czuwaj3-2015
11.04.2015 • Views
Share Embed Flag

czuwaj3-2015

czuwaj3-2015

czuwaj3-2015

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
zhp360

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

nr 3<br />

(325)<br />

marzec<br />

<strong>2015</strong><br />

BÓG<br />

w harcerstwie<br />

O wewnątrzorganizacyjnych, skautowych<br />

i historycznych kontekstach<br />

ogólnopolskiej dyskusji<br />

na temat Prawa i Przyrzeczenia Harcerskiego.

FOTKI MIESIĄCA<br />

XXXI Ogólnopolski Festiwal SZAŁAMAJA <strong>2015</strong> w Kwidzynie – scena... (foto: Andrzej Szatkowski)<br />

...i widownia (foto: Michał Kosowicz)

w numerze marzec <strong>2015</strong><br />

2<br />

fotki miesiąca<br />

Zobacz obok – tu może być Twoje zdjęcie!!!<br />

4<br />

z życia Związku<br />

M.in. o porozumieniu z Konferencją<br />

Episkopatu Polski, konferencji skautów<br />

niemieckojęzycznych, spotkaniu zespołu<br />

projektu Jamboree 2023, warsztatach PR LAB<br />

w Lublinie i liście będącym świadectwem<br />

prawdziwego braterstwa<br />

21<br />

prawo | HALiZ<br />

Instrukcja HALiZ zupełnie na nowo!!!<br />

hm. Justyna Sikorska<br />

Wszystkie o HALiZ w jednym dokumencie!<br />

24<br />

strategia | opcja zero<br />

O co chodzi z tą opcją zero<br />

hm. Andrzej Sawuła, hm. Wojciech Cabaj<br />

O pracach nad uproszczeniem systemu<br />

dokumentów wewnętrznych w ZHP<br />

8<br />

z okładki | Bóg w harcerstwie<br />

Boskie problemy?<br />

hm. Grzegorz Całek<br />

Stoimy przed szansą, aby przeprowadzić<br />

dyskusję o tym, co jest sednem naszego<br />

istnienia...<br />

27<br />

kształcenie | kurs hm.<br />

Chcemy, aby harcmistrzom nie było<br />

wszystko jedno…<br />

hm. Ewa Gasiorowska<br />

Warto wziąć udział w kursach „Cogito”!<br />

29<br />

kształcenie | kurs hm.<br />

Co się dzieje na kursie Cogito<br />

hm. Anna Frąckowiak<br />

...czyli o grze gdańskiej „Tożsamość mistrza”<br />

30<br />

felieton | jossarian<br />

Podharcmistrz Jossarian i DMB <strong>2015</strong><br />

Zubek<br />

Powrót podharcmistrza Jossariana!<br />

Przyrzekam... – rys historyczny<br />

hm. Marian Miszczuk<br />

Sto lat naszych Przyrzeczeń...<br />

Starajmy się rozważać wszystkie aspekty…<br />

hm. Ryszard Pacławski<br />

W dyskusji o Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim<br />

głos byłego naczelnika<br />

Skauting – nadal z Bogiem czy już nie?<br />

hm. Anita Regucka-Kwaśnik<br />

Jak dzisiaj wygląda podejście do Boga<br />

w skautingu?<br />

O pracy zespołu nad nowym Prawem<br />

i Przyrzeczeniem<br />

ks. hm. Przemysław Przekop<br />

Jak zespół powołany do opracowania<br />

propozycji nowego brzmienia PiPH dochodził<br />

do swoich propozycji<br />

31<br />

idea stopnia | pwd.<br />

Po co to robię?<br />

hm. Ewa Sidor<br />

O świadomym stosowaniu metody harcerskiej<br />

32<br />

pogromczyni mitów<br />

(Nie) chodzi o walkę z wadami?<br />

hm. Lucyna Czechowska<br />

Lepiej skupić się na swoich mocnych stronach!<br />

33<br />

felieton | pół wieku<br />

Nasze Przyrzeczenia<br />

hm. Adam Czetwertyński<br />

Moje – 22 lipca 1958...<br />

20<br />

inspiracje | gra<br />

W zdrowym ciele zdrowy druh<br />

hm. Emilia Kulczyk-Prus<br />

O nowej propozycji na HAL<br />

34<br />

instruktorskie przypomnienia<br />

O strategicznym zaufaniu<br />

hm. Grzegorz Całek<br />

Wystarczy zdać się na zdrowy rozsądek kadry!<br />

marzec <strong>2015</strong> 3

z życia Związku krótko<br />

W ZWIĄZKU<br />

6 marca <strong>2015</strong> r.<br />

W Lublinie odbyła się kolejna edycja warsztatów<br />

PRLab. Uczestniczyło w nich ponad 50 osób z całego<br />

kraju. Więcej na stronie 6.<br />

6-8 marca <strong>2015</strong> r.<br />

80 harcerzy i instruktorów – akademików przybyło do<br />

Warszawy z całej Polski na warsztaty akademickie.<br />

Uczestnicy wzięli udział w zajęciach z zakresu motywacji,<br />

komunikacji interpersonalnej, fotografii, dietetyki,<br />

sztuk teatralnych, prawa i ekonomii. Był też czas<br />

na dyskusje, śpiewy i zajęcia relaksujące.<br />

7 marca <strong>2015</strong> r.<br />

W Warszawie pod przewodnictwem hm. Grzegorza<br />

Chwiłoca-Fiłoca pracował na posiedzeniu plenarnym<br />

Naczelny Sąd Harcerski.<br />

13-15 marca <strong>2015</strong> r.<br />

· W OSW „Perkoz” odbyło się posiedzenie plenarne<br />

Centralnej Komisji Rewizyjnej. W spotkaniu<br />

uczestniczyli również wybrani na jesiennych zjazdach<br />

nowi przewodniczący komisji rewizyjnych<br />

chorągwi. Gośćmi spotkania byli naczelnik ZHP<br />

hm. Małgorzata Sinica i skarbnik ZHP hm. Paweł<br />

Chmielewski.<br />

· Prawie 100 osób wzięło udział w spotkaniu Zespołu<br />

Projektu „Jamboree 2023”, które odbyło się we<br />

Wrocławiu. Czytaj na str. 5.<br />

WOKÓŁ ZWIĄZKU<br />

11 marca <strong>2015</strong> r.<br />

Naczelnik ZHP hm. Małgorzata Sinica i sekretarz generalny<br />

Konferencji Episkopatu Polski biskup Artur<br />

Miziński podpisali porozumienie. Szczegóły w informacji<br />

obok.<br />

POROZUMIENIE<br />

z Konferencją<br />

Episkopatu Polski<br />

środę, 11 marca <strong>2015</strong> r., naczelnik ZHP<br />

W hm. Małgorzata Sinica wraz z biskupem<br />

Arturem G. Mizińskim, sekretarzem generalnym<br />

Konferencji Episkopatu Polski podpisali<br />

porozumienie dotyczące opieki duszpasterskiej<br />

sprawowanej przez kapelanów harcerskich<br />

wobec członków ZHP wyznania rzymskokatolickiego.<br />

W akcie podpisania porozumienia<br />

uczestniczył bp Józef Guzdek, delegat Konferencji<br />

Episkopatu Polski ds. Harcerzy.<br />

Porozumienie dotyczy organizacji opieki duszpasterskiej<br />

sprawowanej przez Kościół Rzymskokatolicki<br />

nad członkami Związku Harcerstwa<br />

Polskiego wyznania rzymskokatolickiego. Mając<br />

na uwadze przepisy Statutu ZHP, wspólnie postanowiliśmy<br />

uregulować tryb powoływania, odwoływania<br />

i zasad pracy rzymskokatolickich kapelanów<br />

i duszpasterzy harcerskich.<br />

(kg)<br />

ODESZLI<br />

NA WIECZNĄWARTĘ<br />

4<br />

22 lutego <strong>2015</strong> r. w Warszawie hm. Czesław Dejnarowicz, wywodzący się z OH PL członek grupy instruktorów<br />

reaktywujących ZHP w Krakowie w 1956 r., delegat na Zjazd Działaczy Harcerskich w Łodzi, zastępca komendanta<br />

Chorągwi Krakowskiej Harcerstwa ds. programowych i szkolenia (1957), instruktor GKH, zastępca kierownika<br />

Wydziału Harcerskiego (1957-1959), kierownik Wydziału Kształcenia Kadry (1962), redaktor naczelny<br />

„Harcerstwa” (1959-64), członek Głównej Kwatery Harcerstwa i Naczelnej Rady Harcerskiej (1959-1964), członek<br />

Prezydium RN ZHP (1964-1968), redaktor naczelny Wydawnictwa Harcerskiego (1959). Po latach aktywności<br />

instruktorskiej pracownik Państwowego Wydawnictwa Naukowego a później pracownik naukowy PAN,<br />

członek Rady Redakcyjnej „Przeglądu Bibliotekarskiego”. Autor prac naukowo-badawczych (m.in. „Literatura<br />

naukowa. Uczeni. Wydawcy”, „Nowy Atlas Polski”) oraz artykułów w „Nauce Polskiej”. Odznaczony Krzyżem<br />

Kawalerskim marzec Orderu <strong>2015</strong> Odrodzenia Polski.

z życia Związku trochę dłużej<br />

SPOTKANIE<br />

ZESPOŁU<br />

PROJEKTU<br />

JAMBOREE<br />

2 0 2 3<br />

Prawie 100 instruktorów ZHP, 40<br />

godzin intensywnej pracy, tysiące<br />

pomysłów, wiele słów, a wśród<br />

nich jedno najczęstsze – Jamboree!!!<br />

W dniach 13-15 marca br. we Wrocławiu<br />

odbyło się drugie spotkanie Zespołu<br />

Projektu „Jamboree 2023”.<br />

Zespół, którego zadaniem jest przygotowanie<br />

kandydatury do organizacji<br />

przez ZHP Światowego Jamboree<br />

Skautowego w 2023 r., powołany został<br />

w roku ubiegłym. Pierwsze spotkanie<br />

odbyło się w listopadzie 2014 r.<br />

i było czasem na zapoznanie się z projektem<br />

oraz zaplanowanie pierwszych<br />

działań. Po trzech miesiącach pracy<br />

zespół spotkał się ponownie, by podsumować<br />

swoje dotychczasowe działania,<br />

porozmawiać i stworzyć plan<br />

na kolejne trzy miesiące.<br />

KONFERENCJA<br />

skautów niemieckojęzycznych<br />

W<br />

dniach 20-22 lutego <strong>2015</strong> r. w Eupen (Belgia) odbyła się<br />

coroczna Konferencja Skautów z Krajów Niemieckojęzycznych.<br />

Spotkanie poświęcone było demokracji oraz zaangażowaniu<br />

młodzieży w procesy podejmowania decyzji w organizacji. Podczas<br />

warsztatów uczestnicy mieli możliwość wymiany doświadczeń<br />

z zakresu demokracji na szczeblu lokalnym i związkowym, sprawnej<br />

komunikacji czy motywacji liderów do podejmowania wyzwań<br />

w codziennym życiu skautowym. W konferencji wzięło udział 80<br />

przedstawicieli organizacji skautowych z 11 państw: Austrii, Belgii,<br />

Danii, Holandii, Lichtensteinu, Luksemburga, Niemiec, Polski,<br />

Szwajcarii, Węgier i Włoch, a także przedstawiciele WAGGGS,<br />

WOSM i Europejskiej Fundacji Skautowej. ZHP reprezentowało<br />

czworo uczestników: hm. Piotr Miara szef Zespołu ds. organizacji<br />

niemieckojęzycznych, pwd. Melania Kujawa – współpracowniczka<br />

Zespołu, phm. Katarzyna Greczycho z Zespołu Projektu „Jamboree<br />

2023” oraz hm. Robert Kawka – członek Zespołu ds. organizacji<br />

niemieckojęzycznych, członek Zespołu Projektu „Jamboree 2023”.<br />

W trakcie spotkania reprezentanci ZHP przedstawili szczegółowe<br />

informacje dotyczące kandydatury i przygotowań do organizacji<br />

Jamboree w 2023 r. w Polsce. Prezentacja spotkała się z dużym zainteresowaniem<br />

uczestników konferencji. Kolejna konferencja planowana<br />

jest już za rok w Tyrolu (Włochy).<br />

(pm)<br />

Nie bez przyczyny spotkanie odbyło<br />

się we Wrocławiu – to właśnie tu<br />

w przyszłym roku odbędzie się Zlot<br />

Skautów Europy Środkowej (Central<br />

European Jamboree – CEJ). Sobotnie<br />

przedpołudnie minęło na rekonesansie<br />

miejsca, w którym zlokalizowany będzie<br />

zlot. Odbyło się też spotkanie, na<br />

którym przedyskutowano rozmieszczenie<br />

przestrzenne, przedstawiono<br />

ogólne założenia programowe, a także<br />

koncepcję promocji. Prace koncepcyjne<br />

są już na zaawansowanym<br />

etapie i niedługo ukażą się pierwsze<br />

szczegółowe informacje.<br />

Wszyscy spotkali się też na sesji plenarnej,<br />

podczas której każda z dziesięciu<br />

grup przedstawiła i podsumowała<br />

swoje dotychczasowe działania.<br />

Kilkadziesiąt osób przez zaledwie<br />

trzy miesiące wykonało ogromną pracę<br />

– przygotowano publikacje i materiały<br />

wizualne związane z promocją<br />

projektu, nawiązano międzynarodowe<br />

kontakty, zrekrutowano wolonatriuszy…<br />

Bardzo ważną częścią spotkania była<br />

praca w grupach roboczych projektu,<br />

na którą przeznaczono kilkanaście<br />

godzin. W trakcie zbiórki omówiono<br />

również działania promocyjne zaplanowane<br />

na najbliższe Światowe Jamboree<br />

Skautowe, które na przełomie<br />

lipca i sierpnia br. odbędzie się w Japonii.<br />

Przygotowania kandydatury ZHP do<br />

organizacji Światowego Jamboree<br />

Skautowego 2023 objęte są gwarancjami<br />

rządowymi, realizację których<br />

koordynuje Ministerstwo Edukacji<br />

Narodowej.<br />

Kolejne spotkanie plenarne odbędzie<br />

się już w czerwcu.<br />

marzec <strong>2015</strong> 5

z życia Związku wydarzenie<br />

W LUBLINIE<br />

Serce miasta. Niewielki<br />

budynek przy jednej<br />

z głównych ulic.<br />

Niepewnym krokiem wchodzę<br />

do środka, starając się<br />

przewidzieć, co mnie czeka.<br />

Nieuchronnie nadchodzi<br />

nieznane. Po chwili uspokaja<br />

mnie jednak charakterystyczne<br />

niebieskie logo<br />

i uśmiechy organizatorów<br />

PR LAB Lublin.<br />

W piątek 6 marca br. 54<br />

osoby z całego kraju przybyły<br />

do Lublina, by zdobywać<br />

i przekazywać wiedzę<br />

o tajnikach nowoczesnej<br />

komunikacji. Warsztaty<br />

rozpoczęły się prelekcją<br />

wprowadzającą nas w świat<br />

promocji. Odbyła się ona<br />

w Ratuszu w sali plenarnej,<br />

gdzie na co dzień wstęp<br />

mają wyłącznie radni. Na<br />

każdym miejscu był mikrofon,<br />

panel do głosowania<br />

oraz metalowa tabliczka<br />

z nazwiskiem samorządowca.<br />

W sobotę było wiele zajęć:<br />

trzy bloki warsztatowe,<br />

sześć tematów do wyboru<br />

i dziewięć godzin ciekawej<br />

nauki. Podzieleni na grupy<br />

poznawaliśmy zagadnienia<br />

z zakresu grafiki, fotografii,<br />

wideo, montażu, mediów<br />

społecznościowych<br />

i budowy komunikatów.<br />

Niemałym wyczynem było<br />

przyswoić tę wiedzę w tak<br />

krótkim czasie, a jeszcze<br />

większym – tę wiedzę przekazać.<br />

Pod koniec dnia przekonaliśmy<br />

się, że Lublin jest pięknym<br />

miastem i mogliśmy<br />

zobaczyć jego panoramę<br />

z Wieży Trynitarskiej, a także<br />

zwiedzaliśmy jego wyjątkowe<br />

zakątki podczas questingu.<br />

Wisienką na torcie<br />

była sesja zdjęciowa, podczas<br />

której panowie przeżyli<br />

szok w trakcie makijażu.<br />

Może to było inspiracją, aby<br />

stworzyć niesamowite życzenia<br />

dla pań z okazji Dnia<br />

Kobiet, wykorzystując przy<br />

tym umiejętności zdobyte<br />

kilka godziny wcześniej.<br />

Niedziela minęła zdecydowanie<br />

zbyt szybko, lecz wyciągnęliśmy<br />

z niej, co tylko<br />

się dało. Do wyboru mieliśmy warsztaty<br />

dziennikarskie w lubelskim Radio Centrum,<br />

wyjątkowe zajęcia z autoprezentacji lub też<br />

wizytę w Telewizji Polskiej. Oczywiście to<br />

wszystko nie byłoby możliwe, gdyby nie<br />

cudowne organizatorki w osobach Zofii<br />

Serafinowicz i Agaty Salwińskiej, których<br />

profesjonalizm docenił prezydent miasta<br />

Lublin Krzysztof Żuk, obejmując honorowy<br />

patronat nad tym wydarzeniem.<br />

A teraz, gdy już wróciliśmy do domów, każdy<br />

z nas zaczyna szykować swoje portfolio<br />

na PR LAB w wersji 2.0, bo lubelskie polubiło<br />

promocję!<br />

Więcej informacji<br />

o PR LAB Lublin<br />

dostępnych jest na stronie<br />

wydarzenia na Facebooku.<br />

DOROTA BORECKA<br />

UCZESTNICZKA PR LAB LUBLIN<br />

6<br />

marzec <strong>2015</strong>

z życia Związku DMB<br />

BRATERSTWO<br />

TO DZIAŁA!<br />

Pamiętacie? W wakacyjnym<br />

numerze „Czuwaj” w 2013 r.<br />

zamieściliśmy informację<br />

o tym, że jedna z nas,<br />

instruktorka, harcmistrzyni<br />

Justyna Piotrowska z Oławy<br />

jest ciężko chora i bardzo<br />

potrzebuje pomocy, aby móc<br />

poddać się skomplikowanej<br />

operacji przeszczepu płuc. Na<br />

Facebooku, na specjalnej stronie<br />

internetowej, wszędzie, gdzie to<br />

możliwe, przeczytać można było<br />

apel: pomóżmy!!! I pomogliśmy<br />

– my – harcerki i harcerze<br />

i tysiące innych ludzi dobrego<br />

serca. W kilka tygodni zebraliśmy<br />

środki na operację!<br />

Operacja się udała. Justyna<br />

wróciła do zdrowia. W sierpniu<br />

2014 r. była w Warszawie<br />

na obchodach 70. rocznicy<br />

wybuchu Powstania<br />

Warszawskiego, dziś pisze<br />

o obozie, który planuje dla<br />

swoich harcerzy. I jeszcze raz<br />

w Dniu Myśli Braterskiej zwraca<br />

się do nas.<br />

Wiara czyni cuda.<br />

Wierzyła w to Justyna,<br />

wierzyliśmy i my.<br />

Ale w jej przypadku być<br />

może cudu nie byłoby, gdyby<br />

nie BRATERSTWO!<br />

(red.)<br />

Jeśli mi wolno tutaj, to pozwólcie, że uśmiechnę się dziś do<br />

Instruktorek i Instruktorów, którzy wraz z podkładkami przyjęli<br />

na siebie radość i trud przewodzenia gromadom, drużynom<br />

czy kręgom.<br />

Jeśli zdarzają się Wam chwile zwątpienia, czy warto tak wielką<br />

część swojego życia spędzić na instruktorskiej służbie,<br />

to przypomnijcie sobie czas, kiedy w 2013 r., tuż przed akcją<br />

letnią, stanęliście do służby dla mnie. Stanęli z Wami Wasi harcerze,<br />

prawda? Poszli za Waszym przykładem, choć w szkole<br />

trwała walka o oceny i trzeba już było pakować plecaki na obozy.<br />

Dzięki temu wielkiemu zrywowi Wyjątkowych Harcerskich<br />

Wychowawców mogę dziś i ja przeżywać kolejny Dzień Myśli<br />

Braterskiej. Mogę planować obóz drużyny w Pobierowie i naszywać<br />

córeczce na mundur kolejne zuchowe sprawności.<br />

Rozumiecie? Bez Was by mnie dziś nie było, tak jak dziesiątek<br />

osób, za którymi nie miał kto stanąć w nierównej walce<br />

o przeszczep.<br />

To jest właśnie Braterstwo. Wasze Braterstwo. Byłam obca,<br />

ale byłam jedną z Was. I tą Waszą siłą... dziś... jestem. Więc,<br />

jakbyście mieli chwile zwątpienia, to służę swoja osobą jak dopalaczem.<br />

:-)<br />

JUSTYNA Z NOWYMI PŁUCAMI :-)<br />

marzec <strong>2015</strong> 7

z okładki Bóg w harcerstwie<br />

Boskie<br />

problemy?<br />

8<br />

W poprzednich numerach „Czuwaj” rozpoczęliśmy dyskusję<br />

(oby powszechną, oby ogólnopolską)<br />

na temat zmian w Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim.<br />

Można spojrzeć na te zmiany w różny sposób, koncentrując się na różnych,<br />

szczegółowych zagadnieniach.<br />

Tym razem chcemy zachęcić do refleksji i dyskusji na temat propozycji,<br />

której istotą jest wprowadzenie drugiej roty Przyrzeczenia Harcerskiego,<br />

w której nie będzie słowa „Bóg”.<br />

marzec <strong>2015</strong>

z okładki Bóg w harcerstwie<br />

Propozycja wprowadzenia<br />

drugiej roty Przyrzeczenia,<br />

choć dość świeża, już<br />

wzbudziła niemałe emocje..<br />

Otoczenie<br />

Zaproponowanie przez zespół<br />

powołany do opracowania<br />

propozycji nowego brzmienia<br />

Prawa i Przyrzeczenia Harcerskiego<br />

(zgodnie z decyzją 38.<br />

Zjazdu ZHP), abyśmy wprowadzili<br />

w Związku drugą, alternatywną<br />

rotę Przyrzeczenia (bez<br />

słowa „Bóg”) spowodowało<br />

w otoczeniu Związku liczne komentarze.<br />

Oczywiście najlepiej<br />

słyszalne były te najbardziej radykalne,<br />

skrajne: z jednej strony<br />

– że ZHP będzie wyrzucać<br />

z organizacji wierzących, że nie<br />

będzie w niej miejsca dla tych,<br />

którzy wierzą w Boga, z drugiej<br />

strony – że wreszcie w ZHP<br />

będą mogli funkcjonować bez<br />

prześladowania ateiści.<br />

Tak, to skrajności, których nie<br />

warto nawet komentować. Warto<br />

jednak mieć świadomość,<br />

że w obecnym świecie, w którym<br />

– zwłaszcza w internecie<br />

– można powiedzieć bezkarnie<br />

wszystko, można opluć każdego<br />

i wyśmiać każde wartości,<br />

będziemy przedmiotem i poważniejszych<br />

analiz, i nieprawdziwych,<br />

niemających wiele<br />

wspólnego z rzeczywistością<br />

osądów, i zwykłego, internetowego<br />

hejtu.<br />

Czy to jednak takie komentarze<br />

powinny mieć wpływ na nasze<br />

decyzje?...<br />

Skauting<br />

Ale są też inne okoliczności<br />

zewnętrzne – skautowe. Pamiętamy,<br />

jaka była droga naszego<br />

Związku do powrotu do rodziny<br />

skautowej (przypomina je na<br />

kolejnych stronach hm. Ryszard<br />

Pacławski). Wiemy, jakie były<br />

wymagania światowych organizacji<br />

i znamy zasady fundamentalne<br />

skautingu (choć, o czym<br />

pisze dalej hm. Anita Regucka,<br />

z ich przestrzeganiem bywa<br />

dziś różnie). To również ważny<br />

kontekst naszej dzisiejszej dyskusji<br />

dotyczącej Przyrzeczenia<br />

Harcerskiego.<br />

Można także zastanawiać się<br />

nad jeszcze innym, bardziej<br />

„politycznym” kontekstem<br />

skautowym – czy i jak nasza<br />

dyskusja i ewentualne decyzje<br />

mogą wpłynąć na poglądy<br />

światowych władz skautowych<br />

w sprawie przyznania nam<br />

prawa organizacji Jamboree<br />

w 2023 roku.<br />

Czy te skautowe okoliczności<br />

powinny mieć jednak wpływ na<br />

nasze decyzje?...<br />

Rozmowa<br />

Jest oczywiście także kontekst<br />

wewnętrzny całej czekającej<br />

nas dyskusji. Bardzo ważny,<br />

bo związany z różnorodnością<br />

naszej organizacji. Nikt bowiem<br />

nie ma chyba wątpliwości, że<br />

w ZHP jest ogromne zróżnicowanie,<br />

jeśli chodzi o stosunek<br />

do wychowania duchowego,<br />

do wychowania religijnego<br />

i – szerzej – do obecności Boga<br />

w harcerstwie.<br />

Mamy więc osoby i środowiska,<br />

które wprost artykułują swoje<br />

stanowisko, że nie wyobrażają<br />

sobie, abyśmy mieli drugą rotę<br />

Przyrzeczenia – taką bez Boga,<br />

bo przecież, cytując Roberta<br />

Baden-Powella: „Jeżeli nasz<br />

skauting miałby być bez Boga,<br />

lepiej, żeby go nie było”.<br />

Ale są też w naszym Związku<br />

tacy, którzy mówią, że nadszedł<br />

już czas, aby wreszcie znalazło<br />

się w harcerstwie miejsce dla<br />

niewierzących, a właściwie, aby<br />

niewierzący, którzy przecież są<br />

i to w niemałej liczbie w ZHP<br />

(i będzie ich – w związku<br />

z szybko postępującą laicyzacją<br />

społeczeństwa – jeszcze więcej),<br />

nie byli zmuszani do wypowiadania<br />

nic nieznaczącego<br />

dla nich słowa „Bóg”.<br />

To zupełnie inne spojrzenia na<br />

problem i zapowiedź bardzo<br />

trudnej dyskusji. Jeśli ta nasza<br />

wewnątrzorganizacyjna rozmowa<br />

nie będzie poprzedzona wnikliwą<br />

analizą wszystkich okoliczności,<br />

jeśli nie będzie w niej<br />

otwartości i chęci zrozumienia<br />

innych poglądów, jeśli zabraknie<br />

pokory i zrozumienia intencji<br />

„drugiej strony”, to możemy<br />

się spodziewać najgroźniejszej<br />

od wielu lat debaty wewnątrz<br />

ZHP, która może nawet doprowadzić<br />

do podziałów – jeśli<br />

nie formalnych, to na pewno<br />

ideowych, zaburzających poczucie<br />

wspólnoty – wspólnego<br />

rozumienia zasad i celów jednej<br />

przecież organizacji.<br />

marzec <strong>2015</strong> 9

z okładki Bóg w harcerstwie<br />

Sedno<br />

Można w czekającej nas dyskusji<br />

patrzeć na opisane wyżej<br />

konteksty zewnętrzne, skautowe<br />

czy myśleć przede wszystkim<br />

w kategoriach zachowania<br />

jedności organizacji. Ale nie<br />

należy rozmawiać wyłącznie<br />

patrząc na tę całą otoczkę.<br />

Oto stoimy przed<br />

szansą, aby po raz<br />

pierwszy od wielu,<br />

wielu lat przeprowadzić<br />

ogólnozwiązkową<br />

dyskusję nie<br />

o Przyrzeczeniu, ale<br />

o tym, co jest sednem<br />

naszego istnienia –<br />

o WYCHOWANIU młodych<br />

ludzi na podstawie<br />

zdefiniowanego SYSTEMU<br />

WARTOŚCI.<br />

Czy my jeszcze wychowujemy?<br />

Na jakich wartościach<br />

oparte jest nasze wychowanie?<br />

Czy rzeczywiście pamiętamy<br />

o wszystkich aspektach rozwoju<br />

człowieka, także o rozwoju<br />

duchowym? Czy nie stawiamy<br />

zbyt często znaku równości<br />

pomiędzy wychowaniem duchowym<br />

i wychowaniem religijnym?<br />

Czy w pracy drużyn<br />

istnieje w praktyce wychowanie<br />

duchowe? Czy na kursach<br />

uczymy drużynowych, w jaki<br />

sposób mają dbać o duchowość<br />

swoich wychowanków?<br />

Czy rozmawiamy na co dzień<br />

o naszych wartościach – w drużynach,<br />

szczepach, kręgach<br />

i namiestnictwach – czy jedynie<br />

od święta? Czy te wartości<br />

realnie wpływają na nasze<br />

instruktorskie poczynania?<br />

Czy tak naprawdę wszyscy<br />

mamy świadomość, jakie<br />

wartości stanowią, że harcerstwo<br />

jest harcerstwem?<br />

Czy jako kolejne pokolenie<br />

harcerskie mamy prawo<br />

zmieniać fundamenty naszego<br />

ruchu? Czy harcerstwo<br />

bez Boga będzie wciąż harcerstwem?<br />

Jest wiele pytań, które warto<br />

sobie w ramach tej dyskusji<br />

postawić. Jest czas, aby<br />

wspólnie znaleźć na nie odpowiedź.<br />

Szukajmy więc tych odpowiedzi.<br />

Rozmawiajmy,<br />

będąc otwartymi na poglądy<br />

innych. Rozmawiajmy –<br />

przede wszystkim nie po to,<br />

aby koniecznie przekonać<br />

innych do swoich racji, ale<br />

aby zrozumieć sposób myślenia<br />

oraz intencje tych,<br />

którzy myślą inaczej niż my.<br />

Rozmawiajmy, pełni pokory<br />

i szacunku dla poglądów<br />

innych. Taka rozmowa może<br />

nam pozwolić zrozumieć<br />

więcej, może być dobra,<br />

twórcza dla nas wszystkich.<br />

To może być ta rozmowa,<br />

która wyniesie naszą organizację<br />

na zupełnie inny, wyższy<br />

poziom. Oby tak było!<br />

HM. GRZEGORZ CAŁEK<br />

REDAKTOR NACZELNY „CZUWAJ”<br />

Robert Baden-Powell<br />

należy do tej niewielkiej<br />

grupy ludzi, którzy<br />

swoim działaniem wpłynęli na<br />

rozwój ludzkości i zmienili losy<br />

milionów.<br />

Baden-Powell<br />

Skauting, nowy prąd w dziedzinie<br />

wychowania, odniósł błyskawicznie<br />

niezwykły sukces,<br />

którego miarą było między innymi<br />

szybkie rozprzestrzenianie<br />

się tego ruchu w wielu krajach<br />

świata.<br />

Podstawą tego sukcesu było<br />

umiejętne połączenie różnych<br />

elementów metody skautowej,<br />

takich jak Prawo i Przyrzeczenie,<br />

które określały obowiązki<br />

skauta, oraz wachlarz dostosowanych<br />

do wieku, a także i zainteresowań<br />

chłopców, umiejętności<br />

praktycznych zebranych<br />

w próbach i wymaganiach na<br />

sprawności. Całość dopełniła<br />

bardzo atrakcyjna oprawa zewnętrzna<br />

(mundury, odznaki,<br />

obrzędy). Baden-Powell nie pouczał,<br />

nie grzmiał z wyżyn lepiej<br />

wiedzącego dorosłego, lecz<br />

otwierał wrota nowego stylu<br />

życia, dostępnego dla każdego<br />

chętnego. Jego przesłanie było<br />

bardzo proste – jeśli chcesz<br />

zostać skautem, robić coś pożytecznego<br />

dla siebie, dla swoich<br />

kolegów, dla Ojczyzny, chcesz<br />

przeżyć wielką przygodę, to<br />

weź mój podręcznik Scouting<br />

for Boys i ruszaj w nowe życie.<br />

Zostaw szkołę, swój pokój,<br />

wyjdź w świat i zobacz, jaki<br />

jest wspaniały i ciekawy.<br />

10<br />

marzec <strong>2015</strong>

1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 000<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 z okładki 0101 1100 Bóg inspiracje w 0011 harcerstwie program 0011 0001 000<br />

0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0000 1110 0101 010<br />

1100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 0101 0101 1100 001<br />

0011 0011 0001 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 000<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 000<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 1100 0010 0011 001<br />

PRZYRZEKAM…<br />

0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 001<br />

0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 001<br />

0011 0001 – 0000 RYS 0000 1110 HISTORYCZNY<br />

0000 0100 0001 0001 1110 1111 0000 0010 0001 0101 0101 1100 001<br />

0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 110<br />

0010<br />

Oooooopsss!<br />

0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

1100 0011 0011 0001 0000 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0101 0101 1100 0010 0011 001<br />

Geniusz Bi-Pi polegał na tym, że reguły uczestnictwa<br />

w skautingu określił w kilkudziesięciu młodzieży w polskich warunkach, że podkre-<br />

0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 państwowości 0000 1110 utrudni 0101 1100 rozwój 0010 tego 0011 nowego 0011 ruchu 0001 000<br />

0000 0101<br />

prostych<br />

0101<br />

i dla<br />

1100<br />

każdego<br />

0010<br />

zrozumiałych<br />

0011 0011 0001<br />

słowach<br />

0101<br />

–<br />

0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 110<br />

ślane w skautingu angielskim posłuszeństwo<br />

0010 0011 w Prawie 0011 i Przyrzeczeniu 0001 0000 0000 Skautowym, 1110 0101 opartych 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

wobec władz (w naszej ówczesnej sytuacji były<br />

1100 0010 na Ewangelii, 0011 0011 a do 0001 tego dodał 0000 skautowe 1110 0101 zawołanie<br />

„Be 0010 Prepared”. 0011 0011 0001 0000 0000 1110 ceptowanie 0101 0101 go 1100 przez 0010 polską 0011 młodzież. 0011 Stało 0001 się 0000 000<br />

0101 1100 to władze 0010 0011 państw 0011 zaborczych) 0001 0000 uniemożliwi 0000 1110 zaak-<br />

0101 010<br />

1100 1100<br />

1110 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 jednak 0101 inaczej, 0101 1100 bowiem 0010 skauting 0011 został 0011 przyjęty 0001 0000 000<br />

1110 0101<br />

Popatrzmy<br />

0101 1100<br />

na prostotę<br />

0010<br />

sformułowań<br />

0011 0011 0001<br />

The Scout<br />

0000 0000 entuzjastycznie 1110 0000 0100 jako wspaniała 0001 0001 możliwość 1110 1111 służby 0000 001<br />

Law z 1908 roku:<br />

0001 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 Chcesz 0000 0000<br />

Polsce,<br />

1110 przeczytać kształtując<br />

0101 0101<br />

przyszłego<br />

1100 0010<br />

obywatela<br />

0011 więcej?<br />

0011<br />

i żołnierza<br />

przez moralne oraz fizyczne przygotowanie<br />

0001 000<br />

0000 1110<br />

On<br />

0101<br />

my honour<br />

0101<br />

I<br />

1100<br />

promise<br />

0010<br />

that<br />

0011<br />

will do<br />

0011<br />

my best<br />

0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 000<br />

do pracy dla Ojczyzny. Niezwykle istotną cechą<br />

0000 0000 1. To 1110 my duty 0101 to God 0101 and Zamów 1100 the King. 0011 0011 0001 prenumeratę 0000<br />

skautingu<br />

0000<br />

była<br />

0101<br />

też łatwość<br />

0101 0011<br />

praktycznego<br />

cyfrową!<br />

0001 0000<br />

dostosowania<br />

0011 jego 0001 programu 0000 0000 do różnych 1110 0101 warunków 1100 0010 001<br />

0000 010<br />

0101 1100 2. 0010 To help 0011 other 0011 people 0001 at all 0101 times. 0101 1100 0010<br />

0011 0001 3. To 0000 obey 0000 the Scout 1110 Law. 0101 0101 1100 0010 0011 oraz 0011 zdolność 0001 jego 0000 adaptacji 0000 przez 1110 0101 różne 0101 kręgi 1100 001<br />

0011 0011 0001 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 młodzieży. 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 110<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

Zauważmy, że tu nie ma miejsca na nadinterpretacje<br />

i skomplikowane rozważania. Każdy chłowej<br />

Scouting, jako system wychowania młodzie-<br />

1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100<br />

Małkowski<br />

0010 0011<br />

w pierwszej<br />

0011 0001<br />

polskiej<br />

0000<br />

książce<br />

0000<br />

skauto-<br />

1110 0101 010<br />

1100 0010<br />

piec z<br />

0011<br />

terenu<br />

0011<br />

Imperium<br />

0001<br />

Brytyjskiego<br />

0000 0000<br />

bez<br />

1110<br />

problemu<br />

rozumiał, 0010 0011 czego 0011 skauting 0001 od 0000 niego wymaga. 0000 1110 nadzieję, 0101 0101 że na 1100 tym 0010 podłożu 0011 zasadniczym, 0011 0001 jakie 0000 000<br />

0000 0100 0001 0001 1110 1111 0000 0010 0001 010<br />

ży, wydanej w lipcu 1911 r., napisał: wyrażamy<br />

0101 1100<br />

1110 0101 Sprawa 0101 służby 1100 Bogu 0010 nie 0011 wymagała 0011 dodatkowych<br />

0001 0000 0000 daje 1110 scouting 0101 angielski, 0101 1100 rozwiną 0010 się 0011 nasze 0011 wła-000sne, 0101 rodzime 0101 formy 1100 organizacyjne 0010 0011 i 0011 że będą 0000 one 0101 010<br />

000<br />

0000 1110 wyjaśnień. 0101 Jeśli 0101 skauting 1100 0011 miał 0011 ogarnąć 0001 obywateli 0000 0000<br />

1100 0010 olbrzymiego 0011 0011 imperium, 0000 to 0000 Bóg 1110 był pojęciem 0101 0101 1100 wynikiem 0010 0011 nie z góry 0011 narzuconych 0001 0000 przepisów, 1110 0101 ale 1100 001<br />

ogólnym, synonimem Dobra Najwyższego, które<br />

Należy ludzi chwalić,<br />

0011 0011 0001 0000 0000 0101 0101 1100 0010 0011 samego 0011 życia. 0001 0101 0101 1100 0010 0011 dziękować 0001 im000<br />

wspólnie wyznają protestanci, katolicy, buddyści,<br />

0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 i ich 0011 nagradzać! 0001 000<br />

hinduiści i reprezentanci wielu innych wyznań. Dlatego jego wersja Przyrzeczenia (w oryginale<br />

0000 1110<br />

Bóg miał<br />

0101<br />

łączyć<br />

0101<br />

skautów<br />

1100 0010<br />

pokoju,<br />

0011<br />

a nie<br />

0011<br />

dzielić<br />

0001<br />

ich<br />

0000<br />

– ślubowania<br />

1110 0101<br />

skautowego)<br />

0101 1100<br />

była<br />

0010<br />

właśnie<br />

0011 0011<br />

polskim<br />

0001 000<br />

0000 1110 według 0101 wyznań. 0101 1100 1100 0010 0011 0011 0001 rozwinięciem 0000 0000 angielskiego 1110 0101 wzoru. 0101 1100 Według 0010 Mał-001kowskiego 0000 0000 składała 1110 się 0101 z trzech 0101 przyrzeczeń: 1100 0010 0011 001<br />

001<br />

0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0001<br />

0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0000 0100 0001 000<br />

1110 1111 Na ziemiach 0000 0010 polskich 0001 0101 0101 1100 0010 0011 0011 Ślubuję: 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 001<br />

0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 1. 0011 wierność 0011 Ojczyźnie, 0001 0000 0000 1110 0101 0101 110<br />

O szybkim i efektownym przeszczepieniu angielskiego<br />

systemu na grunt polski zadecydowały te<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 2. 0011 gotowość 0011 0001 w każdej 0000 chwili 0000 niesienia 0101 pomocy 0101 1100 001<br />

0011 0011<br />

innym,<br />

właśnie<br />

0000<br />

metody<br />

0101<br />

i formy<br />

0101 1100<br />

wychowania<br />

0010 0011<br />

skautowego.<br />

Początkowo 0101 1100 wydawało 0010 0011 się, 0011 że brak 0001 własnej 0000 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0101 010<br />

0011 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 000<br />

3. posłuszeństwo Prawu Skautowemu..<br />

0000 1110<br />

1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 110<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 0101 110<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 1100 0010 0011 0011 marzec 0001 <strong>2015</strong> 0000 0000 1110 010<br />

0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 010

z okładki Bóg w harcerstwie<br />

W „Skaucie” z 1 marca 1914 r. Związkowe Naczelnictwo<br />

Skautowe oświadczyło i postanowiło<br />

wprowadzić nowe Przyrzeczenie skautowe,<br />

z tym, że przyrzeczenie skautowe już złożone<br />

przez skautki i skautów, obowiązuje ich nadal,<br />

i nie ma być powtórzone:<br />

Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę<br />

Bogu i Ojczyźnie; nieść chętną pomoc bliźnim;<br />

być posłusznym prawu skautowemu.<br />

Co prawda starsi panowie ze Związkowego<br />

Naczelnictwa Skautowego potrzebowali prawie<br />

trzech lat na zapisanie dwóch wersów, ale ta wersja<br />

ostała się przez lata.<br />

10 sierpnia 1919 r. Naczelna Rada Harcerska<br />

ZHP ogłosiła tekst Prawa i Przyrzeczenia Harcerskiego.<br />

Są one prawie identyczne z Prawem<br />

i Przyrzeczeniem z 1914 r. Różnią się poprawkami<br />

stylistycznymi i zastąpieniem słów „skaut”<br />

i „skautowe” słowami „harcerz” i „harcerskie”.<br />

Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę<br />

Bogu i Ojczyźnie; nieść chętną pomoc bliźnim;<br />

być posłusznym prawu harcerskiemu.<br />

W 1932 r. zmieniono słowo „Ojczyzna” na<br />

„Polska” przy strasznej wrzawie ze strony kilku<br />

endeckich seniorów harcerstwa, choć trudno dziś<br />

zrozumieć, o co im chodziło.<br />

W czas wojny, konspiracji i wychodźstwa wojennego<br />

harcerstwo weszło z rotą z 1932 roku. Takie<br />

przyrzeczenie składały tysiące dzieci wyprowadzonych<br />

z kraju gułagu i wyzwolonych z niemieckich<br />

obozów koncentracyjnych.<br />

W Polsce Ludowej<br />

W 1944 r. na ziemiach na zachód od Bugu żywiołowa<br />

odbudowa struktur ZHP na terenach<br />

wyzwolonych spod okupacji niemieckiej zmusiła<br />

władze lubelskie do powołania władz harcerskich.<br />

Przy okazji manipulowano przy Prawie<br />

i Przyrzeczeniu.<br />

24 stycznia 1945 r. Tymczasowa Naczelna Rada<br />

Harcerska w Lublinie zatwierdziła nowy oryginalny<br />

tekst Prawa i Przyrzeczenia.<br />

Przyrzekam uroczyście całym swym życiem<br />

dążyć do odbudowy Niepodległej, Demokratycznej<br />

i Sprawiedliwej Polski, pracować dla<br />

dobra powszechnego, postępować zawsze<br />

szlachetnie i być posłusznym prawu harcer<br />

skiemu. Tak mi dopomóż Bóg.<br />

Już pod koniec 1945 r. powołano w ZHP Komisję<br />

Ideologiczną, której głównym celem było<br />

sformułowanie nowej roty Przyrzeczenia i tekstu<br />

Prawa. 7 czerwca 1947 r. Tymczasowa Naczelna<br />

Rada Harcerska zatwierdziła taki tekst:<br />

Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę<br />

Bogu (Dobru Najwyższemu) i Polsce, nieść<br />

chętną pomoc bliźnim i być posłusznym<br />

prawu harcerskiemu.<br />

Pomińmy tutaj prawo Organizacji Harcerskiej<br />

Związku Młodzieży Polskiej w pierwszej połowie<br />

lat pięćdziesiątych, bowiem jedno jest pewne<br />

– nie było to harcerstwo.<br />

Po zmianach październikowych 1956 r. i ponownej<br />

odbudowie ZHP rota Przyrzeczenia brzmiała:<br />

Mam szczerą wolę całym życiem pełnić<br />

służbę Polsce Ludowej, walczyć o prawdę<br />

i sprawiedliwość społeczną, nieść chętną pomoc<br />

każdemu człowiekowi, być posłusznym<br />

prawu harcerskiemu.<br />

Nie było więc służby Bogu (Dobru Najwyższemu)<br />

a nawet mniej zobowiązującego potwierdzenia<br />

„Tak mi dopomóż Bóg”. Ale harcerstwo<br />

odrodziło się po czasach stalinowskich, wszyscy<br />

instruktorzy byli szczęśliwi, iż można już było<br />

12<br />

marzec <strong>2015</strong>

z okładki Bóg w harcerstwie<br />

założyć szare i zielone mundury, wyjechać na<br />

normalny obóz i zdobywać stopnie harcerskie.<br />

Harcerstwo w tamtych czasach musiało współpracować,<br />

podporządkowywać się władzom<br />

PRL.<br />

Po kilku latach te właśnie władze uznały, że sama<br />

walka o „sprawiedliwość społeczną” to dla harcerzy<br />

zbyt mały cel i brak w Przyrzeczeniu magicznego<br />

słowa „socjalizm”. Tak więc od 1964 r.<br />

(potwierdzono to w 1981 r.) harcerze i harcerki<br />

ZHP wypowiadali taką rotę:<br />

Przyrzekam całym życiem służyć Tobie, Ojczyzno,<br />

być wiernym sprawie socjalizmu, walczyć<br />

o pokój i szczęście ludzi, być posłusznym<br />

Prawu Harcerskiemu.<br />

Jak 12-13-letni harcerz czy harcerka mieli „walczyć<br />

o pokój i szczęście ludzi”, tego nie wyjaśniono,<br />

a ponieważ socjalizm coraz bardziej kojarzył<br />

się z kłamstwem i pustymi półkami, więc<br />

tak naprawdę do tych słownych zmian niewiele<br />

przywiązywano uwagi. Każdy rozumiał, że socjalizm<br />

jest wszędzie, więc i znalazł swoje miejsce<br />

w rocie Przyrzeczenia. Jednak w tym wielkim<br />

molochu, jakim był ZHP, można było zawsze<br />

prowadzić efektywną pracę wychowawcą i wielu<br />

instruktorów to robiło. Było więc harcerstwo<br />

kolonijno-wypoczynkowe, były świetne drużyny<br />

specjalistyczne i były drużyny opierająca swą<br />

pracę na tradycjach, co z kolei było przez władze<br />

niezbyt chętnie widziane.<br />

Jednak w 1981 r. Porozumienie KIHAM (Kręgów<br />

Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja<br />

Małkowskiego) postulowało wprowadzenie następującej<br />

roty:<br />

Mam szczerą wolę całym życiem pełnić<br />

służbę Polsce, nieść chętną pomoc każdemu<br />

człowiekowi, być posłusznym Prawu Harcerskiemu.<br />

Znowu w Niepodległej<br />

Dopiero po ośmiu latach XXVI Zjazd ZHP<br />

w marcu 1989 r. w Warszawie, usunął słowo<br />

„socjalizm” z Przyrzeczenia. Nastąpił powrót do<br />

prostej formuły zbieżnej z propozycją KIHAM:<br />

Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę<br />

Polsce, chętnie pomagać każdemu człowiekowi,<br />

być posłusznym Prawu Harcerskiemu.<br />

Kolejne wersje podporządkowane zostały w ZHP<br />

dostosowaniu Statutu i tekstu Prawa i Przyrzeczenia<br />

sprawie wstąpienia do światowych organizacji<br />

skautowych.<br />

XXVIII Zjazd ZHP w Bydgoszczy w grudniu<br />

1990 r. przywrócił tradycyjną rotę Przyrzeczenia<br />

Harcerskiego „z Bogiem” z 1932 r.<br />

Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę<br />

Bogu i Polsce, nieść chętną pomoc bliźnim,<br />

być posłusznym Prawu Harcerskiemu.<br />

Składający Przyrzeczenie mógł także wybrać rotę<br />

alternatywną:<br />

Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę<br />

Polsce, dążyć do Prawdy i Sprawiedliwości,<br />

nieść chętną pomoc bliźnim i być posłusznym<br />

Prawu Harcerskiemu.<br />

Zjazd w Poznaniu w 1995 r. przed przyjęciem<br />

ZHP do WOSM i WAGGGS zrezygnował z alternatywnej<br />

roty.<br />

* * *<br />

Z punktu widzenia wychowawczego, ale także<br />

tradycji oraz ciągłości podstawowych zasad działania<br />

w treści Prawa i Przyrzeczenia powinno się<br />

grzebać jak najrzadziej.<br />

Takiej roty jednak w ZHP nie wprowadzono.<br />

HM. MARIAN MISZCZUK<br />

marzec <strong>2015</strong> 13

z okładki Bóg w harcerstwie<br />

Starajmy się rozważać<br />

wszystkie aspekty…<br />

W dyskusji o Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim<br />

głos naczelnika hm. Ryszarda Pacławskiego<br />

W<br />

Związku Harcerstwa Polskiego<br />

trwa ożywiona dyskusja<br />

w sprawie fundamentu harcerskiego<br />

wychowania, jakim jest Przyrzeczenie<br />

i Prawo Harcerskie.<br />

Jesteśmy organizacją, której twórczą siłą<br />

jest nawiązywanie do tradycji. Ale jednocześnie<br />

ta organizacja się zmienia, jej<br />

otoczenie się zmienia, świat się zmienia.<br />

Przychodzą do niej nowi ludzie, z którymi<br />

należy porozumiewać się językiem dla<br />

nich zrozumiałym. Z tego powodu pytanie<br />

o tekst Przyrzeczenia i Prawa Harcerskiego<br />

jest naturalnym i oczywistym, tak<br />

jak oczywiste jest to, że sformułowania<br />

te muszę być wierne założeniom ruchu,<br />

zapisanym w Fundamentalnych Zasadach<br />

Skautingu (ciekaw jestem, jak jest dzisiaj<br />

z dostępnością tego dokumentu, jak<br />

również Konstytucji WOSM i WAGGGS<br />

w Związku).<br />

Ponieważ największe emocje poza 10<br />

punktem Prawa Harcerskiego budzi tekst<br />

Przyrzeczenia w części dotyczącej rozwoju<br />

duchowego, czyli „służby Bogu”,<br />

postaram się przywołać argumenty, jakimi<br />

kierowaliśmy się, zwołując Nadzwyczajny<br />

Zjazd ZHP w Poznaniu w 1995 roku<br />

(równo dwadzieścia lat temu).<br />

Chcieliśmy wrócić do skautingu. To było<br />

nasze marzenie, przez dziesięciolecia<br />

ukryte, a potem głośno<br />

i uroczyście sformułowane<br />

przez Zjazd w Bydgoszczy<br />

w grudniu 1990 r. Wśród<br />

wielu zmian, które były<br />

niezbędne, aby ZHP został<br />

ponownie przyjęty do<br />

WOSM i WAGGGS, były<br />

dwa zadania zasadnicze:<br />

stworzenie wspólnej reprezentacji<br />

polskiego harcerstwa<br />

oraz zastąpienie<br />

dwóch funkcjonujących rot<br />

Przyrzeczenia Harcerskiego<br />

– jedną.<br />

Jak wiadomo, nie udało<br />

się powołać w żadnej<br />

formie wspólnej reprezentacji<br />

polskiego harcerstwa<br />

(zresztą do dzisiaj się to<br />

nie zmieniło). Nasi partnerzy<br />

z ZHR nie chcieli się<br />

bowiem zgodzić nie tylko<br />

na zjednoczenie, ale nawet<br />

na powołanie federacji czy<br />

innej „lżejszej” formuły<br />

współpracy. Ostatecznie<br />

organizacje skautowe<br />

uznały, że zostanie przyjęty<br />

tylko ZHP. Według skautowych<br />

komitetów światowych<br />

należało tak uczynić<br />

ze względu na brak różnic<br />

pozwalających na uznanie<br />

i utrwalanie podziału harcerstwa<br />

w Polsce.<br />

Dyskusje nad rotą Przyrzeczenia<br />

trwały długo. Przeprowadziliśmy<br />

wiele rozmów,<br />

w tym z komitetem<br />

konstytucyjnym skautingu,<br />

który od samego początku<br />

kwestionował druga rotę<br />

jako niezgodną z ideą<br />

skautingu. Ostatecznie<br />

podjęliśmy decyzję rekomendującą<br />

zjazdowi nadzwyczajnemu,<br />

który został<br />

zwołany do Poznania<br />

10 czerwca 1995 r., pozostawienie<br />

w Statucie tylko<br />

jednej roty Przyrzeczenia<br />

w najbardziej znanej i tradycyjnej<br />

treści: „…całym<br />

życiem pełnić służbę Bogu<br />

i Polsce…”.<br />

Ta zmiana podejmowana<br />

była w okolicznościach,<br />

które warto dzisiaj przypomnieć:<br />

Po pierwsze: jedna rota<br />

Przyrzeczenia była konsekwencją<br />

naszej chęci<br />

powrotu do skautingu,<br />

14<br />

marzec <strong>2015</strong>

1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 000<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 z okładki 0101 1100 Bóg inspiracje w 0011 harcerstwie program 0011 0001 000<br />

0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0000 1110 0101 010<br />

1100 0010 a więc 0011 do jego 0011 korzeni, 0001 do 0000 o 1110 powołaniu 0101 Stowarzyszenia<br />

Harcerskiego, 0011 0001 które 0000 0000 argumenty, 1110 0101 a także 1100 doświadczenia 0010 0011 0011 z prze-<br />

0001 000<br />

1100 0010 0011 rozważać 0011 0001 wszystkie 0000 aspekty, 0000 0101 wszystkie 0101 1100 001<br />

0011 0011 całego 0001 dorobku 0101 ideowego 0101 1100 0010<br />

0000 1110 i wychowawczego, 0101 0101 1100 który 0010 zresztą 0011 0011 od samego 0001 początku 0000 0000 szłości, 1110 aby 0101 podejmować 0101 1100 decyzje 0010 0011 będące 0011 000<br />

0000 1110 ZHP kiedyś 0101 0101 w okresie 1100 0010 ze 0011 strony 0011 ZHP 0001 spotykało 0000 0000 wyrazem 1110 0101 odpowiedzialności 0101 1100 1100 za Związek 0010 0011 001<br />

0001 0000<br />

międzywojennym<br />

0000 1110<br />

jako<br />

0101 0101<br />

się<br />

1100<br />

z życzliwością<br />

0010 0011<br />

i współpracą.<br />

0011 0001<br />

dzisiaj,<br />

0000<br />

jutro<br />

0000<br />

i pojutrze.<br />

1110 0101 0101 1100 0010 001<br />

członek założyciel WOSM<br />

0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 001<br />

i WAGGGS współtworzył.<br />

Powtórzę słowa, którymi kończyłem moje<br />

0011 0001<br />

Nie chcieliśmy<br />

0000 0000<br />

i nie<br />

1110<br />

mogliśmy<br />

0001 dłużej 0000 pozostawać 0000 1110 ce 0101 zakończone 0101 1100 publikacją 0010 0011 zjazdu 0011 ZHP 0001 w 0000 Poznaniu 0000 w 1995 1110 roku: 0101 0101 110<br />

0000<br />

Po trzecie:<br />

0100 0001<br />

podjęliśmy<br />

0001<br />

pra-<br />

1110 1111 wystąpienie 0000 na 0010 otwarcie 0001 nadzwyczajnego<br />

0101 0101 1100 001<br />

0011 0011<br />

0010<br />

Oooooopsss!<br />

0011 poza ruchem 0011 0001 skautowym. 0000 0000 opracowania 1110 0101 0101 pt. „Harcerskie<br />

0101 ideały”, 0101 będąc 1100 przeko-<br />

0010 0011 religii, 0011 ale 0000 pomoc 0101 w zrozumieniu, 0101 1100 że 0010 życie 0011 001<br />

1100 0010 …Przeznaczeniem 0011 0011 0001 skautingu 0000 0000 nie jest 1110 nauka 0101 010<br />

1100 0011 Uznaliśmy 0011 za 0001 oczywiste, 0000 0000<br />

0000 0000 że pierwszą 1110 0101 zasadą 0101 ruchu 1100 nanymi, 0010 0011 że drużynowym 0011 0001 0000<br />

człowieka<br />

1110 0101<br />

powinien<br />

1100<br />

wyznaczać<br />

0010 0011<br />

system<br />

0011 0001 000<br />

skautowego jest rozwój trzeba pomóc w interpretacji<br />

i rozumieniu dominować<br />

wyższych wartości duchowych, który ma<br />

0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0101 0101 1100<br />

duchowego aspektu życia<br />

harcerki i harcerza, celów naszego działania: Przywołanie 0011 0011 Boga 0001 w Przyrzeczeniu 0000 0000 jest 1110 0101 010<br />

0010 0011<br />

nad<br />

0001<br />

światem<br />

0000<br />

materialnym…<br />

0000 1110 0101 110<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010<br />

1100 0010 nazwany 0011 „służbą 0011 Bogu” 0001 0000 rozwoju 1110 0101 duchowego, 0101 1100 inte-001lektualnego, 0000 0000 społecznego 1110 0101 0101 tyzacją 1100 i syntezą 0010 wszystkich 0011 0011 tych naczelnych 0001 0000 000<br />

najprostszą, 0011 0011 najbardziej 0001 0000 zrozumiałą 0000 1110 konkre-<br />

0101 010<br />

1100 1100 a definiowany 0010 0011 jako 0011 „przy-000należność 0101 do 1100 duchowych 0010 0011 0001 i fizycznego. 0000 0000 Najważniej-<br />

1110 0101<br />

1110 0101<br />

wartości<br />

0101 1100<br />

duchowych,<br />

0010 0011<br />

takich<br />

0011<br />

jak prawda,<br />

0001 0000 000<br />

zasad, lojalność wobec szą częścią opracowania<br />

dobro, sprawiedliwość, piękno, jest akceptacją<br />

nadrzędności i podstawowego znaczenia<br />

1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0000 0100 0001 0001 1110 1111 0000 001<br />

0001 0101<br />

religii,<br />

0101<br />

która<br />

1100<br />

wyraża<br />

0010<br />

te zasady<br />

i akceptuje obowiązki i Przyrzeczenia autor-<br />

0011<br />

był<br />

0011<br />

komentarz<br />

0001 Chcesz 0000<br />

do Prawa<br />

0000 1110 przeczytać<br />

duchowych 0101 0101 wartości 1100 życia, 0010 uznaniem 0011 więcej?<br />

0011 zasady 0001 000<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 „być” 1110 nad 0101 „mieć”… 0101 Tradycją 1100 0010 polskiego 0011 0011 000<br />

będące ich rezultatem”. stwa harcmistrza Stefana<br />

0000 0000 1110 0101 0101 Zamów 1100 harcerstwa była zawsze jedna rota Przyrzeczenia,<br />

które jest przecież podstawowym<br />

Mirowskiego.<br />

0011 0011<br />

Myślę,<br />

0001 prenumeratę<br />

że<br />

0000 0000 0101 0101 0011 cyfrową!<br />

0001 0000 0000 010<br />

0101 1100 Po drugie: 0010 nie 0011 chcieliśmy 0011 0001 „Harcerskie 0101 0101 ideały”, 1100 0010 nad 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100 0010 001<br />

elementem łączącym harcerki i harcerzy<br />

0011 0001 podziału 0000 harcerstwa 0000 1110 według 0101 którymi 0101 1100 pracowaliśmy 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 001<br />

w jednej organizacji. „Bo wszyscy harcerze<br />

0011 0011 schematu, 0001 w 0000 którym 1110 obok 0101 w 0101 szerokim 1100 gronie 0010 harcerskich<br />

1110 wychowawców, 0101 0101 1100 są 0010 ma 0011 stołować 0011 się 0001 przy różnych 0000 0000 stołach? 1110 Nic 0101 010<br />

0011 0011 to 0001 jedna 0000 rodzina” 0000 śpiewamy; 1110 0101 czyż ta 0101 rodzina 1100 110<br />

0010 0011 tradycyjnego 0011 0001 harcerstwa, 0000 0000<br />

1100 0010<br />

które<br />

0011<br />

miałyby<br />

0001<br />

reprezentować<br />

nowo powstałe organi-<br />

0000 0000<br />

nadal<br />

1110<br />

aktualne.<br />

0101 0101 1100 0010 nie 0011 usprawiedliwia 0011 0001 podkreślania 0000 0000 różnic 1110 0101 010<br />

1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0000 0100 0001 w jednej 0001 organizacji, 1110 1111 ba, nawet 0000 w jednym 0010 0001 010<br />

zacje harcerskie, my – ZHP Po czwarte: powołaliśmy harcerstwie. Przyszłością polskiego harcerstwa,<br />

wierzę w to głęboko, jest jego jedność<br />

0101 1100 bylibyśmy 0010 alternatywą 0011 0011 jako 0001 do 0000 życia Komisję 0000 1110 Katolicką<br />

ZHP, 0001 Komisję 0000 Prawo-<br />

0000 1110 i nie 0101 zostawiajmy 0101 1100 na drodze 0010 0011 do tej jedności 0011 0001 000<br />

0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 000<br />

1110 0101 swoisty 0101 ruch 1100 harcerstwa 0010 0011 0011<br />

0000 1110 „laickiego”, 0101 0101 post PRL- 1100 0011 sławną 0011 0001 ZHP, 0000 Pełnomocnika<br />

1110 Naczelnika 0101 0101 ZHP 1100 do 0010 pać… 0011 Pragnę 0011 zapewnić, 0001 0000 że dokonane 1110 0101 zmia-<br />

1100 001<br />

0000 0101 wilczych 0101 1100 dołów, 0010 które 0011 trudno 0011 będzie 0000 zako-<br />

0101 010<br />

1100 0010 -owskiego. 0011 Przecież 0011 0000 nasze 0000<br />

korzenie i współczesność spraw drużyn żydowskich,<br />

Należy ludzi chwalić,<br />

0011 0011 0001 0000 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 ny 0001 nie naruszą 0101 0101 niczyjej 1100 wolności 0010 wyznania, 0011 dziękować 0001 im000<br />

nakazywały nam inną drogę.<br />

Drogę harcerstwa, które niu Komisji Ewangelickiej wspólnie znaleźliśmy się w Związku Harcer-<br />

rozmawialiśmy o powoła-<br />

lecz podkreślają cele i zasady, dla i których<br />

0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 ich 0011 nagradzać! 0001 000<br />

0000 1110<br />

tkwi w<br />

0101<br />

tradycji,<br />

0101<br />

ale<br />

1100<br />

jednocześnie,<br />

0101 jak 0101 zawsze 1100 w swo-<br />

1100 to, 0010 aby 0011 w Związku 0011 0001 toczył 0000 go 0000 człowieka, 1110 przejawiający 0101 0101 1100 się w uznaniu 0010 0011 001<br />

0010<br />

ZHP.<br />

0011<br />

Utworzyliśmy<br />

0011 0001 0000<br />

je po<br />

1110 stwa 0101 Polskiego. 0101 1100 Żywimy 0010 szacunek 0011 do 0011 każde-<br />

0001 000<br />

0000 1110<br />

0001 0000 jej historii, 0000 jest 1110 otwarte 0101 dla 0101 się 1100 swoisty 0010 dialog, 0011 aby 0001 0000 systemu 0000 wartości 1110 0101 duchowych 0101 1100 za sprawę 0010 0011 001<br />

0001 0000 wszystkich, 0000 którzy 1110 chcą 0101 0101 nie 1100 zaniedbać 0010 niczego, 0011 0011 co 0001 osobistą 0000 każdego 0000 członka 1110 Związku. 0000 0100 Tego też 0001 000<br />

być harcerkami i harcerzami.<br />

Żałowaliśmy,<br />

służy wspieraniu instruktorów<br />

uczmy naszych wychowanków…<br />

1110 1111 0000 0010 0001 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 001<br />

0011 0011 0001 0000<br />

że<br />

0000<br />

kilka<br />

1110 0101<br />

i<br />

0101<br />

rozumieniu<br />

1100 0010<br />

zasad<br />

0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 110<br />

drużyn ze środowisk warszawskich,<br />

nie akceptując<br />

RYSZARD 0000 0101 PACŁAWSKI 0101 1100 001<br />

skautingu.<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0011 0011 0001 0000 HM.<br />

0011 0011 NACZELNIK ZHP W LATACH 1990-2000<br />

decyzji 0000 o pozostawieniu 0101 0101 1100 Starajmy 0010 0011 się 0011 zatem 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 000<br />

0000 1110 jednej 0101 roty, zdecydowało<br />

1100 0010 0011 w 0011 toczącej 0001 się 0000 dyskusji 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0101 010<br />

1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 110<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 0101 110<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 1100 0010 0011 0011 marzec 0001 <strong>2015</strong> 0000 0000 1110 15 010<br />

0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 010<br />

Piotr Pamuła

z okładki Bóg w harcerstwie<br />

Skauting<br />

– nadal z Bogiem czy już nie?<br />

Jak dzisiaj wygląda podejście<br />

do Boga w skautingu<br />

w kontekście harcerskiej<br />

dyskusji o Prawie i Przyrzeczeniu?<br />

Skauting jest wielką rodziną,<br />

w skład której wchodzą tak<br />

różnorodne organizacje, że nie<br />

ma jednej odpowiedzi na takie<br />

pytanie.<br />

OFICJALNIE<br />

Jak wygląda oficjalne stanowisko<br />

WOSM? Sześć krajów w<br />

1920 r. uzyskało od Baden-Powella<br />

prawo do alternatywnej<br />

roty Przyrzeczenia bez odwołania<br />

do Boga – Belgia, Czechosłowacja,<br />

Francja, Luksemburg,<br />

Holandia i Finlandia (patrz: Heather<br />

Brandon i Gartha Morrisona<br />

„Report on the Discussion<br />

on the Fundamental Principles<br />

of WAGGGS and WOSM”<br />

z 2001 r.). W roku 1932 WOSM<br />

podjął decyzję, że nie będzie<br />

pozwolenia na kolejne wyjątki<br />

i wyrażono nadzieję, że organizacje<br />

członkowskie zrezygnują<br />

z alternatywnych zapisów.<br />

Równocześnie pozwolono<br />

stosować te alternatywne roty<br />

w organizacjach działających<br />

w byłych koloniach w Afryce<br />

(taka mała niespójność).<br />

W roku 1990 Sekretarz Generalny<br />

WOSM wyraził zaniepokojenie<br />

coraz mniejszym<br />

znaczeniem służby Bogu w niektórych<br />

organizacjach skautowych.<br />

Dlatego w tym samym<br />

roku Konferencja Światowa<br />

podjęła uchwałę potwierdzającą<br />

kluczową rolę wychowania<br />

duchowego w programie skautowym.<br />

W tym samym czasie<br />

zaczął się proces powracania do<br />

skautingu organizacji z bloku<br />

wschodniego, postrzeganych<br />

jako te, w których zabraniano<br />

praktyk religijnych i w których<br />

promowano świeckie wartości.<br />

Jak łatwo się domyślić,<br />

w efekcie zapisy ideowe ZHP<br />

były prześwietlone nie z perspektywy<br />

roku 1920 i wyjątków<br />

czynionych przez Naczelnego<br />

Skauta, ale według wytycznych<br />

z roku 1990 w kontekście<br />

tendencji sekularyzacyjnych<br />

zachodnich społeczeństw.<br />

Mimo że w roku 1991 władze<br />

WOSM zdefiniowały duchowy<br />

wymiar skautingu – co rozumiane<br />

jest przez „służbę Bogu”<br />

i uzgodniły alternatywny tekst<br />

Przyrzeczenia – wywiedziony<br />

z tej definicji, druga rota ZHP<br />

nie przeszła weryfikacji. Ten alternatywny<br />

zapis przeznaczony<br />

jest dla dorosłych i musiałby<br />

zostać „przetłumaczony” na<br />

język zrozumiały dla dzieci<br />

i młodzieży – „służba Bogu” to<br />

„akceptacja duchowego wymiaru<br />

i poszukiwanie jego pełnego<br />

znaczenia”...<br />

Moim zdaniem bardzo trudno<br />

byłoby w latach 90. zmusić<br />

organizacje członkowskie do<br />

zmiany ich zapisów ideowych,<br />

a o wiele łatwiej było wymusić<br />

podwyższone standardy od tych<br />

oczekujących „w przedpokoju”.<br />

I dzięki temu można było wykazać,<br />

że uchwała Konferencji<br />

jest realizowana.<br />

W roku 2001 odbyła się debata<br />

o wartościach fundamentalnych<br />

w WOSM i WAGGGS, na forum<br />

władz światowych obu organizacji.<br />

W tym czasie rozważano<br />

opcję powołania wspólnej<br />

organizacji światowej. Możliwe<br />

byłoby to jedynie wtedy, gdyby<br />

w obu organizacjach przyjęte<br />

zostały te same standardy.<br />

Skauci zakwestionowali zasady<br />

gajdek, po tym, jak Amerykanki<br />

pozostawiły odwołanie<br />

do Boga w Przyrzeczeniu do<br />

indywidualnej decyzji członkiń<br />

w każdym wieku i każdego wyznania,<br />

a władze WAGGGS nie<br />

zaprotestowały.<br />

16<br />

marzec <strong>2015</strong>

1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 000<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 z okładki 0101 1100 Bóg inspiracje w 0011 harcerstwie program 0011 0001 000<br />

0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0000 1110 0101 010<br />

1100 0010<br />

WAGGGS<br />

0011 0011<br />

stosuje<br />

0001 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001<br />

wychowania duchowego i religijnego!<br />

0011 0001 Te organizacje 0000 0000 zwykle 1110 0101 Boga, 1100 ma dwie 0010 roty 0011 Przyrzecze-<br />

0011 0001 000<br />

w Prawie<br />

0000<br />

nie<br />

0000<br />

ma odwołania<br />

0101 0101<br />

do<br />

1100 001<br />

0011 0011 następującą 0001 0101 wykładnię: 0101 1100 0010<br />

0000 1110 organizacje, 0101 0101 w 1100 których 0010 0011 są 0011 najmniej 0001 liczne, 0000 ale 0000 są bardzo 1110 0101 nia. Pluraliści 0101 1100 – ani 0010 w Prawie, 0011 0011 000<br />

0000 1110 stosuje 0101 się 0101 dwie 1100 roty 0010 0011 aktywne 0011 0001 w promowaniu 0000 0000 swojej 1110 0101 ani w 0101 Przyrzeczeniu 1100 1100 nie 0010 mają 0011 001<br />

0001 0000 Przyrzeczenia 0000 1110 wyrażają 0101 0101 1100 wizji 0010 skautingu. 0011 0011 0001 0000 0000 odwołania 1110 do 0101 Boga. 0101 1100 0010 001<br />

0001 0000<br />

swoją<br />

0000<br />

postawę<br />

1110<br />

wobec<br />

0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 001<br />

duchowego wymiaru<br />

Holandia – organizacja istnieje<br />

0011 0001 0000 0000 1110 0000 0100 0001 0001 1110 1111 0000<br />

skautingu w rocie<br />

KILKA PRZYKŁADÓW... od<br />

0010<br />

1910 r.,<br />

0001<br />

doświadczyła<br />

0101 0101<br />

w latach<br />

0000 30-tych 0000 rozpadu 1110 i ponow-<br />

0101 0101 110<br />

1100 001<br />

0011 0011 podstawowej. 0001 0000 Rota 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001<br />

0010<br />

Oooooopsss!<br />

0011 alternatywna 0011 0001 w 0000 żaden 0000 1110 Wielka 0101 Brytania 0101 1100 – jedna 0010 organizacja<br />

0101 skautowa, 1100 0010 dotychczas 0011 0011 0000 kontrowersji 0101 0101 wokół 1100 tekstu 0010 0011 001<br />

0011 0011 nego 0001 zjednoczenia, 0000 0000 z powodu 1110 0101 010<br />

1100 0011 sposób 0011 tego 0001 nie 0000 zmienia, 0000 0101<br />

0000 0000 nie umniejsza, 1110 0101 nie 0101 1100 0010 uznawana 0011 0011 za bardzo 0001 0000 konserwatywną.<br />

1110 0101 Przyrzeczenia. 1100 0010 Dzisiaj 0011 0011 każda 0001 000<br />

0000 0101<br />

niweluje.<br />

0101 1100 0010 0011 0011 0001 0101<br />

Po ogólnokrajowej<br />

0101 1100 0010 0011<br />

grupa<br />

0001<br />

wiekowa<br />

0000<br />

ma<br />

0000<br />

własny<br />

1110<br />

tekst<br />

0101 110<br />

dyskusji wymuszonej przez Przyrzeczenia, w którym może<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

organizacje na rzecz świeckości ale nie musi znaleźć się zwrot<br />

1100 0010<br />

Indywidualna<br />

0011 0011<br />

decyzja<br />

0001<br />

pojedynczego<br />

0010 członka 0011 organizacji 0011 0001 o za-<br />

0000 tywną 0000 rotę obok 1110 już 0101 używanych 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 000<br />

0000 1110 wprowadzono 0101 0101 1100 kolejną 0010 alterna-<br />

0011 0011 „z bożą 0001 pomocą”. 0000 0000 1110 0101 010<br />

1100 1100<br />

1110 0101 stosowaniu 0101 1100 alternatywnego 0010 0011 tekstu<br />

wyraża 0101 1100 poglądy 0010 tej osoby, 0011 0011 Od 0001 stycznia 00002014 0000 r. osoby 1110 0000 nie-<br />

0100 organizacje, 0001 0001 skauci 1110 luterańscy 1111 0000 001<br />

0001 dla 0000 niechrześcijan 0000 1110 i imigrantów. 0101 0101 1100 Dania 0010 – federację 0011 0011 tworzą 0001 dwie 0000 000<br />

1110 0101<br />

0001 0101 a nie całej 0101 organizacji. 1100 0010 Raport 0011 0011<br />

wierzące<br />

0001 Chcesz 0000<br />

zamiast<br />

0000<br />

„służyć<br />

1110 przeczytać Bogu”<br />

0101 0101<br />

i skauci<br />

1100<br />

duńscy.<br />

0010<br />

Ta<br />

0011 więcej?<br />

druga<br />

0011<br />

organizacja<br />

istnieje od 1910 r., jest<br />

0001 000<br />

kończy się potwierdzeniem, mogą „szerzyć nasze skautowe<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 000<br />

że WAGGGS pomimo swoich wartości”, a zuchy zamiast „kochać<br />

otwarta na osoby wszelkich<br />

0000 0000<br />

decyzji<br />

1110<br />

odnośnie<br />

0101<br />

tekstu<br />

0101 Zamów<br />

Przyrzeczenia<br />

0010 nie 0011 odstąpił 0011 od 0001 funda-<br />

0101 świat”. 0101 1100 0010 0011 0001 0000 w Przyrzeczeniu 0000 1110 0101 nie ma 1100 od-<br />

0010 001<br />

1100 0011 0011<br />

Boga”<br />

0001 prenumeratę<br />

mogą<br />

0000<br />

„kochać<br />

0000<br />

nasz<br />

0101<br />

wyznań,<br />

0101 0011<br />

ani<br />

cyfrową!<br />

w Prawie,<br />

0001 0000<br />

ani<br />

0000 010<br />

0101 1100<br />

0011 0001 mentalnych 0000 0000 wartości 1110 skautingu 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 wołania 0000 do 1110 Boga. 0101 Za to 0101 Prawo 1100 001<br />

0011 0011 i nie stanowiłoby 0001 0000 to 1110 przeszkody 0101 0101 Francja 1100 0010 – federację 0011 0011 tworzy 0001 0000 Skautowe 0000 nakazuje 1110 0101 wszystkim 0101 1100 110<br />

0010 0011 dla nowej 0011 organizacji. 0001 0000 0000 1110 pięć 0101 organizacji: 0101 1100 skauci 0010 żydowscy,<br />

skauci katoliccy, skauci lub wartości duchowych oraz<br />

0011 0011 poszukiwanie 0001 0000 swojej 0000 wiary 1110 0101 010<br />

1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

muzułmańscy, skauci protestanci<br />

szacunku dla wyborów innych<br />

1100 0010<br />

DZISIAJ<br />

0011 0011 0001 0000 0000 1110<br />

i eklererzy<br />

0000<br />

(zwiadowcy).<br />

0100 0001 0001<br />

osób.<br />

1110<br />

Zapis<br />

1111<br />

ten<br />

0000<br />

był reakcją<br />

0010<br />

na<br />

0001 010<br />

0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 Ta ostatnia 0000 1110 organizacja 0101 istnieje 0101 1100 zwiększającą 0010 0011 się 0011 różnorodność 0001 0000 000<br />

1110 0101 A jak 0101 to wygląda 1100 0010 dzisiaj? 0011 Przyjrzałam<br />

0101 się sytuacji 0101 1100 w kilku 0011 0011 wszelkich 0001 0000 wyznań, 0000 ani 0101 w Pra-<br />

0101 1100 cjonuje 0010 on 0011 w organizacji 0011 0000 od 0101 010<br />

0011 od 0001 19110000 r., jest 0000 otwarta 1110 na osoby 0101 0101 społeczeństwa 1100 0010 duńskiego, 0011 0011 funk-<br />

0001 000<br />

0000 1110<br />

1100 0010 krajach, 0011 które 0011 były 0000 członkami- 0000 1110 wie, 0101 ani 0101 w Przyrzeczeniu 1100 0010 nie 0011 0011 ponad 0001 40 lat. 0000 1110 0101 1100 001<br />

-założycielami WOSM. Wygląda<br />

na to, że jak zwykle to<br />

Szwecja – federację tworzyło<br />

ma odwołania do Boga.<br />

Należy ludzi chwalić,<br />

0011 0011 0001 0000 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0101 0101 1100 0010 0011 dziękować 0001 im000<br />

0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 i ich 0011 nagradzać! 0001 000<br />

Europa jest w szpicy zmian. Ale Belgia – federację tworzą do 2012 r. pięć organizacji,<br />

0000 1110 też w 0101 Europie 0101 wiele 1100 krajów 0010 jest 0011 cztery 0011 organizacje, 0001 0000 francuskojęzyczni<br />

0011 0011 skauci 0001 katoliccy, 0000 fla-<br />

0000 1110 kościołami 0101 0101 chrześcijańskimi 1100 0010 0011 001<br />

1110 0101 0101 cztery 1100 związane 0010 0011 z różnymi 0011 0001 000<br />

0000 1110 reprezentowanych 0101 0101 1100 w WOSM 1100 0010<br />

0001 0000 przez federacje, 0000 1110 w 0101 skład których 0101 1100 mandzcy 0010 0011 skauci 0001 katoliccy, 0000 skauci<br />

pluraliści 0010 0011 francuskojęzyczni<br />

0011 0001 0000 wa 0000 SSF. Od 1110 połowy 0000 lat 0100 90-tych 0001 000<br />

0000 1110 w Szwecji 0101 oraz 0101 wielowyznanio-<br />

1100 0010 0011 001<br />

0001 0000 wchodzą 0000 organizacje 1110 0101 o różnych 0101 1100<br />

1110 1111<br />

profilach<br />

0000<br />

–<br />

0010<br />

związane<br />

0001<br />

z różnymi<br />

wyznaniami ale też i takie, derlandzkojęzyczni (Federacja niu, utworzeniu The Guides<br />

0101 0101<br />

(różnych<br />

1100 0010<br />

wyznań)<br />

0011<br />

i skauci<br />

0011 0001<br />

ni-<br />

0000<br />

trwały<br />

0000<br />

rozmowy<br />

1110<br />

o<br />

0101<br />

zjednocze-<br />

0101 1100 001<br />

0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 110<br />

których wyróżnikiem jest niezależność<br />

0011 od 0001 jakiegokolwiek 0000 0000 1110 gu). 0101 Ta ostatnia 0101 1100 organizacja 0011 0011 ist-<br />

0001 wszyscy 0000 członkowie 0000 0101 federacji 0101 1100 001<br />

na Rzecz Otwartego Skautin-<br />

and Scouts of Sweden. Nie<br />

0010 0011<br />

0011 0011 kościoła. 0000 To 0101 ostatnie 0101 nie 1100 ozna-001cza bynajmniej 0101 1100 odcięcia 0010 0011 się od 0011 na 0001 osoby 0000 wszelkich 0000 wyznań 0101 0101 ani 1100 kalną 0010 zmianę, 0011 dwie 0011 organizacje 0001 0101 010<br />

nieje 0011 od 0011 1910 0000 roku, jest 0000 otwarta 1110 0101 zdecydowali 0101 1100 się na 0010 tak rady-<br />

0011 0011 000<br />

0000 1110<br />

1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 110<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 0101 110<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 1100 0010 0011 0011 marzec 0001 <strong>2015</strong> 0000 0000 1110 17 010<br />

0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 010

z okładki Bóg w harcerstwie<br />

pozostały oddzielnymi podmiotami<br />

(i przestały być członkami<br />

WOSM). Nowa organizacja<br />

zrezygnowała z tradycyjnego<br />

tekstu prawa i zastąpiła szacunek<br />

do Boga tekstem zbliżonym<br />

do duńskiego. Zmiana ta wywołała<br />

wiele dyskusji i kontrowersji,<br />

ale odzwierciedla ona<br />

zmiany zachodzące w skautingu<br />

i społeczeństwie szwedzkim.<br />

Według młodych Szwedów<br />

skauci są bardzo konserwatywni,<br />

bo zwlekali ze zmianą prawie<br />

20 lat – katecheza została<br />

wycofana ze szkół w latach 90.<br />

Tzw. otwarte, czyli nieodwołujące<br />

się w swoich deklaracjach<br />

ideowych do służby Bogu<br />

organizacje, działają również<br />

w Niemczech, gdzie federację<br />

tworzą cztery organizacje<br />

– skauci katoliccy (DPSG),<br />

skautki katolickie (PSG), skauci<br />

chrześcijańscy – organizacja<br />

protestancka (VCP) oraz neutralny<br />

światopoglądowo BdP,<br />

a także we Włoszech – tam<br />

federację tworzą katolicka<br />

organizacja skautek i skautów<br />

AGESCI oraz laicka organizacja<br />

– CNGEI.<br />

* * *<br />

Wszystkie te przykłady pokazują,<br />

że różne były i są podejścia<br />

do tekstu Przyrzeczenia, różne<br />

są argumenty i polska dyskusja<br />

nie jest czymś wyjątkowym na<br />

skautowej mapie Europy.<br />

HM. ANITA<br />

REGUCKA-KWAŚNIK<br />

O pracy zespołu<br />

nad nowym<br />

Prawem i Przyrzeczeniem<br />

Jak wszyscy pamiętamy, 38. Zjazd ZHP, obradujący w Warszawie<br />

w 2013 r., w uchwale z dnia 8 grudnia zobowiązał Przewodniczącego<br />

ZHP do powołania Zespołu, który miałby się<br />

zająć opracowaniem propozycji nowego brzmienia Prawa i Przyrzeczenia<br />

Harcerskiego. Taki zespół został powołany decyzją Przewodniczącego<br />

ZHP z dnia 1 marca 2014 r. W jego skład weszło<br />

16 delegatów, po jednym z każdej chorągwi. Pierwsze spotkanie<br />

zespołu odbyło się – w obecności przewodniczącego hm. Dariusza<br />

Supła – 9 marca 2014 r. Zespół spotykał się sześciokrotnie. Wynikiem<br />

prac jest propozycja zmian, jaka została poddana ogólnozwiązkowej<br />

dyskusji.<br />

Wspomniana już uchwała zjazdowa wytyczyła pewien kierunek<br />

działania naszego zespołu, podając kilka wskazań, m.in. możliwość<br />

utworzenia alternatywnej wersji Przyrzeczenia Harcerskiego dla<br />

osób niewierzących.<br />

Zespół, podejmując się tak trudnego zadania, postanowił przygotować<br />

się do niego solidnie i rzeczowo. Po pierwszym spotkaniu<br />

członkowie rozpoczęli zbieranie opinii swoich środowisk dotyczących<br />

spodziewanych kierunków prac oraz wartości istotnych dla<br />

harcerzy i instruktorów. W ramach przygotowania do dalszej pracy<br />

członkowie zespołu odświeżyli swoją wiedzę poprzez lekturę następujących<br />

pozycji książkowych:<br />

• Krzysztof Blusz – Ewolucja modelu wychowania skautingu<br />

w harcerstwie 1909-1945, Kraków 1988<br />

• Bogusław Śliwerski – Przyrzeczenie harcerskie, Historia.<br />

Metodyka. Manipulacje, Kraków 2009<br />

• Materiały GK do dyskusji przez Zjazdem Nadzwyczajnym<br />

w Załęczu Wielkim w roku 2007.<br />

W czasie spotkań zespołu członkowie przeanalizowali również historię<br />

zmian oraz obecne brzmienie Prawa Harcerskiego.<br />

Aby mieć w miarę całościowy obraz rozumienia poruszanej kwestii<br />

w środowiskach harcerskich, członkowie zespołu opracowali<br />

18<br />

marzec <strong>2015</strong>

z okładki Bóg w harcerstwie<br />

dwie ankiety: pierwsza – skierowana<br />

do harcerzy – miała za zadanie<br />

sprawdzić ich rozumienie<br />

Prawa w obecnym jego brzmieniu,<br />

druga – „Prawo Harcerskie<br />

w oczach drużynowych” skierowana<br />

została do instruktorów.<br />

Obydwie można było wypełnić<br />

drogą elektroniczną. Pierwsza<br />

była ogólnodostępna, natomiast<br />

drugą otrzymali instruktorzy –<br />

po jednym losowo wybranym<br />

instruktorze-drużynowym z każdego<br />

hufca. Wypełnione ankiety<br />

stanowiły istotny element dalszej<br />

pracy zespołu.<br />

Wspomniana uchwała Zjazdu<br />

w znaczący sposób koncentrowała<br />

się na Prawie Harcerskim,<br />

dlatego temu to głównie zagadnieniu<br />

poświęcona była praca<br />

zespołu oraz ankiety. Jednocześnie<br />

w ankiecie do instruktorów<br />

pojawiło się pytanie o alternatywną<br />

rotę Przyrzeczenia Harcerskiego.<br />

W odpowiedzi na pytanie,<br />

czy osoby niewierzące<br />

powinny mieć możliwość<br />

złożenia Przyrzeczenia<br />

bez odwołania do Boga<br />

– aż 60% ankietowanych<br />

odpowiedziało „tak” lub<br />

„zdecydowanie tak”.<br />

Jak wiemy, dyskusja na temat<br />

odniesienia do Boga w harcerstwie<br />

toczy się już od kilku<br />

lat. Temat ten podnoszony jest<br />

przy różnych okazjach. Wyrazem<br />

tego był też ostatni Zjazd<br />

ZHP i jego uchwała o Prawie<br />

i Przyrzeczeniu. W czasie prac<br />

zespołu oczywiście również nie<br />

zabrakło dyskusji o rocie Przyrzeczenia<br />

i obecności w niej odwołania<br />

do Boga. Pojawiały się<br />

różne głosy dotyczące tej kwestii.<br />

Odwołano się również do<br />

decyzji jednego z warszawskich<br />

sądów harcerskich, który pozwolił<br />

na składanie przez osoby<br />

niewierzące Przyrzeczenia Harcerskiego<br />

„bez Boga”. Owocem<br />

tych dyskusji i realizacji uchwały<br />

zjazdowej było przygotowanie<br />

przez zespół propozycji alternatywnej<br />

(dodatkowej, a nie<br />

jedynej) roty w następującym<br />

brzmieniu „Mam szczerą wolę<br />

całym życiem pełnić służbę Polsce,<br />

dążyć do Sprawiedliwości<br />

i Prawdy, nieść chętną pomoc<br />

bliźnim i być posłusznym Prawu<br />

Harcerskiemu”.<br />

Jak wiemy, wszelkie zmiany<br />

zawsze mają swoich zwolenników<br />

i przeciwników. Tak też<br />

jest i z rozmową o zmianach<br />

w Przyrzeczeniu Harcerskim.<br />

Zespół nie występuje tu jako<br />

wywrotowiec, który chciałby<br />

wypchnąć Boga z przestrzeni<br />

życia harcerskiego. Jako<br />

członkowie nie chcieliśmy też<br />

oceniać, czy, w jakim zakresie<br />

i jaką przestrzeń w wychowaniu<br />

harcerskim powinien zajmować<br />

Bóg. Tym bardziej nie chcieliśmy<br />

przekreślać czy też traktować<br />

jako członków gorszej<br />

kategorii ludzi wyznających<br />

taką czy inną religię. Braliśmy<br />

pod uwagę zapis ze Statutu<br />

ZHP, który mówi, że „ZHP jest<br />

dobrowolnym stowarzyszeniem<br />

otwartym dla wszystkich<br />

bez względu na pochodzenie,<br />

rasę czy wyznanie”. Tak więc<br />

alternatywna rota jest tylko propozycją<br />

i wyjściem do osób niewierzących.<br />

Nie jest na pewno<br />

przekreśleniem i odrzuceniem<br />

całego wychowania duchowego<br />

obecnego w ZHP. Dla Zespołu<br />

ds. Prawa i Przyrzeczenia Bóg<br />

jest cały czas uosobieniem<br />

wartości najważniejszych i najwyższych.<br />

Mieliśmy świadomość, że<br />

nie ma słów, które w 100%<br />

będą w stanie wyrazić to,<br />

co wyraża słowo „Bóg”.<br />

Jednakże uznaliśmy, że słowa<br />

„sprawiedliwość” i „prawda”<br />

będą najlepszą formą, która<br />

mogłaby być alternatywą dla<br />

niewierzących.<br />

Jak starałem się przedstawić,<br />

zespół w wyniku swojej pracy<br />

przygotował konkretne propozycje,<br />

które podczas trwającej<br />

dyskusji zostaną rozpatrzone<br />

i ocenione przez członków<br />

Związku Harcerstwa Polskiego.<br />

Ta ocena ma zdecydować, czy<br />

istnieje jakakolwiek potrzeba<br />

zmian oraz jeśli tak – to w jaką<br />

stronę mają te zmiany zmierzać.<br />

Dlatego wyników naszych prac<br />

nie można traktować jako ostatecznej<br />

propozycji, dopóki nie<br />

zapadną odpowiednie decyzje<br />

na najbliższym Zjeździe. On to<br />

będzie mógł ewentualne zmiany<br />

wprowadzić, bądź też uznać, że<br />

są one niepotrzebne.<br />

KS. HM. PRZEMYSŁAW PRZEKOP<br />

marzec <strong>2015</strong> 19

inspiracje program<br />

du ZHP, jak Harcerstwo w ruchu oraz Sprawności<br />

na całe życie.<br />

Celem propozycji jest popularyzacja wśród harcerzy<br />

i zuchów zdrowego trybu życia opartego na odpowiednim<br />

odżywianiu się i ćwiczeniach fizycznych.<br />

Zamierzenia to przede wszystkim poszerzenie świadomości<br />

harcerskich wychowawców w zakresie<br />

dbania o zdrowie poprzez sport i odpowiednią dietę<br />

oraz poprawienie kondycji i stanu zdrowia dzieci<br />

i młodzieży.<br />

W zdrowym ciele<br />

zdrowy druh<br />

PROPOZYCJA PROGRAMOWA GK ZHP NA HARCERSKIE LATO ORAZ WIOSNĘ I JESIEŃ<br />

Propozycja programowa „W zdrowym ciele<br />

zdrowy druh” przygotowana została z myślą<br />

o Harcerskiej Akcji Letniej oraz wiosennych<br />

i jesiennych biwakach. Już dziś możecie znaleźć<br />

ją w Centralnym Banku Pomysłów, a wkrótce dotrze<br />

do komend chorągwi w wersji wydrukowanej<br />

w liczbie zgodnej z liczbą drużyn zamieszczonych<br />

w Ewidencji ZHP!<br />

Zachęcamy komendy hufców, aby wykorzystały<br />

elementy proponowane w propozycji podczas<br />

wiosennych zbiórek z drużynowymi, tak by wprowadzić<br />

ich w tematykę zadań oraz podkreślić znaczenie<br />

ruchu i dbania o zdrowie, szczególnie w miesiącach,<br />

gdy pogoda temu sprzyja.<br />

Coraz częściej mówi się o występującej wśród<br />

dzieci i młodzieży nadwadze, o siedzącym trybie<br />

życia i ciągłym przebywaniu w świecie wirtualnym.<br />

O zwolnieniach z wf-u i niechęci do podejmowania<br />

wysiłku jako pracy nad sobą. Wychodząc naprzeciw<br />

tym problemom, opracowaliśmy materiał mający<br />

wesprzeć pracę drużyn w tym zakresie. Przygotowana<br />

propozycja programowa ułatwi realizowanie<br />

takich kierunków programowych uchwały 38. Zjaz-<br />

Ważne jest nie współzawodnictwo<br />

a pobijanie własnych rekordów<br />

i samodoskonalenie!<br />

Broszura składa się z czterech części, które umownie<br />

przyporządkowane zostały etapom rozgrywki<br />

piłkarskiej. Są to:<br />

• Rozgrzewka – czyli wstęp wyjaśniający, jak<br />

dbano dawniej (w ujęciu prekursorów ruchu<br />

skautowego i harcerskiego) oraz jak dba się dziś<br />

(na podstawie przeprowadzonych badań) o zdrowie<br />

i tężyznę fizyczną.<br />

• Pierwsza połowa – czyli informacje dotyczące<br />

tego, w jaki sposób należy dbać o zdrowie, odpowiednio<br />

się odżywiać, ćwiczyć i uprawiać sport.<br />

• Druga połowa – czyli scenariusze zbiórek, które<br />

można dostosować do warunków zajęć prowadzonych<br />

na biwakach, obozach, koloniach zuchowych<br />

i podczas Nieobozowej Akcji Letniej,<br />

a także w pracy harcerskiej w ciągu całego roku.<br />

Materiał opracowany został w formie zbiórek,<br />

tak by tym, którzy będą z niego korzystać na<br />

zbiórkach śródrocznych, zwrócić uwagę na wyznaczanie<br />

zadań międzyzbiórkowych.<br />

• Dogrywka – czyli propozycje gier i zabaw ruchowych<br />

dla wszystkich grup metodycznych,<br />

a ponadto przepisy kulinarne, które warto zastosować<br />

na obozach i biwakach.<br />

Mamy nadzieję, że porady, gry, ćwiczenia i inne<br />

propozycje zachęcą instruktorów, wędrowników,<br />

harcerzy i zuchy do większej troski o swoje zdrowie<br />

i kondycję fizyczną w czasie wakacyjnych wyjazdów<br />

– i nie tylko!<br />

HM. EMILIA KULCZYK-PRUS<br />

20<br />

NA STRONIE WWW.ZHP.PL SZUKAJCIE ZWIĄZANEGO Z NASZĄ PROPOZYCJĄ<br />

marzec <strong>2015</strong><br />

KONKURSU NA HARCERSKIE LATO!

prawo HALiZ<br />

Instrukcja HALiZ<br />

zupełnie na nowo!!!<br />

Od 1 kwietnia <strong>2015</strong> r. (to nie prima aprilis!) powinna obowiązywać<br />

nowa instrukcja HALiZ. Nowy, skompilowany<br />

dokument, który zastąpi kilka dotychczasowych regulacji.<br />

Napisany przez praktyków dla praktyków, sprawdzony przez teoretyków!<br />

Nowa instrukcja HALiZ zastąpi aż siedem dotychczasowych regulacji:<br />

• Uchwałę Głównej Kwatery ZHP nr 67/2011 z dnia 18 czerwca<br />

2011 r. w sprawie Instrukcji organizacyjnej Harcerskiej<br />

Akcji Letniej i Zimowej,<br />

• Uchwałę Głównej Kwatery ZHP nr 68/2011 z dnia 28 czerwca<br />

2011 r. w sprawie Instrukcji finansowej Harcerskiej Akcji<br />

Letniej i Zimowej,<br />

• Uchwałę Głównej Kwatery ZHP nr 118/2012 z dnia 27<br />

czerwca 2012 r. w sprawie zmian w Instrukcji finansowej<br />

Harcerskiej Akcji Letniej i Zimowej wprowadzonej Uchwałą<br />

GK ZHP nr 68/2011 z dnia 28 czerwca 2011 r.,<br />

• Uchwałę Głównej Kwatery ZHP nr 182/2005 z dnia 9 czerwca<br />

2005 r. w sprawie zatwierdzenia instrukcji dotyczących<br />

organizacji imprez o charakterze specjalnościowym w ZHP,<br />

• Uchwałę Głównej Kwatery ZHP nr 98/2007 z dnia 11 czerwca<br />

2007 r. w sprawie zasad organizacji wycieczek górskich,<br />

• Uchwałę Głównej Kwatery ZHP nr 133/2008 z dnia 29 maja<br />

2008 r. w sprawie zatwierdzenia „Instrukcji w sprawie wymagań<br />

higieniczno-sanitarnych dla stacjonarnych obozów<br />

pod namiotami”,<br />

• Uchwałę Głównej Kwatery ZHP nr 159/2013 z dnia 21 maja<br />

2013 r. w sprawie załączników do Instrukcji organizacyjnej<br />

Harcerskiej Akcji Letniej i Zimowej.<br />

Zamiast siedmiu dokumentów – tylko jeden!<br />

Nie może się więc dziwić, że w 90%<br />

jest to instrukcja napisana od nowa!<br />

Nad tym dokumentem pracowaliśmy w kilkuosobowym zespole.<br />

Zgodnie ze Strategią Rozwoju ZHP i kierunkiem dotyczącym opcji<br />

zero w naszej organizacji powinien<br />

powstać system konsultacji<br />

aktów prawa wewnętrznego.<br />

Zespół ds. opcji zero opracował<br />

koncepcję takiego systemu i po<br />

raz pierwszy według niego konsultowaliśmy<br />

instrukcję HALiZ.<br />

W konsultacjach wzięło udział<br />

130 jednostek: 60 gromad i drużyn,<br />

25 szczepów i związków<br />

drużyn, 30 hufców i wszystkie<br />

chorągwie ZHP. Zebraliśmy<br />

wszystkie uwagi i odnieśliśmy<br />

się do nich. Gdy dokument<br />

zostanie przyjęty przez GK<br />

ZHP, efekty konsultacji opublikujemy<br />

na stronie Zespołu ds.<br />

opcji zero. W podobny sposób<br />

planujemy konsultować kolejne<br />

dokumenty, np. projekt Instrukcji<br />

tworzenia i działania podstawowej<br />

jednostki organizacyjnej,<br />

kręgów i klubów specjalnościowych,<br />

która właśnie uzyskała<br />

wstępną akceptację GK ZHP.<br />

Na początku pracy przyjęliśmy<br />

zasady tworzenia dokumentów.<br />

Zostały one wydane przez GK<br />

ZHP jako Standardy tworzenia<br />

aktów prawa wewnętrznego<br />

ZHP. Nowe dokumenty staramy<br />

się pisać właśnie według tych<br />

zasad. Piszę MY, ponieważ od<br />

początku działam w tym zespole.<br />

marzec <strong>2015</strong> 21

prawo HALiZ<br />

CO SIĘ<br />

ZMIENI?<br />

Jeśli chodzi o sam<br />

dokument i jego<br />

konstrukcję, to mamy kilka<br />

istotnych zmian:<br />

BRAK ODNIESIEŃ DO<br />

PRAWA PAŃSTWOWEGO<br />

W instrukcji nie ma odniesień<br />

do konkretnych przepisów prawa<br />

państwowego. Udostępnimy<br />

natomiast, na poświęconej<br />

HALiZ stronie, wykaz aktów<br />

prawa, które regulują akcję letnią<br />

i zimową – są to dokumenty,<br />

które organizator musi znać.<br />

JEDEN DOKUMENT<br />

Instrukcja HALiZ będzie<br />

jednym dokumentem – organizacyjnym<br />

i finansowym – regulującym<br />

wszystkie aspekty<br />

związane z akcją letnią i zimową.<br />

Od tej pory tak będziemy<br />

budować dokumenty, aby nie<br />

były one rozdrobnione na kilka<br />

uchwał, lecz by były jednym,<br />

zwartym, czytelnym i spójnym<br />

materiałem.<br />

NOWE ZAŁĄCZNIKI<br />

Pracowaliśmy również nad<br />

nowymi załącznikami. Wprowadzamy<br />

nowe wzory raportów<br />

przed- i poobozowych. Nowe<br />

załączniki opracowaliśmy<br />

w taki sposób, żeby wyeliminować<br />

wprowadzanie w kilku<br />

dokumentach tych samych<br />

danych, np. statystyka będzie<br />

wprost wynikać z raportu<br />

i komendant hufca nie będzie<br />

musiał wypełniać dodatkowych<br />

tabel, ponieważ komenda chorągwi<br />

będzie mogła wszystkie<br />

dane pobrać z raportów poobozowych.<br />

Ponadto rezygnujemy<br />

z książki pracy obozu – nie<br />

chcemy powtarzać treści, które<br />

zawierają kuratoryjne dzienniczki.<br />

Od tej pory będzie to<br />

książka komendanta obozu, zawierająca<br />

elementy typowe dla<br />

działalności harcerskiej, których<br />

nie ma w dzienniczkach.<br />

NOWE DEFINICJE<br />

Staraliśmy się zdefiniować<br />

niektóre pojęcia. Pojawiają się<br />

nowe omówienia obozu samodzielnego,<br />

zgrupowania, bazy,<br />

obozu stałego i wędrownego.<br />

HALiZ, CZYLI<br />

AKCJA HARCERSKA!<br />

W nowej instrukcji wprowadziliśmy<br />

zapis, który ma na<br />

celu uregulowanie organizacji<br />

wspólnych obozów dla harcerzy<br />

22<br />

marzec <strong>2015</strong>

1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 000<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 inspiracje 0011 prawo program 0011 HALiZ 0001 000<br />

0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0000 1110 0101 010<br />

1100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 0101 0101 1100 001<br />

WZÓR WARUNKÓW SYTUACJE KRYZYSOWE<br />

0011 0011 0001 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 000<br />

UCZESTNICTWA<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 Po raz 0101 pierwszy 1100 do 0010 instrukcji 0011 0011 000<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 Staramy 0011 0001 się wyjść 0000 naprzeciw 0000 1110 0101 HALiZ 0101 dodaliśmy 1100 1100 dział 0010 o postępowaniu<br />

1110 w 0101 przypadku 0101 sytuacji 1100 0010 001<br />

0011 001<br />

0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 oczekiwaniom 0010 0011 0011 rodziców. 0001 Nie 0000 0000<br />

Instrukcja<br />

0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 chcieliśmy 0010 0011 wprowadzać 0011 0001 oficjalnej<br />

umowy 0001 pomiędzy 0001 1110 organiza-<br />

1111 0000 sytuacje 0010 mają 0001 miejsce 0101 również 0101 1100 001<br />

0000 0000 kryzysowych. 1110 0101 Oczywiście 0101 1100 takie 0010 001<br />

HALiZ będzie<br />

0011 0001 0000 0000 1110 0000 0100<br />

jednym<br />

torem a opiekunami prawnymi. poza akcją letnią i zimową,<br />

0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 110<br />

dokumentem<br />

Opracowany został wzór warunków<br />

jednak stwierdziliśmy, że najwięcej<br />

0010<br />

Oooooopsss!<br />

0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101<br />

uczestnictwa.<br />

0101 1100 0010<br />

Chcielibyśmy<br />

0101 pokazać 1100 0010 organizatorom, 0011 0011 0000 dlatego 0101 ta procedura 0101 1100 znajduje 0010 0011 001<br />

0011 0011 0001<br />

jest<br />

0000<br />

ich w trakcie<br />

0000 1110<br />

HALiZ,<br />

0101 010<br />

regulującym<br />

1100 0011 0011 0001 0000 0000 0101<br />

wszystkie<br />

0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 że 0011 warto 0011 pewne 0001 zasady 0000 ujednolicać<br />

0001 i 0101 określiliśmy, 0101 1100 jakie 0010 0011 Określa 0001 precyzyjnie, 0000 0000 co 1110 należy 0101 110<br />

1110 0101 się właśnie 1100 0010 w tym 0011 dokumencie. 0011 0001 000<br />

aspekty<br />

0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011<br />

związane<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 elementy 0101 0101 (niezbędne 1100 0010 minimum) 0011 0011 zrobić, 0001 kogo 0000 powiadomić 0000 1110 i w jakim<br />

trybie. Mamy nadzieję, że<br />

0101 010<br />

z akcją letnią<br />

powinny być zawarte w tym<br />

1100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

i zimową!<br />

dokumencie.<br />

ta część instrukcji będzie jak<br />

1100 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100<br />

najrzadziej<br />

0010 0011<br />

potrzebna.<br />

0011 0001 0000 000<br />

1110 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 000<br />

1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 NOWE 0001 0000 PODEJŚCIE 0000 1110 0000 0100 0001 0001 1110 1111 0000 001<br />

0001 0101 0101 1100 0010 0011 0011 DO 0001 Chcesz PLANOWANIA<br />

0000 0000 1110 przeczytać 0101 0101 PORADNICTWO<br />

1100 0010 0011 więcej?<br />

0011 0001 000<br />

0000 1110 i osób 0101 niezrzeszonych. 0101 1100 Wiemy, 0010 0011 FINANSÓW 0011 0001 HALiZ 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 000<br />

0000 0000<br />

że taka<br />

1110<br />

sytuacja<br />

0101<br />

ma<br />

0101<br />

coraz<br />

Zamów 1100<br />

częściej<br />

miejsce. Niedopuszczalne Rozbudowaliśmy plan finansostrukcji<br />

zostanie ona opubliko-<br />

0011 0011 0001 prenumeratę 0000 0000 0101<br />

Po<br />

0101<br />

wejściu<br />

0011<br />

w<br />

cyfrową!<br />

życie<br />

0001<br />

nowej<br />

0000<br />

in-<br />

0000 010<br />

0101 1100 0010 0011 0011 0001 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100 0010 001<br />

jest dla nas, że 50% uczestników<br />

obozu 0000 to 0000 osoby 1110 niezrzeszo-<br />

0101 0101 że 1100 przy planowaniu 0010 0011 warto 0011 pa-<br />

0001 0000 www 0000 HALiZ. 1110 Uruchomimy 0101 0101 1100 001<br />

wy obozu. Chcemy wskazać, wana między innymi na stronie<br />

0011 0001<br />

0011 0011 ne. Wprowadziliśmy 0001 0000 1110 zapis, 0101 który<br />

reguluje 0011 tę 0001 kwestię 0000 i pozwala 0000 1110 to 0101 nie tylko 0101 to, 1100 co się 0010 dzieje 0011 0011 oraz 0001 cały dział 0000 „najczęściej 0000 1110 za-<br />

0101 010<br />

0101 miętać 1100 o 0010 tym, 0011 że koszty 0011 obozu 0001 0000 opracowane 0000 1110 już poradnictwo 0101 0101 1100 110<br />

0010 0011<br />

1100 0010 na udział 0011 osób 0001 niezrzeszonych 0000 0000 1110 bezpośrednio 0101 0101 na 1100 samym 0010 obozie,<br />

ale<br />

0011 0011 dawane 0001 pytania”. 0000 0000 1110 0101 010<br />

1100 0010<br />

tylko pod<br />

0011<br />

warunkiem,<br />

0011 0001<br />

że jest<br />

0000 0000 1110<br />

również<br />

0000<br />

przygotowania<br />

0100 0001 0001 1110 1111 0000 0010 0001 010<br />

to element akcji naborowej. do niego, organizacja spotkań Instrukcja ta jest jedną z najważniejszych<br />

w ZHP. Mamy<br />

0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 000<br />

Organizowanie form letniego z rodzicami, ulotki itp. A także<br />

1110 0101<br />

i zimowego<br />

0101 1100<br />

wypoczynku<br />

0010 0011<br />

dla<br />

0011<br />

wszystko,<br />

0001 0000<br />

co związane<br />

0000 1110<br />

jest<br />

0101 0101<br />

nadzieję,<br />

1100<br />

że<br />

0010<br />

spełni<br />

0011<br />

potrzeby<br />

0011 0001 000<br />

0000 1110 osób niezrzeszonych 0101 0101 1100 jest 0011 dopuszczalne<br />

0011 wyłącznie 0011 0000 po 0000 wcze-111brze 0101 skalkulowane 0101 1100 koszty 0010 – 0011 to 0011 jest to 0001 jeden 0000 spójny 1110 dokument, 0101 1100 001<br />

0011 z 0001 fazą rozliczenia 0000 0000 obozu. 0101 Do-<br />

0101 1100 organizatorów. 0010 0011 Dzięki 0011 temu, 0000 że 0101 010<br />

1100 0010<br />

Należy ludzi chwalić,<br />

0011 0011 śniejszym 0001 zapewnieniu 0000 0000 udziału 0101 0101 zaraz 1100 po 0010 programie 0011 klucz 0011 do 0001 0101 będzie 0101 ją łatwiej 1100 0010 aktualizować, 0011 dziękować 0001 im000<br />

0000 1110 w HALiZ 0101 wszystkim 1100 0010 chętnym 0011 0011 sukcesu. 0001 0000 0000 1110 0101 0101 jeśli 1100 po roku 0010 obowiązywania 0011 i ich 0011 nagradzać! 0001 000<br />

członkom ZHP danej jednostki<br />

zauważymy, że coś nie działa<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 000<br />

oraz potrzeb kadrowych, bazowych<br />

W nowej instrukcji znalazł się lub czegoś brakuje.<br />

0000 1110 0101<br />

i sprzętowych<br />

0101 1100<br />

podległych<br />

1100 0010<br />

bardzo<br />

0011<br />

ważny<br />

0011 0001<br />

zapis dotyczący<br />

0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 001<br />

0001 0000 jednostek 0000 ZHP. 1110 Ponadto 0101 określiliśmy,<br />

0000 że nie 1110 wolno 0101 używać 0101 1100 że wpłaty 0010 za 0011 obóz 0011 przyjmu-<br />

0001 0000 opcji 0000 zero 1110 za naprawdę 0000 0100 ciężką 0001 000<br />

0101 1100 wpłat 0010 za 0011 obóz, 0001 który 0000 wskazuje, 0000 1110 Dziękuję 0101 całemu 0101 1100 Zespołowi 0010 ds. 0011 001<br />

0001 0000<br />

1110 1111 przez 0000 cywili 0010 mundurów 0001 0101 ZHP – 0101 je 1100 się w 0010 formie 0011 przelewów 0011 0001 0000 pracę 0000 nad tym 1110 dokumentem. 0101 0101 1100 001<br />

0011 0011 obóz 0001 to nie 0000 bal przebierańców. 0000 1110 0101 bankowych 0101 1100 na 0010 rachunek 0011 ZHP 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 110<br />

0010 0011<br />

Wskazujemy<br />

0011 0001<br />

jednak,<br />

0000<br />

że można<br />

0000 1110<br />

wskazany<br />

0101 0101<br />

przez<br />

1100<br />

organizatora.<br />

0011 0011 0001 0000 0000 0101 0101 1100 001<br />

używać harcerskiej metody Nie będzie już możliwości<br />

HM. JUSTYNA SIKORSKA<br />

0011 0011 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 000<br />

wychowawczej i harcerskich przyjmowania wpłat gotówką<br />

CZŁONKINI GK ZHP<br />

0000 1110 formy 0101 pracy. 1100 0010 0011 0011 bezpośrednio 0001 0000 do 0000 kasy. 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0101 010<br />

1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 110<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 0101 110<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 1100 0010 0011 0011 marzec 0001 <strong>2015</strong> 0000 0000 1110 23 010<br />

0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 010

strategia opcja zero<br />

O CO<br />

CHODZI<br />

Trzy i pół roku temu<br />

w „Strategii rozwoju<br />

ZHP” przyjęto, że<br />

w Związku należy<br />

przeprowadzić tzw.<br />

opcję zero, czyli,<br />

jak zapisaliśmy<br />

w Strategii,<br />

„opracowanie<br />

minimalnego<br />

zestawu regulaminów<br />

niezbędnych dla<br />

funkcjonowania<br />

Związku, a następnie<br />

wprowadzenie<br />

ich w życie<br />

z jednoczesnym<br />

unieważnieniem<br />

wszystkich<br />

obowiązujących<br />

dziś regulacji”.<br />

Gdy opadł kurz po Zjeździe<br />

ZHP, okazało się,<br />

że wdrożenie „opcji<br />

zero” może napotkać ogromne<br />

trudności, i to już na samym<br />

starcie. Niestety operacji opisanej<br />

w Strategii nie da się<br />

wdrożyć za jednym zamachem,<br />

trzeba to robić etapami – istniejących<br />

regulacji jest zbyt<br />

dużo i ciągle się one zmieniają.<br />

(Podczas pierwszych przymiarek<br />

zidentyfikowaliśmy ponad<br />

120 obowiązujących dzisiaj<br />

regulaminów!). Co gorsza, nasze<br />

regulacje często wynikają<br />

ze zmian prawa powszechnego,<br />

więc zanim udałoby się opracować<br />

kompletny zestaw nowych<br />

instrukcji dla całego Związku,<br />

byłby on już nieaktualny.<br />

Podstawowe pytanie brzmiało:<br />

jak ma docelowo wyglądać<br />

system regulaminów ZHP?<br />

Naszą pierwszą odruchową odpowiedzią<br />

było: „zlikwidować<br />

jak najwięcej regulaminów,<br />

pozostawiając możliwie dużo<br />

zagadnień do zdroworozsądkowego<br />

ustalania przez zainteresowanych”.<br />

W rozmowach<br />

OPCJĄ<br />

z instruktorami powtarzało się<br />

jednak zdanie, że podstawowym<br />

problemem jest nie tyle<br />

zbytnia szczegółowość regulaminów,<br />

co ich anachroniczność,<br />

wzajemna sprzeczność oraz rozrzucenie<br />

regulacji po licznych<br />

dokumentach, często luźno<br />

związanych z danym tematem<br />

(np. śródroczne biwaki drużyny<br />

regulowała do niedawna „Instrukcja<br />

HALiZ”). Do tego nierzadko<br />

nasze instrukcje regulują<br />

kwestie pozbawione znaczenia,<br />

jak w przypadku szczegółowego<br />

określania układu pieczątki<br />

imiennej drużynowego. Za to<br />

precyzyjne uregulowanie sytuacji<br />

drażliwych, na przykład<br />

minimalnych warunków istnienia<br />

drużyny czy procedury<br />

rozwiązywania jednostek, jest<br />

cenne, ponieważ zabezpiecza<br />

interesy obu stron.<br />

Na etapie dyskusji koncepcyjnych<br />

stało się jasne, że jednym<br />

z głównych zagrożeń dostrzeganych<br />

przez wszystkie szczeble<br />

struktury Związku jest uznaniowość<br />

decyzji szczebla wyższego.<br />

Z drugiej strony „szczeble<br />

24<br />

marzec <strong>2015</strong>

1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 000<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 strategia 1100 inspiracje 0011 opcja program 0011 zero 0001 000<br />

0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0000 1110 0101 010<br />

1100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 0101 0101 1100 001<br />

0011 0011 0001 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 000<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 000<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 1100 0010 0011 001<br />

0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 001<br />

0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 001<br />

Z TĄ<br />

0011 0001 0000 0000 1110 0000 0100 0001 0001 1110 1111 0000 0010 0001 0101 0101 1100 001<br />

0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 110<br />

ZERO<br />

0010<br />

Oooooopsss!<br />

0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

1100 0011 0011 0001 0000 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0101 0101 1100 0010 0011 001<br />

0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 000<br />

0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 110<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

1100 0010 wyższe” 0011 chciałyby 0011 0001 mieć 0000 możliwość<br />

0010 reagowania 0011 0011 na pojawia-<br />

0001 0000 ma najsłabszą 0000 1110 pozycję. 0101 0101 1100 regulaminów, 0010 0011 było... 0011 stworzenie 0001 0000 000<br />

1110 której 0101 nam 0101 najbardziej 1100 0010 zależy 0011 – 0011 i uporządkować 0001 0000 nasz 0000 system 1110 0101 010<br />

1100 1100<br />

1110 0101 jące się 0101 sytuacje 1100 i 0010 sprzeciwiają 0011 00013. 0000 Porządkujemy 0000 1110 dokumenty.<br />

0001 Nie 0000 da się ująć 0000 wszystkich 1110 0000 0100 stronach 0001 spisaliśmy 0001 1110 podstawo-<br />

1111 0000 001<br />

0101 0101 1100 nowej 0010 instrukcji. 0011 0011 Na dwóch 0001 0000 000<br />

1110 0101 się „wiązaniu 0101 1100 im 0010 rąk” ścisłymi 0011 0011<br />

0001 0101<br />

procedurami.<br />

0101 1100<br />

Występuje<br />

0010 0011<br />

więc<br />

0011<br />

regulaminów<br />

0001 Chcesz 0000<br />

potrzebnych<br />

0000 1110 przeczytać drużynowemu<br />

w jednym akcie, ale przyświecać twórcom kolejnych<br />

0101 0101<br />

we zasady,<br />

1100 0010<br />

jakie<br />

0011 więcej?<br />

mają odtąd<br />

0011 0001 000<br />

ewidentny konflikt oczekiwań.<br />

0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 000<br />

Mając na uwadze założenia już w pięciu czy sześciu – jak dokumentów wewnętrznych<br />

0000 0000<br />

Strategii<br />

1110<br />

rozwoju<br />

0101<br />

ZHP<br />

0101<br />

uznaliśmy,<br />

0010 że wszelkie 0011 0011 regulacje 0001 0101 wanie 0101 drużyny 1100 0010 wyłącznie 0011 od 0001 0000 • przy 0000 każdej 1110 zmianie 0101 1100 regula-<br />

0010 001<br />

Zamów 1100 0011<br />

najbardziej.<br />

0011 0001 prenumeratę<br />

Dziś<br />

0000<br />

funkcjono-<br />

0000 0101<br />

ZHP:<br />

0101 0011 cyfrową!<br />

0001 0000 0000 010<br />

0101 1100<br />

0011 0001 powinny 0000 wspierać 0000 i 1110 odciążać 0101 0101 strony 1100 organizacyjnej 0010 0011 0011 reguluje 0001 0000 minu 0000 należy 1110 obowiązkowo<br />

0101 0101 1100 001<br />

0011 0011 drużynowego 0001 0000 – mamy 1110 nadzieję,<br />

że 0011 w przygotowywanych<br />

0001 0000 0000 1110 strukcji... 0101 0101 1100 0010 0011 0011 tak 0001 by odbiorca 0000 0000 nie musiał 1110 0101 010<br />

0101 0101 kilkadziesiąt 1100 0010 regulaminów 0011 0011 0001 i in-<br />

0000 opublikować 0000 1110 tekst 0101 jednolity, 0101 1100 110<br />

0010 0011<br />

projektach tendencja ta będzie 4. Tworzone od nowa regulaminy<br />

mają mieć spójną struk-<br />

i serii uchwał zmieniają-<br />

składać wersji pierwotnej<br />

1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

widoczna.<br />

1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000<br />

turę<br />

1110<br />

zgodną<br />

0000<br />

z ogólnymi<br />

0100<br />

zasadami<br />

tworzenia 0000 1110 aktów 0101 prawnych. 0101 1100 • 0010 nie powtarzamy 0011 0011 w 0001 naszych 0000 000<br />

0001 0001<br />

cych;<br />

1110 1111 0000 0010 0001 010<br />

0101 1100 W ten 0010 sposób 0011 doszliśmy 0011 do 0001 następujących<br />

0101 1100 założeń 0010 wdrażania 0011 00115. 0001 Staramy 0000 się 0000 tworzyć 1110 regu-<br />

0101 0101 regulaminach 1100 0010 0011 postanowień 0011 0001 000<br />

0000<br />

1110 0101<br />

0000 1110 „opcji 0101 zero” 0101 w ZHP: 1100 0011 0011 laminy 0001 0000 od nowa, 0000 a nie 0101 jedynie 0101 1100 prawa 0010 powszechnego 0011 0011 0000 (ale 0101 010<br />

1100 0010 1. Usuwamy 0011 0011 niepotrzebne 0000 0000 1110 modyfikować 0101 0101 dotychczasowe<br />

1100 0010 0011 0011 podajemy 0001 0000 je w 1110 poradnictwie 0101 1100 001<br />

przepisy. Regulaminy i instrukcje<br />

mają regulować tylko żamy, że konkretne rozwiązania nienia); dzięki temu każda<br />

instrukcje, jednakże jeśli uwa-<br />

dotyczącym danego Należy zagad-<br />

ludzi chwalić,<br />

0011 0011 0001 0000 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0101 0101 1100 0010 0011 dziękować 0001 im000<br />

0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 i ich 0011 nagradzać! 0001 000<br />

to, co faktycznie uregulowania były słuszne, absolutnie ich nie zmiana ustawy czy rozporządzenia<br />

1100 nie 0010 musi 0011 powodować 0011 0001 000<br />

0000 1110 wymaga. 0101 Wszelkie 0101 1100 zalecenia, 0010 0011 przekreślamy. 0011 0001 0000 1110 0101 0101<br />

0000 1110 dobre 0101 praktyki 0101 itp. 1100 przenosimy 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 dezaktualizacji 0101 0101 1100 naszych 0010 do-001kumentów; 0101 0101 1100 0010 0011 001<br />

001<br />

0001 0000 do poradnictwa. 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110<br />

0001 0000 2. Nie 0000 uciekamy 1110 przed 0101 0101 1100 Zasady 0010 tworzenia 0011 0011 aktów 0001 0000 • 0000 przy odwoływaniu 1110 0000 się 0100 do 0001 000<br />

1110 1111<br />

szczegółowymi<br />

0000 0010<br />

regulacjami,<br />

0001 0101 0101<br />

prawa<br />

1100 0010<br />

wewnętrznego<br />

0011 0011 0001 0000<br />

innych<br />

0000<br />

naszych<br />

1110 0101<br />

dokumentów<br />

0101 1100 001<br />

zwłaszcza w kwestiach konfliktogennych.<br />

Związek jest duży,<br />

bez podawania konkretnego<br />

w ZHP<br />

robimy to możliwie ogólnie,<br />

0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 110<br />

0010 0011 różni 0011 instruktorzy 0001 0000 mają różne 0000 1110 Paradoksalnie, 0101 0101 1100 pierwszym 0011 0011 0001 punktu 0000 – 0000 zabezpiecza 0101 0101 nas 1100 001<br />

0011 0011 wizje 0000 harcerstwa, 0101 a 0101 w razie 1100 konfliktu<br />

0101 to drużynowy 1100 0010 – osoba, 0011 na 0011 zero”, 0001 zamierzającego 0000 0000 0101 uprościć 0101 1100 skadowego 0010 0011 aktualizowania<br />

0011 0001 0101 010<br />

0010 działaniem 0011 0011 Zespołu 0000 ds. 0000 „opcji 1110 0101 to 0101 przed 1100 koniecznością 0010 0011 ka-0011 000<br />

0000 1110<br />

1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 110<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 0101 110<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 1100 0010 0011 0011 marzec 0001 <strong>2015</strong> 0000 0000 1110 25 010<br />

0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 010

strategia opcja zero<br />

26<br />

regulaminów, gdy pierwszy<br />

tylko przenumerujemy;<br />

• wszelkie akty prawa wewnętrznego<br />

– a więc<br />

regulaminy, ale także<br />

uchwały władz – muszą być<br />

niezwłocznie publikowane<br />

w Internecie.<br />

Dokument ten został opracowany<br />

we współpracy z prawnikami<br />

i naśladuje zasady techniki prawodawczej<br />

obowiązujące przy<br />

tworzeniu ustaw i rozporządzeń.<br />

Po uzgodnieniach ze wszystkimi<br />

władzami naczelnymi został on<br />

opublikowany przez Główną<br />

Kwaterę ZHP i jest odtąd wykorzystywany<br />

przy opracowywaniu<br />

uchwał i regulaminów,<br />

w tym stanowi podstawę dalszych<br />

prac zespołu.<br />

Konsultacje<br />

Niezbyt widocznym, ale bardzo<br />

ważnym celem Strategii rozwoju<br />

ZHP jest opracowanie zasad<br />

konsultowania projektów regulaminów<br />

z instruktorami, którzy<br />

powinni brać czynny udział<br />

w tworzeniu regulaminów, co<br />

zapewni i przejrzystość procesu,<br />

i wyższy poziom merytoryczny<br />

ostatecznych tekstów.<br />

Dotychczasowe doświadczenie<br />

pokazało, że publiczne, niemoderowane<br />

dyskusje w Sieci nie<br />

dawały konstruktywnych efektów,<br />

dlatego zaproponowaliśmy<br />

inny model, w którym losuje się<br />

jednostki z Ewidencji ZHP i indywidualnie<br />

prosi każdą z nich<br />

o opinię o projekcie. Dobierając<br />

proporcje jednostek do rodzaju<br />

marzec <strong>2015</strong><br />

aktu można wówczas celować<br />

w grupę mającą najwięcej do<br />

powiedzenia na dany temat (np.<br />

instrukcję drużyny konsultowalibyśmy<br />

przede wszystkim<br />

z drużynami i hufcami). Instrukcję<br />

HALiZ konsultowaliśmy<br />

w ten sposób ze 140 jednostkami,<br />

o instrukcję drużyny zamierzamy<br />

zapytać ponad 200.<br />

Aby wysiłek drużynowego włożony<br />

w konsultacje miał sens,<br />

od samego początku musi być<br />

jasno określone, co się będzie<br />

działo ze zgłoszonymi uwagami.<br />

Z tego powodu po zakończeniu<br />

konsultacji zestawienie wszystkich<br />

uwag będziemy publikować<br />

w serwisie „opcji zero”,<br />

opcjazero.zhp.pl, w przypadku<br />

uwag odrzuconych – wraz<br />

z uzasadnieniem. Niezależnie<br />

od tego szczegółowy wykaz<br />

zgłoszonych uwag zostanie<br />

przekazany Głównej Kwaterze<br />

wraz z ostatecznym projektem<br />

dokumentu.<br />

WDRAŻANIE OPCJI ZERO<br />

Dokąd zmierzamy?...<br />

Sposób wdrożania „opcji zero”<br />

przedstawia tabelka poniżej.<br />

Etapy 0 i 1 zostały już zakończone.<br />

Trwają właśnie konsultacje<br />

etapu 2, mamy nadzieję<br />

zakończyć całość do wakacji,<br />

tak by gromady i drużyny<br />

weszły w nowy rok harcerski<br />

w nowym otoczeniu prawnym.<br />

Następnie rozpoczniemy etap 3<br />

z nadzieją zamknięcia go przed<br />

HAZ 2016. Z chorągwią zobaczymy...<br />

W tym numerze możecie przeczytać<br />

o nowej „Instrukcji HA-<br />

LiZ”. W kolejnym przedstawimy<br />

założenia nowej „Instrukcji<br />

drużyny”, która… wcale nie<br />

będzie się tak nazywać. Do tego<br />

czasu zapraszamy na naszą stronę,<br />

gdzie można znaleźć dużo<br />

więcej szczegółów o naszych<br />

działaniach i ich efektach.<br />

HM. ANDRZEJ SAWUŁA<br />

HM. WOJCIECH CABAJ<br />

• Etap 0: analiza projektu, opracowanie Zasad tworzenia aktów prawa<br />

wewnętrznego.<br />

• Etap 1: nowa Instrukcja HALiZ. Akcja Letnia i Zimowa stanowi odrębne<br />

zagadnienie, wyraźnie wydzielone z całorocznego funkcjonowania<br />

Związku i podlegające osobnym przepisom państwowym, dlatego<br />

wymaga osobnego regulaminu dotyczącego wszystkich szczebli naszej<br />

struktury.<br />

• Etap 2a: nowa Instrukcja drużyny... i innych jednostek tego szczebla<br />

struktury.<br />

• Etap 2b: kilka ogólnozwiązkowych instrukcji dotyczących zagadnień<br />

wspólnych dla wszystkich szczebli struktury, w tym drużyn (takich jak<br />

nadawanie imion czy współpraca zagraniczna).<br />

• Etap 3a: nowa Instrukcja hufca, zawierająca też postanowienia dotyczące<br />

szczepów i związków drużyn.<br />

• Etap 3b: kilka ogólnozwiązkowych instrukcji niedotykających już<br />

poziomu drużyny, m.in. regulacje finansowo-gospodarcze czy dotyczące<br />

prowadzenia biura.<br />

• Etap 4: nowa Instrukcja chorągwi.<br />

0<br />

1<br />

0<br />

0<br />

1<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

1<br />

0<br />

0<br />

0<br />

1

kształcenie kurs hm.<br />

-<br />

_<strong>2015</strong><br />

czuwaj – kiedy światło na górach daje znak – wstań i idź<br />

dopóki krew obraca w piersi twoją ciemną gwiazdę<br />

Przesłanie pana Cogito<br />

Zbigniew Herbert<br />

CHCEMY, ABY HARCMISTRZOM<br />

NIE BYŁO WSZYSTKO JEDNO…<br />

Ks. Józef Tischner pisał: „Problemem wychowania<br />

nie jest to, jak dobrze pokiero-<br />

kursu – tym razem w nieco zmienionej formule,<br />

W lutym <strong>2015</strong> r. rozpoczęła się kolejna edycja<br />

wać człowiekiem, jak skłonić go, aby podążał<br />

0001 za najlepszymi 0001 1110 rozwiązaniami. 1111 0000 Problemem 0010 0001 0101 harcmistrzów 0101 1100 i przyszłych 0010 0011 harcmistrzów. 0011 0001 Cele 0000 0000<br />

która ma odpowiedzieć na dzisiejsze potrzeby<br />

000 0100<br />

110 0101 jest 0101 to, jak 1100 obudzić 0010 w 0011 nim ducha 0011 0001 wolności. 0000 Jak 0000 kursu 1110 to 0101 nadal 0101 zgłębianie 1100 idei 0010 stopnia 0011 harcmistrza 0011 0001 0000<br />

000 1110<br />

sprawić,<br />

0101<br />

aby<br />

0101<br />

chciał<br />

1100<br />

swobodnie,<br />

0010 0011<br />

mądrze<br />

0011<br />

i odpowiedzialnie<br />

stanowić sam o sobie”.<br />

do ciągłego samodoskonalenia się, szczególnie<br />

0001 0000<br />

w<br />

0000<br />

odniesieniu<br />

1110 0101<br />

do własnej<br />

0101 1100<br />

osoby; inspirowanie<br />

inspiracje 0011 program 0011 0001 0000<br />

000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0000 1110 0101 010<br />

nauczenie się dokonywania wyborów, podejmowania<br />

0011 decyzji, 0011 0001 bycia 0000 autonomicznym 0000 0101 i 0101 wolnym; 1100 0010<br />

100 0010 Kursy 0011 COGITO 0011 0001 powstały 0000 z potrzeby 1110 0101 stworzenia 1100 0010<br />

011 0011 miejsca, 0001 gdzie 0101 harcmistrzowie 0101 1100 0010 i przyszli 0011 0001 harcmistrzowie<br />

0101 mogliby 0101 1100 znaleźć 0010 odpowiedzi 0011 0011 na 0001 ważne 0000 poczucia 0000 1110 odpowiedzialności 0101 0101 1100 za całą 0010 organizację. 0011 0011 000<br />

0000 rozwijania 0000 1110 i posiadania 0101 1100 poglądów 0010 0011 oraz rozwijania 0011 0001 0000<br />

000 1110<br />

000 1110 pytania 0101 (a być 0101 może 1100 – żeby 0010 te pytania 0011 0011 sobie 0001 przede 0000 Program 0000 kursu 1110 0101 zbudowany 0101 jest 1100 na 1100 ideach 0010 skupionych<br />

0011 001<br />

001 0000<br />

wszystkim<br />

0000<br />

zadać?)<br />

1110 0101<br />

– o<br />

0101<br />

siebie<br />

1100<br />

samych,<br />

0010<br />

o<br />

0011<br />

harcerstwo<br />

i swoją w nim rolę – wreszcie – o dzisiejszy ramka). W trakcie kursu odnosimy się do rozwo-<br />

0011 0001<br />

wokół<br />

0000<br />

pojęć:<br />

0000<br />

Tożsamość,<br />

1110 0101<br />

Droga,<br />

0101<br />

Ślad<br />

1100<br />

(patrz:<br />

0010 001<br />

001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 001<br />

świat i rolę w nim ruchu harcerskiego; o ducha ju i formowania mistrza we wszystkich ważnych<br />

011 0001 wolności, 0000 cel 0000 i jakość 1110 wychowania, 0000 0100 prowadzenia 0001 0001 aspektach: 1110 1111 serca, 0000 umysłu, 0010 woli 0001 i intelektu. 0101 0101 1100 0010<br />

011 0011 harcerzy 0001 i 0000 harcerek 0000 do odpowiedzialnego 1110 0101 0101 1100 stanowienia<br />

0011 o sobie. 0001 Komendantką 0000 0000 1110 pierwszych 0101 0101 edycji 1100 Cały 0010 kurs 0011 COGITO 0011 trwa 0001 cztery 0000 miesiące 0000 1110 – uczest-<br />

0101 010<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100<br />

010<br />

Oooooopsss!<br />

0011<br />

100 0011 była 0011 hm. Dorota 0001 0000 Całka, 0000 jedną 0101 z nich 0101 kierowała 1100 0010 nicy 0011 pracują 0011 podczas 0000 kilku 0101 biwaków, 0101 1100 ale 0010 również 0011 001<br />

000 0000 także 1110 hm. Jolanta 0101 0101 Kreczmańska. 1100 0010 0011 0011 0001 wykonują 0000 1110 zadania 0101 w 1100 zastępach 0010 0011 oraz indywidu-<br />

0011 0001 0000<br />

000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100<br />

010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

marzec <strong>2015</strong> 27<br />

100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010

kształcenie kurs hm.<br />

alnie między biwakami. W zaproponowanych<br />

zadaniach stawiamy na zajęcie się autentycznymi,<br />

bieżącymi sprawami harcerstwa i wyrażenie<br />

stanowiska w taki sposób, aby na te sprawy<br />

rzeczywiście wpłynąć. Biwak w Gdańsku (20-22<br />

lutego <strong>2015</strong> r.) został skoncentrowany na pojęciu<br />

tożsamości – zgłębialiśmy je w odniesieniu<br />

do tożsamości własnej i tożsamości harcerstwa.<br />

Uczestnicy brali udział m.in. w całodziennej grze<br />

o poszukiwaniu tożsamości harcmistrzowskiej,<br />

opartej na idei stopnia harcmistrza. W trakcie<br />

gry mogliśmy też poczuć, że naprawdę jesteśmy<br />

w Gdańsku, ponieważ miejsca naszej pracy i dyskusji<br />

były ulokowane w obiektach ważnych dla<br />

historii i dnia dzisiejszego miasta. Podsumowanie<br />

gry obejrzeliśmy w kinie z uczestnikami kursu<br />

występującymi w głównych rolach. Kursanci mieli<br />

także okazję zastanowić się w trakcie biwaku<br />

nad własnym rozwojem w obszarach takich jak<br />

intelekt, służba, ciało i duch (dodajmy, że przy<br />

bardzo dobrej kawie i herbacie). Dzień Myśli<br />

Braterskiej świętowaliśmy przy ognisku na gdyńskiej<br />

Polance Redłowskiej – miejscu, gdzie 16<br />

sierpnia 1933 r. spotkał się z harcerzami Naczelny<br />

Skaut Świata Robert Baden-Powell oraz Naczelna<br />

Skautka Świata Olave Baden-Powell. Gościem<br />

kursu był komendant Chorągwi Gdańskiej hm.<br />

Artur Glebko.<br />

W obecnej, siódmej edycji kursu harcmistrzowskiego<br />

COGITO bierze udział 24 instruktorów<br />

i instruktorek z Chorągwi Dolnośląskiej, Gdańskiej,<br />

Kieleckiej, Krakowskiej, Kujawsko-Pomorskiej,<br />

Łódzkiej, Stołecznej, Śląskiej, Wielkopolskiej,<br />

Zachodnio-Pomorskiej i Ziemi Lubuskiej.<br />

Komendę kursu tworzą: hm. Anna Frąckowiak,<br />

hm. Anna Mazurczak, hm. Anna Nowosad, hm.<br />

Andrzej Grabowski, hm. Maciej Grunt (zastępca<br />

komendantki kursu) hm. Zbigniew Paweł Skupiński,<br />

hm. Jakub Wajman oraz hm. Ewa Gąsiorowska<br />

(komendantka).<br />

Więcej o kursie można dowiedzieć się na stronie<br />

http://kursharcmistrzowski.pl oraz na profilu w portalu<br />

Facebook: www.facebook.com/kurs.cogito.<br />

HM. EWA GASIOROWSKA<br />

KOMENDANTKA „COGITO” (VII EDYCJI)<br />

28<br />

Idea kursu harcmistrzowskiego COGITO:<br />

TOŻSAMOŚĆ, DROGA, ŚLAD<br />

Tożsamość:<br />

Kurs ma być inspiracją dla instruktorów do osiągania życiowego mistrzostwa i rozwoju instruktorskiego. Da<br />

impuls do pracy nad sobą, własnym warsztatem, umiejętnościami i osobowością. W czasie kursu odnosić się<br />

będziemy do rozwoju i formowania mistrza we wszystkich ważnych aspektach: serca, umysłu, woli i intelektu.<br />

Istotne będzie także osobiste spotkanie z mistrzem. Skupimy się też na tożsamości harcerstwa. Kursem<br />

harcmistrzowskim realizujemy te punkty Strategii rozwoju ZHP, skierowane do harcmistrzów i podharcmistrzów,<br />

których celem jest wzmacnianie środowiska harcmistrzowskiego w ZHP.<br />

Droga:<br />

Inspirowanie do stawania i stania się mistrzem i harcmistrzem, do ciągłego samodoskonalenia się,<br />

kształtowania umiejętności dokonywania wyborów, brania odpowiedzialności i podejmowania decyzji, bycia<br />

autonomicznym i wolnym. Kurs będzie sprzyjał podejmowaniu większej odpowiedzialności za harcerstwo<br />

i ZHP, budowaniu etosu najwyższego stopnia instruktorskiego. Kurs ma być inspiracją do pogłębionej, mądrej<br />

refleksji o harcerskim mistrzostwie, ma pobudzać ducha wolności.<br />

Ślad:<br />

W czasie kursu istotne będzie autentyczne działanie, prawdziwe kreowanie rzeczywistości. Istotne będzie<br />

rozwijanie własnej sprawczości – w nawiązaniu do korzeni, awangardy wczesnego harcerstwa i harcerstwa<br />

współczesnego.<br />

marzec <strong>2015</strong><br />

0<br />

1<br />

0<br />

0<br />

1<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

1<br />

0<br />

0<br />

0<br />

1

kształcenie kurs hm.<br />

CO SIĘ DZIEJE NA KURSIE COGITO,<br />

czyli o grze gdańskiej „Tożsamość mistrza”<br />

W<br />

trakcie spotkań kadry<br />

kursu sporo czasu<br />

poświęciliśmy na<br />

zastanowienie się, czym tożsamość<br />

jest i jak ją odczytywać<br />

w sobie. Myśleliśmy o tożsamości<br />

miejsca, pokoleń, tożsamości<br />

społecznej itp.<br />

Dla mnie ważnym problemem<br />

było stymulowanie myślenia<br />

o tożsamości harcmistrzowskiej.<br />

Pomyślałam, że – przekładając<br />

na język harcmistrzów<br />

– tożsamość jest ideą stopnia<br />

rozumianą przeze mnie jako<br />

Gra miała ważne aspekty.<br />

początkowy zbiór myśli, pytań<br />

Przede wszystkim była to praca<br />

i celów, z którymi trzeba się<br />

kadry nad ustalaniem swojej<br />

zmierzyć, by móc wyruszyć<br />

tożsamości harcmistrza. Rzadko<br />

w drogę (motyw przewodni<br />

kiedy mamy okazję zastanawiać<br />

000 0100<br />

kolejnego<br />

0001<br />

biwaku),<br />

0001 1110<br />

realizowaną<br />

1111 0000<br />

określania<br />

0010 0001<br />

swoich<br />

0101<br />

celów.<br />

0101 1100<br />

się,<br />

0010<br />

w czym<br />

0011<br />

jako<br />

0011<br />

harcmistrzowie<br />

jesteśmy mistrzami. Gdy<br />

0001 0000 0000<br />

na gruncie harcmistrzowskim<br />

110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000<br />

za pomocą zadań wpisujących Może to, co napisałam powyżej, przyszło do podziału poszczególnych<br />

000 1110<br />

się w<br />

0101<br />

wymagania<br />

0101 1100<br />

na stopień.<br />

0010 0011<br />

brzmi<br />

0011<br />

mało<br />

0001<br />

atrakcyjnie<br />

0000 0000<br />

– tyle<br />

1110<br />

że<br />

0101 0101<br />

fragmentów<br />

1100 inspiracje 0011<br />

idei, program 0011<br />

mnie<br />

0001 0000<br />

000 0101 Wreszcie, 0101 by 1100 zostawić 0010 ślad 0011 0011 w 0000 połączeniu 0101 z 0101 mistrzostwem 1100 0010 0011 samej 0011 trudno 0000 było 0000 odnaleźć 1110 0101 010<br />

100 0010 (motyw 0011 przewodni 0011 0001 trzeciego 0000 1110 harcmistrzów 0101 1100 0010 tworzących 0011 0011 ten 0001 zdanie, 0000 w 0000 którym 0101 czułabym 0101 się 1100 0010<br />

011 0011 biwaku) 0001 – nauczyć 0101 0101 się być 1100 harcmistrzem<br />

0101 sprawczym. 0101 1100 0010 0011 różnorodną 0011 0001 mieszankę 0000 0000 form 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 000<br />

0010 kurs 0011 udało 0001 nam 0000 się stworzyć 0000 1110 0101 mistrzynią. 1100 0010 0011 0011 0001 0000<br />

000 1110<br />

i osobowości, mistrzostw harcerskich<br />

i wybiegających poza dobrym, przychodzi znacz-<br />

Powiedzieć, w czym się jest<br />

000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 1100 0010 0011 001<br />

Podczas kursu COGITO pracujemy<br />

001 0000 0000<br />

metodą<br />

1110<br />

harcerską.<br />

0101 0101 1100<br />

nie.<br />

0010<br />

W miejscach,<br />

0011 0011<br />

które<br />

0001<br />

korelowały<br />

0010 z 0011 poszczególnymi 0011 0001 frag-<br />

0000 0000 w czym 1110 jestem 0101 mistrzem. 0101 1100 0010 001<br />

0000 0000<br />

nie łatwiej<br />

1110 0101<br />

niż powiedzieć,<br />

0101 1100 0010 001<br />

001 0000 Stąd wybór 0000 całodziennej 1110 0101 0101 gry 1100<br />

011 0001 w zastępach 0000 0000 był dla 1110 nas jako 0000 0100 mentami 0001 idei 0001 (Gdański 1110 Teatr 1111 0000 0010 0001 0101 0101 1100 0010<br />

011 0011 kadry 0001 czymś 0000 naturalnym. 0000 1110 Pytaniem<br />

tylko pozostawało, jak ryczne Miasta Gdańska – Dom<br />

HM.<br />

0101 Szekspirowski, 0101 1100 0010 Muzeum 0011 Histo-<br />

0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100<br />

010<br />

Oooooopsss!<br />

0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000<br />

ANNA<br />

0000<br />

FRĄCKOWIAK<br />

1110 0101 010<br />

100 0011<br />

połączyć<br />

0011<br />

pojęcie<br />

0001<br />

tożsamości,<br />

0000 0000 0101<br />

Uphagena,<br />

0101 1100<br />

Ratusz<br />

0010<br />

Głównego<br />

0011 0011 0000 0101 0101 1100 0010 0011 001<br />

idei stopnia i pracy metodą har-<br />

Miasta, Dwór Artusa, Muzeum<br />

000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000<br />

000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100<br />

010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

marzec <strong>2015</strong> 29<br />

100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

cerską. Odpowiedzi właściwie<br />

były zawarte w samej metodzie.<br />

Rano zastępy otrzymały karty<br />

startowe i miały do pokonania<br />

osiem punktów. Punkty odpowiadały<br />

poszczególnym fragmentom<br />

idei stopnia (wyłączając<br />

zdanie związane z byciem<br />

wzorem dla instruktorów).<br />

Każdy z punktów opierał się na<br />

tej samej mechanice. Punktowy<br />

dzielił się swoim mistrzostwem,<br />

inspirując do dyskusji. Pytania,<br />

które pojawiały się za każdym<br />

razem, to: Skąd idę? Dokąd<br />

idę? Jak formować mistrza?<br />

Odnoszone do danego fragmentu<br />

idei stopnia systematyzowały<br />

obszary do pracy i świadomego<br />

Strefa Historyczna Wolne<br />

Miasto Gdańsk, Politechnika<br />

Gdańska, Europejskie Centrum<br />

Solidarności oraz Dom<br />

Harcerza w Gdańsku) kursanci<br />

pisali pytania do siebie, robili<br />

sałatkę, pisali list do posłów<br />

RP, wycinali linoryty, pisali CV,<br />

szukali barier i sposobów na<br />

ich przezwyciężenie z niepełnosprawnymi,<br />

zwiedzali wystawę<br />

w Europejskim Centrum Solidarności,<br />

dzwonili do swoich<br />

mistrzów-harcmistrzów.

felieton jossarian<br />

Podharcmistrz Jossarian<br />

i DMB <strong>2015</strong><br />

30<br />

Podharcmistrz Jossarian ze zdumieniem przypatruje się temu, co dzieje się na twarzoksiążce<br />

co roku w okolicach 22 lutego. Wydaje mu się niesamowite, że poważni niby<br />

ludzie, na co dzień zajmujący się poważnymi i ważnymi dla gospodarki narodowej,<br />

obronności kraju oraz przyszłości Ojczyzny podharcmistrza Jossariana sprawami, na te kilka<br />

dni zmieniają się we wspominających „stare dobre czasy” i wyciągających co starsze zdjęcia<br />

z archiwów członków (i członkiń*) jego ulubionej organizacji.<br />

Podharcmistrz Jossarian zastanawia się, jak owe zmartwychwstania przyjmują ci, którzy owe<br />

święto obchodzą zupełnie na poważnie – obecni członkowie (i członkinie*) tej, ulubionej<br />

przez niego, organizacji.<br />

No nie wie, ale czasami boi się przypuszczać, a jako podharcmistrz Jossarian ma obowiązek<br />

być cyniczny i ironiczny, że nie biorą tego dostatecznie poważnie. Możliwe, że obecni członkowie<br />

ulubionej organizacji podharcmistrza Jossariana myślą o tej twarzoksiążkowej akcji<br />

z pobłażaniem jako o niegroźnych wspominkach starych pierd...ów (starych pierd...*), czy<br />

jak to się teraz nazywa.<br />

Podharcmistrz Jossarian chce wyprowadzić ich z błędu. Jeśli poważni prezesi poważnych<br />

firm, dziennikarze, którzy normalnie rozmawiają o sprawach najważniejszych z najważniejszymi<br />

(jak się wydaje) ludźmi w kraju, ludzie prowadzący własne, dobrze prosperujące interesy,<br />

od których wizerunku zależy często ich dalszy byt, poważne matki i ojcowie rodzin<br />

i wszyscy inni przyznają się do swej organizacyjnej przeszłości na forum najbardziej pamiętliwej<br />

platformy na świecie, to coś w tym musi być!<br />

Podharcmistrz Jossarian stawia na to, że nie jest to szaleństwo. Raczej duma i powrót do<br />

czasów, które nauczyły ich pracy w grupie, odpowiedzialności za siebie i innych, organizacji<br />

i logistyki, poprowadziły w przygodę i dały wyzwania itp., itd.<br />

I dlatego podharcmistrz Jossarian zaleca obecnym członkom (i członkiniom*) swojej ulubionej<br />

organizacji – usiądźcie do komputerów i zobaczcie, na kogo wyrośniecie!<br />

ZUBEK<br />

PS: Oczywiście byłym i obecnym członkom (i członkiniom*) ulubionej organizacji podharcmistrza<br />

Jossariana życzę, z okazji Dnia Myśli Braterskiej, jak najlepiej. ;)<br />

* – podharcmistrz Jossarian pamięta, że organizacja ma członkinie.<br />

0<br />

1<br />

0<br />

0<br />

1<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

1<br />

0<br />

0<br />

0<br />

1

idea stopnia pwd.<br />

PRZEWODNIK:<br />

Po co to robię?<br />

Harcerskie, możemy kształtować ich<br />

charakter. Stwarzać okazję do pracy<br />

w zespołach rówieśniczych, by wzajemnie<br />

się inspirowali, ale i oceniali.<br />

By uczyli się współpracy i szacunku<br />

do drugiego człowieka. By czerpali<br />

z tego radość i satysfakcję.<br />

HM. EWA SIDOR<br />

Szesnastolatek wkraczający na<br />

ścieżkę instruktorską musi zmierzyć<br />

się z nie lada wyzwaniem.<br />

Musi nauczyć się prowadzić zbiórki<br />

drużyny, organizować rajdy, koordynować<br />

plany działania 3-5 zastępów,<br />

pracować z przybocznymi, współpracować<br />

z rodzicami swoich wychowanków<br />

itd. Wymieniać można by jeszcze<br />

długo. Gdy zastanawiam się nad tym,<br />

co według mnie jest najważniejszym<br />

obowiązkiem instruktora, to odpowiedź<br />

nasuwa mi się jedna – realizować<br />

misję ZHP. Ale co to znaczy?<br />

Jednak należy być czujnym, bo czyhają<br />

na nas, instruktorów, pułapki. Są to:<br />

lenistwo, źle rozumiane kultywowanie<br />

tradycji i brak świadomości, w jakim<br />

celu robimy daną rzecz. A to pytanie<br />

wydaje mi się kluczowe. Jeśli na przykład<br />

planuję „chrzest obozowy”, to<br />

powinnam zadać sobie pytanie „Po co<br />

go robię?”. Odpowiedź jest tylko jedna<br />

– bo jest to realizacja misji ZHP!<br />

Jeśli nie możemy sobie odpowiedzieć<br />

w ten sposób, to nie powinniśmy podejmować<br />

takiego zadania. Odpowiedź:<br />

„Bo taka tradycja jest w naszym<br />

środowisku” jest zła. Poprzez<br />

chrzest obozowy mamy rozwijać<br />

młodego człowieka, by przełamywał<br />

własne słabości i miał możliwość udowodnienia<br />

(przede wszystkim sobie),<br />

że jest coraz lepszy. Organizujemy<br />

go, bo chcemy, by nasz wychowanek<br />

poczuł, że wkracza do wyjątkowego<br />

grona doświadczonych obozowiczów.<br />

Nie możemy zapomnieć tu o szacunku<br />

Wszechstronnie rozwijać. A wszechstronnie<br />

to znaczy oddziałując na<br />

różne sfery rozwoju: intelektualną,<br />

społeczną, duchową, fizyczną i psychiczną.<br />

Nie zaniedbując żadnej<br />

Poznaje siebie<br />

i motywy swojego<br />

postępowania. z nich. Zachowując odpowiedni balans.<br />

Należy stawiać wyzwania. Poznać<br />

swoich wychowanków, każdego<br />

Jest wzorem dla<br />

harcerzy.<br />

z osobna, indywidualnie. Dowiedzieć do drugiego człowieka, jak i o tym, że<br />

000 0100 Ma uzdolnienia 0001 0001 1110 1111 0000 0010 0001 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000<br />

się, na jakim etapie rozwoju są w danym<br />

0011 momencie. 0001 0000 Mając 0000 tę 1110 wiedzę, 0101 i 0101 przyjemne, 1100 0010 z perspektywy 0011 0011 drugiej 0001 0000<br />

to, co nam się wydaje śmieszne, miłe<br />

110 0101 przywódcze. 0101 1100 0010 0011<br />

000 1110 We współdziałaniu<br />

0101 0101 1100 0010 świadomie 0011 0011 wyznaczyć 0001 0000 cele i zaplanować<br />

drogę dojścia do kolejnego etapu młodszej) może wcale takie nie być.<br />

0000 1110 osoby 0101 (niejednokrotnie 0101 1100 inspiracje 0011 dużo program 0011 od 0001 nas 0000<br />

z dziećmi<br />

000 0101 i młodzieżą 0101 1100 znajduje 0010 0011 0011 0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0000 0000 1110 0101 010<br />

rozwojowego. Dzięki stosowaniu odpowiednich<br />

narzędzi metodycznych Sposobów planowania działań druży-<br />

100 0010 radość, 0011 umie 0011 być 0001 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 0101 0101 1100 0010<br />

011 0011 starszym 0001 kolegą 0101 0101 1100 będą 0010 to działania 0011 0001 dla nich 0000 stymulujące<br />

i 0011 rozwijające. 0011 0001 Poznać 0000 ich potrzeby 0000 1110<br />

0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000<br />

i przewodnikiem.<br />

ny można się nauczyć, stosując odpowiednie<br />

0101 narzędzia. 0101 1100 Ale 0010 rzetelności 0011 0011 nie 000<br />

000 1110 0101 0101 1100 0010<br />

Świadomie stosuje<br />

000 1110 metodę 0101 harcerską 0101 1100 0010 i marzenia, 0011 0011 by mieć 0001 możliwość 0000 0000 dopa-111sowania jesteśmy 0101 0101 w stanie 1100 osiągnąć 1100 0010 bez bycia 0011 001<br />

001 0000 do realizacji 0000 1110 celów 0101 0101 1100<br />

programu<br />

0010 0011<br />

działań<br />

0011<br />

drużyny,<br />

0001 0000 rozmyślnym. 0000 1110 A 0101 przecież 0101 1100 instruktor 0010 001<br />

wychowawczych. tak by był atrakcyjny dla zuchów,<br />

001 0000 0000 1110 0101 0101 świadomie stosuje metodę harcerską do<br />

Ma poczucie<br />

harcerzy,<br />

1100<br />

harcerzy<br />

0010 0011<br />

starszych<br />

0011 0001<br />

czy wędrowników.<br />

0100 W 0001 mądry 0001 i przemyślany 1110 1111 0000 0010 0001 0101 0101 1100 0010<br />

0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 001<br />

011 0001 realizacji celów wychowawczych. Ta<br />

odpowiedzialności 0000 0000 za 1110 0000<br />

sposób podnosić poprzeczkę wychowankom.<br />

Poświęcając im swoją uwa-<br />

na pytanie „W jakim celu podejmujesz<br />

świadomość to znajomość odpowiedzi<br />

011 0011 pracę 0001 i powierzony 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100<br />

zespół.<br />

010<br />

Oooooopsss!<br />

0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

gę i czas, prezentując własną pracą się realizacji danego zadania?”. Odpowiedzi,<br />

0000 która 0101 musi 0101 brzmieć:„Robię 1100 0010 0011 to, 001<br />

100 0011<br />

Bierze<br />

0011<br />

aktywny<br />

0001<br />

udział<br />

0000 0000<br />

w życiu hufcowej wiarę<br />

0101<br />

w harcerskie<br />

0101 1100<br />

ideały,<br />

0010<br />

wartości<br />

0011 0011<br />

000 0000 wspólnoty. 1110 0101 0101 1100 niesione 0010 przez 0011 Prawo 0011 0001 i Przyrzecznie 0000 1110 bo 0101 dzięki 1100 temu 0010 realizuję 0011 misję 0011 ZHP”! 0001 0000<br />

000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100<br />

010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

marzec <strong>2015</strong><br />

31<br />

100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010

pogromczyni mitów<br />

(Nie) chodzi<br />

o walkę z wadami?<br />

Wydaje mi się, że bardzo wiele na mozolną walkę z niedoskonałościami<br />

osób wpada w pułapkę zawiedzionych<br />

oczekiwań własnych.<br />

charakteru.<br />

Ponieważ generalnie człowiek początku Nie umiem sobie wyobrazić takiej wady<br />

XXI wieku staje przed zdecydowanie większą<br />

(poza tymi z seriali o psychopatycznych<br />

ilością oczekiwań niż jego dziadowie seryjnych mordercach), która całkowicie<br />

(o dalszych przodkach nawet nie wspomnę),<br />

przekreślałaby w człowieku możliwość<br />

siłą rzeczy wielu z nich po prostu zrobienia czegoś dobrego. Zamiast więc<br />

nie jest w stanie im sprostać. Sukcesów dręczyć się z powodu własnych ograniczeń,<br />

i talentów wymaga się współcześnie prawie<br />

warto opracować plan niwelowania<br />

od urodzenia, a z biegiem lat nakładane ciężary<br />

ich wpływu na nasze życie. Jeśli ktoś wie,<br />

niemiłosiernie się kumulują. Nawet ci że ma prawdziwy problem z niepunktual-<br />

z nas, których rodzice nie przelali na swoje nością, niech nie podejmuje się pracy na<br />

pociechy własnych niespełnionych ambicji, kolei. Z kolei ktoś, komu niewysłowioną<br />

zdążyli przez te kilkanaście (kilkadziesiąt) trudność sprawia zachowanie spokoju ducha<br />

lat nazbierać całkiem pokaźną kolekcję nieosiągniętych<br />

w obliczu ludzkiej głupoty i chamstwa,<br />

cnót i niewyrugowanych wad. niech nawet nie rozważa zatrudniania się na<br />

recepcji w przychodni zdrowia.<br />

Moim zdaniem jednak Przyrzeczenie Harcerskie<br />

wcale nie wzywa w pierwszej kolejności<br />

Trzeba zmienić optykę widzenia siebie i za-<br />

0001 1110 do wytężonej 1111 0000 walki 0010 z tymi 0001 drugimi. 0101 miast 0101 tropieniem 1100 0010 wad, 0011 zająć 0011 się 0001 wynajdy-<br />

0000 0000<br />

0000 0100 0001<br />

1110 0101 0101 1100 Mamy 0010 zostawić 0011 0011 po sobie 0001 świat 0000 lepszym, 0000 1110 waniem 0101 i 0101 pielęgnowaniem 1100 0010 0011 zalet. 0011 Zamiast 0001 000 1<br />

0000 1110 0101 0101 niż go 1100 zastaliśmy, 0010 0011 niemniej 0011 dobro 0001 wcale 0000 nie 0000 powtarzać 1110 0101 sobie, 0101 jak 1100 inspiracje<br />

mocno 0011 zawaliliśmy,<br />

program 0011 0001 0000<br />

0000 0101 0101 1100<br />

wynika<br />

0010<br />

z braku<br />

0011<br />

ułomności.<br />

0011 0000<br />

Dobro<br />

0101<br />

płynie<br />

0101 1100<br />

lepiej<br />

0010<br />

skupić<br />

0011<br />

się<br />

0011<br />

na swoich<br />

0000<br />

mocnych<br />

0000 1110<br />

stronach<br />

i działać! Gdyby w harcerstwie mieli<br />

0101 010<br />

z miłości, jest rezygnowaniem z siebie na<br />

1100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 0101 0101 1100 001<br />

rzecz innych.<br />

pozostać sami ludzie bez wad, szybko stracilibyśmy<br />

1110 0101 jako 1100 ZHP status 0010 największej 0011 0011 or-<br />

0001 0000<br />

0000 1110 0101 0101 Czy w 1100 takim 0010 razie 0011 wzywam 0011 do 0001 „dania 0000 na 0000 ganizacji 1110 wychowawczej 0101 0101 1100 w Polsce. 0010 0011 0011 000<br />

0011 0011 0001 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000<br />

0000 1110 0101 0101 luz” i 1100 beztroskiego 0010 0011 pobłażania 0011 0001 swoim 0000 złym 0000 1110 0101 0101 1100 1100 0010 0011 000<br />

0001 0000 0000 skłonnościom? 1110 0101 0101 Oczywiście 1100 0010 nie, 0011 chodzi 0011 mi 0001 Nie 0000 musisz 0000 być idealny, 1110 0101 aby przyczynić 0101 1100 się 0010 000<br />

0001 0000 0000 raczej 1110 0101 o zaakceptowanie 0101 1100 0010 siebie 0011 takim, 0011 ja-0001 do zmiany 0000 0000 na lepsze. 1110 Musisz 0101 0101 tylko 1100 znaleźć 0010 000<br />

kim się jest. Doba każdego z nas ma tyl-<br />

swoją niszę i z sercem się jej oddać.<br />

0011 0001 0000 0000 1110 0000 0100 0001 0001 1110 1111 0000 0010 0001 0101 0101 1100 000<br />

ko 24 godziny, dzień po dniu stajemy więc<br />

0011 0011 0001 0000<br />

przed<br />

0000<br />

powtarzającym<br />

1110 0101<br />

się<br />

0101<br />

dylematem,<br />

1100 0010<br />

na co<br />

0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100<br />

0010<br />

Oooooopsss!<br />

0011 0011 0001 poświęcić 0000 swój 0000 czas 1110 i energię. 0101 0101 Wydaje 1100 mi 0010 0011 0011 0001 HM. LUCYNA 0000 0000 CZECHOWSKA 1110 0101 010<br />

1100 0011 0011 0001 się, że 0000 zdecydowanie 0000 0101 lepiej 0101 jest 1100 przeznaczyć<br />

go 0101 na 1100 ważne 0010 altruistyczne 0011 0011 czyny 0001 niż 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000<br />

0000 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100<br />

0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

32<br />

marzec <strong>2015</strong><br />

0010 0011 0011 0000 0101 0101 1100 0010 0011 001<br />

0000 0000 1110 0101<br />

1100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 011

felieton pół wieku<br />

część 11<br />

Nasze<br />

Przyrzeczenia<br />

Dyskutujemy (ostatnio tylko przejściowe, tymczasowe i przyrzekało całym życiem.<br />

obowiązkowo i ogólnozwiązkowo)<br />

o rocie Wydaje mi się, że gdyby stość. Takie rozdawanie krzyży.<br />

i zastępcze?<br />

Ja też. Dziwna to była uroczy-<br />

Przyrzeczenia Harcerskiego. Stowarzyszenie Harcerskie Ale pamiętać trzeba, że był to<br />

O ewentualnym wprowadzeniu<br />

było silniejszą organizacją dla większości z nas pierwszy<br />

drugiego alternatywnego a nie w rzeczywistości dużym obóz, że wszyscy uczyli się har-<br />

tekstu. I słusznie. Pozostawianie<br />

hufcem, byłoby inaczej. Bo cerstwa, także nasz komendant.<br />

od lat tak ważnego tematu w Stowarzyszeniu dwie roty Przez pięćdziesiąt lat nauczyli-<br />

jedynie kolejnemu zjazdowi przecież funkcjonują. Organizacja<br />

śmy się, jak we właściwej for-<br />

zwykłemu nie jest rozsądne.<br />

ta powstała, gdyż instrukmie<br />

przeprowadzać tę najważśmy<br />

W trakcie zjazdu nie ma szans torzy warszawskiego Hufca niejszą dla każdego harcerza<br />

na autentyczną pełną dyskusję. Śródmieście nie zaakceptowali uroczystość. Choć czasem się<br />

Zazwyczaj zjazd zdominowany poznańskiej decyzji o jednej rocie.<br />

zastanawiam, czy dziś w nie-<br />

jest wyborem władz. Nawet gdy<br />

Gdyby organizacja harcerktórych<br />

środowiskach forma nie<br />

nie ma zbyt wielu kandydatów ska z dwiema rotami odnosiła jest ważniejsza niż treść. O tym<br />

na konkretne funkcje. Tak było autentyczne sukcesy, moglibyśmy<br />

kiedyś napiszę.<br />

zawsze w ciągu minionego pół<br />

zastanawiać się, czy taką W roku 1958 mieliśmy<br />

wieku. Może warto by było drogą nie powiniem pójść ZHP. szczerą wolę całym życiem<br />

zwołać w tej sprawie zjazd Ale jak na razie nie jest to dla pełnić służbę Polsce Ludowej.<br />

nadzwyczajny?<br />

nas wzór. Po prostu sukcesem Tak było. W latach siedemdziesiątych<br />

0010 0011 przyrzekaliśmy<br />

0011 0001 0000 0000<br />

0000<br />

0100 Z większą 0001 0001 lub mniejszą 1110 1111 inten-000sywnością jest, 0010 że Stowarzyszenie 0001 0101 0101 istnieje. 1100<br />

0101 1100 dyskusja 0010 o podsta-<br />

0011 0011 I 0001 tyle. 0000 0000 1110 0101 0101 w ZHP 1100 być 0010 wiernymi 0011 sprawie 0011 0001 0000<br />

110 0 0101<br />

0000<br />

1110 wowym 0101 dla 0101 ZHP 1100 dokumencie 0010 0011 0011 Rota 0001 Przyrzeczenia 0000 0000 Harcerskiego<br />

1110 0101 socjalizmu. 0101 1100 inspiracje<br />

Poczytacie 0011 program 0011 jeszcze 0001 0000<br />

01 000 0101<br />

ideowym<br />

0101<br />

trwa<br />

1100<br />

w rzeczywistości<br />

0010 0011 0011 0000<br />

zmieniała<br />

0101 0101<br />

się<br />

1100<br />

w ciągu<br />

0010 0011<br />

o tym<br />

0011<br />

w „Czuwaj”.<br />

0000 0000<br />

Od<br />

1110<br />

roku<br />

0101 010<br />

od lat. Nigdy się nie zakończyła.<br />

Bo pomimo tego, że mamy szczęście) świętością. Ponad i normalniał. Ale to też już<br />

minionych lat. Nie jest (na 1989 tekst roty zmieniał się<br />

100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 0101 0101 1100 0010<br />

0110<br />

0011 jedną 0001 rotę, 0101 tę „z Bogiem”, 0101 1100 0010 pół 0011 wieku 0001 temu, 0000 22 lipca, 0000 nasz 1110 0101 historia. 1100 To 0010 jak będzie 0011 0011 tym 0001 0000<br />

01 000 1110 pytamy 0101 od 0101 zjazdu 1100 poznańskiego<br />

0010 0011 komendant 0011 0001 hufca 0000 zorganizo-<br />

0000 1110 0101 razem? 0101 Będzie 1100 druga 0010 rota? 0011 0011 000<br />

0101 (młodszych 0101 1100 zachęcam, 0010 0011 wał 0011 nam 0001 uroczystość 0000 0000 przy-<br />

1110 0101 Czy 0101 to jest 1100 możliwe? 1100 Będzie 0010 0011 001<br />

11 000 1110<br />

11 001 0000 aby o 0000 tym zjeździe 1110 0101 się czegoś 0101 1100 rzeczenia 0010 0011 (data 0011 ta wywołuje 0001 0000 0000 Najwyższe 1110 0101 Dobro? 0101 Sprawiedliwość?<br />

1100 0010 001<br />

1110 A 0101 może 0101 nie będzie? 1100 0010 001<br />

11 001 0000 więcej 0000 dowiedzieli 1110 0101 – to przecież 0101 1100 wśród 0010 niektórych 0011 0011 instruktorów 0001 0000 0000<br />

było 20 lat temu!), czy nadal ogromne emocje, więc nie Dyskutujmy.<br />

1011 0001 0000 0000 1110 0000 0100 0001 0001 1110 1111 0000 0010 0001 0101 0101 1100 0010<br />

nie może „Prawda i Sprawiedliwość”<br />

napiszę tym razem, dlaczego<br />

0110<br />

0011 0001<br />

zastąpić<br />

0000 0000<br />

w Przyrzeczeniu<br />

0011 Boga? 0001 A może 0000 „Dobro 0000 1110 dnia). 0101 A 0101 więc 1100 22 lipca 0010 w roku 0011 0011 0001 HM. ADAM 0000 CZETWERTYŃSKI<br />

0000 1110 0101 010<br />

1110 0101<br />

składaliśmy<br />

0101 1100<br />

przyrzeczenie<br />

0010 0011 0011<br />

tego<br />

0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100<br />

010<br />

Oooooopsss!<br />

0011<br />

11 100 0011 Najwyższe”? 0011 0001 Czy 0000 rzeczywiście 0000 0101958 0101 kilkudziesięciu 1100 0010 0011 członków 0011 0000 0101 0101 1100 0010 0011 001<br />

0000<br />

0000 Prawda 1110 i Sprawiedliwość 0101 0101 1100 były 0010 obozu 0011 stanęło 0011 0001 w dwuszeregu 0000 1110 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000<br />

0000<br />

0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0101 0101 1100 0010 0011 0001 0000 0000 1110 0101 1100<br />

010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010<br />

marzec <strong>2015</strong> 33<br />

01 100 0010 0011 0011 0001 0000 1110 0101 0101 1100 0010 0011 0011 0001 0000 0000 1110 0101 010

instruktorskie przypomnienia<br />

O strategicznym zaufaniu<br />

Są takie idee,<br />

postaci,<br />

wydarzenia,<br />

dokumenty,<br />

sprawy,<br />

o których<br />

zapominamy.<br />

Bo niby<br />

nieaktualne, bo<br />

jest coś nowego,<br />

ważniejszego,<br />

bo nie mamy do<br />

tego głowy, bo<br />

naturalny upływ<br />

czasu itd.<br />

Jednak są<br />

rzeczy, które<br />

warto sobie<br />

przypomnieć<br />

– rzeczy<br />

ciekawe<br />

i ważne dla<br />

instruktorów...<br />

To już czwarty rok! Właśnie tak –<br />

weszliśmy niedawno w czwarty<br />

rok obowiązywania Strategii ZHP<br />

przyjętej przez XXXVII Zjazd Nadzwyczajny<br />

ZHP w dniu 4 grudnia 2011 roku.<br />

Gdy spytać przeciętnego instruktora<br />

(choć mam świadomość, że większość<br />

jest oczywiście nieprzeciętna), z czym<br />

mu się kojarzy ta strategia, to okaże się,<br />

że bardzo różnie – w zależności od tego,<br />

na jakim poziomie organizacji działa.<br />

Drużynowemu czy szczepowemu często<br />

nie kojarzy się z niczym. Owszem,<br />

słyszał o strategii, ale jakieś konkrety?<br />

Raczej nie, no, może coś więcej o haśle<br />

„opcja zero”. Ale instruktor z poziomu<br />

hufca wie już więcej. Bo przecież corocznie<br />

komenda hufca przyjmuje „plan<br />

operacyjny do Strategii ZHP”. W chorągwi<br />

wiedza powinna być jeszcze<br />

większa. Bo nie dość, że trzeba przyjąć<br />

własny „plan operacyjny…”, to jeszcze<br />

należy sprawdzić, jak sobie ze swoimi<br />

planami poradziły hufce. Tak więc corocznie<br />

przyjmujemy plany. O ich realizacji<br />

może innym razem…<br />

Ale to się zmieni za sprawą dwóch dokumentów,<br />

które za chwilę zaczną obowiązywać<br />

w ZHP, a które dotyczą większości<br />

z nas. Od 1 kwietnia <strong>2015</strong> r. wchodzi<br />

w życie nowa instrukcja HALiZ (piszemy<br />

o niej w tym numerze), a jednocześnie<br />

do konsultacji trafił projektu „Instrukcji<br />

tworzenia i działania gromad,<br />

drużyn, kręgów i klubów specjalnościowych”<br />

(instrukcja ma obowiązywać od<br />

1 września br.). Oba te dokumenty są<br />

efektem pracy zespołu ds. „opcji zero”.<br />

Pewnie część instruktorów będzie zawiedziona.<br />

Wielu bowiem myślało, że<br />

napiszemy wszystkie dokumenty od<br />

zera, a niektórzy... że w ogóle się ich pozbędziemy<br />

(skoro mowa o opcji ZERO).<br />

Część kadry prawdopodobnie miała<br />

nadzieję, że najistotniejsza będzie nie<br />

mniejsza liczba dokumentów, ale przede<br />

wszystkim nowa filozofia ich tworzenia.<br />

Po pierwsze – że mniej kwestii będziemy<br />

starali się koniecznie uregulować<br />

w dokumentach ZHP, pozostawiając<br />

większy margines zdrowemu rozsądkowi<br />

instruktorów, po drugie – że dokumenty<br />

będą przystępniejsze językowo<br />

i objętościowo. Tymczasem dostajemy<br />

instrukcje kilkudziesięciostronicowe,<br />

które z racji swej objętości będą pewnie<br />

trudne do przyswojenia dla młodych ludzi<br />

zdolnych przeczytać tekst wielkości<br />

niedużego postu na FB. Nie będziemy<br />

więc mieć kilku instrukcji, tylko jedną,<br />

jednak taką, przez którą ciężko będzie<br />

przebrnąć, nie mówiąc o jej dokładnym<br />

stosowaniu. Tak, to pewnie będzie budziło<br />

obawy i utrudni wdrażanie zmian.<br />

Myślę jednak, że dokumenty nie są wcale<br />

najważniejsze. Kluczowa jest ta filozofia:<br />

że ma być łatwiej dla drużynowego,<br />

że władze działają dla dobra swoich<br />

instruktorów, że nie trzeba wszystkiego<br />

szczegółowo regulować, bo w większości<br />

przypadków wystarczy zdać się na<br />

zdrowy rozsądek i odpowiedzialność naszej<br />

kadry. Wystarczy sobie zaufać.<br />

HM. GRZEGORZ CAŁEK<br />

34<br />

marzec <strong>2015</strong>

e k l a m a<br />

TO MIEJSCE CZEKA NA TWOJĄ REKLAMĘ<br />

reklama@czuwaj.pl<br />

Redaktor naczelny:<br />

hm. Grzegorz Całek<br />

naczelny@czuwaj.pl, 501 GCALEK<br />

Zastępczyni<br />

redaktora naczelnego:<br />

hm. Halina Jankowska<br />

misia@czuwaj.pl<br />

Kontakt z redakcją:<br />

ul. Konopnickiej 6, p. 103<br />

00-491 Warszawa<br />

czuwaj@zhp.pl<br />

twitter.com/CzuwajZHP<br />

ew. telefon: 22 33 90 759<br />

Kolegium redakcyjne:<br />

hm. Adam Czetwertyński<br />

hm. Karol Gzyl<br />

hm. Emilia Kulczyk-Prus<br />

hm. Ewa Lachiewicz<br />

Stali współpracownicy:<br />

hm. Paweł Chmielewski<br />

hm. Jakub Cichocki<br />

hm. Lucyna Czechowska<br />

hm. Maria Kotkiewicz<br />

hm. Jolanta Łaba<br />

hm. Cezary Przęczek<br />

hm. Anita Regucka-Kwaśnik<br />

phm. Piotr Rodzoch (foto)<br />

Wydawca:<br />

Główna Kwatera<br />

Związku Harcerstwa Polskiego<br />

Producent:<br />

4 Żywioły sp. z o.o.<br />

Konto do prenumeraty:<br />

4 Żywioły sp. z o.o.<br />

46 1050 1038 1000 0090 6288 6644<br />

Zdjęcia:<br />

Grzegorz Całek, Piotr Rodzoch<br />

lub archiwum redakcji,<br />

pozostałe – wg podpisów<br />

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych,<br />

zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji tekstów<br />

oraz zmiany ich tytułów i śródtytułów.<br />

Redakcja nie płaci honorariów autorskich<br />

– wszystkie teksty i zdjęcia powstają społecznie.<br />

Nadesłanie tekstu jest równoznaczne<br />

z akceptacją powyższych zasad.<br />

Redakcja nie odpowiada za treść reklam.<br />

marzec Nakład: <strong>2015</strong> 900 egz. 35

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!