Bæklingur um úrgangsmál og endurvinnslu á Akureyri
Bæklingur um úrgangsmál og endurvinnslu á Akureyri
Bæklingur um úrgangsmál og endurvinnslu á Akureyri
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Úrgangsm<strong>á</strong>l <strong>og</strong> endurvinnsla<br />
<strong>á</strong> <strong>Akureyri</strong>
Til íhugunar<br />
• Um 91% Íslendinga flokka úrgang til<br />
<strong>endurvinnslu</strong><br />
19% flokka alltaf<br />
37% flokka oft<br />
35% flokka stund<strong>um</strong> eða sjaldan.<br />
(Úr könnun Capacent Gallup fyrir úrvinnslusjóð í sept<br />
2008)<br />
• Í drög<strong>um</strong> að nýrri lands<strong>á</strong>ætlun Umhverfisstofnunar<br />
<strong>um</strong> meðhöndlun úrgangs<br />
segir <strong>á</strong> bls 12:<br />
Fr<strong>á</strong> <strong>á</strong>rinu 2011 skulu minnst 60% af<br />
þyngd alls <strong>um</strong>búðaúrgangs endurnýtt<br />
eða brennd í sorpbrennslustöð með<br />
orkuvinnslu.<br />
• Endurvinnsla <strong>á</strong> 20 tveggja lítra gosdrykkjarflösk<strong>um</strong><br />
úr plasti dugar til framleiðslu<br />
<strong>á</strong> einni meðalflíspeysu.<br />
• Urðun <strong>á</strong> hverju tonni af pappír krefst<br />
tveggja til þriggja rúmmetra rýmis <strong>á</strong> urðunarstað<br />
<strong>og</strong> veldur mikl<strong>um</strong> gróðurhúsalofttegund<strong>um</strong>.<br />
• Endurvinnsla <strong>á</strong> hverju tonni af pappír<br />
sparar u.þ.b. 4000 kWh af raforku miðað<br />
við venjulega framleiðslu pappírs.<br />
Þetta er <strong>á</strong>líka mikið <strong>og</strong> meðalheimili <strong>á</strong><br />
<strong>Akureyri</strong> notar af rafmagni <strong>á</strong> hverju <strong>á</strong>ri.<br />
• Meðal markmiða í lands<strong>á</strong>ætlun Íslands<br />
fyrir meðhöndlun úrgangs fyrir 2004-<br />
2016 er:<br />
Fr<strong>á</strong> <strong>og</strong> með 1. júlí 2013 skal lífrænn<br />
heimilis- <strong>og</strong> rekstrarúrgangur sem berst<br />
til urðunarstaða hafa minnkað niður í<br />
50% af heildarmagni (miðað við þyngd)<br />
þess lífræna úrgangs sem til féll <strong>á</strong>rið<br />
1995.<br />
• Árið 1995 urðuðu Þjóðverjar úrgang<br />
sem samsvaraði 245 kg/íbúa en þrett<strong>á</strong>n<br />
<strong>á</strong>r<strong>um</strong> síðar <strong>á</strong>rið 2008 urðuðu þeir aðeins<br />
3 kg/íbúa. (Heimild Eurostat)<br />
• Gott líf felst í því að gera þ<strong>á</strong> hluti vel sem<br />
maður getur gert vel.<br />
(Aristóteles)<br />
2
Ávarp fr<strong>á</strong> sveitarfélaginu<br />
Ný sýn í sorpm<strong>á</strong>l<strong>um</strong> <strong>á</strong> <strong>Akureyri</strong>.<br />
Löng hefð hefur verið fyrir flokkun<br />
<strong>á</strong> endurvinnanlegu sorpi <strong>á</strong> <strong>Akureyri</strong>,<br />
þar sem íbúar sveitarfélagsins<br />
hafa lagt sitt af mörk<strong>um</strong> við að skila<br />
af sér flokkuðu endurvinnanlegu<br />
sorpi <strong>á</strong> grenndarstöðvar sem taka<br />
við mjólkurfern<strong>um</strong> <strong>og</strong> dagblöð<strong>um</strong>.<br />
Einnig hefur verið í boði fyrir íbúa<br />
sveitarfélagsins að skila af sér öðru endurvinnanlegu<br />
sorpi, eins <strong>og</strong> plasti, minni m<strong>á</strong>lmhlut<strong>um</strong>,<br />
glerkrukk<strong>um</strong> <strong>og</strong> öðru sorpi <strong>á</strong> g<strong>á</strong>masvæði<br />
okkar <strong>Akureyri</strong>nga að Réttarhvammi. Sú hefð<br />
sem hefur skapast meðal íbúa bæjarins varðandi<br />
<strong>endurvinnslu</strong> kemur til með að auðvelda<br />
þau skipti sem eru <strong>á</strong> næsta leyti.<br />
Samþykkt var <strong>á</strong> fundi bæjarstjórnar 7. september<br />
2010 að stíga stórt skref í sorpm<strong>á</strong>l<strong>um</strong> <strong>á</strong><br />
<strong>Akureyri</strong>. Ákveðið var að auka flokkun <strong>á</strong> heimilissorpi<br />
enn frekar með því að auðvelda íbú<strong>um</strong><br />
flokkun <strong>á</strong> endurvinnanlegu sorpi. Það er gert<br />
með því að taka upp svokallað tveggja íl<strong>á</strong>ta<br />
kerfi <strong>og</strong> fjölga grenndarstöðv<strong>um</strong> fyrir <strong>endurvinnslu</strong>efni.<br />
Það þýðir að íbúar safna lífrænu<br />
sorpi við heimili sín í íl<strong>á</strong>t sem verður í almennri<br />
sorptunnu við hvert heimili, en heimil<strong>um</strong> verður<br />
séð fyrir endurvinnanleg<strong>um</strong> maíspok<strong>um</strong> til<br />
að skila lífræna sorpinu fr<strong>á</strong> sér. Öðru endurvinnanlegu<br />
sorpi verður safnað í g<strong>á</strong>ma <strong>á</strong> þar<br />
til gerð<strong>um</strong> grenndarstöðv<strong>um</strong> en fjöldi g<strong>á</strong>ma<br />
verður aukinn við hverja stöð. Sömuleiðis<br />
verður grenndarstöðv<strong>um</strong> fjölgað til muna, eða<br />
úr sex í tólf, sem þýðir að hver stöð verður<br />
innan göngufæris fyrir flesta íbúa bæjarins.<br />
Lögð verður <strong>á</strong>hersla <strong>á</strong> að gera<br />
<strong>um</strong>hverfi grenndarstöðvanna<br />
fallegt <strong>og</strong> aðgengilegt. Íbú<strong>um</strong><br />
verður gert kleift að flokka endurvinnanlegt<br />
sorp <strong>á</strong> auðveldan h<strong>á</strong>tt í<br />
þar til gerða g<strong>á</strong>ma með skilvirk<strong>um</strong><br />
hætti en aukin flokkun kemur til<br />
með að skila verðmætara endurvinnanleg<strong>um</strong><br />
sorpi, þar sem allt endurvinnanlegt<br />
sorp fer í <strong>endurvinnslu</strong> <strong>og</strong> nýtist aftur<br />
í formi nýrra hluta sem við not<strong>um</strong> í okkar<br />
daglega lífi.<br />
<strong>Akureyri</strong>ngar hafa þegar sett sér markmið<br />
<strong>um</strong> endurnýtingu sorps í Staðardagskr<strong>á</strong> 21<br />
<strong>og</strong> stefnan er að <strong>á</strong>rið 2015 verði að minnsta<br />
kosti 75% alls sorps endurnýtt eða endurunnið.<br />
Markmiðin eru h<strong>á</strong>leit en við stefn<strong>um</strong><br />
ótrauð að þeim. Þetta er stórt skref sem við<br />
íbúar bæjarins er<strong>um</strong> að taka, stórt skref í rétta<br />
<strong>á</strong>tt sem við öll þurf<strong>um</strong> að taka saman.Íbúar<br />
sveitarfélagsins í Hrísey hafa þegar stigið þetta<br />
stóra skref <strong>og</strong> eru okkur til fyrirmyndar í sorpm<strong>á</strong>l<strong>um</strong>.<br />
Til að vinna að sj<strong>á</strong>lfbæru samfélagi þurf<strong>um</strong> við,<br />
íbúar Akureyrar, að leggja okkar af mörk<strong>um</strong> í<br />
sorpm<strong>á</strong>l<strong>um</strong>. Fyrst <strong>og</strong> fremst felst það í aukinni<br />
vitund okkar sem <strong>á</strong> að hvetja okkur að minnka<br />
sorp. Verkefnið hefst heima hj<strong>á</strong> okkur með<br />
aukinni flokkun <strong>og</strong> samstilltu <strong>á</strong>taki, þar sem<br />
við öll tök<strong>um</strong> þ<strong>á</strong>tt í að setja sveitarfélagið okkar<br />
í forystu í sorpm<strong>á</strong>l<strong>um</strong>.<br />
Sigmar Arnarsson,<br />
formaður Umhverfisnefndar Akureyrar<br />
3
Heimilissorphirða<br />
Tök<strong>um</strong> þ<strong>á</strong>tt í lífrænni<br />
söfnun!<br />
M<strong>á</strong>l tunnu:<br />
Breidd: 61 cm • Dýpt: 71 cm • Hæð: 108 cm<br />
Ný tilhögun sorphirðu fr<strong>á</strong> heimil<strong>um</strong> er að<br />
hefjast <strong>á</strong> <strong>Akureyri</strong>. Hvert heimili fær tvenns<br />
konar íl<strong>á</strong>t, annarsvegar fyrir óflokkaðan<br />
úrgang <strong>og</strong> hins vegar fyrir lífrænan<br />
eldhúsúrgang. Sérbýli f<strong>á</strong> eina tunnu með<br />
sérstöku hólfi fyrir lífræna úrganginn.<br />
Fjölbýli f<strong>á</strong> tvær gerðir sérmerktra íl<strong>á</strong>ta.<br />
Það er <strong>á</strong>ríðandi að allur lífræni úrgangurinn<br />
fari í sérstaka poka, úr maís/kartöflusterkju,<br />
<strong>og</strong> bundið sé fyrir <strong>á</strong>ður en þeir eru settir í<br />
hólfið í tunnunni sem ætlað er fyrir lífræna<br />
úrganginn eða í sérstakar tunnur.<br />
Þessir pokar eru <strong>um</strong>hverfisvænir <strong>og</strong> brotna<br />
niður í jarðgerðarferlinu <strong>á</strong>samt innihaldinu.<br />
Hvert heimili fær 150 poka <strong>á</strong> <strong>á</strong>ri sem<br />
eingöngu <strong>á</strong> að nota undir lífrænan úrgang.<br />
Lítil handhæg karfa fyrir pokana fylgir til<br />
nota við söfnunina í eldhúsinu.<br />
Við vilj<strong>um</strong> benda <strong>á</strong> að það er óæskilegt að<br />
setja fljótandi matarleyfar t.d. súpur <strong>og</strong><br />
þunna mjólkurafganga í pokana.<br />
Vekj<strong>um</strong> athygli <strong>á</strong> að íbúar sj<strong>á</strong> sj<strong>á</strong>lfir <strong>um</strong><br />
þrif <strong>á</strong> íl<strong>á</strong>t<strong>um</strong>.<br />
Umhverfisvænir pokar<br />
Það byrjar allt í eldhúsinu....<br />
4
Í gr<strong>á</strong>u tunnuna <strong>og</strong> hólfið m<strong>á</strong> setja eftirfarandi:<br />
Í TUNNUNA<br />
Óflokkað<br />
til urðunar<br />
Í HÓLFIÐ<br />
Lífrænt til<br />
moltugerðar<br />
• Bleiur <strong>og</strong> dömubindi<br />
• Úrgangur fr<strong>á</strong> gæludýrahaldi<br />
• Fataefni, léreft <strong>og</strong> sterkar<br />
þurrkur svo sem Tork<br />
• Áleggsbréf<br />
• Ostabox<br />
• Tannkrems- <strong>og</strong> <strong>á</strong>leggstúpur<br />
• Ryksugupokar<br />
• Gleríl<strong>á</strong>t<br />
• Sígarettustubbar<br />
• Sælgætis- <strong>og</strong> snakk<strong>um</strong>búðir<br />
• Ávextir <strong>og</strong> <strong>á</strong>vaxtahýði<br />
• Grænmeti <strong>og</strong> grænmetishýði<br />
• Egg <strong>og</strong> eggjaskurn<br />
• Kjöt- <strong>og</strong> fiskafgangar + bein<br />
• Mjöl, grjón, pizza <strong>og</strong> pasta<br />
• Brauðmeti, kex <strong>og</strong> kökur<br />
• Kaffikorgur <strong>og</strong> kaffipokar<br />
• Teblöð <strong>og</strong> tepokar<br />
• Mjólkurvörur <strong>og</strong> grautar<br />
• Pottaplöntur <strong>og</strong> blóm<br />
• K<strong>á</strong>maðar pappírsþurrkur<br />
Vinsamlegast komið tunn<strong>um</strong> fyrir sem<br />
næst lóðarmörk<strong>um</strong> við götu til að auðvelda<br />
aðgengi starfsmanna við losun.<br />
Miðað er við að íl<strong>á</strong>t séu ekki lengra en 7<br />
metra fr<strong>á</strong> lóðarmörk<strong>um</strong> <strong>á</strong> sorphirðudegi,<br />
samanber samþykkt <strong>um</strong> meðhöndlun<br />
úrgangs í Akureyrarkaupstað.<br />
Moka þarf snjó fr<strong>á</strong> tunn<strong>um</strong> að vetrarlagi.<br />
Sj<strong>á</strong> losunar<strong>á</strong>ætlun <strong>á</strong> www.gamar.is/<br />
akureyri <strong>og</strong> <strong>á</strong> www.akureyri.is<br />
Gleríl<strong>á</strong>t<strong>um</strong> er safnað <strong>á</strong> grenndarstöðv<strong>um</strong>.<br />
Fataefni <strong>og</strong> lérefti er safnað <strong>á</strong> G<strong>á</strong>mavelli í<br />
samstarfi við Plastiðjuna Bjarg.<br />
Mikilvægt er að flokkunin takist vel en<br />
með henni næst mikill <strong>um</strong>hverfislegur<br />
<strong>á</strong>vinningur.<br />
5
Síðuskóli: Bílastæði við skólann<br />
Giljaskóli: Við íþróttahús<br />
Hrísalundur: Vestan verslunarmiðstöðvar<br />
Kaupangur: Á bílastæði<br />
Byggðavegur: Við Strax verslun<br />
Bónus / Naustahverfi: Sunnan Bónuss<br />
Naustaskóli: Austan leikskóla<br />
Hagkaup: Við Hjalteyrargötu<br />
R<strong>á</strong>ðhús: Hólabraut sunnan Akureyrarvallar<br />
Innbær: Við leikvöll Hafnarstræti<br />
Holtahverfi: Við Miðholt<br />
Gler<strong>á</strong>rtorg: Vestan verslunarmiðstöðvar<br />
6<br />
Grenndarstöðvar<br />
Gert er r<strong>á</strong>ð fyrir að íbúar fari með <strong>endurvinnslu</strong>efni<br />
<strong>á</strong> grenndarstöðvar <strong>á</strong> 12 stöð<strong>um</strong><br />
<strong>á</strong> <strong>Akureyri</strong>, sj<strong>á</strong> n<strong>á</strong>nar <strong>á</strong> www.akureyri.is<br />
<strong>og</strong> www.gamar.is/akureyri. Eftirfarandi<br />
staðsetningar eru fyrirhugaðar til reynslu:
Grenndarstöðvar<br />
Þar m<strong>á</strong> losa í sérmerkt íl<strong>á</strong>t:<br />
• Bylgju-/sléttan pappa<br />
• Blöð, tímarit <strong>og</strong><br />
skrif stofupappír<br />
• Fernur<br />
• Plast (hart <strong>og</strong> lint)<br />
• M<strong>á</strong>lma<br />
• Gleríl<strong>á</strong>t<br />
• Rafhlöður<br />
• Kertaafganga<br />
Fernur<br />
Grenndarstöð<br />
Bylgjupappi<br />
Sléttur pappi Gleríl<strong>á</strong>t<br />
Sími: 414 0200 • nordurland@gamar.is • www.gamar.is<br />
7
G<strong>á</strong>mavöllur Réttarhvammi<br />
(við Hlíðarfjallsveg)<br />
Gert er r<strong>á</strong>ð fyrir að íbúar fari með allan<br />
stærri <strong>og</strong> grófari úrgang sem fylgir heimilishaldi<br />
<strong>á</strong> g<strong>á</strong>mavöll við Réttarhvamm.<br />
Það er allra hagur að íbúar vandi<br />
flokkun <strong>á</strong> svæðinu.<br />
Opnunartími:<br />
Alla virka daga fr<strong>á</strong> kl. 16:00–18:30<br />
Laugardaga fr<strong>á</strong> kl. 13:00–17:00<br />
Sunnudaga fr<strong>á</strong> kl. 13:00–17:00<br />
Verði breytingar <strong>á</strong> opnunartíma m<strong>á</strong> sj<strong>á</strong> upplýsingar<br />
<strong>á</strong> www.gamar.is/akureyri <strong>og</strong><br />
www.akureyri.is<br />
Starfsmaður <strong>á</strong> g<strong>á</strong>mavelli leiðbeinir <strong>og</strong> aðstoðar<br />
fólk við flokkun <strong>á</strong> opnunartíma.<br />
Móttaka skilagjalds<strong>um</strong>búða:<br />
Sagaplast-Endurvinnslan ehf<br />
Réttarhvammur 3, 600 <strong>Akureyri</strong><br />
8
Tekið er <strong>á</strong> móti eftirtöld<strong>um</strong> flokk<strong>um</strong> til<br />
förgunar <strong>og</strong> <strong>endurvinnslu</strong>.<br />
Bylgjupappi<br />
Sléttur pappi<br />
Dagblöð <strong>og</strong> tímarit<br />
Skrifstofupappír<br />
Fernur<br />
Plastíl<strong>á</strong>t<br />
Filmuplast<br />
Rúllubaggaplast<br />
Spilliefni<br />
Rafgeymar<br />
Rafhlöður<br />
Hjólbarðar<br />
M<strong>á</strong>lmar<br />
Kertaafgangar<br />
Önnur spilliefni en rafgeymar flokkist í sérmerkt<br />
ker <strong>á</strong> svæðinu. Lyfjaafgangar skilist til lyfjaverslana<br />
eða Sagaplast-Endurvinnslunnar ehf.<br />
Raftæki/rafeindatæki<br />
Kælitæki<br />
Föt <strong>og</strong> klæði<br />
Óm<strong>á</strong>lað timbur<br />
M<strong>á</strong>lað timbur<br />
Nytjahlutir<br />
Óendurvinnanlegt (Óflokkað til urðunar)<br />
Grófur úrgangur<br />
Gler, postulín <strong>og</strong> flísar<br />
Grjót <strong>og</strong> jarðvegur<br />
Garðaúrgangur<br />
Gras<br />
Lífrænt til moltugerðar<br />
Rauði krossinn tekur við notuð<strong>um</strong> föt<strong>um</strong><br />
<strong>og</strong> skóm að Viðjulundi 2. Kertaafgöng<strong>um</strong><br />
fataefn<strong>um</strong> <strong>og</strong> lérefti er safnað <strong>á</strong> g<strong>á</strong>mavelli í<br />
samstarfi við Plastiðjuna Bjarg.<br />
9
Sk<strong>á</strong>palausnir • Söfnunaríl<strong>á</strong>t<br />
Passar<br />
fyrir körfu<br />
ÁSINN<br />
2x10 l. <strong>á</strong> sleða + karfa<br />
M<strong>á</strong>l: 25 x 38/35 cm.<br />
TVISTURINN<br />
2x18 l. <strong>á</strong> sleða<br />
M<strong>á</strong>l: 31 x 46/36 cm.<br />
ÞRISTURINN<br />
2 x 14 l. + 1 x 8l. <strong>á</strong> sleða<br />
M<strong>á</strong>l: 31 x 46/36 cm.<br />
FJARKINN<br />
4 x 10 l. <strong>á</strong> 2 sleð<strong>um</strong><br />
M<strong>á</strong>l: 50 x 38/35 cm.<br />
2 x 40l.<br />
2 x tvær 40 l. tunnur<br />
<strong>á</strong> hjólavögn<strong>um</strong>.<br />
2 x 60l.<br />
Tvær 60 l. tunnur<br />
<strong>á</strong> hjólavagni.<br />
Upplýsingar í síma 535 2510<br />
KARFAN<br />
1 x 8 l. fyrir lífræna söfnun.<br />
Passar með Ásn<strong>um</strong> <strong>og</strong> Fjarkan<strong>um</strong><br />
M<strong>á</strong>l: 18 x 22/22<br />
Söludeild Hringhellu 6 • 221 Hafnarfjörður<br />
Sími 535 2510 • soludeild@gamar.is • www.gamar.is<br />
10
Flokk<strong>um</strong> til framtíðar!<br />
Ábyrg <strong>og</strong> örugg endurvinnsla<br />
eru einkunnarorð G<strong>á</strong>maþjónustunnar <strong>og</strong><br />
dótturfélaga hennar <strong>um</strong> allt land.<br />
Við not<strong>um</strong> þau til að fullvissa<br />
viðskiptavini okkar <strong>um</strong> <strong>á</strong>reiðanleika<br />
við afsetningu <strong>endurvinnslu</strong>efna<br />
<strong>og</strong> <strong>á</strong>byrgj<strong>um</strong>st að<br />
flokkað efni fr<strong>á</strong> heimil<strong>um</strong> <strong>og</strong><br />
fyrirtækj<strong>um</strong> fari í réttan farveg til<br />
<strong>endurvinnslu</strong>.<br />
Löng hefð er <strong>á</strong> <strong>Akureyri</strong> fyrir flokkun<br />
<strong>endurvinnslu</strong>efna fr<strong>á</strong> öðr<strong>um</strong> úrgangi. <strong>Akureyri</strong>ngar<br />
voru fyrstir manna <strong>á</strong> landinu til<br />
að safna pappír í grenndarg<strong>á</strong>ma.<br />
Ekki leikur nokkur vafi <strong>á</strong> því að<br />
kröfur <strong>um</strong> flokkun eiga enn<br />
eftir að aukast <strong>á</strong> næstu <strong>á</strong>r<strong>um</strong>.<br />
Ver<strong>um</strong> í fararbroddi með Akureyrarbæ<br />
<strong>og</strong> G<strong>á</strong>maþjónustu<br />
Norðurlands í þeirri þróun.<br />
BÆTT UMHVERFI - BETRI FRAMTÍ‹<br />
Endurvinnslutunnan<br />
Pappír<br />
Dagblöð/<br />
tímarit<br />
Pappi<br />
Fernur<br />
Rafhlöður<br />
7 flokkar í sömu tunnu!<br />
M<strong>á</strong>lmar<br />
Plast<strong>um</strong>búðir<br />
Nokkrar GÓÐAR <strong>á</strong>stæður fyrir að f<strong>á</strong> sér<br />
Endurvinnslutunnuna:<br />
• Umhverfisvæn lausn<br />
• Góð ódýr þjónusta<br />
• Sparar þér sporin<br />
• 7 flokkar í sömu tunnu<br />
• Ábyrg, örugg endurvinnsla<br />
Kynnið ykkur allt <strong>um</strong> Endurvinnslutunnuna<br />
<strong>á</strong> <strong>endurvinnslu</strong>tunnan.is<br />
Fjölnisgötu 4a • 603 <strong>Akureyri</strong> • Sími: 414 0200 • nordurland@gamar.is • www.gamar.is<br />
11
Setj<strong>um</strong> <strong>um</strong>hverfið í fyrsta sæti<br />
Hönnun: maggi@12<strong>og</strong>3.is7Ljósmyndir: Rúnar Björnsson Magnús Óskarsson <strong>og</strong> Þorsteinn Ingvi Guðmundsson/Prentun: Ásprent <strong>Akureyri</strong><br />
Framkvæmdamiðstöð Rang<strong>á</strong>rvöll<strong>um</strong><br />
600 <strong>Akureyri</strong> • Sími: 460 1200<br />
Framkvæmdadeild Geislagötu 9<br />
600 <strong>Akureyri</strong> • Sími: 460 1000<br />
www.akureyri.is<br />
Fjölnisgötu 4a • 603 <strong>Akureyri</strong><br />
Sími: 414 0200 • nordurland@gamar.is<br />
www.gamar.is
Change language