IPST 03 01 Upustvo za sertifikaciju sep 2010 - Institut za preventivu

INSTITUT ZA PREVENTIVU NOVI SAD DOKUMENT: IPST 03 01 

UPUTSTVO ZA SPROVOĐENJE SERTIFIKACIJE VERZIJA: 1 

Datum izrade: 27.07.2010. Strana: 1 od 39 

UPUTSTVO ZA SPROVOĐENJE 

SERTIFIKACIJE 

električnih uređaja za eksplozivne atmosfere 

Izradio : Overio : Odobrio : 

Goran Kusić, dipl.ing.maš. Miloš Krnjetin, dipl.ing.maš. 

Milan Kamberović, 

dipl.ing.el. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:




IZMENE I DOPUNE DOKUMENTA 

Datum 

Strana br. 

1. izmene 2. izmene 3. izmene 4. izmene 

1. 

2. 

3. 

4. 

5. 

6. 30.09.2010. 

7. 

8. 30.09.2010. 

9. 30.09.2010. 

10. 30.09.2010. 

11. 30.09.2010. 

12. 

13. 

14. 

15. 

16. 

17. 30.09.2010. 

18. 30.09.2010. 

19. 

20. 30.09.2010. 

21. 30.09.2010. 

22. 

23. 30.09.2010. 

24. 

25. 30.09.2010. 

26. 30.09.2010. 

27. 30.09.2010. 

28. 

29. 

30. 

31. 

32. 30.09.2010. 

33. 30.09.2010. 

34. 30.09.2010. 

35. 30.09.2010. 

36. 30.09.2010. 

37. 

38. 30.09.2010. 

39. 30.09.2010. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum: 30.09.2010.




LISTA KORISNIKA 

Broj 

Primerk 

a 

F u n k c i j a 

Korisnik 

(ime i prezime) 

Datum 

prijema 

Potpis 

1 

2 

Direktor 

D.O.O. „Institut za preventivu“ 

Rukovodilac Sertifikacionog 

tela 

3 Rukovodilac kvaliteta 

Milan Kamberović, 

dipl.ing.el. 

Miloš Krnjetin, 

dipl.ing.maš. 

Goran Kusić, 

dipl.ing.maš. 

10.01.2007 

. 

24.09.2004 

. 

24.09.2004 

. 

4 Akreditaciono telo 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:




SADRŽAJ 

LISTA KORISNIKA...........................................................................................................3 

1. SVRHA .........................................................................................................................6 

2. PREDMET I PODRUČJE PRIMENE ............................................................................6 

3. VEZA SA REFERENTNIM DOKUMENTIMA................................................................6 

4. TERMINI, DEFINICIJE I SKRAĆENICE .......................................................................7 

5. OPIS SISTEMA SERTIFIKACIJE .................................................................................7 

5.1. ISPITIVANJE TIPA ILI PREGLED.........................................................................7 

5.1.1 POSTUPAK OCENJIVANJA ELEMENATA SISTEMA KVALITETA...............7 

5.1.1.1 Zahtevi za odgovorno lice za sprovođenje uputstva za sertifikaciju............8 

5.1.1.1.1 Nezavisnost ovlašćenja.........................................................................8 

5.1.1.1.2 Zahtevi za iskustvo i/ili obučenost ......................................................... 9 

5.1.1.1.3 Odgovornost..........................................................................................9 

5.1.1.2 Oprema za merenje i ispitivanje..................................................................9 

5.1.1.3 Kontrola proizvodnje i plan ispitivanja.........................................................9 

5.1.1.4 Korektivne mere........................................................................................10 

5.1.1.5 Kontrola ulaznih materijala i komponenti ..................................................10 

5.1.1.6 Zapisi o Ex-uređajima i njihovom kontrolisanju i ispitivanju ......................11 

5.1.2 TEHNIČKA DOKUMENTACIJA....................................................................11 

5.1.3 POSTUPAK ODREĐIVANJA REPREZENTATIVNOG UZORKA.................12 

5.1.3.1 Izbor uzoraka............................................................................................12 

5.1.3.1.1 Izbor uzoraka iz proizvodnje................................................................ 12 

5.1.3.1.2 Izbor uzoraka iz skladišta isporučioca proizvoda inostranog porekla ..12 

5.1.3.2 Zapisnik o uzorkovanju .............................................................................13 

5.1.4 POSTUPAK ISPITIVANJA UZORKOVANIH PROIZVODA ..........................13 

5.1.4.1 Karakteristike kvaliteta Ex-uređaja............................................................13 

5.1.4.2 Vrednosti karakteristika kvaliteta ..............................................................14 

5.1.4.3 Postupci ispitivanja karakteristika kvaliteta...............................................15 

5.1.4.4 Postupak u slučaju nedostatka ................................................................. 17 

5.1.4.5 Izveštaj o ispitivanju tipa...........................................................................17 

5.1.5 POSTUPAK IZDAVANJA SERTIFIKATA .....................................................17 

5.1.6 POSTUPAK IZDAVANJA ZNAKA USAGLAŠENOSTI.................................18 

5.1.7 POSTUPAK NADZORA ...............................................................................18 

5.1.7.1 Nadzor nad elementima sistema kvaliteta proizvodača odnosno 

isporučioca .............................................................................................................18 

5.1.7.2 Kontrola usaglašenosti Ex-uređaja sa sertifikovanim tipom ..............18 

5.1.8 ZAHTEVI ZA UGRADNJU, ODRŽAVANJE I POPRAVKU...........................19 

5.1.8.1 Uslovi koje mora da ispuni organizacija za popravku i remont Exuređaja 

za ispitivanje Ex-uređaja posle izvršenih popravki i remonta .....................19 

5.2. ISPITIVANJE ILI KONTROLISANJE SVAKOG PROIZVODA, ILI POJEDINIH 

PROIZVODA, BILO NOVIH ILI ONIH KOJI SU VEĆ U UPOTREBI...............................19 


5.2.2 POSTUPAK ISPITIVANJA PROIZVODA .....................................................20 

5.2.2.1 Obim ispitivanja ........................................................................................20 


5.2.2.3 Izveštaj o ispitivanju..................................................................................20 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:







5.3. ISPITIVANJE ŠARŽE ILI KONTROLISANJE ......................................................21 


5.3.2 POSTUPAK ODREĐIVANJA REPREZENTATIVNOG UZORKA.................22 

5.3.2.1 Izbor uzoraka............................................................................................22 

5.3.2.1.1 Izbor uzoraka iz skladišta ....................................................................22 

5.3.2.2 Zapisnik o uzorkovanju .............................................................................22 

5.3.3 POSTUPAK ISPITIVANJA UZORKOVANIH PROIZVODA ..........................22 

5.3.3.1 Obim ispitivanja ........................................................................................22 


5.3.3.3 Izveštaj o ispitivanju..................................................................................22 




6. ZAPISI ........................................................................................................................24 

7. PRILOZI......................................................................................................................24 

8. PRILOG A...................................................................................................................25 

DOPUNSKI ZAHTEVI ZA OCENJIVANJE ELEMENATA SISTEMA KVALITETA 

PROIZVOĐAČA ODNOSNO ISPORUČIOCA ZA ŠEMU ATESTIRANJA Ex-UREĐAJA 25 

SADRŽAJ.......................................................................................................................25 

SPECIFIKACIJE.............................................................................................................25 

ZAHTEV ZA SISTEM KVALITETA.................................................................................25 

8.1.1 Opšte (SRPS ISO 9001:2008, t. 4.2 Zahtevi koji se odnose na 

dokumentaciju) ...........................................................................................................25 

8.1.2 Preispitivanje ugovora (SRPS ISO 9001:2008, t.7.2.2 Preispitivanje 

zahteva koji se odnose na proizvod) ..........................................................................25 

8.1.3 Nabavka (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.4 Nabavka)........................................25 

8.1.4 Identifikucija i sledljivost proizvoda...............................................................26 

8.1.5 Kontrola procesa (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.5.1 Upravljanje 

proizvodnjom i pružanjem usluge)..............................................................................26 

8.1.6 Kontrolisanje i ispitivanje (SRPS ISO 9001:2008, t.7.5.2 Validacija 

procesa proizvodnje i pružanja usluge) ......................................................................26 

8.1.7 Oprema za kontrolisanje, merenje i ispitivanje (SRPS ISO 9001:2008, t. 

7.6 Upravljanje opremom za praćenje i merenje) .......................................................26 

8.1.8 Kontrola neusaglašenih proizvoda (SRPS ISO 9001:2008, t. 8.3 

Upravljanje neusaglašenim proizvodom)....................................................................26 

8.1.9 Korektivne mere (SRPS ISO 9001:2008, t. 8.5.2 Korektivne mere) .............27 

8.1.10 Rukovanje, skladištenje, pakovanje (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.5.5 

Očuvanje proizvoda)...................................................................................................27 

8.1.11 Zapisi o kvalitetu (SRPS ISO 9001:2008, t. 4.2.4 Upravljanje zapisima)......27 

9. PRILOG B...................................................................................................................28 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:




1. SVRHA 

Prema Naredbi o obaveznom atestiranju električnih uređaja za eksplozivne 

atmosfere ("Službeni list SRJ", br. 35/95) postupak obaveznog atestiranja sprovodi se 

prema jugoslovenskom standardu JUS A.K2.401:1995 - šema atestiranja - Električni 

uređaji za eksplozivne atmosfere. Ona je pisana tako da je prilagođena sistemu koji je 

tada postojao, a u skladu sa uputstvom JUS ISO/IEC Uputstvo 28, kojim su definisana 

opšta pravila za model sistema atestiranja proizvoda preko treće strane. Na osnovu ovog 

uputstva i Šeme sertifikacije JUS A.K2.401 izrađeno je i razvijeno Uputstvo za 

sprovođenje sertifikacije IPST 03 01. 

Ovo uputstvo za sprovođenje sertifikacije služi da definiše postupke za sledeće 

sisteme sertifikacije (po SRPS EN 45011:2004 t. 1.2) : 

Ispitivanje tipa ili pregled; 

Ispitivanje ili kontrolisanje svakog proizvoda, ili pojedinih proizvoda, bilo 

novih ili onih koji su već u upotrebi; 

Ispitivanje šarže ili kontrolisanje 

2. PREDMET I PODRUČJE PRIMENE 

Standardi grupe JUS N.S8. su navedeni u šemi sertifikacije JUS A.K2.401. u vreme 

kada je ona pisana. U toku 2009. su objavljeni novi standardi grupe SRPS EN 60079. 

Stari standardi grupe JUS N.S8. su u vreme njihove izrade rađeni po ugledu na, a i bili 

ekvivalentni standardima grupe IEC 79 koji su od tada do danas pretrpeli po nekoliko 

novih izdanja, pa dobili nove oznake (600 ispred starog broja) 60079. Nakon ATEX100a 

direktive (94/9/EC) harmonizovani su i u okviru Evropske Unije i dobili slovnu oznaku EN 

60079 koju sada nose i u okviru grupe SRPS EN 60079. Ove izmene nisu bile povlačenje 

starih i zamena potpuno novim, već uglavnom dopune standarda u skladu sa razvojem 

tehnologija i zahteva za bezbednost. Standadi grupe JUS N.S8 kao referentni standardi 

za proizvode na koje se ova naredba odnosi su zaključno sa januarom 2009. godine 

povučeni i zamenjeni novim iz serije SRPS EN 60079. 

Ovo uputstvo za sprovođenje sertifikacije primenjuje se pri sertifikaciji električnih 

uređaja za eksplozivne atmosfere, odnosno prilikom utvrđivanja njihove usaglašenosti sa 

zahtevima standarda grupe SRPS N.S8.###, SRPS EN #####-## i SRPS IEC 79-##: 

Protiveksplozijska zaštita – Električni uređaji namenjeni za rad u eksplozivnoj atmosferi. 

U okviru tačke 5.1.4. razgraničeni su referentni standardi za svaku vrstu zaštite po 

posebnim tačkama. 

3. VEZA SA REFERENTNIM DOKUMENTIMA 

Uputstvo za sprovođenje sertifikacije električnih uređaja za eksplozivne atmosfere 

izrađeno je na osnovu zahteva važećih srpskih standarda, a usklađena je sa zahtevima 

Evropske direktive 94/6/EC koji nisu u sukobu sa zahtevima sledećih važećih srpskih 

standarda: 

SRPS A.K1.001:1992: 

Moduli za različite faze postupaka za ocenjivanje 

usaglašenosti 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





SRPS N.N0.029:1974: 

SRPS ISO 9001:2008: 

SRPS EN 45011:2004: 

Planovi i postupci uzimanja uzoraka za kontrolu prema 

atributima 

Sistemi menadžmenta kvalitetom - Zahtevi 

Opšti zahtevi za tela koja sprovode sisteme sertifikacije 

proizvoda 

SRPS ISO/IEC Uputstvo 28:1992:Opšta pravila za model atestiranja proizvoda preko treće 

strane 

SRPS ISO/IEC Uputstvo 53:1992:Prilaz korišćenju sistema kvaliteta proizvodača odnosno 

isporučioca pri atestiranju proizvoda preko trece strane 

SRPS ISO 19011:2003: 

SRPS ISO/IEC Uputstvo 2: 

Uputstva za proveravanje sistema menadžmenta 

kvalitetom i/ili sistema upravljanja zaštitom životne sredine 

Opšti termini i njihove definicije koje se odnose na 

standardizaciju i odgovarajuće delatnosti 

4. TERMINI, DEFINICIJE I SKRAĆENICE 

Svi termini i definicije su usklađeni sa SRPS ISO/IEC Uputstvo 2 i SRPS ISO 

9000:2001. Pored toga koriste se i sledeći termini: 

Ex-uređaj 

Električni uređaj za rad u atmosferi sa eksplozivnim smešama 

5. OPIS SISTEMA SERTIFIKACIJE 

5.1. ISPITIVANJE TIPA ILI PREGLED 

Postupak ispitivanja tipa utvrđen je na osnovu standarda SRPS A.K1.001, tačka 4.2. 

Modul B. Ovaj sistem sertifikacije podrazumeva utvrđivanje usaglašenosti proizvoda na 

osnovu uzorka, reprezentativnog za predviđenu proizvodnju, sa zahtevima propisa i 

standarda koji se odnose na taj proizvod. Ispitivanje tipa obuhvata ocenu elemenata 

sistema kvaliteta proizvodnje, određivanje reprezentativnog uzorka, ispitivanje 

uzorkovanih proizvoda i nadzor nad proizvodnjom i sertifikovanim proizvodima. Ovim 

postupcima se ustanovljava i održava usaglašenost tipa sa zahtevima propisa i 

standarda. Za usaglašeni tip izdaje se Sertifikat o usaglašenosti važnosti do redovnog 

nadzora i odobrava proizvođaču postavljanje znaka usaglašenosti na sve proizvode istog 

tipa. 

5.1.1 POSTUPAK OCENJIVANJA ELEMENATA SISTEMA KVALITETA 

Osnovni zahtevi za ocenjivanje elemenata sistema kvaliteta proizvođača odnosno 

isporučioca zasnivaju se na SRPS ISO/IEC Uputstvu 53:1992, standardu SRPS 

A.K1.001:1992, tačka 4.5, Modul D (obezbeđenje kvaliteta proizvodnje), kao i standardu 

SRPS ISO 9001:2008. Za ocenjivanje se moraju koristiti i dopunski zahtevi za ocenjivanje 

sistema kvaliteta proizvodača odnosno isporučioca, koji su dati u Prilogu A ovog Uputstva. 

Uputstvo za sprovođenje sertifikacije uključuje veliki broj elemenata sistema kvaliteta 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:




proizvođača odnosno isporučioca: opremu za merenje i ispitivanje, zapise o kvalitetu, 

evidenciju eventualnih neusaglašenosti proizvoda iz kooperacije, kontrolu i ispitivanja, 

kontrolu i verifikaciju dokumentacije, identifikaciju i sledljivost, kupovnu robu, izradu i 

konstrukciju, korektivne mere, obezbeđenje konstrukcije. 

Sve zahteve iz ovog Uputstva i Šeme sertifikacije proizvodač odnosno isporučilac 

mora da dokumentuje na sistematski i uređen način. 

Dokumentacija sistema kvaliteta mora da obezbedi njegovo sprovođenje putem 

planova kvaliteta, priručnika o kvalitetu i zapisa. 

Ukoliko proizvodač odnosno isporučilac već ima sistem upravljanja kvalitetom 

sertifikovan po nekom drugom sitemu sertifikacije i ako se utvrdi postojanje neusaglašenosti 

sa zahtevima definisanim u ovom uputstvu, on mora da preduzme adekvatne korektivne 

mere u svom sistemu upravljanja kvalitetom. 

Sprovodenje ocenjivanja sistema kvaliteta proizvodača odnosno isporučioca vrši 

Sertifikaciono telo. Proizvodač odnosno isporučilac mora da pokaže da može da ispuni sve 

zahteve utvrđene u tačkama 5.1.1.1 do 5.1.1.6. 

Proizvodač odnosno isporučilac mora da omogući pristup Ocenjivačima Sertifikacionog 

tela svim delovima lokacije koja se odnosi na ocenjivanje sistma kvaliteta. 

5.1.1.1 Zahtevi za odgovorno lice za sprovođenje Šeme sertifikacije 

Proizvodač odnosno isporučlac mora da iz sastava stalno zaposlenih imenuje najmanje 

dva lica koja će biti ogovorna za sprovodenje Šema sertifikacije za sertifikaciju i to: jedno lice 

u svojstvu odgovornog i najmanje jednog zamenika. 

Samo ova lica mogu da izdaju odobrenje za korišćenje Znaka usaglašenosti koji izdaje 

Sertifikaciono telo. 

Odgovorna lica za sprovođenje Šeme sertifikacije treba da budu upoznata sa njenim 

zahtevima i da raspolažu odgovarajućim standardima, dokumentacijom sistema upravljanja 

kvalitetom i proizvodačkim specifikacijama. 

Proizvodač odnosno isporučilac treba da ima posebnu organizacionu strukturu koja 

pokazuje položaj ovih lica u proizvodnoj organizaciji, a naročito: ime i prezime, telefon, 

lokaciju gde se nalaze, funkciju u organizaciji i kome su odgovorna ova lica. 

5.1.1.1.1 Nezavisnost ovlašćenja 

Zaposleni navedeni u tački 5.1.1.1 odlučuju o načinu korišćenja znaka usaglašenosti 

nezavisno od rukovodstva koje je neposredno odgovorno za proizvodnju. Oni moraju da 

imaju napisane obaveze i ovlašćenja da preduzimaju sledeće radnje: 

zahtevaju ispravku odstupanja od zahteva pre stavljanja znaka usaglašenosti; 

zahtevaju promene koje se odnose na zahteve sertifikacije u konstrukciji, 

crtežima, nabavci materijala i slično; 

pripreme i overe povlačenje znaka usaglašenosti sa uređaja. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





5.1.1.1.2 Zahtevi za iskustvo i/ili obučenost 

Zaposleni navedeni u tački 5.1.1.1 moraju da imaju iskustvo i/ili da su obučeni za 

izvršenje svojih zadataka po Šemi sertifikacije za sprovođenje sertifikacije i to: stručna 

sprema odgovarajuće tehničke struke, sa najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima 

proizvodnje, ispitivanja Ex-uređaja ili njima sličnim poslovima, sa potvrdom o uspešno 

obavljenoj obuci. 

5.1.1.1.3 Odgovornost 

Zaposleni navedeni u tački 5.1.1.1 su odgovorni: 

da se znak usaglašenosti stavlja samo na Ex-uređaje koji su ispunili zahteve koji 

proizilaze iz Sertifikata o usaglašenosti; 

da su zapisi koji se odnose na zahteve iz ovog Uputstva i Šeme sertifikacije 

dostupni svim izvršiocima i da se po njima postupa; 

da su Ex-uređaji koji nose znak usaglašenosti usaglašeni sa odgovarajućim 

zahtevima propisanim standardima iz tačke 2 ovog Uputstva. 

da su primenjeni svi zahtevi propisani standardima iz tačke 2 ovog Uputstva 

prilikom nabavke komponenti i da imaju odgovarajuća prateća dokumenta; 

da je sistem upravljanja kvalitetom usaglašen sa SRPS ISO 9001 i sa dopunskim 

zahtevima za ocenjivanje sistema kvaiiteta proizvodača odnosno isporučioca za 

Ex-uređaje (prilog A ovog Uputstva). 

5.1.1.2 Oprema za merenje i ispitivanje 

Proizvodač odnosno isporučilac mora da raspolaže odgovarajućom opremom za 

merenja i ispitivanja Ex-uređaja koja su definisana zahtevima standarda iz tačke 2 ovog 

Uputstva u zavisnosti od vrste primenjene protiveksplozivne zaštite. 

Za svu opremu za merenje i ispitivanje koja se koristi za proveru usaglašenosti Exuređaja 

sa zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije mora postojati sistem za 

kontrolu koji identifikuje nedostatak i obezbeđuje pravovremene i potpune korektivne mere. 

5.1.1.3 Kontrola proizvodnje i plan ispitivanja 

Mora da postoji pisani plan kojim se utvrđuju sve kontrole Ex-uređaja i neophodna 

ispitivanja da bi se obezbedilo da svaki Ex-uređaj bude usaglašen sa zahtevima ovog 

Uputstva pre isporuke. Ovaj plan mora da obuhvata sledeće pojedinosti: 

a) pojedinosti provera kvaliteta, kao što su provera ulaznih materijala i komponenti, 

proizvodnih linija, završne kontrole i pakovanja; 

Ako se upotrebljavaju nestandardni sastavni delovi, navedene provere moraju da 

obuhvate opis pratećeg postupka u cilju obezbeđenja da primljene isporuke budu iste 

kao i sastavni delovi koji su ispitani i za koje je utvrđeno da su usaglašeni sa 

zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije; 

b) pojedinosti o instrumentima, uređajima za etaloniranje i zapisima o datumima 

etaloniranja; 

c) sistem za zapisivanje rezultata ispitivanja proizvodne linije; 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





d) pojedinosti koje se odnose na korišćenje metoda za odvajanje i raspoređivanje 

neusaglašenih proizvoda; 

e) pojedinosti o svim ispitivanjima u proizvodnji predviđenim planom ispitivanja. 

Spisak karakteristika za kontrolisanje i/ili ispitivanje i odgovarajući kriterijumi za prijem 

moraju da budu pristupačni na svakom mestu gde se vrše kontrole ili ispitivanja u cilju 

verifikacije usaglašenosti sa zahtevima iz standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije. 

5.1.1.4 Korektivne mere 

Ex-uređaji koji su posle ispitivanja označeni kao neispravni ne smeju se pustili u promet 

ili na neki drugi način učiniti dostupni korisnicima. 

Mora postojati sistem kontrolisanja komponenata i završna kontrola Ex-uređaja koji nisu 

usaglašeni sa zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije, da bi se obezbedilo 

da se takve komponente i završeni Ex-uređaji koji su dorađeni ili popravljeni usaglase sa 

zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije. 

Oni moraju ponovo biti kontrolisani i ispitani. 

5.1.1.5 Kontrola ulaznih materijala i komponenti 

Proizvodač odnosno isporučilac mora da obezbedi da kupovne komponente za Exuređaje 

budu usaglašene sa zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije. 

Ako se nabavljaju komponente koje nisu praćene dokumentom o usaglašenosti sa 

utvrđenim zahtevima, takve komponente se moraju pre ugradnje kontrolisati i ispitati da bi se 

proverila njihova usaglašenost sa zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije. 

Proizvodač odnosno isporučilac može sprovesti kontrolu i ispitivanja samo ako ima 

osoblje za ispitivanje koje je potpuno upoznato sa odgovarajućim ispitnim postupcima i sa 

zahtevima odgovarajućih standarda za sve komponente i ako je opremljen odgovarajućom 

opremom. 

O svim ispitanim komponentama moraju se čuvati zapisi koji sadrže sledeće 

informacije: 

a) naziv komponente, 

b) naziv isporučioca, 

c) kataloški broj ili oznaku koja obezbeđuje jednoznačnu identifikaciju, 

d) posebne karakteristike, 

e) spisak standarda, izveštaja, obaveštenja, 

f) rezultate ispitivanja. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





5.1.1.6 Zapisi o Ex-uređajima i njihovom kontrolisanju i ispitivanju 

Za svaki Ex-uređaj podvrgnut ispitivanjima u okviru i Šeme sertifikacije moraju da se 

ustanove i čuvaju zapisi kojima su obuhvaćeni elementi: 

a) kopija natpisne pločice (crtež ili fotografija) o protiveksplozivnoj zaštiti, identifikacioni 

broj proizvoda i osnovne karakteristike; 

b) uslovi okoline i rezultati kontrolisanja i ispitivanja koji su učinjeni na prototipu Exuređaja 

radi provere usaglašenosti sa zahtevima standarda i i Šeme sertifikacije; 

c) fotografije koje prikazuju spoljašnji izgled Ex-uređaja; 

d) crteži Ex-uređaja i njegovih sastavnih delova, koji su overeni u toku ispitivanja 

usaglašenosti, a za koje je ocenjeno da su usaglašeni sa zahtevima standarda iz 

tačke 2 ovog Uputstva; 

e) spisak komponenata sa naznakom da li su ispitane ili ne; ako nisu ispitane, opis ili 

crtež komponente i odgovarajući ispitni podaci za prikazivanje usaglašenosti sa 

zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije. 

Zapisi o ispitivanju i kontrolisanju tokom proizvodnje, koji prikazuju usaglašenost Exuređaja 

sa zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije, moraju da obuhvate: 

identifikaciju Ex-uređaja; 

identifikaciju izvršenih kontrolisanja i ispitivanja; 

rezultate kontrolisanja i ispitivanja; 

osnovu za prihvatanje rezultata ispitivanja; 

neusaglašenosti; 

preduzete korektivne mere; 

mere za sprečavanje ponavljanja nedostataka; 

datum kontrolisanja i ispitivanja; 

identifikaciju kontrolora. 

Zapisi o Ex-uređaju moraju se arhivirati tako da se lako mogu ponovo staviti na 

raspolaganje predstavniku Sertifikacionog tela i da ne bi došlo do oštećenja ili nestanka. 

Zapisi moraju da se čuvaju najmanje 10 godina od datuma izrade poslednjeg Ex-uređaja, 

odgovarajućeg tipa. 

5.1.2 TEHNIČKA DOKUMENTACIJA 

Proizvodač odnosno isporučilac mora da poseduje tehničku dokumentaciju i da je čuva 

u toku perioda od najmanje 10 godina od datuma izrade poslednjeg Ex-uređaja. Na zahtev 

Sertifikacionog tela ili Akreditovane laboratorije mora da je stavi na raspolaganje. 

U slučaju kada se radi o inostranom proizvođaču, obavezu čuvanja tehničke 

dokumentacije ima lice koje stavlja proizvod u promet na domaće tržište. 

Tehnička dokumentacija mora da omogući ocenjivanje usaglašenosti Ex-uređaja sa 

zahtevima standarda i Šeme sertifikacije. Ona mora, u meri u kojoj je to potrebno za ocenu 

usaglašenosti, da obuhvati projektovanje, proizvodnju i funkcionisanje zaštite Ex-uređaja. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





Tehnička dokumentacija treba da sadrži najmanje: 

a) opis Ex-uređaja sa osnovnim tehničkim podacima, 

b) sklopni crtež sa specifikacijom materijala sastavnih delova i sa pozivom na važeći 

standard za upotrebljeni materijal; 

c) dokumente o usaglašenosti za upotrebljeni materijal i kupovne komponente; 

d) crteže komponenata sa detaljima; 

e) uputstvo za montažu, upotrebu i održavanje, sa deklarisanim periodom eksploatacije 

uređaja; 

f) izveštaje o izvršenom ispitivanju zaštite Ex-uređaja. 

5.1.3 POSTUPAK ODREĐIVANJA REPREZENTATIVNOG UZORKA 

5.1.3.1 Izbor uzoraka 

5.1.3.1.1 Izbor uzoraka iz proizvodnje 

Sertifikaciono telo definiše reprezentativni uzorak za ispitivanje radi obavezne 

sertifikacije proizvoda ili u zahtevu za ispitivanje za to određuje Akreditovanu laboratoriju. 

Ukoliko je po programu ispitivanja potreban veći broj uzoraka, proizvođač je dužan da 

Sertifikacionom telu odnosno Akreditovanoj laboratoriji obezbedi dodatne uzorke. 

5.1.3.1.2 Izbor uzoraka iz skladišta isporučioca proizvoda inostranog porekla 

Za sertifikaciju Ex-uređaja iz uvoza Sertifikaciono telo uzima uzorke iz skladišta 

isporučioca. Veličina uzorka za ispitivanje utvrduje se prema standardu SRPS N.N0.029 i to: 

a) ako isporučilac poseduje Inostrani sertifikat o usaglašenosti tipa Ex-uređaja koji je 

izdalo Inostrano sertifikaciono telo, po tabeli 1 - Opšti obim kontrolisanja II; 

b) ako isporučilac ne poseduje Inostrani sertifikat o usaglašenosti tipa Ex-uređaja koji je 

izdalo Inostrano sertifikaciono telo, po tabeli 1 - Opšti obim kontrolisanja III. 

5.1.3.1.2.1 . Obim ispitivanja 

Sertifikaciono telo definiše obim ispitivanja uzoraka za ispitivanje u Akreditovanoj 

laboratoriji. Sertifikaciono telo može u zahtevu za ispitivanje odrediti Akreditovanu laboratoriju 

da izvrši definisanje obima ispitivanja. Pri tom se umesto dokumentacije za proizvodnju ovih 

uređaja mogu koristiti isprave i izveštaji o ispitivanju ovlašćene ispitne organizacije zemlje 

proizvodača. Sertifikaciono telo može od Akreditovane laboratorije zahtevati i dodatna 

ispitivanja. Akreditovana laboratorija može proširiti obim ispitivanja u slučaju kada ga je 

definisalo Sertifikaciono telo, ako to smatra neophodnim. 

5.1.3.1.2.2 Prihvatljivi nivo kvaliteta 

Prihvatljivi nivo kvaliteta od ispitanog broja uzoraka Ex-uređaja je 100 %. 

U slučaju odstupanja nivoa kvaliteta jednog uzorka mora se ispitati cela uvezena serija, 

a sertifikat dobijaju samo oni proizvodi čiji rezultati ispitivanja ispunjavaju sve zahteve iz tačke 

5.1.3.1.2.1. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:




5.1.3.2 Zapisnik o uzorkovanju 

O uzimanju uzoraka sastavlja se zapisnik koji sadrži: 

naziv i sedište proizvodača odnosno uvoznika; 

naziv proizvoda; 

broj uzoraka; 

oznake na uzorcima; 

mesto i datum uzimanja uzoraka. 

Zapisnik potpisuju predstavnici proizvodača odnosno isporučioca i Sertifikacionog tela 

odnosno Akreditovane laboratorije. 

Akreditovana laboratorija dužna je, posle izvršenog ispitivanja, da vrati uzorke 

(oštećene i neoštećene) proizvođaču odnosno isporučiocu, uz prethodno sprovedene 

mere obezbeđenja uzoraka. 

5.1.4 POSTUPAK ISPITIVANJA UZORKOVANIH PROIZVODA 

5.1.4.1 Karakteristike kvaliteta Ex-uređaja 

Ispitivanju, kao delu postupka obavezne sertifikacije, podležu sledeće karakteristike 

kvaliteta Ex-uređaja iz tačke 2 ovog Uputstva: 

Sistemi zaštite 

1) zaštita putem nepropaljivog kućišta, 

2) zaštita putem povećane bezbednosti, 

3) zaštita putem svojstvene bezbednosti, 

4) zaštita inkapsulacijom, 

5) zaštita putem povećanog pritiska, 

6) zaštita koja omogućuje da uređaj nije u stanju da upali okolnu eksplozivnu 

atmosferu (u normalnom radu ili pod definisanim nenormalnim uslovima) 

7) naročita zaštita koja omogućuje bezbedan rad uređaja, 

Elementi zaštite 

8) naprezanje elemenata uređaja usled dejstva eksplozivne atmosfere gasa, 

9) otpornost na spoljašnji mehanički udar, 

10) termička postojanost elemenata uređaja, 

11) stabilnost ispune između dva materijala različite termičke otpornosti i termička 

otpornost te ispune, 

12) sastav kućišta izrađenog od lakih materijala u pogledu dozvoljene količine 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:




magnezijuma u takvim legurama, 

13) postojanost i otpornost materijala od kojih su izrađeni elementi uređaja na 

klimatske uslove i uticaj okoline u kojoj uređaj treba da radi, 

14) otpornost uređaja na uticaj agresivne atmosfere (na nagrizanje i sl.) u 

kojoj uređaj treba da radi. 

5.1.4.2 Vrednosti karakteristika kvaliteta 

Vrednosti karakteristika kvaliteta Ex-uređaja iz tačke 2 ovog uputstva, koje podležu 

ispitivanju, kao delu postupka obavezne sertifikacije, utvrđene su standardom a) SRPS 

N.S8.011, b) SRPS EN 60079-0 i standardima za primenjenu vrstu protiveksplozione zaštite i 

to: 

1) Opšti zahtevi 

a. standardom SRPS N.Ѕ8.011:1991 Protiveksplozijska zaštita — Opšti 

zahtevi za konstrukciju protiveksplozijski zaštićenih električnih uređaja 

namenjenih za upotrebu u prostorima ugroženim od eksplozivne. 

b. standardom SRPS EN 60079-0 (en) Električni uređaji za potencijalno 

eksplozivne atmosfere — Deo 0: Opšti zahtevi. 

2) Nepropaljivo kućište "d" 

a. standardom SRPS N.S8.101, Protiveksploziona zaštita - Nepropaljivo 

kućište - Opšti tehnički uslovi. 

b. standardom SRPS EN 60079-1, Električni uređaji za potencijalno 

eksplozivne atmosfere - Deo 1: Nepropaljivo kućište "d". 

3) Povećana bezbednost "e" 

a. standardom SRPS N.S8.201, Protiveksploziona zaštita - Povećana 

bezbednost - Opšti tehnički uslovi. 

b. standardom SRPS EN 60079-7 Eksplozivne atmosfere - Deo 7: Oprema u 

povećanoj bezbednosti "e". 

4) Svojstvena bezbednost "i" 

a. standardom SRPS N.S8.301, Protiveksploziona zaštita - Svojstvena 

bezbednost - Opšti zahtevi. 

b. standardom SRPS EN 60079-11, Eksplozivne atmosfere - Deo 11: 

Oprema zaštićena svojstvenom bezbednošću "i". 

5) Inkapsulacija «m» 

a. standardom SRPS N.S8.401, Protiveksplozijska zaštita - Inkapsulacija - 

Opšti zahtevi. 

b. SRPS EN 60079-18 Električni uređaji za eksplozivne gasovite atmosfere 

- Deo 18: Konstrukcija, ispitivanje i obeležavanje električnih uređaja 

inkapsulacijom za tip zaštite "m". 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:




6) Povećani pritisak "p" 

a. standardom SRPS N.S8.601, Protiveksploziona zaštita - Povećani pritisak 

- Opšti uslovi. 


eksplozivne atmosfere - Deo 2: Povećani pritisak "p". 

7) Električni uređaji sa vrstom zaštite «n» 

a. standardom SRPS IEC 79-15, Električni uređaji za eksplozivnu gasovitu 

atmosferu – deo 15: Električni uređaji sa vrstom zaštite «n». 

b. standardom SRPS EN 60079-15 Električni uređaji za eksplozivne 

gasoviteatmosfere - Deo 15: Konstrukcija, ispitivanje i obeležavanje tipa 

zaštite "n" električnih uređaja. 

8) Električni uređaji u prostorima ugroženim zapaljivom prašinom 

a. standardom SRPS N.S8.850, Protiveksploziona zaštita - Električni uređaji 

u prostorima ugroženim zapaljivom prašinom - Opšti tehnički uslovi. 

b. - standardom IEC 61241-1, Protiveksploziona zaštita - Električni uređaji u 

prostorima ugroženim zapaljivom prašinom - Nepropaljivo kućište. 

- standardom IEC 61241-4, Protiveksploziona zaštita - Električni uređaji u 

prostorima ugroženim zapaljivom prašinom - Povećani pritisak. 

- standardom IEC 61241-11, Protiveksploziona zaštita - Električni uređaji 

u prostorima ugroženim zapaljivom prašinom - Svojstvenom 

bezbednošću. 

- standardom IEC 61241-18, Protiveksploziona zaštita - Električni uređaji 

u prostorima ugroženim zapaljivom prašinom - Inkapsulacijom. 

5.1.4.3 Postupci ispitivanja karakteristika kvaliteta 

Karakteristike kvaliteta Ex-uređaja iz tačke 2 ovog uputstva ispituju se na način utvrđen: 

1) Nepropaljivo kućište "d" 

a. standardom SRPS N.S8.121, Protiveksploziona zaštita - Nepropaljivo 

kućište - Ispitivanja. 


eksplozivne atmosfere - Deo 1: Nepropaljivo kućište "d". 

2) Povećana bezbednost "e" 

a. standardom SRPS N.S8.221, Protiveksploziona zaštita - Povecana 

bezbednost - Ispitivanja. 

b. standardom SRPS EN 60079-7 Eksplozivne atmosfere - Deo 7: Oprema u 

povećanoj bezbednosti "e". 

3) Svojstvena bezbednost "i" 

a. standardom SRPS N.S8.321, Protiveksploziona zaštita - Svojstvena 

bezbednost - Ispitivanja. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:




b. standardom SRPS EN 60079-11, Eksplozivne atmosfere - Deo 11: 

Oprema zaštićena svojstvenom bezbednošću "i". 

4) Električni uređaji sa vrstom zaštite «n» 

a. standardom SRPS IEC 79-15, Električni uređaji za eksplozivnu gasovitu 

atmosferu – deo 15: Električni uređaji sa vrstom zaštite «n». 

b. standardom SRPS EN 60079-15 Električni uređaji za eksplozivne 

gasoviteatmosfere - Deo 15: Konstrukcija, ispitivanje i obeležavanje tipa 

zaštite "n" električnih uređaja. 

5) Inkapsulacija «m» 

a. standardom SRPS N.S8.421 Protiveksplozijska zaštita — Ispitivanje 

električnih uređaja zaštićenih Inkapsulacijom. 

b. SRPS EN 60079-18 Električni uređaji za eksplozivne gasovite atmosfere 

- Deo 18: Konstrukcija, ispitivanje i obeležavanje električnih uređaja 

inkapsulacijom za tip zaštite "m". 

6) Povećani pritisak "p" 

a. standardom SRPS N.S8.621, Protiveksploziona zaštita – Ispitivanje 

električnih uređaja zaštićenih povećanim pritiskom. 


eksplozivne atmosfere - Deo 2: Povećani pritisak "p". 

7) Posebni zahtevi za ventilatore 

a. standardom SRPS N.S8.901, Protiveksploziona zaštita - Posebni zahtevi 

za ventilatore u prostorima ugroženim eksplozivnom atmosferom. 

8) Naglavne rudarske svetiljke 

a. standardom SRPS N.S8.910, Protiveksploziona zaštita – Naglavne 

rudarske svetiljke. 

b. - standardom SRPS EN 62013-1 Naglavne rudarske lampe za upotrebu u 

rudnicima ugroženim rudničkim gasom - Deo 1: Opšti zahtevi - Izrada i 

ispitivanje u zavisnosti od rizika od eksplozije. 

- standardom SRPS EN 62013-2 Naglavne lampe za upotrebu u 

rudnicima ugroženim rudničkim gasom - Deo 2: Performanse i druge 

mere bezbednosti. 

9) Ispitivanje mašina za paljenje mina 

a. standardom SRPS N.S8.911, Protiveksploziona zaštita - Ispitivanje 

mašina za paljenje mina. 

10) Ručni elektrostatički pištolji i pomocni uređaji 

a. standardom SRPS N.S8.920, Protiveksploziona zaštita - Ručni 

elektrostatički pištolji i pomocni uređaji. 

b. standardom SRPS EN 50050, Električni aparati za potencijalno 

eksplozivne atmosfere - Elektrostatička ručna oprema za rasprašivanje 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:




5.1.4.4 Postupak u slučaju nedostatka 

Ako se u toku ispitivanja utvrdi da Ex-uređaj ne ispunjava zahteve standarda za sisteme 

sertifikacije, o tome se obaveštava proizvođač odnosno isporučilac i utvrdjuje rok za 

korektivne mere. Proizvodač odnosno isporučilac može da zahteva prekid ispitivanja u toj 

fazi. 

U slučaju kada je odluka o dodeljivanju Sertifikata o usaglašenosti negativna to se javno 

oglašava na veb strani, a Sertifikaciono telo obaveštava nadležne organe kako bi se sprečilo 

puštanje u promet proizvoda. 

5.1.4.5 Izveštaj o ispitivanju tipa 

Izveštaj o ispitivanju tipa za sertifikaciju Ex-uređaja izdaje Akreditovana laboratorija za 

ispitivanje na obrascu koji sadrži: 

1) svrhu ispitivanja; 

2) podatke o Akreditovanoj laboratoriji, naziv, oznaku, sedište organizacije i broj 

akreditacije; 

3) podatke o podnosiocu zahteva i proizvođaču; 

4) podatke o Ex-uređajima i količini na koju se odnosi izveštaj o ispitivanju; 

5) broj i datum izveštaja o ispitivanju; 

6) podatke o uzorcima, mestu i načinu uzimanja uzoraka; 

7) podatke o važećim standardima po kojima je izvršeno ispitivanje; 

8) podatke o vrstama ispitivanja; 

9) podatke o natpisima i oznakama; 

10) ocenu rezultata ispitivanja; 

11) potpis i overa ovlašćenog ispitivača i lica koje rukovodi ispitivanjem; 

5.1.5 POSTUPAK IZDAVANJA SERTIFIKATA 

Nakon izvršenih ispitivanja predviđenih Šemom sertifikacije, priloženih izveštaja o 

ocenjivanju elemenata sistema kvaliteta i izveštaja o ispitivanju tipa, Sertifikaciono telo izdaje 

Sertifikat o usaglašenosti i odobrenje za Korišćenje znaka usaglašenosti. 

Nakon izdavanja Sertifikata o usaglašenosti i odobrenja za Korišćenje znaka 

usaglašenosti Sertifikaciono telo ih unosi u registar Sertifikovanih proizvoda i njihovih 

proizvodača odnosno isporučilaca koji je publikovan na veb strani. 

Rok važnosti Sertifikata o usaglašenosti tipa i odobrenja za Korišćenje znaka 

usaglašenosti je 3 godine ako se nadzorom nad sistemom kvaliteta proizvođača i kontrolom 

usaglašenosti proizvoda utvrdi da su ispunjeni svi zahtevi standarda. 

Sertifikat, sa priloženim izveštajem o ispitivanju, izdaje se u dva primerka, od kojih se 

jedan dostavlja podnosiocu zahteva za sertifikaciju, a drugi čuva u arhivi Sertifikacionog tela. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





5.1.6 POSTUPAK IZDAVANJA ZNAKA USAGLAŠENOSTI 

Kada se vrši ispitivanje tipa podnosiocu zahteva/isporučiocu dostavlja se znak 

usaglašenosti u elektronskoj formi uz Sertifikat. Broj sertifikata se upisuje neposredno iza 

znaka usaglašenosti kao što je prikazano u tački a priloga 9 Priručnika o kvalitetu 

Sertifikacionog tela. 

5.1.7 POSTUPAK NADZORA 

5.1.7.1 Nadzor nad elementima sistema kvaliteta proizvodača odnosno isporučioca 

Cilj nadzora nad elementima sistema kvaliteta proizvođača odnosno isporučioca 

jeste da se proveri da li se ocenjeni elementi sistema kvaliteta održavaju i sprovode. 

Pri tome se kontrolišu svi elementi sistema kvaliteta koji je ocenjen, njegovo 

funkcionisanje koje se odnosi na sertifikovani proizvod u skladu sa Šemom 

sertifikacije i sa dopunskim zahtevima za ocenjivanje elemenata sistema kvaliteta 

proizvodjača odnosno isporučioca, datim u Prilogu. 

Nadzor nad elementima sistema kvaliteta proizvođača odnosno isporučioca vrši 

se u trogodišnjim ciklusima, odnosno u toku važenja sertifikata. Tokom prve godine 

sprovodi se nadzor na 6 meseci, a nakon isteka prve godine može se smanjiti broj 

nadzora. 

Sertifikaciono telo mora prilikom svake svoje posete da kontroliše i verodostojno 

vodi evidenciju o tome da proizvođač odnosno isporučilac vrši redovne interne 

provere dokumenata svog sistema kvaliteta i da, prema ukazanoj potrebi, uvodi 

odgovarajuće korektivne mere. Primerak izveštaja o nadzoru nad elementima 

sistema kvaliteta proizvodača odnosno isporučioca dostavlja se proizvodaču odnosno 

isporučiocu. 

5.1.7.2 Kontrola usaglašenosti Ex-uređaja sa sertifikovanim tipom 

Kontrola usaglašenosti Ex-uređaja vrši sertifikaciono telo u zavisnosti od 

perioda u toku važenja dodeljenog Sertifikata. 

Nadzor nad usaglašenošću Ex-uređaja vrši se u trogodišnjim ciklusima, 

odnosno u toku važenja sertifikata. Tokom prve godine uzimaju se uzorci i sprovodi 

ispitivanje na 6 meseci, a nakon isteka prve godine može se smanjiti broj kontrola. 

Ovo smanjenje uzorkovanja i ispitivanja može da proizađe iz stečenog 

poverenja izmedu Sertifikacionog tela i proizvodača odnosno isporučioca. 

O izvršenim kontrolama usaglašenosti Ex-uređaja sačinjava se izveštaj. 

Primerak izveštaja dostavlja se proizvodaču odnosno isporučiocu. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





5.1.8 ZAHTEVI ZA UGRADNJU, ODRŽAVANJE I POPRAVKU 

Sertifikat ne važi za uređaje koji se nakon isporuke nepropisno ugrađuju, 

održavaju i popravljaju. 

Ugradnju uređaja je neophodno izvršiti u skladu sa uputstvima proizvođača, 

koja su takođe element ocenjivanja u toku sertifikacije, a mesto ugradnje mora biti u 

skladu sa važećim propisima. 

Popravka i remont Ex-uređaja su aktivnosti u cilju vraćanja neispravnog uređaja 

u potpuno ispravno stanje u skladu sa odgovarajućim standardima na osnovu kojih je 

uređaj originalno konstruisan i ispitan. 

Popravka i remont Ex-uređaja vrše se prema postupku utvrđenom u srpskom 

standardu SRPS IEC 79-19 i SRPS EN 60079-19. 

Nakon izvršene popravke organizacija za popravku i remont Ex-uređaja vrši 

mehanička, električna i funkcionalna ispitivanja i izdaje izveštaj o ispitivanju kojim se 

utvrduje usaglašenost popravljenog ili remontovanog uređaja sa zahtevima standarda 

iz tačke 2 ovog Uputstva i standarda SRPS IEC 79-19, SRPS EN 60079-19. 

5.1.8.1 Uslovi koje mora da ispuni organizacija za popravku i remont Ex-uređaja za 

ispitivanje Ex-uređaja posle izvršenih popravki i remonta 

Organizacija za popravku i remont Ex-uređaja mora da ispuni uslove u pogledu 

kadrova, opreme i organizacije utvrđenih u standardu SRPS IEC 79-19, SRPS EN 

60079-19 i to za svrhu ispitivanja nakon izvršenih popravki i remonta Ex-uređaja. 

Sertifikaciono telo ovlašćuje organizaciju za popravku i remont Ex-uređaja i vrši 

direktan nadzor. 

5.2. ISPITIVANJE ILI KONTROLISANJE SVAKOG PROIZVODA, ILI POJEDINIH 

PROIZVODA, BILO NOVIH ILI ONIH KOJI SU VEĆ U UPOTREBI 

Ovaj sistem sertifikacije podrazumeva utvrđivanje usaglašenosti pojedinačnog 

proizvoda sa zahtevima propisa i standarda koji se odnose na taj proizvod. 

Osnovni zahtevi za ocenjivanje zasnivaju se na SRPS A.K1.001:1992, tačka 4.7, 

Modul G (Pojedinačna verifikacija). 

Za usaglašeni proizvod izdaje se Sertifikat o usaglašenosti i nanosi Znak 

usaglašenosti na proizvod. 


Proizvodač, isporučilac odnosno vlasnik mora da poseduje tehničku dokumentaciju i da 

je čuva u toku perioda skladištenja odnosno eksploatacije uređaja. Na zahtev Sertifikacionog 

tela ili Akreditovane laboratorije mora da je stavi na raspolaganje. 


dokumentacije umesto proizvođača ima lice koje stavlja proizvod u promet na domaće tržište. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:





zahtevima standarda i Šeme sertifikacije. Ona mora, u meri u kojoj je to potrebno za ocenu 

usaglašenosti, da obuhvati projektovanje, proizvodnju i funkcionisanje zaštite Ex-uređaja. 

Zahtevi iz tačke 5.1.2. za sadržaje tehničke dokumentacije primenjuje se i u ovom 

sistemu sertifikacije. 

5.2.2 POSTUPAK ISPITIVANJA PROIZVODA 

Zahtevi iz tačaka od 5.1.4.1. do 5.1.4.3. primenjuju se i na ispitivanja u ovom sistemu 

sertifikacije. 

5.2.2.1 Obim ispitivanja 

Način određivanja obima ispitivanja definisan u tački 5.1.3.1.2.1. primenjuje se i u ovom 



Postupak u slučaju nedostataka definisan u tački 5.1.4.4. primenjuje se i u ovom 


5.2.2.3 Izveštaj o ispitivanju 

Izveštaj o ispitivanju iz tačke 5.1.4.5. primenjuje se i u ovom sistemu sertifikacije. 


Nakon izvršenih ispitivanja predviđenih Šemom sertifikacije i priloženih izveštaja o 

ispitivanju, Sertifikaciono telo izdaje Sertifikat o usaglašenosti i na uređaj nanosi znak 

usaglašenosti. 

Nakon izdavanja Sertifikata o usaglašenosti telo ga unosi u registar Sertifikovanih 

proizvoda i njihovih proizvodača ili isporučilaca odnosno vlasnika koji je publikovan na veb 

strani. 

Rok važnosti Sertifikata o usaglašenosti je do isteka predviđenog perioda eksploatacije 

uređaja. 




Kada se vrši ispitivanje ili kontrolisanje svakog proizvoda, ili pojedinih proizvoda, bilo 

novih ili onih koji su već u upotrebi, na predmet ispitivanja postavlja se znak o usaglašenosti, 

a broj sertifikata se upisuje neposredno iza zanaka usaglašenosti kao što je prikazano u tački 

c priloga 9 Priručnika o kvalitetu Sertifikacionog tela. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 








Ugradnju novih uređaja je neophodno izvršiti u skladu sa uputstvima 

proizvođača, koja su takođe element ocenjivanja u toku sertifikacije, a mesto 

ugradnje mora biti u skladu sa važećim propisima. 

Zahtevi iz tačke 5.1.8. u pogledu popravke i remonta Ex-uređaja primenjuje se i u 

ovom sistemu sertifikacije. 

Vlasnik uređaja koji je u upotrebi dužan je da vrši preglede uređaja kao što je to 

definisano standardom SRPS IEC 79-17 i SRPS EN 60079-17. 

5.3. ISPITIVANJE ŠARŽE ILI KONTROLISANJE 

Ovaj sistem sertifikacije podrazumeva utvrđivanje usaglašenosti proizvoda na 

osnovu uzorka, reprezentativnog za tačno određeni broj proizvoda jedne šarže, sa 

zahtevima propisa i standarda koji se odnose na taj proizvod. Ispitivanje šarže obuhvata 

određivanje reprezentativnog uzorka i ispitivanje uzorkovanih proizvoda. Ovim 

postupcima se ustanovljava i održava usaglašenost uzorka sa zahtevima propisa i 

standarda i na osnovu toga se ocenjuje o usaglašenost cele šarže. Za usaglašenu šaržu 

izdaje se Sertifikat o usaglašenosti važnosti u toku predviđenog perioda eksploatacije 

uređaja i Znak usaglašenosti koji se postavlja na sve proizvode iz šarže. Ovaj sistem se 

može primeniti kao sistem sertifikacije uvezene serije. 

Postupak ispitivanja šarže ili kontrolisanje utvrđen je na osnovu standarda SRPS 

A.K1.001, tačka 4.6.5, Modul F (Verifikacija proizvoda – Statistička verifikacija). 


Proizvodač, isporučilac odnosno vlasnik mora da poseduje tehničku dokumentaciju i da 

je čuva u toku perioda skladištenja odnosno eksploatacije uređaja. Na zahtev Sertifikacionog 

tela ili Akreditovane laboratorije mora da je stavi na raspolaganje. 


dokumentacije umesto proizvođača ima lice koje stavlja proizvod u promet na domaće tržište 

ili vlasnik uređaja. 


zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije a. Ona mora, u meri u kojoj je to 

potrebno za ocenu usaglašenosti, da obuhvati projektovanje, proizvodnju i funkcionisanje 

zaštite Ex-uređaja. 

Zahtevi iz tačke 5.1.2 za sadržaja tehničke dokumentacije primenjuju se i u ovom 


izmene: 1. 2. 3. 4. 





5.3.2 POSTUPAK ODREĐIVANJA REPREZENTATIVNOG UZORKA 

5.3.2.1 Izbor uzoraka 

5.3.2.1.1 Izbor uzoraka iz skladišta 

Za sertifikaciju Ex-uređaja Sertifikaciono telo uzima uzorke iz skladišta proizvođača ili 

isporučioca. Veličina uzorka za ispitivanje utvrduje se prema standardu SRPS N.N0.029 i to: 

a) ako se uzorkuju proizvodi iz jedne proizvodne šarže, po tabeli 1 - Opšti obim 

kontrolisanja II; 

b) ako se uzorkuju proizvodi iz jedne uvezene serije, po tabeli 1 - Opšti obim 

kontrolisanja III. 

5.3.2.2 Zapisnik o uzorkovanju 

Zahtevi iz tačke 5.1.3.2. za zapisnik o uzorkovanju primenjuju se i u ovom sistemu 


5.3.3 POSTUPAK ISPITIVANJA UZORKOVANIH PROIZVODA 

Zahtevi iz tačaka od 5.1.4.1. do 5.1.4.3. primenjuju se i na ispitivanja u ovom sistemu 


5.3.3.1 Obim ispitivanja 

Način određivanja obima ispitivanja definisan u tački 5.1.3.1.2.1. primenjuje se i u ovom 


5.3.3.1.1.1 Prihvatljivi nivo kvaliteta 

Prihvatljivi nivo kvaliteta od ispitanog broja uzoraka Ex-uređaja je 100 %. 

U slučaju odstupanja nivoa kvaliteta jednog uzorka mora se ispitati cela uvezena serija, 

a sertifikat dobijaju samo oni proizvodi čiji rezultati ispitivanja ispunjavaju sve zahteve iz tačke 

5.1.3.1.2.1. 


Postupak u slučaju nedostataka definisan u tački 5.1.4.4. primenjuje se i u ovom 


U slučaju kada je odluka o dodeljivanju Sertifikata o usaglašenosti šarže odnosno 

uvezene serije negativna to se javno oglašava na veb strani, a Sertifikaciono telo obaveštava 

nadležne organe kako bi se sprečilo puštanje u promet ove šarže odnosno uvezene serije. 

5.3.3.3 Izveštaj o ispitivanju 

Izveštaj o ispitivanju iz tačke 5.1.4.5. primenjuje se i u ovom sistemu sertifikacije. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:





Nakon izvršenih ispitivanja predviđenih ovim Uputstvom i Šemom sertifikacije i 

priloženih izveštaja o ispitivanju, Sertifikaciono telo izdaje Sertifikat o usaglašenosti i 

odobrenje za Korišćenje znaka usaglašenosti. 

Nakon izdavanja Sertifikata o usaglašenosti sertifikaciono telo ga unosi u registar 

Sertifikovanih proizvoda i njihovih proizvodača ili isporučilaca odnosno vlasnika koji je 

publikovan na veb strani. 

Rok važnosti Sertifikata o usaglašenosti je do isteka predviđenog perioda eksploatacije 

uređaja. 




Kada se vrši ispitivanje ili kontrolisanje šarže (tačno određeni broj predmeta ispitivanja) 

podnosiocu zahteva/isporučiocu dostavlja se nalepnica sa znakom kao u tački b priloga 9 

Priručnika o kvalitetu Sertifikacionog tela. Nalepnice se dostavljaju popunjene, i u broju koji 

odgovara broju predmeta ispitivanja cele šarže. 




Ugradnju novih uređaja je neophodno izvršiti u skladu sa uputstvima 

proizvođača, koja su takođe element ocenjivanja u toku sertifikacije, a mesto 

ugradnje mora biti u skladu sa važećim propisima. 

Zahtevi iz tačke tačke 5.1.8. u pogledu popravke i remonta Ex-uređaja primenjuje 

se i u ovom sistemu sertifikacije. 

Vlasnik uređaja koji je u upotrebi dužan je da vrši preglede uređaja kao što je to 

definisano standardom SRPS IEC 79-17 i SRPS EN 60079-17. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





6. ZAPISI 

U sprovođenju ovog Uputstva se koriste sledeći zapisi: 

 

7. PRILOZI 

Upitnik za ocenjivanje elemenata sistema kvaliteta proizvođača odnosno 

isporučioca za Uputstvo za sprovođenje sertifikacije Ex-uređaja 

Zapisi se čuvaju u arhivi Sertifikacionog tela 3 godine. 

Prilog A: 

Prilog B: 

Prilog C: 

Dopunski zahtevi za ocenjivanje elemenata sistema kvaliteta proizvođača 

odnosno isporučioca za Uputstvo za sprovođenje sertifikacije Ex-uređaja 

Predlicencni upitnik 

Upitnik za ocenjivanje elemenata sistema kvaliteta proizvođača odnosno 

isporučioca za Uputstvo za sprovođenje sertifikacije Ex-uređaja 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:




8. PRILOG A 

DOPUNSKI ZAHTEVI ZA OCENJIVANJE ELEMENATA SISTEMA KVALITETA 

PROIZVOĐAČA ODNOSNO ISPORUČIOCA ZA ŠEMU ATESTIRANJA Ex-UREĐAJA 

8.1. SADRŽAJ 

Ova dopuna se odnosi na sve proizvođače odnosno isporučioce Ex-uređaja. 

8.2. SPECIFIKACIJE 

Proizvodač odnosno isporučilac mora da ima sistem upravljanja kvalitetom u 

skladu sa SRPS ISO 9001:2008, kao i da zadovolji dopunske zahteve za ocenjivanje 

sistema kvaliteta proizvođača odnosno isporučioca, koji treba da pokaže 

usaglašenost Ex-uređaja sa standardima iz tačke 2 Uputstva za sprovođenje 


8.3. ZAHTEV ZA SISTEM KVALITETA 

8.3.1 Opšte (SRPS ISO 9001:2008, t. 4.2 Zahtevi koji se odnose na dokumentaciju) 

Proizvodač odnosno isporučilac mora da poseduje i dosledno sprovodi 

dokumentovani sistem kvaliteta kao sredstvo za osiguranje usaglašenosti Ex-uređaja 

sa zahtevima. 

Ovo obuhvata: 

a) usklađivanje postupka dokumentovanog sistema upravljanja kvalitetom sa zahtevima 

ovog Uputstva i Šeme sertifikacije; 

b) efikasnu primenu postupaka i uputstava dokumentovanog sistema kvaliteta. 

8.3.2 Preispitivanje ugovora (SRPS ISO 9001:2008, t.7.2.2 Preispitivanje zahteva koji se 

odnose na proizvod) 

Zahtevi ove tačke moraju da se primene na sve ugovorene količine proizvoda ili 

grupe proizvoda. 

8.3.3 Nabavka (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.4 Nabavka) 

Proizvodač odnosno isporučilac bira isporučioce na osnovu njihove mogućnosti 

da ispune zahteve ugovora, uključujući i zahteve za kvalitet. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





8.3.4 Identifikucija i sledljivost proizvoda 

Proizvodač odnosno isporučilac mora da održava sistem sledljivosti koji 

obezbeđuje da je svaka isporuke Ex-uređaja jednoznačno identifikovana i prema 

tome označena. 

Ovaj sistem mora da omoguci identifikaciju sirovih materijala koji se koriste i 

sledljivost svih isporuka za vreme od 3 godine posle završene proizvodnje. 

8.3.5 Kontrola procesa (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.5.1 Upravljanje proizvodnjom i 

pružanjem usluge) 

Proizvođač odnosno isporučilac utvrđuje i planira proizvodnju i osigurava da se 

proizvodnja stalno odvija u uslovima praćenja i kontrole utvrđenih karakteristika 

procesa. 

8.3.6 Kontrolisanje i ispitivanje (SRPS ISO 9001:2008, t.7.5.2 Validacija procesa 

proizvodnje i pružanja usluge) 

Proizvodač odnosno isporučilac mora u toku proizvodnje da sprovodi ispitivanja 

koja su definisana u zavisnosti od primenjene vrste protiveksplozione zaštite u skladu 

sa ovim Uputstvom i Šemom sertifikacije. 

8.3.7 Oprema za kontrolisanje, merenje i ispitivanje (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.6 

Upravljanje opremom za praćenje i merenje) 

Proizvođač odnosno isporučilac kontroliše, etalonira i održava opremu za 

merenje i ispitivanje, radi dokazivanja usaglašenosti proizvoda sa utvrđenim 

zahtevima iz ovog standarda. 

Rezultati ispitivanja opreme moraju da se analiziraju i proizvođač odnosno 

isporučilac mora da izvrši ponovno ispitivanje i etaloniranje opreme tamo gde 

odstupanja prelaze prethodno utvrđene granice. 

Za ispitivanje i etaloniranje opreme proizvođač odnosno isporučilac mora da 

poseduje posebne programe. 

8.3.8 Kontrola neusaglašenih proizvoda (SRPS ISO 9001:2008, t. 8.3 Upravljanje 

neusaglašenim proizvodom) 

Ukoliko se identifikuju neusaglašeni proizvodi putem sistema upravljanja 

kvalitetom proizvođača odnosno isporučioca, moraju da se preduzmu korektivne 

mere u okviru ovlašćenja odgovornog lica za sprovodenje Šeme sertifikacije. 

Zapisi izvršenih korektivnih mera moraju da se čuvaju, a naročito zapisi koji 

identifikuju preduzete mere, rezultate navedenih ispitivanja i završna mišljenja o 

proizvedenim šaržama. 

Proizvodač odnosno isporučilac mora da ima zapisan dokaz da su svi proizvodi 

usaglašeni standardima iz tačke 2 ovog Uputstva i sertifikatom o usaglašenosti. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





8.3.9 Korektivne mere (SRPS ISO 9001:2008, t. 8.5.2 Korektivne mere) 

Proizvodač odnosno isporučilac mora da ima dokumentovane postupke za 

sprovođenje korektivnih mera. Moraju se voditi zapisi koji identifikuju neusaglašenosti 

i preduzete korektivne mere. Kopije svih zapisa moraju da se dostave 

Sertifikacionom telu. 

8.3.10 Rukovanje, skladištenje, pakovanje (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.5.5 Očuvanje 

proizvoda) 

Proizvođač odnosno isporučilac mora da održava sisteme koji obezbeđuju da su 

Ex-uređaji usaglašeni sa standardima iz tačke 2 ovog Uputstva, odnosno sa 

Sertifikatom o usaglašenosti. 

Proizvodač odnosno isporučilac utvrđuje metode i načine rukovanja koji 

sprečavaju oštecenje ili pogoršanje kvaliteta Ex-uređaja. 

Proizvodač odnosno isporučilac uvodi sistem koji obezbeđuje da se na svakom 

pakovanju pre stavljanja u promet, pored natpisa koji se zahtevaju standardima, 

postavi i znak usaglašenosti ili sledeći tekst sa popunjenim poljima: "Sertifikovano u 

Sertifikacionom telu Instituta za preventivu prema standardu SRPS N.S8.###, SRPS 

EN #####-#, SRPS IEC 79-## odnosno SRPS IEC 60079-## Sertifikat br: 

####/GGGG", (### i ## se popunjavanju u zavisnosti od tipa Ex-zaštite). 

Proizvodač odnosno isporučilac obezbeđuje pogodne prostore za skladištenje ili 

magacine radi sprečavanja oštećenja ili pogoršanja stanja kvaliteta Ex uređaja. 

8.3.11 Zapisi o kvalitetu (SRPS ISO 9001:2008, t. 4.2.4 Upravljanje zapisima) 

Proizvodač odnosno isporučilac čuva zapise o kvalitetu, koji obezbeđuju dokaze 

o usaglašenosti isporučenih proizvoda sa standardima SRPS N.S8.###, SRPS EN 

#####-# i SRPS IEC 79-##, najmanje 10 godina od dana puštanja u promet. 

Svi ostali zapisi koji se vode prema standardu SRPS ISO 9001:2008 moraju da 

se čuvaju u periodu od najmanje 3 godine od dana puštanja u promet. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





9. PRILOG B 

PREDLICENCNI UPITNIK 

PRE-LICENCE FACTORY INSPECTION REPORT 

RAPPORT DE VISITE D’INFORMATION EN USINE 

Poverljivo/Confidential 

Broj: 

File ref.no. 

Datum: 

Date 

__________________________________________________________________________ 

________ 

UPITNIK 

Questionnaire 

(Popunjava proizvođač) 

(To be completed by the manufacturer) 

B.1 Ime i adresa mesta proizvodnje: 

Manufacturer’s registered name and factory location 

Uputstvo za pronalaženje fabrike (najbliža železnička stanica, aerodrom). Priložiti fotokopiju 

lokalne mape (ukoliko je moguće). 

Directions for reaching the factory (nearest railway station, airport). Attach photocopy of local map (if possible) 

B.2.1 

Službena adresa proizvođača (ukoliko je drugačija od gore navedene) 

Manufacturer’s office address (if different from above) 

B.2.2 

Ime i adresa prijavioca (nosioca licence) 

(ukoliko je drugačije od B.1) 

Applicant’s name and addresss (licence holder), if different from above) 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:




B.3 Navedite ime, sektore i adrese službi osba za kontakt u fabrici i predstavnika poslovodstva 

odgovornog za sertifikaciju proizvoda. 

Give the name, department and office address of the contact persons located in the factory and the management representative 

responsible for product certification. 

Osoba za kontakt u fabrici 

Contact person in factory 

function 

Funkcija: 

Zamenik osobe za kontakt u fabrici: 

Deputy contact person in factory 

Funkcija: 

function 

Predstavnik poslovodstva: 

Management representative 

Funkcija: 

function 

Napomena: Ovaj predstavnik poslovodtva može biti lociran izvan fabrike n.pr. u sedištu firme. 

Note: This management representative may be located outside the factory e.g. at the head office. 

B.4 Ukupan broj zaposlenih u fabrici (približno): 

Approximative total number of employees in the factory 

B.5.1 

Kategorije, trgovačka imena oznake tipova proizvoda za koje se zahteva sertifikacioni znak. 

Category(ies), brands and type number(s) of the products for which the Certification Mark has been requested. 

B.5.2 

Koji se sertifikacioni znak zahteva i prema kojim standardima 

Which Certification Mark is requested according to which standards 

Molimo navedite zahtevane procedure za odobrenje tipa (CCA, CB ili Nationalna) 

Pleases specifiy the requested type-approval procedure (CCA, CB or National) 

B.6.1 

Navedite koje komponente nabavljaju od spoljnih isporučilaca kao što su prekidači, sijalična 

grla, priključni kablovi, motori, transformatori, podsklopovi ili delovi komponenata kao što su 

opruge, kontakti itd. 

Specify which components are purchased from outside suppliers such as switches, lampholders, cord-sets, motors, transformers, 

sub-assemblies or parts of components such as springs, contacts, etc. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:




B.6.2 

Detaljno opišite rutinsku kontrolu i ispitivanja pri prijemu, u procesu i završno kontrolisanje i 

ispitivanje da bi se osigurala usaglašenost gotovog proizvoda sa primenljivim standardima i 

načinite referencu sa dokumentacijom (kopije mogu biti priožene). 

Describe in detail and make reference to documentation (copies may be attached), routine tests and inspections performed in 

receiving, in- process and final inspection and testing in order to ensure conformity of the end product with the applicable 

standards. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:




B.7 Koje SERTIFIKACIONI ZNACI su već dodeljeni od strane SERTIFIKACIONIH TELA za ovu 

kategoriju proizvoda 

Which Certification Marks are already granted by the Certification Bodies for this product category 

B.8 Da li je proizvođačev SISTEM KVALITETA ocenjen ili sertifikovan Da Ne 

Has the manufacturer’s quality system been assessed and certified 

Molimo dajte detalje. 

Please give details 

B.9 Saglasni smo da inspektor sertifikacionog tela uđe na sve lokacije proizvodnog procesa, 

uključujući prijemno kontrolianje koje je esencijalno za usaglašenost gotovog proizvoda sa 

odgovarajućim standardima (u toku normalnog radnog vremena, pošto prethodno kontaktira 

osobu za kontakt ili zamenika osobe za kontakt). 

We agree that the inspector of the Certification Body may enter all locations of the manufacturing process incl. receiving 

inspections which are essential for conformity of the complete product with the relvant standards, during normal working hours, 

after having contacted the contact person or the deputy contact person. 

Potpis proizvođača: 

Signed for manufacturer 

Ime i pozicija: 

Name and position 

Mesto: 

Place 

Datum: 

Date 

Napomena: Od potpisnika ovog formulara se zahteva da verifikuje tačnost date informacije u ime 

proizvođača. 

Note – On behalf of the manufacturer, the signatory to this form is required to verify the accuracy of the information provided 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum:




PRILOG C 

UPITNIK ZA OCENJIVANJE USAGLAŠENOSTI SISTEMA UPRAVLJANJA KVALITETOM 

PROIZVOĐAČA Ex UREĐAJA 

Tačka Zahtev Napomena 

5. POSTUPAK OCENJIVANJA ELEMENATA SISTEMA KVALITETA 

Da li proizvođač poseduje sistem upravljanja 

kvalitetom 

5.1.2.1 Zahtevi za odgovorno lice 

Da li proizvodač odnosno isporučlac ima iz 

sastava stalno zaposlenih imenovana najmanje 

dva lica ogovorna za sprovodenje upustva za 

sertifikaciju i to: jedno lice u svojstvu odgovornog i 

najmanje jednog zamenika 

Da li je definisano da samo ova lica mogu da 

izdaju odobrenje za korišćenje Znaka 

usaglašenosti koji izdaje Sertifikaciono telo 

Da li su odgovorna lica za sprovođenje Šeme 

sertifikacije upoznata sa njenim zahtevima i da 

raspolažu odgovarajućim standardima, 

dokumentacijom sistema upravljanja kvalitetom i 

proizvodačkim specifikacijama 

Da li proizvodač odnosno isporučilac ima posebnu 

organizacionu strukturu koja pokazuje položaj ovih 

lica u proizvodnoj organizaciji, a naročito: ime i 

prezime, telefon, lokaciju gde se nalaze, funkciju u 

organizaciji i kome su odgovorna ova lica 

5.1.2.1.1 Nezavisnost ovlašćenja 

Da li zaposleni odgovorni za sprovodenje Šeme 

sertifikacije navedeni u prethodnom delu odlučuju 

o načinu korišćenja znaka usaglašenosti 

nezavisno od rukovodstva koje je neposredno 

odgovorno za proizvodnju 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





Da li oni imaju napisane obaveze i ovlašćenja da 

preduzimaju sledece radnje: 

zahtevaju ispravku odstupanja od zahteva 

pre stavljanja znaka usaglašenosti; 

zahtevaju promene koje se odnose na 

zahteve sertifikacije u konstrukciji, crtežima, 

nabavci materijala i slično; 

pripreme i overe povlačenje znaka 

usaglašenosti sa uređaja 

5.1.2.1.2 Zahtevi za iskustvo i/ili obučenost 

Da li zaposleni ogovorni za sprovođenje Šeme 

sertifikacije navedeni u prethodnom delu imaju 

iskustvo i/ili da su obučeni za izvršenje svojih 

zadataka u Šemi sertifikacije i to: stručna sprema 

odgovarajuce tehničke struke, sa najmanje tri 

godine radnog iskustva na poslovima proizvodnje, 

ispitivanja Ex-uređaja ili njima sličnim poslovima, 

sa potvrdom o uspešno obavljenoj obuci 

5.1.2.1.3 Odgovornost 

Da li je definisana odgovornost zaposlenih 

odgovornih za sprovođenje Šeme sertifikacije 

navedenih u prethodnom delu za sledeće: 

da se znak usaglašenosti stavlja samo na 

Ex-uređaje koji su ispunili zahteve koji 

proizilaze iz Sertifikata o usaglašenosti; 

da su zapisi koji se odnose na zahteve iz 

Šeme sertifikacije dostupni svim izvršiocima 

i da se po njima postupa; 

da su Ex-uređaji koji nose znak 

usaglašenosti usaglašeni sa odgovarajućim 

zahtevima propisanim standardima iz tačke 

2 ovog Uputstva. 

da su primenjeni svi zahtevi propisani 

standardima iz tačke 2 Uputstva prilikom 

nabavke komponenti i da imaju 

odgovarajuća prateća dokumenta; 

da je sistem upravljanja kvalitetom 

usaglašen sa SRPS ISO 9001:2008 i sa 

dopunskim zahtevima za ocenjivanje 

sistema kvaiiteta proizvodača odnosno 

isporučioca za Ex-uređaje 

5.1.2.2 Oprema za merenje i ispitivanje 

Da li Proizvođač odnosno isporučilac raspolaže 

odgovarajućom opremom za merenja i ispitivanja 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





Ex-uređaja koja su definisana zahtevima 

standarda iz tačke 2 Uputstva u zavisnosti od vrste 

primenjene protiveksplozivne zaštite 

Da li za svu opremu za merenje i ispitivanje koja se 

koristi za proveru usaglašenosti Ex-uređaja sa 

zahtevima standarda, Uputstva i Šeme sertifikacije 

postoji sistem za kontrolu koji identifikuje 

nedostatak i obezbeduje pravovoremene i potpune 

korektivne mere 

5.1.2.3 Kontrola proizvodnje i plan ispitivanja 

Da li postoji pisani plan kojim se utvrđuju sve 

kontrole Ex-uređaja i neophodna ispitivanja da bi 

se obezbedilo da svaki Ex-uređaj bude usaglašen 

sa zahtevima Šeme sertifikacije pre isporuke 

Da li ovaj plan obuhvata sledeće pojedinosti: 

pojedinosti provera kvaliteta, kao što su 

provera ulaznih materijala i komponenti, 

proizvodnih linija, završne kontrole i 

pakovanja; Ako se upotrebljavaju 

nestandardni sastavni delovi, navedene 

provere moraju da obuhvate opis pratećeg 

postupka u cilju obezbedenja da primljene 

isporuke budu iste kao i sastavni delovi koji 

su ispitani i za koje je utvrđeno da su 

usaglašeni sa zahtevima standarda i Šeme 

sertifikacije; 

pojedinosti o instrumentima, uređajima za 

etaloniranje i zapisima o datumima 

etaloniranja; 

sistem za zapisivanje rezultata ispitivanja 

proizvodne linije; 

pojedinosti koje se odnose na korišćenje 

metoda za odvajanje i raspoređivanje 

neusaglašenih proizvoda; 

pojedinosti o svim ispitivanjima u proizvodnji 

predviđenim planom ispitivanja 

Da li su spisak karakteristika za kontrolisanje i/ili 

ispitivanje i odgovarajući kriterijumi za prijem 

pristupačni na svakom mestu gde se vrše kontrole 

ili ispitivanja u cilju verifikacije usaglašenosti sa 

zahtevima iz standarda i Šeme sertifikacije 

5.1.2.4 Korektivne mere 

Da li postoji postupak koji obezbeđuje da se Exuređaji 

koji su posle ispitivanja označeni kao 

neispravni ne smeju pustili u promet ili na neki 

drugi način učiniti dostupni korisnicima 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





Da li postoji sistem kontrolisanja komponenata i 

završna kontrola Ex-uređaja koji nisu usaglašeni 

sa zahtevima standarda i Šeme sertifikacije, da bi 

se obezbedilo da se takve komponente i završeni 

Ex-uređaji koji su dorađeni ili popravljeni usaglase 

sa sa zahtevima standarda i Šeme sertifikacije. 

Da li se oni ponovo kontrolišu i ispituju 

5.1.2.5 Kontrola ulaznih materijala i komponenti 

Da li proizvodač odnosno isporučilac obezbeđuje 

da kupovne komponente za Ex-uređaje budu 

usaglašene sa zahtevima standarda i Šeme 

sertifikacije 

Da li se, ako se nabavljaju komponente koje nisu 

praćene dokumentom o usaglašenosti sa 

utvrđenim zahtevima, takve komponente pre 

ugradnje kontrolšu i ispituju da bi se proverila 

njihova usaglašenost sa zahtevima standarda i 

Šeme sertifikacije. 

Da li proizvodač odnosno isporučilac ima osoblje 

za ispitivanje koje je potpuno upoznato sa 

odgovarajućim ispitnim postupcima i sa zahtevima 

odgovarajucih standarda za sve komponente i ako 

je opremljen odgovarajućom opremom 

Da li se o svim ispitanim komponentama čuvaju 

zapisi koji sadrže sledece informacije: 

naziv komponente, 

naziv isporučioca, 

kataloški broj ili oznaku koja obezbeđuje 

jednoznačnu identifikaciju, 

posebne karakteristike, 

spisak standarda, izveštaja, obaveštenja, 

rezultate ispitivanja. 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





5.1.2.6 

Zapisi o Ex-uređajima i njihovom kontrolisanju i 

ispitivanju 

Da li se za svaki Ex-uređaj podvrgnut ispitivanjima 

u okviru Šeme sertifikacije ustanovljavaju i čuvaju 

zapisi kojima su obuhvaćeni elementi: 

kopija natpisne pločice (crtež ili fotografija) o 

protiveksplozivnoj zaštiti, identifikacioni broj 

proizvoda i osnovne karakteristike; 

uslovi okoline i rezultati kontrolisanja i 

ispitivanja koji su učinjeni na prototipu Exuređaja 

radi provere usaglašenosti sa 

zahtevima standarda i Šeme sertifikacije; 

fotografije koje prikazuju spoljašnji izgled Exuređaja; 

crteži Ex-uređaja i njegovih sastavnih delova, 

koji su overeni u toku ispitivanja 

usaglašenosti, a za koje je ocenjeno da su 

usaglašeni sa zahtevima standarda iz tačke 2 

Uputstva; 

spisak komponenata sa naznakom da li su 

ispitane ili ne; ako nisu ispitane, opis ili crtež 

komponente i odgovarajući ispitni podaci za 

prikazivanje usaglašenosti sa zahtevima 

standarda i Šeme sertifikacije 

Da li zapisi o ispitivanju i kontrolisanju tokom 

proizvodnje, koji prikazuju usaglašenost Exuređaja 

sa zahtevima standarda i Šeme 

sertifikacije, obuhvataju: 

identifikaciju Ex-uređaja; 

identifikaciju izvršenih kontrolisanja i 

ispitivanja; 

rezultate kontrolisanja i ispitivanja; 

osnovu za prihvatanje rezultata ispitivanja; 

neusaglašenosti; 

preduzete korektivne mere; 

mere za sprečavanje ponavljanja 

nedostataka; 

datum kontrolisanja i ispitivanja; 

identifikaciju kontrolora 

Da li se zapisi o Ex-uređaju arhiviraju tako da ne bi 

došlo do oštećenja ili nestanka 

Da li je definisano da se zapisi moraju čuvati 

najmanje 10 godina od datuma izrade poslednjeg 

Ex-uređaja, odgovarajućeg tipa 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





Tačka Zahtev Napomena 

DOPUNSKI ZAHTEVI ZA OCENJIVANJE 

8. ELEMENATA SISTEMA KVALITETA 

PROIZVOĐAČA ODNOSNO ISPORUČIOCA 

8.1. ZAHTEV ZA SISTEM KVALITETA 

8.1.2 

Preispitivanje ugovora (SRPS ISO 9001:2008, 

t.7.2.2 Preispitivanje zahteva koji se odnose na 

proizvod) 

Da li se zahtevi ove tačke primenjuju na sve 

ugovorene količine proizvoda ili grupe 

proizvoda 

8.1.3 

Nabavka (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.4 

Nabavka) 

Da li proizvodač odnosno isporučilac bira 

isporučioce na osnovu njihove mogućnosti da 

ispune zahteve ugovora, uključujući i zahteve 

za kvalitet 

8.1.4 Identifikucija i sledljivost proizvoda 

Da li proizvođač odnosno isporučilac održava 

sistem sledljivosti koji obezbeduje da je svaka 

isporuke Ex-uredaja jednoznačno 

identifikovana i prema tome označena 

Da li ovaj sistem omogućava identifikaciju 

sirovih materijala koji se koriste i sledljivost 

svih isporuka za vreme od 3 godine posle 

završene proizvodnje 

8.1.5 

8.1.6 

Kontrola procesa (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.5.1 

Upravljanje proizvodnjom i pružanjem usluge) 

Da li proizvođač odnosno isporučilac utvrđuje i 

planira proizvodnju i osigurava da se 

proizvodnja stalno odvija u uslovima praćenja 

i kontrole utvrđenih karakteristika procesa 

Kontrolisanje i ispitivanje (SRPS ISO 9001:2008, 

t.7.5.2 Validacija procesa proizvodnje i pružanja 

usluge) 

Da li proizvodač odnosno isporučilac u toku 

proizvodnje sprovodi ispitivanja koja su 

definisana u zavisnosti od primenjene vrste 

izmene: 1. 2. 3. 4. 

datum: .




8.1.7 

8.1.8 

8.1.9 

protiveksplozione zaštite u skladu sa Šemom 

sertifikacije 

Oprema za kontrolisanje, merenje i ispitivanje 

(SRPS ISO 9001:2008, t. 7.6 Upravljanje 

opremom za praćenje i merenje) 

Da li proizvodač odnosno isporučilac 

kontroliše, etalonira i održava opremu za 

merenje i ispitivanje, radi dokazivanja 

usaglašenosti proizvoda sa utvrdenim 

zahtevima iz Šeme sertifikacije 

Da li se rezultati ispitivanja opreme analiziraju 

i vrši ponovno ispitivanje i etaloniranje opreme 

tamo gde odstupanja prelaze prethodno 

utvrdene granice 

Da li za ispitivanje i etaloniranje opreme 

proizvodač odnosno isporučilac poseduje 

posebne programe 

Kontrola neusaglašenih proizvoda (SRPS ISO 

9001:2008, t. 8.3 Upravljanje neusaglašenim 

proizvodom) 

Da li se preduzimaju korektivne mere u okviru 

ovlašćenja odgovornog lica za sprovodenje 

Šeme sertifikacije, ukoliko se identifikuju 

neusaglašeni proizvodi putem sistema 

upravljanja kvalitetom proizvodača odnosno 

isporučioca 

Da li se zapisi izvršenih korektivnih mera 

čuvaju, a naročito zapisi koji identifikuju 

preduzete mere, rezultate navedenih 

ispitivanja i završna mišljenja o proizvedenim 

šaržama 

Da li proizvodač odnosno isporučilac ima 

zapisan dokaz da su svi proizvodi usaglašeni 

standardima iz tačke 2 Uputstva i Sertifikatom 

o usaglašenosti 

Korektivne mere (SRPS ISO 9001:2008, t. 8.5.2 

Korektivne mere) 


dokumentovane postupke za sprovođenje 

korektivnih mera, vodi zapise koji identifikuju 

neusaglašenosti i preduzete korektivne mere i 

ima definisanu obavezu da dostavlja kopije 

svih zapisa Sertifikacionom telu 

izmene: 1. 2. 3. 4. 





8.1.10 

Rukovanje, skladištenje, pakovanje (SRPS ISO 

9001:2008, t. 7.5.5 Očuvanje proizvoda) 

Da li proizvodač odnosno isporučilac održava 

sisteme koji obezbeđuju da su Ex-uredaji 

usaglašeni sa standardima iz tačke 2 

Uputstva, odnosno sa Sertifikatom o 

usaglašenosti 


utvrđene metode i načine rukovanja koji 

sprečavaju oštecenje ili pogoršanje kvaliteta 

Ex-uređaja 


sistem koji obezbeduje da se svako pakovanju 

pre stavljanja u promet, označi u skladu sa 

ovim Šemom sertifikacije 

Da li proizvodač odnosno isporučilac 

obezbeđuje pogodne prostore za skladištenje 

ili magacine radi sprećavanja oštećenja ili 

pogoršanja stanja kvaliteta Ex uređaja 

8.1.11 

Zapisi o kvalitetu (SRPS ISO 9001:2008, t. 4.2.4 

Upravljanje zapisima) 

Da li proizvodač odnosno isporučilac čuva 

zapise o kvalitetu, koji obezbeduju dokaze o 

usaglašenosti isporučenih proizvoda sa 

standardima SRPS N.S8.###, SRPS EN 

#####-# i SRPS IEC 79-##, najmanje 10 

godina od dana puštanja u promet 

Da li se svi ostali zapisi koji se vode prema 

standardu SRPS ISO 9001:2008 čuvaju u 

periodu od najmanje 3 godine od dana 

puštanja u promet 

izmene: 1. 2. 3. 4.

IPST 03 01 Upustvo za sertifikaciju sep 2010 - Institut za preventivu

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?