Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
www. almaty-akshamy.kz e-mail: almaty-aksham@mail.ru<br />
Тiкелей желi<br />
5<br />
№<strong>22</strong> (<strong>4896</strong>).<br />
20.02.2014 жыл.<br />
ЖЉЙЕСIНЕ ЋОСЫЛМАЅАН<br />
ЖУЫЋ ЉЙ БАР»<br />
болады. Аћысын да здерi тлейдi. 2013<br />
жылдыѓ ћазан айынан бастап барлыћ<br />
тџтынушылар орталыћ кќрiз жљйесiне<br />
ћосылмаса да, кќрiз жљйесiне тлем<br />
жљргiзуге мiндеттелiп отыр. Дќл осындай<br />
тлемаћы скемен, Астана, Орал,<br />
Атырау ћалаларында да жљргiзiледi.<br />
Дџрыс айтасыз, ќрбiр тџтынушы арнайы<br />
ассенизатор клiгiн ћолдана отырып,<br />
шџѓћырындаѕы ћалдыћ сулардыѓ<br />
ћалалыћ кќрiз су жљйесiне тасымалданып<br />
жеткiзiлуiн зi ћамтамасыз етедi. Ол<br />
ћызметке з ћалтасынан аћша тлейдi.<br />
Бџл ретте ассенизаторлыћ клiк тџтынушыныѓ<br />
лас суыныѓ барлыћ клемiн<br />
ћалалыћ кќрiз су жљйесiне ќкелiп тгедi<br />
ѕой. Ал, орталыћћа кќрiз жљйесiне жеткiзiлiп,<br />
тгiлген барлыћ лас суларды, тљптеп<br />
келгенде, бiздiѓ мекеме механикалыћ<br />
жќне биологиялыћ тазартудан ткiзедi.<br />
Ћалдыћ суларды ћабылдау пункттерiнде<br />
ассенизаторлыћ клiк иелерi тек ассенизаторлыћ<br />
клiктi жуу жќне ќрбiр тгiлетiн<br />
аѕындылардан кейiн зiнiѓ клiгiн ѓдеп<br />
жнге келтiру жџмыстары љшiн ѕана аћы<br />
тлейдi.<br />
«ЋАРЫЗДЫ БЛIП<br />
ТЛЕУГЕ БОЛАДЫ»<br />
– Сќлеметсiздер. Есiмiмдi айтпай-аћ<br />
ћойсам деп едiм. Тљрксiб ауданындаѕы<br />
кпћабатты љйде тџрамын. Менiѓ сiздерге<br />
ћояр екi сџраѕым бар. Кќрiз жљйесi ћызметiне<br />
ћарызым бар едi. Мiндеттi тљрде<br />
ћарызымды тлеп, жабамын. Естуiмше,<br />
ћарызы барларды кќрiз жљйесiнен<br />
ажырататын ћџрылѕы бар крiнедi. Сол<br />
жайында айтып берсеѓiз.<br />
Ћала тџрѕыны.<br />
– Ћазiргi кезде «Бастау» МКК жќне<br />
«Тоспа Су» МКК кiлдерi кќсiпорындардыѓ<br />
алдындаѕы ћарыздарын ћайтарып<br />
алу љшiн барлыћ заѓды ќдiстердi жљзеге<br />
асырып жљр. Оныѓ iшiнде, борышкерге<br />
хат жiберу, телефон арћылы хабарлама<br />
жасау, тiптi, сот арћылы да талап етiлетiн<br />
жаѕдайлар аз кездеспейдi. Бiраћ, тџтынушыларды<br />
тќртiпке «баѕындыру» оѓай<br />
жџмыс емес. Бџрын «Тоспа Су» мекемесiнiѓ<br />
ћызметкерлерiне кп ћабатты<br />
тџрѕын љйде тџратын ћарызы бар жалѕыз<br />
пќтер иесiн кќрiз жљйесiнен ажырату<br />
мљмкiн емес болатын. Ал, бiр борышкер<br />
љшiн бљкiл љй зардап шекпейтiнiн бiлген<br />
тџтынушы ћарызын тлемей жљре беретiн<br />
болѕан. Ал, ћазiр дќл сол ћарызы бар<br />
пќтердi шiру еш ћиындыћ туѕызбайтын<br />
болды. Дќлiрек айтар болсаћ, «Тоспа Су»<br />
МКК-нiѓ кiлдерi тќртiпке баѕынбайтын,<br />
уаћытында суды пайдаланѕаны љшiн<br />
темаћы тлемейтiн адамдардыѓ пќтерiн<br />
кќрiз жљйесiнен ажыратып тастайтын<br />
ћџрылѕылар бар. Бџл ћџрылѕы iске<br />
ћосылѕан кезде кп ћабатты љйдiѓ басћа<br />
кќрiз жљйесi ћалыпты жџмысын жалѕастыра<br />
бередi. Борышкердiѓ кршiлерi де<br />
кќрiз жљйесiн толыћ пайдалана бередi.<br />
Тек борышкердiѓ пќтерiнде ѕана кќрiз<br />
ћызметi бiржолата тоћтатылады.<br />
Негiзiнен, аталѕан ћџрылѕы борышкердiѓ<br />
кќрiз ћџбырына орнатылмас бџрын,<br />
тиiстi мекеме ћызметкерлерi коммуналдыћ<br />
ћызмет љшiн уаћытында аћы<br />
тлемеген тџтынушыѕа ЋР Љкiметi<br />
бекiткен «Елдi-мекендердi сумен ћамту<br />
жљйесiн пайдалану ережелерiне» сќйкес,<br />
су берудi тоћтататынын бiр ай бџрын<br />
жазбаша тљрде алдын ала ескертедi.<br />
Ескерту ескерiлмеген жаѕдайда ѕана<br />
ћџрылѕыны орнату арћылы шара<br />
ћолданылады. Айта кету керек, ћџрыѕыны<br />
орнату љшiн ћарызы бар адамныѓ<br />
пќтерiне кiрудiѓ ћажетi жоћ. Љйдiѓ<br />
шатырында орналасћан тiреушеге басында<br />
миникамерасы бар ћџрал енгiзiледi.<br />
Сйтiп, сол монитор арћылы ћажеттi<br />
пќтердi iздеп тауып, сол пќтердiѓ<br />
кќрiзi арнайы тетiкпен бiтеледi. Бџл жџмыс<br />
бар-жоѕы 20 минут уаћытты алады.<br />
Ћџрылѕы орнатылѕан сќттен бастап<br />
ћарызы бар адам кќрiз жљйесiн пайдалана<br />
алмайды. Ал, пайдаланѕан жаѕдайда<br />
кќрiз суы ешћайда аћпай, пќтерге<br />
керi ћайтып тгiледi. Дќл осындай тќсiлмен<br />
кпћабатты љйдiѓ бiрiншi ћабатында<br />
орналасћан заѓды мекемелер де жљйеден<br />
ажыратылады. Жќне тџтынушы бџл<br />
ћџралды з еркiмен алып тастай алмайды.<br />
Жоѕарыда айтылып кеткендей,<br />
кќрiздiѓ бекiтiлетiнi туралы борышкерге<br />
бiр ай бџрын жазбаша тљрде ескерту<br />
берiледi. Содан кейiн, сол пќтердiѓ кќрiз<br />
суыныѓ ћџбыры бекiтiлгендiгi туралы,<br />
жалпы љй бойынша коммуналдыћ жљйеге<br />
жасалѕан жџмыс жайындаѕы аћпарат<br />
ПИК жетекшiлерiне де тапсырылады.<br />
Ћарыз толыѕымен тленген жаѕдайда<br />
борышкердiѓ пќтерi кќрiз жљйесiне ћайта<br />
ћосылады. Ќзiрге, борышкердiѓ пќтерiн<br />
жљйеге ћайта ћосып беру аћысыз.<br />
Бљгiнде кљнiне ондаѕан берешек<br />
тџтынушыларды су мен кќрiз жљйесiнен<br />
ажыратып отырмыз. Жыл басынан берi<br />
екi жљздей ажырату тiркелдi. Былтыр<br />
1653 пќтер ажыратылып, нќтижесiнде<br />
жылдар бойы ћордаланѕан ћарыздыѓ 77<br />
пайызы телдi. Мекеме бюджетiне 21<br />
млн. теѓге тљсiм тљстi<br />
– Екiншi сџраѕыѓызды ћоя берiѓiз.<br />
– Екiншi сџраѕым, ћарызымды блiп<br />
тлеуге бола ма? Жќне зейнеткерлерге<br />
ћандай да бiр жеѓiлдiктер ћарастырылѕан<br />
ба?<br />
– Зейнеткерлерге жќне басћа да<br />
азаматтарѕа ешћандай жеѓiлдiк жоћ. Тек<br />
ћарызды блiп тлеуге болады. Ол љшiн<br />
тџрѕындарѕа ћызмет крсету орталыћтарына<br />
келiп, ћарызды блiп тлеу туралы<br />
тiнiш жазасыз. Бiздiѓ кќсiпорынныѓ<br />
халыћћа ћызмет крсету орталыћтарыныѓ<br />
мекен-жайлары тмендегiдей:<br />
– Жароков кшесi, 196 љй. 1-ћабат,<br />
Жџмыс кљндерi саѕат 8.00-ден – 19.00-<br />
ге дейiн. Сенбi кљнi саѕат 9.00-ден –<br />
14.00-ге дейiн;<br />
– «Жетiсу-3» ыћш., 37-љй;<br />
– Ботаникалыћ кшесi, 29А (Сейфуллин-Дегтярев<br />
кш.ћиылысы); Жџмыс<br />
кљндерi саѕат 9.00-ден – 18.00-ге<br />
дейiн. Сенбi кљнi саѕат 9.00-ден – 13.00-<br />
ге дейiн жџмыс iстейдi.<br />
«СОРБЏЛАЋ» ЋОРШАЅАН<br />
ОРТАЅА ЋАУIП<br />
ТНДIРМЕЙДI»<br />
– Алматы ћаласыныѓ кќрiз суы жиналатын<br />
«Сорбџлаћ» су ћоймасыныѓ<br />
бгенi бџзылуы мљмкiн дегендей алыпћашпа<br />
ќѓгiмелер кп айтылып та, жазылып<br />
та жљр. Сол жайында айтып берсеѓiздер<br />
деп едiм.<br />
Зейнеткер.<br />
– Жалпы, «Сорбџлаћ» тоѕаны 1969<br />
жылы тџрѕызылѕан екен. Ал, 1972 жылы<br />
пайдалануѕа берiлген «Сорбџлаћ» су<br />
ћоймасыныѓ жалпы сыйымдылыѕы – 996<br />
миллион текше метр. Ћазiргi уаћытта<br />
«Сорбџлаћтаѕы» судыѓ деѓгейi теѓiз<br />
деѓгейiмен есептегенде 619,38 метр<br />
биiктiктi ћџрайды.<br />
Бџрындары «Сорбџлаћтыѓ» деѓгейi<br />
жыл сайын 50 см-ге ктерiлетiн. Тоѕан<br />
арнасынан асып кетпес љшiн Iле зенiне<br />
аѕызылатын. Соѓѕы жылдары клге<br />
ћџйылатын су азайды. йткенi, алматылыћтар<br />
суды саналы тљрде љнемдеп<br />
пайдалануѕа кiрiстi. Айта кету керек,<br />
Алматы ћаласыныѓ кќрiз суы «Сорбџлаћћа»<br />
бiрден ћџйылмайды. Ћалдыћ<br />
сулар алдымен биологиялыћ жќне<br />
механикалыћ тазартудан ткеннен кейiн<br />
ѕана ћоймаѕа келiп ћџйылады. Демек,<br />
ћаланыѓ кќрiз жолдарынан келетiн<br />
ћалдыћ су жљз пайыз тазаланып барып,<br />
оныѓ зiнде ћазан жќне сќуiр айларында<br />
ѕана «Сорбџлаћта» жиналады. Сосын<br />
жазда жиналѕан су техникалыћ егiстiкке<br />
пайдалану љшiн жiберiледi. Ћалѕан<br />
айларда «Сорбџлаћћа» тазартылѕан кќрiз<br />
суы келмейдi. Ћазiргi кезде жќне жаћын<br />
арада «Сорбџлаћ» ћоршаѕан ортаѕа жќне<br />
маѓайында орналасћан елдi-мекенге<br />
ћауiп тндiрмейдi.<br />
Айта кету керек, 2012 жылы У.М.<br />
Ахметсафин атындаѕы гидрогеология<br />
жќне геоэкология ѕылыми-зерттеу институтыныѓ<br />
ѕалымдары «Сорбџлаћта» кешендi<br />
зерттеу жџмыстарын жљргiзген<br />
болатын. Барлыћ зерттемелер оѓ нќтиже<br />
бердi.<br />
– Сќлеметсiздер. Бiздiѓ љйлер орталыћ<br />
кќрiз жљйелерiне ћосылмаѕан. Не<br />
iстесек болады? Рахмет.<br />
Ѕалия Тќкебаева.<br />
– Еѓ ќуелi, Алматы ћаласыныѓ<br />
Сќулет жќне ћџрылыс басћармасынан<br />
(Абылай хан даѓѕылы, 91, Ћазыбек би<br />
кшесiнiѓ ћиылысы) желiлерге ћосылу<br />
љшiн техникалыћ шарттарды сџрау керек.<br />
– Желiлердi жобалап, келiстiру (осы<br />
салада лицензиясы бар жобалау<br />
џйымына жљгiну);<br />
– Желi ћџрылысы бойынша<br />
монтаждыћ жџмыстар жљргiзу жќне<br />
салынѕан желiнiѓ суретiн џсыну;<br />
– Есептеуiш ћџралын орнату (Су<br />
ћџбырына ћосылѕанда);<br />
– Орталыћ желiге ћосылѕаны љшiн<br />
тлем жасау;<br />
– Сумен ћамту жќне суды бџру ћызметтерiне<br />
келiсiм-шартћа отыру керек.<br />
Орталыћ кќрiз жљйесiне ћосылудыѓ<br />
екiншi жолы кршiлерiѓiзбен бiрiгiп,<br />
аудандыћ жќне ћалалыћ ќкiмдiкке хат<br />
жолдауларыѓыз ћажет.<br />
– Сќлеметсiздер ме? Бiздiѓ љйде аѕынды,<br />
ћалдыћ суларды жинайтын ешћандай<br />
шџѓћыр жоћ. Бiраћ, неге екенi белгiсiз,<br />
ћызметке аћша тлеу керектiгi туралы<br />
хабарлама келе бередi. Бiз не iстеуiмiз<br />
керек екен?<br />
Ћала тџрѕыны.<br />
– Аѕынды суларды жинайтын<br />
арнайы шџѓћыр болмаѕан жаѕдайда<br />
«Тоспа су» мемлекеттiк ћазыналыћ кќсiпорнына<br />
жазбаша тљрде хаттама жiберу<br />
керек. Бџл ретте аѕынды суларды<br />
жинайтын арнайы шџѓћырдыѓ жоћтыѕы<br />
расталѕан жаѕдайда сол адамныѓ тлем<br />
есепшотына тљзету енгiзiлiп, алдаѕы<br />
уаћытта тлем жљргiзiлмейтiн болады.<br />
– Ћайырлы кљн. Бiздiѓ љйдегi судыѓ<br />
бiраз млшерi баћшадаѕы аѕаштарды,<br />
жемiс-жидектердi суѕаруѕа, љй шаруасындаѕы<br />
тiрлiктерге жџмсалады. Яѕни, бџл<br />
сулар кќрiз жљйесiне аћпайды. Бiраћ<br />
тлемдi толыћ млшермен тлеуге<br />
мiндеттiмiз. Не љшiн?<br />
– Сџраѕыѓыз орынды. Баћшасын<br />
суѕаруѕа, љй шаруасындаѕы тiрлiкке<br />
жџмсалѕан су љшiн кќрiз ћызметiне<br />
тлемейдi. Бiраћ оѕан блек есептеуiш<br />
ћџрал ћойылу керек. Аталѕан есептеу<br />
ћџралыныѓ крсеткiшi кќрiз су ћызметiне<br />
есептеу жљргiзу барысында ескерiлмейдi.<br />
Есептеу ћџралы жоћ тџтынушыларѕа<br />
суѕару ћажеттiлiктерiнiѓ клем<br />
нормалары белгiленген.<br />
Тiкелей байланысты жазып алѕан –<br />
Мќншљк БЕКБОСЫН.<br />
ЋАЗАЋСТАН<br />
2013<br />
Н<br />
Ћ<br />
ТМД<br />
ЌЛЕМ<br />
ДЉНИЕ-ДЉРМЕК<br />
«Кел» демек бар, «кет»<br />
демек жоћ<br />
жылдыѓ ћаѓтар – желтоћсан<br />
айларында Алматы ћаласына республиканыѓ<br />
басћа ѓiрлерi мен алыс жќне<br />
жаћын шет елдерден 36 мыѓ адам келiптi.<br />
Десек те, 20,5 мыѓ адам ћаладан кетiп<br />
ћалѕан екен. Статистика басћармасыныѓ<br />
мќлiметiнше, 2012 жылдыѓ сќйкес<br />
кезеѓiмен салыстырѕанда келушiлер саны<br />
6,6 пайызѕа артып, кетушiлер 14,7 пайызѕа<br />
ћысћарыпты. Кшi-ћон айырмасы 15,5<br />
мыѓ адамды ћџрады. Статистиканыѓ<br />
ресми мќлiметi бойынша, Ћазаћстанныѓ<br />
зге аймаћтарынан келушiлер саны те<br />
кп. зге аймаћтардан келушiлер саны<br />
94,9 пайызды ћџраса, ћаладан кеткен<br />
мигранттар 90 пайыз.<br />
Бiр љйде 1 мыѓ<br />
123 адам<br />
тiркелген<br />
овосiбiр облысыныѓ Дзержинск ауданындаѕы<br />
бiр љйге 1 мыѓ 123 адамныѓ жалѕан<br />
тiркелгенi аныћталды. Кейбiр мќлiметтерге<br />
сљйенсек, бџл љйде Ресей азаматтарымен<br />
ћатар кшi-ћон тiркеуiнде тџрѕан шетелдiктер<br />
де тiркелуi мљмкiн екен. Жалпы,<br />
Новосiбiр облысында 5 мыѓнан астам<br />
адам жалѕан тiркелген 40-тан астам<br />
мекен-жай бар крiнедi.<br />
ДЕРЕК<br />
• Трт тiзесi бар жалѕыз аѓ – пiл.<br />
• Бегемоттар су астында туады.<br />
• Колибри жљре алмайды екен.<br />
Тастанды балаларѕа<br />
арналѕан мекеме<br />
ытайда тастанды балаларды ћабылдайтын<br />
25 мекеме ашылды. Оны ашуѕа џлттыћ ќлаућат<br />
жќне балаларды асырап алу<br />
орталыѕы мџрындыћ болѕан. Баласын<br />
тастап кеткiсi келген адам себетке сќбиiн<br />
салады да, арнайы тљйменi басып кете<br />
бередi. Одан ешћандай ћџжат талап<br />
етiлмейдi. Тiптi, мекеме ћызметкерлерi оны<br />
крмеуi де мљмкiн. Арада 5-10 минут<br />
ткен соѓ ћызметкер келiп сќбидi алып<br />
кетедi. Айта кету керек, тастанды балалардыѓ<br />
кбi айыћпас дертке шалдыћћан<br />
немесе кемiс екен. Ал, аталѕан мекеме<br />
балалардыѓ кљтiмге алынып, ћамћорлыћта<br />
мiр сљруiне кмектеспек. Естерiѓiзге сала<br />
кетсек, Ћытайда баладан бас тартуѕа<br />
болмайды екен. Бiраћ, баланы ћалдырудыѓ<br />
басћа заѓды жолы жоћ. Статистикаѕа<br />
сенсек, жылына ћытайлар 10 мыѓ<br />
балаѕа дейiн далада ћалдырады екен.<br />
ЌЗIЛ<br />
Баласы ќкесiне:<br />
– Ќке, мен жљргiзушi куќлiгiне емтихан<br />
тапсыра алмадым.<br />
– Ћџладыѓ ба?<br />
– Жоћ, ћџлаттым: бiр шарбаћ пен бiр тљп<br />
аѕашты...<br />
«Дљние-дљрмектi» ќзiрлеген –<br />
Мќншљк БЕКБОСЫН.