05.02.2015 Views

Jak rozwiązywać zadania. - Piotr A. Dybczyński

Jak rozwiązywać zadania. - Piotr A. Dybczyński

Jak rozwiązywać zadania. - Piotr A. Dybczyński

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Wykład udostępniam na licencji Creative Commons:<br />

<strong>Jak</strong> rozwiązywać <strong>zadania</strong>.<br />

<strong>Piotr</strong> A. Dybczyński


północny<br />

biegun świata<br />

szerokość<br />

geograficzna<br />

B N<br />

zenit<br />

Z<br />

miejscowy<br />

południk<br />

astronomiczny<br />

punkt wschodu<br />

deklinacja<br />

punkt<br />

północy<br />

N<br />

horyzont<br />

astronomiczny<br />

punkt<br />

Barana<br />

♈<br />

W<br />

E<br />

α<br />

δ<br />

h<br />

t<br />

A<br />

S<br />

kąt godzinny<br />

punkt<br />

południa<br />

azymut<br />

wysokość<br />

rektascensja<br />

równik niebieski<br />

Nd<br />

B S<br />

południowy<br />

biegun świata<br />

punkt zachodu<br />

nadir<br />

pierwszy wertykał


Równanie czasu (ΔT T = czas słoneczny prawdziwy - średni)<br />

[min]<br />

+15<br />

ΔT<br />

+10<br />

nachylenie ekliptyki do równika<br />

+5<br />

0<br />

-5<br />

-10<br />

-15<br />

eliptyczność orbity Ziemi<br />

1 Sty 1 Mar 1 Maj 1 Lip 1 Wrz 1 List 1 Sty


Analemma<br />

Deklinacja Słońca


punkt<br />

górowania<br />

na równiku<br />

s = t ♈<br />

= t *<br />

+ α *<br />

t *<br />

B N<br />

α *<br />


Zadanie<br />

Gwiazda o deklinacji δ = +10°<br />

góruje po południowej stronie zenitu<br />

na wysokości h = +60°.<br />

<strong>Jak</strong>a jest szerokość geograficzna<br />

obserwatora


zenit<br />

linia pionu<br />

horyzont


… góruje<br />

po południowej<br />

stronie zenitu ...<br />

zenit<br />

horyzont


… góruje<br />

po południowej<br />

stronie zenitu ...<br />

Z<br />

horyzont<br />

S


… góruje<br />

po południowej<br />

stronie zenitu ...<br />

Z<br />

… na<br />

wysokości<br />

h = +60° ...<br />

horyzont<br />

S


… góruje<br />

po południowej<br />

stronie zenitu ...<br />

Z<br />

… na<br />

wysokości<br />

h = +60° ...<br />

horyzont<br />

60°<br />

S


… góruje<br />

po południowej<br />

stronie zenitu ...<br />

Z<br />

… na<br />

wysokości<br />

h = +60° ...<br />

horyzont<br />

60°<br />

S<br />

… gwiazda<br />

o deklinacji<br />

δ = +10° ...


… góruje<br />

po południowej<br />

stronie zenitu ...<br />

Z<br />

… na<br />

wysokości<br />

h = +60° ...<br />

10°<br />

horyzont<br />

60°<br />

S<br />

równik<br />

… gwiazda<br />

o deklinacji<br />

δ = +10° ...


… góruje<br />

po południowej<br />

stronie zenitu ...<br />

Z<br />

… na<br />

wysokości<br />

h = +60° ...<br />

10°<br />

φ<br />

horyzont<br />

60°<br />

S<br />

równik<br />

… gwiazda<br />

o deklinacji<br />

δ = +10° ...<br />

φ =


… góruje<br />

po południowej<br />

stronie zenitu ...<br />

Z<br />

… na<br />

wysokości<br />

h = +60° ...<br />

B N<br />

10°<br />

φ<br />

N<br />

φ<br />

horyzont<br />

60°<br />

S<br />

równik<br />

… gwiazda<br />

o deklinacji<br />

δ = +10° ...<br />

φ = +40°


Zadanie<br />

Która jest godzina czasu gwiazdowego<br />

w chwili, gdy kąt godzinny gwiazdy<br />

górującej 3 godziny przed górowaniem<br />

punktu Barana wynosi t = 22h


płaszczyzna równika niebieskiego


kierunek ruchu sfery<br />

niebieskiej<br />

punkt przecięcia<br />

równika z południkiem<br />

miejscowym.<br />

płaszczyzna równika niebieskiego


… gdy kąt godzinny<br />

gwiazdy wynosi t = 22 h ...


… gdy kąt godzinny<br />

gwiazdy wynosi t = 22 h ...<br />

t = 22 h


… gwiazdy górującej<br />

3 godziny przed<br />

górowaniem<br />

punktu Barana ...<br />

… gdy kąt godzinny<br />

gwiazdy wynosi t = 22 h ...<br />

t = 22 h


… gwiazdy górującej<br />

3 godziny przed<br />

górowaniem<br />

punktu Barana ...<br />

… gdy kąt godzinny<br />

gwiazdy wynosi t = 22 h ...<br />

♈<br />

3 h<br />

t = 22 h


… gwiazdy górującej<br />

3 godziny przed<br />

górowaniem<br />

punktu Barana ...<br />

… gdy kąt godzinny<br />

gwiazdy wynosi t = 22 h ...<br />

♈<br />

3 h<br />

t = 22 h<br />

s = t ♈<br />

=


… gwiazdy górującej<br />

3 godziny przed<br />

górowaniem<br />

punktu Barana ...<br />

… gdy kąt godzinny<br />

gwiazdy wynosi t = 22 h ...<br />

♈<br />

3 h<br />

t = 22 h<br />

s = t ♈<br />

= 19 h


Zadanie<br />

W miejscu o szerokości geograficznej φ = 0°<br />

zauważono, że pewna gwiazda<br />

góruje na wysokości h = 45°<br />

w momencie zachodu punktu Barana.<br />

Podaj współrzędne równikowe równonocne<br />

(α i δ) ) tej gwiazdy.


zenit<br />

linia pionu<br />

horyzont


W miejscu o szerokości<br />

geograficznej φ = 0° ...<br />

zenit<br />

horyzont


W miejscu o szerokości<br />

geograficznej φ = 0° ...<br />

Z<br />

linia pionu<br />

<br />

horyzont<br />

równik niebieski


W miejscu o szerokości<br />

geograficznej φ = 0° ...<br />

Z<br />

linia pionu<br />

B<br />

N<br />

= N B<br />

S<br />

= S<br />

horyzont<br />

równik niebieski<br />

oś świata


W miejscu o szerokości<br />

geograficznej φ = 0° ...<br />

Z<br />

… gwiazda góruje<br />

na wysokości h = 45° ...<br />

linia pionu<br />

B<br />

N<br />

= N B<br />

S<br />

= S<br />

horyzont<br />

równik niebieski<br />

oś świata


W miejscu o szerokości<br />

geograficznej φ = 0° ...<br />

Z<br />

… gwiazda góruje<br />

na wysokości h = 45° ...<br />

horyzont<br />

linia pionu<br />

B<br />

N<br />

= N B<br />

S<br />

= S<br />

równik niebieski<br />

h = 45°<br />

oś świata


W miejscu o szerokości<br />

geograficznej φ = 0° ...<br />

Z<br />

… gwiazda góruje<br />

na wysokości h = 45° ...<br />

albo...<br />

horyzont<br />

linia pionu<br />

B<br />

N<br />

= N B<br />

S<br />

= S<br />

równik niebieski<br />

h = 45°<br />

oś świata


W miejscu o szerokości<br />

geograficznej φ = 0° ...<br />

Z<br />

… gwiazda góruje<br />

na wysokości h = 45° ...<br />

h = 45°<br />

horyzont<br />

linia pionu<br />

B<br />

N<br />

= N B<br />

S<br />

= S<br />

równik niebieski<br />

h = 45°<br />

oś świata


W miejscu o szerokości<br />

geograficznej φ = 0° ...<br />

Z<br />

… gwiazda góruje<br />

na wysokości h = 45° ...<br />

horyzont<br />

linia pionu<br />

B<br />

N<br />

= N B<br />

S<br />

= S<br />

ruch dobowy<br />

h = 45°<br />

równik niebieski<br />

h = 45°<br />

oś świata<br />

ruch dobowy


W miejscu o szerokości<br />

geograficznej φ = 0° ...<br />

Z<br />

… gwiazda góruje<br />

na wysokości h = 45° ...<br />

δ 1 = +45° δ 2 = –45°<br />

B<br />

N<br />

= N B<br />

S<br />

= S<br />

ruch dobowy<br />

h = 45°<br />

horyzont<br />

linia pionu<br />

równik niebieski<br />

h = 45°<br />

oś świata<br />

ruch dobowy


kierunek ruchu sfery<br />

niebieskiej<br />

punkt przecięcia<br />

równika z południkiem<br />

miejscowym.<br />

płaszczyzna równika niebieskiego


… gwiazda góruje ...<br />

płaszczyzna równika niebieskiego


… gwiazda góruje ...<br />

płaszczyzna równika niebieskiego


… gwiazda góruje ...<br />

… w momencie zachodu<br />

punktu Barana ...<br />

E<br />

W<br />

płaszczyzna równika niebieskiego


… gwiazda góruje ...<br />

… w momencie zachodu<br />

punktu Barana ...<br />

E<br />

t = 6 h<br />

♈=W<br />

płaszczyzna równika niebieskiego


… gwiazda góruje ...<br />

… w momencie zachodu<br />

punktu Barana ...<br />

α = <br />

E<br />

t = 6 h<br />

♈=W<br />

płaszczyzna równika niebieskiego


… gwiazda góruje ...<br />

… w momencie zachodu<br />

punktu Barana ...<br />

α = 6 h<br />

E<br />

t = 6 h<br />

♈=W<br />

płaszczyzna równika niebieskiego


Zadanie<br />

Kąt godzinny gwiazdy znajdującej się na<br />

pewnej wysokości wynosi t = 19 h 30 m .<br />

<strong>Jak</strong>i będzie jej kąt godzinny w momencie,<br />

gdy po pewnym czasie znajdzie się na tej<br />

samej wysokości z drugiej strony południka<br />

miejscowego


t 1<br />

t 2 =24 h -t 1


punkt przecięcia<br />

równika niebieskiego<br />

z południkiem<br />

miejscowym.<br />

… kąt godzinny<br />

gwiazdy wynosi<br />

t = 19 h 30 m ...<br />

4 h 30 m<br />

4 h 30 m<br />

E<br />

W<br />

t = 19 h 30 m<br />

płaszczyzna równika niebieskiego


Zadanie<br />

Gwiazda o deklinacji δ = -25°<br />

przecięła południk miejscowy<br />

na wysokości h = +10°.<br />

Podaj szerokość geograficzną tego miejsca,<br />

rozważając wszelkie możliwe przypadki.<br />

Czy było to górowanie czy dołowanie


zenit<br />

linia pionu<br />

horyzont


gwiazda przecięła południk<br />

miejscowy na wysokości<br />

h = +10° ...<br />

zenit<br />

horyzont


gwiazda przecięła południk<br />

miejscowy na wysokości<br />

h = +10° ...<br />

zenit<br />

horyzont<br />

10°


gwiazda przecięła południk<br />

miejscowy na wysokości<br />

h = +10° ...<br />

zenit<br />

… gwiazda<br />

o deklinacji<br />

δ = -25° ...<br />

horyzont<br />

10°


gwiazda przecięła południk<br />

miejscowy na wysokości<br />

h = +10° ...<br />

zenit<br />

… gwiazda<br />

o deklinacji<br />

δ = -25° ...<br />

δ = -25°<br />

horyzont<br />

równik niebieski<br />

10°


gwiazda przecięła południk<br />

miejscowy na wysokości<br />

h = +10° ...<br />

B N<br />

zenit<br />

… gwiazda<br />

o deklinacji<br />

δ = -25° ...<br />

φ<br />

δ = -25°<br />

N<br />

horyzont<br />

równik niebieski<br />

10°<br />

S<br />

φ = +55°


gwiazda przecięła południk<br />

miejscowy na wysokości<br />

h = +10° ...<br />

B N<br />

zenit<br />

… gwiazda<br />

o deklinacji<br />

δ = -25° ...<br />

φ<br />

N<br />

… i jest to<br />

górowanie ...<br />

horyzont<br />

równik niebieski<br />

δ = -25°<br />

10°<br />

S<br />

φ = +55°


Ale jest też druga<br />

możliwość ...<br />

zenit<br />

horyzont<br />

10°


Ale jest też druga<br />

możliwość ...<br />

zenit<br />

… gwiazda<br />

o deklinacji<br />

δ = -25° ...<br />

horyzont<br />

10°


Ale jest też druga<br />

możliwość ...<br />

zenit<br />

… gwiazda<br />

o deklinacji<br />

δ = -25° ...<br />

równik niebieski<br />

horyzont<br />

δ = -25°<br />

10°


Ale jest też druga<br />

możliwość ...<br />

zenit<br />

B S<br />

… gwiazda<br />

o deklinacji<br />

δ = -25° ...<br />

N<br />

równik niebieski<br />

horyzont<br />

δ = -25°<br />

10°<br />

S


Ale jest też druga<br />

możliwość ...<br />

zenit<br />

B S<br />

… gwiazda<br />

o deklinacji<br />

δ = -25° ...<br />

N<br />

równik niebieski<br />

horyzont<br />

φ<br />

δ = -25°<br />

10°<br />

S<br />

φ = –75°


Ale jest też druga<br />

możliwość ...<br />

zenit<br />

B S<br />

… gwiazda<br />

o deklinacji<br />

δ = -25° ...<br />

N<br />

równik niebieski<br />

horyzont<br />

φ<br />

δ = -25°<br />

10°<br />

S<br />

… i jest to<br />

dołowanie ...<br />

B N<br />

φ = –75°


Zadanie<br />

Obliczyć kąt godzinny Słońca prawdziwego<br />

w Sydney (λ E<br />

= 10 h 04 m )<br />

i Honolulu (λ W<br />

= 10 h 31 m )<br />

w chwili, gdy w Warszawie (λ E<br />

= 1 h 24 m )<br />

jest prawdziwa północ (północ czasu<br />

słonecznego prawdziwego)


0 h<br />

λ W<br />

=10 h 31 m<br />

λ E<br />

=1 h 24 m<br />

λ E<br />

=10 h 04 m


0 h<br />

8 h 40 m<br />

11 h 55 m<br />

λ W<br />

=10 h 31 m<br />

λ E<br />

=1 h 24 m<br />

λ E<br />

=10 h 04 m


= 12 h 0 m<br />

t = 12<br />

0 h<br />

11 h 55 m<br />

8 h 40 m<br />

λ W<br />

=10 h 31 m<br />

λ E<br />

=1 h 24 m<br />

λ E<br />

=10 h 04 m


= 12 h 0 m<br />

t = 12<br />

0 h<br />

11 h 55 m<br />

8 h 40 m<br />

t = 20 h 40 m<br />

λ W<br />

=10 h 31 m<br />

λ E<br />

=1 h 24 m<br />

λ E<br />

=10 h 04 m


t = 0 h 05 m<br />

= 12 h 0 m<br />

t = 12<br />

0 h<br />

11 h 55 m<br />

8 h 40 m<br />

t = 20 h 40 m<br />

λ W<br />

=10 h 31 m<br />

λ E<br />

=1 h 24 m<br />

λ E<br />

=10 h 04 m


t = 0 h 05 m<br />

= 12 h 0 m<br />

t = 12<br />

0 h<br />

11 h 55 m<br />

8 h 40 m<br />

t = 20 h 40 m<br />

λ W<br />

=10 h 31 m<br />

λ E<br />

=1 h 24 m<br />

λ E<br />

=10 h 04 m


Zadanie<br />

W pewnym miejscu o szerokości<br />

geograficznej φ = +80°, o godz. 23 h 30 m<br />

miejscowego czasu gwiazdowego,<br />

obserwowano przejście gwiazdy przez<br />

południk miejscowy<br />

na wysokości h = 35° po północnej stronie<br />

zenitu.<br />

Czy było to górowanie, czy dołowanie<br />

Podaj współrzędne równikowe<br />

równonocne (α(<br />

i δ) ) tej gwiazdy.<br />

<strong>Jak</strong>i kąt godzinny będzie ona miała o godz.<br />

23 h 50 m miejscowego czasu gwiazdowego w<br />

tym samym miejscu


… w miejscu<br />

o szerokości<br />

geograficznej<br />

φ = +80° ...<br />

zenit<br />

linia pionu<br />

horyzont


… w miejscu<br />

o szerokości<br />

geograficznej<br />

φ = +80° ...<br />

B N<br />

Z<br />

φ=+80°<br />

N<br />

równik niebieski<br />

horyzont<br />

S


… w miejscu<br />

o szerokości<br />

geograficznej<br />

φ = +80° ...<br />

B N<br />

Z<br />

… przejście przez<br />

południk na wys.<br />

h = +35° po półn.<br />

stronie zenitu ...<br />

φ=+80°<br />

N<br />

równik niebieski<br />

horyzont<br />

S


… w miejscu<br />

o szerokości<br />

geograficznej<br />

φ = +80° ...<br />

B N<br />

Z<br />

… przejście przez<br />

południk na wys.<br />

h = +35° po półn.<br />

stronie zenitu ...<br />

N<br />

h = +35°<br />

równik niebieski<br />

φ=+80°<br />

horyzont<br />

S


… w miejscu<br />

o szerokości<br />

geograficznej<br />

φ = +80° ...<br />

B N<br />

Z<br />

… przejście przez<br />

południk na wys.<br />

h = +35° po półn.<br />

stronie zenitu ...<br />

N<br />

35°<br />

równik niebieski<br />

φ=+80°<br />

horyzont<br />

S<br />

… było to<br />

dołowanie ...


… w miejscu<br />

o szerokości<br />

geograficznej<br />

φ = +80° ...<br />

B N<br />

Z<br />

… przejście przez<br />

południk na wys.<br />

h = +35° po półn.<br />

stronie zenitu ...<br />

N<br />

δ<br />

35°<br />

równik niebieski<br />

φ=+80°<br />

horyzont<br />

S<br />

… było to<br />

dołowanie ...<br />

δ = 45°


kierunek ruchu sfery<br />

niebieskiej<br />

punkt przecięcia<br />

równika z południkiem<br />

miejscowym.<br />

E<br />

W<br />

płaszczyzna równika niebieskiego


… gwiazda<br />

dołowała ...<br />

E<br />

W


… gwiazda<br />

dołowała ...<br />

E<br />

W


… gwiazda<br />

dołowała ...<br />

E<br />

t = 12 h<br />

W


… gwiazda<br />

dołowała ...<br />

… o godz. 23 h 30 m<br />

miejscowego czasu<br />

gwiazdowego<br />

E<br />

t = 12 h<br />

W


… gwiazda<br />

dołowała ...<br />

… o godz. 23 h 30 m<br />

miejscowego czasu<br />

gwiazdowego<br />

E<br />

t = 12 h<br />

W<br />

α =


… gwiazda<br />

dołowała ...<br />

… o godz. 23 h 30 m<br />

miejscowego czasu<br />

gwiazdowego<br />

E<br />

t = 12 h<br />

W<br />

α = 11 h 30 m


… gwiazda<br />

dołowała ...<br />

… o godz. 23 h 30 m<br />

miejscowego czasu<br />

gwiazdowego<br />

E<br />

<strong>Jak</strong>i kąt godzinny<br />

będzie miała<br />

o godz. 23 h 50 m<br />

miejscowego czasu<br />

gwiazdowego w tym<br />

samym miejscu<br />

t = 12 h<br />

W<br />

α = 11 h 30 m


… gwiazda<br />

dołowała ...<br />

… o godz. 23 h 30 m<br />

miejscowego czasu<br />

gwiazdowego<br />

E<br />

<strong>Jak</strong>i kąt godzinny<br />

będzie miała<br />

o godz. 23 h 50 m<br />

miejscowego czasu<br />

gwiazdowego w tym<br />

samym miejscu<br />

t = 12 h 20 m<br />

W<br />

α = 11 h 30 m


Zadanie<br />

Dołowanie gwiazdy na wysokości h = 0°<br />

nastąpiło o godzinie 10 h 30 m<br />

czasu gwiazdowego Greenwich.<br />

Deklinacja gwiazdy wynosi δ = +50°,<br />

a długość geograficzna miejsca<br />

obserwacji λ W<br />

= 5 h .<br />

Podać rektascensję gwiazdy i szerokość<br />

geograficzną miejsca obserwacji.


… dołowanie<br />

na wysokości<br />

h = 0° ...<br />

zenit<br />

linia pionu<br />

horyzont


… dołowanie<br />

na wysokości<br />

h = 0° ...<br />

zenit<br />

linia pionu<br />

horyzont


… dołowanie<br />

na wysokości<br />

h = 0° ...<br />

zenit<br />

… deklinacja<br />

gwiazdy wynosi<br />

δ = +50° ...<br />

linia pionu<br />

horyzont


… dołowanie<br />

na wysokości<br />

h = 0° ...<br />

zenit<br />

… deklinacja<br />

gwiazdy wynosi<br />

δ = +50° ...<br />

linia pionu<br />

δ = +50°<br />

horyzont<br />

równik niebieski


… dołowanie<br />

na wysokości<br />

h = 0° ...<br />

zenit<br />

… deklinacja<br />

gwiazdy wynosi<br />

δ = +50° ...<br />

linia pionu<br />

B S<br />

δ = +50°<br />

horyzont<br />

równik niebieski<br />

Półkula<br />

południowa


… dołowanie<br />

na wysokości<br />

h = 0° ...<br />

zenit<br />

… deklinacja<br />

gwiazdy wynosi<br />

δ = +50° ...<br />

linia pionu<br />

B S<br />

δ = +50°<br />

horyzont<br />

równik niebieski<br />

Półkula<br />

południowa <br />

Nie!<br />

To jest<br />

górowanie!


… dołowanie<br />

na wysokości<br />

h = 0° ...<br />

zenit<br />

… deklinacja<br />

gwiazdy wynosi<br />

δ = +50° ...<br />

linia pionu<br />

B S<br />

δ = +50°<br />

horyzont<br />

równik niebieski<br />

Półkula<br />

południowa <br />

Nie!<br />

To jest<br />

górowanie!


… dołowanie<br />

na wysokości<br />

h = 0° ...<br />

B N<br />

δ = +50°<br />

zenit<br />

linia pionu<br />

równik niebieski<br />

horyzont<br />

… deklinacja<br />

gwiazdy wynosi<br />

δ = +50° ...


… dołowanie<br />

na wysokości<br />

h = 0° ...<br />

B N<br />

δ = +50°<br />

zenit<br />

linia pionu<br />

równik niebieski<br />

horyzont<br />

… deklinacja<br />

gwiazdy wynosi<br />

δ = +50° ...<br />

… jest<br />

dołowanie ...


… dołowanie<br />

na wysokości<br />

h = 0° ...<br />

zenit<br />

… deklinacja<br />

gwiazdy wynosi<br />

δ = +50° ...<br />

B N<br />

δ = +50°<br />

linia pionu<br />

φ<br />

równik niebieski<br />

horyzont<br />

… jest<br />

dołowanie ...<br />

Zatem:<br />

φ=+40°


… i druga część:<br />

Dołowanie gwiazdy nastąpiło o godzinie<br />

10 h 30 m czasu gwiazdowego Greenwich.<br />

Długość geograficzna miejsca<br />

obserwacji λ W<br />

= 5 h .<br />

Podać rektascensję gwiazdy.


dołowanie<br />

t = 12 h<br />

Czas gwiazdowy:<br />

w Greenwich godzina 10 h 30 m<br />

na długości λ W<br />

= 5 h godzina 5 h 30 m<br />

Rektascensja:<br />

gwiazdy górującej 5 h 30 m<br />

gwizdy dołującej 17 h 30 m


Zadanie<br />

Ile wynosi (z dokładnością do pół godziny)<br />

miejscowy czas gwiazdowy<br />

w Sydney (λ E<br />

= 10 h 04 m ) dnia 31 lipca<br />

o godzinie 11:05 miejscowego,<br />

prawdziwego czasu słonecznego


pomyślmy...<br />

●<br />

●<br />

●<br />

●<br />

●<br />

●<br />

21 marca Słońce jest w punkcie Barana,<br />

czyli ma rektascensję 0 h<br />

22 czerwca ma rektascensję 6 h<br />

Zatem 31 lipca rektascensja wyniesie około<br />

8 h 40 m<br />

11:05 miejscowego,prawdziwego czasu<br />

słonecznego to 55 minut przed górowaniem<br />

Tak więc miejscowy czas gwiazdowy wynosi<br />

ok. 7 h 45 m<br />

A długość geograficzna Sydney nie jest<br />

potrzebna...


… i tak na rysunkach<br />

lub „w głowie” rozwiązać można<br />

szybko każde z tych zadań...<br />

...do zobaczenia na kolokwium!

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!