K. Zaradkiewicz. Opinia prawna dot. plagiatu.03.02.2011 - TVP

Warszawa, 3 luty, 2011r.Szanowna PaniKatarzyna ZaradkiewiczMarek Tysper Grapetownul. Wiertnicza 12402-952 WarszawaWysłane poczt elektronicznna adres: kasia@grapetown.plSzanowna Pani,W zwizku z Pani prob o analiz zasadnoci anonimowego zarzutu naruszenia prawaautorskiego i sugestii, i wykonywana przez zespół Trash piosenka „Things Go Better WithRock” jest plagiatem utworu „Turn Up The Radio” zespołu Autograph z roku 1984, poniejprzedstawiam krótk opini prawn w tej kwestii.Po przesłuchaniu obu utworów i w wietle przekazanych nam przez Pani informacjidochodzimy do wniosku, i utwór słowno – muzyczny jest utworem w pełni oryginalnym inie ma adnych podstaw prawnych do uznania, i zespół Trash oraz autorzy tekstu i muzykidopucili si tzw. plagiatu lub w inny sposób naruszyli prawa autorskie zespołu Autographczy te twórców utworu „Turn Up The Radio”.Przede wszystkim trzeba bowiem wskaza, i zarówno warstwa słowna jak i muzyczna obupiosenek s od siebie zupełnie róne. Podobiestwo w warstwie słownej sprowadza si dosformułowania "things go better with rock" – okrelenia banalnego zarówno w zakresie trecijak i formy – i jako takiego nie podlegajcego ochronie prawno autorskiej. Sformułowanie to,samo w sobie, nie moe bowiem zosta uznane za utwór w rozumieniu prawa autorskiego.Tym piciu wyrazom brakuje wystarczajcego pitna twórczego o indywidualnym

charakterze. Na marginesie zwracam uwag, e warstwa słowna utworu “Things go betterwith rock” liczy sobie ponad 100 wyrazów i jest zarówno co do treci jak i formy róna odutworu zespołu Autograph. Dlatego te fakt, i 5 wyrazowe sformułowanie (składajce si zprostych i powszechnie wykorzystywanych wyrazów) kiedy pojawiło si w innym utworzenie moe w adnym wypadku wiadczy o jakimkolwiek naruszeniu praw autorskich.Podobnie wyglda kwestia warstwy muzycznej. W analizowanym stanie faktycznym monabowiem mówi ewentualnie o pewnym podobiestwie linii melodycznej – we fragmencie wsumie trwajcym kilka sekund. Co istotne jednak nawet ten przedmiotowy fragment ma innetempo i róni si aranacj. Warto przy tym zwróci uwag na fakt, i wikszo rockowychpiosenek opiera si na kilku lub kilkunastu podstawowych akordach. Zatem zupełnymnieporozumieniem jest w naszej ocenie sugerowanie, i doszło do naruszenia praw autorskichw sytuacji gdy w urywku nowego i oryginalnego utworu słowno – muzycznego wykorzystanezostały te same akordy co w innym utworze.Zgodnie z przekazanymi przez Pani informacjami autorzy tekstu i muzyki utworu „ThingsGo Better With Rock” owiadczaj, e stworzyli go samodzielnie nie wzorujc si na utworzezespołu Autograph. Nie ma powodu aby w takie owiadczenia wtpi, naley jednakpodkreli, e nawet jeli kompozytor i twórca tekstu niewiadomie zainspirowali siutworem „Turn Up The Radio” – to taka inspiracja (w odrónieniu od korzystania zopracowania cudzego utworu, którym byłoby na przykład przetłumaczenie na jzyk polskitekstu piosenki zespołu Autograph) jest w pełni dopuszczalna na gruncie ustawy o prawieautorskim i prawach pokrewnych. Inspirowanie si si wzajemne twórców (i to równiewiadome) jest jednym z istotnych elementów napdzajcych rozwój kultury oraz myliludzkiej i jest działaniem dozwolonym.Warto równie wskaza, e istnieje równie utrwalone orzecznictwo pokazujce co mieci siw granicach inspiracji. I tak tytułem przykłady, zgodnie ze stanowiskiem Sdu Apelacyjnegow Warszawie: „banalny i prosty zwrot jzykowy stanowicy fragment piosenki "Baka" niebdcy w spornym utworze reklamowym cytatem ani zapoyczeniem, co najwyej inspiracj iodwołaniem do odległych skojarze, nie uzasadniaj przyjcia naruszenia prawautorskich”(wyrok Sdu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 14 maja 2007 r., I ACa 668/06).Natomiast Sd Najwyszy wskazał w jednym ze swoich orzecze, i „za kryteriumrozgraniczajce dzieła inspirowane od dzieł zalenych naley uzna twórcze przetworzenieelementów dzieła inspirujcego, tak e o charakterze dzieła inspirowanego decyduj ju jegowłasne, indywidualne elementy (a nie elementy przejte). W przypadku utworu inspirowanego(objtego prawem autorskim niezalenym) zaczerpnity zostaje tylko wtek utworu cudzego –powstaje utwór nowy i o cechach twórczoci samodzielnej.”(orzeczenie SN z 23 czerwca1972 r., I CR 104/72). W innym orzeczeniu Sd Najwyszy podniósł, i inspirowany utwórnie stanowi dzieła zalenego, „gdy ma cechy samodzielnej twórczoci w tym znaczeniu, e jestna równi z utworem inspirujcym dziełem oryginalnym. Oryginalno dzieła inspirowanegonie wyłcza skorzystania z tematu dzieła inspirujcego, ujcie tego tematu musi by jednakwłasnym, indywidualnym ujciem autora moliwym take przy pokrewiestwie tematycznegoschematu” (Wyrok Sdu Najwyszego z 2 kwietnia 1971 r. I CR 23/71). Zgodzi naley sirównie ze stanowiskiem Sdu Najwyszego, i „wykorzystanie cudzego pomysłu, a nawetimion z cudzego utworu, przy oryginalnej treci nowego dzieła, nie stanowi jeszczeopracowania cudzego utworu, ale własny oryginalny utwór”. (Orzeczenie SN z 16 lutego1962 r., II CR 528/71).2