22.04.2014 Views

Pamumuhay Na Pinanghaharian ng Dios

Pamumuhay Na Pinanghaharian ng Dios

Pamumuhay Na Pinanghaharian ng Dios

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

PAMUMUHAY NA<br />

PINAGHAHARIAN NG<br />

DIYOS<br />

HARVESTIME INTERNATIONAL INSTITUTE<br />

A<strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito ay bahagi <strong>ng</strong> Harvestime International Institute, isa<strong>ng</strong> porgrama<strong>ng</strong> inihanda<br />

upa<strong>ng</strong> mabigya<strong>ng</strong> kakayahan a<strong>ng</strong> mga mananampalataya tu<strong>ng</strong>o sa mabisa<strong>ng</strong> pag-aani<strong>ng</strong><br />

espirituwal.<br />

A<strong>ng</strong> bataya<strong>ng</strong> paksa <strong>ng</strong> pagsasanay na ito ay ituro a<strong>ng</strong> mga aral ni Jesus, ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga<br />

ma<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong>isda, kolektor <strong>ng</strong> buwis at iba pa, ay binago Niya at nagi<strong>ng</strong> mga mabubu<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> Cristiano<br />

na naghatid <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo sa kanila<strong>ng</strong> daigdig na may kapahayagan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan.<br />

A<strong>ng</strong> manwal na ito ay isa<strong>ng</strong> kurso na kabila<strong>ng</strong> sa ila<strong>ng</strong> mga modules <strong>ng</strong> kurikulum na<br />

gumagabay sa mga mananampalataya mula sa pagmamasid, tu<strong>ng</strong>o sa pagsasagawa,<br />

pagpaparami, at pagsasa<strong>ng</strong>kot upa<strong>ng</strong> maabot a<strong>ng</strong> layunin <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helisasyon.<br />

Para sa dagdag na impormasyon tu<strong>ng</strong>kol sa mga dagdag <strong>ng</strong> mga kurso, sumulat sa:<br />

Harvestime International Network<br />

14431 Tierra Dr.<br />

Colorado Spri<strong>ng</strong>s, CO 80921<br />

© Harvestime International Institute<br />

1


NILALAMAN<br />

Paano Gamitin A<strong>ng</strong> Manwal <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Ito . . . . . . . . . . . . I<br />

Mga Mu<strong>ng</strong>kahi Para sa Sama-sama<strong>ng</strong> Pag-aaral . . . . . . . . . II<br />

Pambu<strong>ng</strong>ad . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1<br />

Mga Layunin <strong>ng</strong> Kurso . . . . . . . . . . . . . . 3<br />

1. Mga Di-<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikita<strong>ng</strong> Kaharian . . . . . . . . . . . . 4<br />

2. Hari <strong>ng</strong> Mga Hari . . . . . . . . . . . . . . . 14<br />

3. A<strong>ng</strong> Kaharian: <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kalipas, Kasalukuyan, Darati<strong>ng</strong> . . . . . . . . 32<br />

4. Mga Susi sa Kaharian . . . . . . . . . . . . . 52<br />

5. Pinalayas sa Kaharian . . . . . . . . . . . . . 67<br />

6. Mga Huwaran at Mga Prinsipyo . . . . . . . . . . . 81<br />

7. A<strong>ng</strong> Kultura <strong>ng</strong> Kaharian: Mga Prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian – Una<strong>ng</strong> Bahagi . . 93<br />

8. A<strong>ng</strong> Kultura <strong>ng</strong> Kaharian: Mga Prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian – Ikalawa<strong>ng</strong> Bahagi . . 106<br />

9. A<strong>ng</strong> Kultura <strong>ng</strong> Kaharian: Mga Prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian – Ikatlo<strong>ng</strong> Bahagi . . 122<br />

10. Mga Talinhaga <strong>ng</strong> Kaharian . . . . . . . . . . 130<br />

11. Mga Embahador <strong>ng</strong> Kaharian . . . . . . . . . . 140<br />

Mga Kasagutan sa Pansarili<strong>ng</strong> Pagsusulit . . . . . . . . 155<br />

2


PAANO GAMITIN ANG MANWAL NA ITO<br />

PORMAT NG MANWAL<br />

Bawa’t aralin ay binubuo <strong>ng</strong>:<br />

Mga Layunin: Ito a<strong>ng</strong> mga layuni<strong>ng</strong> dapat maabot sa pagaaral <strong>ng</strong> kabanata. Basahin muna a<strong>ng</strong><br />

mga ito bago simulan a<strong>ng</strong> aralin.<br />

Susi<strong>ng</strong> Talata: A<strong>ng</strong> talata<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> nagbibigay diin sa kaisipan <strong>ng</strong> kabanata. Isaulo ito.<br />

Nilalaman <strong>ng</strong> Kabanata: Pagaralan a<strong>ng</strong> bawat seksyon. Gamitin a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> Biblia sa pagti<strong>ng</strong>in<br />

sa mga reperensya na hindi nalimbag sa manwal.<br />

Pa<strong>ng</strong>sarili<strong>ng</strong>-Pagsusulit: Isagawa a<strong>ng</strong> pagsusulit na ito pagkatapos pagaral a<strong>ng</strong> kabanata.<br />

Sikapi<strong>ng</strong> sagutin a<strong>ng</strong> mga tano<strong>ng</strong> na hindi ginagamit a<strong>ng</strong> Biblia o a<strong>ng</strong> manwal na ito. Pag<br />

natapos na a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>sarili<strong>ng</strong>-Pagsusulit, Ihambi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga sagot sa Seksyon <strong>ng</strong> mga<br />

Sagot sa dulo <strong>ng</strong> aklat.<br />

Para sa Dagdag na Pagaaral: A<strong>ng</strong> seksyon na ito ay tutulo<strong>ng</strong> sa iyo na ituloy a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong><br />

pagaaral <strong>ng</strong> Salita <strong>ng</strong> Diyos, palaguin a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> kakayaha<strong>ng</strong> magaral, at ia<strong>ng</strong>kop a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong><br />

natutuhan sa buhay at ministeryo.<br />

Pa<strong>ng</strong>wakas <strong>ng</strong> Pagsusulit: Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pag-enrol mo sa kurso<strong>ng</strong> ito ay upa<strong>ng</strong> makaipon <strong>ng</strong><br />

credits, kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> kumuha ka <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>wakas na Pagsusulit para sa kurso<strong>ng</strong> ito. Sa pagtatapos <strong>ng</strong><br />

kurso<strong>ng</strong> ito, kumpletohin a<strong>ng</strong> pagsususlit at ibalik ito ayon sa tagubilin upa<strong>ng</strong> mabigyan <strong>ng</strong><br />

grado<br />

DAGDAG NA KAILANGANG GAMIT<br />

Kakaila<strong>ng</strong>anin mo a<strong>ng</strong> salin sa Tagalog- A<strong>ng</strong> Biblia<br />

I<br />

3


MGA MUNGKAHI PARA SA SAMA-SAMANG<br />

PAGAARAL<br />

UNANG PAGTITIPON<br />

Pasimula: Magsimula sa panala<strong>ng</strong>in at pagpapakilala. Magkilanlan at ilista a<strong>ng</strong> mga mag-aaral.<br />

Ilatag a<strong>ng</strong> mga Pamararaan sa Grupo: Tiyakin ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>una sa mga pagtitipon,<br />

a<strong>ng</strong> oras, a<strong>ng</strong> lugar, at petsa para sa mga sesyon.<br />

Praise and Worship: Anyayahan a<strong>ng</strong> presensya <strong>ng</strong> Espiritu Santo sa inyo<strong>ng</strong> mga sesyon <strong>ng</strong><br />

pagasasanay.<br />

Ipamahagi a<strong>ng</strong> mga Manwal sa mga Mag-aaral: Ipabatid a<strong>ng</strong> paksa <strong>ng</strong> manwal, pormat, at<br />

mga layunin <strong>ng</strong> kurso na nakatala sa mga pauna<strong>ng</strong> pahina <strong>ng</strong> manwal na ito.<br />

Ibigay a<strong>ng</strong> Una<strong>ng</strong> Takda<strong>ng</strong>-Aralin: Babasahin <strong>ng</strong> mga mag-aaral a<strong>ng</strong> mga itinakda<strong>ng</strong> kabanata<br />

at gawin a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>sarili<strong>ng</strong>-Pagsusulit bago maganap a<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> pagtitipon. A<strong>ng</strong> bila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong><br />

kabanata na masasakop kada pagtitipon ay naka depende sa haba, nilalaman <strong>ng</strong> mga kabanata, at<br />

kakayahan <strong>ng</strong> grupo.<br />

PANGALAWA AT MGA SUMUSUNOD<br />

NA MGA PAGTITIPON<br />

Pasimula: Manala<strong>ng</strong>in. Ta<strong>ng</strong>gapin at irehistro a<strong>ng</strong> sinuma<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> mag-aaral at bigyan sila<br />

<strong>ng</strong> manwal. Ilista a<strong>ng</strong> mga present. Magdaos <strong>ng</strong> Praise and Worship.<br />

Pagbabalik-Aral: Magbigay <strong>ng</strong> maikli<strong>ng</strong> buod <strong>ng</strong> mga pinag-aralan sa nakaraa<strong>ng</strong> pagtitipon.<br />

II<br />

4


Aralin: Talakayin a<strong>ng</strong> bawat seksyon <strong>ng</strong> kabanata na ginagamit a<strong>ng</strong> mga PAMAGAT NA<br />

NAKATITIK NANG MALALAKING MGA LETRA bila<strong>ng</strong> bala<strong>ng</strong>kas <strong>ng</strong> pagtuturo.<br />

Hayaa<strong>ng</strong> magtano<strong>ng</strong> o mag-komentaryo a<strong>ng</strong> mga mag-aaral sa kanila<strong>ng</strong> mga napag-aralan na.<br />

Ia<strong>ng</strong>kop a<strong>ng</strong> mga aralin sa buhay at mga ministeryo <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mga mag-aaral.<br />

Pa<strong>ng</strong>sarili<strong>ng</strong>-Pagsusulit: Balikan a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>sarili<strong>ng</strong>-Pagsusulit na natapos na <strong>ng</strong> mga mag-aaral.<br />

(Bigya<strong>ng</strong>-pansin: Ku<strong>ng</strong> hindi mo nais na ti<strong>ng</strong>nan <strong>ng</strong> mga mag-aaral a<strong>ng</strong> mga sagot sa<br />

Pa<strong>ng</strong>sarili<strong>ng</strong>-Pagsusulit, maaari mo<strong>ng</strong> alisin a<strong>ng</strong> mga pahina <strong>ng</strong> mga sagot sa dulo <strong>ng</strong> manwal.)<br />

Para sa Dagdag na Pag-aaral: Maaari mo<strong>ng</strong> gawin na<strong>ng</strong> sama-sama o isahan a<strong>ng</strong> mga proyekto<br />

Pa<strong>ng</strong>wakas na Pagsusulit: Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> grupo ay nagpatala para magkaroon <strong>ng</strong> credit,<br />

kaila<strong>ng</strong>an a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>wakas na Pagsusulit. Magpa-kopya para sa bawat mag-aaral at pa<strong>ng</strong>asiwaan<br />

a<strong>ng</strong> pagsusulit sa pagtatapos <strong>ng</strong> kurso.<br />

III<br />

5


MODULE: Paghira<strong>ng</strong><br />

KURSO: <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>> na Pinaghaharian <strong>ng</strong> Diyos: Mga Huwaran at Prinsipyo<br />

PAMBUNGAD<br />

Lahat <strong>ng</strong> tao ay namumuhay sa natural na kaharian <strong>ng</strong> mundo<strong>ng</strong> ito. Sila’y naninirahan sa lunsod<br />

o sa nayon na bahagi <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bansa. A<strong>ng</strong> bansa<strong>ng</strong> iyon ay bahagi <strong>ng</strong> kaharian nito<strong>ng</strong> mundo.<br />

Bukod sa natural na kaharian <strong>ng</strong> mundo<strong>ng</strong> ito ay may dalawa<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> espirituwal. A<strong>ng</strong><br />

bawat tao ay naninirahan sa isa sa mga ito: A<strong>ng</strong> kaharian ni Satanas o a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

A<strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito ay tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Ipinakikita rito a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

espirituwal, a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> tagapamahala, at pinaghaharian. May mga susi<strong>ng</strong> espirituwal sa<br />

paglapit sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, at mga babala sa mga napalayas sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong><br />

nakaraan, kasalukuyan, at hinaharap <strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ito ay sinuri, a<strong>ng</strong> mga talinhaga <strong>ng</strong> Kaharian<br />

ay ipinaliwanag, at a<strong>ng</strong> mga huwaran at prinsipyo ay binigya<strong>ng</strong> diin.<br />

Bakit mahalaga na pag-aralan a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos?<br />

Ito and sinabi ni Jesus sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad:<br />

At ipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>helyo<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> kaharian sa buo<strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan sa pagpapatotoo sa lahat <strong>ng</strong> mga bansa; at ku<strong>ng</strong><br />

magkagayo’y darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> wakas. ( Mateo 24: 14)<br />

Bago dumati<strong>ng</strong> si Jesus upa<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian sa huli<strong>ng</strong> panahon, a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>elio ay<br />

dapat maikalat sa lahat <strong>ng</strong> bansa sa buo<strong>ng</strong> mundo.<br />

Bago mo maipa<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian, dapat mo muna<strong>ng</strong> maunawaan a<strong>ng</strong> Kaharian<br />

<strong>ng</strong> Diyos. Bago ka pagkatiwalaan <strong>ng</strong> mga susi sa Kaharian, dapat ay may karanasan ka na sa<br />

Kaharia<strong>ng</strong> yaon.<br />

Sa nakaraan ay malaki<strong>ng</strong> pagpapahalaga a<strong>ng</strong> ibinigay sa buhay at ministeryo <strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong><br />

Kaharia<strong>ng</strong> ito, si Jesu-Cristo, at dapat naman. Subalit hindi sapat na diin a<strong>ng</strong> ibinigay sa<br />

Eva<strong>ng</strong>helio <strong>ng</strong> Kaharian. Ganito a<strong>ng</strong> sinabi ni Jesus sa mga pinuno <strong>ng</strong> relihiyon noo<strong>ng</strong> panahon<br />

Niya:<br />

…sapagka’t sinasarhan ninyo a<strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it laban sa mga tao:<br />

kayo’y hindi nagsisipasok, at a<strong>ng</strong> nagsisipasok man ay ayaw ninyo<strong>ng</strong> bayaa<strong>ng</strong><br />

ma<strong>ng</strong>akapasok. ( Mateo 23: 13b)<br />

6


A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> layunin <strong>ng</strong> buhay ni Cristo ay a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>helio <strong>ng</strong> Kaharian. Pinasimulan Niya<br />

a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ministeryo sa pagpapahayag <strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Kaharian ( Mateo 4: 17). Tinapos<br />

Niya a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ministeryo sa lupa sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagsasalaysay <strong>ng</strong> mga bagay<br />

patu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian ( Gawa 1:3). Sa pagitan <strong>ng</strong> pasimula at pagtatapos <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ministeryo<br />

sa lupa, sa Kaharian pa rin <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> diin:<br />

Datapuwa’t sinabi Niya sa kanila, dapat nama<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>aral Ko sa mga iba<strong>ng</strong><br />

bayan a<strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> balita <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos: sapagka’t sa ganito ay sinugo<br />

Ako. ( Lucas 4: 43 )<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> pinakamahalaga kay Jesus. Sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos nakatuon a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral at mga talinhaga. A<strong>ng</strong> mga himala<strong>ng</strong> ginawa Niya a<strong>ng</strong> nagpatunay <strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

A<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> “Kaharian <strong>ng</strong> Diyos” at “Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it” ay mahigit 100 beses ginamit sa<br />

mga aklat ni Mateo, Marcos, Lucas, at Juan. Hinimok tayo na hanapin muna a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos, idala<strong>ng</strong>in ito, at ipa<strong>ng</strong>aral ito. Itinuro sa atin ku<strong>ng</strong> paano pumasok sa Kaharia<strong>ng</strong> ito, na<br />

a<strong>ng</strong> pagtira rito ay na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> pamumuhay.<br />

Kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> maunawaan a<strong>ng</strong> mga prinsipiyo at huwaran <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos bago ka<br />

makapasok dito, manirahan, at masunod a<strong>ng</strong> utos na ipa<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>elio sa buo<strong>ng</strong> mundo.<br />

Ito a<strong>ng</strong> layunin <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito.<br />

Subalit may lalo<strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> layunin a<strong>ng</strong> pagkaunawa <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Hindi sapat a<strong>ng</strong> malaman mo a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharia<strong>ng</strong> ito. Dapat ito ay maranasan mo na<strong>ng</strong><br />

personal at gawin ito<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> layunin <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buhay.<br />

A<strong>ng</strong> mga tao ay naghahanap <strong>ng</strong> kahulugan sa buhay. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>is nila <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> layunin upa<strong>ng</strong> mabuhay<br />

at mamatay. Gawin mo a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na iyo<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> layunin sa buhay at<br />

ministeryo. Ito ay isa<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> hindi mabubuwag <strong>ng</strong> puwersa <strong>ng</strong> kaaway. Ito ay isa<strong>ng</strong><br />

layuni<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan na dapat handugan <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> katapatan.<br />

7


MGA LAYUNIN NG KURSO<br />

Sa patatapos <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito, dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

. Kilanlin a<strong>ng</strong> mga di-nakikita<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga espiritu.<br />

. Kilanlin a<strong>ng</strong> mga tagapa<strong>ng</strong>asiwa <strong>ng</strong> mga di-nakikita<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>an.<br />

. Kilanlin a<strong>ng</strong> mga pinaghaharian <strong>ng</strong> mga di-nakikita<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>an.<br />

. Ipaliwanag ku<strong>ng</strong> paano ka makakapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

. Ibigay a<strong>ng</strong> buod <strong>ng</strong> nakaraan, pa<strong>ng</strong>kasalukuyan, at darati<strong>ng</strong> na Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

. Maglista ka <strong>ng</strong> mga kasalana<strong>ng</strong> pipigil sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

. Kilanlin a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> mga huwaran at prinsipyo<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

. Magpakita <strong>ng</strong> pagkaunawa <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

. Magpakita <strong>ng</strong> pagkaunawa <strong>ng</strong> mga talinhaga <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

. Magi<strong>ng</strong> embahador <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagbabahagi <strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong><br />

Kaharian.<br />

. Ipagpatuloy a<strong>ng</strong> pansarili<strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

. Ipagpatuloy a<strong>ng</strong> pansarili<strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> ministeryo at mga aral ni Jesu-Cristo.<br />

8


UNANG KABANATA<br />

ANG DI-NAKIKITANG MGA KAHARIAN<br />

Mga Layunin:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito dapat mo<strong>ng</strong> magawa a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na iyo<strong>ng</strong> kinabisa.<br />

. Ipakita a<strong>ng</strong> pagkaunawa <strong>ng</strong> natural at espirituwal na lara<strong>ng</strong>an.<br />

. Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ kaharian.”<br />

. Kilanlin a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

. Kilanlin a<strong>ng</strong> mga tagapa<strong>ng</strong>asiwa <strong>ng</strong> mga kaharia<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

. Kilanlin a<strong>ng</strong> mga naninirahan sa mga kaharia<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

. Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> “ Kaharian ni Satanas.”<br />

. Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> “ Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.”<br />

Susi<strong>ng</strong> Talata:<br />

At ipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> eve<strong>ng</strong>elio<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan sa pagpapatotoo<br />

sa lahat <strong>ng</strong> mga bansa; at ku<strong>ng</strong> magkagayo’y darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> wakas. ( Mateo 24: 14)<br />

PAMBUNGAD<br />

A<strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito ay nauukol sa lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> natural at espirituwal. A<strong>ng</strong> natural na lara<strong>ng</strong>an ay<br />

yao<strong>ng</strong> nakikita, naririnig, nahihipo, o nalalasahan. Yan a<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> nakikita mo sa iyo<strong>ng</strong><br />

palibot.<br />

Subalit may isa pa<strong>ng</strong> daigdig na nakapalibot sa iyo na kabahagi mo. Ito ay hindi nakikita<strong>ng</strong><br />

daigdig na may dalawa<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> espiritual. Sa kabanata<strong>ng</strong> ito ay matututuhan mo a<strong>ng</strong> mga<br />

kaharia<strong>ng</strong> espiritual, a<strong>ng</strong> mga na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa at bumubuo nito. Matututuhan mo a<strong>ng</strong> Kaharian ni<br />

Satanas at a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

9


ANG NATURAL AT ANG ESPIRITUWAL<br />

A<strong>ng</strong> tao ay nabubuhay sa dalawa<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>an: A<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> natural at lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

A<strong>ng</strong> natural na lara<strong>ng</strong>an ay nakikita, nadarama, nahihipo, naririnig, at nalalasahan. Ito ay<br />

nasasalat at nakikita. A<strong>ng</strong> tinitirhan mo<strong>ng</strong> bansa, lunsod, or nayon ay bahagi <strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

natural. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikita mo a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapaligiran. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kakausap mo sila. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikita<br />

mo, naririnig mo, at naaamoy mo a<strong>ng</strong> mga nasa palibot mo.<br />

Subalit may isa pa<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> kinabubuhayan mo. Yan ay a<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> espirituwal. Hindi ito<br />

nakikita <strong>ng</strong> mga mata, subalit ito ay tunay tulad <strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> natural. Tinalakay ni Pablo a<strong>ng</strong><br />

pagkakahati <strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> natural at espirituwal.<br />

Mayroon nama<strong>ng</strong> mga katawan ukol sa la<strong>ng</strong>it, at mga katawa<strong>ng</strong> ukol sa lupa.<br />

( I Corinto 15: 40 )<br />

Lahat <strong>ng</strong> tao ay may natural na katawan na nakatira sa lupa. Subalit a<strong>ng</strong> tao ay isa<strong>ng</strong> espirituwal<br />

na nilala<strong>ng</strong> na may wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kaluluwa at espiritu. A<strong>ng</strong> tao ay may katawan, kaluluwa, at<br />

espiritu. A<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> bahagi<strong>ng</strong> espirituwal ( kaluluwa at espiritu ) ay bahagi <strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

espirituwal ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> natural na katawan ay bahagi <strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> natural.<br />

DALAWANG KAHARIANG ESPIRITUWAL<br />

May lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> natural sa mundo<strong>ng</strong> ito. Ito ay kaharian o mga tao na pina<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>unahan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

hari. Binaba<strong>ng</strong>git sa Biblia a<strong>ng</strong> mga kaharian <strong>ng</strong> mundo<strong>ng</strong> ito. A<strong>ng</strong> mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan<br />

ay kontrolado ni Satanas sa <strong>ng</strong>ayon:<br />

Muli<strong>ng</strong> dinala Siya <strong>ng</strong> diablo sa isa<strong>ng</strong> bundok na lubha<strong>ng</strong> mataas, at ipinamalas sa<br />

Kanya a<strong>ng</strong> mga kaharian sa sa<strong>ng</strong>libutan, at a<strong>ng</strong> kaluwalhatian nila:<br />

At sinabi niya sa Kanya, Lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay ibibigay ko sa iyo, ku<strong>ng</strong> ikaw<br />

ay magpapatirapa at sasambahin mo ako. ( Mateo 4: 8-9 )<br />

Sa darati<strong>ng</strong> na panahon, lahat <strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay magigi<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at Siya<br />

a<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa sa lahat <strong>ng</strong> ito:<br />

At humihip a<strong>ng</strong> ikapito<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel; at nagkaroon <strong>ng</strong> malakas na tinig sa la<strong>ng</strong>it, at<br />

nagsasabi, A<strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay nagi<strong>ng</strong> sa ati<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, at sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> Cristo; at siya’y maghahari magpakailan kailan man. (Apocalipses 11: 15)<br />

Sa natural na daigdig a<strong>ng</strong> hari a<strong>ng</strong> pinakamakapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> pinuno <strong>ng</strong> kaharian. Lahat <strong>ng</strong><br />

teritoryo at mga tao ay sa kanya. Hawak niya a<strong>ng</strong> buhay <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> sinasakupan.<br />

A<strong>ng</strong> lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> espirituwal ay may dalawa<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> espirituwal, a<strong>ng</strong> Kaharian ni Satanas at<br />

a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Kabila<strong>ng</strong> sa Kaharian ni Satanas ay a<strong>ng</strong> mga demonyo at mga tao<strong>ng</strong><br />

10


namumuhay sa kasalanan at lumalabag sa Salita <strong>ng</strong> Diyos. Kabila<strong>ng</strong> sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay<br />

a<strong>ng</strong> Diyos Ama, si Jesu-Cristo, a<strong>ng</strong> Banal na Espiritu, mga a<strong>ng</strong>el, at lahat <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> sumusunod sa<br />

Salita <strong>ng</strong> Diyos.<br />

ANG KAHARIAN NG DIYOS<br />

May iisa<strong>ng</strong> Kaharian a<strong>ng</strong> Diyos, subalit ito ay inilalarawan sa iba’t-iba<strong>ng</strong> paraan sa Biblia. A<strong>ng</strong><br />

mga salita<strong>ng</strong> “Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it” ay ginagamit din na tumutukoy sa “Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.”<br />

A<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ito ay katulad din <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Ama ( Mateo 26: 29), ni Jesus ( Apocalipses 1:<br />

9), ni Cristo Jesus ( II Timoteo 4: 1), ni Cristo at <strong>ng</strong> Diyos ( Efeso 5: 5), “sa ati<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon at<br />

sa Kanya<strong>ng</strong> Cristo” ( Apocalipses 11: 15), “ <strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> Diyos, at a<strong>ng</strong> kapamahalaan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

Cristo” ( Apocalipses 12: 10), “ <strong>ng</strong> Anak <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagibig” ( Colosas 1: 13). A<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> ito<br />

ay mga katawagan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Upa<strong>ng</strong> madali<strong>ng</strong> maunawaan, a<strong>ng</strong> titulo<strong>ng</strong> “Kaharian<br />

<strong>ng</strong> Diyos” a<strong>ng</strong> ginamit sa kurso<strong>ng</strong> ito.<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi isa<strong>ng</strong> denominasyon. A<strong>ng</strong> mga denominasyon ay kapisanan <strong>ng</strong><br />

mga iglesia na likha <strong>ng</strong> tao. Itinatag sila upa<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong> kaayusan sa pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa. A<strong>ng</strong><br />

Baptist, Assembly of God, Metodista, Lutheran, atbp. ay mga halimbawa <strong>ng</strong> mga denominasyon.<br />

A<strong>ng</strong> tunay na Iglesia ayon sa Biblia ay hindi denominasyon o kapisana<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong> relihiyon. A<strong>ng</strong><br />

tunay na Iglesia ay yao<strong>ng</strong> mga naninirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> tunay na Iglesia ay yu<strong>ng</strong><br />

sama-sama<strong>ng</strong> katawa<strong>ng</strong> espirituwal na itinatag <strong>ng</strong> Diyos upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>helIo <strong>ng</strong><br />

Kaharian sa buo<strong>ng</strong> mundo. A<strong>ng</strong> Iglesia<strong>ng</strong> ito ay kinabibila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga lalake at babae na<br />

bumubuo sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

A<strong>ng</strong> katu<strong>ng</strong>kulan <strong>ng</strong> Iglesia ay hindi lama<strong>ng</strong> upa<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aral at magturo <strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>helio <strong>ng</strong><br />

Kaharian, subalit ito ay dapat magpakita <strong>ng</strong> tama<strong>ng</strong> modelo <strong>ng</strong> buhay sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Dapat ay sinusunod <strong>ng</strong> Iglesia a<strong>ng</strong> mga huwaran at prinsipyo<strong>ng</strong> ipinakita <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> Hari na si<br />

Jesu-Cristo.<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay umiral na sa nakaraan, umiiral sa <strong>ng</strong>ayon, at iiral sa hinaharap, sa<br />

iba’t-iba<strong>ng</strong> porma. Sa <strong>ng</strong>ayon, a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay nananahan sa buhay <strong>ng</strong> bawat isa<strong>ng</strong><br />

lalake, babae, o bata man na kinilala<strong>ng</strong> Hari si Jesus <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> buhay. Sa darati<strong>ng</strong> na panahon,<br />

magkakaroon <strong>ng</strong> actuwal na nakikita<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> nakaraan, pa<strong>ng</strong>kasalukuyan, at<br />

pa<strong>ng</strong>hinaharap na Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay tatalakayin pa sa lalo<strong>ng</strong> malalim na paraan dito sa<br />

kurso<strong>ng</strong> ito.<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay isa<strong>ng</strong> espirituwal na kaharian at hindi isa<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong><br />

makalupa, kaila<strong>ng</strong>an ito<strong>ng</strong> unawain <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> isipa<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

Ngunit a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ayon sa laman ay hindi tumata<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> mga bagay <strong>ng</strong> Espiritu <strong>ng</strong><br />

Diyos; sapagkat a<strong>ng</strong> mga ito ay kama<strong>ng</strong>ma<strong>ng</strong>an sa kaniya; at hindi niya nauunawa,<br />

sapagkat a<strong>ng</strong> mga yaon ay sinisiyasat ayon sa espiritu. ( I Corinto 2: 14 )<br />

11


MGA TAGAPAMAHALA NG MGA KAHARIAN<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian ni Satanas ay pinamamahalaan ni Satanas. Lalo mo<strong>ng</strong> makikilala si Satanas at a<strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> kaharian sa “ Para Sa Dagdag na Pag-aaral” na bahagi <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito. Sa pasimula,<br />

si Satanas ay isa<strong>ng</strong> maganda<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel na nilala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Diyos at bahagi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos,<br />

subalit tina<strong>ng</strong>ka niya<strong>ng</strong> sakupin a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Mababasa mo a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pag-aalsa sa<br />

Isaias 14: 12-17 at Ezekiel 28: 12-19.<br />

Marami<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel and sumama kay Satanas sa pag-aalsa<strong>ng</strong> ito at sila<strong>ng</strong> lahat ay pinalayas mula<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay pinamamahalaan <strong>ng</strong> Tatlo<strong>ng</strong> Persona na kinabibila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> Diyos<br />

Ama, <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Anak na si Jesu-Cristo, at <strong>ng</strong> Banal na Espiritu. Higit mo<strong>ng</strong> mababatid a<strong>ng</strong><br />

tu<strong>ng</strong>kol sa tagapa<strong>ng</strong>una <strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ito sa Ikalawa<strong>ng</strong> Kabanata <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito.<br />

MGA NANINIRAHAN SA MGA KAHARIAN<br />

Maliban sa mga tagapa<strong>ng</strong>una, may mga iba pa<strong>ng</strong> naninirahan sa dalawa<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> ito.<br />

Masasama<strong>ng</strong> espiritu<strong>ng</strong> tinatawag na mga demonyo a<strong>ng</strong> naninirahan sa Kaharian ni Satanas. A<strong>ng</strong><br />

mga espiritu<strong>ng</strong> ito ay nananahan, nagpapahirap, namamahala, at gumagamit <strong>ng</strong> mga tao na<br />

kabila<strong>ng</strong> sa kaharian ni Satanas. Sila a<strong>ng</strong> nag-uudyok sa mga tao na gumawa <strong>ng</strong> masama.<br />

Bago magwakas a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan, gagamit si Satanas <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> espesyal na espirituwal na<br />

nilala<strong>ng</strong> mula sa kanya<strong>ng</strong> kaharian na tinatawag na AntiCristo at Bulaa<strong>ng</strong> Propeta. Bahagi sila <strong>ng</strong><br />

plano <strong>ng</strong> panlilinla<strong>ng</strong> ni Satanas upa<strong>ng</strong> ibagsak a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. May mga nananahan din<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Ito ay mga a<strong>ng</strong>hel na nilala<strong>ng</strong> na espirituwal na naglili<strong>ng</strong>kod sa mga tao<br />

na kabahagi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga demonyo ay sumusunod kay Satanas<br />

dito sa daigdig, a<strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel naman ay sumusunod sa kalooban <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Bagama’t a<strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel at mga demonyo ay mga nilala<strong>ng</strong> na espirituwal, ku<strong>ng</strong> magkaminsan<br />

ay nagpapakita rin sila at na<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap dito sa natural na daigdig. A<strong>ng</strong> mga demonyo na<br />

nagkakatawa<strong>ng</strong> tao ay nagsasalita at gumagawa <strong>ng</strong> masama sa pamamagitan <strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> ito, at<br />

ku<strong>ng</strong> magkaminsan a<strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel ay nagpapahayag din sa katawa<strong>ng</strong> nakikita.<br />

Dagdag pa sa mga espirituwal na nilala<strong>ng</strong> na ito, a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> nabubuhay ay, alin sa<br />

dalawa, nananahan sa Kaharian ni Satanas o sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

ANG PAGPASOK SA MGA KAHARIAN<br />

Sa isa sa mga talinhaga ni Jesus ipinakita Niya na lahat <strong>ng</strong> tao ay, alin sa dalawa, bahagi <strong>ng</strong><br />

Kaharian ni Satanas o Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Inihalintulad ni Jesus a<strong>ng</strong> sanlibutan sa isa<strong>ng</strong> bukid.<br />

A<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> binhi sa bukid ay a<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> masama<strong>ng</strong> binhi, na<br />

nagi<strong>ng</strong> mga damo, ay a<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> masama:<br />

12


At a<strong>ng</strong> bukid ay a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan; at a<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> binhi, ay ito a<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong><br />

Kaharian; at a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>sira<strong>ng</strong> damo ay a<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> masama. ( Mateo 13: 38 )<br />

A<strong>ng</strong> mga tao ay pumapasok sa Kaharian ni Satanas sa pamamagitan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong> natural.<br />

Itinuturo <strong>ng</strong> Biblia na a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> tao ay ipina<strong>ng</strong>anak sa kasalanan. A<strong>ng</strong> ibig sabihin nito ay a<strong>ng</strong><br />

lahat <strong>ng</strong> tao ay likas na makasalanan o may binhi <strong>ng</strong> kasalanan sa kanya<strong>ng</strong> kalooban. A<strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> natural na hilig ay gumawa <strong>ng</strong> masama:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito, ako’y inanyuan sa kasamaan; at sa kasalanan ay ipinaglihi ako <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> ina.<br />

( Awit 51: 5 )<br />

Kaya, “ku<strong>ng</strong> paano na sa pamamagitan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao ay pumasok a<strong>ng</strong> kasalanan sa<br />

sa<strong>ng</strong>libutan, at a<strong>ng</strong> kamataya’y sa pamamagitan <strong>ng</strong> kasalanan; at sa ganito’y a<strong>ng</strong><br />

kamatayan ay naranasan <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga tao, sapagka’t a<strong>ng</strong> lahat ay na<strong>ng</strong>agkasala.<br />

( Roma 5: 12 )<br />

Sapagka’t a<strong>ng</strong> lahat ay na<strong>ng</strong>agkasala <strong>ng</strong>a, at hindi na<strong>ng</strong>akaabot sa kaluwalhatian<br />

<strong>ng</strong> Diyos. ( Roma 3: 23 )<br />

Sapagkat tayo’y ipina<strong>ng</strong>anak na likas na makasalanan, lahat tayo ay dati<strong>ng</strong> nagi<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong><br />

Kaharian ni Satanas. A<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Salita <strong>ng</strong> Diyos, a<strong>ng</strong> Banal na Biblia, ay a<strong>ng</strong><br />

panawagan sa tao na lumipat mula sa masama<strong>ng</strong> Kaharian ni Satanas patu<strong>ng</strong>o sa matuwid na<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

A<strong>ng</strong> mga tao ay ipina<strong>ng</strong>anak sa Kaharian ni Satanas sa pamamagitan <strong>ng</strong> natural na<br />

kapa<strong>ng</strong>anakan. Dapat ay muli sila<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>anak sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

espirituwal na kapa<strong>ng</strong>anakan. Tatalakayin pa ito <strong>ng</strong> lubos sa Ika-apat na Kabanata, “Mga Susi Sa<br />

Kaharian.”<br />

Sila na ipina<strong>ng</strong>anak na muli ay lumilipat <strong>ng</strong> tirahan mula sa Kaharian ni Satanas tu<strong>ng</strong>o sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbabago sila <strong>ng</strong> pagtatapat mula kay Satanas tu<strong>ng</strong>o sa Diyos. Ku<strong>ng</strong><br />

pumapasok sila sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos dapat nila<strong>ng</strong> matutuhan a<strong>ng</strong> mga prinsipyo na umiiral sa<br />

pamumuhay sa Kaharia<strong>ng</strong> ito. Ito ay tulad <strong>ng</strong> pagbabago <strong>ng</strong> pamumuhay sa isa<strong>ng</strong> bansa na bago<br />

mo<strong>ng</strong> nilipatan. Patuloy na tatalakayin a<strong>ng</strong> mga mahahalaga<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> ito sa iba<strong>ng</strong> mga<br />

aralin sa kurso<strong>ng</strong> ito.<br />

KAUGNAYAN NG DALAWANG KAHARIAN<br />

Mula na<strong>ng</strong> maghimagsik si Satanas, nagsimula na a<strong>ng</strong> pakikibaka<strong>ng</strong> espirituwal sa pagitan <strong>ng</strong><br />

Kaharian ni Satanas at Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Sa Biblia natala a<strong>ng</strong> pakikibaka <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong><br />

kaharia<strong>ng</strong> ito.<br />

13


A<strong>ng</strong> pakikibaka<strong>ng</strong> espirituwal na ito sa buo<strong>ng</strong> sanlibutan ay nasa isip, kaluluwa, at espiritu <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>katauhan. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>is ni Satanas na a<strong>ng</strong> tao ay patuloy na bihag <strong>ng</strong> kasalanan sa kanya<strong>ng</strong> kaharian.<br />

Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pandaraya, tinutukso niya a<strong>ng</strong> mga lalake at babae na magkasala sa pita <strong>ng</strong><br />

laman. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>is niya<strong>ng</strong> makuha a<strong>ng</strong> pagibig <strong>ng</strong> kaluluwa at espiritu na ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> Diyos lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

may karapatan.<br />

Hindi pumaparito a<strong>ng</strong> magnanakaw, kundi upa<strong>ng</strong> magnakaw, at pumatay, at<br />

pumuksa: ako’y naparito upa<strong>ng</strong> sila’y magkaroon <strong>ng</strong> buhay, at magkaroon <strong>ng</strong><br />

kasaganaan nito. ( Juan 10: 10 )<br />

Magpapatuloy a<strong>ng</strong> pakikibaka<strong>ng</strong> ito sa lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> espirituwal ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa katapusan <strong>ng</strong> panahon.<br />

A<strong>ng</strong> pakikibaka<strong>ng</strong> Espirituwal ay isa<strong>ng</strong> napakalalim na paksa kaya <strong>ng</strong>a nag-ukol a<strong>ng</strong> Harvestime<br />

International Institute <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> kurso patu<strong>ng</strong>kol dito, “ Mga Pamamaraa<strong>ng</strong> Espirituwal:<br />

Isa<strong>ng</strong> Manwal Ng Pakikibaka<strong>ng</strong> Espirituwal,” A<strong>ng</strong> diin <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito ay a<strong>ng</strong> Kaharian ni<br />

Satanas, and kanya<strong>ng</strong> mga pamamaraan, at mga espirituwal na taktika upa<strong>ng</strong> madaig a<strong>ng</strong> mga<br />

puwersa <strong>ng</strong> kaaway.<br />

14


1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na iyo<strong>ng</strong> kinabisa?<br />

PANSARILING PAGSUSULIT<br />

2. Anu-ano a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> pagkakahati<strong>ng</strong> ginawa sa I Corinto 15: 44- 49?<br />

_______________________________________ _____________________________________<br />

3. Anu-ano a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> di-nakikita<strong>ng</strong> kaharian sa daigdig <strong>ng</strong>ayon?<br />

_______________________________________ _____________________________________<br />

4. Sinu-sino a<strong>ng</strong> mga namamahala sa dalawa<strong>ng</strong> di-nakikita<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> ito?<br />

_______________________________________ ______________________________________<br />

5. Sinu-sino a<strong>ng</strong> namumuhay sa Kaharian ni Satanas?<br />

6. Sinu-sino a<strong>ng</strong> namumuhay sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos?<br />

7. Isulat a<strong>ng</strong> pagkakaiba <strong>ng</strong> mga katawaga<strong>ng</strong> ito: “ Kaharian <strong>ng</strong> Diyos” at “Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it”?<br />

8. Ibigay a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ kaharian.”<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay nakatala sa pagtatapos <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> kabanata sa manwal na ito.)<br />

15


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

A<strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito ay ukol sa pag-aaral <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Subalit sa iyo<strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong><br />

kabanata<strong>ng</strong> ito, may isa pa<strong>ng</strong> di-nakikita<strong>ng</strong> kaharian, a<strong>ng</strong> espirituwal na Kaharian ni Satanas.<br />

Mahalaga na maunawaan mo a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> espirituwal na kaharia<strong>ng</strong> ito.<br />

A<strong>ng</strong> Kurso <strong>ng</strong> Harvestime International Institute na pinamagata<strong>ng</strong> “ Mga Espirituwal <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><br />

Estratehiya: Isa<strong>ng</strong> Manwal <strong>ng</strong> Pakikibaka<strong>ng</strong> Espirituwal” ay nagbibigay <strong>ng</strong> lalo<strong>ng</strong> malawak na<br />

impormasyon tu<strong>ng</strong>kol sa kaharia<strong>ng</strong> ito at mga pamamaraa<strong>ng</strong> espirituwal <strong>ng</strong> pakikitu<strong>ng</strong>o kay<br />

Satanas. Dapat ay magkaroon ka <strong>ng</strong> manwal na ito na katambal <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito na, “<stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>><br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Pinaghaharian Ng <strong>Dios</strong>.” <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito a<strong>ng</strong> bala<strong>ng</strong>kas na nagbibigay <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> impormasyon<br />

tu<strong>ng</strong>kol kay Satanas at <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> kaharian.<br />

ANG KAHARIAN NI SATANAS<br />

I. Tagapamahala sa Kaharian ni Satanas: Si Satanas<br />

A. A<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> Pinagmulan: A<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> bagay ay nilala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Diyos:<br />

Juan 1: 3; Colosas 1: 16 -17.<br />

B. A<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> dati<strong>ng</strong> kaluwalhatian: Isaias 14: 12- 15; Ezekiel 28: 12- 17<br />

C. A<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> dati<strong>ng</strong> katu<strong>ng</strong>kulan: Ezekiel 28: 14<br />

D. A<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pagbagsak: Ezekiel 28: 12- 19<br />

E. A<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>alan:<br />

1. Diyos <strong>ng</strong> daigdig: II Corinto 4: 4<br />

2. A<strong>ng</strong>hel <strong>ng</strong> kaliwanagan: II Corinto 11: 14<br />

3. Diablo: I Peter 5: 8; Mateo 4: 1<br />

4. Satanas: John 13: 27<br />

5. Lucifer: Isaias 14: 12<br />

6. Dragon: Apocalipses 12: 3<br />

7. A<strong>ng</strong> Ahas: Apocalipses 12: 9; 20: 2; II Corinto 11: 3; Genesis 3: 4, 14<br />

8. Kalaban: I Pedro 5: 8<br />

9. Belial ( Masama, wala<strong>ng</strong> halaga ) II Corinto 6: 15<br />

10. Beelzebub ( mataas na kalagayan) Mateo 12: 24; Lucas 11: 15; Marcos 3: 22<br />

11. Pumapatay: Juan 8: 44<br />

12. Manunukso: Mateo 4: 6; I Tesalonica 3: 5<br />

13. Pinahira<strong>ng</strong> A<strong>ng</strong>hel: Ezekiel 28: 14<br />

14. Maninira: Apocalipses 9: 11<br />

15. Mandaraya: Apocalipses 12: 9; 20: 3<br />

16. Apolyon ( Ma<strong>ng</strong>wawasak ): Apocalipses 9: 11<br />

17. Abadon ( Pumipinsala ): Apocalipses 9: 11<br />

18. Hari <strong>ng</strong> kadiliman: Efeso 6: 12<br />

19. A<strong>ng</strong>hel <strong>ng</strong> kalaliman: Apocalipses 9: 11<br />

20. Kaaway: Mateo 13: 39<br />

21. Prinsipe <strong>ng</strong> mga demonyo: Mateo 12: 24<br />

22. Ama <strong>ng</strong> kasinu<strong>ng</strong>ali<strong>ng</strong>an: Juan 8: 44<br />

23. Hari sa Tiro: Ezekiel 28: 12- 15<br />

16


24. Prinsipe <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan: Juan 12: 31; 14: 30; 16: 11<br />

25. Prinsipe <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>in: Efeso 2: 2<br />

26. Espiritu <strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> pagsuway: Efeso 2: 2<br />

27. A<strong>ng</strong> masama: I Juan 5: 9<br />

28. Umuu<strong>ng</strong>al na leon: I Pedro 5: 8<br />

29. Taga-usig <strong>ng</strong> kapatiran: Apocalipses 12: 10<br />

F. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga Kata<strong>ng</strong>ian:<br />

1. Matalino at tuso: II Cor. 11: 3<br />

2. Magagalitin: Apocalipses 12: 17<br />

3. Matigas a<strong>ng</strong> kalooban: II Timoteo 2: 26<br />

4. Mapagmataas: I Timoteo 3: 6<br />

5. Makapa<strong>ng</strong>yarihan: Efeso 2: 2<br />

6. Mandaraya: Efeso 6: 11<br />

7. Mabagsik at Malupit: I Pero 5: 8<br />

8. Manlilinla<strong>ng</strong>: II Corinto 11: 14<br />

G. Mga natala na pananalita ni Satanas:<br />

1. Genesis 3: 1, 4, 5<br />

2. Job 1: 7-12<br />

3. Job 2: 1-6<br />

4. Mateo 4: 1-11<br />

5. Lucas 4: 1-13<br />

II.<br />

III.<br />

Mga <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>nanahan sa Kaharian ni Satanas: Mga espiritu <strong>ng</strong> Demonyo<br />

A. Si Satanas a<strong>ng</strong> namamahala sa hukbo <strong>ng</strong> mga demonyo: Mateo 12: 22-28<br />

B. A<strong>ng</strong> Kanila<strong>ng</strong> Pinagmulan: Apocalipses 12: 7-9; Judas 6<br />

C. A<strong>ng</strong> Kanila<strong>ng</strong> Mga Kata<strong>ng</strong>ian:<br />

1. Sila’y mga espiritu: Mateo 8: 16; Lucas 10: 17, 20<br />

2. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kapagsasalita: Marcos 5: 9, 12; Lucas 8: 28; Mateo 8: 31<br />

3. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>nanampalataya: Santiago 2: 19<br />

4. Pinaiiral a<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> kagustuhan: Lucas 8: 32; 11: 24<br />

5. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gpapakita <strong>ng</strong> katalinuhan: Marcos 1: 24<br />

6. Emosyonal: Lucas 8: 28; Santiago 2: 19<br />

7. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kakikilala: Gawa 19: 15<br />

8. May di-pa<strong>ng</strong>karaniwa<strong>ng</strong> lakas: Gawa 19: 16; Marcos 5: 2, 3<br />

9. May di-pa<strong>ng</strong>karaniwa<strong>ng</strong> presensiya: Daniel 9: 21-23; 10: 10-14<br />

D. A<strong>ng</strong> Kanila<strong>ng</strong> Kaayusan:<br />

1. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gkakaisa: Mateo 12: 26, 45; Lucas 8: 30; I Timoteo 4: 1<br />

2. Organisado: Kucas 8: 30<br />

3. May iba’t-iba<strong>ng</strong> antas <strong>ng</strong> kasamaan: Mateo 12: 43-45<br />

4. May kaayusan a<strong>ng</strong> estraktura: Efeso 1: 21; 3:10; 6:12; Roma 8: 38<br />

5. Marami<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> mga demonyo: Mateo 10: 1; I Timoteo 4: 1<br />

Mga <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ninirahan sa Kaharian ni Satanas: Lahat <strong>ng</strong> tao na hindi bahagi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos: Apocalipses 20: 15; 21: 8<br />

17


IV.<br />

A<strong>ng</strong> Lara<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga Gawain ni Satanas at <strong>ng</strong> mga demonyo:<br />

A. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kalalapit sa presensiya <strong>ng</strong> Diyos: Job 1: 6-7<br />

B. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kalilibot sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan: Apocalipses 12: 10<br />

V. Mga Gawain ni Satanas at <strong>ng</strong> mga Demonyo:<br />

A<strong>ng</strong> mga gawain ni Satanas at <strong>ng</strong> mga demonyo ay tinatalakay na<strong>ng</strong> mabuti sa kurso <strong>ng</strong><br />

Harvestime International Institute na pinamagata<strong>ng</strong> “ Mga Espirituwal na Estratehiya:<br />

Isa<strong>ng</strong> Manwal <strong>ng</strong> Pakikibaka<strong>ng</strong> Espirituwal.” A<strong>ng</strong> buod ay: A<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga gawain<br />

ay lagi<strong>ng</strong> laban sa Diyos, sa Kanya<strong>ng</strong> mga layunin, at sa Kanya<strong>ng</strong> bayan.<br />

VI.<br />

VII.<br />

Mas dakila a<strong>ng</strong> Kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> mga Mananampalataya kaysa kay Satanas at sa<br />

kanya<strong>ng</strong> mga demonyo:<br />

A. Mateo 10: 1; Marcos 6: 7; 9:38; 16:17; Lucas 10:17; Gawa 5:16; 8:7; 16:16-18; 19:12<br />

B. A<strong>ng</strong> mga pamamaraan <strong>ng</strong> pakikibaka<strong>ng</strong> espirituwal ay tinatalakay sa kurso <strong>ng</strong><br />

Harvestime International Institute na “ Mga Espirituwal na Estratehiya: Isa<strong>ng</strong> Manwal<br />

<strong>ng</strong> Pakikibaka<strong>ng</strong> Espirituwal.” A<strong>ng</strong> mga ito ay makapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> patnubay na<br />

espirituwal upa<strong>ng</strong> magamit mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapamahalaan laban sa Kaharian ni Satanas.<br />

A<strong>ng</strong> Hantu<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> Kaharian ni Satanas:<br />

A. Mateo 8: 29; 25:41; II Pedro 2:4; Judas 6; Apocalipses 12: 7-9; 20:10; I Juan 3:8;<br />

Lucas 8: 28; Mateo 25: 41<br />

18


IKALAWANG KABANATA<br />

HARI NG MGA HARI<br />

Mga Layunin:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

- Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ hari.”<br />

- Tukuyin si Jesus na Hari <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

- Ipagpatuloy a<strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> buhay at ministeryo <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus.<br />

Susi<strong>ng</strong> Talata:<br />

At Siya’y maghahari sa a<strong>ng</strong>kan ni Jacob magpakailan man; at hindi<br />

magkakawakas a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. ( Lucas 1: 33 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Wala<strong>ng</strong> kaharian na wala<strong>ng</strong> hari. Sa kabanata<strong>ng</strong> ito ay makikilala mo a<strong>ng</strong> pinakadakila<strong>ng</strong> hari na<br />

na<strong>ng</strong>una, a<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari, si Jesu-Cristo.<br />

ANO ANG HARI?<br />

A<strong>ng</strong> hari ay a<strong>ng</strong> pinakamakapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> pinuno <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bansa o tribo. A<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong><br />

“sovereign” ay siya a<strong>ng</strong> pinakamakapa<strong>ng</strong>yarihan, pinakamataas na awtoridad, at hindi<br />

kontrolado <strong>ng</strong> sinuman.<br />

Sa nakaraan ay marami<strong>ng</strong> mga hari at kaharian dito sa daigdig. Sa kaharian dito sa lupa a<strong>ng</strong> hari<br />

a<strong>ng</strong> nagmamay-ari <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> lupa<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> sinasakupan at siya a<strong>ng</strong> may kapa<strong>ng</strong>yarihan sa<br />

lahat <strong>ng</strong> bagay sa buo<strong>ng</strong> kaharian, kabila<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga tao.<br />

A<strong>ng</strong> hari a<strong>ng</strong> gumagawa <strong>ng</strong> batas <strong>ng</strong> kaharian at a<strong>ng</strong> mga mamamayan <strong>ng</strong> kaharian ay<br />

sumusunod sa mga batas na ito. A<strong>ng</strong> hari ay may kapa<strong>ng</strong>yarihan sa lahat <strong>ng</strong> tao sa kanya<strong>ng</strong><br />

kaharian, kasama nito a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> buhay o kamatayan.<br />

19


ANG HARI NG MGA HARI<br />

A<strong>ng</strong> pinakadakila sa lahat <strong>ng</strong> hari ay a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Jesu-Cristo. Tinagurian siya ni Pablo na<br />

Hari <strong>ng</strong> mga hari:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> sa Kanya<strong>ng</strong> kapanahunan ay ipahahayag Siya, na mapalad at ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong><br />

Makapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari, at Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>inoon.<br />

( I Timteo 6: 15 )<br />

Tinawag Siya sa Apocalipsis na Hari <strong>ng</strong> mga hari:<br />

…sapagkat Siya’y Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>inoon at Hari <strong>ng</strong> mga hari.<br />

( Apocalipsis 17: 14 )<br />

At Siya’y mayroo<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ala<strong>ng</strong> nakasulat sa kanya<strong>ng</strong> damit at sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> hita, Hari <strong>ng</strong> mga Hari at Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>ng</strong> mga Pa<strong>ng</strong>inoon.<br />

( Apocalipsis 19: 16 )<br />

Si Jesus ay Hari <strong>ng</strong> mga hari sapagkat Siya ay namumuno sa isa<strong>ng</strong> Kaharian na wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan<br />

at makapa<strong>ng</strong>yarihan. A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay wala<strong>ng</strong> katapusan. Hindi ito maibabagsak <strong>ng</strong><br />

rebolusyon. Wala<strong>ng</strong> sinuma<strong>ng</strong> hari na papalit sa Hari <strong>ng</strong> mga hari.<br />

NARITO NA ANG HARI BAGO ANG LAHAT<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>sa Biblia a<strong>ng</strong> kuwento <strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari. Bahagi <strong>ng</strong> kuwento<strong>ng</strong> ito ay a<strong>ng</strong> salaysay <strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> buhay at ministeryo sa lupa. Subalit buhay na si Jesus bago pa nagpasimula a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> ministeryo dito sa mundo. Mababasa mo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pasimula na kasama <strong>ng</strong> Diyos sa<br />

Juan 1: 1-18. ( Sa talata<strong>ng</strong> ito si Jesus ay tinawag na “ Verbo.” )<br />

MGA HULA PATUNGKOL SA HARI<br />

A<strong>ng</strong> Luma<strong>ng</strong> Tipan ay marami<strong>ng</strong> mga hula patu<strong>ng</strong>kol sa Hari <strong>ng</strong> mga hari. A<strong>ng</strong> hula ay tahasa<strong>ng</strong><br />

salita mula sa Diyos na nagpapakita <strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>yayari sa hinaharap na hindi kaya<strong>ng</strong> malaman <strong>ng</strong><br />

natural na pag-iisip.<br />

Ito<strong>ng</strong> mga hula sa Luma<strong>ng</strong> Tipan ay nagpapakita ku<strong>ng</strong> paano, kailan, at saan isisila<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Hari,<br />

at mga detalye <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> buhay, ministeryo, kamatayan, at pagkabuhay na mag-uli. A<strong>ng</strong><br />

Bago<strong>ng</strong> Tipan a<strong>ng</strong> nagpapakita ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> natupad ni Jesus a<strong>ng</strong> mga hula<strong>ng</strong> ito.<br />

( Isa<strong>ng</strong> detalyado<strong>ng</strong> listahan <strong>ng</strong> mga hula a<strong>ng</strong> nasa isa<strong>ng</strong> kurso <strong>ng</strong> Harvestime International<br />

Institute na pinamagata<strong>ng</strong> “ Mabibisa<strong>ng</strong> Pamamaraan <strong>ng</strong> Pag-aaral <strong>ng</strong> Biblia”)<br />

20


ANGKAN NA PINAGMULAN NG HARI<br />

Mababasa mo a<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>kan na pinagmulan <strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari, si Jesus, sa Mateo 1: 1-17 at sa<br />

Lucas 3: 23-38. Tinunton a<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>kan ni Jesus mula sa Kanya<strong>ng</strong> ama’t ina dito sa lupa. Subalit<br />

iyo<strong>ng</strong> tandaan na si Jesus ay tunay na Anak <strong>ng</strong> Diyos na isinila<strong>ng</strong> ni Birhen Maria.<br />

ANG KAPANGANAKAN NG HARI<br />

Mababasa mo a<strong>ng</strong> pagkasila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus dito sa lupa sa Mateo 1 at 2 at sa Lucas 1 at 2.<br />

ANG MGA PANGALAN NG HARI<br />

Si Jesus ay tinawag sa iba’t-iba<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>alan, a<strong>ng</strong> iba rito ay nagsasaad <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ministeryo at<br />

pakay. A<strong>ng</strong> mga sumusunod ay mga pa<strong>ng</strong>alan ni Jesus, a<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari:<br />

A<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> Adam: I Corinto 15: 45-47<br />

Tagapagta<strong>ng</strong>gol: I Juan 2: 1<br />

Pinakamakapa<strong>ng</strong>yarihan: Apocalipsis 1: 8<br />

Pasimula at Katapusan: Apocalipsis 21: 6<br />

Amen: Apocalipsis 3: 14<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>bubuhay Magpakailanman: Daniel 7: 9<br />

A<strong>ng</strong>hel <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>sa Kanya<strong>ng</strong> Harapan: Isaias 63: 9<br />

Pinahiran Higit Sa Kanya<strong>ng</strong> Mga kasama: Awit 45: 7<br />

Apostol At Dakila<strong>ng</strong> Saserdote: Hebreo 3: 1<br />

Bisig Ng Pa<strong>ng</strong>inoon: Isaias 51: 9 -1<br />

Gumawa at Sumakdal <strong>ng</strong> Ati<strong>ng</strong> Pananampalataya: Hebreo 12: 2<br />

Gumawa Ng Wala<strong>ng</strong> Ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> Kaligtasan: Hebreo 5: 9<br />

Anak Ng Diyos: John 5: 18<br />

Minamahal: Efeso 1: 6<br />

Obispo <strong>ng</strong> Mga Kaluluwa: I Pedro 2: 25<br />

Pinagpala at Makapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> Hari: I Timoteo 6: 15<br />

A<strong>ng</strong> Sa<strong>ng</strong>a: Zacarias 3: 8<br />

Isa<strong>ng</strong> Matuwid <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Sa<strong>ng</strong>a: Jeremias 23: 5<br />

Sa<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> Katuwiran: Jeremias 33:15<br />

Sa<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> Ugat Ni Jesse: Isaias 1: 1<br />

Tinapay <strong>ng</strong> Buhay: Juan 6: 35<br />

Maliwana<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Tala Sa Umaga: Apocalipsis 22: 16<br />

Kapitan Ng Hukbo Ng Pa<strong>ng</strong>inoon: Josue 5: 15<br />

Anak <strong>ng</strong> Karpintero: Mateo 13: 55<br />

Bato<strong>ng</strong> Panulok <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Pa<strong>ng</strong>ulo: I Pedro 2: 6<br />

Pinakamainam Sa Sampu<strong>ng</strong> Libo: A<strong>ng</strong> Awit Ni Solomon 5: 10<br />

A<strong>ng</strong> Cristo: Juan 1: 41<br />

A<strong>ng</strong> Cristo A<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon: Lucas 2: 11<br />

Si Cristo <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Ati<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon: Roma 8: 39<br />

21


Si Cristo <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Kapa<strong>ng</strong>yarihan Ng Diyos: I Corinto 1: 24<br />

Tagapayo: Isaias 9: 6<br />

Pinakatipan Sa Bayan: Isaias 42: 6<br />

A<strong>ng</strong> Pagbubuka<strong>ng</strong> Liwayway: Lucas 1: 78<br />

A<strong>ng</strong> Tala Sa Umaga: II Pedro 1: 19<br />

Tagapagligtas: Roma 11: 26<br />

A<strong>ng</strong> Pintuan: Juan 10: 9<br />

Pinili: Isaias 42: 1<br />

Emmanuel: Sumasa Atin A<strong>ng</strong> Diyos: Mateo 1: 23<br />

Buhay <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Wala<strong>ng</strong> Ha<strong>ng</strong>gan: I Juan 5: 20<br />

Wala<strong>ng</strong> Ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> Ama: Isaias 9: 6<br />

Tapat at Totoo: Apocalipsis 19:11<br />

Saksi<strong>ng</strong> Tapat: Apocalipsis 1: 5<br />

A<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>anay: Hebreo 1: 6<br />

Anak <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Pa<strong>ng</strong>anay: Awit 89: 27<br />

Pa<strong>ng</strong>anay Sa Marami<strong>ng</strong> Magkakapatid: Roma 8: 29<br />

Pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> Bu<strong>ng</strong>a: I Corinto 15: 23<br />

A<strong>ng</strong> Una At A<strong>ng</strong> Huli: Apocalipsis 22: 13<br />

Bato<strong>ng</strong> Patibayan Sa Sion: Isaias 28: 16<br />

Maluwalhati<strong>ng</strong> Diyos: Isaias 33: 21<br />

Diyos Ng Israel: Isaias 45: 15<br />

Sumasa Atin A<strong>ng</strong> Diyos: Mateo 1: 23<br />

Mabuti<strong>ng</strong> Pastor: Juan 10: 11<br />

Dakila<strong>ng</strong> Diyos: Tito 2: 13<br />

A<strong>ng</strong> Dakila<strong>ng</strong> Saserdote: Hebreo 4: 14<br />

Ulo Ng Katawan: Colosas 1: 18<br />

Pa<strong>ng</strong>ulo Ng Lahat Ng Mga Bagay: Efeso 1: 22<br />

Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Bato Sa Sulok: Awit 118: 22<br />

Tagapagmana Ng Lahat Ng Mga Bagay Hebreo 1: 2<br />

A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Pinahiran: Awit 2: 2<br />

A<strong>ng</strong> Banal Ng Israel: Isaias 41: 14<br />

Pag-asa Sa Kaluwalhatian: Colosas 1: 27<br />

Ako Nga: Juan 8: 58<br />

Larawan Ng Diyos <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Di <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikita Colosas 1: 15<br />

Emmanuel: Isaias 7: 14<br />

Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Jesu-Cristo: Roma 1: 3<br />

Hukom <strong>ng</strong> Israel: Mikas 5: 1<br />

Hari <strong>ng</strong> Kaluwalhatian: Awit 24: 7<br />

Hari: Zacarias 9: 9<br />

Hari <strong>ng</strong> Buo<strong>ng</strong> Sa<strong>ng</strong>libutan: Zacarias 14: 9<br />

Cordero <strong>ng</strong> Diyos: Juan 1: 29<br />

Ilaw <strong>ng</strong> Sa<strong>ng</strong>libutan: Juan 8: 12<br />

Lila Ng Mga Libis: A<strong>ng</strong> Awit Ni Solomon 2: 1<br />

Tinapay <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Buhay: Juan 6: 51<br />

Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Diyos na Makapa<strong>ng</strong>yarihan sa Lahat: Apocalipsis 4: 8<br />

Jesu-Cristo <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Pa<strong>ng</strong>inoon at Tagapagligtas: II Pedro 2: 20<br />

22


Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>ng</strong> Lahat: Acts 10: 36<br />

A<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon Ay Ati<strong>ng</strong> Katuwiran: Jeremias 23: 6<br />

Pa<strong>ng</strong>inoon <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Inyo<strong>ng</strong> Manunubos: Isaias 43: 14<br />

Pagibig: I Juan 4: 8<br />

Tao Ng Kapa<strong>ng</strong>lawan: Isaias 53: 3<br />

Pa<strong>ng</strong>inoon: Mateo 23: 10<br />

Mesias: Daniel 9: 25<br />

Makapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> Diyos: Isaias 9: 6<br />

Makapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Jacob: Isaias 60: 16<br />

A<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> A<strong>ng</strong>hel: Exodo 23: 20-23<br />

Kabanalbanalan: Daniel 9: 24<br />

Pinakamakapa<strong>ng</strong>yarihan: Awit 45: 3<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>zareno: Mateo 2: 23<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kaaalam <strong>ng</strong> Lahat <strong>ng</strong> Bagay: I Tim. 2: 17<br />

A<strong>ng</strong> Cordero <strong>ng</strong> Ati<strong>ng</strong> Paskua: I Corinto 5: 7<br />

Ma<strong>ng</strong>gagamot: Lucas 4: 23<br />

Prinsipe <strong>ng</strong> Kapayapaan: Isaias 9: 6<br />

Pa<strong>ng</strong>ulo <strong>ng</strong> Mga Hari Sa Lupa: Apocalipsis 1: 5<br />

Propeta: Deuteronomio 18: 15-18<br />

Pa<strong>ng</strong>palubagloob: Roma 3: 25<br />

Rabi: Juan 1: 49<br />

Manunubos: Isaias 59: 20<br />

Pagkabuhay na Maguli: Juan 11: 25<br />

Matuwid <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Li<strong>ng</strong>kod: Isaias 53: 11<br />

Bato: I Corinto 10: 4<br />

A<strong>ng</strong>kan Ni Jesse: Isaias 11: 10<br />

Rosa Ng Saron: Awit Ni Solomon 2: 1<br />

Tagapagligtas Ng Sa<strong>ng</strong>libutan: I Juan 4: 14<br />

Lahi Ni David: Juan 7: 42<br />

Binhi <strong>ng</strong> Babae: Genesis 3: 15<br />

Anak Ng Diyos: Roma 1: 4<br />

Anak Ng Tao: Gawa 7: 56<br />

Anak Ni Maria: Marcos 6: 3<br />

Anak Ng Kataastaasan: Lucas 1: 32<br />

Bituin Sa Jacob: Bila<strong>ng</strong> 24: 17<br />

Bato: Mateo 21: 42<br />

Araw Ng Katuwiran: Malakias 4: 2<br />

Bato<strong>ng</strong> Panulok: Isaias 28: 16<br />

Guro: Juan 3: 2<br />

Katotohanan: Juan 14: 6<br />

Kaloob <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Di Masayod: II Corinto 9: 15<br />

Puno Ng Ubas: Juan 15: 1<br />

Daan: Juan 14: 6<br />

Kaha<strong>ng</strong>aha<strong>ng</strong>a: Isaias 9: 6<br />

Verbo: Juan 1: 14<br />

Salita Ng Diyos: Apocalipsis 19: 13<br />

23


ANG BUHAY NG HARI<br />

A<strong>ng</strong> mga aklat ni Mateo, Marcos, Lucas, at Juan ay nagsasalaysay <strong>ng</strong> buhay <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus.<br />

A<strong>ng</strong> mga aklat na ito ay isinulat <strong>ng</strong> apat na alagad ni Jesus na kasama Niya<strong>ng</strong> nagli<strong>ng</strong>kod sa<br />

ministeryo dito sa lupa.<br />

ANG MINISTERYO NG HARI<br />

A<strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kod at pagtuturo ni Jesus ay nakatala sa mga aklat nila Mateo, Marcos, Lucas, at<br />

Juan. Sa “ Mga Kaparaanan Ng Pagtuturo,” isa<strong>ng</strong> kurso sa Harvestime International Institute,<br />

ay may kumpleto<strong>ng</strong> listahan <strong>ng</strong> mga aral ni Cristo ayon sa paksa.<br />

Bagama’t marami a<strong>ng</strong> natala sa apat na Eva<strong>ng</strong>elio tu<strong>ng</strong>kol sa buhay at ministeryo ni Jesus, ayon<br />

kay Juan:<br />

At mayroon di<strong>ng</strong> iba’t-iba<strong>ng</strong> bagay na ginawa si Jesus, na ku<strong>ng</strong> susulati<strong>ng</strong> isa-isa,<br />

ay inaakala ko na kahit sa sa<strong>ng</strong>libutan ay hindi magkakasiya a<strong>ng</strong> mga aklat na<br />

susulatin. ( Juan 21: 25 )<br />

ANG TINANGGIHANG HARI<br />

Ku<strong>ng</strong> lahi a<strong>ng</strong> paguusapan, si Jesus ay ipina<strong>ng</strong>anak na Hudio. Pumarito Siya bila<strong>ng</strong> Hari, una sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> bayan, subalit Siya’y tina<strong>ng</strong>gihan. Pinagdudahan Siya ku<strong>ng</strong> Siya <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong><br />

hinihintay na Hari ( Mateo 27: 11; Marcos 15: 2). Pinagbinta<strong>ng</strong>an Siya na nagmula kay Satanas<br />

sa halip na mula sa Diyos ( Mateo 12: 25-28; Lucas 11: 17-20 ). Sa isa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>yayari si Jesus ay<br />

pinupuwersa <strong>ng</strong> mga tao na gawi<strong>ng</strong> hari sapagkat ayaw Niya<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> kaharian na<br />

nais nila ( Juan 6: 15).<br />

Minsan la<strong>ng</strong> si Jesus pinara<strong>ng</strong>alan sa publico bila<strong>ng</strong> Hari. Ito ay na<strong>ng</strong> pumasok Siya sa Jerusalem<br />

sa huli<strong>ng</strong> pagkakataon ( Mateo 21: 1-9). Subalit a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> nagpara<strong>ng</strong>al sa kanya na<strong>ng</strong> araw<br />

na yaon a<strong>ng</strong> siya ri<strong>ng</strong> lumaban sa Kanya. Marami sa mga sumigaw <strong>ng</strong> “Hosana” sa pagpasok ni<br />

Jesus sa Jerusalem ay siya ri<strong>ng</strong> sumigaw <strong>ng</strong> “Ipako siya sa Krus” pagkalipas <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> araw. Bigo<br />

sila na hindi nagupo ni Jesus a<strong>ng</strong> pamahalaa<strong>ng</strong> Romano at nagtayo <strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> kaharian dito sa<br />

lupa. Sila na gusto<strong>ng</strong> makalaya mula sa pa<strong>ng</strong>-aapi <strong>ng</strong> mga dayuhan ay galit na<strong>ng</strong> si Jesus ay<br />

hindi nagtatag <strong>ng</strong> kaharian dito sa lupa.<br />

Hindi si Jesus a<strong>ng</strong> inaasaha<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga Hudio. Hindi Niya ibinagsak a<strong>ng</strong> Emperio <strong>ng</strong> Roma.<br />

Hindi Siya nagtatag <strong>ng</strong> inaasaha<strong>ng</strong> kaharian dito sa lupa. Hindi Siya umasta tulad <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> hari.<br />

24


Hindi nila natanto na bago pairalin ni Jesus a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagka Pa<strong>ng</strong>inoon, Kanya muna<strong>ng</strong><br />

pinagharian a<strong>ng</strong> puso at kalooban <strong>ng</strong> tao.<br />

A<strong>ng</strong> pinakadakila<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga Hudio ay hindi kalayaan mula sa Roma, kundi<br />

kalayaan mula sa gapos <strong>ng</strong> kasalanan. A<strong>ng</strong> susi sa Kaharian ni Jesus ay pagsisisi, hindi<br />

rebolusyon. ( Tatalakayin pa ito <strong>ng</strong> higit sa iba<strong>ng</strong> kabanata.)<br />

Tinukso si Jesus ni Satanas na magtatag <strong>ng</strong> Kaharian dito sa lupa (Mateo 4: 8; Lucas 4:5).<br />

Ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa katapusan <strong>ng</strong> ministeryo ni Jesus dito sa mundo, a<strong>ng</strong> mga alagad ay nananabik sa<br />

isa<strong>ng</strong> Kaharian dito sa lupa (Gawa 1: 6). Subalit a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi pa itatatag dito<br />

sa isa<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> sistema. Sinabi ni Jesus:<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian ko ay hindi sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito: ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Kaharian ko ay sa<br />

sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito, a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> mga alipin <strong>ng</strong>a ay makikipagbaka, upa<strong>ng</strong> ako’y huwag<br />

maibigay sa mga Judio: <strong>ng</strong>unit <strong>ng</strong>ayo’y a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Kaharian ay hindi rito.<br />

( Juan 18: 36 )<br />

Kaya <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mg hari ay tina<strong>ng</strong>gihan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> bayan:<br />

Siya’y naparito sa sarili<strong>ng</strong> kanya, at Siya’y hindi tina<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> mga sarili<strong>ng</strong><br />

Kanya. ( Juan 1: 11)<br />

Kaunti lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kumilala kay Jesus bila<strong>ng</strong> Hari. Si <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>tanael na isa sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad ay<br />

isa sa mga ito:<br />

Sumagot si <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>tanael sa kaniya, Rabi, ikaw a<strong>ng</strong> Anak <strong>ng</strong> Diyos; ikaw a<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong><br />

Israel. ( Juan 1: 49 )<br />

Subalit sa kanila na tuma<strong>ng</strong>gap kay Jesus bila<strong>ng</strong> Hari, nagkaroon sila <strong>ng</strong> malapit na kaugnayan<br />

sa Pa<strong>ng</strong>inoon.<br />

Datapwa’t a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> sa Kanya’y nagsita<strong>ng</strong>gap, ay pinagkalooban Niya sila<br />

<strong>ng</strong> karapata<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> Diyos, sa makatuwaid baga’y a<strong>ng</strong> mga<br />

nagsisisampalataya sa Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan. ( Juan 1: 12 )<br />

Lahat <strong>ng</strong> buhay ay nakasalalay sa mga kaugnayan. A<strong>ng</strong> mahalaga ay hindi ku<strong>ng</strong> gaano ka<br />

kagali<strong>ng</strong>, kundi ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kakilala. Hindi a<strong>ng</strong> kaalaman natin sa Biblia o sa buhay<br />

Kristiyano a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> tiket sa pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, kundi ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> kakilala.<br />

Dapat ay kilala natin a<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari. Sa Ika-apat na Kabanata <strong>ng</strong> “Mga Susi Sa<br />

Kaharian,” matututuhan mo ku<strong>ng</strong> paano pumasok at manirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

25


ANG KAMATAYAN NG HARI<br />

A<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> makasalanan ay hindi makakapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay<br />

iba kaysa sa iba<strong>ng</strong> kaharian. Ito ay Kaharian <strong>ng</strong> katwiran. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagkamatay ni<br />

Jesus, gumawa Siya <strong>ng</strong> daan upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> lahat ay magi<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. Hindi<br />

Siya karapat-dapat mamatay. Hindi Siya kailanman nagkasala, subalit Siya’y namatay para kunin<br />

a<strong>ng</strong> lugar <strong>ng</strong> mga nagkasala. Siya a<strong>ng</strong> nagbayad <strong>ng</strong> kaparusaha<strong>ng</strong> kamatayan para sa kanila<strong>ng</strong><br />

kasalanan:<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> kabayaran <strong>ng</strong> kasalanan ay kamatayan; datapwat a<strong>ng</strong> kaloob na<br />

wala<strong>ng</strong> bayad <strong>ng</strong> Diyos ay buhay na wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan kay Cristo Jesus na<br />

Pa<strong>ng</strong>inoon natin. ( Roma 6: 23 )<br />

Mababasa mo a<strong>ng</strong> kamatayan <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus sa Mateo 26-27, Marcos 14-15, Lucas 22-23, at<br />

Juan 18-19.<br />

ANG PAGKABUHAY NA MAGULI NG HARI<br />

Pagkatapos <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kamatayan sa krus, a<strong>ng</strong> Hari ay inilibi<strong>ng</strong> subalit hindi Siya nanatili sa<br />

libi<strong>ng</strong>an. Mababasa mo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mahimala<strong>ng</strong> pagkabuhay na maguli sa Mateo 28, Marcos<br />

16, Lucas 24, at Juan 20.<br />

Sa pamamagitan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagkabuhay mula sa mga patay, nagtagumpay na si Jesus mula sa<br />

kamatayan. Sila na kabila<strong>ng</strong> sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay maaari<strong>ng</strong> makaranas <strong>ng</strong> kamataya<strong>ng</strong><br />

pisikal tulad ni Jesus, subalit sila rin ay makararanas <strong>ng</strong> pagkabuhay mula sa kamatayan.<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> Hari ay wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan, tayo ay bahagi <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong><br />

katapusan at tayo ay may buhay na wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan.<br />

ANG MGA PAGPAPAKITA NG HARI<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gpakita a<strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus sa marami<strong>ng</strong> mga tao pagkatapos Niya<strong>ng</strong> mabuhay mula sa<br />

kamatayan. Mababasa mo a<strong>ng</strong> ulat <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga pagpapakita sa Mateo 28, Marcos 16, Lucas<br />

24, Juan 20-21, at Gawa 1.<br />

ANG PAGBABALIK NG HARI SA LANGIT<br />

Pagkatapos magpakita ni Jesus sa mga tao sa loob <strong>ng</strong> apat na pu<strong>ng</strong> araw, Siya’y nagbalik sa<br />

la<strong>ng</strong>it. Siya’y mananatili roon ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa Siya’y bumalik dito upa<strong>ng</strong> magtayo <strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa huli<strong>ng</strong> panahon. Lalo mo pa<strong>ng</strong> mauunawaan ito sa susunod na kabanata sa<br />

pagtalakay <strong>ng</strong> nakaraan, pa<strong>ng</strong>kasalukuyan, at darati<strong>ng</strong> na Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Mababasa mo a<strong>ng</strong><br />

pagbabalik ni Jesus sa la<strong>ng</strong>it sa Mateo 28: 16-20, Marcos 16: 19-20, Lucas 24: 50-53, at Gawa 1:<br />

1-11.<br />

26


ANG UTOS NG HARI<br />

Bago Siya bumalik sa La<strong>ng</strong>it, nagbigay si Jesus <strong>ng</strong> mahalaga<strong>ng</strong> utos na tayo ay magi<strong>ng</strong> mga<br />

kinatawan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa buo<strong>ng</strong> mundo. Lalo mo<strong>ng</strong> mauunawaan a<strong>ng</strong> utos na ito sa<br />

mga sumusunod na aralin.<br />

ANG DARATING NA HARI<br />

Inihayag <strong>ng</strong> Biblia na si Jesus ay babalik sa lupa na may dakila<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan at<br />

kaluwalhatian upa<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> Kaharian sa kanya<strong>ng</strong> di na mababago<strong>ng</strong><br />

kalagayan ( final form). Mababasa mo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagbabalik sa I Tesalonica 4: 13-18.<br />

Mababasa mo a<strong>ng</strong> pagtatatag Niya <strong>ng</strong> Kaharian at a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>yayari bago ito naganap sa aklat<br />

<strong>ng</strong> Apocalipsis. Ipinakita <strong>ng</strong> Biblia na a<strong>ng</strong> Kaharian ni Jesus ay wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan:<br />

… at hindi magkakawakas a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. ( Lucas 1: 33 )<br />

Lahat <strong>ng</strong> kaharian sa lupa at a<strong>ng</strong> kaharian ni Satanas ay madadaig <strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari. Sa wakas<br />

ay ipahahayag na:<br />

… A<strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay nagi<strong>ng</strong> sa ati<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, at sa Kanya<strong>ng</strong><br />

Cristo: at siya’y maghahari magpakailan kailan man.<br />

( Apocalipsis 11: 15 )<br />

IPAGPATULOY ANG IYONG PAG-AARAL<br />

A<strong>ng</strong> kasaysayan <strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga hari ay napakadakila upa<strong>ng</strong> malimitahan sa isa<strong>ng</strong> kabanata <strong>ng</strong><br />

manwal na ito. Sa bahagi<strong>ng</strong> “ Para Sa Dagdag <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Pag-aaral ” sa kabanata<strong>ng</strong> ito ay mapagaaralan<br />

mo na<strong>ng</strong> puspusan a<strong>ng</strong> buhay ni Cristo na binala<strong>ng</strong>kas sa mga aklat ni Mateo, Marcos,<br />

Lucas, at Juan.<br />

27


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

2. Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ hari.<br />

______________________________________________________________________________<br />

3. Sino a<strong>ng</strong> Hari sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos?<br />

4. Anu-ano<strong>ng</strong> apat na mga aklat sa Bago<strong>ng</strong> Tipan a<strong>ng</strong> nagsasalaysay <strong>ng</strong> buhay, ministeryo, at<br />

mga aral <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus dito sa lupa?<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay nakatala sa pagtatapos <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> kabanata sa manwal na ito.)<br />

28


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Pag-aralan a<strong>ng</strong> buhay <strong>ng</strong> Hari at a<strong>ng</strong> mga aral <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, na ginagamit a<strong>ng</strong><br />

sumusunod na bala<strong>ng</strong>kas. Ito a<strong>ng</strong> pinagsanib na bala<strong>ng</strong>kas <strong>ng</strong> mga aklat nila Mateo, Marcos,<br />

Lucas, at Juan sa Bago<strong>ng</strong> Tipan:<br />

ANG HARI AT ANG KANYANG KAHARIAN<br />

I. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito na a<strong>ng</strong> Hari bago a<strong>ng</strong> lahat: Juan 1: 1-18<br />

II. A<strong>ng</strong> Pagpapakilala sa Hari<br />

A. A<strong>ng</strong> Pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari<br />

1. Pinagmulan <strong>ng</strong> Hari: Mateo 1: 1-17; Lucas 3: 23-38<br />

2. A<strong>ng</strong> Pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari:<br />

a. Pagpapahayag <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan ni Juan: Lucas 1: 5-25<br />

b. Pagpapahayag kay Maria <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan ni Jesus:<br />

Lucas 1: 23-38<br />

c. A<strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong> ni Maria sa Judea: Lucas 1: 39-45<br />

d. A<strong>ng</strong> papuri ni Maria: Lucas 1: 46-56<br />

e. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan ni Juan: Lucas 1: 57-80<br />

f. A<strong>ng</strong> pagpapahayag <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan ni Jesus kay Jose:<br />

Mateo 1: 18-25<br />

g. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus: Lucas 2: 1-7<br />

h. Pagbabalita <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan ni Jesus sa mga pastor <strong>ng</strong> tupa:<br />

Lucas 2: 8-20<br />

3. A<strong>ng</strong> Hari bila<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>gol at bata<br />

a. A<strong>ng</strong> pagtutuli sa Hari: Lucas 2: 21<br />

b. A<strong>ng</strong> pagpapakilala sa Hari: Lucas 2: 22-38<br />

c. A<strong>ng</strong> Hari bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>gol:<br />

1) Sa Bethlehem: Mateo 2: 1-12<br />

2) Sa Egipto: Mateo 2: 13-18<br />

3) Sa <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>zaret: Mateo 2: 19-23; Lucas 2: 39<br />

d. A<strong>ng</strong> pagkabata <strong>ng</strong> Hari<br />

1) A<strong>ng</strong> paglaki <strong>ng</strong> Hari: Lucas 2: 40<br />

2) A<strong>ng</strong> pagdalaw <strong>ng</strong> Hari sa Jerusalem: Lucas 2: 41-50<br />

3) A<strong>ng</strong> paglago <strong>ng</strong> Hari: Lucas 2: 51-52<br />

B. A<strong>ng</strong> Tagapaghanda <strong>ng</strong> daan <strong>ng</strong> Hari: Juan Bautista<br />

1. A<strong>ng</strong> mensahe kay Juan: Marcos 1: 1; Lucas 3: 1-2<br />

2. A<strong>ng</strong> mensahe ni Juan: Mateo 3: 1-6; Marcos 1: 2-6; Lucas 3: 3-6<br />

3. A<strong>ng</strong> paliwanag ni Juan: Mateo 3: 7-10; Lucas 3: 7-14<br />

4. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako ni Juan: Mateo 3: 11-12; Marcos 1: 7-8; Lucas 3: 15-18<br />

III. A<strong>ng</strong> Pagpapatibay sa Hari<br />

A. A<strong>ng</strong> pagpapatibay sa Hari<br />

1.Sa kanya<strong>ng</strong> pagbabautismo: Mateo 3:13-17; Marcos 1:9-11;Luke 3: 21-23<br />

29


2. Sa Kanya<strong>ng</strong> Pagkatukso: Mateo 4:1-11; Marcos 1:12-13; Lucas 4: 1-13<br />

3. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> tagapaghanda <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> daan, si Juan:<br />

a. A<strong>ng</strong> patotoo ni Juan sa mga pinuno: Juan 1: 19-28<br />

b. A<strong>ng</strong> patotoo ni Juan kay Jesus: Juan 1: 29-34<br />

B. A<strong>ng</strong> Pagta<strong>ng</strong>gap sa Hari<br />

1. A<strong>ng</strong> pagsampalataya <strong>ng</strong> mga una<strong>ng</strong> alagad: Juan 1: 35-51<br />

2. Pagsampalataya dahil sa una<strong>ng</strong> himala: Juan 2: 1-12<br />

3. Sinakop Niya a<strong>ng</strong> templo: Juan 2: 13-22<br />

4. A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gap sa Judea: Juan 2: 23- 3: 21<br />

5. A<strong>ng</strong> patotoo ni Juan: Juan 3: 22-36<br />

6. Sa Zebulun/ <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ptali: Mateo 4:12; Marcos 1:14; Lucas 3:19-20; 4:14;<br />

Juan 4: 1-4<br />

7. A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gap sa Samaria: Juan 4: 5-42<br />

8. A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gap sa Galilea: Juan 4: 43- 45<br />

C. A<strong>ng</strong> Kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Hari<br />

1. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Niya<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aral: Mateo 4:17; Marcos 1:15;<br />

Lucas 4: 14-15<br />

2. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Niya laban sa sakit: Juan 4: 46-54<br />

3. Pagta<strong>ng</strong>gi sa Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan sa <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>zaret: Lucas 4: 16-30<br />

4. A<strong>ng</strong> pagtira Niya sa Capernaum: Mateo 4: 13-16<br />

5. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Niya sa kalikasan: Mateo 4: 18-22;<br />

Marcos 1: 16-20; Lucas 5: 1-11<br />

6. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Niya laban sa mga demonyo: Marcos 1: 21-28;<br />

Lucas 4: 31-37<br />

7. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Niya laban sa karamdaman: Mateo 8: 14-17;<br />

Marcos 1: 29-34; Lucas 4: 38-41<br />

8. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Niya<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aral: Mateo 4: 23-25;<br />

Marcos 1: 35-39; Lucas 4: 42-44<br />

9. Kapa<strong>ng</strong>yarihan laban sa du<strong>ng</strong>is <strong>ng</strong> kasalanan: Mateo 8: 1-4;<br />

Marcos 1: 40-45; Lucas 5: 12-16<br />

10. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> magpatawad <strong>ng</strong> kasalanan:<br />

Mateo 9: 9-13; Marcos 2: 1-12; Lucas 5: 17-26<br />

11. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan sa mga tao: Mateo 9: 9-13;<br />

Marcos 2: 13-17; Lucas 5: 27-32<br />

12. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapamahalaan laban sa tradisyon: Mateo 9: 14-17;<br />

Marcos 2: 18-22; Lucas 5: 33-39<br />

13. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapamahalaan patu<strong>ng</strong>kol sa Sabat:<br />

a. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagpapagali<strong>ng</strong> sa paralitiko: Juan 5: 1-47<br />

b. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa uhay: Mateo 12: 1-8;<br />

Marcos 2: 23-28; Lucas 6: 6-11<br />

c. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagpapagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> tuyo<strong>ng</strong> kamay:<br />

Mateo 12: 9-14; Marcos 3: 1-6; Lucas 6: 6-11<br />

14. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> magpagali<strong>ng</strong>: Mateo 12: 15-21;<br />

Marcos 3: 7-12<br />

15. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> mag-utos: Marcos 3: 13-19;<br />

Lucas 6: 12-16<br />

30


16. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> magpaliwanag <strong>ng</strong> kautusan:<br />

Mateo 5: 1-7, 29; Lucas 6: 17-42<br />

a. Siya a<strong>ng</strong> katuparan: Mateo 5: 17-20<br />

b. Pagta<strong>ng</strong>gi sa mga tradisyonal na pagpapaliwanag <strong>ng</strong> kautusan:<br />

1) Pagpatay: Mateo 5: 21-26<br />

2) Pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya: Mateo 5: 27-30<br />

3) Paghihiwalay <strong>ng</strong> mag-asawa: Mateo 5: 31-32<br />

4) Mga Sinumpaan: Mateo 5: 33-37<br />

5) Paghihiganti: Mateo 5: 38-42<br />

6) Pagibig: Mateo 5: 43-48; Lucas 6: 27-30; 32-36<br />

c. Pagta<strong>ng</strong>gi sa mga kaugalian <strong>ng</strong> mga Pariseo:<br />

1) Pagbibigay: Mateo 6: 1-4<br />

2) Pananala<strong>ng</strong>in: Mateo 6: 5-15<br />

3) Pag-aayuno: Mateo 6: 16-18<br />

4) Pananaw tu<strong>ng</strong>kol sa kayamanan: Mateo 6: 19-24<br />

5) A<strong>ng</strong> kakula<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> pananampalataya: Mateo 6: 25-34<br />

6) A<strong>ng</strong> paghatol sa kapwa: Mateo 7: 1-6; Lucas 6: 37-42<br />

d. Mga tagubilin para sa mga papasok sa Kaharian:<br />

1) Pananala<strong>ng</strong>in: Mateo 7: 7-11<br />

2) Katuwiran: Mateo 7: 12; Lucas 6: 31, 43-45<br />

3) Paraan <strong>ng</strong> pagpasok: Mateo 7: 13-14<br />

4) Babala sa mga bulaa<strong>ng</strong> tagapagturo: Mateo 7: 15-27<br />

5) A<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> pundasyon: Mateo 7: 24- 8:1;<br />

Lucas 6: 46-49<br />

17. A<strong>ng</strong> pagkilala <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Hari sa Capernaum: Mateo 8:5-13;<br />

Lucas 7: 1-10<br />

18. A<strong>ng</strong> pagkilala <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Hari sa <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>in: Lucas 7: 11-17<br />

19. A<strong>ng</strong> patotoo <strong>ng</strong> labindalawa sa Kaharian: Mateo 9: 35-11:1;<br />

Marcos 6: 6-13; Lucas 9: 1-6<br />

IV. A<strong>ng</strong> pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa Hari<br />

A. A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gi kay Juan: Mateo 11: 2-19; Lucas 7: 18-35<br />

1. A<strong>ng</strong> pagpatay kay Juan: Mateo 14: 1-12; Marcos 6: 14-29; Lucas 9: 7-9<br />

B. A<strong>ng</strong> sumpa sa mga lunsod <strong>ng</strong> Galilea: Mateo 11: 20-30<br />

1. A<strong>ng</strong> pagtuligsa sa kanila<strong>ng</strong> kawalan <strong>ng</strong> pananampalataya:<br />

Mateo 11:20-24<br />

2. Pagpapaliwanag <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> kawalan <strong>ng</strong> pananampalataya:<br />

Mateo 11: 25-27<br />

3. Isa<strong>ng</strong> paanyaya upa<strong>ng</strong> manampalataya: Mateo 11: 28-30<br />

C. Pagtatalo ukol sa makasalanan: Lucas 7: 36-50<br />

D. Patotoo sa Hari: Lucas 8: 1-3<br />

E. Pagta<strong>ng</strong>gi sa Hari <strong>ng</strong> mga pinuno: Mateo 12: 22-37; Marcos 3: 19-30<br />

F. Kahili<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga pinuno <strong>ng</strong> tanda mula sa Hari: Mateo 12: 38-45<br />

G. A<strong>ng</strong> Pagta<strong>ng</strong>gi <strong>ng</strong> bansa: Mateo 12: 46-50; Marcos 3: 31-35; Lucas 8: 19-21<br />

H. Mga kapahayagan <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> tina<strong>ng</strong>gihan:<br />

1.A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kasalukuya<strong>ng</strong> kaharian: Mateo 13:1-53;Marcos 4:1-34;Lucas 8:4-18<br />

31


2. Kapa<strong>ng</strong>yarihan sa kalikasan: Mateo 8: 18, 23-27; Mark 4: 35-41;<br />

Lucas 8: 22-25<br />

3. Kapa<strong>ng</strong>yarihan laban sa mga demonyo: Mateo 8: 28-34;<br />

Marcos 5: 1-20; Lucas 8: 26-39<br />

4. Kapa<strong>ng</strong>yarihan laban sa sakit at kamatayan: Mateo 9: 18-26;<br />

Marcos 5: 21-43; Lucas 8: 40-56<br />

5. Kapa<strong>ng</strong>yarihan laban sa pagkabulag: Mateo 9: 27-34<br />

I. A<strong>ng</strong> di pagta<strong>ng</strong>gap sa <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>zaret: Mateo 13: 54-58: Marcos 6: 1-6<br />

V. Mga tagubilin <strong>ng</strong> Hari sa mga alagad<br />

A. A<strong>ng</strong> pagpapakain <strong>ng</strong> 5,000: Mateo 14: 13-21; Marcos 6: 30-44;<br />

Lucas 9: 10-17; Juan 6: 1-13<br />

B. A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gi sa alok na magi<strong>ng</strong> Hari: Mateo 14: 22-23; Marcos 6: 45-46;<br />

Juan 6: 14-15<br />

C. Pagtuturo sa pamamagitan <strong>ng</strong> halimbawa sa Genezaret: Mateo 14: 34-36;<br />

Marcos 6: 53-56<br />

D. Pagtuturo patu<strong>ng</strong>kol sa Tinapay <strong>ng</strong> Buhay: Juan 6: 22-71<br />

E. Pagtuturo patu<strong>ng</strong>kol sa Karumihan: Mateo 15: 1-20; Marcos 7: 1-23;<br />

Juan 7: 1<br />

F. A<strong>ng</strong> pagtuturo sa:<br />

1. Tiro at Sidon: Mateo 15: 21-28; Marcos 7: 24-30<br />

2. Decapolis: Mateo 15: 29-38; Marcos 7: 31-8: 9<br />

3. Magadan: Mateo 15: 39-16: 4; Marcos 8: 10-12<br />

4. Babala laban sa pagta<strong>ng</strong>gi: Mateo 16: 5-12; Marcos 8: 13-26<br />

G. A<strong>ng</strong> pagkukumpisal ni Pedro: Mateo 16:13-20; Marcos 8:27-30;<br />

Lucas 9:18-21<br />

H. Pagtuturo ukol sa kamatayan <strong>ng</strong> Hari: Mateo 16: 21; 17: 22-23;<br />

Marcos 8: 31-33; 9: 30-32; Lucas 9: 22; 43-45<br />

I. Patu<strong>ng</strong>kol sa Pagka-alagad: Mateo 16: 22-28; Marcos 8: 34-9:1;<br />

Lucas 9: 23-27<br />

J. A<strong>ng</strong> kapahayagan <strong>ng</strong> Hari: Mateo 17: 1-8; Marcos 9: 2-8; Lucas 9: 28-36<br />

K.Tagubilin patu<strong>ng</strong>kol kay Elias: Mateo 17: 9-13; Marcos 9: 9-13<br />

L. Patu<strong>ng</strong>kol sa pagtitiwala: Mateo 17: 14-21; Marcos 9: 14-29; Lucas 9: 37-43<br />

M. Pagtuturo patu<strong>ng</strong>kol sa pagigi<strong>ng</strong> anak: Mateo 17: 24-27<br />

N. Kababaa<strong>ng</strong>-loob: Mateo 18: 1-5; Marcos 9: 33-37; Lucas 9: 46-48<br />

O. Pagmamataas: Mateo 18: 6-14; Marcos 9: 38-50; Lucas 9: 49-50<br />

P. Pagpapatawad: Mateo 18: 15-35<br />

Q. A<strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> alagad: Mateo 8: 19-22; Lucas 9: 57-62<br />

R. Isa<strong>ng</strong> hamon mula sa mga kapatid <strong>ng</strong> Hari: Juan 7: 2-9<br />

S. A<strong>ng</strong> paglalakbay patu<strong>ng</strong>o sa Jerusalem: Lucas 9: 51-56; Juan 7: 10<br />

VI. A<strong>ng</strong> Paglaban sa Hari<br />

A. A<strong>ng</strong> labanan sa Pista <strong>ng</strong> mga Tabernakulo<br />

1. A<strong>ng</strong> kapamahalaan <strong>ng</strong> Hari ay pinagdudahan: Juan 7: 11-15<br />

2. A<strong>ng</strong> paliwana<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari: Juan 7: 16-24<br />

3. A<strong>ng</strong> pagkatao <strong>ng</strong> Hari ay tinano<strong>ng</strong>: Juan 7: 25-27<br />

32


4. A<strong>ng</strong> paliwana<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari: Juan 7: 28-30<br />

5. Tugon: Juan 7: 31-36<br />

6. Isa<strong>ng</strong> paanyaya mula sa Hari: Juan 7: 37-52<br />

B. A<strong>ng</strong> pagtatalo patu<strong>ng</strong>kol sa kautusan: Juan 7: 58-8: 11<br />

C. A<strong>ng</strong> pagtatalo patu<strong>ng</strong>kol sa liwana<strong>ng</strong>: Juan 8: 12-20<br />

D. A<strong>ng</strong> pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa pagkatao <strong>ng</strong> Hari: Juan 8: 21-59<br />

E. A<strong>ng</strong> pagtatalo patu<strong>ng</strong>kol sa pagpapagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> bulag na lalake: Juan 9: 1-41<br />

F. A<strong>ng</strong> Pagtatalo patu<strong>ng</strong>kol sa pastor: Juan 10: 1-21<br />

G. Patotoo <strong>ng</strong> Pito: Lucas 10: 1-24<br />

H. Pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa buhay na wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan: Lucas 10: 25-37<br />

I. Pagtatalo sa pista <strong>ng</strong> pagtatalaga: Juan 10: 22-39<br />

J. Pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa pagpapagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> bi<strong>ng</strong>i: Lucas 11: 14-36<br />

K. Pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa mga rituwal: Lucas 11: 37-54<br />

VII. Mga tagubilin <strong>ng</strong> Hari sa mga alagad<br />

A. Isa<strong>ng</strong> halimbawa <strong>ng</strong> pakikipagdaupa<strong>ng</strong> palad: Lucas 10: 38-42<br />

B. Tagubilin tu<strong>ng</strong>kol sa panala<strong>ng</strong>in: Lucas 11: 1-13<br />

C. Mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian patu<strong>ng</strong>kol sa:<br />

1. Pagpapaimbabaw: Lucas 12: 1-12<br />

2. Kasakiman: Lucas 12: 13-34<br />

3. Pagbabantay: Lucas 12: 35-41<br />

4. Pagtatapat: Lucas 12: 42-48<br />

5. A<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagbabalik <strong>ng</strong> Hari: Lucas 12: 49-53<br />

6. Mga tanda <strong>ng</strong> panahon: Lucas 12: 54-59<br />

7. Pagsisisi: Lucas 13: 1-9<br />

8. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> Israel: Lucas 13: 10-17<br />

9. A<strong>ng</strong> programa <strong>ng</strong> Kaharian: Lucas 13: 18-21<br />

D. A<strong>ng</strong> pag-alis mula sa Judea: Juan 10: 40-42<br />

E. Mga tagubilin tu<strong>ng</strong>kol sa pagpasok sa Kaharian: Lucas 13: 22-35<br />

F. Mga pagtuturo sa tahanan <strong>ng</strong> Pariseo: Lucas 14: 1-24<br />

G. Mga pagtuturo tu<strong>ng</strong>kol sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian:<br />

1. Sa pagigi<strong>ng</strong> alagad: Lucas 14: 25-35<br />

2. A<strong>ng</strong> damdamin <strong>ng</strong> Diyos tu<strong>ng</strong>kol sa mga makasalanan: Lucas 15: 1-32<br />

3. Kayamanan: Lucas 16: 1-31<br />

4. Kapatawaran: Lucas 17: 1-6<br />

5. Paglili<strong>ng</strong>kod: Lucas 17: 7-10<br />

H. A<strong>ng</strong> pagbuhay kay Lazarus:<br />

1. A<strong>ng</strong> himala: Juan 11: 1-44<br />

2. Pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa himala: Juan 11: 45-54<br />

I. Pagtuturo <strong>ng</strong> mga prinsipyo sa Kaharian tu<strong>ng</strong>kol sa:<br />

1. Pasasalamat: Lucas 17: 11-19<br />

2. A<strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari: Lucas 17: 20-37<br />

3. Pananala<strong>ng</strong>in: Lucas 18: 1-14<br />

4. Paghihiwalay <strong>ng</strong> mag-asawa: Mateo 19: 1-12; Marcos 10: 1-12<br />

5. Pagpasok sa Kaharian: Mateo 19:13-15; Marcos 10 17-31;Lucas 18:31-34<br />

33


6. Israel: Mateo 20: 29-34; Marcos 10: 46-53; Lucas 18: 35-43<br />

7. Pansarili<strong>ng</strong> pananampalataya: Lucas 19: 1-10<br />

8. A<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> naantala: Lucas 19: 11-28<br />

VIII. A<strong>ng</strong> pagpapakilala sa Hari<br />

A. A<strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari sa Betania: Juan 11: 55- 12:1, 9-11<br />

B. Pagpasok sa Jerusalem: Mateo 21: 1-11, 14-17; Marcos 11: 1-11;<br />

Lucas 19: 29-44; Juan 12: 12-19<br />

C. A<strong>ng</strong> Kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Hari: Mateo 21: 12-13, 18-19; Marcos 11: 12-18;<br />

Lucas 19: 45-48<br />

D. Mga Paanyaya <strong>ng</strong> Hari: Juan 12: 20-50<br />

E. Katunayan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan: Mateo 21: 20-22; Marcos 11: 19-25;<br />

Lucas 21: 37-38<br />

F. Hinamon a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Hari:<br />

1. Ng mga saserdote at matatanda: A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gi sa Hari: Mateo 21: 23-<br />

22:14; Marcos 11: 27- 12: 12; Lucas 20: 1-19<br />

2. Ng mga Pariseo at Herodiano: Mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian patu<strong>ng</strong>kol sa<br />

pagbabayad <strong>ng</strong> buwis: Mateo 22: 15-22; Marcos 12: 13-17;<br />

Lucas 20: 20-26<br />

3. Ng mga Saduceo: Mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian patu<strong>ng</strong>kol sa pagkabuhay<br />

na mag-uli: Mateo 22: 23-33; Marcos 12: 18-27; Lucas 20: 27-40<br />

4. Ng mga Pariseo: A<strong>ng</strong> pinakadakila<strong>ng</strong> utos sa Kaharian:<br />

Mateo 22: 34-40; Marcos 12: 28-34<br />

G. Isa<strong>ng</strong> hamon mula sa Hari: Mateo 22: 21-46; Marcos 12: 35-37;<br />

Lucas 20: 41-44<br />

H. Mga prinsipyo <strong>ng</strong> paghatol: Mateo 23: 1-39; Marcos 12: 38-40;<br />

Lucas 20: 45-47<br />

I. Mga Prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian tu<strong>ng</strong>kol sa pagbibigay: Marcos 12: 41-44;<br />

Lucas 21: 1-4<br />

IX. A<strong>ng</strong> paghahanda para sa kamatayan <strong>ng</strong> Hari<br />

A. Mga hula <strong>ng</strong> Hari<br />

1. A<strong>ng</strong> tano<strong>ng</strong>: Mateo 24: 1-3<br />

2. A<strong>ng</strong> kapighatian: Mateo 24: 27-30<br />

3. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong>: Mateo 24: 27-30<br />

4. A<strong>ng</strong> pagbabalik <strong>ng</strong> Israel: Mateo 24: 31<br />

5. Mga talinhaga sa mga huli<strong>ng</strong> araw:<br />

a. A<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> Igos: Mateo 24: 32-44<br />

b. A<strong>ng</strong> tapat na alipin: Mateo 24: 45-51<br />

c. A<strong>ng</strong> sampu<strong>ng</strong> birhen: Mateo 25: 1-13<br />

d. A<strong>ng</strong> mga talento: Mateo 25: 31-46<br />

B. A<strong>ng</strong> paghahanda para sa kamatayan <strong>ng</strong> Hari:<br />

1. A<strong>ng</strong> hula tu<strong>ng</strong>kol sa Kanya<strong>ng</strong> kamatayan: Mateo 26: 1-2; Marcos 14:1;<br />

Lucas 22: 1<br />

2. A<strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ulo: Mateo 26: 3-5; Marcos 14: 1-2; Lucas 22:2<br />

3. A<strong>ng</strong> pagbubuhos <strong>ng</strong> paba<strong>ng</strong>o: Mateo 26:6-13; Marcos 14:3-9;Juan 12:2-8<br />

34


4. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako <strong>ng</strong> pagkakanulo: Mateo 26: 14-16; Marcos 4: 10-11;<br />

Lucas 22: 3-6<br />

5. Paghahanda para sa Pista <strong>ng</strong> Paskua: Mateo 26: 17-19;<br />

Marcos 14: 12-16; Lucas 22: 7-13<br />

6. A<strong>ng</strong> Pista <strong>ng</strong> Paskua: Mateo 26: 20; Marcos 14: 17;<br />

Lucas 22: 14-16; 24-30<br />

7. Pagbibigay <strong>ng</strong> halimbawa: Juan 13: 1-20<br />

8. A<strong>ng</strong> hula <strong>ng</strong> pagkakanulo ni Judas: Mateo 26: 21-25; Marcos 14: 18-21;<br />

Lucas 22: 21-23; Juan 13: 21-30<br />

9. A<strong>ng</strong> hula sa pagtatatwa ni Pedro: Mateo 26: 31-35; Marcos 14: 27-31;<br />

Lucas 22: 31-38; Juan 13: 37-38<br />

10. Isa<strong>ng</strong> alaala: Mateo 26: 26-30; Marcos 14: 22-26; Lucas 22: 17-20<br />

C. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>wakas na mensahe <strong>ng</strong> Hari:<br />

1. Pambu<strong>ng</strong>ad: Juan 13: 31-35<br />

2. Mga Suliranin: Juan 13: 36- 14: 24<br />

3. Mga pa<strong>ng</strong>ako: Juan 14: 25- 31<br />

4. Mga tagubilin patu<strong>ng</strong>kol sa:<br />

a. Pagbubu<strong>ng</strong>a: Juan 15: 1-17<br />

b. Kaaway <strong>ng</strong> mga alagad: Juan 15: 18- 16: 4<br />

c. A<strong>ng</strong> ministeryo <strong>ng</strong> Espiritu Santo: Juan 16: 5-15<br />

d. Mga bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkabuhay na mag-uli: Juan 16: 16-28<br />

e. Pagtatapos: Juan 16: 29-33<br />

D. Mga huli<strong>ng</strong> panala<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> Hari<br />

1. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> dala<strong>ng</strong>in para sa Kanya<strong>ng</strong> sarili: Juan 17: 1-5<br />

2. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> dala<strong>ng</strong>in para sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad: Juan 17: 6-19<br />

3. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> dala<strong>ng</strong>in para sa lahat <strong>ng</strong> mananampalataya:<br />

Juan 17: 20-26<br />

E. A<strong>ng</strong> Dala<strong>ng</strong>in sa Hardin: Mateo 26: 36-46; Marcos 14: 32-42; Lucas 22: 39-46;<br />

Juan 18: 1<br />

X. A<strong>ng</strong> kamatayan <strong>ng</strong> Hari<br />

A. A<strong>ng</strong> pagdakip: Mateo 26: 47-56; Marcos 14: 43-52; Lucas 22: 47-53;<br />

Juan 18: 2-12<br />

B. A<strong>ng</strong> relihioso<strong>ng</strong> paglilitis <strong>ng</strong> Hari<br />

1. A<strong>ng</strong> paglilitis sa harap ni Annas: Juan 18: 12-14, 19-23<br />

2. A<strong>ng</strong> paglilitis sa harap ni Caifas: Mateo 26: 57, 59-68; Marcos 14: 53,<br />

55-56; Lucas 22: 54. 63-65; Juan 18: 24<br />

3. A<strong>ng</strong> pagtatatwa ni Pedro: Mateo 26: 58, 69-75; Marcos 14: 53, 66-72;<br />

Lucas 22: 54-62; Juan 18: 15-18, 25-27<br />

4. A<strong>ng</strong> desisyon <strong>ng</strong> Sanhedrin: Mateo 27:1; Marcos 15: 1; Lucas 22: 66-71<br />

5. A<strong>ng</strong> kamatayan ni Judas: Mateo 27: 3-10<br />

C. A<strong>ng</strong> paglilitis <strong>ng</strong> gobierno sa Hari<br />

1. A<strong>ng</strong> paglilitis sa harap ni Pilato: Mateo 27: 2, 11-14; Marcos 15: 2-5;<br />

Lucas 3: 1-5; Juan 18: 28-38<br />

2. A<strong>ng</strong> paglilitis sa harap ni Herodes: Lucas 23: 6-12<br />

3. A<strong>ng</strong> paglilitis sa harap ni Pilato: Mateo 27: 15-26; Marcos 15: 6-15;<br />

35


Luke 23: 13-25; Juan 18: 39- 19:1, 4-16<br />

4. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>lilibak sa Hari: Mateo 27:27-30; Marcos 15:16-19;<br />

Juan 19: 2-3<br />

D. A<strong>ng</strong> paglalakbay sa Kalbaryo: Mateo 27: 31-34; Marcos 15: 20-23;<br />

Lucas 23: 26-33; Juan 19: 16-17<br />

E. A<strong>ng</strong> pagpapako <strong>ng</strong> Hari sa krus<br />

1. A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> tatlo<strong>ng</strong> oras: Mato 27: 35-44; Marcos 15: 24-32;<br />

Luke 23: 33-43; Juan 19: 18-27<br />

2. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> tatlo<strong>ng</strong> oras: Mateo 27: 45-50; Marcos 15: 33-37;<br />

Lucas 23: 44-46; Juan 19: 28-30<br />

3. Mga tanda sa oras <strong>ng</strong> kamatayan <strong>ng</strong> Hari: Mateo 27: 51-56;<br />

Marcos 15: 38-41; Lucas 23: 45, 47-49<br />

F. A<strong>ng</strong> paglilibi<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari: Mateo 27: 57-60; Marcos 15: 42-47; Lucas 23: 50-56;<br />

Juan 19: 31-42<br />

G. A<strong>ng</strong> pagtatatak <strong>ng</strong> libi<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> Hari: Mateo 27: 62-66<br />

XI. A<strong>ng</strong> pagkabuhay na mag-uli <strong>ng</strong> Hari<br />

A. A<strong>ng</strong> paghahanda <strong>ng</strong> mga kababaihan: Mateo 28: 1; Marcos 16: 1<br />

B. A<strong>ng</strong> pagbubukas <strong>ng</strong> libi<strong>ng</strong>an: Mateo 28: 2-4<br />

C. A<strong>ng</strong> pagdalaw <strong>ng</strong> mga kababaihan: Mateo 28: 5-8; Marcos 16: 2-8;<br />

Lucas 24: 1-8; Juan 20: 1<br />

D. A<strong>ng</strong> pag-uulat sa mga alagad: Lucas 24: 9-12; Juan 20: 2-10<br />

E. A<strong>ng</strong> pagpapakita <strong>ng</strong> Hari kay Maria: Marcos 16: 9-11; Juan 20: 11-18<br />

F. A<strong>ng</strong> pagpapakita <strong>ng</strong> Hari sa mga babae: Mateo 28: 9-10<br />

G. A<strong>ng</strong> ulat <strong>ng</strong> mga guwardia: Mateo 28: 11-15<br />

H. A<strong>ng</strong> pagpapakita sa mga alagad sa daa<strong>ng</strong> patu<strong>ng</strong>o sa Emaus:<br />

Marcos 16: 12-13; Lucas 24: 13-32<br />

I. A<strong>ng</strong> ulat <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> alagad: Lucas 24: 33-35<br />

J. A<strong>ng</strong> pagpapakita sa sampu<strong>ng</strong> alagad: Marcos 16: 14; Lucas 24: 36-43;<br />

Juan 20: 19-25<br />

K. A<strong>ng</strong> pagpapakita <strong>ng</strong> Hari sa labi<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> alagad: Juan 20: 26-31<br />

L. A<strong>ng</strong> pagpapakita <strong>ng</strong> Hari sa pito<strong>ng</strong> alagad: Juan 21: 1-25<br />

XII. A<strong>ng</strong> Iniutos <strong>ng</strong> Hari: Mateo 28: 16-20; Marcos 16: 15-18; Lucas 24: 44-49<br />

XIII A<strong>ng</strong> pagbabalik <strong>ng</strong> Hari sa la<strong>ng</strong>it: A<strong>ng</strong> pag-akyat ni Jesus sa himpapawid:<br />

Marcos 16: 19-20; Lucas 24: 50-53<br />

36


IKATLONG KABANATA<br />

ANG KAHARIAN: SA NAKARAAN, SA KASALUKUYAN,<br />

SA HINAHARAP<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito, dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

- Ipakita a<strong>ng</strong> pagkaunawa <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa nakaraan.<br />

- Ipakita a<strong>ng</strong> pagkaunawa <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa kasalukuyan.<br />

- Ipakita a<strong>ng</strong> pagkaunawa <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa hinaharap.<br />

SUSING TALATA:<br />

Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y sasabihin <strong>ng</strong> Hari sa na<strong>ng</strong>asa kanya<strong>ng</strong> kanan, Magsiparito<br />

kayo, mga pinagpala <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> Ama, manahin ninyo a<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> nakahanda sa<br />

inyo buhat na<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. ( Mateo 25: 34 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Sa mga nakaraa<strong>ng</strong> kabanata ay ipinakilala a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa <strong>ng</strong><br />

Kaharia<strong>ng</strong> ito, a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> JesuCristo. Ipinakikita <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong><br />

anyo (overview) <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa nakaraan, pa<strong>ng</strong>kasalukuyan, at sa hinaharap.<br />

Ipinakikita rin nito a<strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong> katotohanan tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gkakaisa a<strong>ng</strong> Luma at Bago<strong>ng</strong> Tipan <strong>ng</strong> Biblia sa isa<strong>ng</strong> mahalaga<strong>ng</strong> paksa. A<strong>ng</strong> paksa<strong>ng</strong> yaon<br />

ay a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at a<strong>ng</strong> Hari. A<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> “ Kaharian <strong>ng</strong> Diyos” at “Kaharian <strong>ng</strong><br />

La<strong>ng</strong>it” ay wala sa Luma<strong>ng</strong> Tipan. Ito ay mga katawagan sa Bago<strong>ng</strong> Tipan. Subalit<br />

masusumpu<strong>ng</strong>an mo sa pag-aaral <strong>ng</strong> nagdaa<strong>ng</strong> kasaysayan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

pundasyon ay inilagay na sa Luma<strong>ng</strong> Tipan. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kasalukuyan at hinaharap na kalagayan <strong>ng</strong><br />

Kaharian ay itinatag sa mga pundasyo<strong>ng</strong> ito sa Luma<strong>ng</strong> Tipan.<br />

ANG NAGDAANG KAHARIAN: LUMANG TIPAN<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay magpawala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan. Ito ay narito na sa pasimula pa lama<strong>ng</strong> at<br />

ito’y lagi<strong>ng</strong> mananatili.<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian Mo’y wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> Kaharian, at a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan mo’y<br />

sa lahat <strong>ng</strong> sali’t sali<strong>ng</strong> lahi. ( Awit 145: 13 )<br />

37


A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay nagmula sa la<strong>ng</strong>it na<strong>ng</strong> lala<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. Ninais<br />

Niya na a<strong>ng</strong> makala<strong>ng</strong>it na Kaharian ay lumaganap sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> nilikha.<br />

ISANG TAONG PINILI:<br />

Upa<strong>ng</strong> matupad and nasa<strong>ng</strong> ito, lumala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> sakdal na kalagayan na karugto<strong>ng</strong><br />

<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. Nilala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> lalake at babae sa halamanan <strong>ng</strong> Eden<br />

upa<strong>ng</strong> mag-anak at magparami <strong>ng</strong> tao rito sa mundo. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagpaparami<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>katauhan a<strong>ng</strong> Kaharian ay kakalat sa buo<strong>ng</strong> mundo.<br />

A<strong>ng</strong> paglala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay bila<strong>ng</strong> paghahanda <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na mamanahin <strong>ng</strong><br />

tao.<br />

Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y sasabihin <strong>ng</strong> Hari sa na<strong>ng</strong>asa kanya<strong>ng</strong> kanan, Magsiparito<br />

kayo, mga pinagpala <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> Ama, manahin ninyo a<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> nakahanda sa<br />

inyo buhat na<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. ( Mateo 25: 34 )<br />

A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> lalake at babae, si Adam at si Eva, ay binigyan <strong>ng</strong> kapamahalaan sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos dito sa lupa.<br />

At sinabi <strong>ng</strong> Diyos, Lala<strong>ng</strong>in natin a<strong>ng</strong> tao sa Ati<strong>ng</strong> larawan, ayon sa Ati<strong>ng</strong><br />

wa<strong>ng</strong>is: at magkaroon sila <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan sa mga isda sa dagat, at sa mga<br />

ibon sa himpapawid, at sa mga hayop, at sa buomg lupa, at sa bawat umuusad, na<br />

nagsisiusad sa ibabaw <strong>ng</strong> lupa.<br />

At nilala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> tao ayon sa Kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> larawan, ayon sa<br />

larawan <strong>ng</strong> Diyos siya nilala<strong>ng</strong>: nilala<strong>ng</strong> Niya sila na lalake at babae.<br />

At sila’y binasbasan <strong>ng</strong> Diyos, at sa kanila’y sinabi <strong>ng</strong> Diyos, Kayo’y<br />

magpalaanakin, at magpakarami, at kalatan ninyo a<strong>ng</strong> lupa, at inyo<strong>ng</strong><br />

supilin; at magkaroon kayo <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan sa mga isda sa dagat, at sa mga ibon<br />

sa himpapawid, at sa bawat hayop na gumagalaw sa ibabaw <strong>ng</strong> lupa.<br />

( Genesis 1: 26 -28 )<br />

Hindi nais <strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> sapilita<strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kod mula sa Kanya<strong>ng</strong> sinasakupan sa Kanya<strong>ng</strong><br />

Kaharian dito sa lupa. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>is Niya<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> tao ay magi<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ayon sa<br />

kanya<strong>ng</strong> pagpili. Kaya’t gumawa Siya <strong>ng</strong> batas sa bago<strong>ng</strong> Kaharian. A<strong>ng</strong> batas na ito ay<br />

nakasalalay sa malaya<strong>ng</strong> pagpili. A<strong>ng</strong> pagpili<strong>ng</strong> ito ay magigi<strong>ng</strong> batayan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pananatili<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

At iniutos <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Diyos sa lalake, na sinabi, Sa lahat <strong>ng</strong> puno<strong>ng</strong> kahoy sa<br />

halamanan ay makakakain ka na may kalayaan:<br />

Datapwa’t sa kahoy <strong>ng</strong> pagkakilala <strong>ng</strong> mabuti at masama ay huwag ka<strong>ng</strong><br />

kakain: sapagkat sa araw na ikaw ay kumain niyaon ay wala<strong>ng</strong> pagsala<strong>ng</strong><br />

mamamatay ka. ( Genesis 2: 16 -17 )<br />

38


Mababasa mo sa Genesis kapitulo 3 a<strong>ng</strong> mali<strong>ng</strong> pagpili ni Adam at ni Eva. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> magkasala si<br />

Adam at si Eva, nawalan sila <strong>ng</strong> mana sa kaharian <strong>ng</strong> Diyos. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>walan sila <strong>ng</strong> buhay na wala<strong>ng</strong><br />

ha<strong>ng</strong>gan at <strong>ng</strong> maganda<strong>ng</strong> kapaligiran sa Kaharian.<br />

Dahil sa kasalanan, nagkaroon <strong>ng</strong> sumpa kay Satanas, sa sa<strong>ng</strong>libutan, at sa tao. Mababasa mo<br />

a<strong>ng</strong> mga sumpa<strong>ng</strong> ito sa Kapitulo 3 <strong>ng</strong> Genesis. A<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay hindi na isa<strong>ng</strong> sakdal na<br />

dako, na wala<strong>ng</strong> sala<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> makala<strong>ng</strong>it na Kaharian. A<strong>ng</strong> tao ay nawalan na <strong>ng</strong><br />

kapamahalaan sa sa<strong>ng</strong>libutan, at siya ay nahiwalay sa presensiya <strong>ng</strong> Hari dahil sa kasalanan.<br />

Inalok <strong>ng</strong> Diyos na palawakin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong> tao, subalit ito ay<br />

tina<strong>ng</strong>gihan. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>wala sa tao a<strong>ng</strong> mana na inihanda <strong>ng</strong> Diyos para sa Kanya mula pa sa patibayan<br />

<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan, at si Satanas a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>asiwa sa lupa. Subalit sa kadiliman <strong>ng</strong> oras na ito ay<br />

ibinigay <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako na maibalik a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa tao. A<strong>ng</strong> sabi <strong>ng</strong><br />

Diyos kay Satanas:<br />

At papagaalitin ko ikaw at a<strong>ng</strong> babae, at a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> binhi, at a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> binhi; ito<br />

a<strong>ng</strong> dudurog <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> ulo, at ikaw a<strong>ng</strong> dudurog <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> sako<strong>ng</strong>. (Genesis 3: 15 )<br />

Ito a<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> upa<strong>ng</strong> sirain a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> kaaway na si<br />

Satanas. Mula sa katawan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> babae, a<strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si JesuCristo ay darati<strong>ng</strong>. Sa pamamagitan<br />

<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kamatayan lilinisin a<strong>ng</strong> kasalanan <strong>ng</strong> tao, ipapa<strong>ng</strong>anak siya<strong>ng</strong> muli sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos, magkakaroon <strong>ng</strong> buhay na wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan, at makukuha niya<strong>ng</strong> muli a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

karampata<strong>ng</strong> mana.<br />

ISANG BAYANG PINILI:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> tao ay nagkasala, pumili a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bayan upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

Kaharian sa buo<strong>ng</strong> mundo. Pinili <strong>ng</strong> Diyos si Abraham na pagmumulan <strong>ng</strong> baya<strong>ng</strong> ito. Marami<br />

Siya<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako<strong>ng</strong> binitiwan tu<strong>ng</strong>kol sa bayan <strong>ng</strong> Israel at a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> papel na<br />

gagampanan sa pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa buo<strong>ng</strong> mundo. Mababasa mo a<strong>ng</strong><br />

kasaysayan ni Abraham at a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako na ibinigay sa Kanya at sa bayan <strong>ng</strong> Israel sa<br />

Genesis 12 ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> 25.<br />

A<strong>ng</strong> bayan <strong>ng</strong> Israel ay pinili dahil sa plano <strong>ng</strong> Diyos, hindi bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> karapatan. Hindi sila<br />

pinili sapagkat sila ay mas magali<strong>ng</strong> kaysa iba<strong>ng</strong> bansa o mas mahal sila <strong>ng</strong> Diyos. Ito ay<br />

pagpili<strong>ng</strong> may kaakbay na pananagutan. A<strong>ng</strong> pananaguta<strong>ng</strong> iyon ay upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa buo<strong>ng</strong> mundo. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbigay a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> mga batas <strong>ng</strong> Kaharian sa bayan <strong>ng</strong><br />

Israel. Karamihan sa mga batas na ito ay nakatala sa aklat <strong>ng</strong> Exodo.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gtakda rin a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> mga hari dito sa lupa upa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>asiwaan a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

At sa lahat <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mga anak…pinili Niya si Salomon na aki<strong>ng</strong> anak upa<strong>ng</strong><br />

umupo sa luklukan <strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa Israel.<br />

( I Mga Cronica 28: 5 )<br />

39


Subalit a<strong>ng</strong> bayan <strong>ng</strong> Israel ay nabigo sa kanya<strong>ng</strong> pananaguta<strong>ng</strong> palawakin a<strong>ng</strong> Kaharian. Paulitulit<br />

sila<strong>ng</strong> nagkasala at sumamba sa mga dios-diosan. Mababasa mo a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga<br />

pagkakasala sa aklat <strong>ng</strong> Mga Hukom sa Luma<strong>ng</strong> Tipan.<br />

Inihalintulad <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Israel sa isa<strong>ng</strong> bagi<strong>ng</strong> dito sa lupa. A<strong>ng</strong> Israel ay pinili upa<strong>ng</strong><br />

magbu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Sinabi <strong>ng</strong> Diyos sa Israel:<br />

A<strong>ng</strong> Israel ay isa<strong>ng</strong> mayabo<strong>ng</strong> na bagi<strong>ng</strong> na nagbu<strong>ng</strong>a: ayon sa karamihan <strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a kanya<strong>ng</strong> pinarami a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga dambana; ayon sa kabutihan<br />

<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> lupain ay nagsigawa sila <strong>ng</strong> mainam na haligi.<br />

A<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> puso ay nahati; <strong>ng</strong>ayo’y ma<strong>ng</strong>asusumpu<strong>ng</strong>an sila<strong>ng</strong> salarin;<br />

kanya<strong>ng</strong> ibabagsak a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga dambana, kanya<strong>ng</strong> sasamsamin a<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> mga haligi.<br />

Wala<strong>ng</strong> pagsala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ayo’y kanila<strong>ng</strong> sasabihin, Kami ay wala<strong>ng</strong> hari sapagkat<br />

kami ay hindi na<strong>ng</strong>atatakot sa Pa<strong>ng</strong>inoon; at a<strong>ng</strong> hari, ano a<strong>ng</strong> magagawa niya<br />

para sa atin? ( Oseas 10: 1-3)<br />

Gayon ma’y tinamnan kita <strong>ng</strong> mahal na puno <strong>ng</strong> ubas, na pawa<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> binhi;<br />

bakit ka <strong>ng</strong>a nagi<strong>ng</strong> bansot na iba<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> ubas sa akin? ( Jeremias 2: 21)<br />

Dahil sa kanila<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gi sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at hindi pagtupad sa pananaguta<strong>ng</strong> ikalat ito,<br />

a<strong>ng</strong> Israel ay nahati. Ito ay nagi<strong>ng</strong> magkahiwalay na bayan <strong>ng</strong> Israel at Juda. Sa wakas, kapwa<br />

sila nabihag at nalupig <strong>ng</strong> mga pagano<strong>ng</strong> bansa.<br />

Sa kabila <strong>ng</strong> pagkukula<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Israel, na<strong>ng</strong>ako a<strong>ng</strong> Diyos na a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian ay muli<strong>ng</strong><br />

matatatag sa isa<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> anyo, at a<strong>ng</strong> Israel ay muli<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> bahagi nito. Sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> mga propeta nagbigay a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako tu<strong>ng</strong>kol sa Hari<strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> at<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa hinaharap.<br />

A<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako ay ibinigay kay David ( II Samuel 7: 16; Awit 22: 27-28; 72: 7-11; 89: 1-4; 96<br />

and 98) at kay Jeremias ( Jeremias 3: 17-18; 23: 5-6; 31:31-34 ). <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbigay <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako si<br />

Propeta Isaias ( Isaias 2: 2-5; 33:20-22; 35; 62: 1-2; 65:17-25 ). A<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako ay ibinigay<br />

din kay Ezekiel ( Ezekiel 26: 25-30; 37: 22-28 ), Joel, ( Joel 2: 28), Zacarias ( Zacarias 8: 20-23;<br />

12: 10; 14: 9-17), Amos ( Amos 9: 15), at Mikas ( Mikas 4). Marami pa<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako<br />

patu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian bukod sa mga nakalista rito.<br />

A<strong>ng</strong> bayan <strong>ng</strong> Israel ay naghintay sa pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Mesias na tutupad <strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>ako<strong>ng</strong> ito. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ghintay sila <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> magpapalaya sa kanila mula sa pagkasakop <strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong><br />

bansa. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ghintay sila <strong>ng</strong> Kaharian na nawala sa kanila na mabalik sa isa<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> nakikita.<br />

ANG NAGDAANG KAHARIAN: BAGONG TIPAN<br />

May susi<strong>ng</strong> talata na nag-uugnay sa Luma at Bago<strong>ng</strong> Tipan na kasaysayan <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

40


A<strong>ng</strong> kautusan at a<strong>ng</strong> mga propeta ay nanatili ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kay Juan; mula noo’y a<strong>ng</strong><br />

eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral, at a<strong>ng</strong> bawat tao ay pumapasok<br />

doon na nagpipilit. ( Lucas 16: 16 )<br />

Sa Luma<strong>ng</strong> Tipan mababasa a<strong>ng</strong> mga hula tu<strong>ng</strong>kol sa darati<strong>ng</strong> na Kaharian at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Hari.<br />

Sa Bago<strong>ng</strong> Tipan natupad a<strong>ng</strong> mga hula<strong>ng</strong> ito. A<strong>ng</strong> mga batas sa Luma<strong>ng</strong> Tipan a<strong>ng</strong> naglagay <strong>ng</strong><br />

pundasyon sa mga prinsipyo sa Bago<strong>ng</strong> Tipan na magigi<strong>ng</strong> saligan <strong>ng</strong> pamamaraan <strong>ng</strong> buhay sa<br />

Kaharian. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> dumati<strong>ng</strong> si Jesus, hindi Niya isinaisa<strong>ng</strong> tabi a<strong>ng</strong> kautusan kundi tinupad Niya<br />

ito at pinalawak a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian sa pundasyo<strong>ng</strong> ito.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> ipahayag ni Juan Bautista sa ila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Judea na “ A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay narito na,”<br />

gumamit siya <strong>ng</strong> mga salita na nauunawaan sa <strong>ng</strong>ayon. A<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> ito ay nauunawaan <strong>ng</strong><br />

bansa<strong>ng</strong> Israel sapagkat a<strong>ng</strong> pag-asa <strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>ako<strong>ng</strong> Kaharian at a<strong>ng</strong> Hari ay nag-aalab sa puso<br />

<strong>ng</strong> bawat isa<strong>ng</strong> Judio.<br />

At na<strong>ng</strong> mga araw na yaon ay dumati<strong>ng</strong> si Juan Bautista, na na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral sa ila<strong>ng</strong><br />

<strong>ng</strong> Judea, nagsasabi,<br />

Ma<strong>ng</strong>agsisi kayo; sapagkat malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it.<br />

Sapagkat ito yao<strong>ng</strong> sinalita sa pamamagitan <strong>ng</strong> propeta Isaias, na nagsasabi, A<strong>ng</strong><br />

tinig <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> sumisigaw sa ila<strong>ng</strong>, ihanda ninyo a<strong>ng</strong> daan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, tuwirin<br />

ninyo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga landas. ( Mateo 3: 1- 3 )<br />

ISANG TAONG PINILI:<br />

Pumili a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao sa Luma<strong>ng</strong> Tipan upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian sa<br />

buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>bigo si Adam sa pananaguta<strong>ng</strong> ito. Sa Bago<strong>ng</strong> Tipan, sinugo <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> Anak, si Jesus, upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian dito sa lupa.<br />

Ginampanan ni Jesus a<strong>ng</strong> responsabilidad na ito, sapagkat ito a<strong>ng</strong> ginawa Niya<strong>ng</strong><br />

pinakamahalaga<strong>ng</strong> pakay <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> buhay at ministeryo.<br />

Pagkatapos <strong>ng</strong> pagkabila<strong>ng</strong>go at pagkamatay ni Juan Bautista, nagpasimula si Jesus na ibahagi<br />

a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian:<br />

Pagkatapos na<strong>ng</strong> madakip si Juan, ay napasa Galilea si Jesus na<br />

ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Diyos,<br />

At sinasabi, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ganap na a<strong>ng</strong> panahon, at malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos;<br />

kayo’y ma<strong>ng</strong>agsisi, at magsisampalataya sa eva<strong>ng</strong>elio. ( Marcos 1: 14- 15 )<br />

Mula noon ay nagpasimula<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aral si Jesus, at magsabi, Ma<strong>ng</strong>agsisi kayo:<br />

sapagkat malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 4: 17 )<br />

41


Sa Kanya<strong>ng</strong> ministeryo dito sa lupa, pumili si Jesus <strong>ng</strong> pili<strong>ng</strong> mga lalake upa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mga<br />

alagad Niya. Tinuruan sila ni Jesus na humayo at ma<strong>ng</strong>aral na sinasabi<strong>ng</strong>, “ A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

la<strong>ng</strong>it ay malapit na.” ( Mateo 10: 7) Ano<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> “ malapit na?” Ti<strong>ng</strong>nan natin a<strong>ng</strong> mga<br />

salita<strong>ng</strong> ito sa iba<strong>ng</strong> contexto:<br />

Magsitindig kayo, hayo na tayo: narito, malapit na a<strong>ng</strong> nagkakanulo sa akin.<br />

( Mateo 26: 46 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> sabihin ni Jesus na a<strong>ng</strong> magkakanulo sa Kanya ay “malapit na,” a<strong>ng</strong> ibig Niya<strong>ng</strong> sabihin ay<br />

dumati<strong>ng</strong> na siya ( si Judas). A<strong>ng</strong> oras <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pagkakanulo ay narito na. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> sabihin ni<br />

Jesus na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay narito na, a<strong>ng</strong> ibig sabihin ay dumati<strong>ng</strong> na a<strong>ng</strong> Kaharian. A<strong>ng</strong><br />

buo<strong>ng</strong> buhay ni Jesus ay ginugol sa pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay dumati<strong>ng</strong> na.<br />

Itinuro Niya a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> pamumuhay sa Kaharian, at ipinaliwana<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

mga lalake at babae ay makakapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Bagamat narito na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, ito ay hindi pa nakikita:<br />

At palibhasa’y tinano<strong>ng</strong> Siya <strong>ng</strong> mga Fariseo, ku<strong>ng</strong> kailan darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, ay sinagot Niya sila at sinabi, A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi<br />

paririto na mapagkikita;<br />

Ni sasabihin man nila, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito! O <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ririyan! Sapagkat narito, a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos ay nasa loob ninyo. ( Lucas 17: 20- 21 )<br />

A<strong>ng</strong> mga talinhaga ni Jesus patu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian ay inilalarawan ito bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> binhi na<br />

inihasik, isa<strong>ng</strong> buto <strong>ng</strong> mustasa na itinanim sa ilalim <strong>ng</strong> lupa, isa<strong>ng</strong> natatago<strong>ng</strong> kayamanan, at<br />

isa<strong>ng</strong> mamahali<strong>ng</strong> perlas na nakatago. Sa lahat <strong>ng</strong> paghahalintulad na ito, a<strong>ng</strong> Kaharian ay<br />

naririto subalit hindi nakikita.<br />

Inasahan <strong>ng</strong> Israel na makikita a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na darati<strong>ng</strong>, na may mai<strong>ng</strong>ay na tugtugan<br />

sa Kanya<strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong>, na pinaghaharian <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> hari na makapa<strong>ng</strong>yarihan:<br />

At samantala<strong>ng</strong> pinakiki<strong>ng</strong>gan nila a<strong>ng</strong> mga bagay na ito, ay dinugtu<strong>ng</strong>an Niya ( ni<br />

Jesus) at sinalita a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tali<strong>ng</strong>haga, sapagkat Siya’y malapit na sa Jerusalem, at<br />

sapagkat kanila<strong>ng</strong> inakala na pagdaka’y mahahayag a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

( Lucas 19: 11 )<br />

A<strong>ng</strong> talinhaga<strong>ng</strong> bina<strong>ng</strong>git ni Jesus ay tu<strong>ng</strong>kol sa isa<strong>ng</strong> mara<strong>ng</strong>al na lalake na naparoon sa isa<strong>ng</strong><br />

malayo<strong>ng</strong> lugar at babalik upa<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> kaharian. Dahil sa nalalapit na si Jesus<br />

sa Jerusalem, inihahanda na Niya a<strong>ng</strong> mga tao sa Kanya<strong>ng</strong> nalalapit na kamatayan. Sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> talinhaga<strong>ng</strong> ito ipinahayag Niya na a<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> nakikita ay hindi muna<br />

ma<strong>ng</strong>yayari. Sa Kanya<strong>ng</strong> pagbabalik, ito ay matatatag.<br />

A<strong>ng</strong> paniniwala <strong>ng</strong> Iarael ay a<strong>ng</strong> tunay na Hari ay magtatatag <strong>ng</strong> Kaharian kaagad sa lahat <strong>ng</strong><br />

kara<strong>ng</strong>yaan <strong>ng</strong> kaharian ni David. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako <strong>ng</strong> Diyos kay Hari<strong>ng</strong> David ay:<br />

42


Kaniya<strong>ng</strong> ipagtatayo <strong>ng</strong> bahay a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan, at aki<strong>ng</strong> itatatag a<strong>ng</strong><br />

luklukan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian magpakailan man. ( II Samuel 7: 13 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> si Jesus ay pumasok sa Jerusalem, a<strong>ng</strong> akala <strong>ng</strong> mga tao ay itatatag na Niya a<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong><br />

Kaharian na Jerusalem a<strong>ng</strong> capitolyo, tulad <strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>ako sa Luma<strong>ng</strong> Tipan. Dahil dito, Sila ay<br />

nagalak at pinara<strong>ng</strong>alan Siya bila<strong>ng</strong> Hari sa Kanya<strong>ng</strong> pagpasok sa lunsod. Sumigaw sila:<br />

Mapalad a<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> pumaparito, a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> Ama<strong>ng</strong> si David:<br />

Hosana sa kataastaasan. ( Marcos 11: 10 )<br />

Subalit a<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> Kaharian ay hindi pa itatatag. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbigay na si Jesus <strong>ng</strong> talinhaga tu<strong>ng</strong>kol<br />

sa lebadura na kahalo <strong>ng</strong> masa <strong>ng</strong> harina, upa<strong>ng</strong> ipakita a<strong>ng</strong> pagkalat <strong>ng</strong> Kaharian ( Mateo 13:<br />

33). Ito ay darati<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong> tahimik at patuloy tulad <strong>ng</strong> pagkalat <strong>ng</strong> pampaalsa sa masa <strong>ng</strong> tinapay.<br />

Sinabi na ni Jesus a<strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> mara<strong>ng</strong>al na naglakbay sa malayo<strong>ng</strong> lugar at nagbalik<br />

upa<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> kaharian. Subalit hindi naunawaan <strong>ng</strong> Israel ito<strong>ng</strong> mga talinhaga<br />

<strong>ng</strong> Kaharian. Sapagkat hindi nagtatag kaagad si Jesus <strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> nakikita, makalipas a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong><br />

araw a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> tuma<strong>ng</strong>gap sa Kanya bila<strong>ng</strong> Hari a<strong>ng</strong> tuma<strong>ng</strong>gi sa Kanya. Sila ay tumalikod<br />

sa Kanya at ipinapako Siya sa krus.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> dumati<strong>ng</strong> si Jesus sa sa<strong>ng</strong>libutan, dumati<strong>ng</strong> na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos dito. Sapagkat a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong> ay di tulad <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> inaasahan, tina<strong>ng</strong>gihan <strong>ng</strong> mga Judio a<strong>ng</strong> Kaharian at<br />

a<strong>ng</strong> Hari.<br />

Siya’y naparito sa sarili<strong>ng</strong> Kanya, at Siya’y hindi tina<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> mga sarili<strong>ng</strong><br />

Kanya.<br />

Datapwat a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> sa Kanya’y nagsita<strong>ng</strong>gap, ay pinagkalooban Niya sila<br />

<strong>ng</strong> karapata<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> Diyos, sa makatuwid baga’y a<strong>ng</strong> mga<br />

nagsisisampalataya sa Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> mga ipina<strong>ng</strong>anak na hindi sa dugo, ni sa kalooban <strong>ng</strong> laman, ni sa kalooban <strong>ng</strong><br />

tao, kundi <strong>ng</strong> Diyos. ( Juan 1: 11- 13 )<br />

Dahil sa pagta<strong>ng</strong>gi<strong>ng</strong> ito, ipinahayag ni Jesus na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay kinuha mula sa Israel<br />

at ibinigay sa isa<strong>ng</strong> bansa na magbubu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> katuwiran:<br />

Kaya <strong>ng</strong>a sinasabi ko sa inyo, Aalisin sa inyo a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, at<br />

ibibigay sa isa<strong>ng</strong> bansa<strong>ng</strong> nagkakabu<strong>ng</strong>a. ( Mateo 21: 43 )<br />

A<strong>ng</strong> ibig sabihin ni Jesus ay a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian ay dadalhin sa mga bansa<strong>ng</strong> Gentil ( lahat<br />

<strong>ng</strong> bansa<strong>ng</strong> labas sa Israel). Sila ay nakahanda<strong>ng</strong> tuma<strong>ng</strong>gap at tumugon dito.<br />

Sinabi ni Jesus na a<strong>ng</strong> bansa<strong>ng</strong> Israel at a<strong>ng</strong> Jerusalem, na kanya<strong>ng</strong> capitolyo, ay parurusahan:<br />

43


At sila’y ma<strong>ng</strong>abubuwal sa pamamagitan <strong>ng</strong> talim <strong>ng</strong> tabak, at dadalhi<strong>ng</strong> bihag sa<br />

lahat <strong>ng</strong> mga bansa: at yuyurakan a<strong>ng</strong> Jerusalem <strong>ng</strong> mga Gentil, ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa<br />

matupad a<strong>ng</strong> mga panahon <strong>ng</strong> mga Gentil. ( Lucas 21: 24 )<br />

Dahil sa tina<strong>ng</strong>gihan <strong>ng</strong> Israel a<strong>ng</strong> Kaharian at a<strong>ng</strong> Hari, a<strong>ng</strong> pagtatatag <strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> kaharian<br />

ay ipinagpaliban ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa muli<strong>ng</strong> dumati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Hari. Ito a<strong>ng</strong> tinatawag na pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong><br />

pagbabalik ni JesusCristo.<br />

ISANG BAYANG PINILI:<br />

Sa Luma<strong>ng</strong> Tipan ay pinili <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Israel bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bayan ku<strong>ng</strong> saan a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

Kaharian ay lalaganap sa buo<strong>ng</strong> mundo. Hindi nagtagumpay a<strong>ng</strong> Israel sa katu<strong>ng</strong>kula<strong>ng</strong> ito. Sa<br />

Bago<strong>ng</strong> Tipan, pinili <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Iglesia, sila na tuma<strong>ng</strong>gap sa Eva<strong>ng</strong>elio, bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> katawan<br />

na gagamitin upa<strong>ng</strong> palaganapin ito<strong>ng</strong> Kaharian.<br />

Si Apostol Pablo, pinili <strong>ng</strong> Diyos upa<strong>ng</strong> magdala <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian sa mga Gentil, a<strong>ng</strong><br />

sumulat <strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> ito:<br />

Sa akin, na ako a<strong>ng</strong> kababababaan sa lahat <strong>ng</strong> lalo<strong>ng</strong> mababa sa mga banal, ay<br />

ibinigay a<strong>ng</strong> biyaya<strong>ng</strong> ito, upa<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>aral sa mga Gentil a<strong>ng</strong> mga di malirip<br />

kayamanan ni Cristo;<br />

At maipakita sa lahat <strong>ng</strong> mga tao ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> katiwala sa hiwaga na<br />

lahat <strong>ng</strong> panahon ay inilihim <strong>ng</strong> Diyos na lumala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay:<br />

na<br />

sa<br />

Upa<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ayo’y sa pamamagitan <strong>ng</strong> iglesia, ay maipakikilala sa mga pamunuan at<br />

sa mga kapa<strong>ng</strong>yarihan sa sa<strong>ng</strong>kala<strong>ng</strong>itan a<strong>ng</strong> kapuspusan <strong>ng</strong> karunu<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong><br />

Diyos,<br />

Ayon sa panukala<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan na ipinanukala kay Cristo Jesus na<br />

Pa<strong>ng</strong>inoon natin. ( Efeso 3: 8- 11 )<br />

Alalahanin natin na a<strong>ng</strong> Kaharian ay inihanda <strong>ng</strong> Diyos para sa tao mula pa sa patibayan <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan. Pinili <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> iglesia upa<strong>ng</strong> ihayag a<strong>ng</strong> hiwaga <strong>ng</strong> Kaharian sa mga bansa <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan. Sa pamamagitan nito, a<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> pakay <strong>ng</strong> Diyos ay matutupad:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> ipinakikilala Niya sa atin a<strong>ng</strong> hiwaga <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kalooban, ayon sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> minagali<strong>ng</strong> na ipinasya Niya sa Kanya rin.<br />

Sa pagigi<strong>ng</strong> katiwala sa kaganapan <strong>ng</strong> mga panahon, upa<strong>ng</strong> tipunin a<strong>ng</strong> lahat<br />

<strong>ng</strong> mga bagay kay Cristo, a<strong>ng</strong> mga bagay na nagasa sa<strong>ng</strong>kala<strong>ng</strong>itan, at a<strong>ng</strong> mga<br />

bagay na na<strong>ng</strong>asa ibabaw <strong>ng</strong> lupa; sa Kanya… ( Efeso 1: 9-10)<br />

A<strong>ng</strong> Iglesia a<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> katawan na sa pamamagitan nito ay maipalalaganap a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos sa buo<strong>ng</strong> mundo. Pag-aralan a<strong>ng</strong> sumusunod na kaayusan:<br />

44


____________________________________<br />

Pandaigdiga<strong>ng</strong> Kaayusan<br />

------------- A<strong>ng</strong> Kaharian<br />

____________________________________<br />

______________________________<br />

Lokal, nakikita<strong>ng</strong> organisasyon ku<strong>ng</strong><br />

saan a<strong>ng</strong> kaharian ay palalaganapin ----------- A<strong>ng</strong> Iglesia<br />

______________________________<br />

______________________________<br />

Mga tao na kabila<strong>ng</strong> sa Iglesia<br />

------------ Mga Mananampalataya<br />

______________________________<br />

Iniwan ni Jesus sa Iglesia a<strong>ng</strong> pananagutan:<br />

Magsiyaon kayo sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan, at inyo<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio sa lahat<br />

<strong>ng</strong> kinapal. ( Marcos 16: 15 )<br />

Kinasihan Niya a<strong>ng</strong> mga alagad <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan upa<strong>ng</strong> maisagawa a<strong>ng</strong> utos:<br />

Datapwat tata<strong>ng</strong>gapin ninyo a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, pagdati<strong>ng</strong> sa inyo <strong>ng</strong><br />

Espiritu Santo: at kayo’y magigi<strong>ng</strong> mga saksi ko sa Jerusalem; at sa buo<strong>ng</strong> Judea<br />

at Samaria, at ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa kahulihuliha<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ganan <strong>ng</strong> lupa. ( Gawa 1: 8 )<br />

Sa wakas, a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> bagay ay pasasakop sa Hari, si Jesus, na Siya<strong>ng</strong> babalik upa<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong><br />

nakikita<strong>ng</strong> kaharian.<br />

ANG PANGKASALUKUYANG KAHARIAN<br />

Itinuro ni Jesus na a<strong>ng</strong> “ Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay nasa sa inyo.” Iyan ay, ku<strong>ng</strong> nasaan a<strong>ng</strong> Hari at<br />

ku<strong>ng</strong> saan kinikilala a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> paghahari, doon naroroon a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay yu<strong>ng</strong> lawak <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> paghahari. A<strong>ng</strong> Kaharian dito sa mundo ay ku<strong>ng</strong><br />

gaano kalawak a<strong>ng</strong> kumikilala sa Kanya<strong>ng</strong> paghahari.<br />

Tandaan mo na mula na<strong>ng</strong> magrebelde si Satanas sa Kala<strong>ng</strong>itan, a<strong>ng</strong> digmaan ay patuloy sa<br />

pagitan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at sa Kaharian ni Satanas. Makikita rito sa mundo a<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> pag-aalsa laban sa Diyos. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagkakasala <strong>ng</strong> tao, a<strong>ng</strong> sumpa ay<br />

dumati<strong>ng</strong> sa lupa, at sinamantala ito ni Satanas upa<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> masama<strong>ng</strong> kaharian<br />

dito. Kita<strong>ng</strong>-kita na kontrolado niya a<strong>ng</strong> mga makalupa<strong>ng</strong> kaharian na<strong>ng</strong> tuksuhin niya si Jesus:<br />

45


Muli<strong>ng</strong> dinala Siya <strong>ng</strong> diablo sa isa<strong>ng</strong> bundok na lubha<strong>ng</strong> mataas, at ipinamalas sa<br />

Kanya a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga kaharian sa sa<strong>ng</strong>libutan, at a<strong>ng</strong> kaluwalhatian nila;<br />

At sinabi niya sa Kanya, Lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay ibibigay ko sa iyo, ku<strong>ng</strong> ikaw<br />

ay magpapatirapa at sasambahin mo ako.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> magkagayo’y sinabi sa kanya ni Jesus, Humayo ka, Satanas; sapagkat<br />

nasusulat, Sa Pa<strong>ng</strong>inoon mo<strong>ng</strong> Diyos sasamba ka, at Siya lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong><br />

paglili<strong>ng</strong>kuran. ( Mateo 4: 8- 10 )<br />

Subalit hindi binitiwan <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> Hari sa kabila <strong>ng</strong> paglaban <strong>ng</strong> tao.<br />

Sinabi Niya a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pakay na itatag ito:<br />

At sa mga kaarawan <strong>ng</strong> mga hari<strong>ng</strong> yaon ay maglalagay a<strong>ng</strong> Diyos sa la<strong>ng</strong>it <strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> kaharian, na hindi magigiba kailan man, o a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan man<br />

niyao’y iiwan sa iba<strong>ng</strong> bayan; kundi pagpuputol-putulin at lilipulin Niya a<strong>ng</strong><br />

lahat na kaharia<strong>ng</strong> ito, at yaon’y lalagi magpakailan man. ( Daniel 2: 44 )<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay narito na <strong>ng</strong>ayon. Hindi ito sa pa<strong>ng</strong>hinaharap lama<strong>ng</strong> na hindi natin<br />

mauunawaan ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa makita natin a<strong>ng</strong> Kaharian sa wakas <strong>ng</strong> daigdig. A<strong>ng</strong> paghahari <strong>ng</strong><br />

Hari ay kinikilala na sa puso <strong>ng</strong> mga mananampalataya. A<strong>ng</strong> paghahari Niya ay kinikilala <strong>ng</strong><br />

tunay na Iglesia ni Cristo. A<strong>ng</strong> Kaharian ay narito ku<strong>ng</strong> saan nagmamahal a<strong>ng</strong> mga tao sa Diyos,<br />

naipa<strong>ng</strong>anak sa Kaharian, sinusunod a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> pamumuhay sa Kaharian, at kinikilala<br />

a<strong>ng</strong> paghahari <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Jesu-Cristo bila<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> Hari.<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian ay isa<strong>ng</strong> hiwaga sa <strong>ng</strong>ayon ( Marcos 4: 11) sapagkat ito ay hindi nakikita sa<br />

natural na paraan:<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi paririto na mapagkikita… ( Lucas 17: 20 )<br />

Sa <strong>ng</strong>ayon a<strong>ng</strong> Kaharian ay makikita lama<strong>ng</strong> dito sa lupa sa pamamagitan <strong>ng</strong> espiritu. Ito ay<br />

natatag na espiritual, bagamat hindi pa nakikita <strong>ng</strong> mata. A<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay<br />

nasa La<strong>ng</strong>it. Hindi ito yao<strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it na nakikita sa alapaap. Ito a<strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it ku<strong>ng</strong> saan nakatira si<br />

Jesus bago Siya bumaba sa lupa ( Juan 17: 5 ). Dito Siya nagbalik matapos Siya<strong>ng</strong> mabuhay na<br />

maguli mula sa kamatayan ( Gawa 1: 9- 11 ).<br />

A<strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it a<strong>ng</strong> tirahan <strong>ng</strong> Diyos, ni Jesus, at <strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel. Sa La<strong>ng</strong>it naghihintay si Jesus<br />

ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa dumati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> oras <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagbabalik sa lupa upa<strong>ng</strong> dito itatag a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

Kaharia<strong>ng</strong> nananatili at nakikita. Haba<strong>ng</strong> naghihintay si Jesus sa La<strong>ng</strong>it, Siya ay naglili<strong>ng</strong>kod<br />

bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Tagapamagitan. Siya ay nakaupo sa kana<strong>ng</strong>-kamay <strong>ng</strong> Diyos upa<strong>ng</strong> mamagitan para<br />

sa mga mananampalataya na narito pa sa lupa. ( Hebreo 7: 25 ).<br />

ANG DARATING NA KAHARIAN<br />

46


Bagamat sinabi ni Jesus sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad na a<strong>ng</strong> Kaharian ay narito na, sinabi rin Niya na<br />

a<strong>ng</strong> Kaharian ay darati<strong>ng</strong> sa hinaharap. Tinuruan Niya a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga alagad na idala<strong>ng</strong>in na<br />

“ Dumati<strong>ng</strong> nawa a<strong>ng</strong> Kaharian Mo” ( Mateo 6: 10 ).<br />

Inaasahan <strong>ng</strong> mga alagad na itatatag ni Jesus a<strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> na Kaharia<strong>ng</strong> ito bago mag Kalbaryo.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>walan sila <strong>ng</strong> pag-asa na<strong>ng</strong> mamatay si Jesus. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gkaroon sila <strong>ng</strong> pag-asa na<strong>ng</strong> mabuhay si<br />

Jesus. Mula na<strong>ng</strong> si Jesus ay mabuhay na maguli ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa Siya ay umakyat sa La<strong>ng</strong>it,<br />

marami Siya<strong>ng</strong> itinuro tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Ito a<strong>ng</strong> nag-udyok sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad<br />

na magtano<strong>ng</strong>, “ Isasauli Mo baga a<strong>ng</strong> Kaharian sa Israel sa panaho<strong>ng</strong> ito?” ( Gawa 1: 6). A<strong>ng</strong><br />

tugon ni Jesus ay:<br />

…Hindi ukol sa inyo a<strong>ng</strong> pagkaalam <strong>ng</strong> mga panahon o <strong>ng</strong> mga bahagi <strong>ng</strong><br />

panahon, na itinakda <strong>ng</strong> Ama sa Kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> kapamahalaan.<br />

(Gawa 1: 7 )<br />

A<strong>ng</strong> pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Kaharian ay tiyak, subalit a<strong>ng</strong> oras <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pagbabalik ay nakasalalay sa<br />

Ama.<br />

Marami<strong>ng</strong> bina<strong>ng</strong>git si Jesus na dapat ma<strong>ng</strong>yari sa mundo bago maitatag a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian<br />

dito sa lupa. Inihayag ito upa<strong>ng</strong> malaman natin na malapit na a<strong>ng</strong> panahon. Mababasa natin a<strong>ng</strong><br />

mga tanda sa Mateo kapitulo 24 at 25, Marcos kapitulo 13, at Lucas 17: 20-37; 21: 8-36. Sinabi<br />

ni Jesus sa mga alagad na pag nagsimula na<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>yari a<strong>ng</strong> mga bagay na ito, malapit na<strong>ng</strong><br />

dumati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

Gayon din naman kayo, pagka na<strong>ng</strong>akita ninyo<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>yari a<strong>ng</strong> mga bagay na ito,<br />

talastasin ninyo na malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( Lucas 21: 31 )<br />

ANG EVANGELIO SA LAHAT NG BANSA ANG TANDA NG SIMULA NG WAKAS:<br />

At ipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>elio<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan sa<br />

pagpapatotoo sa lahat <strong>ng</strong> mga bansa; at ku<strong>ng</strong> magkagayo’y darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> wakas.<br />

( Mateo 24: 14 )<br />

BABALIK SI JESUS SA LUPA:<br />

…Ito<strong>ng</strong> si Jesus, na tina<strong>ng</strong>gap sa la<strong>ng</strong>it mula sa inyo, ay paparito<strong>ng</strong> gaya rin <strong>ng</strong><br />

inyo<strong>ng</strong> nakita<strong>ng</strong> pagparoon Niya sa la<strong>ng</strong>it. ( Gawa 1: 11 )<br />

TATALUNIN NI JESUS ANG LAHAT NG KAHARIAN SA LUPA:<br />

Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y, darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> wakas, pagka ibibigay na Niya a<strong>ng</strong> Kaharian sa<br />

Diyos, sa makatuwid baga’y sa Ama; pagka lilipulin na Niya a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong><br />

paghahari, at lahat <strong>ng</strong> kapamahalaan at kapa<strong>ng</strong>yarihan.<br />

Sapagkat kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> Siya’y maghari ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> mailagay Niya sa ilalim <strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> mga talampakan a<strong>ng</strong> lahat Niya<strong>ng</strong> mga kaaway. ( I Corinto 15: 24 -25 )<br />

47


At humihip a<strong>ng</strong> ikapito<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel; at nagkaroon <strong>ng</strong> malakas na tinig sa la<strong>ng</strong>it, at<br />

nagsasabi, A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay nagi<strong>ng</strong> sa ati<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, at sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> Cristo: at Siya’y maghahari magpakailan kailan man.(Apocalipsis 11: 15 )<br />

SI SATANAS AT ANG KANYANG MGA KAKAMPI AY NATALO:<br />

At a<strong>ng</strong> diablo na dumaya sa kanila ay ibinulid sa dagatdagata<strong>ng</strong> apoy at asupre, na<br />

kinaroroonan din naman <strong>ng</strong> hayop at <strong>ng</strong> bulaa<strong>ng</strong> propeta; at sila’y pahihirapan<br />

araw at gabi magpakailan kailan man. ( Apocalipsis 20: 10 )<br />

ANG LAHAT NG MGA BANSA AY DARATING SA KAHARIAN:<br />

At sinabi ko sa inyo, na marami a<strong>ng</strong> magsisipa<strong>ng</strong>gali<strong>ng</strong> sa sila<strong>ng</strong>anan at sa<br />

kanluran, at magsisiupo<strong>ng</strong> kasama ni Abraham, at ni Isaac, at ni Jacob, sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 8: 11 )<br />

ANG LAHAT NG TAO AY KIKILALA KAY JESUS BILANG HARI:<br />

Kaya Siya naman ay pinakadakila <strong>ng</strong> Diyos, at Siya’y binigyan <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ala<strong>ng</strong><br />

lalo sa lahat <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan;<br />

Upa<strong>ng</strong> sa Pa<strong>ng</strong>alan ni Jesus ay iluhod a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> tuhod, <strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>asa la<strong>ng</strong>it, at<br />

na<strong>ng</strong>asa ibabaw <strong>ng</strong> lupa, at <strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>asa ilalim <strong>ng</strong> lupa;<br />

<strong>ng</strong><br />

At upa<strong>ng</strong> ipahayag <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga dila na si JesuCristo ay Pa<strong>ng</strong>inoon, sa<br />

ikaluluwalhati <strong>ng</strong> Diyos Ama. ( Filipos 2: 9-11 )<br />

At narinig ko a<strong>ng</strong> gaya <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tinig <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> makapal na karamihan, at gaya <strong>ng</strong><br />

lagaslas <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> tubig, at gaya <strong>ng</strong> ugo<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> malalakas na kulog na nagsasabi,<br />

Aleluya: sapagkat naghahari a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> Diyos na makapa<strong>ng</strong>yarihan sa<br />

lahat. ( Apocalipsis 19: 6 )<br />

ANG LAHAT NG TAO, BUHAY MAN O PATAY, AY HAHATULAN NG DIYOS:<br />

Ipinagbibilin ko sa iyo sa pani<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> Diyos, at ni Cristo Jesus, na Siya<strong>ng</strong><br />

huhukom sa mga buhay at sa mga patay, sa pamamagitan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

pagpapakita at sa Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. ( II Timoteo 4: 1 )<br />

At nakita ko a<strong>ng</strong> mga patay, malalaki at maliliit, na na<strong>ng</strong>akatayo sa harapan<br />

<strong>ng</strong> luklukan; at na<strong>ng</strong>abuksan a<strong>ng</strong> mga aklat: at nabuksan a<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> aklat, na<br />

Siya<strong>ng</strong> aklat <strong>ng</strong> buhay: at a<strong>ng</strong> mga patay ay hinatulan ayon sa mga bagay na<br />

nasusulat sa mga aklat; ayon sa kanila<strong>ng</strong> mga gawa.<br />

48


At ibinigay <strong>ng</strong> dagat a<strong>ng</strong> mga patay na nasa kanya; at ibinigay <strong>ng</strong> kamatayan at <strong>ng</strong><br />

Hades a<strong>ng</strong> mga patay na nasa kanila: at sila’y hinatulan bawat tao ayon sa kanikaniya<strong>ng</strong><br />

mga gawa.<br />

At ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> sinoman ay hindi nasumpu<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> nakasulat sa aklat <strong>ng</strong> buhay, ay<br />

ibinulid sa dagatdagata<strong>ng</strong> apoy. ( Apocalipsis 20: 12, 13, 15 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsalaysay si Jesus <strong>ng</strong> tali<strong>ng</strong>haga tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian na tulad <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong> lambat na<br />

inihagis sa dagat at nakahuli <strong>ng</strong> iba’t-iba<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> isda. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> mahila na a<strong>ng</strong> lambat, inihiwalay<br />

a<strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> isda mula sa hindi maganda<strong>ng</strong> uri (Mateo 13: 47, 48).<br />

Inihalintulad din ni Jesus a<strong>ng</strong> Kaharian sa panira<strong>ng</strong> damo at trigo na sabay tumubo na<br />

magkasama. Subalit sa wakas a<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> trigo ay inihiwalay sa panira<strong>ng</strong> damo<br />

( Mateo 13: 24-30, 36-42). Sa pamamagitan <strong>ng</strong> halimbawa <strong>ng</strong> panira<strong>ng</strong> damo na kasama <strong>ng</strong> trigo<br />

itinuro ni Jesus na dumati<strong>ng</strong> na a<strong>ng</strong> Kaharian, subalit narito pa rin a<strong>ng</strong> masasama<strong>ng</strong> tao. Sabay<br />

na mamumuhay a<strong>ng</strong> mga ito sa ila<strong>ng</strong> panahon. Sa paghuhukom, sila’y paghihiwalayin.<br />

A<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> talinhaga<strong>ng</strong> ito ay patu<strong>ng</strong>kol sa paghihiwalay pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> paghuhukom. Sila na<br />

pumasok sa Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagkapa<strong>ng</strong>anak na muli ay tata<strong>ng</strong>gapin sa nakikita<strong>ng</strong><br />

Kaharian sa kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kalagayan. Lahat <strong>ng</strong> hindi kabila<strong>ng</strong> dito ay itataboy<br />

mula sa Kaharian:<br />

Diyan na <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>is, at a<strong>ng</strong> pag<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alit <strong>ng</strong> mga <strong>ng</strong>ipin, ku<strong>ng</strong><br />

ma<strong>ng</strong>akita ninyo si Abraham, at si Isaac, at si Jacob, at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga<br />

propeta sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, at kayo’y palabasin. ( Lucas 13: 28 )<br />

ANG NAKIKITANG KAHARIAN NG DIYOS AY ITATATAG:<br />

At binigyan Siya <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, at kaluwalhatian, at isa<strong>ng</strong> kaharian, upa<strong>ng</strong><br />

lahat <strong>ng</strong> mga bayan, bansa, at mga wika ay ma<strong>ng</strong>agli<strong>ng</strong>kod sa Kanya: at a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan ay wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, na hindi lilipas,<br />

at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, na hindi lilipas, at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kaharian ay hindi<br />

magigiba. ( Daniel 7: 14 )<br />

ANG MGA TUNAY NA MANANAMPALATAYA AY MAGHAHARING KASAMA NI<br />

JESUS SA KAHARIAN:<br />

A<strong>ng</strong> magtagumpay, ay aki<strong>ng</strong> pagkakalooba<strong>ng</strong> umupo<strong>ng</strong> kasama ko sa aki<strong>ng</strong><br />

luklukan, gaya ko naman na nagtagumpay, at umupo<strong>ng</strong> kasama <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> Ama<br />

sa Kaniya<strong>ng</strong> luklukan. ( Apocalipsis 3: 21 )<br />

MAGKAKAROON NG BAGONG LANGIT AT BAGONG LUPA:<br />

Mababasa mo a<strong>ng</strong> paglalarawan <strong>ng</strong> Bago<strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it at Bago<strong>ng</strong> Lupa sa Apocalipsis kapitulo 21 at<br />

22. A<strong>ng</strong> Jerusalem ay magigi<strong>ng</strong> trono <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> bansa ay titipunin dito:<br />

49


Sa panaho<strong>ng</strong> yaon ay tatawagin nila a<strong>ng</strong> Jerusalem na luklukan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, at<br />

lahat <strong>ng</strong> mga bansa ay mapipisan doon, sa pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, sa Jerusalem:<br />

hindi na rin lalakad pa man sila <strong>ng</strong> ayon sa pagmamatigas <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

masama<strong>ng</strong> kalooban. ( Jeremias 3: 17 )<br />

ANG BUOD<br />

Ati<strong>ng</strong> sumahin a<strong>ng</strong> nakaraan, a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kasalukuyan, at a<strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> na Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Pag-aralan a<strong>ng</strong> tsart sa ibaba at pag-aralan a<strong>ng</strong> buod na kasunod <strong>ng</strong> tsart.<br />

-----------ANG KAHARIAN NG DIYOS SA LANGIT----------<br />

___________________<br />

________________________<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa Lupa A<strong>ng</strong> Pagbabalik A<strong>ng</strong> Pagtatatag <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikita<strong>ng</strong><br />

Ng Hari Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na Pa<strong>ng</strong>wala<strong>ng</strong><br />

Ha<strong>ng</strong>gan<br />

Pinalaganap <strong>ng</strong>------------- Tao-------------- Israel------------- Iglesia------------<br />

Pansinin a<strong>ng</strong> putul-putol na guhit sa itaas <strong>ng</strong> diagram. Ito ay nagpapakita na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos ay naroon na sa La<strong>ng</strong>it bago pa nilala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

Pansinin a<strong>ng</strong> mga pana sa ibaba <strong>ng</strong> diagram. Nilala<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> lupa bila<strong>ng</strong> pagpapalaganap<br />

<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Makala<strong>ng</strong>it na Kaharian. Pinili Niya a<strong>ng</strong> tao bila<strong>ng</strong> instrumento upa<strong>ng</strong> palaganapin<br />

a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. Hindi nagtagumpay a<strong>ng</strong> tao sa katu<strong>ng</strong>kula<strong>ng</strong> ito.<br />

Datapuwat pumili a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bansa upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. Subalit<br />

nabigo rin a<strong>ng</strong> Israel. Sumamba sila sa mga diosdiosan at namuhay ayon sa pamantayan <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan sa halip na ayon sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

At ipinadala <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Anak na si JesuCristo. Ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> tao, si<br />

Adam, ay nabigo; a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> tao, si Jesus, ay nagtagumpay. Dinala Niya a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos sa lupa. Gumawa <strong>ng</strong> paraan si Jesus, sa pamamagitan <strong>ng</strong> espirituwal na pagkapa<strong>ng</strong>anak na<br />

muli, upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> tao ay mabuhay sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. At a<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ito ay nabubuhay sa<br />

loob niya bagama’t siya’y narito pa sa sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

Sapagkat tina<strong>ng</strong>gihan a<strong>ng</strong> Hari at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, a<strong>ng</strong> pagtatatag <strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> Kaharian<br />

ay ipinagpaliban ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> pagbabalik.<br />

50


Upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian, pinili <strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong>ayon a<strong>ng</strong> Iglesia. A<strong>ng</strong> Iglesia<br />

a<strong>ng</strong> instrumento na magbabahagi <strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> mundo. Ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

baya<strong>ng</strong> pinili <strong>ng</strong> Diyos, a<strong>ng</strong> Israel, ay nabigo, a<strong>ng</strong> Iglesia ay magtatagumpay. Pag naipa<strong>ng</strong>aral na<br />

a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> mundo, darati<strong>ng</strong> na sa pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> pagkakataon a<strong>ng</strong> Hari.<br />

A<strong>ng</strong> nakikita<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay itatatag sa pa<strong>ng</strong>wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kalagayan. Lahat <strong>ng</strong><br />

kaharian sa buo<strong>ng</strong> mundo ay tatalunin.<br />

MGA KATOTOHANAN PATUNGKOL SA KAHARIAN NG DIYOS<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>pag-aralan mo na a<strong>ng</strong> nakaraan, kasalukuyan, at darati<strong>ng</strong> na Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito a<strong>ng</strong><br />

iba pa<strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong> katotohanan tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharia<strong>ng</strong> ito:<br />

ITO AY PINAGHAHARIAN NG DIYOS MULA SA KANYANG TRONO SA<br />

KALANGITAN:<br />

Itinatag <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> luklukan sa mga la<strong>ng</strong>it; at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

Kaharian ay nagpupuno sa lahat. ( Awit 103: 19 )<br />

ITO AY PINAGHAHARIAN NG DIYOS NA HINDI NAGBABAGO:<br />

Si Jesucristo ay Siya ri<strong>ng</strong> kahapon at <strong>ng</strong>ayon, oo at magpakailanman.<br />

( Hebreo 13: 8 )<br />

ANG KAHARIAN NG DIYOS AY MAGPAWALANG HANGGAN:<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian Mo’y wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> Kaharian, at a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Mo’y<br />

sa lahat <strong>ng</strong> sali’t sali<strong>ng</strong> lahi. ( Awit 145: 13 )<br />

At Siya’y maghahari sa a<strong>ng</strong>kan ni Jacob magpakailan man; at hindi<br />

magkakawakas a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. ( Lucas 1: 33 )<br />

Ngunit tu<strong>ng</strong>kol sa Anak ay sinasabi, A<strong>ng</strong> Iyo<strong>ng</strong> luklukan, O Diyos, ay magpakailan<br />

man; At a<strong>ng</strong> setro <strong>ng</strong> katuwiran ay siya<strong>ng</strong> setro <strong>ng</strong> Iyo<strong>ng</strong> kaharian. ( Hebreo 1: 8 )<br />

Kay dakila <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga tanda! At pagka makapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Kaniya<strong>ng</strong> mga<br />

kababalaghan! A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kaharian ay wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kaharian, at a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan ay sa sali’t sali<strong>ng</strong> lahi. ( Daniel 4: 3 )<br />

ANG KAHARIAN NG DIYOS AY HINDI MATITINAG, MAGAGALAW, O<br />

MAWAWASAK:<br />

Kayat pagkata<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> hindi magagalaw, ay magkakaroon tayo<br />

<strong>ng</strong> biyaya<strong>ng</strong> sa pamamagitan nito ay makapaghahandog tayo<strong>ng</strong> may paggala<strong>ng</strong> at<br />

katakutan <strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kod na nakalulugod sa Diyos. ( Hebreo 12: 28 )<br />

51


ANG KAHARIAN AY INIHANDA NA MULA SA PASIMULA:<br />

Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y sasabihin <strong>ng</strong> Hari sa na<strong>ng</strong>asa Kanya<strong>ng</strong> kanan, Magsiparito<br />

kayo, mga pinagpala <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> Ama, manahin ninyo a<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> nakahanda sa<br />

inyo buhat na<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. ( Mateo 25: 34 )<br />

NAIS NG DIYOS NA MANAHIN NATIN ANG KANYANG KAHARIAN:<br />

Huwag kayo<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>atakot, munti<strong>ng</strong> kawan; sapagkat nakalulugod na<br />

mainam sa inyo<strong>ng</strong> Ama a<strong>ng</strong> sa inyo’y ibigay a<strong>ng</strong> kaharian. ( Lucas 12: 32 )<br />

At kayo’y inihahalal ko<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> kaharian, na gaya <strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkahalal sa akin<br />

<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> Ama. ( Lucas 22: 29 )<br />

ANG KAHARIAN AY SA PANGINOON:<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> Kaharian ay sa Pa<strong>ng</strong>inoon; at Siya a<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> mga bansa.<br />

( Awit 22: 28 )<br />

At huwag Mo kami<strong>ng</strong> ihatid sa tukso, kundi iligtas Mo kami sa masama.<br />

Sapagkat Iyo a<strong>ng</strong> kaharian, at a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, at a<strong>ng</strong> kaluwalhatian,<br />

magpakailan man. ( Mateo 6: 13 )<br />

At a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo’y magigi<strong>ng</strong> Hari sa buo<strong>ng</strong> lupa; sa araw na yao’y magigi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon ay isa, at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan ay isa. ( Zacarias 14: 9 )<br />

ANG KAHARIAN NG DIYOS ANG PINAKAMAKAPANGYARIHAN SA LAHAT NG<br />

KAHARIAN:<br />

Itinatag <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> luklukan sa mga la<strong>ng</strong>it; At a<strong>ng</strong><br />

kaharian ay nagpupuno sa lahat. ( Awit 103: 19 )<br />

Kanya<strong>ng</strong><br />

ANG KAHARIAN NG DIYOS AY BINUBUO NG MGA TAO SA LAHAT NG BANSA:<br />

At sila’y magsisipa<strong>ng</strong>gali<strong>ng</strong> sa sila<strong>ng</strong>an at sa kanluran, at sa timugan at sa<br />

hilagaan, at magsisiupo sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( Lucas 13: 29 )<br />

ANG KAHARIAN NG DIYOS AY HINDI SA SANGLIBUTANG ITO:<br />

Sumagot si Jesus, A<strong>ng</strong> Kaharian Ko ay hindi sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito; ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

Kaharian ko ay sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito, a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> mga alipin <strong>ng</strong>a ay<br />

makikipagbaka, upa<strong>ng</strong> ako’y huwag maibigay sa mga Judio, <strong>ng</strong>unit <strong>ng</strong>ayo’y a<strong>ng</strong><br />

Aki<strong>ng</strong> kaharian ay hindi rito. ( Juan 18: 36 )<br />

52


ANG KAHARIAN NG DIYOS AY BATAY SA MGA PRINSIPYONG ESPIRITUWAL:<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi a<strong>ng</strong> pagkain at paginom, kundi a<strong>ng</strong><br />

katuwiran at a<strong>ng</strong> kapayapaan at a<strong>ng</strong> kagalakan sa Espiritu Santo. ( Roma 14: 17 )<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi sa salita, kundi sa kapa<strong>ng</strong>yarihan.<br />

( I Corinto 4: 20 )<br />

ANG LAMAN AT ANG DUGO AY HINDI MAKAPAGMAMANA NG KAHARIAN NG<br />

DIYOS:<br />

Sinasabi ko <strong>ng</strong>a ito, mga kapatid, na a<strong>ng</strong> laman at a<strong>ng</strong> dugo ay hindi<br />

makapagmamana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos; ni a<strong>ng</strong> kasiraan ay magmamana <strong>ng</strong><br />

wala<strong>ng</strong> kasiraan. ( I Corinto 15: 50 )<br />

Sumagot si Jesus at sa kanya’y sinabi, Katotohanan, katotohana<strong>ng</strong> sinasabi ko sa<br />

iyo, maliban na a<strong>ng</strong> tao’y ipa<strong>ng</strong>anak na muli, ay hindi siya makakakita <strong>ng</strong> kaharian<br />

<strong>ng</strong> Diyos.<br />

Sumagot si Jesus, Katotohanan, katotohana<strong>ng</strong> sinasabi ko sa iyo, Maliban na<br />

a<strong>ng</strong> tao’y ipa<strong>ng</strong>anak <strong>ng</strong> tubig at <strong>ng</strong> Espiritu, ay hindi siya makapapasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( Juan 3: 3, 5 )<br />

MAY MGA SUSING ESPIRITUWAL SA KAHARIAN NG DIYOS:<br />

Ibibigay ko sa iyo a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it: at anoman a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> talian<br />

sa lupa ay tatalian sa la<strong>ng</strong>it; at anoman a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kalagan sa lupa ay kakalagan sa<br />

la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 16: 19 )<br />

Ito<strong>ng</strong> mga “susi sa Kaharian” ay ipaliliwanag sa susunod na kabanata.<br />

53


1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

PANSARILING PAGSUSULIT<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

____________________________________________________________<br />

2. Sa isa<strong>ng</strong> hiwalay na papel, isulat a<strong>ng</strong> maikli<strong>ng</strong> buod <strong>ng</strong> kasaysayan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa<br />

nakaraan.<br />

3. Sa isa<strong>ng</strong> hiwalay na papel, isulat a<strong>ng</strong> maikli<strong>ng</strong> buod <strong>ng</strong> kasalukuya<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

4. Sa isa<strong>ng</strong> hiwalay na papel, isulat a<strong>ng</strong> maikli<strong>ng</strong> buod na naglalarawan sa darati<strong>ng</strong> na Kaharian<br />

<strong>ng</strong> Diyos.<br />

5. Pagbalik-aralan a<strong>ng</strong> mga mahahalaga<strong>ng</strong> katotohanan tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa arali<strong>ng</strong><br />

ito, at subukin ku<strong>ng</strong> ilan a<strong>ng</strong> maililista mo na hindi tumiti<strong>ng</strong>in sa aklat.<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

__________________________________________<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay masusumpu<strong>ng</strong>an sa dulo <strong>ng</strong> manwal na ito.)<br />

54


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Tulad <strong>ng</strong> napag-aralan mo sa kurso<strong>ng</strong> ito, may dalawa<strong>ng</strong> kaharia<strong>ng</strong> espirituwal at lahat <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

nabubuhay ay nakatira sa alinman sa dalawa<strong>ng</strong> ito. Ikaw ay maaari<strong>ng</strong> namumuhay sa Kaharian ni<br />

Satanas o sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Haba<strong>ng</strong> ikaw ay nabubuhay sa mundo<strong>ng</strong> ito ikaw ay nabubuhay<br />

sa kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. A<strong>ng</strong> ibig sabihin nito ay nabubuhay ka sa isa<strong>ng</strong> bansa na nasa ilalim<br />

<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> pamahalaan.<br />

A<strong>ng</strong> pamahalaa<strong>ng</strong> panlupa ay pinasimulan din <strong>ng</strong> Diyos upa<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong> kaayusan at upa<strong>ng</strong><br />

maipatupad a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga batas dito sa lupa. A<strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> pinakamakapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong><br />

pinuno sa ibabaw <strong>ng</strong> anuma<strong>ng</strong> makatao<strong>ng</strong> pamahalaan, at ito ay palalakarin ayon sa Kanya<strong>ng</strong><br />

Salita, plano, at mga pakay. Maliwanag na a<strong>ng</strong> mga pamahalaan dito sa mundo ay hindi<br />

sumunod sa orihinal na plano <strong>ng</strong> Diyos. Sila ay masasama at mapa<strong>ng</strong>-api. A<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> palakad<br />

ay hindi ayon sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Diyos. Marami sa mga pinuno <strong>ng</strong> mga bansa<strong>ng</strong> ito ay hindi<br />

man la<strong>ng</strong> kumikilala sa Diyos. A<strong>ng</strong> mga ito ay nagi<strong>ng</strong> “ Kaharian <strong>ng</strong> Sa<strong>ng</strong>libutan” na kontrolado<br />

ni Satanas.<br />

Sapagkat kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> mamuhay ka sa ilalim <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> pamahalaan, mahalaga na malaman mo<br />

ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> itinuturo <strong>ng</strong> Biblia patu<strong>ng</strong>kol dito:<br />

Mga Kaharian Ng Sa<strong>ng</strong>libutan<br />

I. Sa Diyos nagpasimula a<strong>ng</strong> mga gobyerno<br />

A. A<strong>ng</strong> mga gobyerno ay itinadhana <strong>ng</strong> Diyos: Roma 13: 1<br />

B. A<strong>ng</strong> mga pinuno ay mga ministro <strong>ng</strong> Diyos: Roma 13: 4, 6<br />

C. A<strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> nagtatatag at nagbabagsak <strong>ng</strong> gobyerno ayon sa Kanya<strong>ng</strong><br />

kalooban: Daniel 4: 32; 5: 21; Awit 75: 7<br />

II. A<strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> Diyos sa gobyerno<br />

A. A<strong>ng</strong> orihinal na plano <strong>ng</strong> Diyos ay magkaroon <strong>ng</strong> mga gobyerno:<br />

1. Sa ikabubuti <strong>ng</strong> mga tao: Roma 13: 3, 4<br />

2. Upa<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>asiwa sa katuwiran at parusahan a<strong>ng</strong> masama:<br />

Roma 13: 3-4<br />

B. Mga gobyerno<strong>ng</strong> laban sa Kanya<strong>ng</strong> plano:<br />

1. Ginagamit a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan upa<strong>ng</strong> sundin a<strong>ng</strong> pansarili<strong>ng</strong> nasa:<br />

I Hari 21: 7-14<br />

2. Kapag na<strong>ng</strong>yari ito, pinarurusahan <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> pinuno o hari na<br />

gumawa nito: I Hari 21: 19<br />

III. Mga katu<strong>ng</strong>kulan <strong>ng</strong> gobyerno sa mga tao<br />

A. Hindi dapat ibulid a<strong>ng</strong> mga tao sa kasalanan: I Hari 12: 28-30<br />

B. Itaguyod a<strong>ng</strong> ikabubuti <strong>ng</strong> mga tao: Roma 13: 1-5<br />

C. Parusahan a<strong>ng</strong> masama: Roma 13: 3-4<br />

D. Panatilihin a<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> kapayapaan: I Samuel 30: 21-24<br />

E. Pa<strong>ng</strong>alagaan a<strong>ng</strong> mga karapatan <strong>ng</strong> mga mamamayan: Gawa 22: 25-30<br />

55


IV. Mga prinsipyo<strong>ng</strong> pumapatnubay sa mga hari:<br />

A. A<strong>ng</strong> hari ay dapat matalino: Genesis 41: 33; Deuteronomio 1: 13<br />

B. A<strong>ng</strong> hari a<strong>ng</strong> magii<strong>ng</strong>at at tutulo<strong>ng</strong> sa mga dukha at na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an:<br />

Roma 12: 4; Awit 82: 3-4<br />

C. Dapat kilalanin <strong>ng</strong> hari na a<strong>ng</strong> Diyos ay Diyos: Awit 2: 10, 11<br />

D. A<strong>ng</strong> mga hari na hindi kumikilala sa Diyos ay ibinababa:<br />

1. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>bucodonosor: Daniel 4<br />

2. Belsasar: Daniel 5<br />

3. Herodes: Gawa 12: 21-23<br />

E. A<strong>ng</strong> Diyos ay maaari<strong>ng</strong> maglagay <strong>ng</strong> hari na masunurin sa Kanya upa<strong>ng</strong><br />

palitan a<strong>ng</strong> hindi sumusunod sa Diyos: I Hari 11: 11<br />

F. Maaari<strong>ng</strong> alisin <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> pamilya mula sa pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>una dahil sa<br />

kasalanan : I Hari 14: 7-11<br />

G. Dahil sa katuwiran <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao, maaari siya<strong>ng</strong> pahintulutan <strong>ng</strong> Diyos na<br />

magi<strong>ng</strong> tagapagmana o sumunod sa trono: I Hari 11: 13; Lucas 1: 32<br />

V. Kaugnayan <strong>ng</strong> mga tao sa gobyerno<br />

A. Hindi dapat labanan a<strong>ng</strong> mga hari at mga batas: Roma 3: 2<br />

1. Magpailalim na<strong>ng</strong> dahil sa Pa<strong>ng</strong>inoon: I Pedro 2: 13-14<br />

2. A<strong>ng</strong> pagdusta sa gobyerno ay kasalanan <strong>ng</strong> laman: II Pedro 2: 10<br />

3. A<strong>ng</strong> mga tao ay dapat sumusunod sa batas: Marcos 12: 17<br />

B. May pasubali sa pagsunod: A<strong>ng</strong> mga utos <strong>ng</strong> hari ay hindi dapat sundin ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

mga ito ay laban sa utos o pakay <strong>ng</strong> Diyos:<br />

1. Exodo 1: 17<br />

2. Daniel 3: 18<br />

3. Gawa 5: 29<br />

C. A<strong>ng</strong> mga tao ay dapat magbayad <strong>ng</strong> buwis sa gobyerno: Roma 13: 6-7;<br />

Mateo 17: 25-27<br />

D. Pinapayagan <strong>ng</strong> Diyos ku<strong>ng</strong> minsan na magkaroon <strong>ng</strong> pagpili sa gobyerno:<br />

I Samuel 8: 4-9<br />

E. Dapat ipanala<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> mga tao a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga hari: I Timoteo 2: 1-2<br />

VI. A<strong>ng</strong> gobyerno sa lupa ay pansamantala lama<strong>ng</strong>. Lahat <strong>ng</strong> gobyerno ay may<br />

katapusan: I Corinto 15: 24<br />

56


IKA-APAT NA KABANATA<br />

MGA SUSI SA KAHARIAN<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito, dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

- Masabi ku<strong>ng</strong> anu-ano a<strong>ng</strong> mga susi sa Kaharian.<br />

- Masabi ku<strong>ng</strong> ka<strong>ng</strong>ino ibinigay a<strong>ng</strong> mga susi<strong>ng</strong> ito.<br />

- Kilalanin na kaila<strong>ng</strong>an a<strong>ng</strong> pagsisisi mula sa kasalanan upa<strong>ng</strong> makarati<strong>ng</strong> sa Kaharian.<br />

-Malaman na a<strong>ng</strong> patuloy na paglago<strong>ng</strong> espirituwal ay kaila<strong>ng</strong>an upa<strong>ng</strong> masiguro a<strong>ng</strong><br />

pagpasok sa Kaharian.<br />

SUSING TALATA:<br />

Ibibigay ko sa iyo a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it: at anoma<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> talian<br />

sa lupa ay tatalian sa la<strong>ng</strong>it; at anoman a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kalagan sa lupa ay kakalagan sa<br />

la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 16: 19 )<br />

PAMBUNGAD<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>tutuhan mo na a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa pa<strong>ng</strong>wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si<br />

Jesuscristo. Sa kabanata<strong>ng</strong> ito ay malalaman mo ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> makakalapit sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos, sa iyo<strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> mga “ susi sa Kaharian.”<br />

ISANG KAHARIANG ITINAKDA<br />

Bago umakyat sa La<strong>ng</strong>it si Jesus, sinabi Niya sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad:<br />

At kayo’y inihahalal ko<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Kaharian, na gaya <strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkahalal sa Akin<br />

<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> Ama. ( Lucas 22: 29 )<br />

Sinabi rin ni Jesus na a<strong>ng</strong> Iglesia Niya ay palalaganapin a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong><br />

mundo:<br />

At sinasabi ko naman sa iyo, na ikaw ay Pedro, at sa ibabaw <strong>ng</strong> bato<strong>ng</strong> ito ay<br />

itatayo ko a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> iglesia; at a<strong>ng</strong> mga pintuan <strong>ng</strong> Hades ay hindi<br />

magsisipanaig laban sa kanya.<br />

57


Ibibigay ko sa iyo a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it: at anoma<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> talian sa<br />

lupa ay tatalian sa la<strong>ng</strong>it; at anoma<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kalagan sa lupa ay kakalagan sa la<strong>ng</strong>it.<br />

( Mateo 16: 18-19 )<br />

Sa talata<strong>ng</strong> ito ay ipinakita ni Jesus na si Pedro ay magigi<strong>ng</strong> isa sa mga pundasyo<strong>ng</strong> espirituwal<br />

<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> Iglesia. Ibig sabihin nito ay malaki a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> bahagi sa paglago nito. A<strong>ng</strong><br />

kahulugan <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ala<strong>ng</strong> Pedro ay isa<strong>ng</strong> “ bato.”<br />

At sinabi ni Jesus patu<strong>ng</strong>kol sa Kanya<strong>ng</strong> sarili, “… sa bato<strong>ng</strong> ito Ako ay magtatayo <strong>ng</strong> Iglesia”,<br />

nagpapahiwatig na a<strong>ng</strong> Iglesia ay matatayo na<strong>ng</strong> dahil sa Kanya. Siya a<strong>ng</strong> bato ku<strong>ng</strong> saan<br />

matatayo a<strong>ng</strong> Iglesia. May mga maliliit di<strong>ng</strong> bato ( tulad ni Pedro). A<strong>ng</strong> mga bato<strong>ng</strong> ito ay<br />

magigi<strong>ng</strong> mahalaga<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> Iglesia. Subalit si Jesus mismo a<strong>ng</strong> tuntu<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> bato ku<strong>ng</strong> saan<br />

matatayo a<strong>ng</strong> Iglesia.<br />

May mga dalawa<strong>ng</strong> komentaryo si Jesus patu<strong>ng</strong>kol sa Iglesia<strong>ng</strong> ito:<br />

Una, Sinabi Niya na a<strong>ng</strong> mga pintuan <strong>ng</strong> Hades ay hindi makapananaig laban dito.”<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gpapakita ito na a<strong>ng</strong> Iglesia ay may mga kalaban, subalit hindi ito matatalo <strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> mga kalaban.<br />

Pa<strong>ng</strong>alawa, at a<strong>ng</strong> pinakamahalaga sa ati<strong>ng</strong> pag-aaral ay, ipina<strong>ng</strong>ako ni Jesus na<br />

ibibigay Niya a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> Kaharian sa Iglesia.<br />

Sa buhay dito sa mundo ku<strong>ng</strong> ikaw a<strong>ng</strong> may hawak <strong>ng</strong> susi sa isa<strong>ng</strong> gusali, ikaw ay may<br />

kapamahalaan doon. Dahil sa puwesto<strong>ng</strong> ito ikaw a<strong>ng</strong> may hawak <strong>ng</strong> mga susi sa gusali.<br />

A<strong>ng</strong> kapamahalaa<strong>ng</strong> sinasabi ni Jesus ay espirituwal. Binigyan Niya a<strong>ng</strong> Iglesia <strong>ng</strong> mga susi<strong>ng</strong><br />

espirituwal para makapasok sa Kaharian. Sabi ni Jesus “ Ako” a<strong>ng</strong> magbibigay sa kanila. A<strong>ng</strong><br />

kapa<strong>ng</strong>yarihan at kapamahalaan <strong>ng</strong> Iglesia ay ma<strong>ng</strong>gagali<strong>ng</strong> kay Jesus. A<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ ibibigay”<br />

( pa<strong>ng</strong>hinaharap) ay na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ahuluga<strong>ng</strong> hindi pa naibibigay a<strong>ng</strong> mga susi, na<strong>ng</strong> ito ay sabihin ni<br />

Jesus. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> ito ay ibinigay sa Gawa 2 na<strong>ng</strong> ibuhos a<strong>ng</strong> Espiritu Santo sa mga<br />

alagad:<br />

Datapwat tata<strong>ng</strong>gapin ninyo a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, pagdati<strong>ng</strong> sa inyo <strong>ng</strong><br />

Espiritu Santo: at kayo’y magigi<strong>ng</strong> mga saksi Ko sa Jerusalem, at sa buo<strong>ng</strong> Judea<br />

at Samaria, at ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa kahulihuliha<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ganan <strong>ng</strong> lupa. ( Gawa 1: 8 )<br />

A<strong>ng</strong> mga susi sa Kaharian ay a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan na magtali at magkalag. A<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong><br />

pagtatali ay a<strong>ng</strong> paglalagay <strong>ng</strong> posas. Tulad ito <strong>ng</strong> pagsasara <strong>ng</strong> pinto <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> silid. A<strong>ng</strong> ibig<br />

sabihin <strong>ng</strong> kalagan ay a<strong>ng</strong> palayain. Tulad naman ito <strong>ng</strong> pagbubukas <strong>ng</strong> pintuan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> silid.<br />

A<strong>ng</strong> Iglesia ay nasa position <strong>ng</strong> kapamahalaan. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>sa kanya a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Ito a<strong>ng</strong> gagamitin upa<strong>ng</strong> buksan a<strong>ng</strong> espirituwal na pintuan <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> mundo. Si<br />

Pedro a<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> gagamit <strong>ng</strong> mga susi<strong>ng</strong> ito. Bubuksan niya a<strong>ng</strong> pintuan <strong>ng</strong> ministeryo para sa<br />

mga Gentil na bansa dito sa mundo.<br />

58


May kapa<strong>ng</strong>yarihan a<strong>ng</strong> Iglesia na pakawalan a<strong>ng</strong> puwersa <strong>ng</strong> mabuti at talian a<strong>ng</strong> mga<br />

puwersa<strong>ng</strong> masasama. Sa lahat <strong>ng</strong> mga suliranin <strong>ng</strong> mga mananampalataya, a<strong>ng</strong> pagtatali at<br />

pagpapalaya a<strong>ng</strong> susi <strong>ng</strong> tagumpay.<br />

PAANO ANG PAGPASOK SA KAHARIAN<br />

A<strong>ng</strong> mga susi sa Kaharian ay ibinigay ni Jesus sa Iglesia. Subalit paano talaga makakapasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos?<br />

Basahin a<strong>ng</strong> salaysay ni Nicodemo sa Juan 3: 1-21, isa<strong>ng</strong> pinuno <strong>ng</strong> relihiyon sa panahon <strong>ng</strong><br />

ministeryo ni Jesus sa lupa. Lumapit siya kay Jesus at nagtatano<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong> paano makakapasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, at sa gayon ay magkakaroon <strong>ng</strong> buhay na wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan. Ganito a<strong>ng</strong> sabi<br />

ni Jesus:<br />

Katotohanan, katotohana<strong>ng</strong> sinasabi ko sa iyo, Maliban na a<strong>ng</strong> tao’y ipa<strong>ng</strong>anak na<br />

muli, ay hindi siya makakakita <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( Juan 3: 3 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>lito si Nicodemo. Itinano<strong>ng</strong> niya kay Jesus:<br />

Paano<strong>ng</strong> maipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>anak a<strong>ng</strong> tao ku<strong>ng</strong> siya’y matanda na? Makapapasok baga<br />

siya<strong>ng</strong> bila<strong>ng</strong> ikalawa sa tiyan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> ina, at ipa<strong>ng</strong>anak? ( Juan 3: 4 )<br />

Ipinaliwanag ni Jesus na a<strong>ng</strong> sinasabi niya<strong>ng</strong> “kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong> muli” ay hindi isa<strong>ng</strong> pisikal na<br />

pa<strong>ng</strong>yayari. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagkapa<strong>ng</strong>anak na pisikal, ikaw ay ipina<strong>ng</strong>anak sa mundo<strong>ng</strong> ito.<br />

Ikaw ay nagi<strong>ng</strong> mamamayan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bansa.<br />

Sa natural na pagkasila<strong>ng</strong>, namana mo a<strong>ng</strong> likas na kasalanan <strong>ng</strong> tao:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito, ako’y inanyuan sa kasamaan; at sa kasalanan ay ipinaglihi ako <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong><br />

ina. ( Awit 51: 5 )<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay isa<strong>ng</strong> espirituwal na Kaharian, dapat ka<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>anak dito sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> espiritu. Dapat mo<strong>ng</strong> baguhin a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> tirahan mula sa Kaharian ni Satanas<br />

patu<strong>ng</strong>o sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> sabi ni Jesus ay:<br />

A<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>anak <strong>ng</strong> laman ay laman <strong>ng</strong>a; at a<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>anak <strong>ng</strong> espiritu ay<br />

espiritu <strong>ng</strong>a.<br />

Huwag ka<strong>ng</strong> magtaka sa aki<strong>ng</strong> sinabi sa iyo, Kinakaila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> kayo’y<br />

ipa<strong>ng</strong>anak na muli. ( Juan 3: 6-7 )<br />

Ipinaliwanag ni Pablo na hindi ka makakapasok sa Kaharian na may katawa<strong>ng</strong> makalupa:<br />

Sinasabi ko <strong>ng</strong>a ito, mga kapatid, na a<strong>ng</strong> laman at a<strong>ng</strong> dugo ay hindi<br />

makapagmamana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos…( I Corinto 15: 50 )<br />

59


Pumapasok ka sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at nagigi<strong>ng</strong> tagapagmana <strong>ng</strong> Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

espirituwal na kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong> muli. Upa<strong>ng</strong> ikaw ay ipa<strong>ng</strong>anak na muli, dapat ka<strong>ng</strong> maniwala na<br />

si Jesus ay namatay upa<strong>ng</strong> pagbayaran a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mga kasalanan.<br />

Dapat mo<strong>ng</strong> pagsisihan a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kasalanan, humi<strong>ng</strong>i <strong>ng</strong> tawad, at magtiwala sa Kanya:<br />

Sapagkat gayon na lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pagsinta <strong>ng</strong> Diyos sa sa<strong>ng</strong>libutan, na ibinigay<br />

Niya a<strong>ng</strong> Kaniya<strong>ng</strong> bugto<strong>ng</strong> na Anak, upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> sa Kanya’y<br />

sumampalataya ay huwag mapahamak, kundi magkaroon <strong>ng</strong> buhay na<br />

wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan.<br />

Sapagkat hindi sinugo <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Anak sa sa<strong>ng</strong>libutan upa<strong>ng</strong> hatulan a<strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan; kundi upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay maligtas sa pamamagitan Niya.<br />

( Juan 3: 16-17 )<br />

( A<strong>ng</strong> Pagsisisi sa kasalanan at pananampalataya sa Diyos ay tinatalakay sa isa<strong>ng</strong> kurso <strong>ng</strong><br />

Harvestime International Institute na pinamagata<strong>ng</strong> “ Mga Pundasyon <strong>ng</strong> Pananampalataya.”<br />

Ku<strong>ng</strong> hindi mo pa tinata<strong>ng</strong>gap a<strong>ng</strong> karanasan <strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> born again, hinihimok ko<strong>ng</strong> pagaralan<br />

mo a<strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito upa<strong>ng</strong> ito’y iyo<strong>ng</strong> lalo<strong>ng</strong> maunawaan.)<br />

Sa pamamagitan lama<strong>ng</strong> ni Jesus posible<strong>ng</strong> lumipat ka mula sa kaharian ni Satanas patu<strong>ng</strong>o sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

(A<strong>ng</strong> Diyos) <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Siya<strong>ng</strong> nagligtas sa atin sa kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> kadiliman, at<br />

naglipat sa atin sa Kaharian <strong>ng</strong> Anak <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagibig. ( Colosas 1: 13 )<br />

PAGSISISI O REBOLUSYON?<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> pumarito si Jesus sa sa<strong>ng</strong>libutan upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, a<strong>ng</strong> akala <strong>ng</strong><br />

iba na kumilala sa Kanya bila<strong>ng</strong> Hari ay itatatag a<strong>ng</strong> Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong> rebolusyon.<br />

Inakala nila na magkakaroon <strong>ng</strong> actuwal na pag-aalsa laban sa nakaupo<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan dito sa<br />

mundo. Subalit itinuro ni Jesus na a<strong>ng</strong> susi sa Kanya<strong>ng</strong> Kaharian ay pagsisisi, hindi rebolusyon.<br />

Sumagot si Jesus, A<strong>ng</strong> Kaharian Ko ay hindi sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito: ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

Kaharian Ko ay sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito, a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mga alipin <strong>ng</strong>a ay<br />

makikipagbaka, upa<strong>ng</strong> ako’y huwag maibigay sa mga Judio: <strong>ng</strong>unit <strong>ng</strong>ayo’y a<strong>ng</strong><br />

Aki<strong>ng</strong> Kaharian ay hindi rito. ( Juan 18: 36 )<br />

Pagkatapos <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> madakip si Juan, ay napasa Galilea si Jesus na<br />

ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Diyos.<br />

At sinasabi, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ganap na a<strong>ng</strong> panahon at malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos: kayo’y<br />

ma<strong>ng</strong>agsisi, at magsisampalataya sa eva<strong>ng</strong>elio. ( Marcos 1: 14-15 )<br />

Mula noon ay nagpasimula<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aral si Jesus, at magsabi, Ma<strong>ng</strong>agsisi kayo;<br />

sapagkat malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 4: 17 )<br />

60


<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> si Jesus ay mamatay sa krus dalawa<strong>ng</strong> magnanakaw a<strong>ng</strong> ipinako sa krus sa tabi Niya. A<strong>ng</strong><br />

isa sa dalawa ay nagsisi at sinabi:<br />

Jesus, alalahanin Mo ako , pagdati<strong>ng</strong> Mo sa Iyo<strong>ng</strong> Kaharian.<br />

At sinabi Niya sa kanya, Katotohana<strong>ng</strong> sinasabi Ko sa iyo, Ngayon ay kakasamahin<br />

kita sa Paraiso. ( Lucas 23: 42-43 )<br />

A<strong>ng</strong> pagsisisi a<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> daan upa<strong>ng</strong> makapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbabala si Jesus na magkakaroon <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> hidwa<strong>ng</strong> mga doctrina na nag-aa<strong>ng</strong>kin na sila<br />

a<strong>ng</strong> tunay na daan sa Kaharian:<br />

Kayo’y magsipasok sa makipot na pintuan: sapagkat maluwa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pintuan,<br />

at malapad a<strong>ng</strong> daa<strong>ng</strong> patu<strong>ng</strong>o sa pagkapahamak, at marami a<strong>ng</strong> doo’y<br />

nagsisipasok.<br />

Sapagkat makipot a<strong>ng</strong> pintuan, at makitid a<strong>ng</strong> daa<strong>ng</strong> patu<strong>ng</strong>o sa buhay, at<br />

kakaunti a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>akakasumpo<strong>ng</strong> noon. ( Mateo 7: 13-14 )<br />

May isa lama<strong>ng</strong> daan upa<strong>ng</strong> makapasok sa Kaharian at yan ay sa pamamagitan ni Jesucristo.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbabala si Jesus na dapat ay pumasok ka na <strong>ng</strong>ayon sa pintua<strong>ng</strong> patu<strong>ng</strong>o sa wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />

buhay, sapagkat may araw na ito ay sasarhan:<br />

Magpilit kayo<strong>ng</strong> magsipasok sa pintua<strong>ng</strong> makipot; sapagkat sinasabi ko sa<br />

na marami a<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>agsisikap na pumasok, at hindi ma<strong>ng</strong>yayari.<br />

inyo<br />

Ku<strong>ng</strong> makatindig na a<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>bahayan, at mailapat na a<strong>ng</strong> pinto, at<br />

magpasimula kayo<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>agsitayo sa labas, at ma<strong>ng</strong>agsituktok sa pintuan, na<br />

ma<strong>ng</strong>agsasabi, Pa<strong>ng</strong>inoon, buksan mo kami; at Siya’y sasagot at sasabihin sa inyo,<br />

Hindi ko kayo na<strong>ng</strong>akikilala ku<strong>ng</strong> kayo’y taga saan. ( Lucas 13: 24-25 )<br />

Ngayon ay bukas pa a<strong>ng</strong> pintuan <strong>ng</strong> Kaharian. Makakapasok ka roon sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

pagsisisi <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kasalanan. Magigi<strong>ng</strong> huli na a<strong>ng</strong> lahat sa oras <strong>ng</strong> paghuhukom <strong>ng</strong> Diyos sa<br />

sa<strong>ng</strong>libutan. Isasara na a<strong>ng</strong> pintuan noon.<br />

TATLONG TALINHAGA TUNGKOL SA PAGPASOK<br />

May mga talinhaga si Jesus na isinalaysay sa Lucas 15: 1-32. Marami ka pa<strong>ng</strong> talinhaga na<br />

matututuhan sa kurso<strong>ng</strong> ito. A<strong>ng</strong> mga talinhaga ay mga natural na halimbawa na ginamit ni Jesus<br />

upa<strong>ng</strong> magpakita <strong>ng</strong> mga katotohana<strong>ng</strong> espirituwal. Basahin mo a<strong>ng</strong> mga talinhaga sa Lucas 15<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa nawawala<strong>ng</strong> tupa, nawawala<strong>ng</strong> salapi, at nawawala<strong>ng</strong> anak. Lahat sila ay patu<strong>ng</strong>kol sa<br />

pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

61


-A<strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> pastor na naghahanap <strong>ng</strong> nawawala<strong>ng</strong> tupa ay nagpapakita ku<strong>ng</strong><br />

paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Diyos ay naghahanap <strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> nalalayo<strong>ng</strong> espirituwal upa<strong>ng</strong> ibalik sila<br />

sa Kanya<strong>ng</strong> Kaharian.<br />

-A<strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> babae<strong>ng</strong> naghahanap <strong>ng</strong> nawala<strong>ng</strong> salapi ay nagpapakita <strong>ng</strong><br />

pagtitiyaga sa paghahanap <strong>ng</strong> mga nagkasala upa<strong>ng</strong> madala sila sa Kaharian.<br />

-A<strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> nawawala<strong>ng</strong> anak ay halimbawa <strong>ng</strong> prisipyo <strong>ng</strong> pagsisisi na<br />

maglalagay sa iyo sa tama<strong>ng</strong> lugar bila<strong>ng</strong> tagapagmana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

DAGDAG SA PANANAMPALATAYA<br />

Sa pamamagitan <strong>ng</strong> pananampalataya sa Diyos at sa Kanya<strong>ng</strong> Anak na si Jesucristo, ikaw ay<br />

makakapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

Di<strong>ng</strong>gin ninyo, mga minamahal ko<strong>ng</strong> kapatid; hindi baga pinili <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga<br />

dukha sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito upa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mayayaman sa pananampalataya, at mga<br />

tagapagmana <strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ipinanagko Niya sa mga nagsisiibig sa Kaniya?<br />

( Santiago 2: 5 )<br />

Ayon kay Apostol Pedro, may mga espirituwal na kata<strong>ng</strong>ian na dapat mo<strong>ng</strong> pagyamanin<br />

pagkatapos mo<strong>ng</strong> maranasan a<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> buhay:<br />

Oo, at dahil din dito, sa pagkaragdag sa gana<strong>ng</strong> inyo <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> sikap, ay<br />

ipamahagi ninyo sa inyo<strong>ng</strong> pananampalataya a<strong>ng</strong> kagali<strong>ng</strong>an; at sa kagali<strong>ng</strong>an ay<br />

a<strong>ng</strong> kaalaman;<br />

At sa kaalaman ay a<strong>ng</strong> pagpipigil; at sa pagpipigil ay a<strong>ng</strong> pagtitiis; at sa<br />

pagtitiis ay a<strong>ng</strong> kabanalan;<br />

At sa kabanalan ay a<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> kalooban sa kapatid; at sa mabuti<strong>ng</strong><br />

kalooban sa kapatid ay a<strong>ng</strong> pagibig.<br />

Sapagkat ku<strong>ng</strong> nasa inyo a<strong>ng</strong> mga bagay na ito at sumasagana, ay hindi kayo<br />

pababayaa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mga tamad o mga wala<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a sa pagkakilala sa ati<strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Jesucristo.<br />

Sapagkat yao<strong>ng</strong> wala <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay bulag, na a<strong>ng</strong> nakikita lama<strong>ng</strong> ay a<strong>ng</strong><br />

nasa malapit, sa pagkalimot <strong>ng</strong> paglilinis <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> dati<strong>ng</strong> mga kasalanan.<br />

62


Kaya, mga kapatid, lalo<strong>ng</strong> pagsikapan ninyo na ma<strong>ng</strong>apanatag kayo sa<br />

pagkatawag at pagkahira<strong>ng</strong> sa inyo; sapagkat ku<strong>ng</strong> gawin ninyo a<strong>ng</strong> mga bagay<br />

na ito ay hindi kayo ma<strong>ng</strong>atitisod kailan man:<br />

Sapagkat sa gayon ay ipinamamahagi<strong>ng</strong> sagana sa inyo a<strong>ng</strong> pagpasok sa<br />

Kaharia<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon natin at Tagapagligtas na si<br />

Jesucristo. ( II Pedro 1: 5-11 )<br />

Pagkatapos mo<strong>ng</strong> pumasok sa Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong> pananampalataya, dapat ka<strong>ng</strong><br />

mamuhay ayon sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Kapag hindi mo ito ginawa, madali<br />

mo<strong>ng</strong> makakalimutan na ikaw ay nilinis na mula sa kasalanan at mababalik ka sa dati mo<strong>ng</strong><br />

makasalana<strong>ng</strong> buhay.<br />

Sabi ni Pedro, ku<strong>ng</strong> ikaw ay lalago<strong>ng</strong> espirituwal masisiguro a<strong>ng</strong> pagpasok mo sa Kaharian. Sa<br />

kurso<strong>ng</strong> ito ay matututuhan mo a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> pamumuhay sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na<br />

magtuturo sa iyo <strong>ng</strong> paglago<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

63


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

2. Ka<strong>ng</strong>ino ibinigay a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> Kaharian?<br />

_______________________________________________________________________<br />

3. Anu-ano a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> Kaharian?<br />

4. Ano a<strong>ng</strong> dapat gawin <strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> lilipat mula sa kaharian ni Satanas patu<strong>ng</strong>o sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos?<br />

________________________________________________________________________<br />

5. Ano a<strong>ng</strong> sinabi ni Jesus kay Nicodemo na dapat niya<strong>ng</strong> gawin upa<strong>ng</strong> makapasok sa Kaharian<br />

<strong>ng</strong> Diyos?<br />

6. Ano a<strong>ng</strong> itinuturo <strong>ng</strong> mga talata sa II Pedro 1: 5-11? ( Maaari mo<strong>ng</strong> gamitin a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> Biblia<br />

upa<strong>ng</strong> basahin a<strong>ng</strong> mga talata<strong>ng</strong> ito).<br />

7. Ano a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> pagtali <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay?<br />

________________________________________________________________________<br />

8. Ano a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> pagkalag <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay?<br />

________________________________________________________________________<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay matatagpuan sa dulo <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito.)<br />

64


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Sa nauna<strong>ng</strong> kabanata ay pinag-aralan mo a<strong>ng</strong> bala<strong>ng</strong>kas <strong>ng</strong> buhay at mga aral ni Jesus na<br />

nakabase sa Hari, sa Kaharian, at sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian. Pinagsanib dito a<strong>ng</strong> apat na<br />

Eva<strong>ng</strong>helio nila Mateo, Marcos, Lucas, at Juan.<br />

Ngayon ay pag-aaralan mo na<strong>ng</strong> detalyado a<strong>ng</strong> isa sa mga Eva<strong>ng</strong>elio<strong>ng</strong> ito. Isinulat sa mga Judio<br />

a<strong>ng</strong> aklat ni Mateo, bagamat ito ay para sa lahat <strong>ng</strong> mananampalataya. Ipinakita ni Mateo si Jesus<br />

na Siya<strong>ng</strong> Mesias at binigya<strong>ng</strong> diin niya a<strong>ng</strong> papel ni Jesus bila<strong>ng</strong> Hari <strong>ng</strong> mga Judio.<br />

Pinahalagahan ni Mateo a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian na itinuro ni Jesus. Dahil sa dii<strong>ng</strong> ito, a<strong>ng</strong><br />

Mateo a<strong>ng</strong> isa sa pinakamahalaga<strong>ng</strong> aklat sa Biblia tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong><br />

“ Kaharian” ay mahigit 50 beses naba<strong>ng</strong>git sa aklat ni Mateo at ginamit niya a<strong>ng</strong> mga kataga<strong>ng</strong><br />

“ Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it” sa buo<strong>ng</strong> aklat.<br />

Gamitin mo a<strong>ng</strong> bala<strong>ng</strong>kas na ito sa iyo<strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> aklat ni Mateo patu<strong>ng</strong>kol sa Hari, sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, at mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

I. Pambu<strong>ng</strong>ad: 1: 1<br />

II. Mga tao sa a<strong>ng</strong>kan: 1: 2-16<br />

III. A<strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>kan: 1: 17<br />

Una<strong>ng</strong> Bahagi: A<strong>ng</strong> Pinag-a<strong>ng</strong>kanan Ng Hari<br />

1: 1-17<br />

I. A<strong>ng</strong> paglilihi: 1: 18-23<br />

Ikalawa<strong>ng</strong> Bahagi: A<strong>ng</strong> Kapa<strong>ng</strong>anakan At Pagkabata Ng Hari<br />

1: 18 – 2: 23<br />

II. A<strong>ng</strong> Kapa<strong>ng</strong>anakan: 1: 24-25<br />

III. Mga pa<strong>ng</strong>yayari kaugnay <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan: 2: 1-23<br />

A. A<strong>ng</strong> pagbisita <strong>ng</strong> mga pantas na lalake at a<strong>ng</strong> plano ni Herodes: 2: 1-12<br />

B. A<strong>ng</strong> pagtakas sa Egipto: 2: 13-15<br />

C. A<strong>ng</strong> paghihiganti ni Herodes: 2: 16-18<br />

D. A<strong>ng</strong> pagbabalik sa tahanan sa <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>saret: 2: 19-23<br />

65


Ikatlo<strong>ng</strong> Bahagi: Paghahanda<br />

3: 1- 4: 11<br />

I. A<strong>ng</strong> paghahanda sa pagdati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Hari: 3: 1-17<br />

A. A<strong>ng</strong> ministeryo at mensahe ni Juan Bautista: 3: 1-12<br />

B. A<strong>ng</strong> pagbibinyag sa Hari: 3: 13-17<br />

II. A<strong>ng</strong> paghahanda <strong>ng</strong> Hari: 4: 1-11<br />

A. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagkatao ay inatake ni Satanas: 4: 1-4<br />

B. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagkadios ay inatake ni Satanas: 4: 5-7<br />

C. A<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagkaMesias ay intake ni Satanas: 4: 8-11<br />

I. Isa<strong>ng</strong> tawag sa pagsisisi: 4: 12-17<br />

Ika-Apat na Bahagi: A<strong>ng</strong> Ministeryo Ng Hari Sa Galilea<br />

4: 12- 13: 58<br />

II. Apat na ma<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong>isda tinawag na magi<strong>ng</strong> alagad: 4: 18-22<br />

III. Maaga<strong>ng</strong> tagumpay at katanyagan: 4: 23-25<br />

IV. Mga prinsipyo <strong>ng</strong> pag-uugali sa mga mamamayan <strong>ng</strong> Kaharian: 5:1- 7:28<br />

A. Mga wasto<strong>ng</strong> damdamin <strong>ng</strong> mga mamamayan sa Kaharian: 5: 1-12<br />

B. A<strong>ng</strong> patotoo <strong>ng</strong> mga mamamayan sa Kaharian: Ilaw at asin: 5: 13-16<br />

C. Mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian kaugnay <strong>ng</strong> kautusan at mga propeta: 5: 17-48<br />

1. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> batas <strong>ng</strong> Diyos: 5: 17-20<br />

2. A<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> batas: 5: 21- 48<br />

a. Pagpatay: 5: 21-26<br />

b. Pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya: 5: 27-30<br />

c. Paghihiwalay <strong>ng</strong> mag-asawa: 5: 31-32<br />

d. Pagsumpa: 5: 33-37<br />

e. Pagtrato sa iba: 5: 38-48<br />

D. A<strong>ng</strong> tatlo<strong>ng</strong> pananaw patu<strong>ng</strong>kol sa pagsamba sa Kaharian: 6: 1-18<br />

1. Pagbibigay: Pagti<strong>ng</strong>in sa iba: 6: 1-4<br />

2. Pananala<strong>ng</strong>in: Tumi<strong>ng</strong>in sa itaas: 6: 5-15<br />

3. Pag-aayuno: Ti<strong>ng</strong>nan a<strong>ng</strong> kalooban: 6: 16-18<br />

E. A<strong>ng</strong> inuuna <strong>ng</strong> mga mamamayan <strong>ng</strong> Kaharian: 6: 19-33<br />

1. May kaugnayan sa pagpapahalaga: 6: 19-21<br />

2. May kaugnayan sa paglili<strong>ng</strong>kod: 6: 22-24<br />

3. May kaugnayan sa mga material na pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an<br />

4. A<strong>ng</strong> wasto<strong>ng</strong> pagpapahalaga: A<strong>ng</strong> Kaharian: 6: 33<br />

F. Wasto<strong>ng</strong> paguugali <strong>ng</strong> mga mamamayan sa Kaharian: 7: 1-29<br />

1. A<strong>ng</strong> paghatol: 7: 1-5<br />

2. Pagii<strong>ng</strong>at sa mga banal na bagay: 7: 6<br />

66


3. Pananala<strong>ng</strong>in: 7: 7-12<br />

a. Tatlo<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> panala<strong>ng</strong>in: Paghi<strong>ng</strong>i, pagsaliksik, pagkatok: 7: 7-8<br />

b. Pagkakaiba <strong>ng</strong> ama sa lupa at Ama sa La<strong>ng</strong>it: 7: 9-11<br />

G. Mahahalaga<strong>ng</strong> tagubilin sa mga mamamayan <strong>ng</strong> Kaharian: 7: 13-29<br />

1. Dalawa<strong>ng</strong> pintuan: 7: 13-14<br />

2. Mga bulaa<strong>ng</strong> propeta: 7: 15-20<br />

3. A<strong>ng</strong> katunayan <strong>ng</strong> lalake <strong>ng</strong> Diyos: Sumusunod sa Kanya<strong>ng</strong> kalooban:<br />

7: 21-23<br />

4. A<strong>ng</strong> pagkakaiba <strong>ng</strong> matalino at ma<strong>ng</strong>ma<strong>ng</strong> na mga lalake: 7: 24-27<br />

H. A<strong>ng</strong> pagkama<strong>ng</strong>ha sa turo ni Jesus: 7: 28-29<br />

V. A<strong>ng</strong> kapamahalaan <strong>ng</strong> Hari: 8: 1- 9: 38<br />

A. Kapamahalaan laban sa sakit: 8: 1-17<br />

1. Pagpapagali<strong>ng</strong> sa keto<strong>ng</strong>in: 8: 1-4<br />

2. Pagpapagali<strong>ng</strong> sa alipin <strong>ng</strong> Centurion: 8: 5-13<br />

3. Pagpapagali<strong>ng</strong> sa biyena<strong>ng</strong> babae ni Pedro: 8: 14-15<br />

4. Pagpapagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> sakit: 8: 16-17<br />

B. Kapamahalaan sa mga alagad: 8: 18-22<br />

C. Kapamahalaan sa kalikasan: 8: 23-24<br />

D. Kapamahalaan laban sa mga demonyo: 8: 28-34<br />

E. Kapamahalaan laban sa kasalanan: 9: 1-8<br />

F. Kapamahalaan sa mga tao: 9: 9-17<br />

1. A<strong>ng</strong> pagpili kay Mateo: 9: 9<br />

2. Pagkain kasama <strong>ng</strong> mga makasalanan: 9: 10-13<br />

3. Pagtugon sa hamon: 9: 14-17<br />

G. Kapamahalaan laban sa kamatayan: A<strong>ng</strong> anak na babae <strong>ng</strong> pinuno:<br />

9: 18-19, 23-26<br />

H. Kapamahalaan laban sa mga kalagaya<strong>ng</strong> pisikal: 8: 20-38<br />

1. Babae<strong>ng</strong> inaagasan <strong>ng</strong> dugo: 8: 20-22<br />

2. Pagkabulag: 9: 27-31<br />

3. Pagkabi<strong>ng</strong>i at inaalihan <strong>ng</strong> demonyo: 9: 32-34<br />

4. A<strong>ng</strong> pagkamahabagin ni Jesus: 9: 35-38<br />

VI. Pinahayo <strong>ng</strong> Hari: 10: 1-42<br />

A. A<strong>ng</strong> labindalawa<strong>ng</strong> misionero at a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> kapamahalaan: 10: 1-4<br />

B. Mga tagubilin sa paglalakbay: 10: 5-42<br />

1. Saan patutu<strong>ng</strong>o: 10: 5-6<br />

2. A<strong>ng</strong> ministeryo: 10: 7-8<br />

3. Mga material na tagubilin: 10: 9-15<br />

4. Mga espirituwal na tagubilin: 10: 16-42<br />

VII. Mga damdamin patu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian: 11: 1-30<br />

A. A<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> di naunawaan: 11: 1-11<br />

B. A<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> minasama: 11: 12-19<br />

C. A<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> tina<strong>ng</strong>gihan: 11: 20-24<br />

D. A<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> tina<strong>ng</strong>gap: 11: 25-30<br />

67


VIII. Mga pakikipagtalo sa mga Pariseo: 12: 1-14<br />

A. Umaani sa araw <strong>ng</strong> Sabat: 12: 1-8<br />

B. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gpapagali<strong>ng</strong> sa araw <strong>ng</strong> Sabat: 12: 9-13<br />

C. Mga kinahinatnan: 12: 14-21<br />

IX. A<strong>ng</strong> kasalana<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> kapatawaran: 12: 22-37<br />

X. A<strong>ng</strong> tugon ni Cristo sa mga kahili<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga Pariseo: 12: 38-45<br />

XI. A<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> espirituwal laban sa pisikal na mga kaugnayan sa Kaharian:<br />

12: 46-50<br />

XII. Mga talinhaga <strong>ng</strong> Kaharian: 13: 1-53<br />

A. Talinhaga <strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>hahasik: 13: 1-9<br />

B. Kahalagahan <strong>ng</strong> mga talinhaga: 13: 10-17<br />

C. Kahulugan <strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>hahasik: 13: 18-23<br />

D.Talinhaga <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>sira<strong>ng</strong> damo: 13: 24-30<br />

E. Talinhaga <strong>ng</strong> butil <strong>ng</strong> binhi <strong>ng</strong> mostasa: 13: 31-32<br />

F. Talinhaga <strong>ng</strong> lebadura: 13: 33<br />

G. Buod <strong>ng</strong> mga talinhaga: 13: 34-35<br />

H. Kahulugan <strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>sira<strong>ng</strong> damo: 13: 36-43<br />

I. Talinhaga <strong>ng</strong> natatago<strong>ng</strong> kayamanan sa bukid: 13: 44<br />

J. Talinhaga <strong>ng</strong> mahalaga<strong>ng</strong> perlas: 13: 45-46<br />

K.Talinhaga <strong>ng</strong> lambat: 13: 47-50<br />

L. Mga huli<strong>ng</strong> pananalita tu<strong>ng</strong>kol sa mga talinhaga: 13: 51-52<br />

XIII. A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gap sa Hari sa sarili<strong>ng</strong> lupain: 13: 53-58<br />

Ika-Lima<strong>ng</strong> Bahagi: A<strong>ng</strong> Ministeryo Ng Hari Sa Mga Lupain Ng Galilea<br />

14:1- 18: 35<br />

I. A<strong>ng</strong> kamatayan ni Juan Bautista: 14: 1-12<br />

II. A<strong>ng</strong> paghiwalay ni Jesus sa ibayo<strong>ng</strong> dagat: 14: 13- 15: 20<br />

A. Pagpapakain sa 5,000: 14: 13-21<br />

B. A<strong>ng</strong> pagsunod dahil sa tinapay at isda: 14: 22-23<br />

C. A<strong>ng</strong> paglakad sa ibabaw <strong>ng</strong> dagat: 14: 24-33<br />

D. A<strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kod sa Genezaret: 14: 34-36<br />

E. Pakikipagtalo sa mga Pariseo at mga Eskriba: 15: 1-20<br />

III. A<strong>ng</strong> paghiwalay ni Jesus sa lupain <strong>ng</strong> Tiro at Sidon: 15: 21-28<br />

IV. A<strong>ng</strong> paghiwalay ni Jesus sa palibot <strong>ng</strong> Decapolis: 15: 29-38<br />

A. Ministeryo <strong>ng</strong> pagpapagali<strong>ng</strong> sa tabi <strong>ng</strong> Dagat <strong>ng</strong> Galilea: 15: 29-31<br />

B. A<strong>ng</strong> pagpapakain <strong>ng</strong> 4,000: 15: 32-38<br />

68


V. Ministeryo sa lupain <strong>ng</strong> Magdala: 15: 39- 16: 4<br />

VI. Babala sa mga alagad patu<strong>ng</strong>kol sa mga Pariseo at Saduceo: 16: 5-12<br />

VII. Paghiwalay patu<strong>ng</strong>o sa Cesarea ni Filipo: 16: 13- 17: 21<br />

A. Pagsubok sa mga alagad: 16: 13-20<br />

B. Pagpapahayag <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kamatayan, pagkabuhay na maguli, at muli<strong>ng</strong><br />

pagbabalik: 16: 21-28<br />

C. A<strong>ng</strong> pagbabago<strong>ng</strong> anyo ni Cristo: 17: 1-13<br />

D. A<strong>ng</strong> pagpapagali<strong>ng</strong> sa lalaki<strong>ng</strong> himatayin: 17: 14-21<br />

VIII. Isa<strong>ng</strong> maikli<strong>ng</strong> pagdalaw sa Galilea: 17: 22- 18: 35<br />

A. Isa<strong>ng</strong> paalaala sa Kanya<strong>ng</strong> kamatayan at pagkabuhay na maguli: 17: 22-23<br />

B. Pagbabayad <strong>ng</strong> buwis sa templo: 17: 24-27<br />

C. Isa<strong>ng</strong> aralin tu<strong>ng</strong>kol sa pagigi<strong>ng</strong> dakila: 18: 1-6<br />

D. Mga babala patu<strong>ng</strong>kol sa mga pagsuway: 18: 7-9<br />

E. Talinhaga <strong>ng</strong> nawawala<strong>ng</strong> tupa: 18: 10-14<br />

F. Pag-aayos <strong>ng</strong> mga hidwaan <strong>ng</strong> mga mamamayan sa Kaharian: 18: 15-35<br />

1. Paano mag-ayos <strong>ng</strong> mga hidwaan: 18: 15-17<br />

2. A<strong>ng</strong> mga katu<strong>ng</strong>kulan at karapatan <strong>ng</strong> mga mamamayan sa Kaharian:<br />

18: 18-20<br />

3. Isa<strong>ng</strong> tano<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa kapatawaran: 18: 21-22<br />

4. A<strong>ng</strong> Hari at a<strong>ng</strong> mga may uta<strong>ng</strong> sa Kanya: 18: 23-35<br />

Ika-Anim: A<strong>ng</strong> Ministeryo Ng Hari Sa Perea<br />

19: 1- 20: 34<br />

I. Pagpapagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> tao sa Judea: 19: 1-2<br />

II. Mga tano<strong>ng</strong> patu<strong>ng</strong>kol sa paghihiwalay <strong>ng</strong> mag-asawa: 19: 3-12<br />

III. Mga bata ay pinagpala ni Jesus: 19: 13-15<br />

IV. A<strong>ng</strong> pakikipag-usap sa mayaman at bata<strong>ng</strong> pinuno: 19: 16-22<br />

V. A<strong>ng</strong> kasamaa<strong>ng</strong> dulot <strong>ng</strong> kayamanan: 19: 23-30<br />

VI. Talinhaga <strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>bahayan: 20: 1-16<br />

VII. A<strong>ng</strong> nalalapit na kamatayan at pagkabuhay na maguli: 20: 17-19<br />

VIII. Isa<strong>ng</strong> makasarili<strong>ng</strong> kahili<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> ina: 20: 20-28<br />

IX. Dalawa<strong>ng</strong> bulag na lalake, pinagali<strong>ng</strong> malapit sa Jerico: 20: 29-34<br />

69


Ika-Pito: A<strong>ng</strong> Huli<strong>ng</strong> Li<strong>ng</strong>go Ng Hari<br />

21: 1- 27: 31<br />

I. Mara<strong>ng</strong>al na pagpasok sa Jerusalem: 21: 1-11<br />

II. Paglilinis sa templo: 21: 12-17<br />

III. Sinumpa a<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> igos: 21: 18-22<br />

IV. A<strong>ng</strong> kapamahalaan ni Jesus ay hinamon: 21: 23-32<br />

V. Talinhaga <strong>ng</strong> masama<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>bahayan: 21: 33-46<br />

VI. Talinhaga <strong>ng</strong> handaan sa kasal: 22 : 1-14<br />

VII. Sinubuka<strong>ng</strong> siraan si Jesus: 22: 15-45<br />

A. Tano<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa pagbabayad <strong>ng</strong> buwis kay Cesar: 22: 15-22<br />

B. Tano<strong>ng</strong> patu<strong>ng</strong>kol sa pagkabuhay na maguli: 22: 23-33<br />

C. Tano<strong>ng</strong> patu<strong>ng</strong>kol sa dakila<strong>ng</strong> utos: 22: 34-40<br />

D. Mga tano<strong>ng</strong> ni Jesus: 22: 41-46<br />

VIII. Mga pagtatalo tu<strong>ng</strong>kol sa mga eskriba at mga Pariseo: 23: 1-39<br />

A. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gkukunwari<strong>ng</strong> may kapa<strong>ng</strong>yarihan sa relihiyon: 23: 1-3<br />

B. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>guutos <strong>ng</strong> mabibigat na pasan: 23: 4<br />

C. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>is nila <strong>ng</strong> papuri <strong>ng</strong> tao: 23: 5- 7<br />

D. Mga payo sa mga alagad: 23: 8-12<br />

E. Mga kahatulan sa mga escriba at Pariseo: 23: 13-36<br />

F. A<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>is para sa Jerusalem: 23: 37-39<br />

IX. A<strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> na Kaharian: 24: 1- 25: 46<br />

A. A<strong>ng</strong> pagkawasak <strong>ng</strong> templo: 24: 1-2<br />

B. Mga tanda <strong>ng</strong> wakas: 24: 3- 14<br />

C. Panahon <strong>ng</strong> kapighatian: 24: 15-22<br />

D. A<strong>ng</strong> pagbabalik ni Jesus: 24: 23-31<br />

E. Talinhaga <strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> igos: 24: 32-35<br />

F. A<strong>ng</strong> araw <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon: 24: 36-41<br />

G. A<strong>ng</strong> utos upa<strong>ng</strong> magbantay: 24: 42-51<br />

H. Mga talinhaga tu<strong>ng</strong>kol sa pagwawakas <strong>ng</strong> panahon: 25: 1-46<br />

1. A<strong>ng</strong> sampu<strong>ng</strong> dalaga: 25: 1-13<br />

2. A<strong>ng</strong> mga talento: 25: 14-30<br />

3. A<strong>ng</strong> mga tupa at mga kambi<strong>ng</strong>: 25: 31-46<br />

X. Mga pa<strong>ng</strong>yayari bago ipako si Jesus sa krus: 26: 1 – 27: 31<br />

A. Pahayag <strong>ng</strong> nalalapit na kamatayan: 26: 1-2<br />

70


B. A<strong>ng</strong> plano<strong>ng</strong> patayin si Jesus: 26: 3-5<br />

C. Pagbubuhos <strong>ng</strong> paba<strong>ng</strong>o bila<strong>ng</strong> paghahanda sa Kanya<strong>ng</strong> libi<strong>ng</strong>: 26: 6-13<br />

D. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kipagkasundo si Judas na ipagbili si Jesus: 26: 14-16<br />

E. A<strong>ng</strong> Huli<strong>ng</strong> Hapunan: 26: 17-29<br />

1. Paghahanda sa Paskua: 26: 17- 19<br />

2. A<strong>ng</strong> Huli<strong>ng</strong> Hapunan: 26: 20-29<br />

3. A<strong>ng</strong> babala ni Jesus at a<strong>ng</strong> pagyayaba<strong>ng</strong> ni Pedro: 26: 30-35<br />

F. Getsemani: 26: 36- 46<br />

G. A<strong>ng</strong> pagkakanulo at a<strong>ng</strong> paghuli: 26: 47-56<br />

H. A<strong>ng</strong> mga paglilitis kay Jesus: 26: 57 – 27: 26<br />

Ika-Walo: A<strong>ng</strong> Kamatayan At Pagtatagumpay Ng Hari<br />

27: 27 – 28: 20<br />

I. A<strong>ng</strong> pagpako sa krus at a<strong>ng</strong> paglilibi<strong>ng</strong>: 27: 27-66<br />

A. A<strong>ng</strong> pagtuya <strong>ng</strong> mga sundalo: 27: 27- 31<br />

B. A<strong>ng</strong> daan patu<strong>ng</strong>o sa Kalbaryo: 27: 32<br />

C. A<strong>ng</strong> kamatayan sa Kalbaryo: 27: 33-50<br />

D. Mahimala<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>yayari: 27: 51-54<br />

E. Mga matapat na kababaihan: 27: 55-56<br />

F. A<strong>ng</strong> paglilibi<strong>ng</strong>: 27: 57-61<br />

G. A<strong>ng</strong> pagbabantay sa libi<strong>ng</strong>an: 27: 62-66<br />

II. A<strong>ng</strong> pagkabuhay na maguli: 28: 1-15<br />

III. A<strong>ng</strong> Dakila<strong>ng</strong> Utos: 28: 16-20<br />

71


IKA-LIMANG KABANATA<br />

PINALAYAS SA KAHARIAN<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito, dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

- Ipakita a<strong>ng</strong> mga talata sa Biblia na naglilista <strong>ng</strong> mga kasalanan na pipigil sa iyo<strong>ng</strong><br />

pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

- Anu-ano a<strong>ng</strong> mga kasalanan na pumipigil sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos?<br />

-Magbigay <strong>ng</strong> referensiya sa Biblia na nagpapaliwanag ku<strong>ng</strong> paano maaalis a<strong>ng</strong> mga<br />

kasalanan na pipigil sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian.<br />

SUSING TALATA:<br />

Hindi a<strong>ng</strong> bawat nagsasabi sa akin, Pa<strong>ng</strong>inoon, Pa<strong>ng</strong>inoon, ay papasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it; kundi a<strong>ng</strong> gumaganap <strong>ng</strong> kalooban <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama na nasa<br />

la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 7: 21 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Sa natapos na kabanata ay natutuhan mo a<strong>ng</strong> mga susi<strong>ng</strong> espirituwal na nagtuturo sa iyo ku<strong>ng</strong><br />

paano<strong>ng</strong> pumasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito naman ay nagtuturo <strong>ng</strong> mga bagay<br />

na pipigil sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Tinutukoy dito a<strong>ng</strong> kahindik-hindik na<br />

katotohana<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> mga tao ay palalayasin mula sa Kaharian.<br />

PINALAYAS SA KAHARIAN<br />

Marami a<strong>ng</strong> nag-aa<strong>ng</strong>kin na sila ay bahagi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos subalit hindi naman sila taga<br />

La<strong>ng</strong>it. Itinuturo <strong>ng</strong> Biblia na a<strong>ng</strong> Kaharian ay puno <strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> binhi, at a<strong>ng</strong> pansira<strong>ng</strong> damo<br />

ay mula sa masama<strong>ng</strong> binhi:<br />

At a<strong>ng</strong> bukid ay a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan; at a<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> binhi, ay ito a<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong><br />

Kaharian; at a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>sira<strong>ng</strong> damo ay a<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> masama;….<br />

….Susuguin <strong>ng</strong> Anak <strong>ng</strong> tao ( si Jesus) a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel, at Kanya<strong>ng</strong><br />

titipunin sa labas <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na<br />

na<strong>ng</strong>akapagpapatisod, at a<strong>ng</strong> nagsisigawa <strong>ng</strong> katampalasanan,<br />

72


At sila’y igagato<strong>ng</strong> sa kalan <strong>ng</strong> apoy; diyan na <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>is at pag<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alit <strong>ng</strong><br />

mga <strong>ng</strong>ipin.<br />

Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y ma<strong>ng</strong>agliliwana<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga matuwid na katulad <strong>ng</strong> araw<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> Ama….( Mateo 13: 38-43 )<br />

Sa <strong>ng</strong>ayon marami<strong>ng</strong> mga nag-aa<strong>ng</strong>kin na sila ay naninirahan sa Kaharian subalit namumuhay pa<br />

rin sa kasalanan. Darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> araw <strong>ng</strong> paghuhukom ku<strong>ng</strong> saan ihihiwalay <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga ito<br />

mula sa tunay na taga La<strong>ng</strong>it. A<strong>ng</strong> masasama ay palalayasin sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Inihalintulad din <strong>ng</strong> Biblia a<strong>ng</strong> Kaharian sa isa<strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong> lambat na inihagis sa dagat at<br />

nakalikom <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> isda:<br />

Tulad din naman a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it sa isa<strong>ng</strong> lambat, na inihulog sa dagat, na<br />

nakahuli <strong>ng</strong> sari-sari<strong>ng</strong> isda:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>, na<strong>ng</strong> mapuno, ay hinila nila sa pampa<strong>ng</strong>; at sila’y nagsiupo, at tinipon sa<br />

mga sisidlan a<strong>ng</strong> mabubuti, datapuwat itinapon a<strong>ng</strong> masasama.<br />

Gayon din a<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>yayari sa katapusan <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan: lalabas a<strong>ng</strong> mga<br />

a<strong>ng</strong>hel, at ihihiwalay a<strong>ng</strong> masasama sa matutuwid.<br />

At sila’y igagato<strong>ng</strong> sa kalan <strong>ng</strong> apoy: diyan na <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>is at a<strong>ng</strong><br />

pag<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alit <strong>ng</strong> mga <strong>ng</strong>ipin. ( Mateo 13: 47-50 )<br />

Sinasabi <strong>ng</strong> Biblia na darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> araw na:<br />

….Marami a<strong>ng</strong> magsisipa<strong>ng</strong>gali<strong>ng</strong> sa sila<strong>ng</strong>anan at sa kanluran, at magsisiupo<strong>ng</strong><br />

kasama ni Abraham, at ni Isaac, at ni Jacob, sa Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 8: 11 )<br />

Subalit nagbabala si Jesus na:<br />

Diyan na <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>is, at a<strong>ng</strong> pag<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alit <strong>ng</strong> mga <strong>ng</strong>ipin, ku<strong>ng</strong><br />

ma<strong>ng</strong>akita ninyo si Abraham, at si Isaac, at si Jacob, at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga<br />

propeta sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, at kayo’y palabasin. ( Lucas 13: 28 )<br />

Bago itinatag sa huli<strong>ng</strong> pagkakataon a<strong>ng</strong> Kaharian, haharap sa paghuhukom <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> lahat<br />

<strong>ng</strong> tao, sila na nadatna<strong>ng</strong> buhay ni Jesus at sila na na<strong>ng</strong>amatay na:<br />

Ipinagbibilin ko sa iyo sa pani<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> Diyos, at ni Cristo Jesus, na Siya<strong>ng</strong><br />

huhukom sa mga buhay at sa mga patay, sa pamamagitan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

pagpapakita at sa Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. ( II Timoteo 4: 1 )<br />

Sa huli<strong>ng</strong> paghuhukom magkakaroon <strong>ng</strong> paghahati a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> tao. A<strong>ng</strong> iba ay papapasukin sa<br />

Kaharian at a<strong>ng</strong> iba ay itataboy:<br />

73


Datapwat pagparito <strong>ng</strong> Anak <strong>ng</strong> tao na nasa Kanya<strong>ng</strong> kaluwalhatian, na<br />

kasama Niya a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel, ku<strong>ng</strong> magkagayo’y luluklok Siya sa<br />

luklukan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kaluwalhatian:<br />

At titipunin sa harap Niya a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bansa: at sila’y pagbubukdinbukdin na<br />

gaya <strong>ng</strong> pagbubukodbukod <strong>ng</strong> mga pastor sa mga tupa at sa mga kambi<strong>ng</strong>;<br />

At ilalagay Niya a<strong>ng</strong> mga tupa sa Kanya<strong>ng</strong> kanan, datapwat sa kaliiwa a<strong>ng</strong><br />

kambi<strong>ng</strong>.<br />

mga<br />

Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y sasabihin <strong>ng</strong> Hari sa na<strong>ng</strong>asa Kanya<strong>ng</strong> kanan, Magsiparito<br />

kayo, mga pinagpala <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama, manahin ninyo a<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> nakahanda sa<br />

inyo buhat na<strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. ( Mateo 25: 31-34 )<br />

ANG PAGKAKAROON NG PERMANENTENG TIRAHAN<br />

Sapagkat ipinakita <strong>ng</strong> Biblia na a<strong>ng</strong> iba ay palalayasin sa Kaharian, mahalaga<strong>ng</strong> maunawaan mo<br />

ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> magkakaroon <strong>ng</strong> permanente<strong>ng</strong> tirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Sabi ni Jesus:<br />

Hindi a<strong>ng</strong> bawat nagsasabi sa akin, Pa<strong>ng</strong>inoon, Pa<strong>ng</strong>inoon, ay papasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it; kundi a<strong>ng</strong> gumaganap <strong>ng</strong> kalooban <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama na nasa<br />

La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 7: 21 )<br />

A<strong>ng</strong> pagkilala na si Jesus ay Pa<strong>ng</strong>inoon ay hindi sapat para manatili ka<strong>ng</strong> permanente sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Hindi sapat a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako sa bibig lama<strong>ng</strong> ayon kay Jesus. Dapat mo<strong>ng</strong><br />

sundin a<strong>ng</strong> kalooban <strong>ng</strong> Ama.<br />

Kalooban <strong>ng</strong> Diyos na ikaw ay magsisi <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kasalanan at tuma<strong>ng</strong>gap kay Jesucristo bila<strong>ng</strong><br />

iyo<strong>ng</strong> Tagapagligtas.<br />

Hindi mapagpaliban a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon tu<strong>ng</strong>kol sa Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako, na gaya <strong>ng</strong><br />

pagpapaliba<strong>ng</strong> ipinalalagay <strong>ng</strong> iba; kundi mapagpahinuhod sa inyo, na hindi Niya<br />

ibig na sinoman ay mapahamak, kundi a<strong>ng</strong> lahat ay magsipagsisi. ( II Pedro 3: 9 )<br />

Matapos mo<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin si Jesus na Tagapagligtas, dapat mo<strong>ng</strong> sundin a<strong>ng</strong> kalooban <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon. Dapat ka<strong>ng</strong> mamuhay ayon sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian na iyo<strong>ng</strong> pinasukan. A<strong>ng</strong><br />

mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito ay ipaliliwanag pa sa kurso<strong>ng</strong> ito.<br />

A<strong>ng</strong> pagtira sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay higit pa sa pa<strong>ng</strong>ako<strong>ng</strong> pasalita. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an ito <strong>ng</strong><br />

pagbabago sa iyo<strong>ng</strong> pag-iisip at gawa. Dapat ay magkaroon ka <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> pamumuhay na<br />

naaayon sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

A<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> pagsunod sa kalooban <strong>ng</strong> Diyos ay binigya<strong>ng</strong> diin sa pamamagitan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

kuwento ni Jesus sa Mateo 21: 28-32. Basahin mo a<strong>ng</strong> kuwento<strong>ng</strong> ito sa iyo<strong>ng</strong> Biblia. Ipinakikita<br />

74


na a<strong>ng</strong> personal na pagtugon sa Eve<strong>ng</strong>helio ay kinakaila<strong>ng</strong>an. A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako sa salita ay hindi<br />

sapat. Dapat ka<strong>ng</strong> gumawa <strong>ng</strong> desisyon.<br />

MGA KASALANANG PUMIPIGIL SA PAGPASOK SA KAHARIAN<br />

A<strong>ng</strong> kasalanan ay pumipigil sa pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> kasalanan ay pagsuway sa<br />

kautusan <strong>ng</strong> Diyos:<br />

A<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> gumagawa <strong>ng</strong> kasalanan ay sumasala<strong>ng</strong>sa<strong>ng</strong> din naman sa<br />

kautusan: at a<strong>ng</strong> kasalanan ay a<strong>ng</strong> pagsala<strong>ng</strong>sa<strong>ng</strong> sa kautusan. ( I Juan 3: 4 )<br />

Marami<strong>ng</strong> kasalanan a<strong>ng</strong> binba<strong>ng</strong>git sa Bago<strong>ng</strong> Tipan. May kumpleto<strong>ng</strong> listahan <strong>ng</strong> mga<br />

kasalana<strong>ng</strong> ito sa isa<strong>ng</strong> kurso <strong>ng</strong> Harvestime International Institute na may pamagat na Mga<br />

Pundasyon Ng Pananampalataya.<br />

Dalawa<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> Biblia a<strong>ng</strong> nagsasabi <strong>ng</strong> mga kasalana<strong>ng</strong> pumipigil sa pagpasok sa Kaharian<br />

<strong>ng</strong> Diyos:<br />

O hindi baga ninyo nalalaman na a<strong>ng</strong> mga liko ay hindi magsisipagmana <strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos? Huwag kayo<strong>ng</strong> padaya: kahit a<strong>ng</strong> mga mapakiapid, ni a<strong>ng</strong> mga<br />

mananamba sa diosdiosan, ni a<strong>ng</strong> mga ma<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya, ni a<strong>ng</strong> mga na<strong>ng</strong>bababae,<br />

ni a<strong>ng</strong> mga mapakiapid sa kapwa lalake,<br />

Ni a<strong>ng</strong> mga magnanakaw, ni a<strong>ng</strong> mga masasakim, ni a<strong>ng</strong> mga manlalasi<strong>ng</strong>, ni a<strong>ng</strong><br />

mga mapagtu<strong>ng</strong>ayaw, ni a<strong>ng</strong> mga ma<strong>ng</strong>lulupig, ay hindi ma<strong>ng</strong>agmamana <strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( I Corinto 6: 9- 10 )<br />

At hayag a<strong>ng</strong> mga gawa <strong>ng</strong> laman, sa makatuwid ay a<strong>ng</strong> mga ito: pakikiapid,<br />

karumihan, kalibugan,<br />

Pagsamba sa diosdiosan, pa<strong>ng</strong>kukulam, mga pagtataniman, mga pagtatalo, mga<br />

paninibugho,mga pagkakaalitan, mga pagkakampikampi, mga pagkakabahabahagi,<br />

mga hidwa<strong>ng</strong> pananampalataya,<br />

Mga kapanaghilian, mga paglalasi<strong>ng</strong>, mga kalayawan, at a<strong>ng</strong> mga katulad nito;<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa mga bagay na ito ay aki<strong>ng</strong> ipinagpapauna<strong>ng</strong> ipaalaala sa inyo, tulad sa<br />

aki<strong>ng</strong> pagpapaalaala na<strong>ng</strong> una sa inyo, na a<strong>ng</strong> mga nagsisigawa <strong>ng</strong> gayo<strong>ng</strong> mga<br />

bagay ay hindi magsisipagmana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( Galacia 5: 19-21 )<br />

A<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> kasalanan ay nakalista sa dalawa<strong>ng</strong> sitas <strong>ng</strong> Kasulata<strong>ng</strong> ito, at bawat sitas ay<br />

naglalaman <strong>ng</strong> mga kasalana<strong>ng</strong> hindi nakalista sa isa<strong>ng</strong> referennsiya. A<strong>ng</strong> mga sumusunod na<br />

mga kasalanan ay naba<strong>ng</strong>git sa Corinto at sa Galacia:<br />

75


KALIKUAN:<br />

Sa una<strong>ng</strong> listahan sa aklat <strong>ng</strong> Corinto a<strong>ng</strong> talata ay nagsasabi <strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga liko ay hindi<br />

magmamana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Inulit ito sa Galacia. Tinawag ito sa Galacia na “karumihan”<br />

na a<strong>ng</strong> ibig sabihin ay imoral.<br />

May mga sistema sa iba<strong>ng</strong> bansa ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pag-aari <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> namatay ay<br />

maililipat sa iba. A<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> pagbibigyan nito ay tinatawag na tagapagmana. Ku<strong>ng</strong> ikaw ay<br />

tagapagmana <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay, ibig sabihin nito ay sa iyo mapupunta a<strong>ng</strong> bagay na ito. Subalit<br />

bago mo mata<strong>ng</strong>gap ito, kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> matupad mo a<strong>ng</strong> mga hinihili<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> batas patu<strong>ng</strong>kol dito.<br />

Ikaw ay dapat tunay na tagapagmana ayon sa batas <strong>ng</strong> bansa<strong>ng</strong> yaon.<br />

Ikaw ay tagapagmana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Ginawa ka<strong>ng</strong> tagapagmana ni Jesus na<strong>ng</strong> Siya’y<br />

namatay sa krus. Sa pamamagitan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kamatayan para sa iyo<strong>ng</strong> kasalanan, makapapasok<br />

ka sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Subalit para ikaw ay magi<strong>ng</strong> tunay na tagapagmana, dapat ikaw ay<br />

pinatawad na sa iyo<strong>ng</strong> mga kasalanan sa nakaraan, magtiwala ka kay Jesus na babaguhin Niya<br />

a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> pamumuhay, pag-iisip, mga kilos at gawa, at magpasimula<strong>ng</strong> mamuhay <strong>ng</strong> banal. Ito<br />

a<strong>ng</strong> mga hinihili<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Banal na Kasulatan.<br />

A<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ matuwid” ay makataru<strong>ng</strong>an, wasto, at banal. Ibig sabihin nito ay<br />

a<strong>ng</strong> buhay mo ay naaayon sa kalooban <strong>ng</strong> Diyos ayon sa Kanya<strong>ng</strong> Salita na may kabanalan sa<br />

pag-iisip, salita, at gawa.<br />

A<strong>ng</strong> katuwiran ay hindi makakamtan sa pagsunod sa kahit ano<strong>ng</strong> batas. Makakamtan lama<strong>ng</strong> ito<br />

sa pamamagitan <strong>ng</strong> pananampalataya kay Jesus. A<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> nagtitiwala kay Jesus ay “nagigi<strong>ng</strong><br />

matuwid sa pamamagitan <strong>ng</strong> katuwiran <strong>ng</strong> Diyos” sa kanya. Siya ay nagigi<strong>ng</strong> tulad <strong>ng</strong> ninanais<br />

<strong>ng</strong> Diyos na hindi niya kaya<strong>ng</strong> abutin sa sarili niya<strong>ng</strong> pagsisikap:<br />

Yao<strong>ng</strong> hindi nakakilala <strong>ng</strong> kasalanan ay Kanya<strong>ng</strong> inari<strong>ng</strong> may sala dahil sa atin;<br />

upa<strong>ng</strong> tayo’y magi<strong>ng</strong> sa Kaniya’y katuwiran <strong>ng</strong> Diyos. (II Corinto 5:21)<br />

A<strong>ng</strong> mga eskriba at Fariseo, mga pinuno <strong>ng</strong> relihiyon sa panahon <strong>ng</strong> ministeryo ni Jesus sa lupa,<br />

ay nagsumikap na magi<strong>ng</strong> matuwid sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagsunod sa mga tradisyon <strong>ng</strong> relihiyon.<br />

Subalit nagbabala si Jesus:<br />

….Ku<strong>ng</strong> hindi hihigit a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> katuwiran sa katuwiran <strong>ng</strong> mga eskriba at mga<br />

Fariseo, sa anoma<strong>ng</strong> paraan ay hindi kayo magsisipasok sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 5: 20 )<br />

Sinabi ni Jesus sa mga pinuno <strong>ng</strong> relihiyon:<br />

…Sa aba ninyo, mga eskriba at mga Fariseo, mga mapagpaimbabaw! Sapagkat<br />

sinasarhan ninyo a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it laban sa mga tao; sapagkat kayo’y hindi<br />

na nagsisipasok, at a<strong>ng</strong> nagsisipasok man ay ayaw ninyo<strong>ng</strong> bayaa<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>akapasok.<br />

( Mateo 23: 13 )<br />

76


Sinuman a<strong>ng</strong> umaasa sa relihiyon, mga tradisyon, at mga batas upa<strong>ng</strong> makaabot sa katuwiran ay<br />

tulad <strong>ng</strong> mga eskriba at mga Fariseo. A<strong>ng</strong> mga ito ay hindi tunay na katuwiran. Panlabas na<br />

pagsunod lama<strong>ng</strong> sa mga batas a<strong>ng</strong> ginagawa nila imbes na panloob na pagbabago <strong>ng</strong> puso.<br />

Ku<strong>ng</strong> sila ay nagtuturo na a<strong>ng</strong> pagsunod sa mga tradisyon a<strong>ng</strong> pagkamit <strong>ng</strong> katuwiran, sa gayo’y<br />

sila a<strong>ng</strong> pumipigil na makapasok a<strong>ng</strong> iba sa Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> “ kalikuan” at “karumihan” ay sumasakop sa lahat <strong>ng</strong> kasalanan. Bagama’t<br />

lahat <strong>ng</strong> kasalanan na nakalista sa Salita <strong>ng</strong> Diyos ay hindi naba<strong>ng</strong>git sa aklat <strong>ng</strong> Galacia at<br />

Corinto, ito<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> ito ay sakop a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> kasalanan. Sinuman a<strong>ng</strong> namumuhay<br />

sa kasalanan ay hindi makakapasok sa Kaharian.<br />

Pansinin na a<strong>ng</strong> sitas sa Corinto ay nagbabala na “ huwag ka<strong>ng</strong> magpadaya.” Ku<strong>ng</strong> maniwala ka<br />

na maaari ka<strong>ng</strong> mamuhay ayon sa nais mo at makapasok ka sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, ito ay isa<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>daraya at kasinu<strong>ng</strong>ali<strong>ng</strong>an ni Satanas.<br />

NAKIKIAPID:<br />

A<strong>ng</strong> pakikiapid ay pakikipagtalik <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> tao na hindi kasal. Kasama na rito a<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya, na pakikipagtalik <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> may asawa sa isa<strong>ng</strong> hindi niya asawa.<br />

Kasama rin dito a<strong>ng</strong> pakikipagtalik <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> magkatulad a<strong>ng</strong> kasarian at pakikipagtalik sa<br />

malapit na kamag-anak.<br />

MANANAMBA SA DIOSDIOSAN:<br />

Ito ay pagsamba sa mga diosdiosan. Hindi lama<strong>ng</strong> ito pagsamba sa mga imahen na yari sa bato,<br />

kahoy, o mahahalaga<strong>ng</strong> hiyas. A<strong>ng</strong> idolo ay anuma<strong>ng</strong> bagay na mas mahalaga sa atin kaysa<br />

Diyos.<br />

A<strong>ng</strong> mga mananamba sa diosdiosan ay yao<strong>ng</strong> sumasamba sa mga imagen o anuma<strong>ng</strong> bagay liban<br />

sa tunay na Diyos. A<strong>ng</strong> pagsamba sa diosdiosan ay a<strong>ng</strong> hindi pagkilala sa wasto<strong>ng</strong> dako <strong>ng</strong><br />

Diyos sa iyo<strong>ng</strong> buhay.<br />

MANGANGALUNYA:<br />

A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya ay pakikipagtalik <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> may asawa sa hindi niya asawa.<br />

MANLALASING:<br />

Sa aklat <strong>ng</strong> Galacia a<strong>ng</strong> kasalana<strong>ng</strong> ito ay tinawag na paglalasi<strong>ng</strong>. Apectado a<strong>ng</strong> pag-iisip at<br />

pisikal na kalagayan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> umiinom <strong>ng</strong> mga matatapa<strong>ng</strong> na inumin, kadalasa’y may<br />

alkohol.<br />

77


NAKIKIAPID SA KAPWA LALAKE:<br />

Hindi lama<strong>ng</strong> ito patu<strong>ng</strong>kol sa lalake na nakikipagtalik sa kapwa lalake, kundi pati sila na<br />

gumagawa <strong>ng</strong> imoral na kasalanan sa laman.<br />

INAABUSO ANG KANILANG SARILI SA IBA:<br />

A<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> abuso ay pagsasamantala. A<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> “inaabuso a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> sarili sa<br />

iba” ay nakikipagtalik sa mali<strong>ng</strong> paraan o sa hindi nila asawa. Dahil dito, inaabuso nila a<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> katawan.<br />

MGA MAGNANAKAW:<br />

Ito a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> nagnanakaw. Kinukuha nila a<strong>ng</strong> mga gamit <strong>ng</strong> iba na<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> pahintulot o<br />

hindi alam <strong>ng</strong> may-ari. Sila ay tinatawag rin na kawatan.<br />

MGA SAKIM:<br />

Kapag ikaw ay nagnasa <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay, na gusto mo<strong>ng</strong> kunin a<strong>ng</strong> pag-aari <strong>ng</strong> iba, ito ay<br />

kasakiman at pag-iimbot. Maaari mo<strong>ng</strong> nasain a<strong>ng</strong> salapi, pag-aari, posisyon, o kapa<strong>ng</strong>yarihan<br />

<strong>ng</strong> iba. Maaari mo ri<strong>ng</strong> nasain a<strong>ng</strong> asawa <strong>ng</strong> iba.<br />

MGA MANLULUPIG:<br />

A<strong>ng</strong> panlulupig ay a<strong>ng</strong> pagkuha <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay sa pamamagitan <strong>ng</strong> puwersa, o pilitin a<strong>ng</strong> iba na<br />

mapasa iyo a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay sa pamamagitan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan mo sa kanila.<br />

MAPAGTUNGAYAW:<br />

A<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> mapagtu<strong>ng</strong>ayaw ay nagsasalita <strong>ng</strong> masama laban sa iba, o sumasagot sa kausap sa<br />

isa<strong>ng</strong> hindi maayos na paraan.<br />

A<strong>ng</strong> sumusunod na mga kasalanan ay matatagpuan lama<strong>ng</strong> sa aklat <strong>ng</strong> Galacia:<br />

KALIBUGAN:<br />

A<strong>ng</strong> kalibugan ay kasalanan <strong>ng</strong> damdami<strong>ng</strong> makalaman, malaswa, marumi, at kahiya-hiya<strong>ng</strong><br />

asal.<br />

PANGKUKULAM:<br />

A<strong>ng</strong> kasalana<strong>ng</strong> ito ay ginagawa <strong>ng</strong> mga ma<strong>ng</strong>kukulam, mga magikero, astrologo, voodoo,<br />

paggamit <strong>ng</strong> mga bulo<strong>ng</strong> at orasyon, at mga gamot na pa<strong>ng</strong>gayuma. Kasama rito a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong><br />

mga gawain at pagsamba kay Satanas.<br />

78


PAGTATANIM O PAGKAMUHI:<br />

A<strong>ng</strong> pagkamuhi ay a<strong>ng</strong> kabaliktaran <strong>ng</strong> pagibig. Ito ay masidhi<strong>ng</strong> pagkagalit sa isa<strong>ng</strong> tao.<br />

PAGTATALO:<br />

Ito ay kasalanan <strong>ng</strong> pag-aaway, hindi pagkakasundo, at paghihiwalay <strong>ng</strong> damdamin.<br />

PANINIBUGHO:<br />

A<strong>ng</strong> paninibugho ay isa<strong>ng</strong> pagnanais na tularan a<strong>ng</strong> iba upa<strong>ng</strong> sila ay makapantay o mahigtan.<br />

Ito ay isa<strong>ng</strong> espiritu <strong>ng</strong> kompetensiya at isa<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> pagseselos.<br />

PAG-AALITAN:<br />

Matindi<strong>ng</strong> galit na nagdudulot <strong>ng</strong> karahasan.<br />

PAGKAKAMPI-KAMPI:<br />

Pag-aaway, pakikipagtu<strong>ng</strong>gali, o alitan.<br />

PAGKAKABAHA-BAHAGI:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsusulsol upa<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong> kaguluhan, pagkakahati <strong>ng</strong> damdamin, at ligalig.<br />

HIDWANG PANANAMPALATAYA:<br />

Ito ay mga paniniwala na kontra sa Salita <strong>ng</strong> Diyos. Ito ay mga pansarili<strong>ng</strong> opinion na lihis at<br />

nagbubu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkakabaha-bahagi sa Iglesia.<br />

KAPANAGHILIAN:<br />

Ito ay pagseselos dahil sa tagumpay <strong>ng</strong> iba; pagdaramdam dahil sa pinansyal, espirituwal, o<br />

materyal na pagpapala na wala sa kanya.<br />

PUMAPATAY:<br />

Ito ay pinagplanuha<strong>ng</strong> pagkitil <strong>ng</strong> buhay <strong>ng</strong> kapwa at sinadya. Hindi kasali rito a<strong>ng</strong> pagtata<strong>ng</strong>gol<br />

sa sarili o nakapatay dahil sa aksident.<br />

KALAYAWAN:<br />

Mahilig sa mga makamundo<strong>ng</strong> pamumuhay; mai<strong>ng</strong>ay, malikot, at maharot.<br />

79


DI PINAYAGANG MAKAPASOK<br />

Dagdag sa listahan <strong>ng</strong> mga kasalana<strong>ng</strong> tinukoy na, may ilan pa<strong>ng</strong> mga bagay na bina<strong>ng</strong>git sa<br />

Biblia na nagigi<strong>ng</strong> dahilan <strong>ng</strong> hindi pagkapasok sa Kaharian:<br />

ANG LAMAN AT ANG DUGO:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbabala si Pablo:<br />

Sinasabi ko <strong>ng</strong>a ito, mga kapatid, na a<strong>ng</strong> laman at a<strong>ng</strong> dugo ay hindi<br />

makapagmamana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos; ni a<strong>ng</strong> kasiraan ay magmamana <strong>ng</strong><br />

wala<strong>ng</strong> kasiraan. ( I Corinto 15: 50 )<br />

Ito ay nagbabalik doon sa mga susi sa Kaharian na tinalakay sa nagdaa<strong>ng</strong> kabanata. A<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay isa<strong>ng</strong> espirituwal na Kaharian. Hindi ka maaari<strong>ng</strong> pumasok doon sa iyo<strong>ng</strong><br />

lupa<strong>ng</strong> katawan. Tulad <strong>ng</strong> sinabi sa nagdaa<strong>ng</strong> kabanata, ikaw ay dapat gumawa <strong>ng</strong> pagpapasiya<br />

na pumasok sa Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anakan:<br />

Sumagot si Jesus at sa kanya’y sinabi, Katotohan, katotohana<strong>ng</strong> sinasabi ko sa iyo,<br />

Maliban na a<strong>ng</strong> tao’y ipa<strong>ng</strong>anak na muli, ay hindi siya makakakita <strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

… Maliban na a<strong>ng</strong> tao’y ipa<strong>ng</strong>anak <strong>ng</strong> tubig at <strong>ng</strong> Espiritu, ay hindi siya<br />

makapapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( Juan 3: 3 at 5 )<br />

Sapagkat sa gayon ay ipinamamahagi<strong>ng</strong> sagana sa inyo a<strong>ng</strong> pagpasok sa<br />

Kaharia<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon natin at Tagapagligtas na si<br />

Jesuscristo. ( II Pedro 1: 11 )<br />

KULANG SA PANANAMPALATAYANG TULAD SA MALIIT NA BATA:<br />

Sinabi ni Jesus:<br />

Katotohana<strong>ng</strong> sinasabi ko sa inyo, Maliba<strong>ng</strong> kayo’y magsipanumbalik, at<br />

magi<strong>ng</strong> tulad sa maliliit na bata, sa anoma<strong>ng</strong> paraan ay hindi kayo magsisipasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 18: 3 )<br />

Katotohana<strong>ng</strong> sinasabi ko sa inyo, A<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> hindi tuma<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na tulad sa isa<strong>ng</strong> maliit na bata, ay hindi siya papasok doon sa<br />

anoma<strong>ng</strong> paraan. ( Marcos 10: 15 )<br />

Mahalaga na matulad sa isa<strong>ng</strong> maliit na bata upa<strong>ng</strong> makapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Hindi a<strong>ng</strong><br />

ibig sabihin nito ay kikilos ka at mag-iisip na para<strong>ng</strong> bata, ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong><br />

muli ay hindi na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ahuluga<strong>ng</strong> ikaw ay papasok na muli sa bahay-bata <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> ina. A<strong>ng</strong><br />

kahulugan nito ay papasok ka sa Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong> pananampalataya tulad <strong>ng</strong> maliit<br />

na bata. Ku<strong>ng</strong> hindi ganoon, ay hindi ka makakapasok sa Kaharian.<br />

80


MGA KAYAMANAN:<br />

Sa isa<strong>ng</strong> pagtitipon sa ministeryo ni Jesus dito sa lupa, may isa<strong>ng</strong> pinuno na nagsabi sa Kanya na<br />

nais niya<strong>ng</strong> sumunod kay Jesus bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> alagad. ( Basahin mo a<strong>ng</strong> kuwento<strong>ng</strong> ito sa Lucas<br />

18: 18-25 ). A<strong>ng</strong> pinuno<strong>ng</strong> ito ay matuwid, subalit sinabi ni Jesus…<br />

Isa<strong>ng</strong> bagay pa a<strong>ng</strong> kula<strong>ng</strong> sa iyo: ipagbili mo a<strong>ng</strong> lahat mo<strong>ng</strong> tinata<strong>ng</strong>kilik, at<br />

ipamahagi mo sa mga dukha, at magkakaroon ka <strong>ng</strong> kayamanan sa la<strong>ng</strong>it: at<br />

pumarito ka, sumunod ka sa akin.<br />

Datapwat na<strong>ng</strong> marinig niya a<strong>ng</strong> mga bagay na ito, siya’y nama<strong>ng</strong>law na lubha;<br />

sapagkat siya’y totoo<strong>ng</strong> mayaman. ( Lucas 18: 22- 23 )<br />

Pinili <strong>ng</strong> mayama<strong>ng</strong> pinuno na hindi sumunod kay Jesus sapagkat mas mahalaga sa kanya a<strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> kayamanan kaysa sa Pa<strong>ng</strong>inoon…<br />

At sa pagmamasid sa kanya ni Jesus ay sinabi, Pagkahiraphirap na makapasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga may kayamanan! ( Lucas 18: 24 )<br />

At lumi<strong>ng</strong>ap sa Jesus sa palibotlibot, at sinabi sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad, Kay hirap<br />

na magsipasok as Kaharian <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga may kayamanan!<br />

At na<strong>ng</strong>agtaka a<strong>ng</strong> mga alagad sa Kaniya<strong>ng</strong> mga salita. Datapuwat si Jesus ay<br />

muli<strong>ng</strong> sumagot at nagsabi sa kanila, Mga anak, kay hirap na magsipasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga magsisiasa sa mga kayamanan!<br />

Magaan pa sa isa<strong>ng</strong> kamelyo a<strong>ng</strong> dumaan sa butas <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> karayom, kay sa isa<strong>ng</strong><br />

mayaman a<strong>ng</strong> pumasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. ( Marcos 10: 23- 25 )<br />

Hindi ibig sabihin ni Jesus na a<strong>ng</strong> kayamanan a<strong>ng</strong> pipigil sa pagpasok <strong>ng</strong> tao sa Kaharian. A<strong>ng</strong><br />

pagibig sa kayamanan a<strong>ng</strong> makakapigil sa pagpasok <strong>ng</strong> tao sa Kaharian sapagkat…<br />

…a<strong>ng</strong> pagibig sa salapi ay ugat <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> kasamaan…<br />

( I Timoteo 6: 10 )<br />

Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kayamanan ay mas mahalaga pa kaysa pagsunod kay Jesus, ito a<strong>ng</strong> pumipigil sa atin<br />

sa pagpasok sa Kaharian.<br />

ANG LUNAS SA KASALANAN<br />

Ku<strong>ng</strong> ikaw ay nagkasala, isa lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> lunas nito: Kapatawaran sa pamamagitan ni Jesucristo.<br />

A<strong>ng</strong> sabi ni Pablo:<br />

81


At ganyan a<strong>ng</strong> mga ilan sa inyo: <strong>ng</strong>unit na<strong>ng</strong>ahugasan na kayo, <strong>ng</strong>unit<br />

binanal na kayo, <strong>ng</strong>unit inari<strong>ng</strong>-ganap na kayo sa Pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong><br />

Jesucristo, at sa Espiritu <strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> Diyos. ( I Corinto 6: 11 )<br />

Kahit ano a<strong>ng</strong> nagawa mo sa nakaraan, kahit ano a<strong>ng</strong> ginagawa mo sa <strong>ng</strong>ayon, ikaw ay<br />

patatawarin:<br />

Ku<strong>ng</strong> sinasabi nati<strong>ng</strong> tayo’y wala<strong>ng</strong> kasalanan, ay ati<strong>ng</strong> dinadaya a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> sarili,<br />

at a<strong>ng</strong> katotohanan ay wala sa atin.<br />

Ku<strong>ng</strong> ipahahayag natin a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> mga kasalanan, ay tapat at banal siya na<br />

patatawarin sa ati<strong>ng</strong> mga kasalanan, at tayo’y lilinisin sa lahat <strong>ng</strong> kalikuan.<br />

( I Juan 1: 8 - 9 )<br />

tayo’y<br />

Ku<strong>ng</strong> ikaw ay nilinis mula sa lahat <strong>ng</strong> kalikuan, ikaw ay pinatawad na sa lahat <strong>ng</strong> kasalanan na<br />

pumipigil sa pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

DUKITIN MO:<br />

Buksan mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> Biblia sa Marcos 9: 43-48. Itinuturo ni Jesus dito na ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong><br />

kamay o paa ay makapagpapatisod sa iyo, putulin mo ito.A<strong>ng</strong> sabi pa Niya, ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mata<br />

ay makapagpapatisod sa iyo, dukitin mo ito.<br />

At ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mata mo’y makapagpapatisod sa iyo, ay dukitin mo: mabuti pa sa iyo<br />

a<strong>ng</strong> pumasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na may isa<strong>ng</strong> mata, kay sa may dalawa<strong>ng</strong> mata<br />

ka<strong>ng</strong> mabulid sa impierno. ( Marcos 9: 47 )<br />

A<strong>ng</strong> ibig sabihin ni Jesus ay alisin mo sa iyo<strong>ng</strong> buhay a<strong>ng</strong> anuma<strong>ng</strong> bagay na magigi<strong>ng</strong> sanhi <strong>ng</strong><br />

iyo<strong>ng</strong> pagkakasala. Kahit na ito ay napakahalaga sa iyo, kaila<strong>ng</strong>an ito<strong>ng</strong> alisin. Ginamit Niya a<strong>ng</strong><br />

halimbawa <strong>ng</strong> kamay, paa, at mata. Sa natural, a<strong>ng</strong> mga ito ay mahahalaga<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> katawan.<br />

Subalit sabi ni Jesus, ku<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> nagigi<strong>ng</strong> sanhi <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> pagkakasala, mas mabuti pa<strong>ng</strong><br />

ta<strong>ng</strong>galin ito kaysa magi<strong>ng</strong> sagabal sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian.<br />

Wala<strong>ng</strong> anuman… kasalanan, kalayawan, o pag-aari na hindi sulit iwaksi upa<strong>ng</strong> ikaw ay huwag<br />

mapalayas sa Kaharian.<br />

82


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

2. Maglista <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> tiyak na mga kasalanan na pipigil sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos.<br />

_________________________________ at ___________________________________<br />

3. Basahin a<strong>ng</strong> mga sumusunod na pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap. Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap ay totoo, isulat a<strong>ng</strong> T<br />

sa puwa<strong>ng</strong> sa unahan nito. Ku<strong>ng</strong> ito ay mali, isulat a<strong>ng</strong> M sa puwa<strong>ng</strong> sa unahan nito.<br />

a._____ Ku<strong>ng</strong> ikaw ay mayaman, hindi ka maaari<strong>ng</strong> pumasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

b._____ A<strong>ng</strong> laman at dugo ay hindi magmamana <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

c._____ Sinabi ni Jesus na dapat mo<strong>ng</strong> alisin a<strong>ng</strong> anuma<strong>ng</strong> bagay na maaari<strong>ng</strong> pumigil sa<br />

iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian.<br />

d._____ Sinabi ni Jesus na ikaw ay dapat magi<strong>ng</strong> tulad <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bata<strong>ng</strong> maliit upa<strong>ng</strong><br />

ikaw ay makapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

e.______ Kaila<strong>ng</strong>an mo<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin si Jesus bila<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> Tagapagligtas upa<strong>ng</strong><br />

ikaw ay makapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

f.______ A<strong>ng</strong> dapat mo la<strong>ng</strong> sabihin ay “ Si Jesus ay Diyos” at ikaw ay sigurado<strong>ng</strong><br />

makakapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

g.______Magkakaroon <strong>ng</strong> paghuhukom sa huli<strong>ng</strong> araw at a<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> tao ay palalayasin<br />

mula sa Kaharian.<br />

4. Magbigay <strong>ng</strong> sitas sa Biblia na nagpapaliwanag ku<strong>ng</strong> paano maaalis a<strong>ng</strong> kasalanan na<br />

pumipigil sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

5. Basahin a<strong>ng</strong> listahan <strong>ng</strong> mga kasalanan na pumipigil sa iyo<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian sa Una<strong>ng</strong><br />

Hanay. Pagkatapos ay basahin a<strong>ng</strong> mga katuturan nito sa Pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> Hanay. Isulat a<strong>ng</strong> bila<strong>ng</strong><br />

<strong>ng</strong> tama<strong>ng</strong> katuturan sa puwa<strong>ng</strong> sa harap <strong>ng</strong> kasalana<strong>ng</strong> tinutukoy. Sundin a<strong>ng</strong> sampol sa una<strong>ng</strong><br />

bila<strong>ng</strong>.<br />

83


Una<strong>ng</strong> Hanay<br />

Pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> Hanay<br />

2 a. Kalikuan 1. Makamundo<strong>ng</strong> pamumuhay; maharot at mai<strong>ng</strong>ay.<br />

___b. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikiapid<br />

2. Sakop dito a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> kasalanan.<br />

___c. Mananamba sa<br />

diosdiosan<br />

3. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gseselos sa tagumpay <strong>ng</strong> iba.<br />

___d. Ma<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya<br />

4. Kitlin a<strong>ng</strong> buhay <strong>ng</strong> iba.<br />

___e. Manlalasi<strong>ng</strong><br />

5. Pagtatalik <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> hindi mag-asawa.<br />

___f. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikiapid sa<br />

kapwa lalake<br />

6. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>apektuhan <strong>ng</strong> inumi<strong>ng</strong> may alkohol.<br />

___g. Inaabuso a<strong>ng</strong> sarili 7. Mga tao<strong>ng</strong> kumukuha <strong>ng</strong> gamit <strong>ng</strong> iba.<br />

___h. Mga magnanakaw 8. Magsalita <strong>ng</strong> masama patu<strong>ng</strong>kol sa iba.<br />

___i. Sakim<br />

9. Sumasamba sa mga diosdiosan.<br />

___j. Manlulupig<br />

10. Lalake<strong>ng</strong> nagpaparaos <strong>ng</strong> kalibugan.<br />

___k Mapagtu<strong>ng</strong>ayaw 11. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikipagtalik sa hindi niya asawa.<br />

___l. Kalibugan<br />

12. Inaabuso a<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> katawan.<br />

___m.Pa<strong>ng</strong>kukulam<br />

13. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gnanasa<strong>ng</strong> mapasakanya a<strong>ng</strong> pag-aari <strong>ng</strong> iba.<br />

___n. Mapagtanim<br />

14. Pagkuha <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay na may puwersa.<br />

___o. Pagtatalo<br />

15. Makasalana<strong>ng</strong> damdamin at magaspa<strong>ng</strong> na ugali.<br />

___p. Paninibugho<br />

16. Matindi<strong>ng</strong> galit.<br />

___q. Pag-aalitan<br />

17. Mga paniniwala<strong>ng</strong> salu<strong>ng</strong>at sa Salita <strong>ng</strong> Diyos.<br />

___r. Pagkakampi-kampi 18. Pagkamuhi.<br />

___s. Pagkakabaha-bahagi 19. Alitan, hidwaan.<br />

___t. Hidwa<strong>ng</strong><br />

pananampalataya 20. Pagnanais na gayahin a<strong>ng</strong> iba upa<strong>ng</strong> sila’y mahigtan.<br />

___u. Kapanaghilian 21. Magba<strong>ng</strong>ay, mag-away.<br />

___v. Pumapatay<br />

22. Panunulsol upa<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong> kaguluhan at ligalig.<br />

___w.Kalayawan<br />

23. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong>kukulam.<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay nasa dulo <strong>ng</strong> manwal na ito.)<br />

84


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Pag-aralan a<strong>ng</strong> mga referensiya tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at ibigay a<strong>ng</strong> buod <strong>ng</strong> mga<br />

prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian ayon sa aklat ni Marcos:<br />

Marcos:<br />

1: 14- 15<br />

3: 24<br />

4: 11, 26, 30<br />

________________________________________________________________________<br />

9: 1, 47<br />

10: 14-15, 23-25<br />

________________________________________________________________________<br />

11: 9-10<br />

13. 8<br />

________________________________________________________________________<br />

14: 25<br />

________________________________________________________________________<br />

15: 43<br />

________________________________________________________________________<br />

85


IKA-ANIM NA KABANATA<br />

MGA HUWARAN AT MGA PRINSIPYO:<br />

ISANG PANIMULA<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito, dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> susi<strong>ng</strong> talata na kabisado.<br />

- Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ huwaran.”<br />

- Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ prinsipyo.”<br />

- Ipaliwana<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> “Huwaran <strong>ng</strong> Biblia.”<br />

- Ipaliwanag a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> “ Prinsipyo <strong>ng</strong> Biblia.”<br />

- Ipaliwana<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> “ Mga huwaran at prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.”<br />

SUSING TALATA:<br />

Lahat <strong>ng</strong> ito’y, sabi ni David, aki<strong>ng</strong> malaman sa sulat na mula sa kamay <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon, sa makatuwid baga’y lahat <strong>ng</strong> gawain sa anyo<strong>ng</strong> ito.<br />

( I Cronica 28: 19 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Sa nakaraa<strong>ng</strong> kabanata ay napag-aralan mo a<strong>ng</strong> mga susi<strong>ng</strong> espirituwal na magpapapasok sa iyo<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Ku<strong>ng</strong> ikaw ay titira sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos dapat mo<strong>ng</strong> malaman a<strong>ng</strong> mga<br />

huwaran at prinsipyo sa pamumuhay sa Kaharian. Katulad ito <strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> pamumuhay sa<br />

isa<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> bansa<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> nilipatan.<br />

Sa Biblia nasusulat a<strong>ng</strong> mga huwaran at prinsipyo na sinusunod sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Bago mo<br />

pag-aralan a<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito sa mga sumusunod na kabanata, kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> matutuhan mo<br />

muna a<strong>ng</strong> kahalagahan nito.<br />

MGA HUWARAN AT MGA PRINSIPYO<br />

A<strong>ng</strong> huwaran ay modelo <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay na ginawa upa<strong>ng</strong> gayahin. Halimbawa, sa Kanluran a<strong>ng</strong><br />

mga damit ay nililikha mula sa mga padron. A<strong>ng</strong> padron ay inilalagay sa ibabaw <strong>ng</strong> tela at a<strong>ng</strong><br />

tela ay ginugupit ayon dito. Marami<strong>ng</strong> damit a<strong>ng</strong> nagagawa mula sa isa<strong>ng</strong> padron, at sila<strong>ng</strong> lahat<br />

ay pare-pareho sapagkat a<strong>ng</strong> mga ito ay gali<strong>ng</strong> sa isa<strong>ng</strong> huwaran.<br />

86


A<strong>ng</strong> prinsipyo ay isa<strong>ng</strong> katotohanan, pamamaraan, o batas na pinagbabatayan <strong>ng</strong> gagawin. Ito ay<br />

pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> katotohanan na may mga kaagapay na maliliit na katotohanan. A<strong>ng</strong> mababa<strong>ng</strong><br />

katotohanan ay kaugnay <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> katotohanan. Halimbawa, a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong><br />

prinsipyo <strong>ng</strong> konstitusyon <strong>ng</strong> Estados Unidos ay a<strong>ng</strong> kalayaa<strong>ng</strong> magpahayag <strong>ng</strong> damdamin. A<strong>ng</strong><br />

mababa<strong>ng</strong> katotohanan noon ay a<strong>ng</strong> karapata<strong>ng</strong> sumulat at magsalita na<strong>ng</strong> malaya,<br />

magtipuntipon, at magpahayag <strong>ng</strong> mga paniniwala.<br />

MGA HUWARAN AT MGA PRINSIPYO MULA SA BIBLIA<br />

A<strong>ng</strong> huwaran <strong>ng</strong> Biblia ay isa<strong>ng</strong> espirituwal na modelo na ibinigay sa Kasulatan upa<strong>ng</strong> gayahin.<br />

Halimbawa, a<strong>ng</strong> buhay ni Jesucristo ay ibinigay bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> huwaran o modelo para sundin <strong>ng</strong><br />

mga mananampalataya.<br />

A<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Biblia ay isa<strong>ng</strong> espirituwal na katotohanan na itinuturo sa Banal na Kasulatan.<br />

A<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito ay may mga dagdag na mas mabababa<strong>ng</strong> prinsipyo na maaari<strong>ng</strong><br />

gamitin sa iba’t-iba<strong>ng</strong> mga pagkakataon. Halimbawa, isa<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> itinuro ni Jesus ay<br />

“Magbigay ka at ikaw ay tata<strong>ng</strong>gap.” A<strong>ng</strong> mababa<strong>ng</strong> katotohana<strong>ng</strong> napapaloob dito ay<br />

pagbibigay <strong>ng</strong> salapi, mga bagay na material, pagkakaibigan, atbp. Sa bawat isa nito<strong>ng</strong><br />

halimbawa, may espirituwal na pakinaba<strong>ng</strong> ka<strong>ng</strong> tata<strong>ng</strong>gapin dahil sa iyo<strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong><br />

mapagbibigay.<br />

ANG KAHALAGAHAN NG MGA HUWARAN AT MGA PRINSIPYO<br />

Basahin mo a<strong>ng</strong> Ezekiel 43: 7-12. A<strong>ng</strong> bahagi<strong>ng</strong> ito ay nagbibigay diin sa kahalagahan <strong>ng</strong> mga<br />

huwaran at mga prinsipyo. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gtatag a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> mga tiyak na huwaran upa<strong>ng</strong> sundin <strong>ng</strong><br />

bansa<strong>ng</strong> Israel. Kasama rito a<strong>ng</strong> espirituwal na huwaran <strong>ng</strong> pag-uugali at mga padron para sa<br />

bahay sambahan.<br />

Subalit nagtayo a<strong>ng</strong> Israel <strong>ng</strong> sarili nila<strong>ng</strong> huwaran. Yaon a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> Diyos na<strong>ng</strong> sabihin<br />

Niya<strong>ng</strong> “nagtayo sila <strong>ng</strong> sarili nila<strong>ng</strong> pintuan sa tabi <strong>ng</strong> pintuan Ko” at “<strong>ng</strong> sarili nila<strong>ng</strong> mga<br />

poste sa tabi <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> poste.” Sapagkat gumawa <strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> padron o huwaran a<strong>ng</strong> Israel,<br />

nagtayo sila <strong>ng</strong> pader na naghiwalay sa kanila at sa Diyos. Ito a<strong>ng</strong> nagpatigil <strong>ng</strong> pagdaloy <strong>ng</strong><br />

kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Diyos sa kanila. Hindi na nagi<strong>ng</strong> kata<strong>ng</strong>gap-ta<strong>ng</strong>gap a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> pagsamba<br />

sa harap <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Pinagsabihan sila ni Ezekiel na isukat nila a<strong>ng</strong> padron <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> buhay ayon sa huwaran <strong>ng</strong><br />

Diyos:<br />

Ikaw, anak <strong>ng</strong> tao, ituro mo a<strong>ng</strong> buhay sa sa<strong>ng</strong>bahayan ni Israel, upa<strong>ng</strong> sila’y<br />

ma<strong>ng</strong>apahiya sa kanila<strong>ng</strong> mga kasamaan; at sukatin nila a<strong>ng</strong> anyo. ( Ezekiel 43: 10 )<br />

Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga tao a<strong>ng</strong> magtatakda <strong>ng</strong> huwaran <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> pag-uugali, sa kanila<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong><br />

denominasyon, relihiyon, o cultura, gumagawa sila <strong>ng</strong> mali<strong>ng</strong> pamantayan <strong>ng</strong> pagsukat.<br />

Magtuturo sila na ito’y tulad <strong>ng</strong> doctrina <strong>ng</strong> Biblia subalit ito’y mga utos lama<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> tao.<br />

87


Ganito a<strong>ng</strong> sabi ni Jesus patu<strong>ng</strong>kol sa mga tao<strong>ng</strong> ganyan:<br />

Datapwat wala<strong>ng</strong> kabuluhan a<strong>ng</strong> pagsamba nila sa akin, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> nagtuturo <strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> pinakaaral a<strong>ng</strong> mga utos <strong>ng</strong> mga tao. ( Mateo 15: 9 )<br />

Mahalaga<strong>ng</strong> maunawaan mo a<strong>ng</strong> mga huwaran at mga prinsipyo <strong>ng</strong> Biblia sapagkat ku<strong>ng</strong> hindi<br />

ay magigi<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> kabuluhan lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> pagsamba sa Diyos.<br />

Marami<strong>ng</strong> mga pamantayan <strong>ng</strong> pagsukat a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. At ito madalas a<strong>ng</strong> ginagawa<strong>ng</strong><br />

pamantayan <strong>ng</strong> mga tao. A<strong>ng</strong> sukatan <strong>ng</strong> tao a<strong>ng</strong> ginagamit <strong>ng</strong> mga tao imbes na a<strong>ng</strong> sukatan <strong>ng</strong><br />

Diyos. Ayon sa sulat ni Apostle Pablo:<br />

Sapagkat hindi kami na<strong>ng</strong>agmamatapa<strong>ng</strong> na makibila<strong>ng</strong> o makitulad sa mga<br />

ilan doon sa mga nagmamapuri sa kanla<strong>ng</strong> sarili: <strong>ng</strong>unit sila na sinusukat a<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> sarili sa kanila rin, at kanila<strong>ng</strong> itinutulad a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> sarili sa kanila rin<br />

ay mga wala<strong>ng</strong> unawa. ( II Corinto 10: 12 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> bigyan si Moises <strong>ng</strong> tagubilin sa pagtatayo <strong>ng</strong> Tabernakulo, siya ay binigyan <strong>ng</strong> utos na<br />

sundin ito na<strong>ng</strong> mahigpit ayon sa padron na ibinigay <strong>ng</strong> Diyos:<br />

Ayon sa lahat <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> ipinakita sa iyo, sa anyo <strong>ng</strong> Tabernakulo at sa anyo<br />

<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> kasa<strong>ng</strong>kapan niyaon ay gayon ninyo gagawin.<br />

At i<strong>ng</strong>atan mo, na iyo<strong>ng</strong> gawin ayon sa anyo <strong>ng</strong> mga yaon na ipinakita ko sa iyo sa<br />

bundok. ( Exodo 25: 9, 40 )<br />

… gaya naman ni Moises na pinagsabihan <strong>ng</strong> Diyos na<strong>ng</strong> malapit <strong>ng</strong> gawin niya<br />

a<strong>ng</strong> Tabernakulo: sapagkat sinabi Niya, I<strong>ng</strong>atan mo na iyo<strong>ng</strong> gawin a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong><br />

bagay ayon sa anyo<strong>ng</strong> ipinakita sa iyo sa bundok. ( Hebreo 8: 5 )<br />

Mai<strong>ng</strong>at si David sa pagsunod sa padron <strong>ng</strong> Diyos na<strong>ng</strong> inihanda niya a<strong>ng</strong> pagtatayo <strong>ng</strong> templo:<br />

Lahat <strong>ng</strong> ito’y, sabi ni David, aki<strong>ng</strong> naalaman sa sulat na mula sa kamay <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon, samakatuwid baga’y lahat <strong>ng</strong> gawain sa anyo<strong>ng</strong> ito. ( I Cronica 28: 19 )<br />

A<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> ito’y mai<strong>ng</strong>at sa pagsunod sa padron <strong>ng</strong> Diyos sa pisikal na sa<strong>ng</strong>libutan. Lalo na<br />

tayo<strong>ng</strong> dapat magi<strong>ng</strong> mai<strong>ng</strong>at sa pagsunod sa mga espirituwal na padron at prinsipyo na nasa<br />

Biblia.<br />

MGA HALIMBAWA NG MGA HUWARAN SA BIBLIA<br />

Si Jesus a<strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> halimbawa ku<strong>ng</strong> saan natin dapat itulad a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> buhay:<br />

Sapagkat kayo’y binigyan ko <strong>ng</strong> halimbawa, upa<strong>ng</strong> gawin naman ninyo ayon<br />

sa ginawa ko sa inyo. ( Juan 13: 15 )<br />

88


A<strong>ng</strong> mga buhay <strong>ng</strong> lalake at babae <strong>ng</strong> Diyos ay nasulat sa Biblia upa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> halimbawa na<br />

ati<strong>ng</strong> sundin:<br />

A<strong>ng</strong> mga bagay na ito <strong>ng</strong>a’y pawa<strong>ng</strong> mga nagi<strong>ng</strong> halimbawa sa atin…<br />

( I Corinto 10: 6 )<br />

A<strong>ng</strong> mga bagay na ito <strong>ng</strong>a’y na<strong>ng</strong>yari sa kanila na pinakahalimbawa; at<br />

pawa<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>asulat sa pagpapaalaala sa atin…( I Corinto 10 : 11 )<br />

A<strong>ng</strong> mga natala<strong>ng</strong> mga bansa sa Biblia ay nagbibigay <strong>ng</strong> positibo<strong>ng</strong> halimbawa para sundin <strong>ng</strong><br />

iba<strong>ng</strong> bansa, at negatibo<strong>ng</strong> halimbawa upa<strong>ng</strong> iwasan:<br />

At pinarusahan Niya <strong>ng</strong> pagkalipol a<strong>ng</strong> mga bayan <strong>ng</strong> Sodoma at Gomorra na<br />

pinapagi<strong>ng</strong> abo, na<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> halimbawa sa mga magsisipamuhay na masama.<br />

( II Pedro 2: 6 )<br />

A<strong>ng</strong> mga pinuno<strong>ng</strong> Kristiyano ay dapat magi<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> halimbawa sa kanila<strong>ng</strong> mga<br />

tagasunod:<br />

Pa<strong>ng</strong>alagaan ninyo a<strong>ng</strong> kawan <strong>ng</strong> Diyos na nasa inyo, na magsigamit kayo <strong>ng</strong><br />

pagpupuno, na hindi sapilitan, kundi may kasayahan na ayon sa kalooban <strong>ng</strong><br />

Diyos; ni hindi dahil sa mahalay na kapakinaba<strong>ng</strong>an, kundi sa handa<strong>ng</strong> pag- iisip;<br />

Ni hindi rin naman a<strong>ng</strong> gaya na kayo’y may pagkapa<strong>ng</strong>inoon sa<br />

pina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwaa<strong>ng</strong> ipinagtagubilin sa inyo, kundi kayo’y magi<strong>ng</strong> mga uliran<br />

<strong>ng</strong> kawan. ( I Pedro 5: 2 -3)<br />

Isinulat ni Apostol Pablo a<strong>ng</strong> ganito:<br />

Mga kapatid, kayo’y ma<strong>ng</strong>agkaisa<strong>ng</strong> tumulad sa akin, at tandaan ninyo a<strong>ng</strong> mga<br />

nagsisilakad <strong>ng</strong> gayon, ayon sa halimbawa<strong>ng</strong> nakikita ninyo sa akin. (Filipos 3: 17)<br />

Hindi dahil sa kami ay wala<strong>ng</strong> karapatan, kundi upa<strong>ng</strong> kami ay<br />

ma<strong>ng</strong>akapagbigay sa inyo <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> uliran, upa<strong>ng</strong> kami ay inyo<strong>ng</strong> tularan.<br />

( II Tesalonica 3: 9 )<br />

A<strong>ng</strong> mga mananampalataya ay dapat magi<strong>ng</strong> mga espirituwal na huwaran din. Dapat sila ay<br />

magi<strong>ng</strong> magaganda<strong>ng</strong> halimbawa para sundin <strong>ng</strong> iba:<br />

Huwag hamakin <strong>ng</strong> sinoman a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kabataan; kundi ikaw ay magi<strong>ng</strong> uliran <strong>ng</strong><br />

mga nagsisisampalataya, sa pananalita, sa pamumuhay, sa pagibig, sa<br />

pananampalataya, sa kalinisan. ( I Timoteo 4: 12 )<br />

Anupa’t kayo’y nagi<strong>ng</strong> uliran <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>ananampalataya<strong>ng</strong><br />

Macedonia at na<strong>ng</strong>asa Acaya. ( I Tesalonica 1: 7 )<br />

na<strong>ng</strong>asa<br />

89


Sa lahat <strong>ng</strong> mga bagay ay magpakilala ku<strong>ng</strong> ikaw ay isa<strong>ng</strong> uliran sa mabubuti<strong>ng</strong><br />

gawa…. ( Tito 2: 7 )<br />

Ku<strong>ng</strong> ikaw ay magbibigay <strong>ng</strong> positibo<strong>ng</strong> espirituwal na halimbawa sa iba, dapat ay maunawaan<br />

mo a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Biblia at sundin mo ito sa iyo<strong>ng</strong> buhay.<br />

MGA HALIMBAWA NG MGA PRINSIPYO NG BIBLIA<br />

Sa Hebreo 5: 12 binaba<strong>ng</strong>git ni Pablo a<strong>ng</strong> “ mga una<strong>ng</strong> simulain <strong>ng</strong> mga aral <strong>ng</strong> Diyos.” Sa<br />

Hebreo 6: 1-3 nilista niya a<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito. Dahil sa kanila<strong>ng</strong> kahalagahan, nag-ukol a<strong>ng</strong><br />

Harvestime International Institute <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> kurso, “ Mga Saligan <strong>ng</strong> Pananampalataya,”<br />

sa mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito.<br />

Minumu<strong>ng</strong>kahi namin na kunin mo a<strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito, “ Mga Saligan <strong>ng</strong> Pananampalataya,”<br />

kaagapay <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito. Dito ipinaliliwannag na<strong>ng</strong> husto a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> mga una<strong>ng</strong><br />

prinsipyo <strong>ng</strong> Biblia. A<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> nagbibigay <strong>ng</strong> saliga<strong>ng</strong> espirituwal upa<strong>ng</strong><br />

magi<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buhay a<strong>ng</strong> mga huwaran at prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

MGA HUWARAN AT MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN<br />

Sa mga sumusunod na kabanata matututuhan mo a<strong>ng</strong> mga huwaran at mga prinsipyo na<br />

sinusunod sa pamumuhay sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa pag-aaral mo <strong>ng</strong> “Kultura <strong>ng</strong> Kaharian.”<br />

A<strong>ng</strong> mga huwaran at mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito ay iba kay sa mga pamantayan <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan at sa<br />

mga huwaran at prinsipyo <strong>ng</strong> mga kaharian <strong>ng</strong> mundo<strong>ng</strong> ito.<br />

90


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

2. Isulat a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ huwaran.”<br />

________________________________________________________________________<br />

3. Isulat a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ prinsipyo.”<br />

_____________________________________________________________________________<br />

_____________________________________________________________________________<br />

4. Ano a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> “ huwaran <strong>ng</strong> Biblia?”<br />

_____________________________________________________________________________<br />

5. Ano a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> “ prinsipyo <strong>ng</strong> Biblia?”<br />

_____________________________________________________________________________<br />

6. Ano a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> “ mga huwaran at prinsipyo <strong>ng</strong> pamumuhay sa kaharian <strong>ng</strong> Diyos?”<br />

_____________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay nakatala sa pagtatapos <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> kabanata sa manwal na ito.)<br />

91


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Sa mga sumusunod na kabanata ay pag-aaralan mo a<strong>ng</strong> mga una<strong>ng</strong> prinsipyo na sinusunod sa<br />

pamumuhay sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito ay ha<strong>ng</strong>o sa mga kautusan ni Jesus.<br />

Gamitin mo a<strong>ng</strong> bala<strong>ng</strong>kas na ito sa pag-aaral <strong>ng</strong> mga utos.<br />

MGA UTOS NG HARI<br />

PAGSISISI:<br />

- Magsisi: Mateo 4: 17; Apocalipses 2: 5<br />

- Lumapit ka sa Akin: Mateo 11: 28<br />

- Hanapin a<strong>ng</strong> Diyos, at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> katuwiran: Mateo 6: 33<br />

- Magpatawad ka ku<strong>ng</strong> may laban sa kanino man: Marcos 11: 25<br />

- Ta<strong>ng</strong>gihan a<strong>ng</strong> sarili: Mateo 16: 24<br />

- Humi<strong>ng</strong>i…Humanap…Tumuktok: Mateo 7: 7<br />

-Magpilit pumasok sa makipot na pintuan: Lucas 13: 24<br />

MANAMPALATAYA:<br />

- Manampalataya ka sa Eva<strong>ng</strong>elio:<br />

- Magsisampalataya kayo sa Diyos, Marcos 1: 15<br />

Magsisampalataya din kayo sa Akin: Juan 14: 1<br />

- Manampalataya kayo sa Kanya na sinugo <strong>ng</strong> Diyos: Juan 6: 28-29<br />

- Manampalataya kayo sa Akin na Ako’y nasa Ama,<br />

at a<strong>ng</strong> Ama ay nasa Akin: Juan 14: 11<br />

- Manampalataya kayo…sa Aki<strong>ng</strong> mga gawa: Juan 10 : 37-38<br />

- Haba<strong>ng</strong> may ilaw, manampalataya sa ilaw: Juan 12: 36<br />

- Manampalataya ka na tina<strong>ng</strong>gap mo na: Marcos 11: 24<br />

ANG KAPANGANAKANG MULI:<br />

- Ikaw ay dapat ipa<strong>ng</strong>anak na muli: Juan 3: 7<br />

- Linisin mo muna a<strong>ng</strong> nasa loob: Mateo 23: 26<br />

- Gawi<strong>ng</strong> mabuti a<strong>ng</strong> puno, at a<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a ay gayon din: Mateo 12: 33<br />

- Kayo’y manatili sa Akin, at Ako sa inyo: Juan 15: 4<br />

- Magkaroon kayo <strong>ng</strong> asin sa inyo<strong>ng</strong> sarili: Marcos 9: 50<br />

- Magsigawa kayo…sa pagkai<strong>ng</strong> tumatagal: Juan 6: 27<br />

- Magalak kayo, a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan ay nasa La<strong>ng</strong>it: Lucas 10: 20<br />

92


ANG PAGTANGGAP SA ESPIRITU SANTO:<br />

- Ta<strong>ng</strong>gapin ninyo a<strong>ng</strong> Espiritu Santo: Juan 20: 22<br />

- Bayaan muna mapuno a<strong>ng</strong> mga bata: Marcos 7: 27<br />

- Ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> nauuhaw, lumapit sa Akin: Juan 7: 37-39<br />

- Sundin a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> utos; isa<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aaliw: Juan 14: 15-17<br />

- Humi<strong>ng</strong>i…na<strong>ng</strong> may pagtitiyaga: Juan 16: 24; Lucas 11: 5-13<br />

- Maghintay…ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kayo’y masa<strong>ng</strong>kapan<br />

<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan: Lucas 24: 49<br />

- A<strong>ng</strong> Ma<strong>ng</strong>aaliw a<strong>ng</strong> magpapatotoo sa Akin: Juan 15: 26-27<br />

SUMUSUNOD KAY JESUS:<br />

- Sumunod kayo sa Akin: Juan 12: 26<br />

- Magpabinyag kayo: Mateo 3: 13-15; 28: 19<br />

- Gawin niyo ito sa pag-aalala sa Akin: Lucas 22: 17-19<br />

- Dapat din kayo<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aghugasan <strong>ng</strong> mga paa: Juan 13: 14-15<br />

- Ku<strong>ng</strong> sinoman a<strong>ng</strong> susunod sa Akin…<br />

pasanin niya a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> krus: Lucas 9: 23<br />

- Mag-aral kayo sa Akin: Mateo 11: 29<br />

- Magpatuloy kayo sa Aki<strong>ng</strong> pagibig: Juan 15: 9<br />

PANANALANGIN:<br />

- Lagi<strong>ng</strong> manala<strong>ng</strong>in: Lucas 21: 36<br />

- Manala<strong>ng</strong>in upa<strong>ng</strong> huwag kayo<strong>ng</strong> matukso: Lucas 22: 40-46<br />

- Dumala<strong>ng</strong>in sa Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>ng</strong> aanihin<br />

na magpadala <strong>ng</strong> mga ma<strong>ng</strong>gagawa: Lucas 10: 2<br />

- Idala<strong>ng</strong>in niyo sila na lumalait sa inyo: Lucas 6: 28<br />

- Dumala<strong>ng</strong>in sa Ama… sa Pa<strong>ng</strong>alan Ko: Mateo 6: 6;<br />

Juan 16:24-26<br />

- Manala<strong>ng</strong>in kayo sa ganito<strong>ng</strong> paraan: Mateo 6: 9-13<br />

- Ku<strong>ng</strong> kayo’y mananala<strong>ng</strong>in, huwag gamitin<br />

a<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> kabuluha<strong>ng</strong> paulit-ulit: Mateo 6: 7-8<br />

PANANAMPALATAYA:<br />

- Manampalataya ka sa Diyos: Marcos 11: 22<br />

- Huwag ka<strong>ng</strong> di mapanampalatayahin: Juan 20: 27<br />

- Huwag kayo<strong>ng</strong> mapagalinla<strong>ng</strong>an: Lucas 12: 29<br />

- Huwag kayo<strong>ng</strong> magintindi sa ikabubuhay: Mateo 6: 25-34<br />

- Huwag magulumihanan a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> puso: Juan 14: 1-27<br />

- Magalak kayo: Mateo 14: 27<br />

- Huwag kayo<strong>ng</strong> matakot: Marcos 5: 36;<br />

Lucas 12: 4-7<br />

93


MAGTAPAT HANGGANG KAMATAYAN:<br />

- Magtapat ka ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kamatayan: Apocalipsis 2: 10<br />

- Pa<strong>ng</strong>hawaka<strong>ng</strong> matibay a<strong>ng</strong> nasa iyo: Apocalipsis 3: 11<br />

- Magalak ku<strong>ng</strong> kayo ay inuusig: Mateo 5: 11-12;<br />

Lucas 6: 23<br />

- Pag kayo ay inusig dito, magsitakas kayo<br />

sa susunod na bayan: Mateo 10: 23<br />

- Huwag ninyo<strong>ng</strong> ikabalisa ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong><br />

inyo<strong>ng</strong> sasabihin: Mateo 10: 19<br />

- Huwag kayo<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>agbulu<strong>ng</strong>bulu<strong>ng</strong>an: Juan 6: 41-43<br />

- Tumi<strong>ng</strong>ala kayo, at itaas a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> ulo: Lucas 21: 28<br />

IPANGARAL ANG EVANGELIO:<br />

- Ipa<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio sa lahat <strong>ng</strong> nilala<strong>ng</strong>: Mateo 10: 7;<br />

Marcos 16: 15<br />

- Ipa<strong>ng</strong>aral sa Ngalan ni Cristo a<strong>ng</strong> pagsisisi: Lucas 24: 46-47<br />

- Magbinyag sa Ngalan <strong>ng</strong> Ama, Anak, at Espiritu Santo: Mateo 28: 19<br />

- Ituro sa kanila…lahat <strong>ng</strong> iniutos ko sa inyo: Mateo 28: 20<br />

- A<strong>ng</strong> sinasabi ko sa inyo…ay sabihin ninyo: Mateo 10: 27;<br />

Marcos 4: 22<br />

- Pakanin ninyo a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> tupa: Juan 21: 15-17<br />

- Pagali<strong>ng</strong>in ninyo a<strong>ng</strong> mga maysakit: Mateo 10: 8<br />

KASAKIMAN:<br />

- Ma<strong>ng</strong>ag-i<strong>ng</strong>at sa lahat <strong>ng</strong> kasakiman: Lucas 12: 15<br />

- Huwag mag-ipon <strong>ng</strong> kayamanan sa lupa: Mateo 6: 19-20<br />

- Magbayad <strong>ng</strong> ikapo…at huwag pabayaa<strong>ng</strong><br />

di gawin yao<strong>ng</strong> iba: Mateo: 23: 23<br />

- Bigyan a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>hihi<strong>ng</strong>i sa inyo: Mateo 5: 42<br />

- Ilimos ninyo a<strong>ng</strong> mga bagay na nasa kalooban: Lucas 11: 41<br />

- Pag kayo’y naghanda, tawagin a<strong>ng</strong> mahihirap: Lucas 14: 12-13<br />

PAGPAPAIMBABAW:<br />

- Ma<strong>ng</strong>agi<strong>ng</strong>at kayo sa lebadura <strong>ng</strong> mga Fariseo: Lucas 12: 1<br />

- Ma<strong>ng</strong>agi<strong>ng</strong>at kayo sa mga escriba: Lucas 20: 46-47<br />

- Huwag tutulad sa kanila: Mateo 23: 2-3<br />

- Huwag gawin a<strong>ng</strong> bahay <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> Ama<br />

na bahay-kalakal: Juan 2: 16<br />

- Huwag magbigay <strong>ng</strong> limos na pakita<strong>ng</strong>-tao: Mateo 6: 1-4<br />

- Pumasok ka sa silid para manala<strong>ng</strong>in na<strong>ng</strong> lihim: Mateo 6: 5-6<br />

- Ku<strong>ng</strong> kayo’y magaayuno…huwag mapa<strong>ng</strong>law<br />

a<strong>ng</strong> mukha upa<strong>ng</strong> ipaalam sa tao na kayo’y nagaayuno: Mateo 6: 16-18<br />

94


KABABAANG –LOOB:<br />

- Pasanin ninyo a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> pamatok: Mateo 11: 29<br />

- Huwag mamama<strong>ng</strong>inoon tulad <strong>ng</strong> mga Gentil: Mateo 20 : 25-26<br />

- A<strong>ng</strong> pinakadalika a<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> alipin <strong>ng</strong> lahat: Marcos 10: 43-44<br />

- Huwag kayo<strong>ng</strong> patatawag na Rabi: Mateo 23: 8<br />

- Huwag kayo<strong>ng</strong> uupo sa pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> luklukan: Lucas 14: 8-11<br />

- Huwag ninyo<strong>ng</strong> ikagalak na a<strong>ng</strong> mga espiritu<br />

ay nagsisisuko sa inyo: Lucas 10: 20<br />

- Sabihin ninyo<strong>ng</strong>, “ Mga alipi<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong><br />

kabuluhan kami:” Lucas 17: 10<br />

PAGIBIG NATIN SA KAPATIRAN:<br />

- Ma<strong>ng</strong>agibigan kayo sa isa’t-isa tulad <strong>ng</strong><br />

pagibig Ko sa inyo: Juan 15: 12<br />

- Huwag ninyo<strong>ng</strong> hamakin a<strong>ng</strong> maliliit na mga ito: Mateo 18: 10-14<br />

- Makipagkasundo ka sa iyo<strong>ng</strong> kapatid: Mateo 5: 23-24;<br />

Marcos 9: 50<br />

- Ayusin a<strong>ng</strong> sama <strong>ng</strong> loob sa pagitan <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapatid: Mateo 18: 15-17<br />

- Magpatawad ka na<strong>ng</strong> makapito<strong>ng</strong> beses sa isa<strong>ng</strong> araw: Mateo 18: 21-22;<br />

Lucas 17: 3-4<br />

- Huwag ka<strong>ng</strong> humatol ayon sa kaanyuan: Mateo 7: 1-5;<br />

Juan 7: 24<br />

- Huwag kayo<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>agparusa: Luke 6: 37<br />

SAKDAL NA PAGIBIG:<br />

- Kayo <strong>ng</strong>a’y ma<strong>ng</strong>agpakasakdal: Mateo 5: 48<br />

- Ipagbili a<strong>ng</strong> ari-arian at maglimos kayo: Mateo 19: 21;<br />

Lucas 12: 32-33<br />

- Ibigin niyo a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> kaaway: Mateo 5: 44; 26:52<br />

- Gawan niyo <strong>ng</strong> mabuti a<strong>ng</strong> mga namumuhi sa inyo: Lucas 6: 27-28<br />

- Magpahiram, hindi naghihintay <strong>ng</strong> kapalit: Lucas 6: 35<br />

- Huwag makilaban sa masama<strong>ng</strong> tao: Mateo 5: 39-41<br />

- Sa inyo<strong>ng</strong> pagtitiis ay maipagwawagi ninyo<br />

a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> kaluluwa: Lucas 21: 19<br />

LUBOS NA PAGMAMAHAL SA DIYOS:<br />

- Ibigin mo a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> puso, kaluluwa,<br />

pagiisip, at lakas: Marcos 12: 30<br />

- Diyos lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kuran: Mateo 4: 10<br />

- Sambahin a<strong>ng</strong> Ama sa espiritu at katotohanan: Juan 4: 23-24<br />

95


- Huwag tawagi<strong>ng</strong> Ama a<strong>ng</strong> sinoman dito sa lupa: Mateo 23: 9<br />

- Huwag mo<strong>ng</strong> tuksuhin a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon mo<strong>ng</strong> Diyos: Mateo 4: 7<br />

- Matakot ka sa Diyos: Lucas 12: 5<br />

- Lahat <strong>ng</strong> tao ay dapat para<strong>ng</strong>alan a<strong>ng</strong> Anak: Juan 5: 22-23<br />

KATUNGKULAN NATIN SA DIYOS AT SA TAO:<br />

- Ibigay kay Cesar a<strong>ng</strong> mga bagay na para sa kanya: Marcos 12: 17<br />

- Huwag ka<strong>ng</strong> manumpa: Mateo 5: 34-37;<br />

Marcos 4: 22<br />

- A<strong>ng</strong> pinagsama <strong>ng</strong> Diyos, huwag papaghihiwalayin <strong>ng</strong> tao: Mateo 19: 5-6<br />

- Makipagkasundo kaagad sa iyo<strong>ng</strong> kaalit: Mateo 5: 25<br />

- Huwag pagbawalan a<strong>ng</strong> iba na nagpapalayas <strong>ng</strong> demonyo: Marcos 9: 38-40<br />

- Kainin ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> inihanda sa harap mo: Lucas 10: 38<br />

- Tipunin a<strong>ng</strong> mga natira upa<strong>ng</strong> di masaya<strong>ng</strong>: Juan 6: 12<br />

KATUNGKULAN NATIN SA ATING KAPWA:<br />

- Ibigin mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapwa na gaya <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> sarili: Mateo 19: 17-19<br />

- Huwag ka<strong>ng</strong> papatay: Mateo 19: 18<br />

- Huwag ka<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya: Mateo 19: 18<br />

- Huwag ka<strong>ng</strong> magnanakaw: Mateo 19: 18<br />

- Huwag ka<strong>ng</strong> sasaksi sa di katotohanan: Mateo 19: 18<br />

- Igala<strong>ng</strong> mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> ama at iyo<strong>ng</strong> ina: Mateo 19: 19<br />

- Gawin mo sa iba a<strong>ng</strong> nais mo<strong>ng</strong> gawin nila sa iyo: Lucas 6: 31<br />

KATALINUHAN:<br />

- Magpakatalino kayo gaya <strong>ng</strong> ahas, at magi<strong>ng</strong><br />

matimtiman tulad <strong>ng</strong> kalapati: Mateo 10: 16<br />

- Magi<strong>ng</strong>at kayo sa mga tao: Mateo 10: 17<br />

- Pabayaan ninyo a<strong>ng</strong> mga bulag na taga-akay: Mateo 15: 12-14<br />

- Huwag ibigay a<strong>ng</strong> mga bagay na banal sa mga aso or baboy: Mateo 7: 6<br />

- A<strong>ng</strong> mayroon supot <strong>ng</strong> salapi ay dalhin ito: Lucas 22: 35-36<br />

- Magtano<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> karapatdapat at doon tumuloy: Mateo 10:11-13;<br />

Lucas 10: 5-7<br />

- Ipagpag ninyo a<strong>ng</strong> alabok sa inyo<strong>ng</strong> mga paa ku<strong>ng</strong> ayaw<br />

kayo<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin: Lucas 9: 5;<br />

10: 10-11<br />

MAGSALIKSIK NG KASULATAN:<br />

- Saliksikin ninyo a<strong>ng</strong> Kasulatan: Juan 5: 39<br />

- Tandaan ninyo a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> sinalita: Juan 15: 20<br />

- Manuot sa inyo<strong>ng</strong> mga tai<strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> ito: Lucas 9: 44<br />

- I<strong>ng</strong>atan ninyo ku<strong>ng</strong> paano kayo makinig: Lucas 8: 18<br />

- I<strong>ng</strong>atan ninyo a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> pinakiki<strong>ng</strong>gan: Marcos 4: 24<br />

96


- Magi<strong>ng</strong>at kayo sa lebadura <strong>ng</strong> mga Fariseo: Mateo 16: 6-12<br />

- Magi<strong>ng</strong>at kayo sa mga bulaa<strong>ng</strong> propeta: Mateo 7: 15-17<br />

PALIWANAGIN ANG INYONG ILAW:<br />

- Lumiwanag na gayon a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> ilaw: Mateo 5: 16<br />

- Masdan mo ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ilaw na nasa iyo ay kadiliman: Lucas 11: 35<br />

- Humayo kayo at magsipagbu<strong>ng</strong>a: Juan 15: 16<br />

- Magi<strong>ng</strong> maawain kayo: Lucas 6: 36<br />

- Ipamalita mo a<strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> bagay na ginawa<br />

<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa iyo: Marcos 5: 19<br />

- Itaas mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> pani<strong>ng</strong>in, ti<strong>ng</strong>nan mo a<strong>ng</strong> bukirin: Juan 4: 35<br />

- Lumakad kayo ha<strong>ng</strong>ga’t may liwanag: Juan 12: 35<br />

ANG IKALAWANG PAGPARITO NI CRISTO:<br />

- Ma<strong>ng</strong>hawak ka<strong>ng</strong> matibay ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa Ako’y pumariyan: Apocalipsis 2: 25;<br />

3: 2-3<br />

- Humanda kayo; darati<strong>ng</strong> na a<strong>ng</strong> Anak: Lucas 12: 40<br />

- Bigkisin ninyo a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga baywa<strong>ng</strong>, at pani<strong>ng</strong>asin<br />

a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga ilawan: Lucas 12: 35-36<br />

- Ma<strong>ng</strong>agi<strong>ng</strong>at kayo…baka ma<strong>ng</strong>alugmok a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong><br />

mga puso: Lucas 21: 34<br />

- Alalahanin ninyo a<strong>ng</strong> asawa ni Lot: Lucas 17: 31-32<br />

- Magi<strong>ng</strong>at kayo na huwag kayo<strong>ng</strong> paligaw Marcos 13: 5-6<br />

ka<strong>ng</strong>ino ma<strong>ng</strong> tao: Lucas 21: 8<br />

- Magbantay: Marcos 13: 34-37<br />

97


IKA-PITONG KABANATA<br />

ANG KULTURA NG KAHARIAN:<br />

MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN – UNANG BAHAGI<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito dapat mo<strong>ng</strong> magawa a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

- Ipaliwanag a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> pagkaalam <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

- Kilalanin a<strong>ng</strong> mga mahahalaga<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> pamumuhay sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

- Tukuyin a<strong>ng</strong> pundasyon na kinasasaligan <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

- Ilista a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> batas sa Kaharian na pinagbabasihan <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga prinsipyo.<br />

SUSING TALATA:<br />

At kayo’y inihalal ko<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Kaharian, na gaya <strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkahalal sa akin <strong>ng</strong><br />

Aki<strong>ng</strong> Ama. ( Lucas 22: 29 )<br />

PAMBUNGAD<br />

A<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian ay paanyaya sa tao na magbalik sa uri <strong>ng</strong> buhay na una<strong>ng</strong> binalak <strong>ng</strong><br />

Diyos para sa kanya. Subalit hindi nagtatag <strong>ng</strong> pamantayan <strong>ng</strong> moralidad a<strong>ng</strong> Diyos upa<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong><br />

maabot mo ito, ikaw ay makakapasok sa Kaharian. Isa lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> hinihili<strong>ng</strong> upa<strong>ng</strong> makapasok<br />

a<strong>ng</strong> sinuman: Pagsisisi sa kasalanan at espirituwal na kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong> muli. Sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

pagta<strong>ng</strong>gap kay Jesucristo bila<strong>ng</strong> Tagapagligtas ikaw ay ipina<strong>ng</strong>anak sa Kaharian at nagi<strong>ng</strong> taga-<br />

La<strong>ng</strong>it.<br />

A<strong>ng</strong> paninirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> estilo <strong>ng</strong> pamumuhay na<br />

sinusunod a<strong>ng</strong> mga batas <strong>ng</strong> Kaharian. A<strong>ng</strong> buhay sa espirituwal na Kaharian ay nakaka-apecto<br />

sa uri <strong>ng</strong> buhay dito sa mundo. A<strong>ng</strong> estilo <strong>ng</strong> buhay sa Kaharian ay kabalintunaan <strong>ng</strong> estilo <strong>ng</strong><br />

buhay sa mga kaharian dito sa sa<strong>ng</strong>libutan. Ito ay iba sa estraktura at sa prinsipyo. A<strong>ng</strong> pagpasok<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay tulad <strong>ng</strong> paglipat sa isa<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> bansa. Dapat mo<strong>ng</strong> matutuhan a<strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> kultura.<br />

Sa natural na daigdig, a<strong>ng</strong> “ kultura” ay mga huwaran <strong>ng</strong> pag-uugali na umiiral sa pamumuhay sa<br />

komunidad. Dito at sa mga sumusunod na kabanata ay matututuhan mo a<strong>ng</strong> kultura <strong>ng</strong> Kaharian<br />

98


<strong>ng</strong> Diyos. Sa isa<strong>ng</strong> kabanata, mga karagdaga<strong>ng</strong> katotohanan tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian ay ipakikita sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> mga talinhaga.<br />

ANG KAHALAGAHAN NG MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN<br />

Mahalaga<strong>ng</strong> malaman a<strong>ng</strong> mga prinsipyo na umiiral sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sapagkat:<br />

KAILANGAN MONG MAMUHAY AYON SA MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN<br />

UPANG MANIRAHAN DOON:<br />

Bagamat pagsisisi a<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> kahili<strong>ng</strong>an sa pagpasok sa Kaharian, may mga tiyak na<br />

kinakaila<strong>ng</strong>an upa<strong>ng</strong> makapanatili ka rito matapos ka<strong>ng</strong> maipa<strong>ng</strong>anak sa espiritu. A<strong>ng</strong> sabi ni<br />

Jesus ay:<br />

Hindi a<strong>ng</strong> bawat nagsasabi sa akin, Pa<strong>ng</strong>inoon, Pa<strong>ng</strong>inoon, ay papasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it; kundi a<strong>ng</strong> gumaganap <strong>ng</strong> kalooban <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama na nasa<br />

La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 7: 21 )<br />

A<strong>ng</strong> kalooban <strong>ng</strong> Ama, na ipinakita ni Jesucristo, ay a<strong>ng</strong> mga mananampalataya ay pa<strong>ng</strong>unahan<br />

<strong>ng</strong> mga batas <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

ANG SABI NI JESUS AY MAHALAGA ANG MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN:<br />

Sa Lucas 12: 22-31 itinuro ni Jesus na a<strong>ng</strong> pinakamahalaga<strong>ng</strong> dapat bigyan <strong>ng</strong> pansin sa buhay<br />

ay a<strong>ng</strong> Kaharian. Ganito a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> sinabi:<br />

Gayon ma’y hanapin ninyo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, at idaragdag sa inyo a<strong>ng</strong><br />

mga bagay na ito. ( Lucas 12: 31 )<br />

Ku<strong>ng</strong> una mo<strong>ng</strong> hahanapin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian… a<strong>ng</strong> mga prinsipyo nito, a<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> buhay,<br />

a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio…a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> kinakaila<strong>ng</strong>an mo sa buhay ay ipagkakaloob.<br />

ANG MGA BUNGA NG KAHARIAN ANG KATUNAYAN NG PAGIGING KABILANG<br />

DITO:<br />

Sinabi ni Jesus sa mga Judio na a<strong>ng</strong> katunayan <strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> kabila<strong>ng</strong> sa Kaharian ay ku<strong>ng</strong> ikaw<br />

ay kinakikitaan <strong>ng</strong> mga bu<strong>ng</strong>a nito ( Mateo 21: 43 ). A<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> Kaharian ay yu<strong>ng</strong> nakikita sa<br />

labas na nagmumula sa panloob na pamumuhay, ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> puno na nakikita sa<br />

labas ay resulta <strong>ng</strong> buhay na gali<strong>ng</strong> sa loob nito. Ku<strong>ng</strong> ikaw ay residente <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos<br />

makikita ito sa iyo<strong>ng</strong> pamumuhay.<br />

99


UPANG MAGHARI SA DARATING NA KAHARIAN DAPAT NATING MALAMAN<br />

ANG MGA PRINSIPYO NITO:<br />

Sinasabi <strong>ng</strong> II Timoteo 2: 12 na tayo<strong>ng</strong> mga mananampalataya ay maghahari<strong>ng</strong> kasama ni Jesus<br />

sa darati<strong>ng</strong> na Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong> “ paghahari” ay “ ma<strong>ng</strong>asiwa <strong>ng</strong> may kapa<strong>ng</strong>yarihan at<br />

kapamahalaan.” Ku<strong>ng</strong> ikaw ay maghahari<strong>ng</strong> kasama Niya, dapat mo<strong>ng</strong> malaman a<strong>ng</strong> mga batas<br />

na umiiral sa Kaharian.<br />

ANG PUNDASYON NG MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN<br />

A<strong>ng</strong> pundasyon sa natural na daigdig ay a<strong>ng</strong> saligan <strong>ng</strong> kinatitirika<strong>ng</strong> gusali. Sa tuwi<strong>ng</strong><br />

magtatayo <strong>ng</strong> gusali a<strong>ng</strong> sinoman, dapat muna<strong>ng</strong> maglagay <strong>ng</strong> tama<strong>ng</strong> pundasyon. Ito a<strong>ng</strong> magaalalay<br />

sa malaki<strong>ng</strong> gusali na nakikita.<br />

A<strong>ng</strong> pundasyon <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at a<strong>ng</strong> umiiral na mga prinsipyo nito ay a<strong>ng</strong> katuwiran:<br />

Ngunit tu<strong>ng</strong>kol sa Anak ay sinasabi, A<strong>ng</strong> Iyo<strong>ng</strong> luklukan, O Diyos, ay magpakailan<br />

man; At a<strong>ng</strong> setro <strong>ng</strong> katuwiran ay siya<strong>ng</strong> setro <strong>ng</strong> Iyo<strong>ng</strong> Kaharian. ( Hebreo 1: 8 )<br />

A<strong>ng</strong> setro ay isa<strong>ng</strong> bagay na hinahawakan <strong>ng</strong> hari bila<strong>ng</strong> simbolo <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan. A<strong>ng</strong><br />

kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay katuwiran. Hindi ito katuwiran <strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> kabutihan o<br />

relihiyon. Sinabi ni Jesus:<br />

Sapagkat sinasabi ko sa inyo, na ku<strong>ng</strong> hindi hihigit a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> katuwiran sa<br />

katuwiran <strong>ng</strong> mga escriba at Fariseo, sa anoma<strong>ng</strong> paraan ay hindi kayo<br />

magsisipasok sa Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 5: 20 )<br />

A<strong>ng</strong> mga Escriba at Fariseo ay mga pinuno <strong>ng</strong> relihiyon sa panahon <strong>ng</strong> ministeryo ni Cristo sa<br />

lupa. A<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> karanasa<strong>ng</strong> espirituwal ay nakasalalay sa kanila<strong>ng</strong> mga sarili<strong>ng</strong><br />

pagsusumikap na magi<strong>ng</strong> matuwid. Marami sila<strong>ng</strong> mga batas, mga alituntunin, at mga tradisyon<br />

na nagdidikta <strong>ng</strong> bawat bahagi <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> buhay.<br />

A<strong>ng</strong> katuwiran na kinatatayuan <strong>ng</strong> Kaharian ay a<strong>ng</strong> katuwiran <strong>ng</strong> Diyos. Sinabi sa atin:<br />

Datapuwat hanapin muna ninyo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

katuwiran; at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay pawa<strong>ng</strong> idaragdag sa inyo.<br />

( Mateo 6: 33 )<br />

A<strong>ng</strong> pundasyon <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay nakatayo sa matuwid na mga lalake <strong>ng</strong> Diyos na<br />

namumuhay na<strong>ng</strong> banal.<br />

Gayon ma’y a<strong>ng</strong> matibay na pinagsasaligan <strong>ng</strong> Diyos ay nananatili na may tatak<br />

nito, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>kikilala <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon a<strong>ng</strong> mga Kanya: at, Lumayo sa kalikuan a<strong>ng</strong> bawat<br />

isa na sumasambitla <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon. (II Timoteo 2:19)<br />

100


Makikita ito sa sumusunod na ba<strong>ng</strong>hay:<br />

A<strong>ng</strong> Pundasyon Ng Kaharian Ng Diyos<br />

Mga Tao<strong>ng</strong> Matuwid----------<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>mumuhay na<strong>ng</strong> matuwid--<br />

Kilala <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> Kanya<br />

A<strong>ng</strong> bawat isa na nagdadala <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan<br />

<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon ay dapat isuko a<strong>ng</strong> lahat<br />

<strong>ng</strong> kalikuan at lumayo rito.<br />

May dalawa<strong>ng</strong> antas <strong>ng</strong> pagsuko sa buhay <strong>ng</strong> katuwiran. Makikita ito sa mga sumusunod na mga<br />

talata:<br />

At narito, lumapit sa Kanya a<strong>ng</strong> isa, at nagsabi, Guro, ano a<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> bagay<br />

na gagawin ko upa<strong>ng</strong> ako’y magkaroon <strong>ng</strong> buhay na wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan?<br />

At sinabi Niya sa kanya, Bakit mo itinatano<strong>ng</strong> sa Akin a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

mabuti? May isa, na Siya<strong>ng</strong> mabuti; datapuwat ku<strong>ng</strong> ibig mo<strong>ng</strong> pumasok sa buhay,<br />

ii<strong>ng</strong>atan mo a<strong>ng</strong> mga utos.<br />

Sinabi sa Kanya <strong>ng</strong> binata, A<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay ginanap ko;<br />

a<strong>ng</strong> kula<strong>ng</strong> sa akin?<br />

ano pa<br />

Sinabi sa kanya ni Jesus, Ku<strong>ng</strong> ibig mo<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> sakdal, humayo ka, ipagbili mo<br />

a<strong>ng</strong> tinata<strong>ng</strong>kilik mo, at ibigay mo sa mga dukha, at magkakaroon ka <strong>ng</strong><br />

kayamanan sa la<strong>ng</strong>it: at pumarito ka, sumunod ka sa Akin.<br />

Datapuwat na<strong>ng</strong> marinig <strong>ng</strong> binata a<strong>ng</strong> ganito<strong>ng</strong> pananalita, ay yumaon siya<strong>ng</strong><br />

namama<strong>ng</strong>law; sapagkat siya’y isa<strong>ng</strong> may marami<strong>ng</strong> pag-aari.<br />

( Mateo 19: 16-17; 20-22 )<br />

Ito ay isa<strong>ng</strong> antas <strong>ng</strong> katuwiran na kinakaila<strong>ng</strong>an sa “ pagpasok sa buhay.” Ito a<strong>ng</strong> katuwiran na<br />

dumarati<strong>ng</strong> sa pamamagitan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong> muli na<strong>ng</strong> mahugasan a<strong>ng</strong> tao sa kasalanan at<br />

magpasimula siya<strong>ng</strong> mamuhay ayon sa mga utos <strong>ng</strong> Diyos. Subalit may isa pa<strong>ng</strong> antas <strong>ng</strong><br />

katuwiran na tinatawag na kasakdalan ( kaganapa<strong>ng</strong> espirituwal). Upa<strong>ng</strong> maabot a<strong>ng</strong> kasakdalan<br />

kaila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> lubusa<strong>ng</strong> pagwawaksi <strong>ng</strong> makamundo<strong>ng</strong> pagpapahalaga, mga pamantayan, o mga<br />

pag-aari na lubha<strong>ng</strong> mahalaga sa iyo.<br />

Hindi a<strong>ng</strong> ibig sabihin nito ay ipagbili natin a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> mga ari-arian at ipamigay ito sa mahihirap.<br />

Hinili<strong>ng</strong> lama<strong>ng</strong> ito ni Jesus sa lalaki<strong>ng</strong> ito sapagkat higit na mahalaga sa kanya a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

kayamanan kay sa Diyos. Wala<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mahalaga sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito na<strong>ng</strong> hihigit pa sa Hari.<br />

Upa<strong>ng</strong> maabot natin a<strong>ng</strong> kasakdalan, dapat nati<strong>ng</strong> iwaksi a<strong>ng</strong> mga maka-mundo<strong>ng</strong> prinsipyo at<br />

yakapin a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

101


ANG DALAWANG PINAKADAKILANG PRINSIPYO NG KAHARIAN<br />

May dalawa<strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian ku<strong>ng</strong> saan nakasalalay a<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga prinsipyo.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> itano<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> pinakadakila<strong>ng</strong> utos, a<strong>ng</strong> tugon ni Jesus ay:<br />

…Iibigin mo a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon mo<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> puso mo, at <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong><br />

kaluluwa mo, at <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> pag-iisip mo.<br />

Ito a<strong>ng</strong> dakila at pa<strong>ng</strong>una<strong>ng</strong> utos.<br />

At a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> katulad ay ito, iibigin mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapuwa na gaya <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong><br />

sarili.<br />

Sa dalawa<strong>ng</strong> utos na ito’y nauuwi a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> kautusan, at a<strong>ng</strong> mga propeta.<br />

( Mateo 22: 37-40 )<br />

Isinulat ni Marcos a<strong>ng</strong> ganoon di<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap sa ganito<strong>ng</strong> paraan:<br />

Sumagot si Jesus, A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ulo ay, Paki<strong>ng</strong>gan mo, O Israel; A<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon nati<strong>ng</strong><br />

Diyos, a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon ay iisa:<br />

At iibigin mo a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon mo<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> puso mo, at <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong><br />

kaluluwa mo, at <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> pag-iisip mo, at <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> lakas mo.<br />

A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alawa ay ito, Iibigin mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapuwa na gaya <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> sarili.<br />

Wala<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> utos na hihigit sa mga ito. ( Marcos 12: 29-31 )<br />

Sinalita ni Jesus a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> utos sa ganito<strong>ng</strong> paraan:<br />

Kaya <strong>ng</strong>a lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ibig ninyo<strong>ng</strong> sa inyo’y gawin <strong>ng</strong> mga tao, gawin<br />

naman ninyo a<strong>ng</strong> gayon sa kanila: sapagkat ito a<strong>ng</strong> sa kautusan at a<strong>ng</strong> mga propeta.<br />

( Mateo 7: 12 )<br />

At ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> ibig ninyo<strong>ng</strong> sa inyo’y gawin <strong>ng</strong> mga tao, gayon din a<strong>ng</strong> gawin<br />

ninyo sa kanila. ( Lucas 6: 31 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito a<strong>ng</strong> buod. A<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> pinakadakila<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay:<br />

1. Ibigin mo a<strong>ng</strong> Diyos <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> puso, kaluluwa, pag-iisip, at lakas.<br />

2. Ibigin a<strong>ng</strong> iba tulad <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> sarili, at gawin sa iba a<strong>ng</strong> nais mo<strong>ng</strong> gawin din <strong>ng</strong><br />

iba sa iyo.<br />

Lahat <strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga prinsipoyo <strong>ng</strong> Kaharian ay nakabatay sa dalawa<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> ito. Alin sa<br />

dalawa, a<strong>ng</strong> bawat prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian ay patu<strong>ng</strong>kol sa kaugnayan mo sa Diyos o sa tao.<br />

102


IPINAKIKILALA ANG KAHARIAN<br />

Mula na<strong>ng</strong> ipakilala a<strong>ng</strong> Kaharian, kita<strong>ng</strong>-kita na a<strong>ng</strong> estraktura nito ay kabalintunaan <strong>ng</strong><br />

estraktura <strong>ng</strong> mga kaharian dito sa daigdig. Matapos magpakita a<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel kay birhe<strong>ng</strong> Maria at<br />

sabihin sa kanya na siya a<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> ina <strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> na Hari, pinuri ni Maria a<strong>ng</strong> Diyos. A<strong>ng</strong><br />

mga sinalita niya sa kanya<strong>ng</strong> pagsamba ay mga hula at nagpahayag <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> kaayusan sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

Sapagkat ginawan ako <strong>ng</strong> Makapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> bagay; at banal a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan.<br />

At a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> awa ay sa lahi’t lahi, Sa na<strong>ng</strong>atatakot sa Kanya.<br />

Siya’y nagpakita <strong>ng</strong> lakas <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> bisig; Isinambulat Niya a<strong>ng</strong> mga palalo sa<br />

paggunamgunam <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> puso.<br />

Ibinaba Niya a<strong>ng</strong> mga prinsipe sa mga luklukan nila, At itinaas a<strong>ng</strong> mga may<br />

mababa<strong>ng</strong> kalagayan.<br />

Binusog Niya a<strong>ng</strong> mga na<strong>ng</strong>agugutom <strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> bagay; at pinaalis Niya a<strong>ng</strong><br />

mayayaman , na wala<strong>ng</strong> anoman. ( Lucas 1: 49-53 )<br />

A<strong>ng</strong> mga matataas at mga makapa<strong>ng</strong>yarihan sa mundo ay ibababa, at sila na may mababa<strong>ng</strong><br />

kalagayan ay itataas. Bubusugin a<strong>ng</strong> mga nagugutom, samantala a<strong>ng</strong> mga mayayaman ay<br />

paaalisi<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> dala.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> ipakilala ni Juan a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, ganito rin a<strong>ng</strong> nahayag:<br />

Lahat <strong>ng</strong> libis ay tatambakan, At pababain a<strong>ng</strong> bundok at burol; At a<strong>ng</strong> liko<br />

ay matutuwid, at a<strong>ng</strong> mga daa<strong>ng</strong> bakobako ay ma<strong>ng</strong>apapatag;<br />

At makikita <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> laman a<strong>ng</strong> pagliligtas <strong>ng</strong> Diyos. ( Lucas 3: 5-6 )<br />

A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> himala na ginawa ni Jesus ay a<strong>ng</strong> tubig na nagi<strong>ng</strong> alak. Ipinakikita rito na a<strong>ng</strong> mga<br />

batas na umiiral sa Kaharian ay salu<strong>ng</strong>at sa mga batas sa mga kaharian dito sa mundo.<br />

MGA PANGKALAHATANG PRINSIPYO: KULTURA NG KAHARIAN<br />

A<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> prinsipyo na kinatatayuan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay salu<strong>ng</strong>at sa kaisipan<br />

<strong>ng</strong> tao at <strong>ng</strong> umiiral na estraktura sa mga makamundo<strong>ng</strong> kaharian. A<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito ay<br />

a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

“SA INYO’Y HINDI MAGKAKAGAYON”:<br />

Itinatag ni Jesus a<strong>ng</strong> mahalaga<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Kaharian:<br />

103


Datapuwat sila’y pinalapit ni Jesus sa Kanya, at sinabi, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>laman ninyo na a<strong>ng</strong> mga<br />

pinuno <strong>ng</strong> mga Gentil ay na<strong>ng</strong>agpapapa<strong>ng</strong>inoon sa kanila, at a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga<br />

dakila ay nagsisigamit <strong>ng</strong> kapamahalaan sa kanila.<br />

Sa inyo’y hindi magkakagayon: kundi a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> magibig na dumakila sa<br />

inyo ay magigi<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>kod ninyo;<br />

At sinoma<strong>ng</strong> magibig na magi<strong>ng</strong> una sa inyo ay magigi<strong>ng</strong> alipin ninyo;<br />

Gayon din naman a<strong>ng</strong> Anak <strong>ng</strong> tao ay hindi naparito upa<strong>ng</strong> pagli<strong>ng</strong>kuran, kundi<br />

upa<strong>ng</strong> magli<strong>ng</strong>kod, at ibigay a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> buhay na pa<strong>ng</strong>tubos sa marami.<br />

( Mateo 20: 25-28 )<br />

Datapuwat sa inyo’y hindi gayon: kundi bagkus a<strong>ng</strong> lalo<strong>ng</strong> dakila sa inyo ay<br />

magi<strong>ng</strong> tulad sa lalo<strong>ng</strong> bata; at a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>ulo ay magi<strong>ng</strong> gaya <strong>ng</strong> naglili<strong>ng</strong>kod.<br />

( Lucas 22: 26 )<br />

Datapuwat sa inyo ay hindi gayon: kundi a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> ibig na dumakila sa inyo,<br />

ay magigi<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>kod ninyo;<br />

At a<strong>ng</strong> sinoman sa inyo a<strong>ng</strong> magibig ma<strong>ng</strong>una, ay magigi<strong>ng</strong> alipin <strong>ng</strong> lahat.<br />

( Marcos 10: 43-44 )<br />

Bagamat tinatalakay ni Jesus a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> partikular na bagay <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>una, nagtatag din Siya <strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian: “Sa inyo’y hindi magkakagayon.” Bagamat tinata<strong>ng</strong>gap<br />

<strong>ng</strong> mga pamantayan <strong>ng</strong> mundo at makalupa<strong>ng</strong> kaharian a<strong>ng</strong> ilan sa mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito, a<strong>ng</strong> mga<br />

prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay iba… “ Sa inyo’y hindi magkakagayon.”<br />

ANG PRINSIPYO NG PAGKAKAISA:<br />

Marami<strong>ng</strong> mga kaharian dito sa lupa, sila’y magkakahati sa isa’t-isa. Mayroon di<strong>ng</strong> mga<br />

pagkakahati sa mga kaharian sa mundo na nagi<strong>ng</strong> resulta <strong>ng</strong> mga pag-aalsa. A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos ay nagkakaisa<strong>ng</strong> Kaharian. Inilarawan ito na isa<strong>ng</strong> espirituwal na katawan na may<br />

marami<strong>ng</strong> bahagi:<br />

Sapagkat ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> katawan ay iisa, at mayroo<strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> mga<br />

sa<strong>ng</strong>kap, at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga sa<strong>ng</strong>kap <strong>ng</strong> katawan, bagamat marami, ay iisa<strong>ng</strong><br />

katawan; gayon din naman si Cristo.<br />

Sapagkat sa isa<strong>ng</strong> Espiritu ay binabautismuhan tayo<strong>ng</strong> lahat sa isa<strong>ng</strong> katawan,<br />

magi<strong>ng</strong> tayo’y Judio o Griego, magi<strong>ng</strong> mga alipin o mga laya; at tayo<strong>ng</strong> lahat ay<br />

pinaiinom sa isa<strong>ng</strong> Espiritu.<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> katawan ay hindi iisa<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>kap, kundi marami.<br />

( I Corinto 12: 12-14 )<br />

104


A<strong>ng</strong> mga naninirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay nagkakaisa sa Diyos at kay Jesus:<br />

Upa<strong>ng</strong> sila<strong>ng</strong> lahat ay magi<strong>ng</strong> isa; na gaya Mo, Ama, sa Akin, at Ako’y sa iyo,<br />

na sila nama’y sumaatin: upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay sumampalataya na Ako’y<br />

sinugo mo.<br />

At a<strong>ng</strong> kaluwalhatia<strong>ng</strong> sa aki’y ibinigay Mo ay ibinigay Ko sa kanila; upa<strong>ng</strong> sila’y<br />

magi<strong>ng</strong> isa, na gaya naman natin na iisa;<br />

Ako’y sa kanila, at Ikaw ay sa akin, upa<strong>ng</strong> sila’y malubos sa pagkakaisa; upa<strong>ng</strong><br />

makilala <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan na Ikaw a<strong>ng</strong> sa Akin ay nagsugo, at sila’y<br />

Iyo<strong>ng</strong> inibig, na gaya ko na inibig mo. ( Juan 17: 21-23 )<br />

A<strong>ng</strong> Diyos ay wala<strong>ng</strong> kaugnayan sa kaharian ni Satanas:<br />

…A<strong>ng</strong> bawat kaharia<strong>ng</strong> nagkakabahabahagi laban sa kaniya<strong>ng</strong> sarili ay<br />

mawawasak; a<strong>ng</strong> bawat bayan o bahay na nagkakabahabahagi laban sa<br />

kaniya<strong>ng</strong> sarili ay hindi mananatili.<br />

At ku<strong>ng</strong> pinalalabas ni Satanas si Satanas, siya nababahagi laban sa kanya<strong>ng</strong><br />

sarili; papaano <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> mananatili a<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong> kaharian?<br />

At ku<strong>ng</strong> sa pamamagitan ni Beelzebub ay nagpapalabas ako <strong>ng</strong> mga demonyo, a<strong>ng</strong><br />

inyo<strong>ng</strong> mga anak sa kanino<strong>ng</strong> pamamagitan sila’y pinalalabas? Kaya <strong>ng</strong>a sila a<strong>ng</strong><br />

inyo<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> mga hukom.<br />

Ngunit ku<strong>ng</strong> sa pamamagitan <strong>ng</strong> Espiritu <strong>ng</strong> Diyos nagpapalabas ako <strong>ng</strong> mga<br />

demonyo, ay dumati<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>a sa inyo a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

( Mateo 12: 25- 28. Ti<strong>ng</strong>nan din a<strong>ng</strong> Marcos 3: 23-26 at Lucas 11: 17-20 )<br />

Isa sa mga kahalagahan <strong>ng</strong> pagkakaisa sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan Niya<strong>ng</strong><br />

wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ganan. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong>ako si Jesus:<br />

Muli<strong>ng</strong> sinasabi ko sa inyo, na ku<strong>ng</strong> pagkasunduan <strong>ng</strong> dalawa sa inyo sa lupa<br />

a<strong>ng</strong> nauukol sa anoma<strong>ng</strong> bagay <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> hihi<strong>ng</strong>in, ay gagawin sa kanila <strong>ng</strong><br />

Aki<strong>ng</strong> Ama na nasa la<strong>ng</strong>it.<br />

Sapagkat ku<strong>ng</strong> saan nagkakatipon a<strong>ng</strong> dalawa o tatlo sa Aki<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan, ay<br />

naroroon Ako sa gitna nila. ( Mateo 18: 19-20 )<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> mga naninirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay nasa laman pa, hindi maiiwasan a<strong>ng</strong><br />

pag-aalitan ku<strong>ng</strong> minsan. May mga utos si Jesus sa Mateo 18: 15-35 ku<strong>ng</strong> paano lulutasin a<strong>ng</strong><br />

mga ito.<br />

105


ANG PRINSIPYO NG PAGPASOK:<br />

May dalawa<strong>ng</strong> paraan ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay makapapasok sa sa<strong>ng</strong>libutan:<br />

Bila<strong>ng</strong> ilaw at bila<strong>ng</strong> asin:<br />

Kayo a<strong>ng</strong> asin <strong>ng</strong> lupa; <strong>ng</strong>unit ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> asin ay tumaba<strong>ng</strong>, ay ano a<strong>ng</strong><br />

ipagpapaalat? Wala <strong>ng</strong> ano pa ma<strong>ng</strong> kabuluhan, kundi upa<strong>ng</strong> itapon sa labas<br />

at yurakan <strong>ng</strong> mga tao.<br />

Kayo a<strong>ng</strong> ilaw <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. A<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bayan na natatayo sa ibabaw <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

bundok ay hindi maitatago.<br />

Hindi rin <strong>ng</strong>a pinanini<strong>ng</strong>asan a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> ilawan, at inilalagay sa ilalim <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

takalan, kundi sa talaga<strong>ng</strong> lalagyan <strong>ng</strong> ilaw; at lumiliwanag sa lahat <strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>asa<br />

bahay.<br />

Lumiwanag na gayon a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> ilaw sa harap <strong>ng</strong> mga tao; upa<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>akita nila<br />

a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> gawa, at kanila<strong>ng</strong> luwalhatiin a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> Ama na nasa la<strong>ng</strong>it.<br />

( Mateo 5: 13-16 )<br />

Wala<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> pagkapagpani<strong>ng</strong>as niya <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> ilawan, ay ilalagay sa isa<strong>ng</strong><br />

dako<strong>ng</strong> tago, ni sa ilalim man <strong>ng</strong> takalan, kundi sa talaga<strong>ng</strong> lalagyan <strong>ng</strong> ilaw,<br />

upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> nagsisipasok ay makita a<strong>ng</strong> ilaw.<br />

A<strong>ng</strong> ilawan <strong>ng</strong> katawan mo ay a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mata: ku<strong>ng</strong> magali<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mata, a<strong>ng</strong><br />

buo<strong>ng</strong> katawan mo naman ay puspos <strong>ng</strong> liwanag; datapuwat ku<strong>ng</strong> ito’y may sakit,<br />

a<strong>ng</strong> katawan mo nama’y puspos <strong>ng</strong> kadiliman.<br />

Masdan mo <strong>ng</strong>a ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ilaw na nasa iyo ay baka kadiliman.<br />

Kaya <strong>ng</strong>a, ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> katawan mo ay puspos <strong>ng</strong> liwanag, na wala<strong>ng</strong><br />

anoma<strong>ng</strong> bahagi<strong>ng</strong> madilim, ito’y lubos na mapupuspos <strong>ng</strong> liwanag, na gaya <strong>ng</strong><br />

pagliliwanag sa iyo <strong>ng</strong> ilawa<strong>ng</strong> may liwanag na mani<strong>ng</strong>ni<strong>ng</strong>. ( Lucas 11: 33-36 )<br />

Mabuti <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> asin: datapuwat ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> asin ay tumaba<strong>ng</strong>, ay ano a<strong>ng</strong><br />

ipagpapaalat?<br />

Wala<strong>ng</strong> kabuluha<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> sa lupa kahit sa tapunan man <strong>ng</strong> dumi: itinatapon sa<br />

labas. A<strong>ng</strong> may mga pakinig upa<strong>ng</strong> ipakinig, ay makinig. (Lucas 14: 34-35 )<br />

At sinabi Niya sa kanila, Dinadala baga a<strong>ng</strong> ilaw at nilalagay sa ilalim <strong>ng</strong><br />

takalan, o sa lalim <strong>ng</strong> higaan, at hindi baga upa<strong>ng</strong> ilagay sa talaga<strong>ng</strong> lalagayan <strong>ng</strong><br />

ilaw. ( Marcos 4: 21 )<br />

106


Mabuti a<strong>ng</strong> asin: datapuwat ku<strong>ng</strong> tumaba<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> asin, ay ano a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong><br />

ipagpapaalat? Taglayin ninyo sa inyo<strong>ng</strong> sarili a<strong>ng</strong> asin, at kayo’y magkaroon<br />

<strong>ng</strong> kapayapaan sa isa’t isa. ( Marcos 9: 50 )<br />

Sa likas na lara<strong>ng</strong>an, a<strong>ng</strong> asin ay tahimik ku<strong>ng</strong> gumawa. Ito ay pumipigil <strong>ng</strong> kabulukan,<br />

nagpapagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga sugat, at nagbibigay lasa sa pagkain. A<strong>ng</strong> kaunti<strong>ng</strong> asin ay nakaka-apekto<br />

sa marami<strong>ng</strong> pagkain.<br />

Sa lara<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> espirituwal, a<strong>ng</strong> naninirahan sa Kaharian ay dapat pumasok na<strong>ng</strong> husto sa<br />

sa<strong>ng</strong>libutan. Dapat nila<strong>ng</strong> i<strong>ng</strong>atan a<strong>ng</strong> mga mataas na uri <strong>ng</strong> pamumuhay sa Kaharian, magdala<br />

<strong>ng</strong> kagali<strong>ng</strong>an sa iba, at magbigay <strong>ng</strong> lasa sa buhay. Dapat nila<strong>ng</strong> tuluy-tuloy na palaganapin a<strong>ng</strong><br />

Kaharian. Bila<strong>ng</strong> asin, sila ay magkakaroon <strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong> epekto sa sa<strong>ng</strong>katauhan. Sa isa<strong>ng</strong><br />

bahagi <strong>ng</strong> Kasulatan, inihambi<strong>ng</strong> ni Jesus a<strong>ng</strong> epekto <strong>ng</strong> asin sa Kaharian sa isa<strong>ng</strong> masa <strong>ng</strong><br />

tinapay ( Mateo 13: 33 ). Tulad <strong>ng</strong> asin, a<strong>ng</strong> kaunti<strong>ng</strong> pampaalsa ay tahimik na gumagawa at<br />

nakaka-apekto sa malaki<strong>ng</strong> masa <strong>ng</strong> tinapay.<br />

Sa likas na lara<strong>ng</strong>an, a<strong>ng</strong> ilaw ay tumatalo sa dilim. Inaalis nito a<strong>ng</strong> kadiliman. Hindi maililihim<br />

a<strong>ng</strong> ilaw sa kadiliman. A<strong>ng</strong> naninirahan sa Kaharian ay dapat magi<strong>ng</strong> espirituwal na ilaw <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan. Dapat niya<strong>ng</strong> ilantad a<strong>ng</strong> kadiliman at ipakita a<strong>ng</strong> daan palabas dito. Huwag niya<strong>ng</strong><br />

pabayaan a<strong>ng</strong> anoma<strong>ng</strong> bagay ( takalan ) na pumatay sa ilaw <strong>ng</strong> Kaharian. Dapat ay nakikita a<strong>ng</strong><br />

uri <strong>ng</strong> pamumuhay <strong>ng</strong> mga mananampalataya, unti-unti<strong>ng</strong> pumapasok sa mga kaharian <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan na dala a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

MGA PRINSIPYO NG PANALANGIN:<br />

A<strong>ng</strong> panala<strong>ng</strong>in sa Kaharian ay nakabatay sa tatlo<strong>ng</strong> prinsipyo: Paghi<strong>ng</strong>i, pagsaliksik, at<br />

pagkatok:<br />

Magsihi<strong>ng</strong>i kayo, at kayo’y bibigyan; magsihanap kayo, at kayo’y<br />

ma<strong>ng</strong>akasusumpo<strong>ng</strong>; magsituktok kayo at kayo’y bubuksan:<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> bawat humihi<strong>ng</strong>i ay tumata<strong>ng</strong>gap; at a<strong>ng</strong> humahanap ay<br />

nakasusumpo<strong>ng</strong>; at a<strong>ng</strong> tumutuktok ay binubuksan. ( Mateo 7: 7-8 )<br />

A<strong>ng</strong> bawat andana <strong>ng</strong> pananala<strong>ng</strong>in ay pataas a<strong>ng</strong> sidhi <strong>ng</strong> pagsasaliksik sa Diyos.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbigay din si Jesus <strong>ng</strong> modelo<strong>ng</strong> panala<strong>ng</strong>in para sa mga taga-Kaharian. Mababasa mo ito sa<br />

Mateo 6: 9-11 at sa Lucas 11: 2-4.<br />

MGA PRINSIPYO NG PAGSAMBA:<br />

A<strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> pagsamba ay inilarawan sa Mateo 6: 1-18. Basahin ito sa iyo<strong>ng</strong><br />

Biblia. A<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito ay:<br />

Pagbibigay: Palabas na ti<strong>ng</strong>in Mateo 6: 1-4<br />

Pananala<strong>ng</strong>in: Pataas na ti<strong>ng</strong>in Mateo 6: 5-15<br />

107


Pagaayuno: Panloob na ti<strong>ng</strong>in Mateo 6: 16-18<br />

A<strong>ng</strong> lahat nito<strong>ng</strong> mga uri <strong>ng</strong> pagsamba ay dapat ginagawa sa lihim upa<strong>ng</strong> pagpalain <strong>ng</strong> Diyos.<br />

ANG PRINSIPYO NG DI-NAGBABAGONG PANGITAIN:<br />

A<strong>ng</strong> nag-iisa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itain <strong>ng</strong> taga-Kaharian ay a<strong>ng</strong> hanapin muna a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Basahin a<strong>ng</strong> Mateo 6: 19-34 at ihambi<strong>ng</strong> ito sa Lucas 12: 22-34.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsaad si Jesus <strong>ng</strong> katapatan <strong>ng</strong> puso sa Mateo 6: 19-21.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsaad Siya <strong>ng</strong> nag-iisa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itain sa Mateo 6: 22-23.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsaad Siya <strong>ng</strong> tapat na pagmamahal sa Lucas 13: 13.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsaad Siya <strong>ng</strong> katapatan <strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kod sa Mateo 6: 24 at Lucas 9: 60 at 62.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsaad Siya <strong>ng</strong> di-nagbabago<strong>ng</strong> pag-iisip sa Mateo 6: 25-32 at 34.<br />

A<strong>ng</strong> mga sumusunod na talata ay buod <strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> di-nagbabago<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itain:<br />

Datapuwat hanapin muna ninyo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

katuwiran; at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay pawa<strong>ng</strong> idaragdag sa inyo.<br />

( Mateo 6: 33 )<br />

108


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

_____________________________________________________________________________<br />

_____________________________________________________________________________<br />

2. Ano a<strong>ng</strong> pundasyon ku<strong>ng</strong> saan nakasalalay a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian?<br />

________________________________________________________________________<br />

3. Anu-ano a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> batas <strong>ng</strong> Kaharian na pinagbabasihan <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga<br />

prinsipyo?<br />

Una:____________________________________________________________________<br />

Pa<strong>ng</strong>alawa: ______________________________________________________________<br />

4. Magbigay <strong>ng</strong> apat na dahilan ku<strong>ng</strong> bakit mahalaga na malaman a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong><br />

Kaharian.<br />

____________________________ ___________________________________<br />

____________________________<br />

______________________________________<br />

5. Maaari mo<strong>ng</strong> gamitin a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> Biblia upa<strong>ng</strong> pagtambalin a<strong>ng</strong> bawat talata sa prinsipyo<strong>ng</strong><br />

itinuturo nito. Ti<strong>ng</strong>nan mo a<strong>ng</strong> talata sa Una<strong>ng</strong> Hanay. Piliin mo a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> prinsipyo<br />

mula sa Pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> Hanay na itinuturo nito. Isulat a<strong>ng</strong> bila<strong>ng</strong> sa puwa<strong>ng</strong> sa Una<strong>ng</strong> Hanay.<br />

Sinagutan na a<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> bila<strong>ng</strong> para iyo<strong>ng</strong> pamarisan.<br />

Una<strong>ng</strong> Hanay<br />

Pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> Hanay<br />

a. __2__ Mateo 5: 13-16 1. A<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> pagkakaisa<br />

b. _____ I Corinto 12: 12-14 2. A<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> pagpasok<br />

c. _____ Mateo 20: 26 3. Mga prinsipyo <strong>ng</strong> panala<strong>ng</strong>in<br />

d. _____ Mateo 7: 7-12 4. Mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian, kabaliktaran<br />

<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan<br />

e. _____ Mateo 6: 1-18 5. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>g-iisa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itain<br />

f. _____ Mateo 6: 19-34 6. Mga prinsipyo <strong>ng</strong> pagsamba<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay matatagpuan sa huli<strong>ng</strong> kabanata <strong>ng</strong> manwal na ito.)<br />

109


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Ibigay a<strong>ng</strong> buod <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian na itinuro sa aklat ni Lucas:<br />

Lucas 1: 33:<br />

_______________________________________________________________<br />

4: 43<br />

_______________________________________________________________<br />

6: 20<br />

_______________________________________________________________<br />

7: 28<br />

_______________________________________________________________<br />

8: 1,10<br />

________________________________________________________________<br />

9: 2, 11, 27, 60<br />

________________________________________________________________<br />

10: 9-11<br />

________________________________________________________________<br />

11: 2, 17-20<br />

_________________________________________________________________<br />

12: 31-32<br />

_________________________________________________________________<br />

13: 18-29<br />

_________________________________________________________________<br />

14: 15<br />

_________________________________________________________________<br />

16: 16<br />

_________________________________________________________________<br />

17: 20-21<br />

_________________________________________________________________<br />

18: 16-29<br />

_________________________________________________________________<br />

19: 11-15<br />

_________________________________________________________________<br />

21: 10, 31<br />

_________________________________________________________________<br />

22: 16-30<br />

_________________________________________________________________<br />

23: 42, 50-51<br />

__________________________________________________________________<br />

110


IKA-WALONG KABANATA<br />

ANG KULTURA NG KAHARIAN:<br />

MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN – IKALAWANG<br />

BAHAGI<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito, dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

-Tukuyin a<strong>ng</strong> mga pagkakaiba <strong>ng</strong> mga estraktura sa pagitan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at sa<br />

mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

SUSING TALATA:<br />

Di<strong>ng</strong>gin ninyo, mga minamahal ko<strong>ng</strong> kapatid; hindi baga pinili <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga<br />

dukha sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito upa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mayayaman sa pananampalataya, at mga<br />

tagapagmana <strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>ako Niya sa mga nagsisiibig sa Kanya?<br />

( Santiago 2: 5 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Sa kabanata<strong>ng</strong> ito ay lalo mo<strong>ng</strong> matututuhan a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa pagpapatuloy<br />

mo <strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian. Matututuhan mo a<strong>ng</strong> mga partikular na<br />

prinsipyo <strong>ng</strong> espirituwal na Kaharian na nakabatay sa mga pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> prinsipyo na<br />

tinalakay sa Ika-Pito<strong>ng</strong> Kabanata.<br />

MGA TIYAK NA PAGKAKAIBA: KULTURA NG KAHARIAN<br />

Pag-aralan natin <strong>ng</strong>ayon a<strong>ng</strong> mga partikular na prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian na nakabatay sa mga<br />

pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> prinsipyo na tinalakay na. Marami sa mga pagkakaiba ay matatagpuan sa Mateo<br />

5-7 at Lucas 6. Basahin mo muna a<strong>ng</strong> mga kabanata<strong>ng</strong> ito bago ka magpatuloy sa iyo<strong>ng</strong> pagaaral.<br />

A<strong>ng</strong> mga talata<strong>ng</strong> ito ay bahagi <strong>ng</strong> mga aral ni Jesus na kilala sa tawag na “Sermon sa Bundok”<br />

sapagkat una Niya ito<strong>ng</strong> itinuro sa tabi <strong>ng</strong> kabundukan sa Israel. Marami<strong>ng</strong> mga tiyak na<br />

111


prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian a<strong>ng</strong> nilalaman <strong>ng</strong> sermo<strong>ng</strong> ito. Hindi sakop <strong>ng</strong> sermo<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong><br />

sitwasyon sa buhay, subalit a<strong>ng</strong> mga prinsipyo ay kumakatawan sa mga ito. Dito itinatag a<strong>ng</strong><br />

huwaran <strong>ng</strong> mga karapat-dapat na pag-uugali na a<strong>ng</strong>kop sa lahat <strong>ng</strong> sitwasyon sa buhay.<br />

A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> sermon, Mateo 5: 1-12, ay tinawag na “ Mga Pag-uugali” at dito tinalakay<br />

a<strong>ng</strong> mga mahahalaga<strong>ng</strong> pag-uugali at pananaw na umiiral sa Kaharian na pinagpala <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Sila na mga pinagpala ay hindi sumusunod sa mga kalakara<strong>ng</strong> pagpapahalaga <strong>ng</strong> komunidad.<br />

A<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ mapapalad ” na ginamit dito ay na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ahulugan <strong>ng</strong> pagsa<strong>ng</strong>-ayon <strong>ng</strong> Diyos.<br />

May pagkakaiba a<strong>ng</strong> pinagpala at pagigi<strong>ng</strong> masaya. A<strong>ng</strong> pinagpala ay nakasalalay sa Diyos at<br />

hindi nababago <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>yayari. A<strong>ng</strong> kasayahan ay nakasalalay sa mga pa<strong>ng</strong>yayari sa buhay.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>rito a<strong>ng</strong> ilan sa mga kabalintunaan sa kultura <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

ANG KAHARIAN AY PARA SA MGA MAPAGPAKUMBABA:<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> mga mapagpakumbaba<strong>ng</strong>-loob: sapagkat kanila a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 5: 3 )<br />

Pinarara<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> mundo sila na may mga kayamana<strong>ng</strong> material. Pinipili <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga<br />

dukha rito sa mundo at pinayayaman sila sa pananampalataya:<br />

Di<strong>ng</strong>gin ninyo, mga minamahal ko<strong>ng</strong> kapatid; hindi baga pinili <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga<br />

dukha sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito upa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mayayaman sa pananampalataya, at mga<br />

tagapagmana <strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>ako Niya sa mga nagsisiibig sa Kanya?<br />

( Santiago 2: 5 )<br />

At itini<strong>ng</strong>in Niya a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga mata sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad, at sinabi,<br />

Mapapalad kayo<strong>ng</strong> mga dukha; sapagkat inyo a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

( Lucas 6: 20 )<br />

ANG MGA DUKHA AY MAYAYAMAN AT ANG MAYAYAMAN SA SANGLIBUTAN<br />

AY MGA DUKHA:<br />

A<strong>ng</strong> mahalaga sa mga taga-sa<strong>ng</strong>libutan ay a<strong>ng</strong> tiwala sa sarili<strong>ng</strong> kakayahan, magpahayag <strong>ng</strong><br />

sarili, at paunlarin a<strong>ng</strong> sarili. Subalit nasisiyahan a<strong>ng</strong> Diyos sa mga tao<strong>ng</strong> mababa a<strong>ng</strong> kalooban.<br />

Sila na kinikilala na wala sila<strong>ng</strong> kakayaha<strong>ng</strong> iligtas a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> sarili, bigya<strong>ng</strong> kasiyahan a<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> espirituwal, at lutasin a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga suliranin.<br />

Datapuwat sa aba ninyo<strong>ng</strong> mayayaman! Sapagkat tina<strong>ng</strong>gap na ninyo a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong><br />

kaaliwan. ( Lucas 6: 24 )<br />

112


ANG KALUMBAYAN AY NAGDADALA NG KAGALAKAN:<br />

May dalawa<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> kalumbayan. A<strong>ng</strong> kalumbayan sa sa<strong>ng</strong>libutan ay sanhi <strong>ng</strong> kasalanan. Ito ay<br />

kalumbayan na bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagdurusa bila<strong>ng</strong> kabayaran <strong>ng</strong> kasalanan. Subalit a<strong>ng</strong> kalumbaya<strong>ng</strong> ito<br />

ay hindi humahanto<strong>ng</strong> sa pagbabago <strong>ng</strong> pamumuhay. A<strong>ng</strong> kalumbaya<strong>ng</strong> mula sa Diyos ay<br />

kalumbayan dahil sa kasalanan. A<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> makadiyos na kalumbayan ay pagsisisi.<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> kalumbaya<strong>ng</strong> mula sa Diyos, ay gumagawa <strong>ng</strong> pagsisisi sa<br />

ikaliligtas, na hindi ikalulu<strong>ng</strong>kot; datapuwat a<strong>ng</strong> kalumbaya<strong>ng</strong> ayon sa<br />

sa<strong>ng</strong>libutan ay ikamamatay. ( II Corinto 7: 10 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>lulugod a<strong>ng</strong> Diyos sa ganito<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> kalumbayan. Sinabi Niya<strong>ng</strong> sila na nakakaranas nito ay<br />

tata<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> kaaliwan:<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>ahahapis; sapagkat sila’y aaliwin. ( Mateo 5: 4 )<br />

…Mapapalad kayo<strong>ng</strong> nagsisita<strong>ng</strong>is <strong>ng</strong>ayon: sapagkat kayo’y magsisitawa.<br />

( Lucas 6: 21 )<br />

Katotohanan, katotohana<strong>ng</strong> sinasabi ko sa inyo, na kayo’y magsisiiyak at<br />

magsisipanaghoy, datapuwat a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay magagalak; kayo’y<br />

ma<strong>ng</strong>alulumbay, datapuwat a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> kalumbayan ay magigi<strong>ng</strong> kagalakan.<br />

( Juan 16: 20 )<br />

Sa Kaharian, a<strong>ng</strong> mga nalulumbay ay inaaliw at a<strong>ng</strong> kalumbayan ay nagdadala <strong>ng</strong> kagalakan.<br />

A<strong>ng</strong> kagalakan ay nauuwi sa kalumbayan para doon sa mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan:<br />

…Sa aba ninyo<strong>ng</strong> nagsisitawa <strong>ng</strong>ayon! Sapagkat kayo’y magsisitaghoy at<br />

magsisita<strong>ng</strong>is. ( Lucas 6: 25 )<br />

ANG MAAAMO AY MAGTATAGUMPAY:<br />

A<strong>ng</strong> kaamuan ay hindi kahinaan o pagwawala<strong>ng</strong> bahala. A<strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> maamo ay pagkakaroon<br />

<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> kalooban, hindi madali<strong>ng</strong> magalit, at mabait. Kabaliktaran ito <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan na ipinapayo<strong>ng</strong> “ igiit mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> sarili, at panindigan mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mga<br />

karapatan.”<br />

A<strong>ng</strong> kaamuan ay hindi natural sa tao<strong>ng</strong> nasa laman. Ito ay isa sa mga bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> Kaharian:<br />

Datapuwat a<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> Espiritu ay pagibig, katuwaan, kapayapaan,<br />

pagpapahinuhod, kagandaha<strong>ng</strong>-loob, kabutihan, pagtatapat,<br />

Kaamuan, pagpipigil; laban sa mga gayo<strong>ng</strong> bagay ay wala<strong>ng</strong> kautusan.<br />

( Galacia 5: 22-23 )<br />

113


A<strong>ng</strong> mga kata<strong>ng</strong>ia<strong>ng</strong> ito ay dapat makita sa mga taga-Kaharian. A<strong>ng</strong> mga ito ay bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong><br />

pagkapuspos <strong>ng</strong> Espiritu Santo. ( Ito ay tinatalakay pa<strong>ng</strong> higit sa isa<strong>ng</strong> kurso sa Harvestime<br />

International Institute na pinamagata<strong>ng</strong> “A<strong>ng</strong> Ministeryo Ng Espiritu Santo.”)<br />

Hindi itinuturi<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan a<strong>ng</strong> mga maaamo na mananagumpay, subalit ipina<strong>ng</strong>ako <strong>ng</strong><br />

Diyos na a<strong>ng</strong> maaamo a<strong>ng</strong> magmamana <strong>ng</strong> lupa:<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> maaamo; sapagkat mamanahin nila a<strong>ng</strong> lupa. ( Mateo 5: 5 )<br />

ANG MGA NAGUGUTOM AY BUBUSUGIN:<br />

Marami<strong>ng</strong> kinahuhumali<strong>ng</strong>an a<strong>ng</strong> mga tao rito sa mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. Gutom sila sa<br />

kapa<strong>ng</strong>yarihan, kayamanan, tagumpay, at kaligayahan. A<strong>ng</strong> mga naninirahan sa Kaharian ay di<br />

dapat magha<strong>ng</strong>ad <strong>ng</strong> ganito<strong>ng</strong> mga bagay. Dapat nila<strong>ng</strong> hanapin a<strong>ng</strong> katuwiran na siya<strong>ng</strong><br />

pinakamahalaga<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian:<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>agugutom at na<strong>ng</strong>auuhaw sa katuwiran; sapagkat sila’y<br />

bubusugin. ( Mateo 5: 6 )<br />

Mapapalad kayo<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>agugutom <strong>ng</strong>ayon; sapagkat kayo’y bubusugin…<br />

( Lucas 6: 21 )<br />

A<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mananampalataya ay palipat-lipat <strong>ng</strong> dinadaluha<strong>ng</strong> mga gawain, naghahanap <strong>ng</strong> mga<br />

“ pagpapala ” mula sa Diyos. Hindi sila kailanman nasisiyahan sa kanila<strong>ng</strong> buhay espirituwal. Sa<br />

prinsipyo<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Kaharian, sila lama<strong>ng</strong> na nagugutom sa katuwiran a<strong>ng</strong> siya<strong>ng</strong> mabubusog na<br />

espirituwal.<br />

Sa likas na takbo <strong>ng</strong> buhay, hindi ka basta nauupo at naghihintay <strong>ng</strong> pagkain ku<strong>ng</strong> ikaw ay<br />

nagugutom. Gumagawa ka <strong>ng</strong> hakba<strong>ng</strong> para ikaw ay mabusog, sa pamamagitan <strong>ng</strong> paghahanda<br />

<strong>ng</strong> pagkain. Sa espirituwal na kalagayan, hindi ka basta nauupo at naghihintay sa Diyos na<br />

wala<strong>ng</strong> ginagawa, para ikaw ay mabusog. Dapat ka<strong>ng</strong> magsaliksik <strong>ng</strong> espirituwal na pagkain sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> pananala<strong>ng</strong>in at pag-aaral <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Salita.<br />

Sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga nagugutom ay nabubusog. Sila na mga nasa kaharian <strong>ng</strong> mundo<br />

ay lagi<strong>ng</strong> gutom:<br />

Sa aba ninyo mga busog <strong>ng</strong>ayon! Sapagkat kayo’y ma<strong>ng</strong>agugutom…<br />

( Lucas 6: 25 )<br />

ANG MGA MAHABAGIN AY KAHAHABAGAN:<br />

A<strong>ng</strong> prinsipyo sa sa<strong>ng</strong>libutan ay nagbababala na ku<strong>ng</strong> ikaw ay masyado<strong>ng</strong> mahabagin, aabusuhin<br />

ka nila. Kabaliktaran a<strong>ng</strong> itinuturo <strong>ng</strong> Kaharian. Ku<strong>ng</strong> ikaw ay mahabagin ikaw naman ay<br />

kahahabagan, hindi aabusuhin:<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> mga mahabagin; sapagkat sila’y kahahabagan. ( Mateo 5: 7)<br />

114


ANG BINIBIGYANG DIIN AY ANG PANGLOOB HINDI ANG PANGLABAS:<br />

A<strong>ng</strong> mga pinuno <strong>ng</strong> relihiyon sa panahon ni Jesus ay binibigya<strong>ng</strong> diin a<strong>ng</strong> pagtupad sa kautusan<br />

at tradisyon sa halip na a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>loob na damdamin. Mahigpit sila sa pagsunod sa Sabat, nagaayuno<br />

<strong>ng</strong> regular, nananala<strong>ng</strong>in na<strong>ng</strong> hayagan, at naglilimos sa mahihirap.<br />

Subalit binigya<strong>ng</strong> halaga ni Jesus a<strong>ng</strong> kalagayan <strong>ng</strong> puso sa halip na panlabas na mga sakripisyo.<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> mga may malinis na puso; sapagkat makikita nila a<strong>ng</strong> Diyos.<br />

( Mateo 5: 8 )<br />

A<strong>ng</strong> makakikita sa Diyos ay hindi yao<strong>ng</strong> may mga panlabas <strong>ng</strong> kaanyuan <strong>ng</strong> relihiyon. Sila na<br />

may mga malinis na puso.<br />

KAPAYAPAAN SA HALIP NA REBOLUSYON:<br />

A<strong>ng</strong> pag-aalsa a<strong>ng</strong> paraan <strong>ng</strong> pagbabago sa mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. A<strong>ng</strong> mga mapagpayapa<br />

ay nagdadala <strong>ng</strong> pagbabago sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Sabi ni Jesus:<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> mga mapagpayapa; sapagkat sila’y tatawagi<strong>ng</strong> mga anak <strong>ng</strong> Diyos.<br />

( Mateo 5: 9 )<br />

A<strong>ng</strong> kapayapaan ay hindi pagtakas sa mga suliranin o a<strong>ng</strong> kawalan <strong>ng</strong> labanan. A<strong>ng</strong><br />

kapayapaa<strong>ng</strong> sinasabi ni Jesus ay kakaiba sa kapayapaan sa sa<strong>ng</strong>libutan:<br />

A<strong>ng</strong> kapayapaan ay iniiwan ko sa inyo; a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> kapayapaan ay ibinibigay Ko sa<br />

inyo: hindi gaya <strong>ng</strong> ibinibigay <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan, a<strong>ng</strong> ibinibigay ko sa inyo. Huwag<br />

magulumihanan a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> puso, ni matakot man. (Juan 14:27)<br />

A<strong>ng</strong> kapayapaan <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay may takot. Tutupad ba sila sa kasunduan <strong>ng</strong> kapayapaan?<br />

Tutuparin ba nila a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako? Sa kapayapaan <strong>ng</strong> Diyos, wala<strong>ng</strong> takot.<br />

Ipina<strong>ng</strong>ako Niya sa mga mananampalataya na sila ay magkakaroon <strong>ng</strong> sakdal na kapayapaan.<br />

Maaari sila<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong> kapayapaan <strong>ng</strong> Diyos kahit sa magulo<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>yayari dito sa<br />

mundo.<br />

ANG MGA PINAG-UUSIG AY GAGANTIMPALAAN:<br />

A<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Kaharian ay nagbibigay <strong>ng</strong> pagpapala para sa kanila na nagdurusa sa<br />

isa<strong>ng</strong> tiyak na dahilan: Dahil sa katuwiran.<br />

Mapapalad a<strong>ng</strong> mga pinag-uusig dahil sa katuwiran; sapagkat kanila a<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 5: 10 )<br />

115


Mapapalad kayo ku<strong>ng</strong> kayo’y kapootan <strong>ng</strong> mga tao, at ku<strong>ng</strong> kayo’y ihiwalay nila, at<br />

kayo’y alimurahin, at itakwil a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> tila masasama, dahil sa Anak<br />

<strong>ng</strong> tao.<br />

Ma<strong>ng</strong>agalak kayo sa araw na yaon; at magsilukso kayo sa kagalakan; sapagkat<br />

narito, a<strong>ng</strong> ganti sa inyo’y malaki sa la<strong>ng</strong>it; sapagkat sa gayon di<strong>ng</strong> paraan a<strong>ng</strong><br />

ginawa <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga magula<strong>ng</strong> sa mga propeta. ( Lucas 6: 22-23 )<br />

Sa aba ninyo, pagka a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga tao ay ma<strong>ng</strong>agsalita <strong>ng</strong> magali<strong>ng</strong><br />

tu<strong>ng</strong>kol sa inyo! Sapagkat sa gayon di<strong>ng</strong> paraan a<strong>ng</strong> ginawa <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga<br />

magula<strong>ng</strong> sa mga bulaa<strong>ng</strong> propeta. ( Lucas 6: 26 )<br />

Hindi ito pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> pagpapala sa lahat <strong>ng</strong> nagdurusa, sapagkat a<strong>ng</strong> iba ay nagdurusa dahil<br />

sa kanila<strong>ng</strong> kagagawan:<br />

Sapagkat ano<strong>ng</strong> kapurihan <strong>ng</strong>a, ku<strong>ng</strong> kayo’y na<strong>ng</strong>agkakasala, at kayo’y<br />

tinatampal ay inyo<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin na may pagtitiis? <strong>ng</strong>unit ku<strong>ng</strong> kayo’y<br />

gumagawa <strong>ng</strong> mabuti, at kayo’y nagbabata, ay inyo<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin na may<br />

pagtitiis, ito’y kalugodlugod sa Diyos. ( I Pedro 2: 20 )<br />

A<strong>ng</strong> kasalanan ay nasa likod <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> pagdurusa:<br />

May sakit baga a<strong>ng</strong> sinoman sa inyo? Ipatawag niya a<strong>ng</strong> mga matanda sa iglesia; at<br />

ipanala<strong>ng</strong>in nila siya, na pahiran nila <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>is sa pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon:<br />

At a<strong>ng</strong> panala<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> pananampalataya ay magliligtas sa may sakit, at<br />

ibaba<strong>ng</strong>on siya <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon; at ku<strong>ng</strong> nagkasala siya, ay ipatatawad sa<br />

kaniya.<br />

Ma<strong>ng</strong>ag pahayagan <strong>ng</strong>a kayo sa isat isa <strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga kasalanan, at ipanala<strong>ng</strong>in<br />

<strong>ng</strong> isa’t isa a<strong>ng</strong> iba, upa<strong>ng</strong> kayo’y magsigali<strong>ng</strong>. Malaki a<strong>ng</strong> nagagawa <strong>ng</strong> mani<strong>ng</strong>as<br />

na panala<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> matuwid. (Santiago 5:14-16 )<br />

ANG PINAKA-ABA ANG DAKILA:<br />

Sa mundo, a<strong>ng</strong> pinakadakila a<strong>ng</strong> itinataas. Itinuturi<strong>ng</strong> na dakila a<strong>ng</strong> mga tao ku<strong>ng</strong> sila ay<br />

matagumpay, tanyag, mayaman, o makapa<strong>ng</strong>yarihan. Sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, a<strong>ng</strong> mga dakila ay<br />

yao<strong>ng</strong> namumuhay at nagtuturo <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian. Mababa man a<strong>ng</strong> ti<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan sa kanila, subalit sila a<strong>ng</strong> pinakadakila sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

Kaya’t a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> sumuway sa isa sa kaliitliita<strong>ng</strong> mga utos na ito, at ituro<br />

a<strong>ng</strong> gayon sa mga tao, ay tatawagi<strong>ng</strong> kaliitliitan sa Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it;<br />

datapuwat a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> gumanap at ituro, ito’y tatawagi<strong>ng</strong> dakila sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 5: 19 )<br />

116


ANG NAGPAPAKABABA AY MATATAAS:<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> bawat nagmamataas ay mabababa; at a<strong>ng</strong> nagpapakababa ay<br />

matataas. ( Lucas 14: 11 )<br />

A<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> nagmamataas ay mabababa; at a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> nagpapakababa ay<br />

matataas. ( Mateo 23: 12 )<br />

ANG MGA PINUNO AY ALIPIN:<br />

A<strong>ng</strong> mga kaharian sa sa<strong>ng</strong>libutan ay tumiti<strong>ng</strong>ala sa kanila<strong>ng</strong> mga pinuno. Sila ay pinarara<strong>ng</strong>alan<br />

at itinataas. Marami<strong>ng</strong> mga utusan a<strong>ng</strong> naglili<strong>ng</strong>kod sa kanila at itinuturi<strong>ng</strong> na mas mataas a<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> kalagayan kaysa iba.<br />

Sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, ikaw ay dapat magi<strong>ng</strong> alipin ku<strong>ng</strong> nais mo<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> pinuno:<br />

Datapuwat sila’y pinalapit ni Jesus sa Kanya, at sinabi, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>laman ninyo na a<strong>ng</strong><br />

mga pinuno <strong>ng</strong> mga Gentil ay nagpapapa<strong>ng</strong>inoon sa kanila, at a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga<br />

dakila ay nagsisigamit <strong>ng</strong> kapamahalaan sa kanila.<br />

Sa inyo’y hindi magkakagayon: kundi a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> magibig sa dumakila sa inyo<br />

ay magigi<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>kod ninyo;<br />

At sinoma<strong>ng</strong> magibig na magi<strong>ng</strong> una sa inyo ay magigi<strong>ng</strong> alipin ninyo.<br />

Gayon din naman a<strong>ng</strong> Anak <strong>ng</strong> tao ay naparito hindi upa<strong>ng</strong> pagli<strong>ng</strong>kuran,<br />

upa<strong>ng</strong> magli<strong>ng</strong>kod, at ibigay a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> buhay na pa<strong>ng</strong>tubos sa marami.<br />

( Mateo 20: 25-28 )<br />

kundi<br />

Datapuwat sa inyo’y hindi gayon: kundi bagkos a<strong>ng</strong> lalo<strong>ng</strong> dakila sa inyo ay<br />

magi<strong>ng</strong> tulad sa lalo<strong>ng</strong> bata; at a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>ulo ay magi<strong>ng</strong> gaya <strong>ng</strong> naglili<strong>ng</strong>kod.<br />

( Lucas 22: 26 )<br />

Datapuwat sa inyo ay hindi gayon; kundi a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> ibig na dumakila sa inyo,<br />

ay magigi<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>kod ninyo;<br />

At a<strong>ng</strong> sinoman sa inyo a<strong>ng</strong> magibig ma<strong>ng</strong>una, ay magigi<strong>ng</strong> alipin <strong>ng</strong> lahat.<br />

( Marcos 10: 43-44 )<br />

Datapuwat a<strong>ng</strong> pinakadakila sa inyo ay magigi<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>kod ninyo.<br />

( Mateo 23: 11)<br />

ANG MGA HULI AY MAUUNA:<br />

Sila na mga na<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>una sa mga kaharian dito sa mundo a<strong>ng</strong> mga huli sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

117


Datapuwat marami<strong>ng</strong> mga una na ma<strong>ng</strong>ahuhuli; at mga huli na ma<strong>ng</strong>auuna.<br />

( Mateo 19: 30 )<br />

Kaya’t a<strong>ng</strong> mga una’y ma<strong>ng</strong>ahuhuli, at a<strong>ng</strong> mga huli ay ma<strong>ng</strong>auuna.<br />

( Mateo 20: 16 )<br />

At narito, may mga huli<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> una at may mga una<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> huli.<br />

( Lucas 13: 30 )<br />

ANG MALIIT AY MAGIGING DAKILA:<br />

Ipinakita ito<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> ito ni Jesus sa pamamagitan <strong>ng</strong> mga natural na halimbawa <strong>ng</strong> butil <strong>ng</strong><br />

binhi <strong>ng</strong> mostasa, lebadura, at a<strong>ng</strong> lepta <strong>ng</strong> bao:<br />

... A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it ay tulad sa isa<strong>ng</strong> butil <strong>ng</strong> binhi <strong>ng</strong> mostasa, na<br />

kinuha <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao, at inihasik sa kaniya<strong>ng</strong> bukid;<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> siya <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> lalo<strong>ng</strong> maliit sa lahat <strong>ng</strong> mga binhi; datapuwat na<strong>ng</strong> tumubo, ay<br />

lalo<strong>ng</strong> malaki kay sa mga gulay, at nagigi<strong>ng</strong> puno<strong>ng</strong> kahoy, ano pa’t nagsisiparoon<br />

a<strong>ng</strong> mga ibon sa la<strong>ng</strong>it at sumisilo<strong>ng</strong> sa kanya<strong>ng</strong> mga sa<strong>ng</strong>a.<br />

…A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay tulad sa lebadura, na kinuha <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> babae, at<br />

itinago sa tatlo<strong>ng</strong> takal na harina, ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa ito’y nalebaduraha<strong>ng</strong> lahat.<br />

( Mateo 13: 31-33. Tu<strong>ng</strong>hayan din a<strong>ng</strong> Marcos 4: 30- 32 )<br />

At Siya’y tumu<strong>ng</strong>hay, at nakita a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> mayayaman na na<strong>ng</strong>aghuhulog<br />

kanila<strong>ng</strong> mga alay sa kaba<strong>ng</strong>-yaman.<br />

<strong>ng</strong><br />

At nakita Niya a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> dukha<strong>ng</strong> babai<strong>ng</strong> bao na doo’y naghuhulog <strong>ng</strong><br />

dalawa<strong>ng</strong> lepta.<br />

At sinabi Niya, Sa katotohana’y sinasabi ko sa inyo, A<strong>ng</strong> dukha<strong>ng</strong> babai<strong>ng</strong><br />

ito ay naghulog <strong>ng</strong> higit kaysa kanila<strong>ng</strong> lahat.<br />

bao<strong>ng</strong><br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga yaon ay na<strong>ng</strong>aghulog sa mga alay <strong>ng</strong> sa kanila’y labis;<br />

datapuwat siya, sa kaniya<strong>ng</strong> kasalatan ay inihulog a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong> ikabubuhay<br />

na nasa kanya. ( Lucas 21: 1-4 )<br />

ANG DINADAKILA AY ANG MABABABA:<br />

At sinabi Niya sa kanila, Kayo a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>agaari<strong>ng</strong>-ganap sa inyo<strong>ng</strong> sarili sa<br />

pani<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> mga tao; datapuwat nakikilala <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga puso;<br />

sapagkat a<strong>ng</strong> dinadakila <strong>ng</strong> mga tao ay kasuklamsuklam sa pani<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> Diyos.<br />

( Lucas 16: 15 )<br />

118


ANG MATATANDA AY MAGING TULAD NG MGA BATA:<br />

Sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, a<strong>ng</strong> mga matatanda ay dapat tumulad sa mga bata. A<strong>ng</strong> ibig sabihin nito<br />

ay dapat nila<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian tulad <strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bata: May<br />

simple<strong>ng</strong> pananampalataya.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> oras na yaon ay nagsilapit a<strong>ng</strong> mga alagad kay Jesus, na na<strong>ng</strong>agsasabi, Sino<br />

<strong>ng</strong>a baga a<strong>ng</strong> pinakadakila sa Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it?<br />

At pinalapit Niya sa Kaniya a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> maliit na bata, at inilagay sa gitna nila.<br />

At sinabi, Katotohana<strong>ng</strong> sinasabi Ko sa inyo, Maliba<strong>ng</strong> kayo’y magsipanumbalik,<br />

at magi<strong>ng</strong> tulad sa maliliit na bata, sa anoma<strong>ng</strong> paraan ay hindi kayo<br />

magsisipasok sa kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it.<br />

Sinoman <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> magpakababa na gaya <strong>ng</strong> maliit na bata<strong>ng</strong> ito, ay siya<strong>ng</strong><br />

pinakadakila sa Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 18: 1- 4 )<br />

Datapuwat sinabi ni Jesus, Pabayaan ninyo a<strong>ng</strong> maliliit na bata, at huwag<br />

ninyo<strong>ng</strong> pagbawalan sila<strong>ng</strong> magsilapit sa akin; sapagkat sa mga ganito a<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 19: 14 )<br />

Datapuwat pinalapit sila ni Jesus sa Kanya, na sinasabi, Pabayaan ninyo<strong>ng</strong><br />

magsilapit sa Akin a<strong>ng</strong> maliliit na bata, at huwag ninyo sila<strong>ng</strong> pagbawalan;<br />

sapagkat sa mga ganito nauukol a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Katotohana<strong>ng</strong> sinasabi Ko sa inyo, Sinoma<strong>ng</strong> hindi tuma<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

Diyos na gaya <strong>ng</strong> maliliit na bata, ay hindi siya papasok doon sa anoma<strong>ng</strong> paraan.<br />

( Lucas 18: 16-17 )<br />

Katotohana<strong>ng</strong> sinasabi Ko sa inyo, A<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> hindi tuma<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos na tulad sa isa<strong>ng</strong> maliit na bata, ay hindi siya papasok doon sa<br />

anoma<strong>ng</strong> paraan. ( Marcos 10: 15 )<br />

MAWALAN KA NG BUHAY UPANG ILIGTAS YAON:<br />

Katotohanan, katotohana<strong>ng</strong> sinasabi Ko sa inyo, Maliban a<strong>ng</strong> butil <strong>ng</strong> trigo ay<br />

mahulog sa lupa at mamatay, ay natitira siya<strong>ng</strong> magiisa; <strong>ng</strong>unit ku<strong>ng</strong> mamatay, ay<br />

nagbubu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> marami. ( Juan 12: 24 )<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> magibig iligtas a<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong> buhay ay mawawalan nito;<br />

at a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> mawalan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> buhay dahil sa akin at sa Eva<strong>ng</strong>elio ay<br />

maililigtas yaon. ( Marcos 8: 35 )<br />

119


A<strong>ng</strong> nakasusumpo<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> buhay ay mawawalan nito; at a<strong>ng</strong> mawalan <strong>ng</strong> buhay dahil<br />

sa akin ay makasusumpo<strong>ng</strong> niyaon. ( Mateo 10: 39 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>wawala a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buhay sa pagta<strong>ng</strong>gi mo sa mga kalayawan at pamantayan <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan<br />

upa<strong>ng</strong> sumunod sa Hari:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> magkagayo’y sinabi ni Jesus sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad, Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong><br />

tao’y ibig sumunod sa akin ay tuma<strong>ng</strong>gi sa kanya<strong>ng</strong> sarili, at pasanin a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

krus, at sumunod sa akin.<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> sinoma<strong>ng</strong> ibig iligtas a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> buhay ay mawawalan nito; at a<strong>ng</strong><br />

sinoma<strong>ng</strong> mawalan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> buhay dahil sa akin ay makakasumpo<strong>ng</strong> niyaon.<br />

( Mateo 16: 24-25 )<br />

MAPOOT SA BUHAY SA HALIP NA IBIGIN ITO:<br />

A<strong>ng</strong> umiibig sa kanya<strong>ng</strong> buhay ay mawawalan nito; at a<strong>ng</strong> napopoot sa<br />

kanya<strong>ng</strong> buhay sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito ay maii<strong>ng</strong>atan yaon sa buhay na wala<strong>ng</strong><br />

ha<strong>ng</strong>gan. ( Juan 12: 25 )<br />

MAGBIGAY UPANG TUMANGGAP:<br />

Ma<strong>ng</strong>agbigay kayo, at kayo’y bibigyan; takal na mabuti, pikpik, liglig, at<br />

umaapaw, ay ibibigay nila sa inyo<strong>ng</strong> kandu<strong>ng</strong>an. Sapagkat sa panukat na inyo<strong>ng</strong><br />

isukat ay doon kayo muli<strong>ng</strong> susukatin. ( Lucas 6: 38 )<br />

ANG IMPOSIBLE AY POSIBLE:<br />

Datapuwat sinabi Niya, A<strong>ng</strong> mga bagay na di ma<strong>ng</strong>yayari sa mga tao ay may<br />

pa<strong>ng</strong>yayari sa Diyos. ( Lucas 18: 27 )<br />

At pagti<strong>ng</strong>in ni Jesus ay sinabi sa kanila, Hindi ma<strong>ng</strong>yayari ito sa mga tao;<br />

datapuwat sa Diyos a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay ay ma<strong>ng</strong>yayari. ( Mateo 19: 26 )<br />

Pagti<strong>ng</strong>in ni Jesus sa kanila’y nagsabi, Hindi maaari ito sa mga tao, datapuwat<br />

hindi gayon sa Diyos; sapagkat a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay ay may pa<strong>ng</strong>yayari sa<br />

Diyos. ( Marcos 10: 27 )<br />

ANG MGA BULAG AY MAKAKAKITA AT ANG MGA NAKAKAKITA AY<br />

MABUBULAG:<br />

At sinabi ni Jesus, Sa paghatol ay naparito ako sa sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito, upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

hindi nakakakita ay ma<strong>ng</strong>akakita; at upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga nakakakita ay magi<strong>ng</strong> mga<br />

bulag. ( Juan 9: 39 )<br />

120


Si Jesus ay nagbigay <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itai<strong>ng</strong> espirituwal sa kanila na mga naligaw sa kadilima<strong>ng</strong><br />

espirituwal. Sila na nagiisip na sila’y may pa<strong>ng</strong>itai<strong>ng</strong> espirituwal sa pamamagitan <strong>ng</strong> tradition ay<br />

bulag.<br />

KUNIN ANG PAMATOK AT PASANIN ITO AT MAGPAHINGA:<br />

A<strong>ng</strong> pamatok ay isa<strong>ng</strong> bagay na ginagamit upa<strong>ng</strong> pagsamahin a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> hayop para humila<br />

<strong>ng</strong> araro. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ahulugan ito <strong>ng</strong> paggawa. A<strong>ng</strong> pasanin ay isa<strong>ng</strong> bagay na dinadala. Ito ay may<br />

bigat. Sinabi ni Jesus:<br />

Magsiparito sa akin, kayo<strong>ng</strong> lahat na na<strong>ng</strong>apapagal at nabibigata<strong>ng</strong> lubha,<br />

kayo’y Aki<strong>ng</strong> papagpapahi<strong>ng</strong>ahin.<br />

at<br />

Pasanin ninyo a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> pamatok, at magaral kayo sa Akin; sapagkat Ako’y<br />

maamo at mapagpakumbaba<strong>ng</strong> puso: at masusumpu<strong>ng</strong>an ninyo a<strong>ng</strong><br />

kapahi<strong>ng</strong>ahan <strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga kaluluwa.<br />

Sapagkat malambot a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> pamatok, at magaan a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> pasan.<br />

( Mateo 11: 28-39 )<br />

Makasusumpo<strong>ng</strong> ka <strong>ng</strong> tunay na kapahi<strong>ng</strong>ahan ku<strong>ng</strong> magkasi<strong>ng</strong>kaw kayo ni Jesus upa<strong>ng</strong> dalhin<br />

a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pasanin. A<strong>ng</strong> pasanin Niya ay a<strong>ng</strong> madala a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian sa lahat <strong>ng</strong><br />

bansa sa buo<strong>ng</strong> mundo.<br />

MAKALANGIT SA HALIP NA MAKALUPANG KAYAMANAN ANG MAY HALAGA:<br />

Huwag kayo<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>agtipon <strong>ng</strong> mga kayamanan sa lupa, na dito’y sumisira a<strong>ng</strong><br />

ta<strong>ng</strong>a at a<strong>ng</strong> kalawa<strong>ng</strong>, at dito’y naghuhukay at nagsisipagnakaw a<strong>ng</strong> mga<br />

magnanakaw.<br />

Kundi ma<strong>ng</strong>agtipon kayo <strong>ng</strong> mga kayamanan sa la<strong>ng</strong>it, na doo’y hindi<br />

sumisira kahit a<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>a kahit a<strong>ng</strong> kalawa<strong>ng</strong>, at doo’y hindi na<strong>ng</strong>huhukay at<br />

hindi nagsisipagnakaw a<strong>ng</strong> mga magnanakaw:<br />

Sapagkat ku<strong>ng</strong> saan naroroon a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kayamanan, doon naman doroon a<strong>ng</strong><br />

iyo<strong>ng</strong> puso. ( Mateo 6: 9-21 )<br />

Inihalintulad ni Jesus a<strong>ng</strong> mga nagpapahalaga sa makalupa<strong>ng</strong> kayamanan sa isa<strong>ng</strong> hali<strong>ng</strong>:<br />

Gayon <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> nagpapakayaman sa gana<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> sarili, at hindi<br />

Diyos. ( Lucas 12: 21 )<br />

mayaman sa<br />

121


MAKALANGIT, HINDI MAKALUPANG KALUWALHATIAN ANG HINAHANAP:<br />

A<strong>ng</strong> nagsasalita <strong>ng</strong> sa gana<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> sarili’y humahanap <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

sarili<strong>ng</strong> kaluwalhatian: datapuwat a<strong>ng</strong> humahanap <strong>ng</strong> kaluwalhatian niyao<strong>ng</strong> sa<br />

kanya’y nagsugo, a<strong>ng</strong> gayon ay totoo, at sa kanya’y wala<strong>ng</strong> kalikuan. ( Juan 7: 18 )<br />

Paano<strong>ng</strong> kayo’y makapananampalataya, kayo<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>agtata<strong>ng</strong>gapan sa isa’t isa <strong>ng</strong><br />

kaluwalhatian at hindi ninyo pinaghahanap a<strong>ng</strong> kaluwalhatia<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>gagali<strong>ng</strong> sa<br />

ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> Diyos? ( Juan 5: 44 )<br />

Sumagot si Jesus, Ku<strong>ng</strong> niluluwalhati Ko a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> sarili, a<strong>ng</strong> kaluwalhatian Ko ay<br />

wala<strong>ng</strong> anoman: a<strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama’y Siya<strong>ng</strong> lumuluwalhati sa akin; na tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

Kanya’y sinasabi ninyo, na Siya’y inyo<strong>ng</strong> Diyos. (Juan 8: 54 )<br />

PAGKAKAHATI SA HALIP NA KAPAYAPAAN ANG BUNGA:<br />

Si Jesus ay kapayapaan. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> Siya ay dumati<strong>ng</strong> sa lupa bila<strong>ng</strong> tao, may kapayapaan sa<br />

sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

Subalit nagdala si Jesus <strong>ng</strong> pagkakahati sa halip na kapayapaan sa mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

Mga sambahayan, mga lunsod, at mga kaharian ay nahati na<strong>ng</strong> dahil sa Kanya. A<strong>ng</strong> iba ay<br />

naniwala at tina<strong>ng</strong>gap Siya bila<strong>ng</strong> Hari. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gi<strong>ng</strong> taga-La<strong>ng</strong>it sila dahil sa kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong><br />

espirituwal. A<strong>ng</strong> iba’y di tina<strong>ng</strong>gap si Jesus na Hari at hindi nagi<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> Kaharian. Ito ay<br />

nagbu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkakahati:<br />

Inaakala baga ninyo na Ako’y naparito upa<strong>ng</strong> magbigay <strong>ng</strong> kapayapaan sa lupa?<br />

Sinasabi Ko sa inyo, Hindi, kundi bagkos pagkakabahabahagi:<br />

Sapagkat mula <strong>ng</strong>ayon ay magkakabahabahagi a<strong>ng</strong> lima sa isa<strong>ng</strong> bahay, tatlo laban<br />

sa dalawa, at dalawa laban sa tatlo.<br />

Sila’y ma<strong>ng</strong>agkakabahabahagi, a<strong>ng</strong> ama’y laban sa anak na lalake, at a<strong>ng</strong> anak<br />

na lalake ay laban sa ama; a<strong>ng</strong> ina’y laban sa anak na babae, at a<strong>ng</strong> anak na babae<br />

ay laban sa kaniya<strong>ng</strong> ina; a<strong>ng</strong> biyana<strong>ng</strong> babae ay laban sa kaniya<strong>ng</strong> manuga<strong>ng</strong> na<br />

babae; at a<strong>ng</strong> manuga<strong>ng</strong> na babae ay laban sa kanya<strong>ng</strong> biyana<strong>ng</strong> babae.<br />

( Lucas 12: 51-53 )<br />

…At a<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> kaaway <strong>ng</strong> tao ay a<strong>ng</strong> kanya ri<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> kasambahay.<br />

( Mateo 10: 36 )<br />

ANG NAKATAGO AY MAHAHAYAG:<br />

…Sapagkat wala<strong>ng</strong> bagay na natatakpan, na hindi mahahahyag; at natatago na<br />

hindi malalaman.<br />

122


A<strong>ng</strong> sinasabi Ko sa inyo sa kadiliman, ay sabihin ninyo sa kaliwanagan; at<br />

narinig ninyo sa bulo<strong>ng</strong>, ay inyo<strong>ng</strong> ipagsigawan sa mga bubu<strong>ng</strong>an.<br />

( Mateo 10: 26-27 )<br />

a<strong>ng</strong><br />

ANG KAHARIAN AY IPINAG-ANYAYA SA MGA MAKASALANAN SA HALIP NA SA<br />

MGA MATUWID:<br />

… Sapagkat hindi Ako naparito upa<strong>ng</strong> tumawag na mga matuwid, kundi <strong>ng</strong> mga<br />

makasalanan. ( Mateo 9: 13 )<br />

ESPIRITUWAL, HINDI ANG NATURAL, ANG BINIGYANG DIIN:<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi a<strong>ng</strong> pagkain at pag-inom, kundi<br />

katuwiran at a<strong>ng</strong> kapayapaan at a<strong>ng</strong> kagalakan sa Espiritu Santo.<br />

( Roma 14: 17 )<br />

a<strong>ng</strong><br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay hindi sa salita, kundi sa kapa<strong>ng</strong>yarihan.<br />

( I Corinto 4: 20 )<br />

KARAGDAGANG KABALINTUNAAN<br />

Gamitin a<strong>ng</strong> sumusunod na tsart upa<strong>ng</strong> pag-aralan a<strong>ng</strong> mga pagkakaiba <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos at<br />

mga kaharian sa lupa:<br />

Dalawa<strong>ng</strong> daan at dalawa<strong>ng</strong> pintuan: Mateo 7: 13-14<br />

Dalawa<strong>ng</strong> propeta: Mateo 7: 15<br />

Dalawa<strong>ng</strong> puno<strong>ng</strong> kahoy: Mateo 7:17-20; Lucas 6: 43-44<br />

Dalawa<strong>ng</strong> pag-aa<strong>ng</strong>kin: Mateo 7: 21-23<br />

Dalawa<strong>ng</strong> bahay: Mateo 7: 24-27; Lucas 6: 46-49<br />

123


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kabisado.<br />

____________________________________________________________________________<br />

_____________________________________________________________________________<br />

_____________________________________________________________________________<br />

2. Ibigay a<strong>ng</strong> tama<strong>ng</strong> salita para mabuo a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap. Isulat a<strong>ng</strong> sagot sa puwa<strong>ng</strong>:<br />

Mga Tiyak <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Prinsipyo Ng Kaharian<br />

a. A<strong>ng</strong> mga dukha ay ____________________________________________.<br />

b. A<strong>ng</strong> kalumbayan ay nagdadala <strong>ng</strong>_________________________________.<br />

c. A<strong>ng</strong> maamo ay _________________________________________________.<br />

d. A<strong>ng</strong> nagugutom ay _____________________________________________.<br />

e. A<strong>ng</strong> mahabagin ay ______________________________________________.<br />

f. Pa<strong>ng</strong>loob sa halip na _____________________________a<strong>ng</strong> binigya<strong>ng</strong> diin.<br />

g. Pagkakahati sa halip na ________________________________________.<br />

h. A<strong>ng</strong> mga pinag-uusig ay ________________________________________.<br />

i. A<strong>ng</strong> mga aba ay _________________________________________________.<br />

j. A<strong>ng</strong> mababa<strong>ng</strong>-loob ay ___________________________________________.<br />

k. A<strong>ng</strong> mga alipin ay _______________________________________________.<br />

l. A<strong>ng</strong> mga huli ay _________________________________________________.<br />

m. A<strong>ng</strong> maliit ay __________________________________________________.<br />

n. A<strong>ng</strong> nagpapahalaga sa sarili ay _____________________________________.<br />

o. Mga matatanda ay ________________________________________________.<br />

124


p. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>mamatay ka sa _________________________________________________.<br />

q. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>wawala a<strong>ng</strong> buhay upa<strong>ng</strong> _______________________________________.<br />

r. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>popoot ka sa buhay sa halip na __________________________________.<br />

s. Ikaw ay nagbibigay upa<strong>ng</strong> _______________________________________.<br />

t. A<strong>ng</strong> imposible ay ______________________________________________.<br />

u. Sila na mga bulag _______________________________________________.<br />

v. Dinadala mo a<strong>ng</strong> pamatok at pasanin upa<strong>ng</strong> ___________________________.<br />

w. Makala<strong>ng</strong>it sa halip na ____________________kayamanan a<strong>ng</strong> pinahahalagahan.<br />

x. A<strong>ng</strong> nakatago ay _______________________________________________<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay matatagpuan sa huli<strong>ng</strong> kabanata <strong>ng</strong> manwal na ito.)<br />

125


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Sa pagpapatuloy mo <strong>ng</strong> pagaaral tu<strong>ng</strong>kol sa mga pagkakaiba sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, repasuhin<br />

mo a<strong>ng</strong> mga nakalista sa II Corinto 6: 8-10 at ilista mo sa ibaba.<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

______________________________________________________________________________<br />

126


IKA-SIYAM NA KABANATA<br />

ANG KULTURA NG KAHARIAN:<br />

MGA PRINSIPYO NG KAHARIAN – IKATLONG<br />

BAHAGI<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito dapat mo<strong>ng</strong> magawa a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa mo.<br />

-Ipaliwana<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kaugnayan <strong>ng</strong> kautusan sa Luma<strong>ng</strong> Tipan sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian sa<br />

Bago<strong>ng</strong> Tipan.<br />

-Tukuyin a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Bago<strong>ng</strong> Tipan na pinalawak sa mga kautusan sa Luma<strong>ng</strong> Tipan.<br />

SUSING TALATA:<br />

Datapuwat na<strong>ng</strong> maalaman <strong>ng</strong> mga karamihan ay nagsisunod sa Kaniya: at sila’y<br />

tina<strong>ng</strong>gap Niya<strong>ng</strong> may galak at sinasalita sa kanila a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos, at<br />

pinagagali<strong>ng</strong> Niya a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>agkakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> gamutin. (Lucas 9: 11 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Ipinagpapatuloy <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> pagaaral tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa pamamagitan<br />

<strong>ng</strong> pagsusuri <strong>ng</strong> kaugnayan <strong>ng</strong> kautusan sa Luma<strong>ng</strong> Tipan at mga prinsipyo sa Bago<strong>ng</strong> Tipan.<br />

MGA KAYAMANANG LUMA AT BAGO<br />

Isa sa mga halimbawa<strong>ng</strong> ibinigay ni Jesus tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay nagbibigay diin sa<br />

kombinasyon <strong>ng</strong> luma at bago sa mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian:<br />

At a<strong>ng</strong> sinabi Niya sa kanila, Kaya’t a<strong>ng</strong> bawat eskriba na ginagawa<strong>ng</strong> alagad sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it ay tulad sa isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>bahayan, na naglalabas sa<br />

kanya<strong>ng</strong> kayamanan <strong>ng</strong> mga bagay <strong>ng</strong> bago at luma. ( Mateo 13: 52 )<br />

127


A<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian na itinuro ni Jesus ay pareho<strong>ng</strong> luma at bago. Tinawag ni Jesus<br />

a<strong>ng</strong> mga ito na “luma at bago<strong>ng</strong> kayamanan.” A<strong>ng</strong> kautusan na ibinigay <strong>ng</strong> Diyos kay Moises na<br />

nakatala sa Exodo, Levitico, at Deuteronomio a<strong>ng</strong> nagi<strong>ng</strong> pundasyon <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> buhay<br />

sa Kaharian. A<strong>ng</strong> kautusan sa Luma<strong>ng</strong> Tipan ay tiyak at patu<strong>ng</strong>kol sa pa<strong>ng</strong>labas na mga gawain.<br />

A<strong>ng</strong> mga bago<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian na itinuro ni Jesus ay mas malawak a<strong>ng</strong> sakop at<br />

patu<strong>ng</strong>kol sa pa<strong>ng</strong>loob na mga pag-uugali at damdamin.<br />

Hindi winala<strong>ng</strong> bahala ni Jesus a<strong>ng</strong> kautusan, kundi sinunod Niya ito:<br />

Huwag ninyo<strong>ng</strong> isipi<strong>ng</strong> Ako’y naparito upa<strong>ng</strong> sirain a<strong>ng</strong> kautusan o a<strong>ng</strong> mga<br />

propeta: Ako’y naparito hindi upa<strong>ng</strong> sirain, kundi upa<strong>ng</strong> ganapin.<br />

Sapagkat katotohana<strong>ng</strong> sinasabi Ko sa inyo, Ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa ma<strong>ng</strong>awala a<strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it<br />

at a<strong>ng</strong> lupa, a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tuldok o isa<strong>ng</strong> kudlit, sa anoma<strong>ng</strong> paraan ay hindi<br />

mawawala sa kautusan, ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa maganap a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay.<br />

(Mateo 5: 17-18 )<br />

At sinabi Niya sa kanila, Ito a<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> sinabi Ko sa inyo, na<strong>ng</strong> Ako’y<br />

sumasa inyo pa, na kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> matupad a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na<br />

na<strong>ng</strong>asusulat tu<strong>ng</strong>kol sa akin sa kautusan ni Moises, at sa mga propeta, at sa mga<br />

awit. ( Lucas 24: 44 )<br />

Pinalawak ni Jesus a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian sa pundasyon <strong>ng</strong> Luma<strong>ng</strong> Tipan. Hindi Niya<br />

iwinaksi a<strong>ng</strong> mga luma<strong>ng</strong> prinsipyo. Inalis la<strong>ng</strong> Niya a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>labas na sabit <strong>ng</strong> relihiyon na<br />

nagigi<strong>ng</strong> dahilan upa<strong>ng</strong> hindi makita a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>loob na katunayan <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> mga aral ni Jesus ay tugma sa Luma<strong>ng</strong> Tipan, subalit hindi kasundo <strong>ng</strong> mga pinuno <strong>ng</strong><br />

relihiyon na<strong>ng</strong> panaho<strong>ng</strong> yaon. Idinagdag <strong>ng</strong> mga Escriba at Fariseo a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga tradisyon<br />

at interpretasyon <strong>ng</strong> mga kautusan <strong>ng</strong> Diyos. Masyado sila<strong>ng</strong> nakatali sa “ mga titik <strong>ng</strong><br />

kautusan,” yaon ay a<strong>ng</strong> pagsunod sa bawat detalye <strong>ng</strong> kautusan, kasama na a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong><br />

tradisyon at interpretasyon. Binigya<strong>ng</strong> halaga ni Jesus a<strong>ng</strong> “espiritu <strong>ng</strong> kautusan,” a<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> mga prinsipyo sa likod <strong>ng</strong> mga kautusa<strong>ng</strong> ito.<br />

ANG LUMA AY HINDI MAILALAGAY SA BAGO<br />

Ito<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian na itinuro ni Jesus ay hindi maipasok sa luma<strong>ng</strong> estraktura <strong>ng</strong><br />

relihiyon. Dalawa<strong>ng</strong> kuwento a<strong>ng</strong> isinalaysay ni Jesus upa<strong>ng</strong> ipakita ito. Sinalita Niya a<strong>ng</strong><br />

tu<strong>ng</strong>kol sa luma at bago<strong>ng</strong> damit:<br />

At sinoma’y hindi nagtatagpi <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> kayo sa damit na luma; sapagkat a<strong>ng</strong> tagpi<br />

ay bumabatak sa damit, at lalo<strong>ng</strong> lumalala a<strong>ng</strong> punit. (Mateo 9: 16)<br />

Wala<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> nagtatagpi <strong>ng</strong> matibay na kayo sa damit na luma; sa iba<strong>ng</strong><br />

paraan a<strong>ng</strong> itinagpi ay binabatak a<strong>ng</strong> tinagpian, sa makatuwid baga’y a<strong>ng</strong> bago sa<br />

luma, at lalo<strong>ng</strong> lumalala a<strong>ng</strong> punit. ( Marcos 2: 21 )<br />

128


At sinalita rin naman Niya sa kanila a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tali<strong>ng</strong>haga: Wala<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

pumilas sa bago<strong>ng</strong> damit at itinagpi sa damit na luma; sa iba<strong>ng</strong> paraa’y<br />

sisirain a<strong>ng</strong> bago, at sa luma naman ay hindi bagay a<strong>ng</strong> tagpi<strong>ng</strong> mula sa bago.<br />

( Lucas 5: 36 )<br />

Sinaysay din Niya a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa luma at bago<strong>ng</strong> alak:<br />

Hindi rin nagsisilid <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> alak sa mga balat na luma; sa iba<strong>ng</strong> paraan ay<br />

na<strong>ng</strong>agpuputok a<strong>ng</strong> mga balat, at na<strong>ng</strong>abububo a<strong>ng</strong> alak, at na<strong>ng</strong>asisira a<strong>ng</strong> mga<br />

balat: kundi isinisilid a<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> alak sa mga bago<strong>ng</strong> balat, at kapwa nagsisitagal.<br />

( Mateo 9: 17 )<br />

At wala<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> nagsisilid <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> alak sa mga balat na luma; sa iba<strong>ng</strong><br />

paraan ay pinupunit <strong>ng</strong> alak a<strong>ng</strong> mga balat at nabububo a<strong>ng</strong> alak at nasisira a<strong>ng</strong><br />

mga balat; kundi a<strong>ng</strong> alak na bago ay isinisilid sa mga bago<strong>ng</strong> balat. (Marcos 2: 22 )<br />

At wala<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> nagsisilid <strong>ng</strong> alak na bago sa mga balat na luma; sa iba<strong>ng</strong><br />

paraa’y papuputukin <strong>ng</strong> alak na bago a<strong>ng</strong> mga balat, at mabububo, masisira<br />

a<strong>ng</strong> mga balat.<br />

Kundi dapat isilid a<strong>ng</strong> alak na bago sa mga bago<strong>ng</strong> balat.<br />

At wala<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> nakainom <strong>ng</strong> alak na laon, ay iibig sa alak na bago; sapagkat<br />

sasabihin niya, Mabuti a<strong>ng</strong> laon. ( Lucas 5: 37-39 )<br />

A<strong>ng</strong> mga luma<strong>ng</strong> sistema <strong>ng</strong> relihiyon ay hindi mata<strong>ng</strong>gap a<strong>ng</strong> “bago<strong>ng</strong> alak” <strong>ng</strong> mga prinsipyo<br />

<strong>ng</strong> Kaharian. A<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> alak ay dapat ibuhos sa mga bago<strong>ng</strong> sisidlan. Ito a<strong>ng</strong> dahilan ku<strong>ng</strong><br />

bakit a<strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian ay sa pamamagitan <strong>ng</strong> espirituwal na kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong> muli.<br />

Kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> bigyan <strong>ng</strong> panahon na magbago a<strong>ng</strong> mga luma<strong>ng</strong> estraktura <strong>ng</strong> relihiyon, sapagkat<br />

sila na nakaranas nito ay magsasabi<strong>ng</strong>, “a<strong>ng</strong> luma ay mas mabuti.”<br />

Hindi sinira ni Jesus a<strong>ng</strong> dati<strong>ng</strong> estraktura <strong>ng</strong> relihiyon. Pinayagan Niya ito<strong>ng</strong> manatili<br />

kaalinsabay sa Kanya<strong>ng</strong> pagbubuhos <strong>ng</strong> “bago<strong>ng</strong> alak” sa mga bago<strong>ng</strong> sisidlan <strong>ng</strong> mga lalake at<br />

babae<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>anak na muli kay Cristo Jesus. Hindi Siya nagmadali sa paglilipat mula sa luma<br />

patu<strong>ng</strong>o sa bago.<br />

Mahalaga<strong>ng</strong> susi ito sa pagpapakilala <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian sa mga dako<strong>ng</strong> may nakatatag<br />

na<strong>ng</strong> mga relihiyon. A<strong>ng</strong> diin ay dapat mapunta sa pagbubuhos <strong>ng</strong> “bago<strong>ng</strong> alak” sa mga bago<strong>ng</strong><br />

sisidlan, hindi sa pag-aaksaya <strong>ng</strong> panahon sa pagsira <strong>ng</strong> tradisyonal na estraktura <strong>ng</strong> relihiyon.<br />

A<strong>ng</strong> luma ay iwawaksi pag nasumpu<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga tao na mas mabuti a<strong>ng</strong>”bago<strong>ng</strong> alak.”<br />

ISANG HUWARAN NG PAGKILALA<br />

Sa buo<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio, makikilala mo a<strong>ng</strong> “luma at bago<strong>ng</strong> kayamanan” sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

paghahanap sa mga sumusunod na mga tanda:<br />

129


1. Inumpisahan ni Jesus a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagtuturo sa paggamit <strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> “<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>sasaad,”<br />

“<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>susulat”, o “Hindi ba ninyo nabasa?”<br />

2 A<strong>ng</strong> kautusan <strong>ng</strong> Luma<strong>ng</strong> Tipan ay binaba<strong>ng</strong>git.<br />

3. At idinaragdag ni Jesus a<strong>ng</strong>, “Subalit sinasabi Ko sa inyo.”<br />

4. A<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian sa Bago<strong>ng</strong> Tipan, pinalawak na halaw sa Luma<strong>ng</strong> Tipan, ay<br />

binaba<strong>ng</strong>git.<br />

MGA KAYAMANAN NG KAHARIAN<br />

A<strong>ng</strong> sumusunod na tsart a<strong>ng</strong> nagpapakita sa buod <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> “luma at bago<strong>ng</strong> kayamanan” sa<br />

Kaharian na ipinakita ni Jesus. Basahin mo a<strong>ng</strong> bawat sitas sa iyo<strong>ng</strong> pag-aaral nito<strong>ng</strong> mga<br />

prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

Luma<strong>ng</strong> Kayamanan<br />

“<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>sasaad”<br />

Bago<strong>ng</strong> Kayamanan<br />

“ Subalit sinasabi Ko sa inyo”<br />

Mateo Huwag ka<strong>ng</strong> papatay. Galit na wala<strong>ng</strong> dahilan ay pagpatay din.<br />

5: 21-26<br />

Mateo A<strong>ng</strong> pagsamba ay nakasalalay A<strong>ng</strong> pagsamba ay nakasalalay sa<br />

sa mga ginagawa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>labas. pa<strong>ng</strong>loob na damdamin at pananaw.<br />

5: 23-24;<br />

6: 1-8;<br />

23: 14, 23-27<br />

Marcos<br />

7: 6-8;<br />

11: 25-26<br />

Lucas<br />

18: 10-14<br />

Mateo Huwag ka<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya.<br />

Ku<strong>ng</strong> inisip mo’y ginawa mo na rin.<br />

5: 27-32<br />

Mateo Huwag ka<strong>ng</strong> manunumpa Huwag ninyo<strong>ng</strong> ipanumpa a<strong>ng</strong> anoman.<br />

5: 33-37 <strong>ng</strong> di katotohanan.<br />

23: 16-22<br />

Mateo Mata sa mata at nigipin sa <strong>ng</strong>ipin. Gantihan mo <strong>ng</strong> mabuti a<strong>ng</strong> masama.<br />

5: 38-42<br />

130


Mateo Ibigin mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapwa. Ibigin mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kaaway.<br />

5: 43-47<br />

Lucas 6: 27-35<br />

Mateo A<strong>ng</strong> kabanalan ay pagsunod sa A<strong>ng</strong> kabanalan ay pagsunod sa mga<br />

15: 3-9 mga tradisyon <strong>ng</strong> tao. utos <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Marcos 7: 7-13<br />

Mateo A<strong>ng</strong> tao ay nilala<strong>ng</strong> para A<strong>ng</strong> Sabat ay nilala<strong>ng</strong> para sa tao.<br />

12: 3-14 sumunod sa Sabat.<br />

Marcos<br />

2: 23-28;<br />

3: 1-6<br />

Lucas<br />

6: 1-11;<br />

Juan<br />

5: 1-47<br />

Mateo Pagpapahalaga sa Pagpapahalaga sa panloob<br />

15: 10-20; panlabas na kabanalan. na kabanalan.<br />

Marcos<br />

7: 14-23<br />

Mateo Paghihiwalay <strong>ng</strong> mag-asawa Paghihiwalay: di ayon sa plano <strong>ng</strong><br />

5:31-32; sa anoma<strong>ng</strong> dahilan. Diyos. A<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> dahilan ay<br />

19: 1-9 pakikiapid.<br />

Marcos<br />

10: 2-12<br />

Ito<strong>ng</strong> tsart na iyo<strong>ng</strong> pinag-aralan ay hindi sakop a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> “luma at bago<strong>ng</strong> kayamanan.” Ito<br />

ay nakatuon sa mahahalaga<strong>ng</strong> mga halimbawa upa<strong>ng</strong> ipakita a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> huwaran para ikaw ay<br />

makapagpatuloy sa iyo<strong>ng</strong> pag-aaral na pansarili.<br />

Basahin mo a<strong>ng</strong> apat na Eva<strong>ng</strong>elio ( Mateo. Marcos. Lucas, at Juan ) at hanapin mo a<strong>ng</strong><br />

huwara<strong>ng</strong> ito. Gamitin mo a<strong>ng</strong> “ Para Sa Dagdag <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Pag-aaral ” na bahagi <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito,<br />

upa<strong>ng</strong> madagdagan mo a<strong>ng</strong> mga halimbawa <strong>ng</strong> luma at bago<strong>ng</strong> kayamanan <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

131


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa mo.<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

2. Isulat a<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “Luma” sa puwa<strong>ng</strong> sa harap <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap, ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> tinutukoy ay<br />

kautusan sa Luma<strong>ng</strong> Tipan. Isulat a<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “Bago” sa puwa<strong>ng</strong> sa harap <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap <strong>ng</strong><br />

mga Prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian sa Bago<strong>ng</strong> Tipan.<br />

a._______<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gmamalasakit sa pa<strong>ng</strong>loob na damdamin at pananaw.<br />

b._______<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gmamalasakit sa pa<strong>ng</strong>labas na mga ginagawa.<br />

c._______ Mas tiyak.<br />

d._______Mas malawak a<strong>ng</strong> sakop.<br />

e._______ Mga titik <strong>ng</strong> kautusan.<br />

f._______Espiritu <strong>ng</strong> kautusan.<br />

g._______Huwag ka<strong>ng</strong> papatay.<br />

h._______A<strong>ng</strong> galit na wala<strong>ng</strong> dahilan ay pagpatay din.<br />

i. _______Huwag ka<strong>ng</strong> manunumpa sa anoman.<br />

j._______Huwag ka<strong>ng</strong> manunumpa sa hindi katotohanan.<br />

k.______ Gantihan mo <strong>ng</strong> mabuti a<strong>ng</strong> masama.<br />

l._______Gantihan mo <strong>ng</strong> masama a<strong>ng</strong> masama; Ngipin sa <strong>ng</strong>ipin.<br />

m.______ Ibigin mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapuwa.<br />

n._______Ibigin mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kaaway.<br />

o._______A<strong>ng</strong> pagsamba ay nakasalalay sa pa<strong>ng</strong>loob na damdamin.<br />

132


p.______A<strong>ng</strong> pagsamba ay nakasalalay sa mga ginagawa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>labas.<br />

q.______A<strong>ng</strong> Sabat ay ginawa para sa tao.<br />

r.______A<strong>ng</strong> tao ay ginawa para sumunod sa Sabat.<br />

s.______A<strong>ng</strong> kabanalan ay pagsunod sa mga tradisyon <strong>ng</strong> tao.<br />

t.______A<strong>ng</strong> kabanalan ay pagsunod sa mga kautusan <strong>ng</strong> Diyos.<br />

u.______Pagpapahalaga sa pa<strong>ng</strong>labas na kabanalan.<br />

v.______Pagpapahalaga sa pa<strong>ng</strong>loob <strong>ng</strong> kabanalan.<br />

w.______Paghihiwalay <strong>ng</strong> mag-asawa sa tiyak na dahilan.<br />

x.______Paghihiwalay <strong>ng</strong> mag-asawa para sa anoma<strong>ng</strong> dahilan.<br />

3. Bilugan a<strong>ng</strong> tama<strong>ng</strong> sagot upa<strong>ng</strong> mabuo a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap:<br />

Si Jesus ay naparito upa<strong>ng</strong>_______________________________________________.<br />

a. Sirain a<strong>ng</strong> kautusan <strong>ng</strong> Luma<strong>ng</strong> Tipan.<br />

b. Tuparin a<strong>ng</strong> kautusan <strong>ng</strong> Luma<strong>ng</strong> Tipan.<br />

4. Ano a<strong>ng</strong> kaugnayan <strong>ng</strong> kautusan sa Luma<strong>ng</strong> Tipan at <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian sa<br />

Bago<strong>ng</strong> Tipan?<br />

_______________________________________________________________________<br />

_______________________________________________________________________<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa test ay nasa dulo <strong>ng</strong> manwal na ito pagkatapos <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> kabanata.)<br />

133


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

1. Hindi gaano<strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> reperensiya patu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian sa aklat ni Juan, subalit ito<strong>ng</strong><br />

mga ila<strong>ng</strong> naba<strong>ng</strong>git ay mahahalaga:<br />

Juan 1: 45-49: Kinilala ni <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>thanael si Jesus bila<strong>ng</strong> Hari at a<strong>ng</strong> buhay na katuparan <strong>ng</strong> mga hula<br />

sa Luma<strong>ng</strong> Tipan.<br />

Juan Ikatlo<strong>ng</strong> Kabanata: Isa ito sa mga mahahalaga<strong>ng</strong> kabanata na nagpapaliwanag ku<strong>ng</strong> paano<br />

makakapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Juan 18: 36: Isa<strong>ng</strong> mahalaga<strong>ng</strong> reperensiya tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian: Itinatatag a<strong>ng</strong> prinsipyo na a<strong>ng</strong><br />

Kaharian ay hindi kaharian <strong>ng</strong> mundo<strong>ng</strong> ito.<br />

2. Ipagpatuloy mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> pag-aaral <strong>ng</strong> “luma at bago<strong>ng</strong> mga kayamanan” sa aklat ni Mateo,<br />

Marcos, Lucas, at Juan. Ilista mo a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mga na-diskubre dito sa tsart sa ibaba:<br />

Luma<strong>ng</strong>_Kayamanan<br />

Bago<strong>ng</strong> Kayamanan<br />

“ <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>sasaad “ “ Subalit sinasabi Ko sa inyo”<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

134


IKA-SAMPUNG KABANATA<br />

MGA TALINHAGA NG KAHARIAN<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito, dapat mo<strong>ng</strong> magawa a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

- Ibigay a<strong>ng</strong> katuturan <strong>ng</strong> talinhaga.<br />

- Ipaliwanag ku<strong>ng</strong> bakit ginamit ni Jesus a<strong>ng</strong> mga talinhaga upa<strong>ng</strong> ituro a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong><br />

Kaharian.<br />

- Tukuyin a<strong>ng</strong> tampok na paksa <strong>ng</strong> mga talinhaga ni Jesus.<br />

- Pag-aralan a<strong>ng</strong> mga talinhaga ni Jesus upa<strong>ng</strong> matutuhan a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

SUSING TALATA:<br />

At sumagot Siya at sinabi sa kanila, Sa inyo’y ipinagkaloob a<strong>ng</strong><br />

ma<strong>ng</strong>akaalam <strong>ng</strong> mga hiwaga <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it, datapuwat hindi<br />

ipinagkaloob sa kanila. ( Mateo 13: 11 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Sa mga nakaraa<strong>ng</strong> kabanata ay natutuhan mo a<strong>ng</strong> mga tampok na mga prinsipyo na umiiral sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Sa Kanya<strong>ng</strong> ministeryo dito sa lupa, gumamit si Jesus <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> kakaiba<strong>ng</strong><br />

paraan <strong>ng</strong> pagtuturo na tinawag na “talinhaga,” upa<strong>ng</strong> ihayag a<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> katotohana<strong>ng</strong> espirituwal<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian.<br />

Sa kabanata<strong>ng</strong> ito ay matututuhan mo ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> mga talinhaga at ku<strong>ng</strong> bakit ginamit ito ni<br />

Jesus upa<strong>ng</strong> ituro a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian. Pag-aaralan mo rin a<strong>ng</strong> mga pili<strong>ng</strong> talinhaga<br />

upa<strong>ng</strong> matutuhan mo a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

ANO ANG TALINHAGA?<br />

A<strong>ng</strong> talinhaga ay isa<strong>ng</strong> kuwento na ginagamitan <strong>ng</strong> halimbawa mula sa likas na sa<strong>ng</strong>libutan<br />

upa<strong>ng</strong> magpakita <strong>ng</strong> katotohana<strong>ng</strong> espirituwal. A<strong>ng</strong> tunay na kahulugan <strong>ng</strong> “talinhaga” ay<br />

“pagtabihin upa<strong>ng</strong> paghambi<strong>ng</strong>in.” Sa mga talinhaga, gumamit si Jesus <strong>ng</strong> halimbawa<strong>ng</strong> natural<br />

at inihambi<strong>ng</strong> ito sa katotohana<strong>ng</strong> espirituwal. A<strong>ng</strong> talinhaga ay isa<strong>ng</strong> kuwento<strong>ng</strong> makalupa na<br />

135


may makala<strong>ng</strong>it na kahulugan. A<strong>ng</strong> natural ay yao<strong>ng</strong> nao-obserbahan mo sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

iyo<strong>ng</strong> mga pandama. Ito ay iyo<strong>ng</strong> nakikita, naririnig, at nahihipo. A<strong>ng</strong> bagay na espirituwal ay<br />

yao<strong>ng</strong> nao-obserbahan mo sa pamamagitan <strong>ng</strong> mga pandama<strong>ng</strong> espirituwal.<br />

ANG PAKSA NG MGA TALINHAGA<br />

A<strong>ng</strong> tampok na paksa <strong>ng</strong> mga talinhaga ni Jesus ay a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos. Bago Siya nagbahagi<br />

<strong>ng</strong> mga talinhaga, sinabi Niya ito bila<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> paksa:<br />

At Kaniya<strong>ng</strong> sinabi, Sa ano natin itutulad a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>? o sa ano<strong>ng</strong><br />

talinhaga isasaysay natin ito? ( Marcos 4: 30 )<br />

At sinabi <strong>ng</strong>a Niya, Sa ano tulad a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>? at sa ano Ko itutulad?<br />

( Lucas 13: 18 )<br />

At muli<strong>ng</strong> sinabi Niya, Sa ano Ko itutulad a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>? ( Lucas 13: 20)<br />

Kahit a<strong>ng</strong> talinhaga ay hindi tuwira<strong>ng</strong> inilahad, a<strong>ng</strong> paksa ay Kaharian <strong>ng</strong> Diyos pa rin. A<strong>ng</strong><br />

bawat talinhaga na sinabi ni Jesus ay may kaugnayan sa Kaharian kahit paano.<br />

BAKIT TALINHAGA?<br />

Bakit pinili ni Jesus gamitin a<strong>ng</strong> paraan <strong>ng</strong> pagtuturo<strong>ng</strong> ito upa<strong>ng</strong> ipakita a<strong>ng</strong> mga katotohana<strong>ng</strong><br />

espirituwal patu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos? Ganito rin a<strong>ng</strong> tano<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga alagad.<br />

At nagsilapit a<strong>ng</strong> mga alagad, at sinabi nila sa Kanya, Bakit Mo sila<br />

pinagsasalitaan <strong>ng</strong> mga tali<strong>ng</strong>haga? ( Mateo 3: 10 )<br />

Sumagot si Jesus:<br />

…Sa inyo’y ipinagkaloob a<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>akaalam <strong>ng</strong> mga hiwaga <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it,<br />

datapuwat hindi ipinagkaloob sa kanila. (Mateo 13:11.Ti<strong>ng</strong>nan din a<strong>ng</strong> Lucas 8:10 )<br />

A<strong>ng</strong> pagkaalam <strong>ng</strong> mga espirituwal na katotohanan <strong>ng</strong> Kaharian ay ibinigay sa mga alagad<br />

sapagkat may pagiisip sila<strong>ng</strong> espirituwal. Sila na wala<strong>ng</strong> espirituwal na pagiisip na nakarinig <strong>ng</strong><br />

talinhaga ay hindi naunawaan a<strong>ng</strong> mga ito sapagkat a<strong>ng</strong> mga katotohana<strong>ng</strong> espirituwal ay<br />

nauunawaan <strong>ng</strong> espirituwal na pagiisip:<br />

Ngunit a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ayon sa laman ay hindi tumata<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> mga bagay <strong>ng</strong><br />

Espiritu <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>: sapagkat a<strong>ng</strong> mga ito ay kama<strong>ng</strong>ma<strong>ng</strong>an sa kanya; at hindi<br />

niya nauunawa, sapagkat a<strong>ng</strong> mga yaon ay sinisiyasat ayon sa Espiritu.<br />

( I Corinto 2: 14 )<br />

136


Sila na may mga espirituwal na pagiisip ay nauunawaan a<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> talinhaga. Sila na may mga makasalana<strong>ng</strong> pagiisip ay hindi ito nauunawaan.<br />

Ginamit ni Jesus a<strong>ng</strong> mga talinhaga upa<strong>ng</strong> itago a<strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> espirituwal mula<br />

sa mga hindi mananampalataya:<br />

Upa<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>agsiti<strong>ng</strong>in sila’y ma<strong>ng</strong>akakita, at huwag mamalas; at ku<strong>ng</strong><br />

ma<strong>ng</strong>akinig sila’y ma<strong>ng</strong>akarinig, at huwag ma<strong>ng</strong>akaunawa; baka sakali<strong>ng</strong> sila’y<br />

ma<strong>ng</strong>agbalikloob, at patawarin sila. ( Marcos 4: 12 )<br />

( A<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> may “ espirituwal na pagiisip” ay yao<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>anak na muli sa Espiritu tulad<br />

<strong>ng</strong> ipinaliwanag sa Ika-Apat na Kabanata nito<strong>ng</strong> manwal.)<br />

MGA TALINHAGA NG KAHARIAN<br />

Lahat <strong>ng</strong> talinhaga na sinabi ni Jesus ay nagpapakita <strong>ng</strong> iba’t-iba<strong>ng</strong> bagay tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. A<strong>ng</strong> paksa, mga reperensiya, at katotohanan <strong>ng</strong> Kaharian na itinuro ay nakalista rito.<br />

Ti<strong>ng</strong>nan mo a<strong>ng</strong> bawat sitas sa iyo<strong>ng</strong> Biblia at basahin mo a<strong>ng</strong> talinhaga.<br />

MGA TALINHAGA TUNGKOL SA ALOK NG KAHARIAN:<br />

A<strong>ng</strong> mga sumusunod na talinhaga ay patu<strong>ng</strong>kol sa alok na ginawa ni Jesus sa Kaharian <strong>ng</strong> Diyos:<br />

A<strong>ng</strong> Tinagpia<strong>ng</strong> Damit: Mateo 9: 16; Marcos 2: 21; Lucas 5: 36<br />

A<strong>ng</strong> Mga Sisidlan Ng Alak: Mateo 9: 17; Marcos 2: 22; Lucas 5: 37<br />

Itinuturo <strong>ng</strong> mga talinhaga<strong>ng</strong> ito na nag-alok si Jesus <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> bago at kakaiba. Hindi<br />

ito maaari<strong>ng</strong> ikulo<strong>ng</strong> sa mga sistema <strong>ng</strong> makaluma<strong>ng</strong> tradisyon <strong>ng</strong> relihiyon. Hindi posible<strong>ng</strong><br />

maunawaan a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagpipilit na ipasok ito sa mga luma<strong>ng</strong><br />

huwaran at pamumuhay.<br />

A<strong>ng</strong> Mabuti<strong>ng</strong> Pastor: Juan 10: 1-16<br />

A<strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si Jesus ay itinulad sa isa<strong>ng</strong> pastor. Ilalabas Niya a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga tupa mula sa<br />

gapos <strong>ng</strong> relihiyon patu<strong>ng</strong>o sa kalayaan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian. Makikilala <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga tupa<br />

a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> tinig at sila’y tutugon sa alok Niya <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ligaw <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Tupa: Mateo 18: 12-14; Lucas 15: 4-7<br />

A<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>wala<strong>ng</strong> Putol Ng Pilak: Lucas 15: 8-10<br />

A<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>wala<strong>ng</strong> Anak: Lucas 15: 11-32<br />

A<strong>ng</strong> mga talinhaga<strong>ng</strong> ito ay nagpakita ku<strong>ng</strong> paano hinanap <strong>ng</strong> Ama a<strong>ng</strong> naligaw <strong>ng</strong> tupa para sa<br />

Kaharian, ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga alagad ay dapat hanapin a<strong>ng</strong> mga nawawala, at ku<strong>ng</strong><br />

paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pagsisisi a<strong>ng</strong> susi <strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> tagapagmana <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

137


A<strong>ng</strong> Pigi<strong>ng</strong> Ng Kasalan: Mateo 22: 1-14<br />

Isa<strong>ng</strong> Malaki<strong>ng</strong> Handaan: Lucas 14: 16-24<br />

Sa pamamagitan <strong>ng</strong> mga talinhaga<strong>ng</strong> ito, inanyayahan ni Jesus a<strong>ng</strong> makabago<strong>ng</strong> lahi <strong>ng</strong>ayon na<br />

pumasok sa Kaharian. A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> paanyaya ay ibinigay sa isa<strong>ng</strong> pili<strong>ng</strong> grupo <strong>ng</strong> mga tao, a<strong>ng</strong><br />

bayan <strong>ng</strong> Israel. Hindi lahat <strong>ng</strong> pinili ay tumugon, kaya a<strong>ng</strong> paanyaya ay inialok sa mga Gentil.<br />

A<strong>ng</strong> Dalawa<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gtayo Ng Bahay: Mateo 7: 13-14; Lucas 13: 24-28<br />

Iisa<strong>ng</strong> pintuan lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> daan patu<strong>ng</strong>o sa Kaharian. A<strong>ng</strong> pintua<strong>ng</strong> yaon ay a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong><br />

Jesucristo.<br />

MGA TALINHAGA TUNGKOL SA PAGTANGGI SA HARI:<br />

Mga Magsasaka<strong>ng</strong> Pumapatay: Mateo 21: 33-44; Marcos 12: 1-11; Lucas 20: 9-18<br />

Gumamit si Jesus <strong>ng</strong> mga talinhaga upa<strong>ng</strong> ipakita na a<strong>ng</strong> bayan <strong>ng</strong> Israel ay tina<strong>ng</strong>ggihan Siya<br />

bila<strong>ng</strong> Mesias at Hari. Ipinakita ito sa talinhaga <strong>ng</strong> mga magsasaka<strong>ng</strong> pumapatay. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gpadala a<strong>ng</strong><br />

<strong>Dios</strong> <strong>ng</strong> mga propeta sa lupa na inaalok a<strong>ng</strong> Kaharian, subalit pinatay <strong>ng</strong> Israel a<strong>ng</strong> mga ito. At<br />

ipinadala <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> sarili Niya<strong>ng</strong> Anak. Siya man ay tina<strong>ng</strong>gihan din at pinatay.<br />

A<strong>ng</strong> Puno Ng Igos <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Wala<strong>ng</strong> Bu<strong>ng</strong>a: Lucas 13: 6-9<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gkuwento si Jesus <strong>ng</strong> talinhaga tu<strong>ng</strong>kol sa puno <strong>ng</strong> igos na wala<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a. A<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> igos<br />

a<strong>ng</strong> natural na simbolo <strong>ng</strong> bayan <strong>ng</strong> Israel. Itinindig <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> Israel bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bayan na sa<br />

pamamagitan niya ay maipakita a<strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> mundo. Marami<strong>ng</strong> beses na sinubukan<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> na “pagbu<strong>ng</strong>ahin” a<strong>ng</strong> “puno” sa mga pagano<strong>ng</strong> bansa sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagbabahagi<br />

<strong>ng</strong> kaalaman tu<strong>ng</strong>kol sa tunay na <strong>Dios</strong>. Subalit a<strong>ng</strong> Israel ay nanantili<strong>ng</strong> baog at wala<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a.<br />

A<strong>ng</strong> Kasalan: Mateo 22: 2-14<br />

Gumamit din si Jesus <strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> kasalan upa<strong>ng</strong> ipakita a<strong>ng</strong> hindi pagta<strong>ng</strong>gap sa Kanya.<br />

Sinugo a<strong>ng</strong> mga alipin upa<strong>ng</strong> anyayahan a<strong>ng</strong> mga tao sa kasalan. Subalit pinatay <strong>ng</strong> mga tao a<strong>ng</strong><br />

mga alipin at hindi tina<strong>ng</strong>gap a<strong>ng</strong> paanyaya. Ipinakita rito ku<strong>ng</strong> paano tina<strong>ng</strong>gihan a<strong>ng</strong> alok <strong>ng</strong><br />

Kaharian.<br />

MGA TALINHAGA TUNGKOL SA PAGPAPALIBAN NG KAHARIAN:<br />

A<strong>ng</strong> Mga Talento: Mateo 25: 14-20; Lucas 119: 11=27<br />

A<strong>ng</strong> Lalake<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>glakbay Ng Malayo: Marcos 13: 34-37<br />

A<strong>ng</strong> Mga Alipin: Mateo 24: 43-51; Lucas 12: 39-46<br />

A<strong>ng</strong> Mga Alipi<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ghihintay: Lucas 12: 36-38<br />

138


Si Jesus ay nagsalaysay <strong>ng</strong> mga talinhaga na nagpapakita na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay matatatag<br />

sa kanya<strong>ng</strong> di nagbabago<strong>ng</strong> kalagayan sa hinaharap. A<strong>ng</strong> Kaharian ay hindi darati<strong>ng</strong> sa<br />

kasalukuyan sapagkat tina<strong>ng</strong>gihan <strong>ng</strong> Israel si Jesus bila<strong>ng</strong> Hari. Ipinakikita rin <strong>ng</strong> mga<br />

talinhaga<strong>ng</strong> ito na si Jesus ay mawawala<strong>ng</strong> pansamantala rito sa Kaharia<strong>ng</strong> matatatag.<br />

Binibigya<strong>ng</strong> diin na a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga alagad ay magtatapat sa gawai<strong>ng</strong> iniata<strong>ng</strong> sa kanila,<br />

ginagamit a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga talento at kakayahan upa<strong>ng</strong> ikalat a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

A<strong>ng</strong> Puno Ng Igos: Mateo 24: 32-34; Marcos 13: 28-30; Lucas 21: 29-32<br />

Isinalaysay ni Jesus a<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> igos na nagpapakita, humigit kumula<strong>ng</strong>, ku<strong>ng</strong> kailan itatatag<br />

a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. Sinabi Niya<strong>ng</strong> nasasabi <strong>ng</strong> sinoman ku<strong>ng</strong> malapit na a<strong>ng</strong> tag-init sapagkat<br />

umuusbo<strong>ng</strong> na a<strong>ng</strong> mga dahon at bulaklak <strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> igos. Tulad <strong>ng</strong> naba<strong>ng</strong>git na a<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong><br />

igos a<strong>ng</strong> kumakatawan sa bansa<strong>ng</strong> Israel. Sinasabi ni Jesus na kapag a<strong>ng</strong> Israel ay nabalik na sa<br />

kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> lupain, at magumpisa ito<strong>ng</strong> “bumukadkad” na muli bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bansa, nalalapit<br />

na a<strong>ng</strong> pagbabalik <strong>ng</strong> Hari. ( <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ganap na a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>yayari<strong>ng</strong> ito…<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>balik na a<strong>ng</strong> Israel sa sarili<br />

niya<strong>ng</strong> bayan at natatag na bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bansa!)<br />

MGA TALINHAGA TUNGKOL SA PAGLAGO NG KAHARIAN:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsalaysay si Jesus <strong>ng</strong> mga talinhaga na nagpapakita ku<strong>ng</strong> paano palalaganapin a<strong>ng</strong> Kaharian<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

A<strong>ng</strong> Mga Talento: Mateo 25: 14-30; Lucas 19: 11-27<br />

A<strong>ng</strong> talinhaga<strong>ng</strong> ito ay nagpapakita na a<strong>ng</strong> Kaharian ay kakalat sa pamamagitan <strong>ng</strong> wasto<strong>ng</strong><br />

paggamit <strong>ng</strong> mga kakayaha<strong>ng</strong> espirituwal na ipinagkaloob sa mga mananampalataya.<br />

A<strong>ng</strong> Ma<strong>ng</strong>hahasik: Mateo 13: 3-8; Marcos 4: 3-8; Lucas 8: 5-8<br />

A<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian ay kakalat sa pamamagitan <strong>ng</strong> paghahasik <strong>ng</strong> binhi <strong>ng</strong> Salita <strong>ng</strong><br />

<strong>Dios</strong>. Magkakaroon <strong>ng</strong> iba’t-iba<strong>ng</strong> pagtugon sa paghahasik na ito, batay sa damdamin <strong>ng</strong> mga<br />

nakikinig. A<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a ay hindi nakasalalay sa ma<strong>ng</strong>hahasik, kundi sa buhay na nakatago sa loob<br />

<strong>ng</strong> binhi at sa uri <strong>ng</strong> lupa na tinamnan nito ( a<strong>ng</strong> puso <strong>ng</strong> tao).<br />

A<strong>ng</strong> Pansira<strong>ng</strong> Damo at a<strong>ng</strong> Trigo: Mateo 13: 24-30<br />

Sisirain ni Satanas a<strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagtatanim <strong>ng</strong> mga<br />

tao<strong>ng</strong> tulad <strong>ng</strong> masama<strong>ng</strong> “damo” sa pagitan <strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> binhi sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. A<strong>ng</strong><br />

mga pansira<strong>ng</strong> damo na inihasik ni Satanas ay katulad din <strong>ng</strong> trigo. Sa panahon <strong>ng</strong> pag-aani,<br />

makikilala a<strong>ng</strong> trigo sa bu<strong>ng</strong>a nito, samantala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga damo ay wala<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a.<br />

A<strong>ng</strong> Lambat: Mateo 13: 47-50<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian ay itinulad din sa isa<strong>ng</strong> lambat na inihagis sa dagat. Lahat <strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> isda ay nahuli,<br />

subalit na<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> lambat ay nahila na sa pampa<strong>ng</strong>, a<strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> isda ay inihihiwalay mula sa<br />

139


hindi magaganda<strong>ng</strong> isda. Iba’t-iba<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> tao a<strong>ng</strong> mahahalina sa Kaharian. Bago itatag a<strong>ng</strong> di<br />

nagbabago<strong>ng</strong> kalagayan <strong>ng</strong> Kaharian, magkakaroon <strong>ng</strong> paghuhukom upa<strong>ng</strong> salain ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong><br />

dapat alisin.<br />

A<strong>ng</strong> Buto <strong>ng</strong> Mostasa: Mateo 13: 31-32; Marcos 4: 31-32; Lucas 13: 19<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay tutubo tulad <strong>ng</strong> buto <strong>ng</strong> mostasa. A<strong>ng</strong> buto ay napakaliit at tila wala<strong>ng</strong><br />

kabuluhan, subalit pag lumago ito ay nagigi<strong>ng</strong> napakalaki<strong>ng</strong> puno.<br />

A<strong>ng</strong> Lebadura: Mateo 13: 33; Lucas 13: 21<br />

Tulad <strong>ng</strong> lebadura sa isa<strong>ng</strong> masa <strong>ng</strong> tinapay, a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay kakalat sa buo<strong>ng</strong> “masa”<br />

<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. A<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Kaharian ay hindi pa<strong>ng</strong>labas, kundi pa<strong>ng</strong>loob.<br />

MGA TALINHAGA TUNGKOL SA PAGHUHUKOM SA KAHARIAN:<br />

A<strong>ng</strong> Sampu<strong>ng</strong> Dalaga: Mateo 25: 1-12<br />

A<strong>ng</strong> Mga Tupa At Mga Kambi<strong>ng</strong>: Mateo 25: 31-46<br />

Marami<strong>ng</strong> talinhaga si Jesus tu<strong>ng</strong>kol sa darati<strong>ng</strong> na paghuhukom sa Kaharian. Sa panahon <strong>ng</strong><br />

paghuhukom, sila na mga tupa <strong>ng</strong> tunay na Pastor, si Jesucristo, ay tata<strong>ng</strong>gapin. A<strong>ng</strong> iba ay hindi<br />

papapasukin sa Kaharian.<br />

MGA TALINHAGA TUNGKOL SA HALAGA NG KAHARIAN:<br />

Gumamit si Jesus <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> talinhaga upa<strong>ng</strong> ipakita a<strong>ng</strong> halaga <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

A<strong>ng</strong> Mahalaga<strong>ng</strong> Perlas: Mateo 13: 45-46<br />

A<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>katago<strong>ng</strong> Kayamanan: Mateo 13: 44<br />

Ipinakikita <strong>ng</strong> mga talinhaga<strong>ng</strong> ito na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay napakataas <strong>ng</strong> halaga na wala<strong>ng</strong><br />

maitutulad dito. Higit na mahalaga ito kaysa anoma<strong>ng</strong> ari-arian <strong>ng</strong> tao. Ku<strong>ng</strong> kinalaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

iwaksi mo a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> pag-aari mo upa<strong>ng</strong> mapa sa iyo a<strong>ng</strong> Kaharian, sulit a<strong>ng</strong> sacripisyo<strong>ng</strong> ito.<br />

A<strong>ng</strong> Puno Ng Sambahayan: Mateo 13: 52<br />

Sa talinhaga<strong>ng</strong> ito inihalintulad ni Jesus a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> sarili sa isa<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> sambahayan na<br />

naglalabas <strong>ng</strong> mga kinakaila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> tahanan. A<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> sambahayan ay siya<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa<br />

<strong>ng</strong> mga bagay. A<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa sa tahanan ay maaari<strong>ng</strong> maglabas <strong>ng</strong> bago o luma<strong>ng</strong> bigas,<br />

bago o luma<strong>ng</strong> alak. Sa kanya<strong>ng</strong> mga inilalabas, a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> sambahayan ay<br />

natutugunan. Sa iba<strong>ng</strong> paraan, a<strong>ng</strong> Kaharian na dinala ni Jesus ay tulad <strong>ng</strong> dati<strong>ng</strong> Kaharian. Sa<br />

isa<strong>ng</strong> dako, ito ay lubusa<strong>ng</strong> bago. Subalit kapwa a<strong>ng</strong> luma at a<strong>ng</strong> bago ay may halaga sa<br />

pagtagpo <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga naninirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

140


MGA TALINHAGA TUNGKOL SA BUHAY SA KAHARIAN:<br />

Karamihan sa mga sinalaysay na talinhaga ni Jesus ay nagpapaliwana<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga prinsipyo sa<br />

pamumuhay sa Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> Dalawa<strong>ng</strong> Anak: Mateo 21: 28-32<br />

Itinuro ni Jesus na a<strong>ng</strong> pagsunod a<strong>ng</strong> tanda <strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> anak sa loob <strong>ng</strong> pamilya <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> Mabuti<strong>ng</strong> Samaritano: Lucas 10: 30-37<br />

A<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian na ibigin a<strong>ng</strong> lahat ay itinuturo sa talinhaga<strong>ng</strong> ito. A<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> kapwa<br />

ay kahit sino<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an, na alam nati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an, at kaya nati<strong>ng</strong> tugunan<br />

ito.<br />

A<strong>ng</strong> Dalawa<strong>ng</strong> May Pagkakauta<strong>ng</strong>: Lucas 7: 41-43<br />

Itinuturo <strong>ng</strong> talinhaga<strong>ng</strong> ito na a<strong>ng</strong> pagibig ay dapat ipakita <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> nakaranas <strong>ng</strong> pagibig sa<br />

Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> Publikano at a<strong>ng</strong> Manini<strong>ng</strong>il <strong>ng</strong> Buwis: Lucas 18: 10-14<br />

A<strong>ng</strong> Fariseo ay lumapit sa <strong>Dios</strong> batay sa kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> katuwiran. Kinikilala <strong>ng</strong> manini<strong>ng</strong>il<br />

<strong>ng</strong> buwis na hindi siya karapatdapat humarap sa Pa<strong>ng</strong>inoon. Itinuro sa talinhaga<strong>ng</strong> ito ku<strong>ng</strong><br />

paano dapat lumapit sa <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> mga tao upa<strong>ng</strong> mag-alay <strong>ng</strong> pagsamba, papuri, pasasalamat,<br />

paghi<strong>ng</strong>i, at pananala<strong>ng</strong>in para sa iba sa Kaharian. Itinuro din a<strong>ng</strong> pagpapakumbaba sa<br />

pananala<strong>ng</strong>in at nagbabala tu<strong>ng</strong>kol sa kasalanan <strong>ng</strong> pagpapa<strong>ng</strong>gap na ikaw ay matuwid at higit<br />

na mabuti kaysa iba.<br />

A<strong>ng</strong> Matiyaga<strong>ng</strong> Balo: Lucas 18: 1-8<br />

A<strong>ng</strong> Kaibiga<strong>ng</strong> Mapilit: Lucas 11: 5-10<br />

Ipinakikita sa dalawa<strong>ng</strong> talinhaga<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> pagtitiyaga sa pananala<strong>ng</strong>in.<br />

A<strong>ng</strong> Matapat <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Tagapa<strong>ng</strong>asiwa: Mateo 25: 14-30<br />

A<strong>ng</strong> talinhaga<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> nagpapakita <strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> matalino at matuwid na pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa<br />

<strong>ng</strong> kayamanan <strong>ng</strong> Kaharian na ipinagkatiwala sa mga mananampalataya.<br />

Mga Luklukan sa Handaan <strong>ng</strong> Kasal: Lucas 14: 7-11<br />

Ipinakikita rito a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> kababaa<strong>ng</strong>-loob, at a<strong>ng</strong> pagtaas sa tu<strong>ng</strong>kulin sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

<strong>Dios</strong> ay sa Pa<strong>ng</strong>inoon nagmumula.<br />

141


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

2. Ano a<strong>ng</strong> talinhaga?<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

3. Bakit gumamit sa Jesus <strong>ng</strong> mga talinhaga upa<strong>ng</strong> magturo <strong>ng</strong> mga katotohanan tu<strong>ng</strong>kol<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>?<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

4. Ano a<strong>ng</strong> tampok na paksa <strong>ng</strong> mga talinhaga ni Jesus?<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

( A<strong>ng</strong> mga sagot sa pagsusulit ay nakatala sa pagtatapos <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> kabanata sa manwal na ito.)<br />

143


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

A<strong>ng</strong> aklat <strong>ng</strong> Apocalipsis ay tulad <strong>ng</strong> sinasaad <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan. Ito ay nagpapahayag <strong>ng</strong><br />

mga bagay na dati’y hindi pa nalalaman. Ipinakita <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> kay Apostol Juan a<strong>ng</strong> mga<br />

pa<strong>ng</strong>yayari<strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> sa hinaharap. Hindi kailanman maaari<strong>ng</strong> malaman ni Juan a<strong>ng</strong> mga bagay<br />

na ito sa pamamagitan <strong>ng</strong> natural na kaalaman. Isinulat ni Juan a<strong>ng</strong> mga bagay na ito haba<strong>ng</strong><br />

inihahayag sa kanya <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at tinawag niya ito<strong>ng</strong> aklat <strong>ng</strong> mga “Pahayag” o Apocalipsis.<br />

A<strong>ng</strong> pahayag na ito ay mga pa<strong>ng</strong>yayari na magaganap bago magwakas a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan at a<strong>ng</strong><br />

panahon na alam natin <strong>ng</strong>ayon. Tulad <strong>ng</strong> mga talinhaga, a<strong>ng</strong> mga Pahayag ay mahirap<br />

maunawaan <strong>ng</strong> likas na pag-iisip. Kaila<strong>ng</strong>an ito<strong>ng</strong> makita <strong>ng</strong> pag-iisip na espirituwal.<br />

Marami a<strong>ng</strong> ipinahayag <strong>ng</strong> aklat <strong>ng</strong> Apocalipsis tu<strong>ng</strong>kol sa darati<strong>ng</strong> na Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

1. Pag-aralan a<strong>ng</strong> mga sumusunod na reperensiya tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa aklat na ito:<br />

Apocalipsis 1: 9; 11: 15; 12: 10<br />

2. A<strong>ng</strong> mga sumusunod na reperensiya ay tu<strong>ng</strong>kol sa mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan at ni Satanas:<br />

Apocalisis 16: 10; 17: 17<br />

3. A<strong>ng</strong> Apocalipsis 20: 10-15 ay nagpapakita <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> hantu<strong>ng</strong>an ni Satanas at <strong>ng</strong> mga<br />

naninirahan sa kanya<strong>ng</strong> kaharian.<br />

4. A<strong>ng</strong> Apocalipsis Kabanata 21-22 ay naglalarawan <strong>ng</strong> hantu<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga naninirahan sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

Isulat mo a<strong>ng</strong> buod <strong>ng</strong> mga natutuhan mo mula sa mga sitas tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>:<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

_______________________________________________________________________<br />

_______________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

144


IKA-LABINGISANG KABANATA<br />

MGA EMBAHADOR NG KAHARIAN<br />

MGA LAYUNIN:<br />

Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito, dapat ay magawa mo a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

- Isulat a<strong>ng</strong> Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

- Ibigay a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong>” embahador.”<br />

- Ibigay a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ saksi.”<br />

- Ipaliwana<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

MGA SUSING TALATA:<br />

At samantala<strong>ng</strong> kayo’y na<strong>ng</strong>aglalakad, ay magsipa<strong>ng</strong>aral kayo, at ma<strong>ng</strong>agsabi, A<strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it ay malapit na.<br />

Ma<strong>ng</strong>agpagali<strong>ng</strong> kayo <strong>ng</strong> mga may sakit, ma<strong>ng</strong>agpaba<strong>ng</strong>on kayo <strong>ng</strong> mga patay,<br />

ma<strong>ng</strong>aglinis kayo <strong>ng</strong> mga keto<strong>ng</strong>, ma<strong>ng</strong>agpalabas kayo <strong>ng</strong> mga demonio: tina<strong>ng</strong>gap<br />

ninyo<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> bayad, ay ibigay ninyo<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> bayad. ( Mateo 10: 7-8 )<br />

PAMBUNGAD<br />

Marami ka na<strong>ng</strong> natutuhan tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa kurso<strong>ng</strong> ito. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>pag-alaman mo na<br />

may mga kaharia<strong>ng</strong> espirituwal si Satanas at a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. A<strong>ng</strong> nakaraan, kasalukuyan, at darati<strong>ng</strong><br />

na Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay nirepaso na. Pinag-aralan mo rin a<strong>ng</strong> buhay at mga aral <strong>ng</strong> Hari<strong>ng</strong> si<br />

Jesus. Binigyan ka na <strong>ng</strong> mga susi upa<strong>ng</strong> makapasok sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at binigyan ka <strong>ng</strong><br />

babala upa<strong>ng</strong> hindi ka mapalayas sa Kaharian. Pinag-aralan mo a<strong>ng</strong> mga talinhaga <strong>ng</strong> Kaharian<br />

at natutuhan mo a<strong>ng</strong> mga mahahalaga<strong>ng</strong> prinsipyo <strong>ng</strong> pamumuhay sa Kaharian.<br />

Tata<strong>ng</strong>gap ka <strong>ng</strong> espesyal na gawain sa huli<strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito. A<strong>ng</strong> assignment na ito ay<br />

pa<strong>ng</strong>haba<strong>ng</strong>-buhay mo<strong>ng</strong> gagawin. Ikaw ay itinakda bila<strong>ng</strong> embahador <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

ANG MISYON NI JESUS<br />

Si Jesus ay naparito sa lupa na may ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> misyon na maitatag a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>:<br />

145


Pagkatapos <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> madakip si Juan, ay napasa Galilea si Jesus na<br />

ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>,<br />

At sinasabi, <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>ganap na a<strong>ng</strong> panahon, at malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>; kayo’y<br />

ma<strong>ng</strong>agsisi, at magsisampalataya sa Eva<strong>ng</strong>elio. ( Marcos 1: 14-15 )<br />

Mula noon ay nagpasimula<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aral si Jesus, at magsabi, Ma<strong>ng</strong>agsisi kayo;<br />

sapagkat malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 4: 17 )<br />

A<strong>ng</strong> pagtatalaga ni Jesus sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay nakikita sa Kanya<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> ministeryo:<br />

Datapuwat sinabi Niya sa kanila, Dapat nama<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>aral Ko sa iba<strong>ng</strong> bayan a<strong>ng</strong><br />

mabubuti<strong>ng</strong> balita <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>; sapagkat sa ganito ay sinugo Ako.<br />

( Lucas 4: 43 )<br />

Pagkatapos <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kamatayan at pagkabuhay na maguli, nanatili si Jesus sa sa<strong>ng</strong>libutan sa<br />

maikli<strong>ng</strong> panahon at napakita Siya sa marami<strong>ng</strong> mga tao. A<strong>ng</strong> mensahe Niya ay hindi nagbago.<br />

Ito’y nakatuon sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> sa kanila nama’y napakita rin Siya<strong>ng</strong> buhay, sa pamamagitan <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong><br />

mga katunayan, pagkatapos na Siya’y makapaghirap, na napakikita sa kanila<br />

sa loob <strong>ng</strong> apat na pu<strong>ng</strong> araw, at nagpahayag <strong>ng</strong> mga bagay tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. ( Gawa 1: 3 )<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gpasimula si Jesus <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ministeryo sa pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral <strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian<br />

( Mateo 4: 17 ). <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gtapos Siya <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ministeryo sa lupa sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagtuturo <strong>ng</strong><br />

mga bagay tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian ( Acts 1: 3 ). Sa pagitan <strong>ng</strong> pasimula at pagtatapos <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

ministeryo, a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> tampok na malasakit ay a<strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

ANG DAKILANG UTOS<br />

Bago pa Siya mamatay, inihanda na ni Jesus a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga alagad upa<strong>ng</strong> ipagpatuloy a<strong>ng</strong><br />

pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian. Una, hinayaan Niya<strong>ng</strong> magmasid ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong><br />

Kaharian ay ituturo:<br />

At na<strong>ng</strong>yari pagkatapos <strong>ng</strong> kaunti<strong>ng</strong> panahon, na Siya’y naglalakad sa mga bayan<br />

at mga nayon, na ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral at dinadala a<strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> balita <strong>ng</strong> Kaharian<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at kasama Niya a<strong>ng</strong> labi<strong>ng</strong>dalawa. ( Luke 8: 1 )<br />

Susunod, sinanay ni Jesus a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga alagad sa pamamagitan <strong>ng</strong> paggawa. Ipinadala Niya<br />

sila sa buo<strong>ng</strong> Israel na may tagubilin na…<br />

… ipa<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at magpagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga maysakit.<br />

( Lucas 9: 2 )<br />

146


Sa wakas, sila ay itinalaga na may responsabilidad na palaganapin a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

<strong>Dios</strong> sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan:<br />

At lumapit si Jesus sa kanila at sila’y Kaniya<strong>ng</strong> kinausap, na sinasabi, A<strong>ng</strong> lahat<br />

<strong>ng</strong> kapamahalaan sa la<strong>ng</strong>it at sa ibabaw <strong>ng</strong> lupa ay naibigay na sa Akin.<br />

Dahil dito magsiyaon <strong>ng</strong>a kayo, at gawin ninyo<strong>ng</strong> mga alagad a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga<br />

bansa, na sila’y inyo<strong>ng</strong> bautismohan sa pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> Ama at <strong>ng</strong> Anak at <strong>ng</strong> Espiritu<br />

Santo:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> ituro ninyo sa kanila na kanila<strong>ng</strong> ganapin a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na iniutos Ko<br />

sa inyo; at narito, Ako’y sumasainyo<strong>ng</strong> palagi, ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa katapusan <strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan. ( Mateo 28: 18-20 )<br />

At sinabi Niya sa kanila, Magsiyaon kayo sa sa<strong>ng</strong>libutan, at inyo<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>aral<br />

a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio sa lahat <strong>ng</strong> kinapal. ( Marcos 16: 15 )<br />

MGA EMBAHADOR NG KAHARIAN<br />

Bago bumalik si Jesus sa La<strong>ng</strong>it, sinabi Niya sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad:<br />

At kayo’y inihalal Ko<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Kaharian, na gaya <strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkahalal sa Akin <strong>ng</strong><br />

Aki<strong>ng</strong> Ama. ( Lucas 22: 29 )<br />

A<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> ibinigay <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> kay Jesus ay ibinigay din Niya sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad, at tayo<br />

ay may pribilehiyo na magi<strong>ng</strong> bahagi nito<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> emperyo. Subalit a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay<br />

pumipili ayon sa pakay, hindi la<strong>ng</strong> sa pribilehiyo. Iniwan ni Jesus sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad a<strong>ng</strong><br />

responsabilidad <strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa buo<strong>ng</strong> mundo. Sila ay dapat magi<strong>ng</strong><br />

mga embahador <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> embahador ay isa<strong>ng</strong> representante <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> kaharian upa<strong>ng</strong> katawanin a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bansa sa<br />

iba<strong>ng</strong> lugar. Siya a<strong>ng</strong> mensahero at awtorisado<strong>ng</strong> ahente <strong>ng</strong> kaharian na kanya<strong>ng</strong> kinakatawan.<br />

A<strong>ng</strong> sabi ni Pablo:<br />

Kami <strong>ng</strong>a’y mga sugo sa pa<strong>ng</strong>alan ni Cristo. ( II Corinto 5: 20 )<br />

Tayo ay mga embahador na ipinadala <strong>ng</strong> Hari upa<strong>ng</strong> isagawa a<strong>ng</strong> gawain <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa<br />

mga kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan.<br />

A<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> takda<strong>ng</strong> gawain bila<strong>ng</strong> mga embahador <strong>ng</strong> Kaharian ay isa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>haba<strong>ng</strong> buhay na<br />

tu<strong>ng</strong>kulin. Sa oras na ta<strong>ng</strong>gapin natin a<strong>ng</strong> gawai<strong>ng</strong> ito, hindi na tayo makalili<strong>ng</strong>on pa sa<br />

nakaraan:<br />

Datapuwat sinabi sa kanya ni Jesus, Wala<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> pagkahawak sa araro, at<br />

lumili<strong>ng</strong>on sa likod, ay karapdapat sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. ( Lucas 9: 62 )<br />

147


TAYO AY MGA SAKSI<br />

Bila<strong>ng</strong> mga embahador, tayo ay dapat magi<strong>ng</strong> mga saksi para sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. A<strong>ng</strong> saksi ay<br />

isa<strong>ng</strong> tao na makapagpapatotoo at makapaghaharap <strong>ng</strong> ebidensiya <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> karanasan na siya<br />

mismo a<strong>ng</strong> nakaranas. Siya a<strong>ng</strong> personal na nakakita, naka-obserba, nakaranas, at<br />

makapagbibigay <strong>ng</strong> katibayan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> karanasan. Sinabi ni Jesus sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad:<br />

At kayo naman ay magpapatotoo, sapagkat kayo’y na<strong>ng</strong>a kasama Ko buhat pa<br />

na<strong>ng</strong> una. ( Juan 15: 27 )<br />

A<strong>ng</strong> patotoo <strong>ng</strong> mga embahador <strong>ng</strong> Kaharian ay dapat lumaganap sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan:<br />

Datapuwat tata<strong>ng</strong>gapin ninyo a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, pagdati<strong>ng</strong> sa inyo <strong>ng</strong><br />

Espiritu Santo: at kayo’y magigi<strong>ng</strong> mga saksi Ko sa Jerusalem, at sa buo<strong>ng</strong> Judea<br />

at Samaria, at ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa kahulihuliha<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ganan <strong>ng</strong> lupa. ( Gawa 1: 8 )<br />

A<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> mga saksi ay:<br />

At sinabi Niya sa kanila, ganyan a<strong>ng</strong> pagkasulat, na kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> maghirap a<strong>ng</strong><br />

Cristo, at magba<strong>ng</strong>o<strong>ng</strong> muli sa mga patay sa ikatlo<strong>ng</strong> araw:<br />

At ipa<strong>ng</strong>aral sa Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan a<strong>ng</strong> pagsisisi at pagpapatawad <strong>ng</strong> mga<br />

kasalanan sa lahat <strong>ng</strong> mga bansa, magbuhat sa Jerusalem.<br />

Kayo’y mga saksi <strong>ng</strong> mga bagay na ito. ( Lucas 24: 46-48 )<br />

Sa paghayo <strong>ng</strong> mga alagad bila<strong>ng</strong> mga saksi, a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay sumaksi rin sa pamamagitan nila:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> pawa<strong>ng</strong> sinasaksihan naman <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> na kasama nila, sa pamamagitan <strong>ng</strong> mga<br />

tanda at kababalaghan, at <strong>ng</strong> sagana<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, at <strong>ng</strong> mga kaloob <strong>ng</strong><br />

Espiritu Santo, ayon sa Kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> kalooban. ( Hebreo 2: 4 )<br />

Dapat tayo<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mga embahador <strong>ng</strong> Kaharian, nagbibigay <strong>ng</strong> saksi sa mensahe, na kasama<br />

a<strong>ng</strong> pagkasi <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagpapakita <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan.<br />

ISANG MAHALAGANG RESPONSABILIDAD<br />

Bakit napakahalaga<strong>ng</strong> responsabilidad ito<strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian?<br />

Sapagkat sinabi ni Jesus:<br />

At ipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan sa<br />

pagpapatotoo sa lahat <strong>ng</strong> mga bansa; at ku<strong>ng</strong> magkagayo’y darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> wakas.<br />

( Mateo 24: 14 )<br />

148


A<strong>ng</strong> permanente<strong>ng</strong> pagtatatag <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay hindi ma<strong>ng</strong>yayari ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> hindi<br />

naipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan. Pansinin mo na hindi la<strong>ng</strong><br />

basta Eva<strong>ng</strong>elio… kundi a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian. Sa mga sumusunod na talata ay nagbigay si<br />

Pablo <strong>ng</strong> mga nilalaman <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio:<br />

Ngayo’y ipinatatalastas ko sa inyo, mga kapatid, a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio na sa inyo’y aki<strong>ng</strong><br />

ipina<strong>ng</strong>aral, na inyo nama<strong>ng</strong> tina<strong>ng</strong>gap, na siya naman ninyo<strong>ng</strong> pinananatilihan.<br />

Sa pamamagitan naman nito’y iligtas kayo ku<strong>ng</strong> matiyaga ninyo<strong>ng</strong> ii<strong>ng</strong>atan a<strong>ng</strong><br />

salita<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>aral ko sa inyo, maliban na ku<strong>ng</strong> kayo’y nagsipanampalataya na<strong>ng</strong><br />

wala<strong>ng</strong> kabuluhan.<br />

Sapagkat ibinigay ko sa inyo una sa lahat, a<strong>ng</strong> akin nama<strong>ng</strong> tina<strong>ng</strong>gap; na si Cristo<br />

ay namatay dahil sa ati<strong>ng</strong> mga kasalanan, ayon sa mga kasulatan.<br />

At Siya’y inilibi<strong>ng</strong>; at Siya’y muli<strong>ng</strong> binuhay na<strong>ng</strong> ikatlo<strong>ng</strong> araw ayon sa mga<br />

kasulatan. ( I Corinto 15: 1-4 )<br />

A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio ay si Cristo ay namatay para sa ati<strong>ng</strong> mga kasalanan<br />

ayon sa mga kasulatan. Siya ay nilibi<strong>ng</strong>, at Siya’y nabuhay na maguli ayon sa mga kasulatan.<br />

A<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio ay dapat ipa<strong>ng</strong>aral, subalit dapat isali a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian. Dapat ipaalam<br />

sa mga tao na may Kaharian a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at ituro sa kanila ku<strong>ng</strong> paano makakapasok at<br />

makapamumuhay dito.<br />

PAGBABAHAGI NG KAHARIAN<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbigay si Jesus <strong>ng</strong> mga tiyak na panuntunan ku<strong>ng</strong> paano ibabahagi a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> pagsisisi <strong>ng</strong> kasalanan ay dapat kasali sa mensahe <strong>ng</strong> Kaharian:<br />

Pagkatapos <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> madakip si Juan, ay napasa Galilea si Jesus na<br />

ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>,<br />

At sinasabi, naganap na a<strong>ng</strong> panahon, at malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>; kayo’y<br />

ma<strong>ng</strong>agsisi, at magsisampalataya sa Eva<strong>ng</strong>elio. ( Marcos 1: 14-15 )<br />

Mula noon ay nagpasimula<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>aral si Jesus, at nagsabi, Ma<strong>ng</strong>agsisi kayo;<br />

sapagkat malapit na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 4: 17 )<br />

A<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian ay dapat palaganapin sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagtuturo at pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral:<br />

At nililibot ni Jesus a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bayan at mga nayon, na nagtuturo sa mga<br />

sinagoga nila, at ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian, at pinagagali<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

sarisari<strong>ng</strong> sakit at a<strong>ng</strong> sarisari<strong>ng</strong> karamdaman. ( Mateo 9: 35 )<br />

149


At sinabi ni Jesus sa Kanya<strong>ng</strong> mga alagad…<br />

At samantala<strong>ng</strong> kayo’y na<strong>ng</strong>aglalakad, ay magsipa<strong>ng</strong>aral kayo, na ma<strong>ng</strong>agsabi,<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it ay malapit na. ( Mateo 10: 7 )<br />

A<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian ay hindi lama<strong>ng</strong> sa salita. A<strong>ng</strong> kapahayagan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong><br />

<strong>Dios</strong> ay dapat kaalinsabay <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>nagaral tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian. Ito ay ipinakita sa halimbawa ni<br />

Jesus:<br />

At nilibot ni Jesus a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bayan at mga nayon, na nagtuturo sa mga<br />

sinagoga nila, at ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian, at pinagagali<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

sarisari<strong>ng</strong> sakit at a<strong>ng</strong> sarisari<strong>ng</strong> karamdaman. ( Mateo 9: 35 )<br />

Datapuwat na<strong>ng</strong> maalaman <strong>ng</strong> mga karamihan ay nagsisunod sa Kaniya: at sila’y<br />

tina<strong>ng</strong>gap Niya<strong>ng</strong> may galak at sinasalita sa kanila a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong><br />

<strong>Dios</strong>, at pinagagali<strong>ng</strong> Niya a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>agkakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> gamutin. ( Lucas 9: 11 )<br />

Tinuruan ni Jesus a<strong>ng</strong> mga alagad na huwag lama<strong>ng</strong> magturo at ma<strong>ng</strong>aral <strong>ng</strong> Kaharian, kundi sa<br />

bawat bayan ay…<br />

… pagali<strong>ng</strong>in ninyo a<strong>ng</strong> mga may sakit na na<strong>ng</strong>aroon, at sabihin ninyo sa kanila,<br />

Lumapit na sa inyo a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. ( Lucas 10: 9 )<br />

At sila’y sinugo Niya upa<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at magpagali<strong>ng</strong> <strong>ng</strong><br />

mga may sakit. ( Lucas 9: 2 )<br />

A<strong>ng</strong> kapahayagan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan…mga himala at pagpapagali<strong>ng</strong>…ay a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong><br />

na kumikilos. Sinabi ni Pablo:<br />

Sapagkat a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay hindi sa salita, kundi sa kapa<strong>ng</strong>yarihan.<br />

( I Corinto 4: 20 )<br />

TINUTUPAD ANG UTOS<br />

Si Apostol Pablo, isa<strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> Embahador <strong>ng</strong> Kaharian sa una<strong>ng</strong> Iglesia, a<strong>ng</strong> nagsabi:<br />

At a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> pananalita at a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral ay hindi sa mga salita<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>hikayat <strong>ng</strong> karunu<strong>ng</strong>an, kundi sa patotoo <strong>ng</strong> Espiritu at <strong>ng</strong><br />

kapa<strong>ng</strong>yarihan:<br />

Upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> pananampalataya ay huwag masalig sa karunugan <strong>ng</strong> mga tao,<br />

kundi sa kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. ( I Corinto 2: 4-5 )<br />

A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> Iglesia ay tumupad sa utos <strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> hindi lama<strong>ng</strong> sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> pagtuturo at pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral. Hindi ito pinalaganap <strong>ng</strong> mga nag-aral na teologo,<br />

150


mga partido, mga programa, o sa pagpapatayo <strong>ng</strong> mga gusali. A<strong>ng</strong> utos ay natupad sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> pagsasanib <strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian at <strong>ng</strong> kapahayagan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong><br />

Hari.<br />

A<strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian a<strong>ng</strong> nagi<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> pakay <strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> Iglesia. Sa kabila <strong>ng</strong><br />

pag-uusig, patuloy a<strong>ng</strong> mga mananampalatay na tuparin a<strong>ng</strong> utos bila<strong>ng</strong> mga embahador <strong>ng</strong><br />

Kaharian:<br />

…At na<strong>ng</strong> araw na yaon ay na<strong>ng</strong>yari a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong> paguusig laban sa iglesia<br />

na nasa Jerusalem; at sila<strong>ng</strong> lahat ay nagsipa<strong>ng</strong>alat sa lahat <strong>ng</strong> mga dako…<br />

A<strong>ng</strong> mga nagsipa<strong>ng</strong>alat <strong>ng</strong>a ay nagsipaglakbay, na ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> salita.<br />

( Gawa 8: 1, 4 )<br />

Bahagi <strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> pagsusubaybay sa pagtatayo <strong>ng</strong> mga iglesia ay a<strong>ng</strong> mga tagubilin patu<strong>ng</strong>kol<br />

sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>:<br />

…<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsibalik sila…na pinatitibay a<strong>ng</strong> mga kaluluwa <strong>ng</strong> mga alagad, at<br />

inaaralan sila na magsipanatili sa pananampalataya, at sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

marami<strong>ng</strong> mga kapighatian ay kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> magsipasok tayo sa Kaharian<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. ( Gawa 14: 21-22 )<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> mga miembro <strong>ng</strong> Iglesia:<br />

Datapuwat na<strong>ng</strong> magsipaniwala sila kay Felipe na naga<strong>ng</strong>aral <strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> balita<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> at sa pa<strong>ng</strong>alan ni Jesucristo, ay na<strong>ng</strong>abautismuhan<br />

a<strong>ng</strong> mga lalake’t mga babae. ( Gawa 8: 12 )<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> tampok sa mga gawain <strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> lider <strong>ng</strong> Iglesia:<br />

At siya’y ( si Pablo ) pumasok sa sinagoga, at nagsalita<strong>ng</strong> may katapa<strong>ng</strong>an sa<br />

loob <strong>ng</strong> tatlo<strong>ng</strong> buwan, na na<strong>ng</strong>agatuwiran at na<strong>ng</strong>hihikayat tu<strong>ng</strong>kol sa mga bagay<br />

na nauukol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. ( Gawa 19: 8 )<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> pinakatampok sa ministeryo ni Pablo. Sa pagtatapos <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

ministeryo, sinabi niya sa mga mananampalataya:<br />

At <strong>ng</strong>ayon, narito, nalalaman ko na kayo<strong>ng</strong> lahat, na aki<strong>ng</strong> nilibot na pina<strong>ng</strong>aralan<br />

<strong>ng</strong> Kaharian, ay hindi na ninyo makikita pa a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mukha. ( Gawa 20: 25 )<br />

Sa huli<strong>ng</strong> natala sa Biblia patu<strong>ng</strong>kol kay Pablo, siya ay nagpapatuloy na pinalalaganap a<strong>ng</strong><br />

Kaharian bagamat siya’y nakakulo<strong>ng</strong> sa Roma:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at itinuturo a<strong>ng</strong> mga bagay na<br />

nauukol sa Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Jesucristo <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> katapa<strong>ng</strong>an, wala sinoma<strong>ng</strong><br />

nagbabawal sa kaniya. ( Gawa 28: 31 )<br />

151


ITINATAYO ANG KAHARIAN<br />

Sa marami<strong>ng</strong> pagkakataon, nawala na sa makabago<strong>ng</strong> Iglesia a<strong>ng</strong> diin sa pagtatayo <strong>ng</strong> Kaharian<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gtatayo tayo <strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> iglesia, magaganda<strong>ng</strong> gusali, at malalaki<strong>ng</strong> mga<br />

denominasyon. Binibigyan natin <strong>ng</strong> halaga a<strong>ng</strong> pagtatayo <strong>ng</strong> mga bahay ampunan, mga paaralan,<br />

at mga ospital.<br />

Kahit mabuti a<strong>ng</strong> mga ito at bahagi <strong>ng</strong> ministeryo <strong>ng</strong> Iglesia, hindi ito a<strong>ng</strong> dapat magi<strong>ng</strong> tampok.<br />

Hindi tayo inutusa<strong>ng</strong> maglikom <strong>ng</strong> halaga at magtayo <strong>ng</strong> gusali. A<strong>ng</strong> mga produkto nito a<strong>ng</strong><br />

maaari<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> resulta <strong>ng</strong> pagtatayo <strong>ng</strong> pansarili<strong>ng</strong> kaharian sa halip na a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> mundo<strong>ng</strong><br />

pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

<stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gbabala si Pablo tu<strong>ng</strong>kol dito na<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> sabihi<strong>ng</strong>:<br />

Sapagkat pinagsisikapan nila<strong>ng</strong> lahat a<strong>ng</strong> sa kanila<strong>ng</strong> sarili, hindi a<strong>ng</strong> mga bagay ni<br />

Jesucristo. ( Filipos 2: 21 )<br />

Bawat proyekto <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> ministeryo ay dapat itano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ganito: Paano ito makatutulo<strong>ng</strong> sa<br />

pagganap <strong>ng</strong> utos na ipalaganap a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>? <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gtuturo tayo at na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral tu<strong>ng</strong>kol<br />

sa marami<strong>ng</strong> paksa…pag-aasawa, pamilya, mga hula. A<strong>ng</strong> mga ito ay mabubuti<strong>ng</strong> paksa at<br />

kaila<strong>ng</strong>an sa daigdig <strong>ng</strong>ayon. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gsasanay tayo <strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> orador upa<strong>ng</strong> tumayo sa mga<br />

pulpito. Subalit a<strong>ng</strong> bawat mensahe ay dapat husgahan sa tano<strong>ng</strong> na ito: Paano a<strong>ng</strong> mensahe<strong>ng</strong><br />

ito makapagdadala <strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>?<br />

Itano<strong>ng</strong> mo ito sa iyo<strong>ng</strong> sarili…<br />

- Kailan ako huli<strong>ng</strong> nakarinig <strong>ng</strong> mensahe tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>?<br />

- Paano tinutupad <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> iglesia a<strong>ng</strong> utos na palaganapin a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>?<br />

- Paano ko ginagampanan a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> bahagi bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> embahador <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>?<br />

Itinuro ni Jesus na dapat nati<strong>ng</strong> ituon a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> mga panala<strong>ng</strong>in sa Kaharian. Idala<strong>ng</strong>in natin na:<br />

Dumati<strong>ng</strong> nawa a<strong>ng</strong> Kaharian Mo. Gawin nawa a<strong>ng</strong> Iyo<strong>ng</strong> kalooban, ku<strong>ng</strong> paano<br />

sa la<strong>ng</strong>it, gayon din naman sa lupa. ( Mateo 6: 10 )<br />

Dapat nati<strong>ng</strong> hanapin a<strong>ng</strong> Kaharian bila<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> pinakauna<strong>ng</strong> gawain sa buhay:<br />

Datapuwat hanapin muna ninyo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, at a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

katuwiran; at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay pawa<strong>ng</strong> idaragdag sa inyo.<br />

( Mateo 6: 33 )<br />

Gayon ma’y hanapin ninyo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Kaharian, at idaragdag sa inyo a<strong>ng</strong><br />

mga bagay na ito. ( Lucas 12: 31 )<br />

152


Itinatag <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> Iglesia upa<strong>ng</strong> magamit sa pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian sa mga bansa sa<br />

buo<strong>ng</strong> mundo. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>wala na a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itai<strong>ng</strong> ito sa marami<strong>ng</strong> iglesia. Binigyan nila <strong>ng</strong> diin a<strong>ng</strong><br />

pagpaparami <strong>ng</strong> mga kaanib at pagpapalaki <strong>ng</strong> denominasyon sa halip na a<strong>ng</strong> pagtatayo <strong>ng</strong><br />

Kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> pagpapaligsahan <strong>ng</strong> mga pastor, mga iglesia, at mga denominasyon a<strong>ng</strong> naghati sa<br />

pagkakaisa <strong>ng</strong> Katawan ni Cristo. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>wala na sa atin a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itain <strong>ng</strong> nagkakaisa<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong><br />

<strong>Dios</strong> na kinabibila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> local na iglesia. Sa halip na magtulu<strong>ng</strong>an tayo sa isa’t isa sa<br />

pagpapalaganap <strong>ng</strong> Kaharian, nagpapaligsahan tayo sa pagpapatayo <strong>ng</strong> malalaki<strong>ng</strong> gusali,<br />

marami<strong>ng</strong> mga miembro, at malaki<strong>ng</strong> pondo upa<strong>ng</strong> itayo a<strong>ng</strong> sarili nati<strong>ng</strong> kaharian.<br />

A<strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay hindi lama<strong>ng</strong> para a<strong>ng</strong> iglesia ay ma<strong>ng</strong>aral <strong>ng</strong> Kaharian kundi ito ay<br />

magi<strong>ng</strong> buhay na patotoo <strong>ng</strong> Kaharian. Tinata<strong>ng</strong>gap ba natin a<strong>ng</strong> hamo<strong>ng</strong> ito?<br />

Dapat matutuhan <strong>ng</strong> Iglesia na huwag bigyan <strong>ng</strong> gaano<strong>ng</strong> halaga a<strong>ng</strong> dami <strong>ng</strong> mga miembro.<br />

Dapat ay huwag matuon a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> pansin sa programa <strong>ng</strong> pagpapatayo <strong>ng</strong> mga gusali at sa<br />

pagpaparami <strong>ng</strong> miembro. Dapat hanapin muna <strong>ng</strong> Iglesia a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> na tumatawid sa<br />

mga denominasyon, kultura, at pambansa<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ganan. Ku<strong>ng</strong> hahanapin muna <strong>ng</strong> Iglesia a<strong>ng</strong><br />

Kaharian, a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga bagay na ito ay idaragdag sa kanya.<br />

ISANG HALIMBAWA SA LUMANG TIPAN<br />

A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> utos <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa tao ay “ magparami kayo at kalatan ninyo a<strong>ng</strong> lupa” (Genesis 1: 28).<br />

A<strong>ng</strong> diin ay nasa tao. A<strong>ng</strong> pakay ay punuin a<strong>ng</strong> mundo <strong>ng</strong> mga lalaki’t mga babae na nilala<strong>ng</strong> sa<br />

wa<strong>ng</strong>is <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> na may personal na kaugnayan sa <strong>Dios</strong>. Subalit sa Genesis 11:1-9 napansin mo<br />

na nabago <strong>ng</strong> tao a<strong>ng</strong> pakay na ito. Basahin mo ito sa iyo<strong>ng</strong> Biblia.<br />

Sa Shinar and diin ay napunta sa pagtatayo <strong>ng</strong> siyudad at <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> higante<strong>ng</strong> tore, imbes na<br />

paramihin a<strong>ng</strong> mga tao sa mundo. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>tuon a<strong>ng</strong> atensiyon sa mga proyekto, hindi sa mga tao. A<strong>ng</strong><br />

mga layunin ay makasarili: Upa<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan at tipunin a<strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong><br />

mga tao.<br />

Tini<strong>ng</strong>nan <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> mga tao sa kanila<strong>ng</strong> paggawa sa Tore ni Babel. Hindi ito iniutos <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>,<br />

kaya tini<strong>ng</strong>nan Niya ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> ginagawa. Ito a<strong>ng</strong> kalagayan <strong>ng</strong> marami nati<strong>ng</strong> mga<br />

iglesia. Hindi natin pinansin a<strong>ng</strong> utos na palaganapin a<strong>ng</strong> Kaharian, bagkos, nagtatayo tayo <strong>ng</strong><br />

mga tore <strong>ng</strong> denominasyon at mga miembro. <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>>gtatayo tayo <strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> gusali. Ano kaya<br />

a<strong>ng</strong> iisipin <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ku<strong>ng</strong> manaog Siya at ti<strong>ng</strong>nan a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> mga ginagawa?<br />

“Magtayo tayo <strong>ng</strong> siyudad,” sabi <strong>ng</strong> mga tao sa Shinar. May pagkakaiba a<strong>ng</strong> siyudad na itinayo<br />

<strong>ng</strong> tao at a<strong>ng</strong> siyudad na a<strong>ng</strong> nagtayo ay a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. A<strong>ng</strong> mga tao ay nagtatayo na umaasa sa<br />

kanila<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> kakayahan upa<strong>ng</strong> matugunan a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> makasarili<strong>ng</strong> mga nasa.<br />

Kumilos a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. Bumaba Siya at ginulo a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> wika.:<br />

153


Halikayo! Tayo’y bumaba at diyan din ay ati<strong>ng</strong> guluhin a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> wika, na<br />

anopa’t sila’y huwag magkatalastasan sa kanila<strong>ng</strong> salita.<br />

Ganito pinanabog sila <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon mula riyan, sa ibabaw <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> lupa; at<br />

kanila<strong>ng</strong> iniwan a<strong>ng</strong> pagtatayo <strong>ng</strong> bayan.<br />

Kaya a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ala<strong>ng</strong> itinawag ay Babel; sapagkat doon ginulo <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon a<strong>ng</strong><br />

wika <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> lupa: at mula roon ay pinanabog sila <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa ibabaw<br />

buo<strong>ng</strong> lupa. ( Genesis 11: 7-9)<br />

<strong>ng</strong><br />

Sapagkat iba’t-iba<strong>ng</strong> wika na a<strong>ng</strong> sinasalita <strong>ng</strong> mga tao, napilitan sila<strong>ng</strong> itigil a<strong>ng</strong> proyekto.<br />

Marami tayo<strong>ng</strong> naririnig na magkakalaba<strong>ng</strong> mga tinig sa iglesia <strong>ng</strong>ayon. Ku<strong>ng</strong> hindi tayo<br />

nagkakaunawaan, ati<strong>ng</strong> suriin a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> tore. Maaari<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga proyekto<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> ginagawa ay<br />

hindi aprobado <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. Ku<strong>ng</strong> magkaminsan, tulad <strong>ng</strong> sa Babel, a<strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong><br />

Kaharian ay na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> pagbubuwag, imbes na pagtatayo. Subalit a<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> tao ay<br />

hindi nakalaa<strong>ng</strong> itigil a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> proyekto upa<strong>ng</strong> palaganapin a<strong>ng</strong> Kaharian sapagkat nagi<strong>ng</strong><br />

idolo na nila a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> trabaho.<br />

ISANG HALIMBAWA SA BAGONG TIPAN<br />

Inutusan ni Jesus a<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> Iglesia na magparami <strong>ng</strong> mga alagad sa buo<strong>ng</strong> mundo, hindi<br />

magtayo <strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong> iglesia sa Jesrusalem. Subalit nakita natin a<strong>ng</strong> iglesia sa Jerusalem na<br />

napakabilis <strong>ng</strong> paglago, na nagdulot <strong>ng</strong> problema sa pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>asiwa nito ( Gawa 6). Sa Jerusalem<br />

naipon a<strong>ng</strong> napakarami<strong>ng</strong> mga Kristiyano sapagkat hindi sila na<strong>ng</strong>aral sa iba<strong>ng</strong> panig <strong>ng</strong> daigdig<br />

tulad <strong>ng</strong> inutos ni Jesus. Dahil dito, pinahintulutan <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> na dumati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> paguusig at<br />

nagsipa<strong>ng</strong>alat a<strong>ng</strong> mga mananampalataya:<br />

… At na<strong>ng</strong> araw na yao’y na<strong>ng</strong>yari a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong> paguusig laban sa iglesia na<br />

nasa Jerusalem; at sila<strong>ng</strong> lahat ay nagsipa<strong>ng</strong>alat sa lahat <strong>ng</strong> mga dako <strong>ng</strong> Judea at<br />

Samaria… ( Gawa 8: 1)<br />

Sa pamamagitan nito sila’y nagbalik sa orihinal na utos sa kanila na magi<strong>ng</strong> mga embahador <strong>ng</strong><br />

Kaharian:<br />

A<strong>ng</strong> mga nagsipa<strong>ng</strong>alat <strong>ng</strong>a ay nagsipaglakbay, na ipina<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> salita.<br />

(Gawa 8: 4)<br />

Pag nawala na a<strong>ng</strong> malalaki<strong>ng</strong> mga iglesia, a<strong>ng</strong> bayan <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay magpapatuloy. A<strong>ng</strong> Kaharian<br />

<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay hindi mapapalaganap sa buo<strong>ng</strong> mundo sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagtatayo <strong>ng</strong> malalaki<strong>ng</strong><br />

gusali. Hindi ito susulo<strong>ng</strong> sa pamamagitan <strong>ng</strong> mga proyekto. Ito ay lalaganap sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

mga embahador na nagdadala <strong>ng</strong> patotoo sa Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian, at na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>anak <strong>ng</strong> mga<br />

alagad.<br />

154


Sa nakaraa<strong>ng</strong> kabanata,”Mga Talinhaga <strong>ng</strong> Kaharian,”ipinaliwanag ku<strong>ng</strong> paano<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Kaharian<br />

ay kakalat sa buo<strong>ng</strong> mundo. A<strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> mga talento sa Lucas 19 at sa Mateo 25 ay<br />

nagpapakita na a<strong>ng</strong> Kaharian ay lalaganap sa paggamit <strong>ng</strong> mga espirituwal na kaloob at<br />

kakayahan.<br />

A<strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> lebadura (Mateo 13:33) ay nagpakita <strong>ng</strong> maliit na pasimula, subalit tulad <strong>ng</strong><br />

pampaalsa sa tinapay ito ay patuloy na kakalat. A<strong>ng</strong> talinhaga <strong>ng</strong> lambat na inihagis sa dagat ay<br />

nagpapakita na marami<strong>ng</strong> mga lalaki at babae mula sa iba’t-iba<strong>ng</strong> bansa a<strong>ng</strong> mapapasok sa<br />

Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

A<strong>ng</strong> Kaharian ay kumakalat din haba<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga tao ay naghahagis <strong>ng</strong> binhi <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio sa<br />

puso <strong>ng</strong> mga tao. Tulad <strong>ng</strong> binhi sa natural na mundo, a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian ay tumutubo,<br />

bagamat a<strong>ng</strong> paraan <strong>ng</strong> pagtubo ay hindi gaano<strong>ng</strong> nauunawaan <strong>ng</strong> nagtatanim (Marcos 4:26-27).<br />

Pina<strong>ng</strong>akuan tayo:<br />

Huwag kayo<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>atakot, munti<strong>ng</strong> kawan; sapagkat nakalulugod na<br />

mainam sa inyo<strong>ng</strong> Ama a<strong>ng</strong> sa inyo’y ibigay a<strong>ng</strong> Kaharian. (Lucas 12:32)<br />

DUMATING ANG KAHARIAN MO<br />

Darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> araw na a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay parmanante na<strong>ng</strong> itatatag at a<strong>ng</strong> kaharian ni<br />

Satanas ay matatalo:<br />

At narinig ko a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> malakas na tinig sa la<strong>ng</strong>it, na nagsasabi, Ngayo’y<br />

dumati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kaligtasan, at a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan, at a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at<br />

a<strong>ng</strong> kapamahalaan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> Cristo: sapagkat inihagis na a<strong>ng</strong> tagapagsumbo<strong>ng</strong><br />

sa harapan <strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> araw at gabi. (Apocalipsis 12:10)<br />

Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> wakas, pagka ibibigay na Niya a<strong>ng</strong> Kaharian sa<br />

<strong>Dios</strong>, samakatuwaid baga’y sa Ama; pagka lilipulin na Niya a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> paghahari,<br />

at lahat <strong>ng</strong> kapamahalaan at kapa<strong>ng</strong>yarihan. ( I Corinto 15:4)<br />

At humihip a<strong>ng</strong> ikapito<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel; at nagkaroon <strong>ng</strong> malalakas na tinig sa la<strong>ng</strong>it, at<br />

nagsasabi, A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan ay nagi<strong>ng</strong> sa ati<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, at sa<br />

Kaniya<strong>ng</strong> Cristo: at Siya’y maghahari magpakailan kailan man.<br />

( Apocalipsis 11:15)<br />

At Siya’y maghahari sa a<strong>ng</strong>kan ni Jacob magpakailan man; at hindi<br />

magkakawakas a<strong>ng</strong> Kaniya<strong>ng</strong> Kaharian. ( Lucas 1: 33)<br />

Ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa araw na yaon maaa<strong>ng</strong>kin mo a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako…<br />

155


Ako’y ililigtas <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa bawat gawa <strong>ng</strong> masama, at ako’y Kaniya<strong>ng</strong><br />

ii<strong>ng</strong>atan sa Kaniya<strong>ng</strong> Kaharian sa la<strong>ng</strong>it: na sumakaniya nawa a<strong>ng</strong><br />

kaluwalhatian magpakailan man. Siya nawa. ( II Timoteo 4: 18)<br />

At a<strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>wakas na dala<strong>ng</strong>in para sa inyo ay…<br />

Upa<strong>ng</strong> kayo’y magsilakad <strong>ng</strong> nararapat sa <strong>Dios</strong>, na Siya<strong>ng</strong> tumawag sa inyo sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> Kaharian at kaluwalhatian. ( I Tesalonica 2:12)<br />

156


PANSARILING PAGSUSULIT<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> mga Susi<strong>ng</strong> Talata na kinabisa.<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

2. Ano a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “ Embahador?”<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

3. Ano a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> “Saksi.”<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

4. A<strong>ng</strong> sabi ni Pablo ay, a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral ay hindi lama<strong>ng</strong> mga salita kundi ito’y<br />

sinasabayan <strong>ng</strong> ano?<br />

________________________________________________________________________<br />

5. Bakit a<strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian ay mahalaga<strong>ng</strong> responsabilidad?<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

6. Ano a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> paksa <strong>ng</strong> ministeryo ni Jesus?<br />

________________________________________________________________________<br />

________________________________________________________________________<br />

(A<strong>ng</strong> sagot sa pagsusulit ay nakatala sa pagtatapos <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> kabanata <strong>ng</strong> manwal na ito.)<br />

157


PARA SA DAGDAG NA PAG-AARAL<br />

Sa “Para Sa Dagdag <stro<strong>ng</strong>>Na</stro<strong>ng</strong>> Pag-aaral” na bahagi <strong>ng</strong> kurso<strong>ng</strong> ito, binigyan ka <strong>ng</strong> pagkakataon na<br />

pag-aralan a<strong>ng</strong> mga itinuturo <strong>ng</strong> Biblia tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa mga aklat nila Mateo,<br />

Marcos, Lucas, Juan, at Apocalipsis. Binigyan ka rin <strong>ng</strong> bala<strong>ng</strong>kas upa<strong>ng</strong> mapag-aralan mo a<strong>ng</strong><br />

buhay ni Jesus bila<strong>ng</strong> Hari, at mga prinsipyo at aral <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

Sa huli<strong>ng</strong> kabanata<strong>ng</strong> ito ay binigyan <strong>ng</strong> diin a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> katu<strong>ng</strong>kulan na magi<strong>ng</strong> emabahador <strong>ng</strong><br />

Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa buo<strong>ng</strong> mundo. Sa mga aklat <strong>ng</strong> Mga Gawa ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa Judas sa Bago<strong>ng</strong><br />

Tipan ay nakalimbag a<strong>ng</strong> mga ginawa <strong>ng</strong> mga mananampalataya bila<strong>ng</strong> mga embahador. Pagaralan<br />

mo a<strong>ng</strong> mga aklat na ito upa<strong>ng</strong> makita mo ku<strong>ng</strong> paano nila ginawa ito:<br />

Mga Gawa 1:3,6,9-11; 8:12; 14:22; 19:8; 20:25; 28: 23,31<br />

________________________________________________________________________<br />

Roma 14: 7<br />

________________________________________________________________________<br />

I Corinto 4:20; 6:9-10; 15: 24,50<br />

________________________________________________________________________<br />

Galacia 5: 19-21<br />

________________________________________________________________________<br />

Efeso 5: 5<br />

________________________________________________________________________<br />

Colosas 1: 13, 4: 11<br />

________________________________________________________________________<br />

I Tesalonica 2: 12<br />

________________________________________________________________________<br />

II Tesalonica 1: 5<br />

________________________________________________________________________<br />

I Timoteo 6: 15; 17: 14; 19: 16<br />

________________________________________________________________________<br />

II Timoteo 4: 1, 18<br />

________________________________________________________________________<br />

Hebreo 1: 8; 11:33; 12:28<br />

_________________________________________________________________________<br />

158


Santiago 2: 5<br />

________________________________________________________________________<br />

II Pedro 1: 11<br />

________________________________________________________________________<br />

159


MGA SAGOT SA PANSARILING<br />

PAGSUSULIT<br />

UNANG KABANATA:<br />

1. At ipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Kaharian sa buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan sa pagpapatotoo sa<br />

lahat <strong>ng</strong> mga bansa; at ku<strong>ng</strong> magkagayo’y darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> wakas.<br />

( Mateo 24:14)<br />

2. A<strong>ng</strong> pagkakahati <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> bagay sa natural o espirituwal. Ti<strong>ng</strong>nan a<strong>ng</strong> I Corinto 15: 44-49.<br />

3. A<strong>ng</strong> Kaharian ni Satanas at a<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

4. Si Satanas a<strong>ng</strong> naghahari sa Kaharian ni Satanas. A<strong>ng</strong> Kadiosan (Ama, Jesus, at a<strong>ng</strong> Espiritu<br />

Santo ) a<strong>ng</strong> naghahari sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

5. A<strong>ng</strong> mga naninirahan sa Kaharian ni Satanas ay si Satanas, mga demonyo, at a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga<br />

tao na namumuhay sa kasalanan at laban sa <strong>Dios</strong>.<br />

6. A<strong>ng</strong> mga naninirahan sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> Ama, si Jesucristo, a<strong>ng</strong> Espiritu Santo,<br />

mga a<strong>ng</strong>el, at lahat <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> namumuhay sa katuwiran at pagsunod sa <strong>Dios</strong>.<br />

7. Wala<strong>ng</strong> pagkakaiba sa dalawa.<br />

8. A<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> kaharian ay a<strong>ng</strong> teritoryo at a<strong>ng</strong> mga tao na nasasakupan <strong>ng</strong> hari..<br />

IKALAWANG KABANATA:<br />

1. At Siya’y maghahari sa a<strong>ng</strong>kan ni Jacob magpakailan man; at hindi magkakawakas a<strong>ng</strong><br />

Kaniya<strong>ng</strong> Kaharian. (Lucas 1: 33)<br />

2. A<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> hari ay a<strong>ng</strong> pinakamakapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> nasyon, tribo, o bansa. A<strong>ng</strong><br />

ibig sabihin <strong>ng</strong> “sovereign” ay siya a<strong>ng</strong> may pinakamalakas na kapa<strong>ng</strong>yarihan, pinakamataas na<br />

awtoridad, at hindi kontrolado <strong>ng</strong> sinuman.<br />

3. Jesus.<br />

4. Mateo, Marcos, Lucas, Juan.<br />

160


IKATLONG KABANATA:<br />

1. Ku<strong>ng</strong> magkagayo’y sasabihin <strong>ng</strong> Hari na na<strong>ng</strong>asa Kaniya<strong>ng</strong> kanan, magsiparito kayo, mga<br />

pinagpala <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama, manahin ninyo a<strong>ng</strong> Kaharia<strong>ng</strong> nakahanda sa inyo buhat <strong>ng</strong> itatag a<strong>ng</strong><br />

sa<strong>ng</strong>libutan. ( Mateo 25: 34)<br />

2. Ihambi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buod doon sa larawan <strong>ng</strong> nakaraa<strong>ng</strong> kasaysayan <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa<br />

Ikatlo<strong>ng</strong> Kabanata.<br />

3. Ihambi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buod doon sa larawan <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kasalukuya<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa Ikatlo<strong>ng</strong><br />

Kabanata.<br />

4. Ihambi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> buod doon sa larawan <strong>ng</strong> darati<strong>ng</strong> na Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa Ikatlo<strong>ng</strong><br />

Kabanata.<br />

5. Repasuhin a<strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong> katotohanan tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa Ikatlo<strong>ng</strong> Kabanata.<br />

IKA-APAT NA KABANATA:<br />

1. Ibibigay Ko sa iyo a<strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>it: at anoma<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> talian sa lupa ay<br />

tatalian sa la<strong>ng</strong>it: at anoman a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kalagan sa lupa ay kakalagan sa la<strong>ng</strong>it. ( Mateo 16: 19)<br />

2. A<strong>ng</strong> Iglesia.<br />

3. Sila a<strong>ng</strong> mga espirituwal na kapa<strong>ng</strong>yarihan upa<strong>ng</strong> talian a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> masama,<br />

palayain a<strong>ng</strong> mga kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> mabuti, at buksan a<strong>ng</strong> pintuan sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> pagpapalaganap <strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio.<br />

4. Pagsisisi sa kasalanan; a<strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> pina<strong>ng</strong>anak <strong>ng</strong> muli.<br />

5. Makaranas <strong>ng</strong> espirituwal na kapa<strong>ng</strong>anakan; magi<strong>ng</strong> “born again.”<br />

6. Matapos ta<strong>ng</strong>gapin a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>anaka<strong>ng</strong> muli sa pamamamgitan <strong>ng</strong> pananampalataya, dapat<br />

tayo<strong>ng</strong> lumago<strong>ng</strong> espirituwal upa<strong>ng</strong> makatiyak tayo <strong>ng</strong> pagpasok sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

7. A<strong>ng</strong> pagtatali sa isa<strong>ng</strong> bagay ay palibutan ito <strong>ng</strong> panali upa<strong>ng</strong> hindi makawala. Tulad ito <strong>ng</strong><br />

pagsasara at pagkakandado sa pintuan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> silid.<br />

8. A<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> pakawalan ay palayain ito. Tulad ito <strong>ng</strong> pagbubukas <strong>ng</strong> pintuan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

silid.<br />

IKALIMANG KABANATA:<br />

1. Hindi a<strong>ng</strong> bawat nagsasabi sa akin, Pa<strong>ng</strong>inoon, Pa<strong>ng</strong>inoon, ay papasok sa Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it;<br />

kundi a<strong>ng</strong> gumaganap <strong>ng</strong> kalooban <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama na nasa La<strong>ng</strong>it. ( Mateo 7:21)<br />

161


2. I Corinto 6: 9-10 at Galacia 5: 19-21.<br />

3. a. Mali; b. Tama; c. Tama; d. Tama; e. Tama; f. Mali; g. Tama<br />

4. I Juan 1: 8-9.<br />

5.<br />

a. 2 m. 23<br />

b. 5 n. 18<br />

c. 9 o. 19<br />

d. 11 p. 20<br />

e. 6 q. 16<br />

f. 10 r. 21<br />

g. 12 s. 22<br />

h. 7 t. 17<br />

i. 3 u. 3<br />

j. 14 v. 4<br />

k. 8 w. 1<br />

l. 15<br />

IKA-ANIM NA KABANATA:<br />

1. Lahat <strong>ng</strong> tao’y, sabi ni David, aki<strong>ng</strong> naalaman sa sulat na mula sa kamay <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon,<br />

samakatuwid baga’y lahat <strong>ng</strong> gawain sa anyo<strong>ng</strong> ito. (I Cronica 28:19)<br />

2. A<strong>ng</strong> huwaran ay isa<strong>ng</strong> modelo <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay na ginawa upa<strong>ng</strong> tularan.<br />

3. A<strong>ng</strong> prinsipyo ay isa<strong>ng</strong> katotohanan, pamamaraan, o batas na basihan <strong>ng</strong> pag-uugali. Ito ay<br />

isa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kalahata<strong>ng</strong> katotohanan na may iba<strong>ng</strong> mabababa<strong>ng</strong> na katotohanan.<br />

4. A<strong>ng</strong> modelo<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>o sa Biblia ay isa<strong>ng</strong> halimbawa upa<strong>ng</strong> tularan.<br />

5. A<strong>ng</strong> prinsipyo<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>o sa Biblia ay isa<strong>ng</strong> espirituwal na katotohanan na itinuro sa Kasulatan.<br />

Madalas ay may kasama ito<strong>ng</strong> mga mabababa<strong>ng</strong> mga prinsipyo.<br />

6. Ito ay mga huwaran at prinsipyo<strong>ng</strong> umiiral sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

IKA-PITONG KABANATA:<br />

1. At kayo’y inihalal Ko<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Kaharian, na gaya <strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> pagkahalal sa Akin <strong>ng</strong> Aki<strong>ng</strong> Ama.<br />

( Lucas 22: 29)<br />

2. Katuwiran.<br />

162


3. Una: Ibigin a<strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>. Pa<strong>ng</strong>alawa: Ibigin a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kapwa tulad <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> sarili.<br />

4.<br />

- Dapat ay ipamuhay mo a<strong>ng</strong> mga ito upa<strong>ng</strong> makapanatili ka sa Kaharian.<br />

- Sabi ni Jesus ay mahalaga sila.<br />

- A<strong>ng</strong> mga bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> Kaharian a<strong>ng</strong> tanda <strong>ng</strong> pag-aari nito.<br />

- Upa<strong>ng</strong> maghari ka sa darati<strong>ng</strong> na Kaharian, dapat mo<strong>ng</strong> maalaman a<strong>ng</strong> mga prinsipyo<br />

dito.<br />

5.<br />

a. 2 d. 3<br />

b. l e. 5<br />

c. 4 f. 6<br />

IKAPITONG KABANATA:<br />

1. Di<strong>ng</strong>gin ninyo, mga minamahal ko<strong>ng</strong> kapatid; hindi baga pinili <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> a<strong>ng</strong> mga dukha sa<br />

sa<strong>ng</strong>libuta<strong>ng</strong> ito upa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mayayaman sa pananampalataya, at mga tagapagmana <strong>ng</strong><br />

Kaharia<strong>ng</strong> ipina<strong>ng</strong>ako Niya sa mga nagsisiibig sa Kaniya? (Santiago 2: 5)<br />

2. Repasuhin mo a<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ibinigay sa kabanata<strong>ng</strong> ito:<br />

a. mayaman f. pa<strong>ng</strong>labas k. pinakadakila p. mabuhay u. makita<br />

b. kagalakan g. kapayapaan l. una q. maligtas v. pahi<strong>ng</strong>a<br />

c. mananagumpay h.nagbibigay m. dakila r. mapagmahal w makalupa<br />

d. puno gantimpala n.mababa<strong>ng</strong> s. tuma<strong>ng</strong>gap. x.ipinakita<br />

e. kahabagan i. pinuno halaga t. posible<br />

j.itinaas o. mga bata<br />

IKA-SIYAM NA KABANATA:<br />

1. Datapuwat na<strong>ng</strong> maalaman <strong>ng</strong> mga karamihan ay nagsisunod sa Kaniya: at sila’y tina<strong>ng</strong>gap<br />

Niya<strong>ng</strong> may galak at sinasalita sa kanila a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>, at pinagagali<strong>ng</strong> Niya<br />

a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>agkakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> gamutin. (Lucas 9:11)<br />

2.<br />

a. bago<br />

b. luma<br />

c. luma<br />

d. bago<br />

e. luma<br />

f. bago<br />

163


g. luma<br />

h. bago<br />

i. bago<br />

j. luma<br />

k. bago<br />

l. luma<br />

m. luma<br />

n. bago<br />

o. bago<br />

p. luma<br />

q. bago<br />

r. luma<br />

s. luma<br />

t. bago<br />

u. luma<br />

v. bago<br />

w. bago<br />

x. luma<br />

3. A<strong>ng</strong> sagot ay b.<br />

4. A<strong>ng</strong> mga prinsipyo <strong>ng</strong> Bago<strong>ng</strong> Tipan ay hina<strong>ng</strong>o sa pundasyon <strong>ng</strong> kautusan <strong>ng</strong><br />

Luma<strong>ng</strong> Tipan.<br />

IKASAMPUNG KABANATA:<br />

1. At sumagot Siya at sinabi sa kanila, Sa inyo’y ipinagkaloob a<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>akaalam <strong>ng</strong> mga hiwaga<br />

<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it, datapuwat hindi ipinagkaloob sa kanila. ( Mateo 13:11)<br />

2. A<strong>ng</strong> talinhaga ay isa<strong>ng</strong> kuwento<strong>ng</strong> gumagamit <strong>ng</strong> mga bagay sa lupa upa<strong>ng</strong> magpakita <strong>ng</strong><br />

katotohana<strong>ng</strong> espirituwal. A<strong>ng</strong> aktuwal na kahulugan <strong>ng</strong> “talinhaga” ay pagtabihin upa<strong>ng</strong><br />

paghambi<strong>ng</strong>in. Ginamit ni Jesus a<strong>ng</strong> talinhaga upa<strong>ng</strong> ipaliwana<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> makala<strong>ng</strong>it na kahulugan.<br />

3. Gumamit si Jesus <strong>ng</strong> talinhaga sa pagtuturo <strong>ng</strong> mga katotohanan sa Kaharian upa<strong>ng</strong> sila na<br />

may mga espirituwal na pagiisip ay matutuhan a<strong>ng</strong> mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito. Sila na may<br />

makasalana<strong>ng</strong> pagiisip ay hindi makaunawa. Ginamit ni Jesus a<strong>ng</strong> mga talinhaga upa<strong>ng</strong> itago a<strong>ng</strong><br />

mga prinsipyo<strong>ng</strong> ito sa mga hindi mananampalataya.<br />

4. A<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

164


IKA-LABINGISANG KABANATA:<br />

1. At samantala<strong>ng</strong> kayo’y na<strong>ng</strong>aglalakad, ay magsipa<strong>ng</strong>aral kayo, na ma<strong>ng</strong>agsabi, A<strong>ng</strong> Kaharian<br />

<strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it ay malapit na.<br />

Ma<strong>ng</strong>agpagali<strong>ng</strong> kayo <strong>ng</strong> mga maysakit, ma<strong>ng</strong>agpaba<strong>ng</strong>on kayo <strong>ng</strong> mga patay, ma<strong>ng</strong>aglinis kayo<br />

<strong>ng</strong> mga keto<strong>ng</strong>, ma<strong>ng</strong>agpalabas kayo <strong>ng</strong> mga demonio; tina<strong>ng</strong>gap ninyo<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> bayad, ay<br />

ibigay ninyo<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> bayad. ( Mateo 10: 7-8)<br />

2. A<strong>ng</strong> embahador ay isa<strong>ng</strong> representante na pinadala <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> kaharian upa<strong>ng</strong> kumatawan at<br />

makipagusap sa isa<strong>ng</strong> kaharian. Siya ay isa<strong>ng</strong> sugo at mensahero<strong>ng</strong> may awtoridad na mula sa<br />

kanya<strong>ng</strong> pinaggali<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> kaharian.<br />

3. A<strong>ng</strong> saksi ay isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> makakapagpatotoo at makapagpapakita <strong>ng</strong> ebidensiya <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

bagay na siya mismo a<strong>ng</strong> nakaranas. Siya a<strong>ng</strong> mismo<strong>ng</strong> nakakita, nakaobserba, nakaranas, at<br />

makapagpapakita <strong>ng</strong> ebidensiya <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> naranasan.<br />

4. A<strong>ng</strong> pagpapakita <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan.<br />

5. Sapagkat a<strong>ng</strong> wakas ay hindi darati<strong>ng</strong> at a<strong>ng</strong> ultimo<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong> ay hindi matatatag<br />

ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Eva<strong>ng</strong>elio <strong>ng</strong> Kaharian ay maipa<strong>ng</strong>aral sa buo<strong>ng</strong> mundo.<br />

6. Palaganapin a<strong>ng</strong> mensahe <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> <strong>Dios</strong>.<br />

165

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!