2 - Muzeum Stutthof

„Stutthof, Obrazy Historii”
30 lipca 2010r. o godz. 22:00 w Muzeum Stutthof zaprezentowano instalację multimedialną pt.
„Stutthof, Obrazy Historii”. Pokaz stanowiły prezentacje, filmy oraz fragmenty oryginalnych
nazistowskich ścieżek dźwiękowych. Prezentację obejrzało około 1000 osób.

71. rocznica pierwszego transportu do obozu koncentracyjnego Stutthof
5 września 2010 r. na terenie Muzeum Stutthof miała miejsce uroczystość kończąca obchody 71.
rocznicy pierwszego transportu więźniów do obozu Stutthof. Był to pierwszy i najdłużej działający
obóz koncentracyjny założony przez niemieckich nazistów poza terytorium III Rzeszy. Historia
Stutthofu to 2077 okrutnych dni…
Prócz byłych więźniów w uroczystości wzięli udział przedstawiciele parlamentu, władz
państwowych i urzędów centralnych, samorządu, korpusu dyplomatycznego, sił zbrojnych, policji,
Straży Granicznej, straży pożarnej, muzealnicy. Obecna była liczna reprezentacja młodzieży
szkolnej wraz z nauczycielami oraz harcerze. Oprawę uroczystości i ceremoniał wojskowy
zapewniła Kompania Reprezentacyjna i Orkiestra Marynarki Wojennej.
Wśród przybyłych znaleźli się między innymi Doradca Marszałka Senatu RP Małgorzata Gładysz,
Wiceminister Edukacji Narodowej Mirosław Sielatycki, Wicewojewoda Pomorski Michał
Owczarczak, Senator RP Andrzej Grzyb, Poseł RP Jerzy Kozdroń oraz przedstawiciel Dowództwa
Marynarki Wojennej Kontradmirał Jarosław Zygmunt.
Zebranych powitał dyrektor Muzeum Stutthof Piotr Tarnowski, przekazując głos Bernardowi
Szczeblewskiemu oraz Alfonsowi Miszewskiemu, byłym więźniom KL Stutthof nr 100987 i 29791,
którzy wygłosili przesłanie do zebranych. Następnie przedstawiciele czterech wyznań religijnych:
ks. kanonik Marek Cieślak z parafii w Kątach Rybackich, ks. Marcin Pilcha z Kościoła Ewangelicko-
Augsburskiego w RP, ks. kmdr Artur Zielepucha, Dziekan Prawosławnego Duszpasterstwa
Marynarki Wojennej, oraz Michał Rudzki z Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Gdańsku odmówili
modlitwy za ofiary obozu koncentracyjnego Stutthof. Program artystyczny przygotowali i
zaprezentowali zebranym uczniowie Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej im. Feliksa
Nowowiejskiego w Gdańsku. Wśród wykonanych utworów znalazł się „Tryptyk obozowy”, którego
autorem jest Pan Tadeusz Krystyniak, więzień KL Stutthof nr 77335. Było to pierwsze polskie
wykonanie tego utworu. Jak co roku został odczytany Apel Poległych, oddano salwę honorową,
złożono wieńce i wiązanki oraz zapalono znicze pod Pomnikiem Walki i Męczeństwa.
Uroczystość poprzedziła msza święta w kościele pw. Świętego Wojciecha w Sztutowie,
uświetniona udziałem pocztów sztandarowych Marynarki Wojennej RP oraz szkół noszących
imiona związane z byłym obozem Stutthof (Garczegorze, Redkowice, Rozłazino, Sztutowo). Po
nabożeństwie nastąpił Marsz Pamięci pod Pomnik Walki i Męczeństwa na terenie Muzeum
Stutthof.
Obchodom towarzyszyło I Seminarium polskich muzeów martyrologicznych „Forum Pamięci”,
które dzień wcześniej odbyło się na terenie Zespołu Szkół im. Pamięci Ofiar Stutthofu w Sztutowie
oraz w Muzeum Stutthof. W konferencji wziął udział Pan Mirosław Sielatycki, Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Edukacji Narodowej, przedstawiciele Pomorskiego Kuratorium Oświaty, Centrum
Edukacji Nauczycieli w Gdańsku oraz liczni nauczyciele. W prezentacjach związanych tematycznie
z prowadzonymi obecnie działaniami muzealniczymi wystąpili pracownicy większości polskich
muzeów pamięci. Konferencja pozwoliła na całościowe poznanie projektów ukierunkowanych na
propagowanie historii najnowszej. Była też okazją do zapoznania się z formami i metodami naszej
pracy.

Uroczystość zakończenia Roku Historii Najnowszej
W dniu 31 sierpnia 2010 roku w gdańskim Dworze Artusa
odbyła się uroczystość zakończenia Roku Historii
Najnowszej. W uroczystości ze strony Muzeum Stutthof
wzięli udział Piotr Tarnowski, dyrektor muzeum, Piotr
Piechnik, zastępca dyrektora oraz Marcin Owsiński,
kierownik Działu Oświatowego. Ogłoszony 1 września
2009 roku, w 70. rocznicę wybuchu II wojny światowej i
napaści Niemiec hitlerowskich na Polskę i zakończony
w 30. rocznice podpisania porozumień sierpniowych, Rok
Historii Najnowszej był bardzo ważnym wydarzeniem
edukacyjnym, w jego realizację – poza Muzeum Stutthof
– włączyło się 30 innych podmiotów zajmujących się
edukacją, muzealnictwem oraz działalnością społeczną.
W ramach Roku Historii Najnowszej Muzeum Stutthof
zrealizowało następujące projekty:
- Konferencja dla nauczycieli „Edukacja w miejscu
pamięci”. 8 maja 2010, Muzeum Stutthof w Sztutowie –
prezentacja założeń i metod pracy edukacyjnej z
młodzieżą w miejscach pamięci narodowej – wykłady
i warsztaty
- Przygotowanie pakietu materiałów edukacyjnych dla
nauczycieli i uczniów pt. „Pamiętamy,
pamiętam…Pomorze Gdańskie i obóz Stutthof 1939-
1945”. Zbiorowym wysiłkiem kilkunastu osób
przygotowano obszerny zbiór tekstów historycznych,
ilustracji oraz 19 scenariuszy lekcji dotyczących II wojny
światowej i losów Polaków na Pomorzu. Materiały
pracowano pod kątem ich przydatności dla nauczyciela,
możliwości wykorzystania na różnych zajęciach oraz w
różnych rodzajach szkół. Projekt uzyskał patronat
Ministra Edukacji Narodowej i został oficjalnie
zaprezentowany w maju 2010 roku.
- Konferencja FORUM PAMIĘCI - 4-5 września 2010 -
spotkanie i wspólna dyskusja zaproszonych gości
(Minister Edukacji Narodowej, nauczyciele, pracownicy
polskich muzeów pamięci) nad kierunkami rozwoju
polskich muzeów historii najnowszej oraz prawnych,
edukacyjnych i społecznych kryteriach ich działalności.
Rok Historii Najnowszej promowano również we
wszelkich formach aktywności edukacyjnej Muzeum
Stutthof – zajęciach, konferencjach, spotkaniach itp.

Konferencja w Wiedniu
W dniach 9-10 września 2010 roku w gościnnych progach Stacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk
w Wiedniu odbyła się polsko-austriacka konferencja naukowa "Miejsca pamięci i muzea na terenach
nazistowskich obozów koncentracyjnych. Stan obecny i perspektywy rozwoju". Miło nam donieść, ze
w tym ważnym i prestiżowym wydarzeniu wzięła również aktywny udział delegacja Muzeum Stutthof.
Pierwszego dnia obrad z referatem "Stutthof, eine etwas andere Geschichte" ("Stutthof, trochę inna
historia") wystąpił Marcin Owsiński, kierownik Działu Oświatowego Muzeum, zaś drugiego dnia
konferencji z prelekcją "Video-Berichte der ehemaligen Haeftlinge des Konzentrationslagers Stutthof
als museumspaedagogische Herausforderung" ("Wideorelacje byłych więźniów obozu
koncentracyjnego Stutthof jako wyzwanie pedagogiki muzealnej") wystąpił Piotr Chruścielski,
asystent Działu Oświatowego Muzeum Stutthof. Ponadto moderatorem jednego z paneli
dyskusyjnych drugiego dnia konferencji był Dyrektor Muzeum Stutthof Piotr Tarnowski.
Wiedeńską konferencję należy uznać za bardzo cenną inicjatywę w dyskusji nad kierunkami rozwoju
miejsc pamięci w Polsce i za granicą oraz ciekawy punkt odniesienia w porównywaniu potencjałów
merytorycznych, organizacyjnych i finansowych tego rodzaju instytucji. Cieszymy się, że tej ważnej
inicjatywie nie zabrakło głosu Muzeum Stutthof.