zalecenia pokontrolne

Poznań, 21.03.2012 r.
PS.II.431.4.1.2012.11.13
Pani
Michalina Ławniczak
p.o. Kierownika
Środowiskowego Domu Samopomocy
w Nowym Tomyślu
Na podstawie art. 22 pkt 9 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej
(Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) w dniach 17 i 24 stycznia 2012 r., została
przeprowadzona kontrola kompleksowa Środowiskowego Domu Samopomocy w Nowym,
Tomyślu prowadzonego przez Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem, w zakresie
realizacji zadania zleconego powiatowi, jakim jest prowadzenie i rozwój infrastruktury
środowiskowego domu samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Kontrola
dotyczyła okresu od stycznia 2011 r. do dnia kontroli.
Zakres kontroli obejmował w szczególności: organizację pracy, zgodność zatrudnienia
pracowników środowiskowego domu samopomocy z wymaganymi kwalifikacjami, realizację
zadań wynikających z ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego
(Dz. U. Nr 111, poz. 535 ze zm.), dokumentację uczestników. Ustalenia kontroli opisano
szczegółowo w protokole kontroli, który został przez Panią podpisany w dniu 27 lutego 2012
r.
W związku z powyższą kontrolą przekazuję Pani niniejsze zalecenia pokontrolne.
W wyniku kontroli ustalono, co następuje:
• Środowiskowy Dom Samopomocy w Nowym Tomyślu jest placówką prowadzoną
przez Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem, na zlecenie Powiatu
Nowotomyskiego. Jest to lokalny ośrodek wsparcia powołany w celu świadczenia
pomocy osobom niepełnosprawnym intelektualnie i ich rodzinom, z terenu powiatu
Nowy Tomyśl – Dom typu AB.
• Siedzibą Środowiskowego Domu Samopomocy w Nowym Tomyślu jest
wolnostojący, parterowy budynek zlokalizowany pod adresem ul. Mickiewicza 10,
64-300 Nowy Tomyśl.
• Stowarzyszenie „Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem” korzysta z pomieszczeń
ŚDS.
• Środowiskowy Dom Samopomocy w Nowym Tomyślu ma Statut oraz Regulamin
Organizacyjny. W Statucie zapisano nieaktualny adres publikacyjny ustawy o pomocy
społecznej z dnia 12 marca 2004 roku i ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z
al. Niepodległości 16/ 18, 61-713 Poznań, tel. 061-851-55-66, fax 061-854-11-50
www.poznan.uw.gov.pl, e-mail: wojewoda.wielkopolski@poznan.uw.gov.pl

2
dnia 19 sierpnia 1994 roku. Regulamin nie został zatwierdzony przez organ jednostki
samorządu terytorialnego zlecający prowadzenie domu co reguluje rozporządzenie
Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie
środowiskowych domów samopomocy.
• Decyzje kierujące uczestników do ŚDS i ustalające odpłatność wydawane są przez
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nowym Tomyślu,
• Dom dysponuje 20 miejscami pobytu dziennego. W trakcie kontroli skierowanych do
ŚDS decyzją administracyjną było 21 osób, z czego jedna decyzja wydana była bez
terminu rozpoczęcia świadczenia usług w ŚDS, na okres 3 miesięcy.
• Oględziny wykazały, iż wszystkie pomieszczenia ŚDS pod względem
architektonicznym, zostały dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Różnice poziomów posadzki znajdujące się pomiędzy poszczególnymi
pomieszczeniami zostały zniwelowane podjazdami. W toalecie przy WC i umywalce
zamontowano uchwyt dla osób niepełnosprawnych.
• Do dyspozycji 20 uczestników ŚDS w Nowym Tomyślu przygotowano 1 toaletę.
Według ww. rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy,
zalecana jest jedna toaleta dla nie więcej niż 10 uczestników.
• Dom nie posiada łazienki wyposażonej w prysznic lub wannę, co jest niezgodne z ww.
rozporządzeniem.
• Powierzchnia użytkowa przypadająca na jednego uczestnika wynosi mniej niż 8 m 2 ,
co jest niezgodne z ww. rozporządzeniem.
• Sala rehabilitacyjna nie była użytkowana zgodnie z jej przeznaczeniem.
• Pozostałe pomieszczenia przeznaczone do terapii wyposażone są w meble, sprzęt
i artykuły niezbędne do prowadzenia zajęć.
• Środowiskowy Dom Samopomocy Nowym Tomyślu czynny jest przez 5 dni
w tygodniu od poniedziałku do piątku, w godzinach od 7:00 do 15:00.
• Zajęcia w placówce trwają nie krócej niż 6 godzin dziennie.
• Dla dwóch uczestników zapewniono transport. Dowozy odbywają się samochodem
osobowym, który nie jest przystosowany do przewozu osób niepełnosprawnych.
• Podczas dowożenia na zajęcia i odwożenia po zajęciach uczestnicy nie mają
zapewnionej opieki.
• Placówka prowadzi imienne listy obecności, na których uczestnicy sami potwierdzają
własnoręcznym podpisem swoją obecność. Ponadto, obecność odnotowywana jest
również w miesięcznych listach obecności.
• W trakcie kontroli ustalono, że Kierownik Środowiskowego Domu Samopomocy w
Nowym Tomyślu, Pani Alina Ławniczak przebywała na urlopie macierzyńskim. Na
podstawie dokumentacji stwierdzono, że ww. posiada wymagane kwalifikacje i 3 letni
staż pracy w pomocy społecznej, wobec czego kwalifikacje osoby kierującej ŚDS są
zgodne z wymogami art. 122 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej.
• Podczas urlopu macierzyńskiego Pani Aliny Ławniczak, obowiązki Kierownika ŚDS
w Nowym Tomyślu, pełniła Pani Michalina Kałuska. Pani Michalina Kałuska posiada
wykształcenie wyższe licencjackie na kierunku pedagogika opiekuńczowychowawcza
i hospicyjna oraz 3 letni staż pracy w pomocy społecznej.
• W czasie kontroli w ŚDS zatrudnionych było 6 osób w wymiarze 5 i 1/2 etatu.
Ponadto jedna osoba przebywała na urlopie macierzyńskim.
• Dwie osoby zatrudnione w ŚDS, na stanowisku terapeuty zajęciowego i na stanowisku
instruktora terapii zajęciowej, nie posiadają wymaganych przepisami kwalifikacji na
zajmowanym stanowisku.

3
• W aktach osoby zatrudnionej na stanowisku głównego księgowego brak było
świadectw pracy, potwierdzających wymagany 6 letni staż pracy, lub innego
dokumentu potwierdzającego uprawnienia do zajmowanego stanowiska.
• W Domu nie zapewniono uczestnikom opieki psychologicznej.
• W zakresie rehabilitacji społecznej ośrodek prowadzi zajęcia: plastyczne i rękodzieła,
kulinarne, techniczne, komputerowe, edukacyjne, integrację społeczną, oraz treningi.
Poszczególne zajęcia terapeutyczne dostosowane są do potrzeb osób biorących w nich
udział.
• Uczestnicy zajęć sami organizują imprezy w ośrodku jak i uczestniczą w imprezach
organizowanych przez inne zaprzyjaźnione placówki. Ponadto biorą udział
w wycieczkach, zabawach, wystawach oraz imprezach sportowych i plenerowych.
• Podczas zajęć w pracowni kulinarnej przygotowywane są gorące posiłki, w ramach
treningu kulinarnego, co jest zgodne z § 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki
Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy.
• Ośrodek wsparcia pracuje w oparciu o roczne plany pracy poszczególnych pracowni
z podziałem na plany miesięczne i tygodniowe. .
• Dokumentację terapeutyczną stanowią dzienniki codziennych zajęć, w których
opiekun grupy dokonuje wpisów na temat pracy poszczególnych uczestników.
Dzienniki prowadzone są przez wszystkich terapeutów, pedagoga i pracownika
socjalnego. Dzienniki nie zawierają liczby uczestników korzystających
z poszczególnych terapii.
• W ŚDS funkcjonuje Zespół Wspierająco-Aktywizujący w skład którego wchodzą
wszyscy pracownicy merytoryczni. Spotkania zespołu odbywają się raz na pół roku
i są protokołowane.
• Zespół opracowuje Indywidualne Plany Postępowania Wspierająco-Aktywizującego
na podstawie, których przebiega praca z osobą kierowaną.
• Podsumowaniem prowadzonej terapii są sporządzane oceny dla każdego uczestnika.
Z oceny nie wynika jednoznacznie jakie są efekty prowadzonej terapii.
• Wskaźnik zatrudnienia Zespołu Wspierająco-Aktywizującego wynosi nie mniej niż
1 etat na 5 uczestników, co jest zgodne z ww. rozporządzeniem.
• Analiza dokumentacji indywidualnej wykazała, iż w decyzjach administracyjnych
w większości przypadków daty wydania dokumentu były niezgodne z dniem
przyznania okresu korzystania z usług w ŚDS. W jednej decyzji nie zawarto
konkretnej daty rozpoczęcia świadczenia usług w ŚDS. Pozostała dokumentacja była
prawidłowo wypełniona i zawierała wszystkie niezbędne dane oraz podpisy osób
je sporządzających.
Biorąc powyższe pod uwagę wnoszę o:
1. Przestrzeganie zasady korzystania z usług ŚDS wyłącznie przez osoby skierowane
do placówki z aktualną decyzją kierującą.
2. Podjęcie działań w celu podniesienia standardu usług poprzez zapewnienie
odpowiedniej liczby toalet oraz miejsca do kąpieli, zgodnie z ww.
rozporządzeniem
3. Podjęcie działań w celu zapewnienia uczestnikom odpowiedniej powierzchni
użytkowej, co reguluje ww. rozporządzenie.

4
4. Uporządkowanie sali rehabilitacyjnej aby mogła spełniać swoja funkcję,
ewentualnie przeznaczyć pomieszczenie na inną pracownię.
5. Zapewnienie transportu uczestnikom samochodem przystosowanym do przewozu
osób niepełnosprawnych oraz zapewnienie opieki podczas dojazdów, co reguluje
ww. rozporządzenie.
6. Zatrudnienie na stanowisku terapeuty zajęciowego i instruktora terapii zajęciowej,
osób posiadających odpowiednie kwalifikacje.
7. Uzupełnienie akt osobowych osoby zatrudnionej na stanowisku głównej księgowej
o brakujące dokumenty.
8. Zatrudnienie psychologa, w celu zapewnienia opieki psychologicznej, co reguluje
ww. rozporządzenie.
9. W dziennikach terapeutów odnotowywanie liczby osób korzystających
z poszczególnych zajęć.
10. W ocenach sporządzanych dla każdego uczestnika wpisywanie efektów
prowadzonej terapii, co stanowiłoby podstawę do kontynuowania programu terapii
w danym obszarze lub zmianę na następny okres.
Jednocześnie informuję, że zgodnie z art. 128 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r.
o pomocy społecznej ma Pani prawo w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszych zaleceń
pokontrolnych zgłosić do nich zastrzeżenia.
Ponadto, dodać należy, że zgodnie z art. 130 ust. 1 cytowanej ustawy, kto nie realizuje
zaleceń pokontrolnych podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 do 6.000 zł.
Pisemnej informacji o realizacji zaleceń pokontrolnych oczekuję w terminie 30 dni od
dnia otrzymania niniejszego wystąpienia.
Do wiadomości:
1. Pan
Andrzej Wilkoński
Starosta Nowotomyski
Ul. Poznańska 33
64-300 Nowy Tomyśl
Z up. Wojewody Wielkopolskiego
Przemysław Pacia
Wicewojewoda Wielkopolski