Alamin ang Batas... Gabay sa RA 9442 - Bureau of Communications ...
Alamin ang Batas... Gabay sa RA 9442 - Bureau of Communications ...
Alamin ang Batas... Gabay sa RA 9442 - Bureau of Communications ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
. Married individuals with child/children with di<strong>sa</strong>bility - Kung <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao ay may anak na maykapan<strong>sa</strong>nan at siya <strong>ang</strong> sumusuporta dito, siya ay may karagdag<strong>ang</strong> exemption na P8,000. Kung <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>may a<strong>sa</strong>wa ay nag aalaga ng is<strong>ang</strong> bat<strong>ang</strong> may kapan<strong>sa</strong>nan na hindi niya anak, hindi niya magagamit<strong>ang</strong> exemption na ito maliban kung <strong>ang</strong> bata ay legal niy<strong>ang</strong> inampon. Kung <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> may a<strong>sa</strong>wa aymay anak na may kapan<strong>sa</strong>nan na n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an pa ng suporta, siya ay may dagdag na exemption nanagkakahalaga ng P8,000.c. Solo parents with child with di<strong>sa</strong>bility - Ang is<strong>ang</strong> solo parent ay may karagdag<strong>ang</strong> tax exemptionna nagkakahalaga ng P8,000. Ang solo parent na wal<strong>ang</strong> a<strong>sa</strong>wa na nagkaanak o legal na hiwalay, legitimate,illegitimate o legally adopted ay makakat<strong>ang</strong>gap ng basic personal exemption na ibinibigay <strong>sa</strong> head <strong>of</strong> family.Siya ay may karapatan <strong>sa</strong> dagdag na exemption na nagkakahalaga ng P8,000 <strong>sa</strong> bawa’t kuwalipikadongdependent (di lalagpas <strong>sa</strong> apat). Ang solo parent ay hindi magagamit <strong>ang</strong> head <strong>of</strong> the family status malibankung inampon niya ng legal <strong>ang</strong> bata.d. Lolo at lola na may apong may kapan<strong>sa</strong>nan - Ang is<strong>ang</strong> lolo o lola ay maaaring humingi ng basicpersonal exemption na nagkakahalaga ng P32,000 kung hindi siya balo, legal na hiwalay <strong>sa</strong> a<strong>sa</strong>wa o soloparent.8. Ang mga indibidual o non-governmentalinstitusyon na magtatayo ng pabahay, retirementvillages o residential communities para <strong>sa</strong> PWD<strong>sa</strong>y makakat<strong>ang</strong>gap ng:a. Realty tax holiday <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> lim<strong>ang</strong> (5)taon ng operasyon;b. Prayoridad <strong>sa</strong> mga pagpapanatili <strong>sa</strong>ayos at konstraksyon <strong>sa</strong> mga daan<strong>ang</strong> patungo<strong>sa</strong> mga Foster Care Institutions katulad ng bahay,residential at mga retirement villages.PINAHIHINTULUTAN BA ANG “DOUBLEDISCOUNT”?Hindi. Ang PWD ay maaari lam<strong>ang</strong> pumili ng is<strong>ang</strong>uri ng diskwento ito man ay promotion discount o20% discount.MAAARI BANG BUMOTO ANG ISANG TAONGMAY KAPANSANAN?Oo, <strong>ang</strong> mga taong may kapan<strong>sa</strong>nan aypahihintulut<strong>ang</strong> tulungan ng is<strong>ang</strong> taong kany<strong>ang</strong>pinili <strong>sa</strong> pagboto <strong>sa</strong> mga halal<strong>ang</strong> pamban<strong>sa</strong> o,lokalman. Ang taong tutulong ay kail<strong>ang</strong>an m<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong>kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> pamamagitan ng dokumento nakany<strong>ang</strong> pinanumpaan na susulatan <strong>ang</strong> balotaalinsunod <strong>sa</strong> mga tagubilin ng botante at hindiibubunyag <strong>ang</strong> mga nilalaman ng balota.MAY KA<strong>RA</strong>PATAN BA ANG MAY KAPANSANANNA LUMAHOK SA ANUMANG SAMAHAN?Oo, May karapatan <strong>ang</strong> mga may kapan<strong>sa</strong>nanna lumahok o bumuo ng aso<strong>sa</strong>syon o <strong>sa</strong>mahanna magtataguyod <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> kapakanan atpagpapaunlad.Sila ay may karapatan din na lumahok <strong>sa</strong> mgaprusisyon, rali, parada, pulong pampubliko atdemonstrasyon.ANU-ANO ANG MGA PARUSANG IGAGAWADSA MGA LALABAG SA ALITUNTUNIN?A) Un<strong>ang</strong> Paglabag - multa na hindi lalampas<strong>sa</strong> P50,000 subalit hindi hihigit <strong>sa</strong> P100,000 opagkabil<strong>ang</strong>go ng hindi lalampas <strong>sa</strong> anim (6) nabuwan subalit hindi hihigit <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> (2) taon opareho <strong>sa</strong> mabuting pagpapasya ng hukuman;B) Sa anum<strong>ang</strong> kasunod na paglabag - multa nahindi lalampas <strong>sa</strong> P100,000 subalit hindi hihigit<strong>sa</strong> P200,000 o pagkabil<strong>ang</strong>go ng hindi lalampas<strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> (2) taon subalit hindi hihigit <strong>sa</strong> anim(6) na taon o pareho <strong>sa</strong> mabuting pagpapasya nghukuman;C) Sinum<strong>ang</strong> tao na inabuso <strong>ang</strong> mga pribilehiyongipinagkaloob dito ay paparu<strong>sa</strong>han ng pagkabil<strong>ang</strong>gona hindi lalampas ng (6) na buwan o multa na hindihihigit <strong>sa</strong> P5,000 o pareho <strong>sa</strong> mabuting pagpapasy<strong>ang</strong> hukuman.Para <strong>sa</strong> mga reklamo maaring tumawag lam<strong>ang</strong><strong>sa</strong> mga opisina ng:A. National Council on Di<strong>sa</strong>bility Affairs951-8129951-5013B. Department <strong>of</strong> Social Welfare and Development951-71200999-341-7425C . <strong>Bureau</strong> <strong>of</strong> Internal Revenue(02) 751-3330(02) 751-3233D. Department <strong>of</strong> Health(02) 651-7800 loc. 1752E. Department <strong>of</strong> Labor and EmploymentHotline: 527 - 8000Trunkline: 527 - 3000F. Department <strong>of</strong> Transportation and<strong>Communications</strong>(02) 726-6255PRESIDENTIAL COMMUNICATIONS OPE<strong>RA</strong>TIONS OFFICEProduced by:OUR MISSIONWe are committed to Ch<strong>ang</strong>e.We believe in a fully informed,fully empowered people.We provide timely, accurate andrelevantinformation.We awaken the soul <strong>of</strong> the nation.We steer it towards a secure and brightfuture for our children.We reach out.We communicate.We connect.Republic Act No. <strong>9442</strong>(Susog <strong>sa</strong> <strong>RA</strong> 7277,“Magna Karta ngPersons with Di<strong>sa</strong>bility”)Filipino Sprinter, Roger Tapia competes in the 2012 LondonParalympics and places sixth. (Photo: www.news.cn)<strong>Alamin</strong> <strong>ang</strong> <strong>Batas</strong>...<strong>Gabay</strong> <strong>sa</strong> <strong>RA</strong> <strong>9442</strong>
SINU-SINO ANG NABIBILANG SA “PERSONSWITH DISABILITY” (PWD)?Ang mga “Persons with Di<strong>sa</strong>bility“ (PWD) aymga Pilipino na may kapan<strong>sa</strong>nan <strong>sa</strong> pagiisip,katawan o depekto <strong>sa</strong> pandinig, paninginat iba p<strong>ang</strong> kapan<strong>sa</strong>nan na naging <strong>sa</strong>nhi ngpagkawala ng kany<strong>ang</strong> kakayah<strong>ang</strong> kumilosmag-i<strong>sa</strong>.PAANO MAKAKAKUHA NG PWDs ID?Ang PWD o kany<strong>ang</strong> tagapagalaga ay maaaringpumunta <strong>sa</strong> mga Opisina ng Mayor, Kapitanng Bar<strong>ang</strong>ay, National Council on Di<strong>sa</strong>bilityAffairs (NCDA) o s<strong>ang</strong>ay nito, mga opisina ngDepartment <strong>of</strong> Social Welfare and Development(DSWD), at mga organi<strong>sa</strong>syon na mayroongMemorandum <strong>of</strong> Agreements <strong>sa</strong> Department <strong>of</strong>Health para <strong>sa</strong> application forms.Kail<strong>ang</strong>an dalhin <strong>ang</strong> mga sumusunod: dalaw<strong>ang</strong>(2) 1’x1’ litrato na may pirma or thumbmark <strong>sa</strong> likodat clinical abstract na pirmado ng lisensyadongdoktor <strong>sa</strong> mga klinika ng gobyerno. Ang PWDs<strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> magsusumite <strong>sa</strong> Social Welfare Officeng lungsod o munisipyo.Sa un<strong>ang</strong> tatlong (3) taon <strong>ang</strong> ID ay libre.Para <strong>sa</strong> renewal, pagkawala o pagkasira ng IDmagtatakda <strong>ang</strong> Mayor,Kapitan ng Bar<strong>ang</strong>ay atCDA ng maliit na halaga para <strong>sa</strong> bagong ID.ANU-ANO ANG MGA PRIBELEHIYONGMAKUKUHA NG PWDS?1. (20%) diskwento <strong>sa</strong> mga sumusunod:a. Hotels at Lodging Establishments -Ang diskwento ay para <strong>sa</strong> room accommodationat iba p<strong>ang</strong> amenities katulad ng mga mas<strong>sa</strong>geparlors, <strong>sa</strong>una baths, pagkain, inumin at ibap<strong>ang</strong> serbisyo .b. Restoran - Pagbili ng mga pagkain,inumin, beverages, dessert at iba p<strong>ang</strong>consummable items ka<strong>sa</strong>ma na dito <strong>ang</strong> valuemeals, fast food, cooked food, short orders attake-outs.c. Sports at Recreational Centers -Para <strong>sa</strong> serbisyo na ibibigay ng mga recreationcenters at rentals <strong>sa</strong> lahat ng pasilidad atequipments, aksesorya at gadgets. Ang mgaseminar at workshop rooms o halls ay ka<strong>sa</strong>marin dito.d. Pagbili ng gamot <strong>sa</strong> lahat ng botika,ospital, parmasya, klinika at lahat ng nagtitind<strong>ang</strong> medisina.e. Admission Fees <strong>sa</strong> mga teatro,cinema at concert halls, circus, karnabal, museo,exhibit halls, theme parks at iba pa.f. Medical at Dental Privileges <strong>sa</strong> lahatng Government Facilities katulad ng diagnosticat laboratory fees ka<strong>sa</strong>ma dito <strong>ang</strong> X-rays,computerized tomography scans at blood tests.g. Medical at Dental Privileges <strong>sa</strong>mga Private Facilities tulad ng diagnostic atlaboratory, X-rays, computerized tomographyscans, blood tests at pr<strong>of</strong>essional fees.h. Air at Sea Transportation Privileges -Ang PWDs ay maaaring mamili kung promotionalfare discount o may diskwento ng 20%.i. Land Transportation Privileges -Diskwento <strong>sa</strong> pama<strong>sa</strong>he <strong>sa</strong><strong>sa</strong>ky<strong>ang</strong> may aircon,LRT, MRT, PNR.at bayad <strong>sa</strong> toll fees <strong>sa</strong> skyway<strong>sa</strong>t expressways subali’t ito ay ibinibigay lam<strong>ang</strong>kung pag- aari niya <strong>ang</strong> <strong>sa</strong><strong>sa</strong>kyan.2. Pribelihiyo <strong>sa</strong> Edukasyon - Ito ay para <strong>sa</strong>pag aaral <strong>sa</strong> primary, secondary, tertiary, posttertiary,vocational at technical <strong>sa</strong> pampublikoat pribadong paaralan <strong>sa</strong> pamamagitan ngscholarships, grants, financial aids, subsidies.Bibigyan rin siya ng suporta <strong>sa</strong> libro, learningmaterials, at uniform allowance. Ito ay kungnakamit na niya <strong>ang</strong> minimum requirementsna inilatag ng Department <strong>of</strong> Education(DepEd),Commission on Higher Education(CHED) at Technical Education and SkillsDevelopment Authority ( TESDA).3. Pribelihiyo <strong>sa</strong> pag-empleyo - Ang is<strong>ang</strong>kuwalipikadong PWD ay may karapat<strong>ang</strong>makakuha ng trabaho. Lim<strong>ang</strong> porsyento (5%)ng lahat ng posisyong kaswal, emergency atkontraktwal <strong>sa</strong> DepEd, DSWD, at iba p<strong>ang</strong>ahensiya, t<strong>ang</strong>gapan o korporasyon na kalahok<strong>sa</strong> pagtulong <strong>sa</strong> taong may kapan<strong>sa</strong>nan.Ang PhilJobnet ng DOLE, <strong>ang</strong> opisyal najobportal ng Pilipinas, ay bukas <strong>sa</strong> lahat ngPWDs . Ang kanil<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan at kwalipikasyonay maaaring isulat <strong>sa</strong> kategorya ng “skills forhire”.4. Espesyal na lim<strong>ang</strong> porsyento (5%) - Angdiskwento ay para <strong>sa</strong> regular na retail price<strong>sa</strong> basic necessities at prime commoditieskatulad ng bigas, mais, tinapay, <strong>sa</strong>riwa, tuyo atde lat<strong>ang</strong> isda, <strong>sa</strong>riw<strong>ang</strong> baboy, baka at lahatng poultry meat, itlog, <strong>sa</strong>riwa at processedmilk, <strong>sa</strong>riw<strong>ang</strong> gulay, root crops, kape, asukal,mantika, asin, <strong>sa</strong>bong panlaba, detergents,p<strong>ang</strong>gatong, uling, kandila, <strong>sa</strong>riw<strong>ang</strong> prutas,arina, processed at canned pork, beef at poultrymeat, produktong galing <strong>sa</strong> gatas na hindi ka<strong>sa</strong>li<strong>sa</strong> basic necessities, noodles, sibuyas, baw<strong>ang</strong>,diapers, poultry, swine at cattle feeds, veterinaryproducts para <strong>sa</strong> poultry, swine at cattle, paper,school supplies, nipa shingle, plyboard, pako,baterya, electrical supplies, bombilya, steel wireat iba p<strong>ang</strong> bilihin na inaatas ng Department <strong>of</strong>Trade and Industry (DTI) at ng Department <strong>of</strong>Agriculture (DA).Sa pagbili, <strong>ang</strong> halaga ay hindi hihigit<strong>sa</strong> P1,300 kada linggo. Ang halag<strong>ang</strong> hindinaibili ay hindi maaaring gamitin <strong>sa</strong> susunod napagbilli.Ang is<strong>ang</strong> PWD ay maaaringmagtalaga ng is<strong>ang</strong> tao para bumili ng kany<strong>ang</strong>p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an. Ang p<strong>ang</strong>alan nito aynararapat na nakasulat <strong>sa</strong> purchase booklet.5. Express Lanes Privileges - Ang lahatng establisimento pribado man o gobyernoay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> maglagay ng express lanes atkung wala nito, nararapat bigyan <strong>ang</strong> PWD ngprayoridad <strong>sa</strong> lahat ng tran<strong>sa</strong>kyon.6. Legal Assistance - Ang is<strong>ang</strong> PWD aymakakakuha ng tulong <strong>sa</strong> “Friendly PublicAttorneys” ng Department <strong>of</strong> Justice - PublicAttorney’s Office (PAO).7. Tax Incentives para <strong>sa</strong> mga Benefactor<strong>sa</strong>yon <strong>sa</strong> National Internal Revenue Codea. Ang single benefactor ay bibigyan nghead <strong>of</strong> the family status na <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin aybibigyan ito ng one basic personal exemption nanagkakahalaga ng P25,000.