Bektashizmi mbart pÃ«rgjegjÃ«si te mÃ«dha - Center for Islamic Pluralism

More documents

Recommendations

Info

URTËSIA Sinishta kishte vdekur në vitin 1995, por unë isha i vendosur të vazhdoja mbështetjen për rindërtimin fetar në Shqipëri. Tashmë isha bërë syni mysliman. Kjo nuk do të thotë që “u konvertova” në një të tillë; nuk kam qënë pjesë i asnjë besimi fetar më parë, dhe Islami është feja ime e parë. Duke qënë se fjala “konvertim” do të thotë të ndryshosh fe, mund të them se nuk ishte kjo ajo që bëra unë. Vitin e ardhshëm, 1999, kam vizituar Ballkanin tre herë, dhe në fund, dola në pension nga puna në San Francisco dhe u transferova në Sarajevë. Më vonë kam punuar edhe në Kosovë. Një nga personalitetet e para që krijova lidhje atje, ishte Baba Mumin Lama, i teqesë së Gjakovës. U ktheva përkohëshit në SH.B.A. në vitin 2001, pak para horrorit të 11 shtatorit. Si pasojë e sulmit terrorist në New York dhe Uashington, shkrova librin tim më të suksesshëm, “Dy fytyrat e Islamit”, ekspozimi i parë i madh i Uahabism-it tek lexuesit perëndimorë. Libri është përkthyer në gjuhën shqipe, dhe është shtypur në Shkodër. Në vitin 2004 themelova Qëndrën e Pluralizmit Islamik, si një network ndërkombëtar i synive, shiitëve dhe myslimanëve të tjerë të interesuar në rindërtimin e pluralizmit intelektual dhe larg-pamës të komunitetit botëror islamik. Tani shkruaj, jap leksione dhe udhëtoj shpesh për të mbështetur punën e kësaj qëndre, e cila ka faqe interneti, korrespondentë dhe grupe, përfshirë bektashinjtë, në SH.B.A. e Kanada (www.islamicpluralism.org), Britani (www.islamicpluralism.eu), Gjermani (www.islamicpluralism.de), Francë, Kroaci, Bosnje-Hercegovinë, Mal të Zi, Kosovë, Maqedoni, Shqipëri, Truqi, Izrael, Arabi Saudite, Irak, Iran, Kazakistan, Uzbekistan, Pakistan, Indi, Malajzi, Singapor dhe Indonezi. Por më shpesh kthehem në tokat Shqiptare, aty ku është zemra ime. Urtësia: Cfarë zgjoi interesin tënd për bektashizmin? Gjatë leximeve për sufizmin merrja dhe njohuri të pakta për bektashizmin dhe Ballkanin, prezantimi im i parë me bektashizmin ishte nëpërmjet librit të J.K. Birge, “Urdhëri Bektashi i Dervishëve”, i botuar për herë të parë në Britani në vitin 1937. Kur fillova të punoj me Gjon Sinishtën, ai më dha një kopje të librit Misticizma Islame dhe Bektashizma, të Baba Rexhepit, (qoftë misteri i tij shenjtëruar!). Libri i tij është më premtuesi, që kam gjetur, për të njohur spiritualizmin sufi. Urtësia: Cilat janë kujtimet që ruani nga Baba Rexhepi? Gjon Sinishta e donte dhe e respektonte shumë Baba Rexhebin, ishte dëshira e tij e madhe që unë të njihesha me të. Ata vdiqën në të njëjtin vit, 1995, dhe kështu unë nuk munda ta takoj Baba Rexhebin personalisht. Megjithatë, ndjej një borxh të madh kundrejt tij sepse në vitin 1992, kur po kaloja një periudhë shumë të vështirë pas vdekjes së babait tim, Gjon Sinishta me miqësinë e tij dhe Baba Rexhebi me letrat e tij, qenë ngushëlluesit e mij. E kam thënë shpesh se ne duhet ta njohim Baba Rexhebin si themeluesin e sufizmit të vërtetë në SH.B.A.. Në vitin 1954 Baba Rexhepi themeloi teqenë e parë në Amerikë, në Tejlor, Micigan. Me hapjen e teqesë në Tejlor, ai u mundua t’u shpjegonte sufizmin amerikanëve në një këndvështrim që nuk ishte parë më parë në vendin tonë. Ai publikoi “Zëri i Bektashizmës”, që pati vetëm 4 botime, ku shkroi me frymë shiite për martirizimin e Imam Hysenit. Baba Rexhepi deklaroi se nipi i Muhamedit (qoftë paqja e Allahut mbi të dhe familjen e tij!) u persekutua dhe u vra pasi ai mbante një qëndrim konstitucional kundrejt qeverisjes fetare, lirisë dhe mirëqënies së popullit. Sipas Baba Rexhepit, Imam Hyseni, “mbajti gjallë flamurin e lirisë, prestigjin e demokracisë 25
URTËSIA fetare”. Njerëzit rebeloheshin ndaj padrejtësive të qeverisësve të tyre dhe Imam Hyseni u bashkua me protestat e tyre, por autoritetet uzurpuese djallëzore u përgjigjën me “akte terrorriste”. Ky këndvështrim, nga një bektashi shqiptar, azilant në Amerikë, për pyetjen kryesore të marrëdhënieve mes Islamit dhe perëndimit pas një gjysëm shekulli, është më shumë se i jashtëzakonshëm. Principi i “demokracisë fetare” – duke nënkuptuar demokracinë mes feve, jo demokraci e qeverisur nga feja – është një sfidë e madhe për konformizmin shiit në islam. Nga ana tjetër, për myslimanët tiranë, që mbajnë pushtetin me terror, mund të lexohet në faqet e cdo gazete në botë. Por meqë aktiviteti i tij ka qënë i përqendruar vetëm ndaj komunitetit shqiptar në Amerikë, Baba Rexhebi mbetet pothuajse i panjohur për botën sot. Urtësia: Cfarë përshtypje ke krijuar për bektashizmin gjatë vizitave të tua në Ballkan? Tokat shqiptare janë rajoni i vetëm në Ballkan, përvec Turqisë Europiane, ku sufizmi është pjesë e jetës. Sufizmi në Bosnje-Hercegovinë është i shpërndarë dhe i pa organizuar. Prandaj tokat shqiptare kanë rëndësi të vecantë për perëndimorët e interesuar në sufizëm, sepse këto komunitete janë më të lehta për t’u vizituar se sa në pjesën tjetër të botës myslimane. Brenda fenomenit të dukshëm të sufizmit në Shqipëri, Bektashizmi ka një rol të vecantë dhe një përgjegjësi të madhe. Sic më tha i bekuari Baba Tahir Emini (qoftë misteri i tij i shenjtëruar!), në vitin 2003, para se të vdiste, “Bektashinjtë janë myslimanët më përparimtarë në botë!” Ashtu sic mora mbështetje nga letrat e Baba Rexhebit gjatë përvojës së hidhur pas vdekjes së babait tim, takova Baba Tahirin gjatë një tjetër periudhe të thellë stresi psikologjik, i shkaktuar nga jeta në Uashington gjatë fillimit të luftës në Irak. Për këto arsye, u detyrohem shumë baballarëve bektashianë, ndërhyrjet e të cilve më kanë ndihmuar në momente shumë të vështira të jetës time. Mbi të gjitha, bektashizmi mbështet demokracinë, edukimin e njerëze, të drejtën e grave dhe mbrojtjen e të shtypurve. Më vonë pamë rolin e Luan Haradinaj dhe bektashinjve të tjerë në UCK, gjatë luftës për clirimin e Kosovës. Pres që bektashinjtë ta vazhdojnë aktivitetin e tyre të jashtëzakonshëm, në krye të zhvillimit intelektual dhe shoqëror të kombit Shqiptar dhe gjithë rajonit të Ballkanit. Dhe shpresoj që t’i ndihmoj ata në cdo hap të kësaj rruge, sa më gjatë të mundem. Urtësia: A mund të na tregoni dicka nga vizita juaj në Shqipëri gjatë viteve 2006 dhe 2007? Në vitin 2006 e vizitova Shqipërinë në shoqërinë e mikut dhe kolegut tim nga Qëndra e Pluralizmit Islamik, intelektuali Iranian, Kamal Hasani, për të studiuar sufizmin në veri të Shqipërisë dhe Tiranë. Në atë kohë ne vizituam Gjakovën dhe Tetovën. Por, më e rëndësishmja qe vizita jonë në Kryegjyshatë, në Tiranë. Në vitin 2007, gjatë vizitës time në Tetovë, për ditën e Novruzit, shkova me mikun tim nga Kalifornia, Mark Taylor, përsëri në Kryegjyshatë. Më duhet të shtoj, se Mark boton libra dhe ne shpresojmë të publikojmë përmbledhjen e poezive të Naim Frashërit, Lulet E Verës, në një format dy-gjuhësh, shqipanglisht, që do të përgatitet nga unë dhe Agim Morina, i cili jeton në Londër. Urtësia: Cilat janë sfidat, që ju parashikoni për komunitetin bektashian, në shekullin e 21? Situata e Bektashizmit në shek. e 21 është ekzaktësisht sic e kishte parashikuar Baba Rexhebi një gjysëm shekulli më parë: të mbrojë përmbajtjen demokratike të Islamit ndaj terrorristëve keq-qeverisës. Mund të thuhet se kjo ka qënë një sfidë me të cilën myslimanët kanë qënë gjithmonë të detyruar të përballen. Por, bektashizmi mbart një përgjegjësi më të madhe se myslimanët apo sufitë, sepse bektashizmi, për të ritheksuar fjalët e Baba Tahirit, ka zgjedhur rrugën e përparimit. Bektashinjtë duhet dhe do të jenë, liderat e rivendosjes së pluralizmit, zhvillimit intelektual dhe fuqisë shpirtërore, brenda Islamit dhe mes Islamit e feve të tjera. Kam publikuar disa artikuj në perëndim rreth krrizave të fundit në teqenë e Baba Harabatit në Tetovë, e sulmuar nga banditë wahabi. Unë mendoj se nevojitet, si nga bektashinjtë ashtu dhe nga mbështetësit e saj, të jenë të përpiktë dhe të sinqertë rreth kësaj situate. Së pari, duhet thirrur armiku, që guxon të uzurpojë prona bektashiane, nga emri i tij i vërtetë: wahabi, takfir, terroristë dhe dishepuj të Jezidit. Në të njëjtën kohë, unë besoj se bektashinjtë duhet të mbajnë një qëndrim të ri ndaj problemeve në Tetovë. Republika e Maqedonisë ka vendosur një ligj të ri për komunitetet fetare, që kufizon aktivitetet e subjekteve të huaja fetare në territorin maqedonas. Ky koncept ligjor është në kundërshtim me karakterin ndërkombëtar të komunitetit bektashian dhe është me vend që të kritikohet. E megjithatë, problemi i vërtetë i Maqedonisë nuk përfshin islamin, synitë apo bektashinjtë, por ndërhyrjen e vazhdueshme të Kishës orthodokse serbe në cështjet e besimtarëve orthodoksë maqedonas. Ekstremistët syni, të cilët urrejnë bektashizmin, e shfrytëzojnë këtë problem, për të mohuar të drejtat e tij, dhe pretendojnë se duhet të ketë vetëm një kishë orthodokse dhe një komunitet islamik në Maqedoni. Unë propozoj që bektashinjtë të jenë të vendosur në 26 Nr.68 dhjetor 2008
Page 1: URTËSIA Schwartz Gjon Sinishta e d

Bektashizmi mbart pÃ«rgjegjÃ«si te mÃ«dha - Center for Islamic Pluralism

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?