04.01.2014 Views

Vishram Sri Guru Gra.. - Gurmat Veechar

Vishram Sri Guru Gra.. - Gurmat Veechar

Vishram Sri Guru Gra.. - Gurmat Veechar

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

siqgur pRswid]<br />

vwihgurU jI kw ^wlsw! vwihgurU jI kI &qyh]<br />

prmpUjnIk DMn vwihgurU ju`go j`ug Atl<br />

gurqw ibrwjmwn s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI<br />

S`uD aucwrx, ArQ pwT ivsrwm poQI,<br />

sRI dmdmI tkswl[<br />

Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir]<br />

Bin mQurw. kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]<br />

(q`qkry leI Poto ’qy kilk kro jI)<br />

DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI DMn hn!<br />

hux au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy hn[hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT rhy hn,<br />

hux m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy<br />

mhwn praupkwrI sIs’qy hux puAw rhy hn,<br />

hux m`cdI 2 loh’qy KV@ rhy hn[<br />

lyKk pRkwSk:-<br />

bRhmiv`idAw dy dwqy, pMQrqn,<br />

bRhmigAwnIkY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw]<br />

pUrn praupkwrI pUrn bRhmigAwnI s`cKMf vwsI prmpUjnIk<br />

sRI mwn sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw,<br />

sMq krqwr isMG swihb ^wlsw jI dy s`cy pr aupkwrI crn-kmlW dy,<br />

hir hir myil myil jn swDU; hm swD jnw kw kIVw]<br />

Anuswr in`ky kIVy ikRm, sB dI crn-DUV, dwsndws crn isMG aur& jsvMq isMG ipMf dwauDr, (mogw)<br />

jvwhrisMG ipMf cimMfy (luiDAwxw) pMjwb ieMfIAw[<br />

q`qkrw


ieh prmpiv`qR poQIAW pRwpq krky inhwl inhwl inhwl hovo jI:<br />

1. poQI jnm sMskwr, AMimRq sMskwr, bRhm iv`idAw, AnMd kwrj, AMqm sMskwr[<br />

2. poQI vwihgurU siqgurU sRI suKmnI swihb jI stIk.sRI dmdmI tkswl[<br />

3. siqgurU swihb jI Aqy sMqW mhWpurSW dy Amolk boly Aqy gurmiq Anuswr Anyk pRsnW<br />

dy au~qR siqgurU gRMQ swihb jI b^S rhy hn[ pV@n vwly Dwrimk gRMQW dy nwm[ dyh<br />

Arogqw, g`fI dI dyK ryK frweIivMg bwry SuB is`iKAw[<br />

4. ds siqgurU swihbwn jI dI prm pUjnIk SuB s`cI bMswvlI[<br />

5. siqgurU gRMQ swihb jI dw mhW ivsmwd ieqhws, AKMf pwT, shj pwT mrXwdw,<br />

gurbwxI jI siqkwr pUjn mhW ivsmwd SuB is`iKAw, 101 Ardws, gurpurbW dIAW<br />

ArdwsW[<br />

6. SRI gurU gRMQ swihb jI Su~D aucwrx, ArQ pwT Aqy ivSrwm poQI SRI dmdmI tkswl<br />

7. Awid bwxI, sRI dsm bwxI, BweI gurdws jI dIAW vwrW ’coN gRIbI vwly, sbd pdW dy<br />

mhW ivsmwd ArQ[ dUjw pRkrx pUjw dw Dwn zihr hY]<br />

8. slok Bgq kbIr swihb jI, Bgq PrId swihb jI dy mhW ivsmwd ArQ[<br />

9. gurbwxI jI dy cwnx AMdr dyh Arogqw bwry mhW ivsmwd is`iKAw[<br />

10. gurmuiK gurmuKI bwlaupdyS! irkwrf kIqw bwlaupdyS, sux! gurmuKI isKwau hy<br />

drvyS!<br />

gurU ipAwrI swD sMgq jI nMU ieh jwxky byAMq KuSI hovygI ik gurbwxI aucwrx<br />

SuDI leI iehnHW poQI swihbwnW dIAW irkwrifMg vI dwsn dws qoN gurU swihb<br />

jI ny krvweI hY[ sMgq jI irkwrifMg lwky poQI swihb pRkwS krky mgr 2<br />

bolx jI[<br />

q`qkrw


poQI swihbwn, Su`D aucwrn iempIQRI pRwpqI leI:<br />

BweI rijMdr isMG jI kYnyfw:-Pon: 905-458-7776<br />

BweI gurcrn isMG jI kYnyfw:- Pon: 905-216-7437<br />

BweI qlivMdr isMG jI kYnyfw:- Pon: 519-621-4773<br />

BweI AmirMdr isMG jI kYnyfw:- Pon: 519-830-2627<br />

BweI srbjIq isMG jI ig`l, ipMf suDwr (luiDAwxw) Bwrq &Un:- 01624- 275-740<br />

BweI surjIq isMG jI ipMf dwauDr (mogw) Bwrq, Pon:- + 91-9888774012<br />

gurU syvw Byjo:- CIBC BANK CANADA, Branch. NO:01322) AC.83-15833,<br />

CHARAN SINGH.<br />

jsvMq isMG(Bgq jI) nwl sMpRk leI:-<br />

admin@gursevak.com<br />

www.Gursevak.com<br />

q`qkrw


DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI DMn hn! hux au~bldI<br />

dyZ ’c cONkVw lw rhy hn[ hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT rhy hn, m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR<br />

prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI sIs ’qy hux puAw rhy hn, hux m`cdI 2 loh ’qy<br />

KV@ rhy hn[<br />

Drm hyq; swkw ijin kIAw] sIsu dIAw; pru. isrru n dIAw]<br />

DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU qyZ bhwdr swihb jI DMn hn[ lohy dy qMg ipMjry<br />

’c iq`Ky ik`lW ivckwr bYTy hux vwihgurU vwihgurU jp rhy hn[ hux sIs kurbwn kr rhy hn[ Awp<br />

jI dw ShId hoieAw sIs hux dwsn dwsI dy isr ‘qy sj irhw hY[<br />

q`qkrw


DMn DMn vwihgurU siqgurU swihbwn jI<br />

DMn bwbw sqIrwm swihb jI! cWdnI cONk id`lI ivKy, sMq doKI zwlm, Awp jI nUM hux, rUM ’c lpyt ky<br />

swV rhy hn[<br />

q`qkrw


prm ShId DMn bwbw jIvn isMG swihb jI! prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI dy<br />

prmpiv`qR inrMkwrI sIs nUM, Awpxy sIs ’qy sjw ky, id`lIEN sRI AnMdpur swihb jI nUM, hux iljw<br />

rhy hn, sRI AnMdpur swhib jI iqAwgx mgroN, srsw ndI nyVy, zwlmW dw purjw 2 k`t ky, Awpxw<br />

AMg 2 ktvw ky, nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr hux ShIdI pw rhy hn[<br />

lwhOr ivKy b`icAW nUM nyizAW ’qy tMgvw ky, glW c hwr puAw, pUrn pRIq pRqIq nwl Bu`KIAW, sbr Sukr<br />

nwl svw 2 mx pIs ky isdk inBw rhIAW mwvW[<br />

q`qkrw


prmpUjnIk gurmuiK snmuK DMn bwbw dIp isMG swihb jI! hux Awpxw sIs qlI ’qy r`K ky, m`cdy Drm<br />

X`uD c, sRI hirmMdr swihb jI ’qy cV@ ky Awey zwlmW dy f`kry 2 kr rhy hn[<br />

DMn bwbw mnI isMG swihb jI! prmpUjnIk siqgurU swihbwn jI dy ipAwr siqkwr ismrn c lIx hux<br />

bYT rhy hn, zwlm hux Awp jI dw bMd 2 k`t rhy hn[<br />

q`qkrw


DMn ShId bwbw s`uKw isMG bwbw mihqwb isMG swihb jI! Aiq pwpI ivkwrI hMkwrI m`syrMGV dw hMkwrI<br />

isr, hux v`F rhy hn[ isr v`F ky, brCy ’qy tMg ky, GoiVAW ’qy Asvwr, b`uFy jOhV nUM jYkwry<br />

g`jwauNdy iljw rhy hn[<br />

DMn bwbw jorwvr isMG swihb jI, DMn bwbw &qyh isMG swihb jI! ijauNidAW 2 nUM hI, srihMd ivKy,<br />

zwlm zulmI kMD dI nINh c, hux KVy@ krky, au~pr kMD icx rhy hn[ vyprvwhI nwl jYkwry<br />

g`jwauNidAW dy, sIs auqwry jw rhy hn[<br />

q`qkrw


DMn bwbw mqIdws swihb jI! cWdnI cONk id`lI ivKy, sMq doKI zwlm, AwpjI nUM hux iq`Ky Awry nwl<br />

cIr rhy hn[ ipAwrI is`KI qy s`cy siqgurW leI, Awpxw qn hux icrvw rhy hn[<br />

DMn bwbw idAwlw swihb jI! cWdnI cONk id`lI ivKy, sMq doKI zwlm, Awp jI nUM hux, dyZ ’c aubwl<br />

rhy hn[<br />

q`qkrw


DMn bwbw bic`qR isMG swihb jI! siqgurU swihb jI dI b^SIS nUM pRwpq ho ky, GoVy ’qy Asvwr<br />

jsvwrIAW dy SrwbI hwQI dIAW qvIAW, siqgurW dI b^SI nwgxI nwl, hux ivMn@ rhy hn[<br />

DMn bwbw grjw isMG boqw isMG jI! hux cV@ ky Awey zwlmW dy f`kry kr rhy hn, jYkwry gjwauNidAW<br />

ShIdI pw rhy hn[ sUrw. so pihcwnIAY; ju lrY. dIn ky hyq] purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY<br />

Kyqu]<br />

q`qkrw


q^q sRI dmdmw swihb jI ivKy swihb sRI gurU goibMd isMG swihb jI BweI mnI isMG swihb jI qoN<br />

vwihgurU siqgurU gRMQ swihb jI ilKvw rhy hn[<br />

prmpUjnIk sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw jI, sMq krqwr isMG swihb ^wlsw jI qoN gurbwxI<br />

sux rhy hn[<br />

q`qkrw


wlwn bwl] prmpUjnIk vwihgurU mIrI pIrI dy mwlk<br />

siqgurU hrgoibMd swihb mhwrwj jI[<br />

prmpUjnIk vwihgurU mh`lw pMjvW jI, sRI rwmsr swihb jI ivKy, BweI gurdws swihb jI qoN<br />

siqgurU gRMQ swihb jI ilKvw rhy hn[<br />

q`qkrw


prmpUjnIk bwbw GneIAw swihb jI, sMq doKI mhW hiqAwirAW nUM<br />

pwxI iplw rhy hn Aqy mlm p`tI kr rhy hn[<br />

prmpUjnIk vwihgurU mh`lw qIjw jI, ivAws dirAw coN jl Br rhy hn,<br />

vwihgurU mh`ly dUjy jI dy ieSnwn leI[<br />

q`qkrw


poh dI TMFI Twr rwq c, prmpUjnIk mwqw gUjrI kOr jI, Coty swihbzwidAW smyq phwVI rsqy,<br />

gMgU dy Gry jw rhy hn[<br />

DMn vwihgurU! pMj ipAwry jI, siqgurU swihb jI nUM, hux Awpxy inrml prmpiv`qr SuB s`cy su`cy au~cy<br />

mhwn blvwn sIs, Bytw kr rhy hn, au~cy ru`qby pw rhy hn, s`cy pwiqSwh jI qoN AMimRq Ck ky,<br />

s`cy pwiqSwh jI nUM AMimRq Ckw rhy hn[<br />

q`qkrw


BweI subyg isMG BweI Swhbwz isMG jI siqgurW dy ipAwr siqkwr c hux crKVIAW ’qy cV@ rhy hn[<br />

Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir]<br />

Bin mQurw. kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]<br />

q`qkrw


sRI hirikRsn iDAweIAY ijsu if`Ty sB duK jwie]<br />

pihlw mrxu kbUil jIvx kI Cif Aws] hohu sBnw kI ryxukw qau Awau hmwrY pwis] vwihgurU mh`lw<br />

dsvW jI, q^q sRI kysgVu swihb jI ivKy sIs mMg rhy hn<br />

q`qkrw


prmpUjnIk siqgurU hirrwie swihb jI- Arjn hirgoivMd nUM ismrO sRI hirrwie]<br />

Drm hyq; swkw ijin kIAw] sIsu dIAw; pru. isrru n dIAw]<br />

q`qkrw


ijih ibiKAw sglI qjI lIE ByK bYrwg] khu nwnk sunu ry mnw iqh nr mwQY Bwgu] prmpUjnIk<br />

bRhmigAwnI sgl kI rInw] pUrn vYrwgI sRI dmdmI tkswl dy igAwrvyN muKI pUrn sMq suMdr<br />

isMG swihb jI iBMfrWvwly<br />

prmpUjnIk pUrn sMq bwbw Aqr isMG swihb jI<br />

q`qkrw


DMn ShId bwbw qwrU isMG swihb jI! s`cy siqgurW dy siqkwr ipAwr ihq ismrx c, rom 2 krky<br />

lIx bYTy hn, zwlm hux Awp jI dw Koprw auqwr rhy hn[ Kopry auqrn qoN BI, 22 idn smwDI c<br />

bYTy, gurU gurU ismrdy rhy<br />

DMn bwbw Swm isMG jI AfxSwhI jI ny 70 swl sRI hirmMdrswihb jI ivKy qVky svw do vjy AMimRq<br />

kIrqn kIqw, iek idn vI nwgw nhIN pwieAw<br />

q`qkrw


sRI nwnk; AMgid kir mwnw] Amrdws; AMgd pihcwnw]<br />

Amrdws; rwmdws khwXo] swDin lKw; mUV nih pwXo]<br />

prmpUjnIk gurU jI dy AnMin syvk bwbw bu`Fw swihb jI, mwqw gMgw jI nUM vr b^S rhy hn<br />

q`qkrw


siqgur pRswid]<br />

vwihgurU jI kw ^wlsw! vwihgurU jI kI &qyh]<br />

sB isKn ko hukm hY; gurU mwnIE grMQ] 1] ) pIaU dwdy kw; Koil ifTw Kjwnw] qw myrY<br />

min; BieAw inDwnw] 1] prm pUjnIk gurU pMQ jI kI jIq[ () swihb jI dw Su`D<br />

aucwrn, ie`kEAMkwr, Su`D pkwau pV@ ky bwr bwr) ihMdU qurk koaU, rwPjI iemwmswPI;<br />

mwns kI jwq sBY, eykY phcwnbo] ) Avil Alh nUru aupwieAw; kudriq ky sB bMdy] eyk<br />

nUr qy.sBu jgu aupijAw; kaun Bly.ko mMdy] ) ^wlsw myro; 1 ipMf 2 prwn] ^wlsw myrI; jwn<br />

kI jwn] ( 1 sRIr, 2 ijMd) ikRpwvMq ^wls sgl; qh pRswid BXo 1 gOr] moih sy rMk AnwQ jg;<br />

Btkq iPrq kror] ( 1 v`fy) mo gRih mY.qn qy mn qy; isr lau Dn hY; sBhI ienhI ko] )<br />

ienhI kI ikRpw ky, sjy hm hY; nhI mo sy grIb kror pry] ) jau qau; pyRm Kylx kw cwau]<br />

isru Dir qlI; glI myrI Awau] iequ mwrig; pYru DrIjY] isru dIjY; kwix n kIjY] ) ggn<br />

dmwmw bwijE; pirE nIswnY Gwau] Kyqu ju mWifE sUrmw; Ab jUJn ko dwau] 1] sUrw so<br />

pihcwnIAY; ju lrY dIn ky hyq] purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY Kyqu]<br />

lyKk pRkwSkdmdmI<br />

tkswl dy bwr@vyN, qyrvyNmuKI, bRhmiv`idAw dy dwqy, pMQrqn, bRhmigAwnI kY; grIbI<br />

smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw] pUrn praupkwrI pUrn bRhm-igAwnI s`cKMfvwsI<br />

prmpUjnIk sRI mwn sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw, sMq krqwr isMG swihb ^wlsw<br />

jI dy s`cy praupkwrI crn-kmlW dy, hir hir myil myil jn swDU; hm swD jnw kw kIVw]<br />

Anuswr in`ky kIVy ikRm, sB dI crn-DUV,<br />

dwsndws crn isMG aur& jsvMq isMG ipMf dwauDr, (mogw)<br />

jvwhrisMG ipMf cimMfy (luiDAwxw) pMjwb Bwrq[<br />

www.Gursevak.com<br />

3<br />

q`qkrw


pihlw mrxu kbUil; jIvx kI Cif Aws] hohu sBnw kI ryxukw; qau Awau hmwrY<br />

pwis] ) qU cau sjx mYifAw; fyeI issu auqwir] nYx mihMjy qrsdy; kid psI<br />

dIdwru] ) kbIr.jau quih swD iprMm kI; sIsu kwit kir goie] Kylq Kylq hwl<br />

kir; jo ikCu hoie q hoie] ) mrxu muxsw sUirAw.hku hY; jo hoie mrin prvwxo]<br />

) sBu idnsu rYix.dyKau guru Apunw; ivic AKI.gur pYr DrweI] ) swgr myr<br />

auidAwn bn; nv KMf bsuDw Brm] mUsn pRym iprMm kY; gnau eyk kir krm] )<br />

jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau] ) jo gur dIsY<br />

isKVw; iqsu iniv iniv lwgau pwie jIau] ) gurisKW kI hir.DUiV dyih; hm<br />

pwpI BI giq pWih] ) jnu nwnku. DUiV mMgY iqsu gurisK kI; jo Awip jpY.Avrh<br />

nwmu jpwvY] ) schu ErY sBu ko; aupir scu Awcwru] ) scu suhwvw kwFIAY; kUVY<br />

kUVI soie] nwnk.ivrly jwxIAih; ijn scu plY hoie] ) hIxau nIcu krau<br />

bynµqI; swcu n Cofau BweI] nwnk.ijin kir dyiKAw; dyvY miq sweI] ) kUV<br />

inKuty. nwnkw; EVik sic rhI] {dyh isvw br moih iehY; suB krmn qy.kbhUM n<br />

tro] ) kir mn myry; siq ibauhwr] Anuswr ieh prmpiv`qR poQIAW pUrn<br />

siqkwr sihq bhu igxqI ’c sMBwlo.pUrn pyRm sihq pV@o, ds^q krw<br />

ky.Ardwis krky, pRymIAW nUM pV@n nUM idMdy lYNdy rho[ ieh SuB ie`Cw r`KxI ik gurU<br />

jI dw srb`q dy Bly dw miq.KMf bRhmMf ’c &Yly[ A`gy pV@n nMU kho.pRymI s`jx.bhu<br />

igxqI ’c mu`l lY ky.A`gy vMfx jI.AnMq puMn.gurU jI dI ^uSI dIAW l`KW<br />

pwiqSwhIAW pRwpq krn[ XQw:-lK KusIAw pwiqswhIAw; jy siqguru ndir<br />

kryie] inmK eyk.hir nwmu dyie; myrw mnu qnu sIqlu hoie] ) ivic dunIAw; syv<br />

kmweIAY] qw drgh bYsxu pweIAY] khu nwnk bwh lufweIAY]} Awip<br />

nrwiexu.klw Dwir; jg mih prvirXau] inrMkwir Awkwru joiq; jg mMfil<br />

kirXau]<br />

pRym bynqI:- pRkrx jW Awid AMg ’qy jwx leI, q`qkry coN ausy nUM<br />

kilk kro[ q`qkry ’qy vwips jwx leI pyj dy Q`ly q`qkrw<br />

l&z ’qy kilk kro jI[<br />

www.Gursevak.com<br />

4<br />

q`qkrw


q`qkrw<br />

sRI gurU gRMQ swihb jI S`uD aucwrx, ArQ pwT ivsrwm poQI,<br />

sRI dmdmI tkswl[<br />

nM. pRkrx AMg<br />

1 sRI poQI swihb jI ’c vrqy icMn@ inSwn[<br />

2 prmpUjnIk vwihgurU mh`lw pMjvW, mh`lw nwvW jI ShIdI iDAwn<br />

jwp[<br />

3 mUriq pMc pRmwx purKu; guru Arjunu.ipKhu nXx] 1] ) pwrbRhm<br />

pUrn gurdyv] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU<br />

Arjndyv swihbjI dI prm vYrwgmeI ShIdI dy, pUrn Agm<br />

AgwD vYrwgmeI js jwp AsqoqR duAwrw, vwihgurU gurmMqR hY; jip<br />

haumY KoeI[ vwihgurU mMqR jI dy ArQ[<br />

4 ArQW sihq. do pauVIAW ’c, mh`ly pMjvyN mh`ly nOvyN jI dI pUrn<br />

vYrwgmeI ShIdI bwry ArQW sihq, zbwnI kMT krky hr smyN gw<br />

ky, AiBAws krn dy byAMq lwhy hI lwhy hn:- rihdy guru drIAwau<br />

ivic; mIn kulIn hyqu inrbwxI[<br />

5 iqlk jM\U; rwKw pRB qw kw] dy vYrwgmeI ArQ<br />

6 sRI Akwl purK jI v`loN mh`ly nONvyN jI dI sRb ivAwpI mhW ivsmwd<br />

mihmw[<br />

7 vwihgurU] gur nwil quil.n lgeI; Koij ifTw bRhmMfu] nwmu inDwnu.<br />

siqguir dIAw; suKu nwnk. mn mih mMfu] ) gurdyv siqguru<br />

pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] ) vwhu vwhu bwxI<br />

inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n koie] ) bysumwr AQwh, Agnq<br />

AqolY] prmpUjnIk DMn vwihgurU ju`go j`ug At`l gurqw ibrwjmwn<br />

s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI dw rsmeI ipAwrw AsqoqR[<br />

8 prm pUjnIk vwihgurU siqgurU dsvyN pwiqSwh jI dw mhW ivsmwd<br />

Amolk bcn[<br />

9 prmpUjnIk nwm rsIey q`q byqy mhwn praupkwrI pUrn<br />

bRhmigAwnI, pUrn sMq bwbw suMdr isMG swihb jI ^wlsw, sMq<br />

bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw jI dy mhW ivsmwd Amolk bcn[<br />

10 Cwpy Anuswr suMdr ilKx dw suK`lw FMg[<br />

11 muhwrnI pkwaux bolx bwry pRym bynqI[<br />

www.Gursevak.com<br />

5<br />

q`qkrw


ü<br />

12 gurpRswid vwihgurU s`cy gurbwxI gurU jI dy Su`D aucwrn dw sohxw<br />

suK`lw Amolk FMg[<br />

13 siqgurU gRMQ swihb jI qoN, Apxy idmwZ ’c, hr smyN gurbwxI Aqy<br />

idl ’coN muK ’c AMimRq dI pRwpqI leI, sMKyp pRym bynqI jugqI[<br />

14 prmpUjnIk siqgurW dy Avqwr. gurqw. joqI joiq smwaux dy<br />

AsQwn[<br />

15 inhclu scu Kudwie eyku; Kudwie bMdw AibnwsI] prmpUjnIk<br />

AibnwsI BgqW mhWpurSW jI dy prmpiv`qR SuB s`cy nwm[<br />

16 vwihgurU siqgurU gRMQ swihb jI qoN in`qnym leI gurbwxI AMg[<br />

17 gurpRswid q`qkrw rwgW dw[<br />

18 ies {} bRYkt ’c, gurbwxI jI dy AOKy ivsrwmw pwTW sbdW dy AMg<br />

hn[<br />

19 prmpUjnIk vwihgurU siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI ivsrwm<br />

ArMB:- AOKy ivsrwm Aqy A`KrW hyTW, brwbr vrqy, çA`Dy c`cy[<br />

A`Dy s`sy[ A`Dy œq`qy, ´ A`Dy X`Xy[ A`Dw Î brwbr hovy A`Dy X`Xy ´<br />

hyTW AONkV[ A`Kr dy crnIN Cotw X`Xw Awid XXy dw S`uD aucwrx[<br />

^ws A`KrW dI sUcnw Aqy XXy dw S`uD aucwrx XXy vwly A`KrW dy<br />

ArQ gurpRswid ArMB:-<br />

20 prmpUjnIk AMimRq sRI jpu jI swihb jI auQwnkw Aqy sRI AKMf<br />

pwT swihb jI nwl, pRkwSxy ikauN zrUrI hn?<br />

21 Awid AMg 1 qoN 8 sMpUrn sRI jpu jI swihb jI ivsrwm[<br />

22 sMpUrn sRI rhrwis swihb jI ivsrwm[<br />

23 mh`lw aucwrn bwry pRym bynqI[<br />

24 sMpUrn sRI kIrqn soihlw swihb jI ivsrwm[<br />

26 gRIb dws inmwxy v`loN muAw&I[<br />

www.Gursevak.com<br />

6<br />

q`qkrw


q`qkrw rwgW dw<br />

Awid AMg<br />

gurbwxI<br />

1-8 sRI jpu jI swihb jI<br />

8-14 sodru rwgu Awsw mhlw 1<br />

14-93 isrIrwgu<br />

94-150 rwgu mwJ<br />

151-346 rwgu gauVI<br />

347- 488 rwgu Awsw<br />

489-526 rwgu gUjrI<br />

527-536 rwgu dyvgMDwrI<br />

537-556 rwgu ibhwgVw<br />

557-594 rwgu vfhMs<br />

595-659 rwgu soriT<br />

660-695 rwgu DnwsrI<br />

696-710 rwgu jYqsrI<br />

711-718 rwgu tofI<br />

719-720 rwgu bYrwVI<br />

721-727 rwgu iqlMg<br />

728-794 rwgu sUhI<br />

795-858 rwgu iblwvlu<br />

859-875 rwgu gOf<br />

876-974 rwgu rwmklI<br />

975-983 rwgu ntnwrwien<br />

984-988 rwgu mwlIgauVw<br />

989-1106 rwgu mwrU<br />

1107-1117 rwgu quKwrI<br />

1118-1124 rwgu kydwrw<br />

1125-1167 rwgu BYrau<br />

1168-1196 rwgu bsMqu<br />

1197-1253 rwgu swrMg<br />

1254-1293 rwgu mlwr<br />

1294-1318 rwgu kwnVw<br />

www.Gursevak.com<br />

7<br />

q`qkrw


1319-1326 rwgu kilAwn<br />

1327-1351 rwgu pRBwqI<br />

1352-1353 rwgu jYjwvMqI<br />

1353-1353 slok shsik®qI mhlw 1]<br />

1353-1360 slok shsik®qI mhlw 5]<br />

1360-1361 gwQw mhlw 5]<br />

1361-1363 Punhy mhlw 5]<br />

1363-1364 cauboly mhlw 5]<br />

1364-1377 slok Bgq kbIr jIau ky<br />

1377-1384 slok syK PrId ky<br />

1385-1389 muKbwikA- svXy sRI muKbwk´ mhlw 5] 20 sveIey<br />

1389-1390 mhly pihl jIy ky 10 sveIey<br />

1391-1392 10 sveIey mhly dUjy ky<br />

1392-1396 22 sveIey mhly qIjy ky.<br />

1396-1406 60 sveIey mhly cauQy ky<br />

1406-1409 21 sveIey mhly pMjvy ky<br />

1410-1412 slok vwrW qy vDIk] mhlw 1] jI 33 slok<br />

1413-1421 slok mhlw 3 jI dy 67 slok<br />

1421-1424 slok mhlw 4 jI dy 30 slok<br />

1425-1426 slok mhlw 5 jI 22 slok<br />

1426-1429 slok mhlw 9 jI 57 slok Bog dy<br />

1429 muMdwvxI mhlw 5] Qwl ivic. iqMin vsqU peIE; squ<br />

sMqoKu vIcwro] Aqy slok mhlw 5] qyrw kIqw. jwqo nwhI;<br />

mYno jogu kIqoeI]<br />

1429-1430 rwg mwlw<br />

sMpUrnM[<br />

www.Gursevak.com<br />

8<br />

q`qkrw


wr bwr pV@n Xog mihMgy (AOKy) ivsrwm<br />

Awid AMg<br />

gurbwxI<br />

340-343 rwgu gauVI pUrbI bwvn AKrI kbIr jIau kI<br />

526 Bgiq jYdyv jI dw pdw:- prmwid purK mnoipmM; siq<br />

Awid Bwv rqM]<br />

721 Xk Arj guPqm. pyis qo; dr gos kun krqwr]<br />

723 Kwk nUr krdM; Awlm dunIAwie]<br />

849 iblwvl dI vwr ivsrwm AOKy hn<br />

977-978 AOKy ivsrwm<br />

1200-1202 AOKy ivsrwm<br />

1291-1292 slok mÚ 1] Gr mih Gru. dyKwie dyie; so siqguru purKu<br />

sujwxu] qoN syvIly gopwl rwie Akul inrMjn] q`k<br />

1296-98 AOKy ivsrwm<br />

1353-1363 slok shsik®qI mhlw 1, mh`lw 5<br />

1385-1389 muKbwikA- svXy sRI muKbwk´ mhlw 5] 20 sveIey<br />

1389-1390 mhly pihly ky sveIey<br />

1391-1392 2 n bolo- sveIey mhly dUjy ky<br />

1392-1396 sveIey mhly qIjy ky 3<br />

1396-1406 sveIey mhly cauQy ky 4<br />

1406-1409 sveIey mhly pMjvy ky 5<br />

1429-1430 rwg mwlw<br />

www.Gursevak.com<br />

9<br />

q`qkrw


1. gurpRswid] vrqy icM@n inSwn:-<br />

iv`c nMU sMKyp ’c Aqy au~qy nMU ’qy iliKAw hY[ quk dy ArMB ’c pwT polw<br />

drimAwnw ksky bolx bwry d`isAw hY, ^ws 2 pdW dy ArQ BI idqy hn, smUh pRymI<br />

swrI poQI 101 vwrIN pV@n, ijs krky G`t pV@y BI, CyqI qoN CyqI Su`D AKMf pwTI bx<br />

ky, pUrn gurU jI dI ^uSI dIAW l`KW pwiqswhIAW pRwpiq kr skx jI} { A`Dy rwry<br />

hyTW AONkV pUry i^Awl nwl pV@o[ ibMdI jW ADk lw ky bolo d`isAw hY, ieh bolx<br />

leI hY, gurbwxI jI’qy ibMdI ADk nhIN ilKxy[} (sMqoKI - eˆØI, do lkIrW fYS pw ky<br />

aucwrx FMg d`isAw hY, pwT iek`Tw smJxw jI, fYS qoN K`by,pihlw pd bol ky Aglw<br />

pd bolxw, aucwrn d`sx leI hn, sMqoKI - eˆØI iek`Tw hY[) quk smwpqI qoN[ h`d, kOmy<br />

dI vrqoN BI hY[ quk sMpUrnqw’qy bMd brYkt) dw Bwv AglI quk hor hY[ ArQ<br />

igxqI leI 1.2.hY[ quk SurU’c pwT d`sy hn[ quk sMpUrnqw’qy] do h`dW hn[ quk<br />

ivcwly ieh; ArD ivSrwm hY[ ArD ivSrwm’qy Tihrnw hY[ kyvl ArQ smJwaux<br />

leI, kOmy dI vrqoN kIqI hY, kOmy nMU jmkI kihMdy hn[ kOmy’qy Tihrnw nhIN, ArQ<br />

smJx leI hY[ kOmy qoN pihly qy mgrly pd A`f 2 pV@ny[ ibMdI.inSwnI TmkI hY,<br />

au~Qy Tihrnw nhIN, ArQ jnwaux leI hY[ gurbwnI pd ’qy 1, 2 nMbr pw ky, quk dy<br />

ArMB ’c 1, 2 ArQ hn[ ij`Qy ie`k ArQ ip`CoN dUjw ArQ hovy, au~Qy AQvw jW vw hY[<br />

ipCly smyN ’c bcn kridAW, ‘hY’ ‘hn’ hn, “”pu`Ty is`Dy kOmy hn[ ^uSI ZmI<br />

sMboDn smyN ! ivsmk hY[ pRSn inSwnI ?[} A`wsw AYVy ’qy AiDk dw Bwv hY Awsw<br />

ksky bolo, so ij`Qy AiDk lw ky pwT d`isAw hovy so ksky bolxw[ pV@ dy pYr ’c<br />

hlMq dI ieh @ inSwnI hY, ies nwl A`Kr Bwrw boldw hY, ArQ hY bRhmiv`idAw pV@[<br />

pV ArQ hY pY, if`g, pV VwVy pYr hlMq nhIN lwauxw, Bwv VwVw Bwrw nhIN krnw[<br />

hr quk qoN pihlW ieh – fYS hY) gurbwxI jI’c AstpdI Aqy sbd dy s`sy pYr<br />

ibMdI ikqy BI nhIN) quk sMpUrnqw ’qy 2 pw ky do nMbr pwT d`isAw hY, muK pwT quk<br />

vwlw hI smJxw[ d`dw mukqw bol ky, XeIAw cMgI qr@W svwr ky, AONkV sihq d - Xu<br />

bolo[ hr quk dy ArMB ’c, pdW ’qy AMk pw ky ArQ ilKy hn, ArQ dy ADwr ’qy pd<br />

drimAwnw polw, AiDk ` lw ky ksky bolx leI ikhw hY, ijs krky Su`D aucwrx ho<br />

sky[ ibMdI jW ADk lw ky bolo d`isAw hY, ieh bolx leI hY, gurbwxI jI’qy ibMdI<br />

ADk nhIN ilKxy[ quk sMpUrnqw ’qy,) ies A`Dy bRYkt dI vrqoN dw Bwv bRYkt qoN<br />

pihlW au~pr is`iKAw pUrI ho geI[ bRYkt mgroN AglI quk bwry SuB is~iKAw hY[ mÚ<br />

gol ibMdIAW nUM vsrgW kihMdy hn, mÚ nUM mh`lw pV@nw[) ijvyN dr dI dyLI ’qy dIvw<br />

r`iKAw AMdr bwhr cwnx krdw hY, ijhVw A`Kr quk dy swry pdW nwL sbMD r`Kdw<br />

hovy, auh dyl@I dIpk hY, E~Qy ivsrwm dI loV nhIN, ijvyN n dyl@I dIpk hY- syvw swD<br />

n jwinAw hir rwieAw]) siB ADRüv ifTy jIau; qw crn kml icqu lwieAw] A`Dy<br />

www.Gursevak.com<br />

29<br />

q`qkrw


wry hyTW AONkV dulYNkV. pUry i^Awl nwl pV@o[ (prm+giq) +jm@W inSwnI.ArQ<br />

d`sx leI hY[) {} ies bRYkt’c pRym pRcwr hY[ ArQ igxqI leI 1.2.hY[ [<br />

vwriqk ’c A`Kr swhmxy 2, 3 Awaux, do jW iqMn vwr pV@nw[ ijvyN vwihgurU 2, nMU<br />

vwihgurU vwihgurU pV@nw[ icMn@ inSwn sMpUrnM[<br />

2. {DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU Arjndyv swihb<br />

jI DMn hn! hux au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy hn[ hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT rhy<br />

hn, hux m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn<br />

praupkwrI sIs’qy hux puAw rhy hn, hux m`cdI 2 loh’qy KV@ rhy hn[<br />

Drm hyq; swkw ijin kIAw] sIsu dIAw; pru.isrru n dIAw] DMn hn DMn<br />

hn DMn, vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU qygbhwdr swihb jI DMMn hn, hux lohy dy<br />

qMg ipMjry ’c iq`Ky ik`lW ivckwr bYTy, vwihgurU vwihgurU jp rhy hn[ hux sIs<br />

kurbwn kr rhy hn[ Awp jI dw ShId hoieAw sIs, hux dwsn dwsI dy isr ’qy sj<br />

irhw hY[}<br />

3. mUriq pMc pRmwx purKu; guru Arjunu.ipKhu nXx] 1]) pwrbRhm pUrn<br />

gurdyv] prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihbjI dI prm<br />

vYrwgmeI ShIdI dy, pUrn Agm AgwD vYrwgmeI js jwp AsqoqR duAwrw, vwihgurU<br />

gurmMqR hY; jip haumY KoeI[ vwihgurU mMqR jI dy ArQ pV@o jI:- {DMn hn DMn hn<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI DMn hn! hux au~bldI<br />

dyZ’c cONkVw lw rhy hn[ hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT rhy hn, hux m`cdw 2 ryqw Awpxy<br />

prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI sIs’qy hux puAw rhy<br />

hn, hux m`cdI 2 loh’qy KV@ rhy hn[<br />

vwihgurU] ijnI. quDno DMnu kihAw; iqn jmu.nyiV n AwieAw]) jy ko jIau khY<br />

En@w kau; jm kI qlb. n hoeI] Anuswr DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU,<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU, kuil soFI gur rwmdws qnu; Drm Dujw.Arjunu hir Bgqw]<br />

swihbjI DMn hn! AwpjI ny Awpxy inrgun srUp duAwrw, byAMq smuMdR rcy hn[<br />

AwpjI dIAW rcIAW AnMq DrqIAW, AnMq KwxIAW AnMq AkwsW, AnMq hvwvW,<br />

koit bRhmMf dI rcnw’c Awp jI dw ricAw koRVW qr@W dw pwxI hY, pRB qU Twkuru srb<br />

pRiqpwlku; prmpUjnIk s`cy siqgurU Arjndyv swihbjI dy Bau krky, pwxI.rcnw nUM<br />

Awpxy’c fubo nhIN skdw[ QoV@y ijhy pwxI’c ikqny qupky huMdy hn, kotwn koit bRhmMfW<br />

dy kotwin koit smuMdRW ndIAW dirAwvW n`dW’c kRoVW qr@W dw pwxI hY[ keI koit;<br />

pvx pwxI bYsMqr]) Aink pvn pwvk Aru nIr] kotwin koit qr@W dy pwxI dy<br />

qupikAW smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI’c vs ky, ies nUM<br />

Awpxy Awsry itkw ky, ies Awpxy srgun jI smyq, siq sMqoK SuB guxW dy Anq<br />

www.Gursevak.com<br />

30<br />

q`qkrw


klwvwn qyz pRkwS sihq, vwihgurU hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk<br />

inrgun bRhmjI, gwvih quhno.pauxu pwxI bYsMqru; gwvY rwjw Drmu duAwry] Anuswr<br />

hr smyN inrgun bRhm jI gw jp iDAw rhy hn[ qKiq bYTw Arjn gurU; siqgur kw<br />

iKvY cMdoAw] augvxhu qY AwQvxhu; chu ckI kIAnu loAw] DMn hn DMn hn DMn hn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihbjI DMn hn, hux sVdI bldI loh’qy<br />

KV@ rhy hn[ ieqny BwrI kStW smyN BI krqwr jI dy gux hI gwauNdy rhy[ mIqu<br />

hmwrw.vyprvwhw] gur ikrpw qy; moih Asnwhw]) mIqu krY; soeI hm mwnw] mIq ky<br />

krqb; kusl smwnw]) qY jnmq; gurmiq bRhmu pCwixE] ShIdW dy isrqwj<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU pRBU pMjvyN pwiqSwhjI &urmwauNdy hn:-dwsn dws dy (mIqu)<br />

im`qR vwihgurU jI, jo ku`J BI (krY) krdy hn, (hm) dwsn dws gRIb, aun@W dy Bwxy’c<br />

pRsMn rih ky, (soeI) aus nUM siq im`Tw (mwnw) mMndw hY, dwsn dws nUM (mIq) Akwl<br />

purK vwihgurUjI (ky) dy (krqb) kOqk (kusl) suK AnMd dy (smwnw) brwbr hn[<br />

vwihgurU mh`lw pMjvW jI Awpxy inrgun srUp’coN, AnMq smuMdRW nUM swjx vwly, inrgun<br />

srUp Awp ien@W’c vs ky, ien@W dw Awsrw rUp BI AwpjI Awp hI hn[ jdoN cwhux<br />

ien@W nUM Awpxy’c lIn kr lYNdy hn[<br />

Aink rUp rMg bRhmMf] Anuswr AnMq bRhmMfW’c, AnMq qr@W dI hvw sihq,<br />

kRoVW bRhmMfW dy pswry, Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkw ky,<br />

ies srgun smyq, siq sMqoK inmRqw gRIbI iKmw shnsIlqw DIrj AnMq guxW dy<br />

Anq klwvwn qyz pRkwS sihq, hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN Ajpw jwp kr<br />

rhy, BrpUr pRkwSk inrgun bRhmjI, jIA pRwn mwn suKdwqw; AMqrjwmI mn ko<br />

Bwvn] vwihgurU s`cy siqgurU Arjndyv swihbjI dw A`Ty pihr jwp krdy hn[ AwT<br />

phr; quDu jwpy pvnw] DrqI syvk; pwiek crnw] KwxI bwxI srb invwsI; sBnw<br />

kY min BwvixAw]) gupq pRgt.jw kau ArwDih; paux pwxI idnsu rwiq]) gwvih<br />

quhno.pauxu pwxI bYsMqru; gwvY rwjw Drmu duAwry]<br />

Anyk rMgW dy mwlk, kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl isRis† lig.ibqrhu]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihbjI ^uSI gmI qoN inAwry hn[ Aink<br />

rMg jw ky; gny n jwih] sog hrK duhhU mih nwih] ijn@W dy prmpUjnIk s`cy duAwry<br />

qy AnykW bRhmy, vydW dI Dun aucwrdy hn[ Aink bRhmy; jw ky byd Duin krih]) koit<br />

ibsn; kIny Avqwr] koit bRhmMf; jw ky DRmswl] koit mhys; aupwie smwey] koit<br />

bRhmy; jgu swjx lwey] 1] AYso DxI; goivMdu hmwrw] brin n swkau; gux<br />

ibsQwrw]) prqiC irdY.gur Arjun kY; hir pUrn bRhim. invwsu lIAau] Anuswr<br />

AwpjI ny AnykW hI bRhmy isRstI nUM swjx lwey hn[ kotwin koit bRhimAW sihq kRoVW<br />

bRhmMfW dy pswry, Awpxy srgun srUp jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkw ky,<br />

www.Gursevak.com<br />

31<br />

q`qkrw


Awpxy ies srgun srUp smyq, sBnI QweI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf<br />

prqwpu] siq sMqoK SuB guxW dy Anq klwvwn qyz pRkwS sihq prmpUjnIk vwihgurU<br />

hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk inrgun bRhmjI, gwvih eIsru brmw<br />

dyvI; sohin sdw svwry] Anuswr hr smyN gw iDAw jp rhy hn[ DMn hn DMn hn DMn<br />

hn vwihgurU s`cy siqgurU Arjndyv swihbjI DMn hn, hux au~bLdI dyZ AMdr,<br />

AibnwsI suK; Awpn Awsn] cONkVw lw rhy hn[ rom 2 krky hir jI nUM iDAw rhy<br />

hn[ gurmuiK; roim roim hir iDAwvY]<br />

krqw purK prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU pMjvyN pwiqSwhjI ny, Awpny prm<br />

pwk inrgun srUp jI’coN, hukmI; shjy isRsit aupweI] Anuswr sihjy hI, Aink<br />

pvn pwvk Aru nIr]) keI koit; pvx pwxI bYsMqr] Anuswr kotwn koit qr@W dI<br />

AgnI rcI hY, inrgun srUp jI ies dy pRkwSk Awsrw, ies ’c vs rhy hn[ jdoN<br />

cwhux ies nUM smwpq kr lYNdy hn[ Bxiq nwnku.jb Kyl auJwrY; qb eykY eykMkwrw]<br />

kotwin koit AgnIAW sihq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI’c<br />

vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, Awpxy ies srgun srUp smyq, siq sMqoK<br />

SuB guxW dy Anq klwvwn qyz pRkwS sihq prmpUjnIk vwihgurU, rUpu n ryK.n rMgu<br />

ikCu; iqRhu gux qy.pRB iBMn] inrgun bRhmjI, pauxu pwxI bYsMqro; hukim krih<br />

BgqI] Anuswr. Awps kau; Awpih Awdysu]) jh Aibgqu; Bgqu qh Awip] siqgur<br />

Apny kau; bilhwrY] Anuswr nmskwr krky kurbwn jWidAW hr vyly jpdy hn,<br />

nwnku khY. shylIho; shu Krw ipAwrw] hm sh kyrIAw dwsIAw; swcw Ksmu hmwrw])<br />

pRB myry Eie; bYrwgI iqAwgI] DMn hn DMn hn DMn hn prm pUjnIk vwihgurU s`cy<br />

siqgurU Arjndyv swihbjI DMn hn, hux au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy hn, hux q`qw<br />

ryqw Awpxy sIs’qy puAw rhy hn, hux sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@ rhy hn[ AwpjI<br />

ny prmpUjnIk sRI hirmMdr swihbjI, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI<br />

rcy[ rom 2 krky fMfauq bMdn Aink bwr nmskwr bilhwr[ fMfauiq bMdn<br />

Ainkbwr; srb klw smrQ] ies qoN A`gy AsqoqR prmpUjnIk vwihgurU siqgurU sRI<br />

suKmnI swihbjI stIk poQI AMg 64 qoN pV@o[ sMpUrnM[<br />

4. ArQW sihq. do pauVIAW ’c, mh`ly pMjvyN mh`ly nOvyN jI dI pUrn vYrwgmeI<br />

ShIdI bwry ArQW sihq, zbwnI kMT krky hr smyN gw ky, AiBAws krn dy byAMq<br />

lwhy hI lwhy hn:- rihdy guru drIAwau ivic; mIn kulIn hyqu inrbwxI[ drsnu<br />

dyiK pqMg ijau; joqI AMdir joiq smwxI[ sbdu suriq ilv imrg ijau; BIV<br />

peI.iciq Avru n AwxI[ crx kvl imil Bvr ijau; suK sMpt ivic rYix ivhwxI[<br />

gur aupdys n ivsrY; bwbIhy ijau AwK vKwxI[ gurmuiK suK Plu iprm rsu; shj<br />

smwiD swDsMig jwxI[ gur Arjn ivthu; kurbwxI] {ArQW sihq cyqy krky, iml ky<br />

www.Gursevak.com<br />

32<br />

q`qkrw


vwr 2 vIcwr ky, ArQW’c mn lw ky, in`qnym kro hr smyN gw sux suxw nmskwr<br />

krky inrgux bRhmjI’c sdw leI lIx ho jwau jI[} 1.rihdy guru drIAwau ivic;<br />

mIn kulIn hyqu inrbwxI[) bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr<br />

aumwhw]) bRhmigAwnI; sgl kI rInw] pUrn bRhmigAwnI prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

sRI gurU gRMQ swihbjI dy ilKwrI mhwn praupkwrI DMn BweI gurdws swihbjI, Awpxy<br />

AqI ipAwry Bwxjy vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dI, vYrwgmeI AduqI ShIdI bwry<br />

&urmwauNdy hn:- ijvyN (kulIn) au~cI ku`l dy (mIn) m`C (guru) v`fy (drIAwau) smuMdR<br />

ivic hyqu krky, aus’c rihMdy hoey (inrbwxI) du`KW qoN rihq rihdy hn, iqvyN Dnu DMnu<br />

ipqw.Dnu DMnu kulu; Dnu Dnu su jnnI, ijin gurU jixAw mwie] Dnu DMnu gurU.ijin nwmu<br />

ArwiDAw; Awip qirAw.ijnI ifTw; iqnw ley Cfwie] (kulIn) inrgun bRhm’c lIn<br />

gurqw pRwpqI rUpI au~cI kul, soF bMs dy sUrj, prmpUjnIk vwihgurU DMn s`cy siqgurU<br />

pMjvyN pwiqSwhjI, kbIr.siqgur sUrmy; bwihAw bwnu ju eyku] lwgq hI.Buie igir<br />

pirAw; prw kryjy Cyku] Anuswr mhwn Bgvwn blvwn sUrvIr mhwn DIr, (guru) v`fy<br />

ivAwpk (drIAwau) sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw jwp vwihgurUjI smuMdR’c, (hyqu) pRym<br />

krky, jyT dI Asih grmI, Bu`K aunINdRw kubol, q`qI qvI’qy KV@n, au~bldI dyZ’c<br />

bYTx, q`qy ryqy’qy bYTx, q`qw ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy mhwn praupkwrI<br />

sIs’qy puAwaux smyN, (inrbwxI) du`KW qoN rihq inrlyp, sumyr prbq vWg Ac`l<br />

Afol inrBY, Akwl puurK jI’c AByd rihdy rhy[ XQw:- qUM myro.myru prbqu suAwmI;<br />

Et ghI mY qyrI] nw qum folhu.nw hm igrqy; riK lInI hir myrI] 1]) sgly<br />

dUK.AMimRqu kir pIvY; bwhuiV.dUKu n pwiedw]) suK duK hI qy.Amru AqIqw; gurmuiK<br />

inj Gru pwiedw]) duK suK hI qy Bey inrwly; gurmuiK sIlu snwhw hy]<br />

2. drsnu dyiK pqMg ijau; joqI AMdir joiq smwxI[ ijvyN dIvy dI joiq q`k ky,<br />

pqMgy dI joiq dIvy dI joiq’c smw jWdI hY, inrBY ho ky vyprvwhI nwl sV jWdw hY,<br />

iqvyN s`cy siqgurU pRmysr srUp DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU rwmdws swihbjI dI<br />

prmpiv`qR AKMf s`cI ivAwpk joiq dy AMdr bwhr drsnu dyiK ky au~bldI dyZ’c<br />

bYTy, m`cdI 2 loh’qy KV@ ky sVidAW vyprvwh inrBY rihMidAW, pqMg dy sVn (ijau)<br />

vWg srb`q dy Bly ihq ShId ho gey[ pqMgy dI joiq ijvyN bL rhI SmHW’c smw jWdI<br />

hY, iqvyN AwpjI dI joiq, (joqI) sB mih joiq; joiq hY soie] iqs dY cwnix; sB<br />

mih cwnxu hoie] Anqklwvwn pRkwS srUp sRb pRkwSk sRb ivAwpI ivsmwd Ajpw<br />

jwp, sog rihq AibnwsI jh Aivgq nwQu Agm DnI] vwihgurUjI AMdir (smwxI)<br />

smw geI[ AibnwsI suK; Awpn Awsn] qh jnm mrn; khu khw ibnwsn]) hrK<br />

AnMq; sog nhI bIAw] so Gru; guir nwnk kau dIAw]) nh isv skqI, jlu nhI<br />

www.Gursevak.com<br />

33<br />

q`qkrw


pvnw; qh.Akwru nhI mydnI] siqgur jog kw qhw invwsw; jh Aivgq nwQu Agm<br />

DnI]<br />

3. sbdu suriq ilv imrg ijau; BIV peI.iciq Avru n AwxI[ (ijau) ijvyN<br />

imrg GMfyhyVy dw Sbd suxidAW swhmxy m`Qy qIr shwridAW vyprvwhI nwl pRwx iqAwg<br />

idMdw hY[ snmuK sih bwn.snmuK sih bwn hy; imRg Arpy mn qn pRwn hy, Ehu byiDE<br />

shj sroq]) nwd kurMkih byiDAw; snmuK auiT DwvY] iqvyN kSt du`KW qsIihAW dI<br />

(BIV) AOkV ibpqw peI qoN AwpjI ny AwpxI suriq ilv, gur sbdu nwl gwV@I AByd<br />

joVI r`KI, vwihgurUjI dy snmuK rhy, inriJjk inrBY ShIdI dyx qoN ibnw (Avru) hor<br />

dUjI g`l iciq’c n (AwxI) ilAWdI[ mU lwln isau; pRIiq bnI] rhwau] qorI n qUtY,<br />

CorI n CUtY; AYsI mwDo iKMc qnI]) sUK dUK; jn sm idRstyqw] nwnk; pwp puMn nhI<br />

lypw] 6]) jo nru duK mY; duKu nhI mwnY] suK snyhu Aru BY nhI jw kY; kMcn mwtI<br />

mwnY]) duK suK auAw kY; smq bIcwrw]) mnu n ifgY; qnu kwhy kau frwie] crn kml;<br />

icqu rihE smwie]) jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau]<br />

4. crx kvl imil Bvr ijau; suK sMpt ivic rYix ivhwxI[ (ijau) ijvyN sUrj<br />

dy iCpx qoN kvl imc jWdw hY[ kvl’qy bYTw (Bvr) BOrw iv`cy guMidAw jWdw hY[ Bvru<br />

loBI.kusm bwsu kw; imil Awpu bMDwvY] aus dIAW nwsW sugMDI nwl l`gIAW rihMdIAW<br />

hn[ ^uSbo dy mhW AnMd’c lIx rihMdw hY, iqvyN gurU pRmysrjI dy ShId hox qoN, pihlI<br />

rwq BwvyN bVI BwrI du`KW qy kStW vwlI sI, pr iPr BI gurU pRmysrjI DMn gurU rwmdws<br />

swihbjI dy prmpiv`qR crx (kvl) kmlW nwl imil ky, Bwv crnkmlW qoN, AwpxIAW<br />

pRIq rUpI nwsW nwl pRymw-BgqI rUpI sugMDI lYNidAW, swrI rYix BOry vWg, suK dy (sMpt)<br />

f`by ivic Bwv shj AnMd’c (ivhwxI) bqIq hoeI[ DMn gurU pRmysrjI! AiqAMq duKwly<br />

Asih kStW dI BI pRvwh n kridAW srb`q dy Bly ihq ShId hoey[ AMimRq rUp<br />

gurbwxI, guris`KI nUM ju`go ju`g At`l r`Kx leI s`cy siqgurW dw ShId hoxw s`cw hY[<br />

mrxu muxsw sUirAw.hku hY; jo hoie.mrin prvwxo] sUry syeI.AwgY AwKIAih; drgh<br />

pwvih.swcI mwxo]<br />

5. gur aupdys n ivsrY; bwbIhy ijau AwK vKwxI[) qum gMBIr DIr aupkwrI; s`cy<br />

siqgurU swihbjI au~bldI dyZ’c bYTx, q`qy ryqy’qy bYT ky, q`qw ryqw Awpxy v`fBwgy<br />

prmpiv`qR au~qm au~cy su`cy s`cy sIs’qy puAwaux, sVdI bldI m`cdI loh’qy KV@n, jyT<br />

dI Aiq grmI Bu`K aunINdRy qRyh Aiq du`KW smyN, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbjI nUM gur<br />

aupdys mUl mMqR vwihgurU AMimRq prmpiv`qR gurbwxIjI n (ivsrY) Bu`ly[ bwbIhw ipRau<br />

ipRau kry; jliniD pRym ipAwir] Anuswr bwbIhy dy ipRau 2 Sbd aucwrn (ijau) vWg,<br />

doihqw.bwxI kw boihQw[) kljuig.jhwju Arjunu gurU; sgl isRis† lig.ibqrhu]) sd<br />

jIvxu.Arjunu Amolu; AwjonI sMBau] vwihgurU mh`lw pMjvW jI rwq idn ie`k rs<br />

www.Gursevak.com<br />

34<br />

q`qkrw


prmpiv`qR AMimRq gurbwxI (AwK) AwKdy (vKwxI) aucwrdy hI rhy[ mInu pkir PWikE<br />

Aru kwitE; rWiD kIE bhu bwnI] KMf KMf kir Bojnu kIno; qaU.n ibsirE pwnI]<br />

6. gurmuiK suK Plu iprm rsu; shj smwiD swDsMig jwxI[) gurmuiK.kil ivic;<br />

prgtu hoAw] Anuswr gurmuiK DMn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU Arjndyv<br />

swihbjI ny, (iprm) pRym rsu suK rUpI Plu cOvI GMty ivAwpk bRhmjI’c lIxqw rUp<br />

(shj) inrXqn (smwiD) smwDI, swDsMig nwnk jsu gwieE; jo pRB kI Aiq ipAwrI]<br />

Anuswr gurUjI dI AiqAMq ipAwrI swDsMig jI duAwrw jwxI sI[<br />

7. gur Arjn ivthu; kurbwxI] 23]) bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw]<br />

bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw]) bRhmigAwnI; sgl kI rInw] pUrn bRhmigAwnI<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI dy ilKwrI mhwn praupkwrI DMn BweI<br />

gurdws swihbjI, Awpxy AqI ipAwry Bwxjy vwihgurU mh`ly pMjvyN jI dI vYrwgmeI<br />

AduqI ShIdI bwry &urmwauNdy hn:-AYsy KMf bRhmMf dy mwlk bRhm srUp prmpUjnIk<br />

siqgurU gur Arjndyv swihbjI (ivthu) au~proN, dwsndws roim roim krky hr smyN<br />

(kurbwxI) bilhwr 2 kurbwn jWdw hY[ gur kau; kurbwnu jwau hW] DMn prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU swihbjI, AwpjI gur pRswid; nwnk smidRstw] Anuswr jMmx mrn du`K suK<br />

inMdw ausqq mwn Apmwn hr hwlq’c smidRSt hn] 23] mrxY kI icMqw nhI; jIvx<br />

kI nhI Aws]) mrxu jIvxu jo sm kir jwxY; so myry pRB Bwiedw]) duKu suKu gurmuiK sm<br />

kir jwxw; hrK sog qy ibrkqu BieAw] Awpu mwir gurmuiK hir pwey; nwnk shij<br />

smwie lieAw])<br />

5. {Drm hyq; swkw ijin kIAw] sIsu dIAw; pru.isrru n dIAw] DMn hn DMn<br />

hn DMn, vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU qygbhwdr swihb jI DMMn hn, hux lohy dy<br />

qMg ipMjry ’c iq`Ky ik`lW ivckwr bYTy, vwihgurU vwihgurU jp rhy hn[ hux sIs kurbwn<br />

kr rhy hn[ Awp jI dw ShId hoieAw sIs, hux dwsn dwsI dy isr ’qy sj irhw hY[}<br />

(id`lIis) iqlk jM\U; rwKw pRB qw kw] kIno bfo; klU mih swkw] swDin hyiq;<br />

ieqI ijin krI] sIsu dIXw; pru sI n aucrI] 13] Drm hyq; swkw ijin kIAw] sIsu<br />

dIAw; pru.isrru n dIAw] nwtk cytk; kIey kukwjw] pRB logn kh; Awvq lwjw]<br />

14] dohrw] TIkir Poir idlIis isir; pRB pur kIXw pXwn] qygbhwdr sI ikRAw;<br />

krI n iknhUM Awn] 15] qygbhwdr ky clq; BXo jgq ko sok] hY hY hY sB jg BXo;<br />

jY jY jY surlok] 16] iqlk jM\U; rwKw pRB qw kw] DMn prmpUjnIk vwihgurU s`cy<br />

siqgurU dsvyN pwiqSwhjI, Awpxy prmpUjnIk pUrn pRp`k idRV@ DrmI snmuK ShIdW dy<br />

isrqwj, s`cy gurU, gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] ipqwjI nUM,<br />

pUrn Adb siqkwr sihq, gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir<br />

nmskrw] Anuswr pRB jI mMndy pUjdy ilKdy hn, DMn siqkwr DMn ipAwr[<br />

www.Gursevak.com<br />

35<br />

q`qkrw


(pRB)vwihgurU srUp DMn s`cy siqgurU nOvyN pwiqSwhjI ny, dyS’c kQw kIrqn<br />

Drm pRcwr krky, sB nMU gurbwxI gurU mrXwdw b^S ky, Awpxy ipAwry is`KW BweI<br />

mqIdws, sqIrwm, idAwlwjI dI kurbwnI, Awpxy prm piv`qR prm pUjnIk SuB s`cy<br />

sIs dw blIdwn dy ky, (qw) iqn@W Bwv SrnI Awey gRIb duKI bRwhmxW ihMdUAW (kw)<br />

dw, iqlk jM\U (rwKw) r`K ilAw[ myrw siqguru; rKvwlw hoAw] Dwir ik®pw pRB.hwQ<br />

dy rwiKAw; hir goivdu nvw inroAw]<br />

kIno bfo; klU mih swkw] (klU) klju`g (mih) AMdr, Awpxw sIs kurbwn<br />

krky, ihMdU Drm gaU gRIb bhU bytIAW dI r`iKAw, Drm dy pRkwS zulm dy nws leI,<br />

mhwn DIrj Dwr ky, Awpxw Amolk prmpUjnIk sIs blIdwn dyx dw mhwn<br />

vYrwgmeI bhuq (bfo) v`fw, (swkw) DrmI kOqk (kIno) kIqw[ prm piv`qR Avqwr<br />

qoN, sIs kurbwn krn q`k dw swrw jIvn hI, vYrwgmeI praupkwrI swkw kOqk hY[<br />

swDin hyiq; ieqI ijin krI] sIsu dIXw; pru.sI n aucrI] 13] DMn vwihgurU<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU pUrn DrmI s`cy ipqwjI hn, (ijin) ijn@W ny, d`uK B`uK mwr<br />

zor zulm sMqwp d`uK dy sqwey dbwey, (swDin) Bly bRhmxW ihMdUAW, (swDin) SRyst<br />

swDUAW mhWpurKW, (swDin) s`cy siqgurU swihbwnjI (hyiq) leI, sIs kurbwn krn<br />

dI (ieqI) ieqnI v`fI s`cI su`cI au~cI bulMd SuB krnI kurbwnI (krI) kIqI[ sRb`q<br />

dy Bly ihq, Awpxw sIsu h`s ky dy (dIXw) idqw, pru Awpxw sIs ktwaux l`igAW,<br />

hwey sI n (aucrI) aucwrI[<br />

Drm hyq; swkw ijin kIAw] (ijin) prmpUjnIk DrmI ipqwjI ny, zulm dy<br />

nws qy Drm dy pRkwS (hyq) leI, Drm dy (hyq) ipAwr’c, s`cy siqgurU swihbwnjI<br />

qoN kurbwn hox rUp vYrwgmeI pUrn DrmI s`cw su`cw AiqAMq au~cw (swkw) kOqk<br />

kIqw[ sIsu dIAw; pru.isrru n dIAw] Awpxw prmpiv`qR praupkwrI sIsu blIdwn<br />

dy (dIAw) idqw, pru zulm dy nws qy Drm dy pRkwS leI, gurU swihbwnjI qoN kurbwn<br />

hox dw jo (isrru) isrV, pUrn pRp`k idRV inscw sI, auh (n) nhIN (dIAw) idqw[<br />

nwtk cytk; kIey kukwjw] ijvyN nwtk Kyfx vwlw qrW@ 2 dy suAWg bxwauNdw<br />

hY[ auh s`cy nhIN hMudy, ieauN AMdroN sMq n bnxw, mwieAw ivkwr dy vsIkwr ho ky,<br />

duKI rogI sogI jIAW’qy qrs rihm krn dI bjwey, aunW@ nMU vwihgurUjI nwloN ivCoV<br />

ky, AwpxI mMnqw pUjw krwaux leI, BUq pRyq pUjx’c lw dyxw[ pMKf dy AnykW ByK<br />

Dwrn rUp CL (nwtk) qmwSy, mdwrI vWg (cytk) jwdU nwl ku`J dw ku`J bxw ky idKw<br />

dyxw, ijn@W 2 ny ieh CL rUp nwtk cytk (kIey) kIqy, aun@W ny ieh (kukwjw) Drm<br />

hIx Koty kMm kIqy, ikauN jo praupkwr krn, prm pUjnIk Kry ipAwry r`bjI dI<br />

bMdgI krn krwaux dI bjwey, AwpxI pUjw rs Bogx’c l`g ky.rogI sogI klMkI ho<br />

www.Gursevak.com<br />

36<br />

q`qkrw


gey[ nwmu ibswir; kry rs Bog] suKu supnY nhI; qn mih rog]) Ksmu ivswir;<br />

kIey rs Bog] qW qin, auiT Kloey rog]) pRB logn kh; Awvq lwjw] 14] (pRB)<br />

vwihgurUjI dy ipAwry pUrn pRymI pUrn DrmI sMq (logn) lokW (kh) nUM, nwtk cytk<br />

kridAW, (lwjw) Srm (Awvq) AwauNdI hY, Bwv ieh kdwic`q nhIN krdy[ kbIr.sMqu<br />

n CwfY sMqeI; jau koitk imlih AsMq] milAwgru BuXMgm byiFE; q sIqlqw.n<br />

qjMq] 174]<br />

(id`lIis) dohrw] TIkir Poir idlIis isir; pRB pur kIXw pXwn] qygbhwdr<br />

sI ikRAw; krI n iknhUM Awn] 15] DMn prmpUjnIk s`cy siqgurU dsvyN pwiqSwhjI,<br />

Awpxy prmpUjnIk DIrjDwrI inrMkwrI ipqwjI nUM iqlk jM\U; rwKw pRB qw kw]<br />

Anuswr pRBU vwihgurU mMndy hn, ies leI s`cy pwiqSwhjI dI, gur AMimRq iBMnI<br />

dyhurI; nUM TIkrw kihxw, gurUjI dy dIrG AwSy Anuswr TIk nhIN[ vwihgurU s`cy<br />

siqgurU dsvyN pwiqSwhjI s`cy siqgurU swihbjI dI ShIdI bwry dohrw aucwrdy hn:-<br />

prmpUjnIk ipqw s`cy siqgurU nOvyN pwiqSwhjI ny, mhwn DIrj itkwA SWqI pUrn<br />

iKmw’c rihMidAW, Awpxw prmpiv`qR sIs blIdwn dy ky, sMq doKI Aiq nIc pwpI<br />

(idlIis) AOrMgzyb dw hMkwrI isir, (Poir) BMn ky, (TIkir) TIkrw inkMmw inkwrw<br />

bxw idqw[ (pRB) AsMK pRkwS hI pRkwS ivsmwd srUp, sB dy AMdr bwhr hr smyN<br />

Ajpw jwp jp kr rhy, sRb ivAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd, sRb pRkwSk<br />

inrml inrvYr inrlyp sdw idAwl ikRpwl vwihgurUjI dI (pur) purI s`cKMf nUM<br />

(pXwn) jwxw (kIXw) kIqw[ ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq<br />

smwnw] imit gey gvn; pwey ibsRwm] nwnk pRB kY; sd kurbwn]) hir ky sMg; bsy<br />

hir lok] qnu mnu Arip.srbsu sBu AripE; And shj Duin Jok]) sUrj ikrix<br />

imly; jl kw jlu hUAw. rwm] joqI joiq rlI; sMpUrnu QIAw rwm]) jl qrMgu ijau<br />

jlih smwieAw] iqau joqI sMig; joiq imlwieAw]<br />

qygbhwdr sI ikRAw; krI n iknhUM Awn] 15] pUrn pRp`k idRV DrmI<br />

prmpUjnIk ipqw s`cy siqgurU qygbhwdr swihbjI, (sI) jYsI, gurU BgqI praupkwr<br />

AwpxI, Awpxy ipAwry is`KW dI kurbwnI dyx rUp ikRAw, hor iksy ny BI nhIN kIqI,<br />

ikauN jo AwpjI ny, DMn gurU nwnk dyv swihbjI dI gurqw dy mwlk bx ky, srb<br />

ivAwpI mhW ivsmwd pRymw-BgqI kQw kIrqn krky AnykW jIAW nMU qwirAw, jIAW<br />

nMU gurU mrXwdw, gurbwxI b^SI[ Awp lohy dy qMg ipMjry’c iq`Ky ik`lW iv`ckwr Afol<br />

bYTy, B`uK aunINdRw kubol shwry, iKmw DIrj SWqI Bwxy’c pRsMn rih ky iKVy m`Qy, sRb`q<br />

dy Bly ihq, mhwn au~cI sy au~cI ShIdI idqI[<br />

qygbhwdr ky clq; BXo jgq ko sok] DMn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

qygbhwdr swihb s`cy pwiqSwhjI (ky) dy sIs kurbwn krn rUp AiqAMq vYrwgmeI<br />

www.Gursevak.com<br />

37<br />

q`qkrw


(clq) kOqk nUM q`k ky, swry jgq (ko) nUM mrn smwn, bhuq BwrI (sok) sog (BXo)<br />

hoieAw[ jwnI ivCMunVy.myrw mrxu BieAw; iDRgu jIvxu sMswry] pRym vYrwg sihq, gurU<br />

pRymIAW ny s`cy pwiqswhjI dI ShIdI q`k ky, pUrn gurW qoN kurbwn hox dw pUrn pRp`k<br />

idRV inscw, s`cy pwiqswhjI qoN pRwpq kr ilAw hY[<br />

hY hY hY.sB jg BXo; jY jY jY surlok] 16] is`KW’c (hY) hwhw-kwr,<br />

muslmwnW’c (hY) hwhwkwr, ihMdUAW’c (hY) hwhwkwr, sB jg’c (BXo) hoieAw, Bwv<br />

swry bRhmMfW dy vx pMCI rox l`gy[ mY rovMdI. sBu jgu runw; ruMnVy vxhu pMKyrU])<br />

nwnk.ruMnw bwbw jwxIAY; jy rovY lwie ipAwro] bYkuMT’c jY jYkwr, bRhm lok’c jY<br />

jYkwr, (surlok) surgpurI’c jY jYkwr ho igAw] 16]<br />

6. Akwl purK jI v`loN mh`ly nONvyN jI dI sRb ivAwpI mhW ivsmwd mihmw:-<br />

AsMK Arb ^rb bRhmMfW DrqIAW hvwvW pwxIAW, &u`lW p`iqAW vwlIAW bnwspqIAW,<br />

sMqW BgqW ShIdW gurmuKW dyviqAW AvqwrW dYNqW irKIAW munIAW, sUrjW cMdRimAW<br />

ibjlIAW AgnIAW titAwixAW qwry mMflW Aqy ien@W dIAW sohxIAW ikrnW Aqy<br />

ien@W dI suMdrqweI smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry, Awpxy srgun srUp jI ’c vs ky,<br />

ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, jugu jugu swcw; hY BI<br />

hosI] vwihgurU hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk inrgun bRhmjI,<br />

nmskwr kridAW hr smyN jp rhy hn[ DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk<br />

vwihgurU siqgurU qygbhwdr swihbjI DMn hn[ Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy praupkwrI<br />

sIs swihbjI kurbwn kr id`qy, grIbW dI bWh PV ky nhIN C`fI, l`ijAw piq r`K<br />

leI[ ic`q crnkml kw Awsrw; ic`q crnkml sMg joVIey[ mn locy buirAweIAW;<br />

gurSbdIN iehu mn hoVIey[ gur qygbhwdr boilAw; Dr peIey, Drm n CoVIey[ bWh<br />

ijnHW dI pkVIey; isr dIjIey, bWh n CoVIey[ vwihgurU mh`lw dsvW jI sRb ivAwpI<br />

mhW ivsmwd ipAwr siqkwr sihq, Ardws’c &urmwauNdy hn:-qygbhwdr ismirAY;<br />

Gr nauiniD AwvY Dwie] ies leI aupRokq pUrn vYrwgmeI bwxI, gurU js nMU, ArQW<br />

sihq, zbwnI kMT krky hr smyN gw ky, AiBAws krn dy byAMq lwhy hI lwhy hn[<br />

7. vwihgurU] gur nwil quil.n lgeI; Koij ifTw bRhmMfu] nwmu inDwnu.siqguir<br />

dIAw; suKu nwnk.mn mih mMfu]) gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk<br />

hir nmskrw]) vwhu vwhu bwxI inrMkwr hY; iqsu jyvfu, Avru n koie]) bysumwr<br />

AQwh, Agnq AqolY] prmpUjnIk DMn vwihgurU ju`go j`ug At`l gurqw ibrwjmwn s`cy<br />

siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI dw rsmeI ipAwrw AsqoqR:-hy pwrbRhm AnMq klwvwn<br />

vwihgurUjI dy pUrn gur Avqwr! jwhr pIr jgqu guru bwbw] 3] prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU! Dnu Dnu sqpurKu, siqgurU hmwrw; ijqu imilAY, hm hir Bgiq pweI]<br />

Anuswr Bwau-BgqI dy dwqy.sRI gurU gRMQ swihbjIE! AwpjI Awp hI AwpxI ndr<br />

www.Gursevak.com<br />

38<br />

q`qkrw


AMimRq ikRpw krky, prmpiv`qR AMimRq ^Ub im`TI AwpxI pRymw-BgqI ipAwrw js, Ajpw<br />

jwp syvw s`cy crn-kmlW’c lIxqw b^So jI!<br />

vwihgurU] hux gurqw ibrwjmwn sdw sdw imhrvwn AnMq klwvwn vwihgurU<br />

siqgurU Bgvwn, Dnu Dnu sqpurKu.siqgurU hmwrw; ijqu imilAY.hm kau sWiq AweI]<br />

Anuswr DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihbjI DMn hn!<br />

prmpUjnIk vwihgurU mh`ly pMjvyN jI ny sRI rwmsr swihbjI ivKy, BweI gurdws<br />

swihbjI qoN ilKvwey, sRI hirmMdr swihbjI ivKy BwdRoN sudI eykm 1661 ib:sMmq nUM hrI<br />

hirmMdr swihbjI ivKy pihlI vwr pRkwSy[ Awp gurqw dy mwlk huMidAW, siqgurU gRMQ<br />

swihbjI mhwrwj dy crn-kmlW ’c pUrn gRIbI syvk-Bwv nwl ivsmwd pRym siqkwr<br />

ismrn’c lIx sjdy[ Awpxy’qy cOr n krwauNdy, Awpxy Awp nUM n hI m`Qw itkwauNdy[<br />

Awp pUjx krdy, krwauNdy[ DMn ipAwr siqkwr dI hr vyly vrKw ho rhI hY ik gurUjI<br />

ny Awp iqAwg ky, sB dI crn-DUV bx ky, siqgurU gRMQ swihbjI dw pRkwS pUjx<br />

AiqAMq aucy drjy dw kIqw, ikauN jo sRI hirmMdr swihbjI ivKy pRkwSy[ bhuq BwrI<br />

KuSI-BrI rs-BrI suB s`cI is`iKAw hY[<br />

vwihgurU] sRI dmdmy swihbjI ivKy, prmpUjnIk s`cy siqgurU dsvyN pwiqSwhjI ny<br />

vwihgurU pUrn s`cy gihr gMBIr Bwry nwm dy dwqy, siqgurU gRMQ swihbjI mhwrwj jI,<br />

Awpxy kMToN aucwry[ gurU ihq bMd 2 ktwaux vwly, bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw]<br />

BweI mnIisMG swihbjI qoN ilKvwey[ vwihgurU q^q s`cKMf sRI hzUr swihbjI ivKy sRI<br />

swihb pMj pYsy qy nwrIAl pRym Bytw swhmxy r`K ky, iqMn pRkrmW krky m`Qw tyk ky<br />

AwpjI nUM, ju`go ju`g At`l gurqw b^SI, gurU ^wlsw pMQ jI qoN pyRm BytwvW sihq m`Qw<br />

itkwieAw[ gurU rUp ^wlsw pMQ jI sdw leI AwpjI dy prmpiv`qR s`cy crn-kmlW’qy<br />

pwey[ DMn vwihgurU siqgurU gRMQ swihbjI klju`g’c pUrn gurU pRgtwey[ k`cy gurU dMB<br />

pKMf sB dy Aaugx mytx leI, sdw gurqw’qy sjwey[ hir jugh jugo.jug jugh jugo; sd<br />

pIVI gurU clµdI] juig juig pIVI clY, siqgur kI; ijnI gurmuiK nwmu iDAwieAw]<br />

vwihgurU sdw pUrn myhrvwn dwqy s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb mhwrwj<br />

swihbjI Awpxy pRymIjI dy idl idmwZ’c hr smyN gurbwxI Byj ky, lUM 2’c vs ky gurU<br />

pRymw-BgqI sihq, inrgun srgun swihbjI dI Amolk eykqw b^S ky, AwpxI mihmw<br />

gur ikrpw qy jwixAw; ijQY quDu Awpu buJwieAw] Anuswr Awp hI bu`JwauNdy hn[<br />

AwpjI’c jo prmpiv`qR A`Kr ilKy hn, auh AwpjI dI hI ivsmwd Agm Apwr mihmw<br />

hY, ijvyN vwihgurU rwmu hir Alh Kudwie Bgvwn goibMd isrjnhwr inrMkwr prvdgwr<br />

siqnwmu inrBau inrvYru myhrvwn AMqrjwmI srbivAwpI bITl nrwiex inrgun srgun<br />

mwDo Twkur mukMd Akwl purK krqw vwhu scy siqgurU) qyry nwm Anykw, rUp Anµqw;<br />

khxu n jwhI, qyry gux kyqy] Anuswr byAMq Amolk hIry jvwhrwq Awid,qyry lwl moqI<br />

nwm hn[ieh sB s`cy siqgurU swihb dI hI im`TI ipAwrI mihmw aupmw hY Bwv ieh<br />

www.Gursevak.com<br />

39<br />

q`qkrw


sB gux AwpjI dy hI hn[ hy inrBau inrMkwr inrvYr inrwhwr inribkwr s`cy<br />

isrjnhwr prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU gRMQ swihbjI mhwrwj jI!AwpjI<br />

ny,pRgtu sgl hir Bvn mih;jnu nwnku gur pwrbRhm])sB qy vfw siqguru<br />

nwnku;ijin kl rwKI myrI]prmpiv`qR prmpUjnIk pihly jwmy AMdr is`KI dw bwZ<br />

lw ky,AMimRq prmpiv`qR gurbwxI nwmu jl nwl isMijAw hY[ieh sB pRmwx<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihbjI s`cy pwiqSwhjI dI hI mihmw hY:- sq sMqoKI;<br />

siqguru pUrw]sq sMqoK dy dwqy hn[smUh is`KW nUM Aink pRkwr krky suK b^Sx<br />

vwly[srb suKw kw dwqw siqguru;qw kI srnI pweIAY])iqn bydIXn ky kul<br />

ibKy;pRgty nwnk rwie]sB is`Kn ko suK dey;j`h q`h Bey shwie])quDu BwvY qw nwmu<br />

jpwvih;suKu qyrw idqw lhIAY])dUK iqsY pih AwKAih; sUK ijsY hI pwis]) koit<br />

sUK AwnMd rwj pwey; muK qy inmK bulweI]<br />

vwihgurU gurUjI su`ky jIAW nUM hry Bry krn vwly,AMimRq idRStI nwl jIvwaux<br />

vwly, srb`q dy Bly dI SuB s`cI syvw b^S ky, kSt k`tx vwly hn[sUky hry kIey;<br />

iKn mwhy] AMimRq idRsit sMic; jIvwey]1] kwty kst; pUry gurdyv] syvk kau dInI;<br />

ApunI syv] jIAW nUM inrvYr pd bKSx vwly, vYr dy Ahwr qoN rihq suKdwqy hn[<br />

inrwhwr inrvYr suKdweI] qw kI kImiq; iknY n pweI]) inrwhwrI inrvYru<br />

smwieAw]) inrhwrI.kysv inrvYrw] koit jnw; jw ky pUjih pYrw] s`cy siqgurU gRMQ<br />

swihbjI dy inmK drSnW dw mhW suK ieauN hY:- koit lwK rwj suK pwey;iek inmK<br />

pyiK idRstwnw]<br />

AwpjI swry j`g’qy byAMq QwvW’qy byAMq jIAW nUM,AMimRq gurbwxI kQw kIrqn<br />

b^S ky,sdw leI inhwl kr rhy hn,AwpjI dy smUh prmpiv`qR srUpW,smUh gurU<br />

AsQwnW sRovrW siq sMgqW rwgIAW kQwkwrW DrmI XoiDAW,sMqW BgqW guris`KW<br />

pyRmIAW nUM,dwsn dws iKn 2 kwl rom 2 krky,fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr<br />

krky crn pUjdw hY[iqsu jn ky pg.inq pUjIAih,myrI ijMduVIey;jo mwrig Drm<br />

clysih rwm]<br />

AwpjI sVdy bLdy j`g’qy hux, swc nwm kI AMimRq vrKw] krky, siqguru dwqw<br />

nwm kw; pUrw ijsu BMfwru]) siqguru dwqw.rwm nwm kw; horu dwqw.koeI nwhI] jIA<br />

dwnu dyie iqRpqwsy; scY nwim smwhI] Anuswr sMswr nUM prmpiv`qR AMimRq nwmu dI<br />

dwq dy ky, SWqI b^S ky hrw Brw kr rhy hoNjI[ fMfauiq bMdn Ainkbwr; srb klw<br />

smrQ] Anuswr AwpjI dy prmpiv`qR prmpUjnIk suMdr koml ipAwry s`cy crnkmlW<br />

’qy fMfy vWg lMmy pY ky, rom 2 krky fMfauq bMdnw Aink bwr sdw 2 nmskwr<br />

pRvwn hovy jI[ hm kIry ikrm.siqgur srxweI; kir dieAw nwmu prgwis]) hm<br />

inrgunIAwr; nIc Ajwn] nwnk qumrI srin; purK Bgvwn]<br />

www.Gursevak.com<br />

40<br />

q`qkrw


inrguxu nIcu AnwQu mY; nhI doK bIcwry] nhI doK bIcwry, pUrn suK swry, pwvn<br />

ibrdu bKwinAw]) moih inrguxu nIcu AnwQu; pRB Agm ApwrIAw jIau] dieAwl<br />

sdw ik®pwl suAwmI; nIc QwpxhwirAw]) inrgunu mugDu Ajwxu AigAwnI; krm Drm<br />

nhI jwxw]) hm pwpI.hm pwpI; inrgux dIn.qum@wry rwm] aupRokq AauguixAwirAW<br />

pwpW krky BwirAW, Agn swgr sMswr’c fu`bidAW nUM AwpjI qwr rhy hoNjI, Agin<br />

swgr; bUfq sMswrw] nwnk.bwh pkir; siqguir insqwrw]) bwh pkiV guir<br />

kwiFAw; soeI auqirAw pwir]) moh cIkiV PwQy.inGrq hm jwqy; hir bWh pRBU<br />

pkrwie jIau]) qRwih qRwih.srin jn Awey; guru.hwQI dy inklwvYgo]) hm pwQr.loh<br />

bf pwQr; gur sMgiq nwv.qrwvYgo] AwpjI ny srb`q dy Bly, KMf bRhmMf dy auDwr<br />

ihq AnMq klw sihq, prmpiv`qR prmpUjnIk suMdr SuB s`cy pUrn praupkwrI<br />

siqgurU swihbjI dy Su`B s`cy ds pUrn gurU Avqwr Dwry hn[<br />

AwpjI ny prmpiv`qR pMjvyN jwmy AMdr, jyT dI AqI hI s^q grmI’c,<br />

au~bldI dyZ’c cONkVw lw ky, q`qw ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy<br />

mhwn praupkwrI DIrjDwrI inrMkwrI inRivkwrI sIs’qy puAw ky, sVdI bldI m`cdI<br />

loh’qy KV@ ky, Akih qy Asih kSt shwr ky, Bwxw mM nx, gurU ihq kurbwnI krn dw<br />

prm au~cw sucw ^Ub s`cw sbk isKwA ky, gurU pRymw-BgqI sihq inrgun srgun dI<br />

eykqw b^SI hY[ AwpjI ny sMq doKI mhwn pwpI nIc sy nIc Aiq nIc cMdU dy Gry,<br />

pMj idn Bu`K auxINdRw qyRh shwrI, AMimRq gurbwxI inrol S`uD r`Kx ihq, Drm dy<br />

pRkwS, zulm nwS leI, bVI BwrI s`cI su`cI au~cI kurbwnI dy ky, sdw leI pUrn<br />

DrmI s`cIAW kurbwnIAW dw prmpiv`qR SuB s`cw su`cw au~cw ipAwrw DrmI bIj<br />

bIijAw hY[ siqgur Apny kau bil jweI; ijin pYj rKI swrY sMswir] Anuswr sMswr<br />

Br’c Drm ihq kurbwnI dI lihr clw idqI, jo sdw leI c`ldI hI rhygI[<br />

Dnu Dnu hir Bgqu.siqgurU hmwrw; ijs kI syvw qy, hm hir nwim ilv lweI]<br />

Anuswr DMn hn DMn hn, vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU suMdr suAwmI sRI gurU gRMQ<br />

swihbjI DMn hn[ quDu jyvfu.qU hY pwrbRhm; nwnk srxweI] Anuswr AsIN nIc kIt<br />

AwpjI dI srb ivAwpI s`cI ivsmwd srx hWjI[ hm kIry ikrm. siqgur srxweI;<br />

kir dieAw nwmu prgwis] AwpjI ny prmpiv`qR prmpUjnIk nOvyN jwmyN AMdr iqlk<br />

jM\U, gaU gRIb dI r`iKAw, zulm dy nwS, Drm dy pRkwS, srb`q dy Bly ihq, id`lI jw<br />

ky, cWdnI cONk’c, 1732ib: nUM Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy sIs siqgur Apuny kau;<br />

kurbwnI] Anuswr siqgurW qoN kurbwn kIqy[<br />

DMn hn DMn hn DMn vwihgurU, s`cI gurqwg`dI ibrwjmwn sdw sdw imhrvwn,<br />

siqgurU Bgvwn, dIn dieAwl ivAwpk vwihgurU bRhmjI dy AnMq klwvwn pUrn gurU<br />

www.Gursevak.com<br />

41<br />

q`qkrw


Avqwr sdw rMgIlw lwlu ipAwrw; eyhu mihMjw Awsrw] s`cy siqgurU gRMQ swihbjI DMn<br />

hn, AwpjI nUM rom rom krky fMfauq bMdnw Aink bwr nmskwr bilhwr, AwpjI dy<br />

prmpiv`qR Su`B s`cy mhwn praupkwrI srb ivAwpI crn-kmlW nUM AQvw gur sbd<br />

crn-kmlW nUM ivcwrn rUpI Do 2 ky pIxw krIey qy suAws 2 jp 2 ky jIvIey[ siqgur<br />

ky crn; Doie Doie pIvw] gur nwnk; jip jip sd jIvw]) crx kml qyry.Doie Doie<br />

pIvw; myry siqgur.dIn dieAwlw]<br />

vwihgurU] BY ivic sUrju; BY ivic cMdu] koh kroVI clq; n AMqu] Anuswr kotwn<br />

koit sUrj cMdRmyN prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI dy inrgun srUp dI<br />

SkqI nwl kRoVW kohW, BY’c c`lidAW, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb dIAW pRkrmW<br />

krdy hn[ prpiv`qR s`cy siqgurU gRMQ swihbjI Awpxy inrgun srUp duAwrw kotwn koit<br />

sUrjW dy pRkwSk, Awsrw BI hn[ nmo sUrj sUrjy; nmo cMdR cMdRy] AwpjI jdoN cwhux<br />

ien@W kotwn koit sUrjW nUM Awpxy inrgun srUp’c imlw lYNdy hn[ jb AwkrK; krq ho<br />

kbhUM] qum mYN imlq; dyh Dr sBhUM] hy prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihbjIE!<br />

AwpjI (jb) jdoN (kbhUM) kdy Awpxy inrgun srUpjI dI, AwpxI AwkrKx SkqI nwl<br />

(Aw+krK) (Aw) ivSyS krky swrI rcnw nUM Awpxy’c (krK) iK`cxw (krq) krdy ho,<br />

ijqny dyh (Dr) Drn vwly Bwv ijqny Akwr hn, (sBhUM) swry (qum) AwpjI (mYN) ’c<br />

(imlq) iml jWdy hn[ {vwihgurUjI ijs SkqI nwl iK`c ky swrI rcnW nUM Awpxy’c<br />

imlwauNdy hn, auh AwkrKx SkqI hY[}<br />

kotwn koit bRhmMfW’c kotwn koit sUrj, s`cy siqgurU pRBU sRI gurU gRMQ swihbjI dy<br />

prmpiv`qR SuB s`cy su`cy hukm nwl cV@y hoey hn[ kotwn koit sUrjW dy suMdr Aks kotwn<br />

koit SIiSAW smuMdRW dirAwvW ndIAW nwiLAW qRyl dIAW bUMdw vrKw dIAW kxIAW,<br />

sqrMgIAW pIGW, kotwn koit ryqy dy cmkdy ikxikAW, cmkdIAW cIzW’qy pY rhy hn[<br />

hIry jvwhrwqW lwlW, vrKw dIAW kxIAW, br& (snow) , gVy sqrMgIAW pIGW Awid<br />

Aqy ien@W’qy Aks pwaux vwly kotwn koit sUrjW, aun@W dy Aks ikrnW Du`pW sihq kRoVW<br />

bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies<br />

srgun srUp jI smyq, jh Awpn aUc; Awpn Awip nyrw]) jb inrgun pRB; shj<br />

suBwie] prmpUjnIk vwihgurU hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk inrgun<br />

bRhmjI, iqsu gur kau; sd krI nmskwr] iqsu gur kau; sd jwau bilhwr] Anuswr<br />

hr smyN nmskwridAW pUrn pRym sihq jpdy hn, DMn hn DMn hn DMn hn suMdr suAwmI<br />

vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihbjI DMn hn[ ies leI jp rhy hn, ik<br />

siqgurU swihbjI klju`gI jIAW nUM, Dnu Dnu hir igAwnI siqgurU hmwrw; ijin vYrI<br />

imqüR, hm kau sB sm idRsit idKweI] Anuswr vYrI im`qR’c smidRstI idKw ky, qwrn<br />

vwly jhwz hn[ siqgurU hY boihQw; ivrlY iknY vIcwirAw] AYsy dwqy siqgurW nUM dwsn<br />

dwsW dI sd sdw rom rom krky, fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr pRvwn hovyjI[<br />

www.Gursevak.com<br />

42<br />

q`qkrw


prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU gRMQ swihbjI ny, AsMK AMbr AsMK DrqIAW<br />

ibnW QMm@W qoN, Awpxy Anq klwvwn inrgun srUp’c itkwey hoey hn[ isMD prbq<br />

mydnI; ibnu QMm@w ggin rhwieAw] ien@W AMbrW, DrqIAW dy iknky 2 smyq kRoVW<br />

bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies<br />

srgun srUp jI smyq, AMqrjwmI so pRBu pUrw]) qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; vwihgurU<br />

ivsmwd inrgun bRhmjI, niKAqR ssIAr sUr iDAwvih; bsuD ggnw gwvey])<br />

ismrY; DrqI Aru Awkwsw] ismrih; cMd sUrj guxqwsw] Anuswr hr smyN Bwv hux,<br />

vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihbjI DMn hn, AwpjI nUM rom rom krky<br />

fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr bilhwr[ nwrwien nrpiq; nmskwrY] AYsy gur<br />

kau.bil bil jweIAY; Awip mukqu.moih qwrY]<br />

vwihgurU gurU gRMQ swihbjI ny Awpxy inrgun srUp’c, kotwn koit sUrj qwry<br />

mMfl ibjlIAW AgnIAW hvwvW bRhmpurIAW iSvpurIAW ivSn purIAW bYkuMT purIAW,<br />

smuMdR DrqIAW phwV jMgl ibnw QMm@W dy AwpxI ivAwpk s`qw nwl QMm@ ky r`Ky hoey<br />

hn[ Awpy jlu.Awpy Qlu QMm@nu; Awpy kIAw Git Git bwsw] aupRokq swirAW gupq<br />

pRgt AkwrW smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUpjI’c vs ky, ies nUM<br />

Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, AibnwsI; nwhI ikCu KMf]<br />

vwihgurU hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk inrgun bRhmjI hr smyN jp<br />

rhy hn[ Awid AMiq; eykY Avqwrw] soeI gurU; smiJXhu hmwrw] DMn hn DMn hn DMn<br />

hn, prmpUjnIk siqgurU gRMQ swihbjI DMn hn, rom 2 krky fMfauq bMdnw Ainkbwr<br />

nmskwr bilhwr[ bMdnw hir bMdnw; gux gwvhu gopwl rwie]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU pRBU gRMQ swihbjI dy hukm nwl kotwn koit bRhmMfW’c,<br />

kotwn koit qwry mMfl cmk rhy hn[ ien@W swirAW nUM AwpjI ny Awpxy inrgun<br />

srUp’coN swijAw hY, ien@W’c AwpjI dI prm piv`qR ivAwpk joiq, ien@W nUM suMdr<br />

pRkwS dy rhI hY[ AsMK Arb ^rb AMbrW’c qwry mMfl, ien@W dIAW sohxIAW ikrnW,<br />

ien@W dI suMdrqweI smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI’c vs ky,<br />

ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq jugu jugu swcw; hY BI<br />

hosI] vwihgurU hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk inrgun bRhmjI, hr<br />

smyN jp rhy hn[ DMn hn DMn hn vwihgurU siqgurU gRMQ swihbjI DMn hn[ AwpjI<br />

Awpxy prmpiv`qR pMjvyN jwmyN AMdr au~bldI dyZ’c hux cONkVw lw rhy hn[ rom 2<br />

krky fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr bilhwr[ nmskwr; qw kau lK bwr] iehu<br />

mnu dIjY; qw kau vwir]<br />

vwihgurU] AsMK icVIAW G`ugIAW koielW morW qoiqAW smUh pMCIAW smyq, kRoVW<br />

bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky,<br />

www.Gursevak.com<br />

43<br />

q`qkrw


ies srgun srUp jI smyq, AibnwsI suK Awpn Awsn] inrgun bRhmjI, jo bolq<br />

hY.imRg mIn pMKyrU; su ibnu hir.jwpq hY nhI hor] Anuswr hr smyN jpdy hn[ myrw<br />

suMdru suAwmI jI; hau crn kml pg Cwrw] DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk DMn<br />

vwihgurU s`cy siqgurU gRMQ swihbjI DMn hn, AwpjI ny prmpiv`qR prmpUjnIk nOvyN<br />

jwmyN’c Awpxw Drm ihq sIs kurbwn kIqw, rom rom krky fMfauq bMdnw Ainkbwr<br />

nmskwr bilhwr[ hau vwrI jIau vwrI; siqgur kY bilhwrixAw] im`T bolVy jwx ky<br />

jpdy nmskwrdy bilhwr jWdy hn[ imT bolVw jI; hir sjxu suAwmI morw] hau<br />

sMmil QkI jI; Ehu.kdy n bolY kaurw] kauVw.boil n jwnY, pUrn BgvwnY; Aaugxu.ko<br />

n icqwry] piqq pwvnu hir ibrdu sdwey; ieku iqlu.nhI BMnY Gwly] Gt Gt vwsI,<br />

srb invwsI; nyrY hI qy nyrw] nwnk dwsu.sdw srxwgiq; hir AMimRq sjxu myrw]<br />

swihbu myrw nIq nvw; sdw sdw dwqwru] prmpUjnIk DMn vwihgurU siqgurU gRMQ<br />

swihbjI dy ielwhI s`cy hukm nwl, keI koit; ssIAr sUr nK´qR] Anuswr AsMK<br />

suMdr AMbrW’c AsMK hI suMdr sohxy cMdRmyN cV@y hoey hn[ jo AwpjI dy inrgun pRkwS<br />

duAwrw pRkwS kr rhy hn[ koit cMdRmy; krih crwk] aun@W dw Aks hIry jvwhrwqW,<br />

lwlW’qy pY irhw hY[ aun@W suMdr AMbrW cMdRimAW cwnxIAW, cMdRimAW dy pY rhy hIry<br />

jvwhrwqW’qy Aks Aqy aun@W jvwhrwqW smyq kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun<br />

srUp jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq,<br />

iJlimil iJlkY; cMdu n qwrw] sUrj ikrix; n ibjuil gYxwrw] AkQI kQau.ichnu<br />

nhI koeI; pUir rihAw min Bwiedw] vwihgurU ivsmwd inrgun bRhmjI, siqguru dwqw<br />

rwm nwm kw; horu dwqw koeI nwhI] Anuswr siqgurU gRMQ swihbjI nUM vwihgurU nwmu dy<br />

dwqy jwx ky, hr smyN jpdy hn, DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk DMn vwihgurU<br />

s`cy siqgurU gRMQ swihbjI DMn hn, AwpjI ny prmpiv`qR dsvyN jwmyN AMdr srbMs<br />

kurbwn kIqw, rom 2 krky fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr bilhwr[ bwrnY<br />

bilhwrnY; lK brIAw] nwmo ho.nwmu swihb ko; pRwn ADrIAw]<br />

vwihgurU] kotwn koit bRhmMfW dy AMdr kotwn koit qr@W dI AgnI hY[ keI<br />

koit; pvx pwxI bYsMqr] ieh AgnI guru pwrbRhmu; prmysru Awip] prmpUjnIk<br />

s`cy siqgurU gRMQ swihbjI dy BY’c Anyk pRkwr dy kwrj svwrdI hY[ BY ivic; Agin<br />

kFY vygwir] vwihgurU s`cy siqgurU pRBU, guru nwrwiexu dXu guru; gu ru scw isrjxhwru]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihbjI dy BY’c, AgnI sB dy pytW’c Kwxw hzm kr<br />

rhI hY[ bnwspqI ies dy Awsry vD Pu`l rhI hY[ C`qIh pRkwr dy Bojn nUM pkw rhI<br />

hY, kwrKwinAW nUM clwauNdI hY[ jTrwgn nwl mwqwjI dy audr’c b`cy dI qucw,<br />

h`fIAW p`kdIAW hn[ AwpjI Awpxy inrgun srUp duAwrw, ien@W dy Awsrw pRkwSk<br />

hn[ AwpjI jdoN cwhux ien@W nUM Awpxy’c lIx kr lYNdy hn[ aupRokq AgnIAW<br />

www.Gursevak.com<br />

44<br />

q`qkrw


dirAwvW smuMdRW SIiSAW Awid cmkdIAW cIjW, vrKw qRyl dIAW bUMdW’qy pY rhy<br />

AgnIAW dy pRkwS smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM<br />

Awpxy Awsry itkwA ky, ieh srgun srUp jI, ies pswry smyq, AibnwsI suK;<br />

Awpn Awsn]) jh joiq srUpI; joiq sMig smwvY]) Epiq prlau.iKn mih krqw]<br />

Awip Alypw.inrgunu rhqw] vwihgurU hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk<br />

inrgun bRhmjI, AwT phr; nwnk gur jwip] Anuswr hr smyN jp rhy hn[ DMn hn<br />

DMn hn DMn hn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI DMn hn,<br />

ikauN jo AwpjI swrIAW vsqUAW dy dwqy hn[ siqguru dwqw.sBnw vQU kw; pUrY Bwig<br />

imlwvixAw]<br />

vwihgurU] AnMq bRhmMfW AnMq DrqIAW AnMq jvwlw muKI phwVW dI pUrn qyz<br />

sihq AgnI smyq kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy<br />

Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, Awpn Awp; Awp hI Acrjw] inrgun<br />

bRhmjI, jip jip jIvw; siqgur nwau] Anuswr hr smyN jpdy hn, imT bolVw jI;<br />

hir sjxu suAwmI morw] DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ<br />

swihbjI DMn hn, rom 2 krky fMfauq bMdnw Aink bwr nmskwr bilhwr[ vwir<br />

vwir jweI lK vrIAw; dyhu sMqn kI DUrw jIau]<br />

vwihgurU] kotwn koit bRhmMfW’c, kotwn koit cMdn dy phwVW nUM, jdoN A`g l`gdI<br />

hY qW sugMDI dIAW lptW AwauNdIAW hn[ kotwn koit bRhmMfW, cMdn dy phwVW, aun@W nUM<br />

l`gIAW AgnIAW, sugMDIAW vwlIAW hvwvW qy hvwvW vwly AsMK AkwS, AkwSW’c<br />

au~fx vwly jIvW AkwrW smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp ’c vs ky,<br />

ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, jil Qil pyiK pyiK.mnu<br />

ibgisE; pUir rihE srb mhI] inrgun bRhmjI, gurU gRMQ jI mwinE pRgt gurW kI<br />

dyh] jwx ky, hr smyN jpdy hn[ DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU prmpUjnIk s`cy<br />

siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI DMn hn, bil bil jwau isAwm suMdr kau; AkQ kQw<br />

jw kI bwq sunI] rom 2 krky fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr bilhwr[ AwpjI ny<br />

dUjy jwmy AMdr, murdw Kwx q`k hukm mMn ky, Awpxy isr qy jwn nwloN ipAwrI is`KI<br />

dw Amr AMimRq bIj j`g’qy r`K ilAw, Bwxw jI Blw jI Bu`l gey jI SuB Amolk<br />

prmpiv`qR AMimRq bcn kmwey, AwpjI nUM koit nmskwr[<br />

vwihgurU] kotwn koit bRhmMfW’c kotwn koit DrqIAW’qy bsMq ru`q dy Pu`l, Pu`lW<br />

dy cmkdy suh`px Aqy aun@W dIAW sugMDIAW, sugMDIAW vwlIAW pOxW smyq, kRoVW bRhmMfW<br />

dy pswry Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun<br />

srUp jI smyq, nwnk Awpn rUp; Awp hI auprjw] hr pRwxI dy AMdr bwhr BrpUr<br />

hr smyN pRkwSk inrgun bRhmjI, hr smyN jpdy hn[ vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI<br />

www.Gursevak.com<br />

45<br />

q`qkrw


nweI] DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihbjI DMn hn, rom<br />

2 krky fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr bilhwr[ bilhwir jwey sdw nwnku; dyhu<br />

Apxw nwau]<br />

vwihgurU] pihlgwm jYsIAW suMdr vwdIAW, aun@W’c vihMdy suMdr cSmyN, suMdr<br />

phwV, phwVW’qy peI suMdr brP, TMFy dySW’c vrs rhI suMdr snoA dy FyrW dy FyrW<br />

smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry<br />

itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, eykY eykY qU rwieAw] inrgun bRhmjI, hr smyN<br />

jpdy hn, DMn hn DMn hn DMn hn, gurqwg`dI ibrwjmwn siqgurU Bgvwn AnMq<br />

klwvwn sdw 2 myhrvwn prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI DMn hn, rom<br />

2 krky fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr bilhwr[ bil bil bil gurdyv; ijin<br />

nwmu idRVwieAw]<br />

vwihgurU] AnMq bRhmMfW’c br& dy phwVW’qy vr@dI vrKw, Awpxy b`dlW sihq<br />

AkwSW’c cldIAW sw& Su`D hvwvW qy hvwvW c`lx qoN JUmdy suMdr srU AMb, Awid<br />

smUh ibRC qy ibRCW vwlIAW DrqIAW smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun<br />

srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUpjI smyq, paux<br />

pwxI; bYsMqr mwih] cwir kuMt; dh idsy smwih] hr pRwxIN dy AMdr bwhr hr smyN<br />

BrpUr pRkwSk inrgun bRhmjI, hr smyN pUrn pRym sihq jpdy hn, myrw suMdru suAwmI<br />

jI; hau crn kml pg Cwrw] DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk vwihgurU s`cy<br />

siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI DMn hn, rom 2 krky fMfauq bMdnw Ainkbwr nmskwr<br />

bilhwr[ bil iqsu bwpY; ijin hau jwieAw] Anuswr pRymI is`K, gurdyv mwqw gurdyv<br />

ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] Anuswr prmpUjnIk ipqwjI jwx ky jp 2 ky<br />

kurbwn huMdy hn[ gur jI ky; drsn kau bil jwau] jip jip jIvw; siqgur nwau]<br />

1] pwrbRhm pUrn gurdyv] kir ikrpw; lwgau qyrI syv]) gur kau; kurbwnu jwau<br />

hW]<br />

vwihgurU] kotwn koit bRhmMfW’c kotwn koit DrqIAW, DrqIAW qy AgwD smuMdR,<br />

smuMdRW’c TwTW mwrdIAW byAMq suMdr lihrW, lihrW’qy pYNdIAW sUrjW cMdRmW dIAW<br />

ikrnW Aqy aun@W dy sohxy suh`px smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp’c<br />

vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, hr pRwxI dy<br />

AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk jil Qil mhIAil pUir rihE; srb nwQ<br />

Apwr]) myry suMdr; gihr gBIr lwl] inrgun bRhmjI, hr smyN jp rhy hn[ DMn<br />

hn DMn hn DMn hn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI DMn hn<br />

rom 2 krky fMfauq bMdn Aink bwr nmskwr bilhwr[ bil bil; iqsu siqgur kau<br />

jwau]) hW ik bil bil; bil bil sd bilhwr] pRymI guris`K hIey ko pRIqmu;<br />

www.Gursevak.com<br />

46<br />

q`qkrw


pwrbRhm pUrn gurdyv jI nUM, irdy’c ArwDdy, zbwn krky jpdy, nyqRW krky drSn<br />

krdy, kMnW’c suxdy hn[ AMqir guru AwrwDxw; ijhvw jip gur nwau] nyqRI siqguru<br />

pyKxw; sRvxI sunxw gur nwau] siqgur syqI riqAw; drgh pweIAY Twau] khu nwnk<br />

ikrpw kry; ijs no eyh vQu dyie] jg mih auqm kwFIAih; ivrly kyeI kyie]<br />

vwihgurU] kotwn koit smuMdRW’c Axigxq hIry jvwhrwq, lwl mUMgy, rqn ien@W dy<br />

jOhr jlvy pRkwS smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp’c vs ky, ies nUM<br />

Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUp jI smyq, hr pRwxIN dy AMdr bwhr hr smyN<br />

BrpUr pRkwSk, pUir rihE srbqR mih; pRB guxI ghIr] vwihgurU inrgun bRhmjI, hr<br />

smyN jp rhy hn, DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU, prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU<br />

gRMQ swihbjI DMn hn, rom 2 krky fMfauq bMdn Ainkbwr nmskwr bilhwr[<br />

bilhwrI gur Awpxy; ijin Aaugx myit.gux prgtIAwey]<br />

vwihgurU] kotwn koit bRhmMfW’c AnMq suMdr mwnsRovr Aqy aun@W’qy rihx vwly<br />

suMdr hMs hMsxIAW, aun@W dw suMdr sohxw au~jl jl, suMdr suhwvxI hvw dy Julwry, suMdr<br />

AMbr qy sUrj cMd qwry, au~QoN dy kudrqI nzwry smyq, kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy<br />

srgun srUp’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun srUpjI smyq, jil<br />

Qil pyiK pyiK.mnu ibgisE; pUir rihE srb mhI] hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN<br />

BrpUr pRkwSk vwihgurU inrgun bRhmjI, hr smyN jpdy hn[ sjxu scw pwiqswhu; isir<br />

sWhW dY swhu] ijsu pwis bihiTAw sohIAY; sBnw dw vyswhu] DMn hn DMn hn DMn hn<br />

vwihgurU, prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihbjI DMn hn[ AwpjI srb`q dy Bly dw<br />

prmpiv`qR AMimRq au~qm au~cw su`cw aupdyS dy ky swry sMswr nUM qwr rhy hoNjI! qyrw eyku<br />

nwmu qwry sMswru]<br />

Awpxy ivAwpk srUp’c iesiQ`q AkwS Aqy AkwS’c siQ`q DrqI Aqy DrqI dy<br />

spUq ibR`C, ibR`CW qoN bxy swj Aqy swj vjwaux vwly vjMqRI, rwg gwaux vwly rwgI,<br />

rwgIAW dy gwey AMimRq kIrqn, kQwkwrW dI kQI gurbwxI kQw smyq, kRoVW bRhmMfW dy<br />

pswry, Awpxy srgun srUp jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky, ies srgun<br />

srUp jI smyq, AMg AMg suKdweI.pUrn bRhmweI; Qwn Qwnµqr dysw] hr pRwxI dy AMdr<br />

bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk vwihgurU inrgun bRhmjI, hr smyN jp rhy hn[ DMn hn<br />

DMn hn DMn hn prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI DMn hn,<br />

AwpjI ny prmpiv`qR pihly jwmyN’c prbq nUM pMjw lw ky, prmpUjnIk sRI pMjw swihbjI<br />

pRgt kIqy, hMkwrI vlI kMDwrI dw mwx qoiVAw, suMdr suGr byAMq ipqw pRB; jI ny<br />

klXu`g’c, siqnwmu dw is`kw clw ky, ; gurmuiK gwfI rwhu clwieAw[ srb`q dw Blw<br />

kIqw[ mwirAw iskw jgiqR ivic; nwnk inrml pMQ clwieAw[) siqnwmu pRB kw;<br />

suKdweI] ibsÍwsu siq; nwnk gur qy pweI]) nmskwr gurdyv ko; siqnwm ijs mMqR<br />

suxwieAw[ suKdweI siqnwmu nwmu AiBAws krw ky, AwpjI dy pRymI is`K ihMdU muslmwn,<br />

www.Gursevak.com<br />

47<br />

q`qkrw


AwpjI dy prmpUjnIk s`cy crn-kmlW nUM Awpxy nyqRW’c itkwauNdy, AwpxI ijMd jwn<br />

sRvMs AwpjI qoN kurbwn krdy, AwpjI nUM suAws 2 jpdy jpwauNdy iDAwauNdy hn[ AwpjI<br />

sBnw dy mn’c Bw ky rom 2’c vs gey[ KwxI bwxI srb invwsI; sBnw kY min<br />

BwvixAw]<br />

vwihgurU] Awps kau; Awpih Awdysu] Anuswr suMdru suGVu cquru; jIA dwqw]<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI dy smUh guris`KW dy ihrdy rom 2 hr vyly,<br />

qU dieAwlu ikrpwlu pRBu soeI]) qUM dieAwlu ik®pwlu ik®pw iniD; mnsw pUrxhwrw]) qum@<br />

dieAwl ikrpwl ikRpw iniD; piqq pwvn gosweI]) dIn dieAwl ik®pwl suK swgr;<br />

srb Gtw BrpUrI ry] Anuswr dieAwl ikRpwl ikRpwiniD jwx ky, hr vyly jpdy hn,<br />

DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI DMn<br />

hn, ikauN jo AwpjI bRhm nUM pRgt krky idKwauNdy hn[ bilhwrI gur Awpxy; ijin<br />

ihrdY idqw idKwie]<br />

vwihgurU] vfw dwqw; iqlu n qmwie] Anuswr v`fy dwqy, prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

sRI gurU gRMQ swihb jI Awpxy ihrdy dy ipAwry is`KW nUM, cwr pdwrQ DrqI Dn dUD pUq<br />

rwj Bwg bKS ky, aun@W dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk vwihgurU inrgun bRhmjI<br />

dI swiKAwqqw sihq, iKmw DIrj sMqoK sihxSIlqw pRym s`c Drm, bRhmigAwnI sgl<br />

kI rInw]) bRhmigAwnI kY grIbI smwhw] bRhmigAwnI praupkwr aumwhw] Awid SuB<br />

guxW dy AnMq sUrj cMd qwry mMfl cV@w idMdy hn, ien@W SuB guxW dy sUrjW cMdRimAW qwry<br />

mMflW, ien@W dy suK SWqI dy ivsmwd pRkwS sihq, hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN<br />

BrpUr pRkwSk vwihgurU inrgun bRhmjI Awpxy srgun dy pswry sihq, ivsmwd rMg’c,<br />

gurU gurU jip; mIq hmwry] Anuswr hr smyN jpdy hn, DMn hn DMn hn DMn hn, grb<br />

pRhwrI prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU gRMQ swihbjI DMn hn, rom 2 krky fMfauq<br />

bMdnw Ainkbwr nmskwr bilhwr[ bilhwrY nwnk lK byrw; myry Twkur Agm<br />

AgwiDE]) bwir jwau.lK byrIAw; hir sjxu Agm Agwhu]) bwir jwau.lK byrIAw;<br />

drsu pyiK jIvwvau]) hau bil jweI.lK lK lK brIAw; ijin BRmu prdw Kol@w rwm]<br />

vwihgurU] prmpUjnIk snmuK gurmuiK pUrn pRymI rihqvwn in`qnymI s`cy siqgurU<br />

swihbjI dy AqI ipAwry hIry mIry gurmuiK ShId BweI mnIisMG swihbjI dy bMd 2 k`ty<br />

jw rhy hn[ prmpiv`qR sRIr dw Su`D sw& ^Un FyrI ho irhw hY, DrqI ^Un nwl rMgI jw<br />

rhI hY[ prmpiv`qR sRIr nUM t`k mwr ky bMd 2 k`tx vwly SSqR ^Un nwl g`c ho rhy hn[<br />

^Un nwl rMgI DrqI qy SSqRW nUM l`gw ^Un, tokry’c pey bMd, ^Un dy smUh kqirAW smyq,<br />

kRoVW bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky,<br />

ies srgun srUp jI smyq, hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr pRkwSk vwihgurU<br />

inrgun bRhmjI, sB qy aUc Twkuru nwnk kw; bwr bwr nmskwrY] Anuswr sB qoN au~cy<br />

www.Gursevak.com<br />

48<br />

q`qkrw


Twkur mMn ky, hr smyN jp rhy hn DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU, siqgurU sRI gurU<br />

gRMQ swihbjI DMn hn[<br />

koit bRhmMf dy pUrn DrmI mhWpurSW dI ShIdI q`kx vwly AMbr, hvwvW,<br />

AkwSI rUhW, AnMq sUrjW dIAW ikrnW Du`pW, AnMq AMbrW dy qwirAW smyq, kRoVW<br />

bRhmMfW dy pswry Awpxy srgun srUp jI’c vs ky, ies nUM Awpxy Awsry itkwA ky,<br />

ies srgun srUpjI smyq, pUrn pUir rihE srb QweI; Awn n kqhUM jwqw] Gt Gt<br />

AMqir.srb inrMqir; rMig rivE rMig rwqw] hr pRwxI dy AMdr bwhr hr smyN BrpUr<br />

pRkwSk vwihgurU inrgun bRhmjI, hr smyN jp rhy hn, DMn hn DMn hn DMn hn<br />

vwihgurU, siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI DMn hn, ijn@W ny AYsy prmpUjnIk pUrn bRhm<br />

igAwnI sUrvIr bhwdr q`q byqy kQwkwr, mhwn kIrqnIey, mhwn syvwdwr, Drm<br />

pRcwrk, v`fy DIrjDwrI mhwn praupkwrI, Agm Apwr, audwr mhWpurS pYdw kIqy[<br />

so siqguru. ij scu iDAwiedw; scu scw siqguru ieky] DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI<br />

gurU gRMQ swihbjI mhwrwj Awpxy AiqAMq ipAwry ShId pRymI guris`KW’qy Awey Akih<br />

Asih kStW smyN, AQvw hr smyN aun@W dy idl idmwZ ’c AMimRq gurbwxI Byjdy rihMdy<br />

hn[<br />

AMgIkwru.Ehu kry qyrw; kwrj siB svwrxw] Anuswr Awpxy pRymIAW dw p`K<br />

krdy hn, ijs krky is`K Awpxy sIs kurbwn krky, mhwn s^q iemiqhwnW’coN pws<br />

ho jWdy hn[ prmpUjnIk mhwn s`cy su`cy jlwlI au~c krnI vwly ShIdW ny ies prm<br />

mnohr Amolk slok nUM kmwieAw[ kbIr.jau quih swD.iprMm kI; sIsu kwit kir<br />

goie] Kylq Kylq hwl kir; jo ikCu hoie q hoie]<br />

prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU AMimRq gurbwxI gurUjI ny byAMq praupkwrI<br />

pUrn vYrwgI ismrn AiBAwsI mhWpurK ShId pYdw kIqy, ijn@W dIAW kurbwnIAW Aqy<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwnjI dIAW kurbwnIAW duAwrw prmpiv`qR AMimRq<br />

gurbwxIjI j`g’qy sdw leI Amr At``l gurqw ibrwjmwn ho ky Awpxy ipAwry is`KW dy<br />

idl idmwZ’c, hr smyN gurbwxI Byj rhy hn[ kurbwnIAW qoN ibnw prmpUjnIk<br />

gurbwxIjI Alop ho jwxy sn[<br />

kurbwnI ShIdI dy idRStWq duAwrw, AMimRq gurbwxIjI dy ArQ AMdr bwhr<br />

swiKAwq huMdy hn, ikauNik kurbwnIAW dy ky, gurUjI, gurU ipAwirAW ny gurbwxIjI<br />

kmwey hn[ pUrn ivAwpk bRhmjI dy s`cy pUrn Avqwr prmpUjnIk Bgq sRI kbIr<br />

swihbjI, siqgurU gRMQ swihbjI shI s`cI inriJjk AwpxI kurbwnI dyx bwry ieauN<br />

kihMdy hn:-kbIr.jau quih swD.iprMm kI; sIsu kwit kir goie] Kylq Kylq hwl<br />

kir; jo ikCu hoie q hoie] hy kbIr! (jau) jykr (quih) qYnUM (iprMm) ipAwry pqI<br />

(swD) inrgun bRhm vwihgurUjI (kI) dI pRwpqI dI SuB (swD) sDr Bwv SuB ie`Cw hY<br />

www.Gursevak.com<br />

49<br />

q`qkrw


AQvw ipAwry vwihgurUjI dw (swD) sRySt purK bxn dI SuB ie`Cw hY, qW Awpxw pRq`K<br />

sIsu (kwit) v`F (kir) krky, s`cy siqgurU swihb nUM Arpx rUp (gooie) bwzI Kyfxw kr<br />

AQvw gurU pRIqmjI dI pRymw-BgqI rUpI qlvwr dI inmRqw rUpI Dwr nwl, hMkwr rUpI<br />

isr v`Fx rUpI (goie) bwzI Kyfxw kr[ Kylq Kylq hwl kir; jo ikCu hoie q hoie]<br />

isr dyx rUp bwzI nUM (Kylq) KylidAW (Kylq) KylidAW, isr kurbwn krn rUp (hwl)<br />

msqI cV@wauxw kir, jo (ikCu) ku`J (hoie) hovy q (hoie) hovy, Bwv BwvyN Awpxw AMg 2<br />

v`iFAw jwvy, Gr au~jV jwvy, b`cw 2 sB pRvwr kurbwn ho jwvy, swrw j`g ruV@ jwvy[<br />

bwbw gurbKs isMG is`K rwj dy bwnI mhwn sUrbIr XoDy zulm dy nwsk, su`cynMd dy<br />

n`k’c nkyl pwaux vwly, zwlm vjIdy nUM mwrky, srihMd iklw Fwhux vwly, srihMd dI<br />

ie`t nwl ie`t KVkwaux vwly, bzwrW’c hl vgwaux vwly, prmpUjnIk XoDy ShId bwbw<br />

gurbKS isMGjI (bMdwisMG bhwdrjI) dI mhwn dlyr kurbwnI ShIdI dw prmpiv`qR<br />

idRStWq:-prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb dy lwfly s`q sO isMGW smyq, sUrbIr bhwdr<br />

bwby jI dw, id`lI dy bzwrW’c jlUs k`iFAw igAw, ijs’c hor BI ShIdW isMGW dy isr<br />

briCAW qy tMgy hoey sn[ 5 mwrc 1716 eI:nUM id`lI dy iqRpolIAw drvwjy v`l koqvwlI<br />

dy swhmxy isMGW dw kqlyAwm SurU hoieAw[ prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb dy pUrn<br />

pRymI sUrvIr XoDy jpI qpI inrml swaU BoLy, in`qnymI ismrn AiBAwsI is`KW ny, hwey<br />

sI q`k n aucwrI[ sbr Sukr’c sumyr pRbq vWg Ac`l Afol Abol rih ky h`s 2 ky<br />

kurbwnI id`qI[ sUrbIr bwby bMdw isMGjI nUM ikhw, dIn kbUl kr muAw&I mMg, nhIN qW<br />

qyry cwr swlw qV&dy 2 b`cy dw kwljw, qyry swhmxy k`F ky, qyry muK’c dyvWgy, Pyr<br />

qyrIAW A`KW k`FWgy, h`Q pYr v`FWgy, lohy dIAW dZdIAW lwl icmtIAW nwl, qyry sRIr<br />

dIAW botIAW k`FWgy, hwQI dy ip`Cy bMn@ ky DUhWgy[ ”kbIr.jau quih swD.iprMm kI; sIsu<br />

kwit kir goie] Kylq Kylq hwl kir; jo ikCu hoie q hoie] vwihgurUjI dy prmpUjnIk<br />

Avqwr Bgq sRI kbIr swihbjI dy &urmwey.ienW@ Amolk s`cy At`l bcnW nUM bwby<br />

bMdwisMG bhwdr jI ny dlyrI nwl kmwieAw, bwbyjI nUM pUrn (iprMm) ipAwry s`cy<br />

siqgurU dsvyN pwiqSwhjI dI prm pRsMnqw lYx (kI) dI s`cI (swD) sDr ie`Cw sI,<br />

ies leI Awpxw sIsu kwit (kir) krky, sIs Arpx rUp s`cI (goie) bwzI KyfI, isr<br />

v`F ky Arpx rUpI bwzI (Kylq) KyfidAW (Kylq) KyfidAW, siqgurU swihb qoN Awpxw<br />

sRvMs kurbwn krn rUp hwl kIqw[; jo ikCu hoie q hoie] Anuswr BwvyN nyqRW dy swhmxy<br />

b`cy dw kwljw k`F ky mUMh’c dy id`qw, aupRokq swrIAW szwvW idqIAW, pr Pyr BI<br />

aupRokq slok nUM kmwieAw, ieauN haumY iqAwg ky, A`Ty pihr prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

sRI gurU gRMQ swihbjI nwl juV ky, Awpxw sRvMs kurbwn krky, inhwl 3 hoxw cwhIdw<br />

hYjI[<br />

vwihgurU] KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] vwihgurU pUrn bRhmjI dy pUrn gurU<br />

Avqwr, AnMq klwvwn sdw sdw imhrvwn pUrn Bgvwn prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI<br />

www.Gursevak.com<br />

50<br />

q`qkrw


gurU gRMQ swihbjI Awpxy pRymI is`K dy rom 2 idl idmwZ surqI ismrqI icqvnI bu`DI<br />

jwgRq supn, suKopiq’c, qum bf dwqy; dy rhy] Anuswr prmpiv`qR AMimRq gurbwxI<br />

hr smyN Byjdy rihMdy hn[ gurbwxI Byj ky, pUrn myhrvwn SuB guxW dy AsMK pRkwS<br />

srUp inrgun bRhm’c sdw leI lIxqw b^Sdy hn[ ijvyN 2 pRymI nUM AMimRq gurbwxI<br />

pRwpq huMdI hY, iqvyN 2 hI pRymI pUrn pRym DMnvwd Adb siqkwr nmskwr sihq,<br />

vwihgurU 2 rom 2 krky aucwrdw hY, s`cy siqgurU swihb nUM nmskwrdw hY[ sdw sdw;<br />

qUM hY suKdweI] iniv iniv lwgw; qyrI pweI]) srb suKw kw dwqw siqguru; qw kI<br />

srnI pweIAY] pRymI dy ihrdy’coN AMimRq &uAwry vWg au~T ky, muK’c sdw hI AwauNdw<br />

rihMdw hY, pRymI nwmu mhW rs AMimRq pI ky, iqRpq rihMdw hY swrIAW AwvwzW’coN,<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI dw js sux ky, swirAW rUpW rMgW AMdr<br />

Awpxy pRIqm s`cy siqgurU swihbjI dy ivsmwd suMdr drSn krky, pyRmI ivsmwd<br />

inhwl 3 ho jWdw hY[ AMdir scw nyhu; lwieAw pRIqm AwpxY] qnu mnu hoie inhwlu;<br />

jw guru dyKw swm@xy] prmpUjnIk s`cy siqgurW dy pyRmIjI dw mn A`Ty pihr, s`cy<br />

siqgurU gRMQ swihbjI dy prmpiv`qR gurSbdW rUpI suMdr sohxy s`cy pwk crnkmlW’c<br />

lIx rihMdw hY[<br />

smrQ gurU.isir hQu DirAau] Anuswr prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ<br />

swihbjI pRymIjI dy isr’qy sdw Awpxw gurSbd rUpI h`Q Dr ky AYsI ivsmwd b^iSS<br />

ikRpw krdy hn[ pyRmIjI hr vyly hr g`l nwl prmpiv`qR AMimRq gurbwxI, gurU js<br />

ieiqhws vwihgurU vwihgurU hI g`jdy, jYkwry hI jYkwry g`jwauNdy rihMdy hn[ pyRmI dy hr<br />

suAws nUM prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI svwrdy hn[ s`cy siqgurU<br />

gRMQ swihbjI qoN ibnw hor koeI BI ipAwrw ieSt nhIN jo Awpxy ipAwry jI nUM, gurU<br />

pRymw-BgqI sihq inrgux srgux jI dI pUrn eykqw Aqy iqQY nwd ibnod; kof<br />

Anµdu] au~cI sy au~cI AvsQw dw ivsmwd AnMd b^Sy[ Anµdu BieAw myrI mwey;<br />

siqgurU mY pwieAw]) ijsu imilAY.min hoie AnMdu; so siqguru khIAY] mn kI<br />

duibDw.ibnis jwie; hir prmpdu lhIAY] prmpUjnIk s`cy siqgurU gRMQ swihbjI,<br />

Agn swgr sMswr ’c, jIvn XwqRw kr rhy, pyRmI dy isr’qy hr smyN Awpxw<br />

prmpiv`qR h`Q r`K ky, hr pRkwr dI gurmiq Anuswr SuB loV pUrI krdy hn[ ieCw<br />

pUrku srb suKdwqw hir; jw kY vis hY kwmDynw] so AYsw hir iDAweIAY myry jIAVy;<br />

qw srb suK pwvih myry mnw]) qum gMBIr DIr aupkwrI; siqgurW dy s`cy crnIN l`gxy<br />

krky, Anhd jwp dy vwjy v`jdy hn[ ibnvMiq nwnku.gur crx lwgy; vwjy Anhd<br />

qUry]<br />

pwrbRhm prmysr siqgur; Awpy krxYhwrw] prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbjI<br />

dI mihmw siqgurU swihbjI qoN hI ho skdI hY, dwsn dws kIt mihmw krnI nhIN<br />

www.Gursevak.com<br />

51<br />

q`qkrw


jwxdy[ qum@rI ausqiq; qum qy hoie] nwnk; Avru n jwnis koie]) inrguxu srguxu;<br />

Awpy soeI]) inrgunu Awip; srgunu BI EhI] klw Dwir ijin sglI mohI] Anuswr<br />

inrgun bRhmjI dy srgun Avqwr jI dy pUrn gurU Avqwr prmpUjnIk DMn vwihgurU<br />

s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI! gurisK pRIiq; guru imlY glwty] jn nwnk pRIiq;<br />

swD pg cwty]) siqgur; cwtau pg cwt] Anuswr AnMq zbwnW nwl AwpjI dy s`cy<br />

crn-kml c`t ky, nYnhu sMig.sMqn kI syvw; crn JwrI kyswieE]) thl krau.qyry<br />

dws kI; pg Jwrau bwl] msqku Apnw Byt dyau; gun sunau rswl] Anuswr AsMK<br />

isrW dy kysW nwl, AwpjI dy crn JwV@ ky, AsMK fMfauq bMdn krky, mUMh’c Gwh lY<br />

ky, AwpjI dw dwsn dws ZRIb nIc kIt Bu`lW dI muAw&I mMgdw hY[ ikauN jo AwpjI<br />

dw js, sBY Gt rwmu bolY; rwmw bolY] rwm ibnw; ko bolY ry] Anuswr bhuq 2 hY, dws<br />

dI ie`k zbwn qoN nhIN ho skdw[ ijhbw eyk; ausqiq Anyk] siq purK; pUrn<br />

ibbyk]) hmrI ijhbw eyk pRB; hir ky gux Agm AQwh] hm ikau kir jph<br />

ieAwixAw; hir qum vf Agm Agwh] gurpRswid, gurU js sMpUrnM] boly so inhwl,<br />

siq sRI Akwl! vwihgurUjI kw ^wlsw vwihgurUjI kI &qyh!<br />

8. siqgurU dsvyN pwiqSwh jI ikhw hY, “ijhVw gurmuiK bRhmiv`idAw pV@wauNdw<br />

hY, Akwl purKu jI aus nUM jIvn mukqI b^Sdy hn[ ”XQw:-“jo siqgur kI bwxI<br />

isKlwvY[ jIvn mukiq pdwrQ pwvY[ ” sMQw krwaux nwl; srb klw smrQ]<br />

siqgurU nwnk dyv swihb jI dy imSn ’c pRcwr dw BwrI vwDw huMdw hY[ AiqAMq<br />

inmRqw pRym hlImI nwl sMQw krwauxI, bhuq hI v`fw au~qm guxW isr SRomxI gux hY[<br />

9. prmpUjnIk nwm rsIey q`q byqy mhwn praupkwrI pUrn bRhmigAwnI, pUrn<br />

sMq bwbw suMdr isMG swihb jI ^wlsw, sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw jI dy<br />

mhW ivsmwd Amolk bcn:- pUrn bRhmigAwnI, pUrn sMq bwbw suMdr isMG swihb jI<br />

^wlsw iBMfrWvwly, AqIq ibrkq bRhmiv`idAw dy dwqy mhWpurKW ny, sMq bwbw<br />

gurbcn isMG swihb jI ^wlsw nUM, tkswl clwaux dI, SuB s`cI syvw b^Sx qoN<br />

pihlW, ieh Amolk bcn khy:- ie`k kMm krnw hY ik sO?A`goN inmRqw nwl dovyN h`Q<br />

joV, isr Jukw ky ikhw, “Awp jI jo krwau[ ” prm pRsMn ho ky ikhw, “1.siqgurW<br />

dw fMfw isr ’qy smJ ky, dovyN vyly kQw krnI[ 2.Awp ku`J nhIN bnxw[ 3.pMQ dy<br />

mgr rih ky in`gr syvw krnI[ 4.pMQ dy AwgU nhIN bnxw[ 5.bRhm-iv`idAw pV@waux<br />

l`igAW AiDkwr nhIN dyKxw, sB nUM pV@weI hI jwxw[ prm pUjnIk nwm rsIey<br />

q`q byqy mhwn praupkwrI, mhWpurS sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw jI dy mhW<br />

ivsmwd Amolk bcn:- gurmuKI is`Kx leI, sOKI gurU swKI iek`lw 2 A`Kr lg bulw<br />

ky, rIkwrifMg kIqI jwvy[ Awid bwxI dw iek`lw 2 A`Kr lg bulw ky sMQw krweI<br />

jwvy[ sMQw AwrMB ’c iv`idAwrQI nUM pRp`k inscw krwauxw ik gurbwxI lgW A`Kr<br />

www.Gursevak.com<br />

52<br />

q`qkrw


ArQ ivSrwm zbwnI cyqy krky iDAwn’c itkwauxy hn[ pUrn pRym krky hI pRwpqI<br />

hY[ XQw:-swcu khO.sun lyhu sBY; ijn pRymu kIE.iqn hI pRBu pwieE] gurmuiK pyRmI<br />

iml ky pUrn lgW lw ky, ie`k 2 gurSbd pV@n suxn, DMn 3 ho jwvy[ beI koeI lg<br />

C`fxI nhIN[ “BweI! bRhmiv`idAw nOkrI leI nhIN pV@IdI[ ”ikauN jo A`gy<br />

bRhmiv`idAw nhIN pV@w skdw[ nOkrI ZulwmI hY, inrMjn jI nUM ikvyN pwvygw? ijhVw<br />

pRymI bRhmiv`idAw pRwpq krky, gRIbI nwl A`gy vMfdw hY, auh mhWpurK bx jWdw hY,<br />

ikauNik bRhmiv`idAw dw dwn sB qoN v`fw dwn hY[ ijvyN bwbw bu`Fw swihb jI, BweI<br />

gurdws swihb jI, ShId BweI mnI isMG swihb jI, ShId bwbw dIp isMG swihb<br />

jI, sMq bwbw suMdr isMG swihb jI Awid hor BI byAMq mhWpurS bRhmiv`idAw dw dwn<br />

dy ky sdw Amr pRis`D hn, aun@W nUM rom 2 krky sdw 2 nmskwr hY[ DMn hn DMn hn<br />

DMn hn vwihgurU siqgurU gRMQ swihb jI DMn hn[ mhW ivsmwd Amolk bcn:-<br />

“ijhVw pV@y auh pV@wauNdw hY, ijhVw pV@wvy auh pV@dw hY[ ”jdoN Awp jI sMQw<br />

krwvoNgy, qdoN ies g`l dw cMgI qr@W pqw l`gygw, ik ieh iblkul hI shI scweI hY[<br />

bRhmiv`idAw pV@wauNidAW 2 Xogqw vDdI hY[ ies dw Bwv ieh hY, ijhVI iv`idAw<br />

pV@wauxI hovy, aus dw pihlW Awp AiBAws krnw pYNdw hY, iPr iv`idAwrQI nUM<br />

pV@waux smyN huMdw hY[ ieauN pV@ny pV@wauxy krky iv`idAw dw AiBAws vDdw hY[<br />

bRhmiv`idAw dw dwn bhuq hI v`fw hY, ieh Amr &L hY[ ies &L nUM Kw ky izMdgI<br />

Amr huMdI hY[ ies leI pV@waux vwlw hr vyly Amr &L Ckdw, sMQw krw ky<br />

CkwauNdw rihMdw hY[ muhwrnI Bjn hY[ dwsn dws nIc kIt nMU, pUrn gurU jI ny supny<br />

’c ieh jxwieAw, ik hr Gr ’c, siqgurU swihb jI dy &oto hI &oto hox, aun@W ’qy<br />

gurU js iliKAw hovy, siqgurU swihb jI dy Amolk boly, Amolk do do qukW, sMpUrn<br />

gursbd ilKy hox, Gr vwly swry, muhwrnI ’c ^Ub mwhr hox[ prm-ipAwry b`cy nUM<br />

qoqlI zbwn qoN ie`klI 2 lg bol ky, S`uD aucwrx krky, Apny mgr khw 2 ky,<br />

im`Tw qoqw bxw dyx[ in`ky qoN gursbd sux ky, prm pRsMn hox[ prm ipAwry b`cy nUM<br />

pwlx vwly, ijhVI cIz dyKx, aus dI iek`lI 2 lg bol ky, mgr khwaux, ijvyN<br />

pwxI, rotI glws Awid, ieauN ie`klI 2 lg bulwaux nwl b`cw CyqI pV@ jwvygw[ so<br />

Apny ipAwry b`cy nUM gur swKIAW, gurbwxI inrMkwr jI dy ArQ Awp pV@wau qy suxo,<br />

au~cw cwlclx au~cI piq vwlw gurmuiK bxwau[ nwm rsIey q`q byqy mhwn<br />

praupkwrI, mhWpurS sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw jI dw Amolk bcn hY,<br />

“ijhVw iv`idAw pV@ ky A`gy nhIN pV@wauNdw, auh k`CU bxdw hY[ ”gurmuiK ipAwry nwmu<br />

bwxI dy rsIey rwgI BweI sohx isMG jI, b`icAW nUM ies leI rwg iv`idAw idMdy hn<br />

ik sMqW mhWpurKW dy khy Anuswr k`CU n bxnw pvy[<br />

www.Gursevak.com<br />

53<br />

q`qkrw


10. Cwpy Anuswr suMdr ilKx dw suK`lw FMg Aqy muhwrnI pkwaux bolx bwry<br />

pRym bynqI:- :- prm siqkwr Xog tIcrjI pUrn myhrvwn au~dmI qrsvwn swvDwn<br />

hox[ hryk ividAwly’c iek`lw 2 A`Kr lg mUhry bol ky iv`idAwrQI nUM mgr bulw<br />

ky, pRym sihq pV@wieAw jwvy[ iek`lw 2 A`Kr lg bwr 2 suixAW jwvy[ ieh bhuq<br />

hI zrUrI hY[ b`cy nUM A`Kr lgW bwry pUrI 2 jwxkwrI dyvo[ suMdr ilKxw AqI hI<br />

zrUrI hY, ikauN jo suMdr ilKx smyN idl idmwg nyqR surqI gurbwxI gurUjI nUM pUrn ghu<br />

nwl q`kdy hn, h`Q gursbd ilK ky piv`qR huMdy hn[ sy kr Bly; ijnI hir jsu<br />

lyKw]) hir jsu ilKih.lwie BwvnI; sy hsq pivqw]) hir pVu hir ilKu, hir jip.<br />

hir gwau; hir. Baujlu pwir auqwrI]) ilKu nwmu swlwh ilKu; ilKu.AMqu n pwrwvwru]<br />

suMdr ilKweI qoN ibnw sMQw ADUrI hY[ AiqAMq Amolk AlOikk ivsmwd guxkwrI<br />

aupkwrI ^ws iDAwn dy ky suxn Xog pRym bynqI hY, jo hryk b`cy nUM CotI aumr’c<br />

tIcr, mwpy suMdr ilKweI pRp`k krwaux, ijs krky CotI aumr qoN hI AiqMAq suMdr<br />

sohxI ilKweI bxy[ l`KW’c koeI ivrlw hI pRymI ies bynqI nUM jwxdw hovygw ik<br />

ilKweI Cwpy Anuswr cwhIdI hY[ koeI ivrlw pRymI C`f ky, sB dI ilKweI Cwpy<br />

Anuswr nhIN huMdI[ ijvyN r&qwr dsqwr, gu&qwr bolx dw FMg v`K 2 huMdw hY, ies<br />

qr@W sB dI ilKweI BI v`K 2 hI huMdI hY[ jy Cwpy Anuswr iliKAw hovy qW sB dI<br />

ilKweI imldI juldI bhuq hI suMdr hovy[ iv`idAwrQI dI klm PV@ ky sulyK Anuswr<br />

is`DI klm clwaux dw FMg d`so[ in`ky b`cy nUM A`Kr ilKxy isKwaux qoN pihlW lkIrW<br />

vwlI kwpI’qy K`by qoN s`jy nUM is`DI lkIr iK`cx dI myhnq krvw ky, huiSAwr<br />

bxwieAw jwvy[ A`Kr dy AwrMB dI lkIr jo K`ibauN s`jy nUM iK`cIdI hY, auh iblkul<br />

is`DI iK`cxI, jo A`Kr dI buinAwd hY[ jy ieh lkIr ivMgI ho geI, A`Kr suMdr nhIN<br />

bxygw[ ies lkIr qoN hyTW nUM lkIr, n`by dw kox bxw ky Bwv is`DI iK`cxI[ Cwpy dy<br />

A`KrW Anuswr A`Kr ilKxy cwhIdy hn[ ku`J A`KrW dIAW hyTlIAW lkIrW au~prlI<br />

lkIr dy (pYrll) smwnAMqr Bwv ryl dI lweIn vWg huMdIAW hn, ijvyN s j d c<br />

Awid[ ku`J A`Kr suqMqR FMg nwl ilKIdy hn, ijvyN l v G Awid[ iblkul<br />

Axjwx iv`idAwrQI nUM DrqI Kod ky A`Kr au~kr dyxy, jW cMgI Dwq’c A`Kr au~kry<br />

jwx, ijn@W’c auNgL PyrI jw sky[ aus dy s`jy h`Q dy AMgUTy dy nwl dI auNgLI PV ky<br />

au~kry A`KrW’c ies qr@W PyrnI, ijvyN is`Dw A`Kr ilKIdw hY[ Axjwx hyTW qoN au~pr<br />

nUM pu`TI klm vgwauNdy hn[ ijs krky klm kwgz ’c Ku`B jWdI hY[ ijhVw A`Kr<br />

ilKxw hovy, ilKx vwlw aus A`Kr dy swhmxy, n`k dI syD joVw lwh ky, siqkwr<br />

sihq bYTy[ ijs qr@W Cwpy dy A`Kr huMdy hn, iblkul ausy qr@W hI sohxw suMdr<br />

ilKxw[ aUVy dI auqlI lkIr v`fI, aus qoN hyTlI CotI qy hyTW qoN goL krky, K`by nUM<br />

au~pr iljw ky goL krnI[ f`fy dI hyTlI GuMfI goL nhIN huMdI, ijs qr@W Cwpy’c hY,<br />

www.Gursevak.com<br />

54<br />

q`qkrw


ausy qr@W hI ilKxI hY[ G`Gy dw s`jw Kwnw hyTW nUM hY, aus’c QoVI jg@w izAwdw hY K`by<br />

Kwny nwloN[ A s c j F d m Awid A`KrW dIAW GuMfIAW’c KwlI jg@w nhIN C`fxI[<br />

ijs qr@W Q`Qy, b`by’c &rk hY, ieh BI inrnw dy dyxw[ keI b`by nUM Q`Qw hI ilKdy<br />

hn[ KuSK`q ilKx l`igAW l`lw Cwpy Anuswr ilKxw[ vwvw ilKx l`igAW lkIr dy<br />

s`jy isry qoN hyTW nUM is`DI QoVI hI iK`cxI, K`by nUM nwl 2 dI moVnI[ auqlIAW dohW<br />

lkIrW dI jg@w iblkul G`t, Cwpy Anuswr hovy[ jdoN AsIN vwvy dI lkIr hyTW nUM v`fI<br />

k`FWgy, qW sohxw nhIN l`gygw[ ijvyN AsIN Cwpy dy A`Kr q`kdy hW, aus nUM ghu nwl k q`<br />

ky Cwpy dy A`Kr dy au~pr ibnw isAwhI dy iblkul polI 2 klm PyrnI hY, iPr A`Kr<br />

dw idmwZ’c Poto iK`c lYxw[ KuSK`q ilKx dw AiBAws krnw hovy, qW ie`ko A`Kr nUM<br />

kqwrW’c bhuigxqI’c ilKo[ ie`k syD’c A`Kr ie`ko jhy ilKxy[ pihly A`Kr nUM dyK<br />

ky dUjw A`Kr ilKxw, pihly do dyK ky qIjw A`Kr ilKxw[ ijvyN goLI dw inSwnw<br />

lwaux smyN suAws rokIdw hY, ies qr@W KuSK`q ilKx smyN suAws rok kyy ilKxw[<br />

KuSK`q ilKx smyN K`bw gofw DrqI’qy r`K ky, s`jw gofw KV@w krky, bIr Awsx bYT ky,<br />

ijhVI cIz’qy ilKxw hovy, auh s`jy gofy’qy r`KxI[ijhVw A`Kr ilKxw hovy, auh n`k<br />

dI syD’c hovy[ Awm qOr’qy A`Kr KuSK`q ilKx vwly BwvyN jor lw ky ilKx, qW BI<br />

ieh suMdr nhIN ho skdy, ikauNik aun@W ny idmwZ’c A`Kr not nhIN kIqy huMdy[ ieh<br />

A`Kr bRhm rUp siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihbjI ny Awp GVy hn, ies leIswry<br />

jwp rUp hI hn[ jykr A`Kr ilKx qoN pihlW A`Kr iDAwn’c Aw jwvy, qW auh A`Kr<br />

KuSK`q vDIAw hovygw[ Awm qOr’qy keIAW nUM bolx’c BulyKw pY jWdw hY[ nMnw,<br />

xwxw.|M|w, \M\w, ieh inrny sihq cyqy krny[ keI (J) lkIr iK`c ky kwty ijhy mwr<br />

ky ADUrw hI ilKdy hn, Cwpy Anuswr TIk suMdr ilKxw cwhIdw hY[ ZRIb dwsn dwsW<br />

ny gurbwxIjI dy A`KrW nUM Awpxy idl surq, rom 2’c q`kxw hY[ X Awid AOKy A`Kr<br />

izAwdw vwrI ilK ky, AiBAws krwauxw[ cux 2 ky suMdr Sbd ilKy jwx, ijn@W nUM<br />

rIJ siqkwr nwl ilmInySn krky SIiSAW’c sMBwiLAw jwvy, ijs krky Awaux<br />

vwlIAW pIV@IAW dyK ky, ilKx dw cwA krn[ pihlW Cwpy nhIN sn, bzurg siqgurU<br />

gRMQ swihbjI dy srUp qy poQIAW h`QIN ilKdy sn, ku`J qW hn, pr kuJ bysMBwl dy<br />

kwrn Alop ho geIAW hn[ A`Kr ilKx l`igAW klm ikvyN vgwauxI hY?ieh sulyK<br />

poQI qoN dyK ky, imhnq kro[ pV@waux vwlw Cwpy nwl imlw ky sohxy qoN sohxy sw&<br />

A`Kr iv`idAwrQI nUM ilK ky dyvy[ ausqwd blYk borf’qy ie`k 2 A`Kr Cwpy Anuswr<br />

ilK ky, b`icAW nUM khy ik qusIN iesy A`Kr nUM KuSK`q pMjwh jW sO vwrI ilKo[ buhqy<br />

vwrI ilK ky A`Kr dI jWc krI krweI jwvy[ BuM\y A`Kr ilKwaux smyN ilKy A`KrW nUM<br />

cMgI qr@W myto, aun@W au~qoN nhIN lMGxw[ isAwhI qy ilKy A`KrW’qy &Uk nhIN mwrnI[<br />

slyt jW P`tI aupr ie`k lweIn CwpI hovy[ iPr ie`k CwpI nUM dyK ky hyTW KwlI<br />

www.Gursevak.com<br />

55<br />

q`qkrw


lweIn’c ilKy[ ijs A`Kr dy au~pr ilKxw hovy, auh (ibMdIAW) it`kixAW nwl BI<br />

iliKAw jwvy, jW sulyK’qy iliKAw huMdw hY[ tIcr.Cpy A`KrW’qy, SwhI ibnw ipMn polw<br />

2 iPrwvy, A`KrW nMU idmwZ’c not krw dyvy[ gurbwxI dy A`KrW’qy ipMn nhIN Pyrnw[<br />

11. muhwrnI pkwaux bolx bwry pRym bynqI:- dwsn dwsW pws muhwrnI<br />

pkwaux gurmuKI is`Kx vwlI typ hY, siqgurU swihb jI ny Awp myhr krky, kMno PV<br />

ky, pUrIAW lgW luAw ky, ivSyS Su`DweI krvweI hY[ ies nUM suxn smyN, siqgurU<br />

rwmdws swihb jI rUp, s`cy gurbwxI jI dy prmpUjnIk sRI gutkw swihb jI pRkwS<br />

krky, pUrn SrDw ivSvws sihq, rom 2 dy kMnW nwl suxidAW, mgr bol ky sunxw<br />

cwhIdw hY, mUhry jW brwbr nhIN bolxw[ A`Kr lgW ivSrwm ArQ zbwnI Xwd krn<br />

dy i^Awl nwl ghu krky, nyqRW nwl A`Kr dyKidAW, ieh Bwvnw krnI ik dwsndws<br />

nUM surq ’c A`Kr, lgW ArQW sihq s`cy gurbwxI jI idsx[ b`icAW smyq.101.vwr<br />

suxo[ typ muhwrnI boly qW muhwrnI vwly Cpy A`Kr dyK ky mgr bolxw, brwbr nhIN<br />

bolxw[ bRhmiv`idAw pV@wauNidAW, ividAwrQIAW dy ividAwrQI dwsn dws hI bnxw<br />

jI, ieh SuB ie`Cw r`KxI ik gurU jI dw srb`q dy Bly dw miq KMf bRhmMf’c &Yly jI[<br />

hr pRwxI gurU pMQ jI, muhwrnI cyqy krky A`gy krwaux, dyhDwrI pKMfIAW nUM Bjwaux,<br />

muhwrnI pkw ky, pUry gurU jI dIAW KuSIAW pRwpq krn[<br />

12. gurpRswid vwihgurU s`cy gurbwxI gurU jI dy Su`D aucwrn dw sohxw suK`lw<br />

Amolk FMg:- gurbwxI jI dy Su`D aucwrx dI pRpqI leI, gurmuiK ausqwd dI loV<br />

hY[ {nMny nMU xwxw bolx vwly, nMny dI muhwrnI dw AiBAws krn[ xwxy nMU nMnw bolx<br />

vwly xwxy dI muhwrnI dw AiBAws krn[ pV@n vwly Coty b`cy frdy hn, aun@W nMU ikhw<br />

jwvy, jdoN Awp jI nMU shwieqw dI loV hovy, inJ`k d`so, Bwv aun@W dI AqI hI<br />

izAwdw shwieqw krky, pUrn ipAwr nwl ij`iqAw jwvy[ prmpUjnIk vwihgurU<br />

inrMkwr gurbwxI jI, n qW ivAwkrx Anuswr hn, n hI ault hn, suqMqR pUrn gurU<br />

jI hn[ { (mukqw -) (kMnw w) (ishwrI i) (ibhwrI I) (AONkV u) (dulYNkVy U) (lW y)<br />

(dulW Y) (hoVw o) (knOVw O) k`ul lgW ds hn[<br />

pihlI lg mukqw:-ijs A`Kr nUM koeI lg n hovy so mukqw hY[ mukqy dw sweIn<br />

inSwn bRYkt ’c hY ( ‾) , mukqw lGU Bwv CotI lg hY, mukqy nMU CotI lg smJ ky<br />

sMkoc ky hI bolxw, mukqw bolx smyN, mMUh nhIN A`fxw, n hI mMUh ivMgw krnw hY[ a e<br />

nMU mukqw nhIN l`gdw[ A s h qoN A`gy VwVy q`k, qyqI A`KrW nMU mukqw lw ky<br />

ividAwrQI jI nMU bwr 2 khwau[ ividAwrQI jI mukqw lg bolidAW 33 A`Kr bwr<br />

2 ilKx[ bwl aupdys qoN iek`lw 2 A`Kr lg, Apxy mgr bwr 2 bulw ky,<br />

ividAwrQI jI nMU mukqw inscy krwau[, ijvyN b` mukqw b`, s`sw mukqw s, dovyN A`Kr<br />

joV ky b`s[ mukqw sMkoc ky shI 2 hI bolxw cwhIdw hY[ jh nUM jYh jW jih Zlq<br />

www.Gursevak.com<br />

56<br />

q`qkrw


nhIN bolxw[ shs isAwxpw lK hoih; (shs) nUM sYhs jW sihs Zlq nhIN bolxw,<br />

shs iqMny A`Kr mukqy bolo[ swh, s`sy nMU kMnw hY[ (kMny w) dy s`jy pwsy hwhw mukqw hY[<br />

s`sy dw kMnw lMmw bol ky, hwhw mukqw bolo, hwhy nUM kMnw nhIN lwauxw cwhIdw jI<br />

dUjI lg kMnw hY[ kMny dw sweIn inSwn bRY kt ’c hY (w) [ kMnw dIrG Bwv v`fI<br />

lONg lg hY, ies nMU v`fI lg smJ ky, mUMh A`f ky lMbw lONg hI bolxw[ pwqwlw<br />

pwqwl lK; Awgwsw Awgws] nUM pqwlw pqwl lK Agwsw Agws] Zlq nhIN bolxw,<br />

i^Awl nwl p`ipAW, AYiVAW nUM mUMh A`f ky, lMmy bol ky kMny lwvo[ nw Eih mrih; n<br />

Twgy jwih] (nw) kMnw pUrw lwauxw, (n) nMnw mukqw, sMkoc ky hI bolxw[ nMny mukqy nUM<br />

kMnw lwauxw ZlqI hY[ aUVy eIVI nMU kMnw nhIN l`gdw[ Aw sw hw A`gy VwVy q`k, qyqI<br />

A`KrW nMU kMnw lw ky ividAwrQI jI nMU bwr 2 kMnw khwau[ ividAwrQI jI kMnw lg<br />

bolidAW 33 A`KrW nwl kMnw lw ky bwr 2 ilKx hr A`Kr nwL kMnw bwr 2 bolx[<br />

bwl aupdys qoN iek`ly 2 A`Kr nwl kMnw lg, Apxy mgr bwr 2 bulw ky kMnw inscw<br />

krwau[ ijvyN swhu, s`sy dy (kMny w) dy s`jy pwsy hwhy nMU AONkV hY[ s`sy dw kMnw lMmw bol<br />

ky hwhy dw AONkV Cotw bolo, AONkV lMbw bolx nwl hoVw bolygw[ rwhu lwhu vwhu nwhu)<br />

sIhu s`sy dy s`jy pwsy hwhy nUM AONkV CotI lg hY[ s`sy dI ibhwrI d`b ky, Bwv dIrG<br />

lMmI bolxI[ hwhy dw AONkV lGU sMkoc ky hI bolo[<br />

ishwrI qIjI lg hY[ ishwrI dw sweIn inSwn bRYkt ’c hY (i) , ishwrI lGU<br />

Bwv CotI lg hY, ishwrI nMU CotI lg smJ ky, sMkoc ky hI bolxw[ ijvyN jykr hoie dI<br />

eIVI dI ishwrI nUM lMmI bolWgy qW lW dI Avwz bx jwvygI[ a A nMU ishwrI nhIN<br />

l`gdI[ ie is ih A`gy VwVy q`k, qyqI A`KrW nMU ishwrI lw ky ividAwrQI jI nMU bwr<br />

2 ishwrI khwau[ ividAwrQI jI ishwrI lg bolidAW 33 A`KrW nwl ishwrI lw<br />

ky bwr 2 ilKx, hr A`Kr nwL ishwrI bwr 2 bolx[ bwl aupdys qoN iek`ly 2<br />

A`Kr nwl ishwrI lg, Apxy mgr bwr 2 bulw ky ividAwrQI jI nMU ishwrI inscw<br />

krwau[ swih, s`sy nMU kMnw hY[ (kMny w) dy s`jy pwsy hwhy nMU ishwrI hY[ s`sy dw kMnw<br />

lMmw bol ky, hwhy nMU ishwrI sMkoc ky hI bolxI, lMbI nhIN bolxI, lMbI bolx nwl lW<br />

dI Avwz AwvygI[<br />

cOQI lg ibhwrI hY[ ibhwrI dw sweIn inSwn bRYkt ’c hY ( I) [ ibhwrI<br />

dIrG Bwv v`fI lg hY, v`fI lg smJ ky, ibhwrI lMbI lONg d`b ky hI bolxI[<br />

ibhwrI polI bolx nwl, ishwrI hI bolI jwvygI[ ijvyN quk:- sw DrqI BeI<br />

hrIAwvlI; ijQY myrw siqguru bYTw Awie] ij`Qy myry s`cy siqgurU swihb jI Aw ky<br />

bYTy, (sw) auh DrqI (hrIAwvlI) hrI dI rMgq kQw kIrqn ismrn mihmw vwlI<br />

hrIAwvlI (BeI) ho geI[ hrIAwvlI.rwry ibhwrI d`b ky dIrG bolo, polI bolx<br />

nwl hirAwvlI ishwrI Zlq bolI jwvygI[ (inrgunIAwr) nMny dI ibhwrI nUM d`b<br />

www.Gursevak.com<br />

57<br />

q`qkrw


ky bolIey qW TIk hY, pr jy nMny dI ibhwrI nUM iF`lw bolIey qW ishwrI bx jWdI hY,<br />

ies leI siqgurU swihb jI dy prmpiv`qR srUp ’c, ij`Qy 2 BI ibhwrI Awvy, au~Qy 2<br />

pUrw 2 i^Awl r`K ky, ibhwrI nUM d`b ky hI bolo jI[ sIh s`sy dy s`jy pwsy hwhw mukqw<br />

hY, s`sy dI ibhwrI d`b ky, Bwv dIrG lMmI bolxI[ hwhw sMkoc ky bolo[ sIih s`sy dy<br />

s`jy pwsy hwhy nUM ishwrI CotI lg hY[ s`sy dI ibhwrI d`b ky, Bwv dIrG lMmI bolxI[<br />

hwhy dI ishwrI sMkoc ky bolo[<br />

ay A nMU ibhwrI nhIN l`gdI[ eI sI hI A`gy VwVy q`k, qyqI A`KrW nMU ibhwrI lw<br />

ky, ividAwrQI jI nMU bwr 2 ibhwrI khwau[ ividAwrQI jI ibhwrI lg bolidAW<br />

33 A`KrW nwl ibhwrI lw ky bwr 2 ilKx, hr A`Kr nwL ibhwrI bwr 2 bolx[<br />

bwl aupdyS qoN iek`ly 2 A`Kr nwl ibhwrI lg, Apxy mgr bwr 2 bulw ky,<br />

ividAwrQI jI nMU ibhwrI inscw krwau[<br />

AONkV pMjvIN lg hY[ AONkV dw sweIn inSwn bRYkt ’c hY ( u) , AONkV lGU<br />

Bwv CotI lg hY, AONkV nMU CotI lg smJ ky, sMkoc ky hI bolxw[ (sloku) dw s`sw<br />

mukqw hY[ keI byi^AwlI ’c k`ky dw AONkV C`f ky, s`sy nUM AONkV lw ky sulok Zlq<br />

boldy hn[ pUrn SrDw siqkwr i^Awl sihq s`sw mukqw, l`ly dw hoVw lMmw, k`ky dw<br />

AONkV sMkoc ky shI 2 bolxw cwhIdw hY[ (ku) k`ky dw AONkV lMmw bolx nwl hoVy v`l<br />

Avwz c`lI jWdI hY[ A e nMU AONkV nhIN l`gdw[ au su hu A`gy VwVy q`k, qyqI A`KrW<br />

nMU AONkV lw ky, ividAwrQI jI nMU bwr 2 AONkV khwau[ ividAwrQI jI AONkV lg<br />

bolidAW 33 A`KrW nwl AONkV lw ky bwr 2 ilKx, hr A`Kr nwL AONkV bwr 2<br />

bolx[ bwl aupdyS qoN iek`ly 2 A`Kr nwl AONkV lg, Apxy mgr bwr 2 bulw ky,<br />

ividAwrQI jI nMU AONkV inscw krwau[<br />

dulYNkVy CyvIN lg hY[ dulYNkVy dw sweIn inSwn bRYkt ’c hY ( U) [ dulYNkVy<br />

dIrG Bwv v`fI lg hY, ies nMU v`fI lg smJ ky, lMbw lONg pUrw hI bolxw[ sUh s`sy<br />

dy s`jy pwsy hwhw mukqw hY, s`sy dy dulYNkVy dIrG Bwv lMmy bol ky, hwhw mukqw lGU<br />

sMkoc ky bolo[ sUih s`sy dy s`jy pwsy hwhy nUM ishwrI hY, s`sy dy dulYNkVy dIrG Bwv lMmy<br />

bol ky, hwhy dI ishwrI CotI lGU sMkoc ky bolo[ sUhu s`sy dy s`jy pwsy hwhy nUM AONkV hY,<br />

s`sy dy dulYNkVy dIrG Bwv lMmy bol ky, hwhy dw AONkV CotI lg.sMkoc ky bolo[<br />

A e nMU dulYNkVy nhIN l`gdy, A`gy aU sU hU VwVy q`k, qyqI A`KrW nMU dulYNkVy lw<br />

ky, ividAwrQI jI nMU bwr 2 dulYNkVy khwau[ ividAwrQI jI dulYNkVy lg bolidAW<br />

33 A`KrW nwl dulYNkVy lw ky bwr 2 ilKx, hr A`Kr nwL dulYNkVy bwr 2 bolx[<br />

bwl aupdyS qoN iek`ly 2 A`Kr nwl dulYNkVy lg, Apxy mgr bwr 2 bulw ky<br />

ividAwrQI jI nMU dulYNkVy inscw krwau[<br />

s`qvIN lg lW dw sweIn inSwn bRYkt ’c hY ( y) [ lW dIrG Bwv v`fI lg hY,<br />

www.Gursevak.com<br />

58<br />

q`qkrw


lW v`fI lg smJ ky, lMbI lONg pUrI hI bolxI[ ijvyN dyh, Kyh lW dIrG bol ky,<br />

hwhw mukqw sMkoc ky hI bolxw[ dyh Kyh dy hwihAW nUM ishwrI lw ky, nhIN bolxw[ syh<br />

s`sy dy s`jy pwsy hwhw mukqw hY, s`sy dI lW dIrG Bwv lMmI bol ky, hwhw mukqw lGU<br />

sMkoc ky hI bolo[ hwhy nMU ishwrI n l`gy[ syih s`sy dy s`jy pwsy hwhy nMU ishwrI hY, s`sy<br />

dI lW dIrG Bwv lMmI bol ky, hwhy nMU ishwrI lGU sMkoc ky bolo[ syhu s`sy dy s`jy pwsy<br />

hwhy nMU AONkV hY, s`sy dI lW dIrG Bwv lMmI bol, hwhy AONkV CotI lg sMkoc ky hI<br />

bolo[<br />

a A lW nhIN l`gdI, A`gy ey sy hy VwVy q`k, qyqI A`KrW nMU lW lw ky,<br />

ividAwrQI jI nMU bwr 2 Apxy mgr lW khwau[ ividAwrQI jI lW lg bolidAW<br />

33 A`KrW nwl lW lw ky bwr 2 ilKx, hr A`Kr nwL lW bwr 2 bolx[ bwl<br />

aupdyS qoN iek`ly 2 A`Kr nwl lW lg, Apxy mgr bwr 2 bulw ky ividAwrQI jI nMU<br />

lW inscw krwau[<br />

A`TvIN lg dulW dw sweIn inSwn bRYkt ’c hY ( Y) [ dulW dIrG Bwv v`fI lg<br />

hY, dulW v`fI lg smJ ky, lMbI lONg pUrI hI bolxI[ (gwvY) nUM gWvW jW gwvy gwvw<br />

Zlq pwT nhIN krnw[ so i^Awl nwl (vY) vwvy nUM dulW hI lwauxI[ sYh s`sy dy s`jy<br />

pwsy hwhw mukqw hY, s`sy dI dulW dIrG Bwv lMmI bol ky, hwhw mukqw lGU sMkoc ky hI<br />

bolo[ hwhy nMU ishwrI n l`gy jI[ sYih s`sy dy s`jy pwsy hwhy nMU ishwrI hY, s`sy dI dulW<br />

dIrG Bwv lMmI bol ky, hwhy nMU ishwrI lGU sMkoc ky hI bolo[ sYhu s`sy dy s`jy pwsy<br />

hwhy nMU AONkV hY, s`sy dI dulW dIrG Bwv lMmI bol ky, hwhy dw AONkV CotI lg smJ<br />

ky.sMkoc ky hI bolo[ a e nMU dulW nhIN l`gdI, AY sY hY VwVy q`k, qyqI A`KrW nMU dulW<br />

lw ky, ividAwrQI jI nMU bwr 2 Apxy mgr dulW khwau[ ividAwrQI jI dulW lg<br />

bolidAW 33 A`KrW nwl dulW lw ky bwr 2 ilKx, hr A`Kr nwL dulW bwr 2<br />

bolx[ bwl aupdyS qoN iek`ly 2 A`Kr nwl dulW lg, Apxy mgr bwr 2 bulw ky,<br />

ividAwrQI jI nMU dulW inscw krwau[<br />

nOvIN lg hoVw hY[ E aUVy dw mUMh Ku`l@w hovy qW hoVw boldw hY[ hoVw sweIn inSwn<br />

bRYkt ’c hY ( o) [ hoVw dIrG Bwv v`fI lg hY, hoVw v`fI lg smJ ky, lMbw lONg<br />

pUrw hI bolxw[ ijvyN soh s`sy dy s`jy pwsy hwhw mukqw hY, ssy dw hoVw dIrG Bwv lMmw<br />

bol ky, hwhw mukqw lGU sMkoc ky hI bolo[ hwhy nMU ishwrI n l`gy[ soih s`sy dy s`jy<br />

pwsy hwhy nMU ishwrI hY, s`sy dw hoVw dIrG Bwv lMmw bol ky, hwhy nMU ishwrI lGU sMkoc<br />

ky hI bolo[ sohu s`sy dy s`jy pwsy, hwhy nMU AONkV hY, s`sy dw hoVw dIrG Bwv lMmw bol<br />

ky, hwhy dw AONkV CotI lg sMkoc ky hI bolo[ (hoih) dy pihly hwhy dy hoVy nUM dIrG,<br />

mgrly hwhy dI ishwrI nUM lGU Bwv G`t bolxw[<br />

A e nMU hoVw nhIN l`gdw, E so ho VwVy q`k, qyqI A`KrW nMU hoVw lw ky,<br />

www.Gursevak.com<br />

59<br />

q`qkrw


ividAwrQI jI nMU bwr 2 Apxy mgr hoVw khwau[ ividAwrQI jI hoVw lg bolidAW,<br />

33 A`KrW nwl hoVw lw ky bwr 2 ilKx, hr A`Kr nwL hoVw bwr 2 bolx[ bwl<br />

aupdyS qoN iek`ly 2 A`Kr nwl hoVw lg, Apxy mgr bwr 2 bulw ky, ividAwrQI jI<br />

nMU hoVw inscw krwau[<br />

dsvIN lg knOVw sweIn inSwn bRYkt ’c hY ( O) [ knOVw dIrG Bwv v`fI lg<br />

hY, knOVw v`fI lg smJ ky, lMbw lONg pUrw cwV@ ky hI bolxw[ muhO, jIBO[ sONh s`sy<br />

dy s`jy pwsy hwhw mukqw hY, s`sy dw knOVw dIrG Bwv lMmw lONg bol ky, hwhw mukqw<br />

lGU sMkoc ky hI bolo, hwhy nMU ishwrI n l`gy[ sONih s`sy dy s`jy pwsy hwhy nMU ishwrI hY,<br />

s`sy dw knOVw dIrG Bwv lMmw bol ky, hwhy nMU ishwrI lGU sMkoc ky hI bolo[ sOhu s`sy<br />

dy s`jy pwsy hwhy nMU AONkV hY, s`sy dw knOVw dIrG Bwv lMmw bol ky, hwhy dw AONkV<br />

CotI lg sMkoc ky hI bolo[ a e nMU knOVw nhIN l`gdw, A`gy AO sO hO VwVy q`k, qyqI<br />

A`KrW nMU knOVw lw ky, ividAwrQI jI nMU bwr 2 Apxy mgr knOVw khwau[<br />

ividAwrQI jI knOVw lg bolidAW, 33 A`KrW nwl knOVw lw ky bwr 2 ilKx, hr<br />

A`Kr nwL knOVw bwr 2 bolx[ bwl aupdyS qoN iek`ly 2 A`Kr nwl knOVw lg,<br />

Apxy mgr bwr 2 bulw ky, ividAwrQI jI nMU knOVw inscw krwau[<br />

ienW@ ds lgW ’coN (mukqw) (ishwrI i) (AONkV u) iqMn lgW lGU Bwv CotIAW<br />

hn, ien@W nMU lGU CotIAW jwx ky, sMkoc ky hI bolo, ijqnI lGU bolxI cwhIdI hY[<br />

lGU bolx l`igAW zor lw ky ieqnI CyqI BI nhIN bolxI, ijs nwl A`Kr dw vzn Gty<br />

qy lGU G`t bolI jwvy[ so lGU bolx l`igAW, A`Kr dw vzn qy lGU lg G`t BI nhIN<br />

lwauxI, bolx l`igAW lGU dIrG qy ie`ko ijhw zor lwauxw jI[ ij`Qy 2 ijvyN 2<br />

siqgurU s`cy swihb jI ny lg lweI hY, au~Qy 2, pUrn SrDw siqkwr i^Awl sihq,<br />

ausy qr@W hI bolxI} { (kMnw w) (ibhwrI I) (dulYNkVy U) (lW y) (dulW Y) (hoVw o)<br />

(knOVw O) s`q lgW dIrG, lMbIAW hn[ ien@W nMU dIrG jwx ky lMmIAW hI bolxIAW[<br />

so mukqy ishwrI AONkV dI Avwz lMmI nhIN bolxI[ jykr pwTk jI nUM (dIrG)<br />

lMmI Bwv v`fI, (lGU) CotI lg bwry pqw hI nhIN, qW auh CotI lg nUM lMbI, lMbI nUM<br />

CotI bolygw[ sMQw Su`DI qoN ibnw aus dIAW byAMq hI ZlqIAW hoxgIAW[ ij`Qy dIrG<br />

qoN bwAd lGU AwauNdw hY[ au~Qy (dIrG) lMmI, (lGU) CotI bolxI[ ijvyN dyh, Kyh lW<br />

dIrG bol ky, hwhw mukqw sMkoc ky hI bolxw[ dyh Kyh dy hwihAW nUM ishwrI lw ky<br />

nhIN bolxw[ ijvyN (gwh) g`gy dw kMnw lMmw bol ky hwhw mukqw bolo, hwhy nUM kMnw nhIN<br />

lwauxw (kMnw w) (ibhwrI I) (dulYNkVy U) (lW y) (dulW Y) (hoVw o) (knOVw O) s`q lgW ’coN<br />

koeI BI lg, ijs A`Kr nUM l`gI hovy, aus A`Kr qoN bwAd aus A`Kr dy s`jy pwsy,<br />

mukqw ishwrI jW AONkV koeI BI lGU lg Awvy, aus nUM sMkoc ky hI bolxw, pihlI<br />

dIrG lg lMmI bolxI[ ijvyN swh, s`sy nMU kMnw hY[ (kMny w) dy s`jy pwsy hwhw mukqw<br />

www.Gursevak.com<br />

60<br />

q`qkrw


hY[ s`sy dw kMnw lMmw bol ky, hwhw mukqw bolo, hwhy nUM kMnw nhIN lwauxw cwhIdw jI[<br />

swih, s`sy nMU kMnw hY[ (kMny w) dy s`jy pwsy hwhy nMU ishwrI hY[ s`sy dw kMnw lMmw bol<br />

ky, hwhy nMU ishwrI sMkoc ky hI bolxI, lMbI nhIN bolxI, lMbI bolx nwl lW dI Avwz<br />

AwvygI[ keI pyRmIAW nUM qW ieh Awdq hI p`k cu`kI hY ik auh dulwvW nUM lW hI boldy<br />

hn[ ieh ZlqI bhuq hI izAwdw hY, ies nUM TIk krn leI AY sY hY[ kY KY gY GY<br />

|Y[ cY CY jY JY \Y[ tY TY fY FY xY[ qY QY dY DY nY[ pY PY bY BY mY[ XY rY lY vY VY[ Awpxy<br />

tIcr nUM suxwau, Su`D bol 2 ky bwr 2 AiBAws krky pUrn Su`DI krky iDAwn nwl<br />

dulwvW lwau[ jy iksy nUM lW dI QW, dulW bolx dI p`kI Awdq hovy, auh BI hyTW ilKI<br />

kyvl lW nUM bwr 2 pkwvy, ijs krky lW mUMh.’qy cV@ jwvy, BwvyN hzwr vwrI bol lvy<br />

qW BI QoVI hY[ ey sy hy[ ky Ky gy Gy |y[ cy Cy jy Jy \y[ ty Ty fy Fy xy[ qy Qy dy Dy ny[<br />

py Py by By my[ Xy ry ly vy Vy[ q`k Awpxy ausqwd nUM suxwvy, bwr 2 suxw ky AiBAws<br />

krky ZlqI dI soD ivSyS iDAwn nwl kry, qW hI prmpiv`qR prmpUjnIk gurbwxI<br />

swihb jI dw pUrn Adb siqkwr s`cw ipAwr hY jI[ jy koeI pRymI p`py nUM P`Pw boly qW<br />

p`py dI muhwrnI bol ky p`pw mUMh qy cwV@y[ ijhVw A`Kr Zlq hovy, aus dI muhwrnI<br />

bol ky Su`D pkwauxw[ | \ x n dIAW Su`D AvwzW pkwau[ | |M|w aucwrn kMT, n`k<br />

qoN huMdw hY, \ \M\w, qwlU qy n`k qoN aucwro, x xwxw, mUMh dI C`q qy nwiskW qoN aucwro,<br />

n nMnw, jIB qwLU, n`k duAwrw aucwro[<br />

13 koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] siqgurU gRMQ<br />

swihb jI qoN, Apxy idmwZ ’c, hr smyN gurbwxI Aqy idl ’coN muK ’c AMimRq dI<br />

pRwpqI leI, sMKyp pRym bynqI jugqI. pUrn pRym nwl mMno jI:- bRhmiv`idAw dy dwqy,<br />

Swigrd, guris`K pRvwr Awpo iv`cIN idl krky imlq krn, idRStWq vjoN- ibnw<br />

sMqoK; nhI koaU rwjY] supn mnorQ; ibRQy sB kwjY]} {ijs nUM siqgurU swihb jI sMqoK<br />

b^Sx, auh hI gurmuiK jI r`jdy hn[ siqgurW dy b^Sy sMqoK qoN ibnw, ieMidRAW dy<br />

BogW mwieAw pdwrQW krky, ijauN ky (koaU) koeI BI (rwjY) r`jdw nhI[ XQw:-<br />

AKI.vyiK n rjIAw; bhu rMg qmwsy[ ausqiq inµdw kMin suix; rovix qY hwsy[<br />

swdI.jIB n rjIAw; kir Bog iblwsy[ nk n rjw.vwsu lY; durgMD suvwsy[ rij.n<br />

koeI jIivAw; kUVy Brvwsy[ pIr murIdW iprhVI; scI rhrwsy] ijvyN supn AvsQw<br />

dy (kwjY) kMm (mnorQ) kwmnwvW sMklp ivklp sB (ibRQy) inkMmy, ibArQ huMdy hn,<br />

iqvyN gur syvw pRymw-BgqI nwm ismrn praupkwr qoN ibnw, rwj Bwg ivSy rs nSy<br />

suAwd Awid sB ibArQ, swfy vYrI hn[ ijvyN 2 ien@W’c l`gdw hY, iqvyN 2 Bu`K<br />

vDdI hI vDdI jWdI hY, kyqy; Kip qutih vykwr] Anuswr Kp 2 ky tu`t jWdw hY[<br />

XQw:-rwjy ieMdR smsir.igRh Awsn; ibnu hir Bgiq.khhu ikh lyKY]) goibd Bjn<br />

ibnu; ibRQy sB kwm] ijau ikrpn ky; inrwrQ dwm]) ijau supnY; hoie bYsq rwjw]<br />

www.Gursevak.com<br />

61<br />

q`qkrw


nyqR pswrY; qw inrwrQ kwjw]} siqgurU gRMQ swihb jI nwl juVn joVn gursbd dI<br />

pRwpqI leI, iek`qR ho ky iek`lI 2 lg bol ky dovyN qukW vwrI 2 sunwauxIAW[ ien@W<br />

dohW qukW dy ivSrwm lgW A`Kr ArQ zbwnI cyqy krny[ ie`k dUjy nMU zbwnI ArQ<br />

suxw dyxy[ do qukW ArQW sihq, ibnw dyKx dy ilKxIAW, Bwv tYst dyxw[ ivSrwm dy<br />

i^Awl nwl dovW kMnW’qy h`Q r`K ky, Avwz rlw ky DIrj nwl gwauxIAW, Avwz<br />

rlwaux dw FMg poQI’coN pVo@[ siqgurU swihbwn, siqgurU swihbwn jI dy ShIdW dy<br />

&oto swhmxy r`Kxy, ij`Qy gurbwxI jI gwauxy hn, au~Qy siqgurU swihb jI dI ShIdI BI<br />

nwl bolxI hY, A`Kr swhmxy ilK ky r`Kxy, dyK ky pV@ny, ijauN hI ipAwry pRIqm<br />

swihbzwidAW gurU ipAwirAW siqgurU swihbwn jI dI ShIdI jpdy jpwauNdy hW, iqauN<br />

hI siqgurU gRMQ swihb jI gurbwxI ^zwnw, idl idmwg’c Byj ky inhwl krdy hn,<br />

siqgurU swihb jI b^iSS krn l`igAW dyrI nhIN krdy[ XQw:-kih kbIr.qum sMmRQ<br />

dwqy; cwir pdwrQ dyq n bwr] swfy ’c cUk hY[ XQw:-kbIr.swcw siqguru ikAw<br />

krY; jau isKw mih cUk] AMDy.eyk n lwgeI; ijau bWsu bjweIAY PUk] prmpUjnIk<br />

siqgurU swihbwn jI, gurU jI dy ipAwirAW dI ShIdI dy idRS idmwZ socxI icqvxI<br />

’c ilAwauxy, beI hux ShIdI dy rhy hn[ ijvyN DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU s`cy<br />

siqgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, vwihgurU mh`lw<br />

nOvW jI hux lohy dy qMg ipMjry’c iq`Ky ik`lW ivckwr bYT rhy hn, hux sIs swihb jI<br />

kurbwn kr rhy hn, Awp jI dy ShId hoey prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy sRI sIs<br />

swihb jI dwsndwsI dy isr’qy hux sj rhy hn[ vwihgurU mh`ly nOvyN jI dy ipMjry dy<br />

swhmxy bwbw sqIdws swihb jI dy sRIr nMU, zwlm pwpI, rUM ’c lpyt ky swV rhy hn,<br />

ieauN ShIdIAW dy idRS jpxy jpwauxy, ShIdI PotoAW duAwrw ShIdI idRS idmwg ’c<br />

ilAwauxy, vrqmwn smyN’c swiKAwq krny[ aupRokq qukW nUM gwaux qoN mgroN sMkyq<br />

bnwauxw, ik AwpW swry hI A`TqwLI 2 GMty ien@W dw jwp krnw hY[ ies qr@W imlq<br />

krn nwl jdoN ie`k dUjy nUM ic`q’c cyqy krWgy, qdoN siqgurU gRMQ swihb jI idmwg’c<br />

ien@W qukW dy drSn krwauxgy, Awpo iv`cIN imlidAW hI idmwg’c ibnw sMqoK; nhI<br />

koaU rwjY] supn mnorQ; ibRQy sB kwjY] Byjxgy[ ieauN ieAwxy b`cy nUM qoqlI zbwn qoN<br />

mwpy khwaux, sMqoK’qy swKIAW sunwaux, ijvyN vwihgurU mh`ly dsvyN jI dy swjy invwjy<br />

BweI milAwgr isMG swihb jI pUrn iqRpq sMqoKI mhWpurS sn, Gr’c ieh qukW<br />

ilK ky lweIAW jwx, Awpo iv`cIN g`fI ’c bYiTAW pRCwdw CkidAW, b`cy qoN suxnIAW<br />

jW koeI BI pRymI suxwvy[ blYk borf’qy ieh qukW ilKIAW dy swhmxy bYT ky b`icAW<br />

smyq m`Qw tykI jwxw, nwly pV@I BI jwxIAW, bhuq hI ivsmwd PL imlygw[ hux qoN<br />

pihlW swfw izAwdw Kwx nwl bhuq vwrI iF`f duiKAw hY, in`q izAwdw hI KWdy hW,<br />

ijs krky sRIr rogI ho rhy hn[ ien@W qukW dw ^Ub AiBAws krn nwl, ivkwr Dn<br />

www.Gursevak.com<br />

62<br />

q`qkrw


pdwrQ dI loc v`loN, siqgurU swihb jI sMqoK b^Sdy hn[ gurbwxI sMQw krn dw<br />

pUrn lwB qW hI hY, jy ausqwd Swigrd aupRokq ivDI Anuswr imlq ’c siqgurU gRMQ<br />

swihb jI qoN gurSbd pRwpq krn[ ien@W qukW nUM pV@ ky izAwdw bolx Kwx sOx<br />

pihnx Dn ivkwr, prwieAw rUp dyKx, inMdw vYr Awid sB AOgux iqAwg ky, gurqw<br />

ibrwjmwn siqgurU gRMQ swihb jI qoN gurbwxI pRwpq krn dy AsMK AnMq lwhy hn,<br />

ikauN jo gurbwxI jI dw mMnx pUjx pRym SuB gux imlq ’c hI pRkwSdy hn[ XQw:-<br />

hir hir nwmu imlY iqRpqwsih; imil sMgiq gux prgwis] ies FMg nwl gurbwxI gurU<br />

jI idl ’c pRvyS krky, koit mMd krmW nUM k`tdy hn[ XQw:-gur kw sbdu; kwtY koit<br />

krm] so Awpo iv`cIN imlq krky, ijqnw icr pUrn gurU gurbwxI jI, AMdr pRvyS<br />

nhIN krdy, auqnw icr jIv kIqy mMd krmW dw &L kSt hI kSt Bogdw hY[<br />

swirAW guxW dw SRomxI Amolk gux vwihgurU jI dI pRwpqI leI, A`gy bRhmiv`idAw dw<br />

swrw pRkrx pV@o pV@wvo, sB dy crn c`t ky bwr 2 nmskwr[<br />

14. { prmpUjnIk siqgurW dy Avqwr. gurqw. joqI joiq smwaux dy AsQwn[<br />

1. DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb<br />

jIE! DMn hn, Avqwr AsQwn gurduAwrw sRI nnkwxw swihb jI, joqI joiq AsQwn<br />

sRI krqwrpur swihb jI[ rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr<br />

bilhwr[<br />

2. DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU siqgurU AMgddyv swihb<br />

jIE! Avqwr gurduAwrw gur AMgdpurw swihb jI, ipMf srwey nWgw (sRI mukqsr<br />

swihb) , gurqw-g`dI AsQwn, gurduAwrw sRI krqwrpur swihb, joqI joiq AsQwn<br />

sRI KfUr swihb jI ivKy, gurduAwrw sRI AMgITw swihbjI[ rom 2 krky Aink bwr<br />

sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

3. DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU siqgurU Amrdws swihb jI<br />

DMn hn, Avqwr AsQwn sRI bwsrky n`gr ivKy, gurduAwrw sRI sMn@ swihb jI,<br />

gurqw-g`dI AsQwn gurduAwrw sRI m`lAKwVw swihb, sRI KfUr swihb jI, joqI joiq<br />

AsQwn gurduAwrw sRI hvylI swihb sRI goieMdvwl swihb jI, rom 2 krky Aink bwr<br />

sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

4. DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU siqgurU rwmdws swihb<br />

jIE! DMn hn, gurduAwrw Avqwr AsQwn gurU rwmdws swihb jI sRI cUnw mMfI<br />

lhOr, gurqw-g`dI Aqy joqI joq AsQwn, sRI goieMdvwl swihb jI ivKy, gurduAwrw<br />

sRI hvylI swihb jI, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

5. DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU siqgurU Arjndyv swihb jI<br />

DMn hn, Avqwr AsQwn gurduAwrw sRI hvylI swihb jI, sRI goieMdvwl[ gurqw-g`dI<br />

www.Gursevak.com<br />

63<br />

q`qkrw


AsQwn sRI AMimRqsr swihb jI ivKy, gurduAwrw gurU ky mihl, joqI joiq AsQwn lhOr<br />

rwvI kMFy, gurduAwrw sRI dyhurw swihb jI, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn<br />

nmskwr bilhwr[<br />

6 DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU siqgurU hirgoivMd swihb jI,<br />

Avqwr AsQwn gurU kI vfwLI gurduAwrw AtwrI swihb, gurqw-g`dI AsQwn, sRI<br />

hirmMdr swihb jI dy swhmxy, sRI koTVI swihb jI, joqI joiq AsQwn sRI kIrqpur<br />

swihb jI ivKy gurduAwrw pqwLpurI swihb jI, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq<br />

bMdn nmskwr bilhwr[<br />

7. DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU siqgurU hirrwey swihb jI DMn<br />

hn, Avqwr ’qy gurqw g`dI AsQwn, sRI kIrqpur swihb jI ivKy gurduAwrw sRI sIs<br />

mihl swihb jI, joqI joiq AsQwn gurduAwrw pqwLpurI swihb jI, rom 2 krky Aink<br />

bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

8. DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU siqgurU hirikRSn sw:jI DMn<br />

hn, Avqwr qy gurqw-g`dI AsQwn, sRI kIrqpur swihb jI ivKy, gurduAwrw sRI sIs<br />

mihl swihb jI, joqI joiq AsQwn id`lI ivKy, gurduAwrw sRI bwlw swihb jI, rom 2<br />

krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

9. DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU siqgurU qygbhwdr swihb jI<br />

DMn hn, Avqwr AsQwn sRI AMimRqsr swihb jI ivKy, gurduAwrw gurU ky mihl, gurqwg`dI<br />

AsQwn sRI bwbw bkwLw ivKy sRI Borw swihb jI[ joqI joiq AsQwn id`lI ivKy,<br />

gurduAwrw sRI sIsgMj swihb jI, ie`k icKw AsQwn id`lI ivKy gurduAwrw sRI rkwbgMj<br />

swihb jI, dUjw icKw AsQwn, sRI AnMdpur swihb jI ivKy gurduAwrw sRI sIsgMj swihb<br />

jI, roim 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

10. DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU siqgurU goivMd isMG swihb jI<br />

DMn hn, Avqwr AsQwn ptnw swihb jI ivKy, q^q sRI hirmMdr swihb jI, gurqwg`dI<br />

AsQwn, sRI sIs gMj swihb jI sRI AnMdpur swihb jI, joqI joiq AsQwn q^q<br />

s`cKMf sRI hzUr swihb jI nWdyV mhWrwStR, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn<br />

nmskwr bilhwr[<br />

11. DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU siqgurU gRMQ swihb jI DMn<br />

hn, Avqwr AsQwn AMimRqsr ivKy, gurduAwrw sRI rwmsr swihb jI,<br />

DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU Arjndyv swihbjI!<br />

DMn hn[ AwpjI ny dunIAW nUM qwrn leI, dySW pRdySW’c kIrqn b^Sx leI, jIAW dI<br />

haumY dIrG rog myt ky, bRhmigAwn b^Sx leI, dMBI pKMfI gurUAW dy jwL qoN bcwaux<br />

leI, gurU nwnk swihbjI dy q^q nUM ju`go ju`g At`l r`Kx leI, klju`g nUM gurbwxI<br />

inrMkwrjI dw ADwr b^Sx leI, guris`KI pMQ nUM pUrn s`cy gurU b^Sx leI, koV@IAW dy<br />

www.Gursevak.com<br />

64<br />

q`qkrw


koV@ srwp klMk myt ky bRhm’c joVn leI, Awpxy sMqW nUM gurbwxI inrMkwrjI dw ^zwnw<br />

b^Sx leI, 1661 ibkRmI BwdRoN SudI eykm nUM, prmpUjnIk s`cy (swD) siqgurU gRMQ<br />

swihbjI, pihlI vwrI sRI hirmMdr swihbjI’c pRkwS kIqy[ dUjI vwr Avqwr AsQwn<br />

q^q sRI dmdmw swihb jI, gurqw-g`dI AsQwn sRI hirmMdr swihb jI qy q^q s`cKMf<br />

sRI hzUr swihb jI, mhWrwStR, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr<br />

bilhwr[<br />

15. inhclu scu Kudwie eyku; Kudwie bMdw AibnwsI]<br />

prmpUjnIk AibnwsI BgqW mhWpurSW jI dy prmpiv`qR SuB s`cy nwm:-<br />

(1) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU Bgq kbIr swihb jI DMn<br />

hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(2) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq iqRlocn swihb jI DMn<br />

hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(3) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq byxI swihb jI DMn<br />

hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(4) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq rivdws swihb jI DMn<br />

hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(5) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq nwmdyv swihb jI DMn<br />

hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(6) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq DMnw swihb jI DMn<br />

hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(7) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq sy^ &rId swihb jI<br />

DMn hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(8) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq jYdyv swihb jI DMn<br />

hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(9) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq mrdwnw swihb jI DMn<br />

hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(10) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq BIKn swihb jI DMn<br />

hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(11) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq sRI sYn swihb jI DMn<br />

hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(12) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq pIpw swihb jI DMn<br />

hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(13) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq sDnw swihb jI DMn<br />

hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

www.Gursevak.com<br />

65<br />

q`qkrw


(14) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq suMdr swihb jI DMn<br />

hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(15) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, rwgI s`qw qy blvMf<br />

swihb jI DMn hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(16) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq rwmwnMd swihb jI<br />

DMn hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(17)DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq prmwnMd swihb jI<br />

DMn hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

(18) DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq sUrdws swihb jI<br />

DMn hn, rom 2 krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[<br />

DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk vwihgurU, Bgq kl, klshwr,<br />

tlX, jwlpu, jlX, kIrq, slX, BlX, nlX, iBKw, jln, dws, gXMd, syvk,<br />

mQurw, blX, hrbMs, gurU js gwaux vwly sqwrW B`t swihb jIE! DMn hn, rom 2<br />

krky Aink bwr sdw fMfauq bMdn nmskwr bilhwr[}<br />

16. vwihgurU siqgurU gRMQ swihb jI qoN in`qnym leI gurbwxI:-<br />

{bwrh mwhw mWJ mhlw 5:-133-36} {mwJ mhlw 5 idn rYix 136-<br />

37} {gauVI bwvn AKrI mhlw 5] 250-62} {gauVI suKmnI mÚ 5] 262-96}<br />

{iQqI gauVI mhlw 5] 296-300} {Awsw jI dI vwr 462-75} {rwgu vfhMsu<br />

mhlw 1 Gru 5 AlwhxIAw 578-82} {jYqsrI mhlw 5 vwr slokw nwil705-10}<br />

{ lwvW bwxI 773-74} {sRI suKmnw swihb jI:- s`cy siqgurU cOQy pwiqswh jI ny<br />

iblwvlu, nt kwnVw kilAwn cONh rwgW ’c 24 AstpdIAW aucwrIAW hn[ ie`k 2<br />

rwg ’c Cy 2 AstpdIAW hn[ ijvyN sRI suKmnI swihb jI dw in`qnym kIqw jWdw hY,<br />

iqvyN pyRmI guris`K pUrn ipAwr AQwh siqkwr nwl prmpiv`qR sRI suKmnw swihb jI<br />

dw in`qnym krdy hn:-iblwvlu mhlw 4 AstpdIAw Gru 11:- 833-37} {nt<br />

AstpdIAw mhlw 4:- 980-84} {kwnVw AstpdIAw mhlw 4 Gru 1:- 1308-<br />

11} {kilAwn mhlw 4 AstpdIAw] 1323-26} {sRI AnMd swihb jI 917-22}<br />

{rwmklI sdu 923-24} {rwmklI mhlw 1 dKxI EAMkwru:- 929-38} {rwmklI<br />

mhlw 1 isD gosit:- 938-46} { rwmklI kI vwr; rwie blvMif qQw sqY fUim<br />

AwKI:- 966-68} shMsrnwmw:- mwrU mhlw 5] Acuq pwrbRhm prmysur<br />

AMqrjwmI] 1082-83} {quKwrI CMq mhlw 1 bwrh mwhw 1107-13} sMpUrnM[<br />

17. gurpRswid q`qkrw rwgW dw:-<br />

sRI jpu jI swihb jI AMg 1 qoN 8 q`k) sodru rwgu Awsw mhlw 1. AMg 8)<br />

( isrIrwgu 14 qoN 93) rwgumwJ 94-150) rwgugauVI 151-346) rwguAwsw 347-<br />

www.Gursevak.com<br />

66<br />

q`qkrw


488) rwgugUjrI 489-526) rwgu dyvgMDwrI 527-536) rwgu ibhwgVw 537-<br />

556) rwguvfhMs 557-594) rwgusoriT 595-659) rwguDnwsrI 660-695)<br />

rwgujYqsrI 696-710) rwgutofI 711-718) rwgubYrwVI 719-720) rwguiqlMg<br />

721-727) rwgusUhI 728-794) rwguiblwvlu 795-858) rwgugOf 859-875)<br />

rwgurwmklI 876-974) rwguntnwrwien 975-983) rwgumwlIgauVw 984-988)<br />

rwgumwrU 989-1106) rwguquKwrI 1107-1117) rwgukydwrw 1118-1124)<br />

rwguBYrau 1125-1167) rwgubsMqu 1168-1196) rwguswrMg 1197-1253)<br />

rwgumlwr 1254-1293) rwgukwnVw 1294-1318) rwgukilAwn 1319-1326)<br />

rwgupRBwqI 1327-1351) rwgujYjwvMqI 1352-1353) slok shsik®qI mhlw 1]<br />

1353-1353) slok shsik®qI mhlw 5] 1353-1360) gwQw mhlw 5] 1360-<br />

1361) Punhy mhlw 5] 1361-1363) cauboly mhlw 5] 1363-1364) slok Bgq<br />

kbIr jIau ky 1364-1377) slok syK PrId ky 1377-1384) {muKbwikA- svXy<br />

sRI muKbwk´ mhlw 5] 20 sveIey 1385 qoN 1389} } {mhly pihl jIy ky 10<br />

sveIey 1389 qoN 1390} {10 sveIey mhly dUjy ky, 1391 qoN 1392} {22sveIey<br />

mhly qIjy ky. 1392 qoN 1396} {60sveIey mhly cauQy ky) 1396 qoN 1406} {21<br />

sveIey mhly pMjvy ky 1406 qoN 1409} {1410-1412 slok vwrW qy vDIk] mhlw<br />

1] jI 33 slok} {1413-1421. slok mhlw 3 jI dy 67 slok} {1421-1424.<br />

slok mhlw 4 jI dy 30 slok} 1425-1426. slok mhlw 5 jI 22 slok}<br />

1426-1429. slok mhlw 9 jI 57 slok Bog dy} {1429. muMdwvxI mhlw 5] Qwl<br />

ivic. iqMin vsqU peIE; squ sMqoKu vIcwro] Aqy slok mhlw 5] qyrw kIqw. jwqo<br />

nwhI; mYno jogu kIqoeI]} {1429 qoN 1430, rwg mwlw) sMpUrnM[<br />

18. ies {} bRYkt ’c gurbwxI jI dy AOKy ivsrwmw pwTW sbdW dy Awid<br />

bwxI AMg hn, ien@W AMgW nMU 101 vwr pUrn pRym sihq pV@ ky, S`uD aucwrx pkwau,<br />

pUrn gurU jI dIAW ^uSIAW pwau jI[ :-{rwgu gauVI pUrbI bwvn AKrI kbIr jIau<br />

kI, 340 qoN 343} {526 Bgiq jYdyv jI dw pdw:- prmwid purK mnoipmM; siq<br />

Awid Bwv rqM]} {721 Xk Arj guPqm. pyis qo; dr gos kun krqwr]} { 723<br />

Kwk nUr krdM; Awlm dunIAwie]} { 849 iblwvl dI vwr ivsrwm AOKy hn}<br />

{977, 978 ’qy ivsrwm AOKy hn} {1200 qoN 1202} {1291 slok mÚ 1] Gr<br />

mih Gru. dyKwie dyie; so siqguru purKu sujwxu] qoN 1292 syvIly gopwl rwie Akul<br />

inrMjn] q`k} {1296 qoN 98} {slok shsik®qI mhlw 1, mh`lw 5 1353 qoN<br />

1363} {muKbwikA- svXy sRI muKbwk´ mhlw 5] 20 sveIey 1385 qoN 1389} }<br />

{mhly pihly ky sveIey 1389 qoN 1390} {2 n bolo- sveIey mhly dUjy ky, 1391<br />

qoN 1392} {sveIey mhly qIjy ky 3. 1392 qoN 1396} {sveIey mhly cauQy ky 4)<br />

www.Gursevak.com<br />

67<br />

q`qkrw


1396 qoN 1406} {1406 qoN 1409, sveIey mhly pMjvy ky 5} 1429 qoN 1430,<br />

rwg mwlw)<br />

19. prm pUjnIk vwihgurU siqgurU gRMQ swihb jI AOKy ivsrwm Aqy A`KrW<br />

hyTW, brwbr vrqy, çA`Dy c`cy[ A`Dy s`sy[ A`Dy œq`qy, ´ A`Dy X`Xy[ A`Dw Î brwbr,<br />

A`Dy X`Xy ü ´ hyTW AONkV[ A`Kr dy crnIN Cotw X`Xw Awid XXy dw S`uD aucwrx[ ^ws<br />

A`KrW dI sUcnw Aqy XXy dw S`uD aucwrx XXy vwly A`KrW dy ArQ gurpRswid ArMB:-<br />

gurmuiK ausqwd jI, ividAwrQI jI nMU, Awp bol ky bwr 2 khwaux, ie`k jgw@<br />

iek`Ty AOKy ivsrwm bwr 2 pV@n nwl, cyqy ho jwxgy, AOKy ivsrwmw dw 101 pwT<br />

cwA auqSwh nwl krky, pUrn gurU jI dIAW pUrn ^uSIAW dIAW l`KW pwiqSwhIAW<br />

pRwpiq kIqIAW jwx jI, bhuq BwrI lwB hovy jI[ sMQw krwaux dw Amolk gux<br />

pRwpiq kIqw jwvy jI 1 iSv jI[ 2 gorK, 3 (mw+eI) , (mw) mwieAw Bwv l`CmI (eI)<br />

sur`sqI- guru eIsru 1 guru gorKu2 , brmw guru; pwrbqI mweI 3 ]) dsqwr, ie`Qy pgu<br />

polw[ 1 ic`kV 2 pYr 3 iq~Qy- moh rUpI ic`kV 1 , pYdw 2 ho irhw hY mn rUpI pYr 3 , rwm jI<br />

v`l nhIN c`ldw 4 - pMk 1 ju 2 moh. pgu 3 nhI cwlY 4 ; hm dyKw. qh fUbIAly]) isMmi Riq<br />

mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau[<br />

muK`wgr[ ibcry polw- swsq isMimRiq byd cwir; muKwgr ibcry]) pqI 1 [ kw`mxI- jy<br />

loVih. vru 1 kwmxI; nh imlIAY ipr. kUir]) Aswfy 1 - swcy swihb. siB gux;<br />

Aaugx siB Aswh 1 ]) 1 smW m`jn- 1 Aausir hir jsu gux rmx ijqu; koit mjn<br />

iesnwnu]) fu`bdw- guru prmysru pwrbRhmu; guru. fubdw ley qrwie]) AOgux 1 , A - sursuK<br />

dwqw. duK mytxo; siqguru. Asur sMGwru]) naū qno- ipru rIswlU nauqno; swcau.<br />

mrY n jwie]) gurmuiK. kUVu n BwveI; sic rqy sc Bwie]) swkq. scu n BwveI;<br />

kUVY kUVI pWie]) min nMny nUM ishwrI hovy qW min muiK v`Krw- min muiK sUcy<br />

jwxIAih; gurmuiK ijnw igAwnu]) Gwit; n ikn hI khwieAw]) dyNdy- dydy. qoit<br />

nwhI; pRB rMgw]) 1 pqI pRmysr[ kq polw- hir 1 nwh. n imlIAY swjnY; kq. pweIAY<br />

ibsrwm]) ivxu siqguru syvy, nwhI suiK invwsu; iPir iPir AweIAY]) p`qil- Enw.<br />

ipMfu n pqil ikirAw, n dIvw; muey. ikQwaU pwhI]) jn nwnk; haumY mwir<br />

smwieAw])<br />

mrxu ilKwie Awey; nhI rhxw]) qoit nwhI; quDu Bgiq BMfwr]) qn mih mYlu<br />

nwhI; mnu rwqw]) mYly Zlq hY[ mylY l`ly dulwvW lwvo[ my~lY- mqu inrgux. hm mylY<br />

kbhUM; ApunI ikrpw Dwir]) quJ ibnu pwrbRhm; nhI koie]) smJ 3 - sRvin. n<br />

suriq 3 , nYn. suMdr nhI; Awrq duAwir. rtq ipMgurIAw]) qumrY BwxY. Brim moih<br />

moihAw; jwgqu nwhI. sUqw]) rqn`wgru- dyNdy qoit nwhI. iqsu krqy; pUir rihE.<br />

rqnwgru ry]) swcw; mrY n AwvY jwie]) swkq. pRymu n pweIAY; hir pweIAY. siqgur<br />

www.Gursevak.com<br />

68<br />

q`qkrw


Bwie] siqgur. bMDn qoiV inrwry; bhuiV. n grB mJwrI jIau]) mwieAw kw BRmu<br />

AMDu. iprw jIau; hir mwrgu ikau pwey]) nwnk. haumY mwir; bRhm imlwieAw] SuB<br />

kwmnI dI pRwpqI leI s`uK s`uKdy hn[ su`K- sKI ieC krI, inq suK mnweI; pRB myrI<br />

Aws pujwey]) gurdyv krqw. siB pwp hrqw; gurdyv. piqq pivq krw]) nwnk AMqu<br />

n; pwrwvwrw]) Kydu n dUKu. n fwnu iqh; jw kau ndir krI]) A - gnq- dyNdy. qoit n<br />

AwveI; Agnq Bry BMfwr]) hir kw Bgqu pRgt; nhI CpY]) AMqu nhI ikCu;<br />

pwrwvwrw]) AibnwsI; nwhI ikCu KMf]) dur - m`iq- isK kI guru; durmiq mlu ihrY])<br />

pRmwqmw 1 - cqurweI; n cqurBuju1 pweIAY]) nwnk. haumY mwry; sdw audwsw] ibMdih<br />

ibMid; n ibCurn pwvw]) <strong>Sri</strong>mMdgI 1 , tYks 2- nW qsvIs 1 ; iKrwju 2 n mwlu]) gunwh 1 ,<br />

Gwtw 2 , Kqw polw- KauPu n Kqw 1 ; n qrsu jvwlu 2 ]) BUqny jW nIc jwiq 1 - nwnk.<br />

nwvY bwJu; snwiq 1 ]) jwxhu joiq. n pUChu jwqI; AwgY. jwiq n hy]) hy BweI!<br />

gursyvk jI ny inrivklp 3 AvsQw ’c pUrn bRhm jI dw inrnw gurU jI qoN pw ilAw<br />

hY[ aun@W dy kIqy SuB kwj ’qy &irAwd 2 krky &irAwdI 1 phuMcx vwlw nhIN- dwdI 1<br />

dwid 2 . n phucnhwrw; cUpI 3 . inrnau pwieAw ry]) kwjr koT mih, BeI n kwrI;<br />

inrml brnu. binE rI]) phuic n. mUkw; iPir pCuqwnw]) qW kI 1 BY krnw 1 hYdUjw.<br />

nwhI Aauru ko; qw. kw 1 Bau krIAY 2 ]) mInw jl hIn mInw. jl hIn hy; Ehu<br />

ibCurq. mn qn KIn hy; kq jIvnu, ipRA ibnu hoq]) GMfy hyVy dw sbd suxn 1 ’csnmuK.<br />

sih bwn, snmuK. sih bwn hy; imRg Arpy, mn qn pRwn hy; Ehu byiDE shj<br />

sroq 1 ]) btxy 1 mMdr 1 suAwd 1 - rwjn Bwgn; hukm n swdn 1 ]) puTy 1 kMmW ’c, auqv -<br />

qwey- nw En isiD. n buiD hY, n sMjmI; iPrih auqvqwey 1 ]) so Bog im`Ty nhIN 1 -<br />

lpit rihE iqh sMig; mITy Bog so n 1 ]) rwKnhwry pRB ipAwry; muJ qy. kCU n hoAw,<br />

ho n]) m`tI 1 , rMgxw 2 [ ie`Qy pun rip v`K, hor sB QW punrip- qnu rYnI 1 , mnu pun<br />

rip 2 kirhau; pwcau qq brwqI]) iqsu kwrix kMmu n, DMDw nwhI; DMDY. igrhI<br />

jogI]) bRhm 1 kml dw AMimRq 2 bRhmwnMd rs ijs gursyvk jI ny c`iKAw hY- bRhm 1<br />

kml mDu, qwsu rswdM 2 ; jwgq. nwhI sUqw]) Aiv`idAw 1 - nw qid mwieAw. mgnu n<br />

CwieAw 1 ; nw sUrj. cMd n, joiq Apwr]) A`DI rweI 1 ijnw- AY jI srix pry. pRBu<br />

bKis imlwvY; iblm n. ADUAw rweI 1 ]) rs qoN inrws 1 ho ky- in - rsin- rs<br />

inrsin 1 . ris gwvih hir gux; rsnw hir rsu DwrI]) ju`g- iehu mnu. kyqiVAw jug<br />

BrimAw; iQru rhY n. AwvY jwie]) hY 1 vw sYNkVy, mw ibMdI nhIN lwauxI- nwnk.<br />

lhrI lK sY 1 Awn; fubx dyie n. mw iprI]) l`Dmu if`Tmu- qYfY ismrix. hBu ikCu<br />

lDmu; ibKmu. n ifTmu koeI])<br />

{Awid AMg 526 Bgq jYdyv jI dw sMpUrn pdw, ie`QyN ivsrwmw sihq<br />

idqw hY[ v`fy 1 mu`F rUp hn[ mno - ipmM- prmwid 1 purK mnoipmM; siq Awid Bwv<br />

www.Gursevak.com<br />

69<br />

q`qkrw


qM]) v`fy Ascrj 1 rUp hn, mwieAw qoN pry hn, jykr icMqn 2 kry qd swirAW c<br />

pRwpq 4 rUp hn[ prmd - BuqM pr - ik®iq- prmdBuqM 1 prik®iq prM; jid 2 icMiq 3 srb<br />

gqM 4 ]) suMdr 1 [ mnor - mM- kyvl; rwm nwm mnormM<br />

1 ] bid AMimRq; qq mieAM]) ijnW@ 2<br />

nMU ismrny3 krky, pIVw 1 nhIN huMdI 5 , buFypy4 AwDI ibAwDI, jnm mrn BY dI) smr<br />

kih ky, xwxy lW i^Awl nwl bolo, rwry lW nhIN lwauxI[ smr - xyn- n dnoiq 1 j 2<br />

smrxyn 3 ; jnm jrwiD 4 , mrx BieAM 5 ] 1] rhwau]) jy ie`Cw 1 jmW AwidkW dI<br />

inrwdrI 2 krn dI, qW kilAwx 3 srUp pRmysr dw jsu sRyst 4 ikRq krnw 5 kro, prw -<br />

BXM. sū ik®q- ieCis 1 jmwid prwBXM 2 ; jsu sÍsiq 3 suik®q 4 ik®qM 5 ]) BUq 2 kwl<br />

vrqmwn 1 kwl, iqMnW simAW ’c smwie hoie AivnwsI hn, pRym 3 pRkwS 3 srUp[<br />

ieh 4 srb 4 sm`ibAM- Bv 1 BUq 2 Bwv 3 . smib´AM; prmM pRsMn imdM 4 ]) loB AwidkW dw<br />

iqAwg, prwey GrW dI idRstI dw iqAwg, jykr ies ibDI dy krq`bW 1 nUM kryloBwid,<br />

idRsit pr igRhM; jid ibiD AwcrxM 1 ]) swrI KotI ikRq qy Koty purSW dI<br />

is`iKAw iqAwgy, c`kRDwrI pRmysr dI srn 1 lvy- duh - ik®q, c`kR - Dr- qij skl<br />

duhik®q durmqI; Bju ckRDr srxM 1 ]) ie`ko ie`k hrI jI dI pRym-BgqI mn bwxI 2<br />

sRIr 1 krky kry- hir Bgq inj inhkyvlw; ird krmxw 1 bcsw 2 ]) jog ’c kI hY?<br />

j`gW ’c kI hY? dwn ’c kI hY? qp`isAw 1 ’c kI ipAw hY, j`gyn- jogyn ikM. jgyn<br />

ikM; dwnyn ikM, qpsw 1 ]) mukq 1 pdvI 2 - goibMd goibMdyiq jip nr; skl isiD 1<br />

pdM 2 ]) jYdyv Bgq jI kihMdy hn dsn dws AwieAw hY iqn@W dI Srn, jo pRgt 1 hI<br />

kilAwx 2 srUp, swirAW ’c pRwpq 2 hn, s - PutM- jYdyv Awieau qs sPutM 1 ; Bv BUq<br />

srb gqM 2 ]} lwlc 1 , l`bhUM- khu nwnk. myry pUry mnorQ; swDsMig. qij lbhUM<br />

1 ])<br />

inrh`l 1 suqMqR2 , Ag - hUcw[ Aiq polw- bhu byAMqu. Aiq bfo gwhro 1 ; Qwh nhI.<br />

AghUcw 2 ]) A`wsr- qw kI srin, Awsr pRB nwnk; jw kw AMqu n. pwrwvwr]) kwn 1<br />

knof, c`fw- ijn@I iek min. ieku ArwiDAw, myrI ijMduVIey; iqnw nwhI iksY dI,<br />

ikCu cfw 1 rwm]) purwqn 1 purK- rWf. n bYseI; pRB purK icrwxy 1 ]) AMqu nwhI<br />

ikCu; pwrwvwrw] quJ ibnu. ko nwhI; pRB rwKnhwrw rwm]) pu`CdI 1 hW, c`ldI 2 nhIN,<br />

phuMc 3 geI hW[ ju`lW- rwhu dsweI 1 . n julW 2 ; AwKW AMmVIAwsu 3 ]) dMdW 1 nMU kqrw 2<br />

mwqR mYL nhIN Bwv AB`K nhIN KWdy, dMdIN[ kqu polw- dMdI 1 mYlu n. kqu 2 min; jIBY<br />

scw soie]) l`bo- mY; nwhI kIqw lbo]) prwieAw 1 - pr 1 hrnw. loBu JUT inMd; iev<br />

hI krq. gudwrI]) ismrny Xog AivnwsI 1 [ isMmRq`ibA- sd sdw isMmRqb´1 suAwmI;<br />

swis swis gux boleI]) imilE, swrg - pwn- kul jn mDy; imil´o swrgpwn ry])<br />

mwlk, SwhUkwr 2 jgIrdwr 3 [ hwQI, GoVy, rQ, pYdl cqurMgI 4 &Oj- AsÍ vwvw A`Dw<br />

jwxky, vwvw polw bolo- hsiq rQ AsÍ pvn qyj; DxI 2 BUmn 3 cqurWgw 4 ]) idKwau 10<br />

www.Gursevak.com<br />

70<br />

q`qkrw


jI[ inmK 11 mwqR[ dyvWgw 12 - muKu fyKwaU10 plk 11 ; Cif. Awn n fyaU 12 icqu]) guru<br />

pUrw. ByitE bfBwgI; jw ko AMqu n. pwrwvwrw])<br />

rwgu iqlµg mhlw 1 Gru 1] ie`k 1<br />

pRymbynqI 2 , (guPq - m) (m) dwsn<br />

dws (guPq) kihMdw 3 hY[ Awp 100 jI A`gy 4 iv`c 5 kMn 6 dy krky 7 [ X`k guPq - m- Xk 1<br />

Arj 2 guPqm 3 . pyis 4 qo 100 ; dr 5 gos 6 kun 7 , krqwr]) s`c 8 srUp, v`fy9 krmb^SI<br />

10 krn vwly, sB nMU pRiqpwlx 11 vwly[ h`kw, by<br />

AYb prvd - gwr- hkw 8<br />

kbIr 9 krIm 10 qU; byAYb prvdgwr 11 ]) iesiQqI 12 nwSvMq 13 inscy 14 krky,<br />

jwxI 15 - dunIAw mukwmy 12 PwnI 13 ; qhkIk 14 . idl dwnI 15 ]) myry 16 isr 17 kys 18<br />

jmdUq 19 pkVy 20 , QoVy 21 mwqR, jwxI 70 ig - r`P - qh- mm 16 sr 17 mUie 18 . AjrweIl 19<br />

igrPqh 20 ; idl hyic 21 , n dwnI 70 ]) iesqRI 22 pu`q 23 ipqw 24 sbMDI 25 mnu`K 26<br />

nhIN 27 h`Q 28 pkVnw, dsqM - gIr[ pdr polw- jn 22 ipsr 23 pdr 24 ibrwdrW 25 ;<br />

ks 26 nys 27 , dsqMgIr 28 ]) A^Ir 29 nUM, jdoN if`g 30 ipAw, r`iKAw 31 krn vwlw,<br />

jdoN 32 hovygI 33 b`kry dy kohx 34 vwlI hwlq, mn`uK 71 ib - APqm, sv`d- AwiKr 29<br />

ibAPqm 30 , ks 71 n dwrd 31 ; cUM 32 svd 33 qkbIr 34 ]) rwq 35 idn 36 iPrdw 37 hY,<br />

KwhS 38 [ krdw 39 hY dws, buirAweI 61 , gs - qm, bdI polw- sb 35 roj 36 gsqm 37 ,<br />

dr hvw 38 ; krdym 39 bdI 61 iKAwl]) kdy 40 BI, BilAweI 41 ikrq 42 krdw 43 hY[)<br />

(mm) dwsn dws dI[ AYsI 44 jYsI 45 hwlq 46 kr - dm, icnI polw- gwhy. 40 n nykI 41<br />

kwr 42 krdm 43 ; mm eˆØI 44 icnI 45 . Ahvwl 46 ]) mwVy 47 BwgW 48 vwlw, AYsy 49 sUm 50 ,<br />

inMdk 50 vwihgurUu jI nMU B`ul 51 ky mMd krmw ’c l`gw[ ibnw 52 ikRpw 52 idRstI qoN[<br />

ibnw 53 KO& qoN, gw - iPl by - njr bȳ bwk- bd 47 bKq 48 , hm cu 49 bKIl 50 gwiPl 51 ;<br />

bynjr 52 bybwk 53 ]) dwsn dws kQn 54 krdw hY[ syvk 55 AwpjI 56 gursyvkW 57 dy<br />

pYrW 58 dI, DUiV 59 bugoied- nwnk. bugoXd 54 . jnu 55 qurw 56 ; qyry cwkrW 57 pw 58<br />

Kwk 59 ]) DUiV iqnw kI jy imlY. jI khu; nwnk kI Ardwis]) im`tI 2 pRkwS 3 , pauxw 4<br />

kIqw hY sMswr 5 dunI - Awie- Kwk 2 nUr 3 krdM 4 ; Awlm 5 dunIAwie]) pwxI 6<br />

^udwjI 7 ny, dr`Kq- Asmwn ijmI drKq Awb 6 ; pYdwieis Kudwie 7 ]) A`KW 8 nwl<br />

dyKdw 9 hY N nwsvMq 10 hY- bMdy. csm 8 dIdM 9 ; Pnwie 10 ]) KWdI 11 hY[ vwihgurUu jI nMU B`ul<br />

ky, mMd 12 krmw ’c l`gw[ ie`Cw 13 - dunˆØIAw murdwr KurdnI 11 ; gwPl 12 hvwie 13 ])<br />

BUqW 14 , jwndwr 100 kohx 15 mwrn vwly, KWdw 16 hY- gYbwn 14 hYvwn 100 . hrwm<br />

kusqnI 15 ; murdwr bKorwie 16 ]) kbzw 17 krn vwlI mwieAw ny idl nUM kbzy kr<br />

ilAw hY[ nrk 18 dI szw 19 imlygI- idl kbj 17 kbjw; kwdro. dojk 18 sjwie 19 ])<br />

p`uqR<br />

20 nwl imlky Kwxw pdwrQ 21 sbMDI 22 kcihrIAW 23 jgIrW 24 Gr 25 - vlI 20<br />

inAwmiq 21 , ibrwdrw 22 ; drbwr 23 imlk 24 . Kwnwie 25 ]) bMnyHgw 26 ikAw 27 kryNgw 28<br />

www.Gursevak.com<br />

71<br />

q`qkrw


jwx 29 lY ies g`l nUM- jb AjrweIlu bsqnI 26 ; qb. ic 27 kwry 28 , ibdwie 29 ])<br />

A`lwh- hvwl mwlUmu krdM; pwk Alwh]) kihMdy 30 hn siqgurU jI, A`gy 31 bugo polwbugo<br />

30 nwnk Ardwis; pyis 31 . drvys bMdwh]) ivgisAw polw- hau vyiK vyiK gurU.<br />

ivgisAw; gur siqgur dyhw]) drsn dyKy kI; vifAweI]) AMiq n; swihbu ismirAw<br />

jweI]) ivcolgI 1 - qU Awpy guru, cylw hY Awpy; gur ivcu 1 dy. quJih iDAweI]) sBu<br />

idnsu rYix. dyKau guru Apunw; ivic AKI. gur pYr DrweI]) sWeI- pUir rihAw Git<br />

Git AibnwsI; Qwn Qnµqir sweI]) dUK n. BUK n, rogu n ibAwpY; suK swgr srxI<br />

pwey]) qh dUK n BUK. n rogu ibAwpY; crn kml ilv lweIAY] qh jnm n mrxu. n<br />

Awvx jwxw; inhclu srxI pweIAY] sauxw 1 , duK rihq inSMk 2 ho ky, ibRqI 3 pRmySr<br />

’c itkw 4 ky[ srb`q in`sul- hir Bgqw kw mylI srbq; sau 1 insul 2 jn. tMg 3<br />

Dir 4 ]) sweIN- ijQY jweIAY jgq mih; iqQY hir sweI]) v`il- so AYsw hir. sBnw<br />

kw pRBu, siqgur kY vil hY; iqin siB vrn cwry KwxI, sB isRsit goly kir; siqgur<br />

AgY. kwr kmwvx kau dIey]) gurmuiK syvk Bwie, hir Dnu imlY; iqQhu. krmhIx lY<br />

n skih; hor QY dys idsMqir, hir Dnu nwih]) AQvw 1 , AkY polw- jy iksY. ikhu<br />

idis AwvY, qw koeI ikhu mMig ley; AkY 1 koeI ikhu dyvwey, eyhu hir Dnu joir kIqY;<br />

iksY nwil, n jwie vMfwieAw]) h`d 2 v`t 3 , Kqu polw- iesu hir Dn kw koeI srIku<br />

nwhI; iksY kw Kqu nwhI; iksY kY sIv 2 bMnY 3 rolu nwhI; jy ko. hir Dn kI bKIlI kry;<br />

iqs kw muhu, hir. chu kuMfw ivic kwlw krwieAw]) vYS 1 K`qRI 2 bRwhmx 3 gMgw 4<br />

siqgurU dI siqsMgq 4 ’c iml ky ieko rUp ho jWdy hn[ gurU pRmysr jI Agm Apwr<br />

inry ikRpw hI ikRpw pRkwS srUp hn[ jo hr vyly A`g dy smuMdR sMswr ’qy, ikRpw hI<br />

ikRpw krdy hn, hr smyN sMswr’c l`gI A`g nUM, swc nwm kI AMimRq vrKw 9 ] krky,<br />

buJwauNdy rihMdy hn -ijau mIih vuTY 9 . glIAw 1 nwilAw 2 toiBAw 3 kw jlu; jwie pvY<br />

ivic sursrI 4 ; sursrI imlq, pivqRü pwvnu hoie jwvY]) Jtpt 5 - eyh vifAweI.<br />

siqgur inrvYr ivic; ijqu imilAY. iqsnw BuK auqrY; hir sWiq, qV 5 AwvY])<br />

pRkwS 4 srUp vwihgurU dI pRIqI ’c lIn 5 kr id`qw- kih kbIr. myrw mnu mwinAw;<br />

rwm pRIiq kIE lY 5 , dyv 4 ]) zwq 2 kuzwq 3 kMgwl 4 rwjw 5 - A - brn- brn 2 Abrn 3<br />

rMku 4 nhI, eIsuru 5 ; ibml bwsu. jwnIAY jig soie])<br />

jIvn qlb invwir; suAwmI]) nwnk; ibrQw koie n hoie]) qyrY kwij n;<br />

ibKY jMjwlu]) inr - dieAw- inrdieAw; nhI joiq aujwlw]) ihkmq 2 Aqy ielm<br />

krky mukqI nhIN[ bRhmiv`idAw 1 bRhmigAwn 2 - mukiq nhI; ibidAw 1 ibigAwin 2 ]<br />

AauDU~qw- gurmuiK jwig rhy; AauDUqw]) Awn; n jwnw vysw]) gur rsu gIq bwd.<br />

nhI BwvY suxIAY; gihr gMBIru gvwieAw]) mOq AweI 5 vw joiq sB ’c AweI 5 hY[<br />

smr`Qu– AweI 5 ; n mytx ko smrQu]) ibnu gur. iqRpiq nhI; ibKu Kwie]) f`sY- ibnu<br />

www.Gursevak.com<br />

72<br />

q`qkrw


gur; ibsIAru fsY, mir vwt]) nwnk. ibnu gur; muAw. jnmu hwir]) sou, hoVy AONkV<br />

ivckwrlI Avwj bolo- gurmuiK myil imlwey; suo jwxY]) Awpy vyKY suxy Awip; gur<br />

sbid iDAweI] 1] vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI nweI] 1] rhwau]) vIh<br />

pauVIAW ’c hr pOVI mgroN, vwhu vwhu scy pwiqswh qU scI nweI] 1] quk pUrn pRym<br />

nmskwr sihq pV@nI jI ipAwry[ bweI vwrW ’coN rhwau kyvl ies vwr ’c hI<br />

AwauNdw hY, Bwv ieh, A`gy vIh pauVIAW ’c hryk pauVI dI sMpUrnqw ’qy ieh quk<br />

(rhwau) bIjxw Bwv pV@nw kro, s`cy pwiqswh jI dw hukm hY[) pRIqI 1 [ rqu rqu polyiehu<br />

qnu sBo rqu u 1 hY; rqu 1 ibnu qMnu n hoie]) SoBw 2 vwlI, svwrn 3 vwly- suMdr bcn,<br />

qum suxhu CbIlI 2 ; ipru. qYfw mn swDwrxu 3 ]) nw hau BulI. nw hau cukI; nw mY. nwhI<br />

dosw]<br />

rwmklI kI vwr. rwie blvMif qQw sqY fUim AwKI siqgur pRswid]<br />

pUrw qoilAw 6 jw irhw hY Bwv pUrn iensw& 6 ho irhw hY- nwau krqw kwdru<br />

kry; ikau bolu hovY. joKIvdY<br />

6 ]) SuB gux 11 , sq sMqoK Awid BweI 7 [ iKmw SWqI inmRqw<br />

gRIbI Awid BYxW 8 [ prm kilAwx 9 dw dwn pRwpq 10 huMdw hY, pw - rMgiq[ s`iq- dy 11<br />

gunw siq 7 , BYx 8 Brwv hY; pwrMgiq 9 dwnu pVIvdY 10 ]) guirAweI g`dI dw rwj 11 [ s`c<br />

dw iklHw 12 [ pRymw-BgqI rUpI bl 20 vwlI, nINh r`KI 13 - nwnik. rwju 11 clwieAw;<br />

scu kotu12 . sqwxI 20 nIv dY 13 ]) C`qu- lhxy. DirEnu Cqu isir; kir isPqI. AMimRqu<br />

pIvdY]) prmpUjnIk 4 pRkwS 2 srUp bRhm 3 Akwl 5 mh`ly 2 1 jI ny, gurmiq dI<br />

is`iKAw 1 , pRwkrm au~dm 7 bl 6 vwly sRI Akwlswihb 3 , mh`ly dUjy jI dy irdy 8 ’c<br />

idqy 9 hn. sdw leI- miq 1 . gur 2 Awqm 3 dyv 4 dI; KVig 5 joir 6 . prwkuie 7 jIA 8<br />

dY 9 ])<br />

kI - eI- guir cyly rhrwis kIeI; nwnik slwmiq QIvdY]) it`kw- sih itkw<br />

idqosu; jIvdY] 1]) K`tIAY- lhxy dI PyrweIAY; nwnkw dohI KtIAY]) kWieAW[<br />

pl`tIAY- joiq Ehw. jugiq swie; sih. kwieAw Pyir pltIAY]) J`ulY C`qu m`il h`tIAY<br />

- JulY. su Cqu inrMjnI; mil qKqu bYTw. gur htIAY]) c`tIAY- krih. ij gur<br />

PurmwieAw; isl jogu AlUxI ctIAY])<br />

c`lY[ K`tIAY- lµgru clY. gur sbid hir; qoit n AwvI. KtIAY]) Awp KWdy 1 ,<br />

KrYq 2 dyNdy 3 hn[ id`iq[ d - b`tIAY- Krcy idiq KsMm dI; Awp KhdI 1 , KYir 2<br />

dbtIAY 3 ]) hovY isPiq. KsMm dI; nUru Arshu kurshu JtIAY] rwgI s`qw qy blvMf jI<br />

&urmwauNdy hn:- sRI siqgurU swihb jI dy cyhry sRIr (kurshu) q^q audwLy, (Arshu)<br />

AkwS ’c (nUru) pRkwS hI pRkwS (JtIAY) Jrdw vrsdw hY, Bwv siqgurU swihb jI<br />

AMdr bwhr ivAwpk pRkwS iv`c lIx hn Aqy Awp jI dy cwroN qr& ielwhI nUr dw<br />

b`JvW pRkwS hI pRkwS hY[ Awp jI dy srUp coN AYsw au~jl pRkwS inkldw hY, jo<br />

www.Gursevak.com<br />

73<br />

q`qkrw


kotwn koit cMdRimAW sUrjW qwirAW ibjlIAW AgnIAW ititAwixAW nUM hr smyN<br />

pRkwSdw hY[ J`tIAY- hovY isPiq. KsMm dI; nUru. Arshu kurshu JtIAY]) k`tIAY- quDu<br />

ifTy scy pwiqswh; mlu. jnm jnm dI ktIAY]) htIAY polw- scu. ij guir<br />

PurmwieAw; ikau. eydU bolhu htIAY]) p`uqRIN[ kMn@ n hlMq lwau[ mu - r`tIAY- puqRI<br />

kaulu. n pwilE; kir pIrhu. kMn@ murtIAY]) AOguxW pwpW rUpI Bwru bMin@ ky, C`t 4<br />

cu`kdy hn[ C`tIAY- idil KotY. AwkI iPrin@; bMin@ Bwru. aucwiein@ CtIAY 4 ]) Q`tIAYijin<br />

AwKI. soeI kry; ijin kIqI. iqnY QtIAY]) hwrn qoN ault ij`qygw 5 [ au - v`tIAYkauxu<br />

hwry; ikin auvtIAY 5 ]) AwigAw 6 ault. kpu`qR[ ijhVy 7 AnuswrI 8 guru AMgd<br />

dyv swihb jI[ s`wlI- ijin kIqI so mMnxw; koswlu 6 ijvwhy 7 swlI 8 ]) g`lW- Drm<br />

rwie hY dyvqw; lY glw kry dlwlI]) CyqI 9 [ dr - h`wlI- siqguru AwKY, scw kry; sw<br />

bwq hovY drhwlI 9 ]) gur AMgd dI dohI iPrI; scu krqY. bMiD bhwlI]) SuB guxW rUp<br />

sYNkVy fwlIAW 10 [ m`il- nwnku. kwieAw pltu kir; mil qKqu bYTw. sY fwlI 10 ])<br />

is`KI 11 , gursyvw krn rUp mWjxw iskl 12 krnw[ pwpW dy jMgwl 13 vwlI bu`DI,<br />

au~miq[ KV@I msk`lY- dru syvy. aumiq 11 KVI; msklY 12 hoie jMgwlI 13 ]) l`wlI- dir<br />

drvysu. KsMm dY; nwie scY bwxI lwlI]) s`iq sMqoK iKmw inmRqw DIrj pqIbRqw<br />

Awid SuB guxW rUpI p`iqAW 1 vwlI[ p`qRwlI- blvMf. KIvI nyk jn; ijsu bhuqI Cwau<br />

pqRwlI 1 ]) iGA`wlI- lµgir dauliq vMfIAY; rsu AMimRqu KIir iGAwlI]) au~jly<br />

pr`wlI- gurisKw ky muK aujly; mnmuK QIey prwlI]) G`wlI- pey kbUlu. KsMm nwil;<br />

jW Gwl mrdI GwlI]) auT`wlI- mwqw KIvI. shu soie; ijin. goie auTwlI] 3])<br />

kI 41 kIqw 14 pu`qRW nUM C`f ky syvk jI nUM guirAweI b^SI, ieh aultI gMgw vgw idqI,<br />

ibRqI AguxW qoN aultw ky, vwihgurU v`l vgw id`qI- hoirNE. gMg vhweIAY; duinAweI<br />

AwKY, ik 41 ikEnu 14 ]) AOguxW dI h`d 15 qoN au~cy bcn 15 vrnx 16 kIqy hn[ j`gnwiQ,<br />

au~c, h`dI, ivir`ikEnu- nwnk eIsir jgnwiQ; auc hdI 15 vYxu 15 ivirikEnu 16 ])<br />

bwSk nwg dw nyqRw 17 smuMdR 18 [ irV - ikEnu ksky- mwDwxw prbqu kir, nyiqR bwsku 17 ;<br />

sbid irVikEnu 18 ]) iclikEnu ksky- caudh rqn. inkwilAnu; kir Awvw gauxu<br />

iclikEnu]) SkqI 19 Ascrj 20 bRhmMf 21 ApnI SkqI nwl TihrwieAw 22 hY[<br />

vyKwlI - Anu, iTx - ikEn ksky- kudriq 19 Aih 20 vyKwlIAnu; ijix AYvf ipf 21 ,<br />

iTxikEnu 22 ]) gurU AMgd swihb 23 jI dy js dw cMdoAw 52 Asmwn q`k qwx 24 id`qw[<br />

iC`ikEnu- lhxy 23 DirEnu CqRü isir; Asmwin ikAwVw 52 iCikEnu 24 ]) im`ikEnujoiq<br />

smwxI. joiq mwih; Awpu AwpY syqI. imikEnu]) is`KI 53 Koj 25 ky[ dyKo<br />

54 jo 55<br />

sRb`q dw Blw kIqw 26 [ is`KW pu`qW[ ikEnu ksky- isKW puqRW GoiK 25 kY; sB aumiq 53<br />

vyKhu 54 , ij 55 ikEnu 26 ]) is`KW nUM Koj ky jdoN 56 priKAw vIcwirAw 27 s`uDosu,<br />

it`ikEnu- jW 56 suDosu 27 ; qW lhxw itikEnu] 4]) bwbw PyrUm`l jI dy gurmuiK sp`uqR<br />

www.Gursevak.com<br />

74<br />

q`qkrw


siqgurU AMgddyv 57 swihb jI nMU hMkwrI qpy ny, j`tW qoN bwhr kFvwieAw sI, Pyir<br />

muV ky, sRI ^fUr 28 swihb jI vswey- Pyir vswieAw PyruAwix 57 ; siqguir KwfUru 28 ])<br />

jpu qpu sMjmu. nwil quDu; horu mucu grUru]) nws 29 krdw hY[ l`b- lbu ivxwhy 29<br />

mwxsw; ijau pwxI bUru]) vir@AY drgh gurU kI; kudrqI nUru]) ijqu su hwQ. n<br />

lBeI; qUM Ehu TrUru] nau iniD nwmu inDwnu hY; quDu ivic BrpUru] inMdw qyrI. jo kry;<br />

so vM\Y cUru]) s`uJY- nyVY idsY mwq lok; quDu suJY dUru] Pyir vswieAw PyruAwix;<br />

siqguir KwfUru] 5] so itkw so bYhxw; soeI dIbwxu])<br />

siqgurU AMgddyv swihb jI 1 , gurU nwnk swihb jI 2 , jYsy 3 gurU Amrdws swihb<br />

jI 4 [ ip - XU- ipXU 1 dwdy 2 jyivhw 3 ; poqw 4 prvwxu]) bl 5 vwlI nyhI bxweI- ijin<br />

bwsku nyqRY GiqAw; kir nyhI qwxu 5 ]) ijin smuMdu ivroilAw; kir myru mDwxu] caudh<br />

rqn inkwilAnu; kIqonu cwnwxu] GoVw kIqo shj dw; jqu kIE plwxu]) dw 6 s`q-<br />

DxKu cVwieE sq dw; js hMdw 6 bwxu]) bRhmigAwn rUp ikrnW 11 vwly, gurU rUp<br />

sUrj 7 cV@y- kil ivic. DU AMDwru sw; ciVAw. rY 11 Bwxu 7 ]) sqhu. Kyqu jmwieE; sqhu<br />

Cwvwxu]) Kwx 8 Xog pRSwid- inq rsoeI qyrIAY; iGau mYdw Kwxu8 ]) su`JIEsu - cwry<br />

kuMfW suJIEsu; mn mih. sbdu prvwxu] Awvw gauxu invwirE; kir ndir nIswxu])<br />

Avqwr 9 DwirAw, AauqirAw ks ky bolx nwl ArQ Zwl hY[ Aau - qirAw polw-<br />

AauqirAw 9 Aauqwru lY; so purKu sujwxu]) J`KiV[ fo - leI- JKiV vwau. n foleI;<br />

prbqu myrwxu] jwxY ibrQw jIA kI; jwxI hU jwxu] ikAw swlwhI scy pwiqswh; jW<br />

qU suGVu sujwxu]) s`qy- dwnu. ij siqgur BwvsI; so sqy dwxu]) au~miq- nwnk hMdw<br />

CqRü isir; aumiq hYrwxu] so itkw so bYhxw; soeI dIbwxu] ipXU dwdy jyivhw; poqRw<br />

prvwxu] 6] DMnu DMnu rwmdws guru; ijin isirAw. iqnY svwirAw] pUrI hoeI<br />

krwmwiq; Awip isrjxhwrY DwirAw]) is`KIN sMgqIN- isKI AqY sMgqI; pwrbRhmu kir<br />

nmskwirAw]) A - tlu- Atlu AQwhu Aqolu qU; qyrw. AMqu n pwrwvwirAw] ijn@I. qUM<br />

syivAw Bwau kir; sy. quDu pwir auqwirAw]) l`bu[ s - prvwirAw- lbu loBu kwmu k®oDu<br />

mohu; mwir kFy quDu sprvwirAw]) b^iSS 10 , Ajpw jwp ienwm 10 Apxy syvk nMU<br />

b^Sdy hoN jI- DMnu su qyrw Qwnu hY; scu qyrw pYskwirAw 10 ] nwnku qU, lhxw qUhY; guru<br />

Amru. qU vIcwirAw] guru ifTw; qW mnu swDwirAw] 7]) j`ugIN- cwry jwgy. chu jugI;<br />

pMcwiexu Awpy hoAw]) AwpI - n@Y[ s`wijEnu - AwpIn@Y Awpu swijEnu; Awpy hI QMim@<br />

KloAw]) Awpy ptI. klm Awip; Awip ilKxhwrw hoAw] au~miq nvW- sB aumiq.<br />

Awvx jwvxI; Awpy hI nvw inroAw]) qKiq bYTw. Arjn gurU; siqgur kw iKvY<br />

cMdoAw]) c`kIN- augvxhu qY AwQvxhu; chu ckI kIAnu loAw] ijn@I. gurU n syivE;<br />

mnmuKw pieAw moAw] dUxI cauxI krwmwiq; scy kw scw FoAw]) j`ugIN- cwry jwgy.<br />

chu jugI; pMcwiexu Awpy hoAw] 8] 1])<br />

www.Gursevak.com<br />

75<br />

q`qkrw


ukwvt 3 - ijh ismrin; nwhI nnkwru 3 ]) so ismrnu kir; nhI rwKu auqwir])<br />

iqRbYxI gMgw, jmnw, sursqI sMgm, BgqI rUpI gMgw, inSkwm krm krn rUp jmnw,<br />

igAwn 1 rUp sursqI- byxI sMgmu1 , qh iprwgu; mnu mjnu kry, iqQweI]) hir kw<br />

igRhu. hir Awip svwirE; hir rMg rMg mhl byAMq; lwl lwl hir lwl]) ivcolgI 3<br />

kI - eI- hir AwpnI ik®pw krI, Awip igRih AwieE; hm hir kI gur kIeI hY<br />

bsITI 3 ; hm hir dyKy, BeI inhwl. inhwl inhwl inhwl] hir Awvqy kI Kbir.<br />

guir pweI, min qin Awndo Awnµd Bey; hir Awvqy suny. myry lwl hir lwl]) msq 4<br />

hwlq 5 - jnu nwnku. hir hir imly; Bey glqwn 4 hwl 5 . inhwl inhwl]) AMqir kptu<br />

cukwvhu, myry gurisKhu; inhkpt kmwvhu, hir kI hir Gwl; inhwl inhwl inhwl]<br />

jn nwnk kau. miq hir pRiB dInI; hir dyiK inkit hdUir; inhwl inhwl inhwl<br />

inhwl]) Awl jwl ibkwr qij siB; hir gunw iniq gwau]) f`fU jl ’c in`q 8<br />

vsdw hY[ gursyvkx rUpI BOrI 8 gursyvk BOrw 9 au~proN 20 Bwv bwhroN cux 10 lYNdy hn<br />

guxW nMU[ bsu jl poly- bsu jl inq 8 . n vsq AlI 8 Al 9 ; myr 20 c cwgun 10 ry])<br />

kvIAW 11 [ inauNdIAW 21 hn[ irdy dw qwqprX 12 ku - mudnI inv - sis dovyN poly- cMd<br />

kumudnI 11 . dUrhu invsis 21 ; AnBau 12 kwrin ry]) AMimRq du`D sihd nwl kOVquMmy dI<br />

byl isMjI jwvy, aus nwL l`igAw quMmw, cwqur ho ky kuV`qx nhIN C`fdw[ kOVquMmy dI<br />

inAweIN jIv, cwqur ho ky AOguxw ivkwrW dI kuV`qx nhIN C`fdw[ nwmu AMimRq 13 [<br />

BgqI 14 [ inSkwm 15 krm du`D[ pRym Sihd 16 , mDu polw- AMimRq 13 KMfu 14 , dUiD 15 mDu 16<br />

sMcis; qUb. n cwqur ry]) qyrw AMqu n; pwrwvwrw])<br />

iesqRI 1 -qh mwq n bMDu; n mIq. n jwieAw 1 ]) AgY ikAw jwxw, nwih mY; BUly<br />

qU smJwie]) pMCI 2 - nwir n purKu. n pMKxU2 ; swcau cquru srUpu]) dur - m`iqgurmiq;<br />

ivchu durmiq KovY]) duKI 1 [ m`wiqAw- mwiqAw. hir rs mih rwqy; iqsu.<br />

bhuiV n kbhU, AauKIvnw 1 ]) kcI miq. PIkw muiK bolY; durmiq. nwmu n pweI hy])<br />

Gir vru, shju n jwxY Cohir; ibnu ipr, nId n pweI hy])<br />

riK riK pYr; Dry pau Drxw]) min muiK swcu, Brm Bau BMjnu; gurmuiK swcu<br />

sKweI hy]) dydy. qoit n AwvY; swcy]) hir sw mIqu nwhI; mY koeI]) k`Ukr vWg kOVy<br />

kRoD hMkwr ivkwr dy bcn BauNk 1 2 ky, jm purI jUnW ’c BauN 3 BauN 4 ky, BYBIq 5 ho<br />

ky, bwr 2 mrdw 2 hY- Bauik 1 mrih 2 ; Bau 3 Bau 4 Bauhwrw 5 ]) ibnu gur; swkqu. khhu<br />

ko qirAw]) ibnu gur. mukiq n; AwvY jwvY]) j`iKA, dYNq[ A - gnqu- ismrih jiK´,<br />

dYq siB ismrih; Agnqu. n jweI jsu gnw]) hir. qoit BMfwr nwhI; rqnwgr])<br />

www.Gursevak.com<br />

76<br />

q`qkrw


hMkwrI durjoDn Awid dRopqI jI dI l`jw inivrq kr rhy sn, ngn hoxo bcwA<br />

ky, l`jw (invwir) inivrq krky auDwrn vwly hoN jI, l`jw- dRopqI ljw invwir;<br />

auDwrx]) kih skdw 1 - nvqn nwm. jpY idnu rwqI; ieku guxu nwhI pRB kih sMgw 1 ])<br />

(ikq) iksy sbd sprs rUp rs gMD doS ivkwr ’c iB`jy 1 nhIN, sdw inrlyp hoN[<br />

iB`gw- BgqI qoiKq. dIn ik®pwlw guxy; n ikq hI hY iBgw 1 ]) ikrqm nwm. kQy qyry;<br />

ijhbw]) SYqwn 1 [ mu`lW- so mulw, mlaUn 1 invwrY; so drvys.u ijsu isPiq Drw]<br />

s`By, vylw polw- sBy vKq. sBy kir vylw]) maulw polw- Kwlku Xwid; idlY<br />

mih maulw]) kwm kRoD loB moh hMkwr, sbd sprs rUp rs gMD ien@W dsW 1 iviSiAW<br />

nMU mLxw 2 kry[ inXm 3 [ sRySt 24 - qsbI Xwid krhu, ds 1 mrdnu 2 ; suMniq sIlu,<br />

bMDwin 3 brw 24 ]) kul qy Gr 4 sbMDI 5 qmwm 6 [ iKl - Kwnw K`wnw- iKlKwnw 4 ibrwdr 5 ;<br />

hmU 6 jMjwlw]) pMjvY. pMjy iekqu mukwmY; eyih pMij vKq qyry, Apr prw]) d&w 7 -<br />

sglI jwin; krhu maudIPw 7 ]) Aml polw[ kU`jw- bd Aml Coif; krhu hiQ kUjw])<br />

kwzI 8 &l 9 Kwxw 10 r`Kxw 11 cMgw 12 [ b`uiJ- Kudwie eyku buiJ, dyvhu bWgW; burgU 8 . br 9<br />

Kur 10 dwr 11 Krw 12 ]) Cko 13 Bojn 14 [ h`ku- hku hlwlu; bKorhu<br />

13 Kwxw 14 ]) dozk 15<br />

Tihrweygw 16 - pIru pCwxY. iBsqI soeI; AjrweIlu, n doj 15 Trw 16 ]) mn ieMdRIAW nMU<br />

rok 17 ky, v`s 17 krky, rMg qmwsy mwx 24 - rMg qmwsy; mwix 24 hkInw 17 ] rwmjI 4 dy<br />

crn kmlW ’c, Apiv`qR 1 mn nMU piv`qR2 krky, nyk Awcrx aupdyS Drm ivvsQw<br />

vwlI Dwrimk pusqk hdIsw 5 bnwauxw kr 3 - nwpwk 1 . pwku 2 kir 3 , hdUir 4 hdIsw 5 ;<br />

swbq sUriq dsqwr isrw]) Pu`l 18 rySm 19 piv`qR 20 imRgwn 21 hrn dw cMm 21 - dunIAw<br />

rMg. n AwvY nyVY; ijau kusm 18 pwtu 19 , iGau pwku 20 hrw 21 ] jw kau imhr; imhr<br />

imhrvwnw]) AOguxW dy bMDn 1 qoN Cu`t 2 ky qrnw 3 kr[ h`ku b`uiJ- hku hukmu. scu<br />

KudwieAw buiJ; nwnk. bMid 1 Klws 2 qrw 3 ]) bwl kw, kwl kw, nwl kw, Anwl kw<br />

v`Kry, bwkI k`ky iek`Ty swry soihly ’c) mwieAw 2 -pRB kI srix ghq, suKu pweIAY;<br />

ikCu Bau. n ivAwpY. bwl 2 kw]) vwSnw 1 vwSnw 2 qoN rihq- bwsn 1 myit,<br />

inbwsn 2 hoeIAY; klml sgly jwlkw]) sMgR - hih- mnmuK. vwpwrY swr. n jwxnI;<br />

ibKu ivhwJih. ibKu sMgRhih; ibK isau Drih ipAwru])<br />

siqgurU jI (so) vwihgurU srUp (hM) hn[ (sw) vwihgurU jI, siqgurU jI srUp<br />

(hM) hn, ies leI vwihgurU siqgurU vwihgurU siqgurU jI jpu jpxw kro- nwnk. so hM<br />

hM sw, jpu jwphu; iqRBvx iqsY smwih]) Awpy kir kir vyKdw; Awpy sBu scw])<br />

k`cw, s`cw[ rcw polw, j`cw, n`cw[ su`Du]<br />

f`Kxy- mwrU vwr mhlw 5 fKxy mÚ 5 ArMB:- hukm kho 1 jI[ dwsn 2 dws dy[<br />

idAW 3 isr 4 - qU cau 1 . sjx mYifAw 2 ; fyeI 3 . issu 4 auqwir]) p`sI- nYx mihMjy<br />

qrsdy; kid. psI dIdwru]) pRym 5 dwsn dws 6 dw[ dUjw, hor 7 – nIhu 5 mihMjw 6 , qaU<br />

www.Gursevak.com<br />

77<br />

q`qkrw


nwil; ibAw 7 nyh, kUVwvy fyKu]) drsn dyKy 8 swry 9 [ k`wjlu p`sy- kwjlu hwr, qmol<br />

rsu; ibnu psy8 , hiB 9 rs Cwru] qU scw swihbu scu; scu sBu DwirAw]) vy~kIN, kl<br />

polw- vykI jMq aupwie; AMqir kl DwirAw]) h`Bo- kMqw. qU sau syjVI; mYfw hBo duKu<br />

aulwih]) A`piV au - Drx- quDu. ApiV koie n skY; qU AibnwsI jg auDrx]<br />

ie`k 1 pqI jI 2 ibnw 3 [ mYNfI- ihksu 1 kMqY 2 bwhrI 3 ; mYfI vwq. n puCY koie])<br />

m`il- hBy tol suhwvxy; shu bYTw, AM|xu mil]) ieqI polw[ pihrW- ieqI. mMiJ n<br />

smwveI; jy gil pihrw hwru]) dyKxw 2 krdw hY[ ihrdy 5 iv`c 3 [ p`sI, hT polw,<br />

mihMjY- jw mU psI 2 , hT 5 mY 3 ; iprI mihjY nwil]) lwh 4 id`qy- h`By fu`K- hBy fuK<br />

aulwihAmu 4 ; nwnk. ndir inhwil]) iesiQ`q ho ky 5 knsoAW suxdw hW 6 siqsMgq 7 [<br />

lµmy 50 pY ky Bwv fMfauq krky, sB qoN v`fy 50 vwihgurU jI[ KV@w- nwnk. bYTw 5 BKy 6<br />

vwau; lµmy50 syvih. dru 7 KVw]) mqlb 8 mu`KVw 9 - mihMjw sweIN, muhuK - Vw zor dI<br />

bolo- iprIey. qU jwxu mihjw swau 8 ; joeI sweI, muhuKVw 9 ]) boilAw 10 [ bkvwd 11<br />

iesqRI 12 q`kyN 13 - ikAw gwlwieE 10 BUC 11 ; pr vyil 12 n johy 13 , kMq qU] suGVu sujwxu<br />

srUpu qU; sB mih vrqMqw]) , vYrwg rUpI fMfI 14 fMfI 14 c`lx 15 vwly[ Q`ly<br />

16 qkVw 17<br />

b`uDI 18 rUpI DrqI 18 ’c AOguxW ivkwrW dw Kwqw. Fwh 19 , kwmwidkW qoN bc ky rhIN[<br />

qil polw[ gwV@w- kurIey kurIey 14 vYidAw 15 ; qil 16 gwVw 17 mh 18 ryru 19 ]) nwS 4 hox<br />

vwly, k`cy3 AOgux ivkwr s`cy<br />

1 jwxdw 2 hYN, ien@W nMU PVn leI qU A`gy 5 A`gy 6 jWdw 7<br />

hYN[ 20 - scu 1 jwxY 2 , kcu 3 vYidE 4 ; qU AwGU 5 AwGy 6 , slvy 7 ]) ijvyN AgnI 1 ivc 21<br />

m`Kx 22 Fl jWdw hY[ dUjw 2 pwxI dy Fl 23 jwx krky, cpu`qI 24 p`qy, nws 25 ho jWdy<br />

hn, ieauN AOgux pwp krn vwly nws 25 ho jWdy hn[ Fil polw, p`bix- nwnk.<br />

AwqsVI 1 mMiJ 21 nYxU 22 ; ibAw 2 Fil 23 pbix 24 ijau, juMimE 25 ]) hy Boly<br />

26 svyry 27<br />

suMdr 28 Bjn 29 krn nUM Awls 30 krdw hYN syvyNdy- Bory 26 Bory 27 rUhVy 28 29<br />

; syvydy<br />

Awlku 30 ]) mu`diq, k`fU- mudiq peI icrwxIAw; iPir. kfU AwvY ruiq] 3]<br />

smweI 1 - qU purKu AnµdI Anµq; sB joiq smwhrw 1 ] syvk siB krdy syv dir;<br />

nwnku jnu, qyrw]) gh - fV - Vw- ghfVVw, iqRix CwieAw; gwPl jilEhu Bwih])<br />

Bu`srIAW pkweIAW pweIAW- nwnk. BusrIAw pkweIAw; pweIAw QwlY mwih]) hwTWhwTw<br />

dovY kIqIE; isv skiq vrqweIAw]) muhf - Vw polw- Awgwhw kU qRwiG; ipCw,<br />

Pyir n muhfVw]) h`B- sjxu mYfw cweIAw; hB khI dw imqu]) muh - CMdw- jw qU, myrY<br />

vil hY; qw ikAw muhCMdw]) ik - jyhw- fyKx kU. musqwku; muKu ikjyhw qau DxI]<br />

pIVw 1 [ vy~dny- duKIAw. drd Gxy; vydn 1 jwxy. qU DxI]) l`K- jwxw lK Bvy;<br />

iprI ifKMdo. qw jIvsw]) b`uiJAw kuMfIN- ijin jin gurmuiK buiJAw; su chu kuMfI<br />

jwpY]) n@wpY- jnm jnm kI mlu auqrY; gur DUVI nwpY]) iviSAW dI sl@wB vwlI<br />

www.Gursevak.com<br />

78<br />

q`qkrw


ig`lI ig`lI guV dI roVI 3 mwieAw[ lwlcI rUpI m`KI 4 [ bwr 2 jnmW ’c BauNdI 4 2,<br />

BauN BauN ky5 , sMswr ’c AwauNdI 6 hY[ ig`lI- iglI 2 iglI 2 , rofVI 3 ; BaudI 4 . Biv<br />

Biv 5 Awie 6 ] hau inrguxu FwFI bKisEnu; pRiB puriK vydwvY] jw Cuty qw Kwku; qU<br />

suM\I. kMqu n jwxhI] durjn syqI nyhu; qU kY guix. hir rMgu mwxhI]) gMdy, BYVy7 [<br />

ijqny 9 [ ijqI polw- nwnk. ivxu nwvY AwlUidAw 7 ; ijqI 9 horu iKAwlu]) nivrq 8 [<br />

T`gIN- ijnI TgI. jgu TigAw; sy quDu mwir invwVw 8 ]) ij`qw- guir. Baujlu pwir<br />

lµGwieAw; ijqw pwvwVw]) ieMdRIAW v`is- siB ieMdRIAw. vis kir idqIE; sqvMqw<br />

swVw]<br />

ijqu iqqY poly- ijqu lweIAin. iqqY lgdIAw; nh iKMjoqwVw]) guru nwnku<br />

quTw. Bwierhu; hir vsdw nyVw]) h`By- jw mUM, Awvih iciq qU; qw hBy, suK lhwau]<br />

kpV Bog ivkwr; ey. hBy hI Cwr] luoVydw, hoVy AONkV ivckwrlI Avwj bolo- Kwku<br />

luoVydw, qMin Ky; jo rqy dIdwr]) q`kih ih`ku- ikAw qkih, ibAw pws; kir hIAVy,<br />

ihku ADwru]) q`gY- Drmu DIrw. kil AMdry; iehu pwpI. mUil n qgY]) B`gY- cwry jug<br />

mY soiDAw; ivxu sMgiq, AhMkwru. n BgY]) AB`gY- ijin jin. gurmuiK syivAw; iqsu<br />

Gir dIbwxu ABgY]) pwiqSwhW 2 dy pwiqSwh 1 - loVIdo hB jwie; so mIrw 1 , mIrMn 2<br />

isir]) mwxk 2 rUp pRmySr[ mwqw ipqw rUp siqgurW 3 [ inrlyp 4 [ dwn idqw 5 –<br />

mwixkU 2 , moih mwau 3 ; ifMnw 5 DxI, Apwih 4 ] mU. QIAwaU syj; nYxw. iprI ivCwvxw])<br />

ih`k- jy fyKY. ihk vwr; qw suK kImw hU. bwhry]) v`t 5 K`t 5 ley[ l`K iv - Vqy,<br />

buolweIAw hoVy AONkV ivckwrlI Avwz bolo- mY lK ivVqy 5 swihbw; jy ibMd<br />

buolweIAw]) kufW BwlIAW sweIAW- mY. cwry kuMfw BwlIAw; quDu jyvfu n sweIAw]) mYN 6<br />

ho 7 jwvW– mU 6 . QIAwaU 7 qKqu; iprI mihMjy pwiqswh]) pws 8 iKV 9 rhy- pwv imlwvy<br />

koil 8 ; kvl ijvY. ibgswvdo 9 ]) dwsn dws 3 nMU, pqI 1 rwm jI dy drsnW dI 2 B`uK<br />

hY, ies nMU lwhux 4 leI 5 , js khW 6 - iprIAw 1 sMdVI 2 BuK; mU 3 lwvx 4 QI 5 ,<br />

ivQrw 6 ]) gMny nMU dubwrw 4 pIVIey qd BI rs dyxo nhIN htdw, ieauN dwsn dws gMny<br />

vwlw gux Dwry[ BwvyN q`qI qvI ’qy KV@ ky kSt shwry Pyr BI js khy[ ie`K, hu`tYjwxu<br />

imTweI ieK; byeI 4 pIVy nw hutY]) pRym 13 hrIcMd dI n`grI 15 vWg, JUTy jwnxw 14<br />

kr[ T`gW[ gM - DRbw[ n`grI- Tgw nIhum 13 qRoiV; jwxu14 gMDRbw 15 ngrI]) klpxw<br />

rihq bRhm 1 [ Akl A - lK poly- Akl 1 klw. nh pweIAY; pRBu AlK AlyKM]<br />

kwlK 1 - iqlku kFih. iesnwnu kir; AMqir kwlyKM 1 ]) ByKIN[ is`KM- ByKI. pRBU<br />

n lBeI; ivxu scI isKM]) ieksu hir jIau bwhrI; sB iPrY inkwmI]) hukm ’c 2 -<br />

ibcrdy iPrih sMswr mih; hir jI hukwmI 2 ]) h`B pCw - xMdo- muKhu Alwey hB mrxu;<br />

pCwxMdo koie]) KotI miq 3 k`Fx 4 vwly hn 5 [ sRySt miq pRgt krn vwly hn– mqVI 3<br />

kWFku 4 Awh 5 ; pwv DovMdo pIvsw]) dwsn dws 5 [ dyKx 6 nUM 7 [ p`sx- mU 5 qin. pRymu<br />

www.Gursevak.com<br />

79<br />

q`qkrw


AQwh; psx 6 kU 7 , scw DxI]) rcw pcw poly, n`cw k`cw) Kcw polw- AMdrhu QoQw<br />

kUiVAwru; kUVI sB Kcw]) krm[ lyKw 1 joKw[ krm - cw polw- mwirAw scY pwiqswih;<br />

vyiK Duir krmcw 1 ]<br />

gurbwxI ArQW ’c lIx surq rUp, dUjIAW 1 A`KW jo siqgurU swihb jI b^Sdy<br />

hn[ A`KVIAW[ mw ibMdI nhIN lwauxI - nwnk. sy AKVIAw ibAMin 1 ; ijnI ifsMdo.<br />

mw iprI] Ein vYrI imqR, sm kIiqAw; sB nwil suBweI]) pUrn, iqRpq 2 [ Alu<br />

polw- hoAw EhI Alu 2 , jg mih; gur igAwnu jpweI]) inhwlsW- sjx muKu AnUpu;<br />

ATy phr inhwlsw]) su`qVI- suqVI, so shu ifTu; qY supny. hau KMnIAY]) priK<br />

polw- sjx scu priK; muiK Alwvxu QoQrw]) liK polw- mMn mJwhU liK; quDhu dUir<br />

n, su iprI]) ro~jw bWg bu`Jy- rojw bwg invwj kqyb; ivxu buJy sB jwsI] nwpwk.<br />

pwku kir hdUir hdIsw; swbq sUriq dsqwr isrw] inhclu, scu Kudwie eyku; Kudwie<br />

bMdw, AibnwsI] if`TI, h`B- ifTI hB FMFoil; ihksu bwJu. n koie] Awsku, Awsw<br />

bwhrw; mU min, vfI Aws] Aws inrwsw, ihku qU; hau bil bil, bil geIAws])<br />

pRymI 3 DIrj 4 - bwJu ipAwry Awpxy; ibrhI 3 , nw DIroid 4 ]) kiv - q kv - qy poly- poQI<br />

pMifq gIq kivq; kvqy BI jwsI] muin jogI idgMbrw; jmY sxu. jwsI]) Bu`Ky, l`K<br />

B`uiKAw- sY nµgy. nh nµg; BuKy lK. n BuiKAw]) koiV V hlMq nhIN lwauxw[ f`uKy<br />

f`uK- fuKy koiV n fuK; nwnk. iprI ipKMdo suB idsit]) ihks kUM qU, Awih; pCwxU<br />

BI, ihku kir]) pwsoN 1 mMgxw[ <strong>Sri</strong>mMdw 2 hoxw[ l`jIvdo- nwnk. AwsVI inbwih;<br />

mwnuK prQweI 1 ljIvdo 2 ] inhclu kIrqnu gux goibMd; gurmuiK gwvwDw]) swDw polw<br />

ibMdI ibnw- inhcl sMgiq swD jn; bcn inhclu, gur swDw] jo fubMdo Awip; so<br />

qrwey ikn@ Ky] qwrydVo, BI qwir; nwnk. ipr isau riqAw] ijQY koie kQMin; nwau<br />

suxMdo, mw iprI]) iqs 3 jg@w[ q`iQ- mUM. julwaUN qiQ 3 ; nwnk. iprI psMdo, hirE<br />

QIEis]) muinAwd rihq 4 [ in - muxI - AwdI- nwnk. nwm ivhUxIAw; inmuxIAwdI 4<br />

dyh]) m`Qw- nYnI dyKau gur drsno; gur crxI mQw] pYrIN p`Kw h`Qw- pYrI. mwrig<br />

gur cldw; pKw PyrI hQw]) smr`Qw l`Qw Ag`Qw, kQw polw, l`Qw) r`jdIAW 5 nhIN<br />

A`KW[ l`gVIAW[ iqpIAw polw- lgVIAw iprIAMin; pyKMdIAw. nw iqpIAw 5 ])<br />

fMfIAW 6 [ kQVIAW polw[ iqpIAw polw- kQVIAw sMqwh; qy suKwaU pMDIAw 6 ])<br />

l`DVIAW- nwnk. lDVIAw iqMnwh; ijnw Bwgu mQwhVY]) jlW QlW bnW kMdrW- fUMgir<br />

jlw Qlw; BUim bnw Pl kMdrw]) su`Br, q`qIAW- suBr kpV Bog; nwnk. iprI<br />

ivhUxI qqIAw]) gL 1 nwl 2 lwauNdy 3 hn[ gL polw- Aaugxu. ko n icqwrdw; gl 1<br />

syqI 2 lwiek 3 ]) sWJI- swJI gur nwil bhwilAw; srb suK pwiek]) ibjulIAW GtW<br />

kwlIAW poly- nwnk. ibjulIAw cmkMin; Gurin@ Gtw Aiq kwlIAw]) irdy 1 kmweI 2<br />

krky- ihAwie 1 kmwie 2 iDAwieAw; pwieAw swD srxw]) cV@wey- boihQu. nwnk dyau<br />

www.Gursevak.com<br />

80<br />

q`qkrw


guru, ijsu hir cVwey; iqsu Baujlu qrxw]) pihlw ibMdI nhIN lwauxI- pihlw. mrxu<br />

kbUil; jIvx kI Cif Aws] hohu sBnw kI ryxukw; qau. Awau hmwrY pwis]) muAw.<br />

jIvMdw pyKu; jIvMdy, mir jwin]) mu - h`biq- ijn@w muhbiq. iek isau; qy mwxs<br />

prDwn]) pRmySr 3 [ maulY polw- soeI kMmu kmwvxw; kIAw Duir maulY 3 ])<br />

cMd sq. ByidAw, nwd sq pUirAw; sUr sq, KoVsw, dqu kIAw]) c`ly is`Kwmwrig<br />

pMiQ. cly gur; siqgur sMig isKw]) isimRiq swsqR, sBnI shI kIqw; suik<br />

pRihlwid, sRI rwim kir; gur goivdu iDAwieAw]) imil sqsMgiq, kIjY hir gosit;<br />

swDU isau gosit; hir pRym rswiexu, rwm nwmu rswiexu; hir rwm nwm, rwm rmhu<br />

ry]) nYnI idRsit nhI, qnu hInw; jir jIiqAw. isir kwlo]) ijhvw rMig nhI hir<br />

rwqI; jb bolY qb PIky]) eyksu kI. isir kwr eyk; ijin, bRhmw ibsnu rudRü<br />

aupwieAw]) pyt 1 ndI 2 brwbr 3 swVy 4 - audru 1 nY 2 swxu 3 . n BrIAY kbhU; iqRsnw<br />

Agin pcwey 4 ]) sweIN- sqsMgiq. sweI hir qyrI; ijqu hir kIriq hir sunxy])<br />

swkq; hir hir. cIiq n AwieAw]) dydy; qoit nhI. BMfwr]) aUxw nwhI ikCu; jn<br />

qw kY]) qIrQW dw iknwrw 2 Cy SwsqR 3 [ qth Kth punI poly- nwnk. syv Apwr dyv,<br />

qth 2 Kth 3 , brq pUjw; gvn Bvn, jwqR krn, sgl Pl punI]) nwnk. mUrKu<br />

kbih n cyqY; ikAw sUJY. rYix AMDyrIAw]) nwnk. mUrKu Ajhu n cyqY; ikv. dUjY suKu<br />

pwvey] nwnk. duKIAw jug cwry; ibnu nwm hir ky min vsy]) A`DI dmVI 6 - sB mohI<br />

dyiK drsnu, gur sMq; iknY. AwFu6 n dwmu lieAw]) imil sqsMgiq, kIjY hir<br />

gosit; swDU isau gosit; hir pRym rswiexu, rwm nwmu rswiexu; hir rwm nwm, rwm<br />

rmhu ry]) kwhy n; bwlmIkih dyK]) nYnI idRsit nhI, qnu hInw; jir jIiqAw. isir<br />

kwlo]) ijhvw. rMig nhI hir rwqI; jb bolY qb PIky]) hor 1 swkq dw Gr 3 - An 1<br />

ko, dru Gru 3 kbhU n jwnis; eyko dru sicAwrw]) pyt 1 ndI 2 brwbr 3 swVy 4 - audru 1<br />

nY 2 swxu 3 . n BrIAY kbhU; iqRsnw Agin pcwey 4 ]) pRhlwdu. duibDw n pVY, hir nwmu<br />

n CofY; frY n. iksY dw frwieAw]) mhInw 4 roiz`AW 5 dw[ rmd`wnw- vrq n rhau; n<br />

mh 4 rmdwnw 5 ]) h`j k`wbY pUjw polw- hj kwbY jwau n qIrQ pUjw]) swkq; hir hir.<br />

cIiq n AwieAw]) dwxy 1 KlvwVy 2 - ibnu kx 1 . Klhwnu 2 ; jYsy. gwh n pwieAw]) bwJu<br />

gurU; hY Brim BulwinAw]) r`qI- rog bMD; rhnu rqI n pwvY]) siqgur myry kI;<br />

vifAweI]) dydy; qoit nhI. BMfwr]) aUxw nwhI ikCu; jn qw kY]) pMjW ivkwrW dw<br />

Zulwm 2 [ m`jmI- pMc mjmI 2 ; jo pMc n rwKY]) lIipAY Qwie; n suic hir mwnY])<br />

bguly ijau; rihAw pMK pswir]) Aink rMg. bhu qrMg; srb ko DnI]) suAwd-<br />

Aink nwd Aink bwj; inmK inmK Aink sÍwd; Aink doK, Aink rog imtih; js<br />

sunI]) ipqw; pRhlwdu pVx pTwieAw]) ipqw; pRhlwd isau gurj auTweI]) koit<br />

www.Gursevak.com<br />

81<br />

q`qkrw


guxw qyry; gxy n jwih]) pUir rihAw Gt; AMqrjwmI]) bRhmMf 1 [ bRhmMfW dy 2 rwjy 3 -<br />

mYly bRhmMfwie 1 kY 2 ; eIs 3 ]) pwp dI Gbrwht 10 pIlw 11 cyhrw 12 rMgq 13 [ bwnI<br />

polw- idl Klhlu 10 jw kY; jrd 11 , rU 12 bwnI 13 ]) qb lgu; nwhI crn invws])<br />

ivSyS 1 krky il`px 15 vwly - KweI kotu; n pr 1 lp 15 gwrw]) jl Ql rwKn hY;<br />

rGunwQ]) aUhW; sUrj nwhI cMd]) Anµq rUp qyry; nwrwiexw]) ies 4 QW ’qy- nw qru;<br />

grdin mwrau TWie 4 ])<br />

inAwxw 1 bMn@ 2 ky[ sYnqo 1 sYnqI 2 [ pwiqSwh 2 kwzI 2 [ duKI 1 hoey- nwmw pRxvY;<br />

syl 1 msyl 2 ] siq siq siq; siq siq gurdyv] JUTu JUTu JUTu JUTu; Awn sB syv]<br />

irdY rwmu; kI n jpis ABwg]) j`gjIvn- jgjIvn; jugiq n imlY kwie])<br />

qyrw AMqu. n pwieAw; khw pwie]) dyviqAW dy aupwSk, ieh klpdy hn, bRhmw<br />

ivSnMU isv jI dy vIh 2 vry@ hn[ muV 2 ien@W dw c`kR AwauNdw rihMdw hY[ hy krqwr<br />

jI! qyry hI s`T sMbq 5 , swry qIrQ hn[ s`iT- qyry siT sMbq 5 ; siB qIrQw]) mnu<br />

inrmlu nhI; dsvY duAwr]) ilv lwgI nwim; qij dUjw Bwau]) ibnu gur; sMq. n sMgu<br />

dyie]) kir ikrpw; guir. rogu gvwieAw]) mnmuK muey; nwhI hir mn mwih]<br />

s`cy nwmu jI nMU aucwro 1 jnm svwr 4 ky ieho hI s`cw sIgwr 3 kro- nwmu Bxhu 1<br />

scu; doqu 3 svwir 4 ]) pqI pRmySr jI 2 - qU ABulu; n BUlO kdy nwih 2 ]) nwnk; haumY<br />

sbid jlwieAw]) nON KMf 2 s`q dIp 3 cONdW lok 4 iqMn gux 5 cwr jug 6 hvylI 7 cwr<br />

KwxIAW rwhIN (vw) suMdr 8 iesiQ`q 9 kIqI[ mh - liq– nau 2 sq 3 caudh 4 qIin 5<br />

cwir 6 ; kir mhliq 7 , cwir 8 bhwlI 9 ]) isMmi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol<br />

ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau- qIrQ isMimRiq puMn dwn; ikCu lwhw<br />

imlY idhwVI] imilE sudwmw. BwvnI Dwir; sBu ikCu AwgY. dwldu BMij smwieAw])<br />

ijhvw swdu n. PIkI rs ibnu; ibnu pRB. kwlu sMqwpY]) CupdI 1 - AMqir rqn pdwrQ.<br />

ihq kO; durY 1 n. lwl ipAwrI]) hoN 1 - kwhy pUq; Jgrq hau 1 sMig bwp]) j`gdIsro<br />

j`gjIvno- jip mn. jgMnwQ jgdIsro jgjIvno; mnmohn isau pRIiq lwgI; mY hir<br />

hir hir tyk, sB idnsu sB rwiq] hir kI aupmw Aink, Aink Aink gun gwvq;<br />

suk nwrd bRhmwidk, qv gun suAwmI, ginn n jwiq] qU hir byAMqu, qU hir byAMqu.<br />

qU hir suAwmI; qU Awpy hI jwnih, AwpnI BWiq] hir kY inkit inkit, hir inkt<br />

hI bsqy; qy hir ky jn swDU, hir Bgwq]) m`Qy 2 dy[ m`Qorw-ijqu igRih gun gwvqy,<br />

hir ky gun gwvqy, rwm gun gwvqy; iqqu igRih vwjy pMc sbd, vfBwg mQorw 2 ] iqn@<br />

jn ky siB pwp gey, siB doK gey, siB rog gey; kwmu k®oDu loBu mohu AiBmwnu gey;<br />

iqn@ jn ky, hir mwir kFy pMc corw]) j`gdIsu- hir rwm bolhu hir swDU, hir ky<br />

jn swDU; jgdIsu jphu, min bcin krim, hir hir AwrwDU; hir ky jn swDU])<br />

ivSyS krky BOxw 4 [ pr - Bvn- hir drsn kau. hir drsn kau; koit koit qyqIs,<br />

www.Gursevak.com<br />

82<br />

q`qkrw


isD jqI jogI; qt qIrQ prBvn 4 krq; rhq inrwhwrI]) jip mn goivMdu, hir<br />

goivMdu guxI inDwnu; sB isRsit kw pRBo, myry mn hir boil; hir purKu AibnwsI]<br />

kmLw 5 [ ciV@E- ijau kinko koTwrI ciVE; kbro5 hoq iPro]) ksqUrI 6 juAwhW 7 [<br />

ij - vhw- kwQUrI 6 ko gwhku AwieE; lwidE kwlr, ibrK ijvhw 7 ])<br />

Bj - hw polw- sgl prwD. eyku guxu nwhI; Twkuru Cofh. dwis Bjhw]) cu`p 8<br />

iv`c 9 sMnH 10 - sWin@ - hw- AweI msit 8 , jVvq kI inAweI; ijau qskru, dir 9<br />

sWin@hw 10 ] inis bwsur. ipRA ipRA muiK tyrau; nˆØId plk nhI. jwigE]<br />

dyS 1 - pUCau pUCau, dIn BWiq kir; koaU khY, ipRA dysWigE 1 ]) Ardws 2 -<br />

crx bMdnw, Amol dwsro; dyNau swDsMgiq, ArdwigE 2 ]) swDw polw- mweI siq<br />

siq, siq hir; siq siq, siq swDw]) rok 1 - jYsy pvnu. bMD kir 1 rwiKE; bUJ n.<br />

Awvq jwvq]) hornW nMU auDwrdy1 hn[ au - Drn- gur pRswid nwnk sMqoKy; nwmu pRBU<br />

jip jip auDrn 1 ]) crn sMqn ky. mwQy myry aUpir; nYnhu DUir bWCweˆØI])<br />

slwhkwr 5 [ mqw polw[ pc`wsw- ABUlu. n BUlY, iliKE. n clwvY; mqw n krY<br />

pcwsw 5 ]) khW- ibnu hir; hY ko khw. bqwvhu]) scu. purwxw nw QIAY; nwmu.<br />

n mYlw hoie]) duMd JgVw 1 mcwaux vwlw[ pONty, JWjrW 2 AnykW 3 hwv 4 Bwv[ Jū<br />

nµqkwr[ Ain`g- aupjqw ibkwr duMdr 1 , nauprI 2 Junµqkwr suMdr; Aing 3 Bwau 4<br />

krq iPrq, ibnu gopwl Dohy]) D`ky 4 pwxI dy- qIin Bauny lptwie rhI; kwc<br />

krim n jwq shI; aunmq AMD. DMD ricq; jYsy mhw swgr hohy 4 ]) imiq nwhI; jw<br />

kw ibsQwru]) jUiT n. rwgˆØI; jUiT n. vydˆØI] jUiT n; cMd sUrj kI BydI]) jIv nMU<br />

Asmr`Q, krqwr jI nMU krx kwrx srb klw smr`Q &urmw rhy hn:- jdoN 1 ies<br />

dw vjUd ikC BI nhIN sI 2 [ c`wkrI- jW 1 n isAw 2 , ikAw cwkrI; jW jMmy ikAw<br />

kwr]) aulWBw 4 - qY. sh pwshu; khxu 4 khwieAw]) (au) ivSyS krky (cry) Kwvy3 ,<br />

nws kry[ au - crY- kwm k®oDu iqRsnw; aucrY3 ]) vwihgurU jI dy gIq dw rsu 1 - ieknw<br />

nwd n, byd n gIA rsu 1 ; rs ks n jwxMiq]) sRyst 2 - ieknw. suiD n buiD, n<br />

Akil sr 2 ; AKr kw Byau, n lhMiq]) T - gaulI- moh TgaulI pweIAnu; bhu dUjY<br />

Bwie ivkwr]) nwnk. An idnu nwmu iDAwie qU. AMqir; ijqu. pwvih moK duAwr]<br />

jo Duir imly. n ivCuVih kbhU; ij Awip myly krqwry]) pu`qRü kl`qRü- puqRü klqRü inq<br />

vyKY ivgsY; moih mwieAw]) qrk 1 [ c`-leI-<br />

Amru vyprvwhu hY; iqsu nwil.<br />

isAwxp n cleI; n hujiq 1 krxI jwie]) Awvx jwxu nhI. mnu inhclu; pUry gur<br />

kI Et ghI]<br />

www.Gursevak.com<br />

83<br />

q`qkrw


qmo 1 gux– qIriQ. qyju 1 invwir, n n@wqy; hir kw nwmu. n BwieAw]) ivAwkul,<br />

ivrlwp 3 [ iblK polw- ijin Dn. ipr kw swdu n jwinAw; sw iblK 3 bdn<br />

kumlwnI]) ju`qI 1 - nwnk; px@IAw 1 pihrY soie]) s`Bw- qRY gux sBw Dwqu hY; nw hir<br />

Bgiq. n Bwie] nwnk. nwmu slwih qU hir; hir dir soBw pwie]) inscy krky 1 -<br />

iqsu gur kau; Cwdn Bojn pwt ptMbr; bhu ibiD, siq kir 1 muiK sMchu; iqsu puMn kI.<br />

iPir qoit n AwvY]) iqhweI 1 - iqsu ibnu, GVI nhI jig jIvw; AYsI ipAws.<br />

iqsweI 1 ]) pVI V hyTW hlMq nhIN lwauxw- jb gil Pws pVI; Aiq BwrI]) KMf<br />

pqwl AsMK; mY. gxq n hoeI]) isr muMnxW 1 krdy hn[ h`QIN[ B`du- hQI isr<br />

Kohwien; Bdu krwieAw 1 ] min jUTY vyjwiq; jUTw KwieAw]) d`JY) ibnu sbdY Awcwru;<br />

n ikn hI pwieAw]) nwnk. AMDy isau ikAw khIAY; khY. n kihAw bUJY]) AwKdy 3<br />

hoN 4 [ ibiD polw- qoAw AwKY 3 hau 4 bhu ibiD hCw; qoAY bhuqu ibkwrw]) suK 5 du`K 6 [<br />

ivsu polw- nwnk. mwieAw krm ibrKu; Pl AMimRq 5 , Pl ivsu 6 ])<br />

rwgu mlwr bwxI. Bgq nwmdyv jIau kI; siqgur pRswid]<br />

A - kul polw- syvIly gopwl rwie; Akul inrMjn] Bgiq dwnu dIjY; jwcih<br />

sMq jn] 1] rhwau] dso idSW 1 idg pwl[ knwqW 2 icqRkwrI vwlw Gr 3 purIAW 4<br />

hn[ idg polw jW - cY- jWcY Gir, idg idsY 1 srwiecw 2 ; bYkuMT Bvn icqR swlw 3 ;<br />

spq lok. swmwin pUrIAly 4 ]) jw ky 5 [ dwsI 6 [ qmwS bIn 7 ivcwrw 8 m`Qy 9 dw lyK–<br />

jWcY 5 Gir. liCmI kuAwrI 6 ; cMdu sUrju dIvVy. kauqku 7 kwlu bpuVw 8 ; kotvwlu su krw<br />

isrI 9 ]) su AYsw rwjw; sRI nrhrI]) GuimAwr 10 [ sRIrk k`dW rUpI fOlW nUM bnOx<br />

vwly 11 [ sMpUrn 12 [ ibsÍ A`Dw vwvw polw bolo, pUrw vwvw BrvW bolIdw hY, rwcI - lyjWcY<br />

Gir, kulwlu 10 bRhmw, cqur muKu fWvVw 11 ; ijin ibsÍ 12 sMswru rwcIly]) iSv 13<br />

jI[ msqwny 14 [ AwKdy 15 [ BwKI - ly- jW kY Gir, eIsru 13 bwvlw 14 , jgq gurU qq<br />

swrKw; igAwnu BwKIly 15 ]) cobdwr 16 - pwpu puMnu jWcY fWgIAw 16 duAwrY; icqR gupqu<br />

lyKIAw]) prlON 17 krn vwly[ dws, d&qrI 18 - Drmrwie; prulI 17 pRiqhwru 18 ]) suo<br />

AYsw rwjw; sRI gopwlu] 2] suMdr 19 [ hn 19 [ gM - Drb[ bp`uVy- jWcY Gir gx gMDrb,<br />

irKI bpuVy; FwFIAw gwvMq AwCY 19 ]) btrUpIAw 20 BwrI 21 jgHw 22 rwjy 23 suMdr 24 [<br />

bhu - rUpIAw, An - grUAw- srb swsqR bhurUpIAw 20 , AngrUAw 21 AwKwVw 22 ;<br />

mMflIk 23 . bol bolih kwCy 24 ] caur FUl; jWcY hY pvxu]) dwsI 2 mwieAw 25 - cyrI 2<br />

skiq 25 ; jIiq ly Bvxu]) 21 purIAW dy bRhmMf 26 dw[ tukVw 27 swrI DrqI sUrj cMd<br />

qwry ids irhw pswrw[ cu`lHw 28 [ Bs - mqI- AMf 26 tUk 27 ; jwcY BsmqI 28 ]) suo AYsw<br />

rwjw; iqRBvx pqI] 3] k`C 29 Avqwr[ plMG 30 SySnwg syjw 31 hY[ bwsk nwg syj<br />

bMd 32 hY- jWcY Gir kUrmw 29 pwlu 30 ; shsRPnI 31 , bwsku syjvwlUAw 32 ]) iJaUrIAW 33<br />

iCn - vY, mwlw polw- ATwrh Bwr bnwspqI mwlxI; iCnvY kroVI myG mwlw,<br />

www.Gursevak.com<br />

84<br />

q`qkrw


pwxIhwrIAw 33 ]) muVHkw 34 gMgw 50 [ nK polw- nK pRsyv 34 ; jwcY sursrI 50 ])<br />

GVysnI 35 - spq smuMd; jWcY GVQlI 35 ]) eyqy jIA; jW cY vrqxI] suo AYsw rwjw;<br />

iqRBvx DxI] 4]) BIsm 36 ipqwmw, nyjwBgq 36 [ rcdy 37 [ kOqk 38 [ gM - Drb- jWcY<br />

Gir inkt vrqI, Arjnu DR¨ pRhlwdu AMbrIku nwrdu nyjY<br />

36 ; isD buD gx gMDrb,<br />

bwnvY 37 hylw 38 ]) GrI ibMdI nhIN lwauxI- eyqy jIA; jWcY hih GrI]) srb<br />

ibAwipk; AMqr hrI] pRxvY nwmdyau; qW cI Awix] sgl Bgq; jw cY nIswix] 5]<br />

1])<br />

qumry gun Agm Agocr; eyk jIh. ikAw kQY ibcwrI; rwm rwm. rwm rwm<br />

lwl]) A - kQ kQw poly- qumrI jI AkQ kQw. qU qU qUhI jwnih; hau hir jip. BeI<br />

inhwl inhwl inhwl]) zbwn 1 - hmry hir pRwn sKw, suAwmI hir mIqw; myry min<br />

qin jIh 1 , hir hry hry; rwm nwm, Dnu mwl] jw ko Bwgu, iqin lIE rI suhwgu; hir<br />

hir hry hry, gun gwvY gurmiq; hau bil bly, hau bil bly; jn nwnk. hir jip,<br />

BeI inhwl inhwl inhwl]) ikRpwlU 2 -hir ho; ho ikrpIs 2 ]) j`gdIs- hir ikrpw<br />

kir suAwmI, hm lwie hir syvw; hir jip jpy, hir jip jpy; jpu jwpau jgdIs]<br />

qumry jn rwmu jpih, qy aUqm; iqn kau hau Guim Gumy, Guim Guim jIs])<br />

ijsu. rUp n ryK; vfwm]) m`Qy 1 - bf ho; ho Bwg mQwm 1 ] ijqu igRih mMdir, hir<br />

hoqu jwsu; iqqu Gir Awndo Awnµdu; Bju rwm rwm rwm] rwm nwm gun gwvhu, hir<br />

pRIqm; aupdyis gurU gur siqgurw; suKu hoqu, hir hry hir hry; hry Bju, rwm rwm<br />

rwm]) sB issit Dwr, hir qum ikrpwl; krqw. sBu qU qU qU, rwm rwm rwm])<br />

srxw - gqI- jn nwnko srxwgqI, dyhu gurmqI; Bju rwm rwm rwm]) Kt jt jtw<br />

poly- Kt krm ikirAw kir, bhu bhu ibsQwr; isD swiDk jogIAw, kir jt jtw<br />

jt jwt] kir ByK. n pweIAY, hir bRhm jogu, hir pweIAY, sqsMgqI; aupdyis gurU<br />

gur, sMq jnw, Koil Koil kpwt] qU AprMpru suAwmI, Aiq Agwhu; qU Brpuir rihAw<br />

jl Qly; hir ieku ieko, iek eykY hir Qwt] qU jwxih sB ibiD, bUJih Awpy; jn<br />

nwnk ky pRB, Git Gty Git Gty; Git hir Gwt] ibKu mwieAw sMic, bhu icqY<br />

ibkwr; suKu pweIAY hir Bju, sMq sMq sMgqI; imil siqgurU, guru swDo]) huMdw 5 hYijau<br />

Cuih pwrs, mnUr, Bey kMcn; iqau piqq jn, imil sMgqI suD hovq; gurmqI,<br />

suD hwDo 5 ]) swDo polw-ijau kwst sMig. lohw bhu qrqw; iqau pwpI. sMig qry swD<br />

swD sMgqI; gur siqgurU, gur swDo])<br />

Aws - Rm- cwir brn. cwir AwsRm hY; koeI imlY, gurU gur nwnk; so Awip qrY,<br />

kul sgl qrwDo]) ausqiq krih pRB qyrIAw, imil swDU swD jnw; gur siqgurU<br />

www.Gursevak.com<br />

85<br />

q`qkrw


Bgvwn] ijn kY ihrdY qU suAwmI, qy suK Pl pwvih; qy qry Bv isMDu, qy Bgq hir<br />

jwn] iqn syvw hm lwie hry. hm lwie hry; jn nwnk ky hir; qU qU qU qU qU<br />

Bgvwn]) pRymw-BgqI 1 krnI soBdI 2 hY- Bgiq 1 ; Bgqn hUM, bin AweI 2 qU smrQu.<br />

srin jogu qU; rwKih ApnI kl Dwir]) kUkdy 2 hn[ Cl 3 [ Kpdy 4 mUrK 5 [ mwrdI 6<br />

hY[ mOq 7 – kuhkq 2 kpt 3 Kpt 4 , Kl 5 grjq; mrjq 6 mIcu 7 , Aink brIAw])<br />

msq 8 dÍYq 1 ’c pRIqI 9 krdw hY[ m`q, r`q, kuim`q, ihq polw- AhM mq 8 An 1 rq 9 ,<br />

kuimq ihq; pRIqm pyKq, BRmq lwK grIAw]) mmqw 10 hMkwr 11 msq 12 , kmlw[<br />

Ain`q- Ainq ibauhwr; Acwr, ibiD hInq, mm 10 md 11 mwq 12 , kop jrIAw])<br />

drsnu Byty; ibnu sqsMgw]) B`wgy- pMc Bwgy cor, shjy suKYno; hry gun gwvqI gwvqI<br />

gwvqI; drs ipAwir]) crcw 2 krdy hn, crcw 2 krdy hn[ n`cx 3 gwiex ig`Dy 3<br />

dI DuMm auTwaNdy hn- krq 1 krq 1 ; crc 2 crc 2 crcrI 3 ]) DrqI qy ivcrn 2 vwly<br />

jMgm 2 ho ky DrqI hI DrqI ’qy iPrdy 1 hI iPrdy hn- jog iDAwn. ByK igAwn;<br />

iPrq 1 iPrq, Drq Drq DrcrI 2 ]<br />

mCodRI dw spUq ibAws 1 [ pu`qu dyl@I dIpk- bRhm kml puqu mIn ibAwsw 1 ; qpu<br />

qwpn, pUj krwvYgo]) syvkW dw syvk 2 hW[ s`qy[ j`ugwid- siB iDAwvhu Awid sqy,<br />

jugwid sqy; prqiK sqy, sdw sdw sqy; jnu nwnku. dwsu dsonw 2 ]) AiDk AslI<br />

ivSyS 1 pRymw-BgqI- siB khhu muKhu, nr nrhry; nr nrhry, nr nrhry; hir lwhw,<br />

hir Bgiq ivsyiKAw 1 ]) igAwn iDAwn mwn dwn; mn risk, rsn nwmu jpq; qh<br />

pwp KMflI]) bRhmigAwnI 4 iek rs 5 - jog jugiq, igAwn Bugiq; suriq sbd, qq<br />

byqy 4 ; jpu qpu AKMflI 5 ] A - qu`lw p`ujY- Aqulw qolu. rwm nwmu hY gurmiq; ko pujY n.<br />

qol qulIjY]) nwnk. rwm rm, rmu rm; rm rwmY qy. giq kIjY]) nwnk; kUVu. kUVo<br />

hoie jwie]) purIAW- pwqwl purIAw eyk Bwr; hovih lwK kroiV]) Avru; n dUjw<br />

Twau] nwhI; ibnu hir nwau] ) kWSI ’c AwdmI vycx 3 vwlI mMfI 2 [ ikauN ikauN-<br />

Aaugxu jwxY. q puMn kry ikau; ikau, nyKwis 2 ibkweI 3 ]) lY insvwir Zlq hY- iqsu<br />

ivic saudw, eyku nwmu; gurmuiK lYin. svwir])<br />

ies qoN A`gy 1352. qoN 1430 q`k ivsrwm lgwqwr poQI ’coN AiBAws krwau jI:-<br />

rwgujYjwvMqI 1352-1353) slok shsik®qI mhlw 1] 1353-1353) slok<br />

shsik®qI mhlw 5] 1353-1360) gwQw mhlw 5] 1360-1361) Punhy mhlw 5]<br />

1361-1363) cauboly mhlw 5] 1363-1364) slok Bgq kbIr jIau ky 1364-<br />

1377) slok syK PrId ky 1377-1384) {muKbwikA- svXy sRI muKbwk´ mhlw 5]<br />

20 sveIey 1385 qoN 1389} {mhly pihl jIy ky 10 sveIey 1389 qoN 1390}<br />

{10 sveIey mhly dUjy ky, 1391 qoN 1392} {22sveIey mhly qIjy ky. 1392 qoN<br />

www.Gursevak.com<br />

86<br />

q`qkrw


1396} {60sveIey mhly cauQy ky) 1396 qoN 1406} {21 sveIey mhly pMjvy ky<br />

1406 qoN 1409} {1410-1412 slok vwrW qy vDIk] mhlw 1] jI 33 slok}<br />

{1413-1421. slok mhlw 3 jI dy 67 slok} {1421-1424. slok mhlw 4 jI<br />

dy 30 slok} 1425-1426. slok mhlw 5 jI 22 slok} 1426-1429. slok<br />

mhlw 9 jI 57 slok Bog dy} {1429. muMdwvxI mhlw 5] Qwl ivic. iqMin vsqU<br />

peIE; squ sMqoKu vIcwro] Aqy slok mhlw 5] qyrw kIqw. jwqo nwhI; mYno jogu<br />

kIqoeI]} {1429 qoN 1430, rwg mwlw) sMpUrnM[<br />

çA`Dy c`cy[ A`Dy s`sy[ œA`Dy q`qy[ XXy dw S`uD aucwrx ´ A`Dy X`Xy[ A`Dw Î brwbr<br />

hovy ´ü A`Dy X`Xy hyTW AONkV[ A`Kr dy crnIN Cotw X`Xw Awid ^ws A`KrW dI sUcnw<br />

Aqy XXy dw S`uD aucwrx XXy vwly A`KrW dy ArQ:- X dw aucwrn qwLU qoN huMdw hY[ X<br />

dI muhwrnI bwr 2 bol ky, X pkwau, X qwLU qoN hI boilAw jwvy, qW pUrw shI inscy<br />

hY[ (dXY diX dXu ArQ pRyrk, idAwlU) (duXw-dUjw) (kwXau-dyh) (BYXwn-BY dwiek)<br />

(quXM-Awp jI) ( duXY-dÍYq Bwv) (mXh-srUp) (BXw-BweI) (DwXMqy-h`lw krdy hn)<br />

(rXiq-prjw) (rmxIX-suMdr) (pXwl-pqwl) (muXy-ipAwrIey) (pwXM-pwauxw)<br />

(mX-srUp) (rmXy-pUrn ivAwpk) (cwX-auqSwh) (AXo-sB QW sB ’c Awey hn)<br />

(nXix-A`KW) (duXI-dUjI) (bXix-bcn) (AXwnw-A\wxw bwlk) (jXo-jY jYkwr)<br />

(kwXw-dyh) (jX-jY jYkwr) (pXw-peI ilKq) {ijs A`Kr hyTW ´ A`Dy X`Xy inSwnI<br />

hovy, aus nMU ishwrI lw ky, aus dy s`jy pwsy AYVw lwauxw, ijhVI lg aus A`Kr nMU<br />

l`gI hovy, auh AYVY nMU lwauxI, gurbwxI jI ’c ilKxI nhIN, ihq´M nMU ihiqAM, g´wn nMU<br />

igAwn pV@nw, A`Dw Î brwbr hovy qW BI iesy qr@W hI krnw[ (lK´x) l`Cx gux<br />

ArQ hovy qW l`iKAx pwT krnw} lKn ArQ jwnx hovy, qW lKn polw} (kl´ücrY ´ü<br />

A`Dy X`Xy hyTW AONkV hY, A`Dy aUVy nMU AONkV lw ky bolygw, Bwv aUVw polw bolxw,<br />

klau~crY[) (BlI 7 pRkwr[ Bl´ü nMU Blau bolo, A - mlu- AjonIau Bl´ü 7 Amlu; siqgur<br />

sMig invwsu]) (A`Kr hyTW ´ A`Dy X nMU AONkV hovy qW au bolo[ mOq 9 imRqau 9 [ mi Rqau<br />

is`iDAqy- imRq´ü 9 jnm BRmMiq nrkh; Aink aupwvM, n isD´qy]) (A`Kr dy crnIN Coty<br />

Akwr X`Xw hovy qW A`Dy X`Xy vwlw hI inXm hY) (A`Dw rwrw polw bolIdw hY, ij`Qy BI<br />

A`Dy rwry hyTW AONkV Awvy A`Dw rwrw polw bol ky, A`Dy rwry hyTW AONkV pUry iDAwn<br />

iKAwl nwl bolo[ ijs A`Kr hyTW A`Dw rwrw AONkV hY, auh A`Kr mukqw bolygw:-<br />

ik®snu blBdRü; gur pg lig iDAwvY]) (kwn@ü nMny hyTW hlMq hY, n Bwrw bolo, hlMq<br />

hyTW AONkV pUry iDAwn iKAwl nwl bolo) dRüstweI, mMqRü dRülB imqR sqRü pivqRü iCdRü dRüm<br />

klqRü CqRü ieMdRü idRV@ü ADRüv sRüiq dRüst pivqRü ck®ü smudRü rudRü puqRü A`Dw ( nMnw polw bolo<br />

ik®s˜) (QMm@ü m hlMq hY, m Bwrw AONkV lw ky bolo- QMm@ü aupwiV; hir Awpu idKwieAw])<br />

www.Gursevak.com<br />

87<br />

q`qkrw


dRügm pVHü dRügMDw kl´ücrY dirdRü) kwl klm hukmu hwiQ khhu kaunu myit skY eIsu bMm´ü<br />

g´wnu D´wnu Drq hIAY cwih jIau]) CqRü ibs†w idRis† isRis† girs† ims† Avlok´w Cutk´w<br />

idb´ idRis† ibsÍwsw] ibsÍwsu] prmysÍr ibsÍMBr sÍwmI sÍsiq ibsÍ dÍwirkw sÍWgI sÍwig<br />

bysÍw ibsÍwn]) (AsÍ ibsÍ vwvy A`Dy jwxky, vwvy poly bolo) sÍsQ) ij`Qy BI A`Kr hyTW<br />

AD`w œ Awvy, AD`w œ polw bolo msœk hsœ ausœiq nwisœ Asœ ibsœrIXw insœwrh Bigœ) (cV§<br />

V Bwrw bolo dulYNkV lwau) (A`Dw ccw polw Asçrj psçim insçl) (lK´x l`iKAx K`Ky<br />

dy pYr iv`c A`Dw XeIAw hY[ ijs A`Kr hyTW A`Dw XeIAw hovy, aus nMU ishwrI Aqy<br />

aus dy s`jy pwsy AYVw lwau, aus A`Kr nMU ijhVI lg hovy auh AYVy nMU lwauxI jI[)<br />

(qIK´x nMU qIiKAx bolo) gauVI rwgu dI pUrbI 1 jwqI dI pihlI iksm hY[ b`by hyTW<br />

bRIk eykw pV@nw nhIN- rwgu gauVI pUrbI 1 mhlw 5) (vK´wnw nMU viKAwnw bolo)<br />

(suDwK´r nMU suDwiKAr bolo) (AwK´r nMU AwiKAr) (jK´ nMU j`iKA) (bK´wnu nMU biKAwnu)<br />

(bK´wxI nMU biKAwxI) (bwsudyvis´ nMU bwsu - dyv`isA bolo) (ktwK´ nMU ktwiKA bolo)<br />

(r`iKAw 15 kro[ pRym bynqI 16 ibigAwipœ q A`Dw jwx ky. polw bolo - qRwih 15 qRwih srix<br />

suAwmI; ibg´wipœ 16 nwnk, hir nrhrh]) (dsœgIrI ibsœrIXw ibs œrIXw) (ismrqb´<br />

nMU ismrq`ibA bolo) (iqAwg dw iqAwg 6 krky (prM) ivSyS krky iqAwgI hn[ prM -<br />

iqAwgI, idRVMqxÚ do gol ibMdIAW vsrgW kihMdy hn, ie`Qy hwhw lwau:- idRVMq - xhsrb<br />

doK, prMiqAwgI 6 ; srb Drm idRVMqxÚ]) iliKAxh- lbDyix swD sMgyix;<br />

nwnk. msqik ilK´xÚ]) sM - pUrxh, hoieE- hoXo hY hovMqo; hrx Brx sMpUrxÚ] pV@<br />

dy pYr ’c hlMq dI ieh @ inSwnI hY, ies nwl A`Kr Bwrw boldw hY, ArQ hY bRhm<br />

iv`idAw pV@[ pV ArQ hY pY, if`g, pV VwVy pYr hlMq nhIN lwauxw, Bwv VwVw Bwrw<br />

nhIN krnw[ qum@ ijMn@I vir@Aw kwn@ü El@w kwV@w qum@wrI iekn@w En@w dyin iqn@w idRV@IAw<br />

gwvin@ sMn@I aulwm@y kil@ El@Y Kol@y pYn@au) n`gru n`grI hr QW AiDk nwl Awvygw[ {<br />

keI koit; mwieAw sRm mwih] sRm pUrw bol ky mwih kho, CyqI bolx nwl, ie`k mMmw<br />

rih jWdw hY, pihly pd dI sMpUrnqw, Agly pd dy ArMB dy A`Kr, ie`ko hox ie`k<br />

A`Kr C`fxw nhIN} gurmuKI ’c ilKy A`Kr sB QweIN pV@ny, ijvyN sq caupdy mhly<br />

cauQy ky]} sRI kbIr jIau ky caupdy 14] cOdW aucwro, 14 caupdy hn[ A`KrW swm@xy<br />

Bwv s`jy pwsy AMk aucwrny, A`KrW dy crnIN AMk nhIN pVHny[ rwgu gauVI, rwgu g`gy<br />

AONkV lw ky, rwgu pUrw bolo, iPr gauVI bolo[ ij`Qy pihly pd dI sMpUrnqw, Agly<br />

pd dy ArMB ’c EhI A`Kr hox, au~Qy pihlw pd pUry i^Awl nwl aucwr ky, Aglw<br />

pd pUrw bolo, CyqI bolx nwl ie`k A`Kr rih jWdw hY[) Eu, soueI- AONkV qy hoVw<br />

iek`Ty l`gy hox, AONkV qy hoVy dy ivckwr bolo jI)<br />

idRV@ 1 krnw[ do goL ibMdIAW Ú nMU vsrgW kihMdy hn[ do goL ibMdIAW Ú, hwhy<br />

dI vrqoN leI hn, idRVMqxÚ nMU idRVMqxh 1 pV@nw[ mÚ nUM mh`lw pV@nw- sloku mÚ 1])<br />

www.Gursevak.com<br />

88<br />

q`qkrw


gwvin@-nMny pYr hlMq lw ky, nMnw Bwrw bolo) ibMdI dI QW it`pI dI vrqoN ijvyN hMauit`pI<br />

dI QW ibMdI dI vrqoN[ ikRsM˜-A`Dy nMny dI vrqoN) igRs†-A`Dy tYNky dI vrqoN)<br />

ibsÍwsw A`Dw vwvw polw bolo, pUrw vwvw BrvW bolIdw hY ibsÍ -A`Dy vwvy dI vrqoN)<br />

AsÍ vwvw A`Dw jwxky, vwvw polw bolo- hsiq rQ AsÍ pvn qyj; DxI BUmn<br />

cqurWgw]) Asçrj-A`Dy c`cy dI vrqoN) (A`Dy s`sy dI vrqoN) dsœgIrI[<br />

s`c s`cu s`co s`cI sB QW ADk sihq hn[ {l`K igxqI, (lK) jwnxw ArQ<br />

hovy qW polw} {ij`Qy imq ArQ im`qR hovy, EQy im`q[ ij`Qy (imq) mrXwdw ArQ<br />

hovy, EQy imq polw} (ivsu ibKu) zihr sB QW poly) Kip Kip poly[ r`qI[ A`T r`qI<br />

dw ie`k mwsw[ rs ks poly ij`Qy vI Awaux[ qij polw, ksv`tI, ihqu polw, ic`qu[<br />

min nMny nUM ishwrI hovy qW min muiK v`Krw) (inis) rwq inis polw[ qRY gux[<br />

mu`kr[ (mukr) SISw mukr polw} {c`lI 1 Awauxw hY[ lgI 1 Awvih swhurY inq n<br />

pyeIAw hoie]} sMq sBw, isD sBw, gur sBw Awid poly[ (sBw) swry ArQ hovy s`Bw<br />

bolo {p`q ArQ p`qw bxy, p`q bolxw} {piq 3 ArQ pqI 3 ie`zq 3 [ piq polw}<br />

{vwLy kMnw dw gihxw hY[ vwly l`ly hlMq lw ky Bwrw nhIN bolxw} su pRsMn[ Awvw<br />

gauxu[ Awvw gvx[ pRwnpqy auiBsuk[ Awqm dyau[ pRwnpiq (kul) nsl vMs,<br />

Gr, kul polw bolxw[ ku`l swry ku`l bolxw[ gurbwxI quk pV@idAW. ivsrwm Zlq<br />

l`gy jW aucwrx ’c ZlqI hovy, quk dubwrw pV@ ky S`uD bolI jwvy[ ijhVw A`Kr<br />

bolx’c AOKw hovy, CyqI boilAw zbwn’qy nhIN cV@dw, ijvyN smr - xyn nUM jykr<br />

kwhLI bolIey qW smryx Zlq boilAw jWdw hY[ xwxy dI QW rwry nUM lW l`g jWdI<br />

hY[ idl’c do pd bxw ky smr - xyn DIry 2 bol ky zbwn’qy cV@w lYxw cwhIdw hY[<br />

jdoN zbwn’qy shI cV@ igAw iPr CyqI BI boilAw jw skygw[) hyTlI pOVI ’c hryk<br />

quk nwl eIVI nUM ishwrI hY, iDAwieAY gwieAY AwieAY vswieAY gvwieAY pwieAY<br />

idvwieAY CwieAY, i^Awl nwl ishwrI hI aucwrnI, keI pyRmI ibhwrI lw ky Zlq<br />

boldy hn[ pauVI] hovY suKu Gxw; diX iDAwieAY] vM\Y rogw Gwix; hir gux<br />

gwieAY] AMdir vrqY TwiF; pRiB iciq AwieAY] pUrn hovY Aws; nwie mMin<br />

vswieAY] koie n lgY ibGnu; Awpu gvwieAY] igAwn pdwrQu miq; gur qy<br />

pwieAY] iqin pwey sBy Qok; ijsu Awip idvwieAY] qUM sBnw kw Ksmu; sB qyrI<br />

CwieAY]) hukmY AMdir.sBu ko; bwhir hukm n koie] (bwhir) rwry nUM ishwrI hY, jy<br />

byi^AwlI krIey, qW hwhy nUM ishwrI. bwihr. Zlq hY[ prmpUjnIk s`cy siqgurU<br />

swihb jI dy s`cy srUp ’c (bwhir) dy hwhy nUM ishwrI ikqy BI nhIN[ PrIdw. mY<br />

Bolwvw pg dw; mqu mYlI hoie jwie] kyvl ie`k vwrI p`g hY, hor sB QweIN pg<br />

polw hY[) hr QW kwmix ksky bolxw[ ie`C[ su`K- sKI ieC krI. inq suK<br />

www.Gursevak.com<br />

89<br />

q`qkrw


mnweI; pRB myrI Aws pujwey] kyvl ie`k vwrI su`K hY, hor sB QweIN suK suKI suKy<br />

poly hn[) pd pwT sB QweIN polw hY, AiDk lwaux nwL AnrQ bxdw hY[) ibiKAw<br />

sB QweIN polw bolxw) n`s n`sy n`sY sB QweIN AiDk nwL shI hY, polw nhIN bolxw[<br />

ibK sB QweIN polw hY[ ie`Qy pwT pun rip A`f hY, bwkI hor swry srUp ’c punrip<br />

iek`Ty hn:- Awsw] qnu rYnI. mnu pun rip kir hau; pwcau qq brwqI]) sm`Dw<br />

piV@[ bu`iJ- guru ByitAw pwrbRhmu hir; piV buiJ. smDw]) smDw polw- eyqiVAw<br />

ivchu so jnu smDw]) s`sy pYr ibMdI ikqy BI nhIN lweI[ sbd AstpdI Awid s`sy<br />

pYr ibMdI ikqy BI nhIN lwauxI[ mD mDu mDy miD poly bolxy jI[) ipRiqpwr ijhVy<br />

A`Kr hyTW A`Dw rwrw hovy, aus A`Kr dI lg A`Dy rwry nMU l`gdI hY[ so pi Riqpwr p`pw<br />

mukqw, A`Dy rwry nMU ishwrI lwauxI, A`gy q`qy nMU ishwrI lwauxI[ pi Riqpwr, A`Dy rwry<br />

nMU polw bolxw[ AMimRiq AMmi Riq, AYVy it`pI m mukqw, A`Dy rwry nMU ishwrI lwauxI,<br />

A`gy q`qy nMU ishwrI lwauxI[<br />

{DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU Arjndyv swihb jI<br />

DMn hn! hux au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy hn[ hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT rhy hn,<br />

hux m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI<br />

sIs’qy hux puAw rhy hn, hux m`cdI 2 loh’qy KV@ rhy hn[}<br />

{Drm hyq; swkw ijin kIAw] sIsu dIAw; pru.isrru n dIAw] DMn hn DMn hn<br />

DMn, vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU qygbhwdr swihb jI DMMn hn, hux lohy dy qMg<br />

ipMjry ’c iq`Ky ik`lW ivckwr bYTy, vwihgurU vwihgurU jp rhy hn[ hux sIs kurbwn<br />

kr rhy hn[ Awp jI dw ShId hoieAw sIs, hux dwsn dwsI dy isr ’qy sj irhw<br />

hY[}<br />

20. prmpUjnIk AMimRq sRI jpu jI swihb jI auQwnkw Aqy sRI AKMf pwT<br />

swihb jI nwl, pRkwSxy ikauN zrUrI hn? {pyRm bynqI:- siqgurU sRI gurU gMRQ swihb<br />

jI dy srUp jW Awid poQI, gutky swihb jI ’qy ivsrwm, ArD ivsrwm, ibMdI ADk<br />

nhIN ilKxy}<br />

DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI<br />

DMn hn! Awp jI kotwn koit sUrjW, cMdRimAW qwirAW, ibjlIAW, AgnIAW,<br />

titAwixAW nUM Awpxy inrgun srUp jI duAwrw hux pRkwS rhy hn[ Awp jI dy<br />

prmpUjnIk s`cy crn-kmlW ’c, DMn siqgurU AMgd dyv swihb jI dunIAW dy lwlc<br />

ivkwr AOgux C`f ky, sRI krqwrpur swihb (pwiksqwn) ivKy phuMcy[ XQw:- Ein Cfy<br />

lwlc dunI ky; AMqir ilv lweI] mh`ly pihly jI ny BwrI pRsMn ho ky vr b^iSAw,<br />

“mhW purKw Awp jI ny lYxw, dwsn dws ny dyxw[ ” Awpxy s`cy crn-kml Do ky<br />

ipAwey[ mUl mMqR, vwihgurU mMqR jI b^Sy[ ie`k vwrI s`cy sOdy vwly sMqryx jI,<br />

www.Gursevak.com<br />

90<br />

q`qkrw


vYrwgIAW dI jmwq smyq, sRI krqwrpur swihb jI ivKy phuMcy[ prmpUjnIk siqgurU<br />

pihly pwiqswh jI qoN gur mMqR, mUl mMqR, mwlw mMqR bwry pu`iCAw, qW Awp jI ny,<br />

nwnk ndrI; ndir inhwl] 38] vwlI imhr kridAW ikhw, “ qoN, hY BI scu;<br />

nwnk. hosI BI scu] 1] q`k mUl mMqR, vwihgurU gur mMqR Aqy sRI jpu jI swihb jI<br />

mwlw mMqR hn, jo dwsn dws ny pihlW s`cKMf Akwl purK jI dy snmuK, Pyr sumyr<br />

prbq ’qy is`DW prQwie aucwry hn[”<br />

DMn siqgurU AMgd dyv swihb jI ny, vwihgurU mh`ly pihly jI qoN, gurmuiK; roim<br />

roim hir iDAwvY] Anuswr ivsmwd rMg ’c lIn ho ky, gur sMgqW leI ilKy[ DMn<br />

siqgurU nwnk dyv swihb jI dy Agm Apwr s`cy nwm ^zwny dI sMBwl kIqI[<br />

AiqAMq ipAwrI is`KI, s`cy gurbwxI jI srb`q dy Bly leI sMswr ’qy, sdw leI r`K<br />

ley[<br />

pwrbRhm ky gur Avqwr, swcy isrjnhwr, gurU gur siqgurU sRI gurU nwnk dyv<br />

swihb jI nUM sd sdw nmskwr hY jI, Awp jI nMU Akwl purK swihb jI ny srgun<br />

srUp Dwr ky, mhW mhW ivsmwd drSn b^Sy[ Awp jI ny roim roim dy ipAwr<br />

siqkwr nwl nmskwr kIqI[ Akwl purK jI ny mhW pRsMn ho ky, CwqI nwl lw ky,<br />

Gu`t ky ipAwr kIqw, vr b^Sy, “Awp jI gur pRmysr, dwsndws pwrbRhm pRmysr,<br />

Awp jI qy dwsn dws dI eykqw ABydqw rhygI[ gurbwxI aucwr ky, gurbwxI ArQ<br />

kQw kIrqn, pRymw-BgqI duAwrw KMfW bRhmMfW dw auDwr kroNgy[ Gr 2 AMdr Awp jI<br />

dI mMnqw pUjw sdw leI hovygI[ ”<br />

aupRokq vrW nUM pRwpq ho ky, sulh dy pYgMbr, SWqI dy swgr, bRhm rqnwgr sRI<br />

gurU nwnk dyv swihb jI ny Akwl purK jI dy snmuK, sMpUrn sRI jpu jI swihb jI<br />

aucwry[ ienW@ dw nwm mwlwmMqR hY[ prmpUjnIk sRI Akwl purK jI ny mhwn KuS ho ky<br />

hor vr bKSy[ “ijhVy pRymI. pRym nwl singD ho ky, ies bwxI dw pwT krngy aun@W<br />

’qy dwsn dws dI prm-pRsMnqw hovygI, sB pdwrQ swry suK pRwpq krky, dwsn dws<br />

dy drSn pw kyy inhwl hovxgy[ ”<br />

ijs idn qoN sRI jpu jI swihb jI aucwry gey, Esy idn qoN dyvI dyvqy Awid sB<br />

ienW@ dw AMimRq in`qnym pwT krdy hn[ sRI jpu jI swihb jI mUl rUp hn[ sRI gurU<br />

gRMQ swihb jI mwno ienW@ dw stIk hn[ vwihgur sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy muKoN<br />

aucwrny krky, sRI jpu jI swihb jI dI mhwn mhwnqw au~cqw su`cqw khI nhIN jw<br />

skdI jI[ ies krky ienW@ dw AMimRq in`qnym, AiBAws dsW hI siqgurW jI, qmwm<br />

bRhmigAwnI sMqW ShIdW ny pRym sihq kIqw hY[ ijvyN siqgurU sRI gurU Amrdws<br />

swihb jI sRI ik`lI swihb jI nUM pkV ky, 84 sRI jpu jI swihb jI dy AMimRq pwT<br />

KV@ ky krdy sn[ ies leI Awp jI ny caurwsI l`K jUn dw gyVw mytx leI, sRI<br />

www.Gursevak.com<br />

91<br />

q`qkrw


aulI swihb jI ivKy. 84 pOVIAW, 84 sRI jpu jI swihb jI dy AMimRq pwT, caurwsI<br />

ieSnwn krn dw hukm idqw hY jI[<br />

qmwm pRymI is`K cV@weI krn smyN, dsy pwiqSwh joqI joiq smwaux vyly BI<br />

ieSnwn krky, sRI jpu jI swihb pV@ ky joqI joiq smwauNdy rhy hn[ ijvyN siqgurU<br />

pMjvyN pwiqSwh jI ny rwvI ’c, prmpiv`qR ieSnwn krky, bwhr Aw ky sRI jpu jI<br />

swihb jI dw AMimRq pwT kIqw, pRymI vYrwgI is`KW ny SrDw sihq suxy, Bog pw ky joqI<br />

joiq smwey[ ShId BweI mqI dws swihb jI dy sIs ’qy Awrw r`iKAw qW Awp jI ny<br />

prmpiv`qR sRI jpu jI swihb jI ArMB kr id`qy[ jdoN pVHdy hoey pMc prvwx; qy<br />

Awey qW sRIr dy do PwVy ho gey[ dohW PwiVAW ’coN sRI jpu jI swihb jI dw AMimRq pwT<br />

au~cI bol ky kIqw[ siqgurU qygbhwdr swihb jI ny ShIdI qoN pihlW ^UhI ’qy<br />

ieSnwn kIqw, auprMq AMimRq sRI jpu jI swihb jI ArMB kIqy[; kyqI CutI nwil] ’qy<br />

jlwd ny vwr kr id`qw[ sRI gurU pMjvyN pwiqSwh jI ny sRI gurU gRMQ swihb jI dy AwrMB<br />

’`c ilKy hn[ ies leI sRI AKMf pwT swihb jI dy AwrMB, Bog qoN bwAd pV@y jWdy<br />

hn[ sRI gurU dsvyN pwiqSwh jI ny sRI kysgV@ swihb ivKy, KMfy bwty dw prmpiv`qR<br />

AMimRq Ckwaux smyN pMjW bwxIAW ’coN pihlW ieho hI AMimRq gurbwxI jI pV@y hn[ sMq<br />

bwbw gurbcn isMG swihb jI ^wlsw jI, sRI jpu jI swihb jI dy AMimRq 110 pwT<br />

in`q kirAw krdy[<br />

so gurU ipAwrI dulwrI svwrI siqkwrI swD sMgq jIE! sRI jpu jI swihb jI<br />

dI mihmw dsW siqgurW jI, Akwl purK jI dy qu`l hY[ sRI jpu jI swihb jI, dsy<br />

gurU swihbwnW jI, Akwl purK jI dI eykqw hY[ pwrbRhm ky gur Avqwr<br />

prmpUjnIk gurU gur siqgurU pihly pwiqSwh jI ny AMimRq sRI jpu jI swihb jI pUrn<br />

bRhmigAwn dI pRwpqI leI b^Sy hn[ mh`ly dsvyN jI dw hukm mMn ky, AMimRq vyly<br />

in`qnym krdy hn[ pRwxI nUM icKw ’qy r`K ky sRI jpu jI swihb jI dw pwT krky<br />

Ardws krky cMfw lwieAw jWdw hY[<br />

siqgurU CyvyN pwiqSwh jI ny BweI gopwly jI qoN ie`k sRI jpu jI swihb jI dw<br />

Su`D pwT sux ky, sunYhrI kwTI smyq svw l`K dw suMdr GoVw, Amolk vr b^Sy[<br />

siqgurU swihb jI ny ie`k Su`D sRI jpu jI swihb jI pV@n dw ieqnw v`fw mhwqm<br />

jxwieAw hY[ ies krky ij`Qy soLW pihr sRI AKMf pwT swihb jI hoxy hox, au~Qy ikauN<br />

nw sRI jpu jI swihb jI pV@y jwx? zrUr sRI jpu jI swihb pRkwS krny cwhIdy hn[<br />

prmpUjnIk siqgurU dsvyN pwiqSwh jI ny sRI dmdmw swihb jI Aqy sRI hzUr<br />

swihb jI ivKy sRI AKMf pwT swihb jI Awp suxy Aqy sRI jpu jI swihb jI dw AMimRq<br />

pwT BI hukm krky nwl hI pRkwS krvwey[ sRI jpu jI swihb dw AKMf pwT nwl<br />

r`Kx dw hukm kIqw[ pUrn siqkwr pRym sihq sRI AKMf pwTIAW nUM pUrIAW lgW mwqRW<br />

www.Gursevak.com<br />

92<br />

q`qkrw


lwauxIAW cwhIdIAW hn[ BwvyN pUrn Xqn nwl lgW mwqRW lweIAW jwx pr Pyr BI<br />

aubwsI, iC`k smyN rih hI jWdIAW hn[ sRI jpu jI swihb jI dy pwTW krky rhIAW<br />

lgW dI Gwt BI pUrI ho jWdI hY[<br />

jpu jI swihb jI dI rOL ’qy, sMQw dI Su`DI ibnw, Awm krky Coty b`cy hI l`gdy<br />

hn[ jykr sMQw dI ivSyS Su`DI vwly pRymI l`gx, qW bhuq 3 hI cMgw hovy[ jy koeI<br />

isAwxw purK sRI jpu jI swihb jI dI rOL ’qy l`gy qW auh AwpxI h`qk n mMny, myry<br />

nwloN Cotw, sRI AKMf pwT swihb jI dI rOL ’qy l`gw hY[ drSn krn vwlw pRymI BI<br />

dohW nUM smidRstI nwl hI dyKy[ ie`ko gurbwxI jI dI ie`ko mhwnqw smJxI cwhIdI<br />

hY[ ies AMimRq bwxI dw pwT r`Kx dy bhuq hI &wiedy hn[ jdoN qoN siqgurU dsvyN<br />

pwiqSwh jI ny sRI jpu jI swihb dw AKMf pwT nwl rKwie sn, qdoN qoN ikqny-ku<br />

pwT ho cu`ky hn? hux ikqny-ku ho rhy hn? AgWh nUM ikqny-ku hoxgy? A`gy Coty<br />

b`icAW nUM pRym dI lwg l`gdI hY[ aun@W nUM BI rOL ’qy l`gx dw suBwgw tweIm imldw<br />

hY[ bhuq gRIb rOL lw ky, dyS pRdyS ’c Awdr pwauNdy hn[ rOL lwauNidAW 2<br />

AiBAws hox ’qy kMT BI ho jWdy hn[ ijhVw pRvwh sRI gurU jI ny clwieAw hY, Awaux<br />

vwly smyN ’`c ijqny pwT hoxgy ruk jwxgy[ ies pRvwh nUM clweI r`Kxw cwhIdw hY, so<br />

siqgurW dy hukm Anuswr, AMimRq sRI jpu jI swihb jI nUM s`cy siqgurW jI dy AwrMB<br />

vwly pwsy pRkwS kro, ij`Dr ilKy hn[ jy jg@w dI Gwt hovy qW dUjy pwsy BI pRkwS ho<br />

skdy hn[ ijqny sRI AKMf pwT swihb jI hox auqny hI sRI jpu jI swihb jI dy<br />

AKMf jwp nwl r`Ky jwx, nhIN qw ie`k jpu jI swihb jI br zrUr hI r`Ky jwx[<br />

^ws pRymIAW nUM hI vwihgurU jI dI pRwpqI huMdI hY[ ie`k jpu jI swihb jI dI<br />

ikhVI g`l hY? sRI AKMf pwT swihb jI dy nwl ijMny BI AKMf jwp r`Ky jwx auqnw<br />

hI PL hY[ jykr sRI jpu jI swihb, jwpu swihb, suKmnI swihb, mUl mMqR, vwihgurU<br />

mMqR dy AKMf jwp r`Ky jwx qW drSn krn dw bVw BwrI AnMd Awvy jI[<br />

21. Awid AMg 1-8- siqnwmu. krqw purKu inrBau inrvYru; Akwl<br />

mUriq. AjUnI sYBM gur pRswid] jpu] Awid scu; jugwid scu] hY BI scu; nwnk. hosI<br />

BI scu] 1]<br />

jpu polw bolxw. (j`p) Kwx ArQ hY[ jbu jI sYhb nhIN kihxw[ bwxI dw nwm<br />

jpu hY, mh`lw pihlw jI &urmw rhy hn- “dwsn dws vwihgurU jI nUM jpu irhw hY[ ”<br />

jpx dw prmpiv`qR SuB s`cw aupdyS hY, siqgurU jI ny swihb A`Kr siqkwr leI<br />

vrqy hn[ swihb s`sy kMnw, mUMh A`f ky dIrG lwau, hwhy dI ishwrI lGU bolo jI[ sRI<br />

dmdmI tkswl Anuswr ie`kEAMkwr qoN AwrMB krny cwhIdy hn[ (Zlq aucwrn<br />

iekmkwr eykmkwr, ieikEAMkwr hn[) aUVy dw mMUMh Ku`l@w. hoVy dI Avwz- dIrG<br />

jwx ky, lMbw pUrw Pbw ky iek`Tw ie`k - EAMkwr bolo[ s`iq - nwmu) pur - Ku) rwrw<br />

www.Gursevak.com<br />

93<br />

q`qkrw


mukqw svwr ky, K`Ky AONkV lwau, rwry AONkV nhIN lwauxw. itkwA ky bolo pur - Ku[ sY<br />

kih ky B`by dI it`pI n`k ’c bolo jI sY - BM, (sYbM jw sYBMg Zlq aucwrn hn) s`sy pYr<br />

ibMdI nhIN bolxI[ p`py mgroN A`Dw rwrw i^Awl nwl bolo, pRswid]) polw jpu]) ihMdI<br />

’c ishwrI nUM CotI ibhwrI boldy hn, ies Anuswr Awid nUM AwdI nhIN pV@nw, Aw - id<br />

kMnw lMbw bol ky, ishwrI sMkoc ky hI bolo, s`cu AONkV BI lwau, Aw - id s`cu; ju`gw - id<br />

s`cu] Awid scu; jugwid scu] BI nUM bHI nhIN pV@nw, ho~sI- hY BI scu; nwnk. hosI<br />

BI scu] 1]<br />

ho - veI l`K) socY, soic n hoveI; jy socI lK vwr]) cu`pY, cu`ip- cupY. cuip n<br />

hoveI; jy lwie rhw ilv qwr]) Bu`iKAW Bu`K au~qrI bMn@w- BuiKAw. BuK n auqrI; jy<br />

bMnw purIAw Bwr]) shs iqMny A`Kr mukqy bolxy, sYihs bolxw Zlq hY[ hoih hoVw<br />

lMbw, ishwrI sMkoc ky bolo, hwhy ishwrI dI QW, dulwvW nhIN bolxIAW[ q, n mukqy<br />

bolo[ ie`k, nwil ishwrI i^Awl nwl bolo, nwil dy l`ly pYr hlMq lw ky Bwrw nhIN<br />

bolxw[ hzwr 1 [ c`lY- shs 1 isAwxpw. lK hoih; q iek n clY nwil]) s`icAwrw,<br />

qu`tY, pwil l`ly pYr ibMdI nhIN bolxI, ishwrI i^Awl nwl bolo[ 1 s`c dI pRwpqI<br />

vwly[ 2 kMD- ikv. 1 sicAwrw hoeIAY; ikv. kUVY qutY 2 pwil]) c`lxw- hukim rjweI<br />

clxw; nwnk. iliKAw nwil] 1]<br />

pauVI 2. ho - vin. Awkwr AYVy kMnw i^Awl nwl lwau- hukmI. hovin Awkwr;<br />

hukmu. n kihAw jweI]) jIA dI ibhwrI dIrG bol ky, AYVw i^Awl nwl lGU bolohukmI.<br />

hovin jIA; hukim. imlY vifAweI]) au~qmu[ iliK polw[ du`K[ suK polw[<br />

pweI - Aih pweI kih ky, AYVw mukqw kih ky, hwhy ishwrI bolo- hukmI, auqmu nIcu;<br />

hukim iliK, duK suK pweIAih]) BvweI - Aih, BvweI kih ky AYVw mukqw bol ky,<br />

hwhy ishwrI bolo, AYVy dulwvW nhIN bolxIAW- ieknw, hukmI bKsIs; ieik, hukmI<br />

sdw BvweIAih]) hwhw mukqw rwry ishwrI lw ky, bw - hir Su`D aucwro[ gurbwxI jI<br />

’c, bwhir dy hwhy ishwrI ikqy BI nhIN- hukmY AMdir. sBu ko; bwhir hukm. n koie]<br />

jy iqRSnw, ipAws, A`g, idl dw buJxw ArQ bxy qW buJY polw pVHnw, pr ij`QY hukm<br />

igAwn nwm pRSn pRmySr bu`Jwrq bu`Jx dw ArQ bxy, au~Qy bu`JY- nwnk. hukmY jy buJY;<br />

q haumY. khY n koie] 2]<br />

pauVI 3. 1 bl[ gwvY, dulW bolo[ iksY polw- gwvY ko qwxu 1 ; hovY iksY qwxu])<br />

gwvY ko dwiq; jwxY nIswxu]) 1 suMdr-gwvY ko; gux vifAweIAw cwr 1 ])<br />

iv~idAw, ivKmu polw- gwvY ko; ividAw ivKmu vIcwru]) Kyh dyh lW lMbI bol ky,<br />

hwhy mukqy bolo, hwihAW ishwrIAW nhIN lwauxIAW- gwvY ko; swij kry qnu Kyh] gwvY<br />

ko; jIA lY iPir dyh]) idsY polw- gwvY ko; jwpY idsY dUir] gwvY ko; vyKY hwdrw<br />

hdUir]) kQnw, kQI poly- kQnw kQI; n AwvY qoit]) kiQ kiQ kQI poly- kiQ kiQ<br />

www.Gursevak.com<br />

94<br />

q`qkrw


kQI; kotI.koit koit]) Q`ik-dydw dy; lYdy Qik pwih]) ju`gW ju`gMqir- jugw jugMqir;<br />

KwhI Kwih]) c`lwey- hukmI; hukmu clwey rwhu]) ivgsY polw- nwnk; ivgsY<br />

vyprvwhu] 3]<br />

pauVI 4. nwie ibMdI nhIN lwauxI- swcw swihbu.swcu nwie; BwiKAw Bwau<br />

Apwru]) AwK - ih, mMg - ih K`Kw g`gw mukqy bolo, ishwrIAW sMkoc ky bolo, ksky nhIN<br />

bolxIAW[ dyih lW lMbI, ishwrI sMkoc ky bolo[ dwqwru, d`dy kMnw, rwry AONkV lwau-<br />

AwKih. mMgih, dyih dyih; dwiq kry dwqwru]) A`gY[ ijqu drimAwnw[ idsY polw-<br />

Pyir.ik AgY rKIAY; ijqu idsY drbwru]) muhO, mMmy dw AONkV sMkoc ky, hwhy dw knOVw<br />

^ws i^Awl nwl cwV@ ky bolo, knOVy cwV@ ky koeI ivrlw hI boldw hY- muhO.ik bolxu<br />

bolIAY; ijqu suix Dry ipAwru]) (AM) 1 rihq (imRq) mOq qoN[ AMm i Rq mMmw mukqw,<br />

A`Dy rwry ishwrI bolo[ vy~lw d`b ky boilAW ArQ jMgl bxygw[ smW 2 [ vylw polw-<br />

AMimRq 1 vylw 2 scu nwau; vifAweI vIcwru]) nwmu 1 rUpI isrpwau 1 [ k`pVw[ ndrI<br />

polw- krmI AwvY kpVw 1 ; ndrI moKu duAwru]) s`icAwru- nwnk. eyvY jwxIAY; sBu<br />

Awpy sicAwru] 4]<br />

pauVI 5. QwipAw. n jwie; kIqw. n hoie]) inrMjnu dw j`jw pUry zor nwL bolo,<br />

iF`lw bolx nwl X bolygw, nMny AONkV i^Awl nwl bolo[ 1 Su`D bRhmjI- Awpy Awip;<br />

inrMjnu 1 soie]) ijin, iqin poly. nMinAW ishwrIAW bolo- ijin syivAw; iqin<br />

pwieAw mwnu] nwnk; gwvIAY guxI inDwnu] gwvIAY suxIAY; min rKIAY Bwau]) d`uKu,<br />

1 dUr ho jWdy- duKu prhir 1 ; suKu Gir, lY jwie]) 1 aupdyS, 2 vIcwr, igAwn 2 [<br />

gurmuiK, K`Ky ishwrI bolo[ rihAw rwry ishwrI lw ky, irihAw Zlq nhIN pVHnw,<br />

rwrw mukqw bolo[ nwdM, vydM dIAW it`pIAW i^Awl nwl bolo, it`pI lwaux l`igAW g`gw<br />

nhIN bolxw ipAwry jI- gurmuiK nwdM1 . gurmuiK vydM 2 ; gurmuiK. rihAw smweI]) 1 iSv<br />

jI[ 2 gorK, 3 (mw+eI) (mw) mwieAw Bwv l`CmI (eI) sur`sqI- guru eIsru 1 guru<br />

gorKu 2 , brmw guru; pwrbqI mweI 3 ]) khxw i^Awl nwl bolo, hwhy ishwrI nhIN<br />

bolxI- jy hau jwxw, AwKw nwhI; khxw kQnu n jweI]) 1 smJweI[ gurW nhIN<br />

pVHnw[ bu`JweI- gurw; iek dyih buJweI 1 ]) jIAW, ie`ku AONkV lGU lwau[ swirAW<br />

jIAW dy ie`ku dwqy hn (so) auh dwsn dws nUM ivsir nhIN jWdy[ jykr, so mY qy TmkI<br />

lweIey qW AnrQ bxygw, swirAW jIAW dy, jo ieku dwqy rwm jI hn, (so) auh mY hW[<br />

ies leI so qy TmkI lwau[ (mY) rUp[ mYN bolo[ ivs - ir rwry ishwrI lwau- sBnw<br />

jIAw kw, ieku dwqw; so. mY ivsir n jweI] 5]<br />

pauVI 6. ieSnwn krW 1 [ 2 nhw ky[ ‘qIr - iQ’ Q`Qy ishwrI lwau[ n@wvw, n@wieqIriQ<br />

nwvw 1 , jy iqsu Bwvw; ivxu Bwxy. ik nwie 2 krI]) 1 isRstI[ isr - iT- jyqI<br />

1 isriT. aupweI vyKw; ivxu krmw. ik imlY leI]) 1 vYrwg 2 igAwn 3 sMkyqI ArQ<br />

www.Gursevak.com<br />

95<br />

q`qkrw


sRvx, mMnx, iniDAwsx[ 4 is`iKAw[ iv`ic, q`qy c`cy ishwrI lwau[ mw - ixk, xwxy<br />

ishwrI i^Awl nwl bolo[ is`K- miq ivic, 1 rqn 2 jvwhr 3 mwixk; jy iek gur kI<br />

4 isK suxI] gurw; iek dyih buJweI] sBnw jIAw kw. ieku dwqw; so. mY ivsir n<br />

jweI] 6]<br />

pauVI 7. 1 aumr, 2 ds guxI[ ju`g g`gy AONkV n lwau[ dsUxI d`dy AONkV n<br />

lwau- jy jug cwry 1 Awrjw; hor 2 dsUxI hoie]) KMfW, c`lY s`Bu- nvw KMfw ivic<br />

jwxIAY; nwil clY, sBu koie]) jsu polw, kIriq q`qy ishwrI lwau[ j`ig[ lyie ly<br />

lMbw bol ky, ie sMkoc ky bolo- cMgw nwau rKwie kY; jsu kIriq, jig lyie]) iqsu<br />

polw, Aw - veI, pu`CY[ vwq vwvw BrvW bolo, ij`Qy BI vwvw Awvy BrvW hI bolxw[ jy<br />

BrvW nW bolIey qW b`bw bx jwvygw[ BrvyN dw Bwv Bwrw nhIN, vwvy nUM b`bw nhIN<br />

bolxw[ 1 imhr, 2 g`l- jy iqsu. 1 ndir n AwveI; q 2 vwq n puCY ky]) kItw AMdir.<br />

kItu kir; dosI. dosu Dry] nwnk. inrguix guxu kry; guxvMiqAw, guxu dy]) 1 idsdw[<br />

guxu xwxy AONkV lwau[ iqsu polw- qyhw. koie n 1 suJeI; ij. iqsu guxu koie kry] 7]<br />

pauVI 8. suixAY xwxy ibhwrI.AYVy ibMdI nhIN bolxI[ 1 is`D ihMdU miq ’c<br />

SkqIAW vwly, 2 muslmwn miq ’c v`fy ausqwd, gurU, krwmwqI nUM pIr mMndy hn[<br />

3 dyvqy[ 4 mwlk, suAwmI[ is`DW ’c nON nwQ muKI hn- suixAY; 1 isD 2 pIr 3 suir<br />

4 nwQ]) Dvl polw. Awkws AYVy kMnw i^Awl nwl lwau[ nwm sRvx krky sMqoK rUpI<br />

cwry nUM cr ky, SuB guxW sihq Drm rUpI (Dvl) bYl DrqI nUM Awkws’c cu`kI KVHw<br />

hY- suixAY; Driq Dvl Awkws]) loA lo lMbw bol ky, AYVw mukqw i^Awl nwl bolosuixAY;<br />

dIp loA pwqwl]) skY polw- suixAY; poih n skY kwlu] nwnk. Bgqw; sdw<br />

ivgwsu] suixAY; dUK pwp kw nwsu] 8]<br />

pauVI 9. suixAY; eIsru brmw ieMdu]) 1 nIc[ swlwhx dy s`sy kMnw lwau[ muiK<br />

drimAwnw- suixAY; muiK swlwhx 1 mMdu]) jugiq j`jy ADk nhIN lwauxw q`qy ishwrI<br />

lwau, g`gy ishwrI nhI lwauxI- suixAY; jog jugiq qin Byd]) ismi Riq mMmw mukqw,<br />

A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau - suixAY; swsq<br />

isimRiq vyd] nwnk. Bgqw; sdw ivgwsu] suixAY; dUK pwp kw nwsu] 9]<br />

pauVI 10. 1 s`c[ s`qu- suixAY; 1 squ sMqoKu igAwnu]) A`Ts`iT, iesnwnu dy s`sy<br />

pYr ’c ibMdI nhIN lwauxI[ 1 ATwht- suixAY; 1 ATsiT kw iesnwnu]) piV@ piV@-<br />

suixAY; piV piV pwvih mwnu]) 1 inrXqn, SWqI sihq) shij s, h, mukqy, bol ky<br />

j`jy ishwrI lwau- suixAY; lwgY 1 shij iDAwnu] nwnk. Bgqw; sdw ivgwsu] suixAY;<br />

dUK pwp kw nwsu] 10]<br />

pauVI 11. gwh g`gy kMnw lMbw bol ky hwhw mukqw bolo[ srw kMny ibMdI nhIN<br />

lwauxI, guxW- suixAY; srw guxw ky gwh]) syK pwiqswh s`sy pYr ibMdI nhIN lwauxI-<br />

www.Gursevak.com<br />

96<br />

q`qkrw


suixAY; syK pIr pwiqswh]) rwhu kMnw lMbw bol ky, hwhy AONkV sMkoc ky bolo - suixAY;<br />

AMDy pwvih rwhu] suixAY; hwQ hovY Asgwhu] nwnk. Bgqw; sdw ivgwsu] suixAY; dUK<br />

pwp kw nwsu] 11]<br />

pauVI 12. giq polw, q`qy ishwrI bolo[ 1 rIqI, cwlI 1 , ivvsQw 1 , pRwpqI 1 -<br />

mMny kI 1 giq; khI n jwie]) ip`CY, pCu - qwie AONkV lwau- jy ko khY; ipCY<br />

pCuqwie]) kw - gid polw d`dy ishwrI lwau[ ilKxhwru polw, rwry AONkV bolo- kwgid<br />

klm; n ilKxhwru]) bih hwhy ishwrI lwau, b`by dulwvW n bolo[ sqsMgq ’c (bih)<br />

iesiQ`q ho ky- mMny kw; bih krin vIcwru]) AYsw polw- AYsw nwmu; inrMjnu hoie] jy<br />

ko mMin jwxY; min koie] 12]<br />

pauVI 13. sur - iq q`qy ishwrI hY[ bu`iD- mMnY; suriq hovY min buiD] su`iD[<br />

1 igAwq- mMnY; sgl Bvx kI 1 suiD]) muih mMmy AONkV hoVw nhIN bolxw[ 1 mUMh- mMnY;<br />

1 muih cotw nw Kwie]) jm polw- mMnY; jm kY swiQ n jwie] AYsw nwmu; inrMjnu hoie]<br />

jy ko mMin jwxY; min koie] 13]<br />

pauVI 14. mMnY; mwrig Twk n pwie]) pr - gt pUrw rwrw lwau[ (piq) ie`zq,<br />

piq polw- mMnY; 1 piq isau prgtu jwie]) mgu polw, c`lY[ 1 mOq dy AQvw Anyk qr@W<br />

dI aupwSnW rUp (mgu) pgfMfIAW dy (pMQu) rsqy nhIN c`ldy- mMnY; mgu n clY, pMQu]<br />

mMnY; Drm syqI snbMDu] AYsw nwmu; inrMjnu hoie] jy ko mMin jwxY; min koie]<br />

pauVI 15. mMnY; pwvih moKu duAwru] mMnY; prvwrY swDwru]) guru jI, isK jI<br />

Awp qrdy, hornw nMU qwrdy hn[ guru rwry AONkV lwau- mMnY; qrY qwry guru isK])<br />

Bv - ih, iB`K[ 1 iB`iKAw- mMnY; nwnk. Bvih n 1 iBK] AYsw nwmu; inrMjnu hoie]<br />

jy ko mMin jwxY; min koie] 15]<br />

pauVI 16. 1 pRkwS srUp bRhm, muKI, sMq, pMj) pr - vwx pr - Dwnu pUry rwry<br />

lwau- pMc prvwx; 1 pMc prDwnu] pMcy pwvih; drgih mwnu]) soh - ih[ vwihgurU 1 jIpMcy<br />

sohih; dir 1 rwjwnu] pMcw kw; guru eyku iDAwnu] jy ko khY; krY vIcwru] krqy kY<br />

krxY; nwhI sumwru]) DOlu kOxu knOVy nwl hn, hor QweIN Daul, kaux hn[ d - ieAw<br />

d`dw mukqw, d`dy ishwrI nhIN bolxI- DOlu Drmu; dieAw kw pUqu] sMqoKu Qwip riKAw;<br />

ijin sUiq]) bu`JY[ s`icAwru- jy ko buJY; hovY sicAwru]) au~pir- DvlY aupir; kyqw<br />

Bwru]) DrqI horu; prY horu horu]) qlY polw- iqs qy Bwru qlY; kvxu joru] jIA jwiq;<br />

rMgw ky nwv] sBnw iliKAw; vuVI klwm]) iliK polw, K`Ky ishwrI lwau- eyhu lyKw;<br />

iliK jwxY koie] lyKw iliKAw; kyqw hoie]) suAwilhu hwhy AONkV lMbw n bolo- kyqw<br />

qwxu; suAwilhu rUpu] kyqI dwiq; jwxY kOxu kUqu] kIqw pswau; eyko kvwau]) drĪAwau<br />

ibhwrI d`b ky bolo[ 1 dirAw, dRvIBUq- iqs qy hoey; lK 1 drIAwau]) kud - riq’ polwkudriq<br />

kvx; khw vIcwru] vwirAw n jwvw; eyk vwr]) 1 auh[ sweI ibMdI nhIN<br />

www.Gursevak.com<br />

97<br />

q`qkrw


lwauxI[ BlI l`ly pYr ibMdI nhIN bolxI- jo quDu BwvY; 1 sweI BlI kwr]) 1 iesiQ`q[<br />

qU ibnw it`pI bolo, ij`Qy BI Awvy[ slw - miq- qU sdw 1 slwmiq; inrMkwr] 16]<br />

pauVI 17. 1 Axigxq[ jp polw- 1 AsMK jp; AsMK Bwau] AsMK pUjw; AsMK<br />

qp qwau] AsMK grMQ; muiK vyd pwT]) rh - ih- AsMK jog; min rhih audws]<br />

AsMK Bgq; gux igAwn vIcwr]) sqI polw[ dwqwr d`dy kMnw lwau[ 1 sq r`Kx<br />

vwly- AsMK 1 sqI; AsMK dwqwr]) muh AONkV lMbw nhIN bolxw[ B`K[ 1 KWdy hn-<br />

AsMK sUr; muh 1 BK swr] AsMK moin; ilv lwie qwr] kudriq kvx; khw vIcwru]<br />

vwirAw n jwvw; eyk vwr] jo quDu BwvY; sweI BlI kwr] qU sdw slwmiq;<br />

inrMkwr]17]<br />

pauVI 18. AsMK mUrK; AMD Gor]) hrwm - Kor[ 1 hrwm Kwx vwly- AsMK cor;<br />

1 hrwmKor] AsMK Amr; kir jwih jor]) gl polw, v`F, h`iqAw- AsMK 1 gl vF;<br />

hiqAw kmwih] AsMK pwpI; pwpu kir jwih] AsMK kUiVAwr; kUVy iPrwih]) mlu<br />

polw[ B`iK- AsMK mlyC; mlu BiK Kwih]) isir rwry ishwrI bolo- AsMK inMdk;<br />

isir krih Bwru] nwnku; nIcu khY vIcwru] vwirAw n jwvw; eyk vwr] jo quDu BwvY;<br />

sweI BlI kwr] qU sdw slwmiq; inrMkwr] 18]<br />

pauVI 19. AsMK nwv; AsMK Qwv]) l`ly hoVw hor lMbw krn nwl, AYVw bol<br />

jWdw hY- AgMm AgMm; AsMK loA]) kh - ih kh mukqw bol ky hwhy ishwrI lwau[<br />

1 isir Bwru ho ky Bwv pu`Ty lmk ky (vw) isir dy Bwru Bwv AqI hI inmRqw siqkwr<br />

sihq ho ky- AsMK khih; 1 isir Bwru hoie]) A`KrI, swlwh s`sy kMnw lwau[ 1 ijvyN<br />

kIrqn ’c iek`Ty boldy hn, ies dw nwm slwh hY- AKrI nwmu; AKrI 1 swlwh])<br />

1 js, 1 kIrqn[ 2 AsQwn- AKrI; igAwnu 1 gIq gux 2 gwh]) ilKxu polw[ ilKxu<br />

bolxu xwixAW AONkV lwau- AKrI; ilKxu bolxu bwix]) A`KrW- AKrw isir; sMjogu<br />

vKwix]) eyih eIVI lW lMbI bol ky, hwhy ishwrI sMkoc ky bolo- ijin eyih ilKy; iqsu<br />

isir nwih] ijv Purmwey; iqv iqv pwih] jyqw kIqw; qyqw nwau] ivxu nwvY; nwhI ko<br />

Qwau] kudriq kvx; khw vIcwru] vwirAw n jwvw; eyk vwr] jo quDu BwvY; sweI<br />

BlI kwr] qU sdw slwmiq; inrMkwr] 19]<br />

pauVI 20. BrIAY; hQu pYru qnu dyh]) pwxI DoqY; auqr su Kyh]) k`pVu- mUq<br />

plIqI; kpVu hoie]) swbUxu b`by dulYNkV lMby lw ky, xwxy AONkV lwau- dy swbUxu;<br />

leIAY Ehu Doie]) p`wpW- BrIAY miq; pwpw kY sMig]) Ehu hoVw lMbw bol ky, hwhy<br />

AONkV lwau- Ehu DopY; nwvY kY rMig] puMnI pwpI; AwKxu nwih] kir kir krxw; iliK<br />

lY jwhu] Awpy bIij; Awpy hI Kwhu] nwnk; hukmI Awvhu jwhu] 20]<br />

pauVI 21. qpu dqu polw- qIrQu qpu; dieAw dqu dwnu] jy ko pwvY; iql kw<br />

mwnu] suixAw mMinAw; min kIqw Bwau]) giq, mil poly[ 1 pRwpqI, nws, gqI hoxI-<br />

www.Gursevak.com<br />

98<br />

q`qkrw


AMqr 1 giq; qIriQ mil nwau] siB gux qyry; mY nwhI koie] ivxu gux kIqy; Bgiq n<br />

hoie]) su - Asiq[ hy 1 kilAwx srUp jI! AnMq 4 bRhmMf dI 3 bxwvt Awp jI Awp hI<br />

2 ho- 1 suAsiq 2 AwiQ; 3 bwxI 4 brmwau]) s`iq[ 1 s`c srUp[ 2 soBnIk- 1 siq 2 suhwxu;<br />

sdw min cwau]) vylw l`ly pYr ibMdI nhIN lwauxI[ iQ~iq q`qy ishwrI lwau[ vKqu<br />

polw[ 1 ihMdI Anuswr ihMdU vylw, &wrsI Anuswr muslmwn vKqu kihMdy hn- kvxu su<br />

1 vylw, 2 vKqu kvxu; kvx iQiq, kvxu vwru]) ru`qI, kvix, kvxu pihly xwxy ishwrI,<br />

dUjy AONkV lwau[ mwhu hwhy AONkV lMbw n bolo- kvix is ruqI. mwhu kvxu; ijqu hoAw<br />

Awkwru]) 1 pwieAw-vyl. n 1 pweIAw pMfqI; ij hovY lyKu purwxu]) kwdIAw polw[<br />

1 kwzIAW- vKqu. n pwieE 1 kwdIAw; ij ilKin lyKu kurwxu] iQiq vwru nw jogI jwxY;<br />

ruiq mwhu nw koeI] jw krqw, isrTI kau swjy; Awpy jwxY soeI] ikv kir AwKw,<br />

ikv swlwhI; ikau vrnI. ikv jwxw]) 1 qoN- nwnk. AwKix sBu ko AwKY; iek 1 dU<br />

ieku, isAwxw] vfw swihbu, vfI nweI; kIqw jw kw hovY] A`gY AwpO knOVw pUrw cwV@<br />

ky bolo- nwnk.jy ko AwpO jwxY; AgY gieAw n sohY] 21]<br />

pauVI 22. pw - qw - lw Aw - gw - sw dy p`py qy AYVy dw kMnw Kol@ ky bolo[ l`Kpwqwlw<br />

pwqwl lK; Awgwsw Awgws]) hoVw KolH ky bolo[ Q`ky[ 1 AKIr- 1 EVk EVk<br />

Bwil Qky; vyd khin iek vwq]) s`sy AONkV lGU bol ky, l`ly dulYNkV lw ky A - su - lU<br />

bolo[ 1 Asl ’c -shs ATwrh khin kqybw; 1 AsulU ieku Dwqu] lyKw hoie q ilKIAY;<br />

lyKY hoie ivxwsu] nwnk. vfw AwKIAY; Awpy jwxY Awpu] 22]<br />

pauVI 23. swlwhI swlwih; eyqI suriq. n pweIAw]) AqY polw[ pv - ih[<br />

smuMid s`sw mukqw bolxw[ jwxI - Aih AYVw mukqw bol ky, hwhy ishwrI sMkoc ky bolondIAw<br />

AqY vwh; pvih smuMid, n jwxIAih]) smuMd s`sy AONkV n lwau[ Dnu polw[<br />

swh s`sy pYr ibMdI nhIN lwauxI, kMnw dIrG lw ky, hwhw mukqw lGU bolo-smuMd swh<br />

sulqwn; igrhw syqI mwlu Dnu]) qu`il, vIsr - ih- kIVI quil n hovnI; jy iqsu, mnhu<br />

n vIsrih] 23]<br />

pauVI 24. AMqu AONkV lwau[ kh - ix- AMqu n. isPqI; khix. n AMqu] AMqu n.<br />

krxY; dyix. n AMqu]) sux - ix xwxy bolo- AMqu nw. vyKix; suxix. n AMqu] AMqu n jwpY;<br />

ikAw min mMqu] AMqu n jwpY; kIqw Awkwru] AMqu n jwpY; pwrwvwru] AMq kwrix; kyqy<br />

ibllwih] qw ky AMq; n pwey jwih] eyhu AMqu; n jwxY koie] bhuqw khIAY; bhuqw<br />

hoie]) vfw swihbu; aUcw Qwau]) au~pir-aUcy aupir; aUcw nwau]) ey - v`fu- eyvfu aUcw;<br />

hovY koie] iqsu aUcy kau; jwxY soie]) jy - v`fu- jyvfu Awip; jwxY Awip Awip] nwnk<br />

ndrI; krmI dwiq] 24]<br />

pauVI 25. bhuqw krmu; iliKAw nw jwie]) iqlu polw- vfw dwqw; iqlu n<br />

qmwie]) kyqy, joD j`jw ksky bolo, iF`lw bolx nwl X l`g jwvygw- kyqy mMgih; joD<br />

www.Gursevak.com<br />

99<br />

q`qkrw


Apwr] kyiqAw gxq; nhI vIcwru]) Kip polw, qu`tih- kyqy; Kip qutih vykwr])<br />

mukru polw bolx nwl, ArQ SISw hY[ ies krky mu`kru bolo- kyqy; lY lY mukru pwih]<br />

kyqy mUrK; KwhI Kwih] kyiqAw; dUK BUK sd mwr]) eyih lw lMbI bol ky hwhy ishwrI<br />

lGU bolo- eyih iB dwiq qyrI; dwqwr] bMid KlwsI; BwxY hoie] horu; AwiK n skY<br />

koie]) 1 mUrK- jy ko 1 Kwieku; AwKix pwie]) 1 ijqnIAW- Ehu jwxY; 1 jyqIAw muih<br />

Kwie] Awpy jwxY; Awpy dyie] AwKih; is iB kyeI kyie]) pwiqswhI pwiqswhu,<br />

s`isAW pYrW ‘c ibMdIAW nhIN lwauxIAW- ijsno bKsy; isPiq swlwh]) nwnk;<br />

pwiqswhI pwiqswhu] 25]<br />

pauVI 26. Amu`l, Amu`uil, Amu`lw, Amu`lu, Amu`lo ADk nwl bolo, Amul l`ly<br />

AONkV nhIN lwauxw[ 1 Amolk- 1 Amul gux; Amul vwpwr] Amul vwpwrIey; Amul<br />

BMfwr] Amul Awvih; Amul lY jwih] Amul Bwie; Amulw smwih] Amulu Drmu;<br />

Amulu dIbwxu]) l`ilAW AONkV bolo[ qu`lu- Amulu qulu; Amulu prvwxu] Amulu bKsIs;<br />

Amulu nIswxu] Amulu krmu; Amulu Purmwxu] Amulo Amulu; AwiKAw n jwie] AwiK<br />

AwiK; rhy ilv lwie]) (AwK - ih) K`Kw mukqw bolxw, dulW nhIN lwauxIAW- AwKih<br />

vyd; pwT purwx] AwKih; pVy krih viKAwx] AwKih brmy; AwKih ieMd]) Aqy 1 -<br />

AwKih gopI; qY 1 goivMd] AwKih eIsr; AwKih isD]) 1 bu`D, bu`DIvwn, bu`D nC`qr,<br />

boDw Avqwr- AwKih; kyqy kIqy 1 buD]) AwKih dwnv; AwKih dyv]) Awp jI qoN<br />

Apxy sIs kurbwn krn vwly Anyk syvk 1 - AwKih suir nr; muin jn 1 syv]) kyqy<br />

AwKih; AwKix pwih]) kih k`kw mukqw hwhy ishwrI bolo[ au~iT au~iT ishwrIAW<br />

lwau- kyqy kih kih; auiT auiT jwih]) ey~qy, k - ryih rwry lW lMbI bol ky ih boloeyqy<br />

kIqy; hoir kryih]) qw ArQ syk hY, ies leI qW bolo[ sk - ih polw- qw. AwiK<br />

n skih; kyeI kyie]) jyv`fu, qyv`fu- jyvfu BwvY; qyvfu hoie] nwnk jwxY; swcw soie]<br />

jy ko AwKY; bolu ivgwVu]) gw - vw - rw[ 1 SRomxI[ 2 mUrK- qw ilKIAY; 1 isir 2 gwvwrw<br />

gwvwru] 26]<br />

pauVI 27. so dru kyhw, so Gru kyhw; ijqu bih srb smwly]) vwvx - hwry- vwjy<br />

nwd Anyk AsMKw; kyqy vwvxhwry] kyqy.rwg prI isau khIAin; kyqy gwvxhwry])<br />

gwv - ih vwvy dulwvW nhIN lwauxIAW, mukqw bolo, hwhy ishwrI lwau[ pauxu dy xwxy<br />

AONkV lwau- gwvih quhno pauxu pwxI bYsMqru; gwvY rwjwDrmu duAwry]) ic`qu, gupqu<br />

polw q`qy AONkV lwau, p`pw mukqw hY- gwvih icqu gupqu, iliK jwxih; iliK iliK<br />

Drmu vIcwry]) gwvih eIsru brmw dyvI; sohin sdw svwry]) n`wly[ sBw mMflI 1 -<br />

gwvih ieMd, iedwsix bYTy; dyviqAw 1 dir nwly] gwvih isD. smwDI AMdir; gwvin<br />

swD ivcwry]) jqI sqI poly- gwvin jqI sqI sMqoKI; gwvih vIr krwry]) pV@in,<br />

ju`gu ju`gu[ n`wly- gwvin pMifq pVin rKIsr; jugu jugu vydw nwly]) m`C, p - ieAwly<br />

www.Gursevak.com<br />

100<br />

q`qkrw


p`pw mukqw bolo, p`py ishwrI nhIN lwauxI[ 1 mwq lok- gwvih mohxIAw mnu mohin;<br />

surgw 1 mC pieAwly] gwvin rqn aupwey qyry; ATsiT qIrQ nwly]) mhwbl polwgwvih<br />

joD mhwbl sUrw; gwvih KwxI cwry] gwvih KMf mMfl vrBMfw; kir kir rKy<br />

Dwry]) quDuno, D`dy AONkV lwE[ r`qy- syeI quDuno gwvih, jo quDu Bwvin; rqy qyry Bgq<br />

rswly]) ic`iq q`qy ishwrI bolo- hoir kyqy gwvin, sy. mY iciq n Awvin; nwnku.<br />

ikAw vIcwry] soeI soeI sdw scu swihbu; swcw swcI nweI] hY BI hosI, jwie n<br />

jwsI; rcnw ijin rcweI] rMgI rMgI BwqI, kir kir ijnsI; mwieAw ijin aupweI]<br />

kir kir vyKY. kIqw Awpxw; ijv iqs dI vifAweI] jo iqsu BwvY. soeI krsI;<br />

hukmu. n krxw jweI] so pwiqswhu. swhw pwiqswihbu; nwnk.rhxu rjweI] 27]<br />

pauVI 28. muMdw sMqoKu, srmu pqu JolI; iDAwn kI. krih ibBUiq]) 1^PnI[<br />

2 dyh- 1 iKMQw, kwlu kuAwrI 2 kwieAw; jugiq fMfw prqIiq]) j`gu- AweI pMQI sgl<br />

jmwqI; min jIqY jgu jIqu]) Aw - dysu[ 1 nmskwr- 1 Awdysu; iqsY Awdysu]) AnI - lu[<br />

Anw - hiq polw, q`qy ishwrI lwa[ j`ugu j`uguu- Awid AnIlu. Anwid Anwhiq; jugu jugu<br />

eyko vysu] 28]<br />

pauVI 29. Bug - iq polw, Git Git poly[ v`wjih imlvw- Bugiq igAwnu,<br />

dieAw BMfwrix; Git Git vwjih nwd]) n`wQI, ir`iD is`iD- Awip nwQu, nwQI sB<br />

jw kI; iriD isiD Avrw swd]) duie eIVI ishwrI sMkoc ky bolo- sMjogu ivjogu duie,<br />

kwr clwvih; lyKy Awvih Bwg] Awdysu; iqsY Awdysu]) j`ugu j`uguu- Awid AnIlu.<br />

Anwid Anwhiq; jugu jugu eyko vysu] 29]<br />

pauVI 30. eykw mweI.jugiq ivAweI; iqin cyly prvwxu] ieku sMswrI.ieku<br />

BMfwrI; ieku lwey dI bwxu] ijv iqsu BwvY.iqvY clwvY; ijv hovY Purmwxu]) Ehu hwhy<br />

AONkV- Ehu vyKY, Enw ndir n AwvY; bhuqw eyhu ivfwxu] Awdysu; iqsY Awdysu]) j`ugu<br />

j`uguu- Awid AnIlu. Anwid Anwhiq; jugu jugu eyko vysu] 30]<br />

pauVI 31. Awsxu loie loie; BMfwr] jo ikCu pwieAw; su eykw vwr] kir kir<br />

vyKY; isrjxhwru] nwnk.scy kI; swcI kwr] Awdysu; iqsY Awdysu]) j`ugu j`uguu- Awid<br />

AnIlu.Anwid Anwhiq; jugu jugu eyko vysu] 31]<br />

pauVI 32. jIBO knOVw cwV@ ky bolo, l`K[ vIs vwvw BrvW bolo, b`bw nhIN<br />

bolxw[ 1 qoN- iek 1 dU jIBO. lK hoih; lK hovih lK vIs]) l`Ku l`Ku, j`gdIs[<br />

1 vwrI- lKu lKu 1 gyVw AwKIAih; eyku nwmu jgdIs]) cV@IAY, ie`kIs[ 1 cV@ny krky[<br />

2 ie`k rwm jI dw srUp hoeIdw hY-eyqu rwih, piq pvVIAw; 1 cVIAY hoie 2 iekIs])<br />

g`lW Aw - kws- suix glw Awkws kI; kItw AweI rIs]) 1 g`pW- nwnk.ndrI pweIAY;<br />

kUVI.kUVY 1 TIs] 32]<br />

pauVI 33. AwKix joru; cupY. nh joru] joru n. mMgix; dyix. n joru] joru n.<br />

www.Gursevak.com<br />

101<br />

q`qkrw


jIvix; mrix. nh joru] joru n. rwij mwil; min soru]) igAw - in, vIcw - ir kMny lMby<br />

lw ky ishwrIAW lwau- joru n surqI; igAwin vIcwir]) jugqI polw, Cu`tY- joru n<br />

jugqI; CutY sMswru]) ijsu hiQ joru; kir vyKY soie]) au~qmu, nIcu ibhwrI lMbI bol ky,<br />

c`cy AONkV lwau- nwnk; auqmu nIcu n koie] 33]<br />

pauVI 34. r`wqI, ru`qI, iQ`qI- rwqI ruqI; iQqI vwr] pvx pwxI; AgnI<br />

pwqwl] iqsu ivic, DrqI Qwip rKI; Drmswl] iqsu ivic; jIA jugiq ky rMg]<br />

iqn ky nwm; Anyk Anµq] krmI krmI; hoie vIcwru] scw Awip; scw drbwru]<br />

iqQY sohin; pMc prvwxu] ndrI krim; pvY nIswxu] kc pkweI; EQY pwie] nwnk;<br />

gieAw jwpY jwie] 34]<br />

pauVI 35. Drm KMf kw; eyho Drmu] igAwn KMf kw; AwKhu krmu] kyqy pvx<br />

pwxI vYsMqr; kyqy kwn mhys] kyqy brmy GwViq GVIAih; rUp rMg ky vys])<br />

krm - BUmI[ 1 DrU.BgqjI- kyqIAw krmBUmI, myr kyqy; kyqy 1 DU, aupdys] kyqy ieMd<br />

cMd, sUr kyqy; kyqy mMfl dys] kyqy isD buD, nwQ kyqy; kyqy dyvI vys] kyqy dyv dwnv,<br />

muin kyqy; kyqy rqn smuMd]) 1 q^q 2 rwjy- kyqIAw KwxI, kyqIAw bwxI; kyqy 1 pwq<br />

2 nirMd] kyqIAw surqI.syvk kyqy; nwnk.AMqu n AMqu] 35]<br />

pauVI 36. igAwn KMf mih; igAwnu prcMfu] iqQY nwd ibnod; kof Anµdu]<br />

srm KMf kI; bwxI rUpu] iqQY GwViq GVIAY; bhuqu AnUpu] qw kIAw glw; kQIAw nw<br />

jwih] jy ko khY; ipCY pCuqwie]) ishwrIAW lwau- iqQY GVIAY; suriq miq min<br />

buiD]) su`iD- iqQY GVIAY; surw isDw kI suiD] 36]<br />

pauVI 37. krm KMf kI; bwxI joru] iqQY; horu n koeI horu] iqQY; joD mhwbl<br />

sUr] iqn mih; rwmu rihAw BrpUr]) sIqo sIqw drimAwnw- iqQY; sIqo sIqw mihmw<br />

mwih] qw ky rUp; n kQny jwih]) mr - ih- nw Eih mrih; n Twgy jwih]) vsY polwijn<br />

kY; rwmu vsY mn mwih]) vs - ih polw- iqQY Bgq vsih; ky loA]) kr - ihkrih<br />

Anµdu; scw min soie]) vsY dyl@I dIpk hY[ s`cKMif- scKMif vsY inrMkwru]<br />

kir kir vyKY; ndir inhwl] iqQY KMf mMfl; vrBMf] jy ko kQY; q. AMq n AMq]<br />

iqQY. loA loA; Awkwr] ijv ijv hukmu; iqvY iqv kwr]) ivgsY polw- vyKY ivgsY;<br />

kir vIcwru] nwnk kQnw; krVw swru] 37]<br />

pauVI 38. jqu polw - jqu pwhwrw; DIrju suinAwru]) Ah mukqy bol ky, rix<br />

xwxy nMU ishwrI lw ky, Ah - rix bolo[ hQI - Awru Q`Qy dI ibhwrI d`b ky bolo, hwhy ’qy<br />

ADk nhIN lwauxw- Ahrix miq; vydu hQIAwru]) K`lw, suinAwr dw ie`ko hI K`lw<br />

huMdw hY[ KlW nhIN krnw, KlW dw ArQ mUrKW hY- Bau Klw; Agin qp qwau]) iqqu<br />

drimAwnw-BWfw Bwau; AMimRqu iqqu Fwil]) tkswl polw- GVIAY sbdu; scI<br />

tkswl] ijn kau ndir krmu; iqn kwr] nwnk ndrI; ndir inhwl] 38]<br />

www.Gursevak.com<br />

102<br />

q`qkrw


s`sw mukqw svwr ky bolo, hoVw bol ky, k`ky AONkV sMkoc ky lwau - sloku]) mh`qu,<br />

mwqw polw[ 1 v`fI- pvxu gurU, pwxI ipqw; mwqw Driq 1 mhqu]) K@ylY- jg`qu nhIN<br />

bolxw, jgqu polw-idvsu rwiq duie, dweI dwieAw; KylY sgl jgqu] cMigAweIAw<br />

buirAweIAw; vwcY Drmu hdUir] krmI Awpo AwpxI; ky nyVY ky dUir]) m - s`kiqijnI.<br />

nwmu iDAwieAw; gey mskiq Gwil]) au~jly, ky~qI, Cu`tI- nwnk. qy muK<br />

aujly; kyqI CutI nwil] 1] ]) sRI jpujI swihb jI sMpUrnM[<br />

22. sodru rwgu Awsw mhlw 1 siqgur pRswid]<br />

sRI rh - rwis swihb jI gurpRswid ArMB- sUrj iCpidAW hI, ijn@W<br />

gursbdW dw in`qnym kIqw jWdw hY, aun@W dy sMgRih nUM rh - rwis kihMdy hn, ien@W ’c<br />

sodr, so purK, bynqI cOpeI, muMdwvxI dw AMimRq pwT hY[ (rhrwis 1 ) pRwrQnw 1 pRymibnY<br />

1 , gurmiq vwihgurU jI pRwpqI dw is`Dw rwh 1 [ (rh+rwis) ijs krky pRmysr nwl<br />

srDw rUpI (rwis) pUMjI, s`icAweI rh Awvy[ gurmiq nwmu.myrw pRwn sKweI; hir<br />

kIriq. hmrI 1 rhrwis] 1] rhwau] ies quk qoN rhrwis nwm r`iKAw hY, (rhurws,<br />

rihrws nhIN kihxw[ siqgurW dy ilKy Anuswr rh - rwis rh mukqy bool ky, rwry<br />

kMnw, s`sy ishwrI lwau[)<br />

sloku mÚ 1] duKu dwrU. suKu rogu BieAw; jw suKu. qwim n hoeI] qUM krqw krxw.<br />

mY nwhI; jw hau krI. n hoeI] 1] bilhwrI kudriq visAw; qyrw. AMqu n jweI<br />

liKAw] 1] rhwau]) klpxw rihq bRhm 1 - jwiq mih joiq, joiq mih jwqw; Akl 1<br />

klw BrpUir rihAw] qUM scw swihbu. isPiq suAwil@au; ijin kIqI. so pwir pieAw]<br />

khu nwnk. krqy kIAw bwqw; jo ikCu krxw su kir rihAw] 2] 1] (469)<br />

A`wsw- sodru rwgu Awsw mhlw 1 siqgur pRswid] sodru bwxI dw nwm<br />

hY, sodru dw aucwrn 347 AMg ’qy Awsw rwg ’c BI kIqw hY[ swrI gurbwxI 31<br />

rwgW ’c aucwrI hY[<br />

23. mh`lw aucwrn bwry pRym bynqI- ArbI ’c (mh`lw) bwdSwh, sMsikRq<br />

’c (mh`lw) srUp hY[ pihly bwdSwh, dUjy bwdSwh, qIjy bwdSwh Awid inscy krky<br />

siqgurW dw vwick hY[ prmpUjnIk siqgurU sRI gurU gMRQ swihb ’c Akwl dy AnykW<br />

nwm, rwm Bgvwn, Kudwie, BgvMq, inrvYru, kysv, hir Awid ijqny vI ausqq rUp<br />

nwm hn, swry dy swry hI puilMg hn[ Akwl purK jI Aqy sRI gurU jI AByd ie`k joiq<br />

hn, ies leI siqgurW nUM (mhlw) iesqRI kihxw TIk nhIN[ mhlw dy hwhy ishwrI<br />

lw ky, mihlw kihxw ZlqI hY[<br />

dUjw pRmwx-siqgurU sRI gurU goibMd isMG swihb jI qoN c`lI, sRI dmdmI tkswl<br />

’c, sIny bsIny mh`lw hI sMQw krvweI jWdI hY[ so svw l`K nwl, ie`k 2 isMG nUM<br />

www.Gursevak.com<br />

103<br />

q`qkrw


lVwaux vwly siqgurW ny, Awp sMQw krwaux smyN, mh`lw A`Kr hI vriqAw hY[ AsMK<br />

sUrjW dy pRkwSk, siqgurW dy pws jy AwpW bwxI suxweIey qW siqgurW dI pRsMnqw<br />

mh`lw sbd duAwrw hI pRwpq ho skdI hY jI[<br />

qIjw pRmwx- ArbI ’c (mh`lw) au~qrny dI QW[ siqgurU pihly pwiqswh jI dy<br />

irdy ’c, vwihgurU jI au~qry[ siqgurU pihly pwiqswh jI, siqgurU dUjy pwiqswh jI<br />

dy idl ’c au~qry[ so siqgurW dw irdw gurbwxI, vwihgurU jI dy au~qrny dI QW hY,<br />

ijs krky mh`lw khwey[<br />

hir myro ipru; hau hir kI bhurIAw] (483) Anuswr, jy siqgurW ny Akwl<br />

purK jI, Awpxy pqI mMny hn, auh ijs sbd ’c mMinAW hY, pRkrx Anuswr auh au~Qy<br />

hI hY[ aus dw idRstWq mihlw is`D krn leI, nhIN dyxw cwhIdw[<br />

mh`lw pihlw, dUjw, qIjw, cauQw, pMjvW, nwvW aucwrn bwry siqgurW ny Awp<br />

ieauN sp`St kIqw hY- (14) rwgu isrI rwgu mhlw pihlw 1 Gru 1] moqI q mMdr<br />

aUsrih; rqnI q hoih jVwau] pihlw 1 nUM pihlw pihlw do vwr pVHnw[ (AMg 163)<br />

ismi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI<br />

q`qy lwau-pMifqu; swsq isimRiq piVAw] jogI; gorKu gorKu kirAw] mY mUrK; hir<br />

hir jpu piVAw] 1] AMk 4 nUM cauQw pVHnw[<br />

vfhMsu mhlw 3 mhlw qIjw) pRBu scVw hir swlwhIAY; kwrju sBu ikCu krxY<br />

jogu] (582) soriT mhlw 4 cauQw] (604) soriT mhlw 1 pihlw duqukI] (636)<br />

DnwsrI mhlw 3 qIjw] (664) bsMqu mhlw 3 qIjw] (1169)<br />

mh`lw ’qy ADk lwaux bwry pRym bynqI- ijnI nwmu iDAwieAw; gey mskiq<br />

Gwil]) imhr msIiq isdku muslw; hku hlwlu kurwxu] (140) ms`kiq mus`lw ADk<br />

lw ky bolxy, ieauN mh`lw vI ADk lw ky hI bolxw, pr ADk ilKxw nhIN[ pV@n<br />

vwly gurmuiK jI! Awp jI nUM koit nmskwr[<br />

sodru rwgu Awsw mhlw 1 siqgur pRswid] ijqu drimAwnw[<br />

sm`wly- so dru qyrw kyhw, so Gru kyhw; ijqu bih srb smwly]) v`wjy ky~qy[ 1 Dun<br />

2 vjwaux vwly- vwjy qyry 1 nwd Anyk AsMKw; kyqy qyry 2 vwvxhwry] khI - Aih dw A<br />

mukqw bol ky, hwhy ishwrI lwau- kyqy qyry, rwg prI isau khIAih; kyqy qyry<br />

gwvxhwry] gwvin quDno pvxu pwxI bYsMqru; gwvY rwjwDrmu duAwry]) gw - vin nMny<br />

ishwrI lwau[ ic`qu- gwvin quDno icqu gupqu iliK jwxin; iliK iliK Drmu bIcwry])<br />

bRYhmw nhIN bolxw, bRh mukqy bol ky, bRhmw bolo- gwvin quDno eIsru bRhmw dyvI;<br />

sohin qyry sdw svwry] gwvin quDno ieMdR, ieMdRwsix bYTy; dyviqAw dir nwly] gwvin<br />

quDno isD smwDI AMdir; gwvin quDno swD bIcwry]) jqI sqI poly- gwvin quDno<br />

jqI sqI sMqoKI; gwvin quDno vIr krwry])<br />

www.Gursevak.com<br />

104<br />

q`qkrw


ij`Qy pV@n dw ArQ bxy, au~Qy pV@y, pV@n VwVw Bwrw krnw, Bwv VwVy nMU hlMq<br />

lwauxw[ ij`Qy (pVy pVn) pYx dw ArQ bxy au~Qy VwVy nMU hlMq nhIN lwauxw, pV@in<br />

j`ugu prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI dy A`Kr 2 nUM vwihgurU gurU mMn<br />

ky, A`Kr 2 dw iDAwn Dwr ky, sRb`q dy Bly ihq, hux vwihgurU vwihgurU vwihgurU jp<br />

rhy hn jI[ j`ugu- gwvin quDno, pMifq pVin rKIsur; jugu jugu vydw nwly]) m`Cu[<br />

p - ieAwly p`py ishwrI nhIN.mukqw bolo[ 1 Ap`CrW- gwvin quDno 1 mohxIAw mnu<br />

mohin; surgu mCu pieAwly]) gwvin quDno, rqn aupwey qyry; ATsiT qIrQ nwly]<br />

gwvin quDno joD mhwbl sUrw; gwvin quDno KwxI cwry]) bRYhmMfw nhIN kihxw, bRh<br />

mukqy bol ky bRh - mMfw bolo- gwvin quDno KMf mMfl bRhmMfw; kir kir rKy qyry Dwry])<br />

r`qy- syeI quDno gwvin, jo quDu Bwvin; rqy qyry Bgq rswly] hoir kyqy quDno gwvin,<br />

sy. mY iciq n Awvin; nwnku. ikAw bIcwry] soeI soeI sdw scu swihbu; swcw swcI<br />

nweI]) BI nUM b`bw Bwrw bHI nhIN bolxw, sw& B`Bw bolo- hY BI hosI, jwie n jwsI;<br />

rcnw ijin rcweI] rMgI rMgI BwqI, kir kir ijnsI; mwieAw ijin aupweI] kir<br />

kir dyKY. kIqw Awpxw; ijau iqs dI vifAweI] jo iqsu BwvY soeI krsI; iPir.<br />

hukmu n krxw jweI]) piq - swihbu polw[ ‘rh - xu’- so pwiqswhu swhw piqswihbu;<br />

nwnk. rhxu rjweI] 1]<br />

j`ugwid- Awsw mhlw 1]) v`fw- suix vfw; AwKY sBu koie]) kyv`fu- kyvfu vfw;<br />

fITw hoie]) kImiq pwie; n kihAw jwie]) khxY k`ky mukqy nUM dulwvW nhIN<br />

lwauxIAW, kh - xY bolo[ 1 msq, 1 lIn- khxY vwly qyry; rhy 1 smwie] 1]) 1 inrh`l,<br />

2 fUMGy 3^zwnw- vfy myry swihbw; 1 gihr 2 gMBIrw guxI 3 ghIrw]) KMf pqwl AsMK; mY.<br />

gxq n hoeI] Anuswr AsMK KMf pqwl dI 1 h`d[ Anuswr AsMK KMf pqwl dI 1 h`d[<br />

koie n jwxY; qyrw kyqw, kyvfu 1 cIrw] 1] rhwau] (rhwau) ivsrwm, tyk, sQweI, vw<br />

irdy rUpI Kyq’c nwm (rhwau) bIjxw kro[ vfy myry swihbw; gihr gMBIrw guxI<br />

ghIrw] jI ’c sdw lIx (rhwau) rho[ nwm’c mn (rhwau) itkwau[ (rhwau) snwBI<br />

tIkw, ijvyN nwBI pyt dy ivcwly huMdI hY, ieauN swry sbd dw isDWq, rhwau dIAW<br />

qukW’c huMdw hY[ rhwau dIAW qukW dy ArQ krky, Pyr sbd dy ArQ AwrMB krny<br />

krky, ArQ sp`St huMdy hn[ sMgIq, kwvX nwl rhwau sbMD r`Kdw hY[] 1] rhwau]<br />

nUM ie`k rhwau nhIN pVHnw, kyvl rhwau hI pVHnw hY[ h`dW AMdr eykw rhwau dI quk<br />

dI igxqI dw vwck hY[ myrw mnu locY; gur drsn qweI] ies sbd ’c cwr rhwau,<br />

isrIrwgu mhlw 4 vxjwrw, siqnwmu gur pRswid] hir hir auqmu nwmu hY;<br />

ijin isirAw.sBu koie jIau] ’c Cy rhwau hn[ jy rhwau dy AMk pVHIey, qW<br />

qrqIbvwr AMk BI cwr jW Cy q`k Awauxy cwhIdy sn[ pr E~Qy sB QWeI eykw hI hY[<br />

ies leI ie`k rhwau, do rhwau, iqMn rhwau nhIN pVHny, kyvl rhwau hI pVHnw[<br />

www.Gursevak.com<br />

105<br />

q`qkrw


A`KrW’c rhwau dUjw] Awvy, au~Qy rhwau dUjw zrUr br zrUr pVHnw hY[ hukmnwmw lYx<br />

smyN, rhwau dUjw pVH ky, &qyh g`jwauxI, rhwau dUjw dw sbMD aus sbd nwl huMdw hY[<br />

sbd ’c ie`k qoN v`D rhwau hox, qW ijs rhwau qoN cwho kIrqn kro[ sRI suKmnI<br />

swihb, d`KxI EAMkwru, isD gosit’c kyvl ie`k 2 rhwau hI hY[}<br />

siB ishwrI lwau[ imil l`ly ishwrI bolo- siB surqI imil; suriq kmweI])<br />

kImiq q`qy ishwrI- sB kImiq imil; kImiq pweI]) 1 v`fy muin dyvqy, (gur+hweI 2 )<br />

(gur) dyviqAW n UM (hweI) nws krn vwly dYNq- igAwnI iDAwnI; gur 1 gurhweI 2 ])<br />

iqlu polw- khxu n jweI; qyrI iqlu vifAweI] 2]) sq, qp poly- siB sq. siB<br />

qp; siB cMigAweIAw] isDw purKw kIAw; vifAweIAw] quDu ivxu; isDI. iknY n<br />

pweIAw]) 1 ikRpw, 2 rokIAW- krim 1 imlY; nwhI Twik 2 rhweIAw] 3] AwKx vwlw;<br />

ikAw vycwrw] isPqI Bry; qyry BMfwrw] ijsu qU dyih; iqsY ikAw cwrw]) 1 svwrn<br />

vwly- nwnk; scu svwrxhwrw 1 ] 4] 2]<br />

Awsw mhlw 1] AwKw jIvw; ivsrY mir jwau] AwKix AauKw; swcw nwau] swcy<br />

nwm kI; lwgY BUK]) auqu drimAwnw, c`lI - Aih AYVw mukqw hwhy ishwrI- auqu BUKY;<br />

Kwie clIAih dUK] 1] so ikau ivsrY; myrI mwie] swcw swihbu; swcY nwie] 1]<br />

rhwau] iqlu polw- swcy nwm kI; iqlu vifAweI]) Q`ky[ kImiq q`qy ishwrI bolo-<br />

AwiK Qky; kImiq nhI pweI] jy siB imil kY; AwKx pwih] vfw n hovY; Gwit n<br />

jwie] 2]) Ehu hoVw lMbw, hwhy AONkV sMkoco- nw Ehu mrY; n hovY sogu]) 1 mukdy<br />

1 aukdy, 1 Bu`ldy nhIN-dydw rhY; n 1 cUkY Bogu] guxu eyho; horu. nwhI koie] nw ko hoAw;<br />

nw ko hoie] 3] jyvfu Awip; qyvf qyrI dwiq] ijin idnu kir kY; kIqI rwiq] Ksmu<br />

ivswrih; qy kmjwiq]) 1 nIc qoN nIc kMm krn vwlI nIc jwq- nwnk.nwvY bwJu;<br />

snwiq 1 ] 4] 3]<br />

gUjrI dlYNkVy pUry lwau- rwgu gUjrI mhlw 4] (siqgur) s`cy gurU[ ij`Qy BI<br />

siqgur Awvy qW s`iqgur bolxw[ s`iq[ ij`Qy siq dw ArQ s`c bxy EQy s`q ADk lw<br />

ky bolo[ ij`Qy (sq) rsw dw sq, jq sq Awvy, polw bolxw[ ibnau nMny nUM hoVw nhIN,<br />

nMnw mukqw bol ky aUVy AONkV lwau[ krau nUM kro nhIN kihxw[ 1 s`c 2 bynqI- hir ky<br />

jn, siqgur sq 1 purKw; ibnau 2 krau gur pwis]) 1 kIVy 2 Coty qoN Coty, AqI bRIk<br />

ikrm huMdy hn, jo KurdbIn nwl idsdy hn[ AqI hI inmRqw nwl Awpxy Awp nUM kIry<br />

ikrm ikhw hY- hm 1 kIry 2 ikrm. siqgur srxweI; kir dieAw. nwmu prgwis] 1]<br />

myry mIq gurdyv; mokau. rwm nwmu prgwis] gurmiq nwmu, myrw pRwn sKweI; hir<br />

kIriq hmrI rhrwis] 1] rhwau] hir jn ky vfBwg vfyry; ijn hir hir srDw,<br />

hir ipAws]) iqRpqws - ih polw, q`qy dI ishwrI A`Dy rwry nUM lwau[ 1 Awqm iqRpqI<br />

krky, bhuqo bhuqw iqRpq 1 hoeIdw hY- hir hir nwmu imlY, 1 iqRpqwsih; imil sMgiq.<br />

www.Gursevak.com<br />

106<br />

q`qkrw


gux prgwis] 2] ijn hir hir, hir rsu nwmu. n pwieAw; qy BwghIx jm pwis])<br />

iDRgu D`Dw mukqw, A`D rwry nUM ishwrI, g`gy AONkV- jo siqgur srix sMgiq. nhI<br />

Awey; iDRgu jIvy. iDRgu jIvwis] 3]) ms - qik k`ky ishwrI- ijn hir jn, siqgur<br />

sMgiq pweI; iqn Duir msqik iliKAw ilKwis]) Dnu nMny AONkV lw ky polw bolo[<br />

it`pI nhIN lwauxI[ DMnu D`dy nUM it`pI bol ky, nMny AONkV bolo[ it`pI dI QW ADk nhIN<br />

lwauxw[ (sqsMgiq) s`cI sMgq[ ies krky ij`Qy BI sqsMgiq Awvy, qW s`qsMgiq<br />

bolxw- Dnu DMnu sqsMgiq, ijqu hir rsu pwieAw; imil jn nwnk. nwmu prgwis]<br />

4] 4]<br />

rwgu gUjrI mhlw 5] icqv - ih, Aw - hir polw[ au~dmu[ 1 audmu- kwhy ry mn,<br />

icqvih audmu; jw 1 Awhir. hir jIau pirAw]) p`Qr, irj - ku polw- sYl pQr mih.<br />

jMq aupwey; qw kw irjku, AwgY kir DirAw] 1]) mw - Dau D`dw mukqw, aUVy AONkV hYmyry<br />

mwDau jI; sqsMgiq imly. su qirAw]) prmpdu polw[ 1 v`fI gurmuiK pdvI- gur<br />

prswid 1 prmpdu pwieAw; sUky kwst hirAw] 1] rhwau]) ij`Qy suq Awvy, ADk lw<br />

ky su`q bolo[ binqw imlvW, nMny ishwrI[ 1 mwqw 2 pu`qR 3 iesqRI- 1 jnin ipqw, lok<br />

2 suq 3 binqw; koie n iks kI DirAw] isir isir irjku sMbwhy Twkuru; kwhy mn Bau<br />

kirAw] 2]) aU~fy, aU~if[ bcry polw[ 1 b`cy- aUfy aUif. AwvY sY kosw; iqsu pwCY<br />

1 bcry CirAw] iqn kvxu KlwvY, kvxu cugwvY; mn mih. ismrnu kirAw] 3]) Ast<br />

s`sy pYr ibMdI nhIN lwauxI, Ast ds ql poly[ 1 h`Q 2 qlI 3 r`Ky hn- siB inDwn.<br />

ds Ast isDwn; Twkur 1 kr 2 ql 3 DirAw]) bil l`ly pYr ibMdI lw ky ArQ sVnw<br />

hY[ bil bil bil l`ly pYr ibMdI nhIN lwauxI, poly bolxy[ 1 kurbwn- jn nwnk. 1 bil<br />

bil, sd bil jweIAY; qyrw. AMqu n pwrwvirAw] 4] 5]<br />

rwgu Awsw mhlw 4 so purKu siqgur pRswid]) inrMjnu j ksky[ Agmw<br />

Agm imlvyN poly- so purKu inrMjnu, hir purKu inrMjnu; hir Agmw Agm Apwrw])<br />

1 rcnvwly- siB iDAwvih siB iDAwvih quDu jI; hir scy 1 isrjxhwrw] siB jIA<br />

qumwry jI; qUM jIAw kw dwqwrw] hir iDAwvhu sMqhu jI; siB dUK ivswrxhwrw] hir<br />

Awpy Twkuru, hir Awpy syvku jI; ikAw nwnk. jMq ivcwrw] 1])<br />

Gt Gt poly[ 1 idl, (Gt Gt) swrIAW GtW 2 AMdr jW (Gt) ihrdw ArQ<br />

Awvy qW Gt polw[ (G`t) QoVw ArQ bxy, G`t pwT krnw- qU 1 Gt Gt AMqir, srb<br />

inrMqir jI; hir eyko purKu smwxw] ieik dwqy. ieik ByKwrI jI; siB qyry coj<br />

ivfwxw] qUM Awpy dwqw.Awpy Bugqw jI; hau quDu ibnu Avru n jwxw] qUM pwrbRhmu<br />

byAMqu byAMqu jI; qyry. ikAw gux AwiK vKwxw] jo syvih. jo syvih quDu jI; jnu nwnku.<br />

iqn kurbwxw] 2]) j`ug- hir iDAwvih. hir iDAwvih quDu jI; sy jn. jug mih<br />

suKvwsI] sy mukqu. sy mukqu Bey, ijn hir iDAwieAw jI; iqn. qUtI jm kI PwsI]<br />

www.Gursevak.com<br />

107<br />

q`qkrw


ijn inrBau.ijn hir inrBau iDAwieAw jI; iqn kw. Bau sBu gvwsI] ijn syivAw.<br />

ijn syivAw myrw hir jI; qy. hir hir rUip smwsI] sy DMnu sy DMnu. ijn hir<br />

iDAwieAw jI; jnu nwnku. iqn bil jwsI] 3] qyrI Bgiq qyrI Bgiq BMfwr jI; Bry<br />

ibAMq byAMqw] qyry Bgq qyry Bgq. slwhin quDu jI; hir Aink Anyk Anµqw]) A -<br />

ink dy nMny ishwrI lwau, bolx l`igAW k`ky nUM ishwrI nhIN lwauxI, jp - ih polwqyrI<br />

Aink qyrI Aink, krih hir pUjw jI; qpu qwpih, jpih byAMqw]) Ktu polw[<br />

1 Cy[ ismi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k<br />

ishwrI q`qy lwau- qyry Anyk qyry Anyk, pVih bhu isimRiq swsq jI; kir ikirAw<br />

1 Ktu krm krMqw] sy Bgq sy Bgq Bly, jn nwnk jI; jo Bwvih myry hir BgvMqw]<br />

4] qUM Awid purKu AprMpru krqw jI; quDu jyvfu Avru n koeI]) ju`gu ju`gu inh - c`lu<br />

hwhw mukqw bolo- qUM jugu jugu eyko, sdw sdw qUM eyko jI; qUM inhclu krqw soeI]) quDu<br />

Awpy BwvY soeI vrqY jI; qUM Awpy krih su hoeI]) isr - ij bolo iek`Tw imlvW[<br />

1 imlweI, bulweI, CupweI- quDu Awpy isRsit sB aupweI jI; quDu Awpy isrij sB<br />

1 goeI] jnu nwnku. gux gwvY krqy ky jI; jo sBsY kw jwxoeI] 5] 1]<br />

Awsw mhlw 4] qUM krqw sicAwru; mYfw sWeI] jo qau BwvY. soeI QIsI; jo qU<br />

dyih. soeI hau pweI] 1] rhwau] sB qyrI; qUM sBnI iDAwieAw] ijsno ik®pw krih;<br />

iqin nwm rqnu pwieAw]) l`wDw, 1 l`By- gurmuiK 1 lwDw; mnmuiK gvwieAw] quDu Awip<br />

ivCoiVAw; Awip imlwieAw] 1]) drIAwau rwry ibhwrI dIrG, ibhwrI hr QW gOr<br />

nwl d`b ky dIrG hI bolxI[ 1 iv`c- qUM drIAwau; sB quJ hI 1 mwih] quJ ibnu; dUjw<br />

koeI nwih]) K@ylu- jIA jMq; siB qyrw Kylu]) iv`CuiVAw- ivjoig imil.ivCuiVAw;<br />

sMjogI mylu] 2])<br />

jw - xw - ieih pwT imlvW dovyN kMny lwau[ 1 jxwauNdy hoN- ijsno qU 1 jwxwieih; soeI<br />

jnu jwxY]) sd polw[ 1 kQn krdy hn- hir gux; sd hI AwiK 1 vKwxY] ijin hir<br />

syivAw; iqin suKu pwieAw]) sh - jy sh mukqy bolo- shjy hI; hir nwim smwieAw]<br />

3] qU Awpy krqw; qyrw kIAw sBu hoie])<br />

1 hor[ quDu ibnu; dUjw 1 Avru n koie] qU kir kir vyKih; jwxih soie]) jn<br />

ij`Qy vI Awvy polw- jn nwnk; gurmuiK prgtu hoie] 4] 2]<br />

Awsw mhlw 1] iqqu drimAwnw[ sr - vrVY BeI - ly[ 1 soRvr[ 2 hoieAw hY- iqqu<br />

1 srvrVY, 2 BeIly invwsw; pwxI pwvku iqnih kIAw]) ie`Qy pgu polw[ 1 ic`kV 2 pYr<br />

3 iq~Qy- 1 pMk ju moh, 2 pgu nhI cwlY; hm dyKw. 3 qh fUbIAly] 1]) 1 mUrK- mn.eyku n<br />

cyqis; 1 mUV mnw] hir ibsrq; qyry gux gilAw] 1] rhwau] nw hau jqI sqI. nhI<br />

piVAw; mUrK mugDw jnmu BieAw] pRxviq nwnk. iqn kI srxw; ijn qUM. nwhI<br />

vIsirAw] 2] 3]<br />

www.Gursevak.com<br />

108<br />

q`qkrw


Awsw mhlw 5] BeI prwpiq; mwnuK dyhurIAw] goibMd imlx kI; ieh qyrI<br />

brIAw] Avir kwj qyrY; ikqY n kwm] imlu swDsMgiq; Bju kyvl nwm] 1]<br />

srMjwim lwgu; Bvjl qrn kY]) b`bw mukqw A`Dy rwry nUM ishwrI bi RQw bolojnmu<br />

ibRQw jwq; rMig mwieAw kY] 1] rhwau] jpu qpu sMjmu; Drmu. n kmwieAw]) n<br />

dyl@I dIpk- syvw swD n jwinAw hir rwieAw] khu nwnk; hm nIc krMmw] srix<br />

pry kI; rwKhu srmw] 2] 4]<br />

24. sRI kIrqn soihlw swihb jI gurpRswid ArMBsoihlw<br />

rwgu gauVI dIpkI mhlw 1; siqgur pRswid] jY Gir kIriq<br />

AwKIAY; krqy kw hoie bIcwro]) gw - vhu, isv - irhu rwry ishwrI, hwihAW AONkV lMby<br />

nhIN bolxy[ 1 js[ 2 ismrnw kro[ 3 rcnvwly- iqqu Gir. gwvhu 1 soihlw; 2 isvirhu<br />

3 isrjxhwro] 1] qum gwvhu; myry inrBau kw soihlw] hau vwrI; ijqu soihlY sdw<br />

suKu hoie] 1] rhwau]) in`q dyKY- gw- inq inq jIAVy smwlIAin; dyKYgw dyvxhwru]<br />

qyry dwnY. kImiq nw pvY; iqsu dwqy kvxu sumwru] 2]) 4 ivAwh- sMbiq 4 swhw<br />

iliKAw; imil kir pwvhu qylu]) s`jx- dyhu sjx AsIsVIAw; ijau hovY swihb isau<br />

mylu] 3]) s`dVy[ in`q[ pw - hucw p`py kMnw lMbw[ 5 s`dy- Gir Gir eyhu pwhucw; 5 sdVy<br />

inq pvMin]) s`dxhwrw[ idh hwhw mukqw- sdxhwrw ismrIAY; nwnk. sy idh<br />

AwvMin] 4] 1]<br />

rwgu Awsw mhlw 1]) Cy nhIN kihxw[ ishwrI lGU lw ky. AYVw mukqw iC - A[<br />

aupdys s`sy pYr ibMdI n bol- iCA Gr, iCA gur; iCA aupdys]) 5 rUp, Akwr- guru<br />

guru eyko; 5 vys Anyk] 1]) 6 sqsMgiq[ 7 kIrqn BgqI- bwbw, jY 6 Gir; krqy<br />

7 kIriq hoie]) 8 Awp jI dI- so Gru rwKu; vfweI 8 qoie] 1] rhwau] ivsuey imlvW<br />

s`sy AONkV lwauxw[ iQ`qI[ 9 ie`k vwrI A`K KolHx mIcxI ie`k inmK[ 15 inmK ie`k<br />

ivsuAw, 15 ivsuey ie`k csw[ 11 qIh csy ie`k pl, 60 pl ie`k GVI[ 12 swFy s`q<br />

GVIAW ie`k pihr[ iqMn GMty ie`k pihr hY[ 13 s`TW GVIAW jW A`TW pihrW dI ie`k<br />

iQ`q[ 14 cwr pihrW dw (vwrI) idn[ 15 qIh idn mhInw[ do mhIinAW dI ie`k ru`q[<br />

Cy ru`qW dw swl[ bwrW vir@AW dw kuMB[ 8 hoieAw- 9 ivsuey 10 cisAw, 11 GVIAw<br />

12 phrw; 13 iQqI 14 vwrI 15 mwhu 16 hoAw]) sUrju eyko; ruiq Anyk]<br />

nwnk; krqy ky kyqy vys] 2] 2] rwgu DnwsrI mhlw 1]) mY ibMdI n lwau[<br />

17 Akws 18 rUp- 17 ggn 18 mY Qwlu, riv cMdu dIpk bny; qwirkw mMfl, jnk moqI])<br />

ml - Awn ml polw[ 19 milAwgr prbq[ 20 q`k-DUpu 19 mlAwn 20 lo, pvxu cvro<br />

kry; sgl bnrwie, PUlMq joqI]) kYsI polw- kYsI; AwrqI hoie]) 21 fr- 21 Bv<br />

KMfnw; qyrI AwrqI]) ‘An - hqw’ polw[ hwhy qy ADk n lwau[ 1 nws rihq[ 2 vwjy-<br />

1 Anhqw sbd; vwjMq 2 ByrI] 1] rhwau]) quohI hoVy qy AONkV dy ivckwr dI Avwz<br />

www.Gursevak.com<br />

109<br />

q`qkrw


olxI[ shs nUM sYhs nhIN kihxw iqMny mukqy bolxy[ nn nnw poly[ 1 hzwr- 2 shs<br />

qv nYn, nn nYn hih qoih kau; shs mUriq, nnw eyk quohI]) pd clq poly[<br />

2 crn[ 3 au~`jl[ 4 nwsW- shs 2 pd 3 ibml, nn eyk pd; 4 gMD ibnu, shs qv gMD;<br />

iev clq mohI] 2] sB mih joiq; joiq hY soie]) pihly cwnix xwxy ishwrI dUjy<br />

cwnxu xwxy AONkV lwauxw- iqs dY cwnix; sB mih cwnxu hoie] gur swKI; joiq<br />

prgtu hoie] jo iqsu BwvY; su AwrqI hoie] 3] loiBq B`By ishwrI lwau[ idnuo hoVy<br />

’qy AONkV dw ivckwrlw myl bolo[ ij`Qy A`Kr nUM AONkV qy hoVw iek`Ty l`gy hox, aus<br />

dI Avwz AONkV qy hoVy dy ivckwr bolo jI- hir crx kvl mkrMd, loiBq mno; An<br />

idnuo, moih AwhI ipAwsw] ikRpw jlu dyih, nwnk swirMg kau; hoie jw qy. qyrY nwie<br />

vwsw] 4] 3])<br />

rwgu g`gw AONkV sihq pUrw bol ky iPr gauVI bolo[ do A`Kr iek`Ty hox, au~Qy<br />

iKAwl nwl aucwro[ CyqI bolx nwl ie`k A`Kr rih jWdw hY[ n`gru- rwgu gauVI<br />

pUrbI mhlw 4] kwim kroiD ngru bhu BirAw; imil swDU KMfl KMfw hy] pUrib ilKq<br />

ilKy, guru pwieAw; min hir ilv, mMfl mMfw hy] 1]) punu polw, it`pI nhIN lwauxI[<br />

1 dovyN h`Q joV ky DrqI qy m`Qw r`K ky nmskwr krn dw nwm AMjulI hY - kir swDU<br />

1 AMjulI; punu vfw hy] kir fMfauq; punu vfw hy] 1] rhwau] swkq. hir rs swdu. n<br />

jwixAw; iqn AMqir. haumY kMfw hy]) sh - ih dw pihlw hwhw mukqw bol ky, dUjy hwhy<br />

ishwrI lwau[ swkq ijvyN 2 hMgqw dy kumwrg ’c c`ldy 8 hn, iqvyN 2 aunHW dy AMdr<br />

haumY kMfw cu`Bdw hY, haumY dw kMfw c`uBxy krky jMmx mrn dw du`K pwauNdy hn[ c`lih<br />

cuBY polw - ijau ijau clih 8 , cuBY duKu pwvih; jm kwlu shih isir fMfw hy] 2]<br />

hir jn, hir hir nwim smwxy; duKu jnm mrx Bv KMfw hy] AibnwsI purKu pwieAw<br />

prmysru; bhu soB KMf bRhmMfw hy] 3] hm grIb mskIn pRB qyry; hir rwKu rwKu vf<br />

vfw hy] jn nwnk. nwmu ADwru tyk hY; hir nwmy hI suKu mMfw hy] 4] 4]<br />

rwgu gauVI pUrbI mhlw 5]) bylw d`b ky boilAW ArQ jMgl bxygw[ bylw<br />

polw[ 8 smW- krau bynMqI, suxhu myry mIqw; sMq thl kI 8 bylw]) 9 suKdwiek[<br />

c`lhu- eIhw Kwit clhu, hir lwhw; AwgY bsnu 9 suhylw]) 10 aumr[ 11 rwq- 10 AauD<br />

GtY; idnsu 11 rYxwry] mn gur imil; kwj svwry] 1] rhwau] iehu sMswru ibkwru sMsy<br />

mih; qirE bRhmigAwnI]) A - kQ polw- ijsih jgwie, pIAwvY iehu rsu; AkQ kQw<br />

iqin jwnI] 2] jw kau Awey. soeI ibhwJhu; hir gur qy. mnih bsyrw]) mh - lu hwhy<br />

ishwrI nhIN lwauxI, mukqw bol ky, polw bolo[ sh - jy nUM sihjy nhIN bolxw, hwhy<br />

ishwrI nhIN bolxI[ s, h, mukqy bol ky j`jy nUM lW lwauxI hY[ ij`Qy mh`l ADk lw<br />

ky bolxw hovygw au~Qy d`isAw jwvygw, bwkI jgHw mhl poly bolxy[ 1 Awpxy irdy rUpI<br />

Gr ’coN hI (mhlu) inrgun bRhm mh`lu pw lvoNgy[ in`j- 1 inj Gir mhlu, pwvhu suK<br />

www.Gursevak.com<br />

110<br />

q`qkrw


shjy; bhuir. n hoiego Pyrw] 3]) ibD`wqy- AMqrjwmI purK ibDwqy; srDw mn kI<br />

pUry]) mWgY kho[ moko nhIN kihxw[ mō kau- nwnk dwsu. iehY suKu mwgY; mokau. kir<br />

sMqn kI DUry] sMpUrnM[<br />

25. Awid AMg 14. siqgur pRswid] rwgu isrIrwgu mhlw pihlw 1<br />

Gru 1]<br />

gUjrI mhlw 3 qIjw]) soriT mhlw 4 cauQw] ijvyN qIjw dy K`by 3 nMU qIjw<br />

pV@nw hY, iqvyN Gru dy K`by 1 nMU pihlw pV@nw hY jI, gurbwxI gurU jI Anuswr, Aink<br />

bwr nmskwr[ mhlw pihlw 1 Gru 1 nMU mh`lw pihlw pihlw Gru pihlw bolo jI[<br />

17 GrW ’c gurbwxI jI aucwry hn[ Gru dy s`jy ilKy AMk Gru 17 q`k br<br />

zrUr hI pV@ny[ Gru dUjw qIjw cOQw pMjvW CyvW s`qvW A`TvW nwvW dsvW igAwrvW<br />

bwrvW qyrvW[ jy Gru qoN mgroN ky hovy, Bwv Gru 2 ky hovy qW Gru dUjy ky, Gru qIjy ky,<br />

Gru cOQy ky Awid pV@ny)<br />

ksqUrI 1 [ kysr 2 [ AqI hI sugMDI vwLI qoie 3 dI lkVI[ ilipAw 4 jwvy, ijs<br />

dy suMdr drSn kridAW, jW iv`c bYTxy krky mn ’c cwA 5 auqSwh Awvy- 1 ksqUir<br />

kuMgU2 .Agir 3 cMdin; lIip 4 AwvY cwau 5 ]) ienW@ nMU Aiq sMudr dyK ky, mqW 1 ienW@ iv`c<br />

hI Bu`l jweIey[ m`qu- mqu 1 dyiK.BUlw vIsrY; qyrw. iciq n AwvY nwau] 1]) hir ibnu;<br />

jIau jil bil jwau]) pl - iG polw G`Gy ishwrI lwau- DrqI. q hIry lwl jVqI;<br />

pliG lwl jVwau]) mohxI muiK mxI sohY; kry rMig pswau]) is`Du is`iD ir`iD- isDu<br />

hovw. isiD lweI; iriD AwKw Awau]) c`kRvrqI pwiqswh 1 [ &Oj 2 - sulqwnu 1 hovw. myil<br />

lskr 2 ; qKiq. rwKw pwau]) pRwpiq 1 [ hvw 2 vWg au~f jwx vwly ibArQ hn- hukmu.<br />

hwslu 1 krI bYTw; nwnkw. sB vwau 2 ]) s`cy vwihgurU1 jI. Apxy 2 QW 3 sdw Ac`l<br />

AivnwsI hn- swcw inrMkwru 1 ; inj 2 Qwie 3]) ie`Cw 1 - suix suix.AwKxu AwKxw; jy<br />

BwvY. kry qmwie 1 ] 1]) kusw polw[ Apxy Awp nMU ktw 3 ky, kuhw 2 lvW[ k`tIAw-<br />

2 kusw ktIAw 3 vwr vwr; pIsix pIsw pwie]) nwL 1 [ A`gIN sy~qI- AgI<br />

syqI 1 .jwlIAw; Bsm syqI. ril jwau]) Bauxw 1 krW[ sYNkVy 2 - pMKI hoie kY. jy Bvw 1 ;<br />

sY 2 AsmwnI jwau]) ik`Cu- ndrI. iksY n AwvaU; nw ikCu pIAw. n Kwau]<br />

15. isAwhI 1 [ klm 2 [ m`sU- msU 1 .qoit n AwveI; lyKix 2 . pauxu clwau])<br />

ihswb 1 rsqw 2 vyKxw 3 - lyKY 1 .vwt 2 clweIAw; lyKY. suix vyKwau 3 ]) leIdy 1 hn[<br />

lvweI - Aih[ pV@y[ pu`Cx- lyKY. swh lvweIAih 1 ; pVy ik puCx jwau] 1]) CL 1 -<br />

bwbw; mwieAw rcnw Dohu 1 ]) AMDY. nwmu ivswirAw; nw iqsu. eyh n Ehu] 1]) pYdw 1 ho<br />

ky[ smyN 2 [ K`wjY- jIvx mrxw jwie 1 kY; eyQY. KwjY kwil 2 ]) ij`QY iq`QY c`ilE- ijQY.<br />

bih smJweIAY; iqQY. koie n cilE nwil]) prwLI 2 vWg ivArQ AOgxW pwpW dI<br />

www.Gursevak.com<br />

111<br />

q`qkrw


pMf bMn@dy1 hn[ hr smyN Apxy isr ’qy cu`kI iPrdy hn[ vwLy kMnw dw gihxw hY[<br />

vwly l`ly hlMq lw ky Bwrw nhIN bolxw[ jy~qVy[ bMn@ih- rovx vwly jyqVy; siB<br />

bMnih 1 . pMf prwil 2 ]) bhuqu b`bw mukqw bolo[ G`it[ bhuqu bhuqu dy b`ibAW nUM knOVy<br />

nhIN bolxy, mukqy bolo- sBu ko AwKY, bhuqu bhuqu; Git. n AwKY koie]) swhbu hwhw<br />

mukqw b`by AONkV lwau- swcw swhbu. eyku qU; hoir jIAw kyqy loA]) nIcW- nIcw<br />

AMdir. nIc jwiq; nIcI hU. Aiq nIcu]) Kwx Dn mhW pwp ivkwrW AOguxW dw lwlc 3<br />

krnw ku`qw suBwv hY[ l`bu k`uqw T`ig K`wDw- lbu 3 kuqw. kUVu cUhVw; Tig KwDw<br />

murdwru]) 3 inrI[ prweI 1 mYL 2 [ prmlu ArQ cMdn[ su`DI- pr inMdw, pr 1 mlu 2<br />

muK 3 suDI; Agin k®oDu cMfwlu]) rs ks poly- rs ks. Awpu slwhxw; ey krm myry.<br />

krqwr] 1]) ij`Qy p`qw ArQ bxy EQy p`q bolxw[ pqI 3 ie`zq 3 [ piq polw- bwbw<br />

bolIAY; piq 3 hoie]) aUqm sy.dir aUqm khIAih; nIc krm. bih roie] 1]) pRym 1<br />

iesqRI 2 cMdn 3 ru`pw[ k`wmix- rsu 1 suienw.rsu rupw kwmix 2 ; rsu prml 3 kI vwsu])<br />

^rwb 1 hoxw[ iP`kw iv`gucxw- iPkw boil. ivgucxw 1 ; suix. mUrK mn Ajwx]) irdy<br />

’c iml 1 rhy hn- iqn miq. iqn piq, iqn Dnu plY; ijn. ihrdY rihAw smwie 1 ])<br />

ndr ibnw 1 [ dwn, nwm 2 jpx ’c nhIN rcdy- nwnk. ndrI bwhry 1 ; rwcih dwin n<br />

nwie 2 ]) Amlu polw imlvW[ dyvx - hwir- Amlu glolw kUV kw; idqw dyvxhwir])<br />

ApxI m`iq 1 ’coN AQvw AOguxW au~gr pwpW dI msqI 1 ’c, [ m`qI- mqI 1 . mrxu<br />

ivswirAw; KusI kIqI. idn cwir]) jUT JUT zor zulm pwp ivkwr, BYVy nSy dy Aml<br />

rihq so&IAW 1 nMU[ soPIAW- scu imilAw. iqn soPIAw 1; rwKx kau drvwru] 1]<br />

nwnk. swcy kau; scu jwxu])<br />

16. m h mukqy bol ky, l`ly nMU ibhwrI bolo, hwhy nMU ishwrI nhIN bolxI- qw<br />

mnu KIvw jwxIAY; jw mhlI pwey Qwau]) nwm 1 [ pwxI 2 [ s`c 3 [ s`qu- nwau 1 nIru 2 .<br />

cMigAweIAw; squ 3 prmlu. qin vwsu]) au~jlw l`K d`wqIN- qw muKu hovY aujlw; lK<br />

dwqI. iek dwiq]) so. ikau mnhu ivswrIAY; jw ky jIA prwx] hoir glW siB<br />

kUVIAw; quDu BwvY prvwxu]) mh`lu- isrIrwgu mhlu 1]) isAwhI 1 [ Gis polw, m`sujwil<br />

mohu. Gis msu 1 kir; miq kwgdu kir swru]) ic`qu[ pu`iC- Bwau klm kir. icqu<br />

lyKwrI; gur puiC. ilKu bIcwru]) ilKu nwmu. swlwh ilKu; ilKu.AMqu n pwrwvwru] 1])<br />

bwbw. eyhu lyKw; iliK jwxu]) iqn@W 1 dy msqik 2 ’qy. js rUp iqlk 3 l`gdy 4 hn[<br />

it`ky in`kl - ih- iqn 1 muiK 2 . itky 3 inklih 4 ; ijn min scw nwau]) g`lW 1 [ g`lINkrim<br />

imlY qw pweIAY; nwhI glI 1 vwau duAwau]) srdwr 1 [ ieik k`ky nMU ishwrI<br />

bolo[ au~iT- ieik Awvih ieik jwih auiT; rKIAih nwv slwr 1 ]) gieAw g`gw<br />

mukqw, g - ieAw- AgY gieAw jwxIAY; ivxu nwvY. vykwr]) bhuqw 1 [ plc 2 plc 2 ky[<br />

www.Gursevak.com<br />

112<br />

q`qkrw


nws 3 [ Kip Kip poly[ iC`jY[ Aglw polw imlvW- BY qyrY. fru Aglw 1 ; Kip 2 Kip 2<br />

iCjY 3 dyh]) ijn@W[ if`Ty- nwv ijnw sulqwn Kwn; hody ifTy Kyh]) au~TI, c`ilAw,<br />

qu`ty- nwnk. auTI cilAw; siB kUVy quty nyh]) im`Ty- siB rs imTy mMinAY; suixAY<br />

swloxy]) KitAweI 1 nwl imilAw Cy rs dw suAwd[ mswly 2 vwly Bojn[ Kt - qursI-<br />

KtqursI 1 muiK bolxw; mwrx 2 nwd kIey]) krȳ ie lW lMbI ishwrI sMkoc ky bolo-<br />

CqIh AMimRq Bwau eyku; jw kau ndir kryie] 1] bwbw horu Kwxw; KusI KuAwru])<br />

kmr - bMdu- kmrbMdu sMqoK kw; Dnu jobnu. qyrw nwmu] bwbw. horu pYnxu; KusI KuAwru])<br />

cV@xw- bwbw. horu cVxw; KusI KuAwru]) ciV@AY c`lih- ijqu ciVAY. qnu pIVIAY; mn<br />

mih clih ivkwr] 1])<br />

lwl 1 rMg dy bsqRW nUM pYn@xw kIqw[ squ srUp nUM (dwnu) jwnx rUp jW squ sbd<br />

dw dwnu Bwv aupdyS krn rUp ic`tw 2 rMg pihirAw hY[ r`qw s`qu- rqw 1 pYnxu. mnu<br />

rqw; supydI 2 . squ dwnu]) 6 k`txI 7 krnI- nIlI.isAwhI kdw 6 krxI 7 ; pihrxu. pYr<br />

iDAwnu]) 8 kmrksw[ juAwnI 8 [ kmr - bMdu- 8 kmrbMdu sMqoK kw; Dnu jobnu<br />

9 , qyrw<br />

nwmu] 2]) pYn@xu- bwbw. horu pYnxu; KusI KuAwru]) 1 kwTI, 2 GoVy dI pUC hyTW lMGw ky,<br />

kwTI nwl b`DI duMmcI 2 - GoVy pwKr 1 , suieny swKiq 2; bUJxu qyrI vwt]) dwsn dws<br />

pRymw-BgqI rUpI qyg 3 bMn@x vwlw hY[ qyg - bMd- qrks qIr, kmwx sWg; 3 qygbMd gux<br />

Dwqu]) vwjw nyjw.piq isau prgtu; krmu qyrw.myrI jwiq] 3]) cV@xw- bwbw. horu<br />

cVxw; KusI KuAwru]<br />

17. s`uqY c`lih- ijqu suqY. qnu pIVIAY; mn mih clih ivkwr]) kysr 1 [ gurU<br />

js gw ky. rqnW dI qrHW Amolk hY[ zbwn 2 - kuMgU1 kI kWieAw, rqnw kI lilqw 2 ;<br />

Agir vwsu qin swsu]) Git polw- ATsiT qIrQ kw muiK itkw; iqqu Git miq<br />

ivgwsu]) gux - qwsu[ m`qI[ Es 1 - Equ 1 mqI swlwhxw; scu nwmu guxqwsu]) bwbw hor<br />

miq; hor hor]) l`gY- pUj lgY. pIru AwKIAY; sBu imlY sMswru]) igxqI 1 [ is`Du- nwau<br />

sdwey Awpxw; hovY isDu sumwru 1 ]) swrIAW 1 [ s`Bw- jw piq. lyKY nw pvY; sBw 1 pUj<br />

KuAwru]) En@W- Enw AMdir nwmu inDwnu hY; nwmo prgtu hoie]) au~TI- jlIAw. siB<br />

isAwxpw; auTI cilAw roie]) SuB guxW 1 (vMqI) vwlI ivsQwr 2 krdI hY[<br />

pscwqwp 3 [ vI~QrY- guxvMqI 1 gux vIQrY 2 ; AauguxvMqI JUir 3 ]) pqI 1 [ kw`mxI- jy<br />

loVih. vru 1 kwmxI; nh imlIAY ipr. kUir]) pRymBgqI rUpI byVI 1 [ pyRm rUpI<br />

qulhw 2 [ qul - hVw polw- nw byVI 1 , nw qulhVw 2 ; nw pweIAY ipru. dUir]) mwlk 1 - myry<br />

Twkur 1 pUrY; qKiq Afolu]) iklw 1 suMdr 2 - moqI hIrw inrmlw; kMcn kot 1 rIswl 2 ])<br />

guru pauVI. byVI gurU; guru qulhw hir nwau]) iklw 1 [ giV@ cV@au- ibnu pauVI. giV 1<br />

ikau cVau; gur hir iDAwn inhwl]) qulhw polw- guru pauVI. byVI gurU; guru qulhw<br />

hir nwau]) s`q[ n@wvx- jy iqsu BwvY aUjlI; sq sir nwvx jwau]) ipAwry vwihgurU<br />

www.Gursevak.com<br />

113<br />

q`qkrw


jI 1 - Awvhu BYxy. gil imlh; AMik 1 shylVIAwh]) krh iqMny A`Kr mukqy bolo[<br />

sMm `RQ A`Dw rwrw polw bolo- imil kY krh khwxIAw; sMmRQ kMq kIAwh]) Aswfy 1 -<br />

swcy swihb. siB gux; Aaugx siB Aswh 1 ] ikn@IN[ pu`Chu- jwie puChu sohwgxI;<br />

qusI rwivAw. iknI guxI]) SWqI 1 - shij 1 sMqoiK sIgwrIAw; imTw bolxI]<br />

18. SkqIAW 1 [ ky~qIAw- kyqIAw qyrIAw kudrqI 1 ; kyvf qyrI dwiq]) 1 hoeI[<br />

bc 2 geI- BlI srI 1 . ij aubrI 2 ; haumY mueI Grwhu]) klpxw 1 [ ibArQ 2<br />

inrie`Cq, byKwhS 3 [ klp polw- klp 1 iqAwgI. bwid 2 hY; scw vyprvwhu 3 ] 1]<br />

BY ibnu. inrBau ikau QIAY; gurmuiK sbid smwie]) ky~qVy- mMgx vwly kyqVy;<br />

dwqw eyko soie]) jo iqsu Bwxw. so QIAY; Avru. n krxw jwie]) v`Kr- gurmuiK vsqu<br />

vyswhIAY; scu vKru, scu rwis]) sau~dw- nwnk. vsqu pCwxsI; scu saudw. ijsu<br />

pwis]) 1 ie`k rwmjI[ 2 swQ- sMjogI.imil eyk 1 sy 2 ; ivjogI auiT jwie])<br />

mh`lu- isrI rwgu mhlu 1]) ijvyN (Dwqu) sonw ijsq klI is`kw cWdI ip`ql<br />

qWbw lohw A`T DwqW nUM grm krn qoN Dwq, Dwq nwl (Puin) Pyr iml jWdI hY, ijvyN<br />

sony dw gihxw v`Krw huMdw hY, sony dI fLI Aqy gihxy nUM grm krn qoN Awpo iv`c iml<br />

jWdy hn- Dwqu imlY. Puin Dwqu kau; isPqI isPiq smwie]) 1 gwV@w lwl sur^ &u`l 2 -<br />

lwlu gulwlu 1 ghbrw 2 ; scw rMgu cVwau]) sMq sBw, isD sBw, gur sBw Awid poly[<br />

(sBw) swry ArQ hovy s`Bw bolo- sMq sBw guru pweIAY; mukiq pdwrQu Dyxu]) iqRibiD<br />

q`qw mukqw bol ky A`Dy rwry nUM ishwrI bolo, ibiD polw[ rjo 1 , qmo, sqo, iqMnW ibDIAW<br />

dy[ sMsw 2 - iqRibiD 1 krm kmweIAih; Aws AMdysw 2 hoie] iqRkutI q`qw mukqw A`Dy<br />

rwry nUM ishwrI bol ky kutI polw bolo[ Cu`tsI[ iqMnW guxW dI 1 - ikau. gur ibnu.<br />

iqRkutI 1 CutsI; shij imilAY. suKu hoie]) mhlu mlu poly- inj Gir mhlu pCwxIAY;<br />

ndir kry mlu Doie]) mu`TI[ T`gI 1 geI[ dvYq 2 Bwv 3 - iDRgu jIvxu dohwgxI; muTI 1<br />

dUjY 2 Bwie 3 ]) aUcau Qwnu suhwvxw; aUpir mhlu murwir]) dI 1 idn 2 rwq 3 [ k`lrklr<br />

kyrI 1 kMD ijau; Aih 2 inis 3 ikir. Fih pwie]) AigAwq 1 jobn, (A+igAwq)<br />

juAwn hovy pr pqI dI pRsMnqw lYx dI (igAwq) smJ qoN jo (A) rihq hovy so muMDy-<br />

muMDy1 . ipr ibnu; ikAw sIgwru])<br />

19. Bu`leI (su+jwxu) sRyst 1 jwxIjwx, cqr s`cy vwihgurU s`cy siqgurU jI hI<br />

v`fy ikrswx 2 hn[ SuB guxW nUM bIjdy, pwldy hn- Awip sujwxu 1 n BuleI; scw vf<br />

ikrswxu 2 ]) pihlw DrqI swiD kY; scu nwmu dy dwxu]) jwxIjwx 1 [ krq`b 2 [ c`ju -<br />

gur kau. jwix 1 n jwxeI; ikAw iqsu cju Acwru 2 ]) cu`keI- Awvxu jwxu. n cukeI;<br />

mir jnmY. hoie KuAwru]) 1 A`g 2 bLdI 3 buJ geI[ ivJvI polw[ DŪ au dulYNkVy dIrG<br />

lw ky, aUVy nMU AONkV sMkoc ky bolo jI- 1 Bwih 2 blµdI.ivJvI 3 ; DUau.n inkisE kwie])<br />

www.Gursevak.com<br />

114<br />

q`qkrw


mUrK 1 - mUVy 1 ; rwmu jphu gux swir]) l`ig- ijnI nwmu ivswirAw; dUjI kwrY lig])<br />

pic polw[ A`ig[ sV 1 - duibDw lwgy. pic 1 muey; AMqir iqRsnw Aig]) bcy 1 [ au~bry,<br />

T`ig- guir rwKy. sy aubry1 ; hoir muTI DMDY Tig]) mueI muAw AONkV sMkocxy- mueI<br />

prIiq, ipAwru gieAw; muAw vYru ivroDu]) Q`kw- DMDw Qkw, hau mueI; mmqw mwieAw<br />

k®oDu]) p`lY- scI kwrY scu imlY; gurmiq plY pwie] nwnk. dir prDwnu so;<br />

drgih pYDw jwie]) rMgy 1 jwxy krky[ r`qy- inrmlu. mYlw nw QIAY; sbid rqy 1 piq<br />

hoie]<br />

20. nwnk. Aaugx vIsry; guir rwKy. piq qwih]) hiT polw- mn hiT mqI.<br />

bUfIAY; gurmuiK scu. su qwir]) gur ibnu; ikau qrIAY suKu hoie]) 1 jMgl dI A`g[<br />

2 AkUr- AwgY dyKau. fau<br />

1 jlY; pwCY. hirE AMgUru<br />

2 ]) mhil polw- Awpy myil<br />

imlwvhI; swcY mhil hdUir]) bu`Jih- suix suix gMFxu gMFIAY; iliK piV buJih<br />

Bwru]) Ehu. vyprvwhu Aqolvw; gurmiq kImiq swru] 2. kI miq) dovyN l`K bolo- lK<br />

isAwxp jy krI; lK isau pRIiq imlwpu] ibnu sMgiq swD. n DRwpIAw; ibnu nwvY.<br />

dUK sMqwpu]) Cu`tIAY- hir jip jIAry CutIAY; gurmuiK cInY Awpu]) inrnw 1 – AMqir<br />

gurmuiK. qU vsih; ijau BwvY. iqau inrjwis 1 ] 1]) jIAry; rwm jpq mnu mwnu])<br />

buJI polw- AMqir lwgI jil buJI; pwieAw gurmuiK igAwnu]<br />

21. An - hd polw- Anhd bwxI pweIAY; qh haumY hoie ibnwsu]) iljwky 1 [<br />

KiV V pYr hlMq nhIN bolxw[ pYn@weIAY- KiV 1 drgh pYnweIAY; muiK hir nwm<br />

invwsu]) r`wqw- mnu bYrwgI Gir vsY; sc BY rwqw hoie]) l`gw- eyhu mno mUrKu<br />

loBIAw; loBy lgw luoBwnu]) dur - m`iq- sbid. n BIjY swkqw; durmiq Awvnu jwnu] mn<br />

ry; haumY Coif gumwnu]) Bo~gxy[ sBw polw- siB suK hir rs Bogxy; sMq sBw imil<br />

igAwnu]) iniq Aih inis hir pRBu syivAw; sqguir dIAw nwmu]) pcY polw- kUkr<br />

kUVu kmweIAY; gur. inMdw pcY pcwnu]) Kul@ 1 ky hwnI 2 - Brmy BUlw.duKu Gxo; jmu.<br />

mwir krY Kul 1 hwnu 2 ]) Ascrj 1 - mnmuiK. suKu n pweIAY; gurmuiK. suKu suBwnu<br />

1 ])<br />

gqu polw- ihMsw haumY gqu gey; nwhI shsw sogu]) kI~jeI[ c`lxhwru- iqsu isau.<br />

nyhu n kIjeI; jo dIsY clxhwru]) eIVI ishwrI bolo pwieAY- ijau Agin mrY.jil<br />

pwieAY; iqau iqRsnw. dwsin dwis]<br />

22. ksv`tI- mnu. sc ksvtI lweIAY; qulIAY pUrY qoil]) ird polw- kImiq.<br />

iknY n pweIAY; ird mwxk moil Amoil]) cMfwl 1 [ l`geI- jm jMdwru 5 .n lgeI;<br />

ieau. Baujlu qrY. qrwis]) gurmuiK. kUVu n BwveI; sic rqy sc Bwie]) swkq. scu<br />

n BwveI; kUVY kUVI pWie]) mn mih mwxku. lwlu nwmu; rqnu pdwrQu hIru]) A`g 1 ,<br />

ivJvY polw- Brmy. Bwih 1 n ivJvY; jy BvY. idsMqr dysu]) au~qrY- AMqir mYlu. n<br />

auqrY; iDRgu jIvxu iDRgu vysu]) horu ikqY. Bgiq n hoveI; ibnu. siqgur ky aupdys]<br />

www.Gursevak.com<br />

115<br />

q`qkrw


mn ry; gurmuiK. Agin invwir]) sllY sll poolw- Awpu gieAw. suKu pwieAw;<br />

imil sllY sll smwie]) au~jly- nwnk.qy muK aujly; Duin aupjY sbdu nIswxu])<br />

BweI ry; rwmu khhu icqu lwie]) lwBdwiek sOdw 1 [ v`Kru, c`lhu pqI - Awie- hir jsu<br />

vKru 1 lY clhu; shu dyKY pqIAwie]<br />

23. 6^zwny- Koty. poqY6 nw pvih; iqn. hir gur. drsu n hoie]) r`iqAW- rwm<br />

nwm rMig riqAw; Bwru n Brmu. iqnwh]) Pu`lVw- Dnu jobnu Aru PulVw; nwTIAVy idn<br />

cwir]) cu`pqI 1 , p`bix p`q- pbix 1 kyry. pq ijau; Fil Fuil juMmxhwr]) nvyN 8<br />

hulwryy9 dw, hulw polw– rMgu. mwix lY ipAwirAw; jw. jobnu nau 1 hulw 9 ]) Q`ky colw<br />

polw- idn QoVVy Qky; BieAw purwxw colw]) s`uqy, mswx 9 - sjx myry rMguly; jwie suqy<br />

jIrwix 9 ]) mYN 3 , du`KI 1 ho ky[ bRIk 2 Avwz nwl- hM 3 BI vM\w fumxI 1 ; rovw JIxI 2<br />

bwix]) gursyvk 12 iesqRIey- kI. n suxyhI gorIey 12 ; Awpx kMnI soie]) c`lI 1 Awauxw<br />

hY[ lgI polw- lgI 1 Awvih swhurY; inq. n pyeIAw hoie]) kuru`qI 13 iv - r`qI, su`qI[<br />

nwnk. suqI pyeIAY; jwxu ivrqI 13 sMin]) bMin@- guxw gvweI gMTVI; Avgx clI<br />

bMin]) dUjw mgroN, 2 nhIN pVHnw- isrI rwgu mhlw 1 Gru dUjw 2]) rsIAw, rs<br />

poly- Awpy rsIAw. Awip rsu; Awpy rwvxhwru]) colVw polw- Awpy hovY colVw; Awpy<br />

syj Bqwru]) m`wCI, m`CulI[ m`CI 1 - Awpy mwCI mCulI 1 ; Awpy pwxI jwlu]) mx - kVw<br />

polw- Awpy jwl mxkVw; Awpy AMdir lwlu]) pRxvY A`Dw rwrw polw bolo- pRxvY nwnku<br />

bynqI; qU srvru. qU hMsu]) ivg`su- kaulu qUhY. kvIAw qUhY; Awpy vyiK ivgsu])<br />

rwm 1 jI nwm jpx rUp pwxI, sB 2 pwisAW qoN pwauxw kro[ s - ill polw, swirMg -<br />

pwxI- iehu qnu DrqI.bIju krmw kro; sill Aw 2 pwau swirMgpwxI 1 ]) mnu ikrswxu.<br />

hir irdY jMmwie lY; ieau pwvis. pdu inrbwxI] kwhy grbis mUVy; mwieAw]) ipq<br />

mwqw poly[ kwl`qR- ipq suqo sgl kwlqR mwqw; qyry. hoih n AMiq sKwieAw]) 1 k`txw<br />

kry duSt ivkwr AOguxW nMU[ ikr - Kw polw imlvW[ ibKY, qij poly- ibKY ibkwr dust.<br />

ikrKw 1 kry; ien qij. AwqmY hoie iDAweI]) irdy ’coN 2 AMimRq[ 3 sRv inkl AwauNdw<br />

hY[ ibgsY mD poly- jpu qpu sMjmu.hoih jb rwKy; kmlu ibgsY. mDu 2 AwsRmweI 3]) pMj 4<br />

igAwn ieMdRy, pMj krm ieMdRy, sRIrk bl, bu`DI iv`idAw BrwvW im`qRW Dn zmIn pu`qW<br />

iesqRI, dyS zwqI kul au~cy AOhdy Gr AsvwrI husn, dwsn dwspuxy dw hMkwr myto,<br />

igAwn 5 rUpI idn. iek`qR6 kro[ nSy ivkwr pwp rUp iqMn Ku~fW 7 ’c if`gxy krky,<br />

kwlu swVdw 8 hY- bIs 4 spqw hro. bwsro 5 sMgRhY6 ; qIin KoVw 7 .inq kwlu swrY 8 ]) d`sx<br />

dw ArQ bxy qW d`s bolo[ igxqI ArQ bxy qW ds polw- ds ATwr mY. AprMpro<br />

cInY; khY nwnku.iev eyku qwrY]<br />

24. iBsqu polw[ surg 1 - hoie ikrswxu. eImwnu jMmwie lY; iBsqu 1 dojku mUVy.<br />

eyv jwxI]) g`lIN- mqu jwx; sih glI pwieAw]) iequ polw- mwl kY mwxY. rUp kI<br />

www.Gursevak.com<br />

116<br />

q`qkrw


soBw; iequ ibDI. jnmu gvwieAw]) Amlu polw[ sl@wb 9 - Amlu kir DrqI. bIju<br />

sbdo kir; sc kI Awb 9 . inq dyih pwxI]) gunwh 10 , f`fU 11 - AYb 10 qin ickVo.<br />

iehu mnu mIfko 11 ; kml kI swr, nhI mUil pweI]) pUrn gurUu12 jI[ b`UJY, b`uJweI-<br />

Bauru ausqwdu 12 .inq BwiKAw boly; ikau bUJY, jw nh buJweI]) r`Ky, k`it- qIh kir<br />

rKy, pMj kir swQI; nwau sYqwnu. mqu kit jweI]) iek`qR 13 krnw, sMijAwhI j`jw zor<br />

dI bolo, c`lxw[ ikq - kU- nwnku AwKY.rwih pY clxw; mwlu Dnu. ikqkU sMijAwhI 13 ])<br />

maulw polw[ mau~ilAw- soeI maulw, ijin jgu mauilAw; hirAw kIAw<br />

sMswro]) pwxI 14 , DrqI 15 , r`KI 16 - 14 Awb 15 Kwku.ijin bMiD 16 rhweI; DMnu<br />

isrjxhwro]) mu`lW- mrxw mulw; mrxw] BI; krqwrhu frxw]) kwjI polw- qw qU<br />

mulw, qw qU kwjI; jwxih nwmu KudweI]) piV@Aw- jy bhuqyrw. piVAw hovih; ko rhY n.<br />

BrIAY pweI])<br />

hY BI hosI.jwie n jwsI; scw isrjxhwro] 3]) 17 s`ddI hY[ s`dyeI- nwnku<br />

AwKY.gor sdyeI 17 ; rihE pIxw Kwxw]) 18 AkwS- Blky Baukih; sdw bieAwil 18 ])<br />

mu`Tw- kUVu Curw; muTw murdwru]) 19 iBAwnk- Dwxk 19 rUip rhw; krqwr] 1]) piq<br />

polw, 1 rsqy 1 is`iKAw- mY. piq kI pMid 1 n; krxI kI kwr]) 2 swD 3 Bys- PwhI<br />

suriq; mlUkI 2 vysu 3 ]) T`gvwVw, T`gI- hau TgvwVw; TgI dysu]<br />

25. iF`l- lyvY dyvY; iFl n pweI] ikq kau swihb; Awvih roih]) jy qU<br />

swihb; Awvih roih] AsI. bol ivgwV; ivgwVh bol]) G`ty G`it- krxI bwJhu;<br />

Gty Git]) dyKW, mrW- jh jh dyKw, qh qh qUhY; quJ qy inksI. PUit mrw])<br />

mu`kir- qU dyKih; hau mukir pwau]) nMnw dyhlI dIpk- qyrY kMim n qyrY nwie]<br />

nwnku; eyk khY Ardwis] Awpy nyVY, dUir Awpy hI; Awpy mMiJ imAwnuo] kIqw; khw<br />

kry min mwnu] BwvY dyie; n dyeI soie] Awpy scu; BwvY iqsu scu]) k`cuin k`cu- AMDw<br />

kcw; kcuin kcu]) 2.kcu inkcu) ru`K- jw ky ruK ibrK; Awrwau] nwnk Awxy; AwvY<br />

rwis]) A - Cl polw- ACl ClweI nh ClY; nh Gwau ktwrw kir skY]) ault 1 pYNdw<br />

hY[ pl 2 2 iv`c- ijau swihbu rwKY. iqau rhY; iesu loBI kw jIau, tl 1 plY 2 ] poQI<br />

purwx; kmweIAY]) v`tI- Bau vtI; iequ qin pweIAY] kir cwnxu; swihb qau imlY]<br />

iequ qin; lwgY bwxIAw]) dUjw 2 - ibAw 2 dru nwhI; kY dir jwau])<br />

26. pUrn gurU jI nMU bWh 6 PVwaux rUp, bWh &Ylwauxw 7 krIey[ bWh- khu<br />

nwnk; bwh 6 lufweIAY 7 ]) siqguru jI, SuB mno kwmnW pUrIAW krn vwly bRhm srUp<br />

qIrQu hn, mnIkrn qIrQ mno kwmnw pUrIAW nhIN kr skdw, gursyvk jI ny gurU<br />

qIrQW qoN ibnw hor iksy BI qIrQ ’qy nhIN jwxw[ b`uJwie- siqguru mn kwmnw qIrQu<br />

www.Gursevak.com<br />

117<br />

q`qkrw


hY; ijsno dyie buJwie]) qyh 1 , iqK polw- mn myry, hir rsu cwKu; iqK 1 jwie])<br />

irdy 1 - haumY mmqw mwir kY; hir rwiKAw aur 1 Dwir]) ju`gIN, A - Ku`tu[ mu`kx rihq 1 -<br />

syeI suKIey. chu jugI; ijnw. nwmu AKutu1 Apwru] bhu ByK kir. BrmweIAY; min ihrdY<br />

kptu kmwie] mn ry; igRh hI mwih. audwsu]<br />

27. pwiqswhI 1 - ijs hI kI isrkwr 1 hY; iqs hI kw sBu koie]) sic imly. sy<br />

n ivCuVih; iqn. inj Gir vwsw hoie] myry rwm; mY hir ibnu. Avru n koie]<br />

sqguru scu pRBu inrmlw; sbid imlwvw hoie] 1]) dUjY Bwie. ko nw imlY; iPir iPir<br />

AwvY jwie]) joqSI 1 [ piV@ piV@- piV piV pMifq joqkI 1 ; vwd krih bIcwru])<br />

bu`iD[ bu`JeI- miq buiD BvI, n buJeI; AMqir loB ivkwru]) Bu`Kw Bu`Kw- mn BuKw<br />

BuKw. mq krih; mq qU krih pUkwr]) n dyl@I dIpk- qyrY kMim n qyrY nwie])<br />

b`uJIAY- nwnk, gurmuiK buJIAY; pweIAY moK duAwru] gurmqI swlwih scu; hir<br />

pwieAw guxqwsu]) qY ibMdI nhIN lwauxI- mnmuK. gux qY bwhry; ibnu nwvY. mrdy<br />

JUir]<br />

28. pig iKisAY polw- pig iKisAY. rhxw nhI; AwgY. Tauru n pwie])<br />

au~brY- ijsu ndir kry. so aubrY; hir syqI ilv lwie]) su`Du- ijn gurmuiK ihrdw<br />

suDu hY; syv peI iqn Qwie] nwnk. iqn kI bwxI. sdw scu hY; ij nwim rhy ilv<br />

lwie]) au~jly[ iq`qu- iqn ky muK sd aujly; iqqu scY drbwir]) mlu polw, k`FYhir<br />

hir sdw iDAweIAY; mlu haumY. kFY Doie] mnmuK. nwmu n jwxnI; ivxu nwvY.<br />

piq jwie]) kulu polw- kulu auDwrih Awpxw; DMnu jxydI mwie]) pwKMif. Bgiq n<br />

hoveI; duibDw bolu KuAwru]) mnu qnu saupy.AwgY Dry; haumY ivchu mwir]<br />

29. nwnk.gurmuiK hir pwieAw; sdw. hir nwim smwie]) j`gu- BweI ry; jgu<br />

duKIAw, dUjY Bwie]) ipAwry b`cy nUM pRcwaux leI pweI bwzI, s`cI nhIN huMdI. ieauN<br />

mwiekI 1 bwzI s`cI nhIN- Dwqur 1 bwjI. plic rhy; nw aurvwru. n pwru]) mnmuKu.<br />

moih ivAwipAw; bYrwgu audwsI. n hoie]) pr - jlY (pr) ivsyS 1 krky jl jWdw hYsqguru<br />

syiv, mohu prjlY<br />

1 ; Gr hI mwih.audwsw] Aih inis Bgiq kry idnu rwqI;<br />

haumY mwir incMdu]) AMdr 1 qmo gux dI lwg, au~kw 2 hI nhIN- AMqir 1 lwig. n qwmsu<br />

mUly 2 ; ivchu Awpu gvwey]) mnmuK iPrih, n jwxih sqguru; haumY AMdir lwig])<br />

vsqU 1 [ v`Qu- Gr hI saudw pweIAY; AMqir sB vQu 1 hoie]) A - Ku`tu- nwmu inDwnu<br />

AKutu hY; vfBwig prwpiq hoie]<br />

30. j`wly- An idnu duK kmwvdy; inq johy jm jwly]) prj`wly- supnY. suKu n<br />

dyKnI; bhu icMqw prjwly]) BweI ry; gurmuiK hir nwmu iDAwie]) BauNdw- bhu jonI<br />

Baudw iPrY; ijau. suM\YN Gir kwau] hir jIau sdw iDAwie qU; gurmuiK eykMkwru])<br />

loBIAn kau syvdy; piV vydw krY pukwr] 2 loBI An) bwJhu gurU Acyqu hY; sB bDI<br />

www.Gursevak.com<br />

118<br />

q`qkrw


jmkwil]) pRiqpwl p`py pYr A`Dw rwrw bolo p`py nMU ishwrI nhIN lwauxI - mwieAw moih<br />

ivswirAw; jgq ipqw pRiqpwl]) l`gW, c`lW- Awpu Coif crxI lgw; clw iqn kY<br />

Bwie] lwhw.hir hir nwmu imlY; shjy nwim smwie]) ij`dU- AYsw sqguru, loiV lhu;<br />

ijdU pweIAY scu soie] ibnu gur. mhlu n pweIAY; nwmu. n prwpiq hoie]) 1 ivkwr<br />

AOgux, 2 nws kry[ A - sur- 1 Asur 2 sMGwrY. suiK vsY; jo iqsu BwvY su hoie] nwnk.eyk<br />

joiq duie mUrqI; sbid imlwvw hoie]<br />

31. Awpxw Drmu gvwvih, bUJih nwhI; An idnu duiK ivhwxI]) Bjhu polwmn<br />

ry sdw Bjhu; hir srxweI]) puqlw polw- iehu srIru. mwieAw kw puqlw; ivic<br />

haumY dustI pweI]) kmwvxy vwvw BrvW bolxw, vwvy nUM mMmw nhIN bolxw- mnmuK<br />

krm kmwvxy; ijau dohwgix qin sIgwru]) 1 jwgxw pRgtxw- pUrY Bwig sqguru imlY;<br />

jw BwgY kw 1 audau hoie]) ibnu gur. nId n AwveI; duKI rYix ivhwie]<br />

32. swVI hoeI 1 - AMDI. nwmu n cyqeI; siB bwDI 1 jmkwil]) au~qrYnwnk.rMgu<br />

n auqrY; jo. hir Duir CoifAw lwie]) j`gjIvnu- Awpy jgjIvnu suK dwqw;<br />

Awpy bKis imlwey] gurmuiK.Awpy dyie vfweI; Awpy syv krwey]) v`Clu[ ipAwrw 1 -<br />

hir jIau dwqw Bgiq vClu 1 hY; kir ikrpw mMin vsweI] mnu qnu rwqw rMg isau;<br />

rsnw rsn rswie] BweI ry; Bgiq hIxu. kwhy jig AwieAw]) Awpy dyl@I dIpknwnk.<br />

soBw suriq dyie pRBu Awpy; gurmuiK dy vifAweI]) scY sic smwieAw; imil<br />

rhY. n ivCuiV jwie]) kvISrI 1 [ kQnI, bdnI poly- kQnI bdnI 1 n pweIAY; haumY<br />

ivchu jwie]<br />

33. Awpy dyie. q pweIAY; horu. krxw ikCU n jwie]) suix mn myry; Bj<br />

sqgur srxw]) sB QweIN ibKu polw- gur prswdI CutIAY; ibKu Bvjlu. sbid gur<br />

qrxw]) s`Bw- qRY gux sBw Dwqu hY; dUjw Bwau ivkwru]) pid polw[ iqRkutI dw q`qw<br />

mukqw. A`Dy rwry nUM ishwrI- sqguir imilAY. iqRkutI CUtY; cauQY pid mukiq duAwru])<br />

sbl polw imlvW[ sihq 1 bl dy- iehu mnUAw. Aiq sbl 1 hY; Cfy n. ikqY aupwie]<br />

jyhw kIqonu. qyhw hoAw; jyhy krm kmwie] jqu squ sMjmu nwmu hY; ivxu nwvY. inrmlu<br />

n hoie] pMifqu pVY. bMDn moh bwDw; nh bUJY. ibiKAw ipAwir]) mnmuK. sbdu n<br />

jwxnI; jwsin piq gvwie]<br />

34. An idnu Bgiq kry sdw; swcy kI ilv lwie]) 2 iDRkwirAw[ iPtikAw<br />

polw[ - sqgurU ikAw 2 iPtikAw; mMig Qky sMswir]) mnmuK. mhlu n pwienI; kUiV<br />

muTy. kUiVAwr]) mn myry, An idnu jwgu; hir cyiq]) pVY - gI VwVy hlMq nhIN<br />

lwauxw- AwpxI KyqI riK lY; kUMj pVYgI Kyiq] BY Bwie. Bgiq krih idnu rwqI; hir<br />

jIau vyKY sdw hdUir]<br />

35. r`jw- KyqI jMmI AglI; mnUAw rjw shij sBwie]) iqK polw[ ipAws 1 -<br />

www.Gursevak.com<br />

119<br />

q`qkrw


gur kw sbdu AMimRqu hY; ijqu pIqY iqK 1 jwie]) v`jI[ ju`gIN- bwxI vjI chu jugI;<br />

sco scu suxwie] sqguru syvin Awpxw; hau. iqn kY lwgau pwie])<br />

1 smuMdR- mn myry;<br />

haumY mYlu. 1 Brnwil]) duKI 1 - ivxu nwvY. sB fumxI 1 ; dUjY Bwie KuAwie] joqI hU pRBu<br />

jwpdw; ibnu sqgur. bUJ n pwie]<br />

36. pcih polw- pwpo pwpu kmwvdy; pwpy. pcih pcwie] ibnu gur. rogu n<br />

quteI; haumY pIV. n jwie]) r`qI- ijhvw rqI. sbid scY; AMimRqu pIvY. ris gux<br />

gwie]) su`iqAW- sMsw iehu sMswru hY; suiqAw. rYix ivhwie]) id`qIAnu[ b`uJwie-<br />

Awip vfweI idqIAnu; gurmuiK dyie buJwie]) Bu`ilAW- sBnw kw dwqw eyku hY;<br />

BuilAw ley smJwie] rwm nwmu swlwih qU; iPir Awvx jwxu. n hoie] 1]) s`BwhaumY<br />

sBw. gxq hY; gxqY nau. suKu nwih]<br />

37. ij`cru- mnmuK. mYlu n auqrY; ijcru. gur sbid n kry ipAwru]) c`lu- mn<br />

myry; siqgur kY BwxY clu]) rwm rUpI mh`lu1 [ mh`lu 1 - inj Gir vsih. AMimRqu<br />

pIvih; qw. suK lhih mhlu 1 ]) bh-ix- AauguxvMqI.guxu ko nhI; bhix n imlY.<br />

hdUir]) K`txw- scu Ktxw, scu rwis hY; scy scI soie]) A - lKu liKAw poly- sB<br />

eyko ieku vrqdw; AlKu, n liKAw jwie]) Dn polw[ jIv rUpI iesqRI 1 - sw Dn 1<br />

nwvY bwhrI; AvgxvMqI roie]) ij`dU- nwnk.guru swlwhI Awpxw; ijdU. pweI pRBu<br />

soie] Awpy. rMgix rMigEnu; sbdy. lieEnu imlwie] scw rMgu. n auqrY; jo sic rqy<br />

ilv lwie]) sic imly. sy n ivCuVih; nwnk. gurmuiK hoie]) gux vIcwrI. gux<br />

sMgRhw; Avgux kFw Doie]) Awpxw ipru. n pCwxhI; ikAw muhu dysih. jwie]) iqn<br />

hI jYsI. QI rhw; siqsMgiq myil imlwie])<br />

38. 1 T`gI mu`TI - muMDy; kUiV 1 muTI, kUiVAwir]) mnmuiK. kMqu n pCwxeI; iqn.<br />

ikau rYix ivhwie]) A`tIAW- grib AtIAw. iqRsnw jlih; duKu pwvih dUjY Bwie])<br />

suKy suiK poly- sdw ipru rwvih Awpxw; iqnw suKy suiK ivhwie]) Cu`tVigAwn<br />

ivhUxI. ipr 1 muqIAw; iprmu. n pwieAw jwie]) lK caurwsIh qrsdy iPry;<br />

ibnu gur Byty. pIrY]) 1 pwiqswhI- dUjY Bwie dustu Awqmw; Ehu qyrI 1 srkwr])<br />

1 vwihgurU jI dI pRwpqI vwly- AiDAwqmI 1 .hir gux. qwsu min; jpih eyku murwir]<br />

39. mnmuK mYly. mYly muey; jwsin piq gvwie] mn myry; gur srix AwvY, qw<br />

inrmlu hoie]) b`wlIAY- ijau. AMDyrY dIpku bwlIAY; iqau gur igAwin. AigAwnu<br />

qjwie] ibiD polw- jwie puCw iqn sjxw; pRBu. ikqu ibiD imlY imlwie]) siqguru<br />

dwqw. hir nwm kw; pRBu Awip imlwvY soie]<br />

40. d`sy- koeI gurmuiK sjxu. jy imly; mY dsy pRBu guxqwsu]) au~proN 1 - hau<br />

iqsu ivthu 1 cau KMnIAY; mY nwm kry prgwsu]) vsx ArQ hovy vis polw bolxw[ v`s<br />

www.Gursevak.com<br />

120<br />

q`qkrw


pYxw ArQ Awvy v`is- ijnw siqguru purKu. n ByitE; sy BwghIx vis kwl]) 1 pMUjIsBnw<br />

qyrI Aws pRBu; sB jIA qyry, qUM 1 rwis]) ibKu Baujl fubdy kiF lY; jn nwnk<br />

kI Ardwis]) 1 nyVy[ 2 qyVy- Enw 1 pwis 2 duAwis. n iBtIAY; ijn AMqir k®oDu<br />

cMfwl]) siqgur purKu AMimRq sru; vfBwgI nwvih Awie]) jn nwnk. auqm pdu<br />

pwieAw; siqgur kI ilv lwie]) ivQrW polw- gux gwvw gux ivQrw; gux bolI. myrI<br />

mwie]) by~iDAw- hIrY hIru imil byiDAw; rMig clUlY nwie]) pRsMn 1 qu`is- AMqir<br />

ipAws hir nwm kI; guru quis 1 imlwvY soie]) pRsMn 1 [ qu`Tw- mnu rMghu vfBwgIho;<br />

guru quTw 1 . kry pswau]) l`BeI- ibnu siqgur. hir nwmu n lBeI; lK kotI krm<br />

kmwau]) fu`b igAw 1 [ b`Ufw- ibnu siqgur Byty, kMcnu nw QIAY; mnmuKu lohu bUfw 1 , byVI<br />

pwis]) ibnu Bwgw. siqguru nw imlY; Gir bYiTAw inkit inq pwis]) pVdw VwVy<br />

hlMq nhIN lwauxw- AMqir AigAwn. duKu Brmu hY; ivic pVdw, dUir peIAwis]<br />

41. KV@I, d`sy- hau pMQu dsweI inq KVI; koeI pRBu dsy. iqin jwau] myry BweI<br />

jnw; koeI mokau, hir pRBu myil imlwie]) r`jaU- hau. guru swlwih. n rjaU; mY myly.<br />

hir pRBu pwis]) j`gjIvnu- sBu jgjIvnu jig Awip hY; nwnk. jlu jlih smwie])<br />

ibiD polw- rsu AMimRqu nwmu rsu, Aiq Blw; ikqu ibiD imlY, rsu Kwie]) qusW polwjwie<br />

puChu sohwgxI; qusw ikau kir imilAw pRBu Awie]) sBqu polw- iehu hir rsu<br />

vix iqix sBqu hY; BwghIx nhI Kwie]) p`lY- ibnu siqgur plY nw pvY; mnmuK rhy<br />

ibllwie] hir hir, hir rsu Awip hY; Awpy hir rsu hoie) sBu qnu mnu hirAw<br />

hoieAw; nwnk. hir visAw min soie]) bu`JY- Awv GtY. nru nw buJY; iniq mUsw lwju<br />

tukwie]) guVu imTw mwieAw psirAw; mnmuKu lig, mwKI pcY pcwie]) iesqRI 1 [ pu`qu<br />

kl`qu- puqu klqu 1 mohu. ibKu hY; AMiq. bylI koie n hoie]) inrlyp 1 [ A - ilpqu polwgurmiq<br />

hir ilv aubry; Ailpqu 1 rhy srxwie]<br />

42. ie`k rs 1 [ Anhd polw[ v`jdy- Anhd 1 DunI dir vjdy; dir scY. soBw<br />

pwie]) KusIAW- rs Bogih. KusIAw krih; mwxih rMg Apwr]) 1 sRySt GoVy, 2 sRySt<br />

hwQI- 1 hYvr 2 gYvr bhu rMgy; kIey rQ AQwk]) Apiv`qR 1 [ nw - pwk- isrjxhwir<br />

BulwieAw; ivxu nwvY.nwpwk 1 ]) bdAsIsW 1 [ bd - duAwie, ie - kq- lYdw 1 bdduAwie<br />

qUM; mwieAw krih iekq]) 1 pRsMn krdw hYN[ smyq 2 [ pqI - Awiedw polw- ijsno qUM<br />

1 pqIAwiedw; so 2 sxu quJY Ainq]) v`s - giq giq polw- sBu ko vsgiq kir lieEnu;<br />

ibnu nwvY.Kwku rilAw]) 1 hMkwr dI hvw ’c AwPirAw, AmoV 1 A - PirAw- hukmu<br />

clwey. insMg hoie; vrqY 1 APirAw]) 1 phwVW, 2 smuMdRW sihq v`fI mwlkI sI, swhbI<br />

hwhw mukqw bolo- 1 igrM 2 bwrI vf swhbI; sBu nwnk. supnu QIAw]<br />

www.Gursevak.com<br />

121<br />

q`qkrw


43. 1 pwLI plosIdI hY[ p - polIAY bu`Jy- Blky auiT 1 ppolIAY; ivxu buJy. mugD<br />

Ajwix]) 1 aujwV ’c- so pRBu. iciq n AwieE; CutYgI 1 bybwix]) zulm krn leI<br />

Kotw au~dm 1 [ ku`d - mu- kudmu 1 kry.psu pMKIAw; idsY nwhI. kwlu]) mnu`Ku[ P`wQw- EqY<br />

swiQ mnuKu hY; PwQw. mwieAw jwil]) in`kly- PwQy syeI inkly; ij. gur kI pYrI<br />

pwih] koeI. riK n skeI; dUjw. ko n idKwie] nwnk. scY pwiqswih; fubdw lieAw<br />

kFwie] AMDy; qUM bYTw kMDI pwih]) 1 Koty kMmW dI pkV ’c[ ku<br />

- PkVy c`lI- lgw ikqu<br />

1 kuPkVy; sB mukdI clI rYix]) 1 juAwn AvsQw[ p`kI v`Fxhwr[ f`furI- hrI<br />

nwhI.nh 1 ffurI; pkI vFxhwr]) 1 dwqrIAW, qeI - Awru- lY lY 1 dwq phuiqAw; lwvy<br />

kir qeIAwru]) 1 v`Fxw kIqw, 2 Kyyq- jw hoAw hukmu. ikrswx dw; qw 1 luix imixAw<br />

2 Kyqwru]) kd hI polw- kd hI iciq. n AwieE; ijin jIau ipMfu dIAw]) if`Twnwnk.<br />

ifTw sdw nwil; hir AMqrjwmI jwxu]) s`By, g`lW- sBy glw ivsrnu; ieko.<br />

ivsir n jwau] DMDw. sBu jlwie kY; guir. nwmu dIAw scu suAwau]) iC`jIAY- ikq hI<br />

kMim n iCjIAY; jw ihrdY scw soie]) thl syvw ismrn dI myhnq 1 [ m - skqy- swDU<br />

sMgu mskqy 1 ; qUTY pwvw dyv]) swDsMgiq kau vwirAw; jIau kIAw kurbwxu]) Awsw<br />

sBy. lwih kY; iekw Aws kmwau]<br />

44. v`s - giq giq polw- sBu ikCu vsgiq swihbY; Awpy krx kryv]) sw -<br />

m`grI- ieksY dI swmgrI; ieksY dI hY rIiq]) h`iQ- sBy Qok prwpqy; jy AwvY ieku<br />

hiQ]) kiQ polw- jnmu pdwrQu sPlu hY; jy scw sbdu kiQ]) m`Qy 1 [ m`iQ- gur qy<br />

mhlu prwpqy; ijsu iliKAw hovY miQ 1 ]) piv`qu[ sBw polw- Qwnu suhwvw pivqu hY;<br />

ijQY sMq sBw]) l`Bw- FoeI iqs hI no imlY; ijin. pUrw gurU lBw]) vrnw ichnw<br />

bwhrw; kImiq.kih n skwau]) b`Dw- nwnk. bDw Gru qhW; ijQY. imrqu n jnmu<br />

jrw]) sBsu polw- iqs hI kI kir Aws mn; ijs kw sBsu vyswhu]) imhr dy mMmy nMU<br />

ishwrI Aqy hwhw mukqw sMkoc ky bolo- imhr kry ijsu imhrvwnu; qW. kwrju AwvY<br />

rwis]<br />

45. iqsY prwpiq BweIho; ijsu. dyvY pRBu Awip]) guru pUrw. AwrwiD inq;<br />

ieksu kI ilv lwgu]) nwnk. sgly doK auqwirAnu; pRBu pwrbRhm bKisMdu])<br />

46. mY. Dr qyrI pwrbRhm; qyrY. qwix rhwau]) r`Ky- jIA pRwx qnu Dnu rKy;<br />

kir ikrpw rwKI ijMdu]) s`q Bwie[ s`cy 1 pRym 2 inscy nwl- dIn drd duK BMjnw;<br />

syvk kY 1 sq Bwie 2 ]) ivsmwd 1 [ A-crj- Acrj 1 rUpu inrMjno; guir mylwieAw<br />

mwie]<br />

47. iklivK ihrih polw- ijsu pyKq. iklivK ihrih; min qin hovY sWiq])<br />

nvW 1 - gux inDwnu nvqnu1 sdw; pUrn jw kI dwiq]) iP`kw[ j`wqo- mwieAw kw rMgu<br />

sBu iPkw; jwqo ibnis indwin]) ie`ko[ im`qu[ im`qR<br />

1 - ieko BweI imqu 1 ieku; ieko<br />

www.Gursevak.com<br />

122<br />

q`qkrw


mwq ipqw]) id`qw- ieks kI min tyk hY; ijin jIau ipMfu idqw]) mwieAw moh prIiq<br />

iDRgu; suKI.n dIsY koie]) s`Bo- qnu mnu Dnu ArpI sBo; sgl vwrIAY ieh ijMdu]) s`Bymwq<br />

ipqw suq bMDpw; kUVy sBy swk]) psu polw- ijin kIqw iqsih n jwxeI; mnmuK<br />

psu nwpwk]) ij`Qy mY dw ArQ rUp Awvy ibMdI nhIN lwauxI, bwkI QW mYN hI bolx -<br />

myrw qnu Aru Dnu myrw; rwj rUp mY dysu]) vseI polw imlvW- hir nwmu irdY n vseI;<br />

kwrij ikqY n lyiK]) suq dwrw binqw Anyk; bhuqu rMg Aru vys]<br />

48. vfweIAw f`fy ishwrI n lwau- AYQY imlih. vfweIAw; drgih pwvih<br />

Qwau]) GtW- nwnk. pRB srxwgqI; srb Gtw ky nwQ]) l`gw- AMdru lgw rwm nwim;<br />

AMimRq ndir inhwlu]) Bjy polw- crx Bjy pwrbRhm ky; siB jp qp iqn hI kIiq])<br />

1 Ckxw kr- mn ieCy Pl 1 BuMic qU; sBu cUkY sogu sMqwpu]) 1 iv`c- jil Qil 1 mhIAil<br />

pUirAw; pRBu AwpxI ndir inhwil]) swsqR 1 , joqS 2 - soeI swsqu 1 .sauxu 2 soie; ijqu<br />

jpIAY. hir nwau]) suKW[ imiq polw- suKw kI imiq. ikAw gxI; jw ismrI goivMdu]<br />

49. 1 smW m`jn- 1 Aausir hir jsu gux rmx ijqu; koit mjn iesnwnu])<br />

au~crY[ guxvqI polw[ pu`jY- rsnw aucrY guxvqI; koie n pujY dwnu]) dwsW- dwsw ky<br />

bMDn kitAw; swcY isrjxhwir]) csw polw- imhr kry jy AwpxI; csw. n ivsrY<br />

soie]) ij`cru- mn myry; swcw syiv ijcru swsu]) prvd - gwru- prvdgwru swlwhIAY;<br />

ijs dy clq Anyk]) qo~sw- qosw bMDhu jIA kw; AYQY EQY nwil]) myry mn; gur jyvfu.<br />

Avru n koie]) su`JY- dUjw Qwau. n ko suJY; gur myly scu soie]) smr`Qu- guru<br />

dwqw.smrQu guru; guru. sB mih rihAw smwie]) fu`bdw- guru prmysru pwrbRhmu; guru.<br />

fubdw ley qrwie]) m`Qy- sy mQy inhcl rhy; ijn guir DwirAw hQu]) p`Qu[ pRhyz 1 -<br />

guir AMimRq nwmu pIAwilAw; jnm mrn kw pQu 1 ]) l`Qu- guru prmysru syivAw; BY BMjnu<br />

duK lQu]<br />

50. AG polw[ pwp 1 - siqguru gihr gBIru hY; suK swgru. 1 AG KMfu])<br />

1 ipAwry[ JgVw 2 [ suū ird polw- BweI mIq 1 suird kIey; ibiKAw ricAw bwdu<br />

2 ]) B`Ku[<br />

AB`Ku- loBI jMqu. n jwxeI; BKu ABKu sB Kwie]) mid polw- kwm k®oD mid ibAwipAw;<br />

iPir iPir jonI pwie]) sMmi ~RQu- ijs no rKY. so rhY; sMimRQu purKu Apwru]) ijau. kUkru<br />

hrkwieAw; DwvY dh ids jwie]) 1 gu`jr- goieil AwieAw. 1 goielI; ikAw iqsu fMPu<br />

pswru]) 1 smy dI muhlq, 2 pUrI hox qoN[ c`lxw- 1 muhliq 2 puMnI clxw; qUM sMmlu. Gr<br />

bwru]) au~TI- srpr auTI clxw; Cif jwsI. lK kroiV]) du - lB pwieE - ie- lK<br />

caurwsIh BRmiqAw; dulB jnmu pwieEie]) iq`cru[ ij`cru[ qdoN q`k 1 - iqcru 1 . vsih<br />

suhylVI; ijcru. swQI nwil]) c`ju[ is`Ku[ l`gY- gur imil. cju Acwru isKu; quDu. kdy n<br />

lgY duKu]) ikAw QoVVI bwq; gumwnu]) ig - rsq- ikAw qUM rqw igrsq isau; sB Pulw<br />

kI bwgwiq]) vsu polw- pyeIAVY.shu syiv qUM; swhurVY. suiK vsu]<br />

www.Gursevak.com<br />

123<br />

q`qkrw


51. msq 1 [ m`wqy- kwim k®oiD AhMkwir mwqy 1 ; ivAwipAw sMswru] jo dIsY. so<br />

sgl qUMhY; psirAw pwswru] dyiK drsnu.mnu swDwrY; pwp sgly jwih]) khu nwnk.<br />

guir.Brmu kwitAw; sgl bRhm bIcwru]) du - ik®q su - ik®q- duik®q suik®q mMDy; sMswru<br />

sglwxw]) duh - hUM- duhhUM qy rhq. Bgqu hY; koeI ivrlw jwxw]) iv`c 1 - mwn AiBmwn<br />

mMDy 1 ; so. syvku nwhI]) S`uD bRhm 1 [ q`q- qq 1 smdrsI sMqhu; koeI koit mMDwhI])<br />

1 rsqw- khn khwvn; iehu kIriq 1 krlw]) giq Aivgiq; kCu. ndir n AwieAw]<br />

suhylw; khnu khwvnu] sMqn kI ryxu; nwnk. dwnu pwieAw] qyrw; ibKmu Bwvnu] hau<br />

mwxu qwxu krau qyrw; hau jwnau Awpw]) miD polw[ iv`c 1 - sB hI miD 1 . sBih qy<br />

bwhir; bymuhqwj bwpw] ipqw.hau jwnau nwhI; qyrI kvn jugqw]<br />

52. bMDn. mukqu sMqhu; myrI rwKY mmqw]) Bey ikrpwl Twkur; rihE Awvx<br />

jwxw] gur imil nwnk; pwrbRhmu pCwxw]) k`it - AVw- sMq jnw imil BweIAw;<br />

kitAVw jmkwlu]) vu`Tw- scw swihbu min vuTw; hoAw Ksmu dieAwlu]) qu`is[<br />

pRsMn 1 - qyry drsn kau bilhwrxY; quis 1 idqw AMimRq nwmu]) ip`CY[ Cu`tIAY- iqnw<br />

ipCY CutIAY; ijn AMdir. nwmu inDwnu]) h - ih- Awey sy prvwxu hih; ijn. guru<br />

imilAw suBwie]) bu`iD- sco scu vKwxIAY; sco buiD ibbyk]) klp ibRC 1 - guru<br />

qIrQu. guru pwrjwqu1 ; guru. mnsw pUrxhwru]) ijqVy Pl. min bwCIAih; iqqVy<br />

siqgur pwis]) ivs - rau polw- hir nwnk. kdy n ivsrau; eyhu jIau ipMfu qyrw<br />

swsu]) smr`Qu- guru smrQu. guru inrMkwru; guru. aUcw Agm Apwru]<br />

53. qu`TY A - lK polw- siqgur quTY pweIAY; pUrn AlK AByv]) idseI imlvW<br />

polw- gur jyvfu. Avru n idseI; AwT phr. iqsu jwip]) AstpdIAW s`sy pYr ibMdI<br />

nhIN lwauxI- ijs no vwie suxweIAY; so kyvfu. ikqu Qwie]) A`lhu- bwbw; Alhu<br />

Agm Apwru]) prm ipAwry (AwiK) nwm jI nUM, (AwiK) muK duAwrw AwK 2 ky, mnu<br />

nUM<br />

1 vrjxw krIey- AwiK AwiK mnu 1 vwvxw; ijau ijau jwpY vwie]) nweI nMny pYr<br />

hlMq nhIN lwauxw, Bwv n Bwrw nhIN krnw[ 2 mihmw[ p`wkI, pr - vid - gwru- pwkI<br />

2 nweI pwk Qwie; scw prvidgwru]) ky~qVw- qyrw. hukmu n jwpI kyqVw; iliK n<br />

jwxY koie]) 3 igAwnvwn, 4 isdk vwly syvk, 5 gRIb- pIr pYkwmr 3 swlk 4 swdk;<br />

5 suhdy Aauru shId]) 5 imhnq krn vwly, 6 phuMcy hoey, mu`lW- syK 5 mswiek kwjI<br />

mulw; dir drvys 6 rsId]) 7 snmuK pRym bynqIAW dy sbd pV@ny[ br - kiq- brkiq<br />

iqn kau AglI; pVdy rhin 7 drUd]) sB dy vsx dy AsQwn 1 vwihgurU jI dy nwm 2<br />

nhIN jwxIdy ikqny ku hn[ XQw:-qyry nwm Anykw. rUp Anµqw; khxu n jwhI. qyry gux<br />

kyqy]) pwpIAW nMU qwrn leI nOkw 3 rUp nwm 4 jI ik`fy ku v`fy hn? Qwvw ibMdI n<br />

lwau- Qwvw 1 . nwv 2 n jwxIAih; nwvw 3 . kyvfu nwau 4 ]) krȳ ie- vrnw vrn. n<br />

BwvnI; jy iksY vfw kryie]<br />

www.Gursevak.com<br />

124<br />

q`qkrw


54. ju`gh ju`gh- nwnk. qoit n AwveI; qyry jugh jugh BMfwr]) dyKdI 1 hY[<br />

KV@I[ q`kY- duie kr joiV. KVI qkY 1 ; scu khY Ardwis]) dwsI 1 [ ipRA dw p`pw<br />

mukqw, A`Dy rwry nMU ishwrI, AYVw mukqw bolo[ l`wlI- ipRA kI cyrI kWFIAY; lwlI 1<br />

mwnY nwau]) nMnw dyl@I dIpk- sw Dn. rMf n bYseI; jy. siqgur mwih smwie]) naū<br />

qno- ipru rIswlU nauqno; swcau. mrY n jwie]) inis polw[ su`qIey- inis AMiDAwrI<br />

suqIey; ikau ipr ibnu rYix ivhwie]) mWfIAY- swcu DVI. Dn mwfIAY; kwpVu pRym<br />

sIgwru] ibnu ipr. purKu n jwxeI; swcy gur kY hyiq ipAwir] 6]) 2 ihrdw[ jwlI -<br />

Aau- 2 AMku jlau. qnu jwlIAau; mnu Dnu jil bil jwie] syjY kMq mhylVI; sUqI.<br />

bUJ n pwie] Awpy rqnu priK qUM; Awpy molu Apwru]) mrwqbw 1 , vifAweI[ mh`quswcau.<br />

mwnu mhqu 1 qUM; Awpy dyvxhwru] swcI vwt sujwxu qUM; sbid lGwvxhwru])<br />

in`firAW- infirAw. fru jwxIAY; bwJu gurU. gubwru]<br />

55. iq`qu[ l`geI[ bYTk 1 , Gr 1 - iqqu qin. mYlu n lgeI; sc Gir ijsu<br />

Eqwku 1 ]) in`bVY pr - gwis- piq isau lyKw inbVY; rwm nwmu prgwis]) jy JUT kho 1<br />

ik mYN dyK ley hn, qW dyKy 3 nhIN 2 jWdy 4 - aUcw aUcau AwKIAY; khau 1 .n 2 dyiKAw 3<br />

jwie 4 ]) p`wkVI[ tlY polw- kIqy kwrix pwkVI; kwlu n tlY isrwhu]) m`CI[ mwxsw<br />

ibMdI nhIN lwauxI- ijau mCI. iqau mwxsw; pvY AicMqw jwlu] CotI 1 iksm dw<br />

bwj[ jwlI polw- 2 sIcwny. ijau pMKIAw; jwlI biDk hwiQ]) su`tI - Aih- ibnu nwvY.<br />

cuix sutIAih; koie. n sMgI swiQ]) min nMny nUM ishwrI hovy qW min muiK v`Krwmin<br />

muiK sUcy jwxIAih; gurmuiK ijnw igAwnu]) qUMhY swjnu. qUM sujwxu; qUM. Awpy<br />

mylxhwru]) A`pVY- iqQY. kwlu n ApVY; ijQY. gur kw sbdu Apwru]) k`wlY- hukmI<br />

kwlY vis hY; hukmI swic smwih]) v`is- nwnk. jo iqsu BwvY so QIAY; ienw jMqw.<br />

vis ikCu nwih]<br />

56. AB polw- ibnu AB sbd. n mWjIAY; swcy qy. scu hoie]) muMDy; guxhIxI<br />

suKu kyih]) rlIAW- ipru rlIAw ris mwxsI; swic sbid suKu nyih]) kRoD 1 , eIrKw,<br />

kwm, iqRsnw Awid Aqy A`g ’c sVI 1 [ jlI polw- nw suKu pyeIAY swhurY; JUiT jlI 1<br />

vykwir]) Cu`tV 2 mu`qI - ipr kI nwir suhwvxI; muqI 2 . so ikqu swid]) 2 ivArQ,<br />

vDIk 2 - ipr kY kwim, n AwveI; boly 2 Pwidlu bwid]) c`lih- An kau, mqI dy<br />

clih; mwieAw kw vwpwru] kQnI JUTI. jgu BvY; rhxI sbdu, su swru]) bydW- kyqy<br />

pMifq joqkI; bydw krih bIcwru]) s`wDIAY- jpu qpu sMjmu swDIAY; qIriQ kIcY<br />

vwsu]) q`ky- ivxu rwsI vwpwrIAw; qky kuMfw cwir]) nvW 1 - lwhw Aih inis<br />

nauqnw 1 ; prKy rqnu vIcwir]) 1 ikrpw- ibnu gur 1 krm, n CutsI; kih suix AwiK<br />

vKwxu]) ijnI Awpu pCwixAw; Gr mih mhlu suQwie]<br />

57. AB polw[ irdw 1 - inrmlu swco min vsY; so jwxY AB 1 pIr]) sis<br />

www.Gursevak.com<br />

125<br />

q`qkrw


polw- riv sis dIp AnUp joiq; iqRBvix joiq Apwr]) rwjnu jwxih Awpxw; dir<br />

Gir. Twk n hoie]) 1 h`tI, 2 Sihr, 3 iklw mkwn 4 ptx polw[ gV@ - 1 hwt 2 ptx<br />

3 gV koTVI 4 ; scu saudw vwpwr]) kis polw, ksv`tI, ihqu polw, ic`qu- kis ksvtI<br />

lweIAY; prKy ihqu icqu lwie]) muin jn syvk swiDkw; nwim rqy guxqwsu]) kwlw<br />

polw- BgqI Bwie ivhUixAw; muhu kwlw. piq Koie] hir jip nwmu iDAwie qU; jmu<br />

frpY duK Bwgu]<br />

58. gurmiq piq. swbwis iqsu; iqs kY sMig imlwau]) tyk itkI poly- mY<br />

AMDuly. nwmu n vIsrY; tyk itkI. Gir jwau]) k`lr- ibnu nwvY. duKu dyhurI; ijau klr<br />

kI BIiq]) qij polw- sbid rqy, sy inrmly; qij kwm k®oDu AhMkwru]) sy~jVI gUV@wsic<br />

mwxy ipr syjVI; gUVw hyqu ipAwru]) rpY pdu poly- sbid rpY. Gru pweIAY;<br />

inrbwxI pdu nIiq]) nw mwxy suiK syjVI; ibnu ipr. bwid sIgwru]) ivgisAw<br />

polw- mnu qnu swic ivgisAw; kImiq. khxu n jwie]) q`wgY[ gil polw- iekqu<br />

qwgY. ril imlY; gil moqIAn kw hwru]) KpY polw- iKn mih aupjY, iKin KpY; iKnu<br />

AwvY iKnu jwie]<br />

59. A - q`ulu[ kQin polw- swihbu Aqulu, n qolIAY; kQin. n pwieAw jwie])<br />

qul - hVw polw- nw byVI. nw qulhVw; nw iqsu vMJu mlwru]) quolwie - sI- gurmuiK qoil<br />

quolwiesI; scu qrwjI qolu]) A - sur- suK dwqw. duK mytxo; siqguru. Asur sMGwru])<br />

iesqRI 1 [ kl`qu- myrI myrI kir gey; qnu Dnu klqu 1 . n swiQ]) AkQo polw- swcau<br />

swihbu syvIAY; gurmuiK AkQo kwiQ]) ivgsY polw- lhrI nwil pCwVIAY; BI ivgsY<br />

Asnyih]<br />

60. mn ry. ikau CUtih; ibnu ipAwr]) AiD - kau polw- ijau AiDkau, iqau<br />

suKu Gxo; min qin sWiq srIr]) Aw - v`tx[ du`D[ Kpix polw[ aubwlw 1 - Awvtxu 1<br />

Awpy KvY; duD kau. Kpix n dyie]) sUrj 1 - ry mn. AYsI hir isau pRIiq kir; jYsI<br />

ckvI sUr 1 ]) so - veI- iKnu plu. nId n soveI; jwxY dUir hjUir]) Kyil gey sy pMKxUM;<br />

jo cugdy sr qil]) c`lxw, K@ylx[ A`ju, k`il@- GVI ik, muhiq ik, clxw; Kylxu<br />

Aju, ik kil]) m`il- ijsu qUM mylih, so imlY; jwie scw ipVu mil]) hr jIv 2 dy<br />

AMdr auh 1 r`b jI, Apxw 3 Awp srUp nMU, pUrn gurU jI duAwrw pCwnxw krIey[ pqI -<br />

Awie- 1 so hM 2 Awpu 3 pCwxIAY; sbid Byid pqIAwie]) bwbw; mwieAw Brim<br />

Bulwie]) gur ibnu. ko n idKwveI; AMDI AwvY jwie]) T`igAw m`uTw- igAwn pdwrQu<br />

KoieAw; TigAw muTw jwie]<br />

61. A`Kr[ Bu`lIAY[ ByKIN- AKr piV piV BulIAY; ByKI. bhuqu AiBmwnu])<br />

n@wqw- qIrQ nwqw. ikAw kry; mn mih mYlu gumwnu]) Bu`lx[ ABu`lu- Bulx AMdir sBu<br />

ko; ABulu gurU krqwru]) T`igAw, l`ib- Din jobin jgu TigAw; lib loiB<br />

www.Gursevak.com<br />

126<br />

q`qkrw


AhMkwir]) auh 3 moh rUpI T`g bUtI. sMswr ’c vrq rhI hY[ T - gaulI- moh TgaulI<br />

hau mueI; sw 3 vrqY sMswir]) myry pRIqmw; mY quJ ibnu. Avru n koie]) c`lsI- jo<br />

dIsY so clsI; kUVw mohu n vyKu]) if`TI- qyrI kImiq. nw pvY; sB ifTI Toik<br />

vjwie]) l`BeI[ itkY polw- khxY. hwQ n lBeI; sic itkY. piq pwie]) rs ks<br />

poly ij`Qy vI Awaux- Awsw AMdir jMimAw; Awsw rs ks Kwie]) b`Dw- Avgix bDw.<br />

mwrIAY; CUtY. gurmiq nwie]) c`ldw, 4 rsqy dw 5 rwhI- 4 vwt 5 vtwaU AwieAw; inq<br />

cldw swQu dyKu]) Ast Dwqu pwiqswh kI; GVIAY sbid ivgwis]<br />

62. iqRBvix dw q`qw mukqw, A`Dy rwry nUM ishwrI lwau- AwkwsI pwqwil qUM;<br />

iqRBvix rihAw smwie] gurmiq swcw min vsY; nwmu Blo piq swKu] Awpy BgqI<br />

Bwau qUM; Awpy imlih imlwie]) r`qI[ A`T r`qI dw ie`k mwsw- qnu. bYsMqir homIAY;<br />

iek rqI qoil ktwie]) smDw polw imlvW, 1 l`kVW- qnu mnu 1 smDw jy krI; An<br />

idnu Agin jlwie]) p`ujeI- hir nwmY quil. n pujeI; jy lK kotI krm kmwie])<br />

krv`qu[ Awrw 1 [ ArD srIru ktweIAY; isir krvqu1 Drwie]) g`wlIAY[ ihmwlX<br />

phwV 1 - qnu. hYmMcil 1 gwlIAY; BI mn qy. rogu n jwie]) dqu polw[ 2 dwn- kMcn ky<br />

kot, 2 dqu krI; bhu hYvr gYvr dwnu] kyqy bMDn jIA ky; gurmuiK moK duAwr]) aury@3 [<br />

s`chu, au~pir- schu ErY 3 sBu ko; aupir scu Awcwru]) ic`qry 1 icqy polw[ b`gy- icqy 1<br />

idsih Daulhr; bgy bMk duAwr]<br />

63. Dn 1 [ iv`qu, ic`qu- icqu clY. ivqu 1 jwvxo; swkq foil folwie]) ivgwsI -<br />

Aih- nwrI dyiK. ivgwsIAih; nwly hrKu su sogu]) ivgu`cIAY- bwhir FUMiF ivgucIAY;<br />

Gr mih vsqu suQwie]) mu`sI[ lu`tI 1 geI- mnmuiK. haumY kir musI 1 ; gurmuiK plY<br />

pwie]) v`is- ieau srpin kY vis jIAVw; AMqir haumY doie]) ibnu jl. kml su nw<br />

QIAY; ibnu jl. mInu mrwie]) frI - Awsu- fUMgru dyiK frwvxo; pyeIAVY frIAwsu])<br />

1 kTn, 2 EQy, 3 iqs nUM[ g`wKVo- aUcau prbqu 1 gwKVo; nw pauVI. 2 iqqu 3 qwsu])<br />

c`lW c`lW[ c`lxhwru- clw clw jy krI; jwxw clxhwru]) c`lsI- jo AwieAw so<br />

clsI; Amru su guru krqwru]) p`ky- dr Gr mhlw sohxy; pky kot hjwr]) Kip Kip<br />

poly- iks hI nwil n cilAw; Kip Kip muey Aswr]) ru`pw- suienw rupw sMcIAY; mwlu<br />

jwlu jMjwlu]) qrI - Awsu- gurmuiK AMqir jwixAw; guir mylI qrIAwsu]) 1 sMswr<br />

swgr, 2 kTn, 3 frwauxw- BweI ry; 1 Bvjlu 2 ibKmu 3 frWau]) pVY VwVy nMU hlMq nhIN<br />

lwauxw[ K@ylsI- ipMfu pVY, jIau KylsI; bdPYlI. ikAw hwlu]) pu`qW[ ivg`sIAY- puqw<br />

dyiK ivgsIAY; nwrI syj Bqwr]) 1 muKI prDwn, 2 blocW dw nMbrdwr, 3 rwjw,<br />

4 AmIr- 1 mhr 2 mlUk khweIAY; rwjw 3 rwau ik 4 Kwnu]) 1 jMgl dI A`g, 2 jMgl, kwn<br />

nMny nMU hlMq nhIN lwauxw- mnmuiK. nwmu ivswirAw; ijau. 1 fiv dDw 2 kwnu]<br />

www.Gursevak.com<br />

127<br />

q`qkrw


64. kw`jl- sBu jgu. kwjl koTVI; qnu mnu dyh. suAwih] dunIAw; kYis<br />

mukwmy] bWDhu- kir isdku, krxI Krcu bwDhu; lwig rhu nwmy]) sumyr 1 prbqpMifq<br />

vKwxih poQIAw; isD bhih dyv sQwin 1 ]) gM - Drb- sur isD gx gMDrb, muin<br />

jn; syK pIr slwr] sulqwn Kwn mlUk aumry; gey kir kir kUcu]) c`lxw- GVI<br />

muhiq ik. clxw; idl smJu. qUM iB phUcu] sbdwh mwih, vKwxIAY; ivrlw q bUJY<br />

koie]) kudrq 2 dy mwlk srb SkqIvwn, ikRpw 3 krn vwly, A`lwhu, A - lK polw[<br />

A - gMmu- Alwhu AlKu AgMmu kwdru 2 ; krxhwru krImu 3 ] sB dunI Awvx jwvxI;<br />

mukwmu. eyku rhImu]) is`is[ isr 1 - mukwmu iqs no AwKIAY; ijsu isis 1 . n hovI lyKu])<br />

inis, sis poly[ cly 1 jwxgy nws ho jwxgy[ c`lY- idn riv clY, inis sis clY;<br />

qwirkw lK, 4 ploie]) kQn 5 krdy hn- mukwmu. EhI eyku hY; nwnkw. scu bugoie 5 ]<br />

BweI ry. Bgiq hIxu; kwhy jig AwieAw]<br />

65. im`qR 1 , shweI 2 - pRBu sKw 1 hir jIau myrw; AMqy hoie sKweI 2 ]) ie`krs 3 -<br />

Anidnu 3 Bgiq krih idnu rwqI; haumY mohu cukwieAw]) rsqw- ibnu siqgur. ko mgu<br />

n jwxY; AMDy. Taur n kweI] nwnk. soBw suriq, dyie pRBu Awpy; gurmuiK dy<br />

vifAweI]) hiT ikqY poly- mn hiT. ikqY aupwie, n CUtIAY; isimRiq swsqR soDhu<br />

jwie]<br />

66. s`wKw- swKw qIin invwrIAw; eyk sbid. ilv lwie]) su`ik- mnmuK aUBy<br />

suik gey; nw Plu iqMnw Cwau]) iqMn@w- iqMnw pwis. n bYsIAY; Enw. Gru n igrwau])<br />

b`puVy[ qu`C 1 - hukmu n jwxih bpuVy<br />

1 ; BUly iPrih gvwr]) grumuKW 1 dy- gurmuKIAw 1<br />

muh sohxy; gur kY hyiq ipAwir]) gurm`qI- gurmqI hir sdw pwieAw; rsnw hir rsu<br />

smwie] ibnu gur. mhlu n jwpeI; nw AMimRq Pl pwih]) pVY@- pwTu pVY. nw bUJeI;<br />

ByKI Brim Bulwie]<br />

67. mwieAw BUly, isD iPrih; smwiD n lgY, suBwie]) loA hoVw lMbw lw ky<br />

AYVw mukqw lwau[ AiDk polw- qIny loA ivAwpq hY; AiDk rhI lptwie]) b`DuduiK<br />

suiK eyhu jIau bDu hY; haumY krm kmwie]) ibnu gur. mukiq n pweIAY; nw<br />

duibDw mwieAw jwie]) CINbw[ joulwhw hoVy qy AONkV dy ivckwr dI Avwz bolo- nwmw<br />

CIbw kbIru juolwhw; pUry gur qy. giq pweI]) dYNq pV@Y- dYq puqu. krm Drm ikCu<br />

sMjm n pVY; dUjw Bwau n jwxY]) Ktu polw- Ktu drsn jogI sMinAwsI; ibnu gur.<br />

Brim Bulwey]) imiq polw[ mrXwdw 1 - siqguru syvih. qw giq imiq 1 pwvih; hir<br />

jIau mMin vswey]<br />

68. sWiq- shjY hI qy. suK swiq hoie; ibnu shjY. jIvxu bwid]) iqRhu guxw<br />

ivic. shju n pweIAY; qRY gux. Brim Bulwie]) A - idstu- shjy Aidstu pCwxIAY;<br />

inrBau joiq inrMkwru]) piV@ piV@- piV piV pMifq joqkI Qky; ByKI Brim Bulwie]<br />

www.Gursevak.com<br />

128<br />

q`qkrw


shij swlwhI sdw sdw; shij smwiD lgwie]) A - Ku`t- An idnu lwhw. hir nwmu<br />

lYin; AKut Bry BMfwr]<br />

69. hir jIau, rwKhu ApunI srxweI; ijau rwKih. iqau rhxw] An idnu<br />

gux gwvih. sd inrml; shjy nwim smwqy]) su`iqAW[ dy - ie - Awpy kry. krwey<br />

Awpy; ieknw. suiqAw dyie jgwie] mnmuK. scu n jwxnI; iqn Taur n kqhU<br />

Qwau]) ijMn@I-ijMnI scu ivswirAw; sy duKIey cly roie]) b`Dy- jm dir bDy<br />

mwrIAih; kUk n suxY pUkwr]) SMky 1 sMsy 1 sMg 1 rihq ho ky- mn ry; siqguru syiv<br />

1 insMgu]<br />

70. B`ij- eyhu jgu. jlqw dyiK kY; Bij pey. siqgur srxw]) Q`ky- piV<br />

piV pMifq monI Qky; dUjY Bwie piq KoeI]) jw kau musklu Aiq bxY; FoeI. koie n<br />

dyie]) dusmnw dy s`sy pYr ibMdI nhIN lwauxI[ B`ij[ Kly polw- lwgU hoey dusmnw;<br />

swk iB. Bij Kly]) s`Bo, B`jY, cu`kY- sBo BjY Awsrw; cukY sBu Asrwau]) l`gY,<br />

q`qI- iciq AwvY Esu pwrbRhmu; lgY n. qqI vwau] swihbu; inqwixAw kw qwxu])<br />

dublw polw- jy ko hovY dublw; nµg BuK kI pIr]) p`lY- dmVw plY nw pvY; nw ko<br />

dyvY DIr]) gi Rsiq g`gw mukqw. A`Dy rwry nMU ishwrI lwau- igRsiq kutMib plyitAw;<br />

kdy hrKu. kdy sogu]) v`is- kwim kroiD moih vis kIAw; ikrpn loiB ipAwru])<br />

AG polw[ A - sur- cwry iklivK. auin AG kIey; hoAw Asur sMGwru]) kiv - q<br />

polw- poQI gIq kivq ikCu; kdy. n krin DirAw]) isMmi Riq mMmw mukqw, A`Dw<br />

rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau[ muK`wgr[ ibcry<br />

polw- swsq isMimRiq byd cwir; muKwgr ibcry]) qpy qpIsr jogIAw; qIriQ gvnu<br />

kry]) 2 Cy krm ieh hn:- dwn dyxw lYxw, X`g krny krwauxy, vyd pV@ny pV@wauxy ,<br />

du`guxy[ n@wie- Ktu 2 krmw qy duguxy; pUjw krqw. nwie]) rwj imlk iskdwrIAw;<br />

rs Bogx ibsQwr]) qmwsy s`sy pYr ibMdI nhIN lwauxI- rMg qmwsy bhu ibDI; cwie<br />

lig rihAw] lskr qrks bMd bMd; jIau jIau, sglI kIq]<br />

71. iljw 1 ky[ KiV V hlMq nhIN lwauxw- iciq.n AwieE pwrbRhmu; qw<br />

KiV 1 rswqil dIq]) jI - ie ishwrI i^Awl nwl bolo lMbI bolx nwl lW l`g jWdI<br />

hY- sB ikCu kIqonu Awpxw; jIie. n sMk DirAw] jwnau nhI; BwvY kvn bwqw]<br />

mn; Koij mwrgu] iDAwnI; iDAwnu lwvih] igAwnI; igAwnu kmwvih]) j`wqwpRBu;<br />

ikn hI jwqw]) rhq iqMny A`Kr mukqy bolo[ BgauqI; rhq jugqw] jogI<br />

khq; mukqw]) qp - sI polw[ qp - ih- qpsI; qpih rwqw]) monI; moinDwrI]<br />

sinAwsI; bRhmcwrI] audwsI; audwis rwqw]) ies 2 qr@W 3 pRymw BgqI 1 nhIN-<br />

Bgiq 1 ; n vY 2 prkwrw 3 ] pMifqu; vydu pukwrw] 1 Aiq v`fw smJdw hY[ ig - rsqI<br />

www.Gursevak.com<br />

129<br />

q`qkrw


ig - rsiq- igrsqI; igrsiq 1 Drmwqw]) bhuqy rUp Dwrn vwlw btrUpIAw 2 - iek<br />

sbdI; bhurUip 2 AvDUqw]) 3 gveIey klOq kvI, 4 rwq nMU jwgx vwly[ k`wpVIkwpVI;<br />

3 kauqy 4 jwgUqw]) Aw – prsw- inrhwr vrqI; Awprsw] ieik lUik; n<br />

dyvih drsw]) igA`wqw- ieik; mn hI igAwqw] Gwit; n ikn hI khwieAw] ijsu<br />

myly; so Bgqw]) 5 isAwxp. kQn 5 . dlIl 5 [ aukiq polw- sgl; 5 aukiq aupwvw]<br />

iqAwgI; srin pwvw]) AiqAMq hI pRIqvwn 2 hoieAw- nwnku; gur crix prwqw 2 ])<br />

m`iC[ 7 surig ’c dyviqAW, 8 mwq lok dy jIAW, 9 pqwl ’c dYNqW ny- qyrw.AMqu n<br />

pwieAw; 7 surig 8 miC 9 pieAwil jIau] hau vwrI. hau vwrxY; kurbwxu qyry nwv no]<br />

vyKih kIqw Awpxw; kir kudriq pwsw Fwil, jIau] AnMq bRhmMf dy pswry10<br />

’cprgit;<br />

pwhwrY 10 jwpdw]) 11 ( pr) ivSyS krky (qwpdw) cwhuMdw hY- sBu nwvY no;<br />

11 prqwpdw]<br />

72. ijQY; eyko nwmu vKwxIAY]) b`uJwie- eyko nwmu hukmu hY; nwnk. siqguir<br />

dIAw buJwie jIau] Awphu; quDu KuAwieAw]) ivSyS 1 krky qwp du`K - 1 prqwpu lgw,<br />

dohwgxI; Bwg ijnw ky. nwih jIau]) Gu`QIAW 1 Bu`lIAW- Ksmhu 1 GuQIAw; iPrih<br />

inmwxIAw]) k`wmxI- mYly vys. iqnw kwmxI; duKI. rYix ivhwie jIau] sohwgxI;<br />

ikAw krmu kmwieAw]) kry - kY- ndir krykY AwpxI; Awpy ley imlwie jIau] ijnw;<br />

Bwxy kw rsu AwieAw] iqn; ivchu Brmu cukwieAw]) sB - sY- nwnk. siqguru AYsw<br />

jwxIAY; jo. sBsY ley imlwie jIau]) Ah - krxu[ hMkwr 1 - ijin; ivchu Ahkrxu 1<br />

cukwieAw]) r`iKAY- suK syvw AMdir riKAY; AwpxI ndir krih insqwir jIau])<br />

Q`kI- siqgur bwJu. n pwieE; sB QkI krm kmwie jIau]) hau; siqgur ivthu<br />

GumwieAw] qyirAw Bgqw irdY; smwxIAw]) Bu`lw- ijin; BRim Bulw. mwrig pwieAw]<br />

qUM; sBnw mwih smwieAw]) rhy dyhlI dIpk- siB sMjm rhy isAwxpw]) pRgt<br />

pRqwpu vrqwieE; sBu loku krY jYkwru jIau]) q`qI- kMiT lwie kY riKEnu; lgY n.<br />

qqI vwau jIau]) jI - ie[ ie`iCAVw- jIie ieiCAVw; Plu pwieAw] swh pwiqswh<br />

isir Ksmu qUM; jip nwnk. jIvY nwau jIau]<br />

73. K@ylu- dUjw Kylu kir; idKlwieAw] iqQY; mwieAw mohu cukwieAw] quDu;<br />

Awpy Awpu aupwieAw] iqnI; dUjw Bwau cukwieAw] qyrIAw; sdw sdw cMigAweIAw] mY<br />

rwiq idhY; vifAweIAW]) 1 ndI jmnw- gopI 1 nY; goAwlIAw]) 2 sMswr bwzI- quDu<br />

Awpy; 2 goie auTwlIAw]) Ax - mMigAw- AxmMigAw dwnu dyvxw; khu nwnk. scu smwil<br />

jIau] pY pwie; mnweI soie jIau]) 3 myrw[ 4 ipAwrw[ im - hMfw ie`TVw- gosweI;<br />

3 imhMfw 4 ieTVw]) 5 mW, 6 ipqw nwloN 9 [ A`by im`TVw- 5 AMm 6 Aby Qwvhu 9 ; imTVw])<br />

www.Gursevak.com<br />

130<br />

q`qkrw


s`jxw- BYx BweI siB sjxw; quDu jyhw nwhI koie jIau]) s`q[ hlu polw- mY; sq kw<br />

hlu joAwieAw] nwau bIjx lgw Aws kir; hir bohl bKs jmwie jIau] hau. gur<br />

imil; ieku pCwxdw]) du - Xw[ d`dy AONkV, X kMnw lwau- duXw kwglu; iciq.n<br />

jwxdw]) ie`k - qY- hir iekqY kwrY lwieEnu; ijau BwvY. iqˆvY inbwih jIau] qusI<br />

Boighu; BuMchu BweIho] guir dIbwix; kvwie pYnweIE]) bMin@[ AWdy- hau hoAw mwhru<br />

ipMf dw; bMin Awdy. pMij srIk jIau]) swmY@ mMmw Bwrw bolo[ iq - hMfIAw 7 Srn- hau<br />

AwieAw; 7 swm@Y iqhMfIAw]) myry 8 [ imh - ifAw- pMij ikrswx; mujyry imhifAw 8 ])<br />

moFw 1 [ kMn@ü nMny hlMq lwau-[ vu`Tw[ Gu`iG- kMnu 1 koeI kiF.n hMGeI; nwnk. vuTw<br />

GuiG igrwau jIau] hau; vwrI GuMmw jwvdw]) au~jVu- aujVu Qyhu vswieE; hau. quD<br />

ivthu kurbwxu jIau]) ie`TY[ ipAwry1 - hir ieTY 1 ; inq iDAwiedw]) s`Bo- mY CifAw<br />

sBo DMDVw]) s`cVw- gosweI syvI; scVw]) p`lY b`Dw iC`ik- nau iniD nwmu inDwnu<br />

hir; mY plY bDw iCik jIau]) b`DI- mY bDI; scu Drmswl hY]) l - hdw[ gurisKw<br />

lhdw; Bwil kY]) p`Kw- pYr Dovw. pKw Pyrdw; iqsu. iniv iniv lgw pwie jIau])<br />

g`lW- suix glw; gur pih AwieAw] nwmu dwnu iesnwnu; idVwieAw] mY suKI hUM; suKu<br />

pwieAw]<br />

74. sB isRsit; syvy idnu rwiq jIau] dy kMnu; suxhu Ardwis jIau]) if`TIAw<br />

q`uis- Toik vjwie sB ifTIAw; quis. Awpy lieAnu Cfwie jIau] huix hukmu hoAw;<br />

imhrvwx dw]) 1 dbwauNdw- pY; koie n iksY 1 r\wxdw]) 2 vs rhI hY, inmRqw 9<br />

vu`TIAw- sB suKwlI 2 vuTIAw; iehu hoAw hlymI 9 rwju jIau]) 3 ie`k rs lgwqwr-<br />

3 iJMimiJMim; AMimRqu vrsdw] bolwieAw bolI; Ksm dw]) au~pry[ pwie - ih- bhu mwxu<br />

kIAw. quDu aupry; qUM. Awpy pwieih Qwie jIau] hir; locw pUrn myrIAw]) gl<br />

polw- dyhu drsu. suK dwiqAw; mY. gl ivic, lYhu imlwie jIau]) B`wilAw- quDu<br />

jyvfu; Avru. n BwilAw]) p - ieAwilAw ksky, p`pw mukqw bolo- qUM; dIp loA<br />

pieAwilAw]) pihlvwn - Vw- hau. gosweI dw; pihlvwnVw]) au~c[ dum`wlVw- mY<br />

gur imil; auc dumwlVw]) iek`TIAw, d - Xu d`dw mukqw bol ky, XeIAw cMgI qr@W<br />

svwr ky, AONkV sihq bolo- sB hoeI iCMJ iekTIAw; dXu bYTw. vyKY Awip jIau])<br />

v`jin[ ByrIAW- vwq vjin; tMmk ByrIAw]) m`l l`Qy PyrIAW- ml lQy; lYdy<br />

PyrIAw]) 4 bMn@ ley[ inh - qy[ mYN- 4 inhqy pMij juAwn mY; gur. QwpI idqI kMif<br />

jIau]) iek`Ty- sB iekTy hoie; AwieAw] hir idsih; hwjru jwhrw] d - XY d`dw<br />

mukqw bol ky, XeIAw cMgI qr@W svwr ky, dulW sihq bolo- mY; juig juig dXY<br />

syvVI]) k`tI[ imh - fI[ myrI 1 - guir; ktI imhfI 1 jyvVI]) n`caU[ l`Dw- hau<br />

bwhuiV. iCMJ n ncaU; nwnk. Aausru lDw Bwil jIau]) 1 mrXwdw 2 rihq nMgw[<br />

nWgw- 2 nw 1 mrjwdu AwieAw. kil BIqir; bwhuiV. jwsI nwgw]<br />

www.Gursevak.com<br />

131<br />

q`qkrw


75. h`Qo h`iQ, jsudw polw- hQo hiQ ncweIAY, vxjwirAw imqRw; ijau jsudw<br />

Gir, kwn@]) ibklu polw- hir kw nwmu. n cyqY pRwxI; ibklu BieAw sMig mwieAw])<br />

r`qw[ m`qw- Dn isau rqw, jobin mqw; Aihlw jnmu gvwieAw]) auho 1 - sweI 1 vsqu<br />

prwpiq hoeI; ijs isau lwieAw hyqu]) khu nwnk. qIjY phrY pRwxI; Dn jobn isau<br />

icqu]) mY ibMdI nhIN lwauxI[ m`iq- dUjY phrY rYix kY, vxjwirAw imqRw; Bir jobin,<br />

mY miq]) pUjw polw- qIrQ vrq. suic sMjmu nwhI; krmu Drmu nhI pUjw]) duib - Dw<br />

polw- nwnk. Bwie Bgiq insqwrw; duibDw ivAwpY dUjw]) 1 isr 2 ic`ty kys 3 ivSyS<br />

krky Aw au~qry[ au- l`QVy- qIjY phrY rYix kY. vxjwirAw imqRw; 1 sir 2 hMs 3 aulQVy<br />

Awie]<br />

76. iv - srjI 4 clI geI- buiD 4 ivsrjI.geI isAwxp; kir Avgx<br />

pCuqwie]) A`KIN dI - seI- AKI AMDu. n dIseI, vxjwirAw imqRw; kMnI. suxY n vYx])<br />

1 pihlw bl 2 juAwnI vwlw[ prw - kau- AKI AMDu, jIB rsu nwhI; rhy 1 prwkau<br />

qwxw 2 ]) KyqI 2 [ ku`bI 3 [ p`kI B`jY c`lY- KVu 2 pkI.kuiV 3 BjY ibnsY; Awie clY. ikAw<br />

mwxu]) 3 suAwsW 4 buFypw 5 bl vwlw 6 moFy- EVku AwieAw. iqn 3 swihAw vxjwirAw<br />

imqRw; 4 jru 5 jrvwxw 6 kMin@]) KVsin V hlMq nhIN lwauxw, bMin@- iek rqI gux. n<br />

smwixAw, vxjwirAw imqRw; Avgx KVsin bMin]) khu nwnk. pRwxI gurmuiK CUtY;<br />

swcy qy. piq pwvY]) p`wlIAY giL polw- myrw myrw kir pwlIAY. vxjwirAw imqRw; ly<br />

mwq ipqw gil lwie]) K`it- lwvY mwq ipqw. sdw gl syqI; min jwxY. Kit<br />

Kvwey] hir nwmw, hir hir kdy n smwlY; ij hovY AMiq sKweI]<br />

77. c`lx[ vylw polw[ AWdI - cauQY phrY. rYix kY. vxjwirAw imqRw; hir<br />

clx vylw AwdI]) c`lI[ ivhWdI- kir syvhu pUrw siqgurU. vxjwirAw imqRw; sB<br />

clI rYix ivhwdI]) BgqW- khu nwnk. pRwxI. cauQY phrY; sPilE rYix, Bgqw<br />

dI]) pqI jI ny supqnI jI dy audr ’c, vIrj Dir (pwieqw) pw idqw- pihlY phrY<br />

rYix kY, vxjwirAw imqRw; Dir 1 pwieqw audrY mwih]) dsIN mwsIN muh - liq- dsI<br />

mwsI. mwnsu kIAw, vxjwirAw imqRw; kir muhliq krm kmwih]) v`is- krm<br />

sukrm. krwey Awpy; iesu jMqY. vis ikCu nwih]) m`qw[ AhM - myie- burw Blw n<br />

pCwxeI. vxjwirAw imqRw; mnu mqw AhMmyie]) pu`iqR[ kl`iqR lp - itAw- puiqR kliqR<br />

moih lpitAw, vxjwirAw imqRw; AMqir lhir loBwnu]<br />

78. gudrI polw- sglI rYix. gudrI AMiDAwrI; syiv siqguru.cwnxu hoie])<br />

r`qI- iek rqI.iblm n dyvnI, vxjwirAw imqRw; EnI qkVy pwey hwQ]) j`ug- krm<br />

DrqI srIru, jug AMqir; jo bovY. so Kwiq]) is`KY- hir hir ApnI ikrpw kry;<br />

gurmuiK. swhurVY kMm isKY]) is`KY- swhurVY. kMm isKY gurmuiK; hir hir sdw<br />

www.Gursevak.com<br />

132<br />

q`qkrw


iDAwey]) 1 k`ty[ ikr`KY imlvW- lyKw. Drmrwie kI bwkI; jip hir hir nwmu,<br />

1 ikrKY]) idKY polw- muMD ieAwxI pyeIAVY; gurmuiK hir drsnu idKY]) 1 ij`qx,<br />

p`wsw F`wilAw- sBu sPilE jnmu iqnw dw gurmuiK; ijnw mnu 1 ijix, pwsw<br />

FwilAw]) s`iq s`qy- hir siq sqy. myry bwbulw; hir jn imil. jM\ suhMdI]) hy<br />

prmpUjnIk ipqw 2 jI! [ d`wjo- hir pRBu myry 2 bwbulw; hir dyvhu dwnu mY dwjo]<br />

79. k`wjo- hir kpVo, hir soBw dyvhu; ijqu svrY myrw kwjo]) p`wjo- hoir<br />

mnmuK. dwju ij riK idKwlih; su kUVu AhMkwru kcu pwjo]) bwbolw hoVw bolo- hir<br />

rwm rwm. myry bwbolw; ipr imil Dn. vyl vDMdI]) pIVHI- j`ugh j`ugo, j`ug j`ugh<br />

j`ugo- hir jugh jugo, jug jugh jugo; sd pIVI gurU. clµdI]) nwnk. sMq sMq hir<br />

eyko; jip hir hir nwmu. sohMdI] mn ipAwirAw jI imqRw; hir inbhY. qyrY nwly])<br />

j`ugwdI- Awid jugwdI syvk suAwmI; Bgqw nwmu ADwry]) l`dy[ sv`lI[ ssqI 1 -<br />

nwnku. isK dyie mn pRIqm; hir ldy Kyp svlI 1 ]) m`lI- mn ipAwirAw jIau<br />

imqRw; hir dru inhclu mlI] qh jnm n mrxu, n Awvx jwxw; sMsw dUKu<br />

imtwieAw]) c`lI- icqR gupq kw kwgdu PwirAw; jmdUqw kCU n clI]) pUrI 1<br />

suKh - gwmI[ puMnIAw kMny ibMdI n lwau- ismir suAwmI. suKhgwmI; ieC sglI<br />

puMnIAw 1 ]<br />

80. sr - b`iq- AMqir bwhir srbiq rivAw; min aupijAw ibsuAwso])<br />

3 vsy, v`uTy- hir pI AwGwny. AMimRq bwny; sRb suKw mn 3 vuTy]) qu`Ty- sRIDr pwey.<br />

mMgl gwey; ieC puMnI. siqgur quTy]) srbsu polw imlvW- liV lIny lwey, nau<br />

iniD pwey; nwau srbsu Twkuir dInw]) is`K- nwnk. isK sMq smJweI; hir pRym<br />

Bgiq. mnu lInw]) 4 irdw, 5 iv`c, 6 pRwpq hox[ mw ibMdI n lwau[ hT polw[ p`sy-<br />

4 hT 5 mJwhU, mw iprI; 6 psy ikau. dIdwr]) l`Bxy- sMq srxweI lBxy; nwnk.<br />

pRwx ADwr]) crn kml isau pRIiq; rIiq. sMqn min Awvey jIau]) duqIAw Bwau<br />

ibprIiq; AnIiq. dwsw nh Bwvey jIau]) Anu`gRhu[ ikrpw 1 [ smw - vey- nwnk ky<br />

suAwmI. Dwir AnugRhu1 ; min qin AMik smwvey]) h`B[ idsY polw- sohMdVo hB<br />

Twie; koie n idsY. fUjVo]) Ku`l@Vy- Kul@Vy kpwt; nwnk siqgur Bytqy]) qyry bcn<br />

AnUp Apwr, sMqn AwDwr; bwxI bIcwrIAY jIau]) ibsu - Aws- ismrq sws<br />

igrws. pUrn ibsuAws; ikau. mnhu ibswrIAY jIau] mn bWCq Pl dyq hY suAwmI;<br />

jIA kI ibrQw swry]) m`jnu[ sweIN[ mwlk 1 - DUVI mjnu.swD Ky; sweI 1 QIey<br />

ik®pwl]) l`Dy[ h`By[ swry1 [ pdwrQ 2 [ Qo~kVy- lDy hBy 1 QokVy 2 ; nwnk. hir Dnu<br />

mwl]<br />

www.Gursevak.com<br />

133<br />

q`qkrw


81. gl - qwn polw- min qny glqwn. ismrq pRB nwm; hir AMimRqu pIvqy<br />

jIau] srbso polw imlvW- srbso sUK.Awnµd Gn ipAwry; hir rqnu. mn AMqir<br />

sIvqy]) moih - Ehu- Awpy hI Awip moihEhu; jsu nwnk. Awip suixEih]) T - gaurI<br />

polw imlvW- pRym TgaurI pwie. rIJwie; goibMd mnu. moihAw jIau] sMqn kY prswid;<br />

AgwiD kMTy lig. soihAw jIau]) sweIN- sweI nwmu Amolu; kIm. n koeI jwxdo]) kru<br />

gih lIny.hir jso dIny; join nw DwvY, nh mrI]) vu`Ty[ qu`Ty- min srb suK vuTy<br />

goivd quTy; jnm mrxw siB imit gey]) lK´x l`iKAx K`Ky dy pYr iv`c A`Dw XeIAw<br />

hY[ ijs A`Kr hyTW A`Dw XeIAw hovy, aus nMU ishwrI Aqy aus dy s`jy pwsy AYVw lwau,<br />

aus A`Kr nMU ijhVI lg hovy auh AYVy nMU lwauxI jI[ v`is- hir kMiT lig soihAw.doK<br />

siB joihAw; Bgiq lK´x kir. vis Bey] siqgur dieAwl ikrpwl Bytq hry; kwmu<br />

k®oDu loBu mwirAw]) A - kQu polw- kQnu n jwie. AkQu suAwmI; sdkY jwie nwnku.<br />

vwirAw]) r - meIAw- hir jIA sBy pRiqpwldw; Git Git rmeIAw soie]<br />

82. pu`qu[ ipqw dy nwm rihq innwvW 1 - ivic haumY. krm kmwvdy; ijau vysuAw<br />

puqu. 1 innwau]) l`gw- min hir hir; lgw cwau]) gurm`qy- hau bilhwrI iqn kau;<br />

ijn hir pwieAw gurmqy]) vu`TVw- jn nwnik. kmlu prgwisAw; min hir hir<br />

vuTVw hy]) B`ij- hir gur srxweI. Bij pau ijMdU; sB iklivK duK prhry]) iks<br />

qr@W 1 Biq polw- Git Git rmeIAw. min vsY; ikau pweIAY.ikqu Biq 1 ]) giq polw[<br />

m`iq- mY Dr nwmu ADwru hY; hir nwmY qy giq miq]) jiq piq poly- mY hir hir nwmu<br />

ivswhu hY; hir nwmy hI jiq piq]) r`qVw[ r`iq- jn nwnk nwmu iDAwieAw; rMig<br />

rqVw hir rMig riq]) auqpiq polw- gur bcnI hir pRBu jwixAw; sB hir pRBu qy<br />

auqpiq]) v`Kru l`idAVw- Dnu Dnu vxju vwpwrIAw; ijn vKru lidAVw hir rwis]<br />

83. A`KIN- nwnk. ijin AKI lIqIAw; soeI scw dyie] hir ieko krqw ieku;<br />

ieko dIbwxu hir] hir ieksY dw hY Amru; ieko hir iciq Dir]) d`wqIN- dwqI<br />

swihb sMdIAw; ikAw clY iqsu nwil] hir iqsu ibnu koeI nwih; fru BRmu Bau dUir<br />

kir]) 2 isdk vwly gursyvkW, 3 rwm srUp siqgurW, swidkW- isdku sbUrI 2 swidkw;<br />

sbru qosw 3 mlwiekW]) 4 mUrKW[ KwiekW- dIdwru pUry pwiesw; Qwau nwhI 4 Kwiekw])<br />

ivgs - dw polw- qUM Awpy vyiK ivgsdw; AwpxI vifAweI]) QweIN- qUM Awpy Awip<br />

vrqdw; sBnI hI QweI]) P`kV- PkV jwqI; PkVu nwau]) h`t- ds cwir ht quDu<br />

swijAw; vwpwru krIvy]<br />

84. s - rIAiq- srY srIAiq; krih bIcwru]) isjdw polw[ isdku kir<br />

isjdw; mnu kir mKsUdu]) sBw polw- gur sBw. eyv n pweIAY; nw nyVY. nw dUir]<br />

www.Gursevak.com<br />

134<br />

q`qkrw


spq dIp, spq swgrw, nv KMf; cwir vyd. ds Ast purwxw]) klm 1 dvwq 2 [<br />

klau polw[ ms`wjnI- klau 1 mswjnI 2 ikAw sdweIAY; ihrdY hI iliK lyhu]<br />

1 klm, 2 isAwhI- 1 klau 2 mswjnI jwiesI; iliKAw BI nwly jwie]) 3 inrnw krky[<br />

ivau - pwie- ndrI Awvdw, nwil n cleI; vyKhu ko, 3 ivaupwie]) ivg - syqu polw<br />

imlvW- so frY, ij pwp kmwvdw; DrmI ivgsyqu] nwnk, ivxu nwvY ko iQru nhI; piV<br />

piV hoie KuAwru] hir AMdir bwhir ieku qUM; qUM jwxih Byqu] klm jlau. sxu<br />

msvwxIAY; kwgdu BI jil jwau] ilKx vwlw jil blau; ijin iliKAw dUjw Bwau]<br />

hir kI vifAweI vfI hY; hir kIrqnu hir kw] 1 dyxw krdy hn[ dyvkw bwkI k`ky<br />

A`f hn- hir kI vifAweI vfI hY; ApuiCAw dwnu 1 dyvkw]<br />

85. g`lIN- glˆØI AsI cMgIAw; AwcwrI burIAwh]) ksu`Dw[ ic`tvIAwh- mnhu<br />

kusuDw kwlIAw; bwhir ictvIAwh]) kir - h KV@IAwh- rIsw kirh iqnwVIAw; jo<br />

syvih. dru KVIAwh]) r`qIAW- nwil KsmY rqIAw; mwxih suiK rlIAwh]) rh - ih<br />

inmwnxI - Awh- hodY qwix. inqwxIAw; rhih inmwnxIAwh]) qUM Awpy jlu, mInw hY<br />

Awpy; Awpy hI Awip jwlu]) 1 pONdy hoN, 2 jwLw- qUM Awpy. jwlu 1 vqwiedw; Awpy. ivic<br />

2 sybwlu]) A - ilpqu[ hYN- qUM Awpy kmlu Ailpqu hY; sY hQw ivic gulwlu]) c`lY- jy<br />

Dn; KsmY clY rjweI] nwnk; krmI, ieh miq pweI]) pcih polw- ibstw AMdir<br />

kIt sy; pie pcih vwro vwr]) nwnk nwm rqy. sy rMguly; gur kY shij suBwie])<br />

issit aupweI sB quDu; Awpy. irjku sMbwihAw]) vlu Clu poly[ muh - hu, ku - s`quieik<br />

vlu Clu kir kY Kwvdy; muhhu. kUVu kusqu iqnI FwihAw]) bu`JwieEnu- ieknw.<br />

scu buJwieEnu; iqnw Aqut BMfwr dyvwieAw] ijin. jIau ipMfu idqw, iqsu. kbhUM n<br />

cyqY; jo dyNdw irjku sMbwih] pUrY Bwig siqguru imlY; suK dwqw, nwmu vsY min Awie])<br />

pYn@xw- suKu mwxih. suKu pYnxw; suKy suiK ivhwie] nwnk so nwau. mnhu n ivswrIAY;<br />

ijqu dir scY soBw pwie]) 3 lokW A`gy h`Q A`fdy hn- hir cyiq Kwih, iqnw sPlu hY;<br />

Acyqw. hQ 3 qfwieAw] mnmuiK. ikCU n sUJY AMDuly; pUrib iliKAw kmwie]<br />

86. sBu ko qyrw.qUM sBsu dw; qUM sBnw rwis] ijsu qUM dyih, iqsu sBu ikCu imlY;<br />

ieknw dUir hY pwis]) inrnw 1 - quDu bwJhu. Qwau ko nwhI, ijsu pwshu mMgIAY; min<br />

vyKhu ko 1 inrjwis]) pr - boDdw- dUjY Bwie. jgqu prboDdw; nw bUJY bIcwru] AwpY no<br />

Awpu Kwie, mnu inrmlu hovY; gur sbdI vIcwru]) Awp 1 jI nMU- siB quDYno1 swlwhdy;<br />

dir gurmuKw no prgwis]) 2 bhwdr[ vrI - Awmu[ AhM - krx- nwnk. so sUrw<br />

2 vrIAwmu; ijin ivchu, dustu AhMkrxu mwirAw]<br />

87. sBu Awpy Awip vrqY krqw; jo BwvY. so nwie lwieAw]) jo imilAw hir<br />

dIbwx isau; so sBnI dIbwxI imilAw] ijQY Ehu jwie, iqQY Ehu surKrU; aus kY muih<br />

ifTY, sB pwpI qirAw] ijnI nwmu iDAwieAw, iek min iek iciq; sy AsiQru jig<br />

www.Gursevak.com<br />

135<br />

q`qkrw


ihAw] nwnk. mYlw, aUjlu qw QIAY; jw. siqgur mwih smwie] Awqmwdyau pUjIAY;<br />

gur kY shij suBwie] mnmuKu loku smJweIAY; kdhu smJwieAw jwie]) ksv`tIgurmuiK<br />

Awpxw mnu mwirAw; sbid ksvtI lwie] Awqmy no Awqmy dI pRqIiq hoie;<br />

qw Gr hI prcw pwie] Awqmw Afolu. n foleI; gur kY Bwie suBwie]) s`Q- mn hI<br />

nwil JgVw, mn hI nwil sQ; mn hI mMiJ smwie]) lu`Jxw-ivxu mnY. ij horI nwil<br />

luJxw; jwsI jnmu gvwie]) hT polw[ ku - s`qu- mnmuKI, mn hiT hwirAw; kUVu kusqu<br />

kmwie]) c`wKI- hir AMimRq kQw sryst aUqm; gur bcnI shjy cwKI]) 1 k`tI- qh<br />

BieAw pRgwsu, imitAw AMiDAwrw; ijau sUrj. rYix 1 ikrwKI]) A - idstu A - gocru A -<br />

lK poly- Aidstu Agocru AlKu inrMjnu; so dyiKAw gurmuiK AwKI]<br />

88. kh - xw- nwnk. jo iqsu BwvY, so kry; khxw ikCU n jwie] ijqu muiK Bwgu<br />

iliKAw Duir swcY hir; iqqu muiK nwmu jpwqI]) juo hoVy AONkV dI ivckwrlI Avwz<br />

bolo- so BgauqI; juo BgvMqY jwxY] pwKMif; pwrbRhmu kdy n pwey]) 1 bMn@ lYNdy hn,<br />

kiV - n– siqguru. ijnI iDAwieAw; sy 1 kiVn svwhI]<br />

89. nwnk.ijsu ipMjr mih ibrhw nhI; so ipMjru lY jwir]) Bu`lI mueI - Awsu -<br />

muMFhu BulI nwnkw; iPir iPir jnim mueIAwsu]) ku - l`KxI- vys kry kurUip kulKxI;<br />

min KotY kUiVAwir] ijn kau. hoAw ik®pwlu hir; sy. siqgur pYrI pwhI]) 1 BulyKy,<br />

2 gMdy C`pV ’c- ksqUrI kY 1 BolVY; gMdy 2 fuMim peIAwsu]) ku - l`KxI- vys kry kurUip<br />

kulKxI; min KotY kUiVAwir]) su - l`KxI- nwnk. sw suAwilE sulKxI; ij rwvI<br />

isrjnhwir]) fu`by- mnmuK AigAwnI, mhw duKu pwiedy; fuby. hir nwmu ivswir])<br />

smwv - ih- nwnk. gurmuiK sic smwvih; scu nwmu aur Dwir]) iv`c 3 - hir jil Qil<br />

mhIAil 3 BrpUir; dUjw nwih koie]) dy - ie[ kIE - ie- sicAwrw. dyie vifAweI;<br />

hir. Drm inAwau kIEie]) cu`keI- iqRsnw. kdy n cukeI; jldI kry pUkwr]) ku -<br />

sohxI- nwnk. ibnu nwvY, kurUip kusohxI; prhir CofI Bqwir]<br />

90. s`wiDAw- hir. AhMkwrIAw mwir invwey; mnmuK mUV swiDAw] pUrY. pUrw<br />

kir CoifAw; hukim svwrxhwr] hir kI Bgqw prqIiq; hir sB ikCu jwxdw]<br />

hir jyvfu nwhI koeI; jwxu hir. Drmu bIcwrdw]) A - Drim- kwVw AMdysw. ikau kIjY;<br />

jw. nwhI ADrim mwrdw] scw swihbu. scu inAwau; pwpI nru hwrdw]) G`wlIAnu-<br />

AwpxI, Awip kryy prqIiq; Awpy syvw GwlIAnu]<br />

91. kswie - ix, ix ishwrI bolo[ ku - bu`iD[ ku - dieAw- kubuiD fUmxI. kudieAw<br />

kswieix; pr inMdw Gt cUhVI, muTI k®oiD cMfwil]) n@wvx- scu sMjmu krxI<br />

kwrW; nwvxu nwau jpyhI]) A - lKu polw- nwnk hir gux gwie; AlKu pRBu lwKIAY]<br />

ATwrh isDI, ipCY lgIAw iPrin; inj Gir vsY inj Qwie]) ivAwpk bRhmjI 1<br />

www.Gursevak.com<br />

136<br />

q`qkrw


v`jdy- Anhd DunI sd vjdy; aunmin 1 hir ilv lwie]) s`id- hir. puiCAw FwFI<br />

sid kY; ikqu AriQ. qUM AwieAw]) ieqnw - ku[ Av - D poly- jnnI jwnq. suqu bfw<br />

hoqu hY; ieqnwku. n jwnY; ij. idn idn AvD Gtqu hY]) h`sY- mor mor kir, AiDk<br />

lwfu Dir; pyKq hI jmrwau hsY]<br />

92. hy j`g! qYN AYsw Brm, Apny Awp nMU lwieAw hY, jYsw sbd ’c ikhw hY-<br />

AYsw qYN jgu; Brim lwieAw]) Anq ibiD poly- rmeIAw jphu pRwxI, Anq jIvx<br />

bwxI; ien ibiD. Bv swgru qrxw]) Awgl - Vw polw- mwieAw mohu min AwglVw<br />

pRwxI; jrw mrxu Bau. ivsir gieAw] aupjY shju; igAwn miq jwgY]) ibgs - ih,<br />

joh - ih- kutMbu dyiK ibgsih.kmlw ijau; pr Gir johih. kpt nrw]) 1 DOLw jm dw<br />

sunyhw- 1 dUVw AwieEih; jmih qxw]) 2 swhmxy[ Awgl - VY - mY- iqn 2 AwglVYmY; rhxu<br />

n jwie]) 3 vwihgurU siqgurU dsy pwiqswh jI- imlu myry 3 bITulw; lY bwhVI vlwie])<br />

4 iv`c- Aink Aink, Bog rwj ibsry pRwxI; sMswr swgr 4 pY, Amru BieAw]) sis<br />

polw- ibKm Gor pMiQ cwlxw pRwxI; riv sis. qh n pRvysM]) swhmxy 1 [ Awgl - VY - mYqh<br />

kr dl krin mhw blI; iqn AwglVYmY 1 . rhxu n jwie]) iqRix q`qw mukqw A`Dy<br />

rwry nUM ishwrI lwau[ r`qVw- jy ko. mUM aupdysu krqu hY; qw. vix iqRix rqVw<br />

nwrwiexw]) 5 kQn krdy hn- AY jI. qUM Awpy sB ikCu jwxdw; 5 bdiq iqRlocnu<br />

rwmeIAw]) A - crj- Acrj eyku sunhu ry pMfIAw; Ab ikCu khnu n jweI]) gM - DRb<br />

A`Dw rwrw bolo- suir nr gx gMDRb ijin mohy; iqRBvx myKulI lweI]) rwjw - rwmrwjwrwm;<br />

Anhd ikMgurI bwjY]) |M|y i^Awl nwl bolo[ kls polw- BwTI ggnu<br />

isMi|Aw Aru cuMi|Aw; knk kls ieku pwieAw] iqsu mih.Dwr cuAY Aiq inrml; rs<br />

mih rsn cuAwieAw]) bxI 1 [ bnI polw- eyk ju bwq. AnUp bnI 1 hY; pvn ipAwlw<br />

swijAw]) m`wqw- Aaur dunI sB, Brim BulwnI; mnu.rwm rswien mwqw]<br />

93. ph - irAw- phirAw kY Gir gwvxw]) 1 im`tI dw pyVw. rwm jI dy crn 2 -<br />

kmlW ’c, 3 msq, 4 AigAwn dw nwgw sI, Bwv nhIN sI[ nwgw polw ibMdI nhIN<br />

lwauxI- imrqk ipMif 1 pd 2 mdnw 3 Aih inis; eyku AigAwn su 4 nwgw]) grB<br />

Coif. imRq mMfl AwieAw; qau nrhir. mnhu ibswirAw]) ku - m`iq[ BRim nMU Birm nw<br />

bolo A`Dw rwrw bolo- iPir pCuqwvihgw mUiVAw; qUM. kvn kumiq BRim lwgw]) An -<br />

r`wDw[ 5 Anir`D korVU- cyiq rwmu.nwhI jm puir jwihgw; jnu ibcrY 5 AnrwDw] imsu,<br />

ibKu poly[ c`wKI- rsu imsu myDu AMimRqu ibKu cwKI; qau pMc pRgt sMqwpY]) su - ik®qjpu<br />

qpu sMjmu Coif suik®q miq; rwm nwmu n ArwiDAw]) au~CilAw- auCilAw<br />

kwmu.kwl miq lwgI; qau Awin skiq. gil bWiDAw]) Ap - sru- qrux qyju.pr iqRA<br />

muKu johih; sru Apsru. n pCwixAw]) kmLw 6 - aunmq 6 kwim.mhw ibKu BUlY; pwpu<br />

puMnu. n pCwinAw]) Bg polw- Avr mrq. mwieAw mnu qoly; qau Bg muiK jnmu<br />

www.Gursevak.com<br />

137<br />

q`qkrw


ivgoieAw]) Dauly, spq poly- puMfr kys kusm qy Dauly; spq pwqwl kI bwxI])<br />

Av - giq- Avgiq bwix Coif.imRq mMfil; qau pwCY pCuqwxw]) inku - tI polw b`UJYinkutI<br />

dyh dyiK Duin aupjY; mwn krq. nhI bUJY]) Q`wkw- Qwkw qyju. auifAw mnu<br />

pMKI; Gir AWgin. n suKweI]) kVw 7 [ kit - k polw- knk kitk 7 ; jl qrMg jYsw]<br />

jau pY hm n pwp krMqw; Ahy Anµqw] piqq. pwvn nwmu; kYsy huMqw] 1] qum@ ju<br />

nwiek AwChu; AMqrjwmI] srIru AwrwDY; mokau bIcwru dyhU] pRB qy. jnu jwnIjY; jn<br />

qy suAwmI]) 9 smUMh’c 8 ivApk[ sm dl poly- rivdws 8 sm 9 dl; smJwvY koaU])<br />

AMg 14 qoN 93 sRI rwg gurpRswid sMpUrnM[<br />

94. mwJ rwgu gurpRswid ArMB- Gru 1 nMU Gru pihlw- rwgu mwJ caupdy<br />

Gru 1 mhlw 4) hau. rih n skw, ibnu dyKy pRIqmw; mY. nIru vhy vih clY jIau] hau<br />

hir ibnu; dUjw Avru n jwnw]) d`sY- koeI sjxu sMqu imlY vfBwgI; mY hir pRBu<br />

ipAwrw dsY jIau]) vsY polw- imil sqsMgiq. Koju dsweI; ivic sMgiq. hir pRBu vsY<br />

jIau] myrw ipAwrw pRIqmu; siqguru rKvwlw] hm bwirk dIn; krhu pRiqpwlw])<br />

bMin@ p`lY- mY. hir hir Krcu; lieAw bMin plY] siqguru imqRü; myrw bwl sKweI])<br />

mDu - sUdn- mDusUdn; myry mn qn pRwnw]) iv - g`sY r - h~sY- myrw mwq ipqw. guru<br />

siqguru pUrw; gur jl imil. kmlu ivgsY jIau]) rh`sY- hir hir dieAw krhu guru<br />

mylhu; jn nwnk gur imil rhsY jIau] myry mn qin vydn; gur. ibrhu lgwvY]<br />

95. d`uq - ru- imil sqsMgiq hir gux gwey; jgu Baujlu duqru, qrIAY jIau]<br />

myry pRIqm kw; mY dyie snyhw] myrI bydn; hir guru pUrw. jwxY] hir jn sMq; imlhu<br />

myry BweI]) d`shu[ Bu`K- myrw hir pRBu dshu; mY BuK lgweI]) j`gjIvn[ BI~jY,<br />

pI~jY, BrI~jY- myrI srDw pUir. jgjIvn dwqy; imil hir drsin, mnu BIjY jIau]<br />

vfBwgI; hir sMgiq pwvih] BwghIn BRim; cotw Kwvih]) l`BY- ibnu Bwgw. sqsMgu<br />

n lBY; ibnu sMgiq. mYlu BrIjY jIau]) tuil tuil poly[ pauNdw- hir hir nwmu, muiK<br />

hir hir bolI; mnu hir ris tuil tuil paudw jIau]) dyvW[ cauNdw- hir ky sMq<br />

imlhu. mnu dyvw; jo. gurbwxI muiK caudw jIau]) h`t[ ptx polw[ sau~dw ibMdI nhIN<br />

lwauxI- nwnk. ht ptx ivic kWieAw; hir lYNdy gurmuiK saudw jIau]) au - DrIAYmY.<br />

AauKDu mMqRü dIjY gur pUry; mY. hir hir nwim auDrIAY jIau] hm cwiqRk dIn;<br />

siqgur srxweI] gurmiq nwmu mITw. min BwieAw; jn nwnk. nwim mnu BIjY jIau]<br />

hir gur igAwnu; hir rsu hir pwieAw]<br />

96. j`wqw- Dnu Dnu hir jn; ijin hir pRBu jwqw] Awvhu BYxy; qusI imlhu<br />

ipAwrIAw]) d`sy- jo myrw pRIqmu dsy; iqs kY hau vwrIAw]) l`Dw- imil sqsMgiq<br />

www.Gursevak.com<br />

138<br />

q`qkrw


lDw hir sjxu; hau siqgur ivthu GumweIAw jIau]) jwie puCw jn; hir kI bwqw]<br />

AMimRq rsu scu AMimRqu bolI; guir pUrY AMimRqu lIcY jIau]) pr - aupkwrIAw- aupdysu<br />

kry. guru siqguru pUrw; guru siqguru praupkwrIAw jIau]) qWeIN- myrw mnu locY; gur<br />

drsn qweI]) swirMg - pwxI- icru hoAw; dyKy swirMgpwxI]<br />

97. sBy swJIvwl sdwiein; qUM. iksY n idsih bwhrw jIau]) vu`Tw- so irdw<br />

suhylw, ijqu irdY qUM vuTw; sBnw ky dwqwrw jIau] sBu ko; AwsY qyrI bYTw]) krwie -<br />

ih- qUM Awpy; gurmuiK mukiq krwieih]) Bvwie - ih- qUM Awpy; mnmuiK jnim<br />

Bvwieih]) iqqY polw- And ibnod iqqY Gir sohih; jo Dn kMiq isgwrI jIau] iPir<br />

iGir; Apuny igRh mih AwieAw] ijqu Gir; ipir. sohwgu bxwieAw] iqqu Gir;<br />

sKIey mMglu gwieAw]) puqRvMqI; sIlvMiq sohwgix]) ib - c`Kix- rUpvMiq sw suGiV<br />

ibcKix; jo Dn kMq ipAwrI jIau]) bRhm 1 srUp hn[ sweIN- AcwrvMiq; sweI 1<br />

prDwny] sB isMgwr bxy; iqsu igAwny]) 1 SuB guxW BrwvW sihq- sw kulvMqI, sw<br />

1 sBrweI; jo. ipir kY rMig svwrI jIau]<br />

98. BWiq BWiq- Bwiq Bwiq; bn bn Avgwhy]) ibc - rq polw- Ktu swsq;<br />

ibcrq muiK igAwnw]) Brm`wqw- gvnu kIAw; DrqI Brmwqw]) q`wpw- Aink<br />

brK; kIey jp qwpw] ieku iKnu ihrdY sWiq. n AwvY jogI; bhuiV bhuiV. auiT DwvY<br />

jIau] dIn dieAwl gopwl goibMdw; hir iDAwvhu gurmuiK gwqI jIau]) BWqIdieAwl<br />

dmodru gurmuiK pweIAY; horqu ikqY n BwqI jIau]) gurmuiK sMgI; ik®sn<br />

murwry]) au~JV- BwxY auJV; BwxY rwhw] BwxY; hir gux gurmuiK gwvwhw]<br />

99. smr`Qw- siqguru myrw; vf smrQw]) l`Qw- jIie smwlI; qw sBu duKu<br />

lQw]) dyNdy- dydy. qoit nwhI; pRB rMgw]) rs`wlw- ihrdY nwmu dy. inrml kIey;<br />

nwnk. rMig rswlw jIau]) su - m`iq- eyh sumiq; gurU qy pweI]) vylw polw- DMnu su<br />

vylw; ijqu mY. siqguru imilAw] AMimRq rsu hir; gur qy pIAw]) kTn 1 [ gV@ü- Awqm<br />

gVu ibKmu 1 ; iqnw hI jIqw]<br />

100. rynu sMqn kI; myrY muiK lwgI]) dur - m`iq[ ku - bu`iD- durmiq ibnsI;<br />

kubuiD ABwgI]) C`qIh- CqIh AMimRq; Bojnu Kwxw]) r`wqy- kir ikrpw; Bgqn sMig<br />

rwqy]) jg@w 1 - sB ikCu dIAw; BlIAw jweI 1 ] iqn kY sMig sdw suKu pwieAw; hir<br />

rs nwnk. iqRpiq AGwnw jIau]) 1 smuMdR- qUM 1 jliniD; hm mIn qumwry]) iqKhwry<br />

polw[ 2 iqhwey cwhvwn- qyrw nwmu bUMd; hm cwiqRk 2 iqKhwry] ijau bwirku; pI KIru.<br />

AGwvY] ijau inrDnu; Dnu dyiK. suKu pwvY] iqRKwvMq. jlu pIvq TMFw; iqau hir sMig.<br />

iehu mnu BInw jIau] sMqn mokau; hir mwrig pwieAw] imil pRIqm, ijau hoq<br />

www.Gursevak.com<br />

139<br />

q`qkrw


Anµdw; iqau hir rMig, mnu rMgInw jIau] swD ik®pwil; hir sMig igJwieAw] hir<br />

hmrw. hm hir ky dwsy; nwnk. sbdu gurU scu. dInw jIau] suKdweI; dUK ibfwrn<br />

hrIAw]) Ck 1 ky[ c`iK- Avir swd ciK 1 . sgly dyKy; mn hir rsu. sB qy mITw<br />

jIau]<br />

101. 1 ie`k prm pUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI dy<br />

prmpiv`qR s`cy praupkwrI hsq kmlW ’c, hir jI Awie Bwv swiKAwq hoey[ bhu -<br />

qyry- hir. ieksu 1 hiQ AwieAw; vrswxy bhuqyry] iniD isiD iriD; hir hir hir<br />

myrY] jw kau Kojih; srb aupwey] vfBwgI; drsnu ko ivrlw pwey] guir. bMDn<br />

iqn ky sgly kwty; jn nwnk. shij smweI jIau]) A - vrdw 2 aumr- aUTq bYTq<br />

sovq jwgq; hir iDAweIAY. sgl 2 Avrdw jIau] gur Bytq; hau geI blwey])<br />

pVdw VwVy nMU hlMq nhIN lwauxw- swis swis hir gwvY nwnku; siqgur Fwik lIAw.<br />

myrw pVdw jIau] siq kry. ijin gurU pCwqw; so. kwhy kau frdw jIau] Eiq poiq;<br />

syvk sMig rwqw]) 3 PwhI- kwit 3 islk; pRiB syvw lwieAw]) qUM dwnw Twkuru; sB<br />

ibiD jwnih]<br />

102. And imlvW polw[ 1 v`ifAW qoN v`fy sRb ivAwpI mhW ivsmwd vwihgurU<br />

jI, gBIrw it`pI n bolo- so gihr gBIrw; 1 gauhru jIau] iJim iJim vrsY; AMimRq<br />

Dwrw]) ky~lw- And ibnod kry idn rwqI; sdw sdw hir kylw jIau]) my~lw su - m`iqsumiq<br />

pwey, nwmu iDAwey; gurmuiK hoey mylw jIau] jl qrMgu ijau; jlih smwieAw])<br />

2 judw v`Krw[ jau~lw- khu nwnk. BRm kty ikvwVw; bhuiV n hoeIAY. jaulw 2 jIau])<br />

s`wDy- swD kY sMig. auin Baujlu qirAw; sgl dUq. auin swDy jIau] qUM gMTI; myru<br />

isir qUMhY]) pK`wlI- iqsu crx pKwlI; jo qyrY mwrig cwlY]) inh`wlI- nYn inhwlI;<br />

iqsu purK dieAwlY]) dyvW[ swjn, l`wDy- mnu dyvw. iqsu Apuny swjn; ijin gur<br />

imil. so pRBu lwDy jIau]) mDy A - ilpq poly- sB kY mDy; Ailpq inrbwxy]) qij<br />

dyhlI dIpk hY- mwxu qwxu qij mohu AMDyrw]) qUM gMTI; myru isir qUMhY]) bud - budw polwqUM<br />

jliniD. qUM Pynu budbudw; quDu ibnu. Avru n BwlIAY jIau]) miD polw- Awid miD<br />

AMiq, pRBu soeI; Avru n koie idKwlIAY jIau]) qUM inrguxu srguxu; suK dwqw]) kr -<br />

qb polw- Apxy krqb, Awpy jwxih; Awpy quDu smwlIAY jIau] qUM gupqu prgtu; pRB<br />

Awpy]<br />

103. vylw polw[ pr - vwnw pUrw rwrw lwau- DMnu su vylw, ijqu hir gwvq<br />

sunxw; Awey qy. prvwnw jIau]) c`ly- sy crx suhwvy. jo hir mwrig cly; hau bil.<br />

iqn sMig pCwxw jIau]) nwnk kau. pRB Bey ik®pwlw; pRB nwnk min Bwxw jIau])<br />

1 n`ko n`k[ su`Br- jl Ql nIir, Bry sr 1 suBr; ibrQw koie n jwey jIau]) vxu iqRxu<br />

iqRBvxu; kIqonu hirAw]) ijqu ijqu Bwxw; iqqu iqqu lwey]) v`jI ij`qw- guir pUrY.<br />

www.Gursevak.com<br />

140<br />

q`qkrw


vjI vwDweI; nwnk. ijqw ibKwVw jIau] jIA pRwx pRB; mnih ADwrw]) 2 SrDw<br />

Bwvnw- 2 mnsw Dwir; jo Gir qy AwvY]<br />

104. KudI imtI polw- KudI imtI. cUkw Bolwvw; guir. mn hI mih pRgtwieAw<br />

jIau] qUM pRIqmu Twkuru; Aiq BwrI] ieh miq; gur pRswid min Dwrau] siq siq;<br />

siq pRBu soeI] sdw sdw sd; Awpy hoeI]) cil - q polw imlvW, l`ly ishwrI- cilq<br />

qumwry pRgt ipAwry; dyiK nwnk. Bey inhwlw jIau] hukmI; vrsx lwgy myhw] Awau<br />

swjn sMq; mIq ipAwry] imil gwvh; gux Agm Apwry]) ismir swihbu so scu<br />

suAwmI; irjku. sBsu kau dIey jIau]) pwr - igrwmI[ 1 jIvnmukq- ijin syivAw so<br />

1 pwrigrwmI; kwrj sgly QIey jIau]<br />

105. kir ikrpw pRBu. BgqI lwvhu; scu nwnk. AMimRqu pIey jIau] Apuny jIA<br />

jMq; pRiqpwry] jil Qil pUir rihAw; imhrvwnw] sd bilhwir; jweIAY kurbwnw]<br />

rwiK lIey sgly; pRiB Awpy]) hrI - Awvlu ibhwrI d`b ky bolo- nwmu jpq mnu qnu<br />

hrIAwvlu; pRB nwnk. ndir inhwry jIau]) au~jVy QW 5 - sy AsQl 5 ; soien caubwry]<br />

n`gr- ijQY. nwmu n jpIAY. myry goiedw; syeI ngr aujwVI jIau] hir; ruKI rotI<br />

Kwie smwly]) 1 KotI krqUq[ ivsU bd - PYlI poly- Kwie Kwie, kry 1 bdPYlI; jwxu ivsU<br />

kI vwVI jIau]) iv - krm- swkq sMig; ivkrm kmwey]) du - lB- dulB dyh KoeI<br />

AigAwnI; jV ApuxI Awip aupwVI jIau] kir ikrpw. nwnku gux gwvY; rwKhu srm<br />

AswVI jIau]) ismir ismir ismir. gux gwvw; kwtI jm kI Pwsw jIau]<br />

106. pwrbRhm pRB; Bey rKvwry]) ie`C- mn kI ieC; pujwvxhwrw] qUM Twkuru<br />

suAwmI; pRBu myrw] sdw sdw; qUMhY suKdweI]) lwgW pweIN- iniv iniv lwgw; qyrI<br />

pweI] pRB qum qy. lhxw; qUM. myrw ghxw] ijQY rKih. bYkuMTu iqQweI; qUM sBnw ky<br />

pRiqpwlw jIau] pwrbRhim pRiB; myGu pTwieAw]) buJI polw- sWiq BeI. buJI sB<br />

iqRsnw; Andu BieAw. sB TweI jIau] jw kI srix pieAw; giq pweIAY] qyrw mwxu;<br />

qwxu pRB qyrw] min ieko; scw hukmu pCwxI] Awpy bKis; kry jIA swrw] iqsu<br />

ibnu, horu n dUjw Twkuru; sB iqsY kIAw, jweI jIau] shij sMqoiK sdw iqRpqwsy;<br />

Andu Ksm kY BwxY jIau]) h`QI, h`Q 5 nwl bWh PV leI- hQI 5 idqI; pRiB<br />

dyvxhwrY]<br />

107. ibKVw polw- ibKVw Qwnu; n idsY koeI] shj Anµd.gwvih gux goivMd;<br />

pRB nwnk. srb smwihAw jIau] sw Driq suhwvI. ijqu vsih hir jn; scy nwm<br />

ivthu. kurbwxo jIau] scu vfweI; kIm. n pweI] kudriq krmu; n khxw jweI])<br />

rMig rqy qyrY.quDu Bwvih; scu nwmu nIswxo jIau] scy; AMqu n jwxY koeI] nwnk. scu<br />

iDAweIAY sd hI; AMqrjwmI jwxo jIau]) vM\ - ih, it`pI \. ^Ub n`k ’c bolo- GVI<br />

mUrq ismrq pl vM\ih; jIvxu sPlu iqQweI jIau] dyih dwnu. nwnku jnu mwgY; sdw<br />

www.Gursevak.com<br />

141<br />

q`qkrw


sdw hir iDAweI jIau] AYQY qUMhY; AwgY Awpy] rsnw, jip jip; jIvY suAwmI] nwmu<br />

AvKDu; ijin jn qyrY pwieAw]<br />

108. idRsit Dwir; Apnw dwsu svwirAw] ieksu ivxu. horu dUjw nwhI; bwbw<br />

nwnk. ieh miq swrI jIau]) r`qw- mnu qnu rqw; rwm ipAwry]) srbsu polw<br />

imlvW, 1 sB ku`J- 1 srbsu dIjY; Apnw vwry]) qrI~jY P`wsw k`tIAY- swDU sMig. qrIjY<br />

swgru; ktIAY. jm kI Pwsw jIau]) pwr - jwqu[ A - lK polw- pwrjwqu; jip AlK<br />

AByvw] swDsMig; imly swrMgpwxI]) pr - vwxu[ ig - rsq- nwnk. nwmu visAw ijsu<br />

AMqir; prvwxu igrsq audwsw jIau] sMq sMig imil. hir hir jipAw; ibnsy.<br />

Awls rogw jIau]) g`lW[ jo~gw- igAwn iDAwn pUrn prmysur; pRBu sBnw glw jogw<br />

jIau]) iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] gur boihQu. pwieAw ikrpw qy; nwnk. Duir<br />

sMjogw jIau] piq - vMqw- soeI isAwxw. so piqvMqw; hukmu lgY. ijsu mITw jIau])<br />

auqr - ih kl - ml polw-ijn dyKy; sB auqrih klml]<br />

109. gux gwvY An idnu; iniq jwgI]) bWh- bwh pkiV.iqsu suAwmI mylY;<br />

ijs kY msqik lhxw]) m`uTy, 1 lu`ty- ivxu prmysr; sgly 1 muTy]) pqI - AwvixAw<br />

ibhwrI d`bvIN bolo- scy dIn dieAwl, myry swihbw; scy mnu pqIAwvixAw]) CUt - is<br />

nw - im- sBnw kw. dir lyKw scY; CUtis. nwim suhwvixAw]<br />

110. pr - gwsu- gurmqI prgwsu hoAw jI; An idnu hir gux gwvixAw] nau<br />

drvwjy, dsvY mukqw; Anhd sbdu vjwvixAw] gurmuiK swcu imlY; qw vyKw]) b`jr<br />

Kul@wvixAw- gur swKI, imitAw AMiDAwrw; bjr kpwt KulwvixAw] gur ikrpw<br />

qy. mnu qnu inrmlu; inrml nwmu iDAwvixAw]) q`kVI- ibnu qkVI; qolY sMswrw])<br />

h`Qu- ijsu Awip Bulwey; su ikQY hQu pwey]) mu`qI- kMiq ivswrI; Avgix muqI]<br />

111. suKu nwhI; Puin dUAY qIAY]) 1 pRgt- ieko Awip; iPrY 1 prCMnw] gurmqI.<br />

mnu iekqu Gir AwieAw; scY rMig rMgwvixAw]) j`ug jw`qy- gur syvw qy; jug cwry<br />

jwqy]) b`Dw-jmpuir bDw; duK shwhI]) AMn@w[ boLw polw- AMnw bolw.ikCu ndir n<br />

AwvY; mnmuK pwip pcwvixAw]) r`wqy- ieik rMig rwqy; jo quDu Awip ilv lwey])<br />

bu`JwvixAw- sdw sdw scy. qyrI srxweI; qUM Awpy. scu buJwvixAw]) joqI ivic<br />

imil, joiq smwxI; suix mn sic smwvixAw]) k`cI, k`cw- kwieAw kcI; kcw cIru<br />

hMFwey]<br />

112. dyhI jwiq; n AwgY jwey] siqguru syvin sy DnvMqy; AYQY EQY nwim<br />

smwvixAw] gur prswdI; ko ndir inhwly]) su`qw- mwieAw moih; iehu jgu suqw])<br />

ivgu`qw- nwmu ivswir; AMiq ivguqw]) Aip - au polw- Aipau pIAY; so Brmu gvwey]<br />

nwnk. nwmu iDAwie sic rwqy; jo iqsu BwvY. su kwr krwvixAw] AMdir; hIrw lwlu<br />

bxwieAw]) p`lY[ ksv`tI- ijn scu plY. scu vKwxih; scu ksvtI lwvixAw] nwmu<br />

www.Gursevak.com<br />

142<br />

q`qkrw


inrMjnu; Aiq Agm Apwrw] vyprvwhu scu; myrw ipAwrw] iklivK Avgx;<br />

kwtxhwrw] Awpy dyie; n pCoqwvY] mY. horu n koeI; quDY jyhw] 1 mukq- qyrI ndrI;<br />

1 sIJis dyhw]<br />

113. su`iD- mnmuK AMDy; suiD n swrw] ieik gurmuiK; sdw scY rMig rwqy] scy<br />

bwJhu; ko Avru n dUAw] dUjY lwig; jgu Kip Kip mUAw] Awpy Dir dyKih; kcI pkI<br />

swrI] An idnu Awpy kwr krwey; Awpy myil imlwvixAw]) n@wvY- siqguru hY AMimRq<br />

sru swcw; mnu nwvY. mYlu cukwvixAw] qyrw scy; iknY. AMqu n pwieAw] gur prswid;<br />

iknY ivrlY. icqu lwieAw] AMimRq bwxI gur kI; mITI]) r`jW- quDu swlwih, n rjw<br />

kbhUM; scy nwvY kI BuK lwvixAw]) iqKw polw- gur kY sbid iqKw invwrI; shjy<br />

sUiK smwvixAw]) p`lir- rqnu pdwrQu; plir iqAwgY]) cV@wvixAw, c`cw sw&<br />

bolo- mnu qnu rqw, rsnw rMig clUlI; BY Bwie. rMgu cVwvixAw]) n@wqw- nwqw Doqw;<br />

Qwie n pweI]) p`CoqwvixAW- jyhw AwieAw. qyhw jwsI; kir Avgx. pCoqwvixAw]<br />

114. bU`JY- mrxu ilKwie Awey; nhI bUJY]) hau bilhwrI sdw, iqn ivthu; gur<br />

syvw icqu lwvixAw]) bYis suQwin, hir gux gwvih; Awpy kir. siq mnwvixAw]<br />

hir jIau.sPilE ibrKu hY AMimRqu; ijin pIqw. iqsu iqKw lhwvixAw]) hir jI;<br />

AicMqu vsY min AweI]<br />

115. Anhq polw- Anhq bwxI. inrml sbdu vjwey; gur sbdI sic<br />

smwvixAw] ibnu siqgur; ikhu n dyiKAw jwie]) it`pI qy \ ^Ub n`k ’c bol- Awpu<br />

vM\wey; qw sB ikCu pwey] iPir Eie ikQhu; pwiein moK duAwrw]) sqsMgiq bih;<br />

hir gux gwieAw]<br />

116. Aiq polw- scw swihbu; mY Aiq ipAwrw]) v`QU- siqguru dwqw. sBnw<br />

vQU kw; pUrY Bwig imlwvixAw]) AMqir mYlu lwgI bhu; dUjY Bwey]) qit polw- qit<br />

qIriQ idsMqir BvY AhMkwrI; horu vDyrY haumY mlu lwvixAw]) hir inrmlu scu, mYlu<br />

n lwgY; sic lwgY, mYlu gvwvixAw]) bwJu gurU; hY AMD gubwrw] mwieAw moih, sB<br />

suiD gvweI; kir Avgx pCoqwvixAw]<br />

117. piV piV pMifq monI Qky; cauQy pd kI swr. n pwvixAw]) gurmuiK<br />

iriD isiD; scu sMjmu soeI]) gurmuiK igAwnu; nwim mukiq hoeI] gurmuiK Qwpy; Qwip<br />

auQwpy]) nwnk. gurmuiK nwmu iDAwey; nwmy nwim smwvixAw]) sbdy hI; iPir Epiq<br />

hovY]) s`c 1 srUp vwihgurU jI AQvw SWqI 1 - gur qy. swiq 1 Bgiq kry idnu rwqI; gux<br />

kih. guxI smwvixAw]) K@ylY- gurmuiK pvxu bYsMqru; KylY ivfwxI]) so ingurw.jo mir<br />

mir jMmY; ingury Awvx jwvixAw]) mhlu, mhly, mihl iqMny poly- sbid Byid, koeI<br />

mhlu pwey; mhly mhil bulwvixAw]) 1 vsqU nwmu[ v`Qu- ibnu rwsI; ko 1 vQu ikau<br />

pwey]<br />

www.Gursevak.com<br />

143<br />

q`qkrw


118. BwgW-ibnu Bwgw. guru pweIAY nwhI; sbdY myil imlwvixAw]) qkIAY<br />

polw, 1 Awsry- gur kY 1 qkIAY; nwim ADwry]) AwqmGwqI; hY jgq ksweI]) AMimRqu<br />

rsnw bolY idnu rwqI; min qin AMimRqu pIAwvixAw]) mnmuKu rogI hY; sMswrw] Ajb<br />

kMm; krqy hir kyry] iehu mnu BUlw jWdw; Pyry]<br />

119. r`qw- AMimRiq mnu qnu bwxI rqw; AMimRqu shij suxwvixAw]) pUrn pUir<br />

rihAw sB Awpy; gurmiq ndrI AwvixAw]) nwnk. nwmu smwil sdw qUM; shjy sic<br />

smwvixAw]<br />

120. mir mir jnmY, piq gvwey ApxI; ibrQw jnmu gvwvixAw]<br />

121. inrml bwxI. hir swlwhI; jip hir inrmlu. mYlu gvwvixAw]) iqsw<br />

polw- hir inrmlu. gur sbid slwhI; sbdo suix. iqsw imtwvixAw]) inrml<br />

igAwnu iDAwnu Aiq inrmlu; inrml bwxI. mMin vswvixAw]) inrml vwjY. Anhd<br />

Duin bwxI; dir scY. soBw pwvixAw]) mYly inrml siB; hukim sbwey]) mnu bwxI;<br />

inrml myrI mnsw]) gur kY BY aUjl; haumY mlu jwey]) gur kY sbid; mnY mnu<br />

imlwey])<br />

122. v`jY- bwxI vjY. sbid vjwey; gurmuiK Bgiq Qwie pwvixAw]) ijsu<br />

AMqir pRIiq lgY; so mukqw]) horqu; Bgiq n pwey koeI]) sBu ko; scy hir jIau.<br />

qyrw]) ieksu isau ilv lwgI sd hI; hir nwmu mMin vswvixAw]<br />

123. qUM kir kir vyKih; jwxih soie]) Awqm rwm prgwsu; gur qy hovY])<br />

124. iesu qn mih mnu; ko gurmuiK dyKY]) A - lK polw- iqsu ivic vsY; hir<br />

AlK Apwrw]) Awpy gupqu. prgtu hY Awpy; gur sbdI. Awpu vM\wvixAw]) b`jrhaumY<br />

mwir; bjr kpwt KulwieAw]) gur igAwn AMjnu scu; nyqRI pwieAw]) srIrhu<br />

Bwlix; ko bwhir jwey]) v`Qu- mnmuK AMDy. sUJY nwhI; iPir iGir Awie, gurmuiK vQu<br />

pwvixAw] bYis suQwin. sd hir gux gwvY; scY sbid smwvixAw]) nau dr Twky;<br />

Dwvqu rhwey] dsvY inj Gir; vwsw pwey]) v`j - ih- EQY Anhd sbd. vjih idnu<br />

rwqI; gurmqI sbdu suxwvixAw]) Awn@yrw- ibnu sbdY; AMqir Awnyrw] n vsqu lhY;<br />

n cUkY Pyrw]) gupqu prgtu; qUM sBnI QweI]) gur prswdI imil; soJI pweI] gurmuiK<br />

imlY; imlwey Awpy]<br />

125. gurmuiK; jIvY mrY. prvwxu]) gurmuiK mrY n, kwlu n Kwey; gurmuiK sic<br />

smwvixAw]) gurmuiK; nwmu imlY vifAweI] gurmuiK; duKu kdy n lgY srIir])<br />

gurmuiK gux gwvY, sdw inrmlu; sbdy. Bgiq krwvixAw]) grTy polw imlvW- jm<br />

kwil grTy; krih pukwrw]) v`uTw- gurmuiK ihrdY vuTw; Awip Awey]) eykw joiq; joiq<br />

hY srIrw]) qUM Awpy ndrI; jgqu provih]) Awpy; mohu sBu jgqu aupwieAw]<br />

126. Awpy; aUcw aUco hoeI]) myrw pRBu; BrpUir rihAw sB QweI]) Gr mih;<br />

www.Gursevak.com<br />

144<br />

q`qkrw


DrqI Daulu pwqwlw]) b`wlw- Gr hI mih pRIqmu; sdw hY bwlw]) v`Qu- Awpy vQu<br />

rwKY; Awpy dyie]<br />

127. 1 tYks msUl- jmu jwgwqI; dUjY Bwie kru 1 lwey]) r`qIAhu- GVI muhq<br />

kw lyKw lyvY; rqIAhu mwsw qol kFwvixAw]) k`wmix- kwmix. ipru rwiKAw kMiT<br />

lwie; sbdy. ipru rwvY syj suhwvixAw]) s`id- Awpy dyvY; sid bulwey]) aUqm jnmu;<br />

suQwin hY vwsw]) iqRibiD bMDn qUtih, gur sbdI; gur sbdI. mukiq krwvixAw]<br />

128. m`wqy- ibiKAw mwqy. ikCu sUJY nwhI; iPir iPir jUnI AwvixAw])<br />

ku - s`qu- kUVu kusqu; iqnw. mYlu n lwgY]) 1 inskwmI[ inh - krmI- so 1 inhkrmI; jo<br />

sbdu bIcwry] AMqir qqu igAwin; haumY mwry]) b`gu- mnmuKu. sdw bgu mYlw; haumY<br />

mlu lweI]<br />

129. ipr kY shij, rhY rMig rwqI; sbid isMgwru bxwvixAw]<br />

130. ApxI ik®pw krih; qUM lYih imlweI]) A - lK liKAw poly- AMqir<br />

AlKu; n jweI liKAw]) koit qyqIsw Kojih qw kau; gur imil.ihrdY gwvixAw])<br />

1 dws syvk- DrqI syvk; 1 pwiek crnw]) 1 ApVwieAw- pihlody; qYN irjku<br />

2 smwhw] ipCody; qYN jMqu aupwhw]<br />

131. gurmuiK krm. gurmuiK inhkrmw; gurmuiK kry. su suBwey jIau]) El@w,<br />

1 pVdw- qUM myrw prbqu, qUM myrw 1 Elw; qum sMig. lvY n lwvixAw]) Qwin Qnµqir<br />

qUMhY qUMhY; ieko ieku vrqwvixAw]<br />

132. qUM myrw mIqu, swjnu myrw suAwmI; quDu ibnu. Avru n jwnixAw]) ijs<br />

kau; qUM pRB BieAw shweI]) 1 pRyrk vwihgurU jI[ d`dw mukqw bol ky, XeIAw cMgI<br />

qr@W svwr ky, AONkV sihq d - Xu bolo- inq inq; 1 dXu smwlIAY] mUil; n mnhu<br />

ivswrIAY]) ijqu; jm kY pMiQ. n jweIAY]) nrik; n syeI pweIAY]) 1 AMimRq[ rsW 2<br />

dy Gr rwm jI- hir 1 Aimau rswiexu 2 ; pIvIAY]) muih ifTY; jn kY jIvIAY]) kwrj<br />

siB. svwir lY; inq pUjhu. gur ky pwv jIau] min BwvMdw kMqu hir; qyrw. iQru hoAw<br />

sohwgu jIau]) lwie AMcil. nwnk qwirAnu; ijqw jnmu Apwr jIau]) jo hir; kIqw<br />

Awpxw] mn mMDy; pRBu AvgwhIAw] eyih; rs Bogx pwiqswhIAw]<br />

133. 1 iensw&, mr ky 2 jwn rihq. bu`q jV@ ho gey- krqY kIAw, 1 qpwvso;<br />

dust muey. hoie 2 mUry])<br />

bwrh mwhw, mWJ mhlw 5 Gru 4 siqgur pRswid]<br />

Dynu. duDY qy bwhrI; ikqY. n AwvY kwm]) 1 pqI pRmysr[ kq polw- hir 1 nwh,<br />

n imlIAY swjnY; kq. pweIAY ibsrwm]) ijqu polw[ B`iT[ n`gr- ijqu Gir, hir<br />

kMqu. n pRgteI; BiT ngr sy gRwm]) ik`qVw- so pRBu. iciq n AwveI; ikqVw duKu<br />

www.Gursevak.com<br />

145<br />

q`qkrw


gxw]) ie`k 5 (su 5 ) sRySt vwihgurU[ leI - Aih- ieksu 5 , hir ky nwm ibnu; AgY.<br />

leIAih Koih]) d`dw mukqw bol ky, XeIAw cMgI qr@W svwr ky, AONkV sihq d - Xu<br />

bolo- dXu ivswir. ivgucxw; pRB ibnu. Avru n koie]<br />

134. l`gy- pRIqm crxI. jo lgy; iqn kI inrml soie]) p`ly 1 [ s`jx l`igAW<br />

bMin@- hir sjx dwvix 1 ligAw; iksY. n dyeI bMin]) duieAY, 1 dvYq- 1 duXY Bwie,<br />

ivgucIAY; gil peI su, jm kI Pws]) mau~ilAw[ sMm R`Q- vxu iqxu pRB sMig<br />

mauilAw; sMmRQ purK Apwru]) ibns - sI, vylY polw[ kh - sin- ijqu idin, dyh<br />

ibnssI; iqqu vylY. khsin pRyqu]) c`lwiein- pkiV clwiein dUqjm; iksY. n dynI<br />

Byqu]) h`Q, kpy polw[ isAwh - hu- hQ mroVY qnu kpy; isAwhhu hoAw syqu]) A`suin-<br />

Asuin. pRym aumwhVw; ikau imlIAY hir jwie]<br />

135. A`sU, m - ieAw- AsU suKI vsMdIAw; ijnw. mieAw hir rwie]) k`iq - ikkiqik<br />

krm kmwvxy; dosu. n kwhU jogu]) iv`cu[ jmw dI mwr qoN b^Swaux leI<br />

1 ivcolgI, pws 2 - 1 ivcu n koeI kir skY; iks QY 2 rovih roj]) iekylVI - Awh kMnw<br />

pUrw lw ky. h mukqw bolo- swD jnw qy bwhrI; sy rhin iekylVIAwh]) v`is, pVI -<br />

Awh V hlMq nhIN lwauxw- iqn duKu. n kbhU auqrY; sy jm kY vis pVIAwh])<br />

mMiGir G`Gy. rwry nUM ishwrI bolo[ jnmVI - Awh- mMiGir pRBu AwrwDxw; bhuiV. n<br />

jnmVIAwh]) l`gVw- mnu byiDAw crnwribMd; drsin lgVw swhu]) swrI pauVI<br />

’c, kMny lMby bol ky, AONkV sMkoc ky lwauxy- swhu, gwhu- ibiKAw. poih n skeI;<br />

imil swDU. gux gwhu]) byrIAw kMny ibMdI nhIN lwauxI- bwir jwau. lK byrIAw; hir<br />

sjxu. Agm Agwhu]) m`jnu- mwiG. mjnu sMig swDUAw; DUVI kir iesnwnu]<br />

136. 1 pYdw- Plguix. Anµd 1 aupwrjnw; hir sjx. pRgty Awie]) ie`C, punI<br />

it`pI nhIN lwauxI, v`fBwgxI- ieC punI vfBwgxI; vru pwieAw hir rwie]) hir<br />

jyhw, Avru n idseI; koeI dUjw. lvY n lwie]) ijhvw eyk, Anyk gux; qry nwnk.<br />

crxI pwie]) n`sI- kUV gey duibDw nsI; pUrn sic Bry]) mwh idvs, mUrq Bly;<br />

ijs kau. ndir kry])<br />

mwJ mhlw 5 idn rYix<br />

siqgur pRswid]<br />

hir quDu ivx. KwkU rUlxw; khIAY ikQY. vYx] nwnk kI bynµqIAw; hir surjnu.<br />

dyKw nYx]) sMm - i R~Q- jIA kI ibrQw. so suxy; hir sMimRQ purKu Apwru])<br />

137. ssurY pyeIAY. iqsu kMq kI; vfw ijsu prvwru]) syvw sw iqsu BwvsI; sMqw<br />

kI hoie Cwru]) auDwrx - hwru- dInw nwQ dYAwl dyv; piqq. auDwrxhwru]) idqI -<br />

Anu- jIau ipMfu, ijin swijAw; kir ikrpw, idqIAnu ijMdu]) hir Et ghI, mn<br />

AMdry; jip jip jIvW nwau] AigAwn ibnwsn. qm hrx; aUcy Agm Amwau])<br />

www.Gursevak.com<br />

146<br />

q`qkrw


1 mlk murId, qQw cMdRhVw 2 sohIAw kI 3 DunI, gwvxI] 1 i^qwb[ 2 sohIAw zwqI[ 3<br />

DunI gwaux dw FMg[) mÚ gol ibMdIAW vsrgW nUM, mh`lw pV@nw- sloku mÚ 1])<br />

l`gw- pihlY; ipAwir lgw. Qx duiD]) su`iD- dUjY; mwie bwp kI suiD]) BeIAw<br />

1 Brw- qIjY; 1 BXw BwBI byb]) sqvY; sMij kIAw. Gr vwsu] ATvY; k®oDu hoAw qn<br />

nwsu]) Dauly polw, au~By- nwvY; Dauly auBy swh]) d`Dw- dsvY; dDw hoAw suAwh])<br />

1 auh jvwnI vwly gIq- gey. 1 is gIq; pukwrI Dwh]) au~ifAw- auifAw hMsu; dswey<br />

rwh]<br />

138. ip`CY, p`qil, s`idhu- ipCY; pqil sidhu kwv]) nwnk; mnmuiK AMDu<br />

ipAwru]) ds polw, bw - l`qix, 1 bcpn, 2 ds qoN vIh swl q`k ikSor sohxI AvsQwds<br />

1 bwlqix, bIs 2 rvix; qIsw kw, suMdru khwvY]) pc`wsI, pgu iKsY polw[ s`TI[<br />

1 cwlI swl q`k sRIr dw bl qy lMbweI pUrI ho jWdI hY[ 2 pMjwh swl- 1 cwlIsI. puru<br />

hoie, 2 pcwsI. pgu iKsY; sTI ky. boFypw AwvY]) A`sI 1 swl, s`qir[ A`sIhW- sqir<br />

kw, miq hIxu; AsIhW 1 kw, ivauhwru n pwvY]) n`vY[ Ap - blu poly[ 1 syjw ’qy ipAw<br />

rihx vwlw[ 2 inrbl- nvY kw 1 ishjwsxI; mUil n jwxY, 2 Apblu]) Dvl - hru-<br />

FMFoilmu FUiFmu ifTu mY; nwnk. jgu DUey kw Dvlhru]) 1 imsrq rMg[ ibiD polw<br />

BWqI- rMg 1 prMg aupwrjnw; bhu bhu ibiD BwqI]) 1 AwpjI[ K@ylu- qUM jwxih, ijin<br />

aupweIAY; sBu Kylu 1 qumwqI]) jo min iciq. quDu iDAwiedy myry sicAw; bil bil hau.<br />

iqn jwqI] jIau pwie. qnu swijAw; riKAw bxq bxwie]) A`KIN- AKI dyKY. ijhvw<br />

bolY; kMnI suriq smwie]) c`lY h`QIN- pYrI clY. hQI krxw; idqw pYn@Y Kwie]) ijin<br />

ric ricAw.iqsih. n jwxY; AMDw. AMDu kmwie]) B`jY- jw BjY qw TIkru hovY; GwVq.<br />

GVI n jwie] ijcru qyrI joiq, iqcru joqI ivic qUM bolih; ivxu joqI. koeI ikCu<br />

kirhu, idKw isAwxIAY] nwnk. gurmuiK ndrI AwieAw; hir ieko suGVu sujwxIAY])<br />

T - gaulI- moh TgaulI pwie kY; quDu Awphu jgqu KuAwieAw]<br />

139. r`jw- gurmqI nwmu iDAweIAY; suiK rjw, jw quDu BwieAw]) c`lxw<br />

h`QW- pYrw bwJhu. clxw; ivxu hQw. krxw]) 1 pYrW ibnw lUlw[ giL polw- 1 ruhlw<br />

tuMfw AMDulw; ikau gil lgY. Dwie]) krȳ ie- BY ky crx, kr Bwv ky; loiex suriq<br />

kryie]) k - l`qu- puqu klqu kutMbu hY; ieik Ailpqu rhy, jo quDu BwieAw]) p -<br />

ieAwil- suieny kY prbiq. guPw krI; kY pwxI pieAwil]) b`gw r`qw bydW- bgw<br />

rqw, pIAlw kwlw; bydw krI pukwr]) dur - m`iq- hoie kucIlu.rhw mlu DwrI; durmiq<br />

miq ivkwr] nw hau nw mY. nw hau hovw; nwnk. sbdu vIcwir]) j`wly - AMDw BUil;<br />

pieAw jm jwly]) iqn hI kIAw ivjogu; ijin aupwieAw]) c`lY- krqw kry. su hogu;<br />

n clY clwieAw]<br />

www.Gursevak.com<br />

147<br />

q`qkrw


140. mu`Tw- muTw Awip; muhwey swQY] ijs dY AMdir. scu hY; so scw nwmu, muiK<br />

scu Alwey]) Cu`tw- Ehu Awip Cutw. kutMb isau; dy hir hir nwmu. sB isRsit<br />

Cfwey]) AMdir iqRsnw bhuqu; Cwdn Bojn kI Awsw] ibrQw jnmu gvwie; n igrhI.<br />

n audwsw]) qi R - ibiD polw- jm kwlu isrhu. n auqrY; iqRibiD mnsw]) r`qu- jy rqu<br />

lgY kpVY; jwmw hoie plIqu] nwnk. nwau Kudwie kw; idil hCY muiK lyhu] jw hau<br />

nwhI.qw ikAw AwKw; ikhu nwhI. ikAw hovw]) bu`JW b`uJweI- Awip. n buJw, lok<br />

buJweI; AYsw AwgU hovW]) d`sy- nwnk. AMDw hoie kY dsy rwhY; sBsu muhwey swQY] mwhw<br />

ruqI sB qUM; GVI mUrq vIcwrw]) pV@IAY bu`JIAY- nwau pVIAY nwau buJIAY; gurmqI<br />

vIcwrw]) K`itAw- gurmqI nwmu Dnu KitAw; BgqI Bry BMfwrw]) suMniq it`pI bolo[<br />

ro~jw- srm suMniq. sIlu rojw; hohu muslmwxu]) k`wbw- krxI kwbw. scu pIru; klmw<br />

krm invwj]) mus`lw h`ku- imhr msIiq. isdku muslw; hku hlwlu kurwxu]) qsbI<br />

polw- qsbI sw. iqsu BwvsI; nwnk. rKY lwj]<br />

141. h`ku- hku prwieAw. nwnkw; ausu sUAr. ausu gwie]) g`lIN- glI. iBsiq<br />

n jweIAY; CutY. scu kmwie]) g`lIN kUVI - eI p`lY- nwnk. glI kUVIeI; kUVo plY<br />

pwie]) inv`wjW- pMij invwjw. vKq pMij; pMjw pMjy nwau]) cauQI nIAiq rwis mnu;<br />

pMjvI isPiq snwie]) l`iDAw- ivxu gur. iknY n liDAw; AMDy. Bauik muey<br />

kUiVAwrw]) 1 Kzwny- ieik inrDn. sdw Baukdy; ieknw Bry 1 qujwrw]) mus - klumuslmwxu.<br />

khwvxu musklu; jw hoie qw muslmwxu khwvY]) 1 pihlW, 2 bMdgI vwly pUrn<br />

siqgurW dy (dInu) Drm nUM im`Tw kir ky inscy kry[ (mwnw) mwx hMkwr nUM (mskl)<br />

mWjy, (mwlu) hIry jvwhrwq Dn pdwrQ pRmwqmw dy nwm ’qy gRIbW nUM (muswvY) lutw<br />

dyvy, ijvyN mh`ly pihly jI ny sRI h`t swihb jI lutw idqy AQvw AOguxW nUM lutwvy Bwv<br />

iqAwgy[ A`vil, mskl polw[ m`wnw- 1 Avil 2 Aauil dInu kir imTw; mskl mwnw.<br />

mwlu muswvY]) nwmu jpx jpwaux inrml krm krn rUp (dIn) Drm nMU mMnx vwlw<br />

(musilmu) ieslwmI (dIn) Drm dw (muhwxY) mlwh hovy- mus`ilmu- hoie musilmu, dIn<br />

muhwxY; mrx jIvx kw Brmu cukwvY]) r`b au~pir- rb kI rjwie. mMny isr aupir;<br />

krqw mMny. Awpu gvwvY]) imh - rMmiq- qau nwnk, srb jIAw imhrMmiq hoie; q<br />

muslmwxu khwvY] prhir kwm k®oDu JUTu inMdw; qij mwieAw AhMkwru cukwvY] qij kwmu<br />

kwimnI. mohu qjY; qw AMjn mwih. inrMjnu pwvY]) 1 prjw 2 srdwr, reIAiq rh -<br />

sIE- rwjy 1 rXiq 2 iskdwr; koie. n rhsIE]) h`t[ ptx polw[ Fh - sIE- ht<br />

ptx bwjwr; hukmI FhsIE]) p`ky- pky bMk duAwr; mUrKu jwxY Awpxy] drib Bry<br />

BMfwr; rIqy ieik Kxy]) 1 GoVy, 2 aUT, 3 hwQI GoVy dw jMjIrdwr Ju`l, ijs qoN jMg ’c<br />

srIr dI r`iKAw hovy[ qwjI rQ poly[ hw`QI p`wKry- 1 qwjI rQ 2 quKwr; hwQI<br />

3 pwKry]) jo Awpxy mMny sn, 1 auh ik`Qy? Bwv nwl nhIN jwxgy- bwg imlK Gr bwr;<br />

www.Gursevak.com<br />

148<br />

q`qkrw


ikQY. 1 is Awpxy]) 1 knwqW[ 2 rysmI cmkIlw bsqR- qMbU plµG invwr; 1 srwiecy<br />

2 lwlqI]) 1 pCwx- nwnk. sc dwqwru; 1 isnwKqu kudrqI]) 1 gaUAW, 2 somy- ndIAw<br />

hovih 1 Dyxvw; 2 suMm hovih duDu GIau]) s`kr- sglI DrqI skr hovY; KusI kry inq<br />

jIau]<br />

142. Bwr ATwrh. myvw hovY; gruVw hoie suAwau]) 1 gRsxw- jy. dyhY duKu<br />

lweIAY; pwp 1 grh. duie rwhu]) A`gIN k`pVu- AgI pwlw kpVu hovY; Kwxw hovY<br />

vwau]) bd - PYlI- bdPYlI gYbwnw; Ksmu. n jwxeI]) kl - ih KpIAY poly[ v`wdyklih<br />

burI sMswir; vwdy KpIAY]) pcIAY polw- ivxu nwvY vykwir; Brmy pcIAY])<br />

is`JsI- rwh dovY. ieku jwxY; soeI isJsI]) 1 JUT, 2 bolx krky, 3 JUT dw Gr, d`JsI-<br />

1 kuPr 2 goA, 3 kuPrwxY; pieAw dJsI]) sub - hwnu, 1 Ascrj- sB dunIAw 1 subhwnu;<br />

sic smweIAY]) T`igAw[ mu`Tw- nwnk; TigAw muTw jwie]) 1 &Oj, 2 cobdwr,<br />

3 cOrbrdwr, Kws 3 tihlUAw- ikAw 1 lskr, ikAw 2 nyb 3 KvwsI; AwvY mhlI vwsu])<br />

j`wqI[ h`iQ pr - KIAY - jwqI dY ikAw hiQ; scu prKIAY]) c`KIAY- mhurw hovY hiQ;<br />

mrIAY cKIAY] j`ugu ju`gu- scy kI isr kwr; jugu jugu jwxIAY] hukmu mMny isrdwru;<br />

dir dIbwxIAY]) 2.isrkwr) qbl - bwj- qblbwj bIcwr; sbid suxwieAw])<br />

1 prwlI dI inAweIN PokI[ p`lir- jw pkw. qw kitAw; rhI. su 1 plir vwiV])<br />

1 sxy, 2 ksIrW dI inAweIN ieMdRy, 3 dwxy dI qr@W sUKm sRIr[ ic`iQAw- 1 sxu 2 kIswrw,<br />

iciQAw; 3 kxu lieAw, qnu JwiV]) b - ih`Tu- duie puV ckI joiV kY; pIsx Awie<br />

bihTu]) Ajbu imlvW polw[ if`Tu- jo dir rhy. su aubry; nwnk. Ajbu ifTu]) im`Tw<br />

k`itAw, k`it ku`it b`Dw- vyKu ij imTw kitAw; kit kuit bDw pwie]<br />

143. m`l, 1 vylxy, 2 ml vylxy AQvw pihlvwn jmdUq- 1 KuMFw AMdir riK kY;<br />

dyin, su 2 ml sjwie]) t`tir, 1 kVwhw- rsu ksu 1 ttir pweIAY; qpY qY ivllwie])<br />

id`cY A`ig- BI so Pogu smwlIAY; idcY Aig jwlwie]) pqrIAY polw- nwnk. imTY<br />

pqrIAY; vyKhu lokw Awie]) Awpn - VY- AwpnVY min iciq; khin cMgyirAw]) b`DybDy<br />

krin slwm; Ksm. n BwixAw]) mCI, qwrU ikAw kry; pMKI. ikAw Awkwsu]<br />

pQr. pwlw ikAw kry; Kusry. ikAw Gr vwsu]) bolw polw[ pV@I - Aih[ isMmi Riq mMmw<br />

mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau- bolw.<br />

jy smJweIAY; pVIAih isMimRiq pwT]) lohw mwrix pweIAY; FhY. n hoie kpws]<br />

nwnk. mUrK eyih gux; boly sdw ivxwsu]) kWsI 1 [ kYhW- kYhw 1 kMcnu; qutY swru])<br />

AgnI; gMFu pwey lohwru]) 1 iesqRI- 1 gorI syqI; qutY Bqwru]) puqˆØI; gMFu pvY sMswir])<br />

rwjw mMgY; idqY gMFu pwie]) Bu`iKAW- BuiKAw gMFu pvY; jw Kwie]) ndIAw 1 Joly mwr<br />

www.Gursevak.com<br />

149<br />

q`qkrw


ky, au~Cl ky vgn- kwl@w gMFu; ndIAw mIh 1 Jol]) im`Ty- gMFu prIqI; imTy bol])<br />

mUrK gMFu pvY; muih mwr] nwnku; AwKY eyhu bIcwru] isPqI; gMFu pvY drbwir])<br />

pweI - Aih; stI - Aih- Kry. KjwnY pweIAih; Koty. stIAih bwhr vwir]) ip`CY B`ijsiqgur<br />

ipCY Bij pvih; eyhw krxI swru]) svwrx - hwr- siqguru. KoitAhu Kry kry;<br />

sbid svwrxhwru]) 1 qmwm, 2 nIcy, 3 imhnq krn vwly- 1 hm 2 jyr ijmI, dunIAw;<br />

pIrw 3 mswiekw rwieAw]) 1 cly jwxgy, 2 bwkI[ my - rv`id - 1 myrvid bwidswhw;<br />

2 APjU KudwieAw]) 1 dYNq- n dyv 1 dwnvw; nrw]) 2 swDn krn vwly, 3 DrqI- n isD<br />

2 swiDkw; 3 Drw]) As - iq, idgir poly[ kueI queI AONkV sMkoc ky bolo- Asiq eyk;<br />

idgir kueI]<br />

144. d`wdy- n dwdy idhMd; AwdmI]) spq polw- n spq; jyr ijmI]) sis<br />

polw- n sUr sis; mMflo]) 1 aun@W dw, 2 mnu`K- n irjku dsq; 1 Aw 2 ksy]) 1 qmwm,<br />

2 dw- 1 hmw 2 rw; eyku Aws vsy]) 1 pMCI, 2 gMF, 3 mwieAw, p - rM - dey- 1 prMdey; n<br />

2 igrwh 3 jr]) dr`Kq- drKq Awb; Aws kr]) 1 m`Qy au~pr- nwnk; 1 illwir<br />

iliKAw soie]) klw DrY; ihrY sueI] ivxu nwvY duKu pwie; Awvx jwixAw]) 1 SyrW,<br />

2 bwjW, crgW kuhIAW bwj dIAW iksmW hn- 1 sIhw 2 bwjw crgw kuhIAw; eynw Kvwly<br />

Gwh]) QlI polw, it`by- ndIAw ivic. itby dyKwly; QlI kry Asgwh]) 1 qW kI<br />

Ascrj hY[ 2 ibnw suAwsW qoN- jyqy jIA, jIvih lY swhw; jIvwly, 1 qw ik 2 Aswh])<br />

im`tIAw- ieik imtIAw mih; imtIAw Kwih]) 1 igxqI krn vwly Bwv suAwsW nUM<br />

cV@waux vwly[ pOx nUM 2 Kwx vwly- su - mwir- ieik. paux 1 sumwrI; paux 2 sumwir])<br />

1 lu`ty jwxgy, mu`Ty- nwnk, 1 muTy jwih; nwhI. min soie]) ivsu polw- ivxu nwvY. sB<br />

ivsu; pYJY KweIAY] ivxu siqguru syvy, nwhI suiK invwsu; iPir iPir AweIAY]<br />

145. jw quDu BwvY. qyg vgwvih; isr muMfI kit jwvih] scy dY dir jwie; scu<br />

cvWeIAY]) kil polw[ k`wqI au~firAw- kil kwqI. rwjy kwsweI; Drmu. pMK kir<br />

aufirAw]) 1 ivAwkul- hau Bwil; 1 ivkuMnI hoeI]) ivic haumY kir; duKu roeI] kil<br />

kIriq; prgtu. cwnxu sMswir]) Aqy 1 , qY ibMdI nhIN lwauxI- Bgqw 1 qY sYswrIAw;<br />

joVu. kdy n AwieAw]) c`lx[ ivsu polw- clx. swr n jwxnI; kwmu kroDu. ivsu<br />

vDwieAw] sbwhI swlwh; ijnI iDAwieAw iek min] dUjY bhuqy rwh; mn kIAw mqI<br />

iKMfIAw]<br />

146. B`uK[ iqKw polw, BauNkIAW ksky- qIjY. muhI igrwh; BuK iqKw duie.<br />

BaukIAw]) vir@AW b`DI- BI. auiT ricEnu vwdu; sY vir@Aw kI ipV bDI]) rh - in-<br />

ATI vyprvwh; rhin iekqY rMig] jw qUM qw ikAw hoir; mY. scu suxweIAY]) v`itikau<br />

kir pUrY vit; qoil qulweIAY]) G`it- koie. n AwKY Git; haumY jweIAY]) 1 cux<br />

www.Gursevak.com<br />

150<br />

q`qkrw


ky[ FLy 2 hoey[ nwm 3 ’c[ dyK ky[ leI - Ain- leIAin Kry priK; dir 1 bInweIAY]<br />

(2.dirbI 2 nweIAY 3 ) h`it- saudw iekqu hit; pUrY guir pweIAY]) nwvW- ATI phrI.<br />

AT KMf; nwvw KMfu srIru]) drI - Awvw rwry ibhwrI d`b ky bolo- iqnw drIAwvw isau<br />

dosqI; min muiK, scw nwau]) k`sIAY[ cVY@- kMcn kwieAw ksIAY; vMnI cVY<br />

cVwau]) s`qIN phrIN[ piV@AW - sqI phrI. squ Blw; bhIAY piVAw pwis]) qu`TY,<br />

rh - isAw polw- siqguir quTY nwau; pRyim rhisAw] scY dY dIbwix; kUiV. n jweIAY]<br />

147. n`iQ, vDw polw 1 vDxw krW- eyvfu 1 vDw. mwvw nwhI; sBsY niQ<br />

clweI]) jyv`fu qyv`f, d`wqI- jyvfu swihbu, qyvf dwqI; dy dy kry rjweI]) r`ijAw<br />

r`jy A`KIN- AwKxu. AwiK n rijAw; sunix. n rjy kMn]) r`jIAW- AKI. dyiK n<br />

rjIAw; gux gwhk iek vMn]) B`uKw r`jY- nwnk. BuKw qw rjY; jw gux kih. guxI<br />

smwie]) ru`Ku P`ulu- nwnk. guru sMqoKu ruKu; Drmu Pulu. Pl igAwnu]) p`kY- ris<br />

risAw, hirAw sdw; pkY, krim iDAwin]) piq polw[ KWdw- piq ky swd Kwdw<br />

lhY; dwnw kY isir dwnu]) p`q Pu`l, 1 lwl mUMgy vw gu`lIAW- suieny kw ibrKu, pq<br />

1 prvwlw; Pul jvyhr lwl]) iqqu. Pl rqn lgih, muiK BwiKq; ihrdY irdY<br />

inhwlu] AiTsiT qIrQ gur kI crxI; pUjY sdw ivsyKu]) hMs 1 vrgy sohxy bx ky<br />

rihxw, ihMsw jIv h`iqAw krnI, gu`sw 2 - hMsu 1 hyqu loBu kopu2 ; cwry ndIAw Aig])<br />

d`Jih- pvih dJih nwnkw; qrIAY krmI lig]) 1 nws krn vwlw kwlu[ dunI -<br />

AweIAY- kwlu burw, 1 KY kwlu; isir dunIAweIAY]) quMmI quMmw[ ivsu polw[ A`ku inMmuqumI<br />

qumw ivsu; Aku DqUrw inmu Plu] min muiK vsih iqsu; ijsu qUM. iciq n<br />

AwvhI])<br />

148. A`ik- kb cMdin. kb Aik fwil; kb aucI prIiq]) piV@AY[ b`uiJAYpiVAY<br />

nwhI Bydu; buiJAY pwvxw] Ktu drsn kY ByiK; iksY sic smwvxw]) mMqR 1 qW<br />

ATUihAW nMU pkVn dw jwxdw hovy, pr nwgW nMU pkVn l`g jwey[ ATUihAW n`wgINmMqRI<br />

1 hoie ATUihAw; nwgI lgY jwie]) AqI polw- hukmu pieAw. Duir Ksm kw; AqI<br />

hU Dkw Kwie]) s`cw 1 inAW 2 hY- gurmuK isau. mnmuKu AVY; fubY. hik 1 inAwie 2 ])<br />

inrnw 1 [ ivau - pwie- duhw isirAw, Awpy Ksmu; vyKY. kir ivaupwie 1 ]) Apxy Awp nUM<br />

musw&r 3 jwxY, jIvn rUp rsqy 1 ’c, iksy nwl JgVw 2 n kry- vwt 1 . n kreI<br />

mwmlw 2 ; jwxY imhmwxu 3 ]) l`ib[ c`-leI[<br />

k - reI- lib. n cleI, sic rhY; so<br />

ivstu prvwxu]) Akws 1 [ du`K rihq byAMq 2 au~cy hn, qIr vwhux 3 vwly nMU l`gdw hY[<br />

vwhyNdVu- AgY. Ehu 1 AgMmu 2 hY; vwhydVu3 jwxu]) vrjIAW 4 - krin Bgiq, idnu rwiq;<br />

n rhnI. vwrIAw 4 ] scu khin Ardwis; sy vycwrIAw] ibnu nwvY, iDRgu vwsu; iPtu su<br />

jIivAw] sbid svwrI Awsu; AMimRqu pIivAw]) A`g 4 [ A`gI- mwrU. mIih n<br />

iqRpiqAw; AgI 4 . lhY n BuK]) iksu 1 ny, vw ndIAW 1 krky, iksu - k- rwjw. rwij n<br />

www.Gursevak.com<br />

151<br />

q`qkrw


iqRpiqAw; swier Bry. iksuk 1 ]) ky~qI p`uCW, pu`C- nwnk. scy nwm kI; kyqI puCw<br />

puC]) iqs 1 dw, ijqnw 2 icr, q`is jnm`is- inhPlµ. 1 qis jnmis; 2 jwvqu, bRhm<br />

n ibMdqy]) sMswr`is- swgrM sMswris; gur prswdI qrih ky]) ivg - isAw polw- scw<br />

Ksmu klwix; kmlu ivgisAw]) rh - isAw polw- Ksmhu pUrw pwie; mnhu rhisAw])<br />

sr - isAw polw- dusmn kFy mwir; sjx srisAw]) d`isAw- scw siqguru syvin;<br />

scw mwrgu disAw]<br />

149. ivDau - isAw- scw sbdu bIcwir; kwlu ivDauisAw]) gunwh 1 (K`qw) Kyq[<br />

KiqAhu Kqy KiqAw poly. - KiqAhu jMmy, Kqy1 krin; inq KiqAw ivic pwih])<br />

nwnk. bolxu JKxw; duK Cif mMgIAih suK] suKu duKu duie. dir kpVy; pihrih jwie<br />

mnuK]) au~JiV- auJiV Buly rwh; guir vyKwilAw]) b`wilAw- pwieAw rqnu Grwhu;<br />

dIvw bwilAw]) s`c - vwilAw- scY sbid slwih; suKIey scvwilAw]) in`firAWinfirAw<br />

fru lig; grib is gwilAw]) byq`wilAw- nwvhu Bulw jgu; iPrY byqwilAw]<br />

nwnk. BY ivic jy mrY; sihlw AwieAw soie]) mYL vwlw 1 pwxI- isru Kohwie. pIAih<br />

ml 1 vwxI; jUTw mMig mMig KwhI]) 2 ivStw, 3 gMdI hvw dI BVws[ 4 sMgdy hn[<br />

sMgwhI- Poil 2 PdIhiq, muih lYin 3 BVwsw; pwxI dyiK 4 sgwhI]) vWgI- Byfw vwgI.<br />

isru Kohwiein; BrIAin hQ suAwhI]) t`br- mwaU pIaU ikrqu gvwiein; tbr rovin<br />

DwhI]) p`qil- Enw. ipMfu n pqil ikirAw, n dIvw; muey. ikQwaU pwhI]) it`kysdw<br />

kucIl rhih. idnu rwqI; mQY itky nwhI]) JuMfI pwie bhin iniq. mrxY; diV<br />

dIbwix. n jwhI]) rySm 1 jW sUq 1 dw gu`Cw 1 , DrqI qoN jIv htwaux leI, JwVU vWg<br />

DrqI ’qy Pyrdy[ l`kIN- lkI kwsy, hQI PuMmx 1 ; Ago ipCI jwhI]<br />

150. 1 Krwb hoieAw[ 2 iPrdw hY[ 3 tolw, deIie, iP`tw, v`qY, glw polw- diX<br />

ivgoey, iPrih 1 ivguqy; iPtw 2 vqY 3 glw]) Ku`QY Bs polw- dwnhu qY iesnwnhu vMjy; Bsu<br />

peI isir KuQY]) 4 dyviqAW ny, dyvIN- ATsiT qIrQ. 4 dyvI Qwpy; purbI lgY bwxI])<br />

1 ieSnwn krky, n@wie, n@wqY n@wvin- nwie invwjw. 1 nwqY pUjw; nwvin sdw,<br />

sujwxI]) 2 piv`qRqw- muieAw jIvidAw 2 giq hovY; jW isir pweIAY pwxI]) isrKu`Qy,<br />

g`l- nwnk. isrKuQy sYqwnI; eynw. gl n BwxI]) 1 ieSnwn krky, is`KI[ n@wqY- gurU<br />

smuMdu. ndI siB isKI; 1 nwqY ijqu vifAweI]) 1 vrKw hox qoN[ 2 gaUAW[ 3 iesqRI[<br />

4 irVkdI hY- 1 vuTY. Gwhu crih iniq 2 surhI; sw 3 Dn dhI 4 ivlovY]) iG - ie- iqqu<br />

iGie, hom jg sd pUjw; pieAY kwrju sohY]) 5 jYnI sryvVyy. 6 sO bu`k 7 [ s`q c`tynwnk.<br />

jy isrKuQy5 nwvin nwhI; qw sq 6 cty 7 isir CweI]) A`g 1 [ A`gI-<br />

AgI 1 .pwlw ik kry; sUrj. kyhI rwiq]) An@yrw- cMd. Anyrw ik kry; paux pwxI<br />

ikAw jwiq]) nwnk. qw piq jwxIAY; jw piq rKY soie] quDu scy subhwnu; sdw<br />

www.Gursevak.com<br />

152<br />

q`qkrw


klwixAw] hukmI; sgl kry Awkwr]) 1 aupdyS, 2 AwiKAw, A`Kr- 1 AKr nwnk;<br />

2 AiKE Awip]) BrWiq- lhY Brwiq; hovY ijsu dwiq]) 3 kirAw kro, 4 js- rwiq idhY<br />

3 kY 4 vwr; Durhu PurmwieAw]) gurm`qI, r`ij- gurmqI KwDw rij; iqin suKu pwieAw])<br />

v`jwieAw- FwFI kry pswau; sbdu vjwieAw])<br />

94 qoN 150 q`k, gurpRswid rwg mwJ sMpUrnM[<br />

151. qoN 346 q`k, rwgu gauVI gurpRswid ArMB- cau - pdy du - pdy hr QW<br />

pd pdy pdw pdIAW polw- caupdy dupdy) 1 BY Dwrnw 2 bhuq 3 BwrI hY, mu`cu- 1 Bau 2 mucu<br />

3 Bwrw; vfw qolu]) jIv dy mn 4 dI miq 5 qu`C 6 hY- mn 4 miq 5 haulI 6 ; boly bolu])<br />

c`lIAY- isir Dir clIAY; shIAY Bwru] BY ibnu; koie. n lµGis pwir]) BY Bau<br />

rwiKAw; Bwie svwir]) BKY polw- BY qin Agin BKY; BY nwil]) BY Bau GVIAY;<br />

sbid svwir]) k`cuin k`c- BY ibnu; GwVq kcuin kc] 2.kcu inkcu) s`t- AMDw<br />

scw; AMDI st]) bu`DI, bwjI poly- buDI bwjI; aupjY cwau]) nwnk; mnmuiK bolxu<br />

vwau]) A`Kru- AMDw AKru; vwau duAwau]) fir Gru. Gir fru; fir fru jwie] so fru<br />

kyhw; ijqu fir, fru pwie] frIAY; jy fru hovY horu]) hMsu 1 vrgy sohxy bxky &YSn<br />

lwauxw, moh 2 ie`Cw 3 cwh 3 AkwS 4 - hMsu 1 hyqu 2 ; Awsw 3 Asmwnu 4 ]) ndI 1 dy brwbr 2 -<br />

iqsu ivic BUK bhuqu; 1 nY swnu 2 ]) Bau; Kwxw pIxw AwDwru]) ijs kw koie koeI; koie<br />

koie]) nwnk. AwKxu; ibKmu bIcwru]) mwqw polw[ m`iq- mwqw miq; ipqw sMqoKu])<br />

squ 1 sMqoK dieAw Drm Awid SuB gux, ivSyS 2 krky, s`qu- 1 squ BweI kir; eyhu<br />

ivsyKu 2 ]<br />

152. qau kudriq; kImiq nhI pwie]) s`sur- srm suriq duie; ssur Bey])<br />

BgqI 1 rUpI iesqRI 2 nUM mn ny Dwrn kr ilAw hY[ k`wmix- krxI 1 kwmix 2 ; kir mn<br />

ley] scu sMqiq; khu nwnk. jogu]) K@ylu- cMcl cpl; buiD kw Kylu] nau drvwjy;<br />

dsvwduAwru]) kQqw bkqw poly- kQqw bkqw; sunqw soeI]) buJu ry igAwnI; mUAw<br />

hY. kauxu]) dyh dI hMgqw sihq ibRqI 1 - mUeI suriq 1 ; bwdu AhMkwru]) qit polw- jY<br />

kwrix; qit qIrQ jwhI]) hoNdI- BIqir hodI vsqu; n jwxY] pwpu puMnu; bIj kI<br />

pot]) c`ly- nwmu ivswir; cly min Kot]) cup`qI 1 pwxI 2 prKxw 3 kro- jl<br />

purwiein 1; rs 2 kml prIK 3 ]) qulY polw- Awip qulY; Awpy vxjwr]) j`wqo- jwqo<br />

jwie; khw qy AwvY] ikau; AibnwsI shij smwvY] nrhr nwmu; nrhr inhkwmu]<br />

gurmuiK mukqo; bMDu. n pwie] sbdu bIcwir; CutY hir nwie]) Swm 1 idn 2 [ q`kihswJ<br />

1 ibhwg 2 ; qkih Awgwsu]<br />

153. P`UtY- kwm k®oD; PUtY ibKu mwtu]) b`jr- gur imil; Koly bjr kpwt])<br />

rh - sy polw- sic rhsy; pUry hir log] mnu qnu dy; lY shij suBwie] JUT ivkwir;<br />

jwgY ihq cIqu] pUMjI; pwp loB kI kIqu] qru qwrI; min nwmu su cIqu]) BVkI 1<br />

www.Gursevak.com<br />

153<br />

q`qkrw


AgnI 1 hvw 2 , iqRSnw 2 - Agin pwxI; bolY 1 BV vwau 2 ]) idsit ivkwrI; nwhI Bau<br />

Bwau] prpMic ivAwip rihAw; mnu doie] iQru nwrwiexu; kry su hoie]) dsvyNduAwr 1 -<br />

AMimRq Dwr; ggin dsduAwir 1 ]) Awip mUAw; mnu mn. qy jwinAw]) gurU Gr<br />

swDsMgq 1 jI qy, rwm 2 jI jwnxw kIqy- njir BeI; Gru 2 . Gr 1 qy jwinAw])<br />

bhuqy 1 BYVy krmW dw ivsQwr 2 krdy hoN, iks kMm 3 hY?- AiDk ibQwru 2 krau; iksu<br />

kwim 3 ] Awn mnau; qau pr Gr jwau]) su - mrxu (su) sRySt 1 mrn- siqguru imlY;<br />

sumrxu 1 idKwey]) mrx rhx; rsu AMqir Bwey] mrxu ilKwie Awey; nhI rhxw])<br />

fr 1 k`itAw 2 igAw- krim imlY; jm kw Bau 1 mUcw 2 ]) nwnk; haumY mwir<br />

imlwieAw]<br />

154. Avru; n krxY vwlw dUAw]) krmu Drmu; qyry nwm kI jwiq] qoit nwhI;<br />

quDu Bgiq BMfwr]) AMqrjwmI 1 sB nMU vyKx 2 pwlx sMBwlx vwly- qUM dwnw 1 bInw 2 ;<br />

swcw isir myrY]) qn mih mYlu nwhI; mnu rwqw] nwnk; rhxw Bgiq srxweI])<br />

AMimRq 3 hornW nUM pIAwieAw 4 , A - kQu polw- ijin. AkQu khwieAw; AipE 3<br />

pIAwieAw] An BY ivsry; nwim smwieAw]) ijsu nr; rwmu irdY hir rwis]) ieq<br />

auq drimAwny- ieq auq mnmuK; bwDy kwl]) pRym 1 - jnim mrY; qRY gux ihqkwru1 ])<br />

dyh dw Akwr Dwrdy hn 1 - cwry byd kQih; Awkwr 1 ]) iqMnW guuxW qoN inrlyp rihq<br />

AvsQw, qurIAw - vsQw- qurIAwvsQw 1 ; siqgur qy. hir jwnu] bwhuiV; jnmu n hoie hY<br />

mrxw]) isDWq 1 - ibnu gur; ArQu1 bIcwru, n pwieAw]) bu`JwieAw- Awsw mwih;<br />

inrwsu buJwieAw]) su - ik®qu, rhsI polw imlvW- suik®qu kIqw. rhsI myry jIAVy;<br />

bhuiV. n AwvY vwrI]) nwnk; haumY mwir imlwieAw]<br />

155. ausqq 1 cuglI 2 - inMdw icMdw 1 . krih prweI; JUTI lwieqbwrI 2 ])<br />

c`ilAw, rhI - eyih Cu`tiV hoeI - Aih jIv 3 - hMsu 3 cilAw.qUM ipCY rhIeyih; CutiV<br />

hoeIAih nwrI]) rhI - Aih, sup - nµqir, supn 4 ’ sMswr 4 ’c- qUM kwieAw rhIAih<br />

supnµqir 4 ; quDu ikAw krm kmwieAw]) hau KrI duhylI hoeI, bwbw nwnk; myrI bwq.<br />

n puCY koeI]) qwjI polw[ GoVy5 Arb qurkI dyS 6 [ ru`pw k`pV- qwjI 5 qurkI 6 suienw<br />

rupw; kpV kyry Bwrw]) c`ly[ JiV@ JiV@- iks hI nwil. n cly nwnk; JiV JiV pey<br />

gvwrw] dy dy nIv, idvwl auswrI; BsmMdr kI FyrI]) dyh rUpI mtIlI 7 , ijMd rUpI<br />

iesqRI 8 - auswir mVolI 7 rwKY duAwrw; BIqir bYTI sw Dnw 8 ]) k`wmix l`utyin- AMimRq<br />

kyl kry inq kwmix; Avir lutyin, su pMc jnw]) Cu`tyin) piVAw VwVy hlMq nhIN<br />

lwauxw- jm fMfw gil sMglu piVAw; Bwig gey. sy pMc jnw]) k`wmix[ K`wDw - qwkwmix<br />

loVY. suienw rupw; imqR luVyin, su KwDwqw]) b`wDw - qw- nwnk. pwp kry iqn<br />

kwrix; jwsI jm puir bwDwqw]) iKMQw - qw- muMdRw qy Gt BIqir muMdRw; kWieAw kIjY<br />

www.Gursevak.com<br />

154<br />

q`qkrw


iKMQwqw]) fMfw - qw- pMc cyly vis kIjih rwvl; iehu mnu kIjY fMfwqw]) pwvis - qwjog<br />

jugiq; iev pwvisqw]) lwvis - qw, bRhmu 9 jI AibnwsI s`cy hn, dUjw horu<br />

idRstmwn pswrw nwS 10 rUp hY- fwhixAW 11 nwl l`gx vwly &L, (mUil) mUlIAW<br />

gwjrW Awid DrqI ’coN pYdw hox vwlIAW, kMdmUl ie`k &L dw nwm hY- eyku sbdu9 .<br />

dUjw horu nwsiqu 10; kMd 11 mUil. mnu lwvisqw]) gMgw - qw[ isr 12 qmwm 13 ny- mUMif 12<br />

muMfwieAY. jy guru pweIAY; hm 13 guru kInI gMgwqw]) AMDw - qw- iqRBvx qwrxhwru<br />

suAwmI; eyku. n cyqis AMDwqw]) g`lIN[ jwvis - qw- kir ptMbu. glI mnu lwvis;<br />

sMsw. mUil n jwvisqw])<br />

156. l`ib, Dwvis - qw- eyksu crxI. jy icqu lwvih; lib loiB kI Dwvisqw]<br />

ibhwxI - qw- kwieAw kmlI.hMsu ieAwxw; myrI myrI krq ibhwxIqw] nMgI 1 nwgW 1 dI<br />

fMgI sVdI 2 hY[ pCuqwxI - qw- pRxviq nwnku. nwgI 1 dwJY 2 ; iPir pwCY. pCuqwxIqw])<br />

dvweI 1 mMqR 2 pV@ ky h`QOLw krnw, jVI 3 bUtI- AauKD 1 mMqR 2 mUlu 3 , mn eykY; jy kir.<br />

idRVu icqu kIjY ry]) A - lKu lKxw poly, AlK mgroN n Awvy, AlK mgroN ibMdI TmkI<br />

lwau- qyry qIin guxw, sMswir smwvih; AlKu. n lKxw jweI ry]) s`kr- skr KMfu<br />

mwieAw qin mITI; hm qau pMf aucweI ry]) An@yrI l`ju m`Usw- rwiq AnyrI. sUJis<br />

nwhI; lju tUkis mUsw. BweI ry]) suBr Bry.<br />

n hovih aUxy; jo rwqy rMgu lweI ry]) mUV@w - iqn kI pMk hovY. jy nwnku; qau mUVw.<br />

ikCu pweI ry]) iks 4 dI 5 mW 6 , ipau 7 iks 8 dw 9 , kq polw- kq 4 kI 5 mweI 6 , bwpu 7<br />

kq 8 kyrw 9 ; ikdU Qwvhu. hm Awey]) ru`K- kyqy ruK ibrK. hm cIny; kyqy psU aupwey])<br />

kulI polw- kyqy nwg. kulI mih Awey; kyqy pMK aufwey]) p`Qr dy p`ky mMdr 10 , h`t,<br />

ptx polw- ht ptx, ibjmMdr 10 BMnY; kir corI. Gir AwvY]) A`ghu[ ip`Chu- Aghu<br />

dyKY, ipChu dyKY; quJ qy. khw CpwvY]) q`kVI- lY kY qkVI. qolix lwgw; Gt hI mih<br />

vxjwrw]) qpY vgY poly, k`wqI- jIAVw. Agin brwbir qpY; BIqir vgY kwqI])<br />

byAMq 11 , hor 12 ie`Cw 13 - Anqw 11 Dnu. DrxI Dry; Anq 12 n cwihAw 13 jwie] Anq<br />

kau cwhn, jo gey; sy Awey Anq gvwie]<br />

157. lwBdwiek 1 sOdw- qyrw nwmu vKru1 ; vwpwru jI]) imlau - gI- aurvwir<br />

pwir. myrw shu vsY; hau imlaugI bwh pswir]) kIrqn soihly ’c jwau nhIN, ijs 2 ,<br />

js 3 - hau vwrI jwau; ijqu 2 soihlY 3 , sdw suKu hoie]) dwn 4 , igxqI 5 - qyry dwnY4 .<br />

kImiq nw pvY; iqsu dwqy. kvxu sumwru 5 ]<br />

158. myrw pRBu bKsy; bKsxhwru] min inrmil; vsY scu soie]) gur qy bUJY;<br />

sIJY soie]) ivSrwm gur qy hn- gur qy; igAwnu pwey jnu koie] bwJu gurU; sB Brim<br />

BulweI] nwnk; swcy. swic smwvw]) sRySt 1 QW 1 swDsMgq- suQwau 1 scu; mnu inrmlu<br />

hoie]) sRySt 2 QW 2 swDsMgq- hir gux gwvY; bYis suQwey2 ] rsnw. hir rsu cwiKAw;<br />

www.Gursevak.com<br />

155<br />

q`qkrw


shij suBwie]) BWfw- nwim smwvY; jo Bwfw hoie]) pRym 3 - nwmu. n pwvih; ibnu<br />

Asnyh 3]<br />

159. n`ic n`ic t`pih- nic nic tpih; bhuqu duKu pwvih]) n`icAY t`ipAYnicAY<br />

tipAY; Bgiq. n hoie]) sbid mrY; Bgiq pwey jnu soie]) BgqI 1 dy,<br />

ipAwry 2 rwm jI, v`Clu - Bgiq 1 vClu 2 ; Bgiq krwey soie]) mY ibMdI n lw, hMkwr<br />

zulm rUpI Srwb 3 ’c 4 msq, 5 hwQI, 6 brwbr- mnu. 3 mY 4 mqu; mYgl 5 imkdwrw 6 ])<br />

kuMfw 7 - guru. AMksu7 mwir; jIvwlxhwrw]) mnu AswDu; swDY jnu koie]) ivcrn 7 qoN<br />

rihq bRhm jI ’c, ivcry 8 A - cru- Acru 7 crY 8 ; qw inrmlu hoie]) gurmuiK; iehu<br />

mnu lieAw svwir]) haumY ivchu; qjy ivkwr]) gurmuiK rsnw; hir rsn rsweI])<br />

ik®pw kry pRB; krm ibDwqw]<br />

160. jh siqguru; qh sqsMgiq bxweI]) A`gy ibsRwm siqguru; ’qy hn- gur<br />

qy; igAwnu pwey jnu koie]) gursyvk 1 jI, gurmuuiK gurU jI dI syvw krky, ivAwpk<br />

AsQwn 2 pwauNdy hn, mh - lI- gurmuiK syvw; mhlI 1 Qwau 2 pwey]) eyk - su- eyksu qy;<br />

siB rUp hih rMgw]) sB 3 dy swQ l`gy hoey vwihgurU jI, sh - lµgw - pauxu pwxI<br />

bYsMqru; siB shlµgw 3 ]) khw gupqu pRgtu; pRiB bxq bxweI]) Awpy; suiqAw dyie<br />

jgweI] 2] kih kih kQnu; khY sBu koeI]) l`UJY- kQnI kry; qY mwieAw nwil lUJY]<br />

161. rwm jphu; Bvjlu auqrhu pwir]) Bu`lw- Awip Bulw; ik pRiB Awip<br />

BulwieAw]) c`wkrI- iehu jIau; ivfwxI cwkrI lwieAw]) K`ty- mhw duKu Kty; ibrQw<br />

jnmu gvwieAw] gurmuiK syvw; hir. Gwl Qwie pweI]) shjy; shij smwvY soie])<br />

puiq kutMib igRih; moihAw mwie]) dUjY Bwie; n syivAw jwie]) A - Ku`tu- AKutu nwm<br />

Dnu hir; qoit n hoeI]) j`ugu j`ugu BgqIN- jugu jugu; BgqI AwiK vKwxI]<br />

162. mDy polw- jYsI DrqI aUpru. myGulw brsqu hY; ikAw DrqI mDy. pwxI<br />

nwhI] jYsy DrqI mDy. pwxI prgwisAw; ibnu pgw. vrsq iPrwhI] bwbw; qUM AYsy<br />

Brmu cukwhI]) n@`wn@w- nwnw rUp, sdw hih qyry; quJ hI mwih smwhI] ieqny jnm.<br />

BUil pry sy; jw pwieAw qw BUly nwhI]) sMswr 1 [ khW - qyrw 1 sbdu. qUMhY hih Awpy;<br />

Brmu khw hI]) q`qu pun - rip- nwnk, qqu qq isau imilAw; punrip. jnim n<br />

AwhI]) k`wlY, v`is b`wDw- sBu jgu, kwlY vis hY; bwDw dUjY Bwie] lK caurwsIh<br />

Brmdy; mn hiT AwvY jwie]) pyvkVY. gux sMmlY; swhurY. vwsu pwieAw]<br />

163. mnmuiK grib. n pwieE; AigAwn ieAwxy]) isiv skiq imtweIAw;<br />

cUkw AMiDAwrw]) hau hir gux gwvw. inq hir suxI; hir hir giq kInI]) Dnu Dnu<br />

guru, sq purKu hY; ijin Bgiq hir dInI] ijsu gur qy. hir pwieAw; so guru, hm<br />

kInI] gux dwqw hir rwie hY; hm AvgixAwry]) piV@Aw[ ismi Riq mMmw mukqw,<br />

www.Gursevak.com<br />

156<br />

q`qkrw


A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau- pMifqu; swsq<br />

isimRiq piVAw] jogI; gorKu gorKu kirAw]) piV@Aw- mY mUrK; hir hir jpu<br />

piVAw] nw jwnw; ikAw giq. rwm hmwrI]<br />

164. sMinAwsI. ibBUq lwie; dyh svwrI] pr iqRA iqAwgu; krI bRhmcwrI]<br />

iksy ny (pr) pRweI (iqRA) iesqRI iqAwgu ky, bRhmcwrI vwlI krnI (krI) kIqI hY[<br />

ieh ArQ shI nhIN, ikauNik pRweI iesqRI iqAwgxI gurmiq hY, ieh gux qW sB ny<br />

hI Dwrnw hY[ shI ArQ:- iksy ny (pr) ivSyS krky AwpxI iesqRI iqAwg ky,<br />

bRhmcwrI vwlI krxI kIqI hY[ s`cy siqgurU cOQy pwiqswh jI AiqAMq inmRqw nwl<br />

&urmw rhy hn:- dwsn dws aupRokq krnI vwlw bRhmcwrI nhIN hY[ hy hrI jI! mY<br />

mUrK; hir Aws qumwrI]) K`qRI, sUr`qxu, bhwdrI 1 - KqRI krm kry; sUrqxu1 pwvY]<br />

inrgux kQw; kQw hY hir kI] Bju imil swDU; sMgiq jn kI]) A - kQ kQw poly- qru<br />

Baujlu; AkQ kQw suin hir kI] goibMd; sqsMgiq mylwie] iqn dwsin dws krhu<br />

hm; rwmw] ijn kau ilKqu iliKAw; Duir pweI]) n@wie- mIny pRIiq BeI; jil<br />

nwie] qy hir jn; hir mylhu hm ipAwry]) suAWqI bUMd 2 - swirMg pRIiq; bsY<br />

jlDwrw 2] nrpiq pRIiq; mwieAw dyiK pswrw]) pg polw- jn nwnk. pRIiq; swD pg<br />

cwty] BUKy pRIiq hovY; AMnu Kwie] gurisK pRIiq; gur imil AwGwie]) k`cu p`wcwibnis<br />

jwie; kUrw kcu pwcw]<br />

165. ijqu imil; hir nwmu iDAwieAw. hir DxI] gurisK; hir bolhu. myry<br />

BweI] Dwvq pMc rhy; hir iDAwieAw]) n`grI- An idnu ngrI; hir gux<br />

gwieAw] qy hir drgh; muK aUjl BweI]) blB`dRü, sRI ikRSn jI dy Brw 1 jI, pg<br />

polw- ik®snu blBdRü 1 ; gur pg lig iDAwvY]) hukm 2 rUpI fMfy nUM Dwrn vwly- hir<br />

Awpy jogI; fMfw 2 DwrI]) koit bRhmMf dI rcnw rUpI bwZ dy mwlI vwihgurU<br />

3 jI- hir<br />

Awpy riv rihAw; bnvwrI 3 ]) q`wpY- hir Awpy. qpu qwpY; lwie qwrI] inkit vsY;<br />

nwhI hir dUir] hir Awpy sbdu suriq; Duin Awpy]) suAWqI 4 bMUd- hir Awpy swirMg;<br />

AMimRqDwrw 4]) pIAwvx - hwrw- hir AMimRqu; Awip pIAwvxhwrw]) qulhw polw- hir<br />

Awpy byVI; qulhw qwrw] hir Awpy nwnk; pwvY pwrw] hir vxju krwvY; dy rwis ry])<br />

v`Kru l`idAw- hir jip, hir vKru lidAw; jmu jwgwqI. nyiV n AwieAw] iqau hir<br />

jn pRIiq, hir rwKdw; dy Awip hQwsw]<br />

166. myry rwm. mY mUrK; hir rwKu. myry guseIAw]) v - feIAw- jn kI aupmw;<br />

quJih vfeIAw] mMdir Gir Awnµdu hir; hir jsu min BwvY]) ie`kIh, kulI polwhir<br />

jnu prvwru sDwru hY; iekIh kulI, sBu jgqu CfwvY]) l`wlw- lwlw hwit<br />

ivhwiJAw; ikAw iqsu cqurweI] jy rwij bhwly. qw hir gulwmu; GwsI kau, hir nwmu<br />

www.Gursevak.com<br />

157<br />

q`qkrw


kFweI]) mY mUrK kI giq; kIjY myry rwm] gur siqgur syvw; hir lwie hm kwm])<br />

K`tY- Dnu KtY, Awsw krY; mwieAw mohu vDwvY] ibKu sMcY, htvwxIAw; bih hwit<br />

kmwie] jo gur kI. jnu syvw kry; so Gr kY kMim, hir lwieAw] myry rwm, qoiV bMDn<br />

mwieAw; Gr kY kMim lwie] nru pRwxI cwkrI kry; nrpiq rwjy, AriQ sB mwieAw]<br />

DMnu Dnu syvw sPl siqgurU kI; ijqu hir hir nwmu jip, hir suKu pwieAw]) qweINinq<br />

saudw sUdu kIcY. bhu Bwiq kir; mwieAw kY qweI]) jw lwhw dyie. qw suKu mny;<br />

qotY mir jweI]) sWJI- jo gux swJI. gur isau kry; inq inq suKu pweI]<br />

167. ijqnI BUK. An rs swd hY; iqqnI BUK. iPir lwgY] hmrY min iciq,<br />

hir Aws inq; ikau dyKw, hir drsu qumwrw] myry rwm; hm pwpI srix pry, hir<br />

duAwir]) mylY l`ly dulwvW lwvo[ my~lY- mqu inrgux. hm mylY kbhUM; ApunI ikrpw<br />

Dwir] hmry Avgux bhuqu bhuqu hY; bhu bwr bwr, hir. gxq n AwvY] qUM guxvMqw hir<br />

hir dieAwlu; hir Awpy bKis lYih. hir BwvY] hm AprwDI, rwKy gur sMgqI;<br />

aupdysu dIE, hir nwmu CfwvY] hm jYsy AprwDI, Avru koeI rwKY; jYsy hm. siqguir<br />

rwiK lIey Cfwie]) DMnu DMnu gurU nwnk. jn kyrw; ijqu imilAY. cUky siB sog sMqwpy]<br />

kMcn nwrI mih, jIau luBqu hY; mohu mITw mwieAw] Gr mMdr GoVy KusI; mnu An ris<br />

lwieAw] myry rwm; ieh nIc krm. hir myry] hm pwpI, sMig gur aubry; puMnu siqgur<br />

kyrw]) n`ku- sBu jIau ipMfu, muKu nku dIAw; vrqx kau pwxI]) pYn@xu- AMnu Kwxw.<br />

kpVu pYnxu dIAw; rs Ain BogwxI])<br />

168. iqau siqguru. gurisK rwKqw; hir pRIiq ipAwir] myry rwm. hm bwirk;<br />

hir pRB ky hY ieAwxy] DMnu DMnu gurU, guru siqguru pwDw; ijin hir aupdysu dy, kIey<br />

isAwxy] Eh rwKY cIqu, pICY ibic bcry; inq ihrdY swir smwlI] iqau siqgur<br />

isK. pRIiq hir hir kI; guruisK. rKY jIA nwlI]) dMdW 1 rUp kYNcI, b`qIs, r`qu- jYsy<br />

kwqI 1 , qIs bqIs hY; ivic rwKY rsnw, mws rqu kyrI]) ADIn 2 [ v`s - giq giq<br />

polw- koeI jwxhu, mws kwqI kY ikCu hwiQ hY; sB vsgiq 2 hY. hir kyrI] BweI mq<br />

koeI jwxhu, iksI kY ikCu hwiQ hY; sB kry krwieAw]) TMFw q`qw qwpu 2 , iClq 3<br />

lgxI jW A`Dw isr duKxw 3 , s`p 4 - jrw mrw qwpu 2 , isriq 3 swpu 4 , sBu hir kY vis<br />

hY; koeI lwig n skY, ibnu hir kw lwieAw]) smyN 5 - AYsw hir nwmu, min iciq iniq<br />

iDAwvhu, jn nwnk; jo AMqI Aausir 5 . ley CfwieAw]) auD - rY- nwnk. iqsu gur<br />

imil auDrY; hir gux gwvwhI]) gUV@w[ colI polw- gurmuiK rMgu. BieAw Aiq gUVw;<br />

hir rMig BInI. myrI colI]) go~lI- Apuny hir pRB kI; hau golI]<br />

169. mo~lI- hir hir pRgtu kIE. guir pUrY; isru vyicE. gur pih molI])<br />

vfo~lI - hir jI AMqir bwhir qum srxwgiq; qum vf purK vfolI]) vyco~lI- jnu<br />

www.Gursevak.com<br />

158<br />

q`qkrw


nwnku. An idnu hir gux gwvY; imil siqgur gur vycolI]) s~wqy- hir hir nwmu. hir<br />

hir jig AvKDu; hir hir nwmu hir swqy]) n@wqy- ijn kau, ilKqu ilKy Duir<br />

msqik; qy gur sMqoK sir. nwqy] dwqy polw- rwm qum Awpy Awip, Awip pRBu Twkur;<br />

qum jyvf. Avru n dwqy]) m`wcy- siqguir bcnu dIE, Aiq inrmlu; jip hir hir<br />

hir mnu mwcy]) ivMn@ 5 - rwm myrw mnu qnu; byiD 5 lIE hir swcy]) bWcy- ijh kwl kY<br />

muiK, jgqu sBu gRisAw; gur siqgur kY bcin, hir hm bwcy] qum dieAwl srix<br />

pRiqpwlk; mokau dIjY dwnu. hir hm jwcy]) n`wcy- hir ky dws dws, hm kIjY; mnu<br />

inriq kry kir nwcy]) iqn@W 5 vwihgurU jI dy[ dy 6 - Awpy swh vfy, pRB suAwmI; hm<br />

vxjwry hih qw 5 cy 6 ] myrw mnu qnu jIau rwis, sB qyrI; jn nwnk ky. swh pRB<br />

swcy] rwm; hm. siqgur pwrbRhm kir mwny]) As`uD- hm mUV mugD, AsuD miq hoqy;<br />

gur siqgur kY bcin. hir hm jwny]<br />

170. hir kw nwmu. AMimRq rsu cwiKAw; imil siqgur. mIT rs gwny]) iqn ky<br />

krm hIn. Duir pwey; dyiK dIpku. moih pcwny]) n`sIAY- myry mn. so pRBu sdw nwil hY<br />

suAwmI; khu ikQY. hir phu nsIAY]) myry mn. jip hir hir; hir min jpIAY]) B`ij<br />

Cu`tIAY- siqgur kI srxweI. Bij pau. myry mnw; gur siqgur pICY. CutIAY]) vsIAY<br />

polw- myry mn. syvhu so pRB sRb suK dwqw; ijqu syivAY. inj Gir vsIAY]) h`sIAYmyry<br />

mn. hir hir hir hir. hir jsu aUqmu; lY lwhw hir, min hsIAY]) c`KIAYhir<br />

hir Awip dieAw kir dyvY; qw. AMimRqu hir rsu cKIAY]) Gu`tIAY- myry mn. nwm<br />

ibnw jo dUjY lwgy; qy swkq nr. jim GutIAY]) iB`tIAY- qy swkq cor. ijnw nwmu<br />

ivswirAw; mn iqn kY inkit. n iBtIAY]) A - lK polw[ C`utIAY- myry mn syvhu,<br />

AlK inrMjn nrhir; ijqu syivAY lyKw CutIAY]) GtIAY polw- jn nwnk. hir pRiB<br />

pUry kIey; iKnu mwsw qolu. n GtIAY]) rwm. myrY min qin loc; imlx hir kyrI] gur<br />

ik®pwil, ik®pw ikMcq guir kInI; hir imilAw Awie pRBu myrI]) ibiD polw- jo hmrY<br />

mn iciq hY suAwmI; sw ibiD. qum hir jwnhu myrI]) pu`jI- An idnu Andu BieAw<br />

vfBwgI; sB Aws pujI, jn kyrI]) j`gMnwQ[ j`gdIsur v`s - giq giq polw- jgMnwQ<br />

jgdIsur krqy; sB vsgiq hY hir kyrI]) dh - idis c`il c`il hWFy- iehu mnUAw.<br />

iKnu n itkY, bhu rMgI; dh dh idis cil cil hwFy]<br />

171. l`wly- rwm; hm siqgur lwly kWFy]) sWFy- hmrY msqik dwgu dgwnw;<br />

hm krj gurU bhu swFy]) du`q - ru- praupkwru. puMnu bhu kIAw; Bau duqru qwir prwFy])<br />

swkq. hir rs swdu, n jwinAw; iqn AMqir. haumY kMfw hy]) jn nwnk. nwmu ADwru<br />

tyk hY; hir nwmy hI suKu mMfw hy]) gV@- iesu gV mih, hir rwm rwie hY; ikCu swdu.<br />

www.Gursevak.com<br />

159<br />

q`qkrw


n pwvY DITw]) Anu`gRhu c`iK - hir dIn dieAwil. AnugRhu kIAw; hir gur sbdI.<br />

ciK fITw] rwm, hir kIrqnu; gur ilv mITw]) kwLw 1 kOVw 2 - mnmuK hIArw. Aiq<br />

kToru hY; iqn AMqir kwr 1 krITw 2 ]) s`p 3 - 3 ibsIAr kau, bhu dUDu pIAweIAY; ibKu<br />

inksY Poil PulITw]) hir pRB Awin imlwvhu guru swDU; Gis gruVu sbdu muiK lITw]<br />

172. AMiDAwrY. dIpk Awin jlwey; gur igAwin. gurU ilv lwgy]) b`iDkswkq<br />

biDk mwieAwDwrI; iqn. jm johin lwgy]) l`j- jn nwnk kI. lj pwiq gurU<br />

hY; isru byicE. siqgur Awgy]) hm AhMkwrI. AhMkwr AigAwn miq; guir imilAY.<br />

Awpu gvwieAw]) koeI krY aupwv. Anyk bhuqyry; ibnu ikrpw. nwmu n pwvY]) gurmuiK<br />

ijMdU; jip nwmu krMmw]) miq mwqw. miq jIau; nwmu muiK, rwmw]) A - jnmw- sMqoKu<br />

ipqw kir; guru purKu Ajnmw]<br />

173. r`qVw- guru hir rMig rqVw; sdw inrbwxI jIau]) suG - V- vfBwgI<br />

imlu; suGV sujwxI jIau]) Awvhu sMqhu imil; nwmu jpwhw] ivic sMgiq; nwmu sdw lY<br />

lwhw jIau] imlu; pUrib iliKAVy Duir krmw] swvix vrsu; AMimRiq jgu CwieAw<br />

jIau]) kuhu - ikAVw- mnu moru, kuhuikAVw; sbdu, muiK pwieAw]) vu`TVw- hir AMimRqu<br />

vuTVw; imilAw hir rwieAw jIau]) k`wmx- Awau sKI; gux kwmx krIhw jIau])<br />

blIAw polw- gur dIpku igAwnu; sdw min blIAw jIau]) Fuil Fuil polw- hir quTY;<br />

Fuil Fuil imlIAw jIau] myrY min qin; pRymu lgw hir Foly jIau]) vy - coly- mY myly;<br />

imqRü siqguru vycoly jIau] hir ivtiVAhu; sdw Goly jIau]) vsuuuuu polw, ivg`su, rh`su ,<br />

h`s- vsu myry ipAwirAw vsu myry goivdw; hir kir ikrpw, min vsu jIau]) vfBwgI -<br />

eI- hir pwieAVw vfBwgIeI myry goivMdw; inq lY lwhw, min hsu jIau]) P`kwieik<br />

Kwvih bKs, qoit n AwvY; ieknw Pkw pwieAw jIau] hir hir nwmu<br />

prgwisAw, myry goivMdw; sB dwld duK. lih jwhI jIau]<br />

174. ivcoly 1 , ivcolgI 2 - siqguru ivstu 1 myil, myry goivMdw; hir myly, kir<br />

2 rYbwrI jIau]) kwn@ü nMny hyTW hlMq hY, n Bwrw bolo, hlMq hyTW AONkV pUry iDAwn nwl<br />

bolo- hir Awpy. kwn@ü aupwiedw. myry goivdw; hir Awpy. gopI KojI jIau]<br />

175. ij`Qy imq ArQ im`qR hovy, EQy im`q[ ij`Qy (imq) mrXwdw ArQ hovy,<br />

EQy imq polw- myrw. hir pRBu imqu imlY; suKu pweI jIau] hir pRBu dyiK jIvw; myrI<br />

mweI jIau]) ibsRwm jIau ’qy hn - gux gwvhu sMq jIau; myry hir pRB kyry jIau] hir<br />

hir nwmu; jIau pRwn hir myry jIau] iPir bhuiV; n Bvjl Pyry jIau]) v`fVI- myrY<br />

min qin vfVI; goivMd pRB Awsw jIau] siqgur miq; nwmu sdw prgwsw jIau] jn<br />

nwnk. pUirAVI; min Awsw jIau]) qW jIvW- myrw. ibrhI nwmu imlY; qw jIvw<br />

jIau]) r`qVw- mnu hir rMig rqVw; hir rsu sdw pIvw jIau]) d`shu-hir dshu<br />

sMqhu jI; hir Koju pvweI jIau]) qu`TVw d`sy- siqguru quTVw dsy; hir pweI jIau])<br />

www.Gursevak.com<br />

160<br />

q`qkrw


pIVw 1 - mY 1 vydn pRymu; hir ibrhu lgweI jIau]) suK 1 - 1 kuslu n; igRih myrI sB<br />

mwieAw]<br />

176. lskr joVy; nyb Kvwsw] mwxY rMg; Bog bhu nwrI] eyku kuslu; mokau<br />

siqgurU bqwieAw]) jn nwnk; haumY mwir smwieAw]) rhwau dUjw pVHnw- iein<br />

ibiD kusl hoq; myry BweI] rhwau dUjw] 1]) ikau BRmIAY; BRmu iks kw hoeI] iqsu;<br />

nhI dUjw ko phucnhwrw]) suK srUp bRhm ’c lIx hox rUp sOxw 1 kr- qw qUM suiK<br />

sau 1 ; hoie AicMqw]) bhu jonI Bvih; Duir ikriq iliKAwsw]) ivsrwm jnm qykeI<br />

jnm; Bey kIt pqMgw]) pRwpiq 1 hoeI hY, sM - jrIAw- icrMkwl; ieh dyh<br />

sMjrIAw 1]) Cx 1 ky Kr 2 igAw- keI jnm; grB ihir 1 KirAw 2 ]) Bju polw- kir<br />

syvw; Bju hir hir gurmiq]) Avru; n dUjw krxY jogu])<br />

177. rmeIAw; rynu swD jn pwvau] ijin kIqw; bysurq qy surqw]<br />

178. krwvn - hwr- krx krwvnhwr; suAwmI]) Agin swgru; guir. pwir<br />

auqwirE]) ibsRwm. bcn ’qy hn. k`tI- gur kY bcin; ktI jm PwsI]) l`ku- jo<br />

aubry; sy bMiD lku Kry]) du`gux- aun qy dugux; idVI aun mwey]) bylw polw- Eh bylw;<br />

kCu. cIiq n AwvY]) s`wDau- hau bMDau; hau swDau bYru]) G`wlY- hmrI BUim; kauxu<br />

GwlY pYru]) bu`JY- krxYhwru; n buJY ibgwnw]) AMqu nwhI ikCu; pwrwvwru] Aink jqn;<br />

nhI hoq Cutwrw]) bhuqw 1 pwpW AOguxW dw Bwr 2 - bhuqu isAwxp; Awgl 1 Bwrw 2 ]<br />

179. E@lw- mn myry; ghu. hir nwm kw Elw]) q`wqw Jo~lw- quJY. n lwgY;<br />

qwqw Jolw]) AMDkwr; dIpk dIpwih]) lw - his polw- Agin sIq kw; lwhis dUK])<br />

n`sY- dUKu drdu iqh; nwnk. nsY] ijau ibgwrI kY isir; dIjih dwm] ijau supnY;<br />

hoie bYsq rwjw]) k`wjw- nyqR pswrY; qw inrwrQ kwjw]) ausu Kyq kwrix; rwKw<br />

kVY]) p`wlY, pVY V hlMq nhIN lwauxw- iqs kY pwlY; kCU n pVY]) pRDwn muKI 1<br />

bwdSwh 2 , bhwdr pTwx 3 - mhr 1 mlUk 2 hoie dyiKAw Kwn 3 ] qw qy; nwhI mnu<br />

iqRpqwn]) sBw polw- qKqu sBw; mMfn dolIcy]) l@Ilw- AwKyV ibriq; rwjn kI<br />

lIlw]) hI~lw- mnu n suhylw; prpMcu hIlw]<br />

180. Pyr 1 2, aus 2 sRIr ’c, Psdw 3 hY- bhuir 1 bhuir; auAwhU<br />

2 lptyrw 3]) ig -<br />

rsq- puqR klqR; igrsq kw Pwsw]) kvn su miq; ijqu qrY ieh mwie]) inMdw<br />

AOgux b`jr pwpW rUpI zihr 1 , hlwhl polw- jo hlwhl 1 ; so pIvY baurw]) AMimRqu<br />

nwmu; jwnY kir kaurw]) BRm - qw A`Dw rwrw- lK caurwsIh; BRmqw Pyir]) ris ris<br />

Bog krih; bhu rMgI] hm qy kCU n hovY; dyv]) b - nspiq polw, mau~lI py~fybnspiq<br />

maulI; Pl Pul pyfy]) hor 1 Ark 2 Srwb 2 Awid brwbr 3 - Awn 1 n rs<br />

ks 2 ; lvY 3 n lweI])<br />

181. mDy polw- ies hI mDy; bsqu Apwr]) nwm rqn; ko ko ibauhwrI]) hrK<br />

www.Gursevak.com<br />

161<br />

q`qkrw


sog; duhhUM qy mukqy]) inrlyp 1 , A - ilpqu polw- sdw Ailpqu 1 ; jog Aru jugqy])<br />

qkIAw polw- qUM myrI Et; qUMhY myrw qkIAw]) suPl polw imlvW- nwnk. qy jn;<br />

suPl Ply] siqgur qy idRiVAw; ieku eykY]<br />

182. ibsRwm ibAwpq ’qy- ibAwpq; surg nrk Avqwr]) ig - rsqibAwpiq<br />

igrsq; ibAwpq audwsw]) Awcwr ibauhwr; ibAwpq ieh jwiq] swbqu<br />

vsqu; Ehu ApnI lhY]) gi Rh- igRh Apuny kI; Kbir. n jwqI] rwhmwr 1 pMj<br />

ivkwr, mu`snhwr- musnhwr; pMc btvwry1 ]) n`gir, T`ghwry- sUny ngir; pry<br />

Tghwry]) aun qy; rwKY bwpu n mweI] swDsMig; Eie dust vis hoqy]) swirMg - pwixkir<br />

ikrpw moih; swirMgpwix] ieh pUMjI; swbqu Dnu mwlu]<br />

183. ijsu ismrq; fUbq pwhn qry] siqgur sMig; nwhI mnu folY]) jwxy 1 .<br />

j`wqy- sIql swiq; gur qy pRB jwqy]) m`jn- swD ryx; mjn siB Drm]) swDW polwswDw<br />

mih; ieh hmrI ijMdu]) swD sMig; qw bYTxu pwvau] Ab miq ibnsI; dust<br />

ibgwnI] jb qy; suixAw hir jsu kwnI] dUK drd ibnsy; BY Brm] mn mih; lwgY<br />

swcu iDAwnu]<br />

184. jw kY; krim prwpiq hoie] dUKu rogu; kCu Bau n ibAwpY] AMimRq nwmu;<br />

irdY hir jwpY]) krx krwvnhwr; dieAwl]) jw kI thl; n ibrQI jwie]) A -<br />

lK polw- suK inDwn; hir AlK suAwmI] ibnu hir; Bau kwhy kw mwnih] jw kI<br />

bKs; n mytY koie]) puMn 1 krq`b, punh - cwru- mMqRü qMqRü; AauKDu punhcwru<br />

1 ])<br />

185. d`uq - ru- duqru qry; swD kY sMig]) K`itE- hir Dnu KitE; jw kw. nwih<br />

sumwru]) nwnk; ibrQw koie n hyie] hsq punIq hoih; qqkwl] rsnw rmhu; rwm<br />

gux nIq] ilKu lyKix; kwgid msvwxI] ismrq rwm; nwhI jm mwr]) kCUAY polwmwieAw<br />

mgn; n kCUAY mohY]) auDr - ih polw- auDrih Awip; qrY sMswru]) ijn@W<br />

AOguxW qoN gurU jI (ib) ivSyS vrjdy<br />

1 hn, ib - brjq- jo ibbrjq 1 ; iqs isau nyh]<br />

JUTu bwq; sw scu kir jwqI]) s`iq, r`wqI - siq hovnu; min lgY n rwqI] ijsu myly<br />

nwnk; so mukqw hoeI]) sqI polw- ikriq sMjoig; sqI auiT hoeI] dyKw dyKI; mn<br />

hiT jil jweIAY]) sMswr 1 ’c- iqsu nwrI kau; duKu n, jmwnY 1] khu nwnk; ijin<br />

ipRau, prmysru kir jwinAw]<br />

186. khu nwnk; ijsu msqik lyKu ilKwie]) sr - pr- Coif n jweI; srpr<br />

qwrY] so An rs; nwhI lptwieE]) qlY polw- so iks kau; ndir lY AwvY qlY]<br />

jw kw sBu ikCu; qw kw hoie] jw kY; duKu suKu sm kir jwpY] qw kau; kwVw khw<br />

ibAwpY] jw kY; AicMqu vsY min Awie] qw kau; icMqw kqhUM nwih]) kCU polw- qw kY;<br />

kCU nwhI fru jmw] jw kY ihrdY; dIE guir nwmw] kvn rUpu qyrw; AwrwDau]<br />

187. kvn su pUjw qyrI; krau] gux pUjw igAwn iDAwn; nwnk. sgl Gwl]<br />

www.Gursevak.com<br />

162<br />

q`qkrw


ijsu kir ikrpw; siqguru imlY dieAwl] ijs kI mwin lyie; suK dwqw]<br />

Awpn qnu nhI; jw ko grbw]) nhI dyl@I dIpk- rwj imlK nhI Awpn drbw]<br />

Awpn nhI; kw kau lptwieE]) b - inqw polw- suq binqw; Awpn nhI BweI] iest<br />

mIq; Awp bwpu n mweI]) m`wQy- gur ky crx; aUpir myry mwQy]) l`wQy- qw qy duK<br />

myry; sgly lwQy]) pwrbRhmu; qw qy moih fITw]) kOqk 1 suK 2 kr - qb, kusl polwmIq<br />

ky krqb 1 ; kusl 2 smwnw]) pRym 1 - gur ikrpw qy; moih Asnwhw 1]) smr`QsmrQ<br />

purKu; pwrbRhmu suAwmI]<br />

188. au~cpd 2 mrwqby 2 Awdr mwx 1 siqkwr, mh`qu- mwnu 1 mhqu 2 ; nwnk.<br />

pRBu qyry]) p`K 1 , smr`Q- jw kau. qum Bey; smrQ AMgw 1 ]) klMk 2 - qw kau; kCu<br />

nwhI kwlµgw 2 ] mwDau; jw kau hY Aws qumwrI] qw kau; kCu nwhI sMswrI] qw kau;<br />

shsw nwhI koie] jw kau; qum dInI pRB DIr] qw kY; inkit n AwvY pIr])<br />

du - lB- dulB dyh; pweI vfBwgI]) K@ylq[ hsq polw- Kwq pIq Kylq; hsq<br />

ibsQwr]) psu polw- psu pMKI; iqRgd join qy mMdw] kw kI mweI; kw ko bwp])<br />

Btk 1 irhw hYN, BKlwieAw polw- kwhy kau; mUrK BKlwieAw 1 ] eyko pvnu; khw kaunu<br />

roiq]) lu`JY- BUmIAw; BUim aUpir, inq luJY]) buJY polw[ c`lY- Coif clY; iqRsnw nhI<br />

buJY] q`wkI- pwrbRhm kI srix; jn qwkI]) p - iqq-hir kY mwrig; piqq. punIq])<br />

lok pRIqI 1 - pUrI soBw; pUrw lokIk 1 ]<br />

189. v`is- sMq su pRsMn; Awey vis pMcw]) q`wqw- ivsrI iqsY; prweI<br />

qwqw]) ieq auq polw- so jnu; ieq auq. kqih n folY]) jnw nMU Dwrny1 Xog hY- hir<br />

kw nwmu; jn kau DwrY 1 ] (2. gurmuiK rwjy jnk jI nUM auDwrn 2 vwlw hY:- jnk<br />

auDwrY 2 ) qb qy; Dwvqu mnu iqRpqwieAw]) hqI polw- sRmu imitAw; myrI hqI<br />

blwie]) imtI polw- hir ismrn qy; imtI myrI icMqw] sB qij AnwQu; eyk srix<br />

AwieE]) n`isAw- dUKu drdu BRmu; Bau nisAw]<br />

190. crn Twkur kY mwrig; Dwvau] Blo smo; ismrn kI brIAw]) au~qrI -<br />

Aw- ismrq nwmu; BY pwir auqrIAw] nyqR; sMqn kw drsnu pyKu] crx kml Twkur;<br />

auir Dwir]) du - lB - dulB dyh; nwnk. insqwir] hir kI thl krq; jnu sohY] qw<br />

kau; mwieAw Agin. n pohY] min qin muiK; hir nwmu dieAwl] nwnk; qjIAly<br />

Avir jMjwl] qw qy; bhuir. n ibAwpY mwieAw]) hqY polw- duK dusmn; qyrI hqY<br />

blwie] Aink rsw Kwey; jYsy For]<br />

191. Awvx jwx rhy; suK swry] Agin swgr; guir. pwir auqwry]) gWFyjnm<br />

jnm ky; tUty gwFy] swDsMig; qw kI srnI prhu] hir ky dws ky crx;<br />

nmskwrhu] AMimRq idRsit sMic; jIvwey]) punI it`pI nhIN lwauxI, punI polw- imit<br />

geI icMq; punI mn Awsw]) bylw polw- Eh bylw kau; hau bil jwau]) c`lih- crx<br />

www.Gursevak.com<br />

163<br />

q`qkrw


punIq; clih hir mwrig]<br />

192. ibnu BgvMq; nwhI An koie] Agin swgru; jip auqrih pwir]) vsY<br />

polw- nwmu rqnu; vsY min Awie] ieksu ibnu; nwhI dUjw koie]) srb`q- riv<br />

rihAw srbq; suAwmI] gux gwvY nwnku; AMqrjwmI] Agin swgru; mhw ivAwpY<br />

mwieAw]) quJ ibnu pwrbRhm; nhI koie]) dwxy 1 , KwlI 2 , AMn dw iClkw 3 , quKw<br />

polw- kx 1 ibnw; jYsy QoQr 2 quKw 3 ] nwm ibhUn; sUny sy muKw]) pU`jY- qw kI Aws; n<br />

pUjY kwie]<br />

193. pwrbRhmu; jnu rihAw smwie]) ihrdY; crn kml pRB Dwry]) auDr - ihqyrI<br />

srix; auDrih jn koit]) jq kq qq poly- jq kq dyKau; qq rihAw smwie<br />

194. Koty 1 kMm 1 , duh - krm- krY duhkrm 1 ; idKwvY horu]) pVdy, V hlMq n<br />

lwau- Aink pVdy mih; kmwvY ivkwr] iKn mih; pRgt hoih sMswr]) ibD`wqwnwnk;<br />

iqsu ikrpwlu ibDwqw] sMqh sMig bYis; gun gwie] Awn rMg PIky; sB<br />

mwieAw]) Br`wqI- swDsMig; kCu Bau n BrwqI] dUKu drdu BRmu; qw kw Bwgw])<br />

gusweIN- jw kau Bey; ik®pwl gusweI]) au~crhu, l`K- aucrhu rwm nwmu; lK bwrI])<br />

hMkwr 1 , md polw- kwm k®oD loB; 1 md Koey]<br />

195. mwqw 1 ipqw Akwl purK- iqsu isau; Awlsu ikau bnY. mwie 1]) kq polwdwis<br />

slwmu krq; kq soBw] hir idnu; hir ismrnu myry BweI]) aultI 1 rIqI- jo<br />

ikCu krY; sgl ibprIiq 1 ]) KWdw, pYn@dw- Kwdw pYndw; mUkir pwie]) bDy polw,<br />

k`wgr- bDy ibkwr; ilKy bhu kwgr]) AOguxW pwpW ivkwrW jUnW qoN bcwau 1 jI[<br />

au - Dru- nwnk. auDru 1 ; ik®pw suK swgr]) jw qy ibrQw; koie n hoie]) imtI KuiD<br />

poly- jip hir crx; imtI KuiD qwsu]<br />

196. AauKD mMqR qMq; siB Cwru]) A - tl- khu nwnk; Atl iehu Drmu]<br />

iqqu bil; rogu n ibAwpY koeI] siqguir mMqRü dIE; hir nwm]) ig - rsq- rog<br />

igrsq; icqwry nwau]) m`wqy- ibKu mwqy kw; Taur n Twau] Awn suKw; nhI Awvih<br />

cIiq]) aukiq polw- aukiq isAwnp; ies qy kCu nwih] pwrbRhm qUM dyih; q<br />

pweIAY]) ciV@- Bv swgru; ciV auqrih pwir]) Bju polw- pRym Bgiq; Bju guxI<br />

inDwnu]) ph - rUAw-aUTq sovq; hir sMig phrUAw]<br />

197. buFypw 1 - jnmu jrw 1 imrqu; ijsu vwis] ibpiq qhw; jhw hir ismrnu<br />

nwhI] pRB syvw; jmu lgY n nyrY]) piV@Aw Ax - piV@Aw- piVAw AxpiVAw; prmgiq<br />

pwvY]<br />

198. ijin jin; mwinAw pRB kw Bwxw]) ib - KeI- Ehu ibKeI; Esu. rwm ko<br />

rMgu]) hIjVw 1 , SrDw hIn, muK nwl idlwsw 2 idMdw hY, kw - purKu- ijau kwpurKu 1 ;<br />

pucwrY 2 nwrI]) bYl kau; nyqRw pwie duhwvY]) cir@- gaU cir; isMG pwCY pwvY]) Byf 1 ,<br />

www.Gursevak.com<br />

164<br />

q`qkrw


Byf vWg BUqW 1 dI pUjw- gwfr 1 ly; kwmDynu kir pUjI]) sw miq inrml; khIAq<br />

DIr] ibsru nhI; ieku iqlu dwqwr]) n@wvxu- inqpRiq nwvxu; rwm sir kIjY]) audku<br />

polw- inrml audku; goivMd kw nwm]<br />

199. eyko ismir; n dUjw Bwau]) pUjw polw- krm Drm; nym bRq pUjw] jIvq<br />

Cwif jwih; dyvwny] muieAw; aun qy. ko vrsWny]) iBAwnk 1 , sMswr qrnw kTn 2 [<br />

d`uq - r- dwrn 1 duK; duqr 2 sMswru] ismir goivMdu; min qin Duir iliKAw]) kwhU<br />

kwj; n Awvq ibiKAw]) dwV@I- grIbw aupir; ij iKMjY dwVI] pwrbRhim; sw Agin<br />

mih swVI]) 50 dsq^q krw ky zmIn pRwpqI leI, j`j nMU idqw myhjrnwmw 1 , mh -<br />

jru- mhjru 1 ; JUTw kIqonu Awip]) inAWkwr 1 - AdlI 1 hoie bYTw; pRBu Awip] pUrib<br />

krim iliKAw; Duir pRwnI]<br />

200. QMiDAweI- AhMbuiD; mn pUir iQDweI 1 ] swD DUir kir; suD mMjweI])<br />

msliq polw- qUMhY msliq; qUMhY nwil]) swDU sMgim; hY insqwr]) nyqR pRgwsu kIAw;<br />

gurdyv]<br />

201. kuhq polw- jIAW kuhq; n sMgY prwxI]) n`sY- hir sMig rwqy; BRmu Bau<br />

nsY]<br />

202. jn kI; kInI Awip shwie]) aulty 1 lmk ky[ lw`Dy[ s`wDy- bhuqu<br />

aurD 1 qp; swDn swDy] jog igAwn isD; suK jwny] crn kml gur; irdY<br />

bswieAw] rwm ko blu pUrn; BweI]) pIVw 1 - qw qy ibRQw 1 ; n ibAwpY kweI]<br />

203. jIAW nMU kohx AQvw AOguxW rUp toAw 1 , ibRqI rUpI auNglI 2 [ AM - gurIAw-<br />

Buj bl bIr. bRhm suK swgr; grq 1 prq. gih lyhu AMgurIAw 2 ]) smJ 3 - sRvin. n<br />

suriq 3 . nYn. suMdr nhI; Awrq duAwir, rtq ipMgurIAw]) mwqw 4 , kruxw - mY, mh -<br />

qrIAw- dInw nwQ. AnwQ kruxwmY; swjn mIq. ipqw mhqrIAw 4 ]) sMq siqgurU jI<br />

pwr auqwrnw 1 kro jI, au - qrIAw - crn kvl. ihrdY gih nwnk; BY swgr. sMq<br />

pwir auqrIAw 1 ]) pRyrk vwihgurU 1 jI, d`dw mukqw bol ky, XeIAw mukqw. cMgI qr@W<br />

svwr ky, d - X, bolo, d`j nhIN bolxw- dX 1 gusweI mIqulw; qUM sMig hmwrY, bwsu<br />

jIau]) Awsrw 1 , au - Dru- hsq Alµbnu 1 , dyhu pRB; grqhu. auDru gopwl]) gauVI<br />

bYrwgix, rhoey ky CMq ky Gir; mÚ 5) hY koeI; rwm ipAwro gwvY]) jogI jqI isD;<br />

hir AwhY]<br />

204. pRwn - piq- kvn gun; pRwnpiq imlau. myrI mweI]) m`wqI- nwihn drbu.<br />

n jobn mwqI; moih AnwQ kI. krhu smweI] imil swDU. srix ghu pUrn; rwm rqnu<br />

hIAry sMig rwKu]) KUhI 1 [ qIiKAx- BRm kI kUeI 1 . iqRsnw rs pMkj; Aiq qIK´x.<br />

moh kI Pws]) gauVI rwgu dI pUrbI jwqI dI pihlI iksm hY[ b`by hyTW bRIk eykw<br />

pV@nw nhIN- rwgu gauVI pUrbI 1 mhlw 5)<br />

www.Gursevak.com<br />

165<br />

q`qkrw


205. A - lKu polw- AMqir AlKu. n jweI liKAw; ivic pVdw haumY pweI])<br />

eykw sMgiq. iekqu igRih bsqy; imil bwq. n krqy BweI]) AhMkwrI ny Apny sRIr<br />

rUpI Gr 1 nMU AOguxW rUpI ijMdRw 2 lw idqw hY. Akwl jI ny pUrn gurU jI nMU gRIbI rUpI<br />

kuMjI 3 , sONp 4 idqI hY[ qwlw polw- ijs kw igRhu 1, iqin dIAw qwlw 2 ; kuMjI 3 . gur<br />

saupweI 4]) AYso prcau; pwieE]) nau iniD. nwmu inDwnu, iek TweI; qau bwhir kYTY<br />

jwieE]) mn gur imil; kwj svwry]) VwVy hyTW bRIk 2 pV@nw nhIN, bRIk 2 dw Bwv<br />

ieh dUjI iksm dI gauVI hY[ gauVI 2 mhlw 5] AauD GtY; idnsu rYnwry]<br />

206. q`kxw 1 kIqI[ q`wkI- eyk bwq suin. qwkI 1 Etw; swDsMig imit jwhI]<br />

kir ikrpw sMq imly moih; iqn qy. DIrju pwieAw]) sRIr 1 mh - il- eyk mhil 1 , qUM<br />

hoih APwro; eyk mhil. inmwno] eyk mhil, qUM Awpy Awpy; eyk mhil, grIbwno])<br />

mUrK 1 [ bkqw Klu poly- eyk mhil. qUM pMifqu bkqw; eyk mhil. Klu 1 hoqw])<br />

pUqlI 1 [ puqrI polw[ b`purI- kwT kI puqrI 1 . khw krY bpurI; iKlwvnhwro jwnY]<br />

jYsw ByKu. krwvY bwjIgru; Ehu. qYso hI swju AwnY]) kMmW 1 dI, k`wjI- khu nwnk.<br />

AprMpr suAwmI; kImiq Apuny kwjI 1 ]) kmly 1 bysmJ 2 , hir@AwieE, ikr - KY- auriJ<br />

rihE, ry bwvr 1 gwvr 2 ; ijau ikrKY hirAwieE psUAw]) g - rsUAw- nwgo AwieE.<br />

nwg isDwsI; Pyir iPirE. Aru kwil grsUAw] 1]) l@Il@w[ h`sUAw- pyiK pyiK ry.<br />

ksuMB kI lIlw; rwic mwic iqnhUM lau hsUAw]) bolxo 1 BI hwr igAw, sRIr dw bl<br />

nws 2 ho igAw, KI - nsUAw polw- krq krq. iev hI ibrDwno; hwirE aukqy1 , qnu<br />

KInsUAw 2 ]) GtY polw[ c`sUAw - ijau moihE. auin mohnI bwlw; aus qy. GtY nwhI ruc<br />

csUAw]) hMkwr 1 eIrKw, gr - bsUAw- jgu AYsw; moih gurih idKwieE; qau srix<br />

pirE, qij grbsUAw 1 ]) jsUAw polw- mwrgu pRB ko. sMiq bqwieE; idRVI nwnk<br />

dws, Bgiq hir jsUAw]<br />

207. iml 1 gey hW[ ijh pRswid. iehu Baujlu qirAw; jn nwnk. ipRA sMig<br />

imrIAw 1 ]) quJ ibnu; kvnu rIJwvY. qohI]) hy kilAwx 1 srUp- isv 1 isv krq,<br />

sgl kr jorih; srb mieAw Twkur qyrI dohI]) sIq - lohI- piqq. pwvn, Twkur<br />

nwmu qumrw; suKdweI inrml sIqlohI] imlhu; ipAwry jIAw] pRB kIAw qumwrw;<br />

QIAw] qumrY BwxY. Brim moih moihAw; jwgqu nwhI. sUqw]) aumr 1 , AvD polw<br />

imlvW[ j`ug- rwju jobnu. AvD 1 jo dIsY; sBu ikCu jug mih GwitAw]) nvW 1 [ nwmu<br />

inDwnu sd nvqnu 1 inrmlu; iehu nwnk. hir Dnu KwitAw]<br />

208. jog jugiq; suin AwieE gur qy]) k`wnI- dIiKAw gur kI. muMdRw kwnI;<br />

idRiVE eyku inrMkwrw]) bu`JwieE- mokau; siqgur. sbid buJwieE]) iek`qRw, v`ispMc<br />

cyly imil Bey iekqRw; eyksu kY vis kIey]) sm`gRI 1 jW suAwh, cr@weI- Brmu<br />

www.Gursevak.com<br />

166<br />

q`qkrw


jrwie, crweI ibBUqw 1 ; pMQu eyku kir pyiKAw]) BwnI polw- qqu bIcwru. fMfw kir<br />

rwiKE; jugiq nwmu min BwnI]) pg polw[ c`wtY- syvw pUj krau iqsu mUriq kI;<br />

nwnku. iqsu pg cwtY]) iDAwie - ly- AnUp pdwrQu, nwmu sunhu; sgl iDAwiely<br />

mIqw]) jwlI polw, ibsÍwsw A`Dw vwvw polw bolo, pUrw vwvw BrvW bolIdw hY - BRm kI<br />

jwlI qw kI kwtI; jw kau swDsMgiq ibsÍwsw]) qwrI - ly- qwrIly Bvjlu qwrU ibKVw;<br />

boihQ swDU sMgw] dieAw mieAw kir, pRwnpiq mory; moih AnwQ. srix pRB qorI]<br />

krn krwvn sB ikCu qum hI; qum smrQ. nwhI An horI]) m`QorI imlvW- qumrI<br />

giq imiq qum hI jwnI; sy syvk. ijn Bwg mQorI] ipRau ipRau nwmu qyrw drsnu cwhY;<br />

jYsy idRsit, Eh cMd ckorI]) rwm sMq mih, Bydu ikCu nwhI; eyku jnu, keI mih lwK<br />

krorI] jw kY hIAY, pRgtu pRBu hoAw; An idnu kIrqnu, rsn rmorI]<br />

209. qumrw mrmu, qumw hI jwinAw; qum. pUrn purK ibDwqy] kir ikrpw,<br />

ijsu rwKhu sMgy; qy qy pwir prwqy]) c`lY- AYsw inDwnu dyhu mokau, hir jn; clY<br />

hmwrY swQy] shij smwieE; dyv] mokau; siqgur Bey dieAwl dyv]) inrBau 1<br />

vwihgurU jI, ’c Tihr 2 igAw- AMimRqu nwmu pIE, mnu iqRpiqAw; AnBY<br />

1 ThrwieE 2]<br />

jau su pRsMn Bey pRB Twkur; sBu Awnd rUpu idKwieE]) khu nwnk. Agm Agm hY<br />

Twkur; Bgq tyk hir nwieE] ijin Dwry bRhmMf KMf hir; qw ko nwmu. jpIjY ry])<br />

rqn`wgru- dyNdy qoit nwhI, iqsu krqy; pUir rihE. rqnwgru ry]) nwnku dwsu. qw kI<br />

srxweI; jw qy ibRQw. n koeI ry]<br />

210. dwqwry imlvW- kwim k®oiD loiB moih. mnu lIno; inrgux ky dwqwry])<br />

jIiq jnmu, iehu rqnu Amolku; swDsMgiq, jip iek iKnw]) hir nwm dI tyk 1<br />

Dwrn kIqI hY- mn Dr 1 ; qrby hir nwm no]) pwr - grwmno- swgr lhir. sMsw<br />

sMswru; guru boihQu pwrgrwmno] gur igAwn dIpk; auijAwrIAw] aubry; jip jip<br />

hir. gunI]) kmLw 1 - mqvwro 1 ; mwieAw soieAw] guir; cwkr lY lwieAw]) dlu<br />

polw, s`wiDAw- gur ikrpw qy; dlu swiDAw]) vjhu polw- bKsIs vjhu; imil eyku<br />

nwm]<br />

211. lKW 2 cqurweIAW 1 isAwxpW 1 - lwK 2 ihkmqI 1 ; jwnIAY]) AhM - bu`iD-<br />

AhMbuiD; krm kmwvny]) l`K- bwrnY bilhwrnY; lK brIAw]) Awsrw 2 , A - DrIAwnwmo<br />

ho, nwmu swihb ko; pRwn ADrIAw 2 ]) lKy polw- gur ikrpw qy; ko lKy])<br />

Awsrw 3 , bl 4 , qkIAw polw- nwnk; qkIAw 3 quhI qwxu 4]) s`wDIAY- sMq sMig hir<br />

min vsY; Brmu mohu Bau. swDIAY] sB aUc ibrwijq jn; suny] goibMd lok; nhI<br />

jnim mrih] so bhuir; n kq hI DwieAw]<br />

212. Kwnw polw- Dwnu pRB kw Kwnw]) ql polw- qw kY kr ql; nv iniD<br />

isiD]) grbu bfo; mUlu ieqno]) by - brjq[ ihqno polw- bybrjq, byd sMqnw;<br />

www.Gursevak.com<br />

167<br />

q`qkrw


auAwhU isau. ry ihqno]) ib`Dy v`is ij`qno- hwr jUAwr jUAw ibDy; ieMdRI vis lY,<br />

ijqno]) ir`qno[ id`qno- hrn Brn sMpUrnw; crn kml rMig, irqno]) ijs 1 krky<br />

Twkr jI nMU Bw jwvW- kwmu krI; jY 1 Twkur Bwvw]) c - irq- gIq cirq; pRB ky gun<br />

gwvw] AigAwnI mwnuKu BieAw; jo nwhI. so lorY]) icMqw - mix, kruxw - mey- icMqwmix;<br />

kruxwmey]<br />

213. b`wgw- pihrY bwgw. kir iesnwnw; coAw cMdn lwey]) myry mn; guru guru<br />

guru. sd krIAY] myry mn, nwim ley. jm bMD qy CUtih; srb suKw suK pweIAY] nwmu<br />

iestu mIq suq krqw; mn sMig quhwrY cwlY]) p`wlY- kir syvw, siqgur Apuny kI;<br />

gur qy pweIAY pwlY]) buJI polw- iqRsnw. ibrly hI kI; buJI hy]) lu`JI- prY prY hI<br />

kau; luJI hy]) su`JI- burw Blw; nhI suJI hy] Aink bMDn mwieAw, Brmqu<br />

BrmwieAw; gux iniD. nhI gwieAw]) mukq 1 [ is`JI- nwnk. so jnu; dir hir isJI 1<br />

hy] sBhU ko rsu; hir ho] kwhU ho; gaunu kir ho] nwnkw; Bgiq ipRA ho] guir; qUtI<br />

lY jorI]<br />

214. m`wqo- mwqo; hir rMig mwqo]) EuhI hoVy AONkV ivckwrlI Avwz bolo-<br />

EuhI BwTI. EuhI pocw; auhI ipAwro. auhI rUcw]) j`wqo- min; Eho suKu jwqo]) Ky@lshj<br />

kyl And Kyl; rhy Pyr. Bey myl]) pr`wqo - nwnk; gur sbid prwqo]) gOVI,<br />

knOVw cwV@ ky bolo- rwgu gOVI mwlvw mhlw 5) hir nwmu lyhu. mIqw lyhu; AwgY.<br />

ibKm pMQu BYAwn] syvq syvq sdw syiv; qyrY sMig bsqu hY kwlu]) ho hoVw lMbw bolokir<br />

syvw qUM, swD kI; ho. kwtIAY jm jwlu]) bDy polw- hom jg qIrQ kIey; ibic<br />

haumY, bDy ibkwr]) isv purI, bRhm ieMdR purI; inhclu ko Qwau nwih] ibnu hir<br />

syvw. suKu nhI; ho, swkq Awvih jwih]) g`gy hyTW bRIk 2 dw Bwv ieh dUjI iksm dI<br />

gauVI hY[ mwlw l`ly pYr hlMq nhIN lwauxw, Bwv l Bwrw nhIN bolxw- rwgu 1 gauVI<br />

mwlw mhlw 5) hrK sog, hwin imrqu, dUK suK; iciq smsir, gur imly] jau lau.<br />

hau ikCu socau icqvau; qau lau. duKnu Bry]) qy~qy- jyqI isAwnp krm hau kIey;<br />

qyqy bMD pry]) dvYq Bwvnw 1 - Bwvnu 1 iqAwigE rI; iqAwigE] iqAwigE; mY. gur<br />

imil iqAwigE]<br />

215. ibpqw 1 - sMpq hrKu n Awpq 1 dUKw; rMgu TwkurY lwigE] pwieAw lwlu<br />

rqnu; min pwieAw]) A - Ku`t mU~kyy- AKutu Kjwnw, siqguir dIAw; qoit nhI ry mUky]<br />

bcdw 1 hY, vwihgurU2 - aubrq 1 ; rwjwrwm 2 kI srxI]) l`KmI, bUJq polw- qIin Bvn<br />

kI lKmI jorI; bUJq nwhI. lhry] mokau; ieh ibiD ko smJwvY]) s`wDw- Anjwnq<br />

ikCu ienih kmwno; jp qp kCU n swDw]<br />

216. jb eyk inrMjn inrMkwr pRB; sBu ikCu Awpih krqw]) kr - qb-<br />

Apny krqb Awpy jwnY; ijin iehu rcnu rcwieAw] hir ibnu; Avr ik®Aw ibrQy])<br />

www.Gursevak.com<br />

168<br />

q`qkrw


jmdUq lok 1, pqI - AwvY- aUhw. kwim n AwvY, ieh ibiD; Ehu log 1 , nhI pqIAwvY]<br />

2.logn hI pqIAwvY]) pwr - grwmI- nwnku khqo. iehu bIcwrw; ij kmwvY su<br />

pwrgrwmI] mwDau; hir hir hir, muiK khIAY]) dIn dieAwl; dmodr rwieAw<br />

jIau] Bgq vClu; qyrw ibrd rKwieAw jIau]) bRIk eyky dw Bwv gauVI mwJ dI.<br />

pihlI jwqI hY- rwgu gauVI mwJ 1 mhlw 5) sRyst 1 krnI pRymw-BgqI, su - krxIikau<br />

pyKw pRIqmu; kvx sukrxI 1 jIau]) n@wvMqw- hoie bYrwgI; qIriQ nwvMqw jIau])<br />

p - iqq- piqq. pivq; lig gur ky pYry jIau]<br />

217. BRmu Bau kwit; kIey inrvYry jIau] gur; mn kI Aws pUrweI jIau])<br />

su - krxI- ijsu swDU sMgiq; iqsu sB sukrxI jIau] rYix idnsu; swis swis icqwry<br />

jIau] quDu ibnu; ikqu ibiD qrIAY jIau] vix iqix iqRBvix; suK prmwnµdw jIau]<br />

drsn pyKq; sB duK prhirAw jIau] hir hir nwmu; jpy jip qirAw jIau]) A - jr<br />

polw- iehu Ajru. nwnk; suKu shIAY jIau]) izMdgI 1 Pyr 2 kurbwn 3 krIeyy- mnu qnu<br />

qyrw; iehu jIau 1 iB 2 , vwry 3 jIau] sB ikCu pRB kw; pRB kIAw jweI jIau]<br />

218. ieSwry 1 - dyie buJwrq swrqw 1 ; sy AKI ifTiVAw]) mu`TI- ieksu duhu chu<br />

ikAw gxI; sB iekqu swid muTI]) v`uTI- ieku ADu. nwie rsIAVw; kw ivrlI jwie<br />

vuTI]) Aw - veI- jmkMkru. nyiV n AwveI; rsnw hir gux gwau]) n`Ty- Bey ik®pwl<br />

gusweIAw; nTy sog sMqwp]) q`qI[ l`geI- qqI vwau. n lgeI; siqguir rKy<br />

Awip]) d`dw mukqw bol ky, XeIey nUM AONkV lwau AQvw deIau- guru nwrwiexu. dXu<br />

guru; guru scw isrjxhwru] hir rwm rwm; rwm rwmw] jip; pUrn hoey kwmw]) A`Dy<br />

rwry hyTW AONkV lwau- rwm goibMd jpyidAw; hoAw muKu pivqRü]) au~bry- nwnk.<br />

aubry nwmu jip; dir scY swbwis] mITy hir gux, gwau ijMdU; qUM mITy hir gux<br />

gwau]) iP`ikAw iP`kw- hoir swd siB iPikAw; qnu mnu iPkw hoie]) iP`tu- ivxu<br />

prmysr jo kry; iPtu su jIvxu soie]) su - im`qR dy - ie- swjnu bMDu suimqRü so; hir nwmu<br />

ihrdY dyie]) kry - ie lW lMbI ishwrI sMkoc ky bolo- Aaugx siB imtwie kY;<br />

praupkwru kryie] nwnku jwcku. dir qyrY pRB; quDno mMgY dwnu]<br />

219. mh`lw nwvW- rwgu gauVI mhlw 9] swDo; mn kw mwnu iqAwgau] suKu<br />

duKu dono. sm kir jwnY; Aauru mwnu Apmwnw]) liKE polw- ieik ibnsY. iek<br />

AsiQru mwnY; Acrju. liKE n jweI]) b`is- kwm k®oDu moh bis pRwnI; hir mUriq<br />

ibsrweI] jn nwnk. jgu jwinE imiQAw; rihE rwm srnweI] pRwnI kau; hir jsu<br />

min nhI AwvY] Aih inis mgnu rhY mwieAw mY; khu kYsy gun gwvY] imRg iqRsnw<br />

ijau, JUTo ieh jg; dyiK qwis. auiT DwvY]) hwQI 1 , gj polw- gj 1 ko qRwsu imitE<br />

ijh ismrq; qum kwhy ibsrwvau]) qij AiBmwnu moh mwieAw; Puin Bjn rwm icqu<br />

lwvau] koaU mweI; BUilE mnu smJwvY]<br />

www.Gursevak.com<br />

169<br />

q`qkrw


220. pRymw BgqI dw rsqw 1 [ mg polw- byd purwn. swD mg 1 suin kir;<br />

inmK. n hir gun gwvY]) durl`B- durlB dyh pwie mwns kI; ibrQw jnmu isrwvY])<br />

mwieAw moh, mhw sMkt bn; qw isau ruc aupjwvY]) K mukqw bolo ibK - An- loB moh,<br />

mwieAw mmqw Puin; Aau ibiKAn kI syvw]) nw - hin- hrK sog prsY ijh nwhin; so<br />

mUriq hY dyvw] surg nrk, AMimRq ibKu, ey sB; iqau kMcn Aru pYsw] mn ry; khw<br />

BieE qY baurw] inmK. n lIn BieE crnn isNau; ibrQw AauD isrwnI] nr;<br />

Acyq pwp qy fru ry]) ks - ml polw- pwvn nwmu, jgiq mY hir ko; ismir ismir.<br />

ksml sB hru ry]) krunw - mY- nwnk khq. gwie krunwmY; Bv swgr kY pwir auqru<br />

ry] iniD isiD; inrml nwmu bIcwru]<br />

221. gur kI miq; jIie AweI kwir]) ien ibiD; rwm rmq. mnu mwinAw])<br />

sMgR - ih- rsu sMgRih; ibKu prhir iqAwigAw]) piq polw- jwiq rhy; piq ky<br />

Awcwrw]) quJ ibnu; koie. n dyKau mIqu]) is`iKAw- isiKAw dIiKAw; Bojn Bwau])<br />

gqM polw- grb gqM; suK Awqm iDAwnw]) krmW dI ilKq ArQ nhIN[ dwgy hoih su<br />

rn mih jUJih; ibnu dwgy Big jweI] Anuswr, gursbd jI dy dwg 1 dI ilKqu nhIN<br />

imtdI- ilKqu imtY nhI; sbdu nIswnw 1 ] nwnk. gurmiq; shij smwnw] rwj<br />

duAwrY; soB su mwnY] cqurweI; nh cIinAw jwie] Gr mih AMimRqu; qskru lyeI]<br />

nµnwkwru; n koie kryeI]) iqRSnw dI jil 2 rhI lwt, inivrq 3 Bwv buJ geI[<br />

is`iKAw 4 bU`J bu`JweI- jil 2 invrI 3 ; guir bUJ 4 buJweI ]) AnMd 1 rh - is polw- mnu dy<br />

lIAw; rhis 1 gux gweI]) jYsw Gir; bwhir so qYsw] mUey kau; khu mwry kaunu] in -<br />

fry- infry kau; kYsw fru kvnu] kIriq sUriq mukiq; iek nweI]) in`j 1 - inj 1<br />

Gir ibAwip rihAw; inj TweI]<br />

222. qin min sUcY; swcu su cIiq] mnu mwnY. gur qy; ieku hoie]) (ib 1 ) ivSyS<br />

krky (rUDau 1 ) roikAw hY kwm ny- kwim ibrUDau 1 ; rhY n Twie] hrK sok; auBy<br />

drvwir] suKu shjy; jip irdY murwir] gurmuiK igAwnu; Duir krim iliKAwsu] swcy<br />

sUcy; mYlu n BwvY] Aidstu idsY; qw kihAw jwie] ibnu dyKy; khxw ibrQw jwie]<br />

eyk ibnw. JUTy; mukiq n hoie] nwm ibnw; nwhI inj Twau]) zor zulm ivkwrW<br />

AOguxW krky Apiv`qR<br />

1 , KotI b`uDI 2 , iBAwnk 3 , ku - iC`q- mnmuK kucIl 1 ; kuiCq 2<br />

ibkrwlw 3 ])<br />

223. nwnku nIcu khY; ilv lwie] dUjw kauxu khw; nhI koeI] sB mih;<br />

eyku inrMjnu soeI] Drix ggn; nh dyKau doie]) b`wlw- srb inrMqir; pRIqmu<br />

bwlw]) bu`JwieAw- siqguir; mokau eyku buJwieAw] eyko hukmu vrqY; sB loeI])<br />

AwqmbRhm 1 dI pRwpqI leI- 1 AiDAwqm krm kry; qw swcw] pMc mwir; swcu auir<br />

DwrY]) iB`iKAw- eyk sbd; iek iBiKAw mwgY] igAwnu iDAwnu jugiq; scu jwgY]<br />

www.Gursevak.com<br />

170<br />

q`qkrw


kImiq kaux; rhY ilv lwie] rUiK ibriK; igRih bwhir soie] kwlu jwlu; bRhm<br />

AgnI jwry]) gqu polw- jrw mrx gqu; grbu invwry]) ip`qrIN- Awip qrY; ipqrI<br />

insqwry]<br />

224. nr inhkyvl; inrBau nwau]) pun - rip polw- punrip jnmu nwhI; gux<br />

gwau] iksu khu dyiK; krau An pUjw] sMq hyiq; pRiB iqRBvx Dwry]) pVI VwVy<br />

nMU hlMq nhI lwauxw- byd kI ibpiq pVI; pCuqwinAw]) bhuqy j`g 1 j`gn- jgn 1<br />

krY; bhu Bwr APwrI] ibnu gur. AMqu n pwie; AByvY] shsbwhu; mDu kIt<br />

mihKwsw]) nKhu polw- hrxwKsu ly; nKhu ibDwsw] jrwsMiD; kwljmun sMGwry]<br />

rkqbIju; kwlunymu ibdwry]<br />

225. jnmyjY; gur sbdu n jwinAw] ibnu gur; grbu, n myitAw jwie] gurmiq<br />

Drmu DIrju; hir nwie]) mwlw polw- kWnI kuMfl; gil moqIAn kI mwlw])<br />

j`gdIs[ Bwlw polw- ibnu jgdIs; khw suKu Bwlw]) solW 1 - KoV 1 sIgwr krY; Aiq<br />

ipAwrI]) j`gdIs[ Bjy polw- ibnu jgdIs Bjy; inq KuAwrI]) dws 1 p`wjy- lskr<br />

nyb: KvwsI pwjy 1 ]) g`dI nSInI dI topI 1 - qwj kulh 1 ; isir CqRü bnwvau]) Aby qby<br />

poly[ p`wjw- Aby qby; kUVy hY pwjw]) k`wjw- ibnu gur sbd; n svris kwjw] syvw<br />

eyk; n jwnis Avry]) kOVy 1 - prpMc ibAwiD; iqAwgY kvry 1 ]) iek`q 2 R kry- Bwie<br />

imlY; scu swcY scury 2 ] hir gux gwie imlY; mlu DoeI]) dur - m`iq pr - jwrY- durmiq<br />

Agin; jgq prjwrY]<br />

226. pr Gir; cIqu mnmuiK folwie]) ic`qu, v`is- kwim dwim; icqu pr vis<br />

syeI] ibnu ipr; iqRpiq. n kbhUM hoeI]) pV@Y[ Q`wtw n`wtw- byd purwx pVY; suix<br />

Qwtw] hTu kir mrY; n lyKY pwvY] vwid AhMkwir; nwhI pRB mylw] mnu dy; pwvih nwmu<br />

suhylw]) irVk 1 ky Bwv ivcwr ky[ miQ polw- gur sbdI miQ 1 ; AMimRqu pIau] An<br />

idnu jpqu rhau; qyrI srxwie]) rwjnu jwix; prmgiq pwvih] gurmuiK igAwn<br />

Byit; gux gwhI]<br />

227. kwL 2 - pRQmy bRhmw; kwlY2 Gir AwieAw] bRhm; kmlu pieAwil n<br />

pwieAw]) reIAiq, muk`dm- rXiq mhr; mukdm iskdwrY] inhclu; koie n idsY<br />

sMswrY]) AP - irau- APirE kwlu; kUVu isir mwrY]) k`wnI - kwnI kwlu; suxY ibKu<br />

bYxI] kwlu. n joih skY; gux gwie]) bolih swcu; imiQAw nhI rweI] gurmiq cwl<br />

inhcl; nhI folY]) gurmiq; swic shij hir bolY]) Bojnu; nwmu inrMjn swru])<br />

1 bRhmigAwnI- 1 prmhMsu; scu joiq Apwr] rhY inrwlmu; eykw scu krxI]<br />

228. solh AstpdIAw guAwryrI gauVI kIAw] pV@nw hY} Kojy 1 - pRB pwey;<br />

hm. Avru n BwirAw 1 ]) A - lK polw- swc mhil; guir. AlKu lKwieAw] inhcl<br />

mhlu; nhI qw kw] gurmuiK sMiD imlY; mnu mwnY] Aih inis pwlih rwiK lyih; Awqm<br />

www.Gursevak.com<br />

171<br />

q`qkrw


suKu Dwrw]) jh dyKau. qh riv rhy; rKu rwKnhwrw]) AD polw- ikrqu pieAw,<br />

AD aUrDI; ibnu igAwn bIcwrw] inj Gir mhlu Apwr ko; AprMpru soeI])<br />

j`wlw- ikAw lY AwieAw, ly jwie ikAw; Pwsih jm jwlw]) b`Dw- folu bDw kis<br />

jyvrI; Awkwis pqwlw]<br />

229. klI polw- AMDy kw nwau pwrKU; klI kwl ivfwxY]) inr - bhIAY- ibnu<br />

gur. pMQu n sUJeI; ikqu ibiD inrbhIAY] mnmuiK; sUqku. kbih n jwie] ijcru;<br />

sbid n BIjY hir kY nwie] sUqik; krmn pUjw hoie]) isMmi Riq mMmw mukqw, A`Dw<br />

rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau - swsq isMimRiq;<br />

soiD dyKhu koie] swcw; mrY n AwvY jwie]) AMdr 1 - hir jIau; rwKhu ihrdY aur 1<br />

Dwrw]) gurmuiK syvw; pRwn ADwrw]) gurmuiK soBw; swc duAwrw]<br />

230. gurmuiK ivchu; haumY jwie] gurmuiK; mYlu. n lwgY Awie]) gurmuiK;<br />

AhMkwru jlwey doeI]) b`g- bg ijau; lwie bhY inq iDAwnw] gurmuiK nwim rqy;<br />

suKu hoeI] 3] gurmuiK jwiq piq; nwmy vifAweI]) pu`qRI- swier kI puqRI; ibdwir<br />

gvweI]) j`ug pV@hu- iesu jug kw Drmu; pVhu qum BweI]) nit bwjI poly- mwieAw<br />

moih; nit bwjI pweI]) A - ilpq- gurmuiK Ailpq; rhy ilv lweI] bRhmw mUlu;<br />

vyd AiBAwsw] iqs qy aupjy; dyv moh ipAwsw]) qRY gux bwxI bRhm; jMjwlw]<br />

231. piV vwdu vKwxih; isir mwry jm kwlw]) bMn@ih, pr`wlw- qqu n<br />

cInih; bMnih pMf prwlw]) ku - mwrig- mnmuK AigAwin; kumwrig pwey]) nwnk.<br />

haumY mwir; bRhm imlwieAw]) jmUAw polw- jmUAw n johY; hir kI srxweI])<br />

piv`qw- siqguru syvih; sy jn inrml pivqw]) kuslu polw imlvW- ien ibiD<br />

kuslu qyrY; myry mIqw]) iv`chu- ihrdY nwmu; ivchu Awpu gvwey]) sI~Do- siqgur qy;<br />

kvnu kvnu. n sIDo myry BweI]) j`ug- mukiq dwqw siqguru; jug mwih] qRY gux;<br />

kwlY kI isir kwrw]<br />

232. nwmu. n cyqih; aupwvxhwrw] mUlu Coif; lwgy dUjY BweI]) m`wqw- ibKu<br />

kw mwqw; ibKu mwih smweI]) cMfol 1 - mwieAw kir; 1 mUljMqR Brmwey] gurmuiK;<br />

swic rihAw ilv lwey] ihrdY; sUKu BieAw prgwsu] dwsin dws; inq hovih<br />

dwsu] quJu syvI; quJ qy piq hoie] gurmuiK bwxI;mITI lwgI] shjy scu imilAw;<br />

prswdI] gurmuiK buiD pRgtI; pRB jwsu] jb ihrdY; rivAw crx invwsu]<br />

233. sB jIAW jMqW, AnMq smuMdRW phwVW sUrjW cMdRimAW. qwry mMflW<br />

swirAW 1 ’c pUrn ivAwpk pRkwSk ho rhy hn- myrw pRBu inrmlw; sBqY 1 rihAw<br />

smwie]) hir dwsn ko dwsu; suKu pwey]) gurmuiK; rqnu ko ivrlw lyvY] iDRgu bhu<br />

jIvxu; ijqu hir nwim. n lgY ipAwru] hir nwm ibnw; mY. Avru n koie] siqgur<br />

www.Gursevak.com<br />

172<br />

q`qkrw


qy; hm giq piq pweI]) su`iD- guir imilAY; hm kau srIr suiD BeI]) bu - JeI<br />

polw- haumY iqRsnw; sB Agin buJeI]) An idnu bDy mwrIAin; iPir. vylw nw<br />

lhMin]) sy Bgq hir Bwvdy; jo. gurmuiK Bwie clµin]) ijs dw ipMfu prwx hY; iqs<br />

kI isir kwr]) siqgur qy, jo muhu Pyry; Eie BRmdy. nw itkMin]) J`l`eI- Driq<br />

Asmwnu. n JleI; ivic ivstw pey. pcMin]<br />

234. bymuhwry aUT 1 - kr - hly polw- 1 krhly mn prdysIAw; ikau imlIAY. hir<br />

mwie]) ikqY polw, l`BeI- aupwie ikqY. n lBeI; guru. ihrdY hir dyKwie] mn<br />

krhlw, qUM mIqu myrw; pwKMfu loBu qjwie]) hir AMimRq sru guir pUirAw; imil sMgqI.<br />

mlu lih jwie]) pYn@wieAw- hir drgh pYnwieAw; hir Awip lieAw gil lwie])<br />

bn - vwsIAw- bn iPir Qky bnvwsIAw; ipru gurmiq irdY inhwil]<br />

235. Cu`tIAY- Awip Cfwey CutIAY; siqgur crx smwil]) gur igAwnu KVgu.<br />

hiQ DwirAw; jmu mwirAVw jm kwil]) s`jx l`DVw- guru purKu pUrw ByitAw; hir<br />

sjxu lDVw nwil]) r`qVy- rMig rqVy mn krhly; hir rMgu sdw smwil]) hm pMKI<br />

mn krhly; hir qrvru purKu Akwil]) q`wqw- qb ies no; nwhI ikCu qwqw]) Bydu<br />

nwhI; hY pwrbRhmw]) jau~lw- jb ies qy; iehu hoieE jaulw]) c`lI[ kau~lw- pICY<br />

lwig clI; auiT kaulw]) jim polw- AwvY jwie; sdw jim johw]<br />

236. Awpy; buiD bIcwir ibbykY]) ihlY polw- bhuir. n CofY; hir sMig ihlY]<br />

guir suB idRsit; sB aUpir krI]) ijs kY ihrdY; mMqRü dy hrI] jw kau; dieAw<br />

mieAw pRB soie] shjy; hoqw jwie su hoie]) h`snw- shij bYrwgu; shjy hI hsnw])<br />

sMsy SMky1 rihq- shij; imilE pwrbRhmu insMgu1 ]<br />

237. shjy; duibDw qn kI. nwsI]) shjy; kIno jIA ko dwnu] shjy; Awsxu<br />

AsiQru BwieAw]) suMdr 1 sbd dI lgwqwr im`TI 2 suMdr Cxkwr 2 - shjy; rux 1<br />

Juxkwru 2 , suhwieAw] shjy; guru ByitE; scu Drmw] pRQmy; grB vws qy tirAw])<br />

sr - pr, krih - gy[ b`pury- srpr gvnu krihgy; bpury]) isMmi Riq mMmw mukqw, A`Dw<br />

rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau- swsqR isMimRiq;<br />

ibnsihgy bydw] mwlw iqlku; soc pwk hoqI]) pRsMn krn vwly1<br />

pdwrQ 2 ivSy Bog 2 -<br />

DoqI fMfauiq; prswdn 1 Bogw 2 ]) shj isPiq Bgiq; qqu igAwnw]) duib - Dw- AYsw<br />

koie; ij duibDw mwir gvwvY])<br />

238. is`JY- jo iesu mwry; su drgh isJY]) jo iesu mwry; soeI suigAwnI])<br />

AOguxW pwpW ivkwrW ’c lIx 1 - vfy vfy; jo dunIAwdwr 1 ]) bysmJ 1 - kwhU kwij nwhI;<br />

gwvwr 1 ]) jau~lw- iesu mwrI ibnu; sBu ikCu jaulw] guir; duibDw jw kI hY mwrI])<br />

www.Gursevak.com<br />

173<br />

q`qkrw


koit mjn; jw kY suix nwm]) pRqwp 1 v`f, gmru polw imlvW- jw kY kwim; qyrw vf<br />

gmru 1 ]) ivSyS 2 pRym SrDw iekwgRqw gRIbI sihq- qw kI cwkrI; krhu ibsyKw 2 ]<br />

239. ibnu ismrn; jYsy. srp AwrjwrI] iqau. jIvih swkq; nwmu ibswrI])<br />

eyk inmK; jo ismrn mih jIAw] koit idns lwK; sdw iQru QIAw]) dyS 1 - kwg<br />

bqn 1 ; ibstw mih vws]) swkq. bysuAw pUq; innwm]) C`qry 2 dy isMg 1 - ibnu<br />

ismrn; jYsy sI| 1 Cqwrw 2 ] swkq; Qwn Birst. iPrwhI] 5] ibnu ismrn; kUkr<br />

hrkwieAw]) sMqoK 1 - swkq loBI; bMDu 1 . n pwieAw])<br />

240. sdw sdw iqsu gur kau; krI nmskwru]) klpnw 1 , Aiv`idAw AsMmqw.<br />

rwg dÍYK, aultw hT pMj klyS 2 - kil 1 klys 2 ; BY BRm duK lwQw]) miD polw- Awid<br />

miD; jo AMiq inbwhY]) dieAwl purK pUrn; pRiqpwlY] mwieAw islk kwtI;<br />

gopwil]) nvIn 1 nvyN, v`fy2 blI 2 - pUrn purKu nvqnu1 inq bwlw 2 ]) srbsu polw<br />

imlvW- srbsu nwmu; Bgq kau dIn]) BY - hwrIAw- suix suix pMQu frwau; bhuqu<br />

BYhwrIAw]) q`kI- mY qkI Et sMqwh; lyhu aubwrIAw]<br />

241. gur syvw. Baujlu qrIAY; khau pukwrIAw]) hir hir. guru guru krq;<br />

Brm gey]) iCVikAw 1 [ qau~ikAw- blqo jlqo qauikAw 1 ; gur cMdnu sIqlwieE])<br />

cir@- pwvku swgru ghro; cir sMqn nwv. qrwieE]) sMmi ~RQ- AnwQh nwQ, ik®pwl<br />

dIn; sMimRQ sMq EtwieE]) nwnk. srin quhwrI Twkur; syvku duAwrY AwieE]<br />

242. r`iqAw, 1 nws krn vwlI- ijau aulJwieE 1 bwD buiD; kwm riqAw. nhI<br />

ibsrwnI]) dub - lIAw polw- sw Dn. dublIAw jIau; ipr kY hwvY]) Dn dub - il poly[<br />

QI - eI[ dȳ Key- Dn QIeI dubil. kMq hwvY; kyv. nYxI dyKey]) im`T, ly - Key- sIgwr<br />

imT rs. Bog Bojn; sBu JUTu. ikqY n lyKey]) msq 1 mY, m`q 1 g`wlI- mY mq 1 jobin.<br />

grib gwlI; duDw. QxI n Awvey]) ikau suKu pwvYgI; ibnu aur Dwry]) ilKau - gIgur<br />

puiC. ilKaugI jIau; sbid snyhw]) vru Akwl 1 jI nMU pRwpiq. sohwgx iesqRI 2 -<br />

imil vru 1 nwrI 2 ; mMglu gwieAw]) pRym 1 nvW 2 nvyl - E[ lwh - E- swc kI miq. sdw<br />

nauqn; sbid nyhu1 nvylE 2 ]) AnMd 1 nUM pRwpq hoeI, iesqRI 2 , pUrn ^uSI sihq<br />

aumwh 3 auqswh, rh - sI polw imlvW[ Emwh - E- gux gwie mMglu.pRyim rhsI 1 ; muMD 2<br />

min EmwhE 3 ]<br />

243. eykl - VI bn poly- suix nwh pRBU jIau; eyklVI bn mwhy]) nI - GrIAwmwieAw<br />

mohxI. nIGrIAw jIau; kUiV muTI kUiVAwry]) hir pRIiq ipAwry. sbid<br />

vIcwry; iqs hI kw so hovY]) aujwV 1 in - gRih, hiT polw- nwm ibnw. giq koie n<br />

pwvY; hiT ingRih bybwxY 1 ]) v`Kru- iqsu bwJu. vKru koie n sUJY; nwmu lyvhu iKnu iKno]<br />

www.Gursevak.com<br />

174<br />

q`qkrw


244. ^rwb 1 Cu`tV 2 - ivgu`qI, mu`qI- kUiV ivguqI 1 , qw ipir muqI 2 ; sw Dn.<br />

mhlu n pweI]) mgu polw- gur syvw ibnu. Gor AMDwru; ibnu gur. mgu n pwey]) k`wmix<br />

m`wqI- kwmix rMig rwqI, shjy mwqI; gur kY sbid vIcwry]<br />

245. gur AwgY. krau ibnµqI, jy gur BwvY; ijau imlY. iqvY imlweIAY] kwmix.<br />

hir ris byDI jIau; hir kY shij suBwey]) aultw-hT 1 2 glqwn, ku - s`iq, gl - qweI<br />

polw- iehu srIru. kUiV kusiq 1 BirAw; 2 glqweI pwp kmwey] (2.gL 3 q`k 4 Bwv<br />

r`jvyN bhuqy qoN bhuqy pwp kmwey irhw hY[ gl 3 qweI 4 ) nwnk. mnmuiK Qwau n pwey;<br />

ibnu gur. Aiq ipAwry]) is`iKAw 1 [ smJweI 2 [ b`UJ 1 b`uJweI 2 - pRym pRIiq. Bwie BgqI<br />

pweIAY; siqguir. bUJ buJweI]) smuMdR<br />

1 bl 2 sihq[ du`q - ru- mwieAw sru 1 . sblu 2<br />

vrqY jIau; ikau kir. duqru qirAw jwie]) jhwj 1 mlwh 2 - rwm nwmu kir boihQw 1 .<br />

jIau; sbdu Kyvtu2 ivic pwie]<br />

246. hm miq hIx. mUrK mugD AMDy; siqguir mwrig pwey]) Gir bYiTAw. hir<br />

pwey; sdw icqu lwey. shjy siq suBwey] ipAwrIey 1 , muXy mMmy AONkV lw ky. XeIey lW<br />

lwau- rsnw hir rsu cwKu, muXy1 jIau; An rs swd gvwey]) c`wkrI- eyh ivfwxI<br />

cwkrI. iprw jIau; Dn Coif prdyis isDwey] dUjY. iknY suKu n pwieE, iprw jIau;<br />

ibiKAw loiB luBwey] mnmuK mugD gwvwru, iprw jIau; sbdu. min n vswey]<br />

247. nwnk. mwieAw kw duKu. qdy cUkY; jw. gur sbdI icqu lwey] mwieAw kw<br />

BRmu AMDu. iprw jIau; hir mwrgu ikau pwey]) sRI - Dr- purKo ibDwqw eyku sRIDru; ikau<br />

imlh quJY. aufIxIAw] kr krih syvw. sIsu crxI; min Aws drs. inmwxIAw])<br />

AripAw q sIsu. suQwin gur pih; sMig pRBU idKwieAw]) qyh 1 [ iqKw buJweI poly-<br />

Gir lwlu AwieAw ipAwrw; sB iqKw buJweI]<br />

248. s`q qukW mohn ’qy TmkI- mohn. qyry aUcy mMdr; mhl Apwrw]) gwv - hy<br />

iDAwv - hy- Drmswl Apwr, dYAwr Twkur; sdw kIrqnu gwvhy]) r`wlI- mohn. qUM<br />

mwnih eyku jI; Avr sB rwlI]) ml mUq mUV. ij mugD hoqy; is dyiK drsu<br />

suigAwnw]) jihr rUp pwp 1 - nwnk. rwm nwmu jip, pwvko; iqn iklibK 1<br />

dwhnhwr] duKhrx dIn srx sRIDr; crn kml ArwDIAY]) s`wDIAY- jm pMQu<br />

ibKVw. Agin swgru; inmK ismrq swDIAY]) kLyS mYL sihq pwp 1 , kil -<br />

mlh.polw- kilmlh 1 dhqw, suDu krqw; idnsu rYix ArwDo]) du`K 1 nwS krn vwlyismir<br />

mnw. dwmodru duKhru 1 ; BY BMjnu hir rwieAw]<br />

249. gM - Drb- sur isD gx gMDrb. muin jn; gux Aink BgqI gwieAw])<br />

kruxw - mY- kruxwmY smrQu suAwmI; Gt Gt pRwx ADwrI]) 1 vwihgurUjI- ibsM - BruibsMBru<br />

1 dyvn kau eykY; srb krY pRiqpwlw]) shij suBwie aupwiD rhq hoie; gIq<br />

goivMdih gweIAY]) mo - hh- mwnu iqAwig, kir Bgiq TgaurI; mohh swDU mMqY])<br />

www.Gursevak.com<br />

175<br />

q`qkrw


nwnk. jrw mrx. BY nrk invwrY; punIq krY. iqsu jMqY]) SuB kwmnI dI pRwpqI leI<br />

s`uK s`uKdy hn[ su`K- sKI ieC krI, inq suK mnweI; pRB myrI Aws pujwey]) sMmi<br />

~RQ- Koij lhau, hir sMq jnw sMgu; sMimRQ purK imlwey]) ipAwry 1 - nwnk. iqn<br />

imilAw suirjnu 1 suK dwqw; sy vfBwgI mwey]) ig`J 1 igAw, vsW ihilAw 1 poly- sKI<br />

nwil vsw, Apuny nwh ipAwry; myrw mnu qnu. hir sMig ihilAw 1 ]) iKilAw polw- BRmu<br />

KoieE. sWiq shij suAwmI. prgwsu BieAw; kaulu iKilAw]<br />

250. A`KrI- gauVI bwvn AKrI mhlw 5] ArMB- inrw auDwr krn vwly 1 -<br />

gurdyv dwqw, hir nwmu aupdysY; gurdyv mMqu. inroDrw 1 ]) gurdyv sWiq siq buiD<br />

mUriq; gurdyv. pwrs prs prw] gurdyv krqw. siB pwp hrqw; gurdyv. piqq<br />

pivq krw]) j`ugwid j`ugu j`ugu auD - rw- gurdyv. Awid jugwid jugu jugu; gurdyv mMqu<br />

hir jip auDrw] gurdyv sMgiq. pRB myil kir ikrpw; hm mUV pwpI. ijqu lig<br />

qrw] gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw] 1] EAM swD<br />

siqgur; nmskwrM]) miD polw- Awid miD AMiq; inrMkwrM]) EAM gurmuiK; kIE<br />

Akwrw]) inrgun qy; srgun idRstwrM]) nwnk. AMqu n; pwrwvwrw]) su`ic- nwnk.<br />

scu suic pweIAY; iqh sMqn kY pwis] ssw; siq siq. siq soaU]) pw - XM- soaU srin<br />

prY; ijh pwXM]) sunw - XM- ismir ismir; gun gwie sunwXM]) ien@W mgroN ibsRwm<br />

lwau- DDw |M|w rwrw llw XXw kkw ccw CCw jjw nMnw PPw ssw VwVw ppw bbw<br />

mmw KKw) ienHW mgroN TmkI lwau:- ggw GGw \M\w ffw FFw xwxw qqw QQw ddw<br />

DDw)<br />

251. D`Dw, jnU - Aw - DDw. DUir punIq; qyry jnUAw] Din qyaU; ijh ruc ieAw<br />

mnUAw]) crn-DUV 1 [ rj polw- Aiq ipRA pRIiq; swD rj 1 rwcih]) DMDy khw<br />

ibAwpih; qwhU] jo eyk Cwif; An kqih. n jwhU] nwnk; swD pUrn Bgvwn])<br />

imil - Aau- Aink ByK Aru i|Awn iDAwn; mn hiT. imilAau n koie]) Aink<br />

jugiq; swsqR kir Bwqau]) i|AwnI soie; jw kY idRV soaU]) auAw kw AMqu; n jwnY<br />

koaU]) i|AwnI; rhq AwigAw idRVu. jw kY] ausn sIq; smsir sB qw kY]) pyt 1<br />

kuMf 2 aulty 3 lmk ky- grB 1 kuMt 2 mih; aurD 3 qp krqy] jnmq; moihE mohnI<br />

mwieAw] jw qy; qrau ibKm ieh mwieAw]) iviSAW 1 dw rOLw 2 - rwic rhy binqw<br />

ibnod; kusm rMg ibK 1 sor 2 ]) psu polw- psu. Awpn hau hau krY; nwnk. ibnu hir<br />

khw kmwiq]<br />

252. hau hau krqy. krm rq; qw ko Bwru APwr]) bu`J - ih, sd - hU polw- BRm<br />

ky mohy, nh buJih; so pRBu sdhU sMg] ry ry; drgh. khY n koaU] msqik krmu<br />

iliKE; Duir jw kY]) lwig pry. durgMD isau; nwnk. mwieAw bMD]) d - ieAw m -<br />

ieAw- jw kau; dieAw mieAw ibDwqw]) llw; lpit ibKY rs rwqy]) haumY vwlI<br />

www.Gursevak.com<br />

176<br />

q`qkrw


u`DI 1 msq 2 [ md polw, m`wqy- AhMbuiD 1 ; mwieAw md mwqy 2 ]) suG - ru polw- koaU<br />

suGru n koaU mUrw] auAw kw AMqu; n kwhU pwieAw]) nwnk. Twkur; sdw Ailpnw])<br />

hs - iq- kIt hsiq mih; pUr smwny]) nwnk. gurmuiK; hir hir iqh jpnw]<br />

253. ijh Awsr; ieAw Bvjlu qrnw]) XXw. jnmu n hwrIAY; gur pUry kI<br />

tyk] kw ko; mwq ipqw suq DIAw] swDsMig; kil kIrqnu gwieAw] nwnk. qy qy;<br />

bhuir. n AwieAw] Aiq suMdr. kulIn cqur; muiK i|AwnI, DnvMq]) svwsW nMU<br />

dsmduAwr cVwauxw 1 , svwsW nUM TihrwauxW 2 , svwsW nMU auqwrnw 3 , krmW 4 ’c l`gw<br />

hY[ krm`wqw- pUrku 1 kuMBk 2 ryck 3 ; krmwqw 4 ]) Awpxy 1 h`QIN lMgr iqAwr krn<br />

vwlw, bnvwsI 2 - A - prs- sompwk 1 ; Aprs auidAwnI 2 ]) auAw qy; aUqmu gnau<br />

cMfwlw]) bs - ih polw- nwnk. ijh min; bsih gupwlw]) doaŪ bwrw- nhI hoq; kCu<br />

doaUbwrw]) kwhU; pMQu idKwrY. AwpY]) ibl - Cq polw- Kwq Krcq iblCq rhy; tUit<br />

n jwih. BMfwr]) K`Kw, KUnw polw- KKw. KUnw kCu nhI; iqsu sMmRQ kY pwih])<br />

K@ylih ibgs - ih- Kylih ibgsih And isau; jw kau hoq ik®pwl] Kydu n dUKu, n fwnu<br />

iqh; jw kau ndir krI]<br />

254. Ain`q- Aws Ainq. gurmuiK imtY; nwnk. nwm Arog]) kQ - qau polw-<br />

GoKy swsqR. byd sB; Awn. n kQqau koie]) G`gw- GGw, Gwlhu mnih eyh; ibnu<br />

hir. dUsr nwih]) prmpiv`qR krm 1 [ punh - crnw- nwm qqu. kil mih;<br />

punhcrnw 1 ]) nwnk. hir guir; jw kau dIAw]) G`wly- |ix Gwly. sB idvs sws;<br />

nh bFn Gtn. iqlu swr]) iciq icqvau. crxwribMd; aUD kvl. ibgsWq]) Din<br />

Din auAw idn; sMjog sBwgw]<br />

255. pUqlI 1 [ puqrI polw- Cwru kI puqrI 1 ; prmgiq pweI]) nlI 1 BRm 2 Bu`l<br />

ky qoqw 3 [ bWiDE- bwiDE; ijau nilnI 1 BRim 2 sUAw 3 ]) bsu - Dw polw- ibAwpwrI;<br />

bsuDw ijau iPrqw]) Jwlw - Gy- JwlwGy. auiT nwmu jip; inis bwsur AwrwiD]) Jrih<br />

ksMml pwp; qyry mnUAw]) ibiD polw- \wxhu ieAw ibiD. shI icq; JUTau. mwieAw<br />

rMgu]) \wxq soeI. sMqu suie; BRm qy. kI icq iBMn]) \w kY hwiQ smrQ; qy. kwrn<br />

krnY jog]) nwnk; pwp ibnwsy kid ky]<br />

256. h`Q- foln qy. rwKhu pRBU; nwnk. dy kir hQ] ffw. fyrw iehu nhI; jh<br />

fyrw qh jwnu]) QoVy mwqR1 , qsU polw- jw kw; qsU 1 nhI sMig cwlY]) fyrw inhclu<br />

scu; swDsMg pwieAw] nwnk. qy jn; nh folwieAw] Fwhn lwgy. Drmrwie; iknih.<br />

n GwilE bMD]) ijs 1 iv`c 2 hMkwr dI FyrI hY[ jMmdw 3 AQvw jim 3 hY- FyrI jw 1<br />

mY 2 , jim 3 mrY; grB join. duK pwie]) Drmrwjw jmdUq nMU kih irhw hY- nw mYN 1 , nw<br />

jmdUq qMU 2 , nw 3 jmpurI C`utygI- xw hau 1 . xw qUM 2 . xh 3 Cutih; inkit n jweIAhu<br />

dUq]) dUxI 1 cOxI- haumY An isau. lir mrY; so soBw dU 1 , hoie]) sUrmqweI vwlw 1<br />

www.Gursevak.com<br />

177<br />

q`qkrw


sUr`qx- mnUAw jIqY. hir imlY; iqh sUrqx 1 vys]) qnu mnu Dnu Arpau iqsY; pRBU<br />

imlwvY moih]) q`qw- qqw. qw isau pRIiq kir; gux iniD goibd rwie]) Pl pwvih.<br />

mn bwCqy; qpiq quhwrI jwie]<br />

257. qpS eIr^w 1 , q`wqw- qwqw 1 . kCU n hoeI hY; jau qwp invwrY Awp])<br />

Aink bMc. bl Cl krhu; mwieAw eyk aupwv] ijqu ijqu lwvhu, iqqu iqqu lgih;<br />

nwnk. jMq AnwQ] ddw. dwqw eyku hY; sB kau dyvnhwr]) A - gnq- dyNdy. qoit n<br />

AwveI; Agnq Bry BMfwr]) dYnhwru; sd jIvnhwrw] drd invwrih; jw ky. Awpy]<br />

Dur qy. ikrpw krhu Awip; qau hoie mnih prgwsu] DIrju jsu soBw; iqh binAw]<br />

gurmuiK; ijh Git rhy smweI] nwnk. nwmu nwmu jpu jipAw; AMqir bwhir rMig]<br />

guir pUrY aupdyisAw; nrku nwih. swDsMig] jw kY; min qin nwmu bswhI] nµnwkwru; n<br />

hoqw qw khu] nwmu mMqRü; guir dIno jw khu]<br />

258. iniD inDwn; hir AMimRq pUry] qh bwjy nwnk; Anhd qUry]) p`pw[<br />

imiq polw- ppw. pr imiq; pwru. n pwieAw]) CL 1 , pr - pc polw[ nweI nMny hlMq<br />

n bolo- prpc 1 DRoh moh; imt nweI]) pwiqswhu; CqR isr soaU]) jMmx mrn 1 dy[<br />

AOguxW ’c iPrnw 1 , in`q 2 in`q dw, iQ`q- nwnk. gur qy iQq pweI; iPrn 1 imty inq<br />

nIq 2 ]) 2. iPr n) cr@Y- iPir ieAw Aausru; crY n hwQw]) bRhm 1 - bbw. bRhmu<br />

jwnq; qy bRhmw 1 ] bYsno qy; gurmuiK suc Drmw]) bhwdr 1 - bIrw 1 ; Awpn burw<br />

imtwvY] qwhU; burw inkit nhI AwvY] bwiDE; Awpn hau hau bMDw]) AG polw- BY<br />

BMjn AG dUK nws; mnih ArwiD hry] Brmy; suir nr dyvI dyvw]) d`uq - r- duqr<br />

mhw ibKm; ieh mwey] gurmuiK; BRm BY moh imtwieAw] nwnk. qyh; prm suK<br />

pwieAw]) jw qy; kusl. n kwhU QIAw]) mwgin mwgq; eykih mwg]) prm gqI 1 -<br />

nwnk; jw qy prih prwg 1 ]<br />

259. pqI - Awnw- Bytq swDsMg; pqIAwnw]) smq polw imlvW- duK suK auAw<br />

kY; smq bIcwrw]) XeIAw, ibDIAw polw- XXw; jqn krq. bhu ibDIAw])<br />

is`DIAw- eyk nwm ibnu; kh lau isDIAw]) aub - rn polw- Xw; aubrn DwrY sBu<br />

koaU]) bcwau 1 [ aubr polw- auAwih jpy ibnu; aubr 1 n hoaU] XwhU qrn qwrn;<br />

smrwQw]) nrW dy suAwmI 1 [ nr polw[ n`wQw- rwiK lyhu; inrgun nr nwQw 1 ]) b`wkIqij<br />

AiBmwnu; CutY qyrI bwkI]) pRgtI - AweI- nwnk; iqh miq pRgtIAweI]) d`wqynwnk;<br />

hir gur kInI dwqy]) srb`qR- vwsudyv srbqR mY; aUn n. kqhU Twie]<br />

260. VV - ik- VVik muey. ijau iqRKwvMq; nwnk. ikriq kmwn]) krm Drm<br />

qqu; nwm ArwDU]) suMdr 1 [ rUV@o- rUVo 1 ; jyh bisE ird mwhI]) lVweI 1 nws 2 krn<br />

vwlI- auAw kI; VwiV 1 imtq ibnswhI 2 ] VwVw; gurmuiK VwiV imtweI]) K`Kw-<br />

KKw; Krw srwhau qwhU]) aUny polw, su`Br - jo iKn mih; aUny. suBr BrwhU] BwvY<br />

www.Gursevak.com<br />

178<br />

q`qkrw


Ksm; q auAw suKu dyqw]) Anigxq 1 Aw - gnqw - pwrbRhmu; AYso Awgnqw 1 ])<br />

ihkmiq hukim; n pRBu pqIAwnw] hau CutkY. hoie Anµdu iqh; hau nwhI. qh Awip]<br />

hqy dUK jnmh mrn; sMqsMg prqwp]<br />

261. pRmySr qoN aury<br />

1 - ErY 1 ; kCU. n iknhU kIAw]) Alp polw imlvW, lUx -<br />

hrwmI- lUxhrwmI gunhgwr; bygwnw Alp miq]) q`q- jIau ipMfu ijin suK dIey;<br />

qwih. n jwnq qq] quDu BwvY. qw bKis lYih; Koty. sMig Kry]) K@ylq K@ylq- Kylq<br />

Kylq AwieE; Aink join duK pwie]) AKr, bsq polw- eyk AKru hir. min bsq;<br />

nwnk. hoq inhwl]) viKAwnw- AKr; nwd kQn vK´wnw]) AKr. mukiq jugiq; BY<br />

Brmw] AKr. krm ikriq; suc Drmw] idRsitmwn; AKr hY jyqw] hiQ klµm AgMm;<br />

msqik ilKwvqI]) auriJ rihE sB sMig; AnUp rUpwvqI]) pwp 1 [ AG polw- hy<br />

Acuq. hy pwrbRhm; AibnwsI. AG 1 nws]) sB 1 iv`c 2 pUrn srUp[ mY ibMdI nhIN<br />

lwauxI- hy pUrn hy srb 1 mY 2 ; duK BMjn guxqws]) hy AprMpr hir hry; hih BI<br />

hovnhwr]<br />

262. gurdyv mwqw. slok Awid AMq ’c pV@ny- eyhu sloku; Awid AMiq pVxw]<br />

ieh quk BI pV@nI) gauVI bwvn AKrI sMpUrnM]<br />

prmpUjnIk vwihgurU sRI suKmnI swihb jI ArMB- nUM 1 [ nm - h polw iqMny mukqy<br />

bolo[ ivSrwm ey; ’qy hn- Awid gur ey 1 ; nmh] ismrau. ismir ismir; suKu<br />

pwvau]) AnMq bRhmMf dy jIAW nUM pYdw pwlx sMBwlx vwly, vwihgurU jI 1 ibsuM - Brismrau<br />

jwsu; ibsuMBr 1 eykY]) SuD 1 piv`qR A`KrW vwly Dwrimk gRMQ) isMmi Riq mMmw<br />

mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau[ suDw -<br />

iKAr- byd purwn isMimRiq suDwK´r 1 ]) (AwK´r) (Aw+K´r) (K´r) Krn qoN (Aw) rihq<br />

bRhm jI[ kI~ny, 1 AwiKAr- kIny rwm nwm; iek 1 AwK´r]) suKmnI suK; AMimRq pRB<br />

nwmu]) n`sY- pRB kY ismrin; dUKu jmu nsY]<br />

263. auD - ry[ mU`cw- pRB kY ismrin; auDry mUcw]) buJY polw- pRB kY ismrin;<br />

iqRsnw buJY]) su`JY- pRB kY ismrin; sBu ikCu suJY]) dsnw polw- nwnk. jn kw;<br />

dwsin dsnw]) bymuhq`wjy- pRB kau ismrih; is bymuhqwjy]) rwjy polw- pRB kau<br />

ismrih; is srb ky rwjy]) ismrn qy lwgy; ijn Awip dieAwlw]) And polw<br />

imlvw it`pI nhIN lwauxI- pRB kau ismrih; iqn And Gnyry] hir ismrin lig;<br />

byd aupwey]) is`D[ jqI dwqy poly- hir ismrin; Bey isD jqI dwqy]) ismir ismir<br />

hir; kwrn krnw]) bu`JwieAw- kir ikrpw; ijsu Awip buJwieAw]<br />

264. su`q- jh mwq ipqw; suq mIq n BweI] mn aUhw; nwmu qyrY sMig<br />

shweI]) jmdUqW dw dl hovygw 1 , dlY polw- jh mhw BieAwn; dUqjm dlY 1 ]) c`lYqh<br />

kyvl nwmu; sMig qyrY clY]) punh - crn- Aink punhcrn krq; nhI qrY]) pr -<br />

www.Gursevak.com<br />

179<br />

q`qkrw


hrY- hir ko nwmu; koit pwp prhrY]) l`KW kRoVW bMDun bhu vcn hY, pRkrx Anuswr<br />

bMDun shI hY, gurbwxI gurU jI ivAwkrx Anuswr nhIN hn[ ijvyN rsnw eyk. jsu<br />

gwie n swkY; bhu kIjY bhu rsunQy]) lwK krorI; bMDun prY]) ins - qrY polw- hir<br />

kw nwmu jpq; insqrY]) iqK, buJwvY poly- Aink mwieAw rMg; iqK n buJwvY] hir<br />

kw nwmu jpq; AwGwvY]) q`qkwl- hir kw nwmu; qqkwl auDwrY]) jhw pMiQ; qyrw ko<br />

n is\wnU]) iK`cygI 1 Bwv sqweygI[ Aw - krKY- jhw iqRKw; mn quJu AwkrKY 1 ]) nwnk.<br />

jn kY; ibriq ibbykY]<br />

265. pU`jY- nwnk. pUjY; hir hir dyvw]) r`wqy, m`wqy- Eiq poiq; jn hir ris<br />

rwqy] hir kw Bgqu pRgt; nhI CpY]) pwrjwqu iehuu; hir ko nwm] kwmDyn; hir<br />

hir gux gwm]) sunq polw, l`Qw- nwmu sunq; drd duK lQw]) q`uil- nwm quil; kCu<br />

Avru n hoie]) ismi RqI mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bolo, ishwrI A`Dy rwry nMU lwa u-<br />

bhu swsqR bhu isimRqI; pyKy srb FFoil]) mDy polw- sgl iqAwig; bn mDy<br />

iPirAw]) nau KMf ipRQmI iPrY; icru jIvY]) AsÍ vwvw A`Dw jwxky, vwvw polw bolokink<br />

AsÍ hYvr; BUim dwn]) inau~lI- inaulI krm krY bhu Awsn] jYn mwrg;<br />

sMjm Aiq swDn] qau BI; haumY mYlu. n jwvY]) Cu`tY- mn kwmnw; qIrQ dyh CutY])<br />

hu`tY- grbu gumwnu; n mn qy hutY] mn qy; kbhU n ibiKAw trY] jil DovY bhu; dyh<br />

AnIiq] suD khw hoie; kwcI BIiq]<br />

266. buJY polw- ByK Anyk; Agin nhI buJY]) is`JY- koit aupwv; drgh<br />

nhI isJY]) f`wnY- Avr krqUiq; sglI jmu fwnY] pyKY sgl isRsit; swjnw])<br />

ly~pw- nwnk; pwp puMn. nhI lypw] inrDn kau Dnu; qyro nwau] inQwvy kau; nwau<br />

qyrw Qwau] nwnk; Avru. n jwnis koie]) hir ko nwmu jip; inrml krmu] hir kw<br />

nwmu jphu; jIA sdw]) r - meIAw- rmeIAw ky gun; cyiq prwnI] ijin qUM; swij<br />

svwir sIgwirAw])<br />

267. Aip - Awau- muiK AipAwau; bYT kau dYn]) h`s - ih- suq BRwq mIq;<br />

binqw sMig hsih]) Amu`lw- suKdweI; pvnu pwvku Amulw]) sm`gRI, bsw polwsgl<br />

smgRI; sMig swiQ. bsw]) m`cY- swcu Coif; JUT sMig mcY]) C`Cy AONkV kCu bolo<br />

jI- Cpis nwih kCu; krY CpwieAw] bwhir; igAwn iDAwn iesnwn]) kruxw - mYkrqwr<br />

kruxwmY; dInu bynqI krY]) blUAw polw- blUAw ky igRh; BIqir bsY]<br />

268. ds polw- ds bsqU; ly pwCY pwvY]) s&weI 1 - eyk bsqu kwrin; 1 ibKoit<br />

gvwvY]) mUV@w krȳ ie- qau mUVw; khu khw kryie] srb Qok; nwnk. iqin pwieAw])<br />

A - gnq- Agnq swhu; ApnI dy rwis] ApunI Amwn; kCu bhuir swhu lyie])<br />

www.Gursevak.com<br />

180<br />

q`qkrw


kry - ie- AigAwnI; min rosu kryie]) ibsÍwsu A`Dw vwvw polw bolo, pUrw vwvw BrvW<br />

bolIdw hY- bhuir. aus kw; ibsÍwsu. n hovY] ibrK kI CwieAw isau; rMgu lwvY] qw<br />

kau; hwiQ n AwvY kyh]<br />

269. AsÍ vwvw A`Dw jwxky, polw bolo- imiQAw rQ hsqI; AsÍ bsqRw])<br />

imiQAw nyqR; pyKq pr iqRA rUpwd]) suAwd- imiQAw rsnw; Bojn An sÍwd]<br />

imiQAw qn; nhI praupkwrw] imiQAw; bwsu lyq ibkwrw]) min nhI pRIiq; muKhu<br />

gMF lwvq]) bwhir ByK; n kwhU BIn]) Awpih Awp; Awip krq inbyrw]) C`qIhijh<br />

pRswid; CqIh AMimRq Kwih])<br />

270. iC`dR- ijh pRswid; qyry sgl iCdR Fwky]) ivsrwm pRswid ’qy hn)<br />

hwQI 1 [ AsÍ vwvw A`Dw jwxky, polw bolo, hsiq polw- ijh pRswid; AsÍ hsiq 1<br />

AsvwrI]) bnq polw- ijin qyrI mn; bnq bnweI]) A - lKY polw- iqsih<br />

iDAwie; jo eyk AlKY] iqsih jwnu mn; sdw hjUry] nwnk. jwpu jpY; jpu soie]<br />

271. swD kY sMig; pRgtY suigAwnu]) bu`JY- swD kY sMig; buJY pRBu nyrw])<br />

prPu`lY- swD kY sMig; sdw prPulY]) b`is- swD kY sMig; Awvih bis pMcw])<br />

dyvqy 1 pUjnIk 2 mhWpurS, pRkwS srUp vwihgurU 2 [ ieMdR 3 - swD kY sMig; soBw sur 1<br />

dyvw 2 ]) 2 surdyvw 3 )<br />

272. swD kI soBw; swD bin AweI]) bsu - Dw polw- ijau bsuDw; koaU KodY.<br />

koaU cMdn lyp]) A`g 1 - nwnk. ijau pwvk 1 kw; shj suBwau] jYsy mYlu; n lwgY<br />

jlw])<br />

273. by~qw- bRhmigAwnI; bRhm kw byqw]) hy~qw- bRhmigAwnI; eyk sMig<br />

hyqw]) bRhmigAwnI gursyvk jI (kw) dy js dw, (ADwK´ru) A`Dw A`Kr BI kiQAw<br />

(n) nhIN (jwie) jWdw, ikauN jo, aun@W nUM siqgurU swihbwn jI dy AsMK srUp drSn<br />

b^S rhy hn[ ADwiKAru- bRhmigAwnI kw; kiQAw n jwie. ADwK´ru]<br />

bRhmigAwnI kI imiq; kaunu bKwnY]) dwqw polw- bRhmigAwnI; mukiq jugiq jIA<br />

kw dwqw]) ibD`wqw- bRhmigAwnI; pUrn purKu ibDwqw]<br />

274. A - prsu- nwnk. Ehu Aprsu; sgl insqwrY]) prs imlvWimiQAw;<br />

nwhI rsnw prs] pr iqRA rUpu; n pyKY nyqR]) ij`q- ieMdRI ijq; pMc doK<br />

qy rhq]) mDy polw- nwnk. koit mDy; ko AYsw Aprs]) s``cw rwsDwrIAw 1 -<br />

BgauqI 1 ; BgvMq Bgiq kw rMgu]) Aaū Kdu polw- srb rog kw; AauKdu nwmu])<br />

ikqY polw- kwhU jugiq; ikqY. n pweIAY Drim])<br />

www.Gursevak.com<br />

181<br />

q`qkrw


275. rwm 1 jI dw dwsu 2 - iqs kw nwmu; siq rwm 1 dwsu 2 ]) su - vrnu- qYsw<br />

suvrnu; qYsI ausu mwtI]) psirE- psirE Awip; hoie Anq qrMg]) lKy polw- lKy<br />

. n jwih; pwrbRhm ky rMg]) AiB`g- keI koit; AiBg Awqm inkor]) keI koit;<br />

pr dUKnw krih]) niKA`qR nMnw mukqw bolo- keI koit; ssIAr sUr nK´qR])<br />

276. CRq polw- keI koit. dyv dwnv; ieMdR isir CqR]) ismi Riq mMmw mukqw,<br />

A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau- keI koit.<br />

byd purwn; isimRiq Aru swsq]) sm`gRI, - sgl smgRI; ApnY sUiq DwrY]) nwn@wkeI<br />

koit; nwnw pRkwr jMq]) su - vrn- keI koit; igrI myr suvrn QIvy]) j`iKAkeI<br />

koit; jK´ ikMnr ipswc]) iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] qw kw AMqu; n jwnY<br />

koie]<br />

277. AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw]) A - Dr- hukmy Dwir; ADr rhwvY] hukmy;<br />

aUc nIc ibauhwr] hukmy; Aink rMg prkwr]) Ky@lY ibgsY poly- KylY ibgsY;<br />

AMqrjwmI] khu mwnuK qy; ikAw hoie AwvY] Anjwnq; ibiKAw mih rcY]<br />

nwnk. qy jn; nwim imlyie] iqsu qqkwl; dh ids pRgtwvY]) j`gdIs- qw kw lyKw;<br />

n gnY jgdIs] jIau ipMfu; sB iqs kI rwis] nwnk. jIvY; dyiK bfweI] ies kw<br />

blu; nwhI iesu hwQ]) b`purw- AwigAwkwrI; bpurw jIau]) h`sY- kbhU; sog hrK<br />

rMig hsY]) kbhUM; srb kI hoq rvwl]) b`f- kbhU; hoie bhY bf rwjw]) h AONkV<br />

lwau- kbhu; ByKwrI nIc kw swjw] swry ibsRwm kbhU ’qy hn, biKAwnu- kbhU; hoie<br />

pMifqu. kry bK´wnu]) qt polw- kbhU; qt qIrQ iesnwn]) hsiq polw- kbhU; kIt<br />

hsiq pqMg hoie jIAw]) Br - mIAw- Aink join; BrmY BrmIAw]<br />

278. nwn@w suAWgI- nwnw rUp; ijau sÍwgI idKwvY]) nwnk. dUjw; Avru n<br />

koie]) Kt`wnw- ijau jl mih jlu; Awie Ktwnw]) qly gLy poly- AhM - kwrIAw- bfy<br />

bfy AhMkwrIAw; nwnk. grib gly]) nrk ’c if`gx vwlw 1 ku`qw 2 - so nrk pwqI 1 ;<br />

hovq suAwnu2 ] Awps kau; krmvMqu khwvY] DnvMqw hoie kir; grbwvY] pl BIqir;<br />

qw kw hoie ibnws] sB qy; Awp jwnY blvMqu]) bdY polw- iksY n bdY; Awip<br />

AhMkwrI]) Drmrwie; iqsu kry KuAwrI] gur pRswid; jw kw imtY AiBmwnu] so jnu;<br />

nwnk. drgh prvwnu]) qp`isAw- Aink qpisAw; kry AhMkwr] nrk surg; iPir<br />

iPir Avqwr] Awps kau; jo Blw khwvY] khu nwnk; qw kI inrml soie]) l`guqb<br />

lgu; grB join mih iPrqw] jb DwrY; koaU bYrI mIqu]) K`ty l`K au~iT- shs<br />

Kty; lK kau auiT DwvY]<br />

279. Kip Kip poly- nh iqRpqwvY; Kip Kip mrY]) r`wjY- ibnw sMqoK; nhI<br />

koaU rwjY]) k`wjY- supn mnorQ; ibRQy sB kwjY]) nwm rMig; srb suKu hoie] Awpy<br />

Awip; Awip pRBu soie] sB qy dUir; sBhU kY sMig]) sd polw-nwnk. sd hI; rihAw<br />

www.Gursevak.com<br />

182<br />

q`qkrw


smwie]) c - ilq- Apuny cilq; Awip krxYhwr]) s`iq- siq siq; siq pRBu<br />

suAwmI]) s`cu- scu scu; scu sBu kInw]) cI~nw- koit mDy; iknY ibrlY cInw] Blw<br />

Blw; Blw qyrw rUp] inrml inrml; inrml qyrI bwxI]) biKAwxI- Git Git<br />

sunI; sRvn bK´wxI]) piv`qR- pivqR pivqR; pivqR punIq]) auDrn - hwr- sMq srin.<br />

jo jnu prY; so jnu auDrnhwr]) hqy polw- sMq ky hqy kau; rKY. n koie]) BR`stusMq<br />

kY dUKin; Qwn BRstu hoie] sMq kY dUKn qy; muKu BvY]) tyFIAW 1 jUnW 2 kIVy<br />

Awid- sMq kY dUKin; iqRgd 1 join 2 ikrmwie]) ClY polw- sMq kY dUKin; sBu ko ClY]<br />

280. 1 Agn lwey, 2 ibK dyveI; 3 inrdoS jn ko mwr[ 4 Dn 5 dwrw 6 BUmI hrY;<br />

AqqweI doie cwr[ 1 iksy Gry A`g lwauxI, 2 zihr dy ky mwrnw, 3 inrdoS nUM DoKy nwl<br />

mwrnw[ 4 Dn Kohxw, 5 pr nwrI KohxI, 6 zmIn KohxI Awid[ AYtm bMb su`tx vwlw<br />

AqqweI 7 hY- AqqweI polw- sMq kw inMdku; mhw AqqweI 7 ]) nwnk. sMq BwvY; qw<br />

aus kw BI hoie moKu]) Apiv`qu- sMq kw doKI; sdw Apivqu]) im`qu- sMq kw doKI;<br />

iksY kw nhI imqu]) A`D- sMq kw doKI; AD bIc qy tUtY]) au~JiV- sMq kw doKI;<br />

auJiV pweIAY]) Qo~Qw- sMq kw doKI; AMqr qy QoQw]) lo~Qw- ijau sws ibnw; imrqk<br />

kI loQw]) r`jdw 1 , r`wjY- sMq kw doKI. BUKw; nhI rwjY 1 ]) qVPdI hY 1 qVP - Vwieijau<br />

jl ibhUn; mCulI qVPVwie 1 ]) iqlu polw- ijau bUAwVu iqlu; Kyq mwih duhylw])<br />

koV@I 1 ibgV - rUpu- sMq kw doKI; ibgVrUpu 1 hoie jwie]) pu`jY-sMq ky doKI kI; pujY n<br />

Awsw]<br />

1,<br />

281. b`fBwgI, jn polw- bfBwgI; nwnk. jn syie]) sRySt gursyvk purSo<br />

suir - jnhu- qjhu isAwnp. suirjnhu1 ; ismrhu. hir hir rwie] iqs kw nwmu; rKu<br />

kMiT proie] ismir ismir; ismir pRBu soie]) m`Qw- hir drgh nwnk; aUjl<br />

mQw]) muKI polw- min qin muiK; bolih hir muKI]) su`JY- gur pRswid; Awpn Awpu<br />

suJY]) buJY polw- iqs kI jwnhu; iqRsnw buJY]) biKAwnu- An idnu kIrqnu; kyvl<br />

bK´wnu]) A`wsw- eyk aUpir; ijsu jn kI Awsw] so syvku; khu iks qy frY])<br />

sI~iJAw- soDq soDq; soDq sIiJAw]<br />

282. ric polw- Aink jugiq ric; Qwip auQwip] AibnwsI; nwhI ikCu<br />

KMf] Dwrx Dwir rihE; bRhmMf] Awip jpwey; q nwnk. jwp]) j`wqw- ijn pRBu<br />

jwqw; su soBwvMq]) bsY polw- sdw sdw; bsY hir sMig]) shj suBwie hovY; so hoie])<br />

aun - hU- Eie suK inDwn; aunhU bin Awey] Awps kau; Awip dIno mwnu]) gwFn - hwr,<br />

guopwl hoVy AONkV ivckwrlI Avwj bolo- tUtI gwFnhwr; guopwl] AibnwsI pRBu; Awpy<br />

Awip] jy sau pRwnI; locY koie] iqsu ibnu; nwhI qyrY ikCu kwm] giq nwnk; jip eyk<br />

hir nwm]) pRB kI klw ibnw; kh DwvY] jy ko hoie bhY; dwqwru] ijau mMdr kau;<br />

QwmY QMmnu]) QMmn vwly 1 - iqau gur kw sbdu; mnih AsQMmnu 1 ]) pRwxI; gur crx<br />

www.Gursevak.com<br />

183<br />

q`qkrw


lgqu. insqrY]) ijau mhw auidAwn mih; mwrgu pwvY] iqau swDU sMig imil; joiq<br />

pRgtwvY]<br />

283. dUK sUK; pRB dyvnhwru] BUlw kwhy iPrih; Ajwn] kaun bsqu; AweI<br />

qyrY sMg] lpit rihE ris; loBI pqMg]) piq polw, sy~qI- nwnk; piq syqI Gir<br />

jwih] qij AiBmwnu; lyhu mn moil] iqsu ibnu; dUsr hoAw n hogu]) j`wqw- pwrbRhmu;<br />

ijin scu kir jwqw]) jw`qw sm`wqw- nwnk. so jnu; sic smwqw]) rUpu n ryK. n<br />

rMgu ikCu; iqRhu gux qy. pRB iBMn]) bu`Jwey- iqsih buJwey nwnkw; ijsu hovY su pRsMn]<br />

mwnuK kI; qU pRIiq iqAwgu] iqs qy prY; nwhI ikCu koie]<br />

284. pRym 1 - nwnk kY min; iehu Anrwau1]<br />

hrn Brn; jw kw nyqR Poru] srb<br />

Qok; sunIAih Gir qw kY]) gi Rhsq- qp mih qpIsru; igRhsq mih BogI]) l@Ilw,<br />

imiq polw- jw kI lIlw kI; imiq nwih]) su - m`iq- sumiq igAwnu iDAwnu; ijn<br />

dyie]) n@wn@w- nwnw rUp; nwnw jw ky rMg]) n@wn@w[ c - ilq polw- nwnw cilq kry;<br />

iKn mwih] nwm ky Dwry; sunn igAwn iDAwn]) auD - ry- nwm kY sMig auDry; suin<br />

sRvn]) bu`Jwey- ijsih buJwey; iqsih sB BlI]<br />

285. vr - qIAw- nwnk. jo iqsu BwvY; so vrqIAw] ibsmn ibsm; Bey<br />

ibsmwd]) praupkwrI 1 - Awpy gux; Awpy guxkwrI 1 ]) bu`Jnhwr- buJnhwr kau; siq<br />

sB hoie]) BY qy; inrBau hoie bswnw] qw kau; iBMn. n khnw jweI]) b`UJY<br />

b`UJnhwru- bUJY bUJnhwru ibbyk]) kl polw- nIkI kIrI mih; kl rwKY] ijs kw<br />

swsu; n kwFq Awip]<br />

286. iqsu ikCu; Avru. nwhI idRstwieAw]) nwm - ih sm`wny- mn qn;<br />

nwmih nwim smwny]) bolhu jsu ijhbw; idnu rwiq] iqs kw gunu kih; eyk n<br />

jwnau]) auD - rY- iqs kY sMig. isKu auDrY; nwnk. hir gun gwau]) dur - m`iq- isK kI<br />

guru; durmiq mlu ihrY]) au~crY- gur bcnI; hir nwmu aucrY]) k`wtY- siqguru isK ky;<br />

bMDn kwtY]) h`wtY- gur kw isKu; ibkwr qy hwtY]) hlqu plqu poly- siqguru. isK kw;<br />

hlqu plqu svwrY]<br />

287. m`wnY- bIs ibsvy; gur kw mnu mwnY] bRhm mih jnu; jn mih pwrbRhmu]<br />

eykih Awip; nhI kCu Brmu]) prsq crn giq; inrml rIiq]) nws qoN rihq<br />

AibnwsI 1 AiKAE 1 - pUrw guru; AK´E 1 jw kw mMqR] AMimRq idRsit pyKY; hoie sMq])<br />

phū cq- kwhU bol; n phucq pRwnI]) n`wsy- nwnk. Brm moh duK; qh qy nwsy]) n`sysgl<br />

ibAwiD; mn qy KY nsy]) c - irq- Apny cirq; pRiB Awip bnwey]<br />

288. v`Qu- idRVu kir ghhu; nwmu hir vQu]) iqqu Gir; jwie bsY AibnwsI])<br />

sn`wQw- ien qy. khhu qum; kvn snwQw]) k`wco k`wcw- jnim mrY; so kwco kwcw]<br />

www.Gursevak.com<br />

184<br />

q`qkrw


Awvw gvnu imtY; pRB syv] bu`JY- ijin dIey; iqsu buJY n. ibgwnw]) bu`JY- ijin dIey;<br />

iqsu buJY n. ibgwnw]<br />

289. sunq khq; rhq giq pwvhu]) su~Br- suBr Bry; pRym rs rMig]<br />

290. q`qu bu`JwieAw- guir pUrY; qqu iehY buJwieAw]) nyqRhu pyiK drsu; suKu<br />

hoie]) su - krnI- BlI sukrnI; soBw DnvMq] ihrdY bsy; pUrn gur mMq] jb Akwru<br />

iehu; kCu n idRstyqw]) pwp puMn; qb. kh qy hoqw] qb hrK sog; khu. iksih<br />

ibAwpq] jb Awpn Awp; Awip pwrbRhm]<br />

291. nwnk. krnYhwru; n dUjw] qb bMD mukiq; khu. iks kau gnI]) in`fruqb<br />

kvn infru; kvn kq frY]) Aib - gq polw- jb Aibgq; Agocr pRB eykw])<br />

ly~Kw- qb icqR gupq; iksu. pUCq lyKw]) A - crjw- Awpn Awp; Awp hI Acrjw])<br />

pYdw kIqw 1 , au - prjw- nwnk. Awpn rUp; Awp hI auprjw 1 ]) ho~qw- jh inrml<br />

purKu; purK piq hoqw]) Do~qw- qh ibnu mYlu; khhu. ikAw Doqw]) l`gq iC`dR- qh<br />

Cl iCdR; lgq khu kIs] qh byd kqyb; khw koaU cIn]) Ap - sgn- qau sgn<br />

Apsgn; khw bIcwrY]) A - Cl polw- jh ACl ACyd; AByd smwieAw] iqhu gux<br />

kw; nwhI prvysu] jh Awpn Awpu; Awip pqIAwrw] qh kaunu kQY; kaunu<br />

sunnYhwrw] jh Awip ricE; prpMcu Akwru]<br />

292. Awp - ih And it`pI n lwau- Awpih kauqk krY; And coj]) Awpih<br />

rs Bogn; inrjog]) A - gnq- bysumwr AQwh; Agnq AqolY] qum qy iBMn; nhI ikCu<br />

hoie]) bu`Jwey- jw kau pRB jIau; Awip buJwey] kr - qb- Apny krqb; jwnY Awip]<br />

293. hlqu plqu duie; lyhu svwir]) phucn - hwru- iqsu jn kau; koie n<br />

phucnhwru] miq pUrI; AMimRqu jw kI idRsit] auD - rq polw- drsnu pyKq; auDrq<br />

isRsit]) qw kY inkit; n Awvq kwlu]) sim`gRI- sgl simgRI; eyksu Gt mwih])<br />

n@wn@w- Aink rMg; nwnw idRstwih]<br />

294. idsy polw- cwir kuMt; dh idsy smwih]) niKA`qR- ssIAr sUr; nK´qR<br />

mih eyku]) A - ilpqo polw- sB kY miD; Ailpqo rhY]) ies qy hoie; su nwhI burw])<br />

pRBu jI dI soBw 1 sihq, auh 1 mhW purK pRBu jI hn- Awip imlwie ley; pRBu soie 1 ]<br />

295. Awip mukqu; mukqu krY sMswru]) Ain`q- Aws Ainq; iqAwghu qrMg]<br />

AmulIk lwl; eyih rqn]) g`wjY- suin suin And kry; pRBu gwjY]<br />

296. gur nwnk nwm bcn; min suny]) du - lB q`qkwl- dulB dyh; qqkwl<br />

auDwrY] nwnk. ieh guix; nwmu suKmnI] 8] 24]) prmpUjnIk vwihgurU sRI suKmnI<br />

swihb jI sMpUrnM]<br />

www.Gursevak.com<br />

185<br />

q`qkrw


iQ`qI gauVI gurpRswid ArMB:- iQ`qI- iQqI gauVI mhlw 5]) iv`c 1 - jil Qil<br />

mhIAil 1 pUirAw; suAwmI isrjnhwru] eykm. duqIAw sB iQ`qW ’qy Tm@kI hY- eykm.<br />

eykMkwru pRBu; krau bMdnw. iDAwie]) qw kI Aws. kilAwx suK; jw qy sBu kCu<br />

hoie]) BjIAY polw- imil BjIAY swDsMig; myry mIq]) k`tIAY- BRmu ktIAY. nwnk<br />

swDsMig; duqIAw Bwau imtwie]) duqIAw polw[ dur - m`iq- duqIAw. durmiq dUir kir;<br />

gur syvw. kir nIq] rwm rqnu. min qin bsY; qij kwmu k®oDu loBu mIq]) Awpu qjhu.<br />

goibMd Bjhu; Bwau Bgiq prvys]<br />

297. iqRqIAw polw- iqRqIAw. qRY gux ibKY Pl; kb auqm kb nIcu]) nwnk.<br />

durmiq Cuit geI; pwrbRhm bsy cIiq]) BRm - qau- nrk surg BRmqau Gxo; sdw<br />

sMGwrY mIcu]) cqur suG - Vu poly- cqur isAwxw suGVu soie; ijin qijAw AiBmwnu])<br />

Ast s`sy pYr ibMdI nhIN lwauxI[ Bju polw- cwir pdwrQ Ast isiD; Bju nwnk.<br />

hir nwmu]) cqu - riQ polw- cquriQ, cwry byd suin; soiDE qqu bIcwru]) mIcu hutY,<br />

jm qy CutY; hir kIrqn prvys]) Apiv`qR - qw- duK dwird ApivqRqw; nwsih. nwm<br />

ADwr] suir nr. muin jn Kojqy; suK swgr gopwl] mnu inrmlu. muKu aUjlw; hoie<br />

nwnk swD rvwl] pMcim, pMc pRDwn qy; ijh jwinE prpMcu]) kusm polw- kusm<br />

bws. bhu rMgu Gxo; sB imiQAw bl bMcu] jnm mrx, bhu join BRmx; kIny krm<br />

Anyk]) ilpq polw- Bwau Bgiq Bgvwn sMig; mwieAw ilpq n. rMc] nwnk. ibrly<br />

pweIAih; jo. n rcih prpMc]) Kt polw- Kt swsqR. aUcO khih; AMqu n pwrwvwr])<br />

isMmi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI<br />

q`qy lwau[ Kstim polw- Kstim. Kt swsqR khih; isMimRiq kQih Anyk]<br />

298. aUqmu aUcO pwrbRhmu; gux. AMqu n jwxih syK] nwrd muin jn suk<br />

ibAws; jsu gwvq goibMd] Kwit Kjwnw gux iniD hry; nwnk. nwmu iDAwie])<br />

spqim polw- spqim. sMchu nwm Dnu; tUit n jwih BMfwr]) jmkMkru. joih n skeI;<br />

nwnk. pRBU dieAwl] naumI, nvy iCdR ApvIq]) ibp - rIiq- hir nwmu n jpih;<br />

krq ibprIiq]) bk - ih polw- pr iqRA rmih; bkih swD inMd]) qweIN- ihrih pr<br />

drbu; audr kY qweI]) buJweI polw- Agin. n invrY; iqRsnw. n buJweI]) ABwgy 1<br />

(jmih) jm mir rhy hn[ AB~wgy- nwnk. pRB ibsrq; mir jmih ABwgy 1 ] ds<br />

ids Kojq. mY iPirE; jq dyKau qq soie] mnu bis AwvY. nwnkw; jy. pUrn ikrpw<br />

hoie]) ds polw, b`is- dsmI. ds duAwr; bis kIny]<br />

299. eȳ kwdsI- eykwdsI; inkit pyKhu. hir rwmu]) b`is- ieMdRI bis kir;<br />

suxhu hir nwmu] sB mih; pUir rhy pwrbRhm]) A - tl- nwnk. hir kIrqnu kir;<br />

Atl eyhu Drm]) duAw - dsI- duAwdsI; dwnu nwmu iesnwnu] hir kI Bgiq krhu;<br />

qij mwnu] hir AMimRq pwn krhu; swDsMig]) pRkwS srUp bRhm 1 , sB dy vsx dy<br />

www.Gursevak.com<br />

186<br />

q`qkrw


AsQwn 2 , Apxy Awp srUp vwihgurU 3 jI- pMc 1 BU 2 Awqmw 3 ; hir nwm ris poKY])<br />

qRaū dsI- qRaudsI; qIin qwp sMswr]) Bj - nu polw- hir hir Bjnu; n mn mih<br />

AwieE]) prmȳ suAr- prmysÍr; qh bsih dieAwl]) nwnk. aUn n dyKIAY; pUrn.<br />

qw ky kwm]<br />

300. mnu qnu sIqlu. sWiq shj; lwgw pRB kI syv] tUty bMDn bhu ibkwr;<br />

sPl pUrn qw ky kwm]) dur - m`iq[ imtI polw, Cu`tI- durmiq imtI, haumY CutI;<br />

ismrq. hir ko nwm]) rvn polw- Awip qirAw. kutMb isau; gux guibMd pRB rvn])<br />

cVY@- idnu idnu cVY svwieAw; nwnk. hoq n Gwit]) puMinAW 1 smr`Qu- pUrnmw 1 . pUrn<br />

pRB eyku; krx kwrx smrQu] gux inDwn goibMd gur; kIAw jw kw hoie]) A - kQ<br />

kQw poly- AkQ kQw. nh bUJIAY; ismrhu. hir ky crn]) K`qRI auD - rY - KqRI<br />

bRwhmxu. sUdu bYsu; auDrY ismir. cMfwl]) smwn 1 , ieko ijhw 1 smqu imlvW polwsiqguru<br />

purKu dieAwlu hY; ijsno. smqu 1 sBu koie] haumY mwieAw sB ibKu hY; inq<br />

jig qotw sMswir]) K`itAw- lwhw. hir Dnu KitAw; gurmuiK sbdu vIcwir]<br />

301. nwnk. jo Duir imly. sy imil rhy; hir myly isrjxhwir] quDuno sB<br />

iDAwiedI; sB lgY qyrI pweI]) Koty JgVy1 - ijn swlwhin sy mrih; Kip jwvY sBu<br />

Apvwdu 1 ]) v`fy Awid rihq bRhm 1 , prm aupdyS 1 - jn nwnk. gurmuiK aubry; jip<br />

hir hir prmwnwdu 1 ] nwnk. nwmu pivqu; hir muiK bolI, siB duK prhrI]) s`jnwnwnk.<br />

rogu gvwie; imil siqgur swDU sjnw]) pV@IAY- quDu jyvfu hoie. su AwKIAY;<br />

quDu jyhw. qUhY pVIAY]) pr - gVIAY pRgt 1 - qU. Git Git ieku vrqdw; gurmuiK<br />

prgVIAY 1]) sBnw 1 qoN 2 cV@dIAW 3 klW ’c[ hYN- qU scw sBs dw Ksmu hY; sB 1 dU 1 qU<br />

cVIAY 1 ]) kV@IAY- qU krih. su scy hoiesI; qw kwiequ kVIAY]) AB`ulu hYN, Bu`lx- qU<br />

krqw. Awip ABulu hY; Bulx ivic nwhI]) bu`JwhI- qU krih. su scy Blw hY; gur<br />

sbid buJwhI]<br />

302. siB jIA qyry. qU sBs dw; qU sB CfwhI]) A`KIN- suix swjn. pRym<br />

sMdysrw; AKI qwr lgMin]) qu`TY s`jxu- guir quTY. sjxu myilAw; jn nwnk. suiK<br />

svMin]) iqsitAw polw- inrvYrw nwil. ij vYru clwiedy; iqn ivchu. iqsitAw n<br />

koie]) ie`Cdw- siqgur no. jyhw ko ieCdw; qyhw Plu pwey koie]) gu`Jw- nwnk. krqw<br />

sBu ikCu jwxdw; ijdU. ikCu guJw n hoie]) ijsno siqguru myly. su gux rvY; gux AwiK<br />

vKwxI]) bu`iJ- nwnk. scw scu hY; buiJ sic smwxI]) l`Qw- ijn jipAw. iek min<br />

iek iciq; iqn. lQw haumY Bwru]) iP`tu- koeI inMdw kry. pUry siqgurU kI; iqsno.<br />

iPtu iPtu khY sBu sMswru]) r`Kxhwru- siqgur ivic. Awip vrqdw; hir Awpy<br />

rKxhwru]) au~jly- iqn ky muK. dir aujly; ijn hir ihrdY scw BwvY]) s`tIAinkUiVAwr<br />

ipCwhw stIAin; kUVu ihrdY kptu. mhw duKu pwvY]<br />

www.Gursevak.com<br />

187<br />

q`qkrw


303. mqlbI 1 , suAwv - gIr au~GiV- jw siqguru srwPu, ndir kir dyKY;<br />

suAwvgIr 1 siB auGiV Awey]) pRgt kIqy 1 , ddw mukqw XeIey nUM ishwrI lwau jW<br />

deIie BI hY- Eie. jyhw icqvih inq, qyhw pwiein; Eie. qyho jyhy diX vjwey 1 ])<br />

g`lW[ v`Qu- koeI. glw kry GnyrIAw; ij Gir vQu hovY, sweI Kwie]) h`Q A`fxy1 ,<br />

q`fih- AhMkwrIAw no. duK BuK hY; hQu qfih 1 , Gir Gir mMgwie]) T`gI gu`JI- kUVu<br />

TgI. guJI nw rhY; mulµmw pwju. lih jwie]) ijau. lohw pwris BytIAY; imil sMgiq.<br />

suvrnu hoie jwie] Aaugx ivkix plrI; ijsu dyih. su scy pwey]) prgtI - AweybilhwrI<br />

gur Awpxy; ijin Aaugx myit, gux prgtIAwey]) rmq polw imlvW, su`chir<br />

hir nwmu rmq. suc sMjmu; hir nwmy hI iqRpqwvY]) bwqW- hir bwqw. AwiK<br />

suxwey nwnku; hir krqy eyvY BwvY]) KiVAw V hlMq n lwau- nrik Goir. muih kwlY<br />

KiVAw; ijau. qskru pwie glwvY] iPir siqgur kI srxI pvY. qw aubrY; jw hir<br />

hir nwmu iDAwvY]) mu`Tw- pUry gur kw. hukmu n mMnY; Ehu mnmuKu. AigAwnu muTw, ibKu<br />

mwieAw]) bu`JY- Esu AMdir kUVu. kUVo kir buJY; Axhody JgVy. diX Es dY gil<br />

pwieAw]) bhuqI 2 g`l vycxI 1 krdw hY, Bwv JU`TIAW g`lW dw K`itAw KWdw hY[ g`l-<br />

Ehu gl ProsI 1 . kry bhuqyrI 2 ; Es dw boilAw iksY n BwieAw]) l`Cxu- Ehu Gir<br />

Gir hMFY, ijau rMn duohwgix; Esu nwil muhu joVy, Esu BI lCxu lwieAw]) A - ilpqogurmuiK<br />

hoie. su Ailpqo vrqY; Es dw pwsu Cif. gur pwis bih jwieAw]<br />

304. lukwvy 1 hy sMqo 2 - jo. guru gopy1 Awpxw, su Blw nwhI. pMchu 2 ; Ein. lwhw<br />

mUlu sBu gvwieAw]) Awgm ingmu poly- pihlw Awgmu ingmu. nwnku AwiK suxwey;<br />

pUry gur kw bcn, aupir AwieAw]) it`ky- scu scw. sB dU vfw hY; so ley. ijsu<br />

siqguru itky]) s`cu s`cw ie`ky- so siqguru. ij scu iDAwiedw; scu scw siqguru<br />

ieky]) iC`ky iP`ky c`uky- gurisKI, hir AMimRqu bIijAw; hir AMimRq nwmu, Plu AMimRqu<br />

pwieAw]) KyqI 1 k`tdw 2 - jmu cUhw. ikrs 1 inq kurkdw 2 ; hir krqY, mwir<br />

kFwieAw]) pUirAw 1 hor 2 2 g`lW 3 , g`lW A`itAw- swrw idnu. lwlic AitAw 1 ;<br />

mnmuiK. hory2 glw 3 ] d`ibAw, nON 1 golkW 2 , nvy polw- rwqI. aUGY dibAw; nvy 1 soq 2 ,<br />

siB iFlw]) iesqRIAW 1 hukm 2 , kubcn bolx rUp nyjw 3 mwrdI hY[ jorW B`lw- mnmuKw<br />

dY isir. jorw 1 Amru 2 hY; inq dyvih Blw 3 ]) mUrK 1 [ Klw polw- jorw dw AwiKAw.<br />

purK kmwvdy; sy Apivq AmyD Klw 1 ]) kus`uD c`lw- kwim ivAwpy. kusuD nr; sy jorw<br />

puiC clw]) c`lY[ Bl Blw poly- siqgur kY AwiKAY. jo clY; so siq purKu Bl<br />

Blw]) KyifAw 1 hY[ K@yl iKlw poly- jorw purK siB. Awip aupwieAnu; hir Kyl, siB<br />

iKlw 1]) Bl Blw polw- sB qyrI bxq bxwvxI; nwnk. Bl Blw]) qoly 1 jwx[ A -<br />

qu`lu[ qulIAY polw- qU vyprvwhu AQwhu hY; Aqulu. ikau qulIAY<br />

1 ]) siqgur kI bwxI.<br />

siq srUpu hY; gurbwxI bxIAY]) k`cu[ ip`cu[ pVIAY, VwVy pYr hlMq nhIN lwauxw-<br />

www.Gursevak.com<br />

188<br />

q`qkrw


siqgur kI rIsY. hoir kcu ipcu boldy; sy kUiVAwr kUVy. JiV pVIAY]) kV@IAY- En@w<br />

AMdir horu. muiK horu hY; ibKu mwieAw no. JiK mrdy kVIAY]) ijn AMdir kptu,<br />

ivkwru JUTu; Eie Awpy scY, viK kFy jjmwly])<br />

305.sicAwr isK. bih siqgur pwis Gwlin; kUiVAwr. n lBnI ikqY Qwie<br />

Bwly]) ijnw. siqgur kw AwiKAw. suKwvY nwhI; iqn@w muh Blyry. iPrih diX<br />

gwly]<br />

ikqnw ku icr 1 pRcOxw 2 krIey BUqny3 ikc - rku vyrweI - Ain- ijn AMdir pRIiq nhI,<br />

hir kyrI; sy ikcrku 1 vyrweIAin 2 , mnmuK byqwly3 ]) T`gvwly- jn nwnk. ieknw<br />

guru myil suKu dyvY; ieik Awpy. viK kFY Tgvwly]) AWdy- ijnw AMdir nwmu inDwnu<br />

hir; iqn ky kwj diX Awdy rwis]) iqn cUkI muhqwjI lokn kI; hir pRBu AMgu<br />

kir bYTw pwis]) v`il- jW krqw vil. qw sBu ko vil; siB drsnu dyiK krih<br />

swbwis]) cV@Y- guir pUrY. dwnu dIAw hir inhclu; inq bKsy cVY svwieAw]) suG -<br />

V-quDu jyvfu. mY horu ko. idis n AwveI; qUhYN suGVu. myrY min Bwxw] jo ibnu scy<br />

horqu icqu lwiedy; sy kUiVAwr. kUVw iqn mwxw]) pic pic poly- nwnk. scu<br />

iDAwie qU; ibnu scy. pic pic muey Ajwxw]) inscw 1 s`cw pRym 1 A`goN - dy, ip`CoN - dy-<br />

Agody sqBwau 1 n idcY; ipCody AwiKAw, kMim n AwvY]) A`D[ g`lIN- AD ivic<br />

iPrY. mnmuKu vycwrw; glI. ikau suKu pwvY]) hmySw 1 AMimRq 2 -vyly, Blky polw[<br />

n@wvY- audmu kry, Blky 1 prBwqI 2 ; iesnwnu kry, AMimRq sir nwvY]<br />

306. jo. quDu scu iDAwiedy; sy ivrly QoVy]) br - kiq- jo min iciq. ieku<br />

ArwiDdy; iqn kI brkiq. Kwih AsMK kroVy]) pYn@dy KWdy- jo. ibnu siqgur syvy.<br />

Kwdy pYndy; sy muey mir jMmy koV@y]) ivsu polw- Eie. hwjru imTw boldy; bwhir ivsu<br />

kFih. muiK Goly]) iKDō lVw polw- mlu jUeI BirAw. nIlw kwlw iKDolVw; iqin<br />

vymuiK. vymuKY no pwieAw]) piV V hlMq n lwau- pwis. n dyeI koeI bhix, jgq<br />

mih; gUh piV, sgvI mlu lwie, mnmuKu AwieAw]) prweI jo inMdw cuglI no, vymuKu<br />

kir kY ByijAw; EQY BI muhu kwlw. duhw vymuKw dw krwieAw]) CyqI 1 , pau~lI- qV 1<br />

suixAw. sBqu jgq ivic BweI; vymuKu. sxY nPrY paulI paudI; Pwvw hoie kY, auiT<br />

Gir AwieAw]) sMgqIN- AgY sMgqI kuVmI. vymuKu rlxw n imlY; qw vhutI BqIjˆØI.<br />

iPir Awix Gir pwieAw]) r`ij- swihbu ijs kw. nµgw BuKw hovY; iqs dw nPru.<br />

ikQhu rij Kwey]) Eie locin. Enw guxY no; Eie AhMkwir sVMdy]<br />

307. qu`is, iqlu polw- quis idqI. pUrY siqgurU; GtY nwhI. ieku iqlu, iksY<br />

dI GtweI]) v`il, JiK JiK poly- scu swihbu. siqgurU kY vil hY; qW JiK JiK<br />

mrY, sB luokweI]) cVY@- ijau ijau inMdk. inMd krih; iqau iqau inq inq. cVY<br />

www.Gursevak.com<br />

189<br />

q`qkrw


svweI]) J`gU su`ty, JKdw polw, p - ieAw- inq JhIAw pwey. JgU suty; JKdw JKdw<br />

JiV pieAw]) K`ty- ikAw Ehu Kty. ikAw Ehu KwvY; ijsu AMdir. shsw duKu<br />

pieAw]<br />

g - ieAw- jn nwnk. An idnu nwmu iDAwieAw; hir ismrq. iklivK pwp<br />

gieAw] qUhY scw, scu qU; sB dU aupir. qU dIbwxu]) jlwd 1 - koeI jwie imlY huix<br />

En@w no; iqsu mwry jmu jMdwry1 ]) iPtky polw[ iP`ty- guir bwbY iPtky. sy iPty; guir<br />

AMgid. kIqy kUiVAwry]) guir. qIjI pIVI vIcwirAw; ikAw hiQ eynw vycwry])<br />

pIV@I it`ikAw- guru. cauQI pIVI itikAw; iqin. inMdk dust siB qwry]) iljw 1<br />

ky, l`KmI KiV V pYr hlMq nhIN lwauxw- jo ieCY. so Plu pwiesI; puqu Dnu lKmI;<br />

KiV 1 myly. hir insqwry]<br />

308. ijn kau. Awip dyie vifAweI; jgqu BI Awpy Awix, iqn kau pYrI<br />

pwey] frIAY qW, jy ikCu Awp dU kIcY; sBu krqw AwpxI klw vDwey] siqgur kI<br />

bwxI, siq siq kir jwxhu gurisKhu; hir krqw Awip muhhu kFwey] gurisKw ky<br />

muh aujly kry, hir ipAwrw; gur kw jYkwru sMswir sBqu krwey]) AwpjI 1 dy,<br />

pUMjI- scu pUjI, nwmu idRVwie pRB; vxjwry Qwry 1 ] ijsu AMdir. qwiq prweI hovY;<br />

iqs dw. kdy n hovI Blw]) Klw polw. v`jY- inq cuglI kry, AxhodI prweI; muhu<br />

kiF n skY, Es dw kwlw BieAw]) kilj`ug- krm DrqI srIru, kiljug ivic;<br />

jyhw ko bIjy. qyhw ko Kwey]) inAwauN 1 [ g`lW[ ivsu polw- glw aupir. qpwvsu 1 n<br />

hoeI; ivsu KwDI qqkwl mir jwey]) pr - q`iK- hodY prqiK gurU. jo ivCuVy; iqn<br />

kau. dir FoeI nwhI]) Qu`k- koeI jwie imlY. iqn inMdkw; muh iPky. Quk Quk muih<br />

pwhI] jo siqguir iPtky, sy sB jgiq iPtky; inq BMBlBUsy KwhI]<br />

309. kustI kustu poly- Eie AgY kustI. gur ky iPtky; ij Esu imlY. iqsu<br />

kustu auTwhI]) A`piV- jn nwnk. nwmu ArwiD qU; iqsu. ApiV ko n skwhI])<br />

cV@Y[ cV@whI- nwvY kI vifAweI vfI hY; inq svweI cVY cVwhI]) it`ikAw- ij<br />

hoNdY gurU bih itikAw; iqsu jn kI vifAweI. vfI hoeI] iqsu kau jgqu inivAw,<br />

sBu pYrI pieAw; jsu vriqAw loeI] iqs kau KMf bRhmMf nmskwru krih; ijs kY<br />

msqik, hQu DirAw guir pUrY; so pUrw hoeI]) it`ikAw- jnu nwnku. hir krqY<br />

Awip bih itikAw; Awpy pYj rKY pRBu soeI]) siq sMqoK dieAw Drm inmRqw.<br />

sihn- SIlqw gRIbI pRym ivrwg, iqAwg, inrAiBmwnqw iKmw DIrj inrvYrqw<br />

inrlypqw Awid SuB guxW rUpI bzwr 1 [ h`tnwly- kwieAw kotu Apwru hY; AMdir<br />

htnwly 1 ]) sm`wly- gurmuiK saudw jo kry; hir vsqu smwly]) SuB gux rUp mUMgy<br />

1 -<br />

www.Gursevak.com<br />

190<br />

q`qkrw


nwmu inDwnu hir vxjIAY; hIry prvwly1 ] ivxu kwieAw, ij hor QY Dnu Kojdy; sy mUV<br />

byqwly]) Bwly polw- sy auJiV Brim BvweIAih. ijau JwV imrgu Bwly]) qy~lI- Ehu<br />

qylI sMdw bldu kir; inq Blky auiT pRiB joieAw]) iqMdU[ gu`Jw- hir vyKY suxY inq<br />

sBu ikCu; iqdU. ikCu guJw n hoieAw]<br />

310. qy hir drgih pYnweIAih; ijn hir vuTw mn mwih]) hrI - Awvly- sy<br />

jMq Bey hrIAwvly; ijnI myrw siqguru dyiKAw jwie]) kulu polw- Dnu DMnu ipqw.Dnu<br />

DMnu kulu; Dnu Dnu su jnnI; ijin gurU jixAw mwie]) jw ifTw pUrw siqgurU; qW<br />

AMdrhu mnu swDwirAw] ijn rKx kau hir Awip hoie; hor kyqI. JiK JiK jwiesI]<br />

311. g`dodwxw 1 PoVw, du`K 2 [ aumr - Ql- ijnw AMdir aumrQl 1 ; syeI jwxin<br />

sUlIAw 2 ] hir jwxih syeI ibrhu; hau iqn ivthu. sd Guim GolIAw]) ql polwhir<br />

mylhu sjxu purKu; myrw isru. iqn ivthu. ql rolIAw]) golIAw ksky- jo isK.<br />

gur kwr kmwvih; hau gulmu iqnw kw golIAw] kir ikrpw nwnk myil; gur pih.<br />

isru vyicAw molIAw]) qotw. mUil n AwveI; lwhw hir BwvY soie] swlwhI scu<br />

swlwhxw; scu scw purKu inrwly]) scu scw ijnI ArwiDAw; sy jwie rly sc nwly])<br />

aUtptWg 1 , Awl - pqwl- Eh. Awlpqwlu 1 muhhu boldy; ijau pIqY mid, mqvwly])<br />

krȳ ie su - l`KxI- gauVI rwig sulKxI; jy KsmY iciq kryie] ijau aublI mjITY rMgu<br />

ghghw; iqau scy no jIau dyie]) r`qI- rMig clUlY Aiq rqI; scy isau lgw nyhu])<br />

T`gI gu~JI- kUVu TgI. guJI nw rhY; kUVu mulµmw plyit Dryhu] quDu Awpy Awpu, riKAw<br />

siqgur ivic; guru Awpy quDu svwirAw]<br />

312. hoN 1 - jn nwnk ky. gurisK puq hhu1 ; hir jipAhu, hir insqwirAw])<br />

iB`jY- scu scy kI isPiq slwh hY; so kry. ijsu AMdru iBjY]) iC`jY ip`jY il`jY[)<br />

bgl, KUMjy c, bguly 2 vq dMBI 2 , (Gusr) db ky iCpxw 1 Gus - ir[ bgulwry polw- jw<br />

guru khY. auThu myry BweI; bih jwih. Gusir 1 bgulwry 2 ]) l`Bx vwly 1 l`DovwrygurisKw<br />

AMdir siqguru vrqY; cuix kFy, lDovwry<br />

1 ]) Eie AgY ipCY bih, muhu<br />

Cpwiein; n rlnI KotyAwry]) B`Ku- En@w dw BKu, su EQY nwhI; jwie kUVu lhin,<br />

Byfwry]) aug - lwry polw- jy swkqu nru. KwvweIAY locIAY; ibKu kFY muiK auglwry])<br />

siqgurU kw KVgu sMjoau, hir Bgiq hY; ijqu kwlu kMtku mwir ivfwirAw]) g`l- eyh<br />

gl hovY, hir drgh scy kI; jn nwnk. Agmu vIcwirAw]<br />

313. sauNdy[ au~cr - ih- saudy vwhu vwhu aucrih; auTdy BI vwhu kryin])<br />

au~jly- nwnk. qy muK aujly; ij. inq auiT sMmwlyin]) rlẁiDAw Pl`wiDAw- scu scw<br />

www.Gursevak.com<br />

191<br />

q`qkrw


sB dU vfw hY; scu syvin. sy sic rlwiDAw]) itkY polw- ibnu gur. mnUAw nw itkY;<br />

iPir iPir jUnI pwie]) r`j`eI- ijhvw. swlwih n rjeI; hir pRIqm icqu lwie])<br />

bxweIAW - scu scw kudriq jwxIAY; idnu rwqI ijin bxweIAw]) pweIAw ibMdI<br />

nhIN lwauxI- swlwhI scu. slwh scu; scu. kImiq iknY n pweIAw]) AweIAw ibMdI<br />

nhIN lwauxI- jw imilAw pUrw siqgurU; qw hwjru ndrI AweIAw]) B`uKW gvweIAWscu<br />

gurmuiK ijnI slwihAw; iqn@w BuKw siB gvweIAw]) l`Dw- mY mnu qnu Koij<br />

KojyidAw; so pRBu lDw loiV]) ivcoly 1 [ ivstu polw- ivstu 1 gurU mY pwieAw; ijin<br />

hir pRBu idqw joiV]) Aiq polw- mwieAwDwrI; Aiq AMn@w bolw] nwnk; vjdw jMqu<br />

vjwieAw])<br />

314. A - gxqu- qU krqw Awip Agxqu hY; sBu jgu ivic gxqY]) clqY polwqU<br />

Git Git ieku vrqdw; scu swihb clqY]) v`is- mrx jIvx kI icMqw geI; iehu<br />

jIAVw hir pRB vis]) cV@I, c - v`gix- ijn. siqgur kw Bwxw mMinAw; iqn. cVI<br />

cvgix vMny]) CpwieAw 1 - ijin. guru goipAw 1 Awpxw; iqsu. Taur n Twau]) Gu`sIAYsiqgur<br />

kI gxqY GusIAY; duKy duiK ivhwie]) boLw- AMn@w bolw; Kuie auJiV pwie]<br />

Eie vlu Clu kir. Jiq kFdy; iPir jwie bhih. kUiVAwrw pwis]) inrnw 1 g`f`eIivic<br />

scy, kUVu. n gfeI; min vyKhu ko inrjwis 1 ]<br />

315. pMjvIN nhIN pV@nw[ sB QW pauVI pMjvW pV@nw, pauVIAW vwihgurU pMjvyN<br />

pwiqswh jI dIAW hn- pauVI 5]) q`kih, luik polw- qkih nwir prweIAw; luik<br />

AMdir TwxI]) sMn@ 1 AOKIAW 2 QwvW cUny g`c mMdr, Srwb 3 pINdy hn, mdu polw- sMn@I 1<br />

dyin ivKMm 2 Qwie; imTw mdu 3 mwxI]) Ajrw - eIlu polw- AjrweIlu Prysqw; iql<br />

pIVy GwxI] jo Duir iliKAw lyKu pRB; mytxw n jwie]) v`Kro- rwm nwmu Dnu vKro;<br />

nwnk. sdw iDAwie]) nrYx qoN BgOVw 1 - nwrwieix, lieAw nwTUMgVw 1 ; pYr ikQY<br />

rKY]) Aim`iqAw[ ivso polw[ c`KY - krdw pwp AimiqAw; inq ivso cKY]) ig`ilAW<br />

goihAW vWg BK irhw hY[ BKY polw- inMdw krdw pic muAw; ivic dyhI BKY])<br />

srxw - gqI A - lKY polw- nwnk. iqsu srxwgqI; jo purKu AlKY]) A - ikrqGxwnrk<br />

Gor bhu duK Gxy; AikrqGxw kw Qwnu]) Av - KD polw- AvKD sBy kIiqAnu;<br />

inMdk kw dwrU nwih]) qu`is[ A - Ku`tu-Cu`t, qu`t- quis idqw pUrY siqgurU; hir Dnu scu<br />

AKutu]) bu`t[ ju`tu- ivxu scy dUjw syvdy; huie mrsin butu]) dbwieAw 1 , qpw polw,<br />

jj - mwilAw jj polw, m`wilAw- qpw n hovY, AMdRhu loBI; inq mwieAw no iPrY<br />

jjmwilAw 1 ]) s`idAw, s`qY, iB`iKAw[ qpY polw- Agody sidAw, sqY dI iBiKAw ley<br />

nwhI; ipCody pCuqwie kY, Awix qpY, puqu ivic bhwilAw]) h`sx[ lh - ir, g`wilAwpMc<br />

log siB hsx lgy; qpw loiB lhir hY gwilAw]) QoV@w- ijQY QoVw Dnu vyKY. iqQY<br />

www.Gursevak.com<br />

192<br />

q`qkrw


qpw iBtY nwhI; Din bhuqY ifTY, qpY Drmu hwirAw]) bgulw polw- BweI eyhu qpw n<br />

hovI. bgulw hY; bih swD jnw vIcwirAw]) sq purK kI qpw inMdw krY, sMswrY kI<br />

ausqqI ivic hovY; eyqu doKY. qpw diX mwirAw]) G`wilAw - mhw purKW kI inMdw kw,<br />

vyKu ij qpy no Plu lgw; sBu gieAw qpy kw GwilAw] bwhir bhY; pMcw ivic qpw<br />

sdwey]<br />

316. au~Gw- hir AMdrlw pwpu; pMcw no, auGw kir vyKwilAw]) iljw 1 ky, KiV<br />

V hlM q nhIN lwauxw- Drmrwie. jmkMkrw no AwiK CifAw; eysu qpy no, iqQY KiV 1<br />

pwieAhu; ijQY mhw mhW hiqAwirAw]) bKsI - Anu cV@Y- hir BgqW no, inq nwvY dI<br />

vifAweI bKsIAnu; inq cVY svweI]) au~GVY- AMdir kmwxw srpr auGVY; BwvY<br />

koeI. bih DrqI ivic kmweI]) ivg - isAw- jn nwnku. dyiK ivgisAw; hir kI<br />

vifAweI]) l`gy 1 hn, l`gynI p`kw- Awie lgynI 1 idh QoVVy; ijau pkw Kyqu luxIAY])<br />

jyhy krm kmwvdy; qyvyho BxIAY]) gudrY polw- JgVw kridAw. An idnu gudrY;<br />

sbid. n krih vIcwru]) AMiDAwru- idqY. ikqY n sMqoKIAih; AMqir iqsnw bhu<br />

AigAwnu AMD´wru]) qu`tI- nwnk. mnmuKw nwlo qutI BlI; ijn mwieAw moh ipAwru])<br />

ijn kau poqY puMnu pieAw; iqnw. gur sbdI suKu hoie]) nwnk. vIcwrih sMq muin<br />

jnW; cwir vyd khMdy]<br />

317. l`Qu- pRBu. sdw smwlih imqR qU; duKu sbwieAw lQu]) KuiDAw - vMqu-<br />

KuiDAwvMqu. n jwxeI; lwj kulwj kubolu] nwnku. mWgY nwmu hir; kir ikrpw sMjogu]<br />

jyvyhy krm kmwvdw; qyvyhy Plqy]) q`qw 1 lohw 2 AslI 3 soiDAw, swV 4 idMdw hY, c`by<br />

q`qw, plqy polw- cby qqw 1 loh 2 swru 3 ; ivic sMGY plqy 4 ]) Pwhw 2 , pOx 1 qoN, mMd<br />

krmW 3 Anuswr 4 , G`iq, Aml imlvW polw- Giq 1 glwvW 2 cwilAw; iqin dUiq<br />

Aml 3 qy 4 ]) prweI 1 mYL 2 inMdw, curwauNdy3<br />

Bwv prweI inMdw krdy hn, mlu polwkweI<br />

Aws, n puMnIAw; inq pr 1 mlu 2 ihrqy 3 ]) qrPW 1 , mu`k 2 geIAW, cu`k 3 ilAw 4 ,<br />

inKu`tIAsu- sBy iDrW 1 inKutIAsu 2 ; ihir 3 leIAsu 4 , Dr qy]) imtx 1 , lVweI 2 , mwr 3<br />

ilAw- ivJx 1 klh 2 n dyvdw; qW lieAw 3 krqy]) hMkwr 1 , pVqy V hlMq n lwaujo<br />

jo krqy AhMmyau 1 ; JiV. DrqI pVqy]) gurmuiK igAwnu; ibbyk buiD hoie])<br />

siqguru AwKY, su kwr kmwvin, su jpu kmwvih; gurisKW kI Gwl, scw Qwie pwvY]<br />

ivxu siqgur ky hukmY, ij gurisKW pwshu kMmu krwieAw loVy; iqsu. gurisKu iPir<br />

nyiV n AwvY]) T`gI- ij TgI AwvY, TgI auiT jwie; iqsu nyVY. gurisKu mUil n<br />

AwvY]) bRhmu bIcwru; nwnku. AwiK suxwvY] ij ivxu siqgur ky mnu mMny. kMmu krwey; so<br />

jMqu mhw duKu pwvY]) v`fw jyv`fu v`f v`fy- qUM scw swihbu. Aiq vfw; quih jyvfu qUM. vf<br />

vfy]) g`f g`fy- ijsno. qUM Awip imlwiedw; so. siqguru syvy, mnu gf gfy]) h`fy)<br />

www.Gursevak.com<br />

193<br />

q`qkrw


318. su`Du- suDu]) kmwldIN mojdIN- gauVI kI vwr mhlw 5. rwie kmwldI<br />

mojdI kI; vwr kI Duin aupir, gwvxI]) BijAw polw- iqsu jn kY bilhwrxY; ijin<br />

BijAw, pRBu inrbwxu]) cyqw 1 hY, bu`D 1 hY[ cyqweI polw- cyqweI 1 qW cyiq; swihbu scw<br />

so DxI]) ciV@- nwnk. siqguru syiv; ciV boihiQ, Baujlu pwir pau] vwaU sMdy<br />

kpVy; pihrih grib gvwr]) j`gY r`Ky- syeI aubry. jgY ivic; jo scY rKy]) swDW[<br />

B`Ky- kwmu k®oDu loBu mohu; sMig swDw BKy]) pr`Ky- kir ikrpw pRiB AwpxI; hir Awip<br />

prKy]) lKy polw- nwnk. clq n jwpnI; ko skY n lKy]) im`qRweI- nwnk. imqRweI<br />

iqsu isau; sB ikCu ijs kY hwiQ]) kuim`qRw c`lih- kuimqRw syeI kWFIAih; iek ivK.<br />

n clih swiQ]) iqKw buJweI polw- ijsu ismrq. suKu pweIAY; sB iqKw buJweI])<br />

kir syvw pwrbRhm gur; BuK rhY n kweI] sgl mnorQ puMinAw; Amrwpdu pweI])<br />

if`TVo[ h`B- ifTVo hB Twie; aUx. n kweI jwie]) l`Dw- nwnk. lDw iqn suAwau;<br />

ijnw. siqguru ByitAw]<br />

319. ibjlI 1 ivKy 2 - dwmnI 1 cmqkwr; iqau vrqwrw jg Ky 2 ]) v`Qu- vQu<br />

suhwvI swie; nwnk. nwau jpMdo iqsu DxI]) qo~sw[ id`cY- qosw idcY scu nwmu; nwnk.<br />

imhmwxI]) m`uTVy- muTVy syeI swQ; ijnI. scu n lidAw]) sMm - i R~Qu- Eie syvin.<br />

sMimRQu Awpxw; ibnsY sBu mMdw]) cuh - kI vgin polw Pu`tI- icVI cuhkI. phu PutI;<br />

vgin bhuqu qrMg]) kuim`q- dunIAw kIAw vifAweIAw; nwnk. siB kuimq])<br />

Brwvo 1 - iqsY prwpiq Bwierhu 1 ; ijsu dyie ibDwqw]) mau~ilAw- mn qn BIqir<br />

mauilAw; hir rMig. jnu rwqw]) A`k K`KVIAW[ l`gVIAW- KKVIAw suhwvIAw;<br />

lgVIAw Ak kMiT] ivswrydy mir gey; mir iB n skih mUil]<br />

320. p`lY- iqsY sryvhu pRwxIho; ijs dY nwau plY]) g`if[ QMm@ü[ A - h`lY- Gru<br />

bMDhu. sc Drm kw; gif QMmu AhlY]) J`lY[ m`lY) inKu`it[ A - qu`l - inKuit. n jweI<br />

mUil; Aqul BMfwirAw] EQY. AMimRqu vMfIAY; suKIAw. hir krxy]) au~cr - ih[ Aimau<br />

imlvW[ c`lih- bwxI aucrih swD jn; Aimau. clih Jrxy]) l`Dw) swDW<br />

polw[ Cu`tY b`Dw- swDw srxI. jo pvY; su CutY bDw]) smiJAw 1 , bu`iJ sm`Dw- guru<br />

ByitAw pwrbRhmu hir; piV buiJ, smDw 1 ]) Ag`Dw- nwnk. pwieAw so DxI; hir<br />

Agm AgDw]) zor zulm dI AvYVqweI 1 [ Av`qw- kwmu. n krhI Awpxw; iPrih<br />

Avqw 1 loie]) ibKY polw, kauV`qix- ibKY kauVqix sgl mwih; jgiq rhI<br />

lptwie]) jmkMkru. nyiV n AwveI; iPir. bhuiV n mrIAY]) ibKu polw, au - qrIAY-<br />

Bv swgru sMswru ibKu; so pwir auqrIAY]) guMdxw kro1 , pr - hrIAY- hir gux guMPhu 1 ,<br />

min mwl hir; sB mlu prhrIAY]) nr - hrIAY- nwnk. pRIqm imil rhy; pwrbRhm<br />

nrhrIAY]) Asq ibAsq Bwv ibArQ 1 , gwl@IN Al - plwlIAw- gwl@I<br />

AlplwlIAw 1 ; kMim. n Awvih imq]<br />

www.Gursevak.com<br />

194<br />

q`qkrw


321. nwnk. rwm nwmu Dnu kIqw; pUry gur prswid]) c`lI[ l`ib[ ivgu`qy-<br />

Dohu. n clI Ksm nwil; lib moih ivguqy]) mMdy 1 mid polw[ su`qy[ kr - qb- krqb<br />

krin BlyirAw 1 ; mid mwieAw suqy]) mu`qy) auTMidAw bhMidAw svMidAw; suKu soie])<br />

A`itAw- lwlic AitAw. inq iPrY; suAwrQu. kry n koie]) c`iK swDIN polw, if`Tw -<br />

swdu AwieAw.iqn hir jnW; ciK swDI ifTw]) im`Tw[ vu`Tw[) nws 1 kIqw 1 , duieAw<br />

ku`Tw- ieku inrMjnu riv rihAw; Bwau duXw kuTw 1 ]) mMg 1 - jwcVI 1 sw swru; jo<br />

jwcMdI hykVo]) pRym 1 , ivMin@AW 2 , hoieAw 3 , iv`Dw- nIih 1 ij ivDw 2 mMnu; pCwxU. ivrlo<br />

iQE 3 ]) p`Dro- joVxhwrw sMqu; nwnk. pwDru pDro] hir mwrgu. swDU disAw; jpIAY<br />

gurmMqu]) v`q- vq lgI scy nwm kI; jo bIjy so Kwie]) qu`is- mMgxw q sc ieku;<br />

ijsu quis dyvY Awip]) r`jI- AMnu DMnu bhuqu aupijAw; ipRQmI rjI iqpiq AGwie]<br />

322. rMg rUp rs bwid; ik krih prwxIAw]) kl polw- ijsu Bulwey Awip;<br />

iqsu. kl nhI jwxIAw]) bu`D rUp DrqI 1 , SuB guxW rUp sRyst 2 rMg vwlI ho geI[<br />

siq sMqoK iKmw gRIbI bYrwg 3 Awid rqn 4 rUp Gws 3 nwl jVI 5 geI- Drix 1 suvMnI 2 ,<br />

KV 3 rqn 4 jVwvI 5 ; hir pRym purKu, min vuTw]) bnwspqI 1 - iPrdI iPrdI dh<br />

idsw; jl prbq bnrwie 1 ]) pr iesqRI rUp murdwr 1 , pKMfI rUp ie`l 2 , bih`TIijQY<br />

ifTw imrqko 1 ; iel 2 bihTI Awie]) gurmuiK bIbI v`loN pRx:-jy kru ghih<br />

ipAwrVy; quDu. n Cofw mUil] hir Cofin sy durjnw; pVih dojk kY sUil] 2] “hy<br />

ipAwrVy pqI jI! jy Awp jI dwsn dwsI dw (kru) h`Q (ghih) PVdy hoN, qW dwsI<br />

prmpUjnIk s`cy siqgurW jI dI hzUrI ’c, pRx krdI hY, ik du`K suK iks qr@W dw<br />

BI smW Aw bxy, swrI aumr (mUil) kdwic`q (quDu) Awp jI dw swQ (n) nhIN (Cofw)<br />

C`fWgI, jykr Awp inrdoS hovoNgy[ ” XQw:- rUKo Bojnu. BUim sYn sKI; ipRA sMig.<br />

sUiK ibhwq]) jau qnu cIrih; AMig. n morau] ipMfu prY; qau. pRIiq n qorau] 2]<br />

hm qum bIcu; BieE nhI koeI] qumih su kMq; nwir hm soeI] 3] “pqIbRqw Drm<br />

idRV inBwvWgI, dwsI bx ky AwigAw mMnWgI[ ”<br />

gurmuiK pqI v`loN pRx:- pVih VwVy VwiVAW nMU hlMq nhIN lwauxy- hir<br />

Cofin sy durjnw; pVih dojk kY sUil]) bWih ijnw kI pkVIAY; isru dIjIey bWih n<br />

CoVIey[ “hy sumqy! jy Awp jI dwsndws dy lV l`gy hoN, qW dws Awp jI nUM Awpxw<br />

vzIr smJ ky, hr ivhwr ’c pUrI slwh lvygw[ siqkwr r`Kygw, swrI aumr pRym<br />

inBwvygw[ ijhVy (hir) pqI, inrdoS nUM (Cofin) C`fdy hn, (sy) auh (durjnw) Koty<br />

purK (dojk) nrk (kY) dy (sUil) du`K c (pVih) pYNdy hn[ so jy dwsndws, Awp jI<br />

inrdoS nUM C`fy, qW nrk ’c pvy[ ” pqIbRqw sqIbRqw Drm ’c idRV s`cy jIvn swQI<br />

bxn leI ieh prn hn[<br />

www.Gursevak.com<br />

195<br />

q`qkrw


f`Kxw- slok fKxw mÚ 5]) hwzr prgt 1 1<br />

- ijQhu. vM\Y jwie; iqQwaU. maujUdu<br />

soie]) ciV@- ciV kY GoVVY, kuMdy pkVih; KUMfI dI KyfwrI]) im`qw[ m`jnw[ ik`qw-<br />

ATsiT qIrQ mjnw; siB puMn iqin ikqw]) auD - ry gVü@ ij`qw- sMswr swgr qy auDry;<br />

ibiKAw gVu ijqw]<br />

323. AMimRq 1 srUp, imxqI 1 rihq[ d - Xu Aimqw polw- nwnk. liV lwie<br />

auDwirAnu; dXu syiv Aimqw 1 ]) Pu - tMin- nwnk. syeI qMn PutMin; ijnw sWeI ivsrY]<br />

iqMnw BuK. n kw rhI; ijs dw. pRBu hY soie] pRIiq lgI. hir nwm isau; ey hsqI<br />

1<br />

GoVy]) rwj imlK. KusIAw GxI; iDAwie. muKu n moVy] (Su`D pwT kro, Su`D kIqy<br />

gurbwxI jI nMU, soDx leI. koeI BI klm n cu`ky- suDu kIcy 1 ]) cOdW aucwro ikauN jo<br />

A`gy 14 caupdy hn[ A`KrW swm@xy AMk aucwrny, A`KrW crnI AMk nhI pVHny[ sRI<br />

kbIr jIau ky caupdy 14]) Ab moih jlq; rwm jlu pwieAw]) audik jlq<br />

buJwieAw poly- rwm audik; qnu jlq buJwieAw] mnu mwrx kwrix; bn jweIAY])<br />

iqKw buJwnI poly- rwm audik; myrI iqKw buJwnI] jl mih; Agin auTI AiDkwie])<br />

qoqw 1 - qUM ipMjru; hau sUAtw 1 qor]) ib`lw 1 - jmu mMjwru 1 ; khw krY mor]<br />

324. nvIn 1 , syvk 2 cy~lw- qUM siqguru; hau nauqnu<br />

1 cylw 2 ]) bylw polw- kih<br />

kbIr. imlu; AMq kI bylw] jb hm; eyko eyku kir jwinAw] qb logh; kwhy duKu<br />

mwinAw]) piq rihq 1 , A - pqh- hm Apqh 1 ; ApunI piq KoeI] hmrY Koij; prhu<br />

miq koeI] hm mMdy; mMdy mn mwhI]) piq A - piq poly- piq Apiq; qw kI nhI<br />

lwj]) jwnhū gy auGrY - go- qb jwnhugy; jb auGrYgo pwj]) nWgy bWDy- ikAw nwgy;<br />

ikAw bwDy cwm]) nMnw A`Dw ˜ polw bolo- sMiDAw pRwq; ies˜wnu krwhI]) ijau Bey<br />

dwdur; pwnI mwhI] 1] jau pY; rwm rwm riq nwhI] qy siB; Drmrwie kY jwhI]<br />

kwieAw riq; bhu rUp rcwhI] iqn kau dieAw; supnY BI nwhI]) A`wgr- cwir<br />

crn; khih bhu Awgr]) kil polw- swDU suKu pwvih; kil swgr]) pUjw polwikAw<br />

jpu. ikAw qpu; ikAw. bRq pUjw]) srbsu polw imlvW- srbsu Coif; mhw rsu<br />

pIjY]) pRmwqmw 1 - cqurweI; n cqurBuju 1 pweIAY] prhru loBu; Aru lokwcwru]) vDdw 1<br />

hY[ bDy polw- krm krq; bDy 1 AhMmyv]) bwm@n- khu ry pMifq; bwmn kb ky hoey]<br />

qum kq bRwhmx; hm kq sUd]<br />

325. AMDkwr; suiK kbih n soeI hY] jau pY; rsnw. rwmu n kihbo]) kw kMny<br />

ibMdI nhIN lauxI- pRwn gey; khu kw kI mwieAw] mUey mrmu; ko kw kr jwnw] joiq<br />

kI jwiq; jwiq kI joqI] kvnu su Gru; jo inrBau khIAY]) B`ij. A - BY polw- Bau<br />

Bij jwie; ABY hoie rhIAY]) pqI - Awie- qit qIriQ; nhI mnu pqIAwie] pwp puMn<br />

duie; eyk smwn] kbIr; inrgux nwm n rosu] iesu prcwie; pric rhu eysu] 1)<br />

mrjwdw 2 qoN pry 1 , mnu 3 qoN pry- jo jn pr 1 imiq 2 ; pr mnu 3 jwnw]) bwqn hI; bYkuMT<br />

www.Gursevak.com<br />

196<br />

q`qkrw


smwnw] nw jwnw; bYkuMT khw hI] jwnu jwnu; siB khih qhw hI]) pqIjdw 1 mMndw<br />

nhIN, pqI - AeI- khn khwvn; nh pqIAeI 1 hY]) inpij polw- aupjY inpjY;<br />

inpij smweI]) ibnsȲ go- ibnsYgo rUpu; dyKY sB dunIAw]) jy Awp n ijauxw 1 hovy,<br />

bRhm srUp Bgq jI sdw Amr hn, bRhmigAwnI sd jIvY; nhI mrqw]) jI~jY- qau<br />

kIjY; jau Awp n jIjY 1 ]) jIAwvn - hwrw- Ab moih imilE hY; jIAwvnhwrw])<br />

kUAtw polw- kUAtw eyku; pMc pinhwrI]) ieAw dyhI; prml mhkMdw]<br />

326. AYsy Gr; hm bhuqu bswey] jb hm rwm; grB hoie Awey] kbhU rwjw<br />

CqRpiq; kbhU ByKwrI]) dhIN 1 , pwxI 2 - diD 1 kY BolY; ibrolY nIru<br />

2 ]) msq 1 , Jotw 2<br />

hMkwrI jIv, AmoV 3 ho ky jWdw hY, m`wqw, AM - muhw- mwqw 1 BYsw 2 ; AMmuhw 3 jwie])<br />

nrk 1 - k`uid k`uid- kuid kuid crY; rswqil 1 pwie]) K@yf- khu kbIr; prgtu BeI<br />

Kyf]) in`q- lyly kau; cUGY inq Byf]) prgtI - AweI- rwm rmq; miq<br />

prgtIAweI]) mI~nw- ijau jl Coif; bwhir BieE mInw]) hInw polw- pUrb jnm;<br />

hau qp kw hInw] qjI ly bnwrs; miq BeI QorI]) mg - hir polw- mrqI bwr;<br />

mghir auiT AwieAw]) kWsI- bhuqu brs; qpu kIAw kwsI]) gurU 1 2 khu, kilAwx<br />

srUp vwihgurU3 jI nMU g`j 2 2 ky aucwrnw kr, g`j - khu gur 1 gj 2 isv 3 ; sBu ko<br />

jwnY]) mwq lok 1 -Drin prY; aurvwir 1 , n jweI] ieku iKnu; lyih n hir ko nwm])<br />

h`Q A`fy hoie hn 1 , pwnW dy bIVy 2 KWdw hY- hwiQ qfor 1 ; muiK KwieE qMbor 2 ])<br />

aucwridAW 1 - rwmY rwm rmq 1 ; suKu pwvY] hir hir bwsu; sugMD bsweI]) iq - pdy<br />

cwrquky 2 bRIk, 2 dw Bwv hY, A`gy ie`k iqpdy, ie`k cwrquky sbd Awvygw- gauVI<br />

kbIr jI; iqpdy cwrquky 2 ]) im`qR 1 su - jn- swkq aulit; sujn 1 Bey cIqw]<br />

327. ibmwrI 1 - qn mih hoqI; koit aupwiD 1 ]) bRhm 1 srUp bx gey- Ab mnu<br />

aulit; snwqnu 1 hUAw]) s`wkr- ijau gUMgy; swkr mnu mwinAw]) AnMq bRhmMf dI<br />

rcnw rUp bwZ dy mwlI pRmwqmw 1 - AYsw igAwnu kQY; bnvwrI 1 ] mn ry pvn idRV;<br />

suKmn nwrI] aultI gMgw; jmun imlwvau] ibnu jl sMgm; mn mih n@wvau]) pwxI 1 ,<br />

AgnI 2 - Apu 1 qyju 2 bwie; ipRQmI Awkwsw]<br />

gauVI kbIr jI iqpdy 15 ] crnW ’c bRIk 15 ilKy nhIN pVHny[ ies qNo<br />

A`gy 15 iqpdy Awauxgy[ kMcn isau; pweIAY nhI qoil]) in`j- kyvl rwm Bgiq;<br />

inj BwgI] mir mir jwqy; ijn. rwmu n jwinAw]) kq polw- kq nhI Taur; mUlu<br />

kq lwvau] lwgI hoie; su jwnY pIr]) kuMfIAW vwly 1 , AnI - Awly- rwm Bgiq;<br />

AnIAwly 1 qIr] sB prhir; qw kau imlY suhwgu]<br />

328. jw kY; hir sw Twkuru. BweI] Ab khu rwm; Brosw qorw] so. kwhy n krY;<br />

www.Gursevak.com<br />

197<br />

q`qkrw


pRiqpwr]) b`su[ ibKu polw[ mh - qwrI- ikAw bsu; jau. ibKu dy mhqwrI]) sqI<br />

polw- ibnu sq; sqI hoie kYsy nwir]) bDY polw- pRIiq ibnw; kYsy bDY snyhu])<br />

SwhUkwrnI mwieAw 1 [ s`qu- swhin 1 squ krY; jIA ApnY]) r - meIey- so rmXy kau;<br />

imlY n. supnY] ibiKAw; lY fUbI prvwru]) rVy mYdwn c 1 , cOVcp`tUAw 1 [ ik`Qy 2 , fob 3<br />

leI- ry nr; nwv cauiV 1 kq 2 boVI 3 ]) psu polw- inkit nIru; psu. pIvis n<br />

Jwig]) kQq polw- so jlu inrmlu; kQq kbIru]) ibDvw. ks n BeI; mhqwrI]<br />

jnmq; ks. n muE AprwDI]) bhuqy 1 jIA, pyt 2 ’coN Cx gey 3 , ikauN 4 - mucu 1 mucu<br />

grB 2 gey 3 ; kIn 4 bicAw]) bWhW q`k f`uibAw 1 kuStI rUp 1 , iv`c 2 , m`iJAw- bufBuj 1<br />

rUp; jIvy jg miJAw 2 ]) kub - j polw- nwm ibnw; jYsy kubj kurUp]) so inrmlu;<br />

inrml hir gun gwvY]) B`wTI- ggin rswl; cuAY myrI BwTI]) shj klwlin;<br />

jau imil AweI] khu kbIr; qO AnBau pwieAw]<br />

329. mDu - sUdnu mDu polw.sU`dn- mnu mDusUdnu; iqRBvx dyau]) cIqn - hwryikin<br />

Eie cIqy; cIqnhwry] bUJY; bUJnhwru sBwgw] sB mih psirAw; bRhm<br />

pswrw]) byd dIAW pu`qRIAW 1 ismRqIAW[ pu`qRI[ isMmi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw<br />

bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau- byd kI puqRI 1 ; isMimRiq BweI])<br />

krm kWf rUpI sMgL 1 , vwSnw rUp r`sI 2 - sWkl 1 jyvrI 2 ; lY hY AweI]) n`gru,<br />

bWiDAw- Awpn ngru; Awp qy bwiDAw]) ktI n ktY; qUit nh jweI]) Ehu 1<br />

mwieAw, spnI 2 ho ky- sw 1 swpin 2 hoie; jg kau KweI]) swry AOgux iqAwg 1 ky[<br />

bRhm jI ’c Bjwauxw 2 krdy hW mn rUpI GoVy nUM- sgl qjInu 1 ; ggn daurwvau 2 ]<br />

clu ry bYkuMT; quJih ly qwrau]) AVI kry 1 - ihcih 1 ; q pRym kY cwbuk mwrau] ijh<br />

muiK; pWcau AMimRq Kwey]) lWbU 1 lwey jWdy hn- iqh muK dyKq; lUkt 1 lwey] ieku<br />

duKu rwm rwie; kwthu myrw]) ko jwry; ko gif ly mwtI]) pwCY qy; jmu ikau n<br />

pTwvhu] rwm jpq; qnu. jir kI n jwie] kw ko jrY; kwih hoie hwin]) nt polw[<br />

v`t[ K@ylY swirg - pwn- nt vt KylY; swirgpwin]) nw mY; jog iDAwn icqu lwieAw]<br />

330. rwm smwn; n dyKau Awn]) idRV@I - Aw -rwm nwmu; kwhy n idRV@IAw]) so<br />

suKu; hmhu. n mWigAw BwvY]) ibiKAw Ajhu suriq; suK Awsw]) so suKu hmhu; swcu<br />

kir jwnw]) iqn BI qn mih; mnu nhI pyKw] iesu mn kau; koeI Kojhu BweI])<br />

ieh min; lIx Bey suKdyau]) Aih inis; eyk nwm jo jwgy]) jhwj 2 rUp nwm jI,<br />

kilpqr nMU qwrn vwly hn, kilp - qr- eyk nwm; kilpqr 1 qwry 2 ]) inl`j- ry<br />

jIA inlj; lwj quoih nwhI] hir qij; kq kwhU ky jWhI] so jnu; pr Gr jwq. n<br />

sohI] sdw sMig; nwhI hir dUir]) mwieAw 1 - kvlw 1 ; crn srn hY jw ky] khu jn;<br />

kw nwhI Gr qw ky] so sMmRQu; inj piq hY dwqw]<br />

www.Gursevak.com<br />

198<br />

q`qkrw


331. kaunu ko pUqu; ipqw ko. kw ko]) T`g bUtI 1 - hir Tg; jg kau TgaurI 1<br />

lweI]) isDWq 1 - ieAw qq 1 ; lyhu srIr ibcwrI] kih kbIr; Tg isau mnu mwinAw]<br />

Ab mokau; Bey rwjwrwm shweI] jnm mrn kit; prmgiq pweI] AMimRq nwmu;<br />

jpau jpu rsnw]) in`qw in`q- goibMdu bsY; inqw inq cIq]) buiJAw polw- mwieAw<br />

qpiq; buiJAw AMigAwru] AYsw igAwnu; jphu myry mIqw] Jgrw eyku inbyrhu; rwm]<br />

jau qum; Apny jn sO kwmu]) b`fw- iehu mnu bfw; ik jw sau mnu mwinAw]) cy~qIrwgu<br />

gauVI cyqI]) dyKO knOVw cwV@ ky bolo, igAwn- dyKO BweI; g´wn kI AweI<br />

AWDI]) du - ic`qy[ lMmw b`lw 1 , ijs dy Awsry C`pr Tihrdw hY[ - duicqy kI; duie QUin<br />

igrwnI; moh blyfw 1 tUtw]<br />

332. n dyl@I dIpk- hir jsu sunih n hir gun gwvih]) bwqn hI; Asmwnu<br />

igrwvih] AYsy logn isau; ikAw khIAY]) tyFqweI 1 - kuitl - qw- bYTq auTq;<br />

kuitlqw 1 cwlih] Awpu gey; Aaurn hU Gwlih]) KotI crcw 1 ku - crcw- Cwif<br />

kucrcw 1 ; Awn n jwnih] bRhmw hU ko; kihE n mwnih]) Av - rn- Avrn hsq;<br />

Awp hih kWny]) jIvq ipqr. n mwnY koaU; mUeyN. isrwD krwhI] ipqr BI bpury.<br />

khu ikau pwvih; kaUAw kUkr KwhI] mokau; kuslu bqwvhu koeI] AYsy ipqr qumwry<br />

khIAih; Awpn kihAw n lyhI]) sr - jIau inr - jIau- srjIau kwtih, inrjIau<br />

pUjih; AMq kwl kau BwrI]) A - kulu polw- khq kbIr. Akulu nhI cyiqAw; ibiKAw<br />

isau lptwnw]) b`jr, kl polw, Cy~dI- gur kY bwix. bjr kl CydI; pRgitAw pdu<br />

prgwsw]) cU~kw b`wsw- skiq ADyr jyvVI BRmu cUkw; inhclu isv Gir bwsw] 2]<br />

333. ivAwpk bRhmjI 1 [ dur - m`iq- aunmin 1 mnUAw suMin smwnw; duibDw<br />

durmiq BwgI]) c`k®, Ktu polw- aultq pvn ck® Ktu Bydy; suriq suMn AnrwgI])<br />

nhIN 1 qW 2 AiqsY 2 bhulqw 2 krky bygwnw jmdUqW dw sI[ Akil polw imlvW- gur<br />

prswid Akil BeI AvrY; nw 1 qru 2 Qw bygwnw] invrY dUir, dUir Puin invrY; ijin<br />

jYsw kir mwinAw]) imSrI 1 jW glo 1 dw Srbq 2 sq 2 [ A - lauqI- AlauqI 1 kw jYsy<br />

BieAw bryfw 2 ; ijin pIAw. iqin jwinAw]) J`l plI~qw- khu kbIr. ijin dIAw<br />

plIqw; iqin qYsI Jl dyKI]) A - kQ kQw poly- shj kI; AkQ kQw hY inrwrI])<br />

qrwjU 1 , mukdI 2 , quil polw- quil 1 nhI cFY, jwie n mukwqI 2 ; hlukI lgY n BwrI]<br />

ArD aurD doaU. qh nwhI; rwiq idnsu qh nwhI] khu kbIr, bil jwau gur Apuny;<br />

sqsMgiq imil rhIAY]) pUMjI- pwpu puMnu duie bYl ibswhy; pvnu pUjI prgwisE]) pMc<br />

qqu imil. dwnu inbyrih; tWfw auqirE pwrw]) kMnIdwr DoqI 1 , ffIAw polw, bWDY<br />

KV@I- khu ffIAw 1 ; bwDY Dn KVI] swihbu hoie dieAwlu, ik®pw kry; Apunw kwrju<br />

svwry]<br />

www.Gursevak.com<br />

199<br />

q`qkrw


334. Bl polw- jogI khih. jogu Bl mITw; Avru n dUjw BweI]) isrW dI<br />

mwlw vwly jW sryvVy 1 , rofy 2 , AlK AlK ie`k sbd kih ky iBiKAw mMgx vwly<br />

PkIr 3 , mukqI 4 - ruMifq 1 muMifq 2 eykYsbdI 3 ; eyie khih isiD 4 pweI]) bWDy- jw pih<br />

jwau, Awpu Cutkwvin; qy. bwDy bhu PMDw]) bu`Jwey bU`JY- ijsih buJwey. soeI bUJY; ibnu<br />

bUJy. ikau rhIAY]) hux 1 , igxqI 2 - ieVw ipMgulw suKmn bMdy; ey Av 1 gn 2 , kq<br />

jwhI] eyh sMsw.mokau An idnu ibAwpY; mokau. ko n khY smJweI] kw ko Twkuru. kw<br />

ko syvku; ko kwhU kY jwsI] auAw kw mrmu. EhI pru jwnY; Ehu qau. sdw AibnwsI])<br />

ismi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI<br />

q`qy lwau- suriq isimRiq duie, kMnI muMdw; pr imiq bwhir, iKMQw]) ib - brijq- suMn<br />

guPw, mih Awsxu bYsxu; klp ibbrijq. pMQw]) n dyLI dIpk- mrq n sog<br />

ibEgI]) KMf bRhmMf mih isM|I myrw btUAw; sBu jgu BsmwDwrI]<br />

335. b`wjI- iQru BeI qMqI. qUtis nwhI; Anhd ikMgurI bwjI] suin mn,<br />

mgn Bey hY pUry; mwieAw fol n lwgI]) pun - rip polw, Kyil@- khu kbIr. qw kau<br />

punrip jnmu nhI; Kyil gieE bYrwgI]) gj polw- gj nv.gj ds.gj iekIs;<br />

purIAw eyk qnweI]) b - h`qir- swT sUq nv KMf bhqir; pwtu lgo AiDkweI])<br />

julwhI iesqRI AMqRIv bu`DI 1 - geI bunwvn; mwho 1 ]) qwxI dy DwigAW nUM lwaux leI<br />

pkweI Awty dI lyvI 1 pwx 1 , pwcn p`py kMny ibMdI nhIN lwauxI, gjIN polw, - gjI. n<br />

imnIAY; qoil. n qulIAY; pwcnu 1 syr AFweI]) nws 2 krn vwlI- jO kir pwcnu. byig<br />

n pwvY; Jgru krY Gr hweI 2 ]) bylw polw- idn kI bYT. Ksm kI brks; ieh bylw<br />

kq AweI]) CoCI nlI, qMqu nhI inksY; n qr rhI aurJweI]) 2. nqr} AQvw 1 ,<br />

mq hovy 2 - eyk joiq eykw imlI; ikMbw 1 hoie, mhoie 2 ] jyqy jqn krq qy fUby; Bv<br />

swgru nhI qwirE ry]) kmLw 1 ho ky- aunmq 1 mwn ihirE, mn mwhI; gur kw sbdu.<br />

n DwirE ry] krm Bwg sMqn sMgwny; kwst. loh auDwirE ry]) luBq polw- suAwd<br />

luBq. ieMdRI rs pRyirE; md rs lYq ibkwirE ry]) hQnI dw bnwautI Akwr 1, ibSRwm<br />

baurw ry; ’qy hn) j`gdIs- kwlbUq 1 kI hsqnI, mn baurw ry; clqu ricE<br />

jgdIs]) gj polw, b`is- kwm suAwie. gj bis pry, mn baurw ry; AMksu. sihE<br />

sIs])<br />

336. Bjy polw- inrBY hoie. n hir Bjy; mn baurw ry, gihE. n rwm jhwju]<br />

ijau nlnI. sUAtw gihE, mn baurw ry; mwXw iehu ibauhwru]) mgnY polw-<br />

Agin n dhY, pvnu nhI mgnY; qskru. nyir n AwvY]) iek`qR 1 - rwm nwm Dnu, kir<br />

sMcaunI 1 ; so Dnu. kq hI n jwvY]) DrxI - Dru- hmrw Dnu, mwDau goibMdu DrxIDru;<br />

iehY swr Dnu khIAY]) su - m`iq- inj Dnu igAwnu, Bgiq guir dInI; qwsu sumiq mnu<br />

lwgw] jlq AMB, QMiB mnu Dwvq; Brm bMDn Bau Bwgw]) kip polw- ijau kip ky<br />

www.Gursevak.com<br />

200<br />

q`qkrw


kr. musit cnn kI; lubiD. n iqAwgu dieE]) gr - ih- jo jo krm kIey. lwlc<br />

isau; qy iPir. grih pirE]) swDsMgiq Bgvwn Bjn ibnu; khI. n scu rihE])<br />

pr - Pu`ilq- ijau auidAwn. kusm prPuilq; iknih. n GRwau lieE] iqn hI<br />

mwih Atik. jo aurJy; ieMdRI pRyir lieE]) aumr 1 , AgnI 2 , sRIr 3 , k`KW 4 , bnwaut 5 ,<br />

bx 6 rhI hY- AauD 1 Anl 2 , qnu 3 iqn 4 ko mMdru; chu ids Twtu 5 TieE 6 ] mY nwhI;<br />

kCu Awih n morw]<br />

337. iknhU; lwK pWc kI jorI]) gg - rIAw polw- AMq kI bwr; ggrIAw<br />

PorI]) cV@wieAw- sBu prvwru; cVwieAw byVy]) Bj polw, swirg - pwnI - khu kbIr;<br />

Bju swirgpwnI]) aurvwir pwir; sB eyko dwnI]) gauVI nwvIN igAwrvIN bwrvIN<br />

qyrvIN kihxw- gauVI 9] join Cwif; jau jg mih AwieE] jIArw; hir ky gunw<br />

gwau]) vsdw sI 1 - qau jTr Agin mih; rhqw 1 ]) honw polw- honw hY. so hoeI hY;<br />

mnih. n kIjY Aws] jw qy pweIAY; prm inDwnu]) ibp - iq ibD polw- ijau sMpY.<br />

iqau ibpiq hY; ibD ny ricAw. so hoie] ijh rs; ibsir gey rs Aaur] jh kI<br />

aupjI. qh rcI; pIvq. mrdn lwg]) hauky 1 k`wmnI- pMQu inhwrY kwmnI; locn<br />

BrI. ly auswsw 1 ]<br />

338. iK`sY- aur. n BIjY, pgu. nw iKsY; hir drsn kI Awsw]) hy mn! Apxy<br />

AMdr gurU jI dy s`cy crn pRwpq krky, aun@W nUM C`f ky hor 2 kwLy 2 AOguxW ivkwrW ’c<br />

n au~f 1 - aufhu 1 n; kwgw kwry 2 ] byig imlIjY; Apuny rwm ipAwry] kih kbIr jIvn<br />

pd kwrin; hir kI Bgiq krIjY] Aws pws Gn qursI kw ibrvw; mwJ bnwris<br />

gwaUN ry] ibMdRwbn, mn hrn mnohr; ik®sn crwvq gwaU ry]) ibpl polw, b`wswibpl<br />

bsqR kyqy hY pihry; ikAw bn mDy bwsw]) jIAry; jwihgw mY jwnW]) prm<br />

pUjnIk s`cy inrMkwr 1 jI, swfy AMdr bwhr, siq sMqoK dieAw Drm vIcwr, inmRqw<br />

sihnSIlqw gRIbI pRym ivrwg, iqAwg dw iqAwg, inrAiBmwnqw iKmw DIrj<br />

inrvYrqw inrlypqw Awid AnMq SuB guxW dIAW AnMq klW sihq, ie`k rs b`JvyN<br />

AsMK pRkwS hI pRkwS, ivsmwd nUr hI nUr nUro nUr, ivAwpk BrpUr, Apxy koit<br />

bRhmMf dy pswry srgun srUp smyq hr smyN Ajpw jwp kr rhy Aibgq vwihgurU jI<br />

hn[ Aibgq 1 ; smJu ieAwnw]) sqI polw- sUru ik, snmuK rn qy frpY; sqI ik,<br />

sWcY BWfy]) fgmg polw- fgmg Cwif; ry mn baurw] Ab qau jry mry. isiD<br />

pweIAY; lIno hwiQ sMDaurw]) gRihx kro 1 - bMdy; bMdgI iekqIAwr 1 ] nwmu qyrw<br />

AwDwru myrw; ijau PUlu jeI hY nwir] kih kbIr. gulwmu Gr kw; jIAwie BwvY<br />

mwir]) Q`wko- lK caurwsIh jIA join mih; BRmq nµdu bhu Qwko ry] Bgiq hyiq<br />

Avqwru lIE hY; Bwgu bfo bpurw ko ry] qum@ ju khq hau nµd ko nµdnu; nµd su nµdnu kw<br />

ko ry] Drin Akwsu dso ids nwhI; qb iehu nµdu khw Qo ry]<br />

www.Gursevak.com<br />

201<br />

q`qkrw


339. sMkit nhI prY. join nhI AwvY; nwmu inrMjn jw ko ry] inMdku so; jo<br />

inMdw horY] rwjwrwm. qUM AYsw inrBau; qrn qwrn, rwm rwieAw] jb hm hoqy, qb<br />

qum nwhI; Ab qum hhu, hm nwhI] Ab hm qum, eyk Bey hih; eykY dyKq mnu<br />

pqIAwhI]) ivSy AOguxw vwlI bu`D 1 jdoN huMdI sI qdoN ibbyk rUpI bl kYsw hoxw sI,<br />

hux Awqm vSYxI bu`D 2 hox krky AwsurI sMpdw dw bl nhIN (KtweI) imldw- jb<br />

buiD 1 hoqI qb blu kYsw; Ab buiD 2 , blu n KtweI]) pdwrQW vloN bu`D bdl 1 geI,<br />

mukqI 2 pw leI - kih kbIr. buiD hir leI myrI; buiD bdlI 1 isiD 2 pweI]) Kt<br />

polw- Kt nym kir koTVI bWDI; bsqu AnUpu bIc pweI] Ab mn jwgq rhu; ry<br />

BweI]) mu`sY- gwPlu hoie kY. jnmu gvwieE; coru musY Gru jweI]) ph - rUAw- pMc<br />

phrUAw, dr mih rhqy; iqn@ kw nhI pqIAwrw] cyiq sucyq, icq hoie rhu; qau lY<br />

prgwsu aujwrw]) nvY polw, m`Usy- khqu kbIr. nvY Gr mUsy; dsvYN qqu smweI])<br />

Awnw - nW:- mweI. moih Avru n jwinE; AwnwnW]) su - m`iq[ riq polw:-eyk sumiq<br />

riq. jwin mwin pRB; dUsr mnih. n Awnwnw]) m`Qwnw - nw:- iqh bf Bwg bisE<br />

min jw kY; krm pRDwn mQwnwnw] 3]<br />

340. rwgu gauVI pUrbI bwvn AKrI kbIr jIau kI) ArMB:- Krn 2<br />

qoN rihq pRmySr, Akwr 1 , A`Kr 1 , Eie A - Kr 2 - ey AKr 1 iKir jwihgy; Eie AKr 2<br />

ien mih nwih]) lKY polw- js Ehu hY; qs lKY n koeI]) A`lh- Alh lhau, qau<br />

ikAw khau; khau. q ko aupkwr]) kCUAk dw ArQ QoV@w nhIN krnw[ qurk.qrIkiq<br />

jwnIAY; ihMdU byd purwn] SRomxI Bgq sRI kbIr swihbjI bRhmiv`idAw pV@n bwry<br />

&urmw rhy hn:-qurk, SrIAq qrIkiq mwr&q hkIkq ien@W cOhW AvsQW nUM hI<br />

(jwnIAY) jwxdy hn[ ihMdU cwr (byd) vydW (purwn) ATwrW purwxW nUM hI mMndy hn[<br />

dovyN, Sr@w, krm kWf dy bMDnW’c b`Jy hoey hn[ kCU<br />

- Ak pV@IAY- mn smJwvn kwrny;<br />

kCUAk pVIAY igAwn] pr mn nUM (smJwvn) smJwaux (kwrny) leI, dohW’coN r`b<br />

rUp Bgq PrId swihbjI, Bgq jYdyv swihbjI vWg[ (kCUAk) koeI ivrlw 2 hI,<br />

siqgurW dI pRymw BgqI bRhm pRwpqI dy igAwn bwry (pVIAY) pV@dw hY[ A - kh- Akh<br />

khw; kih, kw smJwvw]) nws nhIN huMdw 1 in - iKAau- qau hoie iniKAau 1 ; AKY pdu<br />

lhY] ggw; gur ky bcn pCwnw]) A - gh polw- Agh ghY; gih. ggn rhweI]) Gt<br />

polw, G`it- Gt PUty; Git. kbih n hoeI]) AOKy 1 Gwt AOguxw ivkwrW dy, Av - Gt<br />

polw- so Gtu Cwif; AvGt 1 kq Dwvw]) in - gRih- |M|w.ingRih snyhu kir; inrvwro<br />

sMdyh] nwhI dyiK. n BwjIAY; prm isAwnp eyh]) r - icq- ccw; ricq icqR hY<br />

BwrI]) JgVw 1 , ic`qR b - ic`qR- icqR bicqR; iehY AvJyrw 1 ]) c`kRvrqI 1 rwjw, CqR -<br />

piq - CCw; iehY CqRpiq 1 pwsw]) pRsMnqw 1 C`ik A`wsw -Cik 1 ik, n rhhu; Cwif<br />

ik. n Awsw] jjw; jau qn jIvq jrwvY]) As jir pr jir; jir jb rhY]<br />

www.Gursevak.com<br />

202<br />

q`qkrw


341. JJw. auriJ; suriJ nhI jwnw]) JJ - ik polw- rihE JJik; nwhI<br />

prvwnw]) JiK JiK polw:- kq JiK JiK; Aaurn smJwvw] Jgru kIey; Jgrau hI<br />

pwvw]) tYNkw 1 [ AiDk nhIN l`igAw, ttw polw, AiDk lwauNx nwl ArQ TIk nhIN<br />

bxygw - ttw 1 ; ibkt Gwt. Gt mwhI] Koil kpwt; mhil. ik n jwhI]) A - tl,<br />

til polw- dyiK Atl; til. kqih n jwvw]) T`g- TTw. iehY dUir; Tg nIrw])<br />

sihjy sihjy 1 - nIiT 1 nIiT; mnu kIAw DIrw]) in`fr- infr hUAw; fru aur hoie<br />

BwgY] FFw. iFg; FUFih kq Awnw]) gV@ü gV@- ijh gVu giVE; su gV mih pwvw])<br />

kwm kRoD AwidkW dy jMg 1 ’c jdoN ruk 2 jwvy, ien@W nUM mwrn dw, inscy krky hT 3<br />

kry- xwxw. rix 1 rUqau 2 ; nr nyhI 3 krY]) A - qr- qqw. Aqr; qirE. nh jweI])<br />

q`q - ih[ q`q- qau.qqih qq imilAw; scu pwvw] QQw. AQwh; Qwh nhI pwvw])<br />

QoV@Y- QoVY Qil; Qwnk AwrMBY]) QwBh h mukqw bolo- ibnu hI QwBh; mMidru QMBY])<br />

ibnsn - hwrw- ddw dyiK; ju ibnsnhwrw]) pRymw BgqI sihq bRhmiv`idAw rUpI<br />

kuMjI 1 - dsvY duAwir; kuMcI 1 jb dIjY] ArDih aurDh; mMiJ bsyrw] qau ArDih<br />

aurD imilAw; suK pwvw] nµnw, inis idnu; inrKq jweI]) pUrn pRym sihq lwlI 1 [<br />

r`qvweI- inrKq nYn; rhy rqvweI 1 ] qb ly inrKih; inrK imlwvw]) A - pr- ppw<br />

Apr; pwru nhI pwvw]) inivrq 1 kry, inr - vreI- pwpu puMnu doaU; inrvreI 1 ] PPw;<br />

ibnu PUlh. Plu hoeI]) lKY polw- qw Pl PMk; lKY jau koeI]) ivAwpk joiq rUp<br />

PwVI 1 - qw Pl PMk 1 ; sBY qn PwrY]) p - reI- dUix. n preI; PMk ibcwrY]) ibMdih<br />

ibMid; n ibCurn pwvw]<br />

342. bMdgI vwlw purK 1 hovy, aus dI vwihgurU jI sbMDI 2 vWg ^br 3 lYNdy 4<br />

hn- bMdk 1 hoie; bMD 2 suiD 3 lhY 4 ] BieAw Bydu; BUpiq pihcwinAw]) mrmI hoie; su<br />

mn kau jwnY]) dyr 1 kry- mq koeI; mn imlqw iblmwvY 1 ]) mgn BieAw qy; so scu<br />

pwvY]) vwSnw 1 - mn hI mn isau, khY kbIrw; mnsw 1 . imilAw n koie]) ivAwpk<br />

bRhmjI 1 - iehu mnu ly; jau aunmin 1 rhY]) bwqYN- qau; qIin lok kI bwqY khY]) iehu<br />

mnu skqI; iehu mnu sIau] iehu mnu; pMc qq ko jIau]) XeIAw, dur - m`iq-[ b`is-<br />

XXw, jau jwnih, qau durmiq hin; kir bis kwieAw gwau]) ruikAw 1[ rU - qau sU - rau<br />

Qw - rau- rix rUqau 1 . BwjY nhI; sUrau. Qwrau nwau]) in - rs-rwrw. rsu; inrs kir<br />

jwinAw]) hor QwN 1 - Anq 1 n jwie; prm scu pwvY] Aru jau; qhw pRym ilv lwvY])<br />

A`lh- qau Alh lhY; lih crn smwvY]) Akwl 1 ipAwry 2 - bil bil; jy ibsn 1<br />

qnw 2 , jsu gwvY]) pRyrk 1 , vwihgurU 1 , aunW qWeI 2 - vwvw, vwhI 1 jwnIAY; vw 2 jwny<br />

iehu hoie]) sm@wir mMmy nMU hlMq lwau- vvw. bwr bwr; ibsn sm@wir] ssw; so nIkw<br />

kir soDhu] Gt prcw kI; bwq inroDhu] pUir rihAw qh; iqRBvx rwau] jo<br />

www.Gursevak.com<br />

203<br />

q`qkrw


KojY; so. bhuir n hoeI] qau Bvjl qrq; n lwvY bwrw] ssw; so sh syj svwrY]<br />

Alp suK Cwif; prm suK pwvw]) pqI 1 bRqw- qb ieh qRIA 1 ; Euhu. kMqu khwvw]<br />

hwhw; hoq hoie, nhI jwnw] jb hI hoie; qbih mnu mwnw] qb EhI auhu; eyhu n<br />

hoeI] ilµau ilµau krq; iPrY sBu logu]) l`iKmI - br- liKmIbr isau; jau ilau lwvY]<br />

KKw; iKrq Kpq gey. kyqy] iKrq Kpq; AjhUM. nh cyqy]) ip`Cy, hitAw 1 , mn@w- Ab<br />

jgu jwin; jau mnw 1 rhY]<br />

343. sikAw n; AKru eyku pCwin]) s`q- sq kw sbdu; kbIrw khY]) pMifq<br />

logh kau; ibauhwr] kih kbIr; aurvwr n pwr]) eykm 1 - pirvw 1 ; pRIqm krhu<br />

bIcwr] K@ylY[ A - Gt polw- Gt mih KylY; AGt Apwr]) klpnw polw- kwl<br />

klpnw; kdy n Kwie]) kTn 1 duh - kir- duqIAw; duhkir 1 jwnY AMg] mwieAw; bRhm<br />

rmY sB sMg]) A - kul polw - Akul inrMjn; eykY Bwie]) iqRqIAw; qIny sm kir<br />

ilAwvY] Awnd mUl; prmpdu pwvY] cauQih; cMcl mn kau ghhu]) pWcY; pMc qq<br />

ibsQwr]) suDw polw- pRym suDw rsu; pIvY koie]) jrw mrx duKu; Pyir n hoie]) CiT<br />

Ktu poly, c`kR- CiT; Ktu ckR, ChUM ids Dwie]) ibnu prcY; nhI iQrw rhwie]) A -<br />

kul polw- qw mih; Akul mhw iniD rwieAw]) gm polw- gur gm igAwn; bqwvY<br />

Byd]) A - ml polw- Aml. n mln; Cwh nhI DUp]) aultw; rhY ABMg ACyd]<br />

344. eykwdsI; eyk ids DwvY] bwris; bwrh augvY sUr] dyiKAw; iqhUM lok kw<br />

pIau]) bRhm 1 , A - crj- Acrju BieAw; jIv qy sIau 1 ]) nON ivAwkrn cwr vyd 1 -<br />

qyris; qyrh 1 Agm bKwix] ArD aurD ibic; sm pihcwix] caudis; caudh lok<br />

mJwir] pUinau; pUrw cMd Akws]) iesiQq 1 - Awid AMiq miD; hoie rihAw QIr 1 ]<br />

7 nMU s`q aucwro- vwr kbIr jIau ky 7]) bwr bwr; hir ky gun gwvau] gur gim;<br />

Bydu su hir kw pwvau]) AYqvwr 1 , Awid`q- Awidq 1 ; krY Bgiq AwrMB] kwieAw<br />

mMdr; mnsw QMB] Aih inis AKMf; su rhI jwie]) mhwqmw 1 dI is`iKAw lvy AQvw<br />

ivkwrW dw Gyrw 1 G`q 1 lYxw kry- mMglvwry; ly mwhIiq 1 ] nw qru Krw; irsY hY rwie]<br />

gur imil; doaU eyk sm DrY] aurD pMk; lY sUDw krY]) pwp 1 , ks - ml, n@wih-<br />

Aih inis; ksml 1 Dovih nwih]) Qwvr; iQru kir rwKY soie]) bRhmwkwr ibRqI rUp<br />

b`qI 1[ v`tI- joiq dI vtI 1 ; Gt mih joie] qb hUAw; sgl krm kw nwsu]) Gt<br />

polw- jb lgu Gt mih; dUjI Awn] qau lau; mhil. n lwBY jwn]<br />

345. qwrI - Aly- dyvw; pwhn qwrIAly]) ikauN 1 nhIN qry- rwm khq; jn<br />

ks 1 n qry]) lodIAw nwmy iSkwrI 1 , cqRBuj pMCI bxy rwm jI nUM, pUrn swDU jI pws<br />

ilAwey, qwrI - ly Ajwm`lu, kuib - jw polw- qwrIly ginkw, ibnu rUp kuibjw; ibAwiD 1<br />

www.Gursevak.com<br />

204<br />

q`qkrw


Ajwmlu qwrIAly]) b`iDk- crn biDk; jn qyaU. mukiq Bey]) au~gRsYn- dwsI suq,<br />

jnu ibdru sudwmw; augRsYn kau rwj dIey]) jp hIn. qp hIn. kul hIn, k®m hIn;<br />

nwmy ky suAwmI qyaU qry] myrI sMgiq poc; soc idnu rwqI]) tyFqweI vwlw 1 Koty 2 lgn<br />

vwlw, kuitl - qw- myrw krmu kuitlqw 1 ; jnmu kuBWqI 2 ]) gu - seIAw- rwm guseIAw;<br />

jIA ky jIvnw]) sRyst 1 Bwvnw b^Sxw kro, ibp - iq polw- myrI hrhu ibpiq; jn<br />

krhu suBweI 1 ]) s~WBw- khu rivdws; prau qyrI swBw]) CyqIN 1 , dyrI 2 - byig 1 imlhu<br />

jn; kir n 2 iblWbw] bygmpurw; shr ko nwau]) <strong>Sri</strong>mMdgI 1 , tYks 2- nW qsvIs 1 ;<br />

iKrwju 2 n mwlu]) gunwh 1 , Gwtw 2 , Kqw polw- KauPu n Kqw 1 ; n qrsu jvwlu 2 ] Ab<br />

moih; KUb vqn gh pweI] aUhW KYir sdw; myry BweI]) iesiQ`q 1 , hmySw 2 -<br />

kwiemu 1 dwiemu 2 ; sdw pwiqswhI]) dUjy drjy dw GtIAw 1 [ qIjy drjy dw GtIAw 2 -<br />

dom 1 n sym 2 ; eyk so AwhI]) in`q vsdy hn 1 , A`wbw - dwn- Awbwdwnu 1 ; sdw mshUr])<br />

DnI 1 , BrpUr l`bw lb Bry hoey 2 - aUhW gnI 1 bsih; mwmUr 2 ]) ByqI 1 , sB dy itkwxy<br />

inrgun ivAwpk jI 2 - mhrm 1 mhl 2 ; n ko AtkwvY] rmeIey isau iek bynqI; myrI<br />

pUMjI rwKu. murwir]<br />

346. ibAwpwru- hau bnjwro. rwm ko; shj krau b´wpwru] Asq byAsq<br />

boilAw 1 , Awl - pqwl- aurvwr pwr ky dwnIAw; iliK lyhu Awlpqwlu 1 ]) qjI - lymoih.<br />

jm fMfu n lwgeI; qjIly srb jMjwl] AYsy. myrw mnu ibiKAw ibmoihAw; kCu<br />

Awrw pwru. n sUJ] miln BeI miq. mwDvw; qyrI giq. lKI n jwie]) su - m`iq[<br />

krhu ik®pw BRmu cUkeI; mY. sumiq dyhu smJwie] jogIsr. pwvih nhI; quA gux. kQnu<br />

Apwr]) bhuqy j`g 1 j`gIN- sqjuig squ, qyqw jgI 1 ; duAwpir pUjw cwr]) dwsn 1 dws<br />

nUM[ mo- sau- mosau 1 ; koaU. n khY smJwie]) kQn krIdy hn 1 - bhu ibiD Drm<br />

inrUpIAY 1 ; krqw dIsY. sB loie]) ib - ibiD polw- bwhru audik pKwrIAY; Gt BIqir<br />

ibibiD ibkwr]) su`D- suD kvn pr hoiebo; suc kuMcr ibiD ibauhwr]) rwq 1 nws 2 ho<br />

jWdI hY, rjnI jQw poly- riv pRgws. rjnI 1 jQw giq 2 ; jwnq sB sMswr]) qWbopwrs<br />

mwno qwbo Cuey; knk hoq. nhI bwr] prm prs guru BytIAY; pUrb ilKq<br />

illwt]) C`utkq b`jr- aunmn, mn mn hI imly; Cutkq. bjr kpwt] Bgiq<br />

jugiq. miq siq krI; BRm bMDn kwit ibkwr]) bis polw- soeI bis ris. mn imly;<br />

gun inrgun eyk ibcwr]) 151 qoN 346 gurpRswid gauVI rwg sMpUrnM]<br />

347 qoN 488. gurpRswid Awsw rwg ArMB:- Gru pihlw[ sodru iek`Tw<br />

gurbwxI jI dw nwm hY[ rwgu Awsw mhlw 1; Gru 1 sodru]) quDno. ’qy Tm@kIAWgwvin@<br />

quDno. rqn aupwey qyry. jyqy; ATsiT qIrQ nwly] rMgI rMgI BwqI ijnsI;<br />

mwieAw ijin aupweI]<br />

www.Gursevak.com<br />

205<br />

q`qkrw


348. sy mukqu. sy mukqu Bey; ijn@. hir iDAwieAw jIau; iqn. tUtI jm kI<br />

PwsI]) jnu nwnku. gux gwvY krqy ky jI; jo. sBsY kw jwxoeI]<br />

349. khxY vwly qyry; rhy smwie]) surqI 1 joVn vwilAW ny, pRIqI 1 - siB<br />

surqI 1 imil; suriq kmweI]) BUqny jW nIc jwiq 1 - nwnk. nwvY bwJu; snwiq 1 ])<br />

D`ky- BwvY DIrk, BwvY Dky; eyk. vfweI dyie] jwxhu joiq. n pUChu jwqI; AwgY. jwiq<br />

n hy] jw qUM; krxhwru krqwru]) krȳ ie dur - m`iq- Awpy; durmiq mnih kryie]) jy<br />

iksY dyie, vKwxY nwnku; AwgY. pUC n lyie]) Awsw iqRsnw rUp kYNsIAW 1 , rwg dvYK<br />

rUp CYxy 2 , Gt polw- qwl 1 mdIry 2 ; Gt ky Gwt] nwnk. nwm ivthu; kurbwxu])<br />

ie`Cw 1 , Bojn 1 - qwim 1 prIiq; vsY Gir Awie]<br />

350. rwjw inAwau kry; hiQ hoie] khY Kudwie; n mwnY koie] qw ikCu; drgh<br />

pwvY mwnu]) rsnw bsnw poly) eyko hY BweI; eyko hY]) Srwb vwlI m```````tI 1 , kLjug dI<br />

lVweI vwlI ikirAw hI m`tI hY - kil klvwlI 1 , mwieAw mdu mITw; mnu mqvwlw,<br />

pIvqu rhY]) b`puVw- Awpy. rUp kry bhu BWqIN; nwnku bpuVw. eyv khY]) joVI qblw 1 [<br />

pKwv`j- vwjw miq; pKwvju 1 Bwau] rwgu nwdu; nhI dUjw Bwau] Bau PyrI; hovY mn<br />

cIiq] lytix lyit; jwxY qnu suAwhu]) sBw polw- isK sBw; dIiKAw kw Bwau]<br />

nwnk; AwKxu vyrw vyr] ikAw aupmw qyrI; AwKI jwie] qUM srby pUir rihAw; ilv<br />

lwie]) k`wlI[ kwlI 1 nwg[ n`iQ- jIA aupwie jugiq hiQ kInI; kwlI 1 niQ ikAw<br />

vfw BieAw]) ivSnUM jI 1 - nwil kutMbu swiQ vrdwqw 1 ; bRhmw. Bwlx isRsit<br />

gieAw]) Btky 1 [ miQAw BKlwey poly- rqn aupwie Dry, KIru miQAw; hoir<br />

BKlwey 1 , ij AsI kIAw] khY nwnku. CpY ikau CipAw; eykI eykI vMif dIAw]<br />

351. ijn@ pIAw. sy msq Bey hY; qUty. bMDn Pwhy]) mYN[ g`lW- mY gux;<br />

glw ky isir Bwr]) g`lIN g`lW[ h`sxw- glI glw; isrjxhwr] jb lgu; irdY. n<br />

Awvih Xwid] qau prvwh kyhI; ikAw kIjY] jnim jnim; ikCu lIjI lIjY]) mn dI<br />

hMgqw vwlI miq krky, (mqwglu) Drm dw AwgU, hMkwr ’c msq 2 ho irhw hY[<br />

mqwgl polw[ m`qw- mn kI miq; mqwglu 1 mqw 2 ]) Kqo Kqw poly- jo ikCu bolIAY;<br />

sBu Kqo Kqw] pwpu puMnu duie; swKI pwis] quJ ibnu; dUjw nwhI koie] iqsu ivic;<br />

aupjY AMimRqu swr] nwnk. krqy kw; iehu Dnu mwlu]) K@ylu- Kylu dyiK; min Andu<br />

BieAw; shu vIAwhx AwieAw]) j`gjIvnu- hmrY Gir AwieAw; jgjIvnu Bqwru])<br />

gurU duAwrY. hmrw vIAwhu ij hoAw; jW shu imilAw. qW jwinAw]) horW 1 qoN- Awpxw<br />

kwrju. Awip svwry; horin 1 . kwrju n hoeI] ijqu kwrij, squ sMqoKu dieAw Drmu hY;<br />

gurmuiK. bUJY koeI] Bniq nwnku; sBnw kw ipru. eyko soie])<br />

www.Gursevak.com<br />

206<br />

q`qkrw


352. iqRSnw 1 - AiDk iqAws 1 ; ByK bhu krY] kwmu k®oDu; AMqir Dnu ihrY]<br />

duibDw Coif; nwim insqrY] sKw sYnu; pRymu goibMd] ByK vrn; dIsih siB Kyh]<br />

nwnk; AsiQru nwmu rjwie]) cMdn 1 - sdw ibgwsY; prml 1 rUp] swKw qIin; khY<br />

inq bydu]) r`wqau- mukqo rwqau; rMig rvWqau]) iKVdw hY 1- rwjn rwij; sdw<br />

ibgsWqau 1 ] ault BeI; Gru Gr mih AwixAw]) hu`jiq- gurmiq swcI; hujiq<br />

dUir] duKu suKu; swcu krqy pRB pwis]) c`wKY-clqau mnu rwKY; AMimRqu cwKY] nwnk;<br />

ivchu Awpu gvwey] ihrdY nwmu; nwhI min BMgu] An idnu; nwil ipAwry sMgu])<br />

353. qw kY; sd bilhwrY jwau] hir vru. ijin pwieAw; Dn nwrI] hmrI<br />

jwiq piq; scu nwau]) inscw 1 [ s`cw pRym 1[ s`qBwau- krm Drm sMjmu; sqBwau 1 ])<br />

mMdBwgI 1 - sy krmhIxu 1 ; hir nwmu. n iDAwvih]) ibKu vq Aiq poly - iehu sMswru.<br />

ibKu vq Aiq Baujlu; gur sbdI. hir pwir lµGweI] ijn kau; Awip ley pRBu myil]<br />

iqn kau; kwlu. n swkY pyil] ijau jl AMB aUpir; kml inrwry] burw Blw; khu<br />

iksno khIAY]) isMmi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry,<br />

ie`k ishwrI q`qy lwau- swsq byd isMimRiq; bhu Byd] krq bIcwru. ihrdY hir<br />

rivAw; ihrdY dyiK bIcwirAw] bolhu rwmu; kry insqwrw] iks kau khih. suxwvih<br />

iks kau; iksu smJwvih. smiJ rhy]) pV@wvih[ piV@- iksY pVwvih. piV guix<br />

bUJy; siqgur sbid. sMqoiK rhy])<br />

354. rwm Bgiq jnu; rhY inrwrw]) so pRBu. dUir nwhI; pRBu qUMhY]) iq - qukw-<br />

Awsw mhlw 1 iqqukw]) pRymw-BgqI dw rsqw 1 , vINgw- vwt 1 . n pwvau; vIgw jwau])<br />

kmzor 1 , nws 1 , sRIr 2 - KIn 1 Krwbu hovY; inq kMDu2 ] Aih inis; AMDuly dIpku dyie]<br />

khih suxih; jo mwnih nwau] jIau ipMfu sBu; qyrY pwis] igAwn rqnu; min vsY<br />

Awie] duD ibnu Dynu, pMK ibnu pMKI; jl ibnu. auqBuj kwim nwhI]) A`KIN- AKI AMDu.<br />

jIB rsu nwhI; kMnI. pvxu n vwjY]) pkiVAw 1 , c`lY- crxI clY. pjUqw 1 AwgY; ivxu<br />

syvw. Pl lwgy]) AKr ibrK bwg, Buie coKI; isMicq Bwau kryhI])<br />

355. d`B 1 , piv`qRy C`ly2 , kus polw[ p`wqI- igAwnu jnyaU; iDAwnu kus 1 pwqI 2 ]<br />

hir nwmw jsu; jwcau nwau] pWfy; AYsw bRhm bIcwru]) pV@au- nwmy suic. nwmo pVau;<br />

nwmy cju Awcwru] bwhir jnyaU; ijcru joiq hY nwil]) Do~qI it`kw- DoqI itkw; nwmu<br />

smwil]) ivxu nwvY; hoir. krm n Bwil]) pr - jwil- pUjw pRym; mwieAw prjwil]<br />

hir muiK pwT pVY; bIcwr]) pihrydwr 1 , rwKw 2 , pwh - rUA-pwhrUA 1 rwCib 2 ; coru. n<br />

lwgY] iqlku illwit; jwxY pRBu eyku] AwcwrI; nhI jIiqAw jwie] pwT pVY; nhI<br />

kImiq pwie]) ATwrW 1 purwx[ dsIN polw- Ast 1 dsI 1 chu; Bydu. n pwieAw] iqsu<br />

ibnu; dUjw Avru n koeI] mhlI Ksmu suxy; swbwis] AMqir vsqu; n jwxih Bydu]<br />

nwnk. eyko; dru dIbwxu] gurmuiK swcu; qhw gudrwxu]) srbIN rMgIN rUpIN- srbI rMgI<br />

www.Gursevak.com<br />

207<br />

q`qkrw


UpI qUMhY; iqsu bKsy. ijsu ndir kry] Awpu bIcwir mwir mnu. dyiKAw; qum sw mIqu.<br />

n Avru koeI]<br />

356 qurIAw - vsQw[ sBw polw- qurIAwvsQw. gurmuiK pweIAY; sMq sBw kI,<br />

Et lhI]) A - lK polw- igAwn iDAwn sgly siB jp qp; ijsu hir ihrdY AlK<br />

AByvw]) swcu nwmu; irdy rvY srIr]) scu nwmu; jw nv iniD pweI]) nMnw dyl@I<br />

dIpk- rovY pUqu n klpY mweI] eyqu moih; iPir jUnI pwih] mohy lwgw; jm puir<br />

jwih] gur dIiKAw ly; jpu qpu kmwih] ndir kry; qw eyhu mohu jwie] nwnk. hir<br />

isau; rhY smwie]) A - lK polw- Awip kry; scu AlK Apwru]) mnmuK kI miq;<br />

kUiV ivAwpI]) A - lK polw- jo aupjY; so AlK AByvhu] ividAw vIcwrI; qW<br />

praupkwrI] qau jmu. khw kry; mo isau AwgY] Awip mrY; Avrw nh mwrI] eyku<br />

qU; hoir vys bhuqyry]) kOqk 1 - nwnku; jwxY coj 1 n. qyry]) ie`k AOgux nwl bu`DI nhIN<br />

BrI, bhuqy AOguxW nwl BrI hoeI hY, iks gux krky DovW 1 , Bwv koeI BI gux nhINeyk<br />

n BrIAw; gux kir Dovw 1 ] ieau ikau; kMq ipAwrI hovw]<br />

357. ikAw jwnw; ikAw hoiegw. rI mweI] drSnW dI ipAws 1 buJwnI polwpRymu.<br />

n cwiKAw; myrI iqs 1 . n buJwnI]) swhurVY Dn; swcu pCwixAw] qW ko; scy<br />

sic smwvY]) BeI - ly- BeIly audwsI; rhau inrwsI]) k`wmix- qau kwmix; syjY rvY<br />

Bqwru] khqu nwnku; BY Bwv kw kry sIgwru]) moh rUpI ickV 1 , pYdw 2 ho irhw hY mn<br />

rUpI pYr 3 , rwm jI v`l nhIN c`ldw 4 -pMk 1 ju 2 moh. pgu 3 nhI cwlY 4 ; hm dyKw. qh<br />

fUbIAly] nw hau jqI sqI. nhI piVAw; mUrK mugDw jnmu BieAw]) iCA Gr. iCA<br />

gur; iCA aupdys])<br />

358. l`KW l`K- lKw aupir. Purmwieis qyrI; lK auiT. rwKih mwnu]) Bolw<br />

polw- jy bhuqw smJweIAY Bolw; BI. so AMDo AMDw] lK KtIAih, lK sMjIAih Kwjih;<br />

lK Awvih, lK jwih] jW piq. lyKY nw pvY; qW jIA ikQY iPir pwih]) ku - prvwx<br />

mnzUr 1 nhIN- jW piq lyKY nw pvY; qW sBy kuprvwx 1 ]) P`kiV- lokw; mq ko PkiV<br />

pwie]) lkVW dy Fyr 1 , ie`k 2 jg@w[ eyk - Ty, r`qI- lK miVAw 1 kir eykTy 2 ; eyk rqI<br />

ly Bwih]) aubLy 1 cOLW dy goLy jo ip`qRW nimq bRwhmx idMdy hn, aus nMU ipMf Brny<br />

kihMdy hn[ kysau pwrbRhm jI dw nwm jpxw hI ipMfu Brny hn[ mrn vyly, p`qlW<br />

aupr pdwrQ r`K ky, bRwhmxw nUM dyxw, p`ql dyxy hn, scw nwm jpxw jpwauxw hI<br />

swfI p`ql hY[ ip`qrW nim`q bwr@I qyr@I krnI mMjI BWfy k`pVy dyxy ikirAw hY[<br />

krqwr jI dw nwm jpxw jpwauxw hI dwsndws dI ikirAw hY, p`qil- ipMfu 1 pqil<br />

myrI kysau ikirAw; scu nwmu krqwru]) qyrI 2 is&q hI kWSI 1 hY, n@wvY- gMg<br />

www.Gursevak.com<br />

208<br />

q`qkrw


nwris 1, isPiq qumwrI 2 ; nwvY Awqmrwau]) n@wvxu- scw nwvxu qW QIAY; jW Aih<br />

inis lwgY Bwau]) ie`k lokI 1 dyviqAW nim`q dwn idMdy hn, dyv pd nUM mukq hoieAw<br />

mMndy hn, ie`k PLgU ryq jW jONAW dy Awty ipMny v`t ky idMdy hn, ieh k`cy 2 ipMf Brdy<br />

hn, Awp bRwhmx Koey dy pyVy 3 v`t 2 ky KWdy hn, Pyr B`uKy ho jWdy hn, ijn@W nim`q<br />

idMdy hn auh ikvyN iqRpq hoxgy? v`it- iek lokI 1 horu CimCrI 2 3<br />

; bRwhmxu, vit ipMfu<br />

Kwie] jogI jqI jugiq mih rhqy; kir kir Bgvy ByK Bey] qau kwrix swihbw;<br />

rMig rqy]) SkqI vwly 1 , PirSiqAW duAwrw AkwSI hukm pRwpq krn vwly 2 ,<br />

igAwnvwn 3 , isdk vwly gursyvk 4 - pIr 1 pykWbr 2 . swilk 3 swidk 4 ; CofI dunIAw<br />

Qwie pey]) bodI 1 [ K`lVI K`prI l`kVI, isKw polw- KlVI KprI lkVI cmVI;<br />

isKw 1 sUqu DoqI kIn@I]<br />

359. BIqir pMc; gupq min vwsy] mnu myrw; dieAwl syqI, iQru n rhY])<br />

pihraū gI- PUl mwlw; gil pihraugI hwro]) pMc sKI hm; eyku Bqwro] pMc sKI<br />

imil; rudnu kryhw]) pkiVAw 1 - swhu pjUqw 1 ; pRxviq nwnk. lyKw dyhw]) k`wmixlwl<br />

bhu guix; kwmix mohI] qyry gux; hoih n AvrI]) p`tu- mDusUdnu kr muMdrI<br />

pihrY; prmysru ptu lyeI]) (sRI) soBw vwly (sRI) SRomxI (rMgu) AnMd srUp vwihgurU<br />

1 [<br />

k`wmix- DIrju. DVI bMDwvY kwmix; sRIrMgu 1 . surmw dyeI]) pUrn bRhmigAwn dy rwjy1 -<br />

igAwnrwau 1 . jb syjY AwvY; q nwnk. Bogu kryeI]) piVAw hlMq n lwau- jYsw<br />

iliKAw. qYsw piVAw; myit. n skY koeI]) piV@Aw- nw ko piVAw pMifqu bInw; nw ko<br />

mUrKu mMdw]<br />

360. j`ugh j`ug- bwbw jugqw jIau, jugh jug jogI; prm qMq mih jogM])<br />

n`grI- isv ngrI mih, Awsix bYsau; klp iqAwgI bwdM]) iB`iKAw leI pwqr 1 [<br />

pqu polw- pqu 1 vIcwru, igAwn miq, fMfw; vrqmwn ibBUqM]) sMigAw 1 AQvw sMpRdw 1 ,<br />

n@wn@w- sglI joiq, hmwrI sMimAw 1 ; nwnw vrn AnykM] Aih inis bnI pRym ilv<br />

lwgI; sbdu Anwhd gihAw]) pUrw swcu, ipAwlw shjy; iqsih pIAwey, jw kau<br />

ndir kry]) r`qw- isPqI rqw. sd bYrwgI; jUAY jnmu n hwrY]) Kurwswn Ksmwnw<br />

kIAw; ihMdusqwnu frwieAw])<br />

kI s`cy siqgurU pihly pwiqswh jI ny r`b nUM aulWBw idqw? krlwxy k`ky<br />

AONkV n lwau- eyqI mwr peI krlwxy; qYN. kI drdu n AwieAw] 1] aulWBw dyxw<br />

rzw dy ault hY[ s`cy pwiqswh jI ny inmwxy inqwxy mzlUmw dy h`k ’c, Awh dw<br />

nwhrw mwirAw hY[ eymnwbwdI jIAW ’qy (eyqI) ieqnI, ijqnI Sbd ’c d`sI hY, Bwv<br />

bhuqI qoN bhuqI s^q qoN BI s^q mwr peI, ijs nUM n shwridAW, ivcwry roNdy<br />

(krlwxy) kurlWdy ivrlwp krdy hn, hy bwbr! kI (qYN) qYnUM ien@W AqI duKI jIAW<br />

’qy drdu (n) nhIN AwieAw? gurU jI nUM jo drd AwieAw so cONh SbdW ’c&urmw rhy<br />

www.Gursevak.com<br />

209<br />

q`qkrw


hn:-; jmu kir muglu cVwieAw]) jy skqw skqy kau mwry; qw min rosu n hoeI] 1]<br />

rhwau] purSwrQ 1 , audm 1 , mrdaUpuxw 1 , v`gY- skqw sIhu. mwry pY vgY; KsmY. sw<br />

pursweI 1 ] krqw; qUM sBnw kw soeI]) ku`qˆØI- rqn ivgwiV ivgoey kuqˆØI; muieAw.<br />

swr n kweI]) cugY polw- KsmY ndrI kIVw AwvY; jyqy cugY dwxy]<br />

361. swcw Awip; vsY min soie] Bwau ipAwrw; lwey ivrlw koie]) gur kY<br />

drsin; moK duAwru] siqguru syvY; prvwr swDwru] ingury kau; giq kweI nwhI]<br />

Avgix muTy; cotw KwhI] gurmuiK; qw kau. lgY n pIr] jm kwlu; iqsu. nyiV n<br />

AwvY] scI bwxI; pwey Bwig koie] gux qy; nwmu prwpiq hoie] min inrml; swcY<br />

sbid smwih] nwnk; kImiq. khxu n jwie] gurmuiK; kImiq jwxY koie] syvq<br />

hI; suKu sWiq srIr] sbid qry jn; shij suBwie] iqn kY; hm sd lwgh pwie])<br />

362. hir pRBu; sdw rihAw BrpUir] nwnk; nwim svwrxhwr]) bkY polw-<br />

AwKix AwKY; bkY sBu koie] khxY kQin; n pwieAw jwie] gurmuiK; ivchu Awpu<br />

gvwie]) f`wlI- fwlI lwgY; inhPlu jwie]) au - Drxhwru- Awip qrY; kul<br />

auDrxhwru] nwnk. mhlu; sbid Gru pwey]) s`q- gurmiq sq sir; hir jil<br />

nwieAw]) myrw myrw kir kir; ivgUqw]) sU`qw- Awqmu n cInY; BrmY ivic sUqw])<br />

gurmuiK; joqI joiq imlweI] j`ug- ausqiq inMdw. guir. sm jwxweI; iesu jug mih<br />

lwhw, hir jip lY jwie]) bU`J bu`JweI- siqguir pUrY; bUJ buJweI] nwnk. haumY mwry;<br />

sdw audwsw]) l`wlY- lwlY; AwpxI jwiq gvweI]<br />

363. hornw nMU auDwrnw 1 krn[ au - DrY- sogu hrKu duie. sm kir jwxY; gur<br />

prswdI sbid auDrY 1 ] krxI kwr; Durhu PurmweI] ibnu sbdY; ko. Qwie n pweI])<br />

Bu`lY- mnmuiK Brim BulY; sMswru] ibnu rwsI; kUVw kry vwpwru]) v`Kru[ p`lY- ivxu<br />

rwsI; vKru plY n pwie]) l`wlw- siqguru syvy; su lwlw hoie]) gur pauVI; sB dU<br />

aUcw hoie]) k`wmn- dohwgxI kwmn; dyKu sIgwru]) k - liq- puqR kliq Din,<br />

mwieAw icqu lwey; JUTu mohu pwKMf ivkwru] AwgY; jwiq rUpu n jwie] Bgiq rqw jnu;<br />

shij suBwie] gur kY BY; swcY swic smwie]) AMqru inrmlu; AMimRq sir nwey] guru<br />

swieru; siqguru scu soie]<br />

364. Awvx jwxu rhY; iQru nwim smwxy] mnmuKu Acyqu; mwieAw mohu gubwru]<br />

nw iPir mrY; n AwvY jwie] ijn@ kau; nwmu iliKAw Duir lyKu]) pRwpqI dI AvsQw 1<br />

ghx - giq- iqn@ kI ghxgiq 1 ; khI n jwie] nwvY jyvfu; horu Dnu nwhI koie])<br />

boLw- iehu mnu AMDw bolw hY; iksu AwiK suxwey]) BVkI hvw 1 , Anl - vwau- AMqir<br />

loBu; Brmu Anlvwau 1] dIvw blY; n soJI pwie] pUry qwl; ivchu Awpu gvwie]<br />

gurmuiK Bgiq; AMqir pRIiq ipAwru]<br />

www.Gursevak.com<br />

210<br />

q`qkrw


365. jwxw - ieih:- ijsno. qU jwxwieih; soeI jnu jwxY] hir gux; sd hI<br />

AwiK vKwxY]) quDu ibnu; dUjw Avru n koie]) j`ug-iesu jug mih, inrBau hir nwmu<br />

hY; pweIAY gur vIcwir]) v`is- ibnu nwvY. jm kY vis hY; mnmuiK AMD gvwir]<br />

366. iks hI DVw kIAw; iskdwr cauDrI nwil, AwpxY suAweI]) p`Ku- mY<br />

hir ibnu, pKu DVw. Avru n koeI; hau hir gux gwvw. AsMK Anyk]) kilj`ugkiljug<br />

mih DVy; pMc cor JgVwey]) pRwey doS ’c ibRqI nUM Atkw 1 ky, - prwieAw<br />

iCdRü Atk 1 lY; Awpxw AhMkwru vDwvY]) p`K 1 - jn nwnk kw. hir DVw 1 Drmu; sB<br />

isRsit ijix AwvY]) A - lKu polw- gurbwxI; hir AlKu lKwieAw]) BYnw polwgurmuiK<br />

nwmu sunhu; myrI BYnw]) mY min qin pRymu; mhw bYrwgu] siqguru purKu pwieAw;<br />

vfBwgu] nwm ibnw. mY Avru n koeI; vfY Bwig gurmuiK hir lYnw] nwm hIn; kwlK<br />

muiK mwieAw]<br />

367. vfw vfw hir; Bwg kir pwieAw] gurmuiK; hir gux AwiK vKwxI] siq<br />

siq, siqguir nwmu idVwieAw; ris gwey, gux prmwnµdw] vfY Bwig; pwey. hir<br />

inrjogw] ivxu gux; jnim muey AhMkwrI]) miQ polw[ k`FIeyy- nwnk gurmuiK; miQ<br />

qqu kFIey] nwmY suriq sunI; min BweI] nwm hIx; gey mUV nµgw] jip jip nwmu<br />

gurmiq swlwhI; mwirAw kwlu, jmkMkr BuieAMgw]) qu`Tw[ is`K- guru quTw; isK dyvY<br />

myry BweI] haumY krm; ikCu ibiD nhI jwxY]) n@wie- ijau kuMcru nwie; Kwku isir<br />

CwxY]) jy vf Bwg hovih; vf aUcy] nwim suinAY. mnu iqRpqY; myry BweI] nwmu jphu,<br />

nwmy suKu pwvhu; nwmu rKhu, gurmiq min cIqw]) ibgsw polw- nwmu lwhw lY; gurmiq<br />

ibgsw]<br />

368. CyvyN ky iqMn- mhlw 4 rwgu Awsw, Gru 6 ky 3]) bu`DI 1 - jogI; hir dyhu<br />

mqI 1 aupdysu]) j`ugu j`ugu- jugu jugu, hir hir eyko vrqY; iqsu AwgY hm Awdysu]) K@ylY<br />

K@yl- gwvih rwg. Bwiq bhu bolih; iehu mnUAw, KylY Kyl]) j`wmY- kwieAw ngr mih,<br />

krm hir bovhu; hir jwmY, hirAw Kyqu] myrY min; AYsI Bgiq bin AweI]) qwlw<br />

drimAwnw- kb ko BwlY. GuMGrU qwlw; kb ko bjwvY rbwbu]) pMj s`q gveIey2 - kb<br />

koaU. mylY pMc sq 2 gwiex; kb ko, rwg Duin auTwvY]) mylq cunq, iKnu plu csw<br />

lwgY; qb lgu. myrw mnu, rwm gun gwvY]) iblm polw- hwQ pwv pswrq, iblmu iqlu<br />

lwgY; qb lgu. myrw mnu rwm smwrY]) pqI - AwvY- kb koaU, logn kau pqIAwvY; loik<br />

pqIxY, nw piq hoie] jn nwnk. hir ihrdY sd iDAwvhu; qw jY jY kry sBu koie]<br />

igAwn rqnu. bilAw Git cwnxu; AigAwnu AMDyrw jwie] syeI sMq Bly, quDu<br />

Bwvih; ijn kI piq. pwvih Qwie] Bgiq BMfwr. dIey hir Apuny; gux gwhku.<br />

vxij lY jwie]<br />

369. Gru A`TvyN ky- rwgu Awsw Gru 8 ky kwPI, mhlw 4]) lwhw nwmu, su<br />

www.Gursevak.com<br />

211<br />

q`qkrw


swru; sbid smwixAw]) idn 1 - pUrib ilKy fyh 1 ; is Awey mwieAw]) c`lxu[ k`il@-<br />

clxu Aju ik kil@; Durhu PurmwieAw] ijn@ Duir iliKAw lyKu; iqnI nwmu kmwieAw]<br />

16 nMU sol@vyN. 2 nMU do pV@o, Bwv solvyN Gr dy do Sbd Awauxgy- rwgu AwswvrI Gru 16<br />

ky 2 mhlw 4 suDMg]) skau - hau- hmrY sRvxu. ismrnu hir kIrqnu; hau hir ibnu.<br />

rih n skauhau, ieku iKnu] jYsy hMsu, srvr ibnu. rih n skY; qYsy hir jnu,<br />

ikau rhY hir syvw ibnu] iknhUM pRIiq lweI, dUjw Bwau ird Dwir; iknhUM pRIiq lweI<br />

moh Apmwn] hir jn pRIiq lweI, hir inrbwx pd; nwnk. ismrq hir hir<br />

Bgvwn] mweI. moro pRIqmu rwmu; bqwvhu, rI mweI]) bymuhwrw aUT 1 - hau hir ibnu,<br />

iKnu plu rih n skau; jYsy krhlu 1 byil rIJweI]) qweIN- hmrw mnu. bYrwg ibrkqu<br />

BieE; hir drsn mIq kY qweI]) Ail polw- jYsy Ail. kmlw ibnu rih n skY;<br />

qYsy. moih hir ibnu. rhnu n jweI])<br />

370. j`gdIsur gusweIN- rwKu srix jgdIsur ipAwry; moih srDw pUir, hir<br />

gusweI] jn nwnk kY min. Andu hoq hY; hir drsnu. inmK idKweI]) JgVw 1 krdy<br />

hn- BweI mIq kutMb; dyiK ibbwdy 1 ]) v`s - giq giq polw- hm AweI vsgiq; gur<br />

prswdy]) ibnw moh qoN hoie 1 - AYsw dyiK; ibmoihq 1 hoey]) dyviqAW dw suAwmI<br />

ieMdR 1 - swiDk isD surdyv mnuKw; ibnu swDU. siB DRohin DRohy] ieik sqI khwvih;<br />

iqn bhuqu klpwvY]) qp`sI- qpu krqy; qpsI BUlwey] qRY gux mohy; moihAw Awkwsu]<br />

hm siqgur rwKy; dy kir hwQu] igAwnI kI; hoie vrqI dwis] kr joVy; syvw kry<br />

Ardwis] jn nwnk; gurmuK nyiV n Awvw]) s`sU- ssU qy; ipir kInI vwiK] dyr<br />

ijTwxI mueI; dUiK sMqwip] Gr ky ijTyry kI; cUkI kwix] sunhu lokw; mY pRym rsu<br />

pwieAw] pRQmy; iqAwgI haumY pRIiq] duqIAw; iqAwgI logw rIiq] qurIAw guxu;<br />

imil swD pCwny] ipRA isau rwqI; Dn sohwgix nwir] rUip AnUp; pUrI Awcwir]<br />

gurmuiK pweI; iknY ivrlY jMqw]) su - krxI k`wmix- sukrxI kwmix; gur imil. hm<br />

pweI]<br />

371. pUjw 1 , ivAwh Awid kMm 2 rIq rsm 3 , jij polw- jij 1 kwij 2 ; prQwie 3<br />

suhweI]) ij`cru- ijcru vsI; ipqw kY swiQ]) iq`cru- iqcru kMqu; bhu iPrY audwis])<br />

gurW duAwrw irdy rUpI Gr ’c pRymw-BgqI ilAWdI 1 - guir AwxI 1 Gr mih; qw srb<br />

suK pwieAw]) AOlwd 1 , b`qIh, sul`KxI- bqIh sulKxI; scu sMqiq 1 pUq]) ieC<br />

pUry mn; kMq suAwmI] sB prvwrY mwih; sryst]) bu`DI 1 , m`qI- mqI 1 dyvI; dyvr<br />

jyst] DMnu su igRhu; ijqu pRgtI Awie] jn nwnk; suKy suiK ivhwie]) mqw polw[<br />

p`kin- mqw krau; so pkin n dyeI]) igRih. bsin n dyeI; viK viK BrmwvY])<br />

mwieAw pYNdI 1 hY, Psw 2 lYNdI hY, pMCI 1 inAweIN - jqn krau; aurJwie 2 pryvY 1 ])<br />

vwihgurU jI dy hukm 1 ’c hY, ies leI Akwl jI dw hukm mMno- Dur kI ByjI; AweI<br />

www.Gursevak.com<br />

212<br />

q`qkrw


Awmir 1 ]) n dyhlI dIpk, qit polw- qit qIriQ n CofY jog sMinAws] isMmi Riq<br />

mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau -<br />

piV Qwky; isMimRiq byd AiBAws] jh bYsau; qh nwly bYsY]) sbl polw imlvWsgl<br />

Bvn mih; sbl pRvysY] inj Gir visAw; gux gwie Anµqw] Gru myrw; ieh<br />

nwieik hmwrI]) rwm jI ny dwsndws nUM s`cKMf drbwr dy mwlk 2 bxw idqw,<br />

mwieAw swfy hukm 1 ’c c`lx vwlI ho geI 1 - ieh Awmir 1 ; hm. guir kIey<br />

drbwrI 2 ]) p`qRI, mqw polw- pRQmy mqw; ij pqRI clwvau] duqIey mqw; duie mwnuK<br />

phucwvau] iqRqIey mqw; ikCu krau aupwieAw] mhw Anµd; AicMq shjwieAw]<br />

dusmn dUq muey; suKu pwieAw] jo ikCu krI; su qyrw qwxu]) Et 1 - quDno Coif; jweIAY<br />

pRB kYN Dir 1 ]) gil polw- jh kh rwiK lYih; gil lwie]) buirAeIAW rUpI<br />

aujwV 1 - swkqu BUlw iPrY; bybwix 1 ]<br />

372. vsqu AnUp suxI; lwBwieAw] gux rwis; bMin@ plY AwnI]) ivcoly 1 ,<br />

sRySt Bwvnw 2 - ivstu 1 suBweI 2 ; pwieAw mIq]) s`q- sq kY KitAY; duKu nhI<br />

pwieAw] shlI Kyp; nwnku. lY AwieAw]) c`j[ ibiD polw- cj Acwr; ikCu ibiD<br />

nhI jwnI]) p`K 1 - suinbo sKI; kMiq hmwro, kIAlo Ksmwnw 1 ] kru msqik Dwir,<br />

rwiKE kir Apunw; ikAw jwnY. iehu loku Ajwnw] kMqu imilE; myro sBu duKu joihE]<br />

sgl AwBrx; soBw kMiT PUl] dwnu dyie kir; pUjw krnw] ijqu dir; qum hY bRwhmx<br />

jwxw] iqqu dir; qUMhI hY pCuqwxw]) inrwprwD; icqvih buirAweI] mUrK bwmx;<br />

pRBU smwil])<br />

373. qpq buJI polw- qpiq buJI; gur sbdI mwie] jnm doK pry myry pwCY;<br />

Ab pkry, inhclu swDU pwie]) krn kwrn. smrQ hmwry; suKdweI. myry hir hir<br />

rwie]) pwrbRhmu prmysru ibsirAw; Apxw kIqw pwvY inMdku]) bhuqy qoN bhuqw 1 Bwr-<br />

Axhodw Ajgru 1 Bwru auTwey; inMdku. AgnI mwih jlwvY]) gujrdI hY 1 - prmysr kY<br />

duAwrY, ij hoie ibqIqY 1 ; su nwnku.AwiK suxwvY] Bgq jnw kau sdw Anµdu hY; hir<br />

kIrqnu gwie ibgswvY] qau BI; myrw mnu. n pqIAwrw] Eh suKu; iqlu smwin. nhI<br />

pwvau] mweI, khw krau; iehu mnu. n DIrY]) piq polw, mh`qu- piq soBw; Aru mwnu<br />

mhqu]) im`Ty Bojn 1 - ibMjn 1 Bojn; Aink prkwr]) l`Dw- nwnk. lDw; mn qn<br />

mMJw]<br />

374. pRQmy; qyrI nIkI jwiq]) mMnIAY- duqIAw; qyrI mnIAY pWiq]) iqRqIAw;<br />

qyrw suMdr Qwnu]) koV@I 1 - ibgV - rUp- ibgVrUpu 1 ; mn mih AiBmwnu]) ibc`KinsohnI<br />

srUip; sujwix ibcKin]) PsI 1 - Aiq grbY; moih PwkI 1 qUM]) rsoeI 1 - Aiq<br />

sUcI; qyrI pwkswl 1 ] kir iesnwnu; pUjw iqlku lwl]) g`lIN- glI grbih; muiK<br />

www.Gursevak.com<br />

213<br />

q`qkrw


govih igAwn]) pwxI Brn vwLIAW 1 - Avr join; qyrI pinhwrI 1 ]) jw kau idRsit<br />

mieAw; hir rwie] sw bMdI qy; leI Cfwie] siB rUp. siB suK; bny suhwgin])<br />

h`f 1 , lhU 2 , lpyty 3 - ibstw Asq 1 rkqu 2 ; pryty 3 cwm]) Apiv`qR 1 - ibnu bUJy; qUM sdw<br />

nwpwk 1 ] iek quky, do Sbd Awauxgy, 2 nMU do pVHo-Awsw mhlw 5 iekquky 2]) cV@Y<br />

p - ieAwlw- aUcw cVY; su pvY pieAwlw]) pVY V hlMq n lwau, k`wlw- Drin pVY;<br />

iqsu. lgY n kwlw]) BRmq iPry; iqn. ikCU n pwieAw] sy AsiQr; ijn. gur sbdu<br />

kmwieAw]) puqrI polw- puqrI qyrI; ibiD kir QwtI]) b`UJY- ibnu bUJy; qUM sdw<br />

nwpwk]) ieku plu idnsu; mokau. kbhu n ibhwvY]<br />

375. drsn kI. min Aws GnyrI; koeI AYsw sMqu. mokau iprih imlwvY] pMc<br />

dUq imil; iprhu ivCoVI] duiK suiK ismrI. qh maujUdu; jmu bpurw. mokau khw<br />

frweI]) K`tI- gurmuiK Dnu KtI; hir myrw swhu] mnsw kw dwqw sB suK inDwnu;<br />

AMimRq sir sd hI BrpUrw] pMc sKI imil; mMglu gwieAw]) prgtI - AwieAw- kir<br />

ikrpw; hir prgtIAwieAw] Bwih. n jwlY, jil. nhI fUbY; sMgu Coif kir. kqhu n<br />

jweI] so scu swhu; ijsu Gir. hir Dnu sMcwxw]) idn qy; srpr pausI rwiq]<br />

376. AMq nUM1 , bwlk 1 - ieCw pUrku; rKY indwn 1 ] qyrY Gir; sdw sdw hY<br />

inAwau]) b`Jdw 1 nhIN AOguxW ’c- kr@Y 1 n JurY; nw mnu rovnhwrw] AivnwsI Aivgqu<br />

Agocru; sdw slwmiq. Ksmu hmwrw]) gursyvk 1 , gulwm 1 , jwqI 2 AiBmwn rihq- jo<br />

laufw 1 ; pRiB kIAw Ajwiq 2 ]) m`wqw- hir rsu Coif; hoCY ris mwqw]) kQw 2 [ kwQw<br />

polw- sunI n jweI; scu AMimRq kwQw 1 ]) vjhu polw- vjhu swihb kw; syv ibrwnI])<br />

gunwhW nwl FikAw 1 - AYsy gunh; ACwidE 1 pRwnI] iqRpiq AGwvY; hir drsin mnu<br />

morw] nwnk kau; guir dIiKAw dIn@] And ibnod; Brypuir DwirAw] pUr smgRI; pUry<br />

Twkur kI]<br />

377. AOguxW rUpI smMdR1 - guru boihQu; qwry rqnwgru1 ]) dur - m`iq- qw qy<br />

ibnsI; durmiq dUrI]) du`q - r- duqr AMD ibKm; ieh mwieAw]) guir pUrY; prgtu<br />

mwrgu idKwieAw]) kQn dI cqurweI 1 - jwp qwp; kCu aukiq 1 n morI] Awn rsw;<br />

iKn mih lih jwqw]) pUrn msq 1 , Al - msqu- hir rsu pIvY; Almsqu1 mqvwrw]<br />

hir rs kI; kImiq khI n jwie] hir rsu; swDU hwit smwie] ijsih prwpiq;<br />

iqs hI dyih]) gI~Dw- nwnk gIDw; hir rs mwih]) dur - m`iq- kwmu k®oDu loBu mohu<br />

imtwvY; CutkY durmiq. ApunI DwrI] suix suMdir; swDU bcn auDwrI]) gursyvk rUpI<br />

nwrI 1 - dUK BUK imtY qyro shsw; suK pwvih qUM, suK min nwrI 1 ] crx pKwir krau<br />

gur syvw; Awqm suD, ibKu iqAws invwrI] iehI Acwr iehI ibauhwrw. AwigAw<br />

mwin; Bgiq hoie qum@wrI] jo iehu mMqRü kmwvY, nwnk; so Baujlu pwir auqwrI]<br />

www.Gursevak.com<br />

214<br />

q`qkrw


378. quJ ibnu, Avru nwhI mY dUjw; qUM myry mn mwhI] qUM swjnu sMgI pRBu myrw;<br />

kwhy jIA frwhI] rwKu rwKu, srix pRB ApnI; Agin swgr ivkrwlw]) nMn@y<br />

bwilk 1 , hy rwm jI 2 - nwnk. ky suK dwqy siqgur; hm qumry bwl 1 gupwlw 2 ]) pwlw<br />

polw- pwlw qwaU. kCU n ibAwpY; rwm nwm gun gwie]) mwieAw fYx 1 - fwkI 1 ko<br />

iciq, kCU n lwgY; crn kml srnwie]) smW 1 bylw polw- bWCq nwhI; su bylw 1<br />

AweI]) hukm mMny qoN ibnw kwL dI A`g nhIN buJdI 1 , buJY buJweI poly- ibnu hukmY;<br />

ikau buJY 1 buJweI]) TMFI qwqI; imtI KweI] Ehu; n bwlw bUFw, BweI] sIql sWiq<br />

sdw suK pwvih; iklivK jwih sBy. mn qyry])<br />

379. mqsr polw[ K@ylq- kwm k®oD mwieAw md mqsr; ey Kylq. siB jUAY<br />

hwry]) squ sMqoKu dieAw Drmu scu; ieh ApunY igRh BIqir vwry]) imlq sMig,<br />

BieE mnu inrmlu; guir pUrY lY. iKn mih qwry] eyko eyku, Awip ieku eykY; eykY hY.<br />

sglw pwswry]) ikRpw 1 Dwr- myry siqgur; Apny bwilk rwKhu, lIlw 1 Dwir])<br />

audr 1 - jYsy jnin jTr 1 mih pRwnI; Ehu rhqw nwm ADwir]) pyt dI A`g 1 [<br />

A`gnwir- Andu krY swis swis sm@wrY; nw pohY Agnwir 1 ] pr Dn. pr dwrw. pr<br />

inMdw; ien isau pRIiq. invwir] igRhu mMdr mhlw jo dIsih; nw koeI sMgwir]) klI<br />

polw- jb lgu jIvih, klI kwl mih; jn nwnk. nwmu sm@wir]) jgIr 1 , rUp 2 vwlI<br />

juvw 3 AvsQw- rwj imlk 1 jobn, igRh soBw; rUpvMqu2 juoAwnI 3 ]) mu`l 1 - bhuqu drbu<br />

hsqI Aru GoVy; lwl, lwK bY 1 AwnI] kwhy; eyk ibnw icqu lweIAY]) bic`qR[<br />

ij`qy- mhw bicqR suMdr AwKwVy; rx mih ijqy pvwVy]<br />

380. bkdw 1 hY- hau mwrau. hau bMDau. Cofau; muK qy. eyv bbwVy<br />

1 ]) BRm mih<br />

soeI; sgl jgq DMD AMD] crn kml AwnUp; hir sMq mMq] nwnk. swDU<br />

sMig; jwgy igAwn rMig] qyry jn; rsik rsik gux gwvih]) msliq mqw polymsliq<br />

mqw, isAwxp jn kI; jo qUM krih krwvih]) jw kau tyk qum@wrI suAwmI; qw<br />

kau. nwhI icMqw] Brm moh DRoh siB inksy; jb kw drsnu pwieAw] eIhw suKu nhI<br />

drgh FoeI; jm puir jwie pcwvY])<br />

381. ruV@weI- khu nwnk. sMq hir rwKy; inMdk dIey ruVweI]) mu`is mu`is- eIhw<br />

kwim k®oiD moih ivAwipAw; AwgY muis muis roey]) m - reI[ sū neI- vrmI mwrI. swpu<br />

n mreI; nwmu. n suneI forw] byd swsqR kau qrkin lwgw; qqu jogu. n pCwnY])<br />

auGir FbUAw poly, srwPW -auGir gieAw. jYsw Kotw FbUAw; ndir srwPw AwieAw])<br />

ibnw muinAwd qoN 1 , inM - munIAwdw. munI nMny ibhwrI bolo- kUiV kpit bMic<br />

inMmunIAwdw 1 ; ibnis gieAw qqkwly] siq siq siq. nwnik kihAw; ApnY ihrdY<br />

dyKu smwly] audmu krq. hovY mnu inrmlu; nwcY Awpu invwry]) v`s - giq giq polwpMc<br />

jnw ly vsgiq rwKY; mn mih eykMkwry] rbwbu pKwvj qwl GuMGrU; Anhd sbdu<br />

www.Gursevak.com<br />

215<br />

q`qkrw


vjwvY] pRQmy. mnu prboDY Apnw; pwCY. Avr rIJwvY]) ADm polw imlvW- ADm<br />

cMfwlI. BeI bRhmxI; sUdI qy sRystweI ry]) iqRSnw dI lwt 1 - s`KnI, lh - br bUJI<br />

polw- pwqwlI AwkwsI sKnI; lhbr 1 bUJI, KweI ry]) mU`sw- Gr kI iblweI. Avr<br />

isKweI; mUsw dyiK frweI ry]) ibbyk rUpI b`krw 1 , Syr 2 [ Aj polw- Aj 1 kY vis,<br />

guir kIno kyhir 2 ; kUkr iqnih lgweI ry]) nI - GirAw- bwJu QUnIAw. Cprw QwimAw;<br />

nIGirAw, Gru pwieAw ry]) ibnu jVIey, lY jiVE jVwvw; Qyvw. Acrju lwieAw ry])<br />

hy BweI! gursyvk jI ny inrivklp 3 AvsQw ’c pUrn bRhm jI dw inrnw gurU jI qoN<br />

pw ilAw hY[ aun@W dy kIqy SuB kwj ’qy &irAwd 2 krky &irAwdI 1 phuMcx vwlw nhINdwdI<br />

1 dwid 2 . n phucnhwrw; cUpI 3 . inrnau pwieAw ry]) bYTI - ly- mwil dulIcY bYTIly<br />

imrqku; nYn idKwlnu DwieAw ry]<br />

382. iCjY n jwie, ikCu Bau n ibAwpy; hir Dnu inrmlu gwTy]) eyku qUM. qw<br />

sBu ikCu hY; mY quDu ibnu. dUjw nwhI]) ibK polw- bwbw; ibKu dyiKAw sMswru]) s`Bwjwxih<br />

ibrQw. sBw mn kI; horu iksu pih. AwiK suxweIAY] ivxu nwvY. sBu jgu<br />

baurwieAw; nwmu imlY. suKu pweIAY]) kir ikrpw moih, siqguir dInw; qwpu sMqwpu<br />

myrw bYru gIE]) DMnu su kiljugu, swDsMig kIrqnu gweIAY; nwnk. nwmu ADwru hIE]<br />

383. Aink pwp myry, prhirAw; bMDn kwty. mukq Bey]) AYsI dwiq qyrI,<br />

pRB myry; kwrj sgl svwry]) suohylw hoVy AONkV ivckwr dI Avwz hY- srix pieAw;<br />

nwnk. suohylw]) burw Blw. khu iksno khIAY; sgly jIA qumwry]) ib`pu- ijsu jn<br />

aUpir. qyrI ikrpw; iqs kau. ibpu n koaU BwKY]) Koil@- Koil ikvwr idKwly drsnu;<br />

punrip jnim. n AweIAY] mhw auidAwn, pwvk swgr Bey; hrK sog mih bsnw])<br />

ikRpw 1 [ Anu`gRhu- moh mln. nId qy CutkI; kaunu AnugRhu<br />

1 BieE rI]<br />

384. kTn 1 - g`wKro- kwmu k®oDu AhMkwru gwKro<br />

1 ; sMjim kaun, CuitE rI])<br />

A - sur, l`uitE- suir nr dyv Asur, qRY gunIAw; sglo Bvnu luitE rI] dwvw Agin,<br />

bhuqu iqRx jwly; koeI hirAw bUtu rihE rI] kwjr koT mih, BeI n kwrI; inrml<br />

brnu. binE rI]) mhw mMqRü gur, ihrdY bisE; Acrj nwmu suinE rI]) ipAwry<br />

Akwl purK 1 - suirjn 1 BwnI; qW mnu moihAw]) l`wlI- kvn bnI rI; qyrI lwlI]<br />

kvn rMig; qUM BeI gulwlI]) sRySt igAwn 1 , sur - igAwin- qUM pRIqm BwnI; quhI<br />

surigAwin 1 ]) ms - liq polw- Ab msliq moih; imlI hdUir]) cu`kw- cukw inhorw;<br />

sKI shyrI] inkit Awin; ipRA syj DrI]) logn isau; myrw TwTw bwgw]) mau~lwbwhir<br />

sUqu; sgl isau maulw]) A - ilpqu polw kau~lw - Ailpqu rhau; jYsy jl mih<br />

kaulw]) BYdwiek 1 - dIis Awvq hY; bhuqu BIhwlw 1 ]<br />

www.Gursevak.com<br />

216<br />

q`qkrw


385. ^uSIAW 1 [ rlIAW- pwvqu rlIAw 1 ; jobin blIAw]) E - FlIAw- kwn<br />

kuMflIAw; bsqR EFlIAw]) su - KlIAw[ gr - blIAw- syj suKlIAw; min<br />

grblIAw]) qlY polw[ kuMcrI - Aw CqrI - Aw- qlY kuMcrIAw; isir kink CqrIAw])<br />

g - flIAw- hir Bgiq ibnw; ly Drin gflIAw]) iesqrIAW- rUp suMdrIAw; Aink<br />

iesqrIAw]) iPkrI - Aw- hir rs ibnu; siB suAwd iPkrIAw]) ib - KlIAwmwieAw<br />

ClIAw; ibkwr ibKlIAw] Awis pwis ibKUAw ky kuMtw; bIic AMimRqu hY BweI<br />

ry]) p`q- Kbir krqu hY; pwq pq fwlI]) b - nspiq- sgl bnspiq; Awix<br />

jVweI] sglI PUlI; inPl. n kweI] AMimRq Plu nwmu; ijin. gur qy pwieAw])<br />

l@Il@w- rwj lIlw; qyrY nwim bnweI] srb suKw bny; qyrY El@Y]) ig - rsq- ijin qUM<br />

jwqw; so igrsq audwsI prvwxu]) qIriQ jwau; q hau hau krqy] jw kY; hir hir<br />

kIrqnu nIqw]) ig - rsq- igrsq mih icMq; audws AhMkwr]) v`is- pRB ikrpw qy;<br />

mnu vis AwieAw]<br />

386. Bniq nwnku; myrY min suKu pwieAw]) qau pRswid pRB; suKI vlweˆØI]<br />

qumrY lvY; n koaU lweˆØI]) l`Qw- jwsu sunI min hoie Anµdw; dUK rog mn sgly lQw]<br />

kwrij kwim; bwt Gwt jpIjY] so jnu; jm kI vwt n pweIAY] siqgur kw; scu sbdu<br />

kmwvhu] pr kw burw; n rwKhu cIq] hir hir qMqu mMqu; guir dIn@w]) jw kY; inkit<br />

n AwvY koeI] sgl isRsit; auAw ky, crn mil DoeI]) jo pRwnI; kwhU n Awvq kwm]<br />

387. rwm rwmw; rwmw gun gwvau]) sgl smgRI; jw kY sUiq proeI] Epiq<br />

prlau; iKn mih krqw]) du - lB- dulB dyh jIqI; nhI hwry]) imtI polw- imtI<br />

iqAws; AigAwn AMDyry]) k`ty- swD syvw; AG kty Gnyry] gur syvw qy Bey mn<br />

inrml; hir hir hir hir, nwmu sunw] ibnisE; mn kw mUrKu FITw] rqn jnmu<br />

iehu; sPl BieAw] jwgu ry mn; jwgnhwry] ibnu hir. Avru n Awvis kwmw; JUTw<br />

mohu imiQAw pswry] gur kI bwxI isau; rMgu lwie]) gur ibnu; dUjw nwhI Qwau] Awpy<br />

sUru ikrix; ibsQwru] srgux inrgux; QwpY nwau] duh imil; eykY kIno Twau] khu<br />

nwnk; guir. BRmu Bau KoieAw]<br />

388. mUrKW 1 isir mUrK 2 , gurbwxI jI dy ArQ Aqy S`uD aucwrx dy igAwn qoN<br />

rihq 3 bRhm vIcwr 4 rihq, A - vIcwrI- mUrK 1 mugD 2 ; AigAwn 3 AvIcwrI 4 ])<br />

s`wD@w- jpu qpu sMjmu; krm n swDw]) ibn - viq- ibnviq nwnk; Et pRB qorI] hir<br />

hir AKr duie; ieh mwlw] jpq jpq; Bey dIn dieAwlw] kir ikrpw rwKhu<br />

srxweI; mokau dyhu, hry hir jpnI] so jnu; ieq auq kqih n folY] iqsu jn; lypu<br />

n ibAwpY koie]) Bl polw- jo ikCu, krY. soeI Bl jn kY; Aiq inrml dws kI<br />

jugqw] jau su pRsMn hoieE; pRBu myrw] qW dUKu Brmu; khu kYsy nyrw]) md polw- soie<br />

www.Gursevak.com<br />

217<br />

q`qkrw


hy; mwieAw md mwqy]) bu`Jih- mukqy sMq; buJih hir nyrw]<br />

389. srix ghI; pRB gunI ghyrw] quJih pyiK; ibgsY kaulwru] qU myrI giq<br />

piq; qU prvwnu]) h`is h`is- his his; sogu krq bygwnw] ko mUAw; kw kY Gir<br />

gwvnu] ko rovY; ko his his pwvnu]) bwl ibvsQw qy; ibrDwnw]) phuic n. mUkw;<br />

iPir pCuqwnw]) sPl jnmu qw kw; prvwn]) pRwpiq 1 kIqw- kr mih; AMimRqu Awix<br />

inswirE 1 ]) jmdUq 1 - jmkMkr 1 ; nis gey ivcwry]) Aink dUK dyvih; Avrw kau])<br />

shj Anµd bsY; bYrwgI]<br />

390. mwnuK kI; khu kyq clweI] plk idsit; qw kI lwghu pweI] jau mY;<br />

Apunw siqguru iDAwieAw] nwim rqy jn; Bey BgvMqw]) mU`sw- An idnu; mUsw lwju<br />

tukweI] igrq kUp mih; Kwih imTweI] Aink rMg mwieAw ky icqvq; kbhU. n<br />

ismrY swirMgpwnI]) kwl kY PWis; skq sru sWiDAw] so Qwnu; mUiV inhclu kir<br />

pwieAw]) duquky nON- Awsw mhlw 5 duquky 9] aun@ kY sMig; qum sBu koaU lorY] Esu<br />

ibnw; koaU. muKu nhI jorY] Esu ibnw; qUM CutkI roil]) mh`qu-aun@ kY sMig; qyrw mwnu<br />

mhqu]) j`gqu- aun@ kY sMig; qum swku jgqu] Esu ibnw; qUM hoeI hY mwtI]<br />

391.nw Ehu ibnsY; nw hm kiVAw] nw Ehu ibnsY; nw hm kiVAw] Avru<br />

n koaU; mwrnvwrw] jIAau hmwrw; jIau dynhwrw]) hMgqw 1 dy DMdy[ DWDy- nw ausu<br />

DMDw; nw hm DwDy 1 ] Esu Anµdu; q hm sd kylw] nwnk guir; Koey BRm BMgw] hm Eie<br />

imil; hoey iek rMgw]) p`Kw- pwnI pKw krau; qij AiBmwnu]) iqs kY sMig imlau;<br />

myrI mweI]) imtI polw- pRB kI pRIiq; sB imtI hY icMq]) zor zulm 1 A - nrQ- kir<br />

kir AnrQ 1 ; ivhwJI mwieAw])<br />

392. ggrI - Aw m - JrIAw poly- kwc ggrIAw; AMB mJrIAw] grib grib;<br />

auAwhU mih prIAw]) inkisAw PUk; q hoie gieE suAwhw]) pRiB aus qy fwir;<br />

Avr kau dIn@I]) iek`Ty 1 kIqy[ BwauNdy 2 [ BwnI polw- hsiq GoVy joVy 1 ; min<br />

BwnI 2 ]) min qin; lwgY hoie kY mITI]) gil polw- gil cmVI; jau CofY nwhI])<br />

mwieAw dy AwgU kwmwidk 1 , Ag - rk- Agrk 1 aus ky; vfy TgwaU]) pg polw- hoie<br />

rhy; sB kI pg Cwru]) auAw kI mihmw; kQnu n jweI]) AG polw- koit koit; AG<br />

kwtnhwrw]) kaulw polw, b`purI- kaulw bpurI; sMqI ClI]) gux - qwis- moih sMqh<br />

thl; dIjY guxqwis]<br />

393. m`jn[ pUjw polw- vrq nym; mjn iqsu pUjw]) isMmi Riq mMmw mukqw,<br />

A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau- byd purwn;<br />

iqin isMimRiq sunIjw]) audk polw- AwT phr; audk iesnwnI] sd hI Bogu lgwie;<br />

suigAwnI]) smUh 2 jIAW dy Gr 1 vwihgurU jI- swl 1 igrwmu 2 ; hmwrY syvw] pUjw<br />

www.Gursevak.com<br />

218<br />

q`qkrw


Arcw; bMdn dyvw]) pr - Pu`lY- qw kw DUpu; sdw prPulY] Git Git sMptu; hY ry jw<br />

kw]) A - B`g[ swDw polw- ABg sBw; sMig hY swDw] sMq crn; Ehu AwieE srnw])<br />

ciVHE- hwQ ciVE; hir swl igrwmu]) crnW ’c eyky dw Bwv ie`k pMcpdw hY- Awsw<br />

mhlw 5 pMcpdw 1 ] ijh pYfY; lUtI pinhwrI] so mwrgu; sMqn dUrwrI] dUir rhI; auh<br />

jn qy bwt]) aubwLy 1 jWdy hn, nrk rUpI kVwhy ’c, bhuqy2 , pUrW 3 dy pUr[ Awv - ty<br />

Gn poly- jh Awvty 1 ; bhuq Gn 2 swQ 3 ]) dupdw ie`k- Awsw mhlw 5 dupdw 1])<br />

buiJ polw- buiJ geI iqRsnw; hir jsih AGwny]) jip jip jIvw; swirgpwny])<br />

ciV@Aw- gur prswid shj Gru pwieAw; imitAw AMDyrw. cMdu ciVAw]<br />

394. Blo BieE; ipRA kihAw mwinAw] sUKu shju; iesu Gr kw jwinAw])<br />

syvw krn vwlI 1 , iKjmq - dwr polw- hau bMdI; ipRA iKjmqdwr 1 ]) J`lxw 1 pwauNdI<br />

hY, J`lau- ly pKw; ipRA Jlau 1 pwey]) kulu polw- nw mY kulu; nw soBwvMq]) kMq<br />

pkir; hm kInI rwnI] jb muiK; pRIqmu swjnu, lwgw] sUK shj; myrw Dnu sohwgw]<br />

AYsI iesqRI iek; rwim aupweI]) Q`wky punh - crnw- vrq nym kir Qwky; punhcrnw]<br />

qt qIrQ; Bvy sB Drnw] sy aubry; ij siqgur kI srnw] mwieAw moih; sBo jgu<br />

bwDw]) mUrK 1 , pcY polw- haumY pcY; mnmuK mUrwKw 1 ]) iDAwie- sMq iqRpqwsy; hir<br />

hir D´wie]<br />

395. ivGn 1 - au - p`dRh- imty aupdRh 1 ; mn qy bYr]) v`s - giq giq polw- pMc<br />

dUq; siB vsgiq AwieAw] gwiv lyih; qU gwvnhwry] jw kI bKs; n mytY koeI]<br />

sgl smgRI; igRh jw kY pUrn] pRB ky syvk; dUK n JUrn] swis swis; so gun iniD<br />

gweIAY] ndir kry; qw hir hir pweIAY] Agin buJI; sB hoeI sWiq]) inQwvy<br />

kau; guir. dIno Qwnu]) bwnI polw- AMimRq bwnI; rsnw cwKy]<br />

396. icrujIvnu; aupijAw sMjoig] audrY mwih; Awie kIAw invwsu] jMimAw<br />

pUqu; Bgqu goivMd kw] pRgitAw sB mih; iliKAw Dur kw]) dsIN mwsIN- dsI mwsI;<br />

hukim. bwlk jnmu lIAw]) c`wlI-vDI vyil; bhu pIVI cwlI]) bh~wlI- Drm klw;<br />

hir bMiD bhwlI] ijau bwlku; ipqw aUpir kry bhu mwxu]) qu`Tw- guru nwnku quTw;<br />

kInI dwiq]) mY bMdw bY KrIdu; scu swihbu myrw] mwxu inmwxy qUM DxI; qyrw Brvwsw]<br />

ibnu swcy, An tyk hY; so jwxhu kwcw] cqurweI isAwxpw; ikqY. kwim n AweIAY])<br />

l`K kmweI - Aih- jy lK krm kmweIAih; ikCu. pvY n bMDw] jn nwnk. kIqw nwmu<br />

Dr; horu CoifAw DMDw]) B`wilAw- srb suKw mY BwilAw; hir jyvfu. n koeI]) c`swnwmu.<br />

n ivsrau ieku iKnu csw; iehu kIjY dwnw] BwgTu scw soie hY; ijsu. hir Dnu<br />

AMqir])<br />

397. s`q- gur kI mihmw. ikAw khw; guru ibbyk sq sru]) sWeI, A - lKu<br />

1<br />

www.Gursevak.com<br />

219<br />

q`qkrw


polw- sweI AlKu Apwru; BorI min vsY]) mYNfw h`Bu n`sY- dUKu drdu rogu mwie; mYfw<br />

hBu nsY]) sWeI- hau vM\w kurbwxu; sweI Awpxy]) sUKI hUM suKu pwie; mwie. n kIm<br />

gxI]) nyqRW 1 nwl. dyK 2 ky, moihq 3 - nYx 1 psMdo 2 soie; pyiK musqwk 3 BeI]) swirAW 1<br />

qoN 2 , h`Bw- byd kqyb sMswr; hBw 1 hUM 2 bwhrw]) ib - KeI- kvn jugiq mylwvau;<br />

inrgux ibKeI jIau]) JUr ky 1 , ivSyS krky duKI 2 - nwm ibhUniVAw; sy mrin ivsUir 1<br />

ivsUir 2 ]) dwsn 1 dws puxy, cOrwsI l`K jUn dw gyV 2 , dw - s`qx- dws dwsqx 1 Bwie;<br />

imitAw iqn@w gauxu 2 ]) ivsirAw ijn@w nwmu; iqnwVw hwlu kauxu] jYsy psu hir@Awau;<br />

qYsw sMswru sB] nwnk. bMDn kwit; imlwvhu Awip pRB]) h`By ih`ko- hBy Qok ivswir;<br />

ihko iKAwlu kir] jIvW qyrI dwiq; ikrpw krhu. mUM] soeI kMmu kmwie; ijqu muKu<br />

aujlw]) hy A`lw 3 jI! ijsu nMU Awp 1 jI s`c idMdy 2 hoN, A`lw- soeI lgY sic; ijsu qUM 1<br />

dyih 2 Alw 3 ]) jo. n FhMdo mUil; so Gru rwis kir]) ih`ko- ihko iciq vswie; kdy n<br />

jwie mir]) A - kQu polw- gur prswid AkQu; nwnik vKwixAw] ijn@w. n ivsrY<br />

nwmu; sy iknyihAw]) iqn@W 1 sMqW dI DUiV 1 krky- jyqy KMf bRhmMf; auDwry iqMn@<br />

1 Ky 2 ])<br />

ijn@ min vuTw Awip; pUry Bgq sy]<br />

398. pUir rihAw sRb Twie; hmwrw Ksmu soie]) eyku swihbu isir Cqu; dUjw.<br />

nwih koie] ijsu min vuTw Awip; iqsu. n ivswrIAY] ikAw sovih. nwmu ivswir;<br />

gwPl gihilAw] ikqˆØI iequ drIAwie; vM\in@ vhidAw] boihQVw hir crx; mn<br />

ciV lµGIAY]) btxw 1 mLxw 2 - kpV Bog sugMD; qin mrdn 1 mwlxw 2 ] mY grIb, scu<br />

tyk qUM; myry. siqgur pUry] rwju mwlu jMjwlu; kwij n ikqY. gnuo]) prCwvyN 1 vWg, bdl<br />

jwx vwly- jyqy mwieAw rMg; qyq pCwivAw 1 ] scw guxI inDwnu qUM; pRB gihr gMBIry]<br />

AMqir bwhir sMig; shweI igAwn jogu]<br />

399. jnm mrx duK kwl; ismrq. imit jwveI] nwnk kY. suKu soie; jo pRB<br />

BwveI]) iek`qR- Awvhu mIq. iekqR hoie; rs ks siB BuMch] AMimRq nwmu hir hir<br />

jpih; imil. pwpw muMch] KIn Bey siB qskrw; gurmuiK jnu jwgY] swcw htu, pUrw<br />

saudw; vKru nwmu vwpwrhu] AwpnVy pRB BwixAw; inq kyl krMqy]) Srwb 1 , vysvw<br />

pqI kMjr 2 [ dur - m`iq[ ibKlI - piq- durmiq mdu 1 , jo pIvqy; ibKlIpiq 2 kmlI])<br />

rwm rswieix jo rqy; nwnk. sc AmlI] jo pRiB idqI dwiq; sw pUrn vifAweI])<br />

id`qw- nwmu Dnu gux gwau; lwBu. pUrY guir idqw] vxjwry sMq nwnkw; pRBu swhu<br />

Aimqw]) qW kI 1 BY krnw 1 hY- dUjw. nwhI Aauru ko; qw. kw 1 Bau krIAY 2 ]<br />

400. du`q - ru- gur syvw. mhlu pweIAY; jgu duqru qrIAY] jw pRB kI. hau<br />

cyrulI; so sB qy aUcw]) Anµd - mY dulW ibMdI nhIN lwauxI- vyprvwhu AnµdmY; nwau<br />

mwxk hIrw]) AOguxW ivkwrW, lok pRlok dy pdwrQW 1 dI dOV 2 v`loN r`jI[ r`jI- rjI 1<br />

www.Gursevak.com<br />

220<br />

q`qkrw


DweI 2 sdw suKu; jw kw qUM mIrw]) su - m`iq- sKI shyrI sMg kI; sumiq idRVwvau])<br />

is`Ku, rI v`Krw hY- sMqw kI hoie dwsrI; eyhu Acwrw isKu rI]) ipKu polw- sgl guxw<br />

gux aUqmo; Brqw. dUir n ipKu rI] Brqw khY. su mwnIAY; eyhu sIgwru bxwie rI]<br />

dUjw Bwau ivswrIAY; eyhu qMbolw Kwie rI] gur kw sbdu kir dIpko; ieh sq kI syj<br />

ibCwie rI] AwT phr, kir joiV rhu; qau BytY hir rwie rI]) c`ju- iqs hI cju<br />

sIgwru sBu; sweI rUip Apwir rI] fIgn folw qaU lau; jau mn ky Brmw] guir.<br />

kwtI AigAwnqw; qb Cutky PMDw] grh. invwry siqgurU; dy Apxw nwau] bilhwrI<br />

gur Awpxy; sd sd bil jwau]<br />

401. gurU ivthu. hau vwirAw; ijsu imil scu suAwau]) Ap - sgun- sgun<br />

Apsgun. iqs kau lgih; ijsu. cIiq n AwvY] iqsu. jmu nyiV n AwveI; jo hir<br />

pRiB BwvY]) puMn dwn, jp qp jyqy; sB aUpir nwmu]) icqvau icqiv. srb suK<br />

pwvau; AwgY Bwvau. ik n Bwvau]) l`jwvau- hau mwgau Awn; ljwvau]) CqR - piqsgl<br />

CqRpiq eyko Twkuru; kaunu smsir lwvau] aUTau bYsau, rih iB n swkau;<br />

drsnu Koij Kojwvau]) dul - Bwvau polw- bRhmwidk snkwidk. snk snµdn, snwqn<br />

snqkumwr; iqn@ kau. mhlu dulBwvau]) q`wkI- qwkI srix. siq purK kI; siqguru<br />

purKu, iDAwvau]) Pwhw 1 - BieE ik®pwlu dieAwlu pRBu Twkuru; kwitE bMDu, grwvau 1 ]<br />

sMig cln kau. qosw dIn@w; goibMd nwm ky ibauhwrI] Avr; ibswrI ibswrI]) buJwrI<br />

polw- nwm idRVu guir. mn mih dIAw; morI. iqsw buJwrI] idnu BI gwvau. rYnI<br />

gwvau; gwvau swis swis rsnwrI] sqsMgiq mih ibswsu hoie; hir jIvq mrq<br />

sMgwrI] jn nwnk kau, iehu dwnu dyhu pRB; pwvau sMq ryn auir DwrI] sRvnI kQw.<br />

nYn drsu pyKau; msqku. gur crnwrI]) prwhuxw 1 , do 2 , idn 3 - ijsno qUM AsiQru kir<br />

mwnih; qy pwhun 1 , do 2 dwhw 3 ]<br />

402. moh 1 k - lqR sm`gRI - puqR klqR igRh, sgl smgRI; sB imiQAw<br />

Asnwhw 1 ]) hw - hw- ry mn; ikAw krih hY, hwhw]) hir - cMdaurI- idRsit dyKu. jYsy<br />

hircMdaurI; ieku rwm Bjnu. lY lwhw] jYsy bsqr, dyh EFwny; idn doie cwir.<br />

Borwhw]) AMq 1 kyq - ku - BIiq aUpry kyqku DweIAY; AMiq Erko 1 Awhw]) c`swhw-<br />

Awvig AwigAw, pwrbRhm kI; auiT jwsI, muhq cswhw] ry mn. lyKY cwlih. lyKY<br />

bYsih; lyKY lYdw swhw] sdw kIriq kir. nwnk hir kI; aubry. siqgur crx<br />

Etwhw]) A - pust, s`j - neI- Apust bwq qy, BeI sIDrI; dUq dust sjneI]<br />

AMDkwr mih rqnu pRgwisE; mlIn buiD, hCneI] jau; ikrpw goibMd BeI]) im -<br />

leI- suK sMpiq, hir nwm Pl pwey; siqgur imleI] moih ikrpn kau. koie n<br />

jwnq; sgl Bvn pRgteI]) buiJ polw- AwF AwF kau. iPrq FUMFqy; mn sgl<br />

iqRsn. buiJ geI]) shwrdw 1 nhIN sI- eyku bolu BI, Kvqo 1 nwhI; swDsMgiq<br />

www.Gursevak.com<br />

221<br />

q`qkrw


sIqleI]) Ag - meI- eyk jIh. gux kvn vKwnY; Agm Agm AgmeI]) krI - Ahu,<br />

sr - xeI- dwsu dws dws ko krIAhu; jn nwnk. hir srxeI] ry mUVy. lwhy kau qUM<br />

FIlw FIlw; qoty kau. byig DwieAw]) ^rIddw 1 , AOguxW rUp krjy2 v`Kr- ssq<br />

vKru, qUM iGMnih 1 nwhI; pwpI bwDw rynwieAw 2 ]) Aws 1 - siqgur; qyrI AwswieAw 1 ])<br />

durgMDI 1 , Awls 2 - gMDx 1 vYx suxih, aurJwvih; nwmu lYq AlkwieAw 2 ]) nw Kwx<br />

vwlIAW cIjW 1 , hLk igAw 2 - pr Dn pr qn pr qI inMdw; AKwiD 1 Kwih,<br />

hrkwieAw 2 ]) dIn dieAwl ik®pwl pRB Twkur; Bgq tyk hir nwieAw]) cwh<br />

ky 1 - nwnk. Awih 1 srx pRB AwieE; rwKu lwj ApnwieAw] jh jwno, so cIiq n<br />

AwvY; AhMbuiD Bey AWDy] kwc koTrI mwih, qUM bsqw; sMig sgl, ibKY kI ibAwDy])<br />

aumr 1 - myrI myrI krq, idnu rYin ibhwvY; plu iKnu, CIjY ArjwDy 1 ]<br />

403. jYsy mITY swid loBwey; JUT DMiD durgwDy]) dI - eI, jnm`wDy- dIeI BvwrI<br />

puriK ibDwqY; bhuir bhuir jnmwDy] jau BieE ik®pwlu. dIn duK BMjnu; qau gur<br />

imil, sB suK lwDy] ieau jipE BweI; purKu ibDwqy] inmK kwm suAwd kwrix; koit<br />

idns duKu pwvih] GrI muhq rMg mwxih; iPir. bhuir bhuir pCuqwvih] AMDy; cyiq<br />

hir hir rwieAw] qyrw so idnu; nyVY AwieAw]) qMumw 1 - plk idRsit dyiK, BUlo; Awk<br />

nIm ko, qUMmru1 ] jYsw sMgu, ibsIAr isau hY ry; qYso hI iehu pr igRhu] lUik kmwno.<br />

soeI qum pyiKE; mUV mugD mukrwnI] Awp kmwny kau ly bWDy; iPir pwCY pCuqwnI]<br />

pRB myry; sB ibiD AwgY jwnI]) m`Usy- BRm ky mUsy. qUM rwKq prdw; pwCY jIA kI<br />

mwnI] Awp kmwny kau, ly bWDy; iPir pwCY pCuqwnI] jh jh kwj ikriq syvk kI;<br />

qhw qhw auiT DwvY] syvk kau; inktI hoie idKwvY] iqs kI soie suxI, mnu hirAw;<br />

iqsu nwnk. prsix AwvY] ntUAw ByK idKwvY. bhu ibiD; jYsw hY. Ehu qYsw ry] Aink<br />

join BRimE. BRm BIqir; suKih. nwhI prvysw ry]<br />

404. nwsvMq 1 - swjn sMq. hmwry mIqw; ibnu hir hir, AwnIqw 1 ry])<br />

kTn 1 [ g`wKrI au~qrI - AY- GUmnGyr. Agwh gwKrI; gur sbdI. pwir auqrIAY ry])<br />

pqI - Awnw - ismrq nwmu inDwnu, inrmolku; mnu mwxku. pqIAwnw ry] iKn mih Qwip<br />

auQwpnhwrw; iqs qy. quJih frwvau ry]) pih - rwieAw- nwnku dwsu. pRiB Awip<br />

pihrwieAw; BRmu Bau myit. ilKwvau ry]) qlI polw- cwir brn. cauhw ky mrdn;<br />

Ktu drsn. kr qlI ry]) suGr ClI poly- suMdr suGr srUp isAwny; pMchu hI. moih<br />

ClI ry]) ijin pMc mwir. ibdwir gudwry; so pUrw. ieh klI ry]) iesiQ`q 1 , hT 2<br />

vwlI, v`is, h - TlI- vfI kom, vis Bwgih nwhI; muhkm 1 Pauj, hTlI 2 ry]) dy 1<br />

iv`c, gurU jI dI AwigAw, h`s 2 ky isr m`Qy ’qy J`lI 2 , inr - dilAw, J`lI- khu<br />

nwnk. iqin jin inrdilAw; swDsMgiq kY 1 JlI 1 ry]) nIkI jIA kI, hir kQw<br />

www.Gursevak.com<br />

222<br />

q`qkrw


aUqm; Awn sgl rs, PIkI ry]) lweI - kI- bhu guin Duin muin jn, Ktu byqy; Avru<br />

n ikCu, lweIkI ry]) pIqI 1 jWdI hY- ibKwrI inrwrI ApwrI shjwrI; swDsMig<br />

nwnk. pIkI 1 ry]) shI ArQ- hmwrI ipAwrI. AMimRq DwrI; guir.inmK n mn qy<br />

twrI ry] 1] au~bldI dyg ’c bYT ky, q`qy ryqy ’qy bYT ky, q`qw ryq Awpxy sIs ’qy<br />

pYx smyN, sVdI bldI m`cdI loh ’qy KV@n smyN, siqgurU pMjvyN pwiqSwh jI ny inmK<br />

2 suAws 2 gurbwxI jI pV@y[ AYsy kStW smyN ikhw, (ry) hy BweI! (hmwrI) qmwm<br />

smUMh ju`gW KMfW bRhmMfW dIAW sMgqW gurmuKW gurU pIrW irSIAW munIAW vwihgurU jI dy<br />

ipAwirAW dI AiqAMq ipAwrI AMimRq dI (DwrI) Dwr b^Sx vwlI, AMimRq nUM (DwrI)<br />

Dwrn vwlI, AMimRq dI (DwrI) Dwr pRvwh AMimRq gurbwxI jI, (guir) siqgurU<br />

swihbwn jI ny ikRpw krky inmK mwqR BI dwsn dws dy mn (qy) qoN (n) nhIN (twrI)<br />

twly[; mnmuiK hory glw] Anuswr ies dy Zlq ArQ socxy Awpxy pYrW ’qy Awp<br />

kuhwVw mwrnw hY, jo AMimRq DwrI bIbI jI nMU ApxI ipAwrI kihxw hY[) drsn<br />

prsn. srsn hrsn; rMig rMgI. krqwrI ry]) ihrdw 1 - iKnu rm gur gm, hir dm.<br />

nh jm; hir kMiT nwnk. auir 1 hwrI ry]) swDsMgiq 1 - nIkI; swDsMgwnI 1 ] phr<br />

mUrq pl, gwvq gwvq; goivMd goivMd vKwnI] cwlq bYsq sovq hir jsu; min qin<br />

crn KtwnI] hNau hauro. qU Twkuru gauro; nwnk. srin pCwnI]<br />

405. iqAwig sgl isAwnpw; Bju pwrbRhm inrMkwru]) so pRBu jwxIAY;<br />

sd sMig] mhw Baujlu lµGIAY; sdw hir gux gwau] nwnk. jpIAY imil swDsMgiq;<br />

hir ibnu. Avru n horu] jIau mnu qnu pRwn pRB ky; dIey siB rs Bog] eyk tyk ADwru<br />

eyko; eyk kw min joru] myry mn iDAwie; hir hir nwau] kwmu k®oDu AhMkwru ibnsY;<br />

imlY siqgur dyv] nwmu idRVu kir Bgiq hir kI; BlI pRB kI syv] foil foil, mhw<br />

duKu pwieAw; ibnw swDU sMg] Kwit lwBu, goibMd hir rsu; pwrbRhm iek rMg] hir<br />

ko nwmu; jpIAY nIiq] swis swis iDAwie, so pRBu; iqAwig Avr prIiq]) smr`Qkrx<br />

kwrx smrQ. so pRBu; jIA dwqw Awip] kir ikrpw, pRB pwrbRhm; gux qyrw<br />

jsu gwau]) audmu krau. krwvhu Twkur; pyKq swDU sMig]) cr@wvhu- hir hir nwmu<br />

crwvhu rMgin; Awpy hI pRB rMig] mn mih; rwm nwmw jwip] kir ikrpw vshu myrY<br />

ihrdY; hoie shweI Awip] suix suix, nwmu qumwrw pRIqm; pRBu pyKn kw cwau]<br />

406. v`is ik`Cu- qnu Dnu qyrw. qUM pRBu myrw; hmrY vis ikCu nwih]) m`jnujnm<br />

jnm ky iklivK kwtY; mjnu hir jn DUir]) Agm Agocru drsu qyrw; so pwey.<br />

ijsu msqik Bwgu] kiljugu auDwirAw; gurdyv] ml mUq mUV. ij muGd hoqy; siB lgy<br />

qyrI syv]) sqj`ugu kilj`ugu j`ugW- sqjugu qRyqw. duAwpru BxIAY; kiljugu aUqmo. jugw<br />

mwih] Aih kru kry, su Aih kru pwey; koeI n pkVIAY. iksY Qwie]) hir jIau soeI<br />

www.Gursevak.com<br />

223<br />

q`qkrw


krih, ij Bgq qyry jwcih; eyhu qyrw ibrdu] kr joiV nwnk. dwnu mwgY; ApixAw<br />

sMqw dyih hir drsu]) siqgur; bcn qum@wry]) Koty JgVwlU1 - mhw ibKwdI. dust<br />

ApvwdI 1 ; qy punIq sMgwry]) pVMqy VwVy pYr hlMq nhIN lwauxw- jnm BvMqy nrik<br />

pVMqy; iqn ky kul auDwry] kvn aupmw dyau, kvn vfweI; nwnk. iKnu iKnu vwry]<br />

bwvr; soie rhy] moh kutMb, ibKY rs mwqy; imiQAw, ghn ghy]) auqSwh 1 - imQn<br />

mnorQ, supn Awnµd aulws 1 ; min muiK siq khy] AMimRqu nwmu pdwrQu sMgy; iqlu<br />

mrmu. n lhy] kir ikrpw rwKy sqsMgy; nwnk. srix Awhy] Ehw; pRym iprI] kink<br />

mwixk, gj moqIAn lwln; nh nwh nhI]) btxy 1 mMdr 1 suAwd 1 - rwjn Bwgn;<br />

hukm n swdn 1 ]<br />

407. crnn srnn; sMqn bMdn] suKo; suKu pwhI] nwnk; qpiq hrI] gurih<br />

idKwieE; loienw] eIqih aUqih Git Git, Git Git; qUMhI qUMhI moihnw] kwrn<br />

krnw. Dwrn Drnw; eykY eykY soihnw] sMqn prsn. bilhwrI drsn; nwnk. suiK<br />

suiK soienw] hir hir nwmu; Amolw] Ehu; shij suhylw] sMig shweI. Coif n jweI;<br />

Ehu Agh Aqolw] pRIqmu BweI. bwpu moro mweI; Bgqn kw El@w]) A - lKu polw- AlKu<br />

lKwieAw. gur qy pwieAw; nwnk. iehu hir kw col@w] AwpunI; Bgiq inbwih]<br />

Twkur; AwieE Awih] nwmu pdwrQu. hoie skwrQu; ihrdY crn bswih] 1] eyh<br />

mukqw. eyh jugqw; rwKhu sMq sMgwih] Twkur; crx suhwvy] hir; sMqn pwvy] eykih<br />

Awsw. drs ipAwsw; Awn n Bwvy] dieAw quhwrI, ikAw jMq ivcwrI; nwnk. bil<br />

bil jwvy] pRB srnI AweIAY, srb Pl pweIAY; sgly duK jwhI] nwmu iDAwvY srb<br />

Pl pwvY; so jnu. suKIAw hUAw]) bWiDE- rwju khwvY, hau krm kmwvY; bwiDE.<br />

nilnI. BRim sUAw] Ehu; nyhu nvylw] Apuny pRIqm isau; lwig rhY]<br />

408. imlu rwm ipAwry; qum ibnu DIrju, ko n krY]) isMmi Riq mMmw mukqw,<br />

A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau- isMimRiq<br />

swsqR bhu krm kmwey; pRB qumry drs ibnu; suKu nwhI] vrq nym, sMjm kir Qwky;<br />

nwnk. swD srin, pRB sMig vsY] ibkwr mwieAw mwid soieE; sUJ bUJ. n AwvY]<br />

pkir kys. jim auTwirE; qd hI Gir jwvY]) curwauNdy1 hn, Dn 2 - loB ibiKAw ibKY<br />

lwgy; ihir 1 ivq 2 , icq duKwhI]) msq 1 [ A - sur- iKn BMgunw kY, mwin mwqy 1 ; Asur,<br />

jwxih nwhI]) bypVd 1 Ku`lm 1 Ku`lI- inpit 1 bwjI hwir. mUkw; pCuqwieE min,<br />

Borw]) vYrI AOgux 1 qrW@ 2 , pRmySr dI drgwh 3 , vjih polw- fwnu sgl, gYr 1 vjih 2<br />

BirAw; dIvwn 3 . lyKY n pirAw] jyNh kwrij rhY El@w; soie. kwmu n kirAw]<br />

AYso jgu, moih guir idKwieE; qau eyk kIriq gwieAw] bwpwir; goivMd nwey])<br />

vwjy 1 - swD sMq mnwey, ipRA pwey gun gwey; pMc nwd, qUr 1 bjwey] ikrpw pwey,<br />

www.Gursevak.com<br />

224<br />

q`qkrw


shjwey drswey; Ab rwiqAw goivMd isau] sMq syiv, pRIiq nwQ; rMgu lwln lwey]<br />

gur igAwnu min idRVwey rhswey, nhI Awey; shjwey, min inDwnu pwey]) kwm dI<br />

cyStw 1 - sB qjI; mnY kI kwm krw 1 ] icru icru icru icru BieAw; min bhuqu ipAws<br />

lwgI]) gil polw- nwnk dIn. srix Awey; gil lwey]) gV@I 1 , g@wr@- koaU; ibKm<br />

gwr 1 qorY] Aws ipAws Doh moh; Brm hI qy horY] An idno; pRB iDAwvau] BRm<br />

BIiq; jIiq imtwvau] kwmu k®oDu loBu; iqAwgu]<br />

409. qij mwn moh. ivkwr imiQAw; jip rwm rwm rwm] pRB gopwl dIn<br />

dieAwl, piqq. pwvn pwrbRhm; hir crx ismir, jwgu] kir Bgiq; nwnk. pUrn<br />

Bwgu]) K@ylu- hrK sog bYrwg AnµdI; Kylu rI, idKwieE] iKnhUM BY, inrBY iKnhUM;<br />

iKnhUM, auiT DwieE] iKnhUM rs. Bogn iKnhUM; iKnhU. qij jwieE]) Gru sqwrvW,<br />

Awswv - rI- rwgu Awsw mhlw 5 Gru 17 AwswvrI) hW A~f hn- goibMd goibMd; kir<br />

hW] hir hir; min ipAwir hW] guir kihAw; su iciq Dir hW] An isau qoir;<br />

Pyir hW] AYsy lwlnu pwieE; rI sKI]) pMkj moh; sir hW]) pkiVAw 1 - ghifE 1 ;<br />

mUV nir hW]) hor 1 aupwv nhIN krdw- Ain 1 ; n aupwv kir hW] qau inksY; srin<br />

pY. rI sKI] iQr iQr; icq iQr hW] AMqir; eyk ipr hW] bwhir; Anyk Dir hW]<br />

rwjn jogu; kir hW] khu nwnk; log AlogI, rI sKI]) bu`DI 1 ’c- mnsw 1 ; eyk mwin<br />

hW] gur isau; nyq iDAwin hW] syvw; gur crwin hW] qau imlIAY, gur ikrpwin;<br />

myry mnw] tUty; An Brwin hW] lihE; jm BieAwin hW] pwieE; pyf Qwin hW]<br />

lhno; ijsu mQwin hW] BY pwvk; pwir prwin hW] hir rs; rsih mwin hW]) l`wQI<br />

Bu`Kwin - lwQI; iqs BuKwin hW] nwnk. shij smwieE; ry mnw] hir hir hir; gunI<br />

hW] swDU rsn; BnI hW] CUtn ibiD; sunI hW] pweIAY vf punI; myry mnw] Kojih;<br />

jn munI hW] sRb kw; pRB DnI hW]) du - lB- dulB; kil dunI hW] dUK ibnwsnI;<br />

hW] mn; so syvIAY hW]<br />

410. A - lK polw- AlK AByvIAY; hW] qW isau; pRIiq kir hW]) n dyl@I<br />

dIpk- ibnis n jwie mir hW] AwigAw; siq shu hW] mnih inDwnu; lhu hW]<br />

jIvq; jo mrY hW]) du`q - ru- duqru; so qrY hW] inrBau; khau soie hW] imty<br />

AMdyisAw; hW] iqsu inkit; n kdy duKu hW] jo hir hir jsu; suny hW] sBu ko;<br />

iqsu mMny hW] sPlu; su AwieAw hW] nwnk. pRB BwieAw; myry mnw] imil; hir jsu<br />

gweIAY hW]) ib`Dy- auAw rs; jo ibDy hW]) is`Dy- qwkau; sgl isDy hW] nwnk.<br />

bfBwigAw; myry mnw] sMq pg; DoeIAY hW]) dur - m`iq- durmiq; KoeIAY hW] jnim n<br />

kdy mru hW] AsiQru; sy Bey hW] hir hir ijn@ jip ley; myry mnw] swjnu mIqu;<br />

qUM hW] nwmu idRVwie; mUM hW] iqsu ibnu; nwih koie hW] inmK; n vIsrY hW] iqsu<br />

ibnu; ikau srY hW] gur kau; kurbwnu jwau hW] kwrn krn; qUM hW] Avru nw suJY; mUM<br />

www.Gursevak.com<br />

225<br />

q`qkrw


hW] krih; su hoeIAY hW] DIrj; min Bey hW] pRB kY dir pey; myry mnw] swDU<br />

sMgmy; hW] pUrn sMjmy; hW]) Cu`ty- jb qy; Cuty Awp hW] qb qy; imty qwp hW]<br />

ikrpw DwrIAw; hW] piq rKu bnvwrIAw; myry mnw] hir kry; su mwnIAY hW] mMdw<br />

nwih; koie hW]) r`KY- Awpy; ijsu rKY hW]) c`KY- hir AMimRqu so cKY; myry mnw]) ijs<br />

kw; nwih koie hW] iqs kw; pRBU soie hW]) bu`JY-AMqrgiq; buJY hW]) s`uJY- sBu ikCu;<br />

iqsu suJY hW] piqq; auDwir lyhu hW] nwnk. Ardwis eyhu; myry mnw]) Eie<br />

prdysIAw; hW] sunq sMdyisAw; hW] jw isau; ric rhy hW]<br />

411. sB kau; qij gey hW]) l`gy- hir qij; An lgy hW]) B`gy- jnmih<br />

mir; Bgy hW] hir hir; jin lhy hW] jIvq; sy rhy hW] ijsih; ik®pwlu hoie hW]<br />

nwnk; Bgqu soie]) nwvW- rwgu Awsw mhlw 9] ibrQw khau; kaun isau. mn kI]<br />

loiB gRisE ds hU ids Dwvq; Awsw lwigE Dn kI] suK kY hyiq. bhuqu duKu pwvq;<br />

syv krq. jn jn kI]) su`D- duAwrih duAwir. suAwn ijau folq; nh suD. rwm<br />

Bjn kI]) h`sn- mwns jnm. AkwrQ Kovq; lwj n. lok hsn kI]) kum`iqnwnk.<br />

hir jsu. ikau nhI gwvq; kumiq ibnwsY qn kI]) auqir AvGit; srvir<br />

n@wvY] AYsw igAwnu sunhu; AB mory] Birpuir Dwir rihAw; sB Taury] scu bRqu nymu;<br />

n kwlu sMqwvY] pwrsu pris; prmpdu pwvY]) mYLW 1 - suBr srvir; mYlun 1 DovY] jY<br />

isau rwqw; qYso hovY] Awpy krqw; kry su hovY] gur ihv sIqlu; Agin buJwvY] syvw<br />

suriq; ibBUq cVwvY]) m`jnu- qIrQ mjnu; gur vIcwrw] joqI joiq;<br />

imlwvxhwrw] ris risAw; miq eykY Bwie] qKq invwsI; pMc smwie] Aivgq<br />

nwQu; n liKAw jwie] jl mih aupjY; jl qy dUir] jl mih; joiq rihAw BrpUir]<br />

412. suix BrQir; nwnku khY bIcwru]) k`wmix- jgu iqRA ijqu; kwmix<br />

ihqkwrI] puqR klqR lig; nwmu ivswrI] ibrQw jnmu gvwieAw; bwjI hwrI]<br />

siqguru syvy; krxI swrI] bwhrhu; haumY khY khwey] AMdrhu mukqu; lypu kdy n lwey]<br />

isK sMgiq; krim imlwey] rUVo khau; n kihAw jweI]) A - kQ kQau poly- AkQ<br />

kQau; nh kImiq pweI]) pg polw- kr ibnu vwjw; pg ibnu qwlw] jy sbdu buJY; qw<br />

scu inhwlw] AMqir swcu; sBy suK nwlw] kQnI bdnI; piV@ piV@ Bwru] AYsw swcw;<br />

qUM eyko jwxu] mwieAw moih; jgu bwDw jm kwil] hliq pliq; inbhI quDu nwil]<br />

sbid mrY; qW eyk ilv lwey] Acru crY; qW Brmu cukwey] gurmuiK hoie; q sic<br />

smwey] qU puru swgru; mwxk hIru] qU inrmlu; scu guxI ghIru]<br />

413. suKu mwnY; BytY gur pIru] jgu bMdI; mukqy. hau mwrI] jgu duKIAw; suKIAw<br />

jnu koie] jgu rogI BogI; gux roie] jgu aupjY, ibnsY; piq Koie] mhGo moil; Bwir<br />

www.Gursevak.com<br />

226<br />

q`qkrw


APwru]) A - tl[ A - Clu polw- Atl AClu; gurmqI Dwru] Bwie imlY; BwvY Bie<br />

kwru] eyku mrY; pMcy imil rovih]) smiJ sUiJ; shj Gir hovih] krx kwrx; sBsY<br />

isir qohI]) mUey kau rovY; duKu koie]) pIVw 1 - so rovY; ijsu bydn 1 hoie] ijsu bIqI;<br />

jwxY pRB soie] Awpy krqw kry; su hoie]) j`gdIs- jY jgdIs; prmgiq srxw])<br />

jnim mUey; ibnu Bgiq sroiq] mUey kau; scu rovih mIq]) shij srUp pRmySr ’c,<br />

BlI 1 -pRkwr ic`q 2 lwau- duKu suKu prhir; shij su1 cIq 2 ]) krm Drm; bhu sMK<br />

AsMK]) pRmwrQ 1 q`q igAwn 1 - hir gux gwvih; imil prmwrMQ 1 ]) m`c 1 rhI hY[<br />

BKY polw- sUqku Agin BKY 1 ; jgu Kwie]) gur prswdI; hir rsu pIjY]) guru mwnY;<br />

mn qy. mnu DIrw]) gurmuiK gursyvk 1 - inrmlu swic rqw; pYkwru 1 ]) isPiq shj;<br />

Gir guru krqwru] gur qy; vwt mhlu Gru pwey])<br />

414. iqRBvx dyvw; sgl srUpu]) p`lY- mY so Dnu plY; swcu AKUtu]) pMc qIin;<br />

nv cwir smwvY]) Drix ggnu; kl Dwir rhwvY] bwhir jwqau; aulit prwvY] mUrKu<br />

hoie; n AwKI sUJY]) bU`JY- ijhvw rsu; nhI kihAw bUJY] Drix ggnu; kl Dwir<br />

rhwvY]) s`UJY- mUrKu hoie; n AwKI sUJY]) j`g, ibKu polw, l`UJY- ibKu kw mwqw; jg<br />

isau lUJY] nwnk prKY; ndir inhwlu] mnu moqI hY; iqs kw mwlu] gurmuiK; igAwnu<br />

iDAwnu. min mwnu] gurmuiK; mhlI, mhlu pCwnu] AYsy; pRym Bgiq vIcwrI] gurmuiK;<br />

swcw nwmu murwrI]) sRySt QW swDsMgq 1 - Aih inis; inrmlu Qwin suQwnu 1 ]) Su`D 1<br />

srUp igAwn- qIn Bvn; inhkyvl igAwnu 1 ] swcw hrKu; nwhI iqsu sogu] AMimRqu<br />

igAwnu; mhw rsu Bogu] pMc smweI; suKI sBu logu] gur ibnu; pUrw koie n pwvY]<br />

bwlk ibriD; n suriq prwin] ibnu nwvY; ikAw lhis indwin]) AMnu[ Dnu polwijs<br />

kw Anu Dnu; shij. n jwnw] gil PwhI; baurw baurwnw]) v`fBwgy- siqguir<br />

rwKy; sy vfBwgy] gwvih gIqy; cIiq AnIqy] khw clhu; mn rhhu Gry] kwmu k®oDu;<br />

min mohu srIrw] lbu loBu AhMkwru; su pIrw]) n@@wvxu- AMqir nwvxu; swcu pCwxY])<br />

klpxw rihq bRhm 1 - Akl klw; scu swic itkwvY] so nru; grB join nhI AwvY]<br />

jhW nwmu imlY; qh jwau]<br />

415. An idnu bwxI; nwmy rwqw]) mnmuiK mYlw; sbdu. n pCwxY]) myrw pRBu<br />

lwey; qw ko lwgY]) swDU jn sMgiq; hoie invwsu]) nwnk. rwm nwim; mnu rwqw]) mnu<br />

mYglu; swkqu dyvwnw]) nws 1 krdw hY- bn KMif 1 ; mwieAw moih hYrwnw]) gurmuiK.<br />

Koij lhY; Gru Awpy]) ismrhu rwm nwmu Aiq inrmlu; Avr iqAwghu. haumY kaurw])<br />

rh - sI- iehu mnu mugDu; khhu ikau rhsI] ibnu smJy; jm kw duKu shsI]) kwlu<br />

kMtku mwry; scu pylY]) iehu mnu; pMc qqu qy jnmw] gurmuiK nwmu jpY; mnu rUVw]<br />

gurmuiK; mnu AsQwny soeI] gurmuiK; iqRBvix soJI hoeI]) jogI qpu poly[ Bo~gI[<br />

www.Gursevak.com<br />

227<br />

q`qkrw


q`wpY- iehu mnu; jogI BogI.qpu qwpY] Git Git; mnsw duibDw lwgI] iehu mnu; rwjw<br />

sUr sMgRwim] mwry pMc; ApunY vis kIey] haumY gRwis; iekqu Qwie kIey]) gurmuiK;<br />

rwg suAwd An iqAwgy] gurmuiK iehu mnu; BgqI jwgy] Anhd suix mwinAw; sbdu<br />

vIcwrI]) gurmuiK; Bgiq Bwau, Duin hoeI] Aih inis hir jsu; gur prswid])<br />

m`wqw- rwm rswieix; iehu mnu mwqw]) nwnk. hir jn ky; dwsin dwsw]<br />

416. kq polw- ibnu gur; rwm nwmu. kq lhIAY]) suK duK sm kir, nwmu n<br />

Cofau; Awpy bKis imlwvxhwrw] duibDw lwgy; nwmu ivswrw]) skY polw- dUqu. n<br />

lwig skY; gun gwie] gurmuiK; rwmu myrY min BwieAw] Avru n AauKDu; qMq n<br />

mMqw] rogu Brmu Bydu; min dUjw] gur ibnu. Brim; jpih jpu. dUjw] Awid purK gur;<br />

drs. n dyKih]) ivxu gur sbdY; jnmu ik lyKih] dyiK Acrju; rhy ibsmwid] Git<br />

Git sur nr; shj smwiD] Birpuir Dwir rhy; mn mwhI] qum smsir; Avru. ko<br />

nwhI] jw kI Bgiq hyqu; muiK nwmu] Bgiq vClu; Bgqw hir sMig] nwnk. mukiq<br />

Bey; hir rMig] guru syvy; so Twkur jwnY] rwmu jphu; myrI sKI sKYnI] siqguru syiv;<br />

dyKhu pRBu nYnI] bMDn ’qy ibSrwm- bMDn; mwq ipqw sMswir] bMDn; suq kMinAw Aru<br />

nwir]) k - lqu- bMDn; puqu klqu min bIAw] bMDn; ikrKI krih ikrswn] haumY<br />

fMnu shY; rwjw mMgY dwn]) Ax - vIcwrI- bMDn; saudw AxvIcwrI] bMDin; ibnsY moh<br />

ivkwr] ibnu hir Bgiq; n pveI Qwie] siqguir rwKy; bMDu. n pweI]<br />

417. p`tIAW- ijn isir. sohin ptIAw; mWgI pwie sMDUru]) gL DUiV@- sy<br />

isr. kwqI muMnIAin@; gl ivic. AwvY DUiV] mhlw AMdir hodIAw; huix. bhix n<br />

imlin hdUir] jdhu. sIAw vIAwhIAw; lwVy sohin pwis]) suK pwlkI 1 , ciV@-<br />

hIfolI 1 ciV AweIAw; dMd KMf kIqy rwis]) J`ly- auprhu pwxI vwrIAY; Jly iJmkin<br />

pwis]) l`Ku, bih - TIAw, KV@IAW- ieku lKu lhin@ bihTIAw; lKu lhin@ KVIAw] grI<br />

Cuhwry KWdIAw; mwxin@ syjVIAw]) PwhIAW 1 , moqIAW 2 dIAW lVIAW 3 , gil polw -<br />

iqn@ gil. islkw 1 pweIAw; qutin@, moq 2 srIAw 3 ] Dnu jobnu duie. vYrI hoey; ijn@I.<br />

rKy rMgu lwie]) c`ly- dUqw no PurmwieAw; lY cly piq gvwie] jy iqsu BwvY, dy<br />

vifAweI; jy BwvY. dyie sjwie]) A`gō dy- Agody. jy cyqIAY; qW kwiequ imlY sjwie])<br />

bwbr dI duhweI 1 , it`ky qoN Cotw kMvr 2 - bwbr vwxI 1 , iPir geI; kuieru 2 . n rotI<br />

Kwie]) KuAweI - Aih- ieknw. vKq KuAweIAih; iekn@w. pUjw jwie]) it`ky n@wiecauky<br />

ivxu ihMdvwxIAw; ikau itky kFih. nwie]) ieik. Gir Awvih AwpxY; ieik.<br />

imil imil puCih suK] iekn@w. eyho iliKAw; bih bih rovih duK] jo iqsu BwvY. so<br />

QIAY; nwnk. ikAw mwnuK]) vwjy 1 , ShnweI 2 ^usI smyN v`jx vwly swj[ K@ylu-khw. su<br />

Kyl qbylw GoVy; khw. ByrI 1 shnweI 2 ]) qlvwrW 1 bMn@x 1 vwly, sUrmy<br />

2 , lwl puSwkW 3<br />

www.Gursevak.com<br />

228<br />

q`qkrw


vwly, gw - fy - riV- khw. su qygbMd 1 gwfyriV 2 ; khw. su lwl kvweI 3 ] khw. su<br />

AwrsIAw muh bMky; AYQY idsih nwhI] iehu jgu qyrw; qU gosweI] khW. su Gr dr<br />

mMfp mhlw; khw. su bMk srweI]) k`wmix- khW. su syj suKwlI kwmix; ijsu vyiK.<br />

nId n pweI] khw. su pwn qMbolI hrmw; hoeIAw CweI mweI]) ivgu`qI- iesu jr<br />

kwrix, GxI ivguqI; iein jr. GxI KuAweI] pwpw bwJhu. hovY nwhI; muieAw. swiQ<br />

n jweI]) Ku`is- ijsno Awip KuAwey krqw; Kuis ley cMigAweI] kotI hU pIr vrij<br />

rhwey; jw. mIru suixAw DwieAw]<br />

418. mu`iC m`uiC- Qwn mukwm jly ibjmMdr; muiC muiC kuier rulwieAw]) EnI<br />

qupk qwix clweI; En@I hsiq icVweI]) aumr rUp ic`TI 1 - ijn kI cIrI 1 . drgh<br />

pwtI; iqn@w mrxw BweI]) iek ihMdvwxI Avr qurkwxI; BitAwxI TkurwxI]) coLy<br />

vw burky 1 - iekn@w pyrx 1 , isr Kur pwty; iekn@w vwsu mswxI]) duKu suKu qyrY BwxY hovY;<br />

iks QY jwie. rUAweIAY] hukmI hukim clwey ivgsY; nwnk. iliKAw pweIAY]) kUVu<br />

kmwvih AwdmI; bWDih Gr bwrw] jwghu jwghu sUiqho; cilAw vxjwrw]) c`lsIipMfu<br />

pvY, jIau clsI; jy jwxY koeI] EhI EhI ikAw krhu; hY hosI soeI] qum rovhugy<br />

Es no; qum kau kauxu roeI]) ip`ithu- DMDw ipithu BweIho; qum@ kUVu kmwvhu]) Ehu.<br />

n suxeI kq hI; qum lok suxwvhu]) su`qw- ijs qy suqw nwnkw; jwgwey soeI] jy<br />

cldw lY cilAw; ikCu sMpY nwly]) lwB 1 - vxju krhu. mKsUdu1 lYhu; mq pCoqwvhu]<br />

Aaugx Cofhu. gux krhu; AYsy qqu prwvhu] Drmu BUim squ bIju kir; AYsI ikrs<br />

kmwvhu] krmu hovY. siqguru imlY; bUJY bIcwrw] ijau lwhw qotw iqvY; vwt cldI<br />

AweI] jo iqsu BwvY nwnkw; sweI vifAweI]) nhIN 1 - cwry kuMfw FUFIAw; ko. nIm@I 1<br />

mYfw] jy quDu BwvY swihbw; qU mY. hau qYfw] isDw syvin. isD pIr; mwgih iriD<br />

isiD] mY. ieku nwmu. n vIsrY; swcy gur buiD]) dUjw 1 , nhIN 2 - dru bIBw 1 , mY nIim 2<br />

ko; kY krI slwmu]<br />

419. Bo~gI- jogI BogI kwpVI; ikAw Bvih idsMqr] gur kw sbdu. n cIn@hI;<br />

qqu swru inrMqr]) qp`sI- ieik qpsI, bn mih qpu krih; inq qIrQ vwsw] Awpu.<br />

n cInih qwmsI; kwhy Bey audwsw] ieik. ibMdu jqn kir rwKdy; sy jqI khwvih]<br />

ieik igrhI syvk swiDkw; gurmqI lwgy] mnsw mnih smwiely; Baujlu sic<br />

qrxw]) j`ugwid- Awid jugwid dieAwlu qU; Twkur qyrI srxw] gur kY sbid<br />

smweIAY; prmwrQu jwxY]) lu`B - qau- iehu mnu rwjw loBIAw; luBqau loBweI] klir<br />

KyqI bIjIAY; ikau lwhw pwvY]) g`fwvY- mnmuKu. sic n BIjeI; kUVu kUiV gfwvY])<br />

dvYq 1 dw Kotw 2 rsqw[ mUshu - gy- duibDw 1 Coif kuvwtVI 2 ; mUshugy BweI] mnmuK. pQru<br />

sYlu hY; iDRgu jIvxu PIkw] jl mih kyqw rwKIAY; AB AMqir sUkw] nwnk. nwmu n<br />

www.Gursevak.com<br />

229<br />

q`qkrw


vIsrY; miQ AMimRqu pIAw]) c`ly c`lxhwr- cly clxhwr; vwt vtwieAw]) ip`ty-<br />

DMDu ipty sMswru; scu. n BwieAw]) ividAw 1 ho igAw, iv - srijAw- mmqw mohu<br />

ivsrijAw 1 ; ApnY Gir AwieAw] scy isau icqu lwie; bhuiV. n AweIAY] moieAw<br />

kau. ikAw rovhu; roie n jwxhU]) vjhu polw- hukmI, vjhu ilKwie; AwieAw<br />

jwxIAY] lwhw plY pwie; hukmu is\wxIAY]<br />

420. r`b 2 dy bMdIKwny1 ’c- hukmy hI isir mwr; bMid 1 rbwxIAY 2 ] iliKAw<br />

plY pwie; grbu v\weIAY] mnmuKIAw isir mwr; vwid KpweIAY]) T`ig m`uTI- Tig<br />

muTI kUiVAwr; bMin@ clweIAY]) hrI - Awvlw- ikAw jMglu FUFI jwie; mY. Gir bnu<br />

hrIAwvlw]) itkY polw-sic itkY Gir Awie; sbid auqwvlw]) Aby qby polw- Aby<br />

qby kI cwkrI; ikau drgh pwvY]) smMdR 1 - pQr kI byVI. jy cVY; Brnwil 1 bufwvY]<br />

AwpnVw mnu vycIAY; isru dIjY nwly] gurmuiK vsqu pCwxIAY; Apnw Gru Bwly] sweI<br />

kwr kmwvxI; Dur kI PurmweI]) jy mnu siqgur dy imlY; ikin. kImiq pweI] rqnw<br />

pwrKu so DxI; iqin kImiq pweI] mUlu Coif. fwlI lgy; ikAw pwvih CweI] ijn@I<br />

eyko syivAw; pUrI miq BweI]) sb`b 1 krky- ikrpw qy, suKu pwieAw; swcy prQweI 1 ]<br />

gur ibnu, iknY n pwieE; kyqI khY khwey]) au~JiV- mnmuKu jy smJweIAY; BI auJiV<br />

jwey] ibnu hir nwm. n CUtsI; mir nrk smwey]<br />

421. jyhI syv krweIAY; krxI BI sweI] rUVo Twkur mwhro; rUVI gurbwxI])<br />

dwsndws 1 - mY El@gIAw El@gI 1 ; hm CorU Qwry] swcau. dUir n jwxIAY; AMqir hY<br />

soeI] mnmuKu AMDu. n cyqeI; ikau drsnu pwey] Aih inis rhY inrwlmo; kwr Dur kI<br />

krxI]) in - DirAw- mY inDirAw, Dr eyk qUM; mY qwxu sqwxw] Aih inis nwim<br />

sMqoKIAw; syvw scu sweI]) c`wlY- qw kau. ibGnu n lwgeI; cwlY hukim rjweI])<br />

c`lY- hukim rjweI jo clY; so pvY KjwnY]) jU - T`wnY- Koty. Tvr n pwienI; rly<br />

jUTwnY] inq inq, Krw smwlIAY; scu saudw pweIAY] iqMnw. Brmu n Bydu hY; hir<br />

rsn rsweI] AaugixAwry kau guxu nwnkY; scu imlY vfweI]<br />

422. Ascrj 1 - Bgiq qyrI hYrwnu1 ; drdu gvwvhI] vylw scu prvwxu; sbdu<br />

pCwxsI] squ sMqoKu, kir Bwau; qosw hir nwmu syie]) qUM auqmu. hau nIcu; syvku<br />

kWFIAw]) iP`tu- ibnu nwvY. ikAw jIvnw; iPtu iDRgu cqurweI] rwm nwmu Dnu,<br />

rwis dyie; ibnsY BRmu kUrw] sMq jnw kau. imil rhY; Dnu Dnu jsu gwey]) ntUAY<br />

polw- ntUAY, sWgu bxwieAw; bwjI sMswrw]) auJ - rq polw- iKnu plu bwjI dyKIAY;<br />

auJrq nhI bwrw]) cau - piV K@ylxw- haumY caupiV Kylxw; JUTy AhMkwrw]) sBu jgu<br />

hwrY, so ijxY; gur sbdu vIcwrw]) idn 1 - rwm nwmu hir, tyk hY; inis dauq 1 ,<br />

www.Gursevak.com<br />

230<br />

q`qkrw


svwrY]) isMmi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k<br />

ishwrI q`qy lwau[ sur - srI- swsqu bydu isMimRiq sru qyrw; sursrI crx smwxI])<br />

swKw qIin, mUlu miq rwvY; qUM qW srb ivfwxI]) qw ky crx jpY, jnu nwnku; boly<br />

AMimRq bwxI]<br />

423. qw ky rUp. n jwhI lKxy; ikAw kir AwiK vIcwrI]) j`ug- qIin guxw<br />

qyry, jug hI AMqir; cwry qyrIAw KwxI]) kQy A - kQ poly- krmu hovY qw prmpdu<br />

pweIAY; kQy AkQ khwxI] jw kau. ndir krih qUM ApxI; sweI sic smwxI] nwmu<br />

qyrw. sBu koeI lyqu hY; jyqI Awvx jwxI] cwry vyd bRhmy kau dIey; piV piV kry<br />

vIcwrI]) b`puVw- qw kw hukmu. n bUJY bpuVw; nrik surig AvqwrI]) j`ugh j`ughjugh<br />

jugh ky rwjy kIey; gwvih kir AvqwrI] iqn BI, AMqu n pwieAw qw kw;<br />

ikAw kir AwiK vIcwrI] qUM scw, qyrw kIAw sBu swcw; dyih q, swcu vKwxI])<br />

bu`Jwvih- jw kau scu buJwvih Apxw; shjy nwim smwxI] siqgur; hmrw Brmu<br />

gvwieAw]) buJweI polw- ijin mmqw Agin; iqRsnw buJweI]) gur syvw; qpW isir<br />

qpu swru]) gur syvw qy; sB kul auDwry] inrml nwmu; rKY auir Dwry] An idnu<br />

Bgiq; scu nwmu idRVwey]) auD - ry- nwmy auDry; kul sbwey] hir kw nwmu; rKhu auir<br />

Dwir] Awsw Aws kry; sBu koeI]) b`UJY- hukmY bUJY; inrwsw hoeI]) s`uqy- Awsw<br />

ivic suqy; keI loeI]) b`uJwieAw- siqguir. nwmu buJwieAw; ivxu nwvY. BuK n jweI]<br />

424. buJY polw- nwmy. iqRsnw Agin buJY; nwmu imlY iqsY rjweI] kil kIriq;<br />

sbdu pCwnu] kir ikrpw; nwmu mMin vswey] Awpy gurmuiK; nwmu vswey] gurmuiK juig<br />

juig; AwiK vKwxI] mnmuiK; moih Brim BolwxI] ibnu nwvY; sB iPrY baurwxI]<br />

mUriK piV piV; dUjw Bwau idRVwieAw] nwim rqy; sdw sic ipAwir] hir jip<br />

pVIAY; gur sbdu vIcwir] hir jip pVIAY; haumY mwir] nwnk nwmu; gurmiq aur<br />

Dwir] gur qy sWiq aUpjY; ijin iqRsnw Agin buJweI]) Bij- jgqu jlµdw dyiK kY;<br />

Bij pey srxweI]) ps - ir polw- inrml joiq psir rhI; joqI joiq imlweI] pUrY<br />

guir. smJwieAw; miq aUqm hoeI] iklivK pwp sB ktIAih; iPir duKu ibGnu. n<br />

hoeI]<br />

425. nwnk. nwmu inDwnu, min visAw; vifAweI pwey] suix mn, mMin vswie<br />

qUM; Awpy Awie imlY. myry BweI] An idnu, scI Bgiq kir; scY icqu lweI] iesu<br />

BgqI no. suir nr muin jn locdy; ivxu siqgur, pweI n jwie]) pMifq pVdy joiqkI;<br />

iqn bUJ n pwie]) itkwxy 1 isr- AwpY QY 1 sBu riKEnu; ikCu khxu n jweI]) Awpy<br />

dyie. su pweIAY; guir bUJ buJweI]) ieko hukmu vrqdw; eykw isir kwrw]) Awip<br />

BvwlI idqIAnu; AMqir loBu ivkwrw]) igAwnIAw no sBu scu hY; scu soJI hoeI] Eie<br />

Bulwey. iksY dy, n BulnI; scu jwxin soeI]) v`is- nwnk. ibnu siqgur, vis n<br />

www.Gursevak.com<br />

231<br />

q`qkrw


Awvn@I; nwim, haumY mwrI]) v`Qu ik`Cu- GrY AMdir. sBu vQu hY; bwhir ikCu nwhI]<br />

gur prswdI pweIAY; AMqir kpt KulwhI] siqgur qy; hir pweIAY BweI] hir kw<br />

gwhku hovY. so ley; pwey rqnu vIcwrw]) AlOikk bRhm idRStI 1 [ id`b- AMdru KolY<br />

idb 1 idsit; dyKY mukiq BMfwrw]) pwrKIAw vQu smwil leI; gur soJI hoeI])<br />

Amu`lu- nwmu pdwrQu Amulu sw; gurmuiK pwvY koeI]) bwhru Bwly, su ikAw lhY; vQu<br />

GrY AMdir BweI]) Gru dru Cofy Awpxw; pr Gir JUTw jweI]) Awpy dwnu kry. iksu<br />

AwKIAY; Awpy dyie buJweI]<br />

426. hir jIau. inrml inrmlw; inrml min vwsw] gurmqI swlwhIAY;<br />

ibiKAw mwih audwsw]) AMqir nwmu, muiK nwmu hY; nwmy sbid vIcwrw]) b`uJweI- nwmY<br />

kI sB syvw krY; gurmuiK nwmu buJweI] ijsno dyvY. iqsu imlY; gurmqI nwmu buJweI]<br />

nwnk. sB ikCu nwvY kY vis hY; pUrY Bwig. ko pweI] dohwgxI. mhlu n pwien@I; n<br />

jwxin. ipr kw suAwau] iPkw bolih. nw invih; dUjw Bwau suAwau] iehu mnUAw; ikau<br />

kir vis AwvY] gur prswdI TwkIAY; igAwn mqI Gir AwvY]) svwrI - En- sohwgxI<br />

Awip svwrIEnu; lwie pRym ipAwru]) mhwrwjy rwm jI dI ptrwxI 1 - sw sBrweI 1<br />

suMdrI; ipr kY hyiq, ipAwir] sohwgxI ivic rMgu riKEnu; scY AliK Apwir]<br />

sohwgxI sIgwru bxwieAw; gux kw gil hwru] pRym iprmlu, qin lwvxw; AMqir,<br />

rqnu vIcwru] Bgiq rqy, sy aUqmw; jiq piq sbdy hoie] nwnk nwim rqy. iqn haumY<br />

geI; scY rhy smwie] scy rqy sy inrmly; sdw scI soie] AYQY Gir Gir jwpdy;<br />

AwgY juig juig prgtu hoie]<br />

427. ey mn. rUV@y rMguly; qUM scw rMgu cVwie] rUVI bwxI. jy rpY; nw iehu rMgu<br />

lhY, n jwie] ibnu gur, koie n rMgIAY; guir imilAY. rMgu cVwau] gur kY BY Bwie, jo<br />

rqy; isPqI sic smwau]) l`geI- BY ibnu. lwig n lgeI; nw mnu inrmlu hoie])<br />

rMigAw 1 jwvygw, rp - sI- ijsno Awpy rMgy, su rpsI 1 ; sqsMgiq imlwie] ibnu sMgqI,<br />

siB AYsy rhih; jYsy psu For]) AOguxW nUM iqAwg 1 idMdy hn - ieik gux ivhwJih,<br />

Aaugx ivkxih 1 ; gur kY shij suBwie]) v`uTw- gur syvw qy. nwau pwieAw; vuTw<br />

AMdir Awie] nwnk. nwmy lwie svwirAnu; sbdy ley imlwie] hukmy. kwr krwiedw;<br />

dUjw. iksu khIAY BweI]) bu`Jxw Abu`Jxw- buJxw AbuJxw, quDu kIAw; ieh qyrI isir<br />

kwr] ieik. Duir pivq pwvn hih; quDu nwmy lwey] gur syvw qy suKu aUpjY; scY sbid<br />

buJwey]) vysvw 1 pqI 2 - kuc - l nwvhu poly- ieik kucl kucIl, ivKlI 1 pqy 2 ; nwvhu<br />

Awip KuAwey]) puTy 1 kMmW ’c, auqv - qwey- nw En isiD. n buiD hY, n sMjmI; iPrih<br />

auqvqwey 1 ]) piV@- lyKw piV.n phUcIAY; kiQ khxY. AMqu n pwie] iehu mnu dyhI<br />

www.Gursevak.com<br />

232<br />

q`qkrw


soiD qUM; gur sbid vIcwir] nwnk. iesu dyhI ivic, nwmu inDwnu hY; pweIAY gur kY<br />

hyiq, Apwir]) r`qIAW- sic rqIAw sohwgxI; ijnw. gur kY sbid sIgwir]<br />

428. ijn kY min. scu visAw; scI kwr kmwie] scw swihbu eyku hY; mqu mn<br />

Brim Bulwih] ipr syqI. An idnu gih rhI; scI syj. suKu pwie]) p`lY- myrI myrI<br />

kir gey; plY. ikCu n pwie] mhlu nwhI. fohwgxI; AMiq geI pCuqwie]) KV@IAWmnmuiK<br />

sdw dohwgxI; dir KVIAw ibllwih]) suo hoVy AONkV ivckwr dI Avwz<br />

bolxI- ijn@w.ipr kw suAwdu. n AwieE; jo Duir iliKAw suo kmwih]) jMmY- gurmuiK<br />

bIjy. scu jmY; scu nwmu vwpwru] jo iequ lwhY lwieAnu; BgqI dyie BMfwr]) ijn@w.<br />

ipru rwivAw Awpxw; iqn@w ivthu. bil jwau] sdw ipr kY sMig rhih; ivchu Awpu<br />

gvwie] qnu mnu sIqlu. muK aujly; ipr kY Bwie ipAwir] sBy gunh. bKswie<br />

lieEnu; myly mylxhwir]<br />

429. ey mn. mq jwxih. hir dUir hY; sdw vyKu hdUir] sd suxdw, sd vyKdw;<br />

sbid rihAw BrpUir]) mukqI 1 duAwr 2 , B`ij- hir srxweI Bij pau; pwieih moK 1<br />

duAwru 2 ]) b`uJIAY- sbid suxIAY. sbid buJIAY; sic rhY ilv lwie]) jWdI[ iblmu<br />

polw- ieh mwieAw kI soBw. cwir idhwVy; jwdI. iblmu n hoie]) boLw- ibnu sbdY.<br />

suxIAY n dyKIAY; jgu bolw. AMn@w Brmwie] nwnk. nwmu iqn@w. kdy n vIsrY; sy dir<br />

scy jwxu] sPlu iqn@w kw jnmu hY; iqn@ mwnY sBu koie] sbid mrY. qw jwiq jwie;<br />

joqI joiq imlY Bgvwnu]) A - Ku`t- nwmu nvY iniD pwieAw; Bry AKut BMfwrw] Awvih<br />

iesu rwsI ky vwpwrIey; ijn@w nwmu ipAwrw] gurmuiK hovY, so Dnu pwey; iqn@w AMqir<br />

sbdu vIcwrw] Durhu Awip KuAwieAnu; jUAY bwjI hwrI]) jiq piq poly- Bgqw kI<br />

jiq piq. eykuo nwmu hY; Awpy ley svwir]<br />

430. A`lwh- Bgiq inrwlI Alwh dI; jwpY gur vIcwir] nwnk. nwmu ihrdY<br />

vsY; BY BgqI nwim svwir]) b`UJ b`uJwie- siqguru purKu. n ByitE; ij scI bUJ<br />

buJwie]) c`iK- ey mn myry bwvly; hir rsu ciK swdu pwie]) B`ij- gur srxweI Bij<br />

pey; bKsy bKsxhwr] iehu jgu mwieAw moih ivAwipAw; dUjY Brim Bulwie] An<br />

idnu sdw jldIAw iPrih; syjY. rvY n Bqwru] mnmuK mir mir jMmih. BI mrih; jm<br />

dir hoih KuAwru] nwnk. nwim smwxy, muK aujly; iqqu scY drbwir]) sq sMqoK<br />

dieAw Drm DIrj, pMj gux mnw 1 ley hn, pMj AOgux kwm kRoD loB moh hMkwr rusw 1<br />

idqy- pMc mnwey 1 ; pMc ruswey2 ]) pMj jo mnwey sn sMqoKwid auh sRIr c vsw 1 idqy<br />

hn, pMj jo ruswey sn kwmwidk auh gvw 2 idqy hn Bwv dUr kr idqy hn- pMc<br />

vswey 1 ; pMc gvwey 2 ]) n`gru v`uTw- ien@ ibiD ngru vuTw; myry BweI]) iesiQ`q 1 -<br />

Prhy muhkm 1 ; gur igAwnu bIcwir] nwmu KyqI bIjhu; BweI mIq] saudw krhu; guru<br />

syvhu nIq]) jIAW jIAW pRqI kwmwidkW dw fMn tYks 1 , lok fMf ipqR fMf Awidk 2 ,<br />

www.Gursevak.com<br />

233<br />

q`qkrw


krmW DrmW dw msUl 3 jmdUq nhIN lYNdy- jyjIAw 1 fMnu 2 ; ko ley n jgwiq 3 ] vKru<br />

nwmu lid; Kyp clwvhu] lY lwhw; gurmuiK Gir Awvhu] siqguru swhu; isK vxjwry])<br />

n`grI- Aibcl ngrI; nwnk dyv]<br />

431. Awswv - rI[ Gru qIjw- AwswvrI mhlw 5 Gru 3) myry mn; hir isau<br />

lwgI pRIiq]) ikRpw 1 , An`ugRhu- krhu AnugRhu1 pwrbRhm; hir ikrpw Dwir murwir]<br />

ijsu vKr kau cwhqw; so pwieE. nwmih rMig] Bgq rqy qyry. nwm isau; suKu BuMcih<br />

sB Twie] sBu jgu clqau pyKIAY; inhclu. hir ko nwau] kir imqRweI. swD isau;<br />

inhclu pwvih Twau] mIq swjn suq bMDpw; koaU. hoq n swQ]) j`wcnw- swD qyry kI<br />

jwcnw; ivsru n. swis igrwis] khu nwnk. sB duK imty; pRB Byty prmwnµd]) Gru<br />

cOQw[ jiq polw- Awsw mhlw 5. ibrhVy Gru 4, CMqw kI jiq;) pwrbRhmu pRBu<br />

ismrIAY ipAwry; drsn kau bil jwau]) bIsr - ih- ijsu ismrq, duK bIsrih<br />

ipAwry; so ikau qjxw jwie] AMclu gihAw swD kw, nwnk; BY swgru. pwir prwie]<br />

jnm mrx duKu ktIAY ipAwry; jb BytY hir rwie] suMdru suGru sujwxu pRBu myrw; jIvnu<br />

drsu idKwie] jo jIA, quJ qy bICury ipAwry; jnim mrih. ibKu Kwie] jo suKu.<br />

drsnu pyKqy ipAwry; muK qy. khxu n jwie]) qu`teI j`ugu j`ugu- swcI pRIiq.n quteI<br />

ipAwry; jugu jugu rhI smwie]<br />

432. m`wqy- nwnk. rMig rqy nwrwiexY ipAwry; mwqy shij suBwie]) pihr -<br />

ih- qUM dwqw jIAw sBnw kw; qyrw idqw pihrih Kwie] suKu duKu, qyrI AwigAw<br />

ipAwry; dUjI. nwhI jwie] idnu rYix sB suhwvxy ipAwry; ijqu jpIAY hir nwau])<br />

sweI kwr kmwvxI ipAwry; Duir msqik lyKu ilKwie] eyko Awip vrqdw ipAwry;<br />

Git Git rihAw smwie]) auDwr 1 [ au - Dir- sMswr kUp qy.auDir lY ipAwry; nwnk.<br />

hir srxwie]) p`tI- rwgu Awsw mhlw 1 ptI ilKI) ssY soie, isRsit ijin swjI;<br />

sBnw swihbu. eyku BieAw] syvq rhy. icqu ijn@ kw lwgw; AwieAw iqn@ kw. sPlu<br />

BieAw]) hy BweI 1 , piV@Aw- jb lyKw dyvih bIrw 1 ; qau piVAw] eIvVI. Awid purKu<br />

hY dwqw; Awpy scw soeI]) A`KrW bU~JY- eyn@w AKrw mih, jo gurmuiK bUJY; iqsu isir.<br />

lyKu n hoeI] aUVY. aupmw qw kI kIjY; jw kw. AMqu n pwieAw]) au~jilAw- kkY. kys<br />

puMfr jb hUey; ivxu swbUxY aujilAw] jm rwjy ky hyrU Awey; mwieAw kY sMgil. bMiD<br />

lieAw]) koit bRhmMf ko Twkuru<br />

1 suAwmI 1 vwihgurU 1 jI, sMswr 2 , - KKY. KuMdkwru<br />

1 swh<br />

Awlmu 2 ; kir KrIid ijin Krcu dIAw]) bWiDAw- bMDin jw kY. sBu jgu bwiDAw;<br />

AvrI kw. nhI hukmu pieAw]) g`lIN- ggY. goie gwie ijin CofI; glI goibdu. grib<br />

BieAw]) GiV BWfy. ijin AwvI swjI; cwVx vwhY qeI kIAw] GGY. Gwl syvku jy<br />

GwlY; sbid gurU kY lwig rhY]) rmqu polw- burw Blw. jy sm kir jwxY; ien ibiD.<br />

www.Gursevak.com<br />

234<br />

q`qkrw


swihbu rmqu rhY]) ju`gw- ccY. cwir vyd. ijin swjy; cwry KwxI. cwir jugw] jugu jugu<br />

jogI. KwxI BogI; piVAw pMifqu Awip QIAw]<br />

433. CCY. CwieAw vrqI. sB AMqir; qyrw kIAw. Brmu hoAw] Brmu aupwie<br />

BulweIAnu Awpy; qyrw krmu hoAw, iqn@ gurU imilAw] jjY. jwnu mMgq jnu jwcY; lK<br />

caurwsIh. BIK BivAw] JJY. JUir mrhu. ikAw pRwxI; jo ikCu dyxw. su dy rihAw] dy<br />

dy vyKY. hukmu clwey; ijau. jIAw kw irjku pieAw]) tYNkw 1 [ AiDk nhIN l`igAw,<br />

ttY polw, AiDk lwauNx nwl ArQ TIk nhIN bxygw[ c`lxw- ttY 1 . tMcu krhu ikAw<br />

pRwxI; GVI ik. muhiq ik, auiT clxw]) pVhu V hlMq nhIN lwauxw- jUAY. jnmu n<br />

hwrhu Apxw; Bwij pVhu qum. hir srxw] TTY. TwiF vrqI. iqn AMqir; hir crxI.<br />

ijn@ kw icqu lwgw] ffY. fMPu krhu ikAw. pRwxI; jo ikCu hoAw, su sBu clxw] FFY.<br />

Fwih auswrY Awpy; ijau iqsu BwvY, iqvY kry] xwxY. rvqu rhY. Gt AMqir; hir gux<br />

gwvY soeI]) pun - rip- Awpy Awip imlwey krqw; punrip. jnmu n hoeI] qqY. qwrU<br />

Bvjlu hoAw; qw kw. AMqu n pwieAw]) nhIN qrnw 1 jwxdy, nw pRym rUpI qulhw 2 hY- nw<br />

qr 1 , nw qulhw 2 , hm bUfis; qwir lyih, qwrx rwieAw] QQY. Qwin Qwnµqir soeI; jw<br />

kw kIAw. sBu hoAw] ddY. dosu n dyaU iksY; dosu. krMmw AwpixAw]) cI~jI- DDY.<br />

Dwir klw ijin CofI; hir cIjI, ijin rMg kIAw] nµnY. nwh Bog inq BogY; nw fITw<br />

nw sMm@ilAw]) g`lIN- glI. hau sohwgix BYxy; kMqu. n kbhUM mY imilAw] ppY.<br />

pwiqswhu prmysru; vyKx kau prpMcu kIAw] PPY. PwhI sBu jgu Pwsw; jm kY sMgil,<br />

bMiD lieAw]) sr - xw - giq B`ij- gur prswdI. sy nr aubry; ij. hir srxwgiq Bij<br />

pieAw]) K@ylx l`wgw cau~piV ju`gw- bbY. bwjI Kylx lwgw; caupiV kIqy. cwir<br />

jugw]<br />

434. l`gw- jIA jMq sB. swrI kIqy; pwsw Fwlix. Awip lgw] BBY, Bwlih<br />

sy Plu pwvih; gur prswdI. ijn@ kau Bau pieAw] mnmuK iPrih. n cyqih mUVy; lK<br />

caurwsIh Pyru pieAw] mMmY. mohu mrxu mDusUdnu; mrxu BieAw qb cyqivAw])<br />

piV@Aw- kwieAw BIqir, Avro piVAw; mMmw AKru vIsirAw] XXY. jnmu n hovI kd<br />

hI; jy kir scu pCwxY]) llY. lwie DMDY ijin CofI; mITw mwieAw mohu kIAw] vvY.<br />

vwsudyau prmysru; vyKx kau ijin. vysu kIAw] VwVY. rwiV krih ikAw pRwxI; iqsih<br />

iDAwvhu. ij Amru hoAw] AwieVY, Awip kry ijin CofI; jo ikCu krxw. su kir<br />

rihAw]) p`tI- rwgu Awsw mhlw 3 ptI) jo vwihgurU jI, sB dy AMgW c Awey hn<br />

aunW@ coN swrw sMswr AwieAw 1 hY, sMswr Gr 3 . kwL 2 KY 2 nws 2 rUp hY, AMq nUM kwL ho<br />

igAw 4 - AXo 1 AM|Y. sBu jgu AwieAw; kwKY2 GM|Y 3 . kwlu BieAw 4 ]) hy sKI! rI<br />

ieMdRIAW dy1 , lwlc 2 ’c l`g ky, pwp krm kmwey 2 - rIrI 1 llI 2 pwp kmwxy; piV<br />

Avgx, gux vIsirAw]) jo sB dy AMgW ’c Awey (isDM) pRwpq rUp hn rwm jI iqnW@<br />

www.Gursevak.com<br />

235<br />

q`qkrw


nUM ismrdw nhIN 1 , isDM - |wieAY- isDM|wieAY. ismrih nwhI 1 ; nµnY, nw quDu nwmu<br />

lieAw] CCY. CIjih Aih inis mUVy; ikau CUtih. jim pwkiVAw]) b`UJih, Bu`ly g -<br />

ieAw- bbY. bUJih nwhI mUVy; Brim Buly, qyrw jnmu gieAw]) l - ieAw- Axhodw nwau<br />

DrwieE pwDw; Avrw kw Bwru, quDu lieAw] jjY. joiq ihir leI qyrI mUVy; AMiq<br />

gieAw pCuqwvihgw] quDu isir iliKAw, so pVu pMifq; Avrw no. n isKwil<br />

ibiKAw]<br />

435. pihlw Pwhw. pieAw pwDy; ipCo dy gil cwtiVAw] ssY. sMjmu gieE<br />

mUVy; eyku dwnu. quDu kuQwie lieAw]) p`uqRI- sweI puqRI jjmwn kI. sw qyrI; eyqu Dwin<br />

KwDY. qyrw jnmu gieAw] mMmY. miq ihir leI qyrI mUVy; haumY. vfw rogu pieAw]<br />

kkY. kwim k®oiD BrimEhu mUVy; mmqw lwgy. quDu hir ivsirAw]) pVih guxih, qUM<br />

bhuqu pukwrih; ivxu bUJy. qUM fUib muAw] qqY. qwmis jilEhu mUVy; QQY. Qwn Birstu<br />

hoAw] GGY. Gir Gir iPrih qUM mUVy; ddY. dwnu. n quDu lieAw] ppY. pwir n pvhI<br />

mUVy; prpMic. qUM plic rihAw]) KuAwie - Ehu- scY Awip KuAwieEhu mUVy; iehu isir<br />

qyrY. lyKu pieAw] BBY. Bvjil fubohu mUVy; mwieAw ivic glqwnu BieAw] eyh<br />

vylw, n lhsih mUVy; iPir qUM. jm kY vis pieAw]) qMU sux ky ivKw 1 , ivKw polw-<br />

JJY. kdy n JUrih mUVy; siqgur kw aupdysu suix qUM, ivKw 1 ] siqgur bwJhu. guru nhI,<br />

koeI; ingury kw. hY nwau burw] DDY. Dwvq vrij rKu mUVy; AMqir qyrY inDwnu pieAw])<br />

ju`gW ju`gMqir- gurmuiK hovih, qw hir rsu pIvih; jugw jugMqir. Kwih pieAw])<br />

g`lIN- ggY. goibdu iciq kir mUVy; glI. iknY n pwieAw]) pV@ih- mnmuiK pVih.<br />

qyqw duKu lwgY; ivxu siqgur, mukiq n hoeI]) A - kQu polw- qyrw. AMqu n jweI<br />

liKAw; AkQu. n jweI hir kiQAw]) in`biVAw- nwnk. ijn@ kau siqguru imilAw;<br />

iqn@ kw lyKw inbiVAw]) SONk AvsQw rUpI jobn 1 qoN AigAwq muMD, bwlVIey ksky,<br />

rlI - Awlw- muMD jobin 1 , bwlVIey; myrw ipru rlIAwlw rwm]) die - Awlw- Dn ipr,<br />

nyhu Gxw; ris pRIiq dieAwlw rwm]<br />

436. Dn iprih mylw hoie suAwmI; Awip pRBu ikrpw kry] syjw suhwvI sMig<br />

ipr kY; swq sr AMimRq Bry]) d - ieAw m - ieAw d - ieAwl gwv - E- kir dieAw<br />

mieAw, dieAwl swcy; sbid imil gux gwvE]) pqI rwmjI ibnw, hor iksy nMU n<br />

dyKx vwly mhW ivsmwd suMdr 1 nyqRW 1 vwlI gursyvk sKI- muMD shij slonVIey 1 ; iek<br />

pRym ibnµqI rwm]) r`wqI- pRB pRyim rwqI. hir ibnµqI; nwim hir kY suiK vsY]) v`is[<br />

n`sY- qau gux pCwxih, qw pRBu jwxih; guxh vis, Avgx nsY]) DI - jey- quDu bwJu,<br />

ieku iqlu rih n swkw; khix sunix n DIjey]) BI - jey- nwnkw. ipRau ipRau kir<br />

pukwry; rsn ris. mnu BIjey]) vxMj - iVAw- hir nwmuo vxMjiVAw; ris moil Apwrw<br />

www.Gursevak.com<br />

236<br />

q`qkrw


wm] moil Amolo, sc Gir Folo; pRB BwvY, qw muMD BlI] ieik sMig, hir kY krih<br />

rlIAw; hau pukwrI dir KlI]) irdw 1 , sw - Dw - rey- nwnk. ndrI Dn sohwgix; sbdu<br />

AB 1 swDwrey]) Awie - AVy- hm Gir swcw soihlVw; pRB AwieAVy mIqw rwm]) buiD<br />

pwiT. n pweIAY, bhu cqurweIAY; Bwie imlY. min Bwxy] Anhdo Anhdu vwjY; rux<br />

Juxkwry, rwm]) A - lKu polw- Awid purKu AprMpru ipAwrw; siqguir AlKu<br />

lKwieAw] nwnk. nwim rqy bYrwgI; Anhd rux Juxkwry] iqqu Agm. iqqu Agm<br />

pury; khu. ikqu ibiD jweIAY rwm]) p`qu- iqqu swKw mUlu, pqu nhI fwlI; isir sBnw<br />

prDwnw]) hiT polw, in - gRih- jpu qpu kir kir sMjm, QwkI; hiT ingRih nhI<br />

pweIAY]) j`gjIvn bU`J bu`JweIAY- nwnk. shij imly jgjIvn; siqgur. bUJ<br />

buJweIAY]<br />

437. m`jno- kir mjno spq sry; mn inrml myry rwm] inrml jil n@wey,<br />

jw pRB Bwey; pMc imly vIcwry] kwmu kroDu kptu. ibiKAw qij; scu nwmu auir Dwry])<br />

lh - ir. l`b. d - ieAwlw- haumY loB lhir, lb Qwky; pwey dIn dieAwlw] nwnk gur<br />

smwin. qIrQu nhI koeI; swcy gur gopwlw] hau bnu bno dyiK rhI; iqRxu dyiK<br />

sbwieAw rwm] scu swihbo Awid purKu; AprMpro Dwry rwm] Agm Agocru Apr<br />

Apwrw; pwrbRhmu prDwno] mwqw ipq BweI, suq cqurweI; sMig n sMpY nwry]) pu`qRI[<br />

qlY polw- swier kI puqRI, prhir iqAwgI; crx qlY vIcwry]) c`ly- Avgx myit<br />

cly; gux sMgm nwly rwm] Awvxu jwvxu, Twik rhwey; gurmuiK qqu vIcwro] swjnu<br />

mIqu sujwxu sKw qUM; sic imlY vifAweI] scu AMjno AMjnu swir; inrMjin rwqw<br />

rwm]) sBw polw- swD sBw. sMqw kI sMgiq; ndir pRBU suKu pwieAw] hir kI Bgiq<br />

rqy bYrwgI; cUky moh ipAwsw]<br />

438. qUM sBnI QweI. ijQY hau jweI; swcw isrjxhwru jIau]) kot kotMqr<br />

pwpw kyry; eyk GVI mih. KovY]) b`g b`gw- hMs. is hMsw, bg. is bgw; Gt Gt kry<br />

bIcwru jIau] ijn@ iek min iDAwieAw, iqn@ suKu pwieAw; qy ivrly sMswir jIau]<br />

gurmiq hir rsu. hir Plu pwieAw; hir hir nwmu aur Dwir jIau] ijin jgqu<br />

aupwieAw, DMDY lwieAw; iqsY ivthu. kurbwxu jIau] Ehu nv iniD pwvY, gurmiq hir<br />

iDAwvY; inq hir gux AwiK vKwxY] nwmu lYin. is sohih, iqn suK Pl hovih; mwnih<br />

sy ijix jwih jIau]) j`ug- iqn Pl. qoit n AwvY, jw iqsu BwvY; jy jug kyqy jwih<br />

jIau] qUM suix hrxw kwilAw; kI vwVIAY rwqw rwm]) qw`qw- ibKu Plu mITw cwir<br />

idn; iPir hovY qwqw rwm]) pscwqwp 1 , q`wqw m`wqw- pr - qwpey, p`pw mukqw, eIVI<br />

lW lwau, qw - pey ksky- iPir hoie qwqw. Krw mwqw; nwm ibnu prqwpey 1 ]<br />

439. ijvyN 1 , smuMdR 2 cm - key polw- Ehu jyv 1 swier 2 , dyie lhrI; ibjul. ijvY<br />

www.Gursevak.com<br />

237<br />

q`qkrw


cmkey]) pU`iCAw r`wq - E- bIcwir siqguru muJY pUiCAw; Bvru bylI rwqE]) ciV@Aw,<br />

piVAw V hlMq n lwau) q`wq - E- sUrju ciVAw. ipMfu piVAw; qylu qwvix qwqE])<br />

mig polw, byq`wilAw- jm mig bwDw, Kwih cotw; sbd ibnu. byqwilAw]) kwilAw<br />

polw- scu khY nwnku. cyiq ry mn; mrih. Bvrw kwilAw] myry jIAiVAw prdysIAw;<br />

ikqu pvih jMjwly rwm] mCulI ivCuMnI. nYx ruMnI; jwlu biDik pwieAw] Bgiq kir.<br />

icqu lwie hir isau; Coif. mnhu AMdyisAw]) j`ugu j`ugu ivsu polw- jugu jugu mITw ivsu<br />

Bry; ko jwxY jogI rwm] hir nwmu Bgiq, n irdY swcw; sy. AMiq DwhI ruMinAw] Dn<br />

ipr. mylu BieAw; pRiB Awip. imlwieAw rwm]) k`wmix m`wqI- pRiB Awip imlwieAw,<br />

scu mMin vswieAw; kwmix shjy mwqI]) k`wmix- dUjVY kwmix. Brim BulI; hir<br />

vru. n pwey rwm] dyiK ipru ivgsI. AMdrhu srsI; scY sbid suBwey]) k`wmixnwnk.<br />

ivxu nwvY. kwmix Brim BulwxI; imil pRIqm suKu pwey]<br />

440. AMqir sbid imlI; shjy. qpiq buJweI rwm]) c`wiKAw- sbid qpiq<br />

buJweI, AMqir sWiq AweI; shjy hir rsu cwiKAw]) suB`wiKAw- imil pRIqm Apxy.<br />

sdw rMgu mwxy; scY sbid suBwiKAw]) ByKIN- piV piV pMifq. monI Qwky; ByKI. mukiq<br />

n pweI] nwnk. ibnu BgqI. jgu baurwnw; scY sbid imlweI] sw Dn min. Andu<br />

BieAw; hir jIau myil ipAwry rwm] sw Dn. hir kY ris rsI; gur kY sbid Apwry<br />

rwm] sbid Apwry. imly ipAwry; sdw gux swry. min vsy]) n`sy- syj suhwvI. jw<br />

ipir rwvI; imil pRIqm. Avgx nsy] nwnk. nwim rqy. sdw Andu hY; hir imilAw<br />

kwrj swry]) Bw - vey- Bgiq krhu qum. shY kyrI; jo sh ipAwry Bwvey] Awpxw<br />

Bwxw. qum krhu; qw iPir sh KusI. n Awvey]) pw - vey- Bgiq Bwv iehu mwrgu<br />

ibKVw; gur duAwrY ko pwvey]) idKwv - ih- myry mn bYrwgIAw; qUM bYrwgu kir, iksu<br />

idKwvih]) pCw - xey- jil Qil mhIAil eyko soeI; gurmuiK hukmu pCwxey]) smwl -<br />

hy- swiQ qyrY, so shu sdw hY; ieku iKnu, hir nwmu smwlhy]) pwv - hy- jnm jnm ky.<br />

qyry pwp kty; AMiq prmpdu pwvhy] ieau khY nwnku. jh mn qUM Dwvdw; qh hir qyrY<br />

sdw nwly]<br />

441. Dwvqu QMim@Aw. siqguir imilAY; dsvw duAwru pwieAw] iqQY AMimRq<br />

Bojnu. shj Duin aupjY; ijqu sbid, jgqu QMim@ rhwieAw] qh Anyk vwjy. sdw Andu<br />

hY; scy rihAw smwey] ieau khY nwnku. siqguir imilAY. Dwvqu QMim@Aw; inj Gir<br />

visAw Awey] mn. qUM joiq srUpu hY; Awpxw mUlu pCwxu] mn hir jI. qyrY nwil hY;<br />

gurmqI rMgu mwxu]) A`itAw l`idAw- mn qUM. gwrib AitAw; gwrib lidAw jwih])<br />

gvwv - hy- AhMkwru iqsnw, rogu lgw; ibrQw jnmu gvwvhy]) g - ieAw, pCuqwv - hy-<br />

www.Gursevak.com<br />

238<br />

q`qkrw


mnmuK mugD. cyqih nwhI; AgY gieAw pCuqwvhy] ieau khY nwnku, mn qUM gwrib<br />

AitAw; gwrib lidAw jwvhy] mn qUM. mq mwxu krih, ij hau ikCu jwxdw; gurmuiK<br />

inmwxw hohu] AMqir AigAwnu.hau buiD hY; sic sbid. mlu Kohu] hohu inmwxw. siqgurU<br />

AgY; mq. ikCu Awpu lKwvhy] DMnu su vylw, ijqu mY siqguru imilAw; so shu iciq<br />

AwieAw] sy jn prvwxu hoey, ijn@I ieku nwmu idiVAw; duqIAw Bwau cukwieAw] ieau<br />

khY nwnku. DMnu su vylw, ijqu mY siqguru imilAw; so shu iciq AwieAw]) ieik jMq<br />

Brim Buly; iqin sih Awip Bulwey]) iqin sih Awip Bulwey, kumwrig pwey; iqn<br />

kw. ikCu n vsweI]) iqn kI giq Avgiq qUMhY jwxih; ijin ieh rcn rcweI])<br />

b`uJwey- hukmu qyrw. Krw Bwrw; gurmuiK iksY buJwey]<br />

442. scy myry swihbw; scI qyrI vifAweI] hir hir nwmu. myrY pRwin vswey;<br />

sBu sMsw dUKu gvwieAw] Aidstu Agocru. gur bcin iDAwieAw; pivqR prmpdu<br />

pwieAw] mnmuKw mnmuiK muey; myrI kir mwieAw rwm]) ivSy rUp durgMDI dw mVYsRIr<br />

1 , mV@Y- iKnu AwvY. iKnu jwvY, durgMD mVY 1 ; icqu lwieAw rwm] lwieAw durgMD<br />

mVY, icqu lwgw; ijau rMgu ksuMB idKwieAw]) kuim@Awir ku bolo- iKnu pUrib. iKnu<br />

pCim Cwey; ijau cku kuim@Awir BvwieAw] duKu Kwvih duKu sMcih Bogih; duK kI<br />

ibriD vDweI]) nwnk. ibKmu suhylw qrIAY; jw AwvY gur srxweI]) pUMjI- hir pUjI<br />

hir pUjI cwhI; myry siqgur swhw rwm] hir pUjI cwhI. nwmu ibswhI; gux gwvY gux<br />

BwvY] nId BUK sB. prhir iqAwgI; suMny suMin smwvY] nwnk. mnu qnu Arip gur<br />

AwgY; ijsu pRwpiq so pwey]) ciV@Aw- bwxI gurbwxI lwgy. iqn@ hiQ ciVAw rwm]<br />

gurbwxI lwgy. iqn@ hiQ ciVAw; inrmolku rqnu Apwrw]) hir hir nwmu Aqolku<br />

pwieAw; qyrI Bgiq, Bry BMfwrw]) guoivMdu hoVy AONkV ivckwrlI Avwz bolo- gur<br />

goivMdu. guoivMdu gurU hY; nwnk. Bydu n BweI]) iJimiJmy, iJim iJim vrsY; AMimRq Dwrw<br />

rwm]<br />

443. gurmuKy gurmuiK ndrI; rwmu ipAwrw rwm] kiljuig, rwm nwmu boihQw;<br />

gurmuiK pwir lGweI] rwmo rwm nwmu jipAw; duK iklivK, nws gvwieAw rwm] loB<br />

ivkwr nwv fubdI. inklI; jw siqguir nwmu idVwey] bwxI rwm nwm suxI; isiD<br />

kwrj siB suhwey rwm] romy roim roim romy; mY gurmuiK, rwmu iDAwey rwm]) Anu`gRhunwnk.<br />

Awip AnugRhu kIAw; hm dwsin, dwsin dwsw] iqn AMqry mohu ivAwpY; iKnu<br />

iKnu, mwieAw lwgI rwm] mwieAw mlu lwgI. mUV Bey ABwgI; ijn rwm nwmu nh<br />

BwieAw]) Anyk krm krih AiBmwnI; hir rwmo nwmu corwieAw]) pwpW dI kwlK<br />

krky 1 - mhw ibKmu, jm pMQu duhylw; kwlUKq 1 moh AMiDAwrw]) rwmo rwm, nwmu gurU;<br />

rwmu. gurmuKy jwxY rwm]) pqwL 1 , p - ieAwlI- iehu mnUAw, iKnu aUB pieAwlI 1 ;<br />

Brmdw. iekqu Gir AwxY rwm] mnu iekqu Gir AwxY, sB giq imiq jwxY; hir rwmo<br />

www.Gursevak.com<br />

239<br />

q`qkrw


nwmu rswey] jn kI pYj rKY rwm nwmw; pRihlwd auDwir qrwey] rwmo rwmu. rmo rmu<br />

aUcw; gux khiqAw. AMqu n pwieAw]) dur - m`iq k - bu`iD su`iD- durmiq kbuiD geI,<br />

suiD hoeI; rwm nwim mnu lwey]<br />

444. sPlu jnmu. srIru sBu hoAw; ijqu rwm nwmu prgwisAw] nwnk. hir Bju<br />

sdw idnu rwqI; gurmuiK inj Gir vwisAw] ijn srDw rwm nwim lgI; iqn@ dUjY<br />

icqu. n lwieAw rwm] jy DrqI sB, kMcnu kir dIjY; ibnu nwvY. Avru n BwieAw<br />

rwm]) c`lidAW- rwm nwmu min BwieAw, prm suKu pwieAw; AMiq clidAw nwil<br />

sKweI] j`ug- rwm nwmu. iesu jug mih qulhw; jm kwlu nyiV n AwvY]) s`qy s`iqrwmo<br />

rwm nwmu, sqy siq; gurmuiK jwixAw rwm]) syvko. gur syvw lwgw; ijin mnu qnu<br />

Arip; cVwieAw rwm] gurU isKu. isKu gurU hY; eyko. gur aupdysu clwey]) jnm mrx<br />

dovY duK myty; shjy hI suiK sovY] hir hir ikrpw Dwrhu Twkur; hir jpIAY. Awqm<br />

rwmu jIau] gurmuiK hir pVIAY. gurmuiK hir suxIAY; hir jpq suxq. duKu jwie<br />

jIau] siqgur igAwnu bilAw. Git cwnxu; AigAwnu AMDyru gvwieAw] hir hir<br />

nwmu. iqnI AwrwiDAw; ijn msqik Duir iliK pwie jIau] hir hir min BwieAw.<br />

prm suK pwieAw; hir lwhw pdu inrbwxu jIau]<br />

445. Awvx jwxw. BRmu Bau Bwgw; hir hir. hir gux gwieAw]) jnm jnm<br />

ky, iklivK duK auqry; hir hir nwim smwieAw]) ijn@ hir mIT lgwnw. qy jn<br />

prDwnw; qy aUqm. hir hir log jIau] hir nwmu vfweI. hir nwmu sKweI; gur<br />

sbdI. hir rs Bog jIau]) bMDn rihq 1 - hir rs Bog, mhw inrjog 1 ; vfBwgI. hir<br />

rsu pwieAw]) sy DMnu vfy, sq purKw pUry; ijn. gurmiq nwmu iDAwieAw]) pg polwjnu<br />

nwnku. ryxu mMgY pg swDU; min cUkw sogu ivjogu. jIau]) sqj`uig[ pg polw–<br />

sqjuig. sBu sMqoK srIrw; pg cwry. Drmu iDAwnu jIau]) j`ugu- qyqw jugu AwieAw.<br />

AMqir joru pwieAw; jqu sMjm krm kmwie jIau] pgu cauQw iKisAw, qRY pg<br />

itikAw; min ihrdY k®oDu jlwie. jIau]) GoLdy 1 hn- min ihrdY k®oDu, mhw ibs loDu<br />

1 ;<br />

inrp Dwvih, liV duKu pwieAw]) AMqir mmqw rogu lgwnw; haumY AhMkwru<br />

vDwieAw]) hir hir ik®pw DwrI. myrY Twkuir; ibKu. gurmiq hir nwim, lih jwie<br />

jIau]) j`ugu- qyqw jugu AwieAw. AMqir joru pwieAw; jqu sMjm krm kmwie jIau])<br />

j`ugu, kwn@ü nMny hyTW hlMq, n Bwrw bolo, hlMq hyTW AONkV pUry iDAwn iKAwl nwl<br />

bolo- jugu duAwpuru AwieAw. Brim BrmwieAw; hir. gopI kwn@ü aupwie jIau]) Aiq<br />

polw- qpu qwpn qwpih, jg puMn AwrMBih; Aiq ikirAw krm. kmwie jIau]<br />

ikirAw krm kmwieAw, pg duie iKskwieAw; duie pg, itkY itkwie jIau]) ju`D-<br />

www.Gursevak.com<br />

240<br />

q`qkrw


mhw juD, joD bhu kIn@y; ivic haumY. pcY pcwie jIau]) dIn dieAwil guru swDu<br />

imlwieAw; imil siqgur. mlu lih jwie jIau]) j`ugwid)<br />

446. kilj`ugu- kiljugu. hir kIAw, pg qRY iKskIAw; pgu cauQw, itkY<br />

itkwie jIau]) hir kIriq ruiq AweI, hir nwmu vfweI; hir hir nwmu. Kyqu<br />

jmwieAw]) joqI joiq imlI. pRBu pwieAw; imil siqgur. mnUAw mwn jIau]) BwgW[<br />

r`qI- hir mITw lwieAw. prm suK pwieAw; muiK Bwgw rqI cwry]) smqu polw<br />

imlvW- sB eyk idRsit, smqu kir dyKY; sBu Awqm rwmu pCwn jIau]) bI~jw- hir<br />

hir AwrwiDAw. gur sbid ivgwisAw; bIjw. Avru n koie jIau] Dnu DMnu gurU pUrw<br />

pRBu pwieAw; lig sMgiq nwmu pCwxY] hir dieAw pRB Dwrhu. pwKx hm qwrhu; kiF<br />

lyvhu sbid suBwie jIau] moh cIkiV PwQy, inGrq hm jwqy; hir bWh pRBU pkrwie<br />

jIau]<br />

447. hir hir nwmu jipAw. AwrwiDAw; muiK msqik Bwgu sBwgw]) p`Qr 1 -<br />

hir dieAw pRB Dwrhu. pwKx 1 hm qwrhu; kiF lyvhu. sbid suBwie jIau] min hir<br />

hir visAw. gurmiq hir risAw; hir hir rs, gtwk pIAwau jIau] jig. mrxu n<br />

BwieAw, inq Awpu lukwieAw; mq. jmu pkrY lY jwie jIau] hir AMqir bwhir. hir<br />

pRBu eyko; iehu jIAVw. riKAw n jwie jIau] ikau jIau rKIjY, hir vsqu loVIjY; ijs<br />

kI vsqu. so lY jwie jIau]) qrLy 1 ibrlwp 1 Xqn 2 - mnmuK krx 1 plwv 2 kir<br />

Brmy; siB AauKD dwrU lwie jIau] ijs kI vsqu. pRBu ley suAwmI; jn aubry. sbdu<br />

kmwie jIau]) pY~Dy- hir soBw pweI. hir nwim vifAweI; hir drgh pYDy jwin<br />

jIau] jnm mrx dovY duK myty; hir rwmY nwim smwieAw] hirjn pRBu ril. eyko hoey;<br />

hirjn pRBu, eyk smwin jIau] jgu aupjY ibnsY, ibnis ibnwsY; lig gurmuiK.<br />

AsiQru hoie jIau] guru mMqRü idRVwey. hir rsik rswey; hir AMimRqu, hir muiK coie<br />

jIau] hir hir nwmu Amrpdu pwieAw; hir nwim smwvY soeI] jn nwnk. nwmu ADwru<br />

tyk hY; ibnu nwvY. Avru n koie jIau]<br />

448. vfw myrw goivMdu Agm Agocru; Awid inrMjnu inrMkwru jIau]) A - lK<br />

polw- qw kI giq. khI n jweI, Aimiq vifAweI; myrw goivMdu. AlK Apwr jIau]<br />

goivMdu AlK Apwru AprMpru; Awpu Awpxw jwxY]) khI - Aih- ikAw ieh jMq ivcwry<br />

khIAih; jo. quDu AwiK vKwxY] qUM Awid purKu. AprMpru krqw; qyrw. pwru n pwieAw<br />

jwie jIau] qUM Gt Gt AMqir. srb inrMqir; sB mih rihAw smwie jIau]) A - lKu<br />

polw- iqsu rUpu n ryK. Aidstu Agocru; gurmuiK AlKu lKwieAw] qUM siq prmysru<br />

sdw AibnwsI; hir hir guxI inDwnu jIau] purKu sujwnu. qUM prDwnu; quDu jyvfu. Avru<br />

n koeI] qyrw sbdu, sBu qUMhY vrqih; qUM Awpy krih, su hoeI] sBu qUMhY krqw. sB<br />

qyrI vifAweI; ijau BwvY. iqvY clwie jIau] gurmuiK buiD pweIAY. Awpu gvweIAY;<br />

www.Gursevak.com<br />

241<br />

q`qkrw


sbdy rihAw smweI] qyrw sbdu Agocru. gurmuiK pweIAY; nwnk. nwim smwie jIau])<br />

ksv`tI- mnu. rwim ksvtI lwieAw; kMcnu soivMnw]<br />

449. qIr 1 , iq`KI nok vwly 2 , AxI - Awly- hir pRym bwxI. mnu mwirAw;<br />

AxIAwly 1 AxIAw 2 .rwm rwjy] jn nwnk. siqguru myil hir; hir imilAw bnvwlI]<br />

myrw mnu qnu. sbid ivgwisAw; jip Anq qrMgw] imil sMq jnw. hir pwieAw;<br />

nwnk. sqsMgw] Bgiq vClu. hir ibrdu hY; hir lwj rKwieAw] gurmuiK. FUMiF<br />

FUFyidAw; hir sjxu lDw. rwm rwjy]) gV@, is`Dw- kMcn kwieAw kot gV; ivic hir<br />

hir isDw]) iv`Dw- hir hir hIrw rqnu hY; myrw mnu qnu ivDw]) gu`Dw- Duir Bwg vfy<br />

hir pwieAw; nwnk. ris guDw]) KV@I b`wlI- pMQu dswvw. inq KVI; muMD jobin bwlI.<br />

rwm rwjy]) c`wlI- hir hir nwmu. cyqwie gur; hir mwrig cwlI]) j`wlI- myrY min<br />

qin. nwmu AwDwru hY; haumY ibKu jwlI]) bn - vwlI- bn polw, vẁlI- jn nwnk.<br />

siqguru myil hir; hir imilAw bnvwlI]) d`is- mY. hir pRBu ipAwrw, dis guru;<br />

imil hir. mnu mMny] gur AMimRq iBMnI dyhurI; AMimRqu burky. rwm rwjy]) Cik Cky<br />

poly- ijnw. gurbwxI min BweIAw; AMimRiq Cik Cky]) D`k D`ky- gur quTY. hir<br />

pwieAw; cUky Dk Dky] hir jnu. hir hir hoieAw; nwnku. hir ieky]) p`wsy- hir<br />

AMimRq Bgiq BMfwr hY; gur siqgur pwsy. rwm rwjy] guru siqguru scw swhu hY; isK<br />

dyie. hir rwsy] Dnu DMnu vxjwrw vxju hY; guru swhu swbwsy] jo pwvih BWfy ivic<br />

vsqu, sw inklY; ikAw koeI kry vycwrw]<br />

450. hm. ikAw gux qyry ivQrh, suAwmI; qUM Apr Apwro. rwm rwjy] hm<br />

mUrK. ikCUA n jwxhw; ikv pwvh pwro] hm bwirk. qUM guru ipqw hY; dy miq<br />

smJwey]) Git bilAw poly- AigAwnu AMDyrw kitAw; gur igAwnu Git bilAw])<br />

l`Dw c`ilAw- hir lDw rqnu pdwrQo; iPir. bhuiV n cilAw] ijnI. AYsw hir nwmu.<br />

n cyiqE; sy kwhy. jig Awey, rwm rwjy]) v`qY- huix vqY. hir nwmu. n bIijE; AgY<br />

BuKw. ikAw Kwey] qUM hir. qyrw sBu ko; siB quDu aupwey. rwm rwjy] ikCu hwiQ iksY dY<br />

ikCu nwhI; siB clih clwey]) BWiq- koeI gwvY. rwgI nwdI bydI. bhu Bwiq kir;<br />

nhI hir hir BIjY. rwm rwjy] ijnw AMqir. kptu ivkwru hY; iqnw roie. ikAw kIjY]<br />

hir krqw. sBu ikCu jwxdw; isir rog hQu dIjY]) s`uDu- ijnw nwnk. gurmuiK ihrdw<br />

suDu hY; hir Bgiq hir lIjY]) suGV polw- ijn AMqir. hir hir pRIiq hY; qy jn.<br />

suGV isAwxy. rwm rwjy]) Bu`il cu`ik- jy bwhrhu. Buil cuik boldy; BI. Kry hir Bwxy]<br />

jn nwnk, nwmu dIbwxu hY; hir qwxu sqwxy] ijQY jwie bhY. myrw siqgurU; so Qwnu<br />

suhwvw. rwm rwjy] gurisKˆØI. so Qwnu BwilAw; lY DUir muiK lwvw] gurisKw kI Gwl.<br />

www.Gursevak.com<br />

242<br />

q`qkrw


Qwie peI; ijn. hir nwmu iDAwvw]) p`UijAw- ijn@ nwnku. siqguru pUijAw; iqn.<br />

hir pUj krwvw]<br />

451. B`uK- kir syvih. pUrw siqgurU; BuK jwie lih myrI] gurisKw kI BuK.<br />

sB geI; iqn ipCY. hor Kwie GnyrI] gurisKw min vwDweIAw; ijn myrw. siqgurU<br />

ifTw rwm rwjy] koeI kir gl suxwvY. hir nwm kI; so lgY. gurisKw min imTw])<br />

pYnweI - Aih, qu`Tw- hir drgh. gurisK pYnweIAih; ijn@w myrw siqguru quTw]) vu`Twjn<br />

nwnku. hir hir hoieAw; hir hir min vuTw] iqs kI iqRsnw BuK sB<br />

auqrY; jo hir nwmu iDAwvY]) By~itAw- ijn@w nwnku. siqguru ByitAw; iqn@w imilAw<br />

hir soeI] ijn@w AMqir. gurmuiK pRIiq hY; iqn@. hir rKxhwrw rwm rwjy]) JK<br />

polw- ijn hir syqI. mnu mwinAw; sB dust JK mwrw]) jn nwnk. nwmu iDAwieAw;<br />

hir rKxhwrw]) ju`gu ju`gu- hir jugu jugu. Bgq aupwieAw; pYj rKdw AwieAw. rwm<br />

rwjy] AhMkwrIAw inMdkw. ipiT dyie; nwmdyau. muiK lwieAw]) ibSRwm ipAwry ’qy<br />

hn- myry mn prdysI. vy ipAwry; Awau Gry] guru nwnku quTw. myry ipAwry; myly hry]<br />

min. iqRsnw n buJI, myry ipAwry; inq Aws kry] Bwg mxI, sohwgix, myry ipAwry;<br />

nwnk. hir auir Dwry]<br />

452. r`iqAVy- ipr riqAVy. mYfy loiex. myry ipAwry; cwiqRk bUMd ijvY]) s`jxu<br />

l`Dw- hir sjxu lDw. myry ipAwry; nwnk. gurU ilvY]) ciV@ ru`qy- ciV cyqu bsMqu, myry<br />

ipAwry; BlIA ruqy]) luqy polw- ipr bwJiVAhu. myry ipAwry; AWgix DUiV luqy])<br />

juVy 1 [ juqy polw- min Aws aufIxI. myry ipAwry; duie nYn juqy<br />

1 ]) s`uqy- guru nwnku<br />

dyiK ivgsI. myry ipAwry; ijau mwq suqy]) mylweI - Aw ivt - iVAhu- gur ivtiVAhu hau<br />

GolI, myry ipAwry; ijin hir mylweIAw]) q`uTVw- hir quTVw. myry ipAwry; jnu<br />

nwnku. nwim smwieAw]) K@ylsW- ipAwry. hir ibnu; pRymu n Kylsw]) dyKsW- ikau<br />

pweI guru; ijqu lig, ipAwrw dyKsw]) mylsW[ d`wqVy- hir dwqVy, myil guru; muiK<br />

gurmuiK mylsw] guru nwnku pwieAw, myry ipAwry; Duir msqik lyKu sw]) v`is[ g -<br />

ieAw- igRhu vis AwieAw. mMglu gwieAw; pMc dust Eie Bwig gieAw] cwiKAVw<br />

cwiKAVw; mY, hir rsu mITw rwm] sMq ipAwry. kwrj swry; nmskwr kir. lgy<br />

syvw] Awpy jw\I. Awpy mw\I; Awip suAwmI. Awip dyvw] nv inDy nau inDy; myry Gr<br />

mih AweI. rwm] goivMd gwjy.Anhd vwjy; Acrj soB bxweI]) sr - isAVysrisAVy<br />

srisAVy; myry BweI sB mIqw rwm]<br />

453. BI~qw, gV@w- gur imil jIqw, hir hir kIqw; qUtI BIqw, Brm gVw])<br />

KV@w- pwieAw Kjwnw. bhuqu inDwnw; swxQ myrI. Awip KVw]) soeI suigAwnw so<br />

prDwnw; jo. pRiB Apnw kIqw] khu nwnk. jW vil suAwmI; qw srsy BweI mIqw])<br />

A - kQw A - kQ poly- AkQw hir, AkQ kQw; ikCu. jwie n jwxI rwm]) A - lKu<br />

www.Gursevak.com<br />

243<br />

q`qkrw


polw- jip eyku. AlKu pRBu inrMjnu; mn icMidAw Plu pwieAw]) s`jn- hir sMqw.<br />

hir sMq sjn; myry mIq shweI rwm] vfBwgI vfBwgI; sqsMgiq pweI rwm]<br />

ibnvMiq nwnk. dwsu qyrw; sdw hir srxweI] hir dry, hir dir sohin; qyry. Bgq<br />

ipAwry rwm]) QweIN- Git Git riv rihAw sB QweI; pUrn purKu ibDwqw] byAMqw.<br />

byAMq gux qyry; kyqk gwvw rwm] qyry crxw. qyry crx DUiV; vfBwgI pwvw rwm]<br />

imil sMq sMgiq, AwrwiDAw; hir Git Gty fITw. rwm rwjy] hir Git Gty fITw.<br />

AMimRquo vUTw; jnm mrn duK nwTy]<br />

454. m`wqy- ijau rwqI jil. mwCulI; iqau.rwm ris mwqy. rwm rwjy]) BWqygur<br />

pUrY aupdyisAw; jIvn giq Bwqy. rwm rwjy] hir rqn pdwrQo, prgto pUrno;<br />

Coif n kqhU jwey]) d`wqy- pRBu suGru srUpu sujwnu suAwmI; qw kI imtY n dwqy] mwlu<br />

KjInw suq BRwq mIq; sBhUM qy ipAwrw. rwm rwjy] hir swis igrwis. n ibsrY<br />

kbhUM; gur sbdI rMgu mwxIAY]) j`gjIvno- pRBu purKu jgjIvno, sMq rsu pIvno; jip.<br />

Brm moh duK fwrw] imly nrwiex Awpxy; mwnorQo pUrw. rwm rwjy] Awid miD AMiq<br />

pRBu soeI; suMdr gur gopwlw] nwnk. pRIiq lgI iqn@ rwm isau; Bytq swD sMgwq]<br />

jl duD inAweI rIiq, Ab duD Awc nhI; mn AYsI pRIiq hry] Ab auriJE Ail<br />

kmlyh, bwsn mwih mgn; ieku iKnu BI nwih trY] iKnu nwih trIAY. pRIiq hrIAY;<br />

sIgwr hiB rs ArpIAY] kir kIriq goivMd guxIAY; sgl pRwCq duK hry] khu<br />

nwnk. CMq goivMd hir ky, mn hir isau nyhu kryhu; AYsI mn pRIiq hry]<br />

455. Aiq polw- hir pRIiq krIjY. iehu mnu dIjY; Aiq lweIAY icqu murwrI]<br />

gur su pRsMny imlu nwh ivCuMny; Dn dydI swcu snyhw] khu nwnk. CMq Anµq Twkur ky;<br />

hir isau kIjY nyhw; mn AYsw nyhu kryhu]) sUrj 1 - ckvI sUr snyhu, icqvY Aws GxI;<br />

kid. idnIAru 1 dyKIAY]) boldI 1 hY- koikl AMb prIiq. cvY 1 suhwvIAw; mn hir rMgu<br />

kIjIAY]) h`iB- hir pRIiq krIjY, mwnu n kIjY; iek rwqI ky, hiB pwhuixAw] Ab.<br />

ikAw rMgu lwieE, mohu rcwieE; nwgy Awvx jwvixAw]) pVIAY VwVy pYr hlMq nhIN<br />

lwauxw- iQru swDU srxI. pVIAY crxI; Ab tUtis mohu, ju ikqIAY] khu nwnk. CMq<br />

dieAwl purK ky, mn hir lwie prIiq; kb idnIAru dyKIAY] 3]) ihrn 1 , ihrdw 2 ,<br />

idMdw hY 3 - inis kurMk 1 jYsy. nwd suix sRvxI hIau2 ifvY 3 ; mn AYsI pRIiq kIjY])<br />

juAwn 1 iesqRI, syvw 1 c- jYsI qruix 1 Bqwr, aurJI iprih isvY 2 ; iehu mnu lwl<br />

dIjY]) h`iB- mnu lwlih dIjY, Bog krIjY; hiB KusIAw rMg mwxy] ipru Apnw<br />

pwieAw. rMgu lwlu bxwieAw; Aiq imilE imqR icrwxy]) AwKIN -guru QIAw swKI, qw<br />

ifTmu AwKI; ipr jyhw. Avru n dIsY] bnu bnu iPrqI KojqI; hwrI bhu Avgwih] jw<br />

kau Kojih; AsMK munI, Anyk qpy]) su`cm 1 - jp qwp sMjm ikirAw pUjw; Aink<br />

www.Gursevak.com<br />

244<br />

q`qkrw


soDn 1 bMdnw]) bsu - Dw polw- kir gvnu bsuDw, qIrQh mjnu; imln kau inrMjnw])<br />

gqy polw- dieAwl lwl goibMd, nwnk; imlu swDsMgiq hoie gqy] koit ibsn<br />

Avqwr; sMkr jtwDwr] cwhih quJih dieAwr; min qin ruc Apwr]) gM - Drb- sur<br />

isD gx gMDrb iDAwvih; jK ikMnr gux BnI] koit dyvI jw kau syvih; liKmI<br />

Aink Bwiq]<br />

456. niKA`qR[ bsu - D polw[ gw - vey- niKAqR ssIAr sUr iDAwvih; bsuD<br />

ggnw gwvey]) ismi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry,<br />

ie`k ishwrI q`qy lwau- isimRiq purwx cqur bydh; Ktu swsqR. jw kau jpwiq]) nwl 1<br />

s`cy 2 vwihgurUjI, swiq ibMdI nhIN lwauxI- piqq. pwvn, Bgiq vCl; nwnk.<br />

imlIAY sMig 1 swiq 1 ]) jyqI pRBU jnweI; rsnw qyq BnI] Anjwnq jo syvY; qyqI. nh<br />

jwie gnI]) Aiv - gq A - gnq- Aivgq Agnq AQwh Twkur; sgl mMJy bwhrw])<br />

v`is- vis Bgq QIAw, imly jIAw; qw kI aupmw ikq gnI] audmu krhu vfBwgIho;<br />

ismrhu. hir hir rwie] nwmu jpq goibMd; nh AlsweIAY] Bytq swDU sMg; jm puir<br />

nh jweIAY] swis swis ArwiD hir hir; iDAwie so pRBu min muKI] ik®pwl dieAwl<br />

rswl gux iniD; kir dieAw syvw lweIAY] nwnku pieAMpY. crx jMpY; nwmu jpq<br />

goibMd. nh AlsweIAY] Et ghI gopwl; dieAwl ik®pw inDy]) mukq 1 - moih Awsr,<br />

quA crn; qumwrI srin isDy 1 ]) au - Drn- hir crn kwrn krn suAwmI; piqq.<br />

auDrn hir hry] swgr sMswr, Bv auqwr; nwmu ismrq. bhu qry]) hornW nMU<br />

auDwrn 1 [ aū Drn, ibDy polw- Awid AMiq byAMq Kojih; sunI auDrn 1 , sMq sMg ibDy]<br />

457. dwsn dws pRym bynqI 1 pUrbk kQn krdw hY AQvw hy pIAw 1 Apny! -<br />

nwnku pieAMpY1 , crn jMpY; Et ghI gopwl, dieAwl ik®pw inDy] Bgiq vClu hir<br />

ibrdu; Awip bnwieAw]) rw - vey- jw kY igRih. hir nwhu; su sd hI rwvey] AivnwsI<br />

Aivgqu so pRBu; sdw nvqnu inrmlw] nh dUir. sdw hdUir Twkuru; dh ids pUrnu sd<br />

sdw]) ijn@W 1 qoN 2 Bw - vey- pRwn piq giq miq jw 1 qy; ipRA pRIiq pRIqmu Bwvey]<br />

suKvMqI sw nwir; soBw pUir bxw]) mh`qu- mwxu mhqu kilAwxu, hir jsu; sMig surjnu<br />

so pRBU]) aUnw polw- srb isiD nv iniD. iqqu igRih; nhI aUnw, sBu kCU] mDur<br />

bwnI, iprih mwnI; iQru sohwgu qw kw bxw] Awau sKI sMq pwis; syvw lwgIAY]<br />

srix ghIjY. mwin lIjY; kry so suKu pweIAY] jw kY msqik Bwg; is syvw lwieAw])<br />

v`UTw- min sWiq, shju suBwau vUTw; And mMgl gux gwieAw] hir hir nwmu<br />

jpMiqAw; kCu n khY jm kwlu]) kruxw - mY- kqhUM. n Dwvau, srix pwvau; kruxwmY<br />

pRB, kir mieAw]) smr`Q- smrQ AgQ Apwr inrml; suxhu suAwmI ibnau eyhu]<br />

www.Gursevak.com<br />

245<br />

q`qkrw


458. AprwDI miq hInu; inrgunu AnwQu nIcu]) ic`kV 1 , sT polw- sT kToru<br />

kul hInu; ibAwpq moh kIcu 1 ]) Aw - vey- ml Brm krm AhM mmqw; mrxu. cIiq n<br />

Awvey]) lptw - vey- binqw ibnod Anµd mwieAw; AigAwnqw lptwvey]) iKsY<br />

polw- iKsY jobnu, bDY jrUAw; idn inhwry sMig mIcu]) so Bog im`Ty nhIN 1 - lpit<br />

rihE iqh sMig; mITy Bog so n 1 ]) A - gnq- BRmq Bwr Agnq AwieE; bhu pRdysh<br />

DwieE] Ab Et DwrI, pRB murwrI; srb suK, hir nwieE] rwKnhwry pRB ipAwry;<br />

muJ qy. kCU n hoAw, ho n]) nwm DwrIk auDwry; Bgqh sMsw kaun]) ijs 1 iks 2<br />

qrW@ 3 BI ho sky- jyn 1 kyn 2 prkwry 3 ; hir hir jsu. sunhu sRvn]) bsu - D polw[<br />

klmW- bsuD kwgd bnrwj klmw; ilKx kau. jy hoie pvn]) suihrd 1 SRyst<br />

ipAwry[ suihrd 1 [ sbMDI 2 - mwq ipqw suq mIq suirjn 1 ; iest bMDp jwixAw])<br />

sMmi ~RQ- goivMd gupwl dieAwl sMimRQ; boil swDU. hir jY jey]<br />

459. nwnk. nwmu n ivsrau. iek GVI; kir ikrpw BgvMq]) cwm`kin- iBMnI<br />

rYnVIAY; cwmkin qwry]) byd 1 - gux gUV gupq. Apwr krqy; ingm 1 . AMqu n pwvhy]<br />

sgl gux. suigAwn pUrn; Awpxy pRB. BwxI]) rhsy polw- suK shj srsy. hir nwim<br />

rhsy; pRiB Awip ikrpw DwrIAw]) jmih polw- qnu Bsm FyrI. jmih hyrI; kwil<br />

bpuVY ijiqAw]<br />

460. juilAw polw- nwnk. kmwxw sMig juilAw; nh jwie ikrqu imtwieAw]<br />

sUKhu dUK Bey; inq pwp kmwiexu]) c`ly, G`iq- pwpw kmwxy. Cfih nwhI; lY cly,<br />

Giq glwivAw]) sMswr dy pdwrQ 1 gMDrbw 1 n`grI:- rOV ’c vw Asmwn ’c n`gr<br />

prqIq hoxw- hircMdaurI 1 dyiK mUTw; kUVu syjw rwivAw]) m`wqw l`ib- lib loiB<br />

AhMkwir mwqw; grib BieAw smwiexu] nwnk. imRg AigAwin ibnsy; nh imtY.<br />

Awvxu jwiexu]) im`TY[ m`Ku- imTY mKu muAw; ikau ley EfwrI]) qrxu duhylw BieAw.<br />

iKn mih; Ksm. iciq n AwieE]) g`uJw- guJw kmwxw pRgtu hoAw; eIq auqih<br />

KuAwrI] nwnk. siqgur bwJu. mUTw; mnmuKo AhMkwrI] hir ky dws jIvy; lig pRB kI<br />

crxI] bl buiD igAwnu iDAwnu; Apxw Awip nwmu jpwieAw] rwiK lIey rKxhwrY;<br />

sdw inrml krxI] nwnk. nrik n jwih kbhUM; hir sMq. hir kI srxI] rwvau<br />

shu AwpnVw; pRB sMig sohMqI]) ivCoVw 1 l`jw 2 nUM pRwpq hoieAw Bwv imt igAw,<br />

l`jwieAw- ibrhw 1 ljwieAw 2 . drsu pwieAw; Aimau idRsit isMcMqI]) n`is- nis<br />

vM\hu. iklivKhu; krqw Gir AwieAw]) Aw - crju- Awcrju fITw. Aimau vUTw; gur<br />

pRswdI jwixAw] min sWiq AweI. vjI vDweI; nh AMqu jweI pwieAw] Drm DIrj<br />

shj suKIey; swDsMgiq hir Bjy] kir AnugRhu rwiK lIny; moh mmqw sB qjy]<br />

www.Gursevak.com<br />

246<br />

q`qkrw


461. iniD isiD crx ghy; qw kyhw kwVw] sBu ikCu vis ijsY; so pRBU AswVw]<br />

gih Bujw lIny. nwm dIny; kru Dwir msqik rwiKAw] swDsMgy nwm rMgy; rxu jIiq<br />

vfw AKwVw]) pu`tdw 1 Bwv mwrdw nhIN- ibnvMiq nwnk, srix suAwmI; bhuiV. jim<br />

n aupwVw 1 ] idnu rwiq kmwieAVo; so. AwieE mwQY] ijsu pwis lukwiedVo; so. vyKI<br />

swQY]) su - ik®qu- suik®qu kIjY. nwmu lIjY; nrik. mUil n jweIAY]) c`lY- AwT phr<br />

hir nwmu ismrhu; clY qyrY swQy]) Bju polw- Bju swDsMgiq sdw nwnk; imtih doK<br />

kmwqy]) vL 1 CL 1 [ sRIrk bl 1 nwL[ T`gI 2 - vl 1 vMc 2 kir. audru Brih; mUrK<br />

gwvwrw] ibnvMiq nwnk. sdw BjIAY; pRBu eyku krxYhwrw]) kI - ceI- Kotu. n kIceI;<br />

pRBu prKxhwrw] kUVu kptu kmwvdVy; jnmih sMswrw] ibnvMiq nwnk. tyk jn kI;<br />

crx kml ADwrw]) hir - cMdaurVI- pyKu hircMdaurVI; AsiQru ikCu nwhI])<br />

j`wlIAY- hir eyk ibnu. kCu Avru nwhI; Bwau duqIAw jwlIAY]) srbsu polw imlvWmIqu<br />

jobnu mwlu srbsu; pRBu eyku kir. mn mwhI]) md AvD poly imlvyN- kmlw BRm<br />

BIiq, kmlw BRm BIiq hy; qIKx md ibprIiq hy, AvD AkwrQ jwq]) gwV@w 1 ,<br />

BYdwiek 2 , kwL rUpI sUrj 3 - ghbr 1 bn Gor 2 . ghbr bn Gor hy; igRh mUsq, mn<br />

cor hy; idnkro3 An idnu Kwq]) kruxw - pqy- idn Kwq jwq, ibhwq pRB ibnu; imlhu<br />

pRB kruxwpqy]<br />

462. gqy polw- jnm mrx Anyk bIqy; ipRA sMg ibnu, kCu nh gqy]) kul<br />

polw- kul rUp DUp igAwn hInI; quJ ibnw. moih kvn mwq] kr joiV nwnku. srix<br />

AwieE; ipRA nwQ nrhr. krhu gwq] mInw jl hIn mInw. jl hIn hy; Ehu ibCurq.<br />

mn qn KIn hy; kq jIvnu, ipRA ibnu hoq]) GMfy hyVy dw sbd suxn 1 ’c- snmuK.<br />

sih bwn, snmuK. sih bwn hy; imRg Arpy, mn qn pRwn hy; Ehu byiDE shj sroq 1 ]<br />

ipRA pRIiq lwgI, imlu bYrwgI; iKnu rhnu iDRgu qnu, iqsu ibnw] plkw n lwgY, ipRA<br />

pRym pwgY; icqvMiq. An idnu pRB mnw]) (sRI) soBw vwly (sRI) SRomxI (rMg) AnMd<br />

srUp vwihgurU 1 [ r`wqy m`wqy- sRIrMg 1 rwqy. nwm mwqy; BY Brm duqIAw sgl Koq] kir<br />

mieAw dieAw dieAwl pUrn; hir pRym nwnk. mgn hoq]) BaurI 1 , Baurw 2 , DUVI 3 ,<br />

msq 4 - AlI 1 Al 2 guMjwq, AlI Al guMjwq hy; mkrMd 3 rs bwsn mwq 4 hy; pRIiq<br />

kml, bMDwvq Awp]) nwnku jMpY. piqq pwvn; hir drsu pyKq, nh sMqwp] cwiqRk<br />

icq ipAws. cwiqRk icq ipAws hy; Gn bUMd biciqR min Aws hy; Al pIvq.<br />

ibnsq qwp]) kwhLy 1 , cweI - ly- icqvau icq nwQ, icqvau icq nwQ hy; riK lyvhu<br />

srix, AnwQ hy; imlu cwau cweIly 1 pRwn]) suMdr qn iDAwn. suMdr qn iDAwn hy;<br />

mnu lubD. gopwl igAwn hy; jwick jn. rwKq mwn]) ktx vwly 1 - pRB mwn pUrn.<br />

duK ibdIrn 1 ; sgl ieC pujMqIAw] hir kMiT lwgy. idn sBwgy; imil nwh. syj<br />

sohMqIAw] pRB idRsit DwrI. imly murwrI; sgl klml Bey hwn]<br />

www.Gursevak.com<br />

247<br />

q`qkrw


Awsw mhlw 1] vwr. slokw nwil. slok BI, mhly pihly ky ilKy; tuMfy<br />

As rwjY kI, DunI] ies vwr ’c, sB pauVIAW, siqgurU pwiqswh mÚ 1 jI dIAW<br />

hn[) sYNkVy 1 - bilhwrI gur Awpxy; idauhwVI sd 1 vwr]<br />

463. jy. sau cMdw augvih; sUrj cVih hjwr]) huiSAwr 1 - nwnk. gurU n<br />

cyqnI; min AwpxY sucyq 1 ] Cuty iql bUAwV ijau; suM\y AMdir Kyq]) pqI 1 pRmySr<br />

r`iKAk nhIN 2 - KyqY AMdir CuitAw; khu nwnk. sau 1 nwh 2 ]) PlI - Aih Pu`lI - Aih-<br />

PlIAih PulIAih bpuVy; BI. qn ivic suAwh]) dUjI 1 [ duieeI- duXI 1 kudriq<br />

swjIAY; kir Awsxu ifTo cwau]) q`uis- dwqw krqw. Awip qUM; quis dyvih. krih<br />

pswau]) puSwk 1 - qUM jwxoeI sBsY; dy lYsih ijMdu kvwau 1 ] kir Awsxu; ifTo cwau])<br />

scy qyry KMf; scy bRhmMf] scy quDu AwKih; lK kroiV] nwnk; scu iDAwiein scu])<br />

k`icAW 1 qoN BI k`cy hn- jo mir jMmy; su kcuin 1 kcu] 2.kcu inkcu) vfI vifAweI;<br />

jw vfw nwau]) bu`JY- vfI vifAweI; buJY siB Bwau]) pu`C ky dwq nhIN idMdy<br />

1 , dwiq dy<br />

ky pu`Cdy BI nhIN- vfI vifAweI; jw. puiC 1 n dwiq] nwnk; kwr. n kQnI jwie]<br />

iehu jgu, scY kI hY koTVI; scy kw ivic vwsu] iekn@w. hukim smwie ley; iekn@w.<br />

hukmy kry ivxwsu] eyv iB. AwiK n jwpeI; ij iksY. Awxy rwis]) ( jj) pUjw 1<br />

( mwilAw) mwl Dwn ^w ky, hrwm krn vwly[ jj - mwilAw jj polw, m`wilAw- EQY<br />

scy hI sic inbVY; cuix viK kFy jjmwilAw 1 ] ivsmwdu nwd; ivsmwdu vyd]) nWgyivsmwdu;<br />

nwgy iPrih jMq]<br />

464. ivsmwdu AgnI; Kyfih ivfwxI] ivsmwdu; swid lgih prwxI]<br />

ivsmwdu BuK; ivsmwdu Bogu] ivsmwdu auJV; ivsmwdu rwh] ivsmwdu; dyKY hwjrw<br />

hjUir] nwnk. buJxu; pUrY Bwig] kudriq idsY. kudriq suxIAY; kudriq. Bau suK<br />

swru] kudriq jwqI ijnsI rMgI; kudriq jIA jhwn]) bdIAW- kudriq nykIAw.<br />

kudriq bdIAw; kudriq mwnu AiBmwnu]) p`wkI- sB qyrI kudriq, qUM kwidru krqw;<br />

pwkI nweI pwku]) guxW iv`c inpuMn 1 pUrn ie`ko1 -ie`k 1 vrq rhy hn- nwnk. hukmY<br />

AMdir vyKY; vrqY qwko qwku 1 ]) jIvAwqmw 1 c`ilAw 2 igAw- AwpIn@Y Bog Boig kY; hoie<br />

Bs miV, Bauru 1 isDwieAw 2]) dunI - dwru- vfw hoAw dunIdwru; gil sMglu Giq,<br />

clwieAw] AgY krxI kIriq vwcIAY; bih lyKw kir smJwieAw]) roNdy 1 nMU vw<br />

pukwirAw 1 [ paudI - eI- Qwau n hovI. paudIeI; huix suxIAY ikAw rUAwieAw 1 ])<br />

hmySw 1 [ sB dy swh bx ky vgdI hY, ies leI sB nMU sd hI BwauNdI 2 hY[ BY ivic;<br />

pvxu vhY sd 1 vwau 2 ] 2. sdvwau) c`lih[ drI - Awau- BY ivic; clih lK<br />

drIAwau] BY ivic; Agin kFY vygwir]) d`bI- BY ivic; DrqI dbI Bwir] BY ivic;<br />

www.Gursevak.com<br />

248<br />

q`qkrw


ieMdu iPrY. isr Bwir] BY ivic; rwjwDrm duAwru]) v`fy v`fy XoDy 1 , mhw blI sUrmy 2 -<br />

BY ivic; joD 1 , mhw bl sUr 2 ] sgilAw; Bau iliKAw isir lyKu] nwnk; inrBau<br />

inrMkwru] hoir; kyqy rwm rvwl] kyqy ncih mMgqy; igiV muiV pUrih qwl]) l`K- lK<br />

tikAw ky muMdVy; lK tikAw ky hwr]<br />

465. g`lIN - eI- igAwnu. n glIeI FUFIAY; kQnw krVw swru] krim imlY. qw<br />

pweIAY; hor ihkmiq hukmu. KuAwru] siqguir imilAY. scu pwieAw; ijn@I ivchu Awpu<br />

gvwieAw]) bu`JwieAw- ijin; sco scu buJwieAw]) s`By- GVIAw, sBy gopIAw; phr<br />

kMn@ gopwl]) m`usY- nwnk. musY igAwn ivhUxI; Kwie gieAw jm kwlu] vwiein cyly;<br />

ncin gur] auif auif rwvw; JwtY pwie] vyKY loku; hsY Gir jwie] gwvin; sIqw rwjy<br />

rwm] syvk syvih; krim cVwau]) is`KI, is`iKAw- isKI isiKAw; gur vIcwir])<br />

c`kI c`ku- kolU crKw; ckI cku]) Ql polw- Ql vwroly; bhuqu Anµqu]) AMn gwhux<br />

vwly PLy 1 , An - gwh- lwtU mwDwxIAw; Angwh 1 ] pMKI BaudIAw; lYin n swh]) cwiV@<br />

BvweI - Aih- sUAY cwiV; BvweIAih jMq] nwnk. BauidAw; gxq n AMq] pieAY<br />

ikriq; ncY sBu koie]) n`ic n`ic h`sih c`lih- nic nic hsih; clih sy roie]<br />

auif. n jwhI; isD. n hoih]) n`cxu ku`dxu- ncxu kudxu; mn kw cwau]) hornW dy ky.<br />

Awp KweIey.AwpxI zbwnoN AwKxw C`f dyeIey, “ mYN idqw hY” ikauNky pRmySr jI dw<br />

idqw hI KweIdw hY, mYN idMdw hW AwK ky guvwauxw 1 hY rwmjI v`loN- jIau ipMfu sBu iqs<br />

dw; dy KwjY. AwiK gvweIAY 1 ] ko rhY n; BrIAY pweIAY]) srI - Aiq- muslmwnw,<br />

isPiq srIAiq; piV piV krih bIcwru] bMdy sy, ij pvih ivic bMdI; vyKx kau<br />

dIdwru]) mihkwauNdy hn, KuSbU1 dI mihkwr 2 - qIriQ nwvih, Arcw pUjw; Agr<br />

vwsu 1 bhkwru 2 ]) A - lK polw- jogI suMin iDAwvin@ jyqy; AlK nwmu krqwru]<br />

466. sqIAw. min sMqoKu aupjY; dyxY kY vIcwir]) hzwr 1 , guxW 2 - dy dy mMgih,<br />

shsw 1 gUxw 2 ; soB kry sMswru] corw jwrw qY kUiVAwrw; Kwrwbw vykwr]) c`lihieik.<br />

hodw Kwie clih AYQwaU; iqnw. iB kweI kwr] Eie ij AwKih. su qUMhY jwxih;<br />

iqnw iB. qyrI swr] nwnk. Bgqw BuK swlwhxu; scu nwmu AwDwru]) crnW 1 DUV 2 -<br />

sdw Anµid rhih idnu rwqI; guxvMiqAw pw 1 Cwru 2 ]) kuim@Awr G`G nhIN, k`kw<br />

bolxw- imtI muslmwn kI; pyVY peI kuim@Awr] GiV BWfy ietw kIAw; jldI kry<br />

pukwr] jil jil rovY bpuVI; JiV JiV pvih AMigAwr] nwnk. ijin krqY. kwrxu<br />

kIAw; so jwxY. krqwru] siqgur ivic. Awpu riKEnu; kir prgtu. AwiK suxwieAw]<br />

auqmu eyhu bIcwru hY; ijin. scy isau icqu lwieAw]) j`gjIvnu- jgjIvnu dwqw;<br />

pwieAw] hau ivic idqw; hau ivic lieAw] hau ivic KitAw; hau ivic gieAw]<br />

hau ivic; sicAwru kUiVAwru] hau ivic; pwp puMn vIcwru] hau ivic; nrik surig<br />

www.Gursevak.com<br />

249<br />

q`qkrw


Avqwru] hau ivic hsY; hau ivic rovY] hau ivic; jwqI ijnsI KovY]) kiQ kiQ<br />

poly- igAwn ivhUxw; kiQ kiQ lUJY] nwnk. hukmI; ilKIAY lyKu] haumY eyeI bMDnw;<br />

iPir iPir jonI pwih] haumY. ikQhu aUpjY; ikqu sMjim. ieh jwie] nwnku khY. suxhu<br />

jnhu; iequ sMjim. duK jwih]) sMqoKI - eˆØI- syv kIqI. sMqoKIeˆØI; ijn@I. sco scu<br />

iDAwieAw]<br />

467. su - ik®qu- En@I mMdY. pYru n riKE; kir suik®qu. Drmu kmwieAw] En@I.<br />

dunIAw qoVy bMDnw; AMnu pwxI QoVw KwieAw] qUM bKsIsI Aglw; inq dyvih. cVih<br />

svwieAw]) iknwry 1 , qtW polw- purKW ibrKW qIrQW; qtW 1 myGW KyqWh] dIpW loAW<br />

mMflW; KMfW vrBMfWh] AMfj jyrj auqBujW; KwxI syqjWh]) imiq polw- so imiq<br />

jwxY. nwnkw; srW myrW jMqwh] nwnk. jMq aupwie kY; sMmwly sBnwh]) nmskwr 1 ,<br />

iqsu Gr sdw suK 2 hY, swDsMgq 3 , nws 4 rihq, AB`gu- iqsu johwrI 1 .suAsiq 2 iqsu;<br />

iqsu dIbwxu 3 ABgu 4 ]) it`kw q`gu- nwnk. scy nwm ibnu; ikAw itkw. ikAw qgu] lK<br />

nykIAw cMigAweIAw; lK puMnw prvwxu]) aujwV 1 - lK qp aupir qIrQW; shj jog<br />

bybwx 1 ]) sUrmwpuxw 1 , jMg 2 , sU - r`qx- lK sUrqx 1 sMgrwm 2 ; rx mih Cutih prwx]<br />

lK surqI. lK igAwn iDAwn; pVIAih pwT purwx]) m`qIN- nwnk. mqI imiQAw;<br />

krmu scw nIswxu] scw swihbu eyku qUM; ijin sco scu vrqwieAw] ijsu qUM dyih, iqsu<br />

imlY scu; qw iqn@I scu kmwieAw] mUrK. scu n jwxn@I; mnmuKI. jnmu gvwieAw])<br />

piV@- piV piV. gfI ldIAih; piV piV. BrIAih swQ] piV piV. byVI pweIAY;<br />

piV piV. gfIAih Kwq]) pV@I - Aih- pVIAih jyqy brs brs; pVIAih jyqy mws])<br />

JKxw polw- nwnk. lyKY iek gl; horu haumY JKxw JwK]) piV@Aw- iliK iliK<br />

piVAw; qyqw kiVAw] shu, vy jIAw; Apxw kIAw] moin ivgUqw; ikau jwgY. gur<br />

ibnu, sUqw]) nMgw 1 - pg aupyqwxw 1 ; Apxw kIAw kmwxw]) r`j 1 ky mYL 2 GorI miq<br />

vwilAW KwDI, Alu mlu poly- Alu 1 mlu 2 KweI; isir CweI pweI] mUriK AMDY; piq<br />

gvweI]<br />

468. nwnk. ndir kry; so pwey]) sMsy 1 , Su`D 2 - Aws AMdysy1 qy, inhkyvlu 2 ;<br />

haumY. sbid jlwey] nwnk. krmw bwhry; dir FoA. n lhn@I Dwvdy] ieik. mUlu n<br />

buJin@. Awpxw; Axhodw. Awpu gxwiedy] hau. FwFI kw nIc jwiq; hoir. auqm jwiq<br />

sdwiedy] iqn@ mMgw; ij quJY iDAwiedy] kUVu rwjw. kUVu prjw; kUVu sBu sMswru] kUVu<br />

mMfp. kUVu mwVI; kUVu bYsxhwru]) ru`pw- kUVu suienw. kUVu rupw; kUVu pYn@xhwru])<br />

k`pVu- kUVu kwieAw. kUVu kpVu; kUVu rUpu Apwru]) bI - bI polw- kUVu mIAw kUVu bIbI;<br />

Kip hoey Kwru] kUiV kUVY. nyhu lgw; ivsirAw krqwru]) c`lxhwru- iksu nwil kIcY<br />

www.Gursevak.com<br />

250<br />

q`qkrw


dosqI; sBu jgu clxhwru] kUVu imTw. kUVu mwiKau; kUVu. foby pUru] scu. qw pru<br />

jwxIAY; jw. irdY scw hoie] kUV kI mlu auqrY; qnu kry hCw Doie]) rh - sIAY- nwau<br />

suix. mnu rhsIAY; qw pwey moK duAwru] scu. qw pru jwxIAY; jw isK. scI lyie]<br />

siqgurU no puiC kY; bih rhY. kry invwsu] scu. sBnw hoie dwrU; pwp kFY Doie]<br />

nwnku. vKwxY bynqI; ijn. scu plY hoie]) qlI polw- dwnu mihMfw qlI Kwku; jy imlY.<br />

q msqik lweIAY]) A - lKu polw- kUVw lwlcu CfIAY; hoie iek min. AlKu<br />

iDAweIAY] Plu qyvyho pweIAY; jyvyhI kwr kmweIAY] miq QoVI; syv gvweIAY] sic<br />

kwlu. kUVu vriqAw; kil kwlK byqwl]) piq polw- bIau bIij. piq lY gey; Ab<br />

ikau augvY dwil] jy ieku hoie; q augvY. ruqI hU ruiq hoie]) cV@weIAY c`cw bolo, J<br />

nhIN bolxw- BY ivic. KuMib cVweIAY; srmu pwhu qin hoie]) rpY polw- nwnk. BgqI<br />

jy rpY; kUVY. soie n koie]) l`bu, mhqw polw- lbu pwpu duie. rwjw mhqw; kUVu hoAw<br />

iskdwru]) s`id- kwmu nybu sid. puCIAY; bih bih kry bIcwru]<br />

469. prjw 1 iqRSnw A`g 2 , reIAiq- AMDI rXiq 1 . igAwn ivhUxI; Bwih 2 Bry.<br />

murdwru] igAwnI ncih. vwjy vwvih; rUp krih sIgwru]) v`wdw[ joDW- aUcy kUkih.<br />

vwdw gwvih; joDw kw vIcwru]) hu`jiq- mUrK pMifq. ihkmiq hujiq; sMjY krih<br />

ipAwru]) DrmI. Drmu krih gwvwvih; mMgih. moK duAwru] jqI sdwvih, jugiq. n<br />

jwxih; Cif bhih Gr bwru] sBu ko pUrw Awpy hovY; Git. n koeI AwKY] piq<br />

prvwxw. ipCY pweIAY; qw nwnk. qoilAw jwpY]) vwihgurU ny jo nyq imQI 1 hY, pRgt 2 ,<br />

su - v`jig- vdI 1 suvjig 2 nwnkw; scw vyKY soie] sBnI Cwlw mwrIAw; krqw kry su<br />

hoie] AgY jwiq. n joru hY; AgY jIau nvy] ijn kI lyKY piq pvY; cMgy syeI kyie]<br />

eynw jMqw kY vis. ikCu nwhI; quDu. vykI jgqu aupwieAw] gur ikrpw qy jwixAw;<br />

ijQY. quDu Awpu buJwieAw]) ie`Cw 1 - duKu dwrU. suKu rogu BieAw; jw suKu. qwim 1 n<br />

hoeI]) mYN- qUM krqw krxw, mY nwhI; jw hau krI, n hoeI] bilhwrI kudriq<br />

visAw; qyrw AMqu. n jweI liKAw]) klpxw rihq bRhm 1 - jwiq mih joiq. joiq mih<br />

jwqw; Akl 1 klw BrpUir rihAw]) bwqW- khu nwnk. krqy kIAw bwqw; jo ikCu<br />

krxw, su kir rihAw]) Drm 1 , aupdyS 2 , prweI 3 ikRq krnI qQw vYs ny pr ivsys<br />

krky ikRq krnI, prw - ik®qh- KqRI sbdM 1 sUr sbdM 2 ; sUdR sbdM prwik®qh 3 ])<br />

pRmysr 1 , AnykW cMdRimAW sUrjW Awid pRkwSkW dy pRkwSk, Awpxw Awp sUrp bRhm 2<br />

jI- eyk ik®snM 1 . srb dyvw; dyv dyvw q Awqmw 2 ]) jIv 1 , pRmysr 2 -<br />

srUp hY, bwsu<br />

dyv`isA- Awqmw 1 bwsudyvis´2;<br />

jy ko jwxY Byau] kuMBy bDw. jlu rhY; jl ibnu. kuMBu n<br />

hoie]) b`Dw- igAwn kw bDw mnu rhY; gur ibnu. igAwnu n hoie]) E~mI- piVAw hovY<br />

gunhgwru; qw EmI swDu. n mwrIAY]) g - ieAw- AYsI klw. n KyfIAY; ijqu drgh<br />

www.Gursevak.com<br />

251<br />

q`qkrw


gieAw. hwrIAY] piVAw AqY EmIAw; vIcwru AgY vIcwrIAY]) c`lY- muih clY; su<br />

AgY mwrIAY]<br />

470. nwnk. myru srIr kw; ieku rQu. ieku rQvwhu]) vtweI - Aih- jugu jugu<br />

Pyir vtweIAih; igAwnI buJih qwih] sqjuig. rQu sMqoK kw; Drmu AgY rQvwhu]<br />

qRyqY. rQu jqY kw; joru AgY rQvwhu]) s`qu- duAwpuir. rQu qpY kw; squ AgY rQvwhu])<br />

irgu polw- irgu khY; rihAw BrpUir] rwm nwmu; dyvw mih sUru] nwnk; qau moKMqru<br />

pwih]) juj polw- juj mih joir ClI cMdRwvil; kwn@ ik®snu jwdmu BieAw]) sRI<br />

ikRSn jI siqBwmw leI klp 1 ibRC ilAwey- pwrjwqu 1 , gopI lY AwieAw; ibMdRwbn<br />

mih rMgu kIAw]) A - Qrbxu A`lhu- kil mih. bydu AQrbxu hUAw; nwau KudweI Alhu<br />

BieAw] Amlu imlvW polw- nIl bsqR, ly kpVy pihry; qurk pTwxI Amlu kIAw]<br />

cwry vyd; hoey sicAwr] pVih guxih; iqn@ cwr vIcwr] siqgur ivthu vwirAw; ijqu<br />

imilAY. Ksmu smwilAw] Ksmu Coif. dUjY lgy; fuby. sy vxjwirAw]) m`ucu- isMml ruKu<br />

srwierw; Aiq dIrG Aiq mucu]) ik`qu- Eie ij Awvih Aws kir; jwih inrwsy<br />

ikqu]) iP`ky P`ul[ p`q- Pl iPky. Pul bkbky; kMim. n Awvih pq]) nIvIN[ q`quimTqu<br />

nIvI nwnkw; gux cMigAweIAw qqu] sBu ko invY Awp kau; pr kau. invY n<br />

koie]) BwrI 1 inmRqw vwlw- Dir qwrwjU qolIAY; invY su gaurw 1 hoie] AprwDI. dUxw<br />

invY; jo hMqw imrgwih]) kus`uDy- sIis invwieAY, ikAw QIAY; jw irdY kusuDy jwih])<br />

piV@- piV pusqk; sMiDAw bwdM] isl pUjis; bgul smwDM] qRYpwl; iqhwl ibcwrM])<br />

gil polw- gil mwlw; iqlku illwtM] duie DoqI; bsqR kpwtM]) kpVu rUpu suhwvxw;<br />

Cif dunIAw AMdir jwvxw] hukm kIey min Bwvdy; rwih BIVY AgY jwvxw]<br />

471. nµgw. dojik cwilAw; qw. idsY Krw frwvxw]) dieAw kpwh. sMqoKu sUqu;<br />

jqu gMFI. squ vtu]) pWfy- eyhu jnyaU. jIA kw; heI q. pwfy Gqu] nw eyhu qutY. nw<br />

mlu lgY; nw eyhu jlY. n jwie]) giL. c`ly- DMnu su mwxs nwnkw; jo. gil cly<br />

pwie]) mu`il[ caukY ksky- caukiV muil AxwieAw; bih caukY pwieAw]) is`iKAw 1<br />

is`Kw- isKw 1 kMin cVweIAw; guru bRwhmxu iQAw]) vyq`gw- Ehu muAw. Ehu JiV<br />

pieAw; vyqgw gieAw]) l`K- lK corIAw lK jwrIAw; lK kUVIAw lK gwil])<br />

byeImwnIAW 1 - lK TgIAw pihnwmIAw 1 ; rwiq idnsu jIA nwil] qgu kpwhhu kqIAY;<br />

bwm@xu vty Awie]) v`fy du`K 1 dy ky mwr ky- kuih 1 bkrw. irMin@ KwieAw; sBu ko AwKY<br />

pwie] hoie purwxw sutIAY; BI iPir. pweIAY horu] nwnk. qgu n quteI; jy qig hovY<br />

joru] nwie mMinAY. piq aUpjY; swlwhI scu sUqu] qgu. n ieMdRI; qgu. n nwrI])<br />

dwV@I- Blky Quk pvY; inq dwVI] qgu. n pYrI; qgu. n hQI] qgu. n ijhvw; qgu. n<br />

AKI]) vyq`gw v`qY- vyqgw; Awpy vqY]) G`qY- vit Dwgy; Avrw GqY]) lY BwiV; kry<br />

www.Gursevak.com<br />

252<br />

q`qkrw


vIAwhu]) p`qRI 1 - kiF kwglu 1 ; dsy rwhu] suix vyKhu lokw; eyhu ivfwxu] min AMDw;<br />

nwau sujwxu] swihbu hoie dieAwlu, ikrpw kry; qw sweI kwr krwiesI]) tYks 1 -<br />

gaU ibrwhmx kau, kru 1 lwvhu; gobir. qrxu n jweI] DoqI itkw, qY jpmwlI; Dwnu<br />

mlyCW KweI] AMqir pUjw. pVih kqybw; sMjmu qurkw BweI] CofIly pwKMfw]) giL-<br />

CurI vgwiein; iqn gil qwg] iqn Gir; bRhmx pUrih nwd] nwnk; kUVu rihAw<br />

BrpUir] mQY itkw; qyiV DoqI kKweI]) CurI 1 , klm 1 , p`qRI 1 - hiQ CurI 1 ; jgq<br />

kwsweI]<br />

472. k``uTw b`krw- ABwiKAw kw kuTw; bkrw Kwxw] cauky aupir; iksY n<br />

jwxw] dy kY caukw; kFI kwr] aupir Awie bYTy; kUiVAwr] mqu iBtY; vy mqu iBtY]<br />

iehu AMnu Aswfw; iPtY] qin iPtY; PyV kryin]) culI polw- min jUTY; culI Bryin]<br />

suic hovY; qw scu pweIAY]) icqY AMdir sBu ko; vyiK ndrI hyiT clwiedw] vfhu<br />

vfw. vf mydnI; isry isir. DMDY lwiedw]) aup`TI- ndir aupTI jy kry; sulqwnw<br />

Gwhu krwiedw]) iB`K- dir mMgin; iBK n pwiedw]) T`g 1 , moh`wkw[ ip`qrI- jy<br />

mohwkw 1 Gru muhY; Gru muih, ipqrI dyie]) krȳ ie- AgY. vsqu is\wxIAY; ipqrI cor<br />

kryie] vFIAih hQ dlwl ky; musPI eyh kryie] nwnk. AgY so imlY; ij Kty Gwly<br />

dyie]) iesqRI 1 mwsk 2 Drm, mMQlI 2 kors isr - n@wvxI polw- ijau jorU 1 isrnwvxI 2 ;<br />

AwvY vwro vwr]) qury plwxy, paux vyg; hr rMgI hrm svwirAw]) mwVIAW- koTy<br />

mMfp mwVIAw; lwie bYTy kir pwswirAw] cIj krin min Bwvdy; hir buJin nwhI.<br />

hwirAw]) hvylI 1 , mh - liq polw- kir Purmwieis KwieAw; vyiK mhliq 1 . mrxu<br />

ivswirAw] jy kir. sUqku mMnIAY; sB qY. sUqku hoie] gohy AqY lkVI; AMdir kIVw<br />

hoie] pihlw pwxI jIau hY; ijqu hirAw sBu koie] sUqku. ikau kir rKIAY; sUqku.<br />

pvY rsoie] nwnk. sUqku eyv n auqrY; igAwnu. auqwry Doie] AKI sUqku vyKxw; pr<br />

iqRA. pr Dn rUpu]) cuglI 1 , lwie - qbwrI- kMnI sUqku. kMin pY; lwieqbwrI 1 Kwih]<br />

nwnk.hMsw AwdmI; bDy jm puir jwih] sBo sUqku Brmu hY; dUjY lgY jwie] Kwxw<br />

pIxw pivqRü hY; idqonu irjku sMbwih] nwnk. ijn@I gurmuiK buiJAw; iqn@w sUqku<br />

nwih])<br />

473. siqguru. vfw kir swlwhIAY; ijsu ivic. vfIAw vifAweIAw] sih myly;<br />

qw ndrI AweIAw] jw iqsu Bwxw; qw min vsweIAw] kir hukmu, msqik hQu Dir;<br />

ivchu. mwir kFIAw buirAweIAw]) pihlw sucw Awip hoie; sucY bYTw Awie] sucy AgY<br />

riKEnu; koie. n iBitE jwie] sucw hoie kY jyivAw; lgw pVix sloku]) Apiv`qR 1<br />

jg@w, kuhQI polw- kuhQI 1 jweI sitAw; iksu eyhu lgw doKu] piv`qR 1 - AMnu dyvqw 1<br />

www.Gursevak.com<br />

253<br />

q`qkrw


pwxI dyvqw 1 , bYsMqru dyvqw 1 lUxu; pMjvw, pwieAw iGrqu]) Qu`kW peIAW- pwpI isau<br />

qnu gifAw; Qukw peIAw iqqu]) c`lY- BMfhu hovY dosqI; BMfhu clY rwhu] ijqu muiK<br />

sdw swlwhIAY; Bwgw rqI cwir] sBu ko AwKY Awpxw; ijsu nwhI. so cuix kFIAY] jw<br />

rhxw nwhI. AYqu jig; qw kwiequ gwrib hMFIAY] mMdw. iksY n AwKIAY; piV AKru.<br />

eyho buJIAY] mUrKY nwil; n luJIAY]) mMmy A`gy, Ú vsrgW nMU mh`lw pV@nw- sloku mÚ<br />

1]) iP`kY iP`ko iP`kw - nwnk. iPkY boilAY; qnu mnu iPkw hoie] iPko iPkw sdIAY;<br />

iPky iPkI soie] iPkw drgh stIAY; muih Qukw iPky pwie]) AMdrhu JUTy. pYj<br />

bwhir; dunIAw AMdir PYlu]) n@wvih- ATsiT qIrQ. jy nwvih; auqrY nwhI. mYlu])<br />

p`tu- ijn@. ptu AMdir, bwhir gudVu; qy Bly sMswir] iqn@. nyhu lgw rb syqI; dyKn@y<br />

vIcwir] rMig hsih, rMig rovih; cup BI kir jwih] dir vwt aupir Krcu mMgw; jbY<br />

dyie q Kwih] dIbwnu eyko. klm eykw; hmw qum@w mylu] dir ley lyKw. pIiV CutY;<br />

nwnkw. ijau qylu]<br />

474. SkqI 1 , qYN- Awpy hI krxw kIE; kl 1 Awpy hI, qY DwrIAY] dyKih<br />

kIqw Awpxw; Dir kcI pkI swrIAY] jo AwieAw so clsI; sBu koeI AweI vwrIAY]<br />

Awpx hQI Awpxw; Awpy hI. kwju svwrIAY]) eyh iknyhI AwskI; dUjY lgY jwie]<br />

cMgY. cMgw kir mMny; mMdY. mMdw hoie] slwmu jbwbu dovY kry; muMFhu GuQw<br />

jwie] mMdw. mUil n kIceI; dy lµmI ndir inhwlIAY] ijau swihb nwil. n hwrIAY;<br />

qyvyhw pwsw FwlIAY] ikCu lwhy aupir; GwlIAY] cwkru lgY cwkrI; nwly gwrbu<br />

vwdu]) g`lW- glw kry GxyrIAw; Ksm. n pwey swdu]) l`gw- nwnk. ijsno lgw iqsu<br />

imlY; lgw so prvwnu] jo jIie hoie. su augvY; muh kw kihAw. vwau] jyhw jwxY. qyho<br />

vrqY; vyKhu ko, inrjwis]) c`lY- swihb syqI. hukmu n clY; khI bxY Ardwis] nwil<br />

ieAwxy dosqI; vfwrU isau nyhu] pwxI AMdir lIk ijau; iqs dw. Qwau n Qyhu] jy iek<br />

AD cMgI kry; dUjI BI vyrwis]) c`lY- cwkru lgY cwkrI; jy clY KsmY Bwie])<br />

b^SIS 1 vjhu polw- hurmiq iqsno AglI; Ehu vjhu 1 iB dUxw Kwie] vjhu gvwey<br />

Aglw; muhy muih pwxw Kwie] ijs dw idqw Kwvxw; iqsu khIAY swbwis]) c`-leI<br />

c`lY- nwnk. hukmu n cleI; nwil Ksm. clY Ardwis]<br />

475. nwnk. sw krmwiq; swihb quTY. jo imlY]) nwnk. syvku kwFIAY; ij syqI<br />

Ksm smwie]) gLIN, jMjIrIAW[ ibsI - Awr- iekn@w glI jMjIrIAw; ieik qurI<br />

cVih ibsIAwr] nwnk. krxw ijin kIAw; iPir iqs hI. krxI swr]) cV@yiekn@I<br />

duDu smweIAY; ieik cul@Y rhin@ cVy]) po~lI quLweI 1 KV@y- ieik. inhwlI 1 pY<br />

svin@; ieik. aupir rhin KVy] Awpy swjy kry Awip; jweI iB rKY Awip]) iesiQ`q 1<br />

www.Gursevak.com<br />

254<br />

q`qkrw


nws 2 krky- iqsu ivic. jMq aupwie kY; dyKY Qwip 1 . auQwip 2 ] iksno khIAY nwnkw;<br />

sBu ikCu. Awpy Awip] sweI kwr kmwvxI; Duir CofI. iqMnY pwie] so kry; ij iqsY<br />

rjwie]) su`Du- suDu) dyv krhu dieAw. moih mwrig lwvhu; ijqu. BY bMDn qUtY] gur<br />

crx lwig. hm ibnvqw; pUCq. kh jIau pwieAw]) kIqy 1 - jnm mrn duK, PyV 1<br />

krm; suK jIA, jnm qy CUtY] mwieAw Pws, bMD nhI PwrY; Aru mn. suMin n lUky])<br />

irdw inrBau 1 nhIN hoieAw 2 , A - iBau- Awpw pdu inrbwxu, n cIin@Aw; ien ibiD,<br />

AiBau 1 n cUky 2 ] audY Asq kI mn buiD nwsI; qau sdw shij ilv lIxw] 3] ijau<br />

pRiqibMbu, ibMb kau imlI hY; audk kuMBu, ibgrwnw]<br />

476. q`g- gj swFy qY qY, DoqIAw; iqhry pwiein qg]) (in) ivSyS krky<br />

bgilAw vWg ic`ty 1 [ gLIN[ in - b`g- glI ijn@w jpmwlIAw; loty hiQ inbg 1 ])<br />

Eie hir ky sMq. n AwKIAih; bwnwris ky Tg] AYsy sMq; n mokau Bwvih] fwlw<br />

isau; pyfw gtkwvih]) bsu - Dw polw- bsuDw Koid. krih duie cUly@; swry mwxs<br />

Kwvih])<br />

A - prs- Eie pwpI. sdw iPrih AprwDI; muKhu Aprs khwvih])<br />

dglI pwLw poly- pihrau nhI dglI; lgY n pwlw]) bil polw- bil iqsu bwpY;<br />

ijin hau jwieAw] pMcw qy; myrw sMgu cukwieAw]) qil polw- pMc mwir; pwvw qil<br />

dIny] ipqw hmwro; vf gosweI] siqgur imly; q mwrgu idKwieAw]) s`UiJAw- gur<br />

pRswid; mY sBu ikCu sUiJAw]) p`qir- iekqu pqir, Bir aurkt kurkt; iekqu<br />

pqir, Bir pwnI] Awis pwis. pMc jogIAw bYTy; bIic nkt dy rwnI]) cmqkwr 1 ,<br />

fOrU 1 v`fw 2 do 3 lokW ’c- nktI ko Tngnu 1 ; bwfw 2 fUM 3 ]) punw 1 , q`kdI 2 hY- sgl<br />

mwih, nktI kw vwsw; sgl mwir. Aau 1 hyrI 2 ] sgilAw kI. hau bihn BwnjI;<br />

ijnih brI. iqsu cyrI] hmro Brqw. bfo ibbykI; Awpy. sMqu khwvY] nwkhu kwtI.<br />

kwnhu kwtI; kwit kUit kY fwrI] luMijq muMijq moin jtwDr; AMiq qaU mrnw])<br />

nwmu 1 - qw qy syvIAly; rwm nw 1 ]) jm 1 - rsnw rwm nwm ihqu jw kY; khw krY<br />

jmnw 1 ]) SwSqR 1 vyd 2 joiqS 3 - Awgm 1 inrgm 2 joiqk 3 jwnih; bhu bhu ibAwkrnw]<br />

477. SRySt vwSnw 1 - pwn kpUr subwsk 1 cMdn; AMiq qaU mrnw]) isMmi Riq<br />

mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau -<br />

byd purwn isMimRiq, sB Kojy; khU. n aUbrnw] pihir colnw gdhw nwcY; BYsw Bgiq<br />

krwvY]) k`krIAw-rwjwrwm; kkrIAw bry pkwey] iknY bUJnhwrY; Kwey]) c`kcMUdR1 ,<br />

l`fU 2 vw pwnw 2 dy bIVy- bYiT isMGu Gir pwn lgwvY; GIs 1 glaury 2 ilAwvY]) musrI<br />

polw- Gir Gir musrI, mMglu gwvih; kCUAw. sMKu bjwvY] bMs ko pUq, bIAwhn<br />

cilAw; suieny mMfp Cwey]) shy 1 , Syr 2 , gRIb 1 rwjy 2 ny[ ssY polw- rUp kMinAw suMdir<br />

www.Gursevak.com<br />

255<br />

q`qkrw


yDI; ssY 1 isMG 2 , gun gwey] kCUAw khY, AMgwr iB lorau; lUkI. sbdu sunwieAw])<br />

bh`qir-btUAw eyku. bhqir AwDwrI; eyko ijsih duAwrw] nvY KMf kI ipRQmI mwgY; so<br />

jogI jig swrw]) cr@wvY- ql kw bRhmu; ly ggin crwvY]) iKMQw igAwn, iDAwn kir<br />

sUeI; sbdu qwgw miQ GwlY] dieAw PwhurI. kwieAw kir DUeI; idRsit kI Agin<br />

jlwvY]) jog 1 dw isDWq, jog`qx- sB jogqx 1 rwm nwmu hY; ijs kw ipMfu prwnw])<br />

Koty JGVwlU1 - idl mih, soic ibcwir kvwdy 1 ; iBsq dojk. ikin pweI] kwjI; qY<br />

kvn kqyb bKwnI]) pV@q gunq AYsy sB mwry; iknhUM. Kbir n jwnI]) iesqRI 1 dy<br />

pRym krky, iebRwhIm jI ny sunMq krvweI sI, r`b jI v`loN suMnq hoeI. mYN nhIN mMnwgw 2<br />

bdau - gw- skiq 1 snyhu kir, suMniq krIAY; mY. n bdaugw 2 , BweI]) k`it- jau ry.<br />

Kudwie moih qurku krYgw; Awpn hI. kit jweI]) Kp 1 2 ky- kbIrY. pkrI tyk rwm<br />

kI; qurk rhy pic 1 hwrI] jb lgu. qylu dIvy muiK bwqI; qb sUJY sBu koeI]<br />

478. ry baury; quih. GrI n rwKY koeI] qUM; rwm nwmu jip soeI] kw kI mwq.<br />

ipqw khu kw ko; kvn purK kI. joeI]) Gt polw- Gt PUty. koaU bwq n pUCY; kwFhu<br />

kwFhu hoeI] dyhurI bYTI. mwqw rovY; KtIAw ly gey. BweI] lt iCtkwey, iqrIAw rovY;<br />

hMsu iekylw jweI] iesu bMdy isir. julmu hoq hY; jmu. nhI htY gusweI]) byd pVy piV;<br />

bRhmy jnmu gvwieAw] hir kw iblovnw; iblovhu myry BweI] shij iblovhu; jYsy. qqu<br />

n jweI] qnu kir mtukI; mn mwih ibloeI] gur pRswid; pwvY AMimRq Dwrw] khu<br />

kbIr; ndir kry jy mˆØIrw] rwm nwm lig; auqry qIrw]) dvYq rUpI Fol 1 , mn rUpI<br />

ntu 2 [ ntu polw sU`qw- mMdlu 1 . n bwjY; ntu 1 pY sUqw]) buiJ polw- buiJ geI Agin; n<br />

inkisE DUMAw] tUtI qMqu; n bjY rbwbu] smiJ prI; qau ibsirE gwvnu] suqu;<br />

AprwD krq hY jyqy] jnnI; cIiq. n rwKis qyqy] rwmeIAw; hau bwirku qyrw] jy<br />

Aiq k®op kry kir; DwieAw] qw BI; cIiq. n rwKis mwieAw] icMq Bvin; mnu<br />

pirE hmwrw] nwm ibnw; kYsy. auqris pwrw] dyih ibml miq; sdw srIrw] shij<br />

shij; gun rvY kbIrw]) m`ky 1 dI XwqRw, ie`k ndI 2 iknwry ihMdUAW dw qIrQ, h`jhj<br />

1 hmwrI; gomqI 2 qIr]<br />

479. bI - bI polw- pwis bYTI; bIbI kvlw dwsI] kMTy mwlw; ijhvw rwmu]<br />

shMs nwmu lY lY; krau slwmu]) pMc - pdy nON, dū quky pMj- Awsw sRI kbIr jIau ky<br />

pMcpdy 9 duquky 5) p`wqI- pwqI qorY mwilnI; pwqI pwqI jIau] ijsu pwhn kau. pwqI<br />

qorY; so pwhn inrjIau] BUlI mwlnI hY; eyau] siqguru jwgqw hY; dyau] qIin dyv<br />

pRqiK qorih; krih iks kI syau] pwKwn giF kY. mUriq kIn@I; dy kY CwqI pwau] jy<br />

eyh mUriq swcI hY; qau gV@xhwry Kwau]) cOL 1 dwL 2 , im`TI kV@I 3 dw sIrw, pwpV 4<br />

www.Gursevak.com<br />

256<br />

q`qkrw


jW l`fU, pMjIrI 5 - Bwqu 1 pihiq 2 Aru lwpsI 3 ; krkrw 4 kwswru 5 ] Bognhwry BoigAw;<br />

iesu mUriq ky muK Cwru] mwilin BUlI. jgu Bulwnw; hm Bulwny nwih] bwrh brs.<br />

bwlpn bIqy; bIs brs. kCu qpu. n kIE]) pUjw polw- qIs brs. kCu dyv. n pUjw;<br />

iPir pCuqwnw ibriD BieE]) bwhW 1 dw bl 2 rUp smMudR 3 , b`uFypy rUp Ag`sq munI jI<br />

ny pI ky sukw 5 idqw[ bl - ieE polw- swieru 3 soiK 5 ; BujM 1 blieE 2 ]) k`ty 1 - sUky<br />

srvir, pwil bMDwvY; lUxY 1 Kyiq, hQ vwir krY] ijhvw bcnu. suDu nhI inksY; qb ry.<br />

Drm kI Aws krY]) c`lidAW. c`ilE- gur prswdI. hir Dnu pwieE; AMqy clidAw.<br />

nwil cilE]) hor 1 , Anu polw- khq kbIr. sunhu ry sMqhu; Anu<br />

1 Dnu kCUAY. lY n<br />

gieE]) AweI qlb gopwl rwie kI; mwieAw mMdr Coif cilE]) ros 1 nrwzgI 1,<br />

JgVw 2 A - ihrK- AihrK 1 vwdu 2 ; n kIjY. ry mn]) su - ik®qu- suik®qu kir kir lIjY;<br />

ry mn]) rMgq 1 bwnI polw- kum@wrY. eyk ju mwtI gUMDI; bhu ibiD bwnI 1 lweI]) sq<br />

sMqoK SuB guxW rUpI moqIAW 1 dw hwr- kwhU mih moqI mukqwhl 1 ; kwhU ibAwiD<br />

lgweI] sUmih. Dnu rwKn kau dIAw; mugDu khY. Dnu myrw]<br />

480. jm kw fMfu. mUMf mih lwgY; iKn mih. krY inbyrw] hir jnu. aUqmu Bgqu<br />

sdwvY; AwigAw min. suKu pweI]) sRIr rUpI ipMjrw 1 , pwV 2 ky, jIv rUpI icVy 3 nMU<br />

kwL rUpI ib`lw lY igAw[ pwxI cogy vwlIAW TUTIAW 4 vWg, Kwx pIx dy brqx sB<br />

sm`gRI[ ipMjry dIAW r`sIAW 5 vWg, sRIr ipMjry dIAW nwVIAW tu`t geIAW- icrgt 1<br />

Pwir 2 , ctwrw 3 lY gieE; qrI 4 qwgrI 5 CUtI]) rjo 1 gux- hm mskIn. KudweI bMdy;<br />

qum rwjsu 1 .min BwvY]) A`lh A`vil- Alh Avil. dIn ko swihbu; joru nhI<br />

PurmwvY] kwjI; boilAw bin nhI AwvY]) ro~jw- rojw DrY, invwj gujwrY; klmw.<br />

iBsiq n hoeI]) luikAw 1 k`wbw 2 mMdr[ sqir polw, k`wbw- sqir 1 kwbw 2 . Gt hI<br />

BIqir; jy kir jwnY koeI]) klpxw rihq bRhm 1[ Akl - ih- invwj soeI. jo inAwau<br />

ibcwrY; klmw Aklih 1 jwnY]) kwmwidk pMjW 1 nUM lu`tx 2 rUp, inmwz pV@n vwlw<br />

bsqR 3 mus`lw ivCwauxw kry[ mu`is, mus`lw- pwchu 1 muis 2 , muslw 3 ibCwvY; qb qau.<br />

dInu pCwnY]) ApnI pUjw mnOq 1 iP`kI smJ krky mwry- Ksmu pCwin, qrs kir jIA<br />

mih; mwir mxI 1 , kir PIkI] Awpu jnwie. Avr kau jwnY; qb hoie iBsq srIkI])<br />

n@wn@w- mwtI eyk. ByK Dir nwnw; qw mih. bRhmu pCwnw]) n`gir- ggn ngir. iek<br />

bUMd. n brKY; nwdu. khw ju smwnw] pwrbRhm prmysur mwDo; prmhMsu ly, isDwnw]<br />

bwbw bolqy, qy khw gey; dyhI ky sMig rhqy]) Q`wkw- sRvnn ibkl Bey, sMig qyry;<br />

ieMdRI kw blu Qwkw] Qwky pMc dUq sB qskr; Awp AwpxY BRmqy] Qwkw mnu kuMcr,<br />

auru Qw kw; qyju sUqu Dir rmqy] imrqk Bey. dsY bMd CUty; imqR BweI sB Cory] khq<br />

kbIrw. jo hir iDAwvY; jIvq. bMDn qory]) 4 nMU cwr bolo-Awsw iekquky 4] srpnI<br />

www.Gursevak.com<br />

257<br />

q`qkrw


qy aUpir; nhI blIAw]) f`sIAly- ijin. iqRBvxu fsIAly; gur pRswid fITI] sRpnI<br />

sRpnI; ikAw khhu BweI] sRpnI qy; Awn CUC. nhI Avrw] sRpnI jIqI; khw krY<br />

jm rw]<br />

481 ieh sRpnI; qw kI kIqI hoeI]) A - bl- blu Ablu; ikAw ies qy hoeI]<br />

gur pRswid; shij qry kbIrw] rwm rwm rwm; rmy rim rhIAY] swkq isau; BUil<br />

nhI khIAY]) crwey polw- kaUAw; khw kpUr crwey] kh ibsIAr kau; dUDu<br />

pIAwey]) sqsMgiq imil; ibbyk buiD hoeI] pwrsu pris; lohw kMcnu soeI] swkqu<br />

suAwnu; sBu kry krwieAw] jo Duir iliKAw; su krm kmwieAw] khq kbIr; auAw<br />

ko. shju n jweI] lµkw sw kotu; smuMd sI KweI]) ikAw mwgau; ikCu. iQru n<br />

rhweI] dyKq nYn; cilE jgu jweI]) n`wqI- ieku lKu pUq; svw lKu nwqI] iqh<br />

rwvn Gr; dIAw n bwqI] cMdu sUrju; jw ky qpq rsoeI] bYsMqru; jw ky kpry DoeI]<br />

gurmiq; rwmY nwim bsweI] AsiQru rhY; n kqhUM jweI] khq kbIr; sunhu ry<br />

loeI]) pihlw pUqu; ipCYrI mweI] jl kI mCulI; qrvir ibAweI] dyKq kuqrw; lY<br />

geI iblweI]) sB dy crnw Q`ly1 bYsxy 2 krky. du`K 3 qoN au~pr 4 hovy- qlY 1 ry bYsw 2 ;<br />

aUpir 4 sUlw 3 ] iqs kY pyif lgy; Pl PUlw]) cir@- GorY cir; BYs crwvn jweI]<br />

khq kbIr; ju ies pd bUJY]) iq - pdy A`T. du - quky s`q. iekqukw ie`k- Awsw sRI<br />

kbIr jIau ky; iqpdy 8] duquky 7 iekqukw 1) ds mws. mwqw audir rwiKAw; bhuir<br />

lwgI mwieAw] pRwnI. kwhy kau loiB lwgy; rqn jnmu KoieAw] pUrb jnim. krm<br />

BUim; bIju. nwhI boieAw] 1] bwirk qy. ibriD BieAw; honw so hoieAw] jw jmu<br />

Awie. Jot pkrY; qbih kwhy roieAw]<br />

482. jIvnY kI Aws krih; jmu inhwrY swsw] bwjIgrI sMswru kbIrw; cyiq<br />

Fwil pwsw]) m`tI 1 , rMgxw 2 [ ie`Qy pun rip v`K, hor sB QW punrip- qnu rYnI 1 , mnu<br />

pun rip 2 kirhau; pwcau qq brwqI]) pRym inmRqw gRIbI siq sMqoK pUrn iekwgRqw<br />

Ajpw jwp’c lIxqw rUp lwvW Pyry 1 - rwm rwie isau. Bwvir 1 lYhau; Awqm. iqh<br />

rMig rwqI]) ^uSI 1 dy gIq, dul - hnI polw- gwau gwau rI dulhnI; mMglcwrw 1 ]) nwiB<br />

kml mih. bydI ric ly; bRhmigAwn aucwrw]) dU - l`hu- rwm rwie so dUlhu pwieE;<br />

As bfBwg hmwrw]) ivmwnW 1 qy cV@y- suir nr muin jn. kauqk Awey; koit qyqIs<br />

aujwnW 1 ]) swsu kI duKI. ssur kI ipAwrI; jyT ky nwim. frau ry] myrI miq baurI,<br />

mY rwmu ibswirE; ikn ibiD. rhin rhau ry]) nw bu`DI rUp syj ’qy Aw ky, eykqw 1<br />

AByqw 1 rUp AnMd b^Sdy1 hn, n hI nyqRW nwl dyKdI hW- syjY rmqu 1 nYn nhI pyKau;<br />

iehu duKu. kw sau khau ry]) skw 1 , SudYx 2 - bwpu swvkw 1 , krY lrweI; mwieAw sd<br />

mqvwrI 2 ] bfy BweI kY jb sMig hoqI; qb hau nwh ipAwrI] khq kbIr. pMc ko<br />

Jgrw; Jgrq. jnmu gvwieAw] hm Gir sUqu. qnih inq qwnw; kMiT jnyaU qumwry]<br />

www.Gursevak.com<br />

258<br />

q`qkrw


qum@ qau byd pVhu gwieqRI; goibMdu irdY hmwry] myrI ijhbw ibsnu. nYn nwrwien;<br />

ihrdY bsih goibMdw]) cr@wiehu- kbhUM. n pwir auqwir crwiehu; kYsy. Ksm hmwry] qUM<br />

bwm@nu. mY kwsIk julhw; bUJhu. mor igAwnw] qum@ qau jwcy. BUpiq rwjy; hir sau. mor<br />

iDAwnw] bwbw; mwieAw moh ihqu kIn@] ijin; igAwnu rqnu, ihir lIn@] nYn dyiK.<br />

pqMgu aurJY; psu. n dyKY Awig] kir ibcwru. ibkwr prhir; qrn qwrn soie])<br />

j`gjIvnu- kih kbIr. jgjIvnu AYsw; duqIA. nwhI koie] jau mY. rUp kIey bhuqyry;<br />

Ab Puin. rUpu n hoeI]<br />

483. b`is- qwgw qMqu swju. sBu Qwkw; rwm nwm. bis hoeI] Ab moih; nwcno.<br />

n AwvY] myrw mnu; mMdrIAw. n bjwvY]) rozw A`lhu- rojw DrY. mnwvY Alhu;<br />

suAwdiq. jIA sMGwrY]) JK polw- Awpw dyiK. Avr nhI dyKY; kwhy kau. JK mwrY]<br />

kwjI. swihbu eyku qohI mih. qyrw; soic ibcwir. n dyKY] pFy guny. nwhI kCu baury;<br />

jau idl mih. Kbir n hoeI]) Alhu gYbu. sgl Gt BIqir; ihrdY lyhu ibcwrI] ihMdU<br />

qurk.duhUM mih eykY; khY kbIr pukwrI]) j`gjIvn- hir n imly; jgjIvn gusweI])<br />

CotI 1 qoN CotI 2 - rwm bfy; mY qnk 1 lhurIAw 2 ] Dn ipr; eykY sMig bsyrw]) pRMqU1 -<br />

syj eyk; pY1 . imlnu duhyrw]) hIrY. hIrw byiD, pvn mnu; shjy rihAw smweI] sgl<br />

joiq. iein hIrY byDI; siqgur bcnI. mY pweI] hir kI kQw; Anwhd bwnI] hMsu<br />

huie; hIrw lyie pCwnI] kih kbIr. hIrw As dyiKE; jg mh rhw smweI] gupqw<br />

hIrw. pRgt BieE; jb. gur gm dIAw idKweI]) ku - lKnI- pihlI krUip. kujwiq<br />

kulKnI; swhurY pyeIAY burI]) su - lKnI- Ab kI srUip sujwin sulKnI; shjy audir<br />

DrI] BlI srI; mueI myrI pihlI brI] jugu jugu jIvau; myrI Ab kI DrI] khu<br />

kbIr. jb lhurI AweI; bfI kw suhwgu tirE]<br />

484. DnIAw kMny ibMdI n lwau- myrI bhurIAw ko; DnIAw nwau] ly rwiKE;<br />

rwmjnIAw nwau]) G`ty 1 ’c hI rLw idqw- ien@ muMfIAn; myrw Gru DuMDrwvw 1 ]) mn<br />

rUpI spu``qR1 nMU- ibtvih 1 ; rwm rmaUAw lwvw] rhu rhu rI bhurIAw; GUMGtu. ijin<br />

kwFY] AMq kI bwr; lhYgI n AwFY] GUMGtu kwiF geI; qyrI AwgY] idn ds pWc; bhU<br />

Bly AweI]) Awrw 1 , ip`T 2 krv`qu, kr - vt polw- krvqu 1 Blw; n krvt 2 qyrI]<br />

krvtu dy; mokau. kwhy kau mwry] ipMfu prY; qau. pRIiq n qorau] hm qum bIcu; BieE<br />

nhI koeI] qumih su kMq; nwir hm soeI]) julwhy 1 , dw 2 Byd 3 - korI 1 ko 2 ; kwhU. mrmu 3<br />

n jwnW]) qwnW polw- sBu jgu Awin; qnwieE qwnW]) ieqn - ku- qb hm; ieqnku<br />

psirE qwnW]) kMGI 1 - Drin Akws kI; krgh 1 bnweI] cMdu sUrju duie; swQ<br />

clweI] pweI joir, bwq iek kInI; qh qWqI, mnu mwnW] jolwhy. Gru Apnw cIn@W;<br />

Gt hI rwmu pCwnW]) khqu kbIru; kwrgh qorI] AMqir mYlu. jy qIrQ nwvY; iqsu.<br />

www.Gursevak.com<br />

259<br />

q`qkrw


YkuMT n jwnW]) AieAwnw- lok pqIxy. kCU n hovY; nwhI rwmu AXwnw]) n@wvxuswcw<br />

nwvxu; gur kI syvw]) m`jin n@wvih- jl kY mjin. jy giq hovY; inq inq.<br />

myNfuk nwvih] mnhu kToru. mrY bwnwris; nrku. n bWicAw jweI] hir kw sMqu, mrY<br />

hwVMbY; q sglI sYn qrweI] idnsu n rYin, bydu nhI swsqR; qhw bsY inrMkwrw]<br />

485. eyk. Anyk ibAwpk pUrk; jq dyKau. qq soeI]) ic`qR bic`qRmwieAw<br />

icqR bicqR ibmoihq; ibrlw bUJY koeI]) mxky 1 sYNkVy 2 hzwr 3 [ s`q- sUqu<br />

eyku, mix 1 sq 2 shMs 3 jYsy; Eiq poiq pRBu soeI] jl qrMg Aru Pyn budbudw; jl<br />

qy. iBMn n hoeI] iehu prpMcu, pwrbRhm kI lIlw; ibcrq. Awn n hoeI] imiQAw<br />

Brmu Aru supn mnorQ; siq pdwrQu jwinAw] Gt Gt AMqir. srb inrMqir;<br />

kyvl eyk murwrI]) AwnI - ly, BrweI - ly- AwnIly kuMB, BrweIly aUdk; Twkur kau<br />

iesnwnu krau]) j`qR q`q, BYlw polw- jqR jwau; qq bITlu BYlw]) l`KbieAwlIs<br />

lK jI. jl mih hoqy; bITlu BYlw. kwie krau]) coz 1 kOqk 1 - mhw<br />

Anµd; kry sd kylw 1 ]) im`Ty Bojn 1 - AwnIly dUDu. rIDweIly KIrM; Twkur kau.<br />

nYvydu1 krau] pihly dUDu. ibtwirE bCrY; bITlu BYlw. kwie krau] eIBY bITlu,<br />

aUBY bITlu; bITl ibnu. sMswru nhI]) gju polw- mnu myro gju; ijhbw myrI kwqI])<br />

imx imx 1 ky- mip 1 mip; kwtau jm kI PwsI] khw krau jwqI; kh krau pwqI]<br />

rwm ko nwmu; jpau idn rwqI] rwm nwm ibnu; GrIA. n jIvau] AwT phr;<br />

Apnw Ksmu iDAwvau]) ru`py- suieny kI sUeI; rupy kw Dwgw]) b`gu mWfY- audk<br />

mwih; jYsy bgu iDAwnu mwfY] kwhy kau kIjY; iDAwnu jpMnw] jb qy; suDu nwhI. mnu<br />

Apnw]) jIAW nMU koh Koh ky Kwxw, Syr 1 jYsw Bojn- isMGc 1 Bojnu; jo nru jwnY])<br />

T`gW dy ipau1 v`fy T`g- AYsy hI; Tg dyau 1 bKwnY]<br />

486. JgVwlU 1 , dgrw polw- rwm rswien; pIau ry dgrw 1 ]) iqs 1 -pwrbRhmu<br />

ij cIn@sI; Awsw qy 1 . n BwvsI] kYsy mn qrihgw ry; sMswru swgru. ibKY ko bnw])<br />

rwmjI ny idqw 1 , Blw 2 pRwpq 2 - CIpy ky Gir. jnmu dYlw 1 ; gur aupdysu BYlw 2 ] sMqh<br />

kY prswid; nwmw hir Bytulw] imRg mIn iBRMg. pqMg kuMcr; eyk doK. ibnws] pMc<br />

doK AswD, jw mih; qw kI. kyqk Aws]) Aib`idAw- mwDo; AibidAw ihq kIn])<br />

du - lB- mwnuKw Avqwr dulB; iqhI sMgiq poc] jIA jMq jhw jhw lgu; krm ky<br />

bis jwie]) A - bD, c`lY- kwl Pws AbD lwgy; kCu n clY aupwie] rivdws dws<br />

audws. qju BRmu; qpn qpu. gur igAwn]) bwlk 1 nMU- Bgq jn, BY hrn; prmwnµd<br />

krhu indwn 1 ]) AwpjI 1 dy, ipAwry 2 spu`qR 2 - sMq quJI 1 qnu 2 ; sMgiq pRwn]) dI 1 -<br />

sMq cI 1 sMgiq; sMq kQw rsu]) dwsn dws sMqW dI dwsndwsI 1 dI dwsndwsI 2<br />

www.Gursevak.com<br />

260<br />

q`qkrw


xy- sMq Awcrx, sMq co mwrgu; sMqc El@g 1 El@gxI 2 ] Aaur iek mwgau; Bgiq<br />

icMqwmix]) mq 1 , nw 1 idKwau 2 , ijnW@ nMU pwp 3 ipAwrw hY- jxI 1 lKwvhu 2 ; AsMq<br />

pwpIsix 3 ]) rivdwsu BxY; jo jwxY so jwxu]) b`wpury- qum cMdn, hm ierMf bwpury;<br />

sMig qumwry bwsw] mwDau; sqsMgiq srin qum@wrI]) kwLw rySm 1 ic`twrySm 2 pILw<br />

rySm 3 , dwsn dws. js krn rUp. rySm pYdw krn vwly kIVy 4 hn- qum mKqUl 1<br />

supyd 2 spIAl 3 ; hm bpury js kIrw 4 ]) Sihd 1 , m`KIAW 2 - sqsMgiq imil rhIAY<br />

mwDau; jYsy mDup 1 mKIrw 2 ]) jwqI ECw. pwqI ECw; ECw jnmu hmwrw] rwjwrwm kI.<br />

syv n kIn@I; kih rivdws cmwrw] khw BieE; jau qnu BieE iCnu iCnu] pRymu jwie;<br />

qau frpY qyro jnu]) kml 1 Pu`l, Gr 2 - quJih crn AribMd 1 ; Bvn 2 mnu]) 2 Bvr<br />

mnu) pINidAW 1 - pwn 1 krq pwieE; pwieE rwmeIAw Dnu]) bWiDE- pRym kI jyvrI<br />

bwiDE; qyro jn]) ptl polw- sMpiq ibpiq; ptl mwieAw Dnu]<br />

487. qw mih; mgn hoq n. qyro jnu] kih rivdws; CUitbo kvn gun] hir<br />

hir hir hir; hir hir hry] hir ismrq; jn gey insqir qry] jnm jnm ky;<br />

kwty kwgr]) inmq polw- inmq nwmdyau; dUDu pIAwieAw] qau jg jnm; sMkt nhI<br />

AwieAw]) puqrw polw- mwtI ko puqrw; kYsy ncqu hY] dyKY dyKY sunY bolY; dauirE<br />

iPrqu hY] jb kCu pwvY; qb. grbu krqu hY] mn bc k®m; rs ksih luBwnw] kih<br />

rivdws; bwjI jgu BweI] bwjIgr sau; muoih pRIiq bin AweI]) luBwiemwn 1 - lwlc<br />

ibKu, kwm lubD 1 rwqw; min ibsry. pRB hIry] ibKu Pl mIT lgy mn baury; cwr<br />

ibcwr. n jwinAw] gun qy pRIiq bFI An BWqI; jnm mrn iPir qwinAw] jugiq<br />

jwin nhI irdY invwsI; jlq jwl, jm PMD pry] ibKu Pl sMic. Bry mn AYsy; prm<br />

purK pRB. mn ibsry] igAwn pRvysu, gurih Dnu dIAw; iDAwnu mwnu. mn eyk mey])<br />

A - ClI polw- joiq smwie, smwnI jw kY; AClI pRBu pihcwinAw]) DrxI - Dr- DMnY<br />

Dnu pwieAw DrxIDru; imil jn sMq smwinAw] goibMd goibMd, goibMd sMig; nwmdyau<br />

mnu lIxw]) Kjwny 1 - nIc kulw jolwhrw; BieE gunIX ghIrw 1 ] sYnu nweI<br />

buqkwrIAw; Ehu. Gir Gir suinAw]<br />

488. ibiD polw- ieh ibiD suin kY. jwtro; auiT BgqI lwgw] imly pRqiK<br />

gusweIAw; DMnw vfBwgw]) dUjw 1 , dieAwl- ry icq. cyqis kI n, dXwl dmodr;<br />

ibbih 1 . n jwnis koeI] jnnI kyry, audr audk mih; ipMfu kIAw ds duAwrw]) k`CU<br />

dy GrvwlI kCoprI 1 , pu`qR2 - kuMmI 1 jl mwih. qn 2 iqsu bwhir; pMK KIru iqn nwhI]<br />

pUrn prmwnµd mnohr; smiJ dyKu. mn mwhI]) iqs 1 iv`coN 2 Awaux jwx dw- pwKix<br />

kItu, gupqu hoie rhqw; qw 1 co 2 mwrgu nwhI] khY DMnw. pUrn qwhU ko; mq ry jIA<br />

frWhI]) mu - h`biq- idlhu muhbiq ijMn@; syeI sicAw]) k`icAw- ijn@ min horu. muiK<br />

www.Gursevak.com<br />

261<br />

q`qkrw


horu; is. kWFy kicAw] rqy iesk Kudwie; rMig dIdwr ky] ivsirAw ijn@ nwmu; qy.<br />

Buie Bwru QIey]) prvd - gwr- prvdgwr Apwr; Agm byAMq qU] ijnw pCwqw scu;<br />

cuMmw pYr. mUM] syK PrIdY; KYru dIjY bMdgI]) A`lh l`gy- bolY syK PrIdu; ipAwry Alh<br />

lgy]) rokxw 1 , ieMdRIAW 2 , mn nUM cMcl 3 krn vwlIAW[ m - icMdVIAw- Awju imlwvw,<br />

syK PrId; twikm 1 kUMjVIAw 2 . mnhu micMdVIAw 3 ] jy jwxw. mir jweIAY; Guim. n<br />

AweIAY] JUTI dunIAw lig; n Awpu v\weIAY] bolIAY scu Drmu; JUTu. n bolIAY])<br />

c`lxw 1 krIey[ murIdW. jolIAY ksky - jo guru dsY vwt; murIdw jolIAY 1 ] kMcn vMny<br />

pwsy; klviq cIirAw]) Amr 1 ho ky ApxI aumr qoN aupRMq, hY<br />

- XwqI. X svwr ky<br />

bolo- syK hYXwqI 1 jig; n koeI iQru rihAw]) jMgl dI A`g 1 bWs Gsx qoN pYdw huMdI<br />

hY- kiqk kUMjW, cyiq fau 1 ; swvix ibjulIAW]) giL polw- sIAwly sohMdIAW; ipr<br />

gil. bwhVIAW]) c`ly c`lxhwr- cly clxhwr; ivcwrw lyie. mno] gMFyidAW iCA<br />

mwh; quVMidAw. ihku iKno]) mlwh 1 pIr- ijmI puCY Asmwn; PrIdw. Kyvt 1 ikMin<br />

gey] jwlx gorW nwil; aulwmy jIA shy]) 347 qoN 488, Awsw rwgu gurpRswid<br />

sMpUrnM[<br />

489 qoN 526. gUjrI rwgu gurpRswid ArMB:- cMnx 1 dI l`kV, cMnx<br />

Gswaux vwlI islw 2 dI inAweI mn Ac`l hovy - qyrw nwmu. krI cnxwTIAw 1 ; jy<br />

mnu. aursw 2 hoie] krxI kuMgU. jy rlY; Gt AMqir. pUjw hoie]) mWjIAY- pUjw kIcY.<br />

nwmu iDAweIAY; ibnu nwvY. pUj n hoie] jUiT lhY. jIau mwjIAY; moK pieAwxw hoie])<br />

Gwh 1 , KVu VwVy pYr hlMq nhIN lwauxw- psU imlih cMigAweIAw; KVu 1 Kwvih. AMimRqu<br />

dyih] nwiB kml qy. bRhmw aupjy; byd pVih. muiK kMiT svwir]) lKxw polw- qw ko,<br />

AMqu n jweI lKxw; Awvq jwq rhY. gubwir] riv sis dIpk, jw ky iqRBvix; eykw<br />

joiq murwir] gurmuiK hoie. su Aih inis inrmlu; mnmuiK. rYix AMDwir]) j`gjIvnnwnk.<br />

shij imly jgjIvn; ndir krhu insqwrw]<br />

490. ijqu kMim. hir vIsrY; dUjY lgY jwie] AYsw siqguru syvIAY mnw; ijqu<br />

syivAY goivd pRIiq aUpjY; Avr. ivsir sB jwie] hir syqI. icqu gih rhY; jrw kw.<br />

Bau n hoveI; jIvn pdvI pwie]) s - meI- Awp syqI. Awpu KwieAw; qw mnu inrmlu<br />

hoAw; joqI joiq smeI] ibnu Bwgw. AYsw siqguru n pweIAY; jy locY. sBu koie] kUVY<br />

kI pwil. ivchu inklY; qw. sdw suKu hoie] nwnk. AYsy siqgur kI, ikAw Ehu syvku.<br />

syvw kry; gur AwgY. jIau Dryie] hir kI qum syvw krhu; dUjI syvw. krhu n koie<br />

jI] hir myrI pRIiq. rIiq hY hir myrI; hir myrI. kQw khwnI jI] hir kI. mY BUK<br />

lwgY, hir nwim. myrw mnu iqRpqY; hir myrw swku, AMiq hoie sKweI])<br />

www.Gursevak.com<br />

262<br />

q`qkrw


ju`g du - lµBu- jug mwih. nwmu dulµBu hY; gurmuiK pwieAw jwie]) inrnw 1 krky vyK lvoibnu<br />

nwvY. mukiq n hoveI; vyKhu ko. ivaupwie 1 ] 1] nwnk. gur qy guru hoieAw; vyKhu.<br />

iqs kI rjwie]<br />

491. hir. iqsu kdy n vIsrY; hir hir krih. sdw min cIiq] iqRsnw. mUil<br />

n cukeI; AMiq gey pCuqwih] Anyk qIrQ. jy jqn krY; qw AMqr kI haumY. kdy n<br />

jwie] ijsu nr kI. duibDw n jwie; Drmrwie. iqsu dyie sjwie] nwnk. ivchu haumY<br />

mwry; qW hir BytY soeI] iqsu jn sWiq, sdw miq inhcl; ijs kw AiBmwnu gvwey]<br />

hir cyiq. Acyq mnw; jo ieCih. so Plu hoeI] siqguru Byty. qw pwrsu hovY; pwrsu<br />

hoie. q pUj krwey] jo ausu pUjy. so Plu pwey; dIiKAw dyvY. swcu buJwey] ivxu pwrsY.<br />

pUj n hoveI; ivxu mn prcy, Avrw smJwey] nwnk. ivxu ndrI. ikCU n pweIAY;<br />

ijsu ndir kry. so pwey]) kWsI- nw kwsI miq aUpjY; nw kwsI miq jwie] hir kQw<br />

qUM suix ry mn; sbdu mMin vswie] ieh miq qyrI iQru rhY; qW Brmu. ivchu jwie]<br />

hir crx irdY vswie qU; iklivK hovih nwsu]) cyqn 1 , sB dy vsx dy AsQwn 2 ,<br />

Apxy Awp srUp vwihgurU 3 jI nMU pRym vsIkwr kryN- pMc 1 BU 2 Awqmw 3 vis krih; qw<br />

qIrQ krih invwsu] mnmuiK, iehu mnu mugDu hY; soJI. ikCU n pwie]) b`uJeI, g -<br />

ieAw- hir kw nwmu. n buJeI; AMiq gieAw pCuqwie]) ismi Riq mMmw mukqw, A`Dw<br />

rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau- iehu mnu kwsI,<br />

siB qIrQ isimRiq; siqgur dIAw buJwie] ATsiT qIrQ. iqsu sMig rhih; ijn.<br />

hir ihrdY rihAw smwie] nwnk. siqgur imilAY. hukmu buiJAw; eyku visAw min<br />

Awie] jo quDu BwvY. sBu scu hY; scy rhY smwie]<br />

492. qIjw qIjw do vwrI pV@o- gUjrI mhlw 3 qIjw] eyko nwmu inDwnu pMifq;<br />

suix isKu scu soeI] dUjY Bwie. jyqw pVih; pVq guxq. sdw duKu hoeI] siqgur<br />

imilAY. mnu sMqoKIAY; qw iPir iqRsnw BUK. n hoie] nwmu inDwnu pwieAw; pr Gir.<br />

jwie n koie] kQnI bdnI jy kry; mnmuiK. bUJ n hoie] gurmqI Git cwnxw; hir<br />

nwmu pwvY soie] suix swsqR. qUM n buJhI; qw. iPrih bwro bwr]) pCw - xeI- so mUrKu.<br />

jo. Awpu n pCwxeI; sic. n Dry ipAwru] nwnk. jo iqsu BwvY so kry; ijau iqs kI<br />

rjwie] hir ky jn siqgur sq purKw; hau. ibnau krau. gur pwis] myry mIq<br />

gurdyv; mokau. rwm nwmu prgwis] gurmiq nwmu. myrw pRwn sKweI; hir kIriq hmrI<br />

rhrwis] ] hir jn ky vfBwg vfyry; ijn hir hir srDw, hir ipAws] ijn@ hir<br />

hir, hir rsu nwmu. n pwieAw; qy BwghIx. jm pwis] ijn hir jn, siqgur sMgiq<br />

pweI; iqn Duir msqik iliKAw ilKwis] goivMdu goivMdu pRIqmu, min pRIqmu; imil<br />

sqsMgiq. sbid mnu mohY] jip goivMdu, goivMdu iDAweIAY; sB kau dwnu dyie. pRBu<br />

www.Gursevak.com<br />

263<br />

q`qkrw


EhY] myry BweI jnw; mokau goivMdu goivMdu; goivMdu mnu mohY] suK swgr hir Bgiq hY<br />

gurmiq; kaulw iriD isiD; lwgY pig EhY]<br />

493. dur - m`iq- durmiq BwghIn. miq PIky; nwmu sunq. AwvY min rohY]) kW 1 -<br />

kaUAw kwg 1 kau, AMimRq rsu pweIAY; iqRpqY. ivstw Kwie muiK gohY]) n@wqY- AMimRq<br />

sru siqguru siqvwdI; ijqu nwqY, kaUAw hMsu hohY] nwnk. Dnu DMnu, vfy vfBwgI; ijn@<br />

gurmiq nwmu, irdY mlu DohY] hir jn aUqm. aUqm bwxI; muiK bolih praupkwry] jo<br />

jnu suxY. srDw Bgiq syqI; kir ikrpw. hir insqwry] rwm; mokau. hir jn myil<br />

ipAwry] myry pRIqm pRwn. siqguru guru pUrw; hm pwpI. guir insqwry] gurmuiK<br />

vfBwgI vfBwgy; ijn hir hir nwmu ADwry] hir hir AMimRqu. hir rsu pwvih;<br />

gurmiq Bgiq BMfwry] ijn drsnu siqgur. sq purK n pwieAw; qy BwghIx. jim<br />

mwry]) sy kUkr sUkr grDB, pvih grB jonI; diX mwry, mhw hiqAwry] dIn<br />

dieAwl hohu jn aUpir; kir ikrpw lyhu aubwry] siB suK siB gux, siB inDwn<br />

hir; ijqu jipAY, duK BuK sB lih jweI] mn myry; myrw rwm nwmu sKw hir BweI]<br />

gurmiq rwm nwmu jsu gwvw; AMiq bylI, drgh ley CfweI] qUM Awpy dwqw. pRBu<br />

AMqrjwmI; kir ikrpw loc. myrY min lweI] mY min qin loc lgI hir syqI; pRiB<br />

loc pUrI, siqgur srxweI] nwm ibnw. rs ks duKu KwvY; muKu PIkw. Quk QUk muiK<br />

pweI]) giL- DMnu DMnu swbwis khY, pRBu jn kau; jn nwnk. myil ley gil lweI]<br />

gurmuiK sKI shylI myrI; mokau dyvhu dwnu, hir pRwn jIvwieAw] hm hovh lwly goly<br />

gurisKw ky; ijn@w. An idnu hir pRBu purKu iDAwieAw]) pg polw-myrY min qin<br />

ibrhu; gur isK pg lwieAw]<br />

494. jnu nwnku. boly gux bwxI; gurbwxI. hir nwim smwieAw] BweI ry.<br />

mokau koeI Awie imlY; hir nwmu idRVwvY] myry pRIqm pRwn mnu qnu sBu dyvw; myry hir<br />

pRB kI hir kQw sunwvY]) j`gjIvn- Awnd mUlu. jgjIvn dwqw; sB jn kau Andu<br />

krhu. hir iDAwvY] mweI bwp puqR; siB hir ky kIey] sBnw kau snbMDu; hir kir<br />

dIey] hmrw joru sBu; rihE myry bIr] hir kw qnu mnu; sBu hir kY vis hY srIr]<br />

Bgq jnw kau; srDw Awip hir lweI]) g i Rsq- ivcy igRsq; audws rhweI] qb<br />

jo ikCu kry; su myry hir pRB BweI] so hm krh; ju Awip krwey]<br />

495. icqv - ih- kwhy ry mn. icqvih audmu; jw. Awhir hir jIau pirAw]<br />

sYl pQr mih. jMq aupwey; qw kw irjku. AwgY kir DirAw]) Ktu polw- ikirAwcwr<br />

krih Ktu krmw; iequ rwqy sMswrI] AMqir mYlu, n auqrY haumY; ibnu gur. bwjI<br />

hwrI] myry Twkur; riK lyvhu ikrpw DwrI]) ismi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw<br />

bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau- swsq byd isimRiq siB soDy;<br />

www.Gursevak.com<br />

264<br />

q`qkrw


sB eykw bwq pukwrI]) m`jnu- ATsiT mjnu kir iesnwnw; BRim Awey Dr swrI])<br />

Aink soc krih idn rwqI; ibnu siqgur. AMiDAwrI] 3] Dwvq Dwvq sBu jgu<br />

DwieE; Ab Awey hir duAwrI]) dur - m`iq- durmiq myit. buiD prgwsI; jn nwnk.<br />

gurmuiK qwrI] inmK. n ibsrau mn qy, hir hir; swDsMgiq mih pwieAw]) pU`qw[<br />

sUqw - mweI; Kwit AwieE Gir. pUqw]) sU`qw- hir Dnu clqy. hir Dnu bYsy; hir Dnu<br />

jwgq sUqw]<br />

496. hir Dn. myrI icMq ivswrI; hir Din. lwihAw DoKw] pUqw; mwqw kI,<br />

AwsIs]) j`gdIs- inmK. n ibsrau. qum@ kau hir hir; sdw Bjhu jgdIs] kwpVu<br />

piq prmysru rwKI; Bojnu kIrqnu nIiq]) kvl 1 [ kaulw polw- Bvru qum@wrw. iehu<br />

mnu hovau; hir crxw hohu kaulw 1 ]) maulw ksky- nwnk dwsu. aun sMig lptwieE;<br />

ijau bUMdih cwiqRku. maulw]) mqw polw- mqw krY. pCm kY qweI; pUrb hI lY jwq])<br />

iKn ’c rcx.lY krn dw prp`k-&Yslw 1 hukm 1 - iKn mih, Qwip auQwpnhwrw; Awpn<br />

hwiQ mqwq 1 ] isAwnp; kwhU. kwim n Awq]) jo bnwieAw 1 hY- jo AnrUipE 1 Twkuir<br />

myrY; hoie rhI, auh bwq] dysu kmwvn, Dn jorn kI mnsw; bIcy inksy sws] lskr<br />

nyb Kvws sB iqAwgy; jm puir aUiT isDws]) gurU jI dI is`iKAw v`loN iDAwn C`f<br />

ky, mn hT ’c idRV 1 pRp`k 1 - hoie Anµin 1 , mn hT kI idRVqw; Awps kau jwnwq]<br />

shj suBwie, Bey ikrpwlw; iqsu jn kI kwtI Pws] ig - rsq- khu nwnk. guru pUrw<br />

ByitAw; prvwxu igrsq audws] hir jsu; swDsMig imil gwieE]) pwie - Aau- gur<br />

prswid. BieE mnu inrmlu; srb suKw suK. pwieAau] jo ikCu kIE. soeI Bl mwnY;<br />

AYsI Bgiq kmwnI] imqR sqRü sB eyk smwny; jog jugiq nIswnI] pUrn pUir rihE<br />

sRb QweI; Awn. n kqhUM jwqw]<br />

497. kil klys imty. iKn BIqir; nwnk. shij smwieAw] ijsu mwnuK pih,<br />

krau bynqI; so ApnY duiK BirAw] pwrbRhmu. ijin irdY ArwiDAw; iqin. Bau swgru<br />

qirAw] 1] gur hir ibnu; ko. n ibRQw duKu kwtY] pRBu qij, Avr syvku jy hoeI hY;<br />

iqqu. mwnu mhqu jsu GwtY] mwieAw ky. snbMD sYn swk; ikq hI kwim n AwieAw]<br />

hir kw dwsu. nIc kulu aUcw; iqsu sMig. mn bWCq Pl pwieAw] iPrq iPrq qum@rY<br />

duAwir AwieAw; BY BMjn hir rwieAw] swD ky crn DUir, jnu bwCY; suKu nwnk. iehu<br />

pwieAw]) ic`qRkwrI 1 vwly Gr 2 - icqR 1 swl 1 , suMdr bwg mMdr; sMig. n kChU<br />

jwieAw]) l`bI- Avr sB imiQAw; loB lbI]) P`bI- guir pUrY. dIE hir nwmw;<br />

jIA kau. eyhw vsqu PbI]) h`isAw- iest mIq bMDp suq BweI; sMig binqw ric<br />

hisAw] jb AMqI Aausru Awie binE hY; aun@ pyKq hI, kwil gRisAw] kir kir<br />

AnrQ. ibhwJI sMpY; suienw rUpw dwmw] hYvr gYvr rQ sMbwhy; ghu kir. kIny myry]<br />

www.Gursevak.com<br />

265<br />

q`qkrw


nwmu Dnu, nwmu suK rwjw; nwmu kutMb shweI]) buJweI polw- duK ibnsy. suK kIAw<br />

invwsw; iqRsnw jlin buJweI] hir jip; mwieAw bMDn qUty]<br />

498. m`wqw- AwT phr. hir ky gun gwvY; Bgiq pRym ris mwqw] ijs kw<br />

sw, iqn hI riK lIAw; sgl jugiq bix AweI] Twkur; AYso nwmu qum@wro] swDsMig<br />

nwnk. buiD pweI; hir kIrqnu AwDwro]) iSv jI bRhmw Awid nhIN jwxdy, iks<br />

pRkwr 1 dy hn[ Bqw polw - hY nwhI koaU bUJnhwro; jwnY kvnu Bqw 1 ]) gqw polwisv<br />

ibrMic Aru sgl moin jn; gih n skwih. gqw] pRB kI; Agm AgwiD<br />

kQw]) ibiD polw- sunIAY Avr. Avr ibiD buJIAY; bkn kQn rhqw]) r`qw-<br />

Awpy Bgqw. Awip suAwmI; Awpn sMig rqw]) j`qR, kqw polw- nwnk. ko pRBu, pUir<br />

rihE hY; pyiKE jqR kqw]) mqw polw- mqw msUriq Avr isAwnp; jn kau. kCU<br />

n AwieE]) pRB ko; Bgiq vClu ibrdwieE] jp qp sMjm. krm Drm; hir<br />

kIrqnu. jin gwieE])<br />

A - BY polw- srin pirE nwnk. Twkur kI; ABY dwnu. suKu pwieE] idnu rwqI<br />

AwrwDhu ipAwro; inmK. n kIjY FIlw] mohnu; pRwn mwn rwgIlw] bwis rihE<br />

hIAry kY sMgy; pyiK moihE mnu lIlw] ijsu ismrq. min hoq Anµdw; auqrY mnhu<br />

jMgIlw] imlby kI mihmw, brin. n swkau; nwnk. prY prIlw]) SwsqRW dy ArQ<br />

isDWq dy jwxMU 1 , swsqR`ig- muin jogI. swsqRig 1 khwvq; sB kIn@y bis Apn<br />

hI]) Akl 1 hoS 1 [ qy~qIsw- qIin dyv, Aru koiV qyqIsw; iqn kI hYriq 1 . kCu n<br />

rhI]<br />

499. blvMiq; ibAwip rhI sB mhI] jIiq jIiq. jIqy siB Qwnw; sgl<br />

Bvn lpthI]) B`wgI- khu nwnk. swD qy BwgI; hoie cyrI. crn ghI] BeI<br />

kilAwx Awnµd rUp hueI hY; aubry. bwl gupwl] mwq ipqw. BweI suq bMDp; iqn<br />

kw blu. hY Qorw] Twkur; quJ ibnu. Awih n morw] moih AnwQ inrgun, guxu nwhI; mY<br />

AwihE. qum@rw Dorw] bil bil, bil bil crx qum@wry; eIhw aUhw. qum@wrw jorw]<br />

swjn; AYso sMqu shweI]) q`Utih- ijsu Byty. qUtih mwieAw bMD; ibsir. n kbhUM<br />

jweI] Awl jwl BRm moh qjwvY; pRB syqI rMgu lweI] imil swDU. hir jsu gwvY<br />

nwnk; Bvjlu. pwir prweI] iDAweIAY; Apno sdw hrI] Acyq ieAwny bwirk<br />

nwnk hm; qum. rwKhu Dwir krI] qUM dwqw jIAw sBnw kw; bshu. myry mn mwhI]<br />

Twkur. jw ismrw; qUM qwhI] swis swis qyrw nwmu smwrau; qum hI kau pRB AwhI]<br />

500. kir ikrpw. Apnw drsu dIjY; jsu gwvau. inis Aru Bor]) pg polwkys<br />

sMig. dws pg Jwrau; iehY mnorQ mor] Twkur quJ ibnu; bIAw n hor] iciq<br />

icqvau. hir rsn ArwDau; inrKau qumrI Er] 1]) auD - ris polw- nwmu jpY<br />

www.Gursevak.com<br />

266<br />

q`qkrw


nwnku dwsu. qumro; auDris AwKI Por] bRhm lok Aru rudR lok; AweI, ieMdR lok qy<br />

Dwie] swDsMgiq kau. joih n swkY; mil mil DovY pwie] guhj pwvko bhuqu pRjwrY;<br />

mokau. siqguir dIE hY bqwie] isD swiDk Aru jK´ ikMnr nr; rhI kMiT aurJwie]<br />

jn nwnk. AMgu kIAw pRiB krqY; jw kY koit AYsI dwswie] Apjsu imtY, hovY jig<br />

kIriq; drgh bYsxu pweIAY] jm kI qRws. nws hoie iKn mih; suK And syqI. Gir<br />

jweIAY] jw qy; Gwl n ibrQI jweIAY]) ibsuAM - Br- ibsÍMBr jIAn ko dwqw; Bgiq<br />

Bry BMfwr] jw kI syvw. inPl n hovq; iKn mih kry auDwr] mn myry; crn kml<br />

sMig rwcu] hir goibMdu riKE prmysir; ApunI ikrpw Dwir]) imtI polw- imtI<br />

ibAwiD. srb suK hoey; hir gux sdw bIcwir] AMgIkwru kIE. myrY krqY; gur pUry kI<br />

vifAweI]) cV@Y- Aibcl nIv. DrI gur nwnk; inq inq cVY svweI] kbhU; hir<br />

isau cIqu. n lwieE]<br />

501. DMDw krq. ibhwnI AauDih; gux iniD nwmu. n gwieE]) gnI - Aihibsrq<br />

pRB. kyqy duK gnIAih; mhw mohnI KwieE]) An`ugRhu- krhu AnugRhu. suAwmI<br />

myry; gnhu n. moih kmwieE] goibMd dieAwl ik®pwl. suK swgr; nwnk. hir<br />

srxwieE] Coif Awn ibauhwr imiQAw; Bju sdw BgvMq]) ies 1 lok, Awsrw 2 - nwmu<br />

eyku ADwru Bgqw; eIq 1 AwgY tyk 2 ] kir ik®pw goibMd dIAw; gur igAwnu buiD<br />

ibbyk]) krx kwrx sMmRQ sRIDr; srix qw kI ghI] Cwif sgl isAwxpw; swD<br />

srxI Awau] ry icq; crx kml ArwiD] mwq ipqw suq mIq BweI; iqsu ibnw. nhI<br />

koie] eIq aUq. jIA nwil sMgI; srb rivAw soie] srix swDU inrmlw; giq hoie.<br />

pRB kY nwim] Awpnw guru. syiv sd hI; rmhu gux goibMd] myry mn; jwip pRB kw<br />

nwau] swDsMig, auDwir iehu mnu; AwT phr AwrwiD]) A - tl- Atl ACyd AByd<br />

suAwmI; srix qw kI Awau]<br />

502. dIn drd invwir. qwrx; dieAwl ikrpw krx]) A - tl- Atl pdvI<br />

nwm ismrx; idRVu nwnk. hir hir srx]) AhMbuiD. bhu sGn mwieAw; mhw dIrG<br />

rogu] min qin; bwCIAY jn DUir] Awid AMqy miD Awsw; kUkrI ibkrwl] kwm k®oD<br />

loB moh mUTy; sdw Awvw gvx]) ie`k dUjy nMU irdy<br />

1 dy ipAwry 1 mMnx vwly- imqR puqR<br />

klqR surird 1 ; qIin qwp jlµq] srb ibiD BRmqy pukwrih; kqih. nwhI Coit] hir<br />

crx srx, Apwr pRB ky; idRVu ghI, nwnk Et] gux rmx, sRvx, Apwr mihmw;<br />

iPir. n hoq ibEgu]) BgqI 1 - mn; crxwribMd aupws 1 ]) s`qRü- sqRü dhn. hir nwm<br />

khn; Avr kCu n aupwau]<br />

503. crx ADwru qyrw, pRB suAwmI; Eiq poiq pRBu swiQ]) auD - rY polw:-<br />

Awip qrY. sMgiq sB auDrY; ibnsy sgl jMjwlw]) AOguxW ivkwrW corW 1 qoN siq<br />

sMqoK SuB guxW rUpI nMU sMBwl 2 - iqRhd 1 smwl 2 rKY, jo nwnk; moK mukiq so pwvY])<br />

www.Gursevak.com<br />

267<br />

q`qkrw


cyqhu; bwsudyau bnvwlI] rwmu irdY; jpmwlI]) aurD mUl ijsu, swK qlwhw; cwir<br />

byd ijqu lwgy]) shj Bwie jwie qy, nwnk; pwrbRhm ilv jwgy]) AWgin p`qR q`qupwrjwqu.<br />

Gir Awgin myrY; puhp pqR qqu fwlw] suix isKvMqy. nwnku ibnvY; Cofhu<br />

mwieAw jwlw] so gurU. so isKu kQIAly; so vYdu. ij jwxY rogI] iqsu kwrix kMmu n,<br />

DMDw nwhI; DMDY. igrhI jogI]) Aiv - gqu polw- min qqu Aivgqu iDAwieAw; gur<br />

prswdI pwieAw]) ijs gursyvk jI ny bRhm 1 rUpI kml dw AMimRq 2 bRhmwnMd rs<br />

c`iKAw 3 hY- bRhm 1 kml mDu 2 , qwsu rswdM 3 ; jwgq. nwhI sUqw]) AYsy jo mhwn rUp<br />

bRhmjI 1 hn, auh swirAW ’c Awie hn- mhw gMBIr pqR pwqwlw; nwnk. srb ju<br />

AwieAw]) aupdys gurU mm. punih n grBM; ibKu qij. AMimRqu pIAwieAw] AY jI.<br />

jpu qpu sMjmu; scu ADwr]) Aiv`idAw 1 - nw qid mwieAw. mgnu n CwieAw 1 ; nw<br />

sUrj. cMd n, joiq Apwr] srb idRsit locn AB AMqir; eykw ndir su iqRBvx<br />

swr]<br />

504. koit qyqIs jwcih. pRB nwiek; dydy qoit nwhI. BMfwr] isD smwDI<br />

AMqir jwcih; iriD isiD jwic, krih jYkwr] bfy Bwg guru syvih Apunw; Bydu nwhI<br />

gurdyv murwr] qw kau. kwlu nwhI jmu johY; bUJih AMqir sbdu bIcwr] Ab qb Avru<br />

n mwgau. hir pih; nwmu inrMjn dIjY ipAwir] nwnk cwiqRku. AMimRq jlu mwgY; hir<br />

jsu dIjY ikrpw Dwir] gurmuiK pRwxI nwmy rwqy; nwmy giq piq pweI] BweI ry; rwm<br />

nwim icqu lweI]) iB`iKAw qWeI- AY jI. bhuqy ByK krih iBiKAw kau; kyqy. audru<br />

Brn kY qweI]) bU`J bu`JweI- sbid rqy sy bwcy; siqgur. bUJ buJweI] jo iqsu BwvY.<br />

soeI krsI; ikrqu. n myitAw jweI] AY jI.Bwig pry.gur srix qum@wrI; mY Avr n<br />

dUjI BweI]) cly 1 gey[ ib - srijq-nwm rqy kyvl bYrwgI; sog ibjog ibsrijq 1<br />

rog]<br />

505. ie`k 1 - ibnu hir nwm. ibRQw jig jIvnu; hir ibnu, inhPl myk 1 GrI])<br />

A`DI rweI 1 ijnw- AY jI srix pry. pRBu bKis imlwvY; iblm n. ADUAw rweI 1 ] AY<br />

jI. sdw dieAwlu, dieAw kir rivAw; gurmiq BRmin cukweI] punrip jnmu nwhI,<br />

jn sMgiq; joqI joiq imlweI] sMswr swgr qwir qwrx; rm nwm. kir krxI]) c`l<br />

ic`q iv`q- cl icq ivq, BRmw BRmM; jgu moh mgn ihqM] iQru nwmu Bgiq, idVM mqI;<br />

gur vwik sbd rqM]) s`iq- AsQwnu hir inhkyvlµ; siq mqI nwm qpM] 4])<br />

gurmiq inhcl, min mnu; mnµ shj bIcwrM]<br />

506. skqI Gir. jgqu sUqw, nwcY twpY Avro gwvY; mnmuiK. Bgiq n hoeI]<br />

suir nr. ivriq piK, krmI nwcy; muin jn. igAwn bIcwrI]<br />

507. A - kQ kQw poly- Bgq jnw kI, aUqm bwxI; gwvih. AkQ kQw inq<br />

www.Gursevak.com<br />

268<br />

q`qkrw


inAwrI]) rs qoN inrws 1 ho ky- in - rsin- rs inrsin 1 . ris gwvih hir gux;<br />

rsnw hir rsu DwrI]) komn ksky- Twkur mih TkurweI qyrI; komn isir komw]<br />

ipqw myro; bfo DnI Agmw]) SrxwgqW dI pwlxW leI sB qoN muKIAw 1 SRomxI 1 -<br />

drbwrn mih. qyro drbwrw; srn pwln tIkw 1 ]) sI~kw ksky- liKmI kyqk. gnI n<br />

jweIAY; gin n skau. sIkw]) is`Dn is`Dw- isDn mih. qyrI pRB isDw; krmn isir<br />

krmw])<br />

508. nwQ nrhr. dIn bMDv; piqq. pwvn dyv] kwm k®oD hrn. md moh<br />

dhn; murwir. mn mkrMd] jlq. Aink qrMg mwieAw; gur igAwn hir ird mMq]<br />

Cyid AhMbuiD kruxwmY; icMq myit. purK Anµq] moh imQn durMq Awsw; bwsnw<br />

ibkwr]) crn-DUiV 1 [ rj polw- dIn dieAwl pRsMn pUrn; jwcIAY rj 1 swD])<br />

pwpW AOguxW ivkwrW qoN auDwrnw 1 kro jI[ au - Dru- rKu Drm. Brm ibdwir mn qy;<br />

auDru 1 hir inrMkwr] DnwiF AwiF, BMfwr hir iniD; hoq ijnw n cIr]) ktwiKA-<br />

Kl mugD mUV, ktwK´ sRI Dr; Bey gux miq DIr] jIA dieAw mieAw, srbqR rmxM;<br />

prmhMsh rIiq] dyq drsnu, sRvn hir jsu; rsn nwm aucwr])<br />

gUjrI kI vwr. mhlw 3; iskMdr ibrwihm kI. vwr kI DunI. gwauxI)<br />

509. mqw polw- mqw msUriq Awip kry; jo kry su hoeI]) hir nwmu. n<br />

pwieAw, jnmu ibrQw gvwieAw; nwnk. jmu mwir kry KuAwr]) punw 1 ivSyS 1 krky,<br />

aun@W 2 hwnI 3 hwxI 3 - Ehu Aau 1 hwxI 2 kdy nwih; nw AwvY nw jwie]) inh - PluinhPlu.<br />

iqn kw jIivAw, ij Ksmu. n jwxih Awpxw; AvrI kau. icqu lwie]<br />

nwnk. eyv n jwpeI; krqw. kyqI dyie sjwie]) k`c 1 qoN BI k`cw 2 - kQnI bdnI<br />

krqw iPrY; hukmY. mUil n buJeI, AMDw kcuin 2 kcu 1 ] 2. kcu inkcu) bRhmw ibsnu<br />

mhysu qRY gux; isir DMDY lwieAw]) Cotw dwsn dws- nwnk. mukiq duAwrw Aiq nIkw;<br />

nwn@w 1 hoie, su jwie]) iv`c 1 dI- haumY. mnu AsQUlu hY; ikau kir, ivcu<br />

1 dy jwie]<br />

510. s`p dI zihr dUr krn leI, ijvyN isAwxw gwrVU mMqR pV@dw hY, iqvyN<br />

dUijAW dy AOguxW ivkwrW dI zihr dUr krn leI, vwihgurU 1 mMqR pV@n vwly koeI<br />

ivrly gurmuiK gursyvk jI hn[ mil dil poly- gurmuiK koeI gwrVU 1 ; iqin mil<br />

dil lweI pwie]<br />

511. im`tI- kwieAw imtI AMDu hY; pauxY puChu jwie]) T`g 1 , Ec`kw- iesu Dn<br />

kau, qskru. joih n skeI; nw Eckw 1 lY jwie] guxvMqI swlwihAw; sdw iQru<br />

inhclu, hir pUrw] nwnk. krqY bxq bxweI, mnmuK. kUVu boil boil fuby; gurmuiK<br />

qry, jip hir nwau]<br />

513. ku`l 1 swrw jgqu, swry jgq ’c kul BI qr geI[ k`ul- Awip qirAw.<br />

www.Gursevak.com<br />

269<br />

q`qkrw


kul 1 jgqu qrwieAw; DMnu jxydI mwieAw]) idKw 1 polw, idKwauxw 1 kr:- pMifq Buil<br />

Buil. mwieAw vyKih; idKw 1 , iknY ikhu Awix cVwieAw]) deIie- dUjY Bwie, pVih<br />

inq ibiKAw; nwvhu diX KuAwieAw]) SrDw nwl idqI iBìCAw 1 vw siq bcn kih<br />

ky nhIN lYNdy[ iB`iKAw- Cwdnu Bojnu n lYhI sq iBiKAw 1 ; mn hiT jnmu gvwieAw])<br />

nwm ivBUqI 1 vwlw, smiJAw 1 hY[ eyqiVAW ksky[ smDw polw- eyqiVAw ivchu. so<br />

jnu smDw 1 ; ijin gurmuiK nwmu iDAwieAw]) eyh jm kI. isr kwr hY; eyn@w aupir<br />

jm kw fMfu krwrw]) pr - jwlIAY- gur kY sbid prjwlIAY; qw eyh ivchu jwie])<br />

nwnk. mwieAw kw mwrxu, hir nwmu hY; gurmuiK pwieAw jwie]) ju`g- iehu mnu.<br />

kyqiVAw jug BrimAw; iQru rhY n. AwvY jwie]<br />

514. vwhu vwhu krqI rsnw; sbid suhweI] vwhu vwhu; krmI, bolY bolwie]<br />

516. mhwvq 1 - mnu kuMcru. pIlku1 gurU, igAwnu kuMfw; jh iKMcy. qh jwie]<br />

518. ijqnI rcnw pYdw 1 kIqI- sBsY dy dwqwru; jyq aupwrIAY 1 ]) joiq nwl<br />

sB nMU iqRpq 1 kr rhy hn, Apny hukm ’c clw 1 rhy hn- iekqu sUiq. proie; joiq<br />

sMjwrIAY 1 ]) ikqI- isMGwsx 1 , bhuqy 2 , vwjy 3 - ikqI bYhin@ 1 bYhxy; mucu2 . vjwiein<br />

vj 3 ]) KV@y- quDu iDAwiein@ byd; kqybw sxu KVy]) pVy V hlMq nhIN lwauxw- gxqI.<br />

gxI n jwie; qyrY dir pVy]) imhnq 1 krn vwly[ AaulIey polw- pIr ipkwbr<br />

syK; mswiek 1 AaulIey]) mau~lIey- Eiq poiq inrMkwr; Git Git maulIey] q`gIAYkUVhu<br />

kry ivxwsu; Drmy qgIAY]) Awls 1 - cMigAweˆØI Awlku 1 kry; buirAweˆØI hoie<br />

syr]) pRym 1 nwl KotIAW 2 krqUqW ikqnIAW 3 bhuqIAW 3 kIqIAW 3 [ Koty kMmW dw pRym 1 [<br />

ihqu polw- ikqIAw 3 kuFMg 2 ; guJw QIAY n ihqu 1 ] FikAw polw[ im`qu- nwnk. qY sih<br />

FikAw; mn mih scw imqu]) sB nMU pwlx vwly rwmjI 1 [ in`q- inq jpIAY swis<br />

igrwis; nwau prvidgwr 1 dw]<br />

519. AB`g- sdw ABgu dIbwxu hY; hau. iqsu nmskwrdw]) gur prswid, iknY<br />

ivrlY; hir Dnu KwtIAY] iKn mih kry inhwlu; aUxy. suBr Bir]) l`gVI joVx - hwrYlgVI<br />

suQwin; joVxhwrY joVIAw]) hY 1 vw sYNkVy, mw ibMdI nhIN lwauxI- nwnk.<br />

lhrI lK sY 1 Awn; fubx dyie n. mw iprI]) iBAwnk 1 , ih`ku l`Dmu- bin BIhwvlY 1 .<br />

ihku swQI lDmu; duK hrqw hir nwmw] hir hir, hir hir nwmu; jIvw suix<br />

suxy])<br />

520. Fkx polw- pRym ptolw. qY sih idqw; Fkx kU. piq myrI]) l`Dmu<br />

if`Tmu- qYfY ismrix. hBu ikCu lDmu; ibKmu. n ifTmu koeI]) iDAwieAY gwieAY<br />

AwieAY vswieAY gvwieAY pwieAY idvwieAY CwieAY, i^Awl nwl ishwrI hI<br />

aucwrnI, keI pyRmI ibhwrI lw ky Zlq boldy hn[ pauVI] hovY suKu Gxw; diX<br />

iDAwieAY] vM\Y rogw Gwix; hir gux gwieAY] AMdir vrqY TwiF; pRiB iciq AwieAY]<br />

www.Gursevak.com<br />

270<br />

q`qkrw


pUrn hovY Aws; nwie mMin vswieAY] koie n lgY ibGnu; Awpu gvwieAY] igAwn<br />

pdwrQu miq; gur qy pwieAY] iqin pwey sBy Qok; ijsu Awip idvwieAY] qUM sBnw kw<br />

Ksmu; sB qyrI CwieAY]) mYNfw mu - h`biq- ndI qrMdVI. mYfw Koju n KuMBY; mMiJ muhbiq<br />

qyrI]) ihrdw 1 , isauNqw 2 hoieAw- qau sh crxI. mYfw hIAVw 1 sIqmu 2 ; hir nwnk.<br />

qulhw byVI]) ibgwny 1 , mwr ku`t 2 sor 2 Srwbw 2 , fMf 2 rOlw 2 pY irhw hY, (huMms) grmI<br />

dw Gbrw, (DuMms) hnyrw- bwir ivfwnVY 1 huMms 2 DuMms 2 ; kUkw peIAw rwhI]) shwry 1<br />

nhIN, jWdy 2 , kTn 3 - ivCohy jMbUr; Kvy1 n vM\in 2 . gwKVy 3 ]<br />

521. srix pry qyrI dws; kir giq hoie myrIAw]) l`Dmu- KojI lDmu Koju;<br />

CfIAw aujwiV] pau srxweI Bij; suKI hUM suK lhu]) l`Dmu, mw ibMdI n lw- lDmu<br />

lBxhwru; krmu krMdo mw iprI]) dUjw 1 , dyKIdw 2 - ieko isrjxhwru; nwnk. ibAw 1 n<br />

psIAY 2 ]) pwpW 1 , pCwV 2 - pwpiVAw 1 pCwiV 2 ; bwxu scwvw sMin@ kY] vfI hUM vfw,<br />

Apwr Ksmu; ijsu. lypu n puMin pwip]<br />

522. pIviq AMimRq nwmu jn; nwmy rhy AGwie]) vrI - Awm:- sUrbIr<br />

vrIAwm; iknY. n hoVIAY]) bl 1 sihq hT 2 vwlI- Pauj sqwxI hwT 2 ; pMcw<br />

joVIAY]) ibrkq 1 - ds nwrI AauDUq 1 ; dyin cmoVIAY] Brmu kotu. mwieAw KweI; khu.<br />

ikqu ibiD qoVIAY] audmu kryidAw. jIau qUM; kmwvidAw suK BuMcu] nwnk. nwmu n<br />

ivsrau iek GVI; kir ikrpw BgvMq]) r`Kx- qyry dws iDAwiein quDu; qUM rKx<br />

vwilAw]<br />

523. Gs 1 igAw, G`Tw- KWidAw KWidAw muhu GTw 1 ; pYnµidAw sBu AMgu])<br />

vyKxw 1 - AMqir bwhir ieku; nYx Alovxw 1 ]) gujwirAw 1 - nwnk. dunIAw sMig<br />

gudwirAw 1 ; swkq mUV npwk] ju`gwdI- Awid jugwdI; Awip rKx vwilAw]) Gty<br />

Git poly- aUxw khI n hoie; Gty Git swirAw]) shwr 1 nhIN skdy- pRB. dws kw<br />

duKu. n Kiv 1 skih; PiV jonI juqy]) mu`qy:- mQy vwil pCwiVAnu; jm mwrig muqy])<br />

524. cwir pwv. duie isMg, guMg muK; qb. kYsy gun geI hY] Pwty nwkn, tUty<br />

kwDn; kodau ko Busu KeI hY]) qyRl 1 ikxky, bWdr 2 - BRmq iPrq, qylk 1 ky kip 2<br />

ijau; giq ibnu. rYin ibheI hY] ey bwirk. kYsy jIvih; rGurweI]) nlI 1 dw Cykjb<br />

lgu; qwgw bwhau byhI 1 ]) hmrw ien kw dwqw; eyku rGurweI]<br />

525. qUM hir Bju. mn myry; pdu inrbwnu] bhuir. n hoie; qyrw Awvn jwnu])<br />

icMn@ 1 , pRymw-BgqI rUpI sugMDI dy invws, bwvn cMdn 2 rUpI bRhm jI, dwsn dwsI dy<br />

mn ’c Aw bYTy hn- mlY n lwCY 1 . pwr mlo; prmlIE 2 , bYTo rI AweI]) kauxu khY.<br />

ikix bUJIAY; rmeIAw Awkulu, rI bweI] nwmy cy suAwmI bITlo; ijin qInY jirAw])<br />

(AnUpun) aupmw rihq sMudr hn, Bwv ieqny suMdr srUp hn, ik aupmw ho hI nhIN<br />

skdI, BwvyN swry bRhmMf jIA.pUrn sMq hr smyN aupmw kr rhy hn, sgoN aupmw hor<br />

www.Gursevak.com<br />

271<br />

q`qkrw


vDdI 3 hI jWdI hY- Avru n PUlu; AnUpun 1 pwvau]) bwvn cMdn 1 , vly 2 hoey, s`pW 3<br />

ny- mYlwgr 1 ; byr@y 2 hY BuieAMgw 3 ]) dyviqAW nUM invydn kIqw, AripAw hoieAw im`Tw 1<br />

Bojn, vwsnw 2 vw sugMDI- DUp dIp; neIbydih 1 bwsw 2 ]) Awdr 1 siqkwr- pUjw<br />

Arcw 1 ; Awih n qorI] ihrdY kmlu Git. bRhmu n cIn@w; kwhy BieAw sMinAwsI]<br />

526. Brmy BUlI; ry jY cMdw] nhI nhI cIin@Aw; prmwnµdw] kwie kmMflu<br />

kwpVIAw ry; ATsiT kwie iPrwhI]) jnm 1 Dwrdw hY- vil vil AauqrY poly- srp<br />

join; vil vil AauqrY 1 ] bdiq iqlocnu. qy nr mukqw; pIqMbru vw ky irdY bsY])<br />

v`fy 1 mu`F rUp hn[ mno- ipmM- prmwid 1 purK mnoipmM; siq Awid Bwv rqM]) v`fy<br />

Ascrj 1 rUp hn, mwieAw qoN pry hn, jykr icMqn 2 kry qd swirAW c pRwpq 4 rUp<br />

hn[ prmd - BuqM pr - ik®iq- prmdBuqM 1 prik®iq prM; jid 2 icMiq 3 srb gqM 4 ])<br />

suMdr 1 [ mnor - mM- kyvl; rwm nwm mnormM1 ] bid AMimRq; qq mieAM]) ijnW@ dw Bjn<br />

krky, pIVw 1 nhIN huMdI 2 , buFypy AwDI ibAwDI, jnm mrn BY dI, smr - xyn- n dnoiq 1<br />

j smrxyn; jnm jrwiD, mrx BieAM 2 ] 1] rhwau]) jy ie`Cw 1 jmW AwidkW dI<br />

inrwdrI 2 krn dI, qW kilAwx 3 srUp pRmysr dw jsu sRyst 4 ikRq krnw 5 kro, prw -<br />

BXM. sū ik®q- ieCis 1 jmwid prwBXM 2 ; jsu sÍsiq 3 suik®q 4 ik®qM 5 ]) BUq 2 kwl<br />

vrqmwn 1 kwl, iqMnW simAW ’c smwie hoie AivnwsI hn, pRym 3 pRkwS 3 srUp[<br />

ieh 4 srb 4 sm`ibAM- Bv 1 BUq 2 Bwv 3 . smib´AM; prmM pRsMn imdM 4 ]) loB AwidkW dw<br />

iqAwg, prwey GrW dI idRstI dw iqAwg, jykr ies ibDI dy krq`bW 1 nUM kryloBwid,<br />

idRsit pr igRhM; jid ibiD AwcrxM 1 ]) swrI KotI ikRq qy Koty purSW dI<br />

is`iKAw iqAwgy, c`kRDwrI pRmysr dI srn 1 lvy- duh - ik®q, c`kR - Dr- qij skl<br />

duhik®q durmqI; Bju ckRDr srxM 1 ]) ie`ko ie`k hrI jI dI pRym-BgqI mn bwxI 2<br />

sRIr 1 krky kry- hir Bgq inj inhkyvlw; ird krmxw 1 bcsw 2 ]) jog ’c kI<br />

hY?j`gW ’c kI hY?dwn ’c kI hY? qp`isAw 1 ’c kI ipAw hY, j`gyn- jogyn ikM. jgyn<br />

ikM; dwnyn ikM, qpsw 1 ]) mukq 1 pdvI 2 - goibMd goibMdyiq jip nr; skl isiD 1<br />

pdM 2 ]) jYdyv Bgq jI kihMdy hn dsn dws AwieAw hY iqn@W dI Srn, jo pRgt 1 hI<br />

kilAwx 2 srUp, swirAW ’c pRwpq 2 hn, s - PutM- jYdyv Awieau qs sPutM 1 ; Bv BUq<br />

srb gqM 2 ]) 489 qoN 526, gUjrI rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

527. qoN 536. dyvgMDwrI rwgu gurpRswid ArMB:- glI polw- myro suMdru;<br />

khhu. imlY ikqu glI]) pRym 1 dI msqI vwlI, inmRqw vwlI CotI 2 , AOguxW ivkwrW v`loN<br />

ht 3 ky- lturI 1 mDurI 2 Twkur BweI; Eh suMdir, hir Fuil 3 imlI] myry mn; muiK<br />

hir hir, hir bolIAY]<br />

528. AOguxW au~gr pwpW dI jUT krky Apiv`qR jUTy<br />

1 hn- qum pivqR pwvn<br />

www.Gursevak.com<br />

272<br />

q`qkrw


purK, pRB suAwmI; hm. ikau kir imlh jUTwrI 1 ]) nhIN 3 kustI 1 , ivkwrI 2 , ibgV -<br />

rUp bȳ rktI- ijn kY ihrdY, nwih 3 hir suAwmI; qy ibgVrUp 1 byrktI 2 ]) c`tdw<br />

hW 1 , pg polw-ijn kau dieAwlu hoAw myrw suAwmI; iqnw swD jnw pg cktI 1 ])<br />

Cu`tkwrw 1 - nwnk. piqq. pivq, imil sMgiq; gur siqgur pwCY, CuktI 1 ]) C`kw<br />

ie`k- Ckw 1) h`sno- kh PUlih, Awnµd ibKY sog; kb hsno. kb roeIAY]<br />

529.pqI 1 - jo jo khY. soeI Bl mwnau; nwihn 1 kw bol krq]) inrguin krUip<br />

kul hIx, nwnk hau; And rUp suAwmI Brq]) sdhUM) A - brnw- gwvq sunq. jpq<br />

auDwrY; brn Abrnw sBhUM]) qbhUM jbhMU) lwlc 1 , l`bhUM- khu nwnk. myry pUry mnorQ;<br />

swDsMig. qij lbhUM 1 ] pRB jI. qau pRswid; BRmu fwirE]) auQwpn - hwry- iKn mih<br />

Qwip. auQwpnhwry; kudriq. kIm n phI]) hir pRwn pRBU; suK dwqy]<br />

530. pMjvW- dyvgMDwrI 5]) sVdy 1 - kir ikrpw, kir lIno Apunw; jlqy 1<br />

sIql hoxI]) isr Bytw krky ^rIidAw 1 hY- suMdr suGV srUp qy nwnk; ijn@ hir<br />

hir nwmu ivswhw 1 ] mn; kh AhMkwir APwrw] durgMD ApivqR Apwvn BIqir; jo<br />

dIsY so Cwrw])<br />

531. AOguxW ivkwrW mhW pwpW qoN qr 1 jWdI hY[ au - Dru[ dū lB- auDru 1 dyh<br />

dulB, swDU sMig; hir hir nwmu jpyrY] GrI n muhqu. n csw iblµbhu; kwlu. inqih<br />

inq hyrY] 1]) nwmu ADwru dIjY.nwnk kau; Awnd sUK GnyrY]) C`ky do- Cky 2]<br />

532. au - Drnhwrw:- dInw nwQ pRwnpiq pUrn; Bvjl auDrnhwrw]) ju`gwid<br />

q`wkI - Awid jugwid Bgq jn syvk; qwkI ibKY ADwrw]) sPlw 1 , spu`qR vwly sauNqRysPlu<br />

jnmu, hir jn kw aupijAw; ijin kIno sauqu 1 ibDwqw]) pukwrIey 1 - itknu. n<br />

pwvY ibnu sqsMgiq; iksu AwgY jwie, rUAweIAY 1 ] BeI kilAwx Anµd rUp hoeI hY;<br />

aubry bwl gupwl]<br />

533. nws 1 rUp- kru msqik Dwir. swij invwjy; muey dust. jo KieAw 1 ])<br />

sh - jieAw- praupkwrI srb sDwrI; sPl drsn shjieAw]) AwgY pwCY; AMqI<br />

vwry] bcnwry, drswry, krnYhwry iek`Ty, Awsrw 1 - mn mih rwKau; eyk Aswry 1 ]<br />

ik®pw inDwn dieAwl; moih. dIjY kir sMqn kw cyrw] mIqw; AYsy hir jIau pwey]<br />

Aink Aink Bwiq, bhu pyKy; ipRA rom. n smsir lwey] mMdir Bwgu soB duAwrY;<br />

Anhq ruxu Juxu lwey]) iesiQ`q 1 - khu nwnk. sdw rMgu mwxy; igRh ipRA QIqy 1 , sd<br />

Qwey]<br />

534. kTn 1 (CY) nws rUp mwieAw 2 [ du`q - ru[ mwieAw - CY- jugiq n jwnw. gunu<br />

nhI koeI; mhw duqru 1 mwieAwCY 2 ] dInu. duAwrY AwieE Twkur; srin pirE sMq.<br />

www.Gursevak.com<br />

273<br />

q`qkrw


hwry]) hMkwr 1 - kQn sunwvn. gIq nIky gwvn; mn mih Drqy gwr 1 ]) ib - brij`qmwn<br />

moh. myr qyr ibbrijq; eyhu mwrgu KMfy Dwr]) bhuqw 1 - Awn. n smsir koaU<br />

lwgY; FUiF rhy hm mUcw 1 ]) inrh`l 1 suqMqR2 , Ag - hUcw[ Aiq polw- bhu byAMqu, Aiq<br />

bfo gwhro 1 ; Qwh nhI. AghUcw 2 ]) qpIey 1 , q - pMQw- Koj AsMKw.Aink qpMQw 1 ; ibnu<br />

gur. nhI phUcw]<br />

535.-bRhmcwrI igRsqI, bwnpRsqI sMinAwsI cwr AwSRm 1 , AwpjI 2 dI syvw 2<br />

krky[ Aws - rm- cwir Awsrm 1 cwir brMnw; mukiq Bey syvqoaU2 ]) inrjqn 1 hIkhu<br />

nwnk. Bv swgru qirAw; hir iniD pweI. shjoaU 1 ] kwhy BRmq hau, qum BRmhu.<br />

n BweI; rivAw ry rivAw, sRb Qwn] ibnu gur. n pwvYgo; hir jI ko duAwr])<br />

idKlwau 1 - kh pyKwrau 1 , hau kir cqurweI; ibsmn ibsmy, khn khwiq] gun byAMq<br />

byAMq Bnu nwnk; khnu. n jweI prY prwiq] Bau nwhI, suK shj Anµdw; Aink EhI<br />

ry, eyk smwr] sPl mUriq guru; myrY mwQY]) A`wsr- qw kI srin, Awsr pRB nwnk;<br />

jw kw AMqu n. pwrwvwr]) aultI ry mn; aultI ry]) mukq 1 nhIN hovyNgw- JUTY kI ry<br />

JUTu prIiq; CutkI ry mn. CutkI ry; swkq sMig, n CutkI 1 ry]) klMk 1 sihq dwgIijau<br />

kwjr Bir mMdru rwiKE; jo pYsY. kwlUKI 1 ry]) iqMnW 1 guxW dI iqRkutI- dUrhu hI<br />

qy, Bwig gieE hY; ijsu gur imil, CutkI iqRkutI 1 ry]<br />

536. smr`Q- sB idn ky smrQ. pMQ ibTuly; hau bil bil jwau] gwvn<br />

Bwvn, sMqn qorY; crn auvw kY pwau]) kruxw - mY- jwsn bwsn shj kyl kruxwmY; eyk<br />

Anµq. AnUpY Twau] khu nwnk. Bju rwm nwm inq; jw qy kwju srY] sB ikCu; jIvq<br />

ko ibvhwr] imRg iqRsnw ijau. jg rcnw Xh; dyKhu irdY ibcwir] mn mUrK. AjhU<br />

nh smJq; isK dY hwirE. nIq]) 527 qoN 536, rwgu dyvgMDwrI gurpRswid sMpUrnM[<br />

537. qoN 556. ibhwgVw rwgu gurpRswid ArMB:- Gru dUjy dy - rwgu<br />

ibhwgVw caupdy mhlw 5 Gru 2 dy] AOguxW dI sMgq 1 sMgrI - Aw- dUqn sMgrIAw 1 ])<br />

mwieAw rUp spnI 1 , bsrI - Aw- BuieAMgin 1 bsrIAw]) p`ut 1 id`qy, au- prIAw- Aink<br />

auprIAw 1 ]) shjrI - Aw- qau suK; shjrIAw] mohrI - Aw- imQn mohrIAw]) hornW<br />

dIAW cIjW ApxIAW smJxIAW- An kau; myrIAw 1 ]) rwhI 1 , b - trIAw- sgl<br />

btrIAw 1 ] iek`qrI - Aw- ibrK iekqrIAw]) sPrI - Aw- iQru swD sPrIAw])<br />

srnrI - Aw- nwnk. srnrIAw]) KwlI 1 , KwlI 2 - rIqy 1 Bry, Bry sKnwvY2 ; Xh qw ko<br />

ibvhwry] sgl Brm qij. nwnk pRwxI; crin qwih, icqu lwieE]<br />

www.Gursevak.com<br />

274<br />

q`qkrw


538. ijMduVIey ’qy ibsRwm- mn icMidAVw. Plu pwieAw, hir pRBu; gux nwnk,<br />

bwxI boly rwm]) Bju polw- nwnk. Bju hir srxwgqI, myrI ijMduVIey; vfBwgI nwmu<br />

iDAwvY rwm]) kbUqR 1 - ijau pMKI kpoiq 1 . Awpu bn@wieAw, myrI ijMduVIey; iqau mnmuK<br />

siB. vis kwly rwm] jo moih mwieAw. icqu lwiedy, myrI ijMduVIey; sy mnmuK mUV.<br />

ibqwly rwm]<br />

539. kir ikrpw. suix bynqI. hir hir; jn nwnk. nwmu iDAwieAw rwm]<br />

vf puMnI, hir iDAwieAw. jn nwnk; hm mUrK mugD. insqwry rwm]) vL 1 Pryb<br />

krn vwlw, prwieAW nwl DRoh 2 krn vwlw. ivsvws GwqI, prdRohI- hm pwpI bl<br />

vMcIAw 1 , myrI ijMduVIey; prdRohI 2 Tg mwieAw rwm] guir AMimRqu hir. muiK coieAw,<br />

myrI ijMduVIey; iPir mrdw. bhuiV jIvwieAw rwm]<br />

540. nwnk. qy hir dir pYn@wieAw, myrI ijMduVIey; jo gurmuiK. Bgiq mnu lwvY<br />

rwm] sw vylw so mUrqu sw GVI; so muhqu sPlu hY, myrI ijMduVIey; ijqu hir myrw.<br />

iciq AwvY rwm]<br />

541. kwn 1 knof, c`fw- ijn@I iek min. ieku ArwiDAw, myrI ijMduVIey; iqnw<br />

nwhI iksY dI, ikCu cfw 1 rwm]siB jIA qyry. qUM vrqdw, myry hir pRB; qUM jwxih, jo<br />

jIie kmweIAY rwm]) C`kw ie`k- Ckw 1)Gru pihlw- ibhwgVw mhlw 5 CMq Gru 1)<br />

542. swDy polw- haumY mmqw. mohu Cutw; jw. sMig imilAw swDy]) ibiD pUjw<br />

poly[ Ko~jIAw- bhu ibiD pUjw KojIAw, myry lwl jIau; iehu mnu qnu sBu Arpyhw<br />

rwm]) Aiq polw- Aiq pRIqm mn mohnw, Gt sohnw; pRwn ADwrw rwm] nYn qrsn.<br />

drs prsn; nh nId. rYix ivhwxIAw]) kQn 1 krdy hn, jpdy 2 hn- nwnku<br />

pieAMpY 1 . sMq jMpY2 ; myil kMqu hmwrw]) aulWBy 1 - lwK aulwhny 1 moih; hir. jb lgu<br />

nh imlY. rwm]) c`lY- imln kau krau aupwv; ikCu hmwrw nh clY. rwm]) c`l<br />

ic`q, ib`q Ain`q[ ibDI polw- cl icq, ibq Ainq, ipRA ibnu; kvn ibDI. n<br />

DIjIAY]<br />

543. syj eyk. ipRau sMig; drsu. n pweIAY rwm]) au~crW- AMimRq bwxI aucrw<br />

hir jsu; imTw lwgY. qyrw Bwxw rwm]) smr`Q A - gQ polw- smrQ AgQ Apwr<br />

pUrn; jIau qnu Dnu qum mnw] DUir Bgqn kI. min qin lgau. hir jIau; sB piqq.<br />

punIqw rwm] iriD isiD nv iniD, hir jip; ijn@I Awqmu jIqw])<br />

544. Gru dUjw- ibhwgVw mhlw 5 Gru 2) crn 1 , Gtu pgw poly- Gtu duK<br />

nIdVIey; prsau sdw pgw 1 ]) purwqn 1 purK- rWf. n bYseI; pRB purK icrwxy 1 ])<br />

suK shij sovih. iklibK Kovih; nwm ris rMig, jwgIAw] mgw polw- gih Bujw<br />

lIn@I. pRym BInI; imlnu pRIqm sc mgw]) B`gh- bf purK pUrn. gux sMpUrn; BRm<br />

BIiq. hir hir imil Bgh]<br />

www.Gursevak.com<br />

275<br />

q`qkrw


545. ibnvMiq nwnk. sdw inrml; scu sbdu rux Juxkwro]) glqu polw- mn<br />

qn glqu Bey; ikCu. khxu n jweI rwm]) qwxy 1 pyty dI qr@W, jl 2 iv`c jl- imil<br />

bRhm joqI, Eiq poqI 1 ; audku audik 2 smwieAw]<br />

546. AimA srovro; pIau hir hir nwmw rwm]) hornW 1 ’c iks 2 leI- An 1<br />

kwey 2 rwqiVAw; vwt duhylI rwm] qUM vl vMc lUik krih; sB jwxY jwxI rwm]<br />

Awey Kry kiTn; jmkMkir pkiV lieAw] quJ ibnu. ko nwhI; pRB rwKnhwrw rwm]<br />

piqq. auDwrx; hir ibrdu. qumwrw rwm]) au - Dru- AMD kUp qy. auDru krqy; sgl<br />

Gt pRiqpwlw])<br />

547. mY ibMdI nhIN lwauxI, srb - mY- srin qyrI. riK lyhu myrI; srbmY<br />

inrMjnw]) An`ugRhu- kir AnugRhu. piqq. pwvn; bhu join BRmqy, hwrI]) iek`qR 1<br />

krnw- rqnu iqAwig, sMgRhn 1 kaufI; psU nIcu ieAwnw]) mY ibMdI nhIN lwauxI,<br />

kilAwx - mY- gux gwie goivd sdw nIky; kilAwxmY prgt Bey] ]) ipAwry sRyst-<br />

DrmIAw 1 , suDrmI - iVAw- boil. suDrmIiVAw 1 ; moin kq DwrI. rwm]<br />

548. mwieAw JUTu rudnu; kyqy ibllwhI rwm]) Gr 1 dy- nrpiq, jwix<br />

gRihE 1 ; syvk isAwxy rwm]) c`ly- mhw Drm. su dwn ikirAw; sMig qyrY sy cly])<br />

A - c`lu- gurmiq, miq Aclu hY; clwie. n skY koie])<br />

549. AigAwnu- idqY. ikqY n sMqoKIAin; AMqir iqRsnw. bhuqu Ag´wnu AMDwru]<br />

AMqir sbd vswieAw. duKu kitAw; cwnxu kIAw krqwir]) Aw - veI pū reI- quDu<br />

jyvfu dwqwru. mY. koeI ndir n AwveI; quDu. sBsY no dwnu idqw; KMfI vrBMfI pwqwlI<br />

pureI sB loeI]) Awdq 1 , Ks - liq polw- muMFY dI Ksliq 1 . n geIAw AMDy; ivCuiV<br />

cotw Kwey]<br />

550. sblw polw- kwmu k®oDu loBu AMqir sblw; inq DMDw krq ivhwey] hir<br />

ikrpw qy. hoAw hir Bgqu; hir Bgq jnw kY muih ifTY; jgqu qirAw sBu loVIAY]<br />

hir Awpy Twkuru syvku Bgqu; hir Awpy. kry krwey]) nwnk. qrvru eyku Plu; duie<br />

pMKyrU Awih]<br />

551. krm Drm siB bMDnw; pwp puMn snbMDu] iPir Awpy jgqu aupwieAw<br />

krqY; dwnu. sBnw kau dIAw]) bxweI - Anu- Awpy. syv bxweIAnu gurmuiK; Awpy<br />

AMimRqu pIAw] Awip inrMkwr. Awkwru hY Awpy; Awpy krY. su QIAw]) J`lu- syKw<br />

AMdrhu joru Cif qU; Bau kir. Jlu gvwie]<br />

552. r`jY v`fnu- jnu nwnku swlwih. n rjY quDu krqy; qU hir suK dwqw vfnu])<br />

p`wDw-pwTSwlw 1 - Awpy cwtswl 1 . Awip hY pwDw; Awpy cwtVy pVx kau Awxy] iek QY<br />

piV. buJY sBu Awpy; iek QY Awpy kry ieAwxy]<br />

553. mrdwnw pihlw- sloku mrdwnw 1]) s`k guV Awid dw swVw 1 ijs ’coN<br />

www.Gursevak.com<br />

276<br />

q`qkrw


Srwb k`FIdI hY vw m`tI- kil klvwlI 1 kwmu mdu; mnUAw pIvxhwru] k®oD ktorI moih<br />

BrI; pIlwvw AhMkwru]) sBw 1 - mjls 1 kUVy lb kI; pI pI hoie KuAwru]) inSkwm 1<br />

krmw dI krxI, ik`kr s`k guV DwivAW dy Pu`l PtkVI Awid dw GoL 2 - krxI 1<br />

lwhix 2 squ guVu; scu srw kir swru]) pihlw- mrdwnw 1]) kwieAw lwhix Awpu<br />

mdu; mjls iqRsnw Dwqu] igAwnu guVu. swlwh mMfy; Bau mwsu Awhwru]) kW - XW- kWXW<br />

lwhix Awpu mdu; AMimRq iqs kI Dwr] sqsMgiq isau mylwpu hoie; ilv ktorI AMimRq<br />

BrI; pI pI ktih ibkwr] gur prswdI duibDw mrY; mnUAw AsiQru. sMiDAw kry<br />

vIcwru] nwnk. sMiDAw krY mnmuKI, jIau n itkY; mir jMmY hoie KuAwru]<br />

554. Git vsih crxwribMd; rsnw jpY gupwl]) Poly 1 prdy- swihbu sdw<br />

hjUir hY; BrmY ky CauV 1 kit kY; AMqir joiq Dryhu]) b - xspiq- Awpy Bwr ATwrh<br />

bxspiq; Awpy hI Pl lwey]) ij`QoN 1 q`k, vwh 2 v`s, c`ly3 - JUTw mdu. mUil n<br />

pIceI; jy kw 1 pwir 2 vswie 3 ]<br />

555. A&ur 1 hrI vrq irhw- jug CqIh gubwru kir; vriqAw suMnw hir 1 ]<br />

bYTw qwVI lwie Awip; sB dU hI bwhir]) gihr gMBIr AQwh 1 - AwpxI imiq<br />

Awip jwxdw; Awpy hI gauhru 1 ])<br />

556. ij`cr iq`cr- ijcru ivic dMmu hY. iqcru n cyqeI; ik krygu AgY<br />

jwie]) au~cw Ahudw 1 - nwnk. iehu mrqbw 1 iqsno dyie; ijsno ikrpw kry rjwie])<br />

BUq 1 , BUqnI 2 , iesqRI 3 , Qwxydwr 4 - puqu ijnUrw 1 DIA ijMnUrI 2 ; jorU 3 . ijMnw dw<br />

iskdwru 4 ]) A - Ku`tI-ihMdU mUly BUly; AKutI jWhI]) iekWqI- Awip iekwqI hoie rhY;<br />

Awpy vf prvwru] nwnku. mMgY dwnu hir; sMqw rynwruu]) 537 qoN 556, ibhwgVw rwgu<br />

gurpRswid sMpUrnM[<br />

557. qoN 594. vfhMs rwgu gurpRswid ArMB:- AmlI Amlu poly imlvyN-<br />

AmlI. Amlu n AMbVY; mCI. nIru n hoie]) tu`kVy1 - hau vwrI vM\w. KMnIAY 1 vM\w; qau<br />

swihb ky nwvY]) mYnUM ikauN 1 nhIN, swry mhwqmw rUpI sKIAW nwl 2 , h`BIAW- mY kI 1 .<br />

ndir n AwvhI; vsih. hBIAW nwil 2 ]) iqKw polw- iqKw iqhwieAw. ikau lhY; jw<br />

sr BIqir. pwil] myrw kMqu rIswlU; kI Dn Avrw rwvy jI]) pu`CdI 1 hW, c`ldI 2<br />

nhIN, phuMc 3 geI hW[ ju`lW- rwhu dsweI 1 . n julW 2 ; AwKW AMmVIAwsu 3 ]) bolxw 1<br />

nhIN- qY sh nwil AkUAxw 1 ; ikau QIvY Gr vwsu]) ieMdRy<br />

1 , SONk 2 AvsQw rUp- morI 1<br />

rux Jux lwieAw; BYxy. swvxu 2 AwieAw]) pRym rUpI jyvVw- qyry muMD ktwry jyvfw;<br />

iqin loBI. loB luBwieAw] cUVw BMnu. plµG isau muMDy; sxu bwhI sxu bwhw]<br />

558. nw mnIAwru. n cUVIAw; nw sy vMguVIAwhw] siB shIAw. shu rwvix<br />

geIAw; hau dwDI. kY dir jwvw]) mWg- mwiT guMdweˆØI ptIAw; BrIAY mwg sMDUry])<br />

skW- Awie. n skw, quJ kin ipAwry; Byij. n skw koie] sIsu vFy kir. bYsxu dIjY;<br />

www.Gursevak.com<br />

277<br />

q`qkrw


ivxu isr. syv krIjY]) is`KY- isDw ky Awsx jy isKY; ieMdRI vis kir kmwie] Bxiq<br />

nwnku. siqgur kau imldo mrY; gur kY sbid. iPir jIvY koie]<br />

559. nwnk. mnmuiK bMDu hY; gurmuiK. mukiq krwey]) sqguir mokau; hir<br />

dIAw buJwie]) idl dI bys&weI 1 vwlI- dUjY Bwie krUpI 1 ; dUKu pwvih. AwgY jwie]<br />

sBnw kw Bqwru. eyku hY suAwmI; khxw. ikCU n jwie]) iBMn 1 - nwnk. Awpy vyk 1<br />

kIiqAnu; nwmy lieAnu lwie]) qmo 1 gux- mhwdyau igAwnI. vrqY Gir AwpxY;<br />

qwmsu 1 bhuqu AhMkwrw]<br />

560. gurmuiK jwiq piq; scu soie]) shwiek 1 hMudy hn- gurmuiK; AMqir<br />

sKweI 1 pRBu hoie] gurmuiK ijsno Awip kry; so hoie] gurmuiK; Awip vfweI dyvY<br />

soie] gurmuiK sbdu scu; krxI swru] gurmuiK nwnk; prvwrY swDwru] sdw suKu; swcY<br />

sbid vIcwrI]) A`KIN sMqoKIAW- AKI sMqoKIAw. eyk ilv lwie]) sMqoiKAw kMny ibMdI<br />

nhIN lwauxI- mnu sMqoiKAw; dUjw Bwau gvwie]) sQUl sRIr 1 , sUKm sRIr 2 - dyh 1<br />

srIir 2 suKu hovY; sbid hir nwie] nwmu prmlu; ihrdY rihAw smwie] hir cyiq mn<br />

myry; qU. gur kw sbdu kmwie]) mY pRB imlx; pRym min Awsw]<br />

561. hau ikau kir; ipr kau imlau. ieAwxI] mY inrgux. bKis; nwnku<br />

vycwrw]<br />

562. gur siqgur pwshu. hir gosit pUCW; kir sWJI. hir gux gwvW] nwnk.<br />

hirjn hir. ieky hoey; hir jip. hir syqI rilAw]) koit koit koit; lK DwvY] ieku<br />

iqlu; qw kw. mhlu n pwvY] mhil bulwieAw pRB; AMimRqu BUMcw]<br />

563. prmpUjnIk mh`lw 1 4 jI- nwnk. swDU 1 dyiK; mnu rwqw] ismir ismir<br />

pRB; Bey inhwlw] sMswr swgr qy kFu; dy hwQI]<br />

564. K@yl K@ylweIAY- myrY AMqir locw. imlx kI ipAwry; hau ikau pweI.gur<br />

pUry] jy sau Kyl. KylweIAY bwlku; rih n skY.ibnu KIry] myrY AMqir BuK.n auqrY<br />

AMmwlI; jy. sau Bojn mY nIry]) mhwqmw rUpI gurmuiK sKI 1 , ij`cru iq`cru- ijcru.<br />

dUjw Brmu sw AMmwlI 1 ; iqcru. mY jwixAw pRBu dUry]<br />

565. ibnu swcy. horu swlwhxw; jwsih. jnmu sBu Koie] An idnu lwhw scu nwmu<br />

Dnu; Bgiq Bry BMfwrw] hm nIc sy. aUqm Bey; hir kI srxweI] ibKu sy. AMimRq<br />

Bey; gurmiq buiD pweI]) AOgux pwp A`k 1 , Bgiq cMnx 2 bx gey[ pRymw-BgqI<br />

vwSnw 3 vswauxy 4 krky, A`khu- Akhu 1 prml 2 Bey; AMqir vwsnw 3 vsweI 4 ])<br />

n@weIAY- kwieAw kUiV ivgwiV; kwhy nweIAY]) n@wqw- nwqw so prvwxu; scu<br />

kmweIAY]) qdoN 1 - jb swc AMdir. hoie swcw; qwim 1 . swcw pweIAY]<br />

www.Gursevak.com<br />

278<br />

q`qkrw


566. brwbr 1 - ikCu puMn dwn. Anyk krxI; nwm quil n smsry 1 ]) icrokxw 1 -<br />

nwnkw. ijn nwmu imilAw; krmu hoAw Duir kdy1 ] nwmu qyrw hY swcw; sdw mY min<br />

Bwxw]<br />

567. kIriq krih suAwmI; qyrY duAwry]) A - lK polw- vfw swihbu hY Awip;<br />

AlK Apwrw]) im`TI 1 - qyrI cwl suhwvI; mDurwVI 1 bwxI]) kUkdIAW 1 , cV@dI<br />

juAwnI 2 - kuhkin 1 koiklw; qrl juAwxI 2 ]) hwQI 1 QMm@ 2 QMm@ vyprvwhI nwL nwmu dI<br />

msqI ’c mhW ivsmwd lIx msq 3 , pgu polw- swrMg 1 ijau. pgu DrY iTim 2 iTim;<br />

Awip Awpu sMDUrey3 ]) (sRI) soBw vwly (sRI) SRomxI (rMg) AnMd srUp vwihgurU<br />

1 [ pwxI 2<br />

bxwvt 2 m`wqI- sRIrMg 1 rwqI. iPrY mwqI; audku. gMgw vwxI 2 ]) nwnk. sw Dn myil<br />

leI. ipir Awpy; swcY swih svwrI]<br />

568. r`wqI m`wqI- sdw rMig rwqI. shjy mwqI; An idnu nwmu vKwxY]) k`wmix<br />

vf`BwgI- kwmix vfBwgI. AMqir ilv lwgI; hir kw pRymu. su BwieAw] 2 suBwieAw)<br />

569. mn myirAw; qU. sdw scu smwil jIau] mn myirAw. jnmu pdwrQu pwie<br />

kY; ieik. sic lgy vwpwrw]) gUV@I- miq inhcl. Aiq gUVI gurmuiK; shjy. nwmu<br />

vKwixAw])<br />

570. bhwdr 1 frwkl 2 vrI - Awmu[ PusI polw- ijau iqs dI vifAweI, Awip<br />

krweI; vrIAwmu 1 n PusI 2 koeI]) irdw ^Uh 1 - AMqir KUhtw 1 . AMimRiq BirAw; sbdy.<br />

kwiF pIAY pinhwrI]<br />

571. kmL 1 , BulweI 2 - mwieAw mohu. sBu brlu 1 hY; dUjY Bwie. KuAweI 2 rwm])<br />

sRySt aucwrn 1 kIqy- dir swcY. sdw hY swcw; swcY sbid suBwiKAw 1 ]<br />

572. mh - lu polw[ sweIN- nwnk. jo nwim rqy. syeI mhlu pwiein; miq<br />

prvwxu scu sweI]) ivgsy polw- hir nwmo. hir nwmu idRVwey; jip hir hir nwmu.<br />

ivgsy rwm] myrY min bYrwgu BieAw. bYrwgI; imil gur drsin. suKu pwey]<br />

573. hir Awpy. hir Awpy; purKu inrMjnu soeI rwm] hir Awpy. hir Awpy<br />

mylY; krY so hoeI rwm] iqmr AigAwnu gvwieAw; gur igAwnu AMjnu. guir pwieAw<br />

rwm]<br />

574. ijnI drsnu. ijnI drsnu; siqgur purK. n pwieAw rwm] iqn inhPlu.<br />

iqn inhPlu jnmu; sBu ibRQw gvwieAw rwm] hm cwiqRk. hm cwiqRk dIn; hir<br />

pwis. bynµqI rwm]) s`qI- khu nwnk. guir. nwmu idRV@wieAw; hir hir nwmu hir<br />

sqI] hir ikrpw. hir ikrpw kir; siqguru myil. suK dwqw rwm]) bwqW- hm pUCh.<br />

www.Gursevak.com<br />

279<br />

q`qkrw


hm pUCh; siqgur pwis. hir bwqw rwm] suix gurmuiK. suix gurmuiK nwim; siB<br />

ibnsy. hMaumY pwpw rwm]) l`iQAVy- jip hir hir. jip hir hir nwmu; liQAVy jig<br />

qwpw rwm] muiK gurmuiK. muiK gurmuiK jip; siB rog gvwieAw rwm]<br />

575. hm pwpI. hm pwpI inrgux dIn; qum@wry rwm]) gur imil. gur myil<br />

myrw ipAwrw; hm. siqgur krh BgqI rwm]) GoVI 1 - dyh qyjix 1 jI; rwim aupweIAw<br />

rwm]) cMgI 1 - mwxs jnmu. vf puMny pwieAw; dyh su kMcn cMgVIAw 1 1<br />

]) nvyN rMg vwly<br />

nv - rMgVIAw- gurmuiK. rMgu clUlw pwvY; hir hir hir nvrMgVIAw 1 ]) bu`iJ- dyh<br />

pwvau jInu; buiJ cMgw rwm]) mlwh 1 - hir boihiQ ciV. vfBwgI lµGY; guru Kyvtu 1<br />

sbid qrwey]) kMifAwLw 1 , kVI - Awlu- kVIAwlu 1 muKy; guir igAwnu idRVwieAw rwm]<br />

qin pRymu hir; cwbku lwieAw rwm] qin pRymu. hir hir lwie cwbku; mnu ijxY<br />

gurmuiK jIiqAw]) A - GVo- AGVo GVwvY. sbdu pwvY; Aipau hir rsu pIiqAw] GoVI<br />

qyjix dyh; rwim aupweIAw rwm]) GoVI- ijqu hir pRBu jwpY; sw Dnu DMnu quKweIAw 1<br />

rwm]) dyh 1 - ciV@- ciV dyhiV 1 GoVI. ibKmu lGwey; imlu gurmuiK prmwnµdw] jn<br />

nwnk. hir vru pwieAw mMglu; imil sMq jnw vwDweI] dyh qyjnVI; hir nvrMgIAw<br />

rwm] gur igAwnu. gurU; hir mMgIAw rwm]<br />

576. sunYhrI 1 - dyh kMcn; jInu suivnw 1 rwm] kVIAwlu muKy; guir AMksu<br />

pwieAw rwm]) hwQI 1 , v`is- mnu mYglu 1 ; gur sbid. vis AwieAw rwm]) syvw<br />

kIqI 1 - hir gwie mMglu rwm nwmw; hir syv syvk syv kI 1 ] pRB jwie pwvY rMg<br />

mhlI; hir rMgu mwxY. rMg kI]) smwey 1 smJy 1 , l`Dw.sm`Dw- so Gru lDw. shij<br />

smDw 1 ; hir kw nwmu ADwrw] guir. mMqRü sbdu scu; dIqw rwm]<br />

577. pRkwS srUp bRhm, buJwey polw- inrBau Bey. Ksm rMig rwqy; jm kI<br />

qRws buJwey]) pRkwS-srUp 1 bRhm, buJY polw- loiex. loeI 1 ifT; ipAws n buJY. mU<br />

GxI]) ivkwr hMkwr loB kRoD Awid idRStI nwl dyKx vwLIAW A`KW nhIN, hor 1<br />

gurbwxI nwl gurbwxI q`kx vwlIAW A`KW hn, mw ibMdI nhIN lwauxI- nwnk. sy<br />

AKVIAW ibAMin 1; ijnI ifsMdo mw iprI] sy swcI drgh; Bwxy rwm] syeI sjx sMq<br />

sy suKIey; Twkur Apxy Bwxy]) j`gdIs- duK nws. Brm ibnws qn qy; jip jgdIs<br />

eIsh jY jey]<br />

578. nwnk. jwxy siq; sWeI. sMq n bwhrw] imil jlu jlih; Ktwnw rwm]<br />

nwnk. BRm BY gux ibnwsy; imil jlu jlih. Ktwnw] rKu jgqu sgl; dy hQw rwm]<br />

pRB; dUK drd BRm hrqw rwm] mn ieiCAVw; Plu pweIAY rwm]) pRgt 1 ho rhy hn,<br />

g`wjy- Git Git; hir goibMdu gwjy 1 rwm]) Gru pMjvW[ AlwhxIAW- rwgu vfhMsu<br />

mhlw 1 Gru 5 AlwhxIAw) jwnI - AVw- muhliq punI. pweI BrI; jwnIAVw Giq<br />

clwieAw]<br />

www.Gursevak.com<br />

280<br />

q`qkrw


579. vwlyvy kwrix. bwbw roeIAY; rovxu sgl ibkwro]<br />

580. AwpI - nY[ A - lK polw-ijin AwpInY Awpu swijAw; scVw AlK Apwro]<br />

scVw swihbu scu qU; scVw dyih ipAwro]) ihMsk 1 jIv- jMmxu mrxw Awie gieAw;<br />

biDku 1 jIau ibkwro]) BYVy 2 ny[ fu`bx 3 jogy[ aupwA 4 zor 4 hY– BUfVY 2 . nwmu ivswirAw;<br />

bUfVY 3 . ikAw iqsu cwro 4 ]) Cu`tV 5 hoeI[ lu`tI 6 [ [ duKI 7 [ murdw 8 [ vyhVy 9 [ Awi^r<br />

smyN 10 [ Cu`tI mu`TI iv`DxIAw- sw Dn CutI 5 muTI 6 . JUiT ivDxIAw 7 ; imrqkVw 8<br />

AM|nVy 9 bwry 10 ]) Awi^r smyN 11 - suriq mueI. mru mweIey; mhl ruMnI. dr bwry 11 ]<br />

jIvqu mrY. su jwxIAY; ipr scVY. hyiq ipAwry]<br />

581. duKI 1 [ krky 2 - hau muTVI. DMDY DwvxIAw; ipir CoifAVI. ivDx 1<br />

kwry 2 ]) AnMd 2 nUM pRwpq hoeI[ rh - isAVI- mY. ipru scu swlwhxw; hau rhisAVI 2<br />

nwim Bqwry]) iesqRI 3 - suohwgxI hoVy AONkV ivckwr dI Avwz bolxI- beIAir 3<br />

nwim suohwgxI; scu svwrxhwro]) pRym ivCoVw 4 - gwvhu gIqu. n ibrhVw 4 ; nwnk.<br />

bRhm bIcwro]) iesiQ`q krky 5 [ mwieAw ivkwr 6 hMkwr, kwl rUpI jwl 7 pwieAw,<br />

jwluo hoVy AONkV dI ivckwrlI Avwz bolxI- ijin. jgu Qwip 5 vqwieAw 6 jwluo 7 ; so<br />

swihbu prvwxo]) ijin. jgu isrij smwieAw; so swihbu. kudriq jwxo vw]) A`D<br />

ivcwly 7 [ au~iT c`lxw. A`D- bwbw AwieAw hY. auiT clxw; AD 7 pMDY hY. sMswro vw])<br />

ipCly bIjy 8 pwp, ies 11 vyly 12 &l dyx leI nhI jMmdy- ieb 11 ky 12 rwhy 8 . jMmin<br />

nwhI; pCuqwxy isir Bwro]) s`ddw 9 hY[ l`ib- lib DMDY mwieAw. jgqu BulwieAw;<br />

kwlu KVw rUAwey 9 ]<br />

582. ivSy rUp guV 1 ny, jIv 2 rUpI m`KI nMU Kw ilAw- hoCI miq. BieAw mnu<br />

hoCw; guVu1 sw. mKI 2 KwieAw]) vy 1 mRXwd nMgw 2 –nw 1 mrjwdu 2 . AwieAw kil<br />

BIqir; nWgo bMiD clwieAw]) s`dw 4 - iliKAVw lyKu. n mytIAY; dir. hwkwrVw 4<br />

AwieAw hY]) BY rovY. gux swir smwly; ko mrY n muieAw nwly]) isAwxw 5 - nwnk.<br />

juig juig jwx isjwxw 5 ; rovih. scu smwly]) mhlw qIjw mhlw qIjw kihxw, pUrn<br />

gurU jI ny ilK ky, spSt kIqw hY, iqMn jW qRY nhIN kihxw- vfhMsu mhlw 3 mhlw<br />

qIjw) sw Dn rMf. n kbhU bYseI; nw kdy hovY sogu]) swr - ih. smwl - ihguxvMqIAw<br />

gux swrih. Apxy kMq smwlih; nw kdy lgY ivjogo]<br />

583. Aaugux. sbid jlwey. dUjw Bwau gvwey; scy hI sic rwqI] so ipru scw.<br />

sd hI swcw hY; nw Ehu mrY. n jwey] iehu qnu. rulY rulwieAw, kwim n AwieAw;<br />

ijin. Ksmu n jwqw hdUry]<br />

584. jm puir Gor AMDwru. mhw gubwru; nw iqQY BYx. n BweI]) nwsvMq 1<br />

buFypw 2 - iehu srIru jjrI 1 hY; iesno jru2 phucY AweI]<br />

www.Gursevak.com<br />

281<br />

q`qkrw


585. iqsu jyvfu. Avru n sUJeI; iksu AwgY khIAY jwey]) llW Duin polyvfhMs<br />

kI vwr mhlw 4; llW bhlImw kI Duin, gwvxI]) q`qbyqw 1 -sbid rqy vf<br />

hMs 1 hY; scu nwmu auir Dwir]) sMgR - hih- scu sMgRhih. sd sic rhih; scY nwim<br />

ipAwir]) sBnW 2 - qU AxmMigAw dwnu dyvxw; sBnwhw 2 jIAw]<br />

586. pgIN polw- iqsu siqgur kI sB pgI pvhu; ijin moh AMDyru<br />

cukwieAw]<br />

587. ieik. sdw iekqY rMig rhih; iqn kY. hau sd bilhwrY jwau] nwnk.<br />

nwim rqy suKIey sdw; scy isau ilv lwie]<br />

588. nwnku. gur ivthu vwirAw. ijin hir nwmu dIAw; myry mn kI Aws<br />

purweI]) ByKIN[ buJeI polw- ByKI. Agin n buJeI; icMqw hY mn mwih]) sRIr nUM<br />

kSt dyxy krky, mn 1 nhIN mrdw- vrmI mwrI. swpu 1 n mrY; iqau. ingury krm<br />

kmwih]) suKw polw- ijnI hir hir nwmu iDAwieAw; iqnI pwieAVy srb suKw])<br />

B`uKw- sBu jnmu iqnw kw sPlu hY; ijn hir ky nwm kI min lwgI BuKw]) d`uKwijnI.<br />

gur kY bcin AwrwiDAw; iqn. ivsir gey siB duKw]) c`uKw- qy sMq Bly<br />

gurisK hY; ijn. nwhI icMq prweI cuKw]) m`uKw- Dnu DMnu iqnw kw gurU hY; ijsu<br />

AMimRq Pl hir lwgy muKw] 6]) pkVn 2 rokx 2 [ v`is- jm kwlY vis jgu<br />

bWiDAw; iqs dw PrU 2 n koie] eyhw kwieAw roig BrI; ibnu sbdY. duKu haumY rogu.<br />

n jwie] iqsu gur kau. hau KMnIAY; ijin. mDusUdnu hir nwmu suxwieAw]<br />

589. ijsu qU mylih ipAwirAw, so quDu imlY; gurmuiK vIcwry] rqnw swr. n<br />

jwxeI; AigAwnI AMDu AMDwru]) nwnk. mnmuiK jIvidAw muey; hir ivsirAw. duKu<br />

pwie]<br />

590. rwjy Eie. n AwKIAih; iBiV mrih. iPir jUnI pwih]) nwnk. ivxu<br />

nwvY nkˆØI vFˆØI iPrih; soBw. mUil n pwih] guru siqguru. bohlu hir nwm kw;<br />

vfBwgI isK. gux sWJ krwvih] mnmuK. Gir hodI vQu n jwxnI; AMDy. Bauik muey<br />

ibllwie]<br />

591. pRMsn 1 - ijnw gurisKw kau. hir sMqustu1 hY; iqnI. siqgur kI gl<br />

mMnI]) cV@I[ c - vgix- jo gurmuiK nwmu iDAwiedy; iqnI cVI. cvgix vMnI]<br />

gurmuiK pRihlwid; jip hir. giq pweI] ibnu gur. hir nwmu; n iknY pwieAw. myry<br />

BweI]) gurmuiK hir Bgiq; hir Awip lhweI] nwnk. pUrY krim siqguru imlY;<br />

hir jIau ikrpw kry rjwie]) mu`TI- ijs kY Gir. dIbwnu hir hovY; iqs kI muTI<br />

ivic, jgqu sBu AwieAw]) mnu`KW 1 , dy 2 , kichrIE 3 [ n`is B`ij- mwxsw 1 ikAhu 2<br />

dIbwxhu 3 . koeI nis Bij inklY; hir dIbwxhu. koeI ikQY jwieAw]) qwibAw 4 kr<br />

www.Gursevak.com<br />

282<br />

q`qkrw


id`qy- so AYsw hir dIbwnu. visAw Bgqw kY ihrdY; iqin rhdy Kuhdy Awix, siB<br />

Bgqw AgY KlvwieAw 4 ]<br />

592. A - lKu polw- siB Gt BogvY. Ailpqu rhY; AlKu. n lKxw jweI])<br />

g`lW[ ms - liq polw- hir nwvY nwil glw. hir nwvY nwil msliq; hir nwmu.<br />

hmwrI krdw inq swrw] jn nwnk kMau. hir nwmu. hir guir dIAw; hir hliq<br />

pliq. sdw kry insqwrw] hir nwmu hmwrw pRBu Aibgqu Agocru; AibnwsI purKu<br />

ibDwqw]<br />

593. hir nwmu. hmwrw Bojnu CqIh prkwr; ijqu KwieAY. hm kau iqRpiq<br />

BeI]) nwm vrqwaux dI muKiqAwrI 1 id`qI hY[ dI - eI- hir nwmu hmwrw vxju.<br />

hir nwmu vwpwru; hir nwmY kI. hm kMau, siqguir kwrkunI 1 dIeI]<br />

594. Gr hI muMiD. ivdyis ipru; inq JUry sMmHwly]) Bu`K 1 , Kwx dI ie`iCAw 1 [<br />

imtI polw- iqpiq rhy AwGwie; imtI BBwiKAw 1 ]) shwieqw krnI 2 [ au - p`kryijn<br />

kwrix. gurU ivswirAw; sy n aupkry 2 AMqI vwr]) piV VwVy pYr hlMq nhIN<br />

lwauxw- hir Awpy mwrY. hir Awpy CofY; mn hir srxI. piV rhIAY]) vypRvwh 3 [<br />

skY polw, in`slu- hir ibnu. koeI mwir jIvwil. n skY; mn hoie inicMd. inslu 3<br />

hoie rhIAY] auTidAw bhidAw suiqAw, sdw sdw hir nwmu iDAweIAY; jn nwnk.<br />

gurmuiK hir lhIAY] 12] 1] s`uDu- suDu) 557 qoN 594, vfhMs rwgu gurpRswid<br />

sMpUrnM[<br />

595. qoN 659. soriT rwgu gurpRswid ArMB:- sBnw mrxw AwieAw;<br />

vyCoVw sBnwh]) A`gy 1 jw ky ikMn@W 3 dw imlxw 2 hovygw- puChu jwie isAwixAw;<br />

AwgY 1 imlxu 2 iknwh 3 ] ijn myrw swihbu vIsrY; vfVI vydn iqnwh]) iesqRIAW 2<br />

inAweIN roxy 3 qy- jo iqsu BwvY. so QIAY; rMn 2 ik ruMnY3 hoie]) gV@- DrqI aupir.<br />

kot gV; kyqI geI vjwie]) imauNdy 4 smwauNdy 4 nhIN sn[ n`ik n`Qw - jo. Asmwin<br />

n mwvnI 4 ; iqn nik nQw pwie]) du`K[ sUlIAw kMny ibMdI nhIN lwauxI- jy mn<br />

jwxih sUlIAw 1 ; kwhy imTw Kwih]) glIN polw- nwnk. Aaugux jyqVy; qyqy glI<br />

jMjIr]) ingury 5 - AgY gey. n mMnIAin; mwir kFhu. vypIr 5 ]) ^uSnsIb Bwgvwn 6 -<br />

Bwau krm kir jMmsI; sy Gr BwgT 6 dyKu]) dukwn 7 - suriq soc kir BWfswl 7 ;<br />

iqsu ivic. iqsno rKu]) pRsMn 8 ho[ h`su- vxjwirAw isau vxju kir; lY lwhw mn<br />

hsu 8 ]) bMn@ü k`lüü@- Krcu bMnu cMigAweIAw; mqu mn jwxih klu]) Gr itkwxw 9 [<br />

mh`lu- inrMkwr kY dyis jwih; qw suiK lhih mhlu 9 ]<br />

596. bMn@ü bdIAW- bMnu bdIAw. kir DwvxI; qw ko AwKY DMnu]) c - vgx-<br />

www.Gursevak.com<br />

283<br />

q`qkrw


nwnk. vyKY ndir kir; cVY cvgx vMnu] nwmu dwnu iesnwnu n. mnmuiK; iqqu qin<br />

DUiV DumweI]) durgMDI 16 vwly bcn 10 - gMDx 16 vYix 10 rqw ihqkwrI; sbdY. suriq n<br />

AweI]) A`KIN- AKI mIit cilAw AMiDAwrw; Gru dru idsY n BweI] puVu DrqI. puVu<br />

pwxI Awsxu; cwir kuMt caubwrw]) gupq 13 - iekqu rUip iPrih prCMnw 13 ; koie. n<br />

iks hI jyhw] krqw; qU mY mwxu inmwxy]<br />

597. jwiq Ajwiq. AjonI sMBau; nw iqsu Bwau.n Brmw]) A - kul polw- Akul<br />

inrMjn. Apr prMpru; sglI joiq qumwrI]) b`jr- bjr kpwt mukqy gurmqI; inrBY<br />

qwVI lweI]) swcy sicAwr ivthu; kurbwxu]) v`sgiq. giq polw- jMq aupwie kwlu<br />

isir jMqw; vsgiq jugiq sbweI]) SuD ihrdy 14 sRySt krq`b vwly15 - sUcY BwfY14 .<br />

swcu smwvY; ivrly sUcwcwrI 15 ]<br />

598. swkq. pRymu n pweIAY; hir pweIAY siqgur Bwie] siqgur. bMDn qoiV<br />

inrwry; bhuiV. n grB mJwrI jIau] cMgy 1 , mMdy 2 moh rUpI ic`kV 3 [ Awpxy Awp nUM<br />

fu`bwauNdw 4 hY[ Ap - sr- sr 1 Apsr 2 kI swr. n jwxih; iPir iPir kIc 3 bufwhI 4<br />

jIau]) AOguxW ivkwrW krky lu`itAw 3 jw irhw hY[ iesqRI 7 [ mMd krm krn leI<br />

q`kx 4 - Apnw Gru mUsq 3 . rwiK n swkih; kI pr Gru 7 . john 4 lwgw] mn ry smJu;<br />

kvn miq lwgw]) pRym 5 - Awpy duK suK Boig BogwvY; gurmuiK so Anrwgw 5 ]) dur - m`iqmwieAw<br />

moihq. ijin iehu rsu KoieAw; jw. swkq durmiq lwgw]) mn ry rwm jphu;<br />

suKu hoeI]<br />

599. jIv 2 auh bRhm 1 srUp- qqu inrMjnu joiq sbweI; so 1 hM 2 . Bydu n koeI<br />

jIau] AprMpr pwrbRhmu prmysru; nwnk. guru imilAw soeI jIau]) qw qy; sc mih<br />

rihAw smweI]) AMiDAwrw- qw; imitAw sgl AMD´wrw] qw; shjY kY Gir AwieAw]<br />

600. nwnk. nwvhu giq miq pweI; eyhw rwis hmwrI] sbid rqy. sdw iek<br />

rMgI; hir isau. rhy smweI]<br />

601. hir rsu. n pwieAw, ibrQw jnmu gvwieAw; jMmih vwro vwrw] jo Duir<br />

iliKAw, su. koie n mytY BweI; krqw kry. su hoeI] ibnu gur. bMDn tUtih nwhI;<br />

gurmuiK moK duAwrw]<br />

603. nwm rUpI dwxy rihq Poky1 - quh 1 kutih. mnmuK krm krih BweI; plY<br />

ikCU n pwie] nwnk. nwau byVw nwau qulhVw BweI; ijqu lig. pwir jn pwie])<br />

auNglW qy d`B dy C`ly cwV@ ky sUrj nMU pwxI dyx 2 - sMiDAw qrpxu 2 krih. gwieqRI;<br />

ibnu bUJy. duKu pwieAw]<br />

604. jip mn; hir hir nwmu slwh]) cauQw cauQw- soriT mhlw 4 cauQw]<br />

Awpy AMfj jyrj syqj auqBuj; Awpy KMf. Awpy sB loie]<br />

www.Gursevak.com<br />

284<br />

q`qkrw


605. ApxI joiq nwl AnMq bRhmMf rcx sMBwlx dw nwtk Kyfx vwly nt 1 [<br />

ipAwrw ’qy ibsRwm- Awpy hI sUqDwru1 hY ipAwrw; sUqu iKMcy. Fih FyrI hoie]) Awpy<br />

jl Qil sBqu hY ipAwrw; pRBu Awpy kry. su hoie] jip mn; hir hir nwm. ris<br />

DRwpY]) hukm 2 AQvw BY 2 cVHwieAw hY Bwv swrI rcnw hukm BY ’c bMn@I hY, XQw:-<br />

hukmI; hukmu clwey rwhu] nwnk ivgsY vyprvwhu] - Awpy DrqI swjIAnu ipAwrY;<br />

ipCY tMku2 cVwieAw]) b`krI Syr vrgy ivroDIAW nMU iek`Ty bMn@ ky i&rwauNdy 2 hn[<br />

bMin@- Awpy hI Bau pwiedw ipAwrw; bMin bkrI sIhu hFwieAw 2 ]<br />

606. pRgt 1 , srUp- myry mn; jip rwm nwmu nIswxu 1 ] sqsMgiq imil. iDAwie<br />

qU hir hir; bhuiV. n Awvx jwxu]) hMkwrI kMs dw vlI hwQI 2 [ kuvlIAw - pIVu<br />

polw- kuvlIAwpIVu 2 . Awip mrwiedw ipAwrw; kir bwlk rUip pcwhw]) kMs dw<br />

pihlvwn 3 kysI dYNq 4 - kir bwlk rUp aupwiedw ipAwrw; cMfUru 3 kMsu kysu4 mwrwhw]<br />

607. goibd pRIiq lgI; Aiq ipAwrI] jb sqsMg Bey swDU jn; ihrdY<br />

imilAw sWiq murwrI] myry pRB; ikrpw jlu dyvhu hir nweI]) c`lx 1 rihq krqwr 1<br />

jI ’c cV@y[ A - cru- Acru 1 crY. qw isiD hoeI; isDI qy. buiD pweI]) pRym ky sr.<br />

lwgy qn BIqir; qw. BRmu kwitAw jweI]<br />

608. hir jIau; qyrI dwqI rwjw])<br />

609. auTw 1 ky Bwv muAw& 1 krky- jn nwnk dIn. srin AwieE pRB; sBu lyKw<br />

rKhu auTweI 1 ]) sbMDI 2 - puqR klqR lok igRh binqw; mwieAw snbMDyhI 2 ]) shwieqw<br />

leI nhIN KV@w 3 - AMq kI bwr. ko Krw 3 n hosI; sB imiQAw AsnyhI] ry nr; kwhy<br />

pporhu dyhI]) jo dyhI Amr mMnxw kIqI 5 hY, pwxI 4 ku`qy<br />

6 AgnI 7 iqMn 1 sMkyq 2 krky 3<br />

nws ho jWdI hY- qIin 1 sMi|Aw 2 kir 3 . dyhI kInI 5 ; jl 4 kUkr 6 BsmyhI 7 ] hoie<br />

Awmro. igRh mih bYTw; krx kwrx ibsrohI] sPl drsnu Akwl mUriq pRBu; hY BI<br />

hovnhwrw]<br />

610. soeI igAwnI. soeI iDAwnI; soeI purKu suBweI]<br />

611. aupdyS 1 - pRB bwxI; sbdu 1 suBwiKAw]) Awp jI dwsn dws dy gurU jI hoN<br />

jI 2 - eyku ipqw.eyks ky hm bwirk; qU myrw gur hweI 2 ] suix mIqw. jIau hmwrw bil<br />

bil jwsI; hir drsnu dyhu idKweI]<br />

612. iehu mnu qyrw; BweI]) qY - kU- pwv mlovw mil mil Dovw; iehu mnu qYkU<br />

dysw]) A - kul polw- jn nwnk kau. guir ikrpw DwrI; sBu Akul inrMjnu fITw]<br />

hir hir guru guru; krqw ry] hir jIau; nwmu pirE rwmdwsu]) SWqI 1 ’c ibrwjdw 2<br />

hW[ mn nMU suK dyx vwlI pRymw- BgqI rUp nwrI 3 [ ibg - sieAw polw- shj 1 sYn 2<br />

www.Gursevak.com<br />

285<br />

q`qkrw


Aru suKmn nwrI 3; aUD kml ibgsieAw] joie dUq. moih bhuqu sMqwvq; qy BieAwnk<br />

BieAw]) A - tlu- eyk bUMd. guir AMimRqu dIno; qw Atlu Amru. n muAw] ijsno ivsrY.<br />

myrw rwm snyhI; iqsu. lwK bydn jxu AweI]<br />

613. ijh pRBU ibswir. gur qy bymuKweI; qy nrk Gor mih pirAw] ijh gur<br />

mwin. pRBU ilv lweI; iqh mhw Anµd rsu kirAw]) ividAwrQI 1 [ ib`idAw ib`du -<br />

AMsI- ibidAw mih. ibduAMsI 1 ricAw; nYn dyiK. suKu pwvih] jYsI BUK. qYsI kw<br />

pUrku; sgl Gtw kw suAwmI]) hm pwpI. qum pwp KMfn; nIko Twkur dysw]) mwDO; qU<br />

Twkuru isir morw] kIqy kau myrY sMmwnY; krxhwru iqRxu jwnY]<br />

614. pdwrQ 1 - nwmu vrqix. nwmo vwlyvw 1 ; nwmu nwnk. pRwn ADwrw<br />

615. ismrhu. hir hir nwmu; prwnI] ibnsY kwcI dyh; AigAwnI]) aumr 1 [<br />

A - vrdw- hau hau krq. ibhwie Avrdw 1 ; jIA ko kwmu. n kInw]) gunwh 1 [ Kqy<br />

polw- swd ibkwr ibKY rs mwqo; AsMK Kqy kir Pyry] pUrY guir; myitE Brmu AMDyrw]<br />

Bju pRym Bgiq; pRBu nyrw] myrw guru; hoAw Awip shweI] gux gwvq. AwrwiD nwmu<br />

hir; Awey ApunY Qwny])<br />

616. pVdw V hlMq nhIN lwauxw- icqR gupqu jb lyKw mwgih; qb kauxu pVdw<br />

qyrw FwkY]) A - cuq- gux gwvq. Acuq AibnwsI; An idnu hir rMig jwgw]<br />

617. b - nspiq- sgl bnspiq mih bYsMqru; sgl dUD mih GIAw]) B`uKIcwir<br />

pdwrQ. nv iniD pwvih; bhuir. n iqRsnw BuKI]) muKI polw- swis swis<br />

iDAwvhu Twkur kau; mn qn jIAry muKI]) ru`KIN- gur nwnk kau. pRBU idKwieAw;<br />

jil Qil iqRBvix ruKI]) myry mn jip; gur gopwl pRBu soeI]<br />

618. Kqy polw- bKis lYhu. swihb pRB Apny; lwK Kqy kir Pyro]) svwrdy 1<br />

SuB guxW sihq hrw 1 Brw- jnm jnm ky dUK invwrY; sUkw mnu. swDwrY 1 ] hir crx<br />

srx; moih cyro]) l`Kx- gur ky crn. bsy ird BIqir; suB lKx. pRiB kIny])<br />

PwhI 2 [ iksy dw AihswnmMd 3 hoxw- kwit islk 2 . kIno Apuno dwsro; qau nwnk. khw<br />

inhoro 3 ]) soriT pMjvW- soriT 5] SuB smW 4 - Blo smUrqu 4 ; pUrw] sWiq shj Awnµd.<br />

nwmu jip; vwjy Anhd qUrw] myro guru; rKvwro mIq]) A - crj- gur pUry kI. Acrj<br />

vifAweI; nwnk. sd bilhwry]) ibl - iC- ibliC ibnod. Awnµd suK mwxhu; Kwie<br />

jIvhu. isK prvwr]<br />

619. pYn@xu- jIau pwie. ipMfu ijin swijAw; idqw pYnxu Kwxu]<br />

620. r`KvwlI- hoeI rwjyrwm kI; rKvwlI]) su`KwlI- sUK shj Awnd gux<br />

gwvhu; mnu qnu dyh suKwlI] vfI vifAweI. nwnk. krqy kI; swcu sbdu siq<br />

BwiKAw]) htw idqy 1 [ htqwir polw- Apxy jIA jMq. Awpy rwKy; jmih kIE<br />

htqwir 1 ]) au - DirAw- nwnk. piq rwKI prmysir; auDirAw sBu sMswro]<br />

www.Gursevak.com<br />

286<br />

q`qkrw


621. imil pMchu; nhI shsw cukwieAw]) is`kw clwaux vwly rwjy 1 srdwr 1<br />

pqI - AwieAw- iskdwrhu 1 ; nh pqIAwieAw] aumrwvhu AwgY; Jyrw]) mhwrwijAW dy<br />

rwjy vwihgurU1 [ pwp AOgux hMkwr ivkwr ihswb dw ^wqmw 2 - imil rwjnrwm 1 ;<br />

inbyrw 2 ]) aUhw; sm Twkuru sm cyrw]<br />

622. jip Anid rhau; gur crxw]) qkIAw polw- blu Dnu qkIAw; qyrw])<br />

q`wkI- srix scy kI; qwkI]) A - tl- Atl suKu; nwnk pwieAw]<br />

623. m`jnu- mjnu; gur AWdw rwsy]) n@wie- shI slwmiq; nwie Awey])<br />

n@wvY- sMq srovr nwvY]) iehu bRhm ibcwru; su jwnY]) iehu; pUrn ibml bIcwrw])<br />

bhuiV; n jonI pweIAY]<br />

624 Gtw Gt poly- dh ids CqR.myG Gtw Gt; dwmin cmik frwieE])<br />

sunyhw 1 pucwieAw 2 - huix; nhI sMdys 1 romwieE 2 ]) jwxw 3 krdw 4 sI cwr 4 ic`TIAW 5 -<br />

eyk kosro. isiD 3 krq 4 lwlu; qb. cqur 5 pwqro 6 AwieE] BWBIrI ky pwq prdo; ibnu<br />

pyKy. dUrwieE]) sMsy 5 - sBu rihE AMdysro5 ; mwieE] ipCly Aaugux. bKis ley pRBu;<br />

AwgY mwrig pwvY]<br />

625. vzIr 1 - qUhY mMqRI 1 . sunih pRB qUhY; sBu ikCu krxYhwrw]<br />

626 pwCY; kusl Kym guir kIAw]) gursbdW dI rKvwrI 1 [ cwry 2 pwsy[ caukI<br />

ksky- caukI 1 ; cauigrd 2 hmwry]) Srmw 3 ky[ l`jwie- jmu ljwie 3 kir; Bwgw])<br />

suB`wiKAw- jn nwnk; swcu suBwiKAw]<br />

627. kr - qb- krqb siB svwry]) Cotw b`cw 1 - iehu lhuVw 1 ; gurU aubwirAw])<br />

pRB; bwlk rwKy Awpy])<br />

628. srbsu polw imlvW- kru gih lIny. srbsu dIny; Awpih Awpu<br />

imlwieAw] KMnw; sgl rynu CwrI]) dwqI polw- hir kI Bgiq; Pl dwqI]) j`wqIguir<br />

pUrY. ikrpw kir dInI; ivrlY ikn hI jwqI])<br />

629. Awls 1 krIey- Apny kwj kau; ikau AlkweIAY 1 ]) qu`is- guir pUrY;<br />

quis dIAw]<br />

630. A - crju- Acrju; qyrI vifAweI]) su - m`iq dI~qI- dusmn mwir ivfwry<br />

sgly; dws kau sumiq dIqI]<br />

631. p`K 1 -pRB jIau; Ksmwnw 1 kir ipAwry]) bury Bly hm; Qwry] pihir<br />

isrpwau. syvk jn myly; nwnk. pRgt phwry]) Awau bYTu. Awdru sB QweI; aUn n<br />

kqhUM bwqw]) nwvW- soriT mhlw 9) kwlu. ibAwlu ijau pirE folY; muKu pswry<br />

mIq] mn kI; mn hI mwih. rhI]<br />

632. crn 1 kml[ pd Bju poly- mwns dyh pwie. pd 1 hir Bju; nwnk. bwq<br />

www.Gursevak.com<br />

287<br />

q`qkrw


qweI]) Ajwm`lu- Ajwmlu pwpI. jgu jwny; inmK mwih insqwrw] nwnk khq. cyq<br />

icMqwmin; qY BI. auqrih pwrw] kaunu nwmu. gur jw kY ismrY; Bv swgr kau qreI]<br />

mhw moh AigAwin iqmir; mo mnu rihE aurJweI]) mwieAw 1 ’c mohq ho ky[<br />

nIcqweI 2[ ibiKAw - skq- ibiKAwskq 1 rihE ins bwsur; nh CUtI ADmweI 2 ])<br />

b`is- mweI; mnu myro bis nwih]) ismi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k<br />

ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau- byd purwn. isimRiq ky mq suin; inmK n<br />

hIey bswvY]<br />

633. iXAw X bolo- khˆau khw. iXAw mn baury kau; ien isau. nyhu lgwieE]<br />

jo nru; duK mY duKu nhI mwnY]<br />

634. pRIqm; jwin lyhu mn mwhI]) mVY@- duibDw n pVau, hir ibnu. horu n<br />

pUjau; mVY mswix n jweI]) sweIN- qU Awpy dwnw. Awpy bInw; qU dyvih miq sweI]<br />

krm sukrm krwey Awpy; Awpy Bgiq idRVwmM] min muiK jUiT lhY. BY mwnµ; Awpy<br />

igAwnu AgwmM]<br />

635. syvw krI. jy ikCu hovY Apxw; jIau ipMfu qumwrw] pUrw bYrwgI. shij<br />

suBwgI; scu nwnk. mnu mwnµ]) bMn@x 1 vwly- Awsw mnsw bMDnI BweI; krm Drm<br />

bMDkwrI 1 ] pwip puMin. jgu jwieAw BweI; ibnsY. nwmu ivswrI]) hy pMifq! krmW dy<br />

krn 2 vwly- suix pMifq; krmw kwrI 2 ]) bkY polw, KV@o- swsqu bydu. bkY KVo BweI;<br />

krm krhu sMswrI]) m`kVI 3 - ien ibiD. fUbI mwkurI 3 BweI; aUNfI isr kY BwrI])<br />

dhIN[ q`Qu- pMifq dhI ivloeIAY BweI; ivchu inklY qQu]) mQIAY polw, v`Qu- jlu<br />

mQIAY jlu dyKIAY BweI; iehu jgu eyhw vQu]) q@wgo[ bWDo- iehu jgu. qwgo sUq ko<br />

BweI; dh ids bwDo mwie]<br />

636. iqn@w. Twk n pweIAY ipAwry; AMimRq rsn hry]) jWdo- hukmY AMdir.<br />

AwieAw ipAwry; hukmy jwdo jwie]) m`svwxI- kwieAw kwgdu. jy QIAY ipAwry; mnu<br />

msvwxI Dwir]) pihlw pihlw do vwrI pV@o- soriT mhlw 1 pihlw duqukI] qU<br />

guxdwqO inrmlo BweI; inrmlu nw mnu hoie] myry pRIqmw; qU krqw kir vyKu]<br />

637. rUVO rUVO AwKIAY BweI; rUVO lwl. clUlu] beIAir bolY. mITulI BweI;<br />

swcu khY. ipr Bwie]) by~DI- ibrhY byDI. sic vsI BweI; AiDk rhI hir nwie]<br />

iKnu plu. nwmu irdY vsY BweI; nwnk. imlxu suBwie] Bgqw dI. sdw qU rKdw hir<br />

jIau; Duir. qU rKdw AwieAw] Bgqw kI pYj. rKu qU suAwmI; Bgq qyrI srxweI]<br />

638. Bij polw- scw siqguru. swcI ijsu bwxI; Bij CUtih. gur srxweI] 7]<br />

639. r`qIAW- sdw suKu sohwgxI BweI; An idnu rqIAw rMgu lwie]) ku -<br />

l`KxI- ipr kw hukmu. n jwxeI BweI; sw kulKxI kunwir]) sBw polw- imil sMq<br />

sBw. mnu mWjIAY BweI; hir kY nwim invwsu]<br />

www.Gursevak.com<br />

288<br />

q`qkrw


641. &YilAw 1 p - iqsitAw - kauVw hoie piqsitAw 1 ipAwry; iqs qy aupijAw<br />

sogu]) hoNdI[ j`wqIAw[ c`lI- hodI vsqu. n jwqIAw ipAwry; kUVu. n clI nwil])<br />

sMmRQ purKu dieAwl dyau ipAwry; Bgqw iqs kw qwxu] moin BieE. kr pwqI rihE;<br />

ngn iPirE. bn mwhI]<br />

642. krv`q- mn kwmnw. qIrQ jwie bisE; isir krvq Drwey]) 4 nMU cauQy<br />

pV@o- rwgu soriT vwr mhly 4 kI) dMdW 1 nMU kqrw 2 mwqR mYL nhIN Bwv AB`K nhIN<br />

KWdy, dMdIN[ kqu polw- dMdI 1 mYlu n. kqu 2 min; jIBY scw soie]) sRIr 3 - sdw<br />

sIgwrI. nwau min; kdy. n mYlu pqMgu 3 ]) s`sU- dyvr jyT muey duiK; ssU kw fru.<br />

iksu]) guir siqguir nwmu idRVwieAw; mnu. Anq n kwhU foly]<br />

643. ijnw. siqguru jIvidAw muieAw. n ivsrY; syeI purK sujwx]) nwnk.<br />

muey n AwKIAih; ij. gur kY sbid smwih]) hau golw lwlw quDu; mY. hukmu<br />

PurmweIAY] mqu jwxhu. jgu jIvdw; dUjY Bwie muieAwsu]) Brosw 1 [ ivshI polwmnmuKw<br />

no. ko n ivshI 1 ; cuik gieAw vyswsu]<br />

644. iqsu. rUpu n ryK AidRstu; khu jn. ikau iDAweIAY]) ijsu. Awip buJwey<br />

Awip; su hir mwrig pweIAY]) au~JiV- ieknw mwrig pwie; ieik auJiV pwiedw]<br />

645. Cu`tiV[ bd polw- ijau CutiV. Gir Gir iPrY; duhcwrix bd nwau]) A -<br />

lBu. l`BY - iehu Bojnu. AlBu hY sMqhu; lBY. gur vIcwir]) buJwrq 1 l`DI- eyh<br />

mudwvxI 1 . siqgurU pweI; gurisKw lDI Bwil]<br />

646. s`iqAw- hir ieku iDAwvih ieku; ieko hir siqAw]) auq - piqAw polwhir<br />

ieko vrqY ieku; ieko auqpiqAw]) G`iqAw- jo hir nwmu iDAwvih; iqn fru<br />

sit GiqAw]) hy syK 1 jI! ieh mn cOhW 2 c`kW ’c Brmx vwlw bVbolw 3 hY- syKw 1<br />

caucikAw 2 cauvwieAw 3 ; eyhu mnu. iekqu Gir Awix]) colI polw[ pY~DI- hir colI<br />

dyh svwrI; kiF pYDI Bgiq kir]<br />

647. br - kqI polw- pMifq. iqn kI brkqI. sBu jgqu Kwie; jo rqy hir<br />

nwie]<br />

648. guru siqguru bolhu siB; guru AwiK. gurU jIvweIAw] nwnk. nwmu n cyqnI;<br />

AigAwnI AMDuly. Avry krm kmwih]) h`sdy 1 hn[ aū s`tIAih. h`six- ieik. pwxI<br />

ivic austIAih; ieik. BI iPir hsix 1 pwih]) srweIN, A`iBAw - gq - iqn ky Gr<br />

mMdr. mhl srweI, siB pivqu hih; ijnI gurmuiK syvk isK, AiBAwgq jwie<br />

vrswqy]) kwTI hyT g`dI 2 [ ciV@- iqn ky qury jIn KurgIr 2 , siB pivqu hih; ijnI<br />

gurmuiK isK. swD sMq ciV jwqy]<br />

649. s`Bw- sdw scy kw Bau. min vsY; qw sBw soJI pwie]) Dnu Dnu Bwg.<br />

iqnw gurmuKw; jo gurisK lY. mnu ijxiqAw]) pViqAw V hlMq n lwau- sB dU vfy<br />

www.Gursevak.com<br />

289<br />

q`qkrw


Bwg. gurisKw ky; jo gur crxI isK pViqAw]) bRhm`qu- bRhmu ibMdY. iqs dw bRhmqu<br />

rhY; eyk sbid. ilv lwie]<br />

650. is`Kw-hau bilhwrI iqMn kMau; jo gurmuiK isKw]) ipKW polw-jo hir nwmu<br />

iDAwiedy; iqn drsnu ipKw]) rvW[ ilKW polw- suix kIrqnu hir gux rvw; hir<br />

jsu min ilKw]) ik`®Kw- hir nwmu slwhI rMg isau; siB iklivK ik®Kw])<br />

crn 1 iv`Kw- Dnu DMnu suhwvw. so srIru Qwnu hY; ijQY. myrw guru Dry ivKw 1 ] nwnk. nwm<br />

ivhUxy mnmuKI; jwsin jnmu gvwie] sw isiD. sw krmwiq hY; AicMqu kry ijsu dwiq]<br />

hir kIrqnu krh. hir jsu suxh; iqsu kvlw kMqw] hir hir sIgwru. bnwvhu hir<br />

jn; hir kwpVu pihrhu iKm kw] AYsw sIgwru. myry pRB BwvY; hir lwgY ipAwrw ipRm<br />

kw]<br />

1<br />

651. nwnk. mYlu n lgeI; nw iPir jonI pwhu]) dw`bw rog hY[ hMkwr rUp d`by<br />

dy d`by, pwp buirAweI dI nINd ’c- ry jn. auQwrY1 dibEhu; suiqAw geI ivhwie])<br />

pwpu burw; pwpI kau ipAwrw] pwip ldy; pwpy pwswrw]) mhW pwpI 2 ijs nUM pwp<br />

ipAwrw hY- hir jIau. iqn kw drsnu nw krhu; pwipst 2 hiqAwrI]) kusu`D[ Dr -<br />

kt- Eih Gir Gir iPrih. kusuD min; ijau Drkt nwrI]<br />

652. so hir jnu. nwmu iDAwiedw; hir hir jnu. iek smwin]<br />

653. ikAw hovY. iksY hI dY kIqY; jW Duir ikrqu Es dw. eyho jyhw pieAw])<br />

b`Dw- guir scY bDw Qyhu; rKvwly guir idqy]) r`qy- pUrn hoeI Aws; gur crxI mn<br />

rqy]) nws 1 kr idqy[ hqy polw- guir ik®pwil byAMiq; Avgux siB hqy 1 ]) il`qyguir<br />

ApxI ikrpw Dwir; Apxy kir ilqy]) ieqny 1 ieqy polw- nwnk. sd bilhwr;<br />

ijsu gur ky gux ieqy 1 ]) qw kI rjwie lyiKAw pwie; Ab ikAw kIjY. pWfy]) pRwpq 1<br />

kSt Bog 2 rhyy hn[ in`biVAw- hukmu hoAw hwslu1 . qdy hoie inbiVAw; hMFih 2 jIA<br />

kmWdy] nwnk. nwmu iDAwiein. iqn inj Gir vwsu hY; jugu jugu soBw hoie]<br />

654. p`Qr dy bu`q 1 [ Jukw 2 ky[ bu`q- buq 1 pUij pUij, ihMdU mUey; qurk mUey. isru<br />

nweI 2 ]) kib - q kib - qw poly, pVy@ piV@, k`pV- kibq pVy piV, kibqw mUey; kpV<br />

kydwrY jweI]) ijnW@ ny bhuq BwrI sonw 2 g`f ilAw 1 sI[ g`if- drbu sMic sMic. rwjy<br />

mUey; gif ly 1 . kMcn 2 BwrI]) ^rwb 1 huMdy hn[ s`BY inr - iK- rwm nwm ibnu. sBY<br />

ibgUqy 1 ; dyKhu inriK srIrw] jb jrIAY. qb hoie Bsm qnu; rhY. ikrm dl KweI]<br />

kwhy BeIAw; iPrqO PUilAw PUilAw]) kMjUs 11 rs 12 - ijau mDu mwKI. iqau sToir 11<br />

rsu 12 ; joir joir Dnu kIAw]) q`k 5 ivAwhI 6 [ s`jn- dyhurI lau5 . brI 6 nwir sMig<br />

BeI; AwgY sjn suhylw]) mswx BUmI 7 – mrGt 7 lau. sBu logu kutMbu BieE; AwgY hMsu<br />

Akylw]) c`ly- kwl gRsq. sB log isAwny; auiT pMifq. pY cly inrwsw]) pRymw-<br />

www.Gursevak.com<br />

290<br />

q`qkrw


BgqI 1 iSMgwr 2 svwr 2 idqw 4 - Bgiq. nwrdI 1 irdY n AweI; kwiC 2 kUiC 2 qnu<br />

dInw 4 ] pirE kwlu. sBY jg aUpr; mwih ilKy BRm igAwnI]<br />

655. S`uD 1 bRhm srUp[ Kwlsy S`uD hY- khu kbIr. jn Bey Kwlsy 1 ; pRym Bgiq<br />

ijh jwnI]) dUjI dvYq 2 [ g`l- Ab by 2 gl; khnu n jweI] gur; ikMcq ikrpw<br />

kInI] sBu qnu mnu dyh; hir lInI]) AOgux rUp, zMjIr vwlw ptw 3 mMd kmweI rUpI<br />

byVI 4 hY pg polw- qyry glih qauku 3 ; pg byrI 4 ] su rsu; kbIrY jwinAw]) khwauNdy 5<br />

hn - sd jIvnu; Blo khWhI 5 ]<br />

656. JUTy; khw iblovis pwnI] jau Gt BIqir; hY mlnW]) qUMbI 1 - laukI 1 ;<br />

ATsiT qIrQ n@weI] kaurwpnu; qaU n jweI] ihrdY rwmu; kI n jpih svyrw])<br />

singD 2 - qyrI Bgiq krY; jnu QˆØIDw 2 ]) l`bo- mY; nwhI kIqw lbo]) P`bo- ieku nwau<br />

qyrw; mY Pbo]<br />

657. smwie - lo- nwid smwielo ry; siqguru Byitly dyvw]) ie`krs 1 b`JvW 1<br />

pRkwS hI pRkwS idsdw 2 [ iJil - imil - kwru- jh; iJilimilkwru 1 idsMqw 2 ] cmkwr;<br />

bIjul qhI]) auijAwrw- jh; Anhq sUr auj´wrw]) CMn bMn@x vwlw bwn@W 2 [ d`ugxIqo<br />

pih. dugxI mjUrI dYhau; mokau. byFI 2 dyhu bqweI ho] dyKu; byFI rihE smweI]<br />

log kutMb sBhu qy qorY; qau Awpn byFI AwvY ho]) mwqw sIqw 3 jI vwips 4 ilAWdy,<br />

ArpI 5 - nwmy ky suAwmI. sIA 3 bhorI 4 ; lµk BBIKx AwipE 5 ho]) Ax - miVAw-<br />

AxmiVAw mMdlu bwjY]) prm piv`qR 1 - ijh imilAY; dyh sudyhI 1 ]) hvw 1 rUp 6 smuMdR 7 -<br />

Anl 1 Agm jYsy. lhir mie 6 EdiD 7 ; jl kyvl jl mWhI] nrpiq eyku. isMGwsin<br />

soieAw; supny BieAw iBKwrI]) huMidAW 1 A`Cq- ACq 1 rwj. ibCurq duKu pwieAw; so<br />

giq BeI hmwrI]<br />

658. kVw 1 - Aink ktk 1 jYsy. BUil pry; Ab khqy. khnu n AwieAw])<br />

bMDin, bWDy- jau hm bWDy. moh Pws; hm pRym bDin, qum bwDy]) b`wpY, rwjw polw-<br />

Awpn bwpY nwhI. iksI ko; Bwvn ko hir rwjw]) pVdw 2 - moh ptl 2 sBu jgqu<br />

ibAwipE; Bgq. nhI sMqwpw]) AigAwn 3 krky[ du - lB- dulB jnmu. puMn Pl<br />

pwieE; ibrQw jwq. Aibbyky 3 ]) ieMdRIN[ sbl inbl poly imlvyN- ieMdRI sbl inbl;<br />

ibbyk buiD. prmwrQ prvys nhI]) krq`b 4 [ A - crIAq, Apr polw imlvWkhIAq<br />

Awn. AcrIAq 4 An kCu; smJ n prY. Apr mwieAw] kih rivdws.audws<br />

dws miq; prhir kopu.krhu jIA dieAw]) sur - qr icMqw - min. b`is- suK swgru<br />

surqr icMqwmin; kwmDynu bis jw ky] jau qum igirvr; qau hm morw]) mwDvy qumn<br />

qorhu; qau hm nhI qorih] hy vwihgurU jI! jykr (qumn) Awp jI swfy nwloN pRIqI<br />

qoVoN, qW siq sMgIAW smyq (hm) dwsn dws Pyr BI Awp jI nwloN pRIqI nhIN qoVdy,<br />

ieh inmRqw gRIbI dI h`d hY jI, ies krky qumn pwT hI shI hY[ (qum n qorhu) jy<br />

www.Gursevak.com<br />

291<br />

q`qkrw


qusIN n qoVoN qW AsIN BI nhIN qoVdy, ieh brwbrI ho geI[<br />

659. cm - rtw polw- cmrtw; gWiT n jneI] Awr nhI; ijh qopau] nhI<br />

rWbI; Twau ropau]) d`uD- nYnhu nIru bhY. qnu KInw; Bey kys duDvwnI] rwm rwie;<br />

hoih bYd bnvwrI] AYsI bydn. aupij KrI BeI; vw kw AauKDu nwhI]) izMdgI dI<br />

muinAwd 1, mOq 2 dy smyN[ muh - liq muh - qu- hm AwdmI hW iek dmI; muhliq 1 muhqu 2 n<br />

jwxw] 595 qoN 659, soriT rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

660. qoN 695. DnwsrI rwgu gurpRswid ArMB- kyqȳ ky- AMDy. jIvnw<br />

vIcwir; dyiK. kyqyky idnw]<br />

661. s`Bw- sBw kwlK; dwgw dwg] Bwil rhy hm. rhxu n pwieAw; jIviqAw<br />

mir rhIAY]) irdw 1 - qpY ihAwau 1 ; jIAVw ibllwie]) AQvw 2 c`lxw- huix auiT<br />

clxw; muhiq. ik 2 qwil] ihkmiq hukim; n pwieAw jwie]) ivxu ndrI; nwnk.<br />

nhI koie] Awqmw prwqmw; eyko krY] jpu qpu sBu; iehu sbdu hY swru]) kMn A`KINijin<br />

kn kIqy; AKI nwku]<br />

662. ie`k dmVI 1 - Koty kw mulu; eyku dugwxw 1 ] nwnk; jwxY jwxu sujwxu]) pV@Yisr<br />

ky lyK; n pVY ieAwxw]) Kotw.kWim n AwvY; vyKu] jogI jugiq n jwxY; AMDu])<br />

kwdI mlu poly- kwdI kUVu boil; mlu Kwie]) n@wvY- bRwhmxu nwvY; jIAw Gwie])<br />

AklmMd 2 dwns - bMdu- dwnsbMdu 2 soeI; idil DovY] muslmwxu soeI; mlu KovY]) FMg 4 [<br />

s`q, F`bu- kwlu nwhI. jogu nwhI; nwhI sq kw Fbu 4 ]) pUjw 3 sQwn[ Qwn`st[ B -<br />

irst- Qwnst 3 jg Birst hoey; fUbqw iev jgu]<br />

663. mgr polw- mgr pwCY kCu n sUJY; eyhu pdmu AloA]) ies sbd dy<br />

ivsrwm, sRI kIrqn soihly swihb jI ’c dyKo jI:- srUp 1 [ mY ibMdI n lwau- ggn<br />

mY 1 Qwlu. riv cMdu dIpk bny; qwirkw mMfl jnk moqI]) kYsI AwrqI hoie; Bv<br />

KMfnw qyrI AwrqI] sB mih joiq; joiq hY soie]) A - Ku`tu inK`utY- iehu Dnu AKutu; n<br />

inKutY. n jwie] suK mn AMqir; shij smwxI]<br />

664. hir nwmu Dnu inrmlu; Aiq Apwrw] sdw Dnu; AMqir nwmu smwly]) gur<br />

qy; swiq shj suKu bwxI]) iqMn qRY nhIN aucwrnw, qIjw qIjw aucwrnw- DnwsrI<br />

mhlw 3 qIjw] Bgiq kry jnu; vifAweI pwey]<br />

665. sdrS 1 - mY ibMdI nhIN lwauxI- mnu mY mqu; mYgl imkdwrw 1 ] gurmuiK;<br />

iehu mnu lieAw svwir] kwcw Dnu sMcih; mUrK gwvwr]<br />

666. nwvY kI kImiq imiq; khI n jwie]) pVdy 1 [ pt polw- Bniq nwnk.<br />

Brm pt 1 KUl@y; gur prswdI jwinAw] hir gux. kih n skau; bnvwrI])<br />

suinAwrw 1 [ kit`q imlvW-ijau kMcnu. bYsMqir qwieE; mlukwtI 1 kitq<br />

auqwrI]<br />

www.Gursevak.com<br />

292<br />

q`qkrw


667. ikAw hm ikrm. nwn@ ink kIry; qum@ vf purK vfwgI] qum@rI giq<br />

imiq kih n skh pRB; hm ikau kir imlh ABwgI]) hm AMDuly AMD. ibKY ibKu<br />

rwqy; ikau cwlh. gur cwlI]) pg polw- jn nwnk. sMgiq swD. hir mylhu; hm<br />

swD jnw pg rwlI]<br />

668. ibl - l ibl - lwqI- hir hir bUMd Bey hir suAwmI; hm cwiqRk ibll<br />

ibllwqI]) hir ibnu; rih n skau. iek rwqI] qum hir srvr Aiq Agwh; hm<br />

lih n skih. AMqu mwqI]) AwpxI rIqI dI mRXwdw 1 nUM Awp hI jwxdw hY- qU prY<br />

prY. AprMpru suAwmI; imiq jwnhu Awpn gwqI 1 ]) hir jI; lwj rKhu. hir jn kI]<br />

hir ky sMq. jipE min hir hir; lig sMgiq swD jnw kI]) C`ut - kwkI qr`wkI<br />

iek`wkI bcn`wkI cMd`wkI Ap`wkI ds`wkI) aur Dwir bIcwir, murwir rmo rmu; mnmohn<br />

nwmu jpIny] nv iCA Ktu. bolih muK Awgr; myrw hir pRBu. iev n pqIny]<br />

669. gun khu. hir lhu. kir syvw siqgur; iev. hir hir nwmu iDAweI])<br />

iqRpq ho ky 1 [ sM - qustu- min bcin. irdY iDAwie hir, hoie sMqustu 1 ; iev Bxu. hir<br />

nwmu murwrI]) caur`wsIh is`D b`uD. qy~qIs- caurwsIh isD buD. qyqIs koit muin jn;<br />

siB cwhih. hir jIau qyro nwau] Awpy guru. cylw hY Awpy; Awpy hir pRBu. coj<br />

ivfwnI] jn nwnk. Awip imlwey, soeI hir imlsI; Avr sB iqAwig. Ehw hir<br />

BwnI]<br />

670. hliq pliq muK aUjl hoeI hY; inq iDAweIAY. hir purKu inrMjnw] jil<br />

Qil mhIAil. rivAw sRb TweI; Agm rUp igrDwry])<br />

671. Psw 1 ilAw[ v`is- kwm hyiq kuMcru lY PWikE 1 ; Ehu pr vis BieE<br />

ibcwrw]) Aiq polw, srw - pr- Aiq ricE. kir lIno Apunw; auin. Coif srwpr<br />

jwnw]) AhM - buiD- AhMbuiD moh mn bwsn; dy kir gfhw gwfI] jIA kI; eykY hI<br />

pih mwnI]<br />

672. BUKx 1 sony dI flI 2 - Alµkwr 1 imil. QYlI 2 hoeI hY; qw qy kink vKwnI]<br />

kwmvMq kwmI bhu nwrI; pr igRh joh. n cUkY] idn pRiq krY. krY pCuqwpY; sog loB<br />

mih sUkY]) guopwlw, hoVy AONkV ivckwrlI Avwj bolo- Eiq poiq nwnk sMig rivAw;<br />

ijau mwqw bwl guopwlw]) mh`qu- jw kY ismrin. srb inDwnw; mwnu mhqu piq pUrI]<br />

673. mwieAw moh BUlo; AvrY hIq] hircMdaurI bn hr pwq ry; iehY quhwro<br />

bIq]) pRB kI Et ghI; qau CUto] iks hI vwiD. Gwit iks hI pih; sgly lir lir<br />

mUAw]<br />

674. pRB jI ko nwmu jpq; mn cYn]) pu`Ty3 lmkx qp 1 c l`gxw 2 krdy hn[<br />

bsu - Dw polw- jwp qwp. BRmn bsuDw kir; aurD 3 qwp 1 lYgYn 2 ] hY koaU AYso; hmrw<br />

mIqu] sgl smgRI. jIau hIau dyau; Arpau Apno cIqu] pr Dn pr qn. pr kI<br />

www.Gursevak.com<br />

293<br />

q`qkrw


inMdw; ien isau. pRIiq n lwgY]) sRySt crcw 1 -sMqh sMgu. sMq sMBwKnu<br />

1 ; hir<br />

kIrqin mnu jwgY] gux inDwn dieAwl purK pRB; srb sUK dieAwlw]) BRmq BRmq<br />

aUhW hI mUey; bwhuiV. igRih n mMJwir] Ab; hir rwKnhwru icqwirAw]<br />

675. ibsÍwsu A`Dw vwvw polw bolo, pUrw vwvw BrvW bolIdw hY- AauKD mMqR mUl<br />

mn eykY; min ibsÍwsu pRB DwirAw]) AauKDu; qyro nwmu dieAwl]) ADIn, duKI 1 -<br />

moih Awqur 1 . qyrI giq nhI jwnI; qUM Awip krih pRiqpwl]) hw hw; pRB rwiK lyhu]<br />

min bwsnw; ric ibKY ibAwiD] pMc dUq sMig; mhw AswD] qrx qwrx hir iniD;<br />

dUKu n skY ibAwip] jnm mrx invwir. hir jip; ismir suAwmI soie]<br />

676. qw qy; moih. DwrI Et gopwl] AYsy; Brim Buly sMswrw]) swcu Drmu; nhI<br />

BwvY fITw]) hI 1 - krm Drm; sglw eI 1 KovY]) AiqAMq hI gRIb 1 - moih mskIn 1 ;<br />

pRBu nwmu ADwru] Kwtx kau; hir hir rojgwru] nwim rqy pRB; rMig Apwr] swD<br />

gwvih; gux eyk inrMkwr]) iek`qR- jh swD sMqn; hovih iekqR]) kivq polw- qh<br />

hir jsu gwvih; nwd kivq]<br />

677. kImiq kauxu khY; bIcwru]) ms - liq- jo qU krih krwvih suAwmI; sw<br />

msliq prvwxu]) jwxI 1 [ sMqIN- crn srn nwnk dws. hir; hir sMqI. ieh ibiD<br />

jwqI 1 ]) ibsÍwsu A`Dw vwvw polw bolo, pUrw vwvw BrvW bolIdw hY- ijn kY min; swcw<br />

ibsÍwsu]) p`K 1 - jwin bUiJ Apnw kIE nwnk; Bgqn kw AMkuru 1 rwiKE]) srb`qR[ mY<br />

ibMdI n lwau- riv rihAw srbqR mY; mn sdw iDAweI]<br />

678. Ar`wDw- sw miq dyhu dieAwl pRB; ijqu qumih ArwDw]) swDw polwnwnku<br />

mMgY. dwnu pRB; ryn pg swDw]) n`wsn B`wjn Q`wky- pRgt kIny. pRB krnyhwry;<br />

nwsn Bwjn Qwky]) v`wjih v`wjy inv`wjy- Gir mMgl. vwjih inq vwjy; ApunY Ksim<br />

invwjy]) ipRQvI 1 smUh 2 [ aU~jl- jY jYkwru sgl BU 1 mMfl 2 ; muK aUjl drbwr] hir<br />

ibnu; mukiq. n kwhU jIau] mn inrml krm kir, qwrn qrn hir; Avir jMjwl.<br />

qyrY. kwhU n kwm jIau] jIvn dyvw. pwrbRhm syvw; iehu aupdysu. mokau. guir dInw<br />

jIau]) qwkq 3 - iqsu isau. n lweIAY hIqu; jw ko. ikCu nwhI bIqu 3 ; AMq kI bwr. Ehu<br />

sMig n cwlY] min qin qU AwrwD. hir ky pRIqm swD; jw kY sMig. qyry bMDn CUtY])<br />

pVdw 4 - ghu pwrbRhm srn. ihrdY kml crn; Avr Aws kCu. ptlu4 n kIjY] soeI<br />

Bgqu igAwnI iDAwnI. qpw soeI; nwnk. jw kau ikrpw kIjY] dyKhu pswir nYn.<br />

sunhu swDU ky bYn; pRwnpiq iciq rwKu. sgl hY mrnw] cMdn coAw rs. Bog krq<br />

AnykY; ibiKAw ibkwr. dyKu sgl hY PIky; eykY goibd ko nwmu nIko, khq hY swD jn]<br />

qnu Dnu Awpn QwipE, hir jpu. n inmK jwipE; ArQu dRbu dyKu. kCu sMig nwhI<br />

clnw]) sMgq 5 [ Blw polw[ p`lw- jw ko ry krmu Blw, iqin Et ghI sMq plw; iqn<br />

nwhI ry jmu sMqwvY, swDU kI sMgnw 5 ]<br />

www.Gursevak.com<br />

294<br />

q`qkrw


679. swD jnw kI ryn nwnk; mMgl sUK sDwry]) itk polw, b`wly- inrDn kau<br />

Dnu. AMDuly kau itk; mwq dUDu jYsy. bwly] nv iniD iriD isiD hir; lwig rhI jn<br />

pweI]<br />

680. auq polw[ q`wkY- auq qwkY. auq qy auq pyKY; AwvY loBI Pyir]) nwmo giq.<br />

nwmo piq; jn kI mwnY. jo jo hog] mhw Anµd mMgl rUp qumry; bcn AnUp rswl])<br />

jq kq qq poly- eIq aUq. jq kq qq qum hI; imlY nwnk. sMq syvw]<br />

681. jn nwnk kI srDw. pUrhu Twkur; Bgq qyry. nmskwry]) prwieAw 1 -<br />

pr 1 hrnw. loBu JUT inMd; iev hI krq. gudwrI] imRg iqRsnw. Aws imiQAw mITI;<br />

ieh tyk. mnih swDwrI]) aumr 1 [ Aw - vrdw- swkq kI Awvrdw 1 ; jwie ibRQwrI])<br />

q`qkwl- jo jo qyry Bgq duKwey; Ehu qqkwl qum mwrw]) ktwiKA- ik®pw ktwK´.<br />

Avloknu kIno; dws kw dUKu ibdwirE]<br />

682. hy vwihgurU jI! AOKI GVI n dyKx dyeIN, Bwxy dy ault hY, AOKI GVI nhIN<br />

dyKx (dyeI) idMdy, dyeI ibMdI nhIN lwauxI- AauKI GVI. n dyKx dyeI; Apnw ibrdu<br />

smwly]) l`jw- klI kwl. mhw ibiKAw mih; ljw rwKI rwm]) au~dm bl sihq<br />

iqAwr-br- iqAwr 1 ivsmwd iekwgR AvsQw 2 iv`c 3 [ su - Asiq ib - vsQw[ miDAMq<br />

polw- sÍsiq 1 ibvsQw 2 hir kI syvw; mDM´q 3 pRB jwpx]<br />

683. buJih polw- mhw klol buJih. mwieAw ky; kir ikrpw. myry dIn<br />

dieAwl]) A - v`igAw g - ieAw q`q - jo jo krY AvigAw jn kI; hoie gieAw qq<br />

Cwr]) KusIAw polw s`sy pYr ibMdI nHIN lwauxI- srb mnorQ. rwj sUK rs; sd KusIAw<br />

kIrqnu jip nwm]) hir crn srn goibMd duK BMjnw; dws Apuny kau. nwmu dyvhu]<br />

hliq suKu pliq suKu, inq suKu ismrno; nwmu goibMd kw sdw lIjY]) bRhmigAwnI 1<br />

sgl kI rInw] rwj jobn. ibsrMq hir; mwieAw mhw duKu. eyhu mhWq 1 khY] koit<br />

prwD imty; hir syvw]<br />

684. jIvnu; hir jip swDsMig]) GoVw 1 suKpwlkI 2 [ sB qr@W dI AsvwrI 2 -<br />

hsqI rQ; Asu 1 AsvwrI 2 ] dwsMØI; hir kw nwmu iDAwieAw] jIA pRwn; mn Dn qy<br />

ipAwrw]) SISw 3 [ mukr polw- puhp miD. ijau bwsu bsqu hY; mukr 3 mwih. jYsy<br />

CweI]<br />

685. vifAweI 1 [ md polw- jobnu Dnu pRBqw 1 kY md mY; Aih inis rhY<br />

idvwnw] jn nwnk. kotn mY iknhU; gurmuiK hoie pCwnw]) A - c`l- cMcl mnu.<br />

dh idis kau Dwvq; Acl jwih Thrwno]) riK riK; crn Dry vIcwrI]) pgu polwhaumY<br />

mwir imly; pgu Dwry] A - Cl polw-<br />

686. Awpu n cInis; BRim BRim rovY] syvku; pRB kY lwgY pwie]) pqI - AwieAwpRym<br />

Bgiq pRiB; mnu pqIAwieAw] kir ikrpw; guru myil ipAwry]) Gru CyvW-<br />

www.Gursevak.com<br />

295<br />

q`qkrw


DnwsrI mhlw 5 Gru 6) q`wkI- qwkI hY Et swD. rwKhu dy kir hwQ; kir ikrpw.<br />

mylhu hir rwieAw] krau syvw. gur lwgau crn; goivMd jI kw mwrgu. dyhu jI<br />

bqweI]) lK KtIAih lK sMjIAih Kwjih; lK Awvih lK jwih]) Anuswr b`cq<br />

jm@W 1 Drdw hY[ b - ic`iq- Aink aupwv krau. mwieAw kau biciq 1 Drau; myrI myrI<br />

krq. sd hI ivhwvY]<br />

687. koit bRhmMf rUpI Gr dy Twkur 1 [ n@wey- jyqy ry. qIrQ nwey, AhMbuiD mYlu<br />

lwey; Gr ko Twkuru 1 , ieku iqlu. n mwnY]) pVY VwVy pYr hlMq nhIN lwauxw- krm<br />

Drm jugqw. inmK. n hyqu krqw; grib grib pVY. khI n lyKY]) pY 2 ky, pCwx 2 ky[<br />

pRIqI 2 - sdw sdw Awnµdu. ByitE inrBY goibMdu; suK nwnk lwDy. hir crn prwqw 2 ])<br />

j`wqRw- sPl sPl; BeI sPl jwqRw]) swDw polw- Awvx jwx rhy; imly swDw])<br />

pRgt 4 hI- gur igAwnu. swcw Qwnu qIrQu; ds purb sdw dswhrw 4 ]) n@wvxo- sMgiq<br />

mIq imlwpu; pUrw nwvxo]<br />

688. m`qy- swlwih swcy. mMin siqguru; puMn dwn dieAw mqy]) n@wvY, s`q,<br />

s`qy- ipr sMig BwvY. shij nwvY; byxI q sMgmu. sq sqy] giq sMig mIqw sMq sMgiq;<br />

kir ndir myil imlwieAw]) AwKix qoit n Bgiq BMfwrI; Birpuir rihAw soeI])<br />

mwieAw 1 - BUK ipAwso AwiQ 1 ; ikau dir jwiesw jIau]<br />

689. mh`lo polw- swcw nwmu iDAwie; pwvih suiK mhlo] ipru Dn BwvY; qw<br />

ipr BwvY nwrI jIau] mwieAw mohu jlwey. pRIqmu; rs mih. rMgu kryeI] gur sbdu. n<br />

mwnY. PwhI PwQI; sw Dn. mhlu n pwey] gur sbid ivgwsI. shu rwvwsI; Plu pwieAw<br />

guxkwrI]<br />

690. hir jIau ik®pw kry; qw nwmu iDAweIAY jIau]<br />

691. ismrny Xog AivnwsI 1 [ isMmRq`ibA- sd sdw isMmRqb´1 suAwmI; swis<br />

swis gux boleI]) Byd 2 - syKnwig; qyro. mrmu2 n jwnW] hnUmwn sir; gruV<br />

smwnW]) pg polw- pg lig rwm; rhY srnWhI]<br />

692. mwq ipqw BweI suq binqw; khhu. koaU hY kw kw]) Bju polw, n`wsey-<br />

Bju sMig swDU. ieku ArwDU; jnm mrn duK nwsey]) kho 1 - jo jnu. Bwau Bgiq kCu<br />

jwnY; qw kau Acrju kwho 1 ]) Aihswn 2 - jau. qnu kwsI qjih kbIrw; rmeIAY .khw<br />

inhorw 2 ]) - ikAw kwsI. ikAw aUKru mghru; rwmu irdY jau hoeI]) mwieAw ibBUqI 4 [<br />

ibBY polw- soBw rwj; ibBY 4 bifAweI] ien qy khu; kvnY suKu pwieAw] hmrY mn;<br />

Dn rwm ko nwmw] binqw suq dyh gRyh; sMpiq suKdweI]) mrn 5 dw smW 5 [ AvD<br />

polw- ien@ mY kCu nwih qyro; kwl 5 AvD 6 AweI]) rwm nwm Cwif AMimRq; kwhy ibKu<br />

KweI]<br />

693. c`lY- bwrh jojn. CqRü clY Qw; dyhI igrJ. n KweI]) Gt polw[<br />

www.Gursevak.com<br />

296<br />

q`qkrw


au~c - rau- AMimRq bwxI. Gt qy aucrau; Awqm kau smJwvau]) b`jr l`ig- bjr<br />

kuTwru. moih hY CInW; kir imMniq. lig pwvau]) cMcl 1 ds ieMdRIAW[ pMj ivkwrW dw<br />

nwm 2 hI imtw id`qw- ds bYrwgin 1 . moih bis kIn@I; pMchu kw. imt nwvau 2 ]) pVdy 3 ,<br />

mn 4 bu`D 4 [ sqir polw- sqir 3 doie 4 . Bry AMimRq sir; ibKu kau mwir kFwvau]<br />

sMqn ky hm aulty syvk; Bgqn qy. fr pwvau]) dys 4 [ ipAwrw 5 vyl 6 aUT 7 –<br />

mwrvwiV 4 . jYsy nIru bwlhw 5 ; byil 6 bwlhw. krhlw 7 ] qyrw nwmu rUVo. rUpu rUVo; Aiq<br />

rMg rUVo. myro rwmeIAw]) b`dl 8 - bwirk kau. jYsy KIru bwlhw; cwiqRk muK. jYsy<br />

jlDrw 8 ]) pihl purIey; puMfrk vnw]) iqnW@ 1 qoN 2 – qw 1 cy 2 hMsw; sgly jnW]) ˜A`Dw<br />

nMnw polw bolo- ik®s˜w qy jwnaU; hir hir. nwcMqI nwcnw]) pihl pursw; ibrw])<br />

AQon pursw; dmrw]) Asgw polw- Asgw; As ausgw]) b`wgrw- hir kw bwgrw;<br />

nwcY ipMDI mih swgrw]) nwcMqI; gopI jMnw]) neIAw qy; bYry kMnw]) qrku; n cw]<br />

BRmIAw; cw]) b - caunI- kysvw bcaunI; AeIey meIey. eyk Awn jIau]<br />

694. auB - kly- ipMDI auBkly; sMswrw] BRim BRim Awey; qum cy duAwrw]) qU kunu<br />

ry] mY jI] nwmw] ho jI]) Awlw polw- Awlw qy invwrxw. jm kwrxw] piqq pwvn<br />

mwDau; ibrdu qyrw] DMin qy vY muin jn; ijn iDAwieE hir pRBu myrw] crn srn<br />

nwmw; bil iqhwrI]) dwsn dws dyKdw 3 hY[ sū jsu polw- icq ismrnu krau. nYn<br />

Aivlokno 3 ; sRvn bwnI sujsu pUir rwKau]) sRySt BOrw 4 [ su - mDukru polw- mn<br />

sumDukr 4 krau. crn ihrdy Drau; rsn AMimRq rwm nwm BwKau]) s`tY- mY qau moil<br />

mhgI leI; jIA stY] 1]) jl 5 -nwmu qyrw AMBulw 5 . nwmu qyro cMdno; Gis jpy. nwmu<br />

ly, quJih kau cwry]<br />

695. bysmJ 1 - nwrwiex. inMdis kwie; BUlI gvwrI 1 ]) pwp 2 puMn 3 qyrw 4 -<br />

du - ik®qu su - ik®qu- duik®qu2 suik®qu3 ; Qwro 4 krmu rI]) imilE, swrg - pwn- kul jn<br />

mDy; imil´o swrgpwn ry]) Amyt irhw 5 [ krm kir ’qy ibsrwm hn- krm kir;<br />

klµku mPItis 5 rI]) sMswr 1 iqs 2 [ dy 3 Awpxw rQvwhI 4 sbMDI BweI 5 [ ibsÍ A`Dw<br />

vwvw polw bolo, pUrw vwvw BrvW bolIdw hY[ suAwmI- ibsÍ 1 kw dIpku sÍwmI. qw 2 cy 3<br />

ry suAwrQI 4 ; pMKI rwie gruV. qw cy bwDvw 5 ]) pwp hrqw iSvjI 9 - Aink pwiqk<br />

hrqw 9 ; iqRBvx nwQu rI] qIriQ qIriQ BRmqw; lhY n pwru rI]) cMdRmw 10 kwmDyn 11<br />

au~csRvw GoVw 12 AYrwviq 13 hwQI[ cqr DnMqr vYd 13 smuMdR 14 - AMimRq ssIA 10 Dyn 11<br />

liCmI; klpqr isKir 12 sunwgr 13 ndI cy nwQM 14 ]) swiVAw 15 [ p`itAw 16 rwvx dy<br />

ASok bwg 27 nMU[ du`K qoN rihq krx vwlI sMjIvnI 17 bUtI[ pRsMn 18 kIqw<br />

sRIrwmcMdR28 jI nMU[ dwDI - ly[ gV@ü aupwVI - ly s`il ib - s`il qoKI - ly- dwDIly 15 lµkw<br />

gVu. aupwVIly 16 rwvx bxu 27 ; sil ibsil 17 Awix. qoKIly 18 hrI 28 ]) swDUAW dy bsqR<br />

auqwrn dw krm krny krky, hnUMmwn nUM k`C 19 imlI[ ieh Amyt 20 rhI- krm kir;<br />

www.Gursevak.com<br />

297<br />

q`qkrw


kCautI 19 mPItis 20 rI]) hy 29 iesqRI 21 [ iqs 1 [ leI 2 [ dy 3 nwm nMU- pUrblo ik®q<br />

krmu. n imtY. rI 29 Gr gyhix 21 ; qw 1 cy 2 moih jwpIAly, rwm cy 3 nwmM] inq mMglu;<br />

rwjwrwm rwie ko] kwXau dyvw. kwieAau dyvl; kwieAau jMgm jwqI]) iks 22 leI[<br />

imTy Bojn 23 [ p`qlW 24 – kwieAau 22 . DUp dIp neIbydw 23 ; kwieAau. pUjau pwqI 24 ]<br />

dwil sIDw; mwgau GIau]) s`q 25 vwrI isAwV 26 k`Fy hox[ sI~kw- Anwju mgau;<br />

sq 25 sIkw 26 ] gaU BYs mgau; lwvyrI]) 660 qoN 695, DnwsrI rwgu gurpRswid<br />

sMpUrnM[<br />

696. qoN 710. jYqsrI rwgu gurpRswid ArMB:- krzw 1 [ l`wQw- jnm<br />

jnm ky iklibK duK auqry; guir. nwmu dIE. irnu 1 lwQw] myry mn. Bju rwm nwmuu;<br />

siB ArQw]<br />

697. hm bwirk. kCUA n jwnh giq imiq, qyry; mUrK mugD ieAwnw])<br />

buirAweI dI nINd ’c aUNGdw 1 hY- myrw mnu AwlsIAw; auGlwnw 1 ] hir hir Awin<br />

imlwieE guru swDU; imil swDU. kpt Kulwnw] gur. iKnu iKnu pRIiq lgwvhu myrY<br />

hIArY; myry pRIqm. nwmu prwnw] hir hir ik®pw DwrI myrY Twkuir; jnu ibCuirAw icrI<br />

imlwnw] b`by kMnw ie`kTy hn- hir kIey piqq pivqR. imil swD gur; hir nwmY. hir<br />

rsu cwiKbw]) ivAwpk bRhmjI 2 - Dnu Dnu vfBwg. imilE guru swDU; imil swDU. ilv<br />

aunmin 2 lwigbw] iqRsnw Agin buJI. sWiq pweI; hir inrml. inrml gun<br />

gwiebw]) pg polw- hir dyhu ibml miq. gur swD pg syvh; hm hir mIT<br />

lgwiebw]) m`wJw- myry mn; jip rwm nwmu hir mwJw]) sWJw- siqguru swhu pwieAw<br />

vf dwxw; hir kIey bhu gux swJw]<br />

698. leI 1 - ijn hir AriQ 1 . srIru lgwieAw gur swDU; bhu srDw. lwie<br />

muiK DUVw]) pg polw[ mUV@w- jn nwnk pRIiq lgI. pg swD, gur imil swDU; pwKwxu<br />

hirE mnu mUVw]) mDu - sUdn- mDusUdn; hir mwDo pRwnw]) goivMd gurmuiK muKI 2 gurW<br />

duAwry– gurmuiK 2 ; nwmu sdw lY lwhw]) lu`fI 3 - hir hir. hir jsu GUmir 3 pwvhu;<br />

imil sqsMig Eumwhw rwm]<br />

699. ris ris; rwmu rswlu slwhw] siB qIrQ vrq jg; puMn quolwhw]) A -<br />

qu`lu- hir hir Aqulu. qolu Aiq BwrI; gurmiq jip Eumwhw rwm]<br />

700. mn pRsMn 1 krn vwlI- mukiq mwl. kink lwl hIrw; mn rMjn 1 kI<br />

mwieAw]) mwlk, SwhUkwr 2 jgIrdwr 3 [ hwQI, GoVy, rQ, pYdl cqurMgI 4 &Oj- AsÍ<br />

vwvw A`Dw jwxky, vwvw polw bolo- hsiq rQ AsÍ pvn qyj; DxI 2 BUmn 3 cqurWgw 4]<br />

hir ky sMq. ipRA pRIqm pRB ky; qw kY hir hir gweIAY] dyhu sMdysro; khIAau. ipRA<br />

khIAau]) s`cy 5 [ swiq ibMdI nhIN lwauxI, b`uJhIAau- brnu. n dIsY, ichnu. n<br />

lKIAY; suhwgin swiq 5 buJhIAau]) vsdy 6 hn[ b - shIAau- nwnku khq. sunhu ry<br />

www.Gursevak.com<br />

298<br />

q`qkrw


logw; sMq rsn ko bshIAau 6 ] DIrau suin; DIrau pRB kau]) sMqsMig. pwvY jo nwnk;<br />

iqsu. bhuir n hoeI hY Pyrw]<br />

701. AwigAw 1 [ AwigA- Ab mY suKu pwieE; gur Awig´1])<br />

iqAwigA- qjI<br />

isAwnp icMq ivswrI; AhM CoifE hY iqAwig´]) goibMd; jIvn pRwn Dn rUp]) kruxw -<br />

piq- AwieE duK hrx. srx kruxwpiq; gihE crx Awsrw]) A - jru- Aipau pIE.<br />

gqu QIE Brmw; khu nwnk. Ajru jrw] dIsih sB sMig. rhih Alypw; nh ivAwpY.<br />

aun mweI]) ikRpw 2 sRyst-BweI 3 - dieAw mieAw 2 ikrpw Twkur kI; syeI sMq.<br />

suBweI 3 ]<br />

702. A - BY polw- ABY pdu dwnu.ismrnu suAwmI ko; pRB nwnk.bMDn Coir]<br />

auD - ry auDrn - hwry- lwie ley liV. dws jn Apuny; auDry auDrnhwry]) Awey Aink<br />

jnm BRim; srxI]) au - Dru- auDru dyh. AMD kUp qy; lwvhu ApunI crxI] igAwnu<br />

iDAwnu. ikCu krmu n jwnw; nwihn inrml krxI]) swDsMgiq kY AMcil lwvhu;<br />

ibKm ndI. jwie qrxI]) Aw - BrxI- hir drsn iqRpiq. nwnk dws pwvq; hir<br />

nwm rMg. AwBrxI] hir jn; ismrhu ihrdY rwm] qij gopwl. Awn jo krxI; soeI<br />

soeI ibnsq Kwm]<br />

703. swrIAW 6 ipAwrIAW 5 sKIAW 1 dwsn 7 dwsI iksy 8 jYsI 2 BI nhIN[ Xwr<br />

vy. ’qy TmkI hY[ h`By- Xwr vy. ipRA 5 hBy 6 sKIAw 1 ; mU 7 . khI 8 . n jyhIAw 2 ]) ie`k 1<br />

qoN 2 ie`k cVHdI AvsQw vwly[ dwsndwsI iksu dy cyqy 3 hY[ ih`k cwV@Y- Xwr vy. ihk 1<br />

fUM 2 ihk cwVY; hau. iksu icqyhIAw 3 ]) idKwau 1 jI[ d`is, ifKw polw- nwnku khY.<br />

suix ibnau suhwgix; mU dis ifKw 1 . ipru kyhIAw]) nhIN 4 hY 5 [ muhqwjgI, ^uSwmd 5 -<br />

Xwr vy. ipru Awpx Bwxw; ikCu nI 4 sI 5 CMdw 6 ]) DI - rIjY- nYn hmwry. ipRA rMg<br />

rMgwry; ieku iqlu BI nw DIrIjY]) iqKw buJMqIAw poly- jn nwnk. guru pUrw pwieAw;<br />

sglI iqKw buJMqIAw]<br />

704. d`is- Xwr vy. qY rwivAw lwlnu; mU. dis dsMdw]) Apny ’c imlw 1<br />

leI- iG`DI- bWh pkiV. Twkuir hau iGDI 1 ; gux Avgx. n pCwxy]) ijn@W nMU imlx<br />

dIAW su`KW su`KdI 1 sW[ su`K su`KyNdI- Xwr vy. inq suK suKydI 1 ; sw mY pweI] kyqy gnau<br />

AsMK; Avgx myirAw] moh mgn ibkrwl mwieAw; qau pRswdI GUlIAY]) inrxw Bwv<br />

igxqI 2 – inriq 2 n pvY. AsMK gux; aUcw. pRB kw nwau] gopwl goibMd. AMqu nwhI;<br />

byAMq gux. qw ky ikAw gnI]<br />

705. r`itAw- krqy pwp Anyk; mwieAw rMg ritAw] rqn jnmu. hwrMq jUAY;<br />

pRBU Awip. n BwvhI]) m`il- jobnu gieAw ibqIiq; jru mil bYTIAw]) h`Q 1 -kr 1<br />

www.Gursevak.com<br />

299<br />

q`qkrw


kMpih.isru fol; nYx.n fIiTAw]) Bjy polw- imil swDsMgy Bjy sRIDr; kir AMgu. pRB<br />

jI qwirAw]) miD polw- Awid pUrn. miD pUrn; AMiq pUrn prmysurh]<br />

706. swis swis ismrMiq. nwnk; mhw Agin. n ibnwsnµ]) au~pry[ BYVI qy<br />

qMg ksUqI 2 jg@w 1 [ qlY polw[ kuh - 2<br />

QVY polw- muKu qlY. pYr aupry; vsMdo kuhQVY<br />

Qwie 1 ] KMfxM kil klysh; pRB ismir nwnk. nh dUrxh] so shu. ibMd n ivsrau;<br />

nwnk. ijin suMdru ricAw dyhu] suq binqw. swjn syvk dIey; pRB dyvn jog]) pRyq -<br />

qh- hir Bgiq Bwv hIxM; nwnk. pRB ibsrq. qy pRyqqh]) dUijAW 2 - qutVIAw sw<br />

pRIiq; jo lweI ibAMn 2 isau]) A - nrQ- kir AnrQ. drbu sMicAw; so kwrij kyqu])<br />

s`ucm 3 [ piv`qR - qh- koit dwn iesnwnµ; Aink soDn 3 pivqRqh]) au~c - rMiq ib -<br />

mucqy- aucrMiq nwnk. hir hir rsnw; srb pwp ibmucqy]) l`kVW 4 [ iek`TIAW<br />

kIqIAW 5[ bhuqIAW 6 [ QoVHI 7 [ idqI 8 [ AgnI 9 [ kIqō mU idqI - mu-– eIDxu 4 kIqomU 5 .<br />

Gxw 6 ; BorI 7 idqImu 8 . Bwih 9 ]<br />

707. h`By fu`KVy- min vsMdVo scu shu; nwnk. hBy fuKVy aulwih]) kdy BI 1 -<br />

kdWc 1 .nh ismrMiq nwnk; qy jMq. ibstw ik®mh]) bhuqI 2 lIlw Bvn mwiekI<br />

bnwvt 3 [ mu - h`biq- mucu 2 AfMbru 3 hBu ikhu; mMiJ muhbiq nyh] igRh soien. cMdn<br />

sugMD; lwie moqI hIry]) pRymI 4 - crn kml ibrhM 4 ; KojMq bYrwgI. dh idsh]<br />

iqAwgMq kpt rUp mwieAw; nwnk. Awnµd rUp swD sMgmh]) iPrW 3 swry 4 lokW 5 ’c[<br />

au~crW v`qW h`By- min sWeI muiK aucrw; vqw 3 . hBy 4 loA 5 ]) ipAwry 6 sYnw 9 singD<br />

swk 9 aus ’qy iB`jx vwly - imqR n ieT 6 Dn. rUp hIx; ikCu. swku n isMnw 9 ] rcMiq.<br />

mUV AigAwn AMDh; nwnk. supn mnorQ mwieAw]) BtikAw 7 [ BKlwieAw polwibsry<br />

rwj rs Bog; jwgq BKlwieAw 7 ]) su - Arg- bsMiq sÍrg lokh; ijqqy.<br />

ipRQvI nv KMfxh]) aujwV 8 - ibsrMq hir gopwlh; nwnk. qy pRwxI auidAwn 8<br />

Brmxh]) vIh 9 nrkW[ kRoVW 9 [ kuStI 9 qu`l 10 d`uK pwaNudw hY[ au~jVu- nwnk. koVI 9<br />

nrk brwbry 10 ; aujVu soeI Qwau]<br />

708. grb - qh- rwj kptM. rUp kptM; Dn kptM. kul grbqh]) iek`qR 1 [<br />

qmwkU nSy zihr 2 doS 3 - sMcMiq 1 . ibiKAw 2 ClM iCdRM 3 ; nwnk. ibnu hir. sMig n<br />

cwlqy]) lhd - Vo- AFu. n lhdVo mulu; nwnk. swiQ n juleI mwieAw]) pRsMn 4 - hir<br />

ibsirAY. ikau iqRpqwvY; nw mnu rMjIAY 4 ]) smONdy hn 5 - pRBU Coif. An lwgY; nrik<br />

smMjIAY 5 ]) nhIN 1 [ nc polw- nc 1 rwj suK imstM, nc Bog rs imstM; nc imstM.<br />

suK mwieAw]) im`Tw 6 – imstM 6 swDsMig hir; nwnk dws. imstM pRB drsnµ])<br />

ivMin@AW 7 AByd 7 [ iv`DVo- ivDVo 7 sc Qoik; nwnk. imTVw so DxI] jIau pRwx qnu mnu<br />

pRBU; ibnsy siB JUTw]) iqAwgidAW 8 [ iq - Akq polw- iqAkq 8 jlµ. nh jIv mInµ;<br />

nh iqAwig cwiqRk. myG mMflh]) ie`Cw 9 - crn kml. rcMiq sMqh; nwnk. Awn n<br />

www.Gursevak.com<br />

300<br />

q`qkrw


ucqy 9 ]) idKwau 10 jI[ inmK 11 mwqR[ dyvWgw 12 - muKu fyKwaU10 plk 11 ; Cif. Awn n<br />

fyaU 12 icqu] jIvx sMgmu. iqsu DxI; hir nwnk. sMqW imqu] bUMd ivhUxw cwiqRko; ikau<br />

kir iqRpqwvY] Bvru loBI. kusm bwsu kw; imil Awpu bMDwvY] nh ibsrMiq. nwm<br />

Acuq; nwnk. Aws pUrn prmysurh]<br />

709. sRyst 1 [ h`iB sweIN- hiB kUVwvy kMm; iek su 1 sweI bwhry]) rsqy 2 pQw<br />

polw- crn punIq pivqR; cwlih pRB pQw 2 ]) skW. imqI polw- kIm. n skw pwie;<br />

suK imqI hU bwhry]) vylw 3 [ vylVI polw- nwnk. sw vylVI 3 prvwxu; ijqu imlµdVo.<br />

mw iprI] srix sUr Bgvwnh; jpMiq nwnk. hir hir hry]) n`TVo- nTVo duK qwpu;<br />

nwnk. pRBu pyKMidAw] Bgiq vClu. qyrw ibrdu; hir. piqq auDwirAw]) sMq Awp<br />

auDrdy, dUijAW auDwrdy4 [ au - Drx- sMq auDrx 4 dieAwlµ; AwsrM gopwl kIrqnh]<br />

cMdn cMdu n srd ruiq; mUil. n imteI GWm]) au~cr - xM- dieAw krxM. duK hrxM;<br />

aucrxM nwm kIrqnh]<br />

710. buiJ polw- Bwih blµdVI. buiJ geI; rKMdVo pRBu Awip]) auDwr - xh- gur<br />

dieAwl. smrQ gur; gur nwnk. piqq auDwrxh]) Awpxy dws 1 jW AwpxI qr& 1 ,<br />

dsy polw- kwit islk duK mwieAw; kir lIny Ap dsy 1 ] Awip krhu pRB dwnu; Awpy<br />

Awip lyhu] Awvx jwxw hukmu sBu; inhclu quDu Qyhu] nwQ; kCUA n jwnau] mnu;<br />

mwieAw kY hwiQ ibkwnau]) khIAq - hO- qum khIAqhO; jgq gur. suAwmI] plu plu<br />

hir jI qy; AMqru pwirE]) byd 1 augwh 2 [ piqAwie[ s`wKI- AjON. n pq´wie; ingm 1<br />

Bey swKI 2 ]) goqm irKI jI dI iesqRI Ah`ilAw 3 islw bxI[ iSvjI 4 ivSnMU 5 aumw -<br />

piq- goqm nwir 3 ; aumwpiq 4 sÍwmI 5 ]) bRhmw 6 [ goqm dI iesqRI dy b`cw pYdw krn<br />

vwly icn@ nMU Bogx 8 vwly ieMdR 7 dy, iesqRI dy b`cw pYdw krn vwly hzwr 9 icn@ ho gey<br />

Bwv koV@ ho igAw- sIsuDrin 6 ; shs 9 Bg 7 gWmI 8 ] ien dUqn; Klu. bDu kir<br />

mwirE]) 696 qoN 710, jYqsrI rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

711. qoN 718. tofI rwgu gurpRswid ArMB:- sMqn; Avr n kwhU jwnI])<br />

712. bqIq 1 krnw[ aumr 2 - ibnu ismrn. jo jIvnu blnw 1 ; srp jYsy<br />

ArjwrI 2 ] DwieE ry mn; dh ids DwieE]) pRsMn 2 kIqw[ b`UiJE- nwnw JUiT lwie.<br />

mnu qoiKE 2 ; nh bUiJE. ApnwieE] krau bynqI. swDsMgiq hir; Bgiq vCl suix<br />

AwieE]) BUKx 3 [ Aw - Brx- kir AwBrx 3 svwrI syjw; kwmin Qwtu bnwieAw])<br />

PUs 4 - mUsl - ih- swro idnsu mjUrI krqw; quhu 4 . mUslih CrwieAw]<br />

713. muK aUjl. mnu inrml hoeI hY; qyro. rhY eIhw aUhw logu]) Apx`q 1 Aw -<br />

pqu polw- Coif Awpqu 1 .bwdu AhMkwrw; mwnu soeI. jo hogu] siqgur; AwieE srix<br />

quhwrI]<br />

714. inMdku; gur ikrpw qy hwitE]) in - Kutq- Kwq Krcq. ikCu inKutq<br />

www.Gursevak.com<br />

301<br />

q`qkrw


nwhI; rwm rqnu Dnu KwitE]) bMd 1 [ C`utkq- Aink iCdR. boihQ ky Cutkq; Qwm 1 .n<br />

jwhI kry] ijs kw boihQu.iqsu AwrwDy; Koty sMig Kry]) phwV 1 [ g`lIN- glI. sYl 1<br />

auTwvq cwhY; Eie. aUhw hI hY Dry]) kuhwVw 2 - kwiF kuTwru 2 ipq bwq hMqw; AauKDu.<br />

hir ko nwau] swDsMig prmgiq pweIAY; mwieAw ric bMiD hwry]<br />

715. crn kml sMig. pRIiq min lwgI; suirjn imly ipAwry] hW hW lpitE<br />

ry mUV@y; kCU n QorI] qyro nhI; su jwnI morI]) im`Tw singD pdwrQ 1 [ qo~sw- AMimRq<br />

nwmu; qosw 1 nhI pwieE] kwm k®oiD; moh kUip pirAw] hir hir; jwp qwp bRq nymw]<br />

Awcwr ibauhwr jwiq; hir gunIAw]) g`wlIN- gwlI; hir nIhu n hoie]) qMg glI<br />

glI 2 Bwv KojidAW 2 koeI BI jg@w n C`fW[ bI~QI bI~QI- hau FUFydI. drsn<br />

kwrix; bIQI bIQI 2 pyKw] ieh ibiD nwnk; hir nYx Aloie]) pkiVAw 3 [ gihl -<br />

Vo- grib gihlVo 3 ; mUVVo hIE ry]) mwieAw 4 - hIE; mhrwj rI.mwieE 4 ]) fwiex 5<br />

kuMfI 5 - fIhr 5 inAweI; moih PwikE ry]) bhuqw 6 js[ bhuqw 7 ijaUxw[ bhuqw 8<br />

pdwrQ[ ik`QoN 9 – Gxo 6 Gxo 7 Gxo 8 sd loVY; ibnu lhxy. kYTY<br />

9 pwieE ry]) mhwrwj 14<br />

swihb jI dy id`qy pdwrQ 10 iqRSnw rUpI A`g 11 ’c[ iml 12 irhw hY[ mhrwj - romhrwjro<br />

14 gwQu 10 , vwhU isau luBiVE; inhBwgVo, Bwih 11 sMjoieE 12 ry] suix mn<br />

sIK.swDU jn sglo; Qwry sgly pRwCq. imitE ry]) ijs gursyvk jI ny mhwrwj<br />

swihb jI dI, sRb ibAwpI Anq klwvwn mhW ivsmwd g`T 13 ’coN lYxw 15 - jw ko<br />

lhxo 15 . mhrwj rI gwTVIE 13 ; jn nwnk.grBwis. n pauiVE ry]<br />

716. AYso gunu; myro pRB jI kIn]) 1 sbd<br />

2 sp`rs 3 rUp 4 rs 5 gMD pMc 6<br />

doS 7 :-ivSy ivkwr dy 1 sbd sunxy, ijvyN hrn GMfyhyVy dw sbd sux ky mr jWdw hY[<br />

ivSy rs dy 2 sp`rs leI hwQI kuMfy shwrdw hY, lweIt dw 3 rUp dyKxy krky pqMgw sV<br />

jWdw hY, rsnw dy 4 rs’c m`CI kuMfI ingL ky qV& 2 ky mr jWdI hY, BOrw kml dI<br />

( 5 gMD) vwSnw’qy moihq ho ky mr jWdw hY- pMc 6 doK 7 Aru AhM rog; ieh qn qy sgl<br />

dUir kIn]) kurUp 2 - rUpu AnrUpu2 moro. kCu n bIcwirE; pRym gihE moih, hir rMg<br />

BIn]) pVdw 3 [ gvw 4 id`qw[ ^uS pRsMn 5 [ ic`qw- pyiKE lwlnu, pwt 3 bIc Koey 4 ;<br />

And icqw, hrKy pqIn 5 ] pRB jI imlu; myry pRwn]<br />

717. suMdru suGVu cquru sB byqw; ird dws invws. Bgq gun gwvn]) pwp 3 -<br />

pRym Bgiq rwcy jn nwnk; hir ismrin. dhn Bey ml 3 ]) guru pUrw. ByitE bfBwgI;<br />

jw ko AMqu n. pwrwvwrw]) DuKu polw- nwnk. srin ghI suK swgr; jnm mrn iPir<br />

grB. n DuKu]<br />

718. nwvW- tofI mhlw 9]) nIcqweI 1 ADmweI polw- khau khw; ApnI<br />

ADmweI 1 ] kih nwnk. Aib nwih Anq giq; ibnu.hir kI srnweI] ijin hir<br />

pwieE; iqnih CpwieE]) pRq`igAw- rwm sMig nwmdyv; jn kau pRqigAw AweI])<br />

www.Gursevak.com<br />

302<br />

q`qkrw


`Rqu- eykwdsI bRqu rhY; kwhy kau qIrQ jweˆØI]) mDy polw, swry go A`f- nwmy mDy.<br />

rwmu AwCY; rwm isAwm goibMd. go]) 711 qoN 718, tofI rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

719. qoN 720. bYrwVI rwgu gurpRswid ArMB:- A - kQ kQw poly- suin<br />

mn. AkQ kQw; hir nwm]) Byq 1 - sMkr.k®oiV qyqIs iDAwieE; nhI jwinE. hir<br />

mrmwm 1 ]) pYdw 2 kIqy hn[ gM - DRb- suir nr gx gMDRb. jsu gwvih; sB gwvq. jyq<br />

aupwm 2 ]) gurmuiK suBwA 3 [ praupkwr 3 -jy koeI inMd kry, hir jn kI; Apunw gunu<br />

3 .<br />

n gvwvY]<br />

720. jn nwnk. siqguru myly Awpy; hir Awpy Jgru cukwvY] jip mn rwm<br />

nwmu; insqwrw]) hir ikrpw qy. pweIAY hir jpu; nwnk. nwmu ADwrw] jip mn.<br />

hir hir nwmu; inq iDAwie]) 719 qoN 720 bYrwVI rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

721. qoN 727. iqlMg rwgu gurpRswid ArMB:- ie`k 1 pRymbynqI 2 , (guPq - m)<br />

(m) dwsn dws (guPq) kihMdw 3 hY[ Awp jI 100 A`gy 4 iv`c 5 kMn 6 dy krky 7 [ X`k<br />

guPq - m- Xk 1 Arj 2 guPqm 3 . pyis 4 qo 100 ; dr 5 gos 6 kun 7 , krqwr]) s`c 8 srUp,<br />

v`fy 9 krm-b^SI 10 krn vwly, sB nMU pRiqpwlx 11 vwly[ h`kw, by- AYb prvd - gwrhkw<br />

8 kbIr 9 krIm 10 qU; byAYb prvdgwr 11 ]) iesiQqI 12 nwSvMq 13 inscy 14 krky,<br />

jwxI 15 - dunIAw mukwmy 12 PwnI 13 ; qhkIk 14 . idl dwnI 15 ]) myry 16 isr 17 kys 18<br />

jmdUq 19 pkVy 20 , QoVy 21 mwqR, jwxI 70 ig - r`P - qh- mm 16 sr 17 mUie 18 . AjrweIl 19<br />

igrPqh 20 ; idl hyic 21 , n dwnI 70 ]) iesqRI 22 pu`q 23 ipqw 24 sbMDI 25 mnu`K 26<br />

nhIN 27 h`Q 28 pkVnw, dsqM - gIr[ pdr polw- jn 22 ipsr 23 pdr 24 ibrwdrW 25 ;<br />

ks 26 nys 27 , dsqMgIr 28 ]) A^Ir 29 nUM, jdoN if`g 30 ipAw, r`iKAw 31 krn vwlw,<br />

jdoN 32 hovygI 33 b`kry dy kohx 34 vwlI hwlq, mn`uK 71 ib - APqm, sv`d- AwiKr 29<br />

ibAPqm 30 , ks 71 n dwrd 31 ; cUM 32 svd 33 qkbIr 34 ]) rwq 35 idn 36 iPrdw 37 hY,<br />

KwhS 38 [ krdw 39 hY dws, buirAweI 61 , gs - qm, bdI polw- sb 35 roj 36 gsqm 37 ,<br />

dr hvw 38 ; krdym 39 bdI 61 iKAwl]) kdy 40 BI, BilAweI 41 ikrq 42 krdw 43 hY[)<br />

(mm) dwsn dws dI[ AYsI 44 jYsI 45 hwlq 46 kr - dm, icnI polw- gwhy. 40 n nykI 41<br />

kwr 42 krdm 43 ; mm eˆØI 44 icnI 45 . Ahvwl 46 ]) mwVy 47 BwgW 48 vwlw, AYsy 49 sUm 50 ,<br />

inMdk 50 vwihgurUu jI nMU B`ul 51 ky mMd krmw ’c l`gw[ ibnw 52 ikRpw 52 idRstI qoN[<br />

ibnw 53 KO& qoN, gw - iPl by - njr bȳ bwk- bd 47 bKq 48 , hm cu 49 bKIl 50 gwiPl 51 ;<br />

bynjr 52 bybwk 53 ]) dwsn dws kQn 54 krdw hY[ syvk 55 AwpjI 56 gursyvkW 57 dy<br />

pYrW 58 dI, DUiV 59 bugoied- nwnk. bugoXd 54 . jnu 55 qurw 56 ; qyry cwkrW 57 pw 58<br />

Kwk 59 ]) kwT dw TUTw 1 [ k`wsw- kr kwsw 1 ; drsn kI BUK]) ksqUrI 2 imRgW 3 imrg -<br />

mY- mY ibMdI nhIN lwauxI - kysir kusm imrgmY 2 hrxw 3 ; srb srIrI cV@xw]) nUrI<br />

www.Gursevak.com<br />

303<br />

q`qkrw


cwnxI 4 - cMdn Bgqw. joiq 4 ienyhI; srby prmlu krxw]) BMfI 5 auqpqI 5 , pt polwiGA<br />

pt BWfw 5 ; khY n koie]) qyrY nwim invy; rhy ilv lwie])<br />

722. rM|x vwlw, jy rM|Y swihbu; AYsw rMgu. n fIT] DUiV iqnw kI jy imlY.<br />

jI khu; nwnk kI Ardwis] ieAwnVIey; mwnVw kwie kryih]) AwpnVY Gir hir;<br />

rMgo. kI n mwxyih]) Dn polw- shu nyVY. Dn kMmlIey; bwhru. ikAw FUFyih] BY kIAw<br />

dyih slweIAw nYxI; Bwv kw kir sIgwro] qw sohwgix jwxIAY lwgI; jw shu Dry<br />

ipAwro]) pwsoN 6 - jwie puChu. sohwgxI vwhY 6 ; iknI bwqI. shu pweIAY]) jw kY. pRyim<br />

pdwrQu pweIAY; qau crxI. icqu lweIAY]) swrIAW ’coN ptrwxI 7 . SuB 7 guxW BrwvW<br />

sihq- Awpxy kMq ipAwrI. sw sohwgix; nwnk. sw sBrweI 7 ] jYsI mY AwvY, Ksm<br />

kI bwxI; qYsVw krI igAwnu. vy lwlo]) mu~k geI 8 inkwh 9 kwm 10 - kwjIAW polw.<br />

g`l Q`kI pV@Y- kwjIAw bwmxw kI gl QkI 8 ; Agdu 9 pVY sYqwnu10 . vy lwlo])<br />

723. mslw jW slwh 11 , kry - gu- scw so swihbu. scu qpwvsu; scVw inAwau<br />

krygu. msolw 11 ]) k`pVu t`uku tu`ku ho~sI bo~lw- kwieAw kpVu. tuku tuku hosI; ihdusqwnu<br />

smwlsI bolw]) ibkRmI 1578 ’c bwbr Awvygw qy 1797 ibkRmI ’c muglW dw rwj<br />

clw jwvygw, mrd guru goibMd isMG swihb jI, cylw ^lsw au~Tygw (ieh vrqwrw vrq<br />

cu`kw hY12 ) AT`qrY- Awvin ATqrY 12 . jwin sqwnvY; horu BI auTsI, mrd kw cylw])<br />

smW 1 , bylw ksky bolx nwl jMgL ArQ bxygw, bylw polw- sc kI bwxI. nwnku<br />

AwKY; scu suxwiesI. sc kI bylw 1 ]) K@ylu- scu swihbu, swcw Kylu; sBu hir DnI])<br />

swlw - ihhu- swlwihhu scu; sB aUpir hir DnI]) mwx 1 krdw hY, durm`qIAw- inq.<br />

inhPl krm kmwie; bPwvY 1 durmqIAw] jb AwxY vl vMc kir JUTu; qb jwxY. jgu<br />

ijqIAw]) im`tI 2 pRkwS 3 , pauxw 4 kIqw hY sMswr 5 dunI - Awie- Kwk 2 nUr 3 krdM 4 ;<br />

Awlm 5 dunIAwie]) pwxI 6 ^udwjI 7 ny, dr`Kq- Asmwn ijmI drKq Awb 6 ; pYdwieis<br />

Kudwie 7 ]) A`KW 8 nwl dyKdw 9 hY N nwsvMq 10 hY- bMdy. csm 8 dIdM 9 ; Pnwie 10 ]) KWdI 11<br />

hY[ vwihgurUu jI nMU B`ul ky, mMd 12 krmw ’c l`gw[ ie`Cw 13 - dunˆØIAw murdwr KurdnI 11 ;<br />

gwPl 12 hvwie 13 ]) BUqW 14 , jwndwr 100 kohx 15 mwrn vwly, KWdw 16 hY- gYbwn 14<br />

hYvwn 100 . hrwm kusqnI 15 ; murdwr bKorwie 16 ]) kbzw 17 krn vwlI mwieAw ny idl<br />

nUM kbzy kr ilAw hY[ nrk 18 dI szw 19 imlygI- idl kbj 17 kbjw; kwdro. dojk 18<br />

sjwie 19 ]) p`uqR20 nwl imlky Kwxw pdwrQ 21 sbMDI 22 kcihrIAW 23 jgIrW 24 Gr 25 -<br />

vlI 20 inAwmiq 21 , ibrwdrw 22 ; drbwr 23 imlk 24 . Kwnwie 25 ]) bMnyHgw 26 ikAw 27<br />

kryNgw 28 jwx 29 lY ies g`l nUM- jb AjrweIlu bsqnI 26 ; qb. ic 27 kwry 28 ,<br />

ibdwie 29 ]) A`lwh- hvwl mwlUmu krdM; pwk Alwh]) kihMdy 30 hn siqgurU jI,<br />

A`gy 31 bugo polw- bugo 30 nwnk Ardwis; pyis 31 . drvys bMdwh]) sdw sdw jip;<br />

www.Gursevak.com<br />

304<br />

q`qkrw


nwnk eyk]<br />

724. vrqmwn 32 smyN ’c[ BUqkwl 33 guzr gey smyN ’c[ A`gy34 nUM sdw Ac`l<br />

Afol hoN jI- hY 32 qUhY 33 ; qU hovnhwr 34 ] imhrvwnu; swihbu imhrvwnu]) rhm qyrI.<br />

suKu pwieAw sdw; nwnk kI Ardwis]) mohq 1 ho irhw hY- krqy; kudrqI musqwku 1 ])<br />

(dIn) pRlok, swrI ^lkq 1 qoN 2 piv`qR 3 - dIn dunIAw. eyk qUhI; sB Klk 1 hI qy 2<br />

pwku 3 ]) Aw - crj- iKn mwih Qwip auQwpdw; Awcrj qyry rUp]) A`lh- Kuid Ksm,<br />

Klk jhwn Alh; imhrvwn Kudwie] idnsu rYix, ij quDu ArwDy; so. ikau dojik<br />

jwie] AjrweIlu Xwru bMdy; ijsu qyrw AwDwru]) muAw& 4 [ AwPU polw- gunh aus ky.<br />

sgl AwPU 4 ; qyry jn. dyKih dIdwru]) pdwrQ 1 [ nwsvMq 5 - dunIAw cIj 1 , iPlhwl 5<br />

sgly; scu suKu. qyrw nwau]) Su`D 6 srUp- gur imil. nwnk bUiJAw; sdw eyk su 6<br />

gwau]) pwiqSwh dy pwiqSwh 7 igAwqy 8 ivcwr 9 – mIrW 7 dwnW 8 ; idl soc 9 ])<br />

Cfwaux 10 vwly, muh`bqy- muhbqy min qin bsY; scu swh bMdI moc 10 ]) dyKxy 11 -<br />

dIdny 11 , dIdwr swihb; kCu nhI ies kw molu] pwk prvdgwr qU; Kuid Ksmu, vfw<br />

Aqolu]) bhwdr 12 - dsœgIrI AD`w œ polw bolo- dsœgIrI dyih idlwvr 12 ; qUhI qUhI<br />

eyk] krqwr. kudriq krx Kwlk; nwnk. qyrI tyk]<br />

725. aucwrn krW 13 - rwiesw 13 ipAwry kw. rwiesw; ijqu sdw suKu hoeI] ijin<br />

rMig. kMqu n rwivAw; sw. pCo ry qwxI]) vDIk 14 guxW vwlI- vDvI polw- kMqu lIAw<br />

sohwgxI; mY qy, vDvI 14 eyh]) p`wnw- pwnw vwVI hoie Gir; Kru swr n jwxY]) Awie<br />

imlu gurisK. Awie imlu; qU myry gurU ky ipAwry]<br />

726. bIVIAW 15 - pwn supwrI KwqIAw; muiK bIVIAw 15 lweIAw]) ivgisAw<br />

polw- hau vyiK vyiK gurU. ivgisAw; gur siqgur dyhw]) is`KW- ijn suix isKw.guru<br />

mMinAw; iqnw BuK sB jwvI]<br />

727. sMkoc 16 nhIN kIqw, suk - icE polw- pwp krq. sukicE 16 nhI; nh grbu<br />

invwirE]) JUTI 1 g`l, jMgl 1 aujwV 1 dI inAweIN hn- byd kqyb iePqrw 1 BweI;<br />

idl kw iPkru. n jwie]) QoV@y<br />

2 ijhy, swh 3 rokxw 4 kro, tu`ku, dmu polw- tuku 2 dmu 3<br />

krwrI 4 . jau krhu; hwijr hjUir Kudwie]) hYrwngI 5 - bMdy. Koju idl hr roj; nw<br />

iPru. pryswnI 5 mwih]) jwdU 6 dw mylw iek`T JUTw hY- ieh ju dunIAw ishru 6 mylw;<br />

dsqgIrI nwih]) JUT 7 , bkbws 8 [ by - Kbr- drogu 7 piV piV. KusI hoie; byKbr bwdu<br />

bkwih 8 ]) pRmySr 9 iv`c 10[ h`ku- hku scu Kwlku 9 , Klk imAwny 10 ; isAwm mUriq<br />

nwih]) irdy rUp Asmwn 11 iv`c 50 , dirAw rUp pRmySr 11 nUM jwnx 51 rUp ieSnwn 12<br />

krnw 13 sI 14 , pr kIqw nhIN[ imAwny- Asmwn 11 im´wny 50 lhMg 51 drIAw 11 ; gusl 12<br />

krdn 13 bUd 14 ]) hmySw 15 igAwn rUp cSmy 16 pRq`K 17 P`kr- kir Pkru dwiem 15 ,<br />

lwie csmy 16 ; jh qhw maujUdu 17 ]) A`lwh, s`k- Alwh pwkM pwk hY; sk krau. jy<br />

www.Gursevak.com<br />

305<br />

q`qkrw


dUsr hoie]) hy pwiqswh 18 vwihgurU jI! - mY AMDuly kI tyk; qyrw nwmu KuMdkwrw 18 ])<br />

DnI 19 - krImW rhImW; Alwh qU gnˆØI 19 ]) AMdr 20 A`gy 21 , sB mnW 22 ’c- hwjrw<br />

hjUir; dir 20 pyis 21 qUM mnˆØI 22 ]) dwqW dyx vwly 23 v`fy 24 , nwm Dn 55 vwly, sB dy<br />

mwlk 55 - drIAwau qU, idhMd 23 qU; ibsIAwr 24 qU DnI 55 ]) idgr polw- dyih lyih<br />

eyku qUM; idgr ko nhI]) bil bil jWau; hau bil bil jWau]) vgwr 25 cMgw sohxw 26 -<br />

nIkI qyrI ibgwrI 25 ; Awly 26 qyrw nwau]) ik`QoN 27 Awey 28 hoN jI, gey 29 sI, jwENgy 30 ,<br />

kujw polw, my<br />

- rvI- kujw 27 Awmd 28 , kujw rPqI 29 ; kujw myrvI 30 ]) duAwirkw n`grIdÍwirkw<br />

ngrI; rwis bugoeI] 1]) p`grI- KUbu qyrI pgrI; mITy qyry bol]) sMswr 31<br />

jwixAW 32 hY- cMdˆØI hjwr Awlm 31 ; eyk lKwnW 32 ]) qmwm 33 AYsy 34 isAwm 35 rMg<br />

vwly, icnI polw- hm 33 icnI 34 pwiqswh; sWvly 35 brnW]) bRhm pwiqSwh 38 –<br />

Aspiq gjpiq; nrh nirMd 38 ]) 721 qoN 727, iqlMg rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

728. qoN 794. sUhI rwgu gurpRswid ArMB:- gu`lIAW 1 - iehu mnu eItI 1 . hwiQ<br />

krhu Puin; nyqRau. nId n AwvY]) mQIAY ibiD poly- rsnw nwmu jphu, qb mQIAY;<br />

ien ibiD. AMimRqu pwvhu]) n@wvxu, p`wqI- mnu sMptu. ijqu sq sir nwvxu; Bwvn<br />

pwqI. iqRpiq kry]) pUjw polw- pUjw pRwx syvku jy syvy; ien@ ibiD. swihbu rvqu rhY]<br />

3] AYsw igAwnu; jphu mn myry] syvw kry; su cwkru hoie]<br />

729. kWsI 2 GsOxy 3 Bwv vIcwrny 3 krky, pwpW dI kwlI isAwhI 3 [ kYhW.<br />

iclkxw polw[ m`su- aujlu kYhw 2 , iclkxw; Goitm 3 kwlVI msu 4 ]) KV@y- ijQY lyKw<br />

mMgIAY; iqQY KVy idsMin]) qoqy 5[ mY~jn- isMml ruKu srIru mY; mYjn 5 , dyiK Bulµin@])<br />

A`KIN ciV@- AKI loVI nw lhw; hau ciV lµGw ikqu]) mn rUpI colw 6 ipAwrw 7 [ coLw<br />

polw[ Fo~lw- qyrw. eyko nwmu mMjITVw; rqw myrw colw 6 . sd rMg Folw 7 ]) gur bcnI<br />

Plu pwieAw; sh ky AMimRq bolw]) sUKI polw- sUKI krY pswau; dUK ivswrsI] shsw<br />

mUly nwih; srpr qwrsI] 5]) ifauFIdwr 8 - dir drvwxI 8 ; nwih mUly puC iqsu])<br />

mqY polw- Gly Awxy Awip; ijsu nwhI dUjw mqY koie] Fwih auswry swij; jwxY sB<br />

soie]<br />

730. s`dVw- qyrw sdVw suxIjY BweI; jy ko. bhY Alwie] AgY. puC n hoveI;<br />

jy. sxu nIswxY jwie]) g`lIN[ jogu n. TmkI sB qukW ’c - glI; jogu n hoeI] jogu<br />

n. bwhir mVI mswxI; jogu n. qwVI lweIAY]) n@weIAY- jogu n. dyis idsMqir BivAY;<br />

jogu n. qIriQ nweIAY]) in`Jru- inJru JrY. shj Duin lwgY; Gr hI prcw pweIAY]<br />

731. min rwm nwmu AwrwiDAw; gur sbid. gurU gur ky]) gtky, rsky iek`Ty,<br />

bwkI swry k`ky v`Kry) iqRSnw qyRh 1 iqs 2 dI 3 - hir AMimRqu, hir jlu pwieAw; sB<br />

www.Gursevak.com<br />

306<br />

q`qkrw


lwQI iqs 1 iqs 2 ky 3 ]) hmrI jwiq pwiq, guru siqguru; hm vyicE isru, gur ky])<br />

dl - Gw polw- hir hir nwmu BijE purKoqmu; siB ibnsy dwld dlGw]) sm - Gw ipr -<br />

Gw mh - Gw kl - Gw Pl - Gw (pRiq - plGw) pRqpwlk[qum - Gw (inm - Gw) inmK 2)<br />

Gum - Gw]<br />

732. mn (sh) swQ (lµ|u) l`gw dvYq 1 Bwv 2 sh - lµ|u- hir pRBu. iciq n<br />

AwieE; min dUjw 1 Bwau 2 shlµ|u]) igAwnI; gur ibnu. Bgiq n hoeI] siqguir<br />

dieAwil; gux nwmu idRVweI] gurmuiK; rMgu clUlw hoeI] mnmuiK mugDu nru; korw<br />

hoie]<br />

733. mnmuiK; hir rsu cwiKAw. n jwie]) su`qY- pUChu ibdr, dwsI suqY;<br />

iksnu auqirAw. Gir ijsu jwie]) KqRI bRwhmx. ipiT dy Cofy; hir. nwmdyau lIAw<br />

muiK lwie] hir hir iDAwie mn myry, mn iDAwie hir; jnm jnm ky siB dUK<br />

invwrxhwrw]) vrqwrw 3 - ivr - qI polw-ijsu Gir ivrqI 3 . soeI jwxY; jgq gur<br />

nwnk pUiC, krhu bIcwrw]) ju`gwid- chu pIVI Awid jugwid. bKIlI. iknY n pwieE;<br />

hir. syvk Bwie insqwrw]<br />

734. sqsMgqI sMig. hir Dnu KtIAY; hor QY. horqu aupwie, hir Dnu. ikqY n<br />

pweI]) aun@W 4 pwsoN 5 , bcnw 10 nwl- hir rqnY kw vwpwrIAw, hir rqn Dnu ivhwJy;<br />

kcY ky vwpwrIey. vw 4 ik 5 hir Dnu. lieAw n jweI]) 2 vwik 10 ) v`qY- hir Dnu.<br />

rqnu jvyhru mwxku, hir DnY nwil AMimRq vylY vqY; hir BgqI. hir ilv lweI])<br />

in`KutY - hir Dnu. AMimRq vylY vqY kw bIijAw; Bgq Kwie Kric rhy, inKutY nwhI]<br />

hir Dnu inrBau, sdw sdw AsiQru hY swcw; iehu hir Dnu AgnI qskrY pwxIAY<br />

jmdUqY; iksY kw. gvwieAw n jweI]) auc`kw- hir Dn kau. auckw. nyiV n AwveI;<br />

jmu jwgwqI. fMfu n lgweI]) swkqIN iv`K- swkqI. pwp kir kY, ibiKAw Dnu<br />

sMicAw; iqnw. iek ivK nwil n jweI]) mwqlok 1 ’c- hlqY ivic 1 . swkq duhyly<br />

Bey, hQhu CuVik gieAw; AgY pliq swkqu, hir drgh FoeI n pweI] ijsno hir su<br />

pRsMnu hoie, so hir guxw rvY; so Bgqu so prvwnu] goivMd gux gweIAY jIau; lwie<br />

siqgurU nwil iDAwnu] jo dUjY Bwie swkq kwmnw AriQ. durgMD sryvdy; so inhPl<br />

sBu AigAwnu]<br />

735. DrqI 2 , pwxI 3 [ ijMd 2 kwl 3 [ kwT 2 A`g 3 nUM mrXwdw ’c iek`Ty r`iKAw<br />

hY- bkrI 2 isMGu 3 . iekqY Qwie rwKy; mn hir jip. BRmu Bau dUir kIjY] sBu mohu<br />

mwieAw srIru, hir kIAw; ivic dyhI mwnuK. Bgiq krweI] bRhmw ibsnu mhwdyau qRY<br />

gux rogI; ivic haumY kwr kmweI]<br />

736. pMc qqu kir. quDu isRsit sB swjI; koeI Cyvw kirau. jy ikCu kIqw hovY]<br />

bwjIgir; jYsy bwjI pweI] kvn rUp; idRsitE ibnswieE] bIju bIij; dyiKE bhu<br />

www.Gursevak.com<br />

307<br />

q`qkrw


prkwrw] Pl pwky qy; eykMkwrw]) Gt polw. P`Uty- Gt PUty qy; EhI pRgwsu]<br />

737. ibnau krI; jy jwxw dUir]) v`is- igRhu vis guir kInw; hau Gr kI<br />

nwir]) pqI pRmysr 4 [ ds polw- ds. dwsI kir dInI; Bqwir 4 ] kvn khw gun; kMq<br />

ipAwry] squ sIgwru; Bau AMjnu pwieAw] kMgn bsqR ghny; bny suhwvy] gux kwmx<br />

kir; kMqu rIJwieAw] jn nwnk. ipr Dn imil; suKu pwieAw] sunq sdysro ipRA;<br />

igRih syj ivCweI]<br />

738. hoie ik®pwlu pRB; imlh sBwgy]) swry rwryy iek`Ty- ikAw gux qyry swir<br />

sm@wlI; moih inrgun ky dwqwry]) g`pW 1 - kUVy mUrK kIhw; TIsw 1 ]) kuc - l polwkucl<br />

kToru kwmI; mukqu kIjY] drsn dyKy kI; vifAweI] qum@ suK dwqy; purK<br />

suBweI]<br />

739. Gr mih Twkuru; ndir n AwvY] gl mih; pwhxu lY ltkwvY]) f`ubqw-<br />

Ehu pwhxu; lY aus kau fubqw]) pwr - igrwmI- pwhx nwv; n pwrigrwmI] gur imil<br />

nwnk; Twkuru jwqw]) nyqRW dIAW DIrIAW 2 iJMmxIAW 2 , BqIrI iek`Tw. hor rwry v`Kry<br />

hn- pwv mlovau; sMig nYn BqIrI 2 ]) qqI polw- jhw pTwvau; jWau qqI rI] sw<br />

nwnk; sohwgvqI rI] bY KrIdu; hau dwsro qyrw] sUK mhl; jw ky aUc duAwry]) guhj<br />

kQw; ieh gur qy jwxI] jw kY ismrix; muK aujlwry]<br />

740. Aink join. BRim BRim; BRim hwry] Et ghI Ab; swD sMgwry] iehu<br />

supnw; sovq nhI jwnY]) nws 3 auqpq 4 - keI jMq; ibnwih 3 aupwrw 4 ] ismir ismir<br />

qw kau; hau jIvw] suix suix AMimRq nwmu; iDAwvw]) iqAwg 5 idqy- kwm k®oD loB<br />

moh; qjwrI 5]) nwm dwn sRyStAcwr 6 idRV@ kIqw hY- idRVu nwm dwnu; iesnwnu<br />

sucwrI 6 ]<br />

741. suAwd bwd eIrK; md mwieAw] hir nwmu jip; AMimRq bwnI] gur<br />

Apuny aUpir; bil jweIAY]<br />

742. drsnu dyiK jIvw; gur qyrw]) dwsn dws cyly 1 - dyih nwmu; kir Apxy<br />

cyry 1 ]) ApxI srix rwKu; pRB dwqy]) lohy qwrW dw kuVqw sMjoAw 2 - pwrbRhmu jip;<br />

pihir snwh 2]) SsqR 3 - koit AwvD 3 ; iqsu byDq nwih] kwlu kMtku jmu; iqsu n<br />

ibdwrY] gux gopwl pRB ky; inq gwhw]) bu`JY- jIvq mrY; buJY pRBu soie]) au~crI - AYimil<br />

swDU; hir nwmu aucrIAY]) k`twhW- hir ismir ismir; mwnu mohu ktwhW]) A -<br />

crj- Acrj swd qw ky; brny n jwhI] q`wkI- pwrbRhm kI srix; jn qwkI])<br />

jIA kohxy.b`jr kurYhqW AOgux 4 - Aink bINg 4 dws ky; prhirAw]<br />

743. scw Drmu puMnu; Blw krwey] quJ ibnu Twkur; kvnu hmwrw] pUrb krim<br />

ilKq; Duir pweI]) A - crju- jip hir hir nwmu; Acrju prqwp]) sy sMjog krhu;<br />

myry ipAwry] swD gwvih; gux sdw rswlw] qUM dwqw pRB; dyvxhwru] nwnk; dyvnhwr<br />

www.Gursevak.com<br />

308<br />

q`qkrw


sujwnw]) JUTy 1 AOguxW pwpW zulm dy moh krky. hMkwr ivkwr ’c prc 4 irhw hY[<br />

in`q 3 bMn@dw 2 hY- imiQAw 1 moh bMDih 2 ; inq 3 pwrc 4 ] mwDvy; Bju idn inq rYxI]<br />

jnmu pdwrQu jIiq; hir srxI]<br />

744. au - Dru- auDru nwnk; pRB AMqrjwmI] hir hir nwmu; ismir rqnwgru])<br />

lwB 1 - mnu qnu inrmlu; swcu suAwau 1 ]) au - Dru- auDru suAwmI; pRB ikrpw Dwry]<br />

goibMdw gux gwau; dieAwlw]) mwlw nwlw poly. l`ly Bwry nhIN krny- jIau ipMfu sBu;<br />

qumrw mwlw]<br />

745. zor zulm AOgux kwmwidk 1 - pRym ibCohw; krq ksweI 1 ]) inr - dY- inrdY<br />

jMqu; iqsu dieAw n pweI]) BRmidAW 1 - Aink jnm bIqIAn; BrmweI 1 ]) b`f - pnwjil<br />

jwau eyhu bfpnw; mwieAw lptwey]) sMqoKwey zor dI iek`Tw bolo- pIsnu pIis.<br />

EiF kwmrI; suKu mnu sMqoKwey] hir kw sMqu. prwn Dn; iqs kw pinhwrw] rwiK lyhu.<br />

iehu ibKeI jIau; dyhu Apunw nwau]) kruxw - pqy- krhu ik®pw kruxwpqy; qyry hir gux<br />

gwau]<br />

746. pgfMfI 1 - jip mn goibMd eykY. Avru nhI ko lyKY; sMq lwgu. mnih Cwfu,<br />

duibDw kI kurIAw 1 ]) smUMh bRhmMfW 1 dI swrI rcnw, rwm jI dy srgun srUp jI hn[<br />

koTrI - Aw- inrgun hrIAw srgun 1 DrIAw; Aink koTrIAw. iBMn iBMn, iBMn iBn<br />

krIAw]) koqvwl 3 , kot - vrIAw- ivic; mn kotvrIAw 3 ]) zor zulm AOguxW dIAW<br />

ikrqW 4 ’ c[ prwey b`cy b`cIAW Dn curwauNdy<br />

5 hn- ikrqin 4 jurIAw. bhu ibiD<br />

iPrIAw; pr kau ihrIAw 5]) zulm AOguxW dI zihr 6 iGry 7 hn- ibKnw 6 iGrIAw 7])<br />

pRmySr jI inrlyp rih ky dyKdy 1 , KusI huMdy hn, pdwrQ 2 idMidAW hwrdy 3 nhIN XQw:-<br />

dydw dy; lYdy Qik pwih]) ju`gW ju`gMqir- jugw jugMqir; KwhI Kwih]) pyKY 1 KusI; Bog 2<br />

nhI hwrw 3 ] siB rs lYq; bsq inrwrw]) inrgun jI dy, nw hI mUMh 1 Aqy nw hI<br />

dwhVw 8 - brnu ichnu nwhI; muKu1 n mwswrw 8 ]) suin suin hI; frwieAw]) krVw 9 -<br />

krro 9 ; DRmrwieAw]) KUh 10 - igRh AMD kUpwieAw 10 ]) smuMdR 11 -pwvku sgrwieAw 11 ]<br />

ghI Et; swDwieAw]) sw - m`grI- scu qyrI swmgrI; scu qyrw drbwrw]<br />

747. Bgq qyry siB pRwxpiq pRIqm; qUM. Bgqn kw ipAwrw]) Awp jI jYsw 1 [<br />

BWqy- qU AQwhu Apwru Aiq aUcw; koeI Avru n qyrI Bwqy 1 ] ds Aauqwr. rwjy hoie<br />

vrqy; mhwdyv AauDUqw]) sMqIN- shj sUK Awnµd nwm rs; hir sMqI. mMglu<br />

gwieAw]) au - qrIAY- sMqhu; swgru pwir auqrIAY]<br />

748. hornW nMU auDwrdy1 hn[ iv`c 2 [ au - DrY- gurmuiK nwmu jpY, auDrY<br />

1 so kil<br />

mih; Git Git, nwnk. mwJw 2 ] AMD kUp qy, kwiF lIey qum@; Awip Bey ikrpwlw]<br />

jb. kCu n sIE, qb ikAw krqw; kvn krm kir AwieAw]<br />

www.Gursevak.com<br />

309<br />

q`qkrw


749. myry swihb qUM; mY mwxu inmwxI]<br />

750. AMiq n; swihbu ismirAw jweI]) k`wmix- qau kwmix ipAwry; nv<br />

iniD pweI]) rwvȳ sI- jY BwvY ipAwrw; qY rwvysI]<br />

751. b`wkI- bwkI vwlw qlbIAY; isir mwry jMdwru jIau]) b`iDk- Avgix<br />

muTI. jy iPrih; biDk. Qwie n pwih jIau]) hor 1 nUM 2 [ im`qVw- An 1 ko 2 kIjY<br />

imqVw; Kwku rlY. mir jwie jIau]) ivgu`cIAY- iKMcoqwix ivgucIAY; burw Blw duie.<br />

nwil jIau]<br />

752. cux ky 1 - qU dyKih Qwip auQwip; dir bInweIAY 1 ]) bYTkW 2 - iehu ikQY.<br />

Gru Aauqwku 2 ; mhlu. n pweIAY]) Gr 3 lutwaNudy<br />

4 [ G`bu- idhu dIvI AMD Goru; Gbu 3<br />

muhweIAY 4 ]) hMkwr cor, Gru lut`dw 5 iks A`gy &irAwd 6 krIey[ mu`sY– girb musY Gru<br />

coru 5 ; iksu rUAweIAY 6 ]) pRkwSdI 7 hY- sbid invwrI Awig; joiq dIpweIAY 7 ] jnmq<br />

hI duKu lwgY; mrxw Awie kY]<br />

753. A - ilpqu- sdw Ailpqu. swcY rMig rwqw; gur kY shij suBwey] qUM. nwhI<br />

pRB dUir; jwxih sB qUhY] gurmuiK vyiK hdUir; AMqir BI qUhY] gux gwvY nwnk dwsu;<br />

siqguru miq dyie]<br />

754. ptx polw-iesu kwieAw AMdir. nau KMf ipRQmI; hwt ptx bwjwrw]<br />

iesu kwieAw AMdir. nwmu nau iniD; pweIAY. gur kY sbid vIcwrw]) moil ikq hI,<br />

nwmu pweIAY nwhI; nwmu pweIAY. gur bIcwrw]<br />

755. QI - eI- lokw. n swlwih; jo. mir Kwku QIeI]) d`iJ- dunIAw kyrI<br />

dosqI; mnmuK diJ mrMin] mnu mYlw. scu inrmlw; ikau kir. imilAw jwie])<br />

praupkwrI 1 iek`qR 2 aupdysy- in- guxkwrI 1 gux sMGrY2 ; Avrw aupdysyin] sy vfBwgI.<br />

ij Enw imil rhy; An idnu nwmu leyin]) inrI 3 zihr inkldI hY[ s`pY[ ivsu<br />

polw- spY. duDu pIAweIAY; AMdir ivsu inkor 3 ])<br />

756. BweI 1 - siqgur no imly. is Bwierw 1 ; scY sbid lgMin]) pUrn gurU jI,<br />

nwmu v`ty AOgux ^rIddy hn, pUrn gurU jI qoN nwmu lY ky, gurU jI pws Avgx ivkix 2<br />

qoN, SuB gux Awaux qoN, AOgux dUr 3 ho jWdy hn- Avgx ivkix 2 pl@rin 3 ; gux kI<br />

swJ krMin@] AMqir nv iniD nwmu hY, Kwin Krcin. n inKuteI; hir gux shij<br />

rvMin]<br />

757. qweIN- drsnu hir; dyKx kY qweI]) jy BuK dyih. q ieq hI rwjw; duK<br />

ivic. sUK mnweI]) is`iKAw 1 [ A`KIN[ qil polw- AKI kwiF, DrI crxw qil; sB<br />

DrqI iPir, mq 1 pweI]) J`KVu[ JWgI- JKVu JwgI. mIhu vrsY; BI. guru dyKx jweI]<br />

www.Gursevak.com<br />

310<br />

q`qkrw


758. ivcolgI 1 - qU Awpy guru, cylw hY Awpy; gur ivcu 1 dy. quJih iDAweI])<br />

sBu idnsu rYix. dyKau guru Apunw; ivic AKI. gur pYr DrweI] mY. hir hir nwmu;<br />

ivswhu]) jq kq qq poly- nwnk kw pRBu. pUir rihE hY; jq kq qq gosweI]<br />

AMdir scw nyhu; lwieAw pRIqm AwpxY])<br />

759. bs - ie- bsie kroDu; srIir cMfwrw]<br />

760. pwpW AOguxW ivkwrW qoN auDwrnw 1 kro jI[ au - Dru n`wgr- kir ikrpw;<br />

auDru 1 hir nwgr] crx kml srxwie; nrwiex] swD sMig; jmdUq. n Bytn])<br />

s`jn- sMq sjn. mn imqR sy; lwiein pRB isau rMgu jIau]) s`cy 1 pRym 2 inscy nwl-<br />

Awdru idqw pwrbRhim; guru syivAw sq 1 Bwie 2 jIau]<br />

761. sWJI- gux swJI. iqn sMig bsy; AwT phr. pRB jwip jIau]) srb<br />

srUp 1 ho ky[ mY ibMdI nhIN lwauxI- qU smrQu. qU srb mY 1 ; qUhY buiD ibbyk jIau])<br />

dUjy pwpW AOguxW 1 ivCuVIAW 2 - ijn@w. nyhu dUjwxy1 lgw; JUir mrhu. sy vwFIAw 2 ]) suKy<br />

polw- jw qU AMdir. qw suKy; qUM inmwxI mwxIAw]) d`wqVI- eyhw pweI. mU dwqVI; inq<br />

ihrdY rKw smwil]) c`lW 3 rsqy 4 AwpjI 5 - pwv julweI 3 pMD 4 qau 5 ; nYxI drsu<br />

idKwil]) ikqI polw- ikqI. lK kroiV iprIey; rom. n pujin qyirAw]<br />

762. Awvih jwih Anyk; mir mir jnmqy] Kojih. koit AsMK; bhuqu Anµq<br />

ky]) imxqI 1 rihq, doS 2 Bogx 3 ku - c`jI- mM\u kucjI. AMmwvix 1 fosVy 2 ; hau. ikau<br />

shu rwvix 3 jwau jIau]) AMb 4 vWg sMqW dy sRIr, SWqI 5 TMFI CW-CwvVI - eyih- ijn@I<br />

sKI. shu rwivAw; sy AMbI 4 CwvVIeyih 5 jIau]) lYxw krW 6 -ikAw gux qyry ivQrw;<br />

hau ikAw ikAw iGnw 6 , qyrw nwau jIau]) pdwrQ 7 phuMc 8 skW- iekqu toil 7 . n<br />

AMbVw 8 ; hau sd kurbwxY qyrY. jwau jIau]) im`tI- mMdr imtI sMdVy; pQr kIqy rwis<br />

jIau]) pdwrQW 9 [ B`ulIAsu- hau. eynI tolI 9 . BulIAsu; iqsu kMq. n bYTI pwis<br />

jIau]) kwl 10 svyrw, BgqI rsqw 11 [ vwtVI - Awsu- suqI suqI Jwlu 10 QIAw; BulI<br />

vwtVIAwsu 11 jIau]) Cu`tV 12 Drnw 13 krdI hW[ m`uqI - Asu- qY sh nwlhu. muqIAsu 12 ;<br />

duKw kUM DrIAwsu13 jIau]) su - c`jI- ku - c`jI]) AwpjI dy Bwxy ’c mwrUQlW 14 dy isir<br />

’qy dirAw 15 vih qurdy hn, Bwv SrDw hIn KuSk iridAW 14 ’c pRym dy dirAw 15 vg<br />

qurdy hn[ AkwS vWg hMkwrI 16 iridAW ’ c BI AwpjI dy Bwxy Anuswr SuB guxW dy<br />

kvl, iKV@ AwauNdy hn- BwxY, Ql 14 isir, sru 15 vhY; kmlu PulY, Awkwis 16 jIau])<br />

BYdwiek 16 sMswr[ mueI - Awis- BwxY. shu BIhwvlw 16 ; hau. Awvix jwix mueIAwis<br />

jIau]<br />

763. guris`KVw- jo dIsY gurisKVw; iqsu. iniv iniv lwgau pwie jIau]) dy<br />

dyvW 1 , qY - kUM[ fyv - sw- iehu mnu. qYkUM fyvsw 1 ; mY. mwrgu dyhu bqwie jIau]) B`uKVI<br />

r`jW- mY. bhuiV n iqRsnw BuKVI; hau rjw iqRpiq AGwie jIau]) mY ibMdI n lw- Bir<br />

www.Gursevak.com<br />

311<br />

q`qkrw


jobin mY mq; pyeIAVY Gir pwhuxI, bil rwm jIau] mYlI Avgix iciq; ibnu gur.<br />

gux n smwvnI, bil rwm jIau]) bwlpuxy 2 qoN[ bwl`qix- nwnk. bwlqix 2 rwfypw;<br />

ibnu ipr. Dn kumlwxI]) iqs 3 hrI pqI jI dI hW- bwbw. mY vru dyih; mY. hir vru<br />

BwvY, iqs 3 kI bil rwm jIau] riv rihAw jug cwir; iqRBvx bwxI ijs kI. bil<br />

rwm jIau]) Bgq 4 nwsqk 5 nhIN huMdy[ AMdroN bwhroN vys 6 , pwpW AOguxW krky mYLw<br />

nhI huMdw- hir kI nwir 4 , su srb suhwgix; rWf 5 n mYlY vysy6 ]) gurbwxI ArQ<br />

vIcwrn rUpI joqS dw lgn 7 gurbwxI ArQ ivcrvw 8 ky, jwvW 9 srUp rUpI shurw<br />

Gr 10 [ lgnu polw- bwbw lgnu 7 gxwie 8 ; hM BI vM\w 9 swhurY 10 , bil rwm jIau])<br />

swhw hukmu rjwie, so n tlY; jo pRBu krY. bil rwm jIau]<br />

764. AMqir; pRymu rqMnw]) nwnk. Avgx, sbid jlwey; gux sMgim pRBu<br />

pwey]) swDsMgiq Gr AQvw irdy rUpI Gr ’c 1 , Awpn - VY KV@I q`kW- Gir 1 AwpnVY.<br />

KVI qkw; mY min cwau Gnyrw. rwm]) SuD inrml 2 - drsnu dyiK. BeI inhkyvl 2 ;<br />

jnm mrx duKu nwsw]<br />

765. pRsMn 1 hoeI- hir moihAVI swc sbid; Twkur dyiK rhMsI 1 rwm] ipir<br />

rwivAVI. sbid rlI; riv rihAw. nh dUrI rwm] nwnk. Awpy jog sjogI; ndir<br />

kry ilv lweIAY]) s`cKMf rUpI au~cI hvylI 2 , au~cVIAY mwVVI - AY- ipru aucVIAY<br />

mwVVIAY 2 ; iqhu loAw isrqwjw rwm]) vYrwg rUpI cMdRmw 3 pRkwiSAw 4 g - ieAw- cMdo 3<br />

dIpwieAw 4 . dwin hir kY; duKu AMDyrw. auiT gieAw]) SuB gux rUp jW\IN 5 pRmySrjI<br />

nMU, gursyvk 6 iesqRIAW 6 ny- gux jM\ 5 , lwVy nwil sohY; priK mohxIAY 6 lieAw])<br />

hor 7 -rIqW, AOgux b^S ky mylx vwlIAW- hau bilhwrI swjnw; mIqw AvrIqw 7 ])<br />

ijn@W sMqW dy drSn 8 imilAW 9 -ijn@ idis 8 AwieAw 9 . hoih rlIAw; jIA syqI gih<br />

rhih]<br />

766. suiK shij AwvY. swc BwvY; swc kI miq. ikau tlY]) purb dw ieSnwn 1<br />

kpt krky Cly 2 nhIN jWdy, A - CilE- iesnwnu dwnu suigAwnu mjnu1 ; Awip<br />

ACilE 2 ikau ClY]) jdoN ihrdy ’c Aw gey. Pyr ikhVw pdwrQ nhIN AwieAw Bwv<br />

swry Aw gey, iek vwrI Aw ky, ikauN jwx? Bwv nhIN jWdy 3 - Awie gieAw. kI n<br />

AwieE; ikau AwvY jwqw 3 ]) inrgun bRhm 9 , sB dy vsx dy AsQwn itkwxy 4 , SRomxI 5<br />

pRyrk 5 rcn vwly 6 , bRhmMf rUpI ipMf 7 – pMc 9 BU 4 nwieko 5 , Awip isrMdw 6 ; ijin. sc<br />

kw ipMfu 7 svwirAw]) sB dy AMdr bwhr ie`kim`k ivAwpk 8 [ su - krm ABȳ veykrm<br />

sukrm krwey Awpy; kImiq kaux. AByvey 8 ]<br />

767. ikau rwih jwvY, mhlu pwvY; AMD kI miq. AMDlI]) irdw 1 rwmjI 2<br />

sRIrW 3 [ mh`lu- sbdy pqIjY.AMku 1 BIjY; su mhlu 2 , mhlw 3 AMqry]) sWeI- nwnk. ijin<br />

kir dyiKAw; dyvY miq sweI] hir pRBu ik®pw kry. hir jwphu; suK Pl. hir jn<br />

www.Gursevak.com<br />

312<br />

q`qkrw


pwvhu] A - B`ulu. B`uley- kImiq so pwvY. Awip jwxwvY; Awip ABulu. n Buley]) A -<br />

m`uley- jY jYkwru krih. quDu Bwvih; gur kY sbid Amuley]<br />

768. suix hir gux BIny; shij suBwey] swjn Awie vuTy; Gr mwhI] hir<br />

Bgqw kI jwiq piq hY; Bgq. hir kY nwim smwxy rwm]) ie`k-rs lgwqwr 1 -<br />

Anidnu 1 Bgiq krih idnu rwqI; Gr hI mih bYrwgI] mnmuK. Bgiq krih, ibnu<br />

siqgur. ivxu siqgur; Bgiq. n hoeI rwm]) prjw 1 ^rwb 2 kr idqI- mir jnmih.<br />

duKu hoeI, dUjY Bwie. prj 1 ivgoeI 2 ; ivxu gur. qqu n jwinAw]<br />

770. gurmuiK. pRBu rwvy idnu rwqI Awpxw; swcI soBw hoeI] sw Dn bwlI.Duir<br />

mylI; myrY pRiB. Awip imlweI rwm] hir hry. hir gux gwvhu; hir gurmuKy pwey rwm]<br />

771. gur kY sbid. sd jIvn mukq Bey; hir kY nwim. ilv lwey rwm] sdw<br />

hovih sohwgxI; hir jIau. mrY n jwey rwm]<br />

772. hir hir eyko, pwieAw hir pRBu; nwnk. ikrpw Dwry]) nIvIN- hm nIvI.<br />

pRBu Aiq aUcw; ikau kir. imilAw jwey rwm] hir DUiV dyvhu mY, pUry gur kI; hm<br />

pwpI. mukqu krwieAw rwm]<br />

773. pUrn gurU jI, nwmu v`ty, AOgux ^rIddy hn, pUrn gurU jI qoN nwmu lY ky,<br />

Avgxw 1 dw ivkxw 2 hovy- siqguru purKu imlwie; Avgx 1 ivkxw 2 . gux rvw. bil<br />

rwm jIau]) mnmuiK ivCuVI dUir. mhlu n pwey; bil geI. bil rwm jIau] AMqir<br />

mmqw kUir. kUVu ivhwJy; kUiV leI. bil rwm jIau]) lgnu polw- AwieAw lgnu<br />

gxwie; ihrdY Dn EmwhIAw bil rwm jIau] gursyvk 2 , mn lwVy nUM is`iKAw dyx vwly<br />

pRymI-Bgq 3 ic`TI 4 , pRymw-BgqI pVHweI 5 [ p`qI- pMifq 2 pwDy 3 Awix; pqI 4 bih<br />

vwcweIAw 5 . bil rwm jIau]) pRkrmW 6 AvsQw 6 , lgn 6 , isiKAw 6 SuB guxW ’c<br />

pRivrq 7 hoxw, inSkwm 8 krm, ibsRwm lwv ’qy hn- hir pihlVI lwv 6 ; privrqI 7<br />

krm 8 idRVwieAw, bil rwm jIau] bwxI bRhmw vydu, Drmu idRVhu; pwp qjwieAw, bil<br />

rwm jIau]<br />

774. ihrdY; rsn rswey] sMgiq sMq; imlwey]) n@wey- hir sir inrmil;<br />

nwey]<br />

775. AMqir; rqnu bIcwry]) Ascrj 1 [ gM - Drb A - pUrb- suir nr gx<br />

gMDrb imil Awey; ApUrb 1 jM\ bxweI]) sbd Gnyry hir pRB qyry; qU krqw sB<br />

QweI]) pUjw polw- An idnu shij rhY. rMig rwqw; rwm nwmu ird pUjw] gur sbid<br />

rvY, riv rihAw; so pRBu myrw suAwmI rwm]) nwnk. mwieAw mohu pswrw; AwgY. swiQ<br />

n jweI]<br />

776. guru sMq jno. ipAwrw mY imilAw; myrI iqRsnw buiJ geI Awsy]) pqI<br />

rwmjI 1 -Gir Awvhu icrI ivCuMinAw; imlu sbid gurU pRB nwhw 1 ]) AnMq Dn 2 [ An -<br />

www.Gursevak.com<br />

313<br />

q`qkrw


qw polw[ d`ibAw- Anqw Dnu 2 . Dir dibAw; iPir. ibKu Bwlx gieAw] mY. AMqir<br />

vydn pRym kI; gur dyKq. mnu swDwirAw]) mwrnw kro 3 , hy 9 sMq jno 4 , mwieAw AOgux<br />

pwp zihr 5 [ mw - ryih- mwryih 3 . su vy 9 jn 4 , haumY ibiKAw 5 ; ijin hir pRB imlx. n<br />

idqIAw]) rMg 6 vrgI, ivgu`qIAw- dyh kMcn vy. vMnIAw 6 ; iein haumY mwir<br />

ivguqIAw]) juVnw 7 kIqw, s - j`uqIAw- mohu mwieAw vy. sB kwlKw; iein. mnmuiK<br />

mUiV sjuqIAw 7]) Cotw bwj 8 - vis Awixhu. vy jn, iesu mn kau; mnu bwsy 8 ijau. inq<br />

BauidAw] duiK rYix vy. ivhwxIAw; inq Awsw Aws kryidAw]) cauNidAW ksky- guru<br />

pwieAw. vy sMq jno; min Aws pUrI. hir cauidAw]) syj - VIAY- sw Dn. Awsw iciq<br />

kry, rwm rwijAw; hir pRB syjVIAY AweI]<br />

777. ie`k - qu my - lyeI- iekqu syjY hir pRBo. rwm rwijAw; guru dsy hir<br />

mylyeI]) ku - sMB- suix bwvry; nyhu kUVw lwieE, kusMB rMgwnw]) A`DI kOfI 1 - kUVI fyiK<br />

Bulo, AFu<br />

1 lhY n mulo; goivd nwmu mjITw]) ho 1 irhw 2 hY- imiQAw moih mgnu QI 1<br />

rihAw 2 ; JUT sMig lptwnw]) B`wgIN- hir pweIAY BwgI. suix bYrwgI; crx pRBU gih<br />

rhIAY] suix bwvry; mqu jwxih, pRBu. mY pwieAw] suix bwvry; QIau ryxu. ijnI pRBu<br />

iDAwieAw]) AMimRq 3 [ suDw polw, l`Dw- Ehu Dnu Bwg suDw 3 , ijin pRBu lDw; hm iqsu<br />

pih. Awpu vycwieAw] nwnk dIn. srix suK swgr; rwKu lwj ApnwieAw] qu`ishir<br />

crx kml kI tyk; siqguir idqI quis kY; bil rwm jIau]<br />

778. mh`qu- sMm@ilAw scu Qwnu; mwnu mhqu scu pwieAw, bil rwm jIau] gux<br />

goivMd, gwau inq inq; pRwx pRIqm suAwmIAw] aupijAw qqu igAwnu; swhurY pyeIAY<br />

ieku hir, bil rwm jIau]) n`wsy[ rh - su polw- gux gwie hir hir. dUK nwsy; rhsu<br />

aupjY min Gxw] v`jih- squ sMqoKu vjih vwjy; Anhdw Juxkwry]) lKxy polw- ijs<br />

ky clq. n jwhI lKxy; nwnk. iqsih iDAwey]<br />

779. Bwie Bgiq.suBwie hir jip; Awpxy pRB Bwvw] piqq. pwvn; hir<br />

nwmw]) CotI qoN CotI 1 .ieqnI - k- qum vfy vf. vf aUcy; hau ieqnIk lhurIAw 1<br />

rwm]) B`UlI. rwhIN, P`wQI- mnmuiK BUlI. bhuqI rwhI; PwQI mwieAw PMdy]) l`K l`K<br />

l`K- hau bil jweI. lK lK lK brIAw; ijin. BRmu prdw Kol@w rwm]<br />

780. qw kI srix. srb suK pwey; hoey srb kilAwxw]) au~qrih[ DUV@I in`q<br />

n@wpY - jnm jnm ky iklivK auqrih; hir sMq DUVI inq nwpY rwm]) sWeI- pUir<br />

rihAw Git Git AibnwsI; Qwn Qnµqir sweI]<br />

781. ktIAY jm PwsI. ismir AibnwsI; sgl mMgl suigAwnw]) cV@Y- Bv<br />

swgr. nwv hir syvw; jo cVY. iqsu qwrig rwm]) pwrwvwr rihq 1 [ Apw - rig- mn<br />

bWCq, Pl pwey sgly; kudriq kIm. Apwrig 1 ] gurmuKy scu krxI swrI; ibnsy BRm<br />

BY JUTw. rwm]<br />

www.Gursevak.com<br />

314<br />

q`qkrw


782. KilAw polw- so pRBu Apunw. sdw iDAweIAY; sovq bYsq KilAw] myrw<br />

mnu soihAw. mIq swjn srsy; gux mMgl hir gwieAw rwm] dUK n. BUK n, rogu n<br />

ibAwpY; suK swgr srxI pwey]) Awpn - Vw[ srbsu polw imlvW- AwpnVw mnu AwgY<br />

DirAw; srbsu Twkuir dIny. rwm]) smUh 1 bRhmMfW ’c, pUrn 2 - jip eyk pRBU, Anyk<br />

rivAw; srb mMfil 1 CwieAw 2 ]<br />

783. gurU ky mihl 1 AQvw guris`KW dy Gr 1 ) hirmMdr 2 swihb jI, sRIr 2 ) gurU<br />

ky bzwr 3 , SuB guxW dy bzwr 3 - Gr 1 mMdr 2 htnwly 3 sohy; ijsu ivic nwmu invwsI<br />

rwm]) p`K 4 - pwrbRhim Ksmwnw 4 kIAw; ijs dI vfI vifAweI rwm])<br />

pdwrQ vrqwauNidAW 2 Amu`k rihx dw nwm ( 1 iriD) hY[ gurU syvw<br />

ismrn pRymw-BgqI ismrn AiBAws qoN pYdw hoeI muK, gOx ( 2 isiD) SkqI[ A`T muK<br />

qy ds gOx is`DIAW hn[ A`T muK is`DIAW:-1.Aixmw :-bhuq Cotw ho jwxw[<br />

2.mihmw:-bhuq v`fw ho jwxw[ 3.girmw:-BwrI ho jwxw[ 4.liGmw:-hOLw ho jwxw[<br />

5.pRwpq:-mn BwauNdI vsqU pRwpq kr lYxI[ 6.pRwkwmX:-swirAW dy mn dI jwx<br />

lYxI[ 7.eIiSqw:-AwpxI ie`Cw Anuswr sB nUM pRyrnw[ 8.viSqw:-sB nUM kwbU kr<br />

lYxw[) ds gOx is`DIAW:-1.AnUrim:-B`uK qyh dw n ivAwpxw[ 2.dUr sRvx:-dUroN<br />

sB g`l sux lYxI[ 3.dUr drsn:-dUr dy nzwry A`KW swhmxy vyKxy[ 4.mno vyg:-ijvyN<br />

mn ny ij`Qy jwxw hovy J`t pt cilAw jWdw hY, iqvyN ij`Qy jwxw hovy Aks mwqR hI<br />

phuMc jwxw[ 5.kwm rUp:-jyhw mn cwhy qyhw rUp Dwr lYxw[ 6.prkwXW pRvyS:-dUjy<br />

dI dyh c pRvyS kr jwxw[ 7. sÍYCMd imRqU:-AwpxI ie`Cw Anuswr mr jwxw[ 8.sur<br />

kRIVw vw dyviqAW nwl iml ky Kylxw[ 9.sMklp isD:-jo icqvxw so pUrw hoxw[<br />

10.ApRiqhq giq:-iksy QW jwx’c koeI rukwvt n pvy[ 3 (nau) nON 4 (iniD)<br />

inDIAW ieh hn:-Asn bsn BU knk pun, dwsI cONp gulwm, rQvwhy hFvwhy<br />

jwxIAY, jh nviniD ky nwm[ nv 3 iniD 4 isiD 2 iriD 1 , dIny krqy; qoit n AwvY<br />

kweI rwm] ]<br />

785. su - Gru- mY Kojq Kojq jI; hir inhclu suGru pwieAw]) clwiemwn 1 -<br />

siB ADRüv 1 ifTy jIau; qw crn kml, icqu lwieAw]) mwieAw dy k`cy 2 rMg vwlI –<br />

sUhb 2 qw sohwgxI; jw mMin lYih scu nwau]) cV@I- siqguru Apxw mnwie lY, rUpu<br />

cVI qw Aglw; dUjw nwhI Qwau] AYsw sIgwru bxwie qU, mYlw. kdy n hoveI; Aih<br />

inis lwgY Bwau] nwnk. sohwgix kw ikAw ichnu hY; AMdir scu. muKu aujlw, KsmY<br />

mwih smwie] lokw vy. hau sUhvI; sUhw vysu krI]) vy~sIN- vysI. shu n pweIAY; kir<br />

kir vys rhI]<br />

786. qrHW 1 AQvw cogw 1 id`qw hY- iBiq polw- hukmI. isRsit swjIAnu; bhu<br />

iBiq 1 sMswrw]) s`cw 2 p`kw 2 - gurmuiK lwlo lwlu hY; ijau rMig mjIT, scVwau 2 ]<br />

www.Gursevak.com<br />

315<br />

q`qkrw


nwnk. gurmuiK sdw suhwgxI; ijsu AivnwsI purKu. Brqwru]) k`cw sUhw mwiekI 3<br />

rMg[ rwq 4 [ insI giL poly[ q`wgy- sUhw 3 rMgu, supnY insI 4 ; ibnu qwgy gil hwru])<br />

rsI polw- nwnk. pRym mhw rsI; siB buirAweIAw Cwru] sUhvIey. sUhw vysu Cif qU;<br />

qw. ipr lgI ipAwru]<br />

787. d`iJ- sUhY vyis. ipru iknY n pwieE; mnmuiK diJ mueI gwvwir])<br />

muridAW 1 , sqIAW miV@AW- sqIAw. eyih n AwKIAin; jo miVAw 1 lig jlµin@])<br />

sy~qI- syqI KusI svwrIAY; nwnk. kwrju swru]) ij`q 2 nhI skdw - mn hiT, qrP n<br />

ijpeI 2 ; jy bhuqw Gwly]) moh hMkwr ivkwr inMdw cuZlI corI vYr AOguxW doSW niSAW<br />

iviSAW dI qr&oN 3 qW mn ij`q 4 skdw hY, s`cy<br />

pRym 6 dy nwl- qrP 3 ijxY 4 , sq 5<br />

Bwau 6 dy; jn nwnk. sbdu vIcwry]<br />

788. ijnHW pRymI gursyvkW nMU pRmySr jI dw fr 1 hY, aun@W nMU kwl jmW dw BY 2<br />

nhIN, jo pRmySr dy BY qoN in`fr 4 hn, aunHW nMU lok pRlok ’c bhuq 3 BY hY[ in - BivAwhijnw<br />

Bau 1 . iqn@ nwih Bau 2 ; mucu 3 Bau. inBivAwh 4 ]) Byd swD sMgq jW pRlok ’c<br />

Ku`ly@gw 2 - nwnk. eyhu ptMqrw 2 ; iqqu dIbwix gieAwh]) b`uJw - ieih[ b`uJsI- ijsu<br />

buJwieih, so buJsI sicAw; ikAw jMq ivcwrI]) k`wjl- kwjl PUl qMbol rsu; ly Dn<br />

kIAw sIgwru]) swgr lhir smuMd sr; vyil vrs vrwhu]) iesiQ`q 8 inrlyp 11<br />

Awpxy 9 Awp srUp- Awip KVovih 8 Awip kir; AwpIxY 9 Awpwhu 11 ]) ivAwpk 1<br />

bRhmjI dw shI 2 s`cw 2 AslI 2 igAwn 2 - gurmuiK, syvw Qwie pvY; aunmin 1 qqu 2<br />

kmwhu]) droN 11 [ ms`kiq- mskiq lhhu mjUrIAw; mMig mMig Ksm drwhu 11 ] nwnk.<br />

pur dr vyprvwh; qau dir aUxw nwih ko, scw vyprvwhu]<br />

789. pwxI vwlI g`b 1 nIvyN 2 - paudI jwie prwil 1 , ipCY. hQu n AMbVY; iqqu<br />

invMDY 2 qwil]) iPtkwr 3 Xog[ iP`itAw- nwnk. mn ky kMm; iPitAw 3 . gxq n<br />

AwvhI]) d`uK 4 [ D`kw- ikqI lhw shMm 4 ; jw bKsy. qw Dkw nhI]) Dn 9 hIirAW 9 dw<br />

QY~lw 5 - nwnk. bdrw 5 mwl 9 kw; BIqir DirAw Awix]) inrI 6 inkldI hY[ ivsu<br />

polw- bwhir DoqI qUmVI; AMdir ivsu inkor 6 ]) Ax - n@wiqAW- swD Bly AxnwiqAw;<br />

cor is corw cor]) ic`ty 7 auh 9 rMg 8 ic`ty hI rihMdy hn- rwqI hovin kwlIAw; supydw 7 .<br />

sy 9 vMn 8 ]) b`gw- idhu bgw qpY Gxw; kwilAw, kwly vMn]) AklIN- AMDy. AklI<br />

bwhry; mUrK AMD igAwnu]) du - lµBu- iehu mwns jnmu. dulµBu sw; mnmuK sMqwpy]<br />

790. vysvw 1 PPyku`txIAW 2 kcihrIAW 3 krngIAW- corw jwrw rMfIAw 1 ;<br />

kutxIAw 2 dIbwxu 3 ]) byDrimAW 4 – vydInw 4 kI dosqI; vydInw kw Kwxu]) k`iqAYnwnk.<br />

kUVY kiqAY; kUVw qxIAY qwxu]) Gsw 5 ky lweIey, g`dhu KaulIAY ksky- gdhu.<br />

cMdin KaulIAY 5 ; BI swhU isau pwxu]) k`CIAY- kUVw kpVu kCIAY; kUVw pYnxu mwxu])<br />

bWgW vwly mu`lW 6 [ nwd 7 isM|IAw 8 vjOx vwly jogI, kilAwx 9 gwaux vwly mrwsI–<br />

www.Gursevak.com<br />

316<br />

q`qkrw


Wgw 6 burgU 7 isM|IAw 8 ; nwly imlI klwx 9 ]) s - mieAw- joiq smwxI joiq ivic; hir<br />

nwim smieAw]) pMdRvyN slok dy ArMB ’c slok nhIN, mhlw pihlw pV@nw- mÚ 1])<br />

sMm `RQu- siqgur. BIiKAw dyih mY; qUM sMmRQu dwqwru]) pr - jwlIAY- lbu loBu prjwlIAY;<br />

nwmu imlY AwDwru]) ijqI polw- ieko kMqu sbweIAw; ijqI dir KVIAwh]) ik`qusBy<br />

kMqY rqIAw; mY dohwgix ikqu]) muK 11 ’c- hau bilhwrI iqn kau; isPiq ijnw<br />

dY vwiq 11 ] dir mMgqu jwcY dwnu; hir dIjY ik®pw kir]<br />

791. qU Awip svwrih Awip; isrjnhwirAw] byd pwT; miq pwpw Kwie])<br />

guMdxW 1 kro, mwlw 2 [ kwieAW P`ul[ gup - is polw- kwieAw kUml Pul gux; nwnk.<br />

gupis 1 mwl 2 ]) gwvxw kry, aucwrxw 3 [ Pu`lIN[ rauN- eynI PulI rau 3 kry; Avr, ik<br />

cuxIAih fwl]) kMq vwihgurU jI qW irdy ’c hI vsdy hn, ijn@W dy mn, irdy ’c vs<br />

rhy kMq jI nMU C`f ky, pRdyS 4 Akws pqwl ’c gey rihMdy hn- ijn ky kMq idswpurI 4 ;<br />

sy Aih inis, iPrih jlµq]) Awg - min[ mauilE ksky- pihl bsMqY Awgmin;<br />

pihlw mauilE soie]) mauilAY maulIAY mauilhu iqMny ksky- ijqu mauilAY. sB<br />

maulIAY; iqsih. n mauilhu koie]<br />

792. sMm@w - ilEie- jW suKu. qw shu rwivE; duiK BI sMm@wilEie]) hy AOqry1 [<br />

Av - qir polw- Avqir 1 Awie; khw qum kInw]) mr jwx nMU 2 Bwv mrn smyN- mir<br />

jieby kau 2 ; ikAw krhu ABwgy]) iek 3 rs- mrqI bwr; ieksr 3 duKu pwieAw])<br />

pkV ilAw 4 - kMT ghn 4 ; qb krn pukwrw] kuAwr kMinAw; jYsy krq sIgwrw])<br />

bIqy 6 mMdkrmW 5 - Amlu polw imlvW- Amlu 5 isrwno 6 ; lyKw dynw]) rwmjI dI<br />

kcihrI 7 ’c- clhu isqwb; dIbwin 7 bulwieAw]) SIGr 8 - clu drhwlu 8 ; dIvwin<br />

bulwieAw]<br />

793. Q`wkI- jrw hwkdI. sB miq QwkI; eyk. n Qwkis mwieAw] bwvry; qY.<br />

igAwn bIcwru n pwieAw]) pRmySr 1 - jo jn jwin Bjih, Aibgq 1 kau; iqn kw kCU<br />

n nwsw]) hwLw polw- eyku kotu pMc iskdwrw; pMcy mwgih hwlw]) f`sY- hir ky logw;<br />

mokau nIiq fsY ptvwrI]) haumY rUpI jrIb nwl imxqI krn vwly nON fwfI 2 ieh<br />

hn:- eIrKw corI XwrI suAwd, inMdw, pr Gr jwxw, prwieAw h`k, vYr prwieAw<br />

rUp dyKx, ivkwr Awid[ inAwie krn vwLy muMs& 3 ieh hn:- hMkwr kusMgq, iP`kw<br />

bolx izAwdw Kwx sOx, AwpxI vifAweI Awp krn krwaux, zulm, kpt,<br />

lUxhrwmI, bymuK hoxw Awid[ SuB guxW rUp prjw 4 [ ds polw- nau fwfI 2 . ds muMsP 3<br />

Dwvih; reIAiq 4 bsn n dyhI]) v`FI 4 [ ibst`wlw- forI pUrI. mwpih nwhI; bhu<br />

ibstwlw 4 lyhI]) bh`qR 5 koTIAW vwlw sRIr 6 , bh`qir- bhqir 5 Gr 6 , ieku purKu<br />

smwieAw; auin dIAw nwmu ilKweI]) dyiKAw 7 r`qI 8 mwqR BI[ so~iDAw- Drmrwie kw<br />

dPqru soiDAw 7 ; bwkI irjm 8 n kweI]) p`K- duKI duhwgin; duie pK hInI] ijin<br />

www.Gursevak.com<br />

317<br />

q`qkrw


nwh inrMqir; Bgiq n kInI]) s`lW 10 , AiqAMq du`KW 10 vwlw jo pul 9 hY Es dw<br />

rsqw 11 bVw duKdwiek 12 hY- pur 9 slwq 10 kw; pMQu 11 duhylw 12 ] duKIAw drdvMdu;<br />

dir AwieAw]<br />

794. qY jIvnu jig; scu kir jwnw]) ApVONdy 1 hn- ijin jIau dIAw; su<br />

irjku AMbrwvY1 ]) nwS 1 Gr 2 , K`wny- cyqis nwhI; dunIAw Pn 1 Kwny 2 ]) sbMD 3 - BweI<br />

bMD 3 ; kutMb shyrw] Eie BI lwgy; kwFu svyrw]) irdy 1 sRIr 2 nwl 2 - Gr kI nwir;<br />

aurih 1 qn 2 lwgI]) ivCoVy ’c, qip 5 qip 5 sV 6 sV 6 ky- qip 5 qip 5 luih 6 luih 6 ;<br />

hwQ mrorau] qY sih mn mih; kIAw rosu] muJu Avgn; sh nwhI dosu]) Apny pRIqm<br />

ky; hau ibrhY jwlI]) iv`Dx- ivDx KUhI; muMD iekylI]) by~lI- nw ko swQI; nw ko<br />

bylI]) my~lI- kir ikrpw pRiB; swDsMig mylI]) A`lhu by~lI- jw iPir dyKw; qw myrw<br />

Alhu bylI]) KMfy 7 nwloN, bRIk 8 - ip - eIxI- KMinAhu 7 iqKI; bhuqu ipeIxI 8 ]) ksuMBVy<br />

dy Pu`l 9 [ ipAwry 10 - hQu. n lwie ksuMBVY 9 ; jil jwsI Folw 10 ]) piq lYxw 11 kIqI hY[<br />

pq polw[ bo~lw–iek AwpIn@Y pq lI 11 ; sh kyry bolw]) kih 12 rhy hn- khY PrIdu.<br />

shylIho; shu AlweysI 12 ]) duKI 13 ieh 14 – hMsu clsI fuMmxw 13 ; Aih 14 qnu FyrI<br />

QIsI]) 728 qoN 794, sUhI rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

www.Gursevak.com<br />

795. qoN 858. iblwvl rwgu gurpRswid ArMB<br />

qU sulqwnu. khw hau mIAw; qyrI. kvn vfweI]) kwm kRoD AOgux Awidk ku`qy<br />

Bau~kW[ qweIN- eyqy kUkr 1 . hau bygwnw; Baukw. iesu qn qweI]) by~iDAw- mnu<br />

byiDAw. dieAwl syqI; myrI mweI]<br />

796. Cu`tV 1 , Dr - k`tI- mwieAw mohu; DrktI 1 nwir]) BYVI 2 iesqRI 3 tUxy 4<br />

krn vwlI[ k`wmix– BUMfI 2 kwmix 3 ; kwmixAwir 4 ] rwju rUpu JUTw; idn cwir] nwmu<br />

imlY; cwnxu AMiDAwir]) ijs gursyvk jI dy ipqw 5 pRmySr jI hn, auh nIvIN zwq 6<br />

vwlw nhIN ho skdw– bwpu 5 idsY; vyjwiq 6 n hoie] sbid muey; mnu. mn qy mwirAw]<br />

hir ibnu. ikau rhIAY; gur sbid pCwny]) bU`J bu`JweI- hir ibnu. jIArw rih n<br />

skY. iKnu; siqguir. bUJ buJweI]) duK`wlI- myrw pRBu ibsrY; hau mrau duKwlI]<br />

B`wlI] inh`wlI] n`wlI]) imlY dyl@I dIpk- gurmuiK nwim imlY swbwis]) cV@wieAwiDRgu<br />

iDRgu KwieAw. iDRgu iDRgu soieAw; iDRgu iDRgu kwpVu AMig cVwieAw]) j`gjIvnjgjIvn<br />

dwqw. jn syvk qyry; iqn ky. qY dUK invwry]) dieAw - piq- qU dieAwlu.<br />

dieAwpiq dwqw; ikAw eyih jMq ivcwry]) pRwpqI dI AvsQw 1 [ ghx - giq - iqn<br />

kI ghxgiq 1 ; khI n jweI. scY Awip svwry]<br />

797. A - q`ulu- Aqulu; ikau qoilAw jwie] qw ko jwxY; duibDw jwie] ijsno<br />

lwey; lgY iqsu Awie]) idKw polw- jb ApunI joiq iKMcih. qU suAwmI; qb koeI.<br />

krau idKw viKAwnw]) mrh`tI bolI iesqRIAW 1 [ mnuKw polw- chu jugw kw huix<br />

318<br />

q`qkrw<br />

1 [


inbyVw; nr mnuKw 1 no. eyku inDwnw] gurmuiK ijnI iDAwieAw hir hir; jig qy. pUry<br />

prvwnw]) Awpy guru. cylw hY Awpy; Awpy guxI inDwnw]<br />

798. khq suxq. sBy suK pwvih; mwnq. pwih inDwnw] mMglu; nwrI gwvih<br />

Awey] AMqir sbdu; imitAw AigAwnu AMDyrw] jIvx mrxu ko; smsir vyKY]<br />

799. ig - rsiq- mwieAw igrsiq. BRmqu hY pRwnI; riK lyvhu. jnu Apnw])<br />

hir jI ny auDwrnw kIqy[ au - DirE- Ehu FovY For, hwiQ cmu cmry; hir auDirE<br />

pirE srnw]) nr isMG Awidk nwvW 1 vwly AkwljI 2 - myry mn jip; nrhr nwmu1 ,<br />

nrhrw 2 ]) au~c - rhu- myry mn; hir gux hir aucrhu]<br />

800. hir jn; dyKhu siqguru nYnI]) su - m`iq v`is- miq sumiq. qyrY vis<br />

suAwmI; hm jMq. qU purKu jMqYnI]) b`iDk- swkq mUV. mwieAw ky biDk; ivic<br />

mwieAw. iPrih iPrMdy] bolhu BeIAw rwm nwmu; piqq. pwvno] hir; sMq Bgq<br />

qwrno]<br />

801. inq gweIAY hir; dUK ibswrno]) sMgqIN- imil sMgqI; gun gwvno])<br />

kI - eI- hir kIeI; hmwrI sPl jwqw]) p`wsI- so jnu; imilAw hir pwsI] pwieAw<br />

vyVu mwieAw; srb BuieAMgw]) Xqn krky 1 - inrmolku hIrw; imlY n. aupwieAw 1]<br />

srb kilAwx kIey; gurdyv] syvku; ApnI lwieE syv] gur ky crn; lgy min<br />

mITy]<br />

802. A - gnq- Agnq gux; Twkur pRB qyry]) mWgY kmwvW- syvku jn kI.<br />

syvw mwgY; pUrY krim kmwvw] AMimRq nwmu ArwDIAY inrmlu; mnY hovY prgwso])<br />

auDr - ih- gwvqy auDrih. suxqy auDrih; ibnsih pwp Gnyry]<br />

803. qh dUK n BUK. n rogu ibAwpY; crn kml ilv lweIAY] qh jnm n<br />

mrxu. n Awvx jwxw; inhclu srxI pweIAY] pRym ibCohu n mohu ibAwpY; nwnk. hir<br />

eyku iDAweIAY]) A - crju A - crj- nwnk. Acrju Acrj isau imilAw; khxw kCU<br />

n jwey]) ibrlo - eI- AYso igAwnu; ibrloeI pwey]) sihq 1 Awsry[ s - Drnw- Awip<br />

aupwvn; Awip sDrnw 1 ]) ibBUqI 2 mwieAw 2 Awp hI aus nUM shwrn 3 vwly hn- Awpn<br />

ibBau 2 ; Awp hI jrnw 3 ]) mh`qu swDW- mwnu mhqu. n skiq hI kweI; swDw dwsI<br />

QIE]<br />

804. su - m`iq- kvn sumiq; ijqu hir hir jpnw]) mWgin- kir Awsw;<br />

AwieE pRB mwgin]) ivhVw 1 [ AWgin- qum@ pyKq; soBw myrY Awgin 1 ]) riv rihAw<br />

pRBu; sB mih Awpy]) iqRSnw 1 , ivkwrW AOguxW dI qpS 2 - iqKw 1 BUK; bhu qpiq 2<br />

ivAwipAw]) iklibK Bju poly- iklibK kwtY; Bju gur ky crnw] Avir krm; siB<br />

lokwcwr] swDU DUir imlY; insqrIAY]) iesiQ`q 2 - sgl mnorQ; pUrn AwsInw 2 ]<br />

805. sPl jnmu hovq; vfBwgI] kir ikrpw pRBu; Gr mih AwieAw]<br />

www.Gursevak.com<br />

319<br />

q`qkrw


piqq. pwvn pRB ibrdu; byid lyiKAw] gux byAMq pRB; gihr gMBIry]) pUjw polwqum@<br />

hI jwnhu; ApnI pUjw] Awphu; kCU n hovq BweI] gux inDwn pRBu; iqn hI<br />

pwieAw]) pVdy 1 krky -pwrbRhmu; mwieAw ptil 1 ibsirAw]<br />

806. mOq 1 dI PwhI 2 pYNdI hY isr qoN pYrW q`k-imrqk 1 Pws 2 ; glY isir pYry]<br />

crn kml pRB ky; inq iDAwvau]) A - kQ kQw bwnI poly- AkQ kQw; AMimRq pRB<br />

bwnI]) pwpW AOguxW ivkwrW dI PwhI 2 -idnu idnu iCjq, ibkwr krq AauD; PwhI 2<br />

PwQw. jm kY jwl]<br />

807. r`ij- rij rij Bojnu Kwvhu; myry BweI] siqgur; kir dIny AsiQr Gr<br />

bwr]) gurUu-GrW 1 ’c syvw krn vwly gursyvkW 1 [ gi Rhn- jo jo inMd krY ien igRhn 1<br />

kI; iqsu AwgY hI mwrY krqwr]) siqsMgq 2 - srb suKw qyrI mMflI 2 ; qyrw mnu qnu<br />

Awrog]<br />

808. jg`qR- jY jYkwru jgqR mih; locih siB jIAw]) mi Rq- imRq mMfl jgu<br />

swijAw; ijau bwlU Gr bwr]) is`iKAw 1 - suin myrI mnsw 1 . mnY mwih; siq dyKu<br />

bIcwir] khw su BweI mIq hY; dyKu nYn pswir]) bcn 1 krWgy 2 - ijau imlY ipAwrw<br />

Awpnw; qy bol 1 krwgau 2 ]) izMdgI 1 hvn 2 krIey, bMdgI gurU syvw ’c- krau bynqI<br />

Aiq GnI; iehu jIau 1 homwgau 2 ] khu nwnk. iqin pwieAw; qnu mnu sIqlwgau]<br />

809. rwKhu. ApnI srix pRB; moih ikrpw Dwry] hm Avgn krh AsMK.<br />

nIiq; qum@ inrgun dwqwry]) d`wsI- dwsI sMgiq. pRBU iqAwig; ey krm hmwry])<br />

Aikrq - Gnwry- qum@ dyvhu sBu ikCu. dieAw Dwir; hm AikrqGnwry]) khu nwnk.<br />

srix dieAwl gur; lyhu mugD auDwry]) nI - DirAw- nIDirAw. Dr qyrIAw; iek nwm<br />

ADwrw]) sm`gRI- sgl smgRI qyrIAw; sB qyrI jugqw]) jo mMn 1 lYNdw 2 - jo qum@ krhu<br />

soeI Blw; min 1 lyqw 2 mukqw]) pRB jI dy BY rUpI crnW rihq ipMglw 2 , AigAwn<br />

rUpI phwV 3 qoN pwr ho igAw, gurU js krn v`loN guMgw mUrK 4 , pRIq rUpI zbwn Aqy<br />

pRq`K zbwn nwl, swvDwn 5 ho ky, gurbwxI kQw kIrqn gurU js bolx 6 vwly ho geyipMgul<br />

2 . prbq 3 pwir pry; Kl 4 . cqur 5 bkIqw 6 ]<br />

810. A`DI 1 dmVI 2 , DnI 4 igxy 3 gey- sRmu krqy. dm 1 AwF 2 kau; qy gnI 3<br />

DnIqw 4 ]) go~lI 3 - kir ikrpw, moih nwmu dyhu; nwnk. dr srIqw 3 ]) prwey 1 JgVy 2 -<br />

AhMbuiD pr 1 bwd 2 nIq; loB rsnw swid] AYsI pyKI nyqR mih; pUry gur prswid])<br />

ivSy 5 pdwrQ 5 Awid- rUp DUp sogMDqw; kwpr Bogwid 5 ]) ijs nUM mhWpwpI 6 sRIr sMg<br />

imlidAW, jIv pdwrQ bdbo vwly ho gey- imlq sMig pwipst 6 qn; hoey durgwid]<br />

iPrq iPrq mwnuKu BieAw; iKn BMgn dyhwid]) Ajpw jwp dy vwjy 7 - sUK shj<br />

www.Gursevak.com<br />

320<br />

q`qkrw


nwnk Anµd; qw kY pUrn nwd 7 ]) B`gy- pMc cor AwgY Bgy; jb swDsMgyq] ibnu swDU jo<br />

jIvnw; qyqo ibrQwrI] sgl ryn iehu mnu BieAw; ibnsI Ap DwrI]) ausqq 8 (pr)<br />

prwey (dUKnw) doS Aropxy, Bwv inMdw krnI (pr) ivSyS krky jIAW nUM, (dUKnw)<br />

duKwauxw- inMd icMd 8 pr dUKnw; ey. iKn mih jwrI] qn mn sIql Bey Ab; mukqy<br />

sMswrI]<br />

811. DUVI 1 pg polw- mokau dIjY dwnu pRB; sMqn pg rwl 1 ]) kruxw - pqyibnau<br />

krau kruxwpqy; ipqw pRiqpwl]) mWgnw- sBu ikCu qum qy mwgnw; vfBwgI<br />

pwey]) jIvW- nwnk kI Ardwis pRB; jIvw gun gwey]) n`snw- swDsMgiq kY bwsbY;<br />

klml siB nsnw]) h`snw) ibgs - nw polw- buiD pRgws pRgt BeI; aulit kmlu<br />

ibgsnw]) PitAw bsqR 2 , pihrny 3 krky- Bgq jnw kw lUgrw 2 ; EiF 3 . ngn n<br />

hoeI] swkq isrpwau rysmI; pihrq piq KoeI]<br />

812. crn-DUVI 1 - sMq jnw kI ryxukw 1 ; lY mwQY lwvau]) A - tl- Atl bcn<br />

swDU jnw; sB mih pRgtwieAw]) bwqW- Aink bwqw. siB kir rhy; guru. Gir lY<br />

AwieAw] 1]) smW 2 bhuq durl`B 3 hY[ dul - BwieAw- krm BUim, hir nwmu boie;<br />

Aausru 2 dulBwieAw 3 ] mq BUlhu. mwnuK jn; mwieAw BrmwieAw] ijin Aink eyk,<br />

bhu rMg kIey; hY hosI eyh]) kQn krIdy hn 4 – aUcy qy aUcw vfw; sB sMig brnyh 4 ]<br />

813. - krxhwru. jo kir rihAw; sweI vifAweI]) h`QW 1 Doxw 2 , pg polwjlu<br />

Fovau, ieh sIs kir; kr 1 pg pKlwvau 2 ]) byrIAw kMny ibMdI nhIN lwauxIbwir<br />

jwau. lK byrIAw; drsu pyiK jIvwvau] 1] JwVU 3 p`Kw 4 - dyau sUhnI 3 swD kY;<br />

bIjnu 4 Folwvau]<br />

814. suix suix jIvY dwsu qum@; bwxI. jn AwKI] dIn dieAwl pRB pwrbRhm;<br />

qw kI ndir inhwl] sunq jpq. hir nwm jsu; qw kI dUir blweI] nIcu AnwQu<br />

Ajwnu mY; inrgun gux hInu]<br />

815. eyksu AwgY bynqI; rivAw sRb Qwie]) hy mn! qyrI pRqIq krky ikhVw<br />

2 nhI if`igAw 1 , pqirAw polw- kvnu kvnu nhI pqirAw 1 ; qum@rI prqIiq]) Koty 2<br />

kmlw 3 - mn Kuthr 2 .qyrw nhI ibswsu; qU mhw audmwdw 3 ]) Koqy 1 vWg AVIAl<br />

ivkwrI mn, smwDI lwaux rUp pYKV 5 .pwauxw hY, siqsMgq ’c kQw kIrqn suxwaux<br />

rUp C`t l`dxI 3 – Kr 1 kw pYKru 2 qau CutY; jau aUpir lwdw 3 ]) inrl`jy- ismrih<br />

nwhI join duK; inrljy BWf]) srbMs 7 [ srbsu polw imlvW- qnu Dnu srbsu 7<br />

Awpxw; pRiB jn kau dIn@w]) nwnk; nrik n jweI]<br />

816. AOguxW pwpW ivkwrW dw qpwieAw TMFw 1 ho 2 jWdw hY, crxwr - ibMd- sdw<br />

ismir crxwribMd; sIql 1 hoqwieAw 2 ]) ausn polw- ry pRwxI. ausn sIq krqw krY;<br />

Gwm qy kwFY]) Aws - Rm- brn AwsRm swsqR sunau; drsn kI ipAws]) kir ikrpw<br />

www.Gursevak.com<br />

321<br />

q`qkrw


jw kau imly; Din Din qy. eIsur]) inb - hq polw- Kwq Krcq. inbhq rhY; gur<br />

sbdu AKUt]) sm`grI- pUrn BeI smgrI; kbhU nhI qUt]<br />

817. jip nwnk nwmu. inDwn suK; pUrw guru pwieAw]) BgqI rUpI lwTI 1 [<br />

ls - itkw - rwmcMd kI lsitkw 1 ; ijin. mwirAw rogu]) bWh[ Ap - nieAw- bwh<br />

pkiV. pRiB kwiFAw; kInw ApnieAw]) inr - BieAw- ismir ismir mn qn suKI;<br />

nwnk. inrBieAw] kru Dir msqik. QwipAw; nwmu dIno dwin] rwm rwj. rwmdws<br />

puir; kIn@y gurdyv]) au~crq- aucrq gun gopwl jsu; dUr qy jmu BwgY]<br />

818. nzr 1 - qMqu mMqu. nh joheI; iqqu. cwKu<br />

1 n lwgY] kQw kIrqnu rwg nwd<br />

Duin; iehu binE suAwau] mY ibMdI nhIN lwauxI Awnµd - mY- nwnk. Bgq AwnµdmY; pyiK<br />

pRB kI DIr] inMdk imrqk hoie gey; qum@ hohu inicMd]<br />

819. A - gnq- aUc Apwr Agnq hir; siB jIA ijsu hwiQ]) sweIN jI dy<br />

lyKy vwlI[ sweIN[ sū l`KxI- sweI GVI sulKxI; ismrq hir nwm]) bdnwm 1 -<br />

pRgt Bey sMswr mih; iPrqy phnwm 1 ] mir mir jnmy; ijn ibsirAw jIvn kw<br />

dwqw] suix suAwmI Ardwis jn; qum@ AMqrjwmI]<br />

820. swkq gIq nwd. Duin gwvq; bolq bol. Ajwey]) nwS 1 [ nwS 3 kIqw<br />

hY- AiBmwnu Koie 1 Koie 1 Koie 1 , KoeIhau 3 ; mokau. siqgur mMqRü idRVwey]) A - qu`lu-<br />

Aqulu Aqulu Aqulu. nh qulIAY; Bgiq vClu ikrpwey] sunIAq; pRB qau sgl<br />

auDwrn]) gRihx 3 kr 4 leI- sMic ibiKAw ly, gRwhju 3 kInI 4 ; AMimRqu mn qy fwrn]<br />

sMqn kY sunIAq; pRB kI bwq] kQw kIrqnu, Awnµd mMgl Duin; pUir rhI. idnsu Aru<br />

rwiq]<br />

821. koit jnm kI iqRsnw invwrI; rwm rswieix Awqm DRwp] dws kI lwj<br />

rKY; imhrvwnu]) dwsn dws ny hMgqw dw pVdw 1 nhIN iK`icAw 2 Bwv qwixAW- aUcn<br />

aUcw. bIcu 1 n KIcw 2 ; hau qyrw. qUM morw]) vwihgurU jI piv`qR 1 qoN piv`qR su`cy2 qoN su`cy3 ,<br />

su`cy4 qoN su`cy 5 su`cy6<br />

hn- inrml 1 inrml 1 , sUcw 2 sUco 3 ; sUcw 4 sUco 5 sUcw 6 ]) AMq n<br />

AMqw, sdw byAMqw; khu nwnk. aUco aUcw]) AwkV 6 hT 7 P`ul 8 Pu`l 8 kI 9 pONdw 10 hYN 11 [<br />

ijvyN dIvy dw Pu`l kwlK huMdI hY, ieauN iviSAW dI kwlK hY[ gV@[ AYNiT- AYsy gV<br />

mih. AYiT 6 hTIlo 7 ; PUil 8 PUil 8 ikAw 9 pwvq 10 hy 11 ]<br />

822. idl dI s&weI 1 js 2 BgqI 3 , gursbd rUpI dIvw 4 [ mau~lI- rUp 1 n<br />

DUp 2 . n gMD 3 , n dIpw 4 ; Eiq poiq, AMg AMg sMig maulI] ) d - ieAwl- pUrn.<br />

pUir rihE sMpUrn; sIql sWiq. dieAwl deI] squ sMqoKu dieAw Drmu suic; sMqn<br />

qy. iehu mMqu leI] ikAw hm. jIA jMq bycwry; brin n swkh, eyk romweI] bRhm<br />

mhys isD muin ieMdRw; byAMq Twkur. qyrI giq nhI pweI]) A - crju- Acrju suinE<br />

prwpiq Bytuly; sMq crn crn. mnu lweIAY]) jugqI 1 [ ibDIAY polw- ikqu ibDIAY 1 ;<br />

www.Gursevak.com<br />

322<br />

q`qkrw


ikqu sMjim pweIAY]) hy Bly purSo5 , ipAwirE 5 - khu surjn 5 ; ikqu jugqI<br />

iDAweIAY]) jo mn`uK iksy mnu`K dI syvw krdw hY, auh iqs dI pRIq A`gy idl dy iv`c<br />

leI hI leI jWdw hY qW pRmySr jI, syvw kIqI dw &L ikauN nhIN dyxgy 6 ?- jo mwnuKu.<br />

mwnuK kI syvw 6 ; Ehu iqs kI leI leI, Puin jweIAY]<br />

823. An boly kau. quhI pCwnih; jo. jIAn mih hoqw] ry mn kwie, khw lau<br />

fhkih; jau pyKq hI sMig sunqw]) au - TrIAY- inMdku. pRBU BulwieAw. kwlu nyrY<br />

AwieAw; hir jn isau bwdu auTrIAY]) kwc ibhwJn, kMcn Cwfn; bYrI sMig hyqu.<br />

swjn iqAwig. Kry]) iksy 1 dy h`Q 2 qoN 3 nws 4 - hwQ dyie rwKY. Apny kau; kwhU1 n<br />

kr 2 qy 3 , kCu KInw 4 ]<br />

824. qw kI srin. pirE nwnk dwsu; jw qy aUpir. ko nwhI] khu nwnk. qw<br />

kI srxweI; jw kw kIAw. sgl jhwnu]) hir gun gwvq. praupkwr inq; iqsu<br />

rsnw kw molu. ikCu nwhI]) mwieAw, AOguxW ivkwrW dI zihr 1 dw jMgL 2 lMGxw 3 -<br />

ismir ismir. suAwmI pRBu Apnw; And syqI ibiKAw 1 bnu 2 gwhI 3 ] DIrau; dyiK<br />

qum@wry rMgw]) pUjw polw- Acuq pUjw jog; gopwl]) smR`Q, A - kQ polw- srin smRQ<br />

AkQ suK dwqw; ikrpw isMDu. bfo dieAwl] punh - crn- jyqy punhcrn sy kIn@y; min<br />

qin, pRB ky crx ghy])<br />

825. puqR mIq Dnu. ikCU n rihE; su Coif gieAw. sB BweI swku]) dovY Qwv<br />

rKy; gur sUry]<br />

826. n`sy- drsnu dyKq; doK nsy] imtI aupwiD. BieAw suKu swcw; AMqrjwmI<br />

ismirAw jwxu]) jmW AOguxW qoN auDwr 1 ley[ au - Dir- kMiT lwie rwKy. jn Apny;<br />

auDir 1 lIey. lwie ApnY pwl]<br />

827. iesiQ`q 2 bRhm jI ’c inscy 1 krky imil ky- shI 1 slwmiq 2 imil Gir<br />

Awey; inMdk ky, muK hoey kwl]) ibsuAM - Br[ sm`gRI- ibsÍMBr pUrn suK dwqw; sgl<br />

smgRI poKx Brx]) mY nwhI; pRB sBu ikCu qyrw]) hor 2 dyKdy 3 nhIN- swD mUriq, guru<br />

ByitE, nwnk; imil swgr bUMd, nhI An 2 hyrw 3 ])<br />

828. AYsw koeI QW nhIN ij`Qy AwpjI nhIN dyKdy, mu`kr 1 pYNdw hY, mu`krn- jo jo<br />

kIno. so qum@ jwinE; pyiKE. Taur nwhI kCu, FIT mukrn 1 ]) auDwrn 1 vwlw[ au -<br />

Drn- hmro shwau. sdw sd BUln; qum@ro ibrdu, piqq. auDrn]) syRSt bol cwl 2 [<br />

sM - BwKnu- jn kI thl, sMBwKnu 2 jn isau; aUTnu bYTnu, jn kY sMgw]) crn DUVI 3<br />

rj polw- jn cr rj 3 , muiK mwQY lwgI; Awsw pUrn Anµq qrMgw] jn kI DUir, kIE<br />

mjnu nwnk; jnm jnm ky hry klµgw]<br />

829. idsy polw- kysv. klys nws, AG KMfn; nwnk. jIvq drs idsy]<br />

830. hOikAW 1 ’c BUKx 2 [ k`jr, A - Brn- mohn. nId n AwvY hwvY1 ; hwr<br />

www.Gursevak.com<br />

323<br />

q`qkrw


kjr, bsqR ABrn 2 kIny] sunhu shyrI, imln bwq khau; sgro AhM imtwvhu; qau<br />

Gr hI. lwlnu pwvhu]) ipAwry 3 - mohnu lwlnu3 ; pwieE rI]) inscy 4 krky- rwchu<br />

nwQ hI 4 ; shweI sMqnw]) BOrw 5 DUV@I 6 - Awhy mn. Avru n BwvY, crnwvY crnwvY;<br />

auliJE Ail 5 , mkrMd 6 kml ijau] An; nwhI nwhI ry]) nwvW, du - pdy- rwgu<br />

iblwvlu mhlw 9 dupdy) Ajwm`lu- Ajwmlu ginkw ijh ismrq; mukq Bey jIA<br />

jwno]) A - c`l- Acl Amr inrBY pdu pwieE; jgq jwih hYrwno]) r`Ck- nwnk<br />

khq, Bgq rCk hir; inkit qwih. qum mwno]<br />

831. mnu mwieAw bMiDE; sr jwil]) AwieAw 1 so kwL 2 v`s ids irhw hY- jo<br />

AWjY 1 ; so dIsY kwil 2 ] mnmuiK haumY; piq gvweI]) bdclx 2 , murdy 3 vWg Cohxy<br />

Xog nhIN kuc - l polw- nwm ibnw; JUTy kucl 2 kCoiq 3 ]) Drm krm 4 - gurmuiK sWiq;<br />

aUqm krwmM 4 ] mnmuiK; jonI dUK shwmM]<br />

832. b`uDI 1 - mn kw kihAw; mnsw 1 krY]) au~crY, dUjy ArQ ’c au<br />

- crY[ iehu<br />

mnu; puMnu pwpu aucrY]) k - lqu- qnu Dnu klqu; sBu dyKu AiBmwnw]) kYNsIAW 2 - gIq<br />

rwg Gn 2 qwl; is kUry]) nt 2 dy v`ty 3 [ pV@ih- AMqir k®oDu; pVih nt 2 swlw 3 ])<br />

AMq 4 nUM- ibnu nwvY; pwju lhgu indwin 4 ] guir kihAw; sw kwr kmwvhu]) c`lY- iqsu<br />

nwil; ikAw clY phnwmI]) iezq 1 [ s`cI[ piq pUjw poly- mMny nwmu; scI piq 1<br />

pUjw])<br />

833. g - veIAw- AwpY Awpu Kwie. hau mytY; An idnu hir rs gIq gveIAw]<br />

im - leIAw r - meIAw p - VeIAw l - geIAw) byVI 1 jhwz 2 [ lµ - GeIAw- hir hir nwmu<br />

poqu 1 boihQw 2 ; Kyvtu sbdu guru. pwir lµGeIAw]) guopwl, hoVy AONkV ivckwrlI Avwj<br />

bolo[ b - jeIAw- gurmuiK. mnUAw iekqu Gir AwvY; imlau guopwl. nIswnu bjeIAw])<br />

su - xeIAw r - veIAw ps - reIAw l - KeIAw gM - DeIAw gu - seIAw s - meIAw b - neIAw<br />

im - teIAw Ku - l@eIAw p - reIAw idR - VeIAw bū feIAw k - meIAw c - leIAw pur - KeIAwgurmuiK<br />

Agm Agocru iDAwieAw; hau bil bil, siqgur siq purKeIAw] s - meIAw<br />

it - keIAw k - FeIAw k - QeIAw iq - KeIAw v - jeIAw)<br />

834. ieMirMf 1 kOVw suBwau[ plwh 2 , iP`kw suBwau- imil sqsMgiq. prmpdu<br />

pwieAw; mY ihrf 1 plws 2 , sMig hir buhIAw]) KVsokV SrDw rUp jVH nhIN, BgqI<br />

rUp iC`l nhIN, pRym rUpI rs nhIN, inSkwm krmW rUp p`qy nhIN, Drm rUpI Pu`l nhIN,<br />

bRhmigAwn rUpI PL nhIN, SWqI rUp CW nhIN 3 , aUB - su`k- swkq kUVy. aUBsuk 3 hUey;<br />

min AiBmwnu, ivCuiV dUir geIAw] prm bYrwgu, inq inq hir iDAwey; mY. hir gux<br />

khqy. BwvnI khIAw]) buJI bū JeIAw poly- gurmiq nwmu. AMimRq jlu pwieAw;<br />

Agin buJI. gur sbid buJeIAw]) pU - reIAw r - veIAw aus - reIAw Kȳ leIAw idR -<br />

VeIAw p - KeIAw[<br />

www.Gursevak.com<br />

324<br />

q`qkrw


835. ig - rsqu it - keIAw- qjY igrsqu. BieAw bnvwsI; ieku iKnu. mnUAw<br />

itkY n itkeIAw]) k - reIAw cyt - keIAw au - peIAw cM - feIAw) spu`qR<br />

1 nIc-jwq 2<br />

c - meIAw- nwmw jYdyau kMbIru iqRlocnu; Aaujwiq 2 rivdwsu cimAwru cmeIAw 1 ])<br />

r - KeIAw p - reIAw id - KeIAw l - geIAw im - leIAw[ b - leIAw]) m`Qy dw gihxw 1 ,<br />

gh - neIAw- hir hir hwru kMiT hY binAw; mnu moqIcUru<br />

1 , vf ghn ghneIAw]) Pok -<br />

teIAw s - meIAw aū TeIAw su - neIAw p - veIAw Br - meIAw[<br />

836. lo - BeIAw s - deIAw j - meIAw) bUJY polw, pR- Bvnu- pRBvnu krY, bUJY nhI<br />

iqRsnw; imil sMig swD, dieAw Gru lhIAw]) pRyrk vwihgurU 2 - jo jo imlY swDU jn<br />

sMgiq; Dnu DMnw jtu, sYxu imilAw hir deIAw 2 ]<br />

837. rwm. guir mohin; moih mnu leIAw]) Awkl ibkl poly- hau Awkl<br />

ibkl BeI.gur dyKy; hau.lot pot hoie peIAw]) p - veIAw- Anyk jnm ky ivCuVy.<br />

jn myly; jw siq siq siqgur srix pveIAw]) aupmw. jwq n khI, myry pRB kI;<br />

aupmw. jwq n khI] qij Awn; srix ghI] qij; Awn kqih n jwih]) ciV@- ciV<br />

nwv sMq; auDwir] qy; jmu n pyKih nYn]) v`is- pRB; Bgq vis dieAwl] duK dIn<br />

drd; invwr] mn imst; hir hir rMg]<br />

838. qm AigAwn; mohq GUp] icq gupq; krmih jwn] ijau qruin; Brq<br />

prwn]) bhuqw Bu`Kw 1 pdwrQ 2 [ K`uiDAwrQ- ijau mhw KuiDAwrQ 1 ; Bogu 2 ]) mYgl - ihmYglih;<br />

kwmY bMDu]) g - Rsq; ib - KeI- ijau gRsq; ibKeI DMDu]) nws 3 - ijau dIp;<br />

pqn 3 pqMg] ijau coru; ihrq insMg]) Awdq 4 -ijau jUAwr; ibsnu 4 n jwie]<br />

sMswru; auqris pwir]) iQ`qI[ Gru dsvW[ jiq polw- iblwvlu mhlw 1 iQqI Gru<br />

10 jiq)<br />

839. AMfj; PoiV joiV ivCoiV] Driq Akwsu kIey; bYsx kau Qwau] ibsRwm<br />

iQ`qW ’qy- iqRqIAw; bRhmw ibsnu mhysw] ieik dir Gir; swcY dyiK hdUir] swq<br />

smuMd; Bry inrml nIir] paux pwxI AgnI; ibsrwau] iqsu mih; mnUAw rihAw<br />

ilv lwie]<br />

840. eykwdsI; ieku irdY vswvY] Plohwr kIey; Plu jwie] jwgqu jwig; rhY<br />

ilv lwie] brqI brq; rhY inhkwm]) A - jpw polw- Ajpw jwpu; jpY muiK nwm])<br />

smMud- qyris. qrvr; smud knwrY]) in`fru- infru. bUif mrY; piq Koie] rwjs<br />

qwms sq; kwl smwvY]) m`isAw 1 - AmwvisAw 1 ; cMdu gupqu gYxwir]) P`UtY[ K`pru-<br />

PUtY Kpru; duibDw mnsw]) qoN 1 - mmqw jwl qy 1 ; rhY audwsw]<br />

841. ibsrwm idnW ’qy lwau, Awid`q - vwir- Awidqvwir; Awid purKu hY soeI]<br />

ihrdY jpnI jpau; guxqwsw] hir Agm Agocru AprMpr suAwmI; jn pig lig<br />

www.Gursevak.com<br />

325<br />

q`qkrw


iDAwvau, hoie dwsin dwsw] AwiK AwiK; rhy siB ilv lwie]) p`lY- ijsu dyvY; iqsu<br />

plY pwie] mMgil; mwieAw mohu aupwieAw] lwhw nwmu; pwey gur duAwir] pRyq BUq<br />

siB; dUjY lwey]<br />

842. nwnk. gurmuiK bUJY ko; sbdu vIcwir]) qW[ r`wqy- iQqI vwr qw; jw<br />

sic rwqy]) ib - gqI- mnmuK mrih; mir ibgqI jwih] Biv Biv Brmih; kwcI<br />

swrI]<br />

843. iQqI vwr; syvih mugD gvwr] nwnk. gurmuiK bUJY; soJI pwie])<br />

bysmJ 1 nvIn 2 goL vwsy 3 sMswr ’c[ nvylVI - Aw- muMD 1 nvylVIAw 2 ; goieil 3 AweI<br />

rwm] mtukI fwir DrI; hir ilv lweI rwm] nwnk. muMD nvyl suMdir; dyiK ipru.<br />

swDwirAw] dir jwie drsnu krI BwxY; qwir qwrxhwirAw]<br />

844. nv hwix nv Dn, sbid jwgI; Awpxy ipr. BwxIAw] qij kUVu kptu<br />

suBwau dUjw; cwkrI lokwxIAw]) pqI rwmjI ibnw, hor iksy nMU n dyKx vwly mhW<br />

ivsmwd suMdr nyqRW vwlI 1 gursyvk sKI- jwgu slonVIey 1 ; bolY gurbwxI rwm])<br />

Awsrw 1 , qkIAw polw, qyr - E - mY AwDwru qyrw. qU Ksmu myrw; mY qwxu qkIAw 1 qyrE]<br />

845. prg - itAweI- AigAwnu AMDyrw kitAw; joiq prgitAweI rwm]) pRym<br />

dI iK`c 1 AweI hY[ ib`lI 2 , cUhw 3 [ ksweIAw ibMdI nhIN lwauxI- AKI. pRym<br />

ksweIAw 1 ; ijau. iblk 2 msweI 3 , rwm]) v`fBwgIAW[ v`fBwg- ijn@ vfBwgIAw<br />

vfBwgu hY; hir hir aur DwrI rwm]) pqy polw B`wgY- min pRIiq lwgY vfY BwgY; kb<br />

imlIAY pUrn pqy]) AnMd 4 - BieAw smwhVw 4 ; hir rqnu ivswhw rwm]<br />

846. iek`qR[ mw\IAW- imil iekqR hoey. shij Foey; min pRIiq aupjI<br />

mw\IAw]) v`j - ih- Awnµd. An idnu vjih vwjy; AhM miq mn kI iqAwgI])<br />

sul`Kxw- Bwg sulKxw; hir kMqu hmwrw rwm]) inrw 1 [ suDw polw- iriD isiD. suDw 1<br />

rsu AMimRqu; Bgiq Bry BMfwrw] Bgiq TgaurI pwie. mohh; Anq kqhU. n Dwvh])<br />

br& 2 - sUrj ikrix imly; jl 2 kw jlu hUAw. rwm]<br />

847. sKI Awau sKI, vis Awau sKI; AsI. ipr kw mMglu gwvh]) pwp 1<br />

ivSyS 2 krky k`txw 2 - lgu crx srx, dieAwl pRIqm; sgl durq 1 , ibKMfno 2 ])<br />

sotI 3 pie - AMpY- nwnku pieAMpY, dieAw Dwrhu; mY nwmu AMDuly tohnI 3 ]) jpxw 4 ,<br />

rwmjI dI ausqqI kridAW, im`TI 2 Duin ’c. Sbd aucwrxw 4 , ikauN 5 nhIN 6 [ jie -<br />

AMpih[ kruxw - piq[ lKhu polw- jY jY jieAMpih 4 , sgl jw kau; kruxwpiq. giq<br />

ik 5 in 6 lKhu]) muiK prY. hrY ipAws myrI; jIA hIAw pRwnpqy]) lwifly, lwf<br />

lfwie sB mih; imlu hmwrI hoie gqy]<br />

848. mwx BrI iesqRI 1 - mwnin 1 . mwnu v\weIAY; hir crxI lwgo rwm) Koty<br />

purKW 1 nwl prcdI 2 hY- lwj n AwvY AigAwn mqI; durjn 1 ibrmweIAY 2 rwm])<br />

www.Gursevak.com<br />

326<br />

q`qkrw


Koty 3 cwlclx vwlI[ au~cr - ih- sRI gopwlu. n aucrih, bil geIey; duhcwrix 3<br />

rsnw rwm]) kwl.kql AOgux ivkwr kwvW gRsI 4 - pRBu Bgiq vClu, nh syvhI;<br />

kwieAw. kwk gRsnw 4 rwm] nwnk. ibnu hir, Avru ij cwhnw; ibstw ik®m Bsmw<br />

rwm]) pwr - grwmI- ismir ismir nwrwiexY; Bey pwrgrwmI rwm]<br />

849. sauxw 1 , duK rihq inSMk 2 ho ky, ibRqI 3 pRmySr ’c itkw 4 ky[ srb`q<br />

in`sul- hir Bgqw kw mylI srbq; sau 1 insul 2 jn. tMg 3 Dir 4 ]<br />

850. sMgR - hih- gux rvih. gux sMgRhih; joqI joiq imlwie]) ij vsqu<br />

mMgIAY. sweI pweIAY; jy. nwim icqu lweIAY]) s`ucy- ie- haumY mwir imlwieAnu; gur<br />

kY sbid sucyie]) cVY@, JiK JiK poly- ij gl krqy BwvY. sw inq inq cVY svweI;<br />

sB JiK JiK mrY lokweI]) p`l@ir- hir suKu pl@ir iqAwigAw; nwmu ivswir. duKu<br />

pwey]<br />

851. sweIN- ijQY jweIAY jgq mih; iqQY hir sweI]) Qwxydwr 1 , srdwr 1 -<br />

ijqny pwiqswh swh, rwjy Kwn aumrwv iskdwr 1 hih; iqqny siB. hir ky kIey])<br />

mMgqy 2 , ArQI - ey- jo ikCu hir krwvY, su Eie krih; siB hir ky ArQIey 2 ]) v`ilso<br />

AYsw hir. sBnw kw pRBu, siqgur kY vil hY; iqin siB vrn cwry KwxI, sB<br />

isRsit goly kir; siqgur AgY. kwr kmwvx kau dIey]<br />

852. KuSwmdI 1 - iqs kI muhqwjI 1 , loku kFdw; horqu hit. n vQu, n vyswhu])<br />

Bsu polw- Bgq jnw kau snmuKu hovY, su hir rwis ley; vymuK Bsu pwhu]) smJy 2<br />

smwey 2 [ sm - Dy polw- nwnk. nwim rqy, syeI jn smDy 2 ; ij Awpy bKis imlwieAw])<br />

Apnw sB k`J nws 3 krn vwly, krzweI 3 K`itE- ijnI gurmuiK, hir nwm Dnu, n<br />

KitE; sy dyvwlIey 3 jug mwih] ijsu Dn kwrix cuglI krih, so Dnu. cuglI hiQ n<br />

AwvY; Eie BwvY iqQY jwih]) sgoN 1 , sgvw polw- prweI bKIlI krih. AwpxI<br />

prqIiq Kovin; sgvw 1 BI Awpu lKwih]<br />

853. gurmuiK syvk Bwie, hir Dnu imlY; iqQhu. krmhIx lY n skih; hor QY<br />

dys idsMqir, hir Dnu nwih] inj Gir vwsw sdw sohdy; nwnk. iqn imilAw suKu<br />

pwau] hir Dnu rqn jvyhrI; so guir. hir Dnu hir pwshu dyvwieAw]) AQvw 1 , AkY<br />

polw- jy iksY. ikhu idis AwvY, qw koeI ikhu mMig ley; AkY 1 koeI ikhu dyvwey, eyhu<br />

hir Dnu joir kIqY; iksY nwil, n jwie vMfwieAw] ijsno siqgur nwil. hir srDw<br />

lwey, iqsu. hir Dn kI vMf hiQ AwvY; ijsno krqY, Duir iliK pwieAw]) h`d 2 v`t 3 ,<br />

Kqu polw- iesu hir Dn kw koeI srIku nwhI; iksY kw Kqu nwhI; iksY kY sIv 2 bMnY 3<br />

rolu nwhI; jy ko. hir Dn kI bKIlI kry; iqs kw muhu, hir. chu kuMfw ivic kwlw<br />

krwieAw] nw ieh mwrI. n mrY; nw ieh hit ivkwie]) pr - jwlIAY- gur kY sbid<br />

www.Gursevak.com<br />

327<br />

q`qkrw


prjwlIAY; qw ieh ivchu jwie]) nwnk. mwieAw mohu pswrw; AwgY. swiQ n jweI])<br />

mohnjI 1 BqIjy 2 swvxm`l Awid, sRI rwmwjI 3 - pu`qIN BwqI - eIN[ skIN polw- puqI 1<br />

BwqIeI 2 jwvweI 3 skI, Aghu ipChu toil ifTw; lwihEnu sBnw kw AiBmwnu] ijQY ko<br />

vyKY. iqQY myrw siqgurU; hir bKisEsu sBu jhwnu] ij siqgur no imil mMny, su hliq<br />

pliq isJY; ij vymuKu hovY. su iPrY Birst Qwnu]<br />

854. cogw 1 cMgy pdwrQ, iBiq polw[ pYrIN- paudI iBiq 1 dyiK kY. siB Awie<br />

pey siqgur kI pYrI; lwihEnu. sBnw ikAhu mnhu gumwnu]) dwxy k`Fx leI, kxk<br />

lwx iek`Tw r`Kx dI QW ipV 2 - koeI vwhy ko luxY; ko pwey Kilhwin 2 ]) mnOq 3 - scu<br />

shju Andu, siqgurU pwis; scI gur mxIAw 3 ]<br />

855. vYS 1 K`qRI 2 bRwhmx 3 gMgw 4 siqgurU dI siqsMgq 4 ’c iml ky ieko rUp ho<br />

jWdy hn[ gurU pRmysr jI Agm Apwr inry ikRpw hI ikRpw pRkwS srUp hn[ jo hr<br />

vyly A`g dy smuMdR sMswr ’qy, ikRpw hI ikRpw krdy hn, hr smyN sMswr’c l`gI A`g nUM,<br />

swc nwm kI AMimRq vrKw 9 ] krky, buJwauNdy rihMdy hn -ijau mIih vuTY 9 , glIAw 1<br />

nwilAw 2 toiBAw 3 kw jlu; jwie pvY ivic sursrI 4 ; sursrI imlq, pivqRü pwvnu hoie<br />

jwvY]) Jtpt 5 - eyh vifAweI. siqgur inrvYr ivic; ijqu imilAY. iqsnw BuK<br />

auqrY; hir sWiq, qV 5 AwvY]) A - crj- nwnk. iehu Acrju dyKhu, myry hir scy swh<br />

kw; ij siqgurU no mMnY. su sBnW BwvY]) rsqy 6 nhIN 7 qW, Kotw 8 D`kw nrk dw, n - qr<br />

polw, kuD`kw- sUDy sUDy ryig 6 , clhu qum; nqr 7 kuDkw 8 idveI hY ry]) mnuK 9 m - neI-<br />

DnvMqw Aru inrDn mneI 9 ; qw kI. kCU n kwnI ry] hir gun kQq sunq; baurwno]<br />

myry bwbw. mY baurw; sB Klk sYAwnI, mY baurw]) siqguru; jwir gieE BRmu morw]<br />

myry Brim; BUlau miq koeI]) m`wqw m`wqw- Abih. n mwqw; su kbhu. n mwqw] ibKY<br />

ibKY kI bwsnw; qjIA nh jweI]<br />

856. AOgux pwp ivSy rUpI kaufI nwl l`g ky iml 1 igAw- iehu jIArw<br />

inrmolko; kaufI lig. mIkw 1 ]) qwnw bwnw poly, lp - itE- qwnw bwnw. kCU n sUJY;<br />

hir hir ris lpitE]) mwlw polw- jb kI mwlw leI inpUqy; qb qy. suKu n<br />

BieE]) nws 2 kIqw[ nK ib - dirE poly- sMq pRhlwd kI pYj. ijin rwKI; hrnwKsu.<br />

nK ibdirE 2]) sB qoN SRomxI sj 3 rhy hn[ C`wjw- qyro jnu hoie, soie kq folY; qIin<br />

Bvn pr Cwjw 3 ]) p`g 4 p`grI- sIlu Drmu jpu. Bgiq n kInI; hau AiBmwn tyF<br />

pgrI 4 ] ggrI polw) l`grI- ijnih invwij swij. hm kIey; iqsih ibswir. Avr<br />

lgrI]) ]) cor 4 , crn 5 [ kmlW dI srin, pgrI polw- sMiDk 4 qoih, swD nhI<br />

khIAau; srin pry qumrI pgrI 5 ]) du`KW dy mwry, AwzzI ADIngI 6 - dr mwdy 6 ; TwFy<br />

drbwir] quJ ibnu. suriq krY ko myrI; drsnu dIjY. Koil@ ikvwr]) su - jsu- qum Dn<br />

DnI. audwr iqAwgI; sRvnn@ sunIAqu. sujsu qum@wr]<br />

www.Gursevak.com<br />

328<br />

q`qkrw


857. kih kbIr; kysO jig jogI] ikAw KyqI. ikAw lyvw dyeI; prpMc JUTu<br />

gumwnw] prm joiq purKoqmo; jw kY. ryK n rUp]) j`gjIvn- ry mn hir Bju, BRmu<br />

qjhu; jgjIvn rwm]) dI - seI- Awvq kCU n dIseI; nh dIsY jwq]) cup`qI 1 [<br />

puir - vn- jh aupjY ibnsY qhI; jYsy puirvn 1 pwq]) pYdw hoeI 2 - AYsI buiD<br />

smwcrI 2 ; Gt mwih iqAwgI] Awpu Awp qy jwinAw; qyj qyju smwnw]) q`kVI 3 - bwrM<br />

bwr mwieAw qy AtkY; lY nrjw 3 . mnu qolY dyv]) pRkwS 4 srUp vwihgurU dI pRIqI ’c<br />

lIn 5 kr id`qw- kih kbIr. myrw mnu mwinAw; rwm pRIiq kIE lY 5 , dyv 4 ] sPl<br />

jnmu mokau; gur kInw]<br />

858. igAwn AMjnu mokau; guir dInw] nwmdyie; ismrnu kir jwnW]) h`sYdwirdu<br />

dyiK sB ko hsY; AYsI dsw hmwrI]) qlY polw- Ast dsw isiD, kr qlY; sB<br />

ik®pw qumwrI]) srnw - gqI- sgl jIA srnwgqI; pRB pUrn kwm]) sMpUrn 1 - aUc<br />

nIc qum qy qry; Awlju 1 sMswru]) zwq 2 kuzwq 3 kMgwl 4 rwjw 5 - A - brn- brn 2<br />

Abrn 3 rMku 4 nhI, eIsuru 5 ; ibml bwsu. jwnIAY jig soie]) iKA`qRI- bRhmn bYs sUd<br />

Aru K´qRI; fom cMfwr mlyC mn soie]) ivSy 12 dI Awdq 6 - ijin pIAw swr rsu, qjy<br />

Awn rs; hoie rs mgn, fwry ibKu 12 Koie 6 ]) cup`qI 7 - jYsy purYn 7 pwq, rhY jl<br />

smIp; Bin rivdws. jnmy jig Eie]) kwmwr - QI– kwmwrQI suAwrQI; vw kI pYj<br />

svwrI]) dyr 10 lwauNdy[ ibr - mwvau- pRwn ju Qwky. iQru nhI; kYsy ibrmwvau 10 ])<br />

mukq rUp byVI 11 - bUif mUey, naukw 11 imlY; khu. kwih cFwvau]) l`jw) 795 qoN<br />

858, iblwvl rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

859.-875. goNf rwgu gurpRswid ArMB:- jo dIsY. mwieAw moh kutMbu sBu;<br />

mq iqs kI Aws lig, jnmu gvweI]) mwiekI im`qR 1 , mwieAw dy cwhvwn 1 - jy ikCu<br />

Aws Avr krih, primqRI 1 ; mq qUM jwxih, qyrY ikqY kMim AweI]<br />

860. shwieqw 1 krn, du`KW nMU suK bxw dyx[ au - p`krY- mn myry, Apnw hir<br />

syiv idnu rwqI; jo quDu aupkrY<br />

1 dUiK suKwsw] hir ismrq sdw hoie Anµdu; suKu AMqir<br />

sWiq, sIql mnu Apnw]) ryqw 2 sUrj 3 [ cMd 4 [ sis polw- jYsy skiq 2 sUru 3 , bhu<br />

jlqw; gur sis 4 dyKy. lih jwie sB qpnw]) myry mn An idnu iDAwie; nwmu hir<br />

jpnw] iqsu jn kI vifAweI. hir Awip vDweI; Ehu GtY n. iksY kI GtweI, ieku<br />

iqlu iqlu iqlnw]<br />

861. ijqny swh pwiqswh. aumrwv iskdwr cauDrI; siB imiQAw JUTu, Bwau<br />

dUjw jwxu]) Awsrw 1 -myry mn nwmu hrI Bju; sdw dIbwxu 1 ] jn nwnku. iqs ky crn<br />

pKwlY; jo hir jnu. nIcu jwiq syvkwxu]) ihr - fu polw[ b`puVw- ijau cMdn inkit vsY<br />

ihrfu bpuVw; iqau sqsMgiq imil. piqq prvwxu]) swirAW qoN 2 - so AYsw hir syiv<br />

sdw, mn myry; jo quDno. sB dU 2 riK leIAY]) p - V@eIAY- myry mn, hir jip; hir<br />

www.Gursevak.com<br />

329<br />

q`qkrw


inq pVeIAY]) k - reIAY, k - VeIAY, D - reIAY id - KeIAY, cōreIAY, iD - AeIAY, C -<br />

feIAY- jn nwnk. so hir nwil hY qyrY; hir sdw iDAwie qU, quDu ley CfeIAY] myrY<br />

min; pRymu lgo hir qIr]<br />

862. jn nwnk kI. hir Aws pujwvhu; hir drsin sWiq srIr]) Cy sbdW dw<br />

ie`k C`kw 2 [ C`kw ie`k- Ckw 2 1]) A - ilpqo- ibAwpq krqw; Ailpqo krqw])<br />

bWdr 1 , ksuMBwie - ly- PwikE. mIn kipk 1 kI inAweI; qU auriJ rihE. ksuMBwiely])<br />

pg polw, auDr - ih, gwie - ly- pg Dwrih. swsu lyKY lY; qau auDrih. hir gux gwiely])<br />

jwie - ly- Apny rhn kau. Tauru n pwvih; kwey. pr kY jwiely] mwtI mih; joiq rKI<br />

invwij] ijin kIey; rMg Aink prkwr]<br />

863. Gt poly- Gt Gt Git; sB Gt AwDwru]) sy sMqn hir ky; myry mIq]<br />

kyvl nwmu gweIAY; jw kY nIq]) n dyl@I dIpk hY[ ms - liq polw- bIE pUiC n msliq<br />

DrY]<br />

864. gurU gurU; guru kir mn mor] pwrbRhmu guru; rihAw smwie] guru nwnku;<br />

nwnku hir soie]<br />

865. rwm rwm rwm; kIrqnu gwie] rwm rwm Dnu; sMic BMfwr] inis bwsur<br />

jip; nwnk dws] aun kau; Ksim kInI Twkhwry]) pg polw- swD jnw pg; mil mil<br />

Dovih] pMc pUq jxy; iek mwie] qIin guxw kY sMig; ric rsy] jip jip AMimRq<br />

nwmu; AGwey]<br />

866 jnm mrx duK myit; imlwey]) swgr qir; boihQ pRB crx] nwnk kw.<br />

AMgu kIAw; krqwir]<br />

867. hMkwr 1 kmlpuxw 1 - kwm k®oD; imtih aunmwd 1 ] hir ky nwm; rMg sMig<br />

jwgw] Bvswgr; boihQ hir crx]) mlxw 2 - mhw bIcwr; pMc dUqh mMQ 2 ]) kIrny,<br />

Xqn, pwZlW vW|U bknw 3 - krx plwh 3 krih; isv dyv]) iPtkwirAw 4 -sMq kw<br />

lIAw 4 ; Driq ibdwrau]) CyqI 1 iKn 2 ’c, Bvswgr 3 - sMq auDwrau; qq 1 iKx 2<br />

qwil 3 ]) nws 7 - jo inMdY; iqs kw pqnu 7 hoie]<br />

868. nwrwiex; dMq Bwny fwiex]) ivAwpk rwm sMjoA 2 hI dwsn dws dw<br />

sMjoA 1 , pwpW ivkwrW AOguxW qoN r`iKAw krn vwlw hYY[ kv - cu polw- rwm kvcu 1 ; dws<br />

kw sMnwhu 2 ] grIb dws kI; pRBu srxwie] Apxy dws rKy; ikrpw Dwir]) jIvAwqmw 2<br />

Akwl purK 3 – pRwqmw 2 ; pwrbRhm 3 kw rUpu]<br />

869. gux goivMd rauN; scu vwpwru]) Bl polw- jn Bl mwnih; inMdk vykwrI]<br />

870. ms - it- imlY AsMqu; msit kir rhIAY]) sMqn isau boly; aupkwrI]) JK<br />

polw- mUrK isau boly; JK mwrI]) bMinHAW 1 , b`D- krm bD 1 , qum jIau khq hO; krmih<br />

ikin jIau dInu ry]) iBlw polw- Bujw bWiD; iBlw kir fwirE] kuMcru pot lY lY;<br />

nmskwrY]) b`UJI[ kwjI- bUJI nhI; kwjI AMiDAwrY]) pqIAw polw- qIin bwr; pqIAw<br />

www.Gursevak.com<br />

330<br />

q`qkrw


Bir lInw]<br />

871. nw iehu rwj; n BIK mMgwsI]) lhU 1 r`qI 2 - nw iesu ipMfu; n rkqU 1<br />

rwqI 2 ]) K`qRI 2 -nw iehu bRhmnu; nw iehu KwqI 2 ]) rsqw 2 [ fgro polw- gur pRswid; mY<br />

fgro 2 pwieAw] ieAw muMfIAw isir; ciFbo kwl]) n`k 3 ’c ijMd Aw geI- Awvq<br />

jwq; nwksr 3 hoeI]) lVkI 5 lVky 6 – lirkI 5 lirkn 6 ; KYbo nwih]) prmhMs swDU 7<br />

r`jy 8 – muMfIAw 7 ; An idnu Dwpy 8 jwih]) s`wQru- hm kau swQru; aun kau Kwt]) b`iDmUf<br />

plois; kmr biD poQI]) shury pyky p`K nUM, AwrI vWg k`tx vwlI vysvw 9 - kir<br />

sIgwru; bhY piKAwrI 9 ]) iq`Ky 1 nyqRW vwlI fYx 10 - hm kau idRsit prY; qRiK 1 fwieix 10 ]<br />

872. pU`qI- sohwgin; ikrpn kI pUqI]) swDU kY; TwFI drbwir]) mwieAw dy<br />

pYrW 1 ’c corI buirAweI rUp pONty<br />

2 , mMd krm iviSAW dI iK`c rUpI Cxkwt 3 ie`k iCn 4<br />

’c T`g 5 lYNdI hY[ pg polw- pg 1 nyvr 2 ; Cnk 3 Cn 4 hrI 5 ]) nhIN qW 4 [ c`lI- nwih<br />

q 4 clI; byig auiT nµgy]) iml 5 rhI hY- pWc nwrd kY sMig; ibDvwir 5 ]) pWc nwrd<br />

kY; imtvy PUty]) SqIr 6 iK`c leIey qW mMdr nhIN Tihrdw 7 - jYsy mMdr mih; bl 6 hr,<br />

nw TwhrY 7 ] kuMB ibnw; jlu nw tIkwvY]) dyh rUpI Kyq 8 - qn mn rmq rhY; mih KyqY 8 ])<br />

hornW 9 nUM, dyKdI 10 hY- Ksim duhwgin qij; Aau 9 hyrI 10 ] khY kbIru; eykY kir krnw])<br />

k`Utnu- kUtnu iksY khhu; sMswr] sgl boln ky mwih; bIcwr]) pWc plIqh kau;<br />

prboDY]) nvyN 11 suAwmI 12 pRyrk 12 rwmjI dI- nau 11 nwiek 12 kI; Bgiq pCwnY]) l`Knkhu<br />

kbIr; hm AYsy lKn]) ib - c`Kn- DMnu gurdyv; Aiq rUp ibcKn]<br />

873. Anwj 1 , Kwx nwl irdy 2 iKV 3 jWdy hn- DMnu Anwid 1 ; BUKy kvlu 2<br />

thkyv 3 ]) KweIey 1 , pihlw jpIAY polw, dUjw j`pIAY 1 - jpIAY nwmu; jpIAY 1 AMnu]) jl 4<br />

sohxw 5 rMg 6 – AMBY 4 kY sMig; nIkw 5 vMnu 6 ]) Koey dI ipMnI 7 - gupqI Kwvih; vitkw 7<br />

swrI]) sRySt smW 8 - AMnY ibnw; n hoie sukwlu 8 ]) GoVy dw m@ydw, X`g ’ c pwieAw jwvy,<br />

so AsmyD 8 X`g, mhW pwp dw bwp hY[ j`gny- AsumyD 9 jgny]) Awpxy brwbr vsqU qol<br />

ky, dwn dyxw qulw 10 purK 10 dwn hY[ qulw polw- qulw purK; dwny 10 ]) gieAw; ipMfu<br />

Brqw]) kWsI 11 hY 12 - bnwris 11 ; Ais 12 bsqw]) pV@qw- muiK; byd cqur, pVqw])<br />

sihq 13 [ A~iCqw- sgl Drm; AiCqw 13 ] gur igAwn; ieMdRI idRVqw] Ktu krm sihq;<br />

rhqw] isvw skiq; sMbwdM] Bju nwmw; qris Bv isMDM]) GMfyhyVy<br />

14 dy Sbd qy- nwd 14<br />

BRmy; jYsy imrgwey] rwmu Coif; icqu. Anq n Pyrau]) jl ’coN m`CIAW PVn vwlw pMCI<br />

dDIrw 15 - ijau mInw; hyrY psUAwrw 15 ] mokau qwir ly rwmw; qwir ly] nr qy, sur hoie<br />

jwq, inmK mY; siqgur buiD isKlweI]<br />

874. ie`Cw 1 , im`qR 2 vwihgurU jI[ qwlw polw, by~lI- moih lwgqI; qwlw 1 bylI 2 ])<br />

AYsy rwm nwmw ibnu; bwpuro nwmw]) sotI 2 - so hir; AMDuly kI lwkrI 2 ]) hirjI nMU 3 [<br />

www.Gursevak.com<br />

331<br />

q`qkrw


n - msqy- hr ey 3 nmsqy; hr ey nmh] hir hrnwKs; hry prwn]) pV@wvq- sUAw<br />

pVwvq; ginkw qrI]) auD - rI- ismrn; dRopd suq, auDrI]) goqm 4 irKI jI dI<br />

iesqRI 5 Ah`ilAw 5 , islw polw- gaUqm 4 sqI 5 ; islw insqrI]) ky~sI mQnu polw-<br />

6<br />

kysI kMs; mQnu ijin kIAw]) k`wlI- jIA dwnu; kwlI kau dIAw]) v`ty, bdly<br />

nhIN 7 - Awn dyv bdlwv 6 ; in 7 dYhau]) jMmdy 1 , AauqrY polw- nr sY; nwir hoie<br />

AauqrY 1 ] gurmiq; rwm nwm ghu mIqw]) gursbdW 1 nMU[ gIqW- pRxvY nwmw; ieau khY<br />

gIqw 1 ]<br />

875. jMg 1 iesqRI 2 - rwvn syqI. srbr 1 hoeI; Gr kI joie 2 . gvweI QI])<br />

punw 3 nws 4 - ibnu mukMd; qnu hoie Aau3 hwr 4 ]) hy mukq 1 dwqy 1 , AwpjI 2 Apxy s`cy<br />

crn kmlW nwl, joV 3 joV 4 ky qwr 5 lYxw kro jI, j`ug- quhI 1 mukMd 2 ; jog 3 . jug 4<br />

qwir 5 ] jy Ehu; duAwds islw pUjwvY]) qlwA 1 [ qtw polw- jy Ehu; kUp qtw 1<br />

dyvwvY]) srpr jwnhu; nrk hI prY]) BUim dwn soBw; mMfip pwvY] inMdw khw krhu;<br />

sMswrw] inMdk kw; prgit pwhwrw]) joVu pV@nw hY[ igxqI dy AMk nhIN pV@ny- khu<br />

rivdws; pwpI. nrik isDwirAw] 4] 2] 11] 7] 2] 49] joVu]) 859-875,<br />

goNf rwgu gurpRswid sMpUrnM<br />

876. qoN 974. rwgu rwmklI gurpRswid ArMB:-<br />

sMsikRq 1 , pV@qw pV@Y- koeI pVqw shswikrqw 1 ; koeI pVY purwnw] koeI<br />

nwmu jpY jpmwlI; lwgY iqsY iDAwnw]) pqy polw- hm mUrK AigAwn, srin pRB<br />

qyrI; kir ikrpw, rwKhu myrI lwj. pqy]) jIvn nMU &YSn nSy ivSy ivkwr AOgux pwp<br />

rUp mwieAw 3 nwl sjwauNdy 2 - mrxu ilKwie. mMfl mih Awey; jIvxu swjih 2 mweI 3 ])<br />

jIvn qlb invwir; suAwmI]) Awpy; srb rihAw BrpUir]<br />

877. hMkwr ivkwr dvYq idRStI nwl dyKx rUp nyqRW 1 Aqy bwxI 2 krky ivkwr<br />

inMdw bury bolxy krky bwxI nMU mwieAw l`gI hY- AMqir shsw. bwhir mwieAw; nYxI 1<br />

lwgis bwxI 2 ]) pCqwvygw 2 , prqwpih - gw- pRxviq nwnku dwsin dwsw;<br />

prqwpihgw 2 pRwxI]) drW- ijqu dir vsih. kvnu dru khIAY; drw BIqir dru. kvnu<br />

lhY]) q^qy 1 [ pt polw- duKu drvwjw. rohu rKvwlw; Awsw AMdysw. duie pt 1 jVy]<br />

jb Awsw AMdysw; qbhI ikau kir eyku khY]) gursbd jI dI is`iKAw 1 igAwq 1 smJ<br />

hI dwsn dws dI isM|I hY, gursbd jI dI is`iKAw 3 igAwq 1 smJ vwly ivrlyy 4 loku<br />

hI suxdy 5 hn– suriq 1 sbdu 2 swKI 3 . myrI isM|I; bwjY 4 loku suxy5 ]) pqu polw[ qweIN[<br />

pVy V hlMq nhIN lwaux- pqu JolI. mMgx kY qweI; BIiKAw nwmu pVy]) v`s - giq giq<br />

polw- vsgiq pMc kry; nh folY]) iB`iKAw c`lY- iBiKAw; Bwie Bgiq BY clY])<br />

A - mulY- hovY su iqRpiq; sMqoiK AmulY]<br />

878. A - Q`ku- Aih inis; dIvw blY AQku]) h`CI im`tI- hCI imtI; soJI<br />

www.Gursevak.com<br />

332<br />

q`qkrw


hoie]) krxI qy kir; ckhu Fwil]) Awpy ndir kry; jw soie]) buJwieAw polwpwxI<br />

mrY n buJwieAw jwie]) pw - rMgiq[ prm kilAwx 1 - nwnk; so pwrMgiq 1<br />

hoie]) nwnk; ibrQw koie n hoie]) BWfY- BwfY Bwau pvY; iqqu Awie] gurmuiK;<br />

prgtu hoAw hir rwie] loku iDkwru khY, mMgq jn; mwgq. mwnu n pwieAw])<br />

aulWBw 2 , kIAW g`lW bwqW- sh kIAw glw. dr kIAw bwqw; qY qw. khxu 2<br />

khwieAw]) bu`JY, ibiD polw- swgr mih bUMd. bUMd mih swgru; kvxu buJY. ibiD jwxY]<br />

879. iqs qy; mukiq prmgiq hoeI]) K`uiDAw- KuiDAw dust jlY; duKu AwgY]<br />

gurmiq; Bgiq pwvY jnu koeI]) piq- rwm klw; inbhY piq swrI]) icKw 1 l`krIlkrI<br />

ibKir; jrI. mMJ Bwir 1 ] duKu suKu sm krxw; sog ibEgI]) lMgotw 2 - shj<br />

jgotw 2 ; bMDn qy CUtw]) g`fIAw- pMc bYl; gfIAw dyh DwrI]<br />

880. sqjuig; Drmu pYr hY cwir]) kl polw- qRyqY; iek kl kInI dUir]<br />

duAwpuir; Drmu. duie pYr rKwey] kljuig; Drm klw. iek rhwey] jy vf Bwg<br />

hovih, vfBwgI; qw hir hir nwmu iDAwvY]) siqgurU gRMQ swihb jI rUpI ^wn ’coN<br />

k`F 1 k`F 1 ilAw- ijsu vf Bwgu hovY, vf msqik; iqin gurmiq, kiF 1 kiF 1 lIAw])<br />

ivSy rUpI k`K 1, l`KW 2 dI kImq dw nwmu 2 - BwghIx mnmuiK, nhI lIAw; iqRx 1 ElY.<br />

lwKu 2 CpwieAw]<br />

881. rwm; jn gurmiq rwmu bolwie] iDRgu iDRgu nr inMdk, ijn jn nhI<br />

Bwey; hir ky sKw sKwie] rwm; mokau hir jn myil. min BwvY]) j`gjIvn pgIN<br />

polw- mokau Dwir ik®pw jgjIvn dwqy; hir sMq pgI, ly pwvY]) smuMdR 1 A`Cy 2 -<br />

n@wvweIAY- hir jn, AMimRq kuMt sr 1 nIky 2 ; vfBwgI iqqu nwvweIAY]) n - prs- prs<br />

nprs Bey kuibjw kau; lY bYkuMiT isDwry]<br />

882. rwm; guir hir hir nwmu, kMiT Dwry]<br />

883. ieh ibiD hY; mnu jognI]) AlOikk 1 - surg pivqRw. imrq pivqRw;<br />

pieAwl pivqR AlognI 1 ]<br />

884. siqguru; prmysru myrw] pvnu ivcolw. krq iekylw; jl qy Epiq<br />

hoAw]) inRqkwrI krn vwlIAW. dsy ieMdRIAW 1 rUp, ds vysvW, gOx vwly 2 pMj kwm<br />

koRDwid rUp pMj BVUey2 - ds pwqau 1 , pMc sMgIqw 2 ; eykY BIqir swQy]<br />

885. EAMkwir eyk Duin eykY; eykY rwgu AlwpY] eykw dysI. eyku idKwvY; eyko<br />

rihAw ibAwpY] Blo Blo; ry kIrqnIAw]) bij`qR[ surW- pMc bijqR kry sMqoKw; swq<br />

surw lY cwlY]) b`wjw qwnw polw[ bINgw- bwjw mwxu qwxu qij qwnw; pwau. n bIgw<br />

GwlY]) BgqI 1 - nwrdI 1 ; nrhr jwix hdUry]) n@wvY, h`j- koeI nwvY qIriQ; koeI hj<br />

jwie] ] kwrx krx; krIm] ikrpw Dwir; rhIm] koeI EFY nIl; koeI supyd])<br />

ieMdR pdvI 2 - koeI bwCY iBsqu; koeI surigMdU 2 ]) rovnhwry kI; kvn tyk]) Btkdw 3<br />

www.Gursevak.com<br />

333<br />

q`qkrw


hY- supnu BieAw; BKlwey3 AMD] koit jnm BRim BRim; BRim AwieE]<br />

886. bwbw nwnku; AwKY eyhu bIcwru] jogIAw; mqvwro ry]) gwTI iBin iBin;<br />

iBin iBin qxIey]) mtu polw- chu mih eykY; mtu hY kIAw] qw nwnk; jogI mhlu Gru<br />

pwieAw]) AsqI polw- lau nwVI; sUAw hY AsqI] lwie dyl@I dIpk- ghrI ibBUq<br />

lwie bYTw qwVI] isM|I vwjY; inq audwsyrw] nwmY iKMQw; nwmY bsqru] jn nwnk;<br />

jogI hoAw AsiQru]<br />

887. pIvq; Amr Bey inhkwm]) pUjw polw- eyko eyku; inrMjn pUjw] jw<br />

kau; guir hir dIey sUKw] pV@qw- muK qy pVqw; tIkw sihq]) nhI dyl@I dIpkihrdY<br />

rwmu nhI pUrn rhq]) aupdysu kry kir; lok idRVwvY]<br />

888. cr@wvY[ pweIN- iqlku crwvY; pweI pwie]) qRY gux kI; Esu<br />

auqrI mwie] cqur byd pUrn; hir nwie] byAMq mihmw qw kI; kyqk brn] Bgqu<br />

soeI; kil mih prvwnu] hir kw nwmu AMimRqu; kil mwih] pMc sbd qh; pUrn<br />

nwd]<br />

889. if`gY- ifgY n folY; kqhU n DwvY]) kVdw polw, VwVy pYr hlMq nhIN<br />

lwauxw- sMq pRswid; moih. kbhU n kVdw] qyrY kwij n; ibKY jMjwlu]) c`lY- hir<br />

hir nwmu; sMig qyrY clY] jm kI jyvVI; qU AwgY bMD] rwic rihE qU; sMig supnw]<br />

890. icrMkwl; pweI dRülB dyh] pRiqpwrY; inq swir smwrY]) ptl polwibnu<br />

hir nwm; n tUtis ptl] sgl Plw; sy sUiK smwey] 3] foln qy cUkw;<br />

ThrwieAw] rwm guxw; inq inq hir gweIAY]) sRySt bRhmigAwn 1 - iriD buiD;<br />

isiD surigAwn 1 ] sUrbIr; DIrj miq pUrw]<br />

891. shj smwiD; Duin gihr gMBIrw]) bMdn rihq 1 - smdrsI; pUrn<br />

inrjog 1 ] hir hir; jwpu jplw]) A - tl- nwmu inDwnu; iDAwie mn Atl] hir kw<br />

jsu iniD; lIAw lwB]) bk - q polw- ijhvw bkq; pweI giq miq]<br />

892. ikqy 1 [ khIN[ ie`k - qu - iekqu Taur; Eh. khI 1 n smwvY] rwm jnI;<br />

kInI KMf KMf]) boLw 2 , ikvyN 1 - AT ds byd; suny kh 1 forw 2 ] koit pRgws; n idsY<br />

AMDyrw]) bu`JwvY bu`JY- ijsu nhI buJwvY; so ikqu ibiD buJY]) ib`q- hir Dnu rwis;<br />

inrws ieh ibqu] mwieAw moihAw; tyFau jwq]<br />

893. mwno 1 [ ib`CUA- nwmu sunq; jnu 1 ibCUA fswnw] min muiK; kbih. n<br />

ausqiq krY] moh mgn; lpitE BRm igrh] gin imin dyKhu; sgl bIcwir])<br />

po~qw- sUK shj; dieAw kw poqw]<br />

894. suMn smwiD guPw; qh Awsnu]) mihmw; n jwnih byd] bRhmy; nhI<br />

jwnih Byd]) dyvIAW) nhI lypu iqsu; puMin n pwip] ikChU kwju; n kIE jwin]<br />

www.Gursevak.com<br />

334<br />

q`qkrw


iriD n buiD; n isiD pRgwsu] byAMq swihbu myrw; imhrvwxu]) imlIAY pRB; gur imil<br />

mMq]<br />

895. ism - rIjY- su miq swru; ijqu hir ismrIjY]) kir syvw; syvk swij]<br />

dUjw; nhI jwnY koie]) mWgu- hir kw nwmu; mwgu inDwnu] hovY; soeI Bl mwnu]) eyk<br />

kI; kir Aws BIqir]<br />

896. ijs kI; iqs kI kir mwnu] kwhy BRim BRmih; ibgwny]) d`uKw- ijsu iciq<br />

Awey; ibnsih duKw]) m`uKw- hliq pliq; qyrw aUjl muKw] nwnk; ijsih prwpiq<br />

krY] iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] ibrQw Brvwsw; lok] min qin; hir EhI<br />

iDAwieAw]<br />

897. EAMkwr 1 bRhm jI nUM nmskwr 2 hY- EuN 1 nmo 2 ; BgvMq gusweI]) bRhmjI 2<br />

maulw polw- imhrvwn maulw 2 ; qUhI eyk] nwrwiex nrhr; dieAwl]) n`sy- mhw<br />

ibkwr; qn qy siB nsy]) min sMqoKu; sbid gur rwjy]<br />

898. kir ikrpw pRB; giq kir myrI] Puin; griB. nwhI bsMq]) qb hoey mn<br />

suD; prwnI]) pr iesqRI pdwrQ rUpI mwsu 1 buD rUpI ib`lI 2 - dIsq mwsu 1 ; n Kwie<br />

iblweI 2 ]) v`fy ksweI 3 , koRD rUpI sDny ny ihMsw rUpI CurI 3 [ s`it- mhw kswib 3 ;<br />

CurI sit pweI] aUcY Qil; PUly kml AnUp] Agin invwrI; siqgur dyv]<br />

899. pMc isMG; rwKy pRiB mwir]) cOrwsI dy gyVy AQvw iqMnW guxW dI<br />

GuMmxGyrI 1 cu`k geI, Aw - vrq- qIin Awvrq 1 kI; cUkI Gyr] dwiJ gey iqRx; pwp<br />

sumyr]) k`udm- kudm krY; gwfr ijau Cyl] AicMqu jwlu kwlu; ck®ü pyl]) gj dw<br />

cOvIvW ih`sw do sUq, Bwv QohVy2 mwqR- gwPl sMig; n qsUAw 2 jweI]<br />

900. mwtI kau; jlu dh ids iqAwgY] Gt mih; isMDu kIE prgwsu]) ho jwx<br />

vwlI mOq 1 nUM- hoNdI 1 kau; AxhoNdI ihrY]) ijhVy Apny Awp nMU AxT`g 2 khwauNdy<br />

hn, aun@W nMU, T`gx 1 vwly kwm kRoD T`gdy 3 hn, AxT`gdw- Tgxhwr 1 ; AxTgdw 2<br />

TwgY 3 ] crn kml bsy; myry mn ky]<br />

901. gwvhu; rwm ky gux gIq]) auqr - is- nwnk; Bvjlu auqris pwir])<br />

dlyr 1 bhwdr 1 ihMmqI 1 pqI 1 bRhm 2 jI- nr 1 nrh 2 ; nmskwrM]) bsu - D polw- jln<br />

Qln bsuD ggn; eyk eykMkwrM]) hrn Drn; pun punh krn] nh igrh; inrMhwrM]<br />

gMBIr DIr nwm hIr; aUc mUc ApwrM] krn kyl. gux Amol; nwnk. bilhwrM]) c`lyrUp<br />

rMg sugMD Bog, iqAwig cly; mwieAw Cly. kink kwimnI] BMfwr drb Arb<br />

Krb; pyiK lIlw. mnu sDwrY] suq klqR BRwq mIq, auriJ pirE Brim moihE; ieh<br />

ibrK CwmnI]<br />

902. Ajwm`l- Ajwml kau. AMq kwl mih; nwrwien suiD AweI]) ib`idAw,<br />

gij polw- nwihn gunu. nwihn kCu ibidAw; Drmu kaunu. gij kInw] kaunu nwmu. jgu<br />

www.Gursevak.com<br />

335<br />

q`qkrw


jw kY ismrY; pwvY pdu inrbwnw] jm ko qRwsu imtY. nwnk iqh; Apuno jnmu svwrY])<br />

juAwnIpuxw 1 qrnw - po bwl - pnu- qrnwpo 1 . ibiKAn isau KoieE; bwlpnu AigAwnw])<br />

Ky@ly- sw DrqI. so pauxu Julwry; jug jIA Kyly. Qwv kYsy] dwqw dwnu kry. qh nwhI;<br />

mhl auswir. n bYTw]) s`qu- jy ko squ kry, so CIjY; qp Gir, qpu n hoeI]) aus dI<br />

inMdw 2 krdy hn[ l``Kx- jy ko nwau ley. bdnwvI 2 ; kil ky lKx eyeI]<br />

903. AwKu guxw; kil AweIAY]) inAwauN 1 - iqhu jug kyrw. rihAw qpwvsu 1 ; jy<br />

gux dyih. q pweIAY]) klju`g 1 dI lVweI 2 vwlI ikirAw 2 [ inAwauN 3 krn vwly 3<br />

kwly 4 mn vwly ho gey[ kwjI polw- kil 1 klvwlI 2 . srw inbyVI 3 ; kwjI. ik®snw 4<br />

hoAw]) mV@I- jgu prboDih; mVI bDwvih] ikau lwgI invrY; prqwpu]) inr -<br />

dieAw- inrdieAw; nhI joiq aujwlw]) Ky@lu Ky@lY- JUTo Kylu KylY; bhu ntUAw])<br />

ihkmq 2 nhI hY, ielm nhI hY[ mukqI nhIN hY[ bRhmiv`idAw 1 bRhmigAwn 2 [ nhI<br />

dyl@I dIpk- mukiq nhI ibidAw 1 ibigAwin 2 ] jqu squ sMjmu; scu su cIqu]) Ktu mtu<br />

poly- Ktu mtu dyhI; mnu bYrwgI]<br />

904. ivSyS krky vrj 1 ky[ ib - vrij- mwieAw mohu ibvrij 1 ; smwey])<br />

AauDU~qw- gurmuiK jwig rhy; AauDUqw] Aiv - gq- Aivgq kI giq; gurmuiK jwqI])<br />

jIvn mukiq giq; AMqir pweI]) A - ilpq- Ailpq guPw mih; rhih inrwry] sd<br />

bYrwgI; qqu proqw]) pWfy- JUTu. n boil pwfy; scu khIAY]) joqS-iv`idAw 2 , JUT<br />

kQn 3 kIqw- gix gix joqku 2 ; kWfI 3 kInI]) kQn 4 nhIN krdy- hor kQnI bdau 4<br />

n; sglI Cwru] mukiq pRwn; jip hir ikrqwriQ]) ip`qrW- Awip fubY; ikau ipqrw<br />

qwrY]<br />

905. eyku burw Blw; scu eykY]) ieMdRy rokxy1 - hTu ingRhu 1 kir; kwieAw CIjY])<br />

p`UjY- rwm nwm sir; Avru n pUjY]) cMfwl 1 , mwieAw 2 , f`is- jmu jMdwru 1 . joih nhI<br />

swkY; srpin 2 . fis n skY, hir kw rsu pIjY] qRY gux ibiKAw; jnim mrIjY])<br />

gV@ü- gurmuiK hoie; kwieAw gVu lIjY]) inrgun bRhm 3 [ cwV@is- cwVis pvnu;<br />

isMGwsnu 3 BIjY] aUNdr dUMdr; pwis DrIjY] AMqir pMc Agin; ikau DIrju DIjY] mnu<br />

hir rwcY; nhI jnim mrIjY]<br />

906. qIriQ Brmis; ibAwiD. n jwvY]) in - gRih- hiT ingRih; n iqRpqwvih<br />

Byvw]) sRyst pRym 1 pRkwS 1 sihq- qum srxwgiq; rhau suBwau 1 ]) sonw 2 iesqRI 3 –<br />

kink 2 kwmnI 3 isau. hyqu vDwieih; kI nwmu ivswrih. Brim gieAw]) iBAwnk 4 -<br />

mUey kau rovih. iksih suxwvih; BY swgr Asrwil 4 pieAw]<br />

907. ib - rkqu- duKu suKu gurmuiK sm kir jwxw; hrK sog qy. ibrkqu BieAw]<br />

www.Gursevak.com<br />

336<br />

q`qkrw


pUrn bRhm 1 ’c[ duSmx im`qR, du`K suK, mwn Apmwn, jMmx mrn ie`ko jyhI<br />

idRStI 2 , smȲ sir- rhY ggn 1 puir. idRsit smYsir 2 ; Anhq, sbid rMgIxw])<br />

squ bMiD kupIn, Birpuir lIxw; ijhvw rMig rsIxw]) ijn@W Akws 7 DrqI 6 ApnI<br />

SkqI 8 nwl Apxy Awsry itkweI 9 hY, auh. gurmuiK jI dy sRIr 3 Aqy 10 irdy 1<br />

siqsMgq 4 ’c pUrn 5 ho rhy hn 2 [ mV@I, hiT kl poly– Aau 10 hiT 1 hsq 2 , mVI 3 ,<br />

Gru 4 CwieAw 5 ; Drix 6 ggn 7 , kl 8 DwrI 9 ] gurmuiK; kyqI sbid auDwrI sMqhu])<br />

Anhq pMcsbd rUp vIxw 8<br />

pr - jwrI- prpMcbyxu 8 , qhI mnu rwiKAw; bRhm Agin prjwrI]) ibbyk rUp<br />

sUrj 8 , vYrwg rUp cMd 9 qUMby10 -riv 8 sis 9 lauky 10 , iehu qnu ikMgurI; vwjY sbdu<br />

inrwrI]<br />

908. squ sMqoKu ie`zq 1 dI JolI kir, Bojn 3 kir dyl@I dIpk[ pqu polwsqu<br />

sMqoKu pqu1 kir JolI jogI; AMimRq nwmu Bugiq 3 pweI] mnu idRVu kir, Awsix<br />

bYsu jogI; qw qyrI klpxw jweI]) cV@ih- kwieAw ngrI mih, mMgix cVih jogI;<br />

qw nwmu plY pweI]) pwqR 4 - Bau Bwau duie, pqu 4 lwie jogI; iehu srIru kir fMfI]<br />

909. prwey Gr 1 ’ c nzwiez FMg nwl rihxw kryN 2 - eyhu jogu. n hovY<br />

jogI; ij kutMbu Coif, pr Bvxu 1 krih 2 ] sic rhhu. sdw shju suKu aupjY; kwmu<br />

k®oDu. ivchu jweI]) mwiekI 1 JUTI bwzI- Dwqur bwjI. sbid invwry; nwmu vsY min<br />

AweI]<br />

910. A - idsit- loiex. dyiK rhy ibsmwdI; icqu Aidsit lgweI])<br />

cV@weI- hir ibnu. sBu ikCu mYlw. sMqhu; ikAw hau pUj cVweI]) k`tx 1 vwly[ in -<br />

KMjnu- BY BMjnu. Aiq pwp inKMjnu 1 ; myrw pRBu. AMiq sKweI]) kuc - l polw- hm<br />

kucl kucIl. Aiq AiBmwnI; imil sbdy. mYlu auqwrI]<br />

911. ie`krs 1 - ieik. Anidnu 1 Bgiq krih idnu rwqI; rwm nwmu auir<br />

DwrI] sMqhu; gurmuiK mukiq giq pweI])<br />

912. A - lKu polw- Awpxw Awpu. Awip aupwey; AlKu. n lKxw jweI])<br />

ibSRwm iknhI ’qy- iknhI; kIAw privriq pswrw] [ moih dIn; hir hir<br />

AwrwDy] Awn; n jwnw vysw]) mYN rwm jI dw AnMin Bgq 2 hW, rwm jI qoN ibnw<br />

hor 1 pwsy mMUh nhIN krdw[ hor iksy nMU A`K 1 Q`ly nhIN ilAwauNdw- koeI khqau;<br />

Anµin 1 BgauqI 2 ]<br />

913. bWh- iknhI kihAw; bwh bhu BweI] iknhU; vrq nym mwlw<br />

pweI] koeI cquru; khwvY pMifq] ko; Ktu krm sihq isau mMifq]) sū krxIkoeI;<br />

krY Awcwr sukrxI] sgly krm Drm; jug soDy] ijin dIey quDu; bwp<br />

www.Gursevak.com<br />

337<br />

q`qkrw


mhqwrI]) mnohr sMqwn 1 - ijin dIey; BRwq puqhwrI 1 ]) h`Q 1 kmweI 2 krn, nwsW 3<br />

vwSnw lYx, rsnw 4 rs lYx leI b^Sy hn- hsq 1 kmwvn 2 ; bwsn 3 rsnw 4 ]<br />

ApivqR; pivqRü ijin qU kirAw] Ab qU sIJu; BwvY nhI sIJY]) cMgy krm 5 - nw ikCu<br />

syvw; nw krmwry 5 ] nwnk dws. sMig; pwQr qirAw]<br />

914. kwhU; rog sog BrmIjw]) suAws 1 cV@wauNidAW- kwhU; pvnDwr 1 jwq<br />

ibhwey]) jIvW 1 dy AaugxW nUM dyKdy<br />

2 AQvw mwrdy 2 - kwhU ibhwvY; jIAwieh 1<br />

ihrqy 2 ]) QoiV@AW dI rwie 3 , bhuiqAW dI rwie 4 - kwhU ibhwvY; mqw 3 msUriq 4 ] dwvw<br />

Agin; rhy hir bUt] ikrswnI; ijau rwKY rKvwlw] ijau pwvk sMig; sIq ko nws])<br />

916. nwmu inDwnu pwieAw vfBwgI; nwnk. nrik n jweI]) Apxy jIA. qY<br />

Awip sm@wly; Awip lIey liV lweI] Akwl mUriq AjUnI sMBau; kil AMDkwr.<br />

dIpweI] siqguir. Kyp inbwhI; sMqhu]) ivSyS lwh 1 id`qI- hir nwmu lwhw. dws kau<br />

dIAw; sglI iqRsn aulwhI 1 . sMqhu] mIq swjn. mwlu jobnu suq; hir nwnk bwpu.<br />

myrI mweI. sMqhu]) GUmn - Gyir[ ibKVI polw- GUmnGyir. mhw Aiq ibKVI; gurmuiK<br />

nwnk. pwir auqwrI]) mrqy 2 Bey, kwmwid duSt 3 - AMqir sUKw. bwhir sUKw; hir<br />

jip. mln 2 Bey. dustwrI 3 ]<br />

917. sRI AnMd swihbjI ArMB:-39 vwrIN vwihgurU nwnku k`ky AONkV lwau jI[<br />

AMgIkwru.Ehu kry qyrw; kwrj siB svwrxw]) g`lW- sBnw glw smrQu suAwmI; so<br />

ikau mnhu ivswry] swcw nwmu; myrw AwDwro] Duir krim pwieAw. quDu ijn kau; is<br />

nwim hir kY lwgy]<br />

918. cqurweI. n pwieAw iknY; qU suix mMn myirAw]) T - gaulI- mwieAw q<br />

mohxI. iqnY kIqI; ijin TgaulI pweIAw] siqgurU kw aupdysu suix qU; hovY qyrY nwly]<br />

lbu loBu AhMkwru qij iqRsnw; bhuqu. nwhI bolxw]<br />

919. clw - ieih- ijau qU clwieih. iqv clh suAwmI; horu ikAw jwxw gux<br />

qyry]) g`lW g`lIN- ieik iPrih Gnyry. krih glw; glI. iknY n pwieAw] pivqu<br />

mwqw ipqw, kutMb sihq isau; pivqu sMgiq sbweIAw] khdy pivqu. suxdy pivqu; sy<br />

pivqu. ijnI mMin vswieAw] vydw mih nwmu auqmu. so suxih nwhI; iPrih ijau<br />

byqwilAw] khY nwnku, ijn scu qijAw, kUVy lwgy; iqnI. jnmu jUAY hwirAw] jy<br />

ko isKu; gurU syqI snmuKu hovY]<br />

920. swirg - pwxI- pIvhu AMimRqu. sdw rhhu hir rMig; jiphu swirgpwxI])<br />

ibArQ 1 kUV- icqu ijn kw. ihir lieAw mwieAw; bolin pey rvwxI 1 ] bu`Jwie- Awpy<br />

hIrw, rqnu Awpy; ijsno dyie buJwie]) SWqI 1 iqRSnw 2 - isv 1 skiq 2 , Awip aupwie<br />

kY krqw; Awpy hukmu vrqwey] gur ikrpw qy. sy jn jwgy, ijnw hir min visAw;<br />

bolih AMimRq bwxI] khY nwnku so qqu pwey, ijsno An idnu hir ilv lwgY; jwgq<br />

www.Gursevak.com<br />

338<br />

q`qkrw


Yix ivhwxI]<br />

921. eyh mwieAw, ijqu hir ivsrY, mohu aupjY; Bwau dUjw lwieAw] khY<br />

nwnku. gur prswdI, ijnw ilv lwgI; iqnI. ivcy mwieAw pwieAw]) A - mulku p`lYhir<br />

Awip Amulku hY, Bwg iqnw ky nwnkw; ijn hir plY pwie]) K`ithu- hir hir<br />

inq jiphu jIAhu; lwhw Kithu idhwVI] hir rsu pwie plY, pIAY hir rsu; bhuiV. n<br />

iqRsnw lwgY Awie] ey srIrw myirAw, hir qum mih joiq rKI; qw qU. jg mih<br />

AwieAw] gur prswdI buiJAw, qw clqu hoAw; clqu ndrI AwieAw] khY nwnku.<br />

isRsit kw mUlu ricAw, joiq rwKI; qw qU jg mih AwieAw]) j`w - pey- gur crn<br />

lwgy. idn sBwgy; Awpxw ipru jwpey]<br />

922. smUh 1 [ ivsu polw- eyhu ivsu1 sMswru. qum dyKdy, eyhu hir kw rUpu hY; hir<br />

rUpu ndrI AwieAw]) bRhm 1 -idRStI- khY nwnku. eyih nyqR AMD sy; siqguir imilAY,<br />

idb 1 idRsit hoeI] swcY sunxY no pTwey, srIir lwey; suxhu siq bwxI] khY nwnku.<br />

AMimRq nwmu suxhu, pivqR hovhu; swcY sunxY no pTwey] qh Anyk rUp nwau nv iniD;<br />

iqs dw AMqu. n jweI pwieAw] khY nwnku. hir ipAwrY jIau, guPw AMdir riK kY;<br />

vwjw pvxu vjwieAw]<br />

923. rwmklI sdu gurbwxI jI dI auQwnkw:-ShIdW dy isrqwj jI, bwbw<br />

suMdr Awid pyRmIAW smyq, ibAws dirAw dy rmxIk iknwry ’qy, siqgurU swihbwn jI<br />

dy AMgIiTAW dy prmpiv`qR drsnw nUM Awey[ duaU sQwn; dyKin kry] kml klI sm;<br />

suMdr Kry] gu:pR:sU:2062) dUroN hI (duaU) dovW AMgITy AsQwnW dy prmpiv`qR drSn<br />

dyKyy, jo kml dI bMd klI vWg (Kry) bhuqy hI suMdr sn[ jnnI ipq; Ar ipq inj<br />

joaU] nyqR BrXo jl; ismry doaU] prmpUjnIk mwqw jI dy ipqw, Bwv nwny jI Aqy<br />

Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk ipqw jI dy AMgIiTAW dy prmpiv`qR drSn kridAW,<br />

dovyN idl ’c (ismry) Xwd kIqy, qW Awp jI dy nyqR kml, vYrwg jl nwl l`bw l`b<br />

Br gey[ Bry pRym; pulkwvil hoeI] pyRm nwl Bry idl, (pulkwvil) romwvlI KV@I ho<br />

geI[ gey smIp; sMg siB koeI] 44] swry pyRmI BI dyhuirAW dy nyVy gey[ pUrb SRI<br />

gur Amr sQwnI] sB qoN (pUrb) pihlW prmpUjnIk sRI gurU Amrdws swihb jI nUM<br />

v`fy jwx ky, aun@W dy prmpiv`qR prmpUjnIk (sQwnI) AsQwnW nUM AiqAMq pyRm vYrwg<br />

sihq m`Qw tyikAw[ bMdn kIin jor jug pwnI] (jug) dovyN (pwnI) h`Q (jor) joV ky<br />

(bMdn) nmskwr (kIin) kIqI[ bhur pRkrmw kInis iPir kY] (bhur) Pyr, cOigrdy<br />

iPr ky pRkrmW kIqIAW[ msqk DUl lgwvin kir kY] 45] Awpxy nwny siqgurU<br />

Amrdws swihb jI dI prmpiv`qR crn-DUiV m`Qy ’qy lw ky, prmpUjnIk smR`Q pRBU<br />

jI, prmpUjnIk nwny jI dy vYrwgmeI iDAwn ’c bYT gey, aupRMq kVwh pRSwid<br />

mMgvwieAw[ Ajpw jwp vwihgurU cOhW pwiqswhW dw prmpUjnIk nwm lY ky, Awp jI<br />

www.Gursevak.com<br />

339<br />

q`qkrw


ny gL ’c p`lw pw isr Jukw ky, GxI inmRqw sihq Ardws krky, nwny jI dy AsQwn<br />

’qy dyZ vrqw idqI[ bwbw suMdr jI ’qy ikRpw idRStI pw ky ikhw, “hy mhWpurSo!<br />

siqgurU qIjy pwiqswh jI dw joqI joiq smwaux Aqy prmpUjnIk ipqw jI dw gurqw<br />

g`dI ibrwjmwn hox dw A`KIN dyiKAw kOqk, ikRpw krky suxwau[ ”XQw:-gurU Bey<br />

ijm; ipqw hmwry] so bnwie; Aib krhu aucwry] 47] gurU pRmysr jI dy ieh bcn<br />

sux ky, bwby suMdr jI ny sdu bxwieAw Aqy Awp jI nUM suxwieAw[ sRI gurU jI ny pRsMn<br />

ho ky bVy pyRm ipAwr auqSwh nwl suixAW Aqy ilKw ilAw[ khXo gurU igRMQ mih;<br />

DrihN bnweI] 48] Awp jI ny ikhw, “ies nUM (bnweI) bxw svwr Bwv soD ky,<br />

AqI siqkwr sihq, sRI gurU gRMQ swihb jI ’c nmskwr sihq DrWgw Bwv ilKWgw[<br />

AMq smYN; ies pwT ju kirhIN] pRwxI dy AMq smyN, aus dy nim`q, pwT dy Bog qoN mgroN,<br />

jo ies sdu dw pwT krngy[ AMqk pIr; iqnhu kI trhI] iqn@W dI (AMqk) jmW dI<br />

pIV tl jwvygI”ieauN ies bwxI nUM Aqy suMdr jI nUM vr dy ky Awp jI ny A`gy Awpxy<br />

prmpUjnIk ipqw jI dy dyhury jI dy prmpiv`qR drSn kIqy[ nmih kriq; prkrmW<br />

kInis] nmskwr krky, pRkrmW (kInis) kIqIAW Aqy iPr Aink bwr nmskwr<br />

kIqI[ qhW pRSwid; bRqwvn kInis] (qhW) iq`Qy prmpUjnIk siqgurU swihb jI dy<br />

crnkmlW ’c kVwh pRSwid vrqwauxw kIqw[ ipqw ko DrXo DXwn; suK pwey]<br />

prmpUjnIk ipqw jI dw iDAwn Dwr ky vYrwg sihq Awqm AnMd suK pwieAw[<br />

AwnMd qy; locn jl Cwey] pyRm AnMd sihq, vYrwg jl nwl (locn) nyqR (Cwey) Br<br />

gey[ krqwr jI dw A^IrI hukmnwmw 1 , SuB s`cw aupdyS 1 [ s`du- rwmklI sdu 1 ) jig<br />

dwqw soie; Bgiq vClu, iqhu loie jIau]) Avro n jwxih. sbid gur kY; eyku nwmu<br />

iDAwvhy] prswid nwnk gurU AMgd; prm pdvI pwvhy]) A - tlu- jig Amru Atlu<br />

Aqolu Twkuru; Bgiq qy hir pwieAw]) k`tx 1 vwly[ c`lidAW[ in - KMjno- AMiq<br />

clidAw. hoie bylI; jmdUq kwlu inKMjno 1 ]) kIqI 2 - siqgurU kI bynqI pweI 2 ; hir<br />

pRiB. suxI Ardwis jIau] myry isK suxhu puq BweIho; myrY hir Bwxw, Awau mY pwis<br />

jIau] qusI puq BweI prvwru myrw; min vyKhu, kir inrjwis jIau]) isropw pYn@y1 ,<br />

ijs im`qR nMU ipAwry dI vifAweI 3 cMgI 4 l`gdI hY, auh im`qR ^uS 2 huMdw hY, im`qu,<br />

Bw - vey - imqu pYJY1 . imqu ibgsY 2 ; ijsu imq kI pYj 3 Bwvey 4 ]) imRqk iljwx leI<br />

bybwx sjwieAw jWdw hY- hir kQw pVIAY. hir nwmu suxIAY; bybwxu hir rMgu, gur<br />

Bwvey]) p`qil- ipMfu pqil ikirAw dIvw; Pul hir sir pwvey]<br />

924. gUV@w- nYx AloieAw. Git Git soieAw; Aiq AMimRq ipRA gUVw]) mUV@wnwil<br />

hovMdw, lih n skMdw; suAwau. n jwxY mUVw] mwieAw mid mwqw, hoCI bwqw;<br />

imlxu n jweI, Brm DVw] jwxo pRBu jwxo; suAwmI suGVu sujwxo]<br />

925. kTn 1 , du - sh- BY dUir krqw. pwp hrqw; dush 1 duK Bv KMfno])<br />

www.Gursevak.com<br />

340<br />

q`qkrw


punh - crxw- iklivK hrxw, nwm punhcrxw; nwmu. jm kI qRws hrw] gux byAMq<br />

suAwmI qyry; koie n jwneI]) jw - neI vKw - neI mw - neI pCw - neI) kruxw - mY<br />

j`gdIsrw- srb jwick. eyku dwqw; kruxwmY jgdIsrw] rux Juxo sbdu Anwhdu; inq<br />

auiT gweIAY sMqn kY]<br />

926. j`gdIsrY- gur crn lwgy. idn sBwgy; srb gux jgdIsrY] BY sMkt<br />

kwty; nwrwiex dieAwl jIau] hir gux Awnµd gwey; pRB dInw nwQ pRiqpwl jIau]<br />

so suAwmI pRBu rKko; AMcil qw kY lwgu jIau]) Bju polw- Bju swDU sMig dieAwl<br />

dyv; mn kI miq iqAwgu jIau]<br />

927. suMdr 1 Junkwr 2 vwlw vwihgurU js, bwlk jnm smyN gwivAw jWdw hY[)<br />

sRI gurU hirgoibMd swihb jI dy Avqwr vyly, sRI gurU Arjndyv swihb jI ieh do qukW<br />

aucwridAW hI A&ur Ac`l Afol smwDI ’c lIx ho gey) rwgu rwmklI mhlw 5]<br />

rx 1 JuMJnVw 2 gwau sKI; hir eyku iDAwvhu] siqguru. qum syiv sKI; min icMidAVw<br />

Plu pwvhu]) au~c - rq- ruqI mwh mUrq GVI; gux aucrq soBwvMq jIau] ruiq srs<br />

bsMq mwh; cyqu vYswK suK mwsu jIau]<br />

928. A - m`uilAw- suMdru suGVu sujwxu byqw; gux goivMd AmuilAw]) bWDIAWkoml<br />

bMDn bwDIAw; nwnk. krmih lyK]) qVP - VwvY r`uTIAw- jl bwJu. mCulI<br />

qVPVwvY; sMig mwieAw ruTIAw]) sjw 1 [ dy - ie- kir pwp jonI, BY BIq hoeI; dyie<br />

swsn 1 jwm jIau]) Juk 2 ky, jl 3 [ aun - iv polw- Gx auniv 2 vuTy; jl Ql pUirAw<br />

mkrMd 3 jIau] hY koeI swjnu sMq jnu; nwnk. pRB mylxhwr]) srd ru`iq dI sohxI<br />

bnwvt 4 bxI hY[ A`sU k`iqky- ruiq srd AfMbro4 ; AsU kiqky. hir ipAws jIau]<br />

eIq auq dh ids Alokn; min imln kI. pRB ipAws jIau]<br />

929. swD pTwey Awip hir; hm qum qy, nwhI dUir] ruiq issIAr sIql;<br />

hir pRgty mMGr poih jIau]) P`gxu- ihmkr ruiq, min BwvqI; mwGu Pgxu guxvMq<br />

jIau]) j`gdIsrY- qij Awpu. srxI pry crnI; srb gux jgdIsrY]) pYdw 1 kIqy-<br />

EAMkwir; byd inrmey1 ]<br />

930. Krn 3 rihq, EAMkwr 1 vwihgurU jI nUM nmskwr 2 [ A - Kr- E 1 nm 2<br />

AKr 3 ; suxhu bIcwru] DDY. Drmu Dry, Drmw puir; guxkwrI mnu DIrw]) pVY V hlMq<br />

nhIN lwauxw- DDY. DUil pVY muiK msqik; kMcn Bey mnUrw]) gur rsu gIq bwd. nhI<br />

BwvY suxIAY; gihr gMBIru gvwieAw]) suqMqR1 [ A - PirE- iesu krqy kau. ikau gih<br />

rwKau; APirE 1 quilE n jweI]) Su`D 1 srUp 2 - paux pwxI AgnI; As 1 rUpu 2 ] eyko<br />

Bvru; BvY iqhu loie] eyko bUJY sUJY; piq hoie] igAwnu iDAwnu ly; smsir rhY]<br />

gurmuiK eyku ivrlw; ko lhY] ijsno dyie; ikrpw qy suKu pwey]) AkwS 3 DrqI 4 –<br />

aUrm 3 DUrm 4 ; joiq aujwlw]) pRgt 5 hoie– aUgivAw 5 ; As rUpu idKwvY] Awpy krY<br />

www.Gursevak.com<br />

341<br />

q`qkrw


kQY; suxY soie]<br />

931. Ehu ibDwqw; mnu qnu dyie] rwjnrwm; rvY ihqkwir]) rhsI polw<br />

imlvW- rhsI; rwmu irdY iek Bwie]) mn nUM rokx vwly 1 [ m`qI- eyku sbdu rwm nwm<br />

inroDru 1 ; guru dyvY piq mqI] lwhw nwmu rqnu; jip swru]) inMdw 2 ausqq 3 [ cuglI 4<br />

byBrosw 4 , cwVI polw- lwVI 2 cwVI 3 ; lwieqbwru 4 ]) tlI polw- swsu idvwnI bwvrI;<br />

isr qy sMk tlI]) Awie ivgUqw jgu; jm pMQu]) mOq AweI 5 vw joiq sB ’c AweI 5<br />

hY[ smr`Qu– AweI 5 ; n mytx ko smrQu]) nhI dyl@I dIpk- jnim mrix nhI DMDw<br />

DYru] gux mih; igAwnu prwpiq hoie]<br />

932. kis polw ksv`tI - kis ksvtI; shY su qwau] ndir srwP; vMnIs<br />

cVwau] jgqu psU AhM; kwlu ksweI]) cyqn 1 fMUGy2 AkwS 3 ’c- ggn 1 gMBIru 2 ;<br />

ggnµqir 3 vwsu]) sO 4 guxI- AsiQru cIqu; smwiD sgonI 4 ]) Q`wkI- Gr dr; iPir<br />

QwkI bhuqyry] kyqy gur cyly; Puin hUAw] gurmuiK mrxu jIvxu; pRB nwil] gurmuiK<br />

qoil; quolwvY qolY]) m`jnu c`ju- gurmuiK mjnu; cju Acwru] gurmuiK sbdu; AMimRqu hY<br />

swru] nwnk; gurmuiK pwvY pwru] icMqq hI; dIsY sBu koie] cyqih eyku; qhI suKu<br />

hoie]) nws 5 rUp, iPr 6 ky– CyAwinq 5 dyKhu; jig hMiF 6 ] DUp Cwv; jy sm kir jwxY]<br />

933. su`kw jwLw 1 - kwieAw CIjY; BeI isbwlu 1 ]) hMkwr 2 - JUir mrY; dyKY<br />

prmwdu 2 ] Juir Juir JiK; mwtI ril jwie]) guir kihAw; sw kwr kmwvhu]) BgqI 1 ,<br />

n`sdy 2 - gur kI krxI 1 ; kwhy Dwvhu 2 ]) sKI 1 - tUtY nyhu; ik bolih shI 1 ]) bWh 2 dI<br />

inAweIN, ibRqI iKcoqwx ’c tu`t 1 jWdI hY– tUtY 1 bwh 2 ; duhU ids ghI] tUit prIiq<br />

geI; bur boil]) pVY V hlMq nhIN lwauxw- tUtY gMiT; pVY vIcwir] pr Gir jwqI;<br />

Twik rhweI] mhil bulweI; Twk n pweI]) pwpW ivkwrW ’c Btkxy 6 krky, nws 7[<br />

fwh`pix- fwhpix 6 qin suKu nhI; ibnu fr. ibxTI 7 fwr]) A - G`ulIAY- iqn kI<br />

DUiV. AGulIAY; sMgiq myil imlwau]<br />

934. gRihx 1 krW- xw ko myrw. iksu ghI 1 ; xw ko hoAw. n hogu]) ivg`ucIAY-<br />

Awvix jwix ivgucIAY; duibDw ivAwpY rogu]) k`lr) qqu cugih. imil eyk sy; iqn<br />

kau. Pws n rMc]) q`wkih- aufih q bygul byguly; qwkih cog GxI]) pVI V hyTw<br />

hlMq n lwau- pMK quty PwhI pVI; Avguix BIV bxI]) mYN nhIN 1 jmpurI nMU jwxw, mYN<br />

nhIN 1 jmpurI nMU jwxw- nw 1 nw krq. n 1 CUtIAY; ivxu gux. jm puir jwih]<br />

935. A`pVW- Qwik rhI. ikv ApVw; hwQ nhI. nw pwru] nw iqsu; sogu ivjogu<br />

sMqwpu] ikau. Awvx jwxw vIsrY; JUTu burw. KY kwlu]) P`wQI- ijau mCulI; PwQI jm<br />

jwil] iev CUtY; iPir. Pws n pwie]) AOguxW dy Bry2 smuMdRW 1 dy AOguxW nUM sukw 3 idMdy<br />

hn, Pyr SuB guxW nwl Br 4 ky pwldy 5 hn- sr 1 Bir 2 . soKY 3 , BI. Bir 4 poKY 5 ; smrQ<br />

vyprvwhY]<br />

www.Gursevak.com<br />

342<br />

q`qkrw


936. bwjIgr dI bwjI dI bxwvt 1 , gV@ mhlW khW- gV mMdr mhlw khw;<br />

ijau bwjI dI bwxu 1 ] Awpy cquru srUpu hY; Awpy jwxu sujwxu]) Arpxw 2 kro,<br />

sm`pau- jIau smpau 2 Awpxw; qnu mnu AwgY dyau]) BYdwiek 3 smuMdR 4 sMswr, jIAW<br />

nMU mwrn kohx hMkwr ivkwr suAwd AOgux rUpI phwV 5 fUMGw 6 - rwhu burw BIhwvlw 3 ;<br />

sr 4 fUgr 5 Asgwh 6 ]) giV@- giV dohI pwiqswh kI; kdy. n AwvY hwir])<br />

swm@xy 7 - cwkru khIAY Ksm kw; sauhy<br />

7 auqr dyie] nrk invwrxu nrh nru; swcau<br />

swcY nwie] VwVY; rUVw hir jIau soeI]<br />

937. Ksmu pCwxY Awpxw; KUlY. bMDu n pwie]) Al`gu- jMq aupwie ivic<br />

pwieAnu; krqw. Algu Apwru]<br />

938. vycdw 1 - mnmuKu. ibidAw ibk®dw 1 ; ibKu Kty ibKu Kwie]) SrDw rUpI<br />

s`cI p`tI 2 - scI ptI 2 scu min; pVIAY sbdu, su swru]) is`Dgosit 3 bwxI dw<br />

nwm–rwmklI mhlw 1 isDgosit 3 ) sBw polw- isD sBw, kir Awsix bYTy; sMq<br />

sBw jYkwro] ikAw BvIAY; sic sUcw hoie]) su`D ivrkq 4 4<br />

- crptu bolY, AauDU<br />

nwnk; dyhu scw bIcwro]) smUMh 5 sMswr qoN pwr hoey, au~qR pRSn, au~Tdy nMU ibTw dyx<br />

vwly au~qR6 dw nwm bYsxu hY, pwr - grwmI- swcu khhu, qum pwrgrwmI 5 ; quJu. ikAw<br />

bYsxu 6 dIjY]) ndI 7 swhmxy 8 - jYsy jl mih. kmlu inrwlmu; murgweI nY 7 swxy 8 ]<br />

939. ibnu nwvY. mnu tyk n itkeI; nwnk. BUK n jweI]) cylw 1 is`D 2 dw<br />

nwm hY[ lohw - rIpw- gorK pUqu1 , lohwrIpw 2 bolY; jog jugiq, ibiD sweI]) ptxu<br />

polw)<br />

JolI polw- iKMQw JolI Birpuir rihAw; nwnk. qwrY eyku hrI]) K`pru- aUNDau Kpru;<br />

pMc BU topI]) l`k nUM kVn vwlw jMjIr 3 [ k - Vwsxu- kWieAw kVwsxu 3 ; mnu<br />

jwgotI] nwnk; haumY myit smwie]) auqr - is polw- nwnk; gurmuiK auqris<br />

pwry]) pVY polw- aufY n hMsw; pVY n kMDu]<br />

940. ArQ isDWq nMU kmwvy 1 - eysu sbd kau, jo ArQwvY 1 ; iqsu gur. iqlu n<br />

qmweI]) q`qY[ AivgqY polw- ikau qqY AivgqY pwvY; gurmuiK lgY ipAwro])<br />

inSwnI 2 [ A - klpq polw[ jIAW- Aklpq mudRw 2 . gur igAwnu bIcwrIAly; Git<br />

Git swcw, srb jIAw]) nwnk. dUjI kwr n krxI syvY; isKu su. Koij lhY]) Aiv -<br />

gqo polw- Aivgqo inrmwielu aupjy; inrgux qy srguxu QIAw]<br />

941. nwnk. qwry qwrxhwrw; haumY dUjw. prhirAw]) KotI Awdq 1 aujwV 1 -<br />

mnmuiK Brim; BvY bybwix 1 ]) vy - mwrig- vymwrig mUsY; mMiqR mswix]) KotI 2 bwxIsbdu<br />

n cInY; lvY kubwix 2 ]) A - GVu- gurmuiK; bwxI AGVu. GVwvY] gurmuiK;<br />

www.Gursevak.com<br />

343<br />

q`qkrw


inrml hir gux gwvY] gurmuiK; pivqRü prmpdu pwvY] gurmuiK; roim roim, hir<br />

iDAwvY]) s - prvwir-gurmuiK; inbhY sprvwir] nwnk; haumY jwil smweI] iqs<br />

mih; Epiq Kpiq. su bwjI]) is`DI b`uDI- gurmuiK; Ast isDI, siB buDI]) Ap - sr<br />

polw- gurmuiK; sr Apsr ibiD jwxY]) pr - ivriq nr - ivriq- gurmuiK; privriq<br />

nrivriq. pCwxY])<br />

942. gurmuiK rqnu lhY; ilv lwie] ibnu gur. iqRpiq nhI; ibKu Kwie]<br />

f`sY- ibnu gur; ibsIAru fsY, mir vwt]) h`tVI- qnu htVI; iehu mnu vxjwrw])<br />

hMkwrI 1 s`p 1 - rwmcMid; mwirE Aih 1 rwvxu] gurmuiK; swieir pwhx qwry] gurmuiK;<br />

koit qyqIs auDwry] nwnk; gurmuiK. bMDu n pwie] kvx kQw ly; rhhu inrwly]<br />

943. br& 1 dw 2 [ colw 3 - ihvY 1 kw 2 Gru mMdru; Agin iprwhnu3 ] hau hau mY<br />

mY; ivchu KovY] sbdu vsY scu; AMqir hIAw] kvn muiK; kwlu johq inq rhY])<br />

sis Gir. sUru vsY; imtY AMiDAwrw]) APur 1 , jVHqweI rihq[ A&ur 2 , A&ur bRhm 3 -<br />

AMqir suMnµ1 . bwhir suMnµ; iqRBvx suMn 2 msuMnµ 3 ]) nau sr suBr; dsvY pUry]<br />

944. bu`JY- nwnk; mnmuiK. n buJY gvwru] swcu vKru Dnu; plY hoie] shij<br />

rqw; bUJY piq hoie]) ds auNglW 1 hvw 2 - qRY sq AMgul 1 , vweI 2 khIAY; iqsu khu<br />

kvnu ADwro]) iqRkutI ’c pRwxW nMU itkwaux vwlI nwVI 3 [ K`bI sur cMdRmw 4 dI[ s`jI<br />

sur sUrj 5 dI pRwxw dw auqwrnw, cVHwauxw qy Tihrwauxw smJy 6 [ A - lKu polwsuKmnw<br />

3 ieVw 4 ipMgulw 5 bUJY 6 ; jw Awpy AlKu lKwey]<br />

945. m`wqw- AMimRqu pIAw; swcy mwqw]) bU`JY- nwnk bUJY; ko vIcwrI] KwvY dUK.<br />

BUK swcy kI; swcy hI iqRpqwis rhY]) rMgy 1 jwxy[ rpY polw- nwnku AwKY. scu suBwKY;<br />

sic rpY 1 rMgu. kbhU n jwvY] jw iehu ihrdw. dyh n hoqI; qau mnu kYTY rhqw])<br />

mV@I- rkqu ibMdu kI, mVI n hoqI; imiq kImiq. nhI pweI] vrnu ByKu As rUpu n<br />

jwpI; ikau kir jwpis swcw]) Akū lIix- rUpu n ryiKAw. jwiq n hoqI; qau<br />

AkulIix rhqau. sbdu su swru]<br />

946. gurmuiK; swcu sbdu bIcwrY koie] gurmuiK jogI; jugiq pCwxY] nwnk.<br />

ibnu gur; muAw. jnmu hwir]) sou, hoVy AONkV ivckwrlI Avwj bolo- gurmuiK myil<br />

imlwey; suo jwxY] siqgur qy nwmu pweIAY AauDU; jog jugiq qw hoeI]) iB`iKAwmwgih<br />

nwmu, pwie ieh iBiKAw; qyry drsn kau kurbwxY] nwnk. siB jug Awpy<br />

vrqY; dUjw. Avru n koeI]<br />

947. rwmklI kI vwr mhlw 3; joDY vIrY<br />

1 sky Brw rwjpUq, rwjy pUrbwxI 1<br />

dy spu`qR sn- joDY vIrY1 pUrbwxI kI DunI] pauVI] scY qKqu rcwieAw; bYsx kau<br />

jWeI] sBu ikCu Awpy Awip hY; gursbid suxweI] Awpy kudriq swjIAnu; kir mhl<br />

www.Gursevak.com<br />

344<br />

q`qkrw


srweI] cMdu sUrju duie cwnxy; pUrI bxq bxweI] Awpy vyKY suxy Awip; gur sbid<br />

iDAweI] 1] vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI nweI] 1] rhwau]) joD bIr pUrbwxI;<br />

Xyh do glW krI krwrIAW[ POj cV@weI bwdSwh; Akbr ny BwrIAW[ snmuK hoie<br />

rwjpUq; suqrI rxkwrIAW[ DUh imXwnoN k`FIAW; ibjlI ijau cmkwrIAW[ ieMdR sxy<br />

Ap`CrW; dohW nUM krn juhwrIAw[ eyhI kIqI joD vIr; pwiqswh g`lW swrIAW[ joDY<br />

vIrY pUrbwxI dI vwr dIAW Cy qukW hn[ rwmklI kI vwr dI pihlI pauVI dIAW Cy<br />

qukW hn[ joDY vIrY pUrbwxI kI DunI] au~pr ies vwr nMU gwaux dI pUrn gurU jI dI<br />

AwigAw hY[ ies Anuswr AglIAW vIh pauVIAW ’c hr pOVI mgroN, vwhu vwhu scy<br />

pwiqswh qU scI nweI] 1] quk pUrn pRym nmskwr sihq pV@nI jI ipAwry[ bweI<br />

vwrW ’coN rhwau kyvl ies vwr ’c hI AwauNdw hY, Bwv ieh, A`gy vIh pauVIAW ’c<br />

hryk pauVI dI sMpUrnqw ’qy ieh quk (rhwau) bIjxw Bwv pV@nw kro, s`cy pwiqswh<br />

jI dw hukm hY[ s`cy siqgurU dsvyN pwiqswh jI dI tkswl ’c sIny bsIny pV@dy hn[<br />

BweI mnI isMG swihb jI, bwbw dIp isMG swihb jI, BweI kwn@ isMG swihb jI, swDU<br />

suqy pRkwS jI, BweI swihb BweI vIr isMG jI, igAwnI nrwiex isMG jI, sMq AmIr<br />

isMG jI, sMq bwbw suMdr isMG swihb jI Awid ibAMq mhWpurK inscy krky aupRokq<br />

quk pV@n bwry ilKdy hn[ s`cy siqgurU CyvyN pwiqswh jI ny hukm kIqw hY, joDy vIrY<br />

dI Cy qukI pauVI Anuswr, ies vwr dI hryk pauVI dIAW Cy qukW hI pV@nIAW[<br />

swrIAW pauVIAW dI pMjvIN quk dw isDWq, ies quk nwl imldw hY[ pV@n vwly<br />

siqgurU swihbwn jI dI mhwn ^uSI pwauxgy[ so ies Dun dI Cy qukI pauVIAW<br />

Anuswr, siqgurU swihb jI dw hukm mMn ky, ies quk dy pV@n nwl pUrn rs AwauNdw<br />

hY[ vwihgurU] ie`k pRymI pu`iCAw, “dws ieh quk nhIN sI pV@dw, hux ies dI szw<br />

d`so?” “ijqny pwT ies vwr dy ibnw ies quk pV@n qoN kIqy hn, aus qoN du`gxy pwT<br />

ies vwr dy ieh quk pV@ ky, Ardws krky muAw&I mMgo[” qY sh bwq. n puCIAw;<br />

kbhU. n lweI pwie]) pI~sY[ GsY polw[ ley- ie - Awpy pIsY. Awpy GsY; Awpy hI<br />

lwie leyie] vykI isRsit aupweIAnu; sB hukim, AwvY jwie smwhI]) ivgsdw polw-<br />

Awpy vyiK ivgsdw; dUjw ko nwhI]<br />

948. s`qI- ieknw no. nwau bKisEnu; AsiQru hir sqI]) bx`qI- eynw<br />

no Bau Aglw; pUrI bxq bxqI]) AOguxW ivkwrW kusMgq v`loN mr ky pUrn gurU jI dy<br />

snmuK ijauNdw mrjIvVw 1 hovy[ k - sautI- rwm ksautI so shY; jo mrjIvw 1 hoie])<br />

lweȳ ie- BY kw sMjmu. jy kry; dwrU Bwau lweyie]) qrȳ ie kry - ie)<br />

949. gursyvk ivrkq sMq 1 AiBAw - gq- AiBAwgq 1 . eyih n AwKIAin;<br />

ijn ky icq mih Brmu]) c`iKE) A - ilpqo polw- ijau jl mih. kmlu Ailpqo vrqY;<br />

iqau ivcy igrh audwsu]) pUrn gurU jI ny Apxy pRymI gurmuiK syvk jI, Akws surg<br />

www.Gursevak.com<br />

345<br />

q`qkrw


Rhmlok, DrqI dy BogW qoN ivCoV idqy, pRymI syvk jI iv`c s`cy dw Awsrw 2 hY- AMbru<br />

Driq ivCoiVAnu; ivic scw Asrwau 2 ]) pRmySr 3 – rYxwier 3 mwih Anµqu hY; kUVI<br />

AwvY jwie]) sRySt 1 - iek su 1 hir ky nwm ivxu; iDRgu jIvxu. iDRgu vwsu] jn nwnk.<br />

kry krwieAw sBu ko; ijau BwvY. iqv hir guxqwsu] CqIh jug gubwru sw; Awpy<br />

gxq kInI]) pRIqI 1 [ rqu rqu poly- iehu qnu sBo rqu u 1 hY; rqu 1 ibnu qMnu n hoie]<br />

950. sYswrY ivic. soB n pwienI; AgY ij kry, su jwxY krqwru] scw nwmu<br />

iDAwie qU; sBo vrqY scu] nwnk. hir kw Bwxw mMny, so Bgqu hoie; ivxu mMny. kcuin<br />

kcu]<br />

951. swdW- rs ks swdw bwhrw; scI vifAweIAY]) jn nwnk. ijs dy eyih<br />

clq hih; so jIvau. dyvxhwru]) ismi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k<br />

ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau- jwie puChu isimRiq swsq, ibAws suk<br />

nwrd; bcn sB isRsit kryin]) ^jwny 1 muK 2 is&qI 3 - ijn kau poqY 1 puMnu hY; iqn@<br />

vwiq 2 ispIqI 3 ] sqI sq poly- sqI pwpu kir; squ kmwih] gur dIiKAw; Gir dyvx<br />

jwih]) ihMdU jdoN &wrsI pV@n l`gdw, pihlW qurk kMn ’c klmw mMqR suxwauNdw[<br />

muslmwnI rwj smyN dweIAW muslmwn lweIAW jWdIAW, jo jMmdy b`cy dy kMn ’c,<br />

klmw suxw idMdIAW, b`cw qurk bx jWdw[ smwauNdw 5 hY[ kMin- qurk mMqRü; kin irdY<br />

smwih 5 ]<br />

952. P`kVu- horu PkVu; ihMdU muslmwxY]) gVü@- hir kw mMdru AwKIAY; kwieAw<br />

kotu gVu]) hir kw mMdru srIru, Aiq sohxw; hir hir nwmu idVu] nw siq<br />

duKIAw. nw siq suKIAw; nw siq. pwxI jMq iPrih]) kysIN- nw siq. mUMf mufweI<br />

kysI; nw siq. piVAw dys iPrih]) ru`KIN, ibrKIN, p`Qr- nw siq. ruKI ibrKI pQr;<br />

Awpu qCwvih. duK shih]) Pyr 1 irdy 2 , sRIr rUpI Sihr 3 - Aau 1 hT 2 ptx 3 mih;<br />

BIiKAw krY]) pVY V hlMq nhIN lwauxw- iqsu audwsI kw; pVY n kMDu]<br />

953. l`Kx- mUrK ky ikAw lKx hY; ikAw mUrK kw krxw]) Awsqk,<br />

SrDwlU 1 nws 2 rUp smJy dunIAW nMU- Awsiq 1 nwsiq 2 ; eyko nwau]) irdw 2 itky 1<br />

A`Kru- kauxu su AKru; ijqu rhY 1 ihAwau 2 ] mUrKu hovY so suxY; mUrK kw khxw] lyKw<br />

rbu mMgysIAw; bYTw kiF vhI]) s^qI nwl s`dy 3 pYxgy 4 hMkwrIAW 5 nMU– qlbw 3<br />

pausin 4 AwkIAw 5 ; bwkI ijnw rhI]) muk`rr 6 mOjUd 6 - AjrweIlu Prysqw; hosI Awie<br />

qeI 6 ]) gLI- Awvxu jwxu n suJeI; BIVI glI PhI]) fMn 7 - shMsr dwn 7 dy; ieMdRü<br />

roAwieAw]) A - jY- AjY su rovY; BIiKAw Kwie]<br />

954. ijn kY; suAwmI rhq hdUir]) ie`ko 1 kwrn 2 , gurU dw bcn nw mMnx<br />

krky jnmyjw- eykI 1 kwrix 2 ; pwpI BieAw] rovih; syK mswiek pIr]) nwnk. AMDw<br />

www.Gursevak.com<br />

346<br />

q`qkrw


hoie kY; rqnw prKx jwie] rqnw. swr n jwxeI; AwvY Awpu lKwie]) v`Kr)<br />

v`qih- rqnw. swr n jwxnI; AMDy. vqih loie]) Gu`Qy- AMDy syeI nwnkw; Ksmhu. GuQy<br />

jwih]) mÚ 2 Su`D hY- mÚ2] swihib. AMDw jo kIAw; kry sujwKw hoie]<br />

955. gV@ü- kwieAw AMdir. gVu kotu hY; siB idsMqr dysw]) bRhm 1 - gur syvw<br />

qy jwixAw; scu prgtI eysw 1 ]) JUT 1 , rsqy 2 , ivkwrW ’c Kotw pRym 3 , v`qR, hwlI<br />

polw- lbu vqR, drogu1 bIau; hwlI rwh 2 kuhyq 3 ]) hlu polw- hlu bIcwru, ivkwr mx;<br />

hukmI Kty Kwie] Bau Buie, pivqu pwxI; squ sMqoKu blyd]) v`qR- hlu hlymI, hwlI<br />

icqu; cyqw vqR, vKq sMjogu]) krȳ ie- jIAw kw Awhwru jIA; Kwxw eyhu kryie]) pVY<br />

VwVy nUM hlMq nhIN lwauxw- mnUAw. AMDu n cyqeI; pVY AicMqw jwlu]) ieau piq pwtI,<br />

isPqI sIpY; nwnk. jIvq jIvY]) p`Ku c`lY- mwhu pKu. ikhu clY nwhI; GVI muhqu ikCu<br />

hMFY]<br />

956. sbdy swx; rKweI lwie]) imAwn 1 [ Qy~kY- gux kI QykY 1 ; ivic smwie]<br />

iqs dw kuTw hovY; syKu] nwnk; dir dIdwir smwie]) A - c`lY- Bgq sohin. gux<br />

gwvdy; gurmiq AclY]) BlY polw- rqn bIcwru min visAw; gur kY sbid BlY] nw<br />

ikCu Awsw hiQ hY; kyau inrwsw hoie]) pY - Xw-nwnk. iqn kO siqguru imilAw; ijnw<br />

Dury pYXw prvwxw]<br />

957. guir pUrY vyKwilAw; ivxu nwvY. sB bwid]) Q`txhwrY, Q`itAw- QtxhwrY<br />

Qwtu; Awpy hI QitAw]) K`itAw r`itAw pr`itAw bRhm`itAw vjIr - itAw m`itAw prg -<br />

itAw]) ieksu siqgur bwhrw; iDRgu jIvxu sMswir]<br />

958. iqs hI imilAw scu; mMqRü gur. min DrY]) swj 1 - DMnu su rwg surMgVy<br />

1 ;<br />

Awlwpq. sB iqK jwie] jn nwnk. pwieAw Agm rUpu; Anq. n kwhU jwie])<br />

au - DirAw- jnu nwnku. lgw syv hir; auDirAw sgl sMswru]) BiqAw polw- Enw<br />

ieko nwmu ADwru; iekw aun BiqAw]) jogeI ksky- Enw ipAwrw rbu; Enwhw<br />

jogeI]) smr`Qu- hir ieksY dI. mY tyk hY; jo isir sBnw smrQu]<br />

959. prwey mrd ivkwr idRstI nwl, n dyKx vwlIAW, hrn jYsIAW suMdr<br />

A`KW vwlI gursyvk sKI 1 - hrxwKI 1 kU, scu vYxu suxweI; jo qau kry auDwrxu]) SoBw 2<br />

vwlI, svwrn 3 vwly- suMdr bcn, qum suxhu CbIlI 2 ; ipru. qYfw mn swDwrxu 3 ])<br />

d`is- durjn syqI. nyhu rcwieE; dis ivKw. mY kwrxu] nw hau BulI, nw hau cukI; nw<br />

mY, nwhI dosw] ATy phr iekqY ilvY; mMnyin hukmu Apwru]<br />

960. Jorw 1 , kwiVAw VwVy pYr hlMq nhIN lwauxw- ijsu qU Awvih iciq; iqsu<br />

ik kwiVAw 1 ] ijsu qU Awvih iciq; iqsu jm nwih duK] AMdir mYlu n auqrY<br />

haumY; iPir iPir AwvY jwvY]) ku`ty- bYsno nwmu krm hau jugqw; quh kuty ikAw Plu<br />

www.Gursevak.com<br />

347<br />

q`qkrw


pwvY]) sBw polw, b`gW- jw hMs sBw, vIcwru kir dyKin; qw bgw nwil. joVu kdy n<br />

AwvY]) au~firAw- aufirAw vycwrw bgulw; mqu hovY, mM\u lKwvY]) ie`kTy- isK hMs,<br />

srvir iekTy hoey; siqgur kY hukmwvY]) iesiQ`q 2 [ iqs - tis polw- AMdir mohu, inq<br />

Brim ivAwipAw; iqstis 2 nwhI. dyhw]) iv`cdI 3 , loBI 4 lwlcI 4 , pwpI 4 [ iv`c - do,<br />

au~GiV- siqguru srwPu, ndrI ivcdo 3 kFY; qW auGiV AwieAw lohw 4 ]) pu`qR s`qR k`ty<br />

su`Du- siqguru inrvYru, puqR sqR smwny; Aaugx kty, kry suDu dyhw]<br />

961. prm pRsMn 1 - ijsno. qU sMqustu<br />

1 ; klml iqsu KeI]) huMdw 2 hY[ iQ -<br />

AeI- ijsno. qU ikrpwlu; scw so iQAeI 1 ]) A`g - neI- ijsno qyrI mieAw; n pohY<br />

AgneI] min qin swis igrwis; pRBu ieko ieku iDAwie] AMimRqu nwmu inDwnu scu;<br />

gurmuiK pwieAw jwie]) fr 1 , cOrwsI 1 dw gyVw, Bvn jgq 1 , ij`qw- ijsno qU<br />

rKvwlw; ijqw iqnY BYxu 1 ]) iksy dI muhqwjgI 2 [ muh - CMdgI- ijsno qU pRB vil; iqsu<br />

ikAw muhCMdgI 2]) Bu`ly jMim jMim c`ukin- quDhu Buly, is jim jim mrdy; iqn. kdy n<br />

cukin hwvy]<br />

962. suix kY. jm ky dUq; nwie qyrY. Cif jwih]) ijnHW nMU nwm dw Awsrw 1<br />

idMdy hoN, aunHW nMU dvYq nhIN smJwauNdy 2 [ b`uJwiehu- dUjw. iqsu n buJwiehu 2 ; pwrbRhm<br />

nwmu dyhu AwDwru 1] ijnw lgI pRIiq pRB nwm; shj suK swru] And sUK ibsRwm inq;<br />

hir kw kIrqnu gwie]) auCwlw 2 mwrdw hY mn smuMdR- hukim auClY 2 ; hukmy rhY])<br />

inrw auDwr krn vwlw (vw) mn nUM rokx vwlw 3 - hukmy; jpY inroDr 3 gurmMq])<br />

inrgun srUp 4 , swD sMgiq 4 , duAwr - bwru- so FwFI BwgTu; ijsu scw duAwrbwru 4 ])<br />

js 5 - Ehu FwFI. quDu iDAwie; klwxy 5 idnu rYxwr]<br />

963. im`tI- BwxY. imtI swij kY; BwxY joiq Dryie]) imqRü ipAwrw nwnk jI,<br />

mY. Cif gvwieAw; rMig ksuMBY BulI] qau sjx kI, mY. kIm n paudI; hau quDu ibnu.<br />

AFu n lhdI]) sMsy vwlI ibRqI rUp s`su 1 vYrx 2 ho rhI hY[ mhW-pwp rUp sOhrw 3<br />

JgVwlU 4 Drmrwjw rUp jyT 5 nrk ’c pw pw ky swVdw 6 hY, s`su, s`surw- ssu 1<br />

ivrwieix 2, nwnk jIau, ssurw 3 vwdI 4 ; jyTo 5 pau pau lUhY 6 ]) suAwh 6 Cwxdy 7 iPrn 8 [<br />

h`By[ Bsu polw[ v`qnu- hBy, Bsu 6 puxydy7 vqnu 8 ; jw mY. sjxu qUhY]) C`fI 9[ mYN[ h`Bausqiq<br />

inMdw nwnk jI, mY hB v\weI 9 ; CoiVAw, hBu ikJu iqAwgI]) kmlI 10<br />

hoeI 11 , jUnW rUpI dsOrW 12 dy bhuqu lMmy rwh 13 ’c- QI - eI- iPrdI iPrdI nwnk jIau,<br />

hau PwvI 10 QIeI 11 ; bhuqu idswvr 12 pMDw 13 ]<br />

964. l`K G`ulIAY- jy kIcin. lK aupwv; qW khI n GulIAY] ) mRXwdw 1 -<br />

AMqir bwhir ieku; iek rIqwvIAw 1 ]) dwsI sdwauNdI hW 2 - min drsn kI ipAws;<br />

crx dwswvIAw 2 ]) mY - kU- hiB gux qYfy nwnk jIau, mYkU QIey; mY inrgux qy, ikAw<br />

hovY]) ivCoVy ’c dyh AOguxW krky, nws 3 ho rhI sI, SuB-guxW v`loN irdw KwlI 4 ,<br />

www.Gursevak.com<br />

348<br />

q`qkrw


audws 4 murJw 5 irhw sI- dyh iCjMdVI 3 , aUx 4 mJUxw 5 ; guir sjix, jIau DrwieAw])<br />

g`l- jo kIn@I krqwir; sweI BlI gl]) m`l) ilAw 6 mYnMU 7 [ m`uil iG`Dw mY - kU- muil<br />

n iGDw 6 ; mYkU 7 siqguir idqw]<br />

965. mn 1 , k`tx qoN rihq pRmySr 2 jI pw 3 ley, rMgy3 gey[ Aw - gMjq, p`wgw-<br />

Awqmu 1 ijqw gurmqI; AwgMjq 2 pwgw 3 ]) m`jnwgw) iPrdw 4 hY- ibnu nwvY; bhu Pyru<br />

iPrwhir 5]) Blw polw- sBu ikCu qyrY vis; qyrw Gru Blw]) mrq - bw- vfI hU vfw<br />

Apwru; qyrw mrqbw]) krq - bw) mh`qw- mwxu mhqw qyju; Awpxw Awip jir])<br />

jq kqw poly- srb klw BrpUru; idsY jq kqw]) ibn - vqw) mnu locY aun@ imlx kau;<br />

ikau vM\Y iGqw]) qwk 1 pVdw 1 [ iBqw polw- Ehu ipAwrw jIA kw; jo Kol@Y iBqw 1 ])<br />

ikqw polw- kurbwxI vM\w vwrxY; bly bil ikqw] ijsu iliKAw. nwnk dws; iqsu<br />

nwau AMimRqu, siqguir idqw]) quK polw- kbIr. cwvl kwrxy; quK kau muhlI lwie])<br />

966. bu`DI rUpI DrqI 1 AnMd 2 vwlI sI[ iviSAW dI ivhu 3 vwlw bwZ 4 -<br />

PrIdw. BUim 1 rMgwvlI 2 ; mMiJ. ivsUlw 3 bwgu 4 ]) b`uJw - ieih- ijsu buJwieih Agin<br />

Awip; so nwmu iDAwey]) mu - h`biq- muhbiq ijsu Kudwie dI; rqw rMig clUil])<br />

kImq 4 au~kw 5 hI nhIN- nwnk. ivrly pweIAih; iqsu jn. kIm 4 n mUil 5 ]<br />

rwmklI kI vwr. rwie blvMif qQw sqY fUim AwKI siqgur pRswid]<br />

pUrw qoilAw 6 jw irhw hY Bwv pUrn iensw& 6 ho irhw hY- nwau krqw kwdru kry; ikau<br />

bolu hovY. joKIvdY<br />

6 ]) SuB gux 11 , sq sMqoK Awid BweI 7 [ iKmw SWqI inmRqw gRIbI<br />

Awid BYxW 8 [ prm kilAwx 9 dw dwn pRwpq 10 huMdw hY, pw - rMgiq[ s`iq- dy 11 gunw<br />

siq 7 , BYx 8 Brwv hY; pwrMgiq 9 dwnu pVIvdY 10 ]) guirAweI g`dI dw rwj 11 [ s`c dw<br />

iklHw 12 [ pRymw-BgqI rUpI bl 20 vwlI, nINh r`KI 13 - nwnik. rwju 11 clwieAw; scu<br />

kotu 12 . sqwxI 20 nIv dY 13 ]) C`qu- lhxy. DirEnu Cqu isir; kir isPqI. AMimRqu<br />

pIvdY]) prmpUjnIk 4 pRkwS 2 srUp bRhm 3 Akwl 5 mh`ly 2 1 jI ny, gurmiq dI<br />

is`iKAw 1 , pRwkrm au~dm 7 bl 6 vwly sRI Akwlswihb 3 , mh`ly dUjy jI dy irdy 8 ’c<br />

idqy 9 hn. sdw leI- miq 1 . gur 2 Awqm 3 dyv 4 dI; KVig 5 joir 6 . prwkuie 7 jIA 8<br />

dY 9 ]) kI - eI- guir cyly rhrwis kIeI; nwnik slwmiq QIvdY]) it`kw- sih itkw<br />

idqosu; jIvdY] 1]) K`tIAY- lhxy dI PyrweIAY; nwnkw dohI KtIAY]) kWieAW[<br />

pl`tIAY- joiq Ehw. jugiq swie; sih. kwieAw Pyir pltIAY]) J`ulY C`qu m`il<br />

h`tIAY- JulY. su Cqu inrMjnI; mil qKqu bYTw. gur htIAY]) c`tIAY- krih. ij gur<br />

PurmwieAw; isl jogu AlUxI ctIAY])<br />

967. c`lY[ K`tIAY- lµgru clY. gur sbid hir; qoit n AwvI. KtIAY]) Awp<br />

www.Gursevak.com<br />

349<br />

q`qkrw


KWdy 1 , KrYq 2 dyNdy 3 hn[ id`iq[ d - b`tIAY- Krcy idiq KsMm dI; Awp KhdI 1 , KYir 2<br />

dbtIAY 3]) hovY isPiq. KsMm dI; nUru Arshu kurshu JtIAY] rwgI s`qw qy blvMf jI<br />

&urmwauNdy hn:- sRI siqgurU swihb jI dy cyhry sRIr (kurshu) q^q audwLy, (Arshu)<br />

AkwS ’c (nUru) pRkwS hI pRkwS (JtIAY) Jrdw vrsdw hY, Bwv siqgurU swihb jI<br />

AMdr bwhr ivAwpk pRkwS iv`c lIx hn Aqy Awp jI dy cwroN qr& ielwhI nUr dw<br />

b`JvW pRkwS hI pRkwS hY[ Awp jI dy srUp coN AYsw au~jl pRkwS inkldw hY, jo<br />

kotwn koit cMdRimAW sUrjW qwirAW ibjlIAW AgnIAW ititAwixAW nUM hr smyN<br />

pRkwSdw hY[ J`tIAY- hovY isPiq. KsMm dI; nUru. Arshu kurshu JtIAY]) k`tIAY- quDu<br />

ifTy scy pwiqswh; mlu. jnm jnm dI ktIAY]) htIAY polw- scu. ij guir<br />

PurmwieAw; ikau. eydU bolhu htIAY]) p`uqRIN[ kMn@ n hlMq lwau[ mu - r`tIAY- puqRI<br />

kaulu. n pwilE; kir pIrhu. kMn@ murtIAY]) AOguxW pwpW rUpI Bwru bMin@ ky, C`t 4<br />

cu`kdy hn[ C`tIAY- idil KotY. AwkI iPrin@; bMin@ Bwru. aucwiein@ CtIAY 4 ]) Q`tIAYijin<br />

AwKI. soeI kry; ijin kIqI. iqnY QtIAY]) hwrn qoN ault ij`qygw 5 [ au - v`tIAYkauxu<br />

hwry; ikin auvtIAY 5 ]) AwigAw 6 ault. kpu`qR[ ijhVy 7 AnuswrI 8 guru AMgd<br />

dyv swihb jI[ s`wlI- ijin kIqI so mMnxw; koswlu 6 ijvwhy 7 swlI 8 ]) g`lW- Drm<br />

rwie hY dyvqw; lY glw kry dlwlI]) CyqI 9 [ dr - h`wlI- siqguru AwKY, scw kry; sw<br />

bwq hovY drhwlI 9 ]) gur AMgd dI dohI iPrI; scu krqY. bMiD bhwlI]) SuB guxW rUp<br />

sYNkVy fwlIAW 10 [ m`il- nwnku. kwieAw pltu kir; mil qKqu bYTw. sY fwlI 10 ])<br />

is`KI 11 , gursyvw krn rUp mWjxw iskl 12 krnw[ pwpW dy jMgwl 13 vwlI bu`DI,<br />

au~miq[ KV@I msk`lY- dru syvy. aumiq 11 KVI; msklY 12 hoie jMgwlI 13 ]) l`wlI- dir<br />

drvysu. KsMm dY; nwie scY bwxI lwlI]) s`iq sMqoK iKmw inmRqw DIrj pqIbRqw Awid<br />

SuB guxW rUpI p`iqAW 1 vwlI[ p`qRwlI- blvMf. KIvI nyk jn; ijsu bhuqI Cwau<br />

pqRwlI 1 ]) iGA`wlI- lµgir dauliq vMfIAY; rsu AMimRqu KIir iGAwlI]) au~jly<br />

pr`wlI- gurisKw ky muK aujly; mnmuK QIey prwlI]) G`wlI- pey kbUlu. KsMm nwil;<br />

jW Gwl mrdI GwlI]) auT`wlI- mwqw KIvI. shu soie; ijin. goie auTwlI] 3])<br />

kI 41 kIqw 14 pu`qRW nUM C`f ky syvk jI nUM guirAweI b^SI, ieh aultI gMgw vgw idqI,<br />

ibRqI AguxW qoN aultw ky, vwihgurU v`l vgw id`qI- hoirNE. gMg vhweIAY; duinAweI<br />

AwKY, ik 41 ikEnu 14 ]) AOguxW dI h`d 15 qoN au~cy bcn 15 vrnx 16 kIqy hn[ j`gnwiQ,<br />

au~c, h`dI, ivir`ikEnu- nwnk eIsir jgnwiQ; auc hdI 15 vYxu 15 ivirikEnu 16 ])<br />

bwSk nwg dw nyqRw 17 smuMdR 18 [ irV - ikEnu ksky- mwDwxw prbqu kir, nyiqR bwsku 17 ;<br />

sbid irVikEnu 18 ]) iclikEnu ksky- caudh rqn. inkwilAnu; kir Awvw gauxu<br />

iclikEnu]) SkqI 19 Ascrj 20 bRhmMf 21 ApnI SkqI nwl TihrwieAw 22 hY[<br />

www.Gursevak.com<br />

350<br />

q`qkrw


vyKwlI - Anu, iTx - ikEn ksky- kudriq 19 Aih 20 vyKwlIAnu; ijix AYvf ipf 21 ,<br />

iTxikEnu 22]) gurU AMgd swihb 23 jI dy js dw cMdoAw 52 Asmwn q`k qwx 24 id`qw[<br />

iC`ikEnu- lhxy 23 DirEnu CqRü isir; Asmwin ikAwVw 52 iCikEnu 24 ]) im`ikEnujoiq<br />

smwxI. joiq mwih; Awpu AwpY syqI. imikEnu]) is`KI 53 Koj 25 ky[ dyKo<br />

54 jo 55<br />

sRb`q dw Blw kIqw 26 [ is`KW pu`qW[ ikEnu ksky- isKW puqRW GoiK 25 kY; sB aumiq 53<br />

vyKhu 54 , ij 55 ikEnu 26 ]) is`KW nUM Koj ky jdoN 56 priKAw vIcwirAw 27 s`uDosu,<br />

it`ikEnu- jW 56 suDosu27 ; qW lhxw itikEnu] 4]) bwbw PyrUm`l jI dy gurmuiK sp`uqR<br />

siqgurU AMgddyv 57 swihb jI nMU hMkwrI qpy ny, j`tW qoN bwhr kFvwieAw sI, Pyir<br />

muV ky, sRI ^fUr 28 swihb jI vswey- Pyir vswieAw PyruAwix 57 ; siqguir KwfUru 28 ])<br />

jpu qpu sMjmu. nwil quDu; horu mucu grUru]) nws 29 krdw hY[ l`b- lbu ivxwhy 29<br />

mwxsw; ijau pwxI bUru]) vir@AY drgh gurU kI; kudrqI nUru]) ijqu su hwQ. n<br />

lBeI; qUM Ehu TrUru] nau iniD nwmu inDwnu hY; quDu ivic BrpUru] inMdw qyrI. jo kry;<br />

so vM\Y cUru]) s`uJY- nyVY idsY mwq lok; quDu suJY dUru] Pyir vswieAw PyruAwix;<br />

siqguir KwfUru] 5] so itkw so bYhxw; soeI dIbwxu])<br />

968. siqgurU AMgddyv swihb jI 1 , gurU nwnk swihb jI 2 , jYsy 3 gurU<br />

Amrdws swihb jI 4 [ ip - XU- ipXU 1 dwdy 2 jyivhw 3 ; poqw 4 prvwxu]) bl 5 vwlI nyhI<br />

bxweI- ijin bwsku nyqRY GiqAw; kir nyhI qwxu 5 ]) ijin smuMdu ivroilAw; kir myru<br />

mDwxu] caudh rqn inkwilAnu; kIqonu cwnwxu] GoVw kIqo shj dw; jqu kIE<br />

plwxu]) dw 6 s`q- DxKu cVwieE sq dw; js hMdw 6 bwxu]) bRhmigAwn rUp ikrnW 11<br />

vwly, gurU rUp sUrj 7 cV@y- kil ivic. DU AMDwru sw; ciVAw. rY 11 Bwxu 7 ]) sqhu. Kyqu<br />

jmwieE; sqhu Cwvwxu]) Kwx 8 Xog pRSwid- inq rsoeI qyrIAY; iGau mYdw Kwxu 8 ])<br />

su`JIEsu - cwry kuMfW suJIEsu; mn mih. sbdu prvwxu] Awvw gauxu invwirE; kir<br />

ndir nIswxu]) Avqwr 9 DwirAw, AauqirAw ks ky bolx nwl ArQ Zwl hY[ Aau -<br />

qirAw polw- AauqirAw 9 Aauqwru lY; so purKu sujwxu]) J`KiV[ fo - leI- JKiV vwau.<br />

n foleI; prbqu myrwxu] jwxY ibrQw jIA kI; jwxI hU jwxu] ikAw swlwhI scy<br />

pwiqswh; jW qU suGVu sujwxu]) s`qy- dwnu. ij siqgur BwvsI; so sqy dwxu]) au~miqnwnk<br />

hMdw CqRü isir; aumiq hYrwxu] so itkw so bYhxw; soeI dIbwxu] ipXU dwdy<br />

jyivhw; poqRw prvwxu] 6] DMnu DMnu rwmdws guru; ijin isirAw. iqnY svwirAw] pUrI<br />

hoeI krwmwiq; Awip isrjxhwrY DwirAw]) is`KIN sMgqIN- isKI AqY sMgqI; pwrbRhmu<br />

kir nmskwirAw]) A - tlu- Atlu AQwhu Aqolu qU; qyrw. AMqu n pwrwvwirAw]<br />

ijn@I. qUM syivAw Bwau kir; sy. quDu pwir auqwirAw]) l`bu[ s - prvwirAw- lbu loBu<br />

kwmu k®oDu mohu; mwir kFy quDu sprvwirAw]) b^iSS 10 , Ajpw jwp ienwm 10 Apxy<br />

www.Gursevak.com<br />

351<br />

q`qkrw


syvk nMU b^Sdy hoN jI- DMnu su qyrw Qwnu hY; scu qyrw pYskwirAw 10 ] nwnku qU, lhxw<br />

qUhY; guru Amru, qU vIcwirAw] guru ifTw; qW mnu swDwirAw] 7]) j`ugIN- cwry jwgy.<br />

chu jugI; pMcwiexu Awpy hoAw]) AwpI - n@Y[ s`wijEnu - AwpIn@Y Awpu swijEnu; Awpy hI<br />

QMim@ KloAw]) Awpy ptI. klm Awip; Awip ilKxhwrw hoAw] au~miq nvW- sB<br />

aumiq. Awvx jwvxI; Awpy hI nvw inroAw]) qKiq bYTw. Arjn gurU; siqgur kw<br />

iKvY cMdoAw]) c`kIN- augvxhu qY AwQvxhu; chu ckI kIAnu loAw] ijn@I. gurU n<br />

syivE; mnmuKw pieAw moAw] dUxI cauxI krwmwiq; scy kw scw FoAw]) j`ugIN- cwry<br />

jwgy. chu jugI; pMcwiexu Awpy hoAw] 8] 1])<br />

969. in`Jr- inJr Dwr cuAY Aiq inrml; ieh rs mnUAw rwqo ry])<br />

msqwnw 1 [ m`qvwrw- AauDU; myrw mnu mqvwrw]) msqI 1 [ pRymwBgqI rUpI Srwb 2 , cFw<br />

polw- aunmd 1 cFw, mdn 2 rsu cwiKAw; iqRBvn BieAw auijAwrw]) l`kVW bwlx 3<br />

vWg bwlxw kIqy hn- kwmu k®oDu duie. kIey jlyqw 3 ; CUit geI sMswrI]) auqrdw 4 ,<br />

m`wqw[ auc - ik polw- dwsu kbIru, qwsu md mwqw; aucik 4 n kbhU jweI] qUM myro, myru<br />

prbqu suAwmI; Et ghI. mY qyrI]) buJweI polw- qory Brosy mghr bisE; myry qn kI<br />

qpiq buJweI]) mUrK, ivAwkl 5 , AjY polw- AjY su coB kau ibll 5 iblwqy; nrky<br />

Gor pcwhI]<br />

970. dI - eI- kbIir. dIeI sMswr kau; lInI ijsu msqik Bwgu]) rn polw[<br />

d`wgy B`ig- dwgy hoih. su rn mih jUJih; ibnu dwgy. Big jweI] koTry mih koTrI;<br />

prm koTI bIcwir]) pWfy- rwmu n bolih; pwfy dojku Brih]) hTy polw- Awpn aUc,<br />

nIc Gir Bojnu; hTy krm kir, audru Brih]) kwsI - k- qUM bRhmnu, mY kwsIk julhw;<br />

muih qoih brwbrI, kYsy kY bnih]) gursyvk 1 bRhm rUpI &`ul 2 [ pMjy igAwn ieMdRy, pMjy<br />

krm ieMdRy, mn, b`uD, ien@W dy iviSAW nUM ij`q ky irdy ’c Dry 3 [ bI~Dw- Bvru 1 eyku,<br />

puhp 2 rs bIDw; bwrh ly, aur DirAw 3 ]) sihjy hI A&ur 4 rUp bUtw 5 , bu`DI 6 AMdroN<br />

pdwrQW rUpI jl, s`ukw 8 ky nws 7 kr idqw- shj suMin 4 , ieku ibrvw 5 aupijAw;<br />

DrqI 6 , jl hru 7 soiKAw 8 ]) mn dy sMklpW nUM cu`p 8 krOxw muMdRw hY[ vIcwr dw p`qR<br />

9 [<br />

JolI polw, p`qR- muMdRw moin 8 , dieAw kir JolI; pqR kw krhu bIcwru 9 ry] Bv iniD,<br />

qrn qwrn icMqwmin; iek inmK, n iehu mnu lwieAw]<br />

971. s`wDI- ijin pRiB. jIau ipMfu Qw dIAw; iqs kI. Bwau Bgiq nhI swDI])<br />

prwey sRIrW 1 nwl ^rwbI krnI[ Ap - bwdu- pr Dn, pr qn 1 pr qI inMdw; pr<br />

Apbwdu. n CUtY]) Awvw gvn dw sbMD 2 - Awvw gvnu hoqu hY Puin Puin; iehu prsMgu 2 .<br />

n qUtY]) rukwvt 3 - ijh ismrin; nwhI nnkwru 3 ] dIpku bWiD DirE; ibnu qyl])<br />

www.Gursevak.com<br />

352<br />

q`qkrw


Amrku polw- so dIpku; Amrku sMswir] so ismrnu kir; nhI rwKu auqwir] bMDic;<br />

bMDnu pwieAw]) A`g 2 [ Anlu buJwieAw poly- mukqY guir; Anlu 2 buJwieAw]<br />

972. nK isK poly- jb nK isK; iehu mnu cIn@w]) jIv 1 ivAwpk<br />

bRhmjI 2 - pvnpiq 1 ; aunmin 2 rhnu Krw]) aultI - ly- aultIly; skiq shwrM]) pRvyS<br />

hoieAw, iesiQ`qI hoeI 4 - pYsI - ly- pYsIly 4 ; ggn mJwrM]) mwieAw 5 cUkI - AlycUkIAly;<br />

moh mie 5 Awsw]) ^brdwr 6 lu`tIdy 7 jw rhy hoN 8 [ m`usIAq- dunIAw<br />

husIAwr bydwr 6 ; jwgq musIAq 7 hau 8 . ry BweI] ingm husIAwr phrUAw; dyKq. jmu<br />

ly jweI]) sMgq 8 isMbl kusMgq 9 [ p`wkw- nwlIeyr 8 Plu. sybir 9 pwkw; mUrK mugD<br />

gvwr] kih kmIr, kul jwiq pWiq qij; cItI hoie. cuin KweI]) AwnI - ly, kwtI -<br />

ly- AwnIly kwgdu, kwtIly gUfI; Awkws mDy BrmIAly]) b - qaUAw- pMc jnw isau.<br />

bwq bqaUAw; cIqu su forI rwKIAly]) jYsy kink klw; icqu mWfIAly]) purI dy<br />

AMdr 10 , BrweI - ly- AwnIly kuMBu, BrweIly aUdk; rwjkuAwir purMdrIey 10 11<br />

]) pMGUVy<br />

auqy pw 12 ky[ pauFI - Aly- khq nwmdyau sunhu iqlocn; bwlku, pwln 11 pauFIAly 12 ]<br />

kibq polw, gwvau - go- byd purwn, swsqR Awnµqw; gIq kibq, n gwvaugo]<br />

973. Ky~cr BU~cr, mwlw polw- Kycr BUcr qulsI mwlw; gur prswdI<br />

pwieAw]) cOhW ju`gW dI hzwr cOkVI 1 q`k dyh r`K leIey- bwnwrsI qpu krY aulit,<br />

qIrQ mrY; Agin dhY, kwieAw klpu 1 kIjY]) gupq 2 dwn KIry Awid ’c pw ky dyNdy<br />

hn[ pU`jY- AsumyD jgu kIjY, sonw grB 2 dwnu dIjY; rwm nwm sir, qaU n pUjY] Coif<br />

Coif ry pwKMfI; mn kptu. n kIjY] koit jau qIrQ krY, qnu jau ihvwly gwrY; rwm<br />

nwm sir, qaU n pUjY]) gurmuiK sRI rwmcMdR jI ny nwm AMimRq rs nMU pIqw 3 sIjsrQ<br />

rwie nµdu, rwjw myrw rwm cMdu; pRxvY nwmw, qqu rsu , AMimRqu pIjY3 ]) Q`wqIaUpir<br />

hwtu hwt pir Awlw; Awly BIqir QwqI] qIin iqlok; smwiD plovY]) bwrW<br />

vMnI dw sonw 4 - lohw, kMcnu ihrn 4 hoie kYsy; jau. pwrsih n prsY]<br />

974. dyv; sMsY gWiT. n CUtY] kwm k®oD, mwieAw md mqsr; ien pMchu imil<br />

lUty] b`f[ kib polw- hm bf kib kulIn; hm pMifq, hm jogI sMinAwsI]) iqRbYxI<br />

gMgw, jmnw, sursqI sMgm, BgqI, krm, igAwn 1 - byxI sMgmu1 , qh iprwgu; mnu<br />

mjnu kry, iqQweI]) gurU kI b^SI gMmqw krky 2 - gur gim 2 ; cInY ibrlw koie])<br />

prmpUjnIk 1 pRkwS 1 srUp Akwl ipqw 1 jI dy, AsQwn 2 ’c vsx dI- dyv 1 sQwnY 2 ;<br />

ikAw nIswxI]) dsm duAwrw Agm Apwrw; prm purK kI GwtI]) Awlw Awly poly[<br />

Q`wqI- aUpir hwtu. hwt pir Awlw; Awly BIqir QwqI] qIin iqlok; smwiD plovY])<br />

JUT 4 - jwgqu rhY; n AlIAw 4 BwKY]) p`lv- kr plv; swKw bIcwry]) A - sur- Asur<br />

ndI kw; bMDY mUlu]) plU polw- plU Anq; mUlu ibckwir]) msqik pdmu; duAwlY<br />

mxI]) 876 qoN 974, rwmklI rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

www.Gursevak.com<br />

353<br />

q`qkrw


975. qoN 983. nt polw[ rwg nt nwrwiex jI ArMB:- inkl gey 1 -<br />

iklibK doK, gey sB nIkir 1 ; ijau pwnI. mYlu hry] iKnu iKnu, nru nwrwienu<br />

gwvih; muiK bolih. nr nrhry] rwm jip jn; rwmY nwim rly]) sis kmly polyhir<br />

ky sMq. min pRIiq lgweI; ijau dyKY sis kmly]) ikRpwlU gurU jI Jukdy2 hn[<br />

iek 3 -rs[ Gxy hI, bhuqy 4 , b`dl 5 gurU[ gursyvk rUp mor 6 hI mor 7 – aunvY 2 Gnu 3 ,<br />

Gn 4 Ginhru 5 grjY; min ibgsY, mor 6 murly 7 ]<br />

976. pUrn gurU 1 jI[ pwpI buirAweI dI kuV`qx vwly inMm 2 vWg kOVy[ gurU<br />

vwly gux vs 3 jWdy hn[ bs - Kyy- ijau cMdn 1 sMig, bsY inMmu 2 ibrKw; gun cMdn ky<br />

bsKy 3 ]) hrnwKS 4 vrgy, jn - Ky, hrx - Ky- jn nwnk ky dieAwl pRB suAwmI; qum<br />

dust qwry hrxKy 4 ]) srn`gy- jnm jnm ky, BUl cUk hm; Ab Awey. pRB<br />

srngy]) pwp`gy- qum srxwgiq pRiqpwlk suAwmI; hm rwKhu vf pwpgy]) pv`gyqumrI<br />

sMgiq hir, ko ko n auDirE; pRB kIey piqq pvgy]) jn - gy- gun gwvq<br />

CIpw dustwirE; pRiB rwKI pYj jngy]) iqn - gy-jo qumry gun gwvih suAwmI; hau<br />

bil bil bil iqngy] hir jn, hir jsu hir hir gwieE; aupdyis gurU gur. suny]<br />

977. hrI jI dy crn-kml, Apxy AMdr vswauxy 1 nhIN jwxy- jo pRB<br />

kIAw, su qum hI jwnhu; hm nh jwxI, hir ghxy 1 ]) qum hir mwn srovr; jo syvY<br />

sB Plxy] myry mn; syv sPl hir Gwl]) pg polw- ly gur pg; ryn rvwl] siB<br />

dwild BMij; duK dwl] hir ho; ho ho ndir inhwl] hir kw igRhu. hir Awip<br />

svwirE; hir rMg rMg mhl byAMq; lwl lwl hir lwl]) ivcolgI 3 kI - eI- hir<br />

AwpnI ik®pw krI, Awip igRih AwieE; hm hir kI gur kIeI hY bsITI 3 ; hm hir<br />

dyKy, BeI inhwl. inhwl inhwl inhwl] hir Awvqy kI Kbir. guir pweI, min<br />

qin Awndo Awnµd Bey; hir Awvqy suny. myry lwl hir lwl]) msq 4 hwlq 5 - jnu<br />

nwnku. hir hir imly; Bey glqwn 4 hwl 5 . inhwl inhwl] mn imlu sMqsMgiq;<br />

suBvMqI] sB iklivK pwp; lhMqI] hir ho; ho ho ilKqu ilKMqI]) mMnI[ kurbw -<br />

nµqI- ijin jin suxI. mnI hY ijin jin; iqsu jn kY. hau kurbwnµqI] iqs kau<br />

hau; bil bil bwl]<br />

978. hir ho; ho ho. myil inhwl] AMqir kptu cukwvhu, myry gurisKhu;<br />

inhkpt kmwvhu, hir kI hir Gwl; inhwl inhwl inhwl] jn nwnk kau,<br />

miq hir pRiB dInI; hir dyiK inkit hdUir; inhwl inhwl inhwl inhwl] min<br />

ipAws bhuqu; drswvY]) aulWBw 1 - aulwhno 1 ; mY. kwhU n dIE] mn mIT; quhwro<br />

www.Gursevak.com<br />

354<br />

q`qkrw


kIE] AwigAw mwin jwin, suKu pwieAw; suin suin nwmu quhwro. jIE]<br />

979. suK swgr; kir prmgiq morI] myry mn; jpu jip hir nwrwiex] pUjw<br />

polw, qu`il- jwp qwp koit lK pUjw; hir ismrx quil. n lwiex]) mwqw ipqw rwj<br />

mwl sB ku`J srbMs 1 [ srbsu polw imlvW- myrY srbsu 1 ; nwmu inDwnu]<br />

980. hau vwir vwir jwau; gur gopwl] koaU hY; myro swjnu mIqu] ibnsY; duKu<br />

ibprIiq]) j`gjIvn- mDsUdn jgjIvn mwDo; myry Twkur Agm Apwry] swsu swsu<br />

jwie, nwmY ibnu; so ibrQw swsu. ibkwry]<br />

981. cMdn 1 ^SbUdwr 2 , mYl gwlx 2 vwlw- siqgur nwmu idRVwey, Aiq mITw;<br />

mYlwgru 1 mlgwry 2 ] AweI rYin, BieAw supnµqru; ibKu supnY BI, duK swry]) mn rUpI<br />

n`k iv`c hukm rUpI n`Q pweI pRmySr ny[ nik pwV 3 ky sB n`Q 4 vwly kr ley Bwv<br />

Apxy ADIn kr ley hn[ n`Qhwry- jgMnwQ, siB jMqR aupwey; nik KInI 3 , sB<br />

nQhwry 4 ]) ijhVI nw 5 prsxy Xog sI n - prs- prs nprs 5 Bey, kuibjw kau; lY<br />

bYkuMiT isDwry])<br />

982. ies jnim 2 ’c pihlW 1 , siq sMqoK iKmw gRIbI inSkwm krm SuBgux<br />

3 kmwey 4 - pUrib 1 jnim 2 , prcUn 3 kmwey 4 ; hir hir, hir nwim ipAwry]) isM|@wry<br />

| pYr hlMq bolo- AMqir vwsu. bhuqu muskweI; BRim BUlw, imrgu isM|@wry]) sBu<br />

hY bRhmu. bRhmu hY psirAw; min bIijAw Kwvwry]) Bgq cMdRhWs 2 jI nMU, rwjy<br />

iDRStbuDI ny ibK dyxI cwhI, jlwdW ny aus dy pu`qR mdn isMG nMU mwr id`qw[ ies ny<br />

Awpxy Gr nUM cuAwqI lweI[ aus dI lVkI nwl, cMdRhWs dI SwdI ho geI, Bgq jI<br />

rwj dy mwlk bx gey[ vwihgurU jI A`gy pRym bynqI krky mdn isMG nMU ijauNdw kr<br />

id`qw- ijau jn cMdRhWsu2 , duiKAw 3 iDRstbuDI; Apunw Gru lUkI jwry]<br />

983. myry mn; Bju Twkur Agm Apwry]) pUMjI- rwm nwmu Dnu pUjI dyvhu;<br />

sBu iqsnw BUK invwry]) sVdy 1 hn[ BOrw 2 nws 3 kr id`qy[ pcY polw[ sMGwry- pcY 1<br />

pqMgu imRg, iBRMg 2 kuMcr mIn; iek ieMdRI pkir sGwry 3 ]) pRym rUpI sumyr 5 prbq<br />

au~pr 4 , gursyvk rUpI moru inrnw krn rUp n`cdy hn jdoN siqgurU rUp b`dl 6 , bhuqy 7<br />

ikRpwlU 8 ho ky, s`cy nwm dI vrKw krdy hn– myr 4 sumyr 5 , moru bhu nwcY; jb aunvY 8<br />

Gn 7 , Gnhwry 6 ]) ieMdRy6 krm 7 iviSAW dI ivhu krky 8 -swkq kau. AMimRq bhu<br />

isMchu; sB fwl 6 PUl 7 , ibsu kwry 8 ]) 975 qoN 983, nt nwrwien rwgu sMpUrxM[<br />

984. qoN 988. mwlI gauVw rwgu gurpRswid ArMB:- jip mn; rwm nwmu<br />

suK dwqw]) hir hir nwm AMimRq dy sRovr 1 [ dur - m`iq[ n@wqw- durmiq mYlu. geI sB<br />

nIkir; hir AMimRiq, hir sir 1 nwqw]) bynqIAW 2 imMnqW 2 [ ju - drIAw- pwie lgau,<br />

inq krau judrIAw 2 ; hir mylhu krim ibDwqw]<br />

www.Gursevak.com<br />

355<br />

q`qkrw


985. miq dyih hir pRB, Agm Twkur; gur crn, mnu mY lwieE]) mwieAw<br />

AOguxW ivkwrW dw rMg, iKn ’c nws ho jwx qoN pCqwauNdw 1 - iKn mih, ibnis jwie<br />

prqwpY 1 ; fMfu Drmrwie kw lwgw]) cwir@E rwry pYr hlMq lwau- hir cwir@E rMgu,<br />

imlY guru soBw; hir rMig clUlY rWgw]) jp krn dI mwlw 1 [ jp - mwlw polw- gurmiq<br />

nwmu iDAweIAY hir hir; min jpIAY. hir jpmwlw 1 ]) bn - mwlw polw- ijn@ kY<br />

msqik lIiKAw; hir imilAw, hir bnmwlw]) j`wlw- bhu mYly. inrml hoieAw; sB<br />

iklibK. hir jis. jwlw]<br />

986. h`it- hir swjnu myilE guir pUrY; gur bcin ibkwno hit hwt]) mkr<br />

polw- mkr pRwig. dwnu bhu kIAw; srIru dIE AD kwit]) B`wgw l`j B`wnI[ mtukI<br />

polw- iqRkutI Poir. Brmu Bau Bwgw; lj BwnI mtukI mwt]) jn nwnk. rsu AMimRqu<br />

pIAw; sB lwQI BUK iqKwt]) C`kw ie`k- Ckw 1] ry mn thl hir; suK swr])<br />

kulh polw[ auD - r- jw kY ismrin; kulh auDr]) m`ucq- jw kY ismrin; mucq pwp]<br />

987. qyl 1 [ bUJq iql - q poly- bUJq dIpk; imlq iqlq 1 ]) gruV muiK; nhI<br />

srp qRws]) KyqI 2 - jYsy ikrKih 2; brs myG]) dwno polw, c`kI- jYso dwno; ckI<br />

drwih] nYin drsu pyKau; inis Bor] bymuhqwj; nhI ikCu kwix] nwm sMig; mn<br />

qnih rwq]) srb`q)<br />

988. Awl jwl ibkwr qij siB; hir gunw iniq gwau] jyq kIn<br />

aupwrjnw; pRBu dwnu dyie. dwqwr] Din DMin; E rwm bynu bwjY] mDur mDur Duin;<br />

Anhq gwjY] Din Din; myGw romwvlI] Din Din; qU mwqw dyvkI]) kvlw - pqIijh<br />

igRh; rmeIAw kvlwpqI] Din Din; bn KMf ibMdRwbnw]) sB AvwzW ’coN nwm<br />

suxidAW, AMdr Ajpw jwp rUp bIn 1 v`jwauxI, ieMdRIAW rUp gaUAW 2 AMimRq pIx rUp<br />

crdIAW hn- bynu 1 bjwvY; goDnu2 crY]) isAwm 3 auqpqI pwlxw lYqw krn vwly[<br />

puMfrIk BgqjI ny Twkur jI nMU bYTx leI ie`t id`qI, ies’qy bYTx krky. bITl nwm<br />

ipAw- myro bwpu mwDau, qU Dnu kysO; sWvlIE 3 bITulwie 4 ]) auDwrI - Aly, c`kR, gj<br />

polw- kr Dry ck®. bYkuMT qy Awey; gj hsqI ky pRwn auDwrIAly]) A - h`ilAw- goqm<br />

nwir AhilAw qwrI; pwvn kyqk qwrIAly]) ADm polw[ srnw - giq- AYsw ADmu<br />

Ajwiq nwmdyau; qau srnwgiq AweIAly])<br />

rwgu mwlI gauVw gurpRswid sMpUrnM[<br />

989. qoN 1106. mwrU rwgu gurpRswid ArMB:- qMbU 1 CqR 2 knwqW 3 rQ 4<br />

joVy 5 - Kymy 1 CqR 2 srwiecy 3 ; idsin rQ 4 pIVy 5 ]) s`id- ijnI. qyrw nwmu iDAwieAw;<br />

iqn kau sid imly] nwmu. n pwieAw qyrw; AMDw Brim BUlw. mnu myrw]) pRPulq 6 hoey,<br />

pr - PuVy- swd kIqy, duK prPuVy 6 ; pUrib ilKy mwie] ilKu; dwiq joiq vifAweI])<br />

krdw 7 hYN- mUrK mn; kwhy krsih 7 mwxw]) sju polw, p`tu- sju kwieAw; ptu<br />

www.Gursevak.com<br />

356<br />

q`qkrw


hFwey]) h`QIN pauNdI- hQI paudI; kwhy rovY] 3] Gr GuMmxvwxI; BweI]) j`wlI,<br />

jwlu polw- jwlI rYin. jwlu idnu hUAw; jyqI GVI. PwhI qyqI]<br />

990. icq. cyqis kI nhI; bwvirAw]) jwlI jwlu polw- jwlI rYin. jwlu<br />

idnu hUAw; jyqI GVI PwhI qyqI]) pVy V hlMq nhIN lwauxw- koiely pwp pVy, iqsu<br />

aUpir; mnu jilAw, sMn@I icMq BeI]) iesiQ`q 1 - eyku nwmu AMimRqu, Ehu dyvY; qau<br />

nwnk. iqRstis 1 dyhw]) au~jl 2 kvl 3 jwlw 4 –ibml 2 mJwir, bsis inrml jl;<br />

pdmin 3 jwvl 4 ry]) pwxI 5 - pdmin jwvl, jl rs 5 sMgiq; sMig doK nhI ry])<br />

dwdr polw- dwdr; qU. kbih n jwnis ry]) KWdw 6 hYN[ jwlw 7 – BKis 6 isbwlu 7 ,<br />

bsis inrml jl; AMimRqu. n lKis ry]) f`fU jl ’c in`q 8 vsdw hY[ gursyvkx<br />

rUpI BOrI 8 gursyvk BOrw 9 au~proN 20 Bwv bwhroN cux 10 lYNdy hn guxW nMU[ bsu jl polybsu<br />

jl inq 8 . n vsq AlI 8 Al 9 ; myr 20 c cwgun 10 ry]) kvIAW 11 [ inauNdIAW 21<br />

hn[ irdy dw qwqprX 12 ku - mudnI inv - sis dovyN poly- cMd kumudnI 11 . dUrhu<br />

invsis 21 ; AnBau 12 kwrin ry]) AMimRq du`D sihd nwl kOVquMmy dI byl isMjI jwvy,<br />

aus nwL l`igAw quMmw, cwqur ho ky kuV`qx nhIN C`fdw[ kOVquMmy dI inAweIN jIv,<br />

cwqur ho ky AOguxw ivkwrW dI kuV`qx nhIN C`fdw[ nwmu AMimRq 13 [ BgqI 14 [<br />

inSkwm 15 krm du`D[ pRym Sihd 16 , mDu polw- AMimRq 13 KMfu 14 , dUiD 15 mDu 16 sMcis;<br />

qUb. n cwqur ry]) sMq doKI rUpI ic`cV 18 - Apnw Awpu. qU kbhu n Cofis; ipsn 18<br />

pRIiq ijau ry] ATsiT qIrQ nwmu pRB; nwnk. ijsu msqik Bwg] jo mY bydn; sw.<br />

iksu AwKw mweI]) dwsn dws dy SRomxI 1 suAwmI hoN jI- qU dwnw; swihbu isir 1 myrw]<br />

991. pIAih q. pwxI AwxI mIrw; Kwih q. pIsx jwau]) sUrj dI sur<br />

ipMglw duAwrw pRwxW nMU soK lY qmo guxIAW dI sMgq qoN mn sMkoc lvy 1 cMdRmw dI sur<br />

ieVw duAwrw pRwxW nMU pUrq kr lvy, SWqI vwlI siqsMgq duAwrw guxW nMU pw lvy 2<br />

pOx=svwsW nwl joV ky jwp kry 3 -sUr sru sois lY 1 , som sru poiK lY 2 ; jugiq kir<br />

mrqu 3 , su snbMDu kIjY]) cpl polw- mIn kI cpl isau jugiq mnu rwKIAY; aufY nh<br />

hMsu. nh kMDu CIjY]) iks 4 leI[ Bu`lw- mUVy kwiecy 4 ; Brim Bulw]) kwmwidkW nMU jwr<br />

lY 5 mn ijhVw mrn qoN rihq hY, ies nMU nwm ’c joVnw hY eyhI mwrnw hY<br />

6 - A - jr,<br />

BRWiq- Ajr ghu. jwir lY 5 , Amr ghu mwir lY 6 ; BRwiq qij Coif, qau Aipau pIjY]<br />

992. Bxiq polw- Bxiq nwnku jno. rvY jy hir mno; mn pvn isau. AMimRqu<br />

pIjY]) itkY polw[ v`Kru- boihQu jl isir qir itkY; swcw vKru ijqu]) kqrw 1 QoVy<br />

mwqR[ kqu polw- mwxku mn mih mnu mwrsI; sic. n lwgY kqu 1 ]) pRmySr 1 - rwjw<br />

qKiq itkY. guxI; BY pMcwiex 1 rqu]) ibnu syvw. Plu, kbhu n pwvis; syvw krxI<br />

swrI]) bRhmw ibsnu irKI munI sMkru; ieMdu qpY ByKwrI] mwnY hukmu. sohY dir swcY;<br />

www.Gursevak.com<br />

357<br />

q`qkrw


AwkI mrih APwrI] gusweI. qyrw khw nwmu; kYsy jwqI] jw qau, BIqir mhil<br />

bulwvih; pUCau bwq inrMqI]) p`wqI- bRhmxu bRhmigAwn iesnwnI; hir gux pUjy<br />

pwqI]) in - BrWqI- dovY isry. siqgurU inbyVy; so bUJY. ijsu eyk ilv lwgI; jIAhu rhY<br />

inBrwqI]) cOhW q`qW aupr AkwS, AkwS ’c sumyr prbq qy sumyr prbq qy rihx<br />

vwly gorK, gorK dy gurU miCMdR 2 , miCMdR krky vI jo AgMm hn, aupr (ggn) surg<br />

ggn pr bYkuMT ivc rihx vwlyy (gorK) ivSnMU, ivSnMU krky vI jo AgMm hn, aun@W<br />

vwihgurU jI ivc punw dwsn dws vsx vwlw hY 3 - aUpir ggnu, ggn pir gorKu 2 ; qw<br />

kw Agmu gurU, puin vwsI 3 ]<br />

993. jo~gw- gur kY sbid mrY. mnu mwry; suMdir jogw DwrI jIau]) Pwsih - gw<br />

jwLI polw- jm puir; Pwsihgw jm jwlI] nw hau krqw; nw mY kIAw] bwbw dyih<br />

vsw; sc gwvw] Bxiq nwnku. lyKw mwgY kvnw; jw cUkw. min AiBmwnw]<br />

994 gur kY sbid iDAwie qU; qw sic lgI ipAwru] nw mY jwiq. n piq hY;<br />

nw mY Qyhu. n Qwau] bwbw; swcw swihbu. irdY smwil]<br />

995. iqRsnw 1 [ qmoN 2 gux, KwhS 2 - myrw pRBu vyprvwhu hY; nw iqsu 1 . iqlu n<br />

qmwie 2 ]) jipE nwmu. suk jnk, gur bcnI; hir hir srix pry]) cmry polwnwmw<br />

jYdyau kbIru iqRlocnu; siB doK gey cmry]<br />

996. guir pUrY nwmu idRVwieAw; hir DIrk hir swbwis]<br />

997. gurmuiK; rwmu kry insqwrw] hir hir ik®pw kry; bnvwlI]<br />

998. hir siq siq, sdw hir siq; hir siq, myrY min BwvY jIau] nvy iCdR<br />

sRvih; ApivqRw] siB iklivK; kwtY hir. qyry] jg mih; sRystu aUqm kwmu]) hau<br />

An idnu; nwmu leI krqwry]) niKAqRw- frpY Driq Akwsu nK´qRw; isr aUpir Amru<br />

krwrw]<br />

999. (kau~lw) ipAwlw[ l`CmI 1 [ Cl kaulw poly- Cl bpurI ieh kaulw 1<br />

frpY;<br />

Aiq<br />

frpY DrmrwieAw] moih dIn. Alp miq inrgux; pirE srix duAwry]) cMfwl 1 [<br />

b`iDk- bwlmIku supcwro 1 qirE; biDk qry ibcwry]) hwQI 1 [ gjpiq polw- eyk<br />

inmK. mn mwih ArwiDE; gjpiq 1 pwir auqwry]) Dn 2 dy leI 3 - iv`q niv`q, BWqI–<br />

ivq 2 nivq 3 , BRimE bhu BwqI; Aink jqn kir Dwey]) byArQ 4 - jo jo krm kIey,<br />

hau haumY; qy qy Bey Ajwey 4 ]) kmly 5 - mwieAw md cwiK, Bey audmwqy 5 ; hir hir.<br />

kbhu n gwey]) mh`qw- iqAwigE sglw mwnu mhqw; dws ryx srxwey]) khW- sunhu<br />

ry. qU kaunu; khw qy AwieE]) kyqI - ku- eyqI n jwnau. kyqIk mudiq; clqy. Kbir n<br />

pwieE]) bsu - Dw polw[ in - Brwqy- shn sIl. pvn Aru pwxI; bsuDw iKmw.<br />

inBrwqy]) rcnw 1 nUM iK`cky2 Awpxy c lIx kr lYNdy hn[ Ky@lu- Bxiq nwnku. jb<br />

www.Gursevak.com<br />

358<br />

q`qkrw


Kylu 1 auJwrY 2 ; qb eykY eykMkwrw]<br />

1000. shju Anµdu, riKE igRh BIqir; auiT. auAwhU kau dauirE] bYrI sMig,<br />

rMg ris ricAw; iqsu isau jIArw jwris ry]<br />

1001. crn kml pRB; rwKy cIiq]) As`iq- siq hoqw. Asiq kir mwinAw;<br />

jo ibnsq. so inhclu jwnQ]) fhkw - vey mnuKwie- gupqu krqw.sMig so pRBu;<br />

fhkwvey mnuKwie] ry nr; kwie pr igRih jwie]) bWDy- ibkwr pwQr. glih bwDy;<br />

inMd pot isrwie]) du`q - r- sIsu auTwvn. n kbhU imleI; mhw duqr mwie]) A -<br />

ilpq- suBwvq jYsy bYsMqr; Ailpq sdw inrmlwie]<br />

1002. guir mMqRü AvKDu. nwmu dInw; jn nwnk. sMkt join n pwie]) Qw v`Kry<br />

swry sbd ’c- mwnku pwieE ry. pwieE; hir pUrw pwieAw Qw]) AOgux 1 ivkwr 1 - jb<br />

qy. swDU sMgu BieAw; qau Coif gey. inghwr 1 ]) Twxydwr 2 Drmrwjw 2 - ijs kI<br />

Atk. iqs qy CutI; qau khw krY kotvwr 2 ]<br />

1003. gurU syvw nwm kmweI 1 qoN inkMmw 2 [ kw - mwmn polw- bydu pukwrY muK<br />

qy, pMfq; kwmwmn 1 kw mwTw 2 ] monI hoie bYTw iekWqI; ihrdY klpn gwTw]) ie`k<br />

pMQ 2 [ bWiD- GUMGr bwiD. Bey rwmdwsw 2 ; rotIAn ky Epwvw]) bkvws 3 , bkbwieAw<br />

polw- sBu ikCu jwxY. myry jIA kw pRIqmu; ibsir gey bkbwieAw 3 ] rUp rMg KusIAw<br />

mn Bogx; qy qy iCdR ivkwrw] aUc mUc Apwr suAwmI; Agm drbwrw] nwmo vifAweI<br />

soBw; nwnk. Ksmu ipAwrw]) rwqIN- kIAw idnsu sB rwqI]<br />

1004. gL 1 ’c PwhI pOx vwly- qy qy; bMD glwxy 1 ]) byVI 2 - Ehw; pYir<br />

lohwrI 2 ] qyrw AMqu n; pwrwvwrw] mohnI; moih lIey, qRY gunIAw]) d - ieAlIAwinrBau<br />

inrMkwru dieAlIAw]) QY~lI[ c`lIAw- rwju kmwie. krI ijin QYlI; qw kY<br />

sMig n cMcil clIAw]) mV@I p`lIAw- igRih mVI mswxI. bn mih bsqy; aUiT iqnw<br />

kY lwgI plIAw]) in - hlIAw polw- swDsMig. Bey jn mukqy; giq pweI nwnk ndir<br />

inhlIAw]) ie`k 1 kSt 2 krky 3 mwieAw dI g`fI 4 g`fdy 5 hn- eykY 1 sRmu 2 kir 3 ;<br />

gwfI 4 gf 5 hY] ismrhu; eyku inrMjn soaU]) sT polw- ihqu lwieE; sT mUV<br />

AigAwnI]<br />

1005. bhu ibiD jonI; iPrq Anyqw]) AhM - myv- AhMmyv; mUTo bycwrw])<br />

iesqRI 1 - qh mwq n bMDu; n mIq. n jwieAw 1 ]) pwr - grwmI- so jnu nwnk;<br />

pwrgrwmI] kq kau, fhkwvhu logw; mohn. dIn ikrpweI] AYsI; jwin pweI] mohnu<br />

lwlu myrw; pRIqm mn pRwnw] jIAn pRiqpwil; smwhY]) iqMnW simAW ’c rwmjI hn 2 -<br />

hY hosI; Awhy2 ] dieAw moih kIjY; dyvw] piqq. auDwrn qwrn; bil bil. bly bil<br />

jweIAY] pUrn ibsQIrn suAwmI; Awih AwieE. pwCY]) DrqI 3 golwkwr 4 KMf 5 - sglo<br />

BU 3 mMfl 4 KMfl 5 ; pRB qum hI AwCY]<br />

www.Gursevak.com<br />

359<br />

q`qkrw


1006. A - tl A - KieE, A - lK polw- Atl AKieE dyvw; mohn AlK<br />

Apwrw] qw kI; ikCu khnu n jweI] lwlu; Amolw lwlo] Agh Aqolw; nwmo] qijE;<br />

mn qy AiBmwno] nwnk; gur qy pwieAw] Avru sBu ikCu. imiQAw; rsnw rwm rwm<br />

vKwnu] imtih AG qyry. jnm jnm ky; kvnu bpuro jwmu]) nhIN hY vL &ryv ijn@W<br />

’c 1 - nvl 1 nvqn cqur suMdr; mnu nwnk. iqsu sMig bIiD]<br />

1007.l`gin- pRiqpwil. mwqw audir rwKY; lgin dyq n. syk] mhw Baujl<br />

mwih. qulho; jw ko iliKE mwQ]) puqlw polw- pMc Dwqu kir; puqlw kIAw])<br />

pwiqSwh 1 pRmySr 1 jI dy 2 Purmwie - AVY- swhY 1 kY 2 , PurmwieAVY jI; dyhI ivic, jIau<br />

Awie pieAw]) B`T 1 brwbr 2 [ BKY polw- ijQY Agin BKY; BV 1 hwry 2 ]) c`ilAwjnmu<br />

pdwrQu ijix cilAw nwnk; AwieAw. so prvwxu iQAw]<br />

1008. vY~do, hy A`f hn swry- vYdo n vweI. BYxo n BweI; eyko shweI. rwmu<br />

hy]) kIqw ijso hovY, pwpW mlo DovY; so ismrhu. prDwnu hy]) Ajwm`lu auD - irE- jw<br />

kau ismir. Ajwmlu auDirE; ginkw hU giq pweI]) dRopqw pMjW pWfvW dI<br />

ptrwxI 1 - pMcwlI 1 kau. rwj sBw mY; rwm nwm suiD AweI]) sB dI suK rUpI hrkq<br />

krOx vwly Bgvwn jI 2 - sgl jnmu, ibiKAn isau KoieAw; ismirE nwih kn@weI 2 ]<br />

jo sMpiq ApnI kir mwnI; iCn mo BeI prweI] khu nwnk. Xh soc rhI min; hir<br />

jsu. kbhU n gweI]) B`ijAW 3 [ nw - hin- khw hoq. Ab kY pCuqwey; CUtq nwhin<br />

BwigE 3 ] ieh icMqw aupjI. Gt mY jb; gur crnn AnurwigE]) buFypy4 rihq[<br />

Ajrw - vru c`wlx - hwrI- qU Ajrwvru 4 Amru qU; sB cwlxhwrI]<br />

1009. dhIN 1 [ d`iD, mQIAY polw- gurmqI. diD 1 mQIAY; AMimRqu pweIAY, nwmu<br />

inDwnw] bwbw; jgu PwQw mhw jwil]) s`p- spu ipVweI pweIAY; ibKu AMqir min<br />

rosu]<br />

1010. bwbw. mY kucIlu; kwcau miq hIn] AgY ikAw jwxw, nwih mY; BUly qU<br />

smJwie]) audws 1 - muiK iDmwxY 1 . Dn KVI; gurmuiK AwKI dyKu]) n`grI- ngrI<br />

nwieku nvqno; bwlku lIl AnUpu]) pMCI 2 - nwir n purKu. n pMKxU 2 ; swcau cquru<br />

srUpu]) l`wlw- AYsw lwlw myry lwl ko; suix Ksm hmwry]<br />

1011. l`wly go~ly- lwly goly. miq KrI; gur kI miq. nIkI] mnu qnu qyrw, qU<br />

pRBU; scu DIrk. Dur kI]) nwmu Dn 2 [ ivqo polw- iciq scY. ivqo 2 scw; swcw rsu<br />

cwiKAw] kwrW- bwid kwrw. siB CofIAw; swcI. qru qwrI]) gursyvk 1 jI[ pRym-<br />

BgqI 2 - lwly 1 no. isir kwr 2 hY; Duir Ksim PurmweI]<br />

1012. dyNdy, Q`ik- dydy. qoit n AwveI; lY lY Qik pweI] bwbw; AYsI rvq rvY<br />

sMinAwsI]) mYlw. aUjlu qw QIAY; pwrs sMig BIjY]) l - hir- mnmuKu lhir. Gru qij<br />

ivgUcY; Avrw ky Gr hyrY]) GolI polw[ cV@wieAw- GolI gyrU. rMgu cVwieAw; vsqR<br />

www.Gursevak.com<br />

360<br />

q`qkrw


ByK ByKwrI]<br />

1013. DUxI 1 [ bUJY polw[ q`wpY- AMqir Agin, n gur ibnu bUJY; bwhir pUAr 1<br />

qwpY] inMdw kir kir, nrk invwsI; AMqir Awqs jwpY] pwTu pVY, muiK JUTo bolY;<br />

ingury kI. miq EhY]) jtW isK poly, bWDI- mUMfu mufwie. jtw isK bwDI; moin rhY<br />

AiBmwnw]) hwQ kmMflu kwpVIAw; min iqRsnw aupjI BwrI]) is`K- isK kry kir,<br />

sbdu n cInY; lµptu hY bwjwrI]) gunwhW dI zihr 1 [ s`cy igAwn 2 dIAW g`lW krdw[<br />

ibKu polw[ in - BrwqI- AMqir ibKu 1 . bwhir inBrwqI 2 ; qw jmu kry KuAwrI]) pqwlIN<br />

jMqW- KwxI bwxI ggn pqwlI; jMqw joiq qumwrI]) A - PirE- gurmuiK nwmu inrMjnu<br />

pweIAY; APirE Bwru APwru trY]<br />

1014. iljWdw 1 hY- ibsrq nwm. AYsy doK lwgih; jmu mwir smwry, nrik<br />

Kry 1 ] ibnu gur, bwid jIvxu, horu mrxw; ibnu gur sbdY. jnmu jry]) ikqny 1 [ ikqI<br />

polw- Awvau vM\au fuMmxI; ikqI 1 imqR kryau]) mu`qI- ipru muqI. fohwgxI; iqn fuKI<br />

rYix ivhwie]<br />

1015. suAwd 1 [ ikqI ikqI poly[ c`Kau- ikqI cKau swfVy 1 ; ikqI vys<br />

kryau]) ivCuV ky Joir@AW ’c JUr@dI 2 hI JUr@dI[ JUryNdI- ipr ibnu, jobnu bwid<br />

gieAmu; vwFI, JUrydI JUryau2 ] qau Bwvin. qau jyhIAw; mU jyhIAw ikqIAwh] gur<br />

ibnu. eyqw Biv QkI; guir. ipru myilmu, idqmu imlwie]) Brw 3 - mwmy. qY mwmwxIAw;<br />

Bwier 3 bwp n mwau]) lfy polw- swQ lfy iqn nwTIAw; BIV GxI drIAwau]) pUrn<br />

gurU 2 jI mlwh[ sqsMgiq 1 , lMGo 3 , SIGr 4 B`j 5 ky[ p`qix, p`wqxI– pqix 1 . kUky<br />

pwqxI 2 ; vM\hu 3 . DRüik 4 ivlwiV 5 ]) cwiV@- pwir pvMdVy ifTu mY; siqgur boihiQ<br />

cwiV]) smuMdR5 ’c f`ubdy hn[ ih`knI l`idAw, ih`ik l`id- ihknI lidAw, ihik lid<br />

gey; ihik Bwry Brnwil 5 ] bwbw mUrKu hw; nwvY bil jwau]<br />

1016. k`lr, b`wgw, k`jlu- klr KyqI. qrvr kMTy; bwgw pihrih. kjlu<br />

JrY]) pY~sY - eyhu sMswru. iqsY kI koTI; jo pYsY. so grib jrY]) dur - m`iq- gurmiq;<br />

ivchu durmiq KovY] siqgur imilAY, mrY mMdw; hovY igAwn bIcwrI jIau] Agm<br />

ingmu poly- Agm ingmu; siqgurU idKwieAw]<br />

1017. iriD isiD nv iniD jw kY; AMimRqw prvwh]) srbsu polw imlvW- bl<br />

buiD suiD prwx srbsu; sMqnw kI rwis]<br />

1018. su - ik®q[ sM - lgn polw- aUc nIc ibkwr suik®q; sMlgn sB suK CqR])<br />

ie`k smwn 1 [ smq polw- imqR sqRü n kCU jwnY; srb jIA smq 1 ]) cWdnw cWdnucwdnw.<br />

cwdnu AWgin; pRB jIau AMqir cwdnw]<br />

1019. jIvnw, sPl jIvn; suin hir, jip jip sd jIvnw]) duKI 1 [<br />

m`wiqAw- mwiqAw. hir rs mih rwqy; iqsu. bhuiV n kbhU, AauKIvnw 1 ] igRh rwj<br />

www.Gursevak.com<br />

361<br />

q`qkrw


mih; nrku. audws kroDw]) A - kQ kQw poly- AkQ kQw Agocr; nhI jwpY]) vWgIbu`Jwey<br />

b`UJY- ijsih buJwey soeI bUJY; Ehu bwlk vwgI pwlIAY]) krn vwly 2 [ kryNdV<br />

m`uTy- pwp krydV 2 ; srpr muTy]) iek`Ty- ibrKY hyiT; siB jMq iekTy]) Asqu polw[<br />

c`ly- Asqu audoqu BieAw. auiT cly; ijau ijau AauD ivhwxIAw]) koh 3 idqy[ ku`Ty-<br />

AjrweIil; PVy PiV kuTy 3 ]<br />

1020 . Ku`is Ku`is- Kuis Kuis lYdw; vsqu prweI]) jMim jMim- jim jim mrY;<br />

mrY iPir jMmY]) Ky@lu ru`T qu`Tw- dunIAw Kylu burw; ruT quTw]) sM`qoK 1 vwly[ D`ky2 KWdw[<br />

v`qY- isdku sbUrI 1 sMqu. n imilE; vqY 2 . Awpx BwxIAw]) maulw polw[ K@yl- maulw;<br />

Kyl kry siB Awpy]) gIq 3 js 3 - AMimRq nwm dwnu. nwnk kau; gux gIqw 3 . inq<br />

vKwxIAw]) pwsw polw- Awpy pwsw; Awpy swrI]) P`ulu- Awpy Bvru; Pulu Plu qrvru])<br />

m`Cu, k`Cuu- Awpy mCu kCu krxI kru; qyrw rUpu. n lKxw jweI hy]<br />

1021. ksv`tI 1 iemiqhwn 1 qoN[ kis polw- Awpy iks hI, kis 1 bKsy; Awpy dy.<br />

lY BweI hy]) Drm rUp DnuK 2 [ brwbr 3 [ pRym rUpI qIr 4 - Awpy DnKu 2 ; Awpy sr 3<br />

bwxw 4 ]) mwqw polw- audr sMjogI; DrqI mwqw]) jwlw polw- Awpy mCulI; Awpy<br />

jwlw]) inrBau qwVI rUpI A&ur aujwV 5 ’c rihx vwly bRhm jI- Awpy vybwxI 5<br />

inrMkwrI; inrBau qwVI lweI hy] sbdu shj rsu; AMqir mwny]) kqybIN- byd kqybI;<br />

Bydu n jwqw]<br />

1022. ibllWdI- hor kyqI. dir dIsY ibllwdI; mY. gxq n AwvY kweI hy])<br />

dur - m`iq[ AMn@I- dUjI durmiq; AMnI bolI]) k`cI[ colI polw- kwm k®oD kI; kcI<br />

colI]) Gir vru, shju n jwxY Cohir; ibnu ipr, nId n pweI hy]) BV 1 BV 1 krky<br />

sVdw hY vw kRoD nwl cONk au~Tdw hY- AMqir Agin; jlY BVkwry 1 ]) q`ky kuMfW- mnmuKu<br />

qky; kuMfw cwry]) mW ibMdu- mw kI rkqu; ipqw ibdu Dwrw]) pRlok 2 c`lxw- ikau rhIAY;<br />

clxw prQwey 2 ]<br />

1023. gurU Avqwr’c pRgt ho ky, ieh ApnI Amolk kImiq Awpy pweI] hY:-<br />

prmpUjnIk prmpiv`qR vwihgurU s`cy siqgurU swihbwn jI ny gurbwxI b^SI[ zwlmW dy<br />

Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, au~bldI dyZ’c bYTy, q`qy ryqy ’qy bYTy, q`qw<br />

ryqw Awpxy prmpiv`qR SuB s`cy s`ucy au~cy mhwn praupkwrI sIs’qy puAwieAw[<br />

prmpiv`qR nOvyN jwmy AMdr lohy dy qMg ipMjry’c, iq`Ky ik`lW ivckwr bYT ky, d`uK Bu`K<br />

kSt kubol shwr ky, vYrwgmeI bwxI aucwrI- scY aUpir. Avr n dIsY; swcy kImiq 1<br />

pweI hy 1 ]) pwqwlIN purI - eIN- KMfI bRhmMfI pwqwlI purIeI; iqRBvx qwVI lweI hy])<br />

n`grI s`cwvw- swcI ngrI; qKqu scwvw]) BRmx 1 - hir pRBu sMgI; Bau n BrwqI 1 ])<br />

r`jy- sRvx sRoq rjy, gurbwxI; joqI joiq imlweI hy] riK riK pYr; Dry pau Drxw])<br />

mMny- gur kw sbdu mny; so sUrw]) min muiK swcu, Brm Bau BMjnu; gurmuiK swcu sKweI<br />

hy]) bWDy bWDy so~JI b`UJ- bwDy Awvih bwDy jwvih; soJI bUJ. n kweI hy]) A`DI- dieAw<br />

www.Gursevak.com<br />

362<br />

q`qkrw


duAwpuir; ADI hoeI])<br />

1024. kwrx 1 - rwjy Drmu krih; prQwey 1 ]) hiT polw[ in - gRih A - pqIj- hiT<br />

ingRih, ApqIju n BIjY; ibnu hir gur, ikin piq pweI hy]) kl polw- klI kwl mih;<br />

iek kl rwKI] dydy, qoit n AwvY; swcy]) mu`kir pauNdy- lY lY; mukir paudy kwcy])<br />

T`gI T`gvwVI- kUiV muTI; TgI TgvwVI]<br />

1025. dwqIN- swcy swihb. qoit n dwqI; sglI. iqnih aupweI hy] Bgiq Bwau.<br />

gur kI miq pUrI; Anhid sbid lKweI hy]) nWgy- ieik nwgy BUKy; Bvih Bvwey])<br />

mnmuiK. rwmu n jpY; AvweI]) auqSwh nwl auC`l 1 ky[ au~CwhwVw- kUVu mwry; kwlu<br />

auCwhwVw 1 ]<br />

1026. piV@ piV@ d`Jih sWiq- piV piV dJih; swiq n AweI]) haumY DMDu; Cofhu<br />

lµptweI]) ibml polw- AwgY. ibml ndI; Agin ibKu Jylw]) BVwky 1 hI BVwky 1 mwr 2<br />

ky[ iqs ’c pY 2 ky[ piV VwVy hlMq n lwau[ d`Jih- BV 1 BV 1 Agin swgru dy lhrI;<br />

piV 2 dJih. mnmuK qweI hy] gur pih mukiq; dwnu dy BwxY]) bWDy- bwDy. mukiq nwhI,<br />

nr inMdk; fUbih. inMd prweI hy]) ip`qrW- Awip qrY; jnu ipqrw qwry] DuMDUkwir<br />

inrwlmu bYTw; nw qid. DMDu pswrw hy]) cwry 3 [ ju`g- gupqy bUJhu; jug cquAwry3 ] pauxu<br />

pwxI AgnI imil; jIAw]<br />

1027. gQu polw, g - ieAw- ivxu nwvY; gQu gieAw gvwey]) hir sw mIqu nwhI;<br />

mY koeI] swgr mih; rqn lwl bhu swry] moqI mwxk hIrw hir jsu; gwvq mnu qnu<br />

BInw hy]) siqgurU swihb jI dw sRb`q dy Bly dw miq, sB nMU qwrx 1 vwlw hY- siqgur<br />

miq qwry qwrxhwrw 1 ; myil ley rMig lInw hy]<br />

1028. mh`lhu- drsnu pwvhu; shij mhlhu]<br />

1029. ibKu polw, J`wlw- sUrju qpY; Agin ibKu Jwlw]) A - pq polw- Apqu psU;<br />

mnmuKu byqwlw]) p`uqR k - lqR j`ig- puqR klqR jig; hyqu ipAwrw]) piV piV VwiVAW pYr<br />

hlMq nhIN lwauxw- mnmuKu dwJY; piV piV BwhI]) g`-feIkMfw.<br />

pwie n gfeI mUly;<br />

ijsu. siqguru rwKxhwrw hy]) nwly polw- mwieAw ibKu; BuieAMgm nwly]) gwly polwiein<br />

duibDw; Gr bhuqy gwly] mnmuKu pwQru sYlu; n BIjY]) k`Ukr vWg kOVy kRoD hMkwr<br />

ivkwr dy bcn BauNk 1 2 ky, jm purI jUnW ’c BauN 3 BauN 4 ky, BYBIq 5 ho ky, bwr 2<br />

mrdw 2 hY- Bauik 1 mrih 2 ; Bau 3 Bau 4 Bauhwrw 5 ]) pY 3 ky- rwm nwmu dy; srix prykY3 ]<br />

1030. Gir rhu; ry mn mugD ieAwny]) sBw polw- sMq sBw mih; iehu rsu<br />

tolhu]) ibnu gur; swkqu. khhu ko qirAw]<br />

1031. j`gjIvn- AMqir joiq BlI; jgjIvn] pvxY pwxI AgnI; jIau<br />

pwieAw]) jIv h`iqAw, kwm, moh, loB[ iBAwnk 2 cwir ndIAW 1 - cwir ndI 1<br />

AgnI; Asrwlw 2 ]) pwxI 1 AgnI 2 hvw 3 - Apu 1 qyju 2 vwie 3 ; ipRQmI Awkwsw]<br />

1032. gurbwxI isau pRIiq hI sRyst drSn imlxw 1 hY- gurbwxI isau pRIiq;<br />

www.Gursevak.com<br />

363<br />

q`qkrw


suprsnu 1 ] nwnk. hir jsu, hir jn kI sMgiq dIjY; ijn siqguru hir pRBu jwqw<br />

hy]) ijin Dr ck®; Dry vIcwry]) vy~kI vy~kI- vykI vykI; jMq aupwey]) pV@ih ibiD<br />

polw- pVih mnmuK; pru ibiD nhI jwnw]) sau~dw- scu saudw lY; gur vIcwrI])<br />

d`uKW- isRsit aupwie; duKw suK dIey]) k`wcIN sau~dIN- kwcI saudI; qotw AwvY]<br />

1033. mnmuKu dUjY; boil n jwxY]) AMDuly kI miq, AMDlI bolI; Awie gieAw<br />

duKu qwhw hy]) scI krxI; gur kI isr kwrw]) pUjw polw- rwm nwmu. Gt AMqir<br />

pUjw; Avru n dUjw kwhw hy]) mihmw 1 sjwauxw 2 kIqI hI- EVu n. kQnY; isPiq 1<br />

sjweI 2 ]) n`gru n`gr gV@- kwieAw ngru; ngr gV AMdir]) vwihgurU jI AkwS 2<br />

AMdr pUrn 1 hn- swcw vwsw; puir 1 ggnµdir 2 ]) swry d`dy nwl- AsiQru Qwnu. sdw<br />

inrmwielu; Awpy Awpu aupwiedw]) bzwr 3 [ C`jy- AMdir kot; Cjy htnwly 3 ]) bldI<br />

jil invrY ikrpw qy; Awpy jl iniD pwiedw]) pMj 4 ieMdRy[ au~fir- pMKI pMc 4 ;<br />

aufir nhI Dwvih] iJlimil iJlkY; cMdu n qwrw]) AkwS 5 [ n dyl@I dIpk- sUrj<br />

ikrix n ibjuil gYxwrw 5 ]) A - kQI polw- AkQI kQau. ichnu nhI koeI; pUir rihAw<br />

min Bwiedw] 8] Anhd rux Juxkwru, sdw Duin; inrBau kY Gir. vwiedw]<br />

1034. krmu Drmu scu; hwiQ qumwrY]) s`cKMf 1 [ siqsMgiq 1 - dyKih Awip;<br />

bYis ibjmMdir 1 ]<br />

1035. p`lY- plY swcu; scy sicAwrw] Awpy mukiq dwnu, mukqI sru; mmqw<br />

mohu cukwiedw]) igxqI 1 An-igxq 2 - Arbd 1 nrbd 2 ; DuMDUkwrw] KMf pqwl, spq<br />

nhI swgr; ndI. n nIru vhwiedw]) nws 3 krn vwlw kwl 4 [ nhI dyl@I dIpkdojku<br />

iBsqu nhI KY 3 kwlw 4 ] nw qid; jqI sqI bnvwsI]) kwn@ü- gopI kwnu n gaU<br />

guoAwlw] nw qid gorKu; nw mwiCMdo]<br />

1036. prgtI - Awiedw- KMf bRhmMf pwqwl ArMBy; gupqhu prgtIAwiedw])<br />

gV@[ ptx polw- gV mih; hwt ptx vwpwrw]<br />

1037. cobdwr 1 , cOrdwr 2 - nyb 1 Kvws 2 ; Blw drvwjw]) AOSDI 4 [ n`gr- squ<br />

sMqoKu; ngr mih kwrI 4 ]) gV@[ rwjy polw- isRsit aupwie; kwieAw gV rwjy]) QMm@w,<br />

kl polw- ibnu QMmw rwKy; scu kl pwey]) suKW- Epiq Kpiq; suKw duK dIey]<br />

1038. irgu Su~D polw, A - Qrbxu- swm vydu irgu; jujru AQrbxu]) rj qm<br />

sq kl; qyrI CwieAw] iesu mn mwieAw kau; nyhu Gnyrw]) buFypy rihq, sRySt<br />

pRmySr 1 - Ajrw - vr- nw iqsu Epiq Kpiq, kul jwqI; Ehu Ajrwvru 1 min BwieAw]<br />

aUqm jn sMq Bly; hir ipAwry])<br />

1039. Awqm rwm pwey; suKu QIAw] Awip qrih. sMgiq kul qwrih; iqn<br />

sPl jnmu, jig AwieAw]) mihlW 1 dy mwlk- kwieAw gV mhl, mhlI 1 pRBu swcw;<br />

scu swcw qKqu rcwieAw]<br />

www.Gursevak.com<br />

364<br />

q`qkrw


1040. purwxy smyN grdin mwry szw sI, ijs ’c doSI dI grdin qlvwr nwl<br />

v`Fdy sn[ kwmu k®oDu.dI mMd vwSnw rUpI grdin (lY) PV ky, pRymw-BgqI rUpI qlvwr<br />

dI, bMdgI rUpI Dwr nwl v`F idqI- kwmu k®oDu. lY grdin mwry; haumY loBu cukwieAw]<br />

jogI; sbdu Anwhdu vwvY] kwlY kvlu; inrMjnu jwxY]) klpxw rihq bRhm 1 [ Aklu<br />

polw- Aklu 1 gwie; jm qy ikAw frIAY]) ijqY polw- scu gur sbdu; ijqY lig<br />

qrxw] ibnu gur. mukiq n; AwvY jwvY]<br />

1041. JUTI; jg ihq kI cqurweI]) c`lih- nwmu ivswir, clih AiBmwnI;<br />

aupjY ibnis KpwieAw]) jmnw iknwry mQrw pws prbq 1 [ go - vrDn- gurmiq;<br />

ik®sin govrDn 1 Dwry] gurmiq; swieir pwhx qwry]) A - kul polw- jm ky Pwhy.<br />

kwtih hir jip; Akul inrMjnu pwieAw] gurmiq lyhu. prmpdu pweIAY; nwnk guir.<br />

Brmu cukwieAw] 10] gurmiq; pMc sKy gurBweI] gurmiq; Agin invwir smweI])<br />

j`gjIvn A - lKu polw- min muiK nwmu jphu jgjIvn; ird AMqir AlKu lKwieAw]<br />

inis dwmin, ijau cmik; cMdwiexu dyKY]<br />

1042. hir jpqy; mnu mn qy, DIrw]) du - Gt polw- duGt Gt, Bau BMjnu<br />

pweIAY; bwhuiV. jnim n jwieAw]) vwkW 1 Anuswr- ijin jpu jipE; siqgur miq<br />

vwky 1 ]) pg polw- jmkMkr kwlu; syvk pg qw ky] AMqru dyiK inrMqir bUJY;<br />

Anq. n mnu folwieAw]) A - ilpqu c`lqy- rhY Ailpqu; clqy Gir AwxY] kudriq<br />

krnYhwr; Apwrw]) koeI 2 - kIqy kw; nwhI ikhu 2 cwrw]) A - idRst- AidRst Agocru;<br />

nwmu Apwrw]<br />

1043. ibiKAw mlu jwie, AMimRq sir nwvhu; gur sr sMqoKu, pwieAw]) k`wnWiek<br />

bih sunih; sunwvih kwnW] qIrQ vrq nym krih; auidAwnw] ryck kuMBk<br />

pUrk; mn hwTI] gurmuiK bUJY ko; vIcwrw]<br />

1044. gur qy; igAwnu, nwm rqnu pwieAw] eyko eyku; vrqY sBu soeI]<br />

1045. sBnw. irjku smwhy Awpy; kImiq hor. n hoeI hy] scw hukmu. scw<br />

pwswrw; horin. hukmu n hoeI hy] kwieAw kutMbu mohu; n bUJY] jnmq. kI n mUE;<br />

AwBwgw]<br />

1046. eyko Amru. eykw piqswhI; jugu jugu. isir kwr bxweI hy] gurmuiK;<br />

nwim imlY vifAweI] siqguru AwiK suxwey; sUrw] mnmuK; syiv n jwxin kwcy]<br />

1047. mnmuK shsw; bUJ n pweI]<br />

1048. brwbr 1 - dyhI kwcI; kwgd imkdwrw 1 ] bUMd pvY ibnsY; Fhq. n lwgY<br />

bwrw] kwim k®oiD Bry; hm AprwDI] fubdy pwQr. myil lYhu, qum Awpy; swcu<br />

nwmu AibnwsI hy] hir jIau; AvgixAwry no guxu kIjY]) Anl vwau; Brim BulweI]<br />

www.Gursevak.com<br />

365<br />

q`qkrw


1051. auqpqI 1 krn vwly rwmjI 1 - Awpy Awpu aupwie; aupMnw 1 ]) gupq 2<br />

pRgt 2 iBMn iBMn 2 - sB mih vrqY; eyku prCMnw 2 ]) bwqW- AMimRq Pl. iqn jn kau<br />

lwgy; jo bolih. AMimRq bwqw hy] jnmW 3 - kot ghI 3 ky; pwp invwry] mnmuKu igAwnu<br />

kQy; n hoeI]<br />

1052. 3 nUM qIjw pV@o- mwrU solhy 3] Awpy krqw; sBu ijsu krxw]<br />

1053. gV@ h`t- gV kwieAw AMdir; bhu ht bwjwrw]) BgqW- Duir Bgqw<br />

myly; Awip imlwey] ieik jn; swcY Awpy lwey]<br />

1054. mnmuK. hukmu n jwxih; swrw] hir jIau kI hY; sB isr kwrw])<br />

psirAw polw- gurmuiK; psirAw sBu pwswrw]<br />

1055. gurmuiK; nwim sbid swlwhy] iqs dw. AMqu n pweIAY; pwrwvwrw]<br />

1056. dYÍq 1 dw rwh AQvw Kotw 1 rwh 2 [ dur - m`iq- ibiKAw kwrix. lbu loBu<br />

kmwvih; durmiq kw do 1 rwhw 2 hy]) pRwpqI dI AvsQw 1 [ ghx - giq- ApxI<br />

ghxgiq; Awpy jwxY]<br />

1057. Awpy bKsy, sbid imlwey; prml vwsu, min qwhw hy] Awpy guxdwqw,<br />

sbid imlwey; sbdY kw rsu, qwhw hy]<br />

1058. An rs rwqI, rsnw PIkI boly; hir rsu, mUil n qwhw hy] mnmuK<br />

dyhI; Brmu Bqwro] gurmuiK; bwxI nwdu vjwvY] scY sbdy; scu suBwKI]) s`q, n@wvYgurmuiK<br />

mnu inrmlu; sq sir nwvY]<br />

1059. gurmuiK mrih; su hih prvwxu] haumY ivchu; mohu cukwieAw] Awpy<br />

Qwip; auQwip invwjI] iqsu ivic; hir jIau vsY murwry]<br />

1060. p`lir- suKu plir iqAwig; mhw duKu pwvY] haumY; hoie rhy hY<br />

Awpy]<br />

1061. mUV@w- mnmuKu AMDu. n cyqY mUVw; isr aUpir, kwlu rUAwiedw] Git Git<br />

pauxu vhY iek rMgI; imil pvxY sB vjwiedw]<br />

1063. AwgY mohu; n cUkY mwieAw])<br />

1064. iequ swiQ inbhY swlwhy scy; hir scw mMin vswiedw])<br />

1065. BwLy- so jnu swcw; ij AMqru Bwly] kuMfIN- gurbwxI. chu kuMfI suxIAY;<br />

swcY nwim smwiedw] eyhu srIru sB; mUlu hY mwieAw]<br />

1066. mwieAw 1 - mwieAw mweI 1 ; qRY gux prsUiq jmwieAw]) iQ`qI- vr@y mwh<br />

vwr iQqI kir; iesu jg mih, soJI pwiedw]) moh pwp ivkwr AOguxW dI<br />

GuMmxGyrI 2 - mwieAw moih; Brimn 2 pwey]) h`tu v`Qu - ijs dw htu. soeI vQu jwxY;<br />

gurmuiK dyie. n pCoqwiedw]<br />

1067. A`piV[ skY polw- ApiV koie n skY iqsno; gur sbdI mylwieAw]<br />

www.Gursevak.com<br />

366<br />

q`qkrw


sbdy; ivchu Brmu cukwey]<br />

1068. BgqW- ndrI Bgqw; lYhu imlwey]) b`uJwey- AMqir AigAwnu sbid<br />

buJwey; siqgur qy suKu pwieAw] AMqir suKu; qyrY min BweI])<br />

1069. bI~jI- Avr n sUJis; bIjI kwrw] gur kY sbid; njIik<br />

pCwxhu] An idnu; guru guru krq ivhweI] pRgitAw sUru; inis. imitAw AMiDAwrw]<br />

gurmuiK nwmu; pRgtI hY soie]<br />

1070. BgqW- Bgqw muiK; AMimRq hY bwxI] qw kau; koie.n swkis mwrw])<br />

iksy QW 1 - jw jwpY; ikCu ikQwaU 1 nwhI]) pIVw 2 hwlq 2 [ jIAW- jo jIAw kI; vydn 2<br />

jwxY] iqsu isau; ikCu. n khIAY AjwxY]) sB qweIN 3 , sB QW 3 -hir dyvY; jil Qil,<br />

jMqw sBqY 3 ] nw kir Aws; iksY swh ibauhwr kI prweI]) srby riv rihAw; Gt<br />

vwsI]<br />

1071. p`Ku g`l- ijn kw pKu krih, qU suAwmI; iqn kI aUpir gl, quDu AwxI<br />

hy] bWDI- Agin aupwie. eIDn mih bwDI; so pRBu rwKY. BweI hy] swis gRwis hoie<br />

sMig; smwilAw] sulqwn Kwn; kry iKn kIry]<br />

1072. koit lK bwhW 1 vwlI &Oj vWg shwiek hn nwmu jI[ bwhW- hir kw<br />

nwmu; koit lK bwhw 1 ]) hir kw jwpu jphu; jpu jpny] min prqIiq bnI; pRB<br />

qyrI]) s`BY- sBY auDwrxu; Ksmu hmwrw]) eyk`qR- imil eykqR, vsih idnu rwqI; ipRau<br />

dy, Dnih idlwsw hy]) s`wDw- sgly krm Drm; jug swDw]<br />

1073. nvIn 1 - ipRA suKvwsI; bwl 1 gupwly]) giL K`wsw- sdw Anµdu kry,<br />

AwnµdI; ijsu isrpwau pieAw, gil Kwsw hy] hrKvMq; Awnµq dieAwlw]) p`Ujw- rUp<br />

kry kir vyKY ivgsY; Awpy hI Awip pUjw hy]<br />

1074. k`wjw- hukim scy kY; pUry kwjw] jwcih; isD swiDk bnvwsI]<br />

jwcih; jqI sqI suKvwsI] bwrhw kMcnu; suDu krwieAw]) ksOtI 1 ’qy priKAw 2 [<br />

cV@wieAw- ndir srwP; vMnIs 1 cVwieAw 2 ]<br />

1075. squ sMqoKu dIAw, guir pUrY; nwmu AMimRqu, pI pwnW hy] Aink krm kIey;<br />

bhuqyry] jo kIjY; so bMDnu pYry]) kur`uqw- kuruqw bIju bIjy. nhI jMmY; sBu lwhw. mUlu<br />

gvwiedw]) jil Qil pUir rihAw; gosweI]) dI - eI) srxI - Aw- sy aubry; jo siqgur<br />

srxIAw]<br />

1076. rUV@o v`is- rUVo Twkuru; ikqY vis n AwvY]) AauGtu polw- ijQY; AauGtu<br />

Awie bnqu hY pRwxI]<br />

1077. sBw polw- sMq sBw jh; bYsih pRB pwsy]) qu`tih pr - jwlxw- gur<br />

aupdyis. qutih siB bMDn; iehu Brmu mohu. prjwlxw] pRgt Bey; pRB purK inrwry]<br />

1078. im`qR 1 - suir nr dyv; n pwvih mIqw 1 ] BY pwrbRhm; hovih inrmlw qU]<br />

www.Gursevak.com<br />

367<br />

q`qkrw


qu`C - mwq- quCmwq; suix suix vKwxih]) aupwr - jnw- paux pwxI bYsMqr. ismrih;<br />

ismrY sgl aupwrjnw]<br />

1079. j`iKA, dYNq[ A - gnqu- ismrih jiK´, dYq siB ismrih; Agnqu. n<br />

jweI jsu gnw]) psu polw, sRIr 1 BUq 1 - ismrih; psu pMKI siB BUqw 1 ]) ib`RC qy cVHn<br />

vwlI vyl 1 [ DrqI ’qy ivCx vwlI vyl 2 [ lqw polw, b`lI- lqw 1 blI 2 , swK sB<br />

ismrih; riv rihAw suAwmI, sB mnw]) Aw - srmw- ismrih; nr nwrI Awsrmw])<br />

ij`iqAw 1 [ ijnw polw- kir ikrpw. ijsu BgqI lwvhu; jnmu pdwrQu so ijnw 1 ])<br />

roNdw 1 - srb inrMqir so pRBu jwqw; bhuiV. n jonI Brim runw 1 ]) nws 3 [ v`UTwpwrbRhmu.<br />

jw kY min vUTw; so pUr krMmw, nw iCnw 3 ]) A - qu`lu[ imnw polw- gihr<br />

gMBIr. AQwh suAwmI; Aqulu. n jweI ikAw imnw]<br />

1080. BIK 1 - hir dwqw. jIA jMq ByKwrI; jnu bWCY. jwcMgnw 1 ]) A - Cl<br />

polw- Git Git rivAw; ACl suAwmI]) hiq polw- ijs kw sw. soeI pRiqpwlku;<br />

hiq iqAwgI haumY hMqnw] hir. qoit BMfwr nwhI; rqnwgr] Awid miD AMiq, pRBu<br />

rivAw; iqRsn buJI BrmMgnw]) ipAwry 2 - jo kIno so qumih krwieE; srix shweI,<br />

sMqh qnw 2 ] swDY polw- piqq. pwvn; pUrn pRB swDY]) inrie`Cq 3 [ AMqly swry nMNny<br />

nwl[ inh - ikMcnw- eyko dwnu. srb suK gux iniD; Awn mMgn. inhikMcnw 3 ]<br />

1081. ault 1 [ au~JV c`lY- auJV mwrgu, sBu qum hI kInw; clY nwhI, ko<br />

vypwVw 1 ]) d`wnw- kvn su dwnw. kvnu su hoCw; kvn su surqw. kvnu jVw] ieik KVy<br />

rswqil kir; mnmuK gwvwrw] Awpy Awip; inrMjn pUjw]) Aiq polw, gwV@w- Awip<br />

suigAwnI. Awip iDAwnI; Awip sqvMqw Aiq gwVw]<br />

1082 TMFy 1 Twr gVy[ gVw V hlMq nhIN lwauxw- Awpy isv vrqweIAnu<br />

AMqir; Awpy sIqlu Twru gVw 1 ] Awid miD AMiq, pRBu soeI; hwiQ iqsY kY nybyVw])<br />

pwsoN 1 bhwny 1 krky[ buqY polw- iks hI buqY 1 ; jbwbu n hoeI]) A`Dw ˜ hY, n polw<br />

bolo- mohn mwDv; ik®s˜ murwry]) dwV@W A`gRy- dwVw AgRy; ipRQim Drwiex]) c`k® - pwixbnvwlI<br />

ck®pwix; dris AnUipAw]) hMkwrI durjoDn Awid dRopqI jI dI l`jw<br />

(invwir) inivrq kr rhy sn, ngn hox qoN bcwA ky, l`jw inivrq krky auDwrn<br />

vwly hoN jI, l`jw- dRopqI ljw invwir; auDwrx]) auqSwh 2 AsMg 3 [ inh - sMgw- kmlw<br />

kMq, krih kMqUhl 2 ; And ibnodI inhsMgw 3 ]) m`C 1 -Avqwr[ k`CU 2 , smuMdR irVkx<br />

vyly, mMiDAwcl phwV hyT kMf dyx vwly k`C 3 Avqwr[ m`Cu k`Cu- mCu 1 kCu 2 kUrmu 3 ;<br />

AwigAw AauqrwsI]) krqwrjI 5 - DnµjY 5 ; jil Qil hY mhIAY]<br />

1083. AB`gw- imrq lok pieAwl smIpq; AsiQr Qwnu ijsu hY ABgw])<br />

(ikq) iksy sbd sprs rUp rs gMD doS ivkwr ’c iB`jy 1 nhIN, sdw inrlyp hoN[<br />

iB`gw- BgqI qoiKq. dIn ik®pwlw guxy; n ikq hI hY iBgw 1 ]) kwn@w- Awpy gopI; Awpy<br />

www.Gursevak.com<br />

368<br />

q`qkrw


kwnw]) kih skdw 1 - nvqn nwm, jpY idnu rwqI; ieku guxu nwhI pRB kih sMgw 1 ])<br />

pRwpq kIqy 2 - iqn swDU crx lY; irdY prwqy 2 ] ikrqm nwm. kQy qyry; ijhbw] hoie<br />

pY Kwk, PkIr muswPru; iehu drvysu, kbUlu drw]) mus`lw- scu invwj; XkIn muslw]<br />

dyh msIiq. mnu maulwxw; klm KudweI, pwku Krw]) Drm dI mrXwdw 1 [ Drm dw<br />

rsqw 2 [ Sr@w[ s - rIAiq - srw 1 srIAiq 2 ; ly kMmwvhu]) AMdr dI SuDI 4 vYrwg 5 –<br />

qrIkiq 4 qrk 5 ; Koij tolwvhu]) Awqm igAwn 6 v`fw 7 s`cweI 8 – mwrPiq 6 . mnu mwrhu<br />

Abdwlw 7 ; imlhu hkIkiq 8 , ijqu iPir n mrw]) iesqRIAW rUpI ds ieMdRIAW 9 1<br />

nUM Koty<br />

rwh 10 qoN- ds Aaurwq 9 ; rKhu bd 1 rwhI 10 ]) m`kw K`wkw - mkw imhr; rojw, pY<br />

Kwkw] iBsqu, pIr lPj; kmwie AMdwjw]) nwmu pRym rUpI ^uSbU<br />

11 , ^udw jI nUM cyqy<br />

krn vwlI, bMdgI rUp au~qm 12 koTVI 13 11<br />

hY[ Awl@w[ hujrw polw- hUr nUr, musku<br />

KudwieAw; bMdgI Alh Awlw 12 hujrw 13 ]<br />

1084. SYqwn 1 [ mu`lW- so mulw, mlaUn 1 invwrY; so drvys.u ijsu isPiq Drw]<br />

s`By, vylw polw- sBy vKq. sBy kir vylw]) maulw polw- Kwlku Xwid; idlY mih<br />

maulw]) kwm kRoD loB moh hMkwr, sbd sprs rUp rs gMD ien@W dsW 1 iviSiAW nMU<br />

mLxw 2 kry[ inXm 3 [ sRySt 24 - qsbI Xwid krhu, ds 1 mrdnu 2 ; suMniq sIlu,<br />

bMDwin 3 brw 24 ]) kul qy Gr 4 sbMDI 5 qmwm 6 [ iKl - Kwnw K`wnw- iKlKwnw 4 ibrwdr 5 ;<br />

hmU 6 jMjwlw]) pMjvY. pMjy iekqu mukwmY; eyih pMij vKq qyry, Apr prw]) d&w 7 -<br />

sglI jwin; krhu maudIPw 7 ]) Aml polw[ kU`jw- bd Aml Coif; krhu hiQ kUjw])<br />

kwzI 8 &l 9 Kwxw 10 r`Kxw 11 cMgw 12 [ b`uiJ- Kudwie eyku buiJ, dyvhu bWgW; burgU 8 . br 9<br />

Kur 10 dwr 11 Krw 12 ]) Cko 13 Bojn 14 [ h`ku- hku hlwlu; bKorhu<br />

13 Kwxw 14 ]) dozk 15<br />

Tihrweygw 16 - pIru pCwxY. iBsqI soeI; AjrweIlu, n doj 15 Trw 16 ]) mn ieMdRIAW nMU<br />

rok 17 ky, v`s 17 krky, rMg qmwsy mwx 24 - rMg qmwsy; mwix 24 hkInw 17 ] rwmjI 4 dy<br />

crn kmlW ’c, Apiv`qR 1 mn nMU piv`qR2 krky, nyk Awcrx aupdyS Drm ivvsQw<br />

vwlI Dwrimk pusqk hdIsw 5 bnwauxw kr 3 - nwpwk 1 . pwku 2 kir 3 , hdUir 4 hdIsw 5 ;<br />

swbq sUriq dsqwr isrw]) Pu`l 18 rySm 19 piv`qR 20 imRgwn 21 hrn dw cMm 21 -dunIAw<br />

rMg, n AwvY nyVY; ijau kusm 18 pwtu 19 , iGau pwku 20 hrw 21 ] jw kau imhr; imhr<br />

imhrvwnw]) AOguxW dy bMDn 1 qoN Cu`t 2 ky qrnw 3 kr[ h`ku b`uiJ- hku hukmu, scu<br />

KudwieAw buiJ; nwnk. bMid 1 Klws 2 qrw 3 ]) bwl kw, kwl kw, nwl kw, Anwl kw<br />

v`Kry, bwkI k`ky iek`Ty swry soihly ’c) mwieAw 2 -pRB kI srix ghq, suKu pweIAY;<br />

ikCu Bau. n ivAwpY. bwl 2 kw]<br />

1085 . vwSnw 1 vwSnw 2 qoN rihq- bwsn 1 myit, inbwsn 2 hoeIAY; klml<br />

sgly jwlkw]<br />

www.Gursevak.com<br />

369<br />

q`qkrw


1087.BRmdy 1 hn- nwm ivhUxy. Brmsih 1 ; Awvih jwvih nIq] nwnk. imilAw<br />

so jwxIAY; gurU n CofY Awpxw, dUjY. n Dry ipAwru] Twk n. scY boihQY; jy guru DIrk<br />

dyie]) c`lidAW[ c`-leI<br />

l`KW- clidAw. nwil n cleI; sBu JUTu drbu lKw])<br />

iK`icAw 1 hY[ b`UJeI, kl`Kw- AigAwnI AMDu, n bUJeI; isr aUpir, jm KVgu<br />

klKw 1 ]<br />

1088. iesqRI 1 ijMd 1 , sRIr rUpI (mV) mV@y ’c (vVI) pRvyS hoeI[ k`ucjI,<br />

ksu`D- mhl 1 kucjI, mVvVI 2 ; kwlI mnhu ksuD]) jy gux hovin. qw ipru rvY;<br />

nwnk. Avgux muMD]<br />

1089. v - xspiq, P`ulu - shij vxspiq. Pulu Plu; Bvru vsY BY KMif])<br />

pRmySrjI 1 rUpI ibRC[ Drm rUpI Pu`l 2 , gursyvkjI rUpI BOrw 3 [ iB - rMgu- nwnk.<br />

qrvru 1 eyku hY; eyko Pulu<br />

2 , iBrMgu 3 ]) mh`qu- igAwnIAw kw iehu mhqu hY; mn mwih<br />

smwnw]) iB`iKAw mV@I- iBiKAw nwmu sMqoKu mVI; sdw scu hY nwil]) bygq 4 [ iv -<br />

gqI polw- AhMkwir muey, sy ivgqI 4 gey; mir jnmih iPir Awvih] kwgau. hoie n<br />

aUjlw; lohy nwv. n pwru]<br />

1090. guir syivAY. swiq pweIAY; jip sws igrwsw]) rokxw 1 kry[<br />

s`icAweI 2 vwly- idl drvwnI 1 jo kry; drvysI. idlu rwis 2 ]) jo 2 sMswr qoN Al`g 1<br />

inrlyp, BOry vWg sB QW qoN sugMDI lYx vwly ibbykI 3 swDU jI hn[ rwmjI 4[ A - l`gau<br />

m - DUkVau, swrMg - pwix- Algau 1 . joie 2 mDUkVau 3 ; swrMgpwix 4 sbwie]) swirAW 4<br />

’c iesiQ`q 6 AivnwSI nMU dyK 5 suAwdW iviSAW mwieAw 7 ’c[ A - gCmI- srby 4<br />

joie 5 , AgCmI 6 ; dUKu Gnyro, AwiQ 7 ]) Gor pwpW AOguxW iviSAW rUpI k`lr 8 [ sMswr<br />

AQvw jm pur rUpI smuMdR 9 [ pUMjI- kwlru 8 lwdis, sru 9 lwGxau; lwBu n pUjI<br />

swiQ]) A - K`utau- pUMjI swcau nwmu qU; AKutau drbu Apwru]) hy pRwxI 2 ! pihlW 1<br />

pRIiq pRwpq 2 kr lY[ BwrI 3 - pUrb 1 pRIiq, iprwix 2 lY; motau 3 Twkuru mwix]<br />

1091. Bolwpn 1 [ Bol`qix- Bolqix 1 . BY min vsY; hykY pwDr, hIfu]) eIrKw dy<br />

swVy 1 [ Apiv`qR 2 [ fwh`pix- Aiq fwhpix 1 . duKu Gxo; qIny Qwv BrIfu<br />

2 ]) Fol 2<br />

iqMnW 3 lokW ’c[ bhuqy p`K qy krm kWf Awidk, DV DV 4 krky v`jxw– mWdlu 2 byid,<br />

is 3 bwjxo; Gxo DVIAY<br />

4 , joie]) hwQ, Qwh AMq 5 - swgru guxI, AQwhu; ikin hwQwlw 5<br />

dyKIAY]) irdy 1 [ m`J[ b - du`K- mJ Bir; duK bduK]) G`lY- hir ikrpw qy. hir<br />

pweIAY; jw Awip hir GlY]) jMmx mrn 2 - hir jn. nyiV n AwveI; jmkMkr<br />

jmklY 2 ]) sMgR - hih- mnmuK. vwpwrY swr. n jwxnI; ibKu ivhwJih. ibKu sMgRhih;<br />

ibK isau Drih ipAwru]<br />

1092. j`g, sMqIN K`itAw- iesu jg mih. sMqI Dnu KitAw; ijnw. siqguru<br />

www.Gursevak.com<br />

370<br />

q`qkrw


imilAw pRBu Awie]) eyko ismrhu. Bwierhu; iqsu ibnu. Avru n koie] pYnxu isPiq<br />

snwie hY, sdw sdw Ehu aUjlw; mYlw. kdy n hoie]) Awsrw 1 - gur sbdI, dru<br />

jwxIAY; AMdir mhlu, Asrwau 1 ]<br />

1093. siqgurU jI (so) vwihgurU srUp (hM) hn[ (sw) vwihgurU jI, siqgurU<br />

jI srUp (hM) hn, ies leI vwihgurU siqgurU vwihgurU siqgurU jI jpu jpxw kronwnk.<br />

so hM hM sw, jpu jwphu; iqRBvx iqsY smwih]) m`qy[ m`uTy- mnmuK. AMdru n<br />

BwlnI; muTy AhM mqy]) s`qy, q`qy, ivg`uqy, gqy polw) s`qy- ibnu gur. iknY n pwieE;<br />

hir nwmu. hir sqy]) Kil - ie- iqsY AgY. nwnkw; Kilie kIcY Ardwis] nwnk.<br />

muieAw kw ikAw mwrxw; ij Awip mwry goivMd] 1]) p`qRI- mn kI pqRI vwcxI; suKI<br />

hU suKu swru]<br />

1094. Awpy kir kir vyKdw; Awpy sBu scw]) k`cw, s`cw[ rcw polw, j`cw,<br />

n`cw[ su`Du] f`Kxy- fKxy mÚ 5) hukm kho 1 jI[ dwsn 2 dws dy[ idAW 3 isr 4 - qU<br />

cau 1 . sjx mYifAw 2 ; fyeI 3 . issu 4 auqwir]) p`sI- nYx mihMjy qrsdy; kid. psI<br />

dIdwru]) pRym 5 dwsn dws 6 dw[ dUjw, hor 7 – nIhu 5 mihMjw 6 , qaU nwil; ibAw 7 nyh,<br />

kUVwvy fyKu]) drsn dyKy 8 swry 9 [ k`wjlu p`sy- kwjlu hwr, qmol rsu; ibnu psy 8 ,<br />

hiB 9 rs Cwru] qU scw swihbu scu; scu sBu DwirAw]) vy~kIN, kl polw- vykI jMq<br />

aupwie; AMqir kl DwirAw]) h`Bo- kMqw. qU sau syjVI; mYfw hBo duKu aulwih])<br />

A`piV au - Drx- quDu. ApiV koie n skY; qU AibnwsI jg auDrx]<br />

1095. ie`k 1 pqI jI 2 ibnw 3 [ mYNfI- ihksu 1 kMqY 2 bwhrI 3 ; mYfI vwq. n puCY<br />

koie]) m`il- hBy tol suhwvxy; shu bYTw, AM|xu mil]) ieqI polw[ pihrW- ieqI.<br />

mMiJ n smwveI; jy gil pihrw hwru]) dyKxw 2 krdw hY[ ihrdy 5 iv`c 3 [ p`sI, hT<br />

polw, mihMjY- jw mU psI 2 , hT 5 mY 3 ; iprI mihjY nwil]) lwh 4 id`qy- h`By fu`K- hBy<br />

fuK aulwihAmu<br />

4 ; nwnk. ndir inhwil]) iesiQ`q ho ky 5 knsoAW suxdw hW 6<br />

siqsMgq 7 [ lµmy 50 pY ky Bwv fMfauq krky, sB qoN v`fy 50 vwihgurU jI[ KV@w- nwnk.<br />

bYTw 5 BKy 6 vwau; lµmy50 syvih. dru 7 KVw]) mqlb 8 mu`KVw 9 - mihMjw sweIN, muhuK - Vw<br />

zor dI bolo- iprIey. qU jwxu mihjw swau 8 ; joeI sweI, muhuKVw 9 ]) boilAw 10 [<br />

bkvwd 11 iesqRI 12 q`kyN 13 - ikAw gwlwieE 10 BUC 11 ; pr vyil 12 n johy 13 , kMq qU]<br />

suGVu sujwxu srUpu qU; sB mih vrqMqw]) , vYrwg rUpI fMfI 14 fMfI 14 c`lx 15 vwly[<br />

Q`ly 16 qkVw 17 b`uDI 18 rUpI DrqI 18 ’c AOguxW ivkwrW dw Kwqw.Fwh 19 , kwmwidkW qoN<br />

bc ky rhIN[ qil polw[ gwV@w- kurIey kurIey 14 vYidAw 15 ; qil 16 gwVw 17 mh 18<br />

ryru 19 ]) nwS 4 hox vwly, k`cy3 AOgux ivkwr s`cy1 jwxdw 2 hYN, ien@W nMU PVn leI qU<br />

A`gy 5 A`gy 6 jWdw 7 hYN[ 20 - scu 1 jwxY 2 , kcu 3 vYidE 4 ; qU AwGU 5 AwGy 6 , slvy 7 ]) ijvyN<br />

AgnI 1 ivc 21 m`Kx 22 Fl jWdw hY[ dUjw 2 pwxI dy Fl 23 jwx krky, cpu`qI 24 p`qy,<br />

www.Gursevak.com<br />

371<br />

q`qkrw


nws 25 ho jWdy hn, ieauN AOgux pwp krn vwly nws 25 ho jWdy hn[ Fil polw, p`bixnwnk.<br />

AwqsVI 1 mMiJ 21 nYxU 22 ; ibAw 2 Fil 23 pbix 24 ijau, juMimE 25 26<br />

]) hy Boly<br />

svyry 27 suMdr 28 Bjn 29 krn nUM Awls 30 krdw hYN syvyNdy- Bory 26 Bory 27 rUhVy 28 ;<br />

syvydy29 Awlku 30 ]) mu`diq, k`fU- mudiq peI icrwxIAw; iPir. kfU AwvY ruiq] 3]<br />

1096. smweI 1 - qU purKu AnµdI Anµq; sB joiq smwhrw 1 ] syvk siB krdy<br />

syv dir; nwnku jnu, qyrw]) gh - fV - Vw- ghfVVw, iqRix CwieAw; gwPl jilEhu<br />

Bwih]) Bu`srIAW pkweIAW pweIAW- nwnk. BusrIAw pkweIAw; pweIAw QwlY<br />

mwih]) hwTW- hwTw dovY kIqIE; isv skiq vrqweIAw]) muhf - Vw polw- Awgwhw kU<br />

qRwiG; ipCw, Pyir n muhfVw]) h`B- sjxu mYfw cweIAw; hB khI dw imqu]) muh -<br />

CMdw- jw qU, myrY vil hY; qw ikAw muhCMdw]) ik - jyhw- fyKx kU, musqwku; muKu ikjyhw<br />

qau DxI]<br />

1097. pIVw 1 [ vy~dny- duKIAw. drd Gxy; vydn 1 jwxy, qU DxI]) l`K- jwxw<br />

lK Bvy; iprI ifKMdo. qw jIvsw]) b`uiJAw kuMfIN- ijin jin gurmuiK buiJAw; su chu<br />

kuMfI jwpY]) n@wpY- jnm jnm kI mlu auqrY; gur DUVI nwpY]) iviSAW dI slHwB vwlI<br />

ig`lI ig`lI guV dI roVI 3 mwieAw[ lwlcI rUpI m`KI 4 [ bwr 2 jnmW ’c BauNdI 4 2,<br />

BauN BauN ky5 , sMswr ’c AwauNdI 6 hY[ ig`lI- iglI 2 iglI 2 , rofVI 3 ; BaudI 4 , Biv<br />

Biv 5 Awie 6 ] hau inrguxu FwFI bKisEnu; pRiB puriK vydwvY] jw Cuty qw Kwku; qU<br />

suM\I. kMqu n jwxhI] durjn syqI nyhu; qU kY guix. hir rMgu mwxhI]) gMdy, BYVy7 [<br />

ijqny 9 [ ijqI polw- nwnk. ivxu nwvY AwlUidAw 7 ; ijqI 9 horu iKAwlu]) nivrq 8 [<br />

T`gIN- ijnI TgI. jgu TigAw; sy quDu mwir invwVw 8 ]) ij`qw- guir. Baujlu pwir<br />

lµGwieAw; ijqw pwvwVw]) ieMdRIAW v`is- siB ieMdRIAw. vis kir idqIE; sqvMqw<br />

swVw]<br />

1098. ijqu iqqY poly- ijqu lweIAin. iqqY lgdIAw; nh iKMjoqwVw]) guru<br />

nwnku quTw. Bwierhu; hir vsdw nyVw]) h`By- jw mUM, Awvih iciq qU; qw hBy, suK<br />

lhwau] kpV Bog ivkwr; ey. hBy hI Cwr] luoVydw, hoVy AONkV ivckwrlI Avwj bolo-<br />

Kwku luoVydw, qMin Ky; jo rqy dIdwr]) q`kih ih`ku- ikAw qkih, ibAw pws; kir<br />

hIAVy, ihku ADwru]) q`gY- Drmu DIrw. kil AMdry; iehu pwpI. mUil n qgY]) B`gYcwry<br />

jug mY soiDAw; ivxu sMgiq, AhMkwru. n BgY]) AB`gY- ijin jin. gurmuiK<br />

syivAw; iqsu Gir dIbwxu ABgY]) pwiqSwhW 2 dy pwiqSwh 1 - loVIdo hB jwie; so<br />

mIrw 1 , mIrMn 2 isir]) mwxk 2 rUp pRmySr[ mwqw ipqw rUp siqgurW 3 [ inrlyp 4 [<br />

dwn idqw 5 – mwixkU 2 , moih mwau 3 ; ifMnw 5 DxI, Apwih 4 ] mU. QIAwaU syj; nYxw. iprI<br />

ivCwvxw]) ih`k- jy fyKY. ihk vwr; qw suK kImw hU. bwhry]) v`t 5 K`t 5 ley[ l`K<br />

iv - Vqy, buolweIAw hoVy AONkV ivckwrlI Avwz bolo- mY lK ivVqy 5 swihbw; jy ibMd<br />

www.Gursevak.com<br />

372<br />

q`qkrw


uolweIAw]) kufW BwlIAW sweIAW- mY. cwry kuMfw BwlIAw; quDu jyvfu n sweIAw]) mYN 6<br />

ho 7 jwvW– mU 6 . QIAwaU 7 qKqu; iprI mihMjy pwiqswh]) pws 8 iKV 9 rhy- pwv imlwvy<br />

koil 8 ; kvl ijvY. ibgswvdo 9 ]) dwsn dws 3 nMU, pqI 1 rwm jI dy drsnW dI 2 B`uK<br />

hY, ies nMU lwhux 4 leI 5 , js khW 6 - iprIAw 1 sMdVI 2 BuK; mU 3 lwvx 4 QI 5 ,<br />

ivQrw 6 ]) gMny nMU dubwrw 4 pIVIey qd BI rs dyxo nhIN htdw, ieauN dwsn dws gMny<br />

vwlw gux Dwry[ BwvyN q`qI qvI ’qy KV@ ky kSt shwry Pyr BI js khy[ ie`K, hu`tYjwxu<br />

imTweI ieK; byeI 4 pIVy nw hutY]) pRym 13 hrIcMd dI n`grI 15 vWg, JUTy jwnxw 14<br />

kr[ T`gW[ gM - DRbw[ n`grI- Tgw nIhum 13 qRoiV; jwxu14 gMDRbw 15 ngrI]) klpxw<br />

rihq bRhm 1[ Akl A - lK poly- Akl 1 klw. nh pweIAY; pRBu AlK AlyKM]<br />

1099. kwlK 1 - iqlku kFih. iesnwnu kir; AMqir kwlyKM 1 ]) ByKIN[ is`KM-<br />

ByKI. pRBU n lBeI; ivxu scI isKM]) ieksu hir jIau bwhrI; sB iPrY inkwmI])<br />

hukm ’c 2 - ibcrdy iPrih sMswr mih; hir jI hukwmI 2 ]) h`B pCw - xMdo- muKhu Alwey<br />

hB mrxu; pCwxMdo koie]) KotI miq 3 k`Fx 4 vwly hn 5 [ sRySt miq pRgt krn vwly<br />

hn– mqVI 3 kWFku 4 Awh 5 ; pwv DovMdo pIvsw]) dwsn dws 5 [ dyKx 6 nUM 7 [ p`sx- mU 5<br />

qin. pRymu AQwh; psx 6 kU 7 , scw DxI]) rcw pcw poly, n`cw k`cw) Kcw polw-<br />

AMdrhu QoQw kUiVAwru; kUVI sB Kcw]) krm[ lyKw 1 joKw[ krm - cw polw- mwirAw<br />

scY pwiqswih; vyiK Duir krmcw 1 ]<br />

1100. gurbwxI ArQW ’c lIx surq rUp, dUjIAW 1 A`KW jo siqgurU swihb jI<br />

b^Sdy hn[ A`KVIAW[ mw ibMdI nhIN lwauxI - nwnk. sy AKVIAw ibAMin 1 ; ijnI<br />

ifsMdo. mw iprI] Ein vYrI imqR, sm kIiqAw; sB nwil suBweI]) pUrn, iqRpq 2 [<br />

Alu polw- hoAw EhI Alu 2 , jg mih; gur igAwnu jpweI]) inhwlsW- sjx muKu<br />

AnUpu; ATy phr inhwlsw]) su`qVI- suqVI, so shu ifTu; qY supny. hau KMnIAY])<br />

priK polw- sjx scu priK; muiK Alwvxu QoQrw]) liK polw- mMn mJwhU liK;<br />

quDhu dUir n, su iprI]) ro~jw bWg bu`Jy- rojw bwg invwj kqyb; ivxu buJy sB jwsI]<br />

nwpwk. pwku kir hdUir hdIsw; swbq sUriq dsqwr isrw] inhclu, scu Kudwie<br />

eyku; Kudwie bMdw, AibnwsI]) if`TI, h`B- ifTI hB FMFoil; ihksu bwJu. n koie]<br />

Awsku, Awsw bwhrw; mU min, vfI Aws] Aws inrwsw, ihku qU; hau bil bil, bil<br />

geIAws]) pRymI 3 DIrj 4 - bwJu ipAwry Awpxy; ibrhI 3 , nw DIroid 4 ]) kiv - q kv - qy<br />

poly- poQI pMifq gIq kivq; kvqy BI jwsI] muin jogI idgMbrw; jmY sxu. jwsI])<br />

Bu`Ky, l`K B`uiKAw- sY nµgy. nh nµg; BuKy lK. n BuiKAw]) koiV V hlMq nhIN lwauxw[<br />

f`uKy f`uK- fuKy koiV n fuK; nwnk. iprI ipKMdo suB idsit]<br />

1101. ihks kUM qU, Awih; pCwxU BI, ihku kir]) pwsoN 1 mMgxw[<br />

www.Gursevak.com<br />

373<br />

q`qkrw


<strong>Sri</strong>mMdw 2 hoxw[ l`jIvdo - nwnk. AwsVI inbwih; mwnuK prQweI 1 ljIvdo 2 ] inhclu<br />

kIrqnu gux goibMd; gurmuiK gwvwDw]) swDw polw ibMdI ibnw- inhcl sMgiq swD<br />

jn; bcn inhclu, gur swDw] jo fubMdo Awip; so qrwey ikn@ Ky] qwrydVo, BI qwir;<br />

nwnk. ipr isau riqAw] ijQY koie kQMin; nwau suxMdo, mw iprI]) iqs 3 jg@w[<br />

q`iQ- mUM. julwaUN qiQ 3 ; nwnk. iprI psMdo, hirE QIEis]) muinAwd rihq 4 [ in -<br />

muxI - AwdI- nwnk. nwm ivhUxIAw; inmuxIAwdI 4 dyh]) m`Qw- nYnI dyKau gur drsno;<br />

gur crxI mQw] pYrIN p`Kw h`Qw- pYrI. mwrig gur cldw; pKw PyrI hQw]) smr`Qw<br />

l`Qw Ag`Qw, kQw polw, l`Qw]) r`jdIAW 5 nhIN A`KW[ l`gVIAW[ iqpIAw polw -<br />

lgVIAw iprIAMin; pyKMdIAw. nw iqpIAw 5 ]) fMfIAW 6 [ kQVIAW polw[ iqpIAw<br />

polw- kQVIAw sMqwh; qy suKwaU pMDIAw 6 ]) l`DVIAW- nwnk. lDVIAw iqMnwh; ijnw<br />

Bwgu mQwhVY]) jlW QlW bnW kMdrW- fUMgir jlw Qlw; BUim bnw Pl kMdrw]) su`Br,<br />

q`qIAW- suBr kpV Bog; nwnk. iprI ivhUxI qqIAw]) gL 1 nwl 2 lwauNdy 3 hn[<br />

gL polw- Aaugxu. ko n icqwrdw; gl 1 syqI 2 lwiek 3 ]) sWJI- swJI gur nwil<br />

bhwilAw; srb suK pwiek]<br />

1102. ibjulIAW GtW kwlIAW poly- nwnk. ibjulIAw cmkMin; Gurin@ Gtw<br />

Aiq kwlIAw]) irdy 1 kmweI 2 krky- ihAwie 1 kmwie 2 iDAwieAw; pwieAw swD<br />

srxw]) cV@wey- boihQu. nwnk dyau guru, ijsu hir cVwey; iqsu Baujlu qrxw])<br />

pihlw ibMdI nhIN lwauxI- pihlw. mrxu kbUil; jIvx kI Cif Aws] hohu sBnw kI<br />

ryxukw; qau. Awau hmwrY pwis]) muAw. jIvMdw pyKu; jIvMdy, mir jwin]) mu - h`biqijn@w<br />

muhbiq. iek isau; qy mwxs prDwn]) pRmySr 3 [ maulY polw- soeI kMmu<br />

kmwvxw; kIAw Duir maulY 3 ]<br />

1103. auqr - is polw- rwm nwm kI giq nhI jwnI; kYsy auqris pwrw]) nws 1<br />

krdy hoN[ b`Dhu A - Drm[ kq polw- jIA bDhu 1 , su Drmu kir Qwphu; ADrmu khhu,<br />

kq BweI]) muin - vr- Awps kau, muinvr kir Qwphu; kw kau. khhu ksweI])<br />

ib`idAw[ A - ibrQw- mwieAw kwrn. ibidAw bychu; jnmu. AibrQw jweI]) b`Ufykih<br />

kbIr. rwmY rim CUthu; nwih q. bUfy BweI] swr suKu pweIAY; rwmw]) sB koeI<br />

kihMdw hY ik igAwn 1 dyvo[ QoVI 2 QoVI cwhnw 3 iv`c 4 iPrdy ho[ Ascrj 5 [ s`BY-<br />

AMjnu 1 dyie, sBY koeI; tuku 2 cwhn 3 mwih 4 , ibfwnu 5 ]) hy 5 BweI! – rwmu 5 ; ijh<br />

pwieAw rwm]) c`wiKAw- rwm nwm rsu cwiKAw; hir nwmw hr qwir]<br />

1104. hoN 1 - jau qum@. mokau dUir krq hau<br />

1 ; qau qum mukiq bqwvhu] eyk.<br />

Anyk hoie rihE sgl mih; Ab kYsy Brmwvhu] rwm mokau qwir; khW lY jeI hY])<br />

vIcwrdw 1 hW- soDau 1 mukiq khw dyau kYsI; kir pRswdu, moih pweI hY]) krdy 2 hoN-<br />

www.Gursevak.com<br />

374<br />

q`qkrw


kwhy kIjqu 2 hY; min Bwvnu]) ptvwrI 3 kwm 4 kRoD 4 loB moh hMkwr 4 [ mh - qau polwdyhI<br />

gwvw, jIau Dr mhqau 3 ; bsih pMc ikrswnw 4 ]) rsnw 5 cmVI 6 [ ieMdRIN- nYnU<br />

nktU sRvnU rs 5 piq 6 ; ieMdRI. kihAw n mwnw]) bRhm 7 jI dw nwm 14 cyqy 8 kro- GrI<br />

GrI kw lyKw mwgY; kwieQu 7 , cyqU 8 nwau 14 ]) kwmwidk 9 auh 10 Drmrwjy 11 ny[<br />

bWiDE- pMc ik®swn 9 vw 10 Bwig gey; lY bwiDE jIau, drbwrI 11 ]) bYrwgI - AVy-<br />

AnBau. iknY n dyiKAw; bYrwgIAVy]) inrBau 1 nMU pRwpiq hoie ky, ibnu BY hoxw<br />

bxdw 12 hY 13 - ibnu BY. AnBau 1 hoie; vxw 12 hMbY 13 ]) hir. pwKMfu n kIjeI;<br />

bYrwgIAVy]<br />

1105. cwir mukiq, cwrY isiD imil kY; dUlh. pRB kI srin pirE]<br />

rwjwrwm jpq; ko ko. n qirE]) grij`q- inrBau Bey, rwm bl grijq; jnm<br />

mrn sMqwp ihirE]) A - BY A - iDk poly- AMbrIk kau. dIE ABY pdu; rwju BBIKn<br />

AiDk kirE]) kW 1 - suAwn sUkr, bwies 1 ijvY; Btkqu cwilE aUiT]) mn 1 bwxI 2<br />

sRIr 3 krky jo v`fy AKvwauNdy sn[ b`wcw- mnsw 1 bwcw 2 krmnw 3 ; mY dyKy. dojk jwq]<br />

kwmI k®oDI cwqurI; bwjIgr bykwm]<br />

1106. sur 1 - cMd sq 1 . ByidAw, nwd sq pUirAw; sUr sq, KoVsw, dqu kIAw])<br />

A - bl A - GVu poly[ A - c`l c`lu- Abl blu qoiVAw. Acl clu QipAw; AGVu<br />

GiVAw. qhw Aipau pIAw]) gu - seIAw- grIb invwju, guseIAw myrw; mwQY CqRü<br />

DrY]) suir - qr icMqw - min b`is- suK swgr suirqru icMqwmin; kwmDYn, bis jw ky<br />

ry]) ql polw- cwir pdwrQ, Ast mhw isiD; nv iniD, kr ql qw kY]) cau~qIs<br />

A`Cr- nwnw iKAwn, purwn byd ibiD; cauqIs ACr mwhI]) 989 qoN 1106, mwrU<br />

rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

1107. qoN 1117. quKwrI rwgu gurpRswid ArMB:- pRmySr jI Apny syvk<br />

jI dyy smwn krmW nMU sRySt 1 krm mMndy hn[ su - krmw- rcnw rwic rhy, inrMkwrI;<br />

pRB min krm sukrmw 1 ]) bu`D rUpI JoLI 2 ’c[ pRym 3 ’c- sw Dn siB rs colY 2 ;<br />

AMik 3 smwxIAw]) aun=iv- auniv Gn Cwey, brsu suBwey; min qin pRymu suKwvY]<br />

1108. kryNdI swryNdI- Dn. ibnau krydI. gux swrydI; gux swrI pRB Bwvw])<br />

inmwxI inqwxI. hir ibnu; ikau pwvY suK. mhlI]) BKY polw- DrqI dUK shY soKY;<br />

Agin BKY] Agin rsu soKY. mrIAY DoKY; BI so. ikrqu n hwry]) AigAwn rQ 1 [ SWq<br />

rUpI CW 2 ibMfy 3 sMklp ivklp rUpI[ boldy 4 hn[ kusMg rUpI jMgl 5 iv`c 6 [ q`wkYrQu<br />

1 iPrY. CwieAw 2 Dn qwkY; tIfu 3 lvY 4 . mMiJ 6 bwry 5 ]) bWiD c`lI- Avgx bwiD<br />

clI. duKu AwgY; suKu iqsu. swcu smwly]) jl Ql nIir Bry; brs ruqy, rMgu mwxI])<br />

kwlI polw. b`wlI, dwdr polw- brsY inis kwlI. ikau suKu bwlI; dwdr mor lvMqy]<br />

ipRau ipRau cvY, bbIhw boly; BuieAMgm iPrih fsMqy]) m`Cr sū Br- mCr fMg. swier<br />

www.Gursevak.com<br />

375<br />

q`qkrw


Br suBr; ibnu hir. ikau suKu pweIAY] Asuin. Awau iprw; sw Dn. JUir mueI])<br />

iplCI 6 srkVy 6 vWg kys 6 [ kwinAW 7 vWg dwhVw[ ic`ty 8 ho rhy hn[ ivg`uqI, m`uqI<br />

P`uly- JUiT ivguqI, qw ipr muqI; kukh 6 kwh 7 . is Puly 8 ]<br />

1109 ip`CY r`uiq[ jwfw clq poly- AwgY Gwm. ipCY ruiq jwfw; dyiK clq.<br />

mnu foly]) hrI - Awvl p`kY- dh idis swK. hrI hrIAwvl; shij pkY so mITw])<br />

k`qik- kqik. ikrqu pieAw; jo pRB BwieAw] Avgx mwrI, mrY n sIJY; guix mwrI.<br />

qw mrsI]) Ko - lhu[ Ktu polw- nwnk imlhu. kpt dr Kolhu; eyk GVI. Ktu mwsw])<br />

kiv - q polw- gIq nwd kivq kvy suix; rwm nwim duKu BwgY] Awvq. kI nwhI; min<br />

qin vsih muKy]) dieAw - piq- drsnu dyhu. dieAwpiq dwqy; giq pwvau. miq dyho])<br />

n@wqw- nwnk mwiG, mhw rsu hir jip; ATsiT qIrQ, nwqw]) rhsI polw imlvW-<br />

Plguin. min rhsI; pRymu suBwieAw]) do 2 , ds bwrW mhIny 1 - ds polw, r`uqI iQ`qIby<br />

2 ds mwh 1 ; ruqI iQqI vwr Bly]) do 2 GVI– GVI mUrq 2 , pl swcy; Awey shij<br />

imly]<br />

1110. pqI rwmjI ibnw, hor iksy nMU n dyKx vwly mhW ivsmwd suMdr nyqRW<br />

vwlI 1 gursyvk sKI[ AvsQw rUpI rwq 2 - pihlY phrY, nYx slonVIey<br />

1 ; rYix 2<br />

AMiDAwrI rwm]) pVY V hlMq nhIN lwauxw- mU - sey- rYix AMDyrI. ikAw piq qyrI;<br />

coru pVY. Gru mUsey] nwnk. mUrKu kbih n cyqY; ikAw sUJY. rYix AMDyrIAw]) nwnk.<br />

mUrKu Ajhu n cyqY; ikv. dUjY suKu pwvey] nwnk. duKIAw jug cwry; ibnu nwm hir ky<br />

min vsy]) suAwh 3 jYsy 4 - kr kMip, crx srIru kMpY; nYx AMDuly, qnu Bsm 3 sy 4 ])<br />

pRwn Apwn vwXU dI gMF 5 [ KUl@I- KUlI gMiT 5 auTo; iliKAw AwieAw rwm]) v`fy 1 bRhm<br />

Awqm 1 pRkwS- qwrw 1 ciVAw lµmw 1 ; ikau ndir inhwilAw rwm]) gurmiq is`iKAw 6<br />

duAwry- AMqir joiq BeI, gur swKI 6 ; cIny rwm krMmw]<br />

1111. nwnk. Avgx guxh smwxy; AYsI gurmiq pweI]) Bolw polw- Awvx<br />

jwx rhy; cUkw Bolw rwm]) colw polw- haumY mwir imly; swcw colw rwm]) s`uqIipir<br />

CoifAVI suqI; ipr kI. swr n jwxI]) m`uqI iv`Dx- ipir CofI suqI, Avgix<br />

muqI; iqsu Dn. ivDx rwqy]) B`ulI B`uil- BolwvVY BulI; Buil Buil pCoqwxI]) prm<br />

im`qR 1 rwm jI, AMdr 2 bwhr 2 BrpUr 2 hn[ r`b dy dyS qoN ivCVy pRdysI 3 pKMfI pws,<br />

pRwpqI leI sunyhyN 4 idMdI hY, pqI jI nMU kho, dwsn dwsI nMU suMdr drSn b^Sx[ ieh<br />

sunyhW pRwpqI vwly gursyvk jI hI dy skdy hn- swjn 1 dyis 2 ; ivdysIAVy 3 . swnyhVy 4<br />

dydI]) gurU pRmySr rUpI ibRC 4 - nwnk. AMimRq ibrKu4 . mhw rs PilAw; imil pRIqm.<br />

rsu cwKY]<br />

1112. Birpuir Dwir rhy; Aiq ipAwry]) rMgIN ijnsIN cV@Y- rMgI ijnsI. jMq<br />

aupwey; inq dyvY cVY svwieAw]) au~T 1 igAw[ auDwr cu`kI jwxw, roz ilKweI jwxw<br />

www.Gursevak.com<br />

376<br />

q`qkrw


ieh lyKy dw roznwmcw 2 , hMgqw AOguxW v`loN gursyvk jI, pUrn gurU jI ny pUrn ikRpw<br />

krky htw ley[ aucwpiq polw- doiq 1 aucwpiq 2 , lyKu. n ilKIAY; pRgtI joiq murwrI]<br />

ey mn myirAw; qU smJu, Acyq ieAwixAw rwm]) sMiDAw 1 AMimRq 2 vyly[ sWJ- min.<br />

rwmu nhI jwqw. swJ 1 pRBwqw 2 ; AvGit ruDw ikAw kry]<br />

1113. ey mn myirAw. qU iQru rhu; cot n KwvhI rwm] ey mn myirAw. gux<br />

gwvih; shij smwvhI rwm]) swr - hy sMGwr - hy sw - rey] Dw - rey- ey mn myirAw. qU<br />

ikAw lY AwieAw; ikAw lY jwiesI rwm]) C`utsI- ey mn myirAw. qw CutsI; jw Brmu<br />

cukwiesI rwm] pCwx - hy jwx - hy lµGw - vey pCo - qwvey pwv - Eu smJw - vE]<br />

1114. hir hir Agm AgwiD; AprMpr, Apr prw] iqn ky, koit siB pwp;<br />

iKnu prhir, hir dUir kry]<br />

1115. aucwirAw 1 - vix iqRix iqRBvix, sB isRsit; muiK, hir hir nwmu<br />

civAw 1 ] qyrI Bgiq BMfwr AsMK; ijsu qU dyvih. myry suAwmI, iqsu imlih]<br />

1116. ABIijq inC`qR 1 - nwvxu purbu ABIcu 1 ; gur siqgur, drsu BieAw])<br />

kurCyqR2 - hir Awip krqY, purbu kIAw; siqgurU. kulKyiq 2 nwvix gieAw]) c`ly<br />

is`Kw- mwrig pMiQ. cly gur; siqgur sMig isKw]) ivKw polw- An idnu Bgiq bxI;<br />

iKnu iKnu inmK ivKw]) au - Drx- qIrQ. audmu siqgurU kIAw; sB lok auDrx<br />

ArQw] pRQm. Awey kulKyiq gur; siqgur purbu hoAw] dyKix Awey qIin lok; suir nr<br />

muin jn, siB AwieAw]) imlwp 3 Awsrw 3 ilAw- jogI idgMbr sMinAwsI, Ktu<br />

drsn; kir gey gosit FoAw 3 ]) dUjy 4 qIrQ ’qy– duqIAw 4 , jmun gey guir; hir hir<br />

jpnu kIAw]) msUlIey 5 – jwgwqI 5 imly, dy Byt; gur ipCY, lµGwie dIAw]) A`DI<br />

dmVI 6 - sB mohI dyiK drsnu, gur sMq; iknY. AwFu 6 n dwmu lieAw]) golk 7 mohx<br />

pUrn gurU jI dy drSn krky, mUMhW 8 nMU cu`p 9 pY 10 geI- AwFu dwmu, ikCu pieAw n<br />

bolk 7 ; jwgwqIAw, mohx 8 muMdix 9 peI 10 ]<br />

1117. jwgwqIAw aupwv isAwxp kir, vIcwru ifTw; BMin bolkw, siB auiT<br />

gieAw]) ismi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k<br />

ishwrI q`qy lwau- guru siqguru, guru goivdu puiC; isimRiq kIqw shI] isimRiq swsqR,<br />

sBnI shI kIqw; suik pRihlwid, sRI rwim kir; gur goivdu iDAwieAw] dyhI ngir<br />

koit, pMc cor vtvwry; iqn kw Qwau Qyhu gvwieAw]) sRySt purK 1 -n`gr- imil<br />

Awey, ngr mhw jnw 1 ; gur siqgur, Et ghI]) A - imqw polw- qU swcw swihbu; swhu<br />

Aimqw]) icMqn 1 [ icqw polw- qU pRIqmu ipAwrw; pRwn ihq icqw 1 ]) 1107 qoN<br />

1117, quKwrI rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

www.Gursevak.com<br />

377<br />

q`qkrw


1118. qoN 1124. kydwrw rwgu gurpRswid ArMB:- kwmu k®oDu loBu mohu,<br />

AiBmwnu ibKY rs; ien sMgiq qy, qU rhu ry] imil sqsMgiq, kIjY hir gosit; swDU<br />

isau gosit; hir pRym rswiexu, rwm nwmu rswiexu; hir rwm nwm, rwm rmhu ry]<br />

1119. hy BweI 3 ! Awpxy 1 rwmjI nUM[ gRihx 2 kr- AMqr kw AiBmwnu joru, qU<br />

ikCu ikCu, ikCu jwnqw; iehu dUir krhu, Awpn 1 ghu 2 ry 3 ]) iqRSnw 3 ibgwnI ^rwb 4<br />

krn vwLI- ibsrI; iqAws 3 ibfwnI 4 ] dIn ibnau; sunu dieAwl]) hy 5 - rwKu; ho 5<br />

ikrpwl] Ktu krm jugiq; iDAwnu Drau]) htdy 6 - aupwv sgl kir. hwirE; nh<br />

nh hutih 6 , ibkrwl] Bv hrx; hir hir hir hry]) crnI 7 p`ly 8 pg polw- lig<br />

sMqnw; pg 7 pwl 8 ]) AnMd 9 jq, qq poly- krau syvw, sq purK ipAwry; jq sunIAY,<br />

qq min rhswau 9 ]<br />

1120. kyho jyhI 1 - Eie idn phr, mUrq pl kYsy; Eie pl GrI, ikhwrI 1 ]<br />

sB kI ryn, hoie mnu myrw; AhMbuiD qjwvhu]) rsqy 2 [ Buogvq hoVy AONkV dy<br />

ivckwrlI Avwz bolo- suq sMpiq, ibiKAw rs Buogvq; nh inbhq, jm kY pwQ 2 ]<br />

bUMd khw iqAwig cwiqRk; mIn. rhq n GrI]<br />

1121. auDr - qy- hir crn boihQ; auDrqy lY mor]) An`ugRhu- kir AnugRhu.<br />

Awip rwiKE; nh aupjqau bykwru] suK mMgl Awnµd hir hir; pRB crn AMimRq<br />

swru]) Bwr bwhux 1 vwlw Koqw 2 - Kwq pIq, Anyk ibMjn; jYsy Bwr bwhk 1 , Koq 2 ])<br />

h`lI- gur bcin, kwrj srb pUrn; eIq aUq, n hlI]) srb`q[ jlI polw- pRB<br />

eyk. Aink srbq pUrn; ibKY Agin, n jlI]<br />

1122. polw-hir ky nwm kI; mn rucY]) buJY polw) auD - ry mucY polw- sMq<br />

mwrig clq pRwnI; piqq. auDry mucY]) s`ucY s`uJY l`uJY) j`wqw- mwrgu pRB kw, hir<br />

kIAw; sMqn sMig jwqw]) m`wqw) hir ibnu. ikau rhIAY, dUK ikin shIAY; cwiqRk,<br />

bUMd ipAwisAw] inrguxu nIcu, AnwQu mY; nhI doK bIcwry]<br />

1123. qyrw jnu; eyku AwDu koeI]) ib - brijq- kwmu k®oDu loBu mohu ibbrijq;<br />

hir pdu cIn@Y, soeI] hir ky nwm ky; ibAwpwrI]) pYNfw- mnu kir bYlu. suriq kir<br />

pYfw; igAwn goin Bir fwrI]) rI klvwir, gvwir mUF miq; aulto pvnu,<br />

iPrwvau]) mnu mqvwr, myr sr BwTI; AMimRq Dwr, cuAwvau]) aubt clµqy, iehu mdu<br />

pwieAw; jYsy KoNd KumwrI]<br />

1124. clq kq; tyFy tyFy tyFy]) pMj q`q rUpI ryqy2 dy sRIr 3 Gr 1 ’c 1 –<br />

blUAw 2 ky GrUAw 3 mih 1 , bsqy; Pulvq dyh AieAwny]) ieqn - ku- ieqnku KtIAw<br />

gTIAw mtIAw; sMig n kCu lY jwie]) mswx 2 q`k 3 – mrht 2 lig 3 , sBu logu kutMbu<br />

imil; hMsu iekylw jwie]) Eh 3 pu`qR4 Dn 5 rokVI[ purI 6 Sihr 7 – vY 3 suq 4 . vY ibq 5 .<br />

vY pur 6 pwtn 7 ; bhuir n dyKY Awie]) crn 8 -kvlW dI[ cUhVy 9 dy[ brwbr 10 [ supc<br />

www.Gursevak.com<br />

378<br />

q`qkrw


polw- crnwribMd 8 , n kQw BwvY; supc 9 quil 10 , smwin] ry icq cyiq; cyq Acyq] kwhy<br />

n; bwlmIkih dyK]) A`pVy 1 -iksu jwiq qy, ikh pdih AmirE 1 ; rwm Bgiq ibsyK])<br />

vYrI 12 [ s`qRü, ik®s˜ A`Dw ˜ hY, n polw bolo- suAwn sqRü 12 . Ajwqu sB qy; ik®s˜ lwvY<br />

hyqu]) Ajwm`lu- Ajwmlu ipMgulw luBqu kuMcru; gey hir kY pwis]) 1118 qoN 1124,<br />

kydwrw rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

1125. qoN 1167. BYrau rwgu gurpRswid ArMB:- snk snµdn qpsI jn<br />

kyqy; gur prswdI pwir pry] Bvjlu; ibnu sbdY, ikau qrIAY] nYnI idRsit nhI, qnu<br />

hInw; jir jIiqAw. isir kwlo] pRwxI hir jip; jnmu gieE]<br />

1126. BYVI 1 h`Q 4 pYr 3 inrblqw nwl iKskx 2 l`g pey[ cmVI 5 - BUMfI 1 cwl,<br />

crx 3 kr 4 iKsry 2 ; qucw 5 dyh, kumlwnI] ijhvw. rMig nhI hir rwqI; jb bolY qb<br />

PIky]) hor 1 swkq dw Gr 3 - An 1 ko, dru Gru 3 kbhU n jwnis; eyko dru sicAwrw] mn<br />

ry; ikau CUtis duKu BwrI]) fgrI polw- fgrI cwl. nyqR Puin AMDuly; sbd suriq nhI<br />

BweI] swsqR byd, qRY gux hY mwieAw; AMDulau, DMDu kmweI] so jnu AYsw; mY min BwvY]<br />

1127. j`gn- jgn hom, puMn qp pUjw; dyh duKI, inq dUK shY]) svyry dupihry<br />

Swm iqMny kwl sMiDAw krdy hn- pusqk pwT, ibAwkrx vKwxY; sMiDAw krm iqkwl 1<br />

krY]) cotI 1 bodI[ isKw polw- fMf kmMfl isKw 1 sUqu DoqI; qIriQ gvnu, Aiq BRmnu<br />

krY]<br />

1128. GV@Y- bhu ibiD; BWfy GVY kum@wrw] khqu nwnk; iehu jIau, krm bMDu<br />

hoeI] Awip mrY; Avrw nh mwrY]) pr - ikriq- prikriq CofY; qqu pCwxY] mUlu mohu<br />

kir; krqY jgqu aupwieAw]<br />

1129. nw ruiq; n krm, Qwie pwih]<br />

1130. nwnk. gurmuiK ihrdY; rwm nwmu lyhu jmweI] ieik Awpy kwiF ley, pRiB<br />

Awpy; gur syvw. pRiB lwey] eyksu kI. isir kwr eyk; ijin, bRhmw ibsnu rudRü<br />

aupwieAw]<br />

1131. pyt 1 ndI 2 brwbr 3 swVy 4 - audru 1 nY 2 swxu 3 . n BrIAY kbhU; iqRsnw<br />

Agin pcwey 4 ]<br />

1132. siqguru. ijnI n syivAw dwqw; sy. AMiq gey pCuqwih]) dr 1 dr 1 iv`c 2 -<br />

AMqir iqsw BUK, Aiq bhuqI; Baukq iPrY dr 1 bwru 2 ] mnmuiK; iDRgu jIvxu sYswir]<br />

1133. nwlw polw l hlMq nhIN lwauxw- hir suK dwqw; myrY nwlw]) p`tIAw)<br />

szw 1 Sok 2 - swsnw 1 qy; bwlku gmu 2 n krY]) SukRwcwrj 3 dy sMfw mrkw pu`qR, dYNqW dy<br />

b`icAw nMU pV@wauNdy sn- sMfw mrkw 3 ; siB jwie pukwry]) AiqAMq 4 - hwiQ KVgu kir<br />

DwieAw; Aiq 4 AhMkwir] iKn mih BYAwn rUpu; inkisAw QMm@ aupwiV]) nKIN) dYNq-<br />

Awpy dYq lwie idqy, sMq jnw kau; Awpy rwKw soeI]) ihMdU miq Anuswr, mMqR pwT<br />

krky, dyvqy, ip`qRW nUM iqRpq krn leI, h`Q AQvw ArGy pwxI dyx dw krm qrpx<br />

hY[<br />

www.Gursevak.com<br />

379<br />

q`qkrw


dYNq- dYq puqRü pRhlwdu, gwieqRI qrpxu<br />

5 ikCU n jwxY; sbdy, myil imlwieAw]) dYNqusMq<br />

jnw kI inMdw krih; dustu dYqu icVwieAw] pRhlwdu. duibDw n pVY, hir nwmu n<br />

CofY; frY n. iksY dw frwieAw]) pig polw- hir jn sMq; kir ikrpw, pig lwiexu]<br />

1134. gur sbdI hir Bju; suriq smwiexu] sMgiq swD myil; hir gwiexu]<br />

gurmqI; ly rwm rswiexu]) n@wiexu- gur swDU; AMimRq igAwn sir, nwiexu]) j`gjIvnujgjIvnu<br />

iDAwie min; hir ismrI] sqsMgiq swD; DUir muiK prI]) su - ik®qu[ jpmwlI<br />

polw- suik®qu krxI; swru jpmwlI]<br />

1135. hir. ijsu qU mylih, so quDu imlsI; jn nwnk. ikAw eyih jMq ivcwrI])<br />

sweIN- sqsMgiq. sweI hir qyrI; ijqu hir kIriq hir sunxy]) j`gjIvn- jgjIvnu<br />

hir; iDAwie qrxy]<br />

1136. sRIikRSnjI 1 - Astm QIiq; goivMd 1 jnmw sI]) BwdRoN vdI s`qvIN nUM,<br />

mqIry ’c gLI k`F ky, aus ’c p`Qr dI v`tI r`K idMdy hn[ AstmI iQ`q vwly idn,<br />

ie`k pKMfI pMfw k`Fdw hY qW kihMdy hn, Twkur jI jMmy hn[ ies qr@W Brim ’c BUly<br />

pKMfI (nr) purS, AjyhIAW (kcrwiex) kicAweI vwlIAW iKcr ibDIAW (krq) krdy<br />

hn- Brim BUly nr; krq kcrwiex]) jnm mrn qy rhq; nwrwiex] 1] sgl prwD;<br />

dyih loronI]) jnim n mrY; n AwvY n jwie] bu`JIAw- Bau nhI lwgY; jW AYsy buJIAw])<br />

mhInw 4 roiz`AW 5 dw[ rmd`wnw- vrq n rhau; n mh 4 rmdwnw 5 ]) h`j k`wbY pUjw polwhj<br />

kwbY jwau n qIrQ pUjw]) A`lh- Alh rwm ky; ipMfu prwn] ihMdU qurk; duhW<br />

nybyrw]) ds ieMdRIAW 6 , bMiD - AwnI- ds imrgI 6 ; shjy bMiDAwnI]) bwnI- pWc imrg<br />

byDy; isv kI bwnI]) QoVw 3 QoVw 3 [ cuK cuK poly- cuK 3 cuK 3 ly gey; bWFy bwit]) cwh 7<br />

cwh 7 ky- jy sau loic 7 loic 7 ; KwvwieAw] swkq; hir hir. cIiq n AwieAw]<br />

1137. dwxy 1 KlvwVy 2 - ibnu kx 1 . Klhwnu 2 ; jYsy. gwh n pwieAw] iqau swkq<br />

qy; ko n brwswieAw]) Awsrw 3 - mIq hIq Dnu; nh pwrxw 3 ]) d - Xu- AwgY dXu; pwCY<br />

nwrwiex]) ivcly 1 ih`sy 2 irdy ’c[ ivcly 1 ih`sy 2 Bwv vrwmwn smyN ’c- miD 1 Bwig 2 ;<br />

hir pRym rswiex] pUjw jwp qwp; iesnwn]) suAwd 5 k`pVy 5 kcihrIAW 6 [ swdn polwrwj<br />

mwl; swdn 5 drbwr 6 ]) gurU hir goibMd swihb jI nMU iql 2 ijMnI BI zihr dI<br />

Coh 1 , Asr au~kw 3 hI nhIN l`igAw 7 - lypu 1 n lwgo 7 ; iql 2 kw mUil 3 ] dustu bRwhmxu;<br />

mUAw hoie kY sUl] pRB mwq ipqw; Apxy dws kw rKvwlw] KUbu KUbu. KUbu KUbu; KUbu qyro<br />

nwmu] JUTu JUTu JUTu; JUTu dunI gumwnu]) au~qm Su`D rqn pRkwS bRhm 8 srUp– ngj 8 . qyry<br />

bMdy; dIdwru Apwru]<br />

1138. jIvq Bwv iqAwg ky, iqMnW kwlW ’c ijauNdy rho 1 - jIvq jIvq; jIvq<br />

rhhu 1 ]) pwpI qy; rwKy nwrwiex] dws. rwm jIau; lwgI pRIiq]<br />

1139.ivr`kq 1 audwsIn 1 - bn mih pyiKE, iqRx mih pyiKE; igRih pyiKE<br />

www.Gursevak.com<br />

380<br />

q`qkrw


audwswey 1 ] dMfDwr jtDwrY pyiKE; vrq nym qIrQwey] sMq sMig pyiKE; mn mweyN])<br />

ntW dy qmwSy 2 inRqkwrI 3 - qpI qpIsur, muin mih pyiKE; nt nwitk 2 , inrqwey 3 ])<br />

A - gh- Agh Agh byAMq suAwmI; nh kIm kIm, kImwey]) prgtI - Awey- jn<br />

nwnk. iqn kY bil bil jweIAY; ijh Git prgtIAwey]) bu`JY- inkit buJY; so burw<br />

ikau krY] bwJu gurU; hY Brim BulwinAw]) SRomxI 1 krm 4 m`Qy 5 - ijsu msqik 1 krmu 4<br />

iliKAw; illwt 5 ]) mnu`K 6 Awdq 7 - ikAw qU socih; mwxs 6 bwix 7 ]<br />

1140. b`JIAY 1 [ kV@IAY sVIey[ kVIAY V hlMq nhIN lwauxw- qau kVIAY 1 ; jy<br />

hovY bwhir]) dÍYq 1 nws 2 ho geI- duqIAw 1 nwsiq 2 ; ieku rihAw smwie]) ny~qRW<br />

khW- ibnu nyqRw; khw ko pyKY]) b`is khW- ibnu bis pMc; khw mn cUry]) b`is- kwm<br />

roig; mYglu bis lInw]) gRis - Awno- ijhvw roig; mInu gRisAwno]) nwsW dI ^uSbU 3 –<br />

bwsn 3 roig; Bvru ibnswno]<br />

1141. b`jY- jIl ibnw; kYsy bjY rbwb]) ib`idAw- ibnu ibidAw; khw koeI<br />

pMifq] jogI polw- rog rihq; myrw siqguru jogI] 1]) r`qI- rog bMD; rhnu rqI n<br />

pwvY]) sMsy BRWq 1 rihq[ Ac`l 1 [ in - BrMqw- cIiq AwvY; qW sd inBrMqw 1 ]) Ac`l 2 -<br />

mwlu hmwrw; AKUtu Abyclu2 ]<br />

1142. k`wjw- cIiq AwvY; qW pUry kwjw]) siqgur myry kI; vifAweI] nwmu<br />

lYq; sgl purbwieAw]) A`Ts`iT m`jnwieAw- nwmu lYq; ATsiT mjnwieAw]) mUV@<br />

su - igAwnw- nwmu lYq; Aiq mUV suigAwnw]) aujI - Awrw- nwmu lYq; prgit<br />

aujIAwrw]) puMn jm@W krn leI, puMn krm krny punhcwr 1 hY[ auD - ry punh - cwrnwnk<br />

auDry; nwm punhcwr 1 ]) pqI - Awr- Avir krm; lokh pqIAwr] nmskwr qw<br />

kau; lK bwr] iKn mih; aUxy, suBr BirAw]<br />

1143. srb guxw; qw kY bhuqu inDwn]) Awls 1 - icqvq pwp; n Awlku 1<br />

AwvY]) Bjq polw- bysuAw Bjq; ikCu nh srmwvY]) vylw polw[ b`jr- hir ismrn<br />

kI vylw; bjr isir prY] pyKq; mwieAw rMig, ibhwie] AMD ibauhwr; bMD mnu DwvY]<br />

pUrn hoq n; kwrj mwieAw]<br />

1144. ijsu liV lwie ley; so lwgY]) AGw polw- koit AGw imtih; hir<br />

nwm] dydy; qoit nhI. BMfwr]<br />

1145 . rovnhwrI; roju bnwieAw]) smW guzwrn 1 leI pdwrQ 2 - bln 1<br />

brqn 2 kau; snbMDu iciq AwieAw] bUiJ; bYrwgu kry jy koie]) sRIr 1 nMU k`tdI 2 hY-<br />

Bgq kI inMdw; kMDu 1 CydwvY 2 ] nwnk; ikrqu. n jwie imtwieAw] nwmu hmwrY; iqRpiq<br />

su Bog]<br />

www.Gursevak.com<br />

381<br />

q`qkrw


1146. rogI kw; pRB KMfhu rogu] mUV mugDu; hoie cqur suigAwnu]) n`sY- sgl<br />

BieAwn kw; Bau nsY]) jdoN ieh ikC BI nhIN bixAW sI 1 - jb iehu n so 1 ; qb iknih<br />

aupwieAw])<br />

1147. qyrI tyk rhw; kil mwih] pRQmy; CofI prweI inMdw])<br />

1148. ismir mnw qU; swcw soie]) Kqy polw- koit Kqy; iKn bKsnhwr]<br />

1149. p`Qr 1[ n@wie s`uic- qIriQ nwie; khw suic sYlu1 ]) bUJY polw- ibnu Kwey;<br />

bUJY nhI BUK]) srix nwnk; pRB purK Apwr])<br />

1150. r`uDY- hir ismrq; grB join. n ruDY]) bylw polw- hir ismrn kI;<br />

sglI bylw]) v`is- mukiq Bugiq jugiq; vis jw kY] aUxw nwhI ikCu; jn qw kY]<br />

Bgqw min Awnµdu; goibMd]<br />

1151. Dnu mwlu jobnu; jugiq gopwl] mwq ipqw. suq bMDu; nrwiexu]) au~dm 1 -<br />

nwnk kY min; iehu purKwrQu 1 ]) piVAw VwVy hlMq n lwau- BY kau, Bau piVAw;<br />

ismrq hir nwm]) pMjW ivkwrW dw Zulwm 2 [ m`jmI- pMc mjmI 2 ; jo pMc n rwKY]<br />

lIipAY Qwie; n suic hir mwnY]) kV - ikE- pwrbRhm prmysir jn rwKy; inMdk kY<br />

isir. kVikE kwlu]<br />

1152. bguly ijau; rihAw pMK pswir]) ibsū ey- bIs ibsuey; jw kY min<br />

prgwsu]<br />

1153. Aink rMg. bhu qrMg; srb ko DnI]) suAwd- Aink nwd Aink bwj;<br />

inmK inmK Aink sÍwd; Aink doK. Aink rog imtih, js sunI]) qIrQW dw iknwrw 2<br />

Cy SwsqR 3 [ qth Kth punI poly- nwnk. syv Apwr dyv, qth 2 Kth 3 , brq pUjw; gvn<br />

Bvn, jwqR krn, sgl Pl punI]) AOguxW dw Cyk 4 - Awpy prKy. prKxhwrY; bhuir.<br />

sUlwku 4 n hoeI]) rwijAW 5 sihq[ s`pW 5 sihq[ s - BogI- pauxu pwxI bYsMqru rogI;<br />

rogI. Driq sBogI 5 ] mwq ipqw mwieAw dyh, is rogI; rogI. kutMb sMjogI]) s - rudRwrogI,<br />

bRhmw ibsnu srudRw; rogI. sgl sMswrw]) sihq 6 ndIAW[<br />

s - ndIAw- rogI. swq smuMd sndIAw 6 ; KMf pqwl, is roig Bry]) n@wn@w hTI polw[<br />

AnykW- rogI Kt drsn ByKDwrI; nwnw hTI Anykw]) b`pury; b`UJih- byd kqyb krih<br />

kh bpury; nh bUJih. iek eykw]) piV@Aw- qIriQ BrmY. rogu n CUtis; piVAw. bwdu<br />

ibbwdu BieAw]<br />

1154. ipqw; pRhlwdu pVx pTwieAw]) pWDy pw`tI- lY pwtI; pwDy kY AwieAw])<br />

pRihlwd jI ikhw, dwsn dws ny CL rwjnIqI ivkwr ’c K`cq privrq hox vwlI<br />

pV@weI nhIN pV@nI- privriq n pVhu 1 ; rhI smJwie]) kI - eI- sMfY mrkY; kIeI<br />

pUkwr]) dYNq, JK polw- sBy dYq; rhy JK mwir]) ipqw; pRhlwd isau gurj auTweI])<br />

dyviqAW dI kul 2 [ dyv kulI 2 ; liKmI kau, krih jYkwru] mwqw; nrisMG kw rUpu<br />

invwru]<br />

www.Gursevak.com<br />

382<br />

q`qkrw


1155. Bvjlu. pwir n pwvih kb hI; fUib muey, ibnu gur, isir Bwrw]<br />

1156. nwm hIx; nwhI piq vyswhu]) syvkxIAW 1 - koit mwieAw; jw kY<br />

syvkwie 1 ]) aupwr - jnw- koit aupwrjnw; qyrY AMig]) koit pUrIAq hY; jw kY nwd]<br />

koit skiq isv; AwigAwkwr] koit prlau Epiq; inmK mwih] koit guxw qyry; gxy<br />

n jwih]<br />

1157. pUir rihAw Gt; AMqrjwmI]) v`wjY- AicMq; hmwrY Anhq vwjY])<br />

g`wjY- AicMq; hmwrY goibMdu gwjY]) cr@I- AicMq crI hiQ; hir hir tykw] pRB nwnk<br />

nwnk; nwnk meI]<br />

1158. k - lqu- sMpY hyqu; klqu Dnu qyrY]) bRhmMf 1 [ bRhmMfW dy2 rwjy 3 - mYly<br />

bRhmMfwie 1 kY 2 ; eIs 2 ] mYlw; pvnu pwvku Aru nIru] mYly; isv sMkrw mhys] inrml<br />

qy; jo rwmih jwn]) m`kw[ ikblw polw- mnu kir mkw; ikblw kir dyhI]) muhMmd<br />

swihb jI dI spu`qRI Pwiqmw dy nwau ’qy Bojn iqAwr krky, au~pr rumwl pw ky, aus<br />

dy nwau dw Pwiqhw pV@n nMU kdUrI kihMdy hn, jIAW nMU mwrn rUp qmo-gux Aqy Brm nUM<br />

ijbih Bwv k`tx rUp kdUrI kro[ pRmySr dw nwm SurU krn nMU ibsim`lw kihMdy hn,<br />

ibsim`lw kih ky gLw k`tdy hn, gLw k`tx vyLy ibsim`lw nhIN kihx cwhIdw[ qmo 4<br />

gux[ Awpxy ieSt A`gy pdwrQ dw Arpxw kdUrI hY[ ieDr Brm nUM (kdUrI) k`txw 5<br />

hI kdUrI hY- imisimil 3 qwmsu 4 ; Brmu kdUrI 5 ]) pMjy kwmwidk 6 sMqoK 7 [ BwiK - ly-<br />

BwiKly pMcY 6 ; hoie sbUrI 7 ]) m`uis m`uis- muis muis mnUAw; shij smwnw] swcu BieE;<br />

An kqih. n jweI]) sil - qw polw) so kbIru; rwmY hoie inbirE]<br />

1159. c`ly- Cwif cly hm; kCU n lIAw]) inSkpt pRym 1 - irdY ieKlwsu 1 ;<br />

inriK ly mIrw]) ibkl bwnI poly- jb lgu; ibkl BeI nhI bwnI]) swirg - pwnI-<br />

Bij lyih ry mn; swirgpwnI] kaunu krm; myrw kir kir mrY] rwjwrwm nwmu; morw<br />

bRhmigAwnu]) lok fMf, rwj fMf jm dMf qoN au~pr 1 ho ky iSromxI 2 pRmySr ’c, sB<br />

dy SRomxI ho ky vsxw 3 kry- myr 1 fMf; isr 2 aUpir bsY 3 ]<br />

1160. purK dw kwl krn vwly kwl dw mwn mLy. Bwv kwl nMU ij`qy 1 - kwl<br />

purK kw; mrdY mwnu 1 ]) bRhmu AiBAws rUp AgnI krky dyh dw AiBmwn jwlxw<br />

kry 2 [ pr - jwrY- kwieAw kI Agin; bRhmu prjwrY 2 ]) jogI, pwiqswh, bRhmigAwnI 3<br />

vYrwg, ivvyk, nwmu jpx jpwaux do qIr 4 - so surqwnu 3; ju duie sr 4 qwnY]) is`D<br />

K@y~lw - isD caurwsIh; mwieAw mih Kylw]) bWdr 5 ic`qry 6 [ Syr dw AMq krn vwlw<br />

srBw 7 – bMqr 5 cIqy 6 ; Aru isMGwqw 7 ]) ib`lw 8 ByfU 9 lMUbV 1 - mWjwr 8 gwfr 9 ; Aru<br />

lUbrw 1 ]) lCmI 10 DrqI 11 - swgr ieMdRw 10 ; Aru Drqyv 11 ]<br />

1161. hir. kI n ismrhu; duK BMjnw]) Ajpw jwp nwm rUpI srBw 1 , hMkwr<br />

rUpI Syr nMU2 - jb hI isAwru 1 ; isMG kau 2 Kwie]) s`qr hzwr 3 PrySqy 4 [ s`qir-<br />

www.Gursevak.com<br />

383<br />

q`qkrw


sqir sYie 3 ; slwr 4 hY jw ky] svw lwKu; pYkwbr qw ky]) Ky@l- Cpn koit; jw ky Kyl<br />

KwsI]) kOx 7 phuMc 8 krwvy- mo grIb kI; ko 7 gujrwvY 8 ]) rsoeIey 9 - qyqIs kroVI hY;<br />

KylKwnw 9 ]) pwp dI Gbrwht 10 pIlw 11 cyhrw 12 rMgq 13 [ bwnI polw- idl Klhlu 10<br />

jw kY; jrd 11 , rU 12 bwnI 13 ]) rihm krn vwly 14 - iBsqu njIik; rwKu rhmwnw 14]<br />

bwqn hI; bYkuMTu bKwnW]) qb lgu; nwhI crn invws]) ivSyS 1 krky il`px 15 vwly -<br />

KweI kotu; n pr 1 lp 15 gwrw] ikau lIjY; gFu bMkw BweI]) ikly dI KweI qoN pwr<br />

aucI v`t 17 [ p`cIs, md polw- pWc pcIs, moh md mqsr; AwfI 17 , prbl<br />

mwieAw]) bwrI 18 drvwncI 19 - kwmu ikvwrI 18 . duKu suKu drvwnI 19 ; pwpu puMnu.<br />

drvwjw]) duMd ju`D mcOx vwlw 20 [ AwkI 21 [ rwjw polw- k®oDu pRDwnu. mhw bf duMdr 20 ;<br />

qh. mnu mwvwsI 21 rwjw]) suAwd ku - bu`iD-- sÍwd snwh. topu mmqw ko; kubuiD, kmwn<br />

cFweI]) goLw- pRym plIqw. suriq hvweI; golw igAwnu clwieAw]) ij`iqAw 22 [<br />

pr - jwlI[ is`JwieAw - bRhm Agin, shjy prjwlI; eykih cot, isJwieAw 22 ]<br />

1162. jMjIr bWiD kir; Kry kbIr] jl Ql rwKn hY; rGunwQ] jw mih; joiq<br />

kry prgws] ijh pauV@y; pRB sRI gopwl]) rj polw- rj pMkj mih; lIE invws]<br />

aUhW; sUrj nwhI cMd]) so hM so; jw kau hY jwp]) A - brn- Abrn brn; Gwm nhI<br />

Cwm]) gurW dI prm pwk Srn 2 ’c pweIdy hn- Avr. n pweIAY; gur kI swm 2 ])<br />

kYlwS 3 prbq- koit mhwdyv; Aru kiblws 3 ]<br />

1163. rwm jI dI rsoeI 4 ’c, qyqI 2 kRoV[ dyvqy1 pdwrQ Ckdy 3 CkwauNdy 3 hn–<br />

sur 1 qyqIsau 2 ; jyvih 3 pwk 4 ]) cobdwr 2 drvwncI 2 - Drm koit; jw kY pRiqhwr 2 ]<br />

koit kmyr; Brih BMfwr] koitk lKmI; krY sIgwr]) Ky@lY- koit klw; KylY gopwl])<br />

au~cris- jwim. n aucris; sRI goibMd]) rMg 2 leI 3 hY– rMgI 2 ly 3 ijhbw; hir kY<br />

nwie]) sRySt rMg 3 sihq, AnMdI 4 ho gey- surMg 3 rMgIly 4 ; hir hir iDAwie]) pdu<br />

polw- inrbwx pdu; ieku hir ko nwmu]) Anµq rUp qyry; nwrwiexw]) iqAwgI 5 - pr<br />

Dn pr dwrw; prhrI 5 ] qw kY inkit bsY; nrhrI]) ijn kY BIqir; hY AMqrw]) ps<br />

polw- jYsy psu; qYsy Eie nrw] pRxviq nwmdyau; nwkih ibnw]) b`qIs l`Knw- nw<br />

sohY; bqIs lKnw]) h`sY- nwmy dyiK; nrwienu hsY]<br />

1164. (sRI) soBw vwly (sRI) SRomxI (rMgu) AnMd srUp vwihgurU<br />

1 - nwmy; sRIrMgu1<br />

Bytl soeI]) cny dy tukVy1 [ cugwauNdy2 hn- kbhU; kUrnu1 cny ibnwvY 2 ]) swry ivSrwm<br />

kbhU ’qy[ ju`qw 3 - kbhU; pwie pnhIE 3 . n pwvY]) ic`tI 4 vCweI[ svONdy hn 5 -<br />

kbhU; Kwt supydI 4 suvwvY 5 ]) pYr 6 - kbhU; BUim pYAwru6 . n pwvY] Bgiq krq; nwmw<br />

pkir auTwieAw]) sRb ivAwpI krqwr 7 jI- hInVI jwiq myrI; jwidmrwieAw 7 ])<br />

c`ilE, kmlI l`ly hlMq nhIN lwaxw- lY kmlI; cilE pltwie]) jYsI; BUKy pRIiq<br />

www.Gursevak.com<br />

384<br />

q`qkrw


Anwj]) mUV@- jYsI mUV; kutMb prwiex]) pRIq 8 [ rq polw- jYsI; pr purKw rq 8<br />

nwrI] AYsI; nwmy pRIiq murwrI])<br />

1164. ric ric polw- ric ric qw kau; krau isMgwru] qnu mnu; rwm ipAwry<br />

jogu]) rsnw; rwm rswienu pIjY])<br />

1165. B`ij- so Bij; pir hY gur kI srnw]) hMB 1 sV 1 [ hwr 2 gey[ pV@Y, pic<br />

polw- pVY nhI; hm hI, pic 1 hwry 2 ]) ctIAw polw- rwmu khY, kr qwl bjwvY;<br />

ctIAw sBY ibgwry] rwm nwmw; jipbo krY]) bsu - Dw polw[ b`is- bsuDw bis kInI<br />

sB. rwjy; ibnqI krY ptrwnI]) aumr 1 bhuqI 2 kr idAWgy Bwv mwr idAWgy 2 - dust<br />

sBw imil, mMqr aupwieAw; krsh, AauD 1 GnyrI 2 ] sulqwnu pUCY; sunu by nwmw]<br />

dyKau; rwm qum@wry kwmw]) dyKau; qyrw hir bITulw]) kql kIqI 3 – ibsimil 3 gaU;<br />

dyhu jIvwie]) ies 4 QW ’qy- nw qru; grdin mwrau TWie 4 ]) gj polw- gj hsqI;<br />

dIno cmkwir]) pVY VwVy hlMq nhIN lwauxw- ipMfu pVY; qau hir gun gwie]) milAw<br />

polw- iein ihMdU; myrw milAw mwnu]<br />

1166. brwbr 1 qol 2 ky-nwmy sr 1 Bir 2 ; sonw lyhu]) pw - KMqx- pwKMqx; bwj<br />

bjwielw] khih q; ly kir aUpir Drau]) pqI - Awie- sBu koeI; dyKY pqIAwie])<br />

inAwxw 1 bMn@ 2 ky[ sYnqo 1 sYnqI 2 [ pwiqSwh 2 kwzI 2 [ duKI 1 hoey - nwmw pRxvY; syl 1<br />

msyl 2 ] siq siq siq; siq siq gurdyv] JUTu JUTu JUTu JUTu; Awn sB syv]<br />

1167. jau gurdyau; illwtih lyK] prcY rwmu rvY; jau koeI] ipCly kIqy<br />

krm Bog irhw hY, gurigAwn hoieAw iq`Qy krm nws ho gey, krqwr jI ’c lIx ho<br />

gey- igAwnu BieAw; qh krmh nwsu]) d`iD mQY polw- iGRq kwrn; diD mQY<br />

sieAwn]) irdY rwmu; kI n jpis ABwg]) msq vyprvwh 1 - Awau; klµdr 1 kysvw])<br />

kir AbdwlI; Bysvw]) topI 2 KVwvW 3 [ k`ulh, pieAwlw- ijin Awkws, kulh 2 isir<br />

kInI; kausY 3 spq pXwlw]) cmVy dy puSwky vwlw sRIr qyrw mMdr 4 hY- cmr pos kw<br />

mMdru qyrw 4 ; ieh ibiD bny gupwlw]) colw 5 , AMdrKw 5 pjwmw 6 [ C`pn- Cpn koit kw<br />

pyhnu 5 qyrw; solh shs. iejwrw 6 ]) msIq 7 - dyhI mhijid 7 , mnu maulwnw; shj.<br />

invwj gujwrY]) swQ 8 inkwh (vw) Ky@lxw 9 [ bI - bI- bIbI kaulw sau 8 . kwienu 9 qyrw;<br />

inrMkwr AwkwrY]) dys pRdys 10 ’c - nwmy kw suAwmI AMqrjwmI; iPry sgl<br />

bydysvw 10 ]) 1125 qoN 1167. BYrau rwgu sMpUrnM]<br />

1168. qoN 1196. bsMq rwgu ArMB- mhIinAW 3 iv`coN mhInw 1 vDweIAW 2<br />

^uSIAW dyx vwly[ ciV@Aw- mwhw 3 mwh 1 mumwrKI 2 ; ciVAw sdw bsMqu]) pRPu`lq 3 krn<br />

vwly – prPVu 3 icq, smwil soie; sdw sdw goibMdu]) pq prwpiq. Cwv GxI; cUkw<br />

mn AiBmwnu]) sihq 4 rs dy[ AweI - ly- ruiq AweIly; srs 4 . bsMq mwih] rMig rwqy<br />

rvih; is qyrY cwie]) j`gjIvn- jgjIvn; jugiq n imlY kwie]) qyrI mUriq eykw;<br />

www.Gursevak.com<br />

385<br />

q`qkrw


huqu rUp] qyrw AMqu. n pwieAw; khw pwie]) dyviqAW dy aupwSk, ieh klpdy hn,<br />

bRhmw ivSnMU isv jI dy vIh 2 vry@ hn[ muV 2 ien@W dw c`kR AwauNdw rihMdw hY[ hy<br />

krqwr jI! qyry hI s`T sMbq 5 , swry qIrQ hn[ s`iT- qyry siT sMbq 5 ; siB qIrQw]<br />

qyrI giq Aivgiq; nhI jwxIAY]) jwnx qoN rihq, Anigxq 6 – Axjwxq 6 ; nwmu<br />

vKwxIAY]) nMU 7 - sBu loku slwhy; eyk sY<br />

7 ]) cWdI dIAW 8 [ r`upy, kwrW- rupy kIAw 8<br />

kwrw; bhuqu ibsQwru]<br />

1169. qIjw qIjw- bsMqu mhlw 3 qIjw] bsqR auqwir; idgMbru hogu]) ds<br />

AT; lIKy hovih pwis]) kMToN 1 [ muK`wgr- cwry byd; muKwgr 1 pwiT]) vrq nym kry;<br />

idn rwiq]) lY jwxgy 2 - ibnu bUJy; sB KVIAis 2 bMiD] mnu inrmlu nhI; dsvY<br />

duAwr]) r - meIAw- iqn kY rmeIAw; nyiV nwih] jy ko AYsw; sMjmI hoie]) kIqw<br />

hoAw; kry ikAw hoie] ijsu jIau; AMqru mYlw hoie] ibnu swD; n pweIAY. hir kw<br />

sMgu]) ibnu gur; mYl mlIn AMgu]) pr - hrwie- ibKu haumY mmqw; prhrwie] ilv<br />

lwgI nwim; qij dUjw Bwau] jn nwnk; hir guru, gur imlwau]<br />

1170. ibnu gur; sMq. n sMgu dyie]) ibs - ris polw- mq ibsris; ry mn rwm<br />

boil]) Ap - rMpru- AprMpru Agm Agocru gurmuiK; hir Awip qulwey. Aqulu qoil])<br />

syvw krky qr gey 1 - gur syv qry 1 ; qij myr qor] gur syv n BweI; is cor<br />

cor] guru quTw; bKsy Bgiq Bwau] guir quTY; pweIAY hir mhil Twau] swcu nwmu;<br />

myrY ihrdY vsY]) lIx glqwn 1 - jYsy mwieAw moih; pRwxI glqu 1 rhY] mY mUrK mugD<br />

aUpir; krhu dieAw] gur pRswid; ko pwvY AMimRq nwmw]) swl - gRwm sū ik®qu- swlgRwm<br />

ibp pUij mnwvhu; suik®qu qulsI mwlw]<br />

1171. k`lrw- kwhy klrw isMchu; jnmu gvwvhu]) sRIr rUpI kMD 1 [ cMdn 2<br />

sugMDIAW 2 &YSn 2 [ g`cu- kwcI Fhig idvwl 1 ; kwhy gcu 2 lwvhu]) nwmu rUp hlt[<br />

pRIq rUp mwl, inmRqw hlImI gRIbI pyRm iekwgRqw SWqI DIrj ismrn iKmw<br />

sihnSIlqw Awid SuB guxW rUp itMfW, mn rUpI bYl nUM joVo<br />

3 - kr hirht, mwl itMf<br />

provhu; iqsu BIqir mnu jovhu 3 ]) Klo ky gofx vwly ksIey 4 , kwm kRoD ndIn nMU k`tx<br />

leI, s`q sMqoK dy bsoly kro, bu`D rUp DrqI ’coN- kwmu k®oDu. duie krhu bsoly 4 ; gofhu<br />

DrqI BweI]) v`Qu sWJI v`Ky- swhurVI vQu. sBu ikCu swJI; pyvkVY Dn vKy])<br />

iek`qR 5 [ l`Kx[ sMgR- hyie- qw ky lKx jwxIAih; iKmw Dnu sMgRhyie 5 ]) ieMdRy nhIN<br />

suxdy, KwDw mMndy nhIN 6 - kihAw suxih n KwieAw mwnih 6 ; iqn@w hI syqI vwsw] mq<br />

BUlih; ry mn cyiq hrI]<br />

1172. mwhw ruqI mih; sd bsMqu]) AwKW- ikAw hau AwKw; ikrm jMqu]<br />

prm suK pwvih; Awqm dyv] iqsu ibnu; Avru nhI mY koie] ibCurq imlwie; gur<br />

www.Gursevak.com<br />

386<br />

q`qkrw


syv rWgy] gurmuiK rwm nwm dwrU; gux gwieAw] kir ikrpw; guir. rogu gvwieAw]<br />

cwir ndIAw AgnI; qin cwry] jn nwnk; auir hir AMimRqu Dwry] mnmuK muey; nwhI<br />

hir mn mwih]<br />

1173. Awpu Coif; hoih dwsq Bwie]) sBu myrw pRBu; Awqm dyau]) nwnk nwim;<br />

rhy ilv lwey] Bgq sohih sdw; hir pRB duAwir] Bgiq vClu hir; vsY min<br />

Awie] Agin iqRsnw jlY; vwro vwr]<br />

1174. iqsu jn kI; hY swcI bwxI] chu jug psrI; swcI soie] Bgiq krih<br />

jn; dyiK hjUir]<br />

1175. nwmu nv iniD; pweI Gr hI mwih] gur sbdI; hir cyiq suBwie] BgvY<br />

vyis BRim; mukiq n hoie]<br />

1176. AwdI bRhm vwihgurU mMqR1 - dyih q; jwpI Awid mMqu 1 ]) b - nspiq<br />

mau~lI ciV@Aw- bnspiq maulI; ciVAw bsMqu]) mau~ilAw- iehu mnu mauilAw;<br />

siqgurU sMig] mau~ilAY) AwKxu vyKxu sBu; swihb qy hoie]) Pl - ih polw[ P`ulI -<br />

Aih- Plih PulIAih; rwm nwim suKu hoie] siB jug; qyry kIqy hoey] iehu mnu<br />

DMDY bWDw; krm kmwie]) nwnk; mwieAw mohu sbid jlwie]<br />

1177. A - G`ulIAY- DUiV iqn@w kI AGulIAY BweI; sqsMgiq myil imlwie] ijau<br />

psrI; sUrj ikrix joiq] swkq nr loBI; jwxih dUir] nwnk; hir eykuo kry su<br />

hoie]) s`dy- rYix idnsu duie; sdy pey]<br />

1178. gurmuiK hir hir; hir ilv lwgy]) AwpjI dy 1 [ qumn - Cy- qum@ vf<br />

purK, vf Agm gusweI; hm kIry ikrm.qumnCy 1 ]) cMgI jwq 2 nIvIN jwq 3 piv`qR 4 [<br />

bn - Cy ik®p - Cy hn - Cy p - vICy- qum@rw jnu, jwiq 2 Aivjwqw 3 ; hir jipE, piqq<br />

pvICy 4 ]) idn - Cy iqn - Cy aur - Cy- sy DMin vfy vf. pUry hir jn; ijn@ hir DwirE,<br />

hir aurCy]) iml - Cy]<br />

1179. su`k 1 jWdIAW hn, pMKVIAW 1 [ su`k - lIDy- ijau jl kml pRIiq Aiq<br />

BwrI; ibnu jl dyKy, suklIDy]) Ap - nIDy, Awpxy jwx ky 2 - hmry krm, n ibcrhu<br />

Twkur; qum@ pYj rKhu ApnIDy 2 ]) goibMd jIau, sqsMgiq myil; hir iDAweIAY])<br />

sUMGw 2 , jo suMG ky KUh gupq ds dyvy 3 [ sUMGy gursyvk bx ky, pUrn gurU jI qoN nwmu<br />

pRwpiq kro- ijau Efw 2 , kUpu guhj iKn kwFY 3 ; iqau siqguir, vsqu lhweIAY])<br />

juMfy 4 - rwm nwmu. iKnu plu nhI cyiqAw; jim pkry, kwil sluM\u 4 ]<br />

1180. du - quky- bsMqu mhlw 5 Gru 1 duquky) Awju hmwrY; mMglcwr] gun gwey<br />

pRB; qum@ byAMq]) Ky@ln- pRB sMgI imil; Kyln lwg] htvwxI; Dn mwl, hwtu kIqu])<br />

kvIAW 1 - cMd dyiK; ibgsih kaulwr 1 ]) mwqw; bwirk dyiK Anµd]) drsn prsn;<br />

hIq cIiq]) q - p`sI- so qpsI; ijsu swDsMgu]<br />

www.Gursevak.com<br />

387<br />

q`qkrw


1181. mugD suMdr; Dwir joiq kIn@] so bolu; myry pRBU dyih]) Git Git Git<br />

Git; rihAw smwie]) rUp 1 [ Awnµd - mY, mY ibMdI nhIN lwauxI- jw ky Bgq;<br />

AwnµdmY 1 ] jw ky Bgq kau; nwhI BY] qYsy auDwrn; gurh pIr]<br />

1182. jwp n qwp; n krm kIiq] srb klw pRB; qum@ pRbIn] eyvf Bwg<br />

hoih; ijsu pRwxI]) sMswr smuMdR qoN pwr 1 lY jWdI hY[ pwr - grwm- swDU sMgiq;<br />

pwrgrwm 1 ]<br />

1183. hir kIrqn; rs Bog rMgu] duKu; dys idsMqir rhy Dwie]<br />

1184. Awie imly pRB; suK DnI]) krmu Drmu myrw; kCu n bIcwirE]<br />

1185. dyKu; PUl PUl PUly] qum imlhu pRB; sBwgy]) sMGxy 1 SuB guxW dy<br />

kMUblW 2 , kruxw Awid[ kUly polw- sGn 1 bwsu; kUly2 ]) kTor 3 - ieik rhy; sUik<br />

kTUly 3 ] mqu; Brim BUlhu BUlhu] mn; ruiq nwm ry] ien@ ibiD; pwsw Fwlhu bIr]<br />

1186. mnOq 1 - mUlu n bUJY. Awpu n sUJY; Brim ibAwpI, AhM mnI 1 ] nwvWrwgu<br />

bsMqu ihMfol mhlw 9]) AwkVdw hYN 2 [ khW- iehu jgu hY, sMpiq supny kI; dyiK.<br />

khw AYfwno 2 ]) khW- sMig iqhwrY. kCU n cwlY; qwih khw lptwno]) jn nwnk. sB<br />

hI mY pUrn; eyk purK Bgvwno]) pwpI hIAY mY; kwmu bswie]) khW- mn khw<br />

ibswirE; rwm nwmu])<br />

1187. qY swcw mwinAw; ikh ibcwir]) Bju polw- khu nwnk. Bju; iqh eyk<br />

rMig]) du - qukIAw) nwmu ibswir; igrY. dyKu BIiq]) b`jru- kwmu k®oDu ibKu; bjru<br />

Bwru]) bxOt 1 - brKis bwxI 1 ; budbudw hyir] srb aupwie; gurU isir moru]) c`lYnwmu<br />

durwie clY; so coru]) iKliblIAW 2 – KIlY 2 ibgsY; qyqo sog]) srxw - giq- pRB<br />

1<br />

srxwgiq; kIn@is hog] kwpVu pihris; AiDku sIgwru]) s`cy nwmu jI nMU aucwro<br />

jnm svwr 4 ky ieho hI s`cw sIgwr 3 kro- nwmu Bxhu 1 scu; doqu3 svwir 4 ] ipRau<br />

syvhu; pRB pRym ADwir]) nwnk. TwFy cwhih; pRBU duAwir] ijau mIn; kuMflIAw kMiT<br />

pwie]<br />

1188. Bory 1 qr@W 2 - mnu BUlau; Brmis, Bvr 1 qwr 2 ]) kwm - hwr- mYgl ijau<br />

Pwsis; kwmhwr] mnu mugDO dwdru; Bgiq hInu] qw kY jwiq n pwqI; nwm lIn])<br />

pqI pRmySr jI 2 - qU ABulu; n BUlO kdy nwih 2 ]) miQ polw- dUir drdu; miQ AMimRqu<br />

Kwie] byd vKwix khih; ieku khIAY]) srbIN QweIN- srbI QweI; vyprvwhu]) gur<br />

qy smiJ; rhY imhmwxu]<br />

1189. gursyvk 1 [ mhlI ibMdI nhIN lwauxI- gur mhlI 1 ; so mhil bulwvY])<br />

nwnk; haumY sbid jlwieAw]) dUKu Gxo mrIAY; krqwrw]) AMDy 1 - mqu Bsm AMDUly 1 ;<br />

grib jwih] ien ibiD; nwgy jogu nwih]) AwKW- ikAw hau AwKw; jW kCU nwih])<br />

pMc mwir; icqu rKhu Qwie] hir n cyqih. mUVy; mukiq jwih] 6] AMq kwil mUVy; cot<br />

www.Gursevak.com<br />

388<br />

q`qkrw


Kwih] 7]<br />

1190. dur - m`iq- duibDw durmiq; ADulI kwr]) AYsI Bvrw; bwsu ly]) irdy<br />

rwm vwly rwjy 1 - inhkyvlu rwjn 1 ; suKI logu]) nON KMf 2 s`q dIp 3 cONdW lok 4 iqMn<br />

gux 5 cwr jug 6 hvylI 7 cwr KwxIAW rwhIN (vw) suMdr 8 iesiQ`q 9 kIqI[ mh - liq–<br />

nau 2 sq 3 caudh 4 qIin 5 cwir 6 ; kir mhliq 7 , cwir 8 bhwlI 9 ]) sMqoK 10 rihq 11<br />

mn 12 - nw 11 swbUru 10 hovY, iPir mMgY; nwrdu12 , kry KuAwrI]) A - kul polw- qU Akul<br />

inrMjnu; prm hIru]<br />

1191. l`bu AMDyrw- lbu ADyrw bMdIKwnw; Aaugx pYir luhwrI]) mMdr 1<br />

dyviqAW dIAW mUrqW 2 tYks 3 [ c`wlI- dyvl 1 dyviqAw 2 , kru 3 lwgw; AYsI kIriq<br />

cwlI]) kU`jw mu - s`lw- kUjw bWg invwj muslw; nIl rUp bnvwrI]) mhI - piq- jy qU<br />

mIr mhIpiq swihbu; kudriq kaux hmwrI]) isMmi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw<br />

bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI q`qy lwau- qIrQ isMimRiq puMn dwn; ikCu<br />

lwhw imlY idhwVI] imilE sudwmw. BwvnI Dwir; sBu ikCu AwgY. dwldu BMij<br />

smwieAw]) shwr 4 nhIN skdy 4 [ cuAwqI 5 -inMdku swkqu. Kiv 4 n skY 5 iqlu; ApxY<br />

Gir lUkI 5 lweI]<br />

1192. du - qukIAw- bsMqu mhlw 5 Gru 1 duqukIAw) gjieMdR iDAwieE; hir<br />

kIE moK]) auD - rI- kuibjw auDrI; AMgust Dwr] ibdru auDwirE; dwsq Bwie]<br />

pRhlwd rKI; hir pYj Awp] iqRlocn; gur imil BeI isiD] jYdyv; iqAwigE<br />

AhMmyv]) if`gy 1 - mnu fIig 1 n folY; khUM jwie]) pYNdy 2 -pwp bMDn; inq pauq 2<br />

jwih] 4]<br />

1193. ikrq ryK; kir krimAw]) nhI lypu pRB; puMn pwip]) mh`lu shIbsMq<br />

kI vwr mhlu 5) rwjw polw, mau~ilAw- rwjwrwmu mauilAw; Anq Bwie])<br />

isMmi Riq mMmw mukqw, A`Dw rwrw R polw bol ky, ie`k ishwrI A`Dy rwry, ie`k ishwrI<br />

q`qy lwau[ mau~lI- isMimRiq maulI; isau kqyb]) lu`tx 1 [ m`usn- sMg hI cor; Gru<br />

musn 1 lwg]<br />

1194. pUC 1 - hxvMqu jwgY; Dir lµkUru 1 ] joie; Ksmu hY jwieAw]) Ky@lwieAwpUiq;<br />

bwpu KylwieAw]) s`uiq- suiq muklweI; ApnI mwau]) pgW hurIAW- pgw ibnu;<br />

hurIAw mwrqw]) pYNfy- pYfy ibnu; bwt GnyrI] pRhlwd pTwey; pVnswl] nhI Cofau,<br />

ry bwbw; rwm nwm]) gu`sy2 hI kRoD 3 nwl- kwiF KVgu; koipE 2 irswie 3 ] pRB QMB qy<br />

inksy; kY ibsQwr] mY AnwQu; pRB. khau kwih] ko ko n ibgUqo; mY ko Awih])<br />

iBAwnk 4 - mwDau dwrun 4 duKu; sihE n jwie]) jtW 1 Dwrn vwly Anyk- kib jn;<br />

jogI jtwDwir 1 ] moro jnm mrn duKu; AwiQ DIr] brD pcIsk; sMgu kwc]) golkW 5 -<br />

nau bhIAW 5 ; ds goin, Awih]) motIAW bh`qR nwVIAW 6 [ bh`qir- ksin 6 bhqir;<br />

www.Gursevak.com<br />

389<br />

q`qkrw


lwgI qwih]) nhI - n- moih AYsy bnj isau; nhIn kwju]<br />

1195. swq sUq; imil bnju kIn]) JgVw 1 - qIin jgwqI; krq rwir 1 ]) dh<br />

ids tWfo; gieE PUit]) kq jweIAY ry; Gr lwgo rMgu]) qU pUir rihE hY; sB<br />

smwn]) ijin skl ibkl; BRm kwty mor]) du`K 2 B`jY- swihbu sMktvY 2 ; syvku BjY])<br />

l`jY- icrMkwl n jIvY; doaU kul ljY]) h`sY)<br />

1196. pOx 1 shwr 2 skdw 3 - Ainl 1 byVw; hau. Kyiv 2 n swkau 3 ] hohu<br />

dieAwlu, siqguru myil qU; mokau. pwir auqwry kysvw]) bWh bWh- mokau. bwh dyih<br />

bwh dyih; bITulw]) A`vil- shj Avil, DUiV mxI; gwfI cwlqI] pICY iqnkw lY<br />

kir; hWkqI]) gobr dI golI 3 DUMhdI 4 hY[ kwlI BUMfI 5 , gohy dIAW roVIAW iK`cx vwlI<br />

it`tx 5 huMdI hY- jYsy pnkq 3 ; QR¨4 itit 5 hWkqI] sir Dovn cwlI; lwfulI] quJih<br />

suJMqw; kCU nwih]) hMkwr ’c aucw 6 hoxw - pihrwvw dyKy; aUiB 6 jwih]) qU kWie<br />

grbih; bwvlI]) pRkwS 7 - jYsy, Bwdau KUMb rwju7 ; qU iqs qy KrI auqwvlI] Ap qn<br />

kw; jo kry bIcwru] puqR klqR kw; krih AhMkwru]) pwCy iksih pukwrih; pIau<br />

pIau]) qyry imtih pwp sB; koit koit]) dyvqy 8 – surh 8 kI jYsI; qyrI cwl])<br />

prolw 9 , c`wkI- cwkI kw cIQrw 9 ; khW lY jwih]) l`krI- mqu lkrI sotw; qyrI prY<br />

pIiT] 1168 qoN 1196, bsMqu rwgu gurpRswid sMpUrnM]<br />

1197. qoN 1253. rwgu swrMg gurpRswid ArMB- Apuny Twkur kI; hau<br />

cyrI]) jb kI. rwm rMgIlY rwqI; rwm jpq. mn DIry]) A - kul polw- Akul inrMjn<br />

isau. mnu mwinAw; ibsrI lwj luokwnI]) ijhvw swdu n. PIkI rs ibnu; ibnu pRB.<br />

kwlu sMqwpY]) jb lgu. drsu n prsY pRIqm; qb lgu. BUK ipAwsI]) Juk Juk 1 [ [<br />

b`dl 2 - aUniv 1 Gnhru 2 , grjY brsY; koikl mor, bYrwgY]) ku - icl polw, kul`KnIkuicl<br />

kurUip kunwir kulKnI; ipr kw shju. n jwinAw]) nwnk. pRB qy shj suhylI;<br />

pRB dyKq hI. mnu DIry]<br />

1198. CupdI 1 - AMqir rqn pdwrQ. ihq kO; durY1 n. lwl ipAwrI]) ibnu<br />

krmw. ikau sMgiq pweIAY; haumY ibAwip. rihAw mnu JUir]) goibMd crnn kau;<br />

bilhwrI]) DrxI - Dr- AMqir hir nwmu, srb DrxIDr; swkq kau dUir BieAw.<br />

AhMkwrI]<br />

1199. A - c`lu A - c`lw- siqguru purKu Aclu. Aclw miq; ijsu idRVqw, nwmu<br />

ADwry]) goibd kI; AYsI kwr kmwie]<br />

1200. jip mn. rwm nwmu; pV@ü swru]) hoN 1 - kwhy pUq; Jgrq hau1 sMig<br />

bwp]) vifAwey 1 - ijn ky jxy bfIry 1 .qum hau; iqn isau Jgrq, pwp] ijsu Dn kw.<br />

qum grbu krq hau; so Dnu. iksih n Awp]) j`gdIsro j`gjIvno- jip mn. jgMnwQ<br />

jgdIsro jgjIvno; mnmohn isau pRIiq lwgI; mY hir hir hir tyk, sB idnsu sB<br />

www.Gursevak.com<br />

390<br />

q`qkrw


wiq] hir kI aupmw Aink, Aink Aink gun gwvq; suk nwrd bRhmwidk, qv gun<br />

suAwmI, ginn n jwiq] qU hir byAMqu, qU hir byAMqu. qU hir suAwmI; qU Awpy hI<br />

jwnih, AwpnI BWiq] hir kY inkit inkit, hir inkt hI bsqy; qy hir ky jn<br />

swDU, hir Bgwq] qy hir ky jn, hir isau ril imly; jYsy jn nwnk. sllY sll<br />

imlwiq]<br />

1201. pRkwSkW 1 dy pRkwSk 2 - jip mn. nrhry nrhr suAwmI, hir sgl<br />

dyv 1 dyvw 2 ; sRI rwm rwm nwmw, hir pRIqmu morw]) m`Qy 2 dy[ m`Qorw-ijqu igRih gun<br />

gwvqy, hir ky gun gwvqy, rwm gun gwvqy; iqqu igRih vwjy pMc sbd, vfBwg<br />

mQorw 2 ] iqn@ jn ky siB pwp gey, siB doK gey, siB rog gey; kwmu k®oDu loBu mohu<br />

AiBmwnu gey; iqn@ jn ky, hir mwir kFy pMc corw]) j`gdIsu- hir rwm bolhu hir<br />

swDU, hir ky jn swDU; jgdIsu jphu, min bcin krim, hir hir AwrwDU; hir ky<br />

jn swDU]) jwgxw 3 [ j`gdIsuorw hoVy AONkV ivcwllI Avwz bolo- inq inq jwgrxu 3<br />

krhu; sdw sdw Awnµdu, jip jgdIsuorw] mn ieCy Pl pwvhu, sBY Pl pwvhu, Drmu<br />

ArQu kwm moKu; jn nwnk. hir isau imly; hir Bgq qorw]) (sRI) soBw vwly (sRI)<br />

SRomxI (rMgo) AnMd srUp vwihgurU<br />

1 - jip mn mwDo, mDusUdno; hir sRIrMgo 1 prmysro;<br />

siq prmysro, pRBu AMqrjwmI] hir Git Gty, Git bsqw; hir jil Qly, hir bsqw;<br />

hir Qwn Qwnµqir bsqw; mY. hir dyKn ko cwEu] koeI AwvY sMqo, hir kw jnu sMqo;<br />

myrw pRIqm jnu sMqo; moih mwrgu idKlwvY]) pwE hoVy AONkV ivckwrlI Avwz boloiqsu<br />

jn ky; hau mil mil Dovw pwEu] mY An idno, sd sd sdw; hir jipAw hir<br />

nwEu] myry mn, An idnuo iDAwie; inrMkwru inrwhwrI]) ivSyS krky BOxw 4 [ pr -<br />

Bvn- hir drsn kau. hir drsn kau; koit koit qyqIs, isD jqI jogI; qt qIrQ<br />

prBvn 4 krq; rhq inrwhwrI] hir ky. ho. sMq Bly, qy aUqm Bgq Bly; jo Bwvq<br />

hir rwm murwrI])<br />

1202. jip mn goivMdu, hir goivMdu guxI inDwnu; sB isRsit kw pRBo, myry mn<br />

hir boil; hir purKu AibnwsI] hir Awip dieAwlu, dieAw kir mylY, ijsu siqgurU;<br />

so jnu hir hir, AMimRq nwmu cKwsI]) sr - b`gy- bolhu BeIAw, sd rwm rwmu; rwmu<br />

riv rihAw srbgy]) rwmu Awpy Awip, Awpy sBu krqw; rwmu Awpy Awip, Awip sBqu<br />

jgy]) ijsu Awip ik®pw kry, myrw rwm rwm, rwm rwie; so jnu rwm nwm ilv lwgy])<br />

B`gy- jn nwnk kw. AMgu kIAw myrY rwm rwie; dusmn dUK gey siB Bgy]) in - DirAW<br />

in - giqAW in - QwivAW- inDirAw Dr. ingiqAw giq; inQwivAw qU Qwau]) swDn<br />

kw sMgu, swD isau gosit; hir swDn isau, ilv lwau]) piv`qR 4 srUp 3 rwmjI<br />

Agvwh 2 hn- krq burweI, mwnuK qy, CpweI; swKI 2 , BUq 3 pvwn 4 ]<br />

1203. ^ud 1 rsoeI pkw ky KwxI- krih sompwku 1 , ihrih pr drbw; AMqir<br />

www.Gursevak.com<br />

391<br />

q`qkrw


JUT gumwn]) bglw 2 pKMf 3 - sMiDAw kwl, krih siB vrqw; ijau sPrI 2 , dMPwn 3 ])<br />

krm 4 - pRBU Bulwey aUJiV pwey; inhPl siB krmwn 4 ]) ibsÍwn A`Dw vwvw polw bolo,<br />

pUrw vwvw BrvW bolIdw hY- Euin siqguru syiv. prmpdu pwieAw; auDirAw sgl<br />

ibsÍwn] kuAwr kMinAw, jYsy sMig shyrI; ipRA bcn, auphws kho]) l`jo- jau suirjnu<br />

igRh BIqir AwieE; qb muKu kwij ljo] kmLw 5 [ ciV@E- ijau kinko koTwrI ciVE;<br />

kbro 5 hoq iPro] bjwvnhwro aUiT isDwirE; qb iPir, bwju n BieE]) du - lB bdl -<br />

hw- dulB jnmu icrMkwl pwieE; jwqau kaufI bdlhw]) ksqUrI 6 juAwhW 7 [ ij -<br />

vhw- kwQUrI 6 ko gwhku AwieE; lwidE kwlr, ibrK ijvhw 7 ]) Bj - hw polw- sgl<br />

prwD. eyku guxu nwhI; Twkuru Cofh. dwis Bjhw]) cu`p 8 iv`c 9 sMnH 10 - sWin@ - hw- AweI<br />

msit 8 , jVvq kI inAweI; ijau qskru, dir 9 sWin@hw 10 ] inis bwsur. ipRA ipRA<br />

muiK tyrau; nˆØId plk nhI. jwigE]<br />

1204. dyS 1 - pUCau pUCau, dIn BWiq kir; koaU khY, ipRA dysWigE 1 ])<br />

Ardws 2 - crx bMdnw, Amol dwsro; dyNau swDsMgiq, ArdwigE 2 ]) swDw polwmweI<br />

siq siq, siq hir; siq siq, siq swDw]) vyd 3 SwsqR 4 [ inhcl`wDw- cwir 3<br />

ibnwsI, Ktih 4 ibnwsI; ieik swD bcn, inhclwDw] myrY min; bwisbo gur goibMd])<br />

aujwV 5 - jhw sRvn, hir kQw n sunIAY; qh mhw BieAwn, auidAwnd 5 ]) sugMDI 6<br />

&YldI hY 7 [ sGn polw- jhW kIrqnu, swDsMgiq rsu; qh sGn bws 6 PlWnd 7 ] Ab<br />

moih; rwm Brosau pwey]) cOrwsI ’c BOx 8 -[ kruxw - iniD- jo jo srix pirE<br />

kruxwiniD; qy qy, Bvih 8 qrwey]) srb srUp 1 ho ky[ mY ibMdI nhIN lwauxInwnk.<br />

pUir rihE hY srb mY1 ; sgl guxw ibiD jWnd]<br />

1205. pwieE lwlu, Amolu nwmu hir; Coif. n kqhU jwey]) rok 1 - jYsy pvnu,<br />

bMD kir 1 rwiKE; bUJ n, Awvq jwvq] jw kau, irdY pRgwsu BieE hir; auAw kI,<br />

khI n jwie khwvq] Awn aupwv, jyqy ikCu khIAih; qyqy sIKy pwvq] ib - KeIibKeI;<br />

idnu rYin iev hI gudwrY]) h`fI 2 h`fI 2 [ iCtI iCtI poly- igirE jwie,<br />

rswqil pirE; iCtI iCtI 2 , isr BwrY]) m`Kx 3 inkly 4 -nIru iblovY, Aiq sRmu pwvY;<br />

nYnU 3 . kYsy rIsY4 ]<br />

1206. Bgqn kI thl kmwvq, gwvq; duK kwty qw ky jnm mrn]) hornw<br />

nMU auDwrdy1 hn[ au - Drn- gur pRswid nwnk sMqoKy; nwmu pRBU jip jip auDrn 1 ])<br />

myrw 1 - sMqh crn; morlo1 mwQw]) swDh mMqRü; morlo mnUAw] qw qy. gqu hoey; qRY<br />

gunIAw] Bgqh drsu dyiK; nYn rMgw] loB moh qUty; BRm sMgw]) pIVw 3 - kYsy khau<br />

moih; jIA bydnweI 3 ]<br />

1207. du - l`BwhI- Aink jnm, BRmqO hI AwieE; mwns jnmu dulBwhI])<br />

www.Gursevak.com<br />

392<br />

q`qkrw


ksMuBy1 Pu`l vWg -imiQAw sMig, kUiV lptwieE; auriJ pirE, kusmWhI 1 ] ikau<br />

jIvnu; pRIqm ibnu. mweI]) crn sMqn ky. mwQy myry aUpir; nYnhu DUir bWCweˆØI] ijh<br />

pRswid, imlIAY pRB nwnk; bil bil qw kY, hau jweI]) Bgq 2 - Blo kbIru dwsu<br />

dwsn ko; aUqmu sYnu jnu 2 nweI] jIau ipMfu, qnu Dnu swDn kw; iehu mnu, sMq rynweI]<br />

1208. kir ikrpw. qyry crn iDAwvau; nwnk. min qin drs ipAws] mn<br />

sdw mMgl; goibMd gwie]) mwlk 1 - mwq ipqw BweI, nwnk ko; suK dwqw, hir pRwn<br />

swie 1 ] Bey punIq. pivqR mn; jnm jnm ky duK hry] hir jn; rwm rwm rwm<br />

iDAWey]<br />

1209. pRym bynqIAW, imMnqW 1 [ jo - drIAw- mohn Gir Awvhu; krau<br />

jodrIAw 1 ]) hoie ik®pwl gur. lwih pwrdo; imlau lwl. mnu hrIAw]) inrlyp 2 -<br />

hwQ dyie rwiKE, kir Apunw; ijau jl, kmlw AilpwrI 2 ]) sMqW dI KYrwq 3 , ip`Cy 3 -<br />

nwnk. Bwig pirE, hir pwCY; rwKu, sMq sdkwrI 3 ]) C`f idqy 4 - Ab moih; srb<br />

aupwv ibrkwqy 4 ]) lb - iDE ty~kw- Ab moih; lbiDE hY, hir tykw] kwty AigAwn<br />

iqmr, inrmlIAw; buiD ibgws ibbykw] pyiK AwieE, srb Qwn dys; ipRA rom, n<br />

smsir lwgY]) prosy 5 im`Ty 6 Bojn[ irdy dI rucI 7 - mY nIry 5 , Aink Bojn bhu ibMjn 6 ;<br />

iqn isau, idRsit n krY rucWgY 7 ]) BOrw 8 luBwiemwn 9 - hir rsu cwhY, ipRA ipRA muiK<br />

tyrY; ijau Ail 8 kmlw, loBWgY 9 ]<br />

1210. pwvau dwnu. sMq syvw hir; nwnk. sd kurbwnW]) myrY min. cIiq Awey;<br />

ipRA rMgw]) aumr rUpI rwq 1 kwmwidkW AOguxW nwl jMg 2 [ rjin polw- ibsirE. DMDu<br />

bMDu mwieAw ko; rjin sbweI 1 jMgw 2 ]) b`is- ipRau Apnw, guir. bis kir dInw;<br />

Bogau Bog insMgw]) DVy 3 p`K 3 [ sUrmy 4 rwKy 5 hn- ibKm Qwn, bhuq bhu DrIAw 3 ;<br />

Aink rwK 5 , sUrUtw 4 ]) pw`lY) gV@I 4 swQI 6 - ibKm gwr@ 4 , kru phucY nwhI; sMq swnQ 6<br />

Bey, lUtw]<br />

1211. krI - Aih- Awn bwpwr bnj. jo krIAih; qyqy dUK shwmw]) bo~lwmyrY<br />

min imst lgy; ipRA bolw]) Fo~lw) kl`qR go~lw- pRB qU Twkuru. srb pRiqpwlku;<br />

moih klqR sihq. siB golw]) E~l@w bo~lW Aqo~lw) rsnw; rwm khq gux. sohM]) rhsu<br />

polw imlvW, Aiq polw- ijsu suixAY. min hoie rhsu Aiq; irdY mwn duK johM])<br />

sm - r`QohM- khu nwnk. mY so pRBu pwieAw; krx kwrx smrQohM]) slwhkwr 5 [ mqw<br />

polw[ pc`wsw- ABUlu. n BUlY, iliKE. n clwvY; mqw n krY pcwsw 5 ]<br />

1212. ipAwry im`qR 5 [ sKw polw- iDAwieE; AMiq bwr nwmu sKw 5 ] r`Kw[ idKw<br />

polw]) c`Kw- AMimRq nwmu pIAw. mnu iqRpiqAw; AwGwey. rsn cKw]) iqKw polw) gur<br />

www.Gursevak.com<br />

393<br />

q`qkrw


imil; AYsy pRBU iDAwieAw]) ipAwry purbW dy ieSnwn 1 [ m`jnITw- sqsMgiq kI ryxu,<br />

muiK lwgI; kIey sgl qIrQ, mjnITw 1 ] hir hir nwmu dIE; guir swQy]<br />

1213. krqwr jI 1 [ pihlI 2 jnmW 2 dI[ pihlrI - Aw- EAM 1 ipRA pRIiq<br />

cIiq; pihlrIAw 2]) sI - grIAw, au - DrIAw b - srIAw- hm nIc ibrK. qum mYlwgr;<br />

lwj sMig, sMig bsrIAw]) jMqrI - Aw syjrI - Aw] mn, Eie idns DMin; prvwnW])<br />

krm 4 AnMd 5 -DMin su Bwg 4 , DMin sohwgw 5 ; DMin, dyq ijin mwnW]) rwj 6 pRkwS 6 [<br />

rw - jieAw- Awie n jwvY, n kq hI folY; iQru nwnk. rwjieAw 6 ]) v`s - giq giq<br />

polw- pMc dws. guir vsgiq kIny; mn inhcl inrBieAw]) khW- mnmohnu. myry<br />

jIA ko ipAwro; kvn khw gun gweI]) AnMd 7 dyx vwly- Kyil iKlwie; lwf lwfwvY;<br />

sdw sdw AndweI 7 ]<br />

1214. ^uSwmd 1 [ muh - qweIAY- gux inDwn nwnk pRBu imilAw; sgl cukI,<br />

muhqweIAY 1 ]) mh`iq- idRsit n ilAwvau, Avr kwhU kau; mwix mhiq pRB qyrY])<br />

kvn aupmw khau, eyk muK; inrgux ky dwqyrY]) invws AsQwn 1 , itkwA 1 Et 1 [<br />

auQwpn - hwrY- kvn bsyro 1 . dws dwsn ko; Qwip auQwpnhwrY] mn qy; BY Bau. dUir<br />

prwieE]<br />

1215. eykY prgtu. eykY gupqw; eykY DuMDUkwro] JUTo; mwieAw ko md mwnu])<br />

sbMDI 1 Srn 2 - dIn bMDro 1 , dws dwsro; sMqh kI swrwn 2 ]) ieqnI 3 QoVI 5 ijqnI[<br />

sm@wlI 4 - ApunI; ieqnI 3 kCU 5 n swrI 4 ]) DOxIAW 5 [ Dw-vrqw- Aink kwj. Aink<br />

Dwvrqw 5 ; auriJE, Awn jMjwrI]<br />

1216. zor 1 [ b`su- hau nwhI. nwhI ikCu myrw; nw hmro, bsu cwrI 1 ]) kMToN<br />

pVHnw 2 [ Ktu polw[ au~crq- Ktu swsqR, aucrq rsnwgr 2 ; qIrQ gvn, n QorI]<br />

AMD kUp mih, piqq hoq jgu; sMqhu, krhu prmgiq morI]) AwPirAw 3 nwsvMq 4<br />

dyhI 5 - pvin APwr 3 , qor cwmro; Aiq jjrI 4 qyrI ry, mwtulI 5 ]) b`wsw- aUhI qy<br />

hirE. aUhw ly DirE; jYsy. bwsw mws dyq JwtulI] koit joD. auAw kI bwq. n puCIAY;<br />

qW drgh BI mwinE]) gursyvk 6 gurmuiK sMq 7 - Awip mhw jnu 6 , Awpy pMcw 7 ; Awip<br />

syvk kY kwm] qU myry mIq sKw; hir pRwn]<br />

1217. ijn sMqn jwinAw, qU Twkur; qy Awey prvwn] krhu giq; dieAwl<br />

sMqhu. morI]) ib - KeI polw[ su - m`iq- jnm jnm ky, ibKeI qum qwry; sumiq, sMig<br />

qumwrY pweI] Aink join BRmqy, pRB ibsrq; swis swis, hir gweI] jo jo, sMig imly<br />

swDU kY; qy qy piqq. punIqw] Twkur; ibnqI krn. jnu AwieE] nYnhu sMig, sMqn kI<br />

syvw; crn JwrI kyswieE]) nyk idl im`qR 1 [ s`jnu[ su- irdw- sjnu suirdw 1 , suhylw<br />

shjy; so khIAY bfBwgI] AicMq. soie jwgnu auiT bYsnu; AicMq hsq bYrwgI]) smq<br />

polw imlvW- imqR sqR pyiK, smqu bIcwirE; sgl sMBwKn. jwpu]<br />

www.Gursevak.com<br />

394<br />

q`qkrw


1218. khW- ibnu hir; hY ko khw. bqwvhu]) kruxw - mY) ismir Twkuru. ijin<br />

sBu ikCu dInw; Awn. khw pih jwvhu]) Twkur; qum@ srxweI AwieAw] khu nwnk.<br />

guir, bMDn kwty; ibCurq Awin imlwieAw]<br />

1219. b`uFI AvsQw 1 [ g - Rsq. g mukqw bol- Aws Apwr, idns gix<br />

rwKy; gRsq jwq blu, jrxI 1 ]) mrXwdw 2 - sB qy aUc, aUc qy aUco; AMqu nhI.<br />

mrjwd 2 ]<br />

1220. in - Kutq A - gnq- Kwq Krcq. ikCu inKutq nwhI; Agnq Bry<br />

BMfwry]) s - mhI- khu nwnk. Brmu. guir KoieE; joqI joiq smhI]<br />

1221. pwpW dI kwlK 1 - pRBU iqAwig, Awn jo cwhq; qw kY muiK lwgY,<br />

kwlyKw 1 ]) dg - D) sB qoN v`fw blvwn 1 [ nwm Dn vwlw DnI 2 [ Du - rMDru b - suM - Dru[<br />

p`wgY- soeI DurMDru1 soeI bsuMDru2 ; hir eyk pRym rs pwgY]) bRhm nwl pRym krn<br />

vwlw 4 - bl bMc krY, n jwnY lwBY; so DUrqu 4 nhI. mUV@w]) rUV@w- suAwrQu iqAwig.<br />

AswriQ ricE; nh ismrY pRBu rUVw]<br />

1222. hir hir; sMq jnw kI jIvin]) iBAwnk 1 [ isrI - Dr- ismrq<br />

nwih. isrIDr Twkur; imlq AMD, duK GorI 1 ]) ilvlIn 2 KumwrI 3 [ K`icq- kir<br />

ikrpw, Bgiq rsu dIjY; mnu Kicq 2 , pRym rs KorI 3 ] icqvau. vw Aausr; mn<br />

mwih]) iek`qR) krI - Aih- ibnu hir Bjn. jyqy kwm krIAih; qyqy ibrQy jWih]<br />

1223. jw kY; rwm ko blu hoie]) ibrwijq; rwm ko prqwp] Awquru; nwm<br />

ibnu sMswr] iqRpiq n hovq, kUkrI Awsw; iequ lwgo, ibiKAw Cwr]) A - c`uq)<br />

1224. mYlw; hir ky nwm ibnu. jIau]) sMm - i R~Q- rwiK lyhu pRB sMimRQ dwqy;<br />

qum pRB Agm Apwr] guxwnvwd 1 , guxW 1 dw kQn krnw- rmx kau; rwm ky<br />

guxbwd 1 ]) Aimau polw imlvW) kIn@y pwp ky; bhu kot]) b`jr- mhw bjr. ibK<br />

ibAwDI; isir auTweI pot]) pRgt 2 ho geIAW krqUqW[ juMfy 3 [ au~G - ir[ g`RwsyauGir<br />

2 geIAW, iKnih BIqir; jmih, gRwsy Jot 3 ] AMDy; Kwvih ibsU ky gtwk])<br />

duKw 4 ky- AnwQ r\wix 4 , audru ly poKih; mwieAw. geIAw hwit]<br />

1225. Psy 1 - ismir ismir jIvq hir nwnk; jm kI BIr. n PhI 1 ])<br />

mqvwro polw- mweI rI; mnu myro mqvwro]) rMgy gey 1 - pyiK dieAwl, And suK<br />

pUrn; hir ris ripE 1 , Kumwro]) kuitl - qw- hir kwtI kuitlqw; kuTwir] BRm<br />

bn, dhn Bey iKn BIqir; rwm nwm. prhwir]<br />

www.Gursevak.com<br />

395<br />

q`qkrw


1226. poQI; prmysr kw Qwnu] vUTw; srb QweI myhu] siq siq, hir siq<br />

suAwmI; siq swDsMgyhu] inbhI; nwm kI scu Kyp] lwBu hir gux gwie, iniD Dnu;<br />

ibKY mwih Alyp]) suAwd- Anhd DunI. myrw mnu moihE; Acrj qw ky sÍwd]) Aih -<br />

lwd)<br />

1227. m`wqI- mweI rI; mwqI crx smUh] ibnsy; kwc ky ibauhwr]) gur<br />

crn boihQ imlxy krky, v`fy BwgW 1 vwly bx gey- gur crn boihQ imilE, BwgI 1 ;<br />

auqirE sMswr]) du`K dw ivMin@AW roNdw kIrny2 pwauNdw hY, bkvwd 2 - qw qy; krx<br />

plwh 2 kry]) m`wqO- mhw ibkwr moh md mwqO; ismrq nwih. hry]) cwir pdwrQ.<br />

Ast dsw isiD; sB aUpir swD Bly] auDr - ih, p`ly- nwnk dws. DUir jn bWCY;<br />

auDrih lwig ply]) hir ky nwm ky; jn kWKI] srbsu polw imlvW- crn kml<br />

pRIiq, mnu byiDAw; kir srbsu, AMqir rwKI]) mwKI; rwm kI qU mwKI]) AwKINikqih<br />

AsQwin. qU itknu n pwvih; ieh ibiD dyKI AwKI]<br />

1228. scu. purwxw nw QIAY; nwmu. n mYlw hoie]) mweI rI; AirE pRym kI<br />

Koir] drsn ruicq ipAws min suMdr; skq. n koeI qoir]) srbsu polw imlvWpRwn<br />

mwn piq, ipq suq bMDp; hir srbsu Dn mor]) Aihswn 1 - nwnk srix. ik®pw<br />

iniD swgr; ibnisE. Awn inhor 1 ] icqvqw gopwl drsn; klmlw kFu Doie])<br />

sRySt 2 - hir ky nwm kI; miq swr 2 ] mwnI; qUM rwm kY dir mwnI] inkit vrqin, sw<br />

sdw suhwgin; dh ids sweI jwnI] r`qI- ipRA rMg, rMig rqI nwrwien; nwnk. iqsu<br />

kurbwnI] quA crn Awsro; eIs]) j`gdIs- qumih pCwnU, swku qumih sMig;<br />

rwKnhwr qumY jgdIs]<br />

1229. by^br, bysMBwl, JUTy1 pwpW AOguxW ivkwrW ’c - Kwq pIvq hsq<br />

sovq; AauD ibqI Aswr 1 ]) vYr 2 pRIq 3 h`Q JwV 4 ky Bwv qkVw ho ky - pr dRoh 2<br />

krq ibkwr inMdw; pwp rq 3 . kr Jwr 4 ]) ikauN 1 krdw 6 hYN ibkwrW 5 nMU – ikM 1 krI 6 ;<br />

ibkwr 5 ] hir sMig rMg krqI; mhw kyl] supn rI; sMswru] sKI. kwie moih moih lI;<br />

ipRA pRIiq irdY myl] srb rI; pRIiq ipAwru] kWeyN; Awn Awn rucIAY]) KcIAY<br />

polw- hir sMig; sMig KcIAY]) dwn 6 [ dq polw- kMcnw bhu; dq 6 krw] mn Aink<br />

soc; pivqR krq] ds Ast Kst; sRvn suny]) sMiDAw 7 piv`qRqw 8 Awcwr 9 - brq<br />

sMiD 7 ; soc 8 cwr 9 ]) rsoeI 10 A - prs- Aprs; krq pwk 10 swr]) im`Ty 11 - dyhu<br />

drsu, nYn pyKau; jn nwnk, nwm imst 11 lwgy] ]<br />

1230. srb`qR- ibnsy BRm moh AMD, tUty mwieAw ky bMD; pUrn srbqR Twkur.<br />

nh koaU bYrweI]) pYNdy 1 hn[ Awdq 2 bwxI 2 - srn prn 1 swDU; Awn bwin 2 ibswry]<br />

hir crn pRIiq, nIq nIiq; pwvnw mih, mhw punIq] syvk BY. dUir krn; kilml<br />

doK jwry]) mWgu- nwm Bgiq. mwgu sMq; iqAwig sgl kwmI] srb kusl suK ibsRwm,<br />

www.Gursevak.com<br />

396<br />

q`qkrw


Awndw Awnµd nwm; jm kI kCu nwih qRws, ismir AMqrjwmI]) rcy 3 [ pg polwpMcw<br />

qy eyku CUtw; jau. swDsMig pg rau 3 ]) nwnk. min Anµd Bey; guir. ibKm gwr@<br />

qorI]) kwm hwQI 4 sB AOgux[ prau- gI- kwm krI 4 , sB iqAwig kY; hau srix<br />

praugI]) mwqr ipqr poly[<br />

1231. nh dUir; pUir hjUir sMgy]) duMd JgVw 1 mcwaux vwlw[ pONty, JWjrW 2<br />

AnykW 3 hwv 4 Bwv[ Ju - nµqkwr[ Ain`g- aupjqw ibkwr duMdr 1 , nauprI 2 Junµqkwr<br />

suMdr; Aing 3 Bwau 4 krq iPrq, ibnu gopwl Dohy]) D`ky 4 pwxI dy- qIin Bauny<br />

lptwie rhI; kwc krim n jwq shI; aunmq AMD. DMD ricq; jYsy mhw swgr<br />

hohy 4 ]) nwvW- rwgu swrMg mhlw 9] khw mn; ibiKAw isau lptwhI] mn kir;<br />

kbhU. n hir gun gwieE]<br />

1232. iviSAW 1 ’c K`cq ho irhw hY- ibiKAwskq 1 rihE, inis bwsur; kIno<br />

Apno BwieE] kih nwnk. sB Aaugn mo mY; rwiK lyhu. srnwieE]) s`jnI[ ibKu<br />

polw- pRIqm pRwn Bey suin sjnI; dUq muey. ibKu KweI] jb kI aupjI. qb kI qYsI;<br />

rMgul BeI min BweI]) nvIn rMg 2 - k®oDu invwir, jly hau mmqw; pRymu sdw<br />

naurMgI 2 ]) ^wlI 3 irdy[ A - Brq- ABrq 3 isMic. Bey suBr sr; gurmiq swcu<br />

inhwlw]<br />

1233. sbid. Bau BMjnu. jm kwl inKMjnu; hir syqI ilv lweI]<br />

1235. ijMnI 1 [ phuMc 2 - aupmw sunhu. rwjn kI sMqhu; khq jyq 1 pwhUcw 2 ])<br />

BgqW- hir Bgqw kir rwKy Apny; dInI nwmu vfweI]) Av`igAw- ijin ijin. krI<br />

AvigAw jn kI; qy. qYN dIey ruV@weI] imiq nwhI; jw kw ibsQwru] Aink rMg jw ky;<br />

gny n jwih] Aink mhys; bYis iDAwnu Drih]<br />

1236. Aink pvn pwvk; Aru nIr]) d`iD) qwry 1 - Aink sUr; ssIAr<br />

niKAwiq 1 ]) bsu - Dw polw- Aink bsuDw; Aink kwmDyn]) auqpqI 2 - Aink prlau;<br />

Aink auqpwiq 2 ] Aink mwieAw jw kI; lKI n jwie] sB qy aUc; Bgq. jw kY<br />

sMig] ijin jipAw nwnk; qy Bey inhwl]) inrlyp 3 - Git Git pUrn hY;<br />

Ailpwqw 3 ]<br />

1237. swDhu polw, muhq - k[ bylw polw - ikau. n ArwDhu, imil kir swDhu;<br />

GrI muhqk. bylw AweI] DMin su irdw; ijh crn bswieAw] swrMg kI vwr. mhlw<br />

4; rwie mhmy hsny kI. Duin) jMdrw 1 - guru kuMjI pwhU, invlu<br />

1 ; mnu koTw, qnu Ciq])<br />

au~GVY) aujwV 2 , pwLy 2 ’c sRIr nMU suMn 2 krny krky.pRsMn 1 nhIN huMdy[ ibsRwm BIjY ’qy[<br />

BI~jY- n BIjY 1 ; bwhir bYiTAw suMin 2 ]<br />

1238. pdwrQ 1 - ijnis 1 Qwip, jIAW kau ByjY; ijnis Qwip. lY jwvY]) b`Dwvsqu<br />

leI vxjwreI; vKru bDw pwie]<br />

www.Gursevak.com<br />

397<br />

q`qkrw


1239. rsqy 1 - swihb kw Purmwxu hoie; auTI, krlY 1 pwih]) m`wsw r`qk- qolw<br />

mwsw; rqk pwie] siB kwrx krqw kry; Gt AauGt, Gt Qwip]<br />

1240. jUiT n. rwgˆØI; jUiT n. vydˆØI] jUiT n; cMd sUrj kI BydI]) ApxI<br />

mihmw 1 krvw ky[ AMnI n hlMq nhIN lwauxw- jUiT n AMnI; jUiT n nweI 1 ]) culIAW<br />

polw, s`ucIAW- nwnk. culIAw sucIAw; jy Bir jwxY koie]) kIAW pMfW K`ul@IAW- duK<br />

kIAw pMfw Kul@IAw; suKu. n inkilE koie]) A`gIN- duK kIAw AgI mwrIAih; BI duKu<br />

dwrU hoie]) mwieAw 1 AnMd 2 - nwnk. dunIAw 1 Bsu rMgu2 ; BsU hU. Bsu Kyh]) sBw polw-<br />

Gir nwrwiexu; sBw nwil]<br />

1241. s`QY- AMDw JgVw; AMDI sQY]) ky~qVw- hukmu. n jwpI kyqVw; kih n<br />

skIjY kwr]<br />

1242. k`cI m`qI k`cu[ ipcu polw- hor kcI mqI kcu ipcu; AMiDAw AMDu bIcwru])<br />

jIv nMU Asmr`Q, krqwr jI nMU krx kwrx srb klw smr`Q &urmw rhy hn:- jdoN 1<br />

ies dw vjUd ikC BI nhIN sI 2 [ c`wkrI- jW 1 n isAw 2 , ikAw cwkrI; jW jMmy ikAw<br />

kwr]) pukwrdw 2 hY[ Anjwx 3 , AigAwnI 3 – pUkwrMqw 2 AjwxMqw 3 ] nwnku AwKY; kUk n<br />

hoeI]<br />

1243. igAwn 1 dyx vwlIAW[ murId 2 - rMnw hoeIAw boDIAw 1 ; purs hoey<br />

seIAwd 2 ]) Kwxw, niK`D 2 KWdy 1 hn- sIlu sMjmu suc BMnI; Kwxw, Kwju 1 Ahwju 2 ]) ivsu<br />

polw- ivCuiVAw, ivsu hoie ivCoVw; eyk GVI mih jwie]) g`c- Gr gc kIqy; bwgy<br />

bwg]) aulWBw 4 - qY. sh pwshu; khxu 4 khwieAw]) ivg`uqy- nwnk; AMiq ivguqy Bog])<br />

JiK JiK JKxw poly- JiK JiK JKxw; JgVw JwK]) mwieAw 5 kau - V`qxu- qau<br />

kauVqxu; cUkis mwie 5 ]<br />

1244. im`tI- nwnk. FyrI Fih peI; imtI sMdw kotu] BIqir. coru bhwilAw;<br />

Kotu. vy jIAw Kotu]<br />

1245. s`icAweI sihq sUrmw 1 hovy[ s`icAweI qoN JiV@Aw kwier 2 - hovih<br />

ilµ| 1 . iJM| 2 nh hovih; AYsI khIAY sUriq] naumI; nymu scu jy krY]) (au) ivSyS krky<br />

(cry) Kwvy 3 , nws kry[ au - crY- kwm k®oDu iqRsnw; aucrY3 ] dsmI, dsy duAwr jy TwkY;<br />

eykwdsI, eyku kir jwxY]) v`s - giq giq polw- duAwdsI. pMc vsgiq kir rwKY; qau<br />

nwnk. mnu mwnY]) pWfy, is`K- AYsw. vrqu rhIjY pwfy; hor bhuqu isK ikAw dIjY])<br />

Brosw 4 [ ivs polw- puqR klqR n ivs 4 hih; bhu pRIiq lgwieAw]) mK - tU polw- mKtU<br />

hoie kY; kMn pVwey] qw kY; mUil n lgIAY pwie]<br />

1246. vwihgurU jI dy gIq dw rsu 1 - ieknw nwd n, byd n gIA rsu 1 ; rs ks n<br />

jwxMiq]) sRyst 2 - ieknw. suiD n buiD, n Akil sr 2 ; AKr kw Byau, n lhMiq])<br />

gxqY. syv n hoveI; kIqw. Qwie n pwie]) g`c- gV@ mMdr gc gIrIAw; ikCu. swiQ n<br />

jweI] nWgy Awvxw, nWgy jwxw; hir hukmu pwieAw, ikAw kIjY])<br />

www.Gursevak.com<br />

398<br />

q`qkrw


1247. imsRq 1 rMg dy bsqR[ puSwkW 2 jyb ’c, mwieAw 4 Dr 3 ky[ k - qIiPAw[<br />

pihr - ih- rMg prMg 1 kqIiPAw 2 ; pihrih Dr 3 mweI 4 ]) pwsw polw- Eie. ikrpw<br />

kir kY myilAnu; nwnk. hir pwsw]) Apx`q 5 Awpw 5 [ Awp - qu- Awpy bKsy. myil<br />

ley; Awpqu 5 gvwvY]<br />

1248. T - gaulI- moh TgaulI pweIAnu; bhu dUjY Bwie ivkwr]) nwnk. An<br />

idnu nwmu iDAwie qU. AMqir; ijqu. pwvih moK duAwr] inq jIvx kau icqu; gV@<br />

mMfp svwirAw]) byq`wilAw rKv`wilAw)<br />

1249. v`Qu- jy Esu nwil icqu lwey, qW vQu lhY; nau iniD plY pwie]) jo Duir<br />

imly. n ivCuVih kbhU; ij Awip myly krqwry]) pu`qRü kl`qRü- puqRü klqRü inq vyKY<br />

ivgsY; moih mwieAw]<br />

1250. swvxu AwieAw iJmiJmw; hir gurmuiK nwmu iDAwie]) cVY@- gur pUry<br />

kI dwiq; inq dyvY cVY svweIAw]) CpweIAw lweIAw pweIAw vifAweIAw]<br />

1251. qrk 1 [ c`-leI-<br />

Amru vyprvwhu hY; iqsu nwil. isAwxp n cleI; n<br />

hujiq 1 krxI jwie]) nwm dI dwiq 2 , pdwrQ 2 [ igAwq 3 Akl 3 – dwiq 2 joiq 3 ; sB<br />

sUriq qyrI]) swrMg dI vwr ’c, pMjvyN pwiqSwh jI dI ieh pauVI hY- pauVI mÚ<br />

5]) hor sB pauVIAW mh`ly 4 jI dIAW hn-) js 4 , vifAweI 4 , ‘jY’ sbd dw au~cy<br />

sur nwl aucwrn 4 , vwihgurU jI kw ^wlsw 4 ] vwihgurU jI kI &qih 4 ] Aqy boly so<br />

inhwl 4 ] siq sRI Akwl 4 ] dw nwhrw- sMq sBw kau; sdw jYkwr 4 ] nwnk. isPiq<br />

slwh kir; pRB kw jYkwru 4 ]) bhuqw 5 v`fy Su`D 6 kr idau jI- AMnu pwxI, mucu 5 aupwie;<br />

duK dwldu BMin qru 6 ]) khw nr grbis; QorI bwq]) Anwj 7 AwkV 8 ky- mn ds<br />

nwju 7 , tkw cwir gWTI; AYNfO 8 tyFO jwqu]) Awmdn 9 jgIr 9 - bhuqu pRqwpu, gWau sau<br />

pwey; duie lK tkw brwq 9 ] idvs cwir kI krhu swihbI; jYsy bn hr pwq]<br />

1252. ipAwry vwihgurU jI dw, rwj AsQwn 1 [ rwjwsRm zor dI boolorwjwsRm<br />

1 ; imiq nhI jwnI qyrI]) BUlO ry; TgmUrI Kwie]) ingl 2 [ lohy dI kuMfI 3<br />

m`CI- ijhbw suAwdI; lIilq 2 loh 3 ]) AYsy; kink kwmnI, bwiDE moh]) v`Cy dw<br />

gL 7 [ gu`jr 4 - glw 7 bWiD; duih lyie, AhIru 4 ] khq nwmdyau; qw cI Awix]) bMnH 5<br />

ikauN nhIN lYNdy? Srq 6 - bdhu 5 kI n, hof 6 ; mwDau mo isau] drsn inmK, qwp qReI<br />

mocn; prsq mukiq krq, igRh kUp]<br />

1253. qY nr; ikAw purwnu suin kInw]) Ac`l 1 bRhm[ Ac`l idRV pRp`k 1 -<br />

AnpwvnI 1 Bgiq nhI aupjI; BUKY. dwnu n dInw]) bdnwmI 2 [ BYVI krnI kIqI 3 [<br />

Aib`idAw, s`wDI -ijih prlok jwie, ApkIriq 2 ; soeI AibidAw, swDI 3 ]) c`wlIprmwnµd<br />

swDsMgiq imil; kQw punIq, n cwlI]) Cwif mn; hir, ibmuKn ko sMgu]<br />

swrMg mhlw 5 sUrdws]) ivSy rihq 4 [ inr - ibKeI- drsnu pyiK, Bey inribKeI 4 ;<br />

www.Gursevak.com<br />

399<br />

q`qkrw


pwey hY sgly Qok]) nws rUp 5 -mwq ipqw BweI suq binqw; ihqu lwgo sB Pnkw 5 ])<br />

Tolw 6 [ ieqn - ku- khw ibswsw. ies BWfy kw; ieqnku lwgY Tnkw 6 ]) 1197 qoN<br />

1253, swrMg rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

1254. qoN 1293. mlwr rwgu gurpRswid ArMB:- ApnI piq syqI; Gir<br />

jwvhu]) suix Gn Gor sIqlu mnu morw; lwl rqI gux gwvY]) Awvx jwxu nhI. mnu<br />

inhclu; pUry gur kI Et ghI]<br />

1255. qmo 1 gux –qIriQ. qyju 1 invwir, n n@wqy; hir kw nwmu. n BwieAw])<br />

rh - is polw- syvw suriq. rhis gux gwvw; gurmuiK igAwnu bIcwrw]) Ko~jI b`wdI-<br />

KojI aupjY. bwdI ibnsY; hau bil bil. gur krqwrw]) AsIN nIc huMdy Bey hW 2 [ huoqy,<br />

hoVy AONkV ivckwrlI Avwz bolo- hm nIc huoqy2 , hIx miq JUTy; qU. sbid<br />

svwrxhwrw] bYis suQwin. khW gux qyry; ikAw ikAw kQau Apwrw]) ivAwkul,<br />

ivrlwp 3 [ iblK polw- ijin Dn. ipr kw swdu n jwinAw; sw iblK 3 bdn<br />

kumlwnI] mukiq Bey. guir drsu idKwieAw; juig juig Bgiq su BwvI] pr dwrw. pr<br />

Dnu, pr loBw; haumY ibKY ibkwr]<br />

1256. SWq 1 - kwieAW Agin; kry inBrWiq 1 ]) gux goibMd; n jwxIAih<br />

mwie] aUpir dir; Asmwin pieAwil]) ju`qI 1 - nwnk; px@IAw 1 pihrY soie])<br />

qwkq 2 vwly- ieku duKu; skqvwr 2 jmdUq] vYd n Boly; dwrU lwie]<br />

1257. rwju mwlu jobnu; sBu CWv] dyh n nwau; n hovY jwiq]) smDW polwswd<br />

kir smDW; iqRsnw iGau qylu] kbhUM; swihbu dyiKAw. BYx]) cV@W- aUfW; aUif<br />

cVW Asmwin]) sMm - i R~Q- swihb sMimRQ; qyrY qwix] nwnk. krmu hovY; jpIAY,<br />

kir guru pIru]) A - vIcwrI- hm dIn mUrK AvIcwrI; qum icMqw krhu hmwrI] khq<br />

nwnku. gur prswdI bUJhu; koeI AYsw kry vIcwrw]<br />

1258. ijnI hukmu pCwixAw, sy myly; haumY. sbid jlwie]) s`Bw- qRY gux sBw<br />

Dwqu hY; nw hir Bgiq. n Bwie] nwnk. nwmu slwih qU hir; hir dir soBw pwie]<br />

1259. siqgur qy pwvY; Gru dru mhlu suQwnu] ijn kau illwit iliKAw; Duir<br />

nwmu]) krȳ ie)<br />

1260. nwnk. nwmu iDAwie sdw qU; Bv swgru ijqu pwvih pwir] scu sMjmu<br />

krxI, hir kIriq; hir syqI ilv lweI]) mihkdI 1 - cMdn gMD sugMD hY; bhu<br />

bwsnw bhkwir 1 ]) q`qkwl v`is)<br />

1261. AigAwn 1 sihq hY[ AivnwsI 2 rUp hY[ A - vrnu- ik iehu mnu Avrnu 1 ;<br />

sdw AivnwsI 2 ] pMifq; iesu mn kw krhu bIcwru]) Al`gu- sdw Algu; rhY<br />

inrbwxu] khq nwnku; kvn ibiD kry ikAw koie] swsqR byd kI; iPir kUk n hoie]<br />

BRim BRim; join mnmuK BrmweI] ibnu gur; Brim BUly bhu mwieAw]<br />

www.Gursevak.com<br />

400<br />

q`qkrw


1262. kUVY lwlic; nw lptweI] rsnw nwmu; sBu koeI khY] lwhw<br />

kljuig, rwm nwmu hY gurmiq; An idnu ihrdY rvIjY]) Q`wkw- bhu ibiD; Qwkw krm<br />

kmwie] qRY gux; bwxI byd bIcwru] gurmuiK; qurIAw guxu auir Dwru] nYnI; hir<br />

hir lwgI qwrI]<br />

1263. jMmwauxw 1 - hir iqs kY kuil, prsUiq 1 n krIAhu; iqsu ibDvw kir,<br />

mhqwrI]) sr`suqI[ iqMn vwr sbd ’c qweIN ibMdI lwau- gMgw jmunw godwvrI<br />

srsuqI; qy krih audmu, DUir swDU kI qweI]) nwmu 2 vifAweI 2 [ m`jnu- qIriQ<br />

ATsiT; mjnu nweI 2 ]) BgIrQI gMgw goifAW qk Bgvwn dy crn Do ky jwhrnvI<br />

irKI dy rwhIN pRivrq hoeI 3 [ iSv 4 jI ny[ jwhrn - vI- jwhrnvI 3 , qpY BwgIriQ<br />

AwxI; kydwru QwipE, mhsweI 4]) siqguru; hir hir nwmu idRVwvY]) vIcwrdy 1 hn[<br />

ibcrY polw- hir jn kau hir BUK lgwnI; jnu iqRpqY. jw hir gun ibcrY<br />

1 ]<br />

1264. mV@w- inrjIau pUjih. mVw sryvih; sB ibrQI Gwl gvwvY]) inscy<br />

krky 1 -iqsu gur kau; Cwdn Bojn pwt ptMbr; bhu ibiD, siq kir 1 muiK sMchu; iqsu<br />

puMn kI. iPir qoit n AwvY]) igAwnI; hir bolhu idnu rwiq] ijau jl duD, iBMn iBMn<br />

kwFY cuix hMsulw; iqau dyhI qy. cuix kwFY swDU, haumY qwiq]) srUp 2 - hir kw ichnu 2 ,<br />

soeI hir jn kw; hir Awpy jn mih, Awpu rKWiq]<br />

1265. rwm rwm boil boil; Kojqy bfBwgI]<br />

1266. mnmohn, moro pRIqm rwmu; hir prmwnµdu bYrwgI]) SuB guxW rUpI pdwrQ<br />

dI rsoeI 1 s`c su`cm 2 [ piv`qRqweI 3 - krI pwkswl 1 soc 2 pivqRw 3 ; huix lwvhu Bogu.<br />

hir rwey]) kwmwidk duSt 3 [ ^uS, pr&ulq 4 hoey[ ies sRIr mMdr 5 Apxw 6 Gr jwx<br />

ky Awey, Bwv ies sRIr ’c swiKAwq hoey[ rhsy polw- dust 3 ibdwry. swjn rhsy 4 ;<br />

ieih mMidr 5 Gr Apnwey 6 ]) AwnMdI 7 - jau igRih. lwlu rMgIE 7 AwieAw; qau mY siB<br />

suK pwey]) audm 8 ibDI polw- sgl ibDI juir. Awhru 8 kirAw; qijE sgl<br />

AMdysw]) suKW 9 vwlI- Boru BieAw. mY ipRA muK pyKy; igRih mMgl suhlwvI 9 ]<br />

1267.ieMdR 1 grB, pyt 2 - rwj qy kIt, kIt qy surpiq 1 ; kir doK. jTr 2 kau<br />

Brqy]) nws 3 huMdy hn[ Awqm - GwqI- ik®pw iniD Coif, Awn kau pUjih; AwqmGwqI,<br />

hrqy 3 ]) hir ibsrq; qy duiK duiK mrqy] iqAwig suAwmI. Awn kau icqvq; mUV<br />

mugD Kl Kr qy]) byVI 4 kwZzW dI[ k`wgr- kwgr nwv 4 . lµGih kq swgru; ibRQw<br />

kQq. hm qrqy] nwnk srin. crn kmln kI; qum@ n fwrhu. pRB krqy]) pwgIN)<br />

pRB myry Eie; bYrwgI iqAwgI]) mweI; moih pRIqmu dyhu imlweI]) qw`kI- BeI<br />

inmwxI. srin iek qwkI; gur siqgur purK suKdweI]) siqgurU b`dl 5 - brsu myG 5<br />

jI; iqlu. iblmu n lwau]<br />

www.Gursevak.com<br />

401<br />

q`qkrw


1268. pRIqm; swcw nwmu iDAwie] Ab; Apny pRIqm isau, bin AweI] rwjw<br />

rwmu rmq, suKu pwieE; brsu myG. suKdweI] ibCurq ikau jIvy; Eie jIvn]<br />

1269. Kg polw- Kg qn. mIn qn, imRg qn. brwh qn; swDU sMig auDwry])<br />

dYNq[ j`iKA - dyv kul dYq kul, jK´ ikMnr nr; swgr auqry pwry]) Cupw 1 ky- log<br />

durwie 1 . krq TigAweI; hoqO. sMig n jwno] imRg pMKI mIn dIn nIc; ieh<br />

sMkt iPir Awno] qRwih qRwih kir, srnI Awey; jlqau ikrpw kIjY]<br />

1270. q`wqI) ibsÍwsu A`Dw vwvw polw bolo, pUrw vwvw BrvW bolIdw hY- mhw<br />

Anµd krhu. dws hir ky; nwnk. ibsÍwsu min AwieE]) gurmuiK; qRY guxIAW ibsQwru]<br />

1271. sdw sdw; mn nwmu sm@wil] gux gwvhu inq inq; BgvMq] 3]) nUr 1<br />

dI QW, cwnx Gr, suMdr jW mnOxy- gur mnwir 1 ; ipRA dieAwr isau. rMgu kIAw])<br />

soNhdI 2 hY- bwjy bjih imRdMg, Anwhd koikl rI; rwm nwmu bolY, mDur bYn Aiq<br />

suhIAw 2 ] AYsI qyry drsn kI soB, Aiq Apwr ipRA AmoG; qYsy hI sMig, sMq bny]<br />

1272. auCl 1 ky[ aum - ikq- aumikq 1 ; ris cwlY]) moihAw - eI- qRY gun mweI<br />

moihAweI; khMau bydn kwih]) ipRA kI soB; suhwvnI nIkI]) gM - DRb Ap`srW- hwhw<br />

hUhU gMDRb Apsrw; Anµd mMgl rs, gwvnI nIkI]) ivcwrdy 2 hn[ suMdr 3 , lilq<br />

rwgxI BI hY[ guxW 4 dy igAwqy[ gun`igA- Duinq 2 lilq 3 gung´4,<br />

Aink BWiq; bhu<br />

ibiD rUp, idKwvnI nIkI]) igir qr Ql jl, Bvn Brpuir; Git Git lwln,<br />

CwvnI nIkI]) ibsm ibsmY; ibsm BeI]) gur crn; msqku fwir phI]) bhuqw,<br />

sihq rs 5 dy- brsu srsu 5 ; AwigAw]) imil sMq; nwnk. jwigAw]) jigAwsU rUp<br />

rwhIN 6 [ p`iQk- piQk 6 ipAws, icq srovr; Awqm jlu lYn]<br />

1273. iqhweI 1 - iqsu ibnu, GVI nhI jig jIvw; AYsI ipAws. iqsweI 1 ])<br />

iesu qn Dn kw; khhu grbu kYsw]) sB isr ’qy SRomxI 2 imRqU 3 jnm 4 - Amru AnwQ,<br />

srb isir morw 2 ; kwl 3 ibkwl 4 , Brm BY KMjnu]) AWcu- Aink jqn kir. rhxu n<br />

pwvY; Awcu kwcu Fir pWhI]<br />

1274. pws 1 kMFy 2 qy- ndI aup 1 kMiT 2 , jYsy Gru qrvru; srpin Gru, Gr<br />

mwhI]) rYin bbIhw boilE; myrI mweI]) qYN sweIN- ipRA isau pRIiq, n aultY kbhU;<br />

jo qY BwvY sweI]) nINd, Qw`kI- nId geI. haumY qin QwkI; sc miq irdY smweI])<br />

rUKˆØI ibrKˆØI, aUfau BUKw; pIvw nwmu suBweI]) lmFINg 3 [ au~f 4 ky[ nwlI 5 ’c pwxI<br />

Br lYNdy hn[ skwmI purK puMnW rUpI pwxI nMU Br ky svrg rUpI phwVI ‘qy cVdy hn,<br />

puMnW rUpI pwxI dy nws hoieAw Pyr eys lok rUpI pqwl ’c Aw ifgdy hn[ AKlI<br />

polw- AKlI 3 aUNfI 4 ; jlu Br nwil 5 ]) gV@ü- fUgru aUcau; gVu pwqwil]) c`lW- nwm<br />

ADwir; clw gur kY BY Byiq] 1]<br />

www.Gursevak.com<br />

402<br />

q`qkrw


1275. Asry 1 [ qkIAY polw- gur kY qkIAY 1 ; swcY qwix]) suMdr 1 - nwmu<br />

sm@wlis; rUV@I 1 bwix]) Awp 2 nUM[ pCwx 3 lYx– QYN 2 BwvY; dru lhis iprwix 3 ])<br />

bYsW- aUfW bYsw; eyk ilv qwr] inj Gir vwsw; qh. mgu n cwlxhwr]) d`ibAwsiqgur<br />

bwJhu. smJ n hovI; sBu jgu dibAw CwpY] swcI bwxI mITI; AMimRq Dwr])<br />

dur - m`iq- kwlir bIjis. durmiq AYsI; ingury kI nIswxI]) hukm 4 [ AivnwsI 5<br />

Gr- sB mih sbdu 4 vrqY. pRB swcw; krim imlY. bYAwlµ 5 ] mrx mukiq giq; swr<br />

n jwnY]) qU kYsy AwiV; PwQI jwil] eyk jIA; kY jIAw KwhI] jil qrqI; bUfI jl<br />

mwhI]) h`Q dy Q`ly Bwv ADIn 6 -srb jIA; kIey pRqpwnI 6 ]) pVI V hyTW hlMq nhIN<br />

lwauxw- jb gil Pws pVI; Aiq BwrI]<br />

1276. A - cru- Acru crY. ibbyk buiD pwey; purKY purKu imlwie]) mwieAw 1 [<br />

c`lY- Dwqur 1 bwjI, sMswru Acyqu hY; clY. mUlu gvwie] msqik illwit iliKAw, Duir<br />

Twkuir; mytxw n jwie]<br />

1277. cwhuMdw 1 hY- hir nwvY no, sBu ko prqwpdw 1 ; ivxu BwgW. pwieAw n<br />

jwie]) p`l@ir) k`wmix- ibnu ipr; kwmix kry sˆØIgwru]) duh - cwrxI) mnmuK kw;<br />

iehu bwid Awcwru] AYsy igAwnI; bUJhu koie] ibrQI Bgiq; sBu jnmu gvwey]<br />

1278. sMqsMgy Bju insMgy; rNau sdw AMqrjwmIAw]) Aw - crj- Awcrj suAwmI<br />

AMqrjwmI; imly gux iniD ipAwirAw]) vwr mlwr kI mhlw 1; rwxy kYlws, qQw<br />

mwldy kI, Duin] hrI - AwvlI- sB idsY hrIAwvlI; sr Bry, suBr qwl]<br />

1279. n@wvx- qIrQ. Drm vIcwr; nwvx purbwixAw] quDu sir. Avru n<br />

koie; ik AwiK vKwixAw]) gweIN, pu`qW- gweI puqw inrDnw; pMQI cwkru hoie])<br />

r`jw- nw iqsu BuK ipAws; rjw DwieAw] vYdw. vYdu suvYdu qU; pihlW rogu pCwxu]<br />

ds AvqwrI; rwmu rwjw AwieAw]<br />

1280. brsn - hwru- swvxu AwieAw hy sKI; jlhru brsnhwru]) m`lW- Awpy<br />

iCMJ pvwie; mlw KwVw ricAw]) l`Qy m`icAw k`icAw) isAwhI 1 - hukmI, ilKY isir<br />

lyKu; ivxu klm msvwxIAY 1 ] nwnk scw sbdu slwih; scu pCwxIAY]) Juk Juk 2 ky[<br />

rMg 3 - aUNniv aUNniv 2 AwieAw; Avir kryNdw vMn 3 ]) rh - sI polw- ikAw jwxw. iqsu<br />

swh isau; kyv rhsI rMgu]) G`iqAw- byd bwxI vrqwie; AMdir vwdu GiqAw])<br />

qrPW 4 ivcolgI 5 pr - ivriq inr - ivriq, h`wTW- privriq inrivriq, hwTw 4 dovY;<br />

ivic Drmu, iPrY rYbwirAw 5 ]) krȳ ie- nwnk. ndrI bwhrI; sB krx plwh kryie]<br />

1282. cOguxW 1 Bwv bhuqy qoN bhuqw[ rMg 2 [ iqK polw. cV@Y, c - vgil- nwnk.<br />

hukim mMinAY, iqK auqrY; cVY cvgil 1 vMnu 2 ]) pwxI 3 BYdwiek 4 - jlw ibMbu 3<br />

www.Gursevak.com<br />

403<br />

q`qkrw


Asrwlu 4 ; iqnY vrqwieAw]) sdw 5 jIvx vwlw- nIlu AnIlu, AgMmu; srjIqu 5<br />

sbwieAw]<br />

1283. nwmu 1 [ nwvY, n hlMq nhIN lwauxw- kty pwp AsMK; nwvY 1 iek kxI])<br />

KMf pqwl AsMK; mY. gxq n hoeI]) msKrw 1 BYdwiek 2 - ivxu nwvY; bwjwrIAw 1<br />

BIhwvil 2 hoeI])<br />

1284. psU, mwxs cMim plyty; AMdrhu kwilAw]) s`du- ieik vx KMif bYsih<br />

jwie; sdu n dyvhI])<br />

1285. isr muMnxW 1 krdy hn[ h`QIN[ B`du- hQI isr Kohwien; Bdu<br />

krwieAw 1 ] min jUTY vyjwiq; jUTw KwieAw]) d`JY) ibnu sbdY Awcwru; n ikn hI<br />

pwieAw]) A - lK, hiT polw[ p - qIjeI- scw AlK AByau; hiT. n pqIjeI]) kI -<br />

jeI.DI - jeI.m - rIjeI.pI - jeI) lYNdy 2 hn[ GI - jeI- hir BgqI Asnyih; gurmuiK<br />

GIjeI 2 ] mnu qnu scw, scu min; scy scI soie]<br />

1286. topI 1 in - l`j- kulhW 1 dyNdy. bwvly; lYNdy vfy inlj]) iq`kil- cUhw. Kf<br />

n mwveI; iqkil bMn@Y Cj]) AsIsW 2 - dyin@ duAweI 2 , sy mrih; ijn kau dyin, is<br />

jwih]) muAw&I dw ptw 3 , nwm -mY. mhdUdu 3 ilKwieAw; KsmY kY dir jwie]) fkwr 4<br />

lYNdw hY[ au~cI Pukwry5 mwrdw hY– fkY 4 PUkY 5 . Kyh aufwvY; swih gieAY, pCuqwie])<br />

hMkwr dI &Uk 6 - AMDI; PUik 6 mueI, dyvwnI]) im`tI- Ksim; imtI iPir BwnI])<br />

imRgW 8 - skqw sIhu, mwry sY imirAw 8 ; sB ipCY pY, Kwie]) AMn@W Syr AQvw<br />

AigAwnI 9 [ au~cI bu`k 10 g`j 10 ky[ b`uik- AMDw 9 ; iksno buik 10 suxwvY]) A`k- Ak<br />

isau pRIiq krY, Ak iqfw; Ak fwlI bih Kwie]<br />

1287. rwqIN- rwqI kwlu GtY; idin kwlu]) BuilAw, cuik gieAw; qp qwlu]<br />

ikQhu AwieAw. kh gieAw; ikhu n sIE, ikhu sI]) khIAW 2 [ g`lW goeIAW- min<br />

muiK glw goeIAw 2 ; kIqw cwau rlI]) isr qoN pYrW 3 q`k- nwnk. scy nwm ibnu; isr<br />

Kur 3 piq pwtI]) ivgu`qw) ic`kiV) l`KIN GoVIN- lK lskr lK vwjy nyjy; lKI GoVI<br />

pwiqswh]) r`b 4 jI dI jyL ’c kYdI 3 huMdy hn- ieknw glIN jMjIr; bMid 3 rbwxIAY 4 ]<br />

1288. cMfwl dI bYNq 1 - inMdk lwieqbwr; imly hV@ vwxIAY 1 ]) bcn 2 - AMDy<br />

kw nwau pwrKU; eyvY kry guAwau 2 ] pihlody, jV AMdir jMmY; qw aupir hovY CWau])<br />

inAW krn vwly cODrI 3 inrdoSW nMU rwjy pws pkVwaux vwly ku`qy hn[ muk`dm-rwjy<br />

sIh; mukdm 3 kuqy]) nhuMdRW 4 nh - dw- cwkr nhdw 4 ; pwiein@ Gwau]) r`qu ip`q c`itrqu<br />

ipqu; kuiqho cit jwhu]) BY qy, BYjlu lµGIAY; gurmqI vIcwru]) rlxw 5 imlxw 6 [<br />

sOx smyN au~pr lYx vwlw bsqR 7 [ l`bY- lbY mwlY, Guil 5 imil imcil 6 ; aUNGY sauiV 7 ,<br />

plµGu]) ^rwbI 8 [ P`kVu- BMaukY kopu. KuAwru hoie; PkVu<br />

8 , ipty AMDu]) T`g- rwju mwlu<br />

rUpu jwiq jobnu; pMjy Tg] eynw Tgin@ Tg sy; ij gur kI pYrI pwih]<br />

www.Gursevak.com<br />

404<br />

q`qkrw


1289. ieik dy Kwih, inKutY nwhI; ieik, sdw iPrih PkIr]) iriD buiD<br />

isiD igAwnu; sdw suKu hoie]) nO 1 golkW[ A - jru[ nauN- Ajru jrY; q nau 1 kul<br />

bMDu]) hMkwr 2 vwlw[ PiVAw 3 jwvygw- hoNdw 2 PVIAgu 3 ; nwnk jwxu] nw hau; nw mY<br />

jUnI pwxu]) q`iqAw- cly nwmu ivswir; qwvix qiqAw]) G`iqAw au - v`iqAw r`iqAw])<br />

mws dw mUMh 4 imilAw- jIau pwie. mwsu muih 4 imilAw; hfu cMmu, qnu mwsu]) nwnk.<br />

AMDy isau ikAw khIAY; khY. n kihAw bUJY]) bRhm idRstI vwlw qIjw 1 nyqR 2 - AMDw<br />

soie. ij AMDu kmwvY; iqsu irdY. is 1 locn 2 nwhI 5 ]) pYdw 6 - mwq ipqw kI rkqu<br />

inpMny 6 ; mCI mwsu, n KWhI]<br />

1290. ivsu polw- nwnk. mwieAw krm ibrKu; Pl AMimRq Pl ivsu]) mMd 1 -<br />

krm kmwauNdy 2 hn- iesqRI purKY, jW inis mylw; EQY mMDu<br />

1 kmwhI 2 ]) (BK polw A`g<br />

BK rhI hY, BK ho geI) (AB`Ku) n Kwx Xog (B`Kih) KWdw hY[ (B`Ku) Kwxy Xog<br />

iqAwg C`fdw hY[ - ABKu BKih. BKu qij Cofih; AMDu gurU. ijn kyrw]) (jij polw)<br />

pUjw) pwxI 2 qoN[ ivcwrIdy 3 hn- qoieAhu 2 , AMnu kmwdu kpwhW; qoieAhu, iqRBvxu<br />

gMnw 3 ]) AwKdy 3 hoN 4 [ ibiD polw- qoAw AwKY 3 hau 4 bhu ibiD hCw; qoAY bhuqu<br />

ibkwrw]) suK 5 du`K 6 [ ivsu polw- nwnk. mwieAw krm ibrKu; Pl AMimRq 5 , Pl<br />

ivsu 6 ]) eyn@IN jlI - eIN- eynI jlIeIN. nwmu ivswirAw; iek. n clIAw nwil]) B`T 7<br />

dy[ brwbr 8 BKY polw, B`KsI- Agin BKY, BV 7 hwVu 8 ; An idnu BKsI]) in - Ku`tsIkrqw<br />

kry. su hogu; kUVu inKutsI]<br />

1291. pMc sbd, Duinkwr Duin; qh bwjY. sbdu nIswxu] dIp loA pwqwl qh;<br />

KMf mMfl hYrwnu] qwr Gor bwijMqR qh; swic qKiq sulqwnu]) mhW ivsmwd bRhm 1<br />

sunxw 2 kr- suKmn 1 kY Gir. rwgu suin 2 ; suMin mMfil ilv lwie]) A - jpw polw[<br />

j`ugwid- Ajpw jwpu. n vIsrY; Awid jugwid smwie]) cmqkwr 2 v`fw 3 nwsvMq 4 [<br />

iciliml polw[ P`wnI– icilimil 2 ibsIAwr 3 ; dunIAw PwnI 4 ]) mYN 5 [ idl 4 - kwlUib 4<br />

Akl; mn 5 . gor n mwnI]) mYN 6 Cotw 7 Coty qoN Cotw 8 [ drI - Awau- mn 6 kmIn 7<br />

kmqrIn 8 ; qU drIAwau KudwieAw]) AOgux ivSy rUpI jhr 9 - eyku cIju muJY dyih;<br />

Avr. jhr 9 cIj n BwieAw]) sRIr rUpI k`cw 2 ku`jw 3 , suAwsW nwl Br 1 ky[ kU`jYpurwb<br />

1 Kwm 2 , kUjY 3 ; ihkmiq KudwieAw]) dwsn 2 -dws 2 [ cwhvwn 11 – mn 2 quAwnw 11 ;<br />

qU kudrqI AwieAw]) kUkr 12 sg polw cV@Y- sg 12 nwnk. dIbwn msqwnw; inq cVY<br />

svwieAw]) A`g 13 TMFw 14 - Awqs 13 dunIAw; Kunk 14 nwmu KudwieAw]) ieh pauVI sRI<br />

gurU mh`ly pMjvyN swihb jI dI hY, bwkI sB pauVIAW mh`ly 1 jI dIAW hn- pauVI<br />

nvI mÚ 5]<br />

1292. rwgu mlwr bwxI. Bgq nwmdyv jIau kI; siqgur pRswid]<br />

A - kul polw- syvIly gopwl rwie; Akul inrMjn] Bgiq dwnu dIjY; jwcih sMq<br />

www.Gursevak.com<br />

405<br />

q`qkrw


jn]1] rhwau] jW - cY[ jw - cY-) dso idSW 1 idg pwl[ knwqW 2 icqRkwrI vwlw Gr 3<br />

purIAW 4 hn[ idg polw- jWcY Gir, idg idsY 1 srwiecw 2 ; bYkuMT Bvn icqR swlw 3;<br />

spq lok. swmwin pUrIAly 4 ]) jw ky 5 [ dwsI 6 [ qmwS bIn 7 ivcwrw 8 m`Qy 9 dw lyK–<br />

jWcY 5 Gir. liCmI kuAwrI 6 ; cMdu sUrju dIvVy. kauqku 7 kwlu bpuVw 8 ; kotvwlu su krw<br />

isrI 9 ]) su AYsw rwjw; sRI nrhrI]) GuimAwr 10 [ sRIrk k`dW rUpI fOlW nUM bnOx<br />

vwly 11 [ sMpUrn 12 [ ibsÍ A`Dw vwvw polw bolo, pUrw vwvw BrvW bolIdw hY, rwcI - lyjWcY<br />

Gir, kulwlu 10 bRhmw, cqur muKu fWvVw 11 ; ijin ibsÍ 12 sMswru rwcIly]) iSv 13<br />

jI[ msqwny 14 [ AwKdy 15 [ BwKI - ly- jW kY Gir, eIsru 13 bwvlw 14 , jgq gurU qq<br />

swrKw; igAwnu BwKIly 15 ]) cobdwr 16 - pwpu puMnu jWcY fWgIAw 16 duAwrY; icqR gupqu<br />

lyKIAw]) prlON 17 krn vwly[ dws, d&qrI 18 - Drmrwie; prulI 17 pRiqhwru 18 ]) suo<br />

AYsw rwjw; sRI gopwlu] 2] suMdr 19 [ hn 19 [ gM - Drb[ bp`uVy- jWcY Gir gx gMDrb,<br />

irKI bpuVy; FwFIAw gwvMq AwCY 19 ]) btrUpIAw 20 BwrI 21 jgHw 22 rwjy 23 suMdr 24 [<br />

bhu - rUpIAw, An - grUAw- srb swsqR bhurUpIAw 20 , AngrUAw 21 AwKwVw 22 ;<br />

mMflIk 23 . bol bolih kwCy 24 ] caur FUl; jWcY hY pvxu]) dwsI 2 mwieAw 25 - cyrI 2<br />

skiq 25 ; jIiq ly Bvxu]) 21 purIAW dy bRhmMf 26 dw[ tukVw 27 swrI DrqI sUrj cMd<br />

qwry ids irhw pswrw[ cu`lHw 28 [ Bs - mqI- AMf 26 tUk 27 ; jwcY BsmqI 28 ]) suo AYsw<br />

rwjw; iqRBvx pqI] 3] k`C 29 Avqwr[ plMG 30 SySnwg syjw 31 hY[ bwsk nwg syj<br />

bMd 32 hY- jWcY Gir kUrmw 29 pwlu 30 ; shsRPnI 31 , bwsku syjvwlUAw 32 ]) iJaUrIAW 33<br />

iCn - vY, mwlw polw- ATwrh Bwr bnwspqI mwlxI; iCnvY kroVI myG mwlw,<br />

pwxIhwrIAw 33 ]) muVHkw 34 gMgw 50 [ nK polw- nK pRsyv 34 ; jwcY sursrI 50 ])<br />

GVysnI 35 - spq smuMd; jWcY GVQlI 35 ]) eyqy jIA; jW cY vrqxI] suo AYsw rwjw;<br />

iqRBvx DxI] 4]) BIsm 36 ipqwmw, nyjwBgq 36 [ rcdy 37 [ kOqk 38 [ gM - Drb- jWcY<br />

Gir inkt vrqI, Arjnu DR¨ pRhlwdu AMbrIku nwrdu nyjY<br />

36 ; isD buD gx gMDrb,<br />

bwnvY 37 hylw 38 ]) GrI ibMdI nhIN lwauxI- eyqy jIA; jWcY hih GrI]) srb<br />

ibAwipk; AMqr hrI] pRxvY nwmdyau; qW cI Awix] sgl Bgq; jw cY nIswix] 5]<br />

1]) (Awlw+vMqI)(Awlw) mMdr (vMqI) vwly Bwv pMfy 39 Brm 40 qwVdy 41 42<br />

hn[ gu`sy<br />

ho rhy hn[ Awlw - vMqI- AwlwvMqI 39 iehu BRmu40 johY 41 ; muJ aUpir sB koiplw 42 ])<br />

koeI 43 BI- mUey hUey, jau mukiq dyhugy; mukiq n jwnY, koielw 43 ]) mUrK nIc SUdR44 [<br />

pRis`DI 47 [ vifAweI 47 ip`Cy 48 ho 46 rhI hY[ ip - CMaufI- ey pMfIAw, mokau FyF 44 khq;<br />

qyrI pYj 47 ipCMaufI 48 , hoielw 46 ]<br />

1293. cqr 1 iv`dvwn, pRgt 2 [ n`wgr- nwgr jnW 1 ; myrI jwiq, ibiKAwq 2<br />

cMmwrM]) irdY rwm; goibMd gun swrM]) kIqI 2 Srwb 3 - sursrI sll, ik®q 2 bwrunI 3<br />

ry; sMq jn, krq nhI pwnµ]) AQvw 4 [ hor 5 [ nq polw- surw ApivqR, nq 4<br />

www.Gursevak.com<br />

406<br />

q`qkrw


Avr jl ry; sursrI imlq, nih hoie Awnµ 5 ]) k`wgrw- qr qwir. ApivqR kir<br />

mwnIAY ry; jYsy kwgrw krq bIcwrM] Bgiq Bwgauqu. ilKIAY iqh aUpry; pUjIAY. kir<br />

nmskwrM]) ku`tx 6 vwlI[ v`Fx 7 vwlI[ murdw 8 pSUAW nMU[ bwnwr - sI- myrI jwiq<br />

kut 6 bWFlw 7 , For 8 FovMqw; inqih bwnwrsI Aws pwsw]) ib`pR- Ab ibpR prDwn.<br />

iqih krih fMfauiq; qyry nwm srxwie. rivdwsu dwsw]) bRhmw 9 [ kYlwS 1 prbq dw<br />

pqI iSvjI 10 nwm jpx vwly dy brwbr hor koeI 11 nhIN- hir jpq qyaU jnW, pdm 9<br />

kvlws 1 piq 10 ; qws sm quil, nhI Awn koaU 11 ]) nw Cuhx 12 vwlI- jw kY Bwgvqu<br />

lyKIAY, Avru nhI pyKIAY; qws kI jwiq, AwCop 12 CIpw]) ibAws jI mCodRI 13 qoN jMmy<br />

sn[ mihmw 14 - ibAws 13 mih lyKIAY, snk mih pyKIAY; nwm kI nwmnw 14 , spq<br />

dIpw]) roizAW 15 dI smwpqI vwlw idn[ hr iqauhwr 15 ’qy[ auh iqauhwr 16 ijs ’c<br />

gaU 16 nMU koihAw jwvy[ mwrnw 17 krdy hn[ muslmwnW ie`k jwqI dy iv`dvwn syK 18 [<br />

hsn 19 husYn 19 Awid[ kul polw, b`Du, mwnI - Aih- jw kY eIid 15 bkrIid 16 , kul gaU<br />

ry bDu 17 krih; mwnIAih, syK 18 shId 19 pIrw]) kbIr dy bwp nUr AlI 20 kbIr 21 [<br />

pr - is`D- jw kY bwp 20 vYsI krI, pUq 21 AYsI srI; iqhU ry lok, prisD kbIrw])<br />

nIc 22 murdy 23 pSU[ jw ky kutMb ky FyF 22 , sB For 23 FovMq iPrih; Ajhu bMnwrsI,<br />

Aws pwsw]) pu`qR24 - Awcwr sihq, ibpR krih fMfauiq; iqn qnY 24 rivdws, dwswn<br />

dwsw]) swDsMgiq; pweI prmgqy]) vpwr 25 [ AOgux, kusMgq rUpI h`tI 26 - JUTY<br />

bnij 25 ; auiT hI geI, hwitE 26 ]) 1254 qoN 1293, mlwr rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

1294. qoN 1318. kwnVw rwgu gurpRswid ArMB- au - DirAw- Dnu Dnu swD,<br />

ijn hir pRBu jwinAw; imil swDU. piqq auDirAw]) pwp 1 [ g - ieAw- haumY durqu1 .<br />

gieAw sBu nIkir; ijau swbuin, kwpru kirAw]) au - DirAw- sBu dwldu dUK BMj. pRBu<br />

pwieAw; jn nwnk. nwim auDirAw]) sUq 1 dw jwL[ b`Dik g`Ris v`s - giq giq polwijauN<br />

jl qMqu 1 . pswirE bDik; gRis mInw vsgiq KirAw]) jVH 2 3<br />

ho rhy hW[ Bu`ly<br />

hoey hW[ swvDwn 4 cyqy 5 krn vwly[ A - icq su - icq- hm Aicq 2 Acyq 3 , n jwnih<br />

giq imiq; guir kIey, suicq 4 icqyn 5 ]) AMgIkwr 6 [ AMgI - ik®qu- pRiB dIn dieAwil,<br />

kIE AMgIik®qu 6 ; min hir hir nwmu jpyn]<br />

1295. ibgisAw polw) krqwr jI 1 - nwnw rUp, rMg hir kyry; Git Git rwmu<br />

rivE guplwk 1 ] hir ky sMq imly. hir imilAw; jYsy gaU dyiK bCrwk] hir ky sMq<br />

jnw mih, hir hir; qy jn aUqm, jnk jnwk]) muSkI 2 hoeI, PYlI hoeI[ pwpW dI<br />

bdbU 3 -iqn hir ihrdY. bwsu bswnI; CUit geI, muskI 2 muskwk 3 ]) GyrI 4 [ gV@ü- hir<br />

hir vsqu. mwieAw giV@ vyV@I 4 ; gur kY sbid, lIE gVu jIiq]<br />

1296. GUmn - Gyr- GUmnGyr pry, ibKu ibiKAw; siqgur kwiF lIey, dy hwQ]<br />

mn; jwphu rwm gupwl] hir; rqn jvyhr lwl] hir ho; ho ikrpwl] qumry gun<br />

www.Gursevak.com<br />

407<br />

q`qkrw


Agm Agocr; eyk jIh. ikAw kQY ibcwrI; rwm rwm. rwm rwm lwl]) A - kQ kQw<br />

poly- qumrI jI AkQ kQw. qU qU qUhI jwnih; hau hir jip. BeI inhwl inhwl<br />

inhwl]) zbwn 1 - hmry hir pRwn sKw, suAwmI hir mIqw; myry min qin jIh 1 , hir<br />

hry hry; rwm nwm, Dnu mwl] jw ko Bwgu, iqin lIE rI suhwgu; hir hir hry hry,<br />

gun gwvY gurmiq; hau bil bly, hau bil bly; jn nwnk. hir jip, BeI inhwl<br />

inhwl inhwl]) ikRpwlU 2 -hir ho; ho ikrpIs 2 ]) j`gdIs- hir ikrpw kir suAwmI,<br />

hm lwie hir syvw; hir jip jpy, hir jip jpy; jpu jwpau jgdIs] qumry jn rwmu<br />

jpih, qy aUqm; iqn kau hau Guim Gumy, Guim Guim jIs]<br />

1297. ijsu. rUp n ryK; vfwm]) m`Qy 1 - bf ho; ho Bwg mQwm 1 ] ijqu igRih<br />

mMdir, hir hoqu jwsu; iqqu Gir Awndo Awnµdu; Bju rwm rwm rwm] rwm nwm gun<br />

gwvhu, hir pRIqm; aupdyis gurU gur siqgurw; suKu hoqu, hir hry hir hry; hry Bju,<br />

rwm rwm rwm]) sB issit Dwr, hir qum ikrpwl; krqw. sBu qU qU qU, rwm rwm<br />

rwm]) srxw - gqI- jn nwnko srxwgqI, dyhu gurmqI; Bju rwm rwm rwm]) c`tx 2<br />

dI ie`Cw[ pg polw-siqgur; cwtau pg, cwt 2 ]) hrI jI dy imlwp dw p`Dr sw& 3 [<br />

rsqw 4 pRwpq hoieAw hY -ijqu imil; hir pwDr 3 bwt 4 ] Bju hir rsu; rs hir<br />

gwt] hir ho; ho ilKy illwt]) Kt jt jtw poly- Kt krm ikirAw kir, bhu bhu<br />

ibsQwr; isD swiDk jogIAw, kir jt jtw jt jwt] kir ByK. n pweIAY, hir<br />

bRhm jogu, hir pweIAY, sqsMgqI; aupdyis gurU gur, sMq jnw, Koil Koil kpwt] qU<br />

AprMpru suAwmI, Aiq Agwhu; qU Brpuir rihAw jl Qly; hir ieku ieko, iek eykY<br />

hir Qwt] qU jwxih sB ibiD, bUJih Awpy; jn nwnk ky pRB, Git Gty Git Gty;<br />

Git hir Gwt] ibKu mwieAw sMic, bhu icqY ibkwr; suKu pweIAY hir Bju, sMq sMq<br />

sMgqI; imil siqgurU, guru swDo]) huMdw 5 hY- ijau Cuih pwrs, mnUr, Bey kMcn; iqau<br />

piqq jn, imil sMgqI suD hovq; gurmqI, suD hwDo 5 ]) swDo polw-ijau kwst sMig.<br />

lohw bhu qrqw; iqau pwpI. sMig qry swD swD sMgqI; gur siqgurU, gur swDo])<br />

Aws - Rm-cwir brn. cwir AwsRm hY; koeI imlY, gurU gur nwnk; so Awip qrY, kul<br />

sgl qrwDo] hir jsu gwvhu; Bgvwn] miq gurmiq; suin jsu kwn]) ikRpw 6 krohir<br />

ho; ho ikrpwn 6 ]<br />

1298. qyry jn iDAwvih, iek min iek iciq; qy swDU suK pwvih, jip hir<br />

hir nwmu inDwn] ausqiq krih pRB qyrIAw, imil swDU swD jnw; gur siqgurU<br />

Bgvwn] ijn kY ihrdY qU suAwmI, qy suK Pl pwvih; qy qry Bv isMDu, qy Bgq hir<br />

jwn] iqn syvw hm lwie hry. hm lwie hry; jn nwnk ky hir; qU qU qU qU qU<br />

www.Gursevak.com<br />

408<br />

q`qkrw


Bgvwn] gweIAY gux; gopwl ik®pw iniD] jw kau; siqguru Apnw rwKY]) AwrwDau<br />

quJih; suAwmI Apny]) jw kau suAwmI; kIno dwnu]) so~Dw-koit krm kir; dyh n<br />

soDw]) pUjw polw- pUjw crnw; Twkur srnw]<br />

1299. pRymw-BgqI 1 krnI soBdI 2 hY- Bgiq 1 ; Bgqn hUM, bin AweI 2 ])<br />

ilbws pihnxw 1 krdw hY[ suAWg- Aink sÍWg kwCy 1 ; ByKDwrI]) ij`Qy 2 ik`Qy 3<br />

prgt hn 4 - mnih pRgwsu. pyiK pRB kI soBw; jq 2 kq 3 pyKau. AwihE 4 ]) AsiQ`q<br />

Q`wnw - AsiQq Bey. bsy suK Qwnw; bhuir. n kqhU DwieE]) eIrKw 5 - ibsir geI<br />

sB; qwiq 5 prweI] jb qy swDsMgiq; moih pweI]) su - m`iq swDU qy) Twkur jIau;<br />

quhwro prnw]) mh`qu- mwnu mhqu. qum@wrY aUpir; qum@rI Et. qum@wrI srnw] 1]) A - BY<br />

dwnu)<br />

1300. supn kI bwq sunI, pyKI supnw; nwm mMqRü. siqgurU idRVwieAw] qwp<br />

sMqwp imty. nwnk; bwhuiV. kwlu n Kwie] swDsMgiq; iniD hir ko nwm]) bwnI<br />

polw- sMq jnw kI; aUcI bwnI]) swDU; hir hry gun gwie]) pyiK pyiK ibgswau<br />

swjn; pRBu Awpnw iekWq]<br />

1301. ks - mlw imit poly) aucwrny 1 krky[ ho jWdI 2 hY[ n`wsih- gux rmMq 1 ,<br />

dUK nwsih; ird. BieAMq 2 sWiq]) bUfq; sMswr swgr]) auD - ry rqn`wgr- auDry;<br />

hir ismir rqnwgr]) dIn drd invwir; qwrn] Bor. Brm kwty, pRB ismrq;<br />

igAwn AMjn imil, sovq jwgI]) pwgIN polw- nwnku jwcku. hir hir nwmu mWgY;<br />

msqku Awin DirE. pRB pwgI]) ku - icl polw) qU smrQu. srin jogu qU; rwKih ApnI<br />

kl Dwir] nwrwien nrpiq; nmskwrY]<br />

1302. n jwnI sMqn; pRB ibnu Awn]) kIqy kMmW dy jwnx 1 vwly AMqrjwmI jI<br />

dy igAwn krky[ kRq`igA kruxw - mY, igAwn- krq rhy k®qg´1 kruxwmY; AMqrjwmI<br />

ig´wn] hIey ko pRIqmu; ibsir n jwie]) jwlI polw- Aink BWiq kI eykY jwlI; qw<br />

kI gMiT, nhI Corwie] iPrq iPrq, nwnk dwsu. AwieE; sMqn hI srnwie]<br />

1303. ibKY dlu; sMqin qum@rY gwihE] ik®pw inDwn rMg rUp rs; nwmu nwnk.<br />

lY lwihE] ibnsY; mohu Brmu duKu pIrY] myry mn; pRIiq crn pRB prsn]) A`KIAnrsnw.<br />

hir hir Bojin iqRpqwnI; AKIAn kau sMqoKu. pRB drsn]) nws 1 hoxgy[<br />

hrsn srsn krsn mrsn iek`Ty- krnin pUir rihE, jsu pRIqm; klml doK,<br />

sgl ml hrsn 1 ]) kUkdy 2 hn[ Cl 3 [ Kpdy 4 mUrK 5 [ mwrdI 6 hY[ mOq 7 – kuhkq 2<br />

kpt 3 Kpt 4 , Kl 5 grjq; mrjq 6 mIcu 7 , Aink brIAw]) msq 8 dÍYq 1 ’c pRIqI 9<br />

krdw hY[ m`q, r`q, kuim`q, ihq polw- AhM mq 8 An 1 rq 9 , kuimq ihq; pRIqm<br />

pyKq, BRmq lwK grIAw]) mmqw 10 hMkwr 11 msq 12 , kmlw[ Ain`q- Ainq<br />

www.Gursevak.com<br />

409<br />

q`qkrw


ibauhwr; Acwr, ibiD hInq, mm 10 md 11 mwq 12 , kop jrIAw]) guopwl hoVy AONkV<br />

ivckwrlI Avwz bolo, au - Dru- krux ik®pwl guopwl, dIn bMDu; nwnk. auDru srin<br />

prIAw]) mohq 13 K`cq 13 , SkqI 13 (Aw) rihq[ Aw - skq- ibKY rs isau, Awskq 13<br />

mUVy; kwhy suK mwin]<br />

1304. au - Dru- piqq. pwvn srin AwieE; auDru nwnk. jwin]) muK kml 1 -<br />

Aivlokau; rwm ko muKwribMd 1 ]) srbso polw imlvW- rwj Dnu. prvwru myrY; srbso<br />

goibMd]) iek`qRqw 2 ’c- swD sMgim 2 lwBu pwieE; nwnk. iPir n mrMd]) pUj - hopRB<br />

pUjho; nwmu ArwiD]) jgu jIqo ho; ho gur ikrpwiD] ikAw dInu; kry Ardwis]<br />

nv iniD nwmu; inDwnu hir kyrY]) aupmw 3 rihq, suMdrqw guxW praupkwrW dI aupmw<br />

nhIN ho skdI, BwvyN swry bRhmMf jIA jMq pUrn gurU sMq, hr smyN aupmw kr rhy hn,<br />

sgoN hor vDdI 2 hI jWdI hY- hir rMg rMg; rMg AnUpyrY<br />

3 ]) AMq nUM shwieqw 4<br />

praupkwr krdy hn[ pukrorY polw- pRB jI ko nwmu; AMiq pukrorY 4 ] kvn khW hau;<br />

gun ipRA qyrY]<br />

1305. drsnu Byty; ibnu sqsMgw]) kpwlI 1 Asx Bwv pu`Ty 1 lmkdy[ hiT<br />

polw[ in - gRih- hiT ingRih; Aiq rhq ibtMgw 1 ]) so mukqu nwnk; ijsu siqguru<br />

cMgw]) iqK bUiJ poly- iqK bUiJ geI; geI imil swD jnw]) B`wgy- pMc Bwgy cor,<br />

shjy suKYno; hry gun gwvqI gwvqI gwvqI; drs ipAwir]) kYsw Ascrj 1 hY[ smUh<br />

jIv 2 iml ky Awp jI dI vIcwr krdy hn- pRB Qwnu qyro kyhro<br />

1 ; ijqu. jMqn 2 kir<br />

bIcwru] hir sMq mMq; gupwl igAwn iDAwn] ik®pwl; dieAw mieAw Dwir]) pwp 2<br />

sV 3 jWdy hn[ B`wgW 4 krky- pRB khn. mln 2 dhn 3 , lhn 4 gur imly; Awn nhI<br />

aupwau]<br />

1306. qIrQW dy iknwry 1 [ Cy 2 krm sMiDAw Awid[ fMfw r`Kx vwlw 3 - qtn 1<br />

Ktn 2 , jtn homn; nwhI fMfDwr 3 suAwau] jqn BWqn qpn BRmn, Aink kQn<br />

kQqy; nhI Qwh pweI Twau]) Bju polw- soiD sgr soDnw; suKu nwnkw. Bju nwau])<br />

iCn 4 mwqR[ AvsQw rUpI rwq 5 - suKu ipRA suhwg; plk 4 rwq 5 ]) rwj 6 isMGwsn,<br />

ie`Cw 7 - kink mMdr, pwt 6 syj sKI; moih. nwih ien isau qwq 7 ] rUKo Bojnu. BUim sYn<br />

sKI; ipRA sMig. sUiK ibhwq] ipRA pRIiq; ipAwro moro]) irdy rUpI ivhVy 8 ’c[<br />

AWgin- igRih syj suhwvI, Awgin 8 cYnw; qoro rI qoro, pMc dUqn isau. sMgu qoro]<br />

gwieE rI gwieE; pRB nwnk. gunI ghyro] jo. sMq byd khq, pMQu gwKro; moh mgn,<br />

AhM qwp]) r`wqy m`wqy- jo rwqy mwqy, sMig bpurI; mwieAw moh sMqwp]<br />

1307. q`kI 1 hY[ q`wkI- mwn mohI. pMc dohI, auriJ inkit bisE; qwkI 1<br />

srin swDUAw, dUq sMgu invwir]) inskpt Boly bwlk 2 nMU, suK srUp pRBu jI imly[<br />

bwly Boly poly- pRBu imilE suK; bwly 2 Boly]) colY polw- gun inDwnu pRgitE; ieh<br />

www.Gursevak.com<br />

410<br />

q`qkrw


colY]) khin Bvin, nwhI pwieE pwieE; Aink aukiq cqurweI] jqn jqn, Aink<br />

aupwv ry; qau imilE. jau ikrpweI]) srbsuo polw imlvW hoVy AONkV ivckwr bolopRwn<br />

mnu Dnu srbsuo; hir gun inDy, suK mor]<br />

1308. crcw 2 krdy hn, crcw 2 krdy hn[ n`cx 3 gwiex ig`Dy 3 dI DuMm<br />

auTwaNdy hn- krq 1 krq 1 ; crc 2 crc 2 crcrI 3 ]) DrqI qy ivcrn 2 vwly jMgm 2<br />

ho ky DrqI hI DrqI ’qy iPrdy 1 hI iPrdy hn- jog iDAwn. ByK igAwn; iPrq 1<br />

iPrq, Drq Drq DrcrI 2 ] AhM AhM, AhY Avr; mUV mUV. mUV bvreI]) nwS 3<br />

krdw hY- jiq jwq, jwq jwq, sdw sdw; sdw sdw, kwl heI 3 ]) hY 4 - mwnu mwnu,<br />

mwnu iqAwig; imrqu imrqu, inkit inkit, sdw heI 4 ]) ibArQ 5 - hir hry hry<br />

Bwju, khqu nwnku, sunhu ry mUV; ibnu Bjn Bjn Bjn, Aihlw 5 jnmu geI]) qrwvȲ<br />

go-jip mn. hir hir nwmu; qrwvYgo]) b`wjih b`wjy nI~Jr- qh Anhq DunI. bwjih<br />

inq bwjy; nIJr Dwr cuAwvYgo]<br />

1309. mCodRI dw spUq ibAws 1 [ pu`qu dyl@I dIpk- bRhm kml puqu mIn<br />

ibAwsw 1 ; qpu qwpn, pUj krwvYgo]) jo jo Bgqu hoie so pUjhu; Brmn Brmu cukwvYgo])<br />

nIvIN 2 zwq[ pgIN polw- jwq njwiq 2 dyiK, mq Brmhu; suk. jnk pgIN lig,<br />

iDAwvYgo]) rsoeI 3 dI jUT 4 p`qlW- jUTn 3 . jUiT 4 peI isr aUpir; iKnu mnUAw, iqlu<br />

n fulwvYgo]) sUdr 5 sB qoN Cotw 6 dwsn 6 dws- ibdr. dwsI suqu, Cok 5 Cohrw 6 ; ik®snu<br />

AMik gil lwvYgo]) inh - swsin- swsin swis, swis blu pweI hY; inhswsin, nwmu<br />

iDAwvYgo]<br />

1310. c`lY- clqO clY clY, dh dh idis; guru rwKY. hir ilv lwvYgo]<br />

1311. inG - rqu polw- pMkj moh. inGrqu hY pRwnI; guru. inGrq kwiF<br />

kFwvYgo]) ikRpw rUp h`Q 1 , dsq pMjI- qRwih qRwih, srin jn Awey; guru hwQI 1 dy,<br />

inklwvYgo]) jm@W krygw 2 - haumY krY, krwvY haumY; pwp koiely, Awin jmwvYgo 2 ])<br />

dyNdy- Kwie Kric, dyvih bhuqyrw; hir dydy, qoit n AwvYgo]<br />

1312. rsik rsik; suAwmI gux gwiex] jp qwp sMjm, hir hir inrMjn;<br />

goibMd Dnu, sMig cwlY] mMglcwr; coj Awnµdw] kwnVy kI vwr mhlw 4, mUsy kI<br />

vwr kI, DunI ) rwm nwmu inDwnu hir; gurmiq rKu aur Dwir] goivMdu goivdu<br />

goivdu hir; goivdu guxI inDwnu]<br />

1313. juVy 1 [ jug polw- qUM Awpy hI. isD swiDko; qU Awpy hI. jug 1 jogIAw]<br />

hir Awpy Awip dieAwlu hir; Awpy kry su hoie] siB khhu muKhu, irKIkysu hry;<br />

irKIkysu hry, ijqu pwvih sB Pl Plnw]) ivgisAw polw- gurmuiK kmlu ivgisAw;<br />

sBu Awqm bRhmu pCwnu]<br />

1314. qUM Qwn Qnµqir, BrpUru hih krqy; sB qyrI bxq bxwvxI])<br />

www.Gursevak.com<br />

411<br />

q`qkrw


n@wvwlIAY- jil hsqI. mil nwvwlIAY; isir BI iPir pwvY Cwru] sB joiq qyrI, joqI<br />

ivic krqy; sBu scu, qyrw pwswrw] siB iDAwvih quDu, sPl sy gwvih; gurmqI hir<br />

inrMkwrw]) aucwro 1 [ j`gjIvno- siB cvhu 1 muKhu, jgMnwQu jgMnwQu jgjIvno; ijqu<br />

Bvjl pwir auqwrw]<br />

1315. jo iDAwvih hir, AprMpru hir hir; hir iDAwie, hry qy honw]) v`fy<br />

qoN v`fy 1 - qum jYsy hir purK jwny, miq gurmiq; muiK vf vf Bwg vfonw<br />

1 ]) syvkW dw<br />

syvk 2 hW[ s`qy[ j`ugwid- siB iDAwvhu Awid sqy, jugwid sqy; prqiK sqy, sdw<br />

sdw sqy; jnu nwnku. dwsu dsonw 2 ]) maulw polw- hir aUqmu. hirAw nwmu hY; hir<br />

purKu inrMjnu maulw]) kaulw polw) jaulw ksky- inq swir sm@wly. sB jIA jMq;<br />

hir vsY inkit sB jaulw]) saulw ksky- so bUJY ijsu Awip buJwiesI; ijsu siqguru<br />

purKu pRBu saulw]) smwauxw 3 - siB gwvhu, gux goivMd hry; goivMd hry, goivMd hry;<br />

gux gwvq guxI smaulw 3 ] jn nwnk, ieku ADwru hir; pRB ieks qy, giq piq])<br />

v`ijAw g`ijAw) j`ugwid[ BijAw polw- Awid jugwid vysu hir eyko; miq gurmiq hir<br />

pRBu BijAw]) l`ijAw[ kijAw polw)<br />

1316. ibiD polw-hir hir Agmu AgwiD hir; jn ikqu ibiD. imlih<br />

imlwih]) ipKW polw- hir Agmu Agocru Agmu hir; ikau kir. hir drsnu ipKw])<br />

irKw polw- ikCu vKru hoie su vrnIAY; iqsu rUpu n irKw]) idKw polw- ijsu buJwey,<br />

Awip buJwie dyie; soeI jnu idKw]) is`KW- sqsMgiq siqgur ctswl; hY ijqu hir<br />

gux isKw]) cauNidAW- nwnk. hir hir cauidAw; sBu dwldu duKu lih jwie])<br />

AiDk AslI ivSyS 1 pRymw-BgqI- siB khhu muKhu, nr nrhry; nr nrhry, nr<br />

nrhry; hir lwhw, hir Bgiq ivsyiKAw 1 ]<br />

1317.ikau pweIAY. ikau dyKIAY; myrw hir pRBu. suGVu sujwxI]) s`jnw- nwnk.<br />

rogu v\wie; imil siqgur, swDU sjnw]) Anyk SuB guxW dy SuB iSMgwr sihq Bwrw 1<br />

sPlw 1 [ dyKW- mnu qnu, qwim sgwrvw 1 ; jW dyKw hir nYxy]) gursbd 2 [ s`du- nwnk,<br />

so pRBu, mY imlY; hau jIvw sdu 2 suxy]) cauNidAw- hir jn. hir hir cauidAw; sru<br />

sMiDAw gwvwr]<br />

1318. A`KW ’c pRym dI iK`c 1 AweI hY[ A`KIN, ksweIAw ibMdI n lwau- AKI.<br />

pRyim ksweIAw 1 ; hir hir nwmu ipKMin@]) AnMdo 1 AnMd 2 ’c JUty lYNidAW[ jwxw 3 kr[<br />

l`uif l`uif- jn nwnk nwmu slwih qU; luif 1 luif 2 , drgih vM\u 3 ] hir dwqY dwqwir<br />

hQu kiFAw; mIhu vuTw sYswry]) SISy 3 pRmwxnIk, pRiqibMb 4 C`f ky ibMbI dyKxw, SISw<br />

dyK ky ieh nhIN kihMdw ik SISy ’c myrw prCwvW hY, “ieh mYN hW” inscy krky ^uS<br />

huMdw hY[ ijvyN SISy 3 ’c Awpxw Awp inscy 4 krdw hY ieauN sB ’c bRhm jI hI inscy<br />

krny hn- jYsy drpn 3 mwih; bdn prvwnI 4 ]) pwp puMn ’c ilpwiemwn 5 nhIN huMdy[<br />

www.Gursevak.com<br />

412<br />

q`qkrw


iCpdy 6 nhIN[ nMnw dyl@I dIpk- bsY Gtw Gt; lIp 5 n CIpY 6 ]) pwnI polw- pwnI<br />

mwih; dyKu muKu jYsw]) 1294 qoN 1318, kwnVw rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

1319. qoN 1326. kilAwn rwgu gurpRswid ArMB- rwmw. rm rwmY; AMqu n<br />

pwieAw]) A - imiq polw) h`isAw- hir jnu; gun gwvq hisAw]) GisAw polw- hir<br />

hir hir kIriq jig swrI; Gis cMdnu. jsu GisAw]<br />

1320. Sbd ’c. Q`Qy nwl aucwrny- jgM - nwQy- myry mn; jpu jip, jgMnwQy])<br />

rsun - Qy- rsnw eyk, jsu gwie n swkY; bhu kIjY, bhu rsunQy]) koeI mwrgu pMQu bqwvY<br />

pRB kw; khu iqn kau, ikAw idnQy]) sunxw 1 kr[ A - kQ polw, sun - QeI- myry mn,<br />

jip hir gun; AkQ sunQeI 1 ]) iPr - QeI, m - QeI, iDAwie - QeI- jh drgih, pRBu<br />

lyKw mwgY; qh CutY nwmu iDAwieQeI]) l`gI 2 hoeI hY[ l`g - QeI- hmry doK bhu jnm<br />

jnm ky; duKu haumY mYlu, lgQeI 2 ]) nws ho gey 3 [ n@wvwey, g - QeI- guir Dwir ik®pw,<br />

hir jil nwvwey; sB iklibK pwp, gQeI 3 ]) Bj - QeI, sw - QeI, jgM - nQeI- jn.<br />

qyrw jsu gwvih, hir hir pRB; hir jipE jgMnQeI]) kMnW 4 iv`c 3 [ b`uf - QeI) sū<br />

m`iq- jw kau rwiK lyie, myrw suAwmI; qw kau sumiq dyie, pY 3 kwnY 4 ] A`p - ir- qw<br />

kau. koeI Apir n swkY; jw kI Bgiq. myrw pRBu mwnY]<br />

1321. lwvih - gy- hau qumrI krau, inq Aws pRB; moih. kb gil lwvihgy]<br />

jnu nwnku. srin duAwir; hir. lwj rKwvihgy]) Ail polw- Ail mkrMd crn<br />

kml isau; mnu. Pyir Pyir rIJY]) jhwz 1 [ icMqw - mxy- sgl Bgq. jwcih suK swgr;<br />

Bv iniD qrx 1 , hir icMqwmxy]) kilAwn- kil´wn mhlw 5] jwicku; nwmu jwcY<br />

jwcY] srb Dwr srb ky nwiek; suK smUh ky dwqy]<br />

1322. pRym dIAW lihrW 1 nwl- jog igAwn, iDAwn syKnwgY; sgl jpih,<br />

qrMgI 1 ]) sumyr prbq 2 [ k`K 3 - ieq auq, dh idis rivE; myr 2 iqnih 3 , smwin]<br />

gun nwd; Duin Anµd byd] igAwn iDAwn mwn dwn; mn risk, rsn nwmu jpq; qh<br />

pwp KMflI]) bRhmigAwnI 4 iek rs 5 - jog jugiq, igAwn Bugiq; suriq sbd, qq<br />

byqy 4 ; jpu qpu AKMflI 5 ] kaunu ibiD qw kI; khw krau]) svw 2 mx dy pIsx pIsy,<br />

cVKVIAW ’qy cV@y, bMd 2 ktvwey, pu`TIAW K`lW luhweIAW, rUM ’c lpyt ky swVy gey,<br />

b`icAW dy toty 2 krwky Jol@IAW ’c puAwey Awid[ du`K Bu`K mwr kSt shwridAW<br />

vwihgurU jI dI dwiq smJ ky Bwxy ’c pRsMn rhy[ siqgurU swihbwn jI dy s`cy crnkmlW<br />

dw pRym nhIN C`ifAw[ kwm kRoD moh hMkwr loB mwx suAwd pdwrQ vifAweI,<br />

isr ’qy Awey kSt jr lYxy Ajr pdu 7 hY, ies A - jr pdu nMU iks qrHW shwrngy 8 ,<br />

Bwv ies pd nMU pRwpiq nhIN ho skxgy[) SwsqRW dy jwxU 6 [ ssq R`igAw A`Dy rwry ’qy<br />

ADk lwau[ A - jr- Drq iDAwnu igAwnu ssqRigAw 6 ; Ajr 7 pdu. kYsy jrau8 ]<br />

www.Gursevak.com<br />

413<br />

q`qkrw


1323. srb sUK, Awnµd nwnk; jip rwm nwmu, kilAwxu]) lubD polw- pRB<br />

drs lubD. dws nwnk; bhuiV. join n Dwvno]) rwmw; rm rwmo, suin mnu BIjY]) miQ<br />

polw- kwst mih ijau hY bYsMqru; miQ sMjim kwiF kFIjY]) ik®pw ik®pw kir, dIn<br />

hm swirMg; iek bUMd nwmu, muiK dIjY]) ib`iQ)<br />

1324. rwm guru pwrsu; prsu krIjY]) sblu polw imlvW- mwieAw mohu sblu<br />

hY BwrI; mohu kwlK dwg lgIjY]) KMB 1 [ A - ilpq- myry Twkur ky jn. Ailpq hY<br />

mukqy; ijau murgweI pMku 1 .n BIjY]) Buie - AMgm vyV@I- cMdn vwsu. BuieAMgm vyVI; ikv<br />

imlIAY. cMdnu lIjY]) au~gR, l`UkI- mhw augR pwp. swkq nr kIny; imil swDU lUkI<br />

dIjY]) smDw polw- Awin Awin smDw bhu kInI; plu bYsMqr Bsm krIjY]) koV@I<br />

rogI n 1 Cohxy Xog 1 sn, auh swDUAW 2 nwl prs ky pRmySr jI nUM dyKx vwly ho gey[<br />

in - prsu- prs inprsu 1 , Bey swDU jn 2 ; jnu hir Bgvwnu idKIjY] rwmw; rm rwmo<br />

rwmu rvIjY]) c`ib c`ib- mYn dMq inksy. gur bcnI; swru cib cib. hir rsu pIjY]<br />

1325. (gwiL) gwLI[ gwil l`lw Bwrw nhIN bolxw[ j`igA- siB qIrQ brq.<br />

jg´ puMn kIey; ihvY gwil gwil. qnu CIjY]) A - qu`lw p`ujY- Aqulw qolu, rwm nwmu hY<br />

gurmiq; ko pujY n. qol qulIjY] Awqm dyau. dyau hY Awqmu; ris lwgY pUj krIjY])<br />

ibc - ir ibc - ir poly imlvyN) jOhrI 1 [ gurU Sbd vwihgurU AiBAws duAwrw, mn jOhrI<br />

bx jWdw hY, ijs rwhIN nwm hIrw prK leIdw 2 hY - mnu moqIswlu 1 hY, gur sbdI;<br />

ijqu hIrw, priK leIjY 2 ]) mihkwr 2 - Drmu Pulu, Plu guir igAwnu idRVwieAw;<br />

bhkwr 2 bwsu jig dIjY] mMgq jn dIn, Kry dir TwFy; Aiq qrsn kau, dwnu dIjY]<br />

1326. au~iBsu`k- Brim sUky bhu, auiBsuk khIAih; imil swDU sMig hrIjY])<br />

bWh KVI 2 krky ^Ub im`Tw boldy<br />

1 hn[ bWh- sMqhu sunhu, sunhu jn BweI; guir kwFI 2<br />

bwh, kukIjY 1 ] nwnk. rwm rm, rmu rm; rm rwmY qy. giq kIjY]) 1 Cy gursbdW dw<br />

joV C`kw hY[ C`kw ie`k- Ckw 1 1]) 1319 qoN 1326, kilAwn rwgu gurpRswid<br />

sMpUrnM[<br />

1327. qoN 1351. pRBwqI rwgu gurpRswid ArMB:- lwBdwiek pRXojn 2 [<br />

BUKx 1 gRhx 1 - nwau qyrw ghxw 1 ; miq mksUdu 2 ] nwie qyrY; nwau mMny, sB koie])<br />

mh`q- nwie qyrY; mwxu mhq prvwxu] nwie qyrY; siB suK vsih min Awie]) jW<br />

s`dy) nwnk; kUVu. kUVo hoie jwie]) kIAW KusIAW- mn kIAw KusIAw; kIcih vys])<br />

qyrw nwmu rqnu, krmu cwnxu; suriq iqQY loie]) pwpW AOguxW dy hn@yry 1 ’c, zulm dI<br />

Any@rI 2 vg 3 rhI hY- AMDyru1 AMDI 2 vwprY 3 ; sgl lIjY Koie] qyrw nwmu dwrU. Avru<br />

nwsiq; krxhwru Apwru]) purIAW- pwqwl purIAw eyk Bwr; hovih lwK kroiV]<br />

www.Gursevak.com<br />

414<br />

q`qkrw


1328. d`UKW[ sUKIN polw- dUKw qy. suK aUpjih; sUKI hovih dUK]) qy qskr. jo<br />

nwmu n lyvih; vwsih kot pMcwsw] jw qy; iPir n Awvhu sYswir]) bkvws 1 - jw kY<br />

brqu nwhI, nymu nwhI; nwhI bkbweI 1 ] sru sMqoKu; qwsu guru hoie]<br />

1329. pUrn gurU jI dw praupkwrI irdw 2 AMdroN 1 s`cy nwm ’c rMigAw hY,<br />

bwhroN idKwvw nhIN krdy[ gurU bwvn cMdn 3 srUp[ r`qw, ql polw- rqw sic nwim,<br />

ql 1 hIAlu 2 ; so guru. prmlu 3 khIAY]) koit bRhmMf dI rcnw rUp bnwspqI 3<br />

suDrnw 4 - jw kI vwsu. bnwspiq 3 saurY 4 ; qwsu crx ilv rhIAY]) iv`idAw) mDy polw<br />

pr-gwisAw- Awpw mDy. Awpu prgwisAw; pwieAw AMimRqu nwmu]) p`qlW 5 AMn 6 [<br />

p`wqI- jqu squ cwvl, dieAw kxk kir; pRwpiq pwqI 5 Dwnu 6 ] ijs qy hoAw, soeI<br />

pru jwxY; jW aus hI mwih smwie] qMUhY. hY vwhu; qyrI rjwie]) mwlw polw[ s`KnIjYsy<br />

hrht kI mwlw, itMf lgq hY; iek sKnI, hor Pyr BrIAq hY] bolhu; scu nwmu<br />

krqwr] ijnI jwxu su jwixAw; jig qy pUry prvwxu]<br />

1330. jwgis; jIvx jwgxhwrw]) c`up 1 [ msit polw- msit 1 krau; mUrKu.<br />

jig khIAw]) K`ul@2 ky- mnmuKu KUil@2 ; mhw ibKu Kwie]<br />

1331. KwieAw. mYlu vDwieAw; pYDY. Gr kI hwix]) v`wisAw- bwbw. AYsw<br />

ibKm jwil; mnu vwisAw]) AOguxW sihq bdie^lwkI 1 dbw 2 ky[ ibb - lu polwibblu<br />

1 Jwig 2 ; shij prgwisAw]) A - jru nI~Jru- Ajru jrY. nIJru JrY; Amr Anµd<br />

srUp]) hY 3 [ Awp 5 jI nMU BwvY, qW pRIiq 4 r`Ko dwsn dws dI- nwnku. jl kO mInu sY 3 ;<br />

Qy 5 BwvY, rwKhu pRIiq 4 ]) pRsMnqw 5 [ rhs polw- rhs 5 rMg; Purmwieis kweI]) s`cy 1<br />

pRym 2 - miq sq 1 Bwie 6 ; Bgiq goibMdw]) kIriq krm; kwr inj sMdw] Aih inis<br />

jIAw dyiK smwly; iqs hI kI srkwrw]) gwV@w 7 - dIn dieAwlu, pRIqm mn mohnu;<br />

Aiq rs, lwl sgUVO 7 ]<br />

1332. nws 1 - kwlu ibDuMis 1 , mnsw min mwrI; gur pRswid, pRBu pwieAw])<br />

piv`qR Awcwr 2 vwly- sbid imly. sy sUcwcwrI 2 ; swcI drgh mwny] jil jwau jIvnu;<br />

nwm ibn]<br />

1333. gurmuiK hir swlwihAw ijMnw; iqn slwih hir jwqw]) mhlw hyTW 5<br />

dw Bwv, ieh gursbd jI siqgurU pMjvyN pwiqSwh jI ny vI aucwry, qIjy pwqSwh jI<br />

dy muK r`Ky hn- pRBwqI mhlw 5 3]<br />

1334. B`ij- nwmu rqnu iqnw ihrdY pRgitAw; jo. gur srxweI Bij pieAw])<br />

rMgIN Ky@lu - Awpy. BWiq bxwey, bhu rMgI; issit aupwie. pRiB Kylu kIAw]) c`lY- eyko<br />

sbdu. eyko pRBu vrqY; sB eyksu qy. auqpiq clY]<br />

1335. pRBwqI rwg dI ie`k zwqI ibBws hY] pRBwqI mhlw 4 ibBws ) cqur 1 [<br />

suojwxw hoVy AONkV ivckwr bolo[ suG - Vu- soeI Bgqu; suGVu 1 suojwxw] ibKu Baujl<br />

www.Gursevak.com<br />

415<br />

q`qkrw


fubdy, kwiF lyhu pRB; gur nwnk. bwl gupwl]) gusweIN- hm bwirk. gur Agm<br />

gusweI; gur. kir ikrpw pRiqpwl]<br />

1336. qwirAW 1 ’c[ cMdRmW 2 kIqw 3 [ aufvw sis poly- hir jn soBw, sB<br />

jg aUpir; ijau ivic aufvw 1 . sis 2 kIk 3 ]) n`k- jYsy sIgwru krY, dyh mwnuK;<br />

nwm ibnw, nkty nk kIk] Git Git rmeIAw, rmq rwm rwie; sB vrqY, sB<br />

mih eIk] jip mn, rwm nwmu; riv rhy]) ksqUrI dI ^uSbU 4 [ nwpw 5 [ ivSy<br />

rUp JwV@IAW 6 - ijau imRg nwiB, bsY bwsu 4 bsnw 5 ; BRim BRimE, Jwr 6 ghy]) v`fy 7<br />

(Pw) ipAwry[ v`f - Pw, swry sbd dy P`Py iek`Ty hn- min lwgI pRIiq, rwm nwm<br />

hir; hir jipE, hir pRBu vfPw 7 ]<br />

1337. jip - Bw- gur siqguir. nwmu idRVwieE hir hir; hm muey jIvy. hir<br />

jipBw]) kiF - Bw])pUrn pRym Bwvnw nwl jpxy ArwDxy 1 Xog [ArD`WBw b`by B`by dw<br />

ivcwlw bolo- jip mn; rwm nwmu ArDWBw 1 ])rs - Bw]) hir - Bw- loh mnUr, kMcnu<br />

imil sMgiq ; hir aur DwirE; guir hirBw])k - lq luiB - Bw] Br - Bw] srn - Bw ]<br />

qumn - Bw]<br />

1338. gur imil Awey; qumrY duAwr] qw kau; krhu sgl nmskwru]<br />

1339. aubry; siqgur crnI lwig] sdw sdw; pRBu, gux iniD gweIAY]<br />

1340. A - tlw- gur kw sbdu; sdw sd Atlw]) n@wvY- mukquo; swDU DUrI<br />

nwvY]<br />

inrBY swD; pry hir srnw]) is`K;) crn kml gur ky; min vUTy] Gir bwhir;<br />

pRBu sBnI QweI] nwmu ArwDn; hoAw jogu] gux gwvY inq inq; inq nvy]<br />

1341. Avru; n dUjw Twau] nwhI; ibnu hir nwau] rm rwm rwm; rwm<br />

jwp] Awpu iqAwig, sMq crn lwig; mnu pivqu. jwih pwp]<br />

1342. lpit rhI; Puin. bMDu n pwieAw]) c`lY- mwieAw. swiQ n clY;<br />

ipAwrI] ijau mnu dyKih; pr mnu qYsw] sbdy giq miq; moK duAwru]) jwp krn<br />

vwlI mwLw 1 - AYsw jwpu jpau; jpmwlI 1 ]<br />

1343. dUjI 1 bI~jI- Avru. n sUJis; bIjI 1 kwrw]) sBw polw[ ivg`ucIAYdustI<br />

sBw, ivgucIAY; ibKu vwqI, jIvx bwid]) sBw polw- sMq sBw; gux igAwnu<br />

bIcwru]<br />

1344. pRB`wqI[ d`KxI- pRBwqI mhlw 1 dKxI]) A - ih`ilAw- goqmu qpw.<br />

AihilAw iesqRI; iqsu dyiK ieMdRü luBwieAw]) ichn Bg poly) piq rwjY poly - iqin<br />

hrIcMid. ipRQmI piq rwjY; kwgid. kIm n pweI]) kWSI ’c AwdmI vycx 3 vwlI<br />

www.Gursevak.com<br />

416<br />

q`qkrw


mMfI 2 [ ikauN ikauN- Aaugxu jwxY. q puMn kry ikau; ikau, nyKwis 2 ibkweI 3 ]) A -<br />

Gu`lY- nwnk. sic nwim insqwrw; ko gur prswid AGulY] iesu mn; mwieAw moih<br />

ibnwsu] iehu mnUAw; iKnu iKnu aUiB pieAwil]) s`dy- Awpy sdy; iFl n hoie] scu<br />

krxI kir; kwr kmwvY]<br />

1345. dur - m`iq- JUTI; durmiq kI cqurweI] ibnsq; bwr. n lwgY kweI]<br />

drgh dwnw bInw ieku Awpy; inrml gur kI bwxI] jlu qrMg, AgnI pvnY Puin; qRY<br />

imil jgqu aupwieAw]<br />

1346. GorM - Dwr- hir mMdru. eyhu jgqu hY; gur ibnu. GorMDwr]) lY insvwir<br />

Zlq hY- iqsu ivic saudw, eyku nwmu; gurmuiK lYin. svwir]) lohy dI mYL mnUr 1 dw<br />

tukVw[ T`igAw 2 - hirmMdr mih, mnu lohtu1 hY; moihAw 2 dUjY Bwie] BY Bwie jwgy, sy<br />

jn jwgRx krih; haumY mYlu auqwir]<br />

1347. Bjn 1 kr[ Bju polw- hir srxweI. Bju mn myry; sB ikCu krxY<br />

jogu]) moh vwlw 1 [ auriJ pirE; mn mIT muohwrw 1 ]) mwieAw 2 - Cl nwgin 2 isau;<br />

myrI tUtin hoeI] muiK mITI; KweI kaurwie]) byGr 3 nI - Gru- iehu nIGru 3 ; Gru khI<br />

n pwey]) imlwp 4 nhIN huMdw- eyk igRh mih; duie n KtWeI 4 ]) inAwauN 5 inrlypqw<br />

sihq, auqpqI pwlxw lYqw sB ku`J krn nMU smr`Q 6 - krhu qpwvsu 5 ; pRB<br />

srbwig 6 ]) h`is- pRB his boly; kIey inAWeyN]<br />

1348. pwpW kwLy dwZ 1 - jm puir; bWiD Kry kwlµk 1 ]) bWiD[ q`wlw- GUGr<br />

bwiD; bjwvih qwlw]) pMj 1 DUxIAW Bwv au~proN sUrj qpdw hY, cwr DUxIAW dI<br />

AgnI ivckwr bYT ky qp 2 krdw hYN– pUMAr 1 qwp 2 ; gyrI ky bsqRw]) n`sqw- Apdw<br />

kw mwirAw; igRh qy nsqw]) Apny XogI gurU pws, cyly tukVy curw 3 Koh iKMj ky[<br />

tUkw- kwn Prwie; ihrwey 3 tUkw]) KotI 3 ing@w 4 - binqw Coif; bd ndir 4 , pr<br />

nwrI]) bWiDE[ p`wlw- gur kw bcnu; iqin. bwiDE pwlw]) isMmi Rqy A`Dw rwrw polw<br />

bolo- pUChu; sgl byd isMimRqy]) Drmwqmw 5 - pRiB puMinAwqmY5 ; kIny Drmw]<br />

1349. A`lhu- Alhu. eyku msIiq bsqu hY; Avru mulKu. iksu kyrw]) imxqI 1<br />

rihq myhr kro[ imh - rwmiq, sweIN- qU. kir imhrwmiq 1 ; sweI]) d`Kn p`iCim<br />

A`lh- dKn dyis. hrI kw bwsw; piCim. Alh mukwmw]) bRhmx swl ’c cObI 3<br />

iekwdsIAW 2 dy v`Rq r`Kdy hn[ kwzI roizAW 5 dy mhIny 4 rozy r`Kdy hn[ ihzrI swl<br />

dy nOvyN mhIny ’c rozy r`Kxy, ieslwm dw inXm hY- bRhmn, igAws 2 krih,<br />

caubIsw 3 ; kwjI, mh 4 rmjwnw 5 ]) aufIsy sUby ’c jgnnwQ 6 [ au~fIsy- khw, aufIsy 6<br />

mjnu kIAw; ikAw. msIiq isru nWeyN]) iesqRIE 7 - khqu kbIru. sunhu nr nrvY7 ;<br />

prhu. eyk kI srnw]) A`vil A`lh- Avil Alh nUru aupwieAw; kudriq ky sB<br />

bMdy])<br />

www.Gursevak.com<br />

417<br />

q`qkrw


1350. inaUxqweI, Cotwpuxw 1 - nw kCu poc 1 . mwtI ky BWfy; nw kCu poc, kuMBwrY]<br />

byd kqyb, khhu mq JUTy; JUTw. jo n ibcwrY]) kihMdy 1 hoN 2 - jau sB mih. eyku Kudwie<br />

khq 1 hau 2 ; qau ikau, murgI mwrY]) m`ulW- mulW; khhu inAwau KudweI]) klmW pVH<br />

ky, grdn ’qy FweI CurIAW Pyr ky koihAw 3 [ ibs - imil polw- pkir jIau AwinAw,<br />

dyh ibnwsI; mwtI kau ibsimil 3 kIAw]) pMj 4 ieSnwnw[ m`Qy qoN lw ky TofI q`k<br />

mMUh 5 Doxw- ikAw aujU 4 pwku kIAw, muhu 5 DoieAw; ikAw, msIiq isru lwieAw])<br />

h`j k`wbY- jau idl mih kptu invwj gujwrhu; ikAw hj kwbY jwieAw]) rwjy<br />

pRmySr 6 - suMn sMiDAw qyrI. dyv dyvw kr; ADpiq 6 Awid smweI] lyhu AwrqI, ho<br />

purK inrMjn; siqgur pUjhu BweI]) ivAwpk bRhm 7 [ auijAwrw- qqu 7 qylu, nwmu<br />

kIAw bwqI; dIpku dyh, auj´wrw]) Apxy is`K dy mn nMU Akwl jI ’c lIx krn vwly,<br />

mn dI bu`Jx vwly AMqrjwmI siqgurU 6 - mn kI ibrQw. mnu hI jwnY; kY bUJl 6 AwgY<br />

khIAY]) mn 1 [ n@wn@w BydIN- mwnY 1 bwsY. nwnw BydI; Brmqu hY sMswrI]<br />

1351. iqnHW 1 dI 2 [ Bjih polw- jo jn jwin Bjih purKoqmu; qw 1 cI 2 Aibgqu<br />

bwxI]) gw`jY) bwvn 1 cMdn ib`RC 2 bn 3 iv`c 4 [ lwig - lw- bwvn 1 bIKU 2 , bwnY 3 bIKy 4 ;<br />

bwsu qy, suK lwiglw]) ho 5 jWdw hY[ BY - ielw- srby Awid, prmlwid; kwst cMdnu,<br />

BYielw 5 ]) Awp 6 jI qW[ dwsn dws 7 qW- qum@cy6 pwrsu hmcy 7 lohw; sMgy, kMcnu<br />

BYielw] qU dieAwlu, rqnu lwlu; nwmw swic smwielw]) A - kul polw- Akul purK;<br />

ieku cilqu aupwieAw]) qY. mY kIAw; su mwlUmu hoeI] pRxviq nwmdyau; iehu jIau<br />

icqvY su lhY]) Aw - kul polw- Amru hoie; sd Awkul rhY]) pw`qI- qin cMdnu;<br />

msqik pwqI] irdy 1 AMdr 2 jIAW nMU kohx dI ie`Cw rUp CurI hY[ h`Q 3 dI qlI 4 ’c<br />

CurI 5 [ ql polw[ kw`qI- ird 1 AMqir 2 ; kr 3 ql 4 kwqI 5 ]) T`g b`gw- Tg idsit<br />

bgw ilv lwgw]) suMdr 10 BgvMq 11 jI nMU[ icr 12 q`k bMdn 6 krdw hY- kil 10<br />

Bgvq 11 ; bMd 6 icrWmM 12 ] k®¨r idsit; rqw inis bwdM] inqpRiq; iesnwnu srIrM])<br />

irdy 1 AMdr jIAW nMU kohx dI ie`Cw rUp CurI 13 isMn@I 14 hoeI hY[ sMiD - AwnI- irdY 1 ;<br />

CurI 2 sMiDAwnI 3 ]) bwnI polw- pr drbu ihrn kI bwnI]) rudRwKI 15 mwlw- irdY kUVu;<br />

kMiT rudRwKM15 ]) pg polw[ A - krmM- pg nwcis; icqu AkrmM]) mwlw polw- imRg<br />

Awsxu; qulsI mwlw] ijin Awqm qqu; n cIin@Aw] sB Pokt Drm; AbIinAw])<br />

gurmuiK gwfI rsqw 16 - ibnu siqgur; bwt 16 n pwvY]) 1327 qoN 1351, pRBwqI rwgu<br />

gurpRswid sMpUrnM[<br />

1352. qoN 1253. jYjwvMqI rwgu gurpRswid ArMB) nwvW- rwgu jYjwvMqI<br />

mhlw 9]) bsu - Dw polw- bwrU kI BIiq jYsy; bsuDw ko rwju hY]) bIq 1 irhw hY- rwmu<br />

Bju rwmu Bju; jnmu isrwqu hY 1 ] AMiq bwr, sMig qyrY; iehY. eyku jwqu hY] ibiKAw. ibKu<br />

ijau ibswir; pRB kO jsu hIey Dwir]) j`g[ kwin n hlMq nhIN lwauxw- ieh jg<br />

www.Gursevak.com<br />

418<br />

q`qkrw


mih. rwm nwmu; so qau. nhI suinE kwin] ibiKAn isau Aiq luBwin; miq. nwihn<br />

PyrI] inis idnu. suin kY purwn; smJq nh. ry Ajwn]<br />

1353. rwm Bgiq, hIey Awin; Cwif dy qY. mn ko mwnu]) 1352 qoN 1353<br />

AMg ’qy, jYjwvMqI rwgu gurpRswid sMpUrnM[<br />

1353. slok shsik®qI mhlw 1]<br />

Akwl purK jI dI ausqiq sihq, Su`D sMsikRq ’c, vwihgurU mh`lw pihlw jI,<br />

vwihgurU jI dw (slok) js aucwrdy hn- slok shsik®qI mhlw 1]) A`Dw œ q`qw<br />

polw bolo- piV@ pusœk; sMiDAw bwdM] iqMnW 1 lokW dy pwlk 1 (vw) qyry 2 dUSxW nMUqRYpwl<br />

1 ; iqhwl 2 ibcwrM]) iDAwvY- khu nwnk; inscO iD´wvY] ibnu siqgur; bwt n<br />

pwvY]) A`Kr hyTW ´ A`Dy X dw mUMh s`jy pwsy huMdw hY, ijs A`Kr hyTW A`Dw ( ´) X hovy,<br />

aus dy K`by ishwrI, s`jy AYVw mukqw lwauxw, ijhVI lg A`Kr nUM l`gI hovy auh AYVy nUM<br />

lwauxI[ gurbwxI ’c ilKxI nhIN[ A`Dw X jy brwbr hovy qW BI iesy qr@W hI krnw[<br />

q`isA, jnm`isA- inhPlµ, qs´ jnms´; jwvd. bRhm n ibMdqy]) sMswr`isA- swgrM<br />

sMswrs´; gur prswdI. qrih ky] jog sbdM. igAwn sbdM; byd sbdM, q<br />

bRwhmxh]) iKA`qRI prw - ik®qh- K´qRI sbdM, sUr sbdM; sUdR sbdM prwik®qh] srb<br />

sbdM, q eyk sbdM; jy ko jwnis Byau]) A`Dw ˜ polw bolo- eyk ik®s˜M q srb dyvw; dyv<br />

dyvw q Awqmh]) bwsÍ - dyvs´ bwsÍ A`Dw vwvw polw bolo, dyv`isA- AwqmM sRI<br />

bwsÍdyvs´; jy koeI jwnis Byv]) 1353 AMg ’qy slok shsik®qI mhlw 1 jI sMpUrnM[<br />

1353. slok shsik®qI mhlw 5) ArMB<br />

kdoN 2 dy, kI 2 hn, iks 2 dy hn, ikqny 2 hI hn, ik`Qy 2 hn[ kOqk 3 [ s`uqh–<br />

kqMc 2 mwqw. kqMc ipqw; kqMc. binqw ibnod 3 suqh]) ku - tMibAqy- kqMc BRwq mIq.<br />

ihq bMDv; kqMc moh kutMb´qy]) cMcl 4 - kqMc. cpl 4 mohnI rUpM; pyKMqy iqAwgM<br />

kroiq]) bRhm Ac`l 5 dy spUq 6 sMq[ l`biDAM- rhMq sMg Bgvwn ismrx; nwnk.<br />

lbD´M Acuq 5 qnh 5 ])<br />

1354. Gr 1 pdwrQW dw 1 [ A`Dw ˜ hY, n polw bolo. igRhwrQ - kh- iDRg s˜yhM;<br />

igRhwrQkh 1]) A`Dw n polw bolo- swDsMg s˜yh siq´M; suKXM bsMiq nwnkh]) imiQAMqimQ´Mq<br />

dyhM; KIxMq blnµ]) vD 2 irhw hY[ buFypw 3 [ ihiqAMq- brDMiq 2 jrUAw 3 ;<br />

ihq´Mq mwieAw]) AiqAMq AwiQ`iqA- Aq´Mq Awsw; AwiQq´ Bvnµ]) X dw aucwrn<br />

qwLU qoN huMdw hY[ X dI muhwrnI bwr 2 bol ky, X X hI bolo[ suAwsW- gnµq sÍwsw;<br />

BYXwn DrmM]) if`g 4 irhw hY[ durl`iBA, AwsR- XM– pqMiq 4 , moh kUp, durlB´ dyhM; qq<br />

AwsRXM nwnk]) rkq ibMd rUp pwxI 5 - kwc kotM rcMiq qoXM5 ; lypnµ rkq crmxh])<br />

nON 1 golkW 2 ivSy pdwrQ rUp cogw 3 cugdIAW rihMdIAW 4 hn[ svwsW rUp QMm@W 7 - nvMq 1<br />

www.Gursevak.com<br />

419<br />

q`qkrw


duAwrM 2 , BIq 3 rihqM 4 ; bwie rUpM AsQMBnh 7 ]) auDwr 1 lYNdw hY[ dur - lB[ auD - rMqdurlB<br />

dyh auDrMq 1 ; swD srx nwnk]) hy vwihgurU jI! sB AwpjI 9 dI soBw 8 hY[<br />

Awp jI guxW 10 dy igAwqy, bhulqw 11 krky[ qu - XM, gun`igAM- suBMq 8 quXM 9 , Acuq<br />

gung´M 10 ; pUrnµ, bhulo<br />

11 ik®pwlw]) dwsW dy 12 [ ipAwry 13 [ Bi RiqAw- iBRiqAw 12<br />

ipRAM 13 ; ibsRwm crxM]) hyVI 14 clwauNdw 15 hY[ inSwnw 16 bxw ky[ SsqR 17 dw[ mi<br />

RgI[ b`iDk liKA polw- imRgI pyKMq, biDk 14 ; pRhwryx 15 , lK´16 AwvDh 17 ]) bVw<br />

Ascrj 18 hY[ Aho, hoVw lMbw bolo. j`isA CyidAqy- Aho 18 . js´ rKyx gopwlh;<br />

nwnk. rom n Cyd´qy]) dvweI 19 - bhu jqn krqw, blvMq kwrI 19 ; syvMq sUrw cqur<br />

idsh]) iK`c 20 lYNdy hn[ A - krKqy- hovMiq AwigAw, Bgvwn purKh; nwnk. kItI<br />

sws AkrKqy 20]) krny Xog 21 hY- sbdM rqM, ihqM mieAw; kIrqM. klI krm<br />

ik®quAw 21 ]) iqs 22 dy AMdr jo AwieAw hY Brm- imtMiq qqRwgq 22 ; Brm mohM])<br />

srb`qR QwinAMM- Bgvwn rmxM; srbqR Qwin´M]) Awp jI 23 [ sPl 24 [ qu - XM- idRst<br />

quXM 23 AmoG 24 drsnµ; bsMq swD rsnw]) niKA`qR- GtMq rUpM. GtMq dIpM; GtMq riv<br />

ssIAr nK´qR ggnµ] hir hir. hir hry; nwnk. ipRAM jwpu jpnw]) iqMn 25 lok[<br />

bsu - Dw polw- GtMq bsuDw; igir qr is 25 KMfM]) jIB 26 iesqRI 26 - GtMq llnw 26 ;<br />

suq BRwq hIqM]) suArUpM- GtMq kink mwink; mwieAw sÍrUpM]) Aivnws At`l 27 -<br />

nh GtMq; kyvl gopwl Acuq 27 ]) DrmM dyLI dIpk hY- nh iblµb DrmM iblµb<br />

pwpM]) idRVMq nwmM; qjMq loBM]) l`iKAx- srix sMqM. iklibK nwsM; pRwpqM Drm<br />

liK´x]) nwnk; ijh su pRsMn mwDvh]) b`uiDAM- imrq mohM. Alp buD´M; rcMiq binqw<br />

ibnod. swhM]) bl pRwkRm sihq juAwn 28 bih - k®m- jObn bihk®m 28 ; kink kuMflh])<br />

nwnw qrHW dI ic`qRkwrI 29 vwly[ ieiqAMq ibAwipqM- bicqR 29 mMidr, soBMiq bsqRw;<br />

ieq´Mq mwieAw b´wipqM]) hy 30 Bgvwn jI! Awp jI nMU 31 - hy Acuq. srix sMq nwnk;<br />

Bo 30 Bgvwn ey 31 nmh] jnmM q mrxM, hrKM q sogM; BogM q rogM] aUcM q nIcM; nwn@w<br />

su mUcM]<br />

1355. rwjM q mwnµ; AiBmwnµ, q hInµ] pRivriq mwrgM; vrqMiq ibnwsnµ]<br />

goibMd Bjn, swD sMgyx AsiQrM; nwnk, BgvMq Bjnwsnµ]) ibgsIiDA b`uDwibgsIiD´<br />

buDw; kusl Qwnµ]) ikrpM q hrIAM; miq qqu igAwnµ]) vs krdy hn 1 [<br />

ieMidRAW 2 , Drm rwjw kwl nMU[ bisAMq- bis´Mq 1 iriKAM 2 ; iqAwig mwnµ] sIqlµq<br />

irdXM; idRVu sMq igAwnµ] rhMq jnmM; hir drs lIxw]) ivcwrdy 3 hn[ igAwnvwn 4<br />

gursyvk 5 - khMq bydw, guxMq 3 gunIAw 4 ; suxMq bwlw 5 , bhu ibiD pRkwrw]) suib`idAwidRVMq<br />

suibidAw; hir hir ik®pwlw] nwm dwnu, jwcMq nwnk; dYnhwr gur gopwlw]<br />

nh icMqw, mwq ipq BRwqh; nh icMqw, kCu lok kh] nh icMqw, binqw suq mIqh;<br />

pRivriq mwieAw snbMDnh]) pRiqpwl - kh- dieAwl eyk Bgvwn purKh; nwnk.<br />

www.Gursevak.com<br />

420<br />

q`qkrw


srb jIA pRiqpwlkh]) nwsvMq, JUTw 6 [ Ain`iqA- Ainq´6 icqM. Ainq´ Awsw; bhu<br />

ibiD pRkwrM]) Ain`iqA- Ainq´ ivqM. Ainq´ hyqM AhM bMDM; Brm mwieAw, mlnµ<br />

ibkwrM]) b`uiDAM- iPrMq join Anyk jTrwgin; nh ismrMq. mlIx buD´M]) iek`qRqw 7<br />

swDsMgq 7 - hy goibMd krq mieAw; nwnk. piqq auDwrx swD sMgmh 7 ]) bLdI 8<br />

A`g 9 [ dydIipA, bYsuAWqrh- igrMq igir, piqq pwqwlµ; jlµq dydIp´8<br />

bYsÍWqrh 9 ]) ruV@ny9 krky, fMUGy10 – bhMiq 9 Agwh 10 qoXM qrMgM; duKMq gRh icMqw, jnmM<br />

q mrxh]) mukq 11 nhIN ho skdw[ iesiQ`q 12 Awsrw 12 [ suAjnh- Aink swDnµ, n<br />

isD´qy 11 nwnk; AsQMBM 12 AsQMBM AsQMBM; sbd swD sÍjnh]) JgVy 13 du`iKAM,<br />

h`iqAM[ dwird RM[ ibiKAwdM- Gor duK´M, Aink hq´M; jnm dwirdRM, mhw ibK´wdM 13 ]<br />

imtMq sgl. ismrMq hir nwm nwnk; jYsy pwvk. kwst BsmM kroiq]) kilAwn 14 -<br />

srix jogM, sMq ipRA nwnk; so Bgvwn, KymM 14 kroiq]) Agy 15 kr idMdy hn[ A`gRxI -<br />

vh- pwCM, kroiq AgRxIvh 15 ; inrwsM, Aws pUrnh] inrDn. BXM DnvMqh; rogIAM,<br />

rog KMfnh]) BgiqAM- Bgq´M Bgiq dwnµ; rwm nwm gux kIrqnh] kI 16 nhIN l`Bdw[<br />

ikauN 16 nhIN l`Bdy[ l`iBAqy- pwrbRhm purK dwqwrh; nwnk. gur syvw. ikM16 n<br />

lB´qy]) A - DrM- ADrM DrM Dwrxh; inrDnµ. Dn nwm nrhrh]) srUpW 17 ’c- srb<br />

BUq 17 , dXwl Acuq; dIn bWDv, dwmodrh]) ikRpwlU 18 srUp[ srb`igA, kruxw -<br />

mXh- srbg´, pUrn purK Bgvwnh; Bgiq vCl kruxwmXh 18 ]<br />

1356. isAwxy 1 purK r`b jI nMU cyqy<br />

2 krdy hn- isRjMq. rqn jnm; cqur 1<br />

cyqnh 2 ]) ibnw 1 moh[ qoN 2 [ Ain`iqA- Ainq´ rcnw; inrmoh 1 qy 2 ]) vwihgurU jI<br />

pihly smyN 4 jnmW 2 qoN syRst 3 dwn idMdy Aw rhy hn[ BuM - cMqy mhI - pqy- dwnµ prw 3<br />

pUrbyx 4 ; BuMcMqy mhIpqy]) aultI 4 bu`D 5 vwly lokW 6 nMU mwrdy hn[ bu`iDAM- ibprIq 4<br />

buD´M5 , mwrq lokh 6 ; nwnk. icrMkwl duK Bogqy]) ^wlI 7 ikrpw 8 qoN[ A - n`ugRhM<br />

j`isA- ibRQw 7 , AnugRhM<br />

8 goibMdh; js´ ismrx, irdMqrh]) krqwr jI dy ismrn 1<br />

rihq[ AwroigAM, roigAM, ib - ismi Rqy[ kruxw - 1<br />

mXh- Awrog´M. mhw rog´M; ibisimRqy<br />

kruxwmXh]) aucwrIey 9 [ sRySt 10 Drm- rmxM 9 kyvlµ kIrqnµ; suDrmM10 dyh<br />

Dwrxh]) iqRipAqy- AMimRq nwmu nwrwiex nwnk; pIvqM. sMq n iqRp´qy]) im`q R`isAshx<br />

sIl sMqM; sm. imqRs´ durjnh]) nyVy 11 Kloqw 1 hY[ nwnk. Bojn Aink pRkwryx;<br />

inMdk AwvD hoie, aup 11 iqstqy 1 ]) nhIN 12 huMdw 5 - iqrskwr nh 12 BvMiq; nh<br />

BvMiq 5 mwn BMgnh]) vsdy 13 hn- goibMd nwm jpMiq. imil swD sMgh; nwnk. sy<br />

pRwxI suK bwsnh 13 ]) nw ij`qy 14 jwx vwly sUrm y1 [ sYnw polw- sYnw swD smUh, sUr 1<br />

AijqM 14 ; sMnwhM qin inMmRqwh]) crm - xh- AwvDh. gux goibMd rmxM; Et gur sbd.<br />

kr crmxh]) svwr 15 huMdy hn[ GoVy16 sRvx rUp[ rQ 17 mMnx rUp[ hwQI<br />

www.Gursevak.com<br />

421<br />

q`qkrw


iniDAwsx 18 rUp[ AsÍ vwvw A`Dw jwxky, vwvw polw, bu`JMqy- AwrUVqy 15 , AsÍ 16 rQ 17<br />

nwgh 18 ; buJMqy, pRB mwrgh]) Dwvw 19 krdy hn[ guopwl, hoVy AONkV ivckwrlI<br />

Avwz bolo- ibcrqy inrBXM, sqRü sYnw; DwXMqy<br />

19 , guopwl kIrqnh]) ibsÍ vwvw A`Dw<br />

jwxky, vwvw polw bolo, v`isAM[ qs - krh polw- ijqqy. ibsÍ sMswrh; nwnk. vs´M<br />

kroiq, pMc qskrh]) dur - m`iqh[ gM - Drb - imRg iqRsnw, gMDrb ngrM; dRüm CwXw,<br />

ric durmiqh]) qqh polw, imiQAw- qqh. kutMb moh imQ´w; ismrMiq nwnk. rwm<br />

rwm nwmh]) nhIN 20 [ gux`igA, nc polw- nc 20 . ibidAw inDwn ingmM; nc 20 .<br />

guxg´, nwm kIrqnh]) au~dm 21 vwly Bwg khIdy hn[ pRymw-BgqI rUp l`CmI 22 swD<br />

sMgq jI ’coN l`BdI hY[ l`biDAM- Bwg auidm 21 , lbD´M mwieAw 22 ; nwnk. swDsMig<br />

Kl pMifqh]) suMdr rwm rwm jI nUM aucwrnw hI mwlw 23 hY[ gaU dy muK jYsI guQlI<br />

gomuKI hY, ies ’c h`Q pw ky mwLw PyrnI, ihMdU BweI puMn smJdy hn[ pUrn pRIq<br />

DwrnI hI gomuKI 24 hY[ mwlw polw[ hsq - aUc- kMT rmxIX, rwm rwm mwlw 23 ;<br />

hsqaUc 24 pRym DwrxI]) nyqRW 1 nMU pRsMn 2 krn vwlI, mwieAw qoN auDrxw bcxw 3 huMdw<br />

hY[ auDr - xM- jIh Bixjo, auqm slok; auDrxM3 nYn 1 nµdnI 2 ]) hIx`isA- gur mMqR,<br />

hIxs´ jo pRwxI; iDRgMq jnm BRstxh]) ArQ leI quil sB nwl l`gygw[ q`uil[<br />

Klh polw- kUkrh sUkrh grDBh kwkh; srpnh quil Klh]<br />

1357. kIrqnµ swD sMgyx nwnk; nh idRstMiq jmdUqnh]) l`biDAM- durlBM<br />

eyk Bgvwn nwmh; nwnk. lbiD´M swDsMig. ik®pw pRBM]) mwqlok 1 [ jq kqh qqh<br />

poly, su- Arg p - Xwl- jq kqh qqh idRstM; sÍrg mrq 1 . pXwl lokh]) huMdw hY2 [<br />

B - XMiq, suiKAM polw, inr - BXh- duKM. BXMiq 2 suK´M; BY BIqM. q inrBXh])<br />

d RüstW[ suA`jnh- ibKXw BXMiq AMimRqM; dRüstW sKw sÍjnh]) srb sIl, mmM<br />

sIlµ; srb pwvn, mm pwvnh]) krqb polw, ilipAqy- srb krqb, mmM krqw;<br />

nwnk. lyp Cyp n ilp´qy]) pRkwS 3 krn vwly cMd dyvqw 3 jI- nh sIqlµ cMdR dyvh 3 ;<br />

nh sIqlµ bwvn cMdnh]) r`uqyx, suA`jnh- nh sIqlµ, sIq ruqyx; nwnk. sIqlµ<br />

swD sÍjnh]) dXw - lM, ib - vrij`qh- dXwlµ. srbqR jIAw; pMc doK ibvrijqh])<br />

inrlyp 3 , qu`C 3 mwieAw 4 - Bojnµ gopwl kIrqnµ; Alp 3 mwXw 4 , jl kml rhqh])<br />

kMnW 5 nwl[ iqAwig- pr inMdw, nh sRoiq sRvxM 5 ; Awpu iq´wig. sgl ryxukh]) Kt<br />

polw[ l`iKAx[ Kt lK´x pUrnµ purKh; nwnk nwm swD sÍjnh]) b`krI 6 kMd &L 7 [<br />

jVI 8 bUtIAW- Ajw 6 BogMq. kMd 7 mUlµ 8 ; bsMqy. smIip kyhrh]) qYsy 8 sMswr dI rIqI<br />

hY[ q`qR- gqy- qqRgqy 8 sMswrh; nwnk. sog hrKM ibAwpqy]) A`Kr hyTW ´ A`Dy X nMU<br />

AONkV hovy qW au bolo[ mOq 9 imRqau 9 [ mi Rqau is`iDAqy- imRq´ü9 jnm BRmMiq nrkh;<br />

Aink aupwvM, n isD´qy]) inrmlµ swD sMgh; jpMiq nwnk. gopwl nwmM]) inq - pRqh-<br />

www.Gursevak.com<br />

422<br />

q`qkrw


mMiq gux goibMd; inqpRqh]) pdwrQ 10 Gr 1[ Awl - Xh- inrws. Aws krxM; sgl<br />

ArQ 10 AwlXh 1 ]) dur - gm sug - mM; - durgm sQwn, sugmM; mhw dUK. srb sUKxh])<br />

Koty 11 ic`cV, cugl 12 - dur 11 bcn, Byd BrmM; swkq ipsnµq 12 , surjnh]) AsiQ`qM-<br />

AsiQqM, sog hrKM; BY KIxMq, inrBvh]<br />

1358. aujwV 1 l`iKAx- BY AtvIAM 1 , mhw ngr bwsM; Drm lK´x. pRB<br />

mieAw]) gM - Drb[ mwnu`iKAM[ ib - mohnh- gx gMDrb, dyv mwnuK´M; psu pMKI<br />

ibmohnh]) j`gdIsuArh- hir krxhwrM nmskwrM; srix nwnk. jgdIsÍrh])<br />

gMimAM- icq hrxM. qRY lok gMm´M; jp qp sIl. ibdwrxh]) iqAwgxw 2 kIqw hY[ swD<br />

sMgq 3 ’c iml ky[ ib - muMic`q- qv BY ibmuMicq 2 , swD sMgm 3 ; Et nwnk.<br />

nwrwiexh]) lVweI 4 mu`F 5 kdy 6 BI[ ikRpw 7 nhIN pYdw 8 hox idMdy[ au- prjqy- hy<br />

kil 4 mUl 5 k®oDM; kdMc 6 . kruxw 7 n auprjqy 8 ]) ivSeI 1 jIvW nUM v`s 7 krdw hYN[<br />

bWdr 8 [ ibK - XMq v`isAM, inriqAM[ jQw polw- ibKXMq 1 jIvM, vs´M 7 kroiq; inrq´M<br />

kroiq, jQw mrkth 8 ]) szwvW 9 - Aink swsn 9 , qwVMiq jmdUqh; qv sMgy, ADmM<br />

nrh]) r`iKAw- dIn duK BMjn, dXwl pRBu nwnk; srb jIA rK´w kroiq] hy loBw,<br />

lµpt sMg isrmorh; Aink lhrI klolqy]) ipAwry 10 nhIN 11 [ nc polw- nc imqRM,<br />

nc iestM 10 , nc 11 bwDv; nc mwq ipqw, qv ljXw]) nw 1 krn vwly zulm mMd<br />

krm krdw 12 hY[ nw swjx vwly swjo smwn sjwauNdw 13 hY[ loB Awpxy pRBwv nwl<br />

AXog kMm luk ky qW ie`k pwsy irhw, sBw ’c BI krw idMdw hY Bwv lok lwj BI jWdI<br />

rihMdI hY[ BlI pRkwr Aij`q 14 hYN[ A - krxM AKwidA KwidAM AswijAM sm`ijAw-<br />

AkrxM 1 kroiq 12 AKwid´ Kwd´M; Aswj´M swij 13 , smjXw 14 ]) r`iKAw 15 kro[ pRym<br />

bynqI 16 ibigAwipœ q A`Dw jwx ky. polw bolo- qRwih 15 qRwih srix suAwmI; ibg´wipœ 16<br />

nwnk, hir nrhrh] hy jnm mrx mUlµ; AhMkwrM pwpwqmw]) ibsœIrnh œ A`Dw q`qw<br />

polw, ibhwrI sihq bolo- imqRM qjMiq, sqRM idRVMiq; Aink mwXw, ibsœIrnh]) jIAw<br />

ibMdI nhIN lwauxI- AwvMq jwvMq. QkMq jIAw; duK suK bhu Bogxh]) bYidAM[<br />

prmysuAr- bYd´M. pwrbRhm prmysÍr; AwrwiD nwnk.hir hir hry]) iqAwr-briqAwr<br />

17 kilAwx sihq[ nwS 18 hox vyly19 [ sū AsQ, s - mey- srIr sÍsQ 17 ,<br />

KIx 18 smey 19 ; ismrMiq nwnk. rwm dwmodr mwDvh] crx kml srxM; rmxM gopwl<br />

kIrqnh] swD sMgyx qrxM; nwnk. mhw swgr BY duqrh]) msœk hsœ A`Dy œ q`qy poly<br />

bolo, prmysuArh- isr msœk rK´w. pwrbRhmM; hsœ kwXw rK´w prmysÍrh]) ijn@W dI<br />

Anqklwvwn SkqI ny, AgnI 20 l`kV 2 ’c vlI 20 hoeI hY- jyn klw. DwirE<br />

AwkwsM; bYsMqrM kwst 2 bystM 20 ]) pRkwS 21 [ niKA`qR joiqAM - jyn klw, sis sUr<br />

nK´qR joiq´M21 ; swsM srIr DwrxM]<br />

www.Gursevak.com<br />

423<br />

q`qkrw


1359. pwxI 1 qoieAxh- qyn klw. AsQMBM srovrM; nwnk. nh iCjMiq qrMg<br />

qoXxh 1 ]) BwrI v`fw 2 [ rUp 3 hY[ srb`qR g - irs† A`Dw jwxky. tYNkw polw bolo- gusWeI<br />

girs† 2 rUpyx 3 ; ismrxM srbqR jIvxh]) piv`qR 4 l`biDAM suA`C- lbD´M sMq sMgyx<br />

nwnk; sÍC 4 mwrg, hir Bgqxh]) m`Cr 5 BMn 6 idMdw hY[ p`Qr 7 nMU[ ic`kV 8 kIVI 9<br />

ppIl - kh- mskM 5 . Bgnµq 6 sYlµ 7 ; krdmM 8 , qrMq ppIlkh 9 ]) AMDyrw 10 - swgrM,<br />

lµGMiq ipMgM; qm 10 prgws AMDkh]) jQw polw- iqlk hIxM. jQw ibpRw; Amr hIxM.<br />

jQw rwjnh]) bYs˜vh AD`w nMnw polw bolo- AwvD hIxM. jQw sUrw; nwnk. Drm hIxM<br />

qQw bYs˜vh]) n sMKM. n ck®M; n gdw. n isAwmM]) A`Dw ccw polw- Asçrj rUpM; rhMq<br />

jnmM]) bydw ibMdI nhIN lwauxI- nyq nyq kQMiq bydw]) ird - XM[ A - c`uq[ b`uJMiqbsMiq.<br />

swD irdXM Acuq; buJMiq nwnk. bfBwgIAh]) bs 11 rhy hn[ kUkr 12 loBI[<br />

dgybwz rUpI ig`dV 13 [ AwlsI, kwmI rUpI Koqy 14 [ suAwn- auidAwn bsnµ 11 sMswrM;<br />

snbMDI, sÍwn 12 isAwl 13 Krh 14 ]) qIiKAx- hIq moh BY Brm BRmxM; AhM PWs<br />

qIK´x kiTnh] ibKm sQwn mn, moh midrM; mhW AswD, pMc qskrh]) guopwl,<br />

hoVy AONkV ivckwrlI Avwj bolo, auDr - x- Bju swDsMig guopwl nwnk; hir crx<br />

srx, auDrx ik®pw]) sgilAM- ik®pw krMq. goibMd gopwlh; sgl´M rog KMfxh] swD<br />

sMgyix, gux rmq nwnk; srix pUrn prmysurh]) irdy dw kwlw 15[ mMMUhoN im`Ty<br />

16 bcn<br />

krn vwlw[ irdy 1 DrqI 2 ’c vYr 3 hY[ mwn`uiKAM- isAwmlM 15 , mDur 16 1<br />

mwnuK´M; irdXM<br />

BUim 2 , vYrxh 3 ]) suA`jnh- invMiq, hovMiq imiQAw; cyqnµ. sMq sÍjnh]) mUV@w- Acyq<br />

mUVw. n jwxMq; GtMq swsw inq pRqy] iCjMq. mhw suMdrI kWieAw; kwl kMinAw<br />

gRwsqy]) kruxw - mXh- BRmMiq BRmMiq. bhu jnm hwirE; srix nwnk. kruxwmXh]<br />

61]) vrqx qoN rihq 17 ho rhI hY rsnw[ A - vrq s`uD A`Cr - xh- sq hqM. prm<br />

bwdM; Avrq 17 eyQh, suD ACrxh]) dozkI 2 hMkwr 1 krdw hY[ hMkwr kwm 3 [<br />

msq 4 - grbMiq 1 nwrI 2 ; mdon 3 mqM 4 ]) bl 1 -vwlw[ zor zulm zbrdsqI 2 krn dw<br />

kwrn 3 hY- blvMq 1 ; blwq 2 kwrxh 3 ]) kIVI 20 inAweIN inMmRqw vwly gursyvk[ qMU<br />

BwrI 21 hYN[ qū XM. Dny suD- hy ppIlkw 20 . gRsty 21 ; goibMd ismrx quXM Dny]) gursyvk<br />

k`K 22 gursyvk sumyr 23 gursyvk sYhw 24 gursyvk Syr 25 –iqRxM 22 q myrM 23 ; shkM 24 q<br />

hrIAM 25 ] bUfM q qrIAM; aUxM q BrIAM] AMDkwr; koit sUr aujwrM]<br />

1360. auDr - xM- bRhmxh sMig auDrxM; bRhm krm ij pUrxh]) inh - Plh-<br />

Awqm rqM, sMswr ghM; qy nr. nwnk, inhPlh]) mMgdw 1 hY[ mMgqw 2 [ aucr - xM- pr<br />

drb ihrxM. bhu ivGn krxM; aucrxM1 srb jIAkh 2 ]) iqRsnw krky ieh pdwrQ<br />

Koh lau 1 auh lY 2 lvW, Koh iKMJ krdw hY[ iqRpqI rihq 3 [ swkq sUrW 4 dI inAweIN<br />

www.Gursevak.com<br />

424<br />

q`qkrw


mMd krm rUpI mYL KWdw hY[ A - iqpiq- lau 1 leI 2 iqRsnw, Aiqpiq 3 mn mwey;<br />

krm krq is sUkrh 4 ]) msq 1 inscy 2 krky[ m`qy auDr - xM[ du`q - rh- mqy 1 smyv 2<br />

crxM; auDrxM BY duqrh]) swD iek`qRqw 3 pwpW 1 dw nws 2 krn vwlI hY[ sMsieAh-<br />

Anyk pwiqk 1 hrxM 2 ; nwnk. swD sMgm 3 . n sMsXh])<br />

1360. mhlw 5 gwQw siqgur pRswid] muSkkpUr 1 &u`l 2 sugMDIAW 3 [<br />

l`g 4 ky[ mwnu`iKA- krpUr 1 puhp 2 sugMDw 3 ; prs 4 mwnuK´ dyhM. mlIxM]) im`J 4 lhU 5 [<br />

BYVw gMdw 6 AYsy 7 SRIr qy[ m`jw, AiQ polw, AigAwnxo – mjw 4 ruiDr 5 dRügMDw 6 ; nwnk.<br />

AiQ 7 grbyx Ag´wnxo]) AiqAMq bRIk 8 qoN bRIk ikRm, jo ^urdbIn nwl vI nhIN<br />

idsdy[ q`k 9 Eh 1 nwSvMq 2 -prmwxo 8 prjMq 9 , Awkwsh; dIp loA, is 1 KMfxh 2 ])<br />

jw Awvy 11 [ A`K dy KolHx mIcx 12 ijMnw icr[ mukq 13 is`iDAqy- gCyx 11 , nYx Bwryx 12<br />

nwnk; ibnw swDU. n isD´qy13 ] jwxo siq, hovMqo mrxo; idRstyx imiQAw]) l`biDAMlbD´M<br />

swD sMgyx nwnk; suK AsQwnµ, gopwl BjxM]) mYlwgr sMgyx; inMmu ibrK. is<br />

cMdnh]) sugMDI 14 vwlw nhIN hMudw[ Eh 15 - inkit bsMqo bWso; nwnk. AhMbuiD. n<br />

boh 14 qy 15 ]) kQw 2 guMdnw 16 kIqI hY[ vIcwrny 1 krky[ nws 17 krdI hY[ g`wQwgwQw<br />

2 guMP 16 gopwl kQM; mQM 1 mwn mrdnh 17 ]) s`qRyx pRhwr - xh- hqM. pMc sqRyx<br />

nwnk; hir bwxy pRhwrxh]) b`f krm - xh- bcn swD suK pMQw; lhMQw. bf<br />

krmxh]) mr - xyn- rhMqw. jnm mrxyn; rmxM nwnk. hir kIrqnh]) p`qJV 18<br />

issr 18 ru`q[ JV@<br />

19 jWdy hn[ ibRC 20 twhxIAW 21 [ p`qR[ JVI - XM- pqR Buirjyx 18<br />

JVIXM 19 ; nh jVIAM, pyf 20 sMpqw 21 ]) ruiVHAw 22 rihMdw hY-nwm ibhUx ibKmqw,<br />

nwnk; bhMiq 22 join, bwsro rYxI]) ibAwp - xh- hir nwm gux rmxM nwnk; sMswr<br />

swgr. nh ibAwpxh] gwQw gUV ApwrM; smJxM ibrlw jnh] sMswr kwm qjxM;<br />

nwnk. goibMd rmxM. swD sMgmh]) ibnws - nh- sumMqR swD bcnw; koit doK<br />

ibnwsnh]) iDAwnM auDwr - xh- hir crx kml D´wnµ; nwnk. kul smUh auDwrxh])<br />

miDA polw- suMdr mMdr sYxh; jyx mD´ hir kIrqnh]) l`biDAM b`fBwg - xh- mukqy.<br />

rmx goibMdh; nwnk. lbD´M bfBwgxh]) l`b - Do; im`qR suim`qo- hir lbDo; imqR<br />

suimqo]) ijn@W 1 dy 2 prm pwk AsQwn 3 inrgun jI dw qol 4 , imxqI rihq 5 hY, ikauN<br />

jo, iKn ’c auqpqI pwlxw lYqw kridAW inrlyp hn- jw 1 kw 2 AsQlu 3 ; qolu 4<br />

Aimqo 5 ]) kIqy 1 hn[ suoeI hoVy AONkV ivckwrlI Avwz bolo, ikqo polw- suoeI nwnk.<br />

sKw; jIA sMig ikqo 1 ]) Ap - jsM s`q pu`qRh- ApjsM imtMq; sq puqRh]) Xwd krn<br />

lwiek 23 [ ismrq`ibA- ismrqb´23 irdY; gur mMqRxh]<br />

1361. iDAwv - xh- mrxM. ibsrxM goibMdh; jIvxM. hir nwm D´wvxh]) dMd 1<br />

gwrVI 2 mMqR s`pW dI zihr auqwrn vwlw[ Bu - XMgM- dsn 1 ibhUn, BuXMgM; mMqRM gwruVI 2 ,<br />

www.Gursevak.com<br />

425<br />

q`qkrw


invwrM]) ibAwiD- b´wiD aupwVx. sMqM]) ib`iDAM- crxwribMd. mn ibD´M]) is`iDAMisD´M<br />

srb kuslxh]) ij`Qy 1 ik`Qy 2 [ jQ kQ poly, srb`qR jIA - xh - jQ 1 kQ 2 rmxM;<br />

srxM srbqR jIAxh]) iqn@W 4 vwihgurU jI ’c pRym l`gw hY[ qQ polw, l`gxM- qQ 4<br />

lgxM pRym nwnk; prswdM gur drsnh]) kQn 5 , pRsMn lok 5 , sRySt lok 5 [ B`ibAM<br />

pUrb - xh- gwQw gwvMiq nwnk; Bb´M 5 prw pUrbxh]) auDr - xh- suB bcn rmxM;<br />

gvxM swD sMgyx, auDrxh]) l`iBAqy- sMswr swgrM nwnk; punrip jnm. n lB´qy]<br />

eykMkwr; nwm aur DwrM] bfBwgI nwnk; ko qwrM]) lbiDAM swD sMgyx, nwnk;<br />

vfBwgI, BytMiq drsnh]) prM - iqAwgI, idRVMqxÚ do gol ibMdIAW vsrgW kihMdy hn,<br />

ie`Qy hwhw lwau) iqAwg dw iqAwg 6 krky (prM) ivSyS krky iqAwgI hn[ prM -<br />

iqAwgI, idRVMq - xh- srb doK, prMiqAwgI 6 ; srb Drm idRVMqxÚ]) iliKAxhlbDyix<br />

swD sMgyix; nwnk. msqik ilK´xÚ]) sM - pUrxh, hoieE- hoXo hY hovMqo; hrx<br />

Brx sMpUrxÚ]) AiqAMq au~qm 7 -swDU sqm 7 jwxo; nwnk. pRIiq kwrxM] rog sog<br />

ibEgM; nwnk. suKu n supnh]) 1361 ’qy mhlw 5 gwQw sMpUrnM[<br />

1361. Punhy mhlw 5 (1361 qoN 1363) auriJ rihE, sB sMig; AnUp<br />

rUpwvqI]) sBw polw- sMq sBw mih bYis; ik kIriq. mY khW] Aws ipAwsI syj; su<br />

kMiq ivCweIAY] hirhW. msqik hovY Bwgu; q swjnu pweIAY]) k`wjl- sKI. kwjl<br />

hwr qMbol; sBY ikCu swijAw]<br />

1362. bhuqI 1 [ ieqI polw- Awsw ieqI 1 , Awsik; Aws purweIAY]) khu<br />

nwnk; byAMqu byAMqu iDAwieAw]) kvl 2 pRmySr[ ihrdy rUpI vyhVw 3 [ AWgin- myrY<br />

hwiQ pdmu 2 ; Awgin 3 suK bwsnw]) Bogx 4 qly 5 jwxgy nrkW rUp kVwhy ’c AQvw<br />

eyfz Awid rogW ’c qLy jwxgy- pr iqRA rwvix 4 jwih; syeI qwlwjIAih 5 ]) ic`q,<br />

suic`q- cwiqRk icq suicq; su swjnu cwhIAY]) hy sKI 6 -hirhW 6 , cMcl corih mwir;<br />

q pwvih scu Dnw]) do rUp ho geI 7 , iek dwsn dwsI dUjy prm pUjnIk pqI- supnY.<br />

aUBI BeI 7 ; gihE kI n AMclw]) mMUdw 1 pwieAw 2 jWdw hY Bwv bMd kIqy jwx- krn.<br />

n sunhI nwdu; krn. muMid 1 GwilAw 2 ]) k`tIAY) GtIAY polw- hirhW jb ibsrY goibd<br />

rwie; idno idnu GtIAY]) s&weI 9 - AMg sMg aurJwie; ibsrqy suMiPAw 9 ]<br />

1363. SuB guxW rUp idsW 1 nMU[ dsW- Dwvau dsw 1 Anyk; pRym pRB kwrxy])<br />

v`fy 1 du`K dyx JgVwlU 2 kwmwid AOgux dw nws 3 krnw- hirhW. mhW 1 ibKwdI 2 Gwq 3 ;<br />

pUrn guru pweIAY]) in - K`uteI- siqgur kInI dwiq; mUil. n inKuteI]) Bogo 2 Cu`-teI-<br />

Kwvhu BuMchu2 siB; gurmuiK CuteI]) sT polw- mhw dRügMDq vwsu; sT kw Cwru qn])<br />

mw - neI- hirhW, hircMdaurI pyiK; kwhy scu mwneI]) pU`jY rw - KeI- ijs kI. pUjY<br />

www.Gursevak.com<br />

426<br />

q`qkrw


AauD; iqsY. kauxu rwKeI]) pI - jeI[ vYdW- vYdw sMdw sMgu; iekTw hoieAw]) smwnkrm<br />

2 . sRySt krm 3 - jo jo Enw krm 2 ; sukrm 3 hoie psirAw]) Punhy mhlw 5<br />

sMpUrnM[<br />

1363. cauboly mhlw 5 (1363 qoN 1364) dmiVAW 4 dy 5 [ mu`l v`ty6 [<br />

ikAhu- sMmn. jau ies pRym kI; dm 4 ik´hu 5 hoqI swt 6 ]) rwvn kMgwl nhIN sI 4 ,<br />

isr k`t 7 ky idqy, iSvjI nMU- rwvn huqy 4 su rMk nih; ijin isr dIny kwit 7 ]<br />

1364. jo pRym rUpI cMdRmw dI cWdnI 1 , irdy rUpI AMbr 2 ’c Cw 3 rhI hY- mUsn.<br />

mskr 1 pRym kI; rhI ju AMbru2 Cwie 3 ]) mh`q- jp qp sMjm hrK suK; mwn mhq<br />

Aru grb] mUsn. inmKk pRym pir; vwir vwir dyNau srb]) dyKIdw 3 hY- mUsn. mrmu<br />

n jwneI; mrq ihrq 3 sMswr]) gwrw 4 suMdrqw 5 iKiV@Aw- nIc kIc 4 inimRq GnI;<br />

krnI kml jmwl 5 ]) icq nMU curOx 6 vwly- kml nYn AMjn isAwm; cMdR bdn icq<br />

cwr 6 ]) Byd 7 [ hwr 8 jWdw hY- mUsn. mgn mrMm 7 isau; KMf KMf kir hwr 8 ]) su`D 9<br />

bu`D nhIN - mgnu BieE, ipRA pRym isau; sUD 9 n ismrq AMg]) pRgit BieE. sB<br />

loA mih; nwnk. ADm pqMg] cauboly mhlw 5 sMpUrnM[<br />

1364. slok Bgq kbIr jIau ky (1364 qoN 1377) h`snyhwru- kbIr.<br />

myrI jwiq kau; sBu ko hsnyhwru]) fgmg polw- kbIr. fgmg ikAw krih; khw<br />

fulwvih jIau]) SRomxI 11 pRyrk 11 - srb sUK ko nwieko 11 ; rwm nwm rsu pIau] dIsih.<br />

dwDy kwn ijau; ijn@ min. nwhI nwau]) kbIr. AYsw eyku AwDu; jo jIvq imrqku<br />

hoie]) rwqIN kwrIAW- kbIr. rwqI hovih kwrIAw; kwry aUBy jMq]<br />

1365. lY Pwhy, auiT Dwvqy; is jwin, mwry BgvMq]) sMq rUpI bUtw 1 [ Fk<br />

plwhI 2 dw bUtw- kbIr. cMdn kw ibrvw 1 Blw; byiV@E, Fwk plws 2 ]) B`iT kus`qIkbIr.<br />

sMqn kI JuMgIAw BlI; BiT kusqI gwau]) kbIr. mwieAw folnI; pvnu vhY<br />

ihv Dwr]) hor 1 dÍYq 2 c`lI 3 jWdI hY- kbIr. pRIiq iek isau kIey; Awn 1 . duibDw 2<br />

jwie 3 ]) BwvY lWby kys kru; BwvY Grir mufwie] pUrn s`cy vwihgurU jI nUM (BwvY)<br />

BwauNdw hY, kys (lWby) lMby kru rhy hn, jIv nUM BwauNdw hY, ausqRy nwl (Grir) Gsw<br />

ky, (mufwie) munw idMdw hY[ kbIr pRIiq iek isau kIey; Awn duibDw jwie]<br />

prmpUjnIk s`cy Bgq sRI kbIr swihb jI &urmwauNdy hn:- iek vwihgurU jI (isau)<br />

nwl pRIiq (kIey) krny krky, bwr 2 kys mnwaux dI Aqy (Awn) hor (duibDw) dÍYq<br />

(jwie) clI jWdI hY[ kys munw ky sohxy bxn dI vwSnw nhIN rihMdI[ kbIr. jgu<br />

kwjl kI koTrI; AMD pry iqs mwih]) m`uis m`uis- kbIr. mwieAw cortI; muis muis<br />

lwvY hwit]<br />

1366. k - sautI rwm) kbIrw quhI. kbIru qU; qyro nwau kbIru] kbIr. aUjl<br />

www.Gursevak.com<br />

427<br />

q`qkrw


pihrih kwpry; pwn supwrI Kwih]) hYvr aUpir, CqR qr; qy Puin DrnI gwf]) sony<br />

rMgI 1 -kbIr. grbu n kIjIAY; dyhI dyiK surMg 1 ]) Bu - XMg- Awju kwil@. qij jwhugy;<br />

ijau kWcurI BuXMg]) pWcau lirkw jwir kY; rhY rwm ilv lwig]) piV@by- kbIr.mY<br />

jwinE piVbo Blo; piVby isau Bl jogu] Bgiq.n Cwfau rwm kI; BwvY inMdau logu]<br />

bRhm srUp Bgq kbIr swihb jI &urmwauNdy hn:- (mY) dwsn dws ny ieh inscy<br />

krky (jwinE) jwixAW hY, ik gurmuKI bRhmiv`idAw dw (piVbo) pV@nw (Blo) cMgw hY,<br />

ikauN jo gurmuKI bRhmiv`idAw pV@ ky, gurbwxI gur ieiqhws Drm ihq syvw ismrn<br />

kurbwnI krn vwly mhWpurSW dy praupkwr gurU pRymw-BgqI (piVby) pV@n (isau)<br />

nwl, pRymw-BgqI krky vwihgurU jI’c (Bl) BlI pRkwr (jogu) juVnw huMdw hY[<br />

Bgiq.n Cwfau rwm kI; BwvY inMdau logu] ies leI hy ipAwirE! ivAwpk rwm jI<br />

(kI) dI pRymw (Bgiq) BgqI dw pV@nw dwsn dws (n) nhIN (Cwfau) C`fygw, (BwvY)<br />

BwvyN hy (logu) loko! dwsndws dI (inMdau) inMdw hI krdy rho[ so ArQ, dsvyN duAwr<br />

suAws cV@waux vwlw jog nhIN[) Gyrydwr coly<br />

2 - kbIr. prdysI kY GwGrY<br />

2 ; chu idis<br />

lwgI Awig]) K&xI 3 , K`prw Pu`t 5 igAw[ ijs nUM Pu`tx qoN rihq 6 smJdw sYNkbIr.iKMQw<br />

3 jil koielw BeI; Kwpru PUt 5 mPUt 6 ]<br />

1367. AOgux pwp kusMgq rUp toey<br />

1 [ Akwl purK 2 jI nUM Xwd 3 kr- ieh<br />

toGnY 1 . n CUtsih; iPir. kir smuMdu 2 sm@wil 3 ]) ingury 3 [ sMswr smuMdR ’c ruVH 4 gey[<br />

AOgux pwp kusMgq jMmx mrx qoN rokx 5 vwlw[ in - gusweyN- kbIr. ingusWeyN 3 bih<br />

gey 4 ; QWGI 5 . nwhI koie]) ijvyN k`cw qwl hry bUr nwL hrw hovy, hrn BulyKy nwl<br />

hrI AMgUrI smJ ky crn leI pRvyS kr jwvy, hrn DoKy ’c hY[ sRovr dy duAwLy<br />

l`KW iSkwrI, mwrn leI iqAwr hox[ kmzor 6 [ ivSy suK rUp hrw 7 sMswr rUpI<br />

qlwb 8 - kbIr. hrnw dUblw 6 ; iehu hrIAwrw 7 qwlu 8 ]) AOgux pwp kusMgq dI rMgq<br />

rUp hldI dI, pwp kmwaux rUp pIlw 9 puxw, inSkwm krm rUp ic`ty Awty 10 dw hMkwr<br />

rUp ic`twpuxw[ pIr`qnu- kbIr. hrdI pIrqnu 9 hrY; cUn 10 . ichnu n rhwie]) BIVw 11<br />

ds - eyN ds polw- kbIr. mukiq duAwrw sMkurw 11 ; rweI dseyN Bwie]) pg polw- qw ky<br />

pg kI pwnhI; myry qn ko cwmu]) qY sh. bwq n pUCIAY; kbhu. n lweI pwie]<br />

kbIr. ijh dir Awvq jwiqAhu; htkY nwhI koie]) sRIr dy rom 2 c (Jbik) CyqI<br />

hI siq sMqK dieAw Drm vIcwr inmRqw hlImI gRIbI iekwgRqw SWqI SuB (gun) guxW<br />

(kI) dI lhir au~T KVI[ sI 12 SIGr 14 [ Jbik polw- kbIr. fUbw Qw 12 pY aubirE;<br />

gun kI lhir Jbik 14 ]<br />

1368. kbIr. pwpI, Bgiq n BwveI; hir pUjw. n suhwie]) KMfw igAwn,<br />

nlyr vYrwg 1 - mrny qy. ikAw frpnw; jb. hwiQ isDaurw 1 lIn]) kbIr. gwgir jl<br />

www.Gursevak.com<br />

428<br />

q`qkrw


BrI; Awju kwil@. jYhY PUit]) A`D lIjih - gy- guru. ju n cyqih Awpno; AD mwiJ.<br />

lIjihgy lUit] iqh imil, qyaU aUqm Bey; loh kwT inrgMD]) K`is- ieh qau bsqu<br />

gupwl kI; jb BwvY lyie Kis]<br />

1369. mnu`K 1 [ mw - neI- nrik prih. qy mwneI 1 ; jo. hir nwm audws]) is`K[<br />

swKw polw- kbIr. isK swKw bhuqy kIey; kyso. kIE n mIqu]<br />

1370. AnhoeI 1 AhoeI dw vrq- kbIr. hir kw ismrnu. Cwif kY; AhoeI 1<br />

rwKY nwir]) GoVy 2 hwQI 3 svwrIAW 4 Ph - rwih- kbIr. hY 2 gie 3 bwhn 4 , sGn Gn;<br />

lwK Djw Phrwih]) iB`iKAw- ieAw suK qy iBK´w BlI; jau hir ismrq idn jwih])<br />

jweygw 5 , lUx 1 dy Fyly vWg[ sonw 6 Aw - tw - lon polw- jYhih 5 Awtwlon 1 ijau; son 6<br />

smwin srIru]) smJwauNdw 7 hY[ sYnqW 8 nwl[ sYnwh zor dI bolo- kbIr. hMsu auifE,<br />

qnu gwifE; soJweI 7 sYnwh 8 ]) kMgwlpuxw 9 - AjhU. jIau n CofeI; rMkweI 9 nYnwh])<br />

pqI - Awie- kbIr. dyiK kY ikh khau; khy. n ko pqIAwie])<br />

1371. cugY cugY cuig cuig poly- kbIr. cugY icqwrY BI cugY; cuig cuig<br />

icqwry]) jYsy bcrih. kUMj mn; mwieAw mmqw. ry] kbIr. AMbr. Gnhru CwieAw;<br />

briK. Bry sr qwl]) smuMdR1 ’c 2 - kbIr. rYnwier 1 ibCoirAw; rhu ry sMK mJUir 2 ]<br />

dyvl dyvl DwhVI; dysih. augvq sUr]) jw ky sMg qy bICurw; qw hI ky sMig lwgu])<br />

kbIr. Pl lwgy Plin; pwkin lwgy AWb]) suAWgu- dyKw dyKI sÍWgu Dir; BUly Btkw<br />

Kwih]) kwl rUpI Dwr 3 ’c fu`by hn- ies Brvwsy jo rhy; bUfy kwlI Dwr 3 ]) koTVI 4<br />

A`Kr 5 q^qy 6 [ m`su- kbIr. kwgd kI EbrI 4 ; msu ky krm 5 kpwt 6 ]) CyqI 7 - kbIr.<br />

kwil krMqw. Abih kru; Ab krqw. suieqwl 7 ]) dIsY cMclu bhu gunw; miq hInw<br />

nwpwk]) inrwdrI 8 - kbIr. myrI buiD kau; jmu. n krY iqskwr 8 ] ijin iehu jmUAw<br />

isrijAw; su jipAw privdgwr]<br />

1372. pkV ’c K`icq 1 [ iknwry 2 - kbIr. ghgic 1 pirE kutMb kY; kWTY 2<br />

rih gieE, rwmu]) bwrW 3 vMnI dw[ pwpW dI jW iviSAW dI lwK 4 - bwhir, kMcnu<br />

bwrhw 3 ; BIqir BrI BMgwr 4 ]) hir jnu. AYsw cwhIAY; ijau pwnI srbMg]) q`wqwkbIr.<br />

pwnI hUAw, q ikAw BieAw; sIrw qwqw hoie]) sonw 4 nwrI 5 - aUc Bvn kn 4<br />

kwmnI 5 ; isKir Djw, Phrwie] qw qy BlI mDUkrI; sMq sMig gun gwie]) rsqw 6 [<br />

mtu polw- qhw kbIrY. mtu kIAw; Kojq. muin jn bwt 6 ]) p`ujih- hIrw iks kw<br />

bwpurw; pujih. n rqn kroiV]) s`BY- mwn. munI muinvr gly; mwnu. sBY kau Kwie])<br />

is`KW- kbIr. swcw siqguru ikAw krY; jau isKw mih cUk]<br />

1373. brwbrI 1 [ pu`jY- qwsu ptMqr 1 . n pujY; hir jn kI. pinhwir]) v`tw 2<br />

mu`l 2 - jb hI pweIAih pwrKU; qb hIrn kI. swt 2 ]) g - ieAw. ibq polw- Amrw<br />

www.Gursevak.com<br />

429<br />

q`qkrw


pur bwsw krhu; hir. gieAw bhorY ibq] kbIr. fUbihgo, ry bwpury; bhu logn kI<br />

kwin] pwrosI ky jo hUAw; qU Apny BI jwnu]) n@wn@w- kbIr. BlI mDUkrI; nwnw ibiD<br />

ko nwju] milAwgru BuXMgm byiFE; q sIqlqw. n qjMq]) idsW- kbIr. BlI BeI jo<br />

Bau pirAw; idsw geˆØI sB BUil]<br />

1374. cSmy 1 ’c iml ky smuMdR 1 bRhm 1 ’c jw imilAw- Erw gir. pwnI<br />

BieAw; jwie imilE, Fil kUil 1 ]) bU`Jw bU`Jnw- hmhu ju bUJw bUJnw; pUrI prI<br />

blwie]) pUrn pRmysrjI 2 [ purIAw ibMdI nhIN lwauxI- kbIrw. DUir skyil kY;<br />

purIAw 2 bWDI, dyh] kbIr. cot suhylI syl kI; lwgq. lyie ausws] kbIr. jw kI<br />

idl swbiq nhI; qw kau. khW Kudwie]) buJY polw- idl mih sWeI prgtY; buJY<br />

blµqI nWie]) iSkwr 1 leI 3 - hyrw 1 rotI kwrny 3 ; glw ktwvY kaunu]) Anyk - ih- eyku.<br />

Anykih imil gieAw; eyk smwnw eyk])<br />

1375. pic polw- Aink isAwny. pic gey; nw inrvwrI jwie]) g`l 1 - sWeI<br />

muJ isau. lir pirAw; quJY ikin@ PurmweI gwie 1 ]) Kqw polw- sWeI. muJ mih ikAw<br />

Kqw; muKhu. n bolY pIr]) p`lw- ausu swcy dIbwn mih; plw. n pkrY koie]) k`tx 2<br />

rihq[ A - b`D- kbIr. DrqI Aru Awkws mih; duie. qUM brI AbD 2 ]) twlY tolY<br />

poly- kbIr. twlY tolY idnu gieAw; ibAwju bFMqau jwie]) Bgq bwxI, gurbwxI jI<br />

dI ABydqw idKweI hY[ quK polw- mhlw 5] kbIr. cwvl kwrny; quK kau muhlI<br />

lwie]) Cwpdy 3 hoN[ cwdr 4 [ kwhy. CIphu 3 CwielY 4 ; rwm. n lwvhu cIqu]<br />

1376. suK 1 - kwhy kI kuslwq 1 ; hwiQ dIpu. kUey prY]) qOVI 2 - kbIr. kwieAw<br />

kwcI kwrvI 2 ; kyvl kwcI Dwqu]) kyilAW 3 dw bn[ Srwb 4 msq 5 [ mY ibMdI n lwaukbIr.<br />

kwieAw kjlI 3 bnu BieAw; mnu kuMcru. mX 4 mMqu 5 ]) igAwnu- AMksu g´wnu.<br />

rqnu hY; Kyvtu. ibrlw sMqu]) AwKIN- kbIr. AwKI kyry mwtuky; plu plu geI ibhwie]<br />

kbIr. dwqw qrvru, dXw Plu; aupkwrI jIvMq]) c`ly- pMKI cly idswvrI; ibrKw<br />

suPl Plµq]<br />

1377. qmwkU 1 p`qy nUM BMg AwKdy hn[ m`CI 2 dw mws[ Srwb 3 [ pwn qMmwkU<br />

sihq c`bxy 4 - kbIr. BWg 1 mwCulI 2 , surw 3 pwin; jo jo pRwnI KWih 4 ]) AwT jwm,<br />

causiT GrI; quA inrKq rhY jIau]) h`wQI- hir hY KWfu. ryqu mih ibKrI; hwQI.<br />

cunI n jwie]) b`uJweI- kih kbIr. guir BlI buJweI; kItI hoie kY Kwie] kwcI<br />

srsauN pyil kY; nw Kil BeI, n qylu]) sMq 5 sMgiq duAwrw, pRmySr jI nMU nhIN<br />

is\wxdy 4 , AMiDAW 3 inAweIN 4 FMUFdy 1 ivkwrW AOguxW ’c foldy 2 hn- FUMFq 1 folih 2 .<br />

AMD 3 giq 4 ; Aru cInq 4 nwhI, sMq 5 ] hir so. hIrw Cwif kY; krih. Awn kI Aws])<br />

1364 qoN 1377 slok Bgq kbIr jIau ky sMpUrnM[<br />

www.Gursevak.com<br />

430<br />

q`qkrw


1377. slok syK PrId ky siqgur pRswid]<br />

h`fW- ijMdu inmwxI kFIAY; hfw kU kVkwie]) pYrW nwl jw 5 ky[ h`QIN[ giL- Awpx<br />

hQI. joil 5 kY; kY gil lgY Dwie]) jm dy rsqy dw pul 6 du`KW 7 vwlw- vwlhu inkI<br />

pur 6 slwq 7 ; kMnI. n suxIAwie]) AvwzW 8 pYNdIAW 9 hn[ lutw 10 nhIN[ pvMdI - eI-<br />

PrIdw. ikVI 8 pvMdIeI 9 ; KVw. n Awpu muhwie 10 ]) qr@W 1 [ g`wKVI c`lW[ Biq polw-<br />

PrIdw. dr drvysI gwKVI; clW dunIAW Biq 1 ])<br />

1378. krIN- jy jwxw shu nµFVw; qW QoVw mwxu krI]) d`JW- sWeIN myrY cMgw<br />

kIqw; nwhI q, hM BI dJW Awih]) piv`qR 1 nyk ikRpwl cqr 1 hYN- PrIdw. jy qU Akil<br />

lqIPu 1 ; kwly. ilKu n lyK]) Apny AMdr JwqI mwr, dUijAW dy AOgux dyKx dI QW,<br />

Apxy hI AOgux dyK[ AMqrmuK 2 ibRqI krky[ (isr) hMkwr nMU nIvW krky, sB AMdr<br />

bRhm dyK 3 - AwpnVy igrIvwn 2 mih; isru nØINvW kir dyKu 3 ]) mOq 4 swrI 5 isRStI[<br />

l`idAw- mrg 4 svweI 5 nIih; jW BirAw qW lidAw]) dwV@I- dyKu PrIdw. ju QIAw;<br />

dwVI hoeI BUr]) ivSy suAwd AOgux pwp nSy jo S`kr mMny sn, so ivhu 6 ho gey[ ivsu<br />

polw- dyKu PrIdw. ij QIAw; skr hoeI ivsu 6 ]) A`KIN- PrIdw. AKI dyiK pqIxIAW;<br />

suix suix rIxy kMn]) KyqI 7 - swK 7 pkMdI AweIAw; hor kryNdI vMn]) pRIqI 1 [<br />

nvIn 8 - kir sWeI isau iprhVI 1 ; rMgu nvylw 8 hoie]) pMCI b`cy jMmy8 bYTy 9 hn[<br />

k`jl[ bih - T polw- kjl ryK. n shidAw; sy pMKI sUie 8 , bihTu 9 ]) d`Bu- PrIdw;<br />

QIau pvwhI dBu] jy; sWeI loVih sBu]) iCj - ih, lqwVI - Aih- ieku iCjih; ibAw<br />

lqwVIAih]) sWeI- qW sweI dY dir; vwVIAih]) l`bu- PrIdw, jw lbu. qw nyhu<br />

ikAw; lbu. q kUVw nyhu) ihrdy 10 dy AMdr- vsI rbu ihAwlIAY 10 ; jMglu ikAw<br />

FUFyih] PrIdw. ienI inkI jMGIAY; Ql fUMgr BivEim@]) lotw 11 [ ho igAw 12 [<br />

kU`jVw- Aju PrIdY. kUjVw 11 ; sY kohW, QIEim 12 ]) rwqIN- PrIdw. rwqI vfIAW; DuiK<br />

DuiK auTin pws]<br />

1379. vrijAw 1 - PrIdw.jy mY hodw vwirAw 1 ; imqw AwieiVAW] hyVw jlY<br />

mjIT ijau; aupir AMgwrw]) p`g- PrIdw. mY Bolwvw pg dw; mqu mYlI hoie jwie])<br />

bzaur 2 dys dIAW[ ibjau - rIAW ik`kir- PrIdw. loVY dwK ibjaurIAW 2 ; ikkir bIjY<br />

jtu]) Bu`K lwhux 3 leI, (kwT) ru`KI im`sI, &L p`qR Awid[ lwvxu polw- PrIdw. rotI<br />

myrI kwT kI; lwvxu 3 myrI BuK]) sj Dj ky P`bI 4 [ n@wqI- nwqI DoqI sMbhI 4 ; suqI<br />

Awie nicMdu]) byV@I- PrIdw. rhI su byVI ihM|u dI; geI kQUrI gMDu]) bIjdy 5 [ bIjI 6<br />

hoeI- ieik rwhydy 5 rih gey; ieik. rwDI 6 gey aujwiV] eyhu indosW mwrIAY; hm dosW<br />

dw ikAw hwlu]) sRIr 7 mws dw[ fu`KI, GVI - Awl- so hyVw 7 , GVIAwl ijau; fuKI rYix<br />

ivhwie]<br />

1380. kMiD kuhwVw. isir GVw; vix kY sru. lohwru]) K`wsI- AgY gey<br />

www.Gursevak.com<br />

431<br />

q`qkrw


isM\wpsin; cotW KwsI kauxu]) aujwV 1 XqIm 2 gRIb- jwie suqy jIrwx 1 mih; QIey<br />

AqImw 2 gf] PrIdw. koTy mMfp mwVIAw; auswrydy BI gey]) dovyN 3 nyqRW 1 dy[<br />

dyKidAW 4 [ kwl 5 rUp &irSqw Aw bYiTAw[ dIvIN[ bih - Tw polw- PrIdw. duhu 3 dIvI 1<br />

blµidAw 4 ; mlku 5 bihTw Awie]) sRIr 1 gV@ü[ Gtu buJwie poly- gVu lIqw. Gtu 1<br />

luitAw; dIvVy gieAw buJwie]) iqlW 6 - PrIdw. vyKu kpwhY ij QIAw; ij isir QIAw,<br />

iqlwh 6 ]) koieil - Awh- kmwdY Aru kwgdY; kuMny koieilAwh]) moFy 7 nmwz pV@n vwlw<br />

Awsx 8 gL 9 ’c kwLy bsqR 1 dI ^&xI[ idl 10 ’c jIv h`iqAw, eIrKw rUp CurI 11<br />

hY[ mUMh 12 ’c guV vWg im`TIAW g`lW hn[ mus`lw- PrIdw. kMin 7 muslw 8 . sUPu 1 gil 9 ;<br />

idil 10 kwqI 11 . guVu vwiq 12 ]) QoVy 1 mwqR[ pRIq 2 rqI polw[ rqu polw- PrIdw. rqI 1<br />

rqu 2 n inklY; jy qnu cIrY koie]) Apxy sRIr nwl pRIq 1 nhIN huMdI[ r`qy- jo qn rqy.<br />

rb isau; iqn qin. rqu 1 n hoie] 51]) pRIq 2 - mÚ 3] iehu qnu sBo rqu 2 hY; rqu 2<br />

ibnu qMnu n hoie] gRIbI nwl CotI 13 dwsI bx ky- PrIdw. nµFI 13 . kMqu n rwivE; vfI<br />

QI. mueI Awsu]) imlI - Awsu- Dn kUkyNdI, gor myN; qY sh. nw imlIAwsu]) mOq 14 bl 15<br />

vwlI- PrIdw. mMfp mwlu n lwie; mrg 14 sqwxI 15 , iciq Dir]<br />

1381. sweIN[ jg@w 1 jwxw 2 - sweI jwie 1 sm@wil; ijQY hI qau vM\xw 2 ])<br />

BRWqI 1 , BRmx, JUTI 1 smJ, BulyKw, gMdI 1 mYL- PrIdw.swihb dI kir cwkrI; idl dI<br />

lwih BrWid 1 ]) jrn 3 SkqI[ r`uKW- drvysW no loVIAY; ruKW dI jIrWid 3 ]) AOguxW 4<br />

dw[ gunhI polw- gunhI 4 BirAw, mY iPrw; loku khY drvysu]) jl 3 [ q`qI- qqI<br />

qoie 3 . n plvY; jy jil tubI dyie]) dI 5 Aw au~qry 6 [ hMs 7 au - l`Qy- klr kyrI 5<br />

CpVI; Awie aulQy 6 hMJ 7 ]) c`kRvrqI pwiqSwhW rUpI pMCIAW 1 dIAW fwrW[ dyS 1 ,<br />

jMgL 1 [ c`il c`il[ ql polw- cil cil geIAW pMKIAW 1 ; ijn@I vswey ql 1 ]) c`lsI<br />

Q`ky ie - k`l- sru BirAw. BI clsI; Qky kvl iekl] 66]) guzr 8 gey[ j`ugkyqiVAw<br />

jug vwpry8 ; iekqu pieAw pwis]) pRwhuxw 1 [ n`wTI A`ju- AjrweIlu Prysqw;<br />

kY Gir nwTI 1 Aju] 68]) sony rMgI 9 [ dyh 1 [ cqur 10 [ aumr 11 [ n`wgr[ l`j-<br />

PrIdw. BMnI GVI 1 svMnvI 9; tUtI nwgr 10 lju 11 ] jo sjx. Buie Bwru Qy; sy. ikau<br />

Awvih Aju]) pMj ieSnwnw 12 krky[ aujU polw- auTu PrIdw, aujU 12 swij; subh.<br />

invwj gujwir]) k`ip- jo isru. sWeI nw invY; so isru. kip auqwir] 71]) sweIN- jo<br />

isru. sweI nw invY; so isru kIjY kWie]) mwipAw ibMdI nhIN lwauxI- PrIdw. ikQY<br />

qYfy mwipAw; ijn@I qU jixEih]) k`itAw 13 [ r`qI ku 14 [ k`ipAw cu`K[ glu polw[<br />

k`pih- PrIdw. ij idih nwlw kipAw 13 ; jy glu kpih, cuK 14 ]) ieqI polw- pvin.<br />

n ieqI mwmly; shW n ieqI duK] 76]) dMd 15 pYr 16 nyqR 17 kMn 18 AwpxIAW golkW<br />

’c d`b 1 gey 19 [ c`bx c`lx- cbx 15 clx 16 rqMn 17 ; sy suxIAr 18 bih 1 gey]) sRIr 1<br />

ny Dwh C`fI 2 mwrI[ ipAwry 3 [ m`uqI[ j`wnI- hyVy 1 muqI 2 Dwh; sy jwnI 3 cil gey])<br />

www.Gursevak.com<br />

432<br />

q`qkrw


hMFw Bwv ilAw 20 kr- PrIdw. bury dw Blw kir; gusw. min n hFwie 20 ]<br />

1382. AOgux pwp du`K dw syk 1 - jo jn. pIir invwijAw; iqMn@w. AMc 1 n lwg]<br />

kMDI. vhx n Fwih; qau BI lyKw dyvxw]) f`uKW- PrIdw. fuKw syqI. idhu gieAw; sUlW<br />

syqI rwiq]) gurU 2 [ jIvn rUpI byVw 3 [ AOgux ivkwr zor zulm mMd vwsnw lihrW 4 [<br />

muK 5 ’c[ KV@w[ p`wqxI k`pr- KVw pukwry pwqxI 2 ; byVw 3 kpr 4 vwiq 5 ]) g`lˆØI-<br />

PrIdw. glˆØI su sjx vIh; ieku FUMFydI. n lhW]) gohy dw ig`lw cUrw 6 [ mw ibMdI nhIN<br />

lwauxI[ DuKW polw- DuKW. ijau mWlIh 6 ; kwrix iqMn@w mw iprI]) bu`jy[ ikqI vgY<br />

poly- kMnI bujy dy rhW; ikqI vgY pauxu]) Sihd 7 ndI 8 p`kIAW- PrIdw. rb KjUrI<br />

pkIAW; mwiKA 7 , neI 8 vhMin@]) au~f 1 jwh 9 [ k`wgw[ au~fir- kwgw. cUMif n ipMjrw;<br />

bsY q aufir 1 jwih 9 ]) kbr 10 jnmW 2 ’c Gor iBAwnk kSt Bog rhI ijMd 11<br />

s`dxw 12 kr rhI hY[ s`f, in - GirAw- PrIdw. gor 10 inmwxI 11 , sfu 12 kry;<br />

inGirAw. Gir Awau]) zrUr br zrUr 13 [ myry 14 QW 15 iv`c- srpr 13 mY 14 QY 15<br />

Awvxw; mrxhu. n firAwhu]) r`uKVw bMnY@ ikcr - ku- kMDI auqY ruKVw; ikcrku bMnY<br />

DIru]) sRIr 16 ^wlI 17 DrqI dy qly 18 [ in - s`Kx[ qil polw- PrIdw. mhl 16<br />

insKx 17 rih gey; vwsw AwieAw qil 18 ]<br />

1383. hy sy^ &rId! ^udw jI A`gy bMdgI pRwpqI leI, bwr bwr AwKxw 1<br />

krIN[ c`lxu[ syKw ibMdI nhIN lwauxI- AwKIN 1 syKw bMdgI; clxu Aju ik kil])<br />

kIiqAw ibMdI nhIN lwauxI- Aml ij kIiqAw dunI ivic; sy drgh Egwhw] 98])<br />

jm cuPyirEN Gyr ky h`lw 2 krdy hn[ fMf 3 rOLw[ pY 1 irhw hY- AgY. dojku qipAw<br />

suxIAY; hUl 2 pvY 1 kwhwhw 3 ]) bgly 2 dMBI[ nMU4 - kyl krydy hMJ 2 no 4 ; AicMqy bwj<br />

pey]) g`wlIN- jo min iciq, n cyqy sin; so gwlI. rb kIAW]) sMswr qoN muV 5 igAw[<br />

j`g ’qy ijaux, hor Anyk pRkwr dI Aws pUrI n hox qoN, Awsw nUM aUxI bMnH 6 ky hI-<br />

AwieE bMdw dunI ivic; viq 5 , AwsUxI bMin@<br />

6 ]) pwqSwhxI 1 mOq jW AwvygI- mlkl 1<br />

mauq jW AwvsI; sB drvwjy BMin]) kkru cugin. Qil vsin; rb. n Cofin pwsu])<br />

vysIN- ijn@I vysI. shu imlY; syeI vys kryau]) A`lh- Alh syqI riqAw; eyhu scwvW<br />

swju]<br />

1384. g`wKVI- imsl PkIrW gwKVI; su pweIAY. pUr krMim]) sweIN- jo<br />

jwgMin@. lhMin sy; sweI kMno dwiq]) nwmu 1 pRwpq 2 krdy hn, A`gy s`uiqAW nMU nwm b^S<br />

ky auTwl idMdy hn- ieik jwgMdy. nw 1 lhin@ 2 ; iekn@w suiqAw. dyie auTwil]) kwx 1 -<br />

FUFydIey suhwg kU; qau qin. kweI kor 1 ]) ihrdy 4 c[ sMqoK 2 [ ic`lw 4 - sbr 2 mMJ 3<br />

kmwx; ey sbru kw nIhxo 4 ]) dw 6 [ AYsy mhW purK r`b 1 srUp hn, sbr AMdir swbrI<br />

hoxy krky gunwh 7 nhIN krdy[ Kqw polw- sbr sMdw 6 bwxu; Kwlku 1 .Kqw 7 n krI])<br />

www.Gursevak.com<br />

433<br />

q`qkrw


ieauN Apxy sRIr nMU sbr ’c jlwauNdy 2 pRkwS 2 srUp bxwauNdy hn, Bwv sRIr pRkwS hI<br />

pRkwS sbr bRhm srUp hI ho jWdw hY- sbr AMdir swbrI; qnu eyvY jwlyin@ 2 ])<br />

judweI 1 &rk 1 [ iksy 2 AOgux krky- hoin njIik. Kudwie dY; Byqu 1 . n iksY 2 dyin])<br />

Akwl jI 8 rUpI smuMdR[, jIv rUp nwLw 9 - viD QIvih drIAwau 8 ; tuit. n QIvih<br />

vwhVw 9 ]) P`krW drvysW vwlI 10 [ c`wlIAY- iekin iknY cwlIAY; drvyswvI 10<br />

rIiq]) pYrIN Q`kW julW polw- pYrI QkW. isir julW; jy mUM iprI imlµin@]) pYrIN- isir<br />

pYrI. ikAw PyiVAw; AMdir. iprI inhwil]) hMsW[ b`gW- hMsw. dyiK qrMidAw; bgw<br />

AwieAw cwau]) ieh sRIr 1 BYVIAW vwSnW rUp lihrW 2 dI m`CI 3 ho 4 igAw hY- iehu<br />

qnu 1 lhrI 2 . gfu 3 iQAw 4 ; scy qyrI Aws]) SRomxI 1 mxIAW 1 rUp[ mxIAw ibMdI nhIN<br />

lwauxI- kvxu su AKru. kvxu guxu; kvxu su mxIAw 1 mMqu]) in`j 1 hoey, BYVy1 hMkwr 2 nMU<br />

siqgurW qoN nws 3 krwvy- Axhody 1 ; Awpu 2 vMfwey 3 ] ko AYsw; Bgqu sdwey]) iP`kw 14<br />

bcn[ khy 15 - ieku iPkw 14 . n gwlwie 15 ; sBnw mY. scw DxI]) irdw 16 iksy 17 dw[<br />

Fwhy 18 - ihAwau 16 . n kYhI 17 Twih 18 ; mwxk sB Amolvy]) Fwhuxw 19 au~kw 20 hI[<br />

cMgw 21 nhIN- sBnw mn mwixk; Twhxu 19 mUil 20 mcWgvw 21 ]) ie`Cw 22 , cwh imlx<br />

dI[ iksy 23 dw[ is`k- jy qau iprIAw dI isk 22 ; ihAwau. n Twhy khI 23 dw])<br />

1377-1384 prm pUjnIk Bgq bwby syK PrId swihb jI dy slok sMpUrnM[<br />

1385. qoN 1389. muKbwikA- svXy sRI muKbwk´ mhlw 5]) 20 svXy<br />

ArMB:- ibAwpqu[ r`iKAw- b´wpqu dyKIAY jgiq, jwnY kaunu qyrI giq; srb kI rK´w<br />

krY; Awpy hir piq]) Awp jI dy qrW@ 1 dw[ Biq polw- eykY qUhI eykY; An nwhI. qum<br />

Biq 1 ]) brwbr 2 - jnu nwnku. Bgqu dir, quil 2 bRhm smsir; eyk jIh. ikAw<br />

bKwnY]) inscy 3 krky[ jo 1 - hW 3 ik 1 bil bil; bil bil sd bilhwir]) A - qu`l[<br />

Apr polw imlvW- AMimRq pRvwh sir, Aqul BMfwr Bir; prY hI qy prY; Apr Apwr<br />

pir]) Awp 4 jI dy- Awpuno Bwvnu kir, mMiqR. n dUsro Dir; Epiq prlO, eykY inmK.<br />

qu 4 Gir]) au~jl 5 [ auujĪ Awro- Awn. nwhI smsir, aujIAwro inrmir 5 ; koit prwCq<br />

jwih, nwm lIey hir hir] AsMK AnMq klwvwn myhrvwn pRkwS srUp hr pRwxI dy<br />

AMdr bwhr, Ajpw jwp kr kr rhy, AnMq bRhmMf’c BrpUr, sB dI pwlxW r`iKAw<br />

bwry, (A+lK) (A) ivSyS krky (lK) jwx rhy rwm jI, A - lK polw- hir gun.<br />

nwhI AMq pwry, jIA jMq siB Qwry; sgl ko dwqw, eykY AlK murwry]<br />

1386. mws 1 nhIN- Awp hI Dwrn Dwry, kudriq hY dyKwry; brnu ichnu nwhI,<br />

muK n mswry 1 ]) igAwnµ iDAwnµ- srb gux inDwnµ. kImiq n, g´wnµ D´wnµ; aUcy qy aUcO<br />

jwnIjY, pRB qyro Qwnµ]) klpxw rihq krqwr 1 [ A - lK polw- jwnY kaunu. qyro Byau,<br />

AlK Apwr dyau; Akl 1 klw hY, pRB srb ko Dwnµ]) A - Cl polw- inrMkwru Awkwr;<br />

www.Gursevak.com<br />

434<br />

q`qkrw


ACl pUrn AibnwsI] hrKvMq Awnµq rUp; inrml ibgwsI] jw kau hoNih ik®pwl;<br />

su jnu pRB qumih imlwsI]) BieE- BXau) hir guru nwnku. ijn prisAau; is jnm<br />

mrx, duh Qy rihE]) siq siq, hir siq; siq sqy, siq BxIAY] dUsr Awn. n<br />

Avru; purKu paUrwqnu. suxIAY] AMimRqu hir ko nwmu lYq; min sB suK pwey] jyh rsn<br />

cwiKE; qyh jn. iqRpiq AGwey]) BieEu hoVy AONkV dy ivckwrlI Avwz bolo- ijh<br />

Twkuru. su pRsMnu BXuo; sqsMgiq iqh ipAwru]) sBw polw- scu sBw dIbwxu scu; scy<br />

pih DirE]) inAW 2 kIqw hY- scY qKiq invwsu; scu qpwvsu 2 kirE]) isrijAau<br />

AwB`ulu B`ulau- sic isrij´au sMswru; Awip AwBulu. n Bulau]) A - m`ulau- rqn nwmu<br />

Apwru; kIm nhu pvY. Amulau]) iql 3 ijqnI- isD swiDk, qyqIs koir; iqru 3 kIm,<br />

n prIAY] bRhmwidk snkwid syK; gux. AMqu n pwey] ibniq krau, Ardwis; sunhu.<br />

jy Twkur BwvY]<br />

1387. dyhu drsu. min cwau; Bgiq. iehu mnu ThrwvY]) AMiDAwr auD - rIbilE<br />

crwgu AMD´wr mih; sB kil auDrI. iek nwm Drm] muKbwikA- svXy sRI<br />

muKbwk´ mhlw 5) sT polw, ku - igAwnI- kwcI dyh moh Puin bWDI; sT kTor,<br />

kucIl kuigAwnI]) ivAwkul 1 [ mw`qw- jobn rUp, mwieAw md mwqw; ibcrq ibkl 1 ,<br />

bfO AiBmwnI]) Koty JgVy 2 [ ipAwrI 3 l`gdI hY- pr Dn, pr Apvwd 2 nwir inMdw;<br />

Xh mITI, jIA mwih ihqwnI 3 ]) dOVdw 4 hYN- icq cyiq Acyq, jwin sqsMgiq; Brm<br />

AMDyr moihE, kq DNau4 ]) QoVHy<br />

5 ijhy[ ibMd 6 nUM[ mwqw dy sRIr 7 ’c[ iesiQ`q 8 [ dur -<br />

l`B- rMck 5 ryq 6 , Kyq 7 qin inrimq 8 ; durlB dyh svwir DrI]) buFypw 9 - brDmwn<br />

hovq. idn pRiq inq; Awvq inkit ibKMm jrI 9 ]) dyh 10 rUp K`f[ mUrKW 11 vwly[<br />

iblw polw, kr - qb polw- ry mn mUs, iblw 10 mih grbq; krqb krq mhW<br />

muGnW 11 ] suq binqw, swjn suK bMDp; qw isau mohu biFE, su Gnw]) hMkwr 12 mmqw 1<br />

rUpI bIj 12 [ pwpW 2 dw AMkUr- boieE bIju 12 AhM 12 . mm 1 AMkuru13 ; bIqq AauD, krq<br />

AGnW 2 ]<br />

1388. gOrvqw 1 ik`QoN lvyNgw- dyhn gyhn, nyh n nIqw; mwieAw mq, khw lau<br />

gwrhu 1 ]) prvwny 2 vI nhIN c`lxy[ cOrbrdwr 3 BI nhIN rihxy[ guzrdI jWdI 4 hY<br />

aumr- CqRn pqRn 2 , caur n cwvr 3 ; bhqI jwq 4 , irdY n ibcwrhu]) AsÍn vwvw<br />

A`Dw jwxky, vwvw polw bolo- rQn AsÍn, gj isMGwsn; iCn mih iqAwgq, nWg<br />

isDwrhu] sUrn bIrn mIr n Kwnm; sMig n koaU. idRsit inhwrhu]) ^zwny 4 krky BI<br />

Cutkwrw 5 nhIN- kotn Etn. kos 4 n Cotw 5 ; krq ibkwr, doaU kr Jwrhu]) CwieAw 6 -<br />

imqR n puqR klqR swjn sK; aultq jwq, ibrK kI CWrhu 6 ]) q`kdw 7 hYN- pRwn mwn<br />

dwn mg john 7 ; hIqu cIqu dy, ly ly pwrI] swjn sYn mIq suq BweI; qwhU qy, ly rKI<br />

inrwrI]) jVH p`Qr 8 ibRC Awidk- psu pMKI ibrK AsQwvr 8 ; bhu ibiD join BRimE,<br />

www.Gursevak.com<br />

435<br />

q`qkrw


Aiq BwrI]) Kry 9 hoxgy- Kwn pwn, mIT rs Bojn; AMq kI bwr, hoq kq KwrI 9 ])<br />

auD - ry[ c`ly- nwnk. sMq crn sMig auDry; hoir mwieAw mgn, cly siB fwrI])<br />

mnuK´ nMU mn`uiKA) iqsih iqAwig, Awn kau jwcih; muK dMq rsn, sgl Gis<br />

jwvq]) mwieAw rMg, ibrMg krq BRm; moh kY kUip, gubwir pirE hY]) Asœ A`Dw<br />

qqw jwxky, A`Dw q`qw polw bolo[ g`b- eyqw gbu, Akwis n mwvq; ibstw Asœ ik®im,<br />

audru BirE hY] Aink join sMkt, nrk BuMcq; swsn dUK griq girE hY] AauKD<br />

mMqR qMqR. pr duK hr; srb rog KMfx, guxkwrI]<br />

1389. iDAwn 1 - swjn mIq, sKw hir bMDp; jIA Dwn 1 , pRB pRwn ADwrI])<br />

SSqRW 2 nwl- AwvD 2 kitE n jwq; pRym rs, crn kml sMig]) r`sy 3 d@wivAW 3 [<br />

mgn 4 [ ib`Dy, mig polw- dwvin 3 . bMiDE n jwq; ibDy mn, drs mig 4 ]) l`igpwvk.<br />

jirE n jwq; rihE. jn DUir lig]) c`lih, pig polw- nIru. n swkis<br />

boir; clih hir pMiQ, pig]) KVg 5 [ iC`dy K`ig- nwnk. rog doK AG moh; iCdy.<br />

hir nwm Kig 5 ]) jtUAw polw- Bsm lgwie, qIrQ bhu BRmqy; sUKm dyh, bMDih bhu<br />

jtUAw]) bwxIAW 6 sUq dy l`fUAW- ibnu hir Bjn, sgl duK pwvq; ijau pRym bFwie,<br />

sUq ky htUAw 6 ]) 1385 qoN 1389, svXy sRI muKbwk´ mhlw 5]) 20 svXy sMpUrnM[<br />

1389. 1 n bolo- sveIey mhly pihly ky 1) ArMB 1389 qoN 1390<br />

q`k:- iek min; purKu iDAwie br dwqw] qau prm gurU nwnk; gun gwvau] gwvau<br />

gun, prm gurU suK swgr; durq invwrx. sbd sry]) su - jsu- kib kl. sujsu gwvau<br />

gur nwnk; rwju jogu ijin mwixE]) A - Cl Clw poly- gwvih snkwid swD isDwidk;<br />

muin jn gwvih. ACl Clw]) DrUA 7[ A - tl- gwvY gux Domu7 . Atl mMflvY; Bgiq<br />

Bwie, rsu jwixE]) ivSnMU dy Avqwr AnykW kpl 8 is`D Awid- gwvih kiplwid 8 ,<br />

Awid jogysur; AprMpr Avqwr vro]) kuhwVw DwrI prsrwm 9 - gwvY jmdgin,<br />

prsrwmysur 9 kr kuTwru; rGu qyju hirE] auDO Ak®¨ru, ibdru gux gwvY; srbwqmu ijin<br />

jwixE]<br />

1390. bRhmx, K`qRI, vYS, SUdR<br />

1 [ Cy 5 ByK 2 jogI, jMgm, sRyvVy, sMinAwsI,<br />

vYrwgI Aqy mdwrI- gwvih gux, brn cwir 1 , Kt 5 drsn 2 ; bRhmwidk ismrMiQ gunw]<br />

rwju jogu mwixE; bisE inrvYru irdMqir]) auD - rI- isRsit sgl auDrI; nwim ly.<br />

qirE inrMqir]) j`ugh l`ig- gux gwvih. snkwid Awid; jnkwid jugh lig])<br />

sk polw sk - X`Qu- DMin DMin guru DMin; jnmu skXQu BlO jig] pwqwl purI jYkwr<br />

Duin; kib jn kl, vKwixE] sqjuig. qY mwixE; CilE bil, bwvn BwieE])<br />

kilAwx 3 kIqI- duAwpuir. ik®sn murwir; kMsu ikrqwrQu 3 kIE]) au~gRsYx A - BY<br />

polw- augRsYx kau rwju; ABY Bgqh jn dIE] kiljuig. pRmwxu nwnk guru; AMgdu<br />

Amru, khwieE] gux gwvY rivdwsu; Bgqu jYdyv iqRlocn] nwmw Bgqu kbIru; sdw<br />

www.Gursevak.com<br />

436<br />

q`qkrw


gwvih. sm locn] jog iDAwin. gur igAwin; ibnw pRB Avru n jwxY]) prIiKAqusuKdyau<br />

prIK´qu. gux rvY; goqm iriK. jsu gwieE]) ibAws[ ibAwkrx- gux gwvY.<br />

muin b´wsu; ijin. byd b´wkrx bIcwirA]) pqwl 4 iv`c) pw - Xw - l Bu - XMgm- gux<br />

gwvih pwXwil 4 ; Bgq nwgwid BuXMgm]) jiq polw- mhwdyau gux rvY; sdw jogI jiq<br />

jMgm] bRhmMf KMf pUrn bRhmu; gux inrgux sm jwixE]) mwnDwqw 5 - mWDwqw 5 gux<br />

rvY; jyn ck®vY khwieE]) bl rwjw 6 - gux gwvY bil rwau 6 ; spq pwqwil bsMqO])<br />

Akwl 5 ’c lIx rihMdy 7 hoey[ au~crY- BrQir gux aucrY; sdw gur 5 sMig rhMqO7 ])<br />

durbwSw 8 prUrv 9 rwjw[ AMgrY irKI 10 - dUrbw 8 prUrau 9 AMgrY 10 ; gur nwnk jsu<br />

gwieE]) 1389 qoN 1390, sveIey mhly pihly ky sMpUrnM[<br />

1391. qoN 1392. 2 AMk nhIN pV@nw- sveIey mhly dUjy ky 2) ArMB:-<br />

smr`Qo- soeI purKu DMnu krqw; kwrx krqwru krx smrQo]) h`Qo- siqgurU DMnu<br />

nwnku; msqik qum. DirE ijin hQo]) C`jIN KwrI P`b 1 ky Bwv bhuqw hI[ sugMDI 2 js<br />

rUp 2 [ pRgt 3 [ C`ij, bō ihX XXw pUrw bolo- q DirE msqik hQu, shij; Aimau<br />

vuTau Cij 1 ; suir nr gx muin boihX 2 Agwij 3 ]) BlI 4 pRkwr ij`q ky AQvw pMj BUqW<br />

ivkwrW dI mMflI ie`k QW kwbU krky r`KI hY[ sm`ij- mwirE kMtku kwlu grij;<br />

Dwvqu lIE brij; pMc BUq eyk Gir, rwiK ly smij 4 ]) sMmqw rUp bwjI 5 [ pRvwh 6<br />

qurIAw 7 [ K@ylih[ smq polw imlvW- jgu jIqau. gur duAwir; Kylih smq swir 5 ;<br />

rQu 6 aunmin 7 , ilv rwiK inrMkwir]) put 8 ky[ AMDyrw 2 [ AigAwn- jw kI idRsit,<br />

AMimRq Dwr; kwluK Kin 8 auqwr; iqmr 2 Ag´wn jwih, drs duAwr]) kTn qoN<br />

kTn 9 [ g`wKVI- Eie ju syvih. sbdu swru; gwKVI ibKm 9 kwr; qy nr Bv auqwir,<br />

kIey inrBwr]) srUp 10 [ jwgI - ly- sqsMgiq shj swir, jwgIly gur bIcwir; inMmrI<br />

BUq 10 sdIv, prm ipAwir]) au~jl 11 [ su - jn- qY qau. idRiVE nwmu Apwru, ibml 11<br />

jwsu ibQwru; swiDk isD sujn, jIAw ko ADwru]) j - g`qR- qU qw. jink rwjw<br />

Aauqwru; sbdu sMswir swru; rhih jgqR, jl pdm bIcwr]) kilp - qru- kilpqru<br />

rog ibdwru, sMswr qwp invwru; Awqmw iqRibiD. qyrY eyk ilv qwr]) hzUr 12 gurU<br />

nwnk dyv swihb jI qoN (vw) h`d 12 rihq[ Asih 13 Bwr, AigAwn 13 nUM swD ky[<br />

ijn@W ny bRhm-ivcwr 14 duAwrw, ivkwr s`p nUM v`s kIqw hY[ hd - riQ Aj - gru poly- qY<br />

qw. hdriQ 12 pwieE mwn, syivAw guru prvwnu; swiD Ajgru 13 . ijin kIAw<br />

aunmwnu 14 ]) igAwnvwly 1 [ klpxw rihq krqwrjI 2 - hir hir drs smwn, Awqmw<br />

vMqigAwn 1 ; jwxIA Akl 2 giq, gur prvwn]) mwieAw 1 nUM nws 15 kIqw[ AibnwsI<br />

AsQwn 2 [ A - c`l p - ihir- jw kI idRsit. Acl Twx 2 , ibml buiD suQwn; pihir<br />

sIl snwhu. skiq 1 ibdwir 15 ]) B`t 16 - khu kIriq klshwr 16 , spq dIp mJwr;<br />

www.Gursevak.com<br />

437<br />

q`qkrw


lhxw jgqR guru, pris murwir]) pR - nwsn- idRsit Drq, qm hrn; dhn AG, pwp<br />

pRnwsn]) v`is, pRiq - pwlx- loB moh, vis krx; srx jwick, pRiqpwlx])<br />

suMdr 17 [ sMg - Rhx- Awqm rq, sMgRhx; khx AMimRq kl 17 Fwlx] siqgurU kl,<br />

siqgur iqlku; siq lwgY, so pY qrY]) PyrU 18 jI dy[ Syr 19 [ siqgurU gurU AMgd 20<br />

swihb jI- guru jgq. iPrx 18 sIh 19 AMgrau 20 ; rwju jogu. lhxw krY]<br />

1392. ieMdRy<br />

1 Awp jI dI SuB ie`Cw Anuswr suqMqr ivcrdy 2 hn[ klpxw 3<br />

rihq vwihgurU 3 jI- sdw Akl 3 ilv rhY; krn 1 isau ieCw cwrh 2 ]) ibRC 3 sihq 6<br />

PLW dy pUrn, inivAw 4 hovy[ aujl vIcwr 5 hY[ ksu polw- dRüm 3 spUr 6 ijau invY 4 ;<br />

KvY ksu, ibml bIcwrh 5 ]) A - lKu polw-iehY qqu jwixE; srb giq AlKu ibfwxI]<br />

shj Bwie sMicE; ikrix AMimRq, kl bwxI]) gRihx kr ilAw 6 [ lXO X knOVw cwV@<br />

ky bolo- gur gim pRmwxu, qY pwieE; squ sMqoKu gRwhij lXO 6 ]) B`t 7 BlI 8 pRkwr kQn<br />

krdw hY[ klH kvI- hir prisE, klu 7 smulvY 8 ; jn drsnu lhxy BXO]) gwVHw 9<br />

hzUrI 1 iv`coN id`qw 10 [ hdriQ polw- min, ibswsu pwieE; ghir 9 ghu hdriQ 1<br />

dIE 10 ]) zihr 11 haumY dI[ dyh 12 AiBmwn- grl 11 nwsu, qin 12 nTXo; Aimau,<br />

AMqr giq pIE] siqguru shj smwiD; rivE swmwin inrMqir]) ic`q 14 dy.mhW<br />

dlyr 13 sRySt dwqy 13 [ ip - KMiqh- audwrau 13 icq 14 , dwird hrn; ipKMiqh klml<br />

qRsn]) klu 1 B`t jI, au~crY- sd rMig shij klu 1 aucrY; jsu jMpau lhxy rsn])<br />

nwmu AvKDu nwmu AwDwru, Aru nwmu smwiD suKu; sdw nwm nIswxu sohY]) suMdr 15 pRIq<br />

rUp ^uSbU16 sihq- rMig rqO nwm isau; kl 15 nwmu suir nrh bohY 16 ] scu qIrQu. scu<br />

iesnwnu, Aru Bojnu Bwau scu; sdw scu BwKMqu sohY]) sMgqIN- scu pwieE gur sbid;<br />

scu nwmu. sMgqI bohY]) B`t 17 - ijsu scu sMjmu. vrqu scu; kib jn kl 17 , vKwxu])<br />

AMimRq 18 dI- AimA 18 idRsit, suB krY; hrY AG pwp, skl ml]) smuMdR 19 qmwm 20<br />

drI - Awau- guru. nv iniD drIAwau 19 ; jnm hm 20 . kwlK DovY]) BlI pRkwr 21 [<br />

kihMdy 22 hn[ t`l 23 B`t jI- su 21 khu 22 tl 23 . guru syvIAY; Aih inis shij<br />

suBwie]) 1391 qoN 1392, sveIey mhly dUjy ky sMpUrnM[<br />

1392. 3 AMk nhIN pV@nw- sveIey mhly qIjy ky 3) 1392 qoN 1396<br />

ArMB :- is`DI- iqqu nwim risku, nwnku lhxw; QipE jyn sRb isDI]) sb`uDI, A`Dw<br />

q`qw polw bolo ibs - œrIXw- kiv jn kl´, sbuDI; kIriq jn, Amrdws ibsœrIXw])<br />

sUrj 4 ikrx 24 vWg, imlI 2 swirAW 25 ’c[ mvl polw- kIriq riv 4 ikrix 24 ,<br />

pRgit sMswrh; swK qrovr, mvl 2 srw 25 ]) pUrb 26 au~qir d`iKx - ih, p`uib- auqir<br />

diKxih, puib 26 Aru pscim; jY jYkwru jpMiQ nrw]<br />

1393. auqSwh 1 krdy hn[ aulws - ih, au - DirAw- ssIAru Aru sUru. nwmu<br />

www.Gursevak.com<br />

438<br />

q`qkrw


aulwsih 1 ; sYl loA, ijin auDirAw]) A - Clu polw- soeI nwmu AClu. Bgqh Bv<br />

qwrxu; Amrdws gur kau PuirAw]) BlI 2 pRkwr auDirAw[ s - muDirAw- soeI nwmu<br />

isvir, nv nwQ inrMjnu; isv snkwid smuDirAw 2 ] iqqu nwim lwig, qyqIs<br />

iDAwvih; jqI qpI sur min visAw]) BISm 3 ipqwmw- soeI nwmu ismir, gMgyv 3<br />

ipqwmh; crx icq AMimRq risAw]) BwrI gurmiq 4 [ auDrI - Aw- iqqu nwim gurU<br />

gMBIr. grUA miq 4 ; sq kir sMgiq auDrIAw]) kIrqI 5 - nwm ikiq 5 sMswir; ikrix<br />

riv surqr swKh]) auqir diKix puib dyis; pscim jsu BwKh]) skwrQ, sPlw 6 [<br />

sk - XQu- jnmu q iehu, skXQu 6 ; ijqu nwmu hir. irdY invwsY]) bwby qyjBwn 7 jI dy[<br />

spu`qR8 siqgurU Amrdws jI[ pRis`Du, iDAwieAE- Blau pRisDu. qyjo7 qnO 8 ; kl´ joiV<br />

kr D´wieAE] nwmu iDAwvih dyv qyqIs, Aru swiDk isD nr; nwim, KMf bRhmMf<br />

Dwry]) A&ur smwDI 9 lw ky nwm ismirAw- jh nwmu smwiDE 9 ; hrKu sogu. sm kir<br />

shwry]) pRsMn 10 ho ky[ q`uis- soeI nwmu pdwrQu Amr gur; quis 10 dIE krqwir])<br />

s`cy pRym 1 inscy nwl- siq sUrau sIil blvMqu; sq Bwie 1 sMgiq sGn, grUA miq,<br />

inrvYir lIxw]) Drm 3 rUpI DOl 3 nMU ijnHW 11 ny DuroN hI DIrj idqw hY[ ic`ty 12 inSwn<br />

vwly sulh kul[ suMdr 13 - ijsu 11 DIrju, Duir Dvlu 3 ; Dujw syiq 12 , bYkuMT bIxw 13 ])<br />

cwie- nwmu nwvxu, nwmu rs Kwxu, Aru Bojnu nwm rsu; sdw cwX, muiK imst bwxI])<br />

BlI 14 pRkwr auDry[ s - muDry pw - Xau- kul sMbUh, smuDry14 ; pwXau nwm invwsu]<br />

1394. kl B`t aucwrdy 1 hn[ sk - XQu[ kl´ücrY ´ü A`Dy X`Xy hyTW AONkV hY,<br />

A`Dy aUVy nMU AONkV lw ky bolygw, Bwv aUVw polw bolxw, klau~crY[ prisAau- skXQu<br />

jnmu kl´ücrY1 ; guru pris´au Amr pRgwsu]) kvl 2 pkV ky lCmI[ s`jy 3 h`Q KV@I hYbwirju<br />

2 kir dwihxY 3 ; isiD. snmuK muKu jovY]) K`by AMg 4 kol[ iqMnW lokW 5 nMU AMdroN<br />

AMdrIN- iriD bsY bWvWig 4 ; ju qIin lokWqr 5 mohY]) kQn rihq 6 pRmySr[ Ak`hIauirdY<br />

bsY, AkhIau 6 ; soie rs. iqn hI jwqau]) au~crY- muKhu Bgiq aucrY; Amru guru,<br />

iequ rMig rwqau]) iDAwieAau- msqik nIswxu, scau krmu; kl´ joiV kr<br />

D´wieAau] prisAau, gurU siqgur iqlku; srb ieC. iqin pwieAau]) skwrQy,<br />

sPly 7 [ pYNdy 8 hn[ rsqy 9 [ pv`il[ rX pX X i^Awl nwl bolo- crx. q pr<br />

skXQ 7 ; crx. gur Amr pvil 8 rX 9 ]) hQ q pr skXQ; hQ lgih. gur Amr<br />

pX]) Bix`jY- jIh. q pr skXQ; jIh gur Amru BixjY]) ip`iKjY- nYx. q pr<br />

skXQ; nXix. guru Amru ipiKjY] skXQu su hIau, ijqu hIA bsY; gur Amrdwsu,<br />

inj jgq ipq] skXQu su isru, jwlpu BxY; ju isru invY, gur Amr inq])<br />

inrDn 10 [ in - Dn- iq nr. duK nh BuK; iq nr. inDn 10 nhu khIAih]) pUrn gurU<br />

jI qoN ibnw, hor iksy dMBI dI syvw nhIN krdy 11 [ sYNkVy 12 mnu`KW nUM[ hzwrW 13<br />

www.Gursevak.com<br />

439<br />

q`qkrw


pdwrQ[ Arp 14 idMdy hn[ sY, s - m`pih- iq nr. syv nhu krih 11 ; iq nr, sX 12<br />

shs 13 smpih 14 ]) cqur 1 hn. vYrIAW 2 iv`c 15 [ A - BY ptu miD poly- suK lhih iq<br />

nr, sMswr mih; ABY ptu 1 , irp 2 miD 15 iqh]) au - Qip ib - Qpih) qY piFAau ieku,<br />

min DirAau ieku; kir ieku pCwixE]) mUMh 16 ’c[ nXix bXix XXy bolo- nXix<br />

bXix muih 16 , ieku ieku; duhu TWie. n jwixE]) prq`iK- supin ieku. prqiK ieku;<br />

ieks mih lIxau]) qIh ieku pMij pYqIs, 71 swl dI bzurg AvsQw nMU (isDu)<br />

pRwpiq ho ky, mhwrwj swihb jI dI s`cI Srn ’c Awey[ syvw s&weI kridAW<br />

hIxqweI 20 gilAwnI nhIN mMnI beI bdbo AwauNdI hY- qIs 17 ieku Aru pMij 18 isDu;<br />

pYqIs 19 n KIxau 20 ]) du - gx- ieku ibMin. dugx ju qau rhY; jw sumMiqR mwnvih<br />

lih]) iekhu ij lwKu. lKhu AlKu hY; ieku ieku kir vrinAau]) ij miq ghI,<br />

jYdyiv; ij miq, nwmY sMmwxI] ij miq, iqRlocn iciq; Bgq kMbIrih jwxI])<br />

rukmWgd 21 nyk swaU Drmwqmw rwjw[ ienW@ nMU CLx leI, ienW@ dy bwZ ’c, AiqAMq<br />

hI sohxI suMdr juAwn Ablw phMucI[ ijs nMU dyKx vwly swry hI moihq ho jWdy sn[<br />

ismrn ’c lIx rwjy dw ic`q nhIN foilAw, AYsy gurmuiK rwjy vWg nwm jporukmWgd<br />

21 krqUiq; rwmu jMphu inq BweI] AMmrIik pRhlwid; srix goibMd giq<br />

pweI]) su - m`iq- qY loBu k®oDu iqRsnw qjI; sumiq, jl´ jwxI jugiq]) DrqI 22 [<br />

pwp 23 - guru Amrdwsu prsIAY; puhim 22 pwiqk 23 ibnwsih]) drSn dyKIey 24 , crn<br />

CohIey 24 [ cwhuMdy25 hn[ sMsy 25 rihq huMdy hn- guru Amrdwsu prsIAY 24 ; isD swiDk,<br />

Awswsih 25 ]) pw 26 leIdI hY[ mukqI 27 - guru Amrdwsu prsIAY; iDAwnu lhIAY,<br />

pau 26 muikih 27 ] guru Amrdwsu prsIAY; ABau lBY, gau cuikih]<br />

1395. dyK lYNdw hY 1 [ dÍYq 4 dI igxqI qoN purK qW rihq 2 huMdw hY[ mnu`K 3 du -<br />

gx- ieku ibMin 1 , dugx 4 ju qau rhY 2 ; jw sumMiqR mwnvih 3 lih] jwlpw pdwrQ<br />

ieqVy; gur Amrdwis ifTY imlih]) BlI pRkwr Dwrn 4 kIqw hY- scu nwmu krqwru;<br />

su idRVu nwnik sMgRihAau 4 ] qw qy AMgdu lhxw pRgit; qwsu crxh ilv rihAau])<br />

iqs guirAweI g`dI rUp kul 5 ’c- iqqu kuil 5 gur Amrdwsu, Awsw invwsu; qwsu gux.<br />

kvx vKwxau]) pYdw 6 kIqw[ au - Drx- boihQau ibDwqY, inrmXO 6 ; sB sMgiq, kul<br />

auDrx] gur Amrdws kIrqu khY; qRwih qRwih, quA pw srx]) smUh 7 [ kir - XauinrMkwir<br />

Awkwru; joiq, jg mMfil 7 kirXau]) pRkwiSAw 8 [ dI - pwXau -jh kh qh<br />

BrpUru; sbdu dIpik. dIpwXau 8 ] jpu qpu squ sMqoKu; ipiK drsnu gur isKh]) pUrn<br />

gurU jI gihr gMBIr AQwh SuB guxW rUpI AnivD moqIAW 8 dy smuMdR 9 hn[<br />

fubMiqAh- guru gauhru 8 , drIAwau 9 ; plk fubMq´h qwrY] iciq icqvau Ardwis;<br />

khau. pru kih iB n skau]) q`kau- srb icMq. quJu pwis; swDsMgiq hau qkau])<br />

vwSnw 10 - kwm k®oD vis krY; pvxu 10 aufMq. n DwvY]) B`t 1 dw nwm hY[ imilAau<br />

www.Gursevak.com<br />

440<br />

q`qkrw


iB`Kw- guru imil´au soie, iBKw 1 khY; shj rMig drsnu dIAau]) qp`sI - AhsMinAwsI<br />

qpsIAh; muKhu. ey pMifq imTy]<br />

1396. psMd 1 [ khiq - Ah- khiqAh khqI, suxI; rhq. ko KusI 1 n AwXau]<br />

pihir smwiD snwhu; igAwin hY Awsix ciVAau]) A - tlu- BY inrBau hir Atlu<br />

min; sbid gur. nyjw gifE]) bypq 2 krn vwlw hMkwr[ A - pqu polw, ib - KMifEkwm<br />

k®oD loB moh Apqu2 ; pMc dUq. ibKMifE]) mhwrwjw 3 - Blau BUhwlu 3 . qyjo qnw;<br />

inRpiq nwQu nwnk bir]) B`t dw nwm hY 4 [ s`ilA[ ij`qau- gur Amrdws, scu sl´4<br />

Bix; qY dlu ijqau. iev juDu kir]) b`dl dIAW bUMdW 5 [ DrqI dI romwvlI 6<br />

bnwspqI[ g - nµq- Gnhr bUMd 5 . bsuA romwvil 6 ; kusm bsMq. gnµq n AwvY] riv<br />

sis ikrix. audru swgr ko; gMg qrMg. AMqu ko pwvY]) aunHW nMU jy koeI gw sky qW gw<br />

sky 7 [ rudR iDAwn, igAwn siqgur ky; kib jn Bl´. aunh juo gwvY 7 ] Bly Amrdws.<br />

gux qyry; qyrI aupmw, qoih bin AwvY]) 1392 qoN 1396 sveIey mhly qIjy ky<br />

sMpUrnM[<br />

1396. 4 AMk nhIN pV@nw- sveIey mhly cauQy ky 4) 1396 qoN 1406<br />

ArMB:- iek min; purKu inrMjnu iDAwvau] siqgur; pUir. jnh kI Awsw]) iDAw -<br />

Xau- AibnwsI Aibgqu; iDAwXau]) ib - ml[ su - jn- jMpau gux ibml. sujn jn<br />

kyry; AimA nwmu, jw kau PuirAw]) pw - Xw) q`q[ smq polw imlvW- hir nwm<br />

risku. goibMd gux gwhku; cwhku. qq smq sry]) AOguxW jmW jUnW qoN auDwr r`Ky hn[<br />

auu - Dr- iqn Bau invwir. AnBY pdu dInw; sbd mwqR qy auDr Dry]) Twkr 8 jI,<br />

C`qRIAW dw nwm hY[ bwby hirdws 9 jI dy AiqAMq ipAwry spu`qR 10 siqgurU rwmdws<br />

jI[ A - Br- kiv kl´. Tkur 8 hrdws 9 qny 10 ; gur rwmdws, sr ABr Bry] sqgur<br />

miq gUV@. ibml sqsMgiq; Awqmu rMig clUlu BXw]) jwigAw prkwisAw[ A - BY<br />

polw- jwg´w mnu kvlu, shij prkws´w; ABY inrMjnu. Grih lhw]<br />

1397. klpxw rihq bRhm 1 - AnBau aunmwin. Akl 1 ilv lwgI; pwrsu<br />

ByitAw shj Gry] myitAw jnmWqu, mrx Bau Bwgw; icqu lwgw sMqoK sry]) A - Br<br />

pwieAau - ABr Bry, pwXau Apwru; ird AMqir DwirE]) su - m`iq- nwnk pRswid.<br />

AMgd sumiq; guir Amir. Amru vrqwieE]) bRhm pRkwSvwn 2 [ h`utY- suK swgru<br />

pwieAau idMqu 2; hir mig. n hutY]) sMjoA 3 [ nw Pu`tx 4 vwlI[ mP`utY- sMjmu squ sMqoKu;<br />

sIl sMnwhu 3 mPutY 4 ]) krqwr jI 5 [ js dw vwjw 6 - siqguru pRmwxu, ibD 5 nY isirau;<br />

jig. js qUru 6 bjwieAau]) klau~crY- gur rwmdws kl´ücrY; qY. ABY Amrpdu<br />

pwieAau]) ij`qau- jgu ijqau. siqgur pRmwix; min eyku iDAwXau]) shj srovru<br />

imilE; purKu ByitE AibnwsI]) pihly 7 [ kl´ücrY ´ü A`Dy X`Xy hyTW AONkV hY, A`Dy<br />

www.Gursevak.com<br />

441<br />

q`qkrw


aUVy nMU AONkV lw ky bolygw, Bwv aUVw polw bolxw, klau~crY- Awidly 7 Bgq. ijqu<br />

lig qry; so. guir nwmu idRVwieAau]) pihlI 8 pRbl 8 pUrn pRIq dw pRvwh. AMdr vih<br />

irhw hY[ htdI 9 nhIN[ hu`t - ie- pRym Bgiq, prvwh; pRIiq publI 8 . n hutie 9 ]) g`ut -<br />

ie- siqgur sbdu AQwhu; AimA Dwrw rsu gutie]) ivAwpk smMudR 10 SWqI 11 - miq<br />

mwqw, sMqoKu ipqw; sir 10 shj 11 smwXau]) AjUnI 12 srUp huMidAW suqy pRkwS sihq<br />

pRgt hoey hn- AwjonI 12 sMBivAau; jgqu. gur bcin qrwXau] Aibgq Agocru Apr<br />

pru; min. gur sbdu vswieAau] shj qrovr PilE; igAwn AMimRq Pl lwgy] gur<br />

pRswid pweIAih; DMin qy jn bfBwgy] qy mukqy Bey, siqgur sbid; min. gur prcw<br />

pwieAau]<br />

1398. SrDw 1 cMdoAw 2 knwqW 3 [ srwie - cau- syj sDw 1 . shju Cwvwxu 2 , sMqoKu<br />

srwiecau 3 ; sdw sIl sMnwhu sohY]) BlI 4 pRkwr pRwpq krnw[ sMgI 5 Awidk[<br />

sugMDI 6 - gur sbid. smwcirE 4 ; nwmu tyk. sMgwid 5 bohY 6 ]) BlI 7 pRkwr[ Bl´ü nMU Blau<br />

bolo, A - mlu- AjonIau Bl´ü 7 Amlu; siqgur sMig invwsu]) skieAQau- prcau<br />

pRmwxu, gur pwieAau; iqn skXQau jnmu jig]) k`ilA- sRI gurU srix Bju. kl´<br />

kib; Bugiq mukiq sB. gurU lig] 11]) toilAW 7 dy toly[ Kymw ibMdI nhIN lwauxIsiqguir.<br />

Kymw qwixAw; jug jUQ 7 smwxy] guru nwnku AMgdu Amru Bgq; hir sMig<br />

smwxy]) ^wlI 8 [ smw - cry[ A - Brw- squ sMqoKu smwcry; ABrw 8 sru BirAw]) bRhm<br />

ipqw 9 - iehu jnk 9 rwju, gur rwmdws; quJ hI bix AwvY] siqgur nwmu. eyk ilv<br />

min jpY idRV@ü; iqn@ jn duK pwpu. khu kq hovY jIau]) zor zulm AOgux ivkwr swgr<br />

qoN qwrn leI jhwz 10 rUp hn[ idRis† A`Dw tYNkw polw bolo- qwrx qrx 10 , iKn mwqR<br />

jw kau idRis† DwrY; sbdu ird bIcwrY, kwmu k®oDu KovY jIau]) igAwn[ dur - m`iq-- jw<br />

kau dyKq dirdRü jwvY, nwmu so inDwnu pwvY; gurmuiK g´win. durmiq mYlu. DovY jIau] jw<br />

kI syvw, isD swD muin jn suir nr jwcih; sbd swru, eyk ilv lweI hY])<br />

iDAweI- Brm BUly sMswr. Cuthu jUnI sMGwr; jm ko n fMf kwl, gurmiq D´weI hY]<br />

mn pRwxI mugD bIcwru, Aih inis jpu; Drm krm, pUrY siqguru pweI hY]<br />

1399. k`c 1 qoN[ sonw 2 hor 3 [ ibRC 4 vWgUM- nl´ kiv pwrs prs, kc 1 kMcnw 2<br />

huie; cMdnw subwsu jwsu, ismrq An 3 qr 4 ] jw ky dyKq duAwry, kwm k®oD hI invwry<br />

jI; hau bil bil jwau, siqgur swcy nwm pr] rwju jogu qKqu; dIAnu gur<br />

rwmdws]) mn`uiKA- pRQmy nwnk cMdu, jgq BXo Awnµdu; qwrin mnuK´ jn, kIAau<br />

pRgws]) jMmx 1 mrn dw, fr 2 [ A - kQ kQw jmq poly[ b`is- gur AMgd. dIAau<br />

inDwnu, AkQ kQw igAwnu; pMc BUq bis kIny, jmq 1 n qRws 2 ]) pwp 1 , nws 2 [ AGn<br />

gqu poly- gur Amru gurU sRI siq, kiljuig rwKI piq; AGn 1 dyKq gqu 2 , crn kvl<br />

www.Gursevak.com<br />

442<br />

q`qkrw


jws]) ibiD polw[ mwinAau. BieAau- sB ibiD. mwin´au mnu, qb hI BXau pRsMnu;<br />

rwju jogu qKqu, dIAnu gur rwmdws]) AkwS 1 , AgnI 2 , AMn 3 Awidk, r`f DwirAaurf]<br />

ijsih Dwir´au. Driq Aru ivaumu 1 , Aru pvxu qy nIr sr; Avr Anl 2 Anwid 3<br />

kIAau]) qwry 1 [ Pu`l- sis iriK 1 inis. sUr idin. sYl; qrUA Pl Pul dIAau] suir<br />

nr spq smudR ikA; DwirE iqRBvx jwsu] soeI eyku nwmu, hir nwmu siq; pwieE.<br />

gur Amr pRgwsu]) k`chu- kchu. kMcnu BieAau; sbdu gur. sRvxih suixE]) cMdn 1 [<br />

g - ieA- kwThu. sRIKMf 1 siqguir kIAau; duK dirdR. iqn ky gieA]) B - ieA) bwhyN[<br />

ik - jie- jwim gurU. hoie vil; lK bwhy ikAw ikjie]) id - jie) jwim gurU. hoie<br />

vil; igAwn Aru iDAwn. Ann pir]) nYix bYix- guru nXix bXix, guru guru krhu;<br />

gurU siq kiv nl´ kih]) AkieA`Q- ijin. gurU n dyiKAau, nhu kIAau; qy AkXQ<br />

sMswr mih] gurU gurU guru kru; mn myry]<br />

1400. smR`Qu kilju`ig- qwrx qrx smRQu, kiljuig; sunq smwiD, sbd ijsu<br />

kyry]) pry 1 ho jWdy hn- pUrau purKu. irdY hir ismrq; muKu dyKq. AG jwih pryry 1 ]<br />

jau hir buiD iriD isiD cwhq; gurU gurU, guru kru mn myry]) AMimRq 1 , pIx 2 dI,<br />

pRwpqI 3 cwhuMdy sI, vw mukq- is`iD[ huqI ibiD poly, imlwieAau- huqI ju ipAws,<br />

ipaUs 1 ipvMn 2 kI; bMCq isiD 3 kau ibiD imlwXau]) DwieAau- pUrn Bo. mn Taur<br />

bso; rs bwsn isau, ju dhM idis DwXau]) bnwieAau- goibMdvwlu, goibMd purI sm;<br />

jl´n. qIir ibpws bnwXau]) vir@AW 1 dw, v`fw 2 , gieAau- gXau duKu dUir, brKn 1<br />

ko; su gurU muKu dyiK, grU<br />

2 suKu pwXau]) pu`qR<br />

1 sUrj dw[ Drmrwjw 2 , firAau- inis<br />

bwsur, eyk smwn iDAwn; su nwm suny, suqu 1 Bwn 2 fr´au]) B`t 1 dw nwm, j - g`qR,<br />

kirAau- Bin dws 1 , su Aws jgqR gurU kI; pwrsu Byit, prsu kr´au]) kIAieau<br />

DirAau- rwmdwsu gurU. hir siq kIXau; smrQ gurU. isir hQu Dr´au] Ab rwKhu;<br />

dws Bwt kI lwj]) klj`ug- sRI siqgur su pRsMn, kljug hoie; rwKhu. dws Bwt kI<br />

lwj]) gurU guru gurU guru; gurU jpu. pRwnIAhu]) gurmuiK roim roim hir iDAwvY]<br />

AvsQw c gurmuiK 1 bx ky, Akwl gurmuiK gurU jI nUM iDAweIey[ hor 2 , igAwnIAhu-<br />

Puin. pRym rMg pweIAY, gurmuKih 1 iDAweIAY; AMn 2 mwrg qjhu, Bjhu hir g´wnIAhu])<br />

b`is au - Drhu- bcn gur. irid Drhu, pMc BU bis krhu; jnmu kul auDrhu. dÍwir hir<br />

mwnIAhu] jau q sB suK, ieq auq qum bMCvhu; gurU guru gurU guru, gurU jpu<br />

pRwnIAhu]) iDAwnu- Agm gun jwnu inDwnu, hir min Drhu D´wnu; Aih inis krhu<br />

bcn. gur irdY Dir] Puin. gurU jl ibml, AQwh mjnu krhu; sMq gurisK qrhu,<br />

nwm sc rMg sir] sdw inrvYru inrMkwru, inrBau jpY; pRym gur sbd ris, krq idRVu<br />

Bgiq hir]<br />

www.Gursevak.com<br />

443<br />

q`qkrw


1401. smuMdR1 , mxI 2 - audiD 1 guru gihr gMBIr, byAMqu hir; nwm ng hIr<br />

mix 2 , imlq ilv lweIAY]) cMdn 1 [ dur - m`iq iDAweIAY- Puin. gurU prml 1 srs,<br />

krq kMcnu prs; mYlu durmiq ihrq, sbid guru D´weIAY]) duAwir, igAwn, n@weIAY-<br />

AMimRq prvwh, CutkMq sd dÍwir ijsu; g´wn gur ibml sr, sMq isK nweIAY] nwmu<br />

inrbwxu inDwnu hir auir Drhu; gurU guru guru krhu, gurU hir pweIAY]) A - sur[<br />

qy~qIs- jw kI syv, isv isD swiDk. sur Asur gx; qrih qyqIs, gur bcn suix<br />

kMn ry] Puin. qrih qy sMq ihq, Bgq guru guru krih; qirE pRhlwdu, gur imlq muin<br />

jMn ry]) qrih nwrdwid snkwid, hir gurmuKih qrih; iek nwm lig, qjhu rs<br />

AMn ry] isrI gurU swihbu, sB aUpir krI ik®pw; sqjuig ijin DR¨ pir]) au - DrIAMsRI<br />

pRhlwd Bgq; auDrIAM]) A - lK liKAw poly- AlK rUp; jIA lK´w n jweI])<br />

A`Dw q`qw polw bolo- mwxs jnmu; dyh insœwrhu]) guru nwnku; inkit bsY bnvwrI]<br />

lhxY; pMQu Drm kw kIAw]) Bly polw- Amrdws Bly kau; dIAw]) QipAau- iqin<br />

sRI rwmdwsu soFI; iQru Qp´au]) AripAw 1 , AipAau- hir kw nwmu; AKY iniD<br />

Ap´au 1 ] Ap´au hir nwmu. AKY iniD; chu juig gur syvw kir, Plu lhIAM]) Koj 1<br />

ivcwr auqSwh nwl[ ib - ic`iq - ijh AMimRq bcn bwxI; swDU jn jpih. kir<br />

ibiciq 1 cwE] Awnµdu inq mMglu; gur drsnu sPlu sMswir]) ieh swry mh`ly 4 jI<br />

dI sRb ivAwpI, Anq klvwn mhW 2 ivmswd s`cI Srn cwhMudy hn, it`ky rwmcMdR 1<br />

jI- rGubMis iqlku1 suMdru, dsrQ Gir; muin bMCih jw kI srxM]<br />

1402. sMswru Agm swgru; qulhw hir nwmu, gurU muiK pwXw]) B`j 1 igAw[<br />

B`gw- jig jnm mrxu Bgw 1 ; ieh AweI, hIAY prqIiq]) AvloikAw CutikAw,<br />

id`ibA[ A`Dw tYNkw polw bolo di Rsi †- Avlok´w bRhmu. Brmu sBu Cutk´w; idb´ idRis†.<br />

kwrx krxM]) BieAw- prqwpu sdw gur kw, Git Git; prgwsu BXw jsu jn kY])<br />

AMimRq 1 vyly, prBwiq - ih, nMnw A`Dw ˜ polw bolo- ieik pVih suxih gwvih;<br />

prBwiqih 1 krih ies˜wnu]) ibDI pUrbk Cy AMgW krky, ic`q dI iekwgRqw, sMqoK,<br />

bwxI dI pRIqI, AKMf SrDw, dIrG kwl AiBAws, gurU ieSt nUM krqwr 2 srUp smJ<br />

ky, sdw AMg sMg jwnxw AMqr bwhr[ ies˜wnu A`Dw nMnw polw bolo[ ibiD polwies˜wnu<br />

krih prBwiq, suD min; gur pUjw. ibiD 2 sihq krM]) j`gjIvnu- jgjIvnu<br />

jgMnwQu, jl Ql mih rihAw pUir; bhu ibiD brnµ]) DR¨A Bgq jI vWg ic`q nUM<br />

Ac`l 1 krky, idRV krky- insçl A`Dw ç, polw bolo[ bcw polw- ijnhu.bwq insçl 1 DR¨A<br />

jwnI; qyeI jIv. kwl qy bcw]) iBAwnk 1 , jl 2 hI jl, ijvyN jl dw budbuudw 3 hMudw<br />

hY[ rcw polw- iqn@ qirE smudRü rudR 1 , iKn iek mih; jlhr 2 ibMb 3 , jugiq jgu<br />

www.Gursevak.com<br />

444<br />

q`qkrw


cw]) mn dI guMJL 1 [ muKI gurU jI ny pRkSxw 2 kIqw[ m`cw- kuMflnI 1 surJI,<br />

sqsMgiq; prmwnµd, gurU muiK mcw 2 ]) vwihgurU vwihgurU vwihgurU; vwih jIau]) mwqw<br />

jsoDW jI 1 , cwvl 2 dhIN[ Bwq ibMdI nhIN lwauxI- kvl nYn. mDur bYn, koit sYn sMg<br />

soB; khq mw jsod 1 ijsih, dhI Bwqu 2 Kwih jIau]) mgn 1 , qVwgI GuMgrUAW 2 dI,<br />

Junkwr 3 , mg polw[ K@ylu- dyiK rUpu. Aiq AnUpu, moh mhW mg 1 BeI; ikMknI 2 sbd,<br />

Jnqkwr 3 Kylu pwih jIau]) bRhmw 1 [ igAwnu iDAwnu- kwl klm hukmu hwiQ, khhu<br />

kaunu myit skY; eIsu bMm´ü<br />

1 g´wnu D´wnu, Drq hIAY cwih jIau]) brwbr 1 - rwm nwm<br />

prm Dwm, suD buD inrIkwr bysumwr; srbr 1 kau kwih jIau]) sw& 1 suQrw, nhuM2 ,<br />

suQr nK poly imlvyN- suQr 1 icq Bgq ihq. ByKu DirE; hrnwKsu hirE. nK 2<br />

ibdwir jIau]) cMbylI 1 dIAW ic`tIAW klIAW vrgy, dMd 2 - pIq bsn kuMd 1 dsn 2<br />

ipRAw sihq kMT mwl; muktu sIis. mor pMK cwih jIau]<br />

1403. A - lK polw[ K@ylu - byvjIr bfy DIr, Drm AMg AlK Agm; Kylu<br />

kIAw. AwpxY auCwih jIau]) klMk 2 rihq vwihgurUjI, g`jdy v`jdy, Bigœ A`Dw q polw<br />

bolo[ cV§ V Bwrw bolo dulYNkV lwau- bilih Cln, sbl mln, Bigœ Pln, kwn@<br />

kuAr; inhklµk 2 bjI fMk, cV§ dl rivMd jIau]) pwp 1 [ dbwaux 2 vwly[ sRIr 3 [<br />

dyviqAW dy suAwmI krqwr 4 jI[ s`pW dw rwjw sysnwg 5 - rwm rvx. durq 1 dvx 2 ;<br />

skl Bvx kusl krx; srb BUq 3 , Awip hI dyvwiD dyv 4 ; shs muK PinMd 5 jIau])<br />

ho 1 ky, iknwry 2 , gyNd 3 KylI ikRSn jI ny[ K@ylu - jrm krm mC kC huA 1 brwh;<br />

jmunw kY kUil 2 , Kylu KyilE ijin igMd 3 jIau]) kilAwnu- gur kihAw mwnu. inj<br />

inDwnu, scu jwnu mMqRü iehY; inis bwsur hoie kl´wnu, lhih prmgiq jIau]) B`t 1 jW<br />

hwQI mn, gieAMd- nwmu swru hIey Dwru, qju ibkwru mn gXMd 1 ; isrI gurU isrI gurU,<br />

isrI gurU siq jIau]) h`sY- Awpy hsY. Awip hI icqvY; Awpy. cMdu sUru prgwsw])<br />

b`wsw- Awpy jlu. Awpy Qlu QMm@nu; Awpy kIAw. Git Git bwsw]) pwsw polw- Awpy<br />

nru. Awpy Puin nwrI; Awpy swir Awp hI pwsw]) Kcnw polw) qYN A - gnq- bRhmw<br />

ibsnu. isry qY Agnq; iqn kau mohu BXw mn md kw]) Brosw 1 , syvk jI nMU Awp jI<br />

dw sB dwn 1 b^iSAw hY[ j`ugu ju`gu- syvk kY BrpUr jugu jugu; vwhgurU qyrw sBu<br />

sdkw 1 ]) jcnw polw- mwnih bRhmwidk rudRwidk; kwl kw kwlu. inrMjn jcnw]<br />

1404. s - m`Qu- BMjn gVHx smQu; qrx qwrx pRBu soeI]) n@wn@w[ j`gu- nwnw<br />

pRkwr. ijin jgu kIE; jnu mQurw rsnw rsY] Agmu Anµqu Anwid; Awid ijsu. koie<br />

n jwxY]) iDAwn- isv ibrMic Dir D´wnu; inqih ijsu bydu bKwxY]) bu`DI Ac`l 1<br />

kIqI 2 , smr`Qu[ su - m`iq sm@wrn m hlMq lwau - guru smrQu, gih krIAw 2 DRüv 1 ;<br />

buiD sumiq smHwrn kau] mQurw jn, jwin khI jIA swcu; su Aaur kCU, n ibcwrn<br />

www.Gursevak.com<br />

445<br />

q`qkrw


kau]) inrMqr 1 ie`k rs- sMqq 1 hI, sqsMgiq sMg; surMg rqy, jsu gwvq hY]) DrqI<br />

dw Awsrw vwihgurU 1 jI- DRm pMQu DirE, DrnIDr 1 Awip; rhy ilv Dwir, n Dwvq<br />

hY] riv ky suq ko, iqn@ qRwsu khw; ju crMn gurU, icqu lwvq hY]) idn cV@n qoN<br />

pihlW 1 hI kIrqn dI lihr au~TdI hY[ p`Rgit`q[ A`wgru- inrml nwmu, suDw pr<br />

pUrn; sbd qrMg, pRgitq idn Awgru 1 ]) rqn`wgru- gihr gMBIru AQwh, Aiq bf<br />

suBru; sdw sB ibiD, rqnwgru]) hMs 1 [ auqSwh 2 - sMq mrwl 1 , krih kMqUhl 2 ; iqn<br />

jm qRws imitE, duK kwgru]) iDAwn[ ju`g kbhu- k- jw kau muin D´wnu DrY, iPrq<br />

sgl jug; kbhuk koaU pwvY, Awqm pRgws kau]) iqAwgdy 1 nhIN[ kYlwS 2 prbq,<br />

Bwv lgwqwr mh`ly 4 jI dw iDAwn Dwrdy hn- byd bwxI sihq ibrMic, jsu gwvY jw<br />

ko; isv muin gih, n qjwq 1 kiblws 2 kMau] jw kO. jogI jqI isD swiDk Anyk qp;<br />

jtw jUt ByK kIey, iPrq audws kau]) Anhd Junkwr sRb ivAwpI prm Awqm suK<br />

dw pRkwS 1 krn vwly- su iqin siqguir, suK Bwie 1 ik®pw DwrI jIA; nwm kI bfweI<br />

deI, gur rwmdws kau] nwmu inDwnu, iDAwn AMqr giq; qyj puMj. iqhu log pRgwsy])<br />

B`jq[ ibg`wsy- dyKq drsu. Btik BRmu Bjq; duK prhir. suK shj ibgwsy]) pRgt 1 ,<br />

ib`idAmwn, QipAau- ibd´mwn 1 , guir Awip Qp´au iQru; swcau qKqu. gurU rwmdwsY]<br />

1405. qwirAau.mwieAw[ smr`Qu- qwr´au sMswru, mwXw md moihq; AMimRq nwmu<br />

dIAau, smrQu]) kIriq - vMq s`Q- Puin kIriqvMq, sdw suK sMpiq; iriD Aru isiD,<br />

n Cofie sQu]) q`Qu- dwin bfO AiqvMqu mhw bil; syvik dwis kihE iehu qQu] qIin<br />

Bvn, BrpUir rihE soeI; Apn srsu, kIAau n. jgq koeI]) aupwieAau- Awpun<br />

Awpu; Awp hI aupwXau]) A - sur- suir nr Asur; AMqu nhI pwXau]) A - c`lu-<br />

AibnwsI Aclu. AjonI sMBau; purKoqmu Apwr pry]) pwieAau A - surh gM - DRb- pwXau<br />

nhI AMqu, sury Asurh nr; gx gMDRb KojMq iPry]) siqguir nwnik, Bgiq krI iek<br />

min; qnu mnu Dnu. goibMd dIAau]) igAwin, risAau- AMgid, Anµq mUriq inj<br />

DwrI; Agm g´win, ris rs´au hIAau]) iDAwieAau - guir Amrdwis, krqwru<br />

kIAau vis; vwhu vwhu kir D´wieXau]) BieE[ j - g`qR- iqn kO Avqwru. BXau kil<br />

iBMqir; jsu. jgqR pir CwieXau] pUrbly 1 [ ju`gW 2 dy[ j`ugxM- nwrdu DR¨ pRhlwdu<br />

sudwmw; pub 1 Bgq hir ky jugxM 2 ]) jYdyv- AMbrIku jXdyv iqRlocnu; nwmw Avru<br />

kbIru BxM]) idl dI s&weI pRym Bwvnw nwl mn 1 krky- mnsw 1 kir, ismrMq quJY<br />

nr; kwmu k®oDu imitAau ju iqxM]) bwxI 1 krky[ imtieAau[ bw`cw- bwcw 1 kir,<br />

ismrMq quJY; iqn@ duKu dirdRü, imtXau ju iKxM]) gwie - Xau, sRIr 1 krky- krm 1 kir.<br />

quA drs prs, pwrs sr; bl´ Bt, jsu gwieXau] soeI rwmdwsu guru. bl´ Bix;<br />

imil sMgiq. DMin DMin krhu]) bRhm 1 [ igAwn[ aujI - Awrau[ AMiDAwr- qw qy<br />

gauhru 1 g´wn, pRgtu aujIAwrau; duK dirdR AMD´wr ko nwsu ]) A - Cl polw<br />

www.Gursevak.com<br />

446<br />

q`qkrw


1406. sMGxI 1 siqsMgiq[ sRySt 2 KuSbU[ mlI - Awgr- qw qy sMgiq sGn 1 ,<br />

Bwie Bau mwnih; qum mlIAwgr, pRgt subwsu 2 ]) aupijE- DR¨ pRhlwd kbIr<br />

iqlocn; nwmu lYq. aupj´o ju pRgwsu]) shwrw 1 , rhsu polw imlvW- ijh ipKq, Aiq<br />

hoie rhsu min; soeI sMq shwru 1 , gurU rwmdwsu]) ivAwpk bRhm rUp smuMdR1 - qw qy,<br />

AMgdu AMg sMig BXo swieru<br />

1 ; iqin, sbd suriq kI, nIv rKweI]) iek Ardwis,<br />

Bwt kIriq kI; gur rwmdws rwKhu srxweI]) pihlvwn 1 [ ivSyS 2 krky v`s, m`il,<br />

ib - v`is pCwiVAau- mohu mil 1 , ibvis 2 kIAau; kwmu. gih kys, pCwV´au]) iq`Kw 1 ,<br />

JwiVAau- k®oDu KMif prcMif 1 ; loBu Apmwn isau JwV´au]) nwm dw puL bMin@AW 1 - Bv<br />

swgru bMiDAau 1 ; isK qwry su pRsMnY]) cOr 1 [ CqR 2 [ SuB guxW dI &Oj sihq 3 [ sM - juq<br />

polw- isir Awq 1 pqu 2 scO qKqu; jog Bog sMjuqu 3 bil]) s`ilA B`t jI[ A - tlu<br />

AB`gu[ dil polw- gur rwmdws. scu sl´ Bix; qU Atlu rwij. ABgu dil] 1])<br />

j`ugIN- qU siqguru chu jugI; Awip Awpy prmysru]) koit bRhmMf dI rcnw dy mu`F 1 dy<br />

Awid 2 vwihgurU jI nMU- suir nr swiDk isD; isK syvMq Durh 1 Duru 2 ]) j`ugwid- Awid<br />

jugwid Anwid; klw DwrI iqRhu loAh]) jnm 1 [ swirAW suBwvW ’qy Asvwr 2 , au -<br />

Drx- Agm ingm auDrx; jrw jMimih 1 AwroAh 2 ]) AOguxW pwpW dy smuMdR qoN Awp<br />

qry 1 - gur Amrdwis, iQru QipAau; prgwmI 1 qwrx qrx]) pwp 1 [ Drmrwjw 2 [<br />

jwxdy 3 - AG 1 AMqk 2 bdY 3 n, sl´ kiv; gur rwmdws qyrI srx]) 1396 qoN 1406,<br />

sveIey mhly cauQy ky sMpUrnM[<br />

5 AMk nhIN bolxw jI- sveIey mhly pMjvy ky 5<br />

1407. gur rwmdws Gir; kIAau pRgwsw] qY jnmq; gurmiq bRhmu pCwixE])<br />

k`ilA[ su - jsu- kl´ joiV kr; sujsu vKwixE]) ij`qx 1 vwly[ prm pUjnIk<br />

ipqw 2 bRhm srUp[ aupwie - Aau- Bgiq jog kO, jYqvwru1 ; hir jnku 2 aupwXau])<br />

pwie - Aau- gur nwnk, AMgd Amr lwig; auqm pdu pwXau]) Awie - Aau- guru<br />

Arjunu, Gir gur rwmdws; Bgq auqir AwXau]) ivcwirAw 1 [ aun - mwinAau[<br />

bswie - Aau- bfBwgI aunmwinAau 1 ; irid sbdu bswXau]) s`qjugu- jnk rwju,<br />

brqwieAw; sqjugu Aw lIxw]) nw 2 pqIjx vwlw mn[ pqIj 2 igAw[ A - pqIjugur<br />

sbdy mnu mwinAw; ApqIju 1 pqIxw 2 ]) p`ky gwV@y 1 pRym dw[ BlI pRkwr 2 pRwpq 2<br />

kIqw sMqoiK[ K@ylu smw - cirAE- Kylu gUV@au1 kIAau. hir rwie, sMqoiK smwcir´E 2 ;<br />

ibml buiD, siqguir smwxau]) pRgt 1 hoey[ su- jsu- AwjonI sMBivAau1 ; sujsu. kl´<br />

kvIAix bKwixAau]) sRb ivAwpI Ajpw jwp Anq klwvwn mhW mhW ivsmwd<br />

pRkwS 1 srUp, sB dy AMdr bwhr sB nMU pRkwS rhy hn- sd jIvxu, Arjunu Amolu;<br />

AwjonI sMBau1 ]) inrBau 1 [ Anµ - Bau- BX BMjnu, pr duK invwru; Apwru AnµBau<br />

1 ]<br />

Agh ghxu, BRmu BRWiq dhxu; sIqlu suK dwqau]) sRb ivAwpI Ajpw jwp Anq<br />

www.Gursevak.com<br />

447<br />

q`qkrw


klwvwn mhW mhW ivsmwd pRkwS 1 srUp Ascrj srUp[ pRgt 2 hoie[ Aw - sMBa[<br />

audiv - Aau- AwsMBau 1 audivAau 2; purKu pUrn ibDwqau]) imlwie - Aau- Dnu DMnu gurU<br />

rwmdws guru; ijin pwrsu pris, imlwieAau]) kilAwx 1 srUp vwihgurU jI- jY<br />

jYkwru, jwsu jg AMdir; mMdir Bwgu, jugiq isv 1 rhqw]) gurmuiK spu`qR1 [ sRb<br />

ivAwpI Ajpw jwp Anq klwvwn mhW mhW ivsmwd pRkwS srUp inSwn 2 swihbkuil<br />

soFI, gur rwmdws qnu 1 , Drm Dujw 2 Arjunu hir Bgqw] siqvMqu, hir nwmu mMqRü;<br />

nv iniD. n inKutY] srb srUp 1 ho ky[ mY ibMdI nhIN lwauxI- gur rwmdws qnu, srb<br />

mY 1 ; shij, cMdoAw qwixAau]) klau~crY qYN- gur Arjun. kl´ücrY; qY. rwj jog rsu<br />

jwixAau] 7]) A - lKu polw lKw - Xa- BY. inrBau mwixAau; lwK mih. AlKu<br />

lKwXau]<br />

1408. A - Br BrwieAau- DMin DMin. guru DMin; ABr sr, suBr BrwXau])<br />

AiqAMq hI sohxw nUrI muK 1 kvl[ A - lK polw[ invwirAau- Aimau rsnw, bdin 1<br />

br dwiq; AlK Apwr gur sUr; sbid. haumY invwr´au]) kwL Syr 1 nMU diLAw[ Apny<br />

Gr inrgun bRhm jI nMU shwirAw 2 [ shwirAau-pMcwhruin 1 dilAau; suMn shij. inj<br />

Gir shwr´au 2 ]) Ajpw jwp Anq klwvwn mhW mhW ivsmwd pRkwS srUp ipqw 1<br />

vwihgurU jI dw SRomxI 2 bRhmigAwn 1 pRkwSy 3 [ klau~crY- gur Arjun kl´ücrY; qY<br />

jnkh 1 , klsu 2 dIpwieAau 3 ] guru Arjunu purKu pRmwxu; pwrQau cwlY nhI] )<br />

puL 1 - Bvjlu swieru, syqu1 ; nwmu hrI kw. boihQw]) auD - irAau- quA siqgur sMhyqu;<br />

nwim lwig jgu auDr´au]) sr 1 gey[ kMm 2 [ AMdr 3 bwhr[ pY 4 geI[ pVI- Ab nwih<br />

Avr sir 1 kwmu 2 ; bwrMqir 3 , pUrI pVI 4 ]) bRhm srUp 1 [ nYx- mUriq 1 pMc, pRmwx<br />

purKu; guru Arjunu, ipKhu nXx] siq rUpu siq nwmu; squ sMqoKu DirE auir])<br />

prq`iK, iliKAau A`Cru- Awid puriK prqiK; ilK´au ACru, msqik Duir]) pRkwS 1<br />

rhI hY[ jgmgY polw- pRgt joiq jgmgY 1 ; qyju. BUA mMfil CwXau]) sRI gurU<br />

nwnkdyv 1 swihb jI[ siqgurU AMgd swihb 2 jI[ sRI gurU Amrdws swihb 3 jI[ sRI<br />

gurU rwmdws swihb 4 jI[ gurUAW dy gurU sRI gurU Arjn 5 dyv swihb jI[ khw - Xaupwrsu<br />

1 pris 2 , prsu 3 pris 4 ; guir gurU 5 khwXau] Bin mQurw, mUriq sdw iQru;<br />

lwie icqu snmuK rhhu]) ivSyS 1 krky qro, isRis†. A`Dw tYNkw polw bolo, ib - qrhukljuig<br />

jhwju, Arjunu gurU; sgl isRis† lig ibqrhu 1 ]) idn 1 [ jg`qR, rYin- iqh<br />

jn jwchu, jgqR pr jwnIAqu; bwsur 1 rXin bwsu, jw ko ihqu nwm isau]) rMigAOprm<br />

AqIqu, prmysur kY rMig rMg´O; bwsnw qy bwhir, pY dyKIAqu Dwm isau]) mYmQurw<br />

ko pRBu, sRb mX Arjun guru; Bgiq kY hyiq pwie, rihE imil rwm isau]<br />

www.Gursevak.com<br />

448<br />

q`qkrw


1409. AMqu n pwvq, dyv sbY muin; ieMdR mhw isv jog krI]) ies j`g iv`c<br />

Drm dI r`iKAw krn vwlw hor koeI mhwqmw nhIN sI:- jg Aauru n Xwih, mhwqm<br />

mY; Avqwru aujwgru 3 , Awin kIAau]) gurmiq gurisKI pRymw-BgqI dy rwh 1 rIq 1<br />

FMg 1 [ Bydu-rihq 2 ho ky[ dUjw 3 hor koeI Byd n smJy[ p`Diq- ieh pDiq 1 qy, mq<br />

cUkih ry mn; Bydu ibBydu 2 , n jwn bIAau 3 ]) iv`c 1 [ pCuqwieAau- kil Gor smudR<br />

mY 1 , bUfq Qy; kbhU imit hY nhI, ry pCuqwXau]) A`g dy smuMdR klju`g ’c auDwrn 1<br />

leI, mhwrwj swihb jI, jhwz srUp pRgit hn- kil smudR Bey rUp; pRgit, hir<br />

nwm auDwrnu 1 ]) suArUpI- Drin ggn, nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir]) A - jY<br />

A - tlu[ is`K n@wvY- AjY gMg jlu Atlu; isK sMgiq sB nwvY] inq purwx bwcIAih;<br />

byd. bRhmw muiK gwvY] AjY cvru isir FulY; nwmu AMimRqu muiK lIAau]) gieAauimil<br />

nwnk, AMgd Amr gur; guru rwmdwsu, hir pih gXau]) B`t dw nwm 1 ,<br />

sMcirAau, muieAau- hirbMs 1 , jgiq jsu sMcr´au; su kvxu khY, sRI guru muXau])<br />

prmpUjnIk 1 DrmI ipqw 1 pRkwS 1 srUp dI purI s`cKMf 2 [ BwieAau- dyv 1 purI 2 mih<br />

gXau; Awip prmysÍr BwXau]) mhW ivsmwd pRsMnqw 1 [ dyviqAW 2 dy prmpUjnIk 2<br />

DrmI ipqw 3 pRkwS-srUp 3 Akwl purK jI[ rhsu polw imlvW, jY jY- rhsu 1 kIAau<br />

sur 2 dyv 3 ; qoih jsu, jX jX jMpih]) A - sur- Asur gey qy Bwig; pwp. iqn@ BIqir<br />

kMpih]) Ac`l AivnwsI guirAweI g`dI dw CqR isMGwsx 1 - CqRü isMGwsnu 1 iprQmI;<br />

gur Arjun kau, dy AwieAau]) 1406 qoN 1409, sveIey mhly pMjvy ky sMpUrnM[<br />

1410. slok vwrW qy vDIk] mhlw 1] hMkwr krky, zor zulm rUpI<br />

AiqAMq au~cy1 AsQnW vwlIey! inrh`l 4 [ gMBIrqw 5 vwly gurW dy crn-kmlW ’qy Juk<br />

ky nmskwr 3 krky pY 2 [ gih - rI- auqMgI 1 . pY 2 EhrI 3 ; gihrI 4 gMBIrI 5 ]) zor zulm<br />

rUpI AiqAMq au~cy AsQnW 1 krky[ s`suiV- ssuiV. suhIAw ikv krI; invxu n jwie.<br />

QxI 1 ]) vr rUp cUnw 1 [ phwV 2 [ hvylIAW 3 [ hrI dy mMdr m`ky munwry 4 - gcu 1 ij lgw,<br />

igV 2 vVI 3 ; sKIey DaulhrI 4 ]) sy BI Fhdy ifTu mY; muMD. n grbu QxI]) prwey mrd<br />

nMU ivkwr idRstI nwl, n dyKx vwlIAW, hrn jYsIAW suMdr A`KW vwlI gursyvk<br />

sKIey 1 , bcn 2 - suix muMDy hrxwKIey1 ; gUVw vYxu 2 Apwru]) qrnw 1 [ jugqI 2 [ kl<br />

polw- jy qUM qwrU pwix; qwhU puCu, iqVMn@<br />

1 kl 2 ]) ruV@ 1 gey[ AOguxW ivkwrW v`fy pwpW<br />

dIAW lihrW 2 - qwhU. Kry sujwx; vM\weyn@I 1 kprI 2 ]) JV@I 1 qu&wn 2 hV@ 3 [ Awsw rUp<br />

ndI 5 dIAW l`KW 4 lihrW 6 [ l`Ky- JV 1 JKV 2 EhwV 3 ; lhrI 6 vhin lKy 4 srI 5 ]<br />

nwnk; dunIAw kYsI hoeI]) pUrn-igAwnvwn 1 - swlku 1 imqu; n rihE koeI] hY hY<br />

kir kY; Eih kryin]) g`l@W ip`tin- gl@w iptin; isru Kohyin]) dwsn 1 dws[ mw<br />

ibMdI nhIN lwauxI- shsY jIArw, pir rihE; mw 1 kau. Avru n FMgu]<br />

www.Gursevak.com<br />

449<br />

q`qkrw


1411. b`dl 1 [ AMimRq 1 [ smuMdR<br />

1 - Agin mrY. jlu loiV lhu; ivxu gur. iniDjlu 1<br />

nwih]) k`lr C`pVI n@wie- klr kyrI CpVI; kaUAw mil mil nwie] mnu qnu mYlw<br />

AvguxI; icMju BrI. gMDI Awie] srvru hMis. n jwixAw; kwg kupMKI sMig]) pY~Dw<br />

K`wDw ibMdIAW nhIN lwauxIAW- pYDw KwDw bwid hY; jW min dUjw Bwau]) P`kVu- hYin<br />

ivrly. nwhI Gxy; PYl PkVu sMswru]) nwnk. lgI quir mrY; jIvx. nwhI qwxu])<br />

qIr 1 - iprm pYkwmu 1 . n inklY; lwieAw iqin sujwix]) Awvygw 1 - BWfw Awxgu 1<br />

rwis; jW iqsu BwvsI]) ieknw. nwdu n bydu, n gIA rsu; rsu ksu n jwxMiq])<br />

A - Kr bRhm jI[ A - Kr- ieknw isiD n buiD, n Akil sr; AKr kw Byau. n<br />

lhMiq]) hMkwr ibn guxW dy hY, Bwv hMkwr krky, swry gux nws ho jWdy hn[ hMkwr<br />

krky ibnw guxW dy ho jWdw hY[ so cwhy guxW vwlw hMkwr kry, so Asl Kr hY- nwnk.<br />

qy nr Asil Kr; ij ibnu gux grbu krMq]<br />

1412. GtIN Gtu poly- sBnI GtI. shu vsY; sh ibnu. Gtu n koie]) K@ylxjau<br />

qau; pRym Kylx kw cwau]) glI polw) mn`uK 1 nMU rwm jI hI mnuKw jnm ’c G`ldy 2<br />

hn[ G`lY au~TI c`lY- mwxU 1 GlY 2 ; auTI clY]) ievȳ hI g`lYN- swdu nwhI; ievyhI<br />

glY]) j`uJu- bMqr kI sYnw. syvIAY; min qin juJu Apwru] sIqw lY gieAw dhisro;<br />

lCmxu mUE srwip]) hnUMmwn 1 - hxvMqru 1 AwrwiDAw; AwieAw kir sMjogu] nwnk.<br />

vyprvwhu so; ikrqu n imteI. rwm] lwhOr shru; jhru khru. svw phru] lwhOr<br />

shru; AMimRqsru isPqI dw Gru]) audoswhY ikAw nIswnI; qoit n AwvY AMnI]) bhuqI<br />

ivBUq 1 , pRBqw 1 [ v`uTI kuiV - eˆØI- audosIA 1 Gry hI vuTI; kuiVeˆØI rMnI DMmI]) s`qIsqI<br />

rMnI Gry isAwpw; rovin kUVI kMmI]) K`ty- jo lyvY. so dyvY nwhI; Kty dMm<br />

shMmI]) p`br hrI - Awvlw- pbr qUM hrIAwvlw; kvlw kMcn vMin]) kY doKVY<br />

siVEih, kwlI hoeIAw dyhurI; nwnk. mY qin BMgu]) pr - PuVY[ cV@Y, c - v`gix- ijqu<br />

ifTY qnu prPuVY; cVY cvgix vMnu]) 1410 qoN 1412, slok vwrW qy vDIk] mhlw<br />

1] sMpUrnM[<br />

1413. qoN 1421. slok mhlw 3 ArMB:- swDU sMq 1 , AiBAw - gq-<br />

AiBAwgq 1 . eyh n AwKIAih; ijn kY mn mih Brmu]) A - BY polw- ABY inrMjn)<br />

pV@W- hovw pMifqu joqkI; vyd pVw muiK cwir]) c`j- nvw KMfw ivic jwxIAw; Apny<br />

cj vIcwr]) bRhm 5 jI nMU jwnx jnwaux vwly bRhmx 5 [ gauU 1 , lVkI 2 [ Koty kMm krn<br />

vwlw AxcwrI 3 .AMn 4 - bRhmx 5 kYlI 1 Gwqu kM\kw 2 ; AxcwrI 3 kw Dwnu 4 ]) bgly 1<br />

pKMfI hn[ ku`qy2 mnmuK nhIN iml skdy, clweI - Aih, v`ig[ sig polw- mnmuiK.<br />

bMin@ clweIAih; nw imlhI. vig 1 sig 2 ]) dUjw 1 , iqAwg 2 ky- nwnk. scw eyku dru;<br />

bIBw 1 prhir 2 Awih])<br />

www.Gursevak.com<br />

450<br />

q`qkrw


1414. ciV@Aw- gurmuiK. AMqir shju hY; mnu ciVAw. dsvY Awkwis])<br />

1415. mnmuK boly AMDuly; iqsu mih AgnI kw vwsu] nwnk. ibnu nwvY,<br />

mYilAw muey; jnmu pdwrQu Koie]) inrvYrY nwil. vYru rcwiedw; ApxY Gir lUkI<br />

lwie]<br />

1416. lok itkwxw 1 [ pRlok ’c jg@w 1 - jn kI tyk. hir nwmu hir; ibnu<br />

nwvY. Tvr 1 n Twau]) gunwh 1 pwp[ Kqy polw- AsI Kqy 1 bhuqu kmwvdy; AMqu n<br />

pwrwvwru] mnmuKIAw dohwgxI; Awvx jwix mueIAwsu] AMqir Awie vsY; gur sbdu<br />

vIcwrY koie]<br />

1417. cVY@- nwnk. siqguir boihQY, vfBwgI cVY; qy Baujil pwir lµGwie]<br />

mnmuiK. AsiQru nw QIAY; mir ibnis jwie. iKn vwr]) vwh 1 [ c`ly- loBI kw<br />

vyswhu .n kIjY; jy kw pwir vswie 1 ]<br />

1418. mwqw jI dy grB dy iekrwrW 1 [ Anuswr lok fMf qoN au~pr ho geygurmuKW<br />

krW 1 aupir, hir cyiqAw; sy pwiein moK duAwru] nwnk. krqw kry; su<br />

hoie] mnmuKu. bwlku ibriD smwin hY; ijn@w AMqir. hir suriq nwhI] mnmuK.<br />

jUiT n auqrY; jy sau Dovx pwie]) is`JY- burw kry; su kyhw isJY]) d`JY lu`JY su`JY)<br />

pr - jwil- gurmqI. hir pwieAw; mwieAw moh prjwil]) gV@- vfBwgI gV mMdru<br />

KoijAw; hir ihrdY pwieAw nwil]<br />

1419. qnu mnu saupy. jIA sau BweI; ley hukim iPrwau]) pYn@xu- pYnxu.<br />

gux cMigAweIAw BweI; AwpxI piq ky swd Awpy Kwie]<br />

1420. AMnu- Anu Dnu bhuqw aupjY; DrqI soBw pwie]) v`uTw pr - PVY hrI -<br />

Awvlu- hir vuTw. mnu qnu sBu prPVY; sBu jgu hrIAwvlu hoie]) v`fy qoN v`fy<br />

qVky 1 vw mnu`Kw jnm- vfVY Jwil JluMBlY 1 ; nwvVw leIAY iksu]) swirAW pwisAW<br />

qoN ht 1 ky, bwxI 2 - hrht 1 BI qUM qUM krih; bolih BlI bwix 2 ]<br />

1421. cMcl ic`q 1 vwilAW dI mq, inscy v`loN iPr geI- nwnk. hukmu vrqY<br />

Ksm kw; miq BvI, iPrih cl icq 1 ]) 1413 qoN 1421, slok vwrW qy vDIk)<br />

slok mhlw 3 sMpUrnM M[<br />

www.Gursevak.com<br />

slok mhlw 4<br />

siqgur pRswid]<br />

smq polw imlvW- vwhu vwhu siqguru siq purKu hY; ijsno. smqu sB koie]<br />

hau FUFydI iqn; sjx sic svwirAw]) d`is- dyNdw. mUM ipru dis; hir sjxu<br />

isrjxhwirAw]) rsqw 1 , myrw 2 , KV@I- hau KVI inhwlI pMDu 1 ; mqu. mUM 2 sjxu<br />

Awvey]) A`ju- ko Awix imlwvY Aju; mY. ipru myil imlwvey]<br />

1422. rh - sIAY polw- nwnk. imly suBwie; gurmuiK iehu mnu rhsIAY] 7]) jW<br />

451<br />

q`qkrw


shu dyKin Awpxw; nwnk. QIvin BI hry] ijnw gurmuiK AMdir nyhu; qY pRIqm scY<br />

lwieAw]) rwqIN- rwqI AqY fyhu; nwnk. pRyim smwieAw] 9]) 1 pRIqI- gurmuiK scI<br />

1 AwskI; ijqu pRIqmu scw pweIAY]<br />

1423. hukmu vrqu nymu suc sMjmu; mn icMidAw Plu pwey]) b`uJy b`puVI- mnmuiK.<br />

hukmu n buJy bpuVI; inq haumY krm kmwie]) pUjw polw- vrq nymu suc sMjmu pUjw;<br />

pwKMif. Brmu n jwie]) ku - s`uDu[ by~Dy- AMqrhu kusuDu. mwieAw moih byDy; ijau hsqI<br />

Cwru aufwey]) p`Ujy- AMqir siqguru. gurU sB pUjy; siqgur kw drsu. dyKY sB Awie])<br />

b`UJY so~JI- nwnk. hukmY bUJY, iqnw rwis hoie; siqgur qy soJI pwie]) nwnk. mnmuiK<br />

ij kmwvY; su Qwie n pvY. drgh hoie KuAwru]<br />

1424. sBu Awpy Awip, vrqY krqw; jo BwvY. so nwie lwieAw] mn AMqir<br />

haumY rogu; BRim BUly haumY, swkq durjnw]) A`ig- AMdir iqsnw Aig hY; mnmuK.<br />

BuK n jwie]) b`Dw- Anidnu icMqw icMqvY; icMqw bDw jwie]) m`gu- rwm nwmu hir<br />

kIriq gwie; kir cwnxu. mgu dyKwieAw] nwnk. rogu gvwie; imil siqgur swDU<br />

sjxw]) bo~ly- gurmqI; hir hir boly]) sRIr rUpI coLy polw bolo) to~ly fo~ly go~ly]<br />

slok mhlw4) jI gurbwxI, 1421 qoN 1424 sMpUrnM[<br />

1425. slok mhlw 5 siqgur pRswid] r`qy[ sweIN- rqy syeI. ij<br />

muKu n moVMin@; ijn@I is\wqw sweI]) j`wly- DxI ivhUxw. pwt ptMbr; BwhI syqI<br />

jwly]) n`wly) jIqy pMc bYrweIAw; nwnk. sPl mwrU iehu rwgu]) l`K[ ijqI polw- jW<br />

mUM ieku, q lK qau ijqI; ipnxy dir ikqVy]) mw - reI- jo. pRiB rKy Awip; iqn.<br />

koie n mwreI]) sw - reI Dw - reI auqw - reI hw - reI) dUsrI 1 , Awpxy Awp nUM<br />

jnwauxw 2 , myt 3 dy[ duieeI- kry su cMgw mwin; duXI 1 gxq 2 lwih 3 ]) mQin mQy<br />

poly- nwnk. ijau mQin mwDwxIAw; iqau mQy DRm rwie]) Ku`B 1 rhI hY ibRqI[ KotI 2<br />

sMgq[ mwieAw 3 dI[ Ku`Bx 4 ijLx[ Koty mMqrI 5 kwmwidkW dI slwh krky[ K`uBVI<br />

im`TI- KuBVI 1 kuQwie 2 ; imTI 3 glix 4 , kumMqRIAw 5]) su`qVy- suqVy AsMK; mwieAw JUTI<br />

kwrxy]) P`b- ijnI scu ArwiDAw; nwnk. min qin Pb])<br />

1426. (ku) Koty kMMmW dw (vwtVI) rsqw[ ku<br />

- v`wtVI- dUjI Coif kuvwtVI; ieks<br />

sau. icqu lwie]) ruV@dI 1 [ lū V@MdVI- dUjY BwvˆØI. nwnkw; vhix luV@MdVI 1 jwie])<br />

iqMn C`qW 1 vwlIAW bhuqIAW h`tW 1 dw bwjwr[ gurbwxI kQw kIrqn is`Kxw<br />

is`Kwauxw[ ismrn krnw krwauxw[ gurU syvw krn krwaux rUp iqh`tVy bwzwr ’c,<br />

siq sMqoK dieAw Drm inmRqw.sihn- SIlqw gRIbI pRym ivrwg, iqAwg,<br />

inrAiBmwnqw iKmw DIrj inrvYrqw inrlypqw Awid, sRb ivAwpI ivsmwd, AnMq<br />

SuB guxW dIAW h`tW hn[ gursyvk 2 , iq - h`tVy- iqhtVy 1 bwjwr; saudw krin<br />

www.Gursevak.com<br />

452<br />

q`qkrw


vxjwirAw 2 ]) v`Kru l`idAw- scu vKru. ijnI lidAw; sy scVy pwswr]) pauNdy<br />

AMiDAwr- nwnk. hir ibsrwie kY; paudy nrik AMD´wr] 18]) AK`ut) siq sMqoK<br />

rUpI KMB jy1 ivkdy 6 jwxW 2 mn isr brwbr 4 qoil 5 ky, ^rId lvW 3 - KMB ivkWdVy 6 .<br />

jy 1 lhW 2 ; iGMnw 3 swvI 4 qoil 5 ]) Awpxy sRIr ’c, siqgurU swihb jI qoN jVw lvW,<br />

prm ipAwry Akwl purK jI nUM Koj lvW- qMin jVWeI AwpxY; lhW su sjxu toil])<br />

sjxu scw pwiqswhu; isir swhW dY swhu]) iesiQ`q 1 hoieAW, sBnW dy Brosy 2 Xog[<br />

bih - iTAW- ijsu pwis bihiTAw 1 , sohIAY; sBnW dw vyswhu 2 ]) slok mhlw 5) 22<br />

pOVIAW sMpUrnM[<br />

sMpUrnqw dy slok 1426 qoN 1429, ArMB:-<br />

1426. siqgur pRswid] slok mhlw 9] jvwnI 1 [ buFypw 2 [qrnw - poqrnwpo<br />

1 . ieau hI gieE; lIE. jrw 2 qnu jIiq]) p - hUicE- ibriD BieE. sUJY nhI;<br />

kwlu. phUicE Awin]) Awp jI nMU 3 - qnu Dnu ijh. qokau 3 dIE; qW isau. nyhu n kIn]<br />

qnu Dnu sMpY, suK dIE; Aru ijh. nIky Dwm] sB suK dwqw rwmu hY; dUsr nwihn<br />

koie])<br />

1427. Awp jI 4 [ Bju polw- ijh ismrq giq pweIAY; iqh Bju ry qY 4 mIq])<br />

fr dy smuMdR4 - khu nwnk. iqh Bju mnw; BauiniD 4 auqrih pwir]<br />

1428. iks 5 , kMm 6 - khu nwnk. ibnu hir Bjn; jIvn kauny5 kwm 6 ] bwl<br />

juAwnI Aru ibriD Puin; qIin AvsQw jwin]) sI 7 - krxo huqo7 . su nw kIE; pirE.<br />

loB kY PMD] nr cwhq kCu Aaur; AaurY kI AaurY BeI]) T - gaur- icqvq rihE<br />

Tgaur; nwnk. PwsI gil prI] eyk Bgiq Bgvwn; ijh pRwnI kY nwih min] jYsy<br />

sUkr suAwn; nwnk. mwno qwih qnu]) qjq polw- suAwmI ko igRhu ijau sdw; suAwn.<br />

qjq nhI inq]) pg fgmgY poly- isru kMipE, pg fgmgY; nYn. joiq qy hIn]<br />

1429. inj kir dyiKE. jgqu mY; ko. kwhU ko nwih] blu CutikE, bMDn pry;<br />

kCU. n hoq aupwie]) gj polw) blu hoAw. bMDn Cuty; sBu ikCu hoq aupwie] nwnk.<br />

sBu ikCu qumrY hwQ mY; qum hI hoq shwie]) qklI& 8 [ rwm 9 - khu nwnk. ieh<br />

ibpiq 8 mY; tyk eyk rGunwQ 9 ]) slok mhlw 9]) sMpUrnqw dy slok 1426 qoN 1429<br />

sMpUrnM[<br />

1 bu`Jwrq- muMdwvxI 1 mhlw 5] Qwl ivic. iqMin vsqU peIE; squ sMqoKu<br />

vIcwro]) hy Akwl purK jI, Awp jI dy kIqy 1 praupkwr jwxy 2 nhIN, dwsn dws nUM<br />

lwiek 3 gursyvk bxw 4 idqw[ kI~qo - eI- qyrw kIqw 1 jwqo 2 nwhI; mYno jogu3 kIqoeI 4 ])<br />

3 imxqI rihq myhr[ imh - rwmiq- qrsu pieAw. imhrwmiq 3 hoeI; siqguru sjxu<br />

imilAw]<br />

www.Gursevak.com<br />

453<br />

q`qkrw


siqgur pRswid rwg mwlw]<br />

1429. pRym pRwrQnw:- prm pUjnIk vwihgurU siqgurU sRI gurU gRMQ swihb<br />

jI dI sMpUrnqw smyN, is`K sMgq jI ny h`Q joV ky pRym bynqI kIqI, “hy sRI guurU<br />

Arjndyv mhwrwj swihb jI! pRym rUpI mwlw b^So jI, ijs krky caurwsIh dy c`kR<br />

’c Awaux jwx qoN bc jweIey”[ pRym bynqI prvwn krky, BweI gurdws swihb jI nMU<br />

rwgmwlw ilKw ky sMpUrxqw kIqI[ 6rwg, 30rwgxIAW, 48pu`qR, auqSwh nwl Awp<br />

gwey[ AwigAw kIqI, “jo rwgmwlw pVH ky Bog pwvygw auh cOrwsI l`K jUn dy gyVy ’c<br />

nhIN Awvygw[ ” sRI gurU goibMd isMG swihb jI mhwrwj ny qoN ATwrh ds<br />

bIs’q`k Awp ilKvw ky sRI gurU gRMQ swihb jI gurqw g`dI ’qy sdw leI ibrwjmwn<br />

kIqy, ^wlsw pMQ siqsMgq jI sjwey[ siq sRI Akwl[<br />

rwg eyk sMig; pMc brMgn]) auh 4 - pRQm rwg; BYrau vY 4 krhI]<br />

1430. au~crhI- pMc rwgnI; sMig aucrhI]) gwvih dyl@I dIpk- puMinAwkI<br />

gwvih bMglI] puin AslyKI kI; BeI bwrI] pMcm hrK; idswK sunwvih]) mDu<br />

polw- bMgwlm mDu mwDv gwvih] 1]) mwl - kausk- duqIAw; mwlkausk Awlwpih]<br />

gMDwrI; sIhuqI aucwrI] mwrU msqAMg; myvwrw] KauKt; Aau Baurwnd gwey]<br />

cMdRibMb; mMgln suhwey]) {1.rwg BYrau dIAW iesqRIAW:- BYrvI, iblwvlI,<br />

puinAwkI, bMglI, AslyKI Aqy spu`q-pMcm. hrK. idswK. bMgwlm. mDu, mwDv,<br />

llq iblwvl} {2.rwg mwlkausk dIAW iesqRIAW:- goNfkrI, dyvgMDwrI, gMDwrI,<br />

sIhuqI, DnwsrI Aqy spu`q:-mwrU, msq AMg, myvwrw, pRbl cMf, kausk, auBwrw,<br />

KauKt, Baurwnd} {3. rwg ihMfol dIAW iesqRIAW:-qylMgI, dyvkrI, bsMqI, sMDUr,<br />

AhIrI Aqy spu`q:-surmwnMd, Bwskr, cMdRibMb, mMgln, srsbwn, ibnodw, bsMq,<br />

kmodw} {4. rwg dIpk dIAW iesqRIAW:- kCylI, ptmMjrI, tofI, kwmodI, gUjrI Aqy<br />

spu`q:- kwlMkw, kuMql, rwmw, kmlkusm, cMpk, gaurw, kwnrw, kl´wnw} {5. sRIrwgu<br />

dIAW iesqRIAW:-bYrwrI, krnwtI, gvrI, AwswvrI, isMDvI Aqy spu`q:- swlU,<br />

swrg, swgrw, goNf, gMBIr, guMf, kuMB, hmIr} {6.myG rwg dIAW iesqRIAW:- soriT,<br />

goNf, mlwrI, Awsw, sUhau Aqy spu`q:- bYrwDr, gjDr, kydwrw, jblIDr, nt,<br />

jlDwrw, sMkr, isAwmw}<br />

26. gRIb dws inmwxy v`loN muAw&I:-<br />

hy prmpUjnIk rwjn ky rwjw.mhwrwjn ky mhwrwjw; gurqw ibrwjmwn Ajpw<br />

jwp vwihgurU siqgurU gRMQ swihb dsy pwiqswh jIE! dwsn dwsW dy isrW’qy AwpjI<br />

dw bhuq v`fw krzw hY! ieqnw v`fw krzw hY, AwpjI dy b^Sy dws sRIr dy ijqny rom<br />

hn, iqqny sRIr DwrIey, aun@W sRIrW dy ijqny rom hn, iqqny hor Dwr leIey, ies qr@W<br />

www.Gursevak.com<br />

454<br />

q`qkrw


A`gy qoN A`gy Axigxq sRIr Dwrdy 2 Dwrdy hI jweIey[ byAMq DrqIAW dy ikxikAW,<br />

smUh smuMdRW dIAW bUMdW, AnMq snoAW dw ikxkw 2, AnMq bnwspqIAW dy Pu`lW p`iqAW<br />

k`KW dI igxqI nwloN v`D sRIr Dwr ky, BwvyN AwpjI nUM sIs ArpIey, sIs Arpx qoN<br />

^Un dI bUMd 2’coN hor AnMq srIr sIs pYdw hoeI jwx, ArpI jweIey, v`Ddy jwx,<br />

ArpI hI jweIey, iPr BI AwpjI dw krzw nhIN moV skdy jI! XQw:- hmrY msqik.<br />

dwgu dgwnw; hm krj gurU bhu swFy] AwpjI dy kIqy praupkwrW, b^Sy srb ivAwpI<br />

ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU nwm rqn dI kImq nhIN pw skdy, Bwv AwpjI dy kIqy<br />

praupkwrW dw mu`l nhIN moV skdy jI[ so dwsndws AwpjI dw, bhuqw 2 krzw nhIN<br />

moV skdw, ies leI AwpjI dy b^Sy kysW nwl, AwpjI dy crnkml, AwpjI dI<br />

b^SI s`qw nwl JwV@ ky, AwpjI dI b^SI zbwn nwl, AwpjI dy crnkml c`t ky,<br />

mUMh ’c Gwh lY ky, gL’c p`lw pw ky, isr Jukw ky muAw&I mMgdw hW jI[ hy<br />

imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] jIA sgl kau; dyie dwnu])<br />

rwjn ky rwjw.mhwrwjn ky mhwrwjw;) nwnk rwKnhwru Apwru] gurqw ibrwjmwn<br />

pUrn myhrvwn siqgurU gRMQ swihbjI! hy prmpUjnIk vwihgurU siqgurU swihbwn jI!<br />

hy gurU siqsMgq ShId gurmuiK swihbwn jIE! dwsndws gRIb indwn ieAwxy, sdw<br />

sdw iehu BUlnhwru] Awpxy b`icAW ’qy AwpxI Anq klwvwn, srb klw BrpUr pRB;<br />

ibrQw jwnnhwr] srb ivAwpI mhW ivsmwid, pUrn pRkwS srUp ikRpw hI ikRpw<br />

krky, kIqy AsMK pwpW AOguxW, gurbwxI dI SuDweI, ArQW’c hoeI byAMq Bu`l dI<br />

muAw&I b^SxI jI! muAw&I b^S ky AYsI srb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn AsMK<br />

pRkwS srUp ikRpw duAwrw, dwsW dy AMdr bwhr ArQW sihq gurbwxI dI vrKw hr<br />

smyN krdy rihxwjI! ijs srb ivAwpI ivsmwd vrKw ’c, dws hr smyN ieSnwn<br />

krdy rihx! Awpxy b`icAW nUM Awpxy im`Ty ipAwry s`cy crnkmlW nwl joV ky idl<br />

idmwZ’c hr smyN gurbwxI ArQ b^Sdy rihxw jI, s`cy crn-kmlW’c lIxqw eykqw<br />

ABydqw b^SxI jI! isr’qy imhr BirAw h`Q r`K ky, hr smyN Awpxy ivsmwd suMdr<br />

drSn b^Sxy jI! siqgur pRswid] gauVI bwvn AKrI mhlw 5] sloku]<br />

gurdyv mwqw gurdyv ipqw; gurdyv suAwmI prmysurw] gurdyv sKw.AigAwn BMjnu;<br />

gurdyv bMiDp shodrw] gurdyv dwqw.hir nwmu aupdysY; gurdyv mMqu. inroDrw]<br />

gurdyv.sWiq siq buiD mUriq; gurdyv.pwrs prs prw] gurdyv qIrQu AMimRq srovru;<br />

gur igAwn mjnu AprMprw] gurdyv krqw.siB pwp hrqw; gurdyv.piqq pivq<br />

krw] gurdyv Awid jugwid jugu jugu; gurdyv mMqu hir jip auDrw] gurdyv sMgiq pRB<br />

myil. kir ikrpw; hm mUV pwpI.ijqu lig qrw] gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru;<br />

gurdyv nwnk hir nmskrw] 1]<br />

www.Gursevak.com<br />

455<br />

q`qkrw


{DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU Arjndyv<br />

swihb jI DMn hn! hux au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy hn[ hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT<br />

rhy hn, hux m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn<br />

praupkwrI sIs’qy hux puAw rhy hn, hux m`cdI 2 loh’qy KV@ rhy hn[<br />

Drm hyq; swkw ijin kIAw] sIsu dIAw; pru.isrru n dIAw] DMn hn DMn hn<br />

DMn hn, vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU qyg bhwdr swihb jI DMMn hn, hux lohy dy<br />

qMg ipMjry ’c iq`Ky ik`lW ivckwr bYTy, vwihgurU vwihgurU jp rhy hn[ hux sIs<br />

kurbwn kr rhy hn[ Awp jI dw ShId hoieAw sIs, hux dwsn dwsI dy isr ’qy sj<br />

irhw hY[}<br />

boly so inhwl] siq sRI Akwl]<br />

vwihgurU jI kw ^wlsw vwihgurU jI kI &qyh]<br />

sMpUrnM[<br />

www.Gursevak.com<br />

456<br />

q`qkrw

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!