11.07.2015 Views

ISIXHOSA FIRST LANGUAGE HG P2 NOVEMBER 2005 IZINTO ...

ISIXHOSA FIRST LANGUAGE HG P2 NOVEMBER 2005 IZINTO ...

ISIXHOSA FIRST LANGUAGE HG P2 NOVEMBER 2005 IZINTO ...

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>ISIXHOSA</strong> <strong>FIRST</strong> <strong>LANGUAGE</strong> <strong>HG</strong> <strong>P2</strong> <strong>NOVEMBER</strong> <strong>2005</strong><strong>IZINTO</strong> ENDINQWENELA OOTITSHALA BAGXILE KUZO UKULUNGISELELA ABAFUNDIKWIMINYAKA EZAYO, NEMIBUZO EBOYISILEYO ABAFUNDIKWICANDELO A: UMBONGO ONGAMISELWANGA OTHI: INTLUVA : NGU P.T. MTUZEAbafundi abaqhubanga kakuhle kakhulu kulo mbongo. Kuqwalaseleka ukuba le ngxaki ibangelwakukuba bengazazi izafobe. Enye into evelileyo yeyokuba abazikisi ukucinga ukanti kwibangaabakulo baqeqeshelwe ukuba bavavanywe ngemibuzo ekulindeleke ukuba bayiphendulengokuhluthisayo ngokuthi banike iimpendulo ezibonakalisa ukuzinza, ukuvuthwa, ukwanelisanokucingisisa okunzulu okuhambelana nebanga abakulo. Xa benika intsingiselo, iyabhitya kakhuluimpendulo yabo ngokungathi yeyomfundi okwibanga elisezantsi. Iyadanisa intoyokungawaqokeleli onke amanqaku alo mbuzo ngoba zonke iimpendulo zawo zisembongwenilowo okanye zilapha ekuhleni kubo.ICANDELO B: IDRAMA: INTSINDABADALA : MASABALALAKweli icandelo ku - B naku C abayilandeli imigaqo nemiyalelo yabavavanyi eyiyeyokukhethaumbuzo omnye omde kwi-DRAMA, baze kwiNoveli bakhethe omfutshane. Kuyababetha oku. Xabengazi bayadleleleka, baze bangawafumani tu amanqaku kuba kwenye incwadi kuyekumakishwe ibe nye. Mawubethelelwe lo mba kubo ngootitshala.Kweli candelo apha ku_B kwimibuzo emibini emide ku 7.1 no 7.2, iyakhwinisa into yokubonaabafundi bengayiphenduli ngokuthe ngqo le mibuzo. Iimpendulo zabo bayazixuba. Uya kufikabeziphinda-phinda, kungekho kucinga kunzulu, kuze kunqongophale nokucwangcisa izimvo zaboezakha isincoko. Abafundi bayonqena kakhulu. Ootitshala mababalole isakhono okanye ubuchulebokubhala izincoko ezide ngokubavavanya rhoqo ngolu hlobo lwemibuzo.ICANDELO C: KUSALAWULA YENA : NGU G.B.S. XUNDUKuyakhwanqisa ukubona ukuba abafundi abakwazi ukusebenzisa amanqwanqwaabawabekelweyo/abawanikiweyo okwakha isincoko! Abakwazi ukudibanisa ulwazi abalunikiweyobabhale isincoko esinempuhle nesimnandi sele bekhokelwe. Basuka babalise incwadi yonke nayonayiphi na into abakhe bayiva nangento abayivileyo ngale ncwadi. Ootitshala mababafundiseukukwazi ukudibanisa izimvo abazinikiweyo baze bakhuphe isincoko esityebileyo ngeengongomaezo bakhokelwe ngazo. Apha bafundiswa isakhono sokubumba badibanise izixokelelwano zolwazingencwadi ze bakhuphe isincoko sale nto ivavanywayo. Mabaqeqeshwe ngokwale ndlela intshayokuphendula imibuzo.


INGXELO MALUNGA NENDLELA ABAFUNDI ABAQHUBE NGAYO <strong>NOVEMBER</strong> <strong>2005</strong>KUVIWO LUKA NOVEMBA <strong>2005</strong>ICANDELO A: [ INTSINDABADALA – S. M. Masabalala]IMIHOBE / IZIBONGOUMBUZO1: (UMBONGO ONGAMISELWANGA)Abafundi abaninzi bahlulekile ukuwuphendula lo mbuzo. Bohlulwe kukungazazi iintsingiselozamagama abuzwe emibongweni ezivavanya ukuqonda nzulu ngolwimi lwabo. Iingcaciso zabozibhityile, abanaso isakhono sokunika inkcazo ehluthisayo nethe gca yoko kubuzwayo.Abazihluphi ngokuzikisa ukucinga, nto leyo ekhokelela ekubeni bangakwazi ukunika inkcazoeyanelisayo.Ayakhwinisa amanqaku, abawafumeneyo kulo mbuzo, ngelo xesha iimpendulo zabozikwafumaneka kwalapha kuwo. Kuqapheleka nokuba abazazi izafobe. Abakwazi ukuzikhethanokuxela iindidi zazo, baze babethakale ngakumbi nangakumbi ekuchazeni iindlela eziwuphuhlisangayo umxholo wombongo. Ootitshala bayacelwa ukuba babenokugxilisisa kulo mba,bawuxikixisise.IMIBONGO EMISELWEYO UKUSUKELA KOWESI- 2 UKUYA KOWE -5Iyancumisa ikholisa indlela abaqhube ngayo kule mibongo. Uninzi lwabo luwabuthe onkeamanqaku, ibe yimbinana esagqwidizayo. Ootitshala mababayalele beyibethelela indimayokukhetha imibuzo emibini kuphela kule mibongo. Abanye abafundi basayenzaimpazamo yokuyibhala yonke le mibuzo ukanti umyalelo uthi mabakhethe imibuzo emibini.Bayadleleleka ke kule nto bayenzayo ngoba kumakishwa emibini yokuqala.Imihobe mayihlalutyisisiswe ngootitshala begxila kwiindidi ngeendidi zemifanekiso- ntelekeleloneentsingiselo eziyihlubayo ngokuphathelela kumxholo wombongo, izifanekisozwi nokudizwazizo, intsingiselo ethe gca nefihlakeleyo. Mawucaciswe umahluko apha kulo mba kunye nezafobe.Le miba makugxininiswe kuyo ngoba ubuncwane/intswane nesongo sombongo siqulathwe zezizikrweqe. Xa oku kungavelelwa, ukuchuma nobutyebi, bokuwonwabela umhobe nobuyinjongoyembongi, buyafa. Isakhono sayo siyasibalulwa kumbuzo 4.1 no-4.5. Umvavanyi xa ebathumaabafundi ukuba bazingele amagama adiza iintsingiselo ezithile, mababe nako ukukwaziukuwazingela la magama, bangabhali sonke isivakalisi, mabaye ngqo kwelo gama lichanekileyo.Kwimihobe ootitshala mababakhokele babancedise abafundi ekwenzeni uphando ngomntuimbongi ethetha ngaye bazokuba nolwazi oluphangaleleyo ngendima abaluleke ngayo. Nabanyeabantu abamane bekhankanywa, sikho isizathu soko, mabaphandwe nemisebenzi yabo, okokukuthi igalelo labo elulwimini nasesizweni gabalala. Umzekelo woku ukumbuzo 4 apho kuthethwangeengqanga ezimbini, ababhali ababini, uGcwanini onguQangule no- A.C. Jordan. Longumzekelo omhle woku. Le mibuzo yonke iphenduleke ngokukholisayo ngabafundi. Akukho tuukukhwina namakhwiniba kule mibuzo kangangokuba bebewabutha, bawafince onke la manqakuale mibuzo.ICANDELO B: DRAMA [ NOSEL’ EYIBETHILE AKAKAYOJI: N.T. Gwegwe ]UMBUZO 6: u-6.1 no 6.2Imibuzo emifutshaneUninzi lwabafundi luyiphendule ngokuyonwabela nangokuncumisayo le mibuzo . Bayacaca ukubabayifundile incwadi. Zonke iimpendulo zabo zibe semxholweni, baze bawawola onke amanqakukule mibuzo ku-6.1 naku - 6.2. Sinayo ingqiniseko yokuba ukudlalwa kwale ncwadi ngabakwa-ArtsCape, kube lulutho kubafundi.UMBUZO 7: (Umbuzo omde) u-7.1


Bazamile ukuwuphendula ngokuxolisayo lo mbuzo abafundi abaninzi kodwa likhona iqaqobanaelibhidwe ngumhlola, ngako oko abaxolisanga ncam ekuwuphenduleni lo mbuzo. Basuke babalisaincwadi yonke, abakwazi ukuwuphendula ngokuchanekileyo nangokungqalileyo umbuzo.Umbuzo omde; ongu-7.2Kuyadanisa kukhwankqisa ukubona ukuba abafundi abanalwazi kwaphela ngempixanoyangaphakathi. Kumbuzo obuzwe kamnandi kangaka, bebexuba nje kule mibuzo mibini , bebalisake phofu bengawuphenduli umbuzo ngokuchanekileyo, usuke ufike bephinda-phinda iimpenduloumzekelo iimpendulo eziku-7.1 baphinde bazibhale kumbuzo 7.2, bephinda-phinda amanqakuokanye iingongoma abesele bezichaphazele kumbuzo 7.1, nto leyo ebangele ukuba bangabi nakoukuwaqokelela kakuhle amanqaku kulo mbuzo. Ngokwenene ubathwaxile. Ootitshalamababacacisele abafundi ngempixano yangaphakathi bazekelise nangezinye iincwadinangamabali akonoomathotholo nakoomabonakude.ICANDELO C : INOVELI[KUSALAWULA YENA: G.B.S. Xundu]UMBUZO 8: u-8.1 no 8.2Iyanelisa kakhulu indlela abaqhube ngayo kule mibuzo, akukho sikhalazo, bebeyazi incwadi yabo.Bawaqokelele kakhulu amanqaku.UMBUZO 9:Iyadanisa kakhulu indlela abafundi abangakwaziyo ngayo ukucwangcwisa umsebenzi wabo, ntoleyo eye yangunozala wokungakwazi ukubekelela amanqaku namanqwanqwa okusakha isincokongokwesikhokelo abasinikiweyo. Basuke bajikeleze bebalisa yonke incwadi bade baphendulenabangayibuzwanga. Kulo mbuzo ootitshala mabazame ukubafundisa ukuphendula imibuzoemide kuba sinqongophele kubo isakhono sokucwangcisa nokubekelela izimvo. Mabaxikixwe,baqheliswe kwimvavanyo ezimfutshane kuqala emagumbini okufundela.Ngaphandle kwala makhwiniba akhankanywe apha ngasentla, abafundi abaninzi baqhubekakuhle. Sithi, halala, kootitshala babo. Into kaJolobe ithi, "Udumo lozelweyo, luzuko kunina”.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!