Marginalizacja i demarginalizacja spoÅecznoÅci wiejskich Czym jest ...
Marginalizacja i demarginalizacja spoÅecznoÅci wiejskich Czym jest ...
Marginalizacja i demarginalizacja spoÅecznoÅci wiejskich Czym jest ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Marginalizacja</strong> i <strong>demarginalizacja</strong><br />
społeczności <strong>wiejskich</strong><br />
Głos w dyskusji panelowej na konferencji:<br />
„Unia Europejska na polskiej wsi. Początek<br />
demarginalizacji społeczności <strong>wiejskich</strong>”<br />
Jerzy Wilkin<br />
Wydział Nauk Ekonomicznych UW<br />
i IRWiR PAN<br />
<strong>Czym</strong> <strong>jest</strong> marginalizacja<br />
• Wydatne zmniejszenie roli, znaczenia pozycji itp.<br />
• Wypadnięcie poza główny nurt gospodarki,<br />
polityki, życia społecznego itd.<br />
• Schyłkowość, zanikanie<br />
• Marginalność – wykluczenie – deprywacja<br />
• <strong>Marginalizacja</strong>, jako efekt rozwoju i przemian<br />
strukturalnych<br />
• <strong>Marginalizacja</strong> strukturalna i przestrzenna<br />
1
<strong>Marginalizacja</strong> będąca<br />
wykluczeniem<br />
<strong>Marginalizacja</strong> połączona z wykluczeniem, to<br />
sytuacja kiedy jednostki i grupy społeczne nie<br />
uczestniczą, lub uczestniczą w znikomym stopniu,<br />
w tworzeniu bogactwa narodu, a także nie<br />
korzystają z rezultatów rozwoju, bądź korzystają z<br />
nich w niewielkim stopniu i nie potrafią wydobyć<br />
się z tej sytuacji o własnych siłach. Tak rozumiana<br />
marginalizacja <strong>jest</strong> formą pułapki społecznej i<br />
społecznego zła.<br />
Dlaczego marginalizacja <strong>jest</strong><br />
zjawiskiem szkodliwym<br />
• Ponieważ:<br />
1. Prowadzi do marnotrawstwa zasobów<br />
ludzkich, społecznych i materialnych;<br />
2. Podważa wartości społeczne: godność<br />
człowieka, sprawiedliwość, solidarność<br />
itp..<br />
2
Rozmiary marginalizacji<br />
-przykłady<br />
•Mieszkańcy gminy Płaska<br />
•Społeczności popgrowskie<br />
•Większość mieszkańców kontynentu<br />
afrykańskiego<br />
<strong>Marginalizacja</strong> społeczności rolniczo<strong>wiejskich</strong>:<br />
główne przyczyny<br />
• Uniwersalne prawidłowości rozwoju w<br />
gospodarce rynkowej – marginalizacja<br />
strukturalna;<br />
• Dziedzictwo systemu socjalistycznego;<br />
•Rozwiązania systemowe zastosowane w<br />
Polsce w okresie transformacji postsocjalistycznej<br />
3
Nowa legitymizacja wspierania<br />
wsi i rolnictwa<br />
• Ratowanie czy podtrzymywanie znaczenia<br />
rolnictwa – Hasło: docenienie wielofunkcyjności<br />
rolnictwa i jego pozytywnych efektów<br />
zewnętrznych;<br />
• Wspieranie rozwoju społeczności <strong>wiejskich</strong> –<br />
Hasła: rewitalizacja wsi, poprawa spójności<br />
społecznej i ekonomicznej, rozwój<br />
zrównoważony, zachowanie różnorodności<br />
Kto i jak powinien wspierać procesy<br />
demarginalizacji i inkluzji<br />
• Po uzyskaniu (zwłaszcza na szczeblu unijnym) zgody w<br />
sprawie zasad i celów wspierania rolnictwa i obszarów<br />
<strong>wiejskich</strong> trzeba odpowiedzieć na pytanie: jak te cele<br />
efektywnie osiągnąć i jaka <strong>jest</strong> w tym procesie rola<br />
jednostek, grup społecznych, władz regionalnych,<br />
krajowych i unijnych;<br />
• Z zasady subsydiarności wynika konieczność, aby<br />
wspieranie grup zmarginalizowanych pobudzało ich<br />
aktywność oraz stwarzało nowe szanse na wydobycie się z<br />
pułapki marginalizacji;<br />
• Polityka strukturalna i WPR Unii Europejskiej stwarzają<br />
takie szanse, jednakże polityka ta może być realizowana<br />
znacznie efektywniej niż dotychczas i to <strong>jest</strong> temat do<br />
dalszej dyskusji!<br />
4
Change language