Wzgórze Uniwersyteckie w Opolu i jego rewitalizacja - Opole

RENOWACJE
12 I ZABYTKI III
„Cztery Pory Roku” Henryka
Hartmanna
17 czerwca 2004 roku na Wzgórzu
Uniwersyteckim uroczyście odsłonięto odnowiony
i częściowo zrekonstruowany bardzo
rzadki zespół rzeźb barokowych, przedstawiający
„Cztery Pory Roku”.
Autorem czterech alegorycznych posągów
kobiecych był Henryk Hartmann, wybitny
XVIII-wieczny rzeźbiarz śląski, wywodzący
się ze znanej rodziny rzeźbiarskiej z Barda
(niemiecka Wartha).
W roku 1752 Henryk Hartmann otrzymał
od bogatego rodu Franckenbergów zamówienie
wykonania kilkunastu figur ogrodowych.
Historia tego zamówienia była następująca:
Joanna Christiana von Gebhard, właścicielka
dóbr w Biestrzykowicach (niemiecki
Eckersdorf) koło Namysłowa, wyszła za mąż
za Franza von Franckenberg-Proschlitz, jednego
z najbogatszych magnatów na Śląsku
Opolskim. Ulubioną miejscowością tego udanego
małżeństwa stały się Biestrzykowice,
a w nich mały barokowy pałacyk otoczony
dużym ogrodem krajobrazowo-parkowym,
obsadzonym licznymi, rzadkimi gatunkami
drzew i krzewów.
Joanna Christiana była kobietą romantyczną,
rozkochaną w kulturze angielskiej,
w której ogród otacza się szczególną atencją.
Ona to namówiła Franza von Frankenberga,
aby sprowadził do Biestrzykowic wybitnego
artystę i by ten, w scenerii zatopionego
w ogrodzie barokowego pałacyku, wyrzeźbił
według swego pomysłu kilkanaście alegorycznych
figur parkowych.
Hartmann przyjechał do Biestrzykowic
w 1752 r. i zaproponował rozmieszczenie
w parku pałacowym szesnastu figur z piaskowca.
Najważniejsze spośród nich były
cztery naturalnej wielkości, będące personifikacją
czterech pór roku: Wiosna – młoda
dziewczyna z girlandami kwiatów, Lato –
dorodna kobieta ze snopem zboża pod pachą,
Jesień – dojrzała matrona z kiścią winogron
w ręku i Zima – staruszka odziana
w płaszcz podbity futrem i dłońmi schowanymi
w mufce.
Posągi w parku w Biestrzykowicach przetrwały
do roku 1945 w stanie nienaruszonym.
Później rozpoczął się proces ich stopniowego
niszczenia. Wandale odbijali figurom głowy,
ręce, zwalali z cokołów. Piękny park zamienił
się w zdziczały las i chaszczowisko. Pałacyk
popadł w kompletną ruinę.
W marcu 2003 r. figury zostały przekazane
pod opiekę Uniwersytetu Opolskiego.
Przewiezione do pracowni uniwersyteckiej
zostały poddane renowacji i w dużym stopniu
rekonstrukcji. Dziś są ozdobą Wzgórza
Uniwersyteckiego.
2010