gjuhë shqipe dhe letërsi, provimi i maturës, gusht, viti ... - ICCG
gjuhë shqipe dhe letërsi, provimi i maturës, gusht, viti ... - ICCG
gjuhë shqipe dhe letërsi, provimi i maturës, gusht, viti ... - ICCG
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
GJUHË SHQIPE DHE LETËRSI, PROVIMI I MATURËS, JANAR, VITI MËSIMOR 2011/2012<br />
Skema për vlerësimin e esesë –”MJELLMA”- STEFAN MALARME<br />
Përmbajtja<br />
Kërkesa<br />
1.<br />
Kërkesa<br />
4.<br />
Kërkesa<br />
2.<br />
Kërkesa<br />
3.<br />
Kërkesa<br />
5.<br />
Nxënësi thekson se:<br />
1. “Mjellma” është një poezi lirike (1 pikë)<br />
2. drejtimin letrare të simbolizmit (1 pikë)<br />
Gjithsej 2 pikë<br />
Nxënësi thekson:<br />
1. se Stefan Malarme i takon letërsisë moderne evropiane (1 pikë)<br />
Gjithsej 1 pikë<br />
Nxënësi thekson:<br />
1. se poeti përdor strukturën e sonetit <strong>dhe</strong> muzikalitetin brenda vargut (2 pikë)<br />
(Nxënësi merr 1 pikë nëse përmend vetëm njërën nga këto dy nënkërkesa)<br />
2. se kjo poezi quhet e<strong>dhe</strong> simfoni <strong>dhe</strong> se figurat mbizotëruese stilistike janë simboli <strong>dhe</strong><br />
metafora (2 pikë)<br />
(Nxënësi merr 1 pikë nëse përmend vetëm njërën nga këto dy nënkërkesa)<br />
3. se mjellma simbolizon pastërtinë, bukurinë e heshtur, të pafuqishmen <strong>dhe</strong><br />
melankoliken (2 pikë)<br />
(Nxënësi merr 1 pikë nëse përmend vetëm dy nga këto katër nënkërkesa)<br />
4. “akullin” si tentim të poetit që të paraqesë art, apo simbolizmin e të ftohtit që mund të<br />
shpreh e<strong>dhe</strong> kafazin, se në këtë poezi ka metrikë të përkryer, rimë në strofë <strong>dhe</strong> brenda<br />
vargut (2 pikë)<br />
(Nxënësi merr 1 pikë nëse përmend vetëm dy nga këto nënkërkesa)<br />
Gjithsej 8 pikë<br />
Nxënësi thekson:<br />
1. gjuhën e pastër që përdor autori në këtë poezi , raportin në mes të mjellmës <strong>dhe</strong><br />
natyrës (2 pikë)<br />
(Nxënësi merr 1 pikë nëse përmend vetëm njërën nga këto dy nënkërkesa)<br />
Gjithsej 2 pikë<br />
Nxënësi thekson:<br />
1. gjendjen në të cilën paraqitet mjellma në këtë poezi <strong>dhe</strong> mesazhin që përcjell poeti<br />
përmes mjellmës (1 pikë)<br />
(Nxënësi merr 1 pikë nëse përmend vetëm njërën nga këto dy nënkërkesa)<br />
Gjithsej 2 pikë<br />
VËREJTJE: Të gjitha kërkesat shumëzohen me 2.
Gjuha <strong>dhe</strong> struktura e tekstit<br />
Kërkesa 6.<br />
- Leksiku<br />
Vlerësohet:<br />
1. pasuria e gjuhës <strong>dhe</strong> të shprehurit (qasje krijuese ndaj temës<br />
(1 pikë)<br />
2. të shprehurit e qartë <strong>dhe</strong> të saktë, pa dykuptimësi, struktura e<br />
fjalisë me stil (1 pikë)<br />
3. përdorimi i saktë i fjalëve <strong>dhe</strong> shprehjeve(1 pikë)<br />
Gjithsej 3 pikë<br />
Kërkesa 7.<br />
-Gramatika<br />
Vlerësohet:<br />
1. përdorimi i drejtë i rasave (1 pikë)<br />
2. shkrimi i saktë i formave foljore, (koha e kryer , pjesorja, foljet<br />
pavetore, përcjellorja) (1pikë)<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
3. zbatimi i rregullt i rregullave të kongruencës (përputhjes),<br />
përdorimi i saktë i gjinisë së përemrave, shmangia e<br />
dialektizmave <strong>dhe</strong> ndërtimeve sintaksore të huaja(1 pikë)<br />
Kërkesa 8.<br />
-Drejtshkrimi<br />
Kërkesa 9.<br />
-Lidhshmëria<br />
Kërkesa 10.<br />
-Struktura e tekstit<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
4. dallimi semantik i parafjalëve për <strong>dhe</strong> mbi, ose përemrit i vet/ i<br />
tij, përdorimi i drejtë i ndërtimeve të tipit lidhur me këtë, duke<br />
marrë parasysh <strong>dhe</strong> i përemrave që, i cili, e cila, të cilët etj.<br />
(1pikë)<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
Gjithsej 4 pikë<br />
Vlerësohet:<br />
1. shkrimi i drejtë i shkronjës së ma<strong>dhe</strong>, përdorimi i drejtë i<br />
shkronjave r/rr, dh/ll, k/q, s/z, k/g, ç/q, gj/xh, e/ë , shkrimi i saktë i<br />
numrave, shkrimi i fjalëve bashkë <strong>dhe</strong> ndaras (1 pikë)<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
2. shkrimi i trajtës mohuese, apostrofit (1 pikë)<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
3. zbatimi i njohurive për alternimet e zanoreve (1 pikë<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
4. përdorimi i drejtë i zanores ë, zbatimi i rregullave sipas të cilave<br />
nuk shkruhet bashkëtingëllorja j (bukuria, dashuria etj), duke<br />
pasur parasysh disa përjashtime (Lirijes, Selvijes, Mihrijes, Hajrijes)<br />
(1pikë)<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
5. përdorimi i drejtë i shenjave të pikësimit (pika në fund të fjalisë,<br />
te shkurtesat, pikëpresja, pikëpyetja, pikëçuditja, presja (te<br />
fjalitë e ndërmjetme, inversioni, te fjalitë bashkërenditëse <strong>dhe</strong><br />
nënrenditëse...) (1 pikë)<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
Gjithsej 5 pikë<br />
Vlerësohet:<br />
1. lidhshmëria e mirë në nivelin e tekstit <strong>dhe</strong>/ose paragrafëve<br />
(1pikë)<br />
Gjithsej 1 pikë<br />
Vlerësohet:<br />
1. teksti i strukturuar (hyrja, shtjellimi, përfundimi) (1 pikë)<br />
2. ndarja e paragrafëve brenda shtjellimit të esesë (1 pikë)<br />
Gjithsej 2 pikë
GJUHË SHQIPE DHE LETËRSI, PROVIMI I MATURËS, JANAR, VITI MËSIMOR 2011/2012<br />
Skema për vlerësimin e esesë –” KULTURA E TRAFIKUT RRUGOR ËSHTË PASQYRË E KULTURËS<br />
SË PËRGJITHSHME”<br />
Përmbajtja<br />
Kërkesa<br />
1.<br />
Kërkesa<br />
2.<br />
Kërkesa<br />
3.<br />
Kërkesa<br />
4.<br />
Nxënësi:<br />
1. thekson se individi i cili ka kujdes për sjelljen e vet në jetën e përditshme, do të ketë<br />
kujdes e<strong>dhe</strong> për sjelljen në trafikun rrugor <strong>dhe</strong> përgjigje të ngjashme (1 pikë<br />
Nëse jep sqarim më të plotë <strong>dhe</strong> më me stil, merr 2 pikë (p.sh. kultura e përgjithshme<br />
është mënyrë e sjelljes së individit <strong>dhe</strong> respektimit të të gjitha rregullave <strong>dhe</strong> normave në<br />
shoqëri ashtu që mënyra e sjelljes së pjesëmarrësve në komunikacion <strong>dhe</strong> respektimit të<br />
rregullave të komunikacionit është pjesë e nivelit të civilizimit të një shoqërie njerëzore...<br />
<strong>dhe</strong> përgjigje të ngjashme).<br />
Gjithsej 2 pikë<br />
Nxënësi:<br />
1. paraqet qëndrimin për kulturën ose për pakulturën e komunikacionit në vendin e vet<br />
(1 pikë)<br />
2. jep argumente për qëndrimin e vet (1 pikë).<br />
Gjithsej 2 pikë<br />
Nxënësi:<br />
1. kumton p.sh. se (pa)kultura e përgjithshme, <strong>dhe</strong> rrjedhimisht e<strong>dhe</strong> (jo)kultura e<br />
trafikut rrugor, është shuma totale e shprehive të fituara, sjelljeve <strong>dhe</strong> edukimit të<br />
fituar të çdo individi/huliganizmi <strong>dhe</strong> sjellja e paedukuar në jetën e përditshme do të<br />
reflektojnë e<strong>dhe</strong> në sjellje të pahijshme <strong>dhe</strong> mosrespektimin e rregullave në trafikun<br />
rrugor... <strong>dhe</strong> përgjigje të ngjashme(1 pikë)<br />
2. jep argumente për qëndrimin e vet ose ofron shembuj të sjelljes së kulturuar ose të<br />
pakulturuar (p.sh. individi që i ka përvetësuar rregullat e shkruara <strong>dhe</strong> të pashkruara<br />
të sjelljes, e<strong>dhe</strong> si shofer do të ketë kujdes për sjelljen <strong>dhe</strong> veprimet e tij, <strong>dhe</strong> kur bie<br />
shi, nuk do të kalojë shpejt nëpër pellgun e ujit pranë këmbësorit duke e “lagur” atë<br />
nga koka deri në thembër të këmbës, gjithmonë do t’i japë përparësi kalimtarit të<br />
rastit... <strong>dhe</strong> përgjigje të ngjashme) (1 pikë).<br />
Gjithsej 2 pikë<br />
Nxënësi kumton:<br />
1. p.sh. se ka mjaft pak këmbësorë të cilët plotësisht e respektojnë sinjalistikën rrugore<br />
<strong>dhe</strong> rregullat e komunikacionit, <strong>dhe</strong> se ka më shumë persona të tillë të cilët në dukje<br />
do të bëjnë një gabim të padëmshëm, por një gabim i cili mund ta rrezikojë e<strong>dhe</strong><br />
jetën e tyre, <strong>dhe</strong> jetën e të tjerëve... <strong>dhe</strong> përgjigje të ngjashme(1 pikë)<br />
Jep shembuj të sjelljes së këmbësorëve në komunikacion (p.sh. nuk respektojnë<br />
dritën e kuqe në semafor, kalojnë rrugën vend e pavend, ecin jashtë trotuarit... <strong>dhe</strong><br />
përgjigje të ngjashme (1 pikë)<br />
2. p.sh. se ekzistojnë shoferët e pandërgjegjshëm të cilët nuk respektojnë sinjalistikën<br />
rrugore horizontale <strong>dhe</strong> vertikale <strong>dhe</strong> për këtë shkak pësojnë pjesëmarrësit e<br />
pafajshëm në komunikacion... <strong>dhe</strong> përgjigjeje të ngjashme (1 pikë)<br />
Jep shembuj të sjelljes së shoferëve në trafikun rrugor (p.sh. nuk respektojnë<br />
shpejtësinë e lejuar të lëvizjes së automjetit, nuk e respektojnë shenjën e ndalimit të<br />
parkimit, nuk u japin përparësie këmbësorëve, çiklistëve <strong>dhe</strong> automjeteve tjera duke<br />
lëvizur shpejt <strong>dhe</strong> në mënyrë të pakujdesshme, duke shpejtuar para hyrjes në rrugë<br />
të kryqëzuar, tejkalojnë automjetet tjera mbi vijë të plotë ose në tunel...<strong>dhe</strong> përgjigje<br />
të ngjashme) (1 pikë)<br />
Vërejtje: pranohet e<strong>dhe</strong> nëse nxënësi thekson shembuj pozitiv të respektimit të rregullave<br />
të trafikut rrugor.<br />
Gjithsej 4 pikë
Kërkesa<br />
5.<br />
Kërkesa<br />
6.<br />
Kërkesa<br />
7.<br />
Nxënësi kumton:<br />
1. se policia rrugore mund të ndikojë në respektimin e rregullave me kontrollime të<br />
përhershme <strong>dhe</strong> me dënime të pjesëmarrësve të pandërgjegjshëm në<br />
komunikacion, duke mos ia falur askujt shkeljen e ligjit, të propozojë dënimet e<br />
mëdha me të holla për shkelësit e rregullave... <strong>dhe</strong> përgjigje të ngjashme. (1 pikë)<br />
Nxënësi:<br />
1. krahason kulturën e trafikut rrugor në vendin tonë me kulturën e trafikut rrugor në<br />
vendet tjera.<br />
Vërejtje: Nëse nxënësi vetëm konstaton se rregullat e komunikacionit rrugor më shumë<br />
respektohen në vendet tjera sesa te ne ose të kundërtën, merr 1 pikë. Nëse përveç<br />
konstatimit jep e<strong>dhe</strong> shembuj, merr 2 pikë (p.sh. turistët e huaj u përmbahen rregullave –<br />
e<strong>dhe</strong> këmbësorët e çiklistët <strong>dhe</strong> shoferët; masat ndëshkuese në vendet tjera janë më të<br />
ashpra... <strong>dhe</strong> përgjigje të ngjashme).<br />
Gjithsej 2 pikë<br />
Nxënësi:<br />
1. thekson masat të cilat do të sillnin te përmirësimi i kulturës së trafikut rrugor (p.sh.<br />
shpërndarja falas e helmetave për çiklistët, edukata më e mirë e të gjithë<br />
pjesëmarrësve në komunikacion përmes fushatës nëpër media, në shkolla të futet<br />
ora e bontonit të komunikacionit... <strong>dhe</strong> përgjigje të ngjashme. Nëse nxënësi jep<br />
vetëm një ose dy shembuj të cilët i ka përmend diku në ese, merr 1 pikë, kurse për<br />
përgjigje më të plotë, inventive <strong>dhe</strong> më me stil, merr 2 pikë.<br />
Gjithsej 2 pikë<br />
VËREJTJE: Të gjitha kërkesat shumëzohen me 2.<br />
Gjuha <strong>dhe</strong> struktura e tekstit<br />
Kërkesa 8.<br />
- Leksiku<br />
Vlerësohet:<br />
1. pasuria e gjuhës <strong>dhe</strong> të shprehurit (qasje krijuese ndaj temës<br />
(1 pikë)<br />
2. të shprehurit e qartë <strong>dhe</strong> të saktë, pa dykuptimësi, struktura e<br />
fjalisë me stil (1 pikë)<br />
3. përdorimi i saktë i fjalëve <strong>dhe</strong> shprehjeve(1 pikë)<br />
Gjithsej 3 pikë<br />
Kërkesa 9.<br />
-Gramatika<br />
Vlerësohet:<br />
1. përdorimi i drejtë i rasave (1 pikë)<br />
2. shkrimi i saktë i formave foljore, (koha e kryer , pjesorja, foljet<br />
pavetore, përcjellorja) (1pikë)<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
3. zbatimi i rregullt i rregullave të kongruencës (përputhjes),<br />
përdorimi i saktë i gjinisë së përemrave, shmangia e<br />
dialektizmave <strong>dhe</strong> ndërtimeve sintaksore të huaja(1 pikë)<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
4. dallimi semantik i parafjalëve për <strong>dhe</strong> mbi, ose përemrit i vet/ i<br />
tij, përdorimi i drejtë i ndërtimeve të tipit lidhur me këtë, duke<br />
marrë parasysh <strong>dhe</strong> i përemrave që, i cili, e cila, të cilët etj.<br />
(1pikë)<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
Gjithsej 4 pikë
Kërkesa 10.<br />
-Drejtshkrimi<br />
Kërkesa 11.<br />
-Lidhshmëria<br />
Kërkesa 12.<br />
-Struktura e tekstit<br />
Vlerësohet:<br />
1. shkrimi i drejtë i shkronjës së ma<strong>dhe</strong>, përdorimi i drejtë i<br />
shkronjave r/rr, dh/ll, k/q, s/z, k/g, ç/q, gj/xh, e/ë, shkrimi i saktë i<br />
numrave, shkrimi i fjalëve bashkë <strong>dhe</strong> ndaras (1 pikë)<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
2. shkrimi i trajtës mohuese, apostrofit (1 pikë)<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
3. zbatimi i njohurive për alternimet e zanoreve (1 pikë<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
4. përdorimi i drejtë i zanores ë, zbatimi i rregullave sipas të cilave<br />
nuk shkruhet bashkëtingëllorja j (bukuria, dashuria etj), duke pasur<br />
parasysh disa përjashtime (Lirijes, Selvijes, Mihrijes, Hajrijes) (1pikë)<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
5. përdorimi i drejtë i shenjave të pikësimit (pika në fund të fjalisë, te<br />
shkurtesat, pikëpresja, pikëpyetja, pikëçuditja, presja (te fjalitë e<br />
ndërmjetme, inversioni, te fjalitë bashkërenditëse <strong>dhe</strong><br />
nënrenditëse...) (1 pikë)<br />
(Në qoftë se nxënësi bën një gabim në këtë kërkesë, merr 0 pikë)<br />
Gjithsej 5 pikë<br />
Vlerësohet:<br />
1. lidhshmëria e mirë në nivelin e tekstit (1pikë)<br />
Gjithsej 1 pikë<br />
Vlerësohet:<br />
1. teksti i strukturuar (hyrja, shtjellimi, përfundimi) (1 pikë)<br />
2. ndarja e paragrafëve brenda shtjellimit të esesë (1 pikë)<br />
Gjithsej 2 pikë