uvod 1. osnovni podaci o komisiji - Komisija za hartije od vrijednosti ...
uvod 1. osnovni podaci o komisiji - Komisija za hartije od vrijednosti ...
uvod 1. osnovni podaci o komisiji - Komisija za hartije od vrijednosti ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Slika 7.<br />
Pregled preduzeća prema <strong>od</strong>nosu trţišne cijene i nominalne <strong>vrijednosti</strong> akcija,<br />
iska<strong>za</strong>no u procentima<br />
35<br />
30<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
4-10% 10-20 20-50 50-100 100 и више<br />
Број предузећа 28 31 14 3 10<br />
K<strong>od</strong> najvećeg broja preduzeća (31) cijene akcija su bile izmeĎu 10 i 20% u <strong>od</strong>nosu na<br />
njihovu nominalnu vrijednost, k<strong>od</strong> 28 preduzeća cijene akcija su bile izmeĎu 4 i 10%, dok je<br />
k<strong>od</strong> 10 preduzeća cijena akcija bila jednaka ili viša <strong>od</strong> njihove nominalne <strong>vrijednosti</strong>.<br />
Iz svega navedenog proizilazi da se trgovanje akcijama iz privati<strong>za</strong>cije na Banjalučkoj<br />
berzi <strong>od</strong>vija u uslovima velike ponude akcija <strong>od</strong> strane malih akcionara koji su pri tome slabo<br />
informisani, s jedne strane i nedovoljne traţnje, s druge strane. Takav izrazito neravnoteţni<br />
<strong>od</strong>nos ponude i traţnje, te informaciona asimetrija na štetu manjinskih akcionara, u pravilu,<br />
dov<strong>od</strong>i do nepovoljnih kretanja na trţištu kapitala. Dosadašnja iskustva u trgovanju akcijama<br />
na Banjalučkoj berzi pokazuju da su transakcije sa akcijama jednosmjernog karaktera, što<br />
znači da se istim akcijama trguje samo jednom, prvi kupac je istovremeno i poslednji kupac,<br />
koji ţeli da stekne značajno ili većinsko učešće u osnovnom kapitalu preduzeća.<br />
3.3 Aktivnosti privati<strong>za</strong>cionih investicionih fondova<br />
M<strong>od</strong>el masovne vaučerske privati<strong>za</strong>cije primjenjen u Republici Srpskoj p<strong>od</strong>razumijevao<br />
je aktivno učešće privati<strong>za</strong>cionih investicionih fondova. Od ukupno emitovanih vaučera<br />
fondovi su prikupili čak 57%, a <strong>od</strong> ukupno uloţenih vaučera u preduzeća u vaučer ponudi<br />
fondovi su učestvovali sa 67%. Iz ovog p<strong>od</strong>atka očito je da su fondovi stekli značajno učešće u<br />
strukturi vlasništva privatizovanih preduzeća, pa su stoga i značajan činilac <strong>od</strong>vijanja procesa<br />
korporativnog upravljanja.<br />
Kao što je iz preth<strong>od</strong>nog dijela Izvještaja vidljivo, fondovi su tek krajem 2002. g<strong>od</strong>ine<br />
okončali proces registracije, što znači da se prije toga nisu mogli baviti upravljanjem svojim<br />
portfeljom, niti su mogli biti aktivni u organi<strong>za</strong>cionom ili finansijskom restrukturiranju<br />
pojedinačnih preduzeća. Njihove aktivnosti su bile usmjerene, prije svega, na učešće u<br />
konstituisanju akcionarskih društava u kojima su postali akcionari po osnovu vaučerske<br />
privati<strong>za</strong>cije. Imajući u vidu da su oni, u <strong>od</strong>nosu na veliki broj malih akcionara koji nisu<br />
poka<strong>za</strong>li interes <strong>za</strong> aktivno učešće u upravljanju, imali edukovani kadar iz poslova<br />
menadţmenta i korporativnog upravljanja, dali su značajan doprinos da se osnivačke skupštine<br />
30
Change language