy lhU’c ieSnwn krdy hn[ sony cWdI nwl sRIr nUM<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

873<br />

q`qkrw


iSMgwrnw kUV hY[ XQw:- kUVu suienw kUVu rupw; kUVu pYn@xhwru] hy vzIr jI!ieh jo<br />

Awp jI pyRm Bytw lY ky Awey hoN, vwihgurU jI dy nwm’qy gRIbW nUM vMf dyvo[”<br />

s`icAwry vzIr ny rwjy pws jw ky ikhw, “hy ipAwry rwjn jI!dws smJdw<br />

hY, Awpxy swirAW dy bhuq hI au~qm Bwg hn[ pUrn ivAwpk ivsmwd krqwr jI<br />

gurU pRmysr jI dy srUp’c, Awp pRq`K drSn b^S ky inhwl kr rhy hn[<br />

prmpiv`qR gurbwxI kQw kIrqn sux ky sB dy mn ivsmwd iekwgR ho gey[ pRB myry<br />

Eie; bYrwgI iqAwgI] Anuswr gurUpRmysr jI ny Bytw nUM pRvwn nhIN kIqw[ AYsy<br />

Kwx pIx pYn@x qoN s^q mn@w kIqw hY[ XQw:- ‘au~qm sMq suSIl audwrw[ kCU n<br />

lyviq; pTÎo qumwrw[ ”<br />

Bulx AMdir sBu ko; ABulu gurU krqwru] jI nUM prKx leI, rwjy ny suMdrIAW<br />

ByjIAW[ pws Aw ky hwv Bwv krn l`gIAW, imT bolVw jI; hir sjxu suAwmI<br />

morw] hau sMmil QkI jI; Ehu.kdy n bolY kaurw] kauVw. boil n jwnY, pUrn<br />

BgvwnY; Aaugxu.ko n icqwry] piqq pwvnu hir ibrdu sdwey; ieku iqlu.nhI BMnY<br />

Gwly] Gt Gt vwsI, srb invwsI; nyrY hI qy nyrw] nwnk dwsu.sdw srxwgiq;<br />

hir AMimRq sjxu myrw] Anuswr ivsmwd im`T bolVy vwihgurU ivsmwd bRhm hir<br />

sjn suAwmI jI ny, swvDwn eykwgr cIq] inrgun srgun jI dI eykqw’c lIx,<br />

pUrn ivsmwdqweI sihq ies gursbd dw kIrqn kIqw[ ijs’c vwihgurU jI dI<br />

pRwpqI dy ivsmwd SuB guxW dw kQn hY:- siqgur pRswid] Awsw Gru 6 mhlw<br />

1] mnu moqI jy ghxw hovY; pauxu hovY sUq DwrI] iKmw sIgwru.kwmix qin pihrY;<br />

rwvY lwl ipAwrI] 1] lwl bhu guix; kwmix mohI] qyry gux; hoih n AvrI] 1]<br />

rhwau] hir hir hwru.kMiT ly pihrY; dwmodru dMqu lyeI] kr kir krqw.kMgn<br />

pihrY; ien ibiD icqu DryeI] 2] mDusUdnu kr muMdrI pihrY; prmysru ptu lyeI]<br />

DIrju DVI bMDwvY kwmix; sRI rMgu surmw dyeI] 3] mn mMdir jy dIpku jwly;<br />

kwieAw syj kryeI] igAwn rwau jb syjY AwvY; q nwnk Bogu kryeI] 4]<br />

ivsmwd pRym meI Bwv ArQ:- hy(lwl) ipAwry vwihgurU jI!dwsn dwsI Awp<br />

jI dI kwmx, Awp jI dy AnMq AsMK iKmw DIrj sihnSIlqw gRIbI Awid AnMq<br />

AsMK SuB guxW’qy mohI geI hY[ ieh gux hor iksy’c nhIN ho skdy[ pRwpqI leI<br />

SuB guxW dy SuB sIgwr &urmw rhy hn[ ijvyN iesqRI moqI pihndI hY[ iqvyN (moqI)<br />

pRkwS srUp hr smyN Ajpw jwp kr rhy srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

874<br />

q`qkrw


jI Awpxy mn AMdr A`Ty pihr iDAwn’c(ghxw) gRihx krny hI moqIcUr gihxw<br />

hovy[ ijvyN pqI dI pRsMnqw leI hvw nUM sugMDq krdI hY[ iqvyN mhwqmw rUpI sKI,<br />

pqI pRmwqmw jI dI prm pRsMnqw leI, Bwxw mMnx, srb kI ryx bxn, qn mn<br />

isr gurU jI nUM Awp Arpx qy hornW nUM Arpx dI pRyrnw dyx Awid Anyk SuB guxW<br />

dI jo(sUq) mrXwdw DwrnI hY, ieh pOx nUM sugMDq kry qy iKmw rUpI sIgwr pihry qW<br />

ipAwry pqI dy AnMd nUM mwxdI hY [ hir 2 jpx rUpI hwr(kMiT) gL’c pYn@xw kry[<br />

(dwmodru) vwihgurU 3 jI jpx rUp(dMqu) dMdwsw mLy[ krqw 3 jpx rUp kM|x<br />

pihry[ (mDusUdnu) vwihgurU 3 jpx rUp suMdr muMdrI pihny[ pRmysr 3 jpx<br />

rUp(ptu) rySm pihry[ DIrj rUpI(DVI) mIfIAW guMdwauxw kry[ (sRI) SRomxI<br />

vwihgurU jI dw(rMgu) pRym rUpI surmW Awpxy bYrwg ibbyk rUpI nyqRW’c pwvy [ mn<br />

rUpI mMdr’c gursbd rUpI dIpk jgwvy, pUrn SrDw pRym sihq AwpxI bu`DI nUM syjw<br />

bxwvy qW AsMK pRkwS srUp rwijAW dy rwjy vwihgurU jI Aw ky, inrgun srgun dI<br />

eykqw b^S ky, Awpxy’c AByd krn rUpI AnMd b^Sdy hn[ ies qoN A`gy koit<br />

bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] jI ny ieh AstpdI vwihgurU<br />

jI’c lIx ho ky snmuK gweI:- bsMqu mhlw 1 AstpdIAw Gru 1 duqukIAw;<br />

siqgur pRswid] jgu kaUAw; nwmu nhI cIiq] nwmu ibswir; igrY dyKu BIiq]<br />

mnUAw folY; cIiq AnIiq] jg isau qUtI; JUT prIiq] 1] kwmu k®oDu; ibKu bjru<br />

Bwru] nwm ibnw; kYsy gun cwru] 1] rhwau] Gru bwlU kw; GUmn Gyir] brKis<br />

bwxI; budbudw hyir] mwqR bUMd qy; Dir cku Pyir] srb joiq; nwmY kI cyir] 2]<br />

srb aupwie; gurU isir moru] Bgiq krau; pg lwgau qor] nwim rqo; cwhau quJ<br />

Eru] nwmu durwie clY; so coru] 3] piq KoeI; ibKu AMcil pwie] swc nwim rqo;<br />

piq isau Gir jwie] jo ikCu kIn@is; pRBu rjwie] BY mwnY; inrBau myrI mwie]<br />

4] kwmin cwhY; suMdir Bogu] pwn PUl; mITy rs rog] KIlY ibgsY; qyqo sog] pRB<br />

srxwgiq; kIn@is hog] 5] kwpVu pihris; AiDku sIgwru] mwtI PUlI; rUpu<br />

ibkwru] Awsw mnsw; bWDo bwru] nwm ibnw; sUnw Gru bwru] 6] gwChu puqRI; rwj<br />

kuAwir] nwmu Bxhu; scu doqu svwir] ipRau syvhu; pRB pRym ADwir] gursbdI; ibKu<br />

iqAws invwir] 7] mohin moih lIAw; mnu moih] gur kY sbid; pCwnw qoih]<br />

nwnk.TwFy cwhih; pRBU duAwir] qyry nwim sMqoKy; ikrpw Dwir] 8] AMimRq rUp<br />

kIrqn duAwrw, mnW nUM FwL ky, ies AstpdI dy ArQ suxwey[ “hy myrIE<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

875<br />

q`qkrw


sp`uqRIE!jykr jIv nwm nhIN jpdw, kW vWg AMdroN bwhroN mhW pwpW krky kwLw<br />

hY[ prweI inMdw rUp ibstw KWdw hY[ vwihgurU jI nUM Bulw ky ivSy rUpI ibstw dy<br />

cogy’qy if`g pYNdw hY[ hr vyly kwm kRoD dI zihr dw isr’qy b`jr v`jdw hY[ Awpxy<br />

p`ly’c iviSAW nUM iekqR krky, iezq gvw lYNdw hY[ ijqnw BI ivSy ivkwrW’c<br />

h`sdw Kyldw hY, iqqnw hI rog sog jMmx mrn jmW, cOrwsI dy gyVy dy kSt hI<br />

kSt Bogdw hY[ ien@W kStW qoN bcx leI gurU pRmysr jI dI Srn pY ky, bMdgI syvw<br />

praupkwr krky inhwl hovo[ s`cw nwm jpx jpwaux rUp SuB(doqu) iSMgwr<br />

(svwir) svwrnw kro[ pwiqSwhW dy pwiqSwh Akwl purKu vwihgurU jI dy s`cy nwm<br />

nUM jp jpw ky, rwjwn rwj] vwihgurU jI dIAW sp`uqRIAW bxo[ siq sMqoK dieAw<br />

Drm vIcwr, inmrqw sihnSIlqw iekwgRqw Awid SuB guxW sihq, ivAwpk bRhm<br />

jI’c lInqw pw ky inhwl hovo[ ”ieh sux ky AYsIAW ivsmwd inhwl 3 hoeIAW,<br />

ijvyN jnmW 2 dy Bu`Ky kMgwl mMgqy nUM l`KW ^uSIAW dIAW pwiqSwhIAW pRwpq ho jwx[<br />

XQw:- lK KusIAw pwiqswhIAw; jy siqguru ndir kryie] inmK eyk.hir nwmu<br />

dyie; myrw mnu qnu sIqlu hoie] sB suMdrIAW ny rom 2 krky fMfauq kIqI[ gurU<br />

pRmysr jI dI pRymw-BgqI is`KI kmwaux dw prn kIqw[<br />

pRDwn suMdrI ny rwjy nUM ikhw, “hy rwjn!jo pihlW DMn siqgurU swihb jI dw<br />

prmpiv`qR SuB s`cw nwm rKvw ky Awey sn, auh k`cy sn[ pr ien@W dy pws jw ky,<br />

ivsmwd drSn krky, AMimRq rUp kIrqn, SuB is`iKAw SuB ivcwr sux ky, mn nUM<br />

pUrn SWqI AweI hY[ ijau mhw auidAwn mih; mwrgu pwvY] iqau swDU sMig imil;<br />

joiq pRgtwvY] Anuswr swnUM pqw l`igAw ik swfy jIvn kukrmW rogW krky gLy<br />

hn[ gurU ipqw jI dy suMdr inRivkwr drSn, ipqw smwn jwpx l`gy[ ivSy ibstw<br />

vWg, pRqIq hox l`gy[ prmpUjnIk gurU ipqw jI ny swnUM spu`qRIAW kih ky, mMd<br />

krm ibBcwr hMkwr iqAwgx dw SuB s`cw aupdyS b^iSAw[ hux qoN pihlW n qW<br />

AYsy krqw Akwl purK jI rUp sMq dyKy sn, nw hI ieqny ivsmwd im`Ty bol suxy<br />

sn[ ”ieh sux ky rwjy dw mn qn SWq ivsmwd iekwgR pRsMn gd 2 ho igAw[<br />

idl’c ivcwirAw TIk, prmpUjnIk pUrn Akwl siqgurU swihb jI sB qoN v`fy<br />

pUrn inrMkwr hI hn[ XQw:- igAwnu iDAwnu ikCu krmu n jwxw; swr n jwxw<br />

qyrI] sB qy vfw siqguru nwnku; ijin.kl rwKI myrI] so pUry siqgurU swihb jI<br />

dw inRivkwr ivsmwd iqAwg vYrwg js sux ky, rwjw ivsmwd ho igAw[ DMn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

876<br />

q`qkrw


vwihgurU siqgurU swihb dsy pwiqswh jI, sRI gurU gRMQ swihb jI mhwrwj pUry gurU<br />

jI hn[<br />

k`cy dMBIAW qoN bcx leI is`iKAw:- ijmINdwr bYlW dIAW pUCW mroV ky,<br />

^Uh’coN bokw bwhr Awaux qoN, “Aw igAw bylI rwm!”kihMdy suxy, qW BjnwnMdI<br />

mhWpurS gurmuiK ipAwry dwdU jI ny ikhw, “dwdU dunIAW bwvrI; khy cwm ko rwm[<br />

pUC mroVyN bYl kI; kwFyN Apxw kwm[ ”hy BweI!dunIAW (bwvrI) kmLI hY, Awpxy<br />

h`f(cwm) cMm nUM rwm kihMdy hn[ sx topI sx k`pVIN; ju`qy sxy ^udw[ Awpxy h`f<br />

cMm nUM rwm ^udw kihx vwly, bYl dI pUC mroVn vWg, BoLy bMidAW dI ibRqI rUp<br />

pUC, Akwl srUp siqgurU gMRQ swihb mhwrwj jI qoN qoVn rUp (mroVyN) mroV ky,<br />

aun@W dw Dn pdwrQ lu`t ky, Awpxw kMm k`Fdy hn[ AYsy pKMfI nIc CL krn vwlyy,<br />

Awpxy Awp nUM gurU khwaux vwly n Awp mukq huMdy hn, n hI aun@W nwl kusMg krn<br />

vwly mukq huMdy hn[ XQw:- kwcy gur qy; mukiq n hUAw]) kbIr.mwie mUMfau iqh<br />

gurU kI; jw qy.Brmu n jwie] Awp fuby.chu byd mih; cyly dIey bhwie] 104]) gurU<br />

ijnw kw AMDulw; isK BI AMDy krm kryin] }pRym ibnY:- BwvyN mhWpurS dwdU jI ny<br />

rwm sux ky, pKMfIAW qoN bcx bwry, bcn &urmwey[ suB is`iKAw lY ky dMBIAW qoN<br />

bco hornW nUM bcwau[ gurmiq Anuswr pRymI jn hr g`l’c hr smyN Avwz mwridAW<br />

BI, vwihgurU kih ky mwrdy hn[ sB qoN cMgI Awdq hY jI[<br />

pUry gur kw; suin aupdysu] DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU prmpUjnIk,<br />

koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] pRiqpwlY inq swir smwlY;<br />

ieku gunu nhI mUriK jwqw ry] ShIdW dy isrqwj, s`cy siqgurU sRI gurU Arjn dyv<br />

swihb jI hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, hux q`qw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB<br />

s`cy sIs’qy puAw rhy hn, hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[ bwxI<br />

gurU.gurU hY bwxI; ivic bwxI AMimRqu swry] gurubwxI khY.syvku jnu mwnY ; prqiK gurU<br />

insqwry] Anuswr Awp jI swry sMswr nUM gurbwxI bKS ky, Awpxy Awp nUM m`Qw<br />

tykx bwry nhIN kih rhy, blik prmpiv`qR prmpUjnIk inrMkwr srUp gurbwxI gurU<br />

jI nUM m`Qw tykx, pUjx iDAwaux leI &urmw rhy hn, dunIAW’qy hor iksy BI<br />

mhWpurS ny, AYsI ivsmwd Amolk dwq nhIN b^SI[<br />

kuil soFI gur rwmdws qnu; Drm Dujw.Arjunu hir Bgqw] 6]) pRIqm; pyRm<br />

Bgiq ky dwqyÒ) hmro krqw; rwmu snyhI]) Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

877<br />

q`qkrw


ihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]) ijin pMc<br />

mwir.ibdwr gudwry; so pUrw.ieh klI ry] Anuswr pMjW ivkwrW nUM ij`qx vwly,<br />

Awpxy pyRmIAW dy ivkwr mytx nUM smR`Q, ijn@W dy prmpiv`qR s`cy inrml gurbwxI<br />

duAwrw, pyRmI ivsmwd ivAwpk Ajpw jwp bRhm jI’c lIx, hr smyN AMimRq<br />

bRhmwnMd rs Ckdy qy A`gy pRymIAW nUM CkwauNdy rihMdy hn[ AYsw dwqw; siqguru<br />

khIAY] Anuswr ivsmwd dwqy; srb klw smrQ] vwihgurU mh`lw pMjvW siqgurU<br />

gRMQ swihb jI Awip kmwau; Avrw aupdys] rwm nwm ihrdY prvys] 3] Anuswr<br />

Awp kmw ky, pyRmw-BgqI dI jwc isKwaux leI Awpxy mn nUM, SuB s`cw aupdys<br />

&urmw rhy hn:- pUry gur kw; suin aupdysu]) mn ipAwirAw jIau imqRw;) Acl<br />

mUriq AnBau pRkws; Aimqoj kih`jY] vwihgurU srUp Ajpw jwp dy dwqy inrivkwr<br />

inrMkwr srb ivAwpI ivsmwd AsMK pRkwS srUp hr smyN Awpxw jwp Awp kr<br />

rhy Ajpw jwp pUrn bRhm jI’c lIx, pMjW ivkwrW nUM ij`q ky Awpxy sIs srbMs<br />

sB ku`J srb`q dy Bly leI kuurbwn krn vwly pUry gur jI(kw) dw prmpiv`qR SuB<br />

s`cw(aupdysu) gurbwxI gurmiq rihq mrXwdw koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir<br />

gux suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr koRVW kMnW duAwrw, pUrn pyRm SrDw ivSvwS<br />

idRVqw sihq hr smyN(suin) sunxw kr[<br />

pwrbRhmu; inkit kir pyKu]) mn ipAwirAw jIau imqRw; !(pwrbRhmu)<br />

prmpUjnIk srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] AsMK nUr hI nUr, pUrn<br />

AnMd srUp hr smyN Awpxw jwp kr rhy srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp<br />

vwihgurU jI dy srgun srUp, gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw]<br />

DMn siqgurU swihbwn jI, inrgun pRkwS srUp bRhm jI nUM.nwnk; gur pUry<br />

nmskwr] 1]) inmK inmK; Twkur nmskwrY] Anuswr inmK 2 rom 2 krky<br />

nmskwr krky, (inkit) nyVy(kir) krky(pyKu) dyKxw kr!XQw:- sdw inkit;<br />

inkit hir jwnu] so dwsu; drgh prvwnu]) sd hI inkit. jwnau pRB suAwmI;<br />

sgl ryx hoie rhIAY] swDU sMgiq hoie prwpiq; qw pRBu Apunw lhIAY]<br />

swis swis; ismrhu goibMd]) mn ipAwirAw jIau imqRw!(goibMd) prmpUjnIk<br />

srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] AsMK nUr hI nUr pUrn AnMd srUp hr<br />

smyN Awpxw jwp kr rhy srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU gurdyv mwqw<br />

gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] jI dy srgun srUp, prm pUjnIk s`cy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

878<br />

q`qkrw


siqgurU swihbwn jI dy mhwn ivsmwd kOqk, (goibMd) vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY;<br />

iqsu jyvfu, Avru n koie] Anuswr gurbwxI dy SuB s`cy prmpiv`qR A`Kr 2 nUM, gurU<br />

Akwl purKu srUp inscy krky, (swis) suAws (swis) suAws Bwv hr smyN rom 2<br />

krky, nwnk; gur pUry nmskwr] 1]) inmK inmK; Twkur nmskwrY] Anuswr inmK<br />

2 rom 2 krky pUrn pyRm SrDw sihq, AnMq nmskwrW kridAW(ismrhu) Xwd<br />

kr!XQw:- ijh pRswid; quJu.ko n phUcY] mn swis swis; ismrhu pRB aUcy]) pRBu<br />

Apunw; swis swis smwrau] ieh miq; gur pRswid min Dwrau]) swis swis; pRBu<br />

mnih smwly] so Dnu sMchu; jo cwlY nwly]<br />

mn AMqr kI; auqrY icMd]) mn ipAwirAw jIau imqRw; !prmpiv`qR Amolk<br />

gurbwxI jI suAws 2 ismrny sunxy krky, pwrbRhm srUp gurU pRmysr jI nUM nyVy dyKxy<br />

krky, hy mn!(AMqr) AMdr(kI) dI(icMd) icMqw, (auqrY) au~qR, lih, imt jwvygI[<br />

XQw:- gurmuiK hir pRBu min vsY; qW sdw sdw suKu hoie] shsw.mUil n hoveI; sB<br />

icMqw ivchu jwie]) icMqw jwie; imtY AhMkwru] iqsu jn kau; koie n phucnhwru]<br />

Aws Ainq; iqAwghu qrMg]) mn ipAwirAw jIau imqRw; !nwsvMq sMswr’qy<br />

ijaux dI, J`UTI vifAweI rwj g`dI ivSy pdwrQ Awid dI(Ainq) nwsvMq Aws<br />

dI(qrMg) lihr, nwnk; gur pUry nmskwr] 1]) inmK inmK; Twkur nmskwrY]<br />

Anuswr inmK 2 rom 2 krky pUrn pyRm SrDw sihq, AnMq nmskwrW<br />

kridAW(iqAwghu) C`fxw kr[ XQw:- eyko sbdu vIcwrIAY; Avr iqAwgY Aws]<br />

nwnk.dyiK idKweIAY; hau sd bilhwrY jwsu] 4]) Avrn kI Awsw; ikCu nwhI] eykY<br />

Aws; Dro mn mwhI] Awn Aws; aupjq ikCu nwhI] 1 vw kI Aws; Dro mn mwhI]<br />

1 Akwl purKu jI)<br />

sMq jnw kI; DUir mn mMg] vwihgurU mh`lw pMjvW siqgurU gRMQ swihb jI, Awpxy<br />

mn nUM inmRqw gRIbI crn-DUV dI pRwpqI dw SuB s`cw aupdyS b^Sdy hn:- hy<br />

mn!ijn@W sMqW dy prmpiv`qR ivsmwd suMdr drSn krky, gurU pRymw-BgqI sihq,<br />

srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp inrgun srgun jI dI eykqw dw ivgws huMdw hY,<br />

ijn@W dy SuB s`cy im`Ty ipAwry crnkmlW duAwrw qrnw huMdw hY, ijn@W dw prmpiv`qR<br />

SuB s`cw aupdyS mn nUM QMm@x vwlw hY, iqn@W (jnw) ipAwry (sMq) siqgurU swihbwn<br />

jI(sMq) bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw])<br />

bRhmigAwnI; sgl kI rInw] Anuswr sB dI crn-DUV bxy, praupkwr dy auqSwh<br />

sihq, rom 2 krky gRIbI’c lIx, pUrn mhWpurS bwbw bu`Fw swihb Awid SWq Awqmw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

879<br />

q`qkrw


sMqW jI(kI) dI prmpiv`qR s`cI ielwhI nUrI crn (DUir) DUiV, nwnk; gur pUry<br />

nmskwr] 1]) inmK inmK; Twkur nmskwrY] Anuswr inmK 2 rom 2 krky,<br />

pUrn pyRm SrDw sihq, AnMq nmskwrW kridAW (mMg) mMgxw kr[ {jo Ajpw jwp<br />

pUrn bRhm jI dy pUrn pRkwS gur BgqI sihq, inrgun srgun swihb jI dI eykqw<br />

sihq, srb ivAwpI mhW ivsmwd AsMK gux bKSdI hY[ } XQw:- AMqrjwmI<br />

purK ibDwqy; srDw mn kI pUry] nwnk dwsu.iehY suKu mwgY; mokau.kir sMqn kI<br />

DUry]) sgl sMqn pih; vsqu iek mWgau] krau ibnMqI; mwnu iqAwgau] vwir<br />

vwir.jweI lK vrIAw; dyhu sMqn kI DUrw jIau]) dws qumwry kI.pwvau DUrw;<br />

msqik ly ly lwvau] mhw piqq qy.hoq punIqw; hir kIrqn gun gwvau]) jn<br />

nwnk kau.hir dieAwl hohu suAwmI; hir sMqn kI DUir kir hry]<br />

Awpu Coif; bynqI krhu] swD sMig; Agin swgru qrhu]) qij Awpu.ibnsI<br />

qwpu; ryx swDU QIau] Anuswr hy mn!(Awpu) hMkwr Coif ky, Agn swgr qrn leI,<br />

ieh bynMqI; suix pRB myry]) imst bcn bynqI krau; dIn kI inAweI] Anuswr<br />

pyRm bynqI(krhu) kr!pRym bynqI krky, (swD) sMqW dy sMig, vw phr mUrq pl.<br />

gwvq gwvq; goivMd goivMd vKwnI] Anuswr A`Ty pihr vwihgurU Bjn gwaux vwlI,<br />

suMdr s`cI swD sMig ’c iml ky, Awp ku`J n bx, hMsu hyqu loBu kopu ; cwry ndIAw<br />

Aig] pvih dJih.nwnkw; qrIAY krmI lig] Anuswr PYSn lw ky hMs vrgy sohxy<br />

bnx, kwm kRoD loB moh hMkwr eIrKw iqRSnw dYÍS ivkwr nrk dI Agin dy(swgru)<br />

smuMdR qoN gurpRswdI (qrhu) qrnw kr[ XQw:- Agin swgr; bUfq sMswrw]<br />

nwnk.bwh pkir; siqguir insqwrw]<br />

hir Dn ky; Bir lyhu BMfwr] nwnk; gur pUry nmskwr] 1] s`cy siqgurU sRI<br />

gurU nwnk dyv swihb gurqw ibrwjmwn siqgurU gRMQ swihb jI srb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd Awpxy mn nUM, prmpiv`qR SuB s`cw aupdyS &urmwauNdy hn:- hy mn!klju`gI<br />

jIAW nUM prmpiv`qR gurbwxI jI b^Sx, Awp au~bldI dyZ’c bYT ky, qyrw kIAw<br />

mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu; nwnku mWgY] pV@n, Bwxw mMnx kmwaux vwly,<br />

prmpUjnIk(pUry) pUrn gur pRmysr jI nUM, guru pUrw; nmskwry] pRiB; sBy kwj<br />

svwry]) nmskwr.qw kau lK bwr] Anuswr rom 2 krky nmskwr krky, (hir)<br />

prmpUjnIk srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] AsMK nUr hI nUr, pUrn<br />

AnMd srUp, hr smyN Awpxw jwp kr rhy, srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

880<br />

q`qkrw


vwihgurU gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] jI dy SuB s`cy nwm<br />

Dn(ky) dy BMfwr, Awpxy mn Aqyy rom 2’c Bir(lyhu) lYxw kr!] 1] XQw:- hir<br />

Dnu sMcIAY, BweI] ij hliq pliq; hir hoie sKweI] 1]) Agin n dhY; pvnu<br />

nhI mgnY; qskru. nyir n AwvY] rwm nwm Dnu.kir sMcaunI; so Dnu.kqhI n<br />

jwvY]) sMic hir Dnu.pUij siqguru; Coif sgl ivkwr] ijin.qUM swij svwirAw;<br />

hir ismir hoie auDwru] 1]<br />

Kym kusl; shj AwnMd] swD sMig; Bju prmwnMd] {hy, mn ipAwirAw jIau<br />

imqRw; !aupRokq jo Awp jI nUM prmpUjnIk pUry gurU pRmysr jI dI pyRmw-BgqI dw<br />

SuB s`cw AMimRq aupdyS, pUrn SrDw pyRm idRVqw sihq, rom 2 dy kMnwN nwl sunx,<br />

ivAwpk bRhm jI nUM nyVy qoN nyVy dyKx, suAws 2 ivsmwd prm ipAwry vwihgurU jI<br />

dw ismrn krn, nwsvMq ivkwrW pdwrQW dI Aws iqAwgx, prmpUjnIk sMq s`cy<br />

siqgurU swihbwn jI dI mhwn prmpiv`qR SuB s`cI crn-DUV bnx, hMkwr C`f ky<br />

im`Ty bcnW duAwrw, pyRm bynqI krky, swD sMgq jI duAwrw, sMswr Agin swgr<br />

ivSy AOguxW qoN qrn, hrI Dn dy BMfwry Brn, pUrn Akwl srUp pUry gurU jI nUM bwr<br />

bwr nmskwr krn nUM ikhw hY , aupRokq khy aupdyS nUM kmw ky , Awp jI nUM ieh srb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd Amr &l imlygw, ies nUM hr smyN Kw ky, sdw ijauxw kr[<br />

XQw:- naumI, nvY duAwr kau swiD] bhqI mnsw; rwKhu bWiD] loB moh sB;<br />

bIsir jwhu] jugu jugu jIvhu; Amr Pl Kwhu] 10] }hy mn ipAwirAw jIau<br />

imqRw!prmpUjnIk(swD) syRSt siqgurU swihbwn jI, swDsMig jI, gurmuiK gursyvk<br />

jI, Ajpw-jwp inrgun bRhm jI sMig iml ky, (prmwnMd) (prm+AnMd) (prm)<br />

v`fy AnMd srUp, inrguxu srguxu Awpy soeI] siqgurU gurU pRmysr jI nUM, rom 2 krky<br />

nmskwrW krky(Bju) jpxw ismrnw iDAwauxw kr, ijs krky srb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd (shj) bRhmigAwn, DIrj, SWqI, sMqoK, hrK sog qoN inrlyp shj<br />

AvsQw, prmpd (AwnMd) bRhmwnMd rs qy gurU pRymw-BgqI duAwrw, inrgun srgun<br />

dI eykqw sihq AibnwsI ivAwpk bRhm jI’c lInqw dy, srb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd Anqklwvwn (kusl) Awqm suK dI pRwpqI, pRwpq hoey suK dI vwihgurU jI<br />

v`loN(Kym) r`iKAw hovygI[ ijvyN Ajpw jwp pUrn vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dy au~bldI<br />

dyZ’c bYTx qoN, srb ivAwpI ivsmwd suK pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] dI<br />

r`iKAw hoeI[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

881<br />

q`qkrw


{r`iKAw bwry nmskwr sihq, srb ivAwpI ivsmwd pRymmeI SuB ivcwr:-<br />

mweIkroskop nwl idsx vwly AiqAMq sUCm qoN sUCm ikRm hn[ swfy AMdr byAMq<br />

ivroDI ikRm qy mMd vwSnwvW hn[ vwSnw Anuswr jIAW nUM jMmxw mrnw bixAW hI<br />

rihMdw hY[ BwvyN sur`iKAq pRbMD krny bhuq hI zrUrI hn, AwKr sRIr dw AMq ho hI<br />

jWdw hY[ sUKm ikRm Aks-mwqR hI mrdy jMmdy rihMdy hn[ gurU pRmysr jI dI<br />

r`iKAw qoN ibnw sRIr dI r`iKAw nhIN huMdI, ikauN jo sRIr nUM AOgux ivkwr rogW dy<br />

ikRm hr smyN AMdroN hI KWdy rihMdy hn[ gurU pRmysr jI ikRpw krky, Awpy lwieE;<br />

Apnw ipAwru] Anuswr Awpxw ipAwr Awp hI lwauNdy hn[ Awp jI Awp hI<br />

Awpxy pyRmI dy idl idmwZ rom 2’c, hr smyN gurbwxI Byjdy rihMdy hn, bRhmwnMd<br />

rs pRymI dy irdy’coN, muK’c hr smyN Byjdy rihMdy hn[ gurU pRmysr jI dy crn c`t<br />

ky, pRymI jI mhW ivsmwd AMimRq bRhmwnMd rs pINdy 2, swDsMgq jI duAwrw Amr<br />

ho jWdy hn[ XQw:- Amr Bey; Amrwpdu pwieAw] swDsMig; nwnk hir<br />

iDAwieAw] Awpxy pRymI jI dy rom rom’c vs ky , pRymI’qy Awey kStW nUM, Awpxy’qy<br />

Awp shwr lYNdy hn[ Awp hI Awpxy pRymI jI nUM, Awpxy srUp’c AYsI lIxqw<br />

b^Sdy hn, iPr aus nUM jUn’c nhIN Byjdy[ AYsI ivsmwd eykqw ABydqw rUp, (Kym)<br />

r`iKAw krdy hn[ XQw:- qqu bIcwru; khY jnu swcw] jnim mrY; so kwco kwcw])<br />

jim jim mrY; mrY iPir jMmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lMmY] Anuswr Anykw<br />

jUnW’c jIv nUM kSt hI kSt hn[ jykr keI vwrI r`iKAw BI ho jwvy qW BI,<br />

kStW dw AMq nhIN[ hr jUn’c kSt hI kSt hn[ so pUrn gurU jI, Awpxy ipAwry<br />

gursyvk jI nUM pUrn bRhm jI’c, sdw lIxqw b^S ky r`iKAw krdy hn[ XQw:-<br />

hir ky sMg; bsy hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin<br />

Jok] gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] vwihgurU mh`lw pMjvW jI<br />

au~bldI dyZ’c bYTx, q`qy ryqy’qy bYTx, q`qw ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy<br />

sIs’qy puAwaux, sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@n smyN, Awp Kym kusl shj<br />

AwnMd] nUM pRwpq hn[ hux gurqw ibrwjmwn ho ky, Awpxy AnMq sMqW is`KW nUM, ieh<br />

prm au~cI su`cI AvsQw b^S rhy hn, nmskwr jI[ }<br />

nrk invwir; auDwrhu jIau] gun goibMd; AMimRq rsu pIau] hy myry ipAwry im`qR<br />

mn!pr igRh ivkwrI rwjy ieMdR jI nUM kohV ho igAw[ bRhmw jI ny pMj muK lw ley[<br />

ivSnUM jI gMfkw ndI dy p`Qr bxy, ies leI pr igRh ivkwrI, JUT vYr inMdw cwh<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

882<br />

q`qkrw


kO&I Srwb mws PYSn, ieMidRAW dy sB suAwd nrk hY[ goibMd gun gw ky, (AMimRq)<br />

bRhmwnMd rsu pIau, pI ky, AYsI inriq.nrk invwrY; nwnk gurmuiK jwgY] Anuswr<br />

aupRokq nrk(invwir) inivrq krky, Awpxy(jIau) jIA nUM, cOrwsI dy gyVy, jMmx<br />

mrn dy kSt, ivkwrW AOguxW Drmrwj dy fMf qoN(auDwrhu) bcwA lY[ pMjW<br />

ipAwirAW duAwrw, sMpUrn pMj bwxIAW pV@ ky iqAwr kIqw , KMfy bwty dw AMimRq Ck<br />

ky, gurU jI, siqsMgq jI dI crn-DUV bx ky, gursMgq jI’c sdw rihMidAW, cwA<br />

nwl syvw kridAW(goibMd) koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry])<br />

pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm] Anuswr Akwl srUp gurU<br />

pRmysr jI dy, srb ivAwpI mhW ivsmwd Anqklwvwn nUr hI nUr, iKmw DIrj<br />

inrvYrqw sMqoK Drm sihnSIlqw pRym gRIbI Awid AnMq gun, gursbd kQw kIrqn<br />

duAwrw, jW imlq’c ibnw joVI vwjy dy gwau, gw 2 ky, gurqw ibrwjmwn gurU pRmysr<br />

jI dy b^Sy, bRhmwnMd AMimRq rsu(pIau) pIxw kro, gurU jI, Awp jI dy irdy’coN, muK<br />

’c sdw Byjxgy[ XQw:- AMqir KUhtw.AMimRiq BirAw; sbdy.kwiF pIAY pinhwrI])<br />

ibKY bnu PIkw, iqAwig rI sKIey; nwmu mhw rsu pIE] ibnu rs cwKy.buif geI<br />

sglI; suKI n hovq jIE] mwnu mhqu.n skiq hI kweI; swDw dwsI QIE]) keI<br />

koit; nwm rsu pIvih] Amr Bey; sd sd hI jIvih]) pI AMimRqu.AwGwinAw;<br />

guir.Amr krwieAw] 2] so jwnY ijin cwiKAw; hir nwmu Amolw] kImiq.khI n<br />

jweIAY; ikAw kih muiK bolw]) AMimRqu pIvhu sdw icru jIvhu; hir ismrq And<br />

AnMqw] rMg qmwsw pUrn Awsw; kbih n ibAwpY icMqw]<br />

iciq icqvhu; nwrwiex eyk] eyk rUp; jw ky rMg Anyk]) hMau siqgur Apuxy<br />

kMau.sdw nmskwrI; Anuswr vwihgurU mh`lw pMjvW jI, vwihgurU mh`ly pihly jI nUM,<br />

rom 2 inmK 2 nmskwrW kridAW, gurU pRymw-BgqI sihq, Ajpw jwp inrgun<br />

srgun jI dI eykqw &urmw rhy hn:- hy mn ipAwirAw jIau imqRw!(eyk) ie`k<br />

AdÍYq rUp srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp inrgun srb klw BrpUr pRB;<br />

ibrQw jwnnhwr] pUrn bRhm jI, jo hux AMqir bsy; bwhir BI EhI] Anuswr sB<br />

dy AMdr bwhr Awpxw jwp Awp kr rhy hn[ XQw:- srgun inrgun inrMkwr; suMn<br />

smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir jwip] 1] (jw) ijn@W(ky) dy hr<br />

smyN auqpqI pwlxw lYAqw kridAW, inrlypqw dy Anyk rMg hn[ XQw:- Aink<br />

rMg jw ky; gny n jwih] sog hrK duhhU mih nwih] 2]) Epiq prlau; iKn mih<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

883<br />

q`qkrw


krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) AYsy(eyk) ie`k AdÍYq bRhm jI dy srgun<br />

srUp(nwrwiex) vwihgurU mh`ly pihly jI nUM, Awpxy iciq AMdr(icqvhu) icqvxw<br />

kr[<br />

gopwl dwmodr; dIn dieAwl] duK BMjn; pUrn ikrpwl] (dwmodr) inrguxu<br />

srguxu; Awpy soeI] prmpUjnIk srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] AsMK<br />

nUr hI nUr, pUrn AnMd srUp, sB dy AMdr bwhr hr smyN Awpxw jwp kr rhy,<br />

srb ivAwpI mhW ivsmwd, Ajpw jwp vwihgurU gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv<br />

suAwmI prmysurw] (gopwl) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] Awpxy(dIn)<br />

gRIb syvk’qy imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau;<br />

dyie dwnu]) sB aUpir; hovq ikrpwl] Anuswr(dieAwl) myhrvwn pUrn ikrpwl<br />

ho ky, aus dy jMmx mrn AOguxW ivkwrW niSAW cwh kOPI jmW jUnW dy swry<br />

duK(BMjn) BMnx vwly hn[ XQw:- iklivK kwtx.BY hrx; suK swgr hir rwie]<br />

dIn dieAwl duK BMjno; nwnk nIq iDAwie]) suK dwqw, duK BMjnhwrw] Awpy<br />

bKis.kry jIA swrw] Apny kIqy no Awip pRiqpwly; pie pYrI. iqsih mnweI<br />

jIau] 2]) dIn dieAwl pUrn duK BMjn; qum ibnu.Et n kweI] kwiF lyhu sMswr<br />

swgr mih; nwnk pRB srxweI])<br />

ismir ismir nwmu; bwrM bwr] nwnk jIA kw; iehY ADwr] 2]) koit bRhmMf<br />

ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] s`cy siqgurU nwnk dyv swihb mh`lw<br />

pMjvW jI au~bldI dyZ’c bYT ky &urmw rhy hn:- hy mn ipAwirAw jIau<br />

imqRw!(bwrM) iPr(bwr) iPr vw Awpxw Awp gurU jI qoN bwr 2(bwrM) kurbwn<br />

krky[ vw hryk (bwrM) idn(bwr) idn’c, vw ijhVy pyRmIN gurU jI qoN(bwrM) kurbwn<br />

jWdy hn, aun@W qoN Awpxy Awp nUM(bwr) kurbwn krky, vw (bwrM) ieMdRIAW nUM iviSAW<br />

v`loN(bwr) vrj ky, DMn siqgurU gRMQ swihb jI dy(bwrM) dr’qy(bwr) jl Fo 2 ky,<br />

vw (bwrM) rom(bwr) rom krky, gopwl dwmodr; dIn dieAwl] duK BMjn pUrn<br />

ikrpwl] jI dy prm pivqR SuB s`cy(nwmu) Ajpw jwp vwihgurU inrguxu srguxu;<br />

Awpy soeI] s`cy siqgurU gRMQ swihb jI dy A`Kr 2 nUM, vwihgurU gurU inscw krky,<br />

mn bwxI rom 2 duAwrw swvDwn eykwgr cIq] ho ky(ismir) Xwd kr, zrUr br<br />

zrUr hI(ismir) Xwd kr, Bwv kdy BI n Bu`l[ ivsrn nUM mrnw smJ[ XQw:-<br />

AwKw jIvw; ivsrY mir jwau] AwKix AauKw; swcw nwau]) mrxM; ibsrxM goibMdh]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

884<br />

q`qkrw


jIvxM; hir nwm D´wvxh] hy mn ipAwirAw jIau imqRw!(iehY) ieho hI Awp jI dy<br />

jIA(kw) dw(ADwr) Awsrw, iqRpqI hY[ vw ismir ismir nwmu; bwrM bwr] bwrM bwr<br />

vwihgurU ismrn jI, ivSy ivkwrW AOguxW lok pRlok dy kStW qoN jIA kw(ADwr)<br />

Cutkwr krwaux vwly hn] 2] XQw:- ijh mwrg ky; gny jwih n kosw] hir kw<br />

nwmu; aUhw sMig qosw] ijh pYfY; mhw AMD gubwrw] hir kw nwmu; sMig aujIAwrw]<br />

auqm slok; swD ky bcn] AmulIk lwl; eyih rqn] {dy ArQW dI spStqw<br />

bwry srb ivAwpI ivsmwd pyRmmeI Amolk idRStWq:- prmpUjnIk vwihgurU gurU<br />

pRmysr jI dy au~qm bcn gurbwxIjI, slok CMq Awid suMdr kivqw’c hoxy krky, gurU<br />

pRmysr jI ny Awp AMimRq kIrqn krky, kauVy rITy im`Ty kIqy[ swc nwm kI AMimRq<br />

vrKw] krky, kOfy rw^S s`jx T`g dyvlUq lwjvrd Awid DrqI’qy jIAW dI r`q lhU<br />

pIxy zwlm rw^S sn, pUrn sMq bxw idqy[ prmpUjnIk ds siqgurU swihbwn jI ny<br />

gurbwxI, gurbwxI ArQ AQvw gurU mrXwdw is`iKAw rUp jo 2 BI bcn &urmwey, so<br />

sB srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp rUp auqm slok; swD ky bcn] AmulIk lwl;<br />

eyih rqn] hn[ ijn@W duAwrw jIAW dw sdw vwsqy Blw hoieAw, ho irhw hY, hovygw[<br />

ijvyN vwihgurU mh`ly pihly jI ny, prmpUjnIk s`cy siqgurU dUjy pwiqswh jI dy<br />

prmpUjnIk mwqw ipqw jI nUM srb ivsmwd SuB s`cy vr b^Sy, “Awp jI dy Gr<br />

Akwl purK jI dI gurqw dy mwlk, Akwl srUp gurmuiK suMdr sMq mhMq lwl jI<br />

pRgt hoxgy[ ” iqvyN prmpUjnIk s`cy siqgurU qIjy pwiqswh jI ny, Awpxy ipAwry<br />

doihqy mh`ly pMjvyN jI nUM, ieh Amolk lwl rqn SuB vr b^Sy, “pihlW gurqw Awp<br />

jI dy ipqw jI nUM imlygI, Pyr Awp jI nUM imlygI[ doihqw; bwxI kw boihQw[ ”iqvyN<br />

prmpUjnIk vwihgurU mh`ly pihly jI ny gurqwg`dI b^Sx smyN, iqMn pRkrmW krky<br />

m`Qw tyk ky SuB bcn &urmwey:- XQw:- AwigAw BeI Akwl kI; qbI clwXo pMQ]<br />

sB is`Kin ko hukm hY; gurU mwinE gRMQ]) ^wlsw myro; siqguru pUrw] ^wlsw myro;<br />

sÍjn sUrw] 7]) rihxI rhY soeI isK myrw[ Ehu Twkuru; mY aus kw cyrw[ hy pV@n<br />

vwly pRymI jI! Awp jI dy crn c`t ky AsMK bwr hr smyN rom 2 krky nmskwr[ ieh<br />

ArQ pV@Iey bwr bwr, A`gy pV@n dw krIey pRym pRcwr[ vwihgurU nwnk pwrbRhm gur<br />

krqwr] }<br />

auqm slok; swD ky bcn] (swD) prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU swihbwn<br />

jI(ky) dy (auqm) syRSt AtlwDw Amolk bcn, sB nUM vwihgurU jI dw(slok) js<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

885<br />

q`qkrw


^Sx vwly hn[ XQw:- doihqw; bwxI kw boihQw[ vw(swD) siqgurU gRMQ swihb jI<br />

kyy Amolk hIry rqn AtlwDy(bcn) gursbd, (auqm) syRSt slok dohry vwihgurU jI<br />

dw (slok) js hn[ ijn@W duAwrw prmpiv`qR kQw kIrqn gw 2 sux 2 ky AnMd<br />

mwxIdw hY[<br />

AmulIk lwl; eyih rqn] ieh jo auqm slok; swD ky bcn] hn, eyih hI<br />

(AmulIk) Amolk lwl rqn hn[ XQw:- rqn lwl; jw kw kCU n molu] Bry<br />

BMfwr; AKUt Aqol] ien@W’c gurU pRmysr jI dy s`cy crn-kmlW nwl, rMgW 2 dy<br />

ivsmwd pyRm sihq, jo gursbd hn, ieh pyRm rUpI lwl hn[ XQw:- AMdir scw<br />

nyhu; lwieAw pRIqm AwpxY] qnu mnu hoie inhwlu; jw guru dyKw swm@xy]) sBu idnsu<br />

rYix.dyKau guru Apunw; ivic AKI.gur pYr DrweI]) qU cau sjx mYifAw; fyeI issu<br />

auqwir] nYx mihMjy qrsdy; kid psI dIdwru] ien@W’c prmpUjnIk gurU pRmysr jI<br />

dy s`cy su`cy au~cy crn-kmlW dw pUrn vYrwg pYdw krn vwly rMgW 2 dy, jo gursbd<br />

jI hn, ieh vYrwg rUpI rqn hn[ XQw:- mY nIry.Aink Bojn bhu ibMjn; iqn<br />

isau.idRsit n krY rucWgY]) ijn srDw.rwm nwim lgI; iqn@ dUjY.icqu n lwieAw<br />

rwm] jy DrqI sB kMcnu kir dIjY; ibnu nwvY, Avru n BwieAw rwm]) ijih<br />

ibiKAw sglI qjI; lIE ByK bYrwg] khu nwnk sun ry mnw; iqh nr mwQY Bwg])<br />

hau.rih n skw, ibnu dyKy pRIqmw; mY nIru vhy vih clY jIau]<br />

sunq kmwvq; hoq auDwr] siqgurU swihbwn jI dy auqm slok; swD ky bcn]<br />

AmulIk lwl; eyih rqn] hIry jvwhrwq lwl au~qm Amolk SuB s`cy suMdr mnohr<br />

bcnW nUM, koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr<br />

rom 2 dy kMnW nwl pUrn SrDw isdk Brosy sihq, (sunq) suxidAW (kmwvq)<br />

kmwauNidAW, jmW jUnW AOguxW Srwb qMbwkU cwh kOPI bIAr qoN(auDwr)<br />

Cutkwrw(hoq) huMdw hY[ XQw:- Bgiq BMfwr; gurbwxI lwl] gwvq sunq; kmwvq<br />

inhwl]<br />

Awip qrY; lokh insqwr] prmpUjnIk gurbwxI.sunx kmwaux vwly, Awip<br />

(qrY) qrdy hn, lokh nUM(insqwr) qwrdy hn[ XQw:- mMnY; qrY qwry guru isK])<br />

gurmuiK; koit AsMK auDwry]) gurmuiK koit auDwrdw BweI; dy nwvY eyk kxI])<br />

bilhwrI iqnW gurisKwN; Awip qry.qwryin sirTw]<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

886<br />

q`qkrw


sPl jIvnu; sPlu qw kw sMgu] jw kY min; lwgw hir rMgu]) jw kau.hir rMgu<br />

lwgo iesu jug mih; so khIAq hY sUrw] Anuswr(jw) ijs gurmuiK mhWpurS(kY) dy<br />

min’c, (hir) vwihgurU jI dw rMgu, (rMgu) AnMd (rMgu) pRym lwgw hY, (qw) iqs<br />

gurmuiK ipAwry jI dw jIvnu, (sPlu) (s+Plu) bRhmigAwn rUpI Plu(s) sihq<br />

sPlu hY[ (qw) iqs gurmuiK sjn mIq ipAwry jI kw sMgu kIqw BI sPlu hY[<br />

XQw:- swD sMig; dusmn siB mIq] swDU kY sMig; mhw punIq]) koit ApRwD;<br />

swDsMig imtY] sMq ik®pw qy; jm qy CutY]<br />

jY jY sbdu; Anwhdu vwjY] suin suin And kry; pRBu gwjY] 1.gurqw ibrwjmwn<br />

siqgurU gRMQ swihb jI qoN gurbwxI gur pRymw-BgqI sihq inrgun srgun swihb jI<br />

dI eykqw, AMimRq rs bRhmwnMd Ajpw jwp, pRB kY ismrin; Anhd Junkwr])<br />

auqm slok; swD ky bcn] AmulIk lwl; eyih rqn] pRwpq krky, Awpxy mn bu`D<br />

ic`q ieMidRAW nUM (jY) &qyh krky, ivSy ivkwrW nUM jY krky, KMf bRhmMf nUM jY krky,<br />

Awpxy Awp nUM jxwauNdy nhIN, sgoN sB dI crn-DUV bx ky, ies ivsmwd<br />

AvsQw’c lIn rihMdy hn:- aun@W dy AMdr (Anwhdu) (Anw+hdu) hdu qoN (Anw)<br />

rihq, ie`k rs(sbdu) bRhm vwihgurU Ajpw jwp rUp, jY jY jYkwr vwjy (vwjY) v`jdy<br />

hn[ XQw:- Anhdu vwjY; shij suhylw] sbid Anµd kry sd kylw] shj guPw<br />

mih.qwVI lweI; Awsxu aUc svwirAw jIau]) EQY Anhd sbd.vjih idnu rwqI;<br />

gurmqI sbdu suxwvixAw] gurU pRmysr jI, aun@W dy mn ieMdRy, swry bRhmMf hI, aun@W<br />

dw jY jYkwr krdy hn[ XQw:- hir min qin; visAw soeI] jY jYkwru; kry sBu<br />

koeI] auh gurmuiK ipAwry Anhd sbd vwihgurU Ajpw jwp nUM, Awpxy AMdroN, pUrn<br />

SrDw ivSvwS pRym sihq, rom 2 dy kMnW duAwrw, suin suin ky, bRhmwnMd rs dw<br />

And mwnxw (kry) krdy hn[ ivsmwd bRhmwnMd rs AMimRq pINidAW 2 (pRBu)<br />

vwihgurU jI AMdroN hI, (gwjY) pRgt ho AwauNdy hn[ XQw:- goibdu gwjY; sbdu bwjY]<br />

Awnd rUpI; myro rwmeIAw] 1]<br />

vw gurmuiK; roim roim hir iDAwvY] Anuswr gurU ipAwry gurmuKW dy rom 2’coN,<br />

jY jY sbdu vwihgurU 3(Anwhdu) h`d qoN rihq Anhd Junkwr(vwjY) v`jdy hn[ aun@W<br />

dy AMdroN (pRBu) vwihgurU jI(gwjY) pRgt ho ky, aun@W qoN rom 2 dy pRym nwl, Ajpw<br />

jwp suin suin ky, And mwnxw(kry) krdy hn[ XQw:- dir vwjih; Anhq vwjy<br />

rwm] Git Git hir goibMdu gwjy rwm] goivd gwjy sdw ibrwjy; Agm Agocru<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

887<br />

q`qkrw


aUcw] gux byAMq ikCu khxu n jweI; koie n skY phUcw] Awip aupwey Awip pRiqpwly;<br />

jIA jMq siB swjy] ibnvMiq nwnk suKu nwim BgqI; dir vjih Anhd vwjy]<br />

pRgty gupwl; mhWq kY mwQy] (mhWq) bRhmigAwnI; sgl kI rInw] (mhWq)<br />

siqgurU swihbwn jI(kY) dy BwgW Bry nUro nUr jgmgwauNdy, prmpiv`qR SuB s`cy(mwQy)<br />

AMqhkrn, mwQy’qy, (gupwl) ivsmwd srb ivAwpI srb pRkwSk Akwl purK jI<br />

pRgty hn[ XQw:- guJVw lDmu lwlu; mQY hI prgtu iQAw] {BweI swDU jI ny Awpxy<br />

sOhry swihb, prmpUjnIk s`cy siqgurU mh`ly CyvyN jI dy nUro nUr m`Qy dI ieau N mihmw<br />

kIqI hY:- mYN vwirAw gurW dI p`gVI qoN, p`gVI swcy l`gVI qoN[ mYN vwirAw gurW dy<br />

m`Qy qoN, m`Qy nUr Jm`ky qoN[ vwihgurU siqgurU swihbwn jI DurW dI AMimRq bwxI dw rs<br />

iBMnw kIrqn, gurSbd vIcwr gur ieiqhws suxwauNdy, pyRmIN siqgurU swihbwn jI dy<br />

nUro nUr jmwl jlwl pRkwS srUp, suMdr AiqAMq suMdr m`Qy dy, ivsmwd drSn krky,<br />

ivsmwd iekwgR ho jWdy[ aun@W dy idlW idmwZW’c ArQW sihq, gursbdW dy<br />

prmpiv`qR suMdr ivsmwd drSn huMdy, aun@W dy ihrdy, AMimRq rs bRhmwnMd, aun@W dy<br />

muKW’c su`tdy, muK Br 2 ky, rwq idn AMimRq pINdy 2, pUrn ivsmwd pyRm gur<br />

BgqI’c lIx, inrgun srgun dI eykqw nUM pRwpq huMdy[ }<br />

prmpUjnIk pUrn bRhmigAwnI sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsy jI dw nUro<br />

nUr m`Qw, bhuq au~cw au~BirAw hoieAw, bVw hI suMdr sohxw jgmgwauNdw sI[ hr smyN<br />

vwihgurU A`gy inauNdw sI[ ismrn dy pRqwp nUM jxwauNdw sI[ hr koeI sIs invwauNdw<br />

sI[ mMd BwgIAW nUM Bwgvwn bxwauNdw sI[ gurU pRmysr jI nUM BwauNdw sI[ drSk<br />

vwihgurU vwihgurU AlwauNdw sI}<br />

nwnk auDry; iqn kY swQy] 3] DMn vwihgurU vwihgurU vwihgurU vwih jIau]<br />

(nwnk) siqgurU gRMQ swihb jI &urmwauNdy hn:- (iqn) prmpUjnIk ds siqgurU<br />

swihbwn jI(kY) dy prmpiv`qR SuB s`cy im`Ty crn- kmlW(swQy) swQ, byAMq pyRmIN<br />

ivkwrW AOguxW cwh kOPI nSy kukrmW jnm mrn, jmW dy kStW qoN(auDry) qry hn,<br />

hux rhy hn, AgWh nUM BI qrngy] 3] XQw:- KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw]<br />

qyrI soBw quDu; scy myry ipAwirAw]) Dnu DMnu gurU.ijin nwmu ArwiDAw; Awip qirAw,<br />

ijnI ifTw.iqnw ley Cfwie]<br />

srin jogu suin srnI Awey] hy DMn vwihgurU siqgurU rwmdws swihb jI!srix<br />

pry kI rwKqw; nwhI shswieAw] Anuswr Awp jI srn pey dI lwj r`Kdy hoN jI,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

888<br />

q`qkrw


ieh mihmw suin ky, dwsn dws syvk smUh is`K, Awp jI dI prmpiv`qR SuB s`cI<br />

su`cI AiqAMq au~cI pRkwS srUp ivAwpk srnI Awey hW, srin’c Aw ky, siqsMgq<br />

jI nwl(jogu) juVy hW jI[ XQw:- srnI AwieE; nwQ inDwn] nwm pRIiq lwgI mn<br />

Biqir; mwgn kau hir dwn] 1] Srn pey dI l`ijAw r`K lvo jI[ XQw:- pRB jU;<br />

qo kh lwj hmwrI] nIl kMT nrhir nwrwiex; nIl bsn bnvwrI] 1]) hir<br />

sjx.dwvix ligAw; iksY n dyeI bMin]) hBy swk kUVwvy ifTy; qau plY qYfY lwgI]<br />

kir ikrpw; pRB Awp imlwey] srnI Awey jwx ky, (pRB) DMn vwihgurU srUp<br />

srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] sRI gurU rwmdws swihb jI ny, Awp<br />

ikrpw (kir) krky, dwsn dws dy ieMdRy mn bu`D ic`q qy smUh is`K, Awpxy inrgun<br />

srUp s`cy crn-kmlW’c imlwey hn[<br />

imit gey bYr; Bey sB ryn] AMimRq nwmu; swDsMig lYn] swDsMig jI’c iml<br />

ky, (swD) vwihgurU mh`ly 4 jI dy prmpiv`qR s`cy im`Ty ipAwry crn-kmlW sMig<br />

l`g ky, (swD) inrgun bRhm jI sMig iml ky, vwihgurU jI dy prmpiv`qR SuB s`cy<br />

AMimRq nwmu nUM dwsn dws gRIb qy smMUh is`K(lYn) lYxw krdy hW[ XQw:-<br />

swDsMig.nwnk jsu gwieE; jo pRB kI Aiq ipAwrI]) swD sMig, jpY inrMkwru] hux<br />

sB dI(ryn) crn-DUV(Bey) ho gey hW jI[ XQw:- sgl ryn iehu mnu BieAw;<br />

ibnsI Ap DwrI] sRIr ieMdRy mn bu`D, Awpo Awpxy ivkwr v`l B`jx rUp, jo vYr<br />

krdy sn, ieh Awpo Awpxy iviSAW v`loN ht gey[ ies leI ien@W ieMidRAW dy jo<br />

dwsW nwl bYr sn, ieh BI imit gey[ vw dwsn dwsW dy mn’c, dUijAN nwl jo bYr<br />

sn, ieh BI imit gey[ XQw:- swD jnw ky; pUjy pYr] imty aupdRh; mn qy bYr]<br />

dwsn dwsW nwl jo bYr krn vwly sn, auh BI imit gey[ XQw:- nw ko myrw<br />

dusmnu rihAw; nw hm iks ky bYrweI] bRhmu pswru pswirE BIqir; siqgur qy<br />

soJI pweI]) nw ko bYrI.nhI ibgwnw; sgl sMig.hm kau bin AweI]) bMDn qoir;<br />

Bey inrvYr] Anidnu; pUjih gur ky pYr]<br />

su pRsMn; Bey gurdyv] pUrn hoeI; syvk kI syv] pRB jI dI AiqAMq ipAwrI<br />

swDsMgq’c AMimRq nwm lYxy krky, sB dI crn-DUV bnxy krky, vYr imtx qoN,<br />

guru nwnku quTw.Bwierhu; hir vsdw nyVw] Anuswr prmpUjnIk(gurdyv) gurdyv<br />

mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw]) jI(su) BlI pRkwr AiqAMq hI pRsMn<br />

(Bey) ho gey[ XQw:- pRB kI srix ghI; sB iqAwig] gur su pRsMn Bey;<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

889<br />

q`qkrw


vfBwig]) guru ijn@ kau su pRsMnu ; nwmu hir irdY invwsY] ijn@ kau guru su pRsMnu;<br />

durqu dUrMqir nwsY] guru ijn@ kau su pRsMnu ; mwnu AiBmwnu invwrY] ijn@ kau guru su<br />

pRsMnu; sbid lig.Bvjlu qwrY] prcau pRmwxu.gur pwieAau; iqn skXQau jnmu<br />

jig] sRI gurU srix Bju kl´ kib; Bugiq mukiq sB gurU lig] 11] gurU pRmysrjI<br />

dI prm pRsMnqw hox qoN, nwnk.syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr<br />

isr Arpx vwly, mwn AiBmwn qoN rihq, DMnu syvw; syvku prvwnu] AMqrjwmI;<br />

purKu pRDwnu] dwsn dws gur syvk(kI) dI, isr Arpx rUp, SuB s`cI<br />

prmpiv`qR(syv) syvw, pUrn hoeI[ XQw:- sBy kwj.suhylVy QIey; guru nwnku siqguru<br />

quTw]<br />

Awl jMjwl; ibkwr qy rhqy] rwm nwm; suin rsnw khqy] vwihgurU s`cy<br />

siqgurU swihbwn jI dI ivsmwd AvsQw bhuq hI ivsmwd au~cI su`cI hMgqw rihq<br />

hY[ pRB jI bsih; swD kI rsnw] Anuswr Akwl purKu jI, gurU pRmysr qy BgqW<br />

dI prmpiv`qR SuB s`cI su`cI Amolk rsnw’qy vs ky, ivsmwd iekwgRqw ’c lIx,<br />

Awp hI(rwm) inrMkwr (nwm) prmpiv`qR gurbwxI (khqy) kihMdy hn qy koit krn<br />

dIjih.pRB pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr lUM 2 dy kMnW duAwrw,<br />

pUrn SrDw ivSvwS sihq Awp hI(suin) suxdy hn[ XQw:- pyKY bolY; suxY sBu<br />

Awip]) Awip kQY; Awip sunnYhwru]) Git Git kQw.rwjn kI cwlY; Gir Gir<br />

quJih aumwhw]) sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry]) jo bolq<br />

hY.imRg mIn pMKyrU; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor] pwrbRhm pUrn gurdyv qy Bgq<br />

mhWpurS Awp hI(Awl) sRIr (Awl) sMswr (Awl) Gr dy(jMjwl) bMDn, byKyVy<br />

Jmyly, ibkwr(qy) qoN(rhqy) rihq ho gey hn[<br />

kir pRswdu; dieAw pRiB DwrI] nwnk inbhI; Kyp hmwrI] 4] prmpUjnIk<br />

DMn vwihgurU siqgurU nwnk dyv srUp mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- (pRiB)<br />

imhrvwnu. swihbu imhrvwnu] swihbu myrw.imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu]<br />

s`cy siqgurU mh`ly cOQy jI ny, srb ivAwpI ivsmwd Anq klwvwn Agm Apwr<br />

pRkwS srUp s`cI Ajpw jwp(pRswdu) ikRpw hI ikRpw(kir) krky, dieAw DwrI,<br />

qW(hmwrI) dwsn dws gRIb dI, SuB guxW dy mwl dI(Kyp) BrqI(inbhI) inB geI,<br />

inB rhI hY sdw leI[ SuB gux ieh hn:- siq sMqoK dieAw Drm vIcwr, inmRqw<br />

gRIbI iKmw SWqI DIrj, inRivkwrqw pyRmw-BgqI, praupkwr inSkwm nwm ismrn<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

890<br />

q`qkrw


jpx jpwaux, gurU syvw krn krwaux, gurbwxI sMQw kQw kIrqn isKwaux, sRI<br />

hirmMdr swihb jI rc ky, siqgurU gRMQ swihb jI pRkwSx, gurduAwry sRovr Drm<br />

AsQwn rcx, mh`ly CyvyN jI nUM gursbd vifAweI BwrI bIr rs sihq gurqwg`dI<br />

b^Sx, s`qy blvMf kohVIAW nUM b^S ky, gurbwxI aucwrn dI s`qw b^Sx, Awpxy<br />

pRymI guris`KW dy idl idmwZ’c gurbwxI Byjx, rom 2 krky ismrn bRhmigAwn<br />

b^Sx, srb`q dw Blw krn rUp Awid] 4] XQw:- mnu kir bYlu.suriq kir pYfw;<br />

igAwn goin Bir fwrI] khqu kbIru.sunhu ry sMqhu; inbhI Kyp hmwrI]) inbhI;<br />

nwm kI scu Kyp] lwBu hir gux gwie iniD Dnu; ibKY mwih Alyp]) iKmw ghI.scu<br />

sMicE; KwieE AMimRqu nwm] KrI ik®pw Twkur BeI; And sUK ibsRwm] Kyp inbwhI<br />

bhuqu lwB; Gir Awey piqvMq] Krw idlwsw guir dIAw; Awie imly BgvMq]<br />

102.pRB kI ausqiq; krhu sMq mIq] swvDwn eykwgr cIq] Akwl purKu<br />

Ajpw jwp vwihgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy A`Kr 2 nUM, vwihgurU gurU mMnx pUjx<br />

nmskwrn vwly, gurU pRymw-BgqI, inrgun srgun swihb jI dI eykqw sihq, AMdr<br />

bwhr AsMK nUr srb klw BrpUr eykMkwr’c lIn, gurU jI nUM isr Arpx vwly, hy<br />

ipAwry(sMq) SWq Awqmw mIq jIE!ieMdRIAW nUM iviSAW v`loN rok ky, gurU crnkmlW’c<br />

lIx ho ky, eyk ic`q ijh; iek iCn iDAwieE]) hohu swvDwn; Apuny gur<br />

isau] Anuswr(eykwgr) (eyk+Awgr) (eyk) ie`k gurU gRMQ swihb jI dy(Awgr)<br />

snmuK, ie`k cIq, swvDwn eykwgr cIq] ho ky, (pRB) inrguxu srguxu; Awpy<br />

soeI]) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr]) kooit bRhmMf ko Twkuru suAwmI;<br />

srb jIAw kw dwqw ry] vwihgurU s`cy siqgurU swihbwn jI(kI) dI (ausqiq)<br />

mihmw, kQw kIrqn gurU ieiqhws, rom 2 dy ipAwr nwl hr smyN, mn dy mylI ho<br />

ky, iek`qRqw ’c(krhu) kro[ ijvyN prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI ny, siqgurU<br />

gRMQ swihb jI sRI rwmsr swihb jI ivKy ilKvwaux smyN qy au~bldI dyZ’c bYTx<br />

smyN, Awp swvDwn eykwgr cIq] ho ky mihmw kIqI[ kStW qoN ip`CoN, mhwrwj jI<br />

au~bldI dyZ’coN au~Ty, B`uK aunINdRw qRyh shwridAW, swrI rwq ie`ky cONkVy ivsmwd<br />

rMg’c bYTy, Amolk s`cI gurbwxI pV@dy rhy[ sgly dUK.AMimRqu kir pIvY;<br />

bwhuiV.dUKu n pwiedw] Anuswr swirAW d`uKW nUM AMimRq krky pIqw[ ic`q dI AYsI<br />

ivsmwd iekwgRqw sihq ausqq kridAW, Awp kurbwnI dy ky, gurbwxI b^S ky,<br />

ausqq krn leI kih rhy hn[ {pMj ibRqIAW ieh hn:- 1.mUV ibRqI vwly ibKeI<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

891<br />

q`qkrw


huMdy hn[ aun@W nUM Kwx pIx ivSy pdwrQ mwieAw duinAwvI vifAweI dI qIbr ie`Cw<br />

bxI hI rihMdI hY[ 2.pwmr ibRqI:- pwmr purK dI ibRqI gwV@y AigAwn Gor<br />

iBAwnk pwpW ’c K`cq rihMdI hY, prweIAW DIAW BYxw c`ukxIAW, Gr PUkxy fwky<br />

mwrny nSy vrqxy mws Kwxw, inrdoS mwsUmW nUM kql krnw, bMb s`utxy Awid[<br />

XQw:- Awpu gey; Aaurn hU Kovih] Awig lgwie; mMdr mY sovih] 5] Avrn<br />

hsq, Awp hih kWny] iqn kau dyiK; kbIr ljwny] ijvyN m`isAw dI An@yrI rwq<br />

nUM, BwvyN cMd AkwS’c huMdw hY, pr idsdw nhIN[ iqvyN pwmr ibRqI vwly dy AMdr,<br />

BwvyN vwihgurU jI vs rhy hn, pr bysmJ pRym krnw nhIN bu`Jdw[ XQw:- qU ihrdY<br />

gupqu vsih idnu rwqI; qyrw.Bwau n buJih.gvwrI] 3.ivKiCpq ibRqI:- jigAwsU<br />

dI ibRqI ivKyp sihq ivKiCpq huMdI hY, Bwv kdy 2 ic`q itkdw hY, kdy au~kw hI<br />

nhIN itkdw[ Awm hwlq’c n@yrw hI Bwsdw hY[ 4.AnuruD ibRqI:- gurU syvk Bgq<br />

sMq jI dI huMdI hY[ (Anu+ruD) (AnU) inrMqr, ie`k rs, AMdr bwhr gursbdW<br />

ArQW dI swiKAwqqw’c lIx, ibRqI nUM gursbdW’c(ruD) rok lYNdy hn[ XQw:-<br />

ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw]) hir ky sMg; bsy<br />

hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok]) sUrj ikrix<br />

imly; jl kw jlu hUAw rwm] joqI joiq rlI; sMpUrnu QIAw rwm]) jl qrMgu ijau<br />

jlih smwieAw] iqau joqI sMig; joiq imlwieAw] so gursyvk sMq Bgq jI ibRqI<br />

nUM gurU crn-kmlW’c rok ky sdw leI lIx jWdy hn[<br />

5.swvDwn eykwgr cIq] ibRqI:- prmpUjnIk gurU pRmysr jI, BwvyN au~bldI<br />

dyZ’c bYTdy hn, BwvyN sB qoN A`gy ho ky DrmXu`D lV ky ij`qdy hn, BwvyN gurqw<br />

isMGwsx’qy sjdy hn, hr hwlq’c, Ac`l sumyr pRbq vWg hr smyN Ac`l bRhm jI<br />

dy snmuK, swvDwn eykwgr cIq] Ac`l Afol bRhm’c lIn rihMdy hn[ so,<br />

pwrbRhm grIb invwj] gurU pRmysrjI sdw swvDwn eykwgr cIq] hn[ }<br />

suKmnI shj; goibMd gun nwm] (suKmnI) sprs dy suK, sprs mwqR hn,<br />

sprs krky ijvyN rwjy ieMdR jI nUM koV@ ho igAw sI, iqvyN hux BI byAMq jIA eyfz<br />

Awid Anyk bImwrIAW dy iSkwr ho ky qV& 2 ky pRwx iqAwg rhy hn[ sprs dy<br />

suK qoN sRIr dIAW iKlqW ivgVdIAW hn, srb rog kw; AauKdu nwmu] Anuswr gurU<br />

pRmysr jI ny ieh jo prmpUjnIk sRI suKmnI swihb jI b^Sy hn[ ien@W dw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

892<br />

q`qkrw


AiBAws krn nwl, mn bwxI sRIr dy swry rog sog dUr huMdy hn[ AYsy ivsmwd<br />

vwihgurU AsMK suKW dy BrpUr pRkwS, pRkwS hI pRkwS srUp suKmnI suK AMimRq pRB<br />

nwmu] sRI suKmnI swihb jI, siq dieAw ZRIbI hlImI vIcwr, inmRqw sihnSIlqw<br />

iekwgRqw inRivkwrqw (shj) SWqI, sMqoK, igAwn, DIrj, shj AvsQw Awid<br />

ivsmwd SuB(gun) guxW sihq, (goibMd) vwihgurU jI dy nwm nwl BrpUr, Ajpw jwp<br />

inrMkwr srUp hn[ XQw:- vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n koie]<br />

siqgurU gRMQ swihb jI dy b^Sy, ivsmwd inrMkwr ivAwpk pRkwSk pRyrk srb dy<br />

ADwr auDwrnhwr sRI suKmnI swihb jI, Awpxy inrgun srUp duAwrw, hr smyN<br />

AnMq sUrjW cMdRimAW qwirAW mMflW, AnMq AgnIAW ititAwixAW qy koit bRhmMf<br />

dIAW swrIAW dyhW nUM pRkwS rhy hn[ AYsw ivsmwd suKmeI pRkwS hY, jo hux koRVW<br />

bRhmMfW’c sihjy hI ho irhw hY[ ijs pRym pRkwS duAwrw, pyRmw-BgqI sihq,<br />

ivsmwd Ajpw jwp inrgun srgun dI eykqw pRwpq huMdI hY[ AYsy ivsmwd suK’c<br />

lIx, pUrn qyz hI qyz pRcMf bRhmjI dy Anq klwvwn pUrn gurU Avqwr mhwrwj<br />

swihb jI ny, au~bldI dyZ’c bYT ky BI kStW dI pRvwh nhIN kIqI[ suKmnI shj,<br />

goibMd gun nwm] jI dI prm au~cI AvsQw nUM kmwieAw hY[<br />

ijsu min bsY; su hoq inDwn] ijsuu gurmuiK ipAwry s`icAwry jI dy, nwmu<br />

inDwnu Apwru; Bgqw min vsY] Anuswr min AMdr suKmnI shj, goibMd gun<br />

nwm]) suKmnI; suK AMimRq pRB nwmu] jI(bsY) vsdy hn, (su) auh(su)<br />

sRyst(inDwn) ^zwny Bwv vwihgurU srUp bRhmigAwnI; sgl kI rInw] (hoq) ho<br />

jWdy hn[ XQw:- iniD inDwn; hir AMimRq pUry] qh bwjy nwnk; Anhd qUry]<br />

srb ieCw; qw kI pUrn hoie] pRDwn purKu; pRgtu sB loie]) suKmnI shj;<br />

goibMd gun nwm]) suKmnI; suK AMimRq pRB nwmu] Anuswr prmpUjnIk inrMkwr<br />

srUp sRI suKmnI swihb jI, ijs pRymI Bgq dy mn ’c vsdy hn, (qw) iqs(kI) dI<br />

nwm jpx jpwaux, srb`q dw Blw krn krwaux rUp, gurmiq Anuswr(srb) swrI<br />

ieCw pUrn hoie jWdI hY, Bwv r`j ky praupkwr ismrn krdy krwauNdy hn[ XQw:-<br />

ieC puMnI; srDw sB pUrI]) sgl ieC myrI puMnIAw; imilAw inrMjn rwie jIau])<br />

siB ieCw min qin pUrIAw; sBu cUkw fru jm ky]) sBy ieCw pUrIAw; jw pwieAw<br />

Agm Apwrw] vw mrn qoN kihMdy hn ik pUrw ho igAw, (srb) swrI ieCw<br />

(pUrn) mr, ^qm hoie jWdI hY, Bwv mn’c koeI BI ie`Cw nhIN rihMdI[ {ie`Cw<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

893<br />

q`qkrw


hn@yrw hY, ij`Qy gurbwxI inrMkwr jI dy AsMK pRkwS nUr cwnx hI cwnx hn, E~Qy<br />

ie`Cw dw hny@rw nhIN rihMdw[ BwvyN mwiekI ie`Cw pUrn BI ho jwvy, qW BI AigAwn<br />

Brm jMmx mrn jmW jUnW dy kSt nhIN imtdy[ }gurU jI qoN Awp kurbwn hox qy<br />

hornW dI kurbwnI krwaux vwly Bgq ShId, sB(loie) lokW Bwv KMfW<br />

bRhmMfW’c(pRDwn) muKI mhW purKu pRgtu ho jWdy hn[ ijvyN BweI mnI isMG swihb jI<br />

dy bMd 2 k`t ky tokry’c su`tx qoN, bMd 2’coN sRI suKmnI swihb jI dw AMimRq pwT<br />

huMdw irhw[ XQw:- mhlw 5] goibMd goibMd goibMd sMig; nwmdyau mnu lIxw] AwF<br />

dwm ko CIpro; hoieE lwKIxw] 1] rhwau] bunnw qnnw iqAwig kY; pRIiq crn<br />

kbIrw] nIc kulw jolwhrw; BieE gunIX ghIrw] 1] rivdwsu FuvMqw For nIiq;<br />

iqin@ iqAwgI mwieAw] prgtu hoAw swDsMig; hir drsnu pwieAw] 2] sYnu nweI<br />

buqkwrIAw; Ehu Gir Gir suinAw] ihrdy visAw pwrbRhmu; Bgqw mih ginAw]<br />

3] ieh ibiD suin kY jwtro; auiT BgqI lwgw] imly pRqiK gusweIAw; DMnw<br />

vfBwgw] 4] 2]) hir ky nwm, kbIr aujwgr] jnm jnm ky; kwty kwgr] 1])<br />

jo pRiB; ApnI syvw lwieAw] nwnk.so syvku; dh idis pRgtwieAw] 4]<br />

sB qy aUc; pwey AsQwnu] sB lokW’c pRDwn pRgt purKu gurmuiK mhWpurS,<br />

gurU pRymw-BgqI’c lIn, inrgun srgun swihb jI dI eykqw sihq, sB(qy)<br />

qoN(aUc) au~cw gurmuiK AsQwnu, pwey lYNdy hn[ XQw:- Aiq aUcw; qw kw drbwrw]<br />

AMqu nwhI ikCu; pwrwvwrw]) Anhdu vwjY; shij suhylw] sbid Anµd kry sd<br />

kylw] shj guPw mih qwVI lweI; Awsxu aUc svwirAw jIau]) sUK mhl; jw ky<br />

aUc duAwry] qw mih vwsih; Bgq ipAwry]) Ab qau jwie cFy isMGwsin; imly<br />

hY.swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI]) ijau jl mih; jlu<br />

Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw]) Ehu sB qy aUcw.sB qy sUcw; jw kY<br />

ihrdY visAw Bgvwnu]) pwiqswhI Bgq jnw kau idqIAnu; isir Cqu scw hir<br />

bxwie] aun@W dy idl’c BwvyN au~cy sQwn dI ie`Cw nhIN huMdI, pr gurqw ibrwjmwn<br />

sRI gurU gRMQ swihb jI mhwrwj mhwn bKiSS krky, aun@W dy idl idmwZ ’c hr<br />

vyly s`cy gurbwxI Byjdy rihMdy hn[ aun@W dy AMdr bwhr, swc nwm kI AMimRq<br />

vrKw] hr smyN krdy rihMdy hn[ gurU pRmysr jI aun@W dy lUM 2’c vs jWdy hn[<br />

gurbwxI jI dy vsxy krky, ivsmwd iekwgR ho ky, mhwrwj swihb jI dy koit pRkwS<br />

srUp inrgun inrMkwr s`cy im`Ty crn-kmlW’c lIn hox rUp au~cw AsQwn pwauNdy<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

894<br />

q`qkrw


hn[ jykr aufwrIAW mwr ky AsMK bRhmMf dy pswry’c au~pr nUM jweIey qy pwqwlw<br />

pwqwl lK; Awgwsw Awgws] hyTW nUM cly jweIey, qW BI pswry dw koeI BI AMq<br />

nhIN[ vwihgurU inrgun inrMkwr jI AsMK bRhmMf’c, qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; ho<br />

rhy hn, Awp jI dy inrgun srUp jI dw ivsQwr AiqAMq au~cI hU au~cw, v`fy qoN<br />

v`fw hY[ AYsy ivsmwd ivAwpk pRkwSk nUro nUr srb klw BrpUr Anq klwvwn,<br />

imhrvwnu. swihbu imhrvwnu] swihbu myrw.imhrvwnu] jI’c pRymw-BgqI sihq<br />

lIxqw rUp au~cw AsQwn pwauNdy hn[ XQw:- ijn hir ihrdY pRIiq lgwnI; iqnw<br />

msqik aUjl tIk] hir jn soBw.sB jg aUpir; ijau ivic aufvw.sis kIk]<br />

bhuir n hovY; Awvn jwnu] Awpxy AMdr bwhr hI, gurU pRmysr jI AsMK AnMq<br />

pRkwS sihq, hr smyN Ajpw jwp kridAW vs rhy hn[ ieMidRAW dy ivSy iqAwg<br />

ky, mn AMqrmuK ho ky, crnkmlW’c lIn, ivsmwd iekwgR ho ky AMdr hI itk<br />

jwvygw[ XQw:- kbIr.crn kml kI mauj ko; kih kYsy aunmwn] kihby kau soBw<br />

nhI; dyKw hI prvwnu] Anuswr prmpiv`qR s`cy crn-kmlW srb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd Ajpw jwp inrgun bRhm jI ’c, AYsI lInqw hovygI, (bhuir) Pyr nyqRW dw<br />

rUp q`kx vl, kMnW dw inMdw ivkwrI gwxy sunx v`l, rsnw dw suAwdW v`l, mn<br />

ieMidRAW sRIr dw ivSy ivkwrW kusMgq’c (jwnu) jwxw, (Awvn) Awauxw(n)<br />

nhIN(hovY) hovygw[ vw srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp Anqklwvwn myhrvwn<br />

pUrn bRhm jI’c lIx, aupRokq gursyvk ShId jI dw(bhuir) Pyr vwSnw dy<br />

b`Dy(Awvn) Awauuxw, mOq dy mwirAW mr ky(jwnu) jwxw(n) nhIN(hovY) hovygw[<br />

XQw:- mrY nwhI; sd sd hI jIvY] Amru BieAw AibnwsI QIvY] nw ko AwvY nw ko<br />

jwvY; guir dUir kIAw BrmIjw hy]<br />

hir Dnu Kwit; clY jnu soie] nwnk; ijsih prwpiq hoie] 5] vwihgurU<br />

siqgurU nwnk dyv ShIdW dy isrqwj mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- hy<br />

BweI!swvDwn eykwgr cIq] ho ky, vwihgurU jI dI ausqq krky, pRkwS srUp<br />

prmpiv`qR srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp, suKmnI shj; goibMd gun<br />

nwm]) hir hir nwmu kmwvnw; nwnk.iehu Dnu swru] nwm Dn jI(ijsih) ijs<br />

gurmuiK gursyvk jI nUM s`cy siqgurU swihbwn jI duAwrw, prwpiq(hoie) huMdy hn,<br />

(soie) Ehu(jnu) ipAwry Bgq jI, hir Dnu(Kwit) K`t ky, hir Dnu’c lIx ho<br />

ky(clY) c`ldy hn, Bwv gurU pRymw-BgqI’c lIn, inRivkwr inrhMkwr vwihgurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

895<br />

q`qkrw


Akwl bRhm jI’c lIx ho jWdy hn] 5] XQw:- mweI.Kwit AwieE; Gir pUqw]<br />

hir Dnu clqy.hir Dnu bYsy; hir Dnu jwgq sUqw]<br />

103.Kym sWiq; iriD nv iniD] {srb ivAwpI ivsmwd pRymmeI SuB<br />

ivcwr:- ieh Pl; iqsu jn kY muiK Bny] gur nwnk nwm; bcn min suny] 6]<br />

Anuswr gurU pRmysr jI, inrml inrml; inrml qyrI bwxI] AkwlI bwxI jI dI,<br />

v`fI qoN v`fI hor v`fI mhwnqw ieauN &urmw rhy hn:- ijs gurmuiK ipAwry jI ny<br />

Akwl purKu siqgurU mh`ly pihly jI dy, AmulIk lwl; eyih rqn] SuB bcn<br />

iekwgR mn ho ky suxy hn[ aus nUM hyT ilKy srb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn<br />

Agm Apwr Amolk gux pRwpq hn qy aun@W dy muKoN, A`gy b^Sy vr, syvkW nMU AMimRq<br />

&L imldy hn[ }<br />

sB vwSnw dI inivrqI hox qoN srb ivAwpI mhW ivsmwd Anq klwvwn<br />

(sWiq) SWqI, (iriD) QoVw ijhw pdwrQ lY ky vrqweI jwxw, m`ukxw hI nw, ieh<br />

irDI, (nv) nON(iniD) inDIAW dI pRwpqI qy aun@W dI(Kym) r`iKAw, AkwlI bwxI<br />

sunx vwly gurU ipAwry nUM huMdI hY[ Awpxy leI nhIN vrqdy, praupkwr leI vrq<br />

ky, gurU pRmysr jI dIAW l`KW ^uSIAW pRwpq krdy hn, A`gy BI ^uSIAW b^Sdy hn[<br />

vw mhW ivsmwd gurbwxI sunx vwly pRymI jI nUM(sWiq) SWqI dI Aqotqw rUp<br />

iriD, SWqI dI Aqotqw rUp(nv) nON(iniD) inDI pRwpq huMdI hY, Bwv SWqI hI SWqI<br />

Aqot SWqI AsMK bRhmMf AMdr ivAwpk pRkwS srUp Ajpw jwp Anqklwvwn<br />

SWqI pRwpq huMdI hY[ pRwpq hoeI SWqI dI, gurU pRmysr swihb jI(Kym) r`iKAw krdy<br />

hn[ gurU pRmysr jI au~bldI dyZ’c bYTx, q`qy ryqy’qy bYT ky , q`qw ryqw Awpxy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy au~cy mhwn inrMkwrI sIs’qy puAwaux, sVdI bldI m`cdI<br />

loh’qy KV@n smyN, ies AKMf ABMg srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp Anq<br />

klwvwn pUrn SWqI’c lIx rhy[<br />

buiD igAwnu; srb qh isiD] Kym sWiq; iriD nv iniD] dI pRwpqI vwly<br />

pRymI nUM(qh) iq`Qy AwpxI buiD AMdr, pyRmw-BgqI sihq, srb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd Anq klwvwn pUrn myhrvwn inrgun srgun dI eykqw, bRhmigAwnI;<br />

sgl kI rInw] dw, (srb) swrw srb ivAwpI mhW ivsmwd(igAwnu) cwnx<br />

pRkwS(isiD) pRwpq huMdw hY[<br />

vw (isiD) ATwrW is`DIAW BI pRwpq huMdIAW hn[ mhWpurS Awp nhIN ku`J<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

896<br />

q`qkrw


xdy, praupkwr ’c lw idMdy hn[ XQw:- iriD isiD buiD igAwnu.gurU qy pwieAw;<br />

mukiq pdwrQu srix pieAw]<br />

ibidAw qpu jogu; pRB iDAwnu] gurU jI dy bcn sunx vwly pRymI nUM, pRB<br />

vwihgurU jI dy iDAwnu’c (jogu) juV ky, ic`q dI iekwgRqw rUp qpu qy bRhm ibidAw<br />

pRwpq huMdI hY[ vw DMn pRB siqgurU gRMQ swihb jI dy Ajpw jwp srb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd bRhm srUp A`Kr 2 dw iDAwnu hI ibidAw qpu jogu hY[<br />

vw Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu<br />

nhI; guru Arjunu prqK´ hir] vwihgurU mh`ly pMjvyN jI ny inmRqw hlImI Bwau-<br />

BgqI gRIbI iKmw Bwxw mMnx Awid SuB guxW dIAW Anq klW sihq, Awp au~bldI<br />

dyZ’c bYT ky, (pRB) vwihgurU AnMq pRkwS nUr hI nUr inrgun inrMkwr pRkwSvwn<br />

pUrn bRhm jI dy inrgun srgun jI dI eykqw dI(ibidAw) bRhmiv`idAw nUM(ibidAw)<br />

jwixAw, iDAwqw iDAwn Dy dI iqRkutI myt ky, AYsy pUrn idRV pRp`k iDAwnu’c(jogu)<br />

juVy, koit sUrjW dy qpx vWg, pUrn bRhmigAwn’c qpx rUpI qpu kIqw[ XQw:-<br />

qyrw kIAw; mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu; nwnku mWgY] Anuswr iKVy m`Qy Bwxw<br />

mMinAw[<br />

igAwnu sRyst; aUqm iesnwnu] prmpUjnIk myhrvwn Anqklwvwn Ajpw<br />

jwp inrMkwr jI dy pUrn s`cy gurU Avqwr jI, sRyst(igAwnu) bRhmigAwn’c lIn,<br />

AsMK pRkwS Bwau-BgqI sihq au~bldI dyZ’c bYTy hn, ieho hI bRhmigAwn’c<br />

lIxqw rUp(aUqm) sRySt iesnwnu hY[ XQw:- rihdy guru drIAwau ivic; mIn kulIn<br />

hyqu inrbwxI[ drsnu dyiK pqMg ijau; joqI AMdir joiq s mwxI[ sbdu suriq ilv<br />

imrg ijau; BIV peI.iciq Avru n AwxI[ crx kvl imil Bvr ijau; suK sMpt<br />

ivic rYix ivhwxI[ gur aupdys n ivsrY; bwbIhy ijau AwK vKwxI[ gurmuiK suK<br />

Plu iprm rsu; shj smwiD swDsMig jwxI[ gur Arjn ivthu; kurbwxI]) hir<br />

Dnu iesnwnu hir Dnu igAwnu; hir sMig lwie iDAwnw] inmK.n ibsrau mn qy<br />

hir hir; swDsMgiq mih pwieAw] 1]) nwmo igAwnu nwmu iesnwnw; hir nwmu<br />

hmwry kwrj svwrY] hir nwmo soBw.nwmu bfweI; Baujlu ibKmu.nwmu hir qwrY] 1]<br />

cwir pdwrQ; kml pRgws] gurU jI dy bcn sunx vwlw, AYsI ivsmwd prm<br />

au~cI su`cI s`cI AvsQw nUM pRwpq mhWpurS dw, Drm ArQ kwm moK cwir pdwrQ,<br />

vw (cwir) suMdr ivAwpk vwihgurU bRhm jI dy(pdwrQ) nwm pdwrQ, pRym pdwrQ,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

897<br />

q`qkrw


RhmwnMd pdwrQ, mukq pdwrQ, bRhmigAwn pdwrQ pRwpq krky, ihrdw kml<br />

pRymw-BgqI inmRqw gRIbI SWqI iKmw, kruxw mYqRI mu`dqw aupyiKAw Awid SuB guxW<br />

dIAW AnqklW sihq, nwnk Bgqw sdw ivgwsu] rUp(pRgws) iKV jWdw hY[<br />

gurmuiK; roim roim hir iDAwvY] Anuswr srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp’c<br />

lIxqw sihq, ies prm au~cy su`cy gurmuiK pd nUM pRwpq ho jWdw hY[ XQw:- slok<br />

mÚ1] Gr mih Gru.dyKwie dyie; so siqguru purKu sujwxu] pMc sbd Duinkwr Duin;<br />

qh bwjY sbdu nIswxu] dIp loA pwqwl qh; KMf mMfl hYrwnu] qwr Gor bwijMqR<br />

qh; swic qKiq sulqwnu] suKmn kY Gir.rwgu suin; suMin mMfil ilv lwie] AkQ<br />

kQw bIcwrIAY; mnsw mnih smwie] aulit kmlu AMimRiq BirAw; iehu mnu.kqhu n<br />

jwie] Ajpw jwpu n vIsrY; Awid jugwid smwie] siB sKIAw pMcy imly; gurmuiK<br />

inj Gir vwsu] sbdu Koij.iehu Gru lhY; nwnku qw kw dwsu] 1]<br />

sB kY miD; sgl qy audws] sB(kY) dy(miD) ’c rihMidAW, (sgl) swirAW<br />

sbMDIAW, ieMidRAW dy iviSAW, sMswrI ivauhwrW mwieAw qy audws Bwv inrlyp<br />

rihMdy hn[ XQw:- gurisK jogI jwgdy; mwieAw AMdir krin audwsI] kMnIN muMdrW<br />

mMqR gur; sMqW DUiV ibBUq sulwsI[ iKMQw iKmw hMFwvxI; pRym pqR Bwau Bugiq<br />

iblwsI[ sbd suriq isM|I vjY; fMfw igAwnu iDAwnu gur dwsI[ swDsMgiq gur guPY<br />

bih; shij smwiD AgwiD invwsI[ haumY rog.Arog hoie; kir sMjogu ivjog<br />

KlwsI[ swDsMgiq gurmiq swbwsI] 15]) jYsy jl mih.kmlu inrwlmu; murgweI<br />

nY swxy] suriq sbid.Bv swgru qrIAY; nwnk nwmu vKwxy]) ijs kY min; pwrbRhm<br />

kw invwsu] iqs kw nwmu; siq rwm dwsu] Awqm rwmu; iqsu ndrI AwieAw] dws<br />

dsMqx Bwie; iqin pwieAw] sdw inkit; inkit hir jwnu] so dwsu; drgh<br />

prvwnu] Apuny dws kau; Awip ikrpw krY] iqsu dws kau; sB soJI prY] sgl<br />

sMig; Awqm audwsu] AYsI jugiq; nwnk rwmdwsu]) kbIr.hwf jry ijau lwkrI;<br />

kys jry ijau Gwsu] iehu jgu jrqw dyiK kY; BieE kbIru audwsu] 36]) ijih<br />

mwieAw mmqw qjI; sB qy BieE audws] khu nwnk sun ry mnw; iqh Git bRhm<br />

invwsu] 18]<br />

suMdru cquru; qq kw byqw]) rqn jvyhr nwm] squ sMqoKu igAwn]) AmulIk<br />

lwl; eyih rqn] srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp inrMkwr, igir bsuDw jl<br />

pvn jwiego; ieik swD bcn AtlwDw] prmpUjnIk vwihgurU gurU jI dy bcnW nUM,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

898<br />

q`qkrw


koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm] Anuswr rom 2 sy<br />

kMnw nwl srb ivAwpI mhW ivsmwd SrDw idRVqw Brosy pUrn pRym nwl sunx vwly,<br />

khu kbIr; Bgiq kir pwieAw] Boly Bwie; imly rGurwieAw]) Bolw Bwau goibMdu<br />

imlwvY] Anuswr BoLy Bwv idl dI s&weI vwly, (suMdru) Kry sohxy DrmI, rUpvMqu so<br />

cquru isAwxw] ijin jin mwinAw; pRB kw Bwxw] Anuswr Bwxw mMnx vwly swvDwn<br />

eykwgr cIq]) cquru, sRb ivAwpI srb pRkwSk mhW ivsmwd Ajpw jwp(qq)<br />

bRhm(kw) dy (byqw) jwxU hn[ bRhmu dIsY.bRhmu suxIAY ; eyku eyku vKwxIAY] vwlI<br />

mhW ivsmwd prm au~cI su`cI s`cI AvsQw hY[ XQw:- nwmw CIbw kbIru juolwhw;<br />

pUry gur qy giq pweI] bRhm ky byqy.sbdu pCwxih; haumY jwiq gvweI] suir nr<br />

iqn kI bwxI gwvih; koie n mytY BweI]<br />

smdrsI; eyk idRstyqw] prmpUjnIk AsMK inrml inrBau inrvYru pRkwS hI<br />

pRkwS, s`c srUp pUrn ivAwpk ie`k gurU goibMd isMG swihb jI dy su`cy s`cy crnkmlW’c,<br />

sdw ivsmwd lIx, DMn sRI bwby GneIey jI vWg, duSmx im`qR swirAW<br />

’c (smdrsI) (sm+drsI) (sm) brwbr, ie`k A`K nwl(drsI) dyKx vwly,<br />

sB’c, srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp, srgun inrgun inrMkwr; suMn<br />

smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awpy hI iPir jwip] 1] (eyk) ie`k bRhm jI<br />

nUM(idRstyqw) dyKdy hn[ XQw:- keI koit; qq ky byqy] sdw inhwrih; eyko nyqRy]<br />

vYr AhM Bwv smUh AOgux AMdroN ^qm ho cu`ky hn[ XQw:- jo pRB kIno.so Bl<br />

mwinE; eyh sumiq.swDU qy pweI] 2] sB mih riv rihAw pRBu eykY; pyiK pyiK<br />

nwnk ibgsweI] 3] 8]) rwgu goNf mhlw 5 caupdy Gru 1 siqgur pRswid]<br />

sBu krqw; sBu Bugqw] 1] rhwau] sunqo krqw; pyKq krqw] AidRsto krqw;<br />

idRsto krqw] Epiq krqw; prlau krqw] ibAwpq krqw; Ailpqo krqw] 1]<br />

bkqo krqw; bUJq krqw] Awvqu krqw; jwqu BI krqw] inrgun krqw; srgun<br />

krqw] gurpRswid; nwnk smidRstw] 2] 1]<br />

ieh Pl; iqsu jn kY muiK Bny] gur nwnk nwm bcn; min suny] 6] vwihgurU<br />

mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- prmpUjnIk s`cy siqgurU gur nwnk dyv swihb jI<br />

dw SuB s`cw srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU nwm gurbwxI, gurmiq<br />

bcn, ijs pRymI jI ny min Aqy koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux suxIAih<br />

AibnwsI rwm] Anuswr rom 2 dy kMnW nwl, pUrn SrDw idRVqw pRp`kqw ivSvwS<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

899<br />

q`qkrw


sihq suny hn, ieh jo Pl aupRokq pauVI’c &urmwey hn, iqsu(jn) ipAwry ^wlsy<br />

jI(kY) dy muiK qoN(Bny) aucwry vr A`gy pRwpq huMdy hn[ ijvyN prmpUjnIk bwby bu`Fy<br />

swihb jI ny jgq mwqw gMgw jI nUM, prmpUjnIk s`cy siqgurU mh`ly CyvyN jI dy<br />

Avqwr Dwrn bwry SuB s`cy vr b^Sy jI] 6]<br />

iehu inDwnu; jpY min koie] gurU sMgq jI’c sdw leI rihMidAW, jwp syvw<br />

krny krwauxy krky, koit AprwD dI nivrqI d`s ky, gursMgq jI’c rihx dI<br />

mhwn mhwnqw Puurmw rhy hn:- Awp guAw ky syvw kridAW, srb ivAwpI mhW<br />

ivsmwd Anq klwvwn sq sMqoK dieAw Drm vIcwr, inmRqw Bwau-BgqI DIrj<br />

sihnSIlqw, iKmw jq bRhmiv`idAw, inrgun srgun dI eykqw sihq pUrn<br />

bRhmigAwn Awid AnMq SuB s`cy guxW dy iehu(inDwnu) ^zwny, AkwlI bwxI jI<br />

nUM(koie) koeI pRymI, gursMgq jI’c rih ky, Awp guAw ky hr smyN gur syvw kridAW<br />

krwauNidAW, min rom 2 krky hr smyN(jpY) jpy jpwvy, (min) mMnx kry[<br />

sB jug mih; qw kI giq hoie] {siqju`g’c jog kmwauNdy sn, qRyqy’c j`g<br />

krdy sn, duAwpr’c dyviqAW dw pUjx krdy sn[ vwihgurU sRI gurU gur nwnk dyv<br />

swihb jI ny, cOhW ju`gW dy srwpy klMkI jIAW nUM bKS ky, nwm Kzwnw bKSx dw<br />

mhwn praupkwr kIqw hY[ XQw:- siqgur kIno praupkwru] kwiF lIn; swgr<br />

sMswr] } ijhVw pRymI ies nwmu Kzwny nUM jpy jpwvygw, sB jug(mih) ’c(qw) iqs<br />

gurmuiK ipAwry jI kI(giq) kilAwx hoie hY[ vw ies nwm Kzwny duAwrw sB<br />

jug(mih) ’c(qw) iqs srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp Anqklwvwn pRkwS<br />

srUp bRhm jI kI(giq) pRwpqI (hoie) hovygI[ vw sB jug(mih) ’c(qw) iqs nwm<br />

Kzwny(kI) dI(giq) pRwpqI hoie hY[ XQw:- sB jug mih; nwmu aUqmu hoeI]<br />

gurmuiK ivrlw; bUJY koeI]) scu.purwxw nw QIAY; nwmu.n mYlw hoie] gur kY Bwxy jy<br />

clY; bhuiV n Awvxu hoie] nwnk nwim ivswirAY; Awvx jwxw doie] 2]) hir<br />

jugh jugo.jug jugh jugo ; sd pIVI gurU clµdI] juig juig pIVI clY.siqgur kI;<br />

ijnI gurmuiK nwmu iDAwieAw]) nwnk.juig juig; gur gopwlw]) AibnwsI pRiB Kylu<br />

rcwieAw; gurmuiK soJI hoeI] nwnk.siB jug Awpy vrqY; dUjw Avru n koeI]<br />

gux goibMd; nwm Duin bwxI] isimRiq swsqR; byd bKwxI] prmpUjnIk pUry<br />

siqgurU swihbwn jI dy b^Sy, ies srb ivAwpI ivsmwd s`cy nwmu Kzwny’c,<br />

(goibMd) srb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn pRkwS Ajpw jwp inrMkwr jI dy,<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

900<br />

q`qkrw


srb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn sq sMqoK dieAw Drm vIcwr, inmRqw Bwau-<br />

BgqI sihnSIlqw, iKmw DIrj jq bRhmiv`idAw, srb ivAwpI ivsmwd Ajpw<br />

jwp inrgun srgun dI eykqw pUrn bRhmigAwn Awid AnMq SuB s`cy (gux) guxW<br />

sihq, prmpiv`qR SuB s`cy nwm AkwlI gurU bwxI jI dI mihmw dI(Duin) gUMj, keI<br />

koit; byd purwn isimRiq Aru swsq] Anuswr Axigxq(isimRiq) isMimRqIAW,<br />

(swsqR) swsqRW(byd) bydW ny BI(bKwxI) khI hY[ XQw:- isimRiq byd purwx;<br />

pukwrin poQIAw] nwm ibnw siB kUVu; gwl@I hoCIAw])<br />

vw dwsn dws ny jo goibMd jI dy AnMq SuB s`cy(gux) guxW sihq, prmpiv`qR<br />

SuB s`cy nwm AkwlI gurU bwxI jI dI mihmw dI(Duin) gUMj, (bKwxI) khI hY, ieho<br />

hI isimRiq swsqR; byd pV@ny vIcwrny hn[ soeI swsqu sauxu soie; ijqu jpIAY hir<br />

nwau] Anuswr SwsqRW joiqS gRMQW dw pV@nw eyhI hY, jo A`Ty phr lgwqwr vwihgurU<br />

2 jI jpxy hn[ siqgurU swihbwn jI, Anqklwvwn ivsmwd AduqI gurU pRymw-<br />

BgqI sihq, vwihgurU 2 jpx jpwaux dI mhwn mhwnqw jxw rhy hn[ vwihgurU<br />

ismrn duAwrw, Ajpw jwp ivAwpk bRhm ’c, AYsI ivsmwd lInqw hY, sunIAY<br />

Avr.Avr ibiD buJIAY; bkn kQn rhqw] Anuswr byd swsqR pV@n dI loV nhIN[<br />

XQw:- jh srb klw; Awpih prbIn] qh byd kqyb; khw koaU cIn]) hir myrw<br />

isimRiq.hir myrw swsqR; hir myrw bMDpu.hir myrw BweI] hir kI mY BUK lwgY, hir<br />

nwim myrw mnu iqRpqY; hir myrw swku.AMiq hoie sKweI]) bhu swsqR bhu isimRqI;<br />

pyKy srb FFoil] pUjis nwhI.hir hry; nwnk nwm Amol]) jwp qwp koit lK<br />

pUjw; hir ismrx quil.n lwiex])<br />

sgl mqWq; kyvl hir nwm] goibMd Bgq kY; min ibsRwm] (sgl) swry<br />

(mqWq) m`qW dw isDWq BI(kyvl) inrol, (hir) srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw<br />

jwp vwihgurU gurU pRmysr jI dw SuB s`cw nwm jpxw jpwauxw, idl rom 2’c<br />

vswauxw nmskwrnw hY[ hir nwm jI dw(ibsRwm) itkwA, (goibMd) vwihgurU siqgurU<br />

swihbwn jI dy pRymI gursyvk Bgq jI(kY) dy min ’c huMdw hY, Bwv hir nwm dI<br />

AMdr bwhr swiKAwqqw huMdI hY[ XQw:- suKmnI; suK AMimRq pRB nwmu] Bgq jnw<br />

kY; min ibsRwm]) nwmu inDwnu Apwru; Bgqw min vsY] {in`kI ijhI cIz f`bI’c<br />

pwaux vWg, nwm jI ie`k dysI nhIN[ nwm ky Dwry; sgly jMq] nwm ky Dwry; KMf<br />

bRhmMf] nwm ky Dwry; isimRiq byd purwn] nwm ky Dwry; sunn igAwn iDAwn] nwm<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

901<br />

q`qkrw


ky Dwry; Awgws pwqwl] nwm ky Dwry; sgl Awkwr] nwm ky Dwry; purIAw sB<br />

Bvn] nwm kY sMig auDry; suin sRvn] kir ikrpw ijsu; AwpnY nwim lwey] nwnk<br />

cauQy pd mih; so jnu giq pwey] 5] Anuswr AnMq bRhmMf dy pswry, nwm jI’c<br />

itky hoey hn, AnMq bRhmMf’c, nwm jI ivAwpk hn, ies leI Bgq jI dy AMdr,<br />

bwhr AnMq bRhmMf dy pswry AMdr, nwm jI swiKAwq ho rhy hn[ so nwm jI dw<br />

AMdr vsxw bhuq v`fI g`l hY[ }vw goibMd jI(kY) dy min’c, Bgq(ibsRwm) vsdy<br />

hn[ vw goibMd jI(kY) dy Bgq jI dy min dw(ibsRwm) itkwA, hir nwm Kzwny jI<br />

hI hn[<br />

koit ApRwD; swD sMig imtY]) swD rUp; Apnw qnu DwirAw] Anuswr(swD)<br />

vwihgurU mh`lw pihlw jI, (swD) AsMK nUr pRkwS Anq klwvwn vwihgurU jI’c<br />

lIx syRSt gur Bgq jI, (swD) inrgun bRhm jI sMig iml ky, vw (swDsMig)<br />

siqsMgq jI ’c (koit) kRoVW(ApRwD) mhW pwp ivkwr AOgux(imtY) imtdy hn[<br />

sMq ik®pw qy; jm qy CutY]) sB mohI.dyiK drsnu gur sMq; iknY.AwFu n dwmu<br />

lieAw]) Bwgu hoAw; guir sMqu imlwieAw] Anuswr(sMq) gurU jI, Bgq mhWpurS<br />

dI ikRpw hox.qy.jIv jm qy(CutY) Cu`tdw hY[<br />

jw kY msqik; krm pRiB pwey] swD srix; nwnk.qy Awey] 7] {koit bRhmMf<br />

ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] siqgurU Arjn dyv swihb jI au~bldI<br />

dyZ’c bYT ky Awp gurbwxI kmw rhy hn[ Awp jI nUM DMn sRI gurU nwnk dyv swihb<br />

jI dI s`cI srb ivAwpI crn Srx rihx dw rs AwieAw hY[ gurU jI Akih<br />

Asih kStW’coN lMGidAW, mn rom 2 krky, DMn siqgurU nwnk dyv swihb jI dy<br />

s`cy crx kmlW dI srb ivAwpI mhW ivsmwd s`cI Srn’c rhy[ Srn ie`k dysI<br />

nhIN, srb ivAwpI jI dI prmpiv`qR srb ivAwpI s`cI Srn’c rihx nwl, mhW<br />

pwpW ivkwrW jmW smUh AOguxW qoN r`iKAw huMdI hY[ }prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU sRI gurU nwnk dyv srUp mh`lw pMjvW jI &urmwauNdy hn:- (pRiB) vwihgurU<br />

gurU pRmysr jI ny(jw) ijs ipAwry syvk(kY) dy msqik ’qy(msqik) SRomxI(krm)<br />

Bwg pwey hn, (qy) auh ipAwry nwm Kzwny dI pRwpqI leI(swD) vwihgurU mh`ly<br />

pihly jI dI prmpiv`qR s`cI su`cI au~cI srb ivAwpI mhW ivsmwd srix Awey<br />

hn] 7] XQw:- srix pey pRB Awpxy; guru hoAw ikrpwlu]<br />

ijsu min bsY; sunY lwie pRIiq] iqsu jn AwvY; hir pRBu cIiq] gur crn-<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

902<br />

q`qkrw


kvlW dI srb ivAwpI s`cI Srn rihx vwly, ijsu gurmuiK ipAwry jI dw min,<br />

siqgurU mh`ly pihly jI dy srb ivAwpI crn kmlW’c(bsY) vsdw hY[ vw ijsu<br />

gurmuiK ipAwry jI dy min’c, hir nwm Kzwnw jI(bsY) vsdy hn[ auh gurU jI qoN<br />

AMimRq rUp gurU ieiqhws kQw kIrqn gurbwxI, siq Drm dw srb ivAwpI ivsmwd<br />

SuB s`cw aupdyS, pRIiq lwie ky, koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux suxIAih<br />

AibnwsI rwm] Anuswr lUM 2 dy kMnW duAwrw, pUrn SrDw ivSvwS sihq(sunY) suxdy<br />

hn[ iqsu gurU(jn) ipAwry Bgq gursyvk jI nUM, (hir) sB nUM hrw Brw krn<br />

vwly(pRBu) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] qoN; ATwrh ds bIs] q`k,<br />

siqgurU gRMQ swihb jI, prmpiv`qR gurU ieiqhws jI (cIiq) cyqy(AwvY) AwauNdy hn[<br />

vw iqsu jn jI dy drSn krky, hir pRBu jI cIiq ’c(AwvY) AwauNdy hn[ XQw:- AwvY<br />

swihbu iciq; qyirAw Bgqw ifiTAw] mn kI ktIAY mYlu; swDsMig vuiTAw]<br />

jnm mrn; qw kw dUKu invwrY] sRb ivAwpI mhW ivsmwd SuB s`cI gurSrx<br />

Awaux dw ieh Aqot &L huMdw hY, ik gurU jI nwm Kzwnw b^Sdy hn[ smrQ gurU;<br />

isir hQu DirAau] Anuswr s`cy pwiqswh jI isr ’qy myhr BirAw hQ r`K ky ndr<br />

krky, (qw) iqs, gurU swihb jI dI srb ivAwpI SuB s`cI Srn Awaux vwly gurmuiK<br />

ipAwry jI dy jnm mrn(kw) dw dUKu, (invwrY) inivrq kr idMdy hn[ XQw:- jnm<br />

jnm ky dUK invwrY; sUkw mnu swDwrY] drsnu Bytq hoq inhwlw; hir kw nwmu bIcwrY]<br />

1] myrw bYdu; gurU goivMdw] hir hir nwmu.AauKDu muiK dyvY; kwtY jm kI PMDw]<br />

{qÍpRswid gurpRswid, jMmx mrn dy kSt bwry srb ivAwpI ivsmwd pRymmeI SuB<br />

ivcwr:- mwqw jI dy pyt’c 10 mhIny pu`Tw lmkx dw bVw BwrI kSt hY[ ijvyN<br />

suinAwrw qwr nUM pqlI krn leI, jMqRI dy bRIk Cyk iv`c dI iK`cdw hY, iqvyN b`cy nUM<br />

jMmx vyly, bhuq hI BwrI kSt huMdw hY, ijs krky rox dI Avwz AwauNdI hY, keI b`cy<br />

jMmdy hI mr jWdy hn[ keI b`cy pu`Ty jMmdy hn[ keI mWvW jxypy vyly mr jWdIAW<br />

hn[ mrn dy kSt:- ib`CU dI Ku`f swhmxy p`Qr r`Kx qoN, p`Qr’qy fMg mwrn qoN p`Qr<br />

sMKIAw zihr bx jWdw hY[ s`qr hzwr ib`CU dy fMg ijqnw mrn dw kSt purwxW’c<br />

iliKAw hY[ mOq smyN kSt Awaux qoN mlmUqR inkl jWdw hY[ gurU pRmysr jI Awpxy<br />

^ry ipAwry s`icAwry is`K syvk jI nUM, ijauNdy 2 hI Awpxy ivAwpk srUp’c lIn kr<br />

lYNdy hn[ Awpxy pRymI nUM hr vyly bRhmwnMd AMimRq rs b^Sdy rihMdy hn, jo aus dy<br />

irdy’coN au~T ky muK’c AwauNdw rihMdw hY[ Awpxy pRymI dy lUM 2’c vs ky, aus dy kSt<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

903<br />

q`qkrw


Awpxy’qy shwr lYNdy hn, Awpxy’c lIx krky, aus nUM jUnW’c nhIN Byjdy[ XQw:-<br />

siqguru myrw sdw dieAwlw; moih dIn kau rwiK lIAw] }<br />

dulB dyh; qqkwl auDwrY]) keI jnm; Bey kIt pqMgw] keI jnm; gj mIn<br />

kurMgw] keI jnm; pMKI srp hoieE] keI jnm; hYvr ibRK joieE] 1] imlu<br />

jgdIs; imln kI brIAw] icrMkwl; ieh dyh sMjrIAw]) kbIr.mwns jnmu dulµBu<br />

hY; hoie n bwrY bwr] ijau bn Pl pwky.Buie igrih; bhuir.n lwgih fwr]<br />

Anuswr pSU pRyq p`Qr ibRC kIt pqMg Awid cOrwsI l`K jUn qy Anyk jUnW bwr 2<br />

Bogx qoN mgroN, BeI prwpiq; mwnuK dyhurIAw] goibMd imlx kI; ieh qyrI<br />

brIAw] durl`B dyhI imlI hY[ AwpxI Srn ipAw jwx ky, gurU pRmysr jI, Awpxy<br />

syvk jI dI(dulB) kTn l`Bx vwlI Amolk hIrw dyh nUM, (qqkwl) CyqI qoN CyqI<br />

cOrwsI dI kYd, pRq`K jyl, ivkwrW AOguxW niSAW kukrmW, mrn dy kStW, jmW<br />

qoN(auDwrY) Cufw lYNdy hn[ ijvyN prmpUjnIk vwihgurU bMdI-CoV dwqy siqgurU CyvyN<br />

pwiqswh jI ny bvMjw aumr kYdI rwijAW nUM AOguxW ivkwrW jUnW, muZl jyloN<br />

CufwieAw[ XQw:- crx kml; Twkur auir Dwir] dulB dyh; nwnk insqwir]<br />

inrml soBw; AMimRq qw kI bwnI] eyku nwmu; mn mwih smwnI] s`cy siqgurU<br />

swihbwn jI dI ivAwpk pRkwS srUp SuB s`cI Srn pYx vwly, Bwau-BgqI sihq<br />

inrgun srgun dI eykqw nUM pRwpq, AsMK pRkwS hI pRkwS srUp, ivAwpk inrlyp<br />

mhW ivsmwd Ajpw jwp inrgun inrMkwr jI’c rom 2 krky lIx, inmK 2<br />

nmskwrW hI nmskwrW krn vwly, swD gurmuiK snmuK ipAwry Bgq jI dy<br />

mn(mwih) ’c, (eyku) ie`k AdÍYq AsMK pRkwS srUp, sweI nwmu Amolu;) nwmu<br />

gurbwxI(smwnI) smw geI[ gurbwxI jI dy smwauxy krky(qw) iqs swD gurmuiK<br />

ipAwry jI(kI) dI, (inrml) au~jl pRkwS bRhm srUp(soBw) mihmw qy(bwnI)<br />

gurbwxI, AMimRq bRhmwnMd srUp hY[ XQw:- nwmw CIbw.kbIru juolwhw; pUry gur<br />

qy.giq pweI] bRhm ky byqy.sbdu pCwxih; haumY jwiq gvweI] suir nr.iqn kI<br />

bwxI gwvih; koie n mytY BweI] 3]<br />

104.dUK rog; ibnsy BY Brm] swD nwm; inrml qw ky krm] prmpUjnIk<br />

siqgurU swihbwn jI dy prmpiv`qR s`cy s`ucy im`Ty crn kmlW nUM c`tx vwly(qw) iqs<br />

gursyvk gurmuiK swD jI(ky) dy, Drm dy(swD) sRySt inSkwm krm Drm qy(nwm)<br />

gurbwxI jI (inrml) au~jl(nwm) pRis`D bRhm srUp hn[ XQw:- syvw krq; hoie<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

904<br />

q`qkrw


inhkwmI] iqs kau; hoq prwpiq suAwmI]) krm krq; hovY inhkrm] iqsu bYsno<br />

kw; inrml Drm] aupRokq inrml nwmI inSkwmI SuB krmI DrmI gurU ^wlsy<br />

gursyvk Bgq rivdws swihb jI Awid dy jMmx mrn Awid hr qr@W dy dUK qy<br />

1 AwDI 2 ibAwDI 3 aupwDI hr qr@W dy rog.qy sB qr@W dy 8 BY 9 Brm(ibnsy) nws ho<br />

gey[ { 1 AwDI mn krky kwm koRD &urny, 2 ibAwDI vwie vweI, ipq grmI, k&<br />

blZm, ruDR ^Un dy ivgwV krky sRIr dI iKlq ivgVn qoN rog ho jwxw, 3 aupwDI<br />

hMkwr nwl kql kuk`rm krny[ kOVw bolxw bwxI dw rog hY[<br />

pMj pRkwr dw 9 Brm:- 1 Byd BRm:- sB dy AMdr bwhr, AsMK nUr srb klw<br />

BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] vwihgurU jI, hr smyN Ajpw jwp kr rhy hn[ aunW@<br />

nUM jwp kridAW, swiKAwq krn dI bjwey, Awpxy nwloN Anyk Byd Prk klpxy,<br />

ik vwihgurU jI mYQoN dUr hn, pu`Ty krm krky pu`Ty kMn PVny[ 2 kriqRqÍ BRm:- krqy<br />

r`b jI nUM krqy jI n mMnxw, BRm hMgqw krky, Awpxy Awp nUM krqw mMnxw[<br />

3 sMgBRm:- srb ivAwpI qoN BRm ky, Awpxy Awp nUM jMmx mrn vwlI dyh smJxw[<br />

4 ivkwr BRm:- ivkwr ivgwV BRm krky, jgq nUM bRhm jI srUp n smJxw, bRhm<br />

jI qoN v`Kry smJxw[ 5 s`qÎqÍ BRm:- siq srUp bRhm jI qoN BRm ky, j`g dy rwg<br />

rMg’c BRm ky, ien@W’c K`cq ho jwxw[ }<br />

sB qy aUc; qw kI soBw bnI] vwihgurU mh`ly pihly jI dy im`Ty crn-kmlW nUM<br />

c`tx vwly, ivAwpk s`cI crn Srn rihx vwly, jo Bgq gursyvk dwsndws hn,<br />

(qw) iqn@W(kI) dI soBw, c`kRvrqI rwjy dyvqy Avqwr mnu`K pYgMbr sB qy(aUc)<br />

au~cI bnI hY[ XQw:- pMifq sUr.CqRpiq rwjw; Bgq brwbir, Aauru n koie]) Ehu<br />

sB qy aUcw.sB qy sUcw; jw kY ihrdY visAw Bgvwnu]) pwiqswhI Bgq jnw kau<br />

idqIAnu; isir Cqu scw hir bxwie] gurU syvw ismrn pRymw-BgqI vwly gursyvk<br />

jI, gurU jI dy snmuK Drm ihq ShId hoxy krky, sB qoN au~cI soBw bx geI, qW<br />

gurU jI dI soBw hor BI au~cI qoN au~cI, s`cI su`cI au~cI hY, jo kQn nhIN ho skdI,<br />

ikauN jo gurU jI qoN pRymw-BgqI bRhmigAwn inrgun srgun jI dI eykqw nwm Kzwny<br />

Bgq BMfwr pRwpq krky, gursyvk jI nIc kIt qoN, bRhmigAwnI sgl kI rInw]<br />

pUrn bRhmigAwnI vwihgurU jI srUp bx ky ShId hoey[ dIvy qoN dIvw jgx vWg,<br />

gurBgq ShId qoN hor byAMq pRymI gurmuiK gursyvk ShId koit sUrjW vWg pRkwSy [<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

905<br />

q`qkrw


nwnk.ieh guix; nwmu suKmnI] 8] 24] prmpUjnIk gur nwnk dyv goivMd<br />

rUp] DMn vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv gurU grMQ jI mwinE; prgt gurW kI<br />

dyh[ jI &urmwauNdy hn:- ieh sRI suKmnI swihb jI, srb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

Anqklwvwn sq sMqoK dieAw Drm vIcwr, inmRqw Bwau-BgqI sihnSIlqw, iKmw<br />

DIrj jq bRhm- iv`idAw, Ajpw jwp inrgun srgun dI eykqw sihq pUrn<br />

bRhmigAwn, siqsMgq nwm gurU gursyvk swD sMq bRhmigAwnI jI dI mihmw, Awp<br />

guAw ky syvw krnI Awid AnMq SuB s`cy(guix) guxW sihq, (nwmu) srb ivAwpI<br />

ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU krqwr srUp hn] 8] 24] XQw:- vwhu vwhu bwxI<br />

inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n koie] Awpxy srb ivAwpI mhW ivsmwd Ajpw<br />

jwp inrgun srUp jI duAwrw, hr smyN AnMq sUrjW cMdRimAW qwirAW mMflW, AnMq<br />

AgnIAW ititAwixAW qy koit bRhmMf dIAW swrIAW dyhW nUM pRkwS rhy hn[ AYsw<br />

ivsmwd suKmeI pRkwS hY, jo hux koRVW bRhmMfW AMdr, sihjy hI ho irhw hY[ ijs<br />

pRym pRkwS duAwrw, pyRmw-BgqI sihq, ivsmwd inrgun srgun swihb jI dI eykqw<br />

pRwpq huMdI hY[ AYsy mhW ivsmwd suK’c lIx, mhwrwj swihb jI ny au~bldI<br />

dyZ’c bYT ky BI kStW dI pRvwh nhIN kIqI[ suKmnI shj; goibMd gun nwm] jI<br />

dI AvsQw nUM kmwieAw hY[<br />

ijhVw pRymI suKmnI swihb, gurU gRMQ swihb jI dI bwxI ie`k Bwvnw nwl<br />

pV@dw hY[ aus nUM, gurmuiK; roim roim hir iDAwvY]) pRB kY ismrin; Anhd<br />

Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] prm au~cI su`cI AvsQw pRwpq huMdI<br />

hY[ siqgurU gRMQ swihb jI dy b^Sy sRI suKmnI swihb jI’coN, iKmw DIrj grIbI<br />

Drm pUrn bRhmigAwn Awid kRoVW SuB gux hr vyly pRkwSdy rihMdy hn[<br />

bRhmigAwnI; sgl kI rInw] pUrn bRhmigAwnI sMq bwbw suMdr isMG swihb nwm<br />

rsIey mhWpurS, prmpUjnIk s`cy siqgurU DMn 2 sRI gurU gRMQ swihb jI qoN sRI<br />

muKvwk swihb jI lYx l`gdy, qW aun@W dy suMdr nUrwnI cyhry’qy koit nUr ielwhI<br />

pRkwS pYNdy, q`kx vwilAW nUM , nwmu jpq.koit sUr aujwrw; ibnsY Brmu AMDyrw] vwlI<br />

ivsmwdqweI AwauNdI[<br />

siqgur pRswid] gauVI bwvn AKrI mhlw 5] sloku] gurdyv mwqw<br />

gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] gurdyv sKw.AigAwn BMjnu; gurdyv bMiDp<br />

shodrw] gurdyv dwqw.hir nwmu aupdysY; gurdyv mMqu. inroDrw] gurdyv.sWiq siq<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

906<br />

q`qkrw


uiD mUriq; gurdyv.pwrs prs prw] gurdyv qIrQu AMimRq srovru; gur igAwn mjnu<br />

AprMprw] gurdyv krqw.siB pwp hrqw; gurdyv, piqq pivq krw] gurdyv Awid<br />

jugwid jugu jugu; gurdyv mMqu hir jip auDrw] gurdyv sMgiq pRB myil.kir ikrpw;<br />

hm mUV pwpI.ijqu lig qrw] gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir<br />

nmskrw] 1] pRym ibnY:- ieQoN q`k AKMf jwp r`K ky rOLW lwau[<br />

{gurpRswid vwihgurU hr pRvwr gurduAwry jW Awpxy Gry, ies piv`qR poQI qoN<br />

ArQ ivcwro, Gr 2 ArQW sihq AKMf jwp r`K ky rOLW lwau jI[ hr Gr ArQ pV@o<br />

pV@wau A`gy pRymIAW nUM d`so[ hr Gr’c ArQ ivcwrn dI pRpwtI pvy jI[ pqI sqI<br />

iml ky poQI ArQ vIcwr ky ie`k joiq ho jwx, ipAwry b`icAW nUM BI vIcwrn lwaux<br />

jI[ jy iml ky bMdgI nhIN krdy qW hukm hY:- (bI-bI ArQ bhU, polw bol) kUVu<br />

mIAw.kUVu bIbI; Kip hoey 1 Kwru] kUiV kUVY nyhu lgw; ivsirAw krqwru] ( 1 suAwh)<br />

pqI sqI ivkwr iqAwg ky, gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] sRI<br />

gurU gRMQ swihb jI dI tyk lY ky, ie`k joiq hox jI[ gurbwxI dI sMQw krnI AqI hI<br />

zrUrI hY[ }<br />

105.pUrn gurU jI dy crn kml c`t ky, mUMh ’c Gwh lY ky, gL’c p`lw pw ky,<br />

isr Jukw ky muAw&I:- hy prmpUjnIk rwjn ky rwjw.mhwrwjn ky mhwrwjw; gurqw<br />

ibrwjmwn Ajpw jwp vwihgurU siqgurU gRMQ swihb dsy pwiqswh jIE!hmrY msqik<br />

dwgu dgwnw; hm krj gurU bhu swFy] Anuswr dwsn dwsW dy isrW’qy Awp jI dw<br />

bhuq v`fw krzw hY!ieqnw v`fw krzw hY, BwvyN AsIN Awp jI dy b^Sy ies sRIr dy<br />

ijqny rom hn, iqqny sRIr DwrIey, aun@W sRIrW dy ijqny rom hn, iqqny hor Dwr<br />

leIey, ies qr@W A`gy qoN A`gy sRIr Dwrdy 2 Dwrdy hI jweIey[ smUh DrqIAW dy<br />

ikxikAW, smUh smuMdRW dIAW bUMdW, AnMq snoAW dw ikxkw 2, AnMq bnwspqIAW dy<br />

Pu`lW p`iqAW k`KW dI igxqI nwloN v`D sRIr Dwr ky, BwvyN Awp jI nUM sIs ArpIey,<br />

sIs Arpx qoN ^Un dI bUMd 2’coN hor AnMq sIr sIs pYdw hoeI jwx, ArpI jweIey,<br />

v`Ddy jwx, ArpI hI jweIey, iPr BI Awp jI dw krzw nhIN moV skdy jI!Awp jI<br />

dy kIqy praupkwrW, b^Sy srb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU nwm rqn dI<br />

kImq nhIN pw skdy, Bwv Awp jI dy kIqy praupkwrW dw mu`l nhIN moV skdy jI[<br />

qo so n nwQ, AnwQ n mo sr; qo so n dwin, n mo so iBKwrI] mo so n dIn,<br />

dXwl n qo sr; mo so AgXwin, n qo so ivcwrI] mo so piqq, n pwvn qo sr; mo so<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

907<br />

q`qkrw


ivkwr, n qo so pkwrI] mory hY AOgun, qU gun swgr; jwq rswql, Et iqhwrI]<br />

528] (Bw:gu:) hau AprwDI gunhgwru; hau bymuK mMdw] coru Xwru jUAwir hau; pr<br />

Gir johMdw] inµdku dustu hrwmKoru; Tgu dys TgMdw] kwm kRoDu mdu loBu mohu; AhMkwr<br />

krMdw] ibswsGwqI AikrqGn; mY ko n rKMdw] ismir murIdw FwFIAw; siqguru<br />

bKsMdw] 21] 36] (Bw:gu:)<br />

so hy pUrn gurU jI!dwsndws Awp jI dw, bhuqw 2 krzw nhIN moV skdy, ies<br />

leI Awp jI dy b^Sy kysW nwl, Awp jI dy crn kml, Awp jI dI b^SI s`qw<br />

nwl JwV ky, Awp jI dI b^SI zbwn nwl, Awp jI dy crn kml c`t ky, mUMh ’c<br />

Gwh lY ky, gL’c p`lw pw ky, isr Jukw ky muAw&I mMgdy hW jI[ hy imhrvwnu<br />

swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu]) rwjn ky<br />

rwjw.mhwrwjn ky mhwrwjw;) nwnk rwKnhwru Apwru] gurqw ibrwjmwn pUrn<br />

myhrvwn siqgurU gRMQ swihb jI!hy prmpUjnIk vwihgurU siqgurU swihbwn jI!hy<br />

gurU siqsMgq ShId gurmuiK swihbwn jIE!dwsndws gRIb indwn ieAwxy, sdw<br />

sdw iehu BUlnhwru] Awpxy b`icAW ’qy AwpxI Anq klwvwn srb klw BrpUr<br />

pRB; ibrQw jwnnhwr] srb ivAwpI mhW ivsmwid, pUrn pRkwS srUp ikRpw hI<br />

ikRpw krky, kIqy AsMK mhW pwpW AOguxW, gurbwxI dI SuDweI, ArQW’c hoeI byAMq<br />

Bu`l dI muAw&I b^SxI jI!muAw&I b^S ky AYsI srb ivAwpI ivsmwd<br />

Anqklwvwn AsMK pRkwS srUp ikRpw duAwrw, dwsW dy AMdr bwhr ArQW sihq<br />

gurbwxI dI vrKw hr smyN krdy rihxw jI!ijs srb ivAwpI ivsmwd vrKw ’c,<br />

dws hr smyN ieSnwn krdy rihx!Awpxy b`icAW nUM Awpxy im`Ty ipAwry s`cy crn<br />

kmlW nwl joV ky idl idmwZ’c hr smyN gurbwxI ArQ b^Sdy rihxw jI, s`cy<br />

crn-kmlW’c lIxqw eykqw ABydqw b^SxI jI!isr’qy imhr BirAw h`Q r`K ky,<br />

hr smyN Awpxy ivsmwd suMdr drSn b^Sxy jI!<br />

106.prmpUjnIk gurU pRymI gursyvkW dy SuB s`cy nwm:- gurU sMgiq jI.<br />

gursyvkW nUM Aink bwr nmskwr bilhwr[ gurU jI b^Sx crn-kmlW dw<br />

ipAwr[ prmpUjnIk inrMkwr gursbd srUp gurqw ibrwjmwn siqgurU gRMQ swihb<br />

jI, smMUh syvk pRymIAW dy idl idmwg’c hr smyN gurbwxI Byj ky , sRb`q syvkW dw<br />

Blw krn[ Awpy Awp hI gurbwxI Byj ky aun@W dy idl’coN AMimRq muK’c hr smyN<br />

Byj ky, AMimRq nwl iqRpq krky pwLdy rihx, gurU syvw BgqI b^Sx jI[ pUry gurU<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

908<br />

q`qkrw


jI inrgun bRhm jI’c lIxqw b^Sx[ prmpUjnIk q^q sRI ptnw swihb jI’qy<br />

prmpUjnIk sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsy jI ny sMn 1967’c, dwsn dws<br />

nUM ieh SuB vr b^iSAw, “Bgqw!qUM ilKweI dw sMsw n kr, qYnUM koeI gurmuiK<br />

imlygw, iPr ilKweI sMpUrn hovygI[ ”igir bsuDw.jl pvn jwiego; ieik swD<br />

bcn AtlwDw] Anuswr.Amolk bcn pUry hoey, jo prmpUjnIk Bw:jvwhr isMG jI<br />

ipMf cimMfy qoN, sRI stIk swihb jI dI SuB s`cI syvw gurpRswid kr rhy hn, A`gy<br />

nMU v`fI gurU syvw krn leI auqSwhq hn[ gurU pRymI Bw:kuldIp isMG jI dy GroN<br />

bIbI kuldIp kOr jI, AMimRq Ckwaux dI syvw, mMndy hn myvw[ Bw:qRlok isMG jI[<br />

Bw:sMqoK isMG jI dy GroN jspwl kOr jI dw b`cw Bw:sipMdR isMG jI dy GroN bIbI<br />

sumnjIq kOr jI[ Bw:kyhr isMG jI dy GroN rySm kOr jI dI b`cI plivMdr kOr jI<br />

dy BweI bMq isMG jI, soFI AvinMdr isMG jI[ Bw:nvqyj.isMG golfI jI[ bIbI<br />

nirMdr kOr jI suKIAw[ BuJMgI rndIp isMG jI[ Bw:Bgvwn isMG rxjIq isMG<br />

jI[ Bw:gurjIq isMG hrdIp isMGjI[ Bw:sqivMdr isMG jI, Bw:Avqwr isMG<br />

gurmuiK isMG jI[ prmpUjnIk pUrn bRhmigAwnI sMq bwbw rxjIq isMG swihb jI<br />

dy, prm ipAwry syvk Bw:j`gpwl isMG jI, Bw:blkwr isMG jI[<br />

{mONtrIAl.Bw:gurjMt isMG jI.v`fI gurU syvw.leI.auqswhq hn[ Bw:hrjIq isMG<br />

jI Bw:m`Kx isMG jI, Bw:mnjIq isMG jI, Bw:ikrnpwl isMG jI, Bw:surjIq isMG<br />

jI[} hy vwihgurU pUry gurU jI!Awp jI dy Gr’c rihMidAW, lUx Ck ky hlwl krIey<br />

jI[ XQw:- KwDy lUx.gulwm hoie; pIih pwxI FovY[ lUx Kwie.kir cwkrI; rix tuk<br />

tuk hovY[ lUx Kwie.DI puqu hoie; sB ljw DovY] lUxu vxotw.Kwie kY; hQ joiV<br />

KVovY] vwt vtwaU lUxu Kwie; guxu kMiT provY] lUx hrwmI gunhgwr; mir jnmu<br />

ivgovY]<br />

107.boly so inhwl] siq sRI Akwl] vwihgurU jI kw ^wlsw vwihgurU jI kI<br />

&qyh] vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n koie] Anuswr vwihgurU jI<br />

sRI suKmnI swihb srUp hn, sRI suKmnI swihb jI vwihgurU srUp hn[ sRI suKmnI<br />

swihb jI kw ^wlsw, sRI suKmnI swihb jI dI &qyh dw ArQ ie`k hY[ ies leI<br />

vwihgurU sRI suKmnI swihb jI dI AiqAMq ipAwrI gur&qyh sdw 2 hI prvwn<br />

krnI jI[<br />

stIk sRI suKmnI swihb jI gurpRswid sMpUrnM jI[<br />

www.TvaPrasaad.com<br />

909<br />

q`qkrw

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!