METODOLOGIJA GODIŠNJEG ISTRAŽIVANJA O ... - Monstat

METODOLOGIJA GODIŠNJEG ISTRAŽIVANJA O GRAĐEVINSKIM RADOVIMA
Naziv istraživanja - Godišnji izvještaj o građevinskim radovima, Građ - 11 i Građ 12, popunjavaju pravna
lica koja su u Registru preduzeća prema Klasifikaciji djelatnosti (KD) razvrstana u građevinsku djelatnost
u sektor F - Građevinarstvo kao i pravna lica koja nijesu razvrstana u građevinsku djelatnost ali imaju
jedinice u sastavu koje obavljaju građevinske radove (u daljem tekstu izvještajne jedinice).
Svrha istraživanja - je da obezbijedi rezultate gradjevinske aktivnosti po vrsti gradjevina. U tom cilju
prikupljaju se podaci o vrijednosti izvedenih radova, broju angažovanih radnika na gradilištima i
efektivnim časovima rada, broju i površini stanova predviđenih za izgradnju i završenih u posmatranoj
godini, kao i stanova koji ostaju za izgradnju. Podaci koji se prikupljaju ovim izvještajem predstavljaju
rezultat rada gradjevinskih preduzeća i fizičkih lica na teritoriji Crne Gore. Oni omogućavaju praćenje
gradjevinske proizvodnje, sagledavanje veličine i strukture investicionih ulaganja u građevine i
angažovane radne snage.
Izvor podataka za ovo istraživanje je upitnik.
Institucija koja je nadležna za sprovođenje ovog istraživanja je Monstat.
Pravni osnov za sprovođenje ovog statističkog istraživanja je Zakon o statistici i statističkom sistemu Crne
Gore „SL. list RCG“ br. 69/2005, i godišnji Plan statističkih istraživanja za 2007 „SL. list RCG“ br. 7/2007.
godinu. Ovo istraživanje se oslanja u radu, pored ovog zakona, na nacionalnu klasifikaciju djelatnosti koja
je usklađena sa Evropskom klasifikacijom NACE Rev.2.
Obaveza jedinica da dostavljaju podatke - Zakon o statistici i statističkom sistemu Crne Gore „SL. list
RCG“ br. 69/2005, i godišnji Plan statističkih istraživanja za 2007 „SL. list RCG“ br. 7/2007.godinu.
Datum prve upotrebe kao izvora (prva godina kada je istraživanje sprovedeno) - Nomenklatura
građevinskih objekata za ovo statističko istraživanje objavljena je prvi put 1950 godine.
Korišćeni okvir za ova istraživanja je Biznis registar
Upitnici korišćeni u upitniku – Građ – 11, godišnji izvještaj o građevinskim radovima i Građ – 12,
kontrolnik godišnjeg izvještaja o građevinskim radovima.
DEFINICIJE VARIJABLI
Glavni izvođač radova je preduzeće koje je direktni potpisnik ugovora sa investitorom.
Podizvođač je preduzeće koje je ugovor o izvođenju dijela radova potpisalo sa preduzećem koje je glavni
izvođač.
Građenje je izvođenje građevinskih i građevinsko – zanatskih radova, ugradnja instalacija, postrojenja i
opreme.
- 1 -

Građevine su konstrukcije spojene s tlom (podzemna, nadzemna gradnja, kao i vodogradnja), na kojima
se obavljaju građevinski radovi, a napravljene su od građevinskih materijala i gotovih proizvoda za
ugradnju. Priprema zemlje, sijanje ili sađenje, i dr. koji služe u poljoprivredne svrhe, ne spadaju u
građevinske radove.
Zgrade su trajne građevine s krovom i spoljnim zidovima, izgrađene kao samostalne upotrebne cjeline
koje pružaju zaštitu od vremenskih i drugih spoljnih uticaja, a namijenjene su za stanovanje, obavljanje
neke djelatnosti ili za smještaj i čuvanje životinja, robe, opreme za različite proizvodne i uslužne
djelatnosti itd.
Zgradama se smatraju i građevine koje imaju krov, ali nemaju (sve) zidove, npr. nastrešnice, kao i
građevine koje su pretežno ili potpuno smještene ispod površine zemlje, npr. skloništa, podzemne
garaže, prodavnice i drugi poslovni prostori u podzemnim prolazima i sl.
Individualna zgrada je izdvojena zgrada i u slučaju kada građevine imaju zajedničku konstrukciju (npr.
građevine povezane jednom stranom ili kuće u nizu) ili neke jedinice koje su odvojene požarnim zidom.
Ukoliko kod zgrada sa zajedničkom konstrukcijom nema požarnog zida, zgrade se smatraju individualnim
građevinama ako imaju poseban ulaz, sopstveno održavanje sistema i mogu se koristiti odvojeno.
Stambene zgrade su građevine u kojima je 50% ili više ukupne korisne podne površine zgrade
namijenjeno za stanovanje.
Nestambene zgrade su građevine koje nemaju stambene površine ili je manje od 50% ukupne korisne
podne površine zgrade namijenjeno za stanovanje. Ako je najmanje polovina od ukupne podne površine
zgrade namijenjeno za stanovanje, zgrada se smatra stambenom.
Stanom se smatra svaka građevinski povezana cjelina namijenjena za stanovanje, koja se sastoji od
jedne ili više soba sa odgovarajućim pomoćnim prostorijama (kuhinja, ostava, predsoblje, kupatilo, klozet
i sl.) ili bez pomoćnih prostorija, i ima jedan ili više posebnih ulaza direktno iz hodnika, sa stepeništa, iz
dvorišta ili sa ulice.
Površina stana (m²) je korisna podna površina stana mjerena unutar zidova stana i predstavlja zbir
površina svih soba, kuhinje, kupatila, nužnika i ostalih pomoćnih prostorija u sastavu stana.
Isključuju se površine podruma i potkrovlja koji nijesu uređeni kao stan ili dio stana, zatim površine
garaža, kotlarnica, ostava i sl. kao i stepeništa, i druge zajedničke prostorije u zgradama s više stanova.
Ukoliko se daju podaci o stanovima u porodičnim kućama, u korisnu površinu stana ne uračunavaju se
površine podruma, tavana, stepeništa, ili hodnika koji povezuju dva stana (sem ako povezuju prostorije
istog stana), kao i površine garaža, kotlarnica i ostava.
Veličine dograđenih dijelova zgrade (u horizontalnom ili vertikalnom smjeru) prikazuju se u jedinicama
mjere samo u slučaju ako su takvom gradnjom dobijeni novi stanovi ili poslovni prostori kao nove
stambene cjeline bilo koje namjene. Jedinicama mjere ne prikazuju se dogradnja soba ili pomoćnih
prostorija unutar postojećih stanova i slična proširenja postojećih poslovnih prostorija.
- 2 -

Da ne bi došlo do višestrukog prikazivanja podataka, podaci o zgradi (i stanovima) daju se samo za
zgrade (stanove) koje izvještajna jedinica gradi kao glavni izvođač, tj. po neposrednom ugovoru sa
investitorom ili za sopstvene potrebe (npr. radi prodaje na tržištu). Izvještajna jedinica koja je na ovim
zgradama izvodila samo dio radova (npr. instalaterske i završne radove) ili neku drugu fazu izgradnje po
direktnom ugovoru sa investitorom ili kao podizvođač ne odgovara na pitanja o zgradi i stanovima.
Ostale građevine jesu sve građevine koji nijesu zgrade: željeznice, putevi, mostovi, autoputevi,
aerodromske staze, bazeni itd.
Završenom građevinom smatra se svaka građevina na kojoj su završeni svi predviđeni građevinski,
zanatski i instalacioni radovi, tako da može da se koristi u svrhe za koje je namijenjena.
Vrijednost građevinskih radova prikazuje se u tekućim cijenama i obuhvata sav ugrađeni građevinski
materijal i utrošeni rad bez obzira na to da li su taj rad i materijal plaćeni ili ne. Podaci o vrijednosti
izvedenih radova odnose se na radove izvedene u izvještajnoj godini na završenim i nezavršenim
građevinama. Vrijednost radova koje su izvodili izvođači – pravna lica, daje se na bazi godišnjih
obračunskih situacija, dok se vrijednost radova u organizaciji individualnih vlasnika daje na osnovu izjave
vlasnika.
VRSTE RADOVA
Novogradnja podrazumijeva izgradnju nove građevine na mjestu gdje prije nije bilo nikakve građevine ili
je ona postojala, ali je uklonjena. Novogradnjom se smatra i ponovna izgradnja (od temelja) zgrada koje
su usled elementarnih nepogoda, ratnih razaranja i slično u potpunosti srušene ili su bile toliko oštećenje
da su morale potpuno da se sruše.
Novom izgradnjom puta ili željezničke pruge smatra se kompletno izgrađen donji ili gornji stroj s potpunim
prosijecanjem nove trase, ili s djelimičnim korišćenjem stare trase, pri čemu se potpuno mijenja donji
stroj.
Dogradnja podrazumijeva dogradnju novih dijelova građevine (u horizontalnom ili vertikalnom smislu) na
postojeću građevinu. To su građevinski radovi kojima se dobijaju nove upotrebne cjeline uz postojeće
građevine ili na postojećim građevinama, kao npr. potpuno novi stan ili poslovni prostor, ili npr.
produženje postojećih saobraćajnica, vodovodnih, kanalizacionih i drugih cjevovoda ili komunikacionih
vodova i sl. Ovdje se ne obuhvata proširenje postojećih građevina, npr. dogradnja pojedinih soba ili
poslovnih prostora, proširenje saobraćajnica ili druga proširenja kojima se obično povećava kapacitet
postojećih građevina.
Obnavljane starih, urušenih, napuštenih zgrada podrazumijeva građevinske radove kojima se najmanje
jedan stan ili drugi prostori u zgradi potpuno obnavljaju uz korišćenje bitnih dijelova postojeće
konstrukcije, sačuvanih spoljnih pročelja zgrada itd. iako su unutrašnje tavanske i zidne pregrade potpuno
porušene (npr. zbog starosti zgrade, elementarnih nepogoda, ratnih razaranja i sl.).
- 3 -

Adaptacija nestambenog prostora u nove stanove podrazumijeva promjenu namjene nestambenog
prostora u stambeni. To su građevinski radovi kojima se postojećem prostoru u zgradi (npr. tavanski ili
podrumski prostor koji do tada nije bio uređen za stanovanje, garaže, prostor u kom se obavljala neka
proizvodna ili uslužna djelatnost) mijenja namjena odnosno on se pretvara u jedan ili više stanova.
Pod ostalim adaptacijama prostora u zgradama podrazumijevaju se građevinski radovi kojima postojeći
prostor u zgradi (npr. stan, tavanski ili podrumski prostor koji do tada nije bio urađen za poslovne svrhe,
garaže, itd.) mijenja namjenu odnosno postaje poslovni prostor ili se izvode radovi kojima se postojeći
poslovni prostor prilagođava za drugu poslovnu namjenu.
Poboljšanje postojećih građevina jesu građevinski radovi kojima se bitno poboljšava upotrebna vrijednost
građevine (npr. kapacitet), odnosno produžuje njeno trajanje. U takve radove spadaju: proširenje
građevina, prepravke, obnavljanje i modernizacija, kao i zamjena bitnih dotrajalih dijelova građevine.
Proširenje građevina podrazumijeva građevinske radove kojima se proširuju postojeće građevine, npr.
dogradnja soba ili pomoćnih prostorija u postojećim stanovima ili poslovnim prostorijama, proširenje
saobraćajnica radi veće propusne moći, zamjena postojećih cjevovoda i vodova sa onima koji imaju veći
kapacitet i sl.
Prepravke, obnavljanje i modernizacija podrazumijeva građevinske radove kojima se bitno poboljšava
kvalitet, funkcija, kapacitet i trajanje postojeće građevine. Ovdje se, dakle, obuhvataju radovi kojima se
utiče na tehničke osobine bitne za građevinu, kao što su npr. sanacija, modernizacija, radovi zbog
promjene tehnološkog procesa u proizvodnji i itd. Ovoj grupi radova pripada i uvođenje instalacija
gasovoda, centralnog grijanja, uređaja za klimatizaciju, liftova i drugih instalacija u zgrade u kojima do
tada nije bilo tih instalacija.
Zamjena bitnih dotrajalih dijelova građevina podrazumijeva građevinske radove kojima se potpuno
zamjenjuje dotrajali ili usled raznih nepogoda uništeni bitni dijelovi građevine, kao npr. kompletne krovne
konstrukcije, stepeništa, liftovi, prozori i sl. ili kompletna zamjena dotrajalih električnih, vodovodnih i
drugih instalacija, zamjena dotrajalih pruga na čitavoj trasi ili dijelu trase, presvlačenje dijela puta ili
čitavog puta novim slojem asfalta itd.
Redovno održavanje i popravke predstavlja građevinske radove koji se povremeno obavljaju radi
održavanja građevine u upotrebnom stanju.
RAZVRSTAVANJE GRAĐEVINA
Za razvrstavanje građevina koristi se Klasifikacija vrsta građevina. Jedinica koja se razvrstava obično je
individualna građevina (zgrada, put, cjevovod itd.). U nekim slučajevima klasifikaciju je moguće primijeniti
jedino na građevinski kompleks kao cjelinu.
Kad je riječ o složenim građevinama koje se sastoje od nekoliko zgrada, svaka zgrada mora da se
razvrsta kao odvojena jedinica. Ako se, na primjer, srednja škola sastoji od školske zgrade i đačkog
doma, školskoj zgradi se dodjeljuje šifra podklase 12633, a đačkom domu šifra 11300. Međutim, ako
- 4 -

nijesu dostupni detaljniji podaci, obje zgrade treba svrstati u podklasu 12633, tj. u zgrade srednjih i ostalih
škola.
Kao što je već rečeno, građevine se razvrstavaju prema svojoj specifičnoj namjeni. Građevinama koje se
koriste ili su namijenjene za različite svrhe (npr. kombinovana stambeno - poslovna zgrada) šifra se
određuje prema pretežnoj namjeni. U Klasifikaciji vrsta građevina dat je detaljan opis određivanja
pretežne namjene građevine.
UPUTSTVO ZA POPUNJAVANJE GODIŠNJEG IZVJEŠTAJA O GRAĐEVINSKIM RADOVIMA
(obrasci GRAĐ-11 i GRAĐ-12)
IZVJEŠTAJNE JEDINICE
Godišnji izvještaj o građevinskim radovima (obrasci GRAĐ-11 i GRAĐ-12) popunjavaju pravna lica koja
su u Registru preduzeća prema Klasifikaciji djelatnosti (KD) razvrstana u građevinsku djelatnost u sektor
F - Građevinarstvo kao i pravna lica koja nijesu razvrstana u građevinsku djelatnost, ali imaju jedinice u
sastavu koje obavljaju građevinske radove (u daljem tekstu "izvještajne jedinice").
OBUHVAT GRAĐEVINSKIH RADOVA
Izvještajem se obuhvataju podaci o građevinskim radovima na teritoriji Crne Gore.
Djelatnost - Obuhvata se djelatnost definisana u Klasifikaciji djelatnosti, F - Građevinarstvo i to:
- pripremni radovi koji uključuju rušenje i demontažu zgrada i drugih objekata, čišćenje zemljišta,
iskop temelja i druge zemljane radove;
- radovi na podizanju zgrada i izgradnji ostalih objekata;
- instalacioni i završni radovi na objektima;
- iznajmljivanje građevinskih mašina i opreme za izgradnju ili rušenje objekata, s rukovaocem.
Vrsta radova - Obuhvataju se sve vrste građenja, i to radovi na novim objektima (novogradnja),
dogradnja, rekonstrukcije, promjena namjene (adaptacija), poboljšanje postojećih objekata, kao i
popravke i održavanje.
Vrste građevina - Obuhvataju se sve vrste građevina opisane u Klasifikaciji vrsta građevina, tj. zgrade i
ostale građevine.
Iz podataka o građevinskim radovima treba isključiti:
- troškove kupovine zemljišta;
- troškove i časove rada ostvarene na poslovima projektovanja, premjeravanja zemljišta, stručnog
nadzora i kontrole projekta jer ove djelatnosti prema Klasifikaciji, ne spadaju u građevinarstvo;
- porez na dodatu vrijednost (PDV).
- 5 -

NAČIN POPUNJAVANJA OBRAZACA GRAĐ-11 I GRAĐ-12
Na pitanja uz koja su štampane crte, odgovori se upisuju na crte.
Na ostala pitanja na obrascu odgovara se upisivanjem šifara u predviđena polja ili zaokruživanjem broja
(šifre) kraj jednog od ponuđenih odgovora.
Svi podaci na obrascu upisuju se kao cijeli brojevi, bez decimala, i to u jedinici mjere koja je označena
kod pojedinih pitanja na obrascu (hilj. eura, m², m³).
Jedinica mjere "hilj. eura" znači da apsolutnu vrijednost treba podijeliti sa hiljadu, odnosno ako je, na
primjer, vrijednost izvedenih radova 300 000,00 Eura, u polje treba upisati "300".
IDENTIFIKACIONI PODACI ZA IZVJEŠTAJNU JEDINICU
U zaglavlju obrasca GRAĐ-11 i GRAĐ-12 daju se podaci o jedinici za koju se podnosi izvještaj.
a) NAZIV (firma) - Upisuje se naziv, odnosno skraćeni naziv pod kojim preduzeće posluje. Ako se
izvještaj odnosi na poslovnu, obračunsku, radnu ili drugu jedinicu u sastavu, pored naziva,
odnosno skraćenog naziva preduzeća, upisuje se naziv jedinice.
b) MATIČNI BROJ - Upisuje se matični broj pod kojim se preduzeće vodi u registru jedinica
razvrstavanja. Dio preduzeća - upisuje i redni broj dijela preduzeća pod kojim se vodi u Registru.
c) OPŠTINA, MJESTO, ULICA, BROJ I TELEFON – Upisuju se adresni podaci pravnog lica.
d) DJELATNOST (podrazred) - Upisuje se naziv i šifra djelatnosti u koju je svrstano pravno lice
prema Klasifikaciji djelatnosti, a na osnovu Registra o razvrstavanju Zavoda za statistiku Crne
Gore. Jedinice u sastavu upisuju svoju djelatnost, a ne djelatnost pravnog lica u čijem se sastavu
nalaze.
Ukoliko pravno lice nije prijavilo Zavodu za statistiku dio koji obavlja građevinsku djelatnost, pa o tom
dijelu nema podataka u Registru o razvrstavanju, kod tačke a) treba da navede ime tog dijela koja
ukazuju na građevinsku djelatnost (npr. građevinska djelatnost), a kod tačke d) treba kratko da opiše koje
poslove obavlja.
Napomena: navedene identifikacione podatke dovoljno je upisati samo na upitniku GRAĐ-12, a na
izvještaje GRAĐ-11 može da se stavi pečat umjesto upisivanja.
UPUTSTVO ZA POPUNJAVANJE OBRASCA GRAĐ-12 (KONTROLNIK)
Obrazac GRAĐ-12 (kontrolnik) popunjavaju sve izvještajne jedinice (građevinska preduzeća i jedinice u
sastavu negrađevinskih preduzeća), bez obzira da li su u izvještajnoj godini izvodili građevinske radove ili
nijesu i bez obzira da li su radile kao glavni izvođači radova ili podizvođači.
Ukoliko izvještajna jedinica u posmatranoj godini uopšte nije izvodila građevinske radove, ipak treba da
popuni GRAĐ-12 na sljedeći način:
- da upiše svoje identifikacione podatke;
- da odgovori na pitanje 4.2 tj. treba da odgovori da li se bavila nekom drugom djelatnošću ili
uopšte nije poslovala u izvještajnoj godini;
- da upiše ime i prezime osobe koja je popunila obrazac, da direktor potpiše i da stavi pečat firme.
- 6 -

U GRAĐ-12 (kontrolnik) treba umetnuti sve popunjene izvještaje GRAĐ-11. Izvještaji GRAĐ-11
popunjavaju se za pojedinačne vrste građevina na kojima su se izvodili radovi u toku izvještajne godine.
ZBIRNI PREGLED PODATAKA IZ IZVJEŠTAJA GRAĐ-11
Broj popunjenih izvještaja GRAĐ-11 (pit.1.1.) - Treba upisati ukupan broj popunjenih obrazaca GRAĐ-11
koji se umeću u kontrolnik.
Ukupna vrijednost radova u izvještajnoj godini, hilj.eura (pit.1.2.) - Ovaj podatak treba da bude jednak
zbiru podataka iz upitnika GRAĐ-11, pitanje 9, pa je zato definisan u dijelu uputstva za popunjavanje
GRAĐ-11.
Ukupan broj završenih stanova u izvještajnoj godini (pit.1.3.) - Podatak se dobija sabiranjem podataka o
završenim stanovima iz izvještaja GRAĐ-11 pitanje 20, pa je detaljnije definisan u dijelu uputstva za
popunjavanje GRAĐ-11.
PODACI O RADNICIMA U IZVJEŠTAJNOJ GODINI
Prosječan broj radnika na gradilištima u CG (pit.2.1.) – Obuhvataju se svi radnici koje je izvještajna
jedinica angažovala za rad na gradilištima bez obzira na kvalifikaciju, vrstu radnog odnosa (ugovor o
radu, ugovor o djelu ili bilo koja druga vrsta ugovora i pismenog ili usmenog sporazuma, iznajmljeni
radnici preko radnih agencija ili pozajmljeni preko drugih preduzeća) i dužinu rada na gradilištu.
Ukoliko se u (malim) preduzećima radovi na gradilištu obavljaju uz neposredno učešće vlasnika ili
rukovodioca preduzeća, članovi porodice i sl. potrebno je i njih uključiti u ovu grupu radnika.
Prosječan broj radnika treba izračunati tako što se saberu podaci iz mjesečnih platnih spiskova ili neke
druge evidencije i podijele sa dvanaest, odnosno sa brojem mjeseci u kojima je preduzeće radilo čitavu
godinu.
Ukupan broj časova rada ostvarenih na gradilištima u CG (pit.2.2.) – Ovaj podatak se izračunava tako što
se saberu podaci o stvarnim časovima rada za sve mjesece u izvještajnoj godini. Uključuju se stvarno
ostvareni časovi radnika (navedenih kod pitanja 2.1.) i to časovi u redovnom radnom vremenu,
prekovremenom radu, noćnom radu, radu u nedjelju i za državne praznike, bez obzira da li su plaćeni ili
nijesu.
OSTALI PODACI O POSLOVANJU U IZVJEŠTAJNOJ GODINI
Koju je djelatnost izvještajna jedinica obavljala osim građevinskih radova (pit.3.1.) – Treba ukratko upisati
koju djelatnost je izvještajna jedinica obavljala osim građevinskih radova. Tako npr. odgovor na ovo
pitanje može biti: projektovanje, proizvodnja ili prodaja građevinskog materijala i drugih proizvoda,
ugostiteljstvo itd.
Ako izvještajna jedinica nije obavljala građevinske radove (pit.3.2.) – treba da odgovori koju je djelatnost
obavljala, odnosno da li je uopšte poslovala u izvještajnoj godini.
- 7 -

Da li je izvještajna jedinica u izvještajnoj godini izvodila građevinske radove u inostranstvu (pit.3.3.) –
Treba zaokružiti jedan od ponuđenih odgovora (da, ne). Preduzeće će odgovoriti da je obavljalo radove u
inostranstvu ako je radove obavljalo po neposrednom ugovoru s inostranim investitorom, preko
posredničkih agencija i preduzeća ili kao podizvođač drugih preduzeća.
Podaci o vrstama građevinskih radova koje je izvještajna jedinica obavljala u izvještajnoj godini (pit.4.) –
U predviđena polja izvještajna jedinica treba da upiše procenat (%) vrijednosti izvedenih radova koje su
radnici koje je ona angažovala (bez radova podizvođača) ostvarili na pojedinim vrstama građevinskih
radova.
Ukoliko izvještajna jedinica nije u mogućnosti da da tačne podatke, molimo da uradi približnu procjenu.
UPUTSTVO ZA POPUNJAVANJE IZVJEŠTAJA GRAĐ-11
Za svaki objekat na kome su se izvodili građevinski radovi u izvještajnoj godini popunjava se po pravilu
jedan poseban upitnik GRAĐ-11.
Ako su odgovori na pitanje od 1 do 7 potpuno jednaki za nekoliko objekata, podaci o vrijednosti (pitanja 9
i 10) mogu se upisati zbirno, a kod pitanja 11 treba upisati broj objekata koji su obuhvaćeni upitnikom.
Međutim, ukoliko glavni izvođači grade nove ili obnavljaju urušene zgrade bilo koje namjene, odnosno
ako na zgradama obavljaju takve radove (dogradnja, adaptacija) kojima se dobijaju novi stanovi, tada se
za svaku takvu zgradu obavezno popunjava poseban upitnik bez obzira što su odgovori na sva pitanja na
upitniku potpuno isti (kao npr. kod tipskih stambenih zgrada, ili zgrada u nizu).
Izvještajne jedinice treba da popune:
Prvu stranu upitnika, tj. "Podatke o građevinskim radovima" popunjavaju sve izvještajne jedinice, za sve
vrste građevinskih radova.
Prvu i drugu stranu upitnika tj. "Podatke o građevinskim radovima" i "Podatke o zgradi", popunjavaju
izvještajne jedinice koje su glavni izvođači radova za sve vrste isključivo ili pretežno stambenih i
nestambenih zgrada, kao i zgrada sa stanovima za odmor, ukoliko izvode radove na novim zgradama,
obnavljanju urušenih zgrada, dogradnji i promjeni namjene nestambenog prostora u nove stanove.
Cio upitnik tj. "Podatke o građevinskim radovima", "Podatke o zgradi" i "Podatke o stanovima",
popunjavaju glavni izvođači za sve zgrade koje imaju stanove ukoliko izvode radove na novim zgradama,
obnavljanju urušenih zgrada, dogradnji i promjeni namjene nestambenog prostora u nove stanove.
Izvještajna jedinica koja nije glavni izvođač radova na novim zgradama, obnavljanju urušenih zgrada,
dogradnji i promijeni prostora u nove stanove, popunjava samo prvu stranu upitnika (Podaci o
građevinskom radovima).
Polja predviđena za "područno odjeljenje" i "vrstu upitnika" popunjava statistika.
U polje predviđeno za redni broj upitnika, izvještajna jedinica upisuje na svakom upitniku redni broj od 1
pa nadalje u nizu. Ne smiju se pojaviti dva upitnika sa istim rednim brojem u okviru iste izvještajne
jedinice.
- 8 -

PODACI O GRAĐEVINSKIM RADOVIMA
Građevine su povezane s tlom (podzemna i nadzemna gradnja kao i vodogradnja) za koje se obavljaju
građevinski radovi, a napravljeni su od građevinskih materijala, gotovih proizvoda i djelova za ugradnju.
Priprema zemlje, sijanje ili sađenje, itd. koje služe u poljoprivredne svrhe, ne spadaju u građevinske
radove.
Gdje se nalazi građevina na kojoj su izvođeni radovi (pit.1.) – Za svaku građevinu na kojoj su izvođeni
radovi u izvještajnoj godini treba upisati tačan naziv republike/opštine i mjesta (naselja).
Za ostale građevine tj. građevine koje nijesu zgrade treba upisati:
- ako se može tačno odrediti mjesto (naselje), upisuje se naziv republike i naselja;
- ako se može odrediti naselje, treba upisati naziv opštine, odnosno najbliže naselje u kome se
građevina nalazi;
- ukoliko se jedna građevina (npr. putevi, željezničke pruge, gasovodi itd.) proteže preko teritorije
više opština, na crtu treba da se upiše opština u kojoj je preduzeće pretežno obavljalo radove u
toku izvještajne godine, odnosno u kojoj je ostvarilo najveću vrijednost radova.
Investitor radova (pit.2.) – Na predviđenu crtu treba upisati ko je investitor.
- ukoliko je investitor fizičko lice (građani pojedinci, privatnici), tada se na predviđenu crtu upisuje
ime i prezime osobe ili samo odgovor "da";
- ukoliko je investitor pravno lice (preduzeće, državna tijela, lokalna samouprava, ustanove itd. bez
obzira na vrstu svojine), tada se na predviđene crte upisuje naziv pravnog lica (firme) i ukratko
matični broj.
Da li ste glavni izvođač radova (pit.3.) – Odgovara se zaokruživanjem broja (šifre) kraj jednog od
navedenih odgovora.
Izvještajna jedinica će zaokružiti odgovor "da" u sledećim slučajevima:
- ukoliko je investitor nju odredio za glavnog izvođača radova;
- ukoliko po direktnom, pismenom ili usmenom ugovoru s investitorom izvodi sve (glavne) radove
na građevini, određenu fazu izgradnje građevine ili samo neku vrstu radova;
- ukoliko izvodi radove za sopstvene potrebe i račun tj. gradi građevine koje su joj potrebne za
obavljanje sopstvene djelatnosti, za prodaju na tržištu ili iznajmljivanje.
Izvještajna jedinica odgovara sa "ne" ako je izvodila radove na osnovu ugovora s glavnim izvođačem
radova, ili nekim drugim građevinskim preduzećem kao podizvođač.
Godina početka izgradnje građevine (pit.4.) - U predviđeno polje na obrascu izvještajna jedinica upisuje
godinu kada je započela svoje radove na objektu, bez obzira kada je stvarno započeta izgradnja
građevine.
Da li je građevina završena u izvještajnoj godini (pit.5.) – Odgovara se zaokruživanjem broja (šifre) kraj
jednog od navedenih odgovora.
- 9 -

Ukoliko je izvještajna jedinica glavni izvođač radova na objektu, ili je izvodila radove za sopstvene
potrebe, odgovara sa "da", ukoliko su završeni svi predviđeni radovi (sopstveni radovi i podizvođači)
kako bi građevina mogla da se koristi u svrhu za koju je namijenjena.
Ostale izvještajne jedinice odgovaraju sa "da" ukoliko su na građevini završili svoj dio radova koji su
ugovorile s investitorom ili s glavnim izvođačem radova na osnovu podizvođačkog odnosa.
Potpun naziv i šifra građevine prema Klasifikaciji vrsta građevina (pit.6.) – Na crte ispod pitanja upisuje se
kratak opis građevine iz kojeg se vidi njegova namjena, u skladu s nazivima građevina iz Klasifikacije
vrste građevina.
U predviđena polja upisuje se petomjesna šifra građevine (podklasa) iz Klasifikacije vrste građevina.
Za dograđene djelove objekta šifre se određuju prema namjeni dograđenog dijela. U slučaju promjene
namjene, objekat se razvrstava u onu podklasu koja odgovara njenoj novoj namjeni.
Vrsta radova (pit.7.) – Odgovara se zaokruživanjem (šifre) kraj jednog od navedenih odgovora.
Novogradnja (šifra 1) podrazumijeva izgradnju nove građevine na mjestu gdje prije nije bilo nikakve
građevine ili je postojala ali je uklonjena.
Novogradnjom se smatra i ponovna izgradnja, od temelja, zgrada koje su potpuno srušene zbog
elementarnih nepogoda, ratnih razaranja i sl. ili su bile toliko oštećene da su se morale potpuno srušiti.
Novom izgradnjom puta ili železničke pruge smatra se kompletno izgrađen donji ili gornji stroj s potpunim
prosijecanjem nove trase, ili s djelimičnim korišćenjem stare trase, pri čemu se potpuno mijenja donji
stroj.
Dogradnja (šifra 2) podrazumijeva dogradnju novih djelova građevine (u horizontalnom ili vertikalnom
smjeru) na postojeću građevinu. To su građevinski radovi kojima se dobijaju nove upotrebne cjeline uz
postojeće građevine ili na postojećim građevinama, kao npr. potpuno novi stan ili poslovni prostor, ili npr.
produženje postojećih saobraćajnica, vodovodnih, kanalizacionih i drugih cjevovoda ili komunikacionih
vodova i sl. Ovdje se ne obuhvata proširenje postojećih građevina, npr. dogradnja pojedinih soba, ili
poslovnih prostora, proširenje saobraćajnica ili druga proširenja kojima se obično povećava kapacitet
postojećih građevina.
Obnavljanje starih, urušenih, napuštenih zgrada (šifra3) podrazumijeva građevinske radove kojima se
najmanje jedan stan ili drugi prostori u zgradi potpuno obnavljaju uz korišćenje bitnih djelova postojeće
konstrukcije, spoljnih sačuvanih zidova zgrada itd. iako su tavanske i ostale i zidne pregrade potpuno
porušene (npr. zbog starosti zgrade, elementarnih nepogoda, ratnih razaranja i sl).
Adaptacija nestambenog prostora u nove stanove (šifra 4) podrazumijeva promjenu namjene
nestambenog prostora u stambeni. To su građevinski radovi kojima se postojećem prostoru u zgradi (npr.
tavanski ili podrumski prostor koji do tada nije bio uređen za stanovanje, garaže, prostor u kojem se
obavlja neka proizvodna ili uslužna djelatnost) mijenja namjena u jedan ili više stanova.
- 10 -

Ostale adaptacije prostora u zgradama (šifra 5) podrazumijeva građevinske radove kojima postojeći
prostor u zgradi (npr. stan, tavanski ili podrumski prostor koji do tada nije bio uređen za poslovne svrhe,
garaže itd.) mijenja namjenu u poslovni prostor ili se izvode radovi na kojima se postojeći poslovni prostor
prilagođava za drugu poslovnu namjenu.
Poboljšanje postojećih građevina su građevinski radovi kojima se bitno poboljšava upotrebna vrijednost
građevine (npr. kapacitet), odnosno produžuje ili bar obnavlja njeno trajanje. U takve radove spadaju:
Proširenje građevina (šifra 6) podrazumijeva građevinske radove kojima se proširuju postojeće građevine
npr, dogradnja soba ili pomoćnih prostorija u postojećim stanovima ili poslovnim prostorijama, proširenje
saobraćajnica radi veće propusne moći, zamjena postojećih cjevovoda i vodova sa onima koje imaju veći
kapacitet i sl.
Prepravke, obnavljanje i modernizacija (šifra 7) podrazumijeva građevinske radove kojima se bitno
poboljšava kvalitet, funkcija, kapacitet i trajanje postojeće građevine. Ovdje se, dakle, obuhvataju radovi
kojima se utiče na tehničke osobine bitne za građevinu kao što je npr. sanacija modernizacija, radovi
zbog promjene tehnološkog procesa u proizvodnji itd. Ovoj grupi radova pripada i uvođenje instalacija
gasovoda, centralnog grijanja, uređaja za klimatizaciju, liftova i drugih instalacija u zgrade u kojima do
tada nije bilo tih instalacija.
Zamjena bitnih dotrajalih djelova građevina (šifra 8) podrazumijeva građevinske radove kojima se
potpuno zamjenjuju dotrajali ili zbog raznih nepogoda uništeni bitni djelovi građevine kao npr. kompletne
krovne konstrukcije, stepeništa, liftovi, prozori i sl. ili kompletna zamjena dotrajalih električnih, vodovodnih
i drugih instalacija, zamjena dotrajalih pruga na čitavoj trasi ili dijelu trase, presvlačenje dijela puta novim
slojem asfalta itd.
Redovno održavanje i prepravke (šifra 9) predstavlja građevinske radove koji se povremeno obavljaju radi
održavanja građevine u upotrebnom stanju.
Građevinska veličina samo za "Ostale građevine" (pit. 8.) – Na ovo pitanje upisuje se građevinska veličina
samo za građevine iz područja "Ostale građevine" prema Klasifikaciji vrsta građevina (putevi, pruge,
vodovod itd.). Za nezavršene građevine daje se veličina cijele građevine prema projektu, a za završene
unosi se veličina cijele građevine prema stvarnom stanju.
Građevinska veličina zgrada koje po Klasifikaciji vrsta građevine spadaju u područje "Zgrade" prikazuju
se kod podataka o zgradi (pit. 12.), na drugoj strani obrasca.
Oznaku jedinice mjere treba upisati na crtu a u kućice njenu vrijednost. Na primjer, ako je na pitanje 6
data šifra 21111, kojoj po Klasifikaciji odgovara jedinica mjere m, na pitanje se odgovara tako što se na
crti pored pitanja upisuje m, a u kućice se upisuje, na primjer, 1200.
Kod građevina kod kojih se po Klasifikaciji građevinska veličina ne prikazuje, kao odgovor se upisuje
samo crta.
- 11 -

Vrijednost radova u izvještajnoj godini, hilj. eura (pit. 9.) – Upisuje se vrijednost izvedenih radova na
građevini, koju je u toku godine izvještajna jedinica izvela s radnicima koje je neposredno angažovala na
izvođenje radova (stalni zaposleni radnici ili radnici uzeti za izvođenje radova po nekoj drugoj osnovi).
Da ne bi došlo do dvostrukog prikazivanja vrijednosti radova, treba isključiti vrijednost radova
podizvođača.
Takođe se isključuje PDV, kao i troškovi nabavke zemljišta, projektovanja i nadzora jer te djelatnosti
prema Klasifikaciji djelatnosti ne pripadaju građevinarstvu.
Vrijednost izvedenih građevinskih radova prikazuje se na osnovu privremenih ili godišnjih obračunskih
situacija, dogovorenih isplata prema stepenu završenosti radova ili konačnog obračuna ako su radovi
završeni u izvještajnoj godini, bez obzira da li je investitor pojedine obračunske situacije priznao i platio ili
nije. Ukoliko obračunska situacija nije ispostavljena, izvještajna jedinica treba da procijeni vrijednost
izvedenih radova u izvještajnoj godini na osnovu povremenih obračuna i isplata, odnosno na osnovu
stvarno određenih časova rada i materijala utrošenog u toku godine.
Poslovni subjekt koji gradi za sopstvene potrebe (npr. gradnja stambenog ili poslovnog prostora radi
prodaje na tržištu ili za obavljanje sopstvene djelatnosti), kao i u drugim slučajevima kada ne postoji
pismeni ugovor s investitorom, podaci se daju na osnovu sopstvenih troškova za utrošene časove rada,
građevinski materijal i proizvode za ugrađivanje, gorivo itd.
Vrijednost svih radova na završenoj građevini od početka do kraja građenja, hilj. eura (pit.10.) – Na ovo
pitanje izvještajna jedinica odgovara samo ako je glavni izvođač radova, u smislu kako je opisano kod
pitanja 3.
Podatak se upisuje samo za završene građevine, odnosno za građevine na kojima su završeni svi
predviđeni radovi (u izvještajnoj i prethodnim godinama) koje je izvela izvještajna jedinica sa sopstvenim
radnicima i s podizvođačima.
Ukoliko je obavljen samo dio radova a time građevina, odnosno predviđeni radovi nijesu u cjelini završeni,
podatak se ne upisuje u ovo polje.
Vrijednost radova od početka do kraja građenja ne može biti manja od podatka kod pitanja 9, tj. od
vrijednosti radova izvedenih u toku godine.
Iz podataka o vrijednosti radova na završenoj građevini treba isključiti PDV, kao i troškove nabavke
zemljišta, projektovanja i nadzora.
Broj građevina obuhvaćenih izvještajem (pit.11.) – Po pravilu u predviđeno polje upisuje se broj 1, jer se
upitnik popunjava za jednu građevinu.
Ako su odgovori na pitanja od 1 do 7 potpuno jednaki za nekoliko građevina, podaci o vrijednosti (pitanja
9 i 10) mogu se dati zbirno, a kod pitanja 11 treba upisati broj građevina koje su obuhvaćene upitnikom.
Kako je već rečeno zbirni podaci se ne mogu davati za nove zgrade i ostale slučajeve kada su glavni
izvođači dužni da popune podatke na drugoj strani izvještaja, pitanja od 12 do 23.
- 12 -

PODACI O ZGRADI
Zgrade su stalne građevine koje imaju krov i spoljne zidove, izgrađene su kao samostalne upotrebne
cjeline koje pružaju zaštitu od vremenskih i drugih spoljnih uticaja, a namijenjene su za stanovanje,
obavljanje neke djelatnosti ili za smještaj i čuvanje životinja, robe, opreme za različite proizvodne i
uslužne aktivnosti itd.
U ovom istraživanju zgradama se smatraju i građevine koje imaju krov, ali nemaju (sve) zidove, npr.
nastrešnice, kao i građevine koje su pretežno ili potpuno smještene ispod površine zemlje npr. skloništa,
podzemne garaže, prodavnice i drugi poslovni prostori u podzemnim prolazima i sl. Podaci o zgradi (i
stanovima) prikazuju se samo za nove zgrade, obnavljanje stare i urušene zgrade, dograđene zgrade,
kao i kod promjene namjene nestambenog prostora u stambeni, i to u slučaju ako je izvještajna jedinica
glavni izvođač radova.
U suprotnom moglo bi se dogoditi da istu zgradu (i stanove) prikaže više izvođača radova (npr.
podizvođači).
Izvještajna jedinica koja je na ovim zgradama izvodila samo dio radova (npr. instalaterske i završne
radove) po direktnom ugovoru s investitorom ili kao podizvođač, ne odgovara na pitanja o zgradi i
stanovima.
Za nezavršene radove na zgradama daju se podaci prema projektu, a za završene zgrade prema stvarno
izvedenim radovima.
Građevinska veličina zgrade (pit.12) – Odgovara se upisivanjem podataka o veličini zgrade u predviđene
kućice. Za nove zgrade i obnavljanje urušenih zgrada podaci o veličini daju se za cijelu zgradu, a za
dogradnju i promjene namjene daju se podaci o veličini onog dijela građevine koji se dograđuje ili mijenja
namjenu.
Građevinska veličina zgrade izražava se u dvije jedinice mjere, i to bruto površina u m² i bruto zapremina
u m³.
Bruto površina zgrade (m²) je zbir površina svih etaža u zgradi koje su obuhvaćene spoljnim zidovima,
uključujući i debljinu spoljnih zidova.
Obuhvataju se etaže čiji je pod ispod površine srednje kote okolnog terena, kao i prizemlja i sve etaže
iznad prizemlja, uključujući površine stepeništa, liftova, hodnika, ulaza, prolaza i sl., a isključuju se
površine balkona.
Bruto zapremina zgrade (m³) je zbir zapremina svih natkrivenih djelova zgrade uključujući spoljne zidove.
Izračunava se tako što se građevinska bruto površina odgovarajućih djelova zgrade množi s visinom tih
djelova.
Početna kota visine zgrade (ili djelova zgrade) računa se od površine poda podruma ili druge najniže
etaže u zgradi do srednje visine krovne konstrukcije, odnosno za zgrade s ravnim krovom ili terasom koja
je ujedno tavanica najvišeg sprata, uzima se kota donje površine ravnog krova ili terase.
- 13 -

Silosi i rezervoari prema Klasifikaciji vrsta građevina, pripadaju području "Zgrade" i njihova zapremina
prikazuje se samo u m³.
Navedene definicije jedinica mjere su opšti statistički standardi za prikazivanje veličine zgrade koje
preporučuje Evropska statistika i UN/Ekonomska komisija za Evropu. U pojedinačnim slučajevima, za
izračunavanje bruto površine ili zapremine zgrade za koje ovdje nije dat detaljniji opis, izvještajna jedinica
promijeniće važeće građevinske standarde kod nas, pri čemu treba da vodi računa da oni bitno ne
odstupaju od navedenih evropskih standarda.
Namjena zgrade (pit.13) – Odgovara se zaokruživanjem broja kraj jednog od navedenih odgovora.
Isključivo stambena zgrada (šifra 1) je zgrada koja je u cjelini namijenjena za stanovanje i nema prostorije
za obavljanje bilo kakve djelatnosti, ali može da ima garaže i druge zajedničke prostorije koje su
namijenjene za potrebe korisnika stanova.
Isključivo stambena zgrada mora da ima šifru stambene zgrade kod pitanja 6 i odgovore na pitanja
"Podaci o stanovima".
Pretežno stambena zgrada (šifra 2) je zgrada u kojoj preko 50% korisne površine zauzimaju stanovi i
prostorije koje služe korisnicima stanova (garaže stanara, ostave), a korisni prostor namijenjen za
obavljanje djelatnosti je manji od 50%.
Ukoliko je tačno 50% površine namijenjeno za stanovanje, a 50% je poslovni prostor, zgrada se takođe
razvrstava u ovu grupu.
Ove zgrade kod pitanja 6 moraju da imaju šifru stambene zgrade i odgovore na pitanja "Podaci o
stanovima".
Pretežno nestambena zgrada (šifra 3) je zgrada u kojoj pretežnu površinu, preko 50%, zauzimaju
prostorije namijenjene za obavljanje jedne ili više djelatnosti, tj. stambeni prostor zauzima manje od 50%
korisne površine zgrade.
Pretežno nestambena zgrada mora da ima šifru nestambene zgrade kod pitanja 6 i odgovore na pitanja
"Podaci o stanovima".
Isključivo nestambena zgrada (šifra 4) u cjelini je namijenjena za obavljanje neke djelatnosti, odnosno u
svom sastavu nema prostorija namijenjenih za stanovanje.
Isključivo nestambena zgrada mora da ima šifru nestambene zgrade kod pitanja 6 i nema odgovore na
pitanja "Podaci o stanovima".
Zgrada isključivo sa stanovima za odmor (šifra 5) je porodična kuća ili druga zgrada u kojoj su svi stanovi
izgrađeni za odmor. Po pravilu investitor ili kupac ovih stanova je privatno lice koje ih koristi za sopstvene
potrebe. Ove zgrade moraju da imaju šifru stambene zgrade kod pitanja 6 i odgovore na pitanja "Podaci o
stanovima".
Ovdje se ne smiju razvrstati apartmani i druge zgrade za smještaj gostiju, čiji su investitori pravna ili
fizička lica koja se bave ugostiteljskom djelatnošću. Takve zgrade spadaju u "isključivo nestambene
- 14 -

zgrade" i kod pitanja 6 imaju šifru podklase "Hoteli i moteli". Napominjemo da se "Zgrade za stanovanje
zajednica" (KVG, šifra 11300), svrstavaju u "isključivo stambene zgrade".
Za zgrade na kojima se obavlja dogradnja ili promjena namjene, namjena se određuje prema
dograđenom ili adaptiranom dijelu.
Sistem građenja (pit. 14) – Odgovara se zaokruživanjem broja kraj jednog od ponuđenih odgovora.
Tradicionalni sistem građenja (šifra 1) karakteriše primjena tradicionalnih (klasičnih) građevinskih
materijala kao što su: opeka, kamen, beton i sl. na tradicionalni (zanatski) način, a sa upotrebom samo
osnovnih prefabrikata ("monta" i drugi nosači, nadvratnici i nadprozornici i sl.).
Pod polumontažnim sistemom (šifra 2) podrazumujeva se građenje pod kojim se manje od 50%
građevine izvodi od građevinskih montažnih elemenata koji se ugrađuju najčešće suvim procesom uz
minimum mokrih procesa.
Pod montažnim sistemom (šifra 3) podrazumijeva se građenje u kojem se 50% i više građevine izvodi od
prethodno proizvedenih građevinskih montažnih elemenata koji se na gradilištu proizvodi od prethodno
proizvedenih građevinskih montažnih elemenata koji se na gradilištu pojavljuju i ugrađuju najčešće suvim
postupkom.
Veličina zgrade u spratovima (pit. 15) – U predviđena polja upisuje se broj etaža ispod i iznad zemlje. U
prvo polje ispod zemlje upisuje se broj spratova ispod nivoa srednje kote okolnog terena. U drugo polje
iznad zemlje upisuje se najviša etaža iznad srednje kote okolnog terena.
Tako npr. ako zgrada ima samo prizemlje, upisuje se 00; ako ima prizemlje i prvi sprat, upisuje se 01;
prizemlje, prvi i drugi sprat 02, itd.
Prizemlje je prva etaža u zgradi iznad podruma i suterena ili iznad nivoa srednje kote okolnog terena (ako
zgrada nema podrum) u kome se nalaze izgrađene stambene ili poslovne prostorije.
Suteren je prostor u zgradi čiji se pod nalazi ispod nivoa srednje kote okolnog zemljišta i kao takav
pripada etažama ispod zemlje.
Potkrovlja se po pravilu ne ubrajaju u spratove, međutim, ako je u tom prostoru izgrađen stan ili poslovni
prostor tada se prikazuje kao sljedeća etaža iznad zadnjeg sprata zgrade.
Ako zgrada ima međusprat, između prizemlja i prvog sprata, a to je obično u slučajevima kada su u dijelu
prizemlja lokali, treba ga računati kao prizemlje jer je konstruktivno povezan sa prizemljem, a od prvog
sprata ga dijeli zajednička međuspratna konstrukcija ili zajednička tavanica.
Poluspratovi se javljaju u slučajevima kada zgrada ima jedan lil više spratova, a horizontalna podjela na
spratove nije sprovedena u jednoj ravni kroz cijelu zgradu. Obično je podjela urađena na polovini zgrade,
a razlika u visini poda jednog i drugog dijela je pola visine sprata, tako da se dva polusprata koje spaja
donji stepenišni krak smatraju jednim spratom.
Ako zgrada nema na cijeloj visini isti broj spratova, broj spratova računa se prema najvišem dijelu. Za
zgrade na kojima se radi dogradnja odgovara se prema tome šta se dograđuje. Ako se prizemlje
- 15 -

dograđuje u horizontalnom smjeru (proširenje) odgovara se "prizemna", ako se dograđuje prvi sprat
odgovara se "jednospratna", itd.
Instalacije u zgradi (pit. 16) – Odgovara se zaokruživanjem broja kraj jednog od ponuđenih odgovora.
Zgrada je opremljena instalacijama centralnog grijanja ako su instalacije centralnog grijanja predviđene,
odnosno ugrađene u čitavoj zgradi ili dijelu zgrade.
Odgovor o centralnom grijanju daje se tako što se zaokriži jedan od ponuđenih odgovora koji se odnosi
na način isporuke toplote i to:
- daljinsko, ako se toplota isporučuje iz javne (mjesne) toplane;
- etažno u zgradi (ili stanovima) ako se prostorije u zgradi griju toplotom isporučenom iz zajedničke
kotlarnice u zgradi (koja može grijati jednu zgradu ili nekoliko njih) ili je predviđeno etažno grijanje
pojedinih stanova ili poslovnih prostorija.
- nema, ako ni u jednom dijelu zgrade nijesu predviđene, odnosno ugrađene instalacije centralnog
grijanja.
Gasovod - zgrada je opremljena instalacijama gasovoda ako su instalacije predviđene, odnosno
ugrađene u čitavoj zgradi ili dijelu zgrade. Pod instalacijama gasovoda podrazumijevaju se instalacije koje
služe za isporuku zemnog ili drugih vrsti gasa preko mjerača.
Lift - odgovor ''ima'' daje se ukoliko je bar u jednom ulazu zgrade predviđen ili postoji jedan ili više liftova.
Odgovor "nema" daje se ako u zgradi nije predviđen odnosno ne postoji lift.
Korisna površina poslovnog prostora u zgradama, m² (pit. 17) - U predviđeno polje na obrascu upisuje se
podatak o korisnoj površini poslovnih prostorija u zgradi, bez obzira da li se one nalaze u isključivo ili
pretežno nestambenoj zgradi ili u pretežno stambenoj zgradi.
Pod poslovnim prostorijama podrazumijevaju se prostorije u kojima se obavlja proizvodnja dobara ili se
pružaju različite usluge (ugostiteljstvo, trgovina, lične usluge), kancelarijske prostorije bilo koje namjene
uključujući upravu i banke, ljekarske ordinacije, prostorije u kojima se obavlja naučna, prosvjetna ili
kulturna djelatnost itd.
Korisna površina poslovnih prostorija je površina poda mjerena unutar zidova tih prostorija.
Isključuju se površine podruma i potkrovlja koje nijesu uređene kao poslovni prostor, zatim površine
garaža koje ne služe za obavljanje djelatnosti, kotlarnica, ostava i stepeništa.
Ukoliko je zgrada namijenjena isključivo za stanovanje, odnosno ako se radi o zgradi isključivo sa
stanovima za odmor kod ovog pitanja ne može da postoji podatak.
PODACI O STANOVIMA
Stanom se smatra svaka građevinski povezana cjelina namijenjena za stanovanje, koja se sastoji od
jedne ili više soba sa odgovarajućim pomoćnim prostorijama (kuhinja, ostava, predsoblje, kupatilo, klozet
i sl.) ili bez pomoćnih prostorija, i ima jedan ili više posebnih ulaza direktno iz hodnika, stepeništa,
dvorišta ili ulice.
Površina stana (m²) je korisna podna površina stana mjerena unutar zidova stana.
- 16 -

Isključuju se površine podruma i potkrovlja koji nijesu uređeni kao stan ili dio stana, zatim površine
garaža, kotlarnica, ostava i sl. kao i stepeništa i druge zajedničke prostorije u zgradama sa više stanova.
Ukoliko se daju podaci o stanovima u porodičnim kućama, u korisnu površinu stana ne smiju se uračunati
površine podruma, tavana, stepeništa ili hodnika koje povezuju dva stana (osim ako povezuju prostorije
istog stana), kao i površine garaža, kotlarnica i ostava.
Kao što je već napomenuto, da ne bi došlo do višestrukog prikazivanja podataka o broju i površini
stanova, prikazuju se samo stanovi koje izvještajna jedinica gradi kao glavni izvođač, tj. po neposrednom
ugovoru sa investitorom ili za sopstvene potrebe (npr. radi prodaje na tržištu).
Prema tome ako je izvještajna jedinica kao podizvođač ili kooperant izvodila samo instalaterske ili
završne radove na stanovima, ili neku drugu fazu izgradnje, ne prikazuje podatke o broju i površini
stanova, već to prikazuje glavni izvođač radova.
Za stanove u zgradama koje se dograđuju ili kod adaptacije nestambenog prostora u stambeni, u ovaj dio
obrasca unose se podaci samo u slučaju ako se dograđuju ili adaptiraju potpuno novi stanovi. Međutim
ako se dograđuje jedna ili više soba ili neke pomoćne prostorije tako da se ne povećava broj stanova
nego se proširuje postojeći stan, onda se podaci o toj dogradnji ne unose u ovaj dio obrasca.
Ne prikazuju se stanovi u zgradama privremenog karaktera (barake i sl).
Predviđeni stanovi u zgradi prema projektu (pit.18) – U odgovarajuća polja upisuje se broj i površina svih
stanova predviđenih u zgradi, bez obzira da li su stanovi završeni, da li je izgradnja u toku, ili je tek
započelo kopanje temelja. Podatak o ukupnom broju i površini stanova predstavlja zbir podataka datih u
odgovorima na pitanje 19, 20 i 21.
Stanovi završeni prije izvještajne godine (pit.19) – U odgovarajuća polja upisuje se broj i površina stanova
koji su završeni prije izvještajne godine, i kao takvi prikazani su u ranijim izvještajima, iako zgrada nije bila
završena.
Stanovi završeni u izvještajnoj godini (pit.20) – U odgovarajuća polja upisuje se broj i površina stanova
završenih u izvještajnoj godini.
Završenim stanom se smatra samo onaj stan na kome su završeni svi predviđeni građevinski,
instalaterski i završni radovi.
Završeni stanovi se prikazuju prema vrsti stana, pri čemu se vrsta stana određuje prema broju soba.
Soba je prostorija namijenjena za stanovanje, koja je od drugih prostorija stana odvojena stalnim
zidovima i ima direktnu dnevnu svjetlost, a čija površina poda iznosi najmanje 4m². Direktnim dnevnim
svjetlom smatra se svijetlo koje se dobija kroz prozor na samoj prostoriji, a dolazi sa otvorenog prozora
(sa ulice ili iz dvorišta), terase ili svjetlarnika i sl.
Kod jednoiposobnih stanova tzv. pola soba prikazuje se kao cijela soba, pa jednoiposoban stan treba
razvrstati kao dvosoban. Isto važi za dvoiposobne, troiposobne i ostale slične stanove.
Sobe manje od 4m² se ne prikazuju u ukupnom broju soba, iako se njihova površina uračunava u ukupnu
površinu stana.
- 17 -

Garsonjera je stan od jedne sobe, kupatila i predsoblja sa malom tzv. čajnom kuhinjom (manjom od 4m²)
ili bez nje.
Jednosoban stan može da ima jednu sobu i kuhinju od najmanje 4m², a može da ima i druge pomoćne
prostorije ili jednu sobu i kuhinju manju od 4m², bez kupatila, ali s ostalim pomoćnim prostorijama ili bez
njih, ili jednu sobu bez kuhinje i kupatila, ali s ostalim pomoćnim prostorijama.
Garsonjere i jednosobni stanovi iskazuju se zajedno.
Dvosobni, trosobni, četvorosobni, petosobni i višesobni stan ima dvije, tri, četiri, pet ili više soba sa
pomoćnim prostorijama ili bez njih.
Broj stanova koji ostaju za izgradnju poslije izvještajne godine (pit.21) – U odgovarajuća polja upisuje se
broj i površina stanova u zgradi koji ostaju za izgradnju poslije izvještajne godine, bez obzira da li je
izgradnja tih stanova već započela ili nije.
Broj završenih stanova koji imaju kuhinju (pit.22) – Na osnovu podataka kod pitanja 18, u predviđena
polja treba upisati koliko završenih stanova u izvještajnoj godini ima kuhinju površine 4 i više od 4m², a
koliko završenih stanova ima kuhinju manju od 4m².
Broj završenih stanova u privatnoj svojini (pit.23) – Na osnovu podataka kod pitanja 18, u predviđena
polja treba upisati koliko je završenih stanova u izvještajnoj godini u privatnoj svojini.
Stanovi su u privatnoj svojini:
- ukoliko je investitor fizičko ili pravno lice u privatnoj svojini;
- ukoliko su stanovi prodati fizičkom ili pravnom licu u privatnoj svijini;
- ukoliko se stanovi grade posredstvom stambenih zadruga.
Tretiranje povjerljivih podataka – Individualni podaci su poslovna tajna i pojedinačno se ne smiju objaviti.
Prenos podataka korisnicima – Publikovani podaci su dostupni svim korisnicima u publikaciji statističkog
godišnjaka Crne Gore i na web portalu Zavoda za statistiku.
Usklađenost sa propisima EU - Uvođenjem i primjenom klasifikacije djelatnosti Evropske zajednice NACE
Rev.2, usklađeno je definisanje djelatnosti građevinarstva (u sektor F, oblasti 41, 42 i 43) sa Evropskom
zajednicom što je bio osnovni korak za primjenu evropskih statističkih standarda. Poslije definicije
građevinske djelatnosti potrebno je definisati i klasifikovati njene rezultate, radi čega je bilo potrebno u
naš statistički sistem uvesti odgovarajuću klasifikaciju koja je za takve statističke potrebe propisana u
Evropskoj zajednici.
- 18 -

METODOLOGIJA GODIŠNJEG ISTRAŽIVANJA O ZGRADAMA GRAĐENIM U
ORGANIZACIJI INDIVIDUALNIH VLASNIKA
Naziv istraživanja - Godišnji izvještaj o građevinskim radovima Građ-11a, Građ-12a, popunjavaju fizička
lica za zgrade građene u organizaciji individualnih vlasnika (u daljem tekstu izvještajne jedinice).
Izvor podataka za ovo istraživanje je upitnik.
Institucija koja je nadležna za sprovođenje ovog istraživanja je Monstat.
Pravni osnov za sprovođenje ovog statističkog istraživanja je Zakon o statistici i statističkom sistemu Crne
Gore „SL. list RCG“ br. 69/2005, i godišnji Plan statističkih istraživanja za 2007 „SL. list RCG“ br. 7/2007.
godinu.
Obaveza jedinica da dostavljaju podatke - Zakon o statistici i statističkom sistemu Crne Gore „SL. list
RCG“ br. 69/2005, i godišnji Plan statističkih istraživanja za 2007 „SL. list RCG“ br. 7/2007.godinu.
Upitnici korišćeni u upitniku – Građ-11a, Godišnji izvještaj o zgradama građenim u organizaciji
individualnih vlasnika i Građ - 12a, Kontrolnik godišnjeg izvještaja o zgradama građenim u režiji
individualnih vlasnika.
PREDMET ISTRAŽIVANJA
Predmet istraživanja su sve zgrade na kojima su se u toku izvještajne godine izvodili građevinski radovi.
Pod zgradama građenim u organizaciji individualnih vlasnika podrazumijevaju se zgrade koje su gradili
vlasnici sopstvenom radnom snagom, uz pomoć tuđe radne snage, ili angažovanjem samostalnih
privatnih preduzimača i zanatlija. Ukoliko je zgradu djelimično gradilo građevinsko preduzeće (grubi
građevinski radovi), a ostatak radova izvodio vlasnik zgrade, izvještaj se popunjava prema ovom
uputstvu, s tim što podatak o vrijednosti, pitanje 6. treba da sadrži vrijednost radova koje je obavilo
građevinsko preduzeće i vrijednost radova koje je obavio vlasnik.
Izvještajem GRAĐ-11a ne prikupljaju se podaci o zgradama na kojima radove od početka do kraja
građenja izvode građevinska preduzeća (svih oblika svojine) za račun individualnih vlasnika.
Vrsta zgrada
Obuhvataju se sve vrste zgrada iz područja 1, ”Zgrade” prema Klasifikaciji vrsta građevina (KVG), to jest
sve stambene i sve nestambene zgrade.
Vrsta gradnje
Izvještajem se obuhvataju sve zgrade novogradnje i dogradnje, bez obzira da li je nadležni organ izdao
dozvolu za gradnju, i to: zgrade koje imaju stanove (isključivo stambene, pretežno stambene i pretežno
nestambene), kao i zgrade koje nemaju stanove, a građene su za obavljanje djelatnosti ugostiteljstva,
- 19 -

trgovine, zanastva i poljoprivrede. Osim ovih, obuhvataju se i garaže ukoliko su građene kao posebne
građevine, kao i vikend kuće. Ovim izvještajem obuhvataju se i stanovi koji su izgrađeni adaptacijom
nestambenog prostora.
Ne obuhvataju se zgrade na kojima su rađene rekonstrukcije, adaptacije (osim adptacije nestambenog
prostora u stan) i velike opravke, niti zgrade koje se rade bez temelja a čiji su spoljni zidovi isključivo od
dasaka ili pletara (tj, nije korišćen tvrdi građevinski materijal). Ne obuhvataju se ni stambene zgrade od
jedne sobe koja je manja od 4m². Dogradnja stambenih zgrada obuhvata se samo ako se dograđuje cijeli
stan. Ukoliko se dograđuje soba ili neka pomoćna prostorija, upitnik se ne popunjava, jer se u tom slučaju
radi o proširenju stana a ne o izgradnji nove stambene jedinice.
Ali ukoliko se na stambenoj zgradi dograđuje lokal za obavljanje neke privrede djelatnosti, takve zgrade
se obuhvataju izvještajem radi dobijanja informacija o izgradnji poslovnog prostora.
IZVJEŠTAJNE JEDINICE
Izvještaj GRAĐ-11a popunjava anketar za zgrade na svojoj teritoriji koje su građene u organizaciji
individualnih vlasnika. Izvještajem GRAĐ-11a ne prikupljaju se podaci o zgradama na kojima radove, od
početka do kraja građenja, izvode građevinska preduzeća (svih oblika svojine) za račun individualnih
vlasnika.
Pod zgradama građenim u organizaciji individualnih vlasnika podrazumijevaju se zgrade koje su gradili
vlasnici sopstvenom radnom snagom, uz pomoć tuđe radne snage, ili angažovanjem samostalnih
privatnih preduzimača i zanatlija. Ukoliko je zgradu djelimično gradilo građevinsko preduzeće (grubi
građevinski radovi), a ostatak radova izvodio vlasnik zgrade, izvještaj se popunjava prema ovom
uputstvu.
OPŠTE UPUTSTVO ZA POPUNJAVANJE OBRASCA GRAĐ-11a i GRAĐ-12a
Za svaku zgradu (stambenu i nestambenu) popunjava se poseban obrazac GRAĐ-11a.
Svi obrasci GRAĐ-11a koji se odnose na područje jedne opštine sortiraju se u jedan Kontrolnik GRAĐ-
12a. Anketar na obrazac Kontrolnika GRAĐ-12a upisuje naziv opštine na čijem je području lokacija
zgrada. Za zgrade građene u izvještajnoj godini treba u Kontrolniku upisati ukupan broj popunjenih
obrazaca GRAĐ-11a, vrijednost izvedenih radova kao i ukupan broj i površinu završenih stanova.
Prilikom popunjavanja izvještaja treba koristiti Klasifikaciju vrsta građevina (KVG), koja je urađena za
potrebe statističkih istraživanja u Crnoj Gori tako što je preuzeta struktura i sadržaj svih nivoa Klasifikacije
vrsta građevina Evropske zajednice, s tim da su neke klase dodatno rasčlanjene.
U Klasifikaciji vrsta građevina sve građevine su podijeljene na dva osnovna područja:
״ Zgrade״ 1, - područje
‏.״,‏građevine Ostale״ 2, - područje
‏.״ Zgrade״ 1, U ovom statističkom istraživanju obuhvataju se samo one građevine koje pripadaju području
Zgrade se klasifikuju prema nižem nivou, što znači da se u odgovarajuća polja na statističkim upitnicima
upisuje petocifrena šifra zgrade.
- 20 -

Na sva pitanja uz koja su odštampane crte, odgovori se upisuju na crte. Na ostala pitanja na upitniku
odgovara se upisivanjem odgovora u predviđena šifarska polja, koja se uvijek popunjavaju s desna na
lijevo, na ostala pitanja odgovara se zaokruživanjem broja pored jednog od odgovora. Na svako pitanje
može se dati samo jedan odgovor.
Svi podaci na upitniku upisuju se kao cijeli brojevi, bez decimala, prema jedinici mjere koja je označena
kod pojedinih pitanja na obrascu (m²,m³).
KONTROLNIK GRAĐ-12A
Na kontrolniku anketar popunjava sljedeće indentifikacione podatke: na predviđene crte treba da upiše
naziv opštine na čijem području su zgrade za koje su popunjeni izvještaji GRAĐ-11a.
Tabela A. Zbirni pregled - popunjava se za sve zgrade građene u izvještajnoj godini.
Ukupan broj popunjenih obrazaca GRAĐ-11a (kol.2) - upisuje se ukupan broj popunjenih obrazaca
GRAĐ-11a, koji pripadaju području iste opštine.
Vrijednost izvršenih radova u toku izvještajne godine (kol.3) - podatak se dobija sabiranjem vrijednosti
izvedenih radova na zgradi na osnovu izvještaja GRAĐ-11a (pit.6).
Ukupan broj i površina završenih stanova (kol.4 i 5) - podaci se dobijaju sabiranjem broja odnosno
površine završenih stanova iz izvještaja GRAĐ-11a, (pit.17), koji su detaljnije definisani u uputstvu za
popunjavanje izvještaja GRAĐ-11a.
OBRAZAC GRAĐ-11A
Redni broj upitnika GRAĐ-11a u okviru opštine – Upisuje se redni broj upitnika GRAĐ-11a u okviru
opštine.
Prezime i ime vlasnika zgrade,kao i ulica i broj upisuju se u predviđene kućice. Ovaj podatak se
obavezno mora upisati.
1. PODACI O ZGRADI
Zgrade su stalne građevine koje imaju krov i spoljne zidove, izgrađene su kao samostalne upotrebne
cjeline koje pružaju zaštitu od vremenskih i drugih spoljnih uticaja, a namijenjeni su za stanovanje,
obavljanje neke djelatnosti ili za smještaj i čuvanje životinja, robe, opreme za različite proizvodne i
uslužne djelatnosti itd.
U ovom istraživanju zgradama se smatraju i građevine koje imaju krov, ali nemaju (sve) zidove, npr.
nastrešnice, kao i građevine koje su pretežno ili potpuno smještene ispod površine zemlje, npr. skloništa,
podzemne garaže, prodavnice i drugi poslovni prostori u podzemnim prolazima i sl.
Podaci o zgradi (i stanovima) iskazuju se samo za nove zgrade, obnovljenje stare i urušene zgrade,
dograđene i nadograđene zgrade, kao i kod promjene namjene nestambenog prostora u stambeni.
- 21 -

Po pravilu obuhvataju se samo zgrade za koje su izdate građevinske dozvole. To ujedno znači da se
obuhvat pojave, odnosno logičkog ukupnog podatka (rezultata) za pojedini grad ili opštinu može
kontrolisati poređenjem s podacima o izdatim građevinskim dozvolama.
Izuzetno, ukoliko se obilaskom terena pronađe stambena zgrada od čvrstog materijala koja je građena u
izvještajnoj godini, a za koju nije izdata građevinska dozvola, ali ni rješenje o rušenju (npr. u toku je
postupak legalizacije), treba je obuhvatiti u izvještaju i označiti na poleđini obrasca Građ-11a da se radi o
zgradi za koju nije izdata građevinska dozvola.
Za završene zgrade novogradnje podaci se daju prema stvarnom stanju, a za nezavršene prema projektu
ili, ako nema projekta, onda prema predviđanju vlasnika kakva će zgrada biti kao završena. Za dogradnju
daju se podaci samo za dograđeni dio.
Gdje se zgrada nalazi (pit.1) – Upisuju se podaci o lokaciji zgrade, naziv opštine, mjesto, ulica i kućni broj
ako ga ima. Ukoliko naselje (ili dio naselja u kome se zgrada nalazi) nema ulice i/ili kućne brojeve, treba
upisati ime dijela naselja (kvart, predio) po kome se može ustanoviti gdje se ta zgrada nalazi.
Investitor radova (pit.2) – Na predviđenu crtu treba upisati ko je investitor. Ukoliko je investitor fizičko lice
(građani pojedinci, privatnici), tada se na predviđenu crtu upisuje ime i prezime osobe. Ukoliko je
investitor pravno lice (preduzeće, državna tijela, lokalna samouprava, ustanove itd.), tada se na
predviđene crte upisuje ime pravnog lica (firme) kao i djelatnost ukratko, ukoliko je poznata.
Godina izdavanja građevinske dozvole (pit.3) – Upisuje se godina kada je dozvola izdata.
Godina početka izgradnje zgrade (pit.4) – Upisuje se godina kada je otpočela izgradnja, dogradnja
odnosno adaptacija zgrade.
Da li je zgrada završena u izvještajnoj godini (pit.5) - Na ovo pitanje se odgovara sa ײdaײ ako su na
zgradi zavšeni svi predviđeni građevinski radovi, zanatski radovi i inastalacije, tako da se zgrada može
koristiti za stanovanje. Međutim, ako neki od predviđenih radova nijesu završeni, na ovo pitanje se
odgovara sa ‏.ײneײ Izuzetno se mogu smatrati završenim one zgrade koje su naseljene, a kod kojih
fasada još nije završena, pod uslovom da su svi ostali predviđeni radovi završeni.
Vrijednost izvedenih radova na zgradi u toku godine u hilj.eura (pit.6) – Podatak o vrijednosti izvedenih
radova u toku godine treba da sadrži:
a) Vrijednost cjelokupnog građevinskog i zanatskog materijala koji je utrošen u toku godine, bez
obzira da li je materijal kupljen ili je upotrebljen materijal od neke stare porušene zgrade ili je
vlasnik, koji gradi zgradu, uzeo građu iz svoje šume ili je sam pravio opeku i sl. Vrijednost
utrošenog materijala koji nije kupljen treba procijeniti prema važećim cijenama u konkretnom
mjestu.
b) Ukupan iznos koji je u toku godine plaćen radnicima za njihov rad na građenju zgrade, kao i
procijenjenu vrijednost rada vlasnika i njegovih ukućana, srodnika i sl.
- 22 -

c) Troškove prevoza materijala u koje se uključuju i procijenjeni troškovi prevoza ukoliko je prevoz
obavljao sam vlasnik.
d) Vrijednost radova koje je obavilo građevnsko preduzeće ukoliko je djelimično učestvovalo u
izgradnji zgrade.
U ukupnu vrijednost radova ne uračunava se pribavljanje i komunalno opremanje zemljišta na kome se
gradi zgrada.
Vrsta radova na zgradi (pit.7) – Zaokružuje se jedan od navedenih odgovora.
Pod novogradnjom (šifra 1) se podrazumijeva izgradnja nove zgrade na mjestu gdje nije postojala
nikakva zgrada ili je postojala pa je porušena.
Novogradnjom se smatra i ponovna izgradnja, od temelja, zgrade koje su potpuno porušene zbog
elementarnih nepogoda, ratnih razaranja i slično ili su bile toliko oštećene da su se morale potpuno
srušiti. U novogradnju se uključuje i obnova, urušenih i napuštenih zgrada. To su građevinski radovi
kojima se najmanje jedan stan ili drugi prostori u zgradi potpuno obnavljaju uz korišćenje bitnih dijelova
postojeće konstrukcije, sačuvanih spoljnih zidova zgrada itd. iako su unutrašnje zidne i tavanske
pregrade potpuno urušene (npr. zbog starosti zgrade, elementarnih nepogoda i sl.).
Ne obuhvataju se zgrade obnavljane u izvještajnoj godini koje su imale samo (manja ili veća) oštećenja
zbog elementarnih nepogoda, ratnih razaranja sl. (npr, urušene krovne konstrukcije, porušeni dio zida,
bez prozora, vrata i sl.).
Pod dogradnjom (šifra 2) se podrazumijeva doziđivanje na postojeću zgradu u horizontalnom smjeru
(proširivanje) i u vertikalnom smjeru (doziđivanje novih spratova).
To su građevinski radovi kojima se dobijaju nove upotrebne cjeline uz ili na postojećim građevinama, kao
npr. potpuno novi stan ili poslovni prostor.
Ne obuhvata se proširenje postojećih građevina,upotrebnih cjelina, npr. dogradnja pojedinih soba u
postojećem stanu ili poslovnom prostoru.
Pod adaptacijom (šifra 3) se podrazumijeva promjena namjene nestambenog prostora u stambeni.
To su građevinski radovi kojima se postojećem nestambenom prostoru u zgradi (npr. tavanski ili
podrumski prostor koji do tada nije bio uređen za stanovanje, garaže, prostor u kojem se obavljala neka
proizvodna ili uslužna djelatnost) mijenja namjena u stambeni (u jedan ili više stanova).
Namjena zgrade (pit.8) – Za zgrade koje se dograđuju ili kod adaptacije nestambenog prostora u
stanove, namjena zgrade se određuje prema dograđenom ili adaptiranom dijelu. Zaokružuje se jedan od
navedenih odgovora.
Isključivo stambena zgrada (šifra 1) je zgrada koja je u cjelini namijenjena za stanovanje i nema prostorije
za obavljanje bilo kakve djelatnosti, ali može da ima garaže i druge zajedničke prostorije koje su
namijenjene za potrebe korisnika stanova.
Isključivo stambena zgrada mora da ima šifru stambene zgrade kod pitanja Vrstaײ ײzgrade i odgovore na
pitanja Podaciײ o ײstanovima (pitanja od 15 do 20).
- 23 -

Šifru “11” (KVG) dobijaju i promjene namjene nestambenog prostora u stanove tj. sve one zgrade koje
kod pitanja 7 “Vrsta radova na zgradi” imaju odgovor 3.
Pretežno stambena zgrada (šifra 2) je zgrada u kojoj preko 50٪ korisne površine zauzimaju stanovi i
prostorije koje služe korisnicima stanova (garaže stanara, ostave), a korisni prostor namijenjen za
obavljanje djelatnosti je manji od 50٪. Ukoliko je tačno 50٪ površine namijenjeno za stanovanje, a 50٪ je
poslovni prostor, zgrada se takođe razvrstava u ovu grupu. Ove zgrade kod pitanja 9 “Vrsta zgrade”
moraju da imaju šifru stambene zgrade i odgovore na pitanja “Podaci ostanovima”.
Pretežno nestambena zgrada (šifra 3) je zgrada, u kojoj pretežnu površinu, preko 50٪ zauzimaju
prostorije namijenjene za obavljanje jedne ili više djelatnosti tj. stambeni prostor zauzima manje od 50٪
korisne površine zgrade. Pretežno nestambena zgrada mora da ima šifru nestambene zgrade kod pitanja
stanovima”. i odgovore na pitanja “Korisna površina poslovnog prostora” i “Podaci o ײzgrade Vrstaײ 9
Isključivo nestambena zgrada (šifra 4) u cjelini je namijenjena za obavljanje neke djelatnosti, odnosno u
svom sastavu nema prostorija namijenjenih za stanovanje. Ove zgrade na pitanje 9 “Vrsta zgrade” moraju
da imaju šifru nestambene zgrade i odgovor na pitanje “Korisna površina poslovnog prostora”, a ne smiju
da imaju odgovore na pitanja “Podaci o stanovima”.
Zgrada isključivo sa stanovima za odmor (šifra 5) je porodična kuća ili druga zgrada u kojoj su svi stanovi
izgrađeni za odmor. Po pravilu investitor ili kupac ovih stanova je privatno lice koje ih koristi za sopstvene
potrebe. Ove zgrade moraju da imaju šifru stambene zgrade i odgovore na pitanja “Podaci o stanovima”.
Ovdje se ne smiju razvrstati apartmani i druge zgrade za smještaj gostiju, čiji su investitori pravna ili
fizička lica koja se bave ugostiteljskom djelatnošću. Takve zgrade spadaju u “isključivo nestambene
zgrade” i kod pitanja 9 “Vrsta zgrade” imaju šifru podklase “Hoteli i moteli”. Napominjemo da se “Zgrade
za stanovanje zajednica” (KVG, šifra 11300) svrstavaju u “isključivo stambene zgrade”.
Vrste zgrade (pit.9) – Na crte ispod pitanja upisuje se kratak opis zgrade iz kojeg se vidi pretežna
namjena nove zgrade ili dograđenog dijela, a prema nazivima vrste zgrada u Klasifikaciji vrsta građevina.
U predviđena šifarska polja upisuje se petocifrena šifra građevine (podklasa) iz Klasifikacije vrsta
građevina (kolona “Šifra podklase”). U slučaju promjene nestambenog prostora u stanove,
novonamijenjeni dio razvrstava se u odgovarajuću podklasu dijela 11 “Stambene zgrade”.
Sistem građenja (pit.10) – Odgovara se zaokruživanjem broja pored jednog od ponuđenih odgovora.
Tradicionalni sistem građenja (šifra 1) karakteriše primjena tradicionalnih (klasičnih) građevinskih
materijala kao što su: opeka, kamen, beton i sl. na tradicionalni (zanatski) način, a sa upotrebom samo
osnovnih prefabrikata (monta i drugi nosači, nadprozornici i nadvratnici i sl.).
Pod polumontažnim sistemom (šifra 2) podrazumijeva se građenje pod kojim se manje od 50٪ građevine
izvodi od građevinskih montažnih elemenata koji se ugrađuju najčešće suvim postupkom uz minimum
mokrih procesa.
- 24 -

Pod montažnim sistemom (šifra 3) podrazumijeva se građenje u kojem se 50٪ i više građevine izvodi od
prethodno proizvedenih građevinskih montažnih elemenata koji se na gradilištu pojavljuju i ugrađuju
najčešće suvim postupkom.
Veličina zgrade u spratovima (pit.11) – U predviđena polja upisuje se broj spratova ispod i iznad zemlje.
U prvo polje ispod zemlje upisuje se broj spratova ispod nivoa srednje kote okolnog terena i to za
podrume i suterene u stambenim i poslovnim zgradama, podzemne garaže, poslovne prostore u
podzemnim prolazima, skloništa itd.
Podrum je etaža čiji se pod nalazi ispod površine zemljišta koje okružuje zgradu, na dubini većoj od 1m.
Suteren je etaža čiji se pod nalazi ispod površine zemljišta koje okružuje zgradu, na dubini manjoj od 1m.
U drugo polje iznad zemlje upisuje se najviša etaža iznad srednje kote okolnog terena. Tako npr. ako
zgrada ima samo prizemlje, upisuje se 00; ako ima prizemlje i prvi sprat, upisuje se 01; prizemlje, prvi i
drugi sprat, upisuje se 02, itd.
Prizemlje je prva etaža u zgradi iznad podruma i suterena ili iznad nivoa srednje kote okolnog terena (ako
zgrada nema podruma) u kome se nalaze izgrađene stambene ili poslovne prostorije.
Potkrovlje se po pravilu ne ubraja u spratove, međutim, ako je u tom prostoru izgrađen stan ili poslovni
prostor tada se prikazuje kao sledeća etaža iznad zadnjeg sprata zgrade. Ako zgrada ima međusprat,
između prizemlja i prvog sprata, a to je obično u slučajevima kada su u dijelu prizemlja lokali, treba ga
računati kao prizemlje jer je konstruktivno povezan sa prizemljem, a od prvog sprata ga dijeli zajednička
međuspratna konstrukcija ili zajednička tavanica.
Poluspratovi se javljaju u slučajevima kada zgrada ima jedan ili više spratova, a horizontalna podjela na
spratove nije sprovedena u jednoj ravni kroz cijelu zgradu. Obično je podjela urađena na polovini zgrade,
a razlika u visini poda jednog i drugog dijela je pola visine sprata. Tako da se dva polusprata koje spaja
donji stepenišni krak smatraju jednim spratom.
Spratovi se broje sa najviše strane zgrade. Ako zgrada nema na cijeloj visini isti broj spratova, broj
spratova se računa prema najvišem dijelu.
Za zgrade na kojima se radi dogradnja odgovara se prema tome šta se dograđuje. Ako se prizemlje
dograđuje u horizontalnom dijelu (proširenje) odgovara se “prizeman”, ako se dograđuje prvi sprat
odgovara se “jednospratna” itd.
Instalacije u zgradi (pit.12) – Zgrada ima instalacije vodovoda, kanalizacije i centralnog grijanja ako su
instalacije ugrađene u čitavoj zgradi ili dijelu zgrade.
Za zgrade na koje se dograđuju ili im se mijenja namjena, odgovara se samo za dograđeni, odnosno
adaptirani dio. Kod završenih zgrada odgovor se upisuje prema postojećem stanju, a kod nezavršenih
zgrada upisuju se odgovarajuće instalacije predviđene projektom.
Na pitanje se odgovara zaokruživanjem broja pored jednog od ponuđenih odgovora.
- 25 -

Vodovod
Odgovor “ima” (šifra 1) daje se kada u stanu, odnosno zgradi, postoje vodovodne instalacije bez obzira
da li su priključene na javni vodovod, na hidrofor ili specijalne pumpe ili se voda dovodi slobodnim padom.
Odgovor “nema” (šifra 2) daje se kada u stanu, odnosno zgradi, nijesu postavljene vodovodne instalacije.
Kanalizacija
Odgovor “ima” (šifra 1) daje se kada u stanu, odnosno zgradi, postoje kanalizacione instalacije bez obzira
na to da li su priključene na javnu kanalizacionu mrežu ili neki drugi uređaj ili način odvođenja (septička
jama i sl.).
Odgovor “nema” (šifra 2) daje se kada u stanu nijesu postavljene kanalizacione instalacije.
Centralno grijanje
Odgovor “ima” (šifra 1) daje se kada u stanu postoje instalacije centralnog grijanja čitave zgrade (iz javne
toplane, zajedničke kotlarnice u zgradi, koja može grijati jednu ili nekoliko zgrada) ili je predviđeno etažno
grijanje pojedinih stanova ili poslovnih prostorija.
Odgovor “nema” (šifra 2) daje se ako ni u jednom dijelu zgrade nijesu predviđene odnosno ugrađene
instalacije centralnog grijanja.
Lift
Odgovor “ima” (šifra 1) daje se ukoliko bar u jednom ulazu zgrade postoji jedan ili više liftova.
Odgovor “nema” (šifra 2) daje se ako u zgradi ne postoji lift.
Građevinska veličina zgrade (pit.13) – Podaci o veličini zgrade novogradnje daju se za cijelu zgradu, a za
dogradnju, odnosno adaptaciju, daju se podaci o veličini onog dijela zgrade koji se nadograđuje ili mijenja
namjena. Za nezavršene zgrade daje se veličina zgrade prema projektu, a za završene unosi se veličina
zgrade prema stvarnom stanju.
Kao odgovor na pitanje o građevinskoj veličini na predviđenim crtama upisuju se dimenzije zgrade,
tj.dužina, širina i visina u metrima. Bruto površina izražava se m², a zapremina u m³.
Bruto površina zgrade (m²) je zbir površina svih etaža u zgradi koje su obuhvaćene spoljnim zidovima,
uključujući i debljinu spoljnih zidova. Obuhvataju se etaže čiji je pod ispod površine srednje kote okolnog
terena, kao i prizemlja i sve etaže iznad prizemlja, uključujući površine stepeništa, liftova, ulaza, prolaza i
sl. a isključuju se površine balkona.
Bruto zapremina zgrade (m³) je zbir zapremina svih natkrivenih dijelova zgrade uključujući i spoljne
zidove. Izračunava se tako što se građevinska bruto površina odgovarajućih dijelova zgrade množi s
visinom tih dijelova. Početna kota visine zgrade (ili dijelova zgrade) računa se od površine poda podruma
ili druge najniže etaže u zgradi do srednje visine krovne konstrukcije, odnosno za zgrade sa ravnim
krovom ili terasom koja je ujedno tavanica najvišeg sprata, uzima se kota gornje površine ravnog krova ili
terase. Prema Klasifikaciji vrsta građevina, području “Zgrade” pripadaju i silosi i rezervoari čija se
zapremina iskazuje samo u m³.
- 26 -

Zapremina rezervoara i silosa je zapremina šupljine tih građevina, bez debljine spoljnih zidova i obloga.
Navedene definicije fizičkih jedinica mjere su opšti statistički standardi za prikazivanje veličine zgrade
koje preporučuju Evropska statistika i UN/Ekonomska komisija za Evropu. U pojedinačnim slučajevima za
izračunavanje bruto površine ili zapremine zgrade za koje ovdje nije dat detaljniji opis, izvještajna jedinica
primijeniće važeće građevinske standarde kod nas, pri čemu treba da vodi računa da oni bitno ne
odstupaju od navedenih evropskih standarda.
Korisna površina poslovnog prostora u zgradama, m² (pit.14) – Podatak o korisnoj površini poslovnih
prostorija u zgradi upisuje se za nove zgrade i dograđene dijelove.
U predviđeno polje na obrascu upisuje se podatak o korisnoj površini poslovnih prostorija u zgradi, bez
obzira da li se one u isključivo ili pretežno nestambenoj zgradi ili u pretežno stambenoj zgradi.
Pod poslovnim prostorijama podrazumijevaju se prostorije u kojima se obavlja proizvodnja dobara ili se
pružaju različite usluge (ugostiteljstvo, trgovina, lične usluge), kancelarijske prostorije bilo koje namjene
uključujući upravu i banke, ljekarske ordinacije, prostorije u kojima se obavlja naučna, prosvjetna ili
kulturna djelatnost itd.
Korisna površina poslovnih prostorija je površina poda mjerena unutar zidova tih prostorija.
Isljučuju se površine podruma i potkrovlja koje nijesu uređene kao poslovni prostor, zatim površine
garaža koje ne služe za obavljanje djelatnosti, kotlarnica, ostava i stepeništa. Ukoliko je zgrada
namijenjena isključivo za stanovanje, odnosno ako se radi o zgradi isključivo sa stanovima za odmor kod
ovog pitanja ne može da postoji podatak.
2. PODACI O STANOVIMA
Stanom se smatra svaka građevinski povezana cjelina namijenjena za stanovanje, koja se sastoji od
jedne ili više soba sa odgovarajućim pomoćnim prostorijama (kuhinja, ostava, predsoblje, klozet i sl.) ili
bez pomoćnih prostorija i ima jedan ili više posebnih ulaza direktno iz hodnika, stepeništa, dvorišta ili
ulice.
Korisna površina stana (m²) je podna površina stana mjerena unutar zidova stana. Ukupna korisna
površina stana je zbir površina podova svih soba, kuhinje, kupatila, klozeta, hodnika i ostalih pomoćnih
prostorija u sastavu stana. Isključuju se površine podruma i podkrovlja koji nijesu uređeni kao stan ili dio
stana, zatim površine garaža, kotlarnica, ostava (npr. u porodičnim kućama) i sl. kao i stepenište i druge
zajedničke prostorije u zgradama sa više stanova.
Ukoliko se daju podaci o stanovima u porodičnim kućama, u korisnu površinu stana ne smiju se uračunati
površine podruma, tavana, stepeništa, ili hodnika koji povezuju dva stana (sem ako povezuju prostorije
istog stana), kao i površine garaža, kotlarnica i ostava.
Za stanove u zgradama koji se dograđuju ili kod adaptacije nestambenog prostora u stambeni, u ovaj dio
obrasca unose se podaci samo u slučaju ako se dograđuju ili adaptiraju kompletni stanovi.
Međutim, ako se dograđuje jedna ili više soba ili neke pomoćne prostorije tako da se ne povećava broj
stanova nego samo proširuje postojeći stan, onda se podaci o toj dogradnji ne unose u ovaj dio obrasca.
- 27 -

Ne prikazuju se stanovi u zgradama privremenog karaktera (barake i sl.) kao ni sobe ili stanovi u
zgradama za stanovanje zajednica (zgrade za samce hotelskog tipa, domovi penzionera i sl.)
Predviđeni stanovi u zgradi prema projektu (pit.15) – Kao odgovor na ovo pitanje daje se podatak o broju
i površini svih predviđenih stanova u zgradi, kao i onih čija je izgradnja u toku ili još nije počela. Ovaj
podatak treba da predstavlja zbir podataka datih u odgovorima na pitanja br. 16, 17, i 18. Odgovor na ovo
pitanje mogu da imaju samo one zgrade koje kod pitanja 8 imaju zaokružen odgovor 1-3 ili 5.
Stanovi završeni prije izvještajne godine (pit.16) – Prilikom odgovora na ovo i sljedeće pitanje treba imati
u vidu šta se prema metodologiji ovog izvještaja smatra završenim stanom.
Završenim stanom se smatra samo onaj stan na kome su završeni svi predviđeni građevinski radovi,
zanatski radovi i instalacije. Kod ovog pitanja daju se podaci za stanove u zgradi koji su završeni prije
izvještajne godine tj. za stanove koji su prikazani kao zavrešeni u ranijim godišnjim izvještajima.
Stanovi završeni u izvještajnoj godini (pit.17) – U odgovarajuća polja upisuju se broj i površina stanova
završenih u izvještajnoj godini. Odgovori na ovo pitanje daju se samo za završene stanove u izvještajnoj
godini, prema navedenoj vrsti stana, ali imajući u vidu šta se smatra završenim stanom. Stanovi koji su u
potpunosti ili djelimično naseljeni, iako na njima nijesu završeni svi predviđeni građevinski i zanatski
radovi i instalacije, ne smatraju se završenim. Kod isključivo stambenih zgrada koje imaju samo jedan
stan, stan se može iskazati kao završen samo u slučaju ako je i zgrada iskazana kao završena kod
pitanja 5 ovog upitnika.
Završeni stanovi se prikazuju prema vrsti stana, pri čemu se vrsta stana određuje prema broju soba.
Soba je prostorija namijenjena za stanovanje, koja je od drugih prostorija stana odvojena stalnim
zidovima i ima direktnu dnevnu svjetlost, a čija površina poda iznosi najmanje 4 m². Direktnim dnevnim
svjetlom smatra se svjetlo koje se dobija kroz prozor na samoj prostoriji, a dolazi sa otvorenog prostora (s
ulice ili iz dvorišta), terase ili svjetlarnika i slično.
Kod jednoiposobnih stanova tzv. pola soba prikazuje se kao cijela soba, pa jednoiposoban stan treba
razvrstati kao dvosoban. Isto važi za dvoiposobne, troiposobne i ostale slične stanove.
Sobe manje od 4m² se ne prikazuju u ukupnom broju soba, iako se njihova površina uračunava u ukupnu
površinu stana.
Garsonjera je stan od jedne sobe, kupatila i predsoblja sa malom tzv. čajnom kuhinjom (manjom od 4 m²)
ili bez nje.
Jednosoban stan može da ima jednu sobu i kuhinju od najmanje 4 m², bez kupatila, ali sa ostalim
pomoćnim prostorijama ili bez njih, ili jednu sobu bez kuhinje i kupatila, ali s ostalim pomoćnim
prostorijama.
Garsonjere i jednosobni stanovi prikazuju se zajedno.
Dvosobni, trosobni, četverosobni, petosobni i višesobni stan ima dvije, tri, četiri, pet, ili više soba sa
pomoćnim prostorijama ili bez njih.
- 28 -

Stanovi koji ostaju za izgranju poslije izvještajne godine (pit.18) – Kod ovog pitanja prikazuje se broj i
površina svih stanova koji ostaju za izgradnju poslije izvještajne godine bez obzira na to da li je izgradnja
tih stanova već otpočela ili još nije (npr. izgrađeni su samo temelji).
Broj stanova završenih u izvještajnoj godini koji imaju klozet i kupatilo (pit.19) – Na osnovu podataka kod
pitanja 17, u predviđena polja upisuje se broj završenih stanova u izvještajnoj godini koji imaju klozet i
broj stanova koji imaju kupatilo. Smatra se da stan ima:
Klozet ako u svom sastavu ima sanitarni uređaj (klozet) bez obzira da li se nalazi u kupatilu ili u posebnoj
prostoriji unutar stana.
Kupatilo ako u stanu ima prostoriju u kojoj se nalazi kada ili tuš (ili i jedno i drugo) i kojoj su uvedene
instalacije vodovoda i kanalizacije.
Broj završenih stanova koji imaju kuhinju (pit.20) – Na osnovu podataka kod pitanja 17, u predviđena
polja treba upisati koliko završenih stanova u izvještajnoj godini ima kuhinju površine 4 i više m², a koliko
završenih stanova ima kuhinju manju od 4 m².
Kuhinja je posebna prostorija unutar stana koja je prilikom izgradnje stana ili kasnijim građevinskim
radovima predviđena (adaptirana) za kuvanje. Ukoliko se kuhinja sastoji od dva dijela, i to od dijela koji se
koristi kao trpezarija i radnog dijela u kojem se kuva, a koji nijesu odvojeni cijelim zidom, površina cijele
prostorije smatra se kao površina kuhinje. Međutim, ako se uz kuhinju nalazi još i soba za dnevni boravak
koja od kuhinje nije odvojena cijelim zidom, tada ta dva dijela treba odvojeno prikazati tj. površinu dijela u
kojem se kuva posmatrati kao kuhinju, a dio koji služi kao dnevni boravak treba uračunati u broj soba.
- 29 -

UPUTSTVO O NAČINU PRIKUPLJANJA (AŽURIRANJA) PODATAKA ZA GODIŠNJI IZVJEŠTAJ O
ZGRADAMA GRAĐENIM U ORGANIZACIJI INDIVIDUALNIH VLASNIKA
Godišnji izvještaj za zgrade građene u organizciji individualnih vlasnika u tekućoj godini koji je dat na
listingu predstavlja sve nezavršene zgrade iz prethodne godine. Podaci o nezavršenim zgradama dobijeni
su na osnovu izvještaja iz prethodne i ranijih godina. Za svaku nezavršenu zgradu dati su podaci sa
upitnika pripremljeni za ažuriranje. Za podatke na listingu koji se popunjavaju na osnovu ovog uputstva,
važi i uputstvo za popunjavanje izvještaja GRAĐ-11a.
Podaci na listingu dati su u okviru opštine po naseljima. Nazivi opštine dati su na naslovnoj strani i ispod
zaglavlja na prvoj strani (Izuzetno, nazivi naselja su dati sredinom stranice gdje je u naselju ostao mali
broj nezavršenih zgrada). U svakom naselju izlistane su sve zgrade koje su u prethodnoj godini ostale
nezavršene i za koje treba da se daju novi podaci za tekuću godinu.
UPUTSTVO ZA POPUNJAVANJE (AŽURIRANJE) LISTINGA
Podaci na listingu, gdje je svaka zgrada prikazana u tri reda, predstavljaju sve zgrade koje nijesu
završene u prethodnoj godini. U prvom redu su redni broj iz prethodne i redni broj za tekuću godinu, zatim
prezime i ime vlasnika, ulica i kućni broj gdje je u prethodnoj godini upisana, i crta gdje bi trebalo dopisati
prethodne godine zaboravljene adrese. U drugom i trećem redu su podaci koje treba ažurirati tako što
stari podatak treba da se precrta i iznad njega upiše novi, za one podatke koji podliježu promjeni i one za
koje se ustanovi da su prethodne godine pogrešno upisani. Podaci koji moraju da se promijene ili se kod
njih očekuje da je došlo do promjene istaknuti su na listingu podebljanom štampom. (Obavezno pratiti
uputstvo).
1. Upisani redni brojevi za prethodnu i tekuću godinu (kol.1 i 2, prvi red) – NE SMIJU DA SE MIJENJAJU.
2. Ime vlasnika i adresa (kol.3 i 4, prvi red) – NE TREBA DA SE MIJENJA - osim ako su pogrešni.
Sve sljedeće podatke koji se nalaze u drugom i trećem redu treba ažurirati svuda gdje je bilo promjena, a
obavezno kod pitanja vrijednost izvedenih radova (kol. 7, drugi red) i podaci o stanovima (kol.5-28, treći
red).
Šifra opštine, šifra naselja (kol.1 i 2, drugi red ) - NE SMIJU DA SE MIJENJAJU.
Investitor (kol.3, drugi red ) - NE TREBA DA SE MIJENJA - osim ako je pogrešan.
3. Godina izdavanja građevinske dozvole (kol. 4, drugi red) – tamo gdje su na listingu nule treba da se
upiše godina kad je dozvola izdata ukoliko greškom nije upisana ili je dobijena u toku tekuće godine.
4. Godina početka izgradnje zgrade (kol.5, drugi red ) - NE SMIJU DA SE MIJENJAJU.
5. Pitanje o završetku zgrade (kol. 6, drugi red) – ako zgrada nije završena ostaje 0 ili se precrtava i iznad
upisuje 1 ako je zgrada završena u tekućoj godini.
6. Vrijednost izvedenih radova, hilj € (kol. 7, drugi red) – na listingu tu su nule koje se precrtavaju i
OBAVEZNO upisuje vrijednost izvedenih radova u tekućoj godini u hiljadama €.
- 30 -

7. Ostali podaci u drugom redu NE TREBA DA SE MIJENJAJU – sem ako su pogrešni (Napomena: Ako
u zgradi pored nestambenih (poslovnih) prostorija postoje i stanovi koji su završeni a poslovni prostor
nije, zgrada se smatra završenom).
1. Predviđeni stanovi prema projektu (kol.1 i 2, treći red) – na listingu su u ovim kolonama dati podaci o
broju i površini stanova i oni NE TREBA DA SE MIJENJAJU, osim u slučajevima kada je promijenjen
projekat.
2. Stanovi završeni prije tekuće godine (kol.3 i 4, treći red) – na listingu su u ovim kolonama dati podaci o
broju i površini stanova koji su završeni prije tekuće godine i oni ne smiju da se mijenjaju.
3. Stanovi završeni u posmatranoj godini (kol. 5–22, treći red) – na listingu tu su nule koje se precrtavaju
ako postoje završeni stanovi u tekućoj godini, zatim se upisuju njihov broj i površina ukupno i prema vrsti
stana. Ukoliko u tekućoj godini nije završen nijedan stan ovi podaci ostaju nepromijenjeni.
4. Stanovi ostali za izgradnju (kol.23 i 24, treći red) – na listingu su u ovim kolonama dati podaci o broju i
površini stanova koji nijesu završeni do kraja prethodne godine. Promjene na ovim poljima postoje kada
su u tekućoj godini neki ili svi stanovi završeni. Ukoliko u tekućoj godini nije završen nijedan stan ovi
podaci ostaju nepromijenjeni.
5. Broj završenih stanova u tekućoj godini koji imaju kupatilo (kol. 25, treći red) – upisuje se broj stanova
završenih u tekućoj godini koji imaju kupatilo.
6. Broj završenih stanova u tekućoj godini koji imaju klozet (kol. 26, treći red) – upisuje se broj stanova
završenih u tekućoj godini koji imaju klozet.
7. Broj završenih stanova u tekućoj godini koji imaju kuhinju (kol.27, treći red) – upisuje se broj stanova
završenih u tekućoj godini koji imaju kuhinju površine 4m² i više.
8. Broj završenih stanova u tekućoj godini koji imaju kuhinju (kol. 28, treći red) – upisuje se broj stanova
završenih u tekućoj godini koji imaju kuhinju površine manje od 4m².
UPUTSTVO ZA PROMJENU NASELJA:
Promjena naselja – Ako je neka zgrada pogrešno locirana (pogrešno naselje) tada važi sljedeći postupak:
U naselju gdje se zgrada nalazi precrtava se cio red.
Zatim se za tu zgradu popunjava novi obrazac GRAĐ-11a, daje mu se novi redni broj u okviru opštine
kome to naselje odnosno zgrada stvarno pripada i na dnu obrasca upisuje se naselje i redni broj gde se
zgrada ranije nalazila (iz reda koji je precrtan pod a).
POKRIVENOST POPULACIJE
Pokrivena geografska oblast - Crna Gora:
21 opština: Andrijevica, Bar, Budva, Bijelo Polje, Berane, Danilovgrad, Žabljak, Kolašin, Kotor, Mojkovac,
Nikšić, Plav, Plužine, Pljevlja, Podgorica, Rožaje, Tivat, Ulcinj, Herceg Novi, Cetinje, Šavnik.
Pokrivene vrste vlasništva: fizička lica (popis na terenu).
Pokrivene jedinice posmatranja: Fizička lica (popis na terenu).
- 31 -

Rok za objavljivanje podataka – Građ-11a – 30.05.t.g. za prethodnu godinu
– Građ-11 – 30.05.t.g. za prethodnu godinu
Proizvodnja rezultata - Za obradu podataka ovih istraživanja urađeni su programi u našem Zavodu.
Programi obuhvataju unos, logičku i računsku kontrolu i izlazne tabele. Kada se dostavljeni upitnik šifrira i
iskontroliše pristupa se unosu podataka.
Tretiranje povjerljivih podataka – Individualni podaci su poslovna tajna i pojedinačno se ne smiju objaviti.
Prenos podataka korisnicima – Publikovani podaci su dostupni svim korisnicima u publikaciji statističkog
godišnjaka Crne Gore i na web portalu Zavoda za statistiku.
- 32 -