Ochrona wÅasnoÅci przemysÅowej Piotr Zakrzewski 3.pdf

Wprowadzenie do zagadnieo 

ochrony własności przemysłowej 

Piotr Zakrzewski 

Spotkanie z producentami branży elektrotechnicznej 

3 grudnia 2009 r., Jachranka

Własnośd intelektualna 

• pojęcie „własności” dotyczy nie tylko 

przedmiotów materialnych, ale również dóbr 

niematerialnych, będących wytworem 

intelektualnej twórczości człowieka. 

• prawo bezwzględne o charakterze wyłącznym 







3 grudnia 2009 r., Jachranka 

prawa autorskie 

i prawa pokrewne 

prawa własności 

przemysłowej 

ochrona 

dóbr osobistych 

PRAWA 

WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ 

prawo do 

firmy 

prawo do 

baz danych 

prawo do 

know how 

prawa do 

nowych odmian roślin 

lub ras zwierząt


• Dwie główne gałęzie: 

- własnośd przemysłowa (wynalazki, wzory użytkowe, wzory 

przemysłowe, znaki towarowe i inne) 

- utwory - chronione prawem autorskim. 

• ochrona na zasadach „know-how” 




• Zasada terytorialności 

• Zasada pierwszeostwa 




Podmiot własności intelektualnej: 

- twórca 

- współtwórcy 

- pracodawca 



Prawo 

własności przemysłowej 



Przedmioty własności przemysłowej 

• wynalazki 

• wzory użytkowe 

• topografie układów scalonych 

• wzory przemysłowe 

• znaki towarowe 

• oznaczenia geograficzne 



Wynalazek 

- wytwór materialny: 

• bezpostaciowy 

np. związek chemiczny lub środek spożywczy 

• ukształtowany przestrzennie np. urządzenie 

- sposób wytwarzania produktów materialnych 

- nowe zastosowanie 



Wynalazek 

„Wynalazkiem jest coś, co zostało wymyślone 

i skonstruowane, w przeciwieostwie do odkrycia 

czegoś, co już istniało, lecz nie było znane” 

(Lionel Bender) 



Wynalazek 

Za wynalazki nie uważa się: 

• odkryd, teorii naukowych i metod matematycznych, 

• wytworów o charakterze jedynie estetycznym, 

• planów, zasad i metod dotyczących działalności umysłowej 

lub gospodarczej oraz gier, 

• wytworów, których niemożliwośd wykorzystania może byd 

wskazana w świetle powszechnie przyjętych i uznanych 

zasad nauki, 

• programów do maszyn cyfrowych 



Wynalazek 

Karol Kowalczuk – zwycięzca programu „Kapitalny 

pomysł” opracował gogle wizyjne poprawiające 

wzrok 

Segway – najpopularniejszy wynalazek 

amerykaoskiego przedsiębiorcy – 

Deana Kamena, właściciela ponad 130 patentów 

Urządzenie do pobierania krwi, którego igła 

jest automatycznie zabezpieczana natychmiast 

po wyjęciu z żyły krwiodawcy 

(patent australijskiej firmy ITL Corporation) 



Wynalazek 



Wynalazek – zdolnośd patentowa 

Wynalazek, by uzyskad ochronę patentową, 

musi posiadad charakter techniczny 

oraz cechowad się : 

• nowością w skali światowej 

• poziomem wynalazczym 

(nieoczywistością) 

• przemysłową stosowalnością 



Kolejnośd działao: 

najpierw zgłoszenie, 

później publikacja wyników badao 

w fachowej literaturze lub na wystawach czy konferencjach! 

1 

2 



Wynalazek – zdolnośd patentowa 

Pozbawione zdolności patentowej są: 

• wynalazki, z których korzystanie byłoby sprzeczne z 

porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami; 

• odmiany roślin lub rasy zwierząt oraz czysto 

biologiczne sposoby hodowli roślin lub zwierząt; 

• sposoby diagnostyki lub leczenia ludzi oraz zwierząt 

metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi. 



Patent 

Patent udzielany jest na wynalazek. 

Czas ochrony patentowej wynosi 

20 lat 

od daty zgłoszenia wynalazku. 



Patent 

• Przez uzyskanie patentu nabywa się prawo wyłącznego 

korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy 

na całym obszarze RP. 

• Patent jest zbywalny i podlega dziedziczeniu. 

• Uprawniony z patentu może udzielad licencji. 

• Umowy o przeniesienie patentu lub udzieleniu licencji 

wymagają zachowania formy pisemnej pod rygorem 

nieważności. Stają się one skuteczne wobec osób trzecich z 

chwilą wpisu do rejestru UPRP. 



Patent – zakres przedmiotowy 

Zakres przedmiotowy patentu określają 

zastrzeżenia patentowe, 

zawarte w opisie patentowym. 

Opis wynalazku i rysunki mogą byd pomocne w 

interpretacji zastrzeżeo patentowych. 



Procedura krajowa udzielania patentów 

WYNALAZEK 

ZGŁOSZENIE 

DO UP RP 

Badanie formalno - prawne 

Poszukiwanie w aktualnym stanie techniki 

Ogłoszenie o zgłoszeniu wynalazku - BIULETYN UP 

Badanie zdolności patentowej wynalazku 

DECYZJA 

NEGATYWNA 

ODMOWA 

UDZIELENIA PATENTU 

DECYZJA 

POZYTYWNA WARUNKOWA 

Opłaty za druk opisu patentowego 

i za pierwszy okres ochronny 

UDZIELENIE PATENTU 

– publikacja opisu patentowego 

i wpis do rejestru patentowego 



Ochrona patentowa za granicą 

• urząd patentowy danego paostwa 

(np. w Niemczech, Francji, Japonii lub USA) 

• Europejski Urząd Patentowy (EPO) 

- patent europejski = wiązka patentów (a nie jednolite prawo) 

• Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (WIPO) 

- procedura PCT 



Wzór użytkowy 

• jest to rozwiązanie o charakterze technicznym 

nowe i użyteczne, 

• dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia 

przedmiotu o trwałej postaci. 



Wzór użytkowy 

Przedmiotem wzoru użytkowego jest rower wodny wykorzystujący do napędu koło wodne (4) 

usytuowane z tyłu roweru, a siedziska w liczbie 1,2 lub więcej osób płynących są przesuwne 

do przodu i do tyłu, co zapewnia możliwośd indywidualnego dostosowania odległości siedzisk 

(5) od wykorbionego wałka napędowego 

(1) z zabudowanymi na nim pedałami 

(2) znajdującego się z przodu roweru 

do wzrostu osób płynących 



Prawo ochronne na wzór użytkowy 

Na wzór użytkowy udzielane jest prawo ochronne. 

Jest to bezwzględne prawo wyłączne 

o charakterze majątkowym. 

Czas ochrony to 10 lat od daty zgłoszenia wzoru użytkowego. 



Topografia układu 

scalonego 

rozwiązanie polegające na przestrzennym, 

wyrażonym w dowolny sposób, 

rozplanowaniu elementów układu 

scalonego, z których co najmniej jeden 

jest elementem aktywnym, oraz 

wszystkich lub części połączeo układu 

scalonego. 

Urząd Patentowy RP udziela prawa z 

rejestracji topografii układu scalonego, 

które może byd utrzymane w mocy 

maksymalnie do 10 lat. 



Projekty racjonalizatorskie 

pwp Art. 7. 1. Przedsiębiorcy mogą przewidzied przyjmowanie 

projektów racjonalizatorskich na warunkach określonych w 

ustalanym przez siebie regulaminie racjonalizacji. 

2. Przedsiębiorca może uznad za projekt racjonalizatorski, w 

rozumieniu ustawy, każde rozwiązanie nadające się do 

wykorzystania, niebędące wynalazkiem, wzorem użytkowym, 

wzorem przemysłowym lub topografią układu scalonego. 

3. W regulaminie, o którym mowa w ust. 1, przedsiębiorca określa 

co najmniej, jakie rozwiązania i przez kogo dokonane uznaje się w 

przedsiębiorstwie za projekty racjonalizatorskie, a także sposób 

załatwiania zgłoszonych projektów i zasady wynagradzania 

twórców tych projektów. 



Projekty racjonalizatorskie 

pwp Art. 8. 1. Na warunkach określonych w ustawie twórcy 

wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego oraz 

topografii układu scalonego przysługuje prawo do: 

1) uzyskania patentu, prawa ochronnego albo prawa z rejestracji; 

2) wynagrodzenia; 

3) wymieniania go jako twórcy w opisach, rejestrach oraz w 

innych dokumentach i publikacjach. 

2. Twórca projektu racjonalizatorskiego przyjętego przez 

przedsiębiorcę do wykorzystania ma prawo do wynagrodzenia 

określonego w regulaminie, o którym mowa w art. 7 ust. 1, 

obowiązującym w dniu zgłoszenia projektu, chyba że wydany 

później regulamin jest dla twórcy korzystniejszy. 

Przepis ust. 1 pkt 3 stosuje się odpowiednio. 

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się także do współtwórcy. 



Wzór przemysłowy 

jest to nowa i posiadająca indywidualny charakter (oryginalnośd) 

postad wytworu lub jego części, 

nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, 

kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu 

oraz przez jego ornamentację. 



Wzór przemysłowy 



Prawo z rejestracji wzoru przemysłowego 

Wzór przemysłowy chroniony jest prawem z rejestracji. 

Jest to bezwzględne prawo wyłączne o charakterze majątkowym. 

Czas ochrony to 25 lat od daty zgłoszenia wzoru przemysłowego. 



Dlaczego należy chronid swoje wzory 

przemysłowe? 

Atrakcyjny wzór podnosi wartośd produktu, 

decydując o tym, czy dany towar podoba się 

potencjalnym klientom. 

Czasami dobry wzór może byd kluczowym atutem 

decydującym o powodzeniu produktu na rynku. 



Znak towarowy 

oznaczenie, które można przedstawid w sposób graficzny, jeżeli 

nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od 

towarów innego przedsiębiorstwa. 

Znakiem towarowym może byd w szczególności wyraz, rysunek, 

ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym 

forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał 

dźwiękowy. 



Znak towarowy 

Rodzaje znaków towarowych: 

• słowne 

• obrazowe (graficzne) 

• plastyczne (trójwymiarowe, przestrzenne) 

• dźwiękowe 

• kombinowane 



Znak towarowy 



Znak towarowy 

Znakami towarowymi są takie oznaczenia, które 

łączą w sobie następujące cechy: 

– zmysłowa postrzegalnośd, 

– jednolitośd, 

– samodzielnośd względem towaru. 



Znak towarowy 

Czas trwania prawa ochronnego wynosi 10 lat 

od daty zgłoszenia znaku towarowego. 

Prawo ochronne na znak towarowy może zostad 

przedłużone na kolejne okresy dziesięcioletnie. 



Znak towarowy - Zasada specjalizacji 

Znaki zastrzega się dla 

konkretnych towarów lub usług, 

które są przyporządkowane do specjalnych klas 

wg. międzynarodowej klasyfikacji 

(tzw. klasyfikacja nicejska). 



Znak towarowy renomowany 

„Znak o uznanej renomie to ten, który jest symbolem 

potwierdzonej jakości towaru.” 

prof. Urszula Promioska 

„Renomę stanowi ogół pozytywnych wyobrażeo konsumentów o 

wyrobach z tym znakiem” 

prof. Ryszard Skubisz 

Znak towarowy renomowany uzyskuje ochronę we 

wszystkich klasach. 



Oznaczenia geograficzne 

oznaczenia słowne odnoszące się bezpośrednio lub 

pośrednio do nazwy miejsca, miejscowości, regionu 

lub kraju (teren), które identyfikują towar jako 

pochodzący z tego terenu, jeżeli określona jakośd, 

dobra opinia lub inne cechy towaru są przypisywane 

przede wszystkim pochodzeniu geograficznemu tego 

towaru. 

Oscypek 


3 grudnia 2009 r., Jachranka 

Rogal 

świętomarcioski

Wsparcie finansowe ochrony własności 

przemysłowej dla przedsiębiorców 

- Program Operacyjny „Innowacyjna Gospodarka” 

- Program Operacyjny „Kapitał Ludzki” 



Przydatne linki 

- www.uprp.pl 

- www.parp.gov.pl 

- www.pi.gov.pl 

- www.wpi.poznan.pl 

- www.naukawpolsce.pap.pl 



Dziękuję za uwagę 

Piotr Zakrzewski 

UP RP 

Al. Niepodległości 188/192 

00-950 Warszawa 

0-22 579 00 47 

pzakrzewski@uprp.pl

Ochrona wÅasnoÅci przemysÅowej Piotr Zakrzewski 3.pdf

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

Ochrona wÅasnoÅci przemysÅowej Piotr Zakrzewski 3.pdf