Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Tyrystor - jest elementem półprzewodnikowym krzemowym składającym się z 4 warstw w<br />
układzie p-n-p-n. Jest on wyposażony w 3 elektrody, z których dwie są przyłączone do<br />
warstw skrajnych, a trzecia do jednej z warstw środkowych. Elektrody przyłaczone do<br />
warstw skrajnych nazywa się katodą (K) i anodą (A), a elektroda przyłączona do warstwy<br />
środkowej – bramką (G).<br />
Tyrystor przewodzi w kierunku od anody do katody. Jeżeli anoda ma dodatnie napięcie<br />
względem katody, to złącza skrajne typu p-n są spolaryzowane w kierunku przewodzenia, a<br />
złącze środkowe n-p w kierunku zaporowym. Dopóki do bramki nie doprowadzi się napięcia,<br />
dopóty tyrystor praktycznie nie przewodzi prądu. Doprowadzenie do bramki dodatniego<br />
napięcia względem katody spowoduje przepływ prądu bramkowego i właściwości zaporowe<br />
środkowego złącza zanikają w ciągu kilku mikrosekund; moment ten nazywany bywa<br />
"zapłonem" tyrystora (określenie to pochodzi z czasów, kiedy funkcję tyrystorów pełniły<br />
lampy elektronowe - gazotrony, w których przewodzenie objawiało się świeceniem<br />
zjonizowanego gazu.<br />
Załączenie tyrystora jak wcześniej wspomniałem następuje przy odpowiedniej polaryzacji i<br />
podaniu dodatniego względem katody impulsu bramkowego. Im mniejsze jest napięcie<br />
między anodą a katodą, tym większy musi być prąd bramki. Wyłączenie tyrystora następuje<br />
przy obniżeniu napięcia anoda-katoda lub spadku wartości przepływającego prądu poniżej IH<br />
- prądu podtrzymania.
Zastosowanie tyrystorów:<br />
Tyrystory znalazły zastosowania w wielu dziedzinach. Jako sterowniki prądu stałego są<br />
stosowane w stabilizatorach napięcia stałego i w automatyce silników prądu stałego. Jako<br />
sterowniki prądu przemiennego – w automatyce silników indukcyjnych i w technice<br />
oświetleniowej. Jako łączniki i przerywacze prądu stałego i przemiennego – w automatyce<br />
napędu elektrycznego, układach stabilizacji napięcia i w technice zabezpieczeń. Jako<br />
przemienniki częstotliwości – w automatyce silników indukcyjnych, technice ultradźwięków<br />
oraz jako układy impulsowe – w generatorach odchylenia strumienia elektronowego w<br />
kineskopach telewizorów kolorowych, w urządzeniach zapłonowych silników spalinowych.<br />
Zalety i wady tyrystorów<br />
Zalety:<br />
-małe rozmiary<br />
-niewielka masa<br />
-duża odporność na wstrząsy i narażenia środowiskowe i możliwość pracy w temp. -65°C do<br />
+125°C<br />
-mały spadek napięcia na elemencie przewodzącym rzędu 0,6 – 1,6 V<br />
-krótki czas przejścia ze stanu zaporowego w stan przewodzenia i na odwrót<br />
Wady:<br />
-jednokierunkowe przewodzenie (nie dotyczy tyrystora dwukierunkowego – triaka)<br />
-wygasanie" tyrystora po zaniku prądu przewodzenia, wymagające ponownego "zapłonu"<br />
prądem bramki (wada ta wykorzystywana bywa i w niektórych zastosowaniach staje się<br />
zaletą)
Literatura:<br />
-www.zgapa.pl/zgapedia/Tyrystor.html<br />
-http://pl.wikipedia.org/wiki/Tyrystor<br />
-http://elektro.w.interia.pl/energoel/tyrystory.html