01.02.2014 Views

Ika-apat na Bahagi – Ang Australia ngayon - Australian Citizenship

Ika-apat na Bahagi – Ang Australia ngayon - Australian Citizenship

Ika-apat na Bahagi – Ang Australia ngayon - Australian Citizenship

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Mga taong <strong>Australia</strong>no<br />

<strong>Ang</strong> <strong>Australia</strong> ay may populasyon <strong>na</strong> mga 22 milyung<br />

katao at isa sa mga pi<strong>na</strong>kakaiba-ibang lipu<strong>na</strong>n<br />

sa mundo. <strong>Ang</strong> mga katutubong <strong>Australia</strong>no ay<br />

bumubuo ng 2.5 porsiyento ng kabuuang populasyon.<br />

Mas higit sa ika<strong>apat</strong> <strong>na</strong> bahagi ng mga <strong>na</strong>ninirahan<br />

sa <strong>Australia</strong> ay ipi<strong>na</strong>nga<strong>na</strong>k sa ibayong dagat, at<br />

<strong>na</strong>glakbay bilang mga migrante mula sa higit <strong>na</strong><br />

200 bansa. <strong>Ang</strong> pagkakaiba-iba ng populasyon ay<br />

<strong>na</strong>gbibigay sa <strong>Australia</strong> ng isang mayamang ibat-ibang<br />

mga wika, mga paniniwala, tradisyon at kultura.<br />

<strong>Ang</strong> pormal <strong>na</strong> ug<strong>na</strong>yan sa pagitan ng <strong>Australia</strong> at<br />

ng Britanya ay kumupas sa haba ng pa<strong>na</strong>hon subalit<br />

ang impluwensiya ng Britanya ay <strong>na</strong><strong>na</strong>tili sa mga<br />

institusyong <strong>Australia</strong>no. Ito ay <strong>na</strong><strong>na</strong><strong>na</strong>tili rin sa ating<br />

maraming mga kaugalian at gayun din sa ating<br />

pambansang wika. Samantalang ang mahigit sa 200<br />

ibat-ibang mga wika ay gi<strong>na</strong>gamit sa pagsasalita sa<br />

taha<strong>na</strong>n at sa komunidad (kabilang ang maraming<br />

mga katutubong wika), ang Ingles ay mahalagang<br />

bahagi ng ating pambansang pagkakakilanlan.<br />

<strong>Ang</strong> ekonomiya ng <strong>Australia</strong><br />

<strong>Ang</strong> <strong>Australia</strong> ay may isang matatag at masiglang<br />

ekonomiya. Pi<strong>na</strong>hahalagahan <strong>na</strong>tin ang isang masigasig<br />

at mahusay <strong>na</strong> hukbo ng mga manggagawa. <strong>Ang</strong><br />

kalidad ng buhay <strong>na</strong> ti<strong>na</strong>tamasa ng mga tao sa<br />

<strong>Australia</strong> ay isa sa mga pi<strong>na</strong>kamataas sa mundo.<br />

Dick Smith<br />

(ipi<strong>na</strong>nga<strong>na</strong>k noong 1944)<br />

<strong>Ang</strong> pamilihan<br />

<strong>Ang</strong> mga matatag at modernong institusyon sa<br />

pa<strong>na</strong><strong>na</strong>lapi ng <strong>Australia</strong> at mahigpit nitong mga<br />

regulasyon sa pagbubuwis at pangangalakal ang<br />

<strong>na</strong>gdulot ng kasigurahan sa gawaing pangnegesyo.<br />

<strong>Ang</strong> serbisyong pang-industriya, <strong>na</strong> kabilang ang<br />

turismo, edukasyon at mga serbisyong pa<strong>na</strong><strong>na</strong>lapi, ay<br />

bumubuo ng halos 70 porsiyento ng Pangkalahatang<br />

Produktong Domestiko (Gross Domestic Product (GDP))<br />

ng <strong>Australia</strong>.<br />

<strong>Ang</strong> katatagan sa ekonomiya ng <strong>Australia</strong> ang<br />

<strong>na</strong>gpapa-akit <strong>na</strong> desti<strong>na</strong>syon ng pamumuhu<strong>na</strong>n. <strong>Ang</strong><br />

pamilihan ng saping-puhu<strong>na</strong>n ng <strong>Australia</strong> ang siyang<br />

pangalawang pi<strong>na</strong>kamalaki sa rehiyon ng Asya at<br />

Pasipiko sumusunod sa Hapon.<br />

Pangangalakal<br />

<strong>Ang</strong> <strong>Australia</strong> ay ang pi<strong>na</strong>kamalaking kasosyong<br />

pangkalakalan ng Hapon, Tsi<strong>na</strong>, Estados Unidos,<br />

Timog Korea, New Zealand at ng Britanya. Tayo ay<br />

isang mahalagang tagaluwas ng trigo, la<strong>na</strong>, mineral<br />

<strong>na</strong> bakal, mga mineral at ginto. Nagluluwas din tayo<br />

ng enerhiya sa mga porma ng nilusaw <strong>na</strong> likas-<strong>na</strong>gas<br />

at karbon. <strong>Ang</strong> ating ekonomiya ay <strong>na</strong>kabukas<br />

at ang pangangalakalal ay laging isang mahalagang<br />

bahagi ng ating kaunlaran sa ekonomiya. <strong>Ang</strong> iniluwas<br />

-kalakal ng <strong>Australia</strong> kamakailan ay umaabot sa<br />

kabuuang mahigit sa $200 billion.<br />

Pagmimi<strong>na</strong><br />

<strong>Ang</strong> <strong>Australia</strong> ay saga<strong>na</strong> sa likas <strong>na</strong> kayama<strong>na</strong>n tulad ng<br />

karbon, tanso, nilusaw <strong>na</strong> likas-<strong>na</strong> gas at mga mineral<br />

<strong>na</strong> buhangin. Mataas ang pangangailangan sa mga ito,<br />

lalo <strong>na</strong> ng mga umuunlad <strong>na</strong> ekonomiya sa Asya.<br />

Si Dick Smith ay<br />

isang <strong>na</strong>ngungu<strong>na</strong>ng<br />

negosyanteng<br />

<strong>Australia</strong>no,<br />

adbenturero at<br />

pilantropo.<br />

Si Dick Smith ay<br />

u<strong>na</strong>ng <strong>na</strong>gtagumpay<br />

sa negosyo ng<br />

elektroniko. Gi<strong>na</strong>mit<br />

niya ang kaniyang<br />

yaman upang isulong<br />

ang <strong>Australia</strong>.<br />

Sinimulan niya ang<br />

isang kompanya ng pagkaing gawang-<strong>Australia</strong>no<br />

lamang at <strong>na</strong>muhu<strong>na</strong>n siya ng mga milyong<br />

dolyares para pa<strong>na</strong>tilihin ang mga kompanya ay<br />

maging pag-aaari ng mga <strong>Australia</strong>no.<br />

Siya ay <strong>na</strong>piling <strong>Australia</strong>no ng Taon noong 1986<br />

at <strong>na</strong><strong>na</strong>lo ng gantimpala para sa pagsulong sa<br />

teknolohiya at pangangalaga ng kapaligiran. Siya<br />

ang kau<strong>na</strong>-u<strong>na</strong>hang tao <strong>na</strong> tumawid sa <strong>Australia</strong>,<br />

at sa Dagat ng Tasman, sa isang sasakyang-lobo<br />

<strong>na</strong> pi<strong>na</strong>lilipad ng mainit <strong>na</strong> hangin. Kilala siya sa<br />

kaniyang pagiging adbenturero, sa kaniyang mga<br />

tagumpay sa negosyo at sa kaniyang marubdub<br />

<strong>na</strong> pagmamahal sa <strong>Australia</strong>.<br />

<strong>Ang</strong> pi<strong>na</strong>kamalaking sektor <strong>na</strong> tagaluwas ng <strong>Australia</strong> ay ang mga<br />

mineral at mga panggatong<br />

<strong>Ika</strong>-<strong>apat</strong> <strong>na</strong> <strong>Bahagi</strong> – <strong>Ang</strong> <strong>Australia</strong> <strong>ngayon</strong> 51

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!