راهن٠ای ٠بارزه بى خشونت ٠وثر - گذار

معرفى برنامه درسى كنواسسردجا پوپويچ-‏ اسلوبودان جينويچ-‏ آندرج و ميلووجويچ-‏ هاردی مريمن و ايوانمارويچبرنامه درسى ‏«كنواس » : راهنمای مبارزه موثر بى خشونتحق انتشارمتعلق به » كنواس»‏ است و تمام حقوق آن محفوظ ميباشدمنتشر شده در صربستان،‏ ٢٠٠٧ ميلادیشماره كتاب بين المللى ٤-٠٨٧-٧٥٩٦-٨٦-٩٧٨ناشر : مركز اقدامات و استراتژيهای بى خشونت كاربردیترجمه:‏ مركز مطالعات دفاع استراتژيک بى خشونتطراحى و گرافيک : آنا دجورد جويچعكس روی جلد : ايگور جرميکچاپ و نشر در صربستان به وسيله مركز اقدامات و استراتزيهای بى خشونت كاربردی) كنواس)‏ در سال ٢٠٠٧ ميلادیبيانيه غيرانتفاعى بودن هدف : كنواس و نويسندگان تاييد ميكنند كه هدف اين پروزهآموزشى و غير انتفاعى است.‏در پيش روی شما انبوهى از اطلاعات و آگاهى ها در مورد برنامه ريزی اجرا و ارزيابىاستراتزی مبارزه بى خشونت وجود دارد.‏ اين برنامه درسى همراه با ارزشى برای فعالانجديد و مجرب و همچنين برای ساير كسانى خواهد بود كه ميخواهند در اين مورد مطلببياموزند.‏نويسندگان نگاه كلاسيک به مبارزه بى خشونت را با ايده های جديد مبتنى بر تجربههای جديد در هم آميخته اند.‏ ماحصل اين درهم آميختن مكتوبى است كه گمان ميكنيممحدوديتهای استراتزی بى خشونت را به عقب ميراند.‏مطالبى كه بررسى ميشوند عبارتند از : ارزيابى قدرت بر پايه آزمون زمانى – روشنهایمتفاوت اقدامات بى خشونت و راههای منجر شونده به برنامه ريزی استراتزيک برای ايجادو به حركت در آوردن يک جنبش.‏علاوه بر آن نويسندگان مطالب جديد ی را اضافه كرده اند از جمله :• چارت تاريخچه و پيشرفت يک جنبش ‏(فصل ٨)• استفاده از بازاريابى و روشهای گفتگوی موثر در جنبش ‏(فصل ٩ و ١٠)• بررسى تاثير ‏«ترس»‏ بر اعضای يک جنبش ‏(فصل ١٣)• ايجاد اقدامات امنيتى در داخل جنبش ‏(فصل ١٤)• مديريت منابع مالى – انسانى و زمانى جنبش(فصلهای پيشرفته ٤-٢)در طول اين موضوعات نويسندگان بر يادگيری عملى و تطبيق دادن اين موضوعات باتجارب شخصى در زمينه مبارزات تاكيد دارند.‏ نتيجه اين تاكيد توليد يک منبع تطبيقپذير و يک وسيله آموزشى بسيار مناسب است.‏فعالانى كه اين منبع را استفاده ميكنند به احتمال قوی ميخواهند آن را مطالعه و برراههايى كه هدفهای مشخص – نيازها و موقعيتهای خود را به بهترين شكل پوششميدهد تطبيق دهند.‏ اين به تمامى مناسب است.‏ اين كتاب و راهنمای موثر نبايد به عنوانيک فرمول برای چگونگى ايجاد مبارزه بى خشونت ديده شود بلكه بايد به عنوان مجموعهای از ايده ها كه ميتواند به ديگران كمک كند كه فكر كنند و مبارزه بى خشونت راتجريه و تحليل كنند ديده شود.‏ تلفيق آن با كتابها و راهنماهای ديگر در اين موضوع و يابكارگيری قسمتى از آن بر پايه شرايط منحصر به فرد ميتواند به افزايش ظرفيت مردم درمبارزه بى خشونت كمک كند.‏ما اين برنامه درسى را تحسين ميكنيم و آن را به همه مبارزان توصيه ميكنيم كه مطالعهكنند و بكار گيرند به شكلى كه مبارزات – موسسات و فعالان خود را به بهترين وجهكمک ميكند.‏٣٢

فهرست مطالب.......................................................................................................‏ صفحهدوره مقدماتيضميمه Iروشهای اقدام بى خشونت ٢٥٢ضميمه IIمروری بر ١٠ سال مبارزه بى خشونت در صربستان ٢٦٤Iواژگانواژگان با اهميت در مبارزات بى خشونت ٢٧٦منابع و فهرست كتابها ٢٨٤منابع ديداري ٢٨٦سپاسگزاري ٢٨٨درباره نويسنده ٢٩٠تئوری و كاربرد آن١٢

چشم انداز فردا٠٠١چشم انداز فرداهدف ١ عملكردیفراگيرندهنخستين گام : نمای آيندههر سفر طولانى با نخستين قدم كوچک آغاز ميشود.‏ در مورد جنبش هایاستراتژيک بى خشونت نخستين قدم ساده پاسخى شفاف به اين سوال است كهجنبش جامعه را در هنگامى كه مبارزه به پايان رسيد چگونه ميبيند؟پاسخ به اين سوال به عنوان ‏«نمای آينده»‏ تصويری از جامعه پيش ری را كهشما به سمت آن پيش ميرويد فراهم ميسازد.‏ هنگامى كه نمای آينده شكلگرفت هدف اوليه جنبش رسيدن به نمای آينده خواهد بود.‏ نمای آينده راهنمایدائمى هواداران جنبش شما خواهد شد و مبارزه استراتژيک بى خشونت تبديلبه سفری خواهد شد برای دست يابى به اين نما.‏اين سفر بهرحال سفر راحتى نخواهد بود.‏ موانع روبروی سفر شما بايد پيش بينىشده از راه برداشته شوند.‏ متحدان بايد مخاطب قرار داده شده و قانع شوند كهتلاشهای خود را با جنبش شما پيوند زنند.‏ همچنين دشمنان بايد شناسايى شدهو مورد بررسى قرار گيرندهدف ١ عملكردی فراگيرنده : چشم انداز فردا را به عنوان اولين گامدر مبارزات بى خشونت استراتژيك بپذيريد.‏تمرين :ايده های چشم اندازتان رادر زمينه های زير در موردجامعه خود بنويسيد.‏حقوق بشرزندگى مدنى و رفاه عموميفساد در مقابل شفافيت واجرای قانوندين?» من يك رويا دارم ......» : مارتينلوتركينگاگر ميخواهيد تغييرات در جامعه شما نه فقط به وجود آمده كه مستمرا ادامهپيدا كنند در اين صورت شما بايد فراتر از هدفهای كوتاه مدت را در هنگام برنامهريزی يک چنبش بى خشونت ببينيد.‏ نگاهى فراتر از هدفهای كوتاه مدت شما راوادار خواهد كرد كه نه تنها به آنچه جنبش شما عليه آن اقدام كيند نگاه كنيدبلكه به آنچه جنبش شما برای آن اقدام ميكند نيز نگاه كنيد.‏ به عنوان نمونهجنبش حقوق مدنى آمريكا نه تنها عليه تبعيض اقدام نكرد بلكه برای جامعه ایهرچه برابرتر و عادل تر به پا خاست.‏ مشخص كردن آنچه جنبش شما برای آنميكوشد قسمت مهم شكل گيری نمای آينده خواهد بود.‏اقتصادنتثبيت و اجرای قانون١٧١۶چشم انداز فردا : به دنبالرويای مارتين لوتركينگ درمورد آينده آمريكا،‏ هزاران نفردر واشنگتن ، دي.‏ سي.‏ راهپيمايى كردند.‏

چشم انداز فردا٠٠١نكتههدفهای شما بايدگسترده ترين پايگاهممكن حمايتى را جلبنمايد!‏هدف ٢ عملكردیفراگيرنده :در يک مبارزه بى خشونت نمای آينده جنبش بايد وسيع ترين حمايت قابلامكان را جلب كند.‏ هرچه بيشتر نمای آينده شما نمای مشترک همه جامعهشد قدرت شما بيشتر خواهد شد و امكان اينكه يک روز به واقعيت بپيونددبيشتر خواهد شد.‏ در غير اين صورت چشم انداز شما فقط يك فهرست ازآرزوهای خوب مشترك با تعداد قليلى از افراد مى شود.‏بيشترمردم فقط برای اهدافى مبارزه و فداكاری مى كنند كه به اندازه كافىواقعى و دستيابى به آنها منطقى باشد.‏ اهدافى كه در سطح وسيعى مشتركهستند توانايى توزيع ريسكها را در سطح وسيعتری ايجاد مى كنند و احتمالاينكه بخشى از جنبش شما ، هدف قاطعى برای مخالفان شما شود را كم مىكند.‏چشم اندازی برای آينده ايجاد كنيد و اهميت شفافيت آن را درك كنيد.‏استراتژيست اهميت گوش فرا دادن به افراد از گروههای مختلف را درکميكند.‏ بهترين مكان برای شروع جنبش بى خشونت تربيت نيروهای جنبشبى خشونت برای گوش دادن به نظرات افراد جامعه متبوع خود است.‏ جنبشاتفاق نخواهد افتاد اگر شما به مردم بگوييد كه چه چيری برای آنها بهتر است.‏بهمين خاطر برنامه ريزان و استراتژيست های جنبش بى خشونت بايد باگوش دادن به افراد جامعه آغاز كنند ، حرفهای آنها را تجزيه و تحليل كنند ومشتركات بين نظرها را بيابند.‏ برنامه ريزان همچنين بايد ريشه های اختلافنظرها بين گروهای مختلف را بيابند.‏نكتهبرای ايجاد چشم اندازجنبش خود،‏ بايد بهحرفهای افراد مختلفاز زمينه های مختلفجامعه خود گوش دهيد.‏برای به دست آوردن حمايت اكثريت،‏ ‏(و به تبع آن،‏ برای راه اندازی جنبشىموفق يا مباره ای خاص)‏ مردم بايد در نمای آينده شما جايى برای خود بيابند.‏سؤال هايى كه بايد از خودبكنيد:‏« آيا مردم كشور شما نمای آينده شما و يا بخشى از نمای آينده شما را پذيراهستند؟« با تفكر در مورد آنچه در تمرين قبل نوشته ايد،‏ چه چيزی برای افرادگروههای زير مهم است؟• خادمان مدنى• كشاورزان• زنان• استادان• سياستمداران• ارتش وپليس• گروههای مذهبى• گروههای قومي/‏ اقليت• رسانه ها• كارگران و نيروهای كارگری• خبره ها• دانش آموزان و معلماناين پروسه از اهميت حياتى برخوردار است زيرا مردم بايد بتوانند نمای آيندهخود را به زبان بياورند و حداقل بخشى از نمای آينده خود را در نمای آيندهشما بيابند.‏ اگر مردم اين را ببينند آنچه اتفاق خواهد افتاد ائتلاف ميمون بينمردم و جنبش شما خواهد بود .?« چه چيزهايى زندگى اين افراد را بهتر خواهد كرد و چه چيزهايى زندگىفرزندان اين افراد را بهتر خواهد كرد؟١٩١٨

چشم انداز فردا٠٠١‏:تمرينتمرين:‏بر اساس ملاحظاتپيشين،‏ شخصاً‏چشم اندازی از آينده رابرای جامعه ترسيم كنيد،‏و آن را به گروه خود ارائهنماييد.‏وقتى استراتژيست با اختلاف نظرها روبرو ميشود يكى از راههای حل مسالهفراخواندن نمايندگان هر گروه و صحبت كردن با آنهاست.در جريان گفتگومشتركات بروز پيدا خواهد كرد زيرا بعضى ارزشها درجوامع بخصوصي،‏فراگيرتر از جوامع ديگر هستند . اگر در بعضى زمينه ها اختلافات اساسىوجود داشته باشد،‏ شما ممكن است بخواهيد در آن زمينه ها چشم انداز آيندهخود را كمتر مشخص كنيد و بيشتر كلى مطرح نماييد.‏خلاصهبه عنوان اولين قدم برای آغاز جنبش بى خشونت ما اهميتنمای آينده را بر اساس گوش فرادادن به صداهای مختلفجامعه بازگو كرديم.‏ در يک جنبش استراتژيک بى خشونتنمای آينده بايد بيشترين گستره مخاطبان را به خود جلبكند.‏در جريان پروسه جنبش بى خشونت هميشه شما بايد درنظر داشته باشيد كه افراد ايثارگری خواهند كرد اگر در نمایآينده شما جايى برای خود بيابندچشم انداز آينده فرموله شده جنبش شما،‏ راهنمای دائمىبرای جنبشهای بى خشونت و حاميان آنها خواهد شد ومبارزات بى خشونت استراتژيك اتخاذ شده ، سفری خواهد شدبه سوی دستيابى به چشم انداز.‏زوران جنجيچ،‏ رهبران اپوزيسيون صربستان،‏ كه ‏«چشم انداز فردا»يىكه ارائه كرد بنياد جنبش اپوزيسيون صربستان در دهه ی ١٩٩٠ راتشكيل داد.‏٢١٢٠

قدرت در جامعه٢ مدلها و منابع قدرت

قدرت در جامعه : مدلها و منابع قدرت٠٠٢قدرت در جامعه : مدلها و منابع قدرتيک قسمت ضروری مبارزه بى خشونت به دست آوردن قدرت و جلوگيری ازقدرتمند شدن ديگران است.‏ شما نميتوانيد اعتراض در جامعه خود را افزايشدهيد مگر اينكه قدرت انجام دادن آن را داشته باشيد.‏ قدرت همچنين برایرسيدن به نمای آينده ضروی است.‏ بهمين خاطر برای بوجود آوردن جنبشبى خشونت شما ميبايد طبيعت قدرت در جامعه را درک كنيد.‏اگر اين كتاب را ميخوانيد ما فرض ميكنيم كه شما مايل هستيد كه مبارزهای بى خشونت را پيش گيريد.‏ اين دو تصميم – مقاومت در مقابل سركوبو انجام آن به شيوه بى خشونت – نيازمند اين است كه شما طبيعت قدرتسياسى و نظريه های كاربردهای استراتژيک جنبش بى خشونت را درکكنيد.‏ همچنين شما بايد بپذيريد كه در اين مبارزه خطرات و هزينه هايىوجود خواهد داشت.‏نكتهاگر مى خواهيد برنده‏.شويد،‏ بايد حمله كنيداقدام يا خودداری ازاقداممبارزه ی مسلحانهيا بى خشونتهنگامى كه شما با سركوب در جامعه روبرو ميشويد دو گزينه اصلى پيش روداريدالف – اقدام كنيد يا ب – اقدام نكنيد و سركوب را بپذيريد.‏اگر شما تصميم گرفتيد كه اقدامى انجام دهيد آنگاه شما بايد تصميم هایديگری اتخاذ كنيدالف – مبارزه ای مسلحانه در پيش گيريد يا ب – مبارزه ای بى خشونت پيشهسازيد.‏تعريف قدرت سياسىقدرت سياسى به چه معنى است؟قدرت سياسى مجموعه ابزار – تاثيرات و قشارها شامل قدرت – مشوقها وتحريمها است كه برای رسيدن به اهداف صاحب قدرت بخصوص دولتمرداندولت و گروههای مخالف فراهم آمده است.‏دكتر جين شارپ در سياست های اقدامات بى خشونتهدف ١ عملكردیفراگيرنده:‏نكتهمبارزه ی شما خطرو هزينه در بر دارد آزادی و برابریهمواره رايگان به دست‏!نمىآيند?تصميم ١: اقدام نكنيدمبارزه مسلحانه راانتخاب كنيدظلم و ستمتصميم ٢: اقدام كنيدمبارزه بى خشونت راانتخاب كنيد٢۵٢۴

قدرت در جامعه : مدلها و منابع قدرت٠٠٢هدف ١ عملكردیفراگيرنده:‏نظريه های مربوط به طبيعت و منابع قدرت سياسى كه تئوری مبارزهاستراتژيک بى خشونت را تشكيل ميدهد مورد بحث و بررسى قراردهيددو مدل برای توصيف قدرت سياسى وجود دارد : تک گرا و تكثرگرا.‏مدل تک گرامدل تک گرا بيانگر آن است كه قدرتمندان سيستم ميخواهند شما به عنوانيک جسم جامد و غيرقابل حركت همچون يک كوه عمل كنيد.‏ اين مدلقدرت ثابت را تبليغ ميكند به گونه ای كه هيچ تغييری نميتواند رخ دهدمگر توسط فرد يا افراد مافوق.‏ هركسى كه در قله ساختار قدرت قرار گيرد برجامعه قدرت دارد و تصميم هايى كه او امروز ميگيرد واقعيت كل جامعه رادر فردا تشكيل ميدهد.‏ فرد يا افراد مافوق ميتوانند از طريق انقلاب – جنگيا كودتا تغيير كنند ولى مدل دست نخورده باقى ميماند و هركس به قله كوهبرسد تمامى قدرت جامعه را در دست خواهد گرفت.‏شما ميتوانيد اجزای كوچكى را از طريق حمله به اين ساختار با اقدامها وپيكارهای خود جدا سازيد ولى كوه قدرت همچنان پابرچا خواهد ماند.‏تكيه كلام رژيم اين است كه شما ميتوانيد تغييرات مثبت در جامعه ايجادكنيد اگر مناسب ترين فرد بر قله كوه نشسته باشد.‏ با اين وجود يک مشكلاساسى با اين مدل همچنان جود دارد و آن اين مطلب استكه اين مدل قدرت سياسى واقعيت ندارد.‏قدرت به اين شكل فعاليت نميكند.‏ فارغ از اينكه مستمرا قدرتمندان و ياديگران به شما بگويند كه اين گونه است اما واقعيت چيز ديگری را به ما مىآموزد.‏مدل تكثرگراهرچقدر مدل پيشين تک گرا و يا ثابت به نظر ميامد اما طبيعت قدرتدر واقع به طرز دراماتيكى به گونه ای ديگر است.‏ در يک جامعه قدرتميتواند به طرز نامحسوسى جابجا شود.‏ قدرت شكننده و قابل فروپاشىخواهد بود.‏ هرجا كه مرد م باشند واقعيت قدرت همان خواهد بود.‏ قدرتدر جامعه نهايتا از مردم ميايد و آن مردم كه هركدامشان كوچكترينو انفرادی ترين عامل قدرت هستند ميتوانند نظر خود را تغيير دهند.‏قانونگذاران تنها قدرتى را دارند كه مردم به آنها تفويض ميكنند.‏قدرت ميتواند به قانونگذار مشتاقانه داده شود همانند جوامع دموكراتيکيا مردم ميتوانند مجبور شند كه قدرت را عليرغم ميل باطنى خود و يا بهاينكه به طور ساده ای بى تفاوت هستند واگذار كنند و قدرت خود را ازدست بدهند صرفا به خاطر اينكه خود را مسئول نميدانند و فكر نميكنندكه اقدامات آنها ميتواند منجر به تغيير شود.‏به اين خاطر است كه جنبش ها و پيكارهای بى خشونت مهم هستند.‏آنها مردم را نسبت به اينكه اقدامات آنها ميتواند به تغيير بينجامد آگاهميسازند.‏ اين بخصوص هنگامى واقعيت پيدا خواهد كرد كه مردم متحدهستند و با يكديگر در راههای هماهنگ شده استراتژيک بى خشونتشركت ميكنند.‏نكتهخدا قدرت سياسى نمىدهد،‏ مردم آن را بهدست مى آوردند!‏٢٧٢۶

قدرت در جامعه : مدلها و منابع قدرت٠٠٢مثال:‏درك طبيعت عوامل قدرتهدف ١ عملكردیفراگيرنده:‏كارگران برای روزها در شهرهای مختلف كشور در اعتصاب بودند.‏ آنهاحقوق بيشتر و حق تشكيل سنديكا ميخواهند.‏ به مرور زمان اعتصابفراگير ميشود و به زودی افرادی در مقبال كاخ رياست جمهوریتظاهرات ميكنند.‏ قانونگذار كشور تصميم ميگيرد كه به هر هزينه ایقانون را در مقابل اين اخلال گران برقرار سازد.‏ او تصميم به برگزاریجلسه ای سری با افراد برجسته ارتش و مشاورين پليس ميگيرد .جلسه دير شروع شد زيرا مشاورين گفتند آنها در ترافيك گير كردند.‏وقتى رسيدند،‏ جلسه برای آنها خيلى سخت بود كه متمركز بود زيرادستگاه تهويه هوا كار نمى كرد و مسوول تسهيلات مى گفت وسايل لازمبرای تعمير آن را ندارد.‏رييس پليس ميگويد كه او نميتواند پرونده های رهبران اعتصاب كنندهرا بيابد به خاطر اينكه آنها را احتمالا را در جايى ديگر گذاشته اند.‏ اوهمچنين ميگويد كه سيستم های كامپيوتری پليس به خوبى كار نميكندو آنها در رهيابى افراد و مكالمات و گردهم آوری شواهد دچار مشكلهستند.‏ روسای ارتش تشريح ميكنند كه آنها برای اينكه نيروها قدرت رادر دست گيرند برنامه ريزی كرده اند ولى آنها مطمئن نيستند كه نيروهاازدستورات آنها اطاعت خواهند كرد بخاطر اينكه برخى از اعضای خانوادههای آنها در ميان كارگران اعتصاب كننده هستند.‏ حتى دستشويى سالنكنفرانس هم خراب است.‏ تعميركارلوله گفته است كه او بسيار مريضاست و نميتواند امروز آن را تعمير كند.‏در اين وضعيت آيا رهبر واقعا قدرت دارد؟ يا او متكى به افراد پيرامونخود است؟ شايد افراد پيرامون او حتى واقعيت را به او نگويند و حتى درصورت آگاه شدن از واقعيت جز در صورتى كه ديگران به اطاعت از آنهاادامه دهند بى قدرت هستند.‏قدرت در مكانهای مختلف و بعضا غيرمنتظره يافت ميشود و قبل از آنكه شماجنبش بى خشونت را آغاز كنيد مى بايد در فهم اينكه اين قدرت ها در كجاهستند و چگونه به كار ميروند مهارت يابيد.‏در هر جامعه ای شش عامل قدرت وجود دارد . فراهم بودن تمامى اين منابعقدرت برای قانونگذار نهايتا بر اطاعت مستمر مردم متكى است.‏ اين ششعامل قدرت عبارتند ازالف – اقتدار(‏ يا مشروعيت)‏ : موقعيتى كه دستر ميدهد به همراه عقيدهمردم مبتنى بر مشروعيت اين دستورها.‏ب – منابع انسانى : مردم و گروههايى كه از حكمفرما اطاعت ميكنند.‏ بااو همكاری ميكنند و به او ياری ميدهند.‏ منابع انسانى معمولا در كارمندانسازمانهايى كه با حكمفرما داوطلبانه و يا تحت فشار همكاری ميكنند ديدهميشند كه منجر به گسترش و كار آمدی سياستهای حكمفرما در جامعهميشود.‏ج – مهارت ها و دانش : مورد نياز حكمفرما مى باشد و بوسيله گروههاو شهروندان همكار فراهم ميشود.‏ هيچ حكمفرمايى نميتواند بدون فراهمآوردن مستمر مهارت ها و دانش هايى كه فقط در اختيار كارشناسانى چونمهندسان و تكنسين ها باشد كار كند.‏ بهمين شكل همانطور كه حكمفرمانيازمند همكاری كارشناسانى است كه در قدرت مانده اند گروه مخالف كه آنهارا به خود جذب ميكند ميتواند قدرت به دست آورد.‏د – منابع مادی : شامل كنترل و دسترسى به مستقلات – منابع طبيعىو مادی – ابزار مكالمه و حمل و نقل.‏ قدرت حكمفرما به ميزان منابع مادیتحت كنترل او بستگى دارد.‏ به طور مثال حكمفرما بايد بداند كه آنها به طورمادی به او وابسته هستند ممكن است عليه او اقدام كنند.‏شش منبع قدرتالف – اقتدارب – منابع انسانىج – مهارت ها و دانشد – منابع مادیه-‏ عوامل نهانو – مجازات٢٩٢٨

قدرت در جامعه : مدلها و منابع قدرت٠٠٢خلاصه :مجازات هامنبع قدرتى كه از طريقترس از تنبيه شدن،‏اطاعت ايجاد مى كند .ه-‏ عوامل نهان : مجموعه سنن،رفتارها،كردارها و روانشناختى،‏ فرهنگى ودينى و در پاره ای از موارد عوامل ايدئولوژيكى كه ميتواند مردم را به حمايتو همكاری با حكمفرما وادار كند.‏ اين فاكتورها وجود خود را تا حدودی ازفرهنگ و سنت و قراردادها همانند سنت اطاعت از افراد يونيفرم پوش نشاتميگيرند.‏و – مجازات : وادار سازی به اطاعت از طريق مجازات چه به صورت تهديدو چه به صورت عملى برای اطمينان يافتن از همكاری های لازم برایاستمرار بخشيدن سياست های حكمفرما.‏ ترس ناشى از مجازات،‏ غالبا از خودمجازات موثرتر است.‏ بهمين خاطر اين عامل قدرت ، الزاما از طريق اجرایمجازات بوجود نميايد.‏ بلكه با احتمال يا تهديد به مجازات،‏ تهديد به اخراج،‏دستگيری،‏ آزارهای جسمانى برای نافرمانى شكل ميگيرد.‏تعريف كاری سياسى شامل مجموعه ابزارها،‏ نيروها،‏ تاثيرات– شامل قدرت ‏،مشوقها و مجازاتها – در اختيار گروه يا فردیبرای رسيدن به اهداف است.‏ما دو مدل سياسى را بررسى كرديم.‏ مدل تک گرا فرضميكند كه ساختار قدرت در جامعه،‏ دائمى و بدون تغيير استو نميتواند نابود شود ولى عامل قدرت ميتواند تغيير كند.‏ مدلتكثرگرا مطرح ميسازد كه قدرت سياسى از مردم و از درونجامعه بوجود ميايد و بهمين خاطر اگر مردم مايل به تغييرروشهای اطاعت يا سرسپردگى خود باشند ميتواند تغيير كند.‏در تصميم گيری برای اينكه چه سرسپردگى و رضايتى بايدتغيير كند مهم است كه شش عامل قدرت و چگونگى فعاليتآنها در جامعه شناسايى شود.‏ جنبش بى خشونت موفقتوانايى اين را خواهد داشت كه موقعيت های تغيير موافقت واطاعت مردم را به وجود آورد و عوامل قدرت را بازپس گيرد وهنگامى كه عوامل قدرت از حكمفرما گرفته شود حكمفرما بىقدرت ميگردد.‏٣١٣٠

٣ تكيه گاه های قدرت

تكيه گاه های قدرتتكيه گاه ها٠٠٣نكتهاگر مردم دست ازحمايت خود بردارند، حاكم نمى تواندحكومت كند!‏هدف ١ عملكردیفراگيرنده:‏حاكمان به دست خود نميتوانند ماليات جمع كنند ، قوانين سركوبگر رااجرا كنند ، قطارها را به حركت درآورند ، بودجه ملى تهيه كنند،‏ ترافيک راكنترل كنند،‏ بندرگاهها را كنترل كنند،‏ پول چاپ كنند ، جاده ها را تعميركنند ، ارتش و پليس را آموزش دهند،‏ تمبر منتشر كنند و يا حتى شير از گاوبدوشند.‏مردم اين خدمات را نسبت به حاكم از طريق مجموعه ای از ارگانها وموسسات انجام ميدهند.‏ اگر مردم اين مهارت ها و سرويس ها را فراهم نكنندحاكم نميتواند قانون را اجرا كند.‏وقتى ما دريافتيم كه اين طبيعت قدرت سياسى در جامعه است بايد درکكنيم كه چگونه قدرت به منصه ظهور ميرسد.‏ مردم اصلى ترين دارندگانقدرت در جامعه هستند.‏ ولى آنها هنگامى در به ظهور رساندن اين قدرتموفق ترند كه در كنار يكديگر كار كنند به شكل ارگانها و موسساتى نظيرپليس ، خادمان مدنى ، گروههای كارگری و گروههای اقتصادی.‏ بعضى ازاين موسسات ممكن است رقيب شما را حمايت كنند و برخى ممكن است ازجنبش شما حمايت كنند.‏ما اين ارگانهای حامى را ستونهای حامى يا پايه های قدرت مى ناميم بخاطراينكه آنها از ساختار قدرت سياسى جامعه حمايت ميكنند.‏ در ابتدای يکجنبش بى خشونت احتمال زيادی وجود دارد كه اين گروهها از رقيب شماحمايت كنند.‏ اگر اين ارگانها و موسسات شروع به دست كشيدن از حمايت ازرقيب شما كنند و وقتى بعضى از آنها به صورت فعال از جنبش شما حمايتكنند رقيب شما ديگر نميتواند كنترل را در دست داشته باشد.‏تعريف ستونهای حامىبرای برآوردن اهداف خود،‏ ما ستونهای حامى را اين چنين تعريف مى كنيم:‏» ستونهای حامى موسسات و قسمت هايى از جامعه هستند كه رژيم فعلى رابا منابع قدرتى كه برای ثابت نگه داشتن و گسترش ظرفيت قدرت خود به آننياز دارد تغذيه ميكند.‏ »دكتر جين شارپ،‏ در برانگيختن مبارزات بى خشونتمراكز كسب و رسانه هاتجارتديكتاتورارتشبدانسرهنگانسرگردانگروهبانانسربازانمذهب سازمان يافتهسيستمآموزشىبوروكراسىپليس وارتشدر داخل هرجامعه ای ، تكيه گاه های قدرت متفاوتى ميتواند شناسايى شود.‏اينها ميتوانند شامل پليس ، ارتش ، موسسات قانونگذاری و اجرای قانونهمانند دادگاهها و كميسونهای مختلف ، خادمان مدنى ، سيستم آموزشى، موسسات سازمان يافته مذهبى ، رسانه های تحت كنترل دولت،‏ جامعهاقتصادی و ساير موسسات باشد.‏٣۵٣۴

تكيه گاه های قدرت٠٠٣نكته مهم :تفاوت بين ستونهایحامى و وظايفعملكردی اجتماعى رادرك كنيد.‏توجه داشته باشيد كه فعاليتهای مدنى همانند اقتصاد و يا مذهب را جزتكيه گاه های قدرت معرفى نكرديم.‏ تكيه گاه های قدرت موسساتى هستند كهفعاليت های اجتماعى را توليد و پيش ميبرند.‏اگر ميخواهيد در جامعه تاثيرگذار باشيد موسسات و ارگانهايى را كه ساختارقدرت فعلى و فعاليتهای اجتماعى آن را حمايت ميكنند شناسايى و موردبررسى قرار دهيد.‏در طرف مقابل جنبش هايى كه سربازان را در خيابانها مورد تهديد قرار دادهاند و سنگ پرتاب كرده اند و يا به انجام اقدامات خشونت آميز ديگر عليه آنهامتعهد شده اند ، سربازان بيشتر به سمت مركز ستون دفع شده اند.‏ بهمينخاطر است كه برخى از دولت های سركوبگر ميكوشند رفتارهای خشونت آميزبه وسيله مخالفان را تحريک كنند به خاطر اينكه آنها ميدانند كه اين قضيهسربازان را هرچه بيشتر به سمت خود جذب ميكند و احتمال اينكه سربازاناز دستورات اطاعت كنند بيشتر خواهد بود.‏هدف ٢ عملكردیفراگيرنده :درك اهميت جذب – به جای دفع ‏–تكيه گاه های مختلف قدرت حاكم.‏نكتهعمليات بى خشونتخود را به نحوموثرهدف گيری كنيد:‏» به جای اينكه بهستونهای حامى فشاروارد كنيد ، از آنها بهرهبكشيد.»‏برای جنبش بى خشونت حياتى است كه راههايى را بيابد كه رفتار مردم درداخل ستونهای مختلف حامى را تحت تاثير قرار دهيد.‏ از طريق• خدشه دار كردن سرسپردگى آنها نسبت به رقيب يا رقيبان شما• قانع كردن آنها به در اختيارنگذاشتن دانش و مهارت،‏ منابع مالى و زمانىبرای زقيب شماهنگامى كه جنبش بى خشونت در تاثيرگذاری بر يک ستون مشخص موثراست افراد اين ستون راههايى را برای دست كشيدن از حمايت از رقيب شماو حاميان او خواهند يافت.‏ اين ميتواند از طريق سرپيچى از فرمان به صورتواضح يا نهان ، چشم پوشى از دستورات و يا اجرای دستورات به صورتآهسته،‏ غير موثر و ناكامل شكل گيرد.‏ اعضای بعضى از ستونها همچنينممكن است به صورت واضح يا نهان از جنبش شما حمايت كنند.‏برای اينكه رفتار ستونهای مختلف را تحت تاثير قرار داد درک تفاوت بينجذب اعضای يک ستون به سمت شما و يا دفع آنها از جنبش لازم و ضروریاست.‏به طور مثال با نگاه كردن به دياگرام ، اگر شما ميخواهيد در سرسپردگىسربازان ارتش نفوذ كنيد،‏ جنبش های موفق گذشته معمولا آن را با صحبتكردن در خيابانها و به خاطر آوردن اينكه آنها پدران،‏ فرزندان ، شوهران وشهروندان اين كشور هستند و با تحريک حس ميهن پرستى و اطمينان دادنبه آنها كه جامعه ای كه بوسيله مخالفان اداره خواهد شد برای آنها و خانوادهبه مراتب بهتر از رژيم فعلى خواهد بود صورت گرفته است.‏ اين روش رفتاری، سرسپردگى سربازان را از مركز ستون به سمت مخالفان تغيير خواهد داد.‏» تعريف راه های اعمال قدرت توسط ستونهای حامى و تخمين اهميتهر يک از ستونهای حامى در جامعه.‏ »در اين قسمت،‏ ما رفتارهای عمومى چند ستون حامى را بررسى خواهيم كرد.‏الف – پليس :تقريبا هميشه منبع مهمى از قدرت در جامعه است.‏ آنها قانون و نظم رااعمال ميكنند،‏ قوانين دولت را اجرا ميكنند و اطمينان حاصل ميسازند كهسيستم ثابت باقى بماند.‏ در درون پليس ، يک نفر ، ميتواند غالبا تمامى منابعقدرت را شناسايى كند.‏هدف ٣ عملكردیفراگيرنده :٣٧٣۶

تكيه گاه های قدرت٠٠٣قدرت : پليس قدرت اعمال قوانين را داردمنابع انسانى : هزاران پليس وجود دارندمهارت ها و دانش : پليس مجموعه ای از مهارت ها و دانش همچون روشهایاكتشاف ، دانش كامپيوتر و فن آوری،‏ مهارت نظارت كردن ، چگونگى برهمزدن تظاهرات و غيره را برای دولت فراهم مياورد.‏منابع مادی : پليس اسلحه،‏ كامپيوتر،‏ ماشين،‏ ساختمان،‏ و از طريق بودجههای هنگفت ميتواند هليكوپتر ، هواپيما و قايق داشته باشد.‏عوامل نهان : مردم آموخته اند كه از پليس اطاعت كند.‏ حتى زمانى كه پليسيا ارتش وجود ندارد مردم از نمادهای قدرت آنها پيروی ميكنند.‏مجازات ها:‏ اگر شما از پليس اطاعت نكنيد ممكن است مورد مجازات واقعشويد.‏ اگر در مقابل دستورهای آنها سرسختى انجام دهيد به طور مثال فراركردن از دست آنها وقتى كه از شما ميخواهند توقف كنيد مجازات شماميتواند سخت تر هم باشد.‏ج – بوروكراسى ‏(كارگزاران حكومتى)‏خادمان مدنى قسمت عمده ای از ساختار مديريتى تحت عنوان بوروكراسىدولتى را تشكيل ميدهند.‏ بوروكراسى آهسته ، غيرموثر و فاسد نشانه اصلىنود درصد كشورهای فاقد دموكراسى است.‏بوروكراسى علاوه بر اجرای دستورات صادر شده به وسيله قانونگذار – كه بهآنها قدرت ميبخشد – مخزنى از مهارت ها و دانش ها ميباشد.‏ آنها همچنينميتوانند به واسطه توانايى شان در توقف بخشى به پروسه های موجود درجامعه ، قابليت مجارات كزدن داشته باشند.‏ به طور مثال گرفتن مجوز برایساختن خانه ممكن است به حداقل ده مجوز صادر شده نياز داشته باشد.‏حقوق خادمان مدنى توسط دولت پرداخت ميشود و وبودجه وسيع آنها) منابع مادی ( معمولا از پول ماليات دهندگان – مردم – حاصل ميشود.‏د-‏ سيستم آموزشى:‏نكتهاگر كاركنان اداراتدولتى از پشتيبانىحاكم خودداری كنند،‏چرخ حكومت از كارمى افتد!‏ب – ارتش :اگرچه ارتش مشخصات مشتركى با پليس دارد و منابع قدرت مشابه را فراهممياورد برای جنبنش بى خشونت درک تفاوت بين پليس و ارتش اهميتفراوانى دارد.‏ عجيب نخواهد بود اگر يكى از اين دو گروه بر ديگری توسطدولت ترجيح داده شود و مورد اعتماد بيشتری قرار گيرد.‏ گروهى كه مورداعتماد كمتر قرار گرفته است سرسپردگى كمتری نسبت به دولت دارد و اينبه معنای آن است كه حمايت آن به راحتى ميتواند به سمت جنبش شمامنجرف شود.‏ گاهى اوقات رقابتى بين پليس و ارتش نيز در جريان است.‏معمولا دانش آموزان ميتوانند سرعت دهندگان تغييرات سياسى شوند وميتوانند حمايت بسياری از ستونهای حامى را در جوامع مختلف به خود جذبكنند.‏ معلمان ميتوانند اذهان كودكان را شكل دهند و به شاگردان بزرگتر، چگونگى تفكر انتقادی را بياموزند.‏ آنها برای شاگردان،‏ ايده ها به همراهمياورند و همچنين برای آنها به مثابه الگوی رفتاری خواهند بود.‏هر دولتى به طرز شديدی به معلمان وابسته است چرا كه از طريق معلمان ،نسل جديد غالبا با ارزش ها و قوانين مورد نظر دولت آشنا ميشود.‏ يک دليلديگر ممكن است اين باشد كه معلمان غالبا دانش آموزان را ساكت،‏ مشغول و‏«به خط » ميكنند.‏دانش آموزان در خط اول جنبش های بى خشونت در طول تاريخ بوده اند وگرچه از نظر تعداد،‏ برای تغيير در جامعه تنها به دست خود اندک هستنداما نقشى مهم و اصلى در بيداری و به حركت در آوردن مردم از طريق نشاندادن مشكلات و گفتگو در مورد نمای آينده جنبش دارد.‏ آنها همچنينميتوانند افراد مسن تر را از بابت بى فعاليتهايشان شرمنده سازند.‏فزون بر اين ، وقتى دانشجويان قسمتى از جنبش های بى خشونت هستند،‏غالبا خانواده های آنها نيز درگير ميشوند و مهم تر از آن اينكه دانش آموزانمسئوليت های فوری كمتری دارند و به همين خاطر غالبا وقت آزاد بيشترینكتهدانشجويان تنهانيستند،‏ آنها حمايتخانواده های خود رادارند!‏٣٩٣٨

تكيه گاه های قدرت٠٠٣دارند و به پذيرش خطرها و فداكاريهای بيشتر راغب تر هستند.‏ نهايتا آنهاسهم بزرگى ار آينده دارند و بيش از ديگران نيار به تغيير را حس ميكنند.‏، مداری و سرمايه گذاريها.‏ اگر گروههای مذهبى مورد مخالفت قرار گيرندآنها ميتوانند مجازات ها را از طريق قطع رابطه ، اعدام ، شكنجه و يا فتویبربيانگيزند.‏ در نهايت آنها فاكتورهای نهان متعددی دارند زيرا مردم آموختهاند كه دستورات دينى را به جا آورند و از قوانين مذهبى اطاعت كنند.‏دين سازمان يافته:‏ه – دين سازمان يافته:دين سازمان يافته معمولا محافظه كار و پشتيبان ساختار قدرت است بخاطراينكه معمولا آنها بيشتر قدرت تاثيرگذاری و آزادی نسبت به ساير گروههاو موسسات دارند.‏ با اين وجود يک فرد ميتواند مثالهای متعددی در گذشتهاز افراد و موسسات دولتى و محلى درون ستونهای حامى بيابد كه دستهمكاری به سوی جنبش های بى خشونت مبارز برای تغيير دراز كرده اند.‏و – رسانه ها :جنبش های بى شخونت موثر بايد روشهای موثر برای انتقال پيام خود بهگستره وسيع تری از مخاطبان داشته باشند.‏ اين دليلى بر اين موضوع استكه حاكمان در بسياری از كشورها برای محدود كردن يا ممانع از دسترسىجنبش به اين ستون حامى بكوشند . آنها همچنين منابع قابل توجه مادی دررسانه دولتى مصرف ميكنند.‏ در نتيجه ، جنبش های بى خشونت ، در مواقعىبايد روشهای خلاقانه و مستقل رسانه ای برای خود ايجاد كنند.‏ آنها همچنينگاهى وقتها تصميم ميگيرند كه پيكاری متمركز بر گسترش آزادی رسانه ومبارزه به راه اندازند.‏در چند دههٔ‏ گذشته،‏رسانه ها به گونهٔ‏ روزافزونىبه تكيه گاه مهمى برایقدرت تبديل شده اند.‏اگر چه دينسازمان يافته را يكى ازتكيه گاه های محافظه كارقدرت به شمارمى آورند،‏ اما گاهى درفرايند تغيير سياسى،‏نقش بسيار پويايى راايفا مى كند.‏در دين سازمان يافته شش منبع اصلى قدرت يافت ميشود . گروههای دينىبه خاطر عرضه دين،‏ قدرت دارند آنها منابع بسيارزيادی نيروهای انسانى – نهفقط روحانيون و ملايان – كه معتقدان آماده به فعاليت و حمايت از تصميمهای مراجع روحانى دارند . گروههای مذهبى مهارت ها و دانش هايى رابرای اجرای مراسم مذهبى و مديريت سيستم مذهبى دارند.‏ آنها همچنينمنابع مادی قابل توجهى دارند از جمله ساختمانها،‏ بنگاههای معاملات مكلىز-‏ جامعه اقتصادی :به وسيله فراهم كردن مايحتاج و خدماتى كه دولت ارائه نميدهد و همچنينبوسيله ايفای نقشى مهم حتى در متمركزترين جوامع،‏ جامعه اقتصادیغالبا به عنوان يک ستون حامى بسيار مهم تلقى ميشود.‏ علاقه اصلى آنها،‏سود است و بهمين خاطر بسيار عملگرا هستند و غالبا حمايت از جنبش بىخشونت و يا دولت را به شكل سرمايه گذاری ميبينند.‏ چالش شما اين استكه آنها را قانع كنيد كه حمايت از جنبش و نمای آينده شما از سرمايه گذاریبرای رقيب به منفعت نزديكتر است.‏اين ستون حامى ، به شكل نزديكتری با ساير ستونهای حامى مهم مثلاتحاديه كارگری و جوامع حرفه ای مرتبط استجامعهٔ‏ بازرگانى به دنبالپول و منافع مادی خويشاست!‏۴١۴٠

تكيه گاه های قدرت٠٠٣تمرين:‏١٠ ستون حامى مهمرا در جامعه خود تجزيهو تحليل كنيد و آنهااز نظر اهميت برایمخالفان خود رتبه بندیكنيد.‏رتبه ستونمشخصكردن رتبهراه هایبكارگيریمنابع قدرتخلاصه:‏حاكمان نميتوانند تصميم های خود را بدون سازمانها و موسساتى كه ازاراده آنها تبعيت ميكنند پيش ببرد.‏ اين موسسات و سازمانها – ستونهایحامى – ناميده ميشوند برای اينكه آنها از ساختار قدرت موجود درجامعه حمايت ميكنند.‏ از طريق اين ستونها،‏ مردم ، زمان،‏ انرژی ، منابع،‏مهارت ها و دانش خود را در اختيار حاكم ميگذارند.‏ با اين وجود اگرمردم عدم ارائه خدمات را انتخاب نند حاكم نميتواند حكمرانى كنند.‏هنگامى كه جنبش های بى خشونت ، فعاليت های خود را برنامه ريزیميكنند مهم است كه به خاطر داشته باشيد كه اعضای ستونهای حامىمتفاوت بايد از ستونهايشان به سمت جنبش كشيده شوند.‏ آنها نبايدبيشتر به سمت مركز ستون دفع شوند.‏ وقتى تعداد كافى از مردم ازستونهای مختلف ديدگاه و رفتارشان را تغيير دادند آنگاه ميتواند منجربه شكست حاكم شده ، وادارش كند كه يا به جنبش بى خشونت امتيازدهد و يا از قدرت به طور كلى كناره گيری كند.‏۴٣۴٢

٤ اطاعت

اطاعت٠٠٤هدف ١ عملكردیفراگيرنده :اطاعتمهم ترين ويژگى يک دولت – كه بدون آن نميتواند حيات داشته باشد– مطيع بودن مردمش است.‏ ‏«اطاعت»‏ قلب يک قدرت سياسى است.‏دكتر جين شارپ در سياستهای اقدامات بى خشونتچرا اطاعت قلب قدرت سياسى خوانده ميشود ؟ پاسخ روشن است.‏ اگر مردماطاعت نكنند حاكم نميتواند حكمرانى كند.‏ استراتژيهای جنبش بى خشونتبر پايه اين ديدگاه تنظيم شده است . مكانيزم ها و روش های جنبش بىخشونت،‏ به نتيجه رسيده از طريق فعاليت ها و پيكارها،‏ به طور منحصر بهفردی بر دست كشيدن مردم از حمايت از رقيب شما بنا نهاده شده است.‏درك دلايل عمده ای كه باعث مى شود مردم جامعه اطاعت كنند .ب-‏ منافع شخصىاگرچه ممكن است بسياری از مردم به طرز شديدی از سركوبگران متنفرباشند اما برخى،‏ به طرز فعالى از سركوبگر حمايت ميكنند.اين پديده زمانىقابل درک خواهد بود كه بپذيريم كه دولت و قدرتمندان،‏ افراد را بابتحمايتشان مورد تشويق قرار ميدهند.‏ تشويق های مادی،‏ شغلها،‏ كرسى هایدانشگاهى،‏ ميتواند علاقه شخصى مردم را تحريک كند و بهمين خاطر اينپاداش ها زمينه ای برای اطاعت كردن ميشود.‏ ارتقای حرفه ای و اجتماعى بههمراه پرستيژ و موقعيت های همراه،‏ عامل جذاب قدرتمندی على الخصوصبرای كسانى كه توسط دولت استخدام شده اند – مانند پليس ، خادمانشهروندی،‏ معلمان ، كاركنان مراكز بهداشتى و كاركنان خدمات عمومى– هست تا از دولت اطاعت كنند.‏نكتهنرك عادت اطاعتكردن كار دشواریاست – درست مانندترك سيگار!‏نكتهاگر مردم اطاعتنكنند،‏ حاكم نمى تواندحكومت كند.‏برای اينكه مردم را به دست كشيدن از حمايت از رقيب شما دعوت كنيدشما بايد اين موضوع را كه چرا مردم ‏«اطاعت كردن»‏ را در وهله اول انتخابميكنند درک كنيد.‏حداقل ده دليل وجود دارد كه چرا مردم اطاعت كردن را انتخاب ميكنندحتى هنگامى كه آنها با سيستم موافق نباشندالف-‏ عادتج-‏ ترس از مجازاتنكته :مردم از چراغ راهنمايىاطاعت مى كنند كه نماداقتدار دولت استاز هنگام كودكى بيشتر مردم شرطى شده اند كه از قدرت اطاعت كنند.‏اين پروسه با پدران و پدربزرگان ما آغاز ميشود و سپس در مدرسه،‏ معلمانسمبلهای قدرتى هستند كه ما اطاعت ميكنيم و همچون ارتشيان در هنگامانجام سربازی و مافوق در محل كار.‏ از طريق عادت ما از قانون و مردم يونيفرمپوش اطاعت ميكنيم.‏ ما حتى از سمبلهای قدرت هم اطاعت ميكنيم همچوناحترام به نشانه ‏«سيگار نكشيد»‏ تا متوقف كردن ماشين در جلوی چراغ قرمزو يا علامت ايست – حتى اگر در كوير در ميانه شب باشيم - . شكستن عادت،‏كاری دشوار همچون ترک سيگار است.‏ در هر صورت چه تصميم به دستكشيدن از اطاعت و چه حتى فكركردن در مورد علل اطاعت كردن يا نكردنلازم و ضروری است.‏يک دليل قوی برای اطاعت،‏ ترس از مجازات است.‏ سرپيچى از قانون ميتواندمنجر به گستره ای از مجازات ها – ا ز پرداخت جريمه تا آزار و اذيت ، ازدست دادن شغل و موقعيت از دست دادن مسكن،‏ زندانى شدن و يا حتىاعدام شدن – شود.‏ هنگامى كه يک فرد پرونده سوء سابقه دارد ميتواند ازمنافع يک شهروند عادی محروم شود همانند استفاده از كرديت كارت،‏ فرصتهای شغلى،‏ خدمات دولتى.‏ قويترين عملكرد مجازات ها،‏ ترسى است كه درديگران برميانگيزد و اين ترس ديگران را به اطاعت وا ميدارد.‏ مثالهايى ازمجازات عبارتند از يک هفته در زندان به خاطر گرفتن يک پلاكارد ، از دستدادن شغل برای انتقاد از دولت در هنگام گفتگو در يک رستوران،‏ دستگيریو شكنجه برای پوشيدن پيراهنى كه نام گروههای مخالف بر آن شكل بستهاست و غيره.‏۴٧۴۶

اطاعتد – بى تفاوتىو – وظيفه اخلاقى يا نفع مشترک جامعه٠٠٤نكته‏«كسانى كه از نظرسياسى بى تفاوتند»،‏كسانى هستند كهتسليم تبليغات رقيبشما شده اند.‏بسياری از مردم صرفا نپرداختن هزينه انجام ندادن اطاعت در زمان حاضراز ارزش آن بيشتر است اطاعت ميكنند.‏ برخى مطرح ميكنند كه سياسىنيستند.‏ با اين حال اگر قوانينى تصويب شود كه حقوق اوليه و آزادی رامحدود ميكند و به اين محوطه ‏«بى خيالى»‏ نفوز كند انگيزه فعال شدن درميان مردم بوجود مى آيد.‏ جنبش های بى خشونت نياز دارند راهى بيابند كهبه جامعه نشان دهند كه بى تفاوتى به سركوب آنها و ضربه خوردن آزاديهایفردی كمک ميكند.‏ يک مانع بزرگ كه بايد در نظر گرفته شود اين استكه بسياری از مردم ‏«غيرسياسى»‏ و ‏«بى تفاوت»‏ تحت تاثير تبليغات دولتهستند كه مشكل فقط برای كسانى بوجود ميايد كه مشكل آفرين هستند.‏برآمده از نظريه ‏«قانون همه شهروندان را محافظت ميكند»‏ مردم گاهىاحساس ميكنند كه وظيفه اخلاقى دارند كه از نفرت انگيزترين ديكتاتوراطاعت كنند برای اينكه آنها ميخواهند نظم باقى بماند و احساس كنندكه قوانين ايجاد شده اند تا مردم به آنها احترام بگذارند.‏ وظيفه جنبش بىخشونت است كه نشان دهد كه قوانين مشروع نيستند و جامعه را محافظتنميكنند و گاهى وقتها اين وظيفه اخلاقى است كه از برخى قوانين سرپيچىشود.‏ه-‏ عدم اعتماد به نفسپس از دهه های متمادی حكمرانى قدرتمندان و يا ساير روشهای سركوبمردم ميتوانند دچار عدم اعتماد به نفس برای ايجاد تغييرات شوند.‏ اينمعمولا از طريق فقدان تمرين تصميم گيری و شانس های محدود برای ايجادرهبری جايگزين صورت ميگيرد.‏ رژيم های سركوبگر معمولا از ضعف تجربىرهبران مخالف استفاده ميكنند و اين نظريه را كه رهبری فعلى،‏ بهترينفرد برای تصميم گيری است رواج ميدهند.‏ با اين حال،‏ فقط به خاطر اينكهرهبران سركوبگر،‏ سابقه بيشتری در تصميم ها داشته اند - كه غالبا منافعمردم را در نظر نميگيرند – به معنى آن نيست كه آنها بهترين برای حكمرانىهستند . بهمين خاطر يک فاكتور كليدی در موفقيت جنبش،‏ بازيابى اعتمادبه نفس جامعه برای تصميم گيريهای منطقى و موثر برای به وجود آوردنتغييرات موثر است.‏ مهم است كه جنبش بى خشونت،‏ دائما به جامعه يادآوریكند كه اين مردم هستند كه قدرت سياسى را تفويض ميكنند و ميتوانند آنرا بازپس گيرند.‏ز – هم ذات پنداری با حاكمگاهى،‏ مردم حاكم را جزيى از خانواده خود ميدانند.‏ آنها احساس هوادارینسبت به رژيم و يا سيستم همانند احساس وفاداری به يک باشگاه فوتبالميكنند.‏ اين نظر بخصوص هنگامى درست است كه آنها در وقايع تاريخىدراماتيكى با يكديگر سهيم بوده باشند همانند مبارزه برای استقلال و يامجموعه ای از جنگ ها.‏ بهرحال جنبش بى خشونت ميتواند بر اين نكتهتاكيد كند كه اگرچه حاكم ، به ظاهر نماينده افرادی است كه بر آنها حكمميراند در واقع او منافع اصلى آنها را در نظر ندارد و مكررا منابع را در جهتثروتمندتر كردن خويش استفاده ميكندژوزف استالين و مائوتسه– تونگ،‏ نمونه هايى از ايجاد‏«كيش شخصيت»‏ در قرنبيستم هستند.‏۴٩۴٨

اطاعت٠٠٤در مصر باستان،‏ انتسابحاكم با امر يزدانى عاملىبرای تقويت حكومت مطلقه یآنان بود.‏ح – فاكتور انسان مافوق بشرگاهى اوقات،‏ شخصيت خداگونه يا مافوق بشری به حاكم الصاق ميگردد.‏ ازباور كهن به اينكه پادشاهان بوسيله نيروهای برتر انتخاب و برگزيده شدهاند تا انسانهای فوق بشر ايدئولوژيكى نظير آدولف هيتلر يا مائو تا رژيم هایمذهبى كه در آن بين مذهب و سياست فاصله چندانى وجود ندارد.‏ اينهانمونه هايى از جوامعى هستند كه نافرمانى از حاكم و يا نماينده آن را بهعنوان نماينده ای از نافرمانى از امر خدا باور دارند.‏ط-‏ بى اميدی و بى كسىپس از مشاهده ناكام ماندن تلاشهای مقاومت ديگران و يا زندگى آنها در زيرسركوب شديد،‏ تعداد زيادی از مردم احساس بى اميدی و بى كسى ميكنند.‏بهمين خاطر،‏ مردم مجموعا اطاعت ميكنند چرا كه باور دارند كه نميتوانندتغيير ايجاد كنند و احساس ميكنند كه اميدی به آينده وجود ندارد.‏ اگر اينموضوع باشد،‏ جنبش بى خشونت نياز دارد كه اميد و اعتماد مردم را بازسازیكند و از اين طريق ، موثر بودن جنبش را نشان دهد.‏ غالبا اين وقتى صورتميگيرد كه جنبش توانايى داشته باشد كه پيروزهای كوچک اما مهم را ثبتكند.‏ پيروزهايى كه ميتواند منجر به پيروزهای بزرگتر در آينده شود.‏استفاده از تمرين » پای وفاداری»‏ برای درك چرا و چگونگى تغييروفاداری و اطاعت مردمپس از بررسى دلايل متعدد اطاعت مردم،‏ مدلى را برای درک چگونگى تغييراطاعت و وفاداری مردم مطالعه خواهيم كرد.‏ مردم وفاداری های متفاوتىنسبت به افراد،‏ موسسات و سازمانها دارند.‏ در صفحه بعد در تصوير يک شماميتوانيد ببينيد كه هركدام از اين وفاداری ها نمايانگر چه درصدی از كيکوفاداری فرد است.‏ اندازه های متفاوت قارچ های مختلف بيانگر اين مطلباست كه چه ميزان از وفاداری شخص مرتبط با آن قسمت مشخص است.‏طبيعيت و شدت وفاداری مردم برای تغيير الگوی اطاعت در جامعه حياتىاست.‏ ديدگاه فرد در مورد ‏«حقيقت»‏ با ورودی های متفاوتى كه فرد از قارچهای متفاوت كيک وفاداری خود دريافت ميكند ايجاد ميشود.‏ وقتى كه مردم،‏پيام جنبش يا پيكار بى خشونت را از طريق منابع متعدد درون هر قاچ كيکوفاداری خود ميگيرند ديدگاه و رفتار آنها ميتواند تغيير كند.‏ سرپيچى پليسو نيروهای ارتشى برای حمله به تظاهركنندگان صلح آميز در اكتبر ٢٠٠٠ دربلگراد در مقياسى بزرگ نتيجه اين پروسه بوده است.‏هدف ٢ عملكردیفراگيرنده :نكتهباز-سازی نمودار كيکوفاداری در كانونمبارزهٔ‏ بى خشونتراهبردی قرار دارد.‏ی – همراهى با اكثريتبرخى از مردم از طريق خاصى رفتار ميكنند برای اينكه آنها ميبينند كه اكثرمردم از همان طريق رفتار ميكنند.‏ فشار اجتماعى ميتواند تاثيری قدرتمند بررفتار داشته باشد.‏ اگر اكثريت مردم شروع به تغيير رفتار كنند اين مردمان همشروع به تغيير رفتار ميكننددر بسياری از مبارزه هایبى خشونت استراتژيک،‏هنگامى تصميم بهپيروزی منجر شده استكه توانسته باشد همكارینيروهای سركوبگر راجلب كند.‏ در صربستان،‏در انتخابات سال ٢٠٠٠،ارتش و پليس از مقابله بامعترضان خشونت پرهيزخودداری كردند.‏۵١۵٠

اطاعت٠٠٤PATRIOTDEMOCRATMOTHERBUSINESS WOMANWIFEكيک وفاداریشما به چه كسى خود راوفادار مى دانيد؟دولتدوستانگروه هایمذهبىشخصالفحزبسياسىخانواده یبزرگسرگرمى هاهمسرزن فعال در كسبو كارمادردموكراتوطن پرستنقش روزانه يك فردخانوادهCATHOLICتمرين : نقش بازی كيک وفاداریDANCE CLUBMEMBERGYM MEMBERطبيعى است كه حاكم سركوبگر برای نفوذ ذر قاچهای كيک وفاداری بكوشدو بر هر ميزان فاچ كيک وفاداری كه ميتواند چنبره زند تا آنها بتوانندسازمانهايى را حذف و يا كاهش دهند كه مردم از طريق آنها ميتوانند مخالفتخود را ابراز كنند.‏ همچنين دولت به اين وسيله اطمينان حاصل ميكند كهپيغامش از سمت و سوهای مختلف به سمت مردم سرازير ميشود.‏عضو باشگاه ورزشيعضو باشگاه رقصكاتوليكتمرينخانواده یبزرگحزبسياسىدر اين تمرين شما نقش هايى را بازی خواهيد كرد كه هر فرد در هر قاچ ازكيک وفاداری خود بازی خواهد كرد و اين نقش ها را خاص تر خواهد كرد.‏خانوادهدوستانشخصبدولتگروه هایمذهبىسرگرمى هاالف – نقش هر فرد در هر قطعه از كيک وفاداری خود را مشخص كنيد بهعنوان مثال قاچ خانواده ، شوهر،‏ همسر،‏ مادر،‏ پدر،‏ برادر ، تفريحات ماهيگيری، فوتبال ، حزب سياسى و غيرهب – چگونگى فعاليت اين نقش ها در طول زمان و وابسته های آنها رامشخص كنيد-- برای مثال نقش زنان فعال در كسب و كار،‏ كاركردن ساعات كاری در ٥روز هفته است.‏۵٣۵٢

اطاعتمثال:‏خلاصه٠٠٤با درک بيشتر جزييات نقش هايى كه افراد در هر قاچ از كيک وفاداری خود بازیميكنند يک جنبش ميتواند به درک بهتری از اينكه آنها چگونه ميتوانند برای ما موثرباشند برسد.‏ما ميتوانيم نمونه هايى از اين مورد را در تبليغات ببينيم برای مثال زنان و جوانانمعمولا هدف گروه نوشابه های بدون شكر همانند كوكاكولا لايت هستند.‏ به صورتواضحى روشن است كه يک زن جوان توسط زنان جوان ديگری محاصره شده استو آن هنگام او بيشتر مورد هدف پيامى قرار ميگيرد كه هدفش ‏«زنان جوان»‏ است.‏با اين وجود،‏ مادران،‏ زنالن و خانمهای مسن تر ممكن است همانند زنان جوان موردهدف اين پيام قرار نگيرند.‏ در اين صورت كوكاكولا نياز به پيامى جديد دارد كه براينگروه تاثير بگذارد.‏به همين شكل برای درک اينكه چه زمانى و چگونه بايد پيامهای جنبش خود را بهاطلاع ديگران برسانيد،‏ يک برنامه ريز جنبش استراتژيک بر وفاداری هايى كه يکگروه هدف دارد متمركز ميشود.‏ برنامه ريز استراتژيک همچنين بايد پيام جنبش رااز طريقى مخابره كند كه بر روی يک يا چند قاچ كيک وفاداری يک گروه يا يک فردتاثير بگذارد.‏اطاعت يک امر حياتى در مبارزه های استراتژيک بى خشونتاست.‏ دلايل اوليه متعددی وجود دارد كه چرا مردم ازحاكمان اطاعت ميكنند و بوسيله درک چرای اطاعت مردماز حكومت،جنبش شما به طرز موثری ساختارهای اطاعتى راميتواند تغييردهد.‏اطاعت از مجموعه ای از آداب،‏ عدم اعتماد به نفس،‏ ترسها و علاقه منديها ناشى ميشود.‏ آداب ، عدم اعتماد به نفسو علاقه منديها ميتواند تغيير كند و فرد ميتواند ترس رامخاطب قرار داده و با تاثيرات آن روبرو شود.‏عادات ميتوانند از طريق تكرار اين موضوع كه چرا آنها بايدتغيير كنند و پافشاری كردن بر اهميت تغيير،‏ تفيير كند.‏عدم اعتماد به نفس به همراه بى تفاوتى ميتواند به ايثار وفعاليت شجاعانه از طريق برانگيختگى و آموختن اين نكته كهجايگزين های واقعى نسبت به شرايط سركوب و اختناق وجوددارد تبديل شود.‏وفاداری نسبت به رقيب شما ميتواند به حمايت از جنبششما تبديل شود.‏ در صورتى كه مردم علاقه منديهای شخصىخود را در جنبش شما بيابند.‏ برای مثال خادمان مدنى بهطرز تاريخى وقتى دريافته اند كه روسای فاسد آنها ميتواننددر سيستم جديد از كار بركنار شوند حمايت خود را بهسمت جنبش های بى خشونت تغيير داده اند على الخصوصهنگامى كه بدانند كار آنها در سيستم جديد مورد خطر قرارنخواهد گرفت.‏كيک وفاداری مدلى برای درک اين موضوع كه چگونهوفاداری و سرسپردگى شكل ميگيرد ميتواند تغيير كند بوجودمياورد.‏۵۵۵۴

رعايت حقتقدمروشنروشنروشنايستخاموش خاموشخاموش۵ فعال سازی قدرت بى خشونت :سازو كارهای تغيير در جنبش بى خشونت

فعال سازی قدرت بى خشونت : سازو كارهای تغيير در جنبش بى خشونتفعال سازی قدرت بى خشونت ‏،مكانيزم های تغيير در جنبش بىخشونتاين لحظه مشروعيت جنبش بى خشونت افزايش يافته و رقيب به صورتدلبخواهانه تصميم به موافقت با تغيير مطلوب ميگيرد.‏ مكانيزم گفتمانميتواند موفقيت اجتماعى رقيب را تغيير دهد و به طور مثال ميتاند از طريقپذيرفتن تغيير پيشنهادی جنبش بى خشونت ، مشروعيت كسب كند.‏٠٠٥قدرت سياسى در جامعه اگرچه اكثر حاكمان غيرمنتخب و برخى حاكمانمنتخب دوست دارند به عنوان قدرت شناخته شوند،‏ از آن مردم است.‏ با اينحال حاكمان به شش منبع قدرت ‏(در درس 2 مورد بحث قرارگرفته است)‏ ،ستونهای حامى ) در درس 3 بحث مى شود)‏ و ادامه اطاعت مردم ‏(در درس 4مورد بحث قرارگرفته است)‏ برای حكمرانى وابسته هستند.‏برپايه اين ديدگاه در مورد قدرت سياسى،‏ پروسه ای كه بر اساس آن جنبشبى خشونت فعاليت ميكند چيست؟ دكتر جين شارپ يک مدل نظری برایجواب دادن به اين سوال طراحى كرده است.‏ او مينويسد كه چهار روشتغيير وجود دارد كه بر رابطه قدرت بين جنبش بى خشونت و رقيب آن تاثيرميگذارد.‏ اين روشها عبارتند از الف – گفتمان ب – توافق ضمنى ج – نفوذو از هم پاشيدن.‏ روش فعالسازی اين مكانيزمهای تغيير از طريق روشهایاقدامات بى خشونت است(‏ در درس 6 بحث مى شود).‏ب-‏ توافق ضمنىزمانى كه رقيب تحليل هزينه فايده ميكند و به اين نتيجه ميرسد كه يکتوافق ضمنى ، گزينه ای بسيار بهتر از روبرو شدن با مقاومت دائمى استاتفاق ميافتد.‏ رقيب نه ديدگاه خود را تغيير داده و نه توسط جنبش بىخشونت مورد نفوذ قرار گرفته است.‏ با اين وجود به دليل تحت فشار بودناز طريق جنبش بى خشونت تصميم به توافق گرفته است.‏ اين انتخاب غالباتصويری از اين واقعيت است كه جنبش بى خشونت در حال گرفتن قدرت وساختن مجوعه ای از پيروزيا در گستره ای از موارد محدود ولى بسيار مهماست.‏ همچنين بسيار محتمل است كه رقيب به توافق ضمنى تن دهد اگر اينانتخاب به او كمک كند تا چهره خود را در صحنه عمومى بهبود بخشد و اگراز او خواسته شود تا در مورد موارد ضروری تر برای ادامه حكمرانيش تن بهمصالحه دهد.‏رعايت حقتقدمهدف ١ عملكردیفراگيرنده :شناسايى و تفاوت قايل شدن بين مكانيزمهايتغييردر اقداماتبيخشونت:‏ تبديل،‏ تطابق،‏ اجبار و از هم پاشيدن.‏رويكرد شارپ به جنبش بى خشونت برای درک چهار مكانيزم تغيير كمکكننده است.‏ با اين رويكرد اين امكان وجود خواهد داشت كه انتخاب بهترداشته باشيم و فعاليت های جنبش و يا پيكار بى خشونت را مورد ارزيابى قراردهيم.‏حد اكثرسرعت۵۵الف – گفتگوگاهى اوقات شرايطى بوجود ميايد كه رقيب قانع ميشود كه بايد گزينه توصيهشده يا درخواست ارائه شده به وسيله جنبش بى خشونت را پذيرا باشد ) بهدلايل عملكردی ، اخلاقى يا به دليل اينكه كلا ديدگاهش تغيير يافته ( در۵٩۵٨

فعال سازی قدرت بى خشونت : سازو كارهای تغيير در جنبش بى خشونت٠٠٥گاهى نيروی مخالف ناچارمى شود كه ‏«درخواستآزاردهنده و مصرانهٔ»‏ جنبشبى خشونت را برآورده كند.‏برای مثال آزادی زندانيان سياسى در هنگام ديدار ديپلماتهای خارجى يكى ازقديمى ترين حقه های روابط اجتماعى در دول غير دموكراتيک است.‏ با اينحال برای جنبش ، پيكار ، اين ميتواند يک درخواست مهم و پيروزی ناشى ازفعاليت های خاص بى خشونت باشد.‏غالبا درخواست برای يک انتخابات آزاد و عادلانه ميتواند از طريق پروسه‏«مصالحه و توافق»‏ به نتيجه برسد.‏ تاثيرات گفتگو و توافق عبارتند از:‏• از طريق پيروزی های داخلى و ميانى ، جنبش بى خشونت مستحكم ترميشود.‏• شهروندان پيروزی را از طريق تلاشهايشان حس ميكنند و بهمين خاطراحتمال بيشتری وجود دارد تا در گامهای بعدی جنبش بى خشونتشركت كنند بخصوص فعاليت هايى كه نياز به همكاری بيشتر ايثار و خطركردن دارد• شهروندان فعالانه مياموزند تا روشهای جنبش بى خشونت را كه به وسيلهآن ميتوانند جنبشى برای دست يابى به هدفها تشكيل دهند بكار گيرند.‏اين بسيار مهم است كه درک شود كه اگر نفوذ زودتر از موقع انجام شودميتواند شكست بخورد و كارآيى جنبش بى خشونت زير سوال رود.‏ برایمثال موارد متعددی در تاريخ وجوددارد كه جنبش بى خشونت اقدام به فعالكردن جمع دوسيعى از مردم برای نفوذ در رقيب برای تغييركرده است ولىناموفق بوده اند به دليل اينكه قدرت كافى و ساختار سازمانى مناسب نداشتندو مقدمات استراتژيک برای گامهای بعدی بعد از اينكه رقيب مورد نفوذ قرارگرفت نداشتند و يا پاتک های رقيب را در نظر نگرفته بودند.‏علاوه بر اين وقتى جنبش تصميم به نفوذ ميگيرد غالبا عقب نشينى سادهندرتا اتفاق ميافتد . رقيب شما غالبا احساس ميكند كه به شدت توسط شماايستج-‏ نفوذزمانى اتفاق ميافتد كه رقيب مجبور شود تا بر خلاف خواسته اش ، خواستههای جنبش بى خشونت را برآورده كند.‏ رقيب كنترل موثر خود را بر موقعيتبه دليل گسترش مقاومت و مبارزه شهروندان از دست ميدهد و اين نشانگرآن است كه قدرت وافعى رقيب به شدت تحت تاثير فعاليتهای جنبش بىخشونت قرار گرفته است با اين حال تعدادی يا همه مسئولان رقيب كماكانموقعيت های خود را دارند و سيستم از كار نيفتاده است.‏تهديد شده است و اگر در نفوذ به آن شكست بخوريد آنها به احتمال زياد،‏تصميمات سنگينى عليه جنبش شما ميگيرند كه موكد اهميت برنامه ريزی وآماده شدن قبل از اقدام به نفوذ است.‏۶١۶٠

فعال سازی قدرت بى خشونت : سازو كارهای تغيير در جنبش بى خشونت٠٠٥نكتهشما بايد بتوانيدآهنگ حركت جنبشرا تشخيص دهيد وآن را حفظ كنيد!‏د-‏ فروپاشىدر فروپاشى ، رقيب نه فقط مورد نفوذ قرار گرفته بلكه علاوه بر آن در سيستمحكمرانى آن شكاف های عميق ايجاد شده و در نتيجه تخريب های گسترده ودائمى بى خشونت و عدم همكاری شهروندان فرو ميريزد.‏ عدم همكاری وسيع،‏رقيب را از منابع قدرتش برای كنترل امور باز ميدارد.‏ درک اهميت نگداشتننقطه جهش در اين روش برای جنبش بى خشونت اهميت حياتى دارد.‏ ازدست دادن نقطه جهش به هردليلى رقيب را با اين فرصت روبرو ميسازد كهخودش و قدرتش را بازيابى كند ) به عنوان مثال اقدام به كودتا (در هر صورت چه جنبش شما نفوذ كرده باشد و يا رقيب شما در حالفروپاشى باشد جنبش بايد برای چگونگى انتقال به وضعيت پس از تنشبرنامه داشته باشد.‏ سيستم فروريخته بايد توسط سيستم جديد جايگزين شودو در غير اين صورت سيستم قبلى بازخواهد گشت.‏ اين نكته اهميت برنامهريزی برای چگونگى انتقال قدرت پس از پيروزی را نشان ميدهد.‏ اين زمانىاتفاق خواهد افتد كه شما به شدت برای رسيدن به ‏«نمای آينده»‏ كار خواهيدكرد.‏ اگر چه اين تنها از طريق برنامه ريزی و آماده سازی با دقت امكانپذيراست.‏. بكارگيری مكانيزم های مختلف تغيير به نحو استراتژيکپيكارهای متفاوت در جنبش مشا بر مكانيزم های مختلف تغيير برای پيروزیتكيه ميند.‏ شما ميتوانيد بر بخشى از مكانيزم ها نظير گفتگو و مصالحه تكيهكنيد و تنها به فكر نفوذ و فروپاشى در مراحل بعدی و پس از قدرت گرفتنجنبش باشيدهدف ٢ عملكردی: فراگيرندهفروپاشى:‏جنبش بايد پيش ازآنكه فرايند فروپاشى رادر ميان تكيه گاههایقدرت مخالف ترويجكند،‏ با احتياط و دقتدر بارهٔ‏ آن فكر كند.‏وقتى فروپاشى به وقوع پيوست مديريت شرايط بسيار سخت خواهد بود وپيش بينى اقدام ستونهای حامى كاری بسيار سخت.‏ اين تاييدی است براين مطلب كه برای بسياری از جنبش ها ، نفوذ بى خوشنت در رقيب گزينهبهتری نسبت به يک فروپاشى برای تغيير است.‏ در اين شرايط،‏ اعضایستونهای حامى رقيب احساس راحتى بيشتری برای رسيدن به درک روشن ازموقعيت جديد خود در سيستم نوين خواهند كرد.‏۶٣۶٢

فعال سازی قدرت بى خشونت : سازو كارهای تغيير در جنبش بى خشونت٠٠٥سازوكارهای تغييردر شيلى جنبشى موفقيتآميز،‏ تاكتيكهای موثری را برایآماده سازی و تطابق ارتشسری و مجبور كردن آگوستوپينوشه به پذيرش خواستمردم به اجرا گذاشت.‏فراتر از اين ، شما ممكن است از مكانيزم های مختلف تغيير برای تغييرگروههای مختلف استفاده كنيد ‏(به عنوان مثالشما ممكن است كه بكوشيدتا با كسانى كه با احتمال بيشتری با شما موافقت خواهند كرد از در گفتگوو مصالحه وارد شويد و نفوذ و فروپاشى را برای گروهى و افرادی كه احتمالتوافق با آنها كمتر است مورد استفاده قرار دهيد).‏حتى در داخل يک گروه مكانيزم های مختلفى ممكن است فعال شود برایمثال شما عليه حكومت مبارزه ميكنيد و بر روی ارتش به عنوان ستون حامىمتمركز هستيد(‏ كه تقريبا هميشه اين طور است)‏ در اين صورت جنبش شماممكن است دريابد كه آسان تر است كه :• سربازان در حال انجام نظام وظيفه و نيروهای رده پايين را به دليل اينكهكمتر در داخل سيستم به نسبت ارشدان سرمايه گذاری كرده اند و بهدليل در دسترس بودن برای انتقال پيام ها و تاكتيک ها را در خيابانهاتغيير دهيد• با رده های ميانى و»‏ سركارها»‏ مصالحه كنيد و• برای نفوذ در داخل حلقه كسانى كه به شدت وفادار رژيم هستند تلاشكنيد برای اينكه آنها بيشترين سرمايه گذاری را در سيستم فعلى انجامداده اند و هزينه اينكه آشكارا از جنبش شما حمايت ميكنند بسياربالاست.‏خلاصهجنبش بى خشونت تغيير در روابط قدرت را در برميگيرد.‏دكتر جين شارپ مدلى را برای توضيح اين فرآيند ارائه كردهاست.‏ او بيان ميكند كه چهار مكانيزم تغيير وجود دارد :گفتگو،‏ مصالحه ، نفوذ و فروپاشى.‏برخى از اين مكانيزم ها بهتر از بقيه در مورد گروههایمختلف كار ميكند.‏ برخى از اين مكانيزم ها خطر بيشترینسبت به ساير مكانيزم ها دارد.‏ بهمين خاطر شما بايد بكوشيدتا مكانيزم های مختلف تغيير را در مورد گروههای مختلف ودر زمانهای متفاوت در جنبش خود داشته باشيد.‏ اينكه چهمكانيزمى را در چه زمانى اعمال ميكنيد و گروههای هدفتانكدام است تصميمات استراتژيكى هستند كه شما بايد بگيريد.‏شيلى،‏ ١٩٨٨با اين حال اين فقط يک مثال است.‏ مبارزه های مختلف شرايط مختلف دارد.‏برای مثال شما ممكن است ژنرال ها و يا ديگران نزديک به سيستم را بيابيدكه تحت تاثير قرار گيرند و اين در تعدادی از موارد تاريخى جنبش های بىخشونت اتفاق افتاده اند.‏برخى روشهای جنبش بى خشونت برای به راه انداختن مكانيزم های تغييربخصوصى بهتر هستند.‏ شما بيشتر در مورد اين روشها و انتخاب آنها در فصلبعد خواهيد آموخت ) درس ششم)‏ .۶۵۶۴

روشنخاموش۶ فعال كردن قدرت بى خشونت :روشهای فعاليت بى خشونت

فعال كردن قدرت بى خشونت : روشهای فعاليت بى خشونت٠٠٦روشنخاموشهدف ١ عملكردیفراگيرنده :فعال كردن قدرت بى خشونت : روشهای فعاليت بى خشونتروشهای استفاده از فعاليت بى خشونت ميتواند به سه دسته بزرگ تقسيمشود:‏ تظاهرات،‏ عدم همكاری و مداخله.‏ دكتر جين شارپ در حدود دويستروش بى خشونت را ثبت كرده است ) برای فهرست كامل به ضميمه ١مراجعه كنيد)‏ و تقريبا هر جنبش بى خشونت جديد،‏ روشهای جديد درستميكند.‏شناسايى و تجزيه تحليل روشهای مختلفى كه در طول تاريخ جنبشبى خشونت مورد استفاده قرار گرفته اند.‏وقتى استراتژيستهای جنبش بى خشونت ، استراتزی جنبش و هدفهایتاكتيكى را شناسايى كرده اند آنها بايد روشهای موثر بى خشونت را موردشناسايى قرار دهند تا :• تعداد افراد حامى جنبش و ميزان فعاليت آنها افزايش يابد• ظرفيت شهروندان را افزايش دهند ) به طور مثال نظم بى خشونت و تمرينفعاليتهای بى خشونت)‏• دست كشيدن حمايت مردم از رقيب• تضعيف ستونهای حامى رقيب با حمله به وفاداری افراد حامى آنها• فعال سازی مكانيزم های تغيير در روابط قدرت• افزای فشار و قدرت جنبش در طول زمانكردن اين پيام است كه چيزی اشتباه است و نياز به حركت مردم برای تغييردادن آن دارد.‏ با انتقال پيام جنبش شما ، اين فعاليت ها ميتوانند از طريقمكانيزم ‏«گفنگو»‏ برای تغيير در بين تعدادی از اين گروهها مفيد باشند.‏فعاليت های اعتراض آميز و پيگيری ميتواند ساختاری سازنده برای اقداماتبعدی به وجود آورد.‏ب – عدم همكاریروشهای عدم همكاری شامل عدم همكاری سياسى ، اقتصادی و اجتماعىهمانند اعتصابات ، كم كاری در كار،‏ بازگيری پول از حسابهای بانكى،‏ ماندندر خانه و ... عدم همكاری به معنای دست كشيدن از اطاعت كردن استو به بيانى ديگر دست كشيدن از حمايت از قدرت و سيستم است.‏ روشهایمتفاوت عدم همكاری اجتماعى و اقتصادی بسيار زيادی وجود دارد.‏ برخىاز اين روش ها نيازمند تعداد بسيار زيادی از مردم هستند تا موثر باشند.‏خوشبختانه برخى از اين روشها،‏ همانند تحريم مصرف كنندگان و يا كمكاری،‏ اين امكان را به گستره وسيعى از جمعيت از پير و جوان گرفته تا زن ومرد ميدهد تا در جنبش شما به روشى ساده و كم خطر شركت كنند.‏وقتى همكاری وسيعى از سوی مردم وجود داشته باشد روش های عدمهمكاری ميتواند قويترين روش بى خشونت باشدالف – اعتراض و پيگيریشامل فعاليت هايى از جمله نوشتن نامه،‏ شب نامه ، به تن كردن سمبل ها ،امضا كردن طومار،‏ تظاهرات،‏ خارج شدن و رفتارهای سمبوليک همانند روشنو خاموش كردن هماهنگ چراغها.‏جهان به ندرت به خاطر رفتار صرفا سمبليک – هرچقدر كه هم بزرگ باشند– تغيير ميكند اما آنها ميتوانند به طور فزاينده ای موثر باشند و همزمانميتوانند اگر در كشوری كه سازمانهای سياسى غيرفعال يا غير قانونى هستنداتفاق افتد بسيار خطرناک باشند.‏ هدف اصلى اعتراض و پيگيری ، منتقل۶٩۶٨

فعال كردن قدرت بى خشونت : روشهای فعاليت بى خشونت٠٠٦مداخله فيزيكى :موانع جاده ای روشمعروف يك مداخله بىخشونت بين جنبشهایمعاصر است.‏درك ملاحظات انتخاب و برنامه ريزی روشهای فعاليت بى خشونت.‏انتخاب روشكدام روشهای بى خشونت را در چه زمانى بايد جنبش به كار بندد؟ اين يكىاز سوالهای متداول در ميان فعالين بى خشونت است.‏ گرچه هيچ تضمينىبرای موفقيت نيست اما در زير چهار فرآيندی كه به انتخاب و اجرای روشهایبى خشونت كمک ميكند ميايد:‏هدف ٢ عملكردی: فراگيرندهانتخاب روشج-‏ مداخلهشامل فعاليتهايى همانند روی زمين نشستن ، بستن جاده ها ، اشباع كارخانهها،‏ ايجاد موسسات موازی ، شلوغ كردن سازمانها،‏ نافرمانى مدنى و مشتاقانهدر جستجوی زندان بودن.‏ اين روشها مستقيما توانايى رقيب را برای فعاليتمختل ميكند.‏ درجه خطر معمولا زياد است و شكست ميتواند منجر به صدمهزدن به قدرت جنبش و بوجود آمدن پاسخى شديد از طرف رقيب شود.‏بهرحال روشهای جنبش بى خشونت ميتواند گاهى اوقات تاثير بزرگى بر رویتعداد به نسبت اندكى كه در آن مشاركت دارند گذارد بخاطر خطر احتمالى،‏افرادی كه روش های مداخله گرايانه را پيش ميبرند بهترين و متعهدترينافراد جنبش شما هستند كه ممكن است علاقه مند به ايثارگری بيشتر درجنبش شما داشته باشد.‏بسته به هدفهای جنبش يا پيكار شما،‏ توانايى ها و سطح تجربى مبارزان واحتمال سركوب يا خشونت از طرف رقيب شما،‏ روشهايى مختلف بى خشونتميتواند از سه كلاس مختلف انتخاب شوند.‏ فعاليت های بى خشونت از گونههای مختلف ميتواند همزمان در قسمت های مختلفى از كشور يا منطقه بهصورت مسلسل وار انجام شوند تا آنها همديگر را پيگيری كنند و بتوانند فشارفزاينده ای را ايجاد كنند.‏الف-‏ درس خود را بلد باشيد:‏پيش از درگير شدن در يک جنبش بى خشونت شما بايد درس خود را بلدباشيد.‏ ضروری است كه تا ميزانى كه ميتوانيد در مورد شرايط،‏ اطلاعات بهدست آوريد.‏ اگر تخمين استراتژيک آماده شده است به آن مراجعه كنيد زيراكه منبعى غيرقابل ارزشگذاری ميباشد.‏ اگر تخمين استراتزيک آماده نشدهاست جدا به فكر تهيه آن باشيد.‏ استراتژيست هايى كه تمام عوامل را درنظر بگيرند ممكن است روشى بى فايده انتخاب كنند كه در نهايت منجر بهشكست شود.‏ برای مثال بسياری از فعاليتهای بى خشونت شكست ميخورندزيرا كه تنها يک فاكتور ساده نظير وضعيت هوادار را در نظر نگرفته اند.‏ برایبررسى ساير عوامل موثر،‏ تخمين استراتژيک را كه در بالا درباره آن بحث شددوباره مطالعه كنيد.‏ب-‏ انتخاب شركت كنندگان :چه كسانى قرار است روشهای بى خشونت انتخاب شده را پيش ببرند؟ كدامگروه يا گروهها تعداد لازم نيروی انسانى و آ موزشهای لازم را برای انجام آنفعاليت دارند؟ كدام گروهها پيام شما را بهتر به گروه هدف برای اطلاع رسانىدر مورد اهداف ميرسانند؟ آيا اين روش نيازمند رهبران و هماهنگ كنندگاناست و اگر هست آنها چه كسانى هستند؟ در انتخاب كسانى كه فعاليت١. درس خود را بلدباشيد٢. انتخابشركت كنندگان٣. انتخاب هدف٤. سوابقپيروزی های خودرا گردآوری كنيد.‏٧١٧٠

فعال كردن قدرت بى خشونت : روشهای فعاليت بى خشونت٠٠٦ميكنند و آن را هماهنگ ميكنند مهم است كه در مورد احتمال و بزرگىخطرها،‏ ايثارهای كه فعاليت به آن نياز دارد فكر شود و اينكه چه گروههايىقادر به خطر كردن هستند ) غالبا اين جوانان هستند كه علاقه مند به خطركردن هستند (برخى از جنبش ها پخش كردن هزينه هماهنگى و اجرای روشها را در بينگروههای مختلف مفيد ميدانند تا يک گروه ناچار به ايثار بيش از حد نشود.‏همچنين مهم است كه در نظر گرفته شود كه آيا گروه از نظم لازم برایفعاليت بى خشونت برخوردار است و آيا گروه،‏ آموزش و يا تمرينى در موردفعاليت های بى خشونت داشته است كه آن را معتمدتر و موثرتر برای اجرایروش انتخاب شده جنبش كند يا خير؟به عنوان مثال اگر شما ميخواهيد كمپانى های اقتصادی خاصى را هدف قراردهيد كه محصولاتى ميسازند كه جنبش شما دوست ندارد مثلا به خاطر رفنارآن در محيط كارگری و يا به خاطر اينكه رقيب شما را حمايت ميكند شماتعداد زيادی هدف بالقوه داريد كه ميتوانيد آنها را هدف فعاليت خود قراردهيد :• عرضه كنندگان مواد خام مورد نياز كارخانه• نيروی كارگری كارخانه• مسئولان كارخانه• مردم يا سازمانهايى كه منابع مالى كارخانه را تامين ميكنند• مردمى كه كالاها را به كارخانه ميبرند و يا از كارخانه مياورد• دولت كه به كارخانه نظم ميبخشد• مصرف كنندگانى كه كالای توليد شده كارخانه را مصرف ميكنند.‏مثالدر سال ١٧٧٣، بازرگانانمحلى در اعتراض به وضعماليات بر چای از سویدولت بريتانيا،‏ جعبه هایچای را در بندرگاه بوستونتلنبار كردند.‏انتخاب شما برای هدف بستگى به ارزيابى شما از اينكه كدام يک از اين اهدافبالقوه در دسترس تر،‏ پذيراتر و واكنش نشان دهنده تر به پيام جنبش شماهستند و كدام يک از اين هدف های بالقوه برای توانايى های فعلى جنبشمشا مناسب ترين هستند دارد.‏ به طور مثال آيا آسان تر است كه تحريممصرف كنندگانه به راه انداخت يا بردولت فشار آورد كه يک كارخانه بخصوصرا سروسامان بخشد و يا ممكن است آسان تر باشد كه از اتحاديه حمل و نقلحمايت شود كه اعتصاب كنند و مسئولان كارخانه را هدف قرار دهند.‏هدف خود را با دقتانتخاب و آماده نماييد:‏در برخى از جوامع،‏ اينترنتو پيامک ‏(اس.ام.اس)‏راههای مؤثری برای ارتباطبا جوانان است.‏ج – انتخاب هدفروش های بى خشونت نبايد تصادفى انتخاب شوند.‏ برای هر فعاليت كوچکحتى فعاليت هايى نظير تظاهرات و پيگيری و بخصوص برای مدلهایپرخطرتر همانند عدم همكاری و مداخله،‏ هدف خود را به روشنى مشخص ودلايل استراتژيک خود را روشن نماييد.‏د-‏ جمع آوری سندهای پيروزیجمع آوری سندهای پيروزی در جريان پيروزيهای كوچک اتفاق مى افتد.‏دانستن اينكه چگونه اهداف واقعى و دست يافتنى برای جنبش را اعلام كنيدو زمان رسيدن به پيروزی را به اطلاع برساند از اهميت حياتى برخوردار است.‏برای مثال در سال ١٩٨٩ در ميدان تيان من چين رهبران دانشجويان اهداففراوانى را دنبال كردند.‏ بهرحال جنبش دانشجويى كاملا متحد نبود و حتى٧٣٧٢

فعال كردن قدرت بى خشونت : روشهای فعاليت بى خشونت٠٠٦EXAMPLE:زنان زيمبابوه بر پا مى خيزند‏(و.او.ز.آ)‏ با استفاده ازراه پيمايى خود را توانمندمى كنند.‏به صورت گسترده هم به اندازه كافى سازمان يافته نبوددند تا تعداد بيشتریتظاهرات متمركز در شهرهای متعدد داشته باشند ) تاكتيک هايى كه افراد رادر يک محل محدود و متمركز ميكند غالبا برای نيروهای امنيتى ساده ترينراه برای سركوب است ( علاوه بر آن ، اهداف جنبش دانشجويى چندين بارتغيير كرد و در طول زمانى كه قسمت های مختلف جنبش به قدرت رسيدند،‏هدفهای جديدی مطرح شد.‏ اين تغيير هدفها كار را برای ميانه روها سخت تركرد تا دولت را قانع كنند كه با دانشجويان گفتگو كند.‏ نهايتا دولت تصميمبه سركوب خشونت آميز گرفته و صدها دانش آموز را كشت و هزارها نفر رامجروح كرد.‏ جنبش دموكراتيک از هم فرو پاشيد و شانس برای حداقل اصلاحدر سيستم سياسى چين كه قابل دست يابى بود از بين رفت.‏متاسفانه اين تنها مثال نيست.‏ تعداد زيادی جنبش بى خشونت،‏ مملو ازشجاعت و افراد مشتاق وجود دارند كه در ساختن ظرفيت های داخلى كافىيا اتحاد و سازمان دهى در داخل جنبش بيش از آنكه اقدام به رسيدن بههدف های بزرگ كنند ناتوان ميمانند.‏يكى از بهترين راههای ساختن اين ظرفيت،‏ جمع آوری مستند پيروزيهایكوچكتر و محدودتر است.‏ يک جنبش از طريق انتخاب فعاليتهايى كه درداخل فعاليت جنبش قرار دارد و با انتخاب هدفهايى كه به وضوح معلومخواهدشد چه زمانى پيروزی حاصل شده است به اين امر نائل ميشود.‏برای مثال پيش از آنكه اقدام به فعاليتهايى در مقياس بزرگ كنيد هدف هایكوتاه مدت خود را مشخص كنيد و تنها هدفها و تقابل هايى را انتخاب كنيدكه در آن پيروز ميشويد.‏اگر تنها بيست نفر احتمال دارد در تظاهرات شركت كنند تحت هيچ شرايطىاقدام به سازمان دهى راهپيمايى هزاران نفری نكنيد چرا كه اين فعاليتناموفق خواهد بود و جامعه،‏ جنبش را به عنوان يک شكست در نظر خواهدگرفت.‏ به جای آن با سازمان دهى فعاليتها با هدفهای قابل دسترسى كه شماآشكارا ميتوانيد پيروزی و موفقيت را ادعا كنيد به جامعه و اعضای جنبشنشان دهيد كه فعاليت های شما منجر به تغيير ميشود.‏ اين به نوبه خودكمک به جذب اعضای جديد برای جنبش شما ) كه منجر به افزايش منابعانسانى و اتحاد ميشود ( ميكند،‏ اعتماد را ميسازد و بر ترس در ميان اعضایجنبش و جامعه فائق ميايد و به اعضای جنبش شما تجربه ارزشمندی دربرنامه ريزی و اجرای فعاليت بى خشونت ميدهد.‏علاوه بر آن گاهى اوقات دست يافتن به هدفهای كوچک ميتواند منجر بهرسيدن به هدفهای بزرگ شود.‏ برای مثال در دهه پنجاه و شصت ، جنبشحقوق شهروندی آمريكا با جداسازی در تمام آمريكا مخالفت كرد علىالخصوص در جنوب آمريكا.‏ با اين حال از ١٩٥٥ تا ١٩٥٦ گروههای كليدیانرژی خود را بر در هم آميختن اتوبوسها متمركز كردند ) مونتگمری و آلاباما)‏روش ابتدايى آنها تحريم و پس از ايجاد موسسه موازی برای حمل و نقلتحريم كنندگان در داخل شهر بود.‏ با تمركز بر اين موضوع قابل دسترسو با توصيف يک هدف خاص آنها توانايى اعلام پيروزی را وقتى اتوبوسهایمونتگمری در هم آميخته شد داشتند و اعتماد و شهرت جديدی كه اينپيروزی كوچک ايجاد كرد تاثير زيادی بر ساختن قدرت و مشروعيت يکجنبش حقوق مدنى بزرگتر داشت.‏دليل ديگری كه چرا دسترسى به هدفهای محدودتر ميتواند به پيروزی نهايىمنجر شود اين است كه ميتواند فضای سياسى قابل اعتماد بيشتری برایاستفاده جنبش فراهم آورد تا بيشتر گسترش يابد و فعاليت های بزرگتری درآينده داشته باشد.‏ در مجموع پيروزيها،‏ شبانه اتفاق نمى افتند و هيچگاه نبايداين چنين فرض كرد كه قابل حصول هستند.‏ قسمتى از تحليل پيروزی هایدر دسترس شامل شناسايى اينكه كى و چقدر جنبش شما قوی است و كجا واوتپور تظاهراتى را ازنوی-ساد تا بلگراد،‏پايتخت،‏ به مسافت صدكيلومتر سازماندهى كرد.‏دانشجويان تظاهركنندهكه در ابتدا كمتر از هزارنفر بودند،‏ زمانى كهبه پايتخت صربستانرسيدند جمعيت بسيارزيادی به آنها پيوستهبود.‏٧۵٧۴

فعال كردن قدرت بى خشونت : روشهای فعاليت بى خشونت٠٠٦چقدر جنبش شما ضعيف است ميباشد.(‏ برای اطلاعات بيشتر در اين مورد،‏ بهدرس – ١٢ مديريت يك جنبش:‏ عمليات دشوار مراجعه كنيد)‏در جريان اتوبوسهای مونتگمری ، جنبش حقوق شهروندی آمريكا قدرتخود را بر ضعف رقيب متمركز كرد.‏ رقيب آنها ضعيف بود به خاطر اينكه الف– سيستم اتوبوسرانى وابسته به آفريقايى ها – آمريكايى های بود كه از آناستفاده ميكردند . ب – قانون به طرز واضحى نسبت به آفريقايى – آمريكايىها ناعادلانه بود و برای رقيب دفاع كردن از آن سخت بود و جنبش توجهجامعه را نسبت به اين واقعيت جلب كرد و بهمين خاطر به عنوان يک اصلاستراتژی عمومى شما بايد بر قدرت خودتان عليه ضعف رقيب متمركز شويد .اين موضع موثر بودن جنبش شما را به حداكثر ميرساند.‏ملاحظات ديگر هنگام انتخاب روشهای فعاليت بى خشونتهنگام تصميم گيری روشهای فعاليت بى خشونت به بررسى ارتباط بينروشهای در نظر رفته شده و اهداف كلى جنبش بپردازيد.‏ برای مثالروشهای اقتصادی معمولا وقتى مفيد هستند كه هدف اصلى جنبش شمااقتصادی است.‏ روشهای سياسى،‏ زمانى خوب جوب ميدهند كه هدفجنبش شما سياسى است و غيره.‏ملاحظه نهايى اين است كه روشهای بخصوصى در دسترسى به مكانيزم هایتغيير بخصوصى موفق تر هستند.‏ برای مثال اگر هدف شما ايجاد گفتماناست شما ممكن است از اعتراض و پيگيری همانند بروشورها و نامه نگاریو عريضه نويسى ها استفاده كنيد اما اگر هدف شما نفوذ است ممكن استبهتر باشد نيروی خود را بيشتر بر روشهای عدم همكاری و مداخله متمركزكنيد.‏لازم به ذكر است كه بهرحال هيچكدام از اين دستورالعمل ها قانون نيستند.‏استثناهای بسياری برای اين دستور العمل ها وجود دارند و آنچه شما انجامميدهيد بستگى به ارزيابى شما از بهترين روش برای موفقيت شما دارد.‏يک فرمول برای پيروزی وجود ندارد ولى دستورالعملهای استراتژيک بالابرای انتخاب روشهای فعاليت بى خشونت مطرح شده اند تا به برنامه ريزاستراتژيک در انتخاب موارد الف – چهارچوبى برای تصميم گيري،‏ ب-‏روشهای مورد استفاده،‏ ج-‏ زمان و مكان استفاده از روشها،‏ د-‏ افراد هدفروشها،ه-‏ اجراكنندگان روشها كمك كندتجزيه و تحليل مقطعى روشهای بى خشونت به كار رفته در چالش هایمتفاوت از طريق مصاحبه:‏به گروههای چهار تا شش نفره تقسيم شويد و هر گروه يک نفر را به عنوانگزارشگر انتخاب كنيد.‏ هر گروه يک چالش را كه با آن آشنا هستيد و روشهای بى خشونتى را كه مورد استفاده قرار داده است – از فعاليت بسيار كمخطر تا فعاليت عمومى پر خطر – ليست كنيد . شركت كنندگان بايد سوالاتزير را برای روشهايى كه نام برده اند جواب دهند :• هدف های اين روش چه بوده اند؟• چرا اين روش انتخاب شده است؟• چه چيزی به دست آمده؟• چه كسى اين روش را انتخاب كرده است؟ آيا اين انتخاب تصميم رهبرجنبش بوده است يا گروه منتخبى از فعالان يا گروههای ديگر؟• در مقياس يک تا پنج چه ميزان اين فعاليت در دست يابى به هدف هایجنبش موفق بوده است؟تمرين٧٧٧۶

فعال كردن قدرت بى خشونت : روشهای فعاليت بى خشونت٠٠٦هدف اقدامچرا اين روشانتخاب شده است؟خلاصهروشهای فعاليت جنبش بى خشونت به دو دسته بزرگ تقسيمميشوند:‏ تاكتيک اعتراض و پيگيری و عدم همكاری و مداخله.‏دكتر جين شارپ در حدود دويست روش بى خشونت را ثبتكرده است و تقريبا در هر جنبش بى خشونت ، روشهایجديدی ابداع ميشود.‏ در شناسايى و انتخاب فعاليت های بىخشونت استراتژيست بايد الف – درس خود را بلد باشد وتحقيق پيش زمينه ای داشته باشد.‏ ب-‏ شركت كنندگان درفعاليت را انتخاب كند . ج – هدف فعاليت را برگزيند.‏ د-‏ باانتخاب هدف های مشخص در دسترس پيروزی را به ثبتبرساند.‏ يكى از دلايل اصلى كه جنبش شكست ميخورد بهاين خاطر است كه آنها شكست های استراتژيک و تاكتيكىميخورند.‏درنهايت برای جنبش بى خشونت حياتى است كه تنها آندسته از تعارض هايى را كه استراتژيست های آن ارزيابى كردهو پيروزی واقعى در دسترس است آغاز كند.‏ در مسير به سمتپيروزيهای نهايى،‏ پيروزيهای ميانه وجود دارد.‏ اين پيروزيهایكوچک بايد مطرح و جدی گرفته شود تا اسناد پيروزیساخته شود و ظرفيت جنبش ساخته شود.‏تا چه حد موفقبوده است؟ ‏(ازيک تا پنج)‏چه چيزی به دستآمده؟چه كسى اين روش راانتخاب كرده است؟٧٩٧٨

دورهمقدماتيIملاحظاتبرنامه ريزي

c²a²a²+b²=c²b²٧ استراتژی و اصول چالش بى خشونت

استراتژی و اصول چالش بى خشونت٠٠٧استراتژی چيست؟چهار سطح برنامه ريزیاستراتژيکاستراتژی و اصول چالش بى خشونت‏«گروهى برنده خواهد شد كه بداند چه زمانى بجنگد و چه زمانى نجنگد.‏گروهى برنده خواهد شد كه بداند چگونه نيروهای مافوق و زيردست را كنترلكند.‏ كسى برنده خواهد شد كه نيرويش از طريق معنوی در تمام رده ها نفوذكرده باشد.‏ كسى برنده خواهد شد كه آماده شده باشد و در انتظار حمله بهارتش ناكارآمد باشد.»‏سان تزو در هنر جنگنظريه استراتژی بر اين هدف قرار دارد كه چگونه بهترين عمل را در دسترسىبه اهداف جنبش بى خشونت انجام دهيم.‏ با توجه به منابع محدود و ابهامموجود،‏ استراتژی در درجه اول بايد زمان و چگونگى حمله را مشخص كند وسپس به اين موضوع بپردازد كه چگونه ميتوان حداكثر تاثير را در دسترسىبه اهداف خاض داشت.‏ چهار رده مديريت استراتژيک موجود عبارتند ازاستراتژی بزرگ،‏ پيكار،‏ تاكتيک ها و روشهای مخصوص.‏استراتژی بزر گپيكارتاكتيكهاروشهااستراتژی بزرگوسيع ترين نظر شما در مورد اهداف و چگونگى دست يابى به آنها از طريقچالش است.‏ استراتژی بزرگ مشخص ميكند كه چه گونه ای از فعاليت هابايد در چالش بكار گرفته شود و همچنين در مورد هماهنى،‏ تخصيص وزمان پخش آن در تمامى منابع ) مادی،‏ انسانى،‏ سياسى ، زمانى و غيره ( نظرميدهد تا جنبش به وسيله آنها به اهداف خود دست يابند.‏پيكاربرنامه اجرای هر فاز بزرگ در داخل جنبش بزر است.‏ هر پيكار اهدافى خاصدارد كه اهداف نهايى استراتژی بزرگ را حمايت ميكند.‏ هر پيكار برنامه ایبرای توسعه دارد و برنامه ای برای اينكه چگونه جدای آن ميتوانند برایموفقيت بيشتر به يكديگر بپيوندند.‏تاكتيک هابرنامه های محدودی از فعاليت ها برای رسيدن به اهداف محدود و خاصاست كه هدف های بزرگتر پيكار را حمايت ميكند.‏روش هافعاليت های خاص جنبش است.‏ همانگونه كه از فصل قبل آموختيم در حدودصدها روش فعاليت بى خشونت وجود دارد ) به ضميمه ١ برای فهرست«١٩٨ روش»‏ معروف دكتر جين شارپ مراجعه كنيد)‏ و تمامى آنها درسه گروه بزرگ جای ميگيرند:‏ اعتراض،‏ پيگيری و عدم همكاری ) اجتماعي،‏اقتصادي،‏ سياسي)‏ و مداخله بى خشونت.‏اين واضح است كه جنبش بايد از چهار سطح استراتژی ، استراتژی بزرگخود را طرح ريزی كند سپس پيكارهايى كه استراتژی بزرگ را حمايت ميكندشناسايى كنند و پس از آن تاكتيک ها و روشهای متفاوتى كه پيكارها راحمايت ميكند انتخاب كنند.‏ اين روش برنامه ريزی از بالا ) استراتژی بزرگ)‏تا پايين ) پيكارها،‏ تاكتيک ها و روش ها ( به طرز موثری در تمامى انوعجنبش ها در تاريخ بكار گرفته شده است.‏سان تزو،‏استراتژيستمشهور چينباستان?هدف ١ عملكردیفراگيرنده :سطوح چهارگانه برنامه ريزی استراتژيك را درك كنيد.‏٨۵٨۴

استراتژی و اصول چالش بى خشونت٠٠٧هدف ٢ عملكردیفراگيرنده :اتحاد سه جزء دارد:‏الف.‏ مردمب.‏ سازمانپ.‏ هدفنكتههيچ فرمول جهانىبرای سازماندهى يكجنبش وجود ندارداتخاذ و به رسميت شناختن سه اصل ايجاد مبارزه استراتژيک بىخشونتهنگامى كه شما نمای آينده تان را ساختيد از اين اطلاعات برای ساختناستراتژی بزرگ همراه زير شاخه ها ، پيكارها ، تاكتيک ها و روشها برایرسيدن به هدفها برای ساختن استراتژی بزرگ استفاده كرديد نتيجه اينچالش تا حدودی به مهارت آنهايى كه چالش را به راه مياندازند بستگى دارد.‏سه اصل اساسى برای پيروزی وجود دارد:‏ اتحاد ، برنامه ريزی و نظام بىخشونت-١ اتحاد : سه جزء داردالف-‏ اتحاد مردم : جنبش يا پيكار بى خشونت نيازمند مشاركت گروههایمتفاوت سياسى،‏ اجتماعى ، اقتصادی و باقى قسمتهای جامعه است.‏ تعريفمشروعيت و قدرت جنبش در به راه انداختن تعداد زيادی از شهروندان نهفتهاست.‏ در مقياس ملى اين اتحاد نيازمند ائتلاف گروهها و سازمانها ميباشد.‏ب-‏ اتحاد در داخل سازمان:‏ سه سطح جنبش شامل رهبری،‏ شبكهعملياتى و مردم از وسيع ترين قسمتهای امكان پذير جامعه بايد در هماهنگىبا يكديگر باشند.‏ بهمين خاطر،‏ ساختار سازمانى جنبش بايد به گونه ایطراحى شود كه امكان اجرای كافى استراتژی ها ، تاكتيک ها و روشها رابدهد.‏ روشهای دموكراتيک ممكن است در هنگام فرآيند تصميم گيریمناسب باشند ولى اجرای اين سيستم ها نيازمند نظم ، پاسخدهى تا همراهىو مناظره ميباشد در غير اين صورت فروپاشى سازمانى و سردرگمى بوجودخواهد آورد.‏ در برخى چالش ها،‏ رقيب شما ميكوشد افرادی را در جنبش شماقرار دهند كه نقش آنها ايجاد مناظره و بى نظمى برای تضعيف اتحاد جنبششما باشد.‏ج-‏ اتحاد هدف:‏ يک جنبش و يا پيكار بايد اتفاق نظر داخلى در مورد اهداف– كه بايد منعكس كننده اهداف قسمت بزرگتری از جامعه باشد – داشتهباشند.‏ بيشتر افراد برای اهدافى كه در زندی آنها داری معنى است چالشو ايثار خواهند كرد ) اهدافى كه نگرانى های شخصى آنها تبديل به نگرانىهای اساسى شود ( اهداف همچنين بايد به ميزان كافى شفاف باشند و بهطرز منطقى قابل دسترسى.‏ يک هدف ار برای جنبش اهميت بيشتری برایپيگيری داشته باشد از كارآيى استراتژيک بيشتری برخوردار است.‏ به عبارتديگر مبارزاتى را انتخاب كنيد كه الف ‏–برای افراد داخل جنبش و جامعهمعنايى والا داشته باشد . ب – شما قابليت برنده شدن واقعى را داشته باشيد.‏برای مثال در جنبش استقلال هندی ها عليه حكومت انگلستان ، امكان توليدنمک و نپرداختن ماليات به آن ، به راحتى برای مردم عادی بود و با به راهانداختن راهپيمايى نمک در سال ، ١٩٣٠ گاندی توانايى حمله به انحصارطلبى انگليس در توليد نمک را پيدا كرد كه تقريبا تمامى اعضای جامعههندی را تحت تاثير قرار داد.‏ هدف گاندی در خاتمه دادن به انحصار نمکتوسط انگليسى ها هم قابل دسترس هم هم شفاف بود و گاندی قدرت خود– تعداد زيادی از افراد تهيج شده – عليه نقطه ضعف انليس – يک قانونغيرقابل اجرا برای دفاع كردن از آن به شكل سياسى و يا توجيه زندانى كردنافراد به خاطر مخالفت با آن – بكار برد.‏ اين مهم است كه جنبش يا پيكارتعداد نسبتا محدودی از اهداف داشته باشد در غير اين صورت رسيدن بهاتحاد و توافق نظر در ميان گروهها و سازمانهای مختلف درگير بسيار مشكلخواهد بود.‏-٢ برنامه ريزیجنبش ها يا چيكارهای بى خشونت خودبخود سازمان نمى يابند.‏ سه جزاصلى برنامه ريزی دقيق عبارتند از :الف-‏ ساختن ظرفيت تاكتيكى : جنبش های موفق،‏ ظرفيت تاكتيكىخود را از طريق حذب و آموزش فعالين،‏ جمع آوری منابع مالى ، استمرارشبكه ارتباطى و منابع خارجى مستقل برای اطلاعات ) به عنوان مثال نامههای الكترونيک كد دار شده ، پيامهای كوتاه،‏ نشر زير زمينى ، وب سايتهایجايگزين ( توسعه ميدهد.‏ اين شامل برنامه ريزی تاكتيكى و پيكاری دقيقو مديريت موثر زمان ) احتمالا مهم ترين منبع يک جنبش)‏ است ) مديريتزمان در درس پيشرفته الف‎٤‎‏،‏ مديريت جنبش : مديريت زمان-‏ مورد بحثقرارگرفته است)‏ب-‏ ليست كردن استراتژيكى تاكتيک های متنوع : انتخاب استراتژی وليست كردن مجموعه ای از تاكتيک های بى خشونت ضروری است . ليستكردن تاكتيک ها به جنبش شما اين امكان را ميدهد كه فشار را بر رقيببيشتر كنيد و نقطه بحرانى را حفظ كنيد.‏ استفاده از تاكتيک های گوناگونهند ١٩٣٠مردم هند برای توليد نمكمتحد شدند.‏نكتهمبارزه ای انتخابكنيد كه بتوانيد پيروزشويد!‏برنامه ريزی:‏الف.‏ ساختنظرفيت تاكتيكىب.‏ توالىاستراتژيكى انواعراهكارها٨٧٨۶

استراتژی و اصول چالش بى خشونترقيب شما را در حالتى نامتعادل نگه ميدارد و اطمينان حاصل ميكند كهرقيب شما،‏ حركت بعدی شما را نميتواند پيش بينى كند.‏ تاكتيک ها بايدمستقيما به هدفها ی ميانه شما مربوط باشند كه به نوبه خود از استراتژیبزرگ پيكار يا جنبش شما نشات ميگيرند.‏٠٠٧نكتهاز تاكتيكهای مختلفاستفاده كنيد و آنها رارديف بندی كنيد تامخالفين خود را از تعادلخارج كنيد و جنبش راحفظ نماييد.‏نظم بى خشونتالف-‏ مشاركت گستردهو در قدرت ماندنب-‏ سلب مشروعيت ازسركوبگرج-‏ همكاری با مدافعانرقيب-٣ نظم بى خشونتدو معنى دارد : پيروی از يک برنامه استراتژيک برای يک چالش و پرهيز ازخشونت.‏ پرهيز از خشونت به معنای آن است كه اعضای جنبش خشونت رادر حركاتشان بكار نگيرند و در تهديدهای خشونت آميز شركت نكنند.‏ برایروشن كردن اين موضوع،‏ برخى جنبش ها ، ‏«روش عمل»‏ يا ‏«دستورالعملهای فعاليت»‏ را به صورت عمومى منتشر ميكنند كه به همه استانداردهاینظم بى خشونت – درخواست شده به وسيله جنبش – را ارائه ميدهد.‏نظم بى خشونت به سه دليل در دل قدرت شهروندی جای دارد:‏الف-‏ مشاركت گسترده و در قدرت ماندناكثر افراد اگر با اهداف جنبش موافق باشند به جنبش بى خشونت برای تغييرميپيوندند.‏ با اين حال اكثر افراد از پيوستن به جنبش خشن برای تغييرخودداری ميكنند.‏ بهمين دليل كليد دست يابى به مشاركت گسترده و حفظآن برای جنبش ما،‏ پرهيز از خشونت است.‏در يک جنبش بى خشونت،‏ برای هر فردی در جامعه،‏ جايى برای مشاركتوجود دارد ) از كودكان تا مسن ترها،‏ از زن تا مرد ( هرچقدر مشاركت درجنبش شما گسترده تر باشد برای رقيب شما هزينه كنترل جنبش شمابيشتر خواهد شد ) حتى ممكن است منابع اين كنترل را نيز در اختيارنداشته باشد ( همچنين رقيب شما ناچار خواهد شد كه نيورها و منابعش رادر قسمتهای متفاوت بيشتری پراكنده سازد.‏ب-‏ سلب مشروعيت از سركوبگردر بسياری از چالش های بى خشونت،‏ سركوبگر با خشونت شهروندان وفعالان را سركوب ميكند.‏ هنگامى كه نظم بى خشونت استوار شد چنينخشونتى ميتواند قابليت و مشروعيت سركوبگر را از بين ببرد و حمايت ازآن را كاهش دهد ) بخصوص زمانى كه سركوب از طريق رسانه ها و سايركانالهای ارتباطى ، افشا و اطلاع رسانى شده باشد ( در همان زمان همدلى وحمايت برای چالش بى خشونت افزايش ميابد.‏ج-‏ همكاری با مدافعان رقيب ) همانند ارتش و پليس (‏«شما نميتوانيد با آنها كه شما را تهديد به شكستن ميكنند همكاری كنيد».‏دكتر پيتر اكرمن،‏ يكى از نويسندگان نيرويى قدرتمندتر:‏ قرن تضادهای بىخشونتخشونت به سركوبگر اين توجيه را ميدهد كه سركوب كند ) برای مثال بهعنوان اقدام در جهت برقراری نظم و يا مبارزه با ترس و وحشت ( . نظمبى خشونت اين توجيه را از بين ميبرد.‏ نظم بى خشونت همچنين برای بههمكاری پذيرفتن – به معنای نفوذ در وفاداری – افرادی كه سركوبگر راحمايت ميكنند لازم وضروری است.‏ وقتى آنها احساس كنند كه مورد تهديدواقع شده اند بيشتر از پيش به اطاعت از دستورات مايل ميشوند.‏ وقتى آنهابدانند كه جنبش شما بى خشونت است و جنبش تاريخچه قابل اعتمادی ازبى خشونت ماندن دارد،‏ به احتمال كمتری دست به سركوب خشن ميزنندو بيشتر اين امكان وجود دارد كه مشورعيت هدفهای جنبش بى خشونت ونمای آينده اش را پذيرا باشند.‏اين اصول بايد گسترش استراتژيكى را ديكته كنند.‏ اينها اين امكان را برایرويكرد انتقادی و سازنده برای بررسى برنامه ريزی شما ميدهد.‏ اگر شماميخواهيد در هر زمانى ارزيابى از اينكه جنبش يا پيكار شما در چه حالىاست داشته باشد شروع كنيد ، ارزيابى اينكه آيا جنبش شما اين سه عنصراساسى را دارد يا خير؟ اتحاد،‏ برنامه ريزی و نظم بى خشونت.‏مثال:‏در شهر نشويل ، تنسىوقتى كه تعداد زيادی ازاعضای آفريقايي-‏ آمريكايىجنبش حقوق مدنى آمريكادرگير يك نا فرمانى مدنىشدند ، پليس برای سركوبآنها شگفت زده شدندزيرا آنها نمى توانستنديك چنين تعداد زياددستگيرشدگان را اداره كنندو نمى توانستند تمام فعالانرا در زندان نگه دارند.‏وقتى جنبشى باسركوب روبرو شد،‏بايد نظم بى خشونتخود را حفظ كندتا بتواند مشروعيتسركوبگر را از٨٩٨٨

استراتژی و اصول چالش بى خشونتهدف ٣ عملكردیفراگيرنده :تشخيص سه دستآورد اساسى اقدامات بى خشونت : به حركت درآوردن،‏ برهم زدن و معيوب كردن.‏يک روش ساده ولى موثر برای انتخاب تاكتيكهای بى خشونت،‏ تجزيه تحليلهزينهٔ‏ فايده است.‏ برای هر حركت در نظر گرفته ، ضروری است كه هزينه– فايده های احتمالى برای حركت و نتيجه آن بررسى شود.‏٠٠٧سه نتيجه هر فعاليت برنامه ريزی شده استراتژيک در چالش بى خشونتعبارتند ازبه حركت در آوردن : از طريف به حركت در آوردن گروههای هدف در داخلجامعه و جذب فعالين برای جنبش و يا پيكار بدست ميايد.‏اختلال ايجاد كردن در فعاليت های رقيب:‏ فعاليت های جنبش بى خشونتاحتلال ايجاد ميكند و زندگى روزمره به سبک گذشته را برای رقيب ناممكنميسازد.‏معيوب كردن:‏ بوسيله افراد ستونهای حامى مختلف.‏ حاميان رقيب هم بوسيلهفعاليت های جنبش و هم پيام جنبش كه وفاداری آنها را نسبت به حركاترقيب خذشه دار ميكند هدف قرار ميگيرند و آنها را تشويق به نافرمانى ميكند.‏صربستان،‏ ٢٠٠٠، يکتظاهركنندهٔ‏ مجروحهدف ٤ عملكردیفراگيرنده :آموختن استفاده از تجزيه و تحليل ‏«هزينه-‏ فايده » در هنگامانتخاب اقدامات بى خشونت.‏نكتههر عملى هزينه خاصخود را در بر دارد.‏درهنگام شناسايى و انتخاب فعاليت های بى خشونت كه بر پايه اهداف واستراتژی های جنبش است،‏ استراتژيست بايد در نظر داشته باشد كه هرفعاليت هزينه های بالقوه ای و همين طور فوايدی برای جنبش دارد.‏ فعاليتهای مختلف نيازمند منابع مالى و مادی متفاوت است و بخشى از آنها خطرزيادی مجازاتهای اجتماعى و فيزيكى را به همراه دارد.‏به عنوان مثال يک تظاهرات موفق در هر صورت ممكن است منجر به آسيبها و دستگری تعدادی از شركت كنندگان شود.‏ فعاليت های درگير كنندهعدم همكاری اقتصادی و يا اجتماعى ميتواند منجر به از دست رفتن كار و ياثروت و يا كاهش سطح اجتماعى اعضا و حاميان جنبش شود.‏٩١٩٠

استراتژی و اصول چالش بى خشونت٠٠٧اقدامات انتخاب‏.شدهمثالهاارايه دادخواستبه مراكز دولتى درهنگام تظاهراتانبوهتحريم انتخاباتاعتصاب غذاهزينه احتمالىجنبش شماسركوب همراهبا خشونت عليهتظاهركنندگاناعمال مى شود؛ و/يا بعضى ازتظاهركنندگانخشن مى شوندو مشروعيتجنبش را آسيبمى دهندپاسخگويى كمعمومى ممكناست به اعتبارجنبش لطمه‏.بزندهمچنينممكنست منجربه ساختار كنترلكاملا رسمىدولتى مخالفانشود(‏ اگر تاكنونكاملا كنترل‏(نشده باشدمشاركتكنندگانممكنست بهسلامت خودلطمه بزنندفايده احتمالىجنبش شمايك تظاهرات موفقشهرت و محبوبيتبرای جنبش به دستمى آورد و هوادارانجديد به دست مىآوردمشاركت كاملمشروعيت نتايجانتخابات را از بين مىبرد.‏ اما دستيابى بهمشاركت كامل دشوار‏.استمشاركت كنندگانممكنست توجهجديدی را نسبت بهجنبش جلب كنندهزينه احتمالىمخالفان شمانارضايت عمومىرا افزايش ومشروعيت خود رااز دست مى دهنداز دست دادنمشروعيت درصورتى كه تحريمبا موفقيت انجام‏.شودهمدردی عمومىبا اعتصابكنندگانممكنست منجربه از دست دادن‏.مشروعيت شودخلاصهچهار سطح برنامه ريزی استراتژيک در چالش های بىخشونت وجود دارد : استراتژی بزرگ،‏ پيكارها ، تاكتيک ها وروشها.‏ هدفهای هر سطح برنامه ريزی،‏ هدفهای سطح بالاترخود را توقيت ميكند . ) تاكتيک هايى پيكارها را تقويتميكند كه هدفهای استراتژيک بزرگ را تقويت ميكند ‏)درهنگام برنامه ريزی يک استراتژی ، بسيار سودمند است كهبرنامه ريزی را بر پايه ديد خودتان نسبت به استراتژی بزرگآغاز كنيد و سپس كار خود را به سمت سطوح پايين ترادامه دهيد . در مقابل اينكه اول به روشها فكر كيند و سپسحركت خود را به سمت استراتژی بزرگ ادامه دهيد.‏هنگامى كه شما چالش خود را آغاز ميكنيد ، استراتژيستبا توجه بخصوصى به سه اصل يک چالش بى خشونت موفقنشان دهد.‏ آنها عبارتند از اتحاد،‏ برنامه ريزی و نظم بىخشونت.‏ اتحاد شامل اتحاد مردم،‏ اتحاد در داخل سازمانو اتحاد هدف ميشود.‏ برنامه ريزی شامل ساختن ظرفيتتاكتيكى و ليست كردن تاكتيک های گوناگون است.‏ نظم بىخشونت برای به حركت در آوردن شهروندان،‏ جذب فعاليت،‏از مشروعت ساقط كردن سركوبگر و همكاری با مدافعانسركوبگر همانند پليس و ارتش ضروری است.‏فعاليت ها در چالش استراتژيک بى خشونت سه نتيجه اصلىدارند : به حركت در آوردن حاميان جنبش،‏ اختلال ايجادكردن در فعاليت های رقيب و خدشه دار كردن حمايتحاميان رقيب.‏ اينها تنها از طريق فعاليت،‏ ساختن ظرفيتجنبش و حمله كردن امكان پذير است.‏ در هنگام انتخابتاكتيک های بى خشونت ، تجزيه و تحليل هزينه فايده درتصميم گيری برای گرفتن موثرترين تصميم ها مفيد است.‏مرين :با استفاده از فرمت ارايهشده،‏ در روی يك فليپچارت برای اقداماتگذشته و اقداماتاحتمالى آينده،‏ تجزيه وتحليل هزينه – فايده راانجام دهيد.‏ آيا اقداماتگذشته شما موفقيتآميز بوده است يا نه؟چه چيزی باعث ايندستاورد و نتيجه شدهاست؟٩٣٩٢

٨ روش شناسى های برنامه ريزی :نمودار قدرتپشتيبانىآموزگاران/‏ نظام آموزشىكارگزاران حكومت۵ مخالف٤ارتشپليس٣ بى طرف٢١ رقيب١٩٩١ ١٩٩٢ ١٩٩٣ ١٩٩۶ ١٩٩٧ ١٩٩٨ ١٩٩٩ ٢٠٠٠ ٢٠٠٠ ٢٠٠٠زمان

روش شناسى های برنامه ريزی : نمودار قدرت٠٠٨مثال ١:بررسى مورد صربها : مقابله دموكراتيک عليه ميلوسوويچما بايد يک نمودار قدرت تجزيه و تحليل برای جامعه صربستان در مقاطعمختلف تاريخ معاصر صربستان ايجاد كنيم على الخصوص:‏نهم مارچ : ١٩٩١هدف ١ عملكردیفراگيرنده :روش شناسى های برنامه ريزی : نمودار قدرتتجزيه و تحليل نمودار قدرت،‏ يک روش تجزيه و تحليل كلان است كهبه شما يک ارزيابى سريع و كلى از روابط قدرت قابل ارزيابى در جامعهميدهد.‏ اين نمودار تجزيه و تحليل گسترده ای از قدرتها و ضعف های رقيبو جنبش شما را در اختيار شما قرار ميدهد.‏ اين ارزيابى ميتواند به شمادر هدايت متمركزتان بر مجموعه ای از فعاليت های مفيدتر برای جنبشكمک كننده باشد.‏ با اين وجود هيچ وقت تميتواند جانشبن كاملى برای يکتخمين استراتژيک باشد كبه عنوان يک سند منعتبر برای تمامى جنبه هایاستراتژيک عمل ميكند.‏توسعه يك نمودار قدرت كه بيانگر رابطه قدرت بين حاميان قدرت رقيبو نيروهای دولت باشد.‏اولين تظاهرات مخالفان در ميدان عمومى بلگراد با رهبری جنبش احيایصربستان و حزب دموكرات رخ داد.‏ تظاهر كنندگان درخواست خاتمه سريعكنترل دولت بر تلويزيون ملى و انتخابات آزاد و عادلانه داشتند.‏ نيروهایپليس با خشونت جواب دادند.‏ هر طرف متحمل از دست دادن يک عنصر درجريان چالش های خيابانى شدند.‏مثالبهار : ١٩٩٢اعتراض گسترده دانشجويان از دانشگاه بلگراد آغاز شد و سپس به ساير مراكردانشجويى در نوی ساد،‏ نيس و كراگوچوک سرايت كرد.‏ دانش آموزان ودانشجويان كه درخواست استقلال دانشگاهها و دموكرات سازی صربستان راداشتند ميدان دانشجوی بلگراد را محوطه آزاد اعلام كردند.‏ اعتراضات ناموفقبود و با آغاز تابستان خاتمه يافتدسابر : ١٩٩٣نكتهحمايت در هر يك ازستونها نوسان دارد!‏در فصل دو ما شش منبع قدرت در هرجامعه ای را شناسايى كرديم ) قدرت،‏منابع انسانى،‏ مهارت ها و داشن ، منابع مادی ، فاكتورهای نهان و مجازاتها ( ما همچنين در فصل دو آموختيم كه چگونه اين منابع قدرت به شكلستونهای حامى در ميابند.‏سطح حمايت كه هر ستون برای رقيب شما دارد دائمى و ثابت نيست.‏ برعكس سطح حمايت در طول زمان تغيير ميكند.‏ شناخت دقيق تغييراتحمايتى گذشته در زمان های بحرانى برای استراتژيست حياتى است برایاينكه به آنها كمک ميكند كه ارزيابى كنند و دريابند كه چگونه حمايت هرستون حامى از يک گزينه سياسى به گزينه ديگر تغيير ميابد.‏حزب سوسياليست ميلوسوويچ اكثريت خود را در پارلمان در جريان انتخاباتپيش از موعد از دست داد.‏ بر خلاف نظر رای دهندگان بعد از يک بحرانكوتاه مدت ميلووسويچ دولت خود را دوباره يا حمايت يک حزب مخالفكوچک به نام دموكراسى جديد تشكيل داد.‏٩٧٩۶

روش شناسى های برنامه ريزی : نمودار قدرت٠٠٨نوامبر : ١٩٩٦در هفدهم نوامبر در حالى كه نيروهای ناتو در بوسنى استقرار پيدا كرده بودندانتخابات برای پارلمان ملى يوگسلاوی شكل گرفت.‏ ائتلاف مخالفان ‏«همراههم»‏ در سى و دو حوزه شامل بلگراد برنده شد.‏ در سى نوامبر كميسيونانتخاباتى دستور شمارش مجدد آرا در بيشتر مناطقى كه مخالفان برنده شدهبودند صادر كرد.‏ در بيست و پنج نوامبر ميلووسويچ نتيجه انتخابات را ملغىاعلام كرد و تظاهرات وسيعى به راه افتاد كه عمدتا بى خشونت بود.‏ در ٢٧توامبر ميلووسويچ انتخابات جديدی برگزار كرد كه توسط رقيب تحريم شد.‏تظاهرات برگزار شد كه فراگير شد.‏فوريه : ١٩٩٧در چهار فوريه ، زير فشار نيروهای مخالف و سازمان امنيت و همكاری اروپا، ميلووسويچ متعهد به بازيابى پيروزيهای مخالفان در انتخابات هفدهم نوامبرشد.‏ تظاهرات كماكان ادامه يافت و معترضان بازنگری قوانين انتخاباتى ورسانه آزاد و مستقل را خواستار شدند.‏اكتبر : ١٩٩٨بعد از ماهها درگيری های خشونت به اين نيروهای امنيتى صربستان و اقليتآلبانيايى تبارهای مسلح در كوزوو آتش بس اعلام شد.‏ شورای امنيت سازمانملل از ميلوسوويچ درخواست عقب نشينى نيورهای امنيتى صربستان از كوزووو پايان سركوب آلبانيايى تبارها را داد.‏ در اوائل اكتبر در بلگراد ، دانشجوياناز دوازده دانشاه سازمان جديدی به نام مقاومت ‏«اوتپور»‏ تشكيل دادند.‏ تاپايان ماه ، چهار عضو اوتپور برای كشيدن سمبلشان با اسپری های رنگى برديوارهای بلگراد دستگير شدند.‏مارچ – ژوئن : ١٩٩٩بعد از آنكه تلاشهای ديپلماتيک شكست خورد،‏ ناتو مجموعه ای از حملاتهوايى عليه ارتش و هدفهای صنعتى در صربستان و كوروو را شكل داد.‏ميلووسوويچ عقب نشينى را رد كرد و بعد از سه ماه از حملات هوايى كهساختارهای پايه ای صربستان را نابود كرد و منجربه مرگ تعداد زيادی ازشهروندان شد،‏ صربستان نيروهايش را از كوزوو عقب كشيد كه اولين خواستهبرای خاتمه بمباران ناتو بود.‏ژانويه – مارچ : ٢٠٠٠‏«اتپور»‏ تظاهرات وسيعى را در عصر روز اول سال نوی ارتدوكسى شكلداد و بر بدبختى حاصل از يک دهه حكمرانى ميلووسويچ تاكيد كرد.‏ آنهارسما پيكار يكساله برای شكست ميلووسويچ ، به همراه درخنواست از رقيبدموكرات برای متحد شدن مطرح كردند.‏ در بيست شهر فعالان اتپور دستگيرو بازجويى و در بعضى از موارد مورد ضرب و شتم قرارگرفتند.‏ بيشتر از ٦٠٠٠پوستر ضد ميلووسويچ در ٦٧ شهر چسبانده شد.‏آوريل – جولای : ٢٠٠٠رژيم مجازات های سنگينى برای رسانه ها وضع كرد و يكى از دلايل مجازاتشدن،‏ پوشش خبری فعاليت های اتپور بود.‏ يک صد هزار نفر در بلگرادجمع شدند تا انتخابات پيش از موعد را برای سرنگونى ميلووسويچ خواستارشدند،‏ دو رهبر از پر طرفدارترين گروههای مخالف برای اولين بار از ١٩٩٧دركنار هم ظاهر شدند.‏ در جولای ٢٠٠٠ در تلاشى برای بازيابى توانايى خود،‏ميلووسويچ انتخابات پيش از موعد را اعلام كرد و آن را برای سپتامبر ٢٤برنامه ريزی كرد.‏ احزاب مخالف متحد شدند و توافق كردند كه يک نامزد عليهميلووسويچ داشته باشند.‏سپتامبر-‏ اكتبر : ٢٠٠٠نامزد رقيب ، ميلووسويچ را در انتخابات شكست داد.‏ ولى نتايج رسما تاييدنشد.‏ در پاسخ ، جنبش بى خشونت پيكاری را برانگيخت كه شامل يک هفتهتمام به حركت در آوردن ميليونها شهروند و اعتصاب عمومى كه برای يکهفته به طول انجاميد و رژيم ميلووسويچ را وادار به پذيرش پيروزی رقيبكرد.‏٩٩٩٨

١٠١برای اينكه نمودار تحليل قدرت را شكل دهيد شما بايد ستونهای حامى را كهدر طول زمان ميخواهيد دنبال كنيد شناسايى كنيد.‏ ستونهای حامى مى تواندشامل موارد زير باشد:‏- ١ پليس- ٢ ارتش- ٣ خادمان مدني- ٦ جامعه كسب و كاري- ٥ كاركنان و كارگران- ٤ دانشجويان ) و معلمان-‏ سيستم آموزشي)‏- ٧ كليساسپس شما بايد بر وقايع تاريخى كليدی كه شما به عنوان نقاط مهم درنمودارتان استفاده خواهيد كرد و توافق كنيد.‏- ٨ جامعه بين المللي١٠٠مطالعه مورد صربستان:‏ مخالفت دموكراتيك عليه ميلوسويچستونهايحاميدسامبراكتبر١٩٩٨فوريه١٩٩٧نوامبر١٩٩٦١٩٩٣بهار١٩٩٢مارس-‏ژوئن١٩٩٩ژانويه-‏مارس٢٠٠٠آوريل-‏ژوييه٢٠٠٠سپتامبر-‏اكتبر٢٠٠٠پليس ٣ ٣ ٢ ١ ٢ ٢ ٢ ٢ ٢ ١ارتش ۴ ٣ ٣ ١ ٢ ٣ ٣ ٣ ٣ ٢خادمان ۵ ۴ ۴ ٢ ٣ ٣ ٣ ٣ ٢ ٢مدنيمعلمان-‏ سيستم ۵ ۵ ۵ ٣ ۴ ۴ ۵ ۴ ۵ ۴آموزشيكاركنان و ۵ ۴ ۴ ٢ ٣ ٣ ۴ ٣ ٣ ٢كارگرانجامعه كسب و ۴ ٣ ٣ ٢ ٣ ٣ ۴ ٣ ٣ ٢كاركليسا ۴ ٣ ٣ ٢ ٣ ٣ ۴ ٣ ٣ ٢جامعه ۵ ۴ ۴ ۵ ۵ ۴ ۵ ۴ ٣ ٣بين الملليتمرين نمودار قدرت : ١ - حامى مخالفان و مايل برای اقدام - ٢ حامى مخالفان- ٣ بى طرف - ٤ حامى جنبش - ٥ حامى جنبش و مايل برای اقدام٠٠٨روش شناسى های برنامه ريزی : نمودار قدرت

روش شناسى های برنامه ريزی : نمودار قدرت٠٠٨ستون حامي ١٩٩_ ١٩٩_ ١٩٩_ ٢٠٠_ ٢٠٠_هدف‎٢‎ عملكردیفراگيرنده :شرح دلايل تغيير در روابط قدرتى را در زمانهای مختلف و شناسايىنقاط قوت و ضعف هر دو نيروی موافق و مخالف.‏» تجزيه و تحليل اطلاعات »ما اكنون ميتوانيم اطلاعاتى را كه در داخل چارت وارد كرده ايم بررسىكنيم.‏ ما تنها به اعداد علاقه نداريم ولى مهمتر از آن اينكه آن اعداد به ماچه ميگويند.‏ شما ميتوانيد به بحث گروهى بپردازيد تا معنای اين اطلاعات راتجزيه و تحليل كنيد.‏ در زير تجزيه و تحليل اطلاعات در مورد صربستان مىآيدمشاهدات حاصل از داده ها:‏• ميلووسويچ در سال ١٩٩٦-٩٧ در حال برنده شده بودن بود.‏• گروههای مخالف ، نقطه جهش را كه از طريق تقلب انتخاباتى در زمستان٩٦-٩٧ به آن رسيده بودند از دست دادند.‏ كماكان آنها قادر به اعلامپيروزی ميانه ای بود و در انتخابات ١٧ نوامبر پيروزيها بازيابى شد.‏• ميلوووسويچ قدرت گرفت وقتى كه تهديد به استفاده از سلاح عليهصربستان اتفاق افتاد• حمايت شهرونان از دولت ميلووسويچ در جريان بمباران ناتو افزايش يافت• پس از شكل گيری اتپور حمايت از ميلووسويچ كم كم اما به صورت دائمىافزايش يافت• ميلووسويچ سطح فشار رابر مخالفان از طريق افزايش مجازات عليه آنهاافزايش داد• تحت فشار برای بازيابى مشروعيت خود،‏ ميلووسويچ اشتباهى حياتى بااعلام انتخابات پيش از موعد در سال ٢٠٠٠ انجام داد.‏• وقتى متحد شدند،‏ با يک برنامه استراتژيک واضح نيروهای مخالفميلووسويچ را با يک موج وسيع از حمايت عمومى سركوب كردند• ستونهای حامى پليس و ارتش متفاوت بودند.‏ ارتش نسبت به پليس كمتربه ميلووسويچ وفادار بود.‏• برای اينكه مخالفان در چالش خود موفق شوند نيازی به همراهى پليسنبود.‏ كافى بود كه آنها خنثى شوند.‏نقاط بحرانى زمانى را در طول تاريخ مبارزات خود شناسايى كنيد.‏ سپسبا استفاده از ستونهای حامى كه قبلا در درس ٣ شناسايى كرديد،‏ تجزيه وتحليل خود را برای جامعه امروز خود تهيه كنيد.‏پليسارتشمعلماندانشجويانجامعه كسبو كاريرسانه هاتمرين:‏١٠٣١٠٢

روش شناسى های برنامه ريزی : نمودار قدرت٠٠٨نمودار قدرت :ابزاری عالى برای دركاينكه در طول يك مبارزهبى خشونت چگونه قدرتسياسى در جامعه مى توانداز يك گروه اجتماعى به گروهديگری انتقال يابد.‏خلاصهنمودار قدرت يک وسيله برنامه ريزی برای تجزيه و تحليلكلى روابط قدرت اجتماعى است.‏ شامل شناسايى ستونهایحامى كليدی و در نقط منتخب از تاريخ معاصر ، با دادنارزش عددی به حمايت هر ستون از جنبش شما و رقيب شمانتايجى ميتواند گرفته شود درباره قدرت رژيم و حمايتى كهميتواند شناسايى شود.‏ با اين حال برای اينكه نمودار قدرتاستاتيک است و تنها بر ستونهای حامى متمركز ميشود، جايگزينى برای يک روش برنامه ريزی دقيق تر همانندتخمين استراتژيک نيست بلكه يک وسيله برای تخميناستراتژيک است و برای درک روابط و تغييرها در روابطقدرتى حال و گذشته مفيد است .١٠۵١٠۴

.٩ تاثيرگذاری بر مخاطبانوپيام های ارتباطى

تاثيرگذاری بر مخاطبان و پيام های ارتباطى٠٠٩تاثيرگذاری بر مخاطبان و پيام های ارتباطىيک مثل قديمى انگليسى ميگويد » قلم توانمندتر از شمشير است»‏ اگراين مثل قرار بود امروز نوشته شود احتمالا نوشته ميشد » كلام قويتر ازارتشهاست » . انتقال پيام و تاثيرگزاری بر مخاطبان جزيى اصلى از جنبش بىخشونت استراتژيک است.‏ آنها ضروری هستند برای اينكه :• به مردم برای بيان غصه ها ، آرزوها و ناكامى ها كمک ميكنند.‏• ديد و هدف جنبش را منتقل ميكنند.‏• اطلاعات و حقايقى كه رقيب مخفى ميكند و يا نميخواهيد مردم بدانند راآشكا ميسازد.‏• پيامها را به گروههای مختلف در داخل جامعه و يا به كل جامعه منتقلميكند.‏• بر تضارب افكار و ديدگاه جامعه تاثير ميگزارد.‏• بر روی ستونهای حامى مخالفان تاثير مى گذارد.‏• اطلاعات و پيامها را به رسانه ها و جامعه بين المللى انتقال ميدهد .بررسى مورد » تاثيرگذاری بر مخاطبان »‏«انسان مارلبوويى»‏ : ماچوماچو يک كابوی است – عضلانى ، سرسخت،‏قوی ، مستقل و خوش نيت – ما قرار است اين تصور را بكنيم كه اگرمارلبوويى شويم چنين خصوصياتى ميابيم.‏ فيليپ موريس رييس كارخانهمارلبورو يكى از موفق ترين عمليات روانى را در طول تاريخ انجام دادهاست.‏ وابسته به تخيلى كه آنها بوجود آورده اند ما وابسته به سيگاریميشويم كه سرطان،‏ بيماری فلبى ، امفيزما،‏ ناتوانى جنسى و سالخوردگىپيش از موقع را به همراه دارد.‏ ما اين عمل را انجام ميدهيم بخاطر اينكهبه ما نشان داده شده است كه مرد مارلبورويى مردی است كه تصويرسلامت و قدرت است.‏ در زندگى واقعى اين مرد به احتمال زياد يکمدل است كه هيچ وقت آب نداده است در يک آپارتمان كوچک در يکشهر بزرگ زندگى كرده است و بجز دو دفعه عكسبرداری در هيچ زمانديگری از شهر خارج نشده است و آنچه بدتر از همه اينهاست اينكه مردمارلبورويى از سرطان ريه مرده است.‏نكته مثال مارلبورويى اين است كه ارتباط استراتژيک و هدفمند به حدیقوی است كه حتى ميتواند مردم را به كارهايى وادارد كه برای خودشانمضر است.‏ اگر زندگى ميليونها نفر از مردم ميتوانند با يک پيغام گمراهكننده تغيير كند آنگاه تصوير كنيد چه تعدادی ميتواند با يک پيام درستتحت تاثير قرار گيردنكته مثال مارلبورويى اين است كه ارتباط استراتژيک و هدفمند به حدیقوی است كه حتى ميتواند مردم را به كارهايى وادارد كه برای خودشان مضراست.‏ اگر زندگى ميليونها نفر از مردم ميتوانند با يک پيغام گمراه كننده تغييركند آنگاه تصوير كنيد چه تعدادی ميتواند با يک پيام درست تحت تاثير قرارگيرد.‏درك چهار مولفه ارتباطات هدفمند موثر و شناسايى و معرفىمخاطبين هدف .برای اينكه پيام خود را منتقل كنيد شمابايد تصميم بگيريد كه بر چه كسانىميخواهيد تاثير گذاريد ) هدف ( ، چهچيزی بايد گفته شود ) پيام)‏ و چگونهبايد منتقل شود ) پيامبر)‏ . شما همچنينبايد تاثير پيام و پيامبر را بدانيد تا بتوانيدبر پايه آن تغييرات ايجاد كنيد(‏ بازخورد).‏برای جنبش بى خشونت استراتژيک ،شما بايد تخمين های استراتژيک و برنامههای شناسايى هدف،‏ پيام ها و پيامبرها رابررسى كنيدهدف ١ عملكردیفراگيرنده:‏١. هدف٢. پيا م٣. پيا مبر۴. بازخورد١٠٩١٠٨

تاثيرگذاری بر مخاطبان و پيام های ارتباطى٠٠٩مخاطبان مورد نظر درمبارزهٔ‏ بی خشونتمخاطبين وسعيترحاميان ميلوسوويچمخاطبينوسيعترشامل حاميانمخالفينجامعهبين الملليموتور اصلىارتباطاتاعضا و حامياناتپور صربستان،‏‎٢٠٠٠‎‏.‏اعضا و حاميانمتحدين بالقوهبرای اجرای يک عمليات ارتباطى موفق شما بايد گروههای مختلفى كهجنبش شما مخاطب قرار ميدهد بررسى كنيد.‏اين گروهها – مخاطبان هدف قرار داده شده – عبارتند از:‏اعضا و حاميانگروهمخاطبان وسيع ترگستره وسيعى از مخاطبان:‏ ازمخالفين شما وحاميانش گرفته تا ساير گروههایفعال جامعهمتحدين بالقوه‏«ساير اعضای گروه های مخالف»‏هر گروه در جامعه كه چشماندازمشابه دارد،‏متعهد به استفاده از راههای بىخشونت است و هرگونه زيرساختقابل توجهكارهايى كه شما مىخواهيد آنها انجام دهندشما مى خواهيد اعضای جنبششما شجاع،‏ با انگيزهو آماده برای فعاليت و حتىخطر كردن برای چشم اندازجنبش باشندشما ميخواهيد تعداد بيشتری ازاين افراد و گروهها ،شامل آنهايى كه در حال حاضر ازمخالف شما حمايت ميكنند،‏ بهسمت شما،‏ جنبش شما و چشمانداز شما متمايل شوندشما ميخواهيد آنها در قالب يکائتلاف گستردهمتحد شوند و در كنار يكديگرقرار گيرند تا موقعيكه هدفهای استراتژيک شما بهدست آيندنكته مهم :كارشناسان ارتباطاتمى دانند كه قدرتدر سازمان اعمال مىشود.‏جامعه بين الملليكوفى عنانمتحدين بالقوهاتپور سعى مى كندمخالفين صرب را متحدكند،‏ آوريل‎٢٠٠٠‎‏.‏مخاطبان هدف بين المللىNGO های بين المللي،‏ رسانه هایخارجى ،دولت ها ، گروههای كارگری ،گروههای مذهبى ،جوامع اقتصادی بين المللى و غيره.‏شما مى خواهيد آنها چشم اندازشما را حمايت و دنبال كنند١١١١١٠

تاثيرگذاری بر مخاطبان و پيام های ارتباطى٠٠٩برای ايجاد ارتباط هدفمند موثر در داخل و خارج جنبش ، كانالهای ارتباطىداخلى بايد به طرز موثری فعال باشند.‏ پيامها بايد از طريق ارتباطات سريعو ظريف به بالا و پايين منتثل شوند تا اطمينان حاصل شود كه پيامها درکشده ، تصميم گرفته شده و اينكه پيامها از طرف رهبر مستمر و بدون تناقضباشد.‏برای تحقق اين امر،هنگامى كه ارتباط هدفمند آغاز شد بايد ادامه يابد.‏ اينروش،‏ احتمال اينكه گروه هدف از ساير نقاط مرجع ) همانند دستگاه تبليغاتىرقيب ( برای بررسى پيام شما استفاده كند كاهش ميدهد.‏ شما همچنينبايد در نظر داشته باشيد اگر ارتباط هدفمند شما،‏ كارآيى ش را از دستدهد غيرموثر خواهد شد.‏ بهمين خاطر تمام ارتباطات هدفمند بايد بر اساسواقعيات مستند شكل گيرد.‏ برای اينكه نظرات خود را قويتر سازيد بايد برواقعيات بخصوصى تاكيد كنيد و معنى هر واقعيت را توضيح دهيد.‏ به عنوانمثال شما ممكن است تصميم بگيريد كه بر يک واقعيت يا يک داستان كهمنجر به قويتركردن شما و پيام شما ميشود تاكيد كنيد.‏يک كشاورز شرايط خاک را بررسى و تجزيه و تحليل ميكند.‏ بر اساس اينتجزيه و تحليل و تقاضای بازار برای محصولات كشاورزی،‏ كشاورز در مورداينكه كدام دانه را بكارد تصميم ميگيرد.‏ به همين شكل،‏ كارشناسان ارتباطى،‏تصميم خود را در مورد موضوع پيام،‏ پيكار و تاكتيک ها بر اساس تجزيه وتحليل مخاطبان هدف شده و هدفهای آنها قرار ميدهند.‏ به همان شكل كهكشاورز خاک را بررسى ميكند كارشناسان ارتباطى بايد جامعه هدف را بررسىكنند.‏ بعضى از سوالاتى كه بايد در نظر گرفته شود عبارتند از:‏• چه كسى گروه هدف است؟ تاريخ سياسى ، فرهنگى،‏ اقتصادی و مذهبىآنها چيست؟• آيا گروه هدف يكنواخت و يا متفاوت است؟ چگونه؟• علاقه منديهای فرهنگى گروههای مختلف داخل جامعه هدف چيست؟• سمبل های تحسين شده مورد اعتماد جامعه كدام است؟• زبان گروه هدف چيست؟• اميدها و انتظارات آنها از زندگيشان چيست؟• چه فاصله ای بين اميدها و انتظارات در زندگى واقعى افراد وجود دارد؟برجسته كردن كيفيتهایمتمايز محصول چيزیاست كه در ارتباطاتهدفمند » فروش دارد».‏هدف ٢ عملكردیفراگيرنده :تعريف پيش ارتباطات به عنوان تجزيه و تحليل چگونگى تاثيرگذاریبر رفتار مخاطبين هدف.‏بر پايه جواب هايى كه به اين سوالات داده ميشود كارشناسان ارتباطى شروعبه درک اينكه چه پيامهايى ، سمبلهايى ، كلمات و زبانى بر گروه هدفبيشترين تاثير را خواهدداشت ميكنند.‏مخاطبان هدفپيش ارتباطاتآماده سازی برای كار بزرگ‏«پيش ارتباطى بدين شكل تعريف ميشود كه با تجزيه و تحليل مخاطبانهدف شده به همراه پيام تهديه شده كه مخاطبان هدف شده را آماده ميسازدكه مخاطب پيكارهای ارتباطى اصلى قرار گيرند و بوسيله آن تاثير پيامهایجنبش به حداكثر برسد.‏ »ژاك الول در كتاب تبليغاتاولويت بندی اهداف ارتباطات خود با استفاده از مدل SETI) اطلاعات تاكتيكى احساسى استراتژيك).‏پيش از آنكه جنبش شما شروع به ارتباطات هدفمند كند شما بايد شرايطبرنامه ارتباطى را برای اولويت بخشيدن به هدفهای استراتژيک و تاكتيكى درنظر بگيريد.‏هدف ٣ عملكردیفراگيرنده :١١٣١١٢

تاثيرگذاری بر مخاطبان و پيام های ارتباطىهدف استراتژيك/‏ احساسيStrategicهدف استراتژيك/‏ اطلاعاتينشان دهيد كه احساس مى كنيد هدف استراتژيك/‏ اطلاعاتيمخالف شما خشمگين مى شودسطح اولويتاولويتهای بلند مدتنمونه اهداف:‏• » مردم را از نشانى دفتر و محل اداره ی خود آگاه كنيد.»‏) تاكتيكي/‏ اطلاعاتي)‏• ‏«مردم را آگاه كنيد كه به طور معمول در انتخابات تقلب صورت مى گيرد.»‏‏(استراتژيک / اطلاعاتى)‏هدف استراتژيك/‏ احساسيبه مردم آگاهى دهيد كه انتخاباتبه طور مداوم تنزل مى كند• ‏«حس همدردی با فعالان دستگيرشده يا مجروح جنبش خود را در ميانمردم گسترش دهيد.»(‏ استراتژيك/‏ احساسي)‏• ‏«اين احساس را در مردم ايجاد كنيد كه طرف مخالف به آزار و اذيت شمادامن مى زند.»‏ ) استراتژيك/‏ احساسي)‏Informativeهدف تاكتيكي/‏ احساسيهدف تاكتيكي/‏ اطلاعاتىEmotional٠٠٩مهم :فعالان دستگيرشده يا مجروح جنبشخود همدردی كنيد هستندتمرين نمودار ستهدف تاكتيكي/‏ احساسيهدف پيكار ارتباطى شما اين است كه افراد را از بى تفاوتى نسبت بهجنبش شما و نمای آينده به سمت علاقه مندی ، آگاهى يافتن،‏ ايثار ودر نهايت حركت برای جنبش و نمای آينده جنبش شما به حركت درآورد.‏ اين فرآيند مرحله به مرحله نياز دارد كه شما با هدفهای ارتباطىآگاهى دهنده و احساسى كوتاه مدت آغاز كنيد.‏ در طول پيشروی شما،‏شما هدفهای ارتباطى خود را به سمت هدفهای احساسى و آگاهى دهندهو درازمدت تر منتقل كنيد.‏ نهايتا اين هدفهای ارتباطى احساسى استكه مردم را به حركت در مياورد كه عمل كنند و تاثير پيكار ارتباطىدر طولانى مدت به ظرفيت شما در به حركت در آوردن افراد به سمتهدفهای استراتژيک در سمت راست و بالای دياگرام ست ی بستگى دارد.‏Tacticalبه افراد اطلاع دهيد كه دفاتر شماكجا باهدف تاكتيكي/‏ اطلاعاتىاقدام فداكاري دانش علاقه بى تفاوتياولويتهای كوتاه مدت• هدفهای مختلف ارتباطى را برای مخاطبان هدف فهرست كنيد ) كشاورزان،‏ كميته های بينالمللى ... (• هدفهای ارتباطى خود را با توجه به مشخصات هدفهای خود طبقه بندی كنيد١١۵١١۴

تاثيرگذاری بر مخاطبان و پيام های ارتباطى٠٠٩خلاصهارتباط هدفمند موثر نيازمند – ١ شناسايى هدفمند ٢– پيام٣- پيامبر ٤- سيستم ارزشيابى است.‏پيش از به راه انداختن پيكار ارتباطى ، بسيار مهم است كهگروههای هدف مورد بررسى و تجزيه و تحليل قرار گيرند ،پيام و پيامبر مشخص شوند.‏ اين فعاليت ها نقشى حياتى دردرک چگونگى بهترين تاثير بر مخاطبان هدف ، بازی ميكند.‏برای جنبش های بى خشونت از اهميت حياتى برخودار استكه چهار گروه مخاطب هدف متفاوت را ) اعضا و حاميانجنبش ، مخاطبان گسترده تر ، متحدان بالقوه ، كميته هایبين المللى ( را بررسى كنند و چگونگى اولويت بخشيدن بههدفهای ارتباطى خود را بياموزند.‏ دياگرام ست يک ميتواند دراين مورد مناسب باشد.‏ نهايتا اين هدفهای احساسى ارتباطىاست كه افراد را به حركت در مياورد و موثر بودن پيكارهایارتباطى شما در دراز مدت وابسته به ظرفيت شما در به حركتدر آوردن افراد به سمت هدفهای استراتژيک احاسى در سمتراست و بالای دياگرام ست يک دارد.‏پيام :نكتهواقعيتها خودشانصحبت نمى كنند،‏ آنهاوقتى معنا و مفهوم پيدامى كنند كه در زمينهمفهوم قرار گيرند!‏وقتى مخاطبان هدف تجزيه و تحليل قرار گرفتند و هدفهای ارتباطىمشخص و اولويت بندی شدند آنگاه شما بايد پيام خود را مشخص كنيد.‏ پيامشما،‏ اطلاعات محدود،‏ روشن و واقعى است كه جنبش بى خشونت شما بايدبرای برانگيختن ، استمرار بخشيدن و تشويق كردن گروههای هدف برایحمايت ، فعال شدن برای جنبش شما منتقل كند.‏ پيام شما بايد فعال شدنرا تبليغ كند و يا بايد افراد را برای پاسخ به درخواست های بعدی برای فعالشدن شرطى كند.‏ پيام شما بايد به نمای آينده جنبش شما مرتبط باشد.‏مسائلى كه بايد بررسى شوند• آيا ميخواهيد يک پيام مشابه گروههای مختلف بفرستيد؟ چرا و چرانه؟• آيا گروههای مختلف ) همانند كشاورزان و خادمان مدنى و ...) بايدجزوه های مشابهى بگيرند؟ چرا و چرا نه؟نكتهاستراتژيست بايد پيامخود را شفاف نگهدارد و به آن بچسبد!‏• كدام عقايد سنتى و ارزشهای جهانى وجود دارند كه شما ميخواهيد درهنگام مخاطب قرار دادن اعضای روحانى و يا نمايندگان كميته هایجهانى به آنها اشاره كنيد؟• چه راههايى وجود دارد كه بازخورد و ارزشيابى از ارتباط هدفمندتانداشته باشيد؟ ) همانند واكنش دولت ، پاسخ های افراد ، افزايشفعاليت مقاومت بى خشونت ، افزايش منابع انسانى و١١٧١١۶

مدلها و دسته بندیارتباطات هدفمند١٠ وسايل ارتباطىو

وسايل ارتباطى و مدلها و دسته بندی ارتباطاتهدفمندوسايل ارتباطى و مدلها و دسته بندی ارتباطات هدفمندنوعشرح٠١٠نكتهموثرترين راه هایارتباطى را برایمخاطبين هدف انتخابكنيد!‏هدف ١ عملكردیفراگيرنده :وقتى نقشه گروه هدف كشيده شد و هدفهای گفتگوی شما برای هر گروهمخاطب مشخص شد چالش بعدی شما انتخاب كانالى مناسب برای انتقال پيامخود به گروه هدف است.‏برای به حداكثر رساندن تاثير محتوای پيام شما به گروه هدف،‏ شما بايد بهروشنى تشخيص دهيد كه چه مدل و طبقه ای از ارتباط برای گروه هدف موردنظر شما موثرتر است.‏سمبل هايى كه در قالب ژست ها نمايشداده ميشود همانند مشت فشرده بر رویديوار و ژست يک خانم پير در صربستانماه مه ٢٠٠٠.» او تمام شد » ، يک ميليون و دويستهزار برچسب و بيشتر از شصت تن اعلاميه، پوستر ، كتابچه و ساير موارد چاپىكه در جريان آخرين مرحله پيكار ضدميلووسويچ در صربستان در سال ٢٠٠٠ بهكار رفت.‏‏«او تمام شد»‏ به همراه تاريخ انتخابات.‏اين پيام كوتاه تلفنى در بيش از نيم مليونموبايل در جريان آخرين مرحله پيكار ضدميلووسويچ در صربستان پخش شد.‏شعارها،‏ كاريكاتورها،‏سمبلها وسرودهاپرچمها،‏ پوسترها وارتباطاتنمايشىجزوه ها،‏ رساله ها وكتابهاروزنامه ها و مجلاتموسيقى های ضبطشده،‏ راديوو تلويزيوننوشته ها در آسمان وزمينوب سايتهای اينترنتيپست الكترونيكى انبوهو پيامكهايتلفن همراهشايعات• نوشته های دستى يا مكانيكي،‏ چاپ شده،‏ نقاشى شده،‏پانتوميم،‏ با ايماء و اشاره،‏ گفته شده• ايجاد ارتباط مستقيم در مورد ايدئولوژی جنبش• شناسايى راه های موثر و كم هزينه جنبش• دشواری كنترل آن توسط يك مخالف• مخفيانه يا آشكارا برای عموم نصب شود• برروی ساختارهای موجود نصب شود• توزيع جزوه ها و رساله ها برای عموم• كتابها جزييات موقعيت ها را بيشتر بيان مى كنند• قانونى يا غيرقانونى توليد و توزيع مى شوند• با تبليغات نوشتاری رسمى مخالفان رقابت مى كند• قانونى يا غيرقانونى توليد و توزيع مى شوند• اشعار مى توانند به عنوان فراخوان اقدام يا صدايى برایاعتراش بكار گرفته شوند• با راديوی رسمى و برنامه های تلويزيون رقابت مى كند• هواپيماها مى توانند در آسمان بنويسند• نوشتن روی زمين با ايجاد شيار،‏ در شن يا درختكاري• رديابى منابع دشوار است لذا،‏ كنترل آن توسط مخالفانهم دشوار است• سريعا به مخاطبين ملى و بين المللى مى رسد• رديابى منابع دشوار است لذا،‏ كنترل آن توسط مخالفانهم دشوار است• سريعا به مخاطبين ملى و بين المللى مى رسد• در معرض شايعات قرارداشتن برای هدف اهميت زيادیدارد• بايد فهميده شود كه براساس واقعيتهای شناخته شده استيا ظنين شدن به واقعيتها استمهم :راه های مختلفىبرای پيام رسانى شماوجود دارد و كارشناسارتباطات يك جنبشبايد--‏ هميشه با درنظر گرفتن وجوه تمايزمشخصه های مخاطبينهدف -- آنها انتخابكند.‏تشخيص وسايل ارتباطى متفاوت برای ارتباط با مخاطبان گسترده تر.‏گستره بزرگى از وسايل برای مخابره پيام شما به گروه وسيع تری از مخاطبانوجود دارد.‏ اينها چند مثال هستند :١٢١١٢٠

وسايل ارتباطى و مدلها و دسته بندی ارتباطاتهدفمندمثال :انتخاب درست يا غلط ؟پيامبر خاص برای گروههای مختلف:‏ ارجاع به سايت انگليسى كميسيونحقوق بشر سازمان ملل و ارجاع كشاورزانى كه انگليسى نميدانند و برقمحدود دارند به همان وب سايت.‏تفاوت بين ارتباط هدفمند تشويش برانگيز و وحدت آميز را تشخيصدهيدهدف ٣ عملكردیفراگيرنده :دو طبقه اصلى ارتباط هدفمند كه بر قصد كارشناس ارتباطى تاكيد دارندعبارتند از:‏٠١٠هدف ٢ عملكردیفراگيرنده :الف – سفيد:‏ب-‏ خاكستری:‏ج-‏ سياه :تمايز بين مدلهای مختلف ارتباط هدفمند:‏ سفيد،‏ خاكستری و سياهسه روش ارتباط هدفمند وجود داردنويسنده ارتباط هدفمند به راستى مشخص شده است ) مثال : گفتگویمطبوعاتى سازمان آزادی انتخابات،‏ درخواست از سازمان ملل توسطكميسيون حقوق بشر (نويسنده مشخص است اما محتوی ممكن است ثبت نشودنويسنده ارتباط هدفمند ، از قصد ، به غلط معرفى ميشود.‏ به بيان ديگرمسئوليت افشای منابع برعهده كس ديگری گذاشته ميشود تا برای رقيبايجاد مشكل شود.‏ اين روش ارتباطى فوق العاده خطرناک است برای اينكهممكن است توانايى هركسى كه از آن استفاده ميكند را ناديده بگيرد و بهمينخاطر نبايد مورد استفاده قرار گيرد مگر توسط كارشناسان مسائل ارتباطى وتنها در صورتى كه راه حل ديگری موجود نباشد.‏- ١ ارتباط هدفمند تشويش برانگيزا- ٢ ارتباط هدفمند اتحاد آميزارتباط هدفمند تشويش برانگيزتشويش منجر به نارضايتى مردم ميشود،‏ اعضای گروه وسيع تری از مخاطبانشما را تشويق ميكند كه ماقومت كنند و از شركت اعضای گروه مخاطب درجنبش و تغيير قوانين دفاع ميكند.‏ هدف ارتباط تشويش برانگيز ميتواند خاتمهحكمرانى ديكتاتور و ساير حكومت های سركوبگر و ظام باشد.‏ اگرچه پيامهایتشويش برانگيز ، فرد را خطاب قرار ميدهد اما آنها واقعا ميتوانند از طريقرفتار گروهى بروز داده شوند.‏ افراد ممكن است به سمت فعاليت حمايتى كهرفتار آنها را تغيير ميدهد سوق داده شوند،‏ قضاوت آنها تغيير كند و آنها راوادار كند كه عقايد خود را تغيير دهند.‏ يک مثال بى خشونت ، راهپيمايى بامشعل های روشن عليه ديكتاتور است.‏ بهرحال پيامهای تشويش برانگيز توسطگروههای غيردموكراتيک خشونت طلب هم استفاده شده اند تا همچون آلمانتحت حكومت نازی ها ، شهروندان را تحت تاثير و يا حتى مورد آزار و اذيتقرار دهند.‏پيام تشويش زا،‏ موضوعات پيچيده را هدف قرار نميدهد و همچنين به ايدهآليسم نميانجامد.‏ پيامهای تشويش برانگيز بر احساسات مردم متمركز است.‏خطر زمانى است كه از آنها برای ايجاد ترس و نفرت كه غالبا ساده تريناحساسات برای تحريک كردن هستند استفاده ميشود.‏ به همين خاطر هميشهاين خطر وجود دارد كه اين پيامها منجر به خشونت شوند.‏ جنبش های بىنكتهپيامهای تشويش زامى تواند در برخاستنمردم به عمل كمك كند، اما يك جنبش بايدمراقب باشد و اطمينانيابد كه مردم يك اقدامسازنده را انتخاب مىكنند نه مخرب.‏١٢٣١٢٢

وسايل ارتباطى و مدلها و دسته بندی ارتباطاتهدفمندنكتهپيامهای تشويش برانگيزرا روی يك فرد يا يكسياست تمركز دهيد.‏خشونت بايد از اين خطر آگاه شوند و مراقبت های شديد را در هنگام استفادهاز اين پيامها به عمل آورند حتى اگر جنبش هيچ عمدی در برانگيختناحساسات مخرب نداشته باشد آنها ممكن است برانگيخته شوند و هنگامى كهدر جامعه رها شدند جنبش ممكن است قادر به كنترل آن نباشد.‏ارتباط هدفمند اتحاد آميزهدف اين پيامهای اتحاد آميز ، كاهش تنش های اجتماعى و تطابق پيداكردن با ارزشها و مشروعيت قدرت گروه جنبش و يا ائتلافى است كه عليهسركوب فعاليت ميكنند.‏ پيامهای اتحاد آميز،‏ وفاداری جديد ايجاد ميكنند و ياوفاداری های ايجاد شده را تقويت ميبخشند.‏در حالى كه پيامهای تشويش برانگيز ، مجموعه ای از فعاليت های كوتاه مدتهستند،‏ پيامهای اتحاد آميز در طول زمان بيشتری منتقل ميشوند.‏ هدف آنهاپايداری جامعه از طريق تشويق ارزشهای مرتبط ، دموكراسى ، تحمل،‏ حقوقبشر ، حكومت قانون و شفافيت در هرقسمتى از جامعه است.‏ پيامهای اتحادآميز پيشنهاد ميكند كه جايگزينى نسبت به حكومت سركوبگر وجود دارد وشهروندان از نفع برندگان تحولات جديد اجتماعى – سياسى خواهند بود.‏مهم:‏هنگام استفاده ازپيام های تشويشبرانگيز،‏ همواره بر رویعناصری از چشم اندازآيندهٔ‏ خود تأكيد كنيدكه جايگزين چيزی كهبا آن مبارزه مى كنيدرا ترسيم مى نمايد.‏ اينكار راه را برای پيامهایوحدتبخش شما درآينده هموار مى كند.‏٠١٠‏«فصل نوينى را آغاز كنيد»‏ – اين شعار چشم انداز آينده را برای جامعهٔ‏ صربپس از بركناری ميلوسويچ ترسيم مى كند.‏مثالنمونه های مثبتى ازپيامهای وحدتبخشمشهور عبارتند از كمکزنده ‏(لايو ايد)،‏ يا جايزٔهشبكهٔ‏ تلويزيونى ام.تى.‏وی.‏ با نام ‏«جايزهٔ‏ فكرترا آزاد كن».‏١٢۵١٢۴

وسايل ارتباطى و مدلها و دسته بندی ارتباطاتهدفمند٠١٠انتخاب يك پيامبر مناسببرای رساندن پيام شمابسيار مهم است.‏ – پوستراپتور » در حال پخششدن است»‏ فقط رویيك فرمت بزرگ نمودار مىشود و فقط نماد اصلى آنرا برجسته مى كند—‏ يكمشت بسته--‏ كه گسترشجنبش را توسط هريك ازافراد در بر مى گيرد.‏خلاصهدر جريان اين دستورات ، ما ارتباط هدفمند را از سه وجهمورد بررسى قرار داديمما گروههای مختلف پيامبر را كه ميتوانند پيامها را بهگروههای هدف منتقل كنند شناختيم و بعضى از فوايد ومضرات اين پيامبرها را توضيح داديم.‏ما همچنين سه گروه مختلف ارتباط هدفمند را كه عبارتبودند از:‏• سفيد : منبع به طور شفاف مشخص است.‏• خاكستری : منبع مشخص نيست• سياه : منبع به طور عمدی نادرست معرفى ميشود.‏ما متوجه شديم كه ‏«تبليغات»‏ سياه بسيار خطرناک است وبايد به ندرت استفاده شوند و از كارشناسان ارتباطى در اينزمينه استفاده شود.‏كارشناسان ارتباطى همچنين بايد به خاطر داشته باشند كهپيامهای تشويش برانگيز ميتواند افراد را به فعاليت تشويق كنداما آنها ميتوانند در عين حال احساسات مشوش و بى ثباتى رابوجود آورند.‏جنبش بايد بسيار محتاط باشد كه در هنگام استفاده ازپيامهای تشويش برانگيز،‏ به بيراهه نرود.‏ از سويى ديگرپيامهای اتحاد آميز ، ثبات ، هم بستگى اجتماعى ، ارزشهایانسانى را تبليغ ميكنند.‏گاهى اوقات جنبش پيامهای تشويش برانگيز را برای به حركتدر آوردن مردم و پيامهای اتحاد آميز را برای اطمينان يافتناز فعاليت های سازنده استفاده ميكند.‏١٢٧١٢۶

دوره مقدماتيIملاحظاتسازمانى وعملياتي

١١ مديريت جنبشرهبري

مديريت يك جنبش : رهبريمديريت يك جنبش : رهبريبه راه انداختن يک جنبش نيازمند سه فرآيند مستمر است• مديريت منابع انسانى• برنامه ريزی و مديريت منابع مالى• مديريت زمان به عنوان يک منبع جهانى) شما مى توانيد با مراجعه به درسهای پيشرفته الف 2، الف 3 و الف‎4‎ ، درمورد مديريت هريك از اين منابع بيشتر مطالعه كنيد)‏منابع انسانيدرك طبيعت رهبری و نقش آن در اختلافات بى خشونتاستراتژيکنقش رهبری در يک چالش بى خشونت دو جنبه دارد : تصميم گيری هايىكه تضاد و چالش را شكل مى دهد و به عنوانالف – تصميم گيری برای چالشب – فعاليت به عنوان كرسى رهبری و منبع شجاعت ، شوق آور و شناسايىكنده هدفرهبران سياسى،‏ مذهبى و اجتماعى بزرگ در طول تاريخ غالبا اين سهخصوصيت را دارا بودندهدف ١ عملكردیفراگيرنده :نكتهبرای موثر بودن ، تمامجنبش های بى خشونتنياز به داشتن يك رهبرمحبوب و كاريزماتيكمانند گاندی ندارند .٠١١منابع انسانى• رهبری• اعضای جنبش وكوششگران• مردمرهبری چيست؟منابع ماديمثلث مديريتزمانسه سطح منابع انسانى در جنبش وجود دارد،‏ رهبری جنبش ، اعضای جنبشو فعالان بى خشونت و شهروندان معمولى.‏ در اين فصل بر رهبری جنبشمتمركز خواهيم شد.‏رهبری فرآيند تاثيرگذاری،‏ تشويق كردن و توانا ساختن افراد و گروهها برایرسيدن به اهداف است.‏ رهبران بر فكر مردم در مورد اينكه چه چيزی مطلوب، ممكن و ضروی است تاثير ميگذارند.‏برای جنبش بى خشونت اعمال اصول اصلى رهبری موفقيت آميز و شناسايىو انتخاب بهترين مدل رهبری برای اهداف جنبش از اهميت حياتى برخوداراست.‏ بهترين مدل رهبری فرمول مشخصى ندارد.‏همچنانكه بهترين ساختار رهبری جنبش بى خشونت از فرمول خاصى تبعيتنميكند.‏ مدل رهبری كه شما انتخاب ميكنيد به شما و ساير اعضای جنبشمربوط است و اين يک انتخاب استراتژيک است.‏• نمای اينده : كه ممكن است در گستره وسيعى از حاميان مشترک باشد• قدرت شخصيت ) كاريزما ( شامل قدرت تصميم گيری ، برانگيختگى ويافتن مقصد است• كنترل نفس : رهبران بزرگ از قدرت خود در جنبش سوء استفادهنميكنندرهبران متفاوت و متعددی وجود دارند و داشته اند كه هر سه خصوصيتو مشخصه را دارا بوده اند.‏ برخى جنبش ها،‏ رهبران كاريزماتيكى همچونگاندی ، مارتين لوتر كينگ داشته اند كه جنبش را هدايت كرده اند.‏ با اينحال،‏ رهبران كاريزماتيک الزاما برای موثر بودن جنبش بى خشونت ضرورینيست.‏ برخى از جنبش ها رهبری غيرمتمركز را به عنوان راهى برای بهراه انداختن جنبش و پيروزی انتخاب كرده اند.‏ جنبش بى خشونت عليهميلووسويچ ، انقلاب چكسلاواكى نمونه هايى از اين دست هستند كه چگونهيک كميته و يا گروه قدرت گرفته ، برای تصميم گيری ميتواند رهبری موثرداشته باشد حتى اگر آنها شخصا برای بسياری از فعالان حنبش و يا مردم،‏ناشناس بودند.‏لخ والسارهبر پيشين جنبش »همبستگى » و بعدا اولينرييس جمهوری لهستانكه به نحو دموكراتيكانتخاب شد.‏?١٣٣١٣٢

مديريت يك جنبش : رهبري٠١١نكتهرهبران در مقابلسركوب آسيب پذيرهستند .مهندس گاندی،‏راه پيمايى نمک،‏ مارس١٩٣٠مثالمقاومتكاربرد نماد بهجای رهبری آشكارعلاوه بر آن در بعضى مواقع رهبری غير متمركز ميتواند برای جنبش بهترباشد برای اينكه رهبری متمركز غالبا نسبت به سركوب رقيب آسيب پذيرتراست.‏ در طول تاريخ رهبران مقاومت به قتل رسيده اند،‏ دستگير شده اند،‏تبعيد شده اند و يا از طريق پرونده سازی خنثى شده اند.‏ رهبری غير متمركزبرای رقيب در شناسايى اين نكته كه كجا بايد فعاليت هايش را متمركز كندمشكل ايجاد ميكند.‏ همچنين اين به معنى آن است كه جنبش حتى درصورت دستگيری يک يا چند رهبر به پيش خواهد رفت.‏يک روش برای به حداقل رساندن تاثير و احتمال سركوب شخصيت های مهمجنبش ، وجود همزمان رهبران با پروفايل بالا و پايين است.‏ در حالى كه درخارج ، رهبران با پروفايل بالا چهره جنبش هستند رهبران با پروفايل پايينقادر به فعاليت در شرايطى هستند كه خطر به همراه دارد همانند سازماندهى و نظارت فعاليت های خاص جنبش بى خشونت و يا حتى جمع آوریاطلاعات حساس.‏ در اين شرايط يک رهبر با پروفايل بالا در معرض خطردستگيری بيشتر خواهد بود در حالى كه رهبر با پروفايل پايين قادر به فعاليتدر شرايط مخفى خواهد بود.‏برای مقابله با مقوله سركوب رهبران مقاومت ، جنبش بايد سطوح مختلفرهبری را به وجود آورد كه در جريان سركوب به طور كامل شكسته نشود.‏آگاهى نسبت به استراتژی پايه جنبش بايد در عمق جنبش نفوذ كند وموفقيت جنبش نبايد به موفقيت های شخصى رهبران آن گره بخورد.‏ درجريان قدرت گرفتن جنبش ، جنبش های بى خشونت بايد برنامه ريزیموفقى را برای بقا در شرايطى كه رهبران و تصميم گيرندگان اصلى آنها بهصورت موقت يا دائمى از صحنه كنار رفته اند و يا خنثى شده اند داشته باشد.‏جنبش صربستانى اوتپور بوسيله كميته ای مخفى هدايت ميشد كه اعضایآن عموما برای مردم ناشناخته بودند.‏ آنها يک استراتژی بى نظير و قوی برایتمامى اعضای اوتپور طراحى كردند كه همزمان يک دام برای نيروهای امنيتىميلووسويچ بود.‏ اتپور نظريه قدرت شخصى را گسترش داد كه در آن عملا هرفرد خود را به عنوان يک رهبر مطرح ميكرد.‏ بهمين خاطر هر كدام از اعضایاوتپور كه در انظار ظاهر ميشد جمله ش را اينگونه آغاز ميكرد » من يكى ازبيست هزار رهبر مقاومت!‏ رهبر جنبش ! » اين مدل ، خلاقانه افراد را تشويقميكرد كه به جنبش بپيوندند ) شانس رهبری مساوی برای همه ( و نيروهایامنيتى را در مورد افراد كليدی جنبش سردرگم كرد كه باعث شد كه افرادكليدی جنبش از دستگيری و يا خنثى شدن در امان بمانند.‏آموختن هفت اصل رهبری موثر .هفت اصل رهبری موثر- ١ قرار دادن يک مثال شخصى : وقتى رهبران،‏ درستكاری،‏ سخت كوشى،‏شجاعت و احترام به ديگران را نشان ميدهند و نشان ميدهند كه حاضرندبرای هدف ايثارگری كنند ، همان مشخصات در ميان پيروان بروز ميكند.‏هنگامى كه رهبران فاسد هستند نميتوان مانع از فساد سيستماتيک شد- ٢ شناسايى مردم تحت رهبری:‏ يک رهبری موثر بايد مراقبت و توجهنسبت به افراد تحت رهبری خود داشته باشد.‏ رهبران بايد جوی از راستگويى و آمادگى برای شنيدن به وجود آورند.‏ رهبران بايد تلاش كنند كهحاميان را بشناسند و تلاش خالصانه ای برای نشان دادن توجه و مراقبت بهعمل آورند- ٣ حرفه ای بودن در هنگام اجرای وظايف : از رهبران انتظار ميرود كهبه طور شفاف بيان كنند كه چه اقدامى بايد انجام شود تا مردم به شركتكردن تشويق شوند و از راه پيروزی آگاه شوند.‏- ٤ جستجو و پذيرش وظيفه : محيطهای تنش زا با مبهم بودن ، قضاوتاشتباه و خطا كردن مشخص ميشوند.‏ رهبران موثر با اعتماد قدم برميدارند ودر هنگام شكست خطاها را ميپذيرند.‏ آنها مسئوليت جنبش را پذيرا هستند.‏- ٥ دادن كرديت به ديگران برای پيروزی:‏ رهبران موفق معمولا از كلمه‏«من » در هنگام بحث بر سر پيروزی استفاده نميكنند بهمين خاطر رهبرانخوب به مردم نشان ميدهند كه مردم در قلب ماجرا قرار دارند و شركت فردفرد آنهاست كه موجب پيروزی جنبش شده است.‏ آنها از ديگران برای شركتكردن و سهيم شدن در جنبش تشكر ميكنند.‏هدف ٢ عملكردیفراگيرنده :مثالنلسون ماندلا،‏ رهيرزندانى ضد آپارتايدآفريقای جنوبى بارفتار قهرمانانه نمونهرهبری شجاع در جهانشد و الهام بخش دهها هزار نفر در داخلكشور و در سراسرجهان شد كه با مبارزهاو همراه شوند.‏نلسون ماندلادر مراسم اعطای جايزهصلح نوبل ، اسلو،‏ نروژ،‏١٩٩٣١٣۵١٣۴

مديريت يك جنبش : رهبريمثالاستراتژی همه گير اقدام كردند.‏ نتيجه از هم پاشيدن جنبش بود.‏ يک سالبعد ، آموخته از تجربه صربها،‏ و پرهيز از اشتباهات مخالفان در زيمباوه ، رهبرجنبش كومارای گرجستان ، استراتژی را ماهها پيش از انتخابات طراحى كردتا اعتصابات عمومى و تظاهرات گسترده را در هنگام وقوع تقلبات انتخاباتىشكل دهد.‏ وقتى جنبش ، اعتصاب عمومى و تظاهرات گسترده را اندكى بعداز انتخابات فعال كرد آنها موفقيت آميزانه رييس جمهور ديكتاتور و فاسدشواردنادزه را وادار به استعفا كردند.‏مثال٠١١» مراسم اعطایجايزه قهرمانانمقاومت،‏صربستان،‏ ٢٠٠٠.جنبش مقاومتگرجستان ‏«كمارا»‏از تجربه هایموفقيت آميز مبارزٔهصربها آموخت.‏مثال :ژانويه ، ٢٠٠٠ جنبش مقاومت صربستان ، برنامه عمومى گسترده ای تحتعنوان قهرمانان مقاومت اجرا كرد كه در آن سى نفر را برای فعاليت هایمقاومتى آنها در گذشته به جامعه معرفى كردند.‏ به مقاوم ترين هنرپيشه ها، خبرنگاران ، موسيقى دانهای راک كه عضو جنبش نبودند اما با شجاعت بارژيم مقابله ميكردند جايزه » مشت»‏ داده شد.‏ هزاران شهروند بلگراد ، حاضردر ميدان مركزی با فرياد زدن نام آنها و دست زدنهای مداوم از آنها حمايتكردند.‏٧- سپردن قدرت و مسئوليت : يک رهبر خوب هيچ وقت تصور نميكندكه او تنها آدم باهوش در جنبش است.‏ رهبران موفق ميدانند كه چگونهزيردستان را به چالش بكشانند و توانايى های آنها را افزايش دهند.‏ افراددرست بايد برای موقعيت های درست انتخاب شوند و مسئوليت های بيشترفعاليت های استراتژيک بايد از طريق رهبری جنبش به پايين جاری شوند.‏حتى بهترين رهبران تاريخ بيست و چهار ساعت در شبانه روز وقت نداشتند وجنبش آنها از هم فرو ميپاشيد اگر آنها ميكوشيدند كه تمام فعاليت ها را خودانجام دهند . تصميم گيری بيش از حد متمركز يک ضربه و خطای مهلکبرای هر سازمانى است- ٦ آموختن از تجربه خود و ديگران : گران ترين روش آموختن،‏ آموختناز اشتباهات خود است بهمين خاطر رهبران موفق از اشتباهات و موفقيتهای ديگران و خودشان درس ميگيرند.‏تميز قايل شدن بين شيوه های رهبری مختلفهدف‎٣‎ عملكردیفراگيرنده :مثال :انقلاب بى خشونت موفقيت آميز صربستان در اكتبر ، ٢٠٠٠ جنبش هایبى خشونت مشابه ولى با نتايج تفاوت با استفاده از مدل تقلب انتخاباتى بهعنوان جرقه باروت برای تغيير سياسى در مقايسه با زيمباوه در سال ٢٠٠٠انجام شد.‏ اين طرح شكست خورد زيرا رهبران جنبش دموكراتيک ، استراتژیمشخصى برای فشار آوردن به دولت بعد از وقوع تقلب انتخاباتى از طريقجنبش بى خشونت نداشتند.‏ آنها درخواست كنار كشيدن مسئولان را بدوندرخواست واضح از حكومت موگابه كه استفعا دهد رد كردند و بدون يک١٣٧١٣۶

مديريت يك جنبش : رهبري٠١١سبكهای رهبری انواعگوناگونى از مستبدانهگرفته تا ‏«انتخاب نخستاز ميان افراد برابر»‏ را دربرمى گيرد.‏ عاقلانه استبدانيم كه گاهى يکجنبش كه برای تغييراتدموكراتيک مبارزهمى كند،‏ به دليل ساختاردرونى خود جنبشىدموكراتيک به شمار نيايد.‏سبكهای گوناگون رهبریهر كدام نقطه قوتهایخود را دارند كه ممكناست در جای خود برایجنبش مفيد باشند.‏- ١ حاكم مستبد به مردم مىگويد چه كاری را انجام دهند:‏حاكمان مستبد تقريبا تمامتصميمها را خود اتخاذ مى كنندو برای اجرا به زيردستان ارجاعمى دهند.‏- ٢ حاكم مستبد خيرخواهديگران را تشويق مى كندكه با ايده های او موافقتكنند:‏حاكمان خيرخواه تمامتصميمهای مهم را خود اتخاذمى كنند و بعد زيردستان رانسبت به اجرای آن قانع مىكنند.‏ او ممكن است اجازه دهدكه چند تن از پيروان وفادار ومعتمدش در چهارچوبى كه اوتعيين مى كند،‏ برخى تصميم هارا بگيرند.‏ برای برانگيزاندنمردم ممكن است كه از سياستپاداش و تنبيه نيز استفاده شودمزايای عمده رهبری مستبد :اين نوع رهبری برای زمانهایبحران مناسب است،‏ وقتى كهتصميمها و اقدامات بايد فوریانجام شوند.‏ همچنين،‏ وقتى كه يكگروه از شكستى آسيب ديده استمى تواند از رهبری كه مسووليترا به عهده گرفته و مى داند داردچه مى كند،‏ اعتماد به نفس بهدست آورد.‏معايب عمده رهبری مستبد :برعكس ارتش،‏ مردم در جنبشهایبى خشونت با انتخاب خود ازرهبرانشان حمايت مى كنند و لذا،‏وقتى كه احساس كنند بخشى ازفرآيند تصميم گيری هستند علاقهمندی بيشتری دارند.‏ همچنين،‏اگر رهبری كم دقتى كند،‏ احتمالدارد كه از بدنهٔ‏ جنبش منزویشود،‏ زيرا كه به طور منظم با آنانمشورت نمى كند يا ديدگاه هایاعضای جنبش را در هنگامتصميم گيری در نظر نمى گيرد.‏٣- حاكم دموكرات شورايىقبل ازتصميم گيری با ساير افرادمشاوره مى كند:‏حاكمين دموكرات شورايى بهزيردستان خود اعتماد دارند وبا آنها در سطح وسيعى مشورتمى كنند.‏ قبل از تصميمگيری آنها جويای ديدگاه هایزيردستان مى شوند اما آنها خودحرف نهايى را مى زنند.‏٤- حاكم دموكرات مشاركتىفرآيند تصميم گيریرا با ديگران تسهيم مى كند:‏حاكمين دموكرات مشاركتىبه همكاران و زيردستان خوداعتماد كامل دارند.‏ در صورتبروز يك مشكل اساسى يا اتخاذيك تصميم ، تمام عوامل مرتبطبا هم فراخوانده مى شوند تادر مورد مباحث بحث كنند وديدگاه مورد قبول اكثريت بهعنوان تصميم نهايى اتخاذ مىشود.‏مزايای عمده رهبریدموكراتيك:‏همه مى دانند چرا و چگونهتصميمها اتخاذ مى شود،‏ كه اينروش منجر به اعتماد به يكديگرمى شود و نوآوری را پرورش مىدهد.‏همچنين،‏ رهبری دموكراتيك برایاعضاء تجربه با ارزشى فراهم مىكند كه خود را در موقعيتهایرهبری ببينند.‏معايب عمده رهبریدموكراتيك :اتخاذ تصميم برای رهبری زمان-‏بر خواهد شدوقتى كه ديدگاه های واگرایوسيعى وجود داشته باشد.‏همچنين در جنبشهايى كهكمترنظام مند هستند رهبریدموكراتيك ممكن است اين انتظاروجود بيايد كه در اجرای تصميمها نيز بايد » دموكراسي»‏ وجودداشته باشد،‏ يعنى اگر افراد يكسازمان با تصميم رهبری مخالفبودند آنها ممكنست از مشاركتدر يك فعاليت خاص سرباز زنند.‏اين ممكن است باعث فروپاشىسازمانى و انشعاب گردد.‏) برمبنای تايب،‏ ام.‏ اچ.‏ ، ١٩٩٦، مديريت نيروی كار چند فرهنگي.‏ چيچستر:‏وايلى اند سانز.)‏١٣٩١٣٨

مديريت يك جنبش : رهبري٠١١مسائلى كه بايد بررسى شوند• رفتار و رفتار افراد داخل و خارج جنبش چيست؟ آيا در حال تغييراست؟• چه تصميم هايى از سوی رهبری جنبش گرفته خواهد شد ؟ تصميمهای استراتژيک سترده يا تصميم های تاكتيكى مشروح يا هر دو؟• چه ميزان جنبش نياز دارد كه بر نظم و اطاعت ديگران از دستوراتتاكيد كند و چه ميزان ميخواهد بر افكار و خلاقيت شخصى تاكيدكند؟• مدل رهبری موثر در حال حاضر برای سازمان شما چيست؟• بهترين ساختار رهبری برای جنبش شما با توجه به شرايط چيست ؟در نظر بگيريد كه جنبش شما با چه چالش هايى روبرو است؟ رقيبشما از چه سركوب هايى استفاده ميكند و چگونه ساختار رهبری باهدفهای كلى جنبش شما در ارتباط است.‏خلاصهرهبری،‏ فرآيند تاثيرگذاری ، ايجاد انگيزه و قادر ساختن افرادو گروهها برای رسيدن به هدف ميباشد.‏ رهبران بر روشىكه افراد در مورد ايده آلها ، امكانات و ضروريات ذكر ميكنندتاثير ميگذارد . نقش رهبر جنبش بى خشونت دو جنبه است :تصميم گيريهايى كه جنبش را شكل ميدهد و ايفای نقش بهعنوان نقطه اتكا و منبع انگيزه،‏ شجاعت و شفاف كردن هدف.‏هيچ مدل جهانى برای رهبری موفق در جنبش بى خشونتوجود ندارد.‏ تاريخ به ما مياموزد كه هم رهبری فردی و همگروهى ميتواند موفق يا ناموفق باشدرهبران موفق در بسياری از خصوصيات كليدی مشترکهستند.‏ هيچ رهبری نبايد تمامى اين مشخصات را داشتهباشد تا موفق باشد ولى تمامى رهبران موفق بخشى از اينمشخصات را به نمايش ميگذارند.‏ رهبری غالبا موقعيتى استكه نيازمند يک مدل رهبری بيش از مدل ديگر است اين مهماست كه به خاطر داشته باشيد كه قابليت رهبر مهمتر از مدلرهبری بخصوصى است كه در نظر گرفته شده استافراد و/يا گروه های رهبریكاريزماتيك ممكنستجنبش را به طرف موفقيتهدايت كنند—اگر آنها بهاصول بخصوصى از رهبریوفادار بمانند!‏١۴١١۴٠

١٢ مديريت جنبش:‏اقدامات جهت در تنگنا قرار دادن

مديريت جنبش:‏ اقدامات جهت در تنگنا قراردادنمديريت جنبش:‏ اقدامات جهت در تنگنا قرار دادنانجام اقدامات جهت در تنگنان قرار دادن ، طرف مخالف را در شرايطى قرارميدهد كه يا الف)‏ تقاضای جنبش بى خشونت را بر آورده كند يا ب)‏ درجهتى عمل نمايد كه حمايت و تصوير عمومى خود را از دست دهد.‏بطور تاريخى ثابت شده است كه انجام عمليات در محظور قرار دادن نقشبسيار مهمى در جنبشهای بى خشونت ايفا مى كند.‏ از اين اعمال متناوباٌ‏ برایتوسعه فضای سياسى و كسب پيروزيهای كوچک استفاده شده است.‏ مهم ايناست كه بحران سازی بر اساس عقايد عمومئ شكل گيرد و تعداد زيادی ازشهروندان در آن شركت نمايند.‏مثاليک مثال برایانتخاب موضوعدرست در اقداماتىبرای در تنگناقراردادن،‏ اقداممهاتما گاندی رهبرهند در مقابل مالياتنمک انگليسى هامى باشد.‏هدف ١ عملكردیفراگيرنده :شناسايى مولفه های يك اقدام بحران ساز٠١٢مؤلفه های يک اقدامدشواری آفرين١. انتخاب يکموضوع٢. طراحى كنش يااقدام٣. اجرای كنشهمچنين هر قدر جمعيت فعالان بى خشونت در رهبری بيشتر باشد،‏ اقداماتدر محظور قراردادن مخالفين باعث مى شود طرف مقابل در وضعيتى قرارگيرد كه انجام هر عملى منجر به نتيجهء منفى برای او مى شود و با اينحركات طراحان بى خشونت يک بازی دو سر باخت را برای طرف مقابلبوجود مى آورند.‏ عمليات و اقدامات برای قراردادن مخالفين در محظور و برسر دو راهى شامل سه جزء مى باشد:‏- ١ ساختن يا يافتن موضوعى كه برای مردم مهم باشد تا پيرامون آن صحبتكنند.‏ مهمترين موضوعات معمولاُ‏ ممنوعيات حكومتى يا سياستها ئى كهدر زندگى شخصى آنها دخالت دارند يا شايعات و مسائل شخصى دربارهءاشخاص منفور حامى طرف مقابل.‏- ٢ طراحى حركت يا جنبش- ٣ انجام جنبش و سود بردن از نتيجهء آنيک مثال اقدام زيركانه برای يک ايجاد محظور،‏ پيكار نمک در سال ١٩٣٠است كه توسط مهاتما گاندی در هنگام جنگهای استقلال هند بر عليه اشغالنيرو های انگليسى طراحى شد.‏ ساختن نمک تنها نياز به جوشاندن آب دريا وبرداشت نمک باقيمانده داشت اما انگليسى ها قانونى را تصويب كرده بودند كهكنترل توليد نمک را در اختيار آنها قرار مى داد و در آمد مالياتى بسيار بالائىبه وجود مى آورد.‏ هنگاميكه گاندی حركت دسته جمعى بر عليه اين قانونرا سامان داد حكومت انگليسى در يك تنگنا و بر سر يك دوراهى قرارگرفت.‏اگر اشغالگران،‏ گاندی و ساير قانون شكنان را دستگير مى كردند اين حركتآنها بخاطر مخالفت با يک موضوع بسيار ساده مانند توليد نمک احمقانه بهنظر مى رسيد و مشروعيت آنها را زير سوال مى برد و از مخالفان قهرمان مىساخت.‏ با وجود اين اگر آنها هيچ كاری بر عليه اين قانون شكنى انجام نمىدادند مقادير زيادی ماليات و پول از دست مى رفت و آنها قدرت خود را درمقابل چشم مردم تحت حاكميت خود از دست مى دادند.‏١۴۵١۴۴

مديريت جنبش:‏ اقدامات جهت در تنگنا قراردادننمونه هايى از اقداماتدشواری آفرينمثال ديگر از بحران سازی و در محظور قراردادن،‏ جنبش كلاه كشاورز توسطمخالفان برمه ای بود.‏ كلاه كشاورزسمبل حزب ملى دمكرات ‏(تحت رهبریبرندهء جايزه نوبل آنگ سن سونكى)‏ دز هنگام مبارزات انتخابات ماه مى١٩٩٠ بود.‏ حركت ساده و بى خشونت پوشيدن يک كلاه كه حكومت آن رابر اندازی عنوان كرده بود يک بحران برای مقامات حكومتى و نظامى بوجودآورده بود.‏ اگر حكومت مردم را بخاطر پوشيدن كلاه دستگير مى كرد اعتبارخود را بيشتر از دست مى داد،‏ اما اكر حكومت به مردم اجازه مى داد كلاه رابدون هيچ تنبيهى بپوشند در آن صورتمردم بوضوح با حكومت مخالفت مئكردند.‏مثال‏«يک سِنت برای تغيير»‏بوما،‏ ‏«كلاه كشاورزان»‏٠١٢ايالات متحد آمريكا،‏اشغال سالن غذاخوریدر زمان حركت حقوق مدنى در آمريكا در نشويل تنسى و ساير شهرها سياهپوستان و حاميان آنها،‏ ممنوعيت نشستن و غذا خوردن در رستورانها را زيرپا گذاشتند.‏ اين حركت بدون خشونت نه تنها برای بوجود آوردن يک بحرانبرای مقامات محلى طراحى شده بود بلكه همچنين برای از بين بردن اينافسانه كه تمام سفيد پوستان خواهان جدائى نژادی هستند طراحى شدهبود.‏ در جريان اين حركت بسياری از رستورانها و صاحبان مشاغل ضرر مالىديدند.‏ پوشش رسانه ای در هنگامى كه بيش از صدها سياه پوست شجاعو حاميان سفيد پوست آنها در مقابل خشونت و توهين پليس دستگير مئشدند افزايش يافت.‏ تلگرافهای مخالفت آميز از سراسر كشور از سوی اشخاصمعروفى مانند هری بلفونت خواننده و نيز همسر رئيس جمهور سابق روزولتشروع به مخابره شد.‏ شهردار نشويل در يك محظور قرار گرفت.‏ نگهداشتندانشجويان در زندان بيشتر از اجازه دادن به آنها برای شكستن قانون باعثاز بين رفتن اعتبار شهردار مى شد.‏ سرانجام حركت پيروز شد و غذاخوريهامختلط شدند.‏در صربستان در سال ١٩٩٩ ‏،جنبش بى خشونت جوانان موسوم به اّتپوراز تئاتر خيابانى برای مسخره كردن ديكتاتور اسلوبدان ميلوشويچ و همسرمنفور او ميراجنا ماركوويچ استفاده كردند.‏ اين حركت هوشمندانه يک بحرانبرای پليس بوجود آورد و آنها را در مقابل دو انتخاب نامطلوب قرار داد بهاين ترتيب كه يا مردم جوان و بى آزاری كه باعث خندهء مردم مى شدندرا دستگير كنند و يا از دستور متوقف كردن تمسخر ديكتاتور و فاميل اوسرپيچى نمايند.‏مثال:‏ يک سِنت برای تغيير حركتى از طرف جوانان اُتپوردر اين حركت تصويری از ميلسوويچ را بر روی يک بشكه در مركز شهر بلگرادقرار دادند.‏ مردم در ازای پرداخت كمى پول خرد اجازه مى يافتند با يک چوببزرگ به بشكه و تصوير روی آن ضربه بزنند.‏ بيش از ٣٠٠ نفر در اين حركتشركت كردند كه ١٠ نفر از آنها بهمراه بشكه دستگير شدند.‏هدف تمام اين تحركات در قسمتهای مختلف دنيا و برای انواع موضوعات،‏بوجودآوردن يک بحران برای طرف مقابل بود در هنگامى كه سياستهای اوبا عقايد عمومئ يا اراده مردم سازگار نبود.‏ ‏(مثلاٌ‏ اعتقاد مردم باينكه آنها مىتوانند بطور رايگان نمک بسازند يا كلاه بپوشند و يا در غذاخوريها بنشينندو آزادی بيان داشته باشند.)‏ از طريق اين نوع عمليات در تنگنا قرار دادنمخالفين،‏ طراحان طرف مقابل را مجبور مى كردند كه حمايت طرفداران خودرا با اعطاء يا خودداری از تقاضای مخالفين بى خشونت از دست بدهند.‏١۴٧١۴۶

مديريت جنبش:‏ اقدامات جهت در تنگنا قراردادن٠١٢هدف ٢ عملكردیفراگيرنده:‏گامهايى برایطرح ريزی كنشدشواری آفرينگام كليدی طراحى يكعمليات برای در محظورقراردادن طرف مقابل،‏انتخاب مبحث درستاست.‏روش شناسى برای طراحى اقداماتى برای در محظور قراردادن مخالفينقدم اول در طراحى يک بحران،مرور سياستهای طرف مقابل است كه باعثمحدوديت در فعاليتهای روزمره مردم ميشود.‏ هرقدر اين محدوديت هاشخصىوخصوصى باشند بحران برای طرف مقابل بيشتر خواهد شد.‏مثال-‏ حكومت به مردم اجازه ابراز عقيده سياسى نمى دهد حتى اگر بصورتپوشيدن يک لباس باشد.‏حكومتى ‏(مانند مثال پول خرد)‏ برای شخصى كردن اقداماتى جهت درمحظور و تنگنا قرار دادن مخالف،‏ ممكن است كه طرف مقابل را به واكنشبيشتری وادارد اما از طرف ديگر ممكن است واكنش طرف مقابل را غيرمشروع تر نشان دهد.‏ در همان زمان انتخاب افراد مشهور ‏(هنرپيشه ها،‏ورزشكاران،‏ رهبران اجتماعى)‏ برای شركت در تحركات،احتمال موفقيت راافزايش مى دهد.‏مردم با الگوهای خود شناخته مى شوند و اگر اين اشخاص حركتى را آغازكنندمردم معمولاً‏ پشتيبانى مى كنند.‏مثال-‏ يک هنرپيشهء معروف صرب بنام وجا براجويچ در اواخر سال 1999يک تئاتر بسيار محبوب را در محل تئاتر ملى صربستان به اجرا گذاشت.‏ دراجرای آخر او پيراهن معمولى خود را با يک تى شرت با سمبل مشت منسوببه گروه اُتپور عوض كرده بود.‏ پوشيدن اين سمبل در انظار عمومى ممنوعبوداما پليس سردرگمتر از آن شده بود كه نمايش را متوقف كند.‏ در روزهایبعد هنرپيشگان و موسيقى دانان اين حركت را در تمام كشور تكرار كردند وبصورت تمثيل های شجاعى برای شهروندان معمولى درآمدند كه قبل از آنبا پوشيدن اين سمبل دستگير مى شدند و حاضر به قبول اين ريسک نبودند.‏اين مثال نشان ميدهد كه چگونه يک حركت طراحى شده هزينه مداخله رابرای طرف مقابل افزايش مى دهد و خطرات و مخارج نافرمانى را برای مردمعادی كم ميكند.‏مثالتصويرهای زير تعدادی ازپوسترهای پيكار اوپتور درماه های پايانى سال ١٩٩٩را نشان مى دهد،‏ شاملعكس هنرپيشه هايى كهعلامت ‏«مشت بسته»‏ رانشان مى دادند كه نمادمقاومت به شمار مى آمد!‏قدم دوم شناسايى سياستهايى كه مخالفت عقايد عمومى باشد حتى در ميانطرفداران طرف مقابل.‏مثال-‏ عموم مردم در كشور اعتقاد دارند كه هر كسى حق توليد نمک ياپوشيدن كلاه كشاورز را دارد.‏قدم چهارم بهره برداری از عمليات در محظور قراردادن مخالفين:‏ بهرهبرداری از واكنش طرف مقابل از طريق بدست آوردن حداكثر محبوبيت برایتشويق مردم در حمايت از جنبش بى خشونت مى باشد.‏ طراحان بايد عدمواكنش طرف مقابل يا واكنش خشونت آميز او را بزرگنمايى كنند.‏ در صورتامكان،‏ استفاده ماهرانه از رسانه هابهترين طريق رسيدن به اين هدف است.‏قدم سوم شناسايى عملى است كه مخالف را در وضعيتى قرار مى دهد كه يابه جنبش بى خشونت اجازه تخطى از محدوديت ها را بدهد يا او را مجبوربه تحركات غير منطقى نمايد.‏ انتخاب اشخاص بسيار منفور در داخل سيستم١۴٩١۴٨

مديريت جنبش:‏ اقدامات جهت در تنگنا قراردادنهدف عملكردیدانشجو – :٣دو اقدام دشواری آفرين طراحى كنيد.‏خلاصه:‏٠١٢دو اقدام دشواری آفرينطراحى كنيد.‏تمرين-‏ يک جدول با سه ستون بكشيد،‏ در ستون راست ليستى از سختترين مشكلات مردم را كه بخاطر سياستهای طرف مقابل بوجود آمده بنوسيد.‏در ستون سمت چپ عقايد عمومى مردم را كه مخالف اين سياستها هستندبنويسيد،‏ در ستون ميانى يک بحران در جهت قرار دادن عقايد عمومى درمقابل سياستهای طرف مقابل طراحى نماييد.‏سياست حكومتىسانسورتجمعات غير قانونىاستحكومت نظامىاقداماتى كه منجر به عقايد عمومىدر تنگنا قرارگرفتنمى شودچاپ كردن متون بودايى مردم حق خواندنمطالب را دارنددر گروه های بزرگ برای مردم حق تجمع دارندتشييع جنازه يا مسابقهورزشى جمع شويدحكومت نظامى را بصورتجمعى بشكنيدمردم حق دارند كه درهر زمانى عبور و مروركنندطرف مقابل مى تواند پاسخ دهد،‏ او مى توانذ هيچ كاری نكند و يا تحريم هایبيشتری بوجود آورد.‏ مهم اين است كه توجه داشته باشيد اگر طرف مقابلكاری انجام نداد،‏ جنبش اعلام پيروزئ نمايد كه باعث قدرتمند شدن جنبششده وبه آن اجازه مى دهد كه اهداف بعدی را دنبال نمايد.‏ بعضى از عملياتىكه طرف مخالف را بر سر دوراهى قرار مى دهد همچنين مى تواند باعثبوجود آوردن موسساتى گردد كه توسط جنبش اداره شوند مانند چاپخانه يايک رسانهء مستقل.‏انجام اقداماتى كه منجر به در محظور قرار گرفتن طرف مقابلمى شود هنگامى رخ مى دهد كه طرف مقابل در موقعيتىقرار مى گيرد كه پاسخ دادن به حركت جنبش يا پاسخ ندادنبه آن،‏ هر دو برای او نامطلوب است.‏ عمليات در محظورقراردادن مخالفين مى تواند بصورت ماهرانه ای حول محورموضوع خاصى طراحى شود كه طرف مقابل را در موقعيتمخالف با عقايد و اراده عمومى قرار دهد.‏اقداماتى كه منجر به در محظور قرار گرفتن طرف مقابل مىشود مى تواند يک قانون،‏ حركت اجتماعى يا محدوديت راهدف قرار دهد.‏ شخصى سازی هدف يک بحران مخصوصاً‏بر عليه رهبران منفور مى تواند طرف مقابل را در موقعيتدشواری قرار دهد.‏ برای موءثر بودن،‏ عمليات در محظورقراردادن طرف مقابل بايد بطور گسترده توسط جمعيتشناخته شده و اجازه حضور همگانى وجود داشته باشد.‏همچنين حضور رهبران مخالف مشهور و افراد معروف ديگر بهدر تنگنا قراردادن مخالفين كمک مى كند.‏بصورت تاريخى ثابت شده است كه انجام اقدامات و عملياتبرای در محظورقرار دادن مخالفين در جنبشهای بى خشونتبسيار مهم است.‏ متناوباً‏ از اقدامات و عمليات در محظور قراردادن طرف مقابل برای توسعهء فضای سياسى و بدست آوردنپيروزی های كوچک توسط جنبشها استفاده شده است.‏?تمرين:‏١۵١١۵٠

‏«من نبايد بترسم،‏ ترس قاتل ذهن است.‏ ترسمرگ كوچكى است كه باعث نابودی كامل مىشود.‏ من با ترس مواجه خواهم شد و به آناجازه خواهم داد از من عبور كند.‏ پس از آنمن چشم درونم را باز خواهم كرد تا ردپایآن را ببينم.‏ در جاييكه ترس از آن عبور كردهچيزی نخواهد بود و فقط من ميمانم»‏فرانک هربرتترس و غلبه براثرات آن١٣

ترس و غلبه بر اثرات آن۵۴٣٢١١ ٢ ٣ ۴ ۵ ۶ ٧ترس و غلبه بر اثرات آن:‏‏«شجاعت نبود ترس نيست بلكه كنترل ترس و غلبه بر آن است.»‏مارک تواينترس از آسيب جسمى يا تهديد اجتماعى مانند از دست دادن شغل احساسىاست كه تمام انسانها در طول عمر خود آنرا تجربه مى كنند.‏ دليل اوليه كهمردم از طرف مقابل شما اطاعت مى كنند ترس از تحريم هاو تنبيهات است.‏ترس،‏ يک پاسخ غريزی طبيعى به تهديد درک شده است.‏ ترس در تمامحيوانات مشاهده شده است بنابراين هيچ ارزش اخلاقى خاصى به آن بستگىندارد.‏ بسياری از ما نمى توانيم بر ترس خود غلبه كنيم با اين وجود همهء مامى توانيم بر تاثيرات مخرب ترس غلبه كنيم.‏ارزش زيست شناسى ترس اين است كه نزديكى خطر و نياز به آماده شدنبرای عكس العمل را به ما هشدار مى دهد.‏ غريزه دو نوع كنش در ما ايجاد مىكند:فرار يا جنگ.‏ در يک حركت بى خشونت طراحى شده هدف شما استفادهاز قدرت تفكر منطقى بجای تكيه بر غرايز است.‏سطح آدرنالين: ضربان قلبتنفسسطح ترسمطالعه موردی:‏ مثالها٠١٣هدف ١ عملكردیفراگيرنده :نكتهترس،طبيعى و برپايهغرايز است.‏شرح تاثيرات فيزيولوژيک و روان شناختى ترس .ترس چيست؟مشخصات فيزيولوژيک ترس نتيجهء فعاليت افزايش يافته اعصاب سمپاتيکبدن است.‏ اين افزايش فعاليت باعث انقباض عروق در پوست و دستگاه گوارششده و جريان خون به قلب را افزيش مى دهد.‏ اين پديده باعث افزايش ضربانو قدرت قلب مى شود.‏ سرعت تنفس افزايش پيدا مى كند و هورمون قدرتمندآدرنالين همراه با هورمونهای ديگر باعث افزايش مقذار قند خون كه سوختمورد نياز عضلات شده و بنابراين قدرت فراانسانى ايجاد ميكند.‏- او خودش را خيس ‏(ادرار)‏ كرد.‏ ‏(بدن ما در موقع خطر امكان زخم شكمرا پيش بينى ميكند.‏ دفع ادرار امكان عفونت را در صورت وقوع حادثهكاهش مى دهد.)‏- دست و پايش سرد شد.‏ ‏(خون از طرف دست و پا بطرف قلب و سايراندامهای حياتى جريان پيدا مى كند.)‏- خشكش زد.‏ ‏(بسياری از حيوانات برای جلوگيری از شناخته شدن حركتنمى كنندو تكان نمى خورند.)‏اين درس درباره غلبه بر تاثيرات ترس است.‏ ترس مانند باران است كه بر شمافرود مى آيد اما راههايى وجود دارد كه شما خشک بمانيد.‏نكتهترس مانند باراناست،شما نمیتوانید آنرامتوقف کنید اما میتوانید کارهایی بکنید کهبر تاثیرات آن فائق آیید.‏١۵۵١۵۴

ترس و غلبه بر اثرات آنبارانى و چتر،‏ بين ترسو باران شباهت وجوددارد،هر دو اتفاقات طبيعىو غير قابل كنترل هستنداما تاثيرات معكوس آنها رامى توان كاهش داد.‏آمادگىعمل‏:غلبه بر اثرات ترسروشهای غلبه بر ترس به دو دسته تقسيم مى شوند:‏يک-‏ روشهای آمادگىدو-‏ روشهای عملىآمادگىروشهای آمادگىقبل از وقوع يک حادثه ترسناک فرد برای جلوگيری از تحريک ترس،تمركزنمايد.‏روشجلوگيری از غافلگيریاجتناب از تحريکترسناکواكنشهایفيزيولوژيکتوضيح- شناسايى هدف های جنبش ‏(چرا من اينجاهستم.)‏- شناسايى دقيق خطرات- احتياط- تمرين- تمركز- بررسى پاسخهای قبلى و پيش بينى آنها- اطلاع دادن به همراهان در مورد عواقبدستگيری- ابراز حمايت گروه در صورت رخ دادن اتفاق- پيام اصلى اين است:«شماتنها نيستيد.»‏‏-استفاده از تابلو برای نديدن طرف مقابل‏-قرار دادن دستها روی گوشها يا توليدسروصدا برای كم كردن صدای طرف مقابل- تمركز بر تنفس- صحبت كردن،‏ آواز خواندن و يا فرياد زدن- استفاده از طنز- خميازه كشيدن ‏(افزايش اكسيژن مغز)‏‏«چتر»‏روشهای آمادگىنكته مهم:‏توجه ويژه برتاثيرات ترس درجنبش و ايجادسيستم دفاعىدر مقابل آن:‏٠١٣مثالهاقرار دادن يک تابلوی بزرگ در مقابلراهپيمايى برای جلوگيری از ديدن طرفمقابلطبلها برای ايجاد صدای موزيكال يا آوازخواندن برای كمتركردن صدای پليس ضد شورس در هنگامضربه زدن به سپرهاملاحظات سياسى- قبول ترس بعنوان يک عامل طبيعى- در نظر گرفتن نتايج واقعى هر حركت- تمركز- دعا- تاكييد بر اين نكته كه نتيجه ارزش ريسکكردن را دارد- نگهداری تمركز بر كارهای از قبل پيش بينىشده١۵٧١۵۶

ترس و غلبه بر اثرات آنعملمثالها٢. روشهای عملىرهبران حركت بايد بر كاهش سردرگمى و ترس و افزايش نتيجه حركتتمركز نمايند.‏وانمود كنيد در مقابل نيروهای مقابلتهديد نشده ايد.‏روشارتبط درون گروهى وارتباط با طرفدارانطرف مقابلتوضيح- اعضای جنبش لباسهای مشابه بپوشند وسمبلها و تابلوها را حمل نمايند.‏- اعضا در مقابل نيروهای طرف مقابل وانمودنمايند كه نترسيده اند.‏رهبران خونسرد و مطمئن و حاضر در صحنهباشند.---جلوگيری از احساس تنهای بادر كنار هم ايستادن،‏ حلقه نمودن دستهاو اتصال بازوها،خواندن آواز ويا پوشيدنسمبلهای گروه.‏- هميشه در حركات عمومى،حضور سريع و باتعداد زياد داشته باشند.‏‏«چتر»‏روشهای عملرهبران بايد خونسرد و مطمئن باشند.‏ملاحظاتسازماندهى- اطمينان از اينكه هر شخصى دارای وظيفهمحول شده باشد.‏- اطمينان از اينكه هر كس وظيفه خود را بهنحو احسن انجام دهد.(مانند كمكهای اوليه،‏حمل تابلو)‏٠١٣حضور عكاسان و فيلمبرداران در محلمواجهه را برنامه ريزی كنيد.‏سود بردن از زمانفرار- تشخيص لحظه درست برای اعلام پيروزی يادستور متفرق شدن به اعضا برای جلوگيریاز برخورد خشونت آميز- در صورت امكان شما بايد كسى باشيد كهزمان ومكان مقابله با نيروهای مخالف راتعيين كنيد.‏- اگر طرف مقابل اختيار اوضاع را در دستبگيرد تاخير برنامه از قبل پيش بينى شدهباشد.‏هنگامى كه طرف مقابل بر شرايطحاكم شد،عقب نشينى كنيد.‏١۵٩١۵٨

ترس و غلبه بر اثرات آنخلاصه:‏نكتهنصف موفقيت يکحركت،غلبه بر تاثيرترس است.‏هنگامى كه قبول كرديد ترس يک حالت طبيعى در ذهنو جسم شماست و همچنين متوجه شديد كه ترس چگونهبروز مى كند،ديگر احتياجى به قضاوت در مورد ديگران و يااحساس شرمندگى از خود نخواهيد داشت.با وجود اين اگر مىخواهيد جنبش شما پيروز شود بايد درک درستى از روشهایمقابله با تاثيرات مخرب ترس داشته باشيد.‏ ثابت شده استكه از بين بردن محركات ترس آور و پيش بينى غافلگيری هااز طريق توسعه مهارتها و نظم پذيری مى تواند موثر باشد.‏همچنين اعتماد به رهبری جنبش واهداف آن تاثير قابلتوجهى در كاهش ترس ميان اعضا دارد و همچنين اعتقادقوی باين نكته كه مصلحت شخصى در كنار مصلحت جنبشقرار دارد.‏ملاحظات:‏٠١٣اگر اعضای جنبش شما از انجام مواجهات مستقيم و حركات خطرناک ترسدارند شما مى توانيد حركتى با ريسک كمتر و در حد توانای آنها را در نظربگيريد.‏قرار دادن اعضای جنبش درموقعيتهايى كه آمادگى برای آنها وجود نداردكمكى به جنبش نمى كند.همچنين بسياری از فعالان فكر مى كنند حركاتىكه نياز به شجاعت زياد وريسک بالا دارد قدرتمندترين و موثرترين حركاتىهستند كه آنها مى توانند انجام دهند،‏ با وجود اين ‏،چنين مساله ای هميشهدرست نيست،در بعضى مواقع حركات با ريسک پايين مى توانند موثرتر باشندو بعضى مواقع ماندن در خانه مى تواند از يک اعتصاب عمومى بهتر باشد.‏مديريت ترس در جنبش مهم است اما يكى از بهترين راههای آن خودداریاز حركات خطرناک است مگر اينكه مردم آماده باشند و اين حركات ضروریباشند.‏١۶١١۶٠

١٤آلودگى جنبش بى خشونت وفرهنگ امنيتى

آلودگى جنبش بى خشونت وفرهنگ امنيتىآلودگى جنبش بى خشونت وفرهنگ امنيتى:‏در اين مبحث ما درباره برخى مشكلات،خطرات و آلودگى هايى كه مى تواندبه جنبش شما آسيب برساند صحبت خواهيم كرد.‏ اهميت اين موضوع برایجنبش،‏ شناختن اين آلودگى ها جهت جلوگيری از آنها و رفع هرچه سريعترآنها در صورت وقوع مى باشد.‏اگر آلودگى ها به محض وقوع رفع شوند آسيب زيادی به جنبش وارد نمىشود اما اگر آنها ناديده گرفته شوند مى توانند به سرعت رشد كرده وحتىباعث فروپاشى يک سازمان مردمى شوند.‏قدرت خواهد شد.‏حركت بدون خشونت و تخريب اموال:‏- اگرچه اختلاف از خشونت مستقيم بر عليه انسانهاشروع مى شود،نتايجتخريب اموال توسط جنبش شما نيز مى تواند مشابه باشد.‏- تخريب اموال توسط جنبش شما- اين شانس را به طرف مقابل مى دهد كه از طريق قانونى مانع جنبش شماگردد.‏نكتهحتماً‏ از اعمال خشونتآميز جانبى خودداریورزيد.‏توصيه:‏٠١٤هدف ١ عملكردیفراگيرنده :با وجود پيوستن بعضىگروهها مانند طرفدارانفوتبال با قابليت اعمالخشن،جلوگيری ار آلودگىجنبش بى خشونت بسيارمهم است.‏شناسايى آلودگى های قابل توجه و خطرات ناشى از آنها را در يکجنبش بى خشونت- ١ خشونت قابل توجه ترين آلودگى در راه موفقيت جنبش بدون خشونتمى باشد.‏ تنها يک حركت خشن و يا حتى تهديد به خشونت توسط يكى ازاعضای جنبش،توانايى انجام بيرحمانه ترين اعمال نسبت به مردم را به طرفمقابل شما مى دهد و همچنين او را قادر مى سازد كه جنبش شما را بعنوانيک حركت فراقانونى و يا حتى يک كودتا بى اعتبار سازد.اين موضوع در عوضمى تواند نتايج ماهها تلاش برای اعتمادسازی توسط يک سازمان بى خشونترا نابود سازد.‏اعمال خشونت آميز همچنين مى تواند باعث از دست رفتن حمايت عمومىو نيز اشخاص معتبر گردد.بسياری از مردم خواهان تغييرات خشونت آميزنيستند و اگر فكر كنند كه شما به دنبال خشونت هستيد،جنبش شما را ترکخواهند كرد.‏ همچنين تلاشهای شما برای ارتباط با گروهها و سازمانهایخارجى به هيچ عنوان موفقيت آميز نخواهد بود.‏اگر جنبش شما به عنوان يک گروه تروريستى شود در نهايت در حاليكه هدفشما جدايى هر چه بيشتر طرفداران طرف مقابل و سرپيچى آنها از دستوراتاو مى باشد،اعمال خشونت باعث نزديكى بيشتر حاميان طرف مقابل به منبع-- مى تواند بسهولت باعث خشونت مستقيم گردد.(مخصوصاًاگر خرابكاران درهنگام ارتكاب دستگير شوند)ی منجر به آسيبهای غيرعمدی گردد.‏- مى تواند باعث حذف اعضا و گروههای حامى گردد كه از خرابكاری حمايتنمى كنند.‏- منجر به مبهم شدن پيام جنبش شما مى گردد زيرا تخريب اموال مى تواندقابل توجه تر از پيام حقيقى شما و آينده ای كه برای جامعه در نظر گرفتهايد باشد.‏نتيجه:‏حركت بى خشونت و اعمال خشونت آميز قابل تركيب نيستند.اجازه ارتكاباعمال خشونت آميز بر عليه حكومت را به اعضا ندهيد.حتى از در نظر گرفتنروشهای خشونت آميز جانبى خودداری كنيد و هيچ اشاره ای به منابع اينحركات نكنيد.‏ اين يک نتيجه اخلاقى درباره استفاده از خشونت نيست بلكهيک حس عمومى است.‏- ٢ كشورهای خارجى:‏بسياری از جنبشهای بى خشونت حتى الامكان چشم به كمكهای خارجىدارند تاحمايت بين المللى و همدردی با طرف مقابل را خنثى نمايند.‏با وجود اين قدرتهای خارجى نبايد به عنوان شركت كنندگان فعال درمناشقات سياسى داخلى در نظر گرفته شوند و همچنين نبايد هيچ نقشنتايج تخريب اموال مىتواند برای جنبش شمامضر باشد.‏١۶۵١۶۴

آلودگى جنبش بى خشونت وفرهنگ امنيتى٠١٤نكتهحضور خارجى ها درجنبش شما مى تواندتوسط طرف نقابلبرای نا مشروع ساختنجنبش استفاده شود.‏نكتهاقدامات بدون هدفاستراتژيك ممكنستباعث تخريب استراتژیبزرگ جنبش شماشود.‏رهبری وراهبردی در جنبش داشته باشند زيرا مشاركت بيش از حد خارجىمى تواند به عنوان يک بهانه توسط طرف مقابل برای نامشروع ساختن جنبشتحت عنوان جبهه خارجى در نظر گرفته شود.بنابراين هنگاميكه شما نقشهسازمانذهى يک حركت بى خشونت را طراحى مى كنيد نبايد هيچ جايگاهىبرای حضور قدرتهای خارجى در نظر بگيريد.‏- ٣ اعمالى كه با نقشه طراحى شده جنبش تطابق ندارند.‏در يک جنبش بى خشونت برنامه ريزی شده هيچ حركتى بدون هدف پيشبينى شده در جهت تحقق اهداف جنبش نبايد انجام گيرد.حركات برنامهريزی نشده مى تواند منابع را تلف كرده و باعث ايجاد سردرگمى در ميانحاميان شود.‏هميشه در ميان جنبشها اين تمايل وجود دارد كه بعضى از حاميان بصورتيار آزاد عمل كرده و كاری در جهت حمايت از جنبش انجام دهند،اما وقتىاين كار مطابق با نقشه برنامه ريزی جنبش نباشد مى تواند آسيب رسان باشد.‏بعنوان مثال اگر جنبش شما در حال انجام يک پيكار مى باشد كه با استفادهاز اعمال كم خطر عليه رشوه خواری در يک شهر مبارزه كند،اين حقيقتكه يک گروه از اعضای شما تصميم بگيرد كه يک مخالفت خطرناک دربارهانتخابات آزاد در تمام كشور برگزار نمايد بهيچ عنوان صحيح نيست.قدرت يکجنبش بايد در جهت موثر بودن آن تمركز نمايد و اعمالى كه در جهت هدفپيشبينى شده نباشند قدرت تمركز را كاهش مى دهد.‏يک ضرب المثل نظامى درباره اين موضوع وجود دارد ‏«هيچ روح آزادی درميدان جنگ وجود ندارد.»‏هر حركت شخصى و گروهى بايد در جهت حمايت از اهداف كلى جنبشزراحى گردد.‏ با وجود اين،اين حقيقت نبايد مانع خلاقيت در ميان حاميانشود.‏ ايده ها و خلاقيت اعضا بايد تشويق شود اما در جهت هدف كلى جنبشراهنمايى گردد.‏ اگر جنبش شما اهداف و اعمال زراحى شده مناسبى داشتهباشد تخريب جنبش برای طرف نقابل سخت خواهد شد.‏كه جايى در جنبش شما برای او وجود دارد.‏ همچنان كه در درس اول گفتهشد آينده نگری جنبش شما و اهداف كلى بايد باعث جلب بيشترين حمايتممكن گردد.‏مطالعه موردی:‏در نهضت استقلال هند بعضى از مردم سعى داشتند تحت عنوان خلوصقلب مانع عضويت برخى افراد مانند اعضای ارتش شوند اما گاندی طورديگری فكر ميكرد.‏ ارزيابى او اين بود كه اعضا ارتش به عضويت پذيرفتهشوند و قابليت سرپيچى مدنى داشته باشند و تاريخ ثابت كرد كه اودرست فكر مى كرد و توانست حاميانى از ميان ارتشيان و پليس جلبنمايد.‏- ٥ راز داری بيش از حد در داخل جنبش:‏در يک جنبش بى خشونت طراحى شده،اطلاعات بسيار كمى نياز به حفاظتدارند.‏ در حقيقت اعلاميه های عمومى در مورد اهداف يک حركت مى تواندنشانه قدرت و موجب افزايش حمايت و شركت عمومى مردم و نشنه شجاعتجنبش باشد.‏ با وجود اين برخى جنبشهای بى خشونت برای محافظت ازاجزای رهبری،يک بخش پنهانى برای اطلاعات در نظر مى گيرند.‏ با توجه بهموقعيت جنبه های ديگر يک جنبش منابع ماننداسناد و يا براورد قسمتهایاستراتژيک مى تواند سری باشد.با وجود اين ‏،رازداری بيش از حد مى تواندباعث سوءظن و عدم اعتماد به رهبری و اعضای گروه شده و برخى از حامياناحتمالى را حذف نمايد.بنابراين جنبش بايد مقدار اطلاعات واقعى كه نياز بهحفاظت دارد را در نظر گرفته و عواقب ناشى از اين رازداری را بررسى نمايد.‏همچنين اگر جنبش بصورت زيرزمينى آغاز به فعاليت مى كند بايد هرچهسريع تر برای تبديل شدن به يک جنبش همگانى برنامه ريزی كند.‏هند ١٩٣٠اعضای جنبش گاندیبسوی پليسها ميروند.‏نكتهرازداری و سری بودنبيش از حد مى تواندجنبش بى خشونت راآلوده كند.‏- ٤ سياست های مستثناءكننده:‏ سياست ها يا اعلاميه هايى كه باعثاستثنا شدن گروه ها يا اشخاص خاصى گردند مى توانند باعث آسيب شوند.‏مستثنئ كردن باعث دشمنى و يا بى تفاوتى مى شود.هر كسى بايد بداند١۶٧١۶۶

آلودگى جنبش بى خشونت وفرهنگ امنيتى٠١٤صربستان‎٢٠٠٠‎فعالان جوان اوپتوراعلاميه پخش مى كنند.‏هدف ٢ عملكردیفراگيرنده :مثال-بعد از دستگيری و بازجويى از صدها فعال صربى توسط پليس باسوالات يكسان«چگونه نهضت شما تامين مالى مى شود؟رهبران شما چهكسانى هستند؟»‏ جنبش اُتپور پاسخ اين سوالات را چاپ كرده و صدهزار كپىبصورت عمومى پخش كرد.‏- ٦ ممانعت از سازماندهى:‏هدف يک ساختار سازماندهى شده كمک به جنبش در جهت عملياتى كردناجزای اصلى آن است:اتحاد،برنامه ريزی و نظم بدون خشونت.‏ساختار سازماندهى شده توسط شما بايد جنبش را بطور واضح و مستقيمهدايت نمايدهر پديده ای كه توانايى يک جنبش را برای استفاده از اين سه اصل مهارنمايد بطور قابل توجهى تاثير جنبش را كاهش مى دهد.‏ يک ساختار تصميمگيری دموكراتيک بدين معنى است كه هر كس در داخل جنبش احساسكند كه مورد توجه قرار دارد و تصميم گيری ها از جنبه های مختلف آزمايشمى شوند اما همچنين مى تواند باعث كندی تصميم گيری و ايده آل گرايىشود.‏ همچنين امكان نفوذ و كسب اطلاعات در مورد جنبش را افزايش مىدهد.‏ از طرف ديگر يک ساختار فردگرايى كه مى تواند بسيار سازمان يافتهباشد ممكن است باعث قدرت گيری بيش از حد رهبر گشته و تصميمات كمطرفدار را افزايش دهد و باعث دستگيری رهبر توسط حكومت گردد.همچنينضريب اشتباه رهبر بالا مى رود چرا كه تصميمات از جنبه های مختلفبررسى نمى شود.اين مسايل بايد در هنگام ساماندهى ساختار جنبش در نظرگرفته شود.‏شناسايى اصول فرهنگ امنيتى شرايط خود.‏امنيت تنها مجموعهای از قوانين و دستورالعملها برای تبعيت نيست بلكههمچنين بوجود آوردن آگاهى نسبت به مسائل با اهميت مى باشد.‏ اين آگاهىبايد جزئى از ساماندهى جنبش شما باشد.‏ سه اصل فرهنگ امنيتى برایمقابله با فعاليتهای جاسوسى طرف مقابل عبارتند از:‏يک-‏ هيچگاه فرض نكيد كه جاسوسان طرف مقابل در جنبش شمانفوذ نكرده اند.‏از قانون نياز به دانستن تبعيت كنيد،اگر كسى نياز به دانستن اسامى،مكانهاو زمانهى يک جنبش ندارد اين اطلاعات را به او ندهيد.‏ اگر شما مى دانيدكه يک جلسه برای هفته بعد برنامه ريزی شده است قبل از اطلاع دادن بهديگران تصميم بگيريد كه آيا نيازی به دانستن آنها دارند يا خير واگر نياز بهدانستن وجود دارد آيا آنها در حال حاضر بايد مطلع شوند يا چند ساعت قبلاز جلسه.‏ رهبران مى توانند با پذيرفتن اينكه ای قانون در مورد آنها نيز صدقمى كند مثال خوبى برای ديگران باشند.‏ بعنوان مثال اگر دانستن اطلاعاتمالى يک جنبش يا محل اختفای برخى مدارک برای يک رهبر ضروری نيستاو مى تواند قبول كند كه اطلاعى در اين زمينه نداشته باشد و اين ربطى بهاعتماد ندارد بلكه فقط از اين جهت است كه اطلاعات در محل امنى باشد.‏راهكارهايى را برای حفاظت از ايميل،تلفن و فاكس طراحى نماييد.‏ ارتباطاتبا امنيت بالا مانند ايميل های محافظت شده يااسكايپ برای كامپيوتر طراحىنماييد.‏ ضد ويروس ها و رمزهای محافظت شده برای مدارک مهم تعبيهنماييد.راهكارهايى برای از بين بردن زباله هادر دفتر خود در نظر بگيريد مانندخرد كردن مدارک.اگر مسايل بسيار مهم بايد بحث شوند،ملاقات شخصى خودرا برای جلوگيری از ظبط صدا در يک فضای باز برگزار نماييد و شبكه ای ازپيام رسانان را در صورت نياز طراحى كنيد.‏دو-‏ متوجه باشيد كه تغيير فعاليتهای روزمره و يا بطور متفاوت عملكردن باعث جلب توجه مى گردد.سرويسهای امنيتى الگوهای ثابت رابررسى مى نمايند،آنها الگوهای رفتاری معمولى افراد و سازمانها را درنظر مى گيرند.هنگامى كه يک شخص يا سازمان بصورت متفاوتى عمل كندباعث جلب توجه ميشوند.‏ برای مثال اگر طرف مقابل شما ميداند كه بسيارینكتهشما بايد فرض كنيدكه تحت نظر هستيد وبراساس آن بايد اقدامكنيد.‏١۶٩١۶٨

آلودگى جنبش بى خشونت وفرهنگ امنيتىاز مردم از او حمايت نمى كنند،تظاهر كردن به حمايت ميتواند باعث جلبتوجه گردد.همچنين اعضای جنبش بايد دوستى ها و تماس های خود را پيشاز افزايش فعاليت در جنبش گسترش دهند زيرا اگر يک فرد فقط با سايرفعالان جنبش در ارتباط باشد بسيار مشكوک خواهد بود.‏ اگر شما اينگونهفرض كنيدكه هميشه تحت نظر هستيد و يا مكالمات تلفنى و ايميل هایشما كنترل مى شود مى توانيد شخصيتى بسازيد كه در نهايت اين حقيقت رابدون نگرانى خاصى بپذيرد.‏برای جلوگيری از آسيب عاقلانه است كه از اين افراد خواسته شود كه رفتارخود را تغيير دهند يا از دسترسى آنها به منابع اطلاعاتى حساس جلوگيریشود.‏نكتهچگونگى بيان كردنيک مطلب از محتوایآن مهمتر است.‏در مجموع فعالان بايد آماده بازجويى توسط پليس و نيروهای امنيتى باشندو پاسخهای از پيش تعيين شده برای سوءالات معمول را داشته باشند.‏در جهت جلوگيری از دستيابى طرف مقابل به اطلاعات مهم در مورداهداف،اسامى،تاريخ ها و شماره ها اين مسائل نبايد در محيط های آسيبپذير مانند تلفن و يا ايميل مطرح شوند.‏٠١٤سه-‏ فرهنگ امنيتى را به ساير فعالان ياد دهيد.‏هنچنان كه يک جنبش بى خشونت تاثير بيشتری پيدا مى كند فعاليت هاینفوذی و جاسوسى طرف مقابل نيز افزايش مى يابد.‏ شما بايد شبكه هایارتباطى مطمئن در داخل جنبش ايجاد كنيد و اين طراحى بيش از آموزشدادن اعضا در مورد نفوذ طرف مقابل است وشامل فعاليتهای فرد به فرد نيزمى گردد.بهترين محافظت،تربيت فعالان در مورد اينكه چه بايد بگويند و چهنبايد بگويند و مهمتر از آن چگونه بايد بگويند مى باشد.‏ دروغ گفتن،شايعهسازی،لاف زدن مستقيم در مورد خود و يا غير مستقيم در مورد بقيه برایتحت تاثير قرار دادن مردم مى تواند باعث جلب توجه ماموران رژيم شدهو موجب افشاء شدن اطلاعات مهم گردد.در حقيقت بسياری از اطلاعاتجاسوسى طرف مقابل با اين روش جمع آوری مى شود.‏١٧١١٧٠

آلودگى جنبش بى خشونت وفرهنگ امنيتىخلاصه:‏مثالصحيحملاقات در محل و وقت معمول.‏من يک گفتگوی جالب با يکدوست داشتم كه مى خواهم باشما در ميان بگذارم.‏غلطما بايد ساعت سه در فروشگاهملاقات كنيم.‏ رضا مى خواهدعضو شود.‏ او آماده شركت درجلسه ساماندهى اعتصب ماهآينده مى باشد.‏مهمنام بردن از فعاليتها،اسامى،شماره ها و تاريخها فقط در صورتى قابل قبولاست كه:‏- جلسه درون گروهى باشد.‏- هرگاه يک فعال دستگير شده و به دادگاه رفته باشد.‏- مصاحبه با رسانه ها توسط شخص مجاز.‏اين عمل بايد توسط يک شخص مجاز و به طريقه ای انجام شود كهامنيت را به خطر نيندازد.‏عوامل مختلفى مى توانند تاثير يک حركت بدون خشونت رامحدود نمايند.اعمال خشونت آميز توسط اعضا بيشترين خطررا متوجه جنبش مى كند.اعمال بدون هدف باعث سردرگمىدر ميان اعضا مى شود.نگهداشتن تمام اطلاعات بعنوانراز معمولاً‏ باعث افشای تمام مطالب مى گردد.يک ساختارساماندهى شده كه باعث عدم تحقق اصول برنامه ريزی شدهباشد،تاثير جنبش را كاهش مى دهد.پيروی از اصول فرهنگامنيتى برای كم كردن انتقال اطلاعات مهم به طرف مقابلبسيار مهم است.اين اصول بايد در ابتدای شروع جنبش تمرينشوند و تمام اعضای جديد نيز آنها را ياد بگيرند.‏٠١٤١٧٣١٧٢

١۵چارچوب برنامهچه كسى،‏ كِ‏ ى،‏ چه،‏ چرا و چگونه؟15.

چارچوب برنامهچارچوب برنامهچه كسى،‏ كِى،‏ چه،‏ چرا و چگونه؟درك طريقه استفاده از يک الگو برای طراحى استراتژيک يک جنبشبى خشونت.‏هدف ١ عملكردیفراگيرنده :١. موقعيت٢. فلسفه و هدف جنبش٣. اجرا٤. مديريت و پشتيبانى٥. هماهنگى و ارتباطاتگفته شده است كه يک رهبر سياسى كسى است كه صاحب ديدگاه بوده وهمچنين قدرت متقاعد ساختن مردم را در اين باره كه اين ديدگاه مى تواندوبايد تبديل به واقعيت شود را داراست.در زمينه تجارت نيز اين مثال كه هيچكالايى بدون اينكه شما در ده دقيقه بتوانيد مشتری را متقاعد به ضرورتداشتن آن بكنيد فروخته نخواهد شد وجود دارد.بهمين ترتيب قسمتى ازتقاضای حمايت از مردم اطمينان از اين نكته است كه شما بتوانيد ديدگاهخود را بوضوح بيان نماييد و اين قابل دسترس نيست مگر اينكه شما اهدافخود را به روش سيستماتيک طراحى نماييد.‏بطور مشابهى برای ارتباطات درون گروهى نيز مدارک فنى و اطلاعاتى بايدبشكل استانداردطراحى شوند كه اين مسئله باعث وضوح هدف و مسئوليتهایشخصى مى گردد.‏در اين درس ما يک الگوی عمومى طرح را كه توانايى كمک به جنبش شمادر جهت وضوح ارتباطات درون گروهى را دارد معرفى خواهيم كرد.‏ شما مىتوانيد اين الگو را بصورت موجود استفاده كرده يا آنرا برای اسفاده بهينه تغييردهيد.‏يک الگوی طرح مى تواند برای يک حركت ويا برای تمام حركات يک جنبشدر تمامى جنبه ها استفاده شود.‏الگوی طرح خواننده را قادر مى سازد پاسخ سوالات مهم را دريابد.اين سوالاتشامل:‏- وضع كنونى جامعه مورد نظر- اهداف و ماموريت های شما- فعاليت های برنامه ريزی شده- چگونگى انجام اين فعاليت ها- شناسايى مسئوليت ها- اطلاعات اوليه در مورد ارتباطات و حمايت ها مى باشد.‏نكتهتمام اطلاعات مربوط بهنقشه خود را آزمايشكنيد.‏بكارگيری يک الگوی طرح حداقل چهار مزيت عمده دارد:‏٠١٥يک-‏ الگو به فعالان اين امكان را مى دهد كه تمام اطلاعات مورد نياز را مورداستفاده قرار دهند.‏دو-‏ استفاده كنندگان قادر خواهند بود در اولين برخورد تمامى موارد را درکكنند.‏سه-‏ تمام اطلاعات در يک مورد خاص در يک محل خاص ظاهر خواهد شد وخواننده هميشه قادر به ارزيابى مطالب و پاسخ ها مى باشد.‏چهار-‏ با استفاده از الگوی طرح هر فعال سياسى اين امكان را خواهد داشتكه اهداف جنبش را در داخل جامعه محلى خود بازگويى نمايد.‏١٧٧١٧۶

چارچوب برنامهنكتههر چه مردم بيشتردر مورد ماموريتشما بدانند بيشتر مىتوانند كمک كنند.‏مهم :درك اهميت » چرا»‏ دربيانيه ماموريت اهميتدارد.‏ اگر مردم دلايلانجام يك كار را بفهمنداحتمال بيشتری وجوددارد كه آنچه از آنهاخواسته شده را انجامدهند.‏اجزای پنجگانه يک الگوی طرح بشرح زير است:‏يک-‏ موقعيت:‏ اين قسمت بطور خلاصه فعاليت های اخير جنبش بى خشونترا در برابر طرف مقابل در منطقه مورد نظر شرح مى دهد.‏دو-‏ اعلاميه عملياتى:‏ انتخاب يک ماموريت تحت تاثير اطلاعات موجود درمنحنى قدرت ‏(درس هشت)‏ و يا مدارک تخمينى استراتژيک و يا يک برآوردموقعيت محلى خواهد بود.‏ اين قسمت بوضوح خواهد گفت كه چه كسى بايدچه كاری،‏ كِى،‏ چگونه و چرا انجام دهد.‏مثال:‏كميته گسترش انتخابت آزاد برای دستيابى به يک حكومت دموكراتيک درمارچ ٢٠٠٦ يک حركت بى خشونت در جهت دستيابى به حمايت مردم و رایآوردن كانديداهای اصلاح طلب دموكراتيک در انتخابات مجلس را آغاز كرد.‏همچنين برای جلوگيری از تقلب در صندوق های رای يک كميتهء اعتصابملى در صورت تقلب انتخاباتى توسط حكومت بوجود آورد و آماده برقراریحكومت دموكراتيک جديد شد.‏سه-‏ اجرا:‏ اين قسمت شامل يک طرح كلى در مورد حركت بى خشونت ازآغاز تا پايان مى باشد.‏ اگر نقشه برای تمام جنبش طراحى شود معمولاً‏ شاملتمام مراحل جنبش از جمله آماده سازی اهداف كوتاه مدت خواهد بود.‏مراحل ميتوانند بر اساس زمان وقوع باشند.‏ علاوه بر اين با استفاده از پروسهطراحى رو به عقب ‏(ايجاد يک طرح بوسيله شروع از نقطه انتهايى و طراحىرو به عقب در مورد اتفاقاتى كه منجر به رسيدن به نقطه آخر مى شود.)،‏ يکطراح مى تواند موضوعات مهم را شناسايى كرده و مسئولان مشخصى بزایآنها انتخاب نمايد.‏مثال:‏مى تواند در سه مرحله خلاصه شود:‏ GOTVطراحى برای پيكارمرحله اول(آماده سازی)-‏ اعضای جنبش مسئول ايجاد يک گروه آموزشىشده و در هر حوزهء انتخاباتى يک كادر بوجود مى آورند.‏ GOTVعملياتىبرایمرحله دوم(هدف كوتاه مدت)-‏ اعضای گروه در هر حوزه انتخاباتى توسطكادر عملياتى آموزش مى بينند.‏مرحله سوم(هدف اجرايى)-‏ اعضای آموزش ديده بطور مستقيم به رایدهندگان كمک ميكنند كه در پای صندوقها حاضر شده و به شمارش آراكمک كرده،نتايج را به طور متناوب گزارش مى نمايند.‏چهار-‏ ابزار:اين قسمت حمايت ابزاری و اداری مورد نياز و طريقه دسترسىبه آنرا مشخص مى كند،‏ همچنين ليستى از منابع انسانى و مالى،‏ مهارتها ودانش مورد نياز برای جنبش را تهيه مى نمايد.‏ برای مثال جنبش ممكن استاحتياج به پول،‏ اعلاميه چاپ شده،‏ فيلم،‏ بلندگو و مجری داشته باشد.‏پنج-‏ هماهنگى و ارتباطات:‏ اين قسمت ارتباطات و چگونگى آنها و نحوههماهنگى بين گروه ها و فعاليت های مختلف را تشريح مى نمايد.اين بخشبايد شامل شماره تلفن ها،‏ آدرس های ايميل،‏ پيام رسان ها،‏ برنامه جلسات وغيره باشد.‏استفاده ازيک چارچوب برنامه برای يک جنبش بدون خشونت درجريان.‏يک پيكار غيرپارتيزانى در سال١٩٩٨ در انتخاباتمجلس اسلواكى بنام‏«رای را بجنبان»‏ برایرای دهندگان جوانطراحى شده بود.‏نكتهنقشه خود را مرحلهبندی نماييد.‏هدف ٢ عملكردیفراگيرنده:‏٠١٥١٧٩١٧٨

چارچوب برنامهاجزا/مقدار سوال نكته مهمخلاصه:‏٠١٥‏:تمريندر چند گروه تقسيم شدهو با استفاده از يک الگو،‏يک حركت برای جنبشبى خشونت طراحى كنيد.‏هر شخص نبايد بيش از١٠ تا ١٥ دقيقه صحبتكند.‏نكتهتعيين كنيد كه چهكسى،‏ چه كاری را درچه زمانى بايد انجامدهد.‏موقعيت/‏ دو پاراگرافاعلاميه عملياتى/‏ يکپاراگرافاجرا/‏ يک پاراگراف برایهر مرحلهابزار/‏ يک پاراگرافهماهنگى و ارتباطات/‏يک تا دو پارگرافهمراه با ليست تماسهاموقعيت محيط كنونىكه جنبش در آن طراحىشده چه مى باشد؟چه كسى،‏ چه،‏ كِى،چگونهو چراچگونه به هدف خود دست‏.خواهيم يافتچه حمايت های ابزاریو اداری در دسترس بودهو چگونه مى توان به آنهادست يافت.‏چگونه اشخاص و گروههای شركت كننده بههم مرتبط شده و با همهماهنگ خواهند شد.‏تمام اطلاعات مربوط‏.را بررسى كنيدبه مردم توضيح دهيدكه چه كاری بايد‏.انجام دهند و چرامراحل را شناسايىكرده و بر اساس تاريخيا موقعيت طبقه‏.بندی نماييدتمام منابع مادی وانسانى و همچنينمهارتها و دانش لازمرا طبقه بندی كرده ومنابع ممكن را بررسىنماييد.‏طرح های ارتباطىهمراه با ليست هایتماس اشخاص وسازمان های موردنظر.‏الگوی طرح كه در اين درس به شما ارائه شد حاوی پاسخهای مهم برای خواننده است.‏ با استفاده از يک طرح استانداردنظير اين طرح برای برنامه ريزی يک جنبش بى خشونت مىتوان بوضح به حركات و اهداف يک جنبش كمک كرد.‏ داشتنيک الگوی طرح همچنين باعث پيشرفت،‏ دقت و قدرتاطلاعات مهم ارتباطى در داخل مبارزات مى شودو همچنينباعث صرفه جويى در وقت برای نويسنده و خواننده مى گردد.‏طرح مورد بحث در اين درس مى تواند به عنوان يک مثالكامل توسط شما استفاده شده و يا با اندكى تغييرات به شكلدلخواه درآيد.‏ در مجموع،‏ نكته مهم اين است كه جنبش هابايد از يک الگوی طرح استفاده نمايند و اين الگوی طرح بايدحاوی اطلاعات لازم برای اهداف طرح ريزی شده و اعمالدسته جمعى بوده و اين اطلاعات بايد به روش استاندارد دردسترس قرار گيرد.‏١٨١١٨٠

دورهپيشرفتهIملاحظات برنامهريزي

الف ١. نمودار برنامه ريزی استراتژيكسه.‏ مراحل عملياتى در اينمرحله نتيجه گيری مى كنيمدو.‏ موقعيت:‏ چيزی كه شما از آن آگاهى داريديک.‏ ماموريت:‏شما اينجا هستيد.‏الف)‏ فرضيه هاب)‏ ظرفيت طرفمقابلقدرت مبارزاتىطرفداراندو.‏بقدرت مبارزه طرفمقابلدو.‏الفمشخصات منطقه٢ پ.‏ج)‏ حركات ماچهار.‏ تجزيه و تحليلعمليات متقابلقدرتضعفتكيه گاههاالف)‏ ارتش طرفدارب)‏ حركت بىخشونتِ‏ طرفدارقدرتترتيب مبارزهمكان ها و حالت هاتقويت كننده هاپشتيبانىكارآمدی مبارزهنمايه ی نيروی نظامىقدرتضعفتكيه گاه هاالف)‏ نيروهای ارتش وپليس امنيتىب)‏ مبارزه ی بى خشونتحريفنقشه برداری پستى وبلندی هانقشه بردرای آبهایسطحىالف)‏ جغرافياب)‏ آب و هواپنج.‏ مقايسه مراحلعملياتى خودمانملاحظات جمعيت شناختىجمعيت شناختى• مشخصه های جمعيت• سطح آموزش• تراكم گروه های مذهبى و قومى• مشخصه های اقتصادی• متحدان طبيعى• سازمان ها• شكاف های سياسىملاحظات جمعيت شناختىجمعيت شناختى• مشخصه های جمعيت• سطح آموزش• تراكم گروه های مذهبى و قومى• مشخصه های اقتصادیملاحظات سياسى• متحدان طبيعى• سازمان ها• شكاف های سياسىنوعدسترسىسرعتمكانآسيب پذيرینوعدسترسىگيرندگىآسيب پذيریپ)‏ حمل و نقلت)‏ ارتباطات راه دورشش.‏ تصميم گيری اين چيزی استكه در راهش مى كوشيم• تاثير ضد جاسوسى• آسيب پذيری عضو گيری• اعمال سازمانى• ارتباطات• امنيت اطلاعاتىملاحظات امنيتى• تاثير ضد جاسوسى• آسيب پذيری عضو گيری• اعمال سازمانى• ارتباطات• امنيت اطلاعاتىموقعيت سياسى كنونىسطح ممنوعيتمخالفان حكومتىدرجه فسادعوامل ديگرث)‏ سياست

الف ٠١روش شناسى های برنامه ريزی : برآورد استراتژيکروش شناسى های برنامه ريزی : برآورد استراتژيکتخمين استراتژيک يک موقعيت،‏ يكى از مهمترين مدارک طراحى يک جنبشبى خشونت است كه حقايق و تجزيه و تحليل موضوعات مربوط به جنبشرا تهيه مى كندو لازمه آن،‏ يک كار علمى برنامه ريزی شده در جهت تمركزبر مهمترين و موثرترين حركات لازم برای انام ماموريت جنبش است.‏ ازآنجاييكه طرح عملياتى از تخمين استراتژيک منشاء مى گيرد،‏ كيفيت تجزيهو تحليل و كميت اطلاعات تحليل شده يک طرح،‏ احتمال موفقيت آن راتعيين مى نمايد.‏ در اهميت ايجاد و پيشبرد يک استراتژی هر چه بگوييم كمگفته ايم.‏ يک جنبش ممكن است تاكتيک ها را به خوبى اجرا كند ولى اگرآن تاكتيک ها در خدمت استراتژی جنبش نباشند راه به جايى نخواهند برد.‏تخمين استراتژيک نه تنها برای ساختن طرح های عملياتى مهم است بلكهبرای سياست گذاری،‏ پاسخ دهى به بحران ها و تهيه اجزای مختلف جنبش برمبنای اطلاعات واقعى لازم مى باشد.‏تخمين استراتژيک يک مدرک زنده است.‏ معنای اين جمله اين است كه اينتخمين بايد بصورت مكرر بر اساس اطلاعات و حقايق جديد به روز گردد.‏بنابراين وجود يک مسئول هماهنگ كنندهء اين تخمين در يک جنبشمطلوب به نظر مى رسد.‏ اشخاص ديگری نيز مسئول جمع آوری،‏ ارزيابى وثبت اطلاعات و همچنين شناسايى اطلاعات قديمى خواهند بود.‏بنابر ملاحضات امنيتى بخش هايى از اين طرح استراتژيک بايد جزو اسنادطبقه بندی شده باشد.‏ اين بخش طبقه بندی شده تنها برای كسانى قابلدسترسى خواهد بود كه به آن نياز داشته باشند.‏ برای مثال اطلاعاتى مانندقدرت ساختاری ‏(شماره ها و اسم ها)،‏ طرق اطلاع رسانى،‏ تماس های درونىو غيره بسيار حساس بوده و نبايد در دسترس تمام اعضا باشد.‏منابع و انواع اطلاعات لازم برای تخمين استراتژيک جنبش خودرا شناسايى كنيد سپس با استفاده از الگوی داده شده يک تخميناستراتژيک فرضى را طراحى كنيد.‏تخمين استراتژيک به طراحان اين امكان را مى دهد كه اطلاعات كليدی لازمرا برای تجزيه و تحليل يک جنبش بى خشونت را سازماندهى نمايند.‏شش جزء مهم تخمين استراتژيک بشرح زير است:‏يک-‏ ماموريت:‏ ديدگاه آينده گروه شما چيست؟دو-‏ موقعيت:‏ چه اطلاعاتى در مورد مردم،‏ حكومت و سرزمين شما در طراحىجنبش شما دخيل است؟ ظرفيت و توانايى طرف مقابل در برابر ظرفيت وتوانايى جنبش شما چقدر است؟سه-‏ دوره های عملياتى:‏ ليستى از تمام عمليات ممكن برای جنبش تهيهنماييد.‏چهار-‏ تجزيه و تحليل دوره های عملياتى طرف مقابل:‏ طرف مقابل شماامكان چه حركاتى در پاسخ به حركات شما دارد؟پنج-‏ مقايسه عمليات گروهى:‏ اندازه گيری سود و زيان هر يک از برنامه ها.‏شش-‏ تصميم گيری:‏ برای رسيدن به ديدگاه آينده خود چه عملياتى انجامخواهيد داد.‏هدف ١ عملكردیفراگيرنده:‏مثالالگوی داده شده رابرای طراحى يکتخمين استراتژيکدنبال نماييد.‏١٨٧١٨۶

روش شناسى های برنامه ريزی : برآورد استراتژيکالف ٠١- ١ ماموريت:‏نكتهدر هر قسمت از جنبشخود بر اساس شرحبرنامه به عمليات خودوفادار باشيد.‏مثال‏«مردم ‏(نام كشور رابنويسيد)‏ به همراهى‏(نام جنبش بى خشونترا بنويسيد)‏ مبارزهٔ‏بى خشونت استراتژيكىرا به پيش خواهندبرد تا به حكومتىدموكراتيک دست يابندو از كودتا جلوگيریكنند.»‏نكتهفرضيات برای مواقعىهستند كه شما حقايقرا در دسترس نداريداما هيچ فرضيه ای بهاندازه يک حقيقت خوبنيست.‏شما بايد ديدگاه آينده خود را در اين قسمت توضيح دهيد.‏ يک آينده نگریموثر مى تواند حمايت های زيادی از اجزای مختلف جامعه جمع كرده وبيان كند كه يک جنبش برای چه بوجود آمده است و نه فقط بر عليه چهكسى.‏ همچنين آينده نگری مى تواند از فراز هدف های آنى مانند اتمامانحصارطلبى،‏ اشتغال،‏ فساد يا تبعيض بر عليه يک اقليت نژادی و يا زنانبسوی تغييرات درازمدت در جامعه حركت كند.‏- ٢ موقعيت:‏ ‏(از صفحهٔ‏ ٨ تا ٣٣ كتابچهٔ‏ تمرين)‏در پاراگراف دوم از تخمين،‏ شما تمام اطلاعات موجود در مورد موقعيتحال حاضر جنبش را منعكس خواهيد كرد.‏ شما نه تنها زمين،‏ حمل و نقل،‏ارتباطات و آب و هوا را بررسى خواهيد كرد بلكه موقعيت نظامى و سياسىنيروهای خودی و غير خودی را نيز تشريح خواهيد نمود.‏ شما همچنين بايدمفروضات را نظر بگيريد.‏ شما مى خواهيد تمام اطلاعات در مورد تمام مسائلاحتمالى موثر بر جنبش را بدانيد.‏ اين جزء از تخمين استراتژيک خود به سهقسمت تقسيم مى شود:‏ مشخصات منطقه عملياتى،‏ قدرت مبارزه ای طرفمقابل و قدرت مبارزه نيروهای خودی.‏هر اطلاعاتى در مورد ناحيه،‏ حمل و نقل و يا هر مورد ديگری در دسترسنباشد بايد از فرضيه استفاده شود.‏ در نظر داشته باشيد كه فرضيه ها تنهاجانشين حقايق هستند و هيچ فرضيه ای به اندازه حقيقت خوب نيست.‏ درنتيجه حتى الامكان شما بايد از فرضيه های كمتری استفاده كنيد٢. الف.‏ مشخصات منطقه عملياتى:‏الف-‏ جغرافيا:‏اگر احتمال واكنش نظامى از طرف مقابل وجود دارد جغرافيا مى تواند نكاتكليدی در مورد عكس العمل شما به همراه داشته باشد.‏ جغرافيا هچنينمى تواند بر جنبش شما تاثير گذاشته و زمان بندی حركات بى خشونت رامشخص نمايد.‏ جغرافيا خود از دو جزء تشكيل شده است:‏يک-‏ پستى و بلندی:‏ نقشه های در دسترس،‏ اطلاعات كافى در مورد پستىو بلندی را تهيه مى نمايد.‏دو:‏ نزديكى به آب ها:‏ برای تحقق اهداف يک جنبش بى خشونت گذرگاههای روی رودخانه ها و چشمه ها حائز اهميت مى باشند.‏ برای مثال صحبتبا روستاييان محلى مى تواند اطلاعات لازم در مورد بهتری گذرگاه ها درفصول مختلف سال را فراهم نمايد.‏ مردم محلى همچنين مى توانند از محلهای ناشناخته كه مى تواند در هنگام حركات بى خشونت مورد استفاده قرارگيرد آگاه باشند.‏ب-‏ آب و هوا:‏ اكثر اطلاعات لازم برای طراحان در مورد آب و هوا به رابراحتى در دسترس است اما تاثير آب و هوا در حركات بى خشونت نيز بايددر نظر گرفته شود.‏ اطلاعات بيشتر در مورد آب و هوا از طريق روزنامه ها دردسترس مى باشد.‏ج-‏ حمل و نقل:‏ مسافرت پيام رسان ها،‏ فعالان و هماهنگ كنندگان،‏مسافرت پليس و ارتش.‏ مردم از شهری به شهر ديگر و از روستايى به روستایديگر نقل مكان مى كنند.‏ منابع مادی نيز در تمام كشور جا به جا مى شوند.‏زيرسازهای حمل و نقل در جامعه بسيار حائز اهميت است.‏ زمان لازم برایرسيدن از نقطه الف به نقطه ب مى تواند هم برای شما و هم برای طرف مقابلاهميت زيادی داشته باشد.‏ اولين مكان برای يافتن و ارزيابى امكانات حمل ونقل،‏ برنامه های قطارها،‏ اتوبوس ها،‏ هواپيماها و قايق ها هستند.‏ طراحان مىتوانند روزنامه ها و اطلاعات جهانگردی را بررسى كنند،‏ ايستگاه های اتوبوسو قطار را بازرسى كرده و با جهانگردان صحبت كنند.‏ شما همچنين مى توانيدبا رانندگان اتوبوس ها و كاميون ها و قطار ها صحبت نماييد.‏د-‏ ارتباطات راه دور:‏ چه امكاناتى برای طرف مقابل و حركت بى خشونتدر زمينه تكنولوژی فراهم است.‏١٨٩١٨٨

روش شناسى های برنامه ريزی : برآورد استراتژيکه-‏ سياست:‏ در اين قسمت طراحان،‏ شبكهء سياسى عمومى كه جنبشدر آن عمل مى كند را تشريح مى نمايند چون جنبش لزوماً‏ در يک محيطسياسى عمل خواهد كرد.‏ بنابراين آشنايى با جريانات سياسى،‏ مهم به نظر مىرسد.‏ مطبوعات،‏ گزارشات خبری،‏ مصاحبه های فردی،‏ مرور فعاليت ها،‏ آراءسياسى و نتايج انتخابات قبلى بهترين مكان ها برای شروع مى باشند.‏‎٢‎ب.‏ قدرت مبارزه طرف مقابل:‏سه-‏ تكيه گاهها:‏ ليستى از گروه های خاص طرف مقابل تهيه نماييد.‏ توجهبيشتری به گروه های كه حمايت آنها برای طرف مقابل لازم است معطوفكنيد.‏قدرت مبارزه طرف مقابلاگر طرف مقابل،‏ يک حكومت ديكتاتور يا سركوبگراست از ظرفيت بالايىبرای مقابله خشونت آميز و بى خشونت برخوردار خواهد بود.‏ بزخى از نقاطقوت و ضعف طرف مقابل بشرح زير است:‏مثالقدرت مبارزه طرفمقابل:‏الف ١دو جنبه از قدرت مبارزه طرف مقابل بايد سنجيده شود:‏الف-‏ توانايى طرف مقابل برای استفاده از ارتش،‏ پليس و نيروهای امنيتى.‏ب-‏ توانايى طرف مقابل در ايجاد جنبش بى خشونت بر عليه جنبش شما.‏تخمين استراتژيک،‏ يک شبكهء كاری برای تحليل اين دو جنبه در اختيار قرارمى دهد.‏الف-‏ ارتش،‏ پليس و نيروهای امنيتى طرف مقابل:‏نيروهای نظامى و پليس طرف مقابل شما به همراه ساير نيروهای امنيتى بايداز نظر:‏يک-‏ قدرتدو-‏ فرمان مبارزهسه-‏ اماكنچهار-‏ پشتيبانىپنج-‏ ابزارشش-‏ مدت مبارزههفت-‏ آمادگىمورد بررسى قرار گيرند.‏ برای اطلاعات بيشتر مى توانيد كتاب تخميناستراتژيک را مطالعه نماييد.‏ب-‏ توانايى طرف مقابل در ايجاد جنبش بى خشونت:‏توانايى طرف مقابل شما برای ايجاد يک حركت بى خشونت در مقابل جنبششما چقدر است؟يک-‏ قدرت:‏ قدرت طذرف مقابل را بررسى كنيد.‏ چه حركات بى خشونتى مىتوانند بر عليه شما انجام گيرند؟دو-‏ ضعف:‏ ضعفهای طرف مقابل خود را بررسى كنيد.‏ آسيب پذيری طرفمقابل در حركات بى خشونت كجاست؟يک-‏ نقاط قوت دو-‏ نقاط ضعف سه-‏ تكيه گاهها- سانسور- مالكيت راديو،‏تلويزيون وروزنامه- كنترل آموزشرسمى- منابع مادی برایتاثيرگذاریرسمى- شناخت بينالمللى و دسترسىبه نيازهای جهانىو ارتباطاتكليدی ديگر- شبكه اطلاعاتىگسترده و مجرب- توانايى برای اعمالتحريم از طريقارتش،‏ پليس و ياكاغذبازی- نارسايى سرويس هایحكومتى- تحقير توسط مردم- طراحان آموزش نديده- حمايت از سياست هایظالمانه و يا حتى نسلكشى بر عليه اقليت ها- ساختار كند ديوانسالارانه- كاغذبازی خشک،‏سياست ها و قوانينى كهباعث ناتوانى در تطابق باشرايط جديد مى گردند- نارسايى از طريق حمايتاز اطرافيان و فساد بينمقامات- رهبريت تنگ نظر وتصميم گيری درونى كهمنجر به اشتباه مى شود- تضادهای داخلى بينمقامات- ارتش- شبه نظاميان- پليس- نيروهای اطلاعاتى- رسانه ها- سرمايه گذارانخارجى- تجارت- نهاد های حكومتىمانند قوه قضائيه،‏شورای نگهبان وبانک مركزی- ماموران مدنى- منابع زيرزمينى مانندنفت،‏ گاز و معادن- بازيگران خارجىمانند حكومت هایخارجى جنايتسازماندهى شده‏(قاچاقچيان مواد واسلحه)‏- گروه های مذهبى- احزاب سياسى١٩١١٩٠

روش شناسى های برنامه ريزی : برآورد استراتژيکالف ٠١مثالملاحظات جمعيتىطرف مقابلچهار-‏ ملاحظات جمعيتى:‏كدام يک از مشخصات جمعيتى زير از لحاظ قدرت و ضعف طرف مقابلمهم مى باشد؟ در صورت اهميت اعداد را پيدا كرده و يا تخمين بزنيد و شرحدهيد كه چرا مهم هستند.‏ همچنين به تغييرات اعداد در طول زمان دقتنمائيد:‏الف-‏ مشخصه های جمعيتى مانند تعداد،‏ ساختار سنى،‏ نسبت جنسيتى،‏نرخ رشد،آمار مرگ و مير،‏ آمار تولد،‏ نرخ مرگ نوزادان،‏ آمار مهاجرتى،‏طول عمر مفيد،‏ شاخه های سلامت ‏(اعتياد،‏ آب سالم،‏ گرسنگى و ايدز)‏و آمار جنايتب-‏ سطح آموزش،‏ گويش ها،‏ سطح سوادج-‏ تراكم گروههای مذهبى و نژادید-‏ شاخصه های اقتصادی ‏(درآمد،‏ فقر،‏ نرخ تورم،‏ بيكاری و نرخ برابریپول)‏ملاحظات جمعيتى طرف مقابلالف-‏ عمومى ‏(قابل بررسى برای هر دو طرف)،‏ مثال:‏- جمعيت ‏(عدد دقيق)‏- زير چهارده سال؛ (٣٦٪ بعنوان مثال)،‏ تعداد زنان و مردانتا ٦٥ سال؛ (٦٠٪ بعنوان مثال)،‏ تعداد زنان و مردان ١٥-- ٦٥ سال به بالا؛ (٤٪ بعنوان مثال)،‏ تعداد زنان و مردان- رشد جمعيت؛ ٪- نرخ تولد؛ تعداد تولد تقسيم بر هزار- نرخ مرگ؛ تعداد مرگ تقسيم بر هزار‏-تراكم جمعيتى در شهرهاب-‏ پراكندگى فارغ التحصيلان دانشگاهى حمايت كننده از طرف مقابلج-‏ غيرهپنج-‏ ملاحظات سياسى:‏الف-‏ متحدان طبيعى:‏ ليستى از گروه های جمعيتى كه طرف مقابل برایآنها سودآور است،‏ تهيه نماييد.‏ ‏(اين گروهها تمايل به كمک به طرفمقابل را دارند.)‏ب-‏ سازمانها:‏ ليستى از سازمانهای اجتماعى كه طرف مقابل برای آنهاسودآور است تهيه نمائيد.‏ج-‏ شكافهای سياسى:‏ نقاط ضعف ارتباطى بين اين افراد و سازمانها كهقابليت بهره برداری دارند را مشخص كنيدملاحظات سياسى طرف مقابلمتحدان طبيعى- سربازان- پليس- ماموران مدنى‏(كداميک؟)‏- تجار ‏(كداميک؟)‏- برخى اعضاینهادهای مذهبى- بازيگران خارجى‏(اعضای گروههایجنايتكار حامى،‏شركای خارجى)‏سازمانها- ارتش- پليس- گروههای تجاری- رسانه ها- سازمانهای شبه نظامى- مراكز مذهبى- سازمانهای سربازان- سازمانهای خارجى‏(حكومتهای خارجى،‏شركای منطقه ای،‏قدرتهای جهانى،‏قاچاقچيان)‏شكافهای سياسىقابل بهره برداری- ارتش در مقابلپليس- اصلاح طلبان درمقابل اصول گراياندر داخل حكومت- حكومت در مقابلكارگران- مقامات دون پايهدر مقابل مقاماتبلندپايه- مقامات خصوصى درمقابل دولتى- رقابتهای سياسى درميان احزاب سياسىو نخبگان حكومتى- رقابتهای تجاریمثالملاحظات سياسىطرف مقابل١٩٣١٩٢

روش شناسى های برنامه ريزی : برآورد استراتژيکشش-‏ ملاحظات امنيتى:‏اين قسمت امكان دسترسى شما به اطلاعات حفاظت شده طرف مقابل راتشريح مى نمايند.‏الف-‏ اثر گذاری ضد جاسوسى:‏ توانايى شما برای نفوذ در طرف مقابل وگروههای حامى آن چقدر است؟ خطرات اين كار چيست؟ چه كسى درگروه مقابل آسيب پذير مى باشيد؟ چه اطلاعاتى توسط اين افراد قابلدسترسى خواهد بود؟ب-‏ اعمال سازمانى:‏ طرف مقابل چه كارهايى برای جلوگيری از نفوذافراد در مقامات بالا انجام مى دهد؟ شما چگونه مى توانيد بر اين اعمالفائق آييد؟ج-‏ ارتباطات:‏ پيام ها بين اعضای گروه مقابل چگونه ردوبدل مى شود؟آسيب پذيری آنها در كجاست؟د-‏ امنيت اطلاعاتى:‏ طرف مقابل چگونه از اطلاعات حساس نگهداری مىكند؟ آيا راهى برای دسترسى به آنها وجود دارد؟ب-‏ حركت بى خشونت طرفدارطرف مقابل چقدر است؟يک-‏ نقاط قدرت:‏ ليستى از نقاط قدرت خود تهيه نماييد.‏ ميتوانيدنگاهى به شش منبع قدرت بحث شده در درس دو بياندازيدو از خودسوال كنيد كه چه مقدار از هر منبع برای جنبش شما در دسترس است.‏شما همچنين بايد از توانايى جنبش خود برای حركات بى خشونت آگاهباشيد.‏دو-‏ نقاط ضعف:‏ نقاط ضعف خود را بررسى كنيد.‏ مناطق آسيب پذيرحركت شما در كجاست؟سه-‏ تكيه گاهها:‏ ليستى از گروههای حامى خود تهيه نماييد.‏الف ٠١قدرت مبارزاتى طرفداران:‏اطلاعات در مورد توانايى های گروههای مخالف برای ايجاد يک حركت بىخشونت از طريق كسانى كه در حال مبارزه با طرف مقابل يا حاميان آنها بودهو يا هستند قابل دسترسى است.‏ آگاهى در مورد سازمانهای مخالف،‏ درجهءهمكاری آنها با يكديگر،‏ حركات بى خشونت قبلى آنها،‏ محل حركات،‏ تعدادو انواع فعالان و شهروندان عضو،‏ هدف ها و استراتژی آنها و دروس ياد گرفتهشده از حركات قبلى مفيد مى باشد.‏الف-‏ ارتش طرفدار:‏ممكن است گروههايى وجود داشته باشند كه به اهداف يک جنبش بىخشونت نزديک بوده اما خواهان حركت نظامى باشند.‏ بخاطر داشته باشيد كهيک بخش نظامى در جنبش بى خشونت هرگز توصيه نمى شود و خشونت وهمچنين افراد مسلح يكى از خطرناكترين آلودگيها برای جنبش بى خشونتمى باشد.‏ با وجود اين مواردی وجود داشته اند كه عوامل خارجى مانند ناتوبرای مداخله نظامى عليه طرف مقابل استفاده شده اند.‏ رهبری جنبش بايد بااحتياط فراوان مضرات و فوايد وجود يک بخش نظامى را بررسى نمايد.‏حركت بى خشونت طرفداردر حاليكه نقاط قوت و تكيه گاههای طرف مقابل از اهميت بالائى برایطرف مقابل برخوردار است،‏ جنبش بى خشونت نيز بايد تكيه گاههایخود را ارزيابى نمايد.‏تكيه گاهها:‏- سازمان های غيرحكومتى- نهادهای مذهبى- رسانه های حامى- سنديكا- احزاب سياسى و مخالفان حكومتى- سازمان های آموزشى- سازمان های اقليت های نژادی ‏(داخلى و بين المللى)‏- نهادهای چند جانبه ‏(مانند سازمان ملل)‏- جوامع مدنى،‏ دموكراسى،‏ حقوق بشر بين المللى- گروه های آوارگانمثالحركت بدون خشونتطرفدار١٩۵١٩۴

روش شناسى های برنامه ريزی : برآورد استراتژيکچهار-‏ ملاحظات جمعيتى:‏كدام يک از ملاحظات جمعيتى زير در جهت قدرت گيری و يا تضعيف شمامهم است.‏الف-‏ شاخصه های جمعيتى:‏ مانند تعداد،‏ ساختهر سنى،‏ نسبتجنسيتى،‏ نرخ رشد،‏ نرخ تولد،‏ نرخ مرگ و مير،‏ نرخ مرگ نوزادان،‏آمار مهاجرتى،‏ طول عمر مفيد،‏ شاخصه های بهداشت عمومى ‏(اعتياد،‏دسترسى به آب آشاميدنى،‏ گرسنگى و ايدز)،‏ نرخ جنايتب-‏ سطح آموزش،‏ ميزان سواد،‏ گويشهاج-‏ تراكم گروههای مذهبى و نژادید-‏ شاخصه های اقتصادی ‏(درآمد،‏ فقر،‏ نرخ تورم،‏ بيكاری،‏ نرخ برابری)‏پنج-‏ ملاحظات سياسى:‏الف-‏ متحدان طبيعى:‏ ليستى از گروه هائى كه حركت شما برای آنهاسودآور بوده و در نتيجه مايل به طرفداری از حركت شما هستند تهيهنماييد.‏ب-‏ سازمانها:‏ ليستى از سازمانهای اجتماعى كه حركت شما برای آنهاسودآور است تهيه نمائيد.‏ج-‏ شكافهای سياسى:‏ نقاط ضعف موجود در ارتباطات بين اين افراد وگروه ها كه قابل بهره برداری توسط طرف مقابل مى باشند كدامند؟چگونه شما مى توانيد از بهره برداری طرف مقابل جلوگيری نمائيد.‏ملاحظات سياسى طرفدارالف-‏ متحدانطبيعى- تجار(كدام؟)‏- دانشجويان- كشاورزان- كارگران- معلمان- اقليت ها- اعضای جنبش- فقرا- برخى اعضاینهادهای مذهبىب-‏ سازمان ها- احزاب سياسى مخالف- برخى گروههایمذهبى ‏(كدام؟)‏- گروههای طرفدارمحيط زيست- سازمانهى حقوق بشر- اتحاديه های شغلى وسنديكاها- سازمانهای چند جانبهو منطقه ای مانندسازمان ملل- سازمانهای غيرحكومتى بينالمللى(كدام؟)‏- موءسسات بين المللىيا داخلى- بازيگران خارجى‏(مانند حكومتهایخارجى)‏ج-‏ شكاف هایسياسى- تفكيک سياسىتقريباً‏ هميشه درميان گروه مخالفينوجود دارد.‏ مهمتريناختلاف نظرها بايدشناسايى شده و حلگردند.‏مثالملاحظات سياسىطرفدارالف ٠١١٩٧١٩۶

روش شناسى های برنامه ريزی : برآورد استراتژيکالف ٠١مثالروش های ارتباطى كهمى توانند امنيت لازمرا دربر داشته باشندشامل:‏- پيام رسان ها- كدهای پيش بينىشده-Hushmail ايميلهای محافظت شدهمانند- Skype ارتباطاتصوتى محافظت شدهمانند- تلفن اينترنتىو ارتباطات ديگر مىباشد.‏شش-‏ ملاحظات امنيتى:‏ اين قسمت چگونگى آسيب پذيری اطلاعاتحفاظت شدهء شما از سوی طرف مقابل را تشريح مى كند.‏الف-‏ تاثيرات ضدجاسوسى:‏ توانايى های طرف مقابل برای نفوذ در گروهشما چيست؟ برای جلوگيری از اين نفوذ چه بايد كرد؟ در داخل حركتشما چه كسى آسيب پذير مى باشد؟ چه اطلاعاتى توسط اين افراد مىتواند در اختيار طرف مقابل قرار گيرد؟ب-‏ اعمال سازمانى:‏ چه عواملى در جهت كاهش احتمال نفوذ طرفمقابل در نظر گرفته شده است؟ج-‏ ارتباطات:‏ پيام ها بين اعضا چگونه ردوبدل مى شود.‏ ميزان امنيتاين روشها چقدر است؟ آسيب پذيری آنها در كجاست؟د-‏ امنيت اطلاعاتى:‏ چه حركاتى برای حفاظت از اطلاعات حساس‏(حفاظت فيزيكى و ديجيتال مانند آنتى ويروس،‏ حفاظت رمزها واطلاعات پشتيبان)‏ انجام مى گيرد؟ آيا يک زنجيره حفاظتى برای ايناطلاعات وجود دارد؟سه-‏ مراحل عملياتى:‏در اين مرحله از تخمين استراتژيک شروع به استفاده از اطلاعات بدست آمدهو فرضيات يوجود آمده مى نماييم.‏الف-‏ فرضيه ها:‏ در بوجود آوردن تخمين استراتژيک و مشخص كردنمراحل عملياتى حركت بى خشونت،‏ طراحان نياز به فرضيه سازی دارند زيرادسترسى به تمام اطلاعات لازم غيرمحتمل است.‏هنگامى كه فرضيات بوجود آمدند امكان اشتباه بودن آنها وجود دارد.‏ ازآنجاييكه استراتژی شما بر اساس حقايق و فرضيات موجود در تخميناستراتژيک شكل مى گيرد فرضيات اشتباه مى تواند منجر به يک استراتژیمعيوب گردد.‏ همچنين اطلاعات و حقايق ممكن است تغيير نمايند و بنابراينبسيار مهم است كه بدانيم چه اطلاعاتى غيرقابل تغيير بوده كدام اطلاعاتاحتمال تغيير دارند و چگونه اين تغييرات اطلاعاتى مى تواند بر استراتژی شمااثر گذارد.‏مثال هايى از فرضيات معمول:‏- پليس و ارتش هيچ تلاشى برای كتک زدن هزاران راهپيمايى كنندهدر خيابان نخواهند كرد.‏- احزاب سياسى مخالف متحد شده و از جنبش حمايت خواهند كرد.‏- دولت های خارجى از جنبش حمايت نخواهند كرد.‏- توجه گروههای بين المللى و رسانه های خبری خارجى باعثمحدوديت طرف مقابل در استفاده از خشونت خواهد شد.‏ب-‏ توانايى های طرف مقابل:‏با مرور اطلاعات در مورد طرف مقابل،‏ توانايى های او را كه امكان تاثيربر مراحل عملياتى شما خواهد داشت،‏ شناسايى كنيد.‏ تخمين شما ازتوانايى های طرف مقابل براساس ارزيابى های انجام شده در قسمت هایدو-الف و دو-ب خواهد بود.‏توانايى های طرف مقابل- بازداشت،‏ قتل و يا تبعيد رهبری جنبش- سركوب خشونت آميز ناآرامى های عمده در مراكز جمعيتى اصلى‏(همراه با كاهش توانايى ها برای عمليات نظامى در ساير مناطق)‏- كمک گيری از نهادهای اطلاعاتى و نظامى كشورهای همسايه برایمحدود كردن حمايت های ممكن از سوی گروههای خارج- حمله و تخريب مراكز عمده جنبش و دفاتر محلى و توقيف اموالقابل توجه است كه توانايى های طرف مقابل مى تواند تغيير كند.‏ حركاتموفقيت آميز جنبش بى خشونت مى تواند توانايى های طرف مقابل را كاهشداده و محدود نمايد.‏ بنابراين اين قسمت از تخمين اطلاعاتى بايد در طولزمان بروز گردد.‏مثالتوانایی های طرفمقابل١٩٩١٩٨

روش شناسى های برنامه ريزی : برآورد استراتژيکمثالج-‏ حركات ما:‏با توجه به تمام اطلاعات جمع آوری شده امكان وقوع جنبش بى خشونتتوسط گروه شما چقدر است؟ تمام مراحل عملياتى حتى آنهايى كه شما نمىخواهيد استفاده كنيد ‏«شامل هيچ كاری نكردن»‏ تا شديدترين حركات وحركات بين آنها را تشريح نماييد.‏مرحله عملياتى يك : حركت ملى بى خشونت برای تغييرسياسى يا معرفى خوديک استراتژی برای ايجاد پايه های جنبش در كشور با اهداف:‏- عضوگيری- آمادگى برای تحركات ملى- ايجاد سردرگمى برای طرف مقابل بوسيله اهداف چندگانه و پراكنده- ايجاد عمليات ملى بى خشونت با هدف تكيه گاههای طرف مقابل برایكاهش حمايت سياسى و مشروعيت طرف مقابل و يا سيستم سركوبگرمرحله عملياتى سه:‏ اجازه دهيد وضعيت موجود ادامهپيدا كند.‏تحركات اخير جنبش را مشخص كنيد كه شامل نكات زير مى شود:‏- هر گونه عمليات بى خشونت در هر اندازه- تعداد حاميان فعال و غيرفعال حركت بى خشونت و سازمانهای مشابه- عكس العمل طرف مقابل به حركات جنبش و گروههای مشابهالف ٠١مرحله عملياتى دو:‏پيكارهای بى خشونت با موضوع مشخص مى تواند شامل فساد،‏ حقوقبشر،‏ تبعيض جنسى،‏ نژادی و فقر خواهد بود.‏يک استراتژی برای ايجاد گروههای بدون خشونت با هدف اماكن،‏جغرافيايى و بخش های مشخص با اهداف:‏- عضوگيری- تلاش برای كسب پيروزی در موضوعات مشخص با هدف گيری تكيهگاههای مرتبط با اين موضوعات- قرار دادن طرف مقابل در بحران،‏ با انتخاب موضوعاتى كه باعث مىشود طرف مقابل يا تقاضاهای جنبش را قبول كرده و يا با جنگيدن باجنبش باعث عدم مشروعيت خود شود.‏- با تحقق اهداف ميان مدت باعث افزايش اعتماد در درون جنبش،‏جذب اعضای جديد و اتحاد جبهه مخالفين شويد.‏٢٠١٢٠٠

روش شناسى های برنامه ريزی : برآورد استراتژيکچهار-‏ تجزيه و تحليل عمليات متقابل:‏در اين قسمت سعى كنيد تاثير هر كدام از توانايى های طرف مقابل در مراحلعملياتى خود را بررسى نماييد.‏پنج-‏ مقايسه مراحل عملياتى جنبش:‏در اين قسمت سعى كنيد معايب و محاسن هر حركت براساس اولويت هایحركت خود را تعيين نماييد.‏ برای مثال ممكن است كه نگهداشتن آمار مرگمير مردم برای شما مهم باشد و اين مى تواند بر مراحل عملياتى شما تاثيرگذارد.‏شش-‏ تصميم گيری:‏براساس ارزيابى واكنش های طرف مقابل و نقاط قدرت و ضعف هر حركت،‏طراحان تخمين استراتژيک تصميم مى گيرند كه كدام حركت بى خشونتقابل اجرا مى باشد.‏ سپس عمليات تصميم گيری شده به شكل يک شرحماموريتى اجرائى در مى آيد.‏ ‏(به درس پانزده مراجعه كنيد.)‏خلاصه:‏در يک سطح بسيار ابتدائى تخمين استراتژيک شامل محاسبهو مقايسه نقاط قوت و ضعف جنبش بى خشونت و طرفمقابل در زمينه های اجتماعى،‏ تاريخى،‏ فرهنگى،‏ سياسى واقتصادی در جامعه مورد نظر مى باشد.‏تخمين استراتژيک،‏ يک مدرک حياتى برای طراحان است كهيک پروسه وقت گير اما يک سرمايه گذاری برای جنبش تلقىمى گردد.‏ يک تخمين استراتژيک مناسب شبكه ای از حقايق،‏تحليل ها و در صورت لزوم فرضيات را در اختيار طراحانمى گذارد كه مى تواند با كمک به شناسايى بهترين حركات،‏پيكارهای معين،‏ تاكتيک های موثر باعث موفقيت جنبشگردد.‏در يک جمله استراتژی يک جنبش از اين تخمين اطلاعاتىمنشاء مى گيرد.‏تخمين استراژيک يک مدرک زنده بوده و بايد بطور مستمربروز گردد.‏ الگوی تخمين استراتژيک برای اين طراحى شدهاست كه به طراحان كمک نمايد كه حتى با وجود فشار،‏درست فكر كنند.‏الف ٠١هدف ٢ عملكردیفراگيرنده :اطلاعات كتاب تخمين استراتژيک را تفسير نمائيد.‏٢٠٣٢٠٢

دوره پيشرفتهIIملاحظاتسازمانى وعملياتي

مديريت جنبش:‏منابع مادي

مديريت جنبش:‏ منابع مادیمديريت جنبش:‏ منابع مادیبنا نهادن و مديريت يک جنبش بى خشونت دو فرايند مكمل بحساب مىآيند.‏ هر قدر نفش فرد در بنا نهادن يک جنبش بيشتر باشد،‏ نياز بيشتری بهفهميدن اصول مديريت منابع كليدی احساس مى گردد.‏ اين منابع كليدیعبارتند از:‏ منابع انسانى،‏ منابع مادی و زمان.‏منابع انسانى شامل مردم حمايت كننده از جنبش و همچنين تلاش های آنهامى باشد.‏ مديريت صحيح منابع مالى در جهت دسترسى به حاميان متعدد وچگونگى اسفاده از مهارت ها و دانش با ارزش اين اعضاء بسيار مهم مى باشد.‏منابع مادی شامل سرمايه های آشكار از قبيل پول،‏ ذخائر،‏ امكانات ارتباطى،‏اموال و وسائل حمل و نقل مى باشد.‏ ارزيابى نيازها و طراحى منابع مادی بهعملياتى كردن جنبش كمک مى نمايد.‏زمان نيز يک منبع محدود و غير قابل بازيابى است.‏ يک جنبش مى توانداعضای بيشتری بپذيرد يا پول بيشتری بدست آورد اما زمان از دست رفتهغير قابل بازيابى است.‏ بنابراين طراحى زمان و استفاده از آن برای دستيابى بهحداكثر تاثير منابع انسانى و مادی حائز اهميت است.‏در اين درس ما دربارهء مديريت صحيح منابع مادی صحبت خواهيم كرد وبرای اين كار بايد به ارتباط متقابل سه منبع اصلى يک جنبش نيز نگاهىگذرا بياندازيم.‏مديريت صحيح منابع مالى با مديريت صحيح منابع انسانى و زمان در ارتباطمى باشد.‏اين سه منيع مهم بطور قابل توجهى وابسته به يكديگر مى باشند.‏ برای مثاليافتن اعضاء جديد برای جنبش احتمال دستيابى يه منابع مادی مهم راافزايش مى دهد(‏‎١‎‏).‏ اما منابع مادی در جريان استخدام فعالان جديد موردنياز مى باشد (٢).طراحى دقيق زمان،‏ جنبش بى خشونت را قادر مى سازد كه به بهترين نحواز تاثير منابع مادی (٣) و انسانى (٤) استفاده نمايد.‏ اما اين خود نيازمنداستفاده از افراد (٥) و منابع مادی (٦) است ) از قهوه نوشيده شده در ملاقاتتا هزينهء مسافرت).‏ زمان،‏ با ارزش و غير فابل بازگشت است.‏ همچنانكهبنجامين فرانكلين ديپلمات و نويسنده آمريكايى گفته است:‏ » زمان از بينرفته هيچگاه باز يافته نمى شود.»‏ روش طراحى به عقب كه در آن شما يکجنبش را از انتها به ابتدا طراحى مى نماييد،‏ يک وسيله مفيد برای از دسترفتن زمان مى باشد.‏بنابراين رشد هر كدام از منابع كليدی تاثير مثبتى بر دو منبع ديگر دارد وبالعكس.‏الگوريتم ارتباط متقابل سهمنبع كليدی جنبش٤٥ ٢٦٣١هدف ١ عملكردیفراگيرنده :اهميت منابع كليدی شامل انسانى،‏ مادی و زمان را در ساختار يکجنبش بى خشونت درک كنيد.‏الف ٠٢٢٠٩٢٠٨

مديريت جنبش:‏ منابع مادیهدف ٢ عملكردیفراگيرنده :نكتهتاثير منابع مالى خودرا با استفادهء صحيح ازآنها به حداكقر برسانيد.‏درك اصول ابتدايى جمع آوری و مديريت منابع مادی .در جهت دستيابى به يک پيكار موفقيت آميز نياز به جمع آوری و حفاظتاز منابع مالى،‏ بسيار مهم است.‏ مديريت صحيح منابع مالى مى تواند باعثعملكرد صحيح يک جنبش حتى در زير شديدترين سركوبها گردد.‏ تصميمگيرندگان بايد نيازها را ارزيابى كرده و داوطلبان بايد در هر فعاليتى به دنبامنابع احتمالى باشند.‏ با استفاده از اين روش در جريان هر مرحله از پيكاريک تصوير دقيق از كجائى و چگونگى منابع استفاده شده و تغييرات احتمالىوجود خواهد داشت.‏جنبش های بى خشونت همچنين نياز به يک فهرست دقيق از منابع موجودداشته و همچنين بايد اين منابع را اولويت بندی نمايندو تحليل هايى برایبررسى سود و زيان استفاده از اين منابع در جهت افزايش تاثير آنها طراحىنمايند.‏نوع منابع مادینيازهای اساسى برای بقا وحفظ روحيهمواد مورد نياز برای ارتباطاتجمعى و حمل و نقلموارد لازم برای هزينه هایاجرايىمثالغذا،‏ پناهگاه،‏ لباس،‏ كمک های پزشكى وپول برای متهمان و اشخاص بيكار شدهكامپيوتر،‏ تلفن همراه،‏ خودرو،‏ پشتيبانى،‏دوچرخه،‏ بنزين،‏ اتوبوس،‏ قطار و بليط هایهواپيما- فضای دفتری- تلفن- فاكس،‏ اينترنت،‏ ماشين كپى و كامپيوتر- پست- وسائل لازم برای دفتر- قهوه- هزينه كارمندان اجرايى‏:تمرينبا استفاده از يک جلسهگروهى در مورد منابعمورد نياز جنبش خود وچگونگى دسترسى به آنهابحث نماييد.‏جدول زير مثال هايى ازمنابع قابل استفاده دربرخى جنبش ها را نشانمى دهدمهم:‏چگونگى استفاده از منابع مالى و بخصوص پول مى تواند باعث اتحادو يا تفكيک در يک جنبش گردد.‏ برای مثال بعضى جنبش ها به علتحسادت و اتهام زنى مالى به اعضای حقوق بگير شكست خورده اند.‏ برایجلوگيری از اين موضوع بسياری از جنبش های موفق مانند ‏«اُتپور»‏ بههيچ يک از اعضا پول پرداخت نمى كردند.‏ موضوع حقوق دادن به اعضایمركزی يک جنبش به علت خطرات احتمالى همراه آن بايد با دقتبررسى گردد.‏موارد مورد نياز برایپيكارهای بى خشونت- بروشور و ساير مواد- اجاره اتاق- مواد لازم برای رفع خستگى درراهمپيمايى ها- روزنامه- رسانه ها- پوسترها- هزينه های مربوط به دعوت از سخنرانان- پاداش ها- هزينه های لازم برای مسافرت نمايندگان- هزينه های ديگرالف ٠٢٢١١٢١٠

مديريت جنبش:‏ منابع مادیمنابع بالقوه برای حمايت مادینكتهحكومت ها هيچدوستى ندارند،‏آنها سود قابل بهره‏.برداری دارندجنبش های بى خشونت هميشه در زمينه يافتن منابع مختلف مادی دچارمشكل مى شوند.‏ گاهى حمايت كاملاً‏ داخلى بوده و در برخى موارد نيزجنبش مى تواند از كمک های بسيار محدود بين المللى استفاده نمايد.‏ كمکهای داخلى از گروه های مدنى منطقه ای،‏ سنديكاها،‏ سازمانهای شغلى ونهادهای مذهبى و اشخاص تامين مى گردد.‏ گروه های جوان بطور مكرر ازيک منبع مسن تر استفاده مينمايند كه چيزی نيست جز افراد فاميل.‏جنبش های بى خشونت همچنين مى توانند از كمک های بين المللى مانندسازمان های چند جانبه،‏ سازمان های غير دولتى بين المللى،‏ اعضای جامعهپناهندگان،‏ سازمانهای حامى دموكراسى،‏ حقوق بشر،‏ آزادی مدنى،‏ سنديكاهاو نهادهای مذهبى استفاده نمايند.‏با اين حال طراحان جنبش ها بايد مراقب باشند كه كمک های خارجى تاثيربيش از اندازه بر اهداف و فعاليت های جنبش نگذارد.‏ بعضاً‏ سازمان های بينالمللى با كاغذبازی های كند و ملزومات سختگيرانه و همچنين اشخاصىكه فكر مى كنند بهتر و بيشتر از مديران محلى،‏ موقعيت را درک مى كنند،‏دست و پا بسته شده اند.‏هشدار:‏ تمام گروه های بين المللى منافع و اهداف خاص خود رادنبال مى نمايند.‏ بسيار مهم است كه يک جنبش بى خشونتبخاطر دسترسى و جذب سرمايه گذاران از اهداف منطقه ای خوددور نشوند.‏يافتن سرمايهمنابعسرمايه گذاری ‏(فعاليت ها وارتباطات هدف دار)‏سرمايه جمع آوریشدهسرمايه هزينه شدهفعاليت هاتصوير:‏اگر يافتن سرمايه،‏ صحيحانجام شود چرخه ایبوجود مى آيد كه منبعمالى شما تامين سرمايهرا ادامه مى دهد.‏الف ٠٢گروههاييكه امكان كمک آنها به حركت شما وجود دارد توسط ارتباطاتجمعى جنبش شناسايى مى شوند.‏ ممكن است لازم باشد شما بر جنبه هایمختلف جنبش خود در جهت همسويى با اهداف خاصى تاكيد نمائيد.‏اگر نمايندگان جنبش بى خشونت مهارت بالايى در حرف زدن،‏ مذاكره و تهيهپيشنهاد مالى داشته باشند،‏ تاثير بيشتری در صحبت با اين حاميان خواهندداشت.‏منبع مالى٢١٣٢١٢

مديريت جنبش:‏ منابع مادیخلاصه:‏منابع كليدی يک جنبش بى خشونتِ‏ موفق،‏ منابع مادی،‏انسانى و زمان مى باشد.‏ اين منابع مكمل همديگر هستند.‏برای ايجاد يک جنبش موفق،‏ منابع مادی بايد تامين شده وحفاظت شوند.‏ ارزيابى نيازها برای هر حركت بايد انجام گيردومنابع مالى بايد با رشد عمومى جنبش و افزايش فعاليت هایآن همراه باشد.‏مهارتهای كليدی برای يافتن سرمايه و حفاظت از منابعمادی شامل تسلط بر زبانهای خارجى،‏ مذاكرات و طراحىپيشنهادات مالى مى باشد.‏ طراحان جنبش بايد مراقب تاثيربيش از حد كمک های بين المللى در جهت منحرف كردناهداف و فعاليت های جنبش محلى باشند.‏ بعضاً‏ سازمانهایبين المللى با بروكراسى كند،‏ ملزومات سختگيرانه و افرادیكه فكر مى كنند بهتر از تصميم گيرندگان محلى مى دانند،‏دست و پا بسته شده اند.‏الف ٠٢٢١۵٢١۴

مديريت جنبشمنابع انسانى

مديريت جنبش : منابع انسانيمديريت جنبش : منابع انسانيسه دليل برای اهميت منابع انسانى در جنبش بى خشونت وجود دارد:‏منابع انسانى عبارت از مردمى هستند كه وقت و مهارت های خود را دراختيار جنبش شما قرار داده اند.‏ اهميت داوطلبان برای يک جنبش بىخشونت در تعداد آنها،‏ ساعات كاری اختصاص داده شده به جنبش،‏ مهارتها،‏ دانش و شبكه های اجتماعى كه برای جنبش فراهم مى كنند،‏ نهفته است.‏بنابراين برای ساختن يک جنبش قوی شرايط زير لازم است:‏يک-‏ عضوگيری مداوم از افرادی كه به جنبش شما يا اهداف آن علاقه دارند.‏دو-‏ دسترسى مداوم به حاميان بالقوه كه امكان درگيری مستقيم برای آنهاوجود ندارد.‏سه-‏ آموزش اعضاء جديد و استفاده از مهارت ها،‏ دانش و شبكه های اجتماعىآنهاداوطلبان،‏ پياده نظام و قدرت ميدانى يک جنبش بى خشونت مى باشند.‏بدون آنها پيروزی ممكن نيست.‏ فعالان بر دو نوع هستند:‏ كسانى كه مهارتها و دانش را در پشت صحنه تهيه مى كنند و كسانى كه در حركت مستقيمبى خشونت شركت مى نمايند.‏ هر جنبش بى خشونت طولانى مدت بايد براساس اين دو نوع از فعالين شكل گيرد.‏يک-‏ تعداد:‏ منابع انسانى،‏ منبع قدرت سياسى مى باشند.‏ هنگامى كه شماجمعيت زيادی داريد مى توانيد اعتبار حركت و توانايى آن برای حركتجمعى را افزايش دهيد.‏ با افزايش تعداد اعضا،‏ يک حركت بى خشونت تبديلبه يک نيروی قابل اعتبار در برابر طرف مقابل مى گردد.‏دو-‏ ساعات كاری:‏ داوطلبان بطور مجانى برای جنبش كار مى كنند و انرژی وزمان خود را به جنبش اهدا مى كنند.‏مثال‏«كار او ساختهاست.»،‏ حتى كودكاننيز علاقمند بهشركت در پيكار ملىصربستان در سال٢٠٠٢ بودند.‏هند ١٩٣٠هدف ١ عملكردیفراگيرنده :درک اهميت منابع انسانىمطالعه موردی:‏ با قرار گرفتن در موقعيت فرماندهىِ‏ سى هزار نفر درپيكارِ‏ ‏«او كارش ساخته است»،‏ جنبش بى خشونت ‏«اُتپور»‏ در صربستانبرای مدت كوتاهى قوی تر از بسياری از نهادهای بين المللى عمل مىكرد.‏ چرا؟ يک محاسبه ساده رياضى نشان مى دهد كه داشتن سى هزارنفر مردم با ميانگين كاری چهار تا هشت ساعت در روز بيش از ی ميليونساعت كاری در ماه بوجود مى آورد كه معادل يک شركت تجاری بينالمللى معتبر است.‏الف‎٠٣‎٢١٩٢١٨

مديريت جنبش : منابع انسانيسه-‏ مهارت هاک آخرين دليل،‏ مهارت ها،‏ دانش و شبكه های اجتماعىهستند كه مردم به همراه خود به جنبش مى آورند.‏ برای مثال استفاده ازكامپيوتر،‏ ساختن وب سايت،‏ ارتباط جمعى،‏ سازماندهى مردم و سودآوری،‏بعضى از مهارتهايى هستند كه جنبش ها برای عملكرد،‏ رشد،‏ تحريکشهروندان،‏ غلبه بر طرف مقابل و موفقيت به آنها نياز دارند.‏هر اسم موجود در اين ليست يک منبع قدرتمند برای جنبش مى باشد.‏ هرشخصى دارای مهارت،‏ دانش و شبكهء اجتماعى است.(مثلاً‏ دوست يا فاميليک عضو مى تواند يک افسر گليس،‏ استاد دانشگاه،‏ تاجر،‏ نماد مذهبى و يافعال مدنى و غيره باشد.)‏ درک اين حقيقت يک نكته بسيار مهم برای رهبریو فعالان جنبش است.‏هدف 2 عملكردیفراگيرندهيادگيری مديريت و ارتقاء منابع انسانىيک جزء كليدی در مديريت منابع انسانى ساختن پايه های حمايتجنبش مى باشد.‏ اما اين كار چگونه انجام مى شود؟نكتههر فعالى برای جنبشبيحشوتا دارای اهميتاست.‏هنگاميكه تعداد اندكى از حاميان جنبش مشخص شدند،‏ مديريت منابعانسانى آغاز مى گردد.‏ قدم مهم بعدی ساختن يک پايه فعاليتى مى باشد.‏يک روش موثر برای انجام اين كار گردآوری يک ليست اصلى از اسامى تمامافراد عضو شده در جلسات مختلف مى باشد.‏ اين ليست بايد به چهار قسمتتقسيم گردد:‏فعالان:‏ اعضاء فعال كه در تمام جلسات شركت مى كنند.‏داوطلبان:‏حاميان:‏حاميان آينده:‏كسانيكه وظايف معينى بر عهده داشته اما درتمام جلسات شركت نمى كنند.‏كسانيكه تنها در راهپيمايى ها و يا اتفاقتشركت مى كنند.‏كسانيكه ممكن است تبديل به حاميان،‏ داوطلبان و يافعالان گردند.‏ كار شما كوچک كردن اين قسمت با سوقدادن اين مردم بسمت تبديل شدن به اعضا مى باشد.‏يک بخش مهم در ساختار يک جنبش حتى در آغاز آن،‏ علاقه مند نگهداشتناعضاء و گيشرفت مهارت ها و مسئوليت های آنها مى باشد كه ارتقاء منابعانساسى ناميده مى شود.‏ اجارب قبلى نشان مى دهد كه در اولين ماهعضوگيری يک تمايل برای ترک جنبش وجود دارد كه در صورت عدم تداومعضوگيری بمعنى از دست رفتن منابع انسانى استفاده نشده مى باشد.‏ارتقاء مداوم منابع انسانى در تمام سطوح جنبش از رهبری تا كوچک تريناعضا ضروری است.‏ اگر شما خواهان تداوم نيروی موجود در جنبش مى باشيدبايد وظايف ساده و قابل دسترس در اختيار داوطلبان قرار دهيد كه باعثپيروزی های كوچک گردد.‏الف‎٠٣‎٢٢١٢٢٠

مديريت جنبش : منابع انسانيكوشندگان و داوطلبان بااعطای كار و تخصص خودبه جنبش كمک مى كنند.‏برای درگير ساختن حاميان جديد و ارتقاء مهارت ها و مسئوليت های آنهاطراحى كارگاههای آموزشى با هدف انتقال دانش و مهارت در زمينه هايىمانند:‏ فعاليت مستقيم بى خشونت،‏ سازماندهى حركات،‏ طراحى و تجزيه وتحليل استراتژيک،‏ مديريت روابط خارجى،‏ گفتگو با رسانه ها،‏ ارتباطات وغيره لازم مى باشد.‏ اين كارگاه ها بايد شامل جلسات جداگانه برای طراحان،‏سازمان دهندگان و فعالان بر اساس مسئوليت ها،‏ ظرفيت ها و زمان اختصاصداده شده به حنبش باشد.‏آموزشآموزش:‏ده تا بيست نفر از بهترينفعالان را بر اساس مشخصات تعريفشده مانند تجربه،‏ اراده تغيير و انگيزهشناسايى نماييد.‏ مهارتهای مختلف مانندچگونگى شركت موثر در يک جنبش بىخشونت را به آنها آموزش دهيد سپس ازآنها بخواهيد با استفاده از اين مهارتها يک حركت را طراحى و اجرانمايند.‏برای درگير ساختن حاميان جديد و ارتقاء مهارت ها و مسئوليت های آنهاطراحى كارگاههای آموزشى با هدف انتقال دانش و مهارت در زمينه هايىمانند:‏ فعاليت مستقيم بى خشونت،‏ سازماندهى حركات،‏ طراحى و تجزيه وتحليل استراتژيک،‏ مديريت روابط خارجى،‏ گفتگو با رسانه ها،‏ ارتباطات وغيره لازم مى باشد.‏ اين كارگاه ها بايد شامل جلسات جداگانه برای طراحان،‏سازمان دهندگان و فعالان بر اساس مسئوليت ها،‏ ظرفيت ها و زمان اختصاصداده شده به حنبش باشد.‏عمل:‏بصورت مداودداوطلبان تازه نفس را بوسيلهدرگير كردن آنها در فعاليت هایجنبش پيدا كرده و از تمام فعالانجنبش بعنوان يک موقعيت برایدستيابى به منابع بيرونىاستعاده كنيد.‏عمل-استخدام-آموزشاين مدل مديريت منابع انسانىبه وسيلهٔ‏ مركز منابع انسانىاوپتور تهيه شده است.‏عملاستخداماستخدام:‏با تعداد كمى شروع كرده و بهآنها مسئوليت های كوچكى مانند يافتن دهنفر برای جلسهء بعدی محول نماييد.‏ برای اينكارمى توانيد جمله ای مانند ‏«هر كدام از شما ممكن استده نفر كه حامى جنبش باشند را بشناسيد،‏ اسم آنها رايادداشت كنيد.»‏ بكار بريد.‏ حال شما ليستى از صد تا دويستنفر را در اختيار داريد.‏ اگر تنها ده تا بيست درصد از اين افرادحاضر به شركت در جلسه مقدماتى بعدی باشند تعداد حاميانبالقوه در يک هفته دو برابر مى شود.‏ مسلم است كه دو برابركردن تعداد در هر هفته امكان پذير نيست و بسياری ازافراد جنبش را ترک خواهند كرد.‏ بنابراين شما نيازبه عضوگيری مجدد داريد.‏ سپس حاميانبالقوه بايد تبديل به حاميان فعالشوند.‏الف‎٠٣‎٢٢٣٢٢٢

مديريت جنبش : منابع انسانيهدف 3 عملكردیفراگيرنده:‏نكتهجنبش شما بايدبطور دائم در حالعضوگيری،‏ آموزشو فعال كردن اعضاءجديد باشد.‏يافتن يک استراتژی برای پروسه عضوگيریمردم بدلايل مختلف به عضويت جنبش شما درخواهند آمد.‏ برخى علاقهدارند كه بخشى از يک كار مهم و مبارزه با سركوب يا بازپس گيری حقوقو عدالتى باشند كه نه تنها مهم است بلكه برای داشتن يک آينده مناسبحياتى است.‏ شركت در فعاليت های يک جنبش همچنين باعث تغيير درروزمره گى شده و اين امكان را به مردم مى دهد كه در يک رويداد هيجانانگيز شركت نمايند.‏ يک انگيزه ديگر برای فعاليت،‏ ارضاء نياز افراد برای تماسو نزديكى با ساير مردم است و در آخر توانايى تاثير حتى در موارد كوچک درداخل يک سازمان،‏ يک انگيزه خاص مى باشد.‏ زيرا مردم احساس مى كنندكه جزئى از يک تيم بوده و تاثيرگذار مى باشند.‏در جهت ساختن يک جنبش قدرتمند،‏ رهبری نه تنها بايد بطور مداومعضوگيری فعال نمايند بلكه بايد بطور دائم بدنبال حاميان بالقوه ای مانندفعالان مدنى يا تجار باشند كه قادر به درگيری مستقيم در جنبش نيستند امامى توانند نقش غيرمستقيم و پشت پرده بازی كنند.‏ اين حركات غيرمستقيمو فعاليت های پشت پرده مى توانند شامل يافتن كانال های ارتباطى جديد،‏اطلاع رسانى از افكار عمومى،‏ تحريک همكاران برای در نظر گرفتن پيغامجنبش و انجام دادن حركات كوچک مانند اعتصابات كاری مى باشند.‏ اعضاءبدون شبكه های اجتماعى مهم مى توانند از طريق حركات ساده ای مانندشركت در يک تحريم به جنبش كمک نمايند.‏چون عضوگيری و توسعه پايه فعاليتى،‏ يک مسئوليت دائمى برای جنبش بىخشونت مى باشد،‏ تقريباً‏ تمام حركات بايد با يک حركت عضوگيری دنبالگردد.‏يک جنبش بايد فرصت های دائمى برای آ گاهى مردم از موضوع و ابرازحمايت تهيه نمايد.‏ معمولاً‏ حاميان بالقوه تمنها در مورد جنبش كنجكاوهستند و مشوق های بيشتری برای عضو شدن احتياج دارند.‏ برای يک جنبشهر مكان وهر حركتى يک فرصت برای عضوگيری مى باشد.‏ در هر جايى كهفعالان جنبش حاضر هستند از مسابقات فوتبال يا سالن های تئاتر تا مناظراتسياسى بايد حمايت ابزاری برای عضوگيری فراهم باشد.‏ برای مثال يک ميزاطلاعات ساده همراه با برگه های عضوگيری در شرايط كم خطر كافى بنظرمى رسد.‏ در شرايط خطرناكتر كه مردم حاضر به اسم نويسى در ليستنيستند راههای ارتباطى مانند ايميل و يا اس ام اس مى تواند اثرگذار باشد.‏حتى اگر جنبش ، يک فعاليت عمومى سريع و كوچک انجام مى دهد در ايندقايق كوتاه بايد فعالانى وجود داشته باشند كه تنها مسئوليت آنها صحبت باحاضران باشد.‏امكان دارد برخى از اين حاضران علاقمند شوند كه در مورد جنبش اطلاعاتبيشتری بدانند.‏ گفته شده است كه حتى يک كنفرانس مطبوعاتى نيز بايدبرای جذب عده ای از خبرنگاران مورد استفاده قرار گيرد.‏ما به شما احتياج داريم،‏صربستان سال 2000. اينپوستر در جنگ جهانى اول ودوم نيز استفاده شده است.‏يكى از معروف ترينپوسترهای عضوگيری در تاريخ‏«عمو سام به شما احتياجدارد.»،‏ آمريكا در هنگام جنگجهانى دومنكتههر نوع فعاليتى بايد بايک عضوگيری دنبالشود.‏الف‎٠٣‎٢٢۵٢٢۴

مديريت جنبش : منابع انسانيتمرين:‏طرح ريزی ذهنى برایيافتن منابع بالقوهداوطلبان جديد.‏ هدف اينتمرين شناسايى حداكثرراههای ممكن برای يافتنمنابع بالقوه انسانى مىباشد.‏از طريق محاسبهء ذهنىدانشجويان بايد يک نقشهتهيه نمايند كه در آن يکاستراتژی برای استخدامفعالان جديد شرح دادهشود.‏دايره اول شامل حركاتى مى شود كه بايد بلافاصله انجام گردد.‏ برای مثالدفتر جنبش خود را در معرض ديد مردم قرار دهيد،‏ در مورد اعياد مذهبىفكر كنيد زيرا اين اتفاقات تعداد زيادی از مردم را جذب مى نمايد.‏ يک ميزاطلاعات در مسابقه فوتبال هفتهء بعد قرار داده و بازديد كنندگان را ترغيب بهعضويت نمائيد.‏دايره دوم منابع بالقوه انسانى مى باشند كه احتياج به سرمايه گذاری زمانى وانرژی دارد.‏ برای مثال برای عضوگيری از طريق وبسايت جنبش ابتدا نياز بهساختن وبسايت و يافتن شخصى كه بتواند آنرا مديريت كند وجود دارد.‏اقدامهمگانىمحلهادارهكارهايى كه نيازمندآماده سازی هستندكارهايى كه مى شودبلافاصله انجامشان دادخلاصه:‏منابع انسانى اندازه و قدرت يک جنبش را افزايش مى دهد وبنابراين بدلايل مختلف يک منبع قدرت بحساب مى آيند.‏ اولاً‏فعالان،‏ داوطلبان و حاميان در جنبش شركت كرده و باعثافزايش تعداد اعضا مى شوند.‏ ثانياً‏ چون اكثر آنها يا تمام آنهابطور داوطلبانه كار مى كنند يک منبع مجانى برای جنبشمحسوب مى گردند.‏ در نهايت آنها مهارتها،‏ دانش و شبكههای اجتماعى با ارزشى برای جنبش بهمراه مى آورند.‏ فعالان،‏داوطلبان و حاميان پياده نظام و قدرت ميدانى جنبش مىباشند و بدون آنها پيروزی ممكن نيست.‏استخدام و دسترسى خارجى يک نياز پايه برای اكثر جنبشهای بى خشونت موفق مى باشد كه شامل ساختن پايه ای ازفعالان،‏ داوطلبان و حاميان شركت كننده در حركات مستقيمو حركات پشت پرده و همچنين دنبال كردن مهارتهای آنها،‏دسترسى و اطلاعات تماس آنها،‏ درگير نگهداشتن آنها درجنبش و ارتقاء مهارتهای آنها مى باشد.‏ هر فعال،‏ داوطلب وحامى برای جنبش بى خشونت با ارزش است.‏ با توجه به باارزش بودن منابع انسانى برای جنبش بايد در جهت مطلعساختن،‏ فعال نگه داشتن و با انگيزه كردن تمام اعضا تلاشگردد.‏اينترنتالف‎٠٣‎٢٢٧٢٢۶

الف ٤مديريت جنبش :مديريت زمان

مديريت جنبش : مديريت زمانمديريت جنبش : مديريت زمانسه منبع اصلى يک جنبش بى خشونت عبارتند از منابع انسانى،‏ منابع مادیو زمان.‏ منابع انسانى برای ايجاد توانايى سازماندهى و انجام حركات عمومىمهم مى باشند و دسترسى به منابع مادی يک جنبش را قادر مى سازد كهحتى تحت سركوب شديد نيز عملكرد مناسب داشته باشد.‏ منبع سوم،‏ زمانكه يک منبع محدود برای هر دو طرف ِ درگير در مناقشه و جهانشمول مىباشد.‏ بنابراين زمان بايد با دقت بسيار،‏ طراحى و استفاده شود تا حداكثر تاثيرمنابع انسانى و مادی بدست آيد.‏با وجود تفاوت شرايط فرهنگى،‏ اجتماعى،‏ تاريخى و سياسى هر جنبش بىخشونت،‏ طراحى دقيق زمان،‏ يک بخش مهم برای تمام جنبش های موفقمى باشد.‏از نظر استفاده،‏ زمان برای جنبش های بدون خشونت و ساير سازمان ها مىتواند به چهار قسمت تقسيم شود:‏پروژه های در حال اجراامور روزمره٢٥٪ بيست وپنج درصد١٥٪ پانزدهدرصد٦٠٪ شصتدرصدطراحى و گسترش!زمان از دست رفته:‏ صفر درصد بصورت ايده آلهدف ١ عملكردیفراگيرنده :درک ماهيت زمان بعنوان يک منبع جهان شمولزمان پديده ای است كه مردم در تمام اوقات زندگى نسبت به آن آگاهىدارند.‏ زمان در ساعت ها،‏ تلفن های همراه و تقويم ها وجود دارد.‏ اما آگاهىمردم در مورد اينكه زمان،‏ بخصوص در يک جنبش بى خشونت يک منبع باارزش است چقدر مى باشد؟يک-‏ زمان لازم برای طراحى و گسترش:‏ امور طراحى و گسترش مهم ترينوظيفه استراتژيست ها مى باشد.‏ ‏(مانند تهيه تقويم كاری برای جنبش)‏دو-‏ زمان لازم برای پروژه های در حال اجرا:‏ ‏(امور عملياتى وسازماندهى):‏ امور پروژه های اجرائى در ارتباط با مديريت تحركات جاریجنبش.(جلسات)‏سه-‏ زمان لازم برای امور روزمره:‏ امور روزمره و جزئى دارای اهميتهستند اما بعضى از اوقات باعث اتلاف وقت نيز مى گردند.‏نكتهزمان از دست رفتهرا شناسايى كردهو حتى الامكان آنراكاهش دهيد.‏برخلاف ديگر منابع،‏ مشخصهء بارز زمان بعنوان يک منبع،‏ جهان شمول بودنآن است.‏ تفاوت های زيادی بين جنبش های بى خشونت و طرف مقابل آنهادر زمينهء كيفيت و كميت منابع انسانى و مادی وجود دارد اما زمان برای هردو طرف يكسان است.‏ برای مثال اگر انتخابات شصت روز ديگر برگزار خواهدشد،‏ مقدار زمان در دسترس برای هر دو طرف يكسان است.‏ همه شصت روزيا ١٤٤٠ ساعت يا ٨٦٤٠٠ دقيقه و يا كمى كمتر از ٥٢٠٠٠٠٠ ثانيه برایاستفاده يا تلف كردن در اختيار دارند.‏چهار-‏ زمان از دست رفته:‏ بطور ايده آل زمان تلف شده نبايد وجود داشتهباشد.‏ در اكثر موارد ٨٠ درصد اين زمان در جنبش ها ناشى از انتظار برایافراد ديگر است.‏ يک شخص كه برای حضور در يک جلسه ده نفره،‏ پانزدهدقيقه تاخير كرده است در حقيقت پانزده دقيقه از وقت خود و صدو پنجاه‏«زمان گمشده هيچگاه دقيقه از وقت ديگران را تلف كرده است.‏بازيافته نمى شود.»‏بنجامين فرانكلينالف‎٠٤‎٢٣١٢٣٠

مديريت جنبش : مديريت زماننكتهاستفادهء موثر از زماننياز مند تقسيم امورمى باشد.‏ شما بايد يادبگيريد كه چگونه اموررا تقسيم كرده و چگونهتصميم بگيريد كه چهكارهائى را به چه كسىواگذار نمائيد.‏بهترين استراتژيست های اداری وتجاری از طريق طراحى دقيق زمان وهمچنين سازماندهى موثر كه آنها را قادرميسازد بخش مهمى از كارهایروزمره و قسمتى از حركات اجرائى را به زير دستان خود سپرده و منبع باارزش زمان را برای گسترش اجرائى و طراحى ذخيره نمايند.اگر رهبران واستراتژيستها با تعداد زيادی از امور اجرائى و جزئى مشغول شوند ديگر كسىبرای طراحى حركات آتى جنبش وجود نخواهد داشت و جنبش بتدريج كماثرترشده،‏ از بين خواهد رفت.‏مطالعه موردی:‏ در جنبش ضد ميلوسوويج در سال ٢٠٠٠ در صربستانيک حادثه خشونت آميز اتفاق افتاد كه ماركو پسر ديكتاتور نيز در آندرگيربود.محافظان پسر ميلوسوويج سه تن از فعالان اتپور را در شهركوچک‏«پازاريواک»‏ بشدت كتک زدند.اگر چه اين خشونت قسمتى از نقشه نبود،‏تنها در طول چند روز»‏ اُتپور»‏ تعداد ٢٥٠٠٠ پوستر از صورت مجروح‏«راديجكو لوكوويچ»‏ از فعالان كتک خورده را همراه با جمله»اين قيافهصربستان است»‏ چاپ نمودند.‏ پيام اين حركت اين بود كه مردم موردتحقير قرار گرفته اند و بايد بر عليه خانواده ميلوسوويچ كه فكر ميكند غيرقابل لمس و يا ورای قانون مى باشد برخيزند.‏اين چهرهٔ‏ صربستاناست.‏‏:تمرينهدف ٢ عملكردیفراگيرنده :تمرين:‏ زمانبندی خود رامحاسبه كرده و آنرا با دايره زمانى ايده آل مقايسهنمائيد.‏درک اهميت طراحى زمان در يک جنبش:‏يک-‏ هيچ كاری به اندازه ای كه به نظر مى رسد آسان نيست.‏دو-‏ هر كاری از چيزی كه شما فكر ميكنيد بيشتر طول ميكشد.‏سه-‏ قبل از اينكه كاری را انجام دهيد ابتدا بايد كار ديگری را بپايان برسانيد.‏اقتباس از كتاب قانون مورفىجنبش ها نياز به يک آغاز،‏ ميانه و يک پايان تنظيم شدهء واضح دارند.‏ بعضىاوقات يک حركت انجام شده ميتواند باعث جلب توجه رسانه ها شده وكارجنبش را به جريان اندازد.‏ از طرف ديگر اگر شما از سركوب يا توجه طرفمقابل بيمناک هستيد بعضى اوقات شروع يک پيكار بايد در سطح پاييننگهداشته شود.توسعه جنبش بايد بر افزايش تعداد،‏ شدت يا گوناگونى فعاليتهای سطوح اوليه مانند رويدادهای عمومى يا جستجوی خانه به خانه اعضامحدود گردد.‏استراتژيست ها پيشاپيش بايد برای اتمام پيكار برنامه ريزی شده وهمچنينزمان مناسب برای اعلام پيروزی در جهت برانگيختن اعضا برای شركت درپيكار های آينده را پيش بينى نمايند.‏نكتهنقشه شما بايد انعطافپذير باشد.‏سازمان دهى يک حركت هر چند يک حركت كوچک،‏ يک امر مهم ميباشد.‏به منظور دسترسى به زمانبندی ايده آل استراتژيست ها بايد در صورت امكانتقسيم امور كرده و انجام كار ها را برای فعالان آسان نمايند.با طراحى هرلحظه از وقت موجود،‏ يک جنبش آماده روياروئى با مشكلات آن خواهد بود.‏نقشه زمانى شما بايد قابل انعطاف بوده واجازه استفاده از موقعيت ها ی پيشبينى نشده را در اختيار قرار دهد.‏ بهترين جنبشها آنهائى هستند كه به سرعتبه وقايع واكنش نشان داده و امور پيش بينى نشده را به سود جنبش تبديلنمايند.‏ اگر چه استراتژی بايد با قدرت پيش رود اما تاكتيک های جنبش بايدانعطاف پذير وسازگار باتغييرات موقعيتى باشد.‏وجود يک طرح برای موفقيت يک پيكار لازم ميباشد اما طرح قديمى ياطرحى كه تنها برای پر كردن روی يک ميزدر دفتر جنبش استفاده شودكاربردی ندارد.طرح يا يک نقشه بايد يک مدرک زنده باشد كه بطور مرتب بهروز شده ومورد ارزيابى حقيقى قرار گيرد.‏ نقشه،‏ يک راهنما برای حركت بودهوبايد بطور مرتب مورد بحث قرار گرفته و پيشرفت نمايد.‏شما نياز به يک تقويم كاری داريد كه امور روزانه جنبش را نمايش داده ودرمراكز جنبش ومحل جلسات تصميم گيری نصب گردد.‏الف‎٠٤‎٢٣٣٢٣٢

مديريت جنبش : مديريت زماننكتهتقويم خودرا به روز ودرمعرض ديد قراردهيد.‏طراحى رو به عقب،‏ يک وسيله مديريت زمان است كه جهت استفاده موثراززمان طراحى شده است .اين روش طراحى بصورت زير اجرا مى شود:‏يک-‏ روی يک تقويم ماهانه تمام ضرب الاجل های مربوط به پيكارخود را يادداشت نمائيد.‏دو-‏ در يک كاغذ جداگانه هر رويداد وحركت مربوط به اين ضربالاجل ها را يادداشت كرده وليستى از مراحل لازم برای اجرای هرحركت را تهيه نمائيد.(مثال بعد)‏سه-‏ سپس اين مراحل را بصورت رو بعقب بطوريكه مرحله آخر درروز قبل از حركت يا رويداد انجام گيرد طرح ريزی نمائيد.‏ سپساز روی ليست خود يک يا دو مرحله برای هر روز در نظر گرفته تاجائيكه تمام مراحل و روزهای مختلف برنامه ريزی شوند.‏چهار-‏ به ضرب الاجل های بعدی مراجعه كرده ومرحله سه را تكرارنمائيد.بهتر است كه ضرب الاجل آخر خود را قبل از همه طراحىكنيد.‏انتخاباتزمان بندی آمادگى برای يک رويداد عمومى:‏- ١٠ ‎١٥‎روزقبل از رويداد:‏- يک موضوع را انتخاب نمائيد.‏- يک حركت،‏ اسم و پيام را طراحى نمائيد.‏- زمان ومكان را پيشنهاد نمائيد.‏- يک تقويم حاوی تمام فعاليت های آماده سازی طراحى كرده و با سايراعضا درميانبگذاريد.‏- يک بودجه تهيه نمائيد.‏- در صورت نياز پوسترهای چاپى تهيه نمائيد.‏٣ تا ٧ روز قبل از رويداد:‏- با شركت كنندگان ديدار كرده و وظايف را تقسيم كنيد.‏- پوسترها و مواد را درصورت نياز پخش نمائيد.‏- يک سناريوی جامع برای رويداد طراحى نمائيد.‏- موانع موجود را تحليل كرده برای اتفاقات پيش بينى نشده طراحى كنيد.‏‎٤٨‎ساعت قبل از رويداد:‏- مراحل قانونى لازم را انجام دهيد(بعنوان مثال اطلاع به پليس).‏- به شركت كنندگان يادآوری كرده و زمان و مكان را تائيد نمائيد.‏- كنفرانس مطبوعاتى و بيانيه عمومى را بهمراه پيام انتخاب شده آماده نمائيد.‏- كنفرانس مطبوعاتى را درصورت نياز برگزار كنيد.‏‎٢٤‎ساعت قبل ازرويداد:‏- آخرين مرور زمان بندی و منابع لازم.‏- ارسال دعوت نامه برای خبرنگاران.‏- تقسيم اموراجرائى بين شركت كنندگان.‏روز رويداد:‏- شركت گنندگان را درمراكزجنبش جمع كرده وآنان راتهييج نمائيد.‏- رويداد(اجرا)‏- ارسال گزارش مطبوعاتى برای خبرنگاران.‏يک تا دو روز بعد از رويداد- با شركت گنندگان تماس گرفته وسپاسگزاری نمائيد.‏- يک گزارش تصويری از واقعه تهيه نمائيد.‏- ارزيابى موفقيت رويداد0209162301رويداد ١081522رويداد ٢07 06 05 0414 13 12 1121 20 19 18رويداد ٣30 292827 26 25 24031017هدف ٣ عملكردیفراگيرنده :با استفاده از تكنيک طراحى رو بعقب يک تقويم كاری برای جنبش تهيهنمائيد.‏شنبهيكشنبهدوشنبهسه شنبه چهارشنبه پنجشنبهجمعهالف‎٠٤‎٢٣۵٢٣۴

مديريت جنبش : مديريت زماننكته:‏صربستان سال ٢٠٠٠ تقويمكاری جنبش اتپور دردفتركاری آن در معرض ديدقراردارد.‏چگونه تقويم كاری خود را تهيه نمائيم؟يک-‏ اولين نكته كليدی برای طراحى رو بعقب موفق،‏ تقسيم كردنيک پيكار به امور كوچک و واقع بينانه است زيرا درغيراينصورت مردماز مقدارزياد امور خسته شده وتوانائى سازماندهى نخواهند داشت.برایمثال اگر يک رويداد عمومى طراحى ميشود اولين كارنبايد نوشتن يکسخنرانى باشد بلكه بايد انتخاب يک موضوع به عنوان اولين قدم در نظرگرفته شود.‏ به همين ترتيب سازماندهى پوشش خبری بسيار گستردهبوده و بايد بصورت ارسال يک دعوتنامه برای خبرنگاران اجرا گردد.‏ شمابايد دقيقا تمامى امور لازم برای آمادگى انجام يک حركت يا رويداد رادرنظر بگيريد.‏دو–‏ يک جنبه مهم ديگر برای طرح ريزی رو بعقب قبل از حركتميباشد،‏ بطور ايده آل استراتژيست ها بايد تمامى مراحل لازم برای پيكاررا طراحى نمايند.‏سه – واقع گرا باشيد.يک پيكار با استفاده از پوستر را درشب جمعهطراحى نكنيد اگر مى دانيد كه پوسترهای شما قبل ازآخر هفته آمادهباشند.‏ زمان اضافى برای انجام شدن امور ضروری را درنظر بگيريد.‏طراحى رو بعقب به اين دليل كارآئى دارد كه استراتژيست ها را وادار بهتعيين ضرب الاجل های داخلى كرده و مقدار متعارفى از كار را برای هرروز كاری در نظر مى گيرد.‏ درواقع اين حركت مانند تفاوت بين پريدنغير موفق ازطبقه هفتم يک ساختمان ويا استفاده از پله ها مى باشد.‏اقتباس از كتاب ‏«چگونه دركالجمطالعه نمائيد،‏ والتر پاك.‏ ) بوستن:‏ شركت هاوتون ميفلين،‏‎١٩٩٧‎‏.)‏ »با استفاده از الگوی گفته شده يک طرح برای برگزاری يک مهمانى به افتخاريک استاد دانشگاه آماده نمائيد.‏ نقشه بايد براساس اطلاعات زير طراحى شود:‏دكتر رضا رئيس دپارتمان زبان انگليسى در دانشگاه،‏ اخيرا يک كتاب هزارصفحه ای تحت عنوان ‏«دريا به عنوان يک وسيله برای يكپارچگى نمايشىدر رمان موبى ديک».‏ همچنانكه مى دانيد كتاب موبى ديک را هرمن ملويلدرسال در ١٨٥١ درباره » كاپيتان آهاب»‏ كه قصد او برای كشتن يک نهنگسفيد بود به رشته تحرير درآورده است.‏ تاريخ آغاز فروش كتاب دكتر رضا،‏سه هفته بعد مى باشد.‏شما فارغ التحصيلان تصميم گرفته ايد يک مهمانى شام به افتخار او در شبشروع فروش كتاب برگزار نمائيد.بااستفاده از الگوی طرح ريزی بحث شدهيک طرح در عرض يک ساعت تهيه وتحويل رئيس دانشگاه بدهيد.‏ قابل توجهاست كه دكتر رضا سه بار طلاق گرفته،‏ سيگاركوبائى مى كشد و دو گيلاسمارتينى قبل از شام و يک براندی بعد از شام مى نوشد و سرگرمى های اوجمع آوری تمبر،‏ نوشتن شعر به زبان يونانى و ماهيگيری مى باشد.‏ طبقگفته های همسر آخر او،‏ غذاهای مورد علاقه او حلزون خام و كله پاچه مىباشد كه مى تواند دليلى بر سه طلاق قبلى او باشد.‏ علاوه بر لاتين و يونانى اوانگليسى،‏ آلمانى،‏ روسى و عبری را بطوركامل حرف مى زند.‏تمرين عملى :الف‎٠٤‎٢٣٧٢٣۶

مديريت جنبش : مديريت زمانيک تقويم كاری با استفاده از كاغذهای برچسب دار طراحى كرده و با گروه درميان بگذاريد.‏موضوعات مرتبط درداخل تقويم كاری:‏- آيا اطلاعات راجع به زندگى شخصى استاد اثری در طراحى مهمانىدارد يا خير؟- منابع مالى از كجا تامين مى شود؟- چه كسى بايد دعوت شود و چرا؟- آيا مهمانى جدی خواهد بود؟- آيا هديه ای درنظر گرفته شده است؟ اگر نه چرا؟- هديه در نظرگرفته شده چيست؟ وچرا انتخاب شده است؟- چه عواملى در انتخاب محل مهمانى موثرهستند؟خلاصه:‏يک قدم حياتى برای موفقيت جنبش بدون خشونت درکاهميت زمان بعنوان يک منبع كليدی مى باشد.‏ برخلاف منابعمادی وانسانى مشخصات منحصر به فرد زمان محدود بودن وجهان شمولى آن مى باشد.تجزيه و تحليل زمان شامل تقسيماين منبع به سه جزء اصلى شامل طراحى و گسترش پروژههای اجرائى و امور روزمره مى باشد.‏استراتژيست ها نه تنها بايد اوقات تلف شده را كاهش بدهندبلكه همچنين با تقسيم وظايف بين ديگران وقت خودرا برایطراحى و مديريت پروژه ها ذخيره نمايند.‏طراحى دقيق زمان،‏ يک جنبش بدون خشونت را قادر مىسازد كه بصورت موثر از منابع انسانى و مادی استفاده نمايند.‏پروسه طراحى رو به عقب در اين زمينه مورد استفاده قرار مىگيرد.‏ يک نقشه زمانبندی بايد به كارهای كوچک و قابل انجامتقسيم شده و واقع بينانه و انعطاف پذير باشد.‏- آيا مدعوين از نوع لباس اطلاع دارند يا خير؟الف‎٠٤‎٢٣٩٢٣٨

الف ۵مديريت جنبشانتقال مهارت ها و دانش

مديريت جنبش : انتقال مهارت ها و دانشهدف ١ عملكردیفراگيرنده :مديريت جنبش : انتقال مهارت ها و دانشبرای ساختن يک جنبش قدرتمند،‏ شما و همكارانتان بايد قادر باشيد كهبصورت موثر مهارتها،‏ دانش و اطلاعات خود را به حاميان انتقال دهيد.‏كسانى كه وظيفه آموزش را بر عهده مى گيرند بايد با مبانى تئوری آموزشبزرگسالان و تكنيک های انتقال دانش آشنائى داشته باشند.‏درک اهميت انتقال دانش در يک جنبش بدون خشونت.‏معرفى تئوری آموزش بزرگسالان و روش شناسى در جنبش بىخشونت.‏برای تدريس موثر ، شما بايد درک كاملى از موضوع ، هدف دوره آموزشى وسطح دلخواه مهارتها داشته باشيد.‏ با استفاده از اهداف ارزيابى دانشجو درطراحى دروس مى توان مدرس را قادر ساخت تا اهداف معين و قابل اندازهگيری را شناسائى نمايد . يک هدف ارزيابى دانشجو حاوی يک فعل امريه ‏(كهدر واقع نتيجه گرفته شده از درس خواهد بود.)‏ مى باشد.‏هدف ٢ عملكردیفراگيرنده :انتقال دانش برای تحركاتِ‏ همآهنگ شده ومنظم،‏ الزامى است.‏ هدف اوليه هرآموزشى،‏ افزايش توانائيهای شخصى و سازمانى برای رسيدن به اهداف ميباشد.‏آموزش بايد بر رفتارها تاثير گذاشته و باعث پيشرفت مهارتها گردد.‏ آموزشافراد در جهت نظم دهى وايجاد درک صحيح از روشهای جنبش بى خشونت‏.مى تواند باعث اجتناب از رفتارهای خشن و مخرب گردد‏«به من بگو و من فراموش خواهم كرد.‏ به من نشان بده و من شايد بياد داشتهباشم.‏ مرا در گير كن و من درک خواهم كرد.»‏كنفوسيوس ٤٥٠ قبل از ميلاد.‏تدريس موثر همچنين نياز به درک چگونگى يادگيری مردم دارد.‏ يک مدلتشريحى برای اين منظور،‏ ياد گيری را به سه قسمت تقسيم مينمايد:‏يک – حوزه دانش ‏(آگاهى (دو – حوزه رفتاری ‏(خلق و خو)‏سه – حوزه مهارتى ‏(مهارتها (CASE STUDY:مارتين لوتر كينگ،‏ رهبرجنبش حقوق مدنى آمريكامطالعه موردی : يک مثال در مورد اهميت آموزش،‏ در جنبش حقوق مدنىآمريكا به رهبری دكتر مارتين لوتركينگ در دهه های ٥٠ و‎٦٠‎ ميلادی قابلبازيابى است.‏ اعضا جنبش با بازسازی صحنه های مواجهه با مسئولان،‏ روشصحيح مبارزه را تمرين مى كردند.‏ اين بازسازی ها همچنين برای بررسىتاثير تاكتيک ها مورد استفاده قرار مى كرفت . در واقع اين صحنه سازی هامانند بازيهای جنگى بودند كه در آنها تاكتيكها بدون وجود خطر انجام آنهادر زندگى واقعى مورد آزمايش قرار مى گرفتند.‏ همچنين قبل از تحركاتعمده ‏،جلساتى در كليساها برای آماده كردن مردم برگزار مى كردند.‏اين نوع آزمايش ، اعضا را قادر مى ساخت كه در هنگام تحركات منظم بودهوآمادگى لازم را داشته باشند و عليرغم تحركات و حملات مكرر فيزيكىتوسط اعضا حكومت وجنايتكاران،‏ اعضا جنبش ‏،نظم بى خشونت لازم برایانجام اهداف از پيش تعيين شده را رعايت مى كردند.‏الف‎٠٥‎٢۴٣٢۴٢

مديريت جنبش : انتقال مهارت ها و دانش) آگاهى (حوزه دانش‏(خلق و خو)‏حوزه رفتاریالف ( درکب ( تجزيه و تحليلج ( ارزيابىاهداف حوزه های مختلف:‏الف ( درک ارزش ها و رفتارهای جديد در مورد اطلاعاتمخروط تجربهء ‏«ديل»‏حافظه مردم١٠ در صد از چيزهائيكه مى خوانند.‏٢٠ در صد از چيزهائيكه مى شنوند.‏٣٠ در صد از چيزهائيكه مى بينند.‏٥٠ در صد از چيزهائيكه ميشنوند و مى بينند.‏٧٠ در صد از چيزهائيكه مى گويند يا مى نويسند٩٠ در صد از چيزهائيكه انجام مى دهند.‏الف ( واكنش موثر در مورد اطلاعاتب ( تطابق با شرايط جديدتكنيک های ارائه مطلب :تكنيک های بسياری برای تعليم بزرگسالان مورد استفاده قرار مى گيرند كهبعضى از آنها ذيلا ارائه مى شوند:‏‏(مهارتها (حوزه مهارتىنكتهبهترين حالت يادگيریافراد شركت فعال آنهادر پروسه يادگيریمى باشد.‏الف‎٠٥‎٢۴۵٢۴۴

روش/توضيحارتباط يک طرفه از استاد به دانشجوتدريس همراه با مباحثه/‏مدرس ودانشجويان نكاتقابل توجه در مورد يکمبحث را مورد بحثقرارميدهند.‏همفكری/تكنيک تدريس كه در آن هركس نوار های ويدئويى و تصاويرميتواند تجربيات و راه حل های پيشنهادیخود را ارائه نمايد.‏ارتباط دوطرفه بين مدرس و دانشجويان منجر مباحثه با استفاده از يک گروه كوچکبه نتيجه گيری با استفاده از سئوال و جواب وفعاليتهای ديگر برای يک موضوع با يک روشساختاری به رهبری مدرسمطالعات موردی ‏/دانشجويان با استفاده از يکمطالعه موردی در مورد موضوع بحث كرده وراه حل های احتمالى را بررسى مينمايندبازسازی/دانشجويان روشهای متفاوت برای حلموضوع مورد مطالعه را بازسازی مينمايندكارگاههای آموزشى/مميزی/دانشجويان فعاليت سخنران مهمانمورد نظر را تمرين كرده وتوسط مدرسمميزی ميكرددنقاط قوت- ادامه مطالب تئوری به روش مستقيم ومنطقى- ارائه مثال های حقيقى- تحريک قدرت تفكر- قابليت استفاده برای گروههای بزركتر- درگيری مستقيمدانشجويان حداقل بعد ازارائه درس- توانائى پرسش و امتحان- تقويت قدرت شنيدن اجازه تفكرات خلاقدرمورد ايده های جديد ايجاد مينمايد- تشويق به مشاركت كامل- افزايش تجربه و دانش گروه- ايجاد روحيه مشاركت‏-امكان ايجاد ايده های بهتر و بيشتر از ايده هایاوليه- روش نمايشى آموزش- حفظ تمركز گروه- حرفه ای بودن- قدرت ايجاد مباحثه- توانائى ايجاد و جمع آوری تجارب و ايده هایگروه- روش موثر بعد از كلاس،‏ فيلم يا تجاربى كهنياز به تجزبه و تحليل دارند- قابليت مشاركت فعال افراد- قابليت مشاركت افراد- راحتى افراد در گروههای كوچک- توانائى نتيجه گيری گروهى- توانائى ايجاد مهارتهای تحليلى- توانائى كشف راه حل برای موضوعات پيچيدهو استفاده از آنها- روش نمايشى برای معرفى موضوع- قدرت قراردادن افراد درنقش های مختلف برایدرک ديدگاهها در يک موضوع واحد- توانائى يافتن راه حلها- تمرين مهارتها- توانائى ايجاد قدرت تفكر و واكنش بدونتحت تاثير قرار گرفتن از ديگران- توانائى مباحثه تفكرات شخصى- توانائى خصوصى نمودن موضع- از بين بردن كليشه های رايج بين دانشجويانمحدوديت هاآمادگى- افراد مجرب هميشه مدرسان نيستند- مشاركت غير فعال- عدم توانائى اندازه گيری سطح يادگيری- ارتباط يكطرفه- نياز به معرفى وخلاصه واضح- نياز به محدوديت زمانى وموضوعى- مثالها- محدويت زمانى- كيفيت محدود بهسئوالات پرسيده شده- نياز به آماده كردنسئوالات قبل از شروعبحث- عدم تمركز- نياز به محدويت در ‎٥‎تا‎٧‎ دقيقه- دشواری خلاص شدن از اطلاعات موجود- در صورت عدم رهبری صحيح،‏ ايجادفضایانتقادی- انتخاب موضوع توسط مدرس- نياز به ايده های اوليه برای شروع بحث- دشواری تمركز بعلت تعدد موضوعات- امكان عدم مشاركت كامل- تاثير محدود به مباحثه بعدی- نياز به آماده كردن وسايل- آماده كردن سئولات توسط مدرس برایبحث در پايان فيلم- غيرقابل برگزاری با بيش از ٢٠ نفر- مشاركت افراد معدود- اتلاف وقت- امكان انحراف از موضوع اصلى- نياز به طراحى دقيق مباحثه توسط مدرس- آماده سازی سرفصل سوالات- نياز به روش فكری صحيح- امكان انحراف از موضوع اصلى- نياز به آماده سازی موضوعات و سئوالاتمعين برای گروه توسط مدرس- امكان عدم بازيابى ارتباط با موقعيت كنونى- اطلاعات ناقص و در نتيجه نتايج نامناسب- تعريف مورد مباحثه با استفاده از مثالهایمختلف- آماده سازی مطالعه موردی- امكان خودآگاهى بيش از حد- غيرقابل استفاده درگروه های بزرگ- احتمال احساس تهديدشدن- قابليت استفاده برای زمانهای كوتاه - خوب نبودن سخنران- اطلاعات ناقص و نتايج نامناسب- نياز به آماده ساختن مطالب نوشته شده- نياز به تعريف موقعيت ونقش افرادتوسط مدرس - نياز به توضيح مسئوليتها- نياز به دستورالعملهای كاملا واضح - نياز به تماس وهماهنگى با سخنران- معرفى مناسب سخنرانموارد استفاده در كتابروش های تدریس رایج- ‏(پايه-‏ دو)قدرت بى خشونت در جامع:‏ مدلها و منابع قدرت- ‏(پايه-‏ هفت)‏ استراتژی واصول جنبش بىخشونت- ‏(پايه-‏ سيزده)‏ ترس وغلبه بر تاثير آن- ‏(پايه-‏ چهارده)‏ آلودگيهای جنبش بىخشونت:‏ فرهنگ امنيتى- ‏(پايه-‏ سه)‏ تكيه گاهها- ‏(پايه-‏ پنج)‏ فعالسازی قدرت بىخشونت:‏ مكانيزيمهای تغييردرحركت بىخشونت- ‏(پايه-‏ يازده)‏ مديريتجنبش،‏ رهبری- ‏(پايه-‏ يک)‏ قدم اول آينده نگری- ‏(پايه-‏ نه)‏ تاثير بر حاضران و پيام های ارتباطى- ‏(پايه-‏ سيزده)‏ مديريت جنبش ‏،بحران سازی- تمام درس ها بخصوص پايه-‏ ده انواعارتباطات برای ارتباطات هدفداربرگرفته از:‏ بهره برداری هر چه بيشتر از آموزش هايى كه در بارهٔ‏ ايدز/‏ اچ.آی.وی.‏ ديده ايد،‏ مركز آموزشى ايدز ايستبى،‏ بازنگری از ١٩٨٩، افزوده ها از پت مک كارتى،‏ آر.ان.،‏ ام.اس.ان،‏ ١٩٩٢- ‏(پايه-‏ چهار)‏ فرمانبرداری- پايه-‏ هشت)‏ طراحى روش شناسى،‏ تمرينقدرت نموداری- ‏(پيشرفته ‏-دو)‏ رهبری جنبش،‏ منابع مادی- ‏(پيشرفته-‏ چهار)‏ رهبری جنبش،‏ طراحىزمان- ‏(پايه-‏ يک)‏ قدم اول:‏ آينده نگری- ‏(پايه-‏ چهارده)‏ آلودگيهای جنبش بىخشونت،‏ فرهنگ امنيت- ‏(پيشرفته-‏ يک)‏ طراحى روش شناسى؛تخمين استراتژيک- ‏(پايه-‏ سيزده)‏ رهبری جنبش،‏ بحران سازی- ‏(پايه-‏ يک)‏ قدم اول:‏ آينده نگری- ) پايه-‏ چهار)‏ فرمانبرداری- ‏(پيشرفته-‏ سه)‏ مديريت جنبش،‏ منابع انسانى- ‏(پيشرفته-‏ پنچ)‏ انتقال مهارتها و دانش بدونخشونت- ‏(پايه-‏ سيزده)‏ رهبری جنبش،‏ بحران سازی - قابل استفاده در تمام دروس- ‏(پيشرفته-‏ يک)‏ طراحى روشها،‏ تخميناستراتژيک- ‏(پيشرفته-‏ پنج)‏ انتقال مهارتها و دانش بىخشونت

مديريت جنبش : انتقال مهارت ها و دانشهدف ٣ عملكردیفراگيرنده :‏:تمرينهدف ارزيابى دانشجو ) سه )– تشريح توانائى تدريس يک جنبه ازجنبش بى خشونت.‏يک هدف ارزيابى دانشجو از يكى از بخشهای كتاب را انتخاب كنيد.‏ يکمبحث به مدت كمتر از نيم ساعت آماده نمائيد.‏ با يک مقدمه آغاز كرده،‏بحث اصلى،‏ مثال ها،‏ و تمرين های عملى ارائه نموده و با يک خلاصه،‏ نتيجهگيری نمائيد.‏ سپس با استفاده از مباحثه گروهى تاثير مبحث ارائه شده رابررسى نمائيد.‏خلاصه:‏يک سازمان در صورتيكه اعضای آن در مورد مسئوليت ها ونحوه انجام آنها آموزش نبينند،‏ موفق نخواهد بود.‏ برای انتقالموثر دانش و مهارتهای لازم به اعضای يک جنبش مدرسان بايدتوانائى استفاده از تئوری يادگيری بزرگسالان و تكنيک هایانتقال دانش را داشته باشيد.‏سه حوزه اصلى يادگيری عبارتند از:‏ دانش،‏ رفتار و مهارتسازی.‏ همراه با تعداد زيادی از روشهای تدريس و انتقال اينمطالب،‏ مدرسان بايد روشهای مناسب برای هر موضوع را باتوجه به نيازهای گروهِ‏ تحت يادگيری انتخاب نمايند.‏ پس ازانتخاب روشهای تدريس،‏ آنها بايد به ياد داشته باشند كه درصورت امكان،‏ افراد با شركت فعال در بحث ها و انجام دادنتمرين های جديد بهترين سطح يادگيری را خواهند داشت.‏الف‎٠٥‎٢۵١٢۵٠

ضميمه يکروش های اعتراض بى خشونت

روش های اعتراض بى خشونتروش های اعتراض بى خشونتروش های اعتراضبى خشونت و قانع سازیروش های اعتراض بى خشونت:‏بيانيه های رسمى:‏يک-‏ سخنرانى های عمومىدو-‏ نامه های مخالف يا حمايتسه-‏ اعلاميه های سازمانها و نهادهاچهار-‏ بيانيه های عمومى امضا شدهپنج-‏ اعلاميه های كيفریشش-‏ دادخواست های گروهىارتباطات وسيع تر با پيام گيران:‏هفت–‏ شعارها ‏،كاريكاتورها و سمبل هاهشت–‏ پرچم،پوسترها ، ارتباطات نمايشىنه–‏ بروشورها ، اوراق و كتابهاده–‏ روزنامه ها و مجلاتيازده–‏ راديو و تلويزيوندوازده–‏ زمين نگاری و آسمان نگاریدوازده الف–‏ پيام رسانى با تكنولوژی جديد،‏ اس ام اس های عمومى ‏(اينروش در سال 2000 توسط اتپور در مبارزه بدون خشونت عليه ميلوسويچابداع گرديد.)‏نمايش های گروهى:‏سيزده–‏ نمايندگى هاچهارده–‏ جوايز ساختگىپانزده–‏ لابى های گروهىشانزده–‏ انتظاماتهفده–‏ انتخابات ساختگىحركات عمومى سمبليک :هيجده – نمايش پرچم ها و رنگ های سمبوليکنوزده – پوشيدن سمبول هابيست – عبادتبيست ويک – پخش اسناد سمبليکبيست دو – جامه كنى برای مخالفتبيست وسه – تخريب اموال شخصىبيست وچهار – چراغهای سمبليکبيست وپنچ – نمايش عكس چهره هابيست وشش – نقاشى بعنوان مخالفتبيست وهفت – علائم و اسمهای جديدبيست وهشت – صداهای سمبليکبيست ونه – اصلاحات نمادينسى – ژست های بى ادبانهفشارها بر اشخاص:‏سى ويک – شكار مسئولانسى ودو – سرزنش مسئولانسى وسه – برادر خوانىسى وچهار – بيدار ماندننمايش و موسيقى:‏سى وپنج – هجوهای ادبى و شوخى های تمسخر آميزسى و شش – اجرای موسيقى و نمايشسى وهفت – آواز خوانىراه اندازی دسته ها:‏سيوهشت – راه پيمائى هاسى ونه – رژهچهل – دسته های مذهبىچهل ويک – دسته های زيارتىچهل ودو – كاروان موتوری٢۵۵٢۵۴

روش های اعتراض بى خشونتروش های اعتراض بى خشونتروش های نا فرمانىمدنى :بزرگداشت مردگان:‏چهل وسه – عزای سياسىچهل وچهار – مراسم تدفين ساختگىجهل وپنچ – خاكسپاريهای پر شكوهچهل وشش – گراميداشت در گورستانهاگردهمائى های عمومى:‏چهل وهفت – مجامع مخالفت يا حمايتچهل وهشت – مجالس اعتراض آميزجهل ونه – مجالس اعتراضى نهائىپنجاه – نشت های آموزشى عمومىترک مجلس :پنجاه ويک – بيرون رفتنپنجاه ودو – سكوتپنجاه وسه – احترام نگذاشتنپنجاه وچهار – پشت كردنتنها گذاشتن افراد:‏پنجاه وپنج – تحريم اجتماعىپنجاه وشش – تحريم اجتماعىپنجاه وهفت – خودداری از هم خوابگىپنجاه وهشت – از جمع راندنپنجاه ونه – خودداری از مراسم آئينىعدم همكاری با رويدادها و سازمانها و مراسم اجتماعى:‏شصت – تعليق فعاليت های ورزشى و اجتماعىشصت ويک – تحريم مراسم اجتماعىشصت ودو – اعتصاب دانشجوئىشصت وسه – نافرمانى اجتماعىشصت وجهار – ترک سازمانهای اجتماعىكناره گيری از سيستم اجتماعى :سصت وپنج – در خانه ماندنشصت وشش – عدم همكاری كامل شخصىشصت وهفت – فرار كارگرانشصت وهشت – بست نشستنشصت ونه – ناپديد شدن دسته جمعىهفتاد – مهاجرت اعتراضى ‏(هجرت)‏فعالیت های کاربران :هفتادويک – تحريم توسط كاربرانهفتادودو – عدم مصرف كالاهای تحريمىهفتادوسه – سياست پرهيزهفتادوچهار – عدم پرداخت اجاره بهاهفتادوپنج – امتناع از اجارههفتادوشش – تحريم كاربری ملىهفتادوهفت – تحريم كاربری بين المللىفعاليت كارگران و توليد كنندگان:‏هفتادوهشت – تحريم توسط كارگرانهفتادونه – تحريم توسط توليد كنندگاناعمال دلالان:‏هشتاد – تحريم توسط باربران و فروشندگاناقدام های مالكان و مديرانهشتاد ويک – تحريم توسط صاحبان صنايعهشتادودو – امتناع از فروش اموالهشتادوسه – بستن كارخانه هاهشتادوچهار – امتناع از كمک صنعتىهشتادوپنج – اعتصاب سراسری مغازه دارانروش های نا فرمانىاقتصادی:‏ تحريم هایاقتصادی٢۵٧٢۵۶

روش های اعتراض بى خشونتروش های اعتراض بى خشونتروش های نا فرمانىاقتصادی : اعتصاباعمال صاحبان منابع مالى:‏هشتادوشش – بيرون كشيدن سرمايه های بانكىهشتادوهفت – خوداری از پرداخت كرايه ها و وامهاهشتادوهشت – امتناع از پرداخت بهرههشتادونه – قطع كردن كمک های مالى و اعتبارینود – قطع درآمدنود ويک – امتناع از استفاده از پول حكومتاعمال حكومت ها:‏نود و دو – در تنگنا گذاشتن مردمنود و سه – در ليست سياه گذاشتن صاحبان صنايعنود و چهار – در تنگنا گذاشتن فروشندگان بين المللىنود و پنج – در تنگنا گذاشتن خريداران بين المللىنود وشش – در تنگنا گذاشتن تجارت بين المللىاعتصابات نمادين:‏نود وهفت – اعتصاب اعتراضىنود وهشت – اعتصاب زود گذراعتصابات كشاورزی:‏نود ونه – اعتراض دهقانانصد – اعتصاب كارگران مزارعاعتصابات محدود:‏صد و هشت – اعتصاب همراه با جزئياتصد و نه – اعتصاب تک بنگاهىصد وده – اعتصاب با كند كردن كارصد و يازده – اعتصاب كارِ‏ آئينامه ایصد و دوازده – تمارضصد و سيزده – اعتصاب با استعفاصد و چهارده – اعتصاب محدودصد و پانزده – اعتصاب انتخابىاعتصاب چند صنعتى:‏صد وشانزده – اعتصاب عمومىصد و هفده – اعتصاب سراسریتركيبى از اعتصابات وتعطيلات اقتصادی:‏صد و هيجده – اعتصاب اقتصادیصد ونوزده – تعطيل اقتصادیرد مقامات مسئول:‏صد و بيست – امتناع از سر سپردگىصدوبيست ويک – امتناع از حمايت عمومىصدوبيست ودو – مقالات و سخنرانى های حامى مقاومتاعتصابات گروه های خاص:‏صد و يک – امتناع از كار موثرصد ودو – اعتصاب زندانيانصد وسه – اعتصاب صنايعصد وچهار – اعتصاب حرفه ایاعتصابات صنعتى معمولى :صد وپنج – اعتصاب دستگاهىصد وشش – اعتصاب صنعتصد وهفت – اعتصاب همدلانهنا فرمانى شهروندان با حكومت :صد وبيست وسه – تحريم دستگاه قضائىصد وبيست وچهار – تحريم انتخاباتصد وبيست وپنج – تحريم استخدام های حكومتىصدوبيست وشش – تحريم مراكز و نهادهای حكومتىصدوبيست وهفت – ترک سازمان های آموزشى حكومتىصدوبيست وهشت – تحريم ارگان های مورد حمايت حكومتصدو بيست ونه – امتناع از كمک به نهادهای حكومتىصد وسى – برداشتن علائم و نشان های شخصىروش های نا فرمانىسياسى:‏٢۵٩٢۵٨

روش های اعتراض بى خشونتروش های اعتراض بى خشونتصد و سى ويک – امتناع از قبول مقامات مسئولصد وسى ودو – امتناع از منحل نمودن سازمانهای موجودصد وسى وسه – اطاعت از دستورات بصورت كند و ناخشنودیصد وسى وچهار – نا فرمانى در غياب نظارت مستقيمصد وسى وپنچ – نافرمانى عمومىصدوسى وشش – نا فرمانى پنهانىصد وسى وهفت – امتناع از گردهمائى يا جلسه برای انحلالصد وسى وهشت – نشستنصد وسى ونه – عدم همكاری با سربازگيری و فرارصدو چهل – پنهان شدن،‏ فرار و هويت های دروغينصد و چهل ويک – نافرمانى از قوانين نا مشروعحركات عمال حكومتى :صد وچهل ودو – امتناع انتخابى از كمک به حكومتصدو چهل وسه – مسدود كردن خطوط ارتباطى و فرماندهىصد وچهل وچهار – كند كاریصد وچهل وپنچ – نافرمانى اجرائى عمومىصد وچهل وشش – نافرمانى قضائىصد وچهل وهفت – مشاوره غير موثر و نا فرمانى با نهادهای اجرائىصدوچهل وهشت – شورشحركات حكومتى محلى :صد وچهل ونه – بهانه گيری و تاخيرهای قانونى نماصدو پنجاه – عدم همكاری با واحدهای تشكيل دهنده حكومتحركات حكومتى بين المللى :صدو پنجاه ويک – تغيير درارتباطات ديپلماتيک و غيرهصد و پنجاه ودو – تاخير و ابطال وقايع ديپلماتيکصدو پنجاه وسه – امتناع از به رسميت شناختن ديپلماتيکصد وپنجاه وچهار – قطع روابط ديپلماتيکصد وپنجاه وپنج – اخراج از سازمانهای بين المللىصد وپنجاه وشش – امتناع ازعضو شدن در نهادهای بين المللىصدو پنجاه وهفت – ترک سازمان های بين المللىدخالت روانشناختى :صدو پنحاه وهشت – خود را در معرض خطرات گذاشتنصدو پنجاه ونه – روزه داریالف ( روزه داری و فشار اخلاقىب ( اعتصاب غذاج ( روزه داری ساتياگرائىصد و شصت – محاكمه معكوسصد وشصت ويک – مزاحمت بدون خشونتدخالت فيزيكى :صد وشصت ودو – در جائى نشستنصد وشصت وسه – در جائى ايستادنصدوشصت و چهار – دگر جانشينىصدوشصت وپنج – به آب زدنصدوشصت وشش – درون چرخىصدوشصت وهفت – داخل شدن به مراسم مذهبىصدوشصت وهشت – حمله بدون خشونتصدوشصت ونه – حمله هوائى بدون خشونتصدوهفتاد – تهاجم بدون خشونتصدوهفتادويک – ميان اندازی بدون خشونتصدوهفتادودو – راه بندان بدون خشونتصدوهفتادوسه – اشغال بدون خشونتدخالت اجتماعى:‏صدو هفتادوچهار – برقراری الگوهای اجتماعى جديدصدوهفتادوپنج – استفاده بيش از حد از سازگاری هاصدوهفتادوشش – آهسته راه رفتن درجائىصدوهفتادوهفت – صحبت كردن در محلصدوهفتادوهشت – نمايش چريكىصدوهفتادونه – سازمانهای اجتماعى جانشينصدوهشتاد – سيستم های ارتباطى جايگزينروش های دخالت بدونخشونت :٢۶١٢۶٠

روش های اعتراض بى خشونتروش های اعتراض بى خشونتدخالت اقتصادی:‏صدوهشتادويک – اعتصاب معكوسصدوهشتادودو – اعتصاب با ايستادن در محلصدوهشتادوسه – تسخير بدون خشونت زمين هاصدوهشتادوچهار – شكستن راه بندان هاصدوهشتادوپنج – پخش اسكناس های تقلبىصدوهشتادوشش – خريد پيش گيرانهصدوهشتادهفت – تسخير اموالصدوهشتادوهشت – نيروی پويشىصدوهشتادونه – پشتيبانى گزينشىصدونود – بازارهای جايگزينصدونودويک – سيستم های حمل ونقل جايگزينصدونودودو – سازمانهای اقتصادی جايگزيندخالت سياسى:‏صدونودسه – استفاده بيش از حد از سيستمهای اداریصدونودوچهار – افشای هويت ماموران مخفىصدونودوپنج – تمايل به دستگيریصدونودوشش – نافرمانى مدنى از قوانين خنثىصدونودوهفت – ادامه به كار بدون همكاریصدونودوهشت – حاكميت دوگانه وحكومت موازیاين ليست بر اساس ‏«كتاب سياست های جنبش بدون خشونت:‏ روش هایجنبش بدون خشونت »نوشته جين شارپ سال ١٩٧٣ تهيه شده است.‏٢۶٣٢۶٢

در صربستان پيروزی حركت دموكراتيک پس از يک مبارزهبدون خشونت استراتژيک دهساله بدست آمد.در طول اين دهه ميلوشوويچ با فائق آمدن دربسياری از تلاش های خارجىبرای براندازی او و با تكيه بر منابع قدرت خود و با استفاده از مشگلات و اشتباها تيكه جنبشدموكراتيک در صربستان را احاطه كرده بود در قدرت باقى ماند.‏» خشونت آخرين پناهگاهضعفا است»‏ج.‏ ل.‏ بورگسضميمه دونگاهى به ده سال مبارزه بدون خشونت در صربستان

نگاهى به ده سال مبارزه بدون خشونت در صربستاننگاهى به ده سال مبارزه بدون خشونت در صربستاننگاهى به ده سال مبارزه بدون خشونت درصربستا ن١٤ مى ١٩٨٩اولين ايستگاه راديوئى مستقل » راديو جوان – ب » ٩٢ در بلگراد شروع بهكار كرد.‏٨ مارچ ١٩٩٠اولين شماره ‏«دموكراسى»‏ بولتن رسمى جناح مخالف صربستان منتشر شد .١٣ جون‎١٩٩٠‎اولين مخالفت های ضد حكومتى در مقابل ساختمان تلويزيون ملى دربلگراد برگزار شد . نويسنده معروف و يكى از بنيانگزاران حزب دموكراتيک »بوريسلاو پكيک » در جريان خشونت پليس بر عليه مخالفان مجروح شد .آگست ١٩٩٠اولين وآخرين جلسه نمايندگان گروههای شش جمهوری تشكيل دهندهجمهوری سوسياليست يوگسلاوی توسط احزاب مخالف صربى در جهتپيشنهاد يک راه حل بى خشونت در مقابل مخالفت های حكومتى برگزارشد . جلسه در پايتخت بوسنى » سارايوو » تشكيل شد و هيچ نتيجه ای دربرنداشت .٩ مارچ ١٩٩١اولين حركت های مخالفتى در ميدان اصلى شهر بلگراد به رهبری جنبشنوخواهى صرب و حزب دموكراتيک برگزار شد.‏ مخالفان خواستار قطع فوریسانسور حكومتى در تلويزيون ملى و ايستگاههای راديو و انتخابات سالم بودند. نيروهای پليس پاسخ خشنى به اين حركت دادند . يک مخالف و يک پليسدر جريان خشونت های خيابانى كشته شدند و رهبر كشور خواهان مداخلهنظامى شد . عصر همانروز ارتش،‏ حكومت نظامى را در خيابان های بلگرادبرقرار كرد .١٠ مارچ ١٩٩١يک مخالفت بى خشونت توسط دانشجويان بلگرادی در ميدان ‏«ترازيج »آغاز شد ‏.بيش از ١٠٠٠٠ دانشجو يک حركت بى خشونت به رهبری مجلسدانشجوئى ترازيج ترتيب دادند . آنها خيابانهای اصلى بلگراد را بمدت بيست وچهار ساعت به روش نشستن و عدم حركت بستند تا زمانيكه ارتش خيابانهایشهر را ترک كرد .فوريه ١٩٩٢يک دادخواست بزرگ حاوی تقاضای عزل ميلوسوويچ با امضا بيش از٥٠٠٠٠٠ نفر شهروند صربستان انتشار يافت . ميلوسويئچ حتى در مورد ايندرخواست اظهار نظر هم نكرد .بهار ١٩٩٢يک راهپيمائى دانشجويى عظيم در دانشگاه بلگراد آغاز شد و بسوی مناطق »ناوی سد،‏ نيس و كراگيجواگ » حركت نمودند . دانشجيئان خواهان استقلالدانشگاه و ايجاد دموكراسى در صربستان با اعلام استقلال ميدان دانشجويانبلگراد كه يک ناحيه بزرگ شهر با يازده ساختمان دانشگاهى است،‏ بودند .احزاب مخالف با اعضا خود به جنبشى ملحق شدند كه در آغاز جولای بطورغير موفقيت آميزی پايان يافت .مى ١٩٩٢انتخابات محلى و فدرال توسط احزاب مخالف صرب تحريم شدند . آنها ادعامى كردند كه شرايط بدون آزادی انتخاباتى ورسانه ای،‏ مانع از رقابت سالماست.‏٣١ مى ١٩٩٢شورای امنيت سازمان ملل بخاطر نقش صربستان در مناقشات نظامى دركشورهای همسايه كرواسى و بوسنى رای به تحريم اين كشور داد .‎٢٨‎جون ١٩٩٢بيش از ‎١٠٠٠٠٠‎نفر به رهبری احزاب مخالف يک راهپيمائى دو هفته ای درمقابل ساختمان مجلس برای افزايش فشار در جهت شرايط انتخاباتى بهتر برگزار نمودند.‏٢۶٧٢۶۶

نگاهى به ده سال مبارزه بدون خشونت در صربستاننگاهى به ده سال مبارزه بدون خشونت در صربستانپائيز ١٩٩٢رئيس جمهور اسلوبودان ميلوسوويچ با ترتيب دادن يک سری جلسات بارهبران مخالف سر انجام با اعلام انتخابات زودرس سعى به همكاری با احزابمخالف نمود.‏١٩ دسامبر ١٩٩٢در انتخابات محلى و پارلمانى زودرس مخالفان برای اولين بار بخش عظيمىاز صندلى های شوراهای محلى را در يازده شهرداری از بلگراد را از آن خودنمودند . حزب سوسياليست ميلوسوويچ در عوض بخش عظيمى از مجلسصربستان را تصاحب نمود.‏٢ جون ١٩٩٢در جريان يک حادثه خشن بين نمايندگان ، در محل ‏«برانيسلاو واكيچ » ازحزب راديكال صربستان،‏ يكى از متحدان حزب حاكم سوسياليست به يكى ازرهبران مخالف جنبش نوخواهى توهين كرد . اين جنبش يک تظاهرات شبانهرا سازماندهى كرد و سعى نمود ساختمان مجلس را محاصره نموده،‏ از نمايندهمجروح خود حمايت نمايد.‏در جريان يک مناقشه خشن با پليس در مقابل ورودی مجلس يک پليس تيرخورده و همان شب در گذشت . چند ساعت بعد پليس با شكستن درب هایمركز جنبش نوخواهى صربستان رهبر اين جنبش بنام » واک دراسكوويچ » راكتک زده و بازداشت نمودند.‏اواخر جون ١٩٩٢تحت فشار فزاينده احزاب مخالف و مردم ، ميلوسوويچ تصميم گرفت كهدراسكوويچ را از زندان آزاد كند.‏٩ مارچ ١٩٩٦دو حزب مخالف اصلى شامل جنبش نوخواهى صربستان و حزب دموكراتيکتحت حمايت اتحاديه مدنى صربستان يک ائتلاف عظيم بنام » همراهى»‏تشكيل دادند . خبر اين ائتلاف در جريان يک راه پيمائى عظيم بمناسبتپنجمين سال حركت مخالفين در صربستان اعلام شد.‏نوامبر ١٩٩٦در‎١٧‎ نوامبر تحت نظارت نيروهای حافظ صلح ناتو در بوسنى انتخابات برایمجلس ملى يوگسلاوی بر گزار شد.‏ ائتلاف مخالفين ‏«همراهى»‏ در سى ودوشهرداری شامل بلگراد برنده شد . در ٢٠ نوامبر سازمان نظارت بر انتخاباتخواهان بازشماری آرا در مناطقى كه مخالفان برنده شده بودند،‏ شد.‏ در ٢٥نوامبرميلوسوويچ نتايج انتخابات را لغو نمود كه باعث راه پيمائى عظيمى كهعمدتاٌ‏ بدون خشونت بودند گرديد . در ٢٧ نوامبر ميلوسوويچ انتخابات جديدیبرگزار كرد كه توسط مخالفان تحريم شد و تعداد مخالفان دولت در حالافزايش بود.‏دسامبر ١٩٩٦در راه پيمائى های صدها هزار نفری ، ميلوسوويچ خواهان نظارت بين المللىبر نتايج انتخابات شد . در ٢٧ دسامبر سازمان امنيت به همكاری اروپا اعلامنمود كه صربستان بايد برندگان انتخابات اول را قبول كند و يا در انتظارانزوای بين المللى باشد .ژانويه ١٩٩٧تحت محاصره مخالفين خاموشى ناپذير ، ميلوسوويچ در شهر نيس اعلامشكست كرد اما رهبران مخالفان اعلام نمودند كه تا تغيير تمام نتايچ راهپيمائى ها ادامه خواهند داشت . در ١٤ ژانويه هيئت های نظارتى در بلگراد ونواحى ديگر به نمايندگان منتخبين مردم دادند.‏دسامبر ١٩٩٣حزب سوسياليت ميلسوويچ اكثريت پارلمانى خود را در انتخابات زودرس ازدست داد و بعد از يک بحران كوتاه مدت ميلسوويچ حكومت را با پشتيبانىيک حزب مخالف كوچک بنام دموكراسى نو تشكيل داد.‏٢۶٩٢۶٨

نگاهى به ده سال مبارزه بدون خشونت در صربستاننگاهى به ده سال مبارزه بدون خشونت در صربستانفوريه ١٩٩٧در ٤ فوريه ميلوسوويچ اعلام كرد كه پيروزيهای مخالفان در ١٧ نوامبررا خواهد پذيرفت.‏ راه پيمائى ها ادامه يافت ومخالفان خواهان اصلاحاتانتخاباتى و آزادی رسانه ها شدند.‏جولای ١٩٩٧با وجود منع قانونى برای انتخاب مجدد بعنوان رئيس جمهور صربستانميلوسوويچ رئيس جمهور منتخبيوگسلاوی مى باشد .دسامبر ١٩٩٧در يک انتخابات نزديک،‏ متحد ميلوسوويچ بنام » ميلان ميلوتينوويچ»‏ بهعنوان رئيس جمهور پنج ساله صربستان شد.‏آگوست ١٩٩٨بعد از ماهها نبرد نيروهای ميلوسوويچ ارتش آزاديخواه كوزوو را كه برایاستقلال كوزوو تلاش مى كرد شكست داد.‏ توجه بين المللى بر اين شورشمتمركز شد .اكتبر ١٩٩٨آتش بس در كوزوو امضا شد.‏ شورای امنيت سازمان ملل،‏ صربستان را بهاستفاده نيروهای نظامى در صورت عدم تخليه نيروهای امنيتى از كوزووتهديد نمود.‏ هنگاميكه تهديد ها پايان يافت نيروهای يوگسلاو مجددا واردكوزوو شدند.‏ در اوايل اكتبر در بلگراد،‏ ١٢ دانشجو يک سازمان جديد بنام‏«اوتپور»‏ ‏(مقاومت)‏ بنيان نهادند . در ابتدا آنها برای از بين بردن قوانين كنترلكننده حزب سوسياليست در دانشگاه و وضع كردن محدويت ها در رسانه هافعاليت مى نمودند . در انتهای همان ماه چهار عضو مقاومت بخاطر كشيدنسمبل حركت كه يک مشت بهم فشرده بود بر روی ديوار های بلگراد بازداشتشدند.‏مارچ ١٩٩٩پس از شكست تلاش های ديپلماتيک،‏ ناتو يک سری حملات نظامى بر عليههدف های صنعتى و نظامى در صربستان و كوزوو انجام داد . ميلوسوويچ ازهمكاری امتناع ورزيد.‏مى ١٩٩٩در ٢٤ مى دادگاه جنايات جنگى سازمان ملل برای يوگسلاوی سابق،‏ميلوسوويچ را بخاطر اتهاماتى شامل جنايت بر عليه بشريت مورد تعقيب قرارداد .جون ١٩٩٩براساس يک موافقتنامه با وساطت روسيه،‏ صربستان نيروهای خود رااز كوزوو تخليه نمود.‏ درعوض ناتو بمباران ها را قطع كرد . مخالفت ضدحكومتى از نو آغاز شد .آگوست ١٩٩٩درادامه ماهها راه پيمائى»‏ اوتپور»‏ يک چشن تولد برای ميلوسوويچ در شهرنيس برگزار كرد و هدايائى از قبيل لباسهای زندان و يک بليط يک طرفه بهلاهه مركز دادگاه بين المللى لاهه در نظر گرفته شد.‏سپتامبر ١٩٩٩همزمان با نابودی اقتصاد صربستان،‏ مخالفت ها با وجود دعوت نمايشىحكومت برای بازسازی صربستان ادامه يافت . در‎٢١‎ سپتامبر راه پيمائيهادر ٢٠ شهر در جهت مجبور كردن ميلوسوويچ به استعفا آغاز شد . در همانزمان مخالفت شروع به قطعه قطعه شدن كرد و تعداد مخالفان كمتر شد . در٢٩ و‎٣٠‎ سپتامبر پليس و ارتش راه پيمائيهای جداگانه را در هم شكست .اكتبر ١٩٩٩در دوم اكتبر پليس مانع از حركت ٧٠٠٠ راه پيما بسوی بيمارستان شهربرای ملاقات با مجروحان راه پيمائى روز قبل شد . يک رهبر مخالف بنام »زوران جينجيگ»‏ اعلام كرد راه پيمائيها تا اواسط اكتبر ادامه خواهد داشت.‏در سوم اكتبر رهبر حركت نوخواهى بنام » واک دراسگوويچ » در يک تصادفاتومبيل كه يكى از اعضا خانواده اش را كشت ، مجروح گرديد.‏ او نيروهایامنيتى ميلوسوويچ را مسئول سانحه دانست . در ١٤ اكتبر مخالفت تجزيهشده با تقاضای انتخابات زودرس،‏ دوباره متحد گرديد .٢٧١٢٧٠

نگاهى به ده سال مبارزه بدون خشونت در صربستاننگاهى به ده سال مبارزه بدون خشونت در صربستاننوامبر ١٩٩٩متحدان ميلوسوويچ قانونى را تصويب نمودند كه از رسميت بخشيدن بهحكومت های منطقه ای مخالفان در نواحى كه راه پيمائى ها برگزار مى شدجلوگيری نمايند.‏ در ٢٢ نوامبر اوتپور يک كنسرت راک همراه با سخنرانىبرگزار نمود .ژانويه ٢٠٠٠اوتپور يک راه پيمائى عظيم در عصر سال نو ارتودوكس ) ١٣ ژانويه ( با هدفنشان دادن رنج صربستان پس از يک دهه حكومت ميلوسوويچ سازماندهىكرد.‏ سياستمداران مخالف ، سخنرانى كردند و خواهان انتخابات زودرسشدند.‏ در ٢١ ژانويه ميلوسوويچ بر عليه روزنامه های مستقل وارد عمل شد وروزنامه بلگرادی ‏«امروز»‏ را ٣١٠٠٠٠ دينار جريمه كرد .مارچ ٢٠٠٠سركوب رسانه ها ادامه يافت،‏ روزنامه ها جمعا ٢٠٢ ميليون دينار جريمهشدند و يک ايستگاه تلويزيونى در بلگراد بطور موقت تعطيل شد و شكاياتىبر عليه آن تنظيم گرديد.‏ فعالان اوتپور در ٢٠ شهر دستگير،‏ بازجوئى و درمواردی كتک زده شدند.‏ با اين احوال ٦٠٠٠٠ پوستر ضد ميلوسوويچ در ٦٧شهر به نمايش در آمدند .اپريل ٢٠٠٠رسانه ها بصورت فزاينده ای جريمه مى شدند و يكى از موارد تخلف،‏ پوششفعاليت اوتپور بود . ١٠٠٠٠٠ نفر در بلگراد برای انتخابات زودرس در جهتعزل ميلوسوويچ جمع شدند و برای نخستين بار از سال ١٩٩٧ دو رهبر اصلىمخالف با هم ظاهر شدند .مى ٢٠٠٠همزمان با حملات حكومت،‏ ١٨ حزب سياسى صربستان،‏ ائتلاف مخالفدموكراتيک صربستان را تشكيل دادند . تشنج ها با ترور يكى از متحدانميلوسوويچ افزايش يافت . حكومت ضمن مخالفت،‏ جنبش اوتپور را مسئولترور دانست.‏ در همانروز اوتپور با تحويل دادن ليست عضوگيری خود بهپليس در سراسر كشور يک حركت محاصره ای سازماندهى كرد.‏ از سویديگر حكومت با بازداشت فعالان ومسدود كردن دو ايستگاه راديو و تلويزيونمستقل،‏ سركوب خود را قدرت بخشيد . ٢٠٠٠٠ نفر برای روزهای متمادیراه پيمائى كردند . اوتپور با اشاره به ناتوانى مخالفان سعى نمود خود را بعنوانيک سازمان سياسى ثبت نمايد،‏ اين تقاضا رد شد . در ٢٧ مى احزاب مخالفبرای يک راه پيمائى دور هم جمع شدند و در ٢٩ مى حكومت با انتشار بيانيهای،‏ رسانه های بين المللى تحت كنترل ناتو و فعاليت های يک گروه ستونپنجم داخلى را مقصر نا آرامى ها دانست ) ستون پنجم داخلى اسمى بود كهميلوسوويچ و دستگاه تبليغاتى او برای شناسائى دشمنانش از قبيل فعالان،‏همكاران ناتو و غيره به كار مى رفت.)‏جولای ٢٠٠٠در ١٧ جولای اعضای اوتپور حركتى را برای نمايش دادن قيمت های بالایغذا و تمسخر اخبار رسمى حكومت آغاز نمودند . ميلوسوويچ مجلس راوادار ساخت تا قانونى تصويب نمايد كه به او اجازه دهد در انتخابات رياستجمهوری شركت نمايد و سپس ٢٤ سپتامبر را برای انتخابات زودرس اعلامنمود .آگوست ٢٠٠٠با نزديک شدن انتخابات ، اوتپور يک پيكار ضد ميلسوويچ با شعار » او تمامشده است » براه انداخت . در ٨ آگوست همزمان با روز تولد ميلوسوويچ،‏اوتپور كارت های مسخره آميزی را در ميادين تمام شهرها به نمايش گذاشت.سپتامبر ٢٠٠٠مراكز دفتری اوتپور مورد حمله قرار گرفته و تمام موجودی اين دفاتر ربودهشدند . در يک حالت بدگوئى نسبت به مخالفان،‏ انتخابات در ٢٤ سپتامبرانجام شد.‏ بيش از ٣٠٠٠ داوطلب نزديک به ١٠٠٠٠ محل رای گيری رابرای جلوگيری از تقلب نظارت نمودند.‏ با پايان روز ناظران اعلام نمودند كهميلوسوويچ با يک اختلاف زياد شكست خورده است.‏ رئيس جمهور جديدكانديدای مخالف دموكراتيک صرب بنام » وجسلاو گستانيكا » يک وكيل ومحقق سالم و بدور از فساد سياسى صربستان بود . ميلوسوويچ با ادعای اينكههيچكدام اكثريت آرا را بدست نياورده اند خواهان انتخابات مجدد شد.‏ جنبشمخالفت با فراخوانى عمومى از ميلوسوويچ خواست به خواست مردم احترامبگذارد .٢٧٣٢٧٢

نگاهى به ده سال مبارزه بدون خشونت در صربستاننگاهى به ده سال مبارزه بدون خشونت در صربستاناكتبر ٢٠٠٠با شروع اعتصاب معدنچيان ذغال،‏ تمام كشور با اعتصابات پياپى با يک حالتتوقف مواجه شد.‏ مخالفان خيابانها را به وسيله سنگر بندی های شنى و بدنهايشان مسدود نمودند.‏ هنگاميكه ميلوسوويچ سربازان خود را برای شكستناعتصاب اعزام نمود دهها هزار شهروند بيرون ريختند.‏ در پنجم اكتبر تمامكشور به يک حالت تعطيلى در آمد.‏ صدها هزار مخالف بى خشونت بسویبلگراد روانه شدند.‏ پليس به غير از چند استثنا به دستورات آنها احترامگذاشته اما از اطاعت سرباز زد.‏ با پايان روز مخالفان كنترل ساختمان مجلسو راديو و تلويزيون های دولتى را در اختيار گرفتند.‏ رهبران اروپائى خواستاراستعفای ميلوسوويچ شدند.‏ در ٦ اكتبر ميلوسوويچ شكست را پذيرفت ورئيس ارتش به » گستانيكا » تبريک گفت .اپريل ٢٠٠١اول اپريل،‏ واحد پليس مسئول برای بررسى جنايات مقامات رسمى،‏ اسلودانميلوسوويچ را دستگير نمود . اين قدم اولِ‏ پروسه ای بود كه نهايتا ميلوسوويچرا تحويل دادگاه بين المللى لاهه داد .جون ٢٠٠١در ٢٨ جون ميلوسوويچ برای حضور در دادگاه به جرم جنايت عليه بشريت بهلاهه اعزام شد .275٢٧۴

الف تا یواژه نامهبرای دانشواژه های مهم مورد استفاده در مبارزهٔ‏ بى خشونتبرگرفته از جين شارپ،‏ برپا كردن مبارزهٔ‏ بى خشونت:‏ عمل در قرن بيستم،‏ امكان در قرن بيست و يكم،‏ ‏(بوستون،‏ماساچوست:‏ انتشارات پورتر سارجنت)،‏ ٢٠٠٥، صص.‏ ٥٤٣- ٥٥٢

برای لغات مهم در جنبش بى خشونتبرای لغات مهم در جنبش بى خشونتتطبيقمكانيزم تغيير در جنبش بى خشونتاست كه در آن طرف مقابل قبول مىكند مصالحه كرده و تقاضاهای جنبش راقبول نمايد.‏ تطبيق زمانى اتفاق مى افتدكه طرف مقابل ديدگاههای خود را تغييرنداده و حتى مجبور به اين كار نشده استاما به اين نتيجه مى رسد كه سازش باجنبش،‏ قابل قبول است.‏ تطبيق در صورتادامه ميتواند منجر به تغيير و فروپاشىسيستم و رژيم طرف مقابل گردد .اقتداركيفيتى كه باعث پذيرفته شدن ومشروعيت يافتن تصميم ها،‏ دستوراتو توصيه های افراد و موسسات خاصىگشته و بنا براين توسط افراد ديگر اجرامى گردد.‏ اقتدار،‏ منبع قدرت سياسى ولىبا آن برابر نيست .تحريمعدم همكاری چه بصورت اجتماعى،‏اقتصادی و يا سياسى .پيكارطرحى برای اجرای يک قسمت اصلىجنبش بى خشونت،‏ پيكار،‏ يک سریاز فعاليت ها برای رسيدن باهداف ميانو بلند مدت مى باشد.‏ احتمال موفقيتپيكارها با افزايش شاخص حضور تمامافراد گروه در مرحله طرح ريزی بيشترمىشود . پيكارها در جهت تقويت اهدافاصلى جنبش طراحى ميشوند .امتناع مدنىمترادف عدم همكاری سياسى .حركت مدنىمترادف جنبش بى خشونت برای اهدافسياسى .مبارزه مدنىحركات قطعى ، مقاومت ها و مداخلات بىخشونت برای اهداف سياسى .مقاومت سياسىمقاومت بى خشونت برای اهداف سياسىاعتصاب مدنىحالتى است اقتصادی برای اهداف سياسى.‏كارگران،‏ دانشجويان،‏ صاحبان مشاغل،‏مغازه داران،‏ كارمندان و اعضای طبقاتبالای جامعه امكان شركت دارند .نافرمانى مدنىسر پيچى محتاطانه بى خشونت از قوانين،‏دستورات،‏ فرامين نظامى و پليس،‏ نافرمانى مدنى معمولا قوانينى را هدف قرارمى دهد كه ناعادلانه،‏ ستمكارانه و ظالمانهباشد . با وجود اين گاهى قوانين عادی نيزبعنوان سمبل مخالفت مورد استفاده قرارمى گيرد .تبديلتغيير ديدگاه طرف مقابل بطوريكه طرفمقابل،‏ اهداف گروه بى خشونت را قبول مىكند.‏ تبديل يكى از چهار مكانيزم تغيير درجنبش بى خشونت است .فروپاشىمكانيزم تغيير درجنبش بى خشونت كهدر آن سيستم و يا حكومت طرف مقابلدر نتيجه عدم همكاری و مبارزه از بينرفته و از هم مى پاشد.‏ منابع قدرت بطوركامل بعلت عدم همكاری محدود گشته وحكومت طرف مقابل از بين مى رود.‏تعليق اقتصادیتعليق فعاليتهای يک شهر ، منطقه و ياكشور كه باعث فلج اقتصادی مى گردد.‏اين حالت با يک اعتصاب عمومى وتعطيلى ادارات و تجارتخانه ها بدست مىآيد .آزادی ) سياسى (حالت سياسى كه اجازه مى دهد اشخاصآزادی انتخاب و عمل داشته و همچنينبه اشخاص و گروهها اجازه مى دهد كه درتصميم گيريها و عمليات جامعه و سيستمسياسى شركت نمايند .هدفنقطه پيش بينى شده برای دستيابى ) پيداكردن ١٠٠٠ نفر امضاء يک بيانيه ). اهدافكوتاه مدت در يک دوره زمانى كوتاه ماننديک ماه قابل دستيابى مى باشد مانندامضاء گرفتن برای بيانيه ها . اهداف بلندمدت معمولا در مدت چند سال يا چنددهه محقق مى گردند.‏ اهداف بلند مدتوابسته به يک يا چند هدف كوتاه مدتمى باشد . اهداف بلند مدت معمولا مهم تراز اهداف كوتاه مدت مباشند و ارزش آنهابيشتر است.‏ بنابراين اگر دستيابى به يکهدف كوتاه مدت مانع رسيدن به هدفبلند مدت ديگری باشد معمولا هدف كوتاهمدت قربانى مى شود .استراتژی سياسىاصلى ترين مفهوم چگونگى دستيابىبه يک هدف با حركت پيش بينى شده،‏استراتژی اساسى،‏ تمام منابع در دسترسرا سازمان دهى كرده وهدايت مى كند.‏ درجريان استراتژی اساسى شايد پيكارهایمحدود چند گانه ای برای رسيدن بهحركت اصلى برنامه ريزی شود .گروه شاكىجمعيت عمومى كه شكايت های آنها باعثناآرامى شده و توسط فعالان بى خشونتحمايت مى گردد .منابع انسانىتعداد افراد وگروههائى كه از يک گروه درجهت تحقق هدف آن اطاعت مى نمايند.‏اين شامل نسبت افراد و گروه ها درجمعيت اصلى و وسعت،‏ شكل و استقلالسازمانهای آنها مى گردد.‏ قدرت يک گروهبيشتر تحت تاثير منابع انسانى آن بودهكه خود يک منبع قدرت سياسى ميباشد .منابع مادیمنبع ديگری برای قدرت سياسى كهبه دارائى ها،‏ منابع طبيعى،‏ منابع مالى،‏سيستم اقتصادی،‏ وسايل ارتباط خمعى ووسايل حمل و نقل اطلاق مى گردد.‏ درجهكنترل يک گروه بر اين منابع،‏ قدرت گروهرا آشكار مى سازد٢٧٩٢٧٨

برای لغات مهم در جنبش بى خشونتبرای لغات مهم در جنبش بى خشونتمكانيزم های تغييرپروسه هائى كه باعث ايجاد تغيير درجنبش های موفقيت آميز بى خشونتشده اند ‏.چهار مكانيزم تغيير عبارتنداز:‏ تبديل،‏ تطبيق،‏ اجبار بى خشونت وفروپاشى .روش های جنبش بى خشونتروش های مخصوص جنبش بى خشونتبه ٢٠٠ روش مختلف شناخته شده و بهسه قسمت تقسيم شده اند كه عبارتنداز مخالفت بى خشونت،‏ عدم همكاری ومداخله بى خشونت .عدم همكاریروش های حركت بى خشونت كه شاملمحدوديت،‏ عدم دنباله روی و تعليقهمكاری سياسى،‏ اقتصادی،‏ اجتماعى ،عدم همكاری اقتصادی وعدم همكاریسياسى طبقه بندی مى شود .بى خشونت ‏(مذهبى يا اخلاقى)‏اعتقاد به اين مسئله كه اعمال خشونتآميز بدلايل مذهبى يا اخلاقى ممنوع مىباشند.‏ در بعضى از سيستم ها نه تنهااعمال بى خشونت بلكه حرف ها و افكارمغرضانه نيز ممنوع است.‏ برخى سيستمهای اعتقادی در عوض،‏ رفتار مثبت و ياحتى رد مفهوم طرف مقابل را قبول دارند.‏اينگونه افراد شايد در حركات بى خشونتبرای اهداف عملى شركت نكنند .ركت بى خشونتيک تكنيک عمومى برای ابراز مخالفت،‏مقاومت ومداخله بى خشونت فيزيكى،‏ اينحركت مى تواند از طريق حركات اجتنابىكه در آن افراد از طريق حركات اجتنابىكه در آن افراد از انجام كارهای معمولىيا اطاعت از قوانين عادی اجتناب مىنمايند يا از طريق حركات اجرائى كه درآن كارهائى انجام مى دهند كه بر خلافقوانين رايج مى باشد يا تركيبى از هر دواجرا مى گردد.‏ تكنيک حركت بى خشونتشامل روشهای چند گانه مخصوص مىگردد كه سه گروه مخالف بى خشونت،‏عدم همكاری و مداخله بى خشونت طبقهبندی ميگردد .اجبار بى خشونتمكانيزم تغيير كه در آن تقاضاهای حركتبى خشونت بر خلاف ميل طرف مقابل برآورده مى شود.‏ علت اين تغيير از دستدادن كنترل موثر از طرف مقابل بعلتمبارزه و عدم همكاری گسترده مى باشد .طرف مقابل شايد در موقعيت رسمى خودباقى بماند .قيام بى خشونتيک شورش سياسى گسترده برعليه رژيمو يا استفاده از عدم همكاری و مبارزههمگانىمداخله بى خشونتروشهای حركت بى خشونت كه بطورمستقيم مانع فعاليتهای طرف مقابل مىگردد.‏ حركات مداخله بى خشونتغالبا فيزيكى مى باشد ‏(مانند نشستن درمحل ( اما ممكن است اجتماعى،‏ اقتصادیو يا سياسى نيز باشند .جوجيتسوی سياسىپروسه ای كه در آن سركوب طرف مقابلمخصوصا سركوب خشونت آميز بر عليهفعالان بى خشونت بر عليه خود طرفمقابل عمل مى نمايد . غالبا سركوب،‏ طرفمقابل را نامشروع نموده و باعث جلبحاميان به طرف فعالان بى خشونت مىگردد.‏ اين پروسه تنها زمانى عمل مى كندكه يک سركوب سياسى با مبارزه طلبىبى خشونت و نه اعمال خشونت آميزجواب داده شود.‏ در اين صورت سركوبطرف مقابل به بدترين نحو ممكن نمايشداده مى شود و تعقيب عقيده در ميانافراد بى طرف گروه شاكى و حتى حاميانطرف مقابل بوجود مى آورد كه مى تواندباعث كم شدن حمايت از طرف مقابل وافزايش حمايت از جنبش بى خشونتگردد.‏ اين پديده مى تواند باعث تنفرگسترده از طرف مقابل،‏ مخالفت داخلى درميان طرف مقابل و افزايش مقاومت گرددو موجب تغيير قدرت بطرف گروه جنبشبى خشونت شود.‏ اين پروسه در تمامجنبشهای بى خشونت اتفاق نمى افتد واگر جوجيتسوی سياسى وجود نداشتهباشد تعقيب روابط قدرتى بطور عمدهوابسته به ميزان عدم همكاری اعضاءجنبش با طرف مقابل مى باشد .مخالفت بى خشونتروشهای حركت بى خشونت كه بصورثسمبليک عقايد گروه مخالف را بيان مىكند و افراد گروههای ديگر را ترغيب بهحمايت مى نمايد.‏ اين حركات تا بيانيههای شفاهى پيش رفته ولى قبل از عدمهمكاری و مداخله بى خشونت انجام مىگيرد .جنبش بى خشونتاستفاده از حركات چند گانه و همآهنگبى خشونت برای دسترسى به اهداف .تكيه گاههامراكز و بخشهای اجتماعى كه با استفادهاز منابع حياتى قدرت مانند مشروعيت،‏منابع انسانى،‏ منابع مالى،‏ مهارتها ودانش و يا قابليت تصويب تحريمها كهبرای عملكرد جنبش ضرورت دارد از يکرژيم يا موسسه حمايت مى نمايند.‏ بدونتكيه گاهها يک رژيم يا موسسه از هممى پاشد.‏ مثالهای اين تكيه گاهها شاملپليس،‏ نيروههای انتظامى،‏ زندانها،‏ رهبرانمذهبى و اخلاقى،‏ گروههای كارگری،‏گروههای حامى منابع اقتصادی و سايرگروههای دارای قدرت سياسى مى باشند .مبارزه طلبىِ‏ سياسىكاربرد استراتژيک جنبش بى خشونت درجهت اتمام يک ديكتاتوری و جايگزينىآن با يک سيستم دموكراتيک.‏اين مقاومت با استفاده از عدم همكاریو مبارزه طلبى،‏ جمعيت تحت سركوب رادر جهت قطع منابع قدرت ديكتاتوریبه حركت وا ميدارد.‏ اين منابع تكيه گاهناميده مى شوند.‏ هنگاميكه مبارزه طلبىسياسى بطور موفقيت آميزی استفادهمى شود توانائى حكومت بر ملت را ازديكتاتور حال حاضر و يا آينده سلب كردهو يک سيستم دموكراتيک مقاوم در برابرتهديد های جديد بوجود مى آورد .٢٨١٢٨٠

برای لغات مهم در جنبش بى خشونتبرای لغات مهم در جنبش بى خشونتقدرت سياسىتماميت تاثيرات و فشارهای در دسترسبرای بر قرار نمودن سياست های رسمىدر يک جامعه .قدرت سياسى ممكن است توسطسازمانهای حكومتى و نهاد های خارجحكومتى مانند تجارتخانه ها و يا توسطگروههای مخالف سياسى و ديگر نهادهااداره گردد . قدرت سياسى مى تواند بطورمستقيم در جريان يک نا آرامى مورداستفاده قرار گيرد و يا برای استفاده هایبعدی ذخيره گردد .تحريم هاتنبيهات ‏(خشونت آميز يا بى خشونت (كه بعلت عدم رعايت قوانين و يا انجاماعمال فراقانونى اعمال مى گردد . قابليتاعمال تحريمها يک منبع قدرت سياسىاست .خود اتكائىظرفيت يک شخص يا گروه برای رهبریروابط شخصى،‏ تصميم گيری يا دستيابىبه منابع ضروری برای خود و متحدان .مهارت و دانشيک منبع ديگر برای قدرت سياسى،‏قدرت يک حاكم توسط مهارتها وتوانائيهای اشخاص و گروههای اجتماعىو ارتباط اين مهارتها،‏ دانش و توانائى هایدر دسترس با نياز حاكم بر آنها حمايت مىگردد.‏منابع قدرتمنابع قدرت عبارتند از اقتدار،‏ منابعانسانى،‏ مهارتها و دانش،‏ عواملنامحسوس ‏(روانشناختى نامحسوس)،‏منابع مادی و تحريم ها.‏ اكثريت اين منابعاز جامعه منشاء مى گيرند.‏ هر يک ازاين منابع بطور نزديكى وابسته به ميزانهمكاری و اطاعت بخشهای مختلف جامعهو مردم مى باشند.‏ با حمايت گسترده اينمنابع،‏ حاكم قدرتمند خواهد بود.‏ هنگامىكه يک جنبش بى خشونت برای تضعيفو از بين بردن اين منابع سازماندهى مىنمايد قدرت طرف مقابل كاهش يافته،‏ ازبين مى رود .جنبش بى خشونت استراتژيکجنبش بى خشونتى كه بر اساس يکنقشه استراتژيک با استفاده از تجزيه وتحليل موقعيت نا آرامى،‏ نقاط قدرت وضعف گروههای در گير،‏ طبيعت توانائيهاو نيازهای حركت بى خشونت و اصولاستراتژيک يک جنبش شكل مى گيرداستراتژيکيک طرح برای اجرای يک بخش عمده درداخل استراتژی اساسى نا آرامى اصلى،‏استراتژی ايده اساسى چگونگى مبارزهو گسترش در چار چوب استراتژی اصلىعمل مى نمايد.‏ تاكتيک ها و روشهایمخصوص عملياتى در جهت تحققاستراتژی يک پيكار طراحى شده به كارمى رود .اعتصابيک تعليق يا محدوديت محتاطانه كهمعمولا موقت بوده و باعث فشار بركارفرمايان در جهت تحقق اهداف سياسىبكار مى رود .تاكتيکطرح محدود حركتى برای رسيدن بهيک هدف كوچک.‏ تاكتيک ها بصورتجمعى برای دسترسى به يک استراتژیبزرگتر استفاده مى شوند.‏ آ نها اجرهایسازنده پيكارهای بى خشونت مى باشند.‏تفاوت اهداف و تاكتيک ها ممكن استگيج كننده به نظر آيد زيرا گروهها گاهىمجبور هستند كه برای اجرای يک سریتاكتيک ها به يک سری اهداف دستيابند .خشونتخشونت فيزيكى بر عليه انسانها كهموجب و مصدوميت يا مرگ گشته ياتهديد به اينگونه اعمال يا حركت مرتبطبا چنين تهديد هائى است.‏ بعضى مذاهبو عقايد،‏ درک گسترده تری از خشونتدارند.‏ تعريف كوچكتر استفاده شده دراين كتاب افراد معتقد به اين مذاهب راقادر مى سازد تا در جنبش بى خشونتهمكاری نمايند .٢٨٣٢٨٢

فهرست منابعآكرمن،‏ پيتر و كريستوفر كروگلر.‏ نا آرامى بى خشونت استراتژيک :پويش های قدرت مردم در قرن بيستم . وست پورت،‏ كانكتيكت:‏ پريجر،‏.١٩٩٤آكرمن،‏ پيتر و جک دووال.‏ يک نيروی قدرتمند تر : يک قرن ناآرامى بىخشونت.‏ نيو يورک:‏ سنت مارتينز پرس،‏ ٢٠٠٠.الكسراد،‏ رابرت.‏ تكامل همكاری،‏ نيو يورک:‏ كتابهای بيسيک،‏ ١٩٨٤.كانسر،‏ والتر جونيور.‏ رونالد مک كارتى،‏ ديويد توسكانو،‏ و جين شارپ.‏مقاومت،‏ سياست و مبارزهٔ‏ آمريكا برای استقلال،‏ – ١٧٦٥ ١٧٧٥. انتشاراتلين راينر.‏ بولدر،‏ كلرادو،‏ ١٩٨٦.دال،‏ رابرت.‏ تحليل سياسى مدرن.‏ چاپ دوم،‏ انگلوود كليف،‏ نيوجرسى:‏پرنتيس هال،‏ ١٩٧٠.الول،‏ ژاكز.‏ تبليغات:‏ شكل گيری نظرات مردان،‏ ترجمه شده از فرانسه توسطكنراد كلن و جين لرنر.‏ نيويورک:‏ ناف،‏ ١٩٦٥.گالبرايت،‏ جى.‏ طراحى سازمانى.‏ ريدينگ،‏ ماساچوست:‏ آديسون – وسلى،‏.١٩٧٧گاندی،‏ مهاتما.‏ مجموعه آثار مهاتما گاندی (١٠٠ جلد).‏ نيو دهلى:‏ انتشاراتديويژن،‏ وزارت اطلاعات و صداوسيما،‏ دولت هند،‏ ١٩٥٨- ١٩٩٤.هلر،‏ رابرت و تيم هندل.‏ راهنمای اصولى مدير،‏ نيويورک:‏ د.ک.،‏ ١٩٩٨.هلوی،‏ رابرت.‏ در بارهٔ‏ درگيری های بى خشونت استراتژيک:‏ انديشيدن بهاصول.‏ بوستون:‏ مؤسسهٔ‏ آلبرت اينشتين،‏ ٢٠٠٤.كاراتنيكى،‏ آدريان و پيتر آكرمن.‏ چگونه آزادی پيروز شد ‏:از مقاومت مدنى تادموكراسى پايدار.‏ واشينگتن،‏ دی.سى:‏ فريدام هاوس،‏ ٢٠٠٥.كينگ،‏ مارتين لوتر جونيور.‏ ‏«من رويائى دارم»،‏ نوشته ها و سخنرانيهايىكه جهان را تغيير داد.‏ ويرايشگر جيمز ملوين.‏ سان فرانسيسكو:‏ هارپر اند راو،‏.١٩٩٢فهرست منابعكلبنيو،‏ پاول.‏ قدرت الهام مثبت.‏ فوربس،‏ ٩ دسامبر ٢٤٤-٢٤٩. ١٩٩١، ‏(نسخهٔ‏اينترنتى مقاله در وبگاه:‏.(http://skepdic.com/klebniov.htmlليدل هارت،‏ باسيل.‏ استراتژی:‏ رويكرد غير مستقيم.‏ نيويورک:‏ پريجر،‏ ١٩٥٤.پارت،‏ پيتر.‏ ويراستار.‏ ‏«سازندگان استراتژی مدرن : از ماكياولى تا عصرهسته ای».‏ پرينستون:‏ انتشارات دانشگاه پرينستون،‏ ١٩٨٦.پاوک،‏ والتر.‏ چگونه در كالج مطالعه كنيم:‏ استادی در مهارتهای مطالعاتىدرسطح كالج،‏ چاپ هفتم.‏ بوستون:‏ هوتون ميفلين،‏ ٢٠٠١.پوپوويچ،‏ سردجا . ميليويويچ،‏ آندری،‏ و دينوويچ،‏ سلوبودان.‏ جنبش بى خشونت: ٥٠ نكته حياتى.‏ بلگراد،‏ ساميزدات،‏ ٢٠٠٦.شارپ،‏ جين.‏ سياست در كنش بى خشونت،‏ (٣ جلد،‏ قدرت و مبارزه [١]، جلد٢ روشهای كنشٔ‏ بى خشونت،‏ جلد ٣ پويش های كنش بى خشونت.‏ بوستون:‏پورتر سارجنت،‏ ١٩٧٣.-- شيوه های واقع بينانه ی ديگری هم هست.‏ بوستون:‏ مؤسسه آلبرت اينشتين.‏.٢٠٠٣-- انجام كنش بى خشونت:‏ عمل در قرن بيستم،‏ امكان در قرن بيست و يكم.‏بوستون:‏ پورتر سارجنت،‏ ٢٠٠٥.كورت،‏ شاک.‏ شورش های غير مسلح:‏ حركت های قدرتهای مردمى دركشورهای غير دموكرات.‏ مينياپوليس:‏ انتشارات دانشگاه مينه سوتا،‏ ٢٠٠٥.285 ٢٨۵284 ٢٨۴

منابع ديداریمنابع ديداریديگر منابع- منابع تصويری :ايگور جرميچ:‏ ‎٢٥‎؛ ‎٤٧‎؛ ٤٠، ‎٥١‎؛ ‎٦٣‎؛ ‎٧٠‎پايين سمت چپ صفحه؛ ‎٧١‎؛ ‎٧٢‎؛ ‎٧٥‎؛ ‎٨٩‎؛ ‎٩١‎؛ ‎١٢٦‎؛ ١٥٦ بالایصفحه؛ ‎١٦٠‎؛ ‎١٦٧‎؛ ‎٢٢١‎؛ ‎٢٢٢‎؛ ‎٢٣٣‎؛ ٢٧٥./www.jwork.net/آندريا ايليچ:‏ ‎١٩‎؛ ‎٣٧‎؛ ‎٧٠‎؛ ‎٩٠‎؛ ١٥٨ پايين صفحه.‏/www.focus.co.yu/ويكتور سكولاراچ:‏ ١٢٠ بالای صفحه.‏ميكيچا پتروويچ:‏ ٦٩./com.www.mikica٥/پائين كشيدن يک ديكتاتور،‏ © ٢٠٠١، شركت يورک زيمرمانيک نيروی توانمندتر،‏ © ٢٠٠٠ شركت زيمرمان.‏ثبت آرم در صربستان © ٢٠٠٠. شركت تبليغاتى گيسترو.‏كاريكاتوريست ها:‏پريدراگ كوراكسيچ – كوراكس:‏ ‎٥٩‎؛ ‎٦١‎؛ ‎٦٢‎؛ ١٧٠.منابع:‏ او.ان.،‏ انتشارات پلاتو،‏ بيوگراد،‏ ٢٠٠١.سلوبودان پاد،‏ انتشارات ک.و.س.‏ بيوگراد،‏ ‎٢٠٠٠‎؛/www.corax.co.yu/نقاش لوگوی اصلى جنبش اوتپور ‏(تصوير مشت)‏ نيناد پتروويچ – دوداahttp://www.quaziland.co.sr/http://proplanak.users.sbb.co.yu٢٨٧٢٨۶

قدردانىمانند هر پروژه ای زحمات متحمل شده در اين راه بسيار بزرگتر از آن است كه يادآوری شدهو يا شايد بطور كامل قدردانى شوند . تعدادی از افرادی كه در سراسر جهان حمايت با ارزشخود را از ما دريغ ننموده اند شامل :Peter Ackerman , Jack Duvall , Berel Rodal , Vanessa Ortiz , ArtheaMiddleton ,Detzner, Maria Stephan , Steve York , Valentia Karas , BojanaKrsmanovic , Breza Race , and Vuka Mijuskovic Shaazka Beyerleتشكر ويژه از:‏كه با نظرات متعدد خود در پيش نويسهای اوليه ما را راهنمائى و كمک كرد.‏ بسياری از ايننظرات كتاب اصلى را شكل دادند.‏بدون وجود عكسها و شكل ها محتوای نوشتاری اين اثر بسيار سطحى خواهد بود.‏ بهمينجهت نويسندگان اين كتاب،‏ عكاسان شامل:‏Igor Jereman, Andria llic, Viktor Sekularac, Veljko Popovic, MikicaPetrovic and Graphic Artist: Predrag koraksic Corax را جزو باز آفرينانكتاب در نظر گرفته و اميدوارند كه نوشته های ما مكملى بر وضوح تصويری،‏ انسانيت و پشتكار موجود در عكسها و تصاوير آنها باشد .تشكر زياد از مدرسان و سخنرانان شامل :» برای در اختيار گذاشتن دانش عميق و بينش خود در باره جنبش استراتژيک RobertHelvey تشكر ويژه از»‏بى خشونت و برای بقای مسئوليت انتقال اين دانش در ما.‏بدون حمايت پروسه كسانيكه ما را در نااميدی های فراوان روزانه و معجزات كوچک كهمخصوص پروسه نوشتاری يک كتاب مى باشد ما هيچگاه قادر به آفرينش اين كتاب نبوديم.‏مهربانيها و سهم بالای اين افراد:‏Momcillo Popovic , Jelena Djinovic , Zorana Smiljanic , Marija Marovic. Jelena Simjanovic , Kisa Radic , Nenad Duda Petrovic اين كار سهساله را ممكن ساخت و ما تنها اميدواريم كه صفحات اين كتاب بخشى از عشقى كه آنها بهنويسندگان داشته اند را منعكس نمايد.‏اين دوره تحصيلى به تمام فعالانى كه در سراسر جهان برای احقاق حقوق ، آزادی و يکجهان بهتر مى جنگند تقديم مى شود .گروه نويسندگانJaner Cherry, Misko Mitic, Sinisa Sikman, Sandra Kacavendic Giorgi.Meladze, Goirgi Kandelaki, D mytro Potekhin كه ما را ياری نمودند كه ايندوره تحصيلى در 20 كارگاه آموزشى با حضور 200 دانشجو در سراسر جهان ارائه گردد،‏ مانندگرافيک ها و عكاسان.‏ به نظر ما مدرسان و دانشجويان از طريق وسعت تجارب و تنوع بخشىياری رسان ما بودند.‏ رابطه استاد و دانشجو با استفاده از دوره تحصيلى ما در شرايط مختلفمانند جنبش های آزاديخواهى،‏ دموكراسى،‏ حقوق بشر،‏ جنبش های خود مختاری تا جنبشهای بين المللى مانند نابودی محيط زيست و منازعات منطقه ای باعث بهبود كيفيت دورهگرديد.‏289 ٢٨٩288

در بارهٔ‏ نويسندگاندر بارهٔ‏ نويسندگانآنا جورجويچ در سال١٩٧٤ زاده شد.‏ او در رشتٔهطراحى داخلى تحصيلكرده،‏ و يک دهه تجربه درطراحى گرافيک دارد.‏ اويكى از بنيانگذاران تيمىاست كه استراتژی آغازينخلاقانهٔ‏ اُتپُر،‏ از جمله اوليننشان نماد جنبش،‏ را درسال ١٩٩٨ طراحى كرد.‏او استاد طراحى گرافيکدر دانشگاه ب.ک.‏ بوده وكلاس های استوديو را بااستفاده از نرم افزار دی.تى.‏پى.‏ (٢٠٠٣ تا ٢٠٠٥)آموزش مى داده است.‏ او ازسال ٢٠٠٤ هويت ديداریكَانواس را طراحى كرده وآفريده است.‏ايوان ماروويچ متولد١٩٧٣ در بلگراد،‏ يک رهبردانشجويى و از بنيانگذارانجنبش اُتپُر!‏ ‏(«مقاومت!»)‏مى باشد.‏ در سال ٢٠٠٠، اودر مقام سخنگو و نمايندٔهآن سازمان در ائتلافاپوزيسيون دموكراتيکصربستان ‏(دی.او.اس.)‏خدمت كرد.‏ در آنجا او دربرنامه ريزی و آماده سازیبرای انتخابات و برگزاریتظاهراتى مشاركت كرد كهپس از تلاش ميلوسوويچبرای تقلب در انتخاباتصورت گرفت.‏ ماروويچ يكىاز دست اندر كاران بازیويدئوی ‏«نيرويى توانمندتر»،‏است كه در بارهٔ‏ استراتژیبى خشونت است.‏هاردی مريمن مديربرنامه و پژوهش درمركز بين المللى برخوردبى خشونت در فاصلهٔ‏ سالهای٢٠٠٥-٢٠٠٧ بوده است.‏پيش از اين،‏ او در كانونآلبرت اينشتين با دكتر جينشارپ كار مى كرد،‏ و كتابدكتر جين شارپ،‏ برپا كردنمبارزهٔ‏ بى خشونت:‏ عمل درقرن بيستم،‏ امكان در قرنبيست و يكم،‏ ٢٠٠٥ راويرايش كرد و در آن مطلبنوشت.‏ او در حوزهٔ‏ مبارزٔهبى خشونت استراتژيکپژوهش مى كند،‏ مطلب تهيهو ارائه مى نمايد.‏آندره ميليوويويچ در سال١٩٧٤ زاده شد.‏ در زماندانشجويى،‏ او در شبكهٔ‏بين المللى اُتپُر كار كرد.‏پس از پايان تحصيلاتشدر سال ٢٠٠٠، او به بلگرادبرگشت و بر روی شماریاز پروژه ها توسعه كار كرد،‏از جمله نامهٔ‏ استراتژیفقرزدايى در وزارت اموراجتماعى.‏ او دارای مدرکكارشناسى ارشد در رشتٔهسياستگزاری همگانى‏(مدرسهٔ‏ گلدمن،‏ دانشگاهبركلى كاليفرنيا)،‏ و هماكنون در حال تحصيل دورٔهپى اچ دی در دانشكده هایتاريخ و مطالعات منطقه ایو بين المللى ‏(دانشگاه بركلىكاليفرنيا)‏ است.‏اسلوبودان جينوويچ درسال ١٩٧٥ متولد شد.‏از سال ١٩٩٤، او يکرهبر دانشجويى بوده و ازبنيانگذاران جنبش اُتپُر!‏‏(«مقاومت!»)‏ مى باشد.‏ اويک كارشناس فنآوری وسياستگزاری ارتباطات راهدور در كشورهای در حالگذار است.‏ او از مدرسٔهحقوق و ديپلماسى فلچر‏(دانشگاه تافتس)‏ مدرکكارشناسى ارشد دريافتكرده است.‏ از سال ٢٠٠٤،او رئيس كميتهٔ‏ ملى مركزكنش و استراتژی هایبى خشونت كاربردی است.‏سردجا پاپ وويچ در سال١٩٧٣ متولد شد.‏ از سال١٩٩٢ او رهبر يک جنبشدانشجويى بوده است،‏ ويكى از بنيانگذاران جنبشاُتپُر!‏ ‏(«مقاومت!»‏ است،‏كه در پايان دادن به دورٔهميلوسوويچ كمک مى كرد.‏او مدير اجرايى پيكار ملى‏«گوتوو ژی!»‏ ‏(كارشتمام است!)‏ در صربستاندر سال ٢٠٠٠ بود.‏ اززمان بنيانگذاری حزبدموكراتيک،‏ او عضو برجستٔهآن بوده،‏ و از سال ٢٠٠٠تا ٢٠٠٣ عضو مجمع ملىو مشاور ويژهٔ‏ نخست وزيرصربستان،‏ زوران جينجيچبوده است.‏ از سال ٢٠٠٤، اومديريت اجرايى مركز كنشو استراتژی های بى خشونتكاربردی را بر عهده دارد.‏

(٠٣۵)٣١۶٫۴٨۵٫۶برنامه درسی کانواس:‏ راهنمای مبارزهٴ بی خشونت مؤثر:‏کتاب دانشجويی/‏ ‏[سردجا پاپوويچ ... و ديگران.]؛تصويرها:‏ آنا جورجويچ؛ نظرها از سوی رابرت ل.‏ هِلوی].‏– بيوگراد:‏مرکز کنش و استراتژی های بی خشونت کاربردی،‏ کانواس،‏٢٠٠٧ ‏(بيوگراد:‏ د.م.د.).‏‏-صفحهٴ ٢٨٩. اندازهٴ تصوير؛ ‎٢٢‎سانتيمترتيراژ .۵٠٠ – tekst .Napomene uz – در بارٴهنويسندگان:‏ صفحه های [٢٩٠-٢٩١]خلاصه ها.‏ – واژه نامهٴ دانشواژه های مهم در مبارزٴهبی خشونت:‏ صفحه های ٢٧٨-٢٨٣. – کتابشناسی:‏صفحه های ٢٨۴-٢٨۵.۴-٠٨٧-٧۵٩۶-٨۶-٩٧٨ ISBNشابک:‏ ٩٧٨-٨۶-٧۵٩۶-٠٨٧-۴١. پوپوويچ،‏ سردجا،‏ ٢. دينوويچ،‏ اسلوبودان ٣. ميليوويويچ،‏آندری ۴. مريمن،‏ هاردی ۵. ماروويچ،‏ ايوان…a) HeHacCOBISS.SR-ID ک.و.ب.آی.س.س.-‏ س.ر.-‏ آی.د.‏١۴۴۴۴۶۴٧۶