11.01 Montaż konstrukcji stalowych - Skanska

W przypadku pytańlub wątpliwości skontaktujsię z najbliższym specjalistąBHP lub wejdź na:www.skanska.pl/bhp,one.skanska/bhpMontaż konstrukcjistalowych11.1Standard pracyStandard ten:• zawiera wymaganiawynikające z prawai norm polskichoraz wewnętrznychuregulowań Skanska S.A.• jest obligatoryjny dlawszystkich jednostekSkanska S.A.Montaż konstrukcji stalowych to jeden z końcowych etapów procesu budowlanego mającegona celu realizację stanu surowego obiektu. Zaletą robót montażowych jest wykonywanienajbardziej pracochłonnych czynności przez wysoko wydajne maszyny budowlane.Praca ludzi sprowadza się do czynności przygotowawczych, pomocniczych i uzupełniających.Mimo to prace montażowe wiążą się z dużymi zagrożeniami dla osób bezpośredniow nie zaangażowanych oraz przebywających w ich pobliżu.• pomaga zapewnićbezpieczne i skutecznepraktyki podczas prac.Wersja 1.0A. Działania przed rozpoczęciem montażu1. Wszystkie prace związane z montażemkonstrukcji stalowych należy prowadzić napodstawie projektu i instrukcji prowadzeniamontażu oraz Planu Bezpieczeństwa,Ochrony Zdrowia i Środowiska (BOZiŚ).2. Podstawowym dokumentem w zakresie BHP,niezbędnym do rozpoczęcia i prowadzeniaprac montażowych, jest Instrukcja BezpiecznegoWykonywania Robót (IBWR) wrazz Oceną Ryzyka dla konkretnego Zadania,przygotowana na bazie dokumentów wymienionychw pkt. 1 niniejszego standardu.3. W celu przeprowadzenia Oceny Ryzyka dlaZadania związanego z montażem koniecznejest ustalenie ryzyk, jakie mogą wystąpićw procesie montażu: od momentu dostarczeniaelementów na plac budowy, poprzezich przygotowanie i wreszcie zamontowaniew zaprojektowanym położeniu,z uwzględnieniem stabilizacji i podparciamontażowego do czasu uzyskania żądanychparametrów wytrzymałościowych i stężeniacałej konstrukcji.4. Prace związane z montażem konstrukcji stalowychmuszą być prowadzone pod nadzoremdoświadczonych i wykwalifikowanychosób. Powinny one posiadać odpowiednieprzygotowanie techniczne, uprawnienia dokierowania robotami budowlanymi orazszkolenia BHP przeznaczone dla osób kierującychpracownikami.5. Wszyscy pracownicy zatrudnieni przy montażukonstrukcji stalowych muszą posiadaćwymagane kwalifikacje zdrowotne – w tympozwolenie na pracę na wysokości. Powinnibyć także przeszkoleni w zakresie BHP zgodniez zatwierdzoną przez Kierownika BudowyIBWR wraz z Oceną Ryzyka dla Zadania.6. W zależności od technologii montażu, rodzajówelementów i organizacji pracy nabudowie brygadę montażową tworzą:• operator maszyny montażowej, posiadającyuprawnienia do obsługi maszynydanej klasy• sygnalista odpowiednio przeszkolonyi specjalnie do tego celu wyznaczony,wyróżniający się spośród pozostałych pracownikówkolorem hełmu lub/i kamizelki,do którego wskazań i sygnałów zobowiązanyjest stosować się operator maszyny• zespół hakowych odpowiedzialnych zapodwieszanie i nakierowywanie elementów• przynajmniej dwuosobowy zespółmontażowy, który ustawia, rektyfikujei zgodnie z projektem stęża montowanyelement w miejscu docelowym• przynajmniej dwuosobowy zespół łączeniowy,składający się ze: spawacza,nitera, montera.7. W przypadku dostawy gotowych konstrukcjistalowych należy rozważyć i dobrzezaplanować drogę transportu elementówz wytwórni na plac budowy. Ponadto, jeślimamy do czynienia z ładunkiem szczególnieciężkim lub o bardzo dużych wymiarachnależy wystąpić do władz administracyjnycho zezwolenie na transport ponadnormatywny,w którym zostanie wyznaczona trasaprzejazdu.8. W przypadku dostawy konstrukcji stalowychw elementach należy liczyć się z koniecznościąpołączenia elementów w zespoły lubbloki montażowe, co wiąże się z odpowied-Standard 11.1 1

Rys. 1 Naprowadzaniekonstrukcji linamikierunkowymiRys. 2 Składowaniekonstrukcji stalowychRys. 3 Strefa niebezpiecznaprzy montażu konstrukcjistalowych2nim zaplanowaniem procesów łączeniowychjak: spawanie, skręcanie, zgrzewanie,nitowanie.9. Jeżeli projekt montażowy nie przewidujeinaczej, zaleca się łączenie elementówkonstrukcji w jak największe zespoły i blokimontażowe na placu składowym (poziom 0)tak, aby wyeliminować ryzyko upadku z wysokościludzi i przedmiotów.10. W miejscu wykonywania przez spawaczypołączeń elementów konstrukcji (wymaganeodpowiednie uprawnienia) powinienznajdować się podręczny sprzęt gaśniczy:koc gaśniczy i odpowiednia do rodzaju pracspawalniczych gaśnica.11. Urządzenia, narzędzia oraz sprzęt pomocniczystosowany do montażu powinienbyć sprawny technicznie oraz posiadaćwymagane certyfikaty. Ponadto, osoby goobsługujące muszą posiadać odpowiednieuprawnienia i badania lekarskie.12. Stan techniczny montażowego sprzętu pomocniczego,w szczególności: lin, zbloczy, haków,zawiesi, pomostów roboczych, stemplii stężeń montażowych, powinien być sprawdzanyprzez obsługujące go osoby codziennieprzed rozpoczęciem pracy.13. Pracowników zatrudnionych w warunkachzagrożeń wynikających z Oceny Ryzyka dlaZadania, należy wyposażyć w dobrze dopasowanąi niekrępującą ruchów odzież, obuwiei sprzęt ochronny, z którego zasadamistosowania powinni być zapoznani.14. Wszystkie prace montażowe na wysokościnależy prowadzić w oparciu o IBWR orazz wykorzystaniem zalecanego, sprawnegotechnicznie sprzętu i wyposażenia, w tymgłównie: rusztowań, pomostów roboczych,podnośników lub drabin (Rys. 1).15. Wymagania dotyczące rusztowań, pomostówroboczych, podnośników i drabinzawierają standardy szczegółowe:„2.2 Rusztowania”, „2.3 Pomosty robocze”,„2.4 Drabiny”, „2.5 Podnośniki”.16. Elementy konstrukcji stalowej można przemieszczaćza pomocą sprawnych, dopuszczonychdo eksploatacji urządzeń, w tymgłównie: żurawi budowlanych i przejezdnych,dźwigów oraz suwnic.17. Wymagania dotyczące urządzeń wymienionychw pkt. 16 zawiera standard szczegółowy:„11.3 Żurawie, żurawiki, dźwigi, windy,suwnice”.18. Wszystkie prace montażowe, należące dogrupy robót szczególnie niebezpiecznychnależy prowadzić:• w minimum dwuosobowej obsadzie• z wykorzystaniem środków technicznoorganizacyjnychzapewniającychbezpieczeństwo na stanowiskach pracy• z odpowiednią asekuracją• po uprzednim zaplanowaniuewentualnej skutecznej ewakuacji.19. Składowisko konstrukcji stalowych powinnobyć zlokalizowane w zasięgu maszyn montażowych,z dala od linii elektroenergetycznychi ciągów komunikacyjnych (Rys. 2).20. Teren przeznaczony pod składowisko należywyrównać i utwardzić oraz zadbać o szybkiodpływ wód opadowych.21. Strefy niebezpieczne należy wyznaczaći wygradzać poprzez rozstawienie w widocznychmiejscach stałych barier i tablicostrzegawczych.22. Jeśli teren, na którym prowadzone są pracemontażowe nie może być wygrodzony,należy zapewnić nad nim stały nadzór.23. Jeżeli cały obiekt jest wykonywany metodąmontażu, należy odnotowywać rozpoczęcie,przebieg i zakończenie prac montażowychw dzienniku budowy lub dziennikumontażu.B. Działania podczas montażu1. Przed podniesieniem elementu konstrukcjistalowej należy przewidzieć bezpiecznysposób jego:• zaczepienia• podniesienia – po zapewnieniubezpiecznych dojść i pomostówmontażowych, jeżeli wykonanieczynności nie jest możliwe bezpośrednioz poziomu terenu lub stropu• przemieszczenia i naprowadzenia namiejsce wbudowania• stabilizacji.2. Należy zadbać o bezpieczny sposób uwolnieniaelementu konstrukcji stalowej z hakówzawiesia.3. Haki i zawiesia powinny spełniać wymaganiaprzepisów dotyczących systemu ocenyzgodności i mieć wyraźnie zaznaczoną nośnośćmaksymalną.4. Haki zawiesi należy zakładać na uchwytw taki sposób, aby nogi haków były skierowanena zewnątrz, a nie do środka.5. Dopuszczalne obciążenie robocze zawiesidwu – i wielocięgnowych powinno być uzależnioneod kąta wierzchołkowego pomiędzycięgnami: 45° – 90%, 90° – 70%, 120° – 50%.6. Jeżeli podczas przemieszczania ładunkówistnieje możliwość wysunięcia się zawiesiaz gardzieli haka, należy stosować hakiz urządzeniem zamykającym.7. Wymagania dotyczące haków, zawiesi,trawersów zawiera standard szczegółowy„11.4 Montażowy sprzęt pomocniczy: haki,zawiesia, trawersy, stężenia montażowe”.8. Przed podniesieniem elementu konstrukcjistalowej konieczne jest jego próbne uniesieniena wysokość 0,5 m w celu sprawdzeniaprawidłowości pracy żurawia, zawiesi izaczepów (Rys. 3).9. W czasie podnoszenia konstrukcji stalowychnależy:• stosować zawiesia dostosowane dorodzaju elementu• podnosić na zawiesiu elementy o masienieprzekraczającej dopuszczalny,nominalny udźwig• dokonać zewnętrznych oględzinelementu• stosować liny kierunkowe (Rys. 3)• skontrolować prawidłowość zawieszeniaelementu na haku po jego podniesieniuna wysokość 0,5 m.10. Podnoszenie elementu konstrukcji stalowejmoże odbywać się jedynie przy pionowympołożeniu lin – maksymalny kąt rozwarciazawiesi wynosi 120°.

Rys. 4 Strefa niebezpiecznanapowietrznych liniienergetycznychWersja 1.011. Podczas pobierania konstrukcji stalowychbezpośrednio z pojazdów transportowychw celu składowania lub bezpośredniegomontażu należy zapewnić:• stateczność ładunku• bezpieczne poruszanie się ludzina pojeździe w czasie zaczepianiaelementów konstrukcji• dogodne i prawidłowe zaczepianieelementów konstrukcji na zawiesiach• dogodnie wchodzenie i schodzeniez pomostów pojazdów, z eliminacjąwdrapywania się i skoków• wyeliminowanie możliwości zaczepieniasię elementu konstrukcji w czasie jegoprzemieszczania.12. Sygnał do podnoszenia elementu może podaćjedynie sygnalista po upewnieniu się, żenikt nie przebywa w strefie niebezpiecznej.13. W czasie montażu słupów, belek i wiązarównależy stosować podkładki pod liny zawiesi.Zapobiegają one przetarciu i załamaniu lin.14. Montażyści nie mogą zbliżać się do elementukonstrukcji, dopóki nie zawiśnie on nadmiejscem wbudowania na wysokości niewiększej niż 0,5 m.15. Materiały i sprzęt pomocniczy powinnybyć składowane w takich miejscach stropumontowanego obiektu, w których nie będąutrudniać pracownikom poruszania się.Powinny być także zabezpieczone przedmożliwością upadku z wysokości.16. Do rektyfikacji i zabezpieczenia montażowegoróżnych typów prefabrykatów należystosować wyłącznie stężenia montażowe.17. Wymagania dotyczące stężeń montażowychzawiera standard szczegółowy„11.4 Montażowy sprzęt pomocniczy: haki,zawiesia, trawersy, stężenia montażowe”.18. W czasie zakładania stężeń montażowych,wykonywania robót spawalniczych, odczepianiaelementów z zawiesi i łączeniastyków należy stosować wyłącznie pomostymontażowe lub drabiny rozstawne.19. Elementy konstrukcji stalowych możnazwolnić z podwieszenia dopiero po gwarantującymstateczność ich zamocowaniulub po wykonaniu stabilizacji montażowejuwzględniającej stateczność elementu i całejmontowanej konstrukcji.20. W czasie montażu konstrukcji stalowych realizowanychna wysokości należy stosowaćnastępujące zasady:• w pierwszej kolejności zabezpieczamypracowników ochronami zbiorowymi(bariery, siatki), a jeżeli nie matakiej możliwości, wyposażamy ichw indywidualny sprzęt chroniący przedupadkiem z wysokości• jednocześnie zabezpieczamy narzędziaochronami zbiorowymi (bortnice przybarierkach i siatki ochronne) lub poprzezstosowanie przez pracowników torebi pasów monterskich.21. Montując elementy konstrukcji stalowychw godzinach wieczornych lub nocnych,należy stosować równomierne oświetleniezapewniające pełną widoczność – bezostrych cieni i olśnień.22. Operator żurawia wykorzystywanego doprac montażowych powinien przed rozpoczęciempracy sprawdzić prawidłowość jegofunkcjonowania, wykonując wszystkie ruchyrobocze bez obciążenia. Fakt ten musi byćodnotowany w książce dyżurów żurawia.Zabrania się:1. Prowadzenia prac zespołu montażowegoponad miejscami robót innych brygad lubzespołów pracujących na obiekcie.2. Przebywania osób na górnych płaszczyznachścian, belek, słupów, ram lub kratownic orazna dwóch niższych kondygnacjach, znajdującychsię bezpośrednio pod kondygnacją, naktórej prowadzone są roboty montażowe.3. Składowania i przeładowywania elementóworaz ich montażu bezpośrednio podnapowietrznymi liniami elektroenergetycznymi(Rys. 4).4. Wykonywania robót montażowych w obrębieczynnych napowietrznych linii elektroenergetycznych,w odległości mniejszejniż określają to przepisy szczegółowe.5. Prowadzenia montażu elementów wielkowymiarowychprzy prędkości wiatrupowyżej 10 m/s.6. Prowadzenia montażu elementów wielkowymiarowychprzy złej widoczności: o zmroku,we mgle czy w porze nocnej, bez zapewnieniawymaganego oświetlenia określonegow standardzie szczegółowym „9.5 Oświetlenieplacu budowy i stanowisk pracy”.7. Podnoszenia i przemieszczania na elementachkonstrukcyjnych osób, przedmiotów,materiałów lub wyrobów.8. Przebywania osób pod wysięgnikiemw czasie podnoszenia i przemieszczaniakonstrukcji zawieszonej na haku.9. Podnoszenia ciężarów nieswobodnych,np. przymarzniętych do podkładów lubziemi, zasypanych ziemią albo śniegiem,względnie zakleszczonych.10. Przenoszenia elementów konstrukcji stalowychbezpośrednio nad ludźmi lub nadkabiną kierowcy.11. Opierania drabinek montażowych lub innychprzedmiotów o ustawione, ale niezamontowanena stałe konstrukcje.12. Chodzenia bez zabezpieczenia po ustawionychelementach ściennych, nadprożach,gzymsach, itp.13. Montowania kolejnych elementów konstrukcyjnych,zanim dźwigające je, wbudowanekonstrukcje nie zostaną zamocowanezgodnie z projektem montażu.14. Dopuszczania do prac montażowych na wysokościludzi z jakimikolwiek obrażeniami ciała.15. Przebywania osób w kabinie pojazdu dostarczającegokonstrukcje stalowe, w trakcieich wyładunku.16. Pozostawiania zawieszonego elementukonstrukcyjnego w czasie przerwy lub pozakończeniu prac17. Łączenia odcinków zawiesi i lin za pomocąwiązań, splotów itp. oraz wykonywaniajakichkolwiek innych napraw.18. Przebywania pracowników w pobliżu lubpod nowo zamontowanym elementem,w przypadku przerwania robót z powodunadmiernej prędkości wiatru.Standard 11.1 3