Numer 99 - Gazeta Wasilkowska - Wasilków

Karty historii – emigracja wasilkowianPrzedstawione zdjcie publikujemy dziki uprzejmoci pani Krystyny Nowackiej. Zdjcie prawdopodobnie przedstawiawasilkowskich emigrantów w Ameryce, którzy popłynli za ocean po wielkim poarze w 1895 roku, by polepszy swój losi zarobi pienidze na odbudow domów. Czwarty od lewej to Feliks Radziszewski, pradziadek pani Ewy Wroczyskiej,która opowiedziała t histori, cho nie jest do koca pewna jej zwizku ze zdjciem.Czy kto z Pastwa słyszał o historii tej emigracji? A moe kto rozpoznaje na fotografii swojego przodka? Prosimy okontakt z redakcj. Bdziemy wdziczni za wszelkie informacje, które by pomogły wyjani t zagadk.Poniej przytaczamy niezwykł histori wielkiego poaru, opisanej w monografii historycznej„Wasilków miasto renesansowej harmonii”. Poar pochłonł wówczas 205 domów i 10 ofiarmiertelnych.„Bezporedni przyczyn poaru bardzo trudno jest dzi ustali. W dotychczasowych badaniachfunkcjonuj dwie teorie. Obydwie twierdz jednak, e poar rozpoczł si włanie w dzielnicyydowskiej Wasilkowa. Pierwsza z nich przedstawiona przez Waldemara Fiedorowicza, opartana relacji ze wspomnie naocznego wiadka głosi, e bezporedni przyczyn poaru byłanieostrono ydówki mieszkajcej na rogu ulic Gajnej i Dwornej. Miałaby ona zaprószyogie przy korzystaniu z elazka. Druga, ogłoszona przez Przemysława Czyewskiego napodstawie bada raportu policyjnego mówi, e poar wybuchł koło południa w domu ydówkiRajchli Berszgorn mieszkajcej przy ulicy Dwornej, a powodem był zły stan technicznykominaPrzebieg poaru znamy z przytoczonego wyej raportu, na którego podstawie zostałodtworzony przez Przemysława Czyewskiego. Według ustale badacza, ogie rozprzestrzeniłsi na cał długo miasta z południowego wschodu na północny zachód pasem około 1067 m.(jednej wiorsty) i długoci 213 m (stu sni), prócz Wasilkowa spaliło si take przedmiecieJakimy. Ogie przenosił si po drewnianych strzechach z budynku na budynek z zawrotnprdkoci. Drewniane konstrukcje płonły zapewne błyskawiczne pochłaniajc ludzki dobytek.W legendach i opowieciach mieszkaców miasteczka zachowały si opisy tragicznychscen towarzyszcych poarowi. ydowski krawiec gincy w trakcie ratowania swojej maszyny,spalone bydło czy porywany wiatrem kawałek materiału z płoncego ydowskiego warsztatutkackiego podpalajcy coraz to nowe strzechy, to obrazy z poaru utrwalone w umysłachmieszkaców Wasilkowa, po ponad stu latach od tego tragicznego wydarzenia”.Monografia historyczna „Wasilkówmiasto renesansowejharmonii” wci do kupieniaw sklepach Drobiazg i Xerulaprzy ul. Kocielnej.Gazeta Wasilkowska strona 23