WCZORAJ, DZIŚ i JUTRO - Lauda Audio

WCZORAJ, DZIŚ i JUTRO
HISTORIA EPIPHONE

Pierwszymi produktami
założonej przez Anastasios
Stathopoulo w 1890r.
fabryki instrumentów były
m.in. lutnie, skrzypce i
Greckie „lioutos” .
Od 1907 do 1912 roku, rodzina Stathopoulo
mieszkała i pracowała przy ulicy 121 West 28th
Street na Manhattanie.
NA SAMYM POCZĄTKU
Historia Epiphone jest dość zawiła. Firma
wielokrotnie doznawała wzlotów i upadków,
znikała i pojawiała się doświadczając
szczytów sprzedaży, kontrastujących
z kryzysami. Na szczęście najświeższy
rozdział w działalności firmy, zapoczątkowany
w 2006r. jest jednym z najlepszych.
Epiphone stało się wówczas jedną z
lepiej prosperujących firm produkujących
instrumenty, zyskując szacunek
konkurencji oraz klientów. Rozdział pierwszy
zapoczątkowany został jakieś 130 lat
wcześniej, w pracowni Anastasios Stathopoulo.
Syn Greka, sprzedawcy drewna Anastasios
nie przedłużył tradycji rodzinnej jeśli
chodzi o swój zawód. Można jednak
powiedzieć, że do produkcji instrumentów
wykorzystywał podobne surowce.
Zaczął budować lutnie, skrzypce i tradycyjne
greckie lioutos w 1873r. Po kilku
latach Anastasios popłynął wraz z
rodziną przez Morze Egejskie w celu
rozpoczęcia nowego życia w Turcji. W
1890r. talent i reputacja, jaką zyskał
pozwoliły mu otworzyć własną fabrykę
instrumentów oraz założyć własną
rodzinę. Pierwszy syn o imieniu Epaminondas,
urodził się w 1893r. Następnie
rodzina powiększyła się o Alexa, Minnie
oraz Orpheus'a.
W 1903r., rodzina Stathopoulo zmuszona
była opuścić Turcję z powodu nieustannych
prześladowań imigrantów greckich
przez rodowitych Turków. Tym razem
przenieśli się do domu mieszczącego się
w pobliżu dolnego Manhattanu.
Anastasios tworzył oraz sprzedawał swoje
instrumenty na parterze, w momencie
kiedy jego rodzina mieszkała na pierwszym
piętrze, tuż nad warsztatem. Granica
pomiędzy pracą a domem i życiem
osobistym została więc niemalże całkowicie
zatarta. Epaminondas (nazywany
‘Epi’) oraz Orpheus (‘Orphie’) bardzo
szybko zaczęli pomagać ojcu w pracy
przy sklepie, ucząc się jednocześnie
zasad działania tego biznesu od
podstaw.
Działalność miała się nieźle. Była to
świetna okazja dla Anastasiosa, aby
zaistnieć w Nowym Jorku. Był to bowiem
okres szczytu „szaleństwa” na punkcie
mandolin, a popularność nazwiska
Stathopoulo wciąż rosła dzięki tradycyjnym
greckim instrumentom, jakie budował
lutnik. Dzięki sławie, jaką zdobyły
instrumenty ich ojca (oznaczane jako ‘A.
Stathopoulo,manufacturer-repairer of all
kinds of musical instruments’, oraz
zbudowane w pracowni przy 247 West
42nd Street), synowie Stathopoulo mogli
cieszyć się doskonałym wychowaniem
oraz dużymi możliwościami w zakresie
edukacji. Sytuacja jednak zmieniła się w
lipcu 1915r., kiedy chory na raka Anastasios
zmarł w wieku 52 lat.
EPI PRZEJMUJE DOWODZENIE
Epi miał jedynie 22 lata, kiedy przejął
rodzinny biznes. Odziedziczył on po ojcu
wiele mocnych stron – miał smykałkę do
robienia interesów, był dumny ze swojej
pracy – dodatkowo jednak miał świadomość
zmieniających się czasów, co
mogło okazać się ważne w nadchodzących
latach. Co ważne, Epi nie był
jedynie lutnikiem, czy biznesmenem. Był
również wyśmienitym muzykiem i ekonomistą.
char
Epaminondas Stathopoulo (nazywany ‘Epi’)
przejął rodzinny biznes mając zaledwie 22 lata
i poprowadził firmę na szczyt sukcesu, co trwało
aż do jego śmierci podczas II Wojny Światowej.
Epi szanował tradycję związaną z instrumentami
jego ojca, ale wyczuł również
konieczność podążania z duchem czasu.
W 1917r., zmienił nazwę firmy na ‘House
Of Stathopoulo’ i zaczął dostosowywać
ofertę produktów. Mandoliny traciły
swoją popularność w okresie powojennym,
a na ich miejsce zaczęły pojawiać
się banjo, których 'boom' przyszedł wraz z
Jazzem. Epi trzymał wówczas rękę na
pulsie i momentalnie uzbroił firmę w
odpowiednią ofertę.
Epi nie tylko przedstawił serię produktów
banjo, ale także unowocześnił design
instrumentu. Opatentował nową
konstrukcję obręczy oraz pierścienia.
Była to zapowiedź tego, co miało się
wydarzyć.
Podczas gdy zmiany na rynku spowodowały
upadek wielu firm, House Of Stathopoulo
było w fazie pełnego rozkwitu.
Struktura firmy została przeorganizowana
w 1923 w momencie, gdy jej sukcesy
rosły z dnia na dzień (Epi mianował się
prezesem i głównym dyrektorem firmy).
Nawet nazwa została zmieniona w celu
odzwierciedlenia zmieniającej się tożsamości
firmy. Były to czasy wielkich
możliwości i Epi potrzebował odpowiedniej
marki. Ostatecznie postanowił
utworzyć nazwę poprzez połączenie
swojego nazwiska z greckim słowem
oznaczającym 'brzmienie'. W ten właśnie
sposób narodził się Epiphone.
W 1924r. Epiphone wypuścił na rynek
serię banjo - Recording Series of banjos.
Aby trafiać do klientów o różnym stopniu
zaawansowania i zamożności, zawierała
ona modele Deluxe, Concert, Bandmaster
oraz Artist models (plus model
Wonder). I rzeczywiście, instrumenty stały
się tak popularne, że w kolejnych
Epiphone Recor
Epi Stathopoulo przewidział wybuch
popularności banjo w US i w 1924r. wypuścił
na rynek serię tych instrumentów dostosowaną
do szerokiej grupy odbiorców - Epiphone
Recording Series
że w kolejnych latach Epi jeszcze bardziej
zwiększył produkcję i wykupił firmę
produkującą banjo – Favoran, aby móc
poradzić sobie z tak dużym zapotrzebowaniem.
Dzięki takim modelom, jak
Emperor oraz poparciu przez muzyków,
jak Carl Kress, popularność tych produktów
wciąż rosła wraz z reputacją Epiphone’a,
aż do punktu kiedy nazwa firmy
ponownie została zmieniona w 1928r. Od
tego momentu znana była jako Epiphone
Banjo Company.
PIERWSZE GITARY
Krach na giełdzie, który nastąpił w 1929r.
spowodował, że firma prosperowała
poniżej poprzeczki, którą przedtem dość
wysoko zawiesiła. Dodatkowo pojawiło
się gwałtowne załamanie jeśli chodzi o
popularność banjo. Wiele firm produkujących
takie instrumenty upadło wówczas
z tego powodu.
Epi jednak, znów był przygotowany do
zmian. W momencie szczytu popularności
banjo, w 1928r. przedstawił on pierwszą
serię gitar - Recording series. Każda z
nich posiadała nazwę składającą się
wyłącznie z jednej litery (od ‘A’ do ‘E’)
oraz wyróżniający serię, nietypowy kształt
korpusu. Gitary serii Recording składały
się z kombinacji świerku i klonu. W
zależności od ceny, do wyboru były
wersje arched i flat top.
Choć rynek był już gotowy na taki
produkt, gitary Recording nie odniosły
Krach na giełdzie z 1929r. Spowodował
drastyczne załamanie popularności banjo.
Trzymający rękę na pulsie Epi, momentalnie
odpowiedział na to serią gitar - Recording
Series – wyróżniającą się nietypowym kształtem
korpusu.
Zainspirowany gitarami Master Model Gibsona,
Epi w 1931r. zaproponował linię archtop
Masterbilt z otworem w kształcie „f”(model
De Luxe,na powyższym zdjęciu był najdroższy
z serii).Gitary te umocniły reputację Epiphone'a,
ale rozpoczęły również zawziętą rywalizację z
firmą Gibson.
W C Z O R A J , D Z I Ś i J U T R O . H I S T O R I A E P I P H O N E
W C Z O R A J , D Z I Ś i J U T R O . H I S T O R I A E P I P H O N E

sukcesu sprzedażowego. Pierwszym
problemem był brak nazwiska sławnego
muzyka grającego na gitarze Epiphone,
który mógłby rozreklamować produkty.
Drugim mankamentem tych gitar był fakt,
że są za ciche. Instrumenty serii Recording
były za małe i zbyt mocno ozdabiane w
porównaniu do wielkiego i głośnego
Gibsona L-5. Epi wyciągnął jednak odpowiednie
wnioski z tej porażki i nie trzeba
było zbytnio się wysilać, aby zauważyć
wpływ L-5 na kolejne gitary Epiphone'a
typu archtop, które ukazały się w w 1931r
Seria Masterbilt miała niemalże identyczne
główki, otwory w kształcie litery „f”, a
nawet nazwę podobną do Gibson Master
Model (jednak poszczególne nazwy
modeli byłyby nawet bardziej interesujące
niż system numerów seryjnych
stosowany przez Gibsona. Były to modele
De Luxe, Broadway, Windsor i Tudor).
Pomimo że gitary Masterbilt zainspirowane
zostały modelem Gibsona, posiadały
one swoją własną tożsamość. Intencją
stworzenia tych gitar, nie było skopiowanie
serii Master Model, lecz jej zniszczenie...
EPIPHONE KONTRA GIBSON
W latach '30, rywalizacja między firmami
Epiphone i Gibson rosła od przyjaznego
sparingu po totalną wojnę. Znieważony
pojawieniem się serii Masterbilt oraz
zmagający się z kryzysem handlowym na
Rozmiar ma znaczenie! W 1935r. Epiphone
przedstawił nowy model - Emperor - rewelacyjna
gitara archtop z wycięciem „f”, której spora
szerokość, bo aż 18 3/8” była niewątpliwie
spowodowana chęcią stworzenia gitary większej
niż Gibson.
początku dekady Gibson, odpowiedział
ogniem w 1934r. poprzez zwiększenie
rozmiarów istniejących już wcześniej
modeli i przedstawienie nowego, olbrzymiego
Super 400 (nazwany tak z powodu
ceny $400). Nie chcąc dać za wygraną,
Epi odpowiedział rewelacyjnym Emperorem,
który posiadał zwiększony korpus i
rozreklamowany został poprzez prowokacyjną
kampanię reklamową z półnagą
kobietą. W 1936r. Epiphone uderza
ponownie zwiększając rozmiar
Przedstawiona w 1935r. Epiphone'owska seria
gitar elektrycznych – Electar potwierdziła
innowacyjność firmy oraz dążenie do rozwoju.
Przetworniki ‘Master Pickup’ wykorzystywane
przy gitarach były jak na te czasy bardzo
zaawansowane.
swoich modeli De Luxe, Broadway i
Triumph (powodując, że były o 3/8”
szersze od Gibsonów). W tym momencie,
gitary Epiphone zostały uznane za jedne z
najlepszych na świecie, a sam Epi cieszył
się patronatem kilku najbardziej szanowanych
muzyków na scenie. Epiphone'owski
showroom – powrócił do swojej pierwotnej
lokacji, czyli West Street, Manhattan.
Było to również miejsce spotkań różnych
sławnych muzyków. W sobotnie popołudnia
Epi pozwalał otwierać gabloty i
jammować muzykom, jak Al Caiola i Harry
Volpe, z czego cieszyli się bardzo ludzie
podziwiający wydarzenie przed budynkiem.
Możliwe, że nie był to wyłącznie akt
dobrej woli. Obaj muzycy, rozsławiali
później instrumenty Epiphone'a włączając
w to innych, jak np. sam Les Paul.
Epiphone nie był powodem do obaw
jedynie dla firmy Gibson. Świadom rosnącego
od 1932r. sukcesu gitar elektryczelektrycznych
Electar Series (oryginalnie
nazwana Electraphone) w 1935r.
Konstrukcja gitary była naprawdę silna i
posiadała pojedynczo kontrolowane
magnesy na przetworniku ‘Master Pickup’
dającym optymalny sygnał wyjściowy. W
tym czasie Gibson wymyślił coś bardzo
podobnego (w następnym roku wprowadził
elektryczne gitary hawajskie). Seria
Electar była poważnym ciosem dla
konkurencji, jednocześnie przypinając
Epiphone etykietę prawdziwych innowatorów.
Latem 1937r., Epi odnotował
dwukrotny wzrost sprzedaży. Po pewnym
czasie ostra rywalizacja między Epiphone
i Gibson zaczęła przyjmować łagodniejszą
formę. Jednak w 1939r. obie firmy
przedstawiły całkiem podobne gitary
hawajskie typu ‘pitch-changing’. W tym
samym roku Gibson wypuścił serię
skrzypiec, podczas gdy Epiphone odpowiedział
linią kontrabasów. Wybuch II
Wojny Światowej był ostatecznym
gongiem kończącym najbardziej
„krwawy” pojedynek lutników tego wieku.
NIEPRZYCHYLNY CZAS
Wojna odmieniła wszystko. Przed zbombardowaniem
Pearl Harbour w 1941r.
Epiphone był na grzbiecie fali. Kiedy
zakończyła się ostatnia walka w 1945,
firma była już pozbawiona swojego
najmocniejszego atutu. Chory na białaczkę
Epi umarł tragicznie w trakcie wojny,
przekazując tym samym firmę w ręce
młodszych braci Orphie i Frixo, którzy od
tego momentu odpowiedzialni byli za
finansową i mechaniczną stronę działalności.
Firma Epiphone kontynuowała
starcie z Gibson poprzez wprowadzenie
na rynek wersji gitar Emperor i De Luxe z
wycięciem 'cutaway'. Następnie podwyższyła
poprzeczkę wraz z nadejściem
elektrycznej wersji De Luxe cutaway.
Przetworniki stale były udoskonalane, a
słynni gitarzyści wciąż pojawiali się na
scenie zaopatrzeni w gitary Epiphone'a. Z
zewnątrz wydawało się, że biznes kręci się
więc jak zawsze. Jednak z czasem pojawiły
się pewne skazy zarówno na linii
produkcyjnej, jak i w biurze. Bracia Stathopoulo
nie dawali sobie rady i w 1948r. Frixo
oddał swoje udziały Orphie'mu. Co
gorsza, firma traciła reputację związaną z
dobrą jakością wykonania oraz innowacyjnością
z jakiej słynął Epiphone za
rządów Epi’ego. Dodatkowo presja, jaką
rządów Epi’ego. Dodatkowo presja, jaką
stworzyły związki zawodowe jeszcze
bardziej pogarszała sytuację. Aby
ominąć ten ostatni problem, fabryka
Epiphone'a została w 1953 roku przeniesiona
z Manhattanu do Filadelfii. Niestety
wielu znakomitych lutników firmy nie
chciało opuszczać Nowego Jorku, co
doprowadziło do spadku jakości produktów
i coraz większymi krokami przybliżało
Epiphone'a do całkowitego upadku.
POŁĄCZENIE EPIPHONE I GIBSON
Kiedy problemy Epiphona wciąż rosły po
1950r., Gibson bezustannie rósł w siłę.
Główną konkurencją tej firmy stał się
wówczas kalifornijski Fender. Firma ta
produkowała bardzo popularne
wówczas modele Telecaster i Stratocaster.
Jeśli Gibson miał jakąś słabość w tym
czasie, były to na pewno kontrabasy,
które przestały być produkowane przed
wojną i już nigdy nie powróciły do oferty.
Kiedy więc główny dyrektor Gibsona, Ted
McCarty otrzymał telefon od Orphie'go,
który spytał go, czy nie chciałby wykupić
części Epiphone'a zajmującej się basami-
,(była to wciąż bardzo szanowana
dywizja firmy, pomimo jej kłopotów) nie
musiał się długo zastanawiać.
W Maju 1957r. McCarty zapłacił proponowaną
sumę ($20,000) i w ten sposób
Gibson przejął kontrolę nad Epiphone.
Nawet podczas powojennego osłabienia,
Epiphone cieszył się bardzo dobrą reputacją w
tworzeniu kontrabasów. Modele, jak B-4 nakłoniły
firmę Gibson do wykupu firmy w 1957r..
Pierwotnym zamiarem Gibsona było
wykorzystanie renomy, jaką posiadały
basy Epiphone'a. W 1957r., plan ten
powędrował do kosza. Zamiast tego,
McCarty podał informację, że w tym
właśnie roku marka Epiphone zostanie
reaktywowana z całkiem nową ofertą
instrumentów.
Te produkowane przez Gibsona Epiphone'y
miały trafić do dealerów, którzy
chcieli sprzedawać produkty Gibsona,
ale wciąż nie spełniali wymogów, aby
dostać kontrakt (prawa do sprzedaży
modeli Gibsona były w tym czasie bardzo
rzadkie wśród sprzedawców). Było to
więc świetne rozwiązanie. Dealerzy mogli
bowiem sprzedawać produkty jakości
Gibsona i nie przejmować się konkurencją.
Produkcja Epiphone została więc
przeniesiona do Kalamazoo (to samo
miasto, w którym Gibson HQ).
Kłopoty Epiphone’a z lat '50 doprowadziły do
wykupienia firmy przez Gibsona w 1957r.
(za $20,000) partnerstwo, które zrodziło się
wówczas między firmami trwa po dziś dzień.
NOWY POCZĄTEK
Epiphone nie pozostawał długo w cieniu
Gibsona. Kiedy zaczęły pojawiać się
nowe produkty w 1958r. jasne stało się, że
marka posiada już trzy różne oblicza. Z
jednej strony Epiphone - tworzący tańsze
wersje istniejących modeli Gibsona. Poza
tym firma zaczęła reprodukować słynne
projekty Epiphone'a sprzed lat (jak Emperor,
Deluxe i Triumph) i tworzyć nowe
modele, których nie można było spotkać
nigdy przedtem. Dodatkowo, kwitła też
produkcja linii gitar elektrycznych, w tym
Sheraton i Moderne Black (wraz z modelem
o podwójnym wycięciu w korpusie
inspirowanym Telecasterem) oraz
akustycznych typu flat-top, jak np.
Frontier, który posiadał korpus o kwadratowych
ramionach (Pierwszy taki zrobiony
przez Gibsona. Z podobnego designu
słynęły przedtem gitary Martin). To wszystko
w połączeniu ze wzmacniaczami,
W C Z O R A J , D Z I Ś I J U T R O . H I S T O R I A E P I P H O N E
W C Z O R A J , D Z I Ś I J U T R O . H I S T O R I A E P I P H O N E

Wypuszczony w 1958r. jako część nowej linii
epiphone'a. Sheraton był odważnym modelem
nieco przypominającym Gibson ES-335, który
udowodnił, że przejęcie firmy przez Gibsona nie
oznaczało końca jej kreatywności.
Oni po prostu je kochali - Kiedy John Lennon,
Paul McCartney i George Harrison kupili sobie
gitary Epiphone Casino w 1964r., podkreślona
została jakość instrumentu, a następnie także
zespołu
Kształt korpusu typu ‘square-shouldered’ był
zazwyczaj wykorzystywany przez Martin Company.
W 1958r. Gibson musiał schować dumę do kieszeni
i wykorzystałich pomysł, aby stworzyć Epiphone
Frontier.
które firma zaczęła produkować spowodowało,
że produkty Epiphone stały się
czymś więcej niż tylko ‘prawie Gibsonami’,
wbrew przewidywaniom wielu ludzi.
Wielka inauguracja nowych produktów
Epiphone miała miejsce na targach
NAMM, które odbyły się w lipcu 1958r.
Emperor był wówczas flagowym modelem
firmy. Targi poskutkowały zamówieniem
226 gitar oraz 63 wzmacniaczy (w
obu przypadkach nie była to zbyt wielka
ilość). W ciągu kilku najbliższych lat
wszystko się jednak zmieniło i już w 1961r.
firma sprzedała 3,798 sztuk stanowiących
20% całości produktów, zamówionych z
Kalamazoo do 1965r. Bardziej imponujący
od ilości sprzedanych instrumentów
był ich prestiż. We wczesnych latach '60,
Epiphone Emperor kosztował znacznie
więcej niż najwyższej klasy Gibson
Byrdland, podczas gdy Excellente (1963
deluxe flat top) był o 100 dolarów droższy
od J-200 i wykonany z rzadszych rodzajów
drewna.
Dowód, że Epiphone nie był tylko cieniem Gibsona.
pojawił się w 1963r. w postaci Excellente –
luksusowej gitary typu flat top, kosztującej wówczas
o 100 dolarów więcej niż szanowany Gibson J-200.
Wczesne lata '60 niosły ze sobą wybuch
popularności muzyki folkowej, Epiphone
było na to gotowe. Firma ponownie
przedstawiła swój klasyczny model, Seville
(z przetwornikami i bez) w 1961r. uzupełniając
ofertę o modele Madrid, Espana
oraz Entrada. W 1962r. Epiphone zaczął
produkować gitary dwunastostrunowe
nazwane „Bard” oraz ich mniejsze wersje,
które nosiły nazwę Serenader. Powstała
również seria gitar folkowych (typu flat
top) o żelaznych strunach, m.in. Troubadour
(w 1963). Siła serii akustycznej w
dużej mierze zależała od sukcesu klasycznych
modeli gitar elektrycznych, jak np.
Casino z podójnym wycięciem. Szczególnie
gdy cała trójka gitarzystów z The
Beatles pojawiała się z nim na scenie
(każdy posiadał swój egzemplarz - John
Lennon, Paul McCartney i George
Harrison). To wydarzenie było bardzo
ważne w perspektywie zwiększenia popularności
firmy. Epiphone miało już w
ofercie czternaście elektrycznych gitar
typu archtop, sześć gitar elektrycznych
(solid-body), trzy basy, siedem gitar
akustycznych o stalowych strunach, sześć
gitar klasycznych, cztery akustyczne
gitary typu archtop, trzy banjo i mandolinę.
PRZENIESIENIE DO JAPONI
Od początku do połowy lat '60 Epiphone
zyskało dużą popularność. W 1965r. firma
odnotowała pięciokrotny wzrost sprzedaży
w porównaniu do roku 1961. Taki
dobrobyt nie mógł niestety trwać wiecznie.
Wzrost produkowanych zagranicą
gitar zaskoczył amerykańskie fabryki i w
1969r. Te tanie modele (zazwyczaj oparte
na istniejących już amerykańskich instrumentach)
wydarły około 40% sprzedaży
Epiphone/Gibson oraz doprowadziły do
upadku wielu firm produkujących instrumenty.
Były też inne utrudnienia. Dyrektor
Ted McCarty zdecydował się na pewne
redukcje. Jakość produktów obniżyła się i
zaczęły się problemy. W tym osłabionym
stanie, firma macierzysta Gibsona – CMI,
została wykupiona w 1969r. przez ekwadorską
korporację ECL (której doświadczenie
wiązało się nie z gitarami, lecz z
piwem). Epiphone znalazł się wówczas w
kłopotliwej sytuacji. Postrzegany był jako
drugorzędny w stosunku do Gibsona, ale
zbyt drogi, aby konkurować z produktami
zagranicznymi.
Początkowo japoński Epiphone był dość biedny,
ale rosnące tempo produkcji dało się zauważyć już
w 1976r. Kiedy to powstało mnóstwo modeli, w tym
szereg nowoczesnych gitar elektrycznych.
Początkowo japoński Epiphone
był dość biedny, ale rosnące
tempo produkcji dało się
zauważyć już w 1976r. Została
wówczas przedstawiona
seria Presentation Series 765
(Palisandrowe gitary, typu
dreadnought zawierające
inkrustację ‘vine of life’
na główce).
Pomysł przeniesienia produkcji Epiphone
do Japonii wypłynął już przed przejęciem
przez ECL. W 1970r. Faktem stało się nagłe
zatrzymanie produkcji Epiphone'ów oraz
rozpoczęcie importowania ich z japońskiego
miasta Matsumoto. Nie były to
jednak Epiphone'y, jakie wszyscy znali.
Wręcz przeciwnie, były to po prostu na
nowo oznakowane wersje modeli już
wcześniej produkowanych przez Spółkę
Matsumoku – lecz z lekką nutą wyobraźni
lub szacunku do rodowodu marki.
Sytuacja poprawiła się w 1976 roku, gdy
oferta Epiphone została wzmocniona
przez pojawienie się modeli, takich jak
Monticello (seria gitar elektrycznych typu
scroll-body) oraz nową serię flat-topów, o
nazwie Presentation. Była także seria
flat-topów, Nova oraz trzy całkiem nowe
modele Genesis ( typu solid body). W 1979
lista produktów Epiphone dość szybko się
powiększała, osiągając ponad 20 modeli
flat-topów o żelaznych strunach oraz
wiele innych
TYM RAZEM DO KOREI
W momencie kiedy wydawało się już, że
firma Epiphone złapała grunt pod
nogami, w bardzo krótkich odstępach
czasowych spadły na nią trzy „bomby”.
Pierwszą był rozwój elektronicznych
keyboardów. Drugą były wciąż wzrastające
koszty japońskiej produkcji, które
spowodowały przeniesienie Epiphone do
Korei w 1983r. oraz jego współpracy z
firmą Samick. Trzecia „bomba” spadła na
samą centralę Gibsona na początku roku
1986. Trzech absolwentów Harvardzkiego
MBA (Henry Juszkiewicz, David Berryman
oraz Gary Zebrowski) przejęło firmę z rąk
ECL/Norlin. Ich głównym celem było
postawienie na nogi marki Gibson. Istniało
więc zagrożenie, że Epiphone, który w
1985r. przyniósł poniżej 1 miliona dolarów
dochodu zostanie zmieciony pod dywan i
całkowicie zapomniany.
Epiphone wciąż jednak odznaczał się
sporym potencjałem. Juszkiewicz dość
szybko zauważył w nim uśpionego giganta
i zdecydował się na podróż do Korei w
celu znalezienia sposobu na to, aby firma
dorównała sukcesowi innych azjatyckich
marek, jak Charvel oraz Kramer. Juszkiewicz
przypomniał o pochodzeniu Epiphone’a
i prędko zaczął otrzymywać wyniki.
Sprzedaż znów zaczęła wzrastać.
W C Z O R A J , D Z I Ś i J U T R O . H I S T O R I A E P I P H O N E
W C Z O R A J , D Z I Ś i J U T R O . H I S T O R I A E P I P H O N E

Sprzedaż nie była jednak jedyną rzeczą,
jaka zaczęła się rozwijać. W 1988r. oferta
Epiphone stale się poszerzała. Epiphone
produkował wówczas nową serię gitar
akustycznych o kwadratowych ramionach
– PR, a także interpretację Gibsona
J- 180, kilka instrumentów klasycznych,
banjo i mandoliny. Były też gitary
elektryczne wzorowane na Gibsonie (od
flagowych modeli, jak Les Paul i SG do
archtopów typu Howard Roberts Fusion)
oraz produkty będące pokłonem w
stronę legendarnych Epiphone'ów, np. w
postaci Sheraton II.
EPIPHONE ZDOBYWA ŚWIAT
To był dopiero początek. Ale gdy nastały
lata '90, Epiphone wciąż miał sporo pracy
do zrobienia. Oferta obejmowała już 43
różne modele z przekroju wielu stylów
muzycznych oraz progów cenowych.
Najważniejszym brakiem, który trzeba
było uzupełnić były wówczas historyczne
produkty Epiphone. Bez produktów mających
głębokie korzenie i głośną historię,
firma mogłaby wydawać się anonimowa,
można by powiedzieć „bez twarzy”.
Wówczas jej produkty mylone byłyby z
podrzędnymi wytworami różnych zagranicznych
marek.
David Berryman, który prowadził Epiphone
w tych czasach rozpoznał kolejną
przeszkodę stopującą firmę przed popularnością
na całym świecie. Wciąż nie
posiadała ona własnego biura i pracowników.
Nie zwlekając zbyt długo,
Berryman zdecydował się na nabycie
biura w Seulu, mianował Jima Rosenber-
Słynny rockowiec Lenny Kravitz prezentuje
najnowszą modę - Epiphone'a Riviera.
-ga dyrektorem ds produktu i robił wszystko,
aby zmienić panującą wówczas
błędną opinię, że Epiphone jest drugorzędny
w porównaniu do Gibsona.
Biuro w Seulu było prawdziwym punktem
zwrotnym. Zamiast słabego kontaktu firmy
ze swoim produktem wraz z niedostatecznym
nadzorem jego jakości, Epiphone
miał teraz możliwość zakasać rękawy i
wziąć się do roboty, kładąc szczególny
nacisk na jakość produkcji (powołano
specjalną grupę ludzi, którzy mieli sprawdzić
jakość produktów i sposób funkcjonowania
fabryki). Długie dnie i bezsenne
noce poświęcone zabiegowi spowodowały,
że produkty zmieniły się nie do
poznania. Tym razem wszelkie procesy
fabryczne zostały dokładnie ocenione i
poprawione w razie jakichkolwiek niedociągnięć.
Fabrykanci zostali poinstruowani,
jakich materiałów mają używać, aby
instrumenty były naprawdę wyjątkowe.
Od tego momentu Epiphone nadzorował
rozwój wszystkich komponentów, od
przetworników poprzez mostki, przełączniki,
markery na progach, unikatowe opcje,
jak metalowe logo E, czy customowe
strunociągi. Finansowo i emocjonalnie,
Epiphone zainwestował w te gitary wszystko
co miał.
Cały ten wysiłek oraz pieniądze zdecydowanie
się zwróciły. Pierwszym owocem
trudów włożonych w nowy projekt
Epiphone'a była limitowana edycja gitar
elektroakustycznych, której sukces pokazał
jak dobrze odbudowana została
firma. Podczas targów NAMM w 1993r.
jeszcze więcej gitar elektroakustycznych
(oraz nowa seria Prs) pojawiło się w
ofercie Epiphone'a. Można było odnieść
wrażenie, że Epiphone był na tych
targach liderem, a nie „pobocznym
projektem”.
Choć Epiphone koncentrował się na
przyszłości tworząc nowe modele, nie
zapomniał też o swoich korzeniach. W
1993r. Limitowane edycje gitar Riviera i
Sheraton zostały wyprodukowane w
fabryce Gibsona mieszczącej się w
Nashville. Poza tym powstały również
modele flat-top 250 Excellente, Texan
oraz Frontier. . Te Epiphone'y zostały
wypuszczone jako specjalne edycje,
produkowane jednorazowo, (niepraktyczne
byłoby przeniesienie produkcji do
USA na stałe) ale entuzjastyczne przyjęcie
modeli skłoniło Rosenberga do wznowienia
produkcji wielu klasycznych serii
poprzez koreańską fabrykę. Osoby, które
uczestniczyły w targach NAMM 1994
mogły zobaczyć ponowne wydania
takich klasyków, jak Casino, Riviera,
Sorrento oraz Rivoli bass. Kolejne miesiące
był dla firmy znaczące, dzięki rozgłosowi,
jaki powstał po targach oraz wielkim
nazwiskom, które zaczęły pokazywać się
na scenie z Epiphone'ami. Mowa tu m.in.
o muzykach, jak Chet Atkins czy Noel
Gallagher. Wiele osób przekonało się
wówczas, że gitary firmy mogły być
wybierane z powodu ich jakości, a nie w
związku z faktem, że były tańsze np. od
Gibsona.
Możliwe, że najbardziej ikoniczny design
Epiphone'a lat '90. Sygnatura Noela Gallaghera
była równie popularna, jak sam zespół Oasis.
Zbudowany w Japoni z selekcjonowanego
drewna,wyposażony w amerykańskie przetworniki,
otwierający serię Elitist Series w 2002r.
– Sheraton przedstawiony na zdjęciu
był przekonującym dowodem, że gitary Epiphone
to dużo więcej,niż „Gibsony z niższej półki”.
WCIĄŻ DO GÓRY
W późnych latach '90 Epiphone odnosił
prawdopodobnie największe sukcesy w
całej jego historii. Rosnąca w siłę marka w
tym okresie zdecydowała się na wypuszczenie
serii Advanced Jumbo oraz kilku
ważnych sygnatur. Sheratony John Lee
Hookera z USA Collection były bardzo
gustowne, pełne pięknego brzmienia
oraz autentyczne. Model Supernova Noel
Gallagher wyróżniał się ponadprzeciętnym
wyglądem oraz charakterem. Kształt
gitary stał się jednym z najbardziej ikonicznych
w tym czasie. Następnie pojawiły się
modele John Lennon 1965 oraz Revolution
Casino. Te niesamowicie autentyczne
i niezawodne modele połączyły Epiphone'a
z najwyśmienitszym artystą wszech -
czasów oraz spowodowały, że firma stała
się częścią rockowej legendy.
Po nastaniu nowego tysiąclecia, firma
wciąż rozwijała się z wielkim impetem i
przedstawiła nową serię - Elitist. Wraz z
serią, Epiphone zapewnił sobie umocnienie
pozycji na rynku w kategorii gitar
akustycznych poprzez zaangażowanie
słynnego lutnika Gibsona, Mike'a Voltza.
Wkład Voltza w rozwój firmy jest nieoceniony.
Chociaż firma odnosiła wielkie
sukcesy w zakresie gitar elektrycznych,
wciąż istniała potrzeba przywrócenia
dawnej reputacji akustycznych gitar typu
flat-top, które uchodziły niegdyś za jedne
z najlepszych. Wielkie zmiany nadeszły
wraz z serią Masterbilt, która z modelem
Paul McCartney 1964 USA Texan (przedstawiony
w 2005r.) umocniła pozycję gitar
Paul McCartney użył gitary 1964 Epiphone Texan
podczas rejestracji utworu Yesterday – kultowy
status instrumentu spowodował, że w 2005r.
Epiphone wypuścił jego amerykańską reedycję.
akustycznych firmy na rynku i skojarzyła je
z kolejnym wielkim nazwiskiem.
Międzynarodowe zainteresowanie
produktami firmy spowodowało, że w
2003r. Epiphone otworzył nową fabrykę
mieszczącą się w Chinach. Była to pierwsza
taka placówka otwarta samodzielnie
po przejęciu firmy przez Gibsona. Wyposażona
w amerykańskich dyrektorów i
lutników, zapewniła całkowitą kontrolę
nad produktem. Pojawiła się więc szansa
na postawienie kolejnego kroku w rozwoju
firmy, który następnie dał jej sporą
przewagę nad konkurencją (spośród
której większość nadal dzieli obszary
robocze).
W C Z O R A J , D Z I Ś i J U T R O . H I S T O R I A E P I P H O N E
W C Z O R A J , D Z I Ś i J U T R O . H I S T O R I A E P I P H O N E

Uaktualnienie klasycznej gitary Epiphone'a w
postaci Nick Valensi Riviera P94, jest ukłonem w
stronę przeszłości, ale także świeżym powiewem
przyszłości.
W 2006r. Epiphone stał się firmą posiadającą
w swojej ofercie „wszystko dla wszystkich”.
Wielu muzyków ceni firmę za repliki
modeli Gibsona, które zapewniają jakość
najbardziej znanych amerykańskich
modeli w konkurencyjnych cenach.
Kolekcjonerzy vintage'owych gitar bez
problemu mogą pozwolić sobie na reedycje
serii Elitist, w tym Emperor, Casino i
Excellente (a także wiele więcej). Artyści
nagrywający w studiu skłaniają się ku serii
US, której jakość może konkurować z
produktami każdego innego producenta
gitar na świecie, podczas gdy fanatycy
rock ‘n’ rolla zachwyceni są zazwyczaj
oferowanymi przez firmę sygnowanymi
modelami, od Nick Valensi Riviera po
gitary Zakk Wylde Les Paul Custom.
Niezależnie od budżetu, umiejętności, czy
gatunku muzycznego...każdy znajdzie coś
dla siebie w ofercie Epiphone.
Co ważniejsze, Epiphone zachował przy
tym wszystkim ducha, który wniesiony
został do firmy przez Epi Stathopoulo. Czy
to poprzez przedsięwzięcie z 2006r.,
‘Guitar of the Month’, (polegające na
nowym modelu z serii 'collector' wypuszczanym
co miesiąc) czy niekończące się
wyzwania rzucane tradycyjnym gitarom,
firma wciąż podejmuje ryzyko. Owocuje
ono zazwyczaj pożądanymi efektami.
Bardzo trafnie ujął to David Berryman.
“Gibson to tradycyjna firma” - mówił.
“Epiphone jest bardziej jak renegat.
Zmienia swoje nastawienie i dostosowuje
się do sytuacji. Zawsze tak było.” Można
podejrzewać, że zawsze będzie.
Epiphone wciąż współpracuje z największymi
talentami reprezentującymi przeróżne gatunki
muzyczne. Zakk Wylde z Black Label Society jest
jednym z wielu przykładów muzyków, którzy
posiadają swoje sygnatury Epiphone'a (w 2006
miał już 3 modele podpisane swoim nazwiskiem).
W 2006, Epiphone potrafił
zaoferować naprawdę wiele
- Zaczynając od oficjalnych
replik Gibsona,
przez autentyczne sygnatury,
po wiernie odtworzone modele
z bogatej historii Epiphone'a!
KALENDARIUM EPIPHONE
1863
Anastasios Stathopoulos rodzi się w greckiej
Sparcie.
1873
Anastasios buduje swoje pierwsze instrumenty
(wg dokumentów Epiphone z lat '30).
1877
Rodzina Stathopoulos przenosi się do miasta
Smyrna w Azjatyckiej Turcji.
1890
Anastasios zakłada dużą fabrykę instrumentów
w Syyrnie produkującą skrzypce, mandoliny,
lutnie i tradycyjne Greckie lioutos.
1893
Anastasiosowi i jego żonie Marianthe rodzi się
pierwszy syn Epimanondas (‘Epi’). Jego imię
zainspirowane zostało bohaterem wojennym z
historii starożytnej Grecji.
1903
Prześladowanie greckich imigrantów przez
rodowitych Turkówpowoduje, że rodzina
Stathopoulos ucieka do Nowego Jorku (Podczas
imigracji końcowe ‘s’ zostaje usunięte z rodzinnego
nazwiska). Rodzina powiększyła się teraz o synów
Alexa i Orpheusa (‘Orphie’) oraz córkę Alkminie
(‘Minnie’). Reszta rodzeństwa (Frixo) i córka (Elly)
rodzi się w Ameryce.
1915
Anastasios umiera, pozostawiając działalność w
rękach Epi, zapoczątkowująctym samym nowy
okres w historii Epiphone (oczywiście marka nie
nosiła jeszcze takiej nazwy). Orphie jest drugi w
hierarchii firmy, podczas gdy Frixo i Minnie będą z
nią aktywnie związani dopiero później.
1917
Epi zaczął etykietować instrumenty. Od tego
momentu sprzedawane pod nazwą House of
Stathopoulo. Zaczyna się era banjo i Epi tworzy
swoją pierwszą konstrukcję tego instrumentu.
1924
Łącząc swoje nazwisko z greckim odpowiednikiem
słowa ‘brzmienie’, Epi rejestruje markę Epiphone.
1925
Epi kupuje firmę Favoran produkującą banjo w
Long Island City i zaopatruje tym samym Epiphone
w nową serię banjo - Recording. Jej ozdobny design
oraz klasyczne brzmienie momentalnie przynoszą
firmie sukces.
1928
Napędzony sukcesem serii Recording, Epiphone
przedstawia również gitary podpisane tą serią. –
większość z nich wykonana ze świerku i klonu
(carved top).
1931
Epiphone wypuszcza pełną linię gitar archtop z
wycięciem „f” (12 modeli), z najbardziej
popularnymi modelami De Luxe, Broadway oraz
Triumph. (Było o nich głośno jeszcze przez kolejne
40 lat.)
1935
Ostatnim ciosem Epiphone'a podczas długiej
rywalizacji z firmą Gibson, było wypuszczenie
na rynek gitary Emperor.
1937
Epiphone przedstawia innowacyjny, kontrolowany
przetwornik (jako część serii Electar). W tym
momencie reputacja firmy była tak dobra, że
zachęciła do współpracy czołowych muzyków, jak
Tony Mottola, Dick McDonough oraz George
Van Eps.
1943
Epi umiera chory na białaczkę, pozostawiając
firmę w rękach braci Orphiego i Frixo. Waśń, która
pojawiła się między braćmi powoduje, że Frixo
sprzedaje swoje udziały w 1948r. Lata powojenne
są dla firmy bardzo ciężkim okresem przez co w
połowie lat '50, Epiphone poza kontrabasami i
gitarą Harry Volpe student guitar, produkuje
jedynie kilka modeli instrumentów.
1957
Firma macierzysta Gibsona, CMI kupuje Epiphone'a
za 20,000 dolarów. Początkowo wykorzystana ma
być jedynie linia kontrabasów, ale ostatecznie
nazwa Epiphone powraca na główki gitar. Cała
gama nowo zaprojektowanych gitar akustycznych
i elektrycznych zostaje wypuszczona na rynek w
1958r. Dwa lata później produkcja Epiphone
przeniesiona jest do fabryki Gibsona w Kalamazoo,
Michigan.
1961
Supergwiazda muzyki country, Ernest Tubb
zaopatruje cały swój zespół, czyli Texas Troubadours
w gitary Epiphone, podczas gdy ówczesny basista
Johnnego Casha - Marshall Grant, również gra na
kontrabasie Epiphone
1963
Wieloletni użytkownik Epiphone'a Al Caiola
otrzymuje własny model gitary, następnie
nagrywając na nim takie utwory, jak Bonanza
oraz The Magnificent Seven.
1964
George Harrison, John Lennon i Paul McCartney
kupują gitary Casino. Nagrali oni na nich przebój
All You Need Is Love (nagrane na wszystkich
trzech). McCartney używa modelu Casino do
solówek w utworze Ticket To Ride, podczas kiedy
Harrison wykorzystuje taki sam model w Hello
Goodbye. McCartney nabywa również Epiphone
Texan, na którym nagrywa Yesterday.
1970
W obliczu zagranicznej konkurencji, produkcja
Epiphone zostaje przeniesiona do Japonii. W latach
'70 i wczesnych '80, Epiphone zmniejsza ilość
powstających modeli, zachowując jednak opinię
wysokiej jakości marki importowanej.
1983
Produkcja Epiphone'a przeniesiona zostaje do Korei.
1986
Henry Juszkiewicz, David Berryman i Gary Zebrowski
nabyli Epiphone'a i Gibsona. Oferta Epi zostaje
wkrótce poszerzona i zawiera również bardziej
tradycyjne modele, jak Sheraton, Emperor oraz
Howard Roberts. Dodatkowo powstają
epiphoneowskie wersje klasycznych gitar Gibsona,
jak Les Paul, Flying V oraz Explorer.
1992
Jim Rosenberg pojawia się w firmie jako dyrektor
ds. produktu zdecydowanie powiększając wachlarz
instrumentów. Od tego momentu dostępnesą gitary
spełniające wymogi każdego stylu muzycznego oraz
dopasowane do stopnia zaawansowania każdego
muzyka. Otwarcie własnego biura w Seulu umożliwia
Epiphone'owi trzymac rękę na pulsie jeśli chodzi o
bezpośrednią kontrolę jakości produktów, których
jakość do tego czasu powoli się obniżała.
1993
Reputacja Epiphone’a staje się jeszcze lepsza za
sprawą kolekcji Nashville USA– limitowana edycja
modeli Epiphone'a produkowanych w Stanach
Zjednoczonych (pierwszy raz od 20 lat).
1994
Dywizja Gibsona produkująca gitary akustyczne –
Montana, zaczyna produkować limitowane gitary
Epiphone, tworzone w USA. Są to modele
Excellente, Frontier i Texan. Na targach NAMM
pojawiają się wznowienia klasycznych modeli, jak
Casino, Riviera i Sorrento (każdy z nich jest częścią
nowej serii produkowanej w Korei).
1995
Epiphone obchodzi 80-tą rocznicę przejęcia firmy
przez Epi Stathopoulo's.
1996
Podczas szczytu popularności zespołu Oasis,
Epiphone zaopatruje gitarzystę Noela Gallaghera
w kultową sygnaturę - Supernova.
1998
Epiphone przedstawia „zestawy dla
początkujących”, a także serię Advanced
Jumbo Series.
1999
John Lennon Revolution i ‘65 Casino zostają
przedstawione jako część kolekcji Epiphone USA,
włącznie z parą gitar John Lee Hooker Sheraton.
Wysoka jakość oraz klimat tych sygnowanych
instrumentów podkreślać ma wciąż rosnący status
Epiphone’a, który staje się wyborem najlepszych.
2002
Powstaje nowa seria Elitist, ciesząca się
powszechnym uznaniem. Powodem jest m.in.
wstąpienie słynnego lutnika Gibsona, Mike'a Voltza
w szeregi Epiphone'a. Skupił się on na
produkcji gitar akustycznych oraz marketingu. Voltz
powoduje, że nowa seria Masterbilt po pierwsze
łączy Epiphone ze swoją przeszłością, a po drugie
umacnia firmę na pozycji lidera (zarówno w
produkcji gitar akustycznych, jak i elektrycznych).
2003
Międzynarodowe zainteresowanie produktami
Epiphone prowadzi do otwarcia fabryki w Chinach.
Wyposażona w amerykańskich dyrektorów i
lutników, zapewnia firmie wzrost popularności
produkowanych przez nią instrumentów.
2005
Epiphone przypomina o swojej renomie, wypuszcza-
- sygnowany model Paul McCartney 1964
USA Texan zostaje ponownie wypuszczony na rynek.
2006
W katalogu Epiphone'a można znaleźć ofertę
szerszą niż kiedykolwiek przedtem. Zawiera ona
m.in. nowe modele serii Elitist, wierne reedycje,
rewelacyjne sygnatury oraz idealnie odwzorowane
wersje gitar Gibsona.
W C Z O R A J , D Z I Ś i J U T R O . H I S T O R I A E P I P H O N E
W C Z O R A J , D Z I Ś i J U T R O . H I S T O R I A E P I P H O N E

Dystrybucja w Polsce: Lauda Audio Ul. Leśna 15A/1 81-876 Sopot
058-555-0660 www.lauda-audio.pl