Упатство за примена на Законот за заштита на културното ...

Vrz osnova na ~len 7 od Zakonot za carinska uprava (Slu`ben vesnik na Republika
Makedonija, br. 46/04), Direktorot na Carinska uprava na Republika Makedonija donese
U P A T S T V O
Za primena na Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo
1. Zakonski osnov i poim
Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo, objaven e vo Slu`ben vesnik na
Republika Makedonija br. 20/04 godina, koj zapo~na so primena od 01.01.2005 godina.
Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo gi opredeluva vidovite,
kategoriite i identifikacija na kulturnoto nasledstvo, re`imot na za{tita,
pravata i obvrskite na pravnite i fizi~ki lica, nadle`nostite i nadzorot za
primena na ovoj zakon.
Pod kulturno nasledstvo se smetaat materijalnite i nematerijalnite dobra
koi imaat kulturno, umetni~ko, arheolo{ko, etnolo{ko i drugo istorisko zna~ewe,
koi zaradi nivnata za{tita i koristewe se nao|aat pod praven re`im.
Kulturnoto nasledstvo se deli na: nedvi`no, dvi`no i duhovno.
Od carinski aspekt posebno vnimanie treba da se obrne na DVI@NOTO
KULTURNO NASLEDSTVO.
Vo kategorija na dvi`no kulturno nasledstvo spa|aat:
-arheolo{ki predmeti (iskopani od zemja ili izvadeni od voda koi
poteknuvaat od opredelen period);
-etnolo{ki predmeti (predmeti koi svedo~at za na~inot na `iveewe,
tradicijata, obi~aite i sl.);
-istoriski predmeti (koi poteknuvaat od opredeleni istoriski nastani
ili gi koristele istoriski li~nosti, kako i stari moneti -pari);
-umetni~ki predmeti (sliki, crte`i, skulpturi, bakrorezi, gravuri i drugi
umetni~ki kompozicii);
-tehni~ki predmeti (ma{ini, alati, instrumenti, oprema i sl. koi
poteknuvaat od odredena etapa na tehni~ki progres);
-arhivska gra|a ;
-bibliote~ni dobra (stari rakopisi nastanati do krajot na XIX vek, stari i
retki knigi i drugi publikacii );
-kinote~ni dobra (snimeni konematografski dela, filmovi-crtani,
dokumentarni, nau~no-popularni i dr.) i
-fonote~ni dobra (snimeni zvuci odnosno originalni muzi~ki i drug vid
na zvu~ni zapisi).
bide:
Dvi`noto kulturno nasledstvo spored stepenot na negovata za{tita mo`e da
- neza{titeno kulturno nasledstvo
- za{titeno kulturno nasledstvo, odnosno kulturno nasledstvo pod re`im
na zabrana.
2. Nadle`en organ za za{tita
1

Nadle`en organ za za{tita na kulturnoto nasledstvo e Ministerstvoto za
kultura-Uprava za za{tita na kulturnoto nasledstvo, koja pri izvoz ili privremeno
iznesuvawe na ovoj vid stoki, gi izdava slednite dokumenti :
I. za neza{titeni dobra:
-Uverenie za izvoz na neza{titeni dobra (Prilog br. 1);
-Uverenieza privremeno iznesuvawe na neza{titeni dobra (Prilog br. 2) .
II. za za{titeni dobra:
-Odobrenie za izvoz na za{titeni dobra ((Prilog br. 3);
-Odobrenie za privremeno iznesuvawe na za{titeni dobra (Prilog br. 4)
-Re{enie za zabrana za izvoz na za{titeno kulturno dobro
Sostaven del na ovie dokumenti }e bide ZADOL@ITELNA ZAVERENA FOTO
DOKUMENTACIJA izdadena od Upravata za za{tita na kulturnoto nasledstvo.
Gorenavedenite dokumenti se izdavaat vo ~etiri primeroci: 2 primeroka se
dostavuvaat za strankata (edniot primerok e namenet za strankata, drugiot koj e
posebno ozna~en za carinskiot organ), a drugite 2 primeroka se nameneti za Upravata
za za{tita na kulturnoto nasledstvo.
Nadle`en organ za za{tita na arhivskata gra|a e Dr`avniot arhiv na
Republika Makedonija.
3. Isklu~oci za koi ne va`at odredbite od Zakonot za za{tita na kulturno
nasledstvo
Posebna kategorija na stoki koi nemaat karakter na antikvitet, odnosno
kulturno nasledstvo predstavuvaat suvenirite. Za ovoj vid na stoki izvozot ili
iznesuvaweto e slobodno, odnosno ne podle`at pod re`im na izdavawe na Uverenija
za izvoz ili iznesuvawe.
Izvozot ili iznesuvaweto na reprodukcii - kopii na muzejski eksponati
(antikviteti i drugi muzejski predmeti), e sloboden odnosno ne e pod re`im na
izdavawe na Uverenija za izvoz ili iznesuvawe. Izvozot odnosno oznesuvaweto na
vakvi predmeti e mo`no so soodveten serifikat so koj se potvrduva kopijata,
potekloto na originalniot predmet i institucijata koija {to go izdala (muzeite
ili drugite institucii, koi imaat pravo da gi proizveduvaat).
Identifikacijata na predmetite {to predstavuvaat razli~ni suveniri ili
reprodukcii treba da se bazira na vidlivi fizi~ki svojstva koi ovie novosozdadeni
predmeti gi razlikuvaat od antikviteti i originalni umetni~ki predmeti.
***Zaradi efikasna kontrola, a voedno i nepre~en i brz protok na stoki i
partnici na grani~nite carinski ispostavi, dogovorena e stru~na pomo{ i
konsultacija so kontakt lica od Upravata za za{tita na kulturnoto nasledstvo . Vo
slu~aj koga carinskiot slu`benik nemo`e da utvrdi dali se raboti za suvenir,
reprodukcija ili originalno umetni~ko delo, zaradi dopolnitelni konsultacii so
stru~ni lica od Upravata za za{tita na kulturno nasletstvo, vo bilo koj period od
rabotnoto vreme mo`e telefonski da se obrati na slednite kontakt lica:
- Valentin Dimitrovski 070 342 794
- Il~e Boj~evski 070 227 773
2

ili preku DOC slu`bata na Carinskata uprava, koja }e bide zadol`ena da
stapi vo kontatkt so zadol`enite lica od Upravata za za{tita na kulturnoto
nasledstvo.
4. Postapka na izvoz ili privremeno iznesuvawe na dvi`no kulturno
nasledstvo
Dvi`no kulturno nasledstvo mo`e privremeno da se iznese zaradi
izlagawe, konzervacija i drugi celi, od strana na pravno ili fizi~ko lice vrz
osnova na Uverenie /Odobrenie za privremeno iznesuvawe, pri {to po opredelen
vremenski rok istoto treba da se vrati vo zemjata.
a) Izvoz ili privremeno iznesuvawe na kulturni dobra vo postapka na
patni~ki promet
Patnikot (fizi~koto lice) mo`e da vr{i izvoz ili privremeno iznesuvawe
na kulturno dobro vrz osnova na soodvetno Uverenie / Odobrenie za izvoz ili
privremeno iznesuvawe, so prilog na zaverena foto dokumentacija na kulturnoto
dobro, so usmena deklaracija na izleznata grani~na carinska ispostava ili so ATA
karnet.
Patnikot na carinskiot slu`benik na izleznata carinska ispostava treba
da mu gi stavi na uvid dvata primeroka od soodvetniot dokument, zaedno so
predmetnata stoka.
Carinskiot slu`benik na dvata primeroka zadol`itelno go stava datumot
na izlez, potpis, faksimil i slu`beniot pe~at na ispostavata. Zavereniot primerok
na soodvetnoto Uverenie / Odobrenie za izvoz ili privremeno iznesuvawe, zaedno so
prilogot na zaverena foto dokumentacija, nameneto za strankata se vra}a na
patnikot. Koga patnikot (fizi~koto lice) }e se vrati vo zemjata ovoj zaveren
dokument }e predstavuva dokaz deka predmetnata stoka bila privremeno iznesena,
odnosno istiot }e slu`i kako potvrda za istovetnost (identi~nost) na stokata,
soglasno }e Upatstvoto br. 02-266/1 od 24.01.2001 godina.
Carinskiot slu`benik go zadr`uva primerokot namenet za carinskiot
organ i go odlo`uva redosledno vo poseben registar {to se vodi vo ispostavata.
b) Izvoz ili privremeno iznesuvawe na kulturni dobra vo postapka na
stokovo carinewe
Pravnite ili fizi~ki lica mo`at da vr{at izvoz ili privremeno
iznesuvawe na kulturni dobra vrz osnova na soodvetno Uverenie / Odobrenie za izvoz
ili privremen izvoz so prilog na zaverena foto dokumentacija na dvi`noto dobro, so
ECD za izvoz / ECD za privremen izvoz spored postapkata za izvozno carinewe vo
vnatre{na carinska ispostava ili so ATA karnet na grani~na carinska ispostava.
Pravnite ili fizi~ki lica na carinskiot slu`benik vo izvoznata carinska
ispostava ili na grani~nata carinska ispostava ( ako se koristi ATA karnet) treba
da mu gi stavi na uvid dvata primeroka od soodvetniot dokument, zaedno so
predmetnata stoka.
Carinskiot slu`benik na dvata primeroka zadol`itelno go stava brojot i
datumot na izvoznata deklaracija ili ATA karnetot, potpis, faksimil i slu`beniot
pe~at na ispostavata. Zavereniot primerok na soodvetnoto Uverenie / Odobrenie za
izvoz ili privremeno iznesuvawe, zaedno so prilogot na zaverena foto
dokumentacija, se vra}a na strankata.
Primerokot namenet za carinskiot organ se zadr`uva vo ECD-to za izvoz
ili privremen izvoz vo carinskata ispostava za izvoz ili na grani~nata carinska
ispostava (ako se koristi ATA karnet) .
3

Carinskite slu`benici treba da obrnat pogolemo vnimanie pri kontrolata
vo slu~aite na izvoz ili iznesuvawe na za{titenite kulturni dobra koi mo`at da
se izvezuvaat ili privremeno da se iznesuvaat vrz osnova na Odobrenie za izvoz so
ili Odobrenie za privremeno iznesuvawe so prilog na zaverena foto
dokumentacija izdadeni od Upravata za za{tita na kuturnoto nasledstvo na
Republika Makedonija. Podatocite za vidot na stokata, koli~inata i identitetot
na liceto koi gi izvezuva ili privremeno iznesuva, navedeni vo Odobrenieto za
izvoz ili iznesuvawe na kulturnite dobra i prilogot na zaverenata foto
dokumentacija na istoto, treba da soodvetstvuva so stokata koja se stava na uvid
pred carinskiot organ za izvoz ili privremeno iznesuvawe.
4

Prilog: 4
UPRAVATA ZA ZA[TITA NA KULTURNOTO NASLEDSTVO, organ vo sostav na
Ministerstvoto za kultura so svojstvo na pravno lice, vrz osnova na ~len 171 od
Zakonot za op{tata upravna postapka i ~len 97 stav 4 od Zakonot za za{tita na
kulturnoto nasledstvo („Slu`ben vesnik na RM” br. 20/04), po barawe od
_____________________ br. ______ od ________ godina so adresa:
___________________, i po prethodno pribaveno Mislewe br. ________ od _________
godina od _______________________________________, izdava
U V E R E N I E
Izrabotile: Elizabeta Nikolovskara
za izvoz na neza{titeni dobra
ikolovska zZAIzi I Ilija Iloski
Direktor
Se potvrduva deka
_
umetni~koto delo od ____________________:
_______________
Marijan NikolovskiNinik Direktor: Van~o Lazarov____________________________
-
-
-
,
Prilog br. 1
Republika Makedonija
MINISTERSTVO {to }e go iznesuva ZA KULTURA liceto ____________________vo_____________________, ne
e Uprava zapi{ano za{tita vo Nacionalniot kulturnoto nasledstvo registar na kulturno nasledstvo i mo`e da se izveze bez
ograni~uvawe Br. po osnova hhhhhh na za{tita na kulturnoto nasledstvo. Deloto e sopstvenost
na _________________________________.Ova hhhhhhh.2005 god.
uverenie se izdava vrz osnova na
Nacionalniot registar Skopje na kulturno nasledstvo {to go vodi Upravata za za{tita na
kulturnoto nasledstvo.
Sostaven del na Uverenieto e fotodokumentacijata za umetni~koto delo {to
se izvezuva.
Taksata vo iznos od 50,00 denari, so taksena marka e naplatena i prilepena na
Baraweto od strankata.
DIREKTOR,
VD/BJ
Jovan Ristov
5

Prilog br. 2
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA KULTURA
Uprava za za{tita na kulturnoto nasledstvo
Br.hhhhh
hhhhh..2005 god
UPRAVATA ZA ZA[TITA NA KULTURNOTO NASLEDSTVO, organ vo sostav na
Ministerstvoto za kultura so svojstvo na pravno lice, vrz osnova na ~len 171 od
Zakonot za op{tata upravna postapka i ~len 97 stav 4 i 7 od Zakonot za za{tita na
kulturnoto nasledstvo (“Slu`ben vesnik na RM” br. 20/04), po barawe br.__________
od _____________ na ________________, adresa:_____________________________, a po
prethodno mislewe od ______________________________, izdava
U V E R E N I E
za iznesuvawe vo stranstvo neza{titeni dobra
Se potvrduva deka umetni~kite dela od _________________________________
ne se zapi{ani vo Nacionalniot registar na kulturno nasledstvo i mo`at da se
iznesat vo stranstvo bez ograni~uvawe po osnov na za{tita na kulturnoto
nasledstvo.
Ova uverenie se izdava vrz osnova na Nacionalniot registar na kulturno
nasledstvo {to go vodi Upravata za za{tita na kulturnoto nasledstvo.
Sostaven del na Uverenieto e foto dokumentacijata za umetni~kite dela {to
se iznesuvaat vo stranstvo.
Taksata vo iznos od 50,00 denari, so taksena marka e naplatena i prilepena na
baraweto od strankata.
Vo prilog na Uverenieto se dostavuva spisok na umetni~kite dela.
DIREKTOR,
Jovan Ristov
VD/SK
6

Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA KULTURA
Uprava za za{tita na kulturnoto nasledstvo
Br. hhhhhhh
hhhhhhhhhh god.
Skopje
Prilog br. 3
UPRAVATA ZA ZA[TITA NA KULTURNOTO NASLEDSTVO, organ vo sostav na
Ministerstvoto za kultura so svojstvo na pravno lice, vrz osnova na ~len 97 stav 1 od
Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo („Slu`ben vesnik na RM br. 20/04), po
barawe od ____________________________________________ br._______ od _______
godina, za izvoz na za{titeni dobra, i prethodno pribaveno mislewe od
________________ br.________ od _______ godina, izdava
O D O B R E N I E
za izvoz na za{titeni dobra
SE ODOBRUVA na _____________________________________________
da izvr{i izvoz vo __________________________________________________na za{titeni
dobra i toa:
-
-
-
O B R A Z L O @ E N I E
_______________________________________________ podnese barawe
za izvoz na za{titeni dobra vo ________________________________________
br. _______ od _______ godina. Vo baraweto navede deka izvozot se pravi zaradi
_____________________________________________________________, a deka }e go
realizira__________________________. Kon baraweto, strankata dostavi
______________________________________________________________
_____________________________________________________________________.
Upravata za za{tita na kulturnoto nasledstvo, organ vo sostav na Ministerstvoto
za kultura so svojstvo na pravno lice, postapuvaj}i kako nadle`en prvostepen organ
oceni deka za{titenite dobra {to se predmet na izvoz ne se pod re`im na op{ta zabrana
za izvoz vo smisla na ~len 52 od Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo i deka
7

mo`e da bidat izvezeni soglasno ~len 97 stav 2 to~ka 1 i 2 i stav 3 to~ka 2 od istiot
zakon.
Poradi navedenoto e odlu~eno kako vo dispozitivot.
Soglasno so ~len 18 to~ka 30 od Zakonot za administrativni taksi ("Slu`ben
vesnik na RM" br.17/93, 20/96, 7/98, 13/01 i 24/03) ne se pla}a administrativna taksa za
ova odobrenie.
Upatstvo za pravno sredstvo:
Protiv ova odobrenie mo`e da se izjavi `alba do Ministerstvoto za kultura, vo
rok od 15 dena od priemot na odobrenieto preku Upravata za za{tita na kulturnoto
nasledstvo.
DIREKTOR,
Jovan Ristov
D-no:
- strankata
- dosie
- arhiva
JT/VD/BJ
8

Prilog br. 4
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA KULTURA
Uprava za za{tita na kulturnoto nasledstvo
Br. hhhhhhh
hhhhhhhhh god.
Skopje
&&&
UPRAVATA ZA ZA[TITA NA KULTURNOTO NASLEDSTVO, organ vo sostav na
Ministerstvoto za kultura so svojstvo na pravno lice, vrz osnova na ~len 96 stav 2
od Zakonot za za{tita na kulturno nasledstvo („Slu`ben vesnik na RM” br. 20/04), po
barawe od ________________________________br._________ od ____________ godina
za privremeno iznesuvawe na za{titeni dobra ____________ na izlo`bata
_____________, i prilo`eno mislewe za privremeno iznesuvawe na istite predmeti
br. ____________ od _________ godina od ____________________________________,
izdava
O D O B R E N I E
za privremeno iznesuvawe vo stranstvo na za{titeni dobra
Na _______________________mu se odobruva privremeno iznesuvawe na
za{titeni dobra ________________ od ____________________ na izlo`bata
vo___________________________. Privremenoto iznesuvawe na za{titenite dobra e
opravdano so ogled na toa {to stanuva zbor za zna~ajna prezentacija na makedonskata
kultura vo stranstvo po povod ________________________________________________.
Privremenoto iznesuvawe na za{titenite dobra e vo vremetraewe od
______________________. Krajniot rok za vra}awe na dobrata e ____________godina.
________________ e dol`en da ja izvesti Upravata za za{tita na kulturnoto
nasledstvo po vra}aweto na za{titenite dobra vo institucijata vo rok od tri dena.
Sostaven del na Odobrenieto e i spisok na predmetite so fotodokumentacija
____________________________.
DIREKTOR,
Jovan Ristov
VD/BJ/BV
9