Teleskopegoj

Globusoj
3
vi perdus lumon, vi ne uzus la tutan eblon de la teleskopo. Male, se vi grandigus
la bildon pli ol centoble, la luma diametro estus malpli ol du milimetroj,
multe tro malgrande.
• Difinoj.
Lorno estas optika observilo por surteraj aferoj. Ĝi donas bildon ne
inversa rilate al objekto.
Teleskopo, ĉu reflekta ĉu refrakta, estas optika observilo por astroj. Ĝi
donas bildon inversa rilate al objekto.
La astro estas objekto ; tio, kion okulo vidas, estas ties bildo.
Teleskopo konsistas el objektivo, kies fokus-distanco estas F ; kaj okulario,
kies fokus-distanco estas f.
Eniga pupilo de teleskopo estas la surfaco, kiu kaptas utilajn lum-radiojn.
Ties diametro estas D.
Eliga pupilo de teleskopo estas la surfaco, kiu ellasas la utilajn lumradiojn.
Ties diametro estas d.
Por plej bonaj kondiĉoj, kongruu eliga pupilo kaj okula pupilo : d = dokul.
Se okulo vidas la objekton laŭ angulo α, kaj la bildon laŭ angulo α', la
angul-grandigo de teleskopo estas tia, ke
G = α' / α.
Teleskopo bone agordita estas senfokusa : enirantaj paralelaj lum-radioj
eliras ankoraŭ paralelaj.
Ĉio, kio sekvas, koncernas senfokusajn teleskopojn.
• La bildo ŝajnas tiom malproksima, kiom la objekto : ĉe infinito. Tiel
okulo ne laciĝas per streĉa mem-agordo.
• Objektiva fokuso kongruas kun okularia fokuso. Krome, tio faciligas
desegnadon de lum-radioj.
• Validas rilato inter angul-grandigo kaj fokus-distancoj :
G = F / f.
• Validas rilato inter angul-grandigo kaj pupiloj eniga kaj eliga :
G = D / d.
• Lumeco de teleskopo estas :
L = ( D / d ) 2 .
Modelo F.6. – Angul-grandigo de teleskopo.
77